Book Title: Shraddh Pratikraman Sutram
Author(s): Ratnashekharsuri
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund
Catalog link: https://jainqq.org/explore/600129/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSThi devacandra lAlabhAI-jainapustakoddhAre-pranthAGkaH 48. zrImattapogacchAmbaranabhomaNizrImadUratnazekharasUrisanDabdhavivaraNayutamzrIzrAddhapratikramaNasUtram / ( aparanAma arthadIpikA.) vikhyAtikArakaH-zAha nagInabhAI ghelAbhAI-jahverI, arabaeko kaaryvaahkaa| idaM pustakaM mohamayyAM 'nirNayasAgara' mudraNAgAre kolabhATavIthyAM 23 tame nilaye rAmacaMdra yesu zeDagedvArA mudrApayitvA prkaashitm| zrIvIrasaMvat 2445. vikramasaMvat 1975. krAiSTasya san 1919. prathamasaMskAre pratayaH 1000] vetanam ru02-0-0 [ Rs 2-0-0] mohamayyAm. For Private & Personel Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asya punarmudraNAdyAH sarve'dhikArA etadbhANDAgArakAryavAhakANAmAyattAH sthApitAH / [ All Rights Reserved by the Trustees of the Fund. ] widhdzi, pentetiaautstshe deni, tsittni / Printed by Ramchandra Yesu Shedge at "Nirnaya-Sagar" Press, 23 Kolbhat Lane, Bombay. BKD Published by Shah Naginbhai Ghelabhai Javeri, for Sheth Devchand Lalbhai Jain Pustakoddhar Fund, No. 426 Javeri Bazar, Bombay. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarnamammorna Dameramwamo zreSThI devacaMda lAlabhAI javerI. niryANam 1962 vaikramAbde CV9-Manum-0-30804Farmi-E janma 1909 vaikramAbde kArtika zuklakAdazyA, sUryapure. pauSakRSNatRtIyAyAm , mumpayyAma, The Late Sheth Devchand Lalbhai Javeri. Born 1853 A. D. Surat, Died 13th January 1906 A. D. Bombay The Bombay Art Printing Work, Fort, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Private & Personel Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education zrImadvIra jinendro vijayatetarAm / zrAddhapratikramaNIyA prastAvanA. viditametadvipazcitAM yaduta zrImadvIrajinazAsanaM sapratikramaNamAdyArhacchAsanamiva ye ca prAk RjuprAjJatayAM'sthitakalpA Asan jAtAzca | pazcAt tIrthasaMkrAntyA sthitakalpAste'pyurarIcakrureva sapratikramaNaM zAsanaM, kA hi vArttA tarhi vakrajaDAnAM prathamata eva sthitakalpAnAM munInAM pratikramaNakriyAyA niyatatve ?, evaM ca sati vIrajinayatInAM cet zAsanAntarvarttitAsamIhA'vazyantayA pratikramaNakriyA karaNIyA, yathA ca | vAcaMyamAnAM vratAtIcArANAM zodhanamasaMyamAdiviSayakeNa pratikramaNAdhyayanena tathaiva dezaviratAnAmapi sthUlahiMsAviratyA digocarAticAramayenaiva pratikramaNAdhyayanena tat, yathApratijJamevAticArasaMbhavAt nobhayeSAmaticArasAmyaM na ca samena sUtreNa pratikrAnti:, tato yuktameva zramaNopAsakAnAM | pratikramaNena bhinnena pratikramaNaM, sAmye jinastutau guruvandane kAyotsarge pratyAkhyAne ca nAsti tathAvidho vizeSo yAdRzo'Nuvratepu, tenAnyasUtrANAM | sarvathA pArthakyAbhAve'pyasya vizeSabhedavattvena pArthakyaM sarvathA pratikramaNasUtrasya, yathA ca AdyAvazyake sarvazabdavarjo yAvanniyamAGkito dvividhatrividhapAThapUrNa AlApakaH sthUlahiMsAdiniprahamayazcAnyAvazyake zrAvakANAM yogyatayA''lApakastadvadeva tatkartRpraNItamidamapi sUtraM, siddhAntitaM cAta eva pUjyapAdaiH zrImadbhirabhayadevasUribhirAdyapaJcAzake'syAtvaM, ye naivaM mantrate tairdarzanIyamanyad zrAddhapratikramaNasUtraM pranaM, no cedevaM sUtrA| cAryavacanottIrNavAdibhiH sahAlaM casUryA, spaSTIkRtamatrApi 202 tamapRSThe asya zrImadvijayasiMhAcAryakRtayA cUrSyA zrImajjinadevasUrihandhena ational BEST BEBE ww.jainelibrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- bhASyeNa parikaritatvamAvedya zrImadakalaGkazrImaddevendrAdivihitavRttisamalaGkRtatAM cA''virbhAvya pUjyapAdairgranthakRdbhirapi tathAtvaM,sati cAsyA''rSa- prastAva. tisUtre tve pratyahaM zramaNopAsakakriyAyAM dvisandhyamupayogitve cA''vazyakaM tadIyArthaparijJAnaM,sUtrasyAjJAtArthasya khAdarahitatayA siddhAntitatvAt niHsvAda syAdhyavasAyAzodhakatvAt adhyavasAyAzuddhAvatIcArapaGkasyAnapagamAt azuddhasya sukRtasya yatheritaphalAprApakatvAt prAgUbaddhasyApyaticAradoSakarmaNa) AlocanaprAyazcittAdinirasyatvAt zraddhAvatA mumukSuNA zrAddhenAvazyaM jJeyaM sArtha pratikramaNAdhyayanaM svakIyaM, jJAtvA caitat pUrvasUribhiranekaizcUrNibhASyAdiralakRtaM sUtrametat , tathApi patatprakarSatayA kAlasya, durlabhatayA gItArthasAdhusamAgamasya akSaNikatayA gArhasthyasya sthUlalakSyatayA''rambhaparigrahamanAnA rasapoSakasvabhAvatayA kAvyasya hitAhitapravRttinivRttyutpAdakatayA rasavadvodhasya vistRtatamakathAnikAnAmeva yathAvadvattanibodhana caturatvAt zrAddhAnuSThAna vidhau saMkSiptatayA vivRte'pi sUtre'smin zrImaddevendramUribhirvizeSeNa vivRtaM sUtrametat pUjyaiH zrImadbhiH sUribhI rtnshekhraiH|| 4 granthapraNetArazca kadA katamat bhUmaNDalaM maNDayAmAsuH pAvayAmAsuzca svajanuSaM keSAM zrIgurUNAM vadanakamalavinirgatairvacanarasaidIkSAdAnapaTubhiH karasarojaizceti jijJAsAyAM zrImatAM sattAsamayaH etadnthaprazastita eva caturdazazatAbdyA atyantAntimaH paJcadazazatAbdyAzcAdimo bhAgo'vasIyate, tathA ca tatpAThaH " eSAM zrIsugurUNAM prasAdato'bde SaDaGkavizvamite (1496) / zrIratnazekharagaNI vRttimimAmakRta kRtituSTayai // 11" zrImatAmitivRttaM ca pUjyaiH zrImadbhirdharmasAgaropAdhyAyairevaM svakRtAyAM tapogacchapaTTAvalyAM likhitaM // 1 // "cauvaNNa rayaNaseharaotti-zrImunisundarasUripaTTe paTTe catuSpaJcAzattamaH zrIratnazekharasUriH vikrama saM0 1457 kacit 1452 janma, 11463 vrataM, 1483 paNDitapadaM, 1493 vAcakapadaM, 1502 sUripadaM, stambhe tIrthe bAMbInAmnA bhaTTena bAlasarasvatI nAma dattaM, tatkRtAH Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratikramaNavRttiH zrAddhavidhivRttiH AcArapradIpazceti, vi. 1517 pauSa0 va06 dine svargaH, tadAnI lukAkhyAt lekhakAt saM0 1508 19 varSe jinapratimotthApanaparaM lukAmataM pravRttaM, tanmate veSadharastu 1533 varSe jAtaH, tatra prathamo veSadhArI R. bhANakAkhyo'bhUditi" tathA hIrasaubhAgyesUrestato'jAyata ratnazekharaH, zrIpuNDarIko vRSabhadhvajAdiva / bAmbIti nAmnA dvijapuGgavena, nyagAdi yo bAlasarakhatIti // 128 // TIkA-tatastasmAt-zrImunisundarasUrIndrAt ratnazekhara iti nAmA sUrirajAyata, ka iva ?-yathA bharatacakravartiprathamasutaH zriyA-gaNabhR-18 | lakSmyA kalitaH puNDarIkanAmA zrIvRSabhadhvajAt-vRSabhalAJchanAt / 'dhvajazcinhe patAkAyAM, zizne pUrvadizo gRhe| khadAGge zauNDike mAne | | ityanekArthatilake, AdidevAjjajJe / yaH zrI ratnazekharasUriH stambhatIrthe bAmbInAmnA dvijapuGgavena brAhmaNazreSThena ayaM bAlasarasvatI iti 18|nyagAdi-kathitaH tadAdi bAlasarasvatIti virudaM dadhAra // iti rtnshekhrsuuriH|| | tena jJAyate nizcitametat yaduta zrImadbhirgurjarAvanirvizeSeNa svavihArAdinA pAvitA / zrImatAM ca sAdhuratnamunIndrANAM vairAgyamakarandamukSu 4 vacaneSu mugdho granthakRnmanobhramaro, jagRhuzca dIkSA sazikSA zrImadbhirguNaratnasUribhiH zikSitebhyo bhuvanasundaramaribhyaH, paTTe tu zrImatAM muni | sundarasUrivarANAM, paryupAsiSata ca zrImadbhiH satyahaMsAdibhiH paNDitapravaraiH zrImatpAdAH, spaSTametacchrImadvAkyaiH, etadIyaprastAvanAprazastivacano-8 4llekha vicArakANAM na nUnametat / Jain Educa emational For Private & Personel Use Only IN Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAva. zrAddhapra tisUtre // 2 // zrIpAlakathAdividhAtAro ratrazekharA ye te tu bhinnA evaibhyaH, yadyapi te'pi paJcadazazatAbdyAH pazcima bhAgamevAlaMcakruH svajanuSA| bhUSayAmAsuzca savRttikaguruguNapatriMzikAguNasthAnakramArohakSetrasamAsazrIpAlacaritracchandaHkozAdibhiH sAhityakalAM, yataste bRhdgcchiiyaaH| zrImadvajrasenamUripaTTapUrvAcalAryamAbhAH zrImaddhemacandracaraNakamalacaJcarIkAyamANAH, ime tu zrImattapAgaNanabho'GgaNabhAnuprabhazrImadbhavanasundaramuripadasarojahaMsAH, zrImadvihitAzca granthA yadyapi bhaviSyantyaneke tathApi zrImadbhireva prastute pranthe etadbhinnAH sUcitAH "zrAddhavidhikaumudI|| arthakaumudI (AcArapradIpaH) laghustotraM" ityete nirNItAH, apare'pi yadi syuH stavastotrAdibhinnAH sUripAdAH ke'pi sUcayiSyanti tAn || upakRtA bhvissyaamH| 1 ke ke'tra viSayAH kasmin kasmin viSaye kAni kAni kathAnakAni tadetat sarva viSayAnukramAdavadhArya dhIdhanaiH, pranthasyAsyAdhyayane vAcane / cAnupekSyA ime upayogino viSayAH 28 // anyaliGgagRhiliGgasiddhAsta eva ye'vApya kevalaM nAnta muMha dadhikaM jIvanti .... .... .... dIkSopasthitasya ye vighnakarAsteSAM purato dIkSAprAhakeNa vAcyaM mAyAvacanamapi pramAdabAhulye'pi nAdhunA sarvathA cAritravadabhAvaH .... siddhasAdhuH zrIharibhadrasUriziSyaH (atra vibhAvanIyamidaM yaduta zrImadbhiHsiddharSibhirevopamitau svabodhAvasare zrI7 | matAM haribhadrasUrINAmativyavahitakAlabhavatvamAkhyAya Jain Education on For Private & Personel Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 prAnte'pi tadIyazrIlalitavistarAjanyabodhAnvitatA khasyAkhyAyi, tena tadnthajanya bodhAvApteH ziSyaguru bhAvatA asamAnakAlInatA ca dvayorapyupapadyata eva) mithyAtvasthAneSu laukikalokottaradevagurugatAni vivi dhAni mithyAtvasthAnAni, aihalaukikArthamapi mAnanAyAM mithyAtvasAdhanaM ca .... pravijipuNA ca bhAryA sAdhAnA'pi syAt mocyaiva .... jJAnapaJcamyAM pustakAdInAM vastragandhakusumocayairarcanaM .... piSTasya mAsabhedena sacittatAdikAlamAnaM .... .... gRhasthasyApi yAvajjIvaM brahmacaryasyAbhyupagamaH .... | 'paravAyA' ityasya vivaraNasyAvalokanAt saMskRtabhASAyAH sakAzAt gauravamarthamAzritya prAkRtabhASAyAH spaSTa pratibhApathamAgamiSyati .... ... adhikaraNAnAM vyutsarjane tajjanyapApabandhAbhAvaH anyathA tu bandha eva . .... .... .... .... 32 zrAvakANAM kRtasAmAyikAnAmapi zravaNaM paThanaM pracchanaM vA, tena ye'dhunA aviratijambAle nimajayanti zrAvakAn vyAkhyAnazravaNAgatAna te'viratipakSagA eva, na ca teSAM pakSapAti vacanamekamapi zAstrIyaM, syAcedAvirbhAvyaM taiH pauSadhaM parvAnuSThAnamityetadvyutpattimAtra, pravRttistu AhAra85 tyAgAdau, tenAparvasu pauSadhasya niSedhakAnAM gatiH kA?, vyatiricyAgrahaM na kizcit vAkyaM niSedhakamaparvasu pauSadhasya, samayogakSematvAdvA'parvasu na kAryo'tithi saMvibhAgaH, pauSadhavattatrApyavidhiprasakteH .... devAdiSu samyaktvAdyartha bahumAnAdikaraNe na mithyAtvaM, pratyuta devAgamamasatyamabhidhAyAsatyamartha puSNatAM tri128 / __ stutikAnAM tadevAvazyaM .... .... ... 162 JainEducation international For Private Personel Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtre // 3 // ye prakaraNakArAsta eva zrIlalita vistarAkAriNaH, taiH saMmatA ca stutizcaturthI, vaiyAvRttyakarANAM sUtraM ca sarveSAM karaNIyatayA caityavandanakAriNAM 201 ityevaM spaSTagAthA vyAkhyAmayI viSayavivecanapravaNA kAvyabodha vidhAyivividhacchandobaddhagadya saMskRtaprAkRtabhASAmayakathAkalitA aidaMyugInAnekA''zaGkAsamAdhAnasAdhanA caturacetazcamatkArakAriNyapIyaM vRttiH "arthadIpikA" nAmnI nirmitA'pi pUjyapAdairvihAyauddhatyaM zodhitA lakSmIbhadrairvibudhaiH, tato niSkalaGkA samabhyasanIyA'bhyAsapaTiSTAnAmityabhyarthanApurassaramarthayante. udanvadantA AnandAH zairamunyaGkendumite hAyane zucikRSNadvAdazyAM sUryapure. Jain Education national prastAva. // 3 // Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM arham zrIzrAddhapratikramaNasUtrasya viSayAnukramaNikA. patrAGkAH patrAGkA viSayAH atha prathamaH samyaktvAdhikAraH | zrAvakasAmAyike'pi sthApanAsiddhiH sAmAyike rajoharaNamukhavatrikAgrahaNaM prAgIryApathikApratikramaNasiddhiH paJcadaza siddhabhedAH gAthA 1 AcAryAdInAM svarUpaM zrAvakazabdAnvarthaH pratikramaNAnvarthaH Mrr mmm viSayAH atikramAdisvarUpaM gAthA 2 ArambhaparigrahapratikramaNaM gAthe 3-4 indriyakaSAyAprAzastyapratikramaNaM zravaNAdInAM prazastatAnirUpaNaM kUrmadRSTAnta indriyasaMvarAsaMvarayoH krodhAdInAM prazastatA'pi gAthA 5 abhiyogAH SaT .... samyaktvasvarUpaphalAdi gAthA 6 4 4 JainEducation .inna For Private Personel Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtre // 4 // viSayAH samyaktve jayavijayakathA ( zlokAH 472) samyaktvaprAptivarNanam puJjatrayakaraNaM punaH samyaktvaprAptau apUrvakaraNAdeH karaNAkaraNe samyaktvabhedAH tatsthitiAkarSaguNasthAnAntaropayogalacdhicintA aupazamikAdInAzritya kArakAdikharUpaM dravyAdayo nisargAdayazca bhedAH **** Bone .... zaGkAdInAM vyAkhyA zaGkAyAM kanthAdRSTAntaH AkAGkSAyAM dvijajJAvaM zaGkAvicikitsApArthakyoktiH dharmakalaGke rajjikAryAjJAtaM vicikitsAyAmASADhAcAryadRSTAntaH .... .... .... .... .... www. .... .... **** www. .... .... www. www. www. .... .... .... .... patrAGkAH 9 25 25 25 26 27 28 28 29 29 30 30 viSayAH zauca vyavasthAdarzanapUrva smRtibhirbrahmavato'snAnasya siddhiH vidvajjugupsAyAM zrAvaka sutAyA dRSTAntaH kuliGgiprazaMsAyAM lakSmaNazreSThadRSTAntaH saMsargAd guNadoSotpAdasiddhau zukadvayadRSTAntaH mithyAtvasthAnAni 79 laukikagurugatAni mithyAtvasthAnAni 5 lokottaradevagatAni midhyAtva sthAnAni 4 ihalokArthamapi yakSAdyArAdhanasya midhyAtvAnugatvaM anukampAdAnasiddhiH .... midhyAtvasya trividhatrividhatyAjyatA abhigrAhikAdayo midhyAtvabhedAH | pRthvyAdInAM jIvatvasiddhiH gAthA 7 .... .... .... .... .... .... www. devagatAni **** .... .... 5 atha dvitIyo'NuvratapaJcakAdhikAraH .... **** .... .... patrAGkAH 30 31 31 32 32 34 34 34 35 35 35 36 viSayAnu. // 4 // with Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAtaH 37 viSayAH prANavadhasya bhedAH 243 gAthA 8 hiMsAcaturbhagI gAthA 9 .... thUlA suhumA jIvA ityasya vyAkhyA pramAdAnAM paJcakamaSTakaM ca .... sApekSA vadhabaMdhAdayaH gAthA 10 | vadhAdInAmaticAratAsiddhiH dayAyAH sarvadharmarahasyatA .... yajJIyahiMsAyAH azubhodayatA dhanapAlabhojadevavRttaM .... yajJahiMsAyAM rudrazarmavipradRSTAntaH dayAyA anaGgIkArasya phalaM dayAyAM haribalakathA 504 AryAH mRSAvAdasvarUpaM gAthA 11 .... viSayAH patrAGkAra mRSAvAde bhAnucANDAlIsaMvAdaH gAthA12.... .... satyavAde guNAH mRSAvAdino dharmasyApi ayogyatAyAM zrAddhasUnotiM .... mRpAvAdaviratau kamalazreSThikathA 252 gAthAH caturvidhamadattaM svAmyAdibhiH,svAmyadattadvaividhyaM ca,gAthA13 stenAhRtAdyA atIcArAH(uciyaM mottU0vyAkhyA) gAthA 14 aSTAdaza cauraprasUtayaH adattatyAgaphalaM adattatyAge vasudattadhanadattayomA'taM 287 gAthAH caturthavratasvarUpaM gAthA 15 .... aparigRhItAgamanAdyA atIcArAH gAthA 16 svadArasaMtoSaparadAravarjakayoratIcArAH .... paradArANAM vezyAnAM tithiSu svadArANAM ca tyAgaH .... Eoesesesercedeseeeeeeeeeeeeeeeee Jain Education in For Private & Personel Use Only wayainelibrary.org Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnu. zrAddhamatisUtre 85 viSayAH patrAGkAH viSayAH patrAGkAH | paramatenApi maithunasya duSTatA tapase strItyAgazca bhogopabhogavyAkhyA gAthA 20 brahmavrate zIlavatInidarzanaM-zlokAH abhakSyavyAkhyA .... 9 (arthasaMskRtaprAkRtamayaM ) 387 .... rAtribhojanaduSTatAsiddhiH .... paJcamANuvrate parigrahasvarUpaM gAthe 17-18 rAtribhojanatyAge mitratrayIdRSTAntaH dhAnyaratnasthAvaradvipadacatuSpadakupyAnAM caturvizaticaturvi dvAtriMzadanantakAyAH .... .... ___ zatitridvidazaikabhedatA ..... .... .... 99 piSTasacittatAdikAlamAnaM gAthA 21 .... | parigrahaparimANAticArAH .... .... ..... 100 paJcadazakarmAdAnasvarUpaM tatra doSadarzanaM ca, gAthe 22-23 tRSNAyAH duHkhahetutA .... 101 bhogopabhogaparimANe matriputrIvRttaM 117 zlokAH parigrahaparimANe dhanazreSThidRSTAntaH 166 zlokAH anarthadaNDasvarUpaM 131 atha guNavratAdhikAra tRtIyaH hiMsrapradAnapramAdAcaritAticArAH gAthAH24-25-26 digvratAticArAH gAthA 19 .... .... .... 108 / candrodaye mRgasundarIkathA .... .... .... digviratau mahAnandacampUH 109 / anarthadaNDatyAge vIrasenakusumazrIkathA 357 zlokAH 135 or00 For Private & Personel Use Only (Rd.jainelibrary.org Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrA 2 -0 3 . G ur 150 151 - 0. viSayAH atha caturthaH zikSAvratAdhikAraH sAmAyikavidhivarNanam .... sAmAyikAticArAH gAthA 27 |sAmAyikavate dhanamitrajJAtaM 167 gAthAH dezAvakAzikavarNanam .... ... dezAvakAzikAtIcArAH gAthA 28 .... dezAvakAzike dhanadajJAtaM prAkRtagadyabaddhaM.... pauSadhasvarUpaM .... .... pauSadhAtIcArAH gAthA 29.... 18 pauSadhe bhojanAnumatiH .... 4 aparvasvapi pauSadhakRteH siddhiH | pauSadhArAdhanavirAdhanayoribhyadvayajJAtaM (campUH) patrAGkAH viSayAH atithisaMvibhAgasvarUpaM dezakAlAdiyuktadAnavidhiH .... 148 atithisaMvibhAgasyAticArAH gAthA 30 atithisaMvibhAge guNAkaraguNadharavRttaM 372 zlokAH.... sukhitaduHkhitAdibhyo vinA'nukaMpA dAne'tIcArAH 157 gAthe 31-32 158 tapazcaraNakaraNasaptatibhedAH savistaraM ... atha paJcamaH doSAdhikAraH 162 saMlekhanAticArAbhAvAzaMsA gAthA 33 .... .... navanidAnavyAkhyA yogatrayAticArANAM pratikramaNaM yogatrayeNa gAthA 34 165 vandanAdisaMjJAnAM ca varNanaM gAthA 35 .... 166 / vanaspatAvapi saMjJAdarzanam .... .... 158 0 163 164 ~ Jain Educ 01 Temational For Private & Personel Use Only T Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtre // 6 // Jain Education In viSayAH patrAGkAH SoDazasaMjJAvarNanam 193 .... 193 194 .... 37 195 anyakaSAyodaye'pi anyA gatiH samyagdarzanamahini lezyApaTurvaNanaM gAthA 36 | vaidyAt vyAdhivat pratikramaNAt pApazAMti: gAthA mantrAt viSAbhAvavat pratikrAnteraticArapApAbhAvaH gAthA 38 196 arthAvagame'pi sUtrAt pApApagame haMsa dRSTAMtaH AlocanAnindAbhyAM kSipraM pApanAza: gAthA 39..... lakSaNAryAdRSTAntaH gAthA 40 .... .... **** AlocanA yogyAH kSetrakAlabhAvA: gAthA 41 bahurajaso'pi pratikrAnteracirAdantakriyA gAthA 42 .... 196 196 196 197 198 .... asmRtAtIcArapratikramaNaM maGgalagarbhA sodyamatA gAthA 43 sarvacaityasAdhunamaskAraH gAthe 44-45 jinakathayAdinAtikramaNe AzaMsA gAthA 46...... viSayAH ..... **** .... .... arhadAdInAM maMgalatAsmRtiH gAthA 47 asvIkRtavratAnAmapi pratiSiddhakaraNAdiSu pratikramaNaM zrAddhasya gurvanuvAdakatvena dharmakathA gAthA 48 kSamaNaM maitrI vaivyutsargasya ca karaNaM gAthA 49 ..... pratikramaNasUtrasthArthatA gAthA 50 prazastiH .... .... 0000 .... **** ..... .... patrAGkAH 198 198 199 199 200 200 201 201 202 203 viSayAnu. // 6 // ainelibrary.org Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aham / zrIzrAdapratikramaNe sAkSIbhUtA''gatAnAM zlokAnA gAthAnAM cAkArAdianukramaNikA. zlokAH patrAGkAH pacAGkAH zlokAH ajArajaH khararajaH. 73 aTeNa taM na baMdhai. 114 aNabhiggahiakudiTThI. 77 aNavaTThi maNo jassa. 186 aNANAe ege sovahANA. .... 197 aNuvakayaparANuggaha 2 atilobho na karttavyo. 196 asthi jio taha nicco. 41 adeve devabuddhiryA. aikoho ailoho. | airoso aitoso. | akRtvA parasantApa0 akasurahINa khIraM. | akkhaMDiacAritto vaya0 akkhe varADae vA. aggIo navi jANai. agnISomIyamiti yA. patrAhAH mokAH 166 addAmalagapamANe.. 135 adbhirgAtrANi zuddhyanti. .... 27 adhikArAtribhirmAsaiH. 135 adhIte yatkizcittada 200 anazanamUnodariyA. 28 aMtamuhuttuvasama0.... 103 antarbhuvo lalATe. 36 aMtomuSTuttamittaMpi. 34 andhe tamasi majjAmaH 690829092000000000000 zrA.pra.82 Jain Education Sabinelibrary.org Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtre // 7 // zlokAH annANaM saMsao...... annesiM sattANaM...... ahno mukhe'vasAne. apakAriSu mA pApaM . aparikkhiyakaya. apalapati rahasi dattaM. aputrasya gRhaM zUnyaM. appahiyaM kAyacaM..... appaMpi bhAvasalaM..... aparivaDie samme. abhakSyabhakSaNAdeva. abhakSyabhakSaNAddoSA. abhaNatA vihu najjaMti. .... www. .... .... .... .... .... "... .... .... .... .... .... zlokAH 38 amantramakSaraM nAsti. 34 amAyyeva hi bhAvena. 116 amAvAsyAmaSTamIM ca. 140 amedhyamadhye kITasya. patrAGkAH 167 aMbassa ya niMbassa. 74 ayasi ya harimaMtha. 67 arihaMta siddha ceiJa. 117 arihaMte arAgo. .... .... **** .... .... .... www. www. 197 arihaM devo guruNo. 26 adbhyaH prathamaM nive. 119 alasAyaMteNa visajjaNeNa. 118 aliyaM na bhAsiyavaM. 118 avandhya kopasya nihanturApadAM. .... .... .... .... patrAGkAH lokAH 104 avare u aNNattha paraMparAu..... 7 avazyaM yAtArazciratara. 85 avi ANia patthAvaM. 40 avihikayA varamakayaM. 32 asAdhuH sAdhurvA bhavati. 99 asti buddhiH pareSAM hi. 35 ahiMsAsambhavo dharmaH . 7 A. 9 AuTTiyA uviccA dappo puNa hoi. 174 AumAi paradukkhamakaraNaM..... 46 AkSIradhAraikabhujAmAgarbhaika. 60 AgrahI bata ninISati yukti. 168 ANAIsariaM vA. .... .... ---- www. **** .... .... patrAGkAH 6 85 136 150 32 146 41 39 149 170 117 84 zlokAnu. 1119 11 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH zlokAH ptraangkaaH| 900202089SASO2002029202 zlokAH patrAGkAH zlokAH ANAgijjho attho. 28 AlaMbaNamalahaMtI jaha saTTANaM. AtmabhUpatirayaM cirantana:. .... 23 AlU taha piMDAlU havaMti. .... | AtmAyatte guNAdhAne. .... 62 AloaNApariNao samma. .... AdeyatvamasaMstute'pi hi jane. AloaNAsudANe liMgamiNaM. | Apatsu saMmpatantISu. .... | AbhiggahiaM aNabhiggahaM ca. AzaMsayA vinirmukto. .... AyariyaaNukaMpAe gaccho. AstAM sa cetasAM saGgAt. .... Ayariya 1 uvajjhAe 2 thera 3. 89 AhAkammAmaMtaNa paDisuNamANe. AyariyaparaMparAe~ AgayaM jo. 49 AhArabhayapariggaha. .... | Aruggamudaggama, .... 43 AhArabhayapariggahamehuNa. .... |AroggasAriaM mANusattaNaM. ..... 102/"AhArabhayamaithuna." Arohanti sukhAsanA nyapaTavo nAgAn, 142 AhAre khalu suddhI dasahA. .... " idaM cihna gdysy"| 119 ikkAsII sA karaNakAraNANu. ikeNa kayama kajaM karei. ikkaNa viNA piyamANuseNa. ..... ijyeva devavrajabhojaya RddhiH. 0 iMdiya dhUttANaM aho tilatusamittaMpi. 32 indriyANAM jaye zUro. 4 "imaMpi jAidhammayaM eyaMpi.".... 192 iyaM mokSaphale dAne. 193 iha ceva kharArohaNa garihA. .... 192 iha putthayAi je vatthagaMdha. 78 ihaloiciya jIvA jIhAcheaM. 900 uro 10 VVVOr 10ir. Jain Education For Private Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtre // 8 // Jain Educat zlokAH IpsitadhanAptirakSA pratiSThitistrI0. u. ukkosaM sAsAyaNaDavasamiA huMti. .... uciaM 'kalaM davAI. muttUNa ugAmI rAmA kesava. uttamAH svaguNaiH khyAtA madhyamA. udayasseva niroho udayappattANaM. uddikaDaMpi so bhuMje. udyame nAsti dAridryam. udbhAvaNA pahAvaNa khitto. upakAriNi vItamatsare vA. ..... upakRtireva khalAnAM. ulUkakAkamArjAragRdhrazambarazUkarAH. mational .... **** .... **** lokAH 101 ubhoge vigaIo. patrAGkAH | uvasamasammaddiTThI aMtarakaraNe. 26 e. 71 evaM anaMtaruttaM micchaM. 191 ekatazcaturo vedAH. 16 ekatrAsatyajaM pApaM. 194 ekabhaktAzanAnnityamagnihotraphalaM labhet 116 163 ekarAtryuSitasyA'pi. 138 ekarasa ceva dukkhaM haNi0. .... 3 egaggayAya jhANe buDDI. 82 egaviha duviha tivihaM. 53 egabihaM sammaM (tatta) rui nisagga0 116 | evaM koDisayaM khalu bAvannA ko Di. .... .... .... .... patrAGkAH / zlokAH 114 egaMteNa niseho jogesu na0. 25 egaMmi udgabiMdumi. egeNa aNegAI payAi. 35 egeNavi vIhiNA udarassa. 84 evaM khu sIlavaMte asIlavatehi. 62 evaM vAyA na bhaNai. .... .... 7000 **** **** ka. 84 katipaya divasa sthAyini madakAriNI. 79 katthai maidubbaleNa. 3 kannAgahaNaM dupayANa sUaga0. 27 kanyAvikrayiNazcaiva 0 27 kampaH svedaH zramo mUrcchA. 199 kammaM kasaM bhavo vA kasamAo. .... .... patrAGkAH 112 37 27 181 32 35 55 28 60 122 84 193 zlokAnu. // 8 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAH patrAGkA zlokAH patrAGkAH zlokAH kayavayakammo tahasIlavaM ca. 195 kArya zubhe'zubhe vA'pi. .... 136 kuviassa Aurassaya. karacaluapANieNavi avasaradi0. 113 kAlAdaovi mariuM ca utthapuDha0. 202 kusumbhakukhamAmbhovanni0. karasannabhamuhakhevAiehiM. .... 35 kAle diNNassa paheNayassa aggho0. 175 kusiNANi a causaTTI. karotyAdau tAvat saghRNahRdayaH. 124 kiikammakaro havai sAhU. 1 kUTasAkSI mRpAvAdI0. .... kartuH svayaM kArayituH pareNa. 171 kiviNANa dhaNaM nAgANa phaNa.. 97 kUTasAkSI suhRdrohI0. .... | kalikAraovi jaNa mAraovi. 84 kiM keNa kassa dijai. .... 30 kUlesu suoppattI0. .... | kallolAdapi buhRdAdapi caladvi0 95 kiM tAe paDhiAe payakoDI0. 40 kRpaNe'nAthadaridre vyasanaprApta0. kahakaha karemi kaha mA. .... 195 kiM tibeNa taveNa kiM ca javeNa. 155 kRpAnadI mahAtIre0. .... | "kahannaM bhaMte ? jIvA neraiattAe kamma." 5 kiM suragiriNo garuaM0. .... kecidbhojanabhaGginirbharadhiyaH. "kahiNaM bhaMte ? samucchima manussA saM0"133 kuprAmavAsaH kunarendra. .... 43 kesiMci hoi cittaM vittaM0. ...... kriyAzUnyasya yo bhAvo. .... 4 kutUhalAdgItanRtyanATakAdi. ..... 133 ko'pi kApi kuto'pi kasyacidaho. | kAuNa vAmajANuM hiTThA uDDUM ca. 2 kuraMgamAtaMgapataMgabhRGgAH. .... 6 kauzeyaM kRmijaM suvarNamupalArvA. kAmarAgasneharAgAviSatkaranivAraNau. 7 kurubayataruNo phulaMti jattha..... 192 kaMcaNamaNisovANaM. 6m 0 urur000 E2003 92900000000000000000000002020 Jain Education a l For Private Personal Use Only (adjainelibrary.org Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra zlokAnu. ti0sUtre zlokAH kSAntyA zuddhyanti vidvAMso. ..... kSetraM rakSati caJcA saudhaM lolt| 119 | khaiAisAsaNajuaM0 .... khaDDu khaNAvia taiM chagala! .... khaNamittasukkhA bahukAladukkhA. khaNaM jAgAi paMDie0. khaMDanI peSaNI culI. .... khaMti ajava maddava0 .... khaMtI suhANa mUlaM mUlaM dhammassa. khAdanna gacchAmi hasanna bhASe, khitte khale aranne diyA ya rAo0. patrAGkAH zlokAH patrAGkAH zlokAH patrAGkAH guNeSvevAdaraH kAryaH. .... gaNimaM jAIphalaphopphalAi. .... 100 guNaireva mahattvaM syAnnAGgena vayasA'pi vA. 90 gayaNami gahA sayaNami suviNa. 153 guruguNajuttaM tu guruM ThAvijA. gallesu ithilAbho kannesu a. 144 guruvirahaMmi ya ThavaNA. .... 27 gavAzanAnAM sa giraH zRNoti. 32 gUDhasirasaMdhi pavaM. .. .... 41 gAmAgaranagarANaM. .... 72/"goamA! apaDikaMtAe iriyAvahiAe," 2 83 gAvI mahIsI uTTI aya elaga. 100 gozatAdapi goHkSIraM. ...... 170 girikaNi kisasapattA. .... 119 gauravAya guNA eva. .... 122 gihakokilaavayavasaMmisseNa. 189 gihamajjhaM muttUNaM disigamaNaM, 157 gholavaDA vAyaMgaNa. .... 202 gujjhoruvayaNakakkhora aMtare..... ca. 45 guNAnurAgiNaH svalpAstebhyo'pi guNiH. 15 caudasa dasa ya abhinne niyamA. 72 guNinaH samIpavartI pUjyo. .... 177/ caudasapucI AhAragA ya. .... 116 1 Jain Education in For Private & Personel Use Only Vijainelibrary.org Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pamAGkAH ecedeceiceseeeeeeeeeseseserce zlokAH patrakAH zlokAH patrAGkAH zlokAH caubhe micchattaM. 35 chavviha jayaNA''gAraM. 35 jayaNA ya dhammajaNaNI. causadahaNa tiliMgaM dasa viNaya. 35 chijau sIsaM aha hou sajaNeNa. 46 jalakrIDAndolanAdivinodo..... cakre viSaNe nIlatva. 91 chijjaMto bhijaMto pIlijjato vi. 35 jala reNu puDhavi paJcayarAi..... catasro vikRtayo. 115 chitvA pAzamapAsya kUTaracanAM. 141 jaha kusalo vihu vijo. .... "caturthI stutiyAvRtyakarANAmiti." 201 chinidiA napuMsA durUtra. .... 85 jaha jaMbupAyavego..... | caturdazyaSTamI caiva amAvAsyA. jahanAma mahurasalilaM. cattAri paMca joyaNa savAI gaMdho. 29 jaiA hohI pucchA jiNANa maggami. 28 jaha bAlo jaMpato kajamaka. .... catvAro narakadvArAH .... 119 jai kiMcidappao aNamappayaM vA. 149 jaha jaha appo loho kajamaka, cAumAsia varise ussaggo khitta. 200 jai tesiM jIvANaM tattha gayANaM. 189 jAi kUla rUva bala tava. ceDayakoNiyajhujhe culasI..... 202 jai muggamAsamAI vidalaM. .... 118 jAgariA dhammINaM..... .... caurazcaurApako mazrI. .... 71 jaivi ana jAi satvattha. ..... 109 jA gaMThI tA paDhamaM .... .... jattha pure jiNabhavaNaM. .... 32 jA jIva varisa caumAsa channaMgadasaNe phAsaNe a. .... 83 "jadi desao AhAraposahio to." 163 jANija micchadiTThI se. ( O Jain Educa ww.jainelibrary.org For Private 8 Personal Use Only t ional Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtre // 10 // lophA jAtiryAtu rasAtalaM guNagaNa. jA davve hoi mai. jAyate jaladavRnda. jAvare bhumI jAhe khA. .... Jain Educationational .... .... **** jiva ajiva punnapAvA jiNasAsaNe kusalyA. jIvana bhadrANyavApnoti jIvAi navapayatthe. jIvANa kuMthamAInaM jIve aTTavihabaMdhae. jIvo amAha niNo, jIvo pamAyabahulo. .... .... .... .... patrAGkAH .... .... .... .... .... .... .... **** .... .... **** .... .... lIkAH 53 jUe Na juvaNeNa. 57 je kevi gayA mokkhaM 150 jese purise agaNi. 82 jo asthikAyadhammaM. 150 joga joge jiNasA. 8 jogAgaM pahANaM. 35 jo jAriseNamittiM. 47 jo jiNadiTThe bhAve. 8 jo jeNa suddhadhammaMmi. 116 jo dei kaNayakoDiM 6 jo samosava. 32 jo suttamahijjato. 150 jaM aidukkhaM loe. .... .... .... .... **** .... .... .... .... .... .... patrAGkAH **** **** **** .... .... **** .... .... .... .... .... .... naTokA 81 jaM ajiaM caritaM. 151 jaM annANI kammaM. 124 jaM iMdiya sapaNAI. jaM 28. 198 jaM kuNai bhAvasa 39 jaM citte ciMteDaM. 32. jaM jaM vaJcai jAI. 27 jaM na lahai sammattaM. 3 jaMmi u pIlijjato. 84 149 TaMkacchedena me dukhaM. 27 194 taia cautthe tammi. .... .... .... .... .... .... .... **** .... Ta. .... ta. .... patrAGkAH 193 .... 31 131 163 197 95 52 8 118 .... .... .... .... ..... deeo **** **** **** **** 145 26 zlokAnu // 10 // jainelibrary.org Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAH tajjJAnameva na bhavati. tattamiNaM sAramiNaM. | tattillo vihirAyA. | tattha ya anbhAse. tattha samaNovAsa. taruNImai rAgaMdheNa. tavasaMjamajogesu. | tasmAddharmArthibhistyA. tasmin vastre sthitA. tassAhaNe jANi. tahArUvaM samaNaM vA, tAmalitaNe taveNa, | tAlapuDaM garalANaM, ptraangkaaH| zlokAH .... 26 taMmi a rayaMti vatthe .... 26 taM sattIo karijjA tavo. 35 tyaktAtaraudradhyAna. .... 27 trayaHsthAnaM na muJcanti 174 trayI tejomayo bhAnuriti. 151 trividhamidaM bhavati zakuna vvv 00v patrAGkAH zlokAH .... 6 tiNhaM saha sama, .... 194 tiNhaM sahasa puhattaM 86 titthakaMracalaNArAhaNeNa 00 titthayarapavayaNasuaM, 34 tithiparvotsavAH saveM, 92 tivvatavaM tavamANo, 3 tullevi uarabhara, .... 85 tRSNAkhAniragAdheyaM, .... 37 tesipi a jaNaNIo, 2 tailastrImAMsasammo, 88 to paDhiaM vo guNioM 31 taM ca ruhiraM javaMtI. ..... 62 taM na dukkaraM jaM paDi. ...... ..... 73 thirakaraNA puNa thero .... .... 202 thUlA suhumA jIvA. .... 1000 0 656 Sr 160 darzanaceSTAsvaragatibhakSya 106 davvANa savvabhAvA .... 197 dazazUnA samazcakrI. .... veo Jain Education For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH zlokAnu. zrAddhaprati0sUtre patrAGkAH zlokAH .... 201 dohesu mittadoho. .... ..... 110 dasaNanANacaritte. .... 91 drumepu salilaM sarpirnareSu 44 dve vAsasI pravarayoSidapAyazuddhA // 11 // .... zlokAH | dahai suaNavio. .... dAuM navari na sakai. ..... dANaMtarAyadosA. | dANaM daridassa pahussa khaMti | dAnamaucityavijJAnaM. .... dAnena bhUtAni vazIbhavanti | dAne yAne zayane. .... dAnaM yatprathamopakAriNi dihipaDilehaNegA 1 papphoDA divase divase lakkhaM .... duggaMdho pUimuho. dukkhANa eu dukkhaM guru. duppasahaM taM caraNaM jaM. .... patrAGkAH zlokAH .... 77 dubhAsieNa ikkeNa. .... 175 durjanadUSitamanasA 75 durbalAnAmanAthAnAM. 02 durvidhadurbhaga duSkula. .... ..... 80 duviho ya musAvAo..... .... 152 duvihaM loiamiccha. .... 57 duSTaH suto'pi nivAsyaH 88 mei jaNaM tAvei 89 dRSTvA saMbhramakAri. 51 devadANavagandhabbA. .... 52 devANa dANavANaM. 49 desAvagAsiaM puNa. 28 do bAre vijayAisu. .... 152 dhaNasaMcayo a viulo .... .... 7 dhannAI cauvvIsaM. .... 196 dhannArNa rakkhaThThA 2 .... 84 dharmAddhanaM dhanata eva. .... 92 dharmAraMbhe RNacchede. .... 157 dArijai iMto jalanihIvi .... 27 dhruvaM paDhamovasamI karei.... For Private Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAH patrAGkAH ..... 32 na karemitti bhaNittA .... nagnatve pazavo jalaijalacarAH na grAhyANi na deyAni. na narmayuktaM vacanaM. .... na nimittadviSA kSemo. .... na prArabdhaM siddhyati. .... namasyAmo devAnnanu hatavidheH. na mArayAmItikRtavratasya na mlApitAnyakhila. .... na raNe nirjite zUro, .... narayAo uvvaTTA. .... "navakAreNa viboho.".... patrAGkAH zlokAH patrAGkAH zlokAH navi taM satthaM va visaM. .... 197 nindantu nItinipuNA..... .... 116 na zakyaM rUpamadraSTuM. .... .... 83 nindyaM nadyAderapyanyajavayaM .... 109 00 na satyamapi bhASeta 61 niravajjAhAreNaM. 5 na sarai pamAyajutto .... 150 nirva siTThI itthi paeNrise 8 na snehena na vidyayA na ca ghiyA..... 87 nivaseja tattha saddho .... 29 na svayaM khyApitaguNo .... 169 nisagguvaesaruI. .... .... 88 na hUyeta na tapyeta .... 151 nIcasyApi ciraM. .... 111 nANAvihovagaraNaM. .... 100 nUNaM jiNANa dhammovi 40 nAsei suaM viNayaM ca.... ___7 nRpatirnarazca nArI turagastatrI .... 62 nAhaM svargaphalopabho0 .... 41 nRpavyApArapApebhyaH. .... .... 40 niDhaviya pAvapaMkAH .... 197 nRbhyo nairayikAH surAzca nikhilAH.... .... 72 nityaM zuddhaH kAruhastaH .... .... 31 nemitI rahagAro. .... 201 nidAghe dAhAtaH ..... 44 nehanbhaMgiataNuNo. .... .... celeteneferoeioeeeeeeeeectioenercelonee For Private & Personel Use Only w .jainelibrary.org Jain Educat Imational Hol Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH zlokAnu. zrAddhapratisUtre zlokAH naivAhutirna ca snAnaM,. .... no iha logaTTayAe AyA. nodakamapi pAtavyaM, rAtrA. 10 pakkhiya cAummA. .... pakSiNAM vAyaso dhUrta. .... paJcAzravAdviramaNaM. .... paJcendriyANi trividhaM..... paDikkamaNaM paDiaraNA. "paDhai suNei guNei a." paDhamaM aNiJcabhAvaM .... paDhamaM jaINa dAUNa. .... paNadiNa mIso luTTo .... patrAGkAH zlokAH .... 116 paNapahara mAha phagguNi.... 190 patitaM vismRtaM naSTaM ..... 116 patte vasaMtamAse. padaM sthAne vibhaktyante,.... 97 "padyAyudakarajjUnAM pradAnaM," 13 panarasakoDI sayAI .... 89 panthAnazca vizuddhyanti..... 28 "pabhUNaM bhaMte? sakke deviMde' 4 "pamattassa savvao bhayaM" 01 paraguNagahaNaM chaMdANuva. 89 paratitthINaM taddeva. .... 174 paradAravajjiNo. .... 120 paramattha santavo. ... patrAGkAH zlokAH .... 120 paramAgamasussUsA. .... 79 paraloe siMbali. .... 171 parahitacintA maitrI 129 parisuddhaM jalagaNaM 72 parIkSaNIyo yatnena. .... 199 pahasaMtagilANesuM. .... 31 pANivahamusAdattaM, .... 157 pANivahe vaTuMtA bhamaMti bhI. 39 pANehiMtovi pio attho. .... 184 pANyorupakRtiM satvaM. .... 35 pAtre dharmanibandhanaM taditare 84 pAdAhataM yadutthAya,. .... 35/pApAnnivArayati yojayate. v9mmur 93090 5. 9090099 // 12 // Jain Education international For Private & Personel Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thA. pra. sU. 3 Jain Educa zlokAH " pAyacchittassa ThANAI." pAyatale phuraNeNaM havai ..... pAradArikadasyUnA0 pAriya kAussaggo. pArvayaNi dhammekahI boI pAvaM kAUNa sayaM. piTThe parAjaopi. piMDa visohI samiI piMDaM sijjaM vatthaM ca .... (national *... .... www. .... puDhevi dega argeNi mArua0 putramAMsaM varaM bhukta. putramitravaNikUputra 0 .... 1" purise NaM dhaNuM parAmusa." .... patrAGkAH www. .... .... .... .... .... .... CORD zlokAH 198 purasya mahilAe ..... 144 puvvaM apAsigaM chU0 .... 62 pUrvapuNyavibhavavyayabaddhAH, 200 pRthivyAmapyahaM pArtha ! 35 poSakAH svakulasyaite 116 posita mANusAI. 144 posaMti mANusAI. .... .... .... 1" " idaM cihnaM gadyasya / .... **** 189 paMca paMcAticArA. 189 paJcasu jiNakalANesu... .... 189 paMcuMvari ca vigaI 119 paMktibhedI vRthApAkI 109 pratyUhopahatAnAM digmUDhAnAM 133 pramAdaH paramadveSI .... .... **** patrAGkAH **** .... .... .... .... .... **** stea .... .... www. .... .... zlokAH 144 prANAnte na bhaMktavyaM. 40 prAyazcittadhyAne. 102 pha. 37 phAraSphuliMgabhAsuraaya 0 80 ba. 106 bahUnAM samavAyehiM. 106 bANavaI koDIo. .... .... .... 175 bIA duvihe dhamme. 29 bIA pazcamiaTTami0 115 bIyaguNe sAsaNe. 36 brUhi sAkSyaM yathAvRttaM 88 brahmacarya sthito naikama0.... 139 brahmajJAnaviveka nirmaladhiyaH .... .... **** patrAGkAH .... 172 188 .... .... www. www. .... .... *** 108 136 151 164 164 26 61 30 101 ww.jainelibrary.org Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAH patrAGkAna zlokAH zrAddhapratisUtre patrAGkAH zlokAnu. // 13 // edeceaeeeeeeeeeeeeeeesesesences bhakkhaNe devavvassa .... .... 85 makSikAviSNuSaM chAyA .... "bhayavaM! bIapamuhAsu." ....164 macchapayaM jalamajjhe. .... bhalanaM kuzalaM tairjA .... 12 maje mahuMmi maMsaMmi bhavya ! duHkhamayaH so'yaM .... 101 majja visayakasAyA .... bhAvija mUlabhUaM. .... maNavAyAkAyANaM. bhAvugaabhAvugANi a loe madyamAMsaratA lobhA0 .... madye mAMse madhuni ca .... bhUattheNAhigayA. .... 27 manasA mAnasaM karma, .... | bhUjalajalaNAnila0 .... 37 mannindayA yadi janaH .... bhUmIgharA ya tarugaNa...... 00mayamaMDaNaM va tusakhaMDaNaM va. bhRgArAsanavAjikuJjararatha0 48 malamaila paMkamailA .... | bhoge rogabhayaM sukhe kSayabhayaM __.... 173 mahAparigrahArambhaH , .... patrAGkAH zlokAH mahura pariNAmasAmaM .... ..... 31 mA kArSIt ko'pi pApAni .... 92 mA gA ityapamaMgalaM vraja 115 mA jIvana yaH parAvajJA0 38 "mA NaM tuma paesI! puvaM." 35 mAtA pitA kalAcArya .... 85 mAtApyekA pitA'pyeko 115 mAyAidosarahio, 192 mAyAvalehi gomuttI 202 mAliMti mahialaM ..... 40 mAsAI sattA paDhamA .... 30 mA suaha jaggiyabve 5 mA hoha suaggAhI. .... 329202090809200000 // 13 // 9 V Jain Educatol a tosa For Private & Personel Use Only Mr.jainelibrary.org Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH .... zlokAH patrAGkAH zlokAH patrAGkA zlokAH micchattathirIkaraNaM. .... ___.... 31 maMgalamUlINhavaNAi. .... .... 132 yastu vRntAkakAliGga0.... micchattaMmi akhINe. .... .... 25 yasmin ruSTe bhayaM nAsti mitA bhUH patyA'pAM sa ca .... 90 yatkrodhayukto japati, ..... .... 114 yasya smaraNamAtreNa. .... mitradrohI kRtaghnazca. .... 61 yatra na svajanasaMgatiruccaiH .... 85 yA matirjAyate pazcAt .... munirasmi nirAgasaH. .... 8. "yadahareva virajet tadahareva." .... 85 yAvanti pazuromANi. .... mUlaM dAraM paiTThANaM .... 9 "jadA savvasAmAiaM kAumasatto." 150 yAstAmisrAndhatAmisrA. mRgamInasajanAnAM. .... 81 yadi yatraiva tatraiva. .... 102 yugapatsamupetAnAM. .... mRte svajanamAtre'pi. .... .... 161 yad bhAle syAt trizUlaM sA. .... 48 yUkAmatkuNadaMzAdIn. .... mRtyorabhAvAnniyamo'sti tasya 40 yadyapi na bhavati hAniH 15 yUpaM chittvA pazUna hatvA, mRdvI zayyA prAtarutthAya peyA 28 yadrAmAbhinivezitvaM .... 53 ye durgAmaTavImaTanti vikaTaM. mehANa jalaM caMdANa .... 59 yanneSyate manuSyaistat ..... 110 ye rAtrau sarvadA''hAra. "mehuNasannArUDho navalakkhaM." 85 yatnaH kAmArthayazasAM, 135 yo dadyAtkAJcanaM melaM, 18| mehaM pipIliAo. .... .... 116 yanmanorathazatairago0 .... .... 169 yo mAM sarvagataM jJAtvA. 0 C0 0 00 cm ACMS 6202012900-680020030092e 0 4 0 0 9 Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only w ww.jainelibrary.org Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtre // 14 // lokAH yo yo yasmAd vyApakasamRddhi 0 yauvanaM jarayA prastaM. ---- ra. raktIbhavanti toyA0 ratidhA dIhaMdhA. racyAkatopA rato ANAbhaMge ranno va parukkhassa. rayaNAI cavvIsaM. "rasajAstakAranAladadhitIma. " Jain Educatmational *** .... .... **** .... .... rasAtalaM yAtu yadatra pauruSaM. raso rAgadveSau yadi syAtAM. **** .... patrAGkAH www. .... .... .... .... .... **** .... .... .... zlokAH 59 rAgapade premapade. 76 rAyAbhiogo a gaNAbhi0 rogamArgazramau muktvA. 116 raMdhaNakaNDaNapIsaNa0 48 31 lakkhijjai sammattaM. 203 lakSmIrvasati vANijye, ..... .... .... .... la. .... 1 lajjAi gAraveNaM. 100 lajAM guNaudhajananIM. 118 lahu AlhAIjaNaNaM. 41 lAuabIaM ikaM nAsai. 119 lAmo dhage hinae...... 8 khAnA doSAH .... .... .... .... patrAGkAH zlokAH 109 lAlijjate dosA tADi0 36 laulyena kicit kalayA ca 133 lUtAsyatantugalite, 114 .... .... .... .... **** .... .... .... .... .... **** .... va. "vajramayyAM zilAyAM svalpapR0" 35 vajemitti pariNao. 176 vaTTaMti vase no jassa. 197 vaNiyANaM vaNijaMmi. .... .... .... 7 vanakusumaM kRpaNazrIH 197 vayakAya virahiANavi. 62 vayasamaNadhammasaMjama. 144 varuNo sohammaMbhI tassa 39 varaM prajvalite vahAvahAya .... **** patrAGkAH .... .... .... .... .... **** .... .... **** 7 71 37 116 37 6 66 105 135 189 202 78 zokAnu // 14 // Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH patrAkA zlokAH varaM zRGgottuGgAdguru0 .... varSa megha kuNAlAyAM .... 4 vallI nariMdacittaM | vasahikahanisijidiya0 vasahI sayaNAsaNabhattapA0 vahabaMdhaNaubbandhaNanA0 vahamAraNa abbhakkhANa vAyasapayamikaMpi0 vArtA ca kautukavatI .... vAlo sarassa bhaGgaM .... | viasaMti tilayataruNo vikaTA aTa parvatA'TavIstara vighaTitamartha ghaTayati .... patrAGkAH zlokAH .... 54 vittIvoccheammi u .... .... 194 vipado'bhibhavantyavikrama 55 vipAccaiH stheyaM padamanu0 ..... 83 vibhavo vItasaMgAnAM, .... .... 174 vilAsahAsaniSTayUta0 .... 85 viMzatyaGgulamAnaM tu .... 40 vizrAmaH pAdapatanaM. .... 62 viSasya viSayANAM ca, .... 58 visaesu iMdiAI 116 vihalaM jo avalambai .... 192 bucchinnA kiM khu jarA naTThA 182 vesAgihesu gamaNaM jahA. 88 vairavaizvAnaravyAdhi0 .... zlokAH .... 198 vairiNo'pi hi mucyante.... .... 167 vaMcai mittakalattaM .... .... 7 vaMcijai niasAmI. 12 vandaNanamaMsaNaM vA dANANu0 ..... 133 vyavasAyaM karotyanyaH .... 37 vyAkulenApi manasA .... 72 vrajanti te mUDhadhiyaH parAbhavaM ..... 97 tadambhaH sutadambhaH .... ..... 77 zakuna kSetre toraNakalpa. 171 zateSu jAyate zUraH. .... ..... 8 zucirbhUmigataM toyaM .... .... 202 zUnye'raNye bhavane grAme Jain Education ational INT jainelibrary.org Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Eeee zrAddhaprati0sUtre zlokAnu. // 15 // zlokAH patrAGkAH zlokAH zraddhAlutAM zrAti jinendrazAsane, ..... 4 satyapi sukRte karmaNi .... zriyaM prasUte vipadaM. .... .... 90 satyamanujjhitadhAmnAM .... zrutena buddhiH sukRtena. .... 54 satyena dhAryate pRthvI. .... "satyena labhyastapasA".... sai phAsuaMmi dANe .... 175 satyaM yUpaM tapo hyagniH sakalamupaskaramadhikaM .... .... 136 satyaM zaucaM tapaH zaucaM, sa kiM sakhA sAdhu na zAsti yo'dhipaM, 167 "sadArasaMtosissa ime paMca" saccittavvavigaivANaha. .... 157 sadyaH patati mAMsena. .... saccaM jasassa mUlaM saccaM ..... 61 samaNeNa sAvaeNa ya .... sardvi vAsasahassA. .... .... 31 sammattanANasaMjamajutto | sahi lakkhA guNanavai. 199 sammattammi aladdhe pali. | sattAvarI bIrAlI ku~Ari 119 sammahiTThi jIvo gacchai sattIi kuNaMti tavaM te .... 98 sayaNo dujaNo videsio patrAGkAH zlokAH 54 sayahattari sattasayA .... 140 sarvatra sulabhA rAjan! ..... 62 sarve vedA na tatkuryuH .... .... 84 sarveSAmapi zaucAnA0.... 41 sallaM kAmA visaM kAmA 30 salluddharaNanimittaM. .... 84 savyApasavyasammukhapRSTheSu .... 122 savvattha saMjamaM saMjamAo 203 savvA u maMtajogA. .... 3 savvA ya kaMdajAI. .... 26 sabasu kAlapabesu. .... ..... 9 sadhesuvi desesuM. .... .... 69 sasallo jaivi kaTuggaM 9999999900000 // 15 // Jain Educat i onal Jainelibrary.org Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokAra saha kalevara duHkhamacintayan sahasA'nyakhAgAI jAta sahasA vidadhIta na kriyAmavi 0 sAmAposaha Tiassa. sAmAiaM kuNato. sAmAiaM tu kAuM. sAmAiaMmi u kae. sAmI avisesannU. sAmIjIvAdataM. sAmaM samaM ca sammaM. | sAlijavavIhi kuddava0 sAvagassa jahaneNaM. jogaviro Jain Educe emational **** ---- .... **** .... .... patrAGkAH .... .... .... www. .... .... **** .... .... .... .... zlokAH 156 sAvayagharaMmi vara huja 61 sA sAI taMpi jalaM. .... 46 sAhUNa kappaNijaM 164 " sAhUNa sagAsAo. " .... ***3 www. .... patrAGkAH .... .... .... .... 151 sAhUNa sAvagANa ya. 150 siraphuraNe kira rajaM 150 siMhaM karoti vikramamali0 86 sIlavvayAI jo bahuphalAI 70 sucia suhaDo so ceva..... 149 sudhiraMSi aSyamANo verulibhI 100 ciraMSi amANo bhI 192 " suttattaM bhante ! jAgariyattaM" ..... sAhU 149 mutyakkhiNato .... .... .... .... ... .... .... .... zlokAH 200 suttatthe thirataM. 178 subahupi tavaM cinnaM. 174 subhUmabrahmadattAdyAH www. .... .... 2 suvaNNarupparasa ya pavvayA bhave 135 suvarNapuSpAM pRthivIM. 144 'se kiM taM louttariyaM bhAvAva 0" www 167 sevA sukhAnAM vya 0 190 ki sampUrNaH, 176 "so jiNadAsasAvao." 32 saMkappo saMraMbho paritAvaka ro 32 saMkucantyavame tucchAH 132 saMkantadivyapemA visayapasattA 3 | saMkho tiNisAguru0 .... .... patrAGkAH .... ---- .... .... .... **** .... .... .... .... ---- .... 3 191 5 101 45 2 19 140 201 36 126 29 100 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra. tisUtre patrAGkAH zlokAnu. Dececececeoececececececececececence zlokAH ptraangkaaH| zlokAH saMte balaviriyami ya ..... .... 64 sthAnaM sarvasyApi dAtavyaM saMpattadaMsaNAI ____4 lAnamudvartanAbhyaGgaM .... saMrambhasamArambhe AraMbhaMmi taheva ya.... 36 syAcchezave mAtRmukhastAruNye saMvatsareNa yatpApaM .... .... saMvegaparaM cittaM kAUNaM 97 svagRhe'nyagRhe vA'pi ..... sthAnasthAnAM zakunaM yadkasmA0 86 svasthAnAdyatparasthAnaM patrAGkAH zlokAH 152 yaM nANaM kiyAhINaM. .... haste narakapAlaM te, .... hiae jiNANa ANA hRdi tilakalAMchane vA 15 hannAbhipadmasaMkoca. .... 4 heUdAharaNAsaMbhave a..... . Y:20 Our V TV . Jain Education a l For Private Personel Use Only N ainelibrary.org Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education // arham // zrIzrAddhapratikramaNe kathAyAmAgatAnAM vizeSAbhidhAnAnAM akArAdyanukramaNikA. abhidhAnAni abhayakumAraH abhayadevasUriH ambikA AyAntyahantI AnandazrAddhaH ArdrakumAraH AryarakSitaH ilAputraH uttarA tional .... .... .... .... ........ **** **** .... patrAGkAH abhidhAnAni 34 udayanamantrI .... 202 udAyanaH .... .... .... **** **** 200 umAsvAtiH 175 karaTotkaraTau 1919 karNArjunau 199 kAlikasUriH 7 kumArapAla bhaginI 197 kRSNaH 7. kezigaNadharaH .... .... .... www. .... .... .... .... .... patrAGkAH abhidhAnAni .... .... .... 193 candrazekharaH 150 jambUjIvaH 7 jayantI 135 tetalisutaH 34-192 dazAsyaH 35 dazArNabhadraH .... **** .... . kozikaH 7) gardabhiH 7 gautamaH .... .... .... .... **** .... **** .... .... patrAGkAH ..... 194 85 .... 7-191-194 .... **** .... .... 197 7 132 7 85 192 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH zrAddhapratisUtre |kathAgatAni vizepAbhidhAnAni ore abhidhAnAni dRDhaprahArI dhanapAla: dharaNendraH | nandamaNikAraH pAlakaH | poTTilAcAryaH pradezirAjA prasannacandraH bAhubalI bhavadevaH maMkhamatiH patrAGkAH abhidhAnAni .... 191 mathurAmanavAcArya: 118 marIciH .... 200 mAMDavyaH 32 mASatuSaH 192 mUladevaH 7 metAryaH 35 mokSaruciH 191 rAvaNaH 194 vaMkacUlaH 7 varuNaH .... 129 vIrakaH patrAGkAH abhidhAnAni .... 192 zazirAjaH 192-201 zAmbaH __... 194 zAlibhadraH zivabhUtiH zobhanaH zreNikaH saMgamaH sudarzanazreSThI ... 34 somAdityazreSThI .... 118 harikezibalaH 197 haribhadraziSyasiddhasAdhuH ..... 192 hemasUriH 31-34 0 mr m a Oo // 17 // For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ granthakArAH anyoktikRt abhayadevasUriH AryazyAmaH kulamaNDanasUriH guNaratnasUriH cANAkyaH cirantanAcAryaH Jain Education ronal .... www. .... .... .... .... .... // arham // zrI zrAddhapratikramaNe sAkSIbhUtAni granthakArANAM nAmAni. patrAGkAH .... .... .... .... ..... .... granthakArAH 144jinabhadragaNiH 162 devendrasUrivaryAH 133 dharmadAsagaNiH 2 namirAjarSiH 4 niryuktikRt 39 bhartRhariH 1 bhadrabAhu svAmI .... .... .... .... .... **** -000000 patrAGkAH granthakArAH 1 - 28 manonigrahabhAvanAkRt mahAbhASyakAra: 6 174 saMgrahaNikAraH 101 .... .... .... .... .... patrAGkAH 135 149 29 149 149 .... |haribhadrasUriH 85 hemacandrAcAryaH ( kalikAlasarvajJaH ) 149 14 | hemAcAryAH 7 .... .... .... .... "" .... .... .... .... ainelibrary.org Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtre // aham // zrI zrAddhapratikramaNe sAkSIbhUtA granthAH. granthakArANAM granthAnAMca nAmAni // 18 // 30 granthAH patrAGkAH granthAH patrAGkAH granthAH patrAGkAH anuyogadvAra. 2-202 AcArAGgavRttiH .... 193 AvazyakacUrNiH vanasvAmicaritraM .... 200 anuyogadvAracUrNiH .... 2 AdyapaJcAzakaM 32-83 AvazyakaniyuktivRttiH 34-1-149 anuyogadvAraH haimIvRttiH 2 AyurvedaH ..... 116 AvazyakaniyuktiH bRhadvRttiH .... anuyogadvAraH hAribhadrIyavRttiH _2 AlocanApaJcAzakaM .... .... 197 AvazyakabRhadvRttiH .... | aMgavidyA 244 AvazyakakAyotsarganika .... 200 AvazyakabAdatti: | AgamaH 150 AvazyakacUrNiH 2-31-60-108-136 AvazyakavRttiH .... AcArAMgasUtraM .... 28-38-200 -149-150-150-163- AvazyakavRttyAdiH AcArAMgapaJcamAdhyayanaM .... 3 165-173-201 itihAsasamuccayaH 0 orl015 0 // 18 // For Private Personal Use Only O Jan Education nelibrary.org Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .... 149 granthAH patrAGkAH granthAH patrAGkAH granthAH patrAGkAH uttaramImAMsAdi .... 37 darzanasaptatiH .... 36 pratikramaNasUtracUrNiH ekonaviMzatitamaM paMcAzakam 164 dinakRtyam .... 157 pravacanasAroddhAravRttiH kaThopaniSad 85 durgAzakunaM .... 97 bRhadbhASyam kathAsambandha: 45 nizIthacUrNiH 116-163-164-197 brahmANDapurANaM karmagranthaH 25 nItiH .... 71 bhagavatIvRttiH 132-134-165 karmaprakRtivRttiH 26 naiSadhaM .... 42-102 bhagavadgItA kalpabhASyam 25 paJcamAMga 5-133-155-201 bhagavadvacaH 164-198 jJAtAdharmakathA 165 paJcasaMgrahaH .... 26 bhAgavatapurANaM jJAnAMkuzaH .... 201 paJcAzakacUrNiH 148-172 bhASyAdiH turyaSoDazakam 170 paramArSa .... 190 matkRtaM zrAddhavidhiprakaraNaM dazavaikAlikabRhadvRttiH .... 118 parasamayaH .... 84 matkRtArthakaumudI 16 dazavaikAlikavRttiH hAribhadrIyA .... 3 pauSadhaprakaraNaM 118 manusmRtiH darzanazuddhiprakaraNam .... .... 35 prajJApanopAGgaM 133 manonigrahabhAvanA : ..... 31-85-122 : : bhA.pra.sU.4 in Educ jainelibrary.org a tional Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 // 19 // granthAH patrAGkAH granthAH patrAGkA granthAH patrAGkA sAkSigra| mahAnizIthaM .... 2-30-164 vAtsyAyanaM ...... ....82 zukasaMvAdaH .... 82 zukasaMvAdaH .... .... 41ntha nAmAni mahAbhArataM 37-40-85-119 vicArasaMgrahaH 3 zrAddhavidhiprakaraNavRttiH ..... 201 mitAkSarA smRtiH .... .... 31 vicArAmRtasaMgrahaH .... .... 151 zrAvakapratikramaNasUtracUNiH .... 163 yajurvedaH 84 vidhikaumudI .... 197-202 zrAvakaprajJaptivRttiH (hAribhadrIyA).... yadAgamaH92 vipAkazrutAGgadvitIyazrutaskaMdhe prathamA samavAyAGgavRttiH yAjJavalkyasmRtiH .... 30 dhyayanaM saMsaktaniyuktiH 100-118 | yogazAstravRttiH 71-108-115-121 vizeSAvazyaka .... 164 .. .... sUtrakRtAMgaM 149-1 148-157 viSNupurANaM .... .... 85 skandapurANaM rAjapRznIyam .... 35 vyAkhyAnadIpikA 1 hemaddhyAzrayavRttiH laghustavaH .... 196 zakunazAstraM .... 86 haimaM vacaH vasudevahiMDiH ..... 165 zatakabRhacUrNiH | .... 25 haimAnekArthasaMgrahaH atraiko'pi pranthaH sUtraM vA yannAmnA'dhAri tannAmnavoditaM tato nAnekatroktau bhinntaa| sUtra 175 For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cerceceicerceceneeleeleesEsteeseetekEA atha upayuktAni pdyaani| patrAGkAH kuraMgamAtaMgapataMgabhaMgA mInA hatAH paJcabhireva paJca / ekaH pramAdI sa kathaM na hanyAt ? yaH sevate paJcabhireva paJca // 1 // lAlijjate dosA tADijaMte guNA bahU huMti / gayavasabhaturaMgANa va to hoja susikkhprivaaro||1|| lajjA guNaughajananI jananImivAryAmanyantazuddhahRdayAmanuvartamAnAH / / tejasvinaH sukhamasUnapi saMtyajanti, satyasthitivyasanino na punaH pratijJAm / / 1 // vipApaiH stheyaM padamanuvidheyaM ca mahatAM, priyA nyAyyA vRttirma linamasubhaMge'pyasukaram / asanto nAbhyAH suhRdapi na yAcyaH kRzadhanaH, satAM kenoddiSTaM viSamamasidhArAvratamidam // 1 // kAmarAgasneharAgAvIpatkaranivAraNau / dRSTirAgastu pApIyAn , durucchedaH satAmapi // 1 // pANyorupakRtiM sattvaM, striyA bhagnazuno balam / jihvAyA dakSatAmakSNoH, sakhitAM zikSayet sudhIH // 1 // vibhavo vItasaMgAnA, vaidagdhyaM kulayoSitAm / dAkSiNyaM vaNijAM prema, vezyAnAmamRtaM viSam // 1 // pakSiNAM vAyaso dhUrtaH, zvApadeSu ca jambukaH / nareSu dyUtakArazca, nArIpu gaNikA punaH // 1 // uttamAH svaguNaiH khyAtA, madhyamAstu piturguNaiH / adhamA mAtulaiH khyAtAH, zvazurairadhamAdhamAH // 1 // 32002066666 Jain Educell Tematiana For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkA zrAddhaprati. upayuktAni padyAni. // 20 // upayuktAni padyAni na nimittadviSAM kSemo, nAyurvedyakavidviSAm / na zrIrnItidviSAmekamapi dharmadviSAM na hi // 1 // malamailA paMkamailA dhUlImailA na te narA mailA / je pAvapaMkamailA te mailA jIvalogaMmi // 1 // brahmacaryasthito naikamannamadyAdanApadi / dantadhAvanagItAdi, brahmacArI vivarjayet // 1 // kSAntyA zuddhyanti vidvAMso, dAnenAkAryakAriNaH / pracchannapApA jApena, tapasA vedvittmaaH||1|| kugrAmavAsaH kunarendrasevA, kubhojanaM krodhamukhI ca bhAryA / kanyAbahutvaM ca daridratA ca, SaD jIvaloke narakA bhavanti // 1 // strIjAtI dAmbhikatA bhIlukatA bhUyasI vaNikUjAtau / roSaH kSatriyajAtau dvijAtijAtau punarlobhaH // 1 // duvidhadurbhagadupkRtaduSTAniSTAdidayitasaMyogAt / nityaM jIvanmaraNAt zreyaskaraNaM sakRnmaraNam // 1 // "khAdanna gacchAmi hasanna bhASe, gataM na zocAmi kRtaM na manye / dvAbhyAM tRtIyo na bhavAmi rAjan !, asmAdRzAH kena guNena mAMH // 1 // suvarNapuSpAM pRthivIM, cinvanti puruSAstrayaH / zUrazca kRtasevazca, yazca jAnAti sevituM // 1 // alasAyaMteNavi sajjaNeNa je akkharA samullaviA / te pattharaTaMkukkIriyakva na hu annahA huMti // 1 // chijjau sIsaM aha hou baMdhaNaM cayau savvahA lacchI / paDivannapAlaNesu purisANa jaM hoi taM hou // 1 // kuviassa Aurassa ya vasaNAsattassa rAyarattassa / mattassa maraMtassa ya sabbhAvA pAyaDA hu~ti // 1 // // 20 // For Private Personal Use Only o ainelibrary.org Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patrAGkAH ( 59) (73-18) (342) upayuktAni padyAni katipayadivasasthAyini madakAriNi yauvane durAtmAnaH / viddhati tathAparAdhaM, janmaiva yathA vRthA bhavati / / dhik sevakabruvaM taM yaH prabhukRtye bibheti bata mRtitaH / kAryAzayA'pi maraNaM zlAghAkaraNaM hi subhaTAnAm // 1 // kAma ! jAnAmi te rUpaM, saMkalpAt kila jAyase / na tvAM saMkalpayiSyAmi, na ca me tvaM bhaviSyasi // 1 // aikoho ailoho aidoho aimao a aimoho / dUraM parabbhavaMmi a iheva hA huMti duhaheU // 1 // akRtvA parasaMtApamagatvA khalanamratAm / anutsRjya satAM mArgam , yat svalpamapi tad bahu / / 1 // dAnamaucityavijJAnaM, satpAtrANAM parigrahaH / sukRtaM suprabhutvaM ca, paJca pratibhuvaH zriyaH // 1 // mRgamInasajjanAnAM tRNajalasantoSavihitavRttInAm / lubdhakadhIvarapizunA niSkAraNavairiNo jagati // 1 // dharmArambhe RNacchede, kanyAdAne dhanAgame / zatrughAte'gniroge ca, kAlakSepaM na kArayet // 1 // sAmI avisesannU aviNIo pariaNo paravasattaM / bhajjA ya aNaNurUvA cattAri maNassa sallAI // 1 // atilobho na kartavyo, lobhaM naiva parityajet / atilobhAbhibhUtasya, cakraM bhramati mastake // 1 // rAgapade premapade lobhapade'haMkRteH pade svapade / prItipade kIrtipade nahi kairdravyavyayaH kriyate ! / / 1 // nindyaM madyAderapyantyajavarNya guNApahRtihetum / dvividhadaurgatyadUtaM taM vyasanArNavaM vindyAH // 1 // putrmitrvnnikputrbhraatRjaamaatRsevkaaH| panIsapatrIyAnArisnuSAH ziSyAzca prAgRNAt // 1 // Precedecessaesesekesesecesscerer 81-471 87-13 103-16 109-20 109-6 1094 Jain Educational For Private Personal Use Only nelibrary.org Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 // 21 // upayuktAni padyAni yanneSyate manuSyaistatprAyaH prApyate pracuramacirAt / yattviSyate tadIpanna kvacidapi vaiparItyamaho // 1 // kSetraM rakSati cacA saudhaM lolatpaTI kaNAn rakSA / dantAttatRNaM prANAnnareNa kiM nirupakAreNa ? || 1 || samartho'pyasamartho'sau, vivikto'vya viviktahRt / svazaktyA duHsthadharmiSToddhAramAracayenna yaH // 1 // udyame nAsti dAridryaM japato nAsti pAtakam / maunena kalaho nAsti, nAsti jAgarato bhayam / pravINatA vaNijyAsu tyaktakrama upakramaH / na nirvedazca kutrApi trayaH pratibhuvaH zriyaH // 1 // lakSmIrvasati vANijye, kiMcidasti ca karSaNe / asti nAsti ca sevAyAM, bhikSAyAM na kadAcana // 1 // parAnugAmI paravaktradarzI, parAnnabhojI prcittrnyjii| parapravAdI para vittajIvI, sarve'pyamI syurguNino'pi ninyAH // 1 // anarjitvA zriyaH svaSTAH, akRtvA pAtrasAcca tAH / ahRtvA cAnyadainyAni kathaM ca syAM guNAkaraH 1 // 1 // paraguNagaNaM chaMdANuvattaNaM hiamakakkasaM vayaNaM / niccamadosaggahaNaM amUlamaMtaM vasIkaraNaM // 1 // Jain Education national patrAGkAH upayuktA 110-51 nipadyAni. 113 113 (1388) 175 175 178 178 184 // 21 // jainelibrary.org Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceseserceivenercederstoercedesesesese - laukikanyAyAH zlokaH patrAGkAH khadyoto'pi yutimatpaGktau pravizan nivAryaH kim // khottarIyAnusAreNa nanu pAdaprasAraNam / manasA hi mAnitaM yattadeva vizve prazasyam / nijArthanAzI hi mUDhatamaH / bhavyaM bahujIvanato hi bahu dRSTam / loevi veho kaTThahiM, vaMke vaMko same smo| na santyanapatyasya lokAH, zvAno yakSAH, viprA devAH, kAkAH pitAmahAH, bahiNAM pakSavAtena grbhH|| . patite ghAtaM kSate lavaNapAtam / / -ofntop Jain Edu m atina For Private & Personel Use Only TOU Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra. ti // 22 // ecececeiverseoecenesececece zrAddhapratikramaNAntargatopayuktavAkyAni // upayukta vAkyAni. upayuktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAni __ patrAGkAH annunna'NatthakaraNe kimantaraM duhRsiTThANaM / agaNijjA jAIo jae maNINaM dumANaM va. .... (9) anyad dhyAtaM jAtaM tu dhigihAnyat / .... ( 57)16 ajA hi bahusajjA. .... anyakRte kaSTakRtAM vipadapi saMpadyate sampat / / ( 31) aNavaTThiacittANaM kaha suTThANevi bahuaThiI. .... (684) aniSiddhamanumataM syAt. .... .... (021)18 aNubhUyaphalaM ko vA na parahiatthI visesei ! anucitacintanamapi hA davadahanaH snehavanadahane / (688)1% atipAteSvapi phaladaM phaladeSvapi dharmasaMyuktam / / aparicchiakajassa u paDikajaM ceva pddiyaaro| (64) atucchatAM svacchatAJcAkhyAnti sallakSaNAnyapi.... apriyasya ca pathyasya, vaktA zrotA ca durlbhH| ( 9) atyuprapuNyapApAnAmihaiva phlmaapyte|| .... apatyamunmArgagataM pitRNAM doSAya gopasya yatheha gaavH| (3 27) atyautsukyaM zreyaH prAptamapi trAsayatyacirAt. .... aparikkhia kayakajaM siddhapi na sajjaNA psNsNti| (17) // 22 // ananyasAdhyaM hi naH sAdhyam. .... apahiraM kAyavaM. .... (17) Jan Education rainelibrary.org a For Private Personal Use Only l Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio upayuktavAkyAni patrAGkAH ( 155) alaMghaNijjaM hi surakajaM, avahivimukkA saMtamaI joginANaM va. avandhyakopasya nihanturApadAM, bhavanti vazyAH svayameva (121 ) (14) avizvAse zamaH kutaH ! [ dehinaH (170 ) (50 35) (19) .... .... azubhasya kAlaharaNaM zubhakaraNam. asakhA na pradoSe hi, pradoSe saMmukhe vrajet / ahaha mahilANa cavalattaM ahaha mahimA mahIyAn sakRtkRtAyA api kRpAyAH / aho dhammegacchattayA. aho tRSNAgraho mahAn. aho durantA rasanA durAtmanAm aho vacananirvAha mahotsAho mahAtmanAm / aho amUlyakrIteyaM sAmyamAtreNa nirvRtiH .... .... .... .... .... .... .... (72) ( 9) ( 152 ) (31) (34 38) (385) ( 151 6 ) upayuktavAkyAni aho agijjhaM mahilAhibhayaM ajJAnakRtaM naivAparAdhyati. .... A. AtmAyatte guNAdhAne, nairguNyaM vacanIyatA / AbhUpagopaM sarvebhyaH zlAghAdvaitamavAptavAn. AmnAyAH khalu durlabhAH .... .... .... .... www. AroggasAriaM mANusattaNaM saccasArio dhammo . Asan palAze patrANi, trINyeveti sthitiryataH / AsArahiaMtu duhaM mahayANapi hoi aidusahaM / AryaH kArye hi ko'lasaH ? AsphAlanaviplavamRte pratyeti na jAtu yanmUrkhaH / **** i. itthI 'NatthabhariyaM duriaM .... www. .... patrAGkAH (349 ) (3 36) (9) ('31 ) (34 57) ( 1 ) (3 24) (359) (1846 ) (dhUpa 59) (1982) jainelibrary.org Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra pannAza ti. ka. upayuktavAkyAni upayuktavAkyAni patrAGkAH upayukta vAkyAni. iSTasya hi zubhA zuddhiH (13deg) ekaiva gatimahatAM svIkRtakaraNaM hi maraNaM vaa| (550) | ucioM kaha laMghae ? | egaMtasuhAvahA jayaNA. ..... .... .... (35) uciavayaNaM hi ciMtArayaNaM va na kiM ca viarei ? (30) ucchiSTAnnaM ca rukSaJca, kaH sudhIrbhoktumicchati / (19) kaDhio khalu niMbaraso aikaDuo ceva jAei ('5') ucchijati na keNAvi, kamalassavi kaMTayA / krayavikraye ca luNTati tathApi loke vaNika saadhuH| (4 34) | ucchaMkhalAH khalA iva vidyAdyatizAyizaktayaH prAyaH. (12) karacaluapANieNavi avasaradineNa mucchiaM jiai| 133 1) | utkRSTakanyA hyutkRSTavarasyaivocitA mtaa| kalaMkasaMkAvi hA dusahA udayatyeva surAnerastaM gatvA'pi dinanAthaH kalpavRkSANAM sthAnaM kiM nandanAdvinA? udayazrIrapi bhAsvati bhAsvati sati bhajati na mRgAGkama / (1930) kaha duddhe pUarayA ? kaha pIUse visalavA ya ! (957) uddhArayanikkhevayasArANi jao vaNijjANi / (349) kAmAndhA vaJcanAhIM yat , .... .... (5515) // 23 // upakRtireva khalAnAM, doSasya mahIyaso bhavati hetuH (3 17) kAmAptikRtriyAmA zyAmA pracchannakarmakRtAm / (4341)18 uvicca vayabhaMgami pAyacchittaM tu kiM bhave / (1892) ! kAminA sukhavabhyatA,.... Jnin Education I ainelibrary.org o nal Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktavAkyAni kAmijanakAmadhenau yAminyAM .... kAryaM kAryaM sAkSAt samIkSya suparIkSya tadakSaiH / kAle diNNassa paheNayassa aggho na tIrae kAuM kA vA siddhI na buddhIe ? kAlavikSepo'pyazubhe zubhasampade / kAryArthinA hi khalu kAraNamepaNIyam / kiM abhakkhaM paNaMgaNAsaMgayANaM vA ? kiM kezarI bAlamRgI jigIpuH ? kiM neha kajjaM sijjhei davvao ? Jain Education atonal .... **** .... .... .... .... www. kiM na divyauSadhIvalAt ? kimasajyaM divvasattIe ? kimazucisaGgaM kurute na ketakI saurabhasamRddhyai ? / .... .... .... patrAGkAH (122 ) (5735) ( 139 59 ) ( 7 ) (132 ) (1519) ( 151 ) ( 1277 ) (656 ) ( 13 15) (199) (127) upayuktavAkyAni **** kimanUdyaM samarthAnAM ? kimagamyaM mahAdhiyAm / kimapadhyaM dAgnInAM kimasAdhyaM mahaujasAm // 1 // kimiva vIyo'thavodyaminAm ? kiM va na kajjaviUNaM saMpajjai ucibhakajjAo ? kiM vA na dANAo ? kiMvA punnehiM dussajhaM ? kiMvAgaphalaMpa va pArva paDhamameva aimahuraM / kiM vA kavaDANamagoaro ? .... .... **** .... .... .... .... kiMvA pacchA subuddhIe ? kiM vA kicamakithaM paJcakkhamasaccavAINaM ? kuto vA durnaye'bhISTam ? kUTasAkSI suhRdrohI, kRtaghno dIrgharoSaNaH / catvAraH karmacANDAlAH, paJcamo jAtisambhavaH // 1 // .... .... .... .... .... patrAGkAH ( 34 ) ( 47 4 ) (52) ( 152 ) ( 156 ) ( 154 ) ( 64 49 ) (355 ) ( 381 ) ( 329 ) ( 6 ) Wjainelibrary.org Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayukta vAkyAni. kha. upayuktavAkyAni patrAGkA upayuktavAkyAni patrAGkAH Addhaprati0 IS kelividheyA saha bAlayA'pi, .... .... (179) guNeSvevAdaraH kAryaH, kimATopaiH prayojanam / vikrIyante ko vA na mANaNijjo visamaM karja pvjNto| (153) ___ na ghaNTAmirgAvaH kSIravivarjitAH // 1 // (62 11) // 24 // ko vA na duHkhI duHkhe mahAtmanAm ? .... (3986) guNaivinA kaH khalu mAnyate jJaiH ?, .... (024 31) ko veda daivagatim ! .... guNaireva mahattvaM syAnAGgena vayasA'pi vaa| .... (3.42) kautukI kila nAlasaH, guNovi dosAya kammavasA .... .... (F92) gurau satyeva nizcintAH ziSyA bhRtyAH sutAH snussaaH| (33) khacarendrA indrA iva nAyAnti yathA tathA kacana / (41 202) / gRhavAsaH kArAvAsaH, .... khAtapUritanItitaH .... gRhNanti nirvahanti ca te kecit pazcaSAH purussaaH| (13 28) / | khaNDitaH khaNDitaM punH| gRhiNo'pi spRhArodhe, dhanaM leSTurmuneriva..... (35 33) gRhezAnusAriNI hi gRhavyavasthA. .... (17) gatazocI svazlAghI, svArthabhraMzI ca yanmUrkhaH (45 78) / gauravAya guNA eva, na tu jnyaateyddmbrH| gahilo dhUliM helii, pakkhivai bharei puNa apN| (1963) guNinaH samIpavartI pUjyo loke gunnvihiino'pi| (7) ghRNA kA (cintyA ) svakaghAtake ? ... benenenemeneemesebesepencolpes // 24 // For Private Personel Use Only h.jainelibrary.org Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktavAkyAni patrAGkAH / upayuktavAkyAni patrAGkAH jayaNA ya dhammajaNaNI,.... .... .... (15) carai pure dhutto iva ThiI hi esA naresANaM / jahiM bahumANo puzviM taM sulaha hoi bIi bhve| (1) cittotsAho hi nRNAM, nibandhanaM saadhysNsiddheH| (5614) jIvana bhadrANyavApnoti, jIvan puNyaM karoti ca / (5 36 ) | cittaM vittaM pattaM tinnivi kesiMci dhannANaM / jIvitaM sarvadharmANAM, bhAvanA bhavanAzakRt / jujjai duTThANa jaM sikkhA , .... .... (116) chuhio pAvaM na kiM kuNaI? .... jainadharmastu durlabhaH, chekAnAM chekatA saiva, yat kArya samayocitam / (1421) jaM kUDakavaDaM savaM, payarDa narayaM imaM / .... (6615) chede hi nAgavalyA dUre'pi dalAni zuSyanti / (5982) jaM ciMti paraMmi a gharaMmi taM AgayaM ihayaM / (324) / ja. jaM dhammakammajogo thovataro sAisalilaM va / ('35) jaghanyato dazaguNamRNaM ghAtAdi vA puraH / jaM dhammaniamabhaMse bhavai agaMtaM khu bhavadukkhaM / 18 janakArjitA vibhUtirbhaginI: .... .... ( ") | jaNavAe puNa jAe marei nau mannaevi tayaM (71 31) jamikasiM ceva dakkhinnaM .... (52) jhAyai daivaM kiMcimavi annaM. .... zrA.pra.sU.5 Jain Edutan Mainelibrary.org Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti. ta. // 25 // upayuktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAni patrAGka: upayukta vAkyAni tataH pApAbhyAsAtsatatamazubheSu praramate / thevassavi asaccassa, visasseva durantao. .... (1987) tattvavAco hi sAdhavaH, .... ..... (5) tAttvikavRttidharme, sAttvikastaruNImukhaH, ( 52) dakkhattaNaM hi samma jiNindadhamma va aidulhN| vRttizca viSamakAryeSu, .... daDhattaM dhammajIviraM, .... .... .... (162 / / dambhI dambhena yat sAdhyaH, .... .... (15 16) / tyAgastapazca zaktyA zIlaM tu suzIlamAtmavazam / (1975) dalibhaM pappa miseho huja vihI vA jahA roge| ( 12 1) / tuSyatAM kSitibhRtAM tu dRSTimiH, tatkSaNAdapi nRNAM davappaNeNa ko nAma saMbandho neva sijjhi| .... (6327) / | phlodvH| .... .... .... (61) dAtavyalabhyasambandho, vanabaMdhopamo dhruvam / .... (3' || tuSTadevatayA''diSTe, kaH sandegdhi vidagdhadhIH / (159 ) dAne yAne zayane vyAkhyAne bhojane sabhAsthAne / kraya| tRSNakA nirupadravA, .... 1 vikraye'tithitve rAjakule pUrNaphala AdyaH // 1 // (1 // 25 // tRSNAkhAniragAdheyaM, duSpUrA kena pUryate / .... (537) dvitIyapattane dantA, vakreNApi vivrjitaaH| tvatpuNyairvazavartinI, .... .... .... (1693) | divyatoSaroSau hi nAlpako, ... .... sercececeaeeeeeeeeeeeeeee 2) For Private & Personel Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education upayuktavAkyAni divyavastUnAM svecchayA hi gatisthitI / divyanare vadati yataH kutastamAM syAdU visaMvAdaH / durjanadUSitamanasAM puMsAM svajane'pi nAsti vizvAsaH / duTThassa dumitto u visissa visio / duH sambhavA hi manasA, vizuddhiH zIlazIlane / duSTAH kaSTaphalaM spaSTaM dRSTaM vinA na manvate / duSTazikSA ziSTarakSA, rItirnItividAM khalu / duSTo'pi sa kiM kuryAt ? yatra sumantrI sumantraparaH / duSTA api kiM kuryuzchalaM vinA niSphalArambhAH / duSTaH suto'pi nirvAsyaH, .... .... ---- duSTAzayazca jIvannahivanna hi jAtu mudhyati prakRtim / durlabhatvaM ca yannAryAH kAminaH sA parA ratiH / duhajalahinivaDiyANaM dhuvaM pavahaNaM suvamapi / patrAGkAH (144) ( 56 8 ) ( 11 ) ('3' ) ( 146 18 ) ( 135 71) (142) (37 40) (pura 85) ( 152 ) ( 55 74) (1980) (342) upayuktavAkyAni patrAGkIH duhyanti sudhA mUDhA mithaH phalaM svasva karmavazamiha yat / (151) dyUtAdivyasanavazAcau cauryAcca jIvanAzo'pi / dRDhAyuSi mRtiH kutaH ?, dRSTaphale'lasaH kaH ? .... daive'nukUle kiM na sidhyati ? dohesu mittadoho ThavaNImoso asesamosesu / kUDesu sakkhikUDaM kavaDesuM NissasiyakavaDaM ||1|| dha. .... .... .... **** .... dhanadharmAptau hi kacirayet ?, dhanAnAmarjanenaiva, pratiSThAM prApnuyAt pumAn / dhanyAstu dharme ratAH / ..... (77) dharmo dhanAdervyamicAravanthyo, bIjaM phalasyeva hi mukhyahetuH / ( 1 ) dharmavitrena zreyasAmapi vinnabhAvAt / ('''' ) .... .... .... ( 1942) (12468) .... (**) (5728 ) (99 (1 jainelibrary.org Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-1 ti0 upayukta vAkyAni, // 26 // upayuktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAni patrAGkAH |dharmakarmasamArambhasaMkalpo'pi na niSphalaH / .... (125) dhiyA pumartha samarthayati, (1727) dharmAddhanaM dhanata eva samastakAmAH,.... dhutto ghaTThotti naccAmi, | dhammAo jAyae dhammo, dhruvaM doSaH prakampate, dharmiSTagehe hyapadharmaNo'pi, dharmiSTatA syaadtishaayinii| ('33 29) dhUtoM ghRSTo hi maunabhAk, dhikkAmAndhAna svagopyabhidaH, .... .... (50 33) dhairyameva paritrANaM, na yuktamanuzocanam / .... ( 74) dhik parAdhInatAdagdhAna , .... dhik sevakabruvaM taM yaH prabhukRtye bibheti bata mRtitH| (368) na kasyApi prakAzyaM syAd, guhyaM strINAM vishesstH| (1991 |dhigastu jihvAmajitAM bhujaMgIm , .... ___ .... (2557) na ca vijJAnasya saMbhavatyavadhiH, ..... ( 99) | dhigaho caritaM striyaH, .... (14555) na ca zakunAnAM vacanaM kacinmRSA syAd viziSya ca |dhig vizvAsamanarthadam, (, 22) shivaayaaH| .... .... (141) dhig daivaM ratnadUSakam , (3572) na duHkhaM paJcabhiH saha, dhiddhI kAmiNaM kAmiNimuhANaM, (1551) na nIraM na tIraM dvayamapi vinaSTaM vidhivazAt , (44 70) / |dhiddhI asaicariAI, (254) / nannahA saMtabhAsiaM, // 26 // Jain Education inimun For Private Personel Use Only Magainelibrary.org Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAni patrAGkAH | namo'rthebhyaH pRthaktvaM ye, bhrAtRNAmapi kurvate / nAdattaM labhyate vApi, (17) |naya eva sarvasampanmUlamalaGkArazca nRNAm / nAnyathA syAd vidhikRtam, .... |nayaniraovi nareso kiM kujA dujjaNA jahiM pahANA! / (3' 55) nAnyathA bhASitaM satAm , na yato bhAti vinA kAJcanaM ratnam , .... (028) nyAyAt pathaH pravicalanti padaM na dhIrAH .... (6 nayaajiadaviNANaM dANaM appaMpi hoi sayamANaM / nyAyye pathi pathikAnAM, yadvA samameva viSamamapi / (1930) | nayena cAlaGkriyate narendratA, .... nizcamamacA naravaipAsehi buhuvva rvipaase| (1278) na vimRzyamatipremNi, .... nijArthanAzI hi mUDhatamaH, .... .... (1624) navyAnuraktakRtyaM kaSTamapISTaM bhavedamRtato'pi / (44 86) nityaM jIvanmaraNAt zreyaskaraNaM sakRnmaraNam / (44 74) na svayaM khyApitaguNo, guNavAniti kthyte| nirbhAgyasya kathaM sidhyet koTIzvaramanorathAH / (205 80) na hi sutaratnAni sulabhAni / .... nivaiabhAve kajaM kuNaMti ahigAriNo ceva / na hi mahilA ya visuddhasIlA ya / (92 82) nizvA(dhA)ne nahi nAtrakam , .... .... (16 19) | nAkaNThapUrNa hi jhalajjhalAyate, niSTheyaM khalu mahatAM parakRtyakRte svkRtyhtiH| (52 18) nANaM paccayasAraM, (39) / nissUgANaM narANaM hi, vitarA api kiMkarA / Jain Education a l For Private & Personel Use Only (O rjainelibrary.org Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 upayukta vAkyAni. // 27 // upaktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAmi patrAvA neturevAkhilaM phalam / .... ..... (56 4) prasarIsarIti durgandhavadupraM hArdamapi paapm| (56 27) prakSIyate tad duritaM na yAvattAvad vyathA'paiti kathaM | paJcakSevi a diDhe juttAjuttaM viyaarijaa| (353) sadutthA / .... .... .... (1555) |payasazcintanamotoH, patite ghAtaM kSate lavaNapAtam / .... (9930) |paravittagahaNamaNao, aNao advinndvinnkhyjnno| prAkpuNyayogAt kimu durlabhaM vA ?, .... (126 95) ___ ko vA dunayakArI supurisasaI samIheta ? // 1 // (16 ) prAkpuNyalabhyaprAgalbhyasambhave kiM bhavenna vA / (1674) 8 parakIyaiva putrikA, .... .... (137 19) prAcyAH prANAH pratiSThAyAH, puMsaH satyaiva gIryuvam / (3593) 4aa paravRddhiSu baddhamatsarANAM, kimiva basti prANAnte'pi pratipannamanyathA kathamivAstu satAm ! / (325) ___ durAtmanAmalaGghayam / ..... .... (60 14 ) prArthanAvyarthanAyAM hi, satAM na kauzalaM kila / (3 38 parasya cintyate yAk, tAdRk svymvaapyte| prArthitasamarthanaM khalu mUlaprANAH sugunntaayaaH| (1993) parahitaparatA hi satprakRtiH, .... .... (1872) | pApaH pApena pacyatAm , .... .... (14 62) pratipannavidhau vidhure'pyadhIratA yAnti nahi dhIrAH / (43 24) prAptamapUrva sarva premapade kila nivedymekpde| (10 77) |pramAdo narakAyanam , .... (139 12) / prApte vilambo'rhati naiva dAtuH, // 27 // Jain Educato r iosa For Private & Personel Use Only PRODainelibrary.org Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education upayuktavAkyAni pAvo pAvaM na kiM kujA ?, prAjJo mAnyo na kasya vA ?, prIyate dveSTi ceSTasya, sAdhake bAdhake na kaH ? / .... | puNyairasambhAvyamihAsti kiM vA ?, putrazokAt ko vA na dUyate !, putto hi piuNo tulo, .... pUraNaireva khanyate, pRthivyAM pravaraM hi dAnam, premasthAne hi kiM gopyam ?, onal .... .... (625 ) puttaM mahattaM pAvatu piA, (5758) | punnassa savvahAvi jao pAvassa khao / ( 3361 ) purataH sampatprAptau vipadaH prAptau punarbhavet pazcAt / ( 57 27 ) puvvabhavanbhAsAo labbhai asuaM adipi / ( 93 17 ) (936) (152 ) (7384) .... .... ---- .... .... .... .... .... patrAGkAH ( 1156 ) (33 11 ) ('') .... ( 125 89) (1) upauktavAkyAni patrAGkAH poSakAH svakulasyaite, kAkakAyasthakurkuTAH / svakulaM nanti catvAro vaNik zvAno gajA dvijAH ||1|| ( 12 ) pha. phale'nubhUte'dbhutamatra vA kimu ?, ( 139 23 ) ba. bahUparodhena viziSTavastugrahe mahAnto'pi hi sAnubandhAH / (303) bAlaH payasA dagdho dadhyapi phUtkRtya khalu pibati / ( 130 1 ) buddhirjJAnena zudhyati, ( bumbAM kSamante kSatriyAH katham ? / bha. .... .... .... bhakkhati kisibalA pui bhartRphalaM bhRtyakRtyaM yat, .... bhaved bhAgyavatAmeva divyavastvapyabhISTakRt / .... .... .... 2 ) (162) (2) ( 30 ) jainelibrary.org Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 // 28 // upayuktavAkyAni patrAGkAH ( 56 98 ) .... bhavyaM bahujIvanato hi bahuddaSTam, bhakSayanti dhruvaM dhanaM vaNikputrAdayazcaurAH / bhAgyAbhyudaye'bhyudayati, matirapi puMso'bhyudayahetuH / (45 99 ) ( 3211 ) ( 3deg 47 ) ( 374 ) (y2 88) bhAgyabhAjAM kiM nAma durlabham ?, bhAgyavatAM bhavati dharmasaMyogaH, www. bhAnozca bRhadbhAnorananyasAdhAraNI zaktiH / ma. .... maggepi hu nivaDiyA dhADI, manasA hi mAnitaM yattadeva vizve prazasyam / manaH satyena zudhyati, mantraM hi suprayuktaM vettuM brahmApi jihyAtmA / maraNaM hi mahAbhayam, mahAtmano nAmamapi japyaM, Jain Education international .... .... .... .... .... ( 35 82 ) (44 90 ) (393) (56 9 ) 161 ) upayuktavAkyAni mahattvamIhate jantuH, mahattvaM mahatAM saGgAdamaddAnapyavApnuyAt / rajo'pi pUjyate tIrtha pRthivIsaGgataM na kim ? || 1 || mahAkavi ajo hi, vita na hu bAhare / mahArghatA hi duSprApatayA vastutayA na tu / makSikAto'pi sa kSudraH svAnurUpaM na vetti yaH / mA jIvan yastvAptIbhavan parasmai dadAti durbuddhim / mA jIvan yaH parAvajJAduHkhadagdho'pi jIvati / mApattia jaM na diTThapaJcakkhaM, For Private & Personal Use Ortly .... .... .... hoi agAhI, mahAkRtphalaM prAptam, mukkhaM diteNa dhuvaM paDiario putra avarAho / mukharastatra vadhyate, .... **** *... .... .... patrAGkAH ( 159 ) ( 176 ) ( 534 ) ( 197 47 ) ( 15 84 ) (4032) ( ' 28 ) (353) (153) ( 57 24 ) ( 157 ) ( 134 ) upayukta vAkyAni // 28 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktavAkyAni patrAGkAH munIndrA hAvanIndrAderna bibhyatyabhiyogataH / ( 19755) mUrddhanyA dhanyAnAM ta eva ye ghnanti jAtu nahi jantUn / ( 23 ) mUlyaM hi mahasA maNeH, ( 4 44 ) (25) ( 39 ) **** mohaloha mahApUro, tArayANavi duttaro / maunaM sarvArthasAdhakam, .... ya. yaH svaM veda viveda saH, yastyajyate prAk sulabhaM purastAt, yathAzakti vidhIyate, **** .... .... .... **** www .... ( 15 88 ) ( 125 88 ) (4) (12) (133) yathA tathA kathaM tAdRk, vastu vijJaH prakAzayet ? / yadyathA cintyate'nyasmai, tattathA svayamApyate / yasmin ruSTe bhayaM nAsti, tuSTe nAsti dhanAgamaH / nigrahAnugrahau na staH, sa jAtaH kiM kariSyati ? // 1 // (97) upayuktavAkyAni yAnti vilayaM manorathA bhAgyahInAnAm / yo nanu dhanasya dAtA, sa eva saMrakSitA'pi khalu / yo'pi so'pyadhipaH pUjyaH, .... .... yo vA yataH syAdvivazaH sa tena, viDambyate'trApi na saMzayo'tra / yo yena nItaH paramAM samRddhimArAdhanIyo hyamunA sa eva / yauvanaM jarayA prastaM, zarIraM vyAdhipIDitam / mRtyurAkAGkSati prANAMstRSNaikA nirupadravA // 1 // ra. .... .... .... ranno ANA alaMghaNijjA, rAjArpitaM prajAnAM hi, pramANaM divyavastvapi / rAjyaM prAjyadhanADhyaM vidyu vidyotamiva vindyAH / .... patrAGkAH ( 195 81 ) ( 136 ) (1083) ( 124 43 ) (1384) ( 15 10 ) ( 76 96 ) (954) ( 60501 ) ainelibrary.org Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 // 29 // upayuktavAkyAni saM. lAti rAjyAzAyAM bhikSAkapAlaM kaH ?, .... |lAbhecchormUlamapi naSTam, loevi veho kaTThehiM, vaMke vaMko same samo / lokaH pUjitapUjakaH, lokaH pravAhapatitaH, prAyastatva bahirmukhaH / lokaH prakaTavAk yataH, lobhaH sarvavinAzI. www. .... .... **** .... .... lolA'tilolA tu bayastraye'pi, rase ca vAkye ca **** ..... patrAGkAra kRtaprasaktiH / lohasamudde buDuMti hu taraNaniuNAvi / lohissai lohagihaM, dio kahaM na bahurayaNehiM ? / ( 344 ) ( 12558 ) (29) **** (44 55) ( 6658) (6754) ( 157 13 ) (1) (135) (85) upayuktavAkyAni va. vajraM paDeu sa havAi AsApisAIe / vaNiANaM vaNijjaMmi, mAhaNANaM muhaMmi a / khattiyANaM sirI khagge, kAruNaM sippakammasu // 1 // vaNigvarANAM vANijyavaidagdhI kAmadhuk dhruvam / vaNigasi satyaM hi nityabhIrumanAH / vratabhaGgo'tiduHkhAya, prANA janmani janmani / vavahAre puNa suddhI gihidhamme dukkarA bhaNiA / vyatItya hi guNAnsarvAn, svabhAvo mUrdhni varttate / vyasanaM duraSAsanam, .... .... vAcaM ko'yeti devatIm ?, vyAje syAd dviguNaM vittam, .... .... vANijyanaipuNaM prAyaH, sAdhanaM hi dhanArjane / www. .... .... patrAGkAH ( 9 ) (22) ( 135 ) (33 25 ) ( 132 ) ( 8 49 ) ( 5 17 ) ( 3 43 ) (135) (92) ('') upayukta vAkyAni. // 29 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktayAkyAni patrAkA upayuktavAkyAni 5 patrAkA | vyAdhiviSadumaduSyA, ythaaknycillghuucchedyaaH| ( 41) visame'no'vi tAyavo, .... | vittArthino hi cittAni, na nirvidanti karhi cit|| (162) | visamaM visaM huyAso, pAso sappo hu prattho| (17 vijjA nicchayasArA, suhAI saMtosasArAI / visassa bajjittu visaM, pAkso nasthi osh| (1) vidyA rAjyazca dIyate, yogyAyaiveti hi sthitiH| (157 15) vihalaM jo avalaMbai AipaDiaMca o smuddhrh| vidyAbhyasanaM nyAyaH, zriyAmAyuH prakIrtitam / (35 46) ___ saraNAgathaM ca rakkhai tisu tesu alaMkiyA puhvii||1|| (3732)18 | vidviSAM khalu vidveSyaH, sarvathA'pi krthyte| (70) vihaluddharaNaM hi maha puNNaM, .... (531) vinA nIvI na vANijyam , vijJokte kA vicAraNA!, .... .... (1990) vinA na vairAgyamabhayaM hi, ... vezyAvazyAnAM hi viDambanA, vipado'bhibhavantyavikramam , vaiyAghra sampreSaNamatha cauraM prAharikakarma / (13 14) vipakSarakSAdakSAstu, trijagatyapi durlbhaaH| za. vizeSajJA hi sAdhavaH, .... (6) | zaktyA na bhoktuM bhUpAmrAzced draSTamapi tarhi kim / (16) viSasya viSayANAca, dRzyate mahadantaram / zako'pi kupitaM karma, naiva sAntvayituM pttuH| (145 96) | viSavRkSo'pi saMvardhya, svayaM chettumasAmpratam / (3 22) | zatrorapi paritrANe dhIraho dhIracetasaH .... (11573 ) Jan Education a l For Private Personel Use Only Plainelibrary.org Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 // 30 // Jain Education upayuktavAkyAni zreyaskAmena na kApi, jAtu tyAjyaH susannidhiH / zrIprAptivRddhisthairyAdi, dharmAdeva hi dehinAm / zAlA varaM zUnyA na caurayukU, | zizurevArhati pAMzukrIDAM bhuktibhva pitRlakSmyAH / zilA'pi taprakAdhArA na kiM tarati vAriNi 1 / zIlena niSkalaGkena, kiM kiM vA durlabhaM nRNAm ? / zuddhA hi buddhiH kila kAmadhenuH, zreyasi na sudhIzcirayet, sa tional sacaM kiM vA na sAhae ?, saJcakAro guruttaNo, | satAM prajJonmeSaH punarayamasImo vijayate, satAM tucche'pyaho kRpA, .... .... .... .... .... .... .... www. patrAGkAH ( 1 ) ( 35 32 ) ( 15 ) ( 175 ) ( 10 ) (187 ) (180) (32) (9042) (1988) ( 1deg 21 ) (1) upayuktavAkyAni satAM hi ziSTairAdiSTaM, baTabIjAyate hRdi / sati vitte kaH zapravezakRt svavapuSA vijJaH ! | santo hyarthitArthakRtaH, santo hi santoSajuSaH, (1) ( 49 92 ) samartha bahu vastu hi, satyapi sukRte karmaNi durnItirevAntare zriyaM harati / ( 34 44 ) satyAdhAramasatyaM satyaM pratyeti satyameva janaH / ( 51 83 ) samucitamanucitakRtyAcaraNAt prANaprahANamapi / sayaNo dujjaNo videsio lohahao tahA / gahilo vimhiro bhIrU, sakkhI nUnaM na kijjae // 1 // sarva satve pratiSThitam, sarvazUnyaM daridratA, sarva satye pratiSThitam .... .... .... .... .... ---- **** .... .... .... .... patrAGkAH (10) ( Tupa 95 ) ( 5 70 ) (13599) (27) ( 35 300 ) (88) ( 3 ) upayukta vAkyAni // 30 // lainelibrary.org Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upayuktavAkyAni patrAGkAH upayuktavAkyAni patrAGkAH 1 sahAvo hi suduccao, .... .... (15 16) strIvazAH kiM na kurvate ?, .... smaret prabhumabhISTaM vA, na yaH sa sujanaH katham / (139) stokAdapi stokataraM dadyAt , .... .... (1045) svasthAnarakSiNaH pakSiNo'pi hi, svIkAraH paranIvyAstu, parAbhavapadaM param / vittAya yaH / sAticArAdapyanuSThAnAdabhyAsataH kAlena niraticAramanuSThAnaM paracittAvarjI dhik taM narAdhamam // 1 // bhavati / abhyAso hi kauzalamAvahati / suppADoso akkhayakosova sudullaho pAyaM / sAdhayate duHsAdhyaM sabalairabalA'pi mdhygtaa| (195) subuddhivisayaM jaM taM, dubuddhI kaha bhannae ? / sAmannaM sayalaloyANaM, supAtradAnakRtyaM hi, satyaMkAraH sukhshriyaaH| sUtraM sUcanakRt, * svAmidroho mahApApam .... .... (5042) spRhaiva mahatAM vilambo'rthe, .... sthAnAntaravizeSeNa, yad bhAgyAni phlntypi| (133 33) saMkucatyavame tucchAH, prasaranti mhaashyaaH| sAttvikakaSTAttuSTe, sure kimiSTaM na ziSTAnAm / (1685) snehapahilA mahilAstadapi vadantyeva yattadapi / sthirIsyAttAdRzaM vastu, tAdRzamya kare katham / / || siddhe kArye samaM phalam , .... ... (135 ) / haripriyAyAH prasAdataH kiM suduSprApam / ( 56 54) Jain Education L a For Private & Personel Use Only Clww.jainelibrary.org Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 patrAGkA upayukta vAkyAni. upayuktavAkyAni hAsyenApyarjitaM karma, marmAvicaNDakANDavat / hitAnna yaH saMzRNute sa kiMprabhuH, hInaM hi prAhuH prAyaH parAnugam , patrAGkAH (137 26) (167) (174) upayuktavAkyAmi hI hI lobhasya sAmrAjyam , .... hI hI dhuttassa uttIo, .... .... hRtaM cauryAddivyavastu phalet katham / / .... // 31 // Seeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee KI||31 // For Private Personal use only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zreSThidevacandra lAlabhAI-jainapustakoddhAre zrImadratnazekharasUrivaryavivRtaM zrAddhapratikramaNasUtraM vndittuitypraabhidhaanN| ahaM jayati satatodayazrIH zrIvIrajinezvaro'bhinavabhAnuH / kuvalayabodhaM vidadhati gavAM vilAsA vibhoryasya // 1 // |zrutajalajaladhIna bahuvidhalabdhIna praNidhmahe gaNadharendrAn / zrutadevatAM ca vizrutaguNaigariSThAnnijagurUMzca // 2 // zrIsomasundaragurupravarAH prathitAstapAgaNaprabhavaH / pratigautamataH samprati jayanti niSpatimamahimabhRtaH / / 3 // teSAM vineyavRSabhA bhAgyabhuvo bhuvanasundarAcAryAH / vyAkhyAnadIpikAdyairgranthairye nijayazo'granan // 4 // teSAmeSo'ntiSadantimaH kimapyAdadhAti sukhabodhAm / vRttiM khaparahitArtha gRhipratikramaNasUtrasya // 5 // vIthiM granthakRtAmahamicchan mando'pi nopahAsyaH syAm / khadyoto'pi dyutimatpaGkau pravizan nivAryaH kim ? // 6 // iha tAvatkRtasAmAyikena pratikramaNamanuSTheyaM, sAmAyikakartA ca sAkSAdgurorabhAve sthApanAcAryasthApanA pUrve na mando'dhAti sukhbaadhaa| vyAkhyAna zrA.pra.sU.1 For Private & Personel Use Only Madrjainelibrary.org Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprAvidheyA. sarvasyApi dhamonuSThAnasyaivamevAgame'bhihitatvAt, zUnyAnuSThAnasya ca phalazUnyatvApatte, yadAhaH prastAvanA. tisUtram zrIjinabhadragaNikSamAzramaNapAdAH zrIvizeSAvazyake-"guruvirahami ya ThavaNA gurUvaesovadaMsaNasthaM ca / jiNa virahammi va jiNavisevaNAmantaNaM sahalaM // 1 // ranno va parukkhassavi jaha sevA maMtadevayAe vaa| taha ceva pru||1|| kkhassavi guruNo sevA viNayaheU // 2 // " atha yatisAmAyikaprastAve bhadantazabdavyAkhyAnaM bhASyakRtA "guruviraha" mityAdi sAdhumAzrityoktaM na zrAvakamiti kathaM zrAvakasya sthApanAcAryasthApanA yuktimatI? iti cettarhi praSTavyo'tra bhavAna-kiM zrAvakaH sAmAyikadaNDakamuccArayan bhadantazabdaM bhaNati na vA?, bhaNati cettarhi sAdhuvatsAkSAddarorabhAve so'pi sthApanAcArya sthApayatyeva, anyathA bhadantazabdocAraNasya sAmAyikakaraNAdyAdezamArgaNasya ca vyarthatvaprasakteH, na bhaNatIti pakSastvasaGgata eva, bhadantazabdavarjasAmAyikasyAhataivocAraNIyatvAt, kica-yAnyeva sthApanAkSarANi sAdhumuddizyAgame pratipAditAni tAnyeva zrAddhamAzrityApi pratipattavyAni, yathA |zrIAvazyakaniyuktau-"kiikammakaro havai sAha" iti sAdhUddezenoktamapi vandanakAdi zrAddhenApi kriyate, anyatrApi sarvatra siddhAnte yaddharmAnuSThAnAdi sAdhUddezenoktaM tadyathAI zrAddhasyApi sarva pratipattavyaM, na hi zrAddhamAzritya kApyAgame prAyaH pRthagakSarANi labhyante, tataH zrAddhasyApi sthApanAcAryasthApanA Agamoktaiveti svIka-15 taivyaM, tatsthApanA'pyAgamAnusAreNAkSAdAvevocitA na punarnikaTopaTaGkipaTakaTakuDyAdAvapi yatra tatra anucitatvAt, uktazca cirantanAcArya:-"guruguNajuttaM tu guruM ThAvijA aha va tattha akkhaaii| ahavA nANAitiaM Jain Educati For Private 3 Personal Use Only Jw.jainelibrary.org Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Thavija sakkhaM guruabhAve // 1 // akkhe varADae vA kaDe putthe va cittakamme vA / sambhAvamasambhAvaM guruThavaNA ittarA''vakahA // 2 // " anayoAkhyA-guruguNAH SaTtriMzat taiyuktaM guruM athavA'kSAdIn athavA jJAnAditrayaM tadupakaraNAdi sthApayet sAkSAdrvabhAve, 'akSAH' pratItAH, 'varATakAH' kapardAH 'kASThaM daNDikAdi 'pustN'| lepyAdikarma citrakarma vA-gurumUAdirUpaM evaM sadbhAve'sadbhAve ca gurusthApanA 'itvarA' kiyatkAlA kASTAdau 'yAvatkathikA' yAvadvyabhAvinI sthApanAcAryAdau, tadevaM gurorabhAve sAmAyikakI zrAvakeNa yathoktavidhinA sthApanAcAryasthApanA'vazyaM vidheyeti siddhaM, sAmAyikaM ca kurvANena rajoharaNamukhavastrikAdi dharmopakaraNaM grAhya, tathaivAgame proktatvAt, tadyathA'nuyogadvArasUtre-"se kiM taM louttariyaM bhAvAvassayaM ?, 2 jannaM samaNo vA samaNI vA sAvao vA sAviyA vA taccitte tammaNe tallese tadajhavasANe taTTovautte tadappiyakaraNe aNNattha katthai maNe akuvamANe ubhao kAlaM AvassayaM karetI" ti, atra 'tadappiyakaraNe' iti padasya cUrNiyathA"tassAhaNe jANi sarIraraoharaNamuhaNaMtagAiANi davANi tANi kiriAkaraNataNao appiyANI" ti, tasyaiva padasya hAribhadrI haimI ca vRttiryathA-'tadarpitakaraNa' karaNAni tatsAdhakatamAni deharajoharaNamukhavastrikAdIni tasmin-Avazyake yathocitavyApAraniyogenArpitAni-niyuktAni yena sa tathA, samyagyathAsthAnanyastopakaraNa ityartha iti, AvazyakacUrNAM ca sAmAyikAdhikAre yathA-"sAhaNaM sagAsAo rayaharaNaM nisijaM vA maggai aha ghare to se uvaggahiaM rayaharaNaM atthi tassa asati puttassa aMteNaM" iti, tataH siddhaM zrAddhasya Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only Plvww.jainelibrary.org Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 2 // rajoharaNamukhavastrikAdigrahaNaM, zeSayuktivistarastu pUjyazrIkulamaNDanasUrizrIguNaratnamaripAdapraNItazrIsiddhAntA gAthA 1 lApakavicArasaGgahAdavagantavyaH, tadevaM sAmAyikakaraNAya gRhItarajoharaNamukhapotikA suzrAvakaH 'goamA! apaDitAe iriAvahiAe na kappaDa ceva kiMci ciivaMdaNasajjhAyajjhANAiaMkAuM' ityAdizrImahAnizIthavacanAt 'IryApathapratikramaNamakRtvA na kizcidanyatkuryAt tadazuddhatApatte riti hAribhadradazavakAlikavRtti-11 vacanAcca pUrvamIryApathikI pratikramya samyagvidhinA gurvAdisAkSikaM sAmAyika nirmAya nirmAyatayA pazidhAvazyakalakSaNaM pratikramaNaM kurvANaH "kAUNa vAmajANuM hiTThA uDuM ca dAhiNaM jANuM / susaM bhaNaMti samma" iti yatidinacaryAyAM, 'tatra niviSTasya vidhibhUmyAmekAmULaM vyavasthApya dvitIyAmutkSipya tiSThe'diti zrIAcArAGgapazcamAdhyayanacaturthoddezakavRttau ca, yathoktavidhinopavizya maGgalArtha prathamaM namaskAraM bhaNati, tataH samabhAvasthitenaiva pratikramitavyamiti jJApanArtha "karemi bhaMte ! sAmAiya" mityAdi, tatazca sAmAnyena devasikAticArapratikramaNAya "icchAmi paDikkami jo me devasio aiAro" ityAdi, tadanantaraM vizeSato daivasikAticArapratikramaNArtha pratikramaNasUtramaskhalitAdiguNopetaM paThati, tasya ca sarvAticAravizodhakatvena viziSTa zreyomUtatvAdavighnena parisamAtyartha khAbhISTapaJcaparameSThinamaskArarUpaM maGgalamabhidheyaM ca sUtrakRt prathamagAthayA prAha vaMdittu sabasiddha dhammAyarie a savasAhU |icchaami paDikkamiuM sAvagadhammAiArassa // 1 // Jain Education na For Private & Personel Use Only ION.jainelibrary.org Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'vaMdittu sacetyAdivanditvA'natvA sarvebhyo hitA iti 'sarvANo veti Napratyaye sArvAH-tIrthaGkarAHzrIRSabhAdayaH siddhyanti sma-kRtlakarmakSayAtkRtakRtyA bhavanti smeti siddhAH zrImarudevIpuNDarIkAdayaH sArvAzca siddhAzca sArvasiddhAstAna , tathA 'dharmAcAryAn' zrutadharmacAritradharmAcArasamAcaraNapravaNAn cazabdAdupAdhyAyAn-zrutAdhyApakAn, tathA 'sarvasAdhUna' jinasthAvirakalpikAdyanekabhedabhinnAn mokSamArgasAdhakAn munIn , cazabdaH samuccaye, vanditvetyatra 'vaduGa stutyabhivAdanayoH' ityarthadvayAbhidhAyI dhAtuH, tatrAbhivAdanaM-kAyena praNatiH stutizca vAcA, anayozca manaHpUrvakatvAtridhA'pi namaskAraH kRto bhavati, athavaivaM vyAkhyA-vanditvA 'sarvasiddhAn' tIrthakarAtIrthakarAdipaJcadazabhedabhinnAn , tatra tIrthakarasiddhAH-RSabhAdayaH 1, atIrthakarasiddhAH puNDarIkagautamAdayaH 2, tIrthe-jinapravacane tadAdhAratvAccaturvidhasaGgha vA sati siddhAstIrthasiddhAH 3, atIrthe-tIrthAbhAve suvidhiprabhRtInAM tIrthakRtAM saptakhantareSu dharmavyavacchede'pi sati kecijAtismaraNAdinA siddhA atIrthasiddhA marudevyAdayo vA atIrthasiddhAstadA tIrthasyAnutpannatvAt 4, svayaM-AtmanA vairAgyahetukaM bAhyanimittamantareNaiva / jAtismaraNAdinA buddhAH santaH siddhAH khayambuddhasiddhAH 5, vRSabhAdibAhyanimittena buddhAH santaH siddhAH pratyekabuddhasiddhAH karakaNDvAdayaH 6, buddhaH-AcAryAdibhirvAdhitAH santaH siddhAH buddhayodhitasiddhAH 7, puMliGga-18 siddhAH 8, pratyekabuddhavarjitAH kecit strIliGgasiddhAH9, tIrthakarapratyekabuddhavarjitAH kecinnapuMsakaliGgasiddhAH 10, 'khaliGgasiddhAH' skhaliGge rajoharaNAdirUpe sAdhuliGge siddhAH skhaliGgasiddhAH 11, anyaliGge carakaparivrAjakAdi Jain Education anal jainelibrary.org Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-1 liGge siddhA anyaliGgasiddhAH, ete cAnyaliGge satyapi bhAvataH samyaktvacAritrAdipratipattyA kevalajJAnotpattIgAthA 1 ti0sUtram tatkSaNaM siddhatvalAbhe draSTavyAH, anyathA svasya dIrghAyudarzane te'pi sAdhuliGgameva pratipadyante 12, evaM gRhili siddhA api marudevIpuNyAvyanRpAdayo jJeyAH 13, ekasmin samaye ekaikajIvasiddhAvekasiddhAH 14, ekasamaye yAdInAmaSTazatAntAnAM siddhAvanekasiddhAH 15 iti paJcadaza siddhabhedAH, tathA dharmAcAryAna-samyagdharmadAyakAn gurUn nAstikapradezinRpasya kezigaNendramiva, yaduktaM-"jo jeNa suddhadhammami ThAvio saMjaeNa gi| hiNA vA / so ceva tassa jAyai dhammagurU dhammadANAo // 2 // " tathA "sarvasAdhUna' AcAryopAdhyAyapravartakasthaviragaNAvacchedakAdibhedabhinnAn munIn, AcAryAdInAM varUpaM caivamAhu:-"suttatthaviU lakkhaNajutto gacchassa meDhibhUo a / gaNatattivippamukko atthaM bhAse (vAe)i aayrio||1|| egaggayA ya jhANe buDDI titthayara-18 | aNugiI gurUyA / ANAthiljaM ia guru kayariNamukkho na vAei // 2 // sammattanANasaMjamajutto suttatthata-18 bhayavihinnU / AyariaThANajuggo suttaM vAeuvajjhAo // 3 // suttatthesu thirattaM riNamukkho AyaIapaDi-18 bNdho| pADicchAmohajao suttaM vAeuvajjhAo // 4 // " 'Ayai'tti AyatyAM AcAryapadAdhyAse apratibandhaH-atyantAbhyastatayA sUtrasyAnuvartanaM syAt, 'pADiccha'tti pratIcchakA:-sUtravAcanAdAne'nugRhItAH syuH "tavasaMjamajogesuM jo juggo tattha taM pavatteI / asahaM ca niatteI gaNatattillo pavattIo // 5 // thirakaraNA puNa thero pavattivAvAriesu atyesu / jo jattha sIai jaI saMtabalo taM thiraM kuNai // 6 // uddhAvaNApahAvaNa // suttatthesu jimajutto sara vAeuvajjhAo Jain Educatio n al For Private Personel Use Only Paw.jainelibrary.org Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khittovahimaggaNAsu avisAI / suttatthatadubhayaviU gaNavaccho eriso hoI // 7 // " 'uddhAvaNa'tti gacchakAryotpattI ut-prAvalyena dhAvanA-AtmAnugrahavuddhyA tatkaraNe pravRttirityarthaH, zIghraM ca tatkAryasya nisspaadnN| pradhAvanaM, zeSaM sugamaM, anenApi vyAkhyAnena paJcaparameSThinamaskAraH kRto bhavati, evaM pUrvArddhana vinatAtopazAntaye kRtapaJcanamaskAramaGgala uttarArddhanAbhidheyamabhidhatte-'icchAmi abhilaSAmi 'pratikramituM nivartituM, kasmAt ?'zrAvakadharmAticArAt' tatra zRNotIti zrAvakaH, uktaJca-"saMpattadaMsaNAI paidiyahaM jaijaNA suNeI a| sAmAyAriM paramaM jo khalu taM sAvagaM biti // 1 // " "zraddhAlutAM zrAti jinendrazAsane, dhanAni pAtreSu vapatya|nAratam / kRntatyapuNyAni susAdhusevanAdato'pi taM shraavkmaahuruttmaaH||1||" iti niruktAdvA zrAvakastasya 81 dharmo-jJAnadarzanAdirUpastasyAticAro-mAlinyaM tasmAt, atra jAtAvekavacanaM yathA yavaH sampanna ityAdau, | paJcamyarthe ca SaSThI, tato jJAnAcAra 1 darzanAcAra 2 cAritrAcAra 3 tapAcAra 4 vIryAcAra 5 paJcakasya caturvizatyadhikazatasaGkhyebhyo'tIcArebhyo nivartitumicchAmItyarthaH, pratikramaNazabdo'tra nivRtyarthaH, yataH-"khasthAnAdyatparasthAnaM, pramAdasya vshaagtH| tatraiva kramaNaM bhUyaH, pratikramaNamucyate // 1 // " tatra jIvasya khasthAnaM dhrmH| parasthAnamaticArAH "aiArA jANivA na samAyariavA" iti vacanAt, pratikramaNamithyAduSkRtanindAdayazcaikArthAH, yadAhu:-"paDikamaNaM 1 paDiaraNA 2 paDiharaNA 3 vAraNA 4niattI a5| nindA 6 garihA 7 sohI 8 paDikamaNaM aTThahA hoi // 1 // " 'paDiaraNa'tti praticaraNaM-jJAnAdyAsevanaM pratikramaNe IryApathapratikA Jain Educatio n For Private & Personel Use Only O w.jainelibrary.org Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthA ti0sUtram zrAddhapra-makAtimuktakAdayo mithyAduSkRtanindAdau ca mRgAvatIcandanAdayaH prAptatatkAlakevalA dRSTAntAH, yadvA 'ai Arasse tyatra karmaNi SaSTI tataH zrAvakadharmAticAraM pratikramituM-mithyAduSkRtanindAdinA vizodhayitumicchA mIti yogaH, icchAmItyanena bhAvapUrvakatvamAha, taM vinA samyakakriyANAmapi pUrNaphalAbhAvAt , Aha c-"kri||4||8yaashuunysy yo bhAvo, bhAvazUnyA ca yA kriyA / anayorantaraM dRSTaM, bhAnukhadyotayoriva // 1 // " iti prathamagA thArthaH // 1 // atha sAmAnyena sarvavratAticArANAM jJAnAdyaticArANAM ca pratikramaNArthamAhajo me vayAiAro nANe taha daMsaNe caritte a| suhumo va bAyaro vA taM nide taM ca garihAmi // 2 // "jo meM ityAdi, yo 'me' mama 'vratAticAraH' aNuvratAdimAlinyarUpaH paJcasaptatisaGgyaH saJAta iti zeSaH, tatraikAdazavatAnAM paJca paJca saptamavratasya tu viMzatiH evaM paJcasaptativratAticArAH, atikramAdi cAticAre evAntarbhavati, tatra vratabhaGgAya kenacinimantraNe kRte'pratiSedhAdAvatikramaH1, gamanAdivyApAre tu vyatikramaH 2, krodhAbadhabandhAdAyaticAraH 3, jIvahiMsAdau tvanAcAraH 4, yaduktamAdhAkamoddizya-"AhAkammAmaMtaNa paDisu-12 NamANe aikkamo hoi / payabheAi vaikama gahie taieyaro galie // 1 // " tathA jJAne-jJAnAcAre kAla 1vinaya 2 bahumAna 3 upadhAna 4 anihavana 5 vyaJjana 6 artha 7 tadubhaya 8 bhedAdaSTaprakAre vitathAcaraNena jJAne matyAdipaJcabhede azraddhAnAdinA, tathA darzane samyaktvazaGkAdInAM paJcAnAmAsevanAdvAreNa, athavA darzane niHza in Educatiemational For Private 8 Personal Use Only allww.jainelibrary.org Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -kita 1 niSkAsita 2 ajugupsA 3 amUDhadRSTi 4 upabRMhaNa 5 sthirIkaraNa 6 vAtsalya 7 prabhAvanA 8 bhedabhiIS nne'STavidhe, athavA jJAne darzane ca jJAnadevagurvAdyAzAtanAjJAnadevagurusAdhAraNadravyavinAzopekSAdinA vA, tathA 'caritre' paJcasamitiguptitrayalakSaNe'STabhede'nupayogarUpaH, cazabdAtsaMlekhanAyAM paJcadhA vakSyamANa iha SaDbAhyAntarabhedAvAdazavidhe tapaAcAre yathAzaktyanArAdhanalakSaNe manovAkAyaistrividhe vIryAcAre khazaktigopanarUpazca yo'ticAraH, evaM caturvizazatAticAramadhye yaH sUkSmaH-anAbhogAdanupalakSyo bAdaro vyaktaH, vAzabdAvanyo|'nyApekSAoM taM "nindAmi' hA duha kaya' mityAdipazcAttApenAtmasamakSaM taM ca 'ga' gurusamakSaM / jJAnAdyAcArapa18/zcakavizeSavyAkhyAdi matkRtazrAddhavidhiprakaraNavRtteravadhAryamiti dvitIyagAthArthaH // 2 // prAyaH samastavratAti| cArA api parigrahArambhebhyaH prAdurbhavantyataH sAmAnyena tatpratikramaNamAhaduvihe pariggahamI sAvaje bahuvihe a AraMbhe / kArAvaNe a karaNe paDikkame desiaM savaM // 3 // 'duvihe' iti dvividhe 'parigrahe' sacittAcittarUpe bAhyAbhyantararUpe vA tatra bAhyaparigraho dhanadhAnyAdiH Abhyantarastu mithyAtvAviratyAdiH, tathA 'Arambhe' kRSivANijyAdilakSaNe, na tu jinArcAtIrthayAtrArathayAtrA''DambarAyuddezena prabhAvanAhetau parigrahe, caityasaGghavAtsalyAyuddezena Arambhe ca satyapi na tasya pratikramaNamityAha'sAvaye' svakuTumbAdyartha sapApe ityarthaH, sAvadyamapi kiyantaM parigrahaM kiyantamArambhaM ca vinA gRhiNAM nirvAha JainEducation For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 5 // Jain Educationa | eva netyAha- 'bahuvidhe' niHzukatayA'nekaprakAre ityarthaH, 'kArAvaNe' anyapArzvAdvidhApane 'karaNe' khayaMvidhAne caza|bdAdanumatAvapi, zrAvakeNa hi parimitaparigrahArambheNaiva bhAvyamanyathA'dhikalo bhAkulatayA bahujIvavadhamRSAbhASaNAdattAdAnAdisambhave sarvavratAticArabhAvAt, tato bahuvidhe parigrahe Arambhe ca karaNakAraNAnumatiSu yo | me'ticArastamiti pUrvagAthoktamanuvarttate, sarvaM sUkSmabAdarabhedaM, 'desiaM'ti ArSatvAdvakAralope daivasikam, evaM svasvapratikramaNe rAtrikaM pAkSikaM cAturmAsikaM sAMvatsarikamapi pratikramAmi - zubhabhAvenApunaH karaNatayA tasmAdaticArAtprAtikUlyena vrajAmi, tasmAnnivartte'hamityarthaH, parigrahArambhAzca narakAdimahAduHkhahetavaH, taduktaM zrIpaJcamAGge - "kahannaM bhaMte! jIvA neraiattAe kammaM pagaraMti ?, goamA ! mahAraMbhayAe mahApariggahayAe kuNimAhAreNaM paMciMdiyavaheNa "miti, anyatrApi - "dhaNasaMcao a viulo AraMbhapariggaho a vicchiNNo / neha avassaM maNusaM naragaM va tirikkhajoNiM vA // 1 // " atra dRSTAnto yathA - "subhUmabrahmadattAdyAH, saptamIM pRthivIM gatAH / mahAparigrahArambhairmammaNAdyAstu duHkhinaH // 1 // mahAparigrahArambhaparityAgena nirvRtAH / aSTau bharatasagarazAntikundhvAdicakriNaH // 2 // " iti tRtIyagAthArthaH // 3 // atha vizeSeNAzeSAnapyaticArAn pratikramitumicchuH pUrvaM jJAnAticAraM pratikrAmati jaM baddhamiMdiehiM cauhiM kasAehiM appasatthehiM / rAgeNa va doseNa va taMniMde taM ca garihAmi // 4 // tional gAthe3-4 // 5 // v.jainelibrary.org Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio 'jaM baddhe 'ti 'yarddha' yatkRtamazubhaM karmma prastAvAt jJAnAtIcArabhUtaM, kaiH ? - 'indriyaiH' zrotrAdibhiH paJcabhiH, kaSAyaiH krodhAdibhizcaturbhiH upalakSaNatvAd yogaizca - manovAkkAyalakSaNaistribhiH, nanvindriyAdibhirdarzanAdyaticArabhUtamapi karma badhyate, anivRttyannaguNasthAnAvadhi pratisamayaM sarvajIvAnAM saptASTakarmabandhakatvAt, tathA ca bhagavadvaca:- "jIve aTThavihabaMdhae vA AuvajjasattavihabaMdhae vA" iti, tataH kimityatra jJAnAticArabhUtamityevoktam ?, ucyate, atra sarvAticArapratikramaNe prathamaM jJAnAticArasya prastAvAyAtatvAt jJAnAticArabhUtamiti vyAkhyAtaM samyagjJAnAbhAvenaiva ca jIvaH karmANi vanAti, yataH samyagjJAne satyazubhakarmakaraNameva na yujyate, yaduktam - " tajjJAnameva na bhavati yasminnudite vibhAti rAgagaNaH / tamasaH kuto'sti zaktirdinakarakiraNAgrataH sthAtum // 1 // vati vase no jassa iMdiyAI kasAyavaggo a / nicchayao annANI nANAsatthe suNaMtovi // 2 // " jJAnAticAratA cAtra kimetadIyena jJAnena yadevamindriyairjitaH kaSAyaizca tathA - " nUNaM jiNANa dhammovi eriso devayA gurujaNovi / kahamannaheriso so na sAlibIAo vallakaNo // 1 // " ityAdilokApa| vAdena jJAnAzAtanAkAritvAt indriyAdibhizca kIdRzairbaddham : ityAha-'aprazastaiH' azobhanaiH, indriyakapAya| yogA hi prazastA aprazastAzca