Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
मनुयोगचन्द्रिकाटीका सूप ४ क्षेत्रनिरूपणम् ज्जायतं विश्रसापरिणामेन वृत्तं दण्डं करोति, द्वितीये कपाटं करोति, तृतीये मन्थानं करोति, चतुर्थेऽन्तरालपूरणेन सकललोकव्याप्तिं करोति, पञ्चमेऽन्तराणि संहरति, षष्ठे मन्थानं, सप्तमे कपाटम् , अष्टमे पुनर्दण्डं संहरति । ततः स्वावस्या पतिपद्यते । एवमचित्तमहास्कन्धोऽपि समयमेकं सकललोकमवगाहने इति ।
. तथा-नानाद्रव्याणि आनुपूर्वीपरिणामयुक्तानि अनन्तानि द्रव्याणि प्रतीत्य: आश्रित्य द्रव्याणि नियमाव-नियमतः सर्वलोके भवन्ति-सकललोकमवगाइन्ते । उनका तिर्यक में संख्यात योजन नक अधा असंख्यात योजन तक विस्तृत होता है। तथा ऊर्ध्व और नीचे में १४राजु प्रमाण लंया होता है। आत्मप्रदेशों का यह दण्डाकार रूप परिणमन स्वाभाविक होता है नितीय समय में उनके वे आत्मप्रदेश कपाट के आकार में परिणम जाते हैं। तृतीय समय में मंथान रूप हो जाते हैं । और चौथे समय में अन्तराल की पूर्ति कर वे सकल लोक में व्याप्त होगाते हैं पांचवें समय में अंतरालों को संकुचित कर छठवें समय में मन्थान का सातवें समय में कपाट का आठवें समय में दण्ड का संकोच कर अपने आप में समाजाते हैं- पूर्वावस्थापन्न हो जाते हैं । इसी प्रकार अचित्त महा. स्कन्ध भी एक समय में सकल लोक को व्याप्त कर लेता है । (गाणा. दवाई पडुच्च नियमा सबलोए होज्जा) तथा आनुपूर्वी परिणाम युक्त अनंतद्रव्यों को आश्रित करके वे द्रव्य नियम से सर्वलोक में રૂપે પરિણુમાવે છે. તેમનું આ દંડાકાર રૂપ પરિણમન તિર્થગ્ન લેકમાં સંથાત જન સુધી અથવા અસંખ્યાત જન સુધી વિસ્તૃત થયેલું હોય છે, તથા ઉદર્વ અને અધભાગમાં ૧૪ ચૌદ રાજુપ્રમાણુ લાંબુ હોય છે. આત્મપ્રદેશનું આ દંડાકા૨ ૫ પરિમન સ્વાભાવિક હોય છે. બીજા સમયમાં તેમના તે આત્મપ્રદેશે કપાટના આકારમાં પરિણમન પામે છે ત્રીજા સમયમાં મંથાનરૂપ થઈ જાય છે, અને એથા સમયમાં અન્તરાલની પૂર્તિ કરીને સકળ લેકમાં વ્યાપ્ત થઈ જાય છે. પાંચમા સમયમાં અંતરાલને સંકુચિત કરીને છા સમયમાં મંથાનને સંકુચિત કરીને, સાતમાં સમયમાં કપાટને અને આઠમાં સમયમાં દંડને સંકુચિત કરીને પિતાના શરીરમાં જ સમાઈ જાય છે એટલે કે પૂર્વાવસ્થામાં આવી જાય છે એ જ પ્રમાણે અચિત્ત મહાઅંધ ५५ समयमi awadisa या 1 . (णामादबाई पदुच्च नियमा सम्बोए होना) त। मानुषा परिणाम त मानत यानी अपेक्षा पियार કરવામાં આવે છે તે દ્રવ્ય સમસ્ત લાકમાં અવગાહિત છે. આ કથનનું
For Private and Personal Use Only