________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
... अन्वयार्थ:--स पूर्वोक्तो द्रव्यः (नेयाउयं सुयक्खाय) न्यायोपेतं स्वाख्यासम् सम्यगदर्शनज्ञानचारित्रमेव मोक्षमार्गः तीर्थकरैराख्यातस्तम् (उवादाय समीहए) उपादाय समीहते ज्ञानादिकं गृहीत्वा मोक्षाय प्रयतते (भुज्जो भुज्जो दुहावास) बालवीय भूयो भूयो दुःखावासं ददाति (तहा तहा असुहत्त) तथा तथा यथा यथा दुःख भुजते तथा तथा अशुभत्वमशुभविचार एवं वर्द्धते इति ॥११॥
टीका--स पूर्वोक्तो द्रः 'नेयाउयं' न्यायोपेतम्, न्यायः-ज्ञानदर्शन चारित्राख्यो मोक्षमार्गः, तेनोपेतम्-युक्तम्, अथवा-न्याय:-श्रुवचारित्ररूपो धर्मस्तेन युक्तम् 'सुयक्खाय' स्वाख्यातम्, सुष्ठु सम्यक् आख्यातं तीर्थकरादिभिः लिये उद्योग करते हैं 'भुज्जो भुजो दुहावास-भूयो भूयो दुःखावासं' थालवीर्य चार बार दुःख देता है 'तहा तहा असुहत्तं-तथा तथा अशु. भत्वम् बालवीर्य वाला पुरुष ज्यों ज्यों दुःख भोगता है त्यों त्यों उसको अशुभ ही पढता है ।।११॥
अन्वयार्थ--सम्यग्दर्शन, ज्ञान और चारित्र तप को तीर्थकरों ने मोक्षमार्ग कहा है। विवेकशील पुरुष उसे ग्रहण करके मोक्ष के लिए यत्न करते हैं । पालवीय पुन: पुन: दुःख प्रदान करता है। बाल जीव ज्यों जनों दुःख भोगता है, त्यो त्यो उसका अशुभ विचार बढता ही जाता है ॥११॥ ___टीकार्थ--न्यायोपेतज्ञानदर्शन और चारित्र तप जो मोक्ष का मार्ग है उनसे युक्त हो वह नेता है अथवा श्रुन-चारित्र रूप धर्म नेता है, क्योंकि वह मोक्ष में कारण है । उस नेता या मोक्षमार्ग का तीर्थ कर आदि ने सम्यक् प्रकार से कथन किया है । उद्यो॥ ४२ छे. 'भुज्नो भुजो दुहावासं-भूयो भूगे दुःखावासं' मालवीय पार वार हुम छे. 'तहा तहा असुहत्तं-तथा-तथा अशुभत्वम्' मालवीय वाणे . પુરૂષ જેમ જેમ દુઃખ ભોગવે છે તેમ તેમ તેને અશુભજ વધે છે. ૧૫
અન્વયાર્થ–સમ્યગ દર્શન, જ્ઞાન, અને ચારિત્ર તપને તીર્થકરોએ મક્ષ માર્ગ કહેલ છે. વિવેકી પુરૂષ તે માર્ગનું અવલંબન કરીને મોક્ષ માટે પ્રયત્ન કરે છે. બાલવીયે વારંવાર દુખ દેનારૂ હોય છે બાલ જી જેમ જેમ દુઃખ ભેગવે છે, તેમ તેમ તેના અશુભ વિચારો વધતા જાય છે. ૧૧
ટીકા–ાપિત જ્ઞાન દર્શન, ચારિત્ર અને તપ વિગેરે જે મોક્ષના માર્ગો છે, તેનાથી યુક્ત હોય તેજ નેતા છે. અથવા શ્ર–ચારિત્રરૂપ ધર્મ નેતા છે. કેમ કે તે મોક્ષમાં કાર છે, તે નેતા અથવા મેક્ષ માર્ગનું તીર્થકર વિગેરે એ સારી રીતે કથન કરેલ છે.
For Private And Personal Use Only