syuH, tatrendriyeSu zravaNendriyaM prazastaM devaguruguNagurvanuziSTidharmadezanAzravaNAdau zubhAdhyavasAyahetutvena yadupayujyate aprazastaM ca yadiSTAniSTeSu zabdeSu rAgadveSahetuH syAt, cakSuH prazastaM yaddevagurusaGghazAstradharmasthAnAvalokAdinA pavitrI syAt yacca kAminyaGgopAGgAvyAlokane vyApriyate tadaprazastaM, ghrANaM " national Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram // 6 // Jain Education prazastaM yadahatpUjAyAM kusumakuGkumakarpUrAdInAM sugandhitetaraparIkSAyAM guruglAnAdInAM ca pathyauSadhAdau sAdhUnAM ca saMsaktabhakta pAnajijJAsAyAmupayujyate aprazastaM tu sugandhadurgandhayo rAgadveSakRt, jihvendriyaM prazastaM yatpa| zvavidhe svAdhyAye devagurustutiparAnuziSTyAdau gurvAdibhaktyA bhaktapAnaparIkSAdau copayogi aprazastaM rUpAdi| caturvidhavikathApApazAstraparatasyAdau raktadviSTatayeSTAniSTAhArAdau ca yad vyApriyate, sparzanendriyaM prazastaM yajjinasnapanAdau guruglAnAdivaiyAvRttye copayogavat aprazastaM tu khyAdyAliGganAdau vyApAravat, ekaikamapi cendriyaM / | mRgAderiveha pretya ca mahA'narthahetuH kiM punaH samuditAni tAni uktaJca - "kuraGgamAtaGgapataGgabhRMgA, mInA hatAH paJcabhireva paJca / ekaH pramAdI sa kathaM na hanyAt ?, yaH sevate paJcabhireva paJca // 1 // " manonigraha bhAvanAyAmapi"iMdiadhuttANa aho tilatusamittaMpi desu mA pasaraM / aha dino to nIo jattha khaNo koDivarisasamo // 1 // " indriyopari jJAtAdharmakathAGgasUtroktaH kUrmadRSTAntaH, tathA ca tadgAthe- "visaesa iMdiAI rubhaMtA rAgadosAni - | mmukkA / pAvanti nisuhaM kummuva mayaMgadaha sukkhaM // 1 // avare u aNatthaparaMparAu pAvaMti pAvakammavasA / saMsArasAgaragayA gomAuagasia kummu // 2 // " yathA vANArasyAM gaGgAyAM mRdaGgatIrahade guptendriyAgutendriyau kuma vasataH, tau sthalacArikITakAdyAmiSArthinI bahirnirgatau duSTazRgAlAbhyAM dRSTau bhItau catuSpadIM grIvAM ca karoTimadhye saGgopya nizceSTau nirjIvAviva sthitau, jambukAbhyAmasakRllolanotpAtanAdhaH pAtanapAdadyAtAdibhirapi | kiJcidviprakarttumazaktAbhyAM kiJciddUre gatvA rahaH sthitam aguptendriyazcApalyAdekaM pAdaM yAbadvIvAM karSastAbhyAM gAthA 4 // 6 // jainelibrary.org Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAniSTatAhetuH, yataH-"nAsaha jAyA AjanmanirvAho maJyubamA tejakhinaH sukhamasa // 1 // " azalAlajate dosA tAhijaNA suptAnAM tyAga-/ khaNDazaH kRtaH, dvitIyastvacapalaH suciraM tathaiva sthitastAvadyAvattau bahu sthitvA zrAntau gatau, tataH sa digavalokaM kRtvotplutya sadyo hade prAptaHsukhI jAtaH, paJcAGgagopakakUrmavat paJcendriyagoptA sukhI syAdityAdyupanayaH, tathA kaSAyeSu krodho'prazastakalahAdau yata:-"dUmei jaNaM tAvei niataNuM nei duggaiM dhiddhi / kovo jalaNo va jae kamaNatthaM jana pAvei ? // 1 // " prazastazca durvinItaparijanazikSAyAM yathA zrIkAlikasUreH pramattaziSyANAM suptAnAM tyAgarUpaH tetalisutamannibodhArthapoTilAdevadarzitanRpakrodhavadvA, yata:-"lAlijaMte dosA tADijaMte guNA bahU huMti / gayavasabhaturaMgANa va to hoja susikkhaparivAro // 1 // " aprazasto mAno namanAheSvapi gurvAdiSvanamratA sAniSTatAhetuH, yataH-"nAsei suaMviNayaM ca dUsae haNai dhammakAmatthe / gabagirisiMgalaggo naro na roei piuNovi ||1||"prshststu satpratijJAyA AjanmanirvAho matryadayana niryApanArthakAritayativeSavaNThAdivat, yataH-"lajAM guNaughajananI jnniimivaaryaamtyntshuddhhRdyaamnuvrtmaanaaH| tejakhinaH sukhamasUnapi saMtyajanti, satyasthitivyasanino na punaH pratijJAm // 1 // " ApatvadInavRttitA ca harizcandrAderiva, yataH-"vipadyuccaiH stheyaM padamanuvidheyaM ca mahatAM, priyA nyAyyA vRttimalinamasubhaGge'pyasukaram / asanto nAbhyAH suhRdapi na yAcyaH | kRzadhanaH, satAM kenoddiSTaM viSamamasidhArAnatamidam ? // 1 // " aprazastA mAyA yAvyAdikAGkayA paravaJcanA vaNijAmindrajAlikAdInAM vA, prazastA tu vyAdhAnAM mRgApalapane vyAdhimatAM kaTukauSadhAdipAne dIkSopasthitasya |vinakarapitrAdInAM puraH kuskhano mayA dRSTo'lpAyuSkasUcaka ityAdikA khaparahitahetuH khapituH samyagyatyAcAragra paNovi ||1||"naai suaMviNa Educat i onal Jw.jainelibrary.org zrA.pra.sU. 2 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 7 // |haNArthaM zrI AryarakSitaprayuktamAyeva, yataH - "amAyyeva hi bhAvena, mAyyeva tu bhavet kacit / pazyetkhaparayoryatra, | sAnubandhaM hitodayam // 1 // " aprazasto lobho dhanadhAnyAdau mUrchA, yataH - "vaMcara mittakalattaM nAvikkhar3a piaramAi sayaNe a / mAreI baMdhavevi hu puriso jo hoi dhaNaluddho // 1 // " prazastazca jJAnadarzana cAritra vinaya vaiyAvRtyaziSya| saGgrahAdau nAnAzrutArthasaMgrAhakomA khAtivAcakAdivat, catuSkaSAyapratibhedAdi paJcatriMzagAthAyAM vakSyate, yoge| SvapyaprazastaM mana ArttaraudradhyAnayoH prazastaM tu dharmazukladhyAnayorvAgaprazastA cauro'yaM jAro'yamityAdipApamayI prazastA tu dharmamayI devaguruguNavarNanAdau kAyo'prazasto viSayadyUtAdyAsevAkRt prazastastu dharmakRtyodyuktaH, tathA rAgeNa kAmarAgasneha rAgadRSTirAgANAmanyatareNa, tatra kAmarAgaH syAdau zrIjambUjIvasya bhrAtRdAkSiNyAttatratasya bhavadevasyevArddhamaNDitakhavadhvAM sneharAgaH svajanadhanAdau boTikamatapravarttakazivabhUtAviva bhaginyuttarAyAH dRSTau | zAkyAdikudarzane rAgo dRSTirAgaH, sa ca satAmapi duSparityAgaH, prabhAvatIdevakRcchrabodhitatApasabhaktodAyananRpasyeva, tathA cAhuH zrIhemAcAryA :- "kAmarAgasneharA gAvI patkara nivAraNau / dRSTirAgastu pApIyAn, durucchedaH satAmapi // 1 // " tathA dveSeNa-aprItirUpeNa goSThAmA hilAdivat, vAzabdau vikalpArthI, rAgadveSAvapi prazastAvaprazastau ca tatrAprazasto rAgaH khyAdau prazasto'rhadAdau zrIgautamAderiva, uktaJca - "arihaMtesu a rAgo rAgo sAhasa | baMbhayArIsu / esa pasatdho rAgo aja sarAgANa sAhUNaM // 1 // " dveSo'prazasto dviSadAdau prazasto duSkarmapramAdAdau tatkSayArthIdyatazrIvIrAdevi, rAgadveSayozca kaSAyeSvantarbhAve'pi pRthagupAdAnaM vizeSato'narthahetutvAdbhRzaM durja Jain Educationtional kaSAyA dInAM praza stetarate gAthA 4 // 7 // jainelibrary.org Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio yatvAca uvAca ca - "jaM na lahai sammattaM laDUNavi jaM na ei saMvegaM / visayasuhesu a rajjai so doso rAgadosANaM // 1 // " ityAdi, tathA - "rAgadveSau yadi syAtAM, tapasA kiM prayojanam ? / tAveva yadi na syAtAM, tapasA kiM | prayojanam ? // 1 // " zeSaM 'taM niMde' ityAdi prAgvaditi caturthagAthArthaH // 4 // atha darzanAticAraM pratikrAmatiAgamaNe niggamaNe ThANe caMkamaNe aNAbhoge / abhioge a nioge paDikkame desiaM savaM // 5 // 'AgamaNe' iti Agamane mithyAdRSTirathayAtrAdeH sandarzanArthaM kutUhalena A - samantAdgamane, evaM tadarthameva svagRhAdernirgamane, tathA 'sthAne' mithyAdRSTidevagRhAdAvRrdhvamavasthAne, 'caGkramaNe' tatraivetastataH paribhramaNe upalakSaNa| tvAnniSadanazayanAdau ca yaddhamiti pUrvagAthAto'nuvarttate, niSiddhaM ca zrAddhAnAM kutIrthagamanAdi, yataH - "vesAgi - | hesu gamaNaM jahA viruddhaM mahAkulavahUNaM / jANAhi tahA sAvaya ! susAvagANaM kutitthesu // 1 // " AgamanAdi ca ka sati ? - 'anAbhoge' anupayoge pramAdavazAtsamyaktvopayogAbhAve ityarthaH, tadupayoge sati kutIrthagamanAdau vanAcAra eva nAticAraH, tathA 'abhiyoge' rAjAbhiyogAdibalAtkAre, rAjAbhiyogAdayazca SaT, tatra rAjAbhiyogo - rAjapAravazyaM 1 gaNAbhiyogaH - khajanAdisamudAyavazyatA 2 balAbhiyogo - rAjagaNavyatiriktasya balavataH pAratantryaM 3 devAbhiyogo- duSTadevavazatA 4 gurunigraho - gurubalAtkAraH, guravazca mAtApitRbhartrAdayaH, yadAha - " mAtA pitA kalAcArya, eteSAM jJAtayastathA / vRddhA dharmopadeSTAro, guruvargaH satAM mataH // 1 // " iti 5, vRttikA - ational GELEGGGGGVZODLI Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyA zrAddhapra tAro-darbhikSAraNyAdau sarvathA nirvAhAbhAvaH 6, evaMvidhe'bhiyoge tathA 'niyoge' shressttimntripdaadiruupe'dhikaare|| tisUtram ca sati zeSaM pragvat , evaM darzanAticAramAzrityeyaM gAthA vyAkhyAtA, yadvA sAmAnyenaiva vyAkhyAyate-yathA'nA- vicaityAbhogena gRhAhAdiSvAgamananirgamanasthAnAdinA yo'ticAraH, prayojane satyapyasAvadhAnatayA gamanAgamanAdeH dogamanA| paJcendriyAdivadhahetukatvasyApi sambhavena zrAddhAnAM niSiddhatvAt , tathA rAjAdyabhiyoge sati svaniyamakhaNDanAdau | di gAthA niyoge ca pApamaye yo'ticAraH, zeSaM tathaiva, jJAnAticAramAzritya vyAkRtAyAH pAzcAtyagAthAyA apyevaM sAmAnyena vyAkhyA saMbhavatIti pnycmgaathaarthH||5|| samprati samyaktvAticArapaJcakaM pratikrAmati saMkA 1 kaMkha 2 vigiMchA 3 pasaMsa 4 taha saMthavo kuliMgIsu 5 / sammattassaiyAre paDikame desi savaM // 6 // IT 'saMkA kaMkheti tatra darzanamohanIyakarmopazamAdisamuttho'rhaduktajIvAditattvasamyazraddhAnarUpaH zubha Atma pariNAmaH samyaktvaM, yadAhuH siddhapaJcAzikAsUtravRttisiddhamAbhRtavRttidharmaratnavRttikarmagranthasUtravRttidinakRtyava-19 ttiprabhRtigranthagrathanakalAnartakInATyAcAryAH pUjyazrIdevendrasUrivaryAH "jia 1 ajia 2 punna 3 pAvA 4 sava5 saMvara 6 baMdha 7 mukkha8 nijaraNA 9 / jeNaM saddahai tayaM sammaM khigaaivhubheaN||1||" anyatrApi-"jIvAi| navapayatthe jo jANai tassa hoi sammattaM / bhAveNa saddahaMte ayANamANevi sammattaM // 1 // " tattvatrayAdhyavasAyo Jain Education tonal For Private 8 Personal Use Only jainelibrary.org Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA samyaktvam , uktaJca-"arihaM deva susAhuNo jiNamayaM maha pamANaM / icAi suho bhAvo sammattaM biMti jagaguruNo // 1 // " samyaktvaM cAhaddharmasya mUlabhUtaM, yato dvividhatrividhenetyAdipratipattyA zrAddhadvAdazavatIM samya ktvottaraguNarUpabhedadvayayutAmAzritya trayodaza koTizatAni caturazItikoTyo dvAdaza lakSAH saptaviMzatiHsahasrA|Ni dve zate ca vyuttare bhaGgAH syuH, eSu ca kevalaM samyaktvaM prathamo bhaGgaH, samyaktvaM vinA ca naikasyApi bhaGgasya sambhavaH, ata evoktam-"mUlaM dAraM paiTANaM, AhAro bhAyaNaM nihI / ducchakkassAvi dhammassa, sammattaM parikittiyaM // 1 // " etatphalaM caivamAhuH-"aMtomuhuttamittaMpi phAsijehiM huja sammattaM / tesiM avaDDapuggalapariaho ceva sNsaaro||1|| sammaddiTTI jIvo gacchai niamA vimANavAsIsu / jaina vigayasammatto ahava na | baddhAuo purkhi // 2 // jaM sakkA taM kIrai jaM ca na sakai tayaMmi saddahaNA / saddahamANo jIvo vaccai ayarAmaraM ThANaM // 3 // " samyaktve jayavijayanRpakathA, sA ceyam-atrAbhUgarate bhUribhUtibhirbharite'bhitaH / svaHsparddhiRddhi|bhirvizvAnandi nandipuraM puram // 1 // dauHsthyadaurbhAgyadurbhikSaduHkhakSayabhayAdayaH / [dauHsthyAdInAmeva yatra, sarva-11 sampatpade'bhavat ] sarvasampatpade yatra, dauHsthyAdiSviva jajJire // 2 // amAtrazAtravatrAsI, tatrAsIddharmanAmabhRt / / / kSmAbhRddharmanayaizvaryasampadA priyamelakaH // 3 // yajaitrayAtrAsu camUsamutthitai, rajobharaiH saprasaraiH puraHsarai vibhAvya bhAvyarthamivAdito'pyalaM, mAlinyamAnIyata vidviSAM mukhe // 4 // mukhyA'muSyA'gramahiSI, viduSIbhUya-11 mIyuSI / zrIkAntA'nyA ca zrIdattA, zrImatI ca tRtIyakA // 5 // jajJe mAnyaH sumnsaamaadyaayaastnyo.jyH| -- Jain Education Arational For Private & Personel Use Only S w.jainelibrary.org Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- | vijayazca dvitIyAyA, nAmnA dhAmnA jagajjayan // 6 // divyarUpAdyaruguNaiH, samaM smyktvmetyoH| bAlye'pi gAthA 6 tisUtram prAgabhavAt prAdurAsa kapAsaraGgavat // 7 // tyostulyaakRtivyovidyaashiilgunnshriyoH| aikyaprakhyamabhUtsakhyama samyaktve |kSibhyAmiva zikSitam // 7 // yataH-"pANyorupakRti sattvaM, striyA bhagnazuno balam / jihvAyA dakSatAmakSNoH jayavijaya // 9 // kathA sakhitAM zikSayet sudhiiH||9||" putraH prakRtyA durmatyAH, zrImatyA apyathAbhavat / nayadhInayadhIrAH, paGkiloyA ivaambujH||10||prbhaagN prajArAgaM, prekSya sApatnayoH param / IrSyAlarIAdurvIkSA, zrImatIti vyacintayat | | // 11 // mithaHsaGgatayoH sarvamatayoretayoH satoH / rAjyAzA'pi ka me sUnordAsIsUnoriva dhruvam // 12 // tatki-13 18|cidAyatihitaM, karomItyatha tatkRte / sA parivrAjikAmekAmAvarjayadanArjavAm // 13 // siddhaceTakazaktyA'tha, zrImatyuktyA nRpasya sA / antaHkhamaM dadau khamaM, rAjyAdhiSThAyikAkhyayA // 14 // hatvA tvAmacirAdrAjan !, rAjya| meto jighRksstH| durjayo jayavijayau, daityAviva navotthitau // 15 // taducchedyAvimau vindyAH, sapadyAtmabhuvAvapi / duSTatraNAviva ghRNA, kA cintyA svakaghAtake ? // 16 // prAcyaprAjyAnurAgeNa, tava rAjyAdidevyaham / hitA hitAvaha vacmi, yathocitamatho kuru||17|| svamato'smAdtasvAnaH, zrImatyA'bhyetya bhRptiH| jJaptastathaiva khasvapnopalambhodambhidhIraho! // 18 // tatsaMvAdodbhavabhUriviSAdo mediniishvrH| satAmucitayA citte, cintayAmAsa cintayA // 19 // sattamattvasametAbhyAmetAbhyAmetakatkatham / saMbhavet puSpadantAbhyAmivAndhatamasodgamaH ? // 20 // akhapradattakhapazca, | naiva mithyaa''svaakyvt| tatkiM kartA'smi hA haMta!, sutau hantAsmi vA katham ? // 21 // viSavRkSo'pi saMvaddhaye, khayaM yavijayau, devAkhama, rAjyAsakAmAvarjayadA Jain Education 2 Lational For Private Personel Use Only HOMyjainelibrary.org Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chettuM na yujyate / putrau kiM punarIdRkSI, sahakSau kalpavRkSayoH ? ||22|| sadyaH kathaJcinnizcitya, cetastadetadetayoH / kurve niyantraNAmAtramiyatA'pi na me bhayam ||23|| dhyAtveti dhAmni dhAtrIzaH, zaGkamAnaH kumArayoH / pravezaM vArayAmAsa, hyavizvAsaH zriyaH padam // 24 // atha zrIsthAnakAsthAnasthAyinaM tAyinaM bhuvaH / tau nantumAgatau dauvArikeNa dvAri vAritau // 25 // iyatA'pyuccakairdRnau, maunenaiva tadaiva tau / paJcAnnivRttau kartuM ca pravRttau mantramityatha // 26 // vinA'parAdhAdyabhighAmeva yadyAvayorapi / rAjJA'vajJA vidhIyeta, tanna sthAtumihocitam // 27 // yataH"mA jIvan yaH parAvajJAduHkhadagdho'pi jIvati / tasyAjananirevAstu, jananIklezakAriNaH // 28 // " tadavazyaM prayAsyAvaH, khairaM dezAntaraM param / kaH syAt paravaze daivavaze jAnan zubhAzubhe // 29 // dezAntaradidRkSA'pi, pUryatAmevamAvayoH / bhUjA nirapi jAnAtu, svasRnvorabhimAnitAm // 30 // yataH - " trayaH sthAnaM na muJcanti kAkAH | kApuruSA mRgAH / apamAne trayo yAnti, siMhAH satpuruSA gajAH // 31 // " kiJcitprapaJcitaM caitadvimAturdurmatedhruvam / yuktaM cAsyA na tu piturIdRg rAjA'thaveSa vai // 32 // kintu nirdambhasaMrambha, upAlambhaH prabhorapi / jJApyaH ko'pIti tau yuktyA'nyoktI lilikhatuH kramAt // 33 // te caite dve padyatrayeNa - tule'valepaM bahase vRthaiva, samapramANaM nikhilAnnaye'ham / gurunadhastAdagurUn yaduccAn, karoSyazeSAn kudRSatsamava // 34 // ratnAni ratnAkara mA'vamaMsthA, mahommibhiryadyapi te bahUni / hAni stavaiveha guNaistvimAni bhAvIni bhUvallabhamaulibhAJji // 35 // na caiSa doSastava kintu kasyApyanyasya yaH kSobhakarastavApi / guNo'thavA'yaM kathamanyathA'stu teSAM guNaiH khairmahima Jain Education national ww.jainelibrary.org Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 10 // Jain Education.0) | pravRddhiH ||36|| siMhadvAre likhitvedaM, siMhavatsAhasAnvitau / sAyaM suguptaM niSkrAntau, drAg jIvAviva tau purAt // 37 // maNipradIpaiH zAntyarhacaitye nityaprakAzini / purAihirjinaM natvA, tAviti stutimUcatuH // 37 // nityAnandapadaprayANasaraNI zreyo'vanIsAraNI, saMsArArNavatAraNaikataraNI vizvarddhivistAraNI / puNyAGkarabharaprarohadharaNI vyAmoha saMhAriNI, prItyai kasya na te'khilArttiharaNI mUrttirmanohAriNI ? // 39 // tatastau prasthitau dUre, zrAntau | vizrAntaye sthitau / vaTAdhaH kApi suSvApAnujo jAgratyathAgraje // 40 // yakSiNI yakSamAcakhyau tadA taTavAsinI / etau dvAvatithI nAthA''titheyaM pRthumarhataH // 41 // yo'pi so'pyatithiH pUjyaH sarveSAmapi sarvathA / zubhairnaH kiM punaH prAptAvimau trijagaduttamau // 42 // Akhyad yakSo'pi dakSoktyA, sAdhu sAdhvabhyadhAH priye ! / divyavastatrayaM dattvA karttA'smyAtithyametayoH // 43 // mahAmantrastatra pAThasiddhaH zuddhyA dhruvaM smRtaH / saptakRtvaH saptame'hi, prAjyasAmrAjyaRddhidaH // 44 // iSTAkRtikRtirvyAmagatirviSaparAhatiH / iSTarddhi bhojyAdyAtizcAsmAtprArthitAnmahAmaNeH // 45 // mahauSadhIyaM zastrAgnivyAlabhUtAdidoSahRt / priye ! trayIva bhuvanatrayI sAramiyaM trayI // 46 // jayAya zrAvayitvedaM pradade pramadena saH / citrakRttatrayaM bhAgyabhAjAM kiM nAma durlabham ? // 47 // mAhAtmyena mahauSadhyA, nizcinvannanupadravam / jayo'pi suSvApa sukhaM, mudito'thAkutobhayaH 1 // 48 // nidrAvyapagame brAhmyamuhUrte hitavatsalaH / janakastanayAyeva, vijayAya jayAhvayaH // 49 // yakSAtitheyIvRttAntaM, vyAhRtya | vidhipUrvakam / rAjyamantramadAdrAjyamasyaivAstviti cintayan // 50 // yugmam / varjayan vijayo vyAjaM, vyAjahe gAthA 6 samyaktve jayavijaya kathA // 10 // jainelibrary.org Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education I vinayI dvidhA / rAjyaM bhrAtaH ! tavaivArha, tava sevA ca me punaH // 51 // saumitreriva me rAjyAjjyAyaH sevA vizi Syate / tadAryeNaiva jApyo'yamAryazcaivAstu rAjyabhRt // 51 // ditsaMstasyaiva rAjyadi, so'pyajalpadanalpamut / dvayorapyAvayo rAjye, nyAyye nyAyyetarat kimu ? // 52 // tadvAvapi japAvastamityuktvA tatpratItaye / japannivAbhUdajapannapyasau lehadhIraho ! // 53 // jyeSThavAkyAt kaniSThastajjapanniSTastato'jani / laghuvRddhAnugAmI syAditi | satyApayanniva // 54 // atho jagadvyathodyuktatamaH saMhArakAraNam / sAkSAdabhUjjagaccakSuH, zrIgurugauravAspadam // 55 // purataH prasthitau dhvAntAvyathitau pathi tau tataH / prekSyAnujaM nijaM zrAntaM kramAcAcintayajjayaH // 56 // ko'yaM mudhikayA kAyaklezaH klezasahocitaH / ko nAma sukhasAmagryAM, prekSAbhAga duHkhabhAga bhavet ? // 57 // dhyAtvetyabhyarcya so'bhyarthya, taM maNi tatprabhAvataH / khagavat khagatiH khairaM vicacAra kumArayuk // 58 // itthaM tadratnadatteSTabhojyabhogyAdibhizva tau / jAtau sarvatra sarvAGgasukhinau sukRtAnyaho ! // 59 // nAnAzcaryalokanotkI, kRtArtho tIrthavandanaiH / kramAddUrataraM dezaM, to dasrAviva jagmatuH // 60 // prAtaH prAptau saptame'hi, kramAtkAmapuraM puram / RddhyA sparddhAdiva divaM caityAgrairyannirIkSate // 61 // zrAntazcopavane proccaiH, phalitAmrataroradhaH / tasthau proccaiH phalArthIva, jyAyaso'nujJayA'nujaH ||32|| rAjyamadya dhruvaM prAptA, saptAhaM mantrajApataH / kuto'pyayaM mayi jyeSThe, sthite'tra na tu lAsyati // 63 // prasahya mahyamevAyaM, kintu dAsyati nItivit / asya pArzvasthatA naivocitA tanme muneriva // 64 // cintayitveti caturastarasA niragAttataH / jayaH kiJcinmiSaM kRtvA'spRhatA mahatAmaho ! ||65 || satAM ainelibrary.org Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhama- ti0sUtram // 11 // dhAtozca nopAdhiryatparasmai padArpaNam / Atmane padadAnaM tu, teSAmaupAdhikaM punaH // 66 // itazca-macyAyaistatra niSpu-181 gAthA 6 dhAtrIpatimRteH prge| adhyavAsyanta hstyshvcchntrbhRnggaarcaamraaH|| 67 // purAntAntavantaste, rAjyArenApti-12 samyaktve tastataH / purAhahiryAtavantaH, kramAca vijayAntikam // 68 // tatpuNyaprerita iva, prAvRSeNyAmbuvAhavat / gajo'tha jayavijaya garjitaM cakre, hayo harSAca heSitam // 69 // sazRGgArazca bhRGgAraH, svayaM bhaktivazAddadau / daivatasyeva tasyArgha, kiM na kathA divyAnubhAvataH? // 70 // triyogajAni prAkapuNyAnIvAsyoddhaM ca pArzvayoH / vyajRmbhanta sitacchannamavIjyetAM c| cAmare // 71 // unnatasyonnataM sthAnamevocitamitIva tam / dvipo'dhyAropayat skandhe, praNemuzca prajAvajAH // 72 // rAjyAIrAjAptihRSyatmajAjayajayAravaiH / paJcazabdotthazabdaizca, zabdAdvaitamabhUttadA // 73 // imaM guNaiH sAtizayaM, vijayaM nAma durmdii| maddattarAjyaM rAjanyaM, rAjAnaM yo na manyate // 74 // taM nigrahISye devyeti, vyomyukte shkrvtsuraiH| bhItaiH sa mene sAmantaiH, zrAksametaiH samantataH // 7 // yugmam / sacivAdInathAvAdIdvijayo vyaJjayan jJatAm / mamAgrajo'tra kApyasti, saMzodhyAnIyatAM drutam // 76 // rAjyaM ca dIyatAM tasmai, raajyaaaayaakhilaigunnaiH| sati jyeSThe kaniSThena, rAjyaM grAhyaM kathaM mayA ? // 77 // te'pyAhastadvinItatvanItyaucityacamatkRtAH / deva! devatayA dattaM, rAjyaM syaatkthmnythaa?||78 // svAmI tvameva nastasmAt, pAvayaitatpuraM prabho! / ityuktyaiva sama| hastI, pratasthe tatpuraM prati // 79 // anullayaM divykRtymityaashcryaavhairmhai| praviveza puraM so'tha, tatkIrtizca digantaram // 8 // sotsavaM vasudhAdhIzasaudhe siMhAsanasthite / sAmantamantribhizcakre'bhiSeko'syArddhacakrivat For Private Personal Use Only ( O j ainelibrary.org Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 81 // jayo vijayarAjyAtyA, kRtArthaH prsthitsttH| tadAnIM nAmilattasya, rAjyasaGkocazaGkayA // 82 // mahinA tanmaNeH kSamAyAM, khe ca khecrliilyaa| bambhramyati sma sa svairaM, kautukI kila naalsH|| 83 // nAnA samAnAmanyeAH , prayayau sa jayApurIm / haimaharmyasamRddhyA yA, laGkAzaGkAmakArayat // 85 // jainamallastatra bhUmAn , | jaitradevyAdayaH priyaaH| putrAH zataM jagajaitrazrIjaitrazrIzca putrikA // 85 // sAkSAt kAmalatA kAmalatA nAma pnnaanggnaa| tatrAsti so'syAmAsaktastatsaudhe tasthivAMzciram // 86 // vinopAyaM dhanotpattirIpsitA'sya kathaM| nviti / vatse! kathazcitpRccheti, tAM lubdhA'kA'nyadA'vadat // 87|| sA prAjJA prAha kiM mAtaH!, tucchayA pRcchyaa'nyaa| kiM maNDakArthaklezena, maNDakairhi prayojanam // 88 // ityAdhuktA'pi lobhAtA, tatpRcchArthakadAgraham / akA kathaJcinnAmuzcadduSTagrahagRhItavat // 89 // tatastayA jayAhvAnaH, soparodhamapRcchayata / premabhaGgabhiyA so'pi, yathAsthitamavocata // 9 // na kasyApi prakAzyaM syAdguhyaM strINAM vizeSataH / tasyai tathA'pi sa proce, strIvazAH kiM na kurvate ? // 91 / / mAtuH prarUpayAmAhe (se), tatsvarUpaM tatastayA / hRSTA duSTAzayA sA'pi, tanmaNigrahaNA-2 zayA // 92 // tataH kapaTinI nItikuhinI kuhinI rahaH / dugdhaM lubdhA biDAlIvAnveSIdviSvaramahAmaNim // 9 // anyatrAdarzanAttaM tatpAghe saMbhAvya dambhinI / taM candrahAsamadirAM, dadhidambhAdapAyayat // 94 // tato guptAMIS zukagranthemU lasyAsya sA'grahIt / taM tattulyopalaM nyasya, khAtapUritarItivit ||9||krmaac sAvadhAne'smi-18 sthAne jAna ti taM maNim / sthAne viSAdasyAto'pi, na viSAdastadA'jani // 96 // dinAntare kiM tu kizci Jan Education For Private Personal Use Only GAJainelibrary.org Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tisUtram gAthA 6 samyaktve jayavijaya kathA // 12 // dyAcanArtha tamarcitum / granthAvudthite tena, khedo'pyudathitaH pRthuH // 17 // hA hato'smi hato'smyucaiH, pApayA nUna- mkkyaa| no cetkutazcandrahAsamadyamevamapAyiSi // 98 // candrahAsaprayogAca, zirazchedo'pi saMbhavet / iyadadyApi me stokamokaH kiM caasmydhisstthitH|| 99 // na syAdasyA gRhe dAsyAH, kiM vA dAsyAvahe nRNAm / hA! kiM kAsmi dhartAsmi, duHkhAnyatha daridravat // 100 // apyevaM dahyamAno'ntarantarlagnAgnivRkSavat / so'sthAt kAmalatAsattyA, tathaiva vyasanAnyaho ! // 1 // nidhanasyAtha tasyAkA, visarjanakRte sutAm / sutarAM prerayattAsAmasau dhrmo'nupaadhijH||2|| yataH-"vibhavo vItasaGgAnAM, vaidagdhyaM kulayoSitAm / dAkSiNyaM vaNijAM premavezyAnAmamRtaM viSam ||3||saa punastadguNAkRSTA, viprakRSTA vikrmtH| premNA prakRSTA'bhASiSTa, nikRSTAmabhi mAtaram // 4 // mAtaretena naH puNyaiH, sametena videzataH / prattA hemnaH koTikoTyastadasau tyajyate katham // 5 // ityuktA'pyaviviktA'kkA, tanyatkAramakArayat / dAsIsakAzato vezyAvazyAnAM hI viDambanA // 6 // tato'bhimAnAttatsthAnAnnirgato durgato yathA / hIviSAdAdyupagato, gato'sau zUnyavezmani // 7 // itaH sakhIbhiH sahitA, duhitA tatpureziturantumantaHsariyAvanmarAlIvadavAtarat ||8||taavtttraiv durdaivbhvaaisspretdosstH| chinnA lateva nyapatat, sA mRteva vicetanA // 9 // tajjJAtvA khedabhRt kSmAbhRt , pratIkArAnakArayat / tAMnItvA dhAni vividhAn , lehalAnAmiyaM sthitiH // 10 // TaGkaTaGkanavadvaje, na tvasyAH ko'pybhuudnnH| mAnikAdimahino hi, himAnI dossdusstttaa||11|| tato'tyantArttimAna bhUmAn , paTahenetyaghoSayat / yo guNI praguNIkuryAdrAjakanyAM kathaJcana // 12 // // 12 // 908 Jain Education a l For Private Personel Use Only ainelibrary.org Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA.pra.sU. 3 tasmai tAM varNakoTIM ca yacchet kSmAbhRdatho jayaH / hRSTastacchravaNAt spRSTapaTahaM kSmApadhAnyagAt // 13 // rAjJA'nujJAtamAtrazcAmAtra dhIrmantravAdivat / zaucAvaguNThanajApAdyADambarapurassaram // 14 // mahauSadhI bhAvitAmbhaichaTAcchoTanayA rayAt / rAjJaH kanyAM paTUcakre, kiM na divyauSadhIvalAt ? // 15 // yugmam // lokottarAkRtikalA'numitaita| tkulAdikaH / suvismitaH pramuditastasmai kSmAdayitastataH // 13 // svakanImavanIM vIkSAprAptAM nAgakanImiva / dadaukanakakoTIM ca, nAnyathA bhASitaM satAm // 17 // yugmam // mahInetA mahotsAhe, vivAhe vihite tayoH / yautake kautukenoccaiH, sarvaM saudhAdikaM dade // 18 // tatra tasthau sukhaM saiSa, dogunduka ivAmaraH / dhyAyannupAyaM sanmatyA, | pratyAnetuM mahAmaNim // 19 // atha ca - rAjAGgajAdoSapiSTyai, prayuktAM guptamapyaho / kaJcitkathaJcidubudhe, dhUrttAtmA tAM mahauSadhIm // 20 // tAM jighRkSuH kRtakSatraveSa eSa vizeSataH / jayamAvarjayadvyAjAdvinayAdyaiH subhRtyavat // 21 // saivaM vizvAsya taM guptAM gRhAntastAM gRhItavAn / hRSTahRnnaSTavAMzca drAka, dhig vizvAsamanarthadam // 22 // taduktam"jIrNe bhojanamAtreyaH, kapilaH prANinAM dayAm / bRhaspatiravizvAsaM, pAJcAlaH strISu mArdavam // 23 // kanyAdilAbhAntaritatve'pyanantaritA'munA / amAni hAniH sA prAyaH, sukhaM duHkhe nimajjati // 24 // " kanyAdilAbhaH ko vA'syovazasanormahAtmanaH / divyadvivastuhAnistu, duHkhAkRnnocakaiH katham ? || 25 || datte daivena daivenApahRte te tu vastunI / daivenaiva prApaNIye, mAtrAdhikyabalAdapi // 23 // tatkiM vRthA kathanayA'nyasya darzitadainyayA / ityantareva | dadhe'sau, duHkhamaurvimivAmbudhiH // 27 // itazca-abhyarcya yAcito'pyuccairjayaM nirvAsya vezyayA / sAmAnyamaNivannaiva, jainelibrary.org Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 13 // Jain Education dadau kiJcinmahAmaNiH // 28 // bhavedbhAgyavatAmeva, divyavastvapyabhISTakRt / kuto vA durnaye'bhISTaM ?, kintu pApmaiva | pApminaH // 29 // tato dhikkAramakkAyAH, kAmaM kAmalatAdayaH / vyadhustAmabhyadhuzcAdyApyasau tasyaiva dIyatAm // 30 // kiM caivaM rAjamAnyatvAdrAjalIlAM babhAja yaH / sAkSAtkalpadrumapi taM hA ! gRhAnnirakAsayaH // 31 // tAbhirityAdyupAlabdhA'dhikalubdhA ca kuTTinI / kiJcidvicintya tadratnaM gRhItvA'gAjjayAntike ||32|| dambhena dambhinI duHkhA| rdratAM conmudrayantyavaga / hA vatsa! kiM vimucyAsmAnnaiva sambhAlayasyapi // 33 // yadvA prAptaH prauDhimAnaM, mAnaM rAjJaH paraM zritaH / svarga gata ivAGgIva, smarasyapi kathaM nu naH 1 // 34 // vismArakasyApyasmAkaM, smarAmastava no katham ? / padminyaH padminIprANanAthenaiva vikakharAH // 35 // tvadviyogAgnisantaptA sutA kAmalatA latA / vatsa! jIvanadenoccairnirvApyA | bhavataiva cet // 36 // kiJca kiJcidrastvapUrvaM lebhe'smAbhigRhAntare / kiMsatkamiti no vidmastubhyaM dadmaH priyA- | | tmane // 37 // gRhANAnugRhANAsmAn, svagRhAgamanena ca / prArthanAvyarthanAyAM hi, satAM na kauzalaM kila // 38 // | jalpitvetyarpayAmAsa, sA tasmai taM mahAmaNim / naSTaM puNyamiva spaSTamaho kapaTapATavam // 39 // tadAha - "pakSiNAM vAyaso dhUrttaH, zvApadeSu ca jambukaH / nareSu dyUtakArazca nArISu gaNikA punaH" // 40 // akkAkapadatatputrIsmRtitadratnalAbhataH / tadA kopautsukyaharSeH, so'nvabhUdbhAvasaGkaram // 41 // kSaNo'dhunA na kopasyetyataH kopaM sa gopayan / prItiM prakaTayanneSyAmItyuktvA, visasarja tAm // 42 // so'pi kAmalatAM dhyAyan, vindhyorvImiva vAraNaH / drAgevAgAttadgRhe dhiga, vyasanaM durapAsanam // 43 // prAgvattasthau ca tatraiva tadAsaktaH kiyaddinIm / tanmaNIpUrya tional samyaktvA dhikAre 6 gAthAyAM jayavija yakathA // 13 // w.jainelibrary.org Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANaddhimahatAmapyaho sthitiH // 44 // viyogodvignacintAbdhimagnarAjasutoditAt / tAdRgajAmAtRvRttAntAt, klAntAtmA kSmAbhRdapyabhUt // 45 // vyasanAdvinivarteta, jAtvayaM mama ljyaa| dhyAtvetyamAtyamAhUtyai, praahinnottsy| paarthivH|| 46 // tasyA dhAmno dvArametyAmAtyastaM yAvadAhvayat / tAvadAvirbhavatIDApIDAtaH so'bhycintyt| | // 47 // hA'haM rAjJA'pi vijJAtaH, sthAsnuratra viTAdivat / kathaM khAsyaM darzayAmi?, yAmi taddarataH kacit // 48 // tatastArkSya ivotplutya, drAga nirgatya ca tadhAt / khaM rUpaM ca parAvartya, niragAnagarAbahiH // 49 // naivAtra kazcidra-16 Teti, khe khecara ivocakaiH / maNiprabhAvAduplutyApyagAirataraM kacit // 50 // tatrAvadhUtarUpeNAraNye zUnye bhramannayam / / naSTavastvAptipizuna, zakunaM prApya pipriye // 51 // yAvaddadhyau ca labdhA'smi, kathaM ceha mahauSadhIm / tAvattasyA-18 milat prItyevAnyo'vadhUtarUpabhRt // 52 // jayastenAptavat pRSTaH, spaSTayitvA mahauSadhIm / kiMguNeyaM so'pi tAM khAmupalakSya mudA'vadat // 53 // satyaM cedvakSi tatte'syA, guNAmnAyau gRNAmyaho / brUhi keyaM tvayA labdhA, lubdhAtmA so'pyathAbhyadhAt // 54 // puryAmekasyAmekasmAd , bho mahAtman ! mhaatmnH| mahodyamAnmahAvidyAmivAsmi | prApivAnimAm // 55 // garaM gAruDazaktyevAnayA guptpryuktyaa| sa tatkSaNAt kSiNoti sma, mahAdoSamahAgraham // 56 // matprayuktA tu kaM hetuM, dosshRnnaalpto'pysau| tadasyAM cettvamAnAtI, tadAmnAyaguNAn bhaNa // 57 // stenaM tatastaM sa spaSTaM, niSTaGkyAcaSTa ruSTahRt / re anArya ! hRtaM cauryAdivyavastu phalet katham ? // 58 // atrAmutrApyanAya, krauryabhRccauryamaGginAm / vizvAsaghAtajAtasya, tasya kiM brUmahe tulAm // 29 // dhUrtta! dhUrtatayaivaM mAmiva vaJca Jain Educ a tional For Private Howw.jainelibrary.org Personal Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati sUtram // 14 // | yase jagat / kintu kApyAzu labdhAsi pApa! pApaphalaM dhruvam // 60 // zRNvanneveti tAM kSoNI, kSipvaiSa kSudradAruvat / samyaktvA|jIvanAzaM nanAza dAga, dhruvaM doSaH prkmpte||61|| samartho'pi kRtArthaH san , gatArthaprAptito jyH| tatpRSThe nAnvadhA-|dhikAre 6 viSTa,pApaH pApena pacyatAm // 6 // prvaasaarnnyvaasaadymugraussdhmivaamyii|kleshe'pi khArthasiddhyA so'nvamomodiSTa gAthAyAM diSTavAn // 63 // vinodAttvanyadA bhUtvA, nikAmazyAmavAmanaH / bhogAvatIvagogADhyAM, so'gAdbhogApurI purIm | jyvij|||64|| nabhogavibhuvadbhUtyA, subhogastatra bhuuvibhuuH| devI bhogavatI vizvasubhagA bhoginI knii||65|| sa kSudrAbhi-19 yakathA riva kSaudraM,kSudrAGgaH kautukaajnaiH| parItaH parito'auSIt , paTahoghoSaNAmimAm // 66 // duSTAhidaSTA jIvyeta, kanI, yenaavniishituH| tAM datte'smai nRpaH sAzvasahasraM ca zataM gajAna // 37 // tataH kalIkila ivotkalikAM nATayannayam / spRSTavAn paTahaM hAsya, vismayaM ca jane punH|| 68 // kanyAdilAbhe bho! kArSImudhA vAmana ! mA manaH / muktA kanIyaM vaidyAdyairyuktA nAtra prtishrutiH|| 19 // nyavAryatArityeSa, prairyatAryetaraiH punaH / upekSyata ca madhyasthairaho |traidhaM jagatsthitiH // 7 // tataH kautUhalAnalpajalpalokAnukUlagIH / jagAma vAmano'kSAmazaktirdhAma kSamA-18 | bhujH||71|| aho AhopuruSiketyAdivAdiSvatho nRSu / natvA nRpaM nRpAdiSTaH, sa kanyAne niviSTavAn // 72 // | medhAvyeSa mahauSadhyA, praagvgupspryuktyaa| tAM javAjIvayAmAsa, na hi tAhaga visaMvadet // 73 // sarve savismayA- 14 / | hAdaM, viSAdaM ca tadA ddhuH| kanyAyA jIvanAttasya, tAdRgarUpanirUpaNAt // 74 // AdAnIye guNaiH kanyAdAnI| ye'sminnarottame / kiM nAma vAmanatvAdi, dhim daivaM ratnadUSakam // 75 // kiMvA'dhunA niSphalayA, cintayA latayA-S Jain Educatio n For Private Personel Use Only W ww.jainelibrary.org Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S'nayA / nAnyathA syAdvidhikRtaM, vyAhRtaM ca mahAtmanAm // 76 // kanyAkhedaM jananyAdeH, sAdaM hAdaM ca duhRdAm / / asmai janapravAdaM cAvamanyemAM dadAmi tat // 77 // vimRzyeti nRpo'smai tAM, yAvadyacchati taavtaa| kurvan khagarva-15 | kharvatvaM, kharvastvAkhyAdakharvagIH // 78 // mahIna! hIti hInAGgadurdazAyedRzAya me / kiM haMsI vAyasAyeva, dadAsyetAM | vidAMvara ? // 79 // tvayA dattA'pi vA kanyA, kathaM mAM khIkariSyati / kathaM vA lokasAMmatyamatyantAnucitaM hyadaH // 8 // taduktam-"yadyapi na bhavati hAniH parakIyAM carati rAsabhe drAkSAm / vastuvinAzaM dRSTvA tathA'pi pari18| khidyate cetH|| 81 // " tadiyaM dIyamAnApi, tvayA nAdIyate mayA / khottarIyAnusAreNa, nanu pAdaprasAraNam // 82 // karIranimbAdirateAkSAvaNavidUragAt / uSTrAdapi nikRSTo'sau, khAnurUpaM na vetti yH||83|| zleSmAdisaMzleSajuSazcandanAdi vinirmukhaH (gteH)|mkssikaato'pi sa kSudraH, khAnurUpaM na vetti yH||8|| AdAne vadane dAne, nidAne sadane'dane / Asane zayane yAne'pyutthAne sthApane'rthane // 8 // dhyAne vidhAne sandhAne, yodhane bodhane dhane / hAne mAne'bhimAne ca, samAhvAne vivAhane // 86 // utpATane vighaTane, ghaTane kheTane'Tane / pATane kuTTane jJAne, vijJAne sevane vane // 87 // paThana pAThane gAne, kopane gopane'sane / evamAdiSu sarvatra, yaH svaM veda viveda saH // 88 // kalApakaM / sahastvevam-svagRhe'nyagRhe vApi, kRtsnakRtyeSu kRtyavit / svapratiSThA'rhatAzaktyAdyanurUpaM pravartate // 89 // itthaM tasminnuttamatvAvisaMvAdini vAdini / camaccarIkriyante sma, srve'pyurviishvraadyH||20|| guNAnurAgiNaH svalpAstebhyo'pi guNinastataH / guNino guNaraktAzca, tebhyaH svaagunnviikssinnH||11|| svAstharaGge'tha, Jain Education Yolainelibrary.org For Private Personal Use Only fonal ISH Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra gAM rAjA, nartakIvadartayat / bho bhadra ! te mayA deyA, kanyA kA'tra vicaarnnaa?||12||praacyaaH prANAH prati-samyaktvAti.sUtram NSThAyAH, puMsaH satyaiva gIdhuvam / tattasyai kiM na kaH kuryAdviziSya ca mhaashyH|| 93 // tadarthameva pitrAyaiH, zrI-12 dhikAre 6 rAmo banavAsakRt / na nyavAri harizcandreNApyakAri kukarma tat // 9 // itthaM prabhASya vaibhASyamanapekSya kanI ddau||gaathaayaaN // 15 // yadbhaviSyaH zrAga bhaviSyatzriye tasmai zriyaM tu saH // 95 // kanyA kanyAjananyAdyairapyamAni tathaiva tat / ahojayavija vacananirvAhamahotsAho mahAtmanAm // 96 // tUrNasampUrNatattAparIkSaH sa suparvavat / rUpavyakti svazaktiM ca, 15 yakathA vyaktIkartumathAbravIt // 97 // enAmanena rUpeNa, bhUpa! rUparakhanI kanIm / pANI kurve kathaM kurve, tatkathaJcitsurU-12 patAm // 98 // abhISTasAdhyasiddhizca, sAhasAdeva dehinAm / yena nirlakSaNo'pi syAvAtriMzallakSaNAdhikaH // 19 // yata:-"asthiSvarthAH sukhaM mAMse, tvaci bhogAH striyo'kSiSu / gatau yAnaM khare cAjJA, sarva sattve pratiSThitam | // 20 // " sattvamAdRtya tajjAtyahemavaddha hisAtkRtam / dAga neSye'haM nijaM dehaM, niHsandehaM parAM zriyam // 1 // 18 ityuktvA sajikAM kRtvA, sattvAcyaH sakaleSvapi / pazyatsu vismayabhayakhedodayadayAdibhiH // 2 // jvAlAjaTAle jvalane, sa papAta pataGgavat / tatkSaNAnniryayau cocairdIprazcitraM pataGgavat // 3 // yugmam // mAhAtmyena mahauSadhyA, na dagdhaH khalpamapyayam / jajJe maNImahimnA ca, divyaprAktanarUpabhRt // 4 // athocairvismitaiH klaptasmitaiH kSitibhR- // 15 // daadibhiH| so'nuyuktaH sanibandhaM, yathAsthitamacIkathat // 5 // mantrazatyuktitaH kintu, mahAmaNimahauSadhIm / sudhIH saMgopayAmAsa, tayo rakSA tathaiva hi // 6 // tataH pramodamedakhI, medinImAn mahAmahaiH / tenodvAhya vyadhA Jain Education a For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ divyabhoginI bhoginI kanIm // 7 // zataM mataGgajAn vizvAddhatAnazvAn shsrshH| kRtI vitIrNavAMzcAsmai, saudhAgaNyadhanAdyapi // 8 // bhoginyA saha bhogIndraH, sa narendramahAgraham / avApya citraM tatroccazciraM khairaM vyalAlasIt // 9 // mudA kadAcidazvIyAdyADambarapurassaram / kSmAkAntamiva taM yAntamAkrIDaM krIDanecchayA // 10 // prekSya sAkSepamapAkSIt , padmAkSI tatra kAmapi / vAstavyAM kA'pyavAstavyA, ka eSa sakhi ! gacchati ? // 11 // yugmam // Dhakkeva gADhazabdA sA'pyazabdAyata tAM prati / tattadAzcaryanirmAtA, jAmAtA'yaM mahIpateH // 12 // trapAkRttannizamyaiSa, sumanA vyamanAyata / paraM paribhavasthAnamabhimAnavatAM hyadaH // 13 // yata:-"uttamAH svaguNaiH khyAtA, madhyamAstu piturguNaiH / adhamA mAtulaiH khyAtAH, shvshurairdhmaadhmaaH||14||" tata eva tataH pazcAnivRttaH sa suvRttahRt / saudhaM prAptaH prataptaH santacetasyacintayat // 15 // na sarvathA'tra me sthAtuM, yuktaM nApi |jayApurIm / tadbhAtRvijayopAntaM, yAmi kAmitamuccakaiH // 16 // mamAnarjitarAjyasya, prAjyarAjyajuSA'munA / saMyogaH kiMguNo yadvA, grahasyeva vivasvatA // 17 // tatprAjyarAjyamarjitvA, jitvA'rIn paramarddhimAn / gantA'smi bhrAturabhyarNamevaM syAdgauravaM dhruvam // 18 // madazaprAptarAjyo'pi, guNaiH prAjyo'pi so'nyathA / mAM na sanmAnayejAtu, nizvA (dhA) ne nahi naatrkm||19||dhyaatveti rAjyamantraM sa, smarannapyasmaranniva / samyag na sasmAra vismAraNAttattatma maadtH||20|| pade pade lIlayA syAdatapratyAgataM vidAm / vidAMvarasyApyasyAsInna tadA tatkathaJcana // 21 // hRtvedavedanAmedavyabhUddhaSTapadaH sa tat / dhik prAgduSkarmasonmAdapramAdamadirAndhatAm // 22 // so'nanyaga-1 Jain Education For Private & Personel Use Only Pariw.jainelibrary.org Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 16 // tikaH prAgvat, khagatirgatavAMstataH / prAptuM taM mantramambu svabandhumambudhimabdavat || 23 || parIkSArthI parIkSArthamathASTAGganimittavit / bhUtvA bhrAtuH puraH prAtaryAtaH vAkhyAtavAniti // 24 // jJAnena jAne bhUjAne'numAnenAnumeyavat / vAsapravAsataddivyavastvaizvaryArjanAdi te / / 25 / / saGketaizcAmunA''zcaryaniketairjalpitairnRpaH / camatkRtaH smRtabhrAtRviyogaH sAzrudRg jagI // 26 // kAste kathaM bho ! mahandhuH kadA saMgaMsyate ca me / so'pyAha suravat khairaM, viharan sa sukhI bhRzam // 27 // saGgatistu kathaM tena, sadyaH sampadyate'tra te / varddhiSNuvidhunevAMzodUradUra vihA riNA // 28 // yadvA vidyodyamAtso'pi, sampadyeta sapadyapi / daivavaddivyazaktInAM naiva kiJcidgocaraH // 29 // kintu bhrAtuH saGgatiste, naiva saGgatimaGgati / kathaM jyeSThaH kaniSThasya, soDhA suprauDhimIdRzIm ? // 30 // vANImabhANItkSoNImAna, mA bhANIrbhadra ! bhedakRt / ditsayaiva hi rAjyasya, saMjigAMso'smi bandhunA // 31 // so'pi ko'pi | nirIheSu, rekhAbhRtsnehaleSu ca / zizorme bhojyavadrAjyaM yaH khasminyAyyamapyadAt // 32 // sa sAmrAjyAptisamaye, mayA'zodhyata sarvataH / tathA'pi kApi na prApi, pApineva nidhirgataH // 33 // tatsaGgamAvadhi cchatraM, dhAraye naiva vIjaye / arAjavaccAmare cetyagrahISamabhigraham // 34 // tatkA'pi zaktizcette tat, sampratyevAryamAnaya / so'pyAkhyadIkSavAkarSavidyayA karSayAmi tam // 35 // vadannadaH pramadabhRtirobhUya rayAt kvacit / jayaH sAkSAdabhUdabhrAntarbhUtirbhAnumAniva // 36 // jayaM jayavapuSmantamivAvekSya vyasiSmayIt / prAmomodInmedinImAnananaMsIca saMbhramAt // 37 // tataH svavRttamudgIrya, kAryavidvinivArya ca / rAjyAdAnAgrahaM rAjyamantramasmAjjayo'grahIt Jain Education heational sebeser samyaktvA| dhikAre 6 gAthAyAM jaya vijayakathA // 16 // Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ! // 38 // raveriva vidhuH siddhakhArthaH zrIvijayAjayaH / tato nirgatya svagatirgato bhogApurIM punaH // 39 // jajApa ca sa niSpApavRttistaM mantramAdRtaH / saptame'hni nRpaM naimittikastatretyuvAca ca // 40 // balAdAlAnamunmUlya, paTTahastI purIjanAn / matto'dhunA dhunAtyuccaizcenmahAvAyuvad drumAn // 41 // tadA tava dhruvaM bhAvi, paJcatvaM paJcame - | 'hani / paralokArthapAtheyaM, tadyathA'rhamathAcara // 42 // tato vahannanudvegasaMvegaM sattvannRpaH / prAdAttasmai tuSTidAnamivoccaiH zubhazaMsine // 43 // jayAya tanayAbhAvAddattvA rAjyaM tadaiva saH / sadgurorvratamAdatta, dAnAdAnavidAM| varaH || 44 || acirAcirakAryasya, cikIzcaikAyyato'nizam / kAyotsargAt paJcame'hni, prApozcaiH paJcamAM gatim // 45 // tadrAjyacintAM kRtvA'tha jayaH prati jayApurIm / pracacAlAcalAM cakre, camUcatraizcalAcalAm // 46 // abhyamitryamivAbhyetametametannRpazcaraiH / jAnan jAmAtaraM puryAmAnayadbahumAnataH // 47 // svaputrANAM kupAtratvA| tasmai pAtrAya so'pyatha / rAjyamutsRjya prabrajya, zivasAmrAjyabhAgabhUt // 48 // prAgbhavapremadurmocatayA kAmalatAM ca saH / dvayostRtIyAM kRtavAn rAjJIM rAjJo na kiM bhavet ? // 49 // nikRtInAM kRtI DhakkA, tAM tvAM nira| kAsayat / khadezatastoSaroSI, mahatAM na hi niSphalau // 50 // tatrApyasau rAjasUtramAsUtrya khapriyAdiyuk / premNAkRSTo razmineva, gaurAgAdvijayAntike // 51 // priyAbhistisRbhistAbhiH subhageneva zaktibhiH / parAkrameNeva nayo, jayena vijayo vyabhAt // 52 // bhrAtre cAgatamAtreNa, premNA'mAtreNa tena te / dade mudopadA maNyauSadhyA | divyanidhI iva // 53 // jayantImapi rUpa, jayantI vijayAhvayA / jayantIpurIzaputrI, svayaMvare'vRNIta mAm Jain Educationational Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shraaddhpr-1|||54|| svapnaM dRSTvaityanyadotko, jayantyAM vijayo jye| nyasya rAjyaM maNIzaktyA, khagatyA'gAt khagendravat ||55||18smyktvaatisuutrm kurUpaH kunjarUpazca, kautukAtkautukArthikaH / guDavadveSTitaH spaSTamAsiSTocaiH svayaMvare // 56 // dIrghoSThadantasUkSmAkSi-12 dhikAre 6 vanakrakasaMhibhiH / tattacceSToktibhizcaiSa, kasya hAsyAya nAbhavat ? // 57 // sanmazcasthanarezAlizAlite'sau gAthAyAM svayaMvare / mandurAyAM vyabhAvAjirAjinyAmiva markaTaH // 58 // vizvottaratvamIpsuzcettadvizvapravaraM varam / svayaM-15 jayavijavare kubjarUpaM, tvaM vRNIthAH svayaMvare ! // 59 // svapnAntargotradevyetyAdiSTA diSTAdhikA'tha sA / tatrAgAtsvargika-15 yakathA nyeva, nRyAnasthA nRpAGgajA // 60 // yugmam // kSmAsvAminAM dRgmanAMsi, sAharat pazyatoharA / tAn te tathA|'pyaho prANezvarImeva cikIrSavaH // 6 // vetriNIvarNitAn sarvAnuzAn sazriyo'pi sA / khArucyA vyamucadbhaGgI, nirgandhotphullapuSpavat // 32 // mA'mISAM pabibhedo'bhUditIvAkhilarAjamuka / khedAtsA'vAdi vetriNyA, nanu kuJjamimaM vRNu // 6 // taduktiM satyatAM netumiva khamAzrayeNa saa| varanajaM kubjakaNThe, nidadhe ca dadhe mudam // 6 // sotkarSeyAbhRtaH kubjA, kSmAbhRtaH khyAtavAMstadA / re durbhagAH svadaurbhAgyaM, dviSTa dviSTAstu mAma mAm // 65 // zrutvetyucchRGkhalA ke'pi, nRpAH kopAdvipA iv| kanyAM hAM prahartutaM, drAga ddhaavurudaayudhaaH||66|| trailokyatrAsakRtki-28 cidrUpadarzanatastvasau / haryakSavadadhRSyazrIstrAsayAmAsa tAn drutam / / 67 // kanyApitRmahIbhartRdraSTalokeSvatha kramAt / // 17 // |svakAryacintAmAtsaryabhayAzcaryamayAtmasu // 68 // kharvimAnavimAnatvaRddhimAnamamAnaruk / tatraikaM prApaduttIyAvAdIdvandIva ko'pyataH // 69 // yugmam // jaya zrIvijayakSmApa !, kSamApamUrddhanyadhanyadhIH / dakSiNazreNyadhIzaH Jain Educatie ITA ona For Private Personel Use Only (CNw.jainelibrary.org Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education | svakanyodvAhanahetave // 70 // tvAmAhvayati saprajJaH prajJaptIvacasA'JjasA / utkRSTakanyA dyutkRSTavarasyaivocitA matA | // 71 // yugmam // tvAmAnetuM vimAnena, mAnyaM mAmeSa khecaram / praiSIt sadyaH prasadyaitAM prArthanAM tatkRtArthaya // 72 // atha sahAyyApta ivottarazreNiprabhoH pumAn / tathaiva kanyodvAhArthaM, vijayAhvayamAhvayat // 73 // samaM nimantraNamaho, | prAghUrNasyeva bhuktaye / prAkRpuNyalabhyaprAgalbhyasambhave kiM bhavenna vA ? // 74 // jJAto'smItyatha sa satyakubjarUpaH | svarUpabhRt / rAmaH sItAmiva prItyopayeme prAk patiMvarAm // 75 // zreNidvayezayoH kanye, apyupAyaMsta sa kramAt / vaijayantIM jayantIM ca, ratiprItI iva smaraH // 73 // zreNidvaye'pi zvazuroparodhena sagauravam / kiyatsthityA sa | nityArhacaityAcataH kRtArthyabhUt // 77 // bhautAdivatprabhUtAnAmupahAsAdyasatphalaH / svamaH subIjavattasya, dyuttarotarasatphalaH // 78 // kheTendravatkheTanAnAvimAnAdizriyA'tha saH / sa tripriyaH svapuryAgAt, pauraklRptorugauravaH // 79 // umurvImadhAnurvIkurvan sainyaiH sa sAgrajaH / dyAM vidyAbhRdvimAnaizca pratasthe pitaraM prati // 80 // dattAnyadainyaistatsainyairajanyairiva tatpitA / vihastastaM sannimittotsAhitazcAbhyaSeNayat // 81 // vAhinyAH saGgame yuddhatIrthe zraddhAluruccakaiH / sarvAn nivArya vijayaH, sarvaiH sArddhamayudhyata // 82 // mahauSadhyA'khAlaganAt, sainyAn sarvAn | pituH sa tu / chittvA'strANyakhilAnyastrairnirastrAn strIriva vyadhAt // 83 // vItAstra eva vaptA'pi, vizAstra iva zAstrikaH / vilakSaH kSamito'bhyetya, vijayena jayena ca // 84 // putrau so'pyupalakSyoccaiH, premNA''liGgyollasanmudA / utkallolAmbudherlIlAM, vyadhAciramathAbhyadhAt // 85 // vatsau ! tatsArthakAnyoktivAcino vAM viyogataH / ational eeee ww.jainelibrary.org Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-II duHkhotkarSeNa me varSazataM kalpazataM tvabhUt // 86 // vanAdivRttAntamatho, yathAvadvinivedya sH| nRtve'pi putrayozci- samyaktvAti-sUtram zatraM, saumanasyaM paraM vyadhAt / / 87 // sUnvovRttAnmithaH proktAdatyuccairvismitaH pitA / pure parairmahItvA, tau rAjyAya dhikAre 6 nyamanayat // 88 // vijayottayA jaye rAjyabhAramAropya spriyH| citraM nivRtaye tIvra, vratabhAraM babhAra saH gAthAyA // 18 // // 89 // tadrAjyacintAmAyojya, nayadhIre mahAzayaH / nityaM harehalIvAsthAdvijayasyAntike jyH||9|| kurvan / jayavija| digvijayamato, vijayaH sajayo dvidhA / yogatrayamivarSiH kSamAgkhaNDanayamasAdhayat // 91 // tannAmnA vijayapure, yakathA | khyAte kAmapure'tha sH| rAjyaM cakre ciraM sevyo, nRdevairvAsudevavat // 12 // dharmasUnubhImasenacaritrairarjunazca yH| janArdanaratizcitraM, tathApi kApi nAjani // 93 // viharan jinakalpIva, kevalaH kevalazriyA / tatra prApto'tha tadva-10 sA, bheje raviriva tviSA // 14 // praNataH paramaddhyo'sau, vijayena jayena ca / sapriyeNopadezAnte, pRSTaprAgbhavamitya-18 vak // 95 // vibhUtibhrAjitau bhUtabhartRvadbhAtarAvubhau / bhAnubhAmau parau premNA'bhUtAM bhUtilake pure // 96 // pitroH zrAddhadine'nyeyuH, paramAnnaviTAlinI / zunyekA nyapatagagnakaTistAbhyAM prakuhitA // 97 // mahiSastadgRhe zrAntaH, |vahannambu kSudhArditaH / sAzruretya tayA''lApaM, svagirocaistadA vyadhAt // 18 // sAzcaryeSvatha sarveSu, tatrAgAt jJAnavAn muniH / pRSTazcAbhyAmabhASiSTa, bho! bho! vAM pitarAvimau // 19 // prAga mithyAtvAtsaptabhaveSvevaM jAtau // 18 // hatau nRbhiH / bhave'STame'sminnakAmanirjarAto'dhunA dvayoH // 300 // jAtA jAtismRtiratho, zrAddhamasmatkRte hyadaH / dazeyaM nau tu dhigmauDhyamityetau prAturmithaH // 1 // yugmam // tatyaktvA hanta mithyAtvaM, samyaktvaM zrayatA-19 Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only (ORaw.jainelibrary.org Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRtaaH| pravaraM sarvadharmebhyaH, sukaraM ca zivaMkaram ||2||shrennikaadikvdekksmygdrshnaajinrmaa'pi na dUre / pUrvakoTitapaso'pyatitIvAda, brahmalokagatireva vinA tt||3||shrutveti pratyabuddhyanta, bhaanubhaamaadyo'khilaaH| prAyaM prapadya mahiSazunyau tu svargate drutam // 4 // tAbhyAmabhyetya divyarddhidarzanAdbhAnubhAmayoH / devAditattvatritayA''rAdhanaikAgratA'bhavat // 5 // saukhyalAlasayordhayakriyAsvalasayostayoH / viSNorivaikamabhavajagajjaina sudarzanam // 6 // tayoH priye ca priyayoddhe dve sakhyau ca tdgiraa| samyak samyaktvamabhajana , ko'pi satsaGgaterguNaH // 7 // zaGkA sakRtkutIrthoktyA, bhaanostttvtrye'pybhuut| projjvale kAluSyamivaitannindAdi ca nA(tvihA) jani // 8 // | bhAnorbhAryA kulamadaM, suprauDhakulasambhavA / cakre'ntarAntarA strINAM, syAnmadaH kariNAM ca yt||9|| AyuH samApya saudharma, prApya cyutvA ca te kramAt / yuvAM priyAzca yuvyostisrstisro'bhvnnimaaH||10|| tattvatrayArAdhanAdvAM divyavastutrayI tathA / IdRka priyAtrayI khaNDatrayIrAjyAdyajAyata ||11||triH zaGkayA divyavastunirgamApatrapAdyabhUt / jayasya prAka priyAyAstanmadAnnIcakulAdi c||1|| te'daH zrutvA nijAMjAti, smRtvA dhRtvA dRDhAtmatAm / yatidhamaiSiNaH zrAddhadharmamAdadire mudA // 13 // athoA vijayo-zaH, samyaktvAdipravarttanaiH / ekAtapatraM cakreDa-15 | heddhamma kiM na nRpAjJayA? // 14 // catuHzraddhAnAdibhedaH, saptaSaSTyA'sya darzane / zuddhistathA'bhUtsa yathA, viSames| pyaskhalanna hi // 15 // nAnAjinArcAcaityAdyairyAtrAbhiH saGkabhaktibhiH / sarvamithyAtvahAnAca, sa samyaktvamadI-18 | dipat // 16 // vijayAdyAstasya devyastisrastAsAM tvamI krmaat| nandanA nandanAnandasundarAhrAstrayo'bhavan // 17 // zrA.pra.sU.4 // Jain Education a MOT l For Private Personal use only W iainelibrary.org Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram | samyakttva gAthAyA jayavijakathA atha ca-prAgvidehe'nyadA'rhantaM, zakro'prAkSIt prbho'dhunaa| arhaddharmakadRDhadhIhI ko'pyasti bhaarte||18||abdhau lavaNapRcchAvattatpRcchA'tra ca kA bhavet / sambandho bhArate me ca, tena pRcchA tadAzrayA // 19 // vabhASe bhagavAn vajrin !, svadharma vajravadRDham / rAjA''ste vijayapure, sAmprataM vijyaahvyH||20|| sa samyaktvaguNAddevairapyakampyaH sumeruvat / zrutveti muditaH khargivataMsaH prazazaMsa tm||21||tthyaampynythaa kA, mithyAkUko'pi tAMgiramya niryayau nirjaro'nAsthA, dhika sarvajJavacasyapi // 22 // prApto'sau vijayapure, jainAvadhUtarUpabhRt / rAjAnaM raJjayAmAsa, kalAdyabhyAsakauzalAt // 23 // vazIkRta ivorvIzo'pyanizaM tadvazaMvadaH / guroriva vinItAtmA, tasya coktaM smaanyt||24|| kadAciddharmasaMvAdasAdaraM kSamApurandaram / nigodAdipade'pyucaiH, sa sndehaandrshyt||25|| tattvaprakAzakuzalaH, kSamApastAna yuktizuNDayA / tUrNa tarUniva karI, samUlamudamUlayat // 26 // tato'vadhUtaH kSmAkAntamabhASata subhASitaH / sarvajJaiH ko'pyaho dharmaH, zarmadaH karmamarmahA // 27 // paramurvIza ! nirvAIM, samyak zakyeta kena saH / khaDgadhArAgatiprakhyaH, kSamApo'pyAkhyanmaharSibhiH // 28 // yugmam // muurdhaanmvdhuuyainmvdhuuto'bhydhaatttH| dharmADambara evaiSAmantaHko veda kA sthitiH?||29|| bhUpaH prAha mahAbhAga, vyabravIH kimidaM hahA / visaMvAdo'rhanmunInAM, na kApyarhadvirAmiva // 30 // so'pi prAhAhamapyeSu, pUrvamevamavediSam / anyathA darzanAt sampratyanyathA kiM tvavAdiSam // 31 // deva eva svayaM yadvA, dakSadhIstAn parIkSatAm / yatIn ko'pavadeDu/| rAhatA~stu vishesstH||32||kssmaabhRdaakhyt parIkSA bhoH!, sunirNItaguNasya kA / sA'pyastu vA yathAyogaM, yadi // 19 // Jain Education a l For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Recececedeseseseseseseseseseces te'trApi sNshyH|| 33 // atha tatrAyayurgacchayujaH kecidguruuttmaaH| nRpAdyaistatsaparyAtaH, paryAptaM ca janu phalam , // 34 // tadguNAn varNayana kSoNiramaNo'bhANi tena ca / zlAghA'pyeSAM parIkSyaiva, maNInAmiva yujyte||35|| parIkSaNaM ca sarveSAM, spaSTaM syAnnaSTacaryayA / tattadvidhau yatakhAzu, yuktaM kuryAH parIkSya ca // 36 // ityuccaiH preritaH |pRthvyAH , patistasyAM tamazcaye / niryayo naSTacaryArthI, rAmavacchayAmaveSabhRt // 37 // maharSimekamekatrApazyacca saha vezyayA / madyAmiSAvAdasaktaM, suvyaktaM viTaceSTitam // 38 // taM prekSya rossmndaakssnirvedodvegvibhrmaiH| dharmakabhAvo'pyurvIbhRdanvabhUdbhAvasaGkaram // 39 // vimRzya ca vizeSajJastamabhASata bhuuptiH| AH kimetanmune'naha, | nissImamasamaJjasam ? // 40 // ka krIDitaM surendrasya, ka viSThAkITakasya ca / ka caritraM pavitraM te, ka cedaM duSTa-16 ceSTitam // 41 // kiM jJAnaM darzanaM kiM vA, kiM cAritraM ca kiM tpH| ko japaH kA kriyA kA hIH, kA bhIrevaM karoSi yat // 42 // dhiktvAM dhik te ca durbuddhiM, dhik te veSaM ca dAmbhikam / dhik te niHzaGkacittatvaM, dhim bhavaM viSayAMzca dhik // 43 // atrApi ca paratrApi, bhavitA bhavataH kanu / sthAnaM hA'nantaduHkhAni, soDhA prauDhAnyaho katham ? // 44 // niSkalaGkasya dharmasya, kalaGkodbhAvanAdbhavAn / anantaduHkhaprabhavaM, hyanantaM bhramitA bhavam // 45 // tattvajJa ! tasmAdetasmAdviramAzu kukarmaNaH / kiM tattvaM tena vijJAtaM, yaH kukRtye pravarttate // 46 // evaM bruvanta-11 murvIzaM, pratyabravIdvatibruvaH / haho tattvArthamajJAtvA, kiM mAmevaM vibhASase // 47 // rItirevaMvidhaivAsti, raho'nyavatinAmapi / etattyaktuM hi kaH zaktaH ?, pazyan jJAsyasi vA khayam // 48 // patitaH patitAnevAnyAnapyAkhyAtyaho Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only O w.jainelibrary.org Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 20 // Jain Educatio hahA / dhyAyannevaM nRdevo'gre gacchannekamavaikSata // 49 // parastrIlampaTaM zvetapaTaM cauryaparaM param / zaunikAyitamekaM ca, tathaikaM dhIvarAyitam // 50 // yugmam // bhraSTA nikRSTAH sarve'pi dhruvamete gaNAdvahiH / karSaNIyA guroH pArzvacUrNa vizIrNaparNavat // 51 // cintayannityayaM yAvannijaM bhavanamAyayau / tAvatsvAntaHpurAtteSAM guruM niryAntamaikSata | // 52 // tato'tyudvegamavanIdhavaH sAvegamAvahan / yathAdRSTamabhASiSTa, pRSTastena kalAvatA // 53 // so'pyuvAca vaco'smAkaM, vedavatkathamanyathA ! | dhUtaiSviva tadeteSu mA bhUdvizrambhavAn bhavAn // 54 // rAjA mArgAnugAmitvAdvyaJjayannucatAM nijAm / athAbhyadhAdasambhAvyameteSvetadatIva bhoH! // 55 // IdRkkukRtyametebhyastaraNeriva | tAmasam / sopapattikatAM yAti, yugAnte'pi kathaM tvaho ? // 56 // sAkSAdIkSitametaccAtathyaM vA tathyameva vA / | tathyatve'pi hi sarveSu, yuktA'nAsthA na sAdhuSu // 57 // sArthaH kazciccauraghATIrUpaH prAdarzi tarhi kim / sArthAH sarve'pyavizvAsyA, hyevaM vyavahRteH kSitiH // 58 // cAritravantastatpUjyA, eva santi ca te dhruvam / nanvavyaktamatagrAhe, bhavennihnavataiva bhoH ! // 59 // kalAvAnUcivAn rAjan!, dRSTirAgastavApyaho / teSu vyalIke dRSTe'pi, striyAM kAmIva rajyase // 60 // dRSTirAge ca no dharmaH, kintu tattvasya nirNaye / rAjJoktaM niraNaiSaM tatsarvajJoktaM na saMzayaH // 61 // tenoditA ca gurutA yatInAmeva tAM punaH / mithyAkurvan bhavAn midhyAdRSTirnAlApamarhati / / 62 / / dambhabhUrniSphalArambhastayoktyA'sau vilakSahRt / yayau kApi nRpo'pyai (n) pInmithyAdRktvAt punarna tam // 63 // anyadA tatra dhAtrIzamantrIbhyaprabhRtIn janAn / divyaH ko'pi pumAnetya, svapne pratyekamityavak // 64 // aho tional samyaktve 6 gAthAyAM jaya vija yakathA // 20 // jainelibrary.org Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asmin pure raudraH, sarpANAM ko'pyupadravaH / nitAntaM bhavitA kruddhakRtAntakrIDitAkRtiH // 65 // naagendrmuurteH| susphUrtezcaitye'trArcanamAdarAt / eka eva pratIkArastasya vyAdherivauSadham // 66 // prAtanaimittiko'pyekaH, prAptaH kSmApatiparSadi / tathaiva kathayAmAsa, saMvAdaH ko'pyaho dvyoH|| 67 // nAgarAH sAdarAH sarve, tatastAM naikamediyA / pUjayA pUjayAmAsuma'tyubhIH kasya vA na hi ? // 68 // rAjA prajAbhiH sarvAbhiH, preryamANo'pi no punaH samyaktvaikaratistasyAH, pUjAyAM khamano'pyadAt // 69 // dadhyau ca zuddhadhInaM, karmAyatte zubhAzubhe / tatkaH khadharma malinIkuryAdaihikazaGkayA? // 70 // tato'bhito'pi protsarpaddoH sarpAH nRpAlaye / sarpanti sma karA-16 4 lAsyAH, kalikAle khalA iva // 71 // phuphUtkArakRtaH sphArasphaTAn sphuTayamAniva / vyAlokya rAjaloka-18 |stAn , samastastrastavAMstataH // 72 // tataH prayAtaHkSmAkAntaH, sAntaHpuraparicchadaH / saudhAntaraM sudhIstiSThet , kaH1% saGklezAspade pade ? // 73 // duSkarmANIva tatrApi, prAdurAsa~stathaiva te / jAte sthAnAntare'pyevaM, vyabhASItyakhilainRpaH // 74 // dhira dhik kadAgrahaM rAjJaH, prAjJasyApi yato'munA / analpo'lpakRte'narthaH, khasyArebhe svazatruNA // 79 // klezazAntyai kimadyApi, nAgArcA nAcaratyasau / pazcAdapi vinA vaidya, vyAdhigrastasya kA gtiH|| 76 // ityAdi sAkSAdapyukto, macyAdyairnRpatirdRDhaH / nAnarca tAM tataH kruddhaH, svapne nAgo jagau nRpam ||77||rere mAmavajAnAsi, na me jAnAsi vikramam / ruSTaH sAkSAtkRtAnto'smi, tuSTaH kalpadrumaH punH|| 78 // anvayavyatirekAbhyAM, pazyannapi phalaM sphuTam / na mAmarcasi samyaktvakadAgrahagRhItahRt // 79 // adyApi prAtarutthAya, svayaM Jain Education Htional For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- pUjaya mAM na cet / tvAM sakAntAsutaM netA, kRtAntAtithitAmaham // 80 // sAkSAdivaivaM nAgenAkhyAte'pi kSiti- samyaktve ti0sUtram nAyakaH / vratakSitibhiyeyeSa, naiva yAvattadarcanAm // 8 // tAvavidhA'pi kAlena, vyAlena nRpanandanaH / dadaMze duSTa-12 6gAthAyAM dazena,mumUrkhAtyantamAzu ca // 82 // yugmam ||tthaavsthe tathA'pyurvInetuzcetasi tatkSaNAt / paTTadevyapi duSTAhidaSTA jyvij||21|| putradazAM dadhau // 83 // evaM dvAvaparau putrau, dve devyAvapare api / tathA'bhUvanna tu kSmAbhugmano'kSubhyanmanAgapi yakathA // 84 // mannatantrauSadhIjAte, jAte tatra ca niSphale / rAjAdiloke'stokena, zokena vinipIDite // 85 // kiM kartavyavimUDheSu, pradhAnapuruSeSu ca / devAdiSTa ivAgAt drAk, ko'pi gaaruddikaagrnniiH||86|| yamalam // tamave-18 pakSyaiva jAtaitajjIvitAzA nRpAdayaH / jahRSuH pupuSuzcainaM, svAgatAdikasatkRteH // 87 // so'pi prAha mahInetaH!,18 eteSAM viSamaM viSam / asAdhyamiva kiJcittu, pratikurve vshktitH||88|| ityuktvA kanyakAmekAM, pAtrIkRtyAbhimantritaiH / akSatarakSatarAcchoTayAmAsa sa yAvatA // 89 // tAvatA'vAtarattatra, daivataM so'pyuvAca tat / prasIda| sIdattanukAnetAnmuzca phnniprbho||9||yugmm // tenApyabhANi bhUpo'yaM, sarvadA'pi kdaagrhii| avajAnAti jAti nastadadAkSamimAn russaa||9||srvthaa tanna muzce ca, pratyuta kSamApamapyamum / maGkSu dakSayAmi dakSAtman !, divyA |hi viSamA russH||92|| mAtrikaH mAha sanAtamiyatA'pi ruSaH phalam / prasAdamatha kurvIthAH, praNAmAntAH18 // 21 // satAM ruSaH // 93 // bhogI jagau jaganmAnya, mAnyate kena te na gI: / na mAM namatyapi paraM, jAtvasau zuSkakA-12 SThavat // 94 // tanme bhavet pravRddhasya, krodhAgneH prazamaH katham ? / pratyarthino'pi mucyante, praNatA eva naanythaa||15|| Jain Education a For Private Personel Use Only ainelibrary.org Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education dhAtrIzaM mAtriko'pyUce, nRpa ! cennatimAtrataH / anarthAcchucyate'muSmAt, paryAptaM kiM na nastadA / // 96 // mano vinA praNAme ca na kAcinniyamakSitiH / prANinAM mana eveha pramANaM puNyapApayoH // 97 // apyAkArA nRpasurAbhiyogAdyAH smRtA vrate / bhUmIgRhamapi kvApi na bhavedvAramantarA // 98 // aMzamAtrA gurukRte, svIkRtasyAnyathAkRtiH / guNAyaivAzanatyAgaH, pratyagrajvariNAmiva // 99 // atrApi kazvidoSazcet, prAyazcittAttamapyaho / nirAkuryAlaGghanotthaM kAryaM pathyAdanAdiva // 400 // utsargazcApavAdazca yatidharme'pyubhau smRtau / kiM punaH zrAddhadharme bhoH !, tadekAntagraho mudhA // 1 // kizca syAdvAda eva sarvatra yuktaH syAdvAdavAdinAm / teSAmekAntavAdastu, midhyAtvamiti gIyate // 2 // tyaktvA tadAgrahaM rAjan!, nAgarAjaM praNamya ca / projjIvaya priyAputrAna, muhyet kaH svahite sudhIH ? // 3 // yuktyetyukte mAtrikeNAnmatajJena vijJadhIH / sattvagauravagaurazrIrjagAda jagatIpatiH // 4 // vAcyametaddhi nikhilaM vibalaM prati cetasA / na prANAnte'pyati careddharmaM dhIraH punarmanAka // 5 // atyalpAdayatIcArAddharmasyAsArataiva hi / aMhikaNTakamAtreNa, pumAn paGgayate na kim ? // 6 // yacchuddhyai kriyate prAyazcittaM tatyAjyamAditaH / prakSAlanIyo yastasya, paGkasyAsparzanaM varam // 7 // utsargamArge'zaktasyApavAdaH pratipAdyate / apavAdo'pavAdAya, zaktasya tu sunizcitam // 8 // syAdvAdo'pi na nirdiSTaH pApakRtye kRtAtmabhiH / syAdvAdasyApi naikAntavAdaH syAdvAdinAM mataH // 9 // bhave 2 priyAputrasaMyogAn labdhapUrvyaham / na tu dharma kacittaM tattyajeyaM tatkRte katham // 10 // sarvebhyo'pi priyAH prANAste'pi yAntvadhunA'pi hi / na punaH svIkRtaM ational Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra dharma, khaNDayAmyalpamapyaham // 11 // tadbho gAruDikapraSTha !, zaktiH kApyasti te yadi / jIvayaitAMstadA no cedvi-121 samyaktve tisUtram carAzuyathAsAcA carAzu yathAruci // 12 // vyarthI vA prArthanA'pyeSA, karmAyattaM hi jIvitam / mantraistantraizca yantraizca, tadvinA niSphalai-12 6gAthAyAM ralam // 13 // atho gAruDikaH kruddho'bhidadhe vasudheza ! dhik / kadAgrahagrahagrastahRnmAmapyavamanyase // 14 // hitama-11 jyvij||22|| pyahitaM yo hi, manyate tasya durdhiyaH / vyAdhitasyeva sadvaidyavidviSaH syAtkathaM zubham ? // 15 // kadAgraha viSadro-18 yakathA statphalamApnuhi samprati / vrajAmo vayamapyate, bhogin ! kuru yathepsitam // 16 // ityuktvAtthitavAn gAruDikazcaNDarUciH punH| tadodiyAya tatsatvaprakarSamiva vIkSitum // 17 // niruddhamuktapAnIyapUravaharatastarAm / mahAvegaH krudhAbhogI, bhogIzastamathAbhyadhAt // 18 // niHzaGkacitta unmatta, iva re sakalAnyapi / tRNAyasi |na vai vetsi, divyazaktiM suduHsahAm // 19 // mUDhaH sudRDhanirghAtamatyantAsphAlanaM vinaa| na pratyetIti mauTyasya, khasya pazyAdhunA phalam // 20 // ityuktvA so'tyajatpAtraM, gAtraM jIva iva kSaNAt / adandazIca niHzUkaM, danda-18 zUkavapurnupam // 21 // duHkhaughodbhavavaMzena, tadaMzena nreshituH| proccaiH kAlajvareNeva, drAk sarvAGgamapIDyata // 22 // 2 zArTa 2 sphuTaM tacca, troTaM troTaM ca sarvataH / kRtyAmAnamivApasadahahA duSTaceSTitam // 23 / zatruTatpratIkaizca cakra-1|| hAndoccaistathA nRpH| yathA zrutvA'pi tatkaizcinmRtamanyaizca mUrcichatam // 24 // pIDitaH pIDitebhyo'pi, duHkhite bhyo'pi duHkhitaH / bIbhatsebhyo'pi bIbhatsastadA'bhUbhUpatibhRzam // 25 // sAvasthA narakAvasthAM, bhUpena prAgbhave kacit / anubhUtAmatitamAM, vismRtAmapyasasmarat // 26 // tadA kSatoparikSArakSeparUpaM sa bhuuptiH| AptaiH putra Jain Educationa tional For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ priyAmRtyumazrAvyata suduHzravam // 27 // tadA tvanubabhUve yA, bhuudhvenaatiduHkhitaa| sA tayaivopameyA syAbhoktuM zakyA'munaiva vA // 28 // pRthvInAthaM tathA'vasthaM, sa evopetya mAtrikaH / unmudrayan kRpArdratvamivocairityavocata // 29 // adyApi svahitaM hanta, vicArajJa ! vicAraya / nAgaM nama yathA khAsthyaM, sarveSAM vidadhe'dhunA // 30 // kampo'pi duHkhavAtyAbhiniSpakampaH khkvrte| prAgvadeva nRpo'pyUce, ka vA vAgvyatyayaH satAm // 31 // punajaMgau jAGgulika, jagatIpatipuGgavaH / na sarvathaitadviSaye, vAcyaM kiJcittvayA mama // 32 // tvAmekaM kintu pRcchAmi, yadi jAnAsi tadvada / jIvitaM pIDito'tyantaM, dhatuM nAlpamapi kSame // 33 // etajAtIyaduSTAhidaSTastiSThet kiyatkSaNam / so'pyAha nRpa! SaNmAsImAga nAyuHkSayo'sya hi // 34 // iyatkAlamilApAla!, duHkhamatyantadussa|ham / sahiSyase kathaM hanta, sumeneva davastvayA // 35 // dharmahetohi tahaHkhaM, sukhIyaMstu maharSivat / nRpo'jlpnirviklpmnlpsttvtlpgH|| 36 // SaNmAsI SaDyugI vAstu, duHkhaM dusshmpydH| dharmahetutayA kintu, guNAyaiva bhaviSyati // 37 // khaNDanAyAM tu dharmasthAnantairapi bhavainavaiH / duHkhAnto bhavitA naiva, guNastatra na kazcana // 38 // duHkhaM ca duSkRtAjjAtaM, tasyaiva kSayataH kSayet / sukRtAttatkSayazca syAttattasmin sudRDho na kH?||39||18|| 8|ityuccairvadamAne'smin , paJca divyAni jajJire / celotkSepaH 1 puSpavarSa 2, vasudhArA ca 3 dundubhiH 4 // 40 // aho| sattvamaho sattvamiti divyA ca vAgiti 5|mhimaa ko'pyaho ahNdaatRvdRddhdhrmnnH||41|| yamalam // rAjApi, jAtasarvAGgasausthyastatkSaNamaikSata / puraH suravaraM bhAkhabhAkharaM khrsshriyaa||42|| sausthyena patnIputrANAM, rAjyA Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only V w.jainelibrary.org Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram // 23 // syeva tadaiva ca / ApsarvaupayAzcakre, zubhe yogaHzubhasya hi // 4 // deva evamathAvAdInnaradeva ! ciraM jy| vizve'pi|81 samyaktve tvatsamaH ko'stu, saattvikaikshiromnniH?||44||dhnyaanaampi dhanyastvaM, zlAghyaH zlAghAyujAmapi / mAnyAnAmapi gAthAyAM mAnyazca, nAnyastvatto jagatyapi // 45 // rAjan ! mahAvidehe'hadvaraH surapateH puraH / sthAne jJAnena jAnaste, dharme || jayavijadAyamavarNayat // 46 // adhamastvahameveha yastazraddadhattava / kSobhAya sAdhUna duHzIlAna , suzIlAnapyadIdRzam yakathA // 47 // nRkSetrayAhyAmbudhivattathA'pyantaH sthire tvayi / kSipraM prApaMcayaM proccairevaM sarpAdyupaplavam // 48 // munedyalIkAdekasmAdanyairvipariNamyate / dharma viparyaNaMsIstvaM, punaretAvatA'pi na // 49 // priyAputrakRte'pyanye, kukRtyAnyapi kurvate / khalpAticArabhIstvaM cAtRNIyastAna svamapyaho // 50 // vajrAgniprAyayA rAjan !, mAyayA'|pyanayA myaa| cennAcakramiSe tarhi, tvAmAkrAmatu kaH paraH // 51 // duzceSTitaM tadetanme, marSayAmarSavarjitam / santa eva yataH sarvaMsahAyAM tdgunnspRshH||52|| kiJciccAdiza kRtyaM me, bhRtyaMmanyatayA yathA / sadyaH sampAdaye rAjan !, rAjApi vyAjahAra tam // 53 // yataH siddhyantyabhISTArthAH, sa ceddharmasuradrumaH / hRdhe mama susthairyamasthAt ko'rthaH paro'stu tat // 54 // kiMtu tvameva mithyAtvaM, tyaktvA samyaktvamAzraya / sumanaH ! sumanastvaM te, jAyate yena81 sArthakam // 55 // omiti pratipedAnaH, prapedAnaH parAM mudam / tamApRcchaya didevAtha, tridivaM diviSadvaraH // 56 // 1 // 23 // evaM niyUMDhasamyaktvaDhimA prauddhimaashritH| suciraM bhuktarAjyazrIvijayo'dhyAyadanyadA // 57 // paGgoriva dhiga-17 dyApi, caraNoyuktatA na me / tAM vinA ca parapadaprAptiH syAtkathamAtmanaH ? // 58 // yadvA darzanazuddhizcet , suka-15 Jain Education a l K ainelibrary.org Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education | rA'pi bhavet parA / tadA mamApi syAjjAtu, sarvadarzitvasambhavaH // 59 // tadaGgArAdhanaireva syAttasyAzca prakRSTatA / dhyAtvetyabhUtso'rhadgurudharmadhyAnaikatAnadhIH // 60 // samyaktvabhUSaNaM tIrthasevAM karttuM ca so'nyadA / rAjye jyeSThasutaM nyasya, yayau zrIvimalAcalam // 61 // jigISodurgavatsvArthasiddhyai siddhyarthinAM hi yaH / trailokye'pi paraM tIrthaM, nityo'nantaprabhAvabhAga // 62 // tattIrthasevAM kurvANaH, sarvAGgINAM yathAvidhi / trirjinArcAcaitya cintAyaiH | svaM janmAkRtArthayat // 63 // so'nyadA'rhanmahApUjAM, sAyamAdhAya susthiraH / ityuccairbhAvayAmAsa, samyagdarzanabhA| vanAm // 64 // sarvajJaiH ko'pyaho dharmaH, svAkhyAtaH sukhasAdhanaH / kRcchraM vinA'pi saMsArapAraH prApyeta yaha| lAt // 65 // paramAtmakharUpo'rhan, paramAcAravAn guruH / dharmazca sarvaparamaH kA'pi jainamatasthitiH // 66 // dhyAnenaivaM vizuddhena, siddherniHzreNikAmiva / kSapakazreNimArUDhaH, zaktirjIvasya kA'pyaho // 67 // tadA tasya | nizIthe'pi, tamastomavinAzakRt / jJAnabhAnUdayo jajJe, kRcchraprApyo'pyakRcchrataH // 68 // putraH pitradhiko'| pIti, gRhitve'pyAsakevalaH / rAjarSirdevadattarSiveSaH so'rcchata nirjaraiH // 69 // nistAryaH prAg nijajJAtirityayaM sapriyAtrayam / jayaM priyAtrayaM putradvayaM prAbrAjayajjavAt // 70 // prapUrya varSalakSAyuzciramurvyA vihArataH / so'dhyAsta siddhiM sArddhaM taiH saddarzana phalAnyaho // 71 // ArAdhane'tha dRDhatAviSaye phalasya, prAptAvapIti vijayasya jayasya cocaiH / zrutvA sudarzananidarzanamadbhutaM bho, bhavyAH ! sudarzanavidhau vidhivadyatadhvam // 72 // // iti samyaktve jayavijayakathAnakam // tional Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra prathamaM samyaktvalAbhazca gaticatuSke'pi sajJiparyAptapaJcendriyasya syAt , sa caivaM-kazcidanAdimithyA-18 samyaktve tisUtram | dRSTijanturmithyAtvapratyayamanantAn pudgalaparAvartAn bhrAntapUrvI girisaridupalagholanAkalpena kathamapyanAbhogani-12 6gAthAyA vartitayathApravRttakaraNena pariNAmavizeSarUpeNAyurvarja saptApi karmANi palyAsaGkhyeyabhAganyUnaikasAgaro-15 jyvij||24|| pamakoTAkoTIsthitikAni karoti, atrAntare jantoduSkarmajanito ghanarAgadveSapariNAma: karkazani-1 yakathA biDaciraprarUDhagupilavakragranthibahurbhedo'bhinnapUrvo grandhirbhavati, imaM ca yAvadabhavyA api yathApravRtta karaNena karma kSapayitvA'nantazaH samAgacchanti, granthideze ca varttamAno bhavyo'bhavyo vA saGkhye6 yamasaGkhyeyaM vA kAlaM tiSThati, sa ca tatra sthito dravyazrutaM bhinnAni daza pUrvANi yAvallabhate jinaRddhidarza nAtsvargasukhArthivAdeva dIkSAgrahaNe tatsambhavAt , ata eva bhinnadazapUrvAntaM zrutaM mithyAzrutamapi syAt mithyAtvigRhItatvAt, yasya ca caturdaza pUrvANi yAvatpUrNAni daza pUrvANi zrutaM syAt tasminniyamAtsamyakvaM zeSe kizcidUnadazapUrvadharAdau samyaktvasya bhajanA,yaduktaM kalpabhASye-"caudasa dasaya abhinne niyamA samma tu sesae bhynnaa|" iti, taM ca granthi kazcinnizitakuThAradhArayeva pariNAmavizuddhyA bhittvA mithyAtvasthiterantamuhUrtamudayakSaNAduparyatikramyApUrvakaraNAnivRttakaraNavizuddhijanitasAmo'ntarmuhUrttakAlapramANaM tatpradeza- // 24 // vedyadalikAbhAvarUpamantarakaraNaM karoti, karaNatrayakramazca kalpabhASyokto'yaM-"jA gaMThI tA paDhamaM gaMThiM sama-13 icchao bhave biiaN| aniyaTTIkaraNaM puNa sammattapurakkhaDe jIve // 1 // " 'samaicchau'tti samatikrAmato bhindA-19 For Private Personal Use Only Jain Education Bonal ( O jainelibrary.org Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nasyeti, samyaktvaM puraskRtaM yena tasminnAsannasamyaktva ityarthaH, antarakaraNe ca kRte mithyAtvasya sthitidvayaM syAd, antarakaraNAdadhastanI prathamA sthitirantarmuhUrtapramANA tasmAdevoparitanI dvitIyA, sthApanA, tatra prathamasthitI mithyAtvadalikavedanAdasau mithyAdRSTireva, antarmuhUrtena punastasyAmapagatAyAmantarakaraNAdyasamaya evaupazamikasamyaktvaM prAmoti, mithyAtvadalikavedanAbhAvAt, evaM labdhenaupazamikasamyaktvenauSadhavizeSakalpena zodhitamya madanakodravakalpasya mithyAtvasya zuddhAzuddhAzuddharUpaM puJjatrayamasau karotyeva, ata evaupazamikasamyaktvAcyuto'sau kSAyopazamikasamyagdRSTirmizro mithyAdRSTivA bhavati, uktazca karmagrantheSu-"dhuvaM paDhamovasamI karei | puMjatiaM / tavaDio puNa gacchai samme mIsaMmi micche vA // 1 // " idaM ca kArmagranthikamataM, saiddhAntikamataM | tvevaM-yadutAnAdimithyAdRSTiH ko'pi tathAvidhasAmagrIsadbhAve'pUrvakaraNena puJjatrayaM kRtvA zuddhapudgalAn vedaya-1 naupazamikasamyaktvamaladvaiva prathamata eva kSAyopazamikasamyagdRSTirbhavati, anyastu yathApravRttAdikaraNatrayakrameNAntarakaraNe aupazamikasamyaktvaM labhate, puJjatrayaM tvasau na karotyeva, tatazcaupazamikasamyaktvAcyuto'vazyaM mithyAtvameva yAti, uktazca kalpabhASye-"AlaMbaNamalahaMtI jaha saTTANaM na muMcae iliaa| evaM akayatipuJo | micchaM cia uvasamI ei // 1 // " prathamaM ca samyaktve labhyamAne kazcitsamyaktvena samaM dezaviratiM sarvaviratiM vA pratipadyate, uktaJca zatakabRhacaNA-"uvasamasammaTTiI aMtarakaraNe Thio koi desaviraiMpi labhai zrA.pra.sU. 5 For Private & Personel Use Only ODainelibrary.org Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-1 koi pamattApamattabhAvaMpi, sAsAyaNo puNa na kiMpi lahei'tti, puJjatrayasaGkamaca kalpabhASye evamuktaH- gAthAyAM ti0sUtram mithyAtvadalikAtpudgalAnAkRSya samyagdRSTiH pravarddhamAnapariNAmaH samyaktve mizre ca saGkamayati, mizrapudgalAMzca samyaktva samyagdRSTiH samyaktve mithyAdRSTizca mithyAtve, samyaktvapudgalAMstu mithyAtve saGkamayati na tu mizre, "mi-svarUpa // 25 // cchattaMmi akhINe tiyapuMjA sammAdiviNo niymaa| khINami u micchatte duegapuMjI va khavago vA // 1 // " | mithyAtve akSINe samyagdRSTayo niyamAtripuJjinaH, mithyAtve kSINe dvipunninaH, mizre kSINe ekapuJjinaH, samyaktve tu kSINe kSapakaH, samyaktvapudgalAzca zodhitamadanakodravasthAnIyA viruddhatailAdidravyakalpena kutIrthikasaMsarga-15 kuzAstrazravaNAdimithyAtvena mizritAH santastatkSaNAdeva mithyAtvaM syuH, yadA'pi prapatitasamyaktvaH punaH samya18 ktvaM labhate tadA'pyapUrvakaraNena puJjatrayaM kRtvA'nivRttikaraNena samyaktvapuJja evaM gamanAiSTavyaM, nanu tadA'pUrva karaNasya pUrvalabdhasyaiva lAbhAtkathamapUrvatA? iticeducyate-apUrvamivApUrva stokavArameva lAbhAditi vRddhAH, saiddhA-10 ntikamataM caitat-samyaktvaprAptAviva dezaviratisarvaviratyoH prAptAvapi yathApravRttApUrvakaraNe [na] bhavato navanivRttikaraNam , apUrvakaraNAddhAsamAptAvanantarasamaye eva tayorbhAvAt , dezasarvaviratyoH pratipatteranantaramantarmuhataM yAvadavazyaM jIvaH pravarddhamAnapariNAmastata UrdhvaM tvaniyamaH, ko'pi pravarddhamAnapariNAma eva ko'pi khabhAvasthaH ko'pi hInapariNAmaH, ye cAbhogaM vinaiva kathaJcitpariNAmahAsAddezavirateH sarvaviratA pratipatitAste'kRtakaraNA eva punastAM labhante, ye tvAbhogataH pratipatitA Abhogenaiva ca mithyAtvaM gatAste jaghanyato'ntarmu Jain Educatio n al Odjainelibrary.org 130 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hartenotkarSataH prabhUtakAlena yathoktakaraNapUrvakameva punastAM labhante ityuktaM karmaprakRtivRttI, saiddhAntikamate hira virAdhitasamyaktvo gRhItenApi samyaktvena SaSTa pRthvIM yAvatko'pyutpadyate, kArmagrandhikamate tu vaimAnikebhyo'nyatra notpadyate tena gRhItenetyuktaM pravacanasAroddhAravRttI, avAptasamyaktvazca tatparityAge kArmagranthikamatenotkRSTasthitIH karmaprakRtIbadhnAti, saiddhAntikAbhiprAyatastu bhinnagrantherutkRSTaH sthitibandha eSa na syAt / tacca samyaktvamaupazamika 1kSAyika 2kSAyopazamika 3 vedaka 4 sAsvAdana 5 bhedaiH paJcadhA, tatraupazamikaM mithyA| svarUpadarzanamohanIyopazamanasvarUpaM grandhibhedaka rupazamazreNiprArambhakasya vA syAt 1 kSAyikaM samyaktvamizra-16 | mithyAtvapuJjarUpatrividhadarzanamohanIyaniHzeSakSayalakSaNaM kSapakazreNipratipattuH2kSAyopazamikamudIrNasya mithyA-16 | tvamohanIyasya vipAkodayena veditatvAtkSaye'nudIrNasya copazame sati kSayopazamarUpam , asmiMzca zuddhamithyA-18 tvapuJjapudgalA vipAkodayena pradezodayena tvazuddhamithyAtvapuJjapudgalA api vedyante, aupazamike tu sarvathA na ki-12 mapi vedyate ityanayorbhedaH 3, vedakaM kSapaka zreNiM prapannasya caturvanantAnubandhiSu mithyAtvamizrapuJjadvaye ca kSapiteSu 2 satsu kSipyamANe samyaktvaputre tatsatkacaramapudgalakSapaNodyatasya taccaramapudgalavedanarUpaM4 sAsvAdanaM pUrvoktaupaza|mikasamyaktva vamanasamaye tadAkhAdakharUpaM 5 / paJcAnAmapyeSAM sthitikAlamAnAdi caivamAhu:-"aMtamuhuttuvasama-15 o 1 chAvali sAsANa 2 veago samao 3 / sAhia tittIsAyara khaio 4 duguNo khaovasame 5 // 1 // "S |ukosaM sAsAyaNauvasamiA haMti paMcavArAo / veagakhaigA ikkasi asaMkhavArA khaovasamo // 2 // tiNhaM N For Private 8 Personal Use Only w Jain Educa .jainelibrary.org t ional Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 26 // Jain Education sahasapuhattaM sayappuhuttaM ca hoi viraIe / egabhave AgarisA evaiA huMti nAyavA // 3 // ' 'tinha'nti zrutasa| myaktvadezaviratInAm 'Agarisa'tti AkarSaH prathamatayA muktasya vA grahaNam, ete AkarSA utkarSato jaghanyata| stveka eva, "tinhaM sahasamasaMkhA sahasapuhuttaM ca hoi viraIe / nANabhave AgarisA evaiA huMti nAya vA // 1 // " "bIaguNe sAsANo turiAisu aTThi 1 gAra 2 ca 3 causu 4 / uvasamaga 1 khaDga 2 veaga 3 khAovasamA 4 kamA huMti // 1 // " asyA vyAkhyA - dvitIyaguNasthAne sAkhAdanaM caturthAdiSvaSTasu guNasthAneSvapaza| mikaM caturthAdiSvekAdazasu kSAyikaM caturthAdiSu caturSu vedakaM kSAyopazamikaM cetyarthaH, "sammattaMmi a laddhe pali apuhutteNa sAvao hujjA 1 caraNozvasama 3svayANaM 4 sAgara saMkhaMtarA huMti 6 // 1 // apparivaDie samme suramaNue igabhave ya savvANi / igasedivajjiAI sivaM ca sattaTTabhavamajjhe 7 // 2 // kSAyika samyagdRSTistu tRtIye caturthe tasmin bhave vA siddhyati, uktaJca paJcasaGgrahAdau - "taiacautthe tammi va bhavaMmi sijjhati daMsaNe | khINe / jaM devaniraya'saMkhAucaramadehesa te huMti // 1 // " vyAkhyA - baddhAyuH kSINasaptako yadi devagatiM narakagatiM vA | yAti (tadA) tadbhavAntaritastRtIyabhave siddhyati, atha tiryakSu nRSu votpadyate so'vazyamasaGkhyavarSAyuSkeSveva na tu saGkhyeya varSAyuSkeSu tadbhavAdanantaraM ca devabhave tato nRbhave siddhyatIti caturthabhave mokSaH, avaddhAyuzca tasminneva bhave kSapakazreNi sampUrNIkRtya siddhyatItyarthaH, ekajIvaM nAnAjIvAn vA'pekSya samyaktvopayogo jaghanyata utkRSTatazcAntarmuhUrtta meva, kSayopazamarUpA tallabdhistvekajIvasya jaghanyA'ntarmuhUrttamutkRSTA tu 66 sAgarANi nRbhavAdhikAni, tata 6 gAthAyAM samyaktavasvarUpaM // 26 // jainelibrary.org Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Urddha samyaktvApracyutaH siddhyatyeva, nAnAjIvAnAM tu sarvakAlaH, yataH-"do vAre vijayAisu gayassa tinnicue ahava taaii| airegaM narabhaviaMnANAjIvANa savvaddhA // 1 // " samyaktvasyAntaraM jaghanyato'ntarmuhUrta, kasyacitsamyaktvatyAge sati punastadAvaraNakSayopazamAdantarmuhUrttamAtreNaiva tatpratipatteH, utkRSTatastvAzAtanApracura-18 syApArddhapudgalaparAvataH, uktazca-"titthayarapavayaNasuaM AyariaM gaNaharaM mhddddiiaN| AsAyaMto bahuso aNaM-18 tasaMsArio hoi||1||" nAnAjIvAnapekSya cAntarAbhAva ityAdyuktamAvazyakavRttI, kiM samyaktvaM kiM gatau tAdbhavikaM pArabhavikaM cetyAdi vicAro granthAntarAdavadhAryaH, athavA samyaktvaM tredhA kArakIrocakaradIpakabhe-18 dAt, tatra samyaganuSThAnapravRttiM kArayatIti kArakaM vizuddhacAritriNAmeva 1, rocayati samyaganuSThAnapravRttiM na tu kArayatIti rocakamaviratasamyagdRzAM kRSNazreNikAdInAM 2, vyAkaM dIpakamityeka evArthaH, etattu yaH svayaM | mithyAdRSTirapi parebhyo jIvAjIvAdipadArthAn yathA'vasthitAn vyanakti tasyAgAramaIkAdedveSTavyaM, yadvA samyakvamanekavidhaM, yadAhu:-"egaviha 1 duviha 2 tivihaM 3 cauhA 4 paMcaviha 5dasavihaM 6 sammaM / davAikArayAI | uvasamabheehi vA sammaM // 1 // egavihaM samma (tatta) ruI nisaggahigamehi taM bhave duvihaM / tivihaM taM khiaaii| ahavAvi hu kaargaaiiaN||2||" 'davAi'tti zuddhapudgalavedanatattvarucirUpAbhyAM dravyabhAvAbhyAM nisargAdhigamAbhyAM vA nizcayavyavahArAbhyAM paugAlikApaudgalikabhedAbhyAM vA samyaktvaM dvidhA-"khaiAisAsaNajuaM cauhA veaga| juaMtu paMcavihaM / taM micchacaramapuggalaveaNao dasavihaM evaM // 3 // nissaggu 1 vaesaI 2 ANaruI 3 sutta Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only dow.jainelibrary.org Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhamati0 sUtram // 27 // Jain Education | 4 bIaru imeva 5 / abhigama 6 vitthAraruI 7 kiriA 8 saMkheva 9 dhammaruI 10 // 4 // bhUattheNAhigayA jIvAjIvA ya punnapAvaM ca / sahasaMmaiA''savasaMvaro a roeI nisaggo // 5 // " "bhUattha'tti sadbhUtA amIarthA iti sadbhUtArthatvena 'sahasaMmaia'nti sahasanmatyA jAtismRtipratibhAdirUpayA, "jo jiNadiTThe bhAve cauvihe sahAi sayameva / emeva nannahanti a sa nisaggaruitti nAyo || 6 ||" 'cauvihe 'tti kravyAdibhedernAmAdibhedairvA, "ee ceva hu bhAve uvahaTThe jo pareNa saddahai / chaumattheNa jiNeNa va ubaesaruhatti nAyavo // 7 // rAgo doso moho annANaM jassa avagayaM hoi / ANAe royaMto so khalu ANAruI nAma // 8 // " 'ANAe 'ti | AjJayaivAcAryAdisambandhinyA jIvAdi pratipadyamAno mASatuSAdivat, "jo suttamahijjato sueNa ogAhaha u | sammantaM / aMgeNa bAhireNa va so suttaruitti NAyavo // 9 // " 'ogAha 'tti prApnoti samyaktvaM rahasyagrahaNArthaM kapaTasaMyatI bhUta zAkya bhaktagovindavAcakavat, "egeNa aNegAI payAi jo pasarai u sammataM / udaeva tilabiMdU so bIaruitti nAyavo // 10 // " "egeNatti jIvAdyekapadena rucitena jIvAjIvAdyanekapadeSu rucimAn, "so | hoi abhigamaruI suanANaM jeNa atthao dihaM / ikkArasamaMgAI pannagaM diTTivAo a // 11 // " 'panna tti prakIrNakAni-uttarAdhyayanAdIni, "davANa savabhAvA savapamANehiM jassa uvaladdhA / savvAhi nayavihIhi a vitthAra ruitti nAyo // 12 // daMsaNanANacaritte tavaviNae saccasamiragutI / jo kiriAbhAvaruI so khalu kiriAruI | nAma // 13 // aNabhiggahiakudiTThI saMkhevarutti hoi nAyo / avisArao pavayaNe aNabhiggahio ase 6 gAthAyAM samyaktva svarUpaM // 27 // jainelibrary.org Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education sesu || 14 ||" 'aNabhiggahio tti anAgrahI zAkyAdipravacaneSu cilAtIputravat, "jo asthikAyadhammaM suadhammaM khalu carittadhammaM ca / saddahai jiNAbhihiaM so dhammaruitti nAyavo // 15 // " iti samyaktvakharUpam // asmiMzca paramarahasyabhUte zaGkAdayaH pazcAtIcArAH parihAryAH / atha sUtragAthA vyAkhyA- 'saMka'ti zaGkA-sandehaH, sA ca sarvaviSayA dezaviSayA ca tatra sarvaviSayA'sti vA nAsti vA dharmaH yahA jinadharmaH satyo'satyo vetyAdi, dezazaGkA ekaikavastugocarA yathA'sti jIvaH paraM sarvagato'sarvagato yA pRthvyAdInAM vA kathaM sajIvatvaM ? nigodAdayo vA kathaM ghaTate ? yadvA samprati yaticAritramantrAsti na vA ? ityAdi, iyaM dvividhA'pyahai| duktatattveSvapratyayarUpA samyaktvaM dUSayati, yataH kecana bhAvA hetugamyA yathA vanaspatyAdInAM sajIvatvaM, tathA ca prayoga:-vanaspatayaH sacetanA jalAyAhAragrahaNAgrahaNAbhyAM cayApacayadarzanAnmanuSyavat, AcArAGge'pyuktam"imaMpi jAidhammayaM eaMpi jAidhammayaM imapi vuDidhammayaM eyaMpi vuDidhammayaM imapi cittamaMtayaM eyaMpi cittamaM - tayaM imapi chinnaM milAi eyaMpi chinnaM milAi imapi AhAragaM eyaMpi AhAragaM imaMpi aNicayaM eyaMpi aNiccayaM imapi asAsayaM eyaMpi asAsayaM imaMpi caovacaiaM eapi caovacaiaM imapi viSpariNAmayaM eyaMpi vippa|riNAmayamiti, 'imaM'ti manuSyazarIram 'eaMti vanaspatizarIraM 'jAidhammayaM ti utpattidharmakaM 'vipariNAmayati vividhapariNAmaM tattadrogasamparkAt, tadevaM vanaspatisa cetanatvAdayo bhAvA hetugamyA dRSTAntena darzayituM zakyatvAddASTantikAzcocyante, evaM sampratyatra yaticAritrasadbhAvo'pi yaduktam - "duppasahaMtaM caraNaM jaM tional jainelibrary.org Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 28 // Jain Educatio | bhaNiyaM bhayavayA idaM khitte / ANAjuttANamiyaM na hoi ahaNatti vAmoho // 1 // " kecicca bhAvA nigodA| dayaH kevalAgamagamyAH, yataH - " golA ya asaMkhijA assaMkhaniggoao havai golo / ikkikaMmi nigoe aNaMtajIvA muNeyavA // 1 // jahaA hohI pucchA jiNANa maggaMmi uttaraM taiA / ikkassa nigoassa ya anaMta| bhAgo a siddhigao ||2||" na cAtra hetudRSTAntAdyasti, taduktam - "ANAgijjho attho ANAe ceva so kahe| adho / dinaMtiu dihaMtA kahaNavihi virAhaNA iharA // 1 // " zrIjina bhadragaNikSamAzramaNo'pyUce - " katthai maha| duvyalleNa tavihAyariavirahao vAvi / agahaNattaNeNa ya nANAvaraNodaNaM ca // 1 // heUdAharaNAsaMbhave asaha suTTu jaM na bujjhijjA / savaNNumayamavitahaM tahAvi taM ciMtae maimaM // 2 // aNuvakayaparANuggahaparAyaNA jaM jiNA jagappavarA / jiarAgadosamohA ya nannahA vAiNo teNaM // 3 // " zaGkAyAM jJAtaM yathA - bahArAddhasiddhanareNeyaM SaNmAsIM nityaM kaNThasthA pratyahaM 500 paJcazatadInArapradetyuktvA dvayoH kanyA dattA, ekena zaGkayA janahiyA vyaktA'nyena SaNmAsIM vyUDhA sa maharddhirjajJe ataH zaGkA na kAryetiprathamo'ticAraH 1 | kSamAdiguNalezadarzanAdinA paradarzanAbhilASa AkAGkSA, sA'pi sarvaviSayA dezaviSayA ca sarvaviSayA sarvapASaNDidharmmAkAGkSAlakSaNA dezaviSayAkAGkSA tu sugatAdyanyataradarzanAbhilASarUpA, yathA sugatena bhikSUNAmaklezako dharma upadiSTaH snAnAnnapAnAcchAda| nazayanIyAdiSu sukhAnubhavadvAreNaiva yadAha - "mRdvI zayyA prAtarutthAya peyA, madhye bhaktaM pAnakaM cAparAhne / | drAkSAkhaNDaM zarkarA cArddharAtre, mokSazcAnte zAkyasiMhena dRSTaH // 1 // " tathA parivrAjaka bhautabrAhmaNAdayaH lAnA ational 6 gAthAyA samyaktvAticArAH // 28 // w.jainelibrary.org Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education diparAyaNA viSayAnupabhuJjAnA eva paraloke'pyabhISTasukhena yujyanta iti sAdhIyAneSo'pi dharma ityAdi, dRzyante | hi mugdhabuddhayaH sthalanimnakSetra bhUvIjavApaka karSukavaddharmArthitayA sarvadarzanAnyArAdhayantaH, evaM cAsskAGkhA'pi | paramArthato bhagavadarhatpraNItAgabhAnAzvAsarUpA samyaktvaM dUSayati, ana jJAtamevaM kazciddijo dhArAbhidhakhagotrade| vyArAdhakacANDAmapi samabhAvAM nizamyArAdhayAmAsa, anyedyurnadyAH pUreNa lAvyamAno dhAvakha dhAre ! dhAvakha | cAmuNDe ! mAM rakSa 2 ityAdivAdI tatrAgatAbhyAmapyubhAbhyAM devIbhyAM mithaH IrSyayopekSito buDitazcetyanyAnyAkAlA [na] kAryeti dvitIyo'ticAraH 2 / 'vigicchatti vicikitsA tapastapanAdau dharmakArye phalaM prati sandehaH, sA caivam ubhayathA'pi hi kriyA dRzyante saphalA aphalAca kRSIbalAdInAmiva, ataH zrIjinadharme'pyasya mahatastapastapanakaSTAnuSThAnAdikkezasya sikatAkaNakavalavanniH khAdasyAyatyAM phalasampadbhavitrI na veti mUDhabuddhayo hyevaM cintayanti - samyaka samArAdhitazrAddhayatidharmA mahAtapakhinaH prAnta samayaspaSTasaJjAtArAdhanA'nazanAdikRtyAH pa| NDitamaraNena kAlaM kRtavantaH prAntasamayakRtasaGketA api devabhUyaM gaMtA na kApi svaM darzayanti jJApayanti vA, tatastapastapanAdeH klezamAtrameva phalaM sambhAvayAma ityAdi, natvevaM tattvamavabudhyante yatsamyagdharmArAdhakAH pretya devatvaM prAptAstattAhavimAnadevAGganAdi divya maharddhilAbhAdinA prAgbhavasambandhinaH smarantyapi na jAtu smaraNe'pi | sampratyeva prAgbhavasthAne yAmi vaM darzayAmItyAdi cintayanto'pi divya bhogarddhirasAsaktatvAdinA prabhUtamapi samayamativAhayanti tAvatA ca prAgbhavasambandhimanuSyANAmAyUMSyapi samApyanta iti kaH kasya svaM darzayiSyati', tional jainelibrary.org Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram | // 29 // | yatrApi ca surAH prakaTIbhUya svaM darzayanti divyabhogaddhi ca pUrayanti tatrApi dRDhatamalehAdyAkRSTatvameva hetu-18 6gAthAyAM yathA gobhadradevasya zAlibhadraM prati, Aha ca saGgrahaNikAra:-"saMkaMtadivapemA visayapasattAsamattakattabA / aNa-18 samyaktvAhINamaNuakajjA narabhavamasuhaM na iMti surA // 1 // cattAri paMca joaNasayAI gaMdho a maNualogassa / u8 ticArAH | vaccai jeNaM na hu devA teNa AvaMti // 2 // paMcasu jiNakallANesu ceva maharisitavANubhAvAo / jammaMtaraneheNa ya AgacchaMtI surA ihayaM // 3 // " tadevaM vicikitsA'pi bhagavadvacanAnAzvAsarUpatvAtsamyaktvasya dossH| nanu za-10 kA'pi sandeharUpA tadetasyAH zaGkAtaH kaH prati vizeSaH?, ucyate, zaGkA hi dravyaguNaviSayA iyaM tu kriyAviSaya-18 veti, yastvatyantaM viparyastamatiH kasyacitsaddharmamArAdhayato'pi prAga duSkarmavazAdupasthite kiJci(kasmiMzci)vyasane dharmakaraNAdidaM jAtamiti cintayati vadati vA tasyAndhasyeva samyagdarzanameva ka?, dharmasvarUpasyaivAparijJAnAt, na hyamRtAtkasyApi mRtirghaTate pAnIyAdvA pradIpanotthAnaM taraNevA tamaHprasaraNaM sudhAMzorvA vahnikaNavarSaNaM kalpadrumAdervA dAridyopadravaH kRzAnorvA zItaviplava:, jAtucidamRtAdarapi mRtyAdi syAnna tu kalpAnte'pi dharmakRtyAdvirUpasambhavo bhUto bhavati bhaviSyati vA, anyasyApi cAlIkamAlapradAnaM mahate doSAya kiM punastrailo|kye'pyatizayAloH sakalazreyaHparamanimittabhUtasya dharmasya?, atastasya dharmadveSiNo dharmanindAsAdarasya pareSAmapi | bodhibIjavidhvaMsino durlabhabodheranantasaMsAriNaH kutastyamantrAmutra ca zreyaH?, yataH-"na nimittadviSAM kSemo, nAyuvaidyakavidviSAm / na zrI tidviSAmekamapi dharmadviSAM nahi // 1 // " iha mahAnizIthoktaM rajAryikAjJAtaM / Jain Educatiotiradational For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio yathA-bhadrAcAryasya pazcazatI sAdhavaH dvAdazazatI sAdhyaH, tadgacche ca kAJjikamavazrAmaNaM tridaNDodvRttoSNodakaM ca muktvA vAri na bhujyate, rajjAryAyAzca durdaivAddeho galatkuSTena vinaSTaH, anya sAdhvIbhirduSkarakArike ! kimetat ? iti prazne tayoktam-etena prAsukapAnakena deho me vinaSTa iti, tacchrutvaiva kSubhitaM sarvasAdhvInAM hRdayaM, varjayAmaH prAsukapAnakamiti, tatraikayA cintitaM sampratyeva jAtu me dehaH zAyaM 2 patati tadA'pi prAsukodakaM na tyajAmi nahi dehasya prAsukodakena vinAzaH kintu prAguduSkarmaNaiva, hA viganayA mahApApayA kimidamIdRzamasamaJjasamavAcyamuktaM, yataH- "kiM keNa kassa dijai vihiaM ko harai hIrae kassa / sayamappaNA vidattaM alliyaha supi dukkhaMpi // 1 // " evaM dhyAyantyA eva tasyAH kevalamutpede, tayA sarvArthikAdInAM sandeho hRtaH, rajjayA raktapittadUSitayA kolika mizraH snigdhAhAro bhuktastathA zrAddhasutasyAprAsukaM pAnakaM saGgha mukhaM prakSAlitaM, ruSTayA ca zAsanadevyA zikSArthaM kizciccUrNa rajjAyA AhArAntaH kSiptaM tena deho vinaSTo natu prAsukodakeneti, tato rajjayoktaM-bhagavati ! me prAyazcittaM dehi, tayoktaM tava zuddhihetuH prAyazcittameva nAsti, tvayA tattAharadurvacananikAcitakarmaNA kuSThabhagandara jalodarazvAsAzagaNDamAlAdimahAduHkhamanantabhavairavazyaM veditavyaM anyAsAmAryANAM tu tayA prAyazcittaM dattamiti, evamRgItArthatAyAM durantadoSaM paribhAvya dharmaviruddhaM vacaH sarvathA tyAjyam / vicikitsAyAM cASADhabhUtyAcAryadRSTAntaH, tehi bahuziSya niryApakairanyadaikaH svaziSyaH samyag niryApitaH, devatve tvayA svaM darzanIyamiti dRDhaM saGketitazca tathA'pi sa surIbhUto vyAkSiptA , national Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprasaktatvAdinA zIghraM nAgatastata AcAyazcintitaM-mudhA'yaM cAritrArAdhanAdiklezastyajAmi liGgamityAdi tAvatA 6gAthAyA tisUtram ziSyasura upayuktaH parIkSArtha nATakavikurvaNAdi AcAryeNa SaNmAsI nATakAlokanArthaM mArge pRthivIkAyikA- samyaktvAdiSaTrakumArAlaGkAraluNTanAdi ziSyasureNa zrAdvIbhUya nimantraNe sUriNA cAgrahaNe balAnmodakakSepArtha pAtrakarSa ticArAH // 30 // Ne'laGkAradarzanAlajjAdi devena bodhitazceti vicikitsAsvarUpaM / 'viucchatti pAThe tu viucchA-vidvajjugupsA vijjugupsA vA, tatra vidvAMso vido vA jJAtatattvatayA sAdhavasteSAM jugupsA, tathAhi-malamalinagAtropadhIna sAdhUn dRSTvA mUDhadhIrevaM cintayati-yathA snAnAkaraNAdinA prakhedajalaklinnamalavAhurgandhivapurupadhaya ete munayaH, ko doSaH syAdyadi prAsukodakenAGgopadhikSAlanaM kurvIrannityAdi, sa hi mUDhatvAdevaM na vetti yanmunInAmajimabrahmavizuddhyarthaM vibhUSAdivarjinAM malamalinatvaM pratyuta vizeSaguNazobhAhetuH, Aha ca-"malamaila paMkamailA dhUlImailA na te narA mailA / je pAvapaMkamailA te mailA jIvalogaMmi // 1 // " laukikA evaM paThanti-"zucibhUmigataM toyaM, zucirnArI pativratA / zucirdharmaparo rAjA, brahmacArI sadA zuciH // 1 // snAnamudvartanAbhyaGgaM, nakhakezAdisatkriyAm / gandhamAlyaM pradIpaM ca, tyajanti brhmcaarinnH||2|| satyaM zaucaM tapaH zaucaM, zaucami-15 ndriyanigrahaH / sarvabhUtadayA zaucaM, jalazaucaM ca paJcamam // 3 // " yAjJavalkyasmRtAvapi-"brahmacaryasthito naika-15 mannamadyAdanApadi / dantadhAvanagItAdi, brahmacArI vivarjayet // 1 // " manusmRtAvapi paJcamAdhyAye-"kSAntyA zuddhyanti vidvAMso, dAnenAkAryakAriNaH / pracchannapApA jApena, tapasA vedavittamAH // 1 // adbhirgAtrANi Jain Educat i onal ITAll For Private Personal Use Only Raw.jainelibrary.org Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAyaca prasAritam / brahmacAriNatayA, bAlastrIgavAdipazuprabhAtapA mArakambalAdigrahaNe mRgamadajAbhakSaNe zuddhyanti, manaH satyena zuddhyati / vidyAtapobhyAM bhUtAtmA, vuddhiAnena zuddhayati // 2 // nityaM zuddhaH kAruhastaH, paNyaM yaca prasAritam / brahmacArigataM bhaikSaM, nityaM zuddhamiti sthitiH // 3 // " zaucaM hi loke'pi yathAnirvAhameva vyavahiyate sarvatrApi, na tvanyathA, bAlastrIgavAdipazuprabhRtiSu malinaparikarmitakorakavanapaTTakulakarapatrikAkutupopAnavRkaranasAbaddhasUrpakazastrIpratyAkAradantidantazrIkarIcAmarakambalAdigrahaNe mRgamadajabAdhipohIsakagorocanAnakhadhUpAzucisthAnakavarddhitaketakIdalAdibhoge malinasaMskRtapUgIphalasellarakavarjUraguDAdibhakSaNe nAnAsthAnazmazAnamRtakamalamUtrAdyAkrAntanadyAdijalasnAnapAnAdau ca sarvatra pAvitryasyaiva vyavahArAt, uktaJca manusmRtI-"rathyA kardamatoyAni, spRSTAnyaMtyaizca vAyasaiH / mArutenaiva zuddhyanti pakkeSTakacitAni ca // 1 // makSikAvipluSaM chAyA, gaurazvaH suuryrshmyH| rajo bhUrvAyuragnizca, sparzamedhyAni nirdizet // 2 // " mitAkSarAsmRtAvapi-"panthAnazca vizuddhyanti, somsuuryaaNshumaarutaiH| zmazru cAsyagataM dantaM, sitdhuM tyaktvA tataH zuciH // 3 // " | ato vivekinA vidvajjugupsA sarvathA tyAjyA, atrodAharaNaM yathA-vivAhe zrAddhasutA sarvAGgavibhUSitA sAdhUnAM pratilAbhane'GgamaladurgandhAddadhyau jinadharmo'navadyaH paraM prAsukodakena munInAM yadi lAnaM syAttadA ko doSa ityA-| di, sA cAnAlocya mRtA rAjagRhe gaNikAkukSau utpede, garbhe'pyaratipradAnAnmAtrA tyaktA'titIvradurgandhA rAjJA | |zreNikena tadurgandhavakarmapRcchAyAM zrIvIreNoktaM-pAtradAnAdiyaM te priyA bhavitrI krIDAyA ante pRSThe'dhirohaNAca |sA jJeyeti, sA ca muharttanApagatadurgandhA AbhIryA nItA varddhitA yauvane kaumudImahe zreNikastatsparzanAnuraktasta aNikena tadurgandhavA rAjagRhe gaNikAkukSau utpAlakAdakena munInAM yadi snAna sAvana bhA . . HiNational AI For Private Personal Use Only w.jainelibrary.org Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthAyAM samyaktvAticArAH zrAddhapra- syA vastrAJcale svanAmamudrikAM baddhA mayA nAmamudrA hAritetyuvAca, abhayamantriNA taddevakuladvAre ekaikamAnuSazoti0 sUtram dhane tadazcale mudrAM dRSTvA sA'ntaHpure kSiptA, rAjJA hRSTenodUDhA, krIDAyAM pRSThAdhirohe rAjJA hasite prAktanatatkulA disambandhakathane nirvedAt pravrajitA prabhupAce iti tRtiiyo'ticaarH3| kulibhiSu-zAkyAdiSvaho ! mhaatp||31|| khina eta ityAdi varNanaM prazaMsA, mithyAdRSTiprazaMsAyAM hi mugdhabuddhInAM mithyAdRSTiSvapyAdarabahumAnAdi syAdityeSA'pi samyaktvaM dUSayati, uktazca-"micchattathirIkaraNaM atattasaddhA pavittidoso a| taha tibakammabaMdho hai pasaMsao iha kudaMsaNiNaM // 1 // " mithyAdRSTiSu hi mahAtapastapanAdyapi dRSTvA'jJAnakaSTameteSAmityAyeva cintayi4 tavyaM vaktavyaM ca syAd, yata uktam-"jaM annANI kammaM khavei bahuAhiM vAsakoDIhiM / taM nANI tihiM gutto khavei | UsAsamitteNa // 1 // sahi vAsasahassA tisattakhuttodaeNa dhoeNa / aNucinnaM tAmaliNA annANatavutti appaphalo // 2 // tAmalitaNe taveNa jiNamai sijjhai sattajaNa / annANaha doseNa tAmali IsANahi go||3||" asyAM siMhapurIvAsiparamAhatagItArthanaiSThikalakSmaNazreSThidRSTAnta:-tena sabhAniviSTenAnyadaiko mAsakSapakaH parivATa tapasi zlAghitaH, tacchrutvA dvau zrAdvau taM nantuM sAdaraM gatau vyuddhAhitau ca tena tathA yathA'hanmatAvajJAkAriNo mRtvA narakAdinAnAbhaveSu bhrAntI, lakSmaNazreSTI tu ciraM zrAddhadharmamArAdhya saudharma suro'bhUt, cyavanAsattau |ca tena pRSTaH zrIvIraHprAha-saptatiryagbhavAnantaraM nRtvaprAptAvapi prAkkuliGgiprazaMsayA bodhiste'tidurlabhaH, tato'pi katipayabhavAn bhrAntvA padmanAbhAIttIrthe tvaM setsyasIti, iti turyo'ticAraH 4 / tathA kuliGgipu vibhaktivya Jain Education a l For Private Personel Use Only K ainelibrary.org Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyayAtkuliGgibhiH saha vA saMvAsabhojanAlApAdirUpaH paricayaHsaMstavaH, mithyAdRSTibhiH sahakatravAsAdiparicaye sukhasAdhyatatprakriyAzravaNAtsukhasAdhyatakriyAdarzanAca dRDhasamyaktvavato'pi dRSTibhedaH saMbhAvyate kimuta mandavuddherabhinavadharmasyeti tatsaMstavo'pi samyaktvadoSaH, upalakSaNatvAnnivAdInAmapi prazaMsAyAM saMstave ca samyaktvAticAraH, yadAgama:-"aMbarasa ya nimbassa ya duNhaMpi samAgayAiM mUlAI / saMsaggIi viNaTTho aMbo niMba-1 ttaNaM ptto||1|| jo jAriseNa mittiM karei acireNa tAriso hoi / kusumehiM saha vasaMtA tilAvi taggaMdhiA hati // 2 // " atra nodakavacanaM-"suciraMpi acchamANo verulio kAyamaNiaummIso / na uvei kAyabhAvaM pAhannaguNeNa niaeNa // 3 // suciraMpi acchamANo nalathaMbho ucchuvADamajjhami / kIsa na jAyai mahuro jai saMsaggI pamANaM te ? // 4 // " kavayo'pyAhu:-asAdhuH sAdhurvA bhavati khalu jAtyaiva puruSo, na saGgAhaujanyaM na ca sujanatA kasyacidapi / samAne sambandhe maNibhujagayojanmajanite, maNi hehoSAn spRzati naca so maNiguNAn // 5 // " atrottaraM-"bhAvugaabhAvugANi aloe duvihAI huMti dvaaii| verulio tattha maNI abhAvugo annadavehiM // 6 // jIvo aNAinihaNo tambhAvaNabhAvio a sNsaare| khippaM so bhAvijaimelaNadosANubhAveNa // 7 // jaha nAma mahurasalilaM sAgarasalilaM kameNa saMpattaM / pAveha loNabhAvaM melaNadosANubhAveNaM // 7 // evaM khu sIlavaMte asIlavaMtehiM melio sNto| pAvai guNaparihANi melaNadosANubhAveNaM // 9 // " satsaGgakusaGgayozca zukadvayodAharaNaM, tadAha-"mAtA'pyekA pitA'pyeko, mama tasya ca pakSiNaH / ahaM munibhirAnItaH, sa Jain Educati K For Private o w.jainelibrary.org Personal Use Only nal Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ca nIto gvaashnaiH||1|| gavAzanAnAM sa giraH zRNoti, ahaM ca rAjan ! munipuGgavAnAm / pratyakSametadbhavatA'pi gAthAyA tisUtram |dRSTaM, saMsargajA doSaguNA bhavanti // 2 // AstAM sacetasAM saGgAtsadasatsyAttarorapi / azokaH zokanAzAya,samyaktvA kalaye tu klidrumH||3||" ataH kuliGgayAdInAM sarvathA paricayaH parihAryaH saMvignagItArthasAdhusAdharmikANAM ticArAH // 32 // ca yatnenApi kAryaH, zrAddhasya nivAso'pi tatsAmagryAmeva yujyate, tathaiva khadharma nirvAhasthairyavRddhisambhavAdanyathA nandamaNikArasyeva svIkRtadharmabhraMzApatteH, bhaNyate ca-"jattha pure jiNabhavaNaM samayaviU sAhasAvayA jattha / tattha |sayA basiacaM paurajalaM iMdhaNaM jattha // 1 // " AdyapazcAzake'pi-"nivaseja tattha saddho sAhaNaM jattha hoi sNpaao| ceiagharAI jaMmi atayannasAhammiA ceva ||1||"mithyaakuusNstve zrIharibhadrasariziSyasiddhasAdhujJAtaM, sa saugatamatarahasyamarmagrahaNArthaM gatastai vito gurudattavacanatvAnmutkalApanAya gato gurubhirvAdhito bauddhAnAma-18 | pi dattavacanatvAnmutkalApanArthaM gataH punastai vitaH, evamekaviMzativArAn gatAgatakArI tatpratibodhArtha gurukR-18 talalitavistarAkhyazakrastavavRttyA dRDhaM pratibuddhaH zrIgurupArzve tasthau, iti paJcamo'ticAraH 5 / evaM samyaktvAti-12 cAre sati yahamityAdi puurvvt| samyaktvaM hi sarvaprakAramithyAtvaparihAreNaiva niSkalaGkatAMkalayati, mithyAtvaM 18|ca dvividhaM-laukikaM lokottaraM ca ubhayamapi ca dvividha-devaviSayaM guruviSayaM ceti mithyAtvasya catvAro bhedAH, tatra devagatalaukikamithyAtvasthAnAni yathA-hariharabrahmAdidevAnAM bhavaneSu gamanaM praNAmapUjAdi ca 1, kAryArambhe haTTopavezanAdau lAbhAdyartha vinAyakAdInAM nAmagrahaNam 2, candrarohiNyoH gItagAnAdi 3, vivAhe vinAyaka Jain Educa t ional For Private 8 Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3, suvarNarUpyaraGgitApavatAyAH kRSiprArambha'cAda, pitRRNAM piNDa-78 sthApanaM 4, putrajanmAdau SaSThIdine SaSThIdevatApUjAdi 4, vivAhe mAtRRNAM sthApanaM 6, caNDikAdInAmupayAcitakaraNaM 7, totulAgrahAdipUjanaM 8, sUryacandragrahaNavyatipAtAdau vizeSataH snAnadAnapUjAdi 1, pitRRNAM piNDapradAnaM 10, revaMtapandhadevatayoH pUjanaM 11, kSetre sItAyA haladevatAyAH kRSiprArambhe'rcanaM 12, putrAdijanmani mAtRzarAvANAM bUDhAnAmakAnAM bharaNaM 13, suvarNarUpyaraGgitavastraparidhAnadine soniNirUpiNiraMgiNidevatAvizepAnAzritya vizeSapUjAlAhaNakAdidAnaM ca 14, bhRtakArthaM jalAJalitiladarbhajalaghaTadAnAdi 15, nadItIrthAdau 6 mRtakadAhaH 16, mRtakArthe zaNDavivAhaH 17, dharmArtha sapatnIpUrvajapitRNAM pratimAkAraNaM 18, bhUtAnAM zarAvadAnaM 4|19, zrAddhadvAdazAhikamAsikapANmAsikasAMvatsarikANi 20, prapAdAnaM 21, kumArikAbhojanadAnaM 22, dharmArtha parakIyakanyAyAH pANigrahaNakAraNaM 23, nAnAyajJavidhApanaM 24, laukikatIrtha yAtropayAcitadAnatuNDamuNDamuNDanAGkadApanAdi 25, tadyAnAnimittaM bhojanAdi 26, dharmArtha kRpAdikhananaM 27, kSetrAdau gocaradAnaM 28, pitRRNAM nimittaM bhojanAt hAntakAradAnaM 29, kAkamArjArAdInAM piNDadAnaM 30, piSpalanimbavaTAmrAdivRkSAropaNasecanAdi 31, zaNDAGkanapUjanAdi 32, gopucchapUjAdi 33, zItakAlAdau dhArthamagniprajvAlanam 34, umbarAmlinIcullyAdipUjanaM 35 rAdhAkRSNAdirUpakArinaTaprekSaNakAdyavalokanaM 36, sUryasakAntidine vizeSapUjAlAnadAnA|di 37, uttarAyaNadine vizeSasnAnAdi 38, AdityasomavArAdiSvekabhaktAdi 31, zanivAre pUjArtha vizeSatila-| tailapradAnasnapanAdi 40, kArtikasnAnaM 41, mAghasnAnaM ghRtakambaladAnAdi ca 42, dharmArtha caitre caccarIdAnaM 43, Jain Education For Private Personal Use Only H ainelibrary.org Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhagra- ajApratipat taddine gohiMsAdi ca 44, bhrAtRdvitIyA 45, zukladvitIyAyAM candraM prati dazikAdAnaM 46, mAgha-21 gAthAyAM ti0suutrm| zaklatRtIyAyAM gaurIbhaktaM 47, akSayatRtIyAdine'kartanaM lAhaNakAdidAnaM ca 48, bhAdrapade kRSNakajala tRtIyA mithyAtva zuklA tu haritAlikA tayoH kajalIdevatApUjAdi 49, Azvina zuklagomayatRtIyA 50, mArgazIrSamAghakRSNapakSa- sthAnAni // 33 // yogaNezacaturthyAmindUdaye'danAdi 51, zrAvaNazuklanAgapaJcamyAM nAgapUjAdi 52, paJcamyAditithiSu dayavilo-15 | DanAkartanAdi 53, mAghazuklaSaSThyAM sUryarathayAtrA 54, zrAvaNe zuklA candanaSaSTI bhAdrapade sUryaSaSTI jhUlaNASaSThI |ca 56 zrAvaNazudizItalasaptamyAM zItalabhojanAdi 57 bhAdrazuklasaptamyAM vaidyanAthAdevasya saptamyAzca pUjopa-19 vAsAdi gRhasaptake strIbhiH kaNabhikSAdi ca 58, budhASTamyAM kevalagodhUmamAtrabhojanAdi 59. bhAdravadijanmATamyAmutsavAdi zukladUrvASTamyAM virUdAdanAdi 60, Azvine caitrazuklapakSayornavarAtrayo gAdipUjopavAsAdi 61, caitrAzvinazudiaSTamyAM mahAnavamyAMgotradevatAvizeSapUjAdi 62, bhAdrazudiakSatanavamyAmakSatAnnabhojanA|di63, bhAdrazudiavidhavadazamyAM jAgaraNAdi 64, vijayadazamyAM zamIpradakSiNAdi 65, viSNoH svApe utthAne tathA