Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ che . va.15 . 10nA vA mA.zAma(r) PN. SSC 111 ja tela bAI TTTTTTTT zrI ratra. sUtra Teluly *TI In !!! nAmajI ' til gama A (r) :chapAvI prasidhdha karanAra: | che ke zrI zAmajI velajI vIrANe zrI kaDavIbAIvIraNI smAraka che. 6, divAna parA, rAjakoTa manahara
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ STAm! CIA 2u w va.pU. pitta ba.pU. mAtA ; te - pinAka, mAra , / ST HTAT cha velajI jabAI che rIrANa UiT zI AratrAM) sUtra 46 ra LIMIL lilli IIII) makara : liaa Is, gaLaT iaa 'bAjara nA inito !' @ @ : chapAvI prasidhdha karanA2: e che zrI zAmajI velajI vIrANI (c) zrI.kaDavIbAIvarANI smAraka che chuM , divAnaparA, rAjakoTa - - manaha?
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayana . 3 4 5 . 9 10 11 12 13 2 2 2 14 15 16 paDatara kiMmata rUA. 4-20 viSaya svasamaya (jainadana) parasamaya (anyadarzana) paratIthi paratyiAkAraNukathanAdhikAra upasargAdhikAra zrI parijJAyanamaH narakAdhikAra vIrastutya adhikAra kuzIla paribhASA zrI vIryAdhikAra adhyayana dhanAma samAdhi meAkSamAga anukramaNikA samavasaraNanAma yathAtathyanAma granthanAma AdAtanAma gAthAnAma prathama AvRtti vIra saMvata 2491 vikrama saMvata 2021 prata- 1000 eka hajAra uddezA 4 3 4 ra * 1 1 1 1 1 1 1 1 1 pRSTha 1 thI 51 para thI 102 103 thI 146 147 thI 173 174 thI 204 205 thI 220 221 thI 241 242 thI 257 258 thI 280 281 thI 297 298 thI 319 320 thI 336 337 thI 354. 355 thI 374 375 thI 390 391 thI 396 adhI kiMmata rUA. 2-10 mudraka mudrasthAna : jaya'tIlAla devacaMda mahetA jaya bhAra ta meM sa, zAkamArakeTa pAse rAjakAra
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAnubhAvo nIcenA dharmakaraNI karavAmAM upayogI dhArmika pustake ane upakaraNe paDatara kiMmata karatAM adhI kiMmate ApavAmAM Ave che te jeone jarUrata hoya temaNe nIce batAvela sthaLethI meLavI levA agara pisTathI maMgAvI levA. (pAsTeja kharca alaga thaze. ) - vigata paDatara kiMmata adhI kiMmata zrI jaina tavaprakAza samyagudaza na ane adhyAtma jJAna 4-00 mahAmaMtra ArAdhanA, zrutajJAnapraznottarI ane tattva saMgraha 4-00 2-00 zrI dharmadhyAna ane sajhAyamALA 4-00 2-00 zrI sUtrakRtAMga sUtra 4-20 2-10 zrI AcArAMga sUtram 3-75 1-07 zrI jaina jJAnasAgara 3-50 175 thI baha6 jaina thoka saMgraha 3-00 150 zrI daMDakAva bodha graMtha 1-50 animukta bA. vra, zrI vinodamuninuM jIvanacaritra-gujarAtI athavA hindI 2-50 1-25 zrI siddhinA pAna 1-50 0-75 mI navatatva ane jIva vicAra 0-50 0-25 lAvanA zataka tathA karma ane AtmAno saMga 0-50 0-25 zrI pratikramaNa sUtra 0-1 zrI sAmAyika sUtra 0-10 -05 gucchA unanA 4-25 2-12 kaTAsaNuM unanuM 4-25 mALA (navakAravALI) sukhaDanI 1-00 0-50 pustaka mukavA mATe lAkaDAnA sApaThA 0-50 sthaLaH | zrI zAmajI velajI vIrANa ane divAna para zerI naM. 6 ' 1 zrI kaDavIbAI virANuM smAraka TrasTa , e ja ke Dha, | A 6mAi 1Na mAraka TrasTa,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ svargasthanI tithie, - pU. pitAzrI, .. prI zAmajI velajI vIrANI [ sAM. 2002 mahA vada 12, tA. 28-2-46] pU. mAtuzrI, zrI kaDavIbAI vIrANuM [ sAM. 2010 bhAdaravA suda 14, tA. 11-9-54] bA. ba. vivedamunizrI, [ sAM. 2013 zrAvaNa suda 12, tA. 7-8-57] sa uparokta tithioe kuTuMbIjane tathA nehIo pitAnA AtmAnI unnatine mATe bhavyAtmAonA - jIvanamAMthI anukaraNIya vrata-niyama jevAM ke sAmAyika, pratikramaNa, saMvara, vihAra, upavAsa, ekAsaNuM, AyaMbila, - udarI Adi tapa pitAnA bhAva pramANe karI teonI vAstavika jIvana-smRti pitAnA jIvanamAM utAre. evI namra vinaMtI. "ApaNI jAgRti e ja emanI smRti bane" : AtmabaMdhu.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ patAzrI 1.mAtunI 2va, , .2-4. " va.has hamAru * UCCID . zAmajI * Uclla) $DavIMcha |(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)) A velache. lAi vAyA YAGNA navakAravALI | navakAravALI "saMravayaM nIviya ma pamAyaNa" potAnA hRdayanI ciraMtana prakAzatI. dharma jJAna-jayote amArA jIvanamAM paNa dharmanA teja pAtharanAra sva.pU. pitAzrI - zAmajI velajI vIrANI , temaja ra3.pU.mAtuzrI kaDavIbAI vIrANI a ne jamathIja dharmanA raMge raMgADhelA 4.lA.bra.vinoda munizrI ne zrI hatA ja samarpaNa che funny arril hona nA vaMdana UUUUU[TUDIO (c)(c)(c)(c)(c)(c) (c) (c)E(c)OZOI): JTI) ) . ge, g08che. DUDA ( )
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivedana gavartha vira mA nAya" svargastha bA. bra. vidamunicha Agamokta jinavANInA parama bhakta hatA. jinAgamavacane para emanI agAdha zraddhA hatI ane 'galAM naviya mA pApa" ( jIvana tUTyuM saMdhAtuM nathI mATe kSaNa mAtrane paNa pramAda na karavuM joIe ) A temanuM dhyeya hatuM. vItarAganI vANune vizeSa pracAra kema thAya enI emanA hRdayamAM ghaNI ja dhagaza hatI. vItarAganAM vacanonuM zraddhAnuM karIne emaNe bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. emanI dIkSA saMskAra vidhimAM ame nimitta na thaI zakyA, e amArI kamanasIbI che vItarAga vANInA pracAranI emanI je utkRSTa IcchA hatI te saddabhAvanAnI pUrtirUpe vItarAgavANImAMthI je uttama jJAna ke je nitya zrAvakajIvanamAM upayogI thaI zake tevA sAhityanuM prakAzana karIne amuka aMze e duHkhane haLavuM karavA amArA cittane zAtvana ApavAne sva95 prayatna karI A graMtha svargastha bA.. zrI vinodamunijIne zraddhAMjalirUpe arpaNa karIe chIe. svargastha munizrI nirvANa pAmyA pachI temanA svargArohaNanuM je nimitta sarajAyuM, tenuM varNana tathA temanA Adarza jIvanane vRtAMta saMkSiptamAM A graMthamAM Apela che. tema ja temanA anupama jIvanane AvarI lete graMtha gujarAtI tathA hindI bhASAmAM judA judA graMtha rUpe prakAzana thaela che. " zrI sUtra kRtAMga sUtra" nAmane
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreya ame zrI jaina dharmapremI mumukSuo samakSa mUkIe chIe jemAM zabdArtha tathA bhAvArtha saraLa rIte chApela che. | mu. zrI ThAkarasIbhAI karasanajI zAhe zrI sUtrakRtAMga sUtra taiyAra karI ApyuM ane amone chApavAnI maMjurI ApI che te badala teozrIne AbhAra mAnIe chIe. AvA graMze sastI kiMmate maLI zake te tene lAbha sau koI vadhAre pramANamAM lIe ane jene jJAnane pracAra vadhe e kAraNane aMge ane amArA sva. pU. pitAzrInI je kharA ataHkaraNanI dhagaza ane AkAMkSA hatI tema ja teozrInI sUcanA hatI te pramANe Aje A graMtha " zrI sUtrakRtAMga sUtra" tema ja, zrI AcArAMga sUtram prathama sakaMdha, zrI jena tatva prakAza, zrI samyagadarzana ane adhyAtma jJAna, mahAmaMtra ArAdhanA zrutajJAna praznottarI ane tarava saMgraha, zrI jaina jJAnasAgara, zrI bRhada na theka saMgraha, zrI daMDakAva bodha graMtha, zrI dharmadhyAna ane sajhAya mALA, atimukta bA.bra. zrI vine damuninuM jIvana caritra (gujarAtI) tathA (hindI), zrI siddhinAM pAna, zrI navatatva ane jIva vicAra, bhAvanA zataka tathA karma ane AtmAne saMga, zrI pratikramaNa sUtra, zrI sAmAyika sUtra jevAM dhArmika graMthe ane dhArmika upakaraNe paDatara kiMmata karatAM adhI kiMmate ApIne teozrInI IcchA ane bhAvanAne mAna ApyA ane saMpUrNa AnaMda thAya che. te sAthe A graMthanI prathama AvRtti jainadharmapremI samAja samakSa sAdara raju karavAnA amane prApta thayelA zubha avasara badala amArI jAtane kRtakRtya mAnIe chIe. li. AtmabaMdhu, durlabhajI zAmajI vIraNa
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva, dharmAnurAgI pUjya zrI zAmajI velajI vIrANuM
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA sarvajJa-jinezvaradeva prarUpita jenAgama sUtra sAgaramAM bIjuM aMgasutra zrI satra kRtAMga (sUyagaDAMga) sUtranuM ghaNuM ucca sthAna che. darzanazAstranA vikAsamAM tene mahattvapUrNa phALo che. temAM vastutattvanuM nirUpaNa ghaNI suMdara rIte karavAmAM AvyuM che. mumukSajIva mATe A Agama parama upayogI che. A AgamamAM be zrutaskandha che. pahelAmAM 16 ane bIjA zrutaskandhamAM 7 adhyayane che. temAM mukhyatve bhagavAna mahAvIranA samayamAM pracalita 363 matavAdIonI carcA, ajJAnathI baMdhAyelA karmone nAza karavAne upAya, bhikSujIvanamAM paDatA parisaha, sAdhue kaI kaI bAbatothI alaga rahevuM, samAdhinuM varNana sAdhu mATe zuM kartavya-zuM akartavya, mokSamArga, jJAnanI prApti kema thAya ane sAcA sAdhu kevA hoya vi. bAbatonuM sacoTa nirUpaNa heI sAdhaka AtmAne AnuM paThana, pAThana ane manana ghaNuM mArgadarzaka ane kSamArgamAM AlaMbana thaI zake tevuM che. evA A jJAnanA mahAsAgara sUtranA mULapATha-zabdArtha ane bhAvArtha sAthe taiyAra karavAnI ane samAjane upayogI thavAnI mArA jevA saMskRta-prAkRta vyAkaraNanA bina abhyAsI-alpajJane IcchA ane bhAvanA thaI ane te kAryarUpamAM pariNamI, temAM huM koI adazya zaktinA anaMta sAmarthanI preraNuM ja kAma karI rahI hoya ema mAnuM chuM. nihALuM chuM. A pUrve mArA hAthe AcArAMgasUtra gujarAtI bhASAMtaramAM taiyAra thayela jenA agAuthI ja traNa hajAra grAhake thayA, te ja samAjanI jJAna jijJAsA ane AgamazraddhAnI sAkSI Ape che. te sUtra rAjakoTanA zrI durlabhajIbhAI vIrANIne batAvatAM teoe harSa pUrvaka ane bIjA sUtronuM bhASAMtara karavA utsAhita karyo ane kahyuM je samAjane upayogI thAya te rIte saMkSepamAM je batrIsa sUtronuM bhASAMtara karI Apazo to huM te chapAvavAnI IcchA rAkhuM chuM. AthI bhAre utsAha diguNIta thayo ane A sAhasa karela che. samAjane upayogI thavA A mAro prayAsa ekAMta nirjarA hetune che. caturvidha saMdha A Agamana vAMcanathI anaMtakALe prApta thayela durlabha manuSyapaNuM sArthaka karI ane tenAthIye durlabha evA samyagdarzananI prAptipUrvaka saMyama cAritranI ArAdhanA karI anaMta sukha ane zAMtine vare evI prabhu prArthanA. thAnagaDha. saMgha sevaka ThAkarasI karasanajI zAha
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgAmI bhaviSyanA bhavanA AyuSya bAMdhavAnA kAraNe AyuSyanA cAra prakAra devaAyuSya, manuSyaAyuSya, tiryacaAyuSya. naraka AyuSya jIvo gata bhavamAMthI AyuSyanA baMdha sAthe prArabdha bAMdhIne navo janma dhAraNa kare che zubhAzubha prArabdha pramANe vartamAna bhavamAM sukha duHkha, pratikULatA, anukULatA, dhanasaMpati, svajano vagere prApta thAya che. bhaviSyanuM prArabdha kevuM bAMdhavuM te saMjJI paMcendriya jIvanI svataMtratA che. vartamAna bhavamAM zubha kartavyathI zuddha vicArathI zubhagati ane sukhanA sAdhane prApta thAya che azubha kartavyathI azubha vicArethI azubha gati ane duHkhanA sAdhane prApta thAya che. devanuM AyuSya bAMdhavAnA kAraNe ahiMsA, satya, acaurya. brahmacaryanA pAlanathI, aparigrahathI dAna devAthI, tapasyA karavAthI, akAmanirjarAthI zIta, tApa, sudhA, tRSAnA kaSTa samabhAve sahana karavAthI, zubha kArya ane zubha adhyavasAyathI devapaNuM pAme. manuSya AyuSya bAMdhavAnA kAraNe ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya, dAna devuM vagere zubha kartavyathI, vinaya karavAthI, saraLatAthI (mAyAkapaTa mRSAvAda rahita bhAvathI) zubha adhyavasAyothI manuSyapaNAne pAme. tiryaMca AyuSya bAMdhavAnA kAraNe jIvonI hiMsA karavAthI, juThuM bolavAthI, corI karavAthI, parastrI sevanathI, tIvra jhaMdha karavAthI, abhimAnathI, mAyA kapaTathI, lekene chetaravAthI, jheravera karavAthI, azubha adhyavasAyathI, jIva mRtyu pachInA bhAvamAM pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, kIDA, pirA, kuMthavA, kIDI, makoDA, vIMchI, pataMgIyA, bhamarA, kutarA, bIlADA, vAgha, siMha, mora, pArevA, gAya, bheMTa Adi pazu paMkhI jalacara, sthaLacara, urapara, bhujapara, khecara Adi tiryaMcagatimAM utpanna thAya che. naraka AyuSya bAMdhavAnA kAraNe paMcendriya jIvonI hiMsA karavAthI, dArU mAMsanA rAka khAvAthI, mahA AraMbhanA kAryathI, atiparigraha saMcaya karavAnA mamatvathI, parastrI sevanathI, atitIvrakriodha, mAna, mAyA ane lobha (anaMtAnubaMdhIne kaSAyo)thI cha mRtyu pachInA bhave narakagatimAM nArakI paNe utpanna thAya che jyAM asIma dukhe bhogavavAM paDe chejANI AtmAthI chae azubha kAryothI dUra rahevuM.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222222222222222222222zze (9) "AghA revo mata? " mArA parama upakArI, dharmahetubhUta parama pUjya zAsana bhUSaNa mahArAjazrI 1008 bAlabrahmacArI paMDitaratna, mahA prabhAvazALI prakhara tatvajJAnI ojasvI mahAna AtmA, 222222222222222222222222222222222222222222222 munizrI prANalAlajI svAmIne mArA aMtaHkaraNanA zuddha bhAvathI keTi keTi vaMdana hejo. Ceeeeeeeeeeee22222222222222222222222222222222 OM zAnti ! zAnti ! ! zAnti ! ! ! guNAnurAgI, durlabhajI zAmajI vIrANI. eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ bA. vra zrI vinodamuninuM saMkSipta jIvana caritra. A pustaka bA. bra. zrI vinodamuninA samarathe pragaTa karavAmAM Avela che tethI temanA jIvana caritranA pustakamAMthI ahIM saMkSiptamAM teozrInuM jIvana vRtAMta chApavAmAM Avela che ane temane A graMtha arpaNa karavAmAM Ave che. A parama vairAgI puruSane janma, vikrama saMvata 192 mAM pijIna (AphrikA) mAM ke jyAM virANI kuTuMbane vyApAra Aja divasa sudhI cAlu che, tyAM thayuM hatuM. zrI vinodakumAranA puNyavAna pitAzrInuM nAma zeThazrI durlabhajI zAjI vIrANI ane mahAbhAgyavAna mAtuzrInuM nAma bena maNibena vINa, ane asala vatana rAjakoTa (saurASTra) che. bena maNibena dhArmika kriyAmAM pahelethI ja rucivALA hatA, paraMtu zrI vinodakumAra garbhamAM AvyA pachI vadhAre daDhavamI ane priyadhamI banyA hatA. pUrva bhavanA saMskArathI zrI vinodakumAranuM lakSa dhArmika abhyAsa ane tyAgabhAva tarapha vadhAre hovA chatAM teozrIe nenameTrIka sudhI abhyAsa karI vyAvahArika keLavaNI lIdhelI ane vyApAranI peDhImAM kuzaLatA batAveThThI. teozrIe yunAiTeDa kiMgaDama, phrAnsa, belajIyama, holenDa, jarmanI, svijhalenDa, tema ja ITAlI, IjIpta vagere dezamAM pravAsa karela. sAM. 2009 nA vaizAkha mAsa, sane 1953 mAM laMDanamAM rANI elIjhAbethanA rAjyArohaNa prasaMge teozrI laMDana gayA hatA. kAzmIrano pravAsa paNa temaNe karela, paradeza pharavA chatAM paNa temaNe kaI vakhate paNa kaMdamULane AhAra vAparela nahIM. ugatI AvatI yuvAnImAM teozrIe dunIAnAM ramaNIya sthaLe jevAM ke kAzmIra, IjIpta ane yuropanAM suMdara sthaLanI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ mulAkAta lIdhI hovA chatAM teone ramaNIya sthaLa ke ramaNIya yuvatIonuM AkaSarNa thayuM nahIM, e enA pUrvabhavanAM dhArmika saMskArane raMga hato ane e raMge ja temane te badhuM na gamyuM ane turata vatana pAchA pharyA ane sAdhu-sAdhvIjInAM darzana karavA ThekaThekANe gayA ane temanA upadezano lAbha lIdho ane DhaurAgyamAM ja mana lAgyuM. huMDA covIsInA pAMcamA ArAnuM vicitra vAtAvaraNa joI temane kaMIka kSobha thatuM ke tarata ja tene khulAso meLavI letA ane tyAga bhAvamAM sthira rahetA. deza paradezamAM paNa sAmAyika, pratikramaNa, cevihAra Adi paccakkhANa teo cUkyA nahIM. UMcI keTinI zayAne tyAga karI teo sUvA mATe mAtra eka zetaraMjI, eka ozIkuM ane oDhavA mATe eka cAdara phakta vAparatA ane palaMga upara nahIM paNa bhUmi para ja zayana karatA ane paheravA mATe eka khAdIne leze ane jhabo vAparatA. kaI vakhate kabaje paheratAM. bahu ThaMDI hoya te vakhate sAda garama keTa paherI letA ane muhapatti, pAtharaNuM, rajoharaNa ane be cAra dhArmika pustakanI nI sAthe rAkhatA. saMDAsamAM nahIM paNa jaMgalamAM ekAMta jagyAmAM ghaNe bhAge zarIranI azuci dUra karavA jatA, hAlatAM, cAlatAM, saMDAsa ane pezAba saMbaMdhImAM jIvadayAnI barAbara jatanA karatA. dezamAM ke paradezamAM jyAre temane keInI sAthe maLavAnuM thatuM tyAre temanI sAthe ahiMsAmaya jaina dharmanuM svarUpa pragaTa karyA vagara rahetA nahIM. dIkSArthIone jaladI dIkSA levAnI preraNA karatA ane ema ja kahetA ke aMdagIne koI bharoso nathI. "asaMkhayuM chaviya mA pamAyae? AyuSya tUTatAM vAra lAgatI nathI, jIvana tUTayuM saMdhAtuM nathI mATe dharmakaraNImAM samayamAtrane pramAda na kara joIe. goMDala saMpradAyanA ghaNAkharA pU. munivara ane pU. mahAsatIjI ene tathA beTAda saMpradAyanA pU. AcArya zrI mANekacaMdajI mahArAja
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane dariyApurI saMpradAyanA bhAyacaMdajI mahArAja, zramaNa saMghanA mukhya AcAryazrI AtmArAmajI mahArAja vagere aneka sAdhu sAdhvIonA upadezane temaNe lAbha lIdhela. muMbaImAM sAM. 2011nI sAlamAM zrI dhamasiMhajI saMpradAyanA zrI lAlacaMdajI mahArAjane paricaya thayo. lAlacaMdajI mahArAja pote, saMsArapakSanA traNa putro ane be putrIo ema kula 6 balake AkhA kuTuMbe saMyama aMgIkAra karela, te jANI temane adbhuta tyAga bhAvanA pragaTa thaI ke je kadI kSaya pAmI nahIM. A pahelAM teo jyAre mAtA-pitAnI sAthe pUjya AcArya zrI mANekacaMdajI mahArAjanAM darzane beTAda gayelA tyAre temanA upadezanI je asara thaI te paNa mukhya asara pahelI hatI ane bIjI asara pUjya zrI lAlacaMdajI mahArAjanA sahakuTuMbanI dIkSA e hatI. A beu prasaMgee pUrvabhavanI bAkI rahelI ArAdhanAne pUrI karavAnA nimittarUpa hoIne vakhate vakhata teo mAtA-pitA pAse dIkSAnI AjJA mAgatA hatA ane tene javAba temanA pitAzrI taraphathI eka ja hatA je "haju vAra che. samaya pAkavA dIo, jJAna abhyAsa vadhAre." sAM. 2012nA aSADa sudI 15thI zrI vinodakumAre AcAryazrI puruSottamajI mahArAja sAheba pAse verAvaLa cAturmAsa daramyAna khAsa niyamIta rIte dIkSAnI taiyArI karavA mATe temanI pAse jJAnAbhyAsa karyo. tenI sAthe zrI puruSottamajI mahArAjanA saMsAra pakSanA kuTuMbIka, dikSAnA bhAvika zrI jasarAjabhAI paNa jJAnAbhyAsa karatA hatA. teoe tyAM evo nirNaya kare ke zrI puruSottamajI mahArAja pAse ApaNe baMnee dIkSA levI. pahelA vinaMdakumAre ane pachI zrI jasarAjabhAIe dIkSA levI. zrI jasarAjabhAInI dIkSA tithi pU, puruSottamajI mahArAja sAhebe sAM. 2013nA jeTha suda pane somavAre mAMgarela mukAme nakkI - karI. zrI jasarAjabhAI, vinodakumArane rAjakoTa maLyA. zrI vinodakumAre
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jasarAjabhAInI yathAyogya sevA bajAvI, mAMgarela ravAnA karyA ane pite nizcayapUrvaka dIkSA mATe AjJA mAgI paNa teonA pitAzrInI ekane eka vANI sAMbhaLIne temanA manamAM AghAta thaye ane dakSA levA mATe temaNe bIje raste zodhI kADhaye pUjya zrI lAlacaMdajI mahArAja ane temanA ziSyone paricaya muMbaImAM thayela hatuM ane tyArabAda koI kaI vakhata patra vahevAra paNa thato hato. chellA patrathI temaNe jANela hatuM je pU. zrI lAlacaMdajI mahArAja, khIcana, pu. AcArya zrI samarthamalajI mahArAja sAheba pAse jJAnAbhyAsa arthe gayA che. potAne pitAzrInI AjJA (dIkSA mATe) maLe tema nathI ane dIkSA te levI ja che. AjJA vinA kei sAdhu munirAja dIkSA Apaze nahi ane svayameva dIkSA saurASTramAM laIne AcArya zrI puruSottama jI mahArAja pAse javAmAM ghaNuM vina thAze, ema dhArIne teoe dUra rAjasthAnamAM cAlyA javAnuM nakkI karyuM. tA. 24-5-17 sAM. 2013nA vaizAkha vada 10 ne zukravAranA roja sAMjanA mAtuzrI sAthe chelluM jamaNa karyuM. jana karI, mAtuzrI sAmAyikamAM besI gayAM. te vakhate keDane jANa karyA vagara dIkSAnAM vidanomAMthI bacavA mATe ghara, kuTuMba, saurASTra bhUmi ane goMDala saMpradAyano tyAga karI teo khIcana tarapha ravAnA thayA. zrI vinodamuninA nivedana parathI mAluma paDyuM ke tA. ra45-57nA roja rAtre ATha vAgye gherathI nIkaLI rAjakeTa jaMkazane jodhapuranI TikiTa lIdhI. tA. 25-5-57nA savAre 8 vAgye mahesANA pahoMcyA tyAM aDhI kalAka gADI paDI rahe che, te daramyAna gAmamAM jaIne lonca karavA mATenA vALa rAkhIne bAkInA kaDhAvI nAkhyA ane gADImAM besI gayA, mAravADa jaMkazana tathA jodhapura jaMkazana thaIne tA. 26-5-57nI savAre 4 vAgye phaladI pahoMcyA tyAMthI page
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ sva. dharmAnurAgI pUjya ja che ke A ka , ' rI che ke hatI. ja kAraNa ke ja ra che. ? ji .? ? . eka . . karI che ke tenA kijala mAtuzrI zrI kaDavIbAI vIrANI
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlIne khIcana upAzrayamAM pahoMcyA ane upAzrayamAM birAjatA munivaranAM darzana karyA. vaMdaNa namaskAra karI sukhazAtA pUchI, bahAra nIkaLyA ane pitAnAM sAmAyikanAM kapaDAM paheryA ane pachI pUjya zrI saMtanI sanmukha sAmAyika karavA beThA, temAM "jAva niyama pajavAnuvAsAmi duvihaM tiviheNa" nA badale "jAva jIva pajajuvAsAmi tivihaM tiviheNuM" belyA. te zrI lAlacaMdajI mahArAje sAMbhaLyuM ane teozrIe pUchayuM ke "vinodakumAra ! tame A zuM kare che, tene javAba ApavAne badale "apANe sirAmi" belI pATha pUre karyo ane pachI vinayapUrvaka be hAtha joDI bolyA ke "sAheba! ene banI cUkaryuM ane meM svayameva dIkSA laI lIdhI, te barAbara ja che ane temAM koI pheraphAra thaI zake tema nathI. A sivAya ApazrInI bIjI kaI paNa prakAranI AjJA hoya te pharamAvo. te ja divase baporanA munizrI samarthalAlajI mahArAja sAhebe zrI vivAdakumAra munine pitAnI pAse lAvyA ane samajAvyA ke "tame eka sArA khAnadAna kuTuMbanA vyakti cho. tamArI A dIkSA aMgIkAra karavAnI rIta barAbara nathI, kAraNa ke tamArA mAtA-pitAne A hakIkatathI duHkha thAya ane tethI mArI saMmati che ke rajoharaNanI DAMDI uparathI kapaDuM kADhI nAkhe jethI tamo zrAvaka gaNAva ane jarUra paDe te zrAvakene sAthe laI zake, ema traNavAra pUjya "mahArAjazrIe samajAvelA paraMtu temaNe traNeya vakhata eka ja uttara Apela ke "je thayuM te thayuM. have mAre AgaLa zuM karavuM te pharamAve." zrI viSNuninA zrI samarthamalajI jevA mahAmuninA praznanA javAba pachI khIcanane caturvidha saMgha vicAramAM paDI gace ane munizrIo para saMsArIono keIpaNa prakArano niSkAraNa humale na Ave te mATe zrI vinodamunine jaNAvavAmAM AvyuM ke "amArI salAmatI mATe tamAre jAhera nivedana bahAra pADavAnI jarUra che."
