________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. थु. अ. ८ उ. १ वीर्यस्वरूपनिरूपणम्
अन्वयार्थः -- (एयं) एतत् - पूर्वोपदर्शिनम् (बालाणं तु) बालानां तु (सम्मेबीरियं पवेइयं ) सकर्मवीर्य मवेदितं - कथितम् ( इतो) अतः परम् (पंडियाणं) पण्डितानाम् ( अकम्प्रवीरियं) अकर्मवीर्यम् (मे) मे मतः (मुणे) गुणुत है शिष्याः ! इति ||९||
टीका- 'एयं' एवत्पूर्वं यत्प्रतिपादितम् । तथाहि जीवोपमर्दनाय केवन शस्त्रं शाखं च शिक्षन्ते । तथाऽपरे प्राणिविराधनाभिचारिकान्मन्त्रानचीयते । ततोऽपरे पुनर्मायाविनोऽनेकमकारिका मायामुद्भाव्य कामभोगार्थमर्थिनः समारम्वानारमन्ते । अन्ये पुन वैरिणं लक्षीकृत्य तथाविधं कर्माऽनुतिष्ठन्ति, यावती वंशपरम्परा धेरै । एवं विचिनो नराः तथा कुर्वन्ति यथा परम्परा बद्धवैरा जायते । एत सर्वम् 'वाळणं' बालानां सदसद्विवेकविकलानाम् । 'सम्वीरियं' सकर्मवीर्यम् 'पवेश्यं प्रवेदितम् - कथितम् । अन्वयार्थ शिष्यो ! यह पूर्वोक्त अज्ञानी जीवों का सकर्म वीर्य कहा गया, इसके अनन्तर पण्डित ज्ञानी जनों का अकर्मवीर्य मुझसे सुनो ॥९॥
टीकार्थ- इससे पूर्व कहा जा चुका है कि कोई कोई पाल जीव जीवों की हिंसा के लिए शस्त्र एवं शास्त्र का अभ्यास करते हैं। कोई प्राणियों की विराधना करने वाले मंत्रों का अध्ययन करते हैं। कोई कोई कामभोग के अभिलाषी माघाची माघाचार करके आरंभ समारंभ करते हैं। कोई अपने शत्रु को लक्ष्य करके ऐसे कृत्य करते हैं जिनसे वंशपरम्परागत वैर बँध जाता है।
यह सब सत् असत् के विवेक से रहित बालजीवों का सकर्मवीर्य અન્વયા - હું શિષ્યા ! આ પહેલાં કહેલ પ્રકારથી અજ્ઞાની જીવાનું સક્રમ વીર્ય કહેવામાં આવેલ છે. હવે પંડિતા-જ્ઞાનીજનાનુ ક વી કહું છું તે તમા સવે મારી પાસેથી સાંભળેા. માલ્યા
ટીકા”—આનાથી પહેલાં કહેવામાં આવેલ છે કે-કેઈ કાઈ ખાલ અજ્ઞાની જીવ જીવની હિંસા કરવા માટે શસ્ત્ર અને શાસ્ત્રના અભ્યાસ કરે છે. કાઈ કે ઈ પ્રાણિયાની વિરાધના કરવાાળા મંત્રીનું અધ્યયન કરે છે. કોઈ કાઇ કામભોગોની ઈચ્છા વાળા માયાવી માયાચાર કરીને અ ૨ભ સમારંભ કરે છે. કાઈ પેાતાના શત્રુને ઉદ્દેશીને એવા પાપ કૃત્યા કરે છે. જેથી વશ પર પરાગત વેર ખંધાઇ જાય છે.
આ બધુ' સત્ અસા વિવેક રહિત ખાલજીવાનુ` સકમ વીર્યં કહેલ છે.
८४
For Private And Personal Use Only
