________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
५३२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
समुद्र वा प्रविशसि तथापि कृतकर्मणः भोगमन्तरेण मुक्तिर्न भवति अतः कर्मबन्धनसमये एव विवेको विधेयः ॥ ४ ॥
सामान्यतः कुशीवान प्रदर्श्य, अतः परं शास्त्रकारः पापण्डिकानधिकृत्य प्रतिपादयति- 'जे माय' इत्यादि ।
मूलम् - जे मायरं पियरं च हिच्चा समणवए अगणिं समारभिजा । अहाहु से लोए कुसीलधम्मं भूयाई जे हिंसइ आयसाते ॥ ५ ॥ छाया - यो मातरं वा पितरं च हित्वा श्रमपवतेऽग्नि समारभेते ।
अथाहुः स लोके कुशीलधर्मा भूतानि यो हिनस्ति आत्माते ||५|| पा सकेगा ? यहाँ तक कि अगर तू आत्मघात कर लेगा तो भी पूर्वकृत कर्म तेरा पीछा नही छोड़ेंगे ॥ २ ॥
तात्पर्य यह है कि कर्म उदय होने पर तू आर्त्तध्यान करता उदास होता है, अनमना होता है, किन्तु पूर्वोपार्जिन कर्म आर्त्तध्यान से क्या छूट जाएँगे ? कर्म से छुटकारा पाना है तो कर्म के फल भोगने के समय समभाव का अवलम्बन कर। समता भाव के लोकोत्तर है । रसायन के सेवन से ही कर्मव्याधि से मुक्त हो सकता है। अतएव अपने विवेक को जाग्रत् कर और दुष्कृत करना त्याग दे । पाताल, अटवी या किसी भी सुरक्षित समझे जाने वाले स्थान में जाकर छिप जाने पर भी किये कर्म को भोगे बिना मुक्ति नहीं हो सकती । इस कारण कर्म करते समय ही विषेक का अवलम्बन करना उचित है ॥४॥ પણ તે ક તને છેડવાનું નથી, તે કર્મનું ફળ ભોગવ્યા વિના તારા છુટકાશ થવાના નથી. અરે ! તુ આત્મઘાત કરીને તેમાંથી છુટવાના પ્રયત્ન કરીશ, તા પણ પૂર્વ કૃત કમ તારા પીછા છેડવાનુ નથી.’ ારા
તાપય એ છે કે કસ ઉદયમાં આવે, ત્યારે તુ માત્ત ધ્યાન કરે છે, દ્ઘાસ થાય છે, ચિન્તા કરે છે, પરન્તુ શું પૂર્વપાર્જિત કર્મ આત્ત ધ્યાન કવાથી ટે છે ખરું ? જો કમમાંથી છુટકારો મેળવવા હાય, તે કમનુ ફળ ભાગવતી વખતે સમભાવનું અવલંબન લે, સમતાભાવ રૂપ લોકોત્તર સાયનના સેવનથી જ તું કમબ્યાધિમાંથી મુક્ત થઈ શકીશ. તેથી તું જરા વિવેક બુદ્ધિને જાગ્રત કર, અને દુષ્કૃત્યેા કરવાનુ છેાડી દે. પાતાળ, અટવી આદિ કોઇ પણ સુરક્ષિત ગણાતાં સ્થાનામાં જઈને છુપાઈ જવા છતાં પણ કૃતકમાંનુ ફળ ભેગળ્યા વિના છુટકારો થવાના નથી. આ કારણે કમ કરતી વખતે જ વિવેકનું અવલંબન લેવુ', એજ ઉચિત છે. ગાથા
For Private And Personal Use Only