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre zrI vinedamunie pitAnA hastAkSare nivedana zrI saMgha samakSa pragaTa karyuM tene sAra nIce mujaba che - - mArA mAtA-pitA mehane vaza thaIne dIkSAnI AjJA Ape tema na hatuM ane "asaMkhayaM jIviya mA pamAyae"ne AdhAre eka kSaNa paNa dIkSAthI vaMcita rahI zakuM tema nathI, ema mane lAgyuM. zrI lAlacaMdajI mahArAja sAheba-vageree mArI dIkSA mATe vicArI pachI karavAnuM kahela paraMtu mane samaya mAtrane pramAda karo ThIka na lAgyo, tethI zrI arihaMta bhagavaMte tathA zrI siddha bhagavaMtenI sAkSIe mArA guru mahArAja samakSa pravajyane pATha bhaNIne, mArA AtmAnA kalyANa mATe dIkSA aMgIkAra karI che. samAjane beTa khyAla na Ave ke mArI dIkSA kSaNika jussAthI agara gerasamajathI thaI che tethI tathA samAjamAM jenazAsananI prabhAvanA thAya te hetuthI mAre mAre vRtAMta pragaTa karavo ucita che. uttarAdhyayanacha sUtranA 19mA adhyayana parathI mane lAgyuM ke manuSya-jIvananuM kharuM kartAvya, mekSaphaLa ApanArI dIkSA ja che. chevaTa sudhI meM mArA bApujI pAse dIkSA mATe AjJA mAgI ane te vakhate paNa pahelAMnI jema vAta uDAvI dIdhI ane anaMta upakArI evA mArA bApujI samakSa huM temane kaDaka bhASAmAM paNa kahI zakate nahIM ane bIjI bAjuthI mane thayuM ke AyuSya azAzvata che ane AvA uttama kArya mATe mAre jarApaNa pramAda kare ucita nathI tethI meM vicArIne A pagaluM bharyuM che ane mane pUrNa vizvAsa che ke, zrI vIraprabhu mahAvIra svAmIne sakaLa saMgha mArA A kAryane anumodaze ja. "tathAstu" rAjakeTamAM zrI vinodakumAranA gayA pachI pAchaLathI khabara paDI ke vinodakumAra kema dekhAtA nathI eTale tapAsa thavA mAMDI. gAmamAM kayAMya patto na lAgyA. eTale bahAragAma tAro karyA. kyAMyathI paNa
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMtoSakAraka samAcAra sAMpaDyA nahIM. arthAta patto maLe ja nahIM. Ama vimAsaNane pariNAme pitAzrIne be mahinA pahelAMnI eka vAtanI yAdI AvI. te e hatI ke te vakhate zrI vinedakumAre AjJA mAgelI ke bApujI! ApanI AjJA hoya te A cAturmAsa khIcana (rAjasthAna) jAuM kAraNa ke khIcanamAM 5 gurumahArAja zrI samarthamalajI muni ke jeo siddhAMta vizArada che ane anekAMtavAdanA pUrA jANakAra che, teo tyAM birAjamAna che ke jeozrI pAse zAstrAbhyAsa karavA mATe pU. zrI lAlacaMdajI mahArAja Adi ThANA 4 javAnA che te mArI IcchA paNa tyAM temanI pAse javAnI che A vAtacItanuM smaraNa pitAzrIne AvavA sAthe teoe paM. pUrNacaMdrajI dakane pitAnI pAse lAvyA ane vinedakumAra mATenI pitAnI ciMtA vyakta karI. paMDitajInuM paNa A vAtane samarthana maLyuM. teozrIe jaNAvyuM ke "thoDA samaya pUrve zrI vinodakumAre mArI pAse jANavA mAgyuM hatuM ke, khIcanamAM kevA prakAranI sagavaDa che?" Ama mArI sAthe paNa vArtAlApa thaye te bannene A pramANe ekamata thatAM pitAzrIe khIcana tAra karavA sUcanA karI. tA. 26-5-17 nA roja pRthvIrAjajI mAlu khIcana (rAjasthAna) upara, tAra karyo - tA. 28-5-17 nA roja javAba AvyuM ke zrI vinodabhAIe khIcanamAM svayameva dIkSA grahaNa karI che. eTale temanA pitAzrIe rAvabahAdura zrI ema. pI. sAheba, zrI kezavalAlabhAI pArekha ane paMDitajI pUrNacaMdrajI daka ema traNeyane zrI vinedakumArane pAchA teDI lAvavA mATe khIcana mokalyA. tA. 28-5-17 nA roja ravAnA thaI tA. 30-pa-17 nA roja savAre phaledI sTezane pahoMcyA. belagADImAM teo khIcana gayA ke jyAM sthivara munizrI zIramalajI mahArAja tathA pUjya paMDita ratna, zAstra vizArada zrI samarthamalajI mahArAja Adi ThANA 8 tathA pUjya tapasvIjI mahArAja zrI lAlacaMdajI mahArAja Adi
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ ThANA 4 birAjatA hatA kula sAdhu-sAdhvInI saMkhyA aThThAvIsathI trIjAnI hatI. pUchaparachanA javAbamAM zrI vinodamunie kezavalAlabhAI pArakhane kahyuM ke meM te dIkSA aMgIkAra karI lIdhI che, temAM kAMI pheraphAra thAya tema nathI to amArA vIrANI kuTuMbanA hiteSI che ane je sAcA hitaiSI che te mArA 5. bA ane bApujIne samajAvIne mArI have pachInI moTI dIkSAnI AjJA aThavADIAnI aMdara apAvI dIe, eTaluM ja nahIM paNa "savi jIva karuM zAsana rasI" nI bhAvanAmAM ane Aja divasa sudhInA mArI uparanA upakAranA badalAmAM Agamane anulakSIne mArI bhAvanA e hAtha ja ane che ke, mArI dIkSA, teonI dIkSAnuM nimitta bane ane mArA mAtA-pitA satine sAdhe. arthAta mArI sAthe dIkSA lIe. AvA daDha javAbanA pariNAme te ja samaye zrI vinodakumArane pAchA laI javAnI bhAvanAne niSphaLatA sAMpaDI ane tA. 31-5-17nI rAtrinA ravAnA thaI tA. 2-6-57 nA savAre mahA parISaharUpa kSetrane anubhava karI, zrI vinodakumAranA pitAzrIne tamAma vAtathI vAkepha karyA. thoDA vakhatamAM phaledInA zrI saMghe pU. zrI lAlacaMdajI maharAjane phaledImAM comAsuM karavAnI vinaMtI karI tene asvIkAra thavAthI saMgha gamagIna banyuM eTale nirNaya pheravyuM ane aSADa suda 13 nA roja khIcanathI vihAra karI phaledI AvyA. dIkSA pachI aDhI mahinAne AMtare, phalohI comAsA daramyAna, zrI vinodamunine hAjate javAnI saMjJA thaI ane te mATe javA taiyAra thayA eTale temanA gurue kahyuM ke bahu garamI che, jarAvAra thelI jAo eTale zrI vinodamunie rajoharaNa vagerenI pratilekhanA karI te daramyAna na rokI zakAya evI hAjata lAgI tethI pharI AjJA mAgatAM
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaNAvyuM ke mane hAjata bahu lAgI che tethI jAuM chuM, jaladI pAchA pharIza. kALanI gahana gatine duHkhada racanA racavI hatI Aje ja hAjate ekalA javAne banAva hate. haMmezAM te badhA sAdhuo sAthe maLIne dizAe jatA. hAjatathI mokaLA thaI pAchA pharatA hatA, tyAM relve lAIna upara be gAye AvI rahI hatI. bIjI bAjuthI TreIna paNa AvI rahI hatI tenI hIsala vAgatAM chatAM paNa gAye khasatI na hatI. zrI vinedamuninuM hRdaya tharatharI UThayuM ane mahA anukaMpAe muninA hRdayamAM sthAna lIdhuM. hAthamAM rajoharaNa laI jAnanA jokhamanI paravA karyA vagara gAyane bacAvavA gayA. gAyone te bacAvI ja lIdhI, paraMtu A kriyAmAM chakAya jIvanI dayAnA sAdhanabhUta rajoharaNa ke je vinodamunine AtmAthI vadhAre pyAre have, te relave lAIna upara paDI gayo ane zrI vinedamunie te pAche saMpAdana karavAmAM jaDavAdane siddha karatAM rAkSasI enajInane jhapATe AvyA ane pitAnuM balidAna ApyuM. arihaMta-arihaMta evA zabda mukhamAMthI nIkaLyAM ane zarIra tUTI paDayuM. rakta pravAha chUTI paDaye ane thoDA ja vakhatamAM prANAMta thaI gaye. badhA leke kahevA lAgyA ke gaurakSAmAM munizrIe prANa ApyAM. aMtima samaye munizrInA caherA para bhavya zAnti ja dekhAtI hatI. - haMmezAM teo je tarapha hAjate jatA hatA te tarapha pharIthI pikaraNa tarapha javAnI relve lAIna hatI. A lAIna upara relve sattAvALAoe phATaka mUkela nathI ane tyAM rasto paNa che eTale pazuonI avarajavara hoya ja che ane vakhato vakhata tyAM Dhero relvenI haDapheTe caDI javAnA prasaMga bane che. phaledI saMghe A durghaTanAnA khabara rAjakoTa TelIphenathI ApyA. je vakhate TelIphona AvyuM, te vakhate pitAzrI bahAra gayA hatA ane mAtuzrI maNibena sAmAyika-pratikramaNamAM beThAM hatAM. mAtra
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka nakara gharamAM hatuM ke jeNe TelIphana uThAvyo paNa te kAMI TeliphonamAM hakIkata samajI zakyo nahIM ane sAcA samAcAra moDA maLyA. spezyala pleInathI phaledI pahoMce te pahelAM agnisaMskAra thaI gaye. sUcanAne TelIphena adhI kalAka mATe pahe. je saMdezo samayasara pahoMcyA hatA te mAtA-pitAne zrI vinodamuninA zabarUpe paNa cahere jevAne ane aMtima darzanane prasaMga maLata, paraMtu aMtarAya kame tema banyuM nahIM. . AthI pleinane progrAma paDatuM mUkavAmAM AvyuM ane mAtA-pitA tA. 14-8-17nA roja Treina mAraphata phaladI pahoMcyA. zrI durlabhajIbhAI ane maNibene pUjya tapasvI zrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebanA darzana karyA. A prasaMge zrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebe avasarane pichANana ane gharyanuM ekAeka aikaya karIne zrI vinedamuninA mAtA-pitAnA sAMtvana athe upadeza zaruM thI. jenA TUMkamAM pari A pramANe che. "have te e ratna cAlyuM gayuM ! samAjane AzA dIpaka olavAI gayo ! jhaTa UgIne AthamI gayo! have e dIpa pharIthI AvI zake tema nathI." zrI vinodamuninA saMsAra pakSanA mAtuzrI maNibenane munizrIe kahyuM ke :- bena ! bhAvi prabaLa che. A bAbatamAM mahApuruSoe paNa hAtha dhoI nAkhyA che ane saune maraNane zaraNa thavuM paDe che, te pachI ApaNA jevA pAmara prANInuM zuM gajuM che ? have te zeka dUra karIne ApaNe emanA mRtyune Adarza joIne mAtra dhIraja dharavAnI rahI " 5 zrI samarthamalajI mahArAja sAhebane abhiprAya - prAthamika tema ja alpakALanA paricayathI mane zrI vinodasuninA viSe anubhava thayo ke temanI dharmapriyatA ane dharmAbhilASA advimiMjA mANugara ne paricaya karAvatI hatI. prApta
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMsArika pracUra vaibhava tarapha temanI rUci daSTigocara thatI na hatI, paraMtu teo vItarAgavANInA saMsargathI viSayavimukha dharmakAryamAM sadA tatpara ane tallIna dekhAtA hatA. khAsa paricayanA abhAve paNa temanI virAgya dhArAthI temanI dharmAnurAgItA tathA jIvanacaryAthI kaThina kArya karavAmAM paNa gabharATanA sthAne sukhAnubhavanI vRtti lakSamAM AvatI hatI, zrI vinedamuninA jIvananA be praznane upasthita thAya che tene khulAse karavAmAM Ave che. pra. 1. temaNe AjJA vagara svayameva dIkSA kema lIdhI ? uttara - pAMcamA ArAnA bhadrA zeThANInA putra evaMtA (ati mukta) kumArane tenI mAtuzrIe dIkSAnI AjJA ApavAnI taddana ne pADI eTale teNe svayameva dIkSA lIdhI. tyArabAda bhadrA zeThANIe pitAnA kumArane gurune seMpI dIdhA. te ja rAtre teNe bAramI bhikhunI paDimA aMgIkAra karI ane ziyALaNInA pariSahathI kALa karI nalInagulama vimAnamAM gayA tevI ja rIte zrI vinodakumAra svayaM dIkSita thayA. pra. 2. AvA virAgI jIvane A bhayaMkara pariSaha kema Ave? uttara- keTalAka carama zarIrI jIvane mAraNAMtika upasarga Avela che. juo gajasukumAra muni, metAraja muni, kezala muni, kAraNa ke temanI sattAmAM hajAro bhavanAM karma hAvA joIe, tyAre temane ekadama mekSa javuM hatuM. te mAraNAMtika upasarga AvyA vagara eTalAM badhAM karma kevI rIte khape? bA. bra. zrI vinedamunine A pariSaha AvyuM, je uparathI ema anumAna thAya che ke te ekAvatArI jIva heya. vinodamuninuM vistRta jIvanacaritra judA pustakathI gujarAtI bhASA tathA hindI bhASAmAM chapAyela che. temAMthI ahIM sAra rUpe saMkSepa karela che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaatraa Adarza batAkara cale gaye tuma Reaceaeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeaasee oha vinoda muni Aye Aye cale gaye tuma // prema-dhAra se pale hue the, sukha vaibhava meM Dhale hue the| phula gulAbI khile hue the, oha nava dIkSita ha~sA rUlA kara cale gaye tuma // zodha prApta kara sUtra sAra tuma, moha mAyA kA tor3a tAra tuma / svayaM dIkSA sollAsa dhAra tuma, oha tyAgI vIra saura phailA kara cale gaye tuma // kaisA thA vairAgya tumhArA, kaisA thA caritra tumhArA / kaisA thA saubhAgya tumhArA, oha Adarza muni Adarza batAkara cale gaye tuma // Gez22222222222222222222222222222222222222222222 10. 100 C2222222222222222222222222222
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' maraMvavuM navira mA " zrI vi no da ka mA ra vI rA NI ( dIkSA lIdhA pahelAM zAstrAbhyAsa karatA ) janma : paTasudAna sAM. 1992 dIkSA - nirvANa khI ca na - ( rAjasthAna) phi le dI - ( rAjasthAna ) sa. 2013 vaizAkha vada 12 sAM. 2013 zrAvaNa suda 12 tA. 26-pa-pa7 2 vi vA 2 tA. 7-8-pa7 bu dha vA 2
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtram sUtra kRtAMga sUtra samaya (jaina darzana) parasamaya (anya dazana ) adhyayana 1 luM. prathama uddeze kutinA ni tirnAdanA vaMzajo rikAnA 1 aai jALa, pIje diM aa gALe tirara . ? | zabdArtha : (1) manuSyae bedha prApta karavo joIe (2) baMdhananuM svarUpa (3) jANa (4) toDavuM (5) viraprabhue (6) baMdhananuM svarUpa (7) zuM batAvyuM che (8) zuM (9) jANavAthI (10) baMdhanane toDI zakAya. | bhAvArtha - manuSyae baMdha prApta kara joIe. jJAnAbaraNIyAdi ATha prakAranA karmanuM AtmAnA pradeza sAthe khIra nIranI mAphaka ekameka thavuM te karmabaMdhana, te karmabaMdhana thavAnuM kAraNa zuM ? tenA uttaramAM kahe che ke chakAya jIvonI ghAta karavAthI, ghAta kacchanuM prAna zuM? tenA uttaramAM manuSyanA audArika zarIra uparanA mamatva bhAvathI prAMca Indriyo ane chaThuM mana tenA viSayarUpa kAma maLavAnI AsaktithI, kAmanA sAdhane prApta karavA parigrahaNI AvazyakatA rahe che. parigraha prApta karavAmAM jIvaghAtarUpa AraMbha thaA
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra A 1 u. 1 che. tema ja parigraha tathA kAmanAM sAdhane prApta karavAmAM vina karanAra upara kaSAya utpanna thAya che ane kaSAya paNa karma baMdhananuM kAraNa che. tathA mithyAtva, avrata, pramAda, azubhaga e paNa karma, baMdhananA kAraNo che. tema ja saMsArI jI pAse anAdi kALathI paraMparAe jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, zetra ane aMtarAya Adi ATha karmo sattAmAM rahelAM che. te te karmonA udaye jImAM jJAnanI khAmI hovAnA kAraNe rAgadveSa karIne navA navA karmonuM uparokta kAraNe karmabaMdhana thayA kare che. AvI rIte azubha karmabaMdhanathI ja naraka, tiryaMca Adi durgatimAM utpanna thaI janma maraNa karatA thakAM tIvra dukhe sudhA, tRSA, zIta, tApa pratikULatA, paravazapaNu, vRddhAvasthA, rega AdinA duHkha bhogavavAM paDe che. pitAnA mATe, paranA mATe, svajanAdi mATe, mAna pratiSThA prApta karavA mATe je AraMbharUpa kiyA thAya che. te AraMbhathI jIvene karmanuM baMdhana thAya che ane tenA vipAko te AraMbha karanAra jIvane ekalAne ja bhegavavAM paDe che. temAM mAtA, pitA, putra, putrI, baMdhava strI Adi koIpaNuM tathA tenuM rUpuM Adi dhanasaMpati paNa sahAyaka thatAM nathI. du:khamAM bhAga laI zakatAM nathI tathA mRtyuthI athavA durgatimAM jatAM tathA rogonI pIDA samaye keI sahAyaka thatAM nathI. karma kare te ja bhagave. AvA prakAranuM karmabaMdhananuM svarUpa zrI vIra. prabhu mahAvIra svAmIe batAvela che tene jANIne bedhane grahaNa karI karmabaMdhanathI ja utpanna thatAM saMsAra paribhramaNanA duHkhane jJAnathI jANI pratyAkhyAna parijJAthI (AraMbha-parigrahanA tyAgathI) karma baMdhana teDI zakAya che, jJAna, darzana cAritra ane parUpa saMyamanA pAlanathI karmane kSaya karI mokSanA zAzvatA sukho prApta karI zakAya che, jJAna ane kriyAnA sahayogathI mokSanI prApti batAvela che tema jANI karmane kSaya karavA dhama ArAdhana karavA jAgRta rahevuM e ja upadeza sAMbhaLavAne sAra che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a1 u. 1 3 citamanta macittaM vA, parigijjha kisAmavi / anna vA aNujANai, evaM dukkhA na muccaI // 2 // zabdArtha : (1) be paga copagAprANI (2) sonuM cAMdI makAnavAhanAdi (3) bhUsyAAdi tuccha vastu (4) thoDe ke ghaNe parigraha rAkhe (5) anyane rakhAve (6) parigraha rAkhanArane bhaluM jANe (7) te jIva duHkhothI (8) mukata (9) thAya nahi. bhAvArtha - je kaI manuSya be paga manuSyAdi dAsa, dAsI vagere tathA cepo gAya, bheMza, hAthI, ghoDA, baLada vagere caitanya vALA prANIone tathA acitta senA, cAMdI, makAna, vAhana, dhana, dhAnya, Adi padArtho athavA te tRNa bhUsA jevA tuccha padArthone parigraharUpathI mamatvathI rAkhe, anyane parigraha rAkhavAnI AjJA de athavA parigraha rAkhanArane anumodana Ape te che duHkhethI mukta thaI zake nahiM parigraha mamatva e anarthanuM mULa che. parigraha be prakAranA che. bAhya parigraha uparokta batAvyuM che. bIje AlpAntara parigraha te krodha, mAna, mAyA, lobha, yaza, kIrti satkAra pUjA Adi mAna pratiSThA vagere kaSAye jIne saMsAramAM sthira rAkhe che. saMsArane vadhAranAra che. jyAM sudhI mAnapratiSTArUpa dAhajvara hoya tyAM sudhI te manuSya samAdhine prApta karI zakatuM nathI. yaza, kIrti tathA viSayAdi sukhanI IcchA rAkhanArA manuSyo anarthane ja utpanna karanAra mUDha jIvAtmAo duHkhanA ja utpAdaka evA parigrahane ati kaThinatAthI upArjana karyA kare che. parigraha kalezanuM sthAna, dharyatAne nAza karanAra, kSamAne zatru, cittavikSepa vadhAranAra, abhimAna-kaSAyanuM ghara, dhyAnane zatru, du:khane janmadAtA, sukhane vinAzaka, pApanuM nivAsasthAna, duSTagraha samAna catura puruSane paNa kaleza ApanAra ane AtmAnuM ahita karanAra jANa tenAthI dUra rahevA zrI bhagavaMta mahAvIrane A upadeza che.
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 U sUtra kRtAMga sUtra A 1 ka da da saMyaM tivApara pANe, aduvAsafe are tri 60 11 vA'NujANai, veraM vaDDhai appo // 3 // zabdA : (1) svayaM (ra) dhAta kare (3) jIvAnI (4) athavA (5) anya pAse (6) jIvAnI dhAta karAve (7) vadhAta karanArane (8) anumedana Ape (9) peAtAnA AtmAnI sAthe (10) bairanI (11) vRddhi kare che. anya bhAvArtha: je kAi puruSa prANIonI ghAta kare, pAze jIveAnI ghAta karAve, jIvAta karanArane anumedana Ape te maranAra jIvAnI sAthe vairanAM baMdhana kare che, jyAM parigraha che tyAM Abha niyamAM che. Arabha e ja prANAtipAta che. parigraha leAlupI putruSa asatASI banI parigraha upArjana karavA mATe tathA tenA sarakSaNa mATe svayaM jIvaghAta kare che, karAve che, jIvaghAta karanArane anumAdana Ape che. AvA javA saMsAra paribhramaNa rUpa janma maraNanA Adi kukhethI mukta thaI zakatA nathI. 9 3 r da asi kule samutpanne, jehiM vA saMvase nare / mamAha 10 luppaI bAle, aNNe aNNehiM mucchi // 4 // -- zabdA : (1) je (2) kuLamAM (3) utpanna thAya (4) jenI sAthe (5) nivAsa hAya (6) tyAM mamatva buddhithI manuSya (cha) pIDA pAme che (8) ajJAnI (9) ekabIjA padArthAMmAM (10) Asakta raheche. bhAvA: manuSya je kuLamAM utpanna thAya che, athavA te jenI sAthe nivAsa karatA hAya temAM mamatva rAkhIne ajJAnI sacetana tathya acetana padArthomAM asakta khanI pIDAya che. duHkhane bheAgave che. AvA mamatvI jIvA mAtA, pitA, bhAI, bahena, putra, putrI, strI,
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kAga sUtra a 1 % ravajane, dhanasaMpati, dhAnya Adi alaga alaga padArthomAM mamatva sakhI aAraMbha parigrahamAM lIna banI naraka, tiryaMca Adi cAkhe gatimAM bhramaNa karatAM thakA duone bhegave che. ema jANI apakSI jIe viveka rAkhI mamatvabhAva dUra karI AraMbha parigrahathI dUra rahe. zrAvaka varge alpAraMbhI, alpa parigrahI banI Atmahita sAdhana karI mAnavabhava saphaLa banAva te zrI bhagavaMta mahAvIra svAmIna upadeza che. vittaM soyariyA ceva, savvameyaM na tANai / saMkhAe jIviyaM ceva, kammuNA u tiuddaI // 5 // zabdArtha : (1) dhanadelata (2) svajane (3) sarva (4) eo (5) trANazaraNa (6) thatA nathI (7) jANuM (8) alpakALanuM jIvana (9) karma (10) nAza kare che. bhAvArtha - dhana dolata makAno vagere acetana parigraha tathA mAtA, pitA, putra, putrI, bhAI, bahena, jJAti Adi svajane vagere atikaSTadAyI mAnasika athavA zArIrika pIDA bhegavatA athavA te mRtyu samaye saMsArI che ne keI trANa zaraNe thatA nathI. duHkhane nAza karavA ke duHkhamAM bhAga levA eTale rakSaNa karavA keI samartha thatAM nathI, vaLI manuSya jIvana alpakALanuM che. ema jANI sarva duHkhane nAza karavA rUpa, jJAna, darzana, cAritra rU5, saMyama anuSThAna (e ja karmane kSaya karavAmAM sAdhana rUpa) tenuM ArAdhana karavuM saMyama anuSThAna e ja sAce mekSa mAge che. tema jANI AraMbha parigrahane tyAga karI AtmakalyANa prApta karavA bhagavaMta mahAvIrane upadeza che. ___ee gaMthe viukkame, ege samaNamAhaNA / ayANaMtA viussittA, sattA kAmehi mANavA // 6 // 11
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 zabdArtha: (1) ahaMta kathita (2) graMtho (3) choDIne (4) keTalAeka (5) zramaNa (6) brAhmaNa () ajJAnIo (8) svaracita siddhatimAM Asakta (9) kAmagamAM (10) Asakta (11) manuSyo. bhAvArtha - zAkayAdi bhikSuo tathA brAhmaNe tathA anya darzanIo zrI arihaMtadevanA kathita siddhAMtane asvIkAra karIne pitAnI rUcI anusAra racita graMthamAM Asakta rahI ajJAnIo paramArthane nahi jANanArA kAmamAM Asakta banI saMsAra paribramaNane vadhAre che. mithyAtva, avirati, pramAda. azubhaga, kaSAya, parigraha mamatva tathA viSaya ane prANI hiMsA e badhA karma baMdhananA hetuo che ane te baMdhanene viSayabhego Adi pApakarmanA tyAgathI ane jJAna, darzana, cAritra rUpa saMyama ArAdhanathI te karmone teDI zakAya che. karmone kSaya karI mokSa prApta karI zakAya che. AvA prakAranA bhagavaMta mahAvIranA kathita upadezane asvIkAra kare che ane kAmagomAM Asakta banI janma maraNanA cakramAM bhramaNa karyA kare che tema jANa sAdhake anya tIrthIonA saMgathI dUra rahevuM. santi paMca mahanbhUyA, ihamegesi maahiyaa| puDhavI Au teu vA, vAu AgAsa paMcamA // 7 // 10 11 - zabdArtha : (1) A lekamAM (2) pAMca (3) mahAbhUta (4) che (5) keTalAeka (6) kare che (7) pRthvI (8) pANI (9) agni (10) vAyu (11) AkAza (12) pAMca. bhAvArtha - pAMca mahAbhUtavAdIonuM kathana che ke A lekamAM pRthvI, jala, agni, vAyu, AkAza e mahAbhUta che. A pAMca mahAbhUtane samasta lekavyApI mAne che. A pAMca mahAbhUte sivAya anya koI padArtha hovAnuM teo mAnatA nathI.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 ee paMca mahanbhUyA, tebho ego tti AhiyA / aMha tesiM viNAseNaM, viNAso hoha dehiNaM // 8 // zabdArtha : (1) e (2) pAMca (3) mahAbhUta (4) tenAthI (5) eka AtmA utpanna thAya che (6) kahe che (7) vaLI (8) te bhUtonA (9) nAzathI (10) AtmAne (11) nAza (12) thAya che. bhAvArtha - vaLI teo kahe che ke pAMca mahAbhUta zarIra rUpathI ekatra thatA pariNita thatA te bhUtathI abhinna jJAna svarUpa eka citanyavaMta AtmArUpa padArtha utpanna thAya che ane te pAMca mahAbhUtanA nAzathI AtmAne paNa nAza thAya che jethI maraNa rUpa vyavahAra thAya che; paraMtu AtmA ahIMthI mRtyu pAmI anya sthAne utpanna thAya che ane karmavazAta sukhaduHkha bhegave che ema kahevuM te mithyA che AvI mAnyatA kAyatika matavALAnI che. teo phakta pratyakSa pramANane ja mAne che. jahA ya puDhavI thUbhe, ege nANAhi dImaha / evaM bho ! kasiNe loe, vinnU nANAhi dIsaha // 9 // zabdArtha H (1) jema (2) eka (3) pRthvI samUha (4) nAnA rUpamAM alaga alaga (5) dekhAya che (6) tenI mAphaka (7) AtmA (8) samasta (10) (10) jagatamAM (11) AtmasvarUpe (12) alaga alaga (13) dekhAya che. bhAvArtha - jema eka pRthvI samUha alaga alaga rUpamAM dekhAya che pRthvI eka ja hovA chatAM tenA avayavarUpa nadI, samudra, parvata, nagaranI sthitinA AdhArarUpa vicitra rUpamAM dekhAya che, nIcA, uMcA, mRdu, kaThaNa, lAla, pILA, Adi bhedathI judA judA rUpamAM