phAlgunazudiAmalakyA jyeSThazudi pANDavAnAM caikAdazyAM sarvamAseSu vA tAsUpavAsAdi 66, santAnA // 33 // dinimittaM bhAdravAvadivatsadvAdazI zuklA tu oghadvAdazI 67, jyeSThazuditrayodazyAM jyeSThinyAM saktukadAnAdi 68, dhanatrayodazyAM slapanAdi 69, phAlgunavadicaturdazyAM zivarAtrAvupavAsajAgaraNAdi 70, caitravadicaturdazyAM navasatIyAtrAdi 71, bhAdravadicaturdazyAM pavitrakaraNAdi 72, caturdazyAmanantabandhanAdi 73, amAvAsyAyAM Jain Educatio n al For Private Personel Use Only Yaw.jainelibrary.org Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phAlgunyAM paurNamAsyA laukikagurugataM tvevam-na bhaNanAdi ca ? mUlASAmiha bahumAnArtha gamanA jAmAtRbhAgineyabhojanAdi 74, somavArayutAmAvAsyAyAM navodakIamAvAsyAyAM ca nadItaDAgAdau vizeSasnAnAdi 75, dIpotsavAmAvAsyAyAM pitRnimittadIpapradAnaM 76, kArtikyAdipUrNimAsu vizeSasnAnAdi 77. phAlgunyAM paurNamAsyAM holikApradakSiNAdi 78,zrAvaNyAM tu baliparva 79, evaM tattaddezaprasiddhamanekavidhaM laukikadevagataM mithyAtvam / laukikagurugataM tvevam-laukikagurUNAM brAhmaNatApasAdInAM namaskArakaraNaM brAhmaNAgre pADaNa (paNDyA) iti tApasAdyagne oM namaH zivAyeti bhaNanAdi ca 1 mulAzleSAdijAte bAle viproktakriyAkaraNaM, viprAdInAM kathAzravaNaM3, tebhyo gotilatailAdidAnaM bhojanAdidAnaM ca 4 teSAM gRheSu bahumAnArtha gamanAdi ca 5 / lokottaradevagataM tu paratIrthikasaGgrahItajinavimbArcanAdi sapratyayazrIzAntinAthapArzvanAthAdipratimANAmihalokArtha yAtropayAcitamAnanAdi ca 3. lokottaragurugataM ca lokottaraliGgeSu pArzvasthAdiSu ca gurutvavuddhyA vandanAdi gurustRpAdAvaihikaphalArthaM yAtropayAcitAdi ca 4, nanu yathA vaidyAdayo vyAdhipratIkArAdyartha dhanabhojanavasanapradAnAdinA bahumanyante tathA saprabhAvayakSayakSiNyAdInAmapyaihalaukikaphalArtha pUjopayAcitAdau ko doSaH?, mithyAtvaM hi tadA syAdyadi mokSaprado'yamiti devatvabuddhyA''rAdhyeta, yadAhuH-"adeve devabuddhiA , gurudhIragurau ca yaa| adharma dharmavuddhizca, mithyAtvaM tadviparyayAt // 1 // " zrUyate ca vizuddhadRDhasamyaktvarAvaNakRSNazreNikAbhayakumArAdayo'pi zatrujayaputraprAptyAyaihikakAryArtha vidyAdevatAdyArAdhanaM kRtavanta iti, tatazcehalokArtha yakSAcArA| dhane'pi kiM nAma mithyAtvaM, satyaM, tattvavRttyA'devasya devatvabuddhyA''rAdhane eva mithyAtvaM tathA'pi yakSAcArAdhana Jain Education Sultational For Private & Personel Use Only aaj ainelibrary.org Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuktatA zrAddhapra- mihalokArthamapi zrAvakeNa varjanIyameva, prasaGgAdyanekadoSasambhavAt , prAyohi jIvA mandamugdhavakravuddhayaH samprati 6gAthAyA ti0sUtram viziSya, te hyevaM vimRzanti-yadyanena vizuddhasamyaktvena mahAtmanA yakSAdyArAdhanaM vidhIyate tadA nUnamayamapi dhanAdyartha devo mokSapratayA samyagArAdhya ityAdiparamparayA mithyAtvavRddhisthirIkaraNAdiprasaGgaH, tathA caihikaphalArthameva ykssaadyaa||34|| yakSAcArAdhakasyApi pretya bodhi?SpApaH syAt , uktaJca-"annesi sattANaM micchattaM jo jaNei mRDhappA / so teNarAdhanasyA18 nimitteNaM na lahai bohiM jiNAbhihijaM // 1 // " rAvaNakRSNAdibhizca tatsamaye'haMddharmasyetaradharmebhyo'tizAzayitayA sarvapratItatvenApavAdapade yadi kiJcidvidyArAdhanAdi kRtaM tadA'pi tadAlambanagrahaNaM nocitaM, yataH-"jA|Nija micchadiTTI je paDaNAlaMbaNAi dhippaMti / je puNa sammahihI tesi puNo caDai payaDIe // 1 // " AvazyakaniyuktAvapyuktaM bhadrabAhukhAminA-"tattha samaNovAsao puvAmeva micchattAo paDikamAi saMmattaM uvasaMpanjai, no se kappai ajappabhiI annautthie vA annautthiadevayANi vA annautthiyapariggahiANi vA arihaMtacei-181 ANi vA vaMdittae vA namaMsittae vA purvi aNAlittaeNaM Alavittae vA saMlavittae vA, tesiM asaNaM vA pANaM vA khAima vA sAimaM vA dAuM vA aNuppayA vA, nannatya rAyAbhiogeNaM gaNAbhiogeNaM balAbhiogeNaM devayA-13 bhiogeNaM guruniggaNaM vittIkaMtAreNa"miti, 'puciM aNAlittaeNatti pUrvamAlaptena tvasambhramaM lokApavAdabhIra // 34 // tayA kIdRzastvamityAdi prativAcyamityuktaM tadvRttau / gurusamakSaM samyaktvAlApako'pyanayaiva rItyocAryate, tato nirvAhayitumapi tathaiva yujyate, nanvevaM tarhi viprAdInAmazanAdina dAtavyamevetyAgataM, tathA ca ciraprasaktadAna sthApi For Private & Personal use only Jain Educat onal II 6 w .jainelibrary.org Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oraeraen990000000000ree niSedhe kathaM na lokaviruddhatvApabhrAjanAdidoSaH?, ucyate, pAtrabuddhyA teSAM na deyameva, tathA'rhatA dayayaucityAdidAnaM tuna kApi niSidhyate, yaduktaM rAjapraznIyopAne pradezInRpasya navyAhaddharmapratipattyanantaraM zikSAvasare kezigaNadhareNa-"mANaM tumaM paesI! puvaM ramaNije bhavittA pacchA aramaNije bhavijAsi"tti, zrImalayagirikRtatattiryathA'mA NaM tumaM paesI'tyAdigranthasyAyaM bhAvArtha:-pUrvamanyeSAM dAtrA bhUtvA samprati jinadharmapratipattyA teSAmadAtrA na bhAvyam , asmAkamantarAyasya jinadharmApabhAjanasya ca prasakte"riti tato yathoktaM mithyAtvaM sarva vayaM, taduktaM darzanazuddhiprakaraNe-"duvihaM loiamiccha devagayaM gurugayaM muNeavaM / louttaraMpi vihaM devagayaM gurugayaM ceva // 1 // caubheaMmicchattaM tivihaM tiviheNa jo vivajei / akalaMka sammattaM hoi phuDaM tassa jIvassa // 2 // " trividhaM 8 trividhenetyatra bhAvanAmevamAhu:-"eaMaNaMtaruttaM micchaM maNasA na ciMtA karemi / sayameso va kareU anneNa kae va suTTa kayaM // 1 // evaM vAyA na bhaNai karemi aNNaM va na bhaNai karehi / annakayaM na pasaMsaha na kuNai sayameva kAraNa // 2 // karasannabhamuhakhevAiehiM naya kAravei annnnennN| aNNakayaM na pasaMsaha aNNeNa kae va suTTha kayaM // 3 // " athavA mithyAtvaM paJcavidhaM, yadAha-"AbhiggahiaM aNabhiggahaM ca taha abhinivesiaNcev|sNsiamnnaabhogN micchattaM paMcahA eaN||1||" AbhigrahikaM pASaNDinAM khasvazAstraniyantritavivekAlokAnAM parapakSapratikSepadakSANAm 1, anAbhigrahikaM prAkRtajanAnAM sarvadevA vandyA na nindyAH, evaM sarve guravodharmAzcArAdhyA iti 2, Abhi|nivezikaM (teSAMye) yathAsthitavastu jAnanto'pi durabhinivezaviplAvitamatayo, goSThAmAhilAderiva 3, sAMzayika Jain Education a l For Private Personal Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram devagurudharmeSvayamayaM vA satya iti saMzayAnasya 4, anAbhogikaM vicArazUnyasyaikendriyAdervA vizeSajJAnavikalasya, gAthAyAM eva savaprakAra evaM sarvaprakArairmithyAtvaM parihArya / samyaktvaM ca saptapaSTibhedairvizuddhaM syAdyadAhu:-causaddahaNa 4tiliGgaM3 dasavi-12 samyaktvaNaya 10 tisuddhi 3 paMcagayadosaM 5 / aTThapabhAvaNa 8 bhUsaNa 5 lakkhaNa 5 paMcavihasaMjuttaM // 1 // chabihajayaNA syabhedAH |6 ''gAraM6 chambhAvaNabhAviaMca chaTThANaM 6 / ia sattaDhidaMsaNabheavisuddhaM tu sammattaM // 2 // paramatthasaMthavo khalu 1 sumuNiaparamatthajaijaNanisevA // 2 // vAvanna 3 kudiTThINa ya vajaNa 4 mia cauha saddahaNaM // 3 // |paramAgamasuramsA 1 aNurAo dhammasAhaNe paramo 2 / jiNaguruveAvace niamo 3 sammattaliMgAiM // 4 // | arihaMta 1 siddha 2 ceia 3 sue a 4 dhamne a5 sAhuvagge ya 6 aayriy| 7 ujjhAe 8 pavayaNe 9 daMsaNe 10 viNao // 5 // maNavAyAkAyANaM suddIsammattasohaNI tattha / maNasuddhI jiNajiNamayavajamasAraM muNai loaM // 6 // titthaMkaracalaNArAhaNeNa jaM majjha sijjhai na kajaM / pattheti tattha nanne devavisese hi|4 vayasuddhI // 7 // chijaMto bhijato pIlijaMtovi DajjhamANovi / jiNavajadevayANaM na namai jo tassa taNusuddhI // 8 // " zaGkAdayaH paJca doSAH prAguktAH, "pAvayaNI 1dhammakahI 2 vAI 3 nemittio 4 tavassI a5| vijA 6 siddho a7 kaI 8 adveva pabhAvagA bhaNiA // 9 // jiNasAsaNe kusalayA 1 pabhAvaNA 2 titthasevaNA3 thirayA 4 / bhattI a5 guNA saMmattadIvagA uttamA paMca // 10 // lakkhijai sammattaM hiyayagayaM jehiM tAI paMceva / uvasama 1 saMvego 2 taha nivea3 NukaMpa 4 atthikaM 5 // 1 // paratitthINaM taddevayANa taggahiaceiANaM For Private 3 Personal use only mainelibrary.org Jan Educato Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ca / jaM chaviyavahAraM na kuNai sA chabihA jayaNA // 12 // vaMdaNa 1 namasaNaM vA 2dANA 3 gupayANa 4 masi vajei / AlAvaM 5 saMlAvaM 6 puvamaNAlattago na kare // 13 // rAyAbhiogo a 1 gaNAbhiogo 2, balAbhi-15 ogo a 3 surAbhiogo 4 katAravittI 5 guruniggaho a6, cha chiDiAo jiNasAsaNaMmi // 14 // |bhAvija mUlabhUaM 1 duvArabhUaM2 paTTa nihibhUaM 4 / AhAra 5 bhAyaNa 6 mimaM saMmattaM caraNadhammassa // 15 // asthi jio 1 taha nicco 2kattA 3 bhuttA ya punnapAvANaM 4 / asthi dhuvaM nivANaM 5 tassovAo6 a chahANA // 16 // " eSAM bhedAnAM vyAkhyA darzanasaptatyAdibhyo jJeyeti SaSThagAthArthaH // 6 // // iti zrItapAgacchanAyakaparamaguruzrIsomasundaramariziSyazrIbhuvanasundaramarivineyopAdhyAyaratnazekharagaNiviracitAyAmarthadIpikAnAmyAM zrAddhapratikramaNasUtravRttI samyaktvAdhikAraH prathamaH // 1 // idAnI cAritrAcAraM praticikrAmiSuH prathamaM sAmAnyenArambhanindanAyAha chakkAyasamAraMbhe payaNe a payAvaNe ya je dosA / attaTTA ya paraTTA ubhayaTA ceva taM niMde // 7 // SaTakAyAnAM-bhU 1 jalA 2 nala vAyu 4 vanaspati 5 trasa 6rUpANAM samArambhe-paritApanAdau, nanvanyanAgame-"saMraMbhasamAraMbhe AraMbhaMmi taheva ya / maNaM pavattamANaM tu niattija jayaM jaI // 1 // " ityAdinA saMrambha Eeeeere Jain Educat ww.jainelibrary.org i onal Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 36 // Jain Education | samArambhArambhANAM tritayamupAttamatra kimiti kevalaH samArambha evopAdade ?, ucyate, madhyagrahaNe Adyantayorapi grahaNaM tulAdaNDasyeveti nyAyena samArambhopAdAnAtsaMrambhArambhAvapyupAttAveva mantavyau, tatra saMrambhaH - prANivadhAdisaGkalpaH samArambhaH paritApanAdiH, ArambhaH prANiprANApahAraH, tathA coktam- "saMkappo saMraMbho paritAbakaro bhave samAraMbho / AraMbho uddavao savanayANaM visudvANaM // 1 // tatasteSu triSvapi ye doSAH - pApAni na | tvatIcArAH zrAddhena SaTkAyArambhavarjana syAnaGgIkRtatvAdanaGgIkRte cAtIcArAbhAvAt pakke (pacane) sati - khayaM pacane parapArzvatpAcane cazabdAdanumatau ca, kimartham ? - 'AtmArtha' svabhogArthaM 'parArthaM' prAghUrNakAdyartham 'ubhayArthaM ' khapara| bhogArthaM cazabdAnnirarthakadveSAdikRtapacanapAcanAdau ca evakAraH prakAreyattAsUcakaH, nirarthakapAkAdi ca loke'pi nindyaM, yathoktam - "paGgibhedI vRthApAkI, nityaM darzananindakaH / mRtazayyApratigrAhI, na bhUyaH puruSo bhavet // 1 // " nanu 'dubihe pariggahamI 'tyanenArambhanindA prAguktA punaH kasmAdiyam ?, ucyate, tatra niSiddhabahuvidhArambhamuddi| zyAtra tu svanirvAhahetukArambhamapi, ata eva tatra pratikramaNamuktamatra tu nindAmAtrameva, samyagdRzA hi sAvayArambheSu nirvAhArthamapi pravarttamAnena dhigmAM SaTkAyavadhAdipApinamityAdi hRdi bhAvanIyaM tathA''ha - "hiae jiNANa ANA cariaM maha erisaM annassa / evaM AlappAlaM avo dUraM visaMvayai // 1 // " yadvAtmArthamiti ko'rthaH ? - sAdhunimittamazane kRte mama puNyaM bhaviSyatIti mugdhabuDitayA''tmapuNyArthaM pApaM karoti, paraH | pitRmAtRputrAdistatpuNyArthaM sAdhudAnAya pAkakaraNAdau parArtham, evamubhayoH puNyArthamubhayArthaM cazabdAdveSeNa tional 7 gAthA. // 36 // jainelibrary.org Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhuniyamabhaGgAya kazcitpacanAdi kRtvA datte ityAdigrahaH athavA SaTakAyasamArambhAdiSvayatnenAgAlitAzodhitajalendhanadhAnyagrahaNAdinA ye doSAH kRtAstAMzca nindAmItyarthaH, zrAvakeNa hi sAdirahitaM saMkhArakasamyaksatyApanAdi vidhinA nizchidradRDhavastragAlitaM jalamindhanAni ca zuSkANyajIrNAnyazuSirANyakITajagdhAni dhAnyapakkAnnasukhAsikAzAkaskhAdimapatrapuSpaphalAdInyapyasaMsaktAnyagarbhitAni sarvANyapi ca jalAdIni parimitAni samyak zodhitAnyeva ca vyApAryANyanyathA nirdayatvAdinA zamasaMvegAdilakSaNasamyaktvalakSaNapazcakAntargatAyA anukampAyA vyabhicArApatteH, taducyate-"parisuddhaM jalagahaNaM dAruadhannAiANa ya taheva / gahi ANa ya paribhogo vihIi tasarakkhaNaTTAe // 1 // " mahAbhAratAdAvapi-"saMvatsareNa yatpApaM, kaivartasyeha jAyate / ekAhena tadApnoti, apUtajalasaGgrahI // 1 // viMzatyaGgulamAnaM tu, triNshdngglmaaytau| tadvastraM dviguNIkRtya, gAlayajalamApibet // 2 // tasmin vastre sthitAn jIvAn , sthaapyejlmdhytH| evaM kRtvA pibettoyaM, sa yAti paramAM gatim // 3 // " ityaadi| pRthvyAdInAM cAgame jIvamayatvamevamuktam-"adAmalagapamANe puDhavikAe havaMti je jIvA / te jai sarasavamittA jaMbuddIve na mAyaMti // 1 // " "egaMmi udgabiMdAmi je jIvA jiNavarehiM pannattA / te paarevyH||1||" ityAdi, uttaramImAMsAdAvapi-"lUtAsyatantugalite, ye bindau santi jntvH| sUkSmA bhramaramAnAste, naiva mAnti triviSTape // 1 // kusumbhakuGkamAmbhovannicitaM sUkSmajantubhiH / na dRDhenApi vastreNa, zakyaM zodhayituM jalam // 2 // " bhagavadgItAyAmapi-"pRthivyAmapyahaM pArtha!, vAyAvagnau jale'pyaham / vanaspatigatazcAhaM,sarvabhUtagato'pyaham // 1 // bhA.pra.sU. national For Private & Personel Use Only V ww.jainelibrary.org Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FeeeeeeA zrAddhapra-1 yo mAM sarvagataM jJAtvA, na ca hiMsyet kadAcana / tasyAhaM na praNazyAmi, na ca mAM sa praNazyati // 2 // " vanaspatyA-81-9 gAti0sUtram dInAM sacetanatvayuktistu prAgukteti saptamagAthArthaH // 7 // adhunA sAmAnyena cAritrAticArAn pratikrAmati-8thayoA. paMcaNhamaNuvayANaM guNavayANaM ca tiNhamaiAre / sikkhANaM ca cauNhaM paDikame desiyaM savaM // 8 // khyAnaM 'paMcaNhe ti0, anu-samyaktvapratipatteH pazcAt yadvA'NUni-mahAvratApekSayA laghUni vratAni aNuvratAni, teSAM pazcAnAM mUlaguNabhUtAnAM tathA teSAmeva yAni vizeSaguNakArakANi dignatAdIni trINi guNavatAni teSAM tathA ziSyasya vidyAgrahaNavatpunaH punarabhyasanIyAni catvAri sAmAyikAdIni zikSAvratAni teSAM cAticArAnAzritya yahaddhaM, zeSaM prAguktavat , tatrANuvratAni guNavratAni ca prAyo yAvatkathitAni zikSAvratAni punritvrikaanniityttmgaathaarthH|| 8 // atha 'yathoddezaM nirdeza' iti prathamamaNuvratamAha paDhame aNuvayaMmI thuulgpaannaaivaayviriio| Ayariamappasatthe ittha pamAyapasaMgaNaM // 9 // 'paDhame tti // prANivadho hi 243 vidhaH syAdyata:-"bhUjalajalaNAnilavaNabiticaupaMciMdiehi nava jIvA / / maNavayaNakAyaguNiA havaMti te sattavIsatti // 1 // ikkAsII sA karaNakAraNANumaitADiA hoi / sacia // 37 // tikAlaguNiA dunni sayA huMti teaalaa||2||" yadvA dravyabhAvAbhyAM hiMsA caturdhA, tatra dravyato bhAvatazca hiMsA hanmIti pariNatasya vyAdhasya mRgavadhe 1 dravyato na tu bhAvata samitasya sAdhoH sattvavadhe, yadAgamaH-"vaje Jain Educati o nal For Private Personel Use Only O ujainelibrary.org Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitti pariNao saMpattIe vimuccae verA / avahaMtovi na muccai kiliTThabhAvo'ivAyarasa // 1 // " tti, bhAvato na tu dravyato'GgAramardakasya kITavuddhyA'GgAramardane mandaprakAze rajjumahibuddhyA nato vA 3, na dravyato na ca bhAvato manovAkAyaiH zuddhasya sAdhoH 4, anyathA vA prANivadhadvaividhyAdi, yata uktam-"thUlA suhamA jIvA saMkappAraMbhao a te duvihA / savarAhaniravarAhA sAvikkhA ceva niravikkhA // 1 // " asyA vyAkhyA-prANivadho dvividhH| sthUlasUkSmajIvabhedAt , tatra sthUlA dvIndriyAdayaH sUkSmAzcAtraikendriyAH pRthvyAdayaH paJca bAdarA na tu sUkSmanAmakarmodayavartinaH, sarvalokavyApinasteSAM vadhAbhAvAt svayamAyuHkSayeNaiva maraNAt, atra ca sAdhUnAM dvividhAdapi vadhAnnivRttavAdviMzativizopakA jIvadayA, gRhasthAnAM sthUlaprANivadhAnnivRttinatu sUkSmavadhAt, pRthvIjalAdiSu satatamArambhapravRttatvAditi dazavizopakarUpamaI gataM, sthUlapANivadho'pi dvidhA-saGkalpaja Arambhajazca, tatra saGkalpAnmArayAmyenamiti manaHsaGkalparUpAdyo jAyate tasmAdhI nivRtto natvArambhajAt , kRSyAdyArambhe dvIndriyAdivyApAdanasambhavAt, anyathA ca zarIrakuTumbanirvAhAbhAvAt, evaM punarardU gataM, jAtAH paJcaviMzopakAH, saGkalpajo'pi dvidhA sAparAdho niraparAdhazca, tatra niraparAdhAnnivRttiH sAparAdhe tu gurulAghavacintanaM yathA gurvaparAdho laghurveti, evaM punara. gate'syA dvau viMzopako jAto, niraparAdhavadho'pi dvedhA-sApekSo nirapekSazca, tatra nirapekSAnivRttinaM tu sApekSAt, niraparAdhe'pi vAhyamAnamahiSavRSabhahayAdau pAThAdipramattaputrAdau ca sApekSatayA vadhabandhAdikaraNAt , tataH punararddha gate sapAdo viMzopakaH sthitaH zrAvakasya jIvadayAyAm , evaMvidhazrAddhasya Jain Educati o nal |N w.jainelibrary.org INE Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram prAyaH prathamamaNuvratam / atha sUtragAthAvyAkhyA-prathame sarvavratAnAM sAratvAdAdimANuvrate'nantaroktasvarUpe sthalA |9gAthAyA eva sthalakA-gamanAgamanAdivyaktajIvaliGgA dvitricatuSpaJcendriyA jIvAsteSAM prANA indriyAdayasteSAM saGkalpato- vyAkhyA sthicarmanakhadantAdyarthamatipAto-vinAzo hiMsetyarthaH, uktaM ca-"paJcendriyANi trividhaM balaM ca, ucchAsaniHzvAsamathAnyadAyuH / prANA dazaite bhagavadbhiktAsteSAM viyojIkaraNaM tu hiMsA // 1 // " yadA sthUlakaprANA|| dvIndriyAdayasteSAmatipAtaH sthUrako-bAyairupalakSaNatvAdvAdaro dvIndriyAdiprANAnAmatipAtaH stharakaprANAtipAta | iti vA tasya viratiH-nivRttistasyAH, atra gamyayapi paJcamI, tataH prANAtipAtaviratimAzritya yadAcaritaM vakSyamANaM vadhavandhAdikamasAdhvanuSThitam , athavA prANAtipAtavirateH sakAzAt 'Ayaria'tti ArSatvAtpAThAntarAdvA yadaticaritamatikAntamatikramAdinA mAlinyaM kRtamitiyAvat vadhabandhAdyAcaraNaM doSamAndyAdyupazAntyai prazastapi bhAve syAt, yadvA'ticaritam-anyatra gamanaM tacca dezavirateH sarvaviratAvapi syAt na ca tatpratikamaNAhamityAha-aprazaste-krodhAdinaudayikabhAve sati, vadhAdayo hyaticArAH krodhAdyaprazastabhAva eva syuH, mRSAvAdAdidvAreNApyAdyavratAticAraH saMbhavedyathA lehaparIkSArtha devena rAmo mRta ityuktyA lakSmaNamRtI, kumArapAlena kautukAdeva nANakApahRtyA mUSakamRtau vA taca dvitIyatratAdau pratikramyaM tadyapohAyAha-'ityatti atraiva prANAtipAte pramAdaprasaGgena, tatra pramAdAH paJca, yadAha-"majaM 1 visaya 2 kasAyAniddA 4 vigahA 5 ya paMcamI bhnniaa| ee paMca pamAyA jIvaM pADaMti sNsaare||1||" aSTau vA pramAdAH, yadAha:-"annANaM 1 saMsao ceva 2, Jain Educatio n al For Private Personel Use Only -jainelibrary.org (ON Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education micchAnANaM taheva ya 3 / rAgo 4 doso 5 manbhaMso 6, dhammaMmi ya aNAyaro 7 // 1 // jogANaM duppaNIhANaM8, pamAo aTTahA bhave / saMsAruttArakAmeNaM, saGghahA vajjiavao ||2||" teSu prakarSeNa saMjananaM - pravarttanaM prasaGgaH pramAdarasya prasaMgaH pramAdaprasaGgastena kaSAyaviSayAdipramAdaprasaGgenaiva hi prAyo jIvA vratAnyaticaranti, pramAdaprasaGgazca zrutakevalinAmapyanarthahetuH, kiM punaranyasya ?, bhaNitaM ca - " caudasapuccI AhAragA ya maNanANi vIrAgAvi / hu~ti pamAyaparavasA tayaNaMtarameva caugaiA // 1 // " zrI AcArAGge'pi - "pamattassa saGghao bhayaM appamattassa na kutovi bhayaM" pramAdagrahaNaM cAtropalakSaNaM tenAkuddidarpAdibhirapi yadAcaritamityapyabhyUhyaM, tatrAkuTTi upetya pratiSiddhAcaraNotsAhAtmakaH saGkalpaH darpo - valganadhAvanAdiunmattatA, uktamapi - "AuhiyA uvizvA dappo puNa hoi | vaggaNAIo / kaMdappAi pamAo dappo puNa kAraNe karaNaM // 1 // " unmattatayA ca valganadhAvanAdau hayazakaTAdarautsukyakheTanAdau ca mudhaiva paJcendriyavadhAtmopaghAtAdirapi doSaH, evaM yadAcaritaM tannindAmIti gamyaM, yadvA'trAcaritamityevoktaM tatpratikramaNaM tvagretamagAthayA vyaktidarzanapUrvaM kariSyatIti navamagAthArthaH // 9 // idAnIM yadAcaritaM tadeva vyaktyA darzayati | vaha 1 baMdha 2 chavicchee 3 aibhAre 4 bhattapANavucchee 5 / paDhamavayassa'iAre paDikkame desiaM savaM // 10 // 'vahabaMdhe 'ti 'vadho vyadho vA' 'catuSpadAdInAM nirdayatADanaM 1, 'bandho' rajjvAdidbhirgADha niyantraNaM 2, chaviH - zarIraM tional jainelibrary.org Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram tvara vA tasyAzchedazchavicchedaH karNanAsikAgalakambalapucchAdikarttanamityarthaH 3, 'atibhAraH' zaktyanapekSaM||10gAthAgurubhArAropaNaM 4, "bhaktapAnavyavacchedaH' annapAna niSedhaH 5, sarvatra krodhAdiprabalakaSAyodayAdityadhyAhArya, yA vyAanyathA'ticAratvAnupapatteH, zrAddhena vinayAdizikSArtha putrAdInAmapi sApekSatayA vadhabandhAdyAcaraNAt, yaccA-15 khyAne va NAkya:-"lAlanAdbahavo doSAstADanAihavo guNAH / tasmAtputraM ca ziSyaM ca, tADayennatu lAlayet // 1 // " evaM| dhAdyatipaJcavidhe prathamANuvratasyAticAre sati yaddhamityAdi tathaiva, atra cAvazyakacUrNiyogazAstravRttyAyukto vidhi- cArAH |rayaM-prathamaM tAvagItaparSadeva zrAvakeNa bhAvyaM, yathA putrAdayaH karmakarAdayazca dRSTidarzanAdimAtreNaiva bhItAH samyak pravarttante, sambhave ca sati dAsAdidvipadA gavAdicatuSpadAzca ta eva saMgrAhyA ye vadhavandhAdi vinA'pi |maryAdayA tiSThanti khakhakAryANi ca kurvate, tathA sambhavAbhAve'pi sApekSatayaiva vadhabandhAdi karoti, natvanyathA, tatra vadho marmANi muktvA latAdavarakAdinA sakRhirvA 1, bandhazca pralambadAmagranthinA zithilenaiva yathA baddhAnAmapyaGgAni sapravIcArANi syuH, pradIpanAdau ca sadya eva choTanAdi syAt 2, chavicchedastu raktagaDuprabhRtivikAre'pi sadayatvenaiva yujyate 3, dvipadAdibhAravAhanena punaryA''jIvikA sA zrAvakeNa mukhyavRttyA varjanIyA, bahudoSatvAt , anyajIvikopAyAbhAve'pi dvipado yAvantaMbhAraM svayamutkSipatyavatArayati ca tAvantameva vAhyate, |catuSpadasya tu yathAzakti bhAraH kiJcidanaH kriyate, halazakaTAdibhyo'nnapAnAdhucitavelAyAM cAsI mucyate |4, tathA'nnapAnAdiniSedho'parAdhakAriNo'pi tavAdya bhojanaM na dAsyate ityAdi vacasaivocyate na tu kriyate jAtu Jain Educat i onal For Private Personel Use Only raw.jainelibrary.org Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyate tadA'pi taM bhojayitvaiva svayaM bhuJjIta, rogAdizAntyarthaM punarupavAsAdyapi kArayet, kiMbahunA', yathA mUlaguNasyAdyANuvratasya mAlinyaM na syAttathA yatitavyam 5, evaM cauryAdimahA'parAdhakAriNo'pi vadhabandhAdi |sApekSatayaiva zrAddhasya yujyate, natu nirdayatayA, yaduktam-"vahamAraNaanbhakkhANadANaparadhaNavilovaNAINaM / | savajahanno udao dasaguNio ikkasi kayANaM // 1 // tivayare apaose sayaguNio syshsskoddigunno| koDAkoDiguNo vA huja vivAgo bahutaro vA // 2 // " paDukachAgotpattyAdibahudoSahetumahiSyajAdisaGgrahaM ca varjayediti, vadhabandhAdigrahaNaM copalakSaNaM tena krodhAdinA hiMsAdihetumatratatrauSadhaprayogAdayo'nye'pyaticAratayA'tra vrte'vgntvyaaH| para Aha-aGgIkRtAyAH prANAtipAtaviraterakhaNDitatvAddhadhandhAdiviratezca zrAddhenAnaGgIkRtatvAtkathaM vadhAdInAmaticAratA ?, ucyate, prANAtipAte pratyAkhyAte paramArthavRttyA nirapekSavadhabandhAdayo'pi pratyAkhyAtA eva, prANAtipAtahetutvAtteSAM, evaM cettarhi vadhAdikaraNe vratabhaGga eva nAticAro, niyamasyApAlanAt, maivaM vAdIH, yato dvividhaM vratam-antavRttyA bahirvRttyA ca, tatra yadA kopAdyAvezAnirapekSatayA vadhAdau pravartate tadA jAtu sa mriyate tena nirdayatvAnnirapekSatvAca vratamantavRttyA bhagnaM, hiMsAyA abhAvAca bahivRttyA |pAlitaM, tato dezasya bhaGgAddezasya pAlanAcAticAravyapadezaH, taduktam-"na mArayAmItikRtavratasya, vinaiva mRtyu | ka ihAticAraH / nigadyate yaH kupito vadhAdIna , karotyasau syaanniyme'npekssH||1|| mRtyorabhAvAnniyamo'sti tasya, kopADyAhInatayA tu bhagnaH / dezasya bhaGgAdanupAlanAca, pUjyA atIcAramudAharanti // 2 // " yadvA'nAbho Jain Educat i onal For Private Personel Use Only orary.org Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 40 // Jain Education | gasahasAkArAdinA prAgvyAkhyAtAtikramAdinA vA sarvatrAtIcAratA vijJeyA, tatrAnAbhogaM-asAvadhAnatA saha| sAkAra:- avimRzyakAritvam, Ahuca - "puvaM apAsikaNaM chUDhe pAyaMmi jaM puNo pAse / na ya tarai niyatteuM pAyaM | sahasAkaraName // 1 // etadvataM sarvatratAdidharmANAM rahasyabhUtaM yataH- "dhannANaM rakkhaTThA kIraMti vaio jaha tahevettha / paDhamavayarakkhaNaTThA kIraMti vayAI sesAI // 1 // kiM tAe paDhiAe payakoDIe palAlabhUAe ? / jaM ittiaM na nAyaM parassa pIDA na kAyavA // 2 // kiM suragiriNo garuaM jalanihiNo kiM va hujja gaMbhIraM ? / kiM gayaNao visAlaM ko (u) ahiMsAsamo dhammo 1 // 3 // " itihAsasamucaye'pi - "sarve vedA na tatkuryuH sarve yajJAzca bhArata ! | sarve tIrthAbhiSekAzca yatkuryAt prANinAM dayA // 1 // " mahAbhAratAdAvapi - "yo dadyAt kAJcanaM meru, | kRtsnAM caiva vasundharAm / ekasya jIvitaM dadyAnna ca tulyaM yudhiSThira ! // 1 // " ityAdi, tathA - " zateSu jaayte| zUraH, sahasreSu ca paNDitaH / vaktA zatasahasreSu, dAtA bhavati vA na vA // 1 // na raNe nirjite zUro, vidyayA na ca paNDitaH / na vaktA vAkpaTutvena, na dAtA dhanadAyakaH // 2 // indriyANAM jaye zUro, dharmaM carati paNDitaH / satyavAdI bhavedvaktA, dAtA bhUtAbhayapradaH // 3 // " abhayadAtA ca sa eva yo yUkAlikSAdikSudrajantUnapi na dunoti, uktazcetihAsasamuccayAdau - "yUkAmatkuNadaMzAdIn, ye jantUMstudatastanum / putravatparirakSanti, te narAH svargagAminaH // 1 // amedhyamadhye kITasya, surendrasya surAlaye / samAnA jIvitAkAGkSA, samaM mRtyubhayaM dvayoH // 2 // " dayAM vinA ca sarve'pi dharmA niSphalAH, paJcAgnisAdhakakamaThatApasAdInAmiva, yataH - "mayamaMDaNaM va tional 10 gAthAyA vyAkhyAne va dhAdyati cArAH // 40 // jainelibrary.org Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tusukhaMDaNaM va gayamajjaNaM va saGghapi / kAsakusumaM va vagagAiaM va vihalaM imIha viNA // 1 // kRpAnadI mahAtIre, sarve dharmAstRNAGkurAH / tasyAM zoSamupetAyAM, kiyannandanti te punaH 1 // 2 // evaM sati ye vadanti yajJAdau hiMsA dharmAya bhavati, vedavihitatvAddevapUjAdivadityAdi, tatsarvaM pralApamAtramevetyavagantavyaM, hiMsAyAH sarvatra garhitatvAt, yadi ca hiMsAto'pi dharmastadA viSAdapyamRtodbhavaH kRzAnorapi zItalajalaprabhavaH sarvavakrAdapi | sudhArasodgAraH khalamukhAdapi samyak paraguNoccAraH kSArAndherapi snigdhadugdhapUraprasaraH kardamAdapi karpUraprakaracodapAdi, kadAciddevatAdisAnnidhyAde'vaMvidhAnyapi ghaTante na punarhisAto dharmasambhavaH kathamapyupapattipadavI mavagAhate, yataH - " ahiMsAsambhavo dharmaH, sa hiMsAtaH kathaM bhavet ? / na toyajAni padmAni jAyante jAtavedasaH // 1 // " niSiddhA ca parasamaye'pi yajJahiMsA, yadAhusta eva - " agrISomIyamiti yA, pazvAlambhanakArikA / na sA pramANaM jJAtRRNAM bhrAmitA (kA) sA satAmiha // 1 // yAvanti pazuromANi, pazugAtreSu bhArata ! / tAvadvarSasahatrANi, pacyante pazughAtakAH // 2 // andhe tamasi majjAmaH, pazubhirye yajAmahe / hiMsA nAma bhaveddharmo na bhUto na bhaviSyati // 3 // " atha yajJe hatAH prANinaH svargaM prayAnti tato yajJahiMsA na doSAyeti, tadapyunmattapralapitaM, yataH ko'tra pratyayo ? yadyajJe hatAH kharge yAntIti teSAM hi tathA kumaraNasambhave mahArttaraudradurdhyAnena pratyuta durgatireva sambhavinI, tathA cAtra dhanapAlapaNDitasambandhaH - anyadA zrI bhoje mRgayAgate kavibhirnRpavyAvarNane kriyamANe dhanapAlapaNDitaH prAha - " rasAtalaM yAtu yadatra pauruSaM, kunItirevA'zaraNo yadoSavAn / prahanyate Jain Educationational jainelibrary.org Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram // 41 // yaha linA'tidarbalo. hahA ! mahAkaSTamarAjakaM jagata // 1 // vairiNo'pi hi mucyante, prANAnte tRNabhakSaNAta / 10gAthAtRNAhArAH sadaivaite, hanyante pazavaH katham ? // 2 // " iti zrutvA sa jAtakaruNarasaH zrIbhojo niyamitamRgayA yA vyAvyasanaH puraM pratyAgacchan yajJasthAne stambhaniyantritaM chAgaM dInaM dRSTvA kimeSa vibravItIti papraccha, paNDitadhana- khyAne vapAlaH prAha-vAmin ! maraNabhayAttaM chAga evaM vakti-"nAhaM vargaphalopabhogatRSito nAbhyarthitastvaM mayA, santu- dhAdyati|STastRNabhakSaNena satataM sAdho ! na yuktaM tava / svarge yAnti yadi tvayA vinihatA yajJe dhruvaM prANino, yajJaM kiM na S| cArAH | karoSi mAtRpitRbhiH putraistathA bAndhavaiH ? // 1 // " rAjJA kimetat ? iti pRSTaH punarAha-"yUpaM chittvA pazUn || hattvA, kRtvA rudhirakardamam / yadyevaM gamyate kharge, narake kena gamyate // 1 // satyaM yUpaM tapo hyagniH, prANAzca |samidho mama / ahiMsAmAhutiM dadyAdeSa yajJaH snaatnH||2||" zukasaMvAdoktamidaM zrutvA zrIbhojenApyanumataM, zrIharSamahAkavinA'pi yajJe hiMsA doSaheturdarzitA, yannaiSadhe dvAviMze sarge SaTsaptatitamaM vRttam-"ijyeva devavrajabhojyaRddhiH, zuddhA sudhAdIdhitimaNDalIyam / hiMsAM yathA saiva tathA'GgameSA, kalaGkamekaM malinaM bibharti // 1 // "181 yajJahiMsAyAM rudrazarmavipradRSTAntaH-yathA tatputreNa yajJArtha chAge nIyamAne jJAninA somamuninoktaM-"khaDDu khaNAviag| | taI chagala ! taI Arovia rukkha / iMmaji pavattia jaMna iha kAI bubbUha murukkh!||1||" idaM zrutvA chAgasya // 41 // jAtismaraNaM, sAdhunoktaM-rudrazamA chAgavadhakasya pitA'bhUttenedaM saraH khAnitaM pAlau vRkSAropitAH prativarSa chAga-1 vadhena yajJaH pravartitaH, rudrazarmA mRtvA chAgo jAtaH, putreNa paJcasu bhaveSu yajJe hataH, eSa SaSTho bhavaH, sampratyeta Jain Education stona For Private Personal Use Only jainelibrary.org 101 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education syAkAmanirjarayA jAtaM jAtismaraNaM putraM prati kathayannasti-putra ! kiM mAM mArayasi ?, tava pitAshaM, yadi na | pratyeSi tadA'bhijJAnaM pazya, tataichAgena gRhAntarnidhAnasthAnaM darzitaM tatra nidhAne labdhe pratyayo jAtaH, sarvairdayAdharmaH prapannaH, tasmAtsarvathA hiMsA varjyA, etadvataphalaM caivamAhuH - "jaM AruggamudaggamappaDihayaM ANesarattaM phuDaM, rUvaM appaDirUvamujjalatarA kittI dhaNaM juvaNaM / dIhaM Au avacaNo pariNo puttA supuNNAsayA, taM savaM | sacarAcaraMmivi jae nUNaM dayAe phalaM // 1 // " etasyAnaGgIkAre'ticAre vA pazutAkuNitAkuSThAdimahArogavi | yogazokApUrNAyurduHkhadaurgatyAdiphalaM yataH - " pANivahe vahaMtA bhamaMti bhImAsu ganbhavasahIsu / saMsAramaNDalagayA naragatirikkhAsu joNIsu // 1 // " iti dazamagAthArthaH // 10 // etadvate harivaladhIvarakathA kalpalatikeva kalpitamanalpamalpA'pi kalpayatyacirAt / jIvaDhyA'trApi bhave kaivarttakaharibalasyeva // 1 // yadvA-api sukaraM niyamavaraM vidhure'pyArAdhayannananyamanAH / prApnoti phalaM dhIvaraharivalavattadbhave'pyatulam // 2 // | tathAhi - kalayatkAJcanakamalAmuccaiH ssa cakAsti kAJcanAcalavat / kAJcanapuraM puraM sannandanamAnandi sumanaHzri // 3 // nRpatirvasantasenastatrAsItrAsitArinRpasenaH / kAntA vasantasenA menArUpeNa tasya punaH // 4 // nirapatyayostayoratha pRthuguNapAtraM sutA vasantazrIH / yuvajanamana unmAde mUrttevAsIdvasantazrIH // 5 // tasyAH priyaMbhaviSNoH | prabhaviSNoH surapurandhrirUpajaye / nApa kA'pyanurUpaM varaM pitA kavivadupamAnam // 6 // itazca timijAlajAlapAtananiSNAtaH pratyahaM prakRtibhadraH / harivalanAmA kazcit kaivarttastatra vasati sma // 7 // bhAryA'nAryAdhuryA tasya ca onal w.jainelibrary.org Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAdapa- ti-sUtram // 42 // Rececenedeceseseccaeeser satyAbhidhA pracaNDeti / sa tu taGgIto nityodvignaH khapne'pi nApa sukham // 8 // yataH-"kugrAmavAsaH kunarendra -1|10gAthAsevA, kubhojanaM krodhamukhI ca bhAryA / kanyAvahutvaM ca daridratA ca, SaD jIvaloke narakA bhavanti // 9 // " vyAkhyAmunimekaM so'nyedyunaMdyAstIre nirIkSya namasitavAn / muninA kizciddharma vetsItyAkSipta Akhyacca // 10 // svaku-15ne haribalalAcAro dharmaH ko vA dharmastataH paraH paramaH ? / ArAdhayAmi taM punaranudinamekAgracittatayA // 11 // munirUce mAtsyikamUdhiyAM vacanamidaM yujyate na vijJAnAm / kulamArge dhammazcedadharmanAmnA'pi tannaSTam // 12 // kiJca-dAridyadA-1 kathA svadurna yadurbhagatAduHkhitAdi pitRcaritam / naiva tyAjyaM tanayaiH svkulaacaarkkthitnyaiH||1|| tasmAnna kulAcAro dharmaH syAt kintu janturakSAdiH / tatrApi janturakSA dakSA nyakSA'rthitaprathane // 14 // praNihanti hanta ! saMtatadurantaduritotthaduHkhadantitatIH / ekA'pyanekarUpA sadyaH siMhIva jIvadayA // 15 // duHkhAdudvigno yadi 2 hRdi saukhyaabhilaassukshvaasi| dhIvara ! varaguNapIvara ! jIvadayAyAM yatakha tadA // 16 // sa prAha prativuddhaH satyaM dharmo dayaiva kintu kutaH / kaivartakule sA syAdragRhe cakribhojyamiva // 17 // RSirAkhyadakSamazcedadhikaM kartu kuruSva tahIdam / jAle prathamaM patito matsyo mocyastvayA jIvan // 18 // etAvAnapi niyamaH samyak pratipAlito vaTAGkuravat / sadbhAvanAmbusiktaH phalitA'nantaiH phalairatulaiH // 19 // sukaratvAttaM niyamaM muditaH svIkRtya // 42 // sa svakRtyakRte / gatvA sarijalAntarjAlaM cikSepa sAkSepam // 20 // tasmiMzca kazcana mahAn mInaH pInaH papAta tatkAlam / tasmai pradarzayanniva niyamaphalaM suvipulaM purtH|| 21 // lobhakSobhaprasaraM nirudhya niyamAnnibadhya Altrainelibrary.org Jain Education a l Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tatkaNThe / tenAbhijJAnakRte kapardikA sapadi mumuce sH||22|| nirbhayatayeva punarapi sa eva patito'pyamoci tenaivam / sthAnAntare'pi sandhyAvadhyapi patitazca muktazca // 23 // anuzayakathA'pi na tathA'pi tasya niyame dRDhAzayasyAsIt / pratipannavidhau vidhure'pyadhIratAM yAnti na hi dhiiraaH||24|| sAyaMsamaye sa mahAtimirvimuktastamuktavAnnaravAk / sAhasika! sAhasAtte tuSTo'smISTaM vRNISva varam // 26 // ayamapyativismayamayahRdayastamuvAca vAcamiti matimAn / matsyo'si matsya ! kiM tvaM dAsyasi matsyo'pyathAbhidadhe // 26 // mA mAM matsyaM jJAsIrmA'vajJAsIzca ydhmuddhisurH| avadhAryA''sannatayA pakSiSi te niyamakakSAm // 27 // gRhanti naiva niyamaM kecidahanti nirvahanti na ca / gRhNanti nirvahanti ca te kecit paJcaSAH purussaaH||28|| api mAtsyikasya dRDhatAM tavekSya tuSTo'smi kiM dade tubhyam ? / tenetyuktaH sa mudA'vadadApadi sapadi mAM rakSeH // 29 // pratipadya tathA sadyastiro-ISH 'bhavaddevatA sa tu tamI tAm / matsyAlAbhAdbhAryAbhIto'sthAhAhyadevakule // 30 // tatra sthitazca dadhyau dvidhA'pyayaM dhIvaraH kathamivAho? / dAga me niyamaH samabhRt phalegrahizcakrizAliriva // 31 // apyekajIvadayayA mayA | rayAt prApi nirjarasya vrH| yadi kurve sarveSvapi dayAM tadA veda kA kiM syAt // 32 // mUrddhanyA dhanyAnAMtayeva ye nanti jAtu nahi jantRn / nimantujantughAtananirataM satataM punardhiga mAm // 33 // tannirvahAmi kathamapi yadyau|payikena kenacitkacana / tarhi kRtasukRtahiMsAM jahAmi hiMsAM vipalatAvat // 34 // dRSTaihikadharmaphalo bhadraprakR| tirbhaviSyabhadro'sau / cintayati yAvadevaM tAvadyadabhUt zRNuta tabhoH // 35 // ekaH prAga nRpasutayA gavAkSaga bhA.pra.sa. 8 For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 43 // Jain Education tayA tayA'nyadA pathi yAn / ibhyAtmabhUrnyarUpyata harirUpaH zrIharibalAhvaH || 36 || sadyo'nurAgasAgaramannA lagnA tadAbhyupAye sA / kacana kathaJcana tenAlinIva nalinena samasta ||37|| vanitAsvabhAvasula bhairvyAmohakare - rivauSadhaidhUrttA / jhaTiti pahucATukAraistaM ca vyAmohayAmAsa // 38 // saGketaniketa / gamadUra gamopayamanAdi tadgaditam / avamatya nRpabhayAdyatha sa pratipede vinIta iva // 39 // saGketitaM ca sadanaM dinaM ca daivAttayostadevAsIt / yatra hi rAtrau cintArditaH sthitaH so'sti timihantA ||40|| atha sA kathamapyanayorabhyarthanayeva paprathe'tipRthuH kAmAsikRtriyAmA zyAmA pracchannakarmakRtAm // 41 // sajjIbhavazca tasyAM rAtrau tatra prayAtumutkamanAH / karmAnu| gAminI matiriti cintayituM pravavRte'sau // 42 // ko veda kiM purastAdbhavitetyadhunA tu jAtu mantukRtam / yadi mAM vidyAdadyAt dhruvaM kSamAbhRdyamAya tadA // 43 // ityudbhavadAzaGkaH zazAka gantuM na gantukAmo'pi / tatraipa bhoktukAmo'pi bhoktumica bhIraho ! vaNijAm // 44 // uktaM ca- "strIjAtau dAmbhikatA bhIlukatA bhUyasI vaNigajAtau / roSaH kSatriyajAtau dvijAtijAnI punarlobhaH // 45 // bahvAzaGkAtaGkAkulitaH kila naihalaukikamapIha / na ca pAralaukikamapi svahitaM karttuM prabhUSNuH syAt // 43 // yadvA ke tasya tAdRg bhAgyaM jAgartti yena tAM lebhe / niyataM tasyA bhartA bharttA bhavitA bhuvo'pi yataH // 47 // sA tu khajAtisiddhAnmAtrAdhika sAhasAtsamaM mAtrA / | kRtvA kRtrimakalahaM pRthaggRhasthA yathA'bhISTam // 48 // yatnAtta jAtyaratnAdyurudhanavasanA hayendramadhirutya / pUrdevateva | sAkSAdagamat samayA''layadvAri // 49 // yugmam // nirvighnAgamamuditA drutamuditAnekasAttvikA ca tataH / sA 10 gAthA yAM hariva la caritaM 22-49 // 43 // ainelibrary.org Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAjahAra haribala ! subhagA'grima ! kacidatrAsti // 50 // acchuptAmiva devIM tAM divyAlaGkati turagayAnAm / / nirvarNya tacca tasyA vacaH samAkarNya karNasudhAm // 11 // vismitamuditaH kRtavAn haGkAraM haribalo'tha madhyagataH / tasmAdatoSahetorapyeSA'ntastutoSatamAM // 52 // yugmam // Uce ca caturacetaH purataH prasthIyatAM tvritgtyaa| syurdezAntaragamanAnmanorathA nau yathA phlitaaH||53|| niyatamiyaM saGketitamanyaM matulyanAmakaM kazcit / prItiprahA''hvayate tatkiM no yAmi tatsthAne ? // 54 // bhAgyenaitadupasthitamityantazcintayannayaM sarayam / nirgatya tatastasyAH purassarIbhUya calati sma // 55 // AmnAyaM vRjinAnAmAnAyaM saha kukarmaNA sa jahau / tatraiva lAti rAjyAzAyAM bhikSAkapAlaM kA! // 56 // taM vIkSya tAdRzamasau sAzaGkAvatkumAra ! nagna iva / nirvAhanazca kasmAtkiM kenApyapahRtaM khaM te // 57 // duSkarmavApahataM khayA mamAyeti sa bruvanantaH / tAM prati bahiHpralamba cakAra haGkArameva sudhIH18 // 58 // nirgamitasamagratayA na vadati khedodayAdayaM niyatam / dhyAtveti paryadhApyata vara iva varaveSameSa tayA // 59 // bhaNitazca nipuNa! gaNanA'tItamadAnItavittataH khalu nau / nikhilAbhilaSitasiddhirvizuddhahetoriva bhvitrii||60|| tasmAdasmin viSaye na viSAdaniSAdasavidhamapi gamyam / dhanahAnyAyaM vidurA duHsvapnamiva smarantyapi na // 61 // ityAkhyAya viduSyA manovinodAya tasya zasyatamA / premarasollAsinyaH pathi tAstAH prastutA vaartaaH||32|| sa punaH sarvatrApi hi hukRtimaatrottrstdekgtiH| haGkatikRtitAtkAlikaphalopalabdhe riva babhUva // 63 // tasyepsitasya cocaistvAdikasAmyAda dvayena tamasA saa| nizzaGkA'bhUt pUrvaM tatastu zaGkAmi Jain Education a l For Private Personal Use Only N ainelibrary.org Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 44 // mAmakarot // 64 // gUDhatvAhaGkArAn huGkArAneva kimiti kurute'sau / kimiti ca kizcihare cakita iva brajati matto'pi // 35 // kimiti ca kupitapriyavatvacana na me saMmukhaM mukhaM kurute / uddhRtagatiriva cAyaM tanmA bhUta tagAtAra cAya tanmA bhUtayAM hribkshcnaapynyH||66|| ityAzaGkAzaGkavyathAprathAduHsthitA'sti sA yAvat / indurudiyAya tAvatvaritaM tannirNa-12 la caritaM yAyeva // 37 // udyote jAte satyAsattimupetya sekSate yAvat / tAvattIpsitetaramavetya hAhA cakAratarAma 50-77 // 68 // karkazakulizAkasmikanipAtanihateva tiibrduHkhaartaa| dhyau ca durvidhe ! dhiga naSTaM me dvayamapi dvipavat // 69 // uktazca-"nidAghe dAhAlaH pracurataratRSNAtaralitaH, saraH pUrNa dRSTvA tvaritamupayAtaH krivrH| tathA paGke magnastaranikaTavarttinyapi yathA, na nIraM no tIraM dvayamapi vinaSTaM vidhivazAt // 70 // " pitrAdiviraharAjyazrItyajanogajanajanaviruddhAdi / yaM hetumatra sA'gAttasya pade'yaM maNemadiva // 71 // svacchandacAritA jairucitaM puMsAM viziSya ca strINAm / vinivAritA yadasyAH phalamidamAdau mayA lebhe||72|| dhig durdhiyA mayA''dau nirddhananagno hyayaM na niraNAyi / samprati tu kA gatima ciramanutapyApi yadi tu mRtiH||73|| durvidhadurbhagaduSkuladuSTAniSTAdiyitasaMyogAt / nityaM jIvanmaraNAt zreyaskaraNaM sakRnmaraNam // 74 // iti sA'tyantAtiparA parAsutAmapyabhIpsurazvavarAt / mUDhatayA'dhaH patitA gatacaitanyeva bhuvyaluThat // 75 // anayA saha gRhavAsAdyAzA-1 // 44 // prasaraM karomyahaM htkH| mAM vIkSyApyeSA punarIgabhUdagnimagneva // 76 // karttavyaM kimiha mayA yadivA devotra, sannidhattAM saH / niyamAdyo me'tuSyatsudhIriti dhyAyati sa yAvat // 77 // tAvatkuzalavimarzAditi sA. Jain Education in For Private Personel Use Only manelibrary.org Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhatA / / 81 // pRSTvApara yadIcchasi talakAndA / sAnunayaM satra vimamarza kiM gatasyAA / gatazocI svazlAghI khArthabhraMzI ca yanmUrkhaH // 78 // yaduktaM kathAsambandhe-"khAdanna gacchAmi hasanna bhASe, gataM na zocAmi kRtaM na manye / dvAbhyAM tRtIyo na bhavAmi rAjan !, asmAdRzAH kena guNena mUrkhAH // 79 // " tata enameva daivapradattamanveSayAmi savizeSam / nanu ko'yaM ! kiMjAtiH ? kiMrUpaH? kiMkharUpazca ? // 8 // tatsthAne siddhopasthAyitayA bhAgyavAMstu bhaavyessH|ydvaa'smi mandabhAgyA yadetadanugAminI bhRtA / / 81 // pRSThA'pi nirNaye'muM tadidaM ko vA'stu nirNayo dhnikaat| asyAmiti saMzayabhRti divi divyA vAg babhUvaivam // 82 // prauDhiM parAM yadIcchasi tallabdhAraM mahodayaM de'dhA / tanvani ! saGgataM tvadbhAgyairanibharbhajakhainam // 83 // iti divyagIsAdhitasamIhitA sA hRdAhitAnandA / sAnunayaM sapraNayaM tamAlalApa priyAlApaiH | // 84 // prAgudbhatatRSArtamRSAkRte taM jalaM yayAce ca / tasyA hi rasArthinyA rasArthanaM yuktameva tadA // 85 // navyAnuraktakRtyaM kaSTamapISTaM bhavedamRtato'pi / iti sa pramuditacetAH prayayau tUrNaM tadAnetum / / 86 // abhyastanIratIrastamyAmapi sa bhraman kacana lndaa| tAM jIvanena nitamAmapiprINajjIvaneneva // 87 // rAtrAvapyajJAte'raNye bhrAntvA rayAjalAnayanAt / sAhasikatayA'pi tayA'tizAyitA tasya nizcikye // 88 // atha paprathe pRthuzrIrmithastayoH prItivatprabhA bhaanoH| suprAtariva dizantI prasAdavidhinA vdhuuvryoH|| 89 // manasA hi mAnitaM | yattadeva vizve prazasyamiti tasya / rUpaM saubhAgyamayaM pazyantyatha sA''ha saleham // 90 // subhagAgrima ! kuru samprati pANigRhItaM gRhItavinayAM mAm / iyameva lagnavelA prAgapi nirjharitA hyAsIt // 91 // sa niyamadharma-18 Jain Education L ional INI For Private Personal Use Only V ainelibrary.org Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 45 // sthAho mahimetyuccairudazciromAJcaH / gandharvavivAhenovAha sa hariH zriyamivaitAm // 92 // udayazriyaM tadaiva|4|10 gAthAca divasAdhIzo'pi paryaNeSTa kila / purataH pravarddhilakSmyAH sAmyamiva vyaJjayannamunA // 93 // prauDhanavoDhAvacasA yAM haritrakacana grAme'tha so'grahIdagryam / sallakSaNagaticaturaM turaGgamaM saGgamaM zrINAm // 94 // karmakarakarmakaryA- la carita dyapyevamupAdade yathArha sH| sati vitte kaH klezapravezakRt svavapuSA vijJaH // 15 // kramato'tikrAman bahude-12 78-104 zAna dezAntare'tha dUre khaH / sukRterita iva gatavAn zriyA vizAlaM vizAlapuram // 96 // bhATakatastatrAsau prauDhatarAvAsamadhyuvAsa sukham / kanyAnItadraviNapraguNasamagrAGgagRhayogaH // 97 // kAhaM ninyaH keyaM dhanyA kedaM dhanaM mamAnidhanam / yogo'yamajani daivAttatkiM gRhe zriyo na phalam ? // 18 // dhyAtveti prAvarttata dA |bhoktuM ca bhRzamasau vibhavam / bhAgyAbhyudaye'bhyudayati matirapi puNso'bhyudyhetuH||99|| dAnAdyADambarato nagare'bhUttasya kasyacinnRpateH / putro'yamiti khyAtiyadvA dAnAnna kiM bhvti?||100|| yataH-pAtre dharmani-10 bandhanaM taditare prodyayAkhyApakaM, mitre prItivivarddhakaM ripujane vairApahArakSamam / bhRtye bhaktibharAvahaM narapatau sanmAnapUjApadaM, bhaTTAdau ca yazaskaraM vitaraNaM na kApyaho! niSphalam // 1 // zrutvA'tha tatprasiddhiM tatpuranaranA| yakena sa sabhAyAm / AhvAyya bahamanyata zubhodaye hyakhilamanukUlam // 2 // so'pi nRdevamasevata tathA yathocaiH prasAdapAtraM sH| tasyAsIt kAmagavI sevA sevAvidaH kila yt||3|| paThyate'pi-"suvarNapuSpAM pRthivIM, cinvanti puruSAstrayaH / zarazca kRtavidyazca, yazca jAnAti sevitum // 4 // adanapradAnamAdarapUrva sanmAna Adima itImam / Jain Education W rional For Private Personel Use Only tosjainelibrary.org Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtu nimanya sajAniM bhUjAnirabhujadbhaktyA // 5 // apratirUpaM rUpaM nirUpya lubhyannRpastu tatpatnyAM / hantumapi haribalaM dAga dhyau dhikkAminAM cetH||6|| jJAtvA'pi durabhisandhi duSTo mantrI nyavArayanna nRpam / pratyuta tadvadhavuddhyodadIpayat pavana iva vahim // 7 // prabhoH prasAdekadurAzayA rayAd , durAzayAn popuSato duraashyaa| dhiramanniNo'pyatra paratra bhAvinImanarthavIthIM nahi mantrayantyapi // 8 // yataH-"sarvatra sulabhA rAjan !, pumAMsaH priyvaadinH| apriyasya tu pathyasya, vaktA zrotA ca durlbhH||9||" dhIsakhadhiyA'bhyadhAdidamAsthAnImAsthito'tha naranAthaH / svodavIvAhamahaM sarvotkarSAcikIrgharaham // 10 // tadupari puri laGkAyAM gatvA sattvAdhikaH saparivAram / ko nAmAmantrayitA vibhISaNaM bhISaNaM dviSatAm // 11 // asamaJjasamAdezaM zrutvaivamavAGmukheSu nikhile-10 Su / kSitipatirakSata haribalamukhasanmukhamedha kaitvtH||12|| sacivazca tAvadavadaddambhanidhideva! sevakAH ke? te|| khAmyAdeze yeSAM nyagmukhatA klIyatAsajuSAm ? // 13 // dhuryevAnutsAhaihatakaiH kathamastu vastunaH siddhiH| cittotsAho hi nRNAM nivandhanaM saadhysNsiddheH||14|| deva ! tava mAnyatA'syocitaiva dhanyasya yo mhotsaahii| kartA kArya yadvA dhartA jagatAM hi harireva // 15 // zrutvetyapatrapiSNuH sa daivaparatAM sadhairyamavalambya / tatpratyapadyata SmudA trapAguNaH ko'pyaho? puMsAm // 16 // trapayaiva vIrapuruSA viSameSvapi saGkhyamukhyakRtyeSu / turagAH pradIpana ivAgrataH syuravamaya mRtyumapi // 17 // atha tatkathitamatayaM vyatikaramAkarNya sA vsntshriiH| tamuvAca viSAdavatI vijJA vijJAtanRpacittA // 18 // bhUvibhunA nijabhavane bhojanasamaye samIkSya mAM lAtum / Arya ca Jain Education a l M inelibrary.org Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 46 // ecececeneceseeeeeeeeeeeeect hA ! nihantaM nanamanartho'yamArabdhaH // 19 // kAmaM kAmAndhenAdiSTaM dauSTyena yadi nRpeNedam / kasmAdetadakasmAt ||10gAthAsvAminnaDIcakAra tadA? // 20 // avimRzyakAritAyAM niyatamanathe puraHsthitaM pazya / zalabho labhate rabhasAdabAyAM haribabhasmIbhAvaM na vahau kim ? // 21 // uktaJca-"sahasA vidadhIta na kriyAmavivekaH paramApadAM padam / vRNate hi la caritaM vimadhyakAriNaM, guNalubdhAH khayameva sampadaH // 22 // " dAkSiNyanidhe ! kimidaM dAkSiNyamapatrapA'pi kA'tra 105pde| yenAnyArthavinAzaH prollAsaH prakRtimalinAnAm // 23 // adyApi kimapi kathamapi vicArya kiJcinmiSaM ca 132 paridhArya / paryavasApyo nRpatirnijArthanAzI hi sRDhatamaH // 24 // zrutveti sAtvikaH so'bhidadhe mugdheva kimidamabhidadhiSe / prANAnte'pi pratipannamanyathA kathamivAstu satAm ? // 25 // kAtara ekAturahattarasA'pi vimuJcati || pratijJAtam / na tu sAhasikaH kacidapi vidhuriva vidhure'pi lakSmamRgam // 26 // uktaJca-"alasAyaMteNavi sajaNeNa je akkharA smullviaa| te pattharaTaMkukkIriya vana hu annahA huMti // 27 // chijau sIsaM aha hou baMdhaNaM cayau sabahA lacchI / paDivanapAlaNesuM purisANa jaM hoi taM hou // 28 // " kiJca svIkRtakRtye purato yadi ko'pyanartha AzaGkhyaH / tattyAge niSTatayaH sampratyevApavAdastu // 29 // yAsyAmyavazyametatkAryakRte tena yaavissytyaa| nyAyya pathi pathikAnAM yadvA samameva viSamamapi // 30 // mama kA'pi mAmakInA nahi cintA kintu tAyakInoccaiH / hariNAdhipa iva hariNIM mA hArSIdeSa nRpatistvAm // 31 // zrutvA taduttamatvAvyabhicaritaM cAra bhASitaM bhartuH / muditArditA ca virahAtaGkAtsA gadgadamagAdIt // 32 // evaM yadi tatpanthAH prANeza ! zivasta 70888 Jain Education anal For Private Personel Use Only A mjainelibrary.org Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // vAstvapi smstH| zreyasvI ca yazasvI prasadya sadyaH smaagccheH||33||mccintyaa ca citayA mAdhAkSIH khatanumatanuvuddhyA yat / srakSyAmi zIlarakSAM dakSAH khalu tatra kulllnaaH||34|| vijJApayAmyavijJA'pyahamekaM jIvitaM nijaM rksseH| avicAryakAryakaraNAtpataGgamaraNaM tu mA kArSIH // 35 // yataH-"jIvan bhadrANyavAnoti, jIvana puNyaM karoti ca / mRtasya dehanAzaH syAddharmAdyuparamastathA // 36 // priyatama! yadvA zikSA dakSANAM kA viziSya puruSANAm / lehagrahilA mahilAstadapi vadantyeva yattadapi // 37 // snigdhAM mugdhAM mugdhAGganAgiraM tAM sudhAkiraM suciram / pItvA prItaHprAsthita dakSiNadizi dakSiNaH kSaNataH // 38 // sattvaikasakhA khasukhAdjastyajanmakSu sa viSayagrAmAna / niHsaGga iva babhAse smdhikvegaikkRtrnggH||39|| vikaTaM taTinIbharnustadaM sphuTantaM tu vIci-181 nirghAtaH / so'gAt kramato'kramamiva kimiva dIyo'thavodyaminAm // 40 // pArAvAramapAraMbhISmAkAraM nRbhidusattAram / darza darza bhavamiva bhavyaH sodvevijAmAsa // 41 // dhyau ca niSiddho'pi priyayA prApto'tra ydbhvissytyaa| vAridhivihitAtaGkAM kathamiva laGkAM vrajiSyAmi // 42 // naivAtra yAnapAtraprabhRtirupAyaH prarUpyate tjjnyaiH| kAryamakRtvA ca kathaM kRtapratijJo nivarte'ham ? // 43 // prAg dhIvaro'pyavApya (pica) devenaiveyatI bhuvaM mahatIm / tenaiva yadbhaviSyo'bhavan bhaviSyAmi kathamadhunA? // 44 // dhruvamekajIvarakSAphalaM mayA tucchavittamiva sakalam / laghu bhuktaM tadyuktaM daridravanmama suduHkhitvam // 45 // tejascyapi nistejAstatrAjani saiSa yanna tacitram / yattejo'dhipaterapi dizi tasyAM hIyate tejH|| 46 // yadA-nRpateH sa sevako'jani nistejAstatra yanna tatkAryam / pari - -- riainelibrary.org Jain Education anal Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati.sUtram // 47 // hIyate hi tejastaddizi vizatastvinasyApi // 47 // ajaDAzayo'pi so'yaM jaDAzayasyaiva saGgamadhigamya / jajJe|81 jaDAzayastatkSaNe kSaNaM kiM vidheyavidhI ? // 48 // paridhArya dhairyamuccaizcetasi punareSa cintayAmAsa / kimanucitAM yAM harivakAtaratAmAtura iva hA vahAmi mudhaa||49|| adhijaladhi sAhasavazAdvizAmi sahasaiva bhavatu yadbhavati / ekaivala caritaM gatimahatAM svIkRtakaraNaM hi maraNaM vA // 50 // iti nirdhArya sa dhairyAcetovRttiM vidhAya dhutakampAm / jhampAM 133yAvatpradadAtyapAMnidhau bhayasRjAmavadhau // 51 // udadherdevastAvattuSTaH praagdtttdvraakRssttH| prAdurbhUya praNayAdamaNazraNa bhadra ! kiM kurve ? // 52 // jIvadayAniyamaphalaM kimapyaho! nistulaM yadavilambAt / mama vismRto'pi |nidhiriva vidhure khayameSa AvirabhUt // 53 // iti cintayan sa tuSTastaM pratyAcaSTa ziSTadhIH spaSTam / naya mAM laGkAmapanaya zaGkAmiha kAryanirvAhe // 54 // harimiva haribalamamaraH kAliya iva vipulmtsyruupdhrH| pRSTe kRtvA prasthaprathe pratasthe'tha pathi pysH|| 55 // kulyAmiva kulyApatimatulyamullaGghaya sa laghupavana iva / laGkopabanamanaiSIdamuM mahAyAnapAtramiva // 56 // sarva kapuSpaphalaM vidyaavidhisiddhvividhvRkssgnnm| taM vIkSya vIkSaNIyaM kSaNamatha vidyAdharodyAnam // 57 // antarbahizca pUrNavarNazriyamAnyakhecarAM khamiva / bAlenduniSkalaGkA laGkAM% saviveza pezalamut // 58 // yugmam // tasyAH suSamAmamRtaM dRgbhyAM sukhamApiyaMstRSita iva sH| kautukataH kApya- 1% // 47 // vizadvivazaH zUnye kanakasadane // 59 // aghaTitahATakakUTAnmeroH kUTAniva sphuTAMstatra / ThikkarikArAzIniva suvarNadInAragururAzIn // 6 // nicayIkRtAMzca mauktikanikarAn jUparNAhakaNagaNAn kintu / guruguJjApuJAniva Jain Education Kational For Private Personel Use Only alinelibrary.org Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navadIvyadviTumastomAn // 31 // sphaTikAn khaTikAkhaNDAniva badarANIva padmarAgamaNIn / jAtyatarahIrakANAM prakarAn kila zarkarAzakalAn // 3 // tRNamaNinivahAniva hAritaravRNIn bahutarendranIlamaNIn / nicayavihitAni jambUphalavat kila riSTharatrAni // 63 // anyAnapi vividhamaNIn gaNIkRtAn karkarAniya pracurAn / indhanavada dhanacandanadArUNi sugandhacArUNi // 6 // rAzikRtAniva rAzivajavadadRSyANi devadRSyANi / susthUlakambalAniya kambalaratnAni nRlAni // 65 // uccaiH zreNikRtAnAM hiraNmayInAM maNimayAnAM ca / bhANDAnAmutripuTIH paTIyasIsRnmayAnAM tu // 66 // aparamapi gRhopaskaramAsanazayanAdikaM tathArUpam / pazyannutpazyatayA visiSmayAmAsivAneSaH // 6 // aSTabhiH kulakam / IdRkasmRddhiramyaM hayaM zUnyaM kimetaditi vimRzan / avizattasminnapavara-1 kAntaH kamalAnta raliriva saH // 68 // saubhAgyaguNavizAlAM bAlA navayauvanazriyaH zAlAm / nizcetanA mRtAmiva sa tatra vIkSyeti cintitavAn // 19 // iha dhAgni kimiyamekA'pyavinaSTasupuSTavaravapuSTamakA / kiMvA mRteva patitA yadivA ko veda daivagatim ? // 7 // ISadviSAdavismayavAn saivamavaikSatAmRtasupUrNam / tUrNaM tumbakamekaM gatamucca vitamivAsyAH // 71 // pAnIyadhiyA sudhiyA dayAlunA''dAya tadamunA ca tataH / sA sarvAGgamasicyata parahitaparatA hi stprkRtiH||72|| susotthiteva tatkSaNamuttasthau sA'tha susthitA sthAtum / puratastamekSya dakSetyapipriNat praNayagarbhagirA // 73 // uttama ! tavottamatvaM nirNinye'nyopakArasAratayA / tadapi vada ko'si kutra ca vasasi kimartha tathA'trAgAH? // 74 // so'pyAha madanavegAhvayasya nRptervishaalpurbhrtuH| sevA lainEducation For Private Personal use only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram rItiraho ? // 79 // piAmArA kusumazrI mato'smi tanujAyatane / puSpavaTukaH prakRtyA kaTa kRtAM sthito dhari harivalanAmA'smi maanytmH||72|| laGkAvibhorvibhISaNanAmno rAjJo nimantraNArthamiha / prahitaH mApaM divyAnubhAvato mInayAnasthaH // 76 // atha kathaya yathA'vasthitavRttaM tvamapIti tena sA proktA / proce prAcya-15 praNayAdivodbhavatparamaromAJcA // 77 // laGkApateH pitA me puSpAnayanAya devatAyatane / puSpabaTukaH prakRtyA kaTukaHla caritaM kaTukarmakartA ca // 78 // kusumazrIsukumArA kusumazrI mato'smi tanujA'sya / viSahAriNI viSabhRtomaNiriva 161bhavaviSamarItiraho? // 79 // pitrAnyedhuH sAmudrikakuzalaH pRSTa ityabhASiSTa / asyAH sulakSaNAyAH patiH pRthivyAH patirbhavitA // 8 // yaduktam-"bhRGgArAsanavAjikuJjararathazrIvatsayUpeSubhirmAlAcAmarakuNDalAGkazayavaiH zailai jaistomaraiH / matsyakhastikavedikAvyajanakaiH zaGkhAtapatrAmbujaiH, pAde pANitale narA nRpatayo rAjyo | bhavanti striyH|| 81 // yadbhAle syAt trizUlaM sA, svAminyakhilayoSitAm / hasantyAH svastiko yasyA, bhAle dRzyeta sA'pi ca // 82 // antarbhuvo lalATe vA, mazakena ramAnvitA / rAjJI cApi kapole ca, vAme miSTAnnadhIbhivet // 83 // hRdi tilakalAnchane vA raktAbhe dhaanydhnsukhopetaa| rAjJo'mbA patnI vA lohitamazakAnnasAgra-2 juSaH // 84 // zrutveti rAjyalobhAdiyeSa mAmeSa meSa iva mUrkhaH / udboDhuM dhiga lobhAndhamunmAgaikagamanaparam // 8 // 'ratidhA dIhaMdhA jaccaMdhA mAyamANakovaMdhA / kAmaMdhA lohaMdhA ime kameNaM visesaMdhA // 86 // lobhaH sarvavinAzI-ISnel tyanivartitadekadurmatiH sa tataH / manmAtrAdikhajanaiH saparijanairgADhamudvignaiH // 87 // sahasA zmazAnataruriva pathikaidUreNa tatyaje'pi nijaiH / anucitacintanamapi hA davadahanaH snehavanadahane // 88 // yugmam // cANDAlAdiva|9 lain Education For Private Personal use only Orainelibrary.org Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caNDAttasmAddaraM ninakSumAkSepAt |maaNtu sa bandhadhRtAmiva nityaM niruNaddhi durbuddhiH // 89 // niHzUkahRtprakRtyA kRtyAyitavidyayA sapadyapi mAm / kRtvA mRtAmiva bahiH sa yAtyanAryaH svakArye ca // 10 // gRhamAgatazca punarayametasmAttumbato'mRtaM lAtvA / siktvA kila mAM tvamiva projjIvayati khakRtyakRte // 11 // IdRgviSamanimagnA kathamapi mRtimapyabhIpsurahamasmi / samucitamanucitakRtyAcaraNAtprANaprahANamapi // 92 // tvAM prArthaye ca kiJcit prArthitakalpadrumAdriyathAzcet / prArthitasamarthanaM khalu mUlaprANAH sugunntaayaaH||13|| taduktam-"dukkhANa eu dukkhaM guruaM guruANa hiyayamajhami / jaMpi paro patthinjai jaMpi pare patthaNAbhaMgo // 14 // " mAmanuraktAM pANigrahaNavidheranugRhANa subhagAgya ! / yasyAH prAktanapuNyarAkRSTa ivAtra smgNsthaaH||15|| mama jIvitamapyevaM syAhattaM tvadvazaM ca macittam / samprati ca lagnavelA'pyatulA tadalaM vilambya vibho ! // 96 // sa ca tasyAstadvacanaM nizamya samyag vitarkayAMcakRvAn / ahaha ! mahimA mahIyAn sakRtkRtAyA api kRpAyAH // 9 // adharIkRtAmarIzrIryatvacarIsundarI parIrambham / urarIcarIkarItyapi khacaraparIhArato me'pi // 98 // ahaha mahabhAgyamaho mameti muditastadeva daivatavat / tAM mAnayannanaiSIt pANIkRtya prasattipadam // 19 // saslehamAha sA'pyatha harimiha te jIviteza ! zivamicchoH / pApasthAnaka iva vaina sAmprataM sAmprataM sthAtum // 200 // mA jAtu puSpabaTukaH kopATopAdanarthamapi kArSIt / jJAtvedamataH prasthIyatAmitaH sthAnatastvaritam // 201 // alamaphalena bibhISaNanimantraNenApi yanmanujakArye / khacarendrA indrA iva nAyAnti yathA tathA kacana // 202 // atrA tica lagnavelA'pyatUlA mahIyAn sakRtkRtA me'pi // 98 // bhA.pra.sU. onal jainelibrary.org Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram | // 49 // gAthAgamananimantraNakRtyapratyAyanAya nRpatestu / satyapratyayamasmAdrAjJo'bhijJAnamAneSye // 3 // ityabhidhAya vidhAyacA kaJcidupAyaM tadaiva nirapAyam / kRtacandrahAsavadanA nRpasadanAccandrahAsamasim // 4 // vijJAbhijJAnakRte sugupta-16 yAM hiMsAmAnIya sA'rpayatpatyai / sAdhayate dussAdhaM sabalairabalA'pi madhyagatA // 5 // yugmam ||tdvddhikrmkaushlcmtkRt | tyAge haristatkRpANamAdAya / saha sahacaryA nijagRhagRhItasArazriyA sa tayA // 6 // lAtvA tadamRtatumbaM siddharasasyaiva / balavRttaM tadamRtamba siddharasatyava 189-216 tumbamavilambam / yogIndra iva yuto'dbhutazaktyA niragAdatha nagaryAH // 7 // yugalam // animiSamanimiSavapuSa / vRSabhamivopasthitaM smRtereva / gaurIgaurIzAviva tAvadhyAruruhatuH sahasA // 8 // atha pathi mithaH kutahalakalanakarasau vizAlapuravipine / tau strIpuMsau prakaTitatathA''zayau tena ninyAte // 9 // haribalacalanAnantaramavanipatiryacakAra svikaarH| nijadhAmni vasantazrIgrahaNAya bhaNAmi tadidAnIm // 10 // prItastataH prahitavAn dAsIsIkRtaH smareNa nRpaH / navanavasuvastuhastA haribalalalanAM prasAdayitum // 11 // antazcittaM kiJcidvicArya sovAca tAH prati prathamam / preSayati kimiti nRpatirnavanavavastUni madbhavane // 12 // prAk zikSitAbhirAbhirbabhaNe nipuNe ! na vetsi tava bhartA / nRpateH prasAdapAtraM prahitazca nRpeNa nijakArye // 13 // ucitAM tadgRhacintAM tattanute nRpatiriti vacaH zrutvA / vaiyAghra sampreSaNamatha cauraM prAharikakarma // 14 // payasazcintanamotoridaM vid-18||49|| ntyapyupAdade sarvam / sumahAn prasAda iti vAk kAmAndhA vaJcanAhIM yat // 15 // yugmam // evaM vastupreSaNakuzalapraznAdinA dinAH katicit / AzAvazato vyaGgyAzayena khalu ninyire rAjJA // 16 // rAjA'hamuttamottamara Jain Education For Private Personel Use Only Totjainelibrary.org Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education maNIspRhaNIya uttamA tvaM ca / lakSakazabdairdRtyetyayamAzayamakRta lakSyamatha // 17 // atha manmathavyathAvAn mukhena dRtyA avAcyamapi vAcyam / kRtavAn svAkRtamasau smarAbdhipUrasya vRddhiraho ! // 18 // tadabhiprAyastasyA dahanaprAyaH zruteH pathA pravizan / dehaM dadAha nahi yat prAgantaH sahanamiha hetuH // 19 // samadhikatApastu tathA vyathAprathAmAdadhe yathA nainAm / vuddhibalasalilamahara hRtyuttarajaDadhiyastasyAH // 20 // pratyAvRttya ca dUtyA kSityAH patyurnivedite'tha tathA / aniSiddhamanumataM syAdityAsIt pramuditAtmA saH // 21 // kAmijanakAmadhenau yAmi nyAmatha ca caura iva nibhRtam / sa madanavegavazo'syAH sadanamagAnmadanaveganRpaH // 22 // kAmaM kAmArtastAM vilokya paramapramodamayamadadhAt / yuktamayuktaM tu satI sA'pyetadarzanAttamadhAt || 23 || antadveSaviSAdau saMvRtya vivRtya vibhramaM va manAk / AsanadAnAdyucitapratipattiM vyadhita sA nRpateH ||24|| mayyapi mahAnanugraha iha ya tpAdAvadhAraNaM vidadhe / ityAdyuktyA''dRtimapyadIdRzaddhIraho sudRzaH // 25 // saMvAda evaM satataM tanuvacanamanassu zasyane satyAH / tasyAstvabhUt prazasyo bhRzaM visaMvAda eva tadA // 26 // satyapyasatIceSTitamasRSTa kaSTaM khazIlapuSTyai sA / kimazucisaGgaM kurute na ketakI saurabhasamRddhyai // 27 // so'tha kRtArthamanyo'bhyadhatta dhnye'vrodhmaanetum| tvAmAgato'smi na yato bhAti vinA kAJcanaM ratnam // 28 // chekoktyA sApyavadannRdeva ! devena satyamuktamidam / paramapriyaM mahAhitahetuH zrutigocarIcakre // 29 // bharttari cintAkarttari sati kintu kathaM nu yujyate tadi| dam / udayazrIrapi bhAkhati bhAkhati sati bhajati na mRgAGkam // 30 // sa vihasya rahasyamapi prakAzayannAha - tional w.jainelibrary.org Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAyaDA huMti // 34 // 35 // tacchuddhinirNayAmazveyamapi tU paNA zrAddhapra ramaNi! ramaNaM te / maraNArthameva viSame kAryamiSAtsaGkaTe'kSaipsam // 31 // ka ca tasya jIvitavyaM vAya'ntarnipatataH 10gAthAtisUtram pratijJAtaH / tadbhaSTazcet pazcAdAgantA tarhi hantA'smi // 32 // ayamArebhe dambhArambho rambhoru ! bata tavaivArthe / yAM hiMsA svIkuru tattarasA mAM dhikkAmAndhAn khagopyabhidaH // 33 // uktaM hi-"kuviassa Aurassa ya vasaNAsattassa | tyAge hri||50|| rAyarattassa / mattassa maraMtassa ya sambhAvA pAyaDA huMti // 34 // " azubhasya kAlaharaNaM zubhakaraNaM sA vibhAvya balavRttaM tadanu jagau / keyaM tvarA narAdhipa ! karAgrage kAmyakRtye'smin // 35 // tacchudvinirNayAvadhi vidhAya dhairya prabho! 217-244 pratIkSadhvam / atyautsukyaM zreyaH prAptamapi trAsayatyacirAt // 36 // urvIzo'pyavimRzanmadvazyaiveyamapi tu pati-16 mRtyoH / nirNayamapekSate tattaM kurve kapaTavRttyA'pi // 37 // tadupAyamAyatihitaM sapadi vidadhyAmidaM hRdi dhyA-18 tvA / vacanamanumatya tasyAH puNyaiH prahito'nugRhamagamat // 38 // sA'pi khavuddhikauzalapAlitazIlA vyalokatAnukalam / AgamanaM nijabha stoyamucazcAtakIvotkA // 39 // atha haribalaH khakagRhakharUpavinirUpaNAya || nipuNAtmA / kusumazriyamudyAne vimucya kusumazriyaH sthAne // 40 // spaza iva sunibhRtavRttyA sametya nijabha-151 zivanasaMnidhau vacana / guptasthitirauSIt sakhImabhi khapriyAM bruvatIm // 41 // yugmam // cirayanpreyAnnAyAtyadyApi nRpastu kapaTataH sphuTayan / tadamaGgalagiramatrAgantA cetkA gatistanme ? // 42 // AdhAsye kimataH paramuttaramiha || // 50 // zIlamAH kathaM dhAsye ? / prANaprahANameva hi zaraNIkaraNIyamidamarthe // 43 // zrutvA sa iti satItvAvyabhicarite nizcaye priyAcarite / atituSTaH prakaTo'bhUjjhaTiti yadiSTaM shubhmivaasyaaH||44|| suvipulapulakotkalikAkA! JanEducatifal For Private Personel Use Only 10 .jainelibrary.org Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ litatanuyaSTiriSTagIstasmai / svAgatapRcchApUrva sarva sA prAha nRpavRttam // 45 // so'pi ca nijavRttAntaM prasthAnavi hAgamaprAntam / kathayAmAsa yathAsthaM premasthAne hi kiM gopyam ? // 46 // rasavazataH sahasoktvA kusuma-1 zrIsvIkRti kRtI so'syaaH| Azaya manasi vikRti khasyAkRta dhikRtiM yAvat // 47 // tAvadavAdIdeSA niHzeSAnandakandalitadehA / sA subhagA madbhaginI vanIsthitA kimiha nAnItA ? // 48 // utkaNThulA mimeliSurahamasyAyAmi saMmukhamidAnIm / viparItalakSaNeyaM kimutAviparItamevedam // 49 // khahRdIti saMdihAne patyau satyaucitIkRte sA'vaka / tyaja nijamiha sandehaM snehaM samyag hRdi vahe'ham // 50 // druhyanti mudhA mUDhA mithaH phalaM 18 svasvakarmavazamiha yat / uktvetyanupatimagamat sA sumukhI saMmukhamamuSyAH // 51 // tAmAyAntIM dRSTvA hRSTA paryulla-18 lAsa sahasA saa| vikasitirucitA kusumazriyo vasantadhiyo yoge // 52 // te padapatanAliGganakuzalapraznAdi|bhirmiyazca tathA / saprema samagasAtAM yathA''pnatAM satyabhaginItvam / / 53 // na sapatnI svasapatnImapi saudaryAmajayaMtaH lihyet / te tu vijAtIye apyatisnehAvahaha patibhAgyam // 24 // tAbhyAM sahitaH svahitaM kimapi |vimRzya prakAzya kiJcidasau / kaJcit puruSaM preSIt khAgamanajJaptaye raajnyH||55|| gatvA so'pi babhASe vibhISaNaM nRpa ! nimacya tatputrIm / pariNIyopavanamiha prApadaho! haribalaH kuzalI // 56 // vAkyena karNajAhAvagAhinA'nena nihata iva hatadhIH / dadhyau dharAdhavo'nyaddhyAtaM jAtaM tu dhigihAnyat // 57 // kathamayamagamallaGkAmalabhata laGkApateH sutAM ca katham ? / satyamasatyamutedaM samprati kartA'smi hA ! kimaham ? // 58 // zizupAla iva Jain Education A nal For Private & Personel Use Only mainelibrary.org Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram sa lolaH kSamApAlacakSubhe yadabhyadhikam / sahasaiva haribalasyAgamane tat kimapi nahi bha(na)vyam // 59 // dhA_-181 10gAthAmavaSTabhya punaH kuto bhayaM me'kutobhayasya tataH / bahumAnadAnapUrva hariM nirIkSe parIkSe'pi // 60 // dhyAyanniti yAM hiMsAgurukRtyaM kRtamateneti taM yutaM priyayA / prAvIvizadvizAMpatiratucchamahimotsavaiH svapuram // 31 // prApayya so'pi tyAgehArajAyAdvayaM svasaudhaM ca saudharasatumbam / nRpasabhamAgatya nRpaM tadaiva daivatamivAnatavAn // 12 // bahu satkRtya sa balavRttaM 245-272 rAjJA pRSTo'bhASiSTa ziSTadhIH spaSTam / kaSTAtprabho ! prakRSTAtkRtapUrvI kRtyamantrAgAm // 63 // tathAhi-calitoDahamitaH katicid divasaiH sannidhimapAnidheH prApam / taM dustaraM tarItuM tvazaknuvAn bADhamudvivije // 64 // tAvadvADauM rAkSasamabhimukhamAyAntamekamadrAkSam / nAspAkSaM bhayamatha taM laGkAsyaupayikamaprAkSam // 65 // so'pyA-| | khyadyaH puruSaH pauruSataH kASThabhakSaNaM kuryAt / tasyaiva hi laGkAyAM bhavetpravezazca mAnazca // 66 // vinizamyeti vyamRzaM nizcayika nidhanamatra sAMzayikam / laGkAgamanaM tu tadapyavazyakRtyaM prabhoH kRtyam // 67 // dhika sevakabruvaM taM yaH prabhukRtye bibheti bata mRtitH| kAryAzayA'pi maraNaM zlAghAkaraNaM hi subhadAnAm // 68 // ityurasikRtya satyapratipattirahaM vicintya mRtyucitAm / mahatIM citAM nitAnta hutAzamuddIpayAmAsa // 69 // iha sahasA| sAhasataH prAvizamacirAca bhasmasAdabhavam / kaH syAtkAlavilambaH prajvalane jAjvalajjvalane // 70 // tadbhasma-18 vismayAspadamupadevAdAya vRttamabhidhAya / vyaktaM muktaM naktaMcareNa khacarezituH purataH // 71 // sAttvikavRttyA'dbhutayA | tayA'tituSTaH khazaktitaH sa nRpaH / saramiva bhasmIbhUtaM bhUtapatirmAmudajijIvat // 72 // tatsamayamutthite mayi Jain Educatio n al (OJw.jainelibrary.org Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nRpendra ! tadrUpa eva deva iva / sa bhRzaM prazaMsanaparaH paramAgrahataH sutAM prAdAt // 73 // tenaiva tena mahatA mahena| vIvAha aavyonvyoH| pradade ca divyadRSyAbharaNadraviNAdi bahu mahyam // 74 // karamocane ca tasyAH samAda| de'zvIyahAstikAdi na tu / api dIyamAnamatrAgamanapratibandhahetutvAt // 75 // atraiva nivasa sAdhaya vidyAMza vidyAdharIbhavAbhinavAn / bhukSva ca bhogAnapi navavallabhayA'bhinavabhavaneSu // 76 // iti khecarezvare baMbhaNati| bhaNAmi sma nijasutavivAhe / tvAM deva ! nimantrayituM prahito'smi vizAlapurapatinA // 77 // zithilIkRtya tatastatkRtyamahaM kathamiveha tiSTheyam ? / niSTheyaM khalu mahatAM parakRtyakRte vkRtyhtiH|| 78 // sadyaH prasadya tannaH |pAvaya pAdAvadhAraNena puram / so'pyAha yAhi tarhi khayameSyAmo'hi vaivAhe // 79 // etadviSaye rAjJA'bhijJAna-11 madastvamarpayeritivAk / khaM candrahAsakhaI mamArpayAmAsa divyamasau // 80 // tenaiva daivazaktyA saMpreSi sapriyo'pya hmihaashu| harirityuktvA pradade nRpAya nipuNaH kRpANaM tam // 81 // tAdRkanyAkhaDAbhijJAnAttattaduktiyuktyA ca / mene'khilamapi nRpatistatsatyAsatyamapi satyam // 82 // satyAdhAramasatyaM satyaM pratyeti satyameva janaH / karpUrapUramilitaM karpUratayaiva reNugaNam // 83 // kANaH kAka ivaiko dhUrtI mantrI na tadbaco mene / manasA vacasA tu na so'pyapAcakAra cchalAlAbhAt // 84 // nRpasarpa pizunacaurakSudrasurazvApadArizAkinyaH / duSTA api kiM kuryuzchalaM vinA nissphlaarmbhaaH||85|| paTukapaTAdativikaTe kSipto'sau saGkaTe mayA kudhiyaa| madacanakRte bhasmIbhUtastvayamuttamatvamaho! // 86 // sanmAnyatamastadayaM vicintayannevamavanipaH sabhyAn / pratyAha Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only Karjainelibrary.org Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti0sUtram // 52 // sAhasamaho ! aho ! pratijJAtanirvAhaH // 87 // saubhAgyabhAgyasaGgatiraho ! aho ! aspRhA ! nijArthe'sya / 10gAthAkhakhAmikatyakauzalamaho ! aho ! me suhRtparamaH // 88 // zlAghAmanaghAM ghoSan kSitipatiriti saccakAra sAra-bAyAM hiMsAtara nuSyabhUSaNAyaiH prajighAya gRhaM sa bahumaham / / 89 // tAttvikavRttidharme sAttvikavRttizca viSamakA-tyAge hariAyeSu / kiM vA kAmagavIvatkAmitamamitaM tanoti nahi // 10 // tasyetyasamasamRddhiM darza darza spRhAvahAM bahuzaH / / / tatkRtakRtyAkaraNAttadA nininduH sadasyAH kham // 91 // api kAtaraH pravIrAvadAtamavadAtasampadaM pazyan / / 273-300 labhate'mlikAvilokakadantodakasaMplavAyitatAm // 12 // tatprabhRtipatiparamaprasAdapAtrasya tasya kimapi yshH| tadabhUdhadbharinutau puramakhilaM bhukharamukhamAsIt // 13 // kopo bhayena lobhodayena mAnaH sukhena duHkhamiva / snehaH kalahena mahena zuga viSAdazca harSeNa // 14 // kAmagraho'titIvo'ntaritastadvattavismayarasena / avanipatera-18 jani tataH zanaiH zanairmandamandataraH // 95 // yugmam // saGkalpayonijanmani mUlaM saGkalpa evaM natvanyat / saGkalpasya vikalpAntareNa nAze tu so'stu kutaH ? // 96 // yaduktam-"kAma ! jAnAmi te rUpaM, saGkalpAt kila jAyase / na tvAM saGkalpayiSyAmi, na ca me tvaM bhaviSyasi // 17 // sa ratiprItiratAbhyAM tAbhyAM dvAbhyAM dvidhA priyatamAbhyAM / saratiprItiH smara iva harirazubhalakSyacarito'sau // 98 // asahiSNurimaM haribalamahimAnamamAnamatsaraH sacivaH dauSTyA bhUvibhubhuktyai yuktyainaM prerayanitarAm // 19 // bahubahumAnAvarjitamanA manAgmugdhadhIH kdaa|cidth| api vAritaH priyAbhyAM pracakalpa sa samagrasAmagrIm // 300 // avibhAvya bhAvyanartha bhuktyarthaM pArthivaM sapa Jain Education a l For Private & Personel Use Only Jorjainelibrary.org Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rivAram / matryAdikairapi samaM nimatrayAmAsa sollaasH||shaayugmm // bhuktisamaye ca tAbhyAM navanavaveSAn vidhAya savizeSAn / pariveSaNAdi vidadhe vakauzalaM darzathitumatulam // 2 // pretagrahazchalAdatidauHsthyAdAdhiH kupathyato vyaadhiH| kunayAtkuyazaH kopaH kaTUktitaH zoka issttmRteH||3|| jaladaninadAdalakazvAviSamanilAcca vahiriva rAjJaH / taddarzanAnmanobhUH prAdurabhUdapyasana prAyaH // 4 // yugmam / / iyatIH sudatIH kautaskutIH kRtI, prAptavAn pratIte tu / de eva hanmyamuM cedimAstadAnIM mdaayttaaH||5|| iti tarkAt karkazahadbhukto'sau satkRtaH khsdmgtH| bhAvaM vibhAvya jagade durmatisacivena sacivena // 6 // kRtaratipoSe yoSe ime ubhe eva deva ! jaaniiyaaH| anurakte bhaktiM tava navanavaveSaistvapUpuSatAm // 7 // tacchavaNAddharaNidhavo dviguNaraNaraNakamudRNannagRNAt / mannin ! mantraya harimRtyUpAyamAyatihitaM tarhi // 8 // khala iva labdhAvasaraH sacivaH provAca deva ! harivacanam / vaJcanaparaM nRNAM yat ka jIvanaM pravizato jvalanam ? // 9 // yamarAjAhvAnamiSAdakSepAt kSipyate tadagnau sH| aSaDakSINaM kSoNIramaNo'pyanubhaNitavAMstadidam // 10 // dhiga dhim dhRSTAn duSTAn pApiSTAnavamatAnyabhavakaSTAn / ye durdhiyaH parebhyo'pyAptatayA durdhiyaM dadate // 11 // harimAhvAyya narendro'nyadA'vadad yujya te na te suhRdaH / AdeSTuM tadapi vadAmyananyasAdhyaM hi naH sAdhyam // 12 // nimimantrayiSo'smi yamaM samaM suraiH K/kiGkarairihodvAhe / vahipravezasAdhyaM siddhyati tatkintu bhavataiva // 13 // siMhasya sAhasajuSaH sujanasya ghanAgha nasya zazinazca / bhAnozca bRhadbhAnorananyasAdhAraNI zaktiH ||14||saattvikmukutt ! prAgiva tatsAdhaya sAdhya Jain Education lainelibrary.org a For Private Personal Use Only l Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra tisUtram // 53 // |miti vibhorvacanam / sacivaprapaJcaracanaM nizcitya sa cintayAMcakRvAn // 15 // prAgvaduSTaM nyadizakSmApaH pApa 4|10gAthAsya dhIsakhasya dhiyaa| dhim bhuktisatkRtiphalaM yadvA yuktaM kupaatre'dH||16|| yaduktam-"upakRtireva khalAnAMyAM hiMsAdoSasya mahIyaso bhavati hetuH / anukUlAcaraNena hi kupyanti vyAdhayo'tyartham // 17 // prAguktakathA vitathA mA tyAge haribhUdityabhyupetya bhUpoktam / kAJcidvicintya ca dhiyaM nyavedayaddayitayoH sa tataH // 18 // prAgvAraNAttu tAbhyAM balavRttaM |kimapyupAlabhya sabhyamabhyuditam / AdhAsyAvaH svadhiyA sAdhutaraM tvaM ciraM jIva // 19 // atha pArthivaH purAha-11 301-328 hiracIkarahArubhizcitAM nicitAm / prajvalitAM jvAlayituM yazaHzarIraM skhamiva sarvam // 20 // bahamAnaM darzayituM pratyAyayituM parAMzca saparikarau / atha taM saMpreSayituM samIyatuH kSitipamantripatI // 21 // kimidaM vidambhamathavA sadambhamatisambhrameNa samamilata / tatra ca vicitravacanAH paurajanAH prekSituM kutukam // 22 // tAraka iva navapayasaH pUre dareNa pazyatAM teSAm / kiJcitpravicintya citAvahAvahAya sa viveza // 23 // taiH spaSTameSa | dRSTaH praviSTamAtrazca bhasmasAdbhUtaH / hAhAravAzrupAtaiH zucA mudA tvadhipasacivAbhyAm // 24 // harihariharibala-16 nAmA haridhAmA dhIravIrakoTIraH / kapaTenAnena mudhA vasudhAdhIzena dagdhaH kim ? // 25 // A jJAtamasya lakSmIlalanAlubdho dhruvaM vyadhAdadhipaH / durthIsakhadhIsakhyAdIdRkSaM dhigadhamadvitayIm // 26 // ityAdi tadaiva tayoni|ndAdvaitaM jane'janiSTa ytH| prasarIsarIti durgandhavadugraM hAImapi pApam // 27 // hariratha saMsmRtajalanidhisurasa-12 |nidhito manAgapi na dagdhaH / pratyutajAtyottaptasvarNamivoddIpradIptirabhUt // 28 // aJjanasiddha ivAjani janaira Jain Education anal ainelibrary.org Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 34 // minyau mAyaneti yujyatayA sevaka zyazca tatkSaNe sa ttH| sthitvA kApyapadoSapradoSa eva svagRhamAgAt // 29 // muditAbhyAM dayitAbhyAM suvismitAbhyAM kRtasmitAbhyAM ca / sikto'bhUttumbagatAmRtena suravaJca divytnuH|| 30 // anyakRte kaSTakRtAM vipadapi sampadyate sapadi sampat / agurorna kiM garIyAn dhnaadgndhprbndhvidhiH||31|| yAvatpremAlApaM tanoti tAbhyAM sa tAvadAvasathe / tatrAjagAma kAmaM prakAmamattaH kSaNAkSmApaH // 32 // tAbhyAmabhyAyAntaM bhUdhavamavagatya patyurityUce / gUDhaM sthitvA kiJcitkauzalamavalokaya priya ! nau // 33 // vihite tathaiva hariNA hariNAkSyo kSoNipasya sAkSepam / pratipattimAsanAdyAM dakSe nyakSAmasRkSAtAm // 34 // papracchatuzca samprati kimAgamo deva ! devapAdAnAm / so'pyAha grahila iva svayaM hasannullasaMzca bhRzam // 35 // kAminyau mAninyau no jAnAthe kathaM pRthUtka-18 NThaH / AnetumAgato'haM yuvA yuvAmiha nijAvAse // 36 // te pAhatustatastaM netastava neti yujyate vaktum / seva-16 kajanasya janakaH poSakRte yatprabhuH prathitaH // 37 // pararamaNI suraramaNIramaNIyA'pyAzu supariharaNIyA / sevakaramaNI tu nRNAM snuSeva dUrAdvizeSeNa // 38 // rAjA bhavetprajAnAM daNDavidhAnAdakRtyavinivArI / yadi so'pyakRtyakArI vinivArI tarhi kastAsAm ? // 39 // yAmikatastAskarya dhATIpAtazca rakSakanarebhyaH / pAnIyataH pradIpanamidaM tamaHprasaraNaM trnneH||40|| tava ko'yamasaddhaha iha mAmete yaduta kAmayiSyate / prANAnte'pi hi nAvAM zIlaM klussiikrissyaavH||41|| yataH-"varaM zRGgottuGgAdguruzikhariNaH kvApi viSame, patitvA'yaM kAyaH kaThinadRSadantarvidalitaH / varaM nyasto hastaH phaNipatimukhe tIkSNadazane, varaM vahau pAtastadapi na kRtaH zIlavilayaH Jain Educatio n al For Private Personal use only Jw.ininelibrary.org Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra Singer" tadvirama virama virasAt pararamaNIramaNapApataH paramAt / yadanItirItirItipratAna iva RddhitAnavakRt ||10gAthA // 43 // yaduktam-"satyapi sukRte karmaNi durnItirevAntare zriyaM harati / taile'nupabhukte'pi hi dIpazikhAM haratiyAM hiMsA vAtAlI // 44 // zreyaskAmena tataH pravartitavyaM naye na punaranaye / naya eva sarvasampanmUlamalaGkArakazca nRNAm | tyAge hri||53||1||45|| yataH-"meSu salilaM sarpireSu madane mnH| vidyAkhabhyasanaM nyAyaH, zriyAmAyaH prakIrtitam // 46 // valavRttaM zrutena buddhiH sukRtena vijJatA, madana nArI salilena ninngaa| nizA zazAGkena dhRtiH samAdhinA, nayena cAla- 329-356 thiyate narendratA // 47 // " ityAdi navanavoktyA navanavayuktyA'pyabodhi naiva nRpaH / abhinavamahAjvarAdau sadau4I padhAyapi mudhA bhavati // 48 // pRthumanmathadurvyathayA kathayAmAsAtha pArthivaH kthmaaH| prArthanapare narendre mayyapyathi nAnurajyethe // 40 // mA patizaGkAM kurutAM tadarthamevAsya bhasmasAtkaraNAt / yuvayonavathostasmAd gatirahameveha rtihetuH|| 50 // abale balAdapi yuvAmabale avalepavAna grahItA'ham / tatkharasenAgacchatamatuccha evaM || mithaH lehaH // 51 // zrutveti jagadatuste dhiga dhRSTadhvAGga iva niSiddho'pi / kaTu raTasi kapaTapaTudhInikaTataTasthaH kathaGkAram // 52 // apasara dUre no cellabhase rabhasena pApaphalamatulam / setyukto'haGkArAtkaroti yAvad balAtkA ram // 53 // kusumazriyA sa tAvat sadyo vidyAbalena dRDhabandhaiH / taskarabandhaM baddhA'pAtyata peturyathA dantAH IS // 54 // vizadA vayaM sadA'nyopakAriNazcaiSa sakaluSo'nyeSAm / apakArIti kimetatyaktvA dantA gatA dUre R // 55 // durnigraho'pyanagrahaH sahAhaMkRtigrahaH sahasA / atibhIta iva dvijavarasArtho'nazyattadA tasya // 56 // Jain Education W onal For Private Personel Use Only IALMAjainelibrary.org Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRDhapAzavandhabandhanadazanabhraMzotthayA mahAvyathayA / atha du:sthitaH sa gADhaM manda ivAmandamAkrandan // 57 // lAlAkrandaradacyutibhUpAtAzrIkatAdinA''pa tdaa|s yuvA'pi vAIkaM hA lAbhecchormUlamapi nssttm||28||uktshc"ktipydivssthaayini madakAriNi yauvane durAtmAnaH / vidadhati tathA'parAdhaM janmaiva yathA vRthA bhavati // 5 // paradArariraMsAyAmapi hI niviDaM viDambyate jantuH / dRSTiviSaduSTaviSadharadRSTAvapi vA na kiM mRtyuH // 60 // saGkandanaM kSiteratha vIkSya kRtAkrandanaM vigataradanam / atihInadInavadanaM kRpayA sA'vaka kRpAsadanam // 1 // tattatparapApaparo'pyapArakRpayA''rdrayA mayA tvarayA / api mokSyase'tra na punaH paratra devena narakAdau // 12 // mA punarevaM kArSIrityAdyupadizya bandhanAnyasya / vinirasya tasya tarasA duSkarmANIva mUrttAni // 63 // jhaTiti tataH susthAnaHsvasthIbhUtaH sa bhUtalastho'pi / yadvA haripriyAyAH prasAdataH kiM suduSpApam // 64 // khaM bahu zocannuccairamaMdamandAkSamandamandagatiH / anutaptaH saviguptaH suguptamAptastataH svagRham // 65 // ativAhya bAhya-19 sukhadairaupayikaistAM nizAM vizAM netA / kiJcinmipapihitamukhaH prage hiyA''sthAnamAsthitavAn // 66 // matryAptatayA viditAttadudantAdviditatattva iva bhvtH| bhayavismayakaruNarasaiyugapadivApatrirUpatvam // 37 // atha hriblo'vlokitsklkltraaticitrtrcritH| nRpatI gRhAdgate sati prati priye tatpriyaM prAha // 68 // anucitakartunRpateH samucitamevedamAdadhe dvAbhyAm / AsphAlanaviplavamRte pratyeti na jAtu yanmUrkhaH // 69 // mantrI tvasya dharitrIdhavasya durbuddhidAnato dmbhii| kupathe prasthApayitA rathasya duHsArathiryadbat // 70 // nRpatirnarazca nArI turagasta prA.pra.sa.1. Cltional For Private Personal Use Only Jw.jainelibrary.org Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram / / 55 / / Jain Education trI ca zAstramatha zastram / cArutvAcArutve syAtAmeSAM parAyate // 71 // uktaM hi - "ballI nariMdacittaM vakkhANaM pANiaM ca mahilAo / tattha ya vacca'ti sayA jattha ya dhuttehi nijaMti // 72 // " durmantriNaiva nRpatirjvara iva viSameNa saMnipAtena / duSpratikArastatprAg yuktastasya pratIkAraH // 73 // duSTAzayazca jIvannahivanna hi jAtu muJcati prakRtim / tad dhruvamanarthamUlaM samUlamunmUlanIyo'yam // 74 // kA'stu ca kRpA kRpAlorapi ghAtye durnayAdamAtye'smin / nanu damanaM duSTAnAM ziSTAnAM pAlanaM nyAyyam // 75 // dambhaprapaJca evopAyastannigrahAya nirapAyaH / tatkRtadambhAnusRterdambhI dambhena yatsAdhyaH // 76 // kavayo'pyAhuH - " vrajanti te mUDhadhiyaH parAbhavaM bhavanti mAyAviSu ye na mAyinaH / pravizya hi nanti zaThAstathAvidhAnasaMvRtAGgAnnizitA iveSavaH // 77 // " mantravidAM kila mantra: sarvatra zlAghyate catuSkarNaH / SaTkarNo'pyasya punaH zlAghyo'bhRdbhAvi siddhiphalaH // 78 // SaTkarNa mantramasAviti kRtapUrvI smRtAbdhisurasakhyAt / dRSyAbharaNairdivyairdivyaM navyaM vyadhAdveSam // 79 // saha raudrarUpamarAve tripratirUpa divyapuruSeNa / prAtargatazca nRpateH parSadi harSAdanaMsIttam // 80 // harimiva divo'vatIrNa haribalamavalokya sakalalokayutaH / tAdRzadeSavapuSaM vyaseSmayIt kSmApatiH so'ntaH // 81 // dhigmavico'vayaM | niravadyaM kintu kRtyametasya / sAkSAdrakSApuJjI bhUto'pyayamAyayau yadiha // 82 // iti nirNayatA kSoNIbhRtA mahA| sAhasikya ! sahasA'gAH / kathamiha ko'yaM ca pumAniti pRSTaH so'pyabhASiSTa || 83 || dehe dahanenAhaM yAvaditaH | pitRpateH purastAvat / tatkiGkarairanAyiSi toSAttenodajIviSi ca // 84 // tasya prabhAvabhUmeH prabhAvato'bhUvamadbhu ational 10 gAthAyAM jIva dayAyAM haribalavRttaM 357-385 // 55 // Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - K! taanaashrii| sAttvikakaSTAttuSTe sure kimiSTaM na ziSTAnAm ? // 85 // vAGmanasayoraviSayaH kA'pi mayA'darzi tasyIya Rddhizca / kA kA kathaM kathamiti kSitipAkSiptaH sa punarAkhyat // 86 // tasyA purI saMyamanI zakrapurIprauDhidarpasaMyamanI / rAjA sa dharmarAjaH prajAH punastatra punnyjnaaH|| 87 // khyAtA'sya taijasIti ca sabhA zubhA tAmracUDamatha daNDam / lekhanikAM pustakamapi hasteSu caturyu sa ca dhatte // 88 // zakrAdayo'pi devAH sevAhevAkamAvahantyasya / viSNubrahmamahezA api tattuSTyai kRtaklezAH // 89 // yogIndrA api yogAbhyAsa bhItyA bhajanti tasyaiva / kiMbahunA tribhuvanamapi vanamiva sekturvaze tasya // 9 // tasya ca savitA savitA dustamasAM prasavitA praNAzamiha / sajJAsajJA saJjJAvatISu mukhyA punarjananI // 91 // bhrAtA ca tasya zasyaH zanirazanirivAtidaHsaho jagati / malinA'pi vihitaviSTapapavanA yamunA punajAmiH // 92 // dhUmorNA dhUmramukhI dveSyANAM tasya paTTadevI ca / yAnaM punaH pradhAnaM dhIraskandheSu dhaureyH||93 // trijagatkRtasatkArastasyAyaM vaidhyataH pratIhAraH / caNDamahAcaNDAviti nAmnA dhAmnA ca dAsavarau // 94 // lipikRcca citraguptastrijagatsadasaccaritralipikartA / RddhiH sarvAGgINA'pyananyasAdhAraNA'syaivam // 15 // tuSTaH sa ca kalpatarU ruSTastu kRtAnta eva satyAhnaH / vizvaprabhutAlakSakamakSaNaM lakSaNaM hyetat // 9 // loke'pyuktam-"yasmin ruSTe bhayaM nAsti, tuSTe nAsti dhnaagmH| nigrhaanugrho| na staH, sa jAtaH kiM kariSyati ? // 17 // " tAM tAdRzIM samRddhiM pazyan svadRzoramaMsi saphalatvam / loko'pi vakti bhavyaM bahujIvanato hi bahudRSTam // 98 // nAtha! mayA'tha sa yuktyA nimantritaH prItipUritaH proce / atyAdarasya - Jain Educatio EN.jainelibrary.org n For Private Personal Use Only al Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 56 // karaNAt yuktaM vayamAgamiSyAmaH // 99 // kintu sakRttava netA netA naH sauhRdaM yadi sameyAt / manyAdyakhilaba| lADhyastaducitabhaktiM kimapi kurmaH || 400 // atrArthe'tyarthaM mayi muhurmuhuH prArthanAmiva sa kRtvA / dattvA divyAlativastrAdyamuvAda sAdarahRt // 1 // bahnayo'pi divyarUpA dhanyAH kanyA imA hi mama mAnyAH / tadimAmekAM pariNaya parANaya pramadapadamasmAt // 2 // rAjan ! rAjA'mAtyAdInAM kanyA yathocitaM deyAH / iyataiva hi me tuSTi bhartRphalaM bhRtyakRtyaM yat // 3 // dviSAM bandhe vadhe yuddhe, durgagrAhe gRhe mahe / klizyante sevakAH kintu, neturevAkhilaM | phalam // 4 // ityucivAnahaM bhostadA nRpAdyAstvayA syAtpreSyAH / bhRzamuktveti visRSTaH prakRSTabahumAnatastena // 5 // AkAraNArthamatha pathadarzanabahumAna darzanArthaM ca / prajighAya vaidhyatAhvayamimaM sa cAtmapratIhAram // 6 // drutamamunaiva tu daivatazaktyA ninye'hamiha mahIza ! tataH / pAdAvadhAryatAM tatpuri santo hyarthitArthakRtaH // 7 // tatsaMvAdi tadAnImavAdi tenApi vetriNA'bhyadhikam / divyanare vadati yataH kutastamAM syAdvisaMvAdaH 1 // 8 // api dhIsakhaH sa dhUrttaH kudhIsakhastadviveda vedamiva / mantraM hi suprayuktaM vettuM brahmA'pi jihmAtmA // 9 // ubhayorapi saMvAdAditi pravAdAtkRtAzayonmAdAt / nRpasacivAdyAH sarve gantuM tatrodasukAyanta // 10 // yamanAmnA'pi nRNAM bhIstadA tu kutukaM vivakSavo'bhUvan / yamagRhamahamahamikayA nRpAdayo'pyahaha lobhamahaH // 11 // prAgjAtadantapAtavyathAprathA'pyasya RddhigRddhyagadAt / pratyagrA'pyatyugrA kApi samagrA'pi dUramagAt // 12 // sajjIbabhUva bhUmAnatha bhUpAtpUrvameva sacivaJca / sAmAjikA api mithastathaiva daivaprahatamatayaH // 13 // divyakanIdivyabahudravyavibhUSAdi Jain Educationational 10 gAthA yAM jIva dayAyA haribalavRttaM 385-413 // 56 // w.jainelibrary.org Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lobhataH katicit / kautukitayA'pi katicidviceruratha te bahiH purtH||14|| paurajano'pi parizrutamanovinodaikahetutadudantAt / gRnurupaittatsArthe hI hI lobhasya sAmrAjyam // 15 // atimahatI kA'pi citA racitA jvalitA'pyatho nRpAdezAt / atibhISaNA'pi teSAmatitoSakarI bhavasthitivat // 16 // bhasmIbhavanaM nizcitamanizcita dUratazca RddhyAdi / tadapi tadekAgrahRdastadA'bhavaMste bhavAsthA'ho! // 17 // ata evoktam-"jA dave hoi maI18 ahavA taruNIsu ruuvvNtiisu| sA jai jiNavaradhamme karayalamajjhaTTiA siddhI // 18 // " pItAsavA iva bhavAbhinandanAste tadA'tigAryavazAt / navanavaghoSaijeghuSujahaSujahasuzca naRtuzca // 19 // yAvadapUrvikayA sarve kurvanti vahisAdatha te / khavapustAvatkRpayA sa hariH paricintayAmAsa // 20 // kudhiyA mayA mudhikayA mahAnanarthaH ka eSa aarbdhH|nrke'pi pApino meka sthAnaM niraparAdhavadhAt? // 21 // zikSA'pi sAparAdhasyaiva vudhAnAM hi samucitA no cet / bhavyAbhavyavibhAgAnabhijJadAvAgnitulanaiva // 22 // ko'tra tataH sadupAyaH sa dhyAyati yAvateti tAvadavA / kRtrimakRtAntavetrI janatAzcitrIyamANo'mum // 23 // autsukyaM mA kArghA hArSaharSakRtphalaM prAptam / yadi vaH phalAbhilASastadA madAkhyAtamAtanuta // 24 // viSamo'smAkaM khAmI rItyaiva hi tatra yujyate gantum / rAjJaH ko'pyasti mAnyaH samaM mayA yAtu tatprathamam // 25 // rAjA tatastatazca prajAvajA atha ca dhIsakho'dhyA-10 sIt / Adau gamane nUnaM bhAvi mameSTaM phalamanUnam // 26 // purataH sampatprAptau vipadaH prAptau punarbhavet pazcAt / / dhUrtaH ko'pi hi dhImAn dhiyA pumartha samarthayati // 27 // dAne yAne zayane vyAkhyAne bhojane sabhAsthAne / / 8 Jain Education For Private Personal Use Only 1OPanelibrary.org Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 57 // krayavikraye'tithitve rAjakule pUrNaphala AdyaH // 28 // zUnye'raNye bhavane grAme toye bhaye ca saMgrAme / Arohe - pyavarohe purassarenna pathi rAtrau ca // 29 // dhyAyannevamavAdIdyAmi khAmin! sahAmunA purataH / api rAjJA'nujJAtaH kRtArthamAnIva mumude'sau // 30 // atha divyanaraH prasarajjvAle jvalane cakAra vikarAle / jhampApAtaM pRSThe | dudhaH sacivaJca saha kaizcit // 31 // nipatanneva sa bhasmAvazeSatAM prApa pApadhIH saha hA / khamanorathaiH kathaJcidyamadhAma jagAma yadvA'yam // 32 // rAjA'pi raGgakalitaH pataGgalalitaM tanoti tajjvalane / yAvattAvadadhe hariNA | karuNAyujA bhujayoH // 33 // AH kintu vighnanighnaM mAmiha kuruSe ruSeti paruSagiram / harirAha nRpaM kiJcana susthaH zRNu nAtha ! vacmi yathA // 34 // asamIkSitakRtyakRtAM nitAntamatrApyamutra cAnarthaH / kAryaM kAryaM sAkSAtsamIkSya suparIkSya takSaiH // 35 // mA veda deva ! devairapi yajjIvyeta kaJcanApi mRtaH / kintu paTu kapaTanATakamidaM mayA prakaTitaM sarvam // 36 // durmantriNaiva matritakumakUTaprapaJca racanAtaH / prANAntasaGkaTe tvanmukhena bahuzo'smi nikSiptaH // 37 // prakSipyate sma dantaprapAtapIDAdiniviDakaSTabhare / prasabhaM prabho ! bhavAnapi hahA ! mahApApinA tena // 38 // mA jIvan yastvAptIbhavan parasmai dadAti durbuddhim / yazca paradrohaparaH paradhanalalanAratiryazca // 39 // nRpa ! AryaH kiM kuryAd yatra kumantrI kumantramantraNakRt / duSTo'pi sa kiM kuryAd yatra sumantrI sumantraparaH ||40|| ata eva deva! dambhaprapaJcataH sacivamagnisAdakRSi / vyAdhiviSadrumadRSTA yathA kathaJcillaghUcchedyAH // 41 // svAmin! | svAmI tvaM me tadupekSe tvAM kathaM hutAzAntaH ? / pravizantaM hanta yataH khAmidroho mahApApam // 42 // anyeSAmapi niyataM Jain Education national 10 gAthAyAM jIvadayAyAM ha ribalavRttaM 414-442 // 57 // jainelibrary.org Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education 1 | drohaH syAddattaduHkhasandohaH / mitrakhAmigurUNAM sa punaH ko veda kiM phalitA ? // 43 // zRNuvanniti bhRzaGki - tacetA netA kSitervicintitavAn | hA vetti duSTaceSTitamayaM madIyaM samagramapi // 44 // ityudbhavannava mahAnibiDa - vrIDA'tipIDayA tasthau / nyagvakraH zUnyamanA vinA'pi mUrcchA sa mUcchitavAn // 45 // yugmam // taistairvacobhi| rucitairabhirucitaistasya tadvyathAmatha saH / agadairiva sadvaidyaH zamayAmAsa prakRtisujanaH // 46 // dRSTvA'tha viditadaivata sAnnidhyAdyadbhutaistadurucaritaiH / ativismitaH svakaziraH sa kampayazcintayAJcakRvAn // 47 // evaMvidhe'parAdhe'pyevaMvidhazaktimAnayaM yanmAm / na dadAha na jagrAha ca rAjyaM paramopakArI tat // 48 // svayamakSamaH samagraM kSamate kSamayA na lAti cAnyarddhim / na navaM tatkSamatAyAmidaM tu lokottaraM caritam // 49 // asyottamamya paramopakRtaH prANAtkilottamarNasya / adhamAdhamo'dhamarNaH kathamanRNI bhAvamAptA'smi ? // 50 // ityAditatprazaMsA svaka nindA sAdarazvireNa yayau / bhavanirviNNa iva svaM kathamapi bhavanaM vibhuH sa bhuvaH // 51 // astokA api lokAH pratyAzAvyarthatAprathitazokAH / vismayamayatadvRttopabRMhiNaH khAn gRhAn jagmuH // 52 // tasmAdevAka - smika nimittatazcittamasya bhUpasya / vairAgyaraGgasaGgamamagamanmahatAM hi rItiriyam // 53 // pratyupacikIriva tatastasmai vismerayauvanAM svakanIm / svAM kIrtimiva sa dattvA vyavAhayat samahamahi zubhe // 54 // karamocanaparvaNi ca pradade pramadena rAjyamapi sarvam / cirasaJcitamiva sauvapratApamucitajJatA'syAho // 55 // prAkRtaduSkRtavitati| pratikriyAM satkriyAM guroH kRtvA / kakSIkRtya sa dIkSAM dakSaH kRtavAMzca zivavIkSAm // 56 // atha kAJcanapura tional jainelibrary.org Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- nRpatiH sutApravRttiM vibhaavynnbhitH| pathikoktyA tattAhaga harivalavRttAntamazrauSIt // 57 // yataH-"vAlI 10gAthAti sUtram ca kautakavatI vizadA ca vidyA, lokottaraH parimalazca kurnggnaabheH| tailasya binduriva vAriNi durnivArametatrayaM yAM jIva prasaratIti kimatra citram ? // 58 // " saMbhAvya taM ca jAmAtaramatimuditaH pradhAnapuruSamukhAt / nizcitya kRtya- dayAyAM h||58|| vidvahamAnAdAhvAsta putramiva // 59 // so'pyuyAptasuparvAdhipa iva sarvarddhipUrvamAgatavAn / saha kAntAbhistimRbhi- ribalavRttaM kastatra suvismayamudadvayakRt // 60 // vatse ! khecchAvRttyA'pyanahayA ko'pyavApi vizvAhyaH / patiriti parabhA- 443-469 gyA'sItyazlAghi sutApi pitraadyaiH||61|| premNaH pade pradeyaM nijapadameveti rAjyamapi tasmai / zvazaraHpradAya dIsAkSAmAdAya ca sadayitaH siddhH|| 12 // atha haribala: parabalaprasapivaladarpasarpasarparipuH / bhAgyAbhyudayAtprApta prAjye rAjye sma pAlayati // 63 // preyasyastasya tatastvAsaMstisro'pi paTTadevyastAH / anyA api nRpakanyA: pANigrahItIrvihitavAn sH|| 64 // jinadAnAdeH puNyAtphalamatulaM tadbhave'pi nAdbhutakRt / hariniyamAdalpAdapi |phalamIdRzamadbhutaM tu mahat // 65 // amRtaM kanyAsUtraM camecchatrAdi cakriratnAni / vaTabIjaM bAlendulaharistantu-1 jantuzca // 66 // jAtyamaNiH siddharaso rasAimekAkSarA mahAvidyA / upamA imA harikRte sukRte'lpe'nalpataraphalade // 67 // sandAnitakam // ka nu kaivartakukRtyaM ? keyaM paramA samA (pi bhUpa) dhiyatparamA / kaTare koTiguNAdhikaphala-18 pradAcyA''pi jIvadayA // 68 // ityAdinA tvanudinaM nijaniyamArAdhanaM nRpatve'pi / labhyadhanaM taddhana iva vibhAva 18| // 58 // yan vyasmarannAyam // 69 // vismarati jAtu nAnyo'pyanubhavaviSayIbhavannavaphalasya / sukRtasya kiM punarayaM tadbha-18 Jain Education Stional Pjainelibrary.org Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vasiddhinidhiH sudhiyAm // 70 // atha so'nyadA nijahadA'dhyAsId yaddezanA'mRtAdAsIt / dAsIva divyaRddhirmameyamAyAti sa guruzcet // 71 // syAM tatkRtArtha iti taddhyAnAkRSTA ivAzu smvsRtaaH| te tatra zrIguravaH spRhaiva mahatAM vilmbo'rthe||72|| yugmam / vanapAlajJaptatadAgama kSamApAla ullasannatha sH|aaddmbrenn guruNA jagAma sugurUMzca vinanAma // 73 // vyajJapayacca saMvijJaH puNyanidhe! tvatprasAdataH prApam / iyatI samRddhimiddhAmadhikaM nindyo'pi sadyo'ham // 74 // avadhehi dhehi karuNAM kAruNyanidhe! nidhehi siddhau mAm / hRdi saMmidhehi maddhitamabhidhehi vidhehi mayi tuSTim // 75 // atha taM praNataM nRpati sukRtaikarataM viciMtya satyagirA / gururagRNAddhanyastvaM dharme dhIryasya te sudhiyH|| 76 // uktazca-"kecidbhojanabhaGginirbharadhiyaH kecit purandhrIparAH, kecinmAlyavilepanaikarasikAH kecicca gItotsukAH / kecid dyUtakathAmRgavyamadirAnRtyAdibaddhAdarAH, kecidvAjigajokSayAnarasikA dhanyAstu dharme rtaaH|| 77 // " dharme vaidhe'pi punaryatidharmazrAddhadharmabhedAbhyAm / mUlaM kila jIvadayA'| zeSastasyAstu vistaarH||78|| tAmeva ca nirvoDhuM kRtinaH kurvanti sarvaviratiratim / tAmantareNa tasyA na syAdArAdhanaM samyag // 79 // yo yatidharme nAlaMkINaH sa pravINa! gRhidharmam / samyaktvapUrvamaGgI saraGgamaGgIcarIkarti // 8 // so'pi dvAdazarUpaH prarUpitaH prANirakSaNAyaiva / lokA api lakSmyai ki viddhati vividhAnna sadupAyAn ? // 81 // dharmAH sarve'pi kRpAM vinA vinazyantyavazyamacireNa / chede hi nAgavalyA dUre'pi dalAni zuSyanti // 82 // kiM bahunA yamaniyamapramukhamazeSaM dayAM vinA viphalam / bahuphalamalpamapIdaM tayeti tatraiva yatitavyam || Jain Education on For Private & Personel Use Only ( C lainelibrary.org Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shraaddhpr-1||83 // ityAdidezanAmRtatuSTaH sa viziSTabhAvataH samyak / samyagdarzanapUrva samAdade'NuvrataM pUrvam // 84 // 10gAthAti-sUtram zeSavratAnyapi sa yathAzakti samAdAya sapriyaH svapadam / prApa mudaM ca tadApteH suradrumAteriva dridrH||8||s tataHyAM jIva prayataH khasmin deze kRtadharmakarmaviniveze / paTahodghoSaNapUrva nyavArayanmArinAmA'pi // 86 // vyasanAni c| dayAyAM h|| 59 // sapta jagatkluptavyasanAni saptanarakANAm / satyaGkArAniva sa khoyA nirvAsayAmAsa // 87 // amRtena ca tattumbaka-18 rivalavRttaM gatena tena pratenire nRNAm / upakArasAramatinA bahuprakArAH sdupkaaraaH||88|| yataH-"mehANa jalaM cadANaM caMdiNaM / 470-496 taruvarANa phalanivaho / sappurisANa viDhattaM sAmannaM sayalaloANaM // 89 // " ityAdyagaNyapuNyaina yanaipuNyaizca dharmasAmrAjyam / nijasAmrAjyaM caikAtapatratAM praapytaanen||10||kiN jAtyA kiM kRtyaiH kiM saGgatyA'tha kiNkulsthityaa|| yadi so'pi haribalo'bhUdbhUpAlazcedRzazcAzu / / 91 // taduktam-"kauzeyaM kRmijaM suvarNamupalAhUrvA'pi golomataH, paGkAttAmarasaH zazAGka udadherindIvaraM gomayAt / kASTAdagniraheH phaNAdapi maNiopittato rocanA, prAkAzyaM khaguNodayena guNino gacchanti kiM janmanA? // 9 // " aizvaryazaurya puruSottamatAsumahakhitAdibhiH sa hriH| satyAho'bhUcApalapaGkAsattyAdibhine punaH // 93 // yadvA tavyAvarNanamanahamevAhaNIyacaritAnAm / sAmrAjyAptAvapi yastatyAja na jAtu dhIvaratAm // 94 // suravarasamaye'sya bahutamasamaye yAte'tha samaya iva samayam / jJAtvA sama-1 // 59 // yavidaste samayA puramAgamad guravaH // 15 // zrutvA teSAM pAdAvadhAraNaM sAvadhAraNaM vidhivat / gatvA natvA tasminRpe niviSTe jgurgurvH|| 96 // yo yo yasmAdvyApakasamRddhimApnoti tena sutarAM sH| ArAdhyaH sa yathA'smai tAM Jain Education For Private Personal Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SpunaradhikAdhikAM datte // 97 // jIvadayAtaH sukRtAdiyatI prApto'si bhoH ! parAM bhUtim / tattAmevArAdhaya sAdhaya siddhiM ca dussAdhAm // 98 // ArAdhanaM ca bhUdhava! tasyAH samyag yatitva eva syAt / zrAddhe sapAdaviMzopaka eva yataH sattame'pi dayA // 99 // Ahuzca-"thUlA suhumA jiivaa0||50||" gAtheyaM prAgvivRtA / tatsaMprati yatidharma gRhANa nigRhANa durgrahaM moham / rAjyaprAjyadhanAkhyaM vidyudvidyotamiva vindyaaH||501|| ityupadezaprasaradvairAgyarasormivarmitaH vAntaH / khapade prajAmude'sau saMsthApya jyeSThamAtmabhuvam // 502 // saha timRbhirdeviibhiH| | pravrajya sadopayujya yatanAyAm / dustapatapAMsi taptvA zAzvatabhuktiM yayau muktim // 503 // yugmam // haribala-18 caritramiti bhoH! vibhAvya bhavyA ihApi pUrNaphalam / sukRtaprAptiprayAyAM jIvadapAyAM kuruta yatnam // 504 // // iti prathamANuvrate harivaladhIvarakathA // uttaM prathamamaNuvrataM sAmprataM dvitIyamAhavIe aNuvayaMmI prithuulgaliyvynnviriio|aayriamppstthe ittha pamAyappasaMgaNaM // 11 // 'vIe aNu' iti, mRpAvAdaH krodhamAnamAyAlobhatrividharAgadveSahAsyabhayatrIDAkrIDAratyarAtidAkSiNyamau-1 kharthavikathAdibhiH saMbhavati, pIDAhetuzca satyavAdo'pi mRSAvAdaH, yataH-"aliaMna bhAsiavaM atthi hu sacaMpi na battacha / sacaMSi taM na sacaM jaM parapIDAkaraM kyaNaM // 1 // " sa ca dvividhaH-sthUlaH sUkSmazca, tatrAtidu Jan Education For Private Personal use only O w.jainelibrary.org Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 60 // Jain Education STavivakSAsamudbhavaH sthUlastadviparItaH sUkSmaH, Aha hi - "duviho a musAvAo sumo dhUlo a tattha iha sumo / | parihAsAippabhavo dhUlo puNa tivasaMkesA // 1 // " zrAvakasya sUkSme mRSAvAde yatanA, sthUlastu parihArya eva, yadAvazyakacUrNikRt -"jeNa bhAsieNa appaNo parassa vA atIva vAghAto atisaMkileso a jAyate taM aTThAe aNa| TThAe vA Na vaeja" ti / atha sUtragAthA vyAkhyA - dvitIye'Nuvrate 'paristhUrakam' atibAdaraM loke'pyakIrttyAdi| heturalIkavacanaM tacca kanyAlIka 1 gavAlIka 2 bhUmyalIka 3 nyAsApahAra 4 kUTasAkSitva 5 bhedAt paJcaprakAraM, tatra dveSAdibhiraviSakanyAM viSakanyAM viSakanyAM vA'viSakanyAM suzIlAM vA duHzIlAM duHzIlAM vA suzIlAmityAdi vadataH kanyAlIkam 1 / evamalpakSIrAM gAM bahukSIrAM bahukSIrAM vA'lpakSIrAmityAdi vadato gavAlIkam 2 / | parasatkAM bhUmimAtmAdisatkAmAtmAdisatkAM vA parasatkAm USaraM vA kSetramanUSaramanUSaraM voSaramityAdi vadato bhUmyalIkam 3 / upalakSaNAni caitAni tena kanyAgobhUmyalIkavatsarvadvipadacatuSpadApadAlIkAnyapi varjyatayA | jJeyAni, Ahurapi - "kannAgaNaM dupayANa sUagaM caupayANa govayaNaM / apayANaM dadvANaM savANaM bhUmivayaNaM tu // 1 // " yadyevaM tarhi dvipadacatuSpadApadagrahaNameva sarvasaGgrAhakaM kimiti na kRtaM ?, satyaM, kintu kanyAdyalIkAnAM loke'ti| garhitatvAdvizeSeNa varjanArthamupAdAnam, kanyA'lIkAdau ca bhogAntarAyadveSavRddhyAdayo doSAH sphuTA eva, tathA nyAsasya dhanadhAnyAdisthApanikAyA apahAraH - apalApo nyAsApahAro mahApAtakahetuH, nyAsakarttA hi paramApto'yaM mameti sAkSiNaM vinA'pi svadhanaM nyAsIkurute, sa ca mahAlobhAbhibhUto vizvAsaghAtamapi kRtvA tadapalapati, 11 gAthAyAM sthUla mRSAvAdAticArAH // 60 // jainelibrary.org Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nyAsApahArasya cAdattAdAnave satyapi vacanasyaiva prAdhAnyavivakSaNAnmRSAvAdatvam 4 tathA labhyadeyaviSaye sAkSIkRtasya lazcAmatsarAdinA kUTasAkSyapradAnAtkUTasAkSitvamatra paratra bhave'pyanarthaheturvasurAjasyevAjazabdArthasAkSye loke'pyucyate-"brUhi sAkSyaM yathAvRttaM, lambante pitarastava / tvadIyavacanasyAnte, patanti na patanti ca // 1 // " nyAsApahArakUTasAkSitvayozca dvipadAdyalIkAntarbhAve'pi loke'pyatinindyatvAtpRthagupAdAnaM, tathA ca |laukikavacanaM-"kUTasAkSI suhRdrohI, kRtaghno dIrgharoSaNaH / catvAraH karmacANDAlAH, paJcamo jaatismbhvH||1||" tathA-"haste narakapAlaM te, madirAmAMsabhakSiNi ! / bhAnuH pRcchati mAtaGgi!, kiM toyaM dakSiNe kare? // 2 // 18cANDAlI prAha-"mitradrohI kRtaghnazca, steyI vishvaasghaatkH| kadAcicalito mArge, teneyaM kSipyate chaTA // 2 // kUTasAkSI mRSAvAdI, pakSapAtI jhgddke| kadAciccalito mArga, teneyaM kSipyate chaTA // 3 // " etasya paJcavidhAlIkasya yadvacanaM-bhASaNaM tasya virateH, 'AyarimityAdi prAguktavadityekAdazagAthArthaH // 11 // asyAtIcArAn pratikrAmati sahasA rahassadAre mosuvaese a kUDalehe a| bIaM vayassa aiyAre paDikkame0 // 12 // 'sahaseti // 'sUtraM sUcanakR'diti vacanAtsahasAzabdena sahasA'bhyAkhyAnam rahaHzabdena raho'bhyAkhyAnaM 81 khadArazabdena ca svadAramantrabheda ucyate, tatra sahasA-anAlocyAbhyAkhyAnaM-cauro'yaM pAradAriko'yamityAdya zrA.pra.sU. 11|| For Private Personal Use Only N ainelibrary.org Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram sadoSAdhyAropaNaM sahasA'bhyAkhyAnaM 1, rahasi-ekAnte kaizcinmanekriyamANe AkAregitAdibhitveidamidaMrAja- 12gAthAviruddhavAdikamete mantrayante ityAdyabhidhAnaM raho'bhyAkhyAnaM, paizunyaM vA raho'bhyAkhyAnaM, yathA dvayoH prIto satyAme yAM mRSAkasyAkArAdinopalabhyAbhiprAyamitarasya tathA kathayati yathA prItiH praNazyati 2 khadArANAM vizvAsabhASitasyA vAdAtInyasmai kathanaM khadAramantrabhedastataHsahasAdipadatrayasya dvandvastasmin 3, evamanyatrApi, nanu khadAramatrabhede raho'bhyA cArapratikhyAne ca satyasyaiva kathanAtkathamaticAratA ?, ucyate, gUDhamatraprakAzanajanitalajjAditaH kalatrAdermaraNAdyanartha kra. sthApi sambhavAt paramArthato'syAsatyatvameva, yadAhu:-"na satyamapi bhASeta, parapIDAkaraM vacaH / lokepi zrUyate | yasmAtkauziko narakaM gtH||1||" khadAragrahaNasya copalakSaNatvAnmitrAdimantrabhedaH striyaM prati svapatyAdimantrabhedazcAticAratayA jJeyaH3, tathA dvayorvivAde'nyataravaJcanopAyazikSaNaM samyagajJAtamantrauSadhyAdyupadezanaM nikRtipradhAnazAstrAdhyApanAdi vA mRSopadezastasmin 4, anyamudrA'kSarAdinA kUTasyArthasya lekhanaM kUTalekhaH 5 tasmiMzca,18 zeSavyAkhyA prAgvat, atha kUTalekhasya sthUlAsatyatvAtkathaM na tatkaraNe vratabhaGgaH iti cet, satyaM, paramasatyasyA[ktirmayA pratyAkhyAtA idaM tu lekhanaM na tUktirityabhiprAyeNa mugdhavuddhevatasApekSasyAticAra eva, yadvA'nAbhogAdi-18 nA'ticAratA, yadAha-"sahasAnbhakkhANAI jANato jai karija to bhaMgo / jai puNa'NAbhogAIhito to hoi | aiaaro||1||" etadvataphalaM vizvAsayazaHsvArthasiddhipriyAdeyA'moghamadhuravacanatAdi, tathA ca procuH-"savA umaMtajogA sijjhantI dhammaatthakAmA ya / sacceNa pariggahiA rogA sogA ya nassaMti // 1 // sacaM jasassa mUlaM sacaM w in Educ ww.jainelibrary.org a tional Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vissAsakAraNaM paramaM / saccaM saggaddAraM sacaM siddhiha sovANaM // 2 // " loke'pi - "satyena dhAryate pRthvI, satyena tapate raviH / satyena vAyavo vAnti, sarva satye pratiSThitam // 3 // " dRzyate hi sampratyapi satyavAdinAM divyAdau vizuddhatArAjaprajApUjA zlAghAdi, etasyAgrahaNe'ticaraNe vA vaiparItyena phalaM, bhaNyate ca - "jaM jaM vaccai jAI appiavAI tahiM 2 hoi / na ya suNai suhe sadde suNai asoabae sadde // 1 // duggaMdho pUimuho aNivayaNo a pharusavayaNo a / jalaelamRamammaNa aliavayaNajapaNe dosA // 2 // ihaloiccia jIvA jIhAcheaM vahaM ca baMdhaM vA / ayasaM ghaNanAsaM vA pAvaMti ya aliavayaNAo // 3 // " asatyavAdI hi vinItatAprazAntatAdibahuguNopeto'pi sarvatrA vizvAsyatayA na laukikavyavahAre nApi dharme'dhikAritAmarhati yataH - "lAuabIaM ikkaM nAsaha bhAraM guDassa jaha sahasA / taha guNagaNaM asesaM asacavayaNaM viNAsei // 1 // vAyasapayamikkaMpi hu sAmuddialakkhaNANa lakkhapi / apamANaM kuNai jahA taha aliaM guNagaNaM sayalaM // 2 // tAlapuDhaM garalANaM jaha bahuvAhINa khittio vAhI / dosANamasesANaM taha avigiccho musAdoso // 3 // " zrUyate hi kasyApi zramaNopAsakasya sUnurnirddharmA pitrA prasahya gurupArzve nIto dhUrttatayA guruktAn sarvAnapi dvAdazavrata niyamAn pratibuddha iva sAdaraM pratipadya niyama| dAyarthaM gurvAdibhiH prazasyamAnaH prAha-eteSveko dvitIyavrataniyamo mama mutkalo duSpAlatvAdgRhasthasya, etAvatA | sarvamidamasatyameva mayoktamiti tasyAzayaH, tatazcAyogyo'yamityupekSito gurupatrAdibhiH, yato haimaM vaca:- "pAradArikadasyUnAmasti kAcitpratikriyA / asatyavAdinaH puMsaH pratIkAro na vidyate // 1 // ekatrAsatyajaM pApaM, Jain Educatimational Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-18 pApaM niHshessmnytH| dvayostulAvidhRtayorAdyamevAtiricyate // 2 // " iti dvAdazagAtha / 12 // asmiMzca vrate 12gAthAti-sUtram kamalazreSThikathA, tathAhi-- yAM mRSAvijayaMmi pure pattavijayaMmi jyNtre| atthi dutthajaNAdhAro, nayasAro nresro||1||amaaii saccavAI a, vikkhAoAvAde km|| 62 // sAvao trhi| siTThI nAmeNa kamalo, kamalo va sukomlo||2|| appaloho appamoho, prdohprmmuho| ucianna lazreSThika|kayannU a, saccasaMdho sadhammio // 3 // vallahA tassa sIleNa, vimalA kamalAsirI / tapputto vimalo nAma, samalo thA1-13 |puNa kmmunnaa||4|| putto hi piuNotullo, eaMloapparUvivivarIaMakAsI so,saNIva rvinNdnno||5|| uktaJca kenacit-"na mlApitAnyakhiladhAmavatAM mukhAni, nAstaM tamo na ca kRtA bhuvnopkaaraaH|suuryaatmjo'hmiti kena guNena lokAn , pratyAyayiSyasi zane! zapathairvinA tvam ? ||6||"naasii dhammanAmeNa, dhaNanAmeNa dhAvaI / mannaI paMDiaM appaM, vannaI criaNniaN||7|| picchiuM taM tahArUvaM, annayA jaMpae piaa| dhaNajaNeNa kiM vaccha !, kuNa jattaM guNajjaNe // 8 // yataH-"AtmAyatte guNAdhAne, nairguNyaM vcniiytaa|daivaayttepunrvitte, puMsaH kA nAma vAcyatA // 9 // " guNANaM ajaNe ceva, sammaM hoi dhaNajaNaM / annahA gihi ujjou, eso khalu palIvaNA // 10 // taduktam| "guNeSvevAdaraH kAryaH, kimATopaiH prayojanam / vikriyante na ghaNTAbhirgAvaH kssiirvivrjitaaH||11||" evaM vivi-IIman hajuttIhiM, piuNA so pbohio| lajjAe paDivajei, vayasA maNasA u n||12|| tattodhUttoba tapputto, dhuttattaNa dhaNaM ghaNaM / ajiuM ajiuM tassa, daMsae bhAsae tahA // 13 // tAya! ajijjae evaM, dhuttatteNujameNa ya / subahuMpi! EU For Private Personel Use Only W ww.jainelibrary.org Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhaNaM tamhA, guNadhammajaNeNa kiN||14|| yataH-"jAtiryAtu rasAtalaM guNagaNastasyApyadho gacchatA, zIlaM zailataTAtpatatvabhijana: saMdahyatAM vahninA / zaurye vairiNi vajramAzu nipatatvartho'stu naH kevalaM, yenakena vinA guNAstRNalavaprAyAH samastA ime||15||" evaM kimavi taM vittaviDhattIi sugvirN| jaMpeha jaNao jAya!, sacaM evaM bhave dhaNaM // 16 // kiMtu annAyakArINaM, prinnaamo'tidaarunno| iheva saMbhave ittha, suNa egaM kahANagaM // 17 // tathAhiAjamma dhuttimAsatto, dhutto kovi mahAmaI / bhamaMto ibhaveseNaM, saMpatto soriaM puraM // 18 // ikkassa vaNiNo hadde, sAlidAlighayAiNA / uppADiUNa do TaMke, dhutto bhaNai vaanniaN||19|| puttaM pesesu bho jeNa, jhatti dAvemi 8 lanbhayaM / pAsahiaM ni puttaM, lahuaM sovi pesaI // 20 // to taM giNhittu so dhutto, gaMtuM dosiaahe| suppasatthANi vatthANi, giNhaI taM ca sAhaI // 21 // maha putto imo tumhaM, pAse ciTThai jAva'haM / mulaM ANittu appemi, suDaM amha vaNijayaM // 22 // to so nAviasAlAe, nahaccheAi kaari| davappaNAya tanmajaM, gihira niggao to||23|| gao taMboliassahe, muttuM bAhiM tamitthitaMbolappamuhaM cittuM, bahuM tappar3a jaMpai // 24 // davappaNAvahi imA, ittha ciTThau me piyaa| itthi tu jaMpae esa, appihI tujjha lagbhayaM // 26 // tatto giNihattu so savaM, therIe gihamAgao / jaMpei tujjha putto'haM, aMba ! giNha imaM samaM // 26 // tadappaNeNa sA tuTThA, taM puttamiva 19 mnne| davappaNeNa ko nAma, saMbaMdho neva sijjhaI ? // 27 // nicaM niciMtacitto to, ciTThaI so suhI tahiM / itto so hAvaNio puttaM, alahaMto gavesae // 28 // dahUM dosiahe taM, dosiyaM so pyNpe| kiMmajjha puttaM rakvesi?, sovi Jain Education a l For Private Personal use only D ainelibrary.org Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra jaMpei jhaMkha mA // 29 // eso hi piuNA davappaNAvahi ihAsio / davaM appehi giNhehi, imaM appemi nannahA 12gAthAtisUtram 1 // 30 // dussaho kalaho evaM, jAo tesiM taheva ya / nAviassa sabhajatthaM, saha taMbolieNavi // 31 // caurovi yAM mRSA tao gaMtuM, ranno sAhaMti taM kahaM / rAyAvi vimhio jAo, kuvio dUmio tahA // 32 // akkhitto to talA-19 vAde kamarakkho, rannA taM lahu jANiuM / so Aha deva ! ANissaM, dhuttaM sattadiNaMtare // 33 // payaMDo annahA daMDo, majjha lazreSTikahou jhicchio| to so savattha ujutto, dhuttaM teNaM va sohae // 34 // dhutto souM painnaM taM, painnaM pddikuvve| lAthA14-45 to sattamadiNe gaMtuM, bei aarkkhiappiaN||35|| tujjha kaMteNa nANIo, dhutto ruTeNa rAiNA / to so baddho dadaM ihi, iMti gehevi tajaNA // 36 // ahaM bhamuhasannAi, pesio tuha bhattuNA / jAhi 2 lahuM mA hu, duTThahatthe caDijjasu // 37 // naTThA bhIA varAI sA, sunnaM muttuM gihaM to| dhuttovi gihasavassaM, lUsiuMsagihaM gao // 38 // lUsiaM sagihaM daheM, sohiMto diaNniaN| vilakkho to talArakkho, savehiM uvhssio||39|| kAmapaDAgA gaNiA, painnaM kuNaI tao / desaMtariaveso so, sAhae taM giha gao // 40 // satthAho ei ajeha, teNesA tuha pesiaa| TaMkapaMcasaI soluttarA saMmuhamehi ca // 41 // vimhAriasakajA sA, aNajjA cittu taM dhaNaM / cali-12 A saMmuhaM teNa, saddhiM hI lohkhohnnaa||42|| purabAhiM gao dhutto, Aha satthAhao iha / ei jA tAva raMbhosa!, // 13 // jalasAlAi ciTThasu // 43 // tattha jAe nisIhe a, sIhe iva bhayAvahe / vasiA teNa saddhiM sA, nidAe muddiA daDhaM // 44 // to kaMcaNamaNIsArAharaNAi asesayaM / hari so gao tIse, hAso jAo tao pure // 45 // Jain Education anal For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmaseNA mahAdhuttA, to painnaM prnngnnaa| karei dhutto saMjhAe, buddhasAlAi to go||46|| bhaNei bho! lahuM dAraM,18 ugghADeUNa giNhaha / pasatthaM potthayaM tevi, biMti dhutto dhuvaM tumN||47|| ugghADimo na dAraM to, Aha so aNNahAvi tA / leha potthaM tao hatthaM, buddho luddho pakaDDae // 48 // hatthaM satyeNa chidittA, giNhittA dhuttao to| mahApAvo gao kiM vA, kvddaannmgoaro||49|| taM hatthaM nihatthaMmi, baMdhittA dhuttao to| kAmaseNAgihaM patto, dhutto dhuttIi lkkhio||50|| daMsaha kittimaM pimmaM, samma sA tassa jANi / ramiuM sovi sacchaMda. soadaMbheNa jAi jaa||51|| mahAdhuttIi tA tIi, hatthaMmi gahio imo / taM chinnaM chiMdiu~ hatthaM, sAraM cittuM ca niggo||52|| jAe pahAe bhUmIsasahAe sA samAgayA / taM hatthaM daMsi Aha, chinnahattho hu dhuttao // 53 // sA jANio mae dhutto, evaM jA gabamuvahe |taa buddho Agao chinnakaro so pukkaarNto||54|| buddheNa vutte vuttaMte, taM vesaM hasae sahA / to rAyarajago kUDanago taM paDivajae // 55 // annahA dunnayAsatto, dhutto tggehmaago| tappuTTo bei vaMTho'haM, patto kAliMgadesao // 56 // saMkAe rajageNeso, jatteNaM ThAvio ghre| vatthANi lahuhattho taM, pakkhAleUNa rNje||7|| evaM vissAsiuM naTTho, taMmi suttami dhutto| cittuM nivassa cIrAI, imovi hasio jaNe // 58 // evaM sami loaMmi, mUDhalakkhami tappure / paDivannA tappaDaNNA, rannA aNNAyahAriNA // 5 // AhavittA mahIpAlo, dAravAlaM vaei to| rattiM paolidAresu, jaMtaiMtaMpi vArasu // 60 // baddhesu polidAresu, gavasaMto a dhuttayaM / to rAyA turayArUDho, iko bhamaI sgho||6||aarovittaa khare dhutto, pottANi rygocto| Jan Educa For Private Personel Use Only A ww.jainelibrary.org Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra pakkhAlaNachalA polidAraM so ugghddaave||2|| vuttaM dovArieNAvi, bhadda ! bhUveNa vAridArassugghADaNaM rattiM, 12gAthAtisUtram |to dhutto paDijaMpae // 63 // jai rAyassa cIrANi, viNassaMti imANi to| dija paccuttaraM to so, bhIo dAraM // yA mRSA vihADae // 64 // sarapAliM gao dhutto, egaM picchia mcchi| jaMpei re palAesa, mUDha ! ei nivo ihiM // 6 // vAde km||64|| dhuttaM gavesamANo so, da8 taM ceva bNdhihii| bhIo varAo to nIre, naTTho macchuca mcchio||66|| to tattheva lazreSThikakharaM muttuM, sAraM cIraM nisiuM / purassAbhimuhaM jAi, aho dhuttassa gUDhayA // 37 // itto dhuttaM purAo taM, niggayaM thA46-77 jANi nivo / bAhiM gacchei picchei, taM ca iMtaM papucchae // 68 // diTTho kovi naro ittha, bho! bho bhadda ! | sgddho| so Aha nAha ! naTTho so, saranIraMmi citttthe||6||bei rAyA dharijAsu, turayaM turiaM jhaa| imaM kaDDemi sallaM va, kesesu dhari rilaM // 7 // AmaMti bhaNie teNa, rAyA jA aggao go| tA dhutto hayamArUDho, paviTTho puraaMtare // 71 // visesavesaturayAiNA dovArieNavi / vinAo sa nivo ceva, dhuttassAho samIhiaM // 72 // to beha dAravAlaM so, polidArANi baMdhasu / pavesaMmAhu kassAvi, dijA ihi khNcivi||73|| jao hao mae | ego, dhutto sattuba saMpai / tappakkhio puNo apaNo, ciMtaNijjo ihaM daDhaM // 74 // tahatti vihie teNa, dhuttvuttNtdhuttio| dhAvaMto sIyaphudaMtamuho rAyA smaago|| 79 // bei dovAriaMdAraM, vihADesu nivo ahaM / sovi 8 // 14 // 1 bei hayArUDho, majjhe ciTTei patthivo // 76 // tatto tumaM dhuvaM anno, tAhe sAhei dhutto| mA ugghADesu dArANi, anno dhutto imo khalu // 77 // tatto vilakkhacittoso, rAyA ciMtei kovimo| dhuttANavi mahAdhutto, jeNAhamavi 9 Join Educa t ional W w.jainelibrary.org Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhuttio // 78 // aciMtaNijaM eassa, cariaM vihiNova'ho / loe jayapaDAyAvi, eeNa gahiA dhuvaM // 79 // tA jA na koi jANei, tAva sAmagirA imaM / pasaMsemi jahA majjha, paveso jAyae pure // 8 // ia ciMtia so dhuttaM, Aha he dhutta'NuttaraM / cariaM tujjha tuTTo'haM, varaM varasu icchiaN||8||so Aha abhayaM dehi, tahA rannAvi mnni| vivuhehiM viheavaM, sabahA vihiaNniaN||82|| appANaM payaDIkAuM, dAraM ca vihddaaviddN| paDei rAyapAesu, to dhutto saMmuhAgao // 83 // ratnAvi pihihattho se, dino navaM (dattaM) ca jiivi| nimmio supasAo a, nannahA sNtbhaasiaN||84|| tatto nissaMkacitto so, dhuttoraaypsaayo| mattasaMDuvva sacchaMda, bhamei vilasei a||8|| kalAkalAvaM daMsei, ullAsei, puriijnnN| cariaMca payAsei, aiacchriaNniaN||86|| evaM suhIvi so jhAi, annayA ittha dhuttayA / na tahA hoi to jAmi, dUraM dhI dubuddhiaM // 87 // corukha channo rannovi, akahittu sa dhuttao / purAo niggao bhUyAbhibhUaba bhamei so||88 // purapaTTaNagAmAiM, dhuttayaMto shssso| patto puraMmi bhuvaNAvayaMsi kamaso imo // 89 // tatthujjANaMmi vIsaMto, rAyacaMpayapAyave / pasatthaM aivitthAraM, taM ca |pAsei sAdaraM // 9 // aiuttuMgasAhAhiM, lihaMtaM va nahaMtaraM / upaphullaphullaullAsiphullaMdhayakulAlayaM // 91 // yugmam // taM caMpayataraM daDhe, naannaasNkppkppiaN| patto pamoaM so dhutto, sayaM ceva payaMpae // 12 // airammo imo rukkho, tA juttaM ittha kaari| sattabhUmaM hi dhavalaharaM hemamaNImayaM // 13 // eassa pAsao juttA, AvAsA | mnninimmiaa| aMteurINa savANaM, kIlAvAvI ya itthayaM // 14 // itthe vappamayavaNaM, sAlA hayagayANiha / ittha Jain Education a l For Private & Personel Use Only lainelibrary.org Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- rAyA ahaM jutto, cakkI iva mhiddio||95|| asaMbaddhamasaMbhavaM, vayaNaM suNiUNa taM / dhuttaM pai payaMpei, caMpayahuma |12gAthAti sUtram devayA // 96 ||re dhutta! dhuttiAsesadesa duccarieNa tN| nivvahaMto muhA kIsa, mUDha! bhAsesi erisN||97|| na yAM sapAkiMci pAse te pAse, nillakkhaNa! sulkkhnnN| jeNa eaMpi sijjhei, sovi jaMpei devayaM // 98 // sumarijA girI vAde km||65|| eaM, eaM sayadiNaMtare / kujA no jai to tujjha, paccakkhaM pavise ciaN|| 99 // tao tnngrddaarvaasideviii| lazreSThikamaMdire / so kavaDDAi melittA, jUaM khillei kappiaM // 10 // lNbodrkhittaahivjkkhjkkhinnimaaio| dAravAsiNi devi ca, TaMkalakkhi jiNei so||1|| khaMDIkhaMDakae aMke, melittA saMharitu to so laMbodaraM bei, 78-111 dehi me labbhayaM dhaNaM // 2 // tikoNatikkhapAhANakoNagyAeNa sigghayaM / phoDissaM laMbamudaraM, laMbodara ! tuha'nahA | // 3 // evaM bhaNittu so jAva, mahaMtaM pAhaNaM tayaM / uppADei sa bhIo tA, deha do lakkha TaMkae // 4 // evaM annevi te satve, vaMtarA diti lagbhayaM / nissRgANaM narANaM hi, viMtarA avi kiMkarA // 6 // vitteNa teNa tattheva, AvAsAi taheva so|kaarei jhatti kiM neha, kajaM sijjhei dvo?