________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
· समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ६ उ. १ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ४७७ तरितुं तारयितुं वा शीलं विद्यते यस्य स ओवन्वरः । ( धीरे धीरः, धीर्बुद्धिस्तया सह राजते इति धीरः परपदादिभ्योऽक्षुग्धः । तथा - (अनंतचक्खू ) अनन्तचक्षुः, अनन्तं ज्ञेयाऽनन्ततया नित्यत्वेन वा चक्षुरिव चक्षुः केवलज्ञानं यस्य सोऽनन्तचक्षुः । अथवा लोकस्य प्रकाशकात वक्षुरिव चक्षुः स्वरू॥ यस्य भवति सोऽनन्तचक्षुःकेवालोकन | (रिए) सूर्य इव (अणुत्तरं दपति) अनुसरं सर्वतोऽधिकं यथा सूर्यस्तपति न दधिस्तापेन कश्चित् । दया भगवान् तीर्थकरोऽपि ज्ञानप्रकाशेन सर्वोत्तमः । नास्तिकश्चित् ज्ञानेन ततो महान (बइरोयणिदेव) वैरोचनेन्द्र इव, करते थे- गृह या आश्रम बना कर कहीं एक स्थान पर नहीं रहते थे । ऐसा कहा है
-
भगवान् संसार से स्वयं तिरनेवाले और दूसरों को भी तारने वाले तथा धीर अर्थात् ज्ञान से विभूषित एवं परीपों तथा उपसर्गो सेक्षुध न होने वाले थे । वह अनन्त चक्षु थे अर्थात् ऐसे ज्ञान से सम्पन्न थे जिसके ज्ञेय अनन्त हैं और जिसका कभी विनाश होना संभव नहीं । अथवा भगवान् लोक के लिए चक्षु के समान अनन्तप्रकाश करने वाले थे। जैसे सूर्य सबसे अधिक देदीप्यमान होता है, उसी प्रकार भगवान् सर्वोत्कृष्ट रूप से देदीप्यमान भास्वर थे । सूर्य सबसे अधिक प्रकाशदेता है, उसकी समता-बराबरी अन्यकोई नहीं कर એ પઢના અર્થ આ પ્રમાણે થાય છે-'મનિકેતચારી’-ભગવાન મહાવીર ગૃહ અથવા આશ્રમ બનાવીને કાઇ એક જ સ્થાનમાં રહેતા ન હતા.
For Private And Personal Use Only
તેએ પેાતે સ'સારને તારનારા અને અન્યને પણ તારનારા હતા. તે ધીર હતા, એટલે કે જ્ઞાનથી વિભૂષિત અને પરીષા તથા ઉપસૌથી મુખ્ય (वियसित) नहीं थनाश हुना, तेथे अनन्तयक्षु ता, भेटदो मे भेवां જ્ઞાનથી સંપન્ન હતા કે જેને કદી પણ વિનાશ થવાના સ ́ભવ નથી અને જેના જ્ઞેય અનન્ત છે.–અથવા ભગવાન લેકને માટે ચક્ષુસમાન-અનન્ત પ્રકાશ કરનારા હતા. જેવી રીતે સૂર્યાં સૌથી અધિક દેદીપ્યમાન છે, એજ પ્રમાણે મહાવીર પ્રભુ પણ સર્વોત્કૃષ્ટ જ્ઞાનના પ્રકાશથી અથવા શરીરની કાન્તિથી દૈદીપ્યમાન સૂર્ય સમાન હતા. સૂય સૌથી અધિક પ્રકાશ આપે છે, તેથી પ્રકા શની ખાખતમાં કાઇપણુ પદાર્થ તેની સરખામણીમાં ઊભા રહી શકતા નથી,
