________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संमयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ८ . १ वीर्यस्वरूपनिरूपणम् ६६९ वाणाग्रभाग इव दुःखदायि शेषकं कर्म 'कंतति' कृन्तति-नाशयति-अपगमयति 'अंतसो अन्तशा-निरवशेषतः । मुक्तिगमनयोग्यो भव्यजीवः सर्ववन्धनानि नाशयित्वा, एवं पापं कर्म विनाश्य अष्टप्रकारकं संसारस्थितिकारणं कर्म अपगमयतीति भानः ॥१०॥ - यमाश्रित्य पुरुषधौरेयः कर्मरूपं शल्यं छिनत्ति, तदुपदर्शनायाऽऽह सूत्रकार:'नेयाउयं सुयक्खाय' इत्यादि। मूलम् -नेयाउयं सुयक्खायं उवादाय समीहए।
भुजो भुज्जो दुहावासं असुहत्तं तेहा तहा ॥११॥ छाया--न्यायोपेतं स्वाख्यातमुपादाय समीहते ।
भूयो भूयो दुःखावास मशुभत्वं तथा तथा ॥११॥ अन्त में, शरीर के अन्दर टूटे हुए वाण की नौक के समान पीड़ा पहुँचाने वाले शेष कर्मों को भी नष्ट कर देता है। ___तात्पर्य यह है कि मुक्तिगमन के योग्य भव्य जीव सर्व बन्धनों को नष्ट करके एवं पापकर्म को दूर करके संसार में स्थिति के कारणभूत आठों प्रकार के कर्मों को हटा देता है ॥१०॥
जिसका आश्रय लेकर महापुरुष कर्मरूप शल्प का उन्मूलन करता है, उसे सूत्रकार दिखलाते हैं-'नेयाउयं सुयक्खाय' इत्यादि।
शब्दार्थ-'नेपाउयं सुयक्खायं-न्यायोपेतं स्वारुपातम्' सम्यग् ज्ञानदर्शन और चारित्रको तीर्थंकरोंने मोक्ष का नेता (मोक्ष देनेवाला) कहा है 'उबादाय समीहए उपादाय समीहते'विद्वान् पुरुष, उसे ग्रहण कर मोक्षके છે તે જ્ઞાનાવરણીય વિગેરે પાપ કર્મને દૂર કરીને છેવટે શરીરની અંદર તૂટેલા બાણની અણીની જેમ પીડા પહોંચાડનારા બાકી રહેલા કર્મોને પણ નાશ કરે છે.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-મુક્તિમાં જવાને ગ્ય ભવ્ય જીવ સર્વ બંધનોને નાશ કરીને તથા પાપ કર્મને દૂર કરીને સંસારમાં સ્થિતિના કારણે રૂપ આઠ પ્રકારના કર્મોને હટાવી દે છે. ૧૧
જેને આશ્રય લઈને મહાપુરૂષે કર્મરૂપ શલ્યને નાશ કરે છે, તે વિષય सतातi सूत्रा२ ४७ छ -'नेबाउय' सुयक्खाय' त्यादि।
शा--'नेयाउयं सुयखाय-न्यायोपेत स्वाख्यातम्' सन्य ज्ञान, शिन अने यात्रि २ तायशेये मोक्षमi as पापाm छ. 'उवादाय समीहए-उपादाय समीहते' विद्वान् ५३५ २२ अ श२ मोक्षने मारे
For Private And Personal Use Only