________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
३१०
सूत्रता इंदं ते स्नेहसर्वस्वं, सममाढयदरिद्रयोः।
अचन्दनमनौशीरं हृदयस्याऽनुलेपनम् ॥१॥' इति । ताशप्रधानफले समुत्पन्ने पुत्रे सति यादृशी लोकानां स्थितिर्भवति तां स्थिति दर्शयति-गेण्डसु वा णं' यहाण तम्-कार्याऽऽकुलतया मदीयं चेतो व्यग्रं विकते, नास्त्यासरः पुत्ररक्षणस्य तं पुत्रं गृहाण त्वम् , 'अहवा' अथवा-पुत्रं 'जहाहि जाहित्यन मार्गोपरि, संपति नास्ति मम समयः पुत्ररक्षणस्य अतस्तं स्वीकुरु त्यज वा। एवं प्रकुपिता यदाऽऽदिशति तदा तदीयसंपादनमेव तां सन्तोषयति तदुत्तम्.तर 'यदेव रोचते मा, तदेव कुरुते पिया। ... इति वेत्ति न जानाति तस्पियं यत्करोत्यसौ ॥१॥' की अपेक्षा नहीं रहती। कहा है--'इदं ते स्नेहसर्वस्व' इत्यादि। ... यह स्नेहसर्वस्व धनवान् और निर्धन के लिए समान है। यह स्नेह विना ही चन्दन और विना खस के हृदय को शीतल करने चाला सर्वोत्तम लेप है ॥१॥ . ऐसे प्रधान फल की अर्थात् पुत्र की उत्पत्ति होने पर लोगों की जो स्थिति होती है, उसे दिखलाते हैं -मैं काम काज में उलझी है। मेरा चित्त व्याकुल है । पुत्र को संभालने का मुझे समय नहीं है । इसे तुम ले लो। अथवा इसे कहीं रास्ते में छोड़ दो, अभी मुझे समय नहीं है। इस प्रकार कुपित होकर जब स्त्री आदेश देती है, तब उसके
आदेश का पालन करना ही पडता है । तभी उसको सन्तोष होता है। कहा भी है--'यदेव रोचते मां' इत्यादि। भावश्यता २हेती नथी. ५ ५५ छ 3.--'इदं ते स्नेहसर्वस्वं त्य
ધનવાન અને નિર્ધન બનેને માટે આ સ્નેહ (પુ નેહ) સમાનરૂપે સુખદાયી છે. આ સ્નેહ તે ચન્દન અને ખસની જેમ હૃદયને ઠંડક આપનાર સિરમ લેપની ગરજ સારે છે !
જ્યારે લગ્ન જીવનના પ્રધાનફળ સ્વરૂપ પુત્રની પ્રાપ્તિ થાય છે, ત્યારે કેની કવી દશા થાય છે તેનું હવે વર્ણન કરવામાં આવે છે-ક્યારેક સ્ત્રી પતિને કહે છે- હું કામમાં ગુંથાયેલી છું. મારું ચિત્ત વ્યાકુળ છે. પુત્રની સંભાળ લેવાની મને ફુરસદ નથી. તે તમે તેની સંભાળ લે. જો તમે તેની
ભાળ લેવા તૈયાર ન છે, તે જાવ તેને અહીંથી રસ્તા પર લઈ જઈને મૂકી દે. સ્ત્રી જ્યારે કે પાયમાન થઈને આ પ્રકારને આદેશ આપે છે, ત્યારે પતિએ તેના આદેશનું પાલન કરવું જ પડે છે અને ત્યારે જ તે સ્ત્રીને ताप थाय छे. [ ५ छ है-" यदेव रोचते मा" पाहि--
-
For Private And Personal Use Only
