________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र.श्र. अ. ५ उ. १ नारकीयवेदनानिरूपणम् ३८५
अन्वयार्थः--(मोहितपूयपाई) लोहितपूरपाचिनी रक्तपयपाचिका कुंनी (वालागगीतेगुगा परेणं) बालाग्नितेजोगुणा परेग-जाजल्यमानाग्नितप्ता प्रकर्षण (पहता) महती (अहियाोरसिया) अधिौलीया-पुरुषपमाणादधिका (लोहियपूययुगा) लोहितः पूर्गा (मास्सिपा) साछिना-उन्ट्रिाकृतिः ऊधव्यवस्थिता (कुंभी) कुंभी (जइ ते सुया) यदि ते श्रुता ॥२४॥
टोका-- पुनरपि सुधर्मस्वामी जंबूस्वामिन प्रति भगवतस्तीर्थ करस्य वचनं प्रकाशयति-'जात' इत्यादि । 'लोहितपूयपाई' लोहितपूरपाचिनी रक्तपूयपा. चिनी, लोहितम् अपक्वं रुधिरं पूयम् पाचित रक्तम् , तदुभयं पाचयति या सा लोहितपूयपाचिनी। तथा - 'बालागणी तेयगुगा परेणं' वालाग्नितेनोगुणा परेण बालाग्निना, वालो नूतनोऽग्निः तेन बालाग्निना योऽभितापः स एव गुणो यस्याः ऊंची 'कुंभी कुभी' कुम्मी नामक नरकभूमि 'जइ ते तुपा-यदि त्वया श्रुता' कदाचित् तुमने सुनी होगी ॥२४।। __ अन्वयार्थ--रुधिर और पीप को पकाने वाली, नूतन अग्नि के समान गुण वाली अर्थात् तीव्र ताप से युक्त, महती पुरुष प्रमाण से भी अधिक प्रमाणवाली, रक्त तथा पीत से परिपूर्ण और ऊंट की आकृति की ऊंची रही हुई कुंभी संभव है तुमने सुनी हो ॥२४॥ ___टीकार्थ--सुधर्मा स्वामी जम्बूस्वामी के प्रनि पुनः भगवान् तीर्थ कर के वचन को प्रकाशित करते हैं-'जइ ते' इत्यादि। अपक्व रक्त लोहित तथा पका हुआ रक्त पूष (मवाद) कहलाता है। इन दोनों को जो पकाती है उसे 'लोहितपूयपाचिनी' कहते हैं। बाल अर्थात् नूतन अग्नि के समान गुण वाली जो हो उसे 'बालाग्नितेजोगुणा' कहते हैं। इस स्त्रिया-समुच्छूिताः' या 'कुंभी-कुंभी' भी नवाजी न२६भूमी 'जइ ते सुयायदि त्वया श्रुता' यित् तमे Hinी शे. ॥ २४ ॥
સૂત્રાર્થ-રુધિર અને પરુને પકાવનારી, નૂતન અગ્નિ જેવા તેજવી ગુણવાળી એટલે કે તીવ્ર તાપથી યુક્ત, ઘણી મેટી-પુરુષ પ્રમાણ કરતાં પણ અધિક પ્રમાણવાળી, રક્ત અને પરુથી પરિપૂર્ણ અને ઊંટના જેવા આકારવાળી, ચા એવા કુંભી નામના નરકની વાત તો કાચ તમે સાંભળી હશે ૨૪
ટીકાર્ય–સુધર્મા સ્વામી જબૂસ્વામીની સમક્ષ મહાવીર પ્રભુનાં વચને प्रकट १२ता या प्रमाणे ई छ-'जइ' 16---५५५ तन सोडित' કહે છે તથા પકવ રક્તને “પણ” કહે છે. આ બન્નેને જે પકાવે છે તેને લિહિતpયપાચિની' કહે છે. બાલ અગ્નિ (નૂતન અગ્નિના) જેવા તેજસ્વી अवाज डाय छ, तेने 'शलाग्नितेजोगुणा' छे. सदी मासाभिनाया
For Private And Personal Use Only