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra ma0 29- dekhAya che. evA prakAre cetana, sacetana rUpa sarAsta leka eka AtmArUpa che. eTale eka ja jJAnapiMDa AtmA pRthvI, jala, agni, vAyu, AkAza, manuSya, pazu, pakSI adi bhUtonA AkAzamAM judA judA dekhAya che. e rIte AtmAnA svarUpamAM kaI bheda nathI. eka ja AtmA sarva bhUtAmAM sthita che jema jalamAM caMdramAnA pratibimba judA judA dekhAya che jagatamAM je ke puruSa thaI gayA ane bhaviSyakALamAM je thavAvALA e sarva puruSa AtmA che te AtmAo te sarva prANuonA bhegane mATe anukaMpAthI kAraNa avasthAne cheDI jaganA rUpane dhAraNa kare che. AtmA gatizIla che, gatirahita paNa che, dUra che, nikaTa paNa che, sarvanI aMdara che bahAra paNa che. AvA prakAranI AtmAdvaitavALAnI mAnyatA che. evamegetti japaMtti, maMdA AraMbhaNissiyA / eye kiccA sayaM pAvaM , tivvaM dukkhaM niyacchai // 10 // ( 11 12 zabdArtha : (1) vaLI kaI (2) eka AtmA (3) batAve che (4) ajJAnI (5) AraMbhamAM (6) Asakta (7) koI eka puruSa (8) karIne (9) svayaM (10) pApa (11) tIvra (12) duone (13) prApta kare che. bhAvArtha - vaLI kaI ajJAnI manuSya samasta jagatamAM *mAtmA eka ja hovAnI mAnyatA dharAve che, A rIte AtmAne sarva vyAyI tathA AtmAne eka ja mAnavAthI te koI eka jIva abha karmo karanAranI mAphaka zubha karma karavAvALAne paNa tIvra duHkha prApta thavA saMbhava che; paraMtu tema dekhAtuM nathI, jagatamAM keI sukhI dekhAya che te kaI duHkhI dekhAya che. tethI AtmAne sarvavyApI eka ja mAna e te ekAMta ajJAna ja che. AvA ajJAnI ja paramArthane nahi samajanArA pAMca indriyanA viSaya mATe Asakta banI AraMbha
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ sana phAga sUtra a 1 u0 1 karIne AraMbhamAM Asakta rahIne narakAdi adhamagatimAM vAraMvAra utpanna thaI tIvra duHkha bhogavatAM thakAM janma maraNanA cakramAM ja paribhramaNa karyA kare che. tethI AtmAne eka ja sarvaka vyApI mAnave e siddhAMta satya nathI. jI jevAM jevAM karmo kare tevAM tevAM zubhAzubha phaLa prApta thAya che. te spaSTa dekhAya che. patte kasiNe AyA, je bAlA je ya pahiyA / santi piJcA na te santi, nasthi sattovavAiyA // 11 // 12 zabdArtha : (1) pratyekanA (2) samasta lekamAM (3) AtmA (4) je kaI (5) ajJAnI (6) paMDitanA pRthaka pRthapha che. (7) zarIra che tyAM sudhI AtmAnuM astitva che (8) rahetuM nathI. (9) zarIrane nAza thatA AtmAnuM (10) astitva (11) paralekamAM (12) utpanna thavA rUpa (13) padArtha (14) dekhAtuM nathI. | bhAvArtha- vaLI kaI kaI ajJAnIo kahe che ke ajJAnI ane jJAnI e sarvanA AtmA bhinna bhinna che; paraMtu mRtyu pazcAta paralokamAM javAvALo athavA te paralokamAM utpanna thavAvALo kaI nitya padArtha ke jIva jaNAtuM nathI. eTale mRtyu pazcAta AtmAnuM astitva rahetuM nathI. A mata pAMca bhUtothI utpanna zarIrarUpamAM caitanya zakti utpanna thAya che ane pratyeka zarIramAM AtmA judA judA hovAnuM mAnanArAone che ane teo sarvavyApI eka ja AtmA hevAne niSedha kare che ane zarIranI haiyAtI sudhI ja AtmAnA astitvane mAne che. zarIrane nAza thatA AtmAne nAza mAne che. AvA prakArane mata jIva ane zarIrane abhinna mAnavAvALAne che, ahIM zAstrakAra jaNAve che ke jamatAM bALakano dAkhalo, janmatAMveMta mAtAnA stanathI dhAvavA lAge che. jethI te jIvane pUrvane anubhava che tema nakakI thAya che. mATe AtmAne nAza thato nathI. tema ja
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra ane u. 1 paraleka paNa che. tema sAbita thAya che. anya tIthI enI mAnyatA asatya che. naci ku = vA vA, nahi gaura vara . sarIrassa viNAseNaM, viNAso hoi dehiNo // 12 // zabdArtha : (1) nathI (2) puNya (3) pApa (4) nathI (5) leka (6) anya (7) AlokathI (8) zarIranA (9) vinA (10) nAza (11) thAya che (12) AtmAne. bhAvArtha:- vaLI zarIrane ja AtmA mAnavAvALA kahe che ke puNya nathI, pApa nathI, tema ja A lokathI anya bIjo koI loka che ja nahi. zarIranA vinAzanI sAthe ja AtmAne vinAza thAya che. (pAMca bhUtethI utpanna thatAM zarIramAM je rautanya zakitarUpa AtmA utpanna thAya che tene) AvA ajJAnIo jIva tathA zarIrane eka mAnanArA paralokane paNa mAnatA nathI. tathA sukhadu:khane paNa mAnatA nathI. tethI kAmomAM Asakta rahI saMsAra paribhramaNa vadhArI janma maraNarUpa duHkhanA cakrAvAmAM ja phasAI rahe che. ema jANI vItarAgamArganI zraddhA lAvI jJAna, darzana, cAritra, kaparUpa mokSamArganuM ArAdhana karavuM. e ja Atma kalyANane mArga che. 1 12 kuvvaM ca kArayaM ceva, savvaM kuvvaM na vijaI / evaM #o 3, 4 seka jima 2 zabdArtha : (1) kriyA karavAvALA (2) bIjA pAse karAvavAvALA (3) sarva (4) kriyA karavAvALA (5) nathI (6) vidyamAna (7) evA prakAre (2) kriyA rahita (9) AtmA (10) e rIte (11) te ayiAvAdI (12) dhRSTatA kare che.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 bhAvArtha - vaLI akriyAvAdIne eka mata che te evI prarUpaNa kare che ke AtmA svayaM ke kriyA karate nathI. anya pAse kriyA karAvatuM nathI, eTale AtmA sakriya che ema akArakavAdI sAMkhyamatavALA mAne che. AtmA, amUrta nitya ane sarvavyApI hevAthI akriya mAne che. AvI rIte te sAMkhya matavALA akriyAvAdI dhRSTatA kare che. jene kriyA karatAM jevA chatAM ane svayaM kriyA karate hovA chatAM AtmAne akriya mAnave te ekAMta ajJAnatA ja che. AtmAne pAMca bhUtAthI zarIrathI abhinna mAnanAra akriyavAdIne A mata che. ( 11 1 0 12 __ je te u vAiNo evaM, loe tesiM kao siyA ? / tamAo te tamaM janti, mandA Arambha nissiA // 14 // zabdArtha : (1) akriyAvAdI (2) e prakAre kare che (3) tene mata pramANe (4) Aloka (5) kema (6) hoI zake (7) mUrkha (8) AraMbhamAM (9) Asakta (10) te akriyAvAdIo (11) ajJAnI (12) vizeSa ajJAnane (13) prApta kare che. | bhAvArtha - e akriyAvAdI leke AtmAne ardhA-akriya mAne che te tenA mate-tene abhiprAye cAra gatirUpa saMsAra-leka kayAMthI hoI zake ? paraMtu e mUkha tathA AraMbhamAM Asakta pAMca IndriyenAM viSayamAM pRddha banelAM hAI satya vastune nahi samajatA ajJAnamAM ja rahelA vizeSa ajJAna rUpI aMdhakArane prApta karI. cAragati rUpa saMsAramAM paribhramaNa karatAM duHkha bhogave che. 3 __ santi paMca mahabbhUyA, ihamegesi mAhiyA / AyachaTo puNo Ahu, AyA loge ya sAsae // 15 //
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 zabdArtha : (1) che (2) pAMca (3) mahAbhUta (4) ema (5) keTalAekanuM (6) kathana che (7) AtmA (8) chaThTho (9) kahe che ke (10) AtmA (11) leka (12) zAzvata che. bhAvArtha- vaLI keTalAeka anyatIthIo kahe che ke A lakamAM pAMca mahAbhUta ane cha AtmA che ane A jagamAM RtmA ane loka baMne zAzvata che-nitya che. pRthvI Adi pAMca mahAbhUta rUpa loka tathA AtmAne nitya tathA AkAzanI mAphaka sarva mApaka ane amUrta hovAthI avinAzI che. A vedavAdI tathA sAMkhya tathA vazeSikane mata che. AvI rIte A jagamAM ajJAnatAthI judA judA abhiprAye rahelAM che. 1 1 2 duhao Na viNassaMti, no ya uppajae asaM / sanve'vi navA mArA, niyI mAra mAravA 26 . zabdArtha : (1) bannene (2) nAza thato (3) nathI (4) nathI (5) -utpanna thatA (6) avidyamAna padArtha (7) sarva (8) sarvathA (9) padArtha 10) nitya bhAva (11) bhAva (12) prAsa. bhAvArtha - pRthvI Adi pAMca mahAbhUta tathA chaThTho AtmA kAraNavazAta athavA kAraNa vinA banne prakArathI nAza pAmatA nathI, asat vastunI utpatti thatI nathI, sarva padArtha sarvathA nitya che. pitAnA svabhAvano tyAga karatA nathI, A mata AtmaSaNavAdIeno che. AtmA keIne utpanna karela nathI, AtmA nitya che, AtmA zastrathI kapAta nathI, chedote nathI, agnithI bhasma thata nathI, pANIthI bhIMjAte nathI, vAyuthI sukAtuM nathI, keIthI chedana, bhedana thato nathI, vikAra rahita, sarvagata sthira acaLa sanAtana kahevAya che ane sarva padArtha sarvathA nitya che AvA prakAre keTalAekanI mAnyatA che.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0 1 paJca khaMdhe vayaMtege, bAlA u khaNajoiNo / anno aNannI nevAhu, heuyaM ca aheuyaM / / 17 // | zabdArtha : (1) pAMca (2) skaMdha (3) batAve che (4) koIeka (5) ajJAnI (6) kSaNa mAtra rahevAvALA (7) bhUtothI bhinna (8) abhinna (9) nathI (10) kahetA (11) hetuka (12) ahetuka. | bhAvArtha - keTalAeka bauddha matavALA kSaNamAtra rahevAvALA pAMca skaMdha batAve che. rUpa, vedanA, vijJAna, saMjJA tathA saMskAra Adi pAMca skaMdhathI bhinna koI AtmA nAmane skaMdha A jagatamAM nathI. bhathI bhinna athavA abhinna, kAraNathI ke vinA kAraNe AtmAnI utpati thatI nathI, AvA prakArane bauddha matane eka saMpradAya che. ane te sarva padArthone kSaNa avasthAvALA ane anitya mane che. jagatamAM AvA prakAranA jJAnanA abhAvane kAraNe ghaNA judI judI mAnyatAvALA darzane rahelA che. teo pitAnI ajJAna mAnyatAmAM phasAI janma maraNarUpa saMsAra paribhramaNa karatAM thakAM dukhone bheLave che, ema jANI AtmAthI jIvoe zrI vItarAgadevanA kathana upara daDha zraddhA rAkhI jJAna, darzana, cAritra, tArUpa, dharmanuM ArAdhana karavA Atmahita sAdhanamAM jAgRta rahevuM. puDhavI Au teU ya, tahA vAU ya egao / cattAri dhAuNo rUvaM, eva mAhaMsu Avare // 18 // zabdArtha : (1) pRthvI (2) jala (3) agni (4) vAyu (5) cAra (6) dhAtu (7) rUpa che (8) ekAkAra thAya tyAre jIva rUpa saMjJA utpanna thAya che (8) tema (9) anya bauddhamatavALA (10) kahe che. bhAvArtha - pRthvI, jala, agni, vAyu e cAre dhAtarUpa che, e cAre padArtho jagane dhAraNa kare che. tema ja pioSaNa kare che, jethI
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 dhAtu kahevAya che. A cAre dhAturUpa padArtho jyAre ekAkAra thaI zarIrarUpamAM pariNita thAya che, tyAre temAM jIvarUpa saMjJA utpanna thAya che. A cAra dhAturUpa padArthothI bhinna keI AtmA che nahi. AvA prakArane anya bauddha matavAdIono eka mata che, teo pitAnI AvI bramapUrNa mAnyatAmAM Asakta hovAthI teone satya mArga prApta thatI nathI. . agAbhA vasantA vi, araNNA vA vi pavva yA / ima darisaNa mAvaNNA, savva dukkhA vimuccaI // 19 // zabdArtha H (1) gRhasthAzramamAM (2) rahevAvALA (3) vanamAM rahevAvALA (4) pravrajayA dhAraNa karavAvALA (5) amArA A (6) darzanane (7) grahaNa karanArA (8) sarva (9) duHkhothI (10) mukta thaI zake che. bhAvArtha - gRhasthAzramamAM rahevAvALA gRhastha hoya, athavA vanamAM rahevAvALA tApasa, athavA pravrajyA dhAraNa karanArA paikI je kaI amArA darzanane dhAraNa kare te sarva dukhethI mukta thaI zake che. A pramANe pAMcamahAbhUtavAdIo tathA tajIvatacharIravAdIone mata rahela che. te NAvi saMdhiM jaccA NaM, na te dhammavibho jaNA / je te u vAiNo evaM, na te ohaMtarA''hiyA // 20 // te NAvi saMdhiM NacA NaM, na te dhammavio jaNA / je te u vAiNo evaM, na te saMsAra pAraNA // 21 // te NAvi saMdhiM NacA NaM, na te dhammavio jaNA / je te u vAiNo evaM, na te gabbhasa pAragA // 22 // 6 dara 12 13 15 17
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a.1 0 1 15 te NAvi saMdhi NaccA NaM, na te dhammavio jaNA / je te u 20 vAiNo evaM, na te jammassa pAragA // 23 // te NAvi saMdhi NaccA NaM, na te dhammavio jaNA / je 31 te u vAiNo evaM, na te dukkhassa pAragA // 24 // te NAvi saMdhi NaccA NaM, na te dhammavio jaNA / 24 22 23 je te u vAiNo evaM na te mArassa poragA / / 25 / / zabdA : (1) anya daMnIe (2) saMdhine (3) jANatA (4) nathI (5) dharmAne (6) jANatA (7) e leAkA (8) anya darzanIe (9) aphaLavAdanuM samarthana karavAvALA (10) pUrvaktirUpa (11) tee (12) sa`sArarUpa edhane samudrane (13) tarI zakatA (14) nathI (15) ema tIrthaMkaradeve kahela che (16) saMsAranA (17) pArane (18) pAmI zakatA nathI (19) ganA, (20) janmAnA (21) duHkhanA (rara) mRtyunA (ra3) pArane pAmatA (24) nathI. bhAvAH- pUrvokta anya danI saMdhine ( jJAnAvaraNIyAdi ATha kanA svarUpane ka` ma`dhana tathA kAya karavAnA upAya jANavA te saMdhi kahevAya ) jANyA vinA kiyAmAM (peAtAnI mAnyatA anusAra ) pravRtta rahe che. tema ja aphaLavAda eTale kAi kriyAnA-kanA phaLa bhAgavavA paDatA nathI. kAraNa ke A manuSya zarIrane nAza thatAM AtmAneA nAza mAne che tethI mRtyubAda jIva jevuM kAi satva rahetuM nathI. tethI paraleAka nathI. tethI kriyAnuM phaLa bhAgavavuM paDatuM nathI. AvA prakAranI mAnyatAnA durAgrahathI anya tIthI e samyak prakArathI dharmanA satya nirNuya karavA samartha thatAM nathI. kSamA Adi daza prakAranA yati dharmane jANyA vinA ja vANIthI mAkSanI prarUpaNA karanArA te anyatIthI e saMsAra rUpa eghanA, saMsAranA, garbhanA, janmAnA, duHkhanA, mRtyunA pArane pAmavA sama
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16. thatA nathI ane janma bhAgavatA thakAM rahe che. 1 sUtra kRtAMga sUtra a-1301 maraNa rUpa sa MsAra paribhramaNanA cakramAM duHkheA ema zrI tIrthaMkara deve kahela che. g 3 5 nANAvihAI dukkhAI, aNuhonti puNo puNo / saMsAra 7 12 vAmi, mancu thAdi nA che // 26 // zabdArtha : (1) dhaNA (2) prakAranA (3) du:kheA (4) anubhava karatA (5) vAravAra (6) saMsAra (7) cakramAM (8) anyatIthi` (9) mRtyu (10) vyAdhI (11) jarAvasthAthI (12) Akula. bhAvA:- mRtyu, vyAdhi, vRddhAvasthAthI vyAkuLa paripUrNa A saMsArarUpI cakramAM anyatIthi e vAraMvAra du:khAne bhAgavatAM thaka paribhramaNa karatA rahe che. AvA prakAre mithyAtva bhAvamAM Agraha rAkhavAvALA, keTalAeka punarjanmane nahi mAnavAvALA, keTalAeka pAMca mahAbhUtane mAnavAvALA, keTalAeka kSaNikavAdane mAnavAvALA, keTalAeka paraleAkane naDui mAnavAvALA, keTalAeka samasta jagatmAM eka ja AtmA haiAvAnuM mAnavAvALA, keTalAeka pRthvI, pANI, agni, ane vAyu e cAra dhAtunA saMyogathI zarIrarUpe pariNita thatA jIva saMjJAnI utpati heAvAnI mAnyatAvALA, keTalAeka pAMca mahAbhUta ane ThTho AtmAne zAzvata nitya mAnavAvALA, keTalAeka vaLI iMDAthI lekanI utpatine mAnavAvALA, keTalAeka vaLI devathI, IzvarathI, svayaMbhUthI ane pradhAna puruSathI leAkanI utpatine mAnanArA, A pramANe judI judI rIte mAnyatAvALA peAtAnI mAnyatAmAM madru Asakta rahI, hiMsAmAM rakta rahI, pAMca indriyAnA viSaya bhegeAmAM Asakta banI. AraMbha tathA parigraha mamatvamAM Asakta rahelAM kanA svarUpane tathA tenA vipAkane nahiM jANanArA naraka ane tiyaca gatiomAM vAraMvAra utpanna thai asAtArUpa duHkhAne bhAgavatAM thakAM navA navA bhavAnI vRddhi karatAM thakAM, saMsArabhAvanI vRddhi karatA thakAM
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra 2 1 60 1 17 janma macchu rUpa sa'sAra cakramAM paribhramaNa kare che. ema jANI vItarAma devanA prarUpita mAnI zraddhA lAvI jJAna, darzana, cAritra, taparUpa saMyama ArAdhanathI saMsAra paribhramaNanA hainurUpa ATha karmonA kSaya karI meAkSanA zAzvatA sukhA prApta karI zakAya che. ema jANI sacama pAlana karavA apramatta rahevA bhagavaMtanA upadeza che, 9 g 3 . da uccAvayANi gacchantA, gabhasanti janto / nAya - 10 putte mahAvIe, tyamAra ninuttame // 27 | // zabdA : (1) uuMcI nIcI gatimAM (2) bhramaNa karatAM (3) garbha'vAsane (4) prApta kare che (5) anaMtavAra (6) jJAta (7) putra (8) bhagavAna mahAvIra (9) jinAmAM uttama (10) A pramANe (11) kahela che. bhAvA:- jJAta putra bhagavaMta zrI mahAvIrasvAmIe uparIkta kathana karela che je anya tIthIe sarve uMcI nIcI gatiAmAM bhramaNa karatAM thakAM ane tavAra garbhavAsarUpa janma maraNa karyo karaze. A prathama adhyayananA prathama uddezAmAM svasiddhAMta tathA parasiddhAMtanI vyAkhyA karI che. prathama uddeza samApta. 2 . e AghAyaM puNa egesiM, uvabannA puDho jiyA / vedayaMti . 11 10 mudde tuluM, manuvA rutti TALo // // zabdA : (1) kathana (2) vaLI (3) keTalAeka (4) nArakAdikanAbhavAmAM utpanna thane (5) pRthakpRthak (6) jIvA (cha) vede che (8) sukha (9) duHkhane AyuSya pUrNa thatA (10) sthAna cheDI (11) anya sthaLe utpanna thAya che.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 1 102 bhAvArtha- vaLI keTalAeka niyatavAdInuM ema che ke narakAdika gatiomAM cha pRthak pRthak utpanna thaI dehanI sthiti sudhI pRthak pRthak sukha duHkhano anubhava karatAM thakAM rahelAM che. te AyuSya pUrNa thatA sthAna cheDI anya sthaLe utpanna thAya che. A adhikArathI paMca mahAbhUtavAdI, pAMca skaMdhavAdI, tajajIvatacharIravAdI, Atma-dvaitavAdI, tathA bauddhamatavAdI, Adi sarva mithyA daSTi matenuM temanI mAnyatAnuM saheje khaMDana thaI jAya che. kAraNa ke jIva eka bhava cheDI bIjI gatimAM utpanna thavAnuM tathA pRthak pRthaka sukha duHkha bhegavavAnuM niyatavAdI paNa kabula kare che. 12 13 14 18 17 16 23 na taM sagaM kaDaM dukkhaM, kao annakaDaM ca NaM / suhaM vA jai vA dukkhaM, sehiya vA asehiya // 2 // .. ___ saya kaDa na annehiM, vedayanti puDho jiyA / saMgaithaM taM tahA tesiM, iha megesimAhiyaM // 3 // zabdArtha : (1) nathI (2) svayaM (3) kRta (4) duHkha (5) kayAMthI (6) anya (7) kRta (2) sukha (9) duHkha (10) siddhithI (11) asiddhithI (12) svayaM (13) kRta (14) nahi (15) anya kata nahi (16) cho (17) alaga alaga (18) bhagave che sukha duHkha (19) niyati kRta (20) e badhA (21) ema (rara) keTalAekanuM (23) kahevuM che. bhAvArtha - je pANI sukha, duHkha, anubhave che athavA eka sthAnathI bIjA sthAnamAM utpanna thAya che e sarva duHkhAdi svayaMkRta nathI tema ja anya kRta ke Izvara kRta paNa nathI. vaLI je svayaMkRta du:kha nathI bhegavavuM paDatuM te anya kRta te kyAMthI bhogavavuM paDe ? puruSArthathI ke svabhAvika kRta sukha duHkha nathI; paraMtu je ja sukha agara duHkha alaga alaga bhegave che e badhA niyati kRta bhegavAya
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 2 19 che ema keTalAeka anyatIrthionuM kahevuM che. AvI mAnyatA niyativAdIonI che. vizeSa khulAso mahArAja zrI javAharalAlajI kRta sUtra kRtAMga pAnA 86-87 mAM jevuM. evameyANi japaMtA, bAlA paMDia mANiNo / niyayAniyayaM saMtaM, ayANaMtA abuddhiyA // 4 // zabdArtha : (1) e pramANe (2) pUrvokata kathana (3) kahetA thakA (4) ajJAnIo (5) paMDita hovAnuM (6) mAnavAvALA (7) niyata (8) aniyata (9) ekAMta (10) ajANa (11) buddhi rahita. bhAvArtha - pUrvokta kathananuM niyativAdanuM samarthana karavAvALA niyativAdIo pite ajJAnI hovA chatAM pitAne paMDita mAnanArA chanA sukha duHkhane ekAMta niyati kRta hovAnI prarUpaNa kare che. paraMtu e buddhihIna niyativAdIo niyata tathA aniyatanA svarUpanA ajANa che- jANatA nathI.keI paNa sukha agara duHkha niyati kRta heya ja nahi, paraMtu pitAnA pramAdevazathI tema ja ajJAnatAthI baMdhAyela karmonA udayathI ja zubhAzubhanA udaya pramANe sukha agara dukhanI prApti hoya che te teo jANatA nathI. evamege u pAsatthA, te bhulo vipabhiA / evaM uvaTiyA santA, na te dukkha vimokkhagA // 5 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) koI (3) pAsa tathA (4) vAraMvAra niyati kRta sukha duHkha mAnavA manAvavAnI (5) dhRSTatA kare che (6) e rIte svamata-anusAra kriyAmAM (7) pravRtta thavA (8) chatAM (9) duHkhothI (10) mukta thaI zakatA (11) nathI.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 * sUtra tama satra a1 u. 2 | bhAvArtha - niyatavAdIe, niyati ja sukha dukhanI kartA che ema vAraMvAra vRSTatA kare che ane pitAnA racelA siddhAMta anusAra paralokanI kriyAmAM udyamavaMta thavA chatAM duHkhothI chUTI zakatA nathI kAraNa ke teonI samajaNa satyapaMthathI viparIta rahelI che. AraMbha che te duHkhanI vRddhi karAvanAra che tenuM teone jJAna nathI. javiNo migA jahA santA, paritANeNa vajiyA / asuMkiyAI saMkanti, saMkiyAI asaMkiNo // 6 // pariyANiANi saMketA, pAsiyANi asaMkiNo / anmANa bhaya saMviggA saMpaliti tahiM tahiM // 7 // zabdArtha : (1) caMcaLa (2) mRga (3) je (4) rahelA (5) rakSaNa (6) rahita (7) zaMkArahita sthAnamAM (8) zaMkA kare che (9) zaMkAvALA sthAnamAM (10) azaMkita rahe che (11) rakSaNa yukta sthAnamAM (12) bhayanI zaMkA rAkhe che (13) pAsalAyukata sthAnamAM (14) azaMkita rahe che (15) ajJAna (16) bhayathI (17) udega pAmelA (18) pAsalAyukta sthAnamAM (19) jaI rahe che. | bhAvArtha - jema caMcaLa mRgalA zaMkA rahita sthAnamAM bhaya hovAnI zaMkA kare che ane jyAM bhayarUpa zaMkAvALA sthAne che tyAM zaMkA karatA nathI, rakSaNa rahita mRgalIye rakSaNayukta sthAnamAM bhaya hovAnuM mAne che ane bhayanI zaMkA rAkhe che ane jyAM pAsalAyukta bhayavALA sthAne che tyAM nirbhaya thaI rahe che. AvA ajJAnIo bhayathI udvigna mRgalAo pAsayukta sthAnamAM jaI rahe che. evI ja rIte anya darzanIo rakSaNayukta, syAdvAdarUpa, samAdhiyukta, dharma jai AtmAne hitakara che tyAM zaMkA lAvI tenAthI dUra rahe che ane anartha yukta duHkhanA kAraNa samAna AtmAne ahitakAraka evA
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra tAMga sUtra a. 1 u. 2 21 AraMbha ane parigraha yukta ekAMtavAdane Azraya le che. je saMsAra paribhramaNane vadhAranAra che. ahaM taM paveja bajhaM, ahe bajhassa vA vae / mucceja payapAsAo taM tu maMde na dehae // 8 // | zabdArtha : (1) te mRgalAo (2) baMdhanane (3) ullaMghana karI zake (4) e baMdhana (5) nIcethI (6) chUTI zake tema che (7) paga baMdhana rU5 pAzathI (8) chUTI zake (9) te mRgalAone (10) mUrkhane te chUTavAnA mArgane (11) jANuM ke joI zakatA (1ra) nathI. bhAvArtha- e mRgalAo kUdIne pAsalAne ullaMghIne athavA te pAsalAnA baMdhana nIcethI nIkaLI zake tema che ane pAsa baMdhanathI mukata thaI zake tema hovA chatAM te mukha mRgalAo bhayathI vihavaLa thayelA baMdhanathI chUTavAnA mArgane dekhI zakatA nathI-jANatA nathI e ja pramANe anya tIrthio paNa kamabaMdhana rUpa ane saMsAra paribhramaNa rUpa AraMbha parigraha yukta pitAnA mAnelA dharmathI-matathI jJAna hInatAnA kAraNe chUTI zakatA nathI ane AtmakalyANa rUpa mekSa mArgane prApta karI zakatA nathI. __ ahiyApA'hiyapannANe, visamateNuvAgae / sa baDhe pathapAseNaM tattha ghAyaM niyacchai // 9 // zabdArtha : (1) ahita (2) AtmAvALA (3) ahita (4) jJAnavALA (5) pAzayukta viSama sthAnamAM (6) jaIne (7) mRgo (8) baMdhAIne (9) paga (10) baMdhana dvArA (11) tyAM (12) ghAta (13) pAme che. bhAvArtha- e mRge pitAnuM ja ahita karavAvALA pitAnI ahita buddhinA kAraNe baMdhanayukta viSama sthAnamAM jatAM tyAM pAzathI baMdhAIne mRtyune prApta thAya che.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. evaM tu samaNA ege, micchadiDi aNAriA / asaMkiyAI saMketi, saMkiyAiM asaMkiNo // 10 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) keTalAeka (3) zramaNa (4) mithyAdRSTi (5) anArya (6) zaMkA rahita anuSThAnamAM (7) zaMkA kare che (8) zaMkAvALA anuSThAnamAM (9) zaMkA karatA nathI. bhAvArtha mUrkha mRgenI mAphaka keTalAeka mithyAtvadaSTivALA anArya zramaNe AraMbha rahita zaMkA rahita suMdara dharma anuSThAnemAM zaMkA rAkhe che ane jyAM AtmAnA ahitarUpa, AraMbharUpa ekAMta pakSavALA anuSThAne je karma baMdhananA kAraNarUpa zaMkAvALAM che. tyAM zaMkA karatA nathI ane AraMbhamAM rakta rahe che. dhamma paNNavaNA jA sA, taM tu saMketi muuddhgaa| AraMbhAI na saMkaMti, aviyattA akoviyA // 11 // | zabdArtha : (1) je (2) satya dharmanI parUpaNuM che (3) temAM (4) te mUkha (5) zaMkA kare che (6) jyAM AraMbha che (7) tyAM zaMkA (2) karatA nathI (9) avivekI (10) zAstranA ajANa. bhAvArtha:- mUrkha, ajJAnI, avivekI, zAstrajJAnathI rahita anya tIthIo jyAM kSamA Adi daza prakAranA satya dharmanI prarUpaNa che. tyAM zaMkA kare che ane pApanA kAraNa rUpa jyAM AraMbha che. tyAM zaMkA karatA nathI. savvapagaM viukkassa, savvaM maM vihUNiyA apattioM akammaM se, eyamae mige cue // 12 //