||6|| sahassaTaMkasulahabhogA teNa pnnNgnnaa| aNaMgaseNAto'kaNaMgaseNA aMteurI kyaa||7|| vilasaMto samaM tIe, tatthataM taruvaMtari / puvuttaMgaviropAvo, uccArei puNo puNo // 8 // tatto ruTTA nikiTThA sA taM, dhuttaM dhari sire| ANi nayare tassa, satvaM vRttaM payAsae // 9 // viDaMbio ya NegAhiM, pIDAhiM nArayaM vso| taMca uppADiuMdare, pakkhivei bhmaaddiuN||10||dummaarenn maosovi, ninbhgoduggiNgo| bhavaMmi bhamihI pAvaphalaM hI kerisaM phuddN||11||taa putta!sa mahAdhutto, sabadhuttANa aggimo| evaM vigutto tohanta!, Jain Educati o TOT nal For Private Personal Use Only A w.jainelibrary.org Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahaM dhuttattaNaM varaM? // 12 // putteNa vuttaM tasseaM, tAya ! annaaykaarinno| juttaM kiMtu ahaM vittaM, ajje hatthakalAiNA // 13 // na tattha kovi annAo, tAovi vayae to| esovi khalu annAo, vaMcaNA jaM parassimA // 14 // sabahA vavahArassa, visuddhI ceva jujje| jaM kUDakavaDaM savaM, payarDa narayaM imaM // 15 // evaM vuttevi so putto, jaNaeNa aNegaso / na niatto sahAvAo, sahAvo hi suduccao // 16 // yataH-"parIkSaNIyo yatnena, svabhAvo netre|| guNAH / vyatItya hi guNAn sarvAn , svabhAvo mUrddhi vartate // 17 // annahAvi hu appANaM, bahUvi vihavo'tthi to desaMtarAiAraMbhaM, mA kujjA dukkhkaarnnN||18|| iccAi vArayaMtassa, jaNayassavi annnnyaa| gihiuM vivihaM vatthaM vaNijaTThA sa pahio // 19 // vasahANaM sahassehi, satyavAhu va so gao / thalamaggeNa sopArAsannaM malayapaTTaNaM 18 // 20 // puvaM sabaMpi so tattha, vikkiNittA kayANagaM / aTThAvIsasahassAI, davaM ajei lAhao // 21 // vaNiANaM | vaNijaMmi, mAhaNANaM muhaMmia / khattiANaM sirI khagge, kArUNaM sippakammasu // 22 // puNo ahialAhatthaM, |ghitUNa ya kayANagaM / avaraM pavaraM jAva, sapuraM par3a callae // 23 // tA patto pAuso kAlo, kAlova pahiaMjaNaM / sagajivijjudaMDehi, bhesayaMtovi savao // 24 // to tattheva Thio eso, kuNittA gihachAyaNiM / ko nAma pAmaraM muttuM, bacce duddamakaddame // 25 // itto a vijayapure, ceva vAsI visArao / guNANa Agaro inbho, sAgaro vuddhi saagro||26|| so sAgaraM gao Asi, dhaNajaNakae purA / bahaNi sAravatthUNi, cittuM tatthAgao tayA // 27 // vimaleNa imo diTTho, puTTho a kusalAiaMgacchissAmo pure saddhiM, iccAi uvarohiuM // 28 // sovi tatthaDio Jain Education to IMI anal Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 66 // Jain Educatio divvasuvatthUNi jahicchiaM / vikiNei suvatthUNi avarANi kiNei a // 29 // vimalo samalo dhutto, vaNijje tassa aMtarA / hatthasaMnAiNA hemasahasse dasa ginhAI // 30 // ciMtei a piA majjha, mUDho maM vArae muhA / niuNeNa naeNeva, maeaM ajjiaM dhaNaM // 31 // aha te dovi gihittA, savaM davaM niaM 2 / paTTiyA turayArUDhA, sapurAsanna| mAgayA // 32 // tAhe so kamalo siTThI, niaputtassa saMmuho / sameo uciannahiM, uciaM kaha laMghae ? // 33 // tehiM dohiMpi paNao, viNaeNa imo tao / paNaeNa ya annunnaM, tehiM khemAi pucchi aM // 34 // tesiM tipi turayArUDhANaM purao tao / vaccaMtANaM payaMpei, vimalaM para sAyaro // 35 // mittacittacamakkArakaraM kiMci kahemi te / adiTThamavidihaM va, sAvahANamaNo suNa // 36 // io kiMci puro jAi, pakkaMbaphalapUriaM / saNiaM sagaDaM tattha, sArahI puNa baMbhaNo // 37 // tassa pAse puNo vAribhariA krvttiaa| gaMtIe laMbiA asthi, laTThItottapae tahA // 38 // sovi nikiTakuTTINa, pagalaMteNa picchilo / junto dakkhiNapAsaMmi, vasaho galio tahiM // 39 // vAmapAse puNo goNo, vAmapAyaMmi khaMjao / kANo a vAmaacchimi, vellagaM sagaDaM ca taM // 40 // acchiSpaMto a caMDAlo, taM ca hakkei piTTigo / piTThimi ruTTA kassAvi, vaha egA ya AgayA // 41 // sAvi vAmaMmi pAyaMmi, saGghaNA varalakkhaNA / aNuvANahA ya tIse, dehe AharaNA bahU // 42 // sA vahU vaNiNo nUNaM, gadhiNI guhiNI viU / accAsannappasavA ya, jaNihI taNayaM puNo // 43 // kuMkumassaMgarAgo a, tIse savaMgasaMgao / baulassirIha phullANaM, dhammillo a mahallao // 44 // uttarIaM puNo tIse, kusuMbhanavaraMgiaM / gaMtIha tIha ArUDhA, mayacchI sAvi national 12 gAthAyAM mRSA vAde kama lazreSThika thA 112-144 // 66 // Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gcche||45|| sAvi sAgaDiaTThANe, nividyA asthi itthiyA / vellagassuvari tattha, so a sAgaDio puNo // 46 // taM souM vimalo Aha, kiM jaMpesi asaMgayaM / ko savaNNu viNA evaM, jaMpei avigappiaM? // 47|| ko nAma saddahe eaM?, kahaM vA jANitae ? / aho vahei te jIhA, ahadIhA jahA tahA // 48 // sAgaro vAgareI taM, jugaMtevi asaMgayaM / nAhaM jaMpemi jaM saccaM, sacaMkAro guruttaNo // 49 // hatthaMmi kaMkaNe saMte, kiM kajjaM dappaNaMNa vA? | AsannaM sagaDaM taM hi, jAhi mitta! paloyasu // 50 // taM sacaMpi abhavana, sabahA saddahe na so| suvuddhivisayaM jaM taM, duvuddhI kaha mannae? // 51 // to teNa siTa dhiTTataM, gADhamAlaMbase kahaM? / so Aha dhiTTayA ghiDhe, juttA ke a vaMkayA // 52 // ujumi ujjuA ceva, pavINami pviinnyaa| loevi veho kaTehi, vaMke vaMko same smo|| 53 // vimalo Aha loheNa, to halaphalio imaM / asacaM jaha to tujjha, vatthu sabaMpi huja me? // 54 // | Ameha bhaNi sovi, koveNa bhaNio imaM / annahA taha gihissaM. savaM vatthumahaM imaM // 55 // teNAvi maanne| hatthaM, hatyeNa paritADi / kamalaM sAgaro Aha, daNDaM sakkhI tamaM iha // 56 // kamalo komalaM tAhe, sAhei par3a sAgaraM / imova dakkha! mukkhataM, kiM tumaMpi karesi bho? // 27 // vimalo to payaMpei, saMpayaM ceva tAya ! kiM / ma hAlahuM kuruse puttaM, mahattaM pAvae piA // 58 // bhaNi sAgareNAvi, he sihi! jai te suo / majjha pAesu lagge to, hu9 chaDDemi ajavi // 59 // vimalo bei vittaMpi, samagge gahie mae / laggissaMti pae bhikkhAbhamaNe | tujsa kukurA / / 60 / / eva vivAyavAyAlA, miliA sagaDassa te| vimalo maccharacchAracchanno picche taheva taM zrA.pra.sU. 12 For Private Personal Use Only odiainelibrary.org Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- 81 // 61 // apicchiuM mayacchi ca, mAyaMgaM ca puNo tahiM / ullAsiyamuhakamalo, vimalo jAva jAyae // 62 // sAyara | 12gAthAtisUtram sAyarappaTTo, sArahI tAva saahe| guviNI pasavatthaM sA, itthI pattA vaNaMtare ||6||juglN / ityeva nayare asthiyAM kamala imIe jaNaNI to| tIse AhavaNatthaM hi, mAyaMgo pesio mae // 64 // ahaM hi mAhaNo esA. vnniamaavesstthidRssttaa||67|| puNo vaha / bhattuNA tADiA ruTThA, majjha piTTe samAgayA // 65 // pADosiattapIIe, kahaM evaM cae ahaM? ||81 I|145-176 visame'nno'pi tAyaco, kiM puNo uvalakkhio // 66 // io a tattha tammAyA, so mAyaMgovi aago| tIse | a taNao jAo, vippassa ya niveio|| 67 // evaM savami saMvAe, jAe jaMpei sAyaro / imaM vimala ! pesesa.sa | samaggaMpihu maggihe // 68 // to dhutto vimalo dhuttadhIrimAe payaMpae / jahA te paDibhAseha, tahA hasasU amhtN|| // 69 // to sAyaro viyAreDa, muhA ki kalaheNa me| jahocioM karissAmi, jAmi ihi niaNgihN||7|| 8 iccAI ciMtiro savaM, vimalassa kayANagaM / ThAviuM niavADIe, sAgaro gehamAgao // 71 // to lUsioba suttuba, mucchioba hauva so| kahaMci taNao nIo, kamaleNa samaMdiraM // 72 // muhaMmi taha cittaMmi, vimalo aisaamlo| to vinnavei kamalaM, kamalaM va munimmalaM / / 73 / / AvayaMbhonihI tAya !, tariabo imo kahaM / S // 673 tumhaM jai puNo buddhibeDIe nitthrije|| 74 // hAseNa bhaNi teNa, dhutteNa tu pmaanni| to tAya! taggihaM gaMtuM, mannAvasu kahaMci taM // 75 // annahAvi jahAjutti, duggahaM sAgaraM va taM / sAgaraM paDibohesu, jana giNhei me dhaNaM // 76 // kiM vA vivihaciMtAe, uvAo ega eva hi / sovi sijhe tumeNeva, nahu anneNa keNavi For Private Personal Use Only 10 in Education intention ainelibrary.org Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I77 // teNa sakkhIkao tattha, tumaM to sakkhimannahA / ranno sahAe akkhesu, rakkhesu daviNaM ni||78|| niagehassa kajaMmi, niadacassa rakkhaNe / niaputtakae kUDabhAsaNevi na duusnnN|| 79 // yataH-"na narmayuktaM / vacanaM hinasti, na strISu rAjanna vivAhakAle / prANAtyaye sabaMdhanApahAre, paJcAnRtAnyAhurapAtakAni ||8||"to siTTI kamalo dhmmkmlaakmlaayro| saccasaMdho payaMpei, vimalaM pai komalaM // 81 // mA vaccha! gaccha ummaggaM, nayamaggaMmi gacchasu / sumarijA niaM vuttaM, vittaM cittaMmi mA kuNa // 82 // hasaMteNavi saMteNa, jaha appaMpi jNpiaN| tayA tasseva nibAhe, sabahAvi jaei so // 83 // kiJca-na hAsabhaNi eaM, kiMtu tvittloho| har3A kayA tae ceva, to kiM dUmesi saMpayaM? // 84 // jaM ca puttamihAsaccabhAsaNevi na dUsaNaM / taM mUDhabhAsiaM| jana, dhumAo kaha kaalimaa?|| 85 // satthaMpi appasatthaM taM, satthaMpiva bhayAvahaM / jattha'NatthakaraM eArisaMpi |uvaesi // 86 // thevassavi asaccassa, visasseva durNto| vivAgo kiM puNo kUDasakkhIe dhaNalohao? // 87 // bhaNei taNao tAya!, avavAo hi savao / bhaNio jiNadhammavi, evaM saMkesi kiM tao? // 88 // mahalakajaheDaM vA, asacaM kiMci bhAsiuM / pAyacchittaM carijAsu, evaM sabovi sujjhe||89|| bei tAo tao putta!, sulanbhadhaNaheuNA / kovi mUDho'vi khaMDei, niadhammaM sudullahaM? // 9 // mahalladhammakajesu, avavAovi desio|n puNo pAvakajaMmi, jiNadhammami katthavi // 91 // sainbhaMsAiNA pAve, pAyacchitteNa sujjhaI / uvica vayabhaMgaMmi, pAyacchittaM tu kiM bhave? // 92 // tamhA savadhaNassAvi, viddhaMse jiiviassvi| JainEducation For Private Personal Use Only M r jainelibrary.org Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 68 // Jain Education jugatevi na adhyaMpi, jaMpissaM aliaM ahaM // 93 // bhaNiaM jaNayasseaM, suNiuM aikukSio / kolova ghuraharaMto, vimalo ullave imaM // 94 // huMhuM nAyaM payaDaM te, pAkhaMDaM dhammakammasu / jaM mae ajiaM dabaM, taM me appesi sattaNo // 95 // mahallo a gahillo a, hI sakaz2evi mUDhao / tumaM kAUNa to moNaM, gihakoNami cisu // 96 // bahupAhuDahattho so, vihattho vimalo tao / gao rAyakulaM rAyaM, namidaM vinnave a // 97 // deva! desaMtaraM gaMtuM, kiccheNa ghaNamajjiaM / gahIaM hAsamitteNa, samaggaM sAgareNa me // 98 // rannA hakkAriDaM puTTho, sAgaro to viAgare / hAseNa gahiaM neaM, kiM tu huDDAi nijjiaM // 99 // teNevaM saGghavRttaMte, vattaM vRtte niveNavi / ullAsikoUhalleNa bho nAyaM kahimaM tae 1 // 200 // so Aha nAha! vinnAyA, pakkA aMbaphalA tahiM / tavAsiabhUmipaDiakodavattaNagaMdhao // 1 // nivito galI bhujjo, dhUlibiMbeNa jANio / vAme pAse puNo khaMjo, nAo pAyANusArao // 2 // maggaMmi dakkhiNe pAse, bhakkhaNeNaM taNANa ya / vAme abhakkhaNeNaM ca, kANo acchimi nicchio // 3 // muttavosiraNe soasalilaM paDiaM pahe / paDie pucchavAle a, tottakhaMDe a pikkhao // 4 // suittA koviNittA ya, mAhaNo muNio mae / suiNo koviNo pArya, sahAveNa hi mAhaNA // 5 // bhUmoaNaMmi biMbeNa, jANiA karavattiA / magge galaMta salilAloaNA salilAi va | // 6 // bhagge to piTTigeNa, mukkA bhUmIha biMviA / laTThI no appiA hatthe, caMDAlo teNa jANio // 7 // sagaDAo uttarittA, avabhukkhittA jaleNa y| viSpeNa laTThIgahaNe, tappAyarasiA puNo // 8 // bhUmIe paDiA 1 12 gAthAyA kamala zreSThidRSTA ntaH 177-208 // 68 // jainelibrary.org Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUrimacchiAhiM ca veDhiA / taM dRTuM dudRkuTo so, nAo laTThIvi se kare // 9 // pahaMmi payapaMtIe, aNusAreNa jaanniaa| piTTe itthI lahuM sAvi, vaha rudvattaNAiNA // 10 // pacchAyAveNa sA pacchAmuhI piDhimi | picchae / tIse pacchAmuhe pAe, dardU ruDhatti nicchi aN||11|| dhUlIe pAyaparasa, paDibiMbeNa svnnaa| pAya-16 biMbANusAreNa, lakkhaNAivi lkviaN||12|| pANipAyaMgulINaM tu, viveNa bhUsaNA baha / muNiA vaNiNo ceva, hoi evaMvihA vaha // 13 // jeNa ruDhA sagehAu, niggayA teNa gvinnii| vivi sA dhuvaM kUvapaDaNAi-18 vivajjaNA // 14 // dehaciMtAkae tIe, gaMtIe bhAmiNI imaa| uttinnA ya nisannA ya, Asanne badarIvaNe // 15 // kaTTaM dakkhiNahatthassa, avaTuMbheNa uhiaa| to nAyA puttagambhA sA, AsannapasavA tahA // 16 // tIe kayaM AyamaNaM, tannIraM tu nirUviu / ghusiNassaMgarAgovi, tIe nidvArio mae // 17 // tIse kesakalAvAo, paDiaM| baulassiAra / paloiuM parinAo, dhammillovi tahAviho // 18 // badarIkaMTayalagge, uttarIassa taMtuNo / tIe picchittu niNNIaM, uttarIaM kusuNbhiaN||19|| na viNA sabhayA aMbovari mANusa! mAruhe / payapaMtIvi no, tIe, nihAlijai bhUtale // 20 // sArahissa puNo ThANe, ikko ceva nisIae / sAmathao tao nAyaM, vellagaM sagaDaM mae // 21 // vellagovari itthI a, na sakei nivesi / tA tattha sArahI nUNaM, nisannA sA u tappae // 22 // suNittA sAyareNuttaM, taM cittaMmi cmkio|bhuuvo bhAsei bho duNhaM, atthi kovi hu sakvio? // 23 // 18 sAyaro akkhae dakkho, vikkhAo asthi sakkhio / vimalassa piA siTThI, kamalo vimalo maNe // 24 // JainEducation For Private Personal Use Only jainelibrary.org Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 69 // samAvi sidaM so siTTI, saccavAI tao dhaNaM / vimalasseva vaccei, Aurasseva jiiviaN|| 25 // paraMmA pattavi- 12gAthAtatya, sovi sAhei annahA / mohalohamahApUro, tArayANavi duttaro // 26 // sayaNo dujaNo vihesio loha-pAyA kamalahao tahA / gahilo vimhiro bhIrU, sakkhI nUnaM na kijae // 27 // to beha sAyaro evaM, deva! so ceva zreSThidRSTAdhammio / tahAvihu pamANaM me, nicaM saccaM payaMpiro // 28 // Aha AhaviuM rAyA, kamalaM komalaM giraM / jahA tamAza 209-239 | viNAyAsi, tahA samma payAsasu // 29 // gayaM hI davameyanti, dhasakiahie tayA / khippaM sappaMtapANeca. vimale aiAkule // 30 // sadavaM sabahA esa, kahaM vA gamihI muhA? / evaM puNovi AsAe, AsAsiMte ni | hi||31|| saccameva kahaM eso, payaMpissai saMpayaM? / evaM viciMtire bhUmIsare a taha sAgare // 32 // evaM sahAi loevi, vivihaM takasaMkule / saMdhAdhuraMmi dhavalo, kamalo kila abbavI // 33 // kalApakam // mahAkanevi ajo hi, vitahaM na huvAhare / annovi kiM puNo sammaM, jiNadhammassa jaanno||34|| maNussassa suvannassa, eseva kasavao / vasaNevi samAvanne, jaM asacaM na vuccae // 36 // ahavA vasaNaM nAma, kimeaM? jaM bhave | bhave / laddhaM dhaNaM aNaMtaMpi, na dhammo puNa nimmlo|| 36 // tamhA puttovi dUbhijjA, pahasijja va dujaNo / rUsijja SI // 69 // vAvi sayaNo, asacaM puNa no lave // 37 // yataH-nindantu nItinipuNA yadivA stuvantu, lakSmIH samAvizatu gacchatu vA yathecchaM / adyaiva vA maraNamastu yugAntare vA, nyAyyAtpathaH pravicalanti padaM na dhIrAH // 38 // " jo jAriso'thi devAvi, taM viANei tArisaM / sAhe tahavi sabaMpi, sacaM saagrbhaasiaN|| 39 // vayaNaM suNi Jain Educa t ional For Private 3 Personal Use Only sa w.jainelibrary.org Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tassa, taM AsI so naresaro / aIva vimhiro sIsakaMpiro guNajaMpiro // 40 // hArajahiM visiDhaM so, utkaMThA skNttho| kaMThe kamalasihissa, saMtuTTho saMThavei to // 41 // paJcakkhaM puNNapanbhAro, vitthAro sujasassa ya / |hAro didyamaNIsAro, tassa kaMThaMmi sohae // 42 // pasaMsaI anivAI, paJcakkhaM suguruvaM taM / aho te saccayA kAci. kaNagarasa va jaccayA // 43 // aho ! nillohayA sAhujaNassa va aNuttarA / aho nimmohayA tujjha, kaNaevi tami va // 44 // aho dhammegacittattaM, tattaM ca gahiaMtae / aho daDhapainnattaM, sattaM ca tava sattamaM // 45 // sabesa saccavAIsu, pattarehassa tujjha to| ranno va mauDo pabaMdho hou ahonisaM // 46 // evaM payaMpiro pIDanibharosa nresro| bhAle paTTami sovannapada baMdhei sittttinno||47|| jaMpei pAvadhUmeNa, jhAmalaM vimalaM puNo / reghiTTa ! daTTa! jIhAe, cheassa ariho'si taM // 48 // kiM tu putto'si kamala siTThiNotti vimuccase / ucchiti na keNAvi, kamalassavi kaMTayA // 49 // sAgareNAvi tuTTeNa, saMtuTThaNa kayANagaM / cattalohamalasse, kamalasseva appiaN||50|| paJcakkho saccavAyassa, pabhAvo kovi ukkaDo / gayaMpi AgayaM vittaM, kittI taha sunimmalA S // 51 // mahApasAo raNovi, jAo nAovi paalio| kapparukkhovi paccakkho, sacaM kiM vA na sAhae? S // 52 // pamANaNijjo sosiM, mANaNijo ya svo| imo salAhaNijo a, tao jAo visesao // 53 // vimalo'lIavAitti, niMdaNijjo jaNe ihaM / suo sussAvayassAvi, duggao duggaiM gao // 54 // vuddhIi raMjio rAyA, sAyaraM sAyaraM puNo / Thavei sabamaMtIsapae buddhiphalaM aho! // 55 // ciraM carittA ya gihatthadhamma, esesecevedeeeeeesercercececeices Jain Education a l ainelibrary.org Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram susAhudhamma gahiUNa sammaM / visesabhAsAsamiIpauttajatto'Nupatto kamalo'ggalogaM // 56 // itthaM pasatthaM kama-18 13gAthAlassa siTTIsarassa vittaM nisuNitu cittaM / ciccA akicaM va buhA asacaM, kicaM va nicaMpi sareha saccaM // 27 // yAM ad|| iti dvitIyANuvrate kamalazreSThikathA // ttAdAnaM 240-257 ____ uktaM dvitIyaM vratamatha tRtIyamAha taie aNuvayaMmI thUlagaparadavaharaNaviraIo / Ayarizramappasatthe itthappamA0 // 13 // 'taie' iti // ihAdattaM caturdA, yadAhu:-"sAmIjIvAdattaM tityayareNaM taheva ya gurUhiM / evamadattasarUvaM parUviaM AgamadharehiM // 1 // " yadvastu kanakAdikaM svAminA na dattaM tatvAmyadattaM 1 / yatphalAdi sacittaM svakIyaM bhinatti tajIvAdattaM, yatastena phalAdijIvena na khalu nijaprANAstasya dattAH 2 / gRhasthena dattamAdhAkamAdi tIrthaGkarAnanujJAtatvAtsAdhostIrthakarAdattam , evaM zrAddhasya prAsukamanantakAyAbhakSyAdi tIrthakarAdattaM 3 / sarvadoSavimuktamapi yadurUlanimaya bhujyate tadarvadattam 4 / atra khAmyadattenAdhikAraH, tacca dvividha-sthUlaM sUkSmaM ca, yena jane cauravyapadezaH syAttatsthUlaM cauryavuddhayA kSetrakhalAdAvalpasyApi grahaNaM sthUlamevAdattAdAnaM, sthUlAditarat sUkSma-khAminamananujJApya tRNaleSTvAdigrahaNarUpaM, tatra zrAddhasya sUkSme yatanA sthUlAttu nivRttiH, Jain Educatio n al For Private Personel Use Only Warjainelibrary.org Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ idameva darzayati-tRtIye'Nuvrate sthUrakaM rAjanigrahAdihetuH paradravyaharaNaM tasya virateH, uttarArddha prAgvaditi trayoS/dazagAthArthaH // 13 // etasyAticArapaJcakaM pratikrAmati tenAhaDappaoge tappaDirUve viruddhagamaNe a / kUDatulakUDamAne paDikkame0 // 14 // 8 'tene ti // 'stenaiH' caurairAhRtaM-sthAnAntarAdAnItaM kiJcitkumAdi mahA kANakrayeNa mudhiyA vA yadgRhyate / tat stenAhRtaM 1 / 'payoga'tti sUtrasya sUcakatvAttaskaraprayogaH kimadya kalye yUyaM nirvyApArAH? yuSmadAnItamoSasya yadi vikrAyako nAsti tadAnImahaM vikreSye ityAdivacanaiH kuzikAkartarikAghurgharakAdicaurikopakaraNazambalAdyarpaNAdinA vA taskarANAM cauryakriyAyAM preraNaM prayogaH, evaM karaNe hi tattvavRttyA so'pi caura eva, tathA ca nIti:-"caura 1 caurApako 2 mantrI3, bhedajJaH 4 kANakakrayI 5 / annadaH 6 sthAnada 7zceti, cauraH saptavidhaH smRtaH // 2 // " iti 2, 'tappaDisvetti tasya-vikreyavastunaH pratirUpaM-sadRzaM tatra vrIhINAM palani nAma dhAnyaM ghRtasya vasA tailaM vA tailasya mUtraM hiGgoH khadirAdiloSThazcaNakAdipiSTaM gundAdi vA kuGkumasya kRtrimakuGkuma kusumbhAdi vA maJjiSThAdezcitrakAdi jAtyakarpUramaNimauktikasuvarNarUpyAdInAM kRtrimakarpUramaNimauktikasuvarNarUpyAdi tatpratikSepeNa vyavahArastatpratirUpavyavahAraH, bahumUlyeSu bIhyAdiSvalpamUlyapalaMjyAdi prakSipya bIdyAdimUlyenaiva vikrayAdikaraNamityarthaH, yadvA stenasakAzAdhItAnAM Jain Education in a Jinelibrary.org Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati.sUtram gavAdInAmagnipakkakAliGgIphalaskhedAdinA zRGgANi vakrANi RjUni RjUni vakrANi karoti yathA'(tatvAmya)pyupa- 14gAthAlakSayati netyevaM tatpratirUpavyavahAraH 3, viruddharAjye vairirAjye rAjJA'nanujJAte vANijyArthaM gamanaM viruddhagamanam , yAM sthUlAupalakSaNatvAdrAjaniSiddhadantalohopalAdivastugrahaNamapyaticAraH 4, tathA tulA-prasiddhA mIyate'neneti mAnaM-18 | dattAtIsetikAdi palAdi hastAdi ca tayoH kUTatvaM-nyUnAdhikatvaM tAbhyAM nyUnAbhyAM dadAti adhikAbhyAM gRhNAtItyevaM cArAH vyavahAraH kUTatulAkUTamAnaM, yadAha-"lAlyena kizcit kalayA ca kizcinmApena kiJcittulayA ca kiJcit / kiJcica 2 samAharantaH, pratyakSacaurA vaNijo bhavanti // 1 // adhIte yatkiJcittadapi muSituM grAhakajanaM, mRda vrate yadvA tadapi vivazIkartumaparam / pradatte yatkiJcittadapi samupAdAtumadhikaM, prapaJco'yaM vRtterahaha ! gahanaH ko'pi vaNijAm // 2 // " na caivaM zrAvakasya yujyate, yata:-"uciaM muttUNa kalaM davAikamAgayaM ca ukkrisN| nivaDiamavi jANaMto parassa saMtaM na giNhijjA // 1 // " asyA vyAkhyA-ucitaM kalAzataM prati catuSkapazcakavRddhayAdirUpA "vyAje syAdviguNaM vitta" mityukterdviguNadravyAdirUpA vA tAM tathA dravyaM-gaNimadharimAdi Adi|zabdAttadgatAnekabhedagrahasteSAM dravyAdInAM krameNa-dravyakSayalakSaNenAgataH-sampanno ya utkarSaH-arthavRddhirUpastaM muktvA zeSaM gRhNIyAt, ko'rthaH ?-yadi kathaJcitpUgaphalAdidravyANAM kSayATviguNAdilAbhaH syAttadA tamaduSTAzayatayA gRhNAti, na tvevaM cintayet-sundaraM jAtaM yatpUgaphalAdInAM kSayo'bhUditi, tathA nipatitamapi parasatkaM| jAnanna gRhNIyAt, kalAntarAdau ca krayavikrayAdau ca dezakAlAdyapekSayA ya ucita:-ziSTajanAnindito lAbha: Jain Education rational For Private & Personel Use Only (ONainelibrary.org Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa eva grAhya iti bhAva iti paJcamo'ticAraH 5 / eteSu kriyamANeSu yaddhamityAdi tathaiva, 'taiaMmi annuve| niMde' iti caturthapAdapATho'pi dRzyate, arthastUttAna eva, eteSu paJcakhapi mayA vANijyAdinA vaNikkalaiva kriyaa| mANA'sti na tu caurya khAtrakhananAdyakaraNAdityabhiprAyeNa vratasApekSatvAlloke'pi cauro'yamiti vyapadezAbhA-11 vAcAticAratA'vagantavyA, yadvA stenAhRtAdayaH pazcApyamI rAjanigrahahetutvAdinA vyaktacauryarUpA eva kevalamanAbhogAdinA'tikramAdinA vidhIyamAnA aticAratayA vyapadizyante, zrAvakeNa cAticAraparihArArthamaSTAdazacauraprasUtayo'pi varjanIyAH, tAzcaivamAhu:-"bhalanaM 1 kuzalaM 2 tarjA 3, rAjabhAgo 4'valokanam 5 / amArgadarzanaM 6 zayyA 7, padabhaGga 8 stathaiva ca // 1 // vizrAmaH 9pAdapatanaM 10, vAsanaM 11 gopanaM 12 tathA / khaNDasya khAdanaM 13 caiva, tathA'nyanmAharAjikam 14 // 2 // padyA 15 nyu 16 daka 17 rajjUnAM 18, pradAnaM jJAnapUrvakam / etAH prasUtayo jJeyA, aSTAdaza manISibhiH // 3 // " vyAkhyA-tatra 'bhalanaM' na bhetavyaM bhavatA tvayi viSaye'haM bhaliSyAmi ityAdivAkyaizcauryaviSaye protsAhanaM 1, kuzalaM militAnAM sukhada: khAdipraznaH 2, 'tarjA' hastAdinA cauryArtha preSaNAdisaJjJAkaraNaM 3, 'rAjabhAgaH' rAjabhogyadravyApahavaH 74, 'avalokanA' haratAM caurANAmapekSAvuddhyA darzanam 5, 'amArgadarzanaM' cauramArgapracchakAnAM mArgAntaraka thanena tadajJApanaM 6, 'zayyA' zayanIyasamarpaNAdi 7, 'padabhaGgaH' pazcAccatuSpapracArAdidvAreNa 8, 'vizrAmaH' Jain Education anal For Private Personal Use Only Ajainelibrary.org Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-12 khagRhe vAsakAdyanujJA 9, 'pAdapatanaM praNAmAdigauravam 10, 'AsanaM' viSTaradAna 11, 'gopanaM' caurApahavaH 14gAthAti sUtram 12, khaNDakhAdanaM' khaNDamaNDakAdibhaktaprayogaH 13, 'mAharAjikaM' lokaprasiddhaM 14, 'padyAnyudakarajjUnAM yAM sthUlA pradAna'miti prakSAlanAbhyagAbhyAM dUramArgAgamajanitazramApanoditvena pAdebhyo hitaM padyaM-uSNajalatailAdi dttaatii||72|| tasya 15, pAkAdyartha cAgneH 16, pAnAdyarthaM ca zItodakasya 17, caurAhRtacatuSpadAdivandhanArthaM rajjvAzca pradAnaM 18 jJAnapUrvakamiti sarvatra yojyam , ajJAnapUrvasya niraparAdhatvAditi cauraprasUtisvarUpam , etadtanirvAhazca vyavahArazuddhyaiva syAt, sA ca manovAkAyAvakratArUpA, tadupAyAdivistAro matkRtazrAddhavidhiprakaraNavRttajJeyaH, asya phalaM sarvajanavizvAsasAdhuvAdasamRddhivRddhisthairyaizvaryasvargAdi, yavAdi-"khitte khale aranne diyA ya rAo va satyaghAe vA / attho se na viNassai acoriAe phalaM eaN||1|| gAmAgaranagarANaM doNamuhamaDaMbapaTTaNANaM ca / suiraM havaMti sAmI acoriAe phalaM eaN||2||" etadrUtasyAnupAdAne mAlinyAzapAdane vA daurbhAgyaM dAsyaM gacched dAridyadurgatyAdi, uktamapi-"iha ceva kharArohaNagarihAdhikkAramaraNapajjaMtaM / dukkhaM takkarapurisA lahaMti nirayaM parabhavaMmi // 1 // narayAo uvadyA kevahA kuMTamaMTabahiraMdhA / corikavasaNaniyA huti narA bhavasahassesu // 2 // " iti caturdazagAthArthaH // 14 // atra vrate pitaaputryorvsudttdhndttyo-IS||72 / / jJAtaM, tacaitatpoaNapuraMmi nayare, nayarehApattavittahiapaure / paurehiM guNagaNehiM jutto jiasattu niva AsI // 1 // jainelibrary.org Jain Educatio n Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. pra. sU. 13 tatthAsi somadevo siTThI siTThIsu vissuo ujjuu| somuva somayAe vivibhUIha deva || 2 || dhaNavaMsanAma tassa ya puto juNaviAramaNupatto / vasaNAsatto aviNayacitto na gaNei guruNovi // 3 // tattheva vasaha siTTI vasudatto nAma siTTiNo mitto / dhaNadatto se putto bhaddayacitto suguNajutto // 4 // riddhIeN pasiddhIi vaNija| siddhIi duNha siTTINaM / tesiM sarisANa pII kamAgayA kAvi lacchiva // 5 // aha bahudhaNovi siTThI somo puNaravi dhaNajaNAya sayaM / puttamajuggaM jANiya videsagamaNaMmi kuNai maNaM // 6 // yataH - " tRSNAkhAniragAdheyaM, duSpUrA kena pUryate / yA mahadbhirapi kSisaiH, pUraNaireva khanyate // 7 // " puttassa amittassa va avissasaMteNa vissasArANi / ahiaM mahavayANi va kaMcaNapaNakoDimullANi // 8 // guttani anAma aMkiaghaNaka siNapasatthavatthabaddhANi / jIviyamiva saMgoviya majjhe rayaNANi paMca daDhaM // 9 // ruppakaNagAieNaM asAradadveNa uvari bhariUNaM / mukkA karaMDiA to teNaM vasudattamittagihe // 10 // jualaM // mittassa tassa sa daDhaM bhujo bhujo bhalAviDaM | calio / bahuvatthuvitthareNaM gao a desaMtaraM dUraM // 11 // nAyavavasAyaratto tatto siTThI visiddhakayajatto / thevasamaeNa viDhavaha yahuM dhaNaM navaghaNu jalaM // 12 // tato pamuiacitto giNi kayANage aNegavihe / jehiM | saparyami jAyai sahassaguNio puNo lAho // 13 // to harisapUriamaNo maNorahe bahuvihe parivahaMto / eha | sapayamaturaMto ito patto mahApaliM // 14 // pallIbhilehiM tahiM mahalacAvallabhallahatthehiM / haNa haNa haNa bhaNirehiM sahasA so sio savaM // 15 // ghI mUDhA jIvA kuNaMti gurue maNorahe vivihe / na u jANaMti jainelibrary.org Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 73 // Jain Educatio varAyA jhAya daivaM kimavi annaM // 16 // lAhAhilAsiNo'vihu mUlakhao hI vivAgu taNhAe / taM tahavi | devayaMpiva varhati hiae hahA abuhA // 17 // aikoho ailoho aidoho ahamao a aimoho / dUraM parambhavaMmi a iheva hA huMti duhaU // 18 // aha so gayasso bahusogavaso viluttacittaraso / kevala bAhusahAo | asahAo Agao sagihaM // 19 // teNAgayamitteNa ya mitto puTTo karaMDiAkasalaM / to niao vRttaMto kahio daviNassa'ho ! moho // 20 // ito a tassa mitto ciMtaha cittaMni ittiAsAro / ruppA asArassavi kahaM Nu to kiMpi pehemi // 21 // to choDi karaMDiM nirUvayaMteNa teNa ladvANi / arddhagagaurisaMkaranayaNANi va paMca rayaNANi // 22 // aha teNa lohakhohiahieNa haNiDaM vivegavaranayaNaM / muttUNa mittamiliM bhittUNa bhayaMpi bhUvaNo // 23 // mittadohaM ihabhava parabhavasaMbhAvidosasaMdohaM / aviAria Ayaimavi paMcavi | gahiANi rathaNANi // 24 // jualaM // ihabhavaparabhavanavanavaduhaheU coriA asesAvi / sA puNa ThavaNIo mahavisaM va vagghAriaM ahiaM // 25 // sappuva dappacaDio aggI dhaggIkaoha pavaNeNa / taMpi kuNati samiddhA avi dhiddhI dhIdvANaM // 26 // jualaM // annadiNe someNaM maggia nIA gihaM niA |ThavaNI / jA saMbhAlai so tA na nihAlai paMca rayaNANi // 27 // to sunnamaNo khaNamucchiava ukkIriava | lihiava / sattAhi attayAe kayAvahANo viciMte // 28 // mittovi egacitto kajjavika kahamakajja - | mia kujA | ahavA lohasamudde vuDati hu taraNaniuNAvi // 29 // pacchannameva saMpai gaMtuM maggemi jeNa ational 14 gAthA yAM adatte vasudatta kathA 2-29 // 73 // w.jainelibrary.org Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaNavAe / vittharie lajAe samannio mannihI neva // 30 // suaNo neva viruddhaM kuNai kuNai tAvahei aNutAvaM MS jaNavAe puNa jAe marei nau mannaevi tayaM // 31 // ia ciMtia taggehaM gao sa juttIi jAca maggei / tAva vasudattadhutto dharitu dhIrattamullavaI // 32 // kANi rayaNANi gahilaya! adhaNI haatti kiMva palavesi / hA ahava savAe sutto gahagahio dhAukhuhio vA // 33 // yataH-"apalapati rahasi dattaM pratyayadatte'pi saMzayaM kurute / krayavikraye ca luNTati tathApi loke vaNika saadhuH|| 34 // " tAhe paDihayavayaNo sa dINavayaNo sayaM gao bhavaNaM / ciMtAtAviahiao viviha uvAe paloei // 35 // so pucchaMto dhutte dhiyaM suNaMto aNegadhuttaka / nisuNai keNavi katthavi paNijaMtaM imaM vuttaM // 36 // vaNiputtA do mittA abhUrivittA vaNijaujjuttA / ege pihapihanIvIjuttA pattA paraM desaM // 37 // viDhavia daviNaM kiMcivi ego ukaMThio | gihaM gaMtuM / Apucchai mittaM to bIo niarayaNamappei // 38 // pabhaNai a majjha bhavaNe nivAhatthaM mhppiaahtthe| apija'NappamulaM imaM mahAmaMtatantaM va // 39 // to Amitti bhaNittA giNihattA rayaNamAyareNa imo| ApucchittA mittaM calio sagihaM gao a kamA // 40 // lohAiregao taM na appiaMtappiAi aha biio| ajiabahuviharayaNo harisiavayaNo kamA calio // 41 // niapura Asannapure patto sAyaM bhayaM vibhAzivato / tattheva rayaNagaMThiM Thavei thavirahavippagihe // 42 // AyAo niagehaM pucchai harisiahiaM niaM diaN| rayaNacaDaNaM tao nahi nahitti suNiUNa sa visanno // 43 // takkei jai vayaMsovi egarayaNeNa lohi Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti sUtrambha // 74 // o tAhe / lohissai lohagihaM dio kahaM na bahurayaNehiM ? // 44 // sai aidhaNevi dhaNi lobhabhibhUA||14gAthA maMti bhikkhAe / je mAhaNA paradhaNaM na gahaMti kaha karagayaM te ? // 45 // evaM avasaTTo samaccharaM vaccharaM va yAM adatte taM rathaNiM / so kahamavi aivAhia avihAe jAi diagehaM // 46 // jA maggai niaThavaNIM smaahnno| vasudattatAva vAhivihuruba / bahiruba annamannaM vilavai to so viNihayAso // 47 // dussahaduhaM vahaMto jaNe kahaMto | kathA uvaaymlhNto| jiNabhavaNagao keNavi bhaNio inbheNa sakiveNaM // 48 // yugalam // kayadhuttamuttaguMphA|4 phuphAgaNiA ihatthi tuha kajaM / sijjhei tIi iaso souM tammaMdiraM patto // 49 // Avajia taM gaNiaMdhaNiaM| |dhaNadANao niaMkajaM / sAhei sAvi sAhai lahu sAhissaM avassamimaM // 50 // aha sA uvariM bahuvihacittavicittAo dinna taalaao| cattAri peDiAo kAria dhArei gihamajjhe // 51 // aha sA dhuttA pattA gharaMmi | vippassa tassa egate / vicchAyamuhA pabhaNai maha taNao ega evAsI // 52 // so gayapuvo jlnihijttaae| | jANavattabhaMgaNaM / baDo mao a cauro tabbhajAo aputtaao||53|| tAsiM ca peDiAo cauro bhurynnmaaibhriaao| annaM ca subahudatvaM na yANimo kA gaI ihi ? // 54 // amhANa aNAhANa ya taNayavihINANa savamavi datvaM / hI gihissai rAyA jA nAyA teNa ia suddhI // 55 // to jai bhaNeha tumbhe tA saMpai kiMpi kiMpi ||74 // niavittaM / cittaM va tumha pAse muMcAmo ANi gUDhaM // 56 // ia souM so tIe bhaNiaMdhaNi hiaMmi gaha-16 gahio / gahagahio iva jAo paravaso daballobheNaM // 57 // bhavyuvva suguruvayaNaM saddahamANo tahatti taM savaM / / Jain Educatio n For Private Personal Use Only rel 1 .jainelibrary.org Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pabhaNaha ANeha lahuM bahuMpi muMha maha gehe // 58 // na viNassaha kiMpi ihaM gehe dehaM va rakkhimo eaM / tumha vasaM iha savaM gihissaha jeNa bhe kajjaM // 59 // kiM ittha pucchaNijjaM viAraNijjaM vilaMbaNijjaM vA / taraha taraha ANaha hI hI dhuttassa uttIo // 60 // sAvi a pAvia bhavaNaM niayaM saMkei UNa vaNiaM ca / cau varadAsINa sire | dAu caupeDiA tAo // 61 // rayaNIi jAi diagihamaha so uTThe hahatuhamaNo / jA majjhe mukkAvaha tA so vaNio samAyAo / / 62 / / maggei rayaNamaMThiM puSTiM ThaviaM tao dio jhAi / jai saMpai nappissaM tA nRNaM | kalakalo hohI // 63 // kiM ehiM rayaNehiM appayarehiMti taM rayaNamaMThi / appia pabhaNaha vaNiaya! vattavaM kiMpi na khalu imaM // 64 // itthaMtare nareNaM keNavi saMkeieNa AgaMtuM / kusaleNa Agao tuha suotti vaddhAviA gaNiA | // 65 // tAhe kittimaharisaM darisaMtI saha caUhiM dAsIhiM / sA navaha niaThavaNIlAha pahiTTho sa vaNiovi // 66 // chassuvi naJcaMtesuM na viSpovi tIha to puTTo / kiM tuma naccasi sa bhaNai dhutto ghaTThotti nacAmi ||37|| evaM vaNio vesApasAya pariladdhasuddhaniarayaNo / tIse uciaM dAuM pamuiahiao gao sahiM // 68 // aha mittagahiarayaNaM vaNio maggei mittapAsaMmi / dhutto mito jaMpara maeppiaM tuha piAhatthe / / 69 / / to so maggai sakkhi teNavi dhutteNa dakkhavia lohaM / sikkhavia kUDasakkhI ANIo saccasakkhIva // 70 // tatto visAyavaMto tattha uvAyaM na kiMpi pAvato / saha bhajjAe saha kUDasakkhiNA saha kumiteNaM // 79 // accAsanne gAme bahubuddhibalassa nAyakusalassa / nAyagarassa ghare so gao paloei nAyagaraM // 72 // jualaM // I Jain Educationational Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratAhe kaNevi vuttaM so nAyagaro gao paraM loaN| to jhUraMto taggihamajjhe piccheha tapputtaM // 73 // parive-12 14gAthAti0sUtram | |siuNharavvaM nibaMdheNaMbapAsi maggaMtaM / roia ghayaM tao so bahu jhuria jAi jA pacchA // 74 // yugmam // yAM adattetA teNaM lahueNaM so bhaNio tujjha bho kimiha kajaM ? / sa bhaNai eyAvattho kaha kAhisi amha guru kajaM? vsudtt|| 75 // so Aha amha gehe na niratthaM kiMpi kijae kajaM / aiuNhA rabbA ia ghayajAyaNao vilaMbemi // 76 // 15 kathA jai dinnaM to lAho na hi to uppADiUNa pAissaM / ia tabbAlayabuddhIcamakkio so kahai kajaM // 77 // 58-86 | teNavi bAhiM cauro ThaviA ikkika Ahavia majjhe / tassa rayaNassa mANaM allakaNikAi kaarviaN||78|| taM do vaNiehiM kayaM sammaM naya jANaevi vaNibhajA / bahumullaMti mahaMtaM karei puNa kUDasakkhI so // 79 // | kUDaM payaDIkAuM to appAvei tassa taM rayaNaM / bAlo abAlavuddhI kA vA siddhI na vuddhIe // 8||ia suNia |somadevovi niuNagaNiANa bhaNai niakajaM / nAyagarANapi tahA tehivi naha kiMpi saMsiddhaM // 81 // to so ciMtai nUNaM gayANi eyANi majjha rynnaanni| hI maha abhaggajogo maggeviDa nivaDiA dhaaddii|| 82 // ahaso nirAsabhUo parAsubhUappiava palavaMto / patto rAyavAre divavasA rAiNA diho // 83 // ko eso kiM vilavaha niveNa sakiveNa sevayA evaM / puTThA tehivi siTTho jahaDio siDivuttaMto // 84 // Ahavia tao rannA | SIMom puTTho siTThIvi kahia hiadukkhaM / vinnavaha deva! sevayajaNassa maha gai aha tumeva // 85 // to patthivo pyNpi|| sutthA hoUNa kahasu vIsattho / tANa rayaNANa nAmappamANamullAiaMsayalaM // 86 // teNavi tANaM bhaNiaM jahattha Jain Educat i onal For Private Personel Use Only LOnw.jainelibrary.org Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mabhihANamANamullAI / to rannA vinAyaM esa dhuvaM saccavAitti // 87 // bhaddaya ! kamavi uvAyaM ciMtissAmo imaMmi tuha kajje / ia dhaNi bhaNiaMto vaNiyaM rAyA visajei // 88 // aha annayA nayatthI rAyA AyAriu rayaNavaNie / sacce bhaNei bho'haM maNimayamauDaM ghaDAvissaM // 89 // bahurayaNA naNu dharaNI ramaNIyamaNI ya rohnnaaiisu| vavahAriNovi bahuvihadesesu vihAriNo bhuaN||10|| tA bahuguNANi kANivi vayaNANiva sajaNassa rayaNANi / hohiMti jai gahissaM mullamatullaMpi dAhissaM // 91 // to bhe rayaNakaraMDe sae sae saMpaI saputtehiM / ANAvaha jaha baDhe pacakkhaM majjha purisANaM // 92 / / ia ANattA tevihu ranno ANA alaMghaNijatti / ANAviMti taheva yA rayaNakaraMDIoM sagihAu // 93 // maha maNiNo a amullA nivAu davaM jahicchi a lahissaM / vasudevovi karaMDiM ANAvai aimuiacitto||14|| tANi a parikkhagehiM parikkhamANehiM rAyaAesA / vasudattakaraMDIe paMcavi siTTAI dihAI // 9 // saMkeiehi~ puSviM niruvayaMtehiM tehiM nAyAI / savANi abhinnANANi avi vinnaviANi rano a||96 // kalle mulleNa ahaM kANivi gihissamia visajjeuM / te save naradevo hakAria somadevassa // 17 // bahurayaNamajjhakhiviANi tANi daMsei takkhaNA sovi / paMcavito uvalakkhai jaha pakSiNi attaNo aMDe // 98 // jualaM // sAhutti jAyadaDhasaccapacao Ahavei naranAho / bIadiNe maNivaNiNo parikkhiNo somasiddhiM ca | // 99 // eesu atullANaM bullaha mulaM mahaggharayaNANaM / ia nivabhaNiAciMtia parikkhayA jA tmkkhNti||10|| |tA akkhai nivasikkhia somo sAmia imAi~ paMcAvi / maha saMtiAI nAsIkayAI vasudattamittagihe // 1 // Jain Educat N ational For Private & Personel Use Only Silww.jainelibrary.org Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to vimhi ucca pucchai nivaI vasusihimesa kiM kahaI / sovi dhasakiahiao dhiTTattaM dharia bAharaI // 2 // zrAddhapra-tAvAnha 30 14gAthAtisUtram adhaNanAsAo gahilIbhUo jhaMkhai naresa ! esa dhuvaM / somovi bhaNai jhaMgvasi tumeva bahulohagahagahio // 3 // yAM adatte 1 kalahaMti dovi jAhe tAhe basuhAhiyo vasuM pucche / pattANimANi katto ? kamAgayAiMti sabhaNei // 4 // ityatthi vasudatta kovi sakvI naravaibhaNie bhaNei vasusiTThI / bAti tao gADhaM gUDhaM kuvio nivo vayae ||5||gotte pamANa- kathA bhUaMgotte siharaMva savikhaNaM taahe| ANehi lahuM sovihu tassANayaNAya nissrio||3|| pAvutti kuviNavihiNA 87-125 pADiadasaNaM bahariasavassaM / aijarajajaradehaM galiamuhaM pliabhuurhN||7|| to junnasiTTimegaM bhaTTadhaNaM so.. sAbhaNei egate / tuha egarayaNamullaM dAhissaM desu maha sakkhi // 8 / / yugmam ||dhnnlvluddho mudro tahatti taM jhatti sovi paDivaje / vajaM paDeu sajja hayAi aasaapisaaie||9|| yataH-"yauvanaM jarayA grastaM, zarIraM vyAdhipIDitam / mRtyurAkAGkSati prANAMstRSNakA nirupadravA // 10 // " gahagahio vasusahio sa lohakhuhio vicArarahio a / dhiTThahio nivapurao gao tao abhihio rannA // 11 // aithavira ! aho vevirvigliasvNgpliamaaaliaN| sacaM ceva pavuccasu vaovi vissaMbhaNijjaM te // 12 // to jhatti saccavAiva rAyapAevi chippiadurppaa|| kappiagirAhiM sakkhi bharei appaMva pAvehiM // 13 // aha mahinAho hiae dussahakoheNa vihurio ahi| jaMpai bho ! bho ! picchaha esi duNhaMpi duhRttN||14|| vuDDassa pAvadasassa DhaDDasaMdhiTThiyAvi kAvi aho / aha naya-18 | raghaTTayA ainikiTTapAviTThayAvi aho // 15 // nAvikkhiaM sabhAe na lajjiaM appaNovi paliANaM / naya Jain Education nama For Private Personal use only w.jainelibrary.org Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "bIhiaM mamAvihu saMki amavi neva daivassa // 16 // vasudattassavi sattussa attaNo dhuttadhiTTayaM dhaNiyaM / picchaha accherakariM jaM maha puraovi ia kuNae // 17 // dohesu mittadoho ThavaNImoso asesamoselu / kUDesu sakkhikUDaM kavaDesuM vissasiakavaDaM // 18 // eANi mahApAvANi pASacariehiM dohiM vihiaaii| tahavihu mahavi asaMkiacittA dhiTTattao duTTA // 19 // tA duNhaM ducariaM uccaritraM naravaI asesaMpi / nAmAI saccapaccayamavi daMsia bhaNai kAraNie // 20 // bho ! bho! bhaNeha tumbhe duNhaM kayadunnayANa ko dNddo?| abhaNiMsuvi kAraNiA jaM devo ANaveitti // 21 // tAhe naranAheNaM kohasaNAheNa kUDasakkhissa / hayaguNalIhA jIhA chinnA paMkhA va paMkhissa // 22 // iarovi chinnahattho karijamANovi somadeveNaM / moAvio samittuti aMtaraM tesi duNhamaho // 23 // tatto puhavIpahuNA aNAyakAritti haria savassaM / nivAsiosadesAgihAosuNayanva kIDakhao // 24 // dhiddhI yabuddhINaM pAviTThANaM nikiTThaduhANaM / aidhihANaM jANaM ThANaM nahu ittha na prtthaa||25||dhiddhii giddhA luddhA muddhA avi| AriUNa ciTuMtA / kahra varmati sahasA savasamiddhIo puvAvi // 26 // paJcakkho uppAo mahAaNattho mahAbhayaM |pyddN|vismN visaM huyAso pAsosappo hu prattho||27|| tattotambhavapAvaM dussahadAvaM va annuhvNtoso| saMpatto puttAiasahio desaMtaraM dUraM // 28 // katthavi gAme puviM saMgayavaNieNa karuNahiaeNa / AvAsiovi sagihe kahei vivihaM hiayadukkhaM // 29 // yataH-"dahai suaNaviogo dahai aNAhattaNaM prvieso|dhi a abbhakkhANaM dahai akajaM kayaM pacchA // 30 // " ciMtei tao vaNio esa sapAveNa viNihao tahavi / kamavi karemi/8 Jain Education na For Private & Personel Use Only (CN.jainelibrary.org Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 77 // Jain Education suhiaM vihaladdharaNaM hi maha puNNaM // 31 // jao - "vihalaM jo avalaMbai AvaipaDiaM ca jo samuddhara / saraNAgayaM ca rakkhar3a tisu tesu alaMkiA puhavI // 32 // " ia ciMtia tassa so nIviM jIvaMva abhinavaM dei / vasusiTTIvi payahai vavahAre gahia pihagehe // 33 // maraNAvasANayAe asaraNabhUassa jIaloassa / avasANavirasayAe asArasaMsArayassa tahA // 34 // bahuvihiapAvakammo hayadhammo annayA viharagatto / vasudatto jhatti mao gao sakammANusArigaI // 35 // yugmam // bahusogagaliranayaNeNa viravayaNeNa tassa taNaeNa / pukAria pukAria ciAi sakkArio sa tao ||36|| tattha paese ghaDayaM vicchinnaM kAriaM ca teNegaM / ukkIriaM ca tattha ya taM vaccharamAsavArAI // 37 // aha so kamaso sogaM rogaMpiva osahehiM pavarehiM / vAvArehiM uvasAmiUNa citte viciMte // 38 // hA kahamaha jaNaeNaM aNaeNaM NegaNatthajaNaeNaM / saGghassaharaNanivAsaNAi dusahaM duhaM | pantaM // 39 // nammo adujjaNANaM vihio pimmo hao a suannaannN| hA hArio kaha muhA ihajammo taha ya parajammo ? // 40 // to'haM tahA jaissaM sarvvasuvi caiva saparakajjesuM / jaha maha saGghaha hohI nAo a susAhuvAo a // 41 // yataH - " akRtvA parasantApamagatvA khalanamratAm / anutsRjya satAM mArga, yatsvalpamapi tadvahu // 42 // " kiM ca ahamegago maha naya sayaNo kovi kovina sahAo / teNa ghaNeNaM ca viNA suNNamaraNNaMva saGghapi // 43 // yataH" aputrasya gRhaM zUnyaM dizaH zUnyA hyavAndhavAH / mUrkhasya hRdayaM zUnyaM, sarvazUnyaM daridratA // 44 // vImaMsiUNa | bahuso ia so Avai sahAyagaM egaM / maidAyagaM sumitaM karitu jantIha vavaharaI // 45 // aha lahia mugurujogaM Sional 14 gAthA yAM adatte vasudatta kathA 116-145 // 77 // w.jainelibrary.org Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvisa taheva dhmmuvesN| paradavaparIhAraM hAraM va Thavei niahiae // 46 // gihidhamma sammattAiamavi jahasatti sattamo cittuM / pAlei bhAvasAraM gayAiAraM vayaM tiaN||47|| UNanbhahiavaNijjaM vajaMto kUDamANatulamAI / so suddhiM vavahAre karei aidukkaraMpi to||48|| bhaNiaM ca-"AhAre khalu suddhI dulahA samaNANa samaNadhammami / vavahAre puNa suddhI gihidhamme dukkarA bhnniaa||49||" eso vissasaNijatti to vaNija kuNaMti gajaNA / muttuM avare ciraparicievi tassava pAsaMmi // 50 // ahaha vavahArasuddhI siddhI savANa vrsmiddhiinnN| jIse jaso a attho ittha parasthAvi paramapayaM // 51 // tasseva bahuvaNijaM picchaMtA tucchavuddhiNo vnninno| avare atucchamaccharamimaMmi sattuMmiva vahaMti // 52 // jaha jaha susAhuvAyaM jaha jaha lAhaM bahuM ca te tassa / pAsaMti tesi taha taha visaM va nayaNesu ullasaI // 53 // pAvaparANa narANaM dhiratthu parariddhimaccharadharANaM / iha muhiA% duhiANaM piccavi riddhiM haNaMtANaM // 54 // taduktam-"varaM prajvalite vahAvahAya nihitaM shirH| na punarguNasampanne, kRtaH khalpo'pi mtsrH||55||" tassa ya avAyapADaNadaMDAvaNaheumaha paloaMti / chiddAI durappANo vaNiNo ahiNo va svtth||56|| saJcacariassa tassa ya na lahaMti laDaMpitahavi te chiii| kaha duddhe pUarayA kaha pIUse visa-1 lavA ya ? // 57 // to tassa gehapurao tahaddapurao raobhare bahuso / pADaMti kavaDapaDuNo vaNiNo maNiNo guruamulle // 50 // te pAsiUNa sovi hu nirIhacitto parassa vittaMmi / bADhaM bhaNei bho ! bho ! keNa ime pADiA mnninno||59||? tAhe te AgaMtuM sasaMbhamA amha amha dhuvamee / paDiA pamAyavasao pabhaNaMtA jhatti giNhati Jain Educate INational For Private & Personel Use Only W ww.jainelibrary.org Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prA. // 60 // te taggahaNe haTThA bajjhaM majhami puNavi phalakavaDA / jAyA bahuvicchAyA chaliabo jaM na chaliatti 14gaathaatistrmaa|| 61 // bahabahadiNaaMtarae ia aNusAreNa Negaso tassa / kavaDapavaMco tehiM pavaMcio baMcaNaparehiM // 62 // yAM adatte | tahavi na kahiMci laddho suddho so sbkicckrnnesuN| ahaha nianiamapAlaNavihIi tassegacittattaM ||6||te vsudtt|| 78 // ciMtiMti atAhe ittAhe avaradihisaMkAe / iha kaha giNhai dhutto? tatto kavaDaMtaraM kuNimo // 64 // bahuaMtaraMmi IST kathA tatto bahudhutto kovi tesu tassaTTe / keNavi miseNa gantuM uvaviho jA ploei||65|| tA samayaM lahiUNaM dhaNa 146-174 dattAIsu annacittesu / AharaNakaraMDIe khivei maNimuddiaM ega // 66 // taM koDimulladalahaM maNijaDiaMjacaka-10 |NagaparighaDiaMjaliaMjalaNaMva tahiM pakkhivitraM so gao pAvo // 6 // to te duTThA hiTThA maMtaMti diNaMtare ime mudaM / payaDIkAuM daMDAvissAmo tassa savassaM // 68 // aha suhadivvavaseNaM tammi diNe ceva kiMci kjennN| dhaNadatto ugghADia karaMDiaMtaM nirakkhei // 69 // tA tattha teNa diTThA ukkihA rayaNamuddiAbhinavA / kassesA kaha iha Agayatti to vimhio jhatti // 7 // liTuM va visiTuMpi hu paradavaM savahA smnnto| jAtaM jaNe payA-1 sai tA bhaNio tassa mitteNa // 71 // eAe egAivi hu~ti aNegA u knngkoddiio|tN punnavasA pattaM kIsa || |payAsesi jaNamajhe ? // 72 // nUNaM payAsiaMtaM tadvaNio kovi avarudhutto vA |bhuuvo vA gihissaina caDissai // 78 // | kapi tuha hatthe // 73 // bhakkhaM va bhukkhieNa ya tisieNa jalaM va pAviaM tumae / vittamimaM jassaTThA kijati aNegakaTThAI // 74 // aDavividesamahoahisusANajalajalaNavivaragirigamaNaM / kisisippakusevAI kuNai For Private & Personel Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raNAIvi dhaNaheuM ||75||taa jIviaMva eaMbho bhaddaya ! muddiyaM dharijAsu / bahujatteNa na kassavi annassa ima bhaNijAsu // 76 // iccAi teNa succA saJcAbhiggahapareNa pddibhnniaN| bho! majjhacoriAe niamo rakkhemi tA ISneaN||77|| purvipi divarayaNANi niaDapaDiANi hatthacaDiANi / payaDIkAUNa mae asaI dinANi dhaNi ANaM // 78 // paravittaMmi sacittaM deha adattaMmi kovi mUDhappA / jeNa gahieNa'NatthA ittha paratthAvi hu puratthA // 79 // aha Aha so navi tae gahiesA teNa teNiaM kimimaM? ko jANai keNa ihaM kaha mukkA tujjha kammavasA! // 8 // ahavA eA tuha gottadevayAe psnnhiyyaae| dinnA annaha iha kahamAgacchai annanidhisae? // 81 // jai kovi hu eAe huto dhaNio tao sa ittAhe / jANija jaNAvija va pucchijja va vajArajjAvi // 82 // kiM vANappehiM vigappiehiM tuha appiyA maeva imA / bhuMjesu jahicchAe vaesu taha dhammakicesu // 83 // tA ko'vi dhammalovo na ya nayalovo'vi kovi neva iha / bujjhasu vujjhasu tamhA mA mujjhasu gujjhakajaMmi // 84 // aha jai saMkasi paradhaNamimanti dhaNadatta ! mitta to eaM / dhammeNa desu kassavi ahavA maha ceva appesu // 8 // evaM c| lahasi dhamma sammaM mittattaNaM ca saphalesi / ittha aNatthamasesaM tahA kae nibahemi ahaM // 86 // tatto so dhaNadatto taM par3a jaMpai hiaMtae bhnniaN| ihaloe paraloe puNa eaMhuna ahiayrN||87|| jaM pArakaM davaM sarva jANiamajANiaMpi tayaM / dUraM pariharaNijaM adattaparihArakArINaM // 88 // yadAhu:-"patitaM vismRtaM naSTaM, sthitaM sthApi-10 tamAhitam / adattaM nAdadIta khaM, parakIyaM kvacitsudhIH // 89 // kiM bahuNA tattamiNaM bhaNAmi tuha mitta ! majjha zrA.pra.sU. 14 For Private Personel Use Only TAw.jainelibrary.org Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 79 // haamilaa| devoni kovi dhaNio payaDIhoUNa to giNhe // 90 // annaha sabaha dussahahaavahajAlaM va nAvi 14gaathaalimi| bahabhavasulahatthakae ko mAlai dulahanianiamaM? // 9 // ko muttakae hAraM hAraha kIliakae vihAraM lAyA tRtiic| caMdaNamiMdhaNakajje Thikariakae ya kaamghddN| 92 // tuha appiaMpi eaMnaha giNhe jaM tumaMpino dhnnio| yANunate annassavi dinAe eAe huja kiM punnaM ! // 93 // nayaajiadaviNANaM dANaM appaMpi hoi sapamANaM / aNaya vasudatta dhajiANa tANaM dANaM subahaMpi apamANaM // 94 // paradhaNagahaNA pAvo pAvaM dAvaM vaciNai tNpi| taddANappajalA Na nadattakathA uvasamaha taM teNa apamANaM // 95 // tujjhavi imaMmi vittaMmi neva cittaM pavattiuM juttaM / paravihavassa'hilAso 175-203 'viha duharAsINa AvAso // 96 // jao-"pANehiMtovi pio attho purisANa to kuNateNaM / paradhaNaharaNaM maraNaM viditesiM na saMdeho // 97 // " ekassa ceva dukkhaM haNijamANassa havai khaNamittaM / jAvajIvaM dusahaM saputtapottassa dhaNaharaNe // 98 // annaM ca-"suviveitti mae tuha suvuddhidAitti taM kao mittaM / to kaha desi kubuddhi kubuddhidANaM hi mahapAvaM // 9 // " bhaNiaMca loiehivi kahANayaM iha ya vAhahariNINaM / vAgurapaDiA hariNI|| dINamuhI vAharai vAhaM // 20 // thaNajIviataNayAhaM kiM maM giNhesi vAha ! vahahe / so Aha ahaM chuhio chuhio pAvaM na kiM kuNaI // 1 // tA maM muMcasu ikkasi jaha gaMtuM niasuANa chuhiANaM / thaNapANaM kArittA // 79 // | sayameva puNo ihAgacche // 2 // tIe evaM butte ihayaM ko pacaotti sopabhaNai / to sA savahe vivihe vihei nahu kahavi mannai so||3|| dubbuddhidANasavaho aha vihio tIi mannae to so| sAvi jahicchiaThANaM gaMtuM lahu mana saMdeho // 97. viveitti mA taha DaoNNayaM iha ya bAhahAra in Education ICT For Private Personal Use Only ainelibrary.org Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAgayA pacchA // 4 // to vimhieNa teNaM ANittA vADayaMmi sA khittA / jA so vahAya sajjIhaveDa tA tIhArI ullavio // 6 // kimahaM karemi nassemi kiM va iha ceva vAha ! ciTThAmi / dubbuddhidANapAvA bhIeNa imeNa pddibhnniaN||6|| narasasu nassasu sigdhaM takAlaM va sAvi sauNiva / nahA gayA saThANaM ao kubuddhIna dAyavA // 7 // tamhA lohaM vimhAriUNa ahesu kiMpi suhi ! hiae| esA iyaM kahamAgayatti aha kiMca kAyavaM // 8 // iya tatvayaNaM suhaguruvayaNaM va suNittu cattalohamaI / sa viAriUNa pariNAniAi maie payaMpei // 9 // juttaM / vattaM tumae tasaM va sumitta ! stthiacittaa| cittakaraM dhuttakayaM tami imaM suNa khemi||10|| anne ahannavaNiNo tuha bhvaannijkjpicchnno| maccharabhariA picchi jati na jAI sahai jaaii||11|| yataH-"poSakA: khakulasyaite, kAkakAyasthakurkuTAH / svakulaM ghanti catvAro, vaNika zvAno gajA dvijaaH||12||" to nRNaM maNidhara-14 jANIpADaNapamuhaM imaM ca ducariaMdhuttehi tehiM vihiaMbuddhehiM tujjha chalaNaTTA // 13 // yataH-"munirasmi nirAgasaH kRto me bhayabhityeSa na bhUtaye'bhimAnaH / paravRdvighu baddhabhatsarANAM kimiya ghasti purAtmanAmaladhyam // 14 // " nA sAhu sAhu sAhudha vAhio jaMna lohao tumayaM / ghiddhImaha buddhIviha puchi giddhIi kaha khaddhA? // 15 // tANaM puNI vaNiANaM paTukavaDanihINa kRTacariANaM / nivadaMDo kArijai jujai buhANa jaM sikkhA // 16 // dhnndttennvi| vuttaM mitta ! na juttaM tu sattuNo evaM / anunna'NasthakaraNe kimaMtaraM dudRsihANaM? // 17 // egaMte kiMtu mahAbhayabhittaM mitta ! tesi daMsemo / jeNa puNovina evaM pAvaM kuvaMti bhayabhIyA // 18 // ia maMti samitto dhaNadatto Ahavittu - - - Jain Educatio n al For Private & Personel Use Only Tww.jainelibrary.org Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-18/te vaNie / keNavi miseNa bhAsai bho ! bho! nisuNeha maha vayaNaM // 19 // corikAi kalaMka dija dvAvija dajaNo 14gAthAtisUtram 18iva jo| kassavi keNavi kavaDeNa tassa kiM kijae bhaNaha ? // 20 // tote sasaMkiA avi asaMkiA pavibhAMti yAM tRtImonADijaDa pacchijaha kimiha aho! dhiTThayA tesi // 21 // to payaDia so muI bhaNaDa imA kassa keNa yANuvrate X viviA? saccaM sAhaha annaha ranno iNihapi paNissaM // 22 // to jAyahiadhasakA mukkA dhiTTattayAha naha skkaa| zivasudatta dha. bhaNipi kiMpi thakkA te pAvA kIliava khaNaM ||23||tkNti a avitaki ahA kaha amhehiM nimmie?jAra nadattakathA ciMti paraMmi a gharaMmi taM AgayaM ihayaM // 24 // to te bahu bIhaMtA alahaMtA savahApi annapahaM / dhaNadattassa 204-233 |paesuM paDaMti suviNIasIsudha // 25 // mania niaducariaM vanniya baMdiva tagguNe dINA / pabhaNaMti suaNa!! giNhasu muI puNa amha muMcesu // 26 // guruavarAhanihINavi pasiUNa'mhANa jIviaMdesu / dhaNabhikkhaM va puNo nahu kayAvi evaM karissAmi // 27 // dhaNadattovi sabhitto tatto te tajiUNa aigADhaM / muMcai appar3a muI taMpi aho uttamassa pho||28|| tANa namo tANa namo tANa namoguNanihINa tANa nmo|gihinnovi adhaNiNoviha parammuhAje paradhaNassa // 29 // tappibhiI bhayabhIA suviNIA tevi taMmi sNjaayaa| ahava vavahArasuddhIi dullaha siddhIvi kA na bhave // 30 // ianayasuddhIi tahA bahuvivuddhIi vavaharaMteNaM / dhaNadatteNa viDhataM vittaM bhuaNsuhodyo||31|| | yata:-"dAnamaucityavijJAnaM, satpAtrANAM parigrahaH / sukRtaM suprabhutvaM ca, paJca pratibhuvaH shriyH||32||" itto apoaNapurAhivaI bahuvimhariapakovutti / dhaNadattaguttiehiM vinnatto avsrpptto||33|| sAmia! so vasudatto Join Education International For Private Personel Use Only Oldjainelibrary.org Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ducaritto skkyvigutto| divahao nivisao kao mao kiMtu tapputto ? // 34 // dhaNadatto nayacitto bahugu jutto vidvattabahuvitto / jai ANavei devo tA Agacchada tava puraMmi // 35 // yugmam // rannAvi aNunAe tassANayaNAya pesio puriso / gaMtuM teNAhUo sa bhaNai lahu AgamissAmi // 36 // lahaNijalahaNaheuM hohI maha kiM tu koviha vilaMbo / puriso visajio to jaNaMmi phuTo asNto||37|| sohi va maccUhiM niccamamaccehiM ciMtiaMtAhe / esa sarIrabiijo ihAgao Asi imhi tu // 38 // khaddhAdANiu jAo nimi gAmaMmi | gaMtukAmo a / tA daMDemo kaddamavi ahaha kumaMtINa hayamaMto // 39 // yataH-"mRgamInasajjanAnAM tRNajalasantoSavihitavRttInAm / lubdhakadhIvarapizunA niSkAraNavairiNo jagati // 40 // " suhassa tassa khaliaM alahaMtA lihia te aigapataM / jupaNaM va vihiadhUmA ranno appittu jNpti||41|| jaha nAha ! poaNapurAgaeNa vasudattasidviNA puzviM / dINArANa sahassA dasa gahiA kosgehaao||42|| sa vivanno vasudatto dhaNadattopuNa ihatthi tpputto|so sahANaM pahiukAmotaM teNa maggeha // 43 // baccharamAsadiNAiaaMkajuaM junnayaM va taM pattaM / tattapi va mannato hakArai taM mhiisko||44|| so Agao a paNao tappattaM daMsiUNa nrvddnnaa| bhaNio, bho bhadda ! riNaM piuNo puttehi voDhacvaM // 45 // to desu imaM turiaM paribhavakaraNaM riNaM jao bhaNiaMtahANe na zavilaMbo jujjai ajANa savisesaM // 46 // uktaM hi-"dhamArambhe RNacchede, kanyAdAne dhanAgame / zatrudhAte'gniroge| ca, kAlakSepaM na kArayet // 47 // " paccakkhaM va agatthaM tattha Thio tattha sovi taM lihiaN| picchaMto to ciMtai | Jan Education a l For Private Personel Use Only Alainelibrary.org Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234-262 zrAddhapra-zahA annAyaM kimeaMti // 48 // tahavi vavahAraniuNo sa bhaNai naranAha ! desi piccheuM / uddhArayanikkhivayasA- 18|16gAthAti0sUtram kArANi jao vaNijANi // 49 // tA teNa gihaM gaMtuM puci lihiA nirUviA vhiaa| savAvina puNa diTuM abhi-18 yAM tRtI hANaM nAvi ahinANaM // 50 // taha bhaNie bhaNai nivo na nivA AbhIrio vaMceuM / sakkA vaMcaNakaje sakeNaviyANuvrate // 81 // vaNiadhutteNaM // 51 // esa vavahArasuddho muddho paravaMcaNe paradhaNe a| nizcamaluddho sAmia! viAraNijjaM imaM teNaM vasudatta dh||52|| ja bhaNiaM-"mA hoha suaggAhImA pattia jaM na diTThapaccakkhaM / paJcakkhevi adiDhe juttAjuttaM viArijA nadattakathA // 53 // " ia uvayAraparehiM vavahArivarehi kehivi mhiiso| vinnaviovi na mannai kumaMtivuggAhio ahiaM // 54 // nayaniraovi nareso kiM kujA dujaNA jahi phaannaa| gihanAhasusAhuttaM asAhugihiNIi kaha sahalaM ? // 56 // tuha riNadANe mukkho sukkajjhANeva nnnhttito| nivaakkhiaMsa sakkhi paDivajianiagihaM sa gao // 56 // ciMtAuro tao so savayaMso suddhcriyavyNso| ciMtai viviha uvAe pucchai buddhIu bahu vuDhe // 57 // dhuttANa mUladevAiANa akkhANayAI nisuNei / jA lahai na uvAyaM saMvahai tA hiaduhaM dusaraM 2| // 58 // AsAsahiaMpi duhaM bahuehiM sahijae subahuaMpi / AsArahiaMtu duhaM mahayANavi hoi aidusahaM|8| // 81 // // 59 // tatto so mitteNaM vRtto he mitta! vittagahaNaTTA / dhuttehi imaM kittimapattaM dattaM nivassa dhuvaM // 60 // tA mA kAsi visAyaM pAyaM punnassa sabahAvi jao / pAvassa khao pudhipi hu aNuhUaM iheva imaM // 61||suhsunnaao iva tavayaNAo puNa maNe kuNai aasN| duhajalahinivaDiyANaM dhuvaM pavahaNaM suvayaNaMpi // 32 // kavikacchUkacchUe | Jain Education Orainelibrary.org For Private Personal Use Only on Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gahiucca io tao bhamaMto so| annadiNe puNNaNa va paNullio piuvaNaM patto // 63 // jA so apicchilaahiN| picchai acchIhiM tattha niyapiuNo / sakkAraThANaghaDae ukkiriyaM barisamAsAi // 64 // tahasaNeNa jANai jaM pattayalihiavaccharo pacchA / jAutti haTTacitto pattanihANuva to jaao||65|| so tattha soaThANevi vavagayasoo smjiapmoo| mittasameo gaMtuM saviveo vinnavai niviN||66|| jaM ANavei devo sIse sesaM va |taM vahemu prN| taM pattaM dhuttehiM paDihAi pakappiaMva nvN||37|| ja majjhamae tAe taM lihiaMpaccao'ttha purbaahiN| ukkiriaMtahiahaM avadhArasu deva ! sayameva // 68 // nivaIvi nayarayamaI aIva hiayaMmi vimhio baahiN|| laha gaMtuM te picchai vaccharamAsA'hatihivAre // 69 // to maMtisayAsAo taM pattaM ANavittu jA joi / taM, vabhicariaMdahUM aiTTo phuriaaharuho // 70 ||pbhnni rere duTThA! nikiTThA dhiTTayAi pAviTThA / majjhavi rajje | erisaaNajjakaje kahaM sajjA ? // 71 // jualN|| saMpaDa na hoha tumhetti jAva mArAvae naravaI te / tA dhaNadatto taduhavaggo laggo nivpesuN||72|| viNNavai deva! jai maha supasAo pddhmptthnnmimNti| tAviaresu naresara ! abhayaM pANANa eANaM // 73 // ia bahuuvaroheNaM kahamavi moAvae sacivae so| ahaha avarAhakAriNi / karuNA karuNAmayahiANaM // 74 // yataH-"upakAriNi vItamatsare vA, sadayatvaM yadi tatra ko'tirekaH ? / ahite| sahasA'parAdhalubdhe, saghRNaM yasya manaH satAM sa dhuryaH // 7 // " te tahavi puhavipahuNA nayabahuNA daMDiUNa sbssN| nidvADiA sudUraM saDiANi va jhatti pattANi // 76 // dhaNadattaM puNa pUia sakkAria thuNia subahumANeNaM / Jain Education a l For Private & Personal use only Alainelibrary.org Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAmasuiraM so narasako karei parimukamuktakaraM ||77||to esa saccavAitti saccakAritti pattavarakittI / patto sagihaM tisUtram zisamahaM ihavi aho! sammadhammaphalaM // 78 // rAyappasAyavasao suheNa lahiUNa sabalahaNijaM / utkaMThiovratam gA niveNavi visajio kahavi mittu // 79 // poaNapuraMmi patto tatto niasayaNaguttiAINaM / ullasirapimma- thA 15 kalio milio mannai sadhannattaM // 80 // tatthavi pasatyavavahAraparamasuddhIi lddhsupsiddhii| vajiaparadhaNagiddhI ajei annNtvrriddhii|| 8 // viNNAyatagguNeNa ya tappurarannAvi bhanio sa bahuM / kiM bahuNA sabesipamANabhUo 16 imo jaao|| 82 // tapiuNo duJcariaM tassa suputtassa niccsccriaN| aiacchariaMsuNiuM dhaNi dhuNiaM na keNa siraM // 8 // to tambhavevi uvaladdhasuddhasaddhammakammamAhappo / sAvayadhamma samma so posai puttapimmaM va 181 // 84 // nayaajiaM sadatvaM vavaha subIaM va sattakhittesu / jatteNa tahujutto jaha'NaMtA hoi sNpttii|| 85 // ia taiacayaniyamaM sammaM ArAhiUNa dhnndtto| saggasuhaM saMpatto apavaggasuhaMpi laha lihihI // 86 // ityavetya pitRsUnucaritraM, citrapAtraphalamatra bhave'pi / uttamAstyajata vittamadattaM, datta vittaparizuddhiSu cittam // 87 // // iti tRtIyavrate vasudattadhanadattakathA / uktaM tRtIyavratamatha turyavatamAha // 82 // cautthe aNuvayaMmI niccaM prdaargmnnviriio| Ayariamappasatthe itthapamAyappasaMgeNaM // 15 // 'cautthe' iti // maithunaM dvidhA-sUkSma sthUlaM ca, kAmodayena yadindriyANAmISadvikArastatsUkSmaM, manovAkkAyairaudA Jain Education dona For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rikavaikriyastrINAM yaH sambhogastatsthUlam , athavA maithunaviratirUpaM brahmacarya dvidhA-sarvato dezatazca, sarvathA sarva-11 strINAM manovAkAyaiH saGgatyAgaH sarvato brahma taditaradezataH, tatropAsakaH sarvato'zaktau dezatastatpratipadyate, tadeva ca darzayati-caturthe'Nuvrate 'nityaM sadA pareSAM-AtmavyatiriktAnAMmanuSyANAM devAnAM tirazcAMca ye dArA:pariNItasAhItabhedabhinnAni kalatrANi teSu gamanam-AsevanaM tasya viraterityAdi tathaiva, yadyapyaparigRhItadevyastirazzyazca kAzcitsaGgrahItuH pariNetuzca kasyacidabhAvAdvezyAkalpA eva bhavanti tathA'pi prAyaH parajAtIyabhogya|tvAtparadArA eva tA iti varjanIyAH, khadArasantoSiNastu pariNItastrIvyatiriktAH sarvA api paradArA eva, dArazabdasyopalakSaNatvAt striyaM prati svapativyatirikta sarvapuruSavarjanamapi draSTavyamiti paJcadazagAthArthaH // 15 // asyAticArAn pratikrAmyati-- apariggahiAittara aNaMgavIvAha tivannuraage| cautthavayassaiAre paDikame desi savaM // 16 // ___ 'aprii'ti|| aparigRhItA vidhavAkanyAdyA tasyAmiyaM parastrIna bhavatIti buddhyA gamanamaparigRhItAgamanam 1, 'ittara'tti itvaram-alpakAlaM bhATIpradAnataH kenacitvavazIkRtAyAM vezyAthAmiyaM sAdhAraNA strItibuddhyA gamanamitvaraparigRhItAgamanam 2,'aNaMgatti anaGga:-kAmastatpradhAnAH krIDA-adharadazanakucamardanacumbanAliGgAnAdyAH paradAreSu kurvato'naGgakrIDA 3, zrAvakasya hi parAGganAGgasavikAradarzanAdyapi na kalpate, yataH proktam-"channaMgadaM Jain Education na For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Rece zrAddhapra- saNe phAsaNe a gomuttagahaNakussumiNe / jayaNA savattha kare iMdiaavaloaNe atahA // 1 // " AdyapazcAzakava-12 | caturthANuti0sUtram zatyAdhuktA'syA vyAkhyA-strINAM channAGgAni rAgajanakAni nopetya draSTavyAni spaSTavyAni vA, kathaJcitteSu dRSTeSu | vratam gAspRSTeSu vA rAgabuddhirna kAryA, yataH-"na zakyaMrUpamadraSTuM, cakSurgocaramAgatam / rAgadveSau tu yau tatra, tau budhaH parivarja-1 | thA 16 // 83 // yet // 1 // " gomUtragrahaNamapi goyonimardanena na kArya, kintu yadA svayaM mUtrayati tadaiva, AgADhakAryeSu punaryoni mardane'pyabhiSvaGgo na kAryaH, kukhapne strIsevAdirUpe tvevaM yatanA-"salaM kAmA visaM kAmA, kAmA aasiivisovmaa| kAme patthemANA, akAmA jaMti duggii||1|| khaNamittasukkhA bahukAla dukkhA, pagAmadukkhA anigaamsukkhaa| |saMsArasukkhassa vipakSabhUA, khANI aNatthANa u kAmabhogA // 2 // " ityAdivairAgyabhAvanAbhAvitenaiva namaskArapaThanAdipUrva svaptavyaM yathA kukhapnAdilAbha eva na syAt , jAtu mohodayAttadbhavane tatkAlamutthAyaryApathapratikramaNapUrvakamaSTottarazatocchvAsapramANaH kAyotsargaH kAryaH, tathA indriyAvalokane cazabdAbhASaNAdau ca sarvatra yatanA-dRSTinivarttanAdirUpA, Aha hi-"gujjhoruvayaNakakkhoraaMtare taha thaNaMtare dttuN| sAharai tao dihiM| na ya baMdhai diTTie dihiM // 1 // " evaM parakhyAdyAzritya gRhiNA'pi navabrahmacaryaguptiviSaye yatanIyaM, tAzcaivamAhu:"vasahi 1 kaha 2 nisiji 3 dia 4 kuTuMtara 5 puvakIlia6 paNIe 7 / aimAyAhAra 8 vibhUsaNA ya 9 // 83 // nava bNbhguttiio||1||" ityalaM prasaGgena, yadvA khasyAmeva yoSiti vAtsyAyanAyuktacaturazItikAmAsanAsevanama| tRptatayA punapuMsakAdisevanahastakarmAdikaraNaM kASTaphalamRttikAcarmAdighaTitakAmopakaraNaiH krIDanaM vA'naGgakrIDA 3, Jain Education For Private Personal use only C hinelibrary.org Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vrataM svIkRta vA iti bhAvanayA tu mazrAvakasmocita 'vivAha'tti parakIyApatyAnAM kanyAphalalipsayA snehAdinA vA vivAhasya karaNaM paravivAhakaraNaM, khadArasanto|SiNA khakalanAtparadAravarjinA ca khakalanavezyAbhyAmanyatra manovAkkAyamaithunaM na kArya, naiva kArayAmIti yadA vrataM svIkRtaM syAttadA'nyavivAhakaraNe'rthato maithunakAraNaM teSvanuSThitaM syAditi bhaGgaH vivAha evAyaM mayA vidhIyate na maithunaM kAryate iti bhAvanayA tu vratasApekSatvAdabhaGga iti bhaGgAbhaGgarUpo'ticAraH, svApatyeSvapi yadyanyazci-13 ntAkartA syAttadA vivAhakaraNaniyama eva suzrAvakasyocitImazcati, yathA kRSNaceTakamahArAjayoH, anyacitAkabhAve tu yathAnirvAhaM vivAhasaGkhyA niyamo yuktaH, athavA satyapi sajjakalane santoSAbhAvAt punaH parasyAH svayaM vivAhanaM paravivAhakaraNaM khadArasantuSTasyAticAraH 4, 'tivaaNurAga'tti kAmeSu-zabdarUpeSu bhogeghu-gandharasasparzeSu tIvrAnurAgaH-atyantAdhyavasAyaH kAmabhogatIvrAnurAgaH, tasmAca kRtakRtyo'pyatRptatayA yoSAmukhakakSopasthAdi ciraM sevate kezAkarSaNaprahAradAnadantanakhakSatAdibhirvA madanamuttejayati kAmavRddhikArINyauSadhAni vA karoti, zrAvako hi pApabhIrutayA brahmacarya cikIrSurapi vedodayAsahiSNutayA khadArasantoSAdi pratipadyate, maithunamAtreNaiva ca vedopazAntisambhavAdadhikaM kAmavistAraM khayoSAyAmapyanaGgakrIDAtIvrarAgAdika sarva pariharati, nahi tatkaraNe kazcidguNaH pratyuta balakSayAdyanartho'pi, yataH-"kampaH khedaH zramo mUchI, bhramirlAnirbalakSayaH / rAjayakSmAdayazcApi, kAmAdyAsaktijA rujaH // 5 // " iti, paradAravarjinaH paJcaite'tIcArAH, svadArasantoSiNastu traya evAntyAH, Adyau tu bhaGgAveva, evaM striyA api vapuruSasantoSasyaiva bhAvAtraya 14) Jain Education a l For Private Personal Use Only Jiainelibrary.org Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhama ti0sUtram // 84 // Jain Education I evAticArAH paJca vA tatrAnA bhogAdinA parapuruSaM brahmacAriNaM svapatiM vA'bhisarantyAH prathamo'ticAraH, yadA tu svapatirvArakadine sapatnyA parigRhIto bhavati tadA sapatnIvArakaM vilupya taM bhuJjAnAyA dvitIyo'pi, evaM paJca, uktaJca - "paradAravajiNo paMca huMti tinni u sadA santuTTe / itthI tinni paMca va bhaGgavigappehiM | nAyavA // 1 // " yadvA svayaM bhATIpradAnAditvarakAlaM svIkRtAyAM vezyAyAM khadArabuddhyA gamanamitvaraparigRhItAgamanaM tathA ca khadArasantoSiNo'pi dvitIyo'ticAraH, anAbhogAtikramAdinA prathamo'pi, evaM svadArasantoSiNo'pi paJcAticArAH saMbhavanti, tathA ca sUtram - "sadAra saMtosissa ime paMca aiArA jANiavA na samAyariavatti, etadviSaye yadvadvamityAdi prAgvat / zaktau satyAM gAGgeyAdivadvAlyato'pi vizuddhaM zrAddhena zIlameva pAlanIyaM mahAphalatvAdviziSya ca duSpAlatayA gRhasthasya, yataH - " jo dei kaNayakoDiM ahavA kAreDa kaNayajiNabhavaNaM / tassa na tattia punnaM jattia baMbhavae dharie // 1 // devadANavagaMdhavA, jakkharakkhasakinnarA / baMbhayAriM narmasaMti, dukkaraM je karaMti taM // 2 // ANAIsariaM vA iDDI rajjaM ca kAmabhogAya / kittI balaM ca saggo AsannA siddhi vaMbhAo // 3 // kalikAraovi jaNamAraovi sAvajjajoga nirao'vi / jaM nAraovi | sijjhai taM khalu sIlassa mAhRSpaM // 4 // parasamaye'pi - " ekarAtryuSitasyApi, yA gatirbrahmacAriNaH / na sA RtusahasreNa, vaktuM zakyA yudhiSThira / // 1 // ekatazcaturo vedA, brahmacaryaM tu ekataH / ekataH sarvapApAni, madyamAMsaM tu ekataH // 2 // " yajurvede'pi mokSaruciproktaM- 'satyena labhyastapasA brahmacaryeNa caiSaH / " iti dRzyate ca sampra | caturthANuvratam gAthA 16 // 84 // ninelibrary.org Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ davadavassa, paritthIgaNa tyapi divyAdau vizuddhabrahmamahimA, AbAlyAd brahmavratAzaktau tu khadArasantoSaH karttavyaH, sudarzanazreSThyAdivat , tadvato'pi gRhiNo brahmacArikalpatvAt , tasyApyazaktau paradAravarjanaM vidheyameva, yata:-"vahabaMdhaNaubbaMdhaNanAsiM-16 |diaccheyadhaNakhayAIA / paradArAo bahuhA kayatthaNAo ihabhavevi // 1 // paraloe siMbalitikkhakaMTagAliMga kAi bahurUvaM / narayammi duhaM dusahaM paradArarayA lahaMti narA // 2 // chinniMdiA napuMsA durUva dohaggiNo bhagaMda| riNo / raMDakuraMDA vaMjhA niMduavisakanna huMti dussIlA // 3 // tathA-bhakkhaNe devadatvassa, paritthIgamaNeNa ya / sattamaM narayaM jaMti, sattavArAu goamaa!||4||" pare'pyAhu:-"tasmAddhArthibhistyAjyaM, paradAropasevanam / nayanti paradArAstu, nrkaanekviNshtim||1||" parastriyA vAJcchAmAtreNApi nRNAM dazAsyagarddhabhillAdivadvadye'pi mahAnanarthaH kiM punarAsevanena?, khadArasantoSiNA ca sAdhAraNAGganA api tyAjyA:, "madyamAMsaratA lobhAt, smarIyatyapi kuSThinam / niHsnehA nistrapA nindyA, vezyA vA viTaiH zritA // 1 // " tathA parvatithiSvahatkalyA. NakASTAhnikAdidineSu nityaM ca divA rAtrAvapi sakavirvA varjayitvA brahmacAriNaiva bhAvyaM, parvamaithunasya laukikairapi niSiddhatvAt , yanmanu:-"amAvAsyAmaSTamI ca, paurNamAsIMcaturdazIm / brahmacArI bhavennityamanRtau slAtako dvijaH S // 1 // " viSNupurANe'pi-"caturdazyaSTamI caiva, amAvAsyA ca puurnnimaa| parvANyetAni rAjendra !, ravisaGkAntirevara |ca // 1 // tailastrImAMsasambhogI, parvakheteSu vai pumAn / viSamUtrabhojanaM nAma, prayAti narakaM mRtaH // 2 // " avasare pAca khadAraviSaye'pi brahma pratipattavyaM, yataH-puruSo vA bhogAn parityajati bhogA vA puruSaM pakSiNa iva kSINa / paradArAstu, narakAnekA .. // 4 // " pare'pyA:- - Jain Education thA.e.-15 For Private Personal Use Only ranelorary.org Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 85 // Jain Education phalaM vRkSaM tasmAdvaraM khayameva parityaktAH, Aha hi bhartRhariH - "avazyaM yAtArazcirataramuSitvA'pi viSayA, viyoge ko bhedastyajati na jano yatkhayamamUn / vrajantaH khAtantryAdatula paritApAya manasaH, svayaM vyaktA hote zamasukhamnantaM vidadhati // 1 // " maithunasya ca sadoSatvaM "mehuNasannArUDho navalakkhaM haNai suhumajIvANaM" ityAdinA khasamaye | prasiddhameva, parasamaye'pi ca yadbhAgavatapurANe- "yAstAmisrAndhatAmisrA, rauravAdyAstu yAtanAH / bhuGkte naro vA nArI vA, mithaHsaGgena nirmitAH // 1 // " mahAbhArate AdiparvaNyAstIke'pyuktaM - jaratkAra RSirvAla evAttatapAH santAnakSayAtpitRRn narake'dhomukhAn pitsUn dRSTvA duHkhitaH pitRvacanAddAraparigrahaM pratizrutya vAsukiskhasAraM nAgakanyAM pariNItavAn, ApannasattvAM ca tAM niraparAdhAmapi virahaduHkhAdvilapantImapi ca punastapase tatyAja, | kaThopaniSadyapi " yadahareva virajettadahareva pravrajedguhAdvA banAvA saMnyAsAdrahmaNaH sthAna" miti, evaM ca zrAvako'pi yatikalpanayA'lpabandhaka eveti SoDazagAthArthaH // 16 // atra vrate zIlavatInidarzanamidam - nandanavanamiva nandanapurapuramAste pararddhisantAnam / tattha jahattha'bhihANo AsI arimaddaNo rAyA // 1 // ajaDAzayospi ratnAkara iti tatrAbhavanmahebhyavaraH / sirinAmA tassa piA siriva sohaggalacchIe // 2 // sA tAmbUlalatAvanmatA'pi jagato'pi sadguNaistaistaiH / niSphala meva'ppANaM taNayAbhAveNa manne // 3 // zreSThyapi putrAbhAvAdbhavanaM svaM pUrNaRddhipUrNamapi / jiNadhammajANaovihu mannai sunnaM annaM va // 4 // yallaukikoktiH - "yatra na khajanasaGgatiruccairyatra no laghulaghUni zizUni / yatra naiva guNagauravacintA, hanta tAnyapi gRhANyagRhANi // 5 // " bhUyasta onal brahmacarye zIlavatI kathA1-5 // 85 // jainelibrary.org Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio roparodhAtpreyasyA preritaH kadAcidayam / tannayarujjANagayA'jia jiNabhavaNassa dAraMmi // 6 // saMsthitavatyA | devyA ajitabalAyAH prabhAvazavalAyAH / puttuSpattinimittaM karei uvajAiaM vihiNA // 7 // yugmam // kAle kriyA prakRtA phalati tatkAlameva zubhayogAt / ia tassa tao taNao jAo gihika parukkhava // 8 // sunormahAjanurmahapuraHsaraM dvAdaze'hi janakena / devInAmANurAyaM nAma kathaM ajiaseNunti // 9 // vavRdhe pazcAtpUrvaM jagRhe sa hi helayA kalAH sakalAH / juttaM vA sayalakalAkalaNaM rayaNAyarasuassa // 10 // sUnorvibhAvya vAkzrIpriyamelakatIrthatAM sa tAruNye | kannAkae viakkara kavi navaatthaghaDaNA // 11 // kA nu kuto vA'sya guNairanurUpA bhAvinI kanI pravarA / annaha vihIra ahalo eaMmi uvakamo so // 12 // yataH - "sAmI avisesannU aviNIo pariaNo paravasattaM / bhajjA ya aNaNurUvA cattAri maNassa sallAI || 13 ||" tatsamayameva caikastatra vaNikputra AgataH praNataH / puTTho siTTivareNaM vavahAravihiM kahia kahae // 14 // zreSThIza ! tavAdezAdezAntaragAmyaho ! jagAmAham / sayayakayamaMgalAe kayaMgalAe varapurI // 15 // tatrAhaM jinadattavyavahArivarAhahu vyavajahAra / | pIII annayA to nimaMtio teNa jimaNatthaM ||16|| tadguhagatena ca mayA dadRze kharbhUrbhuvo rahasyamiva / ettha pae | vihiaM vihiNA varakannagA egA // 17 // darza darza tAM sAcAryaH paryanvayuji jinadattam / kassesA guNabahuA lahuA to teNa paDibhaNiaM // 18 // mUrttimatI cinteyaM sutAmiSAnme yataH sutA savitA / nicaM taciMtAe vahai sasallu duHsahaduhaM // 19 // varatatprItikhajanAbhimatatva sapatnyayogazIlaguNaiH / paisuhaavaca ciMtAIhivi national Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayA zApra- kannApiA duhio // 20 // eSA punarvizeSAdguNAnazeSAnupeyuSI sumukhI / vikkhAyA nAmeNaM pariNAmeNaMpi sIla- badArI tisUtram % vaI // 21 // saubhAgyabhAgyanilayA kalayati caturuttarAM kalAH SaSTim / esA visesao puNa niuNamaI sauNa-18 zIlavatI |stthesuN||22|| dvikaghUkakekidurgAkapitittiribhairavIzivAdivAn / sammaM viArayaMtI jANai tivihaMpi sau-18 NamimA // 23 // uktazca zakunazAstre zakunatraividhyam-"trividhamiha bhavati zakunaM kSetrikamAgantu jAtika 6-33 cAnyat / kSetre sthAne vamani zakunavibhAgAca zubhamazubham // 24 // zakuna kSetre toraNakalpanayA praznaniyataphalakAlam / kSetrAdhivAsanAdyadhadIkSyate kSetrikaM tatsyAt // 25 // sthAnasthAnAM zakunaM yadakasmAddigvibhAgato, bhavati / zAntapradIptabhedAvyaktaphalaM prathitamAgantu // 26 // sanyApasavyasanmukhapRSTheSu grAmyavanyasattvAnAm / / 4 zakuna kharagaticeSTAbhAvaiH pathi jADikaM nAma // 27 // " ityasyAH sakalakalAkuzalAyAH sdgunnairgttulaayaaH| maha samuciavaraciMtA saMtAvai hiyymhiyyrN||28|| zrutveti mayA'bhidadhe vuddhinidhe! mA vidhehi cintaarttim| jeNa imA nimmaviA teNa imIe varovi dhuvaM // 29 // yataH-"tattillo vihirAyA jANai dUrevi jo jahiM vasai / jaM jassa hoi juggaM taM tassa viijjayaM deha // 30 // " zRNu nAma nandanapure ratnAkarabhUH prbhuutgunnbhuumiH| ajio imIi juggo amiaruI rohiNIeva // 31 // jinadattaH prAdatta pramuditacittastaduttaraM tarasA / emeva hou // 86 // kArayaNAyarasaMbaMdho na kassiTTo? // 32 // zreyasina sudhIzcirayediti ca khasutAM pradAtumajitAya / jiNaseharAbhi hANo niaputto pesioteNaM ||33||so'pi mayA sAImihAyAto'styAdizyatAmatha yathAIm / to siTThI hiTTha-ke Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // AyAntAvAyA muhumuhuH RAM ca zivAyAH hiao sAhai huM sAhu sAhu kayaM // 34 // bahumAnenAhUtaH pUtamanAH zreSThinA'tha nijajAmim / dei jiNadattata-19 Nao sagauravaM siTTitaNayassa // 35 // ajito'pya munava samaM tAM nagarI gurubhirutsavairgatvA / sIlavaI pariNe giha sameo mahiDDIe // 36 // sA ca vadhU vadhUrvahaguNA gRhaprAjyabhAranirvahaNe / tIe sohai ahira sasiva so pavajuNhAe // 37 // sA sukhasuptA'zrauSItkSaNadAyAmanyadA zivAzabdam / taM soUNa viyANai nUNaM esA bhaNai evaM // 38 // AyAntIHpravahantIdhanakoTIH paJca sunikaTataTinyAm / jo atthI so giNhau chuhiAe deu maha bhakkhaM // 39 // tAdRzamasau zivAyA muharmuhaH krandanaM manasikRtya / ciMtai ii kahaitti amittadavaM ca kaha bhakkhaM ? // 40 // na ca zakunAnAM vacanaM kacinmRSA syAdviziSya ca shivaayaa| annaM ca ahmA gehe na tahA davaM imaM ca bahuM / / 41 // tadyAmi tadrahItuM pratyemi pratyaye'pi satyatvam / saMpai kahiaMpi imaM manissai kovi nahu | anno||42|| dhyAtvetyutthAya zanairAdAya ghaTaM jalAnayanadambhAt / pattA naIi picchai AgacchaMtaM maDayamegaM // 43 / / nadyAM pravizya sadyaH sA prekSya ca mRtakakaTitaTanibaddham / to koDimullapaNarayaNagaMThimukaMThiA gahae // 44 // tanmRtakaM ca zivAya dattvA sattvAdhikA''ptatattvArthA / Agamma gihe gUDhaM taM gaThiM Thavai sijjuvari // 45 // prAtaH patyurvitariSyAmi vkssyaamihrsshetumdH| iaciMtiasA suttA suheNa niciNthiayv||46|| tasyA gamanAgamane nirUpya tatpatiracintayaccaivam / esA'vi dhuvaM sacchaMdacAriNI ahaha asainca // 47 // asmatkulaM kalaGkitamanayAdanayA vidhAsyate niyatam / itthINa'NatyabhariaMduccariaM kimavi acchriaN||48||dhik snehale'pi Join Education a l lainelibrary.org Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram brahmacarye zIlavatI kathA 34-61 bhartari mayyetatkalpitArthakalpatarau / annaMmi imA rattA aho agijjhaM mahilahiayaM // 49 // uktazca-"na lehena na vidyayA na ca dhiyA rUpeNa zauryeNa vA, neAcATubhayArthadAnavinayakrodhakSamAmArdavaiH / lajjAyauvanabhogasatyakaruNAsattvAdibhirvA guNaigRhyante na vibhUtibhizca lalanA duHzIlacittA ytH||50||" iti tatpatirviraktaH prAtaH khapiturnivedya tavRttam / maimaM maMtei imaM samaM sa piuNA samaduheNaM // 51 // yAvadurgandha iva prasarati na jane prvaadpngko'syaaH| saMpesijai lahu piugihe imA tAva kiMcimisA // 12 // AkAraNArthakRtrimapitRlekhaprakaTanaprayogeNa / saMpesi piugihaM vahaMtao sasurao clio||53|| sA vijJAvijJAtakhapatizvazurAzayA tadA'dhyAsIt / jaM sAhi na paiNo tayA hahA teNimaM jAyaM // 54 // pratyayamRte'pi patyuH satyaM tatprathamamakathayiSyaM cet / viNasija majjha tA kiM kiM vA pacchA subuddhIe? // 55 // yata:-"yA matirjAyate pazcAtsA yadi prathama bhvet| na vinazyettadA kArya, na haseta ko'pi durjnH||56||" kiM vA'nalpavikalpaiH kumitrajalpairivAphalairebhiH jai'haM nimmalasIlA hIlA maha to kahaM hohI? // 57 // jAtikazakunairadhunA dhunAmi manasazca saMzayaM tarasA / | AvaipaDiANa jao sauNA suaNAva avalaMbo // 58 // iti sA zakunaikamanA manAgviSaNNA rathopari niSa|paNA / nIA nayarAu bahiM sArahihaeNa sasureNaM // 59 // svapadAduDIya gatA kiyati pratyAgatA ca bhakSyamukhI / itthaMtare a duggA karei sasare pmaanndisiN||60|| priyabahamatAM punastAM nirIkSya dakSA samIkSya niraNeSIt / / bahulAho addhapahA valaNaM mANaM ca maha hohI // 61 // yaduktaM durgAzakune-"darzanaceSTAsvaragatibhakSyagrahaNeSu // 87 // Jain Education alinelibrary.org a For Private Personal Use Only l Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikamadhikaM syAt / kramazo balameteSAM samudAyaH sklphlhetuH||12|| na prArabdhaM siddhyati na prasthAna pramANamAyAti / zakune pramANajAte vighaTeta samAgataH sndhiH||63|| vighaTitamartha ghaTayati saMzayitaM vastu sAdhayatyacirAt / pratyAnayati ca nItaM pramANakoNodayaH zakunam // 64 // pratyUhopahatAnAM digmUDhAnAM matibhra-19 mAttAnAm / prAyaH pramANazakuna: sAdhIyAn kAndizIkAnAm // 65 // " anyAnyapyAjJAsItsA zubhazakunAni | tadanuyAyIni / tahavi vahada hiayaduhaM kalaGkasaMkAvi hA dusahA // 66 // rathamatha sArathiruccairavIvahachahanavAha | iva vahanam / maggaMmi muggakhittaM aiphaliaMpicchiuM bhaNaI // 67 // etatkSetrAdhipateratibahu dhAnyaM bhaviSyatI-10 | tyatha sA / jaMpai saccaM jai puNa na bhakkhiaM hoi ia souM // 68 // so'dhyAsItkSetramidaM na bhakSitaM kApyavekSyate'pyalpam / to aviNIA vivarIavAiNI ihavi dhuvamesA // 69 // yugmam / / purataH paGkilabahujalanadyAM|* sadyaH sudurgamAdrathataH / uttaria nahutAria uvANahe sa naimuttinno // 7 // klinne vinaGkhyata ime iti tena bahUditA'pi sA tu vdhuuH| sArevi na uttArai uvANahe sriauttaare||71 // dhigiyaM vAritavAmA vAmAkSItyatha viSaNNavAneSaH / purao picchai suhaDaM parUDhapoDhappahArabharaM // 72 // prazazaMsa ca kaMsariporivAsya zauNDIyamadbhutaM | kiJcit / sA sAhai suNaho iva sAhu imo kuTiotthi daDhaM // 73 // ghAtAnutpAtAniva yo'susahAn sAsahiH, sa hi kathaM na / suhaDotti? aho duTTA paDikUlaM ceva plvei||74|| zreSThIti khidyamAnaH svamAnase'tyantamagratazcaikam / deulamaulaM saggA ivAgayaM picchiuM bhaNaI // 72 // AyatanaM bhavyamidaM sA'pyavadanna yadi punaranAyatanam / Jain Educat For Private i onal Ree Personal Use Only w .jainelibrary.org Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti0sUtram tAso ciMtaha ummattuba imA labai savattha // 76 // purataH purasya duHsaMcarasya ksyaapynlppaurjnaiH| majhamajheNa brahmacarye imo niggacchaMto bhaNai evaM // 77 // atizayavAsaM nivasati puramatatkIdRzaM dRzoH sukhakRta ? / tA sA sAhA zIlavatI evaM sunnaM rannaM va paDihAI // 78 // agre ca grAmaTikAM madhyaM madhyaMdine'vizatso'vak / sunnaM ca imaM gAmaM sAja-19 kathA pai pavaravAsamimaM // 79 // dadhyau ca khedabhedurahRdayo'yaM hanta durvinIteyam / vivarIasikkhiA iva taragIra 62-90 uragIva dutttthiaa|| 80 // putroditaM tadasyA durlalitaM satyameva kila sakalam / kiM vA kiccamakicaM pacakkhamasa-1 cavAINaM // 8 // tAvattatraiva vasannavagatyA''gatya maatulstsyaaH| paramAyareNa sihi sa vahuM sagihe nimaMtei // 8 // sadyuktisUktibahubhaktibhojito satkRtau ca to tena / samae milio'novi hu mANariho kiM puNo sayaNo?181 // 83 // zreSThI tadaiva tIvrAtape'pi sarathaH puraH pratasthe'tha / aNavahiacittANaM kaha suTThANevi bahuaThiI? // 8 // yAmAhahiH kiyatyapi gatazca tiivraatpaadvilmbcikiiH| niaDavaDacchAyAe sa nisanno saMdaNuttinno // 85 // sA ca snuSA niSaNNA chAyAyAM syandanAddhastyAyAm / rudeva vaDacchAyaM parihari siTTikahaNevi // 86 // sA yoginIva yAvadbhavanirvedaM hRdantaratha dhyau / tA AsannakarIre kAo nANiva ullavaI // 87 // zabdAyamAnamuccairmuhamahustaM nizamya sA samyam / atthaM viNicchayantI duvihaMpi jahaTThiaM savaM // 88 // nirgranthavattadArtha hyanarthabhUtaM vibhAvayantIva / niveakheanaDiA ia paDijaMpei paikAyaM // 89 // yugmam // ikke dunnaya je kayA tihi nIhari-18 a gharassa / bijjA dunnaya jai karauM tao na milau piarassa // 90 // ityuccaistadbhaNiti zrutvA zreSThI babhANa nipu JainEducati Hainelibrary.org o For Private Personal Use Only nal Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNAtmA / vaha ! sAhiaMkimeaMsA sAhai? tAya ! nahu kiNpi||91|| nibandhena prazne niHzvasya prAha mandabhAgyA'ham / naNu kiM bhaNAmi jIse guNovi dosAya kammavasA // 92 // mnyjisstthaasughdrumoplkhniikrpaasvNshekssmRnmuktaavidrumcndnaadikssnnsvrnnaadipaathHknnaaH| zaGkhAdyAHsaraghAH zukAdi kiyadAkhyAtu sphaTAbhRnmRgA, uSTrAzvebhagavAdayaH khakaguNaiH klezAspadaM syurna ke ? // 93 // yuSmadRhanirdezAttadapi pravadAmi kimapi niravadyam / rayaNIi sauNao maNipaNagaM nAuMmae ghiaN||94|| muktaM ca tatvazayyAsthAnopari tAta ! guptamityAdi |srv sAhia sAhai gihAu nikkAsiamhi tao // 95 // samprati punarapratimadhvaninA dhvAko'pyabhIkSaNamAkhyAti / jaM kairarukkhahihA iha dasakoDI daviNamatthi // 16 // yasya jighRkSA sAkSAgRhAtvahAya nidhimamuMsa mahAn / bahubhukkhiassa maha puNa dijau bhakkhaM na paramIhe // 97 // tatkhinnayA mayA khalu hRduHkhamayaM svayaM gaditametat / taM souM so siTThI hiTTo iva ciMtae hiae // 98 // eSA vizeSavijJA na ca vijJAnasya sNbhvtyvdhiH| to ghaDai | saccameaM iheva ahavA parikkhissaM // 99 // dhyAyanniti tadvAmAtkhanitramAnIya tatkSaNAdakhanIt / jA muttaM punnaMpiva payaDIhao nihI tattha // 10 // taddazakoTImAnaM prApya nidhAnaM suvarNamaNipUrNam / harisullasiro sarahe ThaveI so jhatti aiguttaM // 1 // dattvA ca sasaMrambhaM tasmai kAkAya zambalakarambam / ciMtei aho esA gihakA-18 maduhA hi paJcakkhA // 2 // hA dhira mUDhAtmatayA tanayena mayA ca durdhiyA khagRhAt / iyamavi nikkAsijjai ajavi | sIvA jujjae uciaN||3|| iti cintayaMstato'yaM sadyaH syandanamavAlayatpazcAt / aparicchiakajassa u paDikaja | all Jain Education in IN For Private & Personel Use Only C hinelibrary.org Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ceva pddiaaro||4|| sA'pi vadhUrabadhyAntarakhedabharaM paraM pramadamAtA / sauNANaM paribhAvai avisaMvAyaM phuDaM|3| brahmacarye ti0sUtram jAyaM // 5 // so'tha rathasthaH pazcAtpathi gacchan svacchadhiyamapRcchattAm / erisaniuNAi tae kimasaMbaddhaM tayA| zIlavatI bhaNiyaM // 6 // sA pratyuvAca pitarvacaH samIcInameva tadavocam / sacaMpi juttipuvaM avadhAraha jaha kahemi imaM | kathA // 89 // // 7 // sA dviguNapratyapeNaM pratizrutya bhAvinijadhAnye / pAyaM parassa dhannaM bhakkhaMti kisibalA puci // 8 // taniSpannaM dhAnyaM bahvapi teSAM gRhe'lpamevaiti / iya tAya! tayA bhaNiaMjai hoina bhakkhiaMti me||9|| nijapAdarakSaNakRte dhAyata pAdarakSaNe payAm / pAyANa rakkhaNaM puNa jajaha visamaMmi savisesaM // 10 // nadyAmadRSTapadyAgamane syAtkaNTakAvanoM'pi / te ulle puNa suke hajja viNadevi ahvnve||12|| yatnopAye satyapi kaM hetu sAta vapuHpIDA / kiviNeNava niuNehiM to te uttArie na tayA // 12 // tasya ca bhaTasya pRSThe'bhavan prahArA na sammukhAH kecit / to nassaMto nUNaM sa kuhio to tahA bhnnio||13|| apyAyatanaM bhavyaM tadaiva yadi hanta caurjaaraayH| nAhiTTi aMmae to bhaNiaMnau jaha aNAyayaNaM // 14 // paratazca pare tasminna khajanaH ko'pi naiva suhRdaadiH| |naya Alaveha kovi hu to taMbhaNiaMmae sunnaM // 15 // yataH-"izeNa viNA piamANuseNa sambhAvanehabharieNaM / jaNasaMkulAvi puhavI anco sundha paDihAi // 10 // " adanAdyAdarakartA zramahattA mAtulaH kila mamAsIt | // 89 // gAmaMmi taMmi tamhA bhaNio so pavaravAsotti // 17 // jattha gaehi lahijai bahumANaM gAmaDApa ta nayara / KI nayaraMpi gAmaDaM taM jatthAlavaNe'vi sandeho // 18 // nyagrodhatastvadhastAdvikavizAkhAprapAtazaGkAdi / tamhA ni| ( Join Education Mainelibrary.org For Private 8 Personal Use Only a l Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ravAyAe rahachAyAe niviTThamhi // 19 // iti yuktiyuktamuktaM zrutvA tattvArthavadvaco vdhvaaH| vimhayaha siro // harimullasiro sasuro viciMtei // 20 // asyAH pratibhA pratibhAvato'pi kasyAstu parimiteviSayaH? / ahavA|| avahivimukkA saMtamaI joginANaM va // 21 // yataH-"mitA bhUH patyA'pAM sa ca patirapAM yojanazataM, sadA pAnthaH pUSA gaganaparimANaM kalayati / iti prAyo bhAvAH sphuradavadhimudrAmukulitAH, satAM prajJonmeSaH punarayama-1 sImo vijyte||22||" zreSThIti mudita upapuramuccocapadeSu tittirikhrtH| nicchiabhavissaahiAhianiamahimAi tIi juo // 23 // sampattyeva vivekaH susaGgataH khagRhamAgataH krmtH| daTuM siddhiM savahuM subahuM ruTTho bhaNai tnno|| 24 // yugmam // dhika tAta ! pAtakapadaM durvRtteyaM kimarthamAninye / paJcakheva alacchI apicchaNijjA gihe pacchA ? // 25 // tvaM vipratAryase sma dhruvamanayA mugdhvdvidgdho'pi| ia bahu bhaNiraM taNayaM jaNao haM haMti vArei // 26 // mA vAdIrmA vAdIH sAkSAdeSA sarakhatI lkssmiiH| sijuvari rayaNapaNagaM picchasu rahaThAviaMca nihiM // 27 // paJcadazakoTisavayaM dravyamidaM vijJayA'nayA''nItam / kuladevayava tamhA vahuA lahuAvi amhANaM // 28 // iti pitroktaM zrutvA punshcitraadvyaikmyhRdyH| raNaraNayavasA gaMtuM jA joai tA tahevasthi // 29 // vratapaJcakamiva tanmaNipaJcakamAdAya saadrHsttm| dazavihadhammaM piva taM dasakoDinihiM ca ginnhei||30|| sasmayavismayaparamapramodamedakhalaH sakalamapi tat / laha kosagihe ThAvai dhaNagahaNe kassa va vilaMbo ? // 31 // papraccha| tataH pitaraM nijadayitAvyatikaraM sacitrakaram / savvaM sovittharato bhaNiaMjaNaeNa nisuNei // 32 // lajjAnuzaya Jain Education htional For Private & Personel Use Only O w.jainelibrary.org Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tisUtramdha // 9 // savismayamudAM catuHsaGkare prasRmare'pi / jAo ahomuhocia sa tayA ajjA hi bahalajjA // 33 // dadhyau ca brahmacarye |dhigmayeyaM prAjJaMmanyena sukavikaviteva / saMbhAviUNa aliaMkalaMkiA nikkalaMkAvi // 34 // lokottaracaritAyA| zIlavatI gmayayaprAjJamanyana dayitAyA danatAM kathamapAsya ? / ia jhuraMto bhaNiopiuNA kiM kuNasi mnnkheaN?