________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समार्थबोधिनी टीका प्र. शु. अ. ७ उ. १ कुशीलवती दोषनिरूपणम्
५५७
इत्थंभूतो विवेकविकळः, वाले=चाल इव बालः यस्यामे केन्द्रियादिषु यत् प्राणिउपमर्दकारिकर्म 'कुors' करोति स तेनैव कुत्सितकर्मणा 'मिज्जइ' म्रियते - हिंस्यते । यद्वा-तेनैव कर्मणा म्रियते खङ्गादिना परिच्छिद्यते । एकेन्द्रियादिक जीवविनाशकारी, तारखेत्र जातिषु जायते म्रियते च । तदनु सस्थावरादिषु बहुशः उत्पद्य तत्रैव चतुर्गतिषु जन्ममरणं करोति न संसारवारमेति ॥३ ॥ क्रूरकर्मकारिणः स्थिति वर्णयति - ' अस्सिंच लोए' इत्यादि । मूलम् - अहिंसच लोए अदुवा परत्था सयग्गसो वा तह अन्नहा वा । संसारमावन्न परं परं ते बंधंति वेदंति य दुनियाणि ॥४॥ छाया - अस्मिश्च लोके अथवा परस्तात् शताग्रशो वा तथा अन्यथा वा । संसारमापन्नाः परं परंते बध्नन्ति वेदयन्ति च दुर्नीतानि ॥ ४ ॥
शय क्रूर कर्म करने वाला वह अज्ञानी जीव अपने ही किये कुकृत्यों से (पापों से मारा जाता है ।
तात्पर्य यह है कि जो जीव जिस एकेन्द्रिय आदि के जीवों का घात करता है वह उसी जाति में उत्पन्न होकर घात को पाता है मारा जाता है | तपश्चात् स और स्थावरों में वारंवार उत्पन्न होकर जन्म मरण करता रहता है | ऐसा हिंसक जीव संसार से पार नहीं हो पाता | ३ |
क्रूर कर्म करने वाले की स्थिति का वर्णन करते हुए कहते हैं'अस्ति च लोए' इत्यादि ।
शब्दार्थ - ' अस्सि च लोए अदुवा परस्था-अस्मि च लोके अथवा परस्तात्' इस लोक में अथवा परलोक में वे कर्म अपना फल देते हैं
તા રહે છે, અતિશય ક્રૂર કર્યાં કરનારા અજ્ઞાની જીવો પાતે કરેલાં કુત્યોને કારણે દડિત થાય છે (છેદન, ભેદન, માર, ઢૂંઢ આદિ વેદના સહન કર્યાં કરે છે) અથવા હણાયા કરે છે.
તાપ એ છે કે જે જીવ એકેન્દ્રિય સ્માદ્ધિ જીવોની હત્યા કરે છે, તે જીવ એજ જાતિમાં ઉત્પન્ન થઇને પેાતાના ઘાત થતા અથવા પેાતાની હત્યા થવાના અનુભવ કરે છે. ત્યાર બાદ ત્યાંથી મરીને ત્રસ અને સ્થાવરામાં વારવાર ઉત્પન્ન થઈ ને જન્મમરણ કરતા રહે છે. એવો હિંસક છત્ર સ'સારને પાર કરી શકતા નથી. ાગાથા ગા
ક્રૂર કર્મ કરનાર જીવની કેવી હાલત થાય છે, તેનું વર્ણન કરતા સૂત્ર
$12 $-arfta' a dig' veule
शब्दार्थ' - 'असि च ढोए अदुवा परत्था - अस्मिं च लोके अथवा परस्तात्' આ ઢાકમાં અથવા પલાકમાં એકમ પેાતાનુ ફળ કરનારને આપે છે,
For Private And Personal Use Only