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 1 30 2 zabdA mAna ahevA : (1) sarvAtmaka lAbha (re krodha (5) tyAga karavAthI (6) karmAMza rahita thavAya che mRga samAna ajJAnIo (9) cheADI de che. bhAvA:- lAbha, mAna, mAyA, krodha Adi kaSAyAne cheDavAthI--tyAga karavAthI jIva kama rahita thAya che. e ane-upadezane mRga samAna ajJAnI jIvA cheADI de che. satya upadezane grahaNa karatA nathI. mAhanIya karmAMnA tyAgathI sava kanA abhAva thAya che. te arthAM grahaNa karatA nathI. 9 5 da 7 je evaM nAbhi jANaMti, miccha diTThI aNAriyA / migA 10 . 11 vA pAsabaddhA te, ghAyamessanti Nantaso // 13 // 23 mAyA (4) ane (8) zabdA : (1) jo (ra) mithyAdaSTi (3) anAryaM puruSA (4) upara kahela ane (5) nathI (6) jANatA (cha) mRga samAna (8) pAzamAM badda (9) anantavAra (10) dhAtane (11) prApta karaze. bhAvAtha:- je kAi mithyASTi anAryAM upara kahela anemokSamArgane jANatA nathI. e badhA mithyArdaSTie peAtAnI pAsalArUpa AraMbhavALI kriyAomAM baddha rahIne anantavAra ghAtane-maraNane prApta karaze. AraMbha che e ja janma maraNurUpa saMsAra paribhramaNunA hetue che. 2 1 da 5 . mAhaNA samaNA ege, savve nANaM saMyaM vae / savva ze 9 10 14 13 13 12 loge'vi je pANA, na te jANaMti kiMcaNa // 14 // zabdA : (1) keTalAeka (2) brAhmaNA (3) zramaNA (4) sarve (5) peAta peAtAnAM (6) jJAna (cha) khatAve che (8) sarvAM` leAkamAM (9) je (10) prANIo rahelA che (11) teone (1ra) prAyaH (13) jANatA (14) nathI,
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 1 0 2 bhAvArtha:- keTalAeka brAhmaNA tathA zramaNeA sarve peAta peAtAnA jJAnanuM kathana kare che, batAve che; paraMtu leAkamAM rahelA sa jIvAne jANatA nathI. (pRthvI Adi ekendriyA vagerene jIva jANatA nathI) trasa tathA sthAvararUpe jIvA rahelA che. te sarva jIvAne jANatA nathI. 4 milakkhU amilakkhUssa, jahA vRttANubhAsae / Na he u ne vijJAnAti, mAsima tanumAna? | 2 || zabdA : (1) mleccha puruSa (2) AryaM puruSanA (3) kathanane sAMbhaLI tenuM (4) anuvAdana kare che. khele che; para`tu kathananA (5) hetune (6) jANutA (7) nathI (8) AryaM puruSanA bhASaNanA (9) anuvAdana karanArA che. bhAvArtha:- jema Aya puruSA kathana kare che. upadeza Ape che. e ja pramANe mleccha puruSA kathana teA kare che; para Mtu kathananA hetune jANatA nathI. phakata Aya puruSAe karela bhASaNanuM anuvAdana kare che. (paraMtu tenA ane jANatA nathI). . 3 evamannANiyA nANaM, vayantAsi sayaM / nicchatthaM . 9. 10 11 na thALaMti, miajIva aohiyA || 6 || zabdA : (1) e prakAre (ra) jJAnahIna brAhmaNA tathA zramaNA (3) peAtapeAtAnA (4) jJAnanuM (5) kathana kare che (6) nizcaya (7) ane (8) nathI (9) jANutA (10) pUrNAMkata mlecchanI mAphaka (11) jJAna rahita che. bhAvAH- e prakAre jJAna rahita brAhmaNA tathA zramaNA pAtapAtAnA jJAnanuM kathana kare che; paraMtu nizcita ane jANutA nathI. AvA Aya bhASAnA anuvAdana karavAvALA arthanA jJAnathI hIna pUrvokta mlecchanI mAphaka khAdha rahita che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 2 annANiyANaM vIrmasA, annANe Na viniyacchai / appaNo ya paraM nAlaM, kutto anANusAsiuM // 17 / / zabdArtha: (1) ajJAnavAdI (2) vicAra (3) ajJAnavAda (4) nizcayakaravAmAM (5) samartha nathI (6) pote paNa (7) ajJAnavAdano nizcaya karavA (8) samartha nathI to (9) zikSA-upadeza devAmAM (10) anyane (11) kayAMthI samartha thAya. bhAvArtha- ajJAnavAdIo ema mAne che. je ajJAna e ja zreSTha che, paraMtu ema kahevAvALA ajJAnavAdIo je e paryAlacanAtmaka vicAra kare che athavA padArthane nizcaya karavAnI IcchA kare che. paraMtu nizcayarUpathI ajJAna viSayamAM saMgata thaI zakatA nathI, samartha thatA nathI. jJAna satya che ke asatya che. te nizcayathI nirNaya karI zaktA nathI. khAlI vAtemAM ajJAna zreSTha che. tema kathana kare che; paraMtu daSTAMtathI ajJAna zreSTha che. tema nizcaya karI zakatA nathI, ajJAnavAdIo pitAne zikSA devAmAM samartha thatA nathI. te anyane zikSA devAmAM samartha kyAMthI thaI zake ? ajJAna pakSane Azraya letA heI ajJAnI ja kahevAya che. vizeSa khulAse ma. zrI javAhara lAla kRta sUtra kRtAMga bhA. 1 pAnuM 107-108 mAM che. ___vaNe mUDhe jahA jantU, mUDhe neyANugAmie / do vi ee akoviyA, tivvaM soyaM niyacchaha // 18 // | zabdArtha H (1) jema (2) vanamAM (3) dizAmUDha (4) prANI (5) dizAmUDha (6) netAnI (7) pAchaLa cAlanAra (8) banne (9) ee bhAgane (10) nahi jANanAra (11) tIvra (12) zokane (13) prApta thAya che. bhAvArtha - jema kaI jaMgalamAM-aTavImAM-vanamAM dizAmUDha prANI anya dizAmUDha prANInI pAchaLa pAchaLa cAlanAra bane
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra ane u0 2 vyaktio tIvra zekane-duHkhane prApta kare che. kAraNa ke banne vyakti, mArgathI ajJAna che. jethI asahya duHkhane athavA ghora jagalane prApta kare che. e ja daSTAMtathI ajJAnavAdIo pite ja ajJAnI hAI tene anusaranArAo saMsAra paribhramaNarUpa aTavImAM janma maraNa karyA kare che ane duHkhane bhagave che. aMdho aMdhaM pahaM neto, dUra maddhANugacchai / Avaje uppahaM jantu, aduvA paMthANugAmie // 19 // zabdArtha : (1) aMdha manuSyane (2) mArgamAM (3) laI jatA (4) aMdha puruSa jyAM javAnuM che tyAMthI (5) dUra (6) mArgamAM (7) laI jAya che (8) utpathane (9) te jIva (10) prApta kare che (11) athavA (12) anya bhArgamAM (13) laI jAya che. bhAvArtha- jema aMdhamanuSya mArgamAM anya aMdha puruSane laI jatAM thakAM je sthaLe javuM che tyAMthI dUra sthaLamAM laI jAya che. agara utpathane prApta thAya che. athavA te anya mArgamAM cAlyA jAya che; paraMtu jyAM javAnuM che, tyAM pahoMcI zakatA nathI. Aja daSTAMte ajJAnIo saMsAra paribhramaNathI chUTI mokSanAM sukhone prApta karI zakatA nathI. evamege vi niyAgaTTI, dhammamArAhagA vayaM / aduvA 8 7 13 11 12 10 12 ahammamAvajje, Na te savvajayaM vae // 20 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) keTalAeka (3) mokSArthI kahe che (4) dharmanA ArAdhaka chIe (5) ame (6) paraMtu (7) prApta kare che (8) adharmane (9) sarva prakArathI (10) sarala bhArgane (11) teo (12) prApta karI zakatA (13) nathI.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0 2 ra7 bhAvArtha- AvA prakAththI kaI kaI mokSAthI kahe che ke ame dharmanA ArAdhaka chIe, paraMtu dharma ArAdhanA te dUra rahI paraMtu adharmane prApta kare che, sarva prakAre sarala mArgarUpa saMyamane prahaNa karI zakatA nathI, bhAva aMdhakAramAM rahelA AjIvika Adi anyadarzanIo mokSa tathA sadudharmane prApta karavAnI IcchA kare che ane ame dharmanA ArAdhaka chIe, ema mAnI pravajyA dhAraNa kare che; paraMtu pravrajita banI pazcAta pRthvI, jala tathA vanaspatinA vinAzapUrvakanI pacanapAcana Adi kriyAomAM pravRtta banI svayaM AraMbhavALAM anuSThAne kare che ane e pramANe anyane paNa upadeza Ape che. tethI svayaM pite ane teone anusaranArAo bane mekSamArgathI bhraSTa thAya che, athavA mokSanI prApti to dUra rahI, paraMtu sAvadyapravRttithI azubha karmane prApta kare che ane ISTa arthane prApta karI zakatA nathI, paraMtu viparIta ane prApta kare che, AvI rIte asakarmanAM anuSThAna karavAvALA tathA ajJAnane ja kalyANanuM kAraNa mAnavAvALA ajJAnavAdIo tathA AjIvika Adi anyatIrthIo sadudharmarUpa saralamArga-saMyama mArgane prApta karI zaktA nathI, paraMtu saMsAra paribhramaNanI vRddhi karyA kare che. 2 3. evamege viyakAhiM, no annaM pajjuvAsiyA / appaNo ya viyakAhiM, ayamaMjUhiM dummaI // 21 // zabdArtha : (1) durbaddhi (2) e prakAre (3) koi (4) vitarkanA kAraNe (5) jJAnavAdInI (6) sevA (7) karI zakato nathI (8) potAnA (9) vitarkanA kAraNe (10) ajJAnavAdane zreSTha sarala mArga (11) mAne che. bhAvArtha - kaI dubuddhi jIva pUrvokta vikalpanA kAraNe jJAnavAdInA sarala mArgane anusaratA nathI. jJAnIonI sevA karI
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 2 zakatuM nathI ane pitAnA vitarkathI ajJAnavAda ja sarala mAga che, mekSa mArga che, tema mAne che ane pote jJAnI hovAne Agraha rAkhI ajJAnavAdane kalyANane mArga mAnI abhimAnathI jJAnInA upadezane grahaNa karI zakatuM nathI. tethI mokSamArgathI dUra rahe che. 6 11. evaM tatkAiM sAhentA, dhammAdhamme akoviyA / dukkhaM te nAiturdRnti, sauNI paMjaraM jahA // 22 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) tarkavaDe potAnA matathI (3) siddhapadane siddha kare che (4) dharma adharmanA svarUpane (5) nahi jANanArA (6) duHkhathI mukta (7) thaI zakatA nathI (8) pakSI (9) pAMjarAne teDI TI zakatA nathI (10) jema (11) ajJAnavAdIo, bhAvArtha:-- pUrvokta prakAre pitAnA matathI mokSapada siddha karanArA dharma tathA adharmane svarUpane nahi jANanArA ajJAnavAdIo karma. baMdhanane teDI zakatA nathI. jema pAMjarAmAM rahela pakSI pAMjarAne teDI zakatA nathI e ja rIte ajJAnavAdIo dharma tathA pApanA vipAkane jANatA nahi hovAthI saMsArarUpI pAMjarAmAMthI mukta thavA samartha thatA nathI, sayaM sayaM pasaMsaMtA, garahantA paraM vayaM je u tattha vinaMti saMdAje te viSaya | 23 / zabdArtha : (1) potapotAnA (2) matanI prazaMsA karatA ane (3) paranA (4) pravacananI (5) nindA karatA (6) anyatIthIo (7) pitAnA matanI sthApanA ane paramatanuM khaMDana karanAra anyatIthIo (8) potAnI vidvatA pragaTa kare che (9) saMsAramAM (10) ati daDhapaNe baMdhAyela che. bhAvArtha - pita pitAnA matanI prazaMsA ane anyanA matanI prarupaNAnI nindA karanArA anyatIthIo potAnA matanI
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1-10 2 sthApanA ane paramatanuM khaMDana karavAmAM pitAnI vidvatA batAve che e anya tIthIo satya svarUpane nahi jANanArA saMsAramAM daDhapaNe baMdhAyelA che. ahAvaraM purakkhAyaM, kiriyAvAi darisaNaM / kamma cintApaNaTThANaM, saMsArassa pavaDDhaNaM // 24 // zabdArtha : (1) vaLI anya (2) pUrvokata (3) kriyAvAdInA (4) darzana-mata che (5) teo karmacintAthI rahita (6) saMsArane (7) vadhAranAra. bhAvArtha - vaLI bIjA kriyAvAdIonA mata-darzana che. te ekAMtavAda hAI ajJAnatAnA kAraNe karmacintAthI rahita che, teone mata-kriyAvAdIone mata che. te saMsAra paribhramaNane vadhAranAra che. prathama ajJAnavAdIono mata ajJAnathI kalyANa prApta thavAnuM mAne che. jyAre kriyAvAdIo phakta jJAna rahita kiyAthI ja mokSane mAnanArA che. teo karmanI cintAthI rahita hoI tathA ekAMtavAda hAI mithyAtvabhAvavALA hAI saMsAra vRddhinA karanArA jANavA. jANaM kAraNa'NAuTTI, abuho jaM ca hiMsati / puTTho saMveyai paraM, aviyattaM khu sAvajaM // 25 // zabdArtha : (1) je puruSa jANatA thakA manathI hiMsA karatA hoya paraMtu (2) zarIrathI (3) na karatA hoya (4) nahi jANatA thakA zarIrathI (5) hiMsA karatA hoya tenuM phaLa kevaLa (6) bhogavaTo hoya che (7) sparzamAtra (8) spaSTa na hoya (9) sAvaghakama. bhAvArtha-je koI kodhita thaI ke prANInI manathI hiMsA karatA hoya, paraMtu zarIrathI hiMsA na karatA hoya ane je kadAca zarIrathI hiMsA karatA hoya ane manathI hiMsA na karatA hoya te
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 satra kRtAMga satra a0 1 10 2 kevaLa sparzamAtra karmabaMdhananA phaLane anubhava-bhegavaTe hoya che. kAraNa bane prakArathI karmabandha spaSTa thatuM nathI. AvA prakAranuM kiyAvAdIonuM ajJAna janya darzana che. saMtime abhikmmAya pesAya, maNasA aNujANiyA // 26 // zabdArtha : (1) e traNa (2) karmabandhanA (3) kAraNa che (4) jene vaDe (5) karAya che (6) pApakarma (7) svayaM AkramaNa kare athavA (8) kerI prANIne mAravA mATe nekara Adine mekale (9) manathI (10) anujJA Ape. tau AyANA, jehiM kIraha pAvagaM / bhAvArtha - traNa kAraNathI kamabandhana thAya che. te traNa kAraNe e che je svayaM prANIne mAravA AkramaNa kare, athavA nokara Adine melI prANInI vAta karAve, athavA prANInI ghAta karanArane anumodana Ape to karmabaMdhana thAya che. A pramANe AraMbhathI karmabaMdhana thAya che. ema sUtrakAre anyatIthIone karmabaMdhananI vigata batAvela che. anyatIthIonA matane niSedha kare che. 10 ete u tau AyANA, jehiM kIrai pAvagaM / evaM bhAvavisohIe, nivvANamabhigacchaI // 27 // zabdArtha : (1) e (2) traNa (3) karmabandhanAM kAraNa che (4) jenA vaDe (5) pApakarma (6) karAya che (7) e prakAre (8) bhAvanI vizuddhithI (9) mekSane (10) prApta kare che. bhAvArtha - pUrvokta e traNa kAraNathI hiMsA thAya che, evo jinamata che, paraMtu kiyAvAdIe cAra prakArathI thatI hiMsA avyakta aspaSTa mAne che.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a01 30 2 1. kAyAthI hiMsA kare; paraMtu manathI nahi 2. manathI hiMsA kare; paraMtu kAyAthI nahi. 3. IrSyA pathika jatAM AvatAM thatI hiMsA. 4. svapnAntika- svapnamAM hiMsA karI heAya. A rIte cAra prakArathI thatI hiMsAnuM phaLa-vipAka phakta jIvane bhAvanI vizuddhi hAya mujaba hiMsA thatI hAya batAve che. jenA upara sparza mAtra bhAgavavuM paDe, eTale hiMsA karatAM ane te prANI upara dveSa na kare ane upara tA paNa meAkSanI prApti DhAvAnuM kriyAvAdI dRSTAMta nIce mujama Ape che. 31 3 9 puttaM piyA samArambha ahAreja asaMjae / bhuMjamANo / 7 t ya maiAvI, muLA noTikhaTTa | 28 || zabdArtha : (1) kASTha gRhastha (ra) pitA (3) putrane (4) mArIne (5) AhAra kare (6) khAtA thakA deSarahita hAya teA (7) ka`thI (8) lepAya nahIM (9) mehAvI. bhAvArtha:- keAi vipatti samaye koi gRhastha pitA peAtAnA putrane mArIne tenu mAMsa dveSa rahita khAtAM thakAM karyAMthI lepAya nahi, evI ja rIte sAdhue paNa rAgadveSa rahita jIva hiMsA karatA agara mAMsa khAtAM thakA kathI lipta thatA nathI. kAraNa ke putra upara dveSa nathI. ahI putrane mArga pitA mAMnuM bhakSaNa dveSa vinA kare tA kathI lepAya nahi e kathana tadna asahya che. jIvaghAta samaye peAtAne peAtAnA deha uparane rAga che. ane mRtyu pAmanAra duHkha veThe che. te vairabaMdhanu kAraNa che. jethI teonuM kathana tadna asatya che. uparAkta mAnyatA kriyAvAdIonI ajJAnathI bharelI hAI, bhramaNAthI hiMsA karatA chatAM meAkSanI prAptine mAne che. have sUtrakAra kriyAvAdInI mAnyatAnuM khaMDana nIce mujaba kare che.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra aAu0 2 masA je pausiMti, cittaM tesiM Ne vijai / aNavajja * I ESH matahaM tesiM, Na te saMdhuDa cAriNo // 29 / / | zabdArtha : (1) je kaI nathI (2) koI prANu upara dveSa karato hoya (3) tenuM (4) citta (5) nirmaLa hoya nahi tene karmane (6) upacaya na hoya te kahevuM (7) mithyA che (8) teo (9) saMvara sAtha (10) vicaranArA nathI. | bhAvArtha - je kaI manathI koI prANu upara dveSa karato hoya teonuM citta nirmaLa hoI zake nahi. manathI TheSa karanArane je kAyAthI hiMsA na kare te pApa lAge nahi AvA prakAranuM kiyAvAdInuM kathana mithyA rahela che. kAraNa ke te kiyAvAdIo saMyama sahita vicaravAvALA nathI. je kaI manuSya Adi prANIne vadha karavA taiyAra thAya teonuM citta nirmala hoya ja nahi. mananA saMkalpa vinA kAyA ke vacana vyApAra saMgI jIvane hoI zake nahi, jethI kiyAvAdIonuM kathana taddana asatya rahela, che saMsAra vRddhinuM kAraNa che. jenA pariNAma kaluSita thayA vinA jIvonI ghAta thaI zake nahi. iceyAhi ya diTThIhiM, sAyAgAravanisiyA / saraNaMti mALA reatti bAvA nA rU . | zabdArtha : (1) pUrvokatae (2) darzananA kAraNe (3) sukhabhaga tathA mAna baDAImAM (4) Asakta (5) pitAne zaraNarUpa (6) mAnatA thakA (7) sevana kare che (8) pApanuM (9) anya darzanIe pitAnA darzanane. | bhAvArtha - pUrvokta anyadarzanI, pita pitAnAM darzanene AzrayI sukhabhaga tathA mAna baDAImAM asakta rahetA thakAM pitAnA darzanane pitAnA rakSaka samajIne pApakarmanuM sevana karatA rahe che ane jevA prakAranA bhojana prApta thAya tevA AdhAkama Adi delavALA bhejanane paNa khAya che. tema ja pitAnA darzanane saMsArathI uddhAra karanAra mAne che. AvA prakAranA ekAMtavAdIonA vyavahAra che. te badhA asatya ane saMsAra vRddhinAM kAraNa samajavA.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSatra kRtaga sUjha a 1 0 2 jahA assAviNiM nAvaM jAhaaMdho durUhiyA / icchaI pAramAgantu antarA ya visIyaI // 31 // | zabdArtha: (1) jema (2) janmAMdha puruSa (8) chidravALI (4) nAvamAM (5) besI (6) IcchA kare (7) sAme pAra javAnI (8) paraMtu madhyamAM ja (9) DUbI jAya che. bhAvArtha- jema janmAMdhapuruSa je nAva chidravALI hoya jemAM pANI AvatuM hoya tevI nAvamAM besI sAmA kAMThe javAnI IcchA kare che. paraMtu chidravALI nAva hovAthI te janmAMdha puruSa pArane nahi pAmatA madhyamAM ja DUbI jAya che ane mRtyune pAme che. e ja rIte je AraMbha parigrahavALAM darzane che te saMsAranA pArane pAmI zakatA nathI, paraMtu saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNa karatA thakAM dukhe bhagave che. evaM tu samaNA ege, miccha-diTThI aNAriyA / saMsArapAra-kaMkhI te, saMsAraM aNupariyanti // 32 zabdArtha: (1) e prakAre (2) keTalAeka (3) miyAdaSTi (8) anA (5) zramaNo (6) saMsArane pAra (7) pAmavAnI IcchAvALA (8) saMsAramAM (9) paribhramaNa karyA kare che. | bhAvArtha - AvA prakAre keTalAka mithyAdaSTi anArya zramaNa-sAdhuo saMsArathI mukta thavAnI IcchAvALA hovA chatAM satyamArga prApta nahi thavAthI, pitAnI mAnyatAvALA AraMbhathI paNa mokSa prAptine mAnavAvALA hovAthI, AraMbha ane parigrahamAM Asakata hevAthI chidravALI nAvamAM besI pAra pAmavAvALAnI IcchAvALAnI mAphaka saMsAranA pArane nahi pAmatA saMsAramAM janma maraNarUpa paribhramaNa karyA kare che. bIjo uddeza samApta
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 1 3 jaM kiMci u pUikaDaM, saDUDhI mAgaMtu mIhiyaM / sahassaMtariya bhuMje, dupakkhaM ceva sevai // 1 // zabdArtha : (1) je AhAra (2) thoDo paNa (3) AdhAkarmIkaNathI mizrita hoya (4) zraddhAvAna pue (5) AvanAra munio mATe (6) banAvela AhArane (7) hajAra gharanA aMtare (8) khAya te e sAdhu, gRhastha tathA sAdhu (9) ane pakSanA (10) sevanAra jANavA. ' bhAvArtha- je AhAra, AdhAkamI AhAranA eka kaNathI paNa mizrita-apavitra hoya, zraddhAvAna gRhastha AvanAra muni mATe banAvela hoya, evA AhArane muni eka hajAra gharanA aMtara bAda paNa sevana kare-khAya, te te muni, sAdhu tathA gRhastha banne pakSanA sevana karanAra gaNAya, eTale je kaI gRharathe munine mATe (udezI) banAvela AhAra karyo hoya te AhAra sAdhu prahaNa na kare. eTale te AhAra eka hajAra ghara cheDI jyAM potAnA svajano hoya tyAM te AhArane te gRhastha mekalAve ne kadAca te sAdhu pharatA pharatA tyAM gayA hoya te paNa te AhAra sAdhujane kalpI zake nahi, chatAM tevA prakArane AhAra grahaNa kare che te sAdhu AcArathI bhraSTa thAya ne saMsAra paribhramaNa kare. tameva adigaNatA, visamaMsi akoviyA / macchA vesAliyA ceva, udgarasa'bhiyAgame // 2 // udagassa pabhAveNa, sukkaMsi ghAtanti u / DhaMkehi ya #zahi , mAthe te phurI !
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0 3 zabdArtha : (1) AdhAkama Adi AhAranA (2) deSone nahi jANanAra (3) saMsArasvarUpa aSTakarmanA jJAnamAM (4) anipuNa anyatIthI samudranI (5) vaizAlika malyanI jema duHkhI thAya che (6) jalanI vADhanI sAthe (7) jalanAprabhAvathI (8) sUkA agara (9) lIlA sthAnamAM (10) AvIne paDanAra matsya (zAlika) (11) TuMka agara (12) kaMkaka pakSI dvArA mRtyune prApta kare che duHkhI thAya che enI mAphaka AdhAkanI deSita AhAranA sevana karanAra (13) mAMsAthI (14) duHkhI thAya che. bhAvArtha - AdhAkamI AhAranA dene nahi jANanArA saMsAra svarUpane nahi jANanAra tathA ATha prakAranA karmanA jJAnamAM anipuNa AdhAkamI AhAranA sevana karanArA, vaizAlika malyanI jema duHkhane pAme che. (samudranI bharatInI sAthe jalanA prabhAvathI taNAI sUkA agara lIlA sthAnamAM vaizAlika nAme matsya AvI paDe che ane te vizAla jAtivALI mAchalI pANI ghaTI javAthI tyAMthI pAchI samudranA pANImAM jaI zakatI nathI ane tyAM mAMsanA athI DhaMka ane kaMka Adi pakSIo dvArA te matsya duHkhI thaI mRtyune pAme che ane saMsAramAM janma maraNarUpa paribhramaNa kare che. eTale jIvaghAtaAraMbha e ja saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNanA hetu che. ema jANe AtmAthI oe AraMbhathI mukta thavA upagavaMta rahevA jarUra jANavI ane zamaNuvege nirdoSa AhAra prahaNa karavA upayogavaMta rahevuM e sAcA sAdhakane AcAra che. evaM tu samaNA ege, vttttmaann-suheminno| macchA vesAliyA ceva, ghAtamessaMti gaMtaso // 4 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) vartamAnasukhanI (9) IcchAvALA () kaI (5) zrama (6) vaizAlika (7) malyanI (8) samAna (9 anavara ! ghAtane (11) prApta karaze.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga satra a. 1 u. 3 bhAvArtha- pUrvokta prakAre vartamAna viSaya sukhanI IcchAvALA keI zramaNa vizAlika mAsyanI samAna anantavAra ghAta-mRtyune prApta karaze eTale vartamAna IndriyasukhanI icchAvALAnI A prakAranI sthiti jANI AtmAthI jIvoe AraMbha prarigrahathI mukta thavA upayogI rahevuM te AtmAnA zreyanuM kAraNa che. viSaye che te AraMbha rUpa ja che. te saMsAra paribhramanuM kAraNa che. hirAri. Trelare badhuM tu annAna, loe, bambhautte i Avare // 5 // zabdArtha : (1) vaLI (2) bIjA prakAranuM (3) ajJAna (4) koIe (5) kahela che je (6) AlAkamAM (7) keI deva dvArA utpanna karela che. vaLI (8) Aleka brahmAe utpanna karela che (9) anyanuM kahevuM ema che je. bhAvArtha - pUrvokta ajJAna sivAya bIjuM ajJAna e che ke anyatIthI keAI kahe che ke A loka kaI dee utpanna karela che, vaLI kaI anya ema kahe che, ke A leka brahmAe utpanna karela che. AvA prakAranA ajJAnIonA mate abhiprAya judA judA ajJAnathI bharelA rahelA che. vizeSa vigata zrI javAharalAlajI ma. vALA sUtramAM prathama bhAga pAnA 138 mAM joI levuM. IsareNa kaDe loe, pahANAi tahAvare / jIvA jIva samA. kare, suda survaNagi | 6 | zabdArtha : (1) jIva ajIvathI yukata (2) sukhaduHkha sahita (3) Aleka (4) IzvarakRta che (5) anya kahe che je pradhAnAdikRta che..
