________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. १. ४ उ. १ स्त्रीपरीषहनिरूपणम् २५९
टीका--एयं एवं सुतं-एतत् स्त्रोचरितम् एकम् ऐहिक पारलौकिकदुःखप्रद. मिति शास्त्रेभ्यः गुरूपमृतिमहापुरुषाणां सुरवात् श्रुतमिति । ए गेलि एकेषां मुय. क्खायं' स्वाख्यातम् मुटु कथनन् । 'इत्याचे देहु खीवेवइति हु-स्त्रीवेदः काम शास्त्रम् । तस्यापि-रचय कयनम् , यत् खिः स्वभावचपला दुःखदायिन्यः कपटकारिण्यश्चेति । 'त' ता:-विपः एवंविबादिनानि एवमपि ता उक्त्वाअतः परं दुष्कृत कर्म न करिष्यामः, इत्युक्त्याणि 'कराणा' कर्ममा-क्रिया 'अबकरें ति' अपकुन्ति विरूपमाचरन्ति । अथवा पतिशिक्षण स्वीकृय तस्य पत्युरेवापकारं कुर्वन्ति । स्त्रीणां हृदयं दपणान्तर्गत मुखभिव दुग्राह्यम् । भाषः पर्वतमार्ग इव विषमः, चित्त पुष्करपलाशस्थित जलबिन्दुरिव तरलं नेत्र सतिष्ठने, किंबहुना विषलते व भवति ___टीकार्थ--स्त्रियों का सम्बन्ध इस लोक और परलोक संबंधी दुःख देने वाला है, यह हमने शास्त्रों से गुरु आदि महापुरुषों के मुख से सुना है । कोई कोई ऐसा कहते हैं और कामशास्त्र का भी यही कथन है कि स्त्रियां स्वभाव से ही चपल होती हैं, दुःखदायिनी होती है,
और कपटकारिणी होती हैं। वे स्त्रियां इसके पश्चात् दुष्कर्म नहीं करूंगी' इस प्रकार बह शाह के भी विपरीन ही आचरण करती हैं अथवा पति की शिक्षा को स्वीकार करके पति का ही अपकार कर बैठती हैं।
स्त्रियों का हाय दर्पण में झलकने वाले मुख के समान दुर्ग्राह्य है पकड में आने वाला नहीं है। उनका माय पर्वतीय मार्ग के समान विषम होता है । उनका चित्त कमल के पत्र पर स्थित जल के बिन्दु के
ટીકાર્થ_સ્ત્રિ ને સર્ષ આ લેક અને પરલોકમાં દુઃખજનક થઈ પડે छ, आयु में शाम शुरु मावि महापुरुषाने भुणे श्रमणु यु छ. ४ કે લોકે પણ એવું જ કહે છે, અને કામશાસ્ત્રમાં પણ એવું જ કહ્યું છે કે સ્ત્રિઓ સ્વભાવે ચંચળ, દુઃખદાયિની અને કપટકારિણી હોય છે. “હવેથી ફરી કરી પણ દુષ્કૃત્ય નહીં કરું.” એવું વચન આપીને તુરત જ વચન ભંગ કરતાં તે સંકેચ અનુભવ નથી–ફરીથી એજ દુષ્કૃત્ય આચરવા લાગી જાય છે. અથવા એવી દુરાચારી સ્ત્રી પતિ દ્વારા જે શિક્ષા કરવામાં આવે તે સ્વીકારી લઈને, પતિને કેહ કરવાનું ચાલુ જ રાખે છે.
જેવી રીતે દર્પણની અંદર દેખાતાં મુખના પ્રતિબિંબને પકડી શકાતું નથી, એજ પ્રમાણે સ્ત્રીના હૃદયને (મનોભાવને) જણ શકાતા નથી. સ્ત્રિઓના મને ભાવે ગિરિમાર્ગના સમાન વિષમ હોય છે. તેનું ચિત્ત કમલપત્ર પર
For Private And Personal Use Only
