________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२७२
सूत्रकृतानपत्रे
%3
H
ome
टीकार्थ -- 'बालम्स' बालस्य मन्दमतेः रागद्वेकलुषितान्त:करणस्य । 'बी' द्वितीयमिदम् मंद मान्यम् - अज्ञत्वम्। किं द् द्वितोयम्-‘ज व बर्ड' यच्च पापकर्म कृतम् , शरीरवाङ्मनोमिः संपादितम् । तादृशं फैथुनरूपं कर्म तत् प्रथमम् , 'भुजो' भूयः गुर्वादिभिः पृष्टः सन पुरपि 'नाग' अपमानीते अपलापं करोतिपच्छादयति नाहमेवं कृतवानिति द्वितीयम् एन । से' ग पुरुषः 'दुगुणं पावं करे' द्विगुणं पापं करोति । किमर्थमेवं कोनि तत्र दृ- पूणामो' पूजनकामः, लोकेऽस्माकं पूजा भवतु इत्यभिल पां वितिं करोति च संयमचिराधनम् । एकस्तु तावत् मायमि को दोरः यत् पापा तेन स् । द्वितीयस्तु दोषः तादृशं कुरिसतं कर्म कृत्यादि परेण पृष्ठोऽहाति प्रमशः पुरुषः गंगारे स्त्रकीयपूनादिकमिच्छन् (विसनेमी) विकोपी विध: असंयम, सत्यपी अभिलाषीअस्ति असंयम मिच्छत्तीत्यर्थः। प र्याऽनुष्ान प्रवादिता च, इति उभय. मपि दोपायैवेति भावः ॥२९॥
टीकार्थ--रावेष से कलुषित अन्तःकरण वाले मतिमन्द उस साधु की यह दूसरी मूहता है। वह दूसरी नूढता कौन सी है ? एक तो उसने मन वचन काय से पापकर्म किया, दूसरे गुरु आदि के पूछने पर वह नटता है। उ छिराने के लिए कहना है कि मैंने ऐसा नहीं किया है । ऐसा मनुष्य दुगुना पाप करता है । वह चाहता है कि लोक में मेरी पूजा प्रतिष्ठा हो किन्तु करता है संयमविराधना। ___ तात्पर्य यह है कि पाला दोष तो उसने यह किया कि पापकर्म किया, दूसरा दोष यह है कि परे के पूछने पर दोष का सेवन करके भी अपलाप किया। ऐसा पुरुष चाहना तो यह है कि लोक में मेरी
ટીકા–રાગદ્વેષથી કલુષિત અંત:કણવાળી, મદમતિ તે સાધુની આ બીજી મૂઢતા છે, આ બીજી મૂઢતા કઈ , તે સૂરકર સમજાવે છે–પહેલી મઢતા તે એ છે કે તેણે પાપકર્મ કર્યું. ગુરુ આદિએ તેને પૂછ્યું ત્યારે તેણે કહ્યું કે હું પાપકર્મ કરતે નથી' આ પ્રકારે અત્ય વચનને જે અધાર લીધે, તે તેની બીજી મૂઢતા ગણી શકાય તે બમણું પાપ કરે છે મિથુનસેવન જન્ય ૫૫ અને મૃષાવાદ જન્ય પાપ તે એવું ઈરછે છે કે તે કપાં મારી પૂજાપ્રતિષ્ઠા થાય, પરંતુ તેને આ પ્રકારના વર્તન દ્વારા તે સંયમના વિરોધના કરતે હોય છે.
આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે, પાપકર્મનું સેવન કર્યું. આ તેને પહેલે દેષ “પતે પાપકર્મ કરતો નથી.” આ પ્રકારના અસત્ય કથનને કારણે ત મૃષાવાદના દેશને પણ પાત્ર છે પાપકર્મનું આચરણ અને અસત્ય ભાષણ, આ બન્ને દેશે કરવાને કારણે તે બમણું પાપને પાત્ર થશે. એ સાધુ એવું
For Private And Personal Use Only