||35|| ajJAnakrataM naivAparA-1 kathA dhyati kSamyate tadadhaneyam / ia jhatti dohivi imA khamAviA nIiniuNehiM // 36 // sA'pi vinItA prItA // pratyAha mamaiva hanta doSo'yam / jaM puci nahu kahiaM viNayarayANaM hi Thii esA // 37 // tatprabhRti nibhRtavRttyA samastakRtyAni tau pitAputrau / sIsuva guruM pucchia kuvaMti apuvavuddhiM taM // 38 // anyeSAmapi viSamApatitApaddhayatikare tmHpuure| dIvica tIha vuddhI ahaha suvuddhIi sahalattaM // 39 // yataH-"zriyaM prasUte vipadaM ruNaddhi, zreyAMsi sUte malinaM pramArTi / saMskArayogAca paraH punIte, zuddhA hi buddhiH kila kaamdhenuH||40||" daivatamiva saiva vadhUrvidhUtavividhAtiriti mahadbhirapi / lahurapi bahu mannijjai pAvijai kiM ca na guNehiM ? // 41 // yataH-"guNaireva mahattvaM syAnnAGgena vayasA'pi vA |dlessu ketakInAM hi, laghIyassu sugandhatA // 42 // ratnAkare surezAvasathe'tithitAM gate'tha gRhnaathH| jAo ajio to jAi rAyabhavaNaM mahenbhutti // 43 / / ekonapaJcazatyAH sacivAnAmagrima sacivamekam / aha rAyA maggaMto inbhe pucchei ptteaN||44|| bhoH bhoH! padamahArAdyo mAM hantA kriyeta // 9 kiM tasya / jaMpati tevi amuNiaparamatthaM paramadaMDo se // 45 // ajitastu nRpatipRSTo'bhASiSTa vibhAvya deva ! vkssye'dH| gihamAgao a caravihavuddhigihaM pucchae gihiNiM // 46 // sA'pi sapadyAha mahAn satkArastasya Jain Education Local For Private sPersonal use Only hainelibrary.org Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yujyate niyatam / kaha mia paiNA bhaNie bhaNei sA sAmi! nisuNesu // 47 // dayitAM tanayaM ca vinA ko'nyo hanyAnnijAMhiNA nRpatim / to so rAyasahAe taha sAhai puNavi bhaNai nivo // 48 // tolaya kathamapi kariNaM priyAdhiyA so'pi sariti beDAyAm / taM khiviuM bahibhAe karei jalacaDaNaahinANaM // 49 // tata uttArya gajaM taM tasyAM cikSepa sa dRSadastAvat / puvakae ahinANe jAva jalaM AgayaM taMmi // 50 // nikhilAMzca tolayitvA dRSadastA hastinaHpramitimAkhyat / ranno purao rannA to so bahumannio jAva // 51 // tAvattatra vaNigvara Agatya , jagAda deva ! vaNigekaH / kiMpAgaphalaba muhe miTTho duTTho a pariNAme // 52 // dhUrtena tena sArddha mugdhatayA dudhiyA mayA maitrI / bayarIe iva kayalIi nimmiA kammavasageNaM // 53 // yataH-"jUeNa juvaNeNa ya dAsIsaMgeNa dhuttapimmeNaM / unbheu aMguliM so jo navi gutto imehiMpi // 54 // " atha tasya bhAlayitvA bandhoriva nijagRhaM ca gRhiNIM ca / vANijjeNa videsaMgao'mhi vaNiANa esa ThiI // 56 // phalitalatAyAM rakSaka iva lulubhe'sau madIyadayitAyAm / taiA samayaM lahiuM pAvo pAvaM na kiM kujjA ? // 56 // gRhamAgatena ca mayA nyavedi suhRdezarjitaM dhanaM samyak / taMmi viluddho sa bhaNai bhaNa diDhe kiMci accheraM // 57 // Uce mayA'pyakAlajamAlokyata tadrasAlaphalamekam / gurupattaM va taraMtaM AsannujANakUvajale // 58 // so'pyabhyadhatta dhauAdyadi satyamidaM tadA karayugena / jaM sakijai gahiuM taM gihijA maha gihAo // 59 // no cedahaM tava gRhAdgRhAmIti pratizrute dvAbhyAm / dhutteNa | teNa gantuM guttaM rattIi taM ghiaN||60|| prAtazca tatra tasyAbhAvAtkhinnasya mama sudhIrekaH / Aha tuha sabadabaM| O nelibrary.org For Private Personal Use Only zrA.pra.sU.16 | Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seee zrAddhapratisUtram kathA // 9 // daiaMca imo dhuvaM gahihI // 61 // kathamanyathA sa kuryAt paNamIdRzamAzu tadvicintyamidam / ciTThAiNA mae zIlavatI to taccariaM nicchiaM satvaM // 32 // abjagRhAdiva ravibhRGgaM grahAdamuSmAnmAm |moaavsu kahavi paho ! visamehiM paha havai saraNaM // 63 // yataH-"durbalAnAmanAthAnAM, bAlavRddhatapasvinAm / anAyaH paribhUtAnAM, sarveSAM 147-174 pArthivo gtiH|| 64 // nRpatistato'jitasyAdideza tatkAryamAryadhIH so'pi / niadaha devipiva pucchia pabhaNei taM vnniaN||35|| vinyasya nijagRhasyopari bhuvi bhAyAM nijaM ca sarvakham / gurubhAraM nisseNiM naNu muMcasu ikkapAsaMmi // 66 // upari gatepsitavastvAdAtuM sa yadA''dadIta nizreNim / hatthehiM dohiM tAhe sAhijasu gihima ceva // 67 // khinnastAmapi sa tatastyaktvA hatadhInijaM gRhaM gantA / ia niahiaMnisuNiuM vihiaMtaha ceva | teNAvi // 68 // iti matimuditaH kRtavAnajitaM nRpatiH samagrasacivAgyam / ahaha ! gihiNIvi kassavi punnehiM erisI hoi // 69 // kizcidvicintya satyA patyuHproce kadAcidaya vdhvaaH| jaivi maha nAha sIlaM sakovi na khaMDiuM sakko // 70 // tadapi nRpakAryaparavattayA''ryaputro'lpakaM bhavedbhavane / niyaniyakajavisesA jaNA asesA ya iha iMti // 71 // durdaivavazAtprAgvatpunarapi kuvikalpakalpanA mA bhUt / kassavi citte to tuha appe paumaM! parikkhatthaM // 72 // manasApi kAmaye cet parapuruSaM tattadaiva padmamidam / lahu saMkuijja annaha hou sayA via| siaMceva // 73 // uktveti jinArcAyAH purataH svayameva vircitaarcaayaaH|saa niapiassa appai sanAlakamalaM niahiaM va // 74 // so'pyativismitacetA na jAtu vimuJcati sma nijahastAt / nicaM parimalabahuleNa teNa huaM Jain Education a nal For Private 8 Personal Use Only 17aujainelibrary.org Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nicabhogiva // 72 // tatkamalaM ravilIlAkamalamivonmIlitaM sakalakAlam / avaloiUNa sayalo loovi camakio citte // 76 // niHzvAsAdapi yadalaM mlAyati tatkAlameva kila kamalaM / taMpiha ciTThai evaM payaDamaho! sIlamAhappaM // 77 // jAtu nRpo ripunRpamabhiSeNayituM prasthito'jitena samam / nizcamamacA naravaipAsehi buhuva ravipAse // 78 // pathi pRthivIzaH prApa ca tatra pade yatra nIrase maruvat / nAmapi na kusumANaM kiM puNa paramANa paumANaM? // 79 // tatrApyajitakare'mbujamujRmbhaM bhUvibhUrnibhAlyocaiH / pucchai nibbaMdhe puNa sAhei jahahiaM sovi // 80 // tadabhavya ivAsaMbhAvyatayA tvshrdddhddhraadhiishH| caurovi tassa sacive pucchai channaM kimeaMti|| // 81 // te'pyUcire narezvara ! mugdho'yaM dhruvamavaJci dhuurttdhiyaa| kahavi piAi jao nahu mahilA ya visuddhasIlA 8 y||8|| Ajanma mauradhyazuddhA snigdhAligdhaM vidagdhamapi nRpatim / pAyAlasuMdarI jaha baMcA to kAsu vIsAso? // 83 // pAtAlasundarI kA? kazca nRpo vaJcitazca kathamanayA ? / ia naravaDaNA bhaNie tANiko bhaNai suNa naah!|| 84 // tathAhi-pAlayati sma vizAlAM purI vizAlAM nayazriyaH zAlAm / rAyA jayaMtaseNo jiariuseNo kalAkusalo // 85 // sa nRpo'nyadA svagarvAtsarvAn sAmAjikAn prati proce / sA asthi kalA kAvihu nAhaM jANAmi jaM sammaM // 86 // tacchandavAdiSu tadA'nuvadatsu prAvadvidara ekaH / savatthavivi tuma itthIcariaMna yANAsi // 97 // yataH-"devANa dANavANaM maMtataMtaMmi mNtniunnaaje| itthIcariaMmi puNo tANavi maMtA kahiM nahA? // 88 // jAlaMdharehiM bhUmIharehiM vivihehiM aMgarakkhehiM / nivarakkhiAvi ramaNI dIsai panbha For Private Personal Use Only H Jain Education ainelibrary.org Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlavatI kathA 175-203 zrAddhapra- hamajAyA // 89 // macchapayaM jalamajjhe AgAse pakkhiANa pypNtii| mahilANa hiyayamaggo tinnivi loe na dI- tisUtram 15sNti||10||" vudhabhASitamiti zRNvan dhunvan mUrdhAnamavanibhRddadhyau / sacaM eaM thIo jaM gUDhahiaAu dIsaMti // 51 // antaHpurastriyo'pi dhruvamasatItvena zakittA evam / saMbaMdho puNa nimmalasIlANaM ceva jai jutto||92|| // 92 // dhanyAM tannRpakanyAM kAmapi pariNIya taddinotpannAm / bhUmihare vaddhAria mahAsaI kAu bhuMjissaM // 93 // prAyaH strINAM ca nRNAM smRtAH kusaMsargasambhavA dossaaH| tatthahiAi tIe kaha hohI dosasaMkAvi ? // 94 // iti nizcitya kSitipaH khasevakakSitipakanyakAmekAm / vararUvalakkhaNajuaM jammakhaNe ceva pariNe // 95 // nijadhavalagRhe bhUmIgRhe rahAsthAnake'tha saMsthApya / vissAsapattadhAI pAsA pAlei lAlei // 96 // yugmam // dhAnyapi nRpatiniSiddhA dehasthitimaNDanAdyadhikavAkyam / na bhaNei tIi purao evaM sA juvaNaM pattA // 97 // pAtAlasundarIti ca tasyA vasudhAdhavo vyadhAdabhidhAm / pAyAlaThiIi maNohararUvAIhivi jahatthaM // 98 // Ajanma mugdha yA'tho vizuddhayA snigdhayA ca saleham / tIe saha mahinAho vivihavilAsehiM vilasei // 99 // paranaranAmAprApyeSA na vetti manasA'pi zuddhazIlA tat / ia ullasirasiNeho ciTThai tattheva so bahuso // 200 // atha tatra maNidvIpAdanaGgadevo'bhidhAnarUpAbhyAm / saMpatto satyAho pasatyavahuvatthuvitthAro // 201 // AmalakamAnanimalamauktikahAreNa vizvasAreNa / pAhuDakaeNa tuTTho rAyA muMcei se sukaM // 2 // sa ca mnnimauktikvidrumknkdukuulaadivstuvikrytH| bahukoDipaDa jAo maNIhiM kArei niabhavaNaM // 3 // kAmapatAkA gaNikA nRpacAmara // 92 // Jain Education Illalbona For Private & Personel Use Only IONjainelibrary.org Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAriNI drvinndaanH| savasIkayA ya teNaM aha'nnayA pucchiA ya punno||4|| nRpakAryeSu nRpo'yaM zithilamanA anyacitta iva kasmAt / ussUraMmi sahAe Agacchada jhatti gacchai a? // 5 // dyUtakhyAdivyasanaM sphuTamasya na dRzyate ca tatkimidam / saMbhavai sAvi sAhai sammaM jANAmi nahu kiMtu // 6 // antaHpurAntareSA vArtA yadayaM nRpstdekrtiH| AjammabhUmiharaThAviAi vilasai saha piaae||7|| zrutveti so'tha dhyau yA'sUryapazyatAM vahati satyAm / jIe aiakkhitto nivo'vi sA kerisI hujjaa?||8|| darzanamapi duSpApaM dUre'stu saMsparzanaM punastasyAH / ia kAmaggahagahio sa hayahio ciMtai uvAyaM // 9 // yataH-"yadrAmAbhinivezitvaM, yatazca vinivaayte| durlabhatvaM ca yannAryAH, kAminaH sA parA rtiH|| 10 ||s prAbhRtaH prabhUtairbhUpatimAvarya rAjamAnyatayA / suddhaMte gacchaMto so jANai bhUmigharaThANaM // 11 // svagRhAdbhamigRhAvadhi niHsandhidvArapidhAnakAM sugamAm / attanarehiM suraMgaM to kArai nirayamaggaM va // 12 // atha nirgate nRpe'gAdbhumigRhe'sau suraGgayA raGgAt / taM suhasuttaM muttaM raIva picchittu ciMtei // 13 // pAtAlasundarIyaM nirjitapAtAlasundarIrUpA / rAyasuarAyapiyaA AjammaM suddhacariA y||14|| tatkathamanayavaco me mantA pazyAmi vA hRdymsyaaH| ia ciMtia jaggAvia AlAvaha pimmavayaNehiM // 15 // sAzcayo sollAsA sA tu sahAsA'tipariciteva drAga / saha teNa milai vilasaha ahaha ! aNAI bhavanbhAso // 16 // rAgabosakasAyA''hArabhayaM naniddamehunnaM / puvabhavanbhAsAo labbhai asura adihaeNpi // 17 // evaM zaGkitacittastatazca niHzaGka eva tatraiSaH / kayagurusuraMgadorIcAlaNa'hiNNANao ei Jain Education in For Private Personal Use Only A njainelibrary.org Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA zrAddhapra- 1 // 18 // pratidina miti taskaravadgatAgate tatvato vilasato'sya / sA aidhuttA jAyA puNa nivapurao havai suddhA zIlavatI ti0sUtram // 19 // atha mA bhaiSIH svagRhaM nItvA darzaya samagranagararamAm / ia bahu bhaNio tIe taM daMsaha so gihaM ne 204-232 IS // 20 // sA ca gavAkSe jAlAntaritA puravIkSaNodyatA'drAkSIt / mahaiDDIe jaMtaM taM rAyaM rAyavADIe // 21 // // 93 // dadhyau ca bahuvidhAbhiH krIDAbhiH krIDati svayaM nRpatiH / maM puNa guttihare iva khivaI Ajamma bhUmihare // 22 // iti sA nRpe viraktA raktA taM pratyuvAca maugdhyArtham / khiviA niveNa iha to imassa daMsemi muddhattaM // 23 // apaTuH paTuzca dambhAdbhUtvA bhuktyai nimantrayakha nRpam / jeNa camakkArakaraM karemi parivesaNAi sayaM // 24 // sa tato'-18 bhidadhe mugdhe ! durnItiriyaM nimantraNA caivam / parivesaNaM ca raNNo tumae a aho! aNattho'yaM // 25 // sA''ha vihasyainamaho! vaNigasi satyaM hi nitybhiirumnaaH| nisuNehi amha cariaM amhe sakaMpi vaMcemo // 26 // kiM punaravanIzo'yaM vidagdhamAnI mudhA kimuta bahunA ?|ji maha bhaNi na karisi jIvaMto kahaNu chuhihisi ? // 27 // zrutveti bhayabhrAntasvAntaH sa tathA prapadya sadyastat / bahadiNamaMdo jAo kameNa sajjovi kavaDeNaM // 28 // svAmin ! mAndyanivRtteyamamandiratoraNAnivRtto'ham / tujjha pasAyA Usavakae tuma to nimaMtemi // 29 // ityAgrahI mahIzaM nimaya saMsacya sarvasAmagrIm / bhoaNasamae tIe sa dei parivesaNAesaM // 30 // sajIbhUtA tatrAyAtA pAtAlasundarI sA'pi / parivesai juttIe dhuttIe ahaha ! dhuttattaM // 31 // vasudhAdhipaH punastAM nidhyAyana dhyAyati sma vismayavAn / pAyAlasundarIyaM tattha ThiA iha kahaM pattA ? // 32 // athavA'dhunaiva muktA @ For Private Personal Use Only Jain Education S ainelibrary.org ena Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sA tatrAjanmamugdhacittA ca / esA eassa piyA cheA puNa tIi sAricchA // 33 // nayanatilasarSapAderapya|ntaramIkSyate na punaranayoH / kaha sabaha tullattaM ko vA jANei iha tttN?|| 34 // kathamatra nirNayaH syAditi nRpa | upalakSaNAya sicayAnte / parivesia jaMtIe tImaNabiMdU khivaha tIe // 36 // nRpagatacittA dhUrtI tajjJAtvA prAha sA khamanasA tam / iha kiM hosi chaillo mUDha ! baillo'si maha puro|| 36 // sA tvavidatIva sudatI tadvindukSepamupanRpamupetA / paraviMjaNehiM pavaNaM pakuNaMtI bhaNai bhattAraM // 37 // bhUmAn kimeSa viSavanmukhe'pi na kSipati bhakSyamapi bhojyam / vaNiANa bhoaNaM vA kaha kaha ruccei rAyANaM // 38 // tava bhavanasthaM kiJcinnRpatezcitte cama-181 carikRyAdvA / appachuhA va mahaMtA dhiTTAe ahaha vA vuddhI // 39 // saMzayavismayamayatAM zrayati nRpe sArthape ca sasmayatAm / ranno dinnaM tIe sasiapayaM tAviasseva // 40 // niHsvAdameva munivattatpItvA tvaritamutthitaH sa ttH| calio taMbUladugUlabhUsaNAI kimavi ghittuM // 41 // tadrUpamaparavastraM paridhAya pidhAya mukhamapi prAgvat / tA pattA bhUmiharaM suttA sijjAi sA dhuttA // 42 // sakalAni tAlakAni kSitipatirughATya shngkitsvaantH| | jA gacchada bhUmihare tA pecchai taM suhapasuttaM // 43 // dambhAjRmbhAdikRtastasyA utthApya so'paraM sicayam / appi-15 aparihiavatthaM maNiAloe paloei // 44 // sanmanasIva sa aikSata na ca tatkAluSyamISadapi tasmin / to ni-11 saMkiahiao saha tIe vilasaha taheva // 45 // tatkimapi dhurtacaritaM dhRttauAdvidhIyate sAkSAt / jaM saccama-| sacaMpi hu najjai saccAo anbhahiaM ||46||tt iyamakharvagarvaM prakurvatI sArthape'tirajyaMtI / sAhai sajjo hohasu jaM| Jan Educa For Private Personal Use Only Jw.jainelibrary.org Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 94 // Jain Education gacchAmo paraM desaM // 47 // pratyuktikAtaro'pyayamavag nRpaH kiM na veditA vidure ! / sA bhaNaI jAi bhIrU juttaM | vaNiA bhaNiti // 48 // tadahaM vidurA yadi me nRpo'pi sampreSaNAya samupeyAt / vahaNANi jalahilaMghaNapahUNi | subahaNi sajjesu // 49 // svavyavahAraM sarvaM saMvRNu sarvaM gRhANa yadvAhyam / hohasu nippaDibaMdho jaha buddhiM vajjaremi tao ||20|| atikAtaro'pi sa tathA vandigrAhaM gRhIta iva bhItaH / jAo sajjo dhiddhI kAmINaM kAmiNimuhANaM // 51 // yataH- "syAcchezave mAtRmukhastA ruNye taruNImukhaH / vArddhake tu putramukho, mUDho nAtmamukhaH kacit // 52 // " atha sA''ha sauvapitrA kAraNamudbhAvya kAraNaM nRpatim / Apucchesu pasannaM puNa aNugamaNaM khu magge // 53 // so'pi vinIta iva prAka pratItatadbuddhikauzalastadidam / paDivajia gacchittA vinnattiM vinnavai ranno // 54 // devastha| virau pitarau mama bahuvirahAturau sudUratarau / tesiM leho iha Agaotti gamaNAya pucchemi // 55 // rAjA prajA| hitatayA bahnAvarjitatayA ca tamathoce / tumhArisANa gamaNe kahaM aNunnA niseho vA ? // 56 // yataH - " mA gA ityapamaGgalaM vraja iti snehena hInaM vacaH, tiSTheti prabhutA yathAruci kuruSvetyapyudAsInatA / kiM te sAmpratamAcarAma ucitaM tatsopacAraM vacaH, prasthAnonmanasItyabhISTamanuje vaktuM na zaktA vayam // 57 // yadi caikAntena bhavAn gantumanA tatkathaya kimapi kAryam / jaM saMpai karaNijaM ahavA pacchAvi pabhaNesu // 58 // so'pyavadaddeva ! tava prasAdataH | sarvamasti sampUrNam / jai puNa taM supasanno to aNugamaNaM kuNasu kiMpi // 59 // dezAntare'pi yena prasarenmama | kIrttiradbhutA kAcit / taM paDivannaM rannA guruANaM ahaha aNuvitI // 60 // sArthezaH sumuhUrte tato'timAtrANi zIlavatI kathA | 233-260 // 94 // jainelibrary.org Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAnapAtrANi / pUrAvia pai jalahiM calio sukkhAsaNAruDho // 61 // paryaGkiAkAGkapAlImAlIno'nugamanAya nRpatirapi / calio to sA caliA asaIvi suhAsaNAsINA // 62 // nijabuddhisiddhihRSTA dhRSTA nikaSA nRpaM prayAntI sA / taM par3a jaMpai saMpai mahApasAo kao pahuNA // 63 // svAmiMstava prasatterupArjitA matpriyeNa paramAH / savAvi kajasiddhI amhaM jAyA tuha pasAyA // 64 // prabhubahumAnAdathavA'pyajJAnAdyadaparAmiha kiJcit / taM khamasu sAmi! sumarijasu niabhicevi kaiAvi // 35 // rAjJA kathamiva vaNijaH smaraNIyAstadapi nAtha! nAthastvam / kaha vimhArisi amhaM hIhI asaIi dhiTTattaM // 66 // dharaNidhavo'pyadhyAyadviga dhika pA| tAlavallabhaiveyam / puzviM va maha bhamo vA kaha sA esA kaha chaillA // 37 // samazIrSikayA sparddhAvidherivaivaM sukhA-18 sanatritayI / lahu ceva jalahitIre pattA parivArasaMjuttA // 68 // natvA pRthivInAthaM sa sArthanAthaH khasArthikasanAthaH / saha tIe Aruhio perAvai pavahaNANi lhN|| 19 // nItAni tAni tena ca pRSThAgamazaGkayoditAnyapathe / nayaNamaNapavaNaregA calaMti hallohaleNava // 70 // sA SaNmAsImAsIdraktA saktA ca sArthape tasmin / to tassa atthi baMdhU jahattha nAmo sukaMThutti // 71 // devarasambandhenopahAsinI mukhareNa raktA sA / saha teNa ramai guttaM ahaha ! mahilANa cavalataM // 72 // yataH-"kallolAdapi buddhadAdapi calavidyudilAsAdapi, jImRtAdapi mArutAdapi tarattAArddhapakSAdapi / citraM citramiyaM calA tribhuvane kiM zrIna te zemuSI, naivaM kiM khalasaGga-18 tirnanu nanu strIjAtiratyai namaH // 73 // " ninA'tha vighnabhUtaM sArthapati taM vibhAvayantIyam / ciMtai mAremi imaM| T yAyavAnAthaM sa sArthanAthaH A th| nayaNamaNapavaNArAva pavahaNANi lahUM // ON in Educatan x inelibrary.org Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram jeNa phuDaM teNa vilasemi // 74 // sa tu tadazI nizIthe'nyadotthitaH svatanucintayA''zu tyaa| khitto aMtozIlavatI jalahiM palhatthia pattharuva hahA // 75 // yataH-"jaM citte ciMteuM jaM navi suviNevi picchiuM sakkA / lIlAva-12 kathA INa lIlAvAvAro taMmi kajaMmi // 76 // " asatI pratIkSya ca cirAtprocaiH pUccakruSI vissiidntii| re dhAha dhAha 261-287 paDio maha nAho ittha jalahiMmi // 77 // tahuHzravazravaNataH khinnAH sarve'pi sarvatastamiha / sohiMti nahu lahaMti a bhaTTa rayaNaM va gayapunno // 78 // asatI satIva tIvra vilapantI navanavaiH kila vilaapaiH| aha uTThai maraNaTThA kavaDassa aho! parA kaTThA // 79 // sarve'pi suknntthaadyaastaavddhaavnnivaarnnaayaasyaaH| paMti a amhANavi kaha | kA maraNaM kAhisi akamhA ? // 8 // durdaivadurlalitataH pratikAramanahatastu saarthptiH| amhANa gao sAmI tAtazahANe tumaM ceva // 81 // sapadi tato'kRtamaunaM maunaM dadhatIva bahiranIhatvam / aMto hiTThA sA puNa kuNai sukaMTheNa gihavAsaM // 82 // dhyau tataH sukaNTho'pyakuNThadhIH zAvyato'nayA nUnam / khivio jalahimi paI kaha annaha |vilasae evaM ? // 83 // dhiga yA dhRSTA dauSTyAdevaM bhUpaM ca sArthapaMca jhau| kaha sA maha vasi hohI ko jANai | mahavi kiM kAhI? // 84 // evaM viraktacitto'pyayaM bhayenAnuvartamAnastAm / sAiNigahapaDio iva khivei | kAlaM kiaMtaMpi // 85 // atha sArthapaH payo'ntaH patitaH pravahana kuto'pyasau phalakam / pAvai divavaseNaM bhavuncha | apuvajiNadhammaM // 86 // zubhakarmaNeva vellakallolaiH preritaH saphalako'sau / siMhaladIvaM patto suttho houM viciMtei // 87 // yasyAH kRte'smi nikRteH khAmidrohAdyakRtyamapi kRtavAn / tIse imaM sarUvaM aNuruvaM vA imaM tIe| || // 15 // Join Educatio n al For Private Personel Use Only hjainelibrary.org Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 88 // yata:-"vaMcijai niasAmI dijai jIaMpi kijae jssaa| kaje garUamakajaM hA itthI sAvi vihaDei // 89 // " asyAmapyAsaktaM dhigmAM kAmAndhyamRDhatamamanasam / kaha chuTTissamimAo duraMtapAvAo pAvo'haM // 9 // | evaM nirvedbhavadbhavavairAgyeNa saguroH pArthe / paDivajia pacaja niravalaM pAlae dhIro // 91 // tAnyapi vahanAni tadA daivavazAdAgatAni ttraiv|sNkaae saMphiTTo varNami ghAo a pAeNa // 92 // tau krIDantau tatrodyAne taM munima-18 pazyatAM sahasA / vimyavisAyalajjAkuMTho jAo sukaMTho to // 93 // khasya prakAzya caritaM tasya ca pRSTvA viviktcitto'sau| sammaM khAmeha imaM uttamacittANa cariamiNaM // 94 // tanmilitaM sA tamapi tyaktvA zaGkitamanAH pravahaNAni / turiaM perAvittA pAvA dIvaMtaraM pattA // 95 // yAvajjIvaM tatrApyapatrapA vairiNI paNastrItvam / kAuM nirayaM pattA bahupAvA bahubhavaM bhamihI // 96 // pravrajati sma suknnttho'pykunntthvairaagysnggmotknntthH| te dovi devaloaM saMpattA jhatti muttimavi // 97 // nRpatirjayantasenaH sArthapatI prasthite'tha zaGkitahat / jA bhUmigihaM gacchai picchaha tA taM na taralaJchi // 98 // sa tato'tyantavihastaH prAha smAdya mantrisAmantAn / dhutteNa teNa hariA daiA maha ahaha paJcakkhaM // 19 // ko'pyasti dhIravIrastarasA yasto nitAntaduzcaritau / ANei jeNa tersi duNhavi sikkhaM payacchemi // 30 // azraddadhAnakaistaiH sUkSmekSikayA nirIkSyamANaistu / bhUmiharaMto kahamati uvaladdhA tArisa suraMgA // 1 // te bruvate sma suvismayaviSAdadolAyamAnamanaso'tha / sAmia! sA vacaMtI deve|NuvalakkhiA na kimu ? // 2 // prAha nRpo mA prakuruta patite ghAtaM kSate lavaNapAtam / kiM saMpai khaliugghADa devaloaM sapahAtA taM na trlcchi|| ko'pyasti dhIravIrastara Jain Educat N ationa For Private & Personel Use Only VMww.jainelibrary.org Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- NeNa lahu ciMtaha uvAyaM // 3 // ityAdi vadannevAgamat kSamAkAmukaH samudrataTe / pabhaNai sajjaha sajjaha rere vaha- zIlavatI tisUtramzaNANi lahuca NANi laha ceva // 4 // pravahaNasajjIkaraNapravaNA: procuna vaidyaguTikeyam / no vA gaMdhiapuDiA imANi bahukA-151 kathA lasajANi // 5 // vimamAtha narezo nirAzahRdayo hahA mahAdhauAt / pAvehi dohi ahamavi pacakkhaM vaMci-18 288-317 omhi kahaM? // 6 // Ajanma bhUmigRhasthitA'timugdhA mayA mayi snigdhaa| ia tIe kaha kijjai dhiratthu itthINa| cariANaM // 7 // evaM saMzayavismayaviSAdanirvedavedanAvidhure / nivapavare suramahio tahi~ cAraNakevalI patto // 8 // dRSTvA hRSTo'bhraviyugavRSTinibhaM taM prabhuM prabhuHsa bhuvaH / paNamittu tIha cariaM pucchai savaM bhaNai so'vi | | // 9 // AkarNya tatsakarNastUrNaM vairAgyapUrNahRt nRpatiH / pakvajia sattamadiNe ajianANo kamA siddho // 10 // tasmAdyadi sA pAtAlasundarI tAdRzI kuzIlA'bhUt / tA esA vaNiapiA arakkhiA kaha iha susIlA 181 // 11 // iti mantrIvacaH zrutvA tattvArthaparAGmukhaH kSitipa Akhyat / saJcamiNaM kiMtu imA paDukavaDaM payaDae evaM // 12 // tadidaM kapaTaM prakaTIkriyatAM kathamapi kuzIlamudbhAvya / taM paDivannaM cauhivi sacivehiM pavaMcaca| urehiM // 13 // te tu purA'pi parastrIlampaTacittAH sphuTaM nRpatidezAt / hiTThA huA duddhaM bhalAviaMkhalu biDAlIe // 14 // catvAro'pi tataste kiJcinmiSataH samAgatAH pazcAt / sIlajalasosaNatthaM cauro vaDavAnaluvva phuDA // 15 // te divyarUpaveSA nijanijadUtImukhena kAmukatAm / tIse apucavatthuppesaNapuviM payAsaMti // 16 // dhyAta-18 vatI tu satI sA dhigimAn mUDhAn mamApi ye zIlam / sIhiNiduddhaM va aho! dhittuM icchaMti tucchamaI // 17 // // 2 Jain Educatio n al For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yataH-"kiviNANa dhaNaM nAgANa phaNamaNI ke sarAosIhANaM / kulabAliANa sIlaM katto cippaMti amuANaM? // 18 // " vIkSya patipadmamazraddadhato'bhUpatehyayamanarthaH / kahamannaha nissaMkiahiayA va ime akajevi // 19 // taddarzayAmi teSAM camatkRti kAzciditi vicintyaiSA / paDhamaM dUI pabhaNai ko nehai haMta taM suhayaM ? // 20 // kintu parapuruSasaGgaH saGgatimaGgati kulAGganAnAM no / sAhUNa davasaMgoba diANa ya manjasaMgoba // 21 // navaraM kriyate so'pi hi nanu cetprApyeta yAcitaM vittam / ucchiTuMpihu bahunehalohao bhujae bhattaM // 22 // tadvittalakSasahitaH | khahitecchuryApaiti tadupaitu / so suhao iha paMcamijAmiNijAmaMmi paDhamaMmi // 23 // dUtIbhizcaturaivaM caturo'pyAkArayaccaturyAmyAm / kArei a apavarae uMDayakhaDDAisAmaggiM // 24 // prathamaH prathame prahare kRtArthamAnIva nizi ca paJcamyAm / tahi~ cittu vittalakkhaM patto bahumANio tIe // 25 // gtopri palyaGke tantuvyUte'zukena pihite ca / jAva niviTTho hiTTo hihA paDio imo tAva // 26 // evamapare'pi yAmatrayeNa tatra trayo'pi vinipetuH / asamaMjasasajjANaM asamaMjasameva kila juttaM // 27 // te sikatile nipatitAH sukomle'cintynniytmnyaa| vihio dayAi duTThANa ahibhaMgo na amhANaM // 28 // te tatra kUparUpe khakarmaNA nipatitAstu naraka iva / hI nIhariumasakA vivihaM hiayaMmi jhUraMti // 29 // teSAmeSA davarakavaddhazarAvaNa kodravAnnAdi / nicaM ca nIrakaragaM | deha dayAe dyaaluhiaa|| 30 // sudhiyA tayA bahudinaiH zanaiH zanayuktilakhanaisteSAm / vijeNa va niggamio mayarogo aMtaraMgovi // 31 // SaNmAsImAsInA dInAste hanta ! tatra vitrastAH / jIvaMtAvi mayA iva pichI 4 rUpe khakarmaNA kAmale'cintayanivanipetuH / Jain Education in For Private & Personal use only ainelibrary O0 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIlavatI kathA 318-346 Adi kAmapi vilApa nimazritaH jina kiyatA ca / mahagI dhUmovi ta zrAddhapra visayANa taNhAe // 32 // yataH-"viSasya viSayANAM ca, dRzyante mahadantaram / upabhuktaM viSaM hanti, viSayAH tisUtram smaraNAdapi // 33 // cakre viSeNa nIlatvamAnaM kaNThe mheshituH| viSayaistu tadaGgArddha, kRtameSAmaho! mahaH // 34 // " pRthivInAthaH pAtha:pativatpratyarthinaM pramathyAtha / sAraM cittuM patto sapuraM saha ajiasacivovi // 35 // nijm||97|| jitena ca caritaM tayA ca tatsaciva viplavAdyakhilam / lahu jahavattaM vuttaM sammaM pimma imaM hi dhuvaM // 36 // teSAM zaddhiM kAmapi vilokyamAno'pyanApnuvaMstu nRpH| hasiuM jaMpai ajiaMtumaM nimaMtesivina bhottuM // 37 // dAyatAvacanena tatastenApi nimazritaH kssiterdyitH| kAmavi suddhiM tesiM iha hi lahissaMti harisei // 38 // vaNijo'sya gRhe kiyatI sAmagrI parijanena kiyatA ca / maha gamaNamuciameaMnAuM pesai caraM rAyA // 39 // gatvA''gatazcaro'pi proccaiH provAca vAcamiti netH!| kA sAmaggI dhUmovi tassa gehami nahu atthi // 40 // tadvismitaH sa nRpatizcintayati kimetadadbhutaM ? yadvA / bahuparivAro bhuttuMgacchissaM kiM havai picche // 41 // atha sA mahA tapasvina ivAsthicarmAvazeSavapuSastAn / pabhaNai bho bho! tujhaM kaDDemi kareha jai bhnniaN|| 42 // yadi tu madu4ktAditaratkariSyatheSadapi tatpunarihaiva / pakkhevissaM to te bhIA savaM pavajjati // 43 // sA tAMstato'ndhakUpA diva guptigRhAhahiH samAkRSya / pahAvitu rattaghaNacaMdaNehiM cacce savaMgaM / / 44 // tAn yakSAniva sAkSAdakSA nya-| zakSArcitAn vikacakusumaiH / ThAvia niagihamajjhe bhaNei appeha jaM magge // 45 // anyasya pazyataH punarISacakSurnimeSamAtramapi / vajihiha jahA tumhaM pacchA sitthAi muMcemi // 46 // uktveti bhinnabhavanacchannavinirmA diva gusigRhAhAhApi tatpunarihaiva / parAbho bho ! tujhaM kaDemika habai picche // 4 // SRO Jain Education on For Private Personal Use Only aineraryong Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAM rasavatI sA / bahubhakkhabhujasajaM bahumANAvei tappAse // 47 // ajitaH pramuditacittastataH kSiteH kAntamagamadAhvAtum / tatto so bahujutto saMpatto jhatti tabbhavaNe // 48 // atha majanodakAsanabhAjanabahubhakSyabhojyazAkAdi / jaM jaM tahiM joijjai taM taM appaMti te jakkhA // 49 // bhUmAn saMmukhasamanyapavarake kizcidandhakAre'sau / te jakkhe saMpikkhai paccakkhe kapparukkhe va // 50 // yadyate'rthitavitaraNadakSA yakSA bhavanti mdbhvne| to'haM homi kayattho ptthiasvtthsiddhiie||51|| ityAdi tadekAntavAntaH kAntaH kSiteH sacivazuddheH / nAmapi vimharaMto bhoaNamavi kuNai sunnamaNo // 52 // bhuktotthitazca vastrAbharaNAdyaiH satkRtastrapAM tyaktvA / so maggaha te jakkhe bahuuvaroheNa dINuvva // 53 // mantryapyajalpadajitaHprAg dayitAzikSitaH kSitIndramiha / kaha patthina dijai ? visesao niyayasAmissa // 54 // yadvA sarva khAmin ! svAmina evedamatra kiM vAcyam ?||8 pAdhAraha niagehe te saMpai ceva pesissaM // 55 // kintu caturmaJjaSAntaH prakSipyopadIkariSye tAn / tA puNa mahAmaheNaM sahAi ugghaaddiavaao||56|| ityuktitaHprakAmaM prItaH kSitibhRjagAma nijadhAma / teNavi taheva turiaM piTe te pesiA cauro // 57 // yAvatparSadi harSAdudghATitavAnnapastu maJjUSAH / tA picchaha vikarAle te kila kaMkAlaveAle // 58 // kiJcidbhayataH kiJcidvismayataH prItitazca kiJcidayam / khaNimaNimisiva aNimesanayaNo te picchae cauro // 59 // sa nimeSonmeSajuSazcalavapuSastAnavekSya mAnuSavat / ullasiakouhallo bullAvai bho tume iha ke ? // 60 // te zIlavatIbhaNiterbhiyA sabhAyA hiyA ca na vdtH| kahamavi sammaM avaloaNeNa W Jan Educati w.jainelibrary.org For Private Personal Use Only o nal Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 98 // uvalakkhiA rannA // 61 // vismayaviSAdalajjAprItibhRtA bhUbhRtA'tha te pRSTAH / lajaMtAvi hu savaM sAhaMti jaha-zAnI dviaM vuttaM // 62 // yAdRgmahAsatI prati cintitamacireNa tAdRzamavApi / gahilo dhUliM heliM pakkhivai bharei kathA puNa appaM // 63 // tatprabhRti zIlavatyAH prazazaMsuH kauzalaM ca zIlakalAm / nivasacivA avi ahavA salA S347-375 haNijA na sA kss?|| 64 // vapuSA'pi suduSpAlaM vizuddhazIlaM tato'pi vacasA ca / maNasAvihu tappAlaNamimaM tu louttaraM criaN||65|| mahimA tayA mahIyAn parIkSayA dIkSayeva ko'pysyaaH| jAo khalu jalaNAo kaNayaM dhaNi havada dittaM // 66 // nRpasacivaiH sA kSamitA dhanaM tadIyaM pradAya paribodhya / tevi paradAraniama kArei aho! saIi paho // 67 // atha ca zubhapoSighoSaM damaghoSaM sugurumAgataM tatra / sapio ajio vaMdia piAi| pucchei putvabhavaM // 68 // Uce ca catuAnI dhanI manISI purA'sti pussppure| tulaso alaso pAve sujasA sujasA ya tassa piyA // 69 // karmakarau tadnehe durgA durgA ca dampatI bhadau / siapaMcamIi sAhuNi pAsi saduggA gayA sujasA // 70 // jJAnArcAdi ca tatkRtamaikSyAprAkSItpravartinI durgA / kiM tu siapaMcamIe phalaM imA bhaNai aiviulaM // 71 // yataH-"iha putthayAi je vatthagaMdhakusumaccaehiM acaMti / DhoaMti tANa purao nevajaM dIvayaM |diti // 72 // sattIi kuNaMti tavaM te hu~ti visuddhabuddhisaMpannA / sohaggAiguNaDDA sabannupayaM ca pAviti // 73 // "] // 98 // durgA'tha jagau bhagavati! bhAgyavatAM bhavati dharmasaMyogaH amhArisANa kahiM puNa tahAvi jahasatti taM kaahN||74|| tyAgastapazca zaktyA zIlaM tu suzIlamAtmacittavazam / ia sIlissaM sIlaMpi nimmalaM parapurisacAyA // 75 // a l For Private Personal Use Only Join Education Aliainelibrary.org Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parvasu sarveSu nijaM patimapi niyamAnna kAmayiSye'ham / ia paDivajia ajiasammattA sA gayA sapayaM / / 76 // prAptamapUrva sarva premapade kila nivedyamekapade / ia niapaiNo tIe paDivannaM vanni niayaM // 77 // so'pi prazaMsanaparastadvacanAdanyasarvavanitAnAm / jAvajIvaM vajaha paJcasu saMgaM piAevi // 78 // tanniyamArAdhanata: kramataH samyaktvamApivAn so'pi / dIvAo iva dIvo dhammAo jAyae dhammo // 79 // durgA ca nisargAdhikadharmarucirtAnapaJcamI tapasA / taddiNavittIi suaM pUaMtI pAlae sammaM // 8 // ityArAdhya sudharma saudharma prApya |to cyutau ca ttH| duggajio tumamajio jAo duggAi tujjha piA // 81 // prAgajJAnArAdhanayA'nayA matijJAnakIzalaM lebhe / putvabhavamAseNa ya sIlaMmi imA sudaDhabhAvA // 82 // yatpAgasyA vacanAmeM kRtavAn bhavAMstato'tra bhave / bahaiDipaihAI eIi muheNa tuha jAyA // 83 // zrutveti jAtajAtismRtI ubhI dampatI pratItya tathA / sAhaMti nAha! tuha sAhiaM phuDaM diTTamamhe hiM // 84 // Akhyat mumukSumukhyo'pyaho! phalaM dezazI-12 ghAlato'pyevam / nAUNa sabasIlaM sIlaha pavajagahaNeNaM // 85 // AttavratI tatasto brahmaguNAbrahmalokamitavantI / tatto caittu nimmalasIlaM sIlittu muttimavi // 86 // iti shiilvtiinidrshnaadstiiduHshrvvRttgrbhitaat| ubhayoH kila mArgayoH satAmucito yo'tra sa eva sevyatAm // 87 // // iti turyANuvrate zIlavatIvRttam / / Jain Education For Private Personel Use Only brary.org Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 99 // Jain Education uktaM turyamaNuvrataM, samprati paJcamamAha itto aNuva paMcamaMmi AyariamappasatthaMmi / parimANaparicchee itthappamAyappasaMgeNaM // 17 // 'itto' iti, parigraho dvidhA - bAhyo'bhyantarazca, bAhyo - dhanadhAnyAdirabhyantaro rAgadveSAdiH, atra bAhyenA|dhikArastathaiva ca vyAkhyA -' itaH ' turyANuvratAnantaraM vakSyamANadhanadhAnyAdinavavidhaparigrahaparimANalakSaNe paJcame'Nuvrate yadAcaritaM lobhAdinA'prazastabhAve sati, kasmin viSaye ? - parimANaparicchede - gurvAdipArzve svIkRtadhanadhAnyA| dipramANollaGghane atretyAdi pUrvavaditi saptadazagAdhArthaH // 17 // asyAticArapaJcakaM pratikrAmati dhaNadhannakhittavatthu rUppasuvanne a kuviaparimANe / dupae caupparyamI paDikkame0 // 18 // 'ghaNadhanne 'ti, zrIbhadrabAhukRtadazavekAlika niyuktau gRhiNAmarthaparigraho dhAnya 1 ratna 2 sthAvara 3 dvipada 4catuSpada 5 kupya 6 bhedAtsAmAnyena SaDvidho vizeSeNa tu tadgatabhedaizcatuHSaSTividhaH proktaH, tatra dhAnyAni catuvaiizatiryathA - "dhannAI cauvIsaM jaba 1 gohuma 2 sAli 3 bIhi 4 sahIa 5 / kudava 6 aNuA 7 kaMgU 8 rAlaga 9 tila 10 mugga 19 mAsA 12 ya // 1 // ayasi 13 ya harimaMtha 14 tiuDaya 15 niSphAva 16 siliMda 17 rAyamAsAya 18 / ikkhU 19 masUra 20 tuvarI 21 kulattha 22 taha dhannaya 23 kalAyA 24 // 2 // etAni prAyaH prasiddhAni navaraM SaSTikAH- zAlibhedAH 5 aNavo maNicaNyAkhyA dhAnyabhedA iti manyAzrayavRttI paJcamANuvrataM gAthe 17-18 // 99 // jainelibrary.org Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadvA'NukA yugandharI ityapi kApi dRzyate 7, atasI-pratItA 13 harimanthAH-kRSNacaNakAH 14 tripuTako-10 mAlavake prasiddho dhAnyavizeSaH 16 niSpAvAH-vallAH 16 silindA-makuSTAH 17 rAjamASAH-capalakAH 18 ikkhU:-baraTTikA saMbhAvyate 19 masUratubarIdhAnyadvayaM mAlavakAdau prasiddhaM 23 kalAyakA-vRttacanakAH 24 / ratnAni caturvizatiryathA-"rayaNAI cauccIsaM suvanna 1 taurataMba 3 rayaya 4 lohAI 5 / sIsaga 6 hiraNNa 7 pAsANa 8 vaira 9 maNi 10 mottia 11 pavAlaM 12 // 1 // saMkho 13 tiNisA 14 guru 15 caMdaNANi 16 vatthA 17 milANi 18 kaTThAI 19 / taha camma 20 daMta 21 vAlA 22 gaMdhA 23 davosahAI ca 24 // 2 // " prasiddhAnyamuni, navaraM rajataM-rUpyaM hiraNyaM-rUpakAdi pASANA vijAtiratnAni maNayo-jAtyAni tiniso-vRkSavizeSaH1% amilAni-UrNAvastrANi kASThAni-zrIpAdiphalakAdIni carmANi-siMhAdInAM dantA-gajAdInAM vAlA:-cama| ryAdInAM dravyoSadhAni-pippalyAdIni, sthAvaraM tridhA, dvipadaM ca dvidhA, yathA-"bhUmI gharA ya tarugaNa tivihaM puNa thAvaraM muNeavaM / cakkArabaddha mANusa duvihaM puNa hoi dupayaM tu // 1 // " bhUmi:-kSetraM gRhANi-prAsAdAH tarugaNAnAlikeryAcArAmA iti tridhA sthAvaraM,cakrArabaddhaM-gacyAdi mAnuSaM-dAsAdIti dvidhA dvipadaM, catuSpadaM dazadhA, yathA"gAvI mahisI uTTI aya elaga Asa AsataragA y| ghoDaga gaddaha hatthI cauppayaM hoi dasahA u // 1 // " | ete pratItA, navaram azvAH-vAlhIkAdidezotpannA jAtyAH ajAtyA ghoTakAH azvatarA-vesarAH nAnAvidhamapi kupyamekameva yathA-"nANAvihovagaraNamegavihaM kuppalakkhaNaM hoi| eso attho bhaNio chaviha causahibheou Jain Education anal For Private Personal Use Only N w.jainelibrary.org Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shraaddhpr-1||1||" catuHSaSTibhedo'pyeSa navavidhaparigrahe'ntarbhavati tenAticArAnulomyAdinA navavidha evAtra darzito,paJcamANaH ti.sUtram yathA-'dhaNadhannatti, tatra dhanaM gaNima 1 dharima 2 meya 3 pAricchedya 4 bhedAcaturdhA, yadAha-"gaNimaM jAIphalaphovrataM gAthe pphalAi dharimaM tu kuMkumaguDAI / mejaM coppaDaloNAi rayaNavatthAi parichejaM // 1 // " dhAnyaM caturvizatidhA-18| 17-18 // 10 // nantaramuktaM saptadazadhA'pi syAd yata:-"sAli 1 java 2 vIhi 3 kuddava 4 rAlaya 5tila 6 mugga 7 mAsa 8. cavala 9ciNA 10 tubari 11 masUra 12 kulatthA 13 gohuma 14 niSphAva 15 ayasi 16 saNA 17 // 1 // "| athavA dhAnyAnyanekavidhAni tattaddezaprasiddhAni, uktaJca saMsaktaniyuktI-"kusiNANi acausaTThI kUre jANAhi egatIsaM ca / nava ceva pANayAiM tIsaM puNa khajayA haMti // 1 // " evaMlakSaNayordhanadhAnyayoratikramo'ticAraH, ayamarthaH-dhanadhAnyasya khIkRtapramANAtkAlAntarAdinA'dhikIbhUtasyAdhamarNAdibhirdeyasyAgretanadhanadhAnyavikrayaM yAvattadgRhe eva sthApanena samarghalabhyasya ca satyaGkArAdinA svIkAreNa sthUlamUDhakAdibandhanena vA dhanadhAnyapramANAtikramarUpaHprathamo'ticAraH1,kSetraM-sasyotpattibhUmistacca setuketutadubhayAtmakaM tridhA,tatrAraghaTTAdijalaniSpAdyasasya setukSetraM 1 jaladaniSpAdyasasyaM ketukSetram 2 ubhayajalaniSpAcasasthamubhayakSetram 3, vAstu-gRhagrAmAdi, tatra gRhaM trividhaM-khAta 1 mucchritaM 2 khAtocchritaM ca 3, khAtaM-bhUmigRhAdi 1, ucchritaM prAsAdAdi 2, khAtocchritaM bhUmi-18 gRhasyopari gRhAdi 3, tayoHkSetravAstunorekAdiparimANe kRte'dhikAbhilASAdAsannakSetraM gRhaM vA gRhItvA vratabhaGgalayAtpUrveNa sahakatvakaraNArthaM vRttibhityAdyapanayanena kSetravAstupramANAtikramarUpo dvitIyaH 2, rUpyaM-rajataM // 10 // in Education For Private Personel Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvarNa-kanakaM tayoH kRtapramANAdAdhikye patnIputrAdibhyaH pradAnena rUpyasuvarNapramANAtikramarUpastRtIyaH 3, kupitaM kupyaM-rUpyasuvarNavyatiriktaM kAMsyalohatAmrapupittalasIsakamRdbhANDavaMzakASThahalazakaTazastramaJcakamazcikAmasUrakAdigRhopaskararUpaM tasya saGkhyAdipramANAdhikye sthAlakaccolakAdInAM niyamitasaGkhyAkaraNArtha sthUlatvAdividhApanena kupyapramANAtikramarUpazcaturthaH 4, dvipadaM patnIkarmakarakarmakarIprabhRti haMsamayUrakurkuTazukasArikAcakorapArApataprabhRti ca catuSpadaM gomahiSyAdi dazavidhamanantaroktaM dvipadacatuSpadayozca garbhasya bahiradRzyatvAdagaNane dvipadacatuSpadapramANAtikramarUpaH paJcamaH, yadvA dhanadhAnyavat kSetravAstvAdInAmapi cAturmAsikA-IAL diniyamasamAptyAdyavasare'hametallAsyAmyato nAnyasya deyamityuktyA paranizrayA sthApanAdinA'ticAratA bhAvyA 5 zeSaM prAgvat, vivekinA hi mukhyavRttyA dhanadhAnyAdinavavidhaparigrahasyApi prAk sataH kiyatsaGkhparUpaM parimANaM prattipattavyaM, tadazaktAvicchAparimANamavazyaM vidheyaM, tasya yathAkhAbhiprAyaM pratipattisambhavena sarveSAM sukaratvAd, yata:-"brahmajJAnavivekanirmaladhiyaH kurvantyaho! duSkaraM, yanmuzcatyupabhogabhAjyapi dhanAnyekAntato niHspRhaaH| na prAptAni purA na samprati na ca prAptau dRDhapratyayo, vAJchAmAtraparigrahANyapi vayaM tyaktuM na tAni kssmaaH||1||" nanu gRhe dravyazatasyApi sandehaH, parigrahaparimANe tu dravyasahasralakSAdipramANaM pratipadyate evaM cecchAvRddhisambhavAko guNastasya?, ucyate, icchAvRddhiH sarvadA sarveSAM sAMsArikajIvAnAM prAgapyastyeva, tathA ca namirAjarSi:-"suvaNNaruppassa ya pacvayA bhave, siA hu kelAsasamA asNkhyaa| narassa luddhassa na tehiM kiMci, Jain Educationa t ional For Private & Personel Use Only a djainelibrary.org Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 10 // icchA hu AgAsamA aNaMtiA // 1 // " iyAMstu vizeSa:-anyeSAmicchAvRddhirapratihataprasarA icchAparimANaka paJcamANutustu svIkRtaparimANaM yAvadeva, adhikecchAyAstena niSiddhatvAt , yathA 2 cecchAyA AdhikyaM tathA 2 duHkhasyApi, vrataM gAthe duHkhasyecchAmUlatvAt , uktazca-"bhavya ! duHkhamayaH so'yaM, kimAbhAti bhvstv?| yatrecchAtulitaM duHkhaM, na punarla-1 bhyate mudhA // 1 // " dRzyante hi gRhe sukhena nirvAhe'pyadhikAdhikadhanArjanAzayA'nekaklezAnnirantaramanubhavantaH, | yataH-"ye durgAmaTavImaTanti vikaTaM kAmanti dezAntaraM, gAhante gahanaM samudramatanuklezAM kRrSi kurvate / sevante kRpaNaM pati gajaghaTAsaMghadRduHsaMcaraM, sarpanti pradhanaM dhanAMdhitadhiyastallobhavisphUrjitam // 1 // nIcasyApi ciraM caTUni racayantyAyAnti nIcainati, zatrorapyaguNAtmano'pi vidadhatyuccairguNotkIrtanam / nirvedaM na vidanti kizcidakRtajJasyApi sevAkRte, kaSTaM kiMnamanakhino'pi manujAH kurvanti vittArthinaH // 2 // " evamabhilaSitadhanatve'pi tadrakSAvapratiSThAprAsyabhISTastrIsaMyogakAmitakAmabhogAdyAzayA tatprAptAvapi siddharAjajayasiMhanRpAdivat putrA|dyapatyAzayA tadutpattAvapi tajjIvanasadguNAdhyAropaNapratiSThAprApaNasukanyApANigrahaNatatputrasantatyAdyAzayA| tadbhAve'pyadhikAdhikAdhipatyAdyAzayA prAkRtasukRtairabhimatasarvAGgINasaMyogasukhe'pi labdhe tadaviyogarogajarAma|raNAdyabhAvAzayArtAH sarvadApi dAkhina eva, atra sNgrhshlokH-"iipsitdhnaaptirkssaaprtisstthitistriisutaadhip-1||10|| tyAdyam / svasya sutAdezvecchuH sukhanirvAhe'pi naiva sukhii||1||" parigrahasya ca bhUyastaratve'pi svalpatarameva dhanikasyopakAri, zeSaM tu paropabhogyameva, kevalaM tasya cintAdyAkulatvAtucchamUrchAdinA'trAmutrApi duHkhaikahetuH, yata: lain Education U n a For Private & Personel Use Only @ ainelibrary.org Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "gozatAdapi goHkSIraM, mAnaM muuddhshtaadpi| mandire maJcakasthAnaM, zeSaH prprigrhH||1||dve vAsasI pravarayoSidapAyazuddhA, zayyAsanaM karivarasturago ratho vA / kAle bhiSagniyamitAzanapAnamAtrA, rAjJaH parAkyamiva sarvamavehi zeSam // 2 // " parigrahasya svalpatve ca khalpacintAnirbhayatvAdayo guNAH, yataH-"jaha 2 appo loho jaha 2 appo pariggahAraMbho / taha 2 suhaM pavaDai dhammassa ya hoi saMsiddhI // 1 // " tasmAdicchAprasaraM nirudhya santoSapoSAyaiva yatitavyaM, sukhasya santoSamUlatvAt, bhaNitaM ca-"AroggasAriaM mANusattaNaM saccasArio dhammo / vijA nicchayasArA suhAI saMtosasArAI // 1 // yadi yatraiva tatraiva, yathaiva ca tathaiva ca / ratiM tvaM citta! badhnAsi, nAsi duHkhasya bhAjanam // 2 // " tataH santoSasetubandhena lobhamahAmbhodhimuddhelatayA prasarantaM vinivArya svIkAryametadrutaM yathAzakti samyak pratipAlyaM ca, pratyahaM punaH punaH khaniyamasmaraNaM yathA'vasarasambhavaM tatsaMkSepaNAdinA, atha svIkRtaparimANAdadhikadhanadhAnyAdisamRddhisambhave kiM vidheyaM zrAddhena ?, ucyate, svIkRtaparimANAdadhikaM dhanAdi yadyadutpadyate tattatsarva dharmavyaye eva niyojyaM, na tu vyavasAyabhogAdo, evaM ca na kazcidetadvatasyAticAraH, dAnAdisukRtArAdhanena caJcalAyAH kamalAyA niyantraNaM kRtaM syAt, yaduktaM naiSadhe'pi-"pUrvapuNyavibhavavyayabaddhAH, sampado vipada evaM vimRSTAH |paatrpaannikmlaarpnnmaasaaN, tAsu zAntikavidhividhidRSTaH // 2 // " tadevametadvatasyAtrApi santoSasaukhyalakSmIsthairyajanaprazaMsAdi phalaM paratra tu narAmarasamRddhisiddhyAdi, atilobhAbhibhUtatayA caitagatasyAvIkRtau virAdhanAyAMvA daaridydaasydaurbhaagydurgtyaadiityssttaadshgaathaarthH||18|| Jain Education ona For Private & Personel Use Only Paw.jainelibrary.org Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 102 // atra vrate dhanazreSThidRSTAnto'yam paJcamANuzrIkAJcanapure prAzcatkAJcanaryA'dbhute'bhavat / prakRtyA sundaraH zreSThI, sundaraH sundarIpatiH // 1 // sajanAna-1vate dhanazrendanaH zrImAn, dhanaH zreSThyasya nndnH| dhanazrIzca vadhUstasya, dhanasArAdayaH sutaaH||2|| pitaryuparate cintA. SThikathA dhanasyAbhUddhanArjane / gurI satyeva nizcintAH, ziSyA bhRtyAH sutAH snussaaH||3|| so'nyedyarnijavittasyAzeSasyai-1 1-15 kSiSTa lekhyakam / yAvatA navanavatiSTaMkalakSANi jajJire // 4 // tatrApi paJcapaJcAzatpramitAH pUrvajArjitAH / catvAriMzacaturyuktA, lakSAH pitrArjitAH punH|| 5 // sa tatastarkayAmAsa, lakSamekaM bhavedyadi / svasaudhe nidadhe koTIdhvaja koTIzavattadA // 6 // tato'tyarthaM tadartha sa, vyvsaayaannekshH| cakAra vatsaraprAnte, punarlekhyakamaikSata // 7 // yAvattattAvadevaikSya, dadhyAvadhyAmalubdhadhIH / vyayo bhUyAn dhruvametanna kiJcidvavRdhe dhanam // 8 // vyayaM tato'yaM saikSipya, nirdayaM nijadhAmyapi / mahAkRpaNavattasthau, jINevAsAH kdnnbhug||9|| ciraM daridravahuHkhaM, sakuTumbo'pi soDhavAn / dhanaM na tvadhikIbhUtaM, kIlitaM tu kukarmaNA // 10 // bhUyo'dhyAyadayaM bhUri, bhakSayanti dhruvaM dhanam / vaNikaputrAdayazcaurAstatkurve khayamudyamam // 11 // tato'vamatya so'tyantapravAsaklezavaizasam / svayaM yayau vaNijyArthamapramANakrayANayuk // 12 // dhanalakSArjanaM kAsana, labdhalakSaH krameNa saH / tarpotkarSAd vyava // 102 // hAddUradUrataraM vrajan // 13 // prabhUtArjitavittazca, tuSTacittaH svavezmani / prAptaH zuzrAva duzcauropadravaM duHzravaM javAt // 14 // tataH kalatraputrAyaiH, sakalaiH klhaayitH| sarveSAmapyaniSTo'bhUdbharilobhAnna kiM bhavet // 15 // Jain Education a l For Private Personel Use Only IMsjainelibrary.org Tel Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadaktam-"atilobho na kartavyo, lobhaM naiva parityajet / atilobhAbhibhUtasya, cakraM bhramati mastake // 16 // " lekhyake ca kRte vittaM, khAtapUritanItitaH / tAvadevAbhavadbhAgyAyasaM vittaM yataH smRtam // 17 // tato'dhyAsIdasau durdharizyantarnidhAnavat / nidhAya svadhanaM bhUyo, dhanaM bhUyo'rjitA'smyatho ||18||ythaa na kiJciccaurAdigo-1 care saMcaret kacit / vicintyetyanyadA zreSThI,kSaNadArddha puraahhiH||19|| putrAderayavijJAtaM, dharAntaya'sya ytntH| sAraM sAraM nijaM sAraM, prAgvat prasthitavAn zriye // 20 // yugmam // taca dhUrtena kenApi, jJAtaM khAtaM ca bhUtalam / / AttaM ca jAtyaratnAdi, karkarakSepapUrvakam // 21 // prabhUtataralAbhena, prabhUtataravastrayuga / prabhUtaharSeH so'pyAgAt, prabhUtasamayAdgRham // 22 // yAvadrAtrau tatra gatvA, khanitvA ca tdeksst|taavtkrkrkaasttr, vIkSya vailakSyamIyivAn // 23 // vastUnAM vikraye lakSA, navatistu navAdhikAH / Asan palAze patrANi, trINyeveti sthitiytH||24|| kasyApyavizvasana sarva, khaM nItvA saha so'nyadA / prApto videze kramazaH, zriyamArjayadIpsitAm // 25 // kRtArthamAnIsa mahAsAthai saartheshliilyaa| pratyAgacchaMstu luNTAkairaluNTi caraTai TaiH // 26 // sArthAdviluNThyamAnAca, naMSTvA daivavazAdayam / kathazcinniragAhyAdhakarAdiva kuraGgakaH // 27 // zUnye'raNye'pyavizrAma, bhrAmaM bhrAmaM kramAca saH / kRtapArzvasthasadranayanaH svagRhamAgamat // 28 // teSAM tvapranaratnAnAM, vikrayAnyakrayAdinA / tAvadevAbhavavyaM, tasya harSaviSAdakRt // 29 // evaM lobhAbhibhUto'sau khkottiipuurnnecchyaa| kriyAsamabhihAreNa, vyavahAres-10 bhavat prH||30|| kathaJcidapi nAzAtu, naivAvarddhata taddhanam / na codvegamagAdeSo'pyaho ? tRSNAgraho mahAn in Educatio nal Pow.jainelibrary.org Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra 18 // 31 // vyacArayanirvicAraH, so'nyadA sindhuyaatryaa| mama cintitapUrtiH sthAcintAcUrtizca karhicit // 32 // paJcamANutisUtram sthAnAntaravizeSeNa, yadbhAgyAni phalantyapi / dhIjasyApi hi niSpattI, dRSTaM bhUri bhuvo'ntaram // 33 // kiJca ratnAkaraH vrate dhanazresevyamAno rvaanynekshH| yatnAdvinA'pi datte drAka, sukharakSyANi tAni ca // 34 ||evN vibhAvya sarvakhamAdA SThikathA // 1.3 // yodadhiyAtrayA / sAMyAtrika ivAmAtrairyAnapAtraizcacAla sH||35|| ratnadIpaM samAsAdya, sa kramAdakramAdiva / prAjye 16-46 yathA'havANijye, naikakoTIH khamA mArjijatajayata // 36 // marmAvitkhakaduSkarmacakitazca vyacintayat / potAnAM jAtucidbhaGge, mUlakhasyApi sNshyH|| 37 // ratnamekaM koTimUlyaM, Urumadhye kSipAmi tat / yathA prApte'pi vidhure, dadhe koTidhvajaM gRhe // 38 // evaM vicArya svAmUlaM, svayaM dhairyAdvidArya sH| ratnaM sayatnaM saGgopya, vavale svAvale. pavAn // 39 // mA bhUt prakramabhaGgo'tretIva durvaatghaattH| bhagnAH sarve'pi potAste, parpaTA iva muSTitaH // 40 // 4 tRSNAviDambanAnIva, draSTuM phalakamApya sH| dazadinyA''savAMstIraM, sahamAno mahAvyathAm // 41 // muucchitH| | patitastatra, tIre nIrezituH khayam / ujijIva krameNaiSa, dRDhAyapi mRtiH kutaH // 42 // mAnasImatha zArIrI, ma-1 hAtti duHsahAM vahan / so'bambhramIdaraNyAnI, pulindra iva mnddhiiH||43|| tadranalagnajIvazca, jIvana bhaikSyeNa / // 10 // raGkavat / bhUyasA raMhasA'pyAgAt, bhUyasA'nehasA gRham // 44 // dravyanAzAdiduHkhAnAM, saGkare'pi subuddhitH| UvantagopitAnAtkoTIzo bhavitA'smyaham // 45 // vicintyeti sa tadratnaM, saknaH kRSTvA'tikaSTataH / hRSTahadarzayAmAsa, mUlyAyAtulyadhIjuSAm // 46 // yugmam // sarvairapi tadA tajjJaistatkarmapreritairiva / lakSANAM rocercedeoecenececenece in Educatan i ona For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education navanavatireva tanmUlya maucyata // 47 // yattasya koTimUlyasyApyuSNorvantarnivAsataH / tejo'hIyata mUlyaM ca, mUlyaM hi mahasA maNeH // 48 // koTyAzA kuhanAccaiSa, khedamedakhitAmadhAt / dadhyau ca dhigiyatklezA vezAtkoTayapi nAjani // 49 // yadvA mama vaNijyAyAmijyAyAmiva hiMsayA / pratyutAnartha evAbhUnnArthaH ko'pi tu siddhavAn // 50 // tadupAyAntaraM pazyAmIti cintAturaM ciram / jJAtvA dhUtoM dhAtuvAdI, koDapyavAdI samanyadA // 51 // vidadhAsi sudhA cintAM sudhA khedaM dadhAsi ca / zreSTistaveSTamAdhAsye, dhAturvAdapra| sAdataH || 52 || Aptoktamiva tattattvaM manyamAnastaduktitaH / samagrAM dhAtusAmagrImavyagrIbhUtahRdvyadhAt // 53 // sa tataH kRtrimaM hema, kiyanirmAya mAyayA / parAvarttyArpayattasmai, parIkSArthamakRtrimam // 54 // catuSparIkSAvIkSAtastuSTaH zreSThyapyamanyata / tamAptameva so'pyAzu, tAdRk kharNaM bahu vyadhAt // 55 // dRSatkhaNDAnivAkhaNDAn | svarNakhaNDAnakhaNDamut / rAzIcakre rahaH zreSThI, pratyahaM bhUgRhAntare ||26|| ko'pi dravyArjanopAyaH, kAyaklezaM vinA'| pyaho / hRSyanniti sa dhUrttAya, mahAbhaktimatantanIt // 57 // sAraH paropakAro'tretyAdivAdI sa dAmbhikaH / vidadhanniHspRhaM dambhaM, vizrambhaM tamanInayat // 58 // yataH - "vratadambhaH sutadambhaH snAtakadambhaH samAdhidambhazca / niHspRhadambhasya tulAM vrajanti naite zatAMzena // 59 // " tadvezmasAraM ratnAdi, muSitvA parimoSivat / so'nyadA duSTadhIrnaSTaH, zreSThyabhUt kaSTakaSTitaH // 60 // zaGkAkulaH kAJcanaM tat paryekSiSTa ca yAvatA / tAvatA kRtrimaM tAmramayameva viveda saH // 61 // muSito muSito'smIti pUtkurvan pUjanairna kaiH / uraH ziraH prakuhAkaH, so'tilobhAdahasyata ? tional w.jainelibrary.org Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 104 // Jain Educatio 1 // 62 // maulAri bahulakSonAM vIkSya duHkhaM mahadvahan / daivAnnadItaTe prauDhanidhiM prApya ca pipriye // 63 // gRhe rahastamAnIya, tadvittagRhavittayoH / mIlanAnnavanavatilakSImakSINamApa saH // 64 // gRnustato'yamadhyAyannidhimekaM | labheya cet / kRtakRtyI bhaveyaM tadupAyazca ko viha ? ||65 // tato'sau nidhikalpajJAn, papracchAtuccha bhaktibhAk / | te'bhyadhurbhAgyayogena, nidhAnAni pade pade // 66 // yataH - "amantramakSaraM nAsti, nAsti mUlamanauSadham / nirddhanA | pRthivI nAsti, AmnAyAH khalu durlabhAH // 67 // " viziSya ziSyate kiJcit, tadabhijJAnamadhyaho ? / pratrA| ve'zvakharAdInAM caturbhizcaraNaiH samaiH // 68 // bahupakSipade vAkavAre khaJjanaviTpade / chagaNAntargatairaNDabIjAGkurapade'pi ca ||39|| khaJjarITAdikAnAM ca maithunasthAnake nidhiH / prarohe prapunAdAdezcApi bilvapalAzayoH // 70 // tribhivizeSakam || prarohasya ca kAraye'lpaH, sthaulye'nalpaH punarnidhiH / tadgatakSIravarNAnusAri sAraM nidhau tathA // 71 // zrutyaivaM zodhayannurvyA, palAzaM tAdRzaM kacit / sa nirIkSya parIkSya dvArA, balikSepavidhiM vyadhAt // 72 // oMnamo gharaNendrAya, anamo dhanadAya ca / ityAdinazramazreNa, pUrvamurvI cakhAna ca // 73 // sAkSAdiva mahAbhAgyaM, sAkSAdAsInmahAnidhiH / tatra svarNakoTipUrNa, tUrNamucaiH pramodakRt // 74 // rathamAropya saGgopya, taM nidhiM sanasanni| dhin / so'gAd yAvadgRhe tAvatpradIpanamudaikSata // 75 // tasya pazyata evAzu, bhasmIbhUte'khile gRhe / mUrcchA | gacchan kSaNaM mUcchachede cakranda mandadhIH / / 76 / / hA daiva ! naiva te kiJcidaparArddha mayA kacit / duHsapatnIvadIrSyAlu, mahyaM duhyasi kiM sudhA ? // 77 // saivaM vilApI pApIvodvignaH kRcchranimagnahRt / kramAt kathaJcitsvaM ational paJcamANuvrate dhanaSThikathA 47-77 // 104 // Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educatio saudhaM, nidhidravyAyadhApayat // 78 // zeSaM nidhidhanaM lakSA, navatiM tu navAdhikAm / vIkSyaiSaM vismayAnandakhedo| dvegairvyacintayat // 79 // kAyaklezaM mudhikayA, sehe'haM dussahaM bahum / nirbhAgyasya kathaM siddhyet, koTIzvaramanorathaH 1 // 80 // yataH - "vanakusumaM kRpaNazrIH kUpacchAyA suraGgadhUlI ca / tatraiva yAnti vilayaM manorathA bhA gyahInAnAm // 81 // " ityAdicintAcAntaH sa, tasthau zrAnta ivAdhikam / kiyatkAlamatho koTIzvarAn lakSezvaraiH kacit // 82 // abhyutthAnAsanAdyAbhiH sanmAnyAn pratipattibhiH / dRSTvA koTyatibhRtprocaiH kaJcidyo gIndramaikSata // 83 // yugmam // sampoSya bahu santoSya, tamaprAkSIca dakSa ! he / samAkhyAhi samIkSyAhaM, bhAvI koTIzvaro na vA ? // 84 // so'pi dhyAnaM nATayitvA spaSTamAcaSTa ziSTa ! te / bhUyasyo dhanadasyeva, bhAvinyo dhanakoTayaH // 85 // kathaM kathamiti prokte, zreSThinA lolupAtmanA / yogI jagau jagatyAmapyupAyo'traka eva hi // 86 // anyeSvanarthaM te pazyAmyayaM tu viSamo'pyaho ? / tava prAcInaduSkarmakSayataH siddhimeSyati // 87 // prasahya sadyaH svAmin! me, tamevopAyamAdiza / ityucaiH sAdare tasmin, soparodhaM jajalpa saH // 88 // madhye'dri rasakUpIstharasasyaikena bindunA / lohabhArasahasrANi suvarNIsyuH kSaNAdapi // 89 // sa ca siddharasaH prAyo, devAnAmapi durlabhaH / kaSTaprApyaH paraM kApi, zreSThyathAcaSTa hRSTahRt // 90 // niSphalAnyapi kaSTAni, sahyante sma mayA bhRzam / susahaM saphalaM kaSTaM, kAyaH kaSTasahazca me // 91 // sumahanmahiSIpucchaM, zreSThinA''nAyya yogirAT / | SaNmAsAvadhi tailAntaH, prakSipyAsthApayattataH // 92 // rasendrakUpikAkalpapustikAM sAmpradAyikIm / lAvA national Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- pucchaM ca sa tataH, pratasthe zreSThinA samam // 93 // nItvA ca dIrgharajjU dve, tumbake dve ca mazcikAm / balyAdya- paJcamANati sUtram tulyasAmagryA, prAptau tau vivaraM gireH|| 94 // dvArasthaM yakSamarcitvA, pustikoktAnusArataH / vivarAntaH praviSTaute dhana tau, narakAntarivotsukau // 95 // uttiSThatpretabhUtAdevalikSepeNa tarpaNAt / atucchapucchadIpasyodyotena drutayA-11SThikathA // 105 // 18 yinau // 96 // dviyojanImatikrAntI, prItau dadRzatuzca tau / caturasraM caturhastavistAraM rasakUpakam // 97 // 8|78-107 yugmam // sArdhaM tumbavaranAbhyAM, tatrAdRzyatale'tha tam / rasaM grAhayituM yogI, mumuce maJcikAsthitam // 98 // so'pi prApya rasaM divyaM, rasaM navyaM vahan hRdi / tena tumbayugaM bhRtvA, sajjo rajjU acIcalat // 99 // A-1 kRSya yoginA rajjuyugmaM kUpopakaNThagaH / mugdhadhImArgitaH so'dAttasmai tattumbakadvayam // 100 // yogI bho-16 gIca duSTAtmA, nayadharmAvivAtha te / ciccheda rajjU yugapat , so'patat paritaptahat // 1 // kuDyalagnaH patana daivAdasthAt kaNThe rasasya saH / dadhyau ca dhiga aho lobhAt , dAmbhikasya vijambhitam // 2 // hA daiva! kiM karibyAmi, mariSyAmi ihaiva haa| dhig dhiga lobhAndhaka pUrva, naiva kiJciyacArayam // 3 // ityArtikSuttRDAAgraduHkhI tasthau kiyaddinIm / nityAndhakAre kArAyAmiva lobhasya tatra saH // 4 // tatrApyAgAnmahAgodhA, tadvodhAyeva zabdakRt / rasaM pItvA sa niryAntyAstasyAH pucchamadardharIt // 5 // bhavitavyatayevAtastayA''kRSTaH sa // 10 // kssttyuk| nigodAdiva nirgamya, bhrAmyan sArthe'milat kvacit // 6 // luNTAkailaNTite sArthe, zreSThI nazyanni-15 tastataH / bandIgrAhaM gRhItastairvikrItazca kacitpure // 7 // krItaH sa sArthapatinA, kUle barbaranAni ca / dhanalo-19 Jain Education Deal For Private & Personel Use Only M ainelibrary.org Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat bhena vikrItaH, sehe duHsahavedanAH // 8 // yataH - " posittu mANusAI savaMgaM tacchiUNa gAlaMti / tadehAo ruhiraM kuMDA u bharaMti to ruddA // 9 // taM ca ruhiraM jayaMtI jAyaMmi paDaMti tattha aha kimiNo / parikammiesa tesuM kimirAgo jAyae raMgo // 10 // taMmi a rayaMti vatthe daDharAgo hoi jeNa so ahiaM / dahuMmivi vatthaMmI jAya chArovi se ratto // 11 // posaMti mANusAI puNovi gAlaMti tANa puNa ruhiraM / evaM niyacittA kuti | kimirAyalobheNaM // 12 // " evaM nArakabadduHkhaM, sehe dvAdazavatsarIm / sa cAnyadA'grAhi bhakSyabhramAdbhAraNDapakSiNA // 13 // vyomni ca vrajatastasya, bhAraNDo'bhyAyayau paraH / bhakSyArthamubhayoryuddhe, papAtorvItale vaNika // 14 // durmaratvAnmRto naiva, daivatastu bhraman bhraman / nRbhavo bhavyavallebhe, kathaJcinnagaraM nijam // 15 // duHkhAkRdvRttamuktvA'tiduH khalInaH sa dInagIH / pRcchan zreyaH zriyAM proce, sanunA nyAyasAnunA // 16 // tAta ! vittaM daivadattaM, vyaye'pi khecchayA mayA / nyUnaM nAjani vApyambuvattatkiM khidyate mudhA ? ||17|| alaM kRtvA'dhikaM lobhaM, kRtakSobhaM satAmapi / etadvanaM taddhanatAM, hikhA vyarya sarvataH // 18 // ityAdiyuktyA sa bhRzaM duHkhabhuktyA ca cetitaH / sarvatrAvyayayadravyaM, na tu nyUnamabhUnmanA // 19 // pRSTo'nyadA'munA jJAnI, prAgabhavaM prAha tadyathA / abhUcandrapure candravaNig niHsvaziromaNiH // 20 // so'rhagRhaM gato'nyAhi, kapardazatavetanaiH / uddhArake'rcakAnItairAnace kusumairjinam // 21 // tenAryanta kapardAzca, navatiH sanavA javAt / hyo dAtA'smIti saikastu, vaiyayyAdvismRtaH sthitaH // 22 // acirAdacirAvaca, zUlena sa vipannavAn / tvamabhUnmadhyabhAvena, jinapUjAprabhAvataH // 23 // syurdattakapardasaGkhyA lakSA mational Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-12] vittasya te sthirAH / kapardamAtrAhavyAnarpaNAnAdhikaM dhanam // 24 // yattasyA nyarpaNe te dhIrAsIttadvahu jAyate / na tu paJcamANa, tisUtram | tiSThati taptoAmivAmbho'bhyadhikaM dhanam // 26 // tatsantoSaM kuruSveti, zrutvA''locya tadaiva tat / datte sma deyaM vrate dhanazre. devasya, sa sahasraguNAdhikam // 26 // nyayaMsInavanavatilakSaTakAMzca dakSadhIH / gRhAdInyaSTa paNyAni, bhArAna SThikathA // 106 // STa hayAdikam // 27 // gAstriraSTau kiMkarAnapyaSTau snehacaturghaDIm / vizeSadoSAdhikyAttu, dhAnyaM dvAveva mUDhako ||108-139 // 28 // yugmam // zeSaM tatyAja nizzeSaM, niyogapatAdyapi / ityupAttapaJcamANuvrataM sampratyapAlayat // 29 // tataH zrIlIlayA'pyasyAvarddhatocaiH sthirA'pyabhUt / zrIprAptivRddhisthairyAdi, dharmAdeva hi dehinAm // 30 // nyadhatta sa ca tAM dharme'bhigRhItAdhikAdhikAm / mukhyaM phalamidaM lakSmyAH , zeSaM khalvAnuSaGgikam // 31 // ne di-16 SThanadyA anyedyustIre kharNamaNInidhIH / parIkSitaM tu taM sAkSAdbhUtaM sAkSAcakAra saH // 32 // tannaikakoTI dAtumapyaicchatsa dRDhavrataH / gRhiNo'pi spRhArodhe, dhanaM leSTurbhuneriva // 33 // svarUpajJaptaye palyAH, purastenoditaM nishi| nidhisthAnAdi zuzrAva, caurazcauryArthamAgataH // 34 // hRSTazca lAtuM tatraiSa, prAptaH prekSata taM bhRtam / procchalaTTazcikAGgArairdurdaivAnAM sthitidyasau // 35 // vaJcito'smyamunetyucai, ruSTo'sau leSTukaistataH / Akramya vRzcikAnmRoMddhRtya taM tadgRhe'bhyagAt // 36 // vRzcikaiH sakuTumyo'sau, bhakSyatAmitidhIH krudhA / khaDakkikopariSTAttamanta- // 106 // stadvezma so'kSipat // 37 // zreSThibhAgyAttu te sarve, sauvarNamaNayo'GgaNe / khaTakhaTatkRtaH peturdivyavRSTAviva sphuTam // 38 // santoSasukRtAkRSTaM, sa taddhanamataddhanaH / nyayuGka yuktaM caityAdAvatyuccaiH padasaspRhaH // 39 // Jan Educational For Private Personal Use Only Trainelibrary.org Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnivadvijJadaivajJazakunajJasadaivataiH / anyadA'vAdi saMvAdivAdibhirnUpaparSadi // 40 // deva ! bhAvyatra durbhikSa, IS dhruvaM dvAdazavArSikam / yena kalpAntakalpenAlpe jIviSyanti jantavaH // 41 // tataH samanA avyagrAH, samagrahI puranvaham / agaNyadhAnyasnehAdi, vArivAridhivajanAH // 42 // khaparaiH prerito'pyucairdhano dhAnyAdi nAdhikam / / samagrahIdahInAtmA, khAbhigrahadAgrahI // 43 // krameNa jAte'pyavame'nyAnyadhAnyakrayeNa saH / khAbhigraha kuTumbaM ca, sattvavAnniravAhayat // 44 // stokAdapi stokataraM, dadyAditi tadA'pyadAt / dInAdibhyaH sadA'nAdi, sa daanaadisphurdrtiH||45|| dine 2 dhAnyamUle, caTatyambudhipUravat / dRDhAzayasyAnuzayastasya nAsInijavate // 46 // railakSamUlyA sAmAnyadhAnyasthAlyapyabhUtkramAt / mahAghetA hi duSprApatayA vastutayA na tu // 47 // tato mahArghamapyatra, yadi sasyaM na lapsyate / tadA kiM kRtyamityAdhAt , sa sacetAH sacintatAm // 48 // zItadaiva tadaivavazAtpakSiNaH kasyacinmukhAt / devadatteva tasyAgre, kRSNacitralatA'patat // 49 // upalakSya labdha-17 |lakSastAmAdAya mudA'kSipat / khaNDAni tasyAH sasyAdau, bIjAnIvAkSayazriyaH // 50 // abhavattatprabhAveNa, sasyAderakSayAtmatA / vyApAraNe'pyahorAtramuccaizcakrinidhikhavat // 51 // satyaGkAraH puNyakIyoH, satrAgArastatastvasau / bhUmnA bhISme'pi durbhikSe, kalau kalpadruvad vyabhAt // 52|| santoSavratapoSasya, mhaaphlmihaapyho| khanirvAhe'pi sandehI, sarvAnnivAyatyayam / / 53 // niHspRhatvAdinA'nyeAstuSTastaM ziSTavAnRpaH / vizvAsyo'sItyucyase bho, bhava zrIgRhiko mama // 54 // sa vyAjahAra vyApArakhIkAraniyamo'sti me / tadanena prasAde Jain Educat on ION For Private Personal use only tolwjainelibrary.org Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 107 // Jain Educatio | nApyalaM svavratalopinA // 55 // subhojyenApi kiM tena, subhogyenApi tena kim ? / bhokturbhuktena yena syAdasa|mAdhAna sambhavaH 1 // 56 // tadeva ! devanirmAlyamiva naivAhamAdriye / kozAdhyakSatva madhyakSaM, kozamAMhasasaMhateH // 57 // rAjJAmAjJApradhAnatvAdadhAntaH kopabhRnnRpaH / avAdIdanavadye'smin, doSaH satkarmaNIva kaH ? // 58 // vizvAdhArasya | madbhANDAgArasya parirakSaNe / puNyaM pratyuta tattasmin ko nAma niyamaH satAm ? // 59 // gRhANa zrIgRhikatAM, tadvihAya kadAgraham / prasahyApi pradAtA'smi, tadvimarzo vRthA'tra kaH ? // 60 // zrutveti tAttvikottaMsaH, so'ntazcittamacintayat / dhik parAdhInatAdagdhAn, mugdhAn saMsAravAsinaH // 61 // pravrajAmi purA cettatkutastyeyaM viDambanA / munIndrA hyavanIndrAderna bibhyatyabhiyogataH // 62 // kiM karomyatha sadyo'dyApyucitaM cinta| ye'thavA / ityAlocaM ca locaM ca sa cakre pAcamauSTikam // 63 // devatAdantaveSazca, dIkSAmAdanta sattamaH rAjJo'gra evaM niyamasyAho nirvAhasAhasam // 64 // praNamyAtha kSamezena, kSamIzaH kSamitaH kramAt / ciramArAdhyamArAdhya, siddhaH zrAk siddha kevalaH // 65 // paJcamavratavidhau dhanAhvayazreSThinazcaritamityavetya bhoH ! / kSobhakRt trijagato'pi visphuran, lobhavArinidhirArya ! vAryatAm // 66 // // iti paJcamANuvrate ghanazreSThikathA // national // iti zrItapAgacchanAyaka paramaguru zrI somasundaramuriziSya zrI bhuvanasundaramUri vineyopAdhyAyazrI ratnazekharagaNiviracitAyAM zrAddhapratikramaNasUtravRttAvaNutratapaJcakAdhikAro dvitIyaH // granthAgram / / 3561 / / paJcamANuvrate dhanaSThikathA 140-166 // 107 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uktAni paJcANuvratAni, tAni ca zrAdvadharmadrumasya mUlakalpatvAnmUlaguNA ucyante, tadupacayakArINi digvratAdIni tu saptApi zAkhAprazAkhAkalpatvAduttaraguNAH, tatra trayANAM guNavratAnAmAdyasya mUlatastu SaSThasya digvirativratasyAtIcAranindanArthamAhagamaNassa ya parimANe disAsu uDhe ahe atirie ya / vuDI saiantaraddhA paDhamaMmi guNavae nide||19|| 'gamaNeti // 'gamanasya parimANe' gateriyattAkaraNe cazabdAdyadatikrAntaM, ka viSaye ?-dikSu, etadeva vize-18 SataH prAha-'uDe'ti Urddha girizRGgAdeojanadvayAdinA gRhItapramANasyAnAbhogAdinAdhikagamanamUrddhadikapramANAtikramaNarUpaH prathamo'ticAraH 1, evamadhastiyegdizorapyaticAradvayaM vAcyam, anAvazyakacUryukto vidhi-18 rayam-'Urddha' khIkRtapramANAdupari vRkSe girizikhare vA vAnaravihaGgamAdirvastrAbharaNAdi gRhItvA yAti tatra na kalpate gantuM, yadi tattasmAtpatitamanyenAnItaM vA tadA kalpate grahItum , etacASTApadasaMmetArbudojayantacitrakUTAnamandarAdau saMbhavati, evamadhodizi bhUmigRharasakUpavivarAdau tiryagdizi ca pUrvAdicaturdigrUpAyAM vAcya"miti, yo vivakSitakSetrAdadhikagamanaM na karomi na ca kArayAmIti niyamavAn sa vivakSitakSetrAtparataH khayaM gamanataH pareNa nayanAnayanAbhyAM ca dikamamANAtikramaM pariharati, tadanyasya tu tathAvidhapratyAkhyAnAbhAvAtpareNa nayanAnayanayone doSa ityuktaM yogazAstravRttI 3, 'buDhi'tti kSetravRddhiH, anAgre ca Jin Education icona ainelibrary.org Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ liMgabhAsuraayagolayasanniho imo nicaM / avirayapAvo jIvo dahai samaMtA samattha jie||1|| jaivi ana jAi savattha koi deheNa mANavo ettha / aviraiavayabaMdho tahAvi nicco bhave tassa // 2 // " ityekonaviMzatigAthArthaH // 19 // atredaM mahAnandakumArodAharaNam| samasti samastavastuvistArairamarAvatImapi parAbhavantI zrImadavantI nAma nagarI-sadvarNyavarNasuSamA hRdyAhal padyAlizAlitA caantH| vividhArthasArthapUrNA yA pUzcampUriva vireje // 1 // tatra trijagajjetravikramo vikramora nAma nRpaH,-yasya sttvmudaartvmupkaaritvmucckaiH| bhUrbhuvaH svastrayIsAramivoddhRtya vidhiya'dhAt // 1 // tasyAM ca koTivitto dhanadatto nAma jainaH zreSThI, tasyaudAryapadmapadmAyamAnapANipadmA padmAvatI nAma priyA, tayorniSputratayA bhRzAtayoH kRtakuladevatAApayAcitazatayordaivAdekaH putro'jAyata jayakumArAhayaH 'saubhAgyazriyA sAtizayaH, tasya garbhAdhAnajanmarakSAvidhAnacandrArkaprekSaNaSaSThIjAgaraNanAmasthApanadevaguruvandanAnnAkhAdanamuNDanadantodgamanakaTIsUtranyasanariDaNabhASaNacaGkamaNacUDAkaraNavastrAbharaNaparidhAnavarSagrandhibandhanakalAgrahaNazrAddhavidhizikSaNamahebhyasukanyAvivAhanavANijyavidhApanaprabhRtyazeSakRtyamahotsaveSu mahotsAhena pitrA mhiiyaanev| dhanavyayo vyadhAyi-rAgapade premapade lobhapade'hateH pade svapade / prItipade kIrtipade nahi kaivyavyayaH 19 kriyate? // 1 // putrastu suprativezmasusAGgatyasuzikSAdiyogAdvAlaH san bAlenduriva niSkalaGko'pi yauvana kalAvRddhimAn kalAvAniva kalaGkayate sma dyUtavyasanakalaGkana "ninyaM madyAderapyantyajavayaM guNApahatihetum / For Private Personal Use Only Jw.jainelibrary.org Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ liMgabhAsuraayagolayasanniho imo nicaM / avirayapAvo jIvo dahai samaMtA samattha jie // 1 // jaivi ana | savvattha koi deheNa mANavo ettha / aviraiavayabaMdho tahAvi nico bhave tassa // 2 // " ityekonaviMzatigAthArthaH // 19 // atredaM mahAnandakumArodAharaNam samasti samastavastuvistArairamarAvatImapi parAbhavantI zrImadavantI nAma nagarI-sadvarNyavarNasuSamA hRdyA | padyAlizAlitA cAntaH / vividhArthasArthapUrNA yA pUzcampUriva vireje // 1 // tatra trijagajjetravikramo vikramore nAma nRpaH, yasya sttvmudaartvmupkaaritvmucckaiH| bhUrbhuvaH vastrayIsAramivoddhRtya vidhivyaMdhAt // 1 // tasyAM ca / koTivitto dhanadatto nAma jainaH zreSThI, tasyaudAryapadmapadmAyamAnapANipadmA padmAvatI nAma priyA, tayorniSputra-14 tayA bhRzArttayoH kRtakuladevatAApayAcitazatayordaivAdekaH putro'jAyata jayakumArAhvayaH saubhAgyazriyA sAtizayaH, tasya garbhAdhAnajanmarakSAvidhAnacandrArkaprekSaNaSaSThIjAgaraNanAmasthApanadevaguruvandanAnnAkhAdanamuNDanadantodgamanakaTIsUtranyasanarivaNabhASaNacaGkamaNacUDAkaraNavastrAbharaNaparidhAnavarSagrandhivandhanakalAgrahaNazrAddhavighizikSaNamahebhyasukanyAvivAhanavANijyavidhApanaprabhRtyazeSakRtyamahotsaveSu mahotsAhena pitrA mahIyAneva dhanavyayo vyadhAyi-rAgapade premapade lobhapade'hakRteH pade svpde| prItipade kIrtipade nahi kaivyavyayaH | kriyate ? // 1 // putrastu suprativezmasusAGgatyasuzikSAdiyogAdvAlaH san bAlenduriva niSkalaGko'pi yauvana|kalAvRddhimAn kalAvAniva kalaGkayate sma tavyasanakalaGkana "ninyaM madyAderapyantyajavajyaM guNApahRtihetum / bhA.pra.sU.19y nonal For Private Personal Use Only OI w ww.jainelibrary.org Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-1| dvividhadaurgatyadUtaM dyUtaM vyasamArNavaM vindyAH // 16 // " ityAdipitrAdibhirbahUpadiSTo'pi prAgadurdaivAdiSTo na|19gAthAti0sUtram | kathaJcinmumoca durmocatayA sa tadvyasanaM taddhana iva khadhanaM, kramAdvidAdikusaGgaterjAyate sma vezyAvyasanyapi, ahahayAM digvi prapatayAlutA samantorjantoH-vittaghRtAhutipUrtyA vyasanakRzAnuH pravarddhate hyadhikam / dAridyavAriyogAda-ratau mhaa||10|| pazAmyati tatkSaNena punH||1|| iti jAnannapi janako mA bhUttanayasya vaimanasyamiti / prAdAtta vittamIpsitamahAnandacanizaM mohamaukhyamaho? // 2 // evaM vyasanAsaktena sutena grISmAdityena saronIravatkoTidhanaM niSati ritam zeSyate sma khalpaireva divasaH, yataH-"sevA sukhAnAMvyasanaM dhanAnAM, yAcA guNAnAM kunRpaH prajAnAm / pranaSTazIlazcA sutaH kulAnAM, mUlAvapAtI kaThina: kutthaarH||1||" tato'sau khagRhe dhanApAsyA durdaivAviSTaH praviSTazauryAya! kasyacinmahebhyasya gRhe daSTazca duSTaphaNIndreNa tathA yathA tadakRtyAhINairiva prANaistadaiva tyajyate sma,-tAdivya-16 sanavazAcaurya cauryAca jIvanAzo'pi / syAdatra paratra punaDhuMgetiduHkhAyanantamapi // 1 // prAtarjAtazca sarvaiH zreSTiputro'yamiti tajjJAtvA rAjJA mahA'parAdhIva dhriyate sma dhanadattazreSThI nigaDitazca sarvAGganigaDairatiniviDa:.1% ahaha manorathasahasraiH saMbhAvitasya sutasya durvilasitaM svaparayorapyahitaM, yadvA-"putramitravaNikaputrabhAtRjA // 109 // maatRsevkaaH| patnIsapatnIyAnArisnuSAziSyAzca praagRnnaat||1|| atha kathamapi nRpateH samyakaputrAdikharUpaM vijJapya 5 mocyate sma mahAjanena dhanadattazreSThI, tataHprabhRti prodbhUtadauHsthyApamAnAdyApattistAdRkaputraduzcaritravitrastacitta khenAniSTatarApatyotpattiH prAktanapuNyavANijyanaipuNyAdinA prAgvatpunarupArjitasampattiH saJjAtatatsahacarajana Jain Educa t ional Slow.jainelibrary.org Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahatvanRpaprasattiH khaM punarnavajIvitaM sa manyate sma, tatpaDhyAH puna putro nAjaniSTa tasyAniSTataratvAdiva, tataH sapatnIputro'pyetaddhanadhanikatayA mamApyAdhAraH syAditi bhRzaM putrAyokrAntayA kAntayA hitajananaiH khajanai-18 zcAnyakanyApariNayArtha so'tyarthaM prerito'pi kuputrotpattyArekayA na cakAra nirvikAra iva sarvathA tatra mano'pi. yata:-"darjanadaSitamanasAM puMsAM khajane'pi nAsti vizvAsaH / bAlaH payasA dagdho dhyapi phUtkRtya khala kapibati // 1 // " so'nyadA'nurUpAparavarasyAprAptyA svaprauDhakanyAkhIkArAyezvaradattazreSThinA prajJAzAlinA prajJA-| samaya-zreSThin ! kimevaM vizvaspRhaNIyaprAcya puNyaprApaNIyaputraratnotpatterutpAtotpatteriva vRthA vibheSi. nahi jAtAH sarve kajAtA eva na viTapinaH sarve kaNTakina eva nahi jalAzrayAH sarve paGkilatAzrayA eva, na ca jImANa bhojanaM sakanmArge dhATIpAtena gamanaM vA sarvathA kazcijahyAta, tasmArnigrahamenamAgrahamapahAya svIkuruSva sallakSaNavatI kumudatIM nAma me kanI, kumuvratyAzca patitve tavendoriva mahAn kshcidbhyudyH| sambhavIti tallakSaNairnirNinye mayetimA vimAdi kArSIretadviSaye, athAmUDhagUDhacitto dhanadatto'pyAkhyata-Ayaman ! yuSmaddAkSiNyAderado'pi kriyate yadi tvapatyavArtAmapi sA na vidadhyAt, daivAjAte'pyapatye ninduriva sarvathA nirmohatAmeva ca dhyAditi, tadguNAvarjitena tena tu tathA'pisA pratipAdya pratyapAdyata tasmai girIndreNa girIzAyeva gaurI,-mAryamANA'pi sotkaNTha, kanyA'nyaiH prApyate'pi n|tsyaivmpi dIyeta, nAlpapuNyaphalaM hydH||1|| tenApyudRDhA prauDhotsavena sA, kramAjjAtaM ca strINAM prItinidhAnaM tasyA AdhAnaM zreSThino'niSTamapi, dRSTazca tayA'bhI jAtAH sarve kujAtA eva nANe ghATIpAtena gamanaM vA savA patitva tavendoriva mahAn ka Oo2003808696 Jain Education a l jainelibrary.org Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 110 // Jain Education I | dattaM kAMsyakacolamuktapakkabadarIphalaM sakAMsyakacolaM kenApyAttamiti khamaH jJApitazca patyuH, patyA'pi svamatyA bAhya sArasutotpattikiyadravyAnvitatatparagRhasthityAdyanumIyate sma dhIyate sma citte-ahaM tathA vidhAsye yathA sa madIyaM kiJcinnAdAsyata iti, kramAjjAtaH surUpaH suto, gRhItazca jAtamAtra eva zreSThinA prAgvacanabalAt, muktazca gatvA jIrNodyAne nirjIva iva zmazAnasthAne, aho nirmohatA kuputrakadarthanodveginaH zreSThinaH, yAvacca muktvA muditaH paJcAdvavale tAvadakAlikAbdagarjirivAvirbabhUva divyavAga viyanmaNDale - he zreSThin ! dAtavyaM dattvA vrajeti zreSThyapyAbhASiSTa bhayavismayAviSTaH kiyanmayA'smai deyaM ?, sA prAha- drammasahasramekaM tatastena bhUribhayo|Antena svabhavanAdAnIya muktaM tatkAlameva bAlakAntike drammasahasrapade dInArasahasram iyatA'pyetadRkSakarNagrahAdiva chuTyate tadA sAdhviti vimRzya, gRhaM gatazca zreSThI, jAtamAtraputravirahabahrarditA'pi dayitA zreSThapratApAdapatyaprasavavArttAmapi puMzcalIvanna prakAzayAmAsa, sadravyaM taM ca bAlakaM mAlAkAraH prAtardRSTvA dRSTAtmA niSputraH putratayA svapriyAyai samarpayAmAsa, sA'pi taM svaputrapAlaM pAlayAmAsa, 'yanneSyate manuSyaistatprAyaH prApyate pracuramacirAt / yattviSyate tadIpanna kacidapi vaiparItyamaho ? // 1 // " ityacirAtkumudvatyAH prAgvadiSTadattaM kAJcana| kacolanyastaM saraGganAraGgaphalaM tadyutaM kenApyAttamiti svamasUcito rUpAdyairadvitIyo dvitIyo'pi tanayo'jani, | so'pi zreSThinA tathaiva muktaH sthAnaparAvarttadhiyA dvitIyArAme, tatra gaganagirA drammadazasahasrI muktA, so'pi | mahebhyaheDApatinA tathaivAntaH pAlyate sma atha tathaiva punaH punaH putraprasavAdiklezodvegavatyAH kumudvatyA api 19 gAthAyAM digvi | ratau mahA nandaca ritam // 110 // Ininelibrary.org Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRSTamaniSTa, spaSTadRSTabhadrajAtizvetadantikhavezmapravezasvamena tu kizcitkRtAnandasandarbhaH punarbabhUva garbhaH prasUtazca prabhUtagrahocatAdiguNamaye nizIthasamaye samagraguNaiH sAtizayastanayaH sukhapnAdinA, bhRzaM bhAryayA vAryamANo'pyavizrabdhaH zreSThI muktavAMstamapi tRtIyodyAne, bho! labhyamalAvA kimenaM tyajasi? iti zuzrAva ca zravaHsudhAkiraM nabhogiraM, hRSTaH pRSTavAMzca kiyanmayA'smAllabhyaM ?, tayoktaM-dInArakoTAkoTIH, tataH procaiH prItaH san pazcAdAnIya cintAratnamivArpayAmAsa janmApUrvamuddhRtyai kumudatyai, sthApayAmAsa ca mahAjanmamahAdipUrva mahAnandakRttvena tasya mahAnanda iti nAma, yastadAnImadanto'pi, sarvato guNavRddhibhAk / sadanto'pi kramAt khyAto'nanta eva zriyAdbhutam // 1 // sa evaM varddhamAnaH kramAtkurute sma kalAvAniva kalAgrahaNaM svIkurute sma ca sadgurusakAze zaizave'pi samyaktvamUlasthiti dezaviratiM, tasyAM ca SaSThavate niyamyate sma tena vAsasthAnAtsarvatastiryagayojanazataM, svIkAryate sma ca yauvane janakena yajJadattebhyanandanIM sAnvayanAmnI kalAvatI nAma kanI, tasya cotpatterArabhya dhanadattamahebhyagRhe sarvataH pravarddhate sma dhanaM prAvRdhunIpravAha iva, pratidinaM svayaM vANijyArtha prathitaprotsAhe tu tanUruheNa kalparuheNeva vitIrNA khalpadinaireva dInArakoTIkoTyapyajaniSTa zreSTigRhe, khanirvAhepyanutsAhA janmanA'pi dhanArjanAt / kecit kecit punadravyamevamapyarjayantyaho? // 1 // dAtavyalabhyasambandho, vajrabandhopamo dhruvam / dhanazreSThIha dRSTAntastrikuputrasuputrayuga // 2 // tatastatputravacanAnizcintazcatumukhAdicaityahiraNyamayAdya vidhApanAdinA saptakSetrIsaptasvarNakoTIvyayatrisandhyajinA_disamyakzrAddhakriyApa Jain Education a II l For Private Personal Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 111 // Jain Education ropakriyAdibhiH sarvebhyo'pi zreSThI zreSTIbhAvamAvahat, aho suputraprAptiphalaM tadbhave'pi nistulam, anyedyu| vidyAsAdhakena kenacitsuprakRtinA kRtaSaNmAsyavadhipUrva sevAdividhinA nabhogAminIvidyAsiddhidine'nuttarabhAgyavannaratayottarasAdhakatvArthamabhyarthitaH pratipannavAn bahuklezamapi dAkSiNyaparopakArasArastadvacanaM mahAnandakumAraH, yataH - " kSetraM rakSati caJcA saudhaM lolaspaTI kaNAn rakSA / dantAttatRNaM prANAnnareNa kiM nirupakAreNa ? // 1 // tataH kRSNacaturdazInizIthinyAM sthito'sAvuttarasAdhakatayA, so'pi bhAgyanidhitatsaMnidhibalAdyathAvidhi sarvathA'pyanAbAdhayAM sAdhayAmAsa kailAsa iva niSprakampastAM vidyAM, siddhisamaye sAkSAdbhUyAkhyadvidyAdhi| devI - aho mahotsAhatayA sAdhitA'haM tvayA siddhA'smi paraM parakAryasAdhakAyAsmai uttarasAdhakAya tadehi dehinAmAdhArAya mAM kumArImivAsmai kumArAya iyataiva ca khaM kRtArthaM manyethAH, nahi karmaNo'dhikaM vidhAtrA'pi vidhAtuM zakyaM, yataH - "namasyAmo devAnnAnu hatavidheste'pi vazagAH, vidhirvandyaH so'pi pratiniyatakarmaikaphaladaH / phalaM karmAyantaM yadi kimamaraiH kiJca vidhinta, namastatkarmabhyo vidhirapi na yebhyaH prabhavati // 1 // " ityuktvA | sadyaH sA vidyudvatiro'bhavat so'pi nipuNAtmA kumArAya tAM vidyAM tadaiva devatoktipUrvaM dattvA tattvArthavi | tannimittameva viraktacittastapasyAmAdatta, kumArazca jAtastayA vidyayA vidyAdhara iva viyagAmI, aho ? bhAgyAbhyadhikatvaM yataH- "vyavasAyaM karotyanyaH phalamanyena bhujyate / paryAptaM vyavasAyena, pramANaM vidhireva naH // 1 // sa ca jagrAha viharattIrthaGkarazAzvatatIrthanamaskriyAparopakriyAdi tadvidyAphalaM sarvakAlam - ucchRGkhalAH inal 19 gAthAyAM digviratau mahA nandaca ritam // 111 // jainelibrary.org Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khalA iva vidyaadytishaayishktyHpraayH| syurdunayapravRttAHproccaiH peDhAlaputra iva // 1 // tasya tu tAdRgvidyAlAbhe'pi susaMvRtasya saMyatavat abdheriva naivAsInmaryAdAtikramaH kvApi, kramAjjAtastasya puruSottamasya pradyumna iva pitranuyAyI putraH saubhAgyAdyatizAyI, anyasmin dine tasmin nandane durdaivAdiSTena duSTena phaNinA daSTe sarvathA ca taJcaitanye naSTe vaidyAdiyatnAnAM kRpaNaratnAnAmiva vaiphalye ca dRSTe jAte ca pitrAdInAM prakRSTa hRdayArtikaSTe pratyutpannamatinA dhanadattazreSThinA caturazIticatuSpatheSu paTahenodghoSayAmAhe-ya enaM viSabhRdviSAvezAnnizcetanaM stanandhayaM projjIvayati tasmai zreSThI varNakoTImapi pradatte iti, tadAkarNya vaidezikavipra ekaH savivekamabhASiSTa zreSThipuraH prAptaH-zreSThin ! ito dazottarayojanazatyAM mama nivAsasthAnaM zrInidhAnaM nAma nagaraM, tatra mama gRhe gRhiNIjJAtA devatAdezaprAptA viSauSadhI bahuzaH spaSTadRSTapratyayA'sti, mArge gamanabhiyA sA saha nAnItA mayA, yadi tAM dinodayAdAk ko'pi kathamapyAnayati tadA tayA niyatamayamamRteneva jIvayatyeveti, athAcaSTa hRSTaHzreSThIsAdhu 2bho bhUdeva ! yadevamAveditavAn bhavAn ayaM me nandanaH saMkrandana ivAcintyazaktiH khagAmividyayA'titvarayA'pyAneSyati tAM, taddehi khagRhiNyA hastAkSarANi yena sA tAmarpayatyetasmai, tato vismitamudito yAvadvijaH sajjIsyAttallekhalekhanAya tAvaduvAda mahAnandaH sukRtakakandaH-tAta! zatayojanamAtradigvato'haM zrito'pi putramohaM kathaM nAma tAmAnayAmi tataH sthAnAt , khIkRtanirvAhapUrvameva sarvaM sAdhitaM sAdhiSThatAM dadhAtItyupAyAntaraM kizcidvicintayata tAtapAdAH, tAto'pyUce-vatsa ! viyadgamane jIvavirAdhanAdhabhAvAt kA hanta zata Jain Educati o nal For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 112 // yojanyAdiniyatiH ?, kSitigatimevAzritya hiMsA kriyate, kiJca viyati Rjutaragati sambhavena zatayojanya| pIyatA na pUrNA bhavitrI, dharitrIcalane hi mArgANAM vakratvAdinA bhUrbhUyasyevAbhivarddhate dRzyate caivameva sarvatrA| vipratipattyA, IdRgvAlaprojjIvanaM ca paramo dharmaH, dharmakArye ca tIrthayAtrAdivat sahasrayojanIgamane'pi gRhiNo na kazciddoSaH pratyutAgaNyapuNyapoSaH, tadvatsa ! bAlavatsalatAmAlambakha mA vilamba svalpamapi tadauSadhyAnayanavidhau, vidhautakalmaSA maharSayo'pi jIvadayArthameva yatante, tadatra mudhA maugdhyaparAmarzaH ko nAma vimarza: ?, | putreNApyuktaM - khAkhyAtamadastAtapAdaiH kevalaM na kevalA'tra dharmadhIH kintvatimAtrakhaputramohadhIreva mukhyavRttyA, | tenaitatkRtye svavratakSitiH kathaM na syAt ?, niyamazca yathA gRhItastathaiva pramANayitavyaH, tena yAvadgamanena bhUmau zatayojanI syAttato'dhikagamane niyamabhaGga eva, nahi nabhogamanamapekSya prAgmayA niyamaH svIcakre, tataH kupi tena pitroktam - aho keyamasthAne sUkSmekSikA ?, svaputrakRte hi jAtu kazcidaticAraH syAttadA pazcAtprAya|zcittena so'pi zodhyate, nahi sarvathA niratIcAratA cAritriNAmapi bhavet, sarvatra hi lAbhAlAbhAdi vilokyaM, | paThantyapi - "egateNa niseho jogesu na desio vihI vAvi / daliaM pappa niseho hujja vihI vA jahA roge // 1 // " na hi kadAgrahaguhAntargataM dharmarahasyaM, aho kaThorahRdayatA aho bAlahatyAyAmapi nirapekSatA aho ! | lokApavAde'pyabhIrukatA aho nirdayAtmakatA, ityAdi pitrAdibhistatsvarUpamavagatyAgatairnRpamantryAdidbhizca | sarvazaktyokto'pi sa yAvanna jahAti nijAgrahaM tAvadavAdIdudyatkrodhakarAlaH kSmApAlaH - bhoH kadAgrahaikadoSa ! Jain Educatiotional 100711 19 gAthA yAM digvirato mahA nandacaritam // 112 // w.jainelibrary.org Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tadoSadhyanAnayane yadyayaM zizurvipatsyate tadA tvAM sakuTumbaM sarvakhApahAradaNDapUrva jIvanigrAhaM nigRhISye, so'pyUce-deva! sarvakhAtsarvakuTumbAtprANebhyo'pi ca priyatamo'yaM tanayaH, tadvipattAvapi nirapekSatAyAM kA nAmAnyApekSA kA nAma caiSA vibhISikA tasmAdyadbhavati tadbhavatu paraM svIkRtavrataM khalpamapi kalpAnte nAticarAmi sarvathA-draviNaprANaputrAdi, sulabhaM hi bhave 2 / syAdanantairapi bhavaijainadharmastu durlabhaH // 1 // sarvakhaprANaputrAdernAze kimapi tadbhave / duHkhaM bhaveSvananteSu, dharmadhvaMse tu dussaham / / 2 // evaM tAttvikasAttvikamukuTAyamAne tasmin vada8 mAne dharmekAgratayA AkRSTividyayevAkRSTAyAH zAsanadevyA vAg divyA''virbabhUva-bhoH kumAra ! sattvaikasAra !18 darzaya sarveSAM svadharmadAyamahimAnaM nimAnaM sicakha vakarAmRtarasenainaM bAlaM yathA'sau projjIvati tatkAlaM, tato vismayAdvayabhAjane samagrajane sikto'sau kumAreNa khapANipAvitanIreNa jAtazca tarasA sudhArasAbhiSikta iva suvyaktacetanaH pramuditazca procaiH sarvo'pi janaH ajAyanta vardhApanAdimahotsavAH prAvarttanta sarvato'pi kumA-1 rAdbhutaprazaMsAravAH-aikAyamAhAtmyamaho?, mahIyaH kiJcidadbhutam / yenaivaM dharmanirvAhaH, putrprojjiivnaadypi||1|| khalpamAtrakRte'pyeke, tyajanti tRNavatam / dRDhavratAH kecidevaM, vikaTe saGkaTe'pyaho // 2 // apareyuH smRtaprAk| putrAdivRttAntatAntakhAntakumudratIkAntapreritaH sa khagatyA gatavAn mahAvidehaM praNatipUrva pRSTavAMzca jinazreSTaM |zreSThyAdiprAgbhavasandeha, svAmyapyUce-dhanyapure sudhano nAma dhanI dhanazrIgaeNhinI dhanAvahazca tasya bAlavayasyaH, tau prItyA sahodarAviva sahaiva vyavaharataH suzrAddhatayA zuddhavyavahArataH, antarA 2 tu krayavikrayAdau viTabhaTTa Jain Education a l For Private Personel Use Only M ainelibrary.org Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DimbhAdyarpaNakhagRhavyApAraNAdinA sudhanaH suhRdvastvitastato vyayati, avizvAsAspadena ca tena suhRccittaM 19gAthAti0sUtram bhUyastaraM dUyate maitrIbhaGgabhiyA tuna kizcit pratibrUte, sudhanena caivamasaddhyayena vinAzitaM tasya drammazataM, yAM digvi | ekena ca vaNikpravekena sahavyavahArAditastato militAstasya deyA viMzatidrammAH, sadyo'narpaNAtsvalpatvA-17 ratau mhaa||113|| |dinA punaruttamarNAnAmArgaNAca sudhanasannidhau sthitAH, anyena ca labhyadhanapradAne'dhikaM drammadazakabhrAntyA dattaM nandaca| pazcAjjJAtaM sudhanena paraM lobhAnna pratyarpitaM-lobhaH kSobhakaraH kasya, na syAddharmavato'pi hi / yaH sUkSmasampa-18 ritam raayaakhygunnsthaane'pyvaapyte||1|| etaca zalyatrayaM vyavahArazuddhiprasiddhimattayA guroH puro'pi samyag nAlocitaMsamartho'pyasamartho'sau, vivikto'pyaviviktahat / vazatyA duHsthadharmiSToddhAramAracayena yH||1|| iti dhyAtvA | sudhanenAvamasamaye sIdataH paramadhArmikasAdharmikasya dattaM drammazataM tadupajIvanenAsau yAvajjIvamuvAha sukhani4 vAhatAM, samayadattaM hi jaladajalavatkhalpamapyanalpaphalavat, uktaJca-"karacaluapANieNavi avasaradinnaNa mucchi aM jiAi / pacchA muANa suMdari! ghaDasaya dineNa kiM tenn?||1||" kramAtte samAptAyuSkAH sudhano dhanazrIstatsuhRttau vaNijau sAdharmiNazca SaDapyArAddhazrAddhadharmeNa saudharme gatAcyutAzca dhanadattakumudvatyau tatputrAzca // 113 // | catvAro jajJire, prAga drammazatavinAzenAdyaputrApituH sarvakhanAzAdyAsIt , tena ca prAgekasya zrAddhasya vANi-1 jyaviSayAdyanutsAyamAtsaryato vyasanikalaGkapradAnAyasanityaM taM pratyeva vidviSTatayA sadyaH kimayaM na mriyata iti durdhyAnAcAlpAyuSkaM tasyAjaniSTa, madhyamAtmajayoH prAga deyamiyadguNaM jAtaM, prAgadrammazatopakRtastvaM koTA Jain Education L o a For Private & Personel Use Only Chainelibrary.org Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dodbhUtamahAnandana sanihitasurakRtA, patya yAtitadA sAdhita zatasahasralakSakoTi koTIpUraNAdyakRthAH-jaghanyato dazaguNamRNaM ghAtAdi vA puraHdveSa tu zatasahasralakSakoTiguNAdyapi ||1||kumudtyaaH khagRhamahiSIprasUtapaDDakayoH ko'pyetAvapahRtya yAti tadA sAdhviti prAga durdhyAnAjAtamAtrApatyadvayaviyogo'jani, deyalabhyanabhogIstu saMnihitasurakRtA, evaM madhyamazreSTyAtmajayoH sthAnAdyapi khAminoktam , ityahadvAkasudhAkhAdodbhUtamahAnandena svasthAnamAgatya zrIjinodite samyaganivedite nirviNNAH pitrAdayaH prapannAzca pravrajyAM, mahAnando'pi to sodarI dharmadhanapradAnAdinA pramodamedurau vidhAya samaye ca dIkSAmAdAya mAhendre mAhendrasamaH surottamaH samabhUt, tatazyutazca setsyati / iti digvirativrataM dizAM, bahusaGkepavidheH prapadya bhoH| vidhare'pi vidhAya dhIratAM, pratipAlaya dhanadattaputravat // 1 // // iti SaSThavate mahAnandanidarzanam // | uktaM SaSThaM vratamatha bhogopabhogAbhidhAnaM saptamaM guNavataM tudvitIyaM, taccopabhogaparibhogavratamityapyucyate arthasyaikyAta, idaM dvidhA-bhogataH karmatazca, tatra bhogo dvividha:-upabhogaparibhogabhedAt, yadekavAramevAntarvA bhujyate tasyAhArabhakSaNArhakusumAderbhogaH, upabhoga upazabdasya sakRdarthatvAdantararthatvAca, yacca pauna:punyena bahirvA bhujyate tasya bhavanAGganAdebhI(paribhogaH parizabdasyAsakRdarthavAhahirarthatvAca, yadAha-"uvabhoge vigaIo taMbolAhA. rpupphphlmaaii| paribhoge vatthasuvannamAiaM itthigehAi // 1 // " zrAvakeNa tAvadutsargataH prAsukaiSaNIyAhArabhojinA bhAvyaM, tasminnasati sacittaparihAraH kAryaH, tasyApyazaktI bahusAvadyAnmadyAmiSAnantakAyAdIn varjayatA in Educat i onal For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LSECREve zrAddhapra- tisUtram | 19gAthAyAM digvirato mahAnandacaritam // 114 // pratyekamizrasacittAdInAM pramANaM kArya, bhaNitaM ca-"niravajAhAreNaM 1 nijjIveNaM 2 parittamIseNaM 3 / attANu- saMdhaNaparA susAvagA erisA huMti // 1 // " evamutsavAdivizeSaM vinA saphumbhatakaraNatkiGkiNIkamaNisuvarNakhacitadukUlaraNannUpurAdiparidhAnamukuTAdivandhanaziroveSTanAJcalordhvamukhanyasanAdinA'tyantacetogRGkhyanmAdajanA- | pavAdAdijanakamatyuTaveSavAhanAlaGkArAdikamapi zrAvako varjayet, yata uktam-"airoso aitoso aihAso dujaNehi saMvAso / aiunbhaDo a veso paMcavi garuaMpi lahuaMti // 1 // " atimalinAtisthUlahakhasa|cchidravastrAdisAmAnyaveSaparidhAne'pi kucelatvakArpaNyAdinA janApavAdopahasanIyatAdi syAdataH svavittavayosvasthAnivAsasthAnakulAdyanurUpaM veSaM kuryAt , ucitaveSAdAvapi pramANanaiyatyaM kAryam , evaM dantakASThAbhyaGgatailodvattenamajanavastravilepanAbharaNapuSpaphaladhUpAsanazayanabhavanAdestathaudanasUpasnehazAkapeyAkhaNDakhAdyAdyazanapAnakhAdimakhAdimAdestyaktumazakyasya vyaktyA pramANaM kArya, zeSaM ca tyAjyamAnandAdisuzrAvakavat, karmato'pi zrAvakeNa mukhyato niravadyakarmapravRttimatA bhavitavyaM, tadazaktAvapyatyantasAvadyavivekijananindyamadyavikrayAdikarma varjanIyaM, zeSakarmaNAmapi pramANaM karaNIyaM, yataH-"raMdhaNakaMDaNapIsaNadalaNaM payaNaM ca evamAINaM / niccaparimANakaraNaM aviraibaMdho jao guruo // 1 // " atra sUtrakRd gAthAmAhamajaMmi a maMsaMmi a pupphe a phale a gaMdhamalle AuvabhogaparIbhoge bIaMmi guNavae niMde // 20 // makhAdimAdesyaktamazavakarmapravRttimatA bhAvayataH-"raMdhaNaka // 114 // Jain Education final For Private & Personal use only hjainelibrary.org Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'majamI'ti // mayaM-madirA,taca dvedhA-kASThodbhavaM piSTodbhavaMca,madyasya ca prathamamupanyAso bahudoSAzrayatvAt mahA'narthahetutvAca, yadAha-"gurumohakalahaniddAparibhavauvahAsarosamayaheU / majaM duggaimUlaM hirisirimaidhammanAsakaraM ||1||shruuyte kila zAmbena, mdyaadndhNbhvissnnunaa| hataM nRpakulaM sarva, ploSitA ca purI pituH||2||" mAMsaM vedhA-jalacarasthalacarakhacarajantadbhavabhedAcarmarudhiramAMsabhedAdvA, etadapyatiduSTaM, yadAhu:-"paMciMdiavahabhUaM maMsaM duggaMdhamasuibIbhatthaM / rakkhaparituliabhakkhagamAmayajaNayaM kugaimUlaM // 1 // AmAsu a pakkAsu a vipaJcamANAsu maMsapesIsu / sayayaM cia uvavAo bhaNio nigoajIvANaM // 2 // " yogazAstre'pi-"sadya:-18 saMmUJchitAnantajantusantAnadUSitam / narakAdhvani pAtheyaM, ko'znIyAt pizitaM sudhIH ? // 1 // " sadyo-jantuvizasanakAla eva saMmRJchitA-utpannA anantA nigodarUpA ye jantavasteSAM santAna:-punaH punabhevanaM tena dUSitamiti tadvRttI vyAkhyA, sUtragAthAyAM cazabdAnmadhvAdizeSAbhakSyadravyANAmanantakAyAnAM ca parigrahaH, tatrAbhakSya dravyANi dvAviMzatistathAhu:-"paMcuMvari 5 cau vigaI 9hima 10 visa 11 karage a 12 savamaTTI a 13 / rayaISNIbhoaNagaM ciya 14 bahuvIa 15 aNaMta 16 saMdhANaM 17 // 1 // gholavaDA 18 vAyaMgaNa 19 amuNianA-15 IS|mANi phullaphalayANi 20 // tucchaphalaM 21 caliarasaM 22 vajaha davANi bAbIsaM // 2 // " vyAkhyA-pAcodumbarI-15 vaTa 1 pippalo 2 dumbara 3 plakSa 4 kAkodumbarIphala 5 rUpA'sau mazakAkArasUkSmabahujIvanicitatvAdUnIyA 5, laukikA api peTu:-"ko'pi kApi kuto'pi kasyacidaho cetasyakasmAjanaH, kenApi pravizatyudumbaraphala A.pra.sU. 2011 For Private Personal Use Only N ainelibrary.org Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- prANikrameNa kSaNAt / yenAsminnapi pATite vighaTite visphoTite troTite, niSpiSTe parigAlite vidalite ni 20gAthAtisUtram | tyasau vA na vA // 1 // " catasro vikRtayo-madya 1 mAMsa 2 madhu 3 navanIta 4 rUpAstadvarNAnekajIvasaMmUrcchanAt,| vRttA tathA cAha:-"maje mahaMmi maMsaMmi, navaNIaMmi cautthae / uppajaMti cayaMti a, tavaNNA tattha jNtunno||1||" bhkssyvi||115|| | pare'pi-"madye mAMse madhuni ca, navanIte takrato bahinIte / utpadyante vilIyante, susUkSmA jnturaashyH||shaaspt cAraH | grAme ca yatpApamagninA bhasmasAtkRte / tadetajjAyate pApaM, madhubinduprabhakSaNAt // 2 // " madyamAMse prAgvyAkhyAte, madhu mAkSikaM 1 kauttikaM 2 bhrAmaraM 3 ceti tridhA, navanItaM caturdhA go 1 mahiSya 2jai 3DakA 4 sambhavabhedAt, evaM 9, himaM zuddhAsaGkhyeyApkAyarUpatvAt 10, viSaM mantropahatavIryamapyudarAntarvatigaNDolakAdijIvaghAtahetatvAnmaraNasamaye mahAmohotpAdakatvAca 11, karakA asaGkhyApkAyikatvAt, nanvevamasaGkhyApkAyamayatvAtpA-IST nIyasyApyabhakSyatvaM ?, satyaM, paraM pAnIyena vinA nirvAha eva na syAt, karakAdIn vinA tu na kazcidanirvAha tata eva niSiddhA na punaH pAnIyaM, tadapi sAmayyAM zrAvakasya prAsukamevocitaM 12, sarvA'pi mRttikA udarAntadedurAdipaJcendriyaprANyutpattinimittasvAdinA maraNAdyanarthakAritvAt , sarvagrahaNaM khaTikAditadbhedaparihArArtha, tahakSaNasyAmAzrayAdidoSajanakatvAt , mRttikAgrahaNamupalakSaNaM tena sudhAdyapi varjanIyaM, tadbhakSaNAdanazATAdyanartha hai // 11 // sambhavAt , dRzyante hi mRttikAdibhakSaNavyasaninAmabalatApANDurogadehadaurbalyAjIrNazvAsakSayarogAdayo mahAnarthA maraNAntAH, sacittamRttikAdibhakSaNe cAsakhyeyapRthivIkAyavirAdhanAdyapi, evaM tarhi lavaNamapyasaGkhya JOjainelibrary.org Jain Education Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRthivIkAyAtmakatvAttyAjyaM ?, satyaM, kintu sarvathA tattyAge gRhasthasya na nirvAhaH, sacittaM punastadbhojane tyajati, vivekino hi bhuJjAnA yadi lavaNaM gRhNanti tadA prAsukameva natvitarat, prAsukatvaM ca tsyaashyaadiprblshstryo| genaiva saMbhavati na tvanyathA, pRthivIkAyajIvAnAmasakhyeyatvenAtyantasUkSmatvAt , tathA ca paJcamAle ekonaviMze zate tRtIyoddezaka nirdiSTo'yamartha:-"vajramayyAM zilAyAM svalpapRthivIkAyasya vajraloSThakenaikaviMzatiM vArAna peSaNe santyeke kecana jIvA ye spRSTA api neti"13, rajanIbhojanaM bahuvidhajIvasampAtasambhavenaihikapAralokikAnekadoSadRSTatvAt, yadabhihitaM-"mehaM pipIliAo haNaMti vamaNaM ca macchiA kuNai / juA jalodaraMtu koliao koDharogaM ca // 1 // vAlo sarassa bhaMgaM kaMTo laggai galaMmi dAruM ca / tAlumi viMdhai alI vaMjaNamajjhami bhujato // 1 // " nizIthacUrNAvapi-"gihakokilaavayavasaMmisseNa bhutteNa pohe kila gihakohalA saMmucchanti / " evamatrAntarviSamizrasadilAlAmalamUtravIryapAtAdinA mRtyAdyapi, tathA-"mAliMtimahialaM jAmiNIsu rayaNIarA samatovi / challaMti ya te hu phuDaM rayaNIe bhuJjamANaM tu // 1 // jIvANa kuMthumAINa ghAyaNaM bhANadhoaNAIsu / emAi rayaNibhoaNadose ko sAhilaM tarai ? // 2 // uluukkaakmaarjaargRdhrshmbrshuukraaH| ahivRzcikagodhAzca, jAyante raatribhojnaat||3||" ityAdi, pare'pi paThanti-"mRte khajanamAtre'pi.mRtakaM jAyate kila / astaMgate divAnAthe, bhojanaM kriyate katham // 1 // raktIbhavanti toyAni, annAni pizitAni c| rAtrau bhojanasaktasya, grAse tanmAMsabhakSaNam // 2 // nodakamapi pAtavyaM, rAtrAvatra yudhiSThira ! / tapakhinA vizeSeNa, For Private Personal Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 116 // Jain Education gRhiNA ca vivekinA // 3 // ye rAtrau sarvadA''hAraM varjayanti sumedhasaH / teSAM pakSopavAsasya phalaM mAsena jAyate // 4 // " skandapurANe rudrapraNIta kapAlamocanastotre sUryastutirUpe'pi - " ekabhaktAzanAnnityamagnihotraphalaM labhet / anasta bhojano nityaM, tIrthayAtrAphalaM bhajet // 1 // " rAtrau bhojanakAriNAM ca kathaM nAmAcamane'pi zuddhiH, yataH - " trayItejomayo bhAnuriti vedavido viduH / tatkaraiH pUtamakhilaM, zubhaM karma samAcaret // 1 // naivA|hutirna ca snAnaM, na zrAddhaM devatArcanam / dAnaM vA vihitaM rAtrau bhojanaM tu vizeSataH // 2 // " Ayurvede'pi"hRnnAbhipadmasaGkocazcaNDaro cirapAyataH / ato naktaM na bhoktavyaM, sUkSmajIvAdanAdapi // 1 // " tasmAdvivekinA | rAtrau caturvidho'pyAhAraH parihAryaH, tadazaktau tvazanaM khAdimaM ca tyAjyameva, khAdimaM pUgIphalAdyapi divA samyaka zodhanAdiyatanayaiva gRhNAti, anyathA trasahiMsAdayo'pi doSAH, mukhyavRttyA ca prAtaH sAyaM ca rAtri - pratyAsannatvAdve dve ghaTike bhojanaM tyajed, yataH - "aho mukhe'vasAne ca, yo dve dve ghaTike tyajan / nizA bhojanadoSa| jJo'znAtyasau puNyabhAjanam // 1 // " ata evAgame sarvajaghanyaM pratyAkhyAnaM muhUrttapramANaM namaskAra sahitamucyate, jAtu tattatkAryavyagratvAdinA tathA na zaknoti tadA'pi sUryodayAstanirNayamapekSata evA''tapadarzanAdinA, anyathA rAtribhojanadoSaH, andhakAra bhavane'pi vrIDayA pradIpAkaraNAdinA trasAdihiMsA niyamabhaGgamAyAmRSAvAdAdayo'dhikadoSA api, yataH - " na karemitti bhaNittA taM caiva nisevae puNo pAvaM / paJcakkhamusAvAI mAyAnia | DIpasaMgo a // 1 // pAvaM kAUNa sarva appANaM suddhameva vAharaI / duguNaM karei pAvaM bIaM bAlassa maMdattaM // 2 // " tional 20 gAthAvRttau a bhakSyavi cAraH // 116 // w.jainelibrary.org Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtribhojananiyamArAdhanavirAdhanayormitratrayadRSTAnto yathA-ekatra grAme zrAvakabhadrakamithyAdRSTayastrayaH suhRdo vaNijaH, te'nyadA jainAcAryAntike gatAH, taizca rAtribhojanavarjanAdidezanAM cakre, tataH zrAddhena rAtribhojanakandamUlAdyabhakSyaniyamaH zrAddhakulodbhavatayA sotsAhayaiva jagRhe, bhadrakeNa ca bahu bahu vimRzya rAtribhojanameva niyamayAmAhe, mithyAdRSTistu na pratibuddhaH kadAgrahagrastatvAt, yataH-"AgrahI bata ninISati yuktiM, tatra yatra matirasya niviSTA / pakSapAtarahitasya tu yuktiyatra tatra matireti nivezam // 1 // " tadanu zrAvakabhadrakayoH kuTu mbe'pi rAtribhojana niyamapare abhUtAM, gRhezAnusAriNI hi gRhavyavasthA, Astikazca kramAt pramAdabahulatayA svaniyame zithilAdRtistattatkAryavyAkulatAyAM prAtaH sAyaM ca tyAjyaghaTIdvayamadhye'pi bhute kramAtsUrye'staM gate'. pi, samyaniyamArAdhakabhadrakAdibhinoMditastu samprati divasa evAsti ka rAtrirityAdi pratyAha, tadanusAreNa kAsakalaM tatkuTumbamapi tathaiva jAtaM, ahaha ! gRhakhAminaH pramAdabahulatAyAM pApaprasaGgavRddhiH, anyadA kizcinnRpA-18 diSTakAryavyagratayA prAtamadhyAhe'pyabhuktau sAyaM sahaiva dvau yAvat kathamapi bhoktuM gRhamAgatau tAvadutsUro'bhavat , || tataH suhRdAdibhiratyartha kadarthito'pi bhadrako nAbhuva, yata:-"appahiaMkAyacaM jai sakA parahiaMpi kaay|| appahiaparahiANaM appahiaM ceva kAyacaM // 1 // " zrAvakastu niHzUkatayA kiJcidandhakAraprasare'pi ythecchN| bubhuje, tadA ca tadAttaduSkRtAdiva mUrbhaH patitA yUkA tenAhArAntarAhAritA tato'sau jalodaramahAvyAdhinA-18 | tyantaM bAdhito mRtvA nizAbhojananiyamabhaGgAtkrUro mArjArojani, tatazca duSTena zunA karthyamAno vipadyAya-13 in Education m ana For Private Personel Use Only (Odainelibrary.org Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUna zrAddhajAyana bhadrakadevena rahasi svasvarUpajJApanaprAyojayate hitAya, guhyaM nigRhati guNAn mahAnagrahAya | // 117 // narake udapadyata, rajanIbhojanaprasakto mithyAvyapi kadAcitkiMcidviSamizrAhArabhuttayA zArTa zAdaM truTadaanivi-18/20gAthADapIDayA mRto mitravattathaiva mArjAro nArakazcAbhUta,bhadrakastu samyaniyamArAdhanAtaHsaudharma maharddhiH suro'bhUt,181 yAM rAtrizrAddhajIvazca narakodvRtto niHsvadvijasya tanUjo'jani zrIpuJjanAmA, mithyAtvijIvazca tallaghubhrAtA zrIdharAbhidhaH, bhojane itazcopayuktena bhadrakadevena rahasi svasvarUpajJApanaprAgbhavakathanapUrva pratibodhya rAtribhojanAdyabhakSyaniyamaM grAhitI | mitratrayatau tatpratipAlane dRDhIkRtau ca, yataH-"pApAnivArayati yojayate hitAya, guhyaM nigRhati guNAn prkttiikroti| dRSTAntaH ApadgataM ca na jahAti dadAti kAle, sanmitralakSaNamidaM pravadanti sntH||1||" pitrAdyaistu kadAgraha nigrahAya sarvathA bhojanaM niSiDaM, tayorlaGghanatrayaM jAtaM, tRtIyarAtrAvavahitabhadrakasureNa tanniyamamahimavRddhyai tatra dhAtrIpaterAtyantikI jaTharavyathA vicakre, yathA yathA bhiSagajyotiSikamAtrikAdayaHkiJcidupacerustathA tathA sA ghRtasiktajvAlevAvarddhatatamAM, tato mantryAdiSu kiMkRtyamUDheSu hAhAravapareSu paureSu ca divi divyA vAgabhUt-bho! bho! nizAbhojanavarjanAdidRDhadharmazrIpuJjahastasparzenavAsya rAjJaH pATavaM bhAvi nAnyathA kathamapIti, tataH ko'tra pure zrIpuJja iti vimRzatsu sacivAdiSu kenApyuktaM niHkhavipraputraH khaniyamadAAllaGghanatraye'pyakSubhitaH zrIpuna: zizureko'sti sa evAyaM sambhavIti, tataH sambhAvanAmAtreNApyamAtrabahumAnenAhRtaH sacivAthaiH sa zrIpuJjaH, // 117 // sapadyAgatazca sotsAhamuccairAha-yadi madArAdhyamAnayAminIbhojanAdiniyamamAhAtmyamasti tadAnImidAnImevAsya rAjJaH sarvAGgavyathA sarvadhA'pyupazAmyatu, ityuktipUrvamUrvIzaM sa khahastasparzenaiva jhaTiti paTUcakre, tatastuSTena rAjJA Jain Education na For Private Personel Use Only ( O jainelibrary.org Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIpuJjAya paJcazatIgrAmAdhipatyaM prAdAyi, tadvacanAcca nRpAyaistatpitrAdyairanyairapi bhUyobhirvibhAvarIbhojanAdi nyayamyata, evaM jinadharma prabhAvayaMzciraM bhuktapaJcazatIgrAmasAmrAjyaH zrIpunaH zrIdhareNa sAI saudharma prAptAstrayo'pi ca krmaatsiddhiiH|| // iti rAtribhojane mitratrayasambandhaH // bahubIjaM pampoTakAdikamabhyantarapuTAdirahitakevalabIjamayaM tacca pratibIjaM jIvopamardasambhavAdarjanIyaM, ye|| tvAbhyantarapuTAdisahitabIjamayaM dADimadindurakAdi tannAbhakSyatayA vyavaharanti 15, anantakAyikAni ananta jantujAtaghAtapAtakahetutvAt , yataH-"nRbhyo nairayikAH surAzca nikhilAH paJcAkSatiryaggaNA, yakSyAdyA jvalano prAyathottaramamI saGkhyAtigA bhaassitaaH| tebhyo bhUjalavAyavaH samadhikAH proktA yathAnukrama, sarvebhyaH zivagA| anntgunnitaastebhyo'pynntaaNshgaaH||1||" etAni ca vyaktyA'gre darzayiSyante 16, sandhAnaM nimbukabilvikAdInAmanekajIvasaMsaktinimittatvAt, sandhAnasya ca vyavahAravRttyA dinatrayAtparato'bhakSyatvamAcakSate 17, | gholavaTakAni-AmagholamizravaTakAni upalakSaNatvAdAmagorasasaMpRktadvidalAni ca kevaligamyasUkSmajIvasaMsaktisambhavAt , uktaJca saMsaktaniryukto-"savesuvi desesuM savesuvi ceva tahaya kAlesu / kusiNesu Amagorasa Jain Educat i onal W ww.jainelibrary.org tol 10 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 118 // Jain Education juttesu nigoapaMciMdI || 1 ||" dvidalalakSaNaM tvevamAhu:- "jaMmi u pIlijaMte neho nahu hoi viMti taM vidalaM | vidalevi hu upapannaM nehajuaM hoi no vidalaM // 1 // " iti 18, vRntAkAni nidrAbAhulyamadanoddIpanAdidoSapo|SakatvAt, paThanti ca pare'pi - "yastu vRntAkakAliGgamUlakAnAM ca bhakSakaH / antakAle sa mUDhAtmA, na smari| dhyati mAM priye ! // 1 // " iti 19, ajJAtanAmAni puSpANi phalAni ca, ajJAnato niSiddhapuSpaphaleSu pravRttau vrata bhaGgasambhavAdviSapuSpaphaleSu tu pravRttau jIvitasyApi nAzAd, baMkacUlapallIpati sArthikavat 20, tucchaphalaM madhukajambUbilvAdeH, upalakSaNatvAcca tucchaM puSpaM karIrAraNizizumadhUkAdeH, tucchaM patraM prAvRSi tandulIyakAdeva bahujIvasaMmizratvAt, yadvA tucchaphalamarddhaniSpanna komalacavalakamudgasiGgAdikaM tadbhakSaNe hi na tathAvidhA tRtirvirAdhanA ca bhUyasI 21, calitarasaM kuthitAnnaM paryuSitadvidalapUpikAdi anekajantu saMsaktatvAt upalakSaNatvAtpuSpitaudana pakAnnAdi dinadvayAtItadadhyAdyapi ca, atha paryuSitadvidalAdau kuthitatvAdinA jIvasaMsaktergamyatvAt parihAryatvamastu dinadvayAtIte dabhi jIvasaMsaktiH kathamavagamyate ?, ucyate, zAstraprAmANyAt, tathA coktam- "jai muggamAsamAI vidalaM kaJcabhi gorase paDai / tA tasajIvuppattiM bhaNati dahievi dudiNuvari // 1 // " hAribhadradazavaikAlika vRhadvRttAvapi - "rasajAstakAranAladadhitImanAdiSu pAyukRmyAkRtayo'tisUkSmA bhavantI"ti, zrUyate |ca dhanapAla paNDitasya pratibodhanArthamAgatena tadbandhunA zobhanena muninA dinadrayAtIte dabhyalaktakapumbhakena jIva| darzanaM tatastatpratibodhabhavanaM ca 22, niSiddhaM cAbhakSyaM brahmANDapurANe'pi - "abhakSyabhakSaNAddoSAtkaNTha rogaH | 20 gAthAyAM abhakSyavicAraH // 118 // jainelibrary.org Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prajAyate" zAntAtapoktazAstre'pi-"abhakSyabhakSaNAdeva, jAyante kRmayo hRdi|" iti dvAviMzatyabhakSyasvarUpam // anantakAyikA AryadezaprasiddhA dvAtriMzat , tadAhu:-"savA ya kaMdajAI sUraNakaMdo a1 vajakaMdo a|| allahaliddA ya 3 tahA alaM 4 taha allkcuuro5||1|| sattAvarI 6 birAlI 7 kuMAri 8 taha thoharI 9 galoI a 10 lasuNaM 11 vaMsakarillA 12 gajjara 13 lUNo a 14 taha loDhA 15 // 2 // girikaNNi 16 kisalapattA 17 khariMsuA 18 thega 19 allamutthA ya 20 taha loNarukkhachallI 21 khillahaDo 22 amayavallI a 23 // 3 // mUlA 24 taha bhUmiruhA 25 viruhA 26 taha Takkavatthulo paDhamo 27 / sUyaravallo a 28 tahA pallaMko 29 koma-181 18 laMbiliA 30 // 4 // AlU 31 taha piMDAlU 32 havaMti ee aNaMtanAmeNaM / annamaNaMtaM neaM lakkhaNajuttIi8 samayAu // 5 // " vyAkhyA-sarvaiva kandajAtiranantakAyikA, tatra kAMzcitkandAn vyApriyamANatvAnnAmato darza-18 yati-sUraNakandaH-arzIghnaH kandavizeSaH1 vajrakandaH 2ArdraharidrA 3 ArdrakaMzRGgaberam 4 ArdrakacUrakaH 5 zatA-1 varI 6 birAlike vallIbhedI 7 kumArI-mAMsalapraNAlAkArapatrA 8 'thoharI' luhI taruH9 gaDUcI-vallIvizeSaH 10 lazunaM-kandavizeSaH 11 vaMzakarellAni 12 garjarakANi 13 lavaNako-vanaspativizeSo yena dagdhena sajjikA niSpadyate 14 loDhakaH-padminIkandaH 15 girikarNikA-vallIvizeSaH 16 kizalayarUpANi patrANi prauDhapatrAdarvAgbIjasyotthAnAvasthAlakSaNAni sarvANyapi 17 khariMzukAH 18 thegazca kanbhedaH 19 AdramustA 20 lavaNAparaparyAyasya bhramaranAno vRkSasya cchaviH-tvam na tvanye'vayavAH 21 khilluhaDo-lokaprasiddhaH kandaH 22 amRtavallI Jain Education Olmal . For Private Personal Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhanati0sUtram // 119 // vallIvizeSaH 23 mUlakaH prasiddhaH kandaH, tasya tyAjyatvaM mahAbhAratAdAvapyavAdi-"rasonaM gRJjanaM caiva, palANDuH 20gAthA| piNDamUlakam / matsyamAMsaM surA caiva, mUlakastu tato'dhikaH // 1 // putramAMsaM varaM bhuktaM, na tu mUlakabhakSaNam / / yAM abhabhakSaNAnnarakaM gacchedvarjanAtvargamApnuyAt // 2 // " 24, bhUmihANi-chatrAkArANi varSAkAlabhAvIni bhUmisphoTa- kSyavicAraH kAnIti prasiddhAni 25, virUDhAni-aGkaritAni dvidaladhAnyAni 26, TaGkavAstula:-zAkavizeSaH, sa ca prathamodta evAntakAyiko na tu chinnaprarUDhaH 27, zUkarasajJito vallaH zUkaravallaH sa evAnantakAyiko ma tu dhAnyavallaH 28, pahayaGkaH zAkabhedaH 29, komalAmlikA-abaddhAsthikA cizciNikA 30, Aluka 31 piNDAluko kandabhedau 32, na caita evAnantakAyAH kintu "gUDhasirasaMdhipavaM samabhaMgamahIragaM ca chinnaruhaM / sAhAraNaM sarIraM tavivarIaMca ptteaN||1||" ityAdisiddhAntoktatallakSaNayuktA anye'pi jJeyA heyAzca, yata:-"catvAro narakadvArAH, prathamaM rAtribhojanam / parastrIgamanaM caiva, sandhAnAnantakAyike // 1 // " anantakAyAdyabhakSyaM cA'cittabhUtamapi parihAryam , athAkAdeH svayaM pareNAcittIkRtasya grahaNe ko doSaH?, ucyate, niHzUkatAlaulyavRddhayAdiH | paramparayA sacittatadvahaNaprasaGgavRddhyAdizca, yathoktam-"ikkeNa kayamakajaM karei tappaccayA puNo anno / sAyAbahulaparamparavuccheo saMjamatavANaM // 1 // " iti dvAtriMzadanantakAyakharUpam // ete cAbhakSyAnantakAyAH sUtragA // 119 // thAyAM cazabdasUcitA upayogitvAtkiJcidvivRtAH, samprati sUtragAthA'grato vyAkhyAyate-"pupphe a phale 'tti varjanIya puSpAdIni bahuviSayatvAt sUtrakAraH sAkSAdapi darzayati, tatra puSpANi cazabdAtpatramUlAdIni phalAni Jain Education a al For Private Personel Use Only ainelibrary.org Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ca sAkulAni tucchaphalavyAkhyAyAM vyAkhyAtAni, eSu madyamAMsAdiSu rAjavyApArAdau vartamAnena rAjapAravazyAdinA yatkiJcitkrayaNAdi kRtaM tasmin , ata eva rAjavyApArastAdRgdharmArjanAbhAvena narakasyaiva hetuH, paThitaM ca-"nRpavyApArapApebhyaH, svIkRtaM sukRtaM na yaiH / tAn dhUlidhAvakebhyo'pi, manye mUDhatarAn narAn // 1 // adhi| kArAtribhirmAsaiH, maatthaaptyaatribhirdinH| zIghraM narakavAcchA cedinamekaM purohitH||2||" etaizcAnantaroditaimadyAdibhiranta gaH sUcito, bahi gastvayaM 'gaMdhamalle atti gandhavAsAH kastUrIkarpUrAgurudhUpAdayazca mAlyAnipuSpamAlAdayaH, upalakSaNatvAdveSavibhUSaNAdyazeSaM bhogyaM ca, eSu gandhAdiSu kRtapramANeSu viSayabhUteSu prAgalyAkhyAtakharUpe upabhogaparibhogAkhye dvitIye guNavrate'nAbhogAdinA yadatikrAntaM tannindAmIti viMzatigAthArthaH // 20 // amuSmin vrate viMzatiraticArAsteSu pUrva bhogataH paJcAticArAn pratikAmyati| saccitte 1 paDibaddhe 2 appoli 3 duppolie aAhAre 4|tucchoshibhkkhnnyaa5pddikme desiaMsavaM 21/7 / 'sacitte' iti, kRtasacittaparihArasya kRtasacittaparimANasya vA sacittamadhikasacittaM vA'nAbhogAdinA / khAdataH sacittAhAraH prathamo'ticAraH1,evaM vRkSAttatkAlagRhItaM gundAdi rAjAdanAdi vA sacittAnta/jaM pakkaphalaM kaTAhameva bhakSayiSyAmi pakkatvena prAzukatvAdvIjaM punaraprAzukatvAtyakSyAmItibuddhyA mukhe prakSipataH saccittaprativaddhAhAra: 2, apakam-agninA'saMskRtam apariNatakaNikAdikaM piSTamacittamityAdi dhiyA bhakSayato'pako Jan Education For Private Personel Use Only haw.jainelibrary.org Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASadhyAhAraH, atha piSTaM kiyatkAlaM mizraM kathaM vA'cittaM syAt ?, ucyate,cAlitaM piSTamantarmuharttAtparato'cittam , |22gAthAtisUtram acAlitaM tu mizra dhAnyanakhikAdyavayavAnAM pariNatatvAsambhavAt, mizratvakAlaparimANaM caivamAha:-"paNadiNa mIso luTTo acAlio sAvaNe abhaddavae / cau Asoe kattia migasiraposesu tiNi diNA // 1 // paNa||gavratAti. // 12 // pahara mAha phagguNi paharA cattAri cittavaisAhe / jiTTAsADhe tipahara aMtamuhattaM ca cAliao // // " sacittatilamizrayavadhAnAdirUpasacittamizrAhAro'pyasminnaticAre'ntarbhAvanIyaH 3, tathA duSpakasya-arddhakhinnasya pRthukacaNakatandulayavagodhUmasthUlamaNDakaphalAdeH prAsukabuddhyA bhakSaNaM duSpakauSadhyAhAraH, ihaloke'pyajIrNAdipratyapAyakArI yAvatAuMzena ca sacetanastAvatA paralokamapyupahanti 4, tucchAH-tathAvidhatRptyajanakatvAdasArA auSa&dhya:-komalamudgacapalakAdizambikAstA bhakSayatastucchauSadhibhakSaNatA paJcamo'ticAraH, Aha nanu yadyetAH sace tanAstarhi tadbhakSaNaM prathamAticArAnna viziSyate, athAcittAstarhi ko nAmAticAra:?, satyaM, kintu yo'tyantasAvadyabhIrutayA sacittaM pratyAkhyAti tenAcittA apyetA na bhakSaNIyAH, laulyamAtranimittatvAt , na hi bahunAmapi tAsAM bhakSaNe viziSya kA'pi tRptirupajAyate, virAdhanA ca mahatI, ata eva dvAviMzatyabhakSyamadhye tucchaphalazabdenaitA api prAgavyAkhyAtAstasmAdetAsAM bhakSaNe vastuta etadbatavirAdhanArUpo'ticAraH 5, ete // 120 // paJcAticArAH sacittaparihAramAzrityAtra pratipAditAH, evaM rAtribhojanamadyamAMsAdiparihAramacittAhAraM vastrAdiparimANanaiyatyaM cAzrityApyanAbhogAtikramAdinA khadhiyA khayamabhyUdyAH, upalakSaNamAtratvAdamISAm ,etadviSaye Jain Education i llional For Private Personel Use Only N ainelibrary.org Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. pra.sU. 21. 