________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सार्थबोधनो टीका प्र. श्रु. अ. ३ उ. २ उपसर्गजन्य तपःसंयमविराधनानि० १०१
अन्वयार्थः - ( उ ) तु परंतु (जे) ये - महासत्वाः (नाया) ज्ञाताः - जगप्रसिद्धाः (सूरपुरंगमा) शूरपुरोगमाः- शूरणामग्रगामिनः (ते) ते पुरुषा : ( संगामकालं मि) संग्रामकाले समुपस्थिते सति (गोपिमुवे हिंति नो पृष्ठमुत्प्रेक्षन्ते पश्यति दुर्गादिकमापत्त्राणाय न पर्यालोचयंति 'किं परं मरणं सिया' किं परं मरणं स्यात् = मरणादन्यत् किं स्यादिति ॥ ६ ॥
टीका भीरवस्तु पूर्वोपदर्शितप्रकारेण संग्रामं परित्यज्य स्वत्राणाय दुर्गादिकमपेक्षते । 'उ' परन्तु 'जे' ये पुरुषाः वलवन्तः वस्तुतः शूराः । 'माया' ज्ञाताः लोके स्वकीयशूरतायाः रूपाति लब्धवन्तः 'सूरपुरंगमा' शुरेषु वीरेषु अग्रे गणनीयाः 'ते' ते वीराः पुनः 'संगामकालंमि' संग्रामकाले युद्धशीर्ष समा विचारते नहीं है 'किं परं मरणं सिया- किं परं मरणं स्यात् ' मरण से भिन्न और क्या हो सकता है | ६ ||
अन्वयार्थ - किन्तु जो महान् सत्वशाली होते हैं, जगत्प्रसिद्ध और शूरवीरों में अग्रगामी होते हैं, वे पुरुष संग्राम का अवसर आने पर पीछे की ओर नहीं देखते-आपत्ति से बचने के लिये दुर्ग आदि का गवेषण नहीं करते। वे तो यही विचार करते हैं कि मृत्यु से अधिक और क्या होगा ? || ६ ||
टीकार्थ- पूर्वोक्त कथन के अनुसार भीरुजन संग्राम का त्याग करके अपने रक्षण के लिए दुर्ग आदि की अपेक्षा रखते हैं, किन्तु जो पुरुष सबल एवं वस्तुतः शूरवीर होते हैं जिन्हों ने शुरवीर के रूप में जगत् में रूपाति प्राप्त की है, जो शुरों में अग्रगण्य होते हैं, वे संग्राम के समय, युद्ध के पृष्ठमुपेक्षन्ते' आपत्तिश्री रक्षबुना भाटे हुर्ग वगेरेने विचारता नथी. 'कि परं मरणं लिया - किं परं मरणं स्यात् ' भरथी लिन्न मित्र शु श छे. ॥६॥ સૂત્રાપરન્તુ જેઓ ખૂબ જ સત્ત્વશાળી હાય છે, જગવિખ્યાત શૂરવીરામાં જેમણે અગ્રસ્થાન પ્રાપ્ત કર્યું... હોય છે, એવા લેાકા યુદ્ધને પ્રસ’ગ આવે ત્યરે ભવિષ્યને વિચાર કરતા નથી. આપત્તિથી બચવાને માટે દુ માદિની તેએ ગવેષણા કરતા નથી. તેએ એવા વિચાર કરે છે કે યુદ્ધમાં અધિકમાં અધિક મૃત્યુ પ્રાપ્ત કરવાના પ્રસંગ આવશે, એથી અધિક અન્ય કોઇ ભયને! તે સંભવ જ નથી! ય
ટીકા આગળ જેમનું વન કરવામાં આવ્યુ છે એવા કયો યુદ્ધમાંથી નાસી જઈને દુ` આદિમાં રક્ષણને માટે આશ્રય લેવાના વિચાર કરે છે; પરન્તુ જે પુરુષા સમળ અને ખરેખરા શૂરવીરામાં અગ્રગણ્ય હાય છે, તેઓ યુદ્ધના પ્રસંગ આવે ત્યારે સમરાંગણને મેખરે પાતની સેના
For Private And Personal Use Only