________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ३ उ. ३ अन्यतीथिकोक्ताक्षेपोत्तरम् ११९ शिष्टाः यथावस्थितार्थपरूपणया तु शासिताः (एस मग्गे) एषो मागों पापपरिगृहीतः (ण नियए) न नियतः न युक्तिसंगतः (बई) वाक् ये पिण्डपातं ग्लानस्था. नीय ददाति ते गृहस्थकल्या इत्यादिरूपा सा (असमिक्षा) असमीक्ष्यापर्यालोच्य कार्यता तथा (किइ) कृतिः करणमपि भवदीयमसमीक्षितमेवेति ॥१४॥
टीका--'अपडिन्नेन' अमतिज्ञेन-प्रतिज्ञारहितेन, इदमहमवश्यं करिष्यामीस्ये प्रतिज्ञा न विद्यते यस्य सः अप्रतिज्ञः, तेन रागद्वेपर हितेन साधुना 'जाणया' जानता, इदं हेयमिदमुपादेयमितिज्ञानवता 'तत्तेग' तत्त्वेन, परमार्थ तया-जिनाभिप्रायेण यथास्थिताऽर्थप्ररूपणाद्वारा 'ते' ते गोशालकमतानुप्तारिणः अन्य दर्शनिनश्च 'अणुसिट्ठा' अनुशिष्टा: बोधिता भवंति, किंबोधिताः भवन्ति तत्राह'एसमग्गे' इत्येपमार्गः-गृहस्थ-पात्रादिषु भोजनम् ग्लानार्थं गृहस्थद्वारा आनय मुनि उन अन्यदर्शनियों को तत्व की शिक्षा दे कि तुम्हारा यह मार्ग पाप से युक्त है, युक्तिसंगत नहीं है और 'रुग्ण मुनि को आहार लाकर जो देते हैं वे गृहस्थ के समान हैं यह तुम्हारा वचन विचारशून्य है। तुम्हारा आचार भी विचारविकल है अर्थात् तुम विना विचारे योलते और क्रिया करते हो ॥१४॥
टीकार्थ--'मैं यह कार्य अवश्य करूंगा' इस प्रकार की प्रतिज्ञा से रहित अर्थात् राग और द्वेष से रहित तथा हेय और उपादेय को जानने वाले साधु के द्वारा उन आक्षेप करने वाले गोशालक के अनु. यायियों को तथा अन्यदर्शनियों को जिन भगवान के मत के अनुसार यथार्थ वस्तुस्वरूप की शिक्षा दी जाती है। साधु उन्हें इस તે અન્ય મતવાદીઓને તવની આ પ્રમાણે શિક્ષા દેવી જોઈએ. તમારે આ માર્ગ પાપથી યુક્ત છે અને યુક્તિસંગત નથી.
“બિમાર સાધુઓને માટે આહાર વહેરી લાવનારા સાધુઓ ગૃહસ્થના સમાન છે, આ તમારો આક્ષેપ વિચારશૂન્ય છે. તમારો આચાર જ વિચાર વિહીન છે. એટલે કે તમે વગર વિચાચે ગમે તેમ બોલે છે અને મન ફાવે તેમ કરે છે. ૧૪
ટીકાર્થ– હું આ કાર્ય અવશ્ય કરીશ, આ પ્રકારની પ્રતિજ્ઞાથી રહિત એટલે કે રાગદ્વેષથી રહિત તથા હેય અને ઉપાદેયને જાણનારા મુનિએ દ્વારા તે આક્ષેપ કર્તા ગોશાલકના અનુયાયીઓ તથા અન્ય મતવાદીઓને જિનેન્દ્ર ભગવાનના મત અનુસારનું યથાર્થ તત્વ (વસ્તુ સ્વરૂ૫) સમજાવવામાં આવે છે. તેમને આ પ્રમાણે કહેવામાં આવે છે-“ગૃહસ્થના પાત્રમાં જમવું
For Private And Personal Use Only