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ sara kRtAMga satra ca0 1 10 3 bhAvArtha :- izvaravAdIo kahe che je A leka jIva, ajIva, sukha, duHkha, yukata izvarakRta che sAMkhyavAdIo kahe che ke A leka pradhAnAdikRta che. eTale keTalAka anyatIthIo jagatanA tathA sukhadukhanA kartA Izvarane mAne che. ( AvI rIte ekAMtavAdIonA judA judA abhiprAye nizcaya rahita che.) sAMbhuNA kaDe loe, ii yuttaM mhesinnaaH| mAreNa saMdhuyA mAyA, teNa loe asAsae // 7 // zabdArtha : (1). svayaMbhUe (2) lekane (3) banAvela che (4) ema (5) maharSi (6) kahe che (7) yamarAje (8) mAyA (9) racela che (10) e kAraNe (11) anitya che (12) leka. bhAvArtha :- keI anyatIthIo kahe che. ke svayaMbhU-viSNue A jagatanI racanA karI cheema amArA maharSi kahe che, yamarAje mAyA racI che, punaH kahe che ke svayaMbhU lekane utpanna karyA bAra atyanta bhAranA bhayathI jagane mAranAra yamarAjane banAvyA ane yamarAje mAyA racI e mAyAthI leke mare che, AvA prakAranA siddhAMte, mane kalpIta (ghaDaMta) racI lekane azAzvata mAne che, paraMtu jagatuM keInuM banAvela nathI, temaja zAvata che, anAdi che, jene aMta nathI, paraMtu ATha prakAranA karmothI baddha che saMsAramAM vAraMvAra navA navA janma laI mRtyu pAmI cAra gatirUpa saMsAramAM paribhramaNa kare che ema zrI kevaLajJAnI bhagavaMta mahAvIra svAmIne upadeza che. mAhaNA samaNA ege, Aha aMDakaDe jge| aso tattamakAsIya, ayANaMtA musaM vade // 8 // 10 11 13
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra aH 1 03 zabdA : (1) kAi (2) brAhmaNa (3) zramaNa (4) jagane (5) IMDAthI utpanna thayela hAvAnuM (6) kahe che (cha) padArthanA samUhane (8) banAvela che (9) brahmAe jANanArAe (10) vastunA svarUpane nahi (11) A rIte mRSA (12) khele che. 38 bhAvAH- koI brAhmaNa tathA zramaNa kahe che. ke A jagata IMDAthI utpanna thayela che. prathama jagrata zUnya hatu. pazcAta brahmAe suva padArthone utpanna karela che. vastunA svarupane nahi jANanAra A rIte mana ghaDaMta mRSA khele che ane peAtAnA matanuM sthApana kare che. 9 3 5 M sahi pariyArahiM, loya vRSA ya . 9 10 11 12 teNa viyANaMti, Na viNAsI kayAivi // 9 // 7 da tatta zabdA : (1) peAtAnA (2) abhiprAyathI (3) leAkane (4) utpana karyAMnuM (5) batAve che (6) tee (7) vastutattvane (8) nathI (9) jANatA (10) thavAne nathI (11) vinAza (12) A jagA kayAre paNa. bhAvArtha :- kita kahevA mujaba anya danIe pAtAnI IcchAthI, athavA yuktithI, leAkane utpanna karyonu, batAve che ke keI jagatane devakRta, kAi brahmakRta, keAI IzvarakRta, kAi pradhAnAkRita, kAi svayaMbhU kRta, kAi vaLI IMDAthI leAka utpanna thayAnu batAve che. koI kahe che. ke mAyAne yamarAje racI che. keAi kahe che. je amArA racelA siddhAMte satya che. anyanA mateA satya nathI. AvA prakAre vastu tattvane nahi jANanArA anyatIthI e mana phAve tema pAtAnA 'Dha'nane ja satya manAvavA phAve tema khele che. AvI rIte anyadanIe ekAMta Adane pASI rahyA che. A khAmata sUtrakRtAMga bhA 1 pA. 137 thI 114 sudhImAM 5. zrI. javAharalAlajI kRtamAM vadhAre khulAse lakhela che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0 3 39 ___ amaNunna samuppAya, dukkhameva viyANiyA / samuppAya majANantA, kahaM nAyaMti saMvaraM ? // 10 // zabdArtha : (1) azubha anuSThAnathI (2) du:kha (3) utpanna thAya che (4) e jANavuM joIe (5) duHkhanI utpattinAM kAraNa (6) nahi jANavAvALA leke duHkhane nAza karavAnA (7) 'upAyane (saMvarane) (8) kyAMthI (9) jANI zake. bhAvArtha :- azubha anuSThAno-kAryo (hiMsA Adi) karavAthI duHkhanI utpatti hoya che. je leka duHkhanI utpattinA kAraNane jANe nahi te duHkhanA nAzanA kAraNane kayAMthI jANI zake? eTale duHkhanI utpattinA ane nAzanA hetu jANyA vinAnI kriyAo te paNa AraMbha parigrahavALI kriyAthI duHkhano nAza thatuM nathI paraMtu saMsAravRddhirUpa janma, jarA maraNa athavA ISTa viyoga Adi aneka dukhathI pIDita banI anyatIthIo ahaTa yaMtranI (raMTanI) mAphaka anantakALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa kare che. suddhe apAvae AyA, iha megesi mAhiya / puNo kiDDApadoseNaM, so tattha avarajjhaI // 11 // zabdArtha (1) zuddha (2) pAparahita che paraMtu (3) AtmA (4) keTalAekanA (5) kathana che je (6) A jagamAM (7) punaH (8) rAgadveSanA kAraNathI (9) baMdhAya che. bhAvArtha - A jagatamAM keInuM kathana e che ke AtmA zuddha pApa rahita che. paraMtu rAgadveSanA kAraNathI AtmA pharI baMdhAI jAya che, zaizAlaka matAnuyAyIne mata evo che je manuSyabhavamAM zuddha AcaraNathI niSpApa banI sarva karmothI rahita banI mekSamAM jAya ,
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 satra kRtAMga satra rasa us che. punaH pitAnA zAsananI pUjA ane parazAsanane anAdara thata khI mokSamAM rahela jIvone harSa utpanna thAya che ane pitAnA zAsanane anAdara thate dekhI TheSa utpanna thAya che. AvA kAsyAthI mokSamAM rahelA ja rAgadveSathI lipta bane che ane te kAraNe karma jathI AtmA malina bane che. jethI karmanA bhArathI pharI te AtmAo saMsAramAM janma dhAraNa kare che. AvA prakAranAM bramapUrNa kathane anyatIthIonAM rahelAM che. satya vastune samajI zakatA nathI. ___ iha saMkhuDe muNI jAe, pacchA hoi apavie / viyaDamyu ghaNA muko, nIrAM parAM tA 22 . zabdArtha : (1) A manuSyabhavamAM je jIva (2) yamaniyamamAM rakta (3) muni (4) bane che (5) pachI (6) pAparahita (7) bane che pazcAt (4) jala rajathI (9) jema (10) pharIthI (11) nirmala (12) malina bane che tema (13) AtmA malina bane che. bhAvArtha :- je jIva manuSyabhava pAmI yama niyamamAM tatpara rahetA munapadane prApta karI pApa rahita bane che, pazvAta rAgadveSanA kAraNathI AtmA jema nirmala jala, rajathI malina bane che, tema AtmA malina bane che. AvA prakAranI mAnyatA anyatIrthIonI rahelI che, paraMtu zrI jinezvaradevanA mArgamAM je jIvo jJAna, darzana, cAritranuM ArAdhana karI saMsArathI aSTakarmothI mukta thaI siddhamAM gayela che te AtmA pharI saMsAramAM AvatA nathI. A satya hakIkatane anyatIthI jANI zatA ja nathI tethI saMsAra paribhramaNa karyA kare che. etANuvIti mehAvI, baMbhacere Na te vase / puDho pAvAuyA savve, akkhAyAro sayaM sayaM // 13 //
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 1 10 3 zabdArtha : (1) buddhimAna puruSa (2) e lokene vicAra karIne nizcaya kare ke (3) e anyatIthIo (4) brahmacaryamAM (5) sthita (6) nathI (7) anyatIthI (8) e sarva (9) pRthapha pRthak (10) batAve che (11) zreSTha pitapitAnA siddhAMtane. bhAvArtha - buddhimAna puruSa, e anyatIthIone vicAra karIne nizcaya kare ke e leka brahmacarya pAlana karI zakatA nathI. tathA e sarva anyatIrthIo kAmamAM Asakta pitAnA siddhAMtane ja zreSTha hovAnuM batAve che ane kAmaganI AsaktinA kAraNe satya mArgane grahaNa karI zakatA nathI. sae sae ucaTThANe siddhimeva na annahA / aho iheba vasavattI savvakAma samappie // 14 // zabdArtha : (1) pitapotAnA (2) anuSThAnamAM siddha havAnuM batAve che (3) anya sthaLe (4) siddhi (5) nathI (6) mekSa prApti ke pUrva () A janmamAM (8) jitendriya banavuM joIe (9) teonI sarva kAmanAo (10) siddha thAya che. bhAvArtha - dareka darzanavALA potapotAnAM anuSThAnamAM siddhi prApta thavAnuM batAve che, anya sthaLamAM siddhine niSedha batAve che, vaLI keTalAeka evuM kathana kare che. ke jitendriya bane te pitAnI sarva kAmanAnI siddhi thAya che, zaiva-ekadankImatavALA kahe che ke dIkSA grahaNa karavI, gurucaraNanI sevA karavI, pitAnA siddhAMta mujaba anuSThAna karatAM manuSya samasta sAMsArika prapaMcathI rahita muktine prApta karI zake che, bIjA prakArathI nahi, zaivapaMthI dIkSAthI mokSa prApti mAne che, ekadaDI leka pacIsa tattanA jJAnathI mukti batAve che, vedAMtI, dhyAna, adhyayana tathA samAdhi mArganA anuSThAnethI
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga satra eka ja u0 ke siddhinI prApti batAve che, keTalAeka batAve che ke amArAM anuSThAne karavAthI mokSa prApti pahelAM A janmamAM ATha prakAranI aizvaryavALI siddhi prApta thAya che, (gavidyAnA prabhAvathI zarIrane sakSama banAvavuM, rUsapAna halakuM banAvavuM, zarIrane moTuM banAvavuM, IcchA pramANe vastune prApta karavI, zarIra tathA manane kabajAmAM rAkhavA anya jIne pitAne vaza karavA, cAlavAmAM koI vastune pratighAta na tha, Icchita vastu bhegavavAnI icchA purI thatA sudhI tene nAza na thavo ) A rIte sarve darzanavALA potAnA abhiprAyavALAM anuSThAnamAM mukti batAve che, paraMtu te badhAo AraMbha ane parigrahamAM Asakta che to jyAM sudhI AraMbha ane parigrahamAM Asakta bhAva che tyAM sudhI siddhi prApta thatI nathI, paraMtu janma, jarA, maraNa rUpa saMsAracakramAM paribhramaNa karavuM paDe che, svaparanA bheda vijJAna sAthe pAMce IndriyenA viSayanA tyAgathI tathA AraMbha parigrahanA tyAga ane jJAna, darzane cAritranA saMpUrNa ArAdhanathI mokSaprApti hovAnuM jJAnI bhagavaMtoe batAvela che. e ja satya che. siddhA ya te arogA ya, ihamegesi mAhiyaM siddhimeva purokAuM, sAsae gaDhiyA narA // 15 // zabdArtha : (1) siddhapuruSo (2) niroga hoya che (3) A lokamAM (kAI (5) ema kahe che (6) siddhine (7) sAme rAkhI (8) pitAnA darzanamAM (9) manuSya (10) baddha rahe che | bhAvArtha - anya dazanIo kahe che ke amArA darzananAM anuSThAnethI jeo siddhine prApta kare che teo nirogI hoya che. anyadarzanIe siddhine sAme rAkhI pitAnA darzanamAM baddha-Asakta rahe che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 1 u0 3 asaMvuDA aNAIyaM bhamihinti puNo puNo / kappakAlamuvajanti ThANA AsurakibvisiyA // 16 // zabdArtha : (1) Indriya vijayathI rahita anyadarzanI Adi (2) rahita (3) saMsAramAM vAraMvAra (4) paribhramaNa karaze (5) cirakALa sudhI (6) utpanna thAya che (7) sthAnamAM (8) asura (9) kilpiSImAM. bhAvArtha - IndriyavijayathI rahita anya darzanIo vAraMvAra saMsAramAM paribhramaNa karyA karaze. bALa tapanA prabhAvathI asura sthAnamAM cirakALa sudhI kilivaSI devatApaNe utpanna thaI pazcAta saMsAra paribhramaNa rUpe janma maraNa karatA raheze. pAkhaMDI leke mokSa prApti mATe sAvadhAna thaI Indriya tathA manane vaza rAkhI zakatA nathI ane e bakavAda kare che ke IndriyanA anurodhathI sarva viSayanA upabhoga karavAthI paralekamAM muktinI prApti thAya che, AvA prakAre lelA ne upadeza ApI asatya raste laI jAya che. AvA darAcAranA kAraNe karma pAsamAM baMdhAI vAraMvAra naraka Adi adhama gatiomAM yAtanA sthAnamAM utpanna thaI duone bhegave che. AvI rIte anya tIrthIonI sthiti jANa sAdhaka AraMbha parigrahathI nivRtta thAya. trIjo uddeza samApta. ee jiyA bho ? na saraNaM, bAlA paNDiyamANiNo / hicA NaM puvvasaMjoga, siyA kiccovaesagA // 1 // 12
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja sUtra kRtAMga sUtra a0 u0 4 zabdArtha H (1) he ziSya? (2) e anya tIthIo kAmakrodhAdithI (3) chatAela pitAnA ziSyanuM (4) rakSaNa karavA samartha nathI (5) ajJAnI pitAne (6) paMDita mAne che (7) svajana Adi (8) choDI (9) pUrva parigraha (10) saMbaMdha (11) anya parigrahamAM tathA AraMbhamAM Asakta rahe che gRhasthAnA (12) kAryone (13) upadeza Ape che. bhAvArtha - e anyadarzanIo kAma krodhAdikathI parAjita hAI he ziSya? saMsArathI rakSaNa karavAmAM samartha nathI thatA, ajJAnI hovA chatAM pitAne paMDita mAne che. e leke potAnA pUrva paricita mAtApitA baMdhava Adi svajane tathA parigraha vagerene saMbaMdha cheDI sAdhu banI pazcAta AraMbha tathA parigrahamAM Asakta banI rahe che ane gRhasthanA kAryane upadeza Ape che. ema jANuM AvA pAsasthAonA saMgathI AtmAthI sAdhake dUra rahevuM. 12 taM ca bhikkhU parinAya, viyaM tasu Na mucchae / aNukkasse appalINe, majjheNa muNi jAvae // 2 // | zabdArtha : (1) vidvAna (2) sAdhu (3) anyatIthIo (4) jANIne tenA (5) anuSThAnamAM (6) maMchita (7) na bane (8) vastunA svarUpanA jANanAra muni (9) koI prakArane mada nahi karatA (10) gRhasthane kaI vastune saMbaMdha na rAkhatAM (11) mAdhyasthavRtithI (12) vyavahAra kare. | bhAvArtha - vidvAna sAdhu anyatIthIe, asatya upadeza devAvALA, tathA AraMbha parigrahamAM Asakta azubha anuSThAnevALA, mithyAdaSTi malina cittavALA, AtmAnuM ahita karavAvALAne jANI tenAmAM mUrzita na bane, teono saMbaMdha na rAkhe, ane koI prakArane mada nahi karatAM gRhasthI tathA anyatIthIonA saMsarga rahita mAdhyasthavRttithI jIvana vyatIta karI AtmakalyANanA mArga tarapha daSTi rAkhI rahe ane saMyama pAlanamAM apramAda bhAvathI rahe
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a0 1 u0 4 - 45 sapariggahA ya sAraMbhA, ihamegesi-mAhiyaM / apariggahA aNAraMbhA, bhikkhU tANaM parivvae // 3 // zabdArtha : (1) parigraha rAkhavAvALA tathA (2) AraMbha karavAvALA paNa mekSa prApta karI zake che (3) ema mekSa viSayamAM (4) keAI (5) kahe che paraMtu (6) parigraha tathA (7) AraMbha rahita puraSanA (8) bhAvabhikSu (9) zaraNamAM (10) jAya. | bhAvArtha- keI anyatIthI kahe che ke parigraha rAkhavAvALA tathA AraMbha karavAvALA ja paNa mokSamAM jAya che, paraMtu bhavabhikSue te parigraha rahita, tathA AraMbha rahitanA zaraNamAM javuM te ja AtmakalyANane hetu jANa paratIthIonuM kahevuM asatya jANavuM. koI ema paNa kahe che ke zira tathA mUcha muMDAvAnI kaI jarUra nathI. kevala gurunI kRpAthI ja parama akSaranI prApti athavA dIkSAnI prApti thaI zake che. A vacane badhA Asakta puruSanAM che ema jANI tene saMga nahi kare e AtmAthIe upaga rAkha. AraMbha ane parigrahane janma maraNarUpa saMsAra vRddhinA hetu jANuM sAdhake AraMbha parigrahathI dUra rahevuM .. kaDesu ghAsamesejA, viU dattesaNaM care / agiddho vippamukko a, omANaM parivajae // 4 // | zabdArtha : (1) gRhasthoe pitAnA mATe banAvela AhAramAMthI (2) vidvAna muni (3) AhAranI (4) gaSaNuM kare (5) gRhasthoe dIdhela AhAra (6) levAne icche e rIte (7) Asakita rahita tathA (8) rAgadveSa varjita banI keI anyanuM (9) apamAna (10) na kare. bhAvArtha - vidvAna sAdhu anya dvArA banAvela eTale, gRhasthAe pitAnA mATe banAvela AhAramAMthI deSa rahita AhAranI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4} sUtra kRtIMga sUtra a. 1 60 4 gaveSaNA kare tathA gRhasthe dIdhela AhAra grahaNa karavAnI IcchA kare AhAramAM mUrchA na rAkhe tathA rAgadveSa kare nahi, temaja anya koInuM apamAna na kare. 5 logavA NisAmijjA, ihamegesi mAhiya / viparIya . 9 10 padmasaMmUya, amAM tayAjIyA // 1 // zabdA : (1) leAkavAda athavA paurANikanA vAdane (2) sAMbhaLavA joIe (3) ema (4) keTalAekanuM (5) kahevuM che paraMtu e paurANikanA siddhAMtA (6) viparIta (7) muddhithI (8) racita che (9) anya avivekIe kahela tenA (10) anugAmI che. bhAvArtha:- keTalAeka danIe kahe che ke pAkhaDIo tathA paurANikAnI vAta leAkavAdanA kathanane sAMbhaLavuM joie paraMtu paurANikAnuM kathana viparIta buddhithI utpanna tathA anya avivekIonA kathana samAna mithyA che ane te leAkavAdanA anugAmI che. 3 1 * da .. aNate niie ria frry loe, sAsara na viNasaI / aMtaMvaM Nie 12 Topa, ti pItte'tiAsarpha // 6 // zabdA : (1) A leAka (2) ananta (3) nitya (4) zAzvata (5) vinAzI (6) nathI (7) A leAka (8) nitya (9) aMtavALA (10) ema (11) dhIra puruSa (12) atyanta dekhe che. bhAvArtha:- A lAka ananta nitya tathA zAzvata che. tenA vinAza thavAnA nathI vaLI keAi ema kahe che ke A leka antatavAna (sImita) tathA nitya che. ema vyAsa Adi dhIrapuruSA dekhe che. temaja nityanA artha e mAne che je puruSa hAya te mRtyu pAmI
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtaga sutra a1 u0 4 47 puruSa ja thAya strI mRtyu pAmI strI thAya eka ja svabhAvavALa loka che. vaLI keTalAka sAta dvIpavALI pRthvI hovAnuM mAne che. jethI pariNAmavALo leka mAne che. koI kahe che je putra rahita puruSane mATe koI leka nathI. brAhmaNa devatA che ane kuttA yakSa hevAnuM, tathA gAyane mAravAvALAne kaI leka maLatuM nathI. AvI AvI bramapUrNa vAta kare che, vaLI pAchA kahe che je AvA prakAranA lokavAdane sAMbhaLavuM joIe AvA mithyAvAdane piSaNarUpa anya. tIthIonA AcAra vyavahAra badhA saMsAra paribhramaNanI vRddhinA hetu samajI teonA saMgathI dUra rahevuM. . aparimANaM viyAgAI, ihamegesi mAhiyaM / savvastha saparimANaM, iti dhIro'tipasaI // 7 // zabdArtha: (1) parimANa rahita (ra) jANe che (3) mAM () keTalAeka (5) kahe che (6) sarvatra (7) parimANasahita (8) eha (9) dhIrapuruSa atyanta (10) dekhe che. bhAvArtha - keTalAeka anyatIthInI mAnyatA e che ke atIndriya padArthone jANavAvALA puruSa avazya che, paraMtu sarva padArthanA jJAtA (vAvALA) sarvajJa puruSa che ja nahi. parimita padArthone jANavAvALA puruSe hoya che, ema dhIrapuruSa kahe che. Azaya e che ke anyatIthIonA tIrthaMkara atIndriya padArthane dekhavAvALA che. chatAM parimita padArthone ja jove che, dekhe che, tethI sarva nathI, eTale aparimita jJAnI hovA chatAM parimita padArthane ja jue che, jANe che, eTale ISTa arthane jANavuM ne jevuM, kIDAnI saMkhyAnA jJAnanI zI jarUra che.? tema teo mAne che, brahmA, divya eka hajAra varasa sudhI sUI rahe che, e samaye kiMcita mAtra dekhatA nathI, paNa jyAre jAge che, tyAre dekhe che, AvA prakArane lekavAra rahelo che. AvA ajJAnIone saMga na kara,
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0-4 ____je koi tasA pANA, ciTuMti adu thAvarA / pariyAra asthi se aMjU jeNa te tassa thAvarA // 8 // 11 zabdArtha : (1) je kaI (2) trasa athavA (3) jIva (4) sthAvara (5) sthita che (6) paryAya (7) heya che (8) tenI (9) avazya (10) je (11) trasa hoya te (12) sthAvara ane sthAvara hoya te trasa thAya che. bhAvArtha- A lekamAM jeTalA trasa ane sthAvara jIve che. te avazya eka bIjAnI paryAyamAM utpanna thAya che. trasa hoya te sthAvara thAya che ne sthAvara hoya te trasamAM utpanna thAya che. anya tIthIonI mAnyatA gAthA chaThThImAM batAvela chanuM nityapaNuMpuruSa mRtyu pAmI puruSa ja thAya te hakIkata asatya che. A upadeza te saMpUrNa jJAnI bhagavaMta mahAvIrane che. jenA zubhAzubha karmo nusAra paryAya palaTatI rahe che, ekAMta Agraha na rAkhavo. urAlaM jagao jogaM vivajjAsaM paleMti ya / savve akkata tuvara, ane have jiyA ? . zabdArtha: (1) dArika jIvanI (2) avasthA (3) vizeSa pUla che kAraNa sarva jIvo eka avasthAne choDI bIjI anya (4) avasthAmAM (5) jAya che tathA (6) sarva jIvone (7) duHkha (8) apriya che (9) tethI (10) keIpaNuM (11) jIvanI hiMsA nahi karavI. bhAvArtha - dArika jInI avasthA vizeSa sthUla che, kAraNa ke sarva prANIo eka avasthAne choDI anya bIjI avasthA (paryAya-viparyAya)mAM utpanna thAya che, temaja sarva jene duHkha apriya che, tethI keI paNa jIvanI hiMsA karavI nahIM, saMsArI sarva
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ * sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u0 4 - 49 jI bhinna bhinna paryAyamAM badalatA rahe che, kAraNa ke audArika zarIravALA sarva jIvonA yoga-vyApAra avasthA vizeSa sthUla che. audArika zarIravALA prANI garbha kalala athavA aldarUpa pUrva avasthAne choDI tethI viparIta bALakumAra athavA yauvana vRddhAvasthA Adi sthUla avasthAone prApta kare che Azaya e che ke audArika zarIravALA manuSya Adi prANIonI kAlakRta kumAra Adi avasthAe pratyakSa bhannabhinna dekhAya che. (paraMtu eka sarakhI avasthA rahetI nathI.) e rIte sthAvara ane jaMgama sarvaprANIo bhinna bhinna avasthAone prApta kare che. tema ja sAMsArika sarva prANI zArIrika ane mAnasika duHkhathI pIDita rahela che ane sarva prANIone duHkha apriya che. sukha priya che. jANI kaI jIvanI hiMsA nahi karavI te AtmakalyANanA tathA sukhanA hetuo che. ema jANavuM. vaikriya zarIravALA jIvomAM bALapaNuM yuvAnapaNuM vRddhAvasthA Adi avasthA vizeSarUpa nathI. eka aMtamuhartamAM jeTalI avagAhanA thavAnI hoya te thaI jAya che. deva nArakI vaikiya zarIravALA apUrNa AyuSya mRtyu pAmatA nathI. ___eyaM khu nANiNo sAraM, jaM na hiMsai kiMcaNa / ahiMsA samayaM ceva, etAvattaM viyANiyA // 10 // zabdArtha : (1) e ja (2) nizcayathI (3) vivekI-jJAnIone (4) nyAya saMgata che (5) keAI jIvanI (6) hiMsA (7) na kare (8) ahiMsA AzrayI sarva che sAthe (9) samabhAva rAkha (10) A pramANe (11) jANavuM. . bhAvArtha- keI paNa jIvanI hiMsA nahi karavI e jJAnI puruSane mATe nyAya saMgata che, jJAnanI prAptine e ja sAra che, sAthosAtha jJAna-prAptine sAra e che je mRNA na bele, adatta grahaNa
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 1 u. 4 na kare, maithuna sevana na kare, parigraha ke parigraha mamatva na rAkhe, rAtri bhejana na kare, A badhAM vrata-niyame jJAna prAptinuM phaLa sArarUpa jANavuM, jema pitAne maraNa apriya che, e ja rIte sarva jIne maraNuM apriya che, ema jANI kaI jIvene pIDA-kaSTa utpanna thAya tevA kAryothI alaga rahevuM te AtmakalyANane samAdhine sukhane mArga che. yusie ya vigaya gehI, AyANaM samma rakkhae / caribhAsaNa sAhu, mattA i to 22 . zabdArtha : (1) daza prakAranI sAdhu samAcArImAM sthita AhArAdimAM (2) Asakti rahita sAdhu (3) jJAna darzana tathA cAritranI samyak prakArathI (4) rakSA kare (5) cAlavAmAM (6), besavAmAM (7) zayAmAM tathA (8) bhajana (9) pANInA viSayamAM (10) sadA upaga rAkhe. bhAvArtha - daza prakAranI sAdhu samAcAramAM sthita tathA AhArAdimAM Asakti rahita, muni jJAna, darzana, cAritranI upaga pUrvaka rakSA karatA thakA cAlavA, besavA, tathA zayanamAM yatnA rAkhe tathA bhAta pANImAM upaga rAkhI rahevA, jAgRta rahe. etehiM tihiM ThANehiM saMjae saMtataM muNI / ukkasaM jalaNaM jUrva, vivi I 62 - zabdArtha H (1) e, (2) traNa (3) sthAnamAM (4) sadA (5) saMyama rAkhatA thakA (6) muni (), mAna (8) krodha (9) mAyA (10) lebhane (11) tyAga kare.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 u. 4 51 bhAvArtha- IrSA samiti, AdAnanikSepanA samiti, eSaNA samiti e traNe sthAnamAM sadA saMyama rAkhI muni krodha-mAna mAyA tathA lebhane tyAga kare. samie u sayA sAhU, paMca-saMvara-saMkhuDe / siehiM asie bhikkhU, AmokkhAya parivvaenjAsi // 13 // zabdArtha : (1) samiti yukta (2) sadA (3) sAdhu (4) pAMca saMvarathI (5) gupta rahenArA (6) gRhasthamAM (7) mUcha na rAkhatA (8) bhikSu (9) mekSanI prApti thatAM sudhI (10) saMyamapAlana kare. bhAvArtha- nidorSa bhikSAcarI karavAmAM rakta sAdhu samiti yukta pAMcasaMvarathI gupta rahI gRhasthamAM mUcha nahi rAkhatA thakA mekSanI prApti thatAM sudhI saMyama pAlana kare ane samasta karmonA kSaya karavA saMyamamAM anurakta rahe A pramANe zrI sudharmAsvAmI pitAnA ziSya zrI jaMbUsvAmIne kahe che. prathama adhyayana samApta
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhyayane 2 ju. prathama udeze saMbujjhaha kiM na bujjhaha ? saMvohI khalu peca dullahA; no evaNamaMti rAio, no sulabhaM puNarAvi jIviyaM // 1 // "zabdArtha : (1) he bhavya ! tame bodha prApta kare (2) kema bodhane prApta karatA nathI (3) mRtyu pazcAta paralokamAM (4) bedhaprApta tha (5) durlabha thaze (6) vyatItarAtri (7) pAchI AvatI (8) nathI (9) saMyamajIvana (10) pharI (11) sulabha (12) nathI. bhAvArtha - he bhavyajIvo ? tame bedhane pAmo, kema baMdhane prApta karatA nathI ? je rAtri vyatIta thaI te pharI pAchI AvatI nathI. temaja saMyamI jIvana mRtyu bAda parelakamAM prApta thavuM sulabha nathI mahAna durlabha che, bhagavAna zrI RSabhadevasvAmI, (bharata cakravatIthI tiraskAra pAmelA) potAnA eThANuM putrane tathA sura, asura, manuSya, nAga tathA tiryaMcAne upadeza Ape che ke he bhavyajI ? tame jJAna, darzana tathA cAritrarUpa dharmanA baMdhane prApta kare kAraNa ke pharI Ave avasara prApta tha kaThina che. eka to manuSyane janma, karmabhUmi, Aryadeza, uMcakuLamAM janma, sarva indriya saMpUrNa e sarvanI prApti ati durlabha che. vaLI zravaNa tathA samaktinI prApti paNa durlabha che, pUrvokta sAmagrI pAmIne buddhimAna puruSoe tuccha viSayonA sevanane tyAgI sadUdhamane bodha prApta karavuM joIe, nirvANa Adi sukhanA denAra jainendra dharmathI yukta manuSyabhava pAmI tucchakAmonuM sevana karavuM e AtmAne ahitanuM kAraNa jANavuM. je puruSa viSaya sevanamAM
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 2 u0 1 53 Asakta thaI ekavAra dharmAcaraNathI bhraSTa thAya che, te anaMtakALa sudhI A saMsAramAM janmamaraNarUpa paribhramaNa kare che ema AgamamAM kahela che. temaja AyuSya vyatIta thayela pAchuM prApta thatuM nathI. e ja rIte yauvana cAlyA gayA pachI pAchuM prApta thatuM nathI. AyuSya tUTayuM sAMdhI zakAtuM nathI ema jANI jJAna, darzana, cAritrarUpa bodha svIkAra kare te bhAva baMdha che. tene prahaNa karI prApta saMyogane saphaLa banAvavA upayogI rahevuM. e AtmahitanuM kAraNa jANavuM. sadA gudA ja pada, janmasthA vi ravi mAvA | seNe jaha vayaM hare, evaM Aukhayami tuI // 2 // zabdArtha : (1) nAnA bAlaka (2) vRddha (3) garbhamAM rahelA tathA meTI umaranA madhyama umaranA (4) manuSyonAM jIvana (5) tuTI jAya che (6) spena pakSI (7) jema (8) vartakapakSIne (9) pakaDI le che mRtyu pamADe che (10) e rIte (11) AyuSyane kSaya thaye (12) jIvonA jIvana naSTa thAya che. (13) tene dekhe. bhAvArtha - zrI RSabhadevasvAmI pitAnA aThaNu putrane udezIne upadeza Ape che ke he bhavyajane bAlaka, vRddha tathA garbhamAM rahelA tathA madhyama vayanA vagere manuSya potAnA jIvanane cheDI de che, e tame dekhe, jema cena nAmanuM pakSI vartaka Adi nAnA pakSIone pakaDI mArI nAMkhe che e ja rIte AyuSyane kSaya thaye jenA jIvana naSTa thAya che, prAyaH saMsArI jIvanAM AyuSya vizeSa sepakramI hevAthI niyata hotAM nathI. tethI kaMI garbhamAMthI, keI bAlavayamAM, te kaI yauvanavayamAM, to kaI vRddhAvasthAmAM mRyuna prApta thAya che. A rIte manuSyanAM jIvana asthira che, AvI rIte prAyaH manuSyaAdi sarva jIvanI e ja sthiti rahela che, AyuSya vedanothI bharapUra che, sarva avasthAmAM prANa pitAnA prANane cheDe che, A rIte jInA jIvana, mRtyu naSTa karI de che. ema jANuM bedhane prApta karI, prApta
