Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३५२
अनुयोगद्वार
-
अयं भावः सर्वलोकाकाशस्य नास्ति कोऽपि प्रदेशो यत्र सूक्ष्मपरिणामपरिणतानि अनन्तानि आनुपूर्वीद्रव्याणि न सन्ति किन्तु सर्वत्र सन्ति । नस्वेवानि. नानाद्रव्याणि संख्येयतमादिप्रदेशेषु सन्तीति । एवं नैगमव्यवहारसम्म तानानुपूवक्तव्य द्रव्यविषयेऽपि पञ्च पञ्च प्रश्नाः । उत्तरस्त्वेवं विज्ञेयः - एकं द्रव्य माश्रित्यानानुपूर्वीद्रव्यम् अवक्तव्यकद्रव्यं च लोकस्य असंख्येयतमभागे भवति, अवगाहित हैं । तात्पर्य इसका यह है कि समस्त लोकाकाश का कोई भी प्रदेश ऐसा नहीं है कि जहां पर सूक्ष्म परिणाम से परिणत हुए अनंत आनुपूर्वी द्रव्य न हो । अर्थात् लोक में सर्वत्र आनुपूर्वी द्रव्य है ये आनुपूर्वी अनेक लोक के संख्यातवें अथवा असंख्यातवे :: भाग में नहीं हैं। इसी प्रकार से नैगम और व्यवहारनय संमत अनानुपूर्वी और अवक्तव्यक द्रव्यों के विषय में भी पांच २ प्रश्न होते हैं जो ( नेगमववहाराणं अणाणुपुत्री दव्बाई कि लोयस्स संखिज्जइ भागे, होज्जा जाव सव्वलोए वा होज्जा ?) इन पर्दों द्वारा व्यक्त किये गये हैं। इन प्रश्नों का उत्तर भी ( एगं दव्वं पडुच्च नो संखेज्जह भागे, होता, असंग्विज्जइ भागे होजा नो संखेज्जेसु भागेसु होज्जा. नों असंखेज्जेसु भागेषु होज्जा नो मव्वलोए होज्जा ) इनसूत्रांशों द्वारा: इसप्रकार दिया गया है कि एक द्रव्य को आश्रित करके अनानुपूर्वी द्रव्य और ranars द्रव्य लोक के अमख्यातवें भाग में अवगाहित
તાપ એ છે કે સમસ્ત લેાકાકાશનો કોઈ પણ પ્રદેશ એવા નથી કે જ્યાં સૂક્ષ્મ પિરણામથી પિરણત થયેલાં અન ંત આનુપૂર્વી દ્રવ્યે ન હેાય એટલે કે લેાકમાં સર્વત્ર આનુપૂર્વા દ્રબ્યાનુ' અસ્તિત્વ છે તે અનેક આનુપૂર્વી દ્રવ્યે લેકના સખ્યાતમાં અથવા અસંખ્યાતમાં ભાગમાં નથી પણ સમસ્ત લેકમાં છે, એમ સમજવુ એજ પ્રમાણે નૈગમ અને વ્યવહાર નયસંમત અનાનુપૂર્વી દ્રવ્ય મને અવકતવ્યક દ્રવ્યે.ના વિષયમાં પશુ પાંચ-પાંચ પ્રશ્નો પૂછી शाय हे ने प्रश्नो नीयेना सूत्र ६२ पूछत्राभां अव्या . ( नेगमववहा राण अणाणुपुत्री दव्वाइ' किं खोयरस संखिज्जइभागे होज्जा, जाबः सव्वलोए वा होज्जा ? ) नैगम गमने व्यवहार नय संभत मनानुपूर्वी द्रव्यो शुभ લાકના સખ્યાતમાં ભાગમાં, કે સખ્યાત નાગામાં કે અસખ્યાત ભાગેામાં કે સમસ્ત લેકમાં અવગાહિત થઈને રહે છે ?
मह
उत्तर-"एर्गं दव्ब ं पहुच्च नो संखेज्जइ भागे, होज्जा, असंखेज्जइ मागे दोजा नो मुंखेज्जेसु भागेसु होजा, नो असंखेज्जेसु भागेसु होज्जा, नो सोए होता " ले द्रव्यनी अपेक्षा वियार કરવામા આવે તા અના નુપૂર્વી દ્રવ્ય અને અવકતવ્યક દ્રવ્ય લાકના અસખ્યાતમાં ભાગમાં જ ५५ગાહિત થઇને રહે છે, સખ્યાતમાં ભાગમાં, સખ્યાત ભાગામાં, અસંખ્યાત
For Private and Personal Use Only
