Book Title: Sutrakritanga Sutram Part 02
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 690
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ६७८ सूत्रकृताङ्गसूत्रे तदस्मिन्न विद्यतेऽतोऽयं सर्वधर्मेभ्यो रे भवति । अथवा-आरात्-अतिसमीप यात इति आर्यः अयं हि ज्ञानदर्शनस्वरूपत्वात्, स्वात्मन्येव व्यस्थितो धर्मइति भवति सर्वेभ्यः समीपवर्ती नहि-आत्मनोधिकः कश्चित् समीपवर्ती । अतोऽयमार्यों ज्ञानदर्शनचारित्रस्वरूपो मोक्षमार्गः । यद्वा-आर्याणां तीर्थकराणामयमार्योंमार्गः, तादृशमार्यमार्गम् 'उवसंपज्जे' उपसम्पधेत-आश्रयेत् । कथंभूतं मार्ग तत्राह-'साधम्ममकोवियं साधर्मेरकोरपितम्, सर्वैः कुक्तिधर्भरकोपितम्अपितम् । स्वप्रभावेणैव दयितुमशक्यत्वात्, प्रतिष्ठा प्राप्तम् । अथवा-सर्वधर्मः स्वभावैरनुष्ठानस्वरूपरकोपितम्, कुत्सितकर्त्तव्याऽभावात् । यद्वा-सर्वैः धर्म बौद्धादिभिरकोपितम् । नहि-अस्मै कोऽपि कुप्यति यस्मादिदम् अर्हत्मवचनं सर्ववह आर्य कहलाता है। हेयधर्म (हिंसादि लक्षण त्यागनेयोग्य धर्म) दुःख देने वाले हैं, अत: वह उसमें नहीं पाये जाते। अथवा 'आरात्' का अर्थ है अत्यन्त समीप, उसे जो प्राप्त हो वह आर्य । ज्ञान दर्शन चारित्र ता रूप धर्म आर्य धर्म कहलाता है, क्यों कि वह अपनी आत्मा में ही रहता है। आत्मा से अर्थात् स्व-स्वरूप से अधिक समीपवर्ती अन्य कोई नहीं होता। इस व्याख्या के अनुसार ज्ञान दर्शन चारित्र और तप रूप मोक्षमार्ग आर्यमार्ग है । अथवा आर्यों अर्थात् तीर्थकरों का मार्ग आर्य मार्ग कहलाता है। यह आर्यमार्ग समस्त कुर्षित धर्मों से अदृक्ति है। अपने प्रभाव के कारण ही किसी के द्वारा दूषित नहीं किया जा सकता । अथवा समस्त बौद्ध आदि धर्मों के द्वारा अकोपित है। इस पर कोई मुपित नहीं हो सकता, છે, તેઓ આર્ય કહેવાય છે. હેય ધમાં હિંસાદિ લક્ષણાવાળો ત્યાગ કરવા ચિગ્ય ધર્મ) દુઃખ દેનાર હોય છે. તેથી તે તેઓમાં હોતો નથી. ____424t 'आरात्'ने। म त्यत नvी मे प्रमाणे य छे तेरे પ્રાપ્ત કરે તે આર્ય, જ્ઞાન, દર્શન, ચરિત્ર, તપ રૂપ ધમ આર્ય ધર્મ કહેવાય છે. કેમકે તે પિતાના આત્મામાં જ રહે છે આત્માથી અથત રૂપથી વધારે નજીકમાં રહેનાર બીજું કઈ પણ હેતું નથી. આ વ્યાખ્યા પ્રમાણે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તરૂપ મેક્ષમાગ આર્ય માર્ગ કહેવાય છે. અથવા આ અર્થાત તીર્થકરોને માર્ગ આર્યમાર્ગ કહેવાય છે. આ આર્યમાર્ગ સઘળા કુતિ-ખેરાતકવાળા ધર્મોથી નિર્દોષ છે. પોતાના પ્રભાવના કારણ થીજ તે કેઈનથી પણ દૂષિત-દેવળો કરી શકાતો નથી. અથવા બૌદ્ધ વિગેરે સઘળા ધર્મો દ્વારા અકોપિત છે, અર્થાત્ તેના પર કોઈ કોપયુક્ત થઈ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729