'paDikkame' ityAdi prAgvadityekaviMzagAthArthaH // 21 // atra vrate bhogopabhogotpAdakAni bahusAvadyAni karmato'GgArakarmAdIni paJcadaza karmAdAnAni tIvrakarmabandhanibandhanAni zrAddhenAtIcArabhUtAni varjyAni atasteSvanAbhogAdinA yadAcaritaM tatpratikramaNAya gAthAdvayamAha - iMgAlI vaNasADI bhADI phoDI suvajjae kammaM / vANijjaM caiva daMtalakkharasakesa visavisayaM // 22 // evaM khu jaMtapIlaNakammaM nilaMchaNaM ca davadANaM / saradahatalAyasosaM asaIposaM ca vajjijjA // 23 // karmazabdaH pUrvArddha pratyekaM yojyaH 'iMgAlI 'ti, 'eva' miti, aGgArakarma kASThadAhena navyAGgArakaraNaM, evaM bhrASTrakaraNeSTakAdipAkakumbhakArAyaskAra svarNakAra kRtyAdyapyaGgArakarma tena yajjIvanaM tadaGgArajIvikA, evamagre'pi bhAvyam 1, | chinnAcchinna vanapatra puSpaphala kandamUla tRNakASThakambAvaMzAdivikrayo vanakacchAdikaraNaM ca vanakarma 2, zakaTazakaTAGga - | ghaTanakheTana vikrayAdi zAkaTikakarma 3, zakaTavRSabhakara bhamahiSakharavesarAzvAderbhATakagrahaNena bhAravAhanaM bhATakakarma 4yavacaNakagodhUmakaraDAdeH saktadAlipiSTatandulakarambAdi khAnisaraH kUpAdyarthaM bhUkhanana halakheTanapASANaghaTanAdi vA | sphoTakakarma, yogazAstre tu kaNadalanAdivana karmatayA vivakSitam 5 / athottarArddhana paMca vANijyAnyAhU - 'vANijja- ' mityAdi viSayazabdaH pratyekaM yojyaH, tato dantaviSayaM vANijyam, evaM lAkSAdiSvapi tatrAkare dantidantaghUkAdinakhahaMsAdiromacarmacamarazRGgazaGkhazuktikapardakastUrI pohIsakAditrasAGgagrahaNaM dantavANijyaM 6, lAkSAdhAtakInI ational Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lavajralepabAya 8, dAsajyam 10, zrAddhaprati.sUtram 22-23 gAthayo 15 karmAdAnAni // 12 // lImanaHzilAharitAlavajralepatubaripaTavAsaTaGkaNasAbUkSArAdivikrayo lAkSAvANijyaM 7, madhumadyamAMsamrakSaNadugdhadadhighRtatailAdivikrayo rasavANijyaM 8, dAsAdinRNAM gavAzvAditirazcAM ca vikrayaH kezavANijyaM 9, viSazastrakuzIkuddAlAdilohahalAdivikrayo viSavANijyam 10, etatpazcavidhavANijyaM pUrvoktaM paJcaprakAraM ca karma suzrAvako varjayediti saNTaGkaH / 'jaMtapIlaNa'tti zilodUkhalamuzalagharaTTArahaTaGkanAdivikrayastilekhusarSapairaNDaphalAtasyAdipIDanadalanatailavidhAnajalayanavAhanAdinA yanapIDanakarma, yogazAstre tu gharahAdiya travikrayo viSavANijyatayoktaH 11, gavAdikambalazRGgapucchacchedanAsAvedhAGkanaSaNDanavagdAhAdiuSTrapRSThagAlanAdi ca nirlAJchanakarma 12, gahanadAhe sati bhillAdayaH sukhena caranti jIrNatRNadAhe vA navatRNAGkarojhedAdvAdayazcaranti yadvA dagdhe kSetre sasyasampattivRddhiH syAdityAdipuNyabuddhyA kautukAdvA'raNye'gniprajvAlanaM davadAnaM, zrUyate hi maraNakAle bhillAdayo bhaNanti-yatheyanto mama zreyo'rthaM dharmadIpotsavAH karaNIyA iti 13, sarovarahadataDAgAdizoSaH sAraNIkarSaNena tatra dhAnyAdivapanArtha, tatrAkhAtaM saraH khAtaM tu taDAgamityanayorbhedaH 14, vittArthaM duHzIladAsInapuMsakAdeH zukazArikAmayUramArjAramarkaTakurkuTakukuragAzakarAdezca poSo'satIpoSaH, kecana hi dAsIH poSayanti tatsambandhinI ca bhATIM gRhNanti yathA golladeze 15, eSAM cAnAcaraNIyatvaM bahudoSatvAt / tatrAgAra F karmaNyagneH sarvatomukhazastratvAtSaNNAM jIvanikAyAnAM 1 vanakarmaNi vanaspatestadAzritatrasAdezca 2 zakaTabhATakakarmaNo ravAhaka vRSabhAdermArgasthaSaDjIvAnAM ca 3-4, sphoTakarmaNi kaNadalanAdau vanaspate khananAdau pRthvyA // 11 // Jain Education Lonal For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ubhayatra tadgatatrasAdezca mahAvirAdhanA 5, Akare dantacamarIkezAditrasAGgavANijye grAhakAn dRSTvA lobhAtpulindrAdayastatkAlameva hasticamaryAdivadhe pravarttante 6, lAkSAvANijye lAkSAyA bahuvrasAkulatvAttadrasasya ca rudhirabhramakAritvAt dhAtakItvapuSpayormadyAGgatvAttatkalkasya ca kRmihetutvAt gulikAyA anekajantughAtAvinAbhAvitvAt manaHzilAharitAlavajralepAnAM sampAtimabAhyajantughAtakatvAt tubarikAyAH pRthvItvAdinA paTavAsasya sAkulatvAt TaGkaNakSArasAbUkSArAdeAhyabahujIvavinAzanimittatvAca mahAneva doSaH, lAkSAderdaSTatvaM manusmRtAvapyuktam-" sadyaH patati mAMsena, lAkSayA lavaNena ca / tryaheNa zUdrIbhavati, brAhmaNaH kSIravikrayAt // 1 // " 7, rasavANijye madhvAdI jantughAtodbhavatvAdanekajantusaMmUrcchanAdidoSaH, dugdhAdau sampAtimajantuvirAdhanA, |dinadvayAtIte dani jantusaMmUrcchanA'pi prAguktayuttyA 8, kezavANijye dvipadacatuSpadAnAM nityaM pAravazyavadhabadhakSatpipAsApIDAdi 9, viSavANijye zRnikAvatsanAgAdeha ritAlasomilakSArAdezca viSasya zastrAdInAM ca jIvitaghnatvaM pratItameva, dRzyante hi jalAharitAlena sahasaiva vipadyamAnA makSikAdayaH, somilakSArAdinA tu | bhakSitena bAlAdayo'pi, viSAdivANijyaM pare'pi niSedhayanti-"kanyAvikrayiNazcaiva, rasavikrayiNastathA / viSavikrayiNazcaiva, narA nrkgaaminH||1||" iti 10, yantrapIDAkarmaNyanekatrasavadho'pi, tata evoktam-| "khaNDanI peSaNI cullI,jalakumbhaH pramArjanI / paJca zUnA gRhasthasya, badhyate yAstu vAhayan // 1 // " tilayannAdezva mahApAtakahetutvaM laukikA api varNayanti-"dazazUnAsamazcakrI, dazacakrisamo dhvajaH / dazadhvajasamA vezyA, Jain Education a l For Private & Personel Use Only 12 jainelibrary.org Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceser zrAddhapra-18| dazavezyAsamo nRpaH // 1 // " iti 11, nirlAJchanakarmaNi gavAzvoSTrAdipaJcendriyakadarthanA 12, davadAne'nekavi-18/22-23 tisUtram dhajIvakoTivadhaH 13, sarovarAdizoSe jalasya tathA tadtAnAmanekamatsyAdInAM jalaplAvitAnAM ca SaNNAmapi gAthayo jIvanikAyAnAM vinAzaH 14, asatIpoSe dAsyAdikriyamANaduSkRtaiH pApavRddhiH 15, evaMkhuzabdau sUtragAthA- mntriputrii||122|| prAnte yojyau, tatazcaivaMprakArANi anyAnyapi kharakarmANi nistriMzajanocitAni kohapAlanaguptipAlanasImapA- | vRttaM 1-5 lanAdIni 'khu' nizcayena varjayet, bhUyovarjanakriyA'bhidhAnamatyAdarakhyApanArtham , eSu varjanIyeSu yadanAbhogAtikramAdinA'ticaritaM tatpratikramAmItyadhyAhAryam, etadvatapAlane sarvAGgINadivyabhoganIrogatAbhISTasaMyoganarAmaraparamapadAdi phalam , etasyAnupAdAne virAdhane vA ghorarogapriyaviyogasamagrabhogavinAdhogamanAni ceti dvAviMzatrayoviMzagAthArthaH // 22-23 // etadvatArAdhanavirAdhanayomantriputrIvRttaM, taccedam| sauvarddhisaMvarddhitanAkakampA, campA'nukampAparapauralokA / aGgAhvadeze'sti purI purANA, puraH puraH kiGkara-| yanti yasyAH // 1 // prAzcatpratApena sahasrarazmiH, sahasrazIrSaH kSitibhAradhRtyai / tAM pAlayAmAsa sahasravIryaH, mApaH shsraaksssdRkssviiryH||2|| tasya kSitIndobahumAnapAtramamAtrabuddhirbahubuddhimantrI / babhUva yenepsitasiddhamantraimantrairamantrIkRta indramantrI // 3 // kadAciduvalaye prajAnAmabhAgyayogena yugAntakRttu / vavarSa sotkarSamama- // 122 // rSaNAzIviSendravattIvraviSaM taDitvAn // 4 // aniSTavRSTeH kila sasyasampatkAle karAlena jalena tasya / davAnaleneva nidahyate sma, tRNyAvanIdhAnyalatAdyazeSam // 5 // patrANi deheSu vihaGgamAnAM, puSpANi keSAMcana duSTa Join Education anal ITAL RANw.jainelibrary.org Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRkSa / phalAni zastreSu ca nanvabhUvaMstadA dumAdau kacidalpato'pi // 6 // jalAzayAnAM jalamapyapeyamazeSamAsIdviSamizritaM tu / tadRSTitastena janaH smgro'pytyaakuliibhaavmvaapduccaiH||7|| durbhikSakAle kila patrapuSpaphalaijalaizcAkhiladehabhAjAm / nirvAhamAnaM hi bhavetkathazcittadA tadapyApa sudurghaTatvam // 8 // mahebhyagehAntaravarti-|| kUpIjalena barthanayA'lpakena / sudhAvadAptena tadA kathaJcit , kecit kiyantaM samayaM nayanti // 9 // tahurlabha ye tvalabhanta nAmbhaH, papuzca tahuSTajalaM tRSArtAH / te tatkSaNotthajvarakuSThakAsazvAsabhramAcaimRtimapyavApuH // 10 // nimittakA daivatasevakAca, jyotirvido mantravido'pi vijJAH / pRSTA nRpAdyairavadat sadabdavRSTiH puraH prAvRSi nAratastu // 11 // kiMkRtyamUDhA nRpamatrimukhyA, hAhAmahArAvasRjaH prajAzca / tataH parikSiptagalaikapAzA, ivA| bhavannujjhitajIvitAzAH // 12 // upaplavairityatulairanalpaiH, kalpAntakalpe kila yAti kAle / prage'nyadA''sthAnagataH kSamAdyajJapyata prAga vnpaalpuNbhiH||13|| sarvAkaiH puSpaphalairdalaizca, vanaM nizi prAgadizi sarvato'dya / apamphalInnAtha ! tathA yathAntaH, karapracAro'pi raverbhavenna // 14 // evaM caturdigavanakhaNDapAlaiH, kSetrAdhipAlairakhilaizca hRssttaiH| nipAnapAlaizca jalaprasatyA'bardApyatovIpatirekakAlam // 15 // purAntaragrAmasamAgataizcApyevaM janairvijJapitaH kssitiindrH| savismayAnandarasAtizeSamazeSalokaiH sahito'nvabobhot // 16 // tadA tadAtvApasaratsamagrarogA jhttityudgtjiivitaashaaH| prajAH prajApAlayatAH pramodAnmahotsavAdvaitavidhiM vitenuH // 17 // tAdRksamRddheravitarkitAyAH, samyagnimittaM na hi vetti kazcit / tataH kSitIzena janaizca mene, khasyaiva bhAgyA Jain Educati o nal For Private Personel Use Only Si jainelibrary.org Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati-sUtram // 123 // bhyudayo'tra hetuH||18|| tapakhibhistu svatapaHprabhAvaH, saddhArmikairdharmavinirmitizca / dhyAnasya ca dhyAnivarairvi- 22-23 dhAnaM, yogasya yogIndravaraiH pryogH|| 19 // khamanazakteH kila mAtrikaizca, sadaivatairdaivatavalgitaM ca / yajJaikavi- | gAthayoH harnijayajJasRSTigrahapracAro grhcaarvidbhiH||20|| tribhirvizeSakam // mithyAbhimAneSu kadarthiteSu, sarveSvapItthaM khamano'ntare ca / sasaMzayeSvanyadine munIndrastatrAyayau kevalasaMvidADhyaH // 21 // rAjA prajAyuga vidhivandanAdi, vRtta6-29 nirmAya nirmAyamapRcchadenam / svAminnasaMbhAvyatame samRddhibhAve bhuvaH samprati ko'tra hetuH? // 22 // gururjagI yA bahubuddhimantrIzvarasya putrI nipuNA'sti jaataa|tsyaaHprbhaavo bhuvanAtizAyI, sarvo'pyayaM prAgbhavapuNyajanmA // 23 // tasyAH prAgbhavasambandhazcAyam-rAjan ! purA bhadrapure mahebhyabhadrasya bhadrAdayitasya putrI / AsIt subhadretyabhidhA pradhAnanidhAnalakSmIriva mAnanIyA // 24 // sA zrAddhaputrItyupalabdhajainadharmA'pi karmAnugamaprabhAvAt / AbAlyato laulyamatulyamAdhAt , sahotthamekaM vidhumaNDalIva // 25 // khairabhramA sarvamabhakSyameSA, patrAdi kandAdyapi paryakhAdat / pitrAdibhirbhUri nivAritA tu, raho'pyaho ! gRddhirasasya vRddhiH // 26 // apatyamunmArgagataM pitRNAM, doSAya gopasya yatheha gAvaH / ityeSakotzRGkhalatAnivRttyai, nyavAri pitrA gRhanirgamAdiH // 27 // tathA'pi sA tadvayasanAbhibhUtA, prabhUtamAnAyya paraiH kathaJcit / anantakAyAdyapi navyanavyaM, saccittamatti sma 10 // 123 // vivekazUnyA // 28 // dharmiSThagehe hyapadharmaNo'pi, dharmiSThatA syAdatizAyinIti / sA naiSThikapraSThamahebhyasUnodattApi na khAM prakRti vyamuzcat // 29 // yataH-"AtmabhUpatirayaM cirantanaH, piitmohmdiraavimohitH| kiGkarasya en Education For Private sPersonal use Only Mainelibrary.org Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manaso'pi kiGkarairindriyairahaha kingkriikRtH|| 30 // " guptaM na tiSThatyayamityakRtyaM, tasyA viduH sma zvazurAdayo dvAka / AsaMstato'syAM zithilAdarAste, guNairvinA kaH khalu manyate jJaiH ? // 31 // yataH-"gauravAya guNA eva, natu jnyaateyddmbrH|vaaneyN gRhyate puSpamaGgajastyajyate malaH // 32 // " pitrA'tha sA khAvasathaM kathaJcidAnIya nItA suguroH sakAze / dAkSiNya lajjAdivazAdanantakAyAdyabhakSyasya niSedhamAdhAt // 33 // abhigrahasthairyakRte | | nitAntaM, kRtA prazaMsA gurubhidruyaizca / kaSTaM prakRSTaM suniyantriteva, sA manyamAnA gRhamApa ptyH|| 34 // susaMskRtAM kApyatha komalAmlikAmAlokya dantodakasaMplavotkahRt / doSo'tra kA prAsukavastunItigIrAhArayattAM nirabhigraheva sA // 36 // anantakAyAnyapi khAdati sma sA, prAk prAsukAnyeva zanaiH 2 punH| aprAsukAnyapya-15 haho? mahIyasI, niHzUkatA kA'pyatilaulyasaGgatteH // 36 // yataH-"karotyAdau tAvatsaghRNahRdayaH kizcidazumeM dvitIyaM sApekSo vimRzati ca kArya ca kurute / tRtIyaM niHzaGko vigataghRNamanyatprakurute, tataH pApAbhyAsA-1 satatamazabheSu praramate // 37 // " evaM nijAbhigrahakalpabhUruhaM, samUlamunmIlya vitulylaulytH| prAgvatpravRttA'|khilavastubhakSaNe'pyaho ! durantA rasanA durAtmanAm // 38 // sA sarvabhakSyA bhuvi rAkSasIva, jvAleva dAvasya visappiNI vA / tatarpa na kApi caTatprakarSasatarSahRdrItiraho ? bhavasya // 39 // vizuddhapakSadvitayA'pi sA dadhau, nirdharmaniHzUkamanA bakIyitam / dIpodbhavA bhavyazarAvasaGginI, tadapyajasraM malinaiva vA maSI // 40 // yAntyanyadA sadma pituH pathi kacidanAntarajJAtaphalAdanodyatA / AsvAditaH sA sapadi dvidhA survipAkakimpAkapha Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only w ww.jainelibrary.org Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttaM zrAddhapra- laiyapadyata // 41 // kuryAcchubhAbhigraha nigrahaM yaH, prAyaH sa tenaiva bhavadvaye'pi / anarthabhAka syAditi kinvabha-12 22-23 ti0sUtram kSyaphalAdanAdeva mRtA drutaM saa||42|| yo vA yataH syAdvivazaH sa tena, viDambyate'trApi na saMzayo'tra gAthayoH itIva sA gRvatayaiva tasmin , bhave vipede navayauvanA'pi // 43 // utpadya cAdye narake rsjnyaa'syotkrtnonmn-mntriputrii||124|| daahmukhyaiH| kadarthitoddhatya mahAtimitve'pyevaM mRtA'gAnnarake dvitIye // 44 // tatazca viTzUkararAsabhAdibhaveSu / bhUyaHsvanubhUyate sma / kSuttuivyathA'tyarthakadarthanAdyaiduHkhaM tayA durviSahaM cirAya // 45 // tataH sutA sA dhanimukhya 30-52 lakSmIdharasya lkssmiipurvaasino'bhuut| lakSmIvatIkukSibhavA bhavAnInAmnI bhavAnIva suruuptaayaiH||46|| sA jAtamAtrA'pyatimAtrakAsazvAsAdikaiH ssoddshdussttrogaiH| nipIDitA'nekavidhopacArairullAghatAM zApahateva nApa 1 // 47 // SoDazarogAzcaivamuktA:-"kAse 1 sAse 2 jare 3 dAhe 4, kucchimUle 5 bhagaMdare 6 / arasA 7 ajI rae 8 diTThI, puhisUle 10 aroae 11 // 48 // kaMDU 12 jaloare 13 sIsa 14, kannaveaNa 15 kuTTae 16 / sola ee mahArogA, AgamaMmi viaahiaa||49|| zRGgArasAmrAjyamayImavasthAM, prAptA'pi nityAmayataH prataptA / kadAcidAsannamupAzrayaM sA, gatvA ca natvA yatinIrapRcchat // 50 // astyauSadhaM vaH kimapIha tAdRga, vyAdhiH sahottho'pyapayAti yena / abhANi tAbhiH sutarAM tataH sA'pyatyAdRtA prAha tadA'ryatAM tat // 51 // // 124 // tato'bhyadhustA iha dussahAni, prAguptapApadruphalAnyamUni / kSayAya teSAM samidhAmivAgniH, sadoSadhaM zrIjinadharma eva // 52 // ArAdhitAtraidhavizuddhibhAvAdasmAdakasmAdapi bobhavIti / atrApyamutrAkhiladuHkharAzeraMzoriva Jain Education in m osa For Private sPersonal use only . IYAN.jainelibrary.org Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhvAntatateyaMpAyaH // 53 // dhiggRddhivRddhyA niyamasya bhaGgamapyAcaranti drutameva mUDhAH / paratra taduSkRtadurvipAka, durantamantanatu cintayanti // 54||prkssiiyte taduritaM na yAvattAvadvyathA'paiti kathaM tadutthA ? / kSayo'sya saddhamarmata eva cAtastatraiva yatno'rhati ttvvettuH||55|| prAga duSkRtaM kinnu kRtaM mayaivaM, yahAdhitA vyaadhibhirsmysaadhyaiH| tayeti pRSTA atha tA jaguH praagbhvaaNstdiiyaaNstrysNvidaaddhyaaH||56|| prAhuH punastA vyavahArijAte !, jAtA'si taduSkRtabhogyazeSAt / ihApi hA duHsahaduHkhakhAnirdhigastu jihvAmajitAM bhujaGgIm // 57||prsjyte yauvana eva jantorekaikarUpe viSaye ugAdiH / lolAtilolA tu vayastraye'pi, rase ca vAkye ca kRtprsktiH||58|| zUkalAzva iva durdamamuccairindriyeSu rasanendriyameva / unmadaM yadakhilAnyapi tAni, prApayatyadhikamunmadabhAvam // 59 // dhrANAni zeSANi bubhukSitAyAM, dhrANAtmikAyAM tu bubhukSitAni / syuryatra cittaM karaNAni vocaiH, praya-12 nataH sA rasanaiva jeyA // 60 // zrutveti jAtismRtitaH prabuddhA, zuddhAzayA sA gRhidharmamApya / bhogopabhoge'khilatadbhave'pi, tatyAja bhojye sakalaM sacittam // 61 // acittamapyaujjhadabhakSyameSA, bhakSyaM ca niHzeSami-15 mAni muktvA / peyA'tha zAliH kalamazca mudgA, doDyAkhyazAkaM ca gavAjyatake // 62 // phalaM ca dugdhAmalakaM ca18 pUgaM, jalaM tridaNDotkalitaM ca vaapyaaH| grAhya dine dravyacatuSkamevaiSvapIti nirvAhayati svadharmam // 63 // yugmam // samyagdRzaikena sureNa sA'tha, prAzasyata svIkRtadharmadAya / azraddadhat tattu paraH surastAM, parIkSituM dhAma | jagAma tsyaaH|| 64 // vidagdhavaidezikavaidyarUpaH, prarUpayAmAsa ca saanukmpH| sukhadviSo vyAdhigaNasya vatse!, Jain Education For Private Personel Use Only Tw.jainelibrary.org Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicchedamicchyAnataM vAri sudhAnukAri mukhAbhivRddhiH // 67 Mspi me bhoH // zrAddhapratisUtram // 125 // vicchedamiccharyadi mUlato'sya / / .65 // pIyUSavRkSasya phalaM tadAnImAkhAdayAdaH sakalAmayanam / aduzca sukhAda-18|22-23 tamaM sumantrapavitritaM vAri sudhAnukAri // 66 // AbhyAmubhAbhyAM ca rasAyanAbhyAmivodbhavennaiva bhave'pyamuSmin / gAthayoH AmAdinAmApi punarbhavecca, srvaanggbhogrddhisukhaabhivRddhiH||67|| ityuktimAtrAtpitRbhrAtRmAtrAdikeSu mAtrA- mantriputrI|dhikasaMmadeSu / jajalpa sA'kalpata eva naitat, phalaM jalaM vA'tra bhave'pi me bhoH!|| 68 // AcaSTa vakroSTika- vRttaM yA'tha vaidyo, nanvauSadhArthe kimakalpanIyam ? maharSayo'pyauSadhamAdriyante'nyathA vibhAvya dvibhavArthahAnim // 6 // 53-76 vihasya sA dharmarahasyavAcA, provAca vAcaMyamavattatazca / adharmajavyAdhivinAzanArthamavandhyahetuH khalu dharma eva 81 // 7 // taM bIjabhUtaM kila kaH phalArthI, vidhvaMsayeharmatiralpahetoH ? / tasmAdyugAnte'pi niSiddhavastvAdAnaM na kurve dRDhamityavehi // 71 // khavairiNIyaM khahite'pi mugdhA, mudhA vidagdhAtmakamAninI ca / kadAgrahagrAhagrahItacittotsargApavAdAdyapi naiva vetti // 72 // yataH-"savvattha saMjamaM saMjamAo appANameva rakkhijjA / muccai aivAyAo puNovi sohI na yAviraI // 73 // " evaMvidhAM vyAdhigaNaighuNairiva, grastAM prazastAGgakayaSTimapyamUm / pANau kariSyatyapi kaH kathaM nu vA, svajanma nirvAhyamasahyayA'nayA ? // 74 // ityAdi vaidyasvajanAnyalokA-% nekprkaaroktimhormimaalaaH| kizcinna durbhedabhido'pyabhindanmanastaTIM vjrmyiimivaasyaaH||75|| itthaM dRDhAnta:- // 125 // karaNatvamasyA, jagaccamatkArakaraM nirIkSya / tuSTaH suraH spaSTatayA svarUpaM, dvidhA prakAzya prazazaMsa tAM sH||76|| rogAn samagrAnapahRtya cAsyAH, khavaidyavadaivatazaktito'sau / rairatnavRSTiprabhRtIni pazcAzcaryANi kRtvA khapadaM prapede Jain Education For Private Personale Only A l ibrary.org Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 77 // nirabhraniSpaGkazaranmRgAGka, ivoccakaiH sA zuzubhe tatazca / dharmasya mAhAtmyamaho! mahIyastatkAlamevAnu-12 bhavapratItam // 78 // taddharmamAhAtmyamavekSya sAkSAdakSA adakSA api paurlokaaH| ArAdhayanti sma jinendradharmamuccairyato dRSTaphale'lasaH kH||79|| prANAntikAtyantikasaGkaTe'pi, nAdatta saccittamiyaM kadAcit / taistaiguNaiH sA tadapi pratItA, sacittahI jagato'pi citram // 8 // saubhAgyazobhAbhavanaM bhavAnI, mahebhyaputreNa mahezvareNa / sA khIkRtA yuktamidaM ca citraM, caNDItvamAdhatta kadA ca nApi // 81 // tasyAstu sAGgatyavazena so'pi, zizrAya sushraavkdhrmmuccaiH| tathA yathaikAtmajajanmano'nu prapedatubrahma bhavAvadhi dvau // 82 // yoge'pi bhogAisamagrasaGgateniHsaGgabhAvo bhuvanAdbhutastayoH / dine dine'varddhata garddhamuktayostatsparddhayA dhAmni maharddhayo'pi ca // 82 // kSetreSu saptakhatha duHsthadInAdikopakAre'pyanizaM khavittam / sA'yojayadvizvahitaikacittA, viziSya durbhikSabhayA''mayAdau // 8 // yataH-"sakucantyavame tucchAH, prasaranti mhaashyaaH| grISme sarAMsi zuSyanti, kAmaM vAridhiredhate // 85 // " nirvAhya saddharmamabAhyabhAvA, tasmin bhave saiva mRtaa'cyutaahe| kalpe ghusadbhUyamathAnubhUya, bhUmIndra ! mantrIndrakule'vatIrNA / / 86 // tasyAH priyo'pi priyadharmakarmA, suzrAddhadharmA vigalatkukarmA / zarmAnubhUyAdbhutamacyutavazyutaH kSitIza ! tvmbhuunmhrddhiH|| 87 // prAk sarvasaccittarasAdihAnAddAnAdipuNyaizca smRddhiressaa| AsIjinasyeva janikSaNe'syA, yattyajyate prAk sulabhaM purastat / / 88 // asyAH prabhAvAt paramA samRddhirevaM samagrAzivanirgamazca / AjIvitaM saMbhavitA prabhUtaiH, puNyairasambhAvyamihAsti kiM vA ? // 89 // E lona For Private & Personel Use Only w.jainelibrary.org Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhama evaM vacaH kevalino nizamya, dhAtrIpatimantramiva prajAzca / saMbhAvitaM khakhazubhAdigarva, sarva tyajanti sma||22-23 tiHsUtram ziphaNIva darpam // 90 // vahannamAnaM bahumAnamantastataH kSitIzaH sa viveza vezma / gatvA ca dRSTvA janatAnvitastAM, khagotradevImiva manyate sma // 91 // nizamya mAhAtmyamidaM tadIyaM, dezAntarasthA api bhUmipAlAH / mUrtihi mntriputrii||126|| tasyA iva padradevyAH, prapUjya ninyuH khabhuvaM samRddhim // 92 // saivaM jagatyAmapi jAgarUkasaubhAgyabhAgyAdi-18 vRttaM guNaigariSThA / amoghavAgeva babhUva bAlyAdapi svajihvAviniyantraNAtprAk // 93 // jAte mRte grAmagate sthite sA, 77-100 dhRte vRte guptakRte hRte vaa| sarvatra mauradhyAdapi yadyathA''khyAttathaiva tajjJAnivacovadAsIt // 94 // kalAzcatuHSaSTimatho catuoM, vuddhIstathA'vudhyata lIlayaiva / sA sAkSyamAtreNa gurogarIya prAkapuNyayogAtkima durlabhaM vA ? 4 // 95 // tatrAnyadA''gAt kila vAdivRndavRndArakaH kazcana kaakdhuurtH| dhauryena sarvatra jayI prasarpaddotkaTa: prauDhaparicchadAkhyaH // 96 // rAjJaH sabhAmetya sa cetyavAdIdvAdI zaradvAridavanninAdI / rAjye'sti rAjaMstava ko'pi vAdI, kuryAnmayA yaH saha vAdakelim ? // 97 // yadvAdiketau mayi vAdavRndadurbhikSahetau bhuvane'bhyudIte / saMbhAvyate'nudbhava eva teSAM, tIkSNatviSIva grahamaNDalAnAm // 98 // prAtastvayA bhoH! prativAdivaryamAkArya vAdaM kila kArayiSye / prAjJena rAjJeti visRjya vAdidhurya rahaH praucyata mantridhuryaH // 99 // ko'pyadya vidyAviduraH pravAdI, // 126 // vAdAya sajjIkaraNIya eva / no cejagatyAmapi no'pakIrttadurDiNDimADambara eSa jAtaH // 10 // tato'ticintAturatAnitAntatAntaH samantAd bhuvuddhymaatyH| anveSaNe'pi prativAdyanApteH, kiMkRtyamUDho nizi harmyamA 13 For Private Personal Use Only r JainEducatiorME ainelibrary.org Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Nat // 1 // taM tAdRzaM vIkSya vilakSyamAkhyadakSAzayA sA tanayA'dya taat!| yathArthanAno'pi kutastavAsyaM, zvAsAhatAdarzanidarzanIyam ? // 2 // tenApi tasyAH sakale varUpe, prarUpite sA mukhamoTanena / prArUpayattasya nRkITakasya, parAjaye kA'stu parAstacintA ? // 3 // matryAha sarvatra jayI sa dhUrtoM, vaidagdhyatastena sacintatA me| smitAnanA mAha ca sA'pi vaptaH !, paryAptametatparicintanena // 4 // tajjaitrapatraM hi mayA''ptamevetyasyAM mahIyomahimAdbhutAyAm / susambhavaM sarvamapItyamAtyo'nucintya nizcintatayA nidadrau // 5 // prAtaH puraskRtya sutAM savitrA, prabhAmivozisabhAmabhAji / uktaM sutoktaM ca tataH kSitIzAhRtaH sameyAya sa vaadidhuutH||6|| dRSTvA pade tAM prativAdinacAvajJA sRjana vismayavAnuvAca / vaco'pi kiJcinnahi vikrameta, kiM kezarI bAlamRgI jigISuH // 7 // sarveSvatho kautukitsukeSu sA, sAkSepamAkSepamakRpta taM prati / vAdIndrarItyA vacanaiH susaMskRtairdvidhA'pyatho dhUrtatayA'bhyadhatta sH||8|| amAtrazastrastvayi bAlikAyA, na sagaraH saGgatimaGgatIha / kiJcitpunaH praznataduttarAdikelI vidheyA saha bAlayA'pi // 9 // ityuktipUrva sa sagarvamAkhyaddale ! samAkhyAhi samIkSya makSu / nyakSA'pyakasmAnnanu makSikAMhighAtAtrilokI kathamApa kaMpam // 10 // vihasya sA prAha subhitticitranyastA payo'ntaH pratibimbitA sA / tvaccittavatsamprati matprakusAkSepAdakampiSTa tato'pi yuktam // 11 // camatkRto'pyantaratIva durghaTAmatho samasyAM punareSa pRSTavAn / koNe tilasyoSTamasUta kITikA, sA prAha satyaM yadi mAM vijeSyase // 12 // punaH sa praznAntaramakarot-strIyugmanarayugmotthaH, kRSNo'ntarbahirujavalaH / devanAmApi no devaH, sarvanirvAhasA to kautukitsukeSu sA, sAmavAya bAlikAyA, na sarAsamAkhyAhi sarma mA.pra.sU.22 Jan Edonna ainelibraryorg Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 127 // dhkH||1|| samudro'pi jalAdrIbhAga , akramo'pi bahubhramI / sarvabhASyapi maunI ca, sAkSaro'pi jaDazca kA? 23gaathaa||2|| yugmam // kanyayoktaM lekhaH / punaH sa eva papraccha-narastrIpaJcakotpannA, pradattA gADhazabdakRt / dehe lagnA-116 |yAM bhogo'pi duHkhAkRt, kA nu dRSTA'pi vairakRt ? // 1 // tayoktamiyaM tavaivAhati mithyAbhimAnitvAt , tataH kA nAmA- pabhoge nisyAheti jJAtumutsuke sabhAloke tayoktaM capeTeti, tataH sarve'pi hAsyaM nATayanti, atha samarthavAdIndrarItyA taM puNAkathA pratyAha sarvAGganipuNA nipuNA-haMho! mayA prazne kRte tanmUDhAtmatayA ka tava vAmAnAvakAzo'pIti pRccha mAM punaryathecchA, tataH so'pyuccairvicAryAtiviSamamapraznayat-"suaNA 1 pavaraturaMgA 2 sArahiNo 3 nANiNo a4 vAivarA 5 / sUArA 6 jUArA7 gaNiA 8 varagAyaNA9vippA 10||1||dhnnivrkuviNdbhvnnaa 11 kaNA subhikkhami 12 gimhi jalahitaDA 13 / dhuttA 14 dunnayasattA 15 dhammiacittA ya dhammami 16 // 2 // veaviU a |17 dayAlU 18 velA asuhA 19 paDo 20 mahAsuhaDo 21 / asaI 22 sutantuvAo 23 mahavAo 24 pAu-18 si javAso // 25 // 3 // majavasaNI a 26 aMtimajalahiThiI 27 macchasaMkulataDAgA 28 / aNukUlapavaNapoA 29 ayavAlagihA ya 30 jalahimuhA 31 // 4 // parapatthaNAparamaNA 32 niccadariddA 33 mahAsamuddA ya 34 / // 127 // halavAhagA ya 35 vahagA 36 kuMbhArA 37 giriNaI 38 marubhU 39 // 5 // kamhAramahI 40 siddhA 41 mahaddumA 42 nivaThiI 43 sayapaI a44| bherIo 45 phaliasAlI 46 maMtivarA 47 dhuttamittI a 48 // 6 // tipaDhamanaragA 49 nivakannagA ya 50 rAyA ya 51 jAyagA 52 sugihA 53 / suhaDA kuviA 54 tisi Jain Educatio n al Hijainelibrary.org Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 8 // " iSaziyA-paravAjA (zrIsiddha rececececerseseseseseseseseseserce A 55 vaNauddesA ya kerisayA 56 // 7 // pAgayabhAsAi ihaM vaNNacaukkeNa ceva paipasiNaM / paJcuttaraM paya-18 cchasu jai aicheyattaNaM vahasi // 8 // " iSadvimRzya tayoktaM-'paravAyA' iti, tatra sujanAH paravAcaH prANAnte'pyanyathA'karaNAt prakRSTagira ityarthaH 1, pravarAzvAH-paravAjAH prakRSTavegAH 'kagacajatadapayavAM prAyo lu'giti (zrIsiddha0 a08 pA01sU. 177) jaluk, 'avarNo yazruti' (zrIsiddha0 a08 pA01 sU. 180) rityavarNasya yaH 2, sArathayaH praravAjA:-prakRSTaraveNa Aja:-kSepaH preraNamarthAd vRSayoryeSAM 3, jJAninaH parAvAyA:avAyo-nizcayaH, 'dIrghahaskhau mitho vRttA' (zrIsiddha0 a0 8 pA0 1 sU. 4)viti ikhaH 4, vAdivarAH paravAdAH 5, sUpakArAH parapAkAH 'po va' (zrIsiddha0 a08 pA01sU. 231) iti pasya vaH 6, dyUtakArAH parapAtA:, pAzakapAtanAdi 7 gaNikAH paravyAjA vyAja:-kapaTaM 8, varagAyanA:-prAravAyAH prakRSTa AravasyAyo-vistAkAro yeSAM 9, viprAH paravyAdAH paraM-zreSThaM vizeSeNAdantIti 'karmaNo'N' (zrIsiddha0 a05 pA01sU.72) 10, dhanivarakuvindAvAsA:-parAvAyAH, AvAya:-kuvindazAlA 11, subhikSe kaNAH paravAtA:-prakRSTasamUhAH 12, grISmajaladhitaTAH paravAtAH, vAto-vAyuH 13, dhUrtAH paravyAcAH 'vyacan vyAjIkaraNe' vyacanaM vyAco-vacanaM 14, durnayasattvAH parApAyAH, apAyo'narthaH 15, dhArmikacittA dharme parabAdAH 'bad sthairye' prakRSTasthairyAH 16, vedavidaH paravAkA vAk-RgyajuHsamUhAtmakaM vAkyaM 17, dayAluH parapAtA, parAn pAtIti zIlArthe tRn 18, azubhavelA parapAtA, pAtaH krAntisAmyAdiH 19, paTaH paravyAtA 'vyag saMvaraNe' paraM vyayati-AcchA Jain Educl e mational For Private & Personel Use Only | Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-18dayatIti tRn 20, mahAsubhaTaH parapAyAH, pararakSakazastra: 21, asatI paravyAgAH, prakRSTaviruddhAparAdhAH 22.1% 23gAthAtisUtram sutantuvAyaH paravAtA 'vega tantusantAne' prakRSTaM vayatIti tRn 23, mahAvAtA 'vAMka gatau' tRn 24, prAvRSiyAM bhogo yavAsaH parapAtA 'pai zoSaNe' tRn 25, madyavyasanI-parapAtA, prakRSTaM pibatIti tRn 26, antyAbdhisthitiH para-15 pabhoge ni||128|| vyApA, prakRSTavistArA 27, matsyasaGkulataDAgAH parabAkAH, bakasamUho bAkam 28, anukUlapavanAH potAH puNAkathA paravyAyAH 'vyayI gatI' prakRSTagamanAH 29, ajApAlagRhA:-prarapAjAH prarapantItyaci prarapA ajA yatra 30, | abdhimukhAH parAbAyA prakRSTaH apAmAyo-lAbho yatra 31, paraprArthanAparamanasaH paravyajAH, pareSu vizeSeNAjogatiryeSAM 32, nityadaridrAH parApAyAH, paraM-dUramapagatamayo-bhAgyaM yebhyaH 33, mahAbdhayaH parApAyA:-parAbhRzArthe parApAM-bhRzApAM Ayo yeSu 34, hAlikAH paravApAH, prakRSToptayaH 35, vadhakAH-parapApAH 36, kumbha-18 kArAH parApAkA, ApAko-mRdubhANDapAkasthAnaM 37, girinadI-paravApU 'ruka zabde' aci praravA Apo yatra 38, marubhUH parApA'gA dUramapagatavRkSA 39, kAzmIramahI paravAk, vAk-sarasvatI 40, siddhAH parApAkAH prakRSTama|pagatamakaM-aghaM yebhyaH 41, mahAdrumAH-parapAdAH, pAdA-mUlAni 42, nRpasthitiH paravAk-parAn zatrUn vAjazati-avakSipatIti kie 43, zatapadI-parapAda bahutvAtprakRSTAMhiH 44, bheryaH paravyAvAH 'uDU zabde' yuvaNe // 128 // (zrIsiddha0 a05 pA03 sU. 28)tyali avaH-zabdaH parAn-zabdAn vyayati-AcchAdayatItyAto Da (zrI| siddha0 a05 pA0 1 sU. 76) iti De paravyo'vo yAsAM 45, phalitazAlaya:-paravAcAH vacA:-zukAstatsa Jain Education National For Private & Personel Use Only ww.jainelibrary.org Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maho vAcam 46, mantrivarAH parAvApA, AvApo'ricintanaM 47, dhUmaitrI parApAtA, ApAtastatkAla: 48, triyaH prathamanarakAH parApAkAH, parebhyaH-paramAdhArmikebhya Apyata iti parApamakaM-duHkhaM yeSu 49, nRpknyaaH-1|| paravAyAH 'bIMza varaNe' prakRSTo vAyo yAsAM 50, rAjAna:-parapAyA:, para: pAyo-rakSA yeSAm 51, yAcakAH paravyAtAH 'ata sAtatyagamane atanam AtaH pareSu vizeSeNAto yeSAM 52, sugRhAH paravyAyAH, parebhyo viziKSTA AyA-dhvajadhUmAdayo yeSu 53, kupitAH subhaTAH parAvApAH, pare-zatrAvavApaH-prAptiryeSAM 54, tRSitAH paraM kevalaM pibantIti paramate tanvyadhIti Ne parapAyAH 55, vanoddezAH paravyAyAH prakRSTo vInAmAyaH-AgamanaM yeSu 456, vAjaH pakSamuninikhaneSvapi vAjaM sarpirvAriyajJAnneSu, pAkaH zizudaityayorapi patatIti vA jvalAdIti (zrI4/siddha05-1-62)Ne pAtaH patatItyaci pataH-pakSI tatsamUhaH pAtaM vyAjo'padeze'pi Ago'dhe'pi "ajazchAge hare viSNau, raghuje vedhasi smare" upyate'sminniti vApaH kSetre'pi, pApaH-pApiSTe'pi, agaH-zailasarIsRpArkeSvapi pAdoM'zuturyAMzAMhiparyantAdripUjAsvapi, AvApaH-pAtabhedAlavAlaprakSepabhANDapacanavalayeSvapi, ApAtaH-pAte'pi bako rakSobhedazrIdazivamallISvapi, 'padaM sthAne vibhaktyante, zabde vAkyaikavastunoH / trANe pAde pAdacihe, vyvsaayprdeshyoH||1||" maGkhamate padaM caraNanyAsAkSacihnayorapi, vacA auSadhizArakayoH, vapA viva-18 ramedasoH, vrajo'dhvagoSThasaGgreSu, vyajA USAkarSaNAya rajubaghaTyAdinikSepamArge preraNadaNDe ca 'vaja vrajaNU mArgaNU saMskAragatyoH' mArgaNa saMskAre'pItyanye, etayoraci vajaH vrajaH, vadapacAdibhyo'ci vadaH paca ityAdi 27, Jain Education a l For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra tisUtram // 129 // bakAdInAM vratA(padAdInAM ca yathAyoga samUhAdyaNi bAkaM pAdamityAdi, evaM 149, tathA 'pAM paiM uveMga vyaga veMga vada | |23gAthAvyaktAyAMvAci' kaNThamatepada sthairye ava rakSaNAdi 19 artheSu, aka aga kuTilagatau 'vaja braja ayi vayi payi padica 81 yAM bhogogato 'vAMka gatigandhanayoH''vIMka prajanakAntyasanakhAdaneSu' anye asanasthAne'zanamAhuH, 'pIDU pAne brIDa varaNe| pabhoge nipataNa gatau vA eSAM ghani pAyaH vAya ityAdi 44, 'I iDa gatau vAtaNa gatisukhAsevanayoH sukhAsavanayori- puNAkathA tyeke' eSAM 'yuvarNe'tyali ayaH vAtaH 'vacaN vadi bhASaNe saMdezane ityeke 'ApRNa lambhane' eSAM yujAditvANijabhAvapakSe ghani vAkAdi 'vyayaNa vittasamutsarge' gatAvityeke, padiNU gatau, anayorNijanityatve'nadantatvena ghatri vyAyAdi 14, 'baeNgaka vacaMka (bhASaNe) vaktItizIlaH kipi vAk 2'ove vAM gatigandhane' tRni vAtA 2 pAtyAdyAdantasaptakAttavyadhIti Ne pAyAdi 7'aja gatau' ad at Ap ak ag Nico'nityatve vA NaH, eSAM kipi avAja ityAdi 10, baiMga De paravaH 19 artheSvavadhAtoraci avaH parazvAsAvavazca parAvaH, paraM pibatIti vipi parapAH, evaM pAtyAdyAdantairapi agre AyAdi yojyam 28, advarjAjAdibhyo'yA'vo'zvA'viajA-18 tAdi (?)29,AGpUrvapAtyAdivadapacAdisakarmadhAtubhyaH karmaNo'Ni(zrIsiddha05-1-72)tyaNi paravAyAH paravAdA:18 parapAcA ityAdi 56, pUrvoktadhAtUnAM yathAprApta Nici zeSANAM tu sarveSAM Nigi vipi pAt vAt ityAdi, pAyaH vAya ityAdi 78 evaM 361, eSAmAcaSTe ityAdyarthe Niji kipi punaH 361 evaM 722 praznottarANyatra, prakarSaNa rAjata iti kaciDDe praraH, anenApi sarvarUpANi rUpASTakavarja syuH, tathA ca 1436, pUrvottarapadayormitho yathArha Jain Educatio n al For Private Personel Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ececececeneseservesesesesesesese. parAvarte vizeSakhaNDane ca na saGkhyA, evaM navanavaprakArapraznottaraiH sarveSAmapAraM camatkAraM kRtvA vAdinastiraskAraM kartumanA manAga vihasya sA taM pratyAha-bho vAdIndra ! yadi maduktapraznasyaikasyApyuttaraM cireNApi dAsyasi tadA'dyApi tvayaiva jitamityuktipUrva sA lIlAvatI jAtisulabhalIlayA'nativiSamameva praznayAmAsa-"citramantra |payaH peyA, eva vyaJjanavarjitAH / samIhyante janainityamapi vargatrayArthibhiH // 1 // " bho vAdina ! kathayAsya zlokasya ko bhAvArthaH?, atra SaNmAsyavadhiH, so'pi parAjitamAnI tadAnImatimatimauDhyAbhRzaM vimRzannapyabhavya iva samyagabhAvaM yAvanna labhate tAvat parijJAnAyAtyutsukai-pAdikairuktaM-kanye! vyaktaM tvameva kathayeti, tatastayA proktaM-payaHpeyAzabdasya vyaJjanavarjive AyA iti syAt, atra visargANAmapi vyaJjanatvaM jJeyaM, 'kAdivyaJjana' (zrIsiddha01-1-10)mityatra kasyAdiH kAdirityapi vyAkhyAnAt , tato'tiviSAdinaM taM vAdinaM sA punaH pratyavAdIt-vAdin ! adyApi yadyekaM vuddhiviSayamapi praznaM pratyuttarayasi tadA'pi tvayA na parAjitaM, prazna-18 zvAyam-ekatra pure rAjJaH putrI sarvAGgINAdbhutaguNA kenApi vidyAbhRtA'pahRtA, yaH kanyAmAnayati tasyaiva sAra |mayA datteti rAjJA paTahavAdane naimittikenoktam-ahaM tayoH sthAnaM jAne paraM khe gantuM na zaknomi, rathakAraNa nabhogAmI rathaH kRtaH, sahasrayodhI yuddhAya zastraghAte sadyaHsaMrohaNAya vaidyazca sajjIbhUtI, caturbhiH saMbhUya gatvA | kanyA pratyAninye, tatastAmudboDhuM catvAro vivadante, pariNItA tvekenaiva sA, uktaJca-"nemittI 1 rahagAro 2 sahassajohI 3 taheva vijjo a4 / dinnA cauNha kaNNA pariNIA navaramikkeNaM // 1 // " sA kena kathaM vA pari-15 Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only Silww.jainelibrary.org Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- Ninye?, vAdina ! vada yadi vidagdhaMmanyo'si bahutaravicAreNApi, tadavedini vAdini narezAdezAnmatriputryeva |23gAthAti-sUtram zAha-rAjan ! tayA rAjaputryA gUDhAbhiprAyayA caturNA vivAdApahRtyai khayamityuktaM-yo mayA sahAgnau pravekSyati sa yAM bhogo eva me varaH, tatastrayo bhItAH sthitAH, naimittikastu nimittabalAdguDhaprapaJcaM jAnan kanyayA saha citAyAM praviSTaH pabhoge ni||130|| parairvAryamANo'pi, yAvacca citAyAmagniruddIpitastAvattau prAkRtasuraGgayA nirgatau sotsavaM pariNItau ca, evaM durvA-15 puNAkathA dinaM tiraskRtyA'tucchotsavaiH sA sarveH zlAghyamAnA khagRhaM prAptA, anyedyuranyaH kazcidvataH sakRtzrutadharaH samaNivarNakandukakaraH purAntaH prAptaH, sa proce-yo mamApUrva zrAvayati tasyainaM kandukaM dadAmIti, nipuNayoktaM-mapitrA tvatpArzve dhanakoTI nyAsIkRteti yadi prAk zrutaM tadA dadatAM no cedenaM kandukaM dehItibuddhyA sa jigye tAdRk kandukazcopArjitaH, evamanekazaH khabuddhikauzalaM darzayantI sarasvatI sA kanyA kasya na vismayarasAdvaitamataniSTa ?, kramAca tAruNyarasodgamena, vallIva divyA kusumodgamena / vibhUSitA sA zuzubhe trilokIjaitraM sumantrAstramiva smarasya // 1 // vizvatraye'pyadbhutabhAgyalakSmI, lakSmImivodvakSyati yaH kilaitAm / bhAvyeva vizvambharivat sa vizvavizvezvaraH zrAgiti cintnotkH||2|| dhAtrIzvarastAM khayameva mantrIzvaraM yayAce varacintayA''-13 tam / bahUparodhena viziSTavastugrahe mahAnto'pi hi sAnubandhAH // 3 // yugmam // rAjA khayaM yAcata ityamandAnandAddadAti sma tataH sutAM tAm / tasmai drutaM mantripatiH supAtre, prApte vilambohati naiva daatuH||4|| nAtha: pRthivyAH pRthuparvapUrvamapUrvamodAduduvAha caitAm / zacI zacIvallabhavattato'syAH, pahAbhiSekaM niramImapaca // 5 // ekseeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee Jain Educat onal SOMw.jainelibrary.org Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / tasyAH prabhAvAt prabhureSa pRthvyAH, pRthvIbhujo'nyAnnikhilAnapi drAk / vazIkaroti sma vazI sukhena, duSTendriyA NIva bhavI viratyAH // 6 // tadA samagrAgasamRddhisaukhyaiH, khapuSpavaddhavyabhidheyazUnyAH / durbhikSadAriyadurItinItidurvyAdhibAdhAdyabhidhA babhUvuH // 7 // nRcakriNazcakrivadasya caiva, sAmrAjyalakSmIH sakale'pi vizve / ekA--- | tapatrA'bhavaduttamastrIyogasya mAhAtmyamaho ! mahIyaH // 8 // yadvA kapAlIha mahezvaratvaM, janArdano vA puruSotta-1 | matvam / surAlayezastridazendratAM ca, lebhe purA'pyuttamadAralAbhAt // 9 // IdRgvidhapauDhimasaGgame'pi sA, strIjA| tisuprApamapIpadapyaho ! / naivAbhimAnaM bhajati sma jAtucinnAkaNThapUrNa hi jhalajhalAyate // 10 // sA pratyuta | dhyAtavatI prabhAvo, mamAtra kaH ? prAka sukRtasya kintu / tadeva kurve tadihApi yenottarottarAH syurmama sampado-1-1 |'pi // 11 // AryAsu varyeti vicArya pUrvamabhyastamArAdhayati sma samyak / bhogopabhogavratameva pUrvAM, dRDheva || | nirvAhayituM pratijJAm // 12 // jihvendriyaM yadyapi durjayaM nRNAM, viziSya ca praudivizeSazAlinAm / saikAgraci taiva tathA'pi tadvate, phale'nubhUte'dbhutamatra vA kimu||13|| tadvAkyataH kSamApatiranyaloko'pyatataM svIkRta|vAn yatheSTam / pumAMzca dharmazca mahadbhirevAhatau hi sAmrAjyapadaM pryaatH||14|| yo yena nItaH paramAM samRddhimArAdhanIyo hyamunA sa eva / tatkiM vrataM saptamameva socaiH, prAvIvRtat kA'pi kRtajJatA'ho ! // 15 // ciraM caritveti || gRhasthadharma, sA prAjyasAmrAjyasukhAdaye'pi / niSkramya jihvAvijayena sAraiH, siddhA tapobhiH kSitipena sArddham JainEducatio t iona For Private Personel Use Only O wainelibrary.org Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anarthada|NDabhedau zrAddhapra- 18 // 16 // prAgbhavAnugatamaniputrikAcitrakAricaritAditIritAt / bho ! vibhAvya vipulaM dvidhAphalaM, saptamavratatisUtram | vidhau prayatyatAm // 17 // // iti bhogopabhogavate matriputrikAsambandhaH // // 13 // | uktaM saptamaM vratamathAnarthadaNDaparihArAkhyamaSTamaM, guNavataM tu tRtIyaM, tatrArtha:-prayojanaM kSetravAstudhanadhAnyaza rIrakhajanaparijanAdiviSayaM tasyAbhAvo'narthastato'nartha-niSprayojanaM prANI puNyadhanApahAreNa daNDyate-pApakarmaNA vilupyate yena so'narthadaNDaH, yadAha-"jaM iMdiasayaNAI paDucca pAvaM kareja so hoi / atthe daMDo itto anno u aNatthadaMDo a||1||" sa cApadhyAna 1 pApopadeza 2 hiMsrapradAna 3 pramAdAcarita 4 bhedAcaturdA, tatrApadhyAna-ArtaraudrabhedAddvidhA, tatrApyAta caturdA-aniSTazabdAdInAM kAlatraye'pyatyantaviprayogacintA 1 evaM rogAdivedanAyA viprayogacintA 2, iSTazabdAdInAM kAlatraye'pyatyarthaM saMyogAdhyavasAyaH 3, divyabhogarddhirAjyAdinidAnAdhyavasAya 4 zceti, raudramapi caturdA-hiMsAnuvandhi 1 mRSAnubandhi 2steyAnubandhi 3 viSayasaMrakSaNAnubandhi ca 4, tatrAdyamatikrodhAdinA dveSyaM prati vadhavandhanAGkanahiMsanapuradezabhaGgAdicintA 1, dvitIyaM pizunAsabhyAsadbhUtaghAtakAdivAkpraNidhAnaM 2, tRtIyaM parakhaharaNacintA 3, turya zabdAdiviSayasAdhanadhanarakSArtha sarveSAmavizvasanenopaghAta eva zreyAniti duniM 4-1kSetraM kRSa vRSavRndaM damaya hayAn SaNDaya kathaya zatrUn yatraM vAhaya zastraM sajjaya pApopadezo'yam , evaM pratyAsIdati varSAkAlo dIyatAM vallareSvagniH sajjIkriyatAM halaphA // 13 // JainEducational For Private Personal Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAdi atikrAmati vApakAla: zIghramupyatAM dhAnyAni bhRtA vA kedArA gAdyantAM sAIdinatrayamadhye upyaMtAMca bIyaH jAtA vayaHsthA kanyakA vivAhyatAM zIghaM pratyAsIdanti pravahaNapUraNadivasAH praguNIkriyatAM pravahaNAnItyAdi sarvo'pi paapopdeshH2|| hiMsrapradAnapramAdAcaritarUpabhedadvayaM tu bahusAvadyatvAtsUtrakRdeva kramAd gAthAdvayenAha satthaggimusalajaMtagataNakaTTe maMtamUlabhesajje / dinne davAvie vA paDikkame0 // 24 // ___NhANuvaTTaNavannagavilevaNe saharUvarasagaMdhe / vatthAsaNaAbharaNe paDikkame // 25 // 'satyaggI tinnhaannuvnneti|| zastrAgnimuzalAni prasiddhAni upalakSaNatvAddUSalahalAdyapi yantraka-zakaTagharahA-18 di tRNaM-mahArajukaraNAdiheturda di vraNakRmizodhanaM vA bahukarI vA kASThaM-araghaTyaSTyAdi mantro-viSApahArAdirvazIkaraNAdivA mUlaM-nAgadamanyAdi jvarAdyupazamanamUlikA vA garbhazAtapAtAdi vAmUlakama,yadabhANi-"maMgalamUlINhavaNAi gambhavIvAhakaraNaghAyAI / bhavavaNamUlaM kaMmaMti mUlakammaM mahApAvaM // 1 // " bheSajaM-sAMyogika dravyamuccATanAdihetuH, etacchastrAdyanekaprANiprANavyaparopaNakAraNabhUtadAkSiNyAdyabhAve'nyebhyaH pradattaM dApitaM vA tasmin yo'ticArastaM 'paDikkame' ityAdiprAgvat / iti caturviMzatitamagAthArthaH // 24 // 'pahANu' iti lAnaabhyaGapUrvakamaGgaprakSAlanaM taccAyatanayA trasasaMsaktabhUmau sampAtimasattvAkulekAle vA samyagvastrApUtajalena vA Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only Www.jainelibrary.org Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra. tiHsUtram | gAthayo // 132 // yatkRtaM tathodartanaM trasasaMsaktacUrNAdibhiryatkRtamurtikA vA bhasmani na kSiptAstatastAH kITikAkalAH zvAdi- 24-25 mikSitAH pAdaimarditA vA, tathA varNakaH-kastUrikAdibhiH kapolAdimaNDanaM, vilepanaM-candanakuGkumAdibhigrISmahemantAdau, etayaM sampAtimasattvAdyayatanayA yatkRtaM, zabdo-veNuvINAdInAM kutUhalena zrutaH nizianarthadaNDe cocaiHkhareNa zabdaH kRtastasmiMzca kRte gRhagodhAdiduSTajIvA jAgaritAH taizca makSikAdijIvA hiMsitA jalA-zastrAdiva. gyAdyArambhakairvoccaiHzabdena jAgaritaiH svastrArambhaH prArambhi, tathA ca sati pAnIyAhArikAvANijyAkArakakarSakArapaTTikacAkrikarajakalohakAramAtsyikasaunikavAgurikaghAtakacaurapAradArikAvaskandadAyakAdInAmapi paramparayA kuvyApArapravRttiriti mahAnanarthadaNDaH, ata evoktaM zrIbhagavatyaGge kauzAmbyAM zatAnIkabhaginyA mRgAvatInanandurjayantyAH zrIvIrapArzva praznasambandhe-"suttattaM bhaMte ! sAhU jAgariattaM sAhU ?, jayantI ! atthegaiANaM suttattaM sAha atthegaiANaM jAgariattaM sAhU, je ime jIvA ahammiA ahammANuA ahammiTThA ahammakkhAI ahammapaloI ahammapalajjaNA ahammasIlasamudAyArA ahammeNaM ceva vittiM kappemANA viharaMti eesiNaM jIvANaM suttattaM sAhU, ee NaM jIvA suttA samANA no bahUNaM jIvANaM pANANaM bhUANaM sattANaM // 132 // dukkhaNAe jAva pariAvaNAe vadaMti, ee NaM jIvA suttA samANA appANaM paraM vA tadubhayaM vA no bahUhiM ahammiAhiM saMjoaMti, eesiM suttattaM sAhU jayantI!, je ime jIvA dhammiA jAva dhammeNaM ceva vittiM kappemANA viharanti eesi NaM jIvANaM jAgariattaM sAhU, ee NaM jIvA jAgarA samANA bahaNaM jIvANaM 4 adu Jain Education Leona For Private Personel Use Only P law.jainelibrary.org Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. pra.sU. 23 kkhaNAe jAva apariAvaNAe varddhati, ee NaM jIvA jAgarA samANA jAva dhammiAhiM saMjoaMti, ee NaM jIvA jAgarA samANA puvarattAvarattakAlasamayaMsi dhammajAgariaM jAgaraittAro bhavaMti eesiM jAgariattaM sAhU, evaM baliattaM dubaliattaM, dakkhattaM AlasattaM, iccAi, 'jAgariA dhammINaM, ahammINaM tu suttayA seA / vacchAhiva bhaiNIe aka hiMsu jiNo jayaMtI // 1 // " iti, rUpANi-khyAdInAM nATakAdau vilokitAni pareSAM puro varNitAni vA, rasA - miSTAnnazAkAdisambandhinaH pareSAmapi gRddhivRddhihetavo varNitA, evaM gaMdhavastrAsanAbharaNA| nyapi paragRddhihetuvRddhitayA vyAvarNitAni, etaizca paJcavidhaviSayalakSaNaH pramAdo darzitaH, taddarzanAcca tajjAtIyamadyAdipramAdaH paJcaprakAro'pi parihAryatayA draSTavyaH, yadAhu:- "kutUhalAdgItanRtyanATakAdinirIkSaNam / kAmazAstraprasaktizca dyUtamadyAdisevanam // 1 // jalakrIDAndolanAdivinodo jantuyodhanam / ripoH sutAdinA vairaM, bhaktastrIdezarATkathAH || 2 || rogamArgazramau muktvA, svApazca sakalAM nizAm / evamAdi pariharet, pramAdAcaraNaM sudhIH // 3 // vilAsahAsaniSTadyUtanidrAkalahaduSkathAH / jinendrabhavanasyAntarAhAraM ca caturvidham // 4 // " tathA AlasyAdinA ghRtatailajalAdibhAjanAnAmasthaganaM, mArge sati haritakAyAdyuparyazodhitAdhvani vA gamanamanAlokitasthAne hastakSepAdi satyapi sthAne savittopari sthityAdi vastrAdeva mocanaM panakakunthvAdyAkrAntabhuvyavazrAvaNAdestyajanamayatanayA kapATArgalAdAnAdi vRthA patrapuSpAditroTanaM mRtkhaTIvarNikAdimardanaM vahayuddIpanagavAdighAtadAnazastra vyApAraNa niSThuramarmabhASaNahAsyanindAkaraNAdi rAtrau divA'pyayatanayA vA snAna kezagranthanarandhanakha ational Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 133 // svarUpaM Cee paDanadalanabhUkhananamRdAdimardanalepanavastradhAvanajalagAlanAdi ca pramAdAcaritaM zleSmAdInAM vyutsarge'sthaganAdyaya- 161 24-25 tanA'pi pramAdAcaritaM muhartAnantaraM tatra saMmRcchimamanuSyasaMmUcchenatadvirAdhanAdimahAdoSasambhavAt, Aha ca gAthayoH zrIprajJApanopAr3he bhagavAnAryazyAma:-"kahiNNaM bhaMte ! saMmucchimamanussA saMmucchaMti ?, goyamA! aMto maNussa anarthadaNDa khite paNayAlIsAi joyaNasayasahassesu aTThAijesu dIvasamuddesu pannarasu kammabhUmIsu tIsAe akammabhUmIsu chappannAe aMtaradIvesu gambhavukaMtiamaNussANaM ceva uccAresu vA pAsavaNesu vA khelesu vA siMghANesu vA tesu vA pittesu vA mukkesu vA soNiesu vA sukkapuggalaparisADesu vA vigayajIvakalevaresu vA thIpurisasaMjogesu vA nagaraniddhamaNesu vA gAmaniddhamaNesu vA savesu ceva asuiThANesu samucchimamaNussA saMmucchaMti aMgulaasaMkhijabhAgamittAe ogAhaNAe asannI micchaddiTThI annANI sacAhiM pajattIhiM apajattagA aMtamuhattAuA ceva kAlaM pakaraMti" 'savesu ceva"tti anyAnyapi yAni kAnicinmanuSyasaMsargAdazacIni teSu sarveSviti tadvattI, adhikaraNabhUtasyAgatasya zastrAdermalamUtrAdezcAvyutsarjanamapi pramAdAcaritaM, yaduktaM paJcamAGge-"purise NaM dhaj parAmusati usu parAmusati uhuM uccahite samANe jAI tattha pANAI abhihaNati tate NaM bhaMte! se purise katikirie ?, goamA! se purise paMcakiriAhiM puDhe, jesipi a jIvANaM sarIrehito dhaNU nibattie tevi a jIvA // 13 // | paMcahi kiriAhiM puTThA, evaM dhaNupaTTe pahArU usa sare patte phalevi paMcahiM puDhe"tti, nanu puruSasya paJca kriyA bhavantu | kAyAdivyApArANAM tasya dRzyamAnatvAt , dhanurAdinirvatakazarIrANAM tu jIvAnAM kathaM tAH ?, kAyamAtrasyApira Join Education a l Lainelibrary.org Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taTIyasya tadAnImacetanatvAt , acetanakAyamAtrAdapi bandhopagame siddhAnAmapi tatprasaGgaH, ttkaayaanaampi| prANAtipAtAdihetutvena loke viparivartanAt, kica-yathA dhanurAdIni kAyikyAdikriyAhetRtvena pApakArANAni syastajjIvAnAM tathA pAtradaNDAdIni jIvarakSAhetutvena puNyakAraNAni syuAyasya samatvAta, anocyate. aviratipariNAmAindhaH, sa ca yathA puruSasyAsti tathA dhanurAdijIvAnAmapi, siddhAnAM tu nAstIti na bandhaH, pAtrAdijIvAnAMcana puNyabandhahetutvaM, taddhetovivekAdesteSvabhAvAt, kizca-sarvajJavacanaprAmANyAdyadyathoktaM tattathA zraddheyameveti tadvattI, evaM saMsArAntabhramadbhirjIvayoni 2zarIrAyudhAdIni muktAni taistairyadAjIvavadhAyana sthAna dA tatsvAmI bhavAntaragato'pi tatsattA'parityAgAttatpApena lipyate, tasmAdanantabhavAntara (mukta) dehazastrAdInyAyadhikaraNavAdvayutsarjanIyAni vivekinA, svakArye kRte'pi jvaladindhanapradIpAderavidhyApanamapi pramAdAcaraNaM, nanvagnervidhyApane'pi doSa eva ?, satyaM, paraM vidhyApane'gnijIvAnAmeva vinAzo jvalati ta kiyatAM teSAM prakhyAdInAM trasANAMca bahanAmapi virAdhanetyadhikadoSaH, taduktaM bhagavatyAm-"je se purise agaNikAyaM nivAveha se parise appakammatarAe ceva"tti, apihitasya pradIpaculhakAderdhAraNaM culhakoparicandrodayApradAnAdyapi pramAdAcaraNaM, sadyo jIvavadhAdibahudoSahetutvAt , atra nidarzanaM yathA zrIpure zrISeNo rAjA tasya putro devarAjo devarAja ivAparaH, sa yauvane daivavazAtkuSTI jAtaH, saptavarSAvadhi vividhapratIkArairapyapaTuvaidyaistyaktaH, tato yo matputraM nIrogaM karoti tasyArddharAjyaM dadAmIti nRpaH paTahamavAda Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only |vww.jainelibrary.org Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati-sUtram // 13 // kathA yat , tatra ca mahenyayazodattaputrI lakSmIvatI zIlAdisarvaguNamayI tayA paTahaM nivArya hastasparzena kuSThaH spheTitaH, yata:-"yasya smaraNamAtreNa, sarvAH saMsArajA rujaH / zarIriNo vizIryante, so'yaM zIlabhiSA navaH | gAthayoH S // 1 // " tatastayoH pANigrahamahaH, putraM rAjye nyasya dIkSA''dade rAjJA, tatra caikadA pATalAcAryA jJAnina aiyuH, anarthadaNDe guruvandanArtha nRparAzyogamanaM, dezanAnte prAgbhavapRcchA, gururAha-vasantapure vyavahAridevadattasya catvAraH putrAH- candrodaye dhanadatto 1 dhanadevodhanamitro 3 dhanezvara 4 zca mithyAtvinaH, itazca mRgapure jinadattaH zreSThI jainaH, putrI mRga- mRgasundarI sundarI tasyA abhigrahanayaM-jinaM pUjayitvA 1 sAdhUnAM dAnaM dattvA bhokSye'haM 2 rAtrau ca na bhule 3, anyadA vyavasAyArtha dhanezvaro mRgapure yayau, dRSTA rUpazrIjitasurasundarIvRndA mRgasundarI, dRDhamanurAgo jajJe, mithyAtvino nainAMdatte piteti jJAtvA kapaTazrAvakIbhUya tAM pariNinye saH, svagRhe nItA, dharmeya'yA jinapUjAdi niSiddhaM,tasyAH kSapaNatrayaM jAtaM, tayA guravaH pRSTAH, gurubhirguNAguNaM vicAryoktaM-culhakopari candrodayaM banIyAstena paJcasAdhudAnena paJcatIrthyAMzca namaskriyayA yAdRzaM puNyaM jAyate (tAdRzaM puNyamavApyate), tatastayA tathA kRte zvazurAdibhiH kimapi kArmaNamanayA kRtamiti vicAryoktaM dhanezvarasya, tena sa candrodayo jvAlitaH tayA dvitIyobaddhaH so'pi jvAlitaH evaM sapta dagdhAH, tatazca zvazureNoktaM-bhadre ! kimartho'yaM prayAsaH ?, tayoktaM-jIvadayArtha, punastena saroSamUce-tarhi // 134 // pitRgRhe gaccha, tayoktaM-sakuTumbena tvayA'haM pitRgRhe mocyA, tataH sarve'pi calitAH, kApi mArgagrAme zvazura-13 pakSIyaiH prAghUrNakA) rAtrI pAkaH kRtaH, sA vadhUH bahukathane'pi na bhule'taH ko'pi na bhuktaH, tato yasya gRhe'nnaM For Private & Personel Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtaM tasyaiva kuTumba bhuktaM mRtaM, prAtaryAvadvilokante tAvadannasthAlyAM so dRSTaH, sarvairacinti-rAtrI pAke dhUmAkulaH so'nnamyAlyAM pAteti, pazcAdvadhUH kSamitA, tayoktam-ata eva culhakopari candrodayaM dade rAtrI ca na bhuje'haM. talamteSAM pratibodhaH, sarve'pi jIthitapradAnAtsAkSAtkuladevImiva tAM manvAnAH pazcAdAgatAH, tadupadezAtmuzrAvakA jAtA:, mRgasundarIdhanezvarau samyagdharmamArAdhya varga gatau, cyutvA yuvAM jAto, yattvayA prAgbhave sasa candrodayA dagdhAstaduSkarmanindAdinA bahu kSapitaM, aMzamAtraM tu sthitaM tena saptavArSiko vyAdhistavAbhUt, | yataH-"nAmuktaM kSIyate karma, kalpakoTizatairapi / avazyameva bhoktavyaM, kRtaM karma zubhAzubham // 1 // " tata? ubhayorjAtismaraNaM putraM rAjye nyasya pravrajya svarga gatau kramAnmokSaM ca tau // // iti culhakopari candrodayadAne mRgasundarIkathA // 27 azodhitendhanadhAnyajalAdivyApAraNamapi pramAdAcaritaM tadyatanA prathamavrate prAguktA, caturvidho'pi cAnarthadaNDo'narthahetureva nirarthakazca, nahi tena vinA kazcidanirvAhaH, tathAhi-ArtaraudrarUpApadhyAne na kAcidiSTasi-15 dviH pratyuta cittodvegavapuHkSINatAzUnyatAghoraduSkarmabandhadurgatyAdyanartha eva, uktazca-"aNavaDhi maNo jassa jhAyai bahuAI amaTTAI / taM ciMtiaMca na lahai saMcINai pAvakammAI // 1 // vayakAyavirahiANavi kammANaM cittamittavihi ANaM / aghoraM hoI phalaM taMdulamacchucca jIvANaM // 2 // " ato'zakyaparihAraM jAvapadhyAnaM kSaNamAtraM syAttadA'pi sadya evaM parihArya manonigrahayatanayA, yadAha manonigrahabhAvanAkRt-"sAhaNa sAva-1, Jain Educat i onal For Private Personal use only Vaw.jainelibrary.org Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za-II zrAddhapra-18|gANa ya dhamme jo koi vittharo bhaNio / so maNaniggahasAro jaM phalasiddhI tao bhaNiA // 1 // " dharmazu-18|24-25 ti0sUtram / kladhyAnayozca manaH pravartanIyaM, yataH-"yanaH kAmArthayazasAM, kRto'pi viphalo bhavet / dharmakarmasamArambhasaGka-18 gAthayoH lpo'pi na niSphalaH // 1 // " pApopadezahiMsrapradAne ca bhrAtRputrakalatramitrAdAvanyathA nirvAhAdyadarzanAda anrth||135|| kyaparihAre, anyeSu tu pApAdyanarthaphale eva, taduktaM laukikairapi-"na grAhyANi na deyAni, pazca dravyANi pnndditH| daNDaH agnirviSaM tathA zastraM, madyaM mAMsaM ca pazcamam // 1 // " pramAdAcarite mudhaivAyatanAdinimitto hiMsAdidoSaH, ata evAha-"tullevi uarabharaNe mUDhaamRDhANa aMtaraM piccha / egANa narayaduvaM annesiM sAsayaM sukkhaM // 2 // " yatanAM vinA ca pravRttI sarvatrAnarthadaNDa eva, ataH sadayatayA sarvavyApAreSu sarvazaktyA zrAvakeNa yatanAyAM yata-12 nIyaM, yata:-"jayaNA ya dhammajaNaNI jayaNA dhammassa pAlaNI ceva / tatruDDikarI jayaNA egaMtasuhAvahA jayaNI // 1 // " hAsyamaukhAdyanarthadaNDazcAtrApi ghoravairavRddhyAdyanarthakRta , kumArapAlabhUpAlabhaginIM prati bhartuH dyUtakrI DAyAM mAraya muNDikAniti hAsyoktAviva, sArthakapApAca nirarthakapApe'dhikakarmabandhAdidoSo'pi, yataHIST"aTTeNa taM na baMdhai jamaNaTTeNaM tu thevabahubhAvA / aTTe kAlAIA niAmagA na u aNahAe // 1 // " anazcata- // 135 // vidho'pyanarthadaNDaH sarvathA vivekinA tyAjyaH, tasmiMzca yo'ticAra ityAdi pUrvavaditi paJcaviMzagAthArthaH / / 2 / / / atra pazcAticArAnnindati Jain Educa t ional For Private Personal Use Only Yadw.jainelibrary.org Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaMdappe kukkuie mohari ahigaraNa bhogaairatte / daMDami aNaTTAe taiaMmi guNavae niMde // 26 // 'kaMdappe' iti // kandapaH-kAmastaddhetuprayogo'pyupacArAtkandarpaH-rAgAdivikAroddIpakaM hAsyAdivaMcana mi-19 tyarthaH 1, 'kaukucyaM dhRnetrauSThanAsAkaracaraNavadanAdi vikAragarbha hAsyajanakaM viTaceSTitaM, yena hi svasya parasya vA mohoreko hAsyaM vasya lAghavaM ca syAt na tAdRzaM zrAvakasya vaktuM ceSTituM vA kalpate, pramAdAt tathAcaraNe| khaticAraH, etau dvau pramAdAcaritarUpAnarthadaNDatyAgasvAticArI 2, 'mohari tti maukharya-asabhyAsambaddhabahabhAjivaM. maukhayeM sati jAtu pApopadezasyApi sambhavAdaticAravaM, maukhayaM hi prAyaH sarvAniSTaM kAryavipattau c| vizeSAnarthahetuH, yaduktam-"bahUnAM samavAye hi, siddhe kArya samaM phalam / yadi kAryavipattiH syAt , mukharastatra% bAdhyate // 1 // " maukharyayuktaH prastAvAdyaucityaM vinA'pi vadet , tathA cAprItyAdirmahAn eva doSaH, yata:-"avi ANia patthAvaM paracittamalavikhaUNa jaMbhaNioM / kiM pAvayaraM tattovi huna api loaNmi||3||" iti 3, 'adhikaraNa'tti saMyuktAdhikaraNatA, adhikriyate narakAdiSvAtmA'nenetyadhikaraNaM-muzalodakhalAdi saMyuktaM-- arthakriyAyAMsajIkRtaM yadvA saMyuktaM-sAhitamadhikaraNAntareNa yazodUkhalena muzalaMhalena phAlaH dhanuSA tIrAH vAkaTena yugaM peSaNyA loSTakaH kuThAreNa daNDaH gharaTikApuTaM dvitIyapuTenetyAdi, saMyuktaM ca tadadhikaraNaM ca 2 tasya bhAvaH saMyuktAdhikaraNatA, iha tAvadvivekinA sajjIkRtaM zakaTAdinasthApyaM yatastadRSTvA jano gRhNannivArayituM na zakya Jain Educati nationa For Private & Personel Use Only W ww.jainelibrary.org IN Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 136 // te, asajIkRte tu svayameva nivAritaH syAt, evamagnirapi yadA gRhasthaihe prajvAlitaH syAttadA prajvAlanIyaH, 26gAthAcaraNArtha gavAdimocanaM halakaTavAhanaM gRhATTArambhagrAmAntaragamanAdyapi prathamaM na kuryAd adhikaraNapravarttanAdido- yAM anartha. pAt, uktaM hi-"kArya zubhe'zabhevA'pi, pravRttiyaH kRtaa''ditH| jJeyAste tasya kartAraH, pshcaadpyupcaartH||1||" daNDAtiayaM hiMsrapradAnaparihArasyAticAraH 4, 'bhogaairitta'tti upabhogaparibhogAtiriktatA, upabhogyaparibhogya- cArAH vastUnAM snAnabhojana bhogaparidhAnAdharhANAmAdhikyamityarthaH, taDAgAdau snAnAdyavasare hi tailAmalakAdInAmA-16 dhikye'nye'pi tAni yAcikA snAnAdau pravarttante tathA cAnarthadaNDaH, atrAyamAvazyakacUAdyukto vidhi:-pUrva 18 tAvadhe eva snAtavyaM, nadabhAve tu nailAmalakaiha eva ziro gharSayitvA tAni sarvANi zATayitvA taDAgAdInAM% taTe niviSTo gAlitajalenAnalibhiH snAti, gRhe'pi snAnabhojanatAmbUlapuSpAdyupaskarAlpataiva guNahetuH, yadAhu:-"makalamupaskaramadhikaM matimAn khagRhe'pi kArayennaiva / mAtrAdhikopakaraNairlokaH pApaM samAcarati // 1 // " rAyeSu ca puSpaphalAdiSu kunthvAdivirAdhanA tAni pariharati, eSa pramAdAcaritavirateraticAraH 5, etadviSaye yahaLU tad 'daMDami aNaTTAetti anarthadaNDAkhye tRtIye guNavrate nindAmIti SaDviMzagAthArthaH // 26 // atra vIrasenakusumazrIkathA, tadyathA | // 136 // | pure kanakasAle'bhUdvizAle sakalarddhibhiH / nAmnA dhAmnA ca vikhyAtaH, kSitimAnarikezarI // 1 // tasya | priyA priyAlApA, nAmnA priyamatI satI / vIrasenastayoH sUnuranUnaguNagauravaH // 2 // zriyAH sAraM kumAraM taM, For Private Personel Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kumAramiva bhUmigam / saprazrayaM zrayanti sma, nistulAH sakalAH kalAH // 3 // itazca-pure ratnapure rAnajainaprAsAdasundare / AsInyAyadhurAdhIro, raNadhIro dhraadhipH|| 4 // patnI ratnAvalI ratnAvalIvAsya sunirmalA / apatya-18 cintAturayostayoH kAlaH kiyAnagAt // 5 // athopayAcitazataiH, prAkRtaH sukRtaistayoH / kusumazrIriti khyAtA, jAtA vizvAddhatA sutA // 6 // lAvaNyakulyA nistulyA, sA bAlyAtikramAt kramAt / rarAja smararAjasya, rAjadhAnIva jaGgamA // 7 // varacintAturastasyAH, pitaa'jnyaasiicrainraiH| sAkSAnmAraM kumAraM taM, vIrasenaM varaM varam // 8 // surasundaranAmAnaM, nipuNaM tatra mantriNam / praiSIdvaraiSI rAjA'tha, satvaraM so'pi jagmivAn // 9 // sarvAGgINaguNazrINAM, taM saGketaniketanam / dRSTvA'tihRSTaH sacivastasmai datte sma tAM kanIm // 10 // pitrAdezAnmahAseno, vIraseno'pi tatpure / agAbhaGga ivAkRSTaH, svIkartuM kusumazriyam // 11 // mahIyasA mahenAtha, mahI-1 zasto vyavAhayat / sA tvAkhyadaSaDakSINaM, karamokSakSaNe patim // 12 // deva ! devatayA datto'zvaH palyaGkaH shukstthaa| yAJcAmahanti na tvanyaDanasainyAdi kiJcana // 13 // yathArthanAmA kamalAmelastatra turaGgamaH / huGkateH kAmitaM gantA, divi divyavimAnavat // 14 // palyaGkaH sarvadA svargipalyaGkaH iva sjjitH| svAmISTyA pRSThagAmISTanidrAkRta kaamitprdH||15|| sudhIH sudhIpradastAdRga, vidhurAptI sudhIrahRt / vidagdhacUDAmaNyAkhyaH, zukazca zakunAdivit // 16 // triratnI trivedIva, nijAvyabhicAriNI / vizvAtizAyitAhetuH, saiva tanmAryatAM guroH // 17 // paJcabhiH kulakam / tenApi muditenaivaM, yaacite'cintynnpH| aho ! gRharahasyaM me, dhruvaM putryA prakAzitam // 18 // gantA, dviti // sudhIH sudhIprastAvyabhicAriNI / vizva gRharahasyaM me, Jain Educatio n For Private & Personel Use Only w.jainelibrary.org Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEASE zrAddhapra-pitRbhyAM pAlitA'pyuccaiH, parakIyaiva putrikA / yAntI paragRhaM pitroH, sarvasvaM yA jighRkSati // 19 // aditsu-18 anarthadatisUtram rapi bhUkAntastrapAtaH snehatazca saH / tasmai ratnatrayaM prAdAvyAyeva gurUttamaH // 20 // dinAni kAnicittatra, NDe vIrasesAgrahaM samahaM sthitH| prasthAtukAmaH svapuraM, zvazuraM so'nvmiimnt||21|| sahA'dyAM vapurodyAne, vidhAya praji-12 nkusum||137|| ghAya saH / pUrva sarva nijaM sainyaM, drutaM prasthitavaca tat // 22 // svayaM vAruhya taM divyahayaM nvyvdhyutH| palyaGke zrIkathA pRSThage kIraM kRtvA'Gke huMcakAra saH // 23 // trirtniistkniipraaptipriityudrekvshNvdH| saMbhrAntyA kusumapurodyAnaM yAhItyuvAca ca // 24 // utpapAta turaGgo'pi, garutmAniva tatkSaNAt / yojanAnAM sahasrANi, lalace ca laghu vrajan // 25 // tenAzu patrinetrAMzujaitravAjena vAjinA / sthAnaM yathoktaM ninye'sau, revaMtena raviryathA // 20 // araNyAnImivAgaNyAraNyaprANigaNAravaiH / raudraramudrISmaM tadvIkSyodyAnaM jagAda saH // 27 // kIrAtra kutrAyAtaH sma, kIro'pyAha prabho ! tvayA / yannAmAgrAhi kusumapurodyAnamidaM hi tat // 28 // kintvidaM nagaraM zUnyaM, nenodyAnamapIdRzam / tata uktipramAdaM khaM, nininda nRpanandanaH // 29 // nistulyaM so'tha palyaGka, niHzaGka zukavAkyataH / cintAratnamivArcivA. yAvadojyaM vubhukSitaH // 30 // tatastena drutaM dattaizcittakaprItikAribhiH / khAdyakhAdyAdibhirbhuktastRpti sa prApa sapriyaH // 31 // tadarpitaistadahastaH, kIro'pi turago'pi ca / sAtau suhito // 137 // talpasyAho! kAmitadAyitA // 32 // kumAraH kautukAt pazyaMstatpuraM svaHpuraM zriyA / madhye duHzvApadAkIrNa, dRSTrA bahirathAyayA // 33 // pUjAvyaktaprabhAvAyAH, padradevyA niketane / ekato jagatImadhye, vAsakaM so'dha Jain Education na For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tasthivAn // 34 // suvarNamaNivaprAhAlakAdyAlayamaNDitam / samastavastuvistArasArametatpuraM mahat // 35 // vyomeva zUnyaM tu kutastenetyuktaH zuko'bravIt / deva ! saMbhAvaye devyA, kuto'pi kruddhayA'nayA // 36 // udvAsitaM viSahate, hyanyamudrAsakaM katham ? / sapratyayeyaM svasthAnarakSiNaH pakSiNo'pi hi // 37 // tribhirvizeSakam // kiJca kiJcinnimittena naimittika iva bruve / vibho! bhAvI bhavAneva, nagare'tra narezvaraH // 38 // muditAtmA tdaaditaaduditaatyntkautukH| zukena sAkaM so'kArSIt, kAzcidgoSThyA sukhAsikAm // 39 // athAstamIyaSi jagaccakSuSi dhvAntavidviSi / paritaH prasRtadhvAntaH, khalailabdhacchalairiva // 40 // tatazcAkasmikaM kiJcitsa zukaH 16 zakunAdikam / buddhyA'vadhArya nirdhArya, kAryavit prAha taM prati // 41 // rAtri|rAndhakAreyaM, sthAnaM nirmAnuSaM| tvadaH / iyaM ratnatrayI tAvaduSprApA ghusadAmapi // 42 // pazyAmyavazyaM kamapIhAdya vighnaM hi bhAvinam / jAgarmi yAmayugmaM tatpUrva pazcAdhuvAM punaH // 43 // yataH-"udyame nAsti dAridyaM, japato nAsti pAtakam / maunena kalaho ? nAsti, nAsti jAgarato bhayam // 44 // " jAgratAM supratIkAraH, syaatprtyuuho'pyupsthitH| bhayasthAne hi yaH suptaH, sa vigupta iti sthitiH // 45 // suSupte'tha sadAre'pi, kumAre yaamiksthitiH| vIravat kIrarAT tasthAvAryaH kArye hi ko'lasaH? // 46 // nizIthe'tha tayoH zayyAprabhAvAdvItanidrayoH / suSvApa prApa nidrAM drAk, zukaH zrAnta ivAdhvagaH // 47 // padradevyA gRhe divyaM, sphItasaGgItakadhvanim / kumAraH so'tha suzrAva, zravaHsAraGgavAgurAm / / 48 // tenAkRSTa ivAkRSTimantreNa nRpnndnH| dehacintAmiSaM kRtvA, gatvA guptaM vyalokayat / / 49 // For Private Personel Use Only MOlinelibrary.org Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratiHsUtram // 138 // tatra ca-tataM vINAdi tAlAdi, ghanaM ca murajAdikam / AnaddhaM zuSiraM vaMzAdyevaM vAvaM caturvidham // 50 // zrIrA- anarthadaNDe gamukhyA rAgAH SaD, bhASAstriMzat SaDanvitAH / SaDjAdayaH kharAH sapta, myuuraadikshbdgaaH||51|| yaduktam-vIrasenaku"SaDjaM mayUrA bruvate, gAca RssbhbhaassinnH| ajA vadanti gAndhAraM, krozcaH kaNati madhyamam // 52 // puSpasAdhAraNe|| sumazrIkAle, pikAH kRjanti paJcamam / dhaivataM prAhurazvAzca, niSAdaM bRMhate gajaH (bruvate gajAH) // 53 // kharAnugAstrayo kathA grAmA, mUrcchanA ekaviMzatiH / tAnA ekonapazcAzanmAtrAstisrastrayo lvaaH||54|| caturkI rUpakaM tredhA'dhyakatAlI 34-64 dvidhA punaH / rAsASTatAlakAnIsArucakapratimAThakAH // 55 // mAThakaH SaDDidho dhUAbhidhaH SoDazabhedabhRt / tridhA | suDaM jhumbaDakaH, karaNI vartanI tathA // 56 // rAgoparAgA rAgAGgabhASAGgAni kriyAGgayuga / upAGgAdIni gIte syurbhedA nRtye tu te yathA // 57 // trayodaza bhedAH zIrSe, saptatriMzaca locane / kanInikA navavidhA'pyaSTAvAlokane guNAH // 58 // puTAni nava sapta bhrUbhedA nAsA kapolayuk / SoDhA'dharazca pratyekaM, mukharAgazcaturvidhaH // 19 // grIvA navavidhA bAhuH, paJcabhedaH karaH punaH / hastakAni catuHSaSTihRcca pArca ca paJcadhA // 60 // kukSikatyUrujacAzca, pratyekaM trividhA matAH / karaNAnyaSTAgrazataM, dvAtriMzadaGgahArakAH // 31 // catvAro recakAH saptadaza bandhAzca painnddikaaH| ityuccaiH sphItasaGgItarase sa vivazo'bhavat // 32 // mAnuSyake'pi saGgIte, janturjAyeta tnmyH| // 138 // kiM punardevate hyAyurapi pUryeta yadrasAt // 63 // ekAkinI tadAnIM ca, kusumazrIrapi kSaNAt / nidrANA deva-18 vazato, bhAvi syAtkadhamanyathA? // 64 // tAvatturaGgapalyaGko, cauravat ko'pyapAharat / chalacchekAzchalaM prApya, For Private Personal use only Jan Education Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakasmai na prbhvissnnvH?||65|| tamAyAM pazcimAyAM ca, zukaH suptotthitastataH / apazyaMstau kumAraM ca, vumbA rAvaM vinirmame // 66 // kusumazrIjajAgAra, taM zrutvA duHzravaM ravam / ArekayA kumAro'pi, bhavedyAvatparAGmukhaH // 67 // gItanRtyAdikaM tAvadindrajAlamivAkhilam / kApyanezaddhazaM so'pi, zazaGkeca visiSmaye // 68 // khasthAnagazca tI khavA'zvAvavIkSya vilakSahRt / dadhyau dhigme mudhA keyaM, mUDhatA duSpramAdinaH ? // 69 // AH kIreNa tathokte'pi, kA'pi vyaakssiptcitttaa| kUTanATye'pyabhUnme dhika, khArthabhraMzo'pi naikSi yat // 70 // yadA svakAryamUDhasya, pramattasyaitadalpakam / atrAmutrApi yatpuMsAM, pramAdo'nantaduHkhadaH // 71 // paThyate'pi-"pramAdaH paramadveSI, pramAdaH paramaM viSam / pramAdo muktipUrdasyuH, pramAdo narakAyanam // 72 // " ityAdyatimahAduHkhaM, dadhataM% taM prabodhayan / zukaH prAha prabho ! naivaM, yujyate hi bhavAdRzAm // 73 // yataH-"Apatsu saMpatantISu, puurvkmeniyogtH| dhairyameva paritrANaM, na yuktamanuzocanam // 74 // " evaM avantaM kIrendramAryaH paryanvayuta sH| sakhe ! sakhedacittasya, kRtyaM me kathayAtha kim ? // 75 // so'pyAkhyadeva ! daivAhivyaM dulalitaM hydH| jajJa vijJana taddevI, devenArAdhyatAmiyam // 76 // so'pyupoSya viziSyArcAvidhinA''rAdhyati sma tAm / spaSTIbhUya tRtI ye'hni, tRSTA'bhASiSTa sA'pi tam // 77 // kiyatkAlavilambena, miliSyatyakhilaM ca tat / kinvito'pyadhika IS duHkhaM, bhAvi prAkarmataH kiyat // 78 // yata:-"dhArija iMto jalanihIvi kallolabhinnakulaselo / nahu annaja mmanimmi suhAsuho kmmprinnaamo||79||" kintu caitye kuruSvAtra, dhvajaM cihaM yathA drutam / adhidvApA bhA.pra.sU.24 t ional For Private Personal Use Only M r.jainelibrary.org Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprapa ti0sUtram // 139 // ditaH kUpAdiva syAttava nirgamaH // 80 // ityuktvA'ntarhitAyAM dAga, devatAyAM tadaiva sH| tacaityottuGgazRGgAgre,8/26gAthAcihahetuM dhvajaM vyadhAt // 81 // sAMyAtriko dhanapatiH, sArthapo'tha parArthakRt / vIkSya cihnadhvaja preSIdvaNika- yAM anarthaputrAn drutaM nijAna / 82 // te'pyAgatya kumArAya, procire'smatprabhuH prabho ! / uddharatyabdhipatitAn , pradatte zambalAdyapi // 83 // pAdAvadhAryatAM drAka tatso'tha hRSTaH surImavak / devi ! mAmApadaH pAyAH, pUrayezca mano-11 rathAn // 84 // ityuktvA sa surIM natvA, zukamAdAya sapriyaH / upetaH potapatinA, khapote'pyadhyaropyata // 8 // zrIkathA pRSTvA jJAte kumArahA, vRttAnte sArthapo'pyatha / duHkhIvabhUva ko vA na, duHkhI duHkhe mahAtmanAm ? // 86 // tataH 65-94 sArthapatistattadvacanaistaM pramodayan / bhaktyA bhuktyAdisAktiM, kurvannAvarjayattarAm // 87 // kriyAsamabhihAreNAnyadA tu kusumazriyaH / rUpaM niSpratirUpaM nirUpayanmuhyati sma saH // 88 // tasyAM lubdhazca durbuddhizchalaM labdhvA'tha taM nizi / kSipraM cikSepa vizrabdhamadhau khaM tu bhavAmbudhau // 89 // abdhau nRpAtatulyo'bhUta, nirghAtaH ko'pi samprati / bho ! bho ! khakhamanuSyAMstatsambhAlayata ytntH||90 // ityucaiH pratkrate potapatinaiva ca kaitavAt / sotthitA cakravAkIva, khaM pati naikSata kacit // 91 // chinnazAkheva sA'kasmAnmRcchitA nyapatattataH / kathaJcidutthitA cApi, vilalApa muhurmuhuH // 92 // vilApaM dAmbhikAlApaM, so'pyuccaishckvaaNsttH| sarve'nye'pi tadA // 139 // dInaM, la panti vilapanti ca // 93 // atha jAte prabhAte'nya,AryamANA'pi srvthaa| satI sutIvaduHkhAbdhI, yAvajjhampAM dadAti sA // 94 // tAvaddeva ivAkasmAtprAdurbhUyAzu bhuupbhuuH| mA mA rAbhasyamitivAga , bAhubhyAM tAmadI bho ! bho ! khskhmnussyaaNsttsmbaalaa91|| chinnazAkheva sA'kasmAnmUti sarve'nye'pi tadA Jain Education For Private Personel Use Only Ironjainelibrary.org Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education! dharat // 95 // yugmam / vismayAnanda yodvaitamadvaitaM dadhatI tu sA / papraccha khacchadhIH khAmin!, ka] gatazcAgataH kutaH ? // 96 // so'pi prAha priye ! naiva, jAne'bdhau kena pAtitaH ? / itastatastaranmukto'pyudvRttyA ca kenacit // 97 // akRtrimaM mumudire'nye sArthezastu kRtrimam / antarAkasmika bhayAnuzayAbhyAM bhRzArditaH // 98 // kumArastasya durvRttaM naivAvAdIdvidannapi / aho ! kAruNyadAkSiNyanaipuNyanidhitA satAm // 99 // manasA'pyasya nAdhyAsIdviruddhaM zuddhadhIrayam / kRtyAkRtyaphalaM sarvaH svayaM sarvo'pyavApsyati // 100 // uktaM hi - " apakAriSu mA pApa, vicintaya kadAcana / khayameva patiSyanti, kUlajAtA iva drumAH // 1 // prAgvadeva kumAre'tha, tasthuSi svasthatAjuSi / sArdhapo'pi tathaivAsthAdbhaktabhRtya ivAnizam // 2 // itazca duzcaritatAM tasya vIkSyeva kopataH / pavanaH pratikUlaH san pracaNDoddaNDatAM dadhau // 3 // mahAvAtocchalallolakallolaiH kautukAdiva / prApyanta hanta te potA| stadAnIM kAndukIM kalAm // 4 // mahopalairiva mahAkallolaiH prabalaistataH / AsphAlyAsphAlya bhagnAste, bhANDavatkhaNDazaH kSaNAt // 5 // sArthezaH saha sArthena, vastusArthe gate'mbudhau / mohAttatpRSThagAmIva, hA hA kurvannimagnavAn || 6 || atyugrapuNyapApAnAmihaiva phalamApyate / itIva sArthavAhasya, tAdRzI durdazA'bhavat // 7 // kumAraH | kIrayuga daivAtphalakaM prApya tatkSaNAt / kusumazrIrapi tathA, kA'pyaho ! sukRtaprathA // 8 // phalake celatuste ca, pAndhAviva pRthak 2 | vyaJjantI iva jIvAnAM bhave bhinnapathAM gatim // 9 // muktAvivaikataH kiJcinnikaTe'pi taTe tadA / UrmibhiH karmabhirdUraM nIyete te tu jantuvat // 10 // abhilASabhavA daivalambhitAdvipralambhataH / prAptau tau ainelibrary.org Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tisUtram // 14 // dampatI rAtrirathAGgamithunasthitim // 11 // samayajJastu dampatyoruDDIyoDDIya kIrarAT / gatAgataiH kiyatkAlaM, mithaH 26gAthAzuddhimacIkathat // 12 // tataH zrAntaM zukaM zokapicchalaM zritavatsalaH / so'gadadgadgadaM daivAhurdazeyaM papAta na yAM anrth||| 13 // mA bhUdasmatkRte te'pi, mRtiratra pttrinnH| tanme zuddhiM vadaMstasyA, vatsa ! gaccha banAntare // 14 // daNDavirajIvan punarnaH kApi khaM, priyadarzana ! drshyeH| ko veda vA bhAvi kiM naH, prANite'pyadya sNshyH||15|| dhIraH | tau kusumakIrastato'vAdIda, deva ! mA muzca dhIratAm / dhIratAmeva jAnIhi, setumApatpayonidhau // 16 // yataH-"satyama-18 zrIkathA nujjhitadhAmnAM skhalitAntarito'pi bhavati punarudayaH / udayatyeva surAnerastaM gatvA'pi dinanAthaH // 17 // "/95-125 labdho'pyArAdhito'pi prAk, samyagdharmo'ntarA kacit / akhaNDi nUnaM tajajJe'smAkaM vaishsmiidRshm||18|| yataH-16 "sevitaH kila sampUrNaH, sampUrNa tanute phalam / janAnAM jinadharmo'pi, khaNDitaH khaNDitaM punH||19||" punaH18 sarva zubhaM bhAvi, yadbhAgyaM bhavato'dbhutam / na kiM smarasi devyoktamityuktyA tamadhIrayat // 20 // muhurvisRSTaH kRcchreNApRcchyAntarazrudRk zukaH / tasyAH pArthe samAyAsIt, paramAbhISTabandhuvat // 21 // vividhaM vilapantIM tAM, dhIrayan dhIradhIrayam / nyavedayatkumAroktaM, sA'pyatho sA'zruhara jgau||22|| yAhi yAhi nijAn prANAn , | pAhi 2 kathaJcana / avazyaM prAkRtaM karmAsmAbhirbhoktavyamatra tu // 23 // tato vahan mahAduHkhamananyagatika: skaa| // 14 // zukaH kathamapi prApadAsanne kAnane kacit // 24 // rudatI sudatI sA'tha, tudatI khkmtibhiH| atyAkulIkRtA vIcIbharaijelacarairapi // 25 // duSkarmavazatastasyAH, phalakaM hsttsttH| jIvitavyamiva bhraSTaM, kaSTaM dhim vidhi Jain Educa t ional A w .jainelibrary.org Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceSTitam // 26 // pAtAlaM pravizantIva, maJjantI sA tato'mvudhau / jagrase'jagareNeva, mahAmatsyena kenacit // 27 // yataH-"chiyA pAzamapAsya kUTaracanAM bhavatvA balAdvAgurAM, paryantAgnizikhAkalApavasanAnnirgatya dUraM | vanAt / vyAdhAnAM zaragocarAdatijavenoplutya dhAvana mRgaH, kUpAntaH patitaH karotu vidhure kiM vA vidhau pauruSam ? // 28 // " vajakumbhInibhe matsyakukSau kRcchreNa sA sthitaa| jIvantI hanta ! kathamapyApa nArakaduHkhitAm // 29 // bhavitavyatAnubhAvAbhAmaM 2 timizca sH| kApyalpanIre tIre'gAdvipede ca sapadyapi // 30 // taM massya mAtsyiko'gRhNAnmUlyAca jagRhustataH / phumphAhavezyAdAsyo'STAvAsannazrIpurAgatAH // 31 // tAbhistuSTAbhi-al raSTAbhiriSTAbhirgaNikAgRhe / kaSTenotpATya nIto'sau, zasyA yAvadvayadAryata // 32 // tAvadAvirabhUttatra, citrakR-18 dUpasampadA / maJjUSAntargatA sAkSAllakSmIriva mRgekSaNA // 33 // tAM mRtAmiva mUcrchAlA, bAlA bhuvidhaussdhaiH| paTUkRtya paTUllApagumphaphumphA mudA'vadat // 34 // nizcitaM te kulaM vAle !, vpurlaavnnyliilyaa| tathA'pi kathaya / tvaM kA, kiM cA'bhUrdazezI? 35 // sugandhizIlakusumA, kusumazrIstvacintayat / magnAbdhau kiM na ? kiM nAhI vilInA miinkukssigaa?||36|| iyaduHkhapradAnenApyatRptena durAtmanA / dhim dagdhavidhinA kasmin , sthAne kSiptAsmi zatruvat ? // 37 // sAso sarvaduHkhAni, vAvadhe vendhanAdyapi / paraM dadhe prasodaM (ha), gRhanAmnA'pyahaM bahu | // 38 // tatkiM pratibruve ? yadA, maunaM sarvArthasAdhakam / dhyAtveti dhyAnalIneva, maunameva tatAna sA // 39 // idA-12 nImAduHkheyaM, RmAtsarva kariSyati / iti sA'pi tadAlApe, zithilIbhAvamAvahat // 40 // anantamantastad Jain Educati o nal For Private Personal Use Only A jainelibrary.org Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 14 // duHkhaM, vahantIM tAM mahAsatIm / phumphA prAhAnyadA vatse !, vatsalaM madvacaH zRNu // 41 // eSA madanalekhA me, 26gAthAlabdharekhA'GganAjane / dhanyA kanyA jaganmAnyA, manyatAM bhaginI tvayA // 42 // asmatkulaM hi vimalaM, mahAbhA- yAM anarthagyena labhyate / yatra nityamavaidhavyaM, divyaM bhogasukhAdi ca // 43 // khakuTumbaviyuktasya,kasya syAnnahi duHkhitaa| daNDaviranityotsavaM vidaM vezma, svarvatprAptA'si punnytH||44|| vimucya duHkhaM saukhyAGgabhogAnaGgIkuruSva tat / tavAya-15 tau kusamatamidaM sarva, parIvAragRhAdikam // 45 // idaM duHzakunArAvamivodvegakaraM param / zrutvA sA vidhurA'dhyAsId, zrIkathA dhigayA mUDhabhASitam // 46 // ninyebhyo'pyatinindyAyA, na draSTavyamukhA ca yA / yannAmnA'pi satAM zaGkA, 126-155 dhiga sA'pi khaM vikatthate // 47 // yadadvAcyaM yadazravyaM, yanmahApApakAraNam / upadezyaM tadapyasyA, aho! niicjnsthitiH||48|| kimuttaraM karomyasyAH?, bhaunena ca kiyaciram / mayA stheyaM? vidheyaM ca, kiMvA? kA'ntra gatirmama ? // 40 // iti cintAkulAbAlA, tayA'lApi punadRDham / khakharUpaM tvayA vatse !, vAcyamevAdhunA manAm // 50 // uktiH samyaga na yuktA'netyajalpat sA'pi kalpitam / zrIvasantapure zreSThI, devasenaH pitA mama // 51 // patiH punarvasantAkhyaH, sAMyAtrikatayA mayA / sArddhamadhAvagAdbhagne, pote mAM timiragrahIt // 52 // 1 iti zrutvA'zrumizrAkSI, kuhinI kapaTe paTuH / prAha hA! hA! mahAkaSTamIhaga mA bhUviSAmapi // 53 // antastu // 14 // hRSTA duSTA sA'dhyAsIsiddhaM mamepsitam / iyaM mRtadhavA daivAdevIvA''ptA myaa'bdhitH||54|| evaM vicinta-15 yantI sA, parivArAnvitA'pitAm / AvarjayantI sarvAGgairanyadA prAvadanmudA // 55 // aGgIkuru kuraGgAkSi!, Jain Education a l ( O jainelibrary.org Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizeSaveSabhUSaNAn / lAvaNyayauvanazrIste, hale'dyAstu phalegrahiH // 56 // satI dhyAtavatI tvatra, zIlamAjanma nimalam / hA ! nirvAhyaM kathaM zaucamiva zvapacapATake ? // 57 // patyuHpratyAzayA mRtyuH, sAmprataM nahi sAmpratam / / zuddhabuddhiH sa kIro'pi, dUro'bhUnmama devataH // 58 // yadvA syAtkAla vikSepo'pya zubhe zubhasampade / kIro'pi jAtu milatItyajalpat parikalpya saa||51|| mAtarasmatkule rItiriyaM yaddayite mRte / SaNmAsAna pakSiNAM bhakSyaM, dInadAnaM ca dIyate // 60 // tataH khairaM tu zRGgArakaraNAdyapi yuktimat / ityuktyA kuhinI hRSTA, tadartha sarvamArpipat // 61 // yugmam / sA zIlazAlinI zAlimukhyAsayakSaNItkarAn / anekAMstanute nityaM, kuhinIharmyakuhime // 62 // kekikAkazukakrocakalaviGkakapiJjalAH / kapotacakracASAzca, vahikA lAvakAdayaH // 63 // pakSiNo'nye'pyaneke tadbhakSya bhakSaNakAGgiNaH / tatrAyayuryAcakavaddine dine'dhikA'dhikAH // 64 // yugmam / teSAM trAsabhiyA|| klapsasarvAGgAcchAdanA tu sA / kRtAvaguNThanA nityaM,kaNAn dtte'tiduHkhinii||65|| vizvastA aparitrastAstataste'pi patatriNaH / dUrAtidUrAdAyAnti, kaNAnAhArayanti ca / / 66 // mithazca kathayanti sma, vismitAH sasmitAzca te / narA narANAM dAnAni, dadate na tu pakSiNAm // 67 // idamasyAH punardAnaM, nidAnaM sarvasampadAm / dIyamAnaM |vimAnaM hi, nissamAnaM kathaM stuma: ? // 38 // itthaM pakSigaNAstasyAH, sadguNodghoSaghoSaNaiH / dAnaNaM zodhayantIva, sAMrAviNaparAyaNAH // 69 // yataH-"Arohanti sukhAsanAnyapaTavo nAgAn hayAMstajuSastAmbUlAApabhuJjate naTa-18 viTAH khAdanti hstyaadyH| prAsAdaM caTakAdayo'pi nivasantyete na pAtraM stuteH, sa stutyo bhuvane prayacchati JainEducati . For Private Personal use only jainelibrary.org Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 142 // Jain Education kRtI lokAya yaH kAmitam // 70 // " api kArpaTikAdibhyaH, patizuddhyai vizuddhadhIH / vaidezikebhyaH sarvebhyaH, pradatte sA yathocitam // 71 // tena khAmiviyuktena, zukena bhramatA vane / vidagdhacUDAmaNinA, duHkhinA zuzruve tvadaH // 72 // yat kAcit kAminI nityaM duHkhinI navayauvanA / nityamavyagracittena, pradatte pakSiNAM kaNAn // 73 // sa tato'syAH sthitisthAne, sakarNastUrNamAgamat / kusumazrIriyaM nUnaM bhAvinIti vicintayan // 74 // tatrAgataH sa tadRSTirapi tAM pihitAGgikAm / abhijJo'nabhijAnaMstatpArzve cUrNimiSAdyayau // 75 // atyAsannaH sa vijJastu, vyAlokya kramamakramAt / tAM nirNIya nijAM vANIM, praNayena praNunnavAn // 76 // svAmini ! khaM janaM kiM na, prasannanayanairnijaiH / sambhAvayasi ? bhAvajJaM, milanotkaNTulaM cirAt // 77 // acintitAmRtAmbhodasA| garAM tAM giraM ciram / sA khakarNapuTaiH pItvA, paramAnandamAsadat // 78 // udghATya vadanaM snehasadnaM vIkSya taM zukam / sasambhramaM nijotsaGge, raGgeNa jagRhe'tha sA // 79 // tayostadA hRdAnandabASpAkulitanetrayoH / sparddhayeva dvayorAsIt, ko'pi romAJcakakaH // 80 // sA tamAliGgaya sasneha, snehapAtraM svaputravat / AlApayat priyAlApairAvApairamRtAmbhasaH // 81 // atha prArthitasaJjAtatadAgamanajAtayA / khapatyAgamanapratyAzayA prItA'nvayukta tam // 82 // patyuH zuddhiM vatsa ! vetsi ?, sakhedaM so'pi netyavak / nirAzeva durAlApAn, vilApAn sA vyadhAtataH // 83 // tataH kIreNa dhIreNa, dhIritA bhaNitA ca sA / sarvamamba ! zubhaM bhAvi, smara taddevatAvacaH // 84 // | pUrvasAGgatikaH krIDA kIro'sAvityudIrya sA / dAsyAnIte tato'kSepsItaM kIraM maGkSu paJjare // 85 // tamaprAkSInma 26 gAthAyAM anarthadaNDa viratau kusuma zrIkathA 156-185 // 142 // w.jainelibrary.org Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAkSI ca, dakSAkhyAhi samIkSya me / bhAvI na vA priyayogo, yadi no tattyajAmyasUn // 86 // asyA vivekakuhinyAH, kuhinyAH purato'nyathA / kathaM zIlaM mayA rakSyamadhAcakhyau samIkSya sH|| 87 // mA sandigdhA asandigdhe, mauradhyAdayitasaGgame / paraM kAlavilambaH prAga, devyA'pyuktaH kathaM Talet ! // 88 // mAtarmA'taH paraM tasmAt, khedaM kArSIstava dhruvam / zIlaM nirvAhayiSye'haM, kuru snAnAdikaM mudA // 89 // dRDhAzA sA'tha SaNmAsyAM, pUrNAyAM tUrNamAtanot / snAnAgabhogazRGgArAn , vijJokte kA vicAraNA ? // 90 // dAsyAdibhyastatastasyA, vizvasyApyadbhutapradAm / rUpAdisampadaM zrutvA'nyadA''gAt kshcidibhybhuuH||11|| utkaNThite sthite dvAri, tasmin vismerayauvane / dAsyA'tha tasyA vijJaptaM, yUno'bhyAgamanaM mudA // 12 // satI proktavatI sA'tha, zuko'trArthe sama-18 rthadhIH / yadvakti vitanudhvaM tattataH kIro'pyudairayat // 93 // dInArAn vitaret paJcazatI cetSoDazottarAm / tadaikarAtraM so'traitu, gatvA''khyat sA'pi tasya tat // 94 // hRSyannAptaizvarya iva, sa vezyAvyasanI dhanI / tadapi / pratipadya drAga, yAvadravyamupAnayat // 95 // tAvat samagrAH sAmagrIH kuzAgrIyadhiyA rayAt / kAmukasya catu mAtikamArtha pRthak 2 // 96 // dAsIda'kSAH zikSayitvA, rahaH kIreNa kaaritaaH| prItyA''gatyAtha kuhinya, sa dravyaM deyvdddau||97|| vizeSakaM // abhyaGgodvartanasnAnAminyA yAmamAdimam / athAdyabhUmau kSaNavaddAsyA tasyAtyavAhayat // 98 // evaM bhUmau dvitIyAyAM, dvitIyaM yAmamAdarAta / azanaiH pAnakaiH khAdyaiH, khAdyaizca vividhairvaraiH18 | // 19 // tRtIyAyAM tRtIyaM tu, giitvaadyaadikautukaiH| turya nRtyAdicAturyAtturyAyAM bhuvi cAdbhutAt // 200 / / For Private en Educa Hw.jainelibrary.org, Personal Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ce zrAddhaprati0sUtram // 143 // 900088000000000000 asau tattadrasAvezavivazaH pshuvtpunH| vibhAtAyAM vibhAva mAvAsAnniravAsthata // 1 // tasyAstu bhUmau sapta |26gAthAmyAM, tasthuSyA durbhujiSyavat / paTTadevyA iva kApi, naikSiSTa mukhyamapyasau // 2 // viDAlaH zikyakAbhraSTa, ivayAM anarthaphAlacyutaH kapiH / dAyAdvA dyUtakRddhAntastato hastau jagharSa sH||3|| mudhA dravyavyayAtsTeSTakAryabhraMzAca so- dnnddvirckaiH| savyatho'pi vyathAM nAkhyoM ghRSTo hi maunabhAm // 4 // anyeSAmapi yadyevaM, bhavedhUnAM viDambanA / tau kusumatadA'nyaH samatA me syAnna duHkhaM paJcabhiH saha // 5 // dhyAyanniti sa dhUrttAtmA, svamAntarapyanIkSitam / rUpAdi zrIkathA tasyAH prAzaMsIt , puro yUnAM muhurmuhH||6|| tatastadvadyuvAno'nye'pyutsukA yAnti tadgRham / vazyante ca tathai 186-215 vAho !, kAminAM sukhavazyatA // 7 // mithaH sambhAvitasyApi, vaJcanasyAprakAzanAt / tulyoktInAM tadA teSAM, dhUrttamaitryamivAbhavat // 8 // tasyAzcaikaratItyAhvA, sArthakA zukakalpitA / ekaprakArAnubhavAt , khyAtA teSvapi sArthakA // 9 // evaM nirargaladravyaprAsyA prItA paNAGganA / svazIlapAlanAtsApi, kA'pi kIrasya dhIraho ! // 10 // pratIpayorapi mithaH, khArthasiddhyA dvyostyoH| mAnanIyaH sa bhUnA'bhUt, prAjJo mAnyo na kasya vA ? // 11 // AzAlagnA mahAduHkhamanA setthaM kathaJcana / sumukhI zukasAhAyyAt, kAlaM bahumavAyat // 12 // itazca vIraseno'ndhitaTe saphalakaH kramAt / kSiptaH saptadinaiH puNyakarmaNeva sa vAyunA // 13 // sa naSTacetanaH kaSTapatita-18 // 143 // statra daivataH / dadRze khadRzA''sannanagaravyavahAriNA // 14 // dayAlunA'munA''nIya, svadhAgni vividhauSadhaiH / / sajjIkRtya ca vRttAntamayaM yAvadapRcchyata // 15 // tAvadeva smRtaprAcyAvasthaH san dausthymaasthitH| zalyakhA Jain Education U n a For Private Personel Use Only Hrjainelibrary.org Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education karaNenevAbhavASpAmvapUrNadRg // 16 // vyalApIcca tatastenAcinti nUnaM mahebhyabhUH / ko'pyayaM pRcchayA pUrvaduHkhaM smRtvedRzo'jani // 17 // tadalaM tucchayA'syaitatpRcchayA hi mahecchatAm / atucchatAM svacchatAM cAkhyAnti sallakSaNAnyapi // 18 // yataH - " abhaNatAvihu najjati supurisA guNagaNehiM niaehiM / kiM bulaMti maNIo jAu sahassehiM ghiSpaMti" // 19 // saivaM vicintya kRtyajJastamaputraH pavitradhIH / iva rAjyapade putrapade sadyo nyavIvizat // 20 // tasthAvakRtrimapremA, so'pyakRtrimaputravat / chekAnAM chekatA saiva, yatkAryaM samayocitam // 21 // vittaiH prabhUte jarasA'bhibhUte zreSThini kramAt / khaHpathe pathikIbhUte, so'bhUttadbhavanaprabhuH // 22 // tato'yaM khapriyAzuddhayai, vANijyavyAjataH sudhIH / saMbhramI vaMbhramIti sma, dezAddezaM purAtpuram || 23 || bhave bhavya iva bhrAmyannRbhavaM vAJchitapradam / puNyairagaNyaistu tataH, sa prApa zrIpuraM puram // 24 // tasmin pravizatastasya, prazasyazakunAdibhiH / kA'pyAsIjIvitezA sA, jIvitAzeva rogiNaH // 25 // madhyepuraM praviSTazca niviSTaH kApi haTTake / apRcchadutsukaH kaJcitsvarUpaM tatpurasya saH // 26 // so'pyAha naya sAro'tra, rAjendraH zrIpure pure / vyavahAriNazvAneke, zuddhyaiva vyavahAriNaH ||27|| phumphAvezyAgRhe caikA, yuvatiryuvacetasAm / sAkSAdekaratiH kAcidatrAstyekara| tiH zrutA // 28 // sauvarNapaJcazatyA'pi tatsaGgastve karAtrikaH / zRNvannityAdi so'dhyAsIjjAtviyaM saiva saMbhavet // 29 // sA vA syAtkathamIdRkSetyamunA saMzayAlunA / nirNItamaGgasphuraNairmiledevAdya sA kacit // 30 // yadaGgavidyA - "siraphu| raNe kira rajjaM piyamelo hoi bAhuphuraNaMmi / acchiphuraNaMmi a piaM ahare piasaGgamo hoi // 31 // gallesu ational Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAina- ithilAmo kannesu a sohaNaM kuNai saI / nete dhaNalAbho uDhe vijayaM viANAhi // 32 // piTTe parAjao-1||26gAthAti0 sUtram vihu bhogo ase taheva kaMThe a| hatthe lAho vijao vacche nAsAi pII a|| 33 // lAbho thaNesu hiaeyAM anartha hANI aMtesu kosaparivuDDI / nAbhIi thANabhaMso liMge puNa ithilAmo a|| 34 // kUlesu suoppattI arUhi dnnddvir||144|| baMdhuNo ariThaM tu / pAsesu vallahattaM vAhaNalAho phije bhaNio // 35 // pAyatale phuraNeNaM havai salAmaMtI kusumanarassa addhANaM / uyariM ca thANalAbho jaMghAhiM thovamahANaM // 36 // purisaM sa ya mahilAe purisassa ya dAhiNA|zrIkathA jahuttaphalA / mahilaM sarisamahilANa hu~ti vAmA jahutaphalA // 37 // " tAM nirNinIpureSo'tha, phumphAgRhamupA 216-246 gtH| phumphAyai pradade dravyapade khAM maNimudrikAm // 38 // athAGgasphuraNAttasyA, nirNIya priyasaGgamam / yAvadyalokayat kIraH, kumAraM tAvadekSata // 39 // tAM ca pApayAmAsa, priyasyAgamanena sH| kSipraM nirvApayAmAsa, tasyAzca virahAnalam // 40 // zRGgAraM kArayAmAsa, sAraM romAJcitAM ca tAm / dAsyA'thAkArayAmAsa, saptamyAM bhuvi taM drutat // 41 // bhAgyayogAdviyogAndhakUpAdiva sa bhUpabhUH / uccairuccairathArohat, prApivAn prepsitaM padam | // 42 // sa ca cAturyapeTInAM, ceTInAM prtipttibhiH| analpamuddivyatalpakalpe talpe niviSTavAn // 43 // tadA tvamandamandAkSAdIkSApannAsane pRthak / niSaNNA'dhomukhI dadhyAvIhaka sA sAzrudRk sudRk // 44 // asmin || sthAne sthitAyA me, prasthAne sadguNazriyAm / prANanAthaH kathaM hA dhika, pratyeSyati vizuddhatAm ? // 45 // anu-18 bhUtaM mahaduHkhaM, na me khAkurute tathA / nindAsthAnamavasthAnamidaM daivakRtaM yathA // 46 // uktaM cAnyoktikRtA // 144 // A ir.jainelibrary.org For Private Personal Use Only Jain Educatio n al Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "TaDAcchede na me duHkhaM, na dAhe na ca gharSaNe / etadeva mahaduHkhaM, guJjayA saha tolanam // 47 // " tAM tathA du:-15 sthitAvasthAM, nidhyAya dhyAyati sma sH| neyaM nAma paNastrIva, kulastrIva tu lakSyate // 48 // tadiyaM dayitA kiM me, dhira dhiga vA sA mahAsatI / kimetaddhAmanAmApi, zapharIva davaM sahet ? // 49 // tadeSA kAcidanyaiva, durdaivavazatastu sA / ko veda ka gatA kAsti, nAsti vA kA'si hA priye ! // 50 // smRtaduHkhaM tamapyevaM. nyaGmukhaM vIkSya pakSirATU / sa jagAda viSAdo'yaM, kA pramodapade'dya vAm ? // 51 // zrutvetyUrddhamukhaH prekSya, pre-16 kSAvAn paJjare zukam / ayaM krIDAzukaH kiM me?, yAvadevaM vyatarkayat // 52 // tAvadAgAttadutsaGge, raGgeNAtyutsukaH zukaH / upalakSya ca saMbhASya, lehAttenApyapRcchayata // 53 // vatsa ! vetsi priyAzuddhi, kAmapItyatha soDapyavak / khAmin ! ko'yaM bhramaste'dya, devIyaM purataH sthitA // 54 // // tannizamya kumAraH zrAG, nikAmaM shyaamlaannH| cittAntazcintayAmAsa, dhigaho caritaM striyaaH||55|| iyaM tasya mahIbhartuduhitA mama ca priyA / adraSTavyamathAzravyaM, vezyAtvaM kathamAcaret ? // 56 // mAnanIyaH satAM putrasthAnIyazca zuko'pyayam / kArayedIdRzaM karma, dhiga dvayonivivekatAm // 57 // tadasyA atinindyAyA, na yuktaM darzanAdyapi / viSAdaviSadAhena, yAvadevamadAhi sH||58|| uttAlastumulastAvadbhUpAlabhavane'bhavat / tAM tyAjyAmiva tayAjAttyaktvA drAk tatra so 'pygaat||59||yugmm / adrAkSIca dRDhaM krauJcabandhaM barDa dharAdhavam / phenAyamAnaM bhUpIThe,luThantaM vdhyjntuvt||6|| atha saMbhAvya taddivyamakriyanta prtikriyaaH| mantribhirmatratatrAdyA, naikAstAstvabhavan vRthA // 1 // atha kaNTha zrA.pra.sU.25lona For Private Personal Use Only pinelibrary.org Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 145 // gataprANe, nistrANe ramaNe bhuvH| kiMkartavyavimUDheSu, prauDheSvapi ca matriSu // 12 // hAhAravapare pore, nikare pari 426gAthAto'pi ca / divyAvirabhavaddivyA, vAg yugAntAbdagarjivat // 63 // yugmam // bho! bho janAH ! nijanijaM, yAM anathesthAnaM yAta drutaM drutam / pApaH pApaphalaM hyeSa, lambhanIyo'dhunA dhruvam // 64 // dhUpotkSepAdibhattyApi, vina daNDavirayoktyA'pi mantriNAm / adRSTaH ko'pyasau kopATopo yAvanna shaamyti||65|| tAvatparopakAraikaratiH prakRtisatta tau kusumamAkumAraH mAha taM svAmin !, muzca muzca kRpAM kuru // 66 // yugmm| prasIda sIdati jane'sminnazeSe vissaadini| zrIkathA 247-276 pratyakSIbhUya cAkhyAhItyAkhyAte kSitibhRddhavA // 67 // vetAlavatkarAlaH ko'pyAvibhUyAbhyadhAtsuraH / kathaM mocayase vIra !, vIrasena ! nijaM ripum // 69 // arikezarirAjendrakulAdhAra ! kumAra ! kim / na smarasyeSa khaTvAzvau, | purA te'pahariSyati ? // 69 // prApto'yaM vAM vivAhe to, dRSTvA lubdhastathA chalAt / vidyayA bahurUpiNyA, hRtvA tvAM vyasane'kSipat // 70 // duSTAH kaSTaphalaM spaSTaM, dRSTaM vinA na manvate / uktveti mudreNoccaistaM prahartuM dadhAva saH // 72 // tadA'ntare kumAreNAcireNaiva pravezinA / pAdayoH patitenopazamitaH kthmpysau||72|| loko'stoko'pi vismeravismayazca vyacintayat / zatrorapi paritrANe, dhIraho! dhiircetsH||73|| khakhIyaH khahitaH svasthAdviSTo // 145 // vA kairna rakSyate ? / vipakSarakSAdakSAstu, trijagatyapi durlbhaaH||74|| parAvA'tha tadrUpaM, kharUpaM divyarUpiNI / sphuTIkRtyAvadaddevI, bho bhoH zRNuta tAttvikam // 75 // ime vajramayA bandhA, nibandhAH kruddhayA mayA / kRtAiTiSyanti mahAsatIhastena nAnyathA // 76 // tadatrA''janma yA zuddhA, prasiddhA sA mahAsatI / vahastavAriNA 10 Jain Education ainelibrary.org For Private Personal Use Only a l Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAkhavAriNA mocayatvamum // 77 // cakruzca padevyAdyAstathA na tvabhavatphalam / duHsaMbhavA hi manasA, vi-1 zuddhiH zIlazIlane // 78 // tadapatrapayA tAsu, nyaGmukhAkhakhilAsvapi / kA satI syAdvizuddhati, saMzayAne jane'khile // 79 // devyuvAda svApavAdacchedAyotsargakAriNI / phumphAgRhe'sti zlAghyA'ho! kusumazrImahAsatI // 80 // yugmam // kumAramantripramukhAH, sarve garveNa varjitAH / svayaM gatvA kheSTasiddhyai, prahnA AhvAnayaMtu tAm // 81 // vismitA devatAvAkyAtte'pi tatra gatA drutam / Ahvayana bahumAnAttAM, kIro'pi bhairayattathA // 82 // devatA'pyetya tatroce, bAle! bAlendra nirmle!