________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ६ उ.१ भगवतो महावीरस्य गुणवर्णनम् ५६९ ऐहिकामुनिका लानां कारणमितिकृया, मानिनो व्यवस्थिताः । इत्येवं बहुविधवादिनां मतमवगल्य-ज्ञात्वा, तथा-'से' स भगवान् बर्द्धमानस्वामी 'सवाय' सर्ववाद-सर्वमतम् 'वेयइत्ता' वेदयित्वा-सम्यग् ज्ञात्वा 'उअहिए' उपस्थित:सम्यगुस्थानेन संयमे व्यस्थितोऽभवत् । यथाऽन्ये परवादिनो दोषयुक्ताः शास्त्राणि कृत्वाऽपि वशिष्याणां मलिनोपचाराल्लघुतां प्राप्ताः, हे भगवन् ! ते दोषा स्त्वयि न सन्ति, यि तदोषाणामभावादिति । तदुक्तम्-'यथा परेषां कथका विदग्धाः शास्त्राणि कृत्वा लघु मुपेताः।
शिष्यै रनुज्ञामविनोपचार वक्त वदोषास्त्वयि ते न सन्तिः ।१। इति । करने वाले वैनयिक कहलाते हैं। जो लोग अज्ञान को ही इस लोक तथा परलोक में कल्याणकारी मानते हैं, वे अज्ञानवादी कहलाते हैं। __ इस प्रकार विविधवादियों के वादों को विदित करके भगवान् महवीरस्वामी सभी मतों को सम्यक प्रकार से जानकर जीवनपर्यन्त के लिए संयम में स्थित हुए।
जैसे दोषयुक्त परवादी शास्त्रों की रचना करके भी अपने शिष्यों के मलीन उपचार से लघुना को प्राप्त हुए हे प्रभो ? वे दोष आप में नहीं हैं। आप पाप के कारणभूत दोषों से सर्वथा रहित हैं। कहा है
'यथा परेषां कथका विदग्धाः' इत्यादि ।
जैसे दूसरे मतों के कुशल वादी शास्त्र रचकर लघुता को प्राप्त આચરણ કરનારાને વૈયિક કહે છે. જે લેકો અજ્ઞાનને જ આ લોક અને પરલોકમાં કલ્યાણકારી માને છે, તેમને અજ્ઞાનવાદી કહે છે.
આ પ્રકારના વિવિધ મતવાદીઓના વદે વિષે મહાવીર પ્રભુએ ખૂબ જ ઊડે અભ્યાસ કર્યો. તે વાદેના ગુણદોષને બરાબર સમજી લીધા. તેમને જ્ઞાન અને ક્રિયા પ્રધાન મૃતચારિત્ર રૂપ ધર્મને જ શ્રેષ્ઠ ગણુને જીવનપર્યત સંયમની આરાધના કરી.
જેવી રીતે અન્ય મતવાદીએ દેષયુક્ત શાસ્ત્રોની રચના કરીને પિતાના શિને મલીન આચરણને લીધે વામણું બન્યા-પિતાની મહત્તા ગુમાવી બેઠા, એવું હે પ્રભો ! આપની બાબતમાં બન્યું નથી. આપ તે પાપના કારણ भूत हाथी सवा २डित छ।. यु ५५ -" यथा परेषां कथका विदग्धाः " त्या:
જેવી રીતે અન્ય તીથિકેએ, કુશલ શાસ્ત્ર રચના કરવા છતાં પણ,
For Private And Personal Use Only