________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
• ५७४
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
तथा -- तित्थयरो चउनाणी सुरमहिओ मिम्झिन वधूयमि । अणिगृहियबल विरिओ सन्वत्थामेसु उज्जम' || २ || छाया - तीर्थकरश्चनुर्ज्ञानी सुरमहितः सेवितव्येऽवधूते (मोक्षे) अनि तिबलवीर्यः सर्व स्थान उमति ॥ १ ॥
आस्यार्थः -- चतुर्ज्ञानवान देवपूजपस्तीर्थकरो मोक्षप्राप्यै स्वकीयवलवीदिकमुपयुञ्जन् सर्ववलेन सह प्रयत्नं कृतवानिति ॥
अपने मत में इस प्रकार निश्चय करके स्वयं भगवान् ने अपनी इन्द्रियों का निग्रह किया, तत्पश्चात् दूसरों को उसके लिए उपदेश दिया । कहा भी है- ब्रुवाणोऽति' इत्यादि ।
'आपने यह निश्चय किया कि कोई न्याययुक्त वचन कहता हुआ भी यदि स्वयं अपने कथन के विरुद्ध आचरण करता है तो दूसरों को इन्द्रियनिग्रह में प्रवृत्ति कराने में समर्थ नहीं हो सकता। इस प्रकार निश्चय करके तथा समस्त जगत् के स्वरूप को ज्ञात करके आप इन्द्रिय निग्रह में तपमें प्रवृत्त रहे ॥ १॥ ॥
और भी कहा है- 'तित्थयरो चउनागी' इत्यादि ।
चार ज्ञानों से सम्पन्न तथा देवों के भी पूज्य तीर्थकर मोक्ष प्राप्त करने के लिए अपने बल वीर्य का उपयोग करते हुए सम्पूर्ण शक्ति के साथ प्रयत्नशील हुए ' ॥ १ ॥
હૃદયમાં અવધારણ કરીને મહાવીર પ્રભુએ પેાતે જ પહેલાં તે ઇન્દ્રિયાના નિગ્રહુ કર્યાં અને ત્યાર બાદ લેકને ઇન્દ્રિયાના નિગ્રહ કરવાના ઉપદેશ દીધા. उधु पशु है- " ब्रूत्राणोऽपि "त्यादि
“ કાઇ ન્યાયયુક્ત વચન કહેવા છતાં પણ જો કહેનાર પે તે જ પાતાના કથન વિરૂદ્ધનું આચરણુ કરે છે, તે કહેનાર (ઉપદેશક) અન્ય લેકને ઇન્દ્રિયનિગ્રમાં પ્રવૃત્ત કરાવવાને શક્તિમ ન થતા નથી. આ પ્રકારના નિશ્ચય કરીને તથા સમસ્ત જગતના સ્વરૂપને જાણી લઈને મહાવીર સ્વામી પેતે જ ઇન્દ્રિ योना निश्रडुमां-तथमां प्रवृत्त थया " वजी मेवु अधु छे है-" तित्थयरो चउनाणं " त्याहि
For Private And Personal Use Only
66
સાર જ્ઞાનાથી સ ંપન્ન તથા વેને પણ પૂજય એવા તીર્થંકર માક્ષ પ્રાપ્ત કરવાને માટે પેાતાના ખાવી ને ઉચેાગ કરીને પેતાની સંપૂર્ણ શક્તિ સાથે પ્રયત્નશીલ થયા હતા ''