| zIlalIlAyitaM kiJcit , kaumudIvat pradarzaya // 83 // tataH sA pAritotsA, nisargAdapi vatsalA / upakSamApatiM praapddivynvymhotsvH||84|| manasA vacasA kAyenApyAjanmana cetprH| akAmaye kumArAttatsiddhiratrAstu mA'nyathA // 85 // ityucaiHprocya sAtoyacchaTayA'cchoTayannupam / |bandhAzca zIrNatRNavatraTanaTiti tutruTuH // 86 // AkAzAtpuSpavRSTizca, tadA'bhUttoyavRSTivat / zIlena niSkala-181 kena, kiM kiM vA durlabhaM nRNAm ? // 87 // svasthIbhUtastato bhUtadhAtrIzaH sa prabhUtamut / brIDAviSAdavismayarasaizca vivazo'pyabhUt // 88 // vezyAvezmasthitA'pyeSA, prAptarekhA satISvaho / kathamitthaM kumAro'dha, devIM papraccha vatsalAm // 89 // tatastayA samaste'pi, vRttAnte kathite'ddhate / citrIyamANAH sarve'pi, zlAghante sma zukaM ca tAm // 90 // keyaM kimasmatsAnnidhyaM, vidadhyAditi vismitau| kusumazrIkumArI tu, devyuvAda prasAdabhRt // 91 // subhagau mAM yuvAM dakSI, nopalakSayathaH katham ? / padradevyasmi kusumapure prAk toSitA tvayA &seeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee Jain Educa t ional For Private & Personel Use Only Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shraaddhpr-11||92|| tadAdi vatsa ! vAtsalyAdvatsalA'mbeva te'nugA / sAnnidhyaM viddhAnA'smi, tvatpuNyairvazavartinI // 9 // 26 gAthAti-sUtram sakrattvAmadheruddhattyAnItaH pote mayA tdaa| adyApi saMnidhAsye te, sarvakAryeSu sarvadA // 94 // yaha khaMta yAM anartha yajjAtaM, tadA prAgduSkRtaiH kRtam / na zakyate'nyathA kartta, zarairapi kuto mayA ? // 95 // ytH-"asti| dnnddvir||146|| buddhiH pareSAM hi, kopavyAvartanakSamA / zakro'pi kupitaM karma, naiva sAntvayituM paTuH // 96 // " ataHparaM paraMtI kusumabhAgyaM, paraMtapa ! nirantarAH / nirantarAyAH prApto'si, ciraM sampatparamparAH // 97 // jIvitopakRtikrItaH, grI- zrIkathA tastasmai sa bhuuptiH| kSamayitvA dadau rAjyaM, sa punarnAgrahIttadA // 98 // palyata khataraca, sara jagRhe tu 277-307 sH| santo hi santoSajuSaH, pratteSvapyanyavastuSu // 99 // sa strIratnena tadranatritayena ca snggtH| raGgataH katicittatra, dinAMstasthau dRDhAgrahAt // 300 // tamApRcchaya nRpaM so'tha, pratasthe svapuraM prati / devIkRtavimAnastho, nissa mAnamahardiyaka ||2||ath ca-dhIrasenasya sainyaM tat, khpurodyaanmaagtN| tasyAnAgamanAttatra, hRdi duHkhamadhAddhazam S2 // vIrasenaM vinA senA, zUnyA tanurivAtmanA / tasthau kathaJcittatraivApekSamANA tadAgamam // 3 // etadvayatikaraM / duHkhAkaraM zrutvA pitA'pyabhUt / duHkhADayamayaH putrazokAt ko vA na dUyate ? // 4 // jano'nyadA tadAgaccha-12 hivyaprekSaNakakSaNam / divyaM vimAnaM vIkSyoccainiHzeSo'pi visiSmiye // 5 // diSTyA vardhApyase deva!, tava / // 146 // sUnuH sametyayam / ityAdi vardhApanikotsavaM kIro'karottadA // 6 // atho pRthatkaNThitena, svasainyena puraavhiH|| yUtheza iva yUthena, saMjagme jagatIzasUH // 7 // prAvezyata tataH pitrA, punshcitrkRdutsvaiH| rAmo dazaratheneva, dinAMstasthau dRDhA borasenasya sainya tasthau kazcittamAna dayate ? / Jain Educ a tiona X ww.jainelibrary.org Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'ca zuzruvAn / mina, loka 4 // iti tamA savadhUkaH puraM nijam // 8 // navyajanmotsaveneva, putrasyAgamanena saH / AsAdayadyamAnandaM, sa tu vAcAmago-18 crH||9|| tatastayA devatayA, tadudante nivedite / khedAddhatAbhyAM bhUpAdyA, rasaM saGkIrNamApnuvan / / 10 / / athAnyadA mudA'muSmai, kumArAya nijaM padam / pradAya dIkSAmAdAya, kSamApaH prApa paraM padam // 11 // amAnaM nissa-18 mAnaM tanmahimAnaM ca zuzruvAn / paramAnandavAMstasmai, kharAjyaM zvazuro'pyadAt // 12 // svabhAramAropitavAnnayasAro'pi bhuuptiH| AgRhya gRhyavattasmin , lokaH pUjitapUjakaH // 13 // devyapyavAdItkusumapure yaH prAi narezvaraH / sa duSTo durnayI duIMH, prAyastajAzca taadRshaaH|| 14 // iti tanmatsarAdvatsa !, vatsarAtparataH puram / tanmayodvAsitaM zAlA, varaM zUnyA na caurayuka // 15 // tvAmathAbhyarthaye tasmin , nagare bhava bhUvibhuH / vidyA rAjyaM ca dIyete, yogyAyaiveti hi sthitiH // 16 // itthaM tadadvAsanottho'pavAdo'pyapayAti me| zrutveti prAkzukapoktasaMvAdi pratyapAdi sH||17|| divyazrIbhirbhAsitaM taddevyA drAga vAsitaM ttH| tadAvotpannazakreNAlazcakre dyaurivAmunA // 18 // evaM tasyAbhavacchasthA, prAjyarAjyacatuSTayI / catuSTayIva zrIH zreSThA, dikapAla-11 rupaDhaukitA // 19 // vazIkRtAyAH sukRtairdevatAyAH prabhAvataH / niSkaNTakatvamevAsIttadrAjyeca krirAjyavat // 20 // kevalI kanakasAlA, purasyopavane'nyadA / Ayayau niryayau vaiSa, bandituM saparicchadaH // 21 // natvA stutvA ca tasyAsI, tattvAtattvArthadezinIm / zravaHpravezinI cakre, dezanAM klezanAzinIm // 22 // so'tha prastA-1 | vayAmAsa, prastAve saMzayaM nijam / netanUtanayogenau, viyogaH kena karmaNA? // 23 // abdhipAtAdikaSTaM ca, nagare bha Jain Educat i onal For Private Personal use only 4 w .jainelibrary.org Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 147 // kuto'bhUt ? kizca kiNkRtH| vezyeti niSkalaGkAyAH, kalaGkaH kusumshriyaaH||24|| yugmam / athAdideza bhagavAn,18/26gAthA. kevalI ke balIyasA / alpIyasA'pi viSavatkarmaNA neha janire ? // 25 // hAsyenApyarjitaM karma, mAvicaNDa yA anarthakANDavat / sarvathA'narthadaNDo'yamAryaistadvinivAryate // 26 // yuvAbhyAM hi yuvabhyAM prAg bhave kautukmaatrtH| daNDavira yathA'yaMte sma duSkarma, sakarNAkarNyatAM tathA // 27 // sammetazailatalahaTTikAyAM grAmasattame / kSemaGkaraH sArtha tau kusuma zrIkathA nAmA, grAmAdhyakSo bhavAnabhUt // 28 // tadA ca sadguNazreNidhAriNI dhAriNItyabhUt / iyaM te vallabhA prANavalla 308-338 bhA'tizubhAzayA // 29 // zuddhazrAdvau samRddhau tau, dvAvapi zraddhayA'dhiko / naikayAtrikalokasyAtulyavAtsalyakAriNI // 30 // tIrthamArge prapAdAnadAyinI dInatAyinI / zuddhAnnavastrapAtrAyaiH, supAtrArAdhinau mudA // prAyazcaturvidhAhArapratyAkhyAnavidhAyinI / saccittaparihAreNa, sakRdAhArabhojinau // 32 // paJcapA catuSpavyoM, tripAM ca vishesstH| Arambhavarjinau brahmapoSadhopoSaNArjinau // 33 // dAnAdibhizcaturbhedaM, vidhivaddharmamAdarAt / ArAdhyantau dhArmikANAmIyatuH zlAghanIyatAm // 34 // paJcabhiH kulakam // tasya bandhuH snigdhamugdho:|nurUpAM priyamaJjarIm / kanI kanIyAnanyeyuH, pariNinye parairmahaiH // 35 // bhISme grISme'nyadA rAtrau, to navoDhI vadhUvarau / gRhodyAne dIrghikAyAM, jlkriiddaarthmiiytuH||36|| vRddhena bandhunA snehasindhunA premhaasytH| akasmAttAvapAtyetAM, tadA taddIrghikodake // 37 // na yadyapyadhika dUnau, tAvanyUnodakAzrayAt / tadapyAkasmikI kAmapyAbhutAM vyAkulAtmatAm // 38 // kSemakaraNa tatkrIDApareNaitanyakAci ca / tatkutUhalakAriNyA, dhAriNyA Join Educatio n al For Private Personel Use Only nelibrary.org Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ |'pyanvamanyata // 39 // tAbhyAM tathA'ndhakaraNe'ndhakAre dvau pRthaka pRthk| muktau tato viyuktau tau kSaNaM jAtI bhayadrutau // 40 // atyudAraM ca zRGgAraM kArayitvA'tha dhAriNI / devarasya priyAM rUpamaJjarIM priyamaJjarIm // 41 // nivezya mugdhAM | saudhAntarabhyadhAddevaraM rahaH / devarAgaccha gaccheha, vezyAM tvaM pazya pazya ca // 42 // yugmam / so'pyAgataH svakavadhUM, vIkSya mandAkSaduHkhabhAg / taM prekSya sA'pyabhUdbhUrikhedamedakhilA hiyA // 43 // iti kautukamAtreNa, mAtrAdhikavipAkabhRt / kSemaGkaradhAriNIbhyAM saJcitaM duSkRtaM kiyat // 44 // hAsyamAtreNa ko nAma, doSa ityavahIlanAt / nAlocitaM gurostAbhyAM pratikrAntaM ca naiva tat // 45 // samyagdharmArjitAnantasukRtau tau ca tadbhavam / kramAtsamApya saudharme'bhUtAM zakrasamau surau // 46 // tatayutvA'vatIrNau tau pRthaga rAjakule yuvAm / yuvayoH prAgbhavasnehAtpANigrahamahAbhUt // 47 // laghubAndhavajIvo'pi, dharmamArAdhya kiJcana / devatAdibhavAn bhrAntvA, jajJe dhanapatiH sa tu // 48 // tavAbhUtprAgbhavAbhyAsAtsnehastena saha kSaNAt / dIrghikAyAmakSipastvaM, taM tattvaM so'pi vAridhau // 49 // pUrvAcIrNAnusAreNa, navayoryuvayorapi / viyogo'bhUttathaivAsyAH khyAtaM vezyAtvamapyaho ! // 50 // khalpamapyayete jIvaiH, prAgbhave karma yadyathA / tattathA vedyate hanta !, puro'nantaguNAdyapi // 51 // caturvidhasya vidhivaddhasyArAdhanAcca te / devyA sahAbhUdratnAnAM, rAjyAnAM ca catuSTayI // 52 // ityAkayabhayAkarNI, sakarNau tAvubhAvapi / jAtajAtismRtI pUrva, sarva sasmaraturbhavam // 53 // nirvedAcca prapedAnau tau zrAddhadvAdazavatIm / vi| ziSya sarvathA'narthadaNDa tyAgavataM punaH // 54 // caturvidhaM vizuddhayaivaM, dharmamArAdhya tau ciram / prAnte'nazanataH Jain Educationational Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 148 // Jain Educatio prAptAvacyute vaidazIM zriyam // 55 // cyutvA yAtau videhaM tau, nissaMdehaM maharddhitAm / labdhvA buddhA''rhataM dharmaM, | bhAvinau zivagAminI // 56 // akhaNDadharme vihite'pyanarthadaNDasya hAsyAdapi kiJcidevam / pracaNDadaNDaM paribhAvya bhavyAstattyAgataH zrAk sukhitAM zrayadhvam // 357 // // ityaSTamatrate vIrasena kusumazrIdRSTAntaH // iti zrItapAgacchanAyaka paramaguruzrI somasundarasUriziSya zrI bhuvana sundaramUrivineyopAdhyAyazrIratnazekharagaNiviracitAyAM zrAddhatikramaNasUtravRttau guNavatAdhikArastRtIyaH // granthAgram 5331 / / 0000 uktAni trINi guNavratAni, samprati catvAri zikSAvratAni prastutAni teSu ca prathamaM sAmAyikavataM mUlatastu navamaM tatrAyamAvazyaka cUrNipaJcAzaka cUrNiyogazAstravRttyAdyukto vidhiH- iha zrAvako dvividhaH - RddhimAna vRddhikaJca tatra yo'vRddhikaH sa caturSu sthAneSu sAmAyikaM karoti - jinagRhe sAdhusamIpe poSadhazAlAyAM svagRhe vA, yatra vA vizrAmyati nirvyApAro vA tiSThati tatra ca sarvatra, yadA ca sAdhusamIpe karoti tadA'yaM vidhiH-yadika| smAdapi bhayaM nAsti kenacidvivAdo vA nAsti RNaM vA na dhArayati mA bhUttatkRtAkarSaNApakarSaNanimittazcittasaGklezaH, yadi ca nirvyApAro'sti tadA svagRhe sAmAyikaM kRtveryA zodhayan sAvadyAM bhASAM pariharan kASTha| leTvAdinA yadi kAryaM tadA tatkhAminamanujJApya pratilikhya pramArNya ca gRhNan khelasiGghANAdIkAMzcAvivecayan | pratyavekSitapramArjitasthaNDile vA vivecayan evaM paJcasamititriguptiyukto naiSedhikIpUrvaM sAdhvAzrayaM gatvA gurUnnatvA ational sAmAyikasvarUpaM 339-357 // 148 // v.jainelibrary.org Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gurusamakSaM yathAvidhi sAmAyikadaNDakoccArAdi kRtvA yathAjyeSThamAcAryAdIn vandate punarapi guruM vanditvA pratyupekSya niviSTaH zRNoti paThati pRcchati vA, evaM cetyapi draSTavyaM-yadAtu khagRhe pauSadhazAlAyAM vA sAmAyika gRhItvA tatraivAste tadA gamanaM nAsti, yastu rAjAmAtyazreSThyAdimaharddhikaHsa gandhasindhuraskandhAdhirUDhazchannacAmarAdirAjAlaGkaraNAlaGkato hAstikAzvIyapAdAtirathakaTyAparikarito bherIbhAGkArabharitAmbaratalo bandivRndakolAhalAkulIkRtanamastalo'nekasAmantamaNDalezvarAhamahamikAsamprekSyamANapAdakamala: paurajanaiH sazraddhamaGgalyopadaryamAno manorathairupaspRzyamAnasteSAM sevAlibandhAn lAjAJjali pAtAn zirapraNAmAMzcAnumodamAno'ho! dhanyo dharmo ya evaMvidhairapyupasevya iti prAkRtajanairapi zlAghyamAno'kRtasAmAyika eva tIrthaprabhAvanAhetojinAlayaM sAdhuvasatiM vA gacchati, tatrAgato rAjakakudAni chantracAmaropAnanmukuTakhaDgarUpANi pariharati, AvazyakacUNau tvevamuktam-"sAmAi karito mauDaM na avaNeI, kuMDalANi nAmamudaM pupphataMbolapAvAragamAdi vosiraI"tti, tato'sau jinArcanaM sAdhuvandanaM vA karoti, tatazca sAmAyika, sAmAyikaM ca tyaktasAvadyakarmaNo muharta yAvatsamatAbhAvo, yadAhuH-"sAvajajogavirao, tigutto chasu saMjao / uvautto jayamANo, AyA sAmAiaMbhave // 1 // jo samo savabhUesuM, tasehuM thAvaresu a / tassa sAmAi hoi, ii kevlibhaaaN||2||" sAmAyikazabdArthazca tridhAzcaturdhA, yadAha niyuktikRt-"sAmaM 1 samaM ca 2 sammaM 3 iga miha || sAmAiassa egaTThA / nAmaM TharaNAdavie bhAvaMmi a tesi nikkhevo // 1 // mahurapariNAmasAmaM1 samaM tulA 2 JainEducation ationa For Private Personel Use Only Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAma samma khIrakhaMDajuI / dore hArassa ciI igameAI tu davami // 2 // AuvamAi paradukkhamakaraNaM 1 rAgado sAmAyi. tisUtram samajjhatthaM 2 / nANAitigaM 3 tassAi poaNaM bhAvasAmAI // 3 // " taca "karemi bhaMte ! sAmAia"mityAdi kasvarUpa daNDakocArapUrvakaM karttavyaM, uktaM cAvazyakaniyuktibRhadvRttI sAmAyikAdhikAre zrIharibhadrasUribhi:-"gRhastho'pi // 149 // gRhasthasAmAyikaM "karemi bhaMte ! sAmAiaM sAvajaM jogaM paccakkhAmi jAva niyamaM pajuvAsAmi duvihaM tiviheNaM" ityevaM kuryAditi, nanu trividhaM trividhena pratyAcakSANasya ko doSaH, ucyate, pUrvapravRttakRSyAdikArambheSvanumatyaniSedhena bhaGgaprasaGga eva, nanvAgame trividhaMtrividhenApi gRhasthapratyAkhyAnamuktaM tatkiMviSayam ?, ucyate, | atisthUlasAvadyayogaviSayametat, tathA ca mahAbhASyakAra:-"jai kiMcidappaoaNamappappaM vA visesi va|tyuM / paJcakkheja Na doso sayaMbhuramaNAimacchucca // 1 // " sAmAyikadaNDake ca sAmAnyena niyamagrahaNe'pi viva-191 kSAtaH pUrvAcAryaparamparAprAmANyAca jaghanyato'pi ghaTikAdvayamAnaM tatkarttavyaM, tathA ca pratikramaNasUtracUrNi:"jAva niamaM pajjuvAsAmitti jaivi sAmannavayaNameaMtahAvi jahannaovi aMtomuhattaM niyame ThAyacaM, para ovi samAhIe ciTThau"tti / kalikAlasarvajJazrIhemAcArapyuktam-"tyaktAtaraudradhyAnasya, tyaktasAvadyakahaiNaH / muhUrta samatA yA tAM, viduH sAmAyikavratam // 1 // " na cAzaThapUrvAcAryaparamparA na pramANaM, Agame'pi // 14 // tasyAH prAmANyasamarthanAt, yaduktaM sUtrakRtAGganiyuktI-"AyariaparaMparAe~ AgayaM jo a ANupuvIe (ucheyavuddhIe)kovei cheavAI jamAlinAsaMsa nAsihiI // 2 // " evaMvidhasya sAmAyikavratasyAticArapaJcakanindanAyAha Jain Education N ana For Private & Personel Use Only Mainelibrary.org Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tivihe duppaNihANe aNavaTThANe tahA saivihaNe / sAmAiya vitahakae vie sikkhAvae niMde // 27 // 'tiviha' iti 'trividha' triprakAraM 'duSpraNidhAna' manovAkkAyAnAM duSTaprayogaH sAvadyavyApAra ityarthaH, tatra / manasA gRhahahAdisAvadyavyApAracintanaM manoduSpraNidhAnaM prathamo'ticAraH, Ahuzca-"sAmAiaMtu kAuM gharaciMtaM jo a ciMtae saDDo / avasaTTovagao niratyayaM tassa saamiaN||1||" tathA vAcA karkazAdisAvadyabhASaNaM vAgdaSpaNidhAnaM 2, kAyenApratilikhitApramArjitabhUmau niSadanAdi pAdaprasAraNAdi vA kAyaduSpaNidhAnam 3, anavasthAnaM-muha divelAvadherapUraNaM yathAkathaJcitsAmAyikakaraNaM vA, yadA pratiniyatavelAsadbhAve'pyanAdarAsAmAyikAkaraNamanavasthAnaM, sAmAyika hi kSaNikenAvazyaM karttavyam , anyathA pramAdaH, Aha cAvazyakacUrNikRt-"jAhe khaNio tAhe sAmAi kareha" tti 4, tathA 'smRtivihInam' iti nidrAdiprAbalyAgRhAdicintAvaiyacyAdvA zUnyatayA mayA sAmAyika kRtamasti na vA ? iti iyaM vA mama sAmAyikaveletyAdi yadA na smarati tadA smRtivihInatvaM paJcamo'ticAraH, smRtimUlatvAnmokSasAdhanAnuSThAnasya, tathA cAhu:-"na sarai pamAyajutto jo sAmaiyaM kayA ya kAyatvaM / kayamakayaM vA tassa hu kayapi vihalaM tayaM neaN||1||"5, eteSAM paJcAnAmapi | jIvasya pramAdabahulatayA'nAbhogAdinA'ticAratvam, eteSu satsu 'sAmAitti saptamIlopAtsAmAyike prathame zikSAvrate 'vitathakRte' samyagananupAlita yo'ticArastaM, athavA prathame zikSAvrate yadvitathaM kRtaM taniMdAmi, A Jain Ed r emanal For Private Personal Use Only Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 150 // Jain Education ha- sAmAyike dvividhasya trividhena pratyAkhyAte roddhumazakyena manasA duSpraNidhAnasambhavAtsAmAyikAbhAva eva vratabhaGgajanitaM ca prAyazcittaM syAdatastadaGgIkArAdanaGgIkAra eva zreyAn maivaM vocaH, sAmAyikapratipattau hi sA| vadyaM manasA na karomi 1na kArayAmi 2 vAcA na karomi 3 na kArayAmi 4 kAyena na karomi 5 na kArayAmIti 6 paNNiyamAsteSvanA bhogAdinaikatara bhaGge'pi zeSasadbhAvAnna sarvathA sAmAyikAbhAvaH, manoduSpraNidhAne ca midhyAduSkRtenaiva zuddhibhaNanAnna sAmAyikAsvIkAraH zreyaskaraH, anyathA sarvaviraterapyasvI kAryatAprasaGgAt yaccA - | vidhikRtAdanuSThAnAdUramakRtamiti kecidvadanti tadapyayuktaM, yaduktam- "avihikayA varamakayaM asUavayaNaM bha| NaMti samayannU / pAyacchintaM jamhA akae guruaM kae lahu // 1 // kiJca sAticArAdapyanuSThAnAdabhyAsataH | kAlena niraticAramanuSThAnaM bhavati, abhyAso hi karmaNAM kauzalamAvahati na hi prathamata eva dhanurddharAdInApyamamoghakarmatvaM, abhyAse satyeva tadbhAvAd, yathA karNArjunAdInAM likhanapaThanagItanRtyAdikalA apyabhyAsenaiva prAyaH prakarSaM prApnuvanti, na hi sakRnnipAtamAtreNodabindurapi grANi nimnatAmAdadhAti, ataH samyagamanaH zuddhyAdau praya| trapareNa yathAkSaNaM punaH 2 sAmAyikaM karttavyaM, tathA cAgamaH - "sAmAiaMmi u kae samaNo iva sAvao havai jamhA / eeNa kAraNeNaM bahuso sAmAiaM kujjA // 1 // jIvo pamAyabahulo bahusovia bahubisu atthe / eeNa kAraNeNaM bahuso sAmAiaM kujjA // 2 // " AvazyakacUrNAvapyuktam- " yadA sahasAmAiaM kA masakto | tadA desa sAmAiaMpi tAva bahuso kujjA' iti, tathA 'jattha vA vIsamai acchai vA nivAvAro savattha sAmAiaM ational 27gAthA yAM sAmA yikAtI cArAH // 150 // Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA.pra.sU.26 karei'tti, evaM ca dvisandhyameva sAmAyikaM vidheyamiti yatkecinniyamayanti tadapAstaM mantavyaM, nirvyApAratAyA dinamadhye bahuzo'pi sambhavAt, vizeSayuktizcAtra pUjyapraNIta vicArAmRtasaGgrahAdavagantavyA, nanu 'nidhAvAro saGghattha karei' ityuktaM, yadA ca nirvyApAratA'rddhaghaTikAdimAtramevAsti natu ghaTIdvayaM yAvattadA 'jAva niyamaM |pajjuvAsAmI' tyevaM sAmAyikaM kathaM kuryAt ?, niyamasya jaghanyato'pi ghaTIdvayamAnatayoktatvAt ?, satyaM tatsA| mAyikaM daNDako cArakAdi vinaiva samatAbhAvamAtrarUpaM saMbhAvyate, tattvaM tu bahuzrutagamyaM, sAmAyikaphalaM cai| vamAhu:- " divase 2 lakkhaM dei suvannassa khaMDiaM ego / iaro purNa sAmaiaM karei na pahuppae tassa // 1 // | sAmAiaM kuNato samabhAvaM sAvao a ghaDiadugaM / AuM suresu baMdhai ittiamittAiM paliAI || 2 || bANavaI | koDIo lakkhA guNasaTThi sahasa paNavIsaM / navasaya paNavIsAe satihA aDabhAga paliassa || 3 ||" aGkato'pi - | 925925925 / / / / titavaM tavamANo jaM navi niTThavai jammakoDIhiM / taM samabhAviacitto khavei kammaM khaNadveNaM // 4 // je kevi gayA mokkhaM jevi a gacchati je gamissaMti / te sabai sAmAiamAhappeNaM muNeanvA // 5 // na hUyeta na tapyeta, dIyeta vA na kiJcana / aho ! amUlyakrIteyaM, sAmyamAtreNa nirvRtiH // 6 // " iti saptaviMzagAthArthaH // 27 // atra vrate vyavahAriputradhanamitrajJAtaM yathA satthaM va aimahatthaM na puNo satthaM va'NatthasatyakaraM / supasatthasatyiasamaM satthiapuramatthi puhavIe // 1 // | savasIkaya ariviMdo araviMdo nAma naravariMdo a / iDIi suravariMdo garimAe girivariMdo a // 2 // jassa tional jainelibrary.org Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram 27gAthAyAM sAmAyike dhanamitrajJAtaM gA.1-16 // 15 // payAvapaIvo payaM payaMgassa dei sattRNaM / cittaM tu tappiaMsuasalilahiM pajalai ahi // 3 // mayaNapahApamuhAo iMdassa va tassa aggmhisiio| aTTha pasiddhA evaM paMca sayA Asi daiAo // 4 // vivihe hiM uvAehiM jAo taNao na tassa ikkovi / to mannai rajjasiriM so vihalaM ucchulaDiM v||5|| siTTI visiTTataNao dhaNao avarova nAmao dhnno| vasai tahiM jassa sayaM koDIo kaMcaNasseva // 6 // jiNadhammabhAvieNaM na kevalaM dhammao dhaNAovi / negamaaDahiasahaso jeNa kao appaNo sariso // 7 // tassa dhaNassirinAmA gihiNI gihiNIiniuNamaivihavA / duvihAi dhaNasirIe so sohai aNuvamatteNa // 8 // tapputto dhaNamitto aviNayacitto a duNNayapasatto / suvisiTTasiTikuladihidosapaDisehaNatthaM vA // 9 // bAlattaNaovi imo paidiyahaM piugihaM primusNto| corava ghorakammo davaM sabaMpi viphaDei // 10 // aNayAo jaNayAIhiM bahupaDisehio hiatthIhiM / so a vivarIasikkhiahayatva ahiaM payaTTei // 11 // vANijjAikalAo susikkhiAovi teNa nahu kliaa| corikkAikalAo asikkhiAovi akkhliaN||12|| juSaNamaNupatto puNa jAo basaNesu sattasu pstto| kaDhio khalu niMbaraso aikaDuo ceva jAei // 13 // khattAI dei narayaddArANi va mihavAINa gehesu / giNhei tesi savaM davaM pAvaMva paJcakkhaM // 14 // jUaM aNatyabhUaM aippabhUaM ca nrygiduuaN| khivA milhiyalajjo so'Najo dubhavahaisajjo // 15 // besAvasaNapasatto majaM maMsaMpi rakkhaso iva so| bhakkhei kiM abhakkhaM paNaMgaNAsaMgayANaM vA ? // 16 // so mannai attANaM tiasavaraM cori eleeeeeeeee // 15 // / in Education N For Private Personal use only Karjainelibrary.org ona Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ca kAmaduhaM / nayaraMgaNaM ca amaraMgaNaM va majjAi amayaM va // 17 // suanANaviruddhaMpi hu niddhammANaM pamANaNijjAra hii| annesi kucchaNijaM sANANaM bhakkhaNijjaM hi // 18 // annadiNaMmi sa dunnayakArI corIi katthavi pviho| pAviTTho lahu gahio keNavi kolu vAheNa // 19 // baMdhia nIo naravai purao so jANio a siddhisuo| to rannA hakAria dhaNao siTThI imaM siho // 20 // vajjhovi tujjha puttotti ajANajo imo mae mu-18 ko / neva puNo muMcissaM jamikkasiM ceva dakkhinnaM // 21 // yataH-"sthAnaM sarvasya dAtavyamekavArAparAdhinaH / dvi-18 tIyapatane dantA, vakreNApi vivarjitAH 22 // " vavahAriovi sAhai mahApasAo imo navari eso / bahusikkhiovi na muai aNayaM TAraba TArattaM // 23 // tA esa na me putto ahaMpi na piU imassa ajdinnaa| dUrIkaoha kUDakkharoba eso akajakaro // 24 // yataH-"duSTaH suto'pi nirvAsyaH, svAminA nyAyagAminA / grahapaJgrahAdhIzaH, zanimante nyavIvizat // 25 // " rannAvi sAha sAhutti vannio manio a bhusittttii| kiMvana kajaviUNaM saMpajjai uciakajAo // 26 // yataH-"AdeyatvamasaMstute'pi hi jane vistArayatyaJjasA, durvRttAnapi sAntvayatyavanibhRtprAyAnapAyodhatAn / taM saMvargayati trivargamiha vA'mutrApi yasmAcchubhaM, kiMvA tanna tanoti ytsukRtinaamaucitycintaamnniH||27||" aha dhaNayasuo taiA rannA mukkovi ciMtiuM duko| aha jai ranno hatthe caDio tA mArio ceva // 28 // na ya AjammaviNimmiaachammapi|mmAi coriAi viNA / sakko ikaMpi diNaM ThAuM pANappiAinca // 29 // vallIo lAe phalaMti sayalAo For Private Personal Use Only Jain Edu ww.jainelibrary.org Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 152 // coriyA u lyaa| takAlameva jAyai jIi mahiDDI dariddovi // 30 // tA kiM karissamihi ahavA jaM hoi hougAthAzataM satvaM / coriM muMcAmi kahaM jIe vilasAmi sacchaMdaM ? // 31 // aMjaNamadissakaraNaM jai vA vijaM kahaMpi pAve- yAMsAmAmi / tA'haM homi kayattho pUremi maNorahe niae // 32 // ia ciMtaMto aMto nayaraM suiraM paribhamaMto soyike dhanaegattha jogasiddhaM kalAsamiddhaM nihAleI // 33 // taM taha bahudhaNadANeNAvajai so jahA lahuM dei / taM aMjaNaM mitrajJAtaM maNaMpiva niayaM kiM vA na daannaao?||34|| jao-"dAnena bhUtAni vazIbhavanti, dAnena vairANyapi yAnti gA. nAzam / paro'pi bandhutvamupaiti dAnAt , tataH pRthivyAM pravaraM hi dAnam // 35 // " sIho va pakkharajuo pakkha-11 17-43 juo visaharo cha so dusho| cittApattoca ravI jAo teNaMjaNeNa jaNe // 36 // tatto so sacchaMdaM giNhai| daviNANi satvabhavaNANi / parimusiuM 2 coro avarova rohiNio // 37 // paraithiovi bhuMjai gihatare vaMtaruva pavisittA / evaM so adisso loaMvinaDei sabamavi // 38 // teNAsannagirissa ya gUDhaguhanbhaMtare paradhaNehiM / vihio niabhaMDAro paccakkho paavbhNgaaro||39|| jIvuca appaDihao suhumo vAuca saMcaraMto so gADhapayattaparehivi niuNehivi na muNio kahavi // 40 // naravaiNo vayaNAo taha piuNo coriA mae cttaa| ia bhaNiro ibbho iva nivasahAe sayA ei // 41 // jo takarassa garihaM karei taM payaDiuM painnaM vA / so // 152 // musaha tassa gihaM ruTuM divaM va sarvapi // 42 // aNumANeNaM teNaM taM jANaMtAvi putraciTThAe / rAyAI nahu bhaNi sakA hatthe acddnnaao|| 43 // aigUDhaM muhamaMpiha atthaM satthassa payaDayaMti viU / payaDaM poDaMpi imaM na ko Jain Education me For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat | vi puNa ahaha dhutattaM // 44 // kiMkicajaDo rAyA to ghosAvei paDupaDahaputraM / jo payaDai coramimaM koDiM kaNa| yassa se demi // 45 // culasIisu cauhaTTayapa hesu paDahovi vajramANo so / dhuttAe egAe gaNiAi viAriDaM chavio // 46 // to sA gaMtuM naravaipAse bhAsei sattadiNamajjhe / gUDhaM purarogamimaM dassumavassaM hi paryADissaM // 47 // rannA dinnamunippamaeNa imIi bIDayaM tAhe / ko vA na mANaNijo visamaM kajjaM pavato ? // 48 // to sA ciMtai nUNaM aMjaNasiddho va vijjasiddho vA / so takkaro na keNavi jaMto iMto va dIsai jaM // 49 // tA taddharaNanimittaM vittaM sarvapi niagihassaMto / khiviDaM dAraM pihiuM gADhaM ciTThei taccittA // 50 // rattiM tu niagihaMtaragayA mahAjogaNiva gayaniddA / taM cia coraM jhAyai tattaMva paraM anannamaNA // 51 // coro dhariz2amANo mAra nUrNati tassa dharaNaTThA | vAhava tighvasuNahe suhaDe ThAvei sA pAse // 52 // teNo'vi tIi sAraM musiumadisso puNo puNo iMto / suhava taggito to sakai pavisi divase || 53 // tatto so tahi ratti khattaM khaNiuM havei jA sajjo / jaNaNI iva hiajaNaNIi vArio tAva chIAe // 54 // vivihehiM asauNehiM vihiani sehassa tassa chavisA / evaM gayA na sakkaM tIi gihaM teNa puNa musiuM // 55 // to so ciMtai citte dhuttA esA dhuvaM mahaM dharihI / viNivAraMti puNo puNa kaha annaha dunnimittAI ? // 56 // dunimittatvAriaM puNa nemi - siavAriaM va nahu kAuM / uciavikaNaM jamhA tANivi narakammavasagANi // 57 // jao - " gayaNami gahA |sayaNaMmi suviNayAsauNayA vaNaggesu / taha vAharaMti purisaM jaha diTThaM puSvakammehiM // 58 // " ajja puNa satta national Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ madiNaM teNa viseseNa ciMtaNijjamiNaM / paccakkhamaNattheNaM tA kiM eAi attheNaM? // 59 // ia ciMtittA satta-1% 27gAthAzrAddhapra yAM sAmAtisUtram marattIi khaNittu guttakhattaM so| koDIsarassa kassavi gihaM paviTTho niagihaM va // 60 // tahiM picchai dummaiNA piuNA kuddheNa kiviNagaNavANA / tADijjaMtaM kAgaNikajje puttaMpi sattuM va // 61 // tatto vicittacitto yike dhana mitrajJAtaM // 15 // ciMtai nUNaM imassa kiviNassa / savassaM gihissaM jai tA hiayaMpi phuTTihii // 62 // ia jhAia taggi-1 gA. hao nIhario jhatti asuigihaucca / so pavisai purvipiva suvaNNakArassa varabhavaNaM // 63 // jA picchai 44-72 nicchArayachArayadhUlINa puMjae bahue / ukkaraDapuMjae iva nivAi gehAhiM gahiANaM // 64 // egastha ya gihanAhaM taM dhUliM dhamia dhamia amiataraM / kaNagarayaM aNumittaM kahavi gahaMtaM sa pehehe // 65 // raMkehiMpika gharamANusehiM patthijamANayaM ca tayaM / da8 kimiha gahissaM? ia ciMtia niggao sa to||66|| to so nivamahiAe mahiDDiAe igAi gaNiAe / gacchai gihaM sugUDhaM amAvasAe sasiva nahaM / / 67 // taM picchai aipicchilagakAlaMtakuTeNa duTThacitteNaM / jaccaMdhavuDDaeNa ya ramamANiM suravareNaMva // 68 // dhiddhI dhaNalavagiddhIaMdhAi imAi kucchaSNijjAe / ia ciMtia niggaMtuM gihaM gao khattiavarassa // 69 // kuddheNa teNa kaNamUDayaM ca aicaMDadaMDaghA ehiM / bhajja haNijjamANiM lahugathapANaM va dahaNaM // 7 // nikiTThaduniTTarapahAra bhIuna niggao sa to| u- // 153 // |jjhia sabe ranno pavisai paasaaymullsio|| 71 // jugalaM // jA tassa aggamAhitI sA asaI kubbaDeNa saMghaDiyA / ramiUNa ciraM pacchA Agacchai jAva tAva nivo // 72 // vivasA gayaniho nihoso pucchae kahiM / / Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only w ww.jainelibrary.org Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gayA'si ? / mahilAsahAvasulahaM sA kittimamuttaraM dei // 73 // jualaM // niddAghummianayaNo puNovi sutto taheva mahiramaNo / sA puNa saMki ahiayA hiae jhAei pAvahayA // 74 // dhuvamaja akajarayA imeNa parijANiamhi tA ihi / kahamavi mAremi imaM jahA jahicchAi vilasemi // 75 // ia ciMtia duhAe pAvidyAe nikitttthaNguho| ranno galaMmi dinno dhiddhI asaINa criaaiN||76|| baddhamuho meso iva tIi tahiM so viDaMpio jaha se / pANA jhaDatti nahA bhIA iva tIi duTTAe // 77 // to sA dhammavimukkA pukkAria uhiA kavaDacariA / hA hA hayA hayAhaM ranno jAyaM kimeaMti ? // 78 // kAlamuhA mehA iva maMtippamuhA mahAduhA tAhe / vajAhayaca jAyA nivaM nirUvittu nijIvaM // 79 // tIi imaM ducariaM duppicchaM picchiUNa 1 sarvapi pAvANavi pAvAe kucchANavi kucchaNijjAe // 8 // vajaM vijjUva silA paDeu niviDaM imII sIsaMmi / ia aMto pabhaNaMto taovi teNo sa nikkhNto|| 81 // jualN|| ciMtai a coriAe vigghA bagghA va kiM samuhati ? / dunimittANi imANi a alaMghaNijjANi savisesaM // 82 // tA maha vihalA vihavA juSaNalazacchicca hA nisA esA / ajjavi ahavA gacche vihiapainnAi tIi gihaM // 83 // paDivanayanivAho majjhavi evaM havei jai kahavi / ia ciMtia tIi gihaM suhasauNapaNullio sa gao // 84 // pamuiacitto tatto khaNittu khattaM niaM dukammaM va / pavisai tIse gehaM dehe jIvoba gUDhagaI // 45 // jA tammaMjUsAo amayaM rAhava! amykuNddaao| sAraM harei tA so tIe nAo'NumANeNaM // 86 // jaivi adisso dassU esa pisAuca pvise| Jain Education a l N ainelibrary.org Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 154 // Jain Education tahavi / tIe nAo tassaMcArAipauttacittAe // 87 // to tIe dhuttAe kavi jANittu guttamavi khataM / | saMbhAviaM bhaDehiM taddAraM kugaidAraM va // 88 // puvviMcia sajjAo dhUvaghaDIva dhUmaghaDiAo / sayarAhaM bahuAo jhaDatti ugghADiAo a // 89 // taddhamasamUheNaM tannayaNA bhaggasalilabhaMDa va / galiA tahA jahA taggayaM gayaM aMjaNaM sarvvaM // 90 // taMmi gharNami va nayaNaMjaNaMmi saGghami vihaDiaMmi lahuM / so saMjAo payaDo paDo ke ucca loANaM // 91 // to niggaMtumasakko sigdhaM vadhu nigghiNabhaDehiM / baMdhAviovi tIe buddhI dhuttIi kAvi aho // 92 // tA tIi niapainnApUraNao pUriAi hariseNa / chAguna imo baddho samappio daMDapAsissa // 93 // rAyA mautti teNavi sayaM pahAe vahAya Aiho / nivaiabhAve kajjaM kuNaMti ahigAriNo ceva // 94 // jamapurisasamANehiM pANehiM nigghiNehiM aha coro / kharaArohaNakhara kAhalapamuhaviDaMbaNAputraM // 95 // loehiM miliehiM kaliehiM kuUhaleNa koheNaM / hIlijaMto tajjijaMto nIo purA bAhiM // 96 // jualaM // aha so ciMtaha coro hahA ! kimeso aNatthavitthAro ? | suhasauNehivi vihiaM jAyaM ahiyaM ahaha | kimimaM ? // 97 // ahavA maha pAveNaM sauNA sayaNA ya vihaDio nUNaM / kaha annaha nahu iNhi rivuM va maM rakkhae kovi // 98 // kiM vA kiMvAgaphalaMpiva pAvaM paDhamameva aimahuraM / pariNAme puNa virasaM na dei dusahaM duhaM | ihavi // 99 // chuTTema kahavi tA jai imAu'NatthAu to cae pAvaM / sarvvaM darvava dusahaM kahaM nu vA chuTTaNaM ihi ? // 100 // ia ciMtiro sa dINaM payaMpiro kaMpiro a pANehiM / jamadADhAeva mahAsUlAe aMtiaM nIo // 1 // 27mAthAsAmA yike dhana mitrajJAtaM gA. 73-201 // 154 // jainelibrary.org Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ itto a taMmi nayare naresaro so mao ataNao a / aNao a esa rajjaM jaM dijai jassa kassAvi // 2 // pUittu gottadeviM tatto ahivAsiAI maMtIhiM / hasthihayachattacAmarabhiMgArA paMca divANi // 3 // aha gottiesa taha nattuesa ahigAriesu suhaDesuM / baMbhaNavaNiAIsuvi kArUvi sajjabhUesu // 4 // mA hou paMtibheo esi sabesi sarisaAsANaM / ia ullaMghiya sabe nayarAo niggao sa gao // 5 // yugmam // vaNasAvayaM vaNaM pai paTTiyameaMti jaMpirajaNANaM / vayaNANi avagaNaMto bhasaNANiva bhasaNanivahANaM // 6 // jatthatthi takkaro so tammilaNatthaM va tattha so'vi gao / navajalaharuva sahalaM karei galagajjiaM aDalaM // 7 // jugalaM // sadhesu vihiesuM teNa gaIdeNa gajjiapareNaM / amaeNa va ahisitto bhiMgArajaleNa so coro // 8 // Arovio a piTTe suvisiha kesari girisihare / hesAravo pasaMsAravodha vihio haeNAvi // 9 // pattaM siraMmi chattaM kalaMkavikalaMba maMDalaM sasiNo / juNhuva tassa duhao vitthariA cAmaramiseNaM // 10 // divi duduhINa puhavItalaMmi |paDapaDahapamuhatUrANaM / nAeNa vivAeNava vaMbhaMDaM phuTTaI va tathA // 11 // devIi dinnarajjotti mannio takkaro'vi savehiM / sAmaMtAIhiM nivo alaMghaNijjaM hi surakajjaM // 12 // aha so mahaiDDIe mahaMtasAmaMtamaMtipamuddehiM / iMdova devaloe pavesio taMmi nayaraMmi // 13 // so uttinno ranno bhavaNe siMhAsaNe suhanisaNNo / sAmaMtAIhiM mahAmaheNa ahisiMcio rajje // 14 // puSNaM eassa darda ia eso nAmaovi daDhapuNNo / vikkhAo jaM pAo mahattaNe nAmamavi navaM // 15 // sAmaMtadinnakannAgaNeNa so tAragAgaNeNaM va / sohai ahiaM rAyA kuvala Jain Educationational Dee Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-18 yaullAsago uciaN|| 16 // puvakayasukayavasao vasIkayANegadesanivanivaho / rajaM bhujei imo viNhuncha 8/27gAthAtisUtram |vilAsadullalio // 17 // rajaNa tassa aivimhiresu savesu kovi muNivasaho / vasahoba caraNabhArubahaNe 81 yAMsAmA nANI tahiM ptto|| 18 // nivAIvi saparivAro gaMtuM vaMdittu pucchae bhayavaM ! / pApaparatakkarassavi rajjaM kaha nAha! yike dhn||155|| maha jAyaM? // 19 // pabhaNai muNIvi naravara ! putvabhave Asi micchadihi tumaM / pADosio a tuha puNa saDDo mitrajJAtaM rAhussa caMduva // 20 // pADosieNa bahuso bahubahujuttIhiM pannavijto / jAo imovi bhaddaya ! bhAvo uvaluca gA. 102-130 bhughddio|| 21 // jiNavaradhammo bhavo ia bahumANaM vahei so ttto| suppADoso akkhayakosoba sudullaho pAyaM // 22 // pArakehivi dhUvayakapUrakatthUriAivatthUhiM / Asanno annoviha bhAvijai surabhibhAveNaM // 23 // 1 sAmAiaM kuNaMto paidivasaM sAvao aso teNaM / puTTho sAhai eaM vayaM susAhuM va subahuphalaM // 24 // maNavaM|chiatthasAhaNasamatthayaM vanimo kimeassa ? / takkhaNameaM akkhayasukkhaM mukkhapi jaM deha // 25 // yataH-18 | "kiM tiveNa taveNaM kiM ca javeNaM ca kiM caritteNaM / samayAi viNA mukkho nahu huo kahavi nahu hohI // 26 // "18 | ia suNia bhaddao so bhaNei tA hou majjhavi imaMti / pabhaNittu sacittAI muttuM saDava sovi tthio||27||% | tArisamavi sAmaiaM viNimmi teNa ikkasiM ceva / jaM dhammakammajogo thovataro sAisalilaM ca // 28 // stt-18|||155|| | vasaNappasattaM tahimikaM takaraM suravaraM va / so vilasaMtaM daTuM bahuM pasaMsei muddhamaI // 29 // so saDDo saDaguNe / ArAhia acumi sNptto| iaro bhaddayabhAvo mariUNa ihaM tuma jaao||30|| jiNadhamme bahumANo jaM Jain Educatio n al For Private sPersonal use only. jainelibrary.org Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSviM Asi taM tae pattA / inbhakulAisamiddhA vaMchiasiddhIvi savattha // 31 // basaNappasattatakkarapasaMsaNAo tuhaMpi taha jaao| jahiM bahamANo puSviM taM sulahaM hoi bIi bhave // 32 // pAvANa pasaMsAima yahumANo ihavi bahu anntthkro| kiM puNa annaMmi bhave ? to kaha kuvaMtu taM vivuhA ? // 33 // avattaM sAmaiaM muhuttamittaM tu jaM tayA tumae / niajIvahiaM vihiraM susuccArAirahiaMpi // 34 // tappuNNapabhAveNaM teNassavi tujjha erisaM rajaM / jAyaM vahaThANeviha kiMvA punnehiM dussajhaM? // 35 // rajjAiphalaM sAmAiassa avatsayassa khalu vuttaM / saMpainivovi teNaM cia rajaM pAvihI paramaM // 36 // ia Ayannia rAyA daDhapunno pIipUrapaDi-10 punno| annevi maMtimAI sAmAiauJjaA jAyA // 37 // to nivaI suddhamaI sAmAiavayaM sayAvi niameNaM / pAlato bahukAlaM gamei kammaM ca bahuayaraM // 38 // avaradivasaMmi saMjhAsamae sAmAiaM viheUNaM / paDika-18 miUNa ya samma suhajhANaM jhAyae rAyA // 39 // itto a takkaratte ikkassa diassa nivaiNA puSiM / kIDIi81 tittireNa va saMciadavaM hariamAsI // 40 // kohapavanno khinno nicinno tAvaso tao houM / mari jaao| micchaddiTThI so vaMtaro kuro // 41 // so bhamiro bhamaro iva kayasAmai nivaM tahiM dhuuN| ullasiaputvavero SmaTTo duTTo viciMtei // 42 // paJcayasiharAo iva dhammavarAo kahaMci bhaMsittA / niviDaM viDaMbaNAhiM viDaMbiSUNaM haNissamiNaM // 43 // jaha lahai duggaduggaiduhANi dusahANi esa vivihANi / jaM dhammaniamabhaMse bhbi| aNaMtaM khu bhavadukkhaM // 44 // ia ciMtia so uare siraMtare nayaNavayaNakannesuM / avaraMgovaMgesuvi tassa uI For Private Personel Use Only Rajainelibrary.org Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ esesesed maha kalevara ! duHkhamAcAra jIva ! abajhAva imo vaMtaro tae ma jAo | zrAddhapra- rei aipIDaM // 45 // tahavi maNasAvi muNiNo va nippakaMpassa tassa uppannaM / bhANuva bhAsamANaM mahappamANaM27gAthAti0sUtram avahinANaM // 46 // jANei a teNa nivaI taM vaMtaravaivaiaramasesaM / tatto vicittacitto ia aNusAsei yAMsAmAappANaM ||47||re jIva ! pAva pAvaM parasaMtAvaM akAsi jai puciM / to kaha chuTTasi imhi ? tA sammaM sahasu nAyike dhn||156|| dhammakae // 48 // yataH-"saha kalevara ! duHkhamacintayan , khavazatA hi punastava durlabhA / bahutaraM ca sahiSyasi mitrajJAtaM jIva ! he, paravaze na ca tatra guNo'sti te // 49 // " re jIva ! avajjhANaM aNuppamANaMpi kuNasi jai ihi / gA. sAmAiAiAro tA tuha aiduhakaro hohI // 50 // bahupunnehiM sahAo ahava imo vaMtaro tae ptto| jo kammakkhayakaraNA tuha hohI paramapayaheU // 51 // suhajhANameva evaM kuNamANamimaM muNittu nANeNaM / so jAo airuTTho ciTThA duTThANa eseva // 52 // tatto so aibhIsaNarakkhasaruvaM viuviuM gayaNe / uppaiuM uppADai vajasilaM kAlacakkaM va // 53 // jaMpai a mUDha ! muMcasu dhammamimaM annahA tuha silAe / pakkabhaMDaMva muMDaM sahassakhaMDa lahu karissaM // 54 // evaMpi jA na milhai so muhajhANaM dhaNaMva aikiviNo / teNa silA tassa sire tA mukkA nikivttmho!|| 55 // vijjupaDaNAo iva tagghAyAo na kevalaM tassa / muMDaM baMbhaMDaMpi hu sabadisiM phuddaI va tayA // 56 // evaM phuddevi sire samaMtao ajjamaMjarIica / jaso na mao vaMtarasattI khalu kAraNaM tattha // 156 // // 57 // cujaM vajasilAe haNijamANassa tassa suhajhANaM / nahu haNiaM aMseNavi ghAi kukammaM tu'NaMtamavi IS58 // suhaDava avagaNaMto taMpi imo veaNaM khavagaseNiM / pAvia pAvai kevalamavi sAmaiyassa ahaha ! phalaM Join Education For Private Personal Une Only Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A.pra.sU.27 Jain Educa // 59 // to vaMtarovi bhaggo uvasaMto saMdhiUNa tassa siraM / khiSyaM kareha sajjaM kimasajyaM divasattIe ? // 60 // uktaJca paJcamA caturdazazate'STamoddezake - "pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde purisassa sIsaM sapANiNA asiNA chiMdittA kamaMDalumi pakkhivitae !, haMtA pabhU, se kahamiANi pakareha ?, goyamA ! chiMdiA 2 va NaM pavigvavejA miMdiA 2 va NaM pakkhivejA kuTTiA 2 va NaM pakkhivejA cuNNiA 2 va NaM pakkhivejjA tao pacchA khippAmeva paDisaMghAijA no ceva NaM tassa purisassa kiMci AvAhaM vA vAbAhaM vA uppAena "nti // muNivesappa puSTiM tatto uvauttasAsaNamurIe / kayamahimo hemamahApaume nivisei rAyarisI // 31 // to vANamaMtarAisu aivihirapuranaresruvi milittA / namia niviTThesu imo sammaM dhammaM payAsei // 62 // mukkhassa paramabIaM | sAhai sAmAiaM tu savisesaM / aNubhUaphalaM ko vA na parahiatthI visesaha 1 // 63 // vAmei muNiM tatto sa vaMtaro jhatti pattasammatto / loAvi duvihadhammaM sammaM jahasati givrhati // 64 // paradukkhe je ThaviA teNatte | teNa tANa parasukkhaM / mukkhaM diteNa dhuvaM paDiario putraavarAho // 65 // evaM so puhavIe viharitu ciraM haritu annANaM / sannANaM bhavANaM dito patto payaM paramaM // 66 // saGghappahANaM navamassa sAmAi AbhihANassa vayassa evaM / phalaM muNittA dhaNamittapattaM, kuNaMtu tattheva buhA ! payattaM // 67 // // iti sAmAyika dhanamitrakathA || uktaM navamavratamidAnIM dezAvakAzikaM nAma dazamaM zikSAvataM tu dvitIyaM taca pUrva yojanazatAdinA yAva - ational BERCARACALDERA 22020 Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra jIvaM gRhItadigvirativratasya yathA'bhISTakAlaM gRhazayyAsthAnAdeH parato gamananiSedharUpaM sarvavratasaGkepakaraNarUpaM27gAthAti0sUtram | vA syAt muhartAdyavadhi, Arambhaikadeze'vakAzaH 2 avakAza:-avasthAnaM tena nirvRttaM dezAvakAzika, yaduktam- yA dezAva "egamuhattaM divasaM rAI paMcAhameva pakkhaM vaa| vayamiha dhAreha daDhaM jAvaiaM ucchahe kAlaM // 1 // " yogazAstra- kaashik||157|| vRttI vevamuktaM-digavratavizeSa eva dezAvakAzikavatam , iyAMstu vizeSo-digvataM yAvajIvaM saMvatsaraM caturmA- svarUpaM sIparimANaM vA, dezAvakAzikaM tu divasapraharamuhAdiparimANamiti, anena ca vratena sarvatrataniyamAnAM prati4 dinaM saGkepaH kAryaH syAt , ata eva "sacitta 1 dava 2 vigaI 3 vANaha 4 taMbola 5 vattha 6 kusumesu 7 // vANa sayaNa 9 vilevaNa 10 baMbha 11 disi 12 pahANa 13 bhttesuN14||1||" iti gAthoktaniyamAna samprati pratiprAtaH zrAddhA gRhNanti sAyaM ca saGkocayanti pratyAkhyAnaprAnte 'desAvagAsiaM paJcakkhAmI'tyAdinA gurusamakSaM tadvataM ca pratipadyate, uktaJca-"desAvagAsiaM puNa disiparimANassa niccasaMkhevo / ahavA sabava yANaM saMkhevo paidiNaM jo u||1||" khApAdyavasare ca vizeSataHsarvavratasaGkeparUpamidaM granthisahitAdinA svIkA Sryam , uktaM hi dinakRtye-pANivahamusAdattaM mehuNadiNalAbha'NatthadaMDaM ca / aMgIkayaM ca muttuM savaM uvabhogapari bhogaM // 1 // gihamajjhaM muttUNaM disigamaNaM muttu masagajUAI / vayakAehiM na kare na kArae gaMThisahieNaM // 157 // // 2 // " 'diNalAbhatti vidyamAnaH parigraho dinalAbhazca prAtane niyamita idAnIM tamapi niycchaamiityrthH| athAsya paJcAticArAnnindati For Private Personal Use Only jainelibrary.org Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ANavaNe pesavaNe sadde rUve a pugglkkheve| desAvagAsiaMmI bIe sikkhAvae niMde // 28 // 'ANavaNeti gRhAdau dezAvakAzike kRte sati gRhAdevahiH sthitaM kiJcidvastu yadA svayaM prasthitakarmakarAdipArthA-18 dAnAyayati tadAnImAnayanaprayogaH1, gRhAdevahiH khaprayojanAya preSaNAdinA karmakarAdivyApAraNaM preSyaprayogaH 2, gRhAdebahiHsthitasya svakAryakAraNArthaM vratabhaGgabhiyA sAkSAdAhrAtumazakyatayA dambhAduccaiH kAzitAdizabdenAtmAnaM jJApayataH zabdAnupAtaH 3, evaM nijarUpaM darzayato rUpAnupAtaH nizreNyAdau kApyAruhya pararUpANi prekSamANasya vA rUpAnupAtaH 4, gRhAdevahileSTukASThAdikSepaNena khakAryasmAraNe pudgalakSepaH5, dezAvakAzikavataM hi mA bhUdgamanAgamanAdivyApArajanitaH prANyupamarda ityabhiprAyeNa gRhyate, sa tu svayaM kRto'nyena kArita iti na kazcitphale vizeSaH, pratyuta svayaMgamanAdivyApAre IryApathavizuddhayAdiguNAH, karmakarAdeH punaranipuNatvaniHzUkatvAdinAsamityabhAvAdidoSa ityAnayanaprayogAdayo na kalpante, svayaMgamanAdinA vratabhaGgo me mA bhUditi vratasApekSatvenAnAbhogAdinA ca pravRtteraticAratA, nanu sarvavratasaGkepakaraNamapi dezAvakAzikamityuktam , aticArAzca / digavratasaGkepakaraNasyaivoktA na vratAntarasaGkepakAraNasya tataste'pi daryatAm ?, ucyate, prANAtipAtaviramaNAdivratAntasaGkepakaraNeSu vadhabandhAdaya evAticArAH, digavatasaGgrepakaraNe tu kSetrasya saGkSiptatvAdAnayanaprayogAdayaH pRthagapi saMbhavanti, vizeSavyAkhyA pUrvavat, etatphalaM caivam-yathA hi kenacinmAnnikaNa sarvAGgagataM JainEducaticN w.jainelibrary.org For Private Personal Use Only ational Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tisUtram // 158 // viSadharAdiviSaM nijamanaprayogeNa daMze evAnIyate, evaM dhArmikeNApyetadvataprayogeNa bahusAvadyavyApAraH saTi-28gAthApyate, tatsaGkepe ca karmaNAmapi saGkepastatazca krameNa niHzreyasAvAptirityaSTAviMzagAthArthaH // 28 // atrAyaM yAM dezAvanRpakozAdhyakSadhanadasambandhaH-- kAzike cakkapuraMmi puraMmi cakkipuraMmiva samiddhipauraMmi / harikeU keU iva riUNa suviU nivo aasii||1|| loaThi- dhanadajJAtaM iloavayaNijajANaNaTThA sa nttttcriaae| carai pure dhutto iva ThiI hi esA naresANaM // 2 // rattiM kayAi guttaM nihAlae bahumilaMtajaNaghaDaM / cauhadami payaha so nadR divanadaM va // 3 // dhaNasArasidvitaNao dhaNanAmeNaM gunnklaanilo| kalabhova unnayakaro lIlAyaMto tahiM ptto||4|| sAmanno kovi imo iabhiccassa va nivassa so khaMdhe / hattheNa dehabhAraM dAuMpikvai pikvaNayaM // 5 // pikkhaNayaMte pikkhaNakarANa dhaNaeNa dAu ghnnmuciaN| taMbolajuo ranno dinno sovannadINAro // 6 // khaNamittabhArabhADayanimittamavi kiMpi'ho kayanuttaM / |niagovaNAya gahio sa niveNavi maggaNava lhuN||7|| yugmam // dhaNayassa naeNa nivo tuTTho lIlAi taha pahAyaMmi / taM Ahave hasiuM sAhai sanjesu maha khaMdhaM // 8 // dhaNi dhaNaovi tao camakkio saMkio | asamayannU / bhAsai bhUbhArakhame tuha khaMdhe ko Nu maha bhAro ? // 9 // to taM visesatuTTho nivaivisiTTho Thavei putta: // 158 // pae / uciavayaNaM hi ciMtArayaNaM va na kiM ca viarei ? // 10 // annayA samAgayA tattha rayaNavaNiA uvaNIaM ca tehiM ranno rayaNattayaM tiloaNaloaNattayaM va aidipaMtayaM, rannAvi AihArayaNaparikkhAdakkhA tapparikvaTThA, Jain Educa t ional For Private Personel Use Only Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tehivi bahu nihAliUNa sAhiaM-sAmi! imaM mahAteattaNeNa niruvamaM paDhamillaM bIyaM ca rayaNakoDimulaM taiaM puNa appateattaNeNa appamulaM, jaorayaNANa teyaguNeNa gahANamiva pahANaapahANattaNaM, taMmi samayaMmi IsiM hasio dhaNao ranno AsannaniviTTho diTTho aranA puDho nivbaMdheNaM takAraNaM pabhaNei paDivayaNaM-dakhattaNAbhimANA jaNA asesAvi pAyaso nddiaa| dakkhattaNaM hi sammaM jiNiMdadhammaM va aidulahaM // 1 // tatthavi rayaNaparikkhA dullakkhA deva! devayANaMpi / kiM puNa iha maNuANaM sikkhiavinnANaaNuANaM // 2 // tahaviha jaha vinAyaM vinnavaissAmi saamipaaypuro| agaNijjA jAIo jae maNINaM dumANaM v||3|| tesiM vivihA pahAvA rehapahAvannabiMdupamuhehiM tatthavi ittha pasiddhA jAIu imAu nAmehiM // 4 // padmarAga1 puSparAga 2marakata 3 karketana4 vajra 5 vaiDUya 6 sUryakAnta 7 candrakAnta 8 jalakAnta 9 nIla 19 mahAnIla 11 indranIla 12 rAgakara 13vibhavakara 14 jvarahara 15 rogahara 16 zUlahara 17 viSahara 18 zatruhara 19rucikara 20 lohitAkSa 21 masAragalla|22 haMsagarbha 23 vidruma 24 aGka 25 aJjana 26 riSTha 27 muktAphala 28 zrIkAnta 29 zivakAnta 30 zivaGkara|31 priyaGkara 32 bhadraGkara 33 prabhaGkara 34 AbhaGkara 35 candraprabha 36 sAgaraprabha 37 prabhAnAtha 38 azoka 39. |vItazoka 40 aparAjita 41 gaGgodaka 42 kaustubha 43 karkoTa 44 pulaka 45 saugandhika 46 subhaga 47saubhAgyakara 48 dhRtikara 49 puSTikara 50 jyotIrasa 51 zvetaruci 52 guNamAli 53 haMsamAli 54 aMzumAli65 devAnanda 56 kSIrataila 57 sphaTika 58 ahimaNi 59 cintAmaNayaH 60 iti 60 ratnajAtayaH, pAsi Join Educa t ional T ww.jainelibrary.org Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 159 // tinhaM puNa paDhamarayaNaM pisuNapesalavayaNaM va vahera aMto kalusattaNaM uppattisamae majjhaTThiapaMkilajaleNa biiyaM tu gabbhiaM maMDukIpuDhaM va maMDukkIe kahaMci dagamaTTIsaMjoeNa uppattisamae samucchiAe tao aMto asA| rattaNao theveNavi saMghaseNa imANi dunnivi pakkadADimaphalaM va taDitti phuhihiti teNa visesamullaM na kiMpi lahaMti, taiyaM puNa imaM rayaNaM divarayaNaM va aNappapabhAvaM pAsahiaMmi imaMmi na pabhavaMti narassa vaMtararakkhasAi khudduvadavA davA iva vArimajjhaTThiassa na unbhavaMti kevi kuTTaduhjara bhagaMdarAi rogA sogA iva samaggasaMjogANugayassa na dukkhAviMti sutikkhA'vi sappA avi sappasarA sarA iva sannAhasaNAhassa na havaMti khaNaMpi samaragaNaMmi saMmuhA mahAverinivahA gahA iva gahAhivassa tamhA natthi imassa mulaM annaM vA katthavi tulaM, ahavA nANaM paccayasAraMti paccakkhaM ceva avadhArau devo hamassa parikkhaM, deva ! ittheva kalamasAlIe bharAvijjau thAlI | moAvijaMtu sAlibhakkhiNo saGghao pakkhiNo, thAlIsAlIe uvari imaMmi mukke ikkovi kaNo jai pakkhIhiM bhakkhijjai tAva dhuvaM vaMcagassa va maha vayaNaM saccapi bitahaM annaha savannussa va sarvvapi avitahaM, tao dhaNayassa vaddhAvaNatthamiva mahIvaNA ANAviA sAlibhariA thAliA mukkaM ca nAlikeraMva tIse uvari taM mANikkaM milhiA ya bubhukkhiA kIrasAhaliAiA pakkhiA, te puNa taM savaovi sasaMbhramaM paribhamaMti na puNa gahA iva merugiriM parAmusiuMpi sakati, taMmi dUrIkae puNa sadhevi dukkA raMkA iva tabbhakkhaNakae, tao jAyaca makkeNa mahIsakkeNa rayaNavaNiANa muhamaggiabahukoDidINArAha mahAmullamulladANasammANapucayaM gahiMaM taM Jain Educatio ational seeeeeeeeeeeese. 2020 28gAthA yAM dezAvakAzike dhanadajJAtaM // 159 // ww.jainelibrary.org Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rayaNattayaM, parikkhiaMca sakougaM paDhamamaNidugaMpi phoDAviUNa jAva majhe jahA dhaNaeNa bhaNiaM taM taheva savaM, tatto so bhUvitto aivimhiacitto ciMtiuM pavatto-esa erisavisesannU jai bhaMDAriapae Thavijai to nUNaM eeNa dhaNaeNa parikkhia 2 saMgahiehiM ukkiharayaNehiM ceva maha bhaMDAro iMdabhaMDAroba bharijai, navaraM imassa hatthasuddhI dhammiassa cittasuddhIva kahamavi sammaM jANiavA, ahavA parikkhA esAvi viANissaitti ciMtaMto bhUkaMto paMcaMgapasatthanevatthapahirAvaNapurvi savaparikkhagANa aggesarattapae tayA taM ThAvei sabahumANaM |pAvei mahimaM nissamANaM, kameNa maraNAvasANayAe jIvaloassa appaDiArattaAe Auassa uvarae jaNae dhaNaeNa paDivannaM gihanAhattaM gahanAhattaM va raviNA, annaMmi dizUmi dhaNayaparikkhaTThA AITA attanarA narAhiveNa, tao tehiM aMtojaDiakoDiamullamahallamaNigaNaM kaNagakaMkaNaM ikaM mukkaMdhaNayagihAsannapahaMmi nahaMmi va ravimaMDalaM jhalahalaMtakaMtimaMDalaM, sayaM ThiA katthavi kuDDAiaMtare te guttavittIe, io a tattha samAgao dhaNao niyapurisasahio, taM nihAliUNa vimhio vAharei-ahaha keNavi pADiaM ittha imaM hahA mahAhANI kassavi saMpannA iccAi bhaNaMto taM parassa atthaM paccakkhamaNatthaM va mannaMto pAsahianiapurisehiM vivihauttijuttivinnAsehiM bahupilliovi sAhuca sabahA akkhohio paloaNatthamavi aNiTTapattharakhaMDaM va hatthe agiNihattA gao sagiha, jao-"to paDhiaM to guNiaM to muNiaM to ya ceio appaa| AvaDiapilliAmaMtiovi jaina kuNai akajaM // 1 // " taM tassa sarUvaM ranno vinnaviaM tehiM jahaDiaM, tao aiacchariamaNeNa bhUdhaNeNa pahAe Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only V w .jainelibrary.org Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 160 // Jain Educatio | sabahumANaM dhaNayasAhavittA sammaM saruvaM ca paravittA pucchi - mo sacameva yuccasu kiM nu tae taM kaMkaNaM na gahiaM ?, vaNiNo kAgiNigaNaNAniuNA ikkAi kAgaNIevi / lohakkho heahiyA kuNati vIsatthadohamavi | // 1 // iha ittiamittaMbhivi vittaMmi tumaM tu khohio na kahUM? / kiM tuha paraghaNagahaNe niamo saMkA va | maha jAyA ? // 2 // tenavi bhaNiaM sAmI ! niamo maha kovi nanaghaNagahaNe ? | tuha saMkAvi na kAvi hu | paDiaggahaNe hi ko doso ? // 3 // kiM tu paravittagrahaNaM aNao aNao a daviNakhayajaNao / ko vA dunnayakArI supurisasaddaM samIhate ? // 4 // tamhA kayAvi na kayaM imami jammaMmi jaM mae pudhiM / taM paradaviNAdANaM pAvadvANaM karUM kuche ? // 5 // tao rannA ciMtiaM - aho uttamapagaittaNamimassa - daDha niyamanibaddhAvi hu padhAvirA | kevi kuppahaMmi sathA / niamaM viNAvi ege saMjamiA niayapagaIe // 1 // vAyasasANakharAI nivAriAvi hu havaMti amuiraI / haMsapharisIhapamuhA na kayAvi pazuliAva puNo // 2 // tao uvaladdhavisuddhatapparikkhaNeNa | bhUSaNeNa saMjAyaegaMta vissAso eso niabhaMDAri apae rajapaeva apucapacaputriM ThAvio bhaNio a sabahumANaMbho ! bharehi maha bhaMDAraM kaNehiM koTTAgAraM va aputra 2 tararayaNehiM, giNhijramANamANikkANaM dasamaM 2 mANikkaM tumae gahiavaM apurvapi sarvati, vihio a tassa pasAo, aho ! nayamaggassa saMgassava nisaggamuharasasaggassa aNaggalaM kiMpi ipi phalaM, tao teNa parikkhia 2 kameNa saMgahiANi ranno sirihare rayaNAyare iva aNegANi apuvarayaNANi, sovi dasaMsamaNimittasaMga heNa jAo kameNa bhaNikoDIsaro, yataH - "jAyate jaladavRndavRSTibhiH, 28gAthA yA dezAva kAzike dhanadajJAtaM // 160 // Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ see zAkhinAM saphalatA zanaiH 2 // tuSyatAM kSitibhRtAM tu dRSTibhiH, tatkSaNAdapi nRNAM phlodyH||1||" annayA pucapunnavasao gao so sugurusagAse, bhaNio a tehiM asaMbandhavandhavehiM kivAmahannavehi-bho bhadda! bhaddakAmeNa amuddaruddaciMtAsamudapaDieNavidhammo kAyabo, yataH-"vyAkulenApi manasAdharmaH kaaryo'ntraa'ntraa| meDhIvaDo'pi hi bhrAmyan , ghAsagrAsaM karoti gauH // 1 // yugapatsamupetAnAM kAryANAM yadatipAti tatkAryam / atipAte| Svapi phaladaM phaladeSvapi dharmasaMyuktam // 2 // " evamuvaiTTho savittharaM sugurUhi sammattarammo sAvayadhammo, uvaviTTho a tassa cittaMmi bhAvaNaraseNa jaDio kaMcaNamiva maNI, tao jahAsatti sammattAi paDivajittA teNa | paDivannaM evaM-savattha sabakAlevi, savesiM sukaraM imaM / desAvagAsiavayaM, gahiyatvaM mae sayA // 1 // sakajarajjakajehiM, AulANaM ahonisaM / amhArisANa uciaM vayaM desvgaasiaN||2|| aho jirNidadhammassa, paho kovi suhAvaho / amhArisAvi vacaMti, nicadhammi jahAsuhaM // 3 // evaM bhAviahiao gao so gihaM niayaM, gahei ahonisaM desAvagAsiaM vayaM, annayA ranno uciakiccAi kicA jAmiNibIajAme pavanno so niavAsabhavaNaM, paDivanno ataM vayaM raviudayaM jAva niabhavaNAo niggamaNavajaNarUvaM, itto a asAra-12 yAe sarIrassa rogabahulayAe sarIrassa vicittayAe sarIrassa vicittayAe kammarasa jAyA akamhA ceva mahIsassa sIsaveyaNA, ceyaNAvi jIse tivvattaNeNa nahaba jAyA, tIe iMdAsaNIeva tivAe chijaiva bhijaiba jalaiva dalainca phuiva tuiva tassa sIsaM, tao rAiNA ANAvi niakosAo tatveyaNAharaM rayaNavaraM bhaMDA Jain Educa t ional For Private Personal Use Only ITANI Iww.jainelibrary.org Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-1 riapAsAo, tao ranno jaNA takkhaNA gayA dhaNayAkAraNatthaM, jaNAviaM dhaNayassa savaM sarUvaM nivassa, gAthAti.sUtram |parUvio teNavi tesiM gahianiyavayaabhiggaho, tao tehiM bahu 2ppayArehiM pannavio jAva vaMtaruva gahi- yA dezAva yadehAo na nissarei so kahavi niagihAo tAva tehiM ruDehiM duTTehiM pisuNatva tahA nivapurao kiMpi jaMpiyakAzike // 16 // jahA jamava jAo aitivvarosAveso nareso, AiTuM ca teNa tesiM-remajjha pANaMtasaMkaDevi uvehAkaraM (coriyAkara) dhanadajJAtaM va taM baMdhiUNa ANeha lahuM jeNaM daMsemi ANAbhaMgaphalaM subahuM, tao te bubhukkhiaba nimaMtiA mittA iva AmaMtiA johA iva ucchAhiA bhavA iva paDibohiA gahagahiA AgayA jAva taM baMdhiuM taggihAsanna tAva jaM jAyaM taM suNeha-io a jIaloassa, aNatthabahulattao / vicittayAi divAi, gaIevi visesao // 1 // tattha saMtatthanissesamaNussovi sudussaho / bajaghAyava bajaggI, akamhA ceva uhio // 2 // sahAo tassa saMjAo, mahAvAovi sbo| takAlaM kunariMdassa, kumaMtivva sutivo||3|| dussa duTTamittou, visidRssa visitttto| sarisehiM sudarevi, racaMti sarisA dhuvaM // 4 // jalaMto jalaNo sababhakkhaNo rakkhasoca to| niraMkuso na keNAvi, sakio viNivAri ||5||vjggimujaa loA, vijjhati jahA jhaa| tahA tahA sa vaDDei, kAvi hA vivriiayaa?||6||loaa soAurA tatto, bhavaNANi dhaNANi a / kuMDabANivi ujjhittA, // 16 // jhatti naTThA diso disiM // 7 // teNaggiNA nivajaNA, takkhaNAu ghaNA iva / pavaNAo palANA u, muhAbhUa-18 maNorahA // 8 // vimhAriasiropIDo, nivApIDovi gehao / niggao aggibhIIe, maraNaM hi mahAbhayaM // 1 // Kuw.jainelibrary.org in For Private Personal Use Only due Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tattha tatveaNA tassa, nahA sIava tkkhnnaa| bhIava tIi aggIe, aho vAhivicittayA // 10 // teNaggiNA aNegANi, maMdirANi gurUNivi / takkhaNA taNagihANIva, chArIbhUANi svo||11|| evaM dahaMte dahaNe, savasaMhArakAraNe / avainne jugaMteva, acAsannevi Agae // 12 // sayaNehiM jaNehiMpi, pilliovi bahuM 2 / vayabhaMgabhayA neva, niggao dhaNao gihA // 13 // yugmam // kiM tu jaM hoi taM hou, sayaM aMgIkayaM vayaM / kahaM bhaMjemi | jANato, daDhattaM dhammajIviaM? // 13 // iya ciMtittu sAgAraM, paJcakkhAittu uttmo| Thio tattheva sAhuva, sAhusAhasamerisaM // 14 // tassa taddhammamAhappamaNappamiva daMsiuM / gihaM payakkhiNIkAuM, vajaggI aggao gao // 15 // vajaggI saMmuhaggIe, vijjhAi ahavA sayaM / visassa vajjittu visaM, pAyaso natthi osahaM // 16 // ajANaNAe tajattI, na kayA tammi keNavi / tatto so parisaMto va, uvasaMto sayaM kamA // 17 // khArasAra-18 jalApunne, daDhabhUbhAgasAgare / dIvaM va dIsae divaM, bhavaNaM dhaNayassa'ho! // 18 // daDDevi savao pAse, AvAse dhaNa yassa'ho / dhUmamittaMpi no laggaM, paMkaM va gaNayaMgaNe // 19 // gayaM gehaM ThiaMdehaM, ia rAyA payA tayA |ssoaa IS| sappamoA ya, pattA nianie pae ||20||dhnnyss sarUvaM taM, viANittu jaNuttayaM / uvasaMtapuvakovo, bhUvo aicamakkio // 21 // jAe pahAe rAeNaM, AhavittA tao imo| pucchio vaccha ! duppicche, kiM tthiosi| palIvaNe ? // 22 // teNAvi taMmi sabaMmi, sarUvaMmi parUvie / taM nareso pasaMsei, saMsei niaciNtiaN||23|| aNappadhammamAhappapikkhaNeNa ya takkhaNe / rAyA payA ya saMjAyA, sammaM dhammami sAyarA // 24 // desAvagAsiavayaM, Jain Educati emational For Private & Personel Use Only | Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAsayayaM dhaNayaM va to| save vihI giNhaMti, aho dhammegachattayA // 25 // dhaNao dhaNadANeNa, sammANeNa yA poSadhatiHsUtram savao / thirIkarei dhammaMmi, sarva sAhammi jaNaM // 26 // kiccA maNIhiM gANaM, uvagAraM vayaM imaM // A- svarUpam rAhiMto sahassAraM, patto tatto sipi so // 27 // dhaNayakahANayame nisuNia tassANusArao suaNA ! // 162 // desAvagAsiavayaM aNavarayaM dharaha dubhvhiaN||28|| // iti dazamavrate dhanadakathA // / uktaM dazamavrataM, sAmprataM pauSadhopavAsAkhyamekAdazaM zikSAvrataM tu tRtIyaM, tatra poSaM-puSTiM prastAvAddharmasya , dhatte iti poSadhaH-avazyamaSTamyAdiparvadinAnuSTheyo vratavizeSastenopavasanaM-avasthAnaM poSadhopavAsaH, athavA pauSadhaM-parvadinamaSTamyAdi tatropavAsa:-abhaktArthaH pauSadhopavAsaH, iyaM ca vyutpattireva pravRttistvasya zabdasyA-18 hArazarIrasatkArAbrahmacaryavyApAraparivarjaneSu, samavAyAGgavRttau zrIabhayadevamUribhirevameva vyAkhyAtatvAt, pauSadhazcAhAra 1 zarIrasatkAra 2 brahmacarya 3 avyApAra 4 bhedAccaturdA, punarekaiko dvedhA-dezasarvabhedAt, eva-12 maSTau bhaGgAH, tatraikAzananirvikRtyAdikaraNaM dezata AhArapoSadhaH 1 sarvatastvahorAtraM yAvaccaturvidhAhAravarjanarUpaH 2, evaM zarIrasatkArapauSadhAdayo'pi dezataH sarvatazca vAcyAH, yadA dezataH pauSadhaM karoti tadA sAmAyika // 16 // karoti vA na vA, yadA tu sarvataH karoti tadA sAmAyika niyamAtkaroti, akaraNe tu tatphalena vazyate, sarvataH poSadhaM caityagRhe vA sAdhumUle vA gRhe vA pauSadhazAlAyAM vonmuktamaNisuvarNaH pratipadya paThati pustakaM | reseneeroesedececedeiece For Private Personal Use Only Edua Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcayati dharmadhyAnaM dhyAyati yathaitAn sAdhuguNAnahaM mandabhAgyo na samartho dhArayitumiti, AvazyakacUrNizrAvakaprajJaptivRttyAdAvapi sarvametaduktaM, iha ca sAvadyavarjanarUpasya sAmAyikArthasya pauSadhenaiva gatasve'pi pauSadhasAmAyikalakSaNavratadvayArAdhanAbhiprAyAdinA phalavizeSo'bhyUhyaH, eteSAM cAhArAdipadAnAM caturNA deza|sarvavizeSitAnAmekadvyAdisaMyogajA azItibhaGgA bhavanti, tathAhi-ekakasaMyogAH prAguktA evASTau, dvika| saMyogAH SaT, ekaikasmiMzca dvikasaMyoge de de 1 de sa 2 sa de 3 sa sa 4 evaM catvAro bhaGgA bhavanti, sarve catu-16 vizatiH, trikayoge dezasarvApekSayA de de de 1 de de sa 2 de sa de 3 de sa sa 4 sa de de 5 sa de sa 6 sa sa de 7 sa sa sa 8 evamaSTau aSTau bhavanti, sarve dvAtriMzat, catuSkayoga ekastatra dezasarvApekSayA SoDaza bhaGgAH -de de de de 1 de de de sa 2 de de sa de 3 de de sa sa 4 de sa de de 5 de sa de sa 6 de sa sa de 7 de sa sa sa 8 sa de de de 9 sa de de sa 10 sa de sa de 11 sa de sa sa 12 sa sa de de 13 sa sa de sa 14 / / sa sa sa de 15 sa sa sa sa 16, evaM sarveSAM mIlane'zItirbhaGgAH syA, eteSAM madhye pUrvAcAryaparamparayA | sAmAcArIvizeSeNAhArapauSadha eva dezasarvabhedAdvidhA'pi samprati kriyate, niravadyAhArasya sAmAyikena sahAvirodhadarzanAt, sarvasAmAyikavatA sAdhunopadhAnatapovAhizrAvakeNApyAhArasya grahaNAt, zeSAstrayaH pauSadhAH sarvata evoccAryante, dezatastaiH prAyaH sAmAyikasya virodhAt, yataH sAmAyike "sAvajaM jogaM paca-| kkhAmI" tyuccAryate, zarIrasatkArAditraye tu prAyaH sAvadyo yogaH syAdeva, nanu niravadyadehasatkAravyApArayoH bhA.pra.sU.28 Educatioit ational For Private Personal Use Only Jainelibrary.org Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 16 // kasmAddoSaH ?, ucyate, vibhUSAlobhAdinimittatvena sAmAyika tayorapi niSiddhatvAt , AhArasya tvanyathA 1/29gAthAzaktyabhAve dharmAnuSThAna nirvAhArthaM sAdhuvadupAsakasyApyanumatatvAt, uktaM cAvazyakacUNau pauSadhavratAdhikAre-"taM yAM poSadhAsattio karijA tavo a jo vannio samaNadhamme / desAvagAsieNaM jutto sAmAieNaM vA // 1 // " nizIthabhA- ticArAH Sye'pyuktaM pauSadhinamAzritya-"uddikaDaMpi so bhuMje" iti, nizIthacUrNau ca "jaM uddiTTakaDaM taM kaDasAmaio'vi kA bhuMjai"tti, idaM ca pauSadhasahitasAmAyikApekSayaiva saMbhAvyate, tadrahite sAmAyike muhUrtamAnatvena pUrvAcAryaparamparAdinA AhAragrahaNasyAkriyamANatvAt , zrAvakapratikramaNasUtracUrNAvapyuktam-"jadi desao AhAraposahi o to bhattapANassa gurusakkhi pArAvittA AvassiaMkarittA iriAsamiIe gaMtuM gharaM IriAvahi paDikamai, AgamaNAloaNaM karei, ceie vaMdei, tao saMDAsayaM pamajjittA pAuMchaNe nisIai, bhAyaNaM pamajjai, jahocie a bhoaNe parivesie paMcamaMgalamuccArei, sarei paJcakkhANaM, tao vayaNaM pamajjittA-asarasaraM acabacavaM aduamavilaMbiaM aparisADi / maNavayaNakAyagutto bhuMjai sAhuvva uvautto // 1 // jAyAmAyAe bhuccA phAsuajaleNa muhasuddhiM kAuM navakArasaraNeNa uTThAi deve vaMdai vaMdaNayaM dAuM saMvaraNaM kAuM puNovi poshsaalaae| gaMtuM sajjhAyaMto ciTTha"tti / ato dezapoSadhe sAmAyikasadbhAve yathoktavidhinA bhojanamAgamAnumatameva dRzyate, // 16 // poSadhagrahaNavidhistu poSadhaprakaraNAdevaseyaH / athAsyAticArAnnindatisaMthAruccAravihI pamAya taha ceva bhoiNAbhoe / posahavihivivarIe taie sikkhAvae niMde // 29 // Jain Education a l For Private Personal Use Only M ainelibrary.org Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'saMthAruccAre'ti, saMstAro-darbhatRNakambalIvastrAdiH upalakSaNatvAt zayyApIThaphalakAdi ca 'uccAra'tti uccAraprazravaNabhUmayo-dvAdaza viNmUtrasthaNDilAni, tatrAsahiSNoH poSadhAgArasyAntaH SaT sahiSNozca bahiH SaT jaghanyato'pyekaikahastamAnAni adhastvaGgulacatuSkamAnAni teSAmupalakSaNatvAnniSThayUtazleSmaprakhedAdisthaNDilAnAM ca vidhiH-samyakpratyupekSaNapramArjanAdirUpastatra pramAdaH, ayamartha:-saMstArakazayyAdau cakSuSA'pratyupekSite / duSpratyupekSite copavezanAdi kurvataH prathamo'tIcAraH 1, evaM rajoharaNAdinA'pramArjite duSpramArjite vA dvitIyaH 2, evamuccAraprazravaNabhUmInAmapi dvAvatIcArau vAcyau, ata uktaM 'taha ceva'tti tathA caiva bhavatyanAbhogoanupayuktatAyAM satyAmityaticAracatuSTayaM 4, tathA 'pauSadhavidhivaiparItyaM' poSadhasya caturvidhasyApi yathApratipannasya vidhiH-samyakapAlanaM tasya vaiparItyaM-anyathAkaraNamasamyakpAlanamityarthaH yathA''hArAdipoSadhe kRte sati kSuttApAdyArttatayA poSadhe pUrNe khArthamAhArapAkadehasatkArAdi itthamitthaM kArayiSye ityAdi dhyAyatIti paJcamo'tIcAraH, yatsUtram-"appaDilehiaduppaDilehiasijjAsaMthArae 1 appamajiaduppamajiasijjAsaMthArae 2 appaDilehiaduppaDilehiauccArapAsavaNabhUmI 3 appamajiaduppamajiauccArapAsavaNabhUmI 4 posahovavAsassa samma aNaNupAlaNayA5" "bhoaNAbhoe"tti pAThAntaraM vAtatra bhojane-AhAre upalakSaNatvAddehasatkArAdau cAbhoga:upayogo bhojanAbhogaH, kadA poSadhaM pUrNa bhaviSyati yenAhaM khecchayA bhojanAdi kariSye ityAdi dhyAyata: paJcamo'ticAraH 5, eSu paJcaskhaticAreSu poSadhavidheparIye sati, zeSa prAgvat, poSadhavrate ca zaktau satyAM Jain Educac ional For Private Personal Use Only NTww.jainelibrary.org Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-nirjala evopavAso vidheyaH, tadazaktI sajalopavAsAcAmAmlAdyapi kRtvA parvasu pauSadhavataM svIkAryameva, zAyA ti0sUtram prAyaH sarvasAvadyavyApAravajanena bahuphalatvAt , yata:-"sAmAiaposahasaMThiassa jIvassa jAi jo kAlo yAhitI so saphalo boddhabo seso saMsAraphalaheU // 1 // " parvatvaM ca dvitIyApaJcamyAderapi, yataH-"bIA paMcamiaTTamiSTER // 164 // | egArasi cauddasI paNa tihiio| eAu suatihIo goamagaNahAriNA bhnniaa|| 1 // bIA duvihe dhamme parvatvaM |paMcami nANe a aTThamI kamme / egArasi aMgANaM cauddasI cauddapuvANaM // 2 // " bhagavadvaco'pyevaM zrUyate-"bhayavaM bIapamuhAsu paMcasu tihIsu vihiaM dhammANuTThANaM kiMphalaM hoi ?, goamA! bahuphalaM hoi, jamhA eAsu tihIsu pAeNaM jIvo parabhavAuaM samajiNai tamhA tavovihANAi dhammANuTThANaM kAyajamhA suhAuaM samajiNaI"tti, paJcamyAzca parvatvaM mahAnizIthe'pyuktaM-"saMte balaviriyapurisakAraparakkame ahamicauddasInANapaMcamIpajjosavaNAcAummAsiesu cautthaTThamachaThe na karijA pacchitta"miti, nizIthacUrNAvapi-"punnimAe paMcamIe dasamIe evamAdiema pavesu pajjosaveavaMna apavvesu"tti, ekonaviMzapaJcAzakavRttyAdiSvapyanekagrantheSu | paJcamI bhaNitA'sti, nanvevaM sati triparvI catuSparvI paJcaparvI SaTparvI vA tapaHzIlAdinA''rAdhanIyA?, ucyate khazaktyapekSaM sarvA dve ekAM vA tAmArAdhayatAM na kazciddoSaH, nanu 'cAuddasamuddiTTapuSiNamAsiNIsu paDipuNNaM // 164 // |posahaM aNupAlemANA' ityuktaM sUtrakRdaGgAdau zrAvakavarNake, tadvyAkhyA caivaM-caturdazyaSTamyau pratIte uddiSTAsu-18 mahAkalyANakasambandhitayA puNyatithitvena prakhyAtAsu paurNamAsISu tisRSu caturmAsakasambandhinISvityarthaH, Jain EducatioriAllional For Private Personal use only Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavatIvRttau tu uddiSTA-amAvAsyA ityuktaM tato'STamyAdiparvasveva poSadhaH kAryo na zeSadivaseSviti, maivaM, nAya-12] mekAntaH, subAhvAdibhirdazabhiH zrAvakaiH parvAnyadine'pi pauSadhasya kRtatvAt , taduktaM vipAkazrutAGgadvitIyazrutaskandhe prathamAdhyayane-"tae NaM se subAhukumAre annayA kayAi cAuddasaTThamuddiTTapuNNimAsiNIsu jAva posahasAlAe posahie aTThamabhattie posahaM paDijAgaramANe viharaI"tti,evaM cASTamakaraNAdinatrayaM saMlagnapoSadhagrahaNAtparvAnyadine'pi poSadho'numata eva, kizca-yadi parvAnyadine poSadhakaraNamavidhireva syAt tadA'bhayakumArazrIvijayanRpAdInAMtattatkAryotpattau dinatrayasaptakAdipoSadhopavAsaiH kathaM nAmeSTasiddhirbabhUva?, avidhikaraNe hi pratyutApAya eva saMbhAvyeta yathA'kAle svAdhyAyakaraNe, na ca teSAmiSTasiddhibhavanaM sandigdhamiti vAcyaM, jJAtAdharmakathAGgavasudevahiNDiprabhRtyAgame sAkSAduktatvAt ,api ca-"sabesu kAlapavesu pasattho jiNamae tahA (vo) jogo| aTThamicauddasIsuM niyameNa havija poshio||1||"ityaadyaavshykcuuaadau parvasu niyamena poSadhAbhidhAnAt zeSadivaseSu aniyamena pauSadhagrahaNamAyAti na tu tanniSedhaH, na ca kApi Agame tanniSedhaH zrUyate, nanu "pauSadhopavAsAtithisaMvibhAgau tu pratiniyatadivasAnuSTheyau na pratidivasAcaraNIyau" itizrIharibhadrasUrikatAvazyakabRhadattizrAvakaprajJaptivRttyAdau sAkSAdukta eva taniSedha iti cet aho granthakArAbhiprAyajJatA bhavataH, nahIdaM vacanaM parvAnyadineSu poSadhaniSedhaparaM, kintu parvasu poSadhakaraNaniyamaparaM, yathA AvazyakavRttyAdau zrAddhapazcamapratimAdhikAre 'divaiva brahmacArI | na turAtrau' iti vacanaM divase brahmacaryaniyamArtha na tu rAtrau brahmaniSedhArtha, anyathA paJcamapratimArAdhakazrAddhena | Jain Educa t ional Paw.jainelibrary.org Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 165 // Jain Education rAtrAvabrahmacAriNaiva bhAvyamiti pApopadeza eva dattaH syAt, rAtrau brahmapAlane pratimA'ticArazca prasajyeta, kiM ca etadvacanabalAd yadi pratiniyatadivaseSveva pauSadhaH kArya iti niyamayiSyate tadA'tithisaMvibhAge'pi tathAniyamaprasaGgaH, tulyayogakSematvAt, tathA ca pauSadhopavAsapAraNaM vinA'tithisaMvibhAgo'pi na kArya eva avidhiprasakteH, tasmAtpavanyadineSvapi poSadhagrahaNe na kazcidavidhiH, kintu sAvayavarjanAdinA vizeSalAbha eveti pratipattavyam / etadrataphalamevamuktam- "kaMcaNamaNisovANaM thaMbhasahassUsiaM suvannatalaM / jo kArija jiNaharaM taovi tavasaMjamo ahio ||1||" ekasmin muhUrttamAtre " bANavaI koDIo" iti gAthayA prAgukta sAmAthi kalA bhastriMzanmuhUrttamAne'horAtra pauSadhe triMzadguNo bAdaravRttyA syAt sa cAyaM " sayahattari sattasayA 777 satahattarasahasa 77 lakkha 77 koDIo 77 / sagavIsaM koDIsayA 27 nava bhAgA satta 7 paliassa // 1 // " aGkato yathA - 27777777777 / / etAvatpalyAyurbandha ekasmin poSadhe, sUkSmavRttyA tvadhikataro'pi pramAdAspoSadhAgrahaNe'horAtrasyApi tattadvyApAraiH pApamayatvasambhave narake etAvatpatlyAyurbandhAdiphalaM vaktavyaM, cakrivAsudevAdInAM tattadevavazIkArAyaihikamapi poSadhaphalaM pratItamevetye konatriMzagAdhArthaH // 29 // poSadhArAdhanavirAdhanayoribhyaputradvayajJAtaM yathA lakSmInivAsanagare nagarekhAnukRtikRt kanakadurge / sArthakanirarthakAkhyaH kSitipatiraparAjitaH prathitaH // 1 // mAnyastasya ca rAjJaH prAjJaH prajJAkaraH puraH zreSThI / prajJAvatI satISu prathamA prathitA priyatamA'sya // 2 // tana 29 gAthAyAM parvAnya dineSvapi poSadhaH // 165 // ainelibrary.org Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAstayorbabhUvuH sapta paraM nirguNA guNA iva te / kharacaraNareNukaNavaddhanahAnikRtazca saGgakRtAm // 3 // yataH"ajArajaH khararajastathA sNmaarjniirjH| dIpamaJcakayozchAyA, lakSmI hanti purAkRtAm // 4 // " audarikA raGkA iva niHzaGkA nyakSabhakSaNe'pyanizam / sarvatra ca niHzUkA mUkAzca satAM guNagrahaNe // 5 // duHkharadurbhaga-1 durmatidurgatidurdazadurAzayAgraNyaH / te sapta nArakA iva mitho'nukalamakalahAyiSata // 6 // yugmam // taiH kheditasya tasyAniSTatamaH zreSThino'STamaH zazivat / tanujo'jani janitAkasmikaprakAzo nizIthe'pi // 7 // yAvajanakajananyAdayo viSIdanti vismayante ca / tAvaduvAca vacasvIvocairapi jAtamAtro'sau // 8 // khedaH pramadapade va: ko'yaM nanu tAta ! tnytaamtnuH| majanmAdimahaH zrAga nahi sutaratnAni sulabhAni // 9 // zrutveti pitA'dhyAsId bhUtaH preto'thavA'yamavatIrNaH / nanu sUnuryenAyaM jalpati jalpAkavadanalpam // 10 // putratve'pyasya | janumaho'stu kA sAmprataM kutazca yataH / udvejito'smyamitrairiva putraiH svaM ca nirgamitam // 11 // iti tarkaparaM pitaraM zizurUce tAta ! mA sma zakiSTAH / bhAgyaiH kaizcid bhavataH kule'smi kalpadruravatIrNaH // 12 // nagarAhahirudyAne devakuladvAri satvaraM gatvA / dazakoTidhananidhAnaM gRhANa nigRhANa ca dhanArttim // 13 // majanmamahAdInyapi mahattamAnyeva vitanu kRtyAni / tena dhanenAnyAnyapyagaNyapuNyAnyapi vitnyaaH||14|| iti | tadrAitivismitamuditaH zreSThI tadaiva tatsthAnam / gatvA'khAnayadApryAvattAvannidhiniragAt // 15 // taM tAdRzaM tadAnImeva samAnItavAMzca nijasadma / mUrta sukRtamivAsI dhanadharmAptau hi kazcirayet ? // 16 // janmamahaM suma-19 Jain Educat i onal For Private & Personel Use Only w.jainelibrary.org Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 166 // hattamamakRta kRtajJaH sutasya tasya sa ca / devakumAraH sphuTamayamiti devakumAra nAma punaH // 17 // Ajanma-18 29gAthAto'pi paTuvAka paTudhIrvidhure'pi dhIradhaureyaH |lokottrruupaadikgunnaiH samaM sa kramAdvavRdhe // 18 // sarvatrApi- yA popadhe zunAnAmiva pizunAnAmavAptitaH kazcit / atha kathamapi nidhilAbhaM vuddhA'bhidadhe ghraadhipteH||19|| lubdha- ibhyadvayakruddhanarezAdezAdAgacchato'tha dhAgni bhaTAn / buddhA yAvat zreSThi pramukhAH pracakampire procaiH // 20 // tAvadabhA-1 jJAtaM |SiSTa zizu ! bho ! mA bheSTa kaSTahRdvo'ham / mayi rakSaketra rakSApatirapi nopadrave dkssH|| 21 // dhanagamanA-19 rekAmapi kAmapi mA kASTaM dhASyamAzrayata / yo nanu dhanasya dAtA sa eva saMrakSitA'pi khalu // 22 // jalpannevaM vAlaH pAlanakAdutthitaH sthitazca drAga / gatvA gehadvAre sahasrayodhIva yodhvrH|| 23 // itazcAgatA asurA iva sudurdharA dharAdhipanarAH, yAvacca pravizanti tasyAvAsAntastAvattenArddhamAsyenApi bAlena vyAleneva vikarAlena18 tathA hakkitA hatAzcotkaTyapeTAbhizcapeTAbhiryathA vamanti sma mukhena raktaSThIvisaMnipAtavyathitA iva rudhiraM bhramanti sma ca cakranamitA iva nirantaraM patanti sma madyadhUrNitA iva kSoNipIThe bhavanti sma mUrcchitA iva ca sarve, tatastavyatikaramAkarNya jAyate sma mahIyAn mahIpateH kopaH, kriyate sma ca tena saGgrAmasAmagyATopaH atrAntare manivareNa narezvaraH paramAptaprajJApanayA vijJApayAmahe-deva ! satAM nivAritA keyamavimRzyakAritA // 166 // | ko'yaM niSphalArambhaH saMrambhaH ? nanu yatra jAtamAtrabAlo'pyevaM pragalbhate tatra kiM nAma sAmarthyamavakAzaM labhate khAmin ! asaMbhAvyamavaktavyamidaM mahAgahanapadaM kiJcit, tataH saMrambhaM parityajya pratIkSyapAdAH pratIkSadhvaM Jan Education For Private Personale Only 1ONw.jainelibrary.org Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSaNamekaM yAvad gatvA gaveSayAmi samyak kharUpaM savivekaM yataH - " aparikkhia kayakajjaM siddhaMpi na sajjaNA pasaMsaMti / suparikkhiaM puNo vihaDiaMpi na jaNeha vayaNijjaM // 1 // " tato rAjJA'nujJAtaH samAyAtaH zreSThisaughaM sa dhIsakhaH, nRpabhaTAMzca tathApatitAn prekSya viziSya viSaNNaH zaGkAkulatayA zreSThizreSThipriyApriyAlApAdipUrvaM | saudhamadhyamadhyAsya zizupArzve niSaNNaH, AlApitavAMcaivaM sapraNayAlApena pAlanakAntarmaNikandukollAlakaM taM bAlakam - ayi ! ko'yaM kumArendra ! narendra ! nareSu durnirodhastava krodhaH ko'yaM kezarIndrasyeva tavAcintyazaktegamAyumAtreSveteSu vikramaH ?, yataH -"siMhaM karoti vikramamalikulajhaGkArabhUSite kariNi / na punarnakhamukhavi likhi tabhUtalakuharasthite nakule // 1 // tataH prasadya sadya eva vimuJcaitAn raGkAniva varAkAn, praNAmAntA hi mahatAM kudhaH, iyataiva jAyate sma sarveSAM camatkAraH, yujyate'tha sarvathA'pi kopApahAraH ityUcivAMsaM sacivaM kiJci| dvihasya prazasyagirA zizurAha mahAmate / na hyasmAkameteSveSa vizeSataH saMrambhaH kintu mantuvidhAyinaM vasudhAtAyinaM prati, vayaM hi tadAgamanamArgameva vilokayantaH smaH kimiti samiti nirmitAdRtiH kSmApatiradyApi cirayati kasmAdvA nivAryate bhavatA'pyamuSmAtsaGgrAmakautukAt ? yAhi 2 drutaM nRpaterupAntaM tvaraya 2 ca tadabhimatakRtyakRte ata ityarbhakokticamatkRtaH kRtI kRtavAn vakrAntaracAriNIM manohAriNIM vANIM - mahAnubhAva ! bhrAnto'yaM bhUkAnto yadbhavadvittamapi satIcittamiva sudugrahaM jighRkSate, samprati ca jJAtakharUpA DimbharUpA api tatrabhavanto bhavanto bhUpatinA'pItyanugRhyA eva khagRhyA iva vayamiti, zAvo'pyuvAca - sacivendra ! subhASitaM Jain Educatmational Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ti0sUtram zrAddhama- bhavatA, navaraM naranAyakaH kizcicamatkRtidarzanaM vinA na mAM bahumantA, yadadyApi bhavAniva nAgamadasmadve- 29gAthA imAsmAkamanunayAya, yadi ca lobhAkAntena bhUkAntenAsmAbhirapi sArddhamiyatkRtaM tadA kiJcidvayamapi pratici- yAM poSadhe kIrSAmaH, yata:-"pAdAhataM yadutthAya, mUrdhAnamadhirohati / svasthAdevApamAne'pi, dehinastadvaraM rajaH // 1 // vipa-10 ibhydvy||167|| do'bhibhavantyavikrama, rhytyaapdupetmaaytiH| niyatA laghutA nirAyateragarIyAn na padaM nRpazriyaH // 2 // " jJAtaM tadaho mahotsAha ! gatvA nivedaya narendrAya sapadi madgaditamidaM yatpRthivIpateH pRthumanorathaH pRthuko'yaM tvAmidamAdizati-rAjan ! rAjyameva samagraM tvAmahaM yAce mahA'parAdhavantaM nAnyathA sarvathA muJce, tatsvayaM buddhA mayA sArddha yuddhA vA drutameva dehi mahyaM rAjyaM yathA syAttavApi sukhAsikAsukhaM prAjyaM iti kumAraprati pAditaM matripatinA jhaTiti gatvA niveditaM narendrasya anumataM ca tenApyananyagatikatayA nistuSadhIsakhadhiyA &ca yathocitaM, yataH-"sa kiMsakhA sAdhu na zAsti yo'dhipaM ?, hitAnna yaH saMzRNute sa kiMprabhuH / sadA'nukUle|viha kurvate rati, nRpeSvamAtyeSu ca srvsmpdH||1||" tataH sasacivaH kSamAdhavastadaiva devatamiva taM stanandhayaM svayaM sasambhramamabhyAgatya satyapratipattiH pattitAmiva khIkurvannuvAca vAcamuccaiH-aho kumArarAja! rAjyamidaM madIyaM tvadAyattameva yathAruci sampratyeva svIkuruSva, kuruSva paraM madAdInAmupari toSaM, sphuTIkuruSva ca khasva // 167 // rUpaM vihitavismayAdvaitapoSam iti nRpativijJapsitRptAzayaH sa uttAnazayaH pratyuttarayati sma smitasmerAsyakuzezayaH-kSitipate! sRtaM naH samprati rAjyena, ko hi nAma zizumAtraH sannamAtrarAjyacintAbhAre pArAvAre Jain Education anal For Private & Personel Use Only (Grjainelibrary.org Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ iva pravizati ?, tatprayAtu samprati bhavAnnijapadaM AdadhAtu ca khahRdi mudaM, uttiSThantu drutamevaite mayA vidrAvitavi-12 pattayastava pattayaH, bhavantu bhavadAdInAmapi kiyadinAnyAdhipatyAdisukhasampattayaH, avasare punaryathocitaM cinta-12 |yiSyAmaH, asmatsvarUpaM ca parijJAsyasi svayaM svalpasamayAdeva kevalimukhAt, evaM bAlavAkyasamakAlamutthitaH | punarnavajIvitaistaiH khanaraiH saha saharSavismayotkarSamurvIzaH svAvAsamadhyamadhyAsAmAsa, atha ca tatraiva nagare nagarezamAnyasya dhanyAvallabhasya dhanyamahebhyasya saptabhyaH putrIbhyo'nantaramajaniSTa gariSThamanorathairekaH putraH, yAvatA ca tatpitA pramuditAtmA tajanmotsavamatucchaM kiJcitkArayati tAvataiva durdaivahataH sa sutaH pitrAdIn pratyavAdIt-rere niviDajaDimAnaH! ko'yaM majanmajanmA mudhaiva vaH pramadavidhinirupamAnaH, ahaM hi cirasaJcitabhavadvittasmerakaserukandanikandanArtha varAha ivAvatIrNo'smi pazyata 2 sampratyeva matkRtamiti taduktisamakAlameva vikarAlastadgRhAntaH prajajvAla mahAjvalanaH, prajvalitaM ca tadgRhabahusAraM utpiJjalIbhUtaM ca yAvatpitrAdibhi|stAvattenaiva zAvenotthAya mAtrikeNeva toyacchaTayA jhaTityeva vahirvidhyApayAmAhe prarUpayAmAhe cAtivismitabhItAn pitrAdIn prati-haM ho maheza iva sRSTisaMhArakSamo'haM ata iva vizve'pi nissamo'haM tasmAnmatimohaM vihAya maduktameva kurudhvaM, majanmabhahanAmnaivaitAvAn kopaH kopaphalaM ca kiJcinmayA darzayAmAhe, yadbhAraviH-11 "avandhyakopasya nihanturApadAM, bhavanti vazyAH svayameva dehinaH / amarSazUnyena janasya jantunA, na jAtahAkArdana na vidviSA drH||1||" tanmA mannimittamato mahAmohaharSabhaktiprazaMsAdi kimapi kArTa, yadi khalpa Jain Educati o nal For Private & Personal use only w.jainelibrary.org Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 168 // mapi kariSyadhve tadA tatkAlaM phalamapi lapsyadhve, kevalaM dAsyAdistanyapAnAdinA manirvAhamAtrameva kuruta 29gAthAyAvatA jIvAmi, na tvadhikaM, mA ca matto mattodvAtAdiva bhaiSTa, bhISaNatvaM hyAjJAtikrame evaM mama naradevasyevA yAM poSadhe na vanyatheti, tatazcamatkRtAH pitrAdayastathaiva tamanuvartante mAtrAdayo'pi nAdhikaM lehaM darzayante, anyadA prAti-15 ibhyadvayavezmikI vaputraM navanavollApaiH krIDayantIM dRSTvA tanmAtrAdhikaralehollAsapravRttyA rabhasavRttyA yAvatA sAyaMkAle jJAtaM krIDanArtha sa bAlakaH khAMkapAlIsaGgazAlI kriyate sma tAvatA sa rAkSasa iva raudratAmunmudrayannamudrakopasamudraH prasahya svaM vimocya paiyata re ! madAjJAlopaphalamityAdi vibruvanniyayau nijaniketanAt, yAvacca janakAdyairjAtAtyantabhayaibhRzaM sAnuzayairanunayArthaM tamanugamyate sma tAvadbhUta iva tirobhUtaH sa kApi tataH kimidamatyAhitamityAdivAdiSu pitrAdipu kSaNAntare ghorAndhakAraprasare pravizanti sma tadvezmAntaH sannaddhA udAyudhAstrailo-18 kyakuTAkA iva kecilluNTAkAH, viluNTayanti sma ca sasmayAH varNamaNyAdisAraM, bahirniryAnteSu ca yAvajjanakAdayaH zUnyahRdayA itastato bhavanAntarbhamaMti gatasthitaprekSArtha prekSante tAvattamarbhakaM pAlanakagarbhagataM hasantaM,kSamayanti sma tatastaM prAJjalayaH sakalA api prasAdayanti sma ca sAdaraM tattadvacobhirucitairabhirucitaizca, taM vyatikaraM citrakaraM samAkarNya kSamAdhano dhanyazreSThinamAhvAyya parSadantastatsutodantamaprAkSIt, so'pyAcakhyau yathAsthitameva taM, tataH kautukAt kumAraM tatrAkArayAJcakAra narezvarazreSThaH zreSThinA, zreSThyapi khagRhaM gatvA nRpAdezakharUpaM prarUpayAJcakAra kumArAya, kumAro'pi kiM mAmAkArayatIti lalATataTAropitabhrakuTiH khayamuttAlacala Jain Education anal ION For Private Personal Use Only Amjainelibrary.org Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ napratitavikaTakaTiH prakaTitavizvavismayaH samayamuziparSayAjagAma na tu praNanAma, tathA'pi kSamApatirakSAmasabahumAnavacanaM he kumArendra ! kacitkuzalino yUyaM ityAdi yAvavAdIt tAvatpRthuko'pyavAdIdaityarUpAnuvAdIre nareza ! mAmindratayA bahu mAnayasi na jAnAsi mahikramaM zreSTigRhavat tvadgRhamapi bhasmIkariSyAmyakramamityuktisamakameva samutthitaH kuto'pi dhUmaketurbhUbhartubhavane 2 hahA! bhrAnto'haM 2 prasIda 2 ityAdinRpotyopazAntazca tadaiva tatkrodhAgninA sArddha, tataH pretakumAraH ko'pyayaM natu zreSThikumAra ityAdi vibruvanti sma bhayabhAja: sAmAjikAH, pramuditazcAtitamAM tadvacasA sazizuH, uditavAMzca nRpAdisamuditajanatAHprati-haMho! ahaM pretakumAra eva nAnA dhAnA'pi mama ca mahAmuneriva nindayavAnandaH na tu satyayA'pi stutyeti, tato'ti vismayAdvaitabhRtkSamAbhRDhabhASe-rere kumArApazada ! kimadaH sadasyAdipramadabhiduraM trijagadbhayaGkaraM te caritaM?, so'pyuvAdadeva ! kevalyeva devakumArakharUpavat pretakumArakharUpamapi prarUpayiSyati kiM nAma mama pArthe pRcchayA ?, na hi khaguNotkItanaM mahAtmAnaH khayaM kurvanti, yata:-"na svayaM khyApitaguNo, guNavAniti kathyate / khayaM saMvAhitAnAM hi, gAtrANAM nivRtiH kutaH // 1" itazca vApayAMbabhUva bhUvibhuM kevalyAgamanavijJapanena sadyo'pyudyAnapAlakaH, tato'timuditAtmA kSamAramaNaH prajJAkaradhanyAdivyavahArigaNazca vidhinA gatvA natvA zrutvA ca tadupadiSTaM sukRtaidamparya paryanvayuGkayuktivitkevalinaM kumAradvayavRttaM, so'pyabhidhe-vasudhezvara ! prAkRtakarmaNA na kimapyasambhAvyaM, yata:-"yanmanorathazatairagocaro, yatspRzanti na giraH kaverapi / khapravRttirapi yatra durlabhA, helayaiva zrA.pra.sU.29 Educati onal For Private Personal Use Only O w .jainelibrary.org Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram // 169 // jJAtaM vidadhAti tadvidhiH // 1 // " sakarNa! AkarNayaitayoH prAgbhavaM yathA drutamapaiti bhavadAdInAM dustamatamaH saMzayaprabhavaM, 29gAthA. tathAhi-hastinApuravAstavyAvAhatasthavirAsutau |sumtiH kumatizca dvau, nAmataH prinnaamtH||1|| tau vANijyA- yAM poSadhe divaiyaGgyAtpramAdAkrAntacetasau / na kiJciccakratuH samyaga, dharma shraaddhsutaavpi||2|| dharmakRtye ruciH kintu, ibhyadvayasumateH kumateH punH| arocakitvamevAsIjvarAtasyeva sarpiSi // 3 // sthavirA madhyabhAvena, dharmArAdhanAniSNadhI trirjinA_di kurute, mahattvAdyarthinI punH||4|| vRddhatva vidhivaidagdhyAdinA gRhNAti poSadham / parvakhagresarIbhUya, bhUyaH strIbhiH samaM ca sA // 5 // vA nidrAdinA kiJcidvirAdhayati taM ca sA / dhik pramAdamakRtlasyApi kAluSyasya kAraNam // 6 // yugmam / amuSyAH pauSadhAdau cAnumatiM sumtiHkRtii| datte citte mudaM dhatte, saMnidha te ca sarvathA // 7 // protsAhanajJaH protsAhayatyuccaistAM ca tdvidhau| zlAghAdinA suputrANAmiyaM rItiH pitRn | 4 prati // 8 // kumatistvAha he mAtaH!, vArddhake duHzakena kim ? / pauSadhena samarthatve, nizcintatve ca so'hati // 9 // || 8| aho ! mahadvitaM mAturvAtsalyaM ca khputryoH| khapANinA parvadine, na dadAtyadanAdyapi // 10 // mudhA kSudhA ca || mriyate'nyAn mimArayiSyatyapi / tyaktvA ca vakavezmApi, tiSThatyanyatra kutracit // 11 // kimanena tataH% | kAyaklezena ? khagRhasthitA / kuru cintAM sutAdInAM, sthaviratve sthiti_sau // 12 // mahattvamIhate jantu ratve // 16 // strI viziSya tu| setyuccaiH svamahattvecchu:, pauSadhAdau dRDhAzayA // 13 // tataH sA sumatau prIti, pare'prItiM tvadhAda dRDham / prIyate dveSTi ceSTasya, sAdhake bAdhake na kaH ? // 14 // vyantaryabhUtkramAnmRtvA, sA pauSadhavirAdha Jain Education @ ea For Private & Personel Use Only ainelibrary.org Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAt / ihodyAne vratasyAticAre hInasuparvatA // 15 // jajJe prajJAkarebhyasya, sutastu sumatima'taH / dhanyasyAnyazca / |ni vazrAvakatve'pyadaH phalam // 16 // prAka prItipratibandhena, prajJAkarasutastayoH / vyantaryA jAta evocaiH / / prtisstthaarthmdhisstthitH|| 17 // nidhi saivArpipatpine, tasya janmamahAdi ca / acIkarattavApyuccaizcamatkAramadIdRzat // 18 // viDambayitumatyantaM, praagvidvessvishesstH| dhanyAtmajo'pyadhyaSThAyi, nyaSThApi ca tayA dhanam // 19 // dviSTayA ca tayA ninye, sa zizustAdRzI dazAm / vidviSA khalu vidveSyaH, sarvathA'pi kadarthyate // 20 // tAhaka kharUpaM bho bhUpa!, kiJcitpAdarzi te'pi ca / citrakRddharmasAnnidhyAsAnnidhyotthamaho! phalam // 21 // evaM dvAdaza varSANi, darzayiSyatyasau dvyoH| prItyaprItiphalaM divyatoSaroSau hi nAlpako // 22 // ityAkarNya gurUdgIrNamukarNa kssonnipaadyH| sarve babhUvuH saddharmasAnnidhyaikAgrabuddhayaH // 23 // prajJAkarebhyadhanyAbhyAM, vijnypto'traantreguruH| AvayoH prAgbhavaM citravipAkaM brUhi so'pyavak // 24 // prAgbAndhavau dharmadAsadharmadattau parAItau / jAtodvAhI vadhUvAkyAdArtha cakratuH kalim // 25 // yataH-"AkSIradhArakabhujAmAgabhaikanivAsinAm / namo'rthebhyaH pRthaktvaM ye, bhrAtRNAmapi kurvate // 26 // " kathaJcicca vibhaktArthoM, jAtau tau sarvathA pRthag / kalahe sati nirvAho, mahatAmapi nAnyathA // 27 // mithastathA'pi tau guptavittagrahaNazakinau / dveSaM tatyajaturnAntaravizvAse zamaH kutaH // 28 // AdyasyAye priyAgarbhe, sapriyo'nyo mahAmaham / dRSTvA dviSTaH sutaivAsyA'sau bhUyAditi dadhyakau // 29 // kramAjAtaH sutastasya, mahIyAMstanmaho'pyabhUt / sa tvabannAtsaptagarbheSvevaM duSkarma durmtiH||30|| Jan Education na (OIRainelibrary.org Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __ zrAddhapra- tisUtram // 17 // jJAtaM garbhe'STame'tidviSTaH sa, dadhyau ko'pi kulakSaNaH / putro'pyastu yathA'sya khaM, nazyedvAtAhatAbdavat // 31 // lagho-11 29gAthAbhIryAsaptagarbheSvevaM vRddho'pi sapriyaH / dadhyau nirlakSaNA asya, sutAH santu khahAnidAH // 33 // sujAtA eva / / yAM poSadhe jAtAzca, zubhaistasya bhudhA tu sH| tIvaM karmArjayAmAsa,dhira dveSaM zubha(vi)dviSam // 33 // garbhe'STamesa vaiviktyAt, ibhyadvayaprAga duAne'nutApabhRt / sallakSaNaguNotkRSTaH, putro'sthAstvityacintayat // 34 // zAntau kramAsakAntau taura zrAddhadharmAddivaM gatau / cyutau jAtau yuvAM tAhaka, prApadhuH phalamatra ca // 35 // parasya cintyate yAka, tAhaka khayamavApyate / zubhepsurazubhaM tatkaH, khame'pyanyasya cintayet // 36 // duHkhAkara matsaraM tadvihAya khahitA-16 rthina / trijagatpUjyatAhetuM, maitrAcaM suutryntvho!||37|| maitryAdikharUpaM caivamuktaM turyaSoDazake-"parahitacintA maitrI paraduHkhavinAzinI tathA karuNA / paramukhatuSTimuditA paradoSopekSaNamupekSA // 38 // " zrutveti sarve'nyeSAM duzcintanasyApi bajene / prodyatAH svapadaM prApulAbhaH ko'pi gurorgiraH // 39 // tAvapi kumArI tathA 2 kramAvarddhamAnI zvetakRSNapakSAviva nirmalAnirmalau sadasadbhojyaveSAvasthA'vasthAnotsavAnutsavAdiratau pitrAdInAM dattaharSaviSAdaprakarSoM jAtau kizcidanadvAdazavarSoM, itazca sa devatA'vatAreNa devakumAreNa mAryate sma pRthvIpatiH prAk pratizrutaM rAjyaM dattaM ca vijJena tenApi svAbhISTAyeva tadaiva tattasmai khakanyApradAnapUrva saprau-13 // 17 // | DhotsavaM, ko nAma zreyaskAmA pratizrutadaivatadAtavye vimarzavilambAdi kuryAt , tata:-"khaNaM jANAhi paMDie"-K tti vacanAt tatkSaNamevAttazrAmaNyaH zrImAnaparAjitanAmA zmAkAmukaH kramAnmuktikAmukatAmAsAdayAmAsa, He cintA maitrI prduHkhvine| prodyatAH khapada prAlI sadasajhojyaveSAvazya sarve'nyeSAM dumino zvetakRSNapakSAvivacidanadvAdazavarSoM, itara Jain Educat onal For Private Personel Use Only Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devakumArasya ca taM rAjyADambaraM nirIkSya pretakumArapitA'pi vaputrasya pANigrahaNAdyADambarArtha yAvatkuTumbena / samaM kiJcidvicAramAtramAsUtrayati tAvadanabhipretena sAkSAttena tena grahamUlastambhameva gRhItvA tathA kathaJcitpitrAdinipAtanArthamutthitaM yathA sarvairapi jIvanAzaM nazyate sma, tadA ca tena zUnyaM tadnuhaM kAzagRhamiva samagramapi kudRyitvA pAtitaM jyAlitaM ca lAkSAgRhavat tathA yathA varNadravyAdyapi ni:zeSa bhasmAvazeSIbabhUva, duHsaho hi daivatakrodhaH, evaM dvAdazavarSyA prAgbhavatanayajIvayoH sAmrAjyapradAnasarvakhapraNAzAvadhi svatoSaroSaphalaM nistulaM darzayitvA kRtakRtyamAninI sA vyantarI khaM padamAsadat, tato'dhivelAjalavipramuktaH saritpravAha iva sa dhanyatanUruhaH khakharUpAvasthAmAsthitaH, pitrAdibhyaH sakalamapi svakharUpaM parijJAyAtiduHsthitaH pitrorapyatyartha dausthyavyathAprathA hetuH keturiva bhavati sma sarveSAmaniSTatamaH paramaduHkhakhanizca, kuto vA prAgbhave dharmaviprakRtAM | kizcidaivavazAt sukulamAptAvapi zreyaHprAptiH khalpA'pi ?, dharmavinena zreyasAmapi vighnabhAvAt , ahaha ! prAkRtaduSkarmalabdhakuputrasaGgatyA daurgatyAdiduHkhakhanitvaM janakAdInAmapi, yadvA kapotapotAdhyAsitazAkhAyAH zuSkatve kiM nAma navyaM ?, devakumAranRpo'pi tadvyantarIvirAmuktastaraNirivAbhrapaTalIvipramuktaH sahajanijateja-18 |sA'pi didyutetamAm , anyedyustatpurodyAnAntaH samavasRtaM kevalinaM vijJAya vijJAgraNIH kSoNIndurdevakumAraH saparivAraH pretakumAratatpitrAdibhiH saha taM vandituM yayau, tadA ca tadArAmasthAyinI sA vyantayapi sAkSA-1 dbhUya natipUrva jJAnino'gre niviSTA, jJAninA'pyupadiSTam-aho! arthakAmaikakRtAvekSAH prekSAcakSuSaH! kSaNamapi se Join Educat i onal 100 A w .jainelibrary.org Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 171 // mA bhUvan bhavantaH sarvAbhISTasAdhakadharmanirapekSAH, yataH - "bucchinnA kiM khu jarA naTThA rogA ya kiM gayaM maraNaM / thaiaM va narayadAraM ? jeNa jaNo dhammaniravikkho // 1 // mA suaha jaggaabe palAi ami kIsa vIsamaha ? | tinni jaNA aNulaggA rogo a jarA ya maccU a // 2 // " tasmAdyatidharmAzaktatve zrAddhadharme samyagyatitavyaM, viziSya ca tatparamasArabhUte pauSadhavate tatsAnnidhyAnumodanAdau ca yataH- "karttuH svayaM kArayituH pareNa, tuSTena cittena tathA'numantuH / sAhAyyakarttuzca zubhAzubheSu, tulyaM phalaM tattvavido vadanti // 1 // " spaSTaM dRSTaM ca sarvairdevakumArapretakumArayoH poSadhAdisAnnidhyAsAnnidhyaphalaM nistulaM, evaM dharmadezanayA pratibuddhaH prAkRtadharmasAnnidhyavazAtsaJjAtadRDhazraddhaH zrAddhadharmapratipattAvekAdazavatIM pratipadyate sma devakumAraH kSmApaH, tAdRkakhaputraprasAdena nRtve'pi sarvArthasiddhaM manyAH prajJAkarAdayazca parvasu sarvadA pratipUrNapauSadhArAdhanaM nyakSakarmakSayasAdhanaM, dhanyazreSThI tu sazreSTinIkastAdRkputra pradattAmudradAridryAdiduH khagarbhavairAgyAttadaiva parivrajya kramAtprAjyazivasAmrAjyabhAgabhUt, anye'pi yathAzakti dharme tatsAnnidhyAdau ca prayayante sma vyantaryapi prAptasamyak samyaktvA samyagdRzAM | sAnnidhya vidhisAvadhAnA'bhavat, dhanyatanUjastu tAdRgdu : khadagdho'pi bahu vidagdho'pi prAga dharmAntarAyakaraNAt | samyagdharme viziSya ca pauSadhagrahaNAdau sarvathaiva notsehe, prAgbhavasambandhAdbandhavAdibhirbhRzamutsAhito'pi pratyutoSTra iva drAkSAvaNe vidveSamAdadhe pauSadhe zrAddhakulotpanno'pi, ahaha ! jIvasya tAdRksamagra sAmagryAmapi dharmaduSprApatvaM, ka vA varSAsu vasante'pi vA karIre patrodgamaH ?, taduktam - " patte vasaMtamAse riddhiM pAvaMti sayalavaNarAI / jaM Jain Educationtional 29 gAthA yAM poSadhe ibhyadvayajJAtaM // 171 // v.jainelibrary.org Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na karI re pattaM tA kiM doso vasaMtassa ? // 1 // " tataH kSityadhipAdibhyaH prasahya poSadhAdividhApanabhItaH sa durvinItastatyAja tannagaramapi sarvazreyobhiH saha, evaM dharmazarmayahirmukhaH sarvatomukhadaurgatyamAndyaparAbhavAdi.2 mahAduHkhaH sa kramAnmRtastiryaganarakAdibahubhaveSu bhrAntazca, ahaha duHsahAko'pi dharmavighnakaragirAM niSphalAnAmapi vipAkaH, atha devakumAranarendraH surendra ivoyA vihitAvatAraH parvaNya,gadine parvaghoSaNApUrva sarvasAmantAmAtyAyaiH samaM poSadhArAdhanAdinA kRtakAtapatrAhitadharmavistArazciraM rAjyaM cakAra, kadAcidabhyamitrINaH sa dharitrIramaNaH svayambhUramaNa ivodvelaM prAptavAn zatrudezasImAnaM, tataH zatrunRpo'pi sarvAbhisAreNa nissasAra saGghAmArtha saMmukhaH, itazcAgatamaSTamIparva taddine ca yuddhArambhaM nivArya mantryAdibhibhRzaM nivAryamANo'pi mahIpatiragrahInmahIyaH pApauSadhaM pauSadhaM, tatsvarUpaM jJAtvA chalAnveSiNA dveSiNA nadIneneva caturaGgabalena velAkUla-18 miva velAjalena sarvataH pariveSTyate sma tatsainyaM, tataH samastA api vihastAzayA ananyagatikAstatsainikA% drutamAgatya praNatya ca satyasvarUpaprarUpaNapUrva rAjJo vijJapayAmAsuH-deva ! yuddhAya saMnahyatAM yadvA tadAdezo dIyatAM / AH kimidamaprastAve puNyakRtyAcaraNaM raNanivAraNaM ca sarveSAmapi kadarthanAkAraNaM?, nahi kaphaprakope zakarA'pyAdaraNIyA bhavati, evamatyantaviSAdibhiH sacivAdibhirapi zubhAzubhoktibhibhRzamukto'pyasau naiveSadapi khapISadhaM virAdhayAmAsa manasA'pi, pratyuta dRDhatayA kathayAmAsa sacivAdIn-bhobho mugdhabuddhayaH! ko nAma vidagdhaH san aihikamAtrakRte pAratrikakusIdaM sIdattamaM kuryAt, mA ca mannimitaM kazcitklezalezamapi svIkuyAt khara kimidamaprastAve puNyakRtyA sacivAdibhirapi zUbhAbho bho mugdhabuddhayaH kati khara-18 Jan Education e n For Private Personal Use Only Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti0sUtram // 172 // kSArtha ca yathAruci yuSmAbhirimilanAdAvapi na jhUNaM manAgapi saMkhye, na cAsya chalakRto'pi dodUyAkaraNaM mana- 29gAthA. sA'pyanumaMte, samprati yatirivaiko'haM na kurve khadehe'pi mohaM kiM punaH vajane parijane dhane vA ?, yataH- yA poSadhe prANAnte'pi na bhatavyaM, gurusAkSikRtaM vratam / vratabhaGgo'tiduHkhAya, prANA janmani 2 // 1 // " evaM rAjJo| ibhyadvayanissaGgAM giraM zrutvA kiMkRtyajaDA yAvatsarve'pyabhUvaMstAvadvAripUravahurnivAraM vairibalaM tatsainyAntaH sarvato'pi jJAtaM praviSTaM mahAkrodhAviSTaM, pradhAzca jhaTiti dizodizaM nirmAyakA iva saJjAtAtyantadainyAH, rAjA tu khajIvite'pi nirapekSastattvAnuprekSAlabdhaphalastathaiva darbhasaMstArakasthastasthau, yAvaca vidveSinRpastaGkaTAca goSTazvA iva dhRSTA dharAdhipaM viprakartumudAyudhA dadhAvire tAvattaddharbhamAhAtmyasannihitAvahitayA zAsanadevatayA sarvAGgastambha stambhyante sma te tathA yathA sarvAGgavyathAprathAbhirvajragharadRsampuTanipIDyamAnajalamAnuSavadatyuccakairAcakranduH-aho ! aho! ihApi tAtkAlikaH apuNyapApavipAkaH, tata AH kimidamAkasmikameteSAM jAtamityullasadasAdhAraNakaruNarasAsaraH sa narezvarastadevatAkRtaM saMbhAvya tAM pratyAha-dharmasAnnidhyArthamAgate he devate! mA mannimittametAMstapakhinaH khalpamapi vivyathaH, mA mAmevaM dharme sAMnidhyamapi papratha, kiM tena sAMnidhyena yena paraH paritapyateti, tataH pApabhIrutvasUkSmekSikAcamatkRtayA devatayA devakumAranRdevasya yAvajIvasevakatApratipAdanapUrva muktAste // 172 // tasya vaze babhUvuH, militAzca tatkAlameva vismitamuditatarAH sarve camUcarAH, tAdRgdhamaikAmyatuSTayA tayA ca prAdAyi tasmai sarvavyAdhiviSApahArakaM sarvabhUtAdidoSanivArakaM zastrabandhajalAgnizvApadAdiduSTastambhanaprabhRtya eroesea 209080920 Jain Education anal For Private Personal Use Only Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nekAzcaryakArakaM divyaratnamekaM poSadhapUraNAnantaraM, evamAjanmanirvAhitaniSkalaGkapoSadhAbhigrahaH puNyaprabhAvAdayatnasiddhadurnigrahazatrunigrahaH prAptadivyaratnapravaraH sa vanagaramAgatya tena niHsamamahimnA maNinA'nekaprakArAn khaparopakArAnakarot, iti bhavarogasadauSadhapoSadhavidhinA'vanIdhavo vyadhunAt / nijakarmarajaH prabalaprabhaJjaneneva nicitamapi // 1 // stenaM stenajananyAM zyAmarajanyAM kadAcidibhyagRhe / khAtraM dattvA ko'pyAdade dhanaM vinimayeneva // 2 // nirgatya tato yAntaM mArge mRgadhUrttavada dutagatiM tam / dRSTyA pRSTe vyAdhA iva nRpayodhA adhAviSata // 3 // so'pyabhyastadrutataragatiH praNazyan vinirgato nagarAt / bahirudyAnanikuJja praviSTavAMzcaurarItiriyam // 4 // dasyubhiyA tatrAntaH prasRmaratimire prvessttmsmrthH| ripubhiH puramiva parito'pyaveSTi tattaiH prbhuuttraiH||5||% dasyustrasyaMstatra tu zamamiva sAkSAdavekSya munimekam / agRNAdabhayaM zaraNAgatasya me dehi dehihitam // 6 // 2 RSirAkhyadyadi dIkSA kakSIkuruSe tadaiva tava na bhayam / na tvanyathA kathacidvinA na vairAgyamabhayaM hi // 7 // taduktam-"bhoge rogabhayaM sukhe kSayabhayaM vitte ca bhUbhRdbhaya, mAne mlAnibhayaM guNe khalabhayaM dehe kRtAntAdbhayam / zaurye zatrubhayaM jaye ripubhayaM vaMze kuyoSidyaM, sarva nAma bhayaM bhavedidamaho! vairAgyamevAbhayam // 8 // " zrutveti | sadAlocaH kRtalocaH zAsanAdhidevatayA / dattayativeSa eva prAvAjIdahaha ! jiivgtiH||9|| prAtastaM pratrajitaM te prekSyArakSakA nRpAyAkhyan / so'pi sudhIrativismitacittastaM nantumAgatavAn // 10 // natvA ca zlAdhitavAn vibho ! bhavAneva sAtvikapravaraH / api dunayena yena prApi drAk trijagadaya'tvam // 11 // evaM paurajanai Jain Educat i onal Y w .jainelibrary.org 16) Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tisUtram // 17 // rapyatyantacamatkRtaiH kRtI sa ytiH| praNataH praNutazcoccaidasyorapyahaha sukRtaphalam // 12 // urvIzo'rvAgdinapa-18/29gAthATahadhvaninA parvaghoSaNApUrvam / poSadhazAle poSadhamAdhAdvidhinA kadAcidatha // 13 // kAyotsarga kRtavAn dhRta-12 yAM poSadhe vAn saddhyAnameSa nizi yAvat / smRtavAMstAvattaskaramunimuccaidyadbhutaM smarati // 14 // bhAvitavAMzca tato'saura ibhyadvayazlAghyazlAghAyujAmapi sa eva / yaH paritApitapaurazcauraH sannAdade dIkSAm // 15 // ahamahaha ! mandabhAgyaH jJAtaM samyagdharmakharUpamapi jAnan / tridazAcalacUlAmiva mumukSatAM na kSame dhartum // 16 // dhim mAM kAtaramAturamanasaM sAMsArikeSu saukhyeSu / samyagdharmArAdhanavimukhaM spRhayAlumamRtasukham // 17 // bhavajaladhiyAnapAtraM pAtraM parasaMvidAM duritadAnam ! / cAritraM cintAmaNimiva kathamAptA'smi raGkaH san 1 // 18 // saivaM zubhabhAvanayA |pAvanayA ghAtikarmamalaharaNAt / kevalamalabhata poSadhaphalamaddhatamuccakaiH kizcit // 19 // sannihitAvahitasuraiH kRtamahimA sa prdttytilinggH| dIkSitapitrAdyaiH saha siddhaH pratibodhya bodhyajanAn // 20 // sAnnidhyAsA|nnidhyayoH pauSadhAdau, tanmAlinye tadRdRddhArAdhane ca / itthaM zrutvA kiJciduccaiH phalaM bhostatsAnnidhyArAdhanAdau yatadhvam // 21 // // 173 // // iti poSadhavrate devakumArapretakumArakathA // Jain Education | A ainelibrary.org Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uktamekAdazaM vratamathAtithisaMvibhAgAkhyaM dvAdazaM zikSAtrataM turya, tatra tithiparvAdilaukikavyavahAraparivajako bhojanakAlopasthAyI atithirucyate, sa ca zrAvakasya sAdhuH, uktaJca-"tithiparvotsavAH sarve, tyaktA yena mahAtmanA / atithiM taM vijAnIyAccheSamabhyAgataM viduH||1||" tasyAtitheH saGgata:-AdhAkarmAdidvicatvAriMzaddoSavirahito viziSTo bhAgaH-pazcAtkarmAdidoSaparihArAyAMzadAnarUpo'tithisaMvibhAgaH, ayamarthaH-nyAyArjitAnAM prAsukaiSaNIyAnAM kalpanIyAnAM cAnapAnavastrAdInAM dezakAlazraddhAsatkArakramapUrvakaM parayA bhaktyA AtmAnugrahabuddhyA dAnamatithisaMvibhAgaH, tatra zAlyAdiniSpattibhAga dezaH 1 subhikSadurbhikSAdiH kAlaH 2 vizuddhacittapariNAmaH zraddhA 3 abhyutthAnAsanadAnavandanAnuvrajanAdiH satkAraH 4 yathAsambhavaM pAkasya peyAdiparipATyA pradAnaM kramaH 5 tatpUrvakaM dezakAlAdyaucityenetyarthaH, yadAha-"pahasaMtagilANesuM AgamagAhIsu taha ya kayaloe / uttarapAraNagaMmi a dinnaM subahupphalaM hoi // 1 // " AvazyakacUrNipaJcAzakacUAdyukta iha cAyaM 8 // vidhiH-zrAvakeNa poSadhapAraNake niyamAtsAdhubhyo dattvA bhoktavyaM, kathaM ?, yadA bhojanakAlo bhavati tadA''tmano vibhUSAM kRtvA pratizrayaM gatvA sAdhUnnimantrayate-bhikSAM gRhNIteti, sAdhUnAM ca tatra kA sAmAcArI ?, ucyate, tadaikaH paTalakamanyo mukhAnantakamaparo bhAjanaM pratyavekSate mA'ntarAyadoSAH sthApanAdoSA vA'bhUvanniti, sa ca yadi prathamAyAM pauruSyAM nimantrayate asti ca namaskArasahitapratyAkhyAnI tatastadgahyate, atha nAstyasau tadA na gRhyate yatastadvoDhavyaM bhavati, yadi punarghanaM lagettadA gRhyate saMsthApyate ca, yo voghATapauruSyAM pAra Jain Education anal For Private Personal Use Only Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratisUtram vibhAgasvarUpam // 174 // yati pAraNakavAnanyo vA tasmai taddIyate, pazcAttena zrAvakeNa samaM saGghATako vrajati, ekona yujyate preSayituM. sAdhuH purataH zrAvakastu mArgato gacchati, tato'sau gRhaM nItvA tAvAsanenopanimantrayate, yadi nivizate tadA bhavyaM atha na nivizate tathA'pi vinayaH prayukto bhavati, tato'sau bhaktaM pAnaM ca khayameva dadAti bhAjanaM vA dhArayati sthita eva vA''ste yAvaddIyate, sAdhU api pazcAtkarmapariharaNArtha sAvazeSaMgRhItaH,tato vanditvAvisa-19 jayati anugacchati ca katicitpadAni tataH khayaM bhur3e, yacca sAdhubhyo na dattaM tacchrAvakeNa na bhoktavyaM, yadi punastatra grAmAdau sAdhavo na bhavanti tadA bhojanavelAyAM dvArAvalokanaM karoti, vizuddhabhAvena ca cintayatiyadi sAdhavo'bhaviSyaMstadA nistArito'hamabhaviSyamiti, eSa poSadhapAraNake vidhiH, anyadA tu sAdhubhyo dattvA bhute bhuktvA vA dadAti, evaM vastravyApAraNAdAvapi yathAha jJeyaM, yadAha dharmadAsagaNi:-"paDhamaM jaINa dAUNa appaNA paNamiUNa pArei / asaI asuvihiANaM bhuMjei a kydisaaloo||1|| sAhUNa kappa|NijjaM jaM navi dinnaM kahiMci kiMpi tahiM / dhIrA jahuttakArI susAvagAtaM na bhuMjaMti // 2 // vasahIsayaNAsaNabhattapANabhesajjavatthapattAI / jaipi na pajattadhaNo thovAuvi thovayaM deha // 3 // " anyatrApyuktam-"ahaGgyaH prathamaM nivedya sakalaM satsAdhuvargAya ca, prAptAya pravibhAgataH zucidhiyA dattvA yathAzaktitaH / dezAyAtasadharmacAribhiralaM sArddha ca kAle khayaM, bhuJjIteti subhojanaM gRhavatAM puNyaM jinairbhASitam // 1 // " etatArAdhanA-15 yaiva pratyahaM zrAvakeNa 'phAsueNaM esaNijjeNaM' ityAdinA gurUNAM nimantraNaM kriyate // atrAticArAninditumAha // 174 // Jain Educatio n For Private & Personel Use Only Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saccitte nikhivaNe pihiNe vavaesa macchare ceva / kAlAikkamadANe cautthe sikkhAvae niMde // 30 // __ 'sacitte' iti deyasyAnnapAnAderadAnabuddhyA'nAbhogasahasAkArAdinA vA sacitte-mRdAdau nikSepaNaM prathamo'-18 ticAraH 1, evaM sacittena pidhAnaM-sthaganaM sacittapidhAnaM 2, khakIyasyApyadAnavuddhyAdinA parakIyatvAbhidhAnaM parakIyasyApi vA dAnavuddhyA svakIyatvAbhidhAnaM paravyapadezaH, yadvA vidyamAnamapi kizcidvastu yAcito'mukasvedamasti tatra gatvA mArgayata yUyamityabhidhatte avajJayA vA pareNa dApayati mRtasya jIvato vA parasya puNyaM bhUyAditi parodezena dadAtIti vA paravyapadezaH 3, matsaraH-kopo yathA mArgitaH san kupyati, sadapi vA mArgitaM na dadAti, yadvA paronnativaimanasyaM matsaraH, yaduktaM haime'nekArthasaGgrahe-"matsaraH parasampattyakSamAyAM tadvati krudhI"ti, tataH kenacinnirddhanenApi dAnaM dattaM dRSTvA kimetasmAdapyahaM hIna iti mAtsaryAdAnaM caturtham 4, ucitabhikSAvelAmatikramya sampratyete na lAsyantIti dhiyA sAdhUnAM nimantraNe kAlAtikramastatra dAnaM kAlAtikramadAnaM, ko'rthazca tena dAnena ?, yataH-"kAle diNNassa paheNayassa agyo na tIrae kAuM / tasseva athakapaNAmiassa giNhatayA natthi // 1 // " 'paheNayassa'tti lambhanakasyetyarthaH, 'athakkapaNAmi-16 assa'tti anavasaradattasya, eSu ca mayA nimantraNAdinA dIyamAnamasti navaraM sAdhava eva na gRhNantIti bahi-6 vRttyA vratasApekSatvAddAnAntarAyaduSkarmaNA ca mAyAkaraNAdaticAratA, yaduktaM-"sai phAsuaMmi dANe dANaphalaM| zrA.pra.sa.20 For Private Personal Use Only Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra taha ya bujjhaI aulaM / baMbhacerAijuttaM pattaMpi a vijae tattha // 1 // dAuM navari na sakA dANavighAyassa | gAthA. ti0sUtram kammuNo udae / dANaMtarAyameaM ranno bhaMDAriasamANaM // 1 // " tattvavRttyA tu bhaGga eva, yataH-"dANaMtarAya- yAM ati dosA na dei dijaMtayaM ca vArei / dinne vA paritappai kiviNattA so bhave bhNgo||1||" atikramAdinA cAti- thisNvibhaa||175|| cAratA bhAvanIyA // ete ca ye prativrataM paJca paJcAticArA uktAste upalakSaNamaticArAntarANAM na tvetAvanta | ge guNAka evetyavadhAraNaM, yadAhu:-"paMcapaMcAticArA u, suttaMmI je pdsiaa| te nAvadhAraNaTThAe, kiM tu te uvalakkhaNaM raguNadhara // 1 // " tena smRtyanta(nAdayo'nuktA apyaticArA yathAsambhavaM sarvavrateSu jJeyAH, 'cautthe'tyAdi vyAkhyA vRttaM1-5 pUrvavat, etadbataphalaM divyabhogasamRddhisAmrAjyatIrthakRtpadAdi zrIzAlibhadramUladevAdyAntyAIdAdInAmiva sarva6 prasiddhaM, vaiparItye tu dAsyadaurgatyAdyapIti triMzagAthArthaH // 30 // atra vrate mitradvayasaMvidhAnamevam18 jambUdvIpAbhidhe dvIpe, prAgvidehavibhUSaNam / vijayaH svarvijayazrIpuSkalA puSkalAvatI // 1 // tasyAM zasyA|zcitaM dvedhA, vizAlatvAnvitaM tridhA / pumarthabhUzcaturdA''ste, jayasthalapuraM puram // 2 // padmadevastatra padmAsana pdmsmsthitiH| abhUnmahebhyazcitraM tu, na paGkajaDasaGgabhAk // 3 // devakI devakIvAsya, devakIrtitasadguNA / // 175 // ajanIAjarajanIjanI sArvajanInahRt // 4 // jajJerjitanayaH sphIta vinystnyo'nyoH| bhAgyaikadhAma sAnvarthanAmadhArI gunnaakrH||5|| pitromanorathaiH sArddha, varddhamAnaH krameNa saH / kalAvAniva jagrAha, lIlayA Jain Education international j ainelibrary.org Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakalAH klaaH||6|| tapaH kSamAguNeneva, vivekeneva vaibhavam / lAvaNyalakSmyeva vapurAdareNeva bhojanam // 7 // zrutaM matyeva bhaktyeva, stavaH zaktayeva zAntatA / zraddhayeva ca dharmaH so'laJcake yauvanazriyA // 8 // yugmam / / yasya rUpaM nirUpyAtismararUpaM surAGganAH / narAGganAtvamIhante, tadbhave'nyabhave'pi ca // 9 // audAryamasya cAturyadhuyarapyucyatAM kiyat / yacchikSitveva gIrvANatarvAdyA dadatIpsitam // 10 // zAradAguruzukrANAM, turyazcAturyadhuryadhIH / sa eva varNyatAM prAjJairanyo vA dazyatAM kacit // 11 // bAlyAdapi dadadravyaM, sarvebhyo'pi yathepsitam / so'bhUllokapriyaHproccaiH, ka na dAtA'bdavat priyaH // 12 // itazca-tatraiva devapadmasya, mitraM pAtraM guNazriyAm / jajJe dhanaJjayaH zreSThI, doSendhanadhanaJjayaH // 13 // vizve'pyavAptavijayA, jayA jAyA'sya sdgunnaa| tayorguNadharaH sUnurnAmnaiva na tu tattvataH // 14 // sa nirbhAgyo'pi bhAgyAkhyaMmanyaH puNyaparAGmukhaH / sukhI pitroH prasAdena, prapede yauvanaM kramAt // 15 // guNAkarasya nistulyA, bAlyAdapyamunA samam / guroraGgArakeNeva, maiyyabhUt prAgbhavodbhavA // 16 // guNAkarasya mitratvAnmAnthaH so'pi jane'jani / vAhanatvAnmahezasya, mattaH zaNDa ivocakaiH // 17 // mahattvaM mahatAM saGgAdamahAnapyavApnuyAt / rajo'pi pUjyate tIrthapRthivIsaGgataM na kim ? // 18 // to tulyavayasau tulyazRGgArau tulyacAriNI / guNaistvatulyau dadhatustulA hNsbkottyoH||19|| mudA'nyadA bhramantau tau, purAntaH khairacArataH / prAptau kvacinmaThe'zrISTAM, sUkte sUkte vudhairime // 20 // janakArjitA vibhUtibhaginIti sunItivedibhiH sdbhiH| satpAtra eva yojyA na tu bhogyA 63OHOROP 299SASAE3939202 Jain Education Leona For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti0sUtram // 176 // yauvnaabhimukhaiH|| 21 // stanyaM manmanavacanaM cApalamapahetu hAsyamatrapatAm / zizurevAhati pAMzukrIDAM bhuktiM30gAthA|ca pitalakSmyAH // 22 // tannizamya nijaM mitraM, gRNAti sma gunnaakrH| na nau yuktaH piturlakSmyA bhogaH khalpo'- yAM atipyataH parama // 23 // yataH-"sucia suhaDo so ceva paNDio so viDhattaviNNANo / jo niabhaadaMDajia-18 thisaMvibhAlacchIi uvajae 'kitti" // 24 // tadarjayAvastAM kApi, yAvastadarjanAya ca / nanUpAyena kena drAka, sA sveSTA ge guNAka| koTizo'yaMte ? // 25 // Arya ! no pUryate prAjyakamalAptimRte mama / kautukaM dAnabhogAdeH, snAnAderiva raguNadhara dntinH|| 26 // mitroditamiti zrutvA, zaMmAnI svamanISayA / jagau guNadharaH zrINAM, prAptau cintA vayasya! vRttaM6-35 kA? // 27 // lIlayA'pyarjayiSyAvo, lakSmIrvANijyanaipuNAt / vaNigvarANAM vANijyavaidagdhI kAmadhuga dhruvam // 28 // pravINatA vaNijyAsu, tyaktakrama upkrmH| na nirvedazca kutrApi, trayaH pratibhuvaH zriyaH // 29 // taduktam-"lakSmIrvasati vANijye, kiJcidasti ca karSaNe / asti nAsti ca sevAyAM, bhikSAyAM na kadAcana // 30 // " nizamyatthaM samIpastho, nRlakSaNavicakSaNaH / ko'pyAcacakSe'dhikSepapUrva tadgarvasaMhRte // 31||re vaNigjAta! mA kaarssiigrvmevmkhrvgii| paropajIvIva paraprasatyavAsi ytsukhii|| 32 // lIlA nirlakSaNasyApi, tavaiSA mitrasannidheH / zilA'pi taprakAdhArAnna kiM tarati vAriNi ? // 33 // na prekSe lakSaNaM tAdRga, nirlakSaNa! tvaanggke| // 176 // khalpAmapi zriyaM yena, bhokSyase svabhujArjitAm // 34 // ayaM tu te suhRdbhAgyairakSuNaH puurnnlkssnnH| lIlAmAtrAjitA bhoktA, vibhUti vanAdbhutA // 35 // tattvayA'sya mRgAGkAsya, mRgeNevAnugAminA / zreyaskAmena na kApi, How.jainelibrary.org JanEduca Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtu tyAjyaH susnnidhiH||36|| yataH-"guNinaH samIpavartI pUjyo loke hi guNavihIno'pi / vimalekSaNaprasaGgAdaJjanamAmoti kANAkSi // 37 // " zrutvA sAmudrikasyetthaM, giraM guNadharastadA / antardUno'pi maunena, sthitavAn lokalajayA // 38 // acintayacca cittAntaretasyAzu vaco'nyathA / kariSye darzayiSye ca, sarveSAM |kha zubhodayam // 39 // evaM garvocureNAtha, sAI guNadhareNa saH / guNAkaraH samuttasthau, tanmaThAdazaThAzayaH // 40 // krIDannAkrIDamAptazca, dRSTvA dharmamivAGginam / dharmadevaguruM hRSTaH, pRSTavAnnatipUrvakam // 41 // prabho! prasIdAdiza me, sadyaH kheSTazriyojanA / kenopAyena jAyetetyatho yAvaddururvadet // 42 // tAvattucchatayau-18 tsukyadhArI guNadharo'bhyadhAt / huM mayA vyavasAyAdirupAyaH prAktavoditaH // 43 // guNAkaro'gRNAnmitra!, mayA'pi jJAyate hyadaH / prazno'yaM tu vizeSArtha, vizeSajJA hi sAdhavaH // 44 // vAcaM vAcaMyamendro'pi, proce || bhoH! sthiracetasau / zRNutaM vacmi vAM tattvaM, tattvavAco hi sAdhavaH // 45 // taccedam-dharmo dhanAdeya'bhi-10 cAravandhyo, bIjaM phalasyeva hi mukhyahetuH / upakramAdyAH sahakAriNo'mbhaHsekAdivatte vyabhicAriNo'pi // 46 // dRzyante sudhiyo'pi hi mahodyamA apyamudradAridyAH / adhiyo'pyalasA api ca zrIpatayaH zrIvilAsena // 47 // uktazca-"samAkhatulyaM viSamAsu tulyaM, satISvasaccApyasatISu saca / phalaM kriyAkhityatha yannimittaM, taddehinAM so'sti tu ko'pi dhrmH||48|| taddharma eva yatno vidhIyatAM dhIyatAM ca hRdi saiva / yaH sarvA api datte cittepsitasampadaH sapadi // 49 // yataH-"dharmAddhanaM dhanata eva samastakAmAH, kAmebhya eva sakale in Educat i onal HAI % jainelibrary.org Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ndriyajaM sukhaM ca / kAryArthinA hi khalu kAraNameSaNIyaM, dharmo vidheya iti tattvavido vadanti // 50 // caturdA ! 