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 sUtra kRtaMga sUtra a. 2 01 thayela suavasarane saMyamagrahaNa karI saphaLa banAvaveA e manuSyanuM kartavya che, ema vicArI dharma ArAdhana karavA udyamavaMta manI rahevuM. 1 R 3 * da mAyAhi piyAhi luSpaI, no sulahA sugaI ya pecao / 11 10 12 13 eyAI bhayAI pehiyA, AraMbhA viramejja suvvae || 3 || zabdAtha (1) mAtA (2) pitAmAM lubdha (3) pIDA pAme che tenA mATe (4) sulabha (5) nathI (6) sugati (7) paraleAkamAM (8) e (9) bhayane (10) dekhI (11) suvratapuruSa (12) AraMbhathI (13) virakta thAya. bhAvA:- prAya--jIvA, mAtA, pitA, putra, putrI, zrI Adi svajanAnA snehamAM lubdha thai pIDAne pAmatA thakA vAravAra saMsAra paribhramaNa kare che. mAvA Asakta jIvAne mATe mRtyu pachI paraleAkamAM sugati prApta thavI sulabha nathI, evuM jANI suvrata puruSA paraleAkanA bhayane dekhIne AraMbhathI virakta thAya, nivRtta thAya. Asakta jIvA dha prApti mATe udyama karI zaktA nathI. lAhanA 'dhanathI vadhAre dRDha azvana jIvAne svajananA snehanuM rahela hAI, bhalA khUrA vivekathI rahita banI svajanAnA pASaNa mATe nIcamAM nIca kArya karatA bhaya pAmatA nathI, AvA jIvA sajjana vargamAM nindrita mane che ane teone paraleAkamAM sadgati prApta thatI nathI, ema jANI suvratapuruSa jAgRta rahI AraMbha, parigraha, svajana snehathI dUra rahI mAnavabhavane saphaLa banAve evA bhagavaMtanA upadeza che. 7 . 14 jamiNaM jagatI puDho jagA, kasmehiM luppati pANiNo / da 9 10 13 12 11 sayameva kaDehiM gAI, no tassa muccejjapuTThayaM // 4 // zabdA : (1) anivRtta puruSanI sthiti (ra) sa`sAramAM (3) alagaalaga (4) jIva (5) peAtAnA (6) karelA karmAMnA kAraNe (7) karmAMnA udayathI
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga sUtra a2 u0 1 55 (8) duHkha pAme che. pitAnA karelA karmothI (9) narakAdi sthAnamAM jAya che (10) nathI (11) bhogavyA vinA (12) chUTI zakAtuM (13) karmathI (14) che. bhAvArtha- je jIva sAvadya anuSThAne cheDatA nathI te jIve saMsAramAM pitAnAM karelAM karmanA phaLa bhogavavA mATe naraka Adi yAtanA sthAnomAM utpanna thaI du:khe bhegave che. alaga alaga sthAnamAM nivAsa karanArAM prANIo, sarve pitAnAM karelAM zubhAzubha karmanA phaLane bhogavyA vinA karmathI mukta thaI zakatAM nathI. vaLI viziSTa tapasyA tathA saMyama grahaNa karyA vinA karmone sarvathA kSaya thaI zakatuM nathI. ema jANI pitAnA AtmAnA kalyANane mATe, sukhasamAdhi prApta karavA, nirAraMbhI niSparigrahI banI cAritra grahaNa karavA udyamavaMta rahevuM. sarvaviratI thavA zakti na hoya te alpAraMbhI alpa parigrahI banI dharma ArAdhanA karavA tatpara banavuM e ja manuSyabhavanuM sAcuM kartavya che. 10 13 - 14 12 devA gaMdhavva-rakkhasA, asurA bhUmicarA sarIsivA / rAyA naraseTi-mAhaNA ThANA te vi cayaMti dukkhiyA // 5 // zabdArtha H (1) devatA (2) gandharva (3) rAkSasa (4) asura bhUmi para (5) cAlavAvALA (6) sarakIne cAlavAvALA sarpAdi tiryaMca (7) rAjA (2) manuSya (9) nagarazeTha (10) brAhmaNa (11) e sarva duHkhI banI (12) potapotAnAM (13) sthAnane (14) choDe che-mRtyu pAme che. bhAvArtha - siddhabhagavaMtanA sthAna sivAya sarva sthAne anitya che. devatA, gandharva, rAkSasa asura, bhUmicara, tiryaMca, cakravatI, sAdhAraNa manuSya, nagarazeTha, brAhmaNa vagere e sarva duHkhI thatA pitAnA sthAnane choDI paralokamAM jAya che. sarva prANIone prANa choDatI vakhate mahAduHkha hoya che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 2 u0 1 2 ___ kAmehi ya saMthavehi giddhA, kammasahA kAleNa jantavo / tAle jaha baMdhaNaccue evaM AukkhagaMti tutI // 6 // | zabdArtha : (1) viSayabhoganI tRSNA tathA (2) svajanemAM (3) vRddha rahenAra (4) potAnAM karmanAM phaLa bhogave che (5) avasara prApta thaye (6) prANI (7) tAlaphaLa nIce paDI jAya che (8) jema (9) baMdhanathI chUTela (0) e mAphaka (11) AyuSyane kSaya thaye che (12) mRtyune pAme che. bhAvArtha - viSaya bhoganI tRNAvALA tathA mAtA pitA strI Adi paricita padArthomAM Asakta rahenAra prANIo, avasara prApta thaye pitAnAM karelAM karmonAM phaLa bhegavatAM bhegavatAM AyuSyane kSaya thatAM mRtyune prApta thAya che. jema baMdhanathI chUTela tAlaphaLa zIgha nIce paDI jAya che te nyAye para bhavamAM cAlyA jAya che. bhAva e che ke bheganI IcchAvALe puruSa viSayanuM sevana karI pitAnI tRSNAnI tRpti karavA IcchatA A loka tathA paralokamAM kevaLa kaleza ja pAme che. paraMtu tRSNAnI zAMti kadI thatI ja nathI. ema jANI sukhanA Icchaka e viSaya bhAvane dUra karI dharma ArAdhanamAM lakSa vadhArI jIvana vyatIta karavuM te AtmahitanuM kAraNa jANavuM je yAvi bahussue siyA, dhammiya mAhaNa bhikkhue siyA abhiNUma-kaDehi mucchie tivvaM tekammehiM kiccatI // 7 // zabdArtha : (1) je (2) koI leke (3) bahu mRta (4) hoya (5) dhArmika (6) brAhmaNa (7) bhikSuka (8) hoya (9) mAyAkRta anuSThAnemAM (10) Asakta hoya teo (11) atyanta (12) karma dvArA (13) pIDita hoya che. bhAvArtha- mAyAmaya anuSThAnamAM Asakta puruSa cAhe bahu zrata hoya, dhArmika hoya athavA brAhmaNa hoya cAhe bhikSuka hoya ( 11 12
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 sUtra kRtAMga sUtra a0 2 30 1 paraMtu mAcAkRta anuSThAneAthI azubha karmonuM baMdhana thAya che ane te azubha karmonA vipAkA vaDe bahu ja du:khane pAme che. ema jANI mAyAkRta anuSThAneAnA tyAga karI saralatAthI sa dhArmika kriyA karavA upayeAgavaMta rahevuM. 3 aha pAsa vivegamuTThie, ati da iha bhavaM / 11. . NArhisi oraM kao paraM vehAse kasehiM kiccatI // 8 // " zabdArtha : (1) vaLI pazcAta (ra) dekhA kAi anya tIthI parigraha ADI (3) saMsAra anitya jANI (4) pratrajita thAya (5) sauMsArane pAra nahi kare (6) leAkamAM (7) meAkSanuM (8) bhASaNa mAtra karanAra (9) A leAka (10) paraleka (11) karyAMthI (12) jANI zake (13) madhyamAM ja (14) karmAM dvArA duHkha (15) pAme che. bhAvAH- huM ziSya ! vaLI prazcAta tame jANA ke koI anyatIthI sa'sArane anitya jANI parigraha Adi jaDa padArthonA tathA svajanAnA tyAga karI pravrajyA grahaNa karI meAkSa prApti mATe sAvadhAna thAya che; paraMtu meAkSa mAMnuM jJAna nahi haiAvAthI saMyama anuSThAnanuM yathAtathya pAlana nahi karI zakavAthI ane mAtra meAkSanuM bhASaNa karanAra, saMsAranA pArane pAmI zakatA nathI, mekSa mArganA upAya jJAna, darzana, cAritra tapanuM ArAdhana che. te sivAya anya kAi meAkSanA mAga che ja nahi, bhUtakALamAM paNa e ja mAga hatA ne bhaviSyakALe paNa e ja mAga sivAya anya mAga haze nahi. tethI anyatIthI e sAvadya anuSThAnavALAe tathA tene anusaranArane mATe meAkSa prApti tA dUra rahe che. paratu saMsAra paribhramaNurUpa janma maraNa anaMtakALa sudhI karyA kare che meAkSanA mArgImAM Arabha ane parigrahane kAI sthAna ja nathI tenA tyAgamAM ja meAkSamAga che. ema jANI anyatIthI enA saMgathI dUra rahevuM ane jJAna, darzana, cAritra, tapa ArAdhanamAM udyamavaMta banI manuSyajanmane saphLa khanAvavA jAgRta rahevu.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 1 .... jai viya nagiNe kise care, jaha vi ya bhujiya mAsamaMtaso / je iha mAyAI mijjaI, AgaMtA gambhAya 10 to e 1 / zabdArtha : (1) je puruSa mAyA kapAyothI yukta (2) kadAca (3) nagna rahIM (4) kRza banI (5) vicare ane (6) upavAsanA aMte (7) bhajana (2) kadAca mAsamAsanA kare to paNa te kAyayukta puruSa (9) anantakALa sudhI (10) garbhavAsane (11) prApta kare.. bhAvArtha - je puruSa-sAdhaka kaSAyayukta hoya, cAhe anne rahe, zarIrane kRza karI vicare, athavA mAsamAsanA upavAsanA aMte bhejana kare paraMtu mAyAyukta anuSThAnathI anaMtakALa sudhI garbhavAsane prApta kare. temaja AvA ugra tapa karavA chatAM kaSAyayukta ane AraMbha parigraha mamatvanA kAraNe mekSa prApti karI zakatA nathI, paraMtu saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNa cakramAM phasAI rahe che. - puriso rama pAva-kammuNA, paliyaMtaM maNuyANa jIviyaM / sabhA iha kAmamucchiyA, mohaM jati narA asaMghuDA // 10 // * zabdArtha H (1) he puruSa ! (2) pApakarma (3) nivRtta thA (4) manuSya (5) jIvana (6) nAzavAna che (7) Asakata (8) saMsAramAM (9) kAmagomAM mUcchita (10) mehane (11) prApta kare che (12) e manuSya (13) hiMsA Adi pApathI anivRtta. * bhAvArtha - he puruSa ! tuM pApakarmathI yukta rahela che. have e pApakarmathI nivRtta thA kAraNa ke manuSyanuM jIvana nAzavaMta che, je manuSya saMsAramAM Asakta che. tathA viSayomAM mUcchita che ane
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 2 10 1 'hiMsA Adi pApothI nivRtta nathI te mehane prApta kare che. mithyAdaSTienI batAvela tapasyAthI manuSyanI caturgatirUpa durgati rokI zakAtI nathI. kAraNa je anya tIthIonAM badhA anuSThAne asata ane pApakarmathI AraMbha yukta rahelAM che. tethI jenA kalyANanA mATe bhagavaMtane upadezela (AraMbha parigraha rahita) mArgamAM sthira rahevuM e ja AtmakalyANane mArga che. manuSya jIvana alpa che. ema jANI dharma ArAdhanAmAM pramAda kare nahi. anya tIthIone pitAnA hitanI prApti ane ahitanA tyAganA upayanuM jJAna nahi hovAthI hiMsA Adi pApamaya anuSThAnethI nivRtta thatA nathI ane indriya viSamAM Asakta banI mehanIya karmano saMcaya karI saMsAra paribhramaNanI vRddhi karatA thakA rahe che. evuM jANI teonA saMgathI dUra rahevuM. * jayayaM viharAhi jogavaM, aNupANA paMthA duruttarA / aNusAsaNameva pakkame, vIrehiM samaM paveiyaM // 11 // zabdArtha H (1) he puruSa ! tuM yatna karatA thakA (2) samiti guptithI gupta banI (3) vicare (4) bhArga vinA (5) sukSma prANIothI yukata upayoga (6) duttara che (7) zAstrokata rItithI saMyama (8) anuSThAna karavuM. (9) sarva tirthaMkara devAe (10) samyaphaprakArathI (11) batAvela che. bhAvArtha - he sAdhake? tame yAtnAsahita samiti guptithI gupta banI, pitAnA jIvanane a5 jANI tathA viSane kalezamaya - duHkharUpa jANI gRhabaMdhanane teDI, yatnApUrvaka prANIonI dayA pALatA thakA udyattavihAri banI saMyamamAM upaga rAkhatA thakA vicAkAraNe je sUphamaprANIothI yukta mArga upaga vinA pAra thaI zake tema nathI. zAmAM saMyamapAlananI vidhi batAvyA mujaba saMyamapAlana karavA sarva tIrthaMkara devAe kahela che. AraMbha rahita thavuM
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a0 2 10 1 e ja AtmakalyANane sAce mAga rahela che. AraMbha che te saMsAra paribhramaNarupa janmamaraNa karAvanAra che. jethI AtmAthI jIe AraMbhano tyAga karavA sadA jAgRta rahevuM. virayA vIrA samuTTiyA, koha kAyariyAi pIsaNA / pANe Na haNaMti savvaso, pAvAo virayA'bhinivvuDA // 12 // ' zabdArtha : (1) hiMsAthI nivRtta karmane kSaya karavAvALA (2) vIra puruSa (3) saMyamamAM upasthita (4) krodhAdi kaSAyone (5) dUra karanAra mana vacana kAyAthI (6) prANIone (7) haNe nahi (8) pApakarmothI (9) nivRtta (10) mukta jIva samAna kahyA che. (11) sarvathI. bhAvArtha - hiMsA Adi pApakaryothI nivRtta, tathA krodha, mAna, mAyA; lebha Adi rAgadveSane dUra karanArA, AraMbhathI rahita mana, vacana, kAyAthI kaI prANIne haNavA nathI. tathA mRSAvAda Adi sarva pApothI nivRtta saMyamamAM upasthita upasamabhAvathI zAMta banelA sAdhakane, mukta cha samAna kahyA che. 11 11 8 2 1 Na vi tA ahameva luppae, luppaMti loaMsi pANiNo / evaM sahiehiM pAsae aNihe se puDhe ahiyAsae // 13 // zabdArtha : (1) jJAna saMpanna muni (2) ema (3) vicAre (4) lekamAM (5) jIvo (6) pIDAI rahyA che (7) saMsArI jInI mAphaka (8) huM (9) parISahathI pIDIta (10) nahi banuM (11) tema (12) samabhAvathI (13) parISahane sparza thatA (14) muni (15) sahana kare. bhAvArtha - jJAnAdi saMpanna muni e vicAre ke A jagatamAM anya manuSya tathA tiryaMca Adi prANIo dukhethI
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 0 1 pIDita thaI rahelAM che. kAraNa ke temAM samyag viveka hAtA nathI. tethI kaSTa sahana karavA chatAM nirAnA lAbhane prApta karI zakatA nathI. jagatanA jIvA zIta uSNAdinA duHkhA sahana tA kare che; paraMtu samabhAvathI nahi. keTalAeka jIvA viSaya sukhAne bhAgavatAM nathI; paraMtu te viSaya sukhAnI aprAptinA kAraNe bhAgavatAM nathI. tema ja viSaya sukhAnI prApti mATe divarA rAtri dhana meLavavAnI ciMtA karatA zIta uSNAdinA duHkhAne sahana karatA kaThina kAryAM paNa kare che, paraMtu samajaNupUrNAMka saMtASathI ke samyag jJAnathI kaSTo sahuna karatA nathI. temaja samyak tape je nirAnuM kAraNa che. te tapa mATe paNu kaSTa sahana karatA nathI. tethI AvA dArUNa duHkhA leAgavatAM chatAM te kaSTonA phaLa-pariNAmeA sukhane badale kaDavA vipAkeAduHkhAne prApta kare che. kAraNa ke kAmabhAgeAnI AsaktirUpa-mamatvathI jIva azubha karmodhana karI du:kha pAme che. jyAre sayama pAlana karavAvALA uttama ane vicArazIla sAdhakA je zIta uSNAdinA TI sahana kare che. te badhAM guNa vRddhinA kAraNa bane che ane tenA phaLarUpa vipAkA sukharUpa hAya che. ema jANI jJAnAdi guNa saMpanna muni AtmakalyANumAM tatpara pUrvokta vAtAne vicArI kredhAdi kaSAyA upara vijaya meLavI zIta uSNAdi je pariSauA prApta thAya tene samabhAvathI sahana kare; paraMtu manamAM duHkha dhare nahi, tathA saMyamapAlanamAM ke parISahA sahana karavAmAM peAtAnA maLanuM geApana kare nahi. evA sAdhaka AcAra che. eka vidvAna kavie kahela che ke leAjananI aprAptithI zarIranuM kRza thavuM, kharAma annanu' bheAjana, zIta uSNutAnA du:khA. telanA abhAvathI vALanuM sukhApaNuM, bIchAnA vinA jamIna uparanuM zayana ityAdi gRhasthAne avanatinA cinha manAya che. jyAre saMyamadhArI muniene e badhA sayAgoTA unnatijanaka mane che. ema jANI sAdhake,-AtmAthIoe samyag bhAvathI samajaNupUrvaka sa` dhakriyA, tapa vagere karavA e zreyanu kAraNa mane che. }1
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 u. 1 ___ dhUNiyA kuliyaM va levavaM, kisae deha maNAsaNAihiM / avihiMsAmeva pavvae aNudhammo muNiNA pavedito // 14 // 16 | zabdArtha : (1) lepavALI (2) bhIMta (3) lepa kADhIne kSINa karI zakAya che (4) aNasaNayAdi tapa dvArA (5) potAnA zarIrane (6) kRza karavuM (7) ahiMsA dharmanuM (8) pAlana karavuM (9) sarvajJa bhagavaMte (10) dharma (11) kahela che. bhAvArtha - jema lepavALI bhIMta-dIvAla lepa kADhI nAkhavAthI kSINa thaI zake che. e prakAre aNasaNa Adi tapa dvArA pitAnA - karmone kSaya karavA zarIrane kuza karavuM ane ahiMsA dharmanuM pAlana - karavuM tene sarvajJa bhagavaMte dharma kahela che. zarIra kRza karavAne hetu saMsAra bhAvamAM deDatI vRttione sthira karavA ane kaSAye tathA dehanA mamatvabhAvane maMda banAvavA mATe che. dehanuM piSaNa AraMbhathI thaI zake che ane AraMbhanuM pariNAma saMsAra paribhramaNarUpa janmamaraNAdi duHkhanI utpatti rahela che. tethI ja bhagavaMte ahiMsApradhAna dharma batAvela che. tethI ahiMsAbhAve rahevA tathA dehanA mamatvane ghaTADavAnI jarUra che. je dharma mokSane anukULa hoya te anupama kahevAya che. 7 : 8 ( 11 12 13. sauNI jaha paMsuguMDiyA, vihuNiya dhaMsayaI siyaM rayaM / evaM davi ovahANavaM, kamma khavaha tavassi mAhaNe // 15 // zabdArtha : (1) jema (2) pakSiNa (3) dhULathI bharela (4) pitAnA zarIrane halAvIne zarIramAM (5) lAgelI dhULane (6) khaMkherI nAkhe che (7) evI rIte (8) bhavyapuruSa (9) anazanaAdi (10) karmane (11) nAza kare che (12) tapavALA tapasvI (13) ahiMsaka vratI puruSa
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u. 1 - bhAvArtha - jema pakSiNI pitAnA zarIramAM lAgelI dhULane, zarIrane kaMpAvI-halAvIne khaMkherI nAkhe che. evA prakAre anazana Adi tapa karavAvALA tapasvI tathA ahiMsAvratI bhavya puruSa jina AjJAne vidhvaMza kare. pitAnA karmane kSaya karI mokSa sanmukha thAya che. prANIonI hiMsA na kare e upadeza ApanAra mAhaNa kahevAya che. AvA ahiMsaka tapasvI saMyamI puruSe ja saMsAra paribhramaNane nAza karI zAzvatA mokSanA sukhane prApta kare che. uTTiyamaNagAramesaNaM, samaNaM ThANaThiaM tavassiNaM / iharA buDUDhA ya patthae, avi tusse Na ya taM labhejja No | zabdArtha : (1) saMyamamAM upasthita (2) gharaparigraha rahita sAdhu eSaNuM (3) pAlana karavAmAM sAvadhAna (4) zramaNa-sAdhu (5) saMyama sthAnamAM sthita (6) tapasvI (7) putro (8) mAtApitAAdi gRhavAsamAM laI javA (9) prArthanA karatA karatA (10) thAkI jAya (11) paraMtu te sAdhune (12) pitAne AdhIna (13) karI zake nahi. bhAvArtha - ghararahita-parigraharahita eSaNa samiti pAlanamAM tatpara saMyamadhArI saMyamasthAnamAM sthita thayela tapasvI sAdhunI pAse AvI te sAdhunA putra, mAtA, pitA Adi pravajyAthI zruta karAvI ghare laI javA mATe prArthanA kare, prArthanA karI karI thAkI jAya, paraMtu vastu-tAvanA svarUpane jANanAra munine pitAne AdhIna karavA samartha thaI zakatA nathI. vaLI kahe che ke amAruM pAlana piSaNa karanAra anya keI nathI evI rIte kAkaludI karavA chatAM saMyamamAM sthita sAdhu svajananA zaraNe (saMsAramAM) jAya nahi. je sAdhaka , saMsAranA svarUpane jANe che ane mokSanA zAzvatA sukhane paNa jANe che te
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 r 30 1 kAraNa ke te jANe che ke sAMsArika sAMsArika sukhAmAM lAbhAya nahi viSaya sukhA pAchaLa lAMbA kALanAM duHkhA ubhA thAya che ema jANI AtmAthI jIveA saMyamapAlanamAM tatpara rahe che. 64 . 1 2 3 5 da jaha kAluNiyANi kAsiyA, jai royaMti ya pustakAraNA / 7 2 ' 12 10 11 daviyaM bhikkhU samuTThiyaM No labbhaMti Na saMThavittae ||17|| , zabdArthI : (1) kadAca mAtApitA (2) karuNAmaya (3) vacana mele (4) kadAca (5) rUdana kare (6) putrane ghera lai javA (7) muktigamana ceAgya (8) saMyamapAlanamAM sAvadhAna (9) munine (10) pratrajyA cheADAvI prApta karavA (11) gRhasthali gamAM sthApana karavA (12) sama thatA nathI. bhAvA:- muninA mAtA pitA Adi svajanA muninI pAse AvIne karuNAmaya vacana khAle, karuNAjanaka kArya kare, athavA putrane lai javA rUdana kare, teA paNa sayama bhAvamAM sthita, saMyama pAlana karavAmAM tatpara, muktigamana ceAgya sAdhune saMyamathI bhraSTa karI zakatA nathI. tathA gRhasthali'gamAM sthApana karavA samartha thatA nathI. jene saMsAra paribhramaNanA duHkhA ane meAkSanA zAzrvatA sukhAnuM jJAna che ane manuSyabhavanI mahattAne jANe che te muni sAMsArika sukhAmAM phasAya nahi. z 1 3 12 da jai viya kAmehi lAviyA, jai NejAhi NaM baMdhiu gharaM / 7 9 30 11 jai jIviya nAvakakhae, No labbhaMti NaM saMThavittara || 18 | zabdA : (1) kadAca parivAravALA (2) kAmabhogAnA (3) praleAbhana Ape (4) bAMdhI (5) dhare (6) lai jAya (7) tathApaNu sAdhu (8) asaMyamI jIvanane (9) icche nahi ane svajane peAtAne (10) AdhIna karI zake nahi gRhasthabhAvamAM (11) sthApana karI zake nahi (12) kadAca.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga satra a ra u0 1 5 | bhAvArtha- sAdhunA saMbaMdhIjane Adi sAdhune kAmanA pralebhana Ape, athavA sAdhune bAMdhIne ghare laI jAya, paraMtu saMyamamAM sthita sAdhu asaMyamI jIvananI IcchA kare nahi. tethI svajane pitAne AdhIna karI gRhasthavAsamAM sthita karI zakatA nathI. paraMtu sAvadhAna muni anukULa pratikULa pariSahene samabhAve vedana karatA thakA saMyamabhAvamAM sthita rahI saMyama pAlana kare. jenuM upAdAna joradAra che. tene nimitta asara karI zakatuM nathI. sehaMti ya NaM mamAiNo, mAya piyA ya suyA ya bhAriyA / posAhi Na pAsao tumaM, loga paraM pi jahAsi posaNo // 19 // zabdArtha : (1) sAdhune zikSA Ape (2) sAdhumAM mamatva rAkhavAvALA (3) mAtApitA (4) putra-strI Adi (5) tame sUkSmadarzI cho (6) amAruM piSaNa kare tame amone tyAgI (7) tamAre paraloka paNa (8) bagADI rahyA che (9) mATe amAruM piSaNa kare. bhAvArtha- keI nava dIkSita sAdhumAM mamatva rAkhavAvALA, temanAM mAtA, pitA, putra, strI vagere sAdhu pAse AvI ema kahe ke he putra! tame sumadazI che. ame badhA tamArA vinA duHkhI thaI rahyA chIe. tamArA sivAya amAruM koI piSaNa kare tema nathI, tamo vastusvarUpanA jANanAra che, mAtA pitAne tyAgI-duHkhI karI, dIkSA lenAra A leka ane paraloka bannethI bhraSTa thAya che. parivAranA piSaNathI puNya prApti thAya che. mAtApitA strI putranuM pAlana karavuM te gRhasthane dharma che. mATe tame saMyama cheDI ghera AvI amAruM piSaNa kare, A rIte svajane mamatvabhAvathI pravrajita thayela sAdhune saMyamathI patita karavA karuNAmaya vacanathI zikhAmaNa Ape che. paraMtu saMyamamAM sthita thayela, zramaNa vastu svarUpane jANanAra saMyamathI patita thatA nathI. jANe che ke jagata AkhuM svArthamaya che,
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 10 1 jyAre jIvane roge ke mRtyu Ave che. tyAre te samaye koI duHkhamAM bhAga lai zakanAra nathI. tema ja mRtyuthI bacAvI lenAra paNa nathI, ema jANa sAdhu saMyamapAlanamAM upayegavaMta rahe, e sAdhune AcAra che. anne annahiM mucchiyA, mohaM jaMti narA asaMkhuDA / visamaM visamehiM gAhiyA, te pAvahiM puNo gambhiyA // 20 // zabdArtha : (1) saMyamathI rahita (2) koI manuSya (3) mAtApitA tathA anya padArthomAM (4) mUrNita banI (5) mohane (6) prApta kare che (7) asaMyamI puruSa dvArA (8) asaMyama (9) grahaNa karAyela puruSa (10) pharI (11) pApakarma karavAmAM (12) ghaNuM banI jAya che. bhAvArtha - kaI kaI sAdhaka, saMyama anuSThAnamAM zithila rahelA alpaparAkramI sAdhu, asaMyamI mAtApitA Adi saMbadhI jane taraphanA asadu upadezathI, mAtApitA AdimAM mUchita banI mohane prApta kare che. prazcAta asaMyamI gRhasthanA nimitta dvArA, asaMyama grahaNa karanAra puruSa pharI pApakarma karavAmAM vRSTa banI jAya che. eTale pApakarma karavAmAM lajijata thatuM nathI. evA ja nimittamAM vivekI sAdhaka vicAre ke samyagadarzana Adi AtmAnA guNe sivAya saMsAranA sarva padArtho tathA pitAnuM zarIra paNa potAnA AtmAthI bhinna che. tema ja jIvane saMsAramAM sthira rAkhanAra asaMyamI jIvana che ane saMyamI jIvana te jene saMsAra sAgarathI pAra utAranAra ane mokSanA zAzvata sukhane prApta karAvanAra che. saMyamapAlanamAM jAgRta rahenArA AtmakalyANa zake che. ___ tamhA davi ikkha paMr3ie, pAvAo virate'bhinivvuDe / paNae vIraM mahAvihiM siddhipahaM NeAuyaM dhuvaM // 21 // 10. 13
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 10 1 | zabdArtha : (1) tethI (2) muktigamana yogya (3) vicAre sataasatanA (4) vivekayukta (5) pApathI (6) nivRtta (7) zAnta-samAdhiyukta karmanA vidAraNa karavAmAM (8) samartha puruSa (9) mahAmArga (10) prApta kare che (11) siddhine (12) bhArga (13) mekSamAM laI janAra (14) dhruva che. | bhAvArtha - keI ke kAyara sAdhaka mAtApitA Adi svaja. nenA snehamAM paDI jaI saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. ema jANuM he ziSyo ! tame muktigamanAgya rAgadveSa rahita banI pApakarmanA pariNAmane vicAra karo tathA uttama vivekathI yukta banI pApakarma. vALAM anuSkAnethI nivRtta thaI, krodhAdi kaSAyane tyAgI, zAnta samabhAvI banI vicaro-karmone vidAraNa karavAmAM samartha sAdhako ja mokSa sanmukha laI javAvALA dhruva ane siddhinA mArgane prApta kare che. te mArgamAM vIrapuruSe ja cAlI zake che. ema jANI mokSamArga rUpa saMyama anuSThAnamAM, upagavaMta rahIne vicare, e ja Atma zreyane sAce mArga che. veyAliya maga mAgao, maNa vayasA kAraNa nighuDoM / ciccA vitaM ca nAyao, AraMbhaM ca susaMvuDe care // 22 // | zabdArtha : (1) karma vidAharaNa karavAmAM samartha (2) mArgamAM (3) AvIne (4) mana (5) vacana (5) kAyAthI (7) gupta banI (8) choDI (9) dhana tathA svajanAdi (10) jJAtivarga tathA (11) AraMbhane (12) uttamasaMyamI banI (13) vicare. | bhAvArtha - he manuSya ? karmane vidAraNa karavAmAM samartha evA mokSamArgane grahaNa karI, mana vacana kAyAthI gupta banI tathA dhanasaMpatti svajanAdi jJAtivarga tathA AraMbhano tyAga karI, saMyamamAM upayogavaMta rahI, saMyamapAlana karatA thakA vicaravuM, e sAdhakane zreyanuM kAraNa che. pahelo uddeza samApta.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ming ku sUtra kRtAMga sUtra -a0 2 02 9 2 Y 3 u * . tayasaM va jahAi se rayaM, itisaMkhAya muNI Na majjai / 10 11 12 13 14 goyanna tareNa mAhaNe, ahaseyakarI anesI iMkhiNI // 1 // zabdA : (1) sapa` jema tvacAne (ra) cheoDI de che. (3) ka'rajane cheDe (4) sAdhu (5) ema (OM) jANI (7) muni (8) mada (9) na kare (10) gAtra tathA anya mada (11) sAdhu kalyANaneA (12) nAza karanAra (13) anyanI (14) nidA bhAvAH- sarpa jema peAtAnI kAMcaLInA tyAga kare che e prakAre sAdhu peAtAnA AtmAnI sAthe baMdhAyela ATha prakAranA saMsAra paribhramaNurUpa karUpI rajanA tyAga kare che. kAraNake te cheDavA ceAgya che. karyuM che te janma maraNa Adi duHkhAnA heturUpa che. ema jANIne sayamavaMta muni peAtAnA kuLa Adi ATha mada paikI koi paNa maDha kare nahi tathA mada utpanna thavAnA kAraNeAne cheDe. tathA koi anya manuSyAdinI niMdA kare nahiM. kAraNa ke niMdA che te AtmAnA kalyANanA nAza karavAvALI che, ATha mada paikI keAI mada kare teA guNeAnA nAza thai hInatAne pAme che, jemake-jAtinA mada karavAthI bhaviSyanA bhavamAM nIcajAtimAM utpanna thavuM paDe che. ema * jANI gAtrAdinA, maDha karavA nahi, jJAna tathA tapanA paNa mada karavA nahi, kAraNa ke madathI azubha karmonA baMdha thAya che. ema jANIne meAkSa prAptinA sAdhanarUpa, kalyANanAM heturUpa, zAzvatA sukhanI prApti rUpa evA jJAna, darzIna, cAritra, taparUpa saMyamanuM apramAdabhAvathI ane nirAbhimAnapaNAthI pAlana karavuM te ja sAdhakanA AcAra ane kalyANanA hetu che. U R 3 da jo paribhavaI paraM jaNaM, saMsAre parivattaI mahaM / adu iMkhiNiyA u pAviyA, iti saMkhAya muNI Na majjaI // 2 // 12
