Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका.५० ४६ स्का याधिकारनिरूपणम्
२१५ मूलम्- नामवणाओ पुव्वभणियाणुकमेण भाणियवाओ।सू०४६॥
छाया-नामस्थापने पूर्वभणितानुक्रमेण भणितये ॥ सू० ४६ ॥
टीका-'नामढवणाओं' इत्यादि... नामस्कन्धः स्थापनास्कन्धश्च : नावश्यक थानाऽऽवश्यक-पतिपादन सत्राऽनुमारेग वक्तव्यो । इति ॥सू० ४६॥ से बोध होता है। स्कंध दो या दो से अधिक परमाणुओं के संश्लेष से बनता है । द्वयणुक तो परमाणुओं के संश्लेष से ही बनता है-परन्तु व्यणुक: आदि स्कंध परमाणुओं के संश्लेष से भी बनते है तथा परमाणु और कंध के संश्लेष से या विविध स्कंधों के संश्लेष से भी बनते हैं। इसलिये..अ न्यस्कंध के सिवा शेष सब स्कंघ परस्पर कार्य भी हैं और कारण भी। जिन स्कंधों से बनते हैं उनके कार्य हैं और जिन्हें बनाते हैं उनके कारण भी सत्र४५।
"नाम टुवणाओ पुब्वभाणियाणुककमेण भाणिय व्याओ" इत्यादि ॥ सूत्र ४६॥ ___ शब्दार्थ-(नाम मवणाओं पुठवभणियाणुक्कमेण भाणियब्वामओ) नाम संध और स्थापनास्कंध का स्वरूप नाम आवश्यक और स्थापना आवश्यक के स्वरूप का प्रतिपादन करनेवाले सूत्रों के अनुसार जानना चाहिये। विशेषता केवल इननी ही है । कि नाम आवश्यक की जगह नामस्कंध और स्थापना आवश्यक कि जगह स्थापना स्कंध लगाकर मृत्रों का अनुगम करना चाहिये। ॥सत्र ४६॥
દ્વારા તેને અનુમાન જ્ઞાનથી બંધ થાય છે. બે અથવા બેથી વધારે પરમાણુઓના સંશ્લેષથી સ્કન્ધ બને છે, કયણુક સ્કન્ધ તે પરમાણુઓના સંલેષથી જ બને છે, પણ વ્યક (ત્રણ અણુવાળો) આદિ સ્કન્ધ પરમાણુઓના સંશ્લેષથી પણ બને છે અથવા વિવિધ સ્કન્ધના સંલેષથી પણ બને છે. તેથી પ્રયાણુક કન્ય સિવાયના બાકીના બધાં સ્કન્ધ પરસ્પર કાર્ય પણ છે અને કારણ પણ છે–જે સ્કધામાંથી તેઓ બને છે તે સ્કન્ધના કાર્યરૂપ અને જે સ્કન્ધોને તેઓ બનાવે છે તેમના કણનુરૂપ છે, એમ સમજવું. એ સૂત્ર ૪૫ છે
"नामट्ठवणाओ पुव्वभणियाणुक्कमेण भाणियच्याओ" त्या
शा-(नामढवणाओ पुव्वभणियाणुस मेण भाणियध्वाओ) नाम અને સ્થાપનાસ્કન્ધના સ્વરૂપનું નિરૂપણ નામ આવશ્યક અને સ્થાપના આવશ્યકના સ્વરૂપનું પ્રતિપાદન કરનારાં સૂત્રો પ્રમાણે જ સમજવું નહીં. એટલી જ વિશેષતા સમજવાની છે કે નામ આવશ્યકને બદલે નામસ્કલ્પ અને સ્થાપના સ્કન્ધ સૂત્રોનું કથન થવું જોઈએ. એ સૂત્ર ૪૬ છે
For Private and Personal Use Only
