Anuyogdwar Sutram Part 01

Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 542
________________

Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगवन्द्रिका टीका सूत्र १२१ अधोलोक क्षेत्रानुपूर्वीनिरूपणम्
टीका- 'अहो कोअखेाणुपृथ्वी' इत्यादि ।
-
"
अधोलोक क्षेत्रानुपूर्वी हि पूर्वानुपूर्व्यादि भेदैस्त्रिविधा प्रज्ञप्ता । तत्र पूर्वानुपूर्वी - नारक जीवनिवासस्थानातिरिक्तस्थानेषु इन्द्रनीलादि बहुविधरश्नानां प्रभायाः सत्वात् प्रथमा नरकपृथिवी रत्नमभेत्युच्यते । द्वितीया शर्करामभा । इयं हि शर्कराणाम्-उपलखण्डानां प्रभावत् प्रभावश्वेन शर्कराप्रभेत्युच्यते । तृतीया - वालुकाममा । वालुकायाः सिकतायाः प्रभावत् प्रभावत्वेनैषा वालुकाममेत्युच्यते । एवमेत्र-पङ्कस्य = ' कीवड ' इति छोकमसिद्धस्य, धूमस्य= ' धूंआ' इति लोकप्रसिद्धस्य, तमसः=अन्धकारस्य कृष्णद्रव्यस्य तमस्तमसः = महान्धकारस्य निबिडकृष्णवर्णद्रव्यस्य च प्रभावत् प्रभावत्वेन तत्तत्पृथिवी पङ्कप्रभा, धूमप्रभा, तमःप्रभा, तमहै उसका नाम रत्नप्रभा इसलिये हुआ है कि नारक जीवों के निवास स्थानों के अतिरिक्त स्थानों में वहां इन्द्रनील आदि अनेक प्रकार के tea की कान्तिका सद्भाव है। शर्कराप्रभा नाम की जो द्वितीय भूमि है उसकी प्रभा शर्करों - पाषाण खंडों की प्रभा जैसी है । वालुकाप्रभा नाम की जो तृतीय भूमि है उसकी कान्ति रेत की प्रभा के समान है । inप्रभा नाम की चौथी भूमि है उसकी प्रभा कीचड़ की प्रभा के समान है। धूलप्रभा नाम की पांचवी भूमि की प्रभा धूम्र की प्रभा जैसी है । तमः प्रभा नामकी छट्ठी भूमि की प्रभा कृष्ण द्रव्यरूप जो अंधकार है उसकी प्रभा के जैसी है । और जो सातवीं भूमि तमस्तमःप्रभा है, उसकी कान्तिगाढ कृष्ण द्रव्यरूप जो महधिकार है उसकी कान्ति जैसी है इस प्रकार पूर्वानुपूर्वी में रत्नप्रभा शर्कराप्रभा, वालुकाप्रभा, पंक નિવાસસ્થાન સિવાયનાં સ્થાનામાં ઈન્દ્રનીલ આદિ અનેક પ્રકારનાં રત્નાની કાન્તિને સદ્ભાવ છે. બીજી નરકપૃથ્વીની કાન્તિ કાંકરાએની કાન્તિ જેવી હાવાથી તેનું નામ શાપ્રભા છે. ત્રીજી નરકપૃથ્વીની કાન્તિ રેતીની કાન્તિના જેવી હાવાથી તેનુ' નામ વાલુકાપ્રભા છે. ચાથી પૃથ્વીની પ્રભા પક (કાદવ)ના જેવી હાવાથી તેનુ' નામ પંકપ્રભા પડયુ છે. પાંચમી પૃથ્વીની પ્રભા ધુમાડાના જેવી હાવાથી તેનુ' નામ ધૂમપ્રભા પડયુ છે. છઠ્ઠી પૃથ્વીની પ્રભા કૃષ્ણદ્રવ્ય રૂપ અંધકારના જેવી હેાવાથી તેનું નામ તમઃપ્રભા છે. સાતમી પૃથ્વીની ક્રાન્તિ ગાઢ—અતિશય કુષ્ણુદ્રવ્ય રૂપ મહાન્ધકારની કાન્તિ જેવી હોવાથી તેનું નામ તમસ્તમઃપ્રભા છે આનુપૂર્વી માં આ ક્રમે સાતે પૃથ્વીના उपन्यास थाय छे.
For Private and Personal Use Only


Page Navigation
1 ... 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864