30gAthAti0sUtram / sa ca dAnAdistatra dAnaM caturvidham / abhayajJAnadharmopaSTambhetaravibhedataH // 51 // mRtyorbhAtasya yat trANaM, yAM ati prANinaH prINanaM param / smRtaM tadabhayaM dAnaM, pradhAnaM sarvadAnataH // 52 // suzAstrapAThanaM sthaanpustkaadyrpnnaa-thisNvibhaa||177|| 1 dinA / sAhAyyadAnamapi ca, jJAnadAnamudAhRtam // 53 // sAdhoH zrAddhasya vA yattu, dharmanirvAhahetukam / | ge guNAka dharmopaSTambhadAnaM tadannadAnAdyanekadhA / / 54 // pAtrArhatvAdidaM pAtradAnamapyucyate budhaiH| traidhaM dAnamidaM mokSa- raguNadhara phalaM bhogAnuSaGgikam // 55 // turya dAnaM dayAkIyocityAdibhiranekadhA / tatrApi ca dayA dAnaM, dharmAGgamiti vRttaM gIyate // 56 // kIyaucityatrapApremaprItidAnAdikAni tu / zeSANi kIyaucityAdiprAptimAtraphalAni hi 36-64 // 57 // yadyeteSvapi dAneSu, dharmopaSTambhadhIH kacit / saMbhavetkarhi citkAcidbhaveddharmAGgatA'pi tat // 58 // zIlamabrahmaNastyAgaH, sarvato dezato'pi vA / dezAvadArasantoSo'nyastrItyAgazca tadvidhA // 59 // bAhyaM SoDhA''|ntaraM SoDhetyuktaM dvAdazadhA tpH| dussAdhasAdhakaM tIvrakarmaNAmapi ghAtakam // 60 // anityAzaraNatvAdibhededvAdazabhedabhRt / jIvitaM sarvadharmANAM, bhAvanA bhavanAzakRt // 11 // ArAdhayaMzcaturdhA'muM, dharma samyaktvapUrvakam / prAmotyAmokSasaukhyaddhaH, sudhIstatra yateta tat // 62 // viziSya pAtradAnAdau, yatanIyaM dhanArthinA / // 177 // nAdattaM labhyate kApi, nAnuptamapi lUyate // 63 // dhanalAbhe'pi santoSapoSAdeva sukhaM nRNAm / na taM vinA tu tacakrizakrayorapi karhicit // 64 // itthaM dezanayA buddhaH, zuddhabuddhirguNAkaraH / svarmaNImiva samyaktvAdyA Jain Education anal ainelibrary.org Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdya mumudetamAm // 65 // azraddhAnatvasambaddhatayA guNadharasya sA / pratyabhAtpittatiktAsyasyeva tiktatayA sitA // 66 // ekameva munervAkyaM, tayoH pAtrakupAtrayoH / pIyUSaviSatAM prApa, pariNatyA'ndavArivat // 67 // uktaM ca-"sA sAI taMpi jalaM pattaviseseNa aMtaraM garu / ahimuhi paDiaMgaralaM sippauDe muttiyaM hoi||6||" AdyastadAdi dAnAdau, prAvarttata vizeSataH / satAM hi ziSTairAdiSTaM, vaTavIjAyate hRdi // 69 // matiH prasarati smAsya, dAnAdiSu yathA yathA / purAntare kIrtirapi, sparddhayeva tathA tathA // 70 // parastu prvnmitre'pyudgcchtprmtsrH| cintayA cintayAmAsa, tucchayA tucchadhIriti // 7 // vittakrItIva janatA, samagrA'pi gRNAtyaho / guNAn guNAkarasyaiva, bhAgyasaubhAgyamukhyakAn ||72||n punaH kazcana bhrAntyA'pyadhikasyApi me gunnaiH| |lokaH pravAhapatitaH, praaystttvbhirmukhH||73||shcaarenn caitasya, lAbhaH ko mama pratyuta ? / mahattvahAnihIMnaM hi, prAhuH prAyaH parAnugam // 74 // parAnugAmI paravaRdI, parAnnabhojI prcittrnyjii| parapravAdI paravittajIvI, sarve'pyamI syurguNino'pi nindyaaH||7|| tadenamatra muktvA''zu, gatvA dezAntare praaH| zriyo'rjayitvA khAM bhAgyavattAM kIrti ca darzaye // 76 // etasmiMzca sahAyAte, hyetadIyakrayANakaiH / lAmo bhUyAna bhAvI me, smy| bahu vastu hi // 77 // mAM vinaiSa ca na kApi, gantA prkRtikaatrH| yaSTerivAndho hyAdhArAnmamaiva vicaratyayam | // 78 // vinA dezAntarAptiM ca, nApyeSo'rjiSyati shriyH| tanmahattvaM jane bhAvi, mamaivoccairdhanArjanAt // 79 // dhanAnAmarjanenaiva, pratiSThAM prApnuyAt pumAn / kalAdhanArjanAdeva, kalAvAnapi pUjyate // 8 // dhyAtveti sajI Jain Educati onal For Private Personel Use Only Ovw.jainelibrary.org Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- ti-sUtram | // 178 // bhUyAzu, mitrasyAjJAtameva sH| bhRtvA paNyairanorAjiM, mano'pi ca manorathaiH // 81 // cacAla prItivAcAlazca-11 |30gAthAlayanacalAmapi / zriyo'rjayitumatyutkaH, kA'pIA'ho? suhRdyapi // 82 // yugmam // sAyaM zrutvA khami- yA atitrasya, calanaM melanaM sakRt / icchaMstamanvagAdvatsaM, gauriva drAga guNAkaraH // 83 // na vimRzyamatipremNItyekA-thisaMvibhA. kyeva purAhahiH / sa krAmannaticakrAma, vartma yAvajavAtkiyat // 8 // tAvattamo'bhUhurmitradaurmanasyamiva sphuTam / ge guNAkatadA'bhyAyAntamadhvanyamekaM so'pRcchdutsukH||85|| yugmam // kiyaharaM gataH sArthaH, pAntha ! pAntho'pyathA'- raguNadhara bravIt / iyatkAlenAtidUraM, yAtaH sArthaH kathaM milet ? // 86 // tatpazcAdeva valanaM, sAmprataM sAmprataM tava / vRttaM asakhA na pradoSe hi, pradoSe saMmukhe brajet // 87 // ityuktvA sa puraM prApa, kumAro'pi vyacintayat / AH 65-95 kiM me duhRda iva, suhRdedaM nyavedi na? // 88 // kiM mayA kApyayaM dUna:, kiMvA vyudAhitaH praiH| kiM vA'ntaH kRtrimapremA, yadvA maampysaashiH|| 89 // kimanalpairvikalpairvA, dhruvaM dezAntarAptitaH / asau kuzalakoTIraH, koTIrapyarjitA shriyH||90|| kathaGkAraM punarahaM, kariSye draviNArjanam / vinA nIvI na vANijyaM, nIvI naiva ca kApi me // 91 // dravyArjane piturnIvyA, bhavedbhuktiH pitRzriyaH |n yuktazca tathA me tu, tattyAgaikAgracetasaH // 92 // khIkAraH paranIvyAstu, parAbhavapadaM param / vittAya yaH paracittAvarjI dhiktaM narAdhamam // 13 // tAvadeva // 178 // pumAn zlAghyastAvadeva gunnaashryH| naiva yAvatparamukhaM, prekSate svAtmanaH kRte // 94 // anarjitvA zriyaH sveSTA, akRtvA pAtrasAca taaH| ahRtvA cAnyadainyAni, kathaM ca syAM guNAkaraH // 95 // itastadaiva tad yAsyAmyavazyaM IAtional Jan Educa For Private Personal Use Only How.jainelibrary.org Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khagRhaM yadi / khadaivayogAtkathamapyarjiSyAmi kiyaddhanam // 96 // vicintyaivaM svadaivaM sa, parIkSitumanIrghyahRt / yatIva zUnye tatraiva, sthitavAMstAM nizIthinIm // 97 // itazca kazcittatrAsti, yakSarAT nikaTe vaTe / yakSo bhujiSyo'muSyakaH, kuto'pyAgAttadotsukaH // 98 // ko'yaM divo vidyudivAvAtArIditi vismite / sthite guNAkare guptaM, sa svaM khAminamityavaka // 99 // ito'sti yojanazatAtparataH zrIpuraM puram / dvidhA'pi kApi yatrAbhUcchAyA kottidhvjvjaiH|| 100 // aSTau mukhyA mahebhyAnAM, mahebhyAH santi tatra ca / vizvAdhAratayA''khyAtA, | diggajendrA ivApare // 1 // dhanAkaro dhanapatirdhanadharmA dhanezvaraH / dhanasAro dhanagururdhanADhyo dhanasAgaraH // 2 // iti tathyAbhidhAnAnAM, pradhAnAnAM narezituH / prAgajAtAmAtraputrANAM, putryekaikA kramAdabhUt // 3 // guNAvalI guNavatI, suguNA guNamAlinI / guNamAlA guNalatA, guNazrIguNasundarI // 4 // aSTadikastraiNasaubhAgya-14 | sArairiva vinirmitAH / aSTAvapISTAH pitrostAH, prANebhyo'pyadhikaM punaH // 5 // aSTadigvartinAM yUnAM, saMmohanalatA iva / catuHSaSTikalAThyAstAH, kramAdyauvanamAsadana // 6 // tAsAM samAnavayasAM, samAnamanasAM sadA / samAnaguNazIlAnAM, samAnarUpasampadAm // 7 // bibhratInAM paraprIteraikAtmyamiva zaizavAt / iti pratijJA tulyaivAbhUdviyogabhiyA mithaH // 8 // yugmam // zItAMzuriva tArANAmeka eva baro'stu naH / vizvavizvapraza-19 syazca, so'pi ko'pi hi naaprH||9|| gRhavAsaH kArAvAsaH, sveSTayogaM vinA sa kim ? / ucchiSTAnnaM | ca rUkSaM ca, kaH sudhIrbhoktumicchati ? // 10 // tatastajanakAstAdRgvaraprAsyai kRtAdarAH / naimittikamityapRcchan , Jain Educat onal For Private Personal Use Only M w .jainelibrary.org Tal Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 179 // Jain Educatio ko nvAsAM bhavitA varaH 1 // 11 // naimittiko'pi nimittanipuNaH pravabhANa tAn / mA sma cintAturA bhUvan, bhavanto'lpamapIha bhoH ? // 12 // yuSmAkamekagotrANAM gotradevyeva bhaktitaH / tuSTA ziSTAvataMsaM drAga, varaM saGgamayiSyati // 13 // zrutveti te tapaH pUjAdibhiH khAM gotradevatAm / toSayAmAsurAnandaM, poSayAmAsurAtmanaH // 14 // tayA'pi tuSTayA spaSTamAdiSTamiti tAn prati / vijJadaivajJa nirdiSTaziSTalagnadinopari // 15 // | samagrAmapi sAmagrImavyagrIbhUya bhUyasA / kurutopakrameNAzu, tadvivAhotsavAya bhoH ! // 16 // yugmam // prAptAyAM lagnavelAyAM, helayA'pi mayA syAt / varaH surasurUpazrIH, kuto'pyAneSyate drutam // 17 // iti gotrasurI| vAkyahRSTAzcakrustathaiva te / tuSTadevatayA''diSTe, kaH sandegdhi vidagdhadhIH 1 // 18 // idAnIM ca mudAnItAH, pitRbhi| maNimaNDape / kanyA aSTApi nirmApya, snAnabhUSAdikakriyAH // 19 // suvAsinyaH prItirasairullAsinyaH sama - ntataH / gAyantyaH santi tatrocairutkallolairulUlubhiH // 20 // pratyAsannA'bhavallagnavelA'pi na punarvaraH / prAdurAsIt purastAttu, na jAne kiM bhaviSyati ? // 21 // vinA varamaho ! citramudrAhaH ko'pyayaM navaH / ityucairvismayante sma narAstatra surA api ||22|| tadetatkautukAlokakRte tvarayata prabho / / prabhumAhAtumevAsmi, samAyAtaH samutsukaH // 23 // draSTavyamatha bhoktavyamapUrvaM prApya kiJcana / smaret prabhumabhISTaM vA na yaH sa sujanaH katham ? | // 24 // nizamyetyutpapAtAzu, yakSaH khe khabhujiSyayuk / tatpuraM prati panthAnaM, kumArasyeva darzayan // 25 // tacca yakSoktamutkarNamAkaNryoccairguNAkaraH / dhyAtavAnityaho ? dhanyaH, kastAsAM bhavitA varaH ? / / 26 / / tAdRzA ational 30 gAthAyAM atithisaMvibhAguNAka raguNadhara vRttaM 96-121 // 179 // w.jainelibrary.org Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ api santyeke, kautukaM puruSottamAH / mAdRzA api kecica, dhanArjane'pyalaM na ye // 27 // yadivoccaizca nIce| vAlokanenAphalena kim ? / khakhadaivavazAdeva, sarveSAmapi sampadaH // 28 // kintu tatkautukaM prekSe, kathaJcidyadi tadvaraH / zakyA na bhoktuM bhUpAtrAcedraSTumapi tarhi kim ? // 29 // prAMzuprApyaphalaM prAptuM vAmanasyeva me'thavA / tatra gantumazaktasya, vRthaivaiSa manorathaH // 30 // yadyadA cintitaM yadvA, tattadA yasya siddhyati / sa bhAgyavAn dhruvamiti, pravadanti vidAMvarAH // 31 // tadadya bhAgyavattAM khAM, parIkSiSye'tra nizcitam / madbhAgyazAtakumbhasya, hyeSaiva kaSapaTTikA // 32 // dhyAyannevetyasau teSAM gotradevatayA syAt / udvAhamaNDapaM ninye, spRhaiva | kRtinAM phalam // 33 // ayaM varaH sphuratkAntirdvidhA'pi hi guNAkaraH / itthaM vandivaduddhuSya, puSpavRSTimasRSTa sA // 34 // taM tatra sahasodvIkSya, tadAtvotpannadevavat / kanyAstajanakAdyAzca sarve mumudiretarAm // 35 // | tAstena kanyAjanakairjana kairaviNIndunA / vidhApya bhUSAdividhi, paryaNApyanta kanyakAH || 36 || mano'bhISTavara - prApyA, tuSTAH kanyA'STakasya te / mahAntamudvAhamahaM, mahotsAhatayA vyadhuH // 37 // hiraNyaM koTImekaikAmekaikamatha gokulam / dvAtriMzatpAtrasambaddhamekaikaM divyanATakam // 38 // evaM sadveSaniHzeSabhUSAraibhAjanAdikam jAtyAzvazayyAdisukhAsanabhadrAsanAdi ca // 39 // sagRhopaskarAvAsadAsadAsyAdi coccakaiH / te'STAvapi dadustasmai, pANimokSaNaparvaNi // 40 // tribhirvizeSakam // udAramanasAM dAnalIlA khAbhAvi kI kila / jAmAtA ca sa tAdRkSastaddAnaM khalpameva tat // 41 // sa vimAnasamAneSu ramyahamyaiSvamartyavat / aSTAbhirvilasaMstAbhiraSTa / Jain Educationational Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapratiHsUtram // 18 // rUpa ivaabbhau||4|| meruH kulaaclshriibhirdibhirbhaanurivaassttbhiH|agrmhissiibhirindro'ssttaabhiH siddhazca siddhibhiH30gaathaa||43|| aSTAbhirmUrtibhiH zambhuriva kAntAbhiraSTabhiH / aviyukto'nizaM nAnAkrIDArasanimagnahRt // 44 // yAM atibhAnUditAstamapyeSo'bidana vaiSayikaM sukham / saMsArasukhasarvasvaM, kiyat samayamanvabhUt // 45 // tribhirvi-1 thisaMvibhAzeSakam // atha tasyAM nizIthinyAM, sUnoH samanyanAgamAt / guNAkarasya pitarau, jajJAte bhRzamAturau // 46 // ge guNAkarAtrau prAtazca sarvatra, zodhane'pyanavApya tam / pANicyutacintAmaNimivAtmAnamazocatAm // 47 // anyadA ca raguNadhara tadAA tau, klAntau jyotirvidAMvaram / papracchatuH khaputrasya, zreyaH sthityAgamAdikam // 48 // pRcchAlagnaM vRttaM ca lagnAMza, samyag nirNIya so'pyavak / mudhaiva mA sma khidyathAM, zreyakhI vAM yataH sutaH // 49 // lIlArji-18|127-165 tamaharddhizca, dAnabhogaiH prasiddhibhAk / mahAsaukhyAbdhilInazca, paraM dUre'sti sa kacit // 50 // kiJca prAcyAmitaH so'sti, bhAkhAniva nvodyii| varSeNa sthAnavijJAnaM, dvivarSAcAsya saGgamaH // 51 // tadvirA mumudAte tau, prAptaputrAvivoccakaiH / iSTasya hi zubhA zuddhirapi tatsaGgamAyate // 52 // tataH pratidinaM pitrAdInAM tatsthAnazodhinAm / kathaJcidaticakrAma, varSa varSazatAyitam // 53 // athaikaH zrIpurapurAhandI bndiikRtdvissH| rAjJaH paSadi tatrAgAnAkIndrasyeva naardH||54|| guNAn guNAkarasyocairvarNayAmAsivAMzca sH| vaNijo'pi nRpatyagre, Tel // 18 // bhaTTA hi svessttsNstutaaH||55|| tadA'nvavAdIdvasudhAzako vakroSTikA sRjan / zRgAlaM zlAghase me'gre, kiM| siMhasyeva vANijam? // 56 // bhaTTo'pyAcaSTa dhRSTAtmA, devasevakavatsalaH / sarvAGgINaguNaireva, vaNig vyAva For Private & Personel Use Only Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OEOSceneeeeeeeeeeeeee yete'tra sH||57|| vAneyamiti satpuSpaM, zirasyAropyate na kim ? / mRganAbhidaMganAbhibhavA'pIpsyeta kiMna vA ? // 58 // bhAgyavAn devatAdiSTakanyA'STakavaraH sa hi / lIlayA lakSadAyI ca, kalpadruriva jnggmH||59|| tannizamya camatkArabhAji sAmAjikabaje / guNAkarasya janakaH, sthitastatretyacintayat // 60 // dhruvaM me tanayaH so'yaM, sNbhvedydbhvedtH| prollAsaH ko'pihadi me, dhArAhatakadambavat ||6||proktN jyotiSikeNApi, yadvarSAnte sutasya te / sthAnaM vijJAsyate tenAsminnarthe saMzayo'stu kaH ? // 62 // etakaM tadapi vyaktyA, pRcchAmIti vimRzya sH| bandivRndArakaM pRSThA, khaM putraM nizcikAya tam // 63 // utkaNThitastataH putrAhAnAya prajighAya saH / anyoktigarbhasandarbhagrevallekhakaraM naram // 64 // drutaM gatvA'rpitaM tena, lekhameSa gunnaakrH| premNA samaM samunmunya, vAcayAmAsa tadyathA // 65 // khastijayasthalanagarAt padmaH praNayAdguNAkaraM khasutam / Adizati yathA zrIjinaguruprasAdena naH kuzalam // 66 // khakakuzalakiMvadantI jJApyA naH prItaye tvayA'pi rayAt / atha kAryamAyeM! bhavato'ddhatA zrutA kApi paramarddhiH // 67 // saciraM tvadvirahamahAdussahadurbhikSaduHkhitAnAM nH| | tene tenedAnIM nanvamRtaprAtarAzasukham // 68 // kintu bhavadaGgasaGgamasukhAya nikhileSTabhojanAya vayam / uccaistvarAmahe tattvarakha tatsityupAyavidhau // 69 // kizca-pitarAvupekSya dakSaH zvazuraukasi tasthuSaH sthiratayA te / satpuruSapathaH kathamiva bhAvIti vicintyametadapi // 70 // iti vAcyavAcanAtaH premAmanA manAga bhaved yaavt| tAvattattallekhAntaH purataH so'nyoktimdraakssiit||7|| sA ceyam-gAGgeya ! geyagarimAdiguNASTakAya! vizvaika eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee bhA.pra.sU. m onal For Private Personal Use Only P ainelibrary.org e Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vRttaM bhUSaNa ! vidUSaNa! saukhyhetoH| sanmAnato'nyajanatAjanitAnna jAtu, mAtuH smarasyapi cirAtkimu tattavAha 30gAthAzrAddhapra yAM atite0sUtram 18m // 72 // mAtrA mAtrAdhikapremNetyanyoktyA lilikhe'nayA / so'mbuno-vabhinno'ntargantumatyautsukAyata / / 73 // kathaJcanApyanujJApya, zvazurAMzcalitastataH / parIvAraparItAbhiH, kAntAbhiH zobhito'STabhiH // 74 // pratigrAma / thisNvibhaa||18|| | ge guNAkapratipuraM, camatkAraM zriyA sRjan / khalpaireva dinaH prApa, sa rAjeva nijaM puram // 7 // yugmam // pravezitasya ? | raguNadhara pitrAdyaiH, purAntaH prvrotsvaiH| AbhUpagopaM sarvebhyaH, zlAghAdvaitamavAptavAn // 76 // parIkSitakhabhAgyarddhiritthaM khessttaarthlaabhtH| zikhIvAbdasya mitrasyAgamaM socerudaikSata // 77 // dezAntare vyavaharannatho guNadharaH kramAt / 157-186 piturnIvyA piturbhAgyairArjijat prorjitAH zriyaH // 78 // aho bhAgyaM mama mahat, sahasaiva zriyo'rjanAt / ityantazca jamarvoccaistuccho'lpenApi dRpyati // 79 // yataH-"egeNavi vIhiNA udarassa jaha dovi vAvaDA hatthA / taha amuNiyaparamatthA theveNavi uttaNA hu~ti // 8 // " tuSTaH sa lAbhatastasmAdasantuSTazca lobhataH / kanyAmivArko'nyadezaM, vasuvRddhyai tato'pyagAt // 81 // tatrApi lebhe lAbhaM sa, bhUyAMsaM vyavasAyavit / vANijyanaipuNaM prAyaH, sAdhanaM hi dhanArjane // 82 // akharvagarvasotkarSaharSaH svakapuraM prati / tataH pratinivavRte, bhUribhANDabhareNa saH | // 83 // so'narthasArthapadavI, prAptazcaikAM mahATavIm / dAvAnalazca pralayAnalavat prAjvalattarAm // 84 // taM melitumivo- // 18 // tAlakAlavabAgupaica sH| saGgataM saGgataM yadA, tasya dAvAnalasya ca // 85 // tatastadbhayatastUrNa, hAhAkAraparAyaNaiH / kathaJcidbhutakaiH sArddha, jIvanAzaM nanAza sH||86|| zakaTokSAdyazeSaM drAka, tasya pazyata eva tu / babhUva Mw.jainelibrary.org For Private Personal use only In Education inte Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhasmasAttasmAttapaH krodhodayAdiva // 87 // nirbhAgya eSa nidravya, itIva bhRtakairapi / itastataH sa vitrastairvi-4 rapi tatyaje // 88 // vanecara ivAraNye, zanye zanyena cetasA / sambhramI bambhramIti sma, so'pi nirvedamedaraH // 89 // prataptasaptarAtreNa, kSuttRDAyaiH kathaJcana / viveza sannivezaM sa, bambhramyanmatrikAvatIm // 9 // tanna ca prekSyasau daivayogAdekena yoginA / prakRtyA sAnukampena, sakampena tadartitaH // 91 // pRSTvA vijJAtavRttena, tatastena nijAlaye / nItvA'zanAyaiH pitreva, svaputraH poSyate sma saH // 92 // vividhauSadhivaidagdhIlabdhinA'tha | kRpAdhinA / bhUbhRnnitambe nItvA taM, prAdazyekA mhaussdhiiH|| 93 // etAM bho ! pratyabhijJAtAM, samyakkuyoM ahAyadhIH / mA muhaH mauSadhIvRnde'jAyUtha iva mugdhadhIH // 94 // ravau kRSNacaturdazyAmarddharAtre'dya bho! yathA / chAtraNeca gururvidyAM, grAhaye'hamimAM tvayA // 95 // yoginetyudite tenApyabhijJAnAdinA tathA / sA nirmame | nirbhameNa, khaM padaM dvAvadheyatuH // 96 // atikrAnte'tha yAminyA, yAmayugme sa yogirAT / vidhAyAsya zikhAba-10 ndhaM, vighnabandhanibandhanam // 97 // abhyadhAnmama sAnnidhyAdavidhyAtamanA vrj|diipymaanaaN dIpazikhAmiva dRSTauSadhIM ca tAm // 98 // yugmam // sA copariSTAdvASryena, dhRtvA dakSiNamuSTinA / vAmamuSTyAttazakhyA'dhazchedyA sadyo'bja-181 nAlavat // 19 // dRDhauSadhImuSTibandhastyaktAnyapratibandhadhIH / samAzrayan sAttvikatvaM, pazcAtkApyavilokayan // 20 // bhayaGkarAnagaNayan , raudrarUpasvarAdikAn / tAmatrAnaya yogIva, mAnase dhyAnasampadam // 1 // yugmam // vidhyAtayA tayA siddharaseneva vaze bhRzam / bhAvinI varNasiddhiste, bhAgyasiddhirivAGginI // 2 // jAtayA ca POROTaoraemorada8a8009092aeaeraansar Jain Education a nal For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- tayA vatsa!, chAyayevAtapo drutam / vidroSyatyapamudro'pi, dAridyopadravastava // 3 // iti yogigiraM zrutvA, 30 gAthAti sUtram tAttvikI sAsvikAgraNIH / gatvA sa uktavidhinA, tAM jagrAha mahauSadhIm // 4 // hRSTazca dhRSTahat spaSTadRSTaduSTa yAM ativiceSTitAn / bhUtAn prabhUtAn pretAnapyupetAn parito'dhikam // 5 // mahAhahAsaikarasAn , raaksssaanpysngkhyshH| thisNvibhaa||182|| | zivAdiduHzravaravAn , bhairavAnapi bhUrizaH // 6 // parISahAniva muniH, sa sarvAnavahelayan / kramAvyAvarttamAno geguNAka| niHsamAnotsAhasAhasaH // 7 // dvidhA'pi viSamAM dravyabhAvAbhyAMbhUdharAvanIm / durlaGghA laGghayAmAsa, bhava raguNadhara sthitimiva vratI // 8 // caturbhiH kalApakam / jitakAzI tato'yAsIhavyato bhAvato'pi sH| samAmuvI sukhe 187-217 naiva, yAvannagaramArgavat // 9 // tAvahurdaivaparyasta, iva srasto'drizRGgataH / prastarastarasA'kasmAdekastatpRSThato'patat 1 // 10 // tadudbhavatkhaTakhaTAkArAdarAtprasAriNA / saMbhrAntacetAH sahasA, sa pazcAtparyalokayat // 11 // tatkSa-10 NAttasya ruSTeva, muSTenaSTA mahauSadhI / sthirIsyAttAdRzaM vastu, tAdRzasya kare katham ? // 12 // viSaNNaH san sa niHzeSaM, tadgatvA yogino jagau / yoginA'pyeSa jagade, jagadekahitAtmanA // 13 // atucchaM vatsa! te sattvamupakramazca nissamaH / na paraM prAkRtaM puNyaM, tadvinA te tu nissphlm||14|| yataH-"vikaTA aTa parvatATavIstara vArDIn bhaja bhUpatInapi / api sAdhaya mantradevatA, natu saukhyaM sukRtairvinA'sti te // 15 // " dhanArjane kadAzAM tadvaya- // 182 // pAsyopAsyatAM tvyaa| santoSa eva yena syAt , trailokye'pyatizAyitA // 16 // tenetyukto'pi lobhAndhaH, sababhrAma bhuvaM bhRzam / vittArthinAM hi cittAni, na nirvindanti karhi cit // 17 // sa bhrAmyan malayagrAmamabhirAmamupe Jain Education Ational For Private Personel Use Only jainelibrary.org Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yivAn / prekSAJcake parivrAjA, vibhrAjA dmbhvibhrmaiH||18|| pRSTvA jJAtvA ca tadvRttaM, tenetyUce sa sAJjasam / / vyapaneSyAmi te duHkhaM, mA viSIda vasIda ca // 19 // sulahImahIruhaM raktakSIraM nIrandhramAdarAt / kApyanveSaya yenAzu, dAriyaM drAvayAmi te // 20 // mahotsAhena tenApi, kApyanveSayatA satA / so'pyApi kalpadrurivopakramAtkiM na vApyate? // 21 // vyajJApi ca parivAje, tena so'pyatha hRSTahRt / siddhikRtsiddhiyogAhi, tenAmA tatpadaM yayau // 22 // tato'bhimanya taM pUrvasahItauSadhIyutam / cArudArugaNairvizvaka, parivrAT paryaveSTata | // 23 // kapaTaikapaTustatra, jvAlayAmAsa cAnalam / zikhAbandhamiSAttaM cAjuhAva nijasannidhau // 24 // upetya nIcairbhUtaM taM, tataH sa svlshchlii| kezapAze dRDhaM mUrtIi,dhRtavAniva taskaram / / 25 // UrddhamutkSipya ca kSipraM,8 pApAtmA taM hutAzane / AhutIkurute yAvacchAgaM yajveva nighRnnH||26|| mArye nUnamanAryeNetyudyadvIyaH prasahya sH| RI duSkarmaNaH khamAtmaiva, taavttsmaadmuumuct||27||yugmm / tatasto krodhavidhurau, yodhAviva sudurdhrau| prakSesumantardahanaM, DaDhaukAte parasparam // 28 // duHsahaM kalahaM vIkSya, taM tayoH pretayoriva / pUccakruruccakairgopA, bhayoddhAntatayA rayAt // 29 // zuzrAva duHzravaM tacca, tatrAsanamahApurAt / mRgayAmAgataHkSmAbhRtkumAraH sphAravikramaH // 30 // teja:sAraH sa sAnvAbhidhAnaH sadhanu shrH| dUtaM tatrAyayau bumbA, kSamante kSatriyAH katham ? // 31 // parivrAjaka| pAzasya, durAzasya durAtmatAm / zrutvA guNadhareNoktAM, tasmai cukrodha so'dhikam // 32 // vahnAvindhanasAcakre, jhaTityutpAvya taM ca sH| duSTazikSA ziSTarakSA, rItinItividAM khalu // 33 // sa cAgnidagdhaH samabhUddivyaH sauva Jain Education A nal For Private & Personel Use Only INinjainelibrary.org Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAma pUruSaH / yadyathA cintyate'nyasmai, tattathA svayamApyate // 34 // tasmAdAkasmikAllAbhAzaM bhUpabhuvo'bhavat / / 30gAthAtisUtram 8 AnandaH ko'pi yanmAne, trailokyamapi saGkaTam // 35 // jugopa gopateH putrastatraiva nidhivacca tam / yathA tathA|yAM ati kathaM tAdRga, vastu vijJaHprakAzayet // 36 // kiJcitpathyadanaprAyaM, pradAya dayayA dhanam / bniipkmivaathainN.thisNvibhaa||18|| |vissjovniishsuuH|| 37 // zveva lehanamAtreNa, tAvanmAtreNa tuSTibhAkA sthAnAttataH so'pi gacchaMstucchazci-1 ge guNAkantAmiti vyadhAt // 38 // jAgartyadyApi me bhAgyamabhaGgaramaho! mahat / chuTito'smi jhaTityasmAdyasmAdvikaTa-zaraguNadhara saGkaTAt // 39 // iyadvittamapi prApaM, svayamevAmunArpitam / tatkApyadyApi suprApaM, mayA nUnaM dhanaM bahu / / 40 // vRtvaM ataH paraM nijapuraM, gacchannapyarjitA'smyaham / dhruvamiSTaM dhanaM daive'nukUle kiM na sidhyati? // 41 // dhyAyanniti 218-248 pracalitaH, khapuraM prati durmatiH / ekasya mantrasiddhasya, militazcAntarA'dhvani // 42 // goSThI gariSThAM tanvAnaH, samaM tena sa mandadhIH / prApadudyAnamekasya, sannivezasya sannidhau // 43 // bhojanAvasare tatra, mantrasiddho'bhya-18 dhatta tam / bho bhadra ! bhojyaM te'bhISTaM, vada sampAdayAmi kim ? // 44 // prabhUtAn surabhIbhUtAn , kapUraiH siMhakezarAn / dehi me dehikalpadro, modakAn modakArakAn // 45 // teneti ziSTe hRSTana, dhyAnamApUrya so'pi tAn / tAdRzAnAninAya drAk, pUrva sajjIkRtAniva // 46 // avihastau tatasto tAn, bubhujAte yathAruci / 8 // 18 // yathA''ptAtithaye dattvA, bhuktau rItiriyaM satAm // 47 // evaM vikAle khaNDAyaighutapUrAn prapUritAn / dvitIye'hi prage sarpiHzarkarAmizrapAyasam // 48 // AsvAdyAni ca sAyAhe, hRdyakhAdyAnyanekazaH / tRtIyehi punaH N Jain Education ainelibrary.org For Private Personal Use Only a tional Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAtaH, zAlidAlighRtAdikam // 49 // sAyaMdine ca lapanollAsinI lapanazriyam |turye prAntarmaNDakAdyAn , sAyaM naikAH sukhAdikAH // 50 // caturbhiH kalApakam // iti pratidina prekSya, zaktiM tasya sa vismitaH / dhruvaM mahAnubhAvo'yamiSTadAteti cintayan // 51 // chandAnuvRttipraNatizlAghAvizrAmaNAdibhiH / durvinIto'pi zazvattaM, | siSeve suvinItavat // 52 // yugmam // yataH-"paraguNagahaNaM chaMdAnuvattaNaM hiamakakkasaM vayaNaM / nizcamadosa-10 ggahaNaM amUlamaMtaM vasIkaraNaM // 53 // " so'nyadA taM mudA bhattyAvarjitaM dambhavarjitam / papraccheha kutaH zaktiH, kalpadroriva te vibho ! // 54 // siddho'pyabhidhe bhadra !, dAridyopadruto hyaham / abambhramaM bhuvaM dravyasambhramaM | bibhradAzaye // 55 // kRpAlumekaM caikanAlokya kApAlikottamam / praNemivAn procivAMzca, dAridryopadravaM nijam | // 56 // dInArttavatsalastyaktacchalaH so'pi kRpAvatAm / netA vetAlamatraM me, gurustattvamivAdizat // 57 // tanmannasAdhanADhaddhirIdRgme'daH punaH kiyat / kartA'smi sarvasampatti, svapadaM prApnuvAMstu te||58|| tataH sa tuSTipuSTAtmA, sArddha siddhena bhRtyavat / dinAni kaanicinmaarge,vyuuddhHprauddhdhnaashyaa||59|| siddho'nyadA jagAdetastava dezo'sti vAmataH / Asanno'haM punardaraM, gantA dakSiNataH sakhe ! // 60 // vada tatsampadaM sampAdaye te |bhadra ! kIdRzIm / Izo'haM hanta ! vittasya, dAtuM koTIrapi sphuTam // 61 // koTIbhirapyasantuSTastato guNa-12|| dharo'bhyadhAt / taM mantrameva me dehi, bIjaM yaH sarvasampadAm // 62 / / siddhaH provAca yAcasva, varNakoTizatAnyapi / mahAkaSTakayantreNa, kiM mantreNa prayojanam ? // 63 // yadeSa viSamaH procaiH, prANasaMzayakRnnRNAm / cetparaM SI Jain Educati Orw.jainelibrary.org o For Private Personal Use Only nal IAN Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram 184 // Jain Education siddharasavat, puNyAkhyasyaiva siddhyati // 64 // chalaM khalpamapi prApya, pretavacca tanotyayam / mahAnarthaM mayA'pyeSa | mahAkRcchreNa sAdhitaH // 65 // ityukto'pyamunA dadhyau, so'haMmanyajanAgrimaH / tatkiM mayA yadduH sAdhamasAdhA| raNazaktinA ? // 66 // kimanyaM samarthAnAM kimagamyaM mahAdhiyAm / kimapathyaM dRDhAnInAM, kimasAdhyaM mahaujasAm // 67 // itthaM mithyA'bhimAnena pUrNo guNadharaH kudhIH / bAlavadvayamucannaiva, mantrayAcJAkadAgraham // 68 // | tato dAkSiNyanidhinA, vidhinA pradade'munA / tasmai mantraH sphuTAmnAyaH, satyaGkAra iva zriyAm // 69 // kRtArthamAnI tatprAtyA, mAnI guNadharastataH / siddhamApRcchadha gacchantaM viveza dezamAtmanaH // 70 // tatrArAmasusI - mazri, susImapuramIyivAn / prAgajJAtamAtulAvAsamadhyuvAsa sa sAdaram // 71 // mudA'nyedyurmAtulAya, sadbhA| vamabhidhAya saH / kRtvA samagrasAmagrImekAkyevAkutobhayaH // 72 // rAtrau kRSNacaturdazyAM zmazAnasthAnamAgamat / kRtahomAdikarmA ca mantraM dhyAtumaDhaukata // 73 // yugmam // mantraM dhyAyannayaM samyaga, yogIndra hava nizcalaH / bibhISikA bhISaNA apyunmiSantIrviSehivAn // 74 // sAnumAniva vAtaudhairvinaudhairvividhairapi / yAvanaiva ca cukSobha, niHkSobhaH kathamapyasau // 75 // kulAlacakravaJcakramatyucairekamekataH / tAvaddhamitumArebhe, ghUghUtkAraughadAruNam // 76 // yugmam // raudra AkrandazabdaJcAtyuccairuccha lito'nyataH / mahAyantrapIDyamAnajalamAnuSabhUriva // 77 // tadA tAbhyAM vyAkulasya, prANazyattasya cetasaH / caitanyamiva durdaivAdekaM mantrapadaM javAt // 78 // muhu| stena cintayatA'pyadhijagme na tatpadam / niSpuNyeneva gIrvANamaNiH pANiparicyutaH // 79 // labdhacchalazca ational 30 gAthAyA atithisaMvibhAge guNAka raguNadhara vRttaM 249-279 // 184 // w.jainelibrary.org Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Oceaero vetAlaH, karAlaH kAlarUpabhRt / sattvenAnena re klIva !, mAM vazIkartumIhase ? // 8 // svakarmaNaH phalaM bhUkSva, bharksayaniti taM kudhA / laguDaistADayAmAsa, sasyamUDhakavaddhRzam // 81 // yugmam // ArAraTatkaTuravairbhUpIThe c| vyaloluThat / so'sAsahInnArakIva, duHkhaM dhim mandabhAgyatAm // 82 // bhUriprahArasaMmUcrchanmUovicchAya vigrahaH / kathaJcinmumuce tena, nizceSTIkRtya kASThavat // 83 // prAtastanmAtulastatrAnveSayaMstaM sazaGkahRt / zmazAne zabavatprekSya, patitaM praviSedivAn // 84 // kRcchreNa praguNIkRtya, satkRtya ca tataH kRtii| zUnyacittaM kathaJcittaM, puraM ninye jayasthalam // 85 // AzvAsyataiSa ca prItipratibandhavidhAyinA / guNAkareNa suhRdA, satAM tucche'pya| ho! kRpA // 86 // guNAkarasya suhRdastAM samRddhi tathA'pi saH / zrutvA dRSTvA ca hRdantaradandahyata sAgnivat | // 87 // anyedhurgopyamAropya, rainaraM bhAsuraM rathe / mahApurapurAttatraiyarnarapatenarAH // 88 // te ca rAjAnamAsthAnasthAsnumevaM vyajijJapat / asmAkaM svAminaH svAmistejaHsArastanUruhaH // 89 // rainarastasya siddho'bhUdbhAgya-18 yogena kintu sH| khadhAgni yAvadAninye, svapne tAvaduvAca tam // 90 // parivrAjA sAdhanAyArabdhaH siddhazca | te tu bhoH / paraM guNAkarasyaiva, gRhe sthAtA'smi susthiraH // 91 // jayasthalapurasthAyI, sa ca pdmmhebhybhuuH| IS kastasmAdbhAgyavAnanyastejaskhIva divAkarAt // 92 // padamasmAdRzAnAM ca, tAhagevAhati dhruvam / kalpate kalpavR-15 kSANAM, sthAnaM kiM nandanAdvinA ? // 9 // tanmAM naya nayazreSTha !, zreSThinastasya mandiram / ko vA guNAkarasthAnaM, | nehate svahitArthavit // 94 // divyottyaivaM vyaktayA'tra, drAga naH sArthena bhUpabhUH / taM praiSIddivyavastUnAM, khecchayA namevaM vyajilaya, ranaraM bhAsada tathA'pi mA 90808092000000004 Jain Educatio n al Www.jainelibrary.org Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhamati0 sUtram 1186411 Jain Education | hi gatisthitI // 95 // tannAtha ! rainaraH so'yaM, sadyastasmai prasAdyatAm / rAjArpitaM prajAnAM hi, pramANaM divyavastvapi // 96 // tato rAjJA vivekena, drAgAkArya guNAkaram / raipumAn pradade tasmai vAcaM ko'tyeti devatIm ? // 97 // sollAsaH sauvamAvAsamAzu so'pi nRpAjJayA / prauDhotsavaistamAnIya, tadIyaphalamagrahIt // 98 // tadA tadAsitastasya, sarvebhyo'pyatizAyitA / nizcikye sakalairviSNori kaustubhalAbhataH // 99 // tatastadbhAgyavibhavazlAghAkarmaNi nirmame / ekAntavAda evoccairapi syAdvAdavAdibhiH // 300 // druhyan guNadharaH kintu, khedAdvaitaM dadhatkudhIH / tadA'pi yattadvibrUte, ghigaho ! tasya sauhRdam // 1 // tato'yaM durdhiyAM dhuryo, nirbhAgyavargapuGgavaH / mithyA'bhimAni mANikyamadraSTavyamukhAgraNIH // 2 // vAcATakoTimukuTaH samatsaraziromaNiH / nirlajjajanamUrddhanyo, dhRSTapraSThaH khalAgrimaH // 3 // adhamebhyo'dhamaH kArya, kottamebhyaH sa uttamaH / anayoH saGgataM dhig dhika, zakraviTrakITayoriva // 4 // ityAdi sarvataH sarvairnAgaraiH sa nirantaram / sopahAsaM garhyate sma, lokaH praka | vAgyataH // 5 // kalApakam // kRtahatyAdipApmeva, svAsyaM darzayituM tataH / kasyApyazaktaH sa vrIDApIDitodvignamAnasaH // 6 // svayameva svamudvadhya, svAtmazatruranAtmavit / tatyAja dustyajAn prANAn, dhiga dhiga bhavavi| DambanAm // 7 // yugmam // babhUva tiryagnarakaduHkhalakSakhanizca saH / atrAmutrApi nirdharmaH, saukhyabhAgI bhave| tkutaH 1 // 8 // tADagavyatikaraM duHkhAkaraM jJAtvA guNAkaraH / nirviveda bhave tattvaM dharmameva viveda ca // 9 // tatrAtha samavAsArSId, dharmaharSamaharSirAT / kevalI devalIDhAMhiriva gautamakevalI // 10 // vidhinA vandanAdha tional 30 gAthAyA atithisaMvibhAge guNAka raguNadhara vRttaM 294-310 // 185 // jainelibrary.org Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education 1 rmadezanAzrutipUrvakam / tamaprAkSIt prAgbhavaM khaM, sauhRdaM ca guNAkaraH // 11 // ujjagAra guruH so'pi, bhadrAtraiva pure purA / abhUtAM bhrAtarau viSTaH suviSTazceti vANijau // 12 // saJcayaikaratirduSTamatirviSTastayoH punaH / duSpra | hArAdiva janavyavahArAdapi vaset // 13 // sanmAnayati no jAtu, khajanAn durjanAniva / sukhAkuryAtparIvAramapyaGgAra ivaiSa na // 14 // amitrAniva mitrANi, naivopakurute kacit / na cAnukampate kApi, duHsthitAn susthitAniva // 15 // nirddharmAniva saddharmAn, duSkarmA nArcayet kacit / nivArayati bhikSArthipravezamapi vezmani // 16 // nAGgabhoge'pi sodyogaH, sadAhAre'pyapaspRhaH / sadaiva daivahatakaH, kucela malinAGgakaH // 17 // hIlyamAnaH svakajanaistarjyamAnazca sajjanaiH / nindyamAnaH sthUlalakSairhasyamAnazca bhogibhiH // 18 // vitte satyapi saukhyAnAM, nimitte nityaniHkhavat / duHkhaikamayaM samayaM nirbhAgyo gamayatyayam // 19 // ziSTapraSThaH suviSTastu, susantuSTaviziSTadhIH / | sadA sadAcAraparaH, pareSAmupakArakRt // 20 // arthiprArthitakalpadruranalpaguNabhUSaNaH / saudarye'pi tayoreva, bhedo'bhUnmaNileSTuvat // 21 // yataH - " akkasurahINa khIraM kakkararayaNAI pattharA dovi / eraMDakappataruNo rukkhA puNa aMtaraM garuaM // 22 // " tau mithaH prItikalitau, militau tiSThato'nizam / chAyAtapAviva paraM, prakRtiM na vyatIyatuH // 23 // eko'nyadA suviSTasyAvAsamAsanna siddhikaH / tapakhI pAvayAmAsa, mAsakSapaNapAraNe // 24 // aho ! abhraM vinA vRSTiraho ! puSpaM vinA phalam / yadveSa jaGgamaM tIrthamAgamanmama sadmani // 25 // ityuccairbhAvanAM so'ntarbhAvayan khaM ca pAvayan / aSTau viziSTAn ziSTAtmA, prAsukAn modakAn dadau // 26 // sa ko'pi para tional jainelibrary.org Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- mAnandastadA tenAnvabhUyata / jAne yasyopamAne syAdvizvasyApi daridratA // 27 ||.vittaaditrikyogo'sy, 30gAthAti0sUtram bhAgyayogena ko'pyayam / sarvasiddhipradastradhA, siddhiyoga ivAbhavat // 28 // yataH-"kesiMci hoi cittaM vittaM | yAM ati annesimubhymnnesiN| cittaM vittaM pattaM tinnivi kesiMci dhannANaM // 29 // " baddhaM bhogaphalaM kiJcittadAnIM tenthisNvibhaa||186|| nistulam / supAtradAnakRtyaM hi, satyaGkAraH sukhazriyAH // 30 // nikRSTacetA viSTastu, pretAviSTa iva svayam / ge guNAka| hasitvA kiJcidityUce, vacaH khocitamuccakaiH // 31 // aho! akhaNDapAkhaNDaiH, pASaNDyAkhaNDalAyitaiH / para- raguNadhara vezmAni muSyante, dhRttairiva vRthA katham ? // 32 // idaM hi bhasmanihataM, pravAhemUtritaM kila / eSAM dattena dAnena, ki vRttaM 18| phalaM khavyayAtparam // 33 // babandhe tIvrabandhena, tenaivaM vdtaa'staa| ghoraM duSkarma tattAhaga , yadbhaktyaiva sa veditA 331-341 18611 // 34 // tasyAbhUdazubhAyaiva, munarapi samAgamaH / dRzorAndhyAya ghUkasya, sahasrAMzorivodayaH // 35 // bhikSu bhikSAmathAdAya, yAvadyAti nijaM padam / tAvatpRSThagatastattvaM, suviSTaH pRSTavAnamum // 36 // RSirAha mahIM | bhAga!, niSiddhA hi mahAtmanAm / gocaraikAgracaryAyAM, sthitvA dharmakathAprathA // 37 // tasmAdapAzraye tattvaM, zrotavyaM samaye tvayA / samaye so'pi tatraitya, natvA kiM tattvamityavaka // 38 // sAdhurapyabhyadhAttattvaM, dharma eva dvidhA ca saH / sAdhudharmazrAddhadharmabhedAdAdyastu duSkaraH // 39 // dvitIyaH sukaraH so'pi, samyaktvaguNapUrvakaH / dvAdaza T // 186 // vratarUpaH san , yathAzakti vidhIyate // 40 // ityAdi vistarAtmokte, zrAddhadharme maharSiNA / sadA sa dAnaikaruciruvAca vacanaM yathA // 41 // vratebhyo dvAdazabhyo'pi, sukaraM dvAdazaM vratam / tanmayA niyamAnnityaM, pAlyaM tadyo eceneseseseserterieces Jain Educat onal For Private Personel Use Only O jainelibrary.org Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1.sU.32 sambhave // 42 // dhanyastvaM yasya dharme dhIH, sAdhunetyupabRMhitaH / tataH pramuditaH prApa, sa mandiramudArahRt // 43 // | tadArabhya sa sAdhubhyaH, sAdhudhIH saMbhave'nvaham / bhuGkte bhaktyA pradAyaiva, satAM proktaM hi nAnyathA // 44 // evaM trivargasAmagrI samagrIkRta nRsthitiH / ciramAyuH prapUrya khaM, mRtaH sa sukhamRtyunA // 45 // prApottarakurukSetre, | kSetre'nuttarasampadAm / yuga litvaM tripalyApuratulyAdbhutabhAgyabhAk // 46 // dazaprakAra kalpadrukalpitAnalpakalpi taH / tato'sau dharmamAhAtmyAtsaudharmasvargamAgamat // 47 // citraM tatra tridazatvaM, tridazastrIniSevitaH / palthamekaM susaukhyaikadazo'pyanuvabhUva saH // 48 // tatayutvA pure'traiva, devakI padmadevayoH / tanayastvamabhUrbhUri bhAgya prAkRtapuNyataH // 49 // yattvayA prAgU yatIndrAya, prAdAyi modakASTakam / tenAjaniSTa satkanyAkharNakoTyaSTakAdi | te // 50 // yattvayA'tithisaMbhAgavataM svIkRtya nityazaH / pAlitaM tena nityarddhi:, prAptaH sauvarNapUruSaH // 51 viSTastu duSTadhIH sAdhudAnanindAvidhAnataH / kAle kAlagato jajJe, kukkuraH pApmiThakkaraH // 52 // tadvezmaiva sa pUrva | syAdabhyAsAdbhogivannidhiH / prasahya parigRhyAsthAt, kenApyakRtasatkRtiH // 53 // sa kRcchrajIvitaH kITabhakSita! | kSatavAn mRtaH / dRkkarAlo biDAlo'bhUt, tasminneva ca vezmani // 54 // AhArayan rasavatIM, nAnArasavatIM rasAt // so'nyadA sUpakAreNa, kRcchramAreNa mAritaH // 55 // tenAtha jAtaM mAtaGgajanmanyAjanmaduHkhini / kRtvA ca jIvahiMsAdi, mRtvA''ye narake gatam // 56 // catuSpalyAM duHkhakhAnau, sa tasmiMstimivaddave / kathaJcid gamayAmAsa, hA ! prAgduSkarmaduSTatAm // 57 // tata uddhRtya tajjIvaH, kizciddaivAnubhAvataH / dhanaJjayasya dhaninaH, sRnurguNagha ational Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrArddhaprati0 sUtram // 187 // ro'jani // 58 // prAcInaprematastena, satrA maitryabhavattava / prItidviSAdayaH prAyaH, prAgbhavAbhyAsavAsajAH // 59 // nininda munidAnaM yannidAnaM so'khilazriyAm / tena tasya bhRzaM kleze'pyAsInna zrIH kathaJcana // 60 // duHkhAni duHsahAnyevaM, pratyuta prAptavAMzca saH / nAmApi zarmaNAM kutra, pUrvaM hyakRtadharmaNAm ? // 61 // nindA'nyadapi nirdizya, niSiddhA'nekakuH khakRt / anantaduHkhakRtproccairdharmamuddizya kiM punaH 1 ||62 || dveSakAneSa didveSa, yaddharme prAgbhave tataH / dveSyo'bhUdatra sarveSAM phalaM bIjAnusAri yat // 63 // prAgduSkarmamahAvAtyAvarttanAdyApi potavat / vItapAraM sa saMsArapArAvAraM ciraM bhramI // 64 // evaM pUrvabhavaM svasya, suhRdazca nizamya saH / subuddhiH pratibuddhAtmA, dharma eva dhiyaM dadau // 65 // tataH sarvA sa sauvarNaiH kharNAdribhirivAparaiH / alaJcakre'rhadvihAraistArairiva divaM bhuvam || 66 || duHsyA avasthA duHsthAnAmRNArttAnAmRNAni ca / AkAza kusumaupamyaM, dAninA tena ninyire // 67 // mAtrAtItAstIrthayAtrA, vidhAya vidhinA punaH / saGghAdhipatyamatyantadurlabhaM labhate sma saH // 68 // saptakSetryAM sauvavittaM, vApaM vApamapApadhIH / sAphalyaM sampado'vApa, dharmikauTumbikAgraNIH // 69 // ArAdhyaivaM gRhidharma, | suciraM zuciraGgabhAga / samaye samayajJo'sau, yatidharmamupAdade // 70 // tamapyArAdhya duHsAdhaM, nirAbAdhaM viSaya | saH / gatavAnacyutakharga, cyutazca zivamIyivAn // 71 // vRttaM nizamyeti vayasyayorDayoH, zubhAzubhotkRSTaphalAsigarbhitam | bho bhAvavanto'tithisaMvibhAgasate yatadhvaM yadi vaH zivaspRhA // 372 // // iti dvAdazavate guNAkaraguNadharAkhyAnam // Jain Educationtional exte 30 gAthA yAmatithisaM0gu NAkaragu NadharavRttaM 342-372 // 187 // w.jainelibrary.org Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athAsyAtithi saMvibhAgavratasya na kevalameta eva pradarzitarUpA aticArA nindArhAH kintvanye'pi santItyAhasuhie aduhie a jA me assaMjayasu aNukampA / rAgeNa va doseNa va taM niMde taM ca garihAmi // 31 // 'suhie' iti sAdhuSviti vizeSyamanuttamapi saMvibhAgavata prastAvAddhyAhArya, tataH sAdhuSu kIdRzeSu ?suSThu hitaM jJAnAditrayaM yeSAM te suhitAsteSu punaH kathambhUteSu ? - 'duHkhiteSu' rogeNa tapasA vA glAnIbhRteSu upadhira - hiteSu ca punaH kIdRkSu ? na svayaM svacchandena yatA- udyatA asvayatAsteSu gurvAjJayaiva viharatvityarthaH, yA mayA kRtA'nukampA - kRpA'nnapAnavastrAdidAnarUpA bhaktiH, anukampAzabdenAtra bhaktiH sUcitA, yathoktam- "AyariaaNukampAe gaccho aNukaMpio mahAbhAgo / gacchANukaMpaNAe abbucchittI kayA titthe // 1 // " 'rAgeNa' | svajana mizrAdipremNA na tu guNavattvabuddhyA, tathA 'dveSeNa' iha dveSaH - sAdhunindAkhyo yathA dhanadhAnyAdirahitA jJAtijana parityaktAH kSudhArttAH sarvathA nirgatikA amI upaSTambhAhI ityevaM nindApUrva yA'nukampA sA'pi nindaiva azubhadIrghAyuSka hetutvAt, yadAgamaH- "tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA saMjayavirayapaDiyapaJcakavAyapAvakammaM hIlittA niMdittA khiMsitA garahittA avamanittA amaNunneNaM apIikArageNaM asaNapANakhAhamasAimeNaM | paDilabhittA asuhadIhAuattAe kammaM pagare "nti, yadvA sukhiteSu duHkhiteSu yA asaMyateSu pArzvasthAdiSu zeSaM Jain Educatmational Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 188 // Jain Education tathaiva paraM dveSeNa "dagapANaM puSpaphalaM aNesaNijjaM" ityAditadgatadoSadarzanAnmatsareNa, athavA asaMyateSu SaDU di dhajIvavadhakeSu kuliGgiSu rAgeNa ekadezagrAma gotrotpatyAdiprItyA dveSeNa-jinapravacanapratyanIkatA didarzanotthena, nanu pravacana pratyanIkAderdAnameva kutaH ?, ucyate, tadbhaktabhUpatyAdibhayAt, tadevaMvidhaM dAnaM nindAmi garhe ca, yatpu | naraucityena dInAdInAM dAnaM tadapyanukampAdAnaM, yataH - "kRpaNe'nAthadaridre vyasanaprApte ca rogazokahate / | yaddIyate kRpArthamanukampA tadbhaveddAnam // 1 // " samarthadehasyApi prArthanAkAriNo daridraprAyatvAddAnaM anukampA - dAnaM tacca na nindArha, jinendrairapi vArSikadAnAvasare tasya darzitatvAt uktaJca - "iyaM mokSaphale dAne, pAtrApAtravicAraNA / dadyAdAnaM tu sarvajJaiH, kutrApi na niSidhyate // 1 // " tathA "dAnaM yatprathamopakAriNi na tanyAsaH sa evAyate, dIne yAcanabhUlyameva dayite tatkiM na rAgAzrayAt ? / pAtre yatphalavistarapriyatayA tadvArdhuSIkaM na kiM, taddAnaM yadupetya niHspRhatayA kSINe jane dIyate // 1 // " ityekatriMzagAthArthaH // 31 // adhunA sAdhusaMvibhAgaM pratItya kRtyAkaraNapratikramaNAyAha sAsu saMvibhAgo na kao tavacaraNakaraNajutte / saMte phAsuadANe taM niMde taM ca garihAmi // 32 // 'sAhU' iti, tapo - bAhyAntararUpaM dvAdazadhA, yataH- "anazana 1 maunodaryaM 2 vRtteH saGkSepaNaM 3 rasatyAgaH 4 // kAyaklezaH 5 saMlInateti 6 bAhyaM tapaH proktam // 1 // prAyazcittadhyAne 2 vaiyAvRttya 3 vinayA 4 vadhotsargaH 5 / svAdhyAya 6 iti tapaH padmakAramAbhyantaraM bhavati // 2 // " tapovizeSavyAkhyAdi matkRtArthakaumudyA jJeyaM, caraNaM 31 gAthAyAM dAnAticArAH // 188 // Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educat saptatibhedaM yataH - " vaya 5 samaNadhamma 10 saMjama 17 beAvaccaM ca 10 vaMbhaguttIo 9 / nANAitiaM 3 tava 12 kohaniggahAI 4 caraName // 1 // " tatra zramaNadharmo dazadhA, yataH- "khaMtI 1 ajjava 2 maddava 3 muttI 4 tava 5 saMjame a 6 boddhave / sacaM 7 soaM 8 AkiMcaNaM ca 9 baMbhaM ca 10 jaidhammo // 1 // " 'mukti'tti mukti: nirlobhatA 'soa'tti zaucaM saMyamaM prati nirupalepatA, sA cAdattAdAna parihArarUpA, lobhAttoM hi paradhanaM jighRkSan | saMyamaM malinayati, laukikA adhyAhuH - "sarveSAmapi zaucAnAmarthazaucaM paraM smRtam / yo'rtheSu zuciH sa zucirna | mRdvArizuciH zuciH // 1 // " saMyamaH saptadazadhA, yataH - " paJcAzravAdviramaNaM 5 paJcendriyanigrahaH 10 kaSAyajayaH 14 / daNDayavirati 17 ceti saMyamaH saptadazabhedaH // 1 // " yadvA - " puDhavi 1 daga 2 agaNi 3 mArua 4 vaNassai 5 viticaupaNidi 9 ajjIve 10 / peho 11 peha 12 pamajaNa 13 pariThavaNa 14 maNo 15 vaI 16 kAe 17 // 1 // " vyAkhyA - pRthivyAdinavavidhajIvAnAM rakSeti navadhA, ajIvasaMyamaH sattvopaghAta hetUnAM pustakAdInAmagrahaNarUpaH, yataH - " jai tesiM jIvANaM tatthagayANaM tu soNiaM hujjA / pIlijjate dhaNiaM galijjataM akkhare | phusi // 1 // " duSSamAdoSAtprajJAbalahIna ziSyAnugrahArthaM yatanayA pratilekhanApramArjanApUrvaM grahaNarUpo vA 10, prekSAsaMyamaH pratyupekSya pramArNya ca sthityAdikaraNam 11, upekSAsaMyamaH sIdatAM saMyatAnAM cintA asaM yatAnAM tu na12, | pramArjanAsaMyamaH sAgArike sati rajoharaNena padorapramArjanaM (asati tu pramArjanaM) 13, pariSThApanA saMyamastyAjyasya | vidhinA tyAga : 14, manaso drohAbhimAneSyAdibhyo nivRttiH dharmadhyAnAdiSu ca pravRttirmanaH saMyamaH 15, vAco national Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra-hiMsraparuSAdibhyo nivRttiH zubhabhASAyAM ca pravRtti kasaMyamaH16, kAyasya dhAvanavalganAdibhyo nivRttiH zubha-% 32gAthAti0sUtram kriyAsu ca pravRttiH kAyasaMyamaH 17, evaM saptadazaprakAraH prANidayArUpaH sNymH| vaiyAvRtyaM dazadhA, yataH- yA tapazca"Ayaria1 uvajjhAe 2 thera 3 tavassI4 gilANa 5 sehe a6 sAhammia 7 kula 8 gaNa 9 saMghasaMgayaMza rnnkrnn||18|| tamiha kAyacaM 10 // 1 // " brahmaguptayo nava prAguktAH, zeSAzcaraNabhedAH sugmaaH| karaNamapi saptatibhedaM, yataH varNanaM | "piMDavisohI 4 samiI 5 bhAvaNa 12 paDimA ya 12 iMdianiroho 5 / paDilehaNa 25 guttIo3 abhiggahA 14 ceva karaNaM tu // 1 // " tatra piNDavizuddhizcaturdA, yata:-"piMDaM 1 sijaM2 vatthaM ca 3, cautthaM pAyameva y4|| akappina icchijjA, paDigAhija kppiaN||1||" bhAvanA dvAdaza, yataH-"paDhamaM aNicabhAvaM 1 asaraNayaM 2 egayaM ca 3 annattaM 4 / saMsAra 5 masuiaMcia6vivihaM logassahAvaM ca // 1 // kammassa AsavaM 8 saMvaraM ca 9 nijaraNa 10 muttame a guNe 11 / jiNasAsaNaMmi bohiM ca dullahaM 12 ciMtae maimaM // 2 // " pratimA dvAdaza, yataH-"mAsAI sattA paDhamA 8 via 9taia 10 sattarAidiNA / aharAi 11 egarAia 12 bhikkhUpaDimANa bArasagaM // 1 // " etadvyAkhyA AvazyakavRttyAde yaa| pratilekhanAH paJcaviMzatiH, yataH-"dipiDile-1% haegA 1 papphoDA tinni tinni aMtariA / akkhoDA pakkhoDA nava nava 25 ia puttipaNavIsA // 1 // " abhigrahAzcatvAro dravya 1 kSetra 2 kAla 3 bhAva 4 bhedAt, zeSAH karaNabhedAH kaNThyAH , etena mUlottaraguNAH prada-12 rzitAH, evaM tapazcaraNakaraNayukteSu sAdhuSu sati prAsukadAne deyadAnayorabhedopacArAdupalakSaNatvAca prAsukaiSaNI // 12 // Jain Education a l For Private & Personel Use Only jainelibrary.org Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yadeyadvye sati yatsaMvibhAgona kRtastannindAmi gaheM cetyanvayaH, iha ca caraNamadhye tapasaH saGghahe satyapi pRthagupAdAnamanena nikAcitAnyapi karmANi kSIyante iti prAdhAnyakhyApanArtha, yatparamArSam-"kaDANaM kammANaM puzviM duJcinnANaM duppaDikaMtANaM veittA mukkho natthi aveittA, tavasA vA jhosaittA" iti dvAtriMzagAthArthaH // 32 // // itizrItapAgacchanAyakaparamaguruzrIsomasundarasUriziSyazrIbhuvanasundaramUrivineyopAdhyAyazrIratnazekharagaNiviracitAyAM zrAddhapratikramaNamUtravRttau zikSAvatAdhikArazcaturthaH // 4 // shrii|| evaM dvAdazavatAticArAn pratikramya saMlekhanAticArAn parijihIrghastadabhavane prArthanAmAhaihaloe paraloe jIviamaraNe a aasspoge| paMcaviho aiAromA majjhaM huja maraNaMte // 33 // / 'ihaloe' iti,AzaMsAprayoga iti sarvanna yojyaM, pratikrAmakamAzrityehaloko-manuSyalokastatrAzaMsA-abhilASaH pretya mAnuSaH syAM rAjA vA zreSThI vetyAdirUpastasyAH prayogo-vyApAra ihalokAzaMsAprayogaH 1, paralokodevabhavAdistato devo devendro vA bhaveyamityAdi paralokAzaMsAprayogaH 2, tathA kazcitkRtAnazanaH pratidinaM nAnAnagaragrAmasamAgacchadatucchazrIsaGkavidhIyamAnaniHsamAnamahotsavaparamparAnirIkSaNAdanekanAgarikalokapArambhitanRtyakalAkauzala samudbhUtaprabhUtazobhAnibhAlanAnmRdumRdaGgaraNadveNuvINApaTupaTahapramukhasukhakArivAdyamAnanAnAvAdyavRndaninAdAkarNanAdahampUrvikApUrvakavivekijananikaranirantarakriyamANavyatItapramANavastramAlyAdisatkA Jain Education For Private & Personel Use Only Panjainelibrary.org Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0 sUtram // 190 // rasanmAna vandanAdyavalokanAtsuvihitagItArthayatiprArabdhazrI siddhAntapustakavAcanAdivahumAnAvirbhAvanAdbhUyobhUyaH sambhUyabhUyastaradhArmikadhurINapravINa sAdharmika zreNipraNIyamAnasadguNopabRMhaNAzravaNAcaivaM manyate yaduta pratipannAnazanasyApi mama jIvitaM suciraM zreyo yato mAmuddizyaivaMvidhA samRddhiriti jIvitAzaMsAprayogaH 3, tathA kazcit karkazakSetre kRtAnazanaH prAguktapUjAdyabhAvAt kSudAdyAntoM vA cintayati-kadA mriye'hamiti maraNAzaMsAprayogaH4, cazabdAtkAmabhogAzaMsAprayogaH, tatra kAmau - zabdarUpe bhogA - gandharasasparzAsteSAmAzaMsAprayogo yathA mamAsya tapasaH prabhAvAt pretya rUpasaubhAgyAdi bhUyAt 5 eSa paJcavidho'ticAro mA mama bhUyAnmaraNAnte caramocchrAsamapi yAvadityarthaH upalakSaNaM caitat tena sarvasminnapi dharmAnuSThAne aihalaukikI pAralaukikI vA sarvathA'pyAzaMsA varjanIyA, yatsUtraM - "no ihalogaTTayAe AdhAramahiTTijA no paralogaTTayAe AyAramahidvijA no kintivaNNasahasilogaTTayAe AdhAramahidvijA nannattha ArihaMtehiM hehiM AyAramahiTTijjA / " tathA "AzaMsayA vinirmukto'nuSThAnaM sarvamAcaret / mokSe bhave ca sarvatra, niHspRho munisattamaH // 1 // " AzaMsAM kurvANo hi prakRSTadharmArAdhako'pi hInameva phalaM labhate, dharmasya cintAmaNerivAzaMsArUpatucchamUlyena vikrItatvAt, Aha ca"sIlavayAI jo bahuphalAI haMtRRNa sukkhamahilasaha / dhiidubbalo tavassI koDIe kAgiNiM kiNai // 1 // " a eva nidAnAnyadbhiH sarvadhA niSiddhAni tAni ca nava, yathA''ha - "niva 1 siTThi 2 itthi 3 purise 4 parapaviAre a 5 sapaviAre a 6 / apparayasura 7 daridde 8 saDDhe 9 hujA nava niANA // 1 // " vyAkhyA - kazcitsAdhvA 33gAthAyAM saMlekhanAticA. rAH navani dAnAni // 190 // Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educati dirnidAnaM kuryAt devAH kena sAkSAd dRSTAH ? ime rAjAna eva devAstato yadyasti tapo'nuSThAnAdInAM phalaM tadA'haM rAjA bhaveyaM, sa kharge gatayutvA rAjyaM labhate natu samyaktvAdidharmaM, evaM durlabhabodhiH syAt 1, evaM bahucintA bahuvyApArA rAjAnastataH zreSThyAdikule bhaveyaM 2, pumAn bahuvyApAraH saGgrAmAdiduSkarakArI ceti strItvamAzAste 3, evaM strI nityaM parAdhInA parAbhavapadaM ceti puMstvam 4, azubhA nRbhogAstato ye devA anyaM devaM devIM vA | AtmAnaM vA devadevIrUpaM vikurvya pravicaranti tathA'hamapi syAm 5, AtmAnameva devIrUpaM vikurvya ye pravica - ranti tathA syAM 6, nirviNNakAmabhogatvAd yatra na pravicAraNA tatra syAM sa tatayutaH samyagadarzanaM labhate, natu dezaviratyAdi 7, tata evAtmA me sunistAraH syAditi daridraH syAM sa khargAdAgato daridrIbhUya pravrajatyapi na tu sidhyati 8, evaM zrAddhatvaM sAdhviti zrAddhaH syAM sa sarvaviratiM nApnoti 9, saubhAgyAdinidAnA| nyapi navakheteSvevAntarbhAvyAni, nidAnakRcca prAgbhavArAdvaprakRSTadharmA'pi prAyo narakAdidurgatiduHkhabhAgI syAt | saptamapRthivIprAptasu bhUmabrahmadattAdivat, taduktaM- "subahuMpi tavaM cinnaM sudIhamavi pAliaM susAmannaM / to kAUNa niANaM muhAi hAriti attANaM // 1 // uhaMgAmI rAmA kesava savevi jaM ahogAmI / tatthavi niANa kAraNa| mao a maimaM ime vajje // 2 // " iti trayastriMzagAthArthaH // 33 // uktAH saMlekhanAticArAH, tapovIryAcArayo| raticArAstu "jo me vayAiAro" iti dvitIyagAthAyAM cazabdasUcitatvena sAmAnyataH prAk pratikrAntAH, vize national Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- SatastvalpavaktavyatvAdinA noktAH, evaM jJAnAdyAcArapaJcakamAzritya caturvizazatAticArANAM zrAvakaM prati8134gAthAtisUtram pratikramaNamuktam , atha sarve'pyatIcArA manovAkAyayogasambhavA atastAMstareva pratikrAmannAha yAM yogapra |tikramaNaM // 19 // kAraNa kAiassA paDikkame vAiassa vaayaae| maNasA mANasiassA savassa vyaaiaarss|| 34 // _ 'kAraNeti kAyena ca vadhAdikAriNA kRtaH kAyikastasya, ASatvAdatra dIrghaH, kAyena-gurudattatapaHkAyotsargA-19 dyanuSThAnapareNa dehena hatyAdisvapAtakasmRtyavadhiniSiddhasarvAhAraSaNmAsIkAyotsargasiddhadRDhaprahArivat 1 tathA vAcA-sahasA'bhyAkhyAnadAnAdirUpayA kRto vAcikastasya vAcaiva mithyAduSkRtabhaNanAdilakSaNayA zrIgautamavat || yathA'nazanasthAnandazrAddhena pUrvAdyabdhitraye yojanapaJcazatImudIcyAM tvAhimAcalAdRrddhamAsaudharmakalpAdadho ratna-11 prabhAyAM A lolupAnmamAvadhirutpede ityuktaH, sahasA zrIgautamenoktaM-gRhasthasyeyAn avadhina syAdato'sya sthAnasyAlocaya, Anando'pyUce-sadbhAvoktau kimAlocanA syAt ?, no ced yUyamevAlocayata, tataHsa sAzaGkaH 18|zrIvIraM pRSTvA''locyAdan kSamayAmAsa, evaM vAcikasya vAcA 2, tathA manasA devatattvAdau zaGkAdikAluSyeNa 8 kRto mAnasikastasya manasA-hA duSkRtamityAtmanindApareNa, manasaivArjitasaptamanarakayogyakarmakSaNAntarotpannakevalaprasannacandrarAjarSivat 2, "tuH punararthe" ityuktaM zrIakalaGkadevamUrikRtavRttau tena "mANasiassa u" iti pAThaH saMbhAvyate, pAThAntaraM vA tat, sarvasya vratAticArasya pratikramAmIti yogaH, paJcamyarthe'tra SaSThI, tataH kAyena // 19 // Jain Education For Private Personal Use Only S r.jainelibrary.org Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education I kAyikAd vAcA vAcikAt manasA mAnasikAt sarvasmAdvatAtIcArAnnivartte'hamityarthaH paThanti ca - "manasA mAnasaM karma, vacasA vAcikaM tathA / kAyena kAyikaM tadvannistaranti manISiNaH // 1 // " iti catustriMzagAthA - rthaH // 34 // sAmAnyena yogatrayaM pratikramya vizeSatastadeva pratikramitumAha vaMdaNavayasikkhAgAravesu sannAkasAyadaMDe | guttIsu a samiIsu jo aiAroya taM niMde // 35 // 'vaMdaNe'ti vandanaM-caityavandanaM guruvandanaM ca tatrAdyaM dravyataH pAlakasya bhAvataH zambasya, dvitIyaM dravyato vIra| kasya bhAvataH zrIkRSNasya, dazatrikAdicatuHsaptatyadhikadvisahasrImitadvArarUpaJzcaityavandanA vidhirdvinavatyadhikacatu:zatIdvArarUpo guruvandanavidhizva bhASyAderabhyUH, tathA vratAni - aNuvratAdIni pauruSyAdipratyAkhyAnarUpA niyamA vA, zikSA grahaNAsevanarUpA dvedhA, tatra grahaNazikSA sAmAyikAdisUtrArthagrahaNarUpA, yadAgama:- "sAvagassa jahaneNaM aSpavayaNamAyAo ukkoseNaM chajjIviNiA, muttao'vi atthao'vi, piMDesaNajjhayaNaM na suptao atthao puNa ullAveNaM suNai "nti 1, AsevanazikSA tu namaskAreNa vibodha ityAdi dinakRtyalakSaNA 2, gauravaji-jAtyAdisadasyAnAnyaSTau yataH - "jAi 1 kula 2 va 3 bala 4 sua 5 taba 6 lAbhe 7 sariva 8 aTThamayamanto / eAI citra baMdhana asuhAi bahuM ca saMsAre // 1 // " metAryaharikeziyalamarIcyAdayo'tra jJAtAni, yadvA trINi gauravANi Rddhi 1 rasa 2 sAta 3 gauravamedAt, tatra prabhUtadhanasyajanAdibhirvakaraNadvigauravaM ihaiva lAghavAya v.jainelibrary.org Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra yathA dazArNabhadrasya sarvaparamA zrIvIraM vivaMdiSoH 1, raseSu-madhurAnnapAnAdiSu gAya rasagauravaM mahAdoSAya | 35gAthAtisUtram yathA mathurAmaGvAcAryAdeH, sa hi bahuzruto rasalaulyAnnityavAsI mRtvA puranirddhamane yakSo'jani 2, mRduza-zayAM vandana. pyAsanAdIndriyArthAsaktiH sAtagauravaM durgatipAtAya yathA zazirAjAde, sa hi dehalAlanakarasastRtIyanarakaM tshikssaa||192|| gataH 3, tato vandanaM ca vratAni cetyAdi dvandasteSu, tathA saJjJA-AhAra 1 bhaya 2 maithuna 3 parigraha 4 rUpAzca- gauravasaM. tasro daza vA paJcadaza SoDaza vA proktAH zrute, tatra dazasaJjJA yathA-'AhAra 1 bhaya 2 pariggaha 3 mehaNa 4AjJAkaSAyasataha koha 5 mANa 6 mAyA y7|lobh 8 logo 9 hasannA 10 dasabheA savajIvANaM // 1 // " etA dazApi dvIndri-daNDaprati. 6 yAdInAM prAyaH pratItAH, ekendriyANAM tu bhAvyate-tatrAhArasaJjJA vanaspatInAM jalAhAratvAt 1, bhayasaJjJA & chedArthamupasthite sUtradhArAdau vRkSANAM kampadarzanAtsaGkocanikAyAzca bhayena saGkacanAt 2, parigrahasaJjJA vallIbhivRkSAdInAM veSTanAt 3, maithunasaJjJA kurubakAzokAdInAmaGganA''liGganapAdaprahArAdibhiH puSpodgamAt, Ucuzca"kurubayataruNo phulaMti jattha AliMgaNeNa(NANi) taruNINaM zataruNipayoharatuTThA asoataruNovi viasNti2||1|| taruNImairAgaMdheNa tosiA kesarAvi kusumNti| caMpayataruNo phulaMti surAhi jaladohalehiMca 42||viasNti tilayataruNo taruNikaDakkhehi paDihayA jattha 5 / phullaMti viraharukkhA soUNaM pNcmuggaarN6||3||" pAradasthApi // 19 // sazRGgArAGganAtAmbUlarasasparza kUpAdvahiH samantAdutplavanAdizravaNAnmaithunasaJjJA saMbhavati, krodhasaJjJA pAde || |lagne kokanadasya kando huGkArAn muJcati 5, mAnasajJA mayi satyAM kiM lokaduHkhamiti mAnAdrudantInAmauSadhI dedeseccceicercercercerseneceserceroen Jain Education For Private Personel Use Only Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bindan zravati yatastayA vayA suvarNasiddhiH syAt 6, mAyAsajJA vallI phalAni patrairAcchAdayati 7, lobhasajJA bilvapalAzAdayo mUlAdi nidhAnopari kSipanti 8, lokasaJjJA kamalAni rAtrI karavANi tu divA saGkacanti 9, oghasaJjJA vallI mArga tyaktvA vRtivRkSAdyArohati 10 / paJcadaza saJjJA yathA-"AhAra 1 bhaya 25 pariggaha 3 mehuNa 4 suha 5 dukkha 6 moha 7 vitigicchA 8 taha koha 9mANa 10 mAyA 11 lobhe 12 soge a13 dhammo 14 ghe 15 // 1 // " etA eva lokasajJayA saha SoDaza, tadvyAkhyA cAcArAGgavRttyantargatA yathAAhArasaJjJA-AhArAbhilASaH, sA ca tejasazarIranAmakarmodayAdasAtodayAca bhavati 1, bhayasaJjJA trAsa-10 rUpA 2, parigrahasaJjJA-mUchorUpA 3, maithunasajJA-khyAdivedodayarUpA, etAstisro mohanIyodayAt 4 sukhadu:khasakhe sAtAsAtAnubhavarUpe vedanIyodayaje 6, mohasajJA-mithyAdarzanarUpA mohodayAt 7, vicikitsAsajJA-cittavikRtirUpA mohodayAjJAnAvaraNIyodayAca 8, krodhasaJjJA aprItirUpA 9mAnasaJjJA-garvarUpA 10 mAyAsajJA vakratArUpA 11, lobhaJjJA gRddhirUpA 12, zokasajJA-vipralApavaimanasyarUpA 13, etAH paJca mohodayajAH, lokasaJjJA svacchandaghaTitavikalparUpA laukikAcaritA, yathA-"na santyanapatyasya lokAH, zvAno yakSAH | viprA devAH, kAkAH pitAmahAH, bahiNAM pakSavAtena garbha" ityevamAdikA jJAnAvaraNakSayopazamAnmohodayAca bhavanti 14, dharmasaJjJA-kSamAdyAsevanarUpA 15, oghasaJjJA-vallivitAnArohaNAdiliGgA jJAnAvaraNIyAdikarma1kSayopazamotthA draSTavyA 16 // tathA kaSaH-saMsArastasyAyo-lAbho yebhyaste kaSAyAH krodhamAnamAyAlobhalakSaNA, bhA.pra.sU.33 For Private Personal Use Only ANw.jainelibrary.org Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | daNDaprati. taduktaM-"kammaM kasaM bhavo vA kasamAo siMjao kasAyAu / saMsArakAraNANaM mUlaM kohAiNo te a||1||" |35gAthAzrAddhapra catvAro'pi te pratyekamanantAnubandhino'pratyAkhyAnAH pratyAkhyAnAvaraNAH saJjalanAzceti SoDaza tadbhedAH, eSAMza ti0sUtram yAM vandanasvarUpaM caivamAhu:-"jAjIva 1 varisa 2 caumAsa 3 pakkhagA 4 naraya 1tiria 2 nara 3 amarA 4 / sammA 1 vrtshikssaa||19|| 12 gauravasaM&Nu 2 sabaviraI 3 ahakhAyacaritta 4 ghAyakarA // 1 // jalareNu 2 puDhavi 3 pacayarAI 4 sariso cauviho / jJAkaSAyakoho / tiNisalayA 1 kaTTha 2 dvia 3 selatthaMbhovamo 4 mANo // 2 // mAyAvalehi 1 gomutti 2 miMDhasiMga 3| |ghaNavaMsamUla 4 smaa| loho halidda 1 khaMjaNa 2 kaddama 3 kimirAga 4 sAmANo // 3 // " nanu yadi saMjvalanAdayaH krameNa devaRtiryaganarakagatihetavastatkathaM saGgamAdayo nityAnantodayino'pi svarga zreNikAdayastu dvitIyakaSAyodayino'pi narakaM jagmuH ?, satyam , ete'nantAnubandhikrodhAdayaH SoDazApi yathAkhaM catuzcatUrUpatvAccatuHSaSTirbhavanti, yathA'nantAnubandhI krodho'nantAnubandhikrodhapratirUpo'tyantatIvratamatvAt, anantAnubandhI krodho'pratyA-18 khyAnAvaraNakrodhapratirUpaH kizcinmandatvAt , tathA sa eva pratyAkhyAnAvaraNakrodhapratirUpo mandatvAt , sa eva ca saMjvalanakrodhapratirUpo mandataratvAt , evamapratyAkhyAnakrodhAdayo'pi pratyekamanantAnubandhikrodhAdipratirUpatayA // 19 // caturdo vAcyAH, evaM krodhaH SoDazadhA, evaM mAnAdayo'pi pratyekaM SoDazadhA vAcyAH, tadevaM kaSAyAzcatuHSaSTiH, tataH saGgamakAdayo'nantAnubandhibhirapi saMjvalanapratirUpaiH kharga zreNikAdayastvapratyAkhyAnairapyanantAnubandhitulyaneraka jagmuH, ete ca sarvathA parihAryAH, yataH-"jaM ajiaM caritaM desUNAevi pucakoDIe / taMpi kasAiyamitto For Private 3 Personal Use Only rotjainelibrary.org Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hArei naro muhutteNaM // 1 // udayasseva niroho udayappattANa vA'phalIkaraNaM / jaM ettha kasAyANaM kasAyasaMlI|NayA esA // 2 // tattamiNaM sAramiNaM duvAlasaMgIi esa prmttho| jaM bhavabhamaNasahAyA ime kasAyA caijati // 3 // jaM aidukkhaM loe jaM ca suhaM uttamaM tihuaNaMmi / taM jANa kasAyANaM vuDDikkhayaheuaM satvaM // 4 // " pare'pyUcire-"yatkrodhayukto japati, yajuhoti yadarcati / tatsarva sravate tasmAdbhinnakumbhAdivodakam // 1 // " krodhe karaTotkaraTayoAtaM-tau maharSI puranirddhamane varSAcaturmAsI kAyotsarga sthitI, tadAzAtanAbhiyA purAntavRSTayabhA|vAjanairAkruSTau kruddhau pAhatu:-'varSa megha !kuNAlAyAM, dinAni daza paJca ca / muzala [yuga] pramANadhArAbhiryathA rAtrI tathA divA // 1 // " tathaiva jAte purAdyapadravAnnarakaM gtau| mAne varSa kAyotsargasthabAhubalyAdiH mAyAyAM zrImalliH lobhe somAdityazreSThI priyakaputramapi vaJcayitvA rAtrau zmazAnAdadhaH koTinidhi saGgopya kathaJcidgRhaprApto | nUnamiyatA sa kenApyAtto bhAvItyatyantAyaiva dAhajvarAkrAnto mRto dRgviSo'hirjAtastannidhau, evamekaiko'| pyanarthahetuH kiM punaH samuditAH, tathA daNDyate dharmadhanApahAreNa prANI yaiste daNDA-azubhamanovAkAyarUpAH manodaNDe jJAta-zrIgautamaniyamitaH suzrAddho dvArAsphalanotthasvabhAryAbhAlavraNAl tatraiva kRmIbhUtaH 1, vAkAyadaNDayolaukikamaharSiAdhaM prati samyagmRgagatyuktyA narakaM gataH kauzikaH 2, prAgajApAlatve yUkAzalAprota-18 nAt bhavazataM nirmantutve'pi zUlAkSipto mANDavyazca 3, mAyA 1 nidAna 2 mithyAdarzana 3 zalyarUpA vA trayo daNDAsteSu, tathA guptiSvazubhamanovAkAyayoganirodharUpAsu tisRSu, tathA IH 1 bhASA 2 eSaNA 3 AdAnani Jain Educatio 6i2 n al For Private & Personel Use Only Oww.jainelibrary.org Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapa ti0sUtram // 194 // kSepaNa 4 pAriSThApanikAsu 5 paJcasu samitiSu cazabdAtsamyaktvapratimAdyazeSadharmakRtyaparigrahaH, eteSu niSi-18|36gAthA. ddhakaraNAdinA yo'ticArastakaM nindAmIti paJcatriMzagAthArthaH // 35 // nanvevaM sarve'pyaticArAH sAmAnyenayAM sApekSavyaktyA ca pratikrAntAH paraM punargRhasthaH SaTkAyArambhAdipApeSveva pravartate iti nirantarabahuladuSkarmabandhakA- vAdalpo luSyasambhavAtkathaM nAma tasya zuddhirgajaslAnanyAyasyaiva bhavanAdityAzaGkAyAM samyagdarzanamahimAnaM darzayan || bandhaH pratyuttaramAhasammadiTTI jIvo jaivihu pAvaM samAyarai kiMci / appo si hoi baMdho jeNa na niddhaMdhasaM kuNai // 36 // samyag-aviparItA dRSTiH bodho yasya sa samyagdRSTirjIvaH, 'yadyapi' kathaJcidanirvAhAt 'pApa' kRSyAdyArambha samAcarati 1 "kiJcit' nirvAhamAtraM, huzabdastathApItyarthe avyayAnAmanekArthatvAt , tatastathA'pyalpa:prathamaguNasthAnatrayApekSayA stokaH 'sitti tasya zrAvakasya bhavati bandho jJAnAvaraNAdikarmaNAmiti zeSaH, hetumAha-yena kAraNena 'niDhuMdhasaM' nirdayamiti kriyAvizeSaNaM, 'niddhaMdhase tti pAThe tu 'niddhandhasaH' niHzUkaH sanna kurute, jIvadayAmUlasamyagdhopalambhena sarvakRtyeSu yatanApUrvameva pravartanAt, ata eva okasminnapi kRtye nirdayatvasadayatvAbhyAM SaDvidhalezyArUpapariNAmavizeSeNa baDhevAntaramAgame jambUkhAdakagrAmavadhakadRSTAntAbhyAmabhihitaM, tacaivam-"jaha jaMbupAyavego supkkphlbhaarnmiasaahggo| diho chahiM purisehiM te biMtI jaMbu bhakkhemo // 194 // For Private Personal Use Only an Eduen Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 1 // kaha puNa te biMtego AruhamANANa jiiasNdeho| to chidiUNa mUlA pADiuM tANi bhakkhemo // 2 // bIAha kimamhANaM taruNA chinneNa aimahaMteNaM? chiMdaha mahallasAhA taio beI pasAhAo // 3 // gucche cauttha o puNa paMcamao bei giNhaha phalAiM / chaTTho abei paDiA ee ciya khAyahA cittuM // 4 // diTuMtassovaNao chiMdaha mUlAo bei jo evaM / so vai kiNhAe ? sAhamahallA ya nIlAe 2 // 5 // havai pasAhA kAU 3 gucchA teU 4 phalA ya pamhA ya 5 / paDiA ya sukkalesA 6 ahavA annaM udAharaNaM // 6 // gAmavahatthaM corA viNiggayA egu bei ghAeha / jaM picchaha taM savaM dupayaM ca cauppayaM vAvi? // 7 // bIo.mANusa 2 purisotaIao 3 sAuhe cauttho a4 / paMcamao jujjhaMte 5 chaTTo puNa tatthimaM bhaNai // 8 // ikaM tA haraha dhaNaM bIaM mAreha mA kuNaha18 evaM / dhaNaharaNameva kubaha 6 uvasaMhAro imo tesiM // 9 // satve mArehatti a vaTTai so kiNhalesapariNAme / evaM% kameNa sesA jA carimo sukkalesAe // 10 // " iti SatriMzagAthArthaH // 3 // nanu stokasyApi viSasya viSamA % gati rityalpo'pi bandhaH saMsArasyaiva heturityAzaGkayAha taMpihu sapaDikkamaNaM sappariAvaM sauttaraguNaM c| khippaM uvasAmeI vAhiva susikkhio vijo // 37 // 81 ISI 'taMpihu seti tadapi yatsamyagdRSTinA kRtamalpaM pApaM saha pratikramaNena SaDvidhAvazyakalakSaNena vartata iti || sapratikramaNaM, saparitApaM-hA virUpaM kRtamiti pazcAttApasahitaM, pakArasya dvitvamArSatvAt , 'sappaDiAra'miti Jain Education na Mujainelibrary.org Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram // 195 // Jain Educatio pAThe sapraticAraM, praticAraH - praticAraNA - lAbhArthivaNigvadAyavyayatolanayA pravRttiH, tadAha - " kaha kaha karemi | kaha mA karemi kaha kaha kayaM bahukayaM me / jo hiai saMpasAraM karei so aikarei hiaM // 1 // " sottaraguNaM ca| gurUpadiSTaprAyazcittacaraNAnvitaM 'kSipraM' zIghraM zrAvakaH 'upazamayati' niSpratApaM karoti kSapayati vA, huzabdo'tra evArthe tata upazamayatyevetyarthaH, atra dRSTAntamAha - 'vyAdhimiva' sAdhyarogaM kAsazvAsajvarAdikaM yathA suzi| kSito - roganidAnacikitsAdikuzalo vaidyo vamanavirecanalaGghananivAtazayanAdinopazamayatIti saptatriMzagAthArthaH // 37 // dRSTAntAntareNa pUrvoktameva spaSTayati 1 jahA visaM kuTTagayaM, maMtamUlavisArayA / vijjA haNaMti maMtehiM, to taM havai nivisaM // 38 // 'jahA vI 'ti, viSaM dvidhA sthAvaraM jaGgamaM ca, sthAvaraM drumAdInAM jaGgamaM vRzcikasarpAdInAM tato yathA viSaM | 'koSThagataM' udaragataM vyAptazarIramityarthaH mantrA - gAruDAdayo mUlAni trapuSyAdInAM, anena tatrAdyapi sUcitaM, teSu | vizAradA-gurvAmnAyAbhyAsAdinA dRSTapratyayAH 'vaidyAH' mantravAdinaH 'ghnanti' nAzayanti mantraistatastatpAtraM nirviSaM bhavati, yadyapyasau viSArttasteSAM mantrAkSarANAM na tathAvidhamarthamavabudhyate tathA'pyacintyo maNimatrauSadhInAM prabhAva | iti tadakSarazravaNenApi tasya guNaH saMpanIpadyate, yathA hi sthavirAputrasya haMsasya duSTAdiSTasya nizceSTasya mAtrikaistyaktasya zokArttayajananyA muhurmuhurhasa ! haMsa ! iti putranAmagrahaNapUrva rAtrau nAnAvilApakaraNe haMseti ational 37gAthAyAM pratikra| maNAderupazamaH pApa sya 38 gAthAyAM maMtraviSadRSTA ntaH // 195 // ww.jainelibrary.org Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeecececece |gAruDamantrabIjAkSarazravaNAdeva sarvAGgaviSavyapagamAdi, yathA vA'jJAtaguNo'pyagniH pratyAsanno bAlasya zItaM vyapanayati, jalaM vA pItaM tRSNAM muSNAti, ikSuguDAdirvA tasya susvAdutAM tuSTiM ca puSNAti, evaM matimAndyA-19 dinA sUtrANAM samyagarthAnavagame'pi pratikrAmakasya karmakSayaH syAditibhAvaH, laghustave'pyavAdi-"dRSTvA sambhrama-19 kAri vastu sahasA aiai iti vyAhRtaM, yenAkUtavazAdapIha varade ! bindaM vinA'pyakSaram / tasyApi dhruvameva devi! tarasA jAte tavAnugrahe, vAcaH sUktimudhArasadravamuco niryAnti vakrodarAta // 1 // " loke'pi zrUyate kazcit kenacit pRSTaH-AmrANi lAsyasi rAjAdanAni veti, tenoktam-AmrANi na rAjAdanAni, (AMbA nA rAyaNa) evaM lokabhASayA'nyArthe'pi nArAyaNanAmagrahaNAttasya rAjyAdimahAphalamabhUt, ityaSTatriMzazlokArthaH // 38 // % dArTAntikaM yojayati| evaM avihaM kammaM, rAgadosasamajiaM / AloaMto aniMdaMto, khippaM haNai susAvao // 39 // | | 'eva'miti, evamaSTavidhaM-jJAnAvaraNIya 1 darzanAvaraNIya 2 vedanIya 3 mohanIya 4 Ayu 5 nAma 6 gotra - zavighna 8 bhedabhinnaM karma rAgadveSasamarjitaM gurupAce AlocayanAtmasamakSaM nindaMzca kSipraM hanti-jIvapradezebhyo viyojayati suzrAvakaH, pramAdAdayo'pi karmavandhahetavo bhavanti rAgadveSayostUpAdAnaM prAdhAnyakhyApanArthe, IS yataH-"nehanbhaMgiataNuNo reNUe dijjhae jahA dehaM / rAgahosAulamANasammi taha kammabaMdhovi // 1 // " suzrAvaka ityatra suzabdaH pUjAthe, sa ca SaTsthAnayuktabhAvazrAvakatvasya sUcako, yata:-"kayavayakammo 1 taha sIlava ca2 Jain Education tona For Private & Personel Use Only Y w.jainelibrary.org Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0 sUtram // 196 // guNavaM ca 3 ujjuvavahArI 4 / gurusussUso 5 pavayaNakusalo 6 khalu bhAvao saho // 1 // " itye konacatvAriMzlokArthaH // 39 // enamevArthaM savizeSamAha pAvovi masso AloianiMdia gurusagAse / hoi airegalahuo ohariabharuva bhAravaho 40 'kayapAvo' iti pAyati-zoSayati puNyaM pAzayati vA guNDayati jIvavastramiti pApaM dvyazItisaGkhyAzubhakarmaprakRtirUpaM taddhetukaM hiMsA'nRtAdyapi pApaM tataH kRtajIvavadhAdipApo'pi 'manuSyaH' pumAn strI napuMsako vA na tu tiryagdevAdi, manuSyANAmeva pratikramaNayogyatvAt, 'AlocitaninditaH samyakRtAlocananindAvidhiHka ? ityAha- 'gurusakAze' guroH samIpe, aguroragItArthAderantike Atmanaiva vA kriyamANAyAmAlocanAyAM zuddhyabhAvAt, yataH - "aggIo na viANai sohiM caraNassa deha-UNa'hiaM / to appANaM AloagaM ca pADei saMsAre // 1 // " svayaM ca tIvratapasA'pi na zuddhiryatheto'zItitamacaturviMzatau nRpeSTaputrI caturikAmRtadhavA'ntyArhadIkSitA lakSaNAryA caTakayugmarataM dRSTvA dadhyau arhatA kimetannAnumatam ?, avedo'sau vA ? ityAdi, hiyA'nAlocitaM tacchuddhyai daza varSANi vikRtivarja SaSThASTamAdyaidvai caNakaidve SoDaza mAsakSapaNaiviMzatimAcAmAmlaiH, evaM 50 varSatapastapane'pyugraduHkhA'saGkhyabhavaiH padmanAbhatIrthe setsyati, taduktam- "sasallo jaivi kaTTuggaM, ghoraM vIraM tavaM care / divaM vAsasahassaM tu, taovi taM tassa niSphalaM // 1 // jaha kusalovihu vijjo annassa kahei appaNo 39-40 gAthayoH aSTakarma nAzaH pra tikramaNabhU tabhAravahadRSTAntazca // 196 // Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAhiM / evaM jANatassavi salladdharaNaM parasagAse // 2 // akkhaMDiacAritto vayagahaNAo a jo a gIattho tassa sagAse dasaNavayagahaNaM sohikaraNaM ca // 3 // salladdharaNanimittaM gIassa'nnesaNA u ukkosaa| joaNasayAI satta u bArasa varisAiM kAyavA // 4 // AloaNApariNao sammaM saMpaTTio gurusagAse / jai aMtarAvi | kAlaM karija ArAhago tahavi // 5 // lajjAi gAraveNaM bahussuamaeNa vAvi ducariaM / jo na kahei gurUNaM nahu so ArAhao bhnnio||6||jh bAlo jaMpaMto kajamakajaM ca ujjuaMbhaNai / taM taha AloijjA mAyAmayavippamukko a||7|| saMvegaparaM cittaM kAUNaM tehiM 2 muttehiM / sallAhuddharaNavivAgadaMsagAIhiM Aloe // 8 // 18 mAyAidosarahio paisamayaM vaDDamANasaMvego / Aloijja akajaM na puNo kAhiMti nicchyo||9||" nRpAnI-18 tamAtsyikamallAhanAnItaphalahimallau samyaganuktoktaghAtavyatho mRtasanmAnitAvatra jJAtaM, tataH sadgurusamakSaM vyaktyaivAlocayitavyaM, guruNA'pyAlocakastathA protsAhyo yathA samyagAlocayati, rogAdyavasthAyAM guroraprAptI | tu siddhAdisamakSamAlocayato'pi zuddhiH syAt, rathamuzalasaGghAmAntarghAtajarjaravaruNasyeva saudharma gatasyaikAvatAriNaH, tataH kim ? ityAha-bhavatyatirekalaghukaH pApabhArApagamAdatizayena laghubhUta ityarthaH, ka iva ?-apahRtabhara iva bhAravAhaH, yathA dhAnyendhanalohAdibhAravAhakaH zIrSaskandhapRSThebhyastadbhArAvatAraNAnantaramAtmAnamatiza yena laghukaM manyate tathA zrAvako'pyAlocitaninditAkhilapApaH, yataH-"lahu 1 AlhAIjaNaNaM 2 appaparanivitti 3 ajjavaM 4 sohI 5 / dukkarakaraNaM 6 ADhA 7nisallattaM ca 8 sohIguNA // 1 // " duSkaraM ca mAsakSapaNA THELHI Jain Education a l For Private & Personel Use Only Olainelibrary.org Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra- dibhyo'pi samyagAlocanaM, lakSaNAryAderiva, ata evAsyAbhyantaratapobhedatvaM, yaduktaM nizIthacUrNI-"taM na dukkara | 40gAthAti-sUtram || paDisevijaha, taM dRkkaraM jaM sammaM Aloijaha"tti, zalyaM ca mahAnAya, yataH-"navi taM satthaM va visaM va|| vRttau A |duppautto va kuNai veAlo / jaMtaM va duppauttaM sappo va pamAyao kuddho||2||kunni bhAvasallaM annuddhiaNgaalocnaavi||197|| ittha sabaduhamUlaM / dullahabohIattaM aNaMtasaMsAriyattaM ca // 3 // appaMpi bhAvasallaM aNuddhiaM rAyavaNiataNae-1|dhiH tadguhiM / jAyaM kaDuavivAgaM kiM puNa bahuAI pAvAiM // 4 // " 'appaM ti alpaM pUrvabhave pravrajyAnantaraM svajAyAsAdhvI-18 NAzca 41 sAnurAgAvalokanamAtraM 'rAyavaNiataNaehiM ti kramAdAkumArelAputrAbhyAM 'kaDua'tti dharmavicyutinIcakulA-1 gAthAyAMpragamanAdi "niTThaviapAvapaMkA sammaM AloiuM gurusagAse / pattA aNaMtasattA sAsayasukkhaM aNAbAhaM // 4 // "| tikramaNA| yathA khabhaginyAM khasvAmipatnyAmAsaktaH svAmirAjyacchalagrahaNadrohAdikRccandrazekharanRpaH samyagAlocya pravrajya 81 nmokSaH siddhastatsambandho vidhikaumudyantargatazukarAjakathAto jJeyaH, gurudattaM prAyazcittaM ca samyag voDhavyaM, uktaM |cAlocanApazcAzake-"AloaNAsudANe liMgamiNaM biMti munniasmytthaa| pacchittakaraNamuciaM akaraNayaM |ceva dosANaM // 1 // pakkhiacAummAse AloaNa niamaso udAyavA / gahaNaM abhiggahANa ya pucgghie|8|||197|| |niveeuM // 2 // " iti catvAriMzagAthArtha // 4 // samprati pratikramaNasya mokSaphalaprApaNadvAreNApi mAhAtmyamAha AvassaeNa eeNa sAvao jaivi bahurao hoi / dukkhANamaMtakiriaM kAhI acireNa kAleNa 41 Jan Education intema na For Private Personal Use Only Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'Avasse 'ti, zrAvako yadyapi bahurajAH - bahubadhyamAnakarmA bahurato vA vividhasAvadyArambhAsaktastathA'pItyadhyAhArAdAvazyakena- avazyaMkarttavyena eteneti- sAmAyika 1 caturviMzatistava 2 vandanaka 3 pratikramaNa 4kAyotsarga 5 pratyAkhyAna 6 rUpeNa SaDvidhabhAvAvazyakena na tu dantadhAvanAdidravyAvazyakena 'duHkhAnAM' zArIrANAM mAnasAnAM ca 'antakriyAM' kSayaM karoti 'acireNa' stokenaiva kAlena tadbhavAdinA'pIti saMTaGkaH, iha ca yadyapi duHkhAnAmantakriyAyA anantaraheturyathA''khyAtacAritraM, tallAbhe evAntakriyAbhAvAt, tathA'pi paramparA heturidamapi jAyate, ayamartha:- yativRttadauhRdarUpeNa sAmAyikAdyAvazyakenAbhyasyamAnena sAtmIkRtya sarvaviratiM tadArAdhanatastadbhave'pi zrAvakasya mokSaH syAt, sAmAyikAdyAvazyakenaiva vA gRhiNo'pi bhAvavizuddhyA bharatacakrathAderiva | kevalotpattiH saMbhavati, zrUyante ca sAmAyikAdipadamAtrAdapyanantAH siddhAH, paThantyapi - "joge 2 jiNasAsami dukkhakkhayaM paraMjaMtA / ikvikkami anaMtA vahatA kevala pattA // 1 // " ityekacatvAriMzagAthArthaH // 41 // atha | manovAkkAya pravRttInAmatisUkSmatvAdindriyayAnAM cAticapalatvAt jIvasya cAtipramAdabahulatvAtkiyanto'pa| rAdhAH smRtipathamAyAnti?, AlocanAhazca sarve, yadbhagavadvacaH - " pAyacchittassa ThANAI saMkhAIAI goamA ! aNAloiaM tu ikkaMpi sasalaM maraNaM marai " ato vismRtAticAraM sAmAnyena pratikramitumAha AloaNA bahuvihAnaya saMbhariA paDikamaNakAle / mUlaguNa uttaraguNe taM niMde taM ca garihAmi 42 Jain Educationational Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 198 // Jain Educat 'AloaNe'ti, AlocanA-gurubhyo nijaduzcaritakathanamupacArAttatkAraNabhUtApramAdakriyA'pyAlocanocyate 'bahuvidhA' nAnAprakArA, taddhetUnAM bahutvAt, ata evopayogaparasyApi na smRtA pratikramaNakAle AlocanAnindAga'vasare, pratikramaNasya hi dvau kAlau -sUryodayo'stamayanaM ca, sUryodayAtprAk pratikramaNamupadhipratilekhanaM ca yAvatA syAttAvanmAnaH, sAyaM tvAvazyake kRte yathA sandhyAvigamaH syAt, idaM sAdhUnuddizyoktaM utsargeNa | zrAvakasyApi jJeyaM, apavAdena tu vRttikriyAdyuparodhenAnyathA'pi yataH - "vittIvoccheammi u gihiNo sIaMti | savakiriAu / niravikkhassa u jutto saMpunno saMjamo ceva // 1 // " va viSaye AlocanA ? ityAha- mUlaguNe uttaraguNe, mUlaguNAH paJcANutratAni uttaraguNAH - sapta guNavratAdIni, evaM ca vismRtAticArasya sAmAnyenApi | pratikramaNena zuddhirityAveditamiti dvAcatvAriMzagAthArthaH // 42 // evaM pratikramako duSkRtanindAdIn vidhAya | vinaya mUladharmArAdhanArthaM kAyenAbhyutthitaH san 'tassa dhammassa kevalipannattasseti' bhaNitvA maGgalagarbhamidaM bhaNati anbhuTTiomi ArAhaNAe viraomi virAhaNAe / tiviheNa paDikaMto vaMdAmi jiNe caubbIsaM 43 'abbhuTThi0' // tasya gurupArzve pratipannasya dharmasya zrAvakadharmasya kevaliprajJaptasya, 'abhyutthito'smyArAdhanAyai' udyato'haM samyakUpAlanArthaM 'viratazca virAdhanAyA' nivRttaH khaNDanAyAH 'trividhena' manovAkkAyaiH 'pratikrAntaH' pratikramitavyAticArebhyo vyAvRtto vande jinAMzcaturviMzatiM zrI RSabhAdikAn kSetrakAlAsannopakAriNaH, caturvi national 42gAthA yAM vismRtAticArapratikramaNa // 198 // Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ain Educa .pra.sa. 34 | zatigrahaNAtpazJcabharatapaJcairAvataprabhavAnupalakSaNatvAtpaJcamahAvidehagatAMzca jinAn vande, evaM 'cavIsajiNaviNiggayakahAi' ityatra prAntagAthAnte ca bhAvyam iti tricatvAriMzagAthArthaH // 43 // evaM bhAvajinAn natvA samyaktvazuddhyarthaM lokatrayagatazAzvatAzAzvatasthApanAjinavandanAyAha AI uDe a ahe a tirialoe a / savAI tAI vaMde iha saMto tattha saMtAI // 44 // 'jAvaMtI 'ti yAvanti 'caityAni' jinendrapratimAH 'Urddhaloke' khargAdau 'adholoke' bhavanapatibhavanAdau 'tiryagloke' nandIzvarASTApadAdau ca santi sarvANi tAni vande iha san tatra 'santi' vidyamAnAni, atra sthitastatra sthitAnIti vA, nityapratimAsaGkhyAM tvityAhu:-" saTThI lakkhA guNanavai koDi tera koDi saya biMba bhavaNesu 13896000000 / tia saya vIsA iganavai sahasa lakkhatigaM tiriaM 391320 // 1 // evaM koDisa khalu bAvannA koDi cauNavai lakkhA / caucatta sahasa sagasaya saTThI vemANi vivANi 1529444760 // 2 // panarasakoDisayAI ducattakoDIsDavanna lakkhA ya / chattIsasahasa asiA tihuaNaviMvANi paNamAmi 15425836080 / / 3 / " jyotirvyantarANAmasaGkhyabhavaneSu pratyekaM caityabhAvAnna pratimAsayeti catuzcatvA riMzagAthArthaH // 44 // atha sarvasAdhuvandanArthamAha jAvaMta kei sAhU bharaheravayamahAvidehe a / savesi tesi paNao tiviheNa tidaMDavirayANaM // 45 // mational Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seeeeee zrAddhapra yAvantaH kecit sAdhavaH kevaliparamataditarAvadhiRjuvipulamaticaturdazadazanavapUrvidvAdazaikAdazAGgijina- yega tisUtram || sthavirakalpikayathAlandikaparihAravizuddhikakSIramadhusarpirAzravasaMbhinnazrotaHkoSThavuddhividyAjaGghAcAraNapadAnu- gAthayoH sArivaikriyalabdhikaphavipuNmalAmarzakhedakezanakhAdisarvoSadhyAzIviSapulAkanirgranthalAtakAcAryopAdhyAyapravartta- caitysaadhu||199|| IS kAdibhedabhinnA utkarSato navakoTisahasrasaGkhyA jaghanyatastu dvikoTisahasramitA bharatairAvate mahAvidehe ca namaskAraH paJcapaJcabhede, evaM paJcadazakarmabhUmiSu cazabdAdyantaraharaNAdinA'karmabhUmyAdiSu santi sarvebhyastebhyaH praNato'smi | praNatAzasmA 46zubha'trividhena' manovAkAyaiH, tatra manasA tadguNasmaraNagarbhavahumAnAt vAcA-tannAmocAraNAt kAyena ISacchirona-11 bhAvAzaMmanAt, 'tridaNDaviratebhyaH' azubhamanovAkAyayogaviratebhyaH, iti paJcacatvAriMzagAthArthaH // 45 // eva-sAjinakamasau pratikramaNakartA kRtasamastacaityayatipraNatiH pravarddhamAnazubhatarapariNAmo bhaviSyatkAle'pi zubhabhAvA- thayAM zaMsAM karoticirasaMciapAvapaNAsaNIi bhvsyshssmhnniie|cuviisjinnvinniggykhaai volaMtu me diahaa46|| ___ 'cire'ti // cirasaJcitapApapraNAzanyA bhavazatasahasramathanyA, atropalakSaNatvAdanantA bhavA draSTavyAH, ctu-||||199|| vizatijinebhyo bIjebhyo'GkaravadvinirgatayA kathayA-tannAmotkIrtanatadvaNagAnataccaritavarNanAdikayA vacanapatyA jinAcane puSpAhidaSTakAyotsargasthanAgaketoriva sadyo'pi kevalapradayA 'volaMtu'tti vrajantu 'me' mama Jain Education anal For Private & Personel Use Only Jaw.jainelibrary.org Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Education 'divasAH' ahorAtrANi, bodhiprArthanavanna doSAyedamiti SaTcatvAriMzagAthArthaH // 46 // atha maGgalapUrva janmAntare'pi samAdhiM bodhiM ca prArthayate mama maMgalamarihaMtA siddhA sAhU suaM ca dhammo a / sammaddiTThI devA diMtu samAhiM ca bohiM ca 47 'mama maMgale 'ti // mama maGgalamarhantaH siddhAH sAdhavaH zrutaM ca-aGgopAGgAdyAgamaH dharmaH zrutacAritradharmAtmakaH, cazabdAllokottamAzca zaraNaM caita iti draSTavyaM, 'cattAri maMgalaM' ityAdau catvAryeva maGgalAnyuktAni atra tu dharmAnta|rgatatve'pi zrutasya maGgalatayA pRthagupAdAnaM jJAnakriyAbhyAM samuditAbhyAmeva mokSa iti jJApanArthaM, tadAhu:-"hayaM nANaM kiyAhINaM, hayA annANao kiyA / pAsaMto paMgulo daDo, ghAvamANo a aMdhao // 1 // " ityAdi, tathA"nagnatve pazavo jalairjalacarAH sarve jaTAbhirvaTA, valkairbhujalatAH sutaiH karikharAH zvAnAdayo bhasmabhiH / vahnInAM jvalanairjanA harivRSAH saMdAnitA rajjubhiH khargaM yAnti kathaM na te yadi vRthA jJAnakriye niSprame ? // 1 // " AcArAGge'pi - "aNANAe ege sovadvANA ANAe ege niruvadvANA evaM te mA hou" tti, tathA samyagdRSTayaH - arha tyAkSikA devA devyazcetyekazeSAddevA-dharaNendrAmbikAyakSAdayo 'dadatu' prayacchantu 'samAdhi' cittasvAsthyaM, samA dhirhi mUlaM sarvadharmANAM skandha iva zAkhAnAM zAkhA vA prazAkhAnAM puSpaM vA phalasya bIjaM vA'Gkurasya, cittakhAsthyaM vinA viziSTAnuSThAnasyApi kaSTAnuSThAnaprAyatvAt, samAdhizcAdhivyAdhibhirvidhUyate, tannirodhazca taddhetukopasarga ional w.jainelibrary.org Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra ti0sUtram // 20 // rthanAca nivAraNena syAditi tatprArthanA, 'bodhi' paraloke jinadharmaprApti, yata:-"sAvayagharaMmi vara huja ceDao nANadaM- 47gAthA. saNasameo / micchattamohiamaI mA rAyA cakkavaTTIvi // 1 // " kazcidrUte-te devAHsamAdhibodhidAne kiM samarthA yAM aIdA. na vA ?, yadyasamarthAstahi tatprArthanasya vaiyarthya, yadi samastarhi dUrabhavyAbhavyebhyaH kiM na yacchaMti ?, athaivaMdInAM maMgamanyate-yogyAnAmeva samarthA nAyogyAnAM, tarhi yogyataiva pramANaM kiM tairajAgalastanakalpaiH ?, atrottaraM, sarvatra latA samA. yogyataiva pramANaM, paraM na vayaM vicArAkSamaniyativAdyAdivadekAntavAdinaH, kintu sarvanayasamUhAtmakasyAdvAdavA-dhyAdiprAdinaH, 'sAmagrI vai janiti vacanAt , yathA hi ghaTaniSpattI mRdo yogyatAyAmapi kulAlacakracIvaradavarakada-12 devebhyaH |NDAdyo'pi sahakArikAraNamevamihApi jIvasya yogyatAyAM satyAmapi tathA tathA pratyUhavyUhanirAkaraNena devA api samAdhiyodhidAne samarthAH syuH, metAryasya prAgbhavamitrasura iveti phalavatI tatprArthanA, nanu devAdiSu / prArthanAbahamAnAdikaraNe kathaM na samyaktvamAlinyam ?, ucyate, nahi te mokSaM dAsyatIti prArthyante bahu manyante vA, kintu dharmadhyAnakaraNe'ntarAyaM nirAkurvantIti, na caivaM kazciddoSaH, pUrvazrutadharairapyAcIrNatvAdAgamoktatvAca, uktaJcAvazyakacUrNI zrIvajrasvAmicaritre-"tattha ya anbhAse anno girI taM gayA, tattha devayAe kAussaggo // 20 // kao, sAvi anbhuTTiA, aNuggahatti aNunnAya" miti, AvazyakakAryotsarganiyuktAvapi-"cAummAsiavarise ussaggo khittadevayAe a| pakkhia sijjarIe karaMti caumAsie vege // 9 // " bRhadbhASye'pi-"pAri For Private & Personal use only in Educa t ional W ww.jainelibrary.org Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akAussaggo paramiTTINaM ca kayanamukkAro / veyAvaccagarANaM dijja thuI jakkhapamuhANaM // 1 // " prakaraNakRtaH zrIharibhadrasUrayo'pyAhurlalitavistarAyAM- "caturthI stutirvaiyAvRttyakarANAmiti, tadevaM prArthanAkaraNe'pi na | kAcidayuktiriti saptacatvAriMzagAthArthaH // 47 // nanu yenaitAni vratAni svIkRtAni sa pratikrAmatu na tvanyaH | asvIkRte'ticArAsambhavAd, grAmasadbhAve hi sImAkaraNamarhati, tadayuktaM, dvAvapi pratikrAmetAM yato nAticAreSveva pratikramaNaM, kintu caturSu sthAneSvapi tAnyevAha paDisiddhANaM karaNe kiccANamakaraNe a paDikkamaNaM / asaddahaNe a tahA vivarIaparUvaNAe a // 48 // 'paDisiddhANaM' iti / zrAddhasyApi siddhAnte pratiSiddhAni sthUlaprANAtipAtAdInyaSTAdaza pApasthAnAni teSu prANAtipAtAdayaH paJca krodhAdyAzca catvAraH prAguktAH, evaM prema avyaktamAyAlo bhodayarUpaM 10 dveSaH - avyaktakrodhamAnodayarUpaH 11 abhyAkhyAnaM - asaddoSAdhiropaNaM 12 ratyaratI- iSTAniSTeSu prItyaprItI 13 / 14 paizUnyaM - droheNa paradoSodhanaM 15 paraparivAdo-maukharyeNa paranindanaM 16 mAyAmRSAvAdI- mAyayA mRSAbhASaNaM 17 mithyAtvaM prAguktaM 18 uccaiH khararATyAdirUpaH kalaho'pi pApasthAneSu kacit paThitaH zrUyate, tatra ratyaratyorekatvagaNanaM saMbhAvyate, evaM pratiSiddhAnAM karaNe 1 tathA kRtyAnAM 'navakAreNa viyoho' ityAdizrutoktazrAddhadinakRtyAnAM svIkRtade vArthAdiniyamAnAM vA'karaNe, dinakRtyavyaktistu matkRtazrAddhavidhiprakaraNavRtterjJeyA 2 tathA AjJAgrAhyANAM Jain Educamational Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhaprati0sUtram // 20 // nigodAdisUkSmArthAnAmazraddhAne 3, tathA viparItaprarUpaNA-unmArgadezanA, iyaM ca durantaduHkhahetumarIcyAderiva, 48gAthAyathoktaM-"dumbhAsieNa ikkeNa marII dukkhasAgaraM ptto| bhamio koDAkoDisAgarasarinAmadhijANaM // 1 // " yA vratAasyAM cAnAbhogAdinA kRtAyAM pratikramaNaM bhavati 4, nanu zrAvakasya dharmakathane'dhikAro'sti ?, astIti bhAve'pi brUmaH, guvAdibhyaH samyaka sUtrArthAnavabudhya gurava evamAdizantIti dharmakathane ko nAma nAdhikAra: ? "paDha pratikramyasuNei guNei a jaNassa dhamma parikaheI"tyAdivacanaprAmANyAt, tathA cAvazyakacUrNi:-"so jiNadAsasA sthAnAni vao aTThamIcauddasIkheM uvavAsaM karei putthayaM ca vAeI"tyAdi assttctvaariNshgaathaarthH||48|| uktaM savi 49gAthA yAM kSAmaNaM SayaM sahetukaM ca pratikramaNaM, sampratyanAdisaMsArAntargatAnAM sarveSAM jIvAnAM nAnAbhaveSvanyo'nyavairasaMbhavAttatkSa maitrI ca |maNena pratikramaNamAha khAmemi savajIve, satve jIvA khamaMtu me / mittI me savabhUesu, veraM majjha na keNaI // 49 // 'khAmemI ti 'kSamayAmi' marSayAmi sarvAn jIvAnanantabhaveSvajJAnamohAvRtena pIDitAnahaM, sarve jIvAH | 'kSamantu' marSantu duzceSTitam , etAvatA mAmAzrityAkSAntihetukasteSAM karmabandho mA bhUditi kAruNyaM sUcitaM, | hetumAha-yato maitrI me 'sarvabhUteSu' sarvasattveSu, 'vairam' aprItirmana na kenacitprANinA saha, ko'rthaH ?-muktilAbha-11 // 20 // hetubhistAn sarvAn yathAzakti muktiM lambhayAmi, na ca keSAzcittadvighnakRtAmapi vighAte varte'haM, na ca ninda-15 Join Educati o nal Naw.jainelibrary.org Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAdInapi dveSmi, jJAtatattvattvAt uktaM hi jJAnAGkuze - "mannindayA yadi janaH paritoSameti, nanvaprayAsajanito'yamanugraho me / zreyo'rthino hi puruSAH parituSTihetorduHkhArjitAnyapi dhanAni parityajanti // 1 // " maitrIsvarUpaM caivamAhu: - " mA kArSIt ko'pi pApAni mA ca bhUt ko'pi duHkhitaH / mucyatAM jagadapyeSA, mati| maitrI nigadyate // 1 // " vairaM ca svalpamapyanalpAnarthakRdbhavadvaye'pi, tantrAtra kauravapANDavAdInAmivASTAdazAkSohiNIkSayAdihetuzceTakako Nikayoriva vA, yaduktaM paJcamAGgAdisaMvAdi - "ceDayakoNiajhujjhe culasI channaua lakkha | maNuANaM / rahamusalaMmi a neA mahAsilAkaMdara ceva // 1 // varuNo sohammaMmI tassa ya mitto a mANusagaIe / | navalakkha macchau are sesA puNa tirianaraesu // 2 // kAlAdaovi mariuM cautthapuDhavIi dasavi upapannA / tatto te udyaTTA sijjhissaMti videhami // 3 // tesiMpi a jaNaNIo vIrasagAsaMmi pavaiAo / ussappiNI imIse na eriso annasaMgAmo // 4 // paratra tu vairaM bhavaparamparAnuyAyi kamaThamarUbhUtyAdInAmiva, paThantyapi - "vairavaizvAnaravyAdhivAdavyasanalakSaNAH / mahA'narthAya jAyante, vakArAH paJca varddhitAH // 1 // " kSamApradhAnazca jainadharmaH, zrIvIrajinena khayaM tathAdarzitatvAt, 'icchAmi khamAsamaNo' ityAdau ca tasyAH prAdhAnyena bhaNanAt, abhANi ca - " khaMtI suhANa mUlaM mUlaM dhammassa uttama khaMtI / harai mahAvijA iva khaMtI duriAI savAI // 1 // " samarthasya ca kSamA bahuphalA, yataH- "dANaM dariddassa pahussa khaMtI, icchAniroho maNaiMdiassa / paDhame Jain Educatmational Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAddhapra vae iMdianiggaho a, cattAri eANi sududdharANi ||1||"kssmaaphlN ca kUragaDukAdInAmiva tadbhave'pi kevala- 4/50gAthAtisUtram 18| jJAnalAbhAdi pratItamataH kSamAmAdRtya dharmArthinA vairaM tyaajymevetyekonpnycaashgaathaarthH||4|| samprati pratikrama-18 yAM upasaMNAdhyayanamupasaMharannuttarottaradharmavRddhyarthamantyamaGgalamAha hAraH // 202 // evamahaM Aloia niMdia garahia dugaMcchiuM smm| tiviheNa paDikaMto vaMdAmi jiNe cauvvIsaM 50 // iti zrIzrAddhapratikramaNasUtraM sampUrNam // __ 'evamaha miti, 'evam' anena prakAreNAhaM samyag 'Alocya' gurornivedya 'ninditvA duSTha kRtamiti svasamakSaM garhitvA-tadeva gurusamakSaM jugupsitvA-dhig mAM pApakAriNamityAdinA, samyagiti sarvatra yojyaM, 'duguMchiaMiti pAThe tu evamAlocya ninditvA garhitvA jugupsitaM duzcikitsitaM vA'ticArajAtaM samyak 'trividhena' manovAkAyalakSaNena 'pratikrAntaH kRtapratikramaNazcaturvizati jinAn vande iti praantgaathaarthH||50|| | atrAha para:-idaM pratikramaNasUtraM kena kRtam ?, ucyate, yathA'parapratikramaNasUtrANi zrutasthavirakRtAni tathaita- 11 // 202 // dapi, yaduktamAvazyakavRhadvRttau-'akkharasannI tigAthAvyAkhyAne-aGgapraviSTaM gaNadharakRtamAcArAGgAdi, anaGgapraviSTaM tu sthavirakRtamAvazyakAdIni, atha zrAvakapratikramaNasUtrasya yadyArSatvaM tadA kiM na tasya niyuktibhA Jain Education a l For Private Personal Use Only ww.jainelibrary.org 10 Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Kaa pyAdi ? iti cet tAvazyakadazavaikAlikAdidazazAstrIvyatirekeNa zeSANAM niyuktyabhAvAdIpapAtikAdyupA-2 GgAnAM ca cUrNerapyabhAvAd anArSatvaprasaGgastasmAnna kizcidetat / zrAddhapratikramaNasUtrasya ca vikrama 1983 varSe zrIvijayasiMhamUrizrIjinadevasUrikRte cUrNibhASye api staH, vRttayazca bahvayaH, ataH zrutasthavirakRtatvena sarvAtIcAravizodhakatvena zrAvakairetadupAdeyameva, sAdhubhiH svapratikramaNasUtramiva, evaM sati ye khakadAgrahamAtrAbhiniviTadRSTayaH pAzcAtyena kenacit kRtaM sarvathA cAnupAdeyamidamiti truvate na vidmasteSAM kA gatiH, sarvajJapraNItaprAcInasthavirAcaritasamyagamArgasyopamardanAt , tadUce-"ranno ANAbhaMge ikkuccia niggaho havai loe / sabannANAbhaMge aNaMtaso niggahaM lahai // 1 // " nanu zrAvakasya pratikramaNakaraNamevAsaGgataM dUre'stu pratikramaNasUtra-12 vicAraH, tadapi pralApamAtraM, siddhAnte zrAddhAnAmanekatra tasyoktatvAt' yadanuyogadvAraM-"se kiM taM louttariaM bhAvAvassayaM ?, 2 jannaM samaNo vA samaNI vA sAvao vA sAviA vA tacitte jAva ubhao kAlaM AvassayaM karei"tti, tathA tatraiva-"samaNeNa sAvaeNa ya avassakAyavayaM havai jamhA / aMto aho nisassA tamhA AvassayaM nAma // 1 // " navAjhavRttikRdabhayadevasUrikalikAlasarvajJazrIhemasUripramukhapUrvAcAryaraciteSu paJcAzakavRtti| yogazAstraprabhRtigrantheSu ca zrAddhAnAM pratikramaNaM sAkSAduktaM sarvaprasiddhameva, tat pazcabheda-daivasikaM 1 rAtrikaM 2 pAkSikaM 3 cAturmAsikaM 4 sAMvatsarikaM 5 ceti, eSAM kAlavidhyAdi matkRtavidhikaumudyA avadhAryam // Jain Educa t ion For Private & Personel Use Only Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ stizca zrAddhapra- vikhyAtatapetyAkhyA jagati jagacandrasUrayo'bhUvan / zrIdevasundaragurUttamAzca tadanu kramAdviditAH // 1 // pratikramatisUtram paJca ca teSAM ziSyAsteSvAdyA jJAnasAgarA gurvH|vividhaavcuurnnilhriprkttntH saanvyaahvaanaaH||2|| zrutagata- NasUtrasyA || vividhAlApakasamuddhRtaH samabhavaMzca suuriindraaH| kulamaNDanA dvitIyAH zrIguNaratnAstRtIyAzca // 3 // SaDdarzanavRtti-pitA prsh||20|| kriyaartnsmuccyvicaarnicysRjH| zrIbhuvanasundarAdiSu bhejurvidyAgurutvaM ye||4|| zrIsomasundaragurupravarAsturyA | ahAryamahimAnaH / yebhyaH santatiruccairbhavati dvedhA sudharmabhyaH // 5 // yatijItakalpavivRtazca paJcamAH sAdhuratna-11 sUrivarAH / yAdRzo'pyakRSyata karaprayogeNa bhavakUpAt // 6 // zrIdevasundaraguroH paTTe zrI somsundrgnnendraaH| yugavara ica vijayante, teSAM ziSyAzca pazcaite // 7 // mArItyavamanirAkRtisahasranAmasmRtiprabhRtikRtyaiH / zrImuni-1 sundaraguravazcirantanAcAryamahimabhRtaH // 8 // zrIjayacandramunIndrA nistandrAH saGghagacchakAryeSu / zrIbhuvanasundaravarA dUravihArairgaNopakRtaH // 9 // ekAGgA apyekAdazAninazca jinasundarAcAryAH / nigranthAH granthakRtaH zrIma jinakIrttiguravazca // 10 // eSAM zrIsugurUNAM prasAdato'bde SaDaGkavizva 1496 mite / zrIratnazekharagaNivRttimimAmakRta kRtituSTyai // 11 // cAturvidyodadhibhirdadhibhirdadhizuddhaparamaparabhAgam / sA'zodhyata prayatnAlakSmI- // 20 // bhdraavibudhendrH|| 12 // vijnyaa'vtNsvihitprshNsgnnistyhNsvibudhaayaiH| gurubhattayA'syAH prathamAdarza sAnnidhyamAdhAyi // 13 // etasyAM TIkAyAmanuSTabhAmarthadIpikAnAmyAm / SaTSaSTizatIcatvAriMzacaturuttarA'numitA Jain Educatio n al For Private Personel Use Only G jainelibrary.org Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 14 // varacUrNivividhavRttyAdyanumRtya kRtayamalpamatinA'pi / utsUtramatra vivudhaiH zodhyaM jIyAdiyaM ca ciram // 15 // // iti zrItapAgacchanAyakaparamaguruzrIsomasundaramUriziSyazrIbhuvanasundaramarivineyopAdhyAyazrIratnazekharagaNiviracitAyAM zrAddhapratikramaNamUtravRttau zeSAdhikAraH paJcamaH // 5 // saMvat 1603 zrAvaNa sudi 5ravi zrIjIrAulAgacche likhitaM kIkA jAuranagare / SANAANAANAANANJANAWARNAANAANAANAANARNAD h|| samAptA ceyamarthadIpikAnAmnI shraavkprtikrmnnsuutrttiikaa|| // sarvagranthaH 6644 ||shrii // zrIrastu / iti zreSThi-devacandra lAlabhAi-jainapustakoddhAre granthAGkaH-46 Jain Education IV For Private & Personel Use Only Mw.jainelibrary.org Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SODIAC DAGA COME ||shriimdrnshekhrsuurivryvivRtN zrAddhapratikramaNasUtraM // iti zreSTi-devacandra lAlabhAi-jainapustakoddhAre granthAGkaH-46 For Private & Personel Use Only