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 2 zabdArtha H (1) je puruSa (2) anya (3) puruSa (4) tiraskAra (5) saMsAramAM (6) cirakALataka (7) paribhramaNa kare che (8) paraniMdA (9) pApa utpanna karAve che (10) jANa (11) muni (12) mada kare nahi. | bhAvArtha - je puruSa anya kaI vyaktine tiraskAra kare che. te lAMbA kALa sudhI saMsAramAM janmamaraNarUpa paribhramaNa kare che, paranidA pApa che, duHkha utpanna karAvanAra che, ema jANu munie mada karI keInI niMdA karavI nahi. ahaMbhAva AvyA vinA 'niMdA thAya nahi, tethI niMdAnuM mULa kAraNa ahaMbhAva che, ahaMbhAva tathA nihA azubha karmabaMdhana tathA adhamagati prApta karavAmAM hetu che. ema jANI madane tyAga karI anyanI niMdA karavI nahi, paraMtu saMyamapAlana karavAmAM sadA upayogavaMta rahI apramAda bhAve vicaravuM. je yAvi aNAyage siyA, je viya pesagapesae siyaa| je moNapayaM urvahie, no lajje samayaM sayA care // 3 // zabdArtha : (1) je kAI (2) nAyakarahita (3) cakravatI hoya (4) tenA dAsa (5) dAsa (6) heya (7) saMyama grahaNa karela (8) hoya chatAM vaMdana vyavahAramAM (9) na hovI joIe (10) lajajA (11) samabhAvathI vaMdana (12) vyavahAra kare (13) sadA. ' bhAvArtha- sAdhu AcAramAM vinayanuM svarUpa batAve che ke nAyaka rahita evA cakravatInA dAsanA dAse prathama saMyama grahaNa karela hoya pazcAta cakravatI saMyama grahaNa kare che te sAdhu paNAmAM (cakravatIe saMyama grahaNa karyA bAda) pitAnA dAsanA dAsa rUpa evA vartamAna sAdhupaNAmAM hoya tene vaMdanA vyavahArathI samabhAvathI kare paDe. te sAdhakane AcAra jANo, te sAdhune vaMdanA vyavahAra karatAM ( cakavatIe-vartamAna sAdhue ) lajajA na rAkhavI joIe. samabhAvathI vaMdanA vyavahAra kare AvA prakArane AcAra zrI vItarAganA mArgamAM vinayane tathA ahaMbhAva rahitane che.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 sUtra kRtaMga sUtra a 02 30 2 1 sama annayaraMmi saMjame, saMsuddha samaNe parivvae / je / 7 10 12 rakahA samAhie, afar kAlakAsI paMDie || 4 || zabdA : (1) samabhAva (ra) kArpaNa (3) saMyamasthAna (4) zuddha (5) tapasvI sAdhu (6) pratrajyA pAlana kare (7) jIvanaparyaMta (8) zuddha anyavasAya (9) muktiyeAgyamuni (10) maraNu AvatA sudhI (11) satsat vivekI saMyama anuSThAna (12) kare. bhAvAH- sabhyaprakArathI zuddha tapasvI sAdhu, jIvana paryaM"ta, koipaNa saMyamasthAnamAM sthita thai, zuddha adhyavasAyavALA muni muktigamana caiAgya sat asanA vivekamAM kuzaLa samabhAvamAM rahetA thakA lajjA tathA madanA tyAga karIne iriyA Adi pAMca samitimAM upayoga rAkhI sayamanuM pAlana kare. e sAdhakanA AcAra meAkSaprAptinA sAcA upAya che. da UM 9 3 5 dUraM aNupassiyA muNI, tIyaM dhammamaNAgayaM tahA / . 10 11 12 13 puTThe pharusehiM mAhaNe, avi haNNU samayaMmi rIyai || 5 || zabdA : (1) meAkSa (2) jotA thakA (3) muni (4) bhUtakALa (pa) bhaviSyakALa (6) svabhAva (7) tathA (8) karrasa Adi parISaha (9) sparzI athavA (10) munine (11) prahAra kare (12) saMyamabhAvamAM (13) sthita rahe. bhAvArtha:- trikALadezI muni, meAkSa sanmukha STi rAkhIne, bhUta bhaviSyakALanA vicAra kare ke uMcI nIcI gatiemAM jIve svayaM kuta kama'nA udayathI utpanna thAya che te jIvAnA paryAyarUpa svabhAva che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM javArUpa jIvAne vibhAva pariNAmane tathA mAkSanA zAzvatA sukhAnA kAraNarUpa triratno tathA cAragatimAM
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a. 2 u. 2 71 bhramaNa karatA janma, jarA. maraNAdi duone vicAra kare saMyamamAM vicaratA kadAca kaThina vAkyane sparza thAya. athavA te kaI lAThIthI prahAra kare te te parISaha-upasargane muni samabhAvathI sahana kare tathA upagavaMta rahI saMyamanuM pAlana kare. paNNa samatte sayA jae, samatA dhamma mudAhare munnii| suhume u sayA alsae, No kujjhe No mANi mAhaNe // 6 // zabdArtha : (1) pUrNa buddhimAna (2) muni (3) sadA (4) yatnAvaMta (5) samatArUpa (6) dharmane upadeza (7) Ape (8) saMyamaviSayamAM (9) sadA (10) avirAdhaka (10) krodha na kare (11) mAnane kare (12) muni. bhAvArtha - buddhimAna sAdhu sadA kaSAyane jItIne samabhAvathI ahiMsA dharmane upadeza Ape, jyAre paNa saMyamanI virAdhanA na kare, Bdha, mAna, mAyA, lemane tyAga karI saMyamabhAvamAM vicaratA satkAra, mAna, pUjA prApta thatAM garva kare nahi. A prakArano sAdhu AcAra che. tene upayoga rAkhI saMyamapAlana karavuM. bahu jaNa NamaNami saMvuDo, savaDhehiM nare aNissie / hadaeca mayA aNAvile, dhammaM pAdurakAsI kAsavaM // 7 // zabdArtha: (1) ghaNuM (2) manuSyane (3) namaskAra karavA yogya (4) dharmamAM sAvadhAna rahenAra (5) manuSya (6) sarva padArthomAM (7) anAsakti (8) kahanI jema (9) sadA (10) nirmaLa (11) kAzyapagotrI bhagavAna mahAvIra svAmInA (12) dharmane (13) pragaTa (14) kare. bhAvArtha- bahu manuSyane namana karavA gya dharmamAM sadA sAvadhAna rahIne, sAdhake, dhanadhAnya svajane Adi bAhA padArthomAM
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 sutra kRtAMga satra a ra u re tathA Abhyantara mamatva AdimAM Asakta nahi rahetAM, kaDI mAphaka nirmaLa banI, kAzyapagaMtrI bhagavAna mahAvIra svAmInA pragaTa karela dazavidha yati dharmane pragaTa kare. bahave pANA puDho siyA, patteyaM samaya samIhiyA / je moNapayaM uvahie, viratiM tatya akAsi paMDie // 8 // | zabdArtha: (1) bahu (2) prANI (2) pRthaka pRthapha A jagatamAM (4) nivAsa kare che (5) pratyeka prANIne (6) samabhAva (7) dekhI (8) saMyamamAM (9) upasthita (10) paMDita puruSa (11) jIvahiMsAthI (12) nivRtta (13) thAya. bhAvArtha - daza prakAranAM prANene dhAraNa karanAra prANIo (ekendriye cAra prANa, be indriyane cha prANa, teIndriyane sAta prANu, cauradriyane ATha prANa, asaMsI paMcendriya tiryaMcane nava prANa, asaMsI manuSyane ATha prANa saMjJI paMcendriya manuSya, tiryaMca, deva, nArakane daza prANa hoya che. pAMca indriya, manabaLa, vacanabaLa, kAyadaLa, zvAse chavAsa, AyuSya daza prANa kahevAya. A prANenI ghAta e ja hiMsA che kAraNa ke sarva jIvone pitAnAM prANe ati priya che. eka paNa prANu dubhAya tyAM jIvahiMsA samajavI- (AraMbha samaja) A jagatamAM pRthvI Adi sUkSma, bAdara, paryApta, aparyApta Adi bhedathI pRthak pRthak ja sarva sthAnamAM nivAsa karI rahelA che, pratyeka pANao sukhathI saMtoSa anubhave che, duHkhathI kheDha kare che. jIvana sahune priya che. ema vicArIne sarva prANIonAM viSayamAM madhyasthavRtti dhAraNa karI, saMyamamAM upasthita paMDita muni, pApa anuSThAnethI dUra rahe eTale prANaghAtathI nivRtta thAya. AvA prakAre sAdhakane AcAra che. te saMsAra paribhramaNanA nAzane upAya ane mokSapAptine sAro upAya che. ema jANI sAdhaka AtmAe tathA AtmAthIoe AraMbhathI nivRtta thavuM.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 2 u. 2 dhammassa ya pArae muNI, Arambhassa ya aMtae Thie / soyati ya NaM mamAiNo, No labhaMti NiyaM pariggaraM // 1 // ( 11 11. 1 | zabdArtha H (1) dharmanA (2) pAragAmI (3) muni (4) AraMbhathI (5) rahita hoya che (6) mamatvapuraSa (7) zoka kare che (8) prApta (9) te nathI (10) parigraha (11) potAne. - bhAvArtha - je puruSa-sAdhaka, dharmane pAragAmI hoya ane AraMbha tathA parigrahathI nivRtta thayela hoya ane samyakacAritra anuSThAnamAM upayogavaMta hoya, ene ja muni kahevAya ane dharmA. caraNa nahi karavAvALA mamatvI ja duHkha ane maraNa prApta thatAM tathA artha-parigrahane nAza thatAM tathA svajanene viyega thatAM zeka kare che. teo zeka karavA chatAM svajanene ke suvarNa Adi parigrahane prApta karI zaktA nathI. pitAnI IcchAnI tRpti karI zakatA nathI. zubhasaMga prApta tha te te zubha karmonA udaye ja thaI zake che. ema jANane hiMsAmaya anuSThAnethI nivRtta thavuM ane mamatvane dUra karI samabhAvamAM rahI udaya prApta avasthAmAM udAsIna bhAve rahevuM te Atma hatanuM kAraNa che. iha loga duhAvahaM viU para loge ya duhaM duhaavhuuN| viddhaMsaNa dhammameva taM iti, vijaM ko'gAramAvase // 10 // 11 13. zabdArtha : (1) A (2) lekamAM parigraha mAtra (3) duHkha denAra che (4) paralekamAM (5) duHkha (6) duHkhanA denAra (7) nazvara (8) svabhAvI che (9) A rIte (10) jANanArA (11) keNa (12) puruSa (13) grahavAsamAM (14) nivAsa kare (15) tema jANe.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a. 2 u0 2 bhAvArtha- sonuM, rUpu, dhana, svajane Adi je parigraha che te badhA mamatvI puruSane A lekamAM dukhanA denArA che, paraMtu paralokamAM paNa duHkharUpa che, dukhanA denArA che, kAraNa ke parigraha meLavatAM AraMbha thAya che, AraMbhathI azubha karmonA baMdha thAya che, tema ja te jInI sAthe (AraMbhathI) virabaMdhana thAya che. tethI AraMbhI jIne A loka ane paralokamAM te pApakarmanA vipAko duHkharUpa jogavavAM paDe che. vaLI dhana prApti vakhate paNa kaSTa bhegavavuM paDe che. tenuM rakSaNa karavAnI paNa ciMtA ane udvega rahe che ane te dhanane viyAga thatAM paNa duHkha anubhavAya che, jethI parigraha ane AraMbha bane duHkhanA ja pAtra-duHkhanA ja hetuo che. grahavAsamAM Asakta chAne strIo sApa samAna che, baMdhujana baMdhana samAna che, viSaya viSa samAna che, chatAM manu mahine vaza thaI zatrurUpa sAdhanane mitra mAnI saMsAramAM rahe che. neharUpa mamatva e ekAMta anartha rUpa che evuM jANI AraMbha parigrahathI dUra rahevuM e AtmahitanuM kAraNa jANavuM. mahayaM parigova jANiyA, jA vi ya baMdaNa pUyaNA ihaM / "9 "" 02 11 suhame salle duruddhare, viumaMtA payahija saMthavaM // 11 // | zabdArtha : (1) saMsArI paricaya (2) mahAna kIcaDa samAna (3) jANI (4) A lekamAM (5) vaMdana tathA (6) pUjana (7) sUkSma (8) zalya (9) uddhAra duSkara che (10) vidvAna puruSa (11) paricaya (12) tyAga kare. * bhAvArtha - sAMsArika jIne paricaya mahAna kIcaDa samAna jANI sAdhaka tenA paricayathI dUra rahe. tema ja A lekamAM je vaMdana, pUjA, satkAra, mAna, pratiSThA vagere karmane upazamanA phaLa jANune tathA vaMdana pUjA AdinI bhAvanA Abhyantara kaSAya rUpa jANa vaMdana, pUjA Adine pAmI vidvAna muni garva na kare ane vaMdana pUjA
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 2 u0 2. pAmavAnI bhAvanA paNa na rAkhe, kAraNa ke garva che te sUkSma zalya che. tene uddhAra kare bahu kaThina che. tema ja sadgati prApta karavAmAM mahAna vijJarUpa che. ema jANI tapasvI muni kayAre paNa garva na kare. kaSAyamAtra saMsAra vRddhinA hetuo che. ema jANa samabhAvathI saMyamanuM pAlana karavuM. - 13 ege cara ThANamAsaNe, sayaNe ega samAhie siyA / bhikkhU uvahANa vIrie, vaha gutte ajjhatta saMvuDo // 12 // zabdArtha : (1) ekale (2) vicare (3) kAyotsarga (4) Asana (5) zayana (6) ekale (7) dharmadhyAna yukta (8) rahe (9) bhikSu (10) tapamAM (11) baLaparAkrama kare (12) vacanathI gupta (13) manathI gupta. bhAvArtha- sAdhu mana, vacana kAyAthI guma rahI, tapamAM baLa parAkrama pheravatA thakA dharmadhyAna yukta rahI, sthAna, Asana, zayanamAM ekAkI tathA samabhAve rahe rAgadveSathI rahita thaI ekAkI vicaratA thakAM upayegavaMta rahI saMyamanuM pAlana karatA vicare. e AcAra che te ekSaprAptine hetu jaNa. No pIhe na yAva paMguNe, dAraM sunna-gharassa saMjae / puDhe Na udAhare vaya, Na samucche No saMthare taNaM // 13 // zabdArtha : (1) gharanA kamADa (2) sAdhu (3) sUnA gharanAM (4) ughADe nahi (5) baMdhana kare (6) pUche (7) vacana (8) na bole (9) makAnane kacare bahAra kADhe nahi (10) tRNanI zayA na bichAve. bhAvArtha - zUnya gharanAM kamADa ughADe nahi, tathA baMdha kare nahi, kaI pratimA dhArI athavA jina kalapI sAdhune prazna pUche te
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ tra kRtAMga sUtra a. 2 u0 2 javAba Ape nahi, zUnya gharane sAphasupha karI kacare bahAra kADhe nahi, kaDhAve nahi. zUnya gharamAM tRNa AdinI pathArI bichAve nahi. pilA ghAsane zAnI vaparAzamAM na le, kAraNa ke pratilekhana thaI zake nahi, zUnya gharamAM jene upadrava hAI kamADa ughADatAM ke baMdha karatAM jIvonI virAdhanA thavAno saMbhava rahe mATe jIva dayAnA kAraNe A AcAra jina kalpIne jANa jyAM jIva virAdhanA thAya tevA kAryathI sAdhu dUra rahe A dharmamAM ahiMsAnuM pAlana mukhya kartavya che. agara mukhya aMga che. tema jANI sAvagha kArya karavuM, karAvavuM ane anumodana ApavuM te saMyamI sAdhune ka5tuM nathI tRNanI zamyA na bichAve e prAyojinakalpI-pratimA dhArIne utkRSTa jANa. sthivara kalpavALAne mATe taddana niSedha nathI. . ___ jattha'tthamie aNAule sama visamAI muNo'hiyAsae / 10 11 12 gharamA aduvA vi bheravA, aduvA tattha sarIsivA siyA // 14 // zabdArtha : (1) jyAM sUrya (2) asta thAya (3) AkuLatArahita (4) sima (5) viSamasthAna (6) muni (7) sahana kare (8) maccharaAdi (9) athavA (10) bhayaMkara prANI (11) athavA (12) tyAM (13) sarpaAdi (14) heya. bhAvArtha- cAritravAna muni vihAramAM hoya te samaye jyAM sUrya asta thAya tyAM sthAna-vasatI sama hoya ke viSama hoya tyAM kSebha rahita nivAsa kare-rAtrivAsa kare. vaLI te sthAne macchara, DAMsa Adi athavA bhayaMkara prANuM hoya athavA sarpa, nakula Adi prANIenA upasarga utpanna thAya te tene samyaphabhAve rAgadveSa rahita banI sahana kare, e sAdhune AcAra che. tiriyA bhaNuyA ya divvaMgA, uvasaggA tivihaa'hiNsaanizA jovAvI ja jo, kumAra ja maLI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAma sUtra a. 2 u0 2 zabdArtha : (1) tiryaMcanA (2) manuSyanA (3) devanA (4) traNa prakAranA (5) upasargo (6) sahana kare (7) remane (8) halAvyA (9) sivAya (10) nya gharamAM jatAM (11) mahAnaguni. bhAvArtha- mahAna muni zUnya gharamAM nivAsa karatAM tiryaMca paMcendriya tathA manuSya, tathA denA upasargo utpanna thAya te rAgadveSa rahita banI, bhayathI rAmane pharakAvyA vinA samabhAvathI te upasargone sahana kare, AvA prakArane utkRSTa AcAra pratibhAdhArI sAdhune athavA jinakalpI AzrI jANavAne che; paraMtu virakalpI sAdhu zaktizALI hoya, te AvA kaThina upasargone samabhAva sahana kare te nirjarAnA mahAlAbhane prApta kareparaMtu ArtadhyAna thAya tema jaNAya te anya niravasthAne zayyA karI nivAsa kare. divasa asta thayA bAda zarIranI hAjatanA kAraNa sivAya sAdhune bahAra nIkaLavAne kalpa nathI, paraMtu saMyama rakSaNa mATe lAbhAlAbhane vicAra karI pitAnI zaktinuM mApa jANI niravadya sthAnanI gaveSaNa kare. No abhikaMkhejja jIviyaM, no'vi ya pUrvaNa patthae siyaa| ambhastha murviti bheravA, sunnAgAra gayassa bhikkhuNo // 16 // zabdArtha : (1) jIvananI (2) IcchA (3) na kare (4) pUjAnI (5) bhAvanA (6) na kare (7) nA gharamAM gayA thakA (8) bhikSune (9) bhayaMkara prANInA upasarga sahana karavAne (10) abhyAsa (11) thaI jAya che. bhAvArtha - pukta upasargathI bhaya pAmI jIvananI IcchA kare nahi, tathA pUja, satkAra pAmavAnI bhAvanA na kare, sAdhune zUnya gharamAM nivAsa karatA bhairava Adi bhayaMkara prANIonA pratikULa upasargo tathA anukULa upasargone sahana karavAne saheje abhyAsa thaI jAya che. upasargo sahana karatA deha mamatvane dUra kare
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 2 u0 2 joIe. deha mamatva chUTayA vinA pariSahe sahana karavA muzkela bane. ema jANI AtmAthI sAdhake deha mamatva rAkhavuM nahi. dehane anya dravya jANI saMyamapAlana karavuM. uvaNIyatarassa tAiNo, bhayamANassa vivika mAsaNaM / sAmAiya mAhu tassa, jaM jo appANa bhae Na dasae // 17 // 10 11 13. 12 zabdArtha H (1) jJAna samIpa pahoMcela (2) svaparane rakSaka strI puruSa (3) napuMsaka rahita (4) zayana Asana (5) sevanAra (6) muninA cAritrane (7) sAmAyikacAritra (8) kahela che (9) cAritravAna sAdhake (10) pitAnA AtmAne (11) bhaya (12) pradarzita (13) nahi karo. bhAvArtha - je sAdhaka AtmAe, pitAnA AtmAne ati zayarUpathI jJAnamAM sthApita karela hoya ane potAnA tathA anyanA AtmAnA rakSaNa karavAmAM samartha hoya, eTale chakAya jInA rakSaka hAya, strI, puruSa, napuMsaka rahita sthAnamAM nivAsa karatA hoya evA muninA cAritrane zrI tIrthaMkaradee samabhAvarUpa sAmAyikacAritra kahela che. ema jANu muni parISaha upasarga prApta thatA bhayabhIta na bane ane pitAnA svabhAvamAM sthita rahI, saMyamanuM pAlana kare AvA prakArane sAdhakane AcAra jANe tenuM samyakraprakAre pAlana kare. usiNodaga tattabhoiNo, dhamaTThiyassa muNissa hiimto| saMsaggi asAhu rAihiM, asamAhIu tahAgayassa vi // 18 // 12 zabdArtha : (1) garama (2) prANa (3) ThaMDuM karyA vinA (4) pIvAvALA (5) dharmamAM sthita (6) muni (7) lajajAvAnane (8) saMga (9) rAjA Adine (10) zreya nathI (11) asamAdhi utpanna karAvanAra (12) zAstrokata AcAra pALavAvALAne.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtagi sUtra a0 2 u0 2 79 bhAvArtha- garama pANIne ThaMDu karyA vinA pIvAvALA tathA zrata ane cAritra dharmamAM sthita ane asaMyamathI lajajApAmavAvALA, tathA zAkta AcAra pALavAvALA munine paNa, rAjA mahArAjA Adine saMsarga bura ane saMyamapAlanamAM vinarUpa tathA samAdhine bhaMga karAvanAra che. ema jANuM rAjA AdinA saMsargathI dUra rahevuM. gRhasthAnA AcAra hiMsAmaya kAmaganI lAlasAvALA parigraha mamatvavALA hoya che. tethI gRhasthonA paricayathI dUra rahevuM te suni sAdhakane mATe hitanuM kAraNa che. ahigaraNakaDassa bhikkhuNo, vayamANassa pasajjha dAruNaM / aDhe parihAyatI bahu ahigaraNaM na kareja paMDie // 19 // zabdArtha : (1) kaleza karatA hoya (2) je sAdhu (3) pragaTa (4) bhayAnaka (5) vacana belato hoya (6) mekSa tathA saMyama (7) naSTa (8) ati (9) paMDita (10) kaleza (11) nahi (12) kare. bhAvArtha- je koI sAdhu, pragaTapaNe kaleza jhaghaDA karate hoya ane kharAba bhayaMkara vacana bolate hoya te tene mekSarUpIartha tathA mokSanA kAraNarUpa saMyamane ati pramANamAM nAza thAya che, hInatAne pAme che, ema jANIne viveka muni-sAdhaka, kaleza-jhaghaDA na kare, tathA kaleza utpanna thAya tevA vacane bele nahi, kalezathI tathA asabhya vacanathI sAmI vyaktinA cittamAM duHkha utpanna thAya che. tema ja kalezathI asabhya vacanethI ghaNuM kALanI tapasyA vaDe tathA brahmacarya pAlanathI upAjana karela puNyane nAza thAya che. ema jANa paMDita sAdhaka kaleza na kare ane vANI niravadya priya, ane satya bele. (e sAdhupuruSane AcAra che)
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9 sUtra kRtAMga sUtra a0 2 0 3 sIodaga paDi duchiNo apaDiNNassa lavAvasapiNo / 10 da 5 . 7 sAmAiyamAhu tassa jaM jo, gihimatte'saNaM na bhuMjatI // 20 // U zabdA : (1) sacetta pANInI (ra) ghRNA karanAra (3) kAmabhogeAnI icchA nahi karanAra (4) karmAMbadhanarUpa anuSThAneAthI dUra rahenAra (5) gRhasthanA bhAjanamAM (6) bhAjana (7) na karatA hoya (8) evA muninA AcArane (9) sAmAyika (10) kahela che. 3 bhAvAH- je sAdhu kAcApANInI gucchA karatA hAya, kAcA pANInA AraMbhathI lajjA pAmatA haiAya, tathA sAMsArika kAmabhAgeAnI icchA rahita hAya, kama`baMdhana thAya tevAM anuSThAnAthI dUra rahetA hAya tathA gRhasthanA pAtramAM bhAjana na karatA hAya, AvA sAdhunA cAritrane zrI tIrthakara devAe samabhAvarUpa sAmAyika cAritra kahela che. ema jANI sAdhake rAgadveSa rahita banI saMyamanuM pAlana karavuM joie. g . ' 7 saMkhayamAhu jIviyaM, taha viya bAlamaNo pagabhaha | 1 11 12 13 14 vAle pAvehiM mijjatI, iti saMkhAya muNI Na majjatI // 21 // zabdA : (1) jIvana (2) sAMdhI zakAya tevAM (3) nathI (4) kahyAM (5) tathApi (6) mU`jane pApakaravAnI (7) dhRSTatA kare che (8) ajJAnI jIvAne (9) pApI sakheAdhanathI (10) batAvAya che (11) ema (12) jANI (13) muni (14) mada kare nahi. bhAvArtha :- manuSyAnAM jIvana tUTayA pachI sAMdhI zakAya tevAM nathI. chatAM mUrkha`janA pApa karavAnI dhRSTatA kare che. AvA ajJAnI ane hiMsAnA karanArA jIveAne jagatanA anya manuSyA, pApI che. tema samedhana karI AMgaLI vaDe batAve che. eTale pApI sa`khAdhanathI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 81 sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 2 jagatamAM oLakhAya che. pApI jI hiMsA karatA lajijata thatA nathI ane pApa karIne saMsAra paribhramaNa kare che. ema jANI muni sAdhake huM ja dharmAtmA chuM, tapasvI chuM, zubha anuSThAna karavAvALo chuM, anya pApI jIve che. AvA prakAranuM abhimAna-madanuM sevana karavuM nahi, sarala svabhAvathI rahI saMyamanuM pAlana karavuM. chaMdeNa pale imA payA, bahumAyA moheNa pAuDA / viyaDeNa paliMti mAhaNe, sIuNhaM vayasA'hiyAsae // 22 // | zabdArtha H (1) bahumAyI (2) mehathI (3) kaMkAyela (8) jIve pitAnI (5) IcchAthI (6) narakAdi gatimAM jAya che (7) sAdhu puruSa (8) kapaTarahita anuSThAne vaDe (9) mokSa saMyamamAM lIna banI (10) zIta-uSNa Adi parISahene (11) mana, vacana, kAyAthI (12) samabhAve sahana kare. bhAvArtha- mohathI DhaMkAyelAM, bahu mAyA kapaTa karavAvALAM manuSya pitAnI IcchAthI (kAmamAM AsaktinA kAraNe) naraka, tiryaMcAdi gatiomAM jAya che. tyAM asahya dudane bhagave che. ema jANI sAdhu puruSo kapaTa rahita anuSThAna dvArA mokSaprApti mATe, saMyamamAM lIna banI zItauNa-anukULa pratikULa je kaI parISaha upasarga utpanna thAya tene mana, vacana, kAyAthI samabhAvapUrvaka sahana kare ane upagavaMta rahI saMyama pAlana kare jagatamAM ghaNA ajJAnI che gheTAM bakarAM Adi prANIonI ghAta karI tene dharmanAM sAdhana mAne che vaLI kaI manuSya potAnA samAjanA rakSaNa mATe dhana, dhAnya, dAsa, dAsI vagere parigraha saMgraha kare che. vaLI ke ke manuSya vAraMvAra pitAnA zarIra upara tathA besavAnA sthAne jaLa chAMTe che, Adi AvA sAvadya ane mAyA pradhAna kAryothI jaganA bheLA lokone Thage che. AvI rIte ajJAnI manuSyo pApa karI durgatimAM jAya che. ema jANI sAdhake jAgRta rahevuM.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 2 kujae aparAjie jahA, akkhehiM kusalehiM dIvayaM / kaDameva gahAya No kaliM, no tIyaM no ceva dAvaraM // 23 // zabdArtha : (1) jugArI (2) aparAjita (3) jema (4) kuzaLa jugArI (5) pAsA (6) khelatA (7) kRtasthAna (8) grahaNa kare che (9) eka (10) be (11) traNa ne (12) nahi. bhAvArtha - jene vijaya paNa niMdanIya che, tene kujya kahevAya che, kuya nAma jugArInuM che, jugArIne jugAra ramavAmAM mahAna vijaya thavA chatAM sana-puruSo tenI ( jugAra ramanAranI ) niMdA kare che, kAraNa jugAra che. te anarthanuM kAraNa che, tethI niMdanIya che, je jugArI jugAranA pAsA khelavAmAM kuzaLa hoya te anya jugArIthI jIvAto nathI tene aparAjita kahevAya che. AvA kuzaLa jubArI pAsAnI ramata ramatAM kRta nAmanA cethA sthAnane grahaNa karI vijaya meLave che. pahelA bIjA trIjA sthAnene choDI de che. A dachatano sAra nIcanI gAthAthI jANu. 1, 13 14 evaM logaMmi tAhaNA ghuie je dhamme aNuttare / taM giNha hiyati uttama kaDamiva sesa'vahAya paMDie // 24 // zabdArtha : (1) AvA prakAre (2) lokamAM (3) chakAyajIvonI rakSA karavAmAM samartha (4) kahyo che (5) je (6) sarvottama (7) dharma (8) eja (9) grahaNa karavA yogya che (10) hitakArI (11) uttama cothA (12) sthAnanI jema uttama kupravacana (13) Adi anyane (14) choDI de che. (15) paMDIta. bhAvArtha- A manuSya lokamAM sarva jIvonAM rakSaNa karavAmAM samartha zrI mahAvIra svAmIe kSamAAdi zrata cAritrarUpa dharma je kahela che eja dhama sarvottama chane mATe ekAMta hitakArI
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 u0 2 che. te grahaNa karavA yogya che. tene grahaNa kare. anya kupravacanika Adi darzana sava saMsAravRddhinA kAraNarUpa jANI tene tyAga karavo jema jugArI kRtanAma cothA sthAnane grahaNa karI anyane cheDI de che e rIte sAdhaka, A vItarAga kathita, aSTakarmone kSaya karI. mokSanAM zAzvatAM sukha pamADanAra mekSa mArgane grahaNa karI anya kukAvacanika mArgane tyAga kare e AtmahatanuM kAraNa che. uttara maNuyANa AhiyA, gAmadhammA iha me aNussuyaM / jaMsI virayA samuTTiyA, kAsavassa aNudhamma cAriNo // 25 // zabdArtha : (1) dujeya (2) manuSyone (3) kahela (4) zabdAdi viSaya choDavA (5) ema (6) meM (7) sAMbhaLyuM che. (8) tenAthI (9) nivRtta (10) saMyamamAM upasthita zrI RSabhadevajI tathA (11) zrI mahAvIranA (1ra) dharmanA (13) anuyAyIo che. | bhAvArtha - zrI sudharmAsvAmI zrI jakhkhasvAmI Adi ziSyone udezI kahe che ke "zabda Adi viSaya athavA maithuna sevana vagere kAmagone choDa manuSyone ati duSkara che, dujaya kahela che." ema meM bhagavAna mahAvIra svAmI pAsethI sAMbhaLyuM che, paraMtu je sAdhake zabdAdi viSa tathA maithuna sevanano tyAga karI saMyama anuSThAnamAM pravRtta rahelAM che. teo ja zrI mahAvIra svAmI tathA zrI. RSabhadeva svAmInA vItarAga dharmanA sAcA anuyAyI che. ema jANavuM. tema ja A upadeza zabdAdi viSayono tyAga karavAno bhagavAna zrI RSabhadevajIe potAnA putrane paNa kahela hato. je eya carati AhiyaM, nAeNaM mahayA sahasiNA / te te dii te samudA, monna jJAti dhanano ! radda | 12 14 13
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u. 2 zabdArtha : (1) je puruSa (2) pUrvokta dharma (3) Acare che (4) mahAna (5) maharSi (6) jJAtaputre (7) kahela (8) e ja (9) sAvadhAna (10) e ja (11) saMyamamAM utthita (12) eka bIjAne (13) dharmathI patita thatAne (14) dharmamAM pravRtta kahe che. bhAvArtha - mahAna maharSi jJAtaputra bhagavAna mahAvIra svAmI dvArA pratipAdana karela zrata cAritrarUpa daza prakAranA yati dharmane grahaNa karI je sAdhaka tenuM upagapUrvaka AcaraNa kare che. e ja A dharmamAM sAvadhAna che. tathA samyak prakArathI dharmamAM samusthita che ane teo ja dharmathI patita thatA jIvane punaHdharmamAM pravRtta kare che ane A dharma ja jaganA sava ne AdhArarUpa che, kalyANa rUpa che ane Aja dharma (bAhya ane Abhyantara parigraha rahita tathA AraMbha rahita) aSTakamane kSaya karavA samartha che. tathA mokSanAM zAzvatA sukhane pamADanAra che. ema jaNa dharma ArAdhanA karavAmAM pramAda karavo nahi. 9 10 12 11 15 14 mA peha purA paNAbhae, abhiko uvadhiM dhUNittae / je dUmaNa tehi No NayA, te jANaMti samAhi mAhiyaM // 27 // zabdArtha : (1) pUrve bhagavelA bhoge (2) viSayo (3) smaraNa (4) na kare (5) ATha karmarUpa upAdhi (6) naSTa karavA (7) IcchA rAkho (8) je (9) manane duSTa banAvanAra (10) viSayomAM (11) Asakta (12) nathI (13) AtmAmAM sthita (14) samAdhine (15) te puruSa (16) jANe che. bhAvArtha - mahApuruSe ziSyone saMbodhana kare che ke gRhasthavAsa mAM pUrve bhegavelA kAmonuM smaraNa nahi kare, ATha prakAranAM karmone nAza karavAnI IcchA rAkho. je sAdhaka manane dUSita karanAra zabdAdi viSayamAM Asakta nathI e ja potAnA AtmAmAM
