Book Title: Anuyogdwar Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
RUP
RUP
RUP
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र ७९ भङ्गोपदर्शननिरूपण द्विकयोगे चत्वारो भङ्गा बोद्धव्याः ४। एवमेव द्वितीयद्विकयोगे तृतीयद्विकयोगेच चत्वारश्वत्वारो भगा विज्ञयाः। एवं द्वादश भङ्गाः१२। चउभंगो' इत्यत्रार्षत्वादेक वचनम् । त्रिकयोगे तु-अथवा त्रिप्रदेशिकश्च परमाणुपुद्गलश्च द्विप्रदेशिवश्व आनु. पूर्वी च अनानुपूर्वी च अवक्तव्यकं चेत्यादयोऽष्टौ भङ्गा बोध्याः। सर्वेऽपि भङ्गा अर्थकथनपुरस्सरा भावनीयाः। प्रथम चतुर्भगी है । इसमें चार भंगों का वाच्यार्थ प्रकट किया गया है। इसी प्रकार से द्वितीय द्विक के योग में चारभंग और तृतीय द्विक के योग में चार भंग जानना चाहिये। इनके योग में वाच्यार्थ इन भंगों का क्या २ होता है यह बात प्रथम द्विक के योग से जायमान चतुभंगी में स्पष्ट कर दी है तो उसी के अनुसार उन उन भंगों का वाच्यार्थ समझना चाहिये । इस प्रकार १२ भंगों का वाच्यार्थ यहां तक प्रकट किया । "चउभंगों" में जो एकवचन का प्रयोग हुआ है वह आर्ष होने से हुआ है। त्रिक-तीन-के योग में तीन प्रदेश वाला पुद्गलस्कंध "आनुपूर्वी" इस शब्द का वाच्यार्थ एक प्रदेश याला पुद्गल "अणुअनानुपूर्वी" इस शब्द का वाच्यार्थ और दो प्रदेश वाला स्कंध "अव. क्तव्यक" इस शब्द का वाच्यार्थ पडता है इसी प्रकार से द्वितीय तृतीय आदि आठ भंगों में भी भिन्न भिन्न भंगों के वाच्यार्थ जान लेना चाहिये। ચાર ભાંગાઓને વાચ્યાર્થ પ્રકટ કરવામાં આવ્યો છે. એ જ પ્રમાણે બીજા બ્રિકસંગમાં પણ ચાર ભાંગા, અને ત્રીજા ક્રિકસંયોગમાં પણ ચાર ભાંગા સમજવા જોઈએ આ દરેક ભાગાને વાગ્યાથે પહેલી દ્વિસંગી ચતુર્ભ". ગીના ભાંગાનું સ્પષ્ટીકરણ કરતી વખતે સ્પષ્ટ કરવામાં આજે છે. તે તેની મદદથી આ બે ચતુર્ભાગાને વાચ્યાર્થ પણ સમજી લેવો જોઈએ આ રીતે ક્રિકસંગી બાર (૧૨) ભાંગાઓને વાચ્યાર્થ અહીં સુધીમાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે. - હવે ત્રણના યોગથી જે ભાંગાએ બને છે તેનું સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવે છે–પહેલે ભાંગે-ત્રણપ્રદેશવાળે પુદ્ગલરકંધ “આનુપૂર્વા” શબ્દના વાચ્યાર્થ રૂપ, એક પ્રદેશવાળું એક પુદ્ગલપરમાણુ “અનાનુપૂર્વી” શબ્દના વધ્યાર્થ રૂપ અને બે પ્રદેશવાળા સ્કંધ “ અવક્તવ્યક” શબ્દના વાગ્યે થે રૂપ સમજ.
એજ પ્રમાણે બેથી લઈને આઠ પર્યન્તના ભાંગને વાગ્યાથે પણ સમજી લે.
For Private and Personal Use Only
