________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४२२
सूत्रकृतात्रे प्राप्तं भवति (अइदुक्खधम्म) अतिदुःखधर्मम्-अतिदुःखस्वभावम् (तत्थ) तत्रतस्मिन् स्थाने (हत्थेहिं पाएहिं बंधिऊणं) हस्तेषु पादेषु च वन्धयित्वा (सत्तुम्ब) शत्रुमिव (दंडेहि) दण्डैदण्डद्वारा परमाधार्मिकाः तान् नारकजीवान् (समारमंति) समारभन्ते-ताडयन्तीति ॥१३॥ ___टीका-सया' सदा-सर्वकालम् ‘कसिणं' कृत्स्न-संपूर्णम् ‘घम्मट्ठाणं' धर्मस्थानम् सदोष्णस्वभावम् । 'गाढोवणीयं' गाढोपनीतम् , यत्स्थानं निधत्तनिकाचितकर्मभिरुपनीतं भवति नारकाणाम् 'अइदुक्खधम्म' अतिदुःखधर्मम् , अत्यन्तं दुःखस्वरूपः धर्मः स्वभावो यस्य तत् तादृशं सर्वदैव दुःखजनकस्वभावम् । तादृशनरके परमाधार्मिकः तं 'हत्थेहिं पाएहि य वैधिऊण' इस्तेषु पादेषु च बद्ध्वा 'सत्तुम' को बांधकर 'सत्तुब्ध-शत्रुमिव' शत्रु के जैसा 'दंडेहि-दण्डैः' दण्डों के द्वारा परमाधार्मिक 'समारभति-समारभन्ते' ताडन करते हैं ॥१३॥
अन्वयार्थ-नरकभूमि में एक धर्मस्थान अर्थात् उष्णस्थान है जो सदैव और सम्पूर्ण उष्ण ही बना रहता है । माढे पापकर्म करने वाले वहां जाते हैं। वह अत्यन्त दुःख देने का स्वभाव वाला है। वहां परमाधार्मिक नारकों के हाथ पैर बांधकर उन्हें शत्रु के समान ताडना करते हैं ॥१३॥
टीकार्थ-सदा और सम्पूर्णरूप से उष्ण रहने वाला एक उष्ण स्थान नरक में है। वहां निधत्त-निकाचित पापकर्म करनेवाले नारक हो जाते हैं । वह स्थान अत्यन्त ही दुःख देने वाला है। उस नरक में परमाधार्मिक नारकों के हाथ और पा घाँध देते हैं और डण्डों से ऐसी ताडना करते हैं जैसे वे उनके शत्रु हों। बंधिऊणं-हस्तेषु पादेषु च बद्ध्या' ४२५२६ने बाधीन 'सतुव्व-शत्रुभिव' शत्रुनारेम 'दंडेहि-दण्डैः' मा द्वा२॥ ५२मायामि' 'समारभति-समारभन्ते' भारे .1१31
સુત્રાર્થ-નકભૂમિમાં એક ઘર્મસ્થાન એટલે કે ઉષ્ણસ્થાન છે, જે સદા સંપૂર્ણ ઉષ્ણુ જ રહે છે. નિધત્ત નિકાચિત પાપકર્મો કરનારા છે ત્યાં જાય છે. તે સ્થાન અત્યન્ત દુઃખદાયક છે. ત્યાં પરમધામિ કે નારકના હાથ, પગ બાંધીને તેમને શત્રુની જેમ માર મારે છે. ૧૩
ટીકાથે-તે નરકભૂમિમાં સદા સંપૂર્ણ રૂપે ઉષ્ણ રહેતું એક ઉણું સ્થાન છે. નિધત્ત-નિકાચિત પાપકર્મ કરનારા જે જ ત્યાં નારક રૂપે ઉત્પન્ન થાય છે. તે સ્થાનમાં ઉતપન્ન થયેલા નારકાને અત્યન્ત દુઃખ સહન કરવું પડે છે. ત્યાં પરમધામિક નારકેના હાથપગ બાંધીને તેમને દંડા જાદિ વડે એવા તે મારે છે કે જાણે તેઓ તેમના દમ હોય.
For Private And Personal Use Only