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 2 u. 2 sthita che, tema ja dharma dhyAna tathA rAgadveSanA tyAga rUpa dharmane jANe che zabdAdi viSayo jagatanA jIvane durgatimAM laI janArA che, tathA anarthanA kAraNarUpa che. ema jANI vartamAne viSapabhoganI IcchA na karavI; paraMtu bhaviSyakALamAM paNa tenI prAptinI IcchA karavI nahi. ___No kAhie hoja saMjae, pAsaNie Na ya saMpasArae / 12 13. NacA dhammaM aNuttaraM, kakirie Na yAvi mAmae // 28 // zabdArtha : (1) saMyamI sAdhaka (2) dharmavirUddha (3) kathA (4) na kare (5) jotiSa Adi praznonA vRSTi tathA (6) dhana upArjananA uttara (0) Ape nahi (8) sarvottama (9) dharmane (10) jANa (11) saMyama anuSThAna kare (12) koI vastu upara (13) mamatva (14) na rAkhe. bhAvArtha - saMyamasAdhaka gecarI Adi ke samaye saMyama virUddha ke dharmavirUddha ke kiyA athavA kathA vArtA na kare, jotiSa Adi praznonA uttara na Ape, tathA vRSTi thavAnA tathA dhana upArjana karavAnA upAya batAve nahi, kAraNa ke e badhA AraMbhanA kAraNe che; paraMtu lokettara zrutacAritrarUpa sarvottama dharmane svarUpane jANI saMyama anuSThAna kare ane kaI vastu upara mamatva na rAkhe, lIdhela mahAvratanI pratijJAnuM yathA tathya pAlana karavAmAM apramAdI banI rahe ___ chana ca pasaMsa no kare, na ya ukkosa pagAsa mAhaNe / tesiM suvivega mAhie, paNayA jehiM sujosiyaM dhuyaM // 29 // zabdArtha: (1) mAyA (2) lebha (3) mAna () krodha (5) sAdhu (6) na kare (7) jeNe (8) saMyamanuM (9) sevana karela che (10) tene (11) uttama viveka (12) prasiddha che dharmamAM (13) Asakta che.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra ar . 2 bhAvArtha:- sAdhu puruSA krAdha, mAna, mAyA, leAbha kare nahi, jeNe ATha karmonA kSaya karavArUpa saMyamanuM bhalI rIte sevana karela che ane je dharmomAM Asakta che, tathA kaSAyeAnA jeNe tyAga karela che. tenA A jagatamAM uttama viveka prasiddha che ane ee ja dharmamAM pravRtta che. saMyamapAlanamAM kaSAye tathA Arabhune tathA parigraha mamatvane sthAna che ja nahi, AraMbha parigrahathI mukta puruSA ja zuddha saMyamanuM pAlana karI zakavA samartha bane che. e} 2 3 aNihe sahie susaMkuDe, dhammaTTI 5 da uvahANavIrie / . 7 10 11 vihareja samAhiiMdie, antahiyaM khu duheNa labbhai // 30 // zabdA : (1) sneharahita (2) jJAnasahita (3) mana tathA indriyAthI gupta (4) dharmAMte athI (5) tapamAM (6) baLaparAkrama pheravanAra (7) indriyAne vaza rAkhanAra (8) saMyama anuSThAna karatA vicare (9) AtmakalyANa (10) duHkhe karI (11) prApta thAya che. bhAvAH- sAdhu puruSa kAi paTTAmAM mamatva rAkhe nahiM, jenA vaDe AtmAnuM kalyANa thAya tevAM anuSThAnAmAM sadA sathA pravRtta rahe, indriyA tathA manathI gupta rahI dharmAthI khanI rahe. tapamAM peAtAnuM baLaparAkrama phArave, jitendriya banI saMyama anuSThAna kare. kAraNa peAtAnuM kalyANa ghaNA kaSTa prApta thaI zake che. tethI zabdAdi viSayAthI dUra rahI, parISaha-upasagathI parAjita na thatA samabhAve sahana kare, saMsArI vAne dharmAnuSThAna karyA vinA AtmahitanI prApta thaI zake nahi. vijaLInA prakAza samAna ati caMcaLa manuSyabhava je agAdha saMsAra samudramAM phasAi jAya te pharI manuSyabhava grAsa veA ati durlabha ANavA. A kSetra Adi sayamanA sAdhanA pAmanAM raNa ati du bha che. prANIomAM jaMgama prANI zreSTha che. jaMgama prANIonAM paMcendriya prANI zreSTha che ane p`cendriya
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 2 chamAM manuSyabhava sarvathI utkRSTa che. temAM vaLI Arya deza, uccakuLa, zreSTha jAti, indriyanI pUrNatA, baLa, lAMbu AyuSya, vijJAna, samyakRtva ane cAritranI prApti e badhA mekSaprAptinAM sAdhane vAraMvAra prApta thavAM ati durlabha kahela che. jemAM eka daSTAMta Ape che ke samudranAM pUrvanA kAMThe dhaMsaruM nAkhe ne pazcimanA kAMThe dhaMsarAnI khIlI nAkhe e bane samudranA taraMgothI taNAI ekaThAM thaI gheMsarAmAM khIlIne praveza tha jema duSkara che. evI ja rIte dharmAnuSThAna rahita jIne pharI manuSyabhava prApta thAva ati durlabha jANa, Ama vicArI dharma ArAdhana karavAmAM pramAda karavA nahi, e ja manuSyabhavanI sArthakatA jANavI ( 12 13 14 11 Na hi nUNa purA aNussuyaM aduvA taM talla No samuDhigaM / muNiNA sAmAi AhiyaM, nArA jaga samvadasiNA // 31 // | zabdArtha : (1) nizca (2) pUrve (3) sAMbhaLyuM (4) nathI (5) athavA (6) te sAMbhaLI (7) yathArtha paNe (8) anuSThAna (9) karela nathI (10) sarva jagatane dekhanAra (11) jJAtaputra (12) munie (13) je sAmAyikanuM kathana (14) kahela che. bhAvArtha- sasta jagatanA sarva padArthone tathA jIvane tathA jIvaavanI bhUtakALanI vartamAnakALanI tathA bhaviSyakALanI paryAyane jANavAvALA tathA dekhAvAvALA zAMtaputra munizrI bhagavAna mahAvIra svAmIe sAmAyika Adi RtacAritrarUpa dharmanAM anuSThAne pratipAdana karelAM che, je sarva duHkhethI choDAvanAra te upadezane jIe nizcayathI pUrve sAMbhaLela nathI. athavA jo tene sAMbhaLIne yathArtha paNe AcaraNa karela nathI, tevA ane Atmahita prApta thavuM ati durlabha che. ema jANI vartamAna manuSyabhavane saphaLa banAvavA AtmAthI jIe dharma ArAdhana karavA upayogavaMta rahevuM.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 2 10 2 ___ evaM mattA mahaMtaraM dhammamiNaM sahiyA bahU jaNA / guruNo chaMdANuvattagA vizyA tinna mahogha mAhiyaM tibemi // 32 // zabdArtha H (1) e prakAre (2) mAnI (3) sarvotama (4) Ahata dharma svIkArI (5) jJAnAdi saMpanna (6) bahu manuSya (7) guru (8) abhiprAye (9) vartanAra pApathI (10) nivRtta thaI (11) saMsArarUpI samudra (12) pAra karela che (13) bhagavate kahela che ema kahuM chuM. bhAvArtha - pUrvokta kahevA mujaba jIne pitAnA hitanI prApti thavI ati durlabha che. ema jANIne pUrvakALe A jagatamAM sarvathI uttama evA AhaMta dharmane svIkAra karIne jJAnAdi saMpanna gurunA abhiprAya anusAra samyakatva sahita zrata ane cAritrarUpa dharmanuM pAlana karIne sarva pApothI nivRtta thaIne bahu puruSa-manuSyoe A mahA gharUpa samudrane tarI pAra karI sarva duHkhene ataH karI zAzvatA anAdi anaMta evA samAdhirUpa mekSanAM sukhane prApta karyA che ema huM kahuM chuM. bIje uddeza samApta saMyuDakammasa bhikkhuNo, jaM dukkhaM puDhe abohie / taM saMjamao 'vicijaI, maraNaM heca vayaMti paMDiyA // 1 // | zabdArtha : (1) karmonA pravAhane zekela che (2) bhikSune (3) ajJAnavaza (4) karmo (5) baMdhAela (6) te karmabaMdhana (7) saMyamathI (8) kSaya thAya che (9) janmamaraNa (10) cheDI (11) paMDita (12) mekSane prApta kare che. bhAvArtha - je sAdhue ATha prakAranAM karmonA AvAgamana Azrane rokelA che. tevA sAdhune je pUrvakALe ajJAnavaze karmo
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ saba kRtAMga satra a ra u0 3 29 vasaMdhAelAM che, te karmonAM baMdhana) te aneka janmanA saMcita karmone, vijJAna, darzana, cAritra, tArUpa utkRSTa ArAdhanathI kSaya karIne, pati puruSe janma maraNarUpa saMsAra paribhramaNane kSaya karI mokSane prApta kare che. sarva dube mAtrathI chUTI jAya che. * . je vinavaNAhi'sojiyA, saMtinnehiM samaM viyAhiyA / samhA uDDhe ti pAsahA, adakkhu kAmAi roga - // 2 // 11 zabdAtha : (1) je puruSa (2) strIothI (3) sevita nathI (4) mukta puruSa (5) samAna kahela che tethI strI tyAga (7) pazcAt (8) meMkSanI (9) prApti thAya che (10) kAmone (11) regasamAna (12) jANyA che. | bhAvArtha- je puruSa strIothI sevita nathI ane kAmone ziga samAna jANyA che. e puruSone mukta puruSa samAna kahelA che. A tyAga Adi sarva kAmanA tyAgathI mekSanI prApti kahela che. kAraNa ke kAmaga mAtra AraMbha ane parigrahamaya che. AraMbha che te janma maraNarupa saMsAra paribhramaNanuM kAraNa che ane kAmanA kAraNe ja AraMbha tathA parigraha mamatva hoya che. tethI jyAM sudhI viSayonuM mamatva na chUTe tyAM sudhI mokSanI prApti thAya nahi, ema jANe AtmAnA hita mATe viSayabhegethI dUra rahI, saMyama pAlanamAM pagavaMta rahI, amUlya mAnava bhavane saphaLa banAvavA jAgRta rahevuM te sAdhakanuM kartavya che. jene pAMca IndriyanA viSayarUpa kAmagonI Asakti saMsAramAM janma ane maraNarUpa cAragatimAM paribhramaNa karAvanAra che. kAraNa ke kAmabhege prApta karavA parigrahanI jarUra paDe. che ane parigraha prApta karavAmAM AvaghAtarUpa AraMbha rahela che. tathA kaSAye utpanna thAya che ane e badhI parakriyAo AtmAthI bhinna che. te kAmagonI lAlasA jIvane svAddhirUpa jJAna, dazama,
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a. 2 u0 3. cAritrAdi svaguNene prApta karavAmAM vinarUpa che. je ajJAnavaza, pitAnA sukharUpa guNe hitakArI che. tene choDI je zatrurUpa parabhAvakAmage tene hitakara mAnI grahaNa kare che ane te kAraNa dvArA anaMtAbhothI saMsAra paribhramaNa karI duHkha bhogavI rahela che. te duHkhene nAza karavAne manuSyabhavarUpI avasara tathA sAthe AryakSetra AryakuLa pAMca Indriya saMpUrNa ane jaina dharmane yoga prApta thayela che. tene saphaLa banAvavA jJAna, darzana cAritra ane tapanuM ArAdhana (saMyama ArAdhana) karavA jagRta banI raho e zrI vIraprabhune hitakArI upadeza che. ' 33 aggaM vaNiehiM AhiyaM, dhAraMti rAINiyA ihaM / evaM paramA mahanvayA, akkhAyA u sarAi bhoyaNA // 3 // - zabdArtha : (1) A lekamAM (2) vyApArI dvArA (3) dezAvaramAMthI lAvela (4) uttamottama vastuo (5) rAjAmahArAjA Adi (6) grahaNa kare (7) e rIte utkRSTa (8) mahAvata sAdhu puruSa ja dhAraNa karI zake che. (10) AcAryapratipAdita (11) rAtri bhojananA tyAga sahita. . bhAvArtha - A lekamAM vyApArI dvArA dUra dezAvaramAMthI lAvela uttamottama kiMmatI vastuo ratna tathA zreSTha vastrAdi moTA rAjAmahArAjA agara zrImaMte Adi grahaNa karI zake. evI rIte tirthakara tathA AcAryo dvArA pratipAdita rAtribhojananA tyAga sahita pAMca mahAvratane sAdhupuruSa grahaNa kare che. kAyara manuSya agara viSaya lelupta ja mATe mahAvate bahaNa karavAnuM duSkara hoya che, mahAvratonuM grahaNa, dhairyavAna mahApuruSe karI zake che. je iha mAyANagA narA ajjhovavannA kAmehiM mucchiyaa| kivaNeNa samaM pagabhiyA, na vi jANaMti samAhimAhitaM // 4 // 3
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 2 u0 3. (1) je kaI (2) A lekamAM (3) sukhanA gaSaka che (4) manuSya (5) samRddhi sAtA gauravamAM vRddha che (6) kAmagomAM (7) mUrNita che (7) indriya laMpaTa (8) samAna (9) lAjarahita banI kAmagonuM sevana kare che teo (10) puruSo dharmadhyAnane (11) jANatA (12) nathI (13) upadeza devA chatAM. bhAvArtha - A lekamAM je puruSa viSaya sukhanA gaveSaka che, samRddhi tathA sAtAgIravamAM tathA kAmomAM Asakta che. mUcchita che ane lajajArahita banI kAmagenuM sevana kare che. tevA puruSe ati tRSNAvaMta hoI teone dharmane upadeza ApavA chatAM samAdhirUpa dharmayAnane jANI zakatA nathI. tema ja keTalAeka zithila sAdhuo. zarIra sukhanA gaSaka samitinuM pAlana nahi karatA saMyamane dUSita karI saMyamabhAvathI bhraSTa thAya che. .. vAheNa jahA va vicchae, avale hoi gavaM pacoie / se aMtaso appathAmae, nAivahai avale visIyati // 5 // zabdArtha H (1) jema (2) gADIvAna dvArA (3) cAbuka bhArI () prerita karavA chatAM (5) durbaLa (6) baLada (7) te (8) alpa sAmavALA (9) thAkI jaI (10) bhAravahana karI zakatA nathI (11) durbaLa baLada (12) pIDA pAme che. bhAvArtha- jema gADIvAna dvArA cAbuka mArI prerita karela durbaLa baLada kaThina uMcA mArgane pAra karI zakatA nathI. te durbaLa baLada alpa zaktivALA hovAthI viSama mArga mAM bhAra vahana karavA samartha thatA nathI. tethI viSaya mArgamAM phasAI kalezane bhegave che. evI rIte kAyara sAdhake viSaya sukhamAM Asakta banelA saMyama bhArane vahana karavA samartha nahi thatAM, saMyamathI bhraSTa thaI, saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNAdinI vRddhi karatA thakA, duHkha bhogavatA, saMsAra cakramAM anaMtakALa taka paribhramaNa karyA karaze.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a 2 200 ___ evaM kAmesaNaM viU aja sue payaheja saMthavaM / - 8 1 11 10 12 13 14 kAmI kAme Na kAmae laddhavAvi aladdha kaNhuI // 6 // | zabdArtha : (1) uparokata (2) kAmaga gaSaka (3) nipuNa puruSa (4) Aje athavA (5) kAle (6) choDIza (0) kAmaga kalyANanA icchuka (8) kAmI puruSe (9) kAmabhoganI (10) IcchA (11) nahi karavI (12) prAptabego (13) nahi maLavA samAna (14) jANe * bhAvArtha - kAmagonI gaveSaNa karavAmAM nipuNa puruSa kAma bhegene Aje cheDIza athavA AvatI kAle kAmagane tyAga karIza ema khAlI mane ratha karate hoya che, paNa Asakta puruSa kAma bhegene choDI zakto nathI. paraMtu kAma janma, jarA, maraNa Adi du:khonI vRddhinA karavAnArA che. ema jANune AtmAnA kalyANa icchuka puruSe kAmagonI IcachAne karavI nahi ane prApta thatAM kAmabhegone aprApta samAna mAnI tene tyAga kara. te tyAga AtmAnA zreyanuM kAraNa samajavuM. .. mA paccha asAhuyA bhave accehI aNusAsa apagaM / ahiyaM ca asAhu soyatI, se thaNati paridevatI bahu // 7 // | zabdArtha : (1) pazcAta (2) asAdhupaNu (3) na (4) hoya (5) pitAnA AtmAne alaga rAkhavA (6) durgatimAM javuM na paDe viSayasevanathI (7) zikSA Apo (8) asaMyamI jI (9) ati (10) zoka kare che (11) pIDAya che (12) rUdana kare che (13) ati. - ' bhAvArtha - asaMcamI jIe-manuSyae pitAnA mRtyakALa pazcAta durgatimAM jaI duHkhe na bhogavavAM paDe tathA pitAmAM asAdhutA prApta na thAya te mATe pitAnA AtmAne viSaya sevanathI alaga
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ lava kRtAMga sUtra a0 2 0 3 rAkha ema pitAnA AtmAne saMbodhana karavuM joIe, sAthe vicAravuM ke asaMyamI manuSya A saMsAramAM bahuja zoka karatA dekhAya che. pIDA pAmI rUdana karI rahyA che, kyAMI saMsAramAM sukha dekhAtuM nathI. hiMsA, asatya, cerI Adi asatyakarma karavAvALA asaMyamI manuSya mRtyu bAda dugatimAM utpanna thaI paramAdhAmI dvArA duHkha jogavatAM sudhA, tRSAthI vyAkuLa thaI bahuja pIDAya che. tyAM koI cetanarUpa svajane ke jaDarUpa parigraha-saMpati sahAyaka thatA nathI. karelAM pApakarmonA vipAke pitAne ekalAne ja bhegavavAM paDe che. ema vicArI AtmAthI puruSoe viSaya sevanane tyAga karI, Atma kalyANa mATe parma ArAdhana karI manuSya janmane saphaLa banAva e zreyaskara che. iha jIviyameva pAsahA taruNa evA sasayassa tuTatI / * 8 9 10 11 12 icara vAse ya bujjhaha, giddhanarA kAmesu mucchiyA // 8 // | zabdArtha H (1) A lekamAM (2) manuSya jIvana (3) dekhe () yuvAna varSamAM (5) so varSanI AyuvALAnAM jIvana (6) naSTa thAya che (7) thoDAkALa (8) nivAsa (9) samaje (10) vRddha (11) manuSya (11) kAmagomAM (12) Asakta hoya che. bhAvArtha-he manuSyo ? A mRtyu lokamAM prathama te pitAnA jIvana kALane dekho, anitya rahela che, vaLI AvIci maraNathI prati. hANa vinAzI che, samasta Ayu kSaya athavA keI upakrama lAgavAthI se varasanuM AyuSya yuvAna vayamAM tUTI jaI mRtyu prApta thAya che, so varasanuM AyuSya paNa denA sAgaropamanA AyuSyanA hisAbe koI eka nimeSa samAna jANe tethI manuSya jIvana ceDA kALanuM hevA chatAM kSudra manuSya viSayomAM Asakta rahI, mRtyu bAda naraka Adi yAtanA bharapura sthAnamAM utpanna thaI duHkha bhogave che. ema jANuM sAdhaka AtmAe viSaya bhegothI alaga thavuM te Atma kalyANane mArga che.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 3 - - - 12 - je iha AraMbha nissiyA, AtadaMDA egaMta lUsagA / gaMtA te pAva logayaM, cirarAya AsuriyaM disaM // 9 // | zabdArtha H (1) je manuSya (2) A lekamAM (3) AraMbhamAM (4) Asakta (5) AtmAne (6) daMDa devAvALA (7) ekAMtathI (8) prANuonA hiMsaka che (9) jAya che (10) narakAdi sthAnamAM (11) lAMbAkALa nivAsathI (12) asura (13) lemAM. bhAvArtha - je manuSya AraMbhamAM Asakta che. teo AtmAne daMDa devAvALA svayaM potAnI tathA anya prANIonI ghAta karavALA che ane hiMsA karIne cirakALanA nivAsavALA narakAdi adhamagatimAM jAya che. tyAM bahukALa sudhI duHkhene bhogave che, kadAca bALa tapasyA Adi kriyAothI devalokamAM jAya che tyAM asurajAtinA halakI keTInA devAmAM utpanna thAya che. tyAM dAsanI mAphaka adhama kitvi pIdeva paNe utpanna thAya che ane tyAMthI cyavI tiryaMca tathA narakAdi gatiomAM paribhramaNa karatA dukhe bhegavatA rahe cheAma jANuM AraMbhathI nivRtta thavuM te Atma kalyANane hetu samaja. Na ya saMkhayamAhu jIviya tahavi ya bAlajaNo pagabhaI / 'paccupannena kAriyaM, ko da8 paraloga mAgate // 10 // zabdArtha: (1) manuSyanAM jIvana (2) saMskAra egya (3) kahyA (4) nathI (5) tathApi (6) mUrkhajI (7) pApa karavAmAM dhRSTatA kare che (8) vartamAna sukha (9) projana (10) kaNa (11) dekhela (12) paraloka joI (13) koNa Avela che. bhAvArtha - sarvajJa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIe kahela che ke manuSyanA jIvana karma bhUmivALAnA dArika zarIra cakravati
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a2 u0 3 5 vAsudeva, baladeva tIrthakara tathA caramazarIrI Adi zlAghanIya puruSa sivAyanA manuSyanA AyuSya sopakamI tathA nirUpakramI baMne prakAranA 'heya che. sepakramI AyuSya sAtaprakAre tuTe che. tema zrI ThANAMgajI satranA sAtamAM ThANAmAM kahela che. tathA uparanI AThamI gAthAmAM paNa kahela che, vaLI mananA AyuSya alpakALanAM che. tathA AyuSya tuTayA pachI sAMdhI zakAya tevA nathI. chatAM Asakata che ema kahe che ke paraloka dekhI keNa Avela che, paraloka saMbaMdhamAM kaI pramANa nathI, AvI mAnyatAvALA bramAtmaka buddhivALA, pApa karIne, saMsAra paribhramaNanI vRddhi karI rahelAM che, ema nizcayathI jANe. adakkhuva dakkhuvAhiyaM, (2) sadahasu adakkhu dasaNA / haMdi hu suniruddha damaNe mAhaNijjeNa kaDeNa kammuNA // 11 // | zabdArtha : (1) he aMdha tulya manuSya? (2) sarvajJa bhagavaMtanA siddhAMtamAM (3) zraddhAzIla bane (4) asarvajJa (5) darzanavALA (6) svayaMskRta () mohanIya (8) karmathI (9) jJAna daSTi (10) baMdha thayela (11) jANe. : bhAvArtha - he aMdha tulya manuSyo? sarvajJa bhagavaMta, kAlakane jANanArAnA pratipAdana karelA siddhAMtamAM zraddhAzIla bane, asarvajJAta AgamonA svIkAra karanAra manuSyanI jJAna daSTi svayaM karela mehanIyakarmanA prabhAvathI baMdha thayela che, tethI AtmAne hitakAraka evA sarvata Agamane svIkAra karI zakatA nathI, tethI satya svarUpane samajI zakatA nathI ane kAmomAM vRddha jI AraMbhamAM Asakta rahI janma maraNAdika saMsAra paribhramaNanAM duHkhothI chUTI zakatA nathI. . dukkhI mohe puNo puNo, niviMdeja siloga pUyaNaM / evaM sahite'hipAsae, Ayatule pANehiM saMjae // 12 //
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka sUtra kRtAMga sUtra a0 2 0 3 zabdAtha : (1) duHkhI jIva (2) vAraMvAra (3) avivekane prApta kare che (4) sAdhu puruSa (pa) stuti pUjAnI bhAvanA (6) tyAgI de (7) AvA prakAre (8) jJAna sa panna (9) sAdhu (10) sa`prANIone (11) peAtAnA samAna (12) dekhe. bhAvA:-du:khI thavA duHkhathI gherAyela vAraMvAra viveka zUnya anI asAtAvedanIyanA uddayathI pIDA pAmatA mUDha banI ArabhAdi anuSThAnA vAravAra karI duHkhAne prApta kare che. ema jANIne jJAnAdi saMpanna muni stuti, mAna, pUjA pratiSThAnI bhAvanAne azubha ka baMdhananA hatu jANI tenA tyAga karI sava` prANIone (peAtAnA kalyANanA athe') peAtAnA AtmA samAna mAnI tenI hiMsAthI dUra rahe. 1 gAraM pir Avase nare aNupu da pANehiM saMjae | 7 10 ra 99 samayA savvattha suvvate devANaM gacche sa logayaM // 13 // zabdAtha : (1) dharamAM (ra) nivAsa karanAra (3) manuSya (4) kramazaH (5) prANI hi...sAthI (6) nivRtta thai (7) sa` prANIomAM (8) samabhAva rAkhanAra (9) sunnata puruSa (10) devalAkamAM (12) jAya che. - bhAvAH- gRhasthavAsamAM rahetA thakA manuSya anukramathI prANI hiMsArUpa AraMbhathI nivRtta thai, zrAvaka dhama aMgIkAra karI, zrAvakanAM vratA pALatA thakA, sarva prANIone sukha priya ane duHkha apriya che. ema jANI sava prANIone peAtAnA AtmA samAna jotA thakA samabhAva rAkhanAra suvrata puruSA mRtyu pazcAt devaakamAM utpanna thAya che. teA pachI pAMca maDDAvratadhArI sAdhuenI sugati hAya ja temAM zakAne thAna che ja nahi. 3 2 y soccA bhagavANusAsaNaM sacce tattha karejjubakkamaM / 10 10 na . 12 11 93 savattha macchare uchaM bhikkhu vizuddhamAhare // 14 //
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 2 u0 3 97 zabdArtha : (1) sAMbhaLI (2) bhagavAnanA (3) Agamone (4) satya (5) saMyamamAM (6) udyama (7) kare (8) sarvathA (9) ahaMbhAva rahita (10) sAdhu (11) zuddha (12) bhikSA (13) grahaNa kare. | bhAvArtha bhagavAnanA Agamone sAMbhaLI, laghukarmA puruSe, sarva jene hitakara, AgamamAM batAvelA satya saMyamamAM puruSArtha kara joIe ane koI jIva upara IrSA nahi karavI, ahaMbhAva rahita banI, zarIra, upAdhi Adi sarva padArthomAM anAsakta rahI rAgadveSa tyAgI betAlIza deSa rahita zuddha eSaNAthI AhAra grahaNa karI saMyama yAtrAne nirvAha karatA thakA saMyama pAlana karavuM. A sAdhakane AcAra che. savvaM naccA ahiTara dhammaTTI uva NivIrie / gutte jutte sayA jae Aya pare paramAyatahite // 15 // zabdArtha : (1) sarva padArthone (2) jANI (3) sAdhu saMvarane Azraya le (4) dharmanAathI bane (5) tapamAM parAkrama kare (6) mana vacana kAyAthI (7) gupta rahI (8) sadA svaramAM (9) yatnAvaMta (10) potAnA samAna bIjAnA viSayamAM (11) mokSanA mATe (12) abhilASA rAkhe. | bhAvArtha- sAdhu sarva padArthonA svarUpane jANuM sarvajJa kathita saMvararUpa mAgane Azraya laI dharmanuM prayajana samajIne saMyama ane tapamAM baLa parAkrama pherave mana, vacana, kAyAthI sadA gupta rahI, sAdhu sadA pitAnA tathA paranA kalyANanA viSayamAM yatna kare, mokSanI abhilASA rAkhatA thakA jJAnAdi yukta saMyamanuM pAlana kare e sAdhaka kartavya che. vittaM pasavo ya nAio, taM vAle saraNaM ti mannai / 11 12 10 13 ete mama tesuvI ahaM, no tANaM saraNaM na vijaI // 16 //
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 u0 3 | zabdArtha : (1) ajJAnI che (2) dhana (3) pazu (4) jJAtijana (5) sarvane potAnA zaraNa (7) mAne che (2) e mArAM (9) huM ene vastutaH e sarva (10) nathI (11) trANa (12) zaraNa (13) thatA. bhAvArtha- ajJAnI cha dhana, pazuo tathA svajanavarga e sane pitAnA rakSaka mAne che ane duHkhathI bacAvanAra samaje che. e badhAM dhana, pazuo, jJAtivarga paribhegamAM upayogI thaze, e sarvanA pAlanathI samasta upadravanuM nivAraNa karI zakIza, Ama mAne che, paraMtu jenA mATe dhananI, vRddhi, vagere kare che, te zarIra te vinAzI che, te mUrkha loko samajatA nathI, tema ja saMpattine svabhAva ati caMcala che. zarIra roga ane jarAnuM sthAna che. nAzavaMta che. chatAM e svajane dhana Adi mArAM che ane huM e sarvane chuM AvA prakAranA mamatvathI rahetA thakA paNa mRtyu samaye ke roga samaye koI trANa zaraNa thavA samartha thatAM nathI, tathA naraka tiryaMcamAM AdigatimAM jatAM koI svajane rakSA karavA samartha thatAM nathI, ema vicArI mumukSu AtmAoe Atma kalyANa mATe jJAna, darzana, cAritra tathA taparUpa dharma ArAdhana karavA upagavaMta rahI mAnavabhavane saphala banAvI rahevuM e saMsAra paribhramaNarUpa janma, jarA, maraNarUpI duHkhanA cakramAMthI chUTavAne sAro upAya che. ema samaje. __ abhAgamitami vA duhe, ahaMvA ukkamite bhavatie / egassa gatI ya AgatI, vidumaMtA saraNaM Na mannaI // 17 // 12 11 zabdArtha H (1) duHkha (2) utpanna thaye (3) athavA (4) koI upakrame AyuSya naSTa thavAne samaya (5) mRtyu upasthita thatAM vicAravuM (6) ekalA (7) javAnuM (8) ekalA AvavAnuM (9) vidvAna puraSa dhana Adine (10) zaraNa 25 (11) mAnatA (12) nathI.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a ra u0 3 bhAvArtha - jyAre jIvone asAtA vedanIya Adi kaI prakAranAM duHkha Ave che. te duHkho svayaM ekalAne ja bhogavavAM paDe che. tathA keI upakramathI AyuSyane kSaya thatAM-mRtyu upasthita thatAM jIva ekalAne ja palekamAM javuM paDe che, jIvanuM harakeI gatimAM utpanna thavuM paNa ekalAne ja hoya che, tyAre keI sAthI hotuM nathI, rega samaye, keipaNa jAtanA kaSTa samaye, athavA mRtyu samaye, kaI dhana, svajana zaraNa thavA samartha thatAM nathI ema jANI vidvAna puruSo kaI anyane svajane agara parigrahane zaraNarUpa mAnatA nathI jIva ekale duHkha bhegave che, ekalAM janma le che, ekalo maraNa pAme che, ekalo paralekamAM jAya che ema jANI AraMbhathI nivRtta thavuM te Atma zreyanuM kAraNa jANavuM. savve sayakammakapiyA, aviyatteNa duheNa pANiNo / hiMDaMti bhayAulA saDhA, jAijarA maraNehi'bhidutA // 18 // zabdArtha : (1) sarva prANIo (2) pitA potAnAM () karela karmothI alaga alaga avasthAothI yukata che ane sarva (4) alakSita (5) duHkhothI (6) jo du:khI rahela che (7) vAraMvAra saMsAracakramAM (8) bhayathI AkuLa (9) zaTha che (10) janma jarA maraNathI pIDita (11) bramaNa kare che. | bhAvArtha- saMsAranA udararUpI AvAsamAM nivAsa karavAvALA sarva prANIo saMsAramAM paryaTana karatA thakA svayaM karelAM jJAnAvaraNIya Adi aSTakarmanA prabhAvathI sUkSama, bAdara, payasa, apati, ekendriyAdi avasthAo karmAnusAra prApta kare che ane e avasthAomAM alakSita duHkhathI duHkhI hoya che ane ahaTa yaMtranI mAphaka vAraMvAra niomAM bhramaNa karatA janma, jarA, maraNathI pIDita ane bhayathI vyAkula rahelA zaTha prANIo vAraMvAra saMsAra cakamAM paribhramaNa kare
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 satra kRtAMga satra a. 2 u0 3 che. ema jANI AtmAthI jIe AzravanAM dvAra baMdha karavA upayegavaMta rahevuM. iNameva khaNaM vijANiyA, no sulabhaM bohiM ca AhiyaM / evaM sahie'hipAsae, Aha jiNo iNameva sesagA // 19 // zabdArtha : (1) A vartamAna (2) avasara tathA (3) joNI (4) nathI (5) sulabha (6) jJAna prApti (7) ema kahela che (8) e vAtane vicAra karI (9) jJAnAdi saMpanna muni (10) ema vicAre ke (11) A kathana karela che (12) zrI RSabhadeva bhagavaMte (13) e ja rIte (14) anya tIