________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ.५ उ. २ नारकीयवेदनानिरूपणम् ५०५
अन्वयार्थः-(बाला) बाला:-अज्ञानिनो नारकाः (लोहपह व तत्त) लोहपथमिव तप्ताम् (पविज्जलं) प्रदीतजलां (भूमि) भूमि-पृथिवीम् (बला अणुक्कमंता) बलात् अनुक्राम्यमाणाः बलात्कारेण परमाधार्मिकैश्वाल्यमानाः (जसि) यस्मिन् (अभिदुग्गंसि) अभिदुर्गे अतिकठोरे (पवज्जमाणा) प्रपद्यमानाः-परमाधार्मिकद्धारा चलनाय प्रेरिताः यदि न चलंति तदा (पेसेव) प्रेष्यान् वृषभानिव (दंडेहिं) दण्डैः (पुरा करंति) पुरः कुर्वन्ति अग्रे तान् चाळयन्तीति ॥५॥ _ 'बाला बला भूमि' इत्यादि ।
शब्दार्थ-'याला-बाला:' अज्ञानी नारकी जीव 'लोहपह व तत्तलोहपथमिक तप्ताम्' जलता हुआ लोहमय मार्ग के समान तपी हुई 'पविज्जलं-प्रदीप्तजला' तथा रक्त और सीवरूप कर्दन से युक्त 'भूमिभूमिम्' भूमि पर 'बला-बलात्' बलपूर्वक परमाधार्मिकों द्वारा 'अणु. कमंता-अनुक्राम्यमाणाः' चलाये जाते वे चुरी तरह चिल्लाते हैं जसियस्मिन' जो भी 'अभिदुग्गंसि-अभिदुर्गे' अति कठोर स्थान पर 'पवजमाणा-प्रपद्यमानाः' परमाधार्मिकों के द्वारा चलने के लिये प्रेरित किये हुए जब ठीक नहीं चलते हैं तब 'पेलेव-प्रेष्यान्' बैल के समान 'दंडेहि-दण्डैः' दंडों से 'पुरा करंति-पुरः कुर्वन्ति' आगे चलाते हैं ॥५॥ . ___ अन्वयार्थ--परमाधार्मिक उन अज्ञान नारक जीवों को तपे हुए लोहपथ के समान तपी हुई तथा रुधिर पीव आदि से पंकिल भूमि पर
'बाला बलाभूमि' या
Avat:- 'बाला-बालाः' अज्ञानी ॥२४ ७५ 'लोहपहं च तत्त-लोहपथमिव तप्ताम्' मणे मना भागना रेभ तपेदी 'पविज्जलं-प्रदीप्तजला' तथा २४भने ५३ ३५ ४६१था युटत 'भूमि-भूमिम्' भूमि ५२ 'बला-बलात्'
पूर्व ५२मायामि वा 'अणुकमंता-अनुक्राम्यमाणाः' यदापामा भापता तेसो १२१५ रीते भूमी । छे. 'जसि-यस्मिन्' मा 'अभिदुग्गंसि-अभिदुर्गे' मति २ स्थान ५२ 'पवन्जमाणा-प्रपद्यमानाः' ५२मायामि नाश ચાલવા માટે પ્રેરિત કરવા છતાં પણ જ્યારે ઠીક નથી ચાલતા त्यारे 'पेसेव-प्रेश्यान्' भनी म 'दंडेहि-दण्डैः' माथा 'पुरा करंतिपुरः कुर्वन्ति' मा या छे. ॥५ .
સૂત્રાર્થ–પરમધામિકે તે અજ્ઞાન નારકને તપાવેલા લેઢાના માર્ગના જેવી અતિશય ગરમ અને લેહી, પરુ આદિથી યુક્ત ભૂમિ પર ચલાવે છે જે
सू० ५१
For Private And Personal Use Only