________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृताले अन्वयार्थ:--(उदयं जइ कम्ममलं हरेज्जा) उदकं जलं यदि कर्ममलं यदि कर्ममलं हरेत् विनाशयेत् तदा (एवं) एवमेव (सुह) शुभं पुण्यमपि हरेत् अतः (इच्छामित्त मेव) जलं कर्ममलं हरेदिति इच्छामात्रमेव न यौक्तिकं (मंदा) मन्दा:-सदस. द्विवेकविकलाः (अंच णेयारमणुसरित्ता) अन्धं च नेतारमनुसृत्य प्राप्य (पाणाणि चे विणिहंति) पाणिनो जीवानेव केवलम् एवम् विनिम्नन्ति विराधयन्ति नत्वन्यत् किमपोति ॥१६॥
टीका-'जई यदि 'उदगं' उदकं जलम् 'कम्ममलं' कर्ममलम्, अशुभ पापम्-हरेज्जा' हरेत् विनाशयेत्, एवं तहि तज्जलम् 'मुह शुभं पुण्यमपि हरेत, अथ पुण्यं नापहरेत् एवं कर्ममलमपि नापहरेत् अत इच्छामात्रमेतत् यत् जलं कर्मापहारीति, नहि जलं वस्त्रमेव द्रवयति, अपि तु शरीरमपि क्लेदयति । ___ अन्वयार्थ--जल यदि कर्ममल का हरण करे तो वह शुभ अर्थात् पुण्य को भी हर लेगा, अतएव यह मन्तव्य उनकी इच्छा मात्र है, युक्ति संगत नहीं है। अज्ञानी जन अन्धे-अविवेकी नेताका अनुसरण करके केवल प्राणियों का ही घात करते हैं । वे ऐसा करके कोई सिद्धि माप्त नहीं कर सकते ॥१६। ____टीकार्थ--अगर जल कर्म रूपी मल को, अशुभ को-पाप को हरता है तो वह शुम अर्थात् पुण्य को भी धो डालेगा। अगर जल पुण्य का हरण नहीं कर सकता तो पाप को भी हरण नहीं कर सकता। अतएव यह कहना कि जल पाप को हर लेता है, उनकी इच्छा मात्र ही है। जल केवल वस्त्र को ही गीला नहीं करता वरन् शरीर को भी गीला
સૂત્રાર્થ-જે પાણી વડે કર્મમળનું હરણ થતું હોય, એટલે કે જો જળના સ્પર્શથી કર્મમળ દૂર થઈ જતું હોય, તે તે જેમ અશુભને દૂર કરે છે તેજ પ્રમાણે શુભને (પુને) પણ હરી લેત, તેથી જળથી મળ કે પાપ દૂર થવાની તેમની માન્યતા માત્ર કલ્પિત જ હોવાને કારણે યુક્તિસંગત નથી. અજ્ઞાની માણસે આંધળા (સમ્યક જ્ઞાનથી રહિત, અવિવેકી) નેતાનું અનુક. પણ કરીને પ્રાણીઓની હિંસા કર્યા કરે છે. એવું કરવાથી તેમને સિદ્ધિ (भेक्ष) भजी शती नथी. ॥१॥
ટીકાર્યું–જે જળ કમરૂપી મળને (અશુભને, પાપને) ધંઈ નાખતું હોય, તે તે શુભને (પુને) પણ જોઈ જ નાખત! જે જલ પુણ્યનું હરણ ન કરી શકતું હોય, તે પાપનું હરણ પણ ન કેવી રીતે કરી શકે? અર્થાત્ ન જ કરી શકત તેથી “પાણી પા૫નું નિવારણ કરે છે,” એવું તેમનું કથન માત્ર કાલ્પનિક જ લાગે છે. પાણી માત્ર કપડાંને જ ભીંજવતું નથી, પણ શરીરને
For Private And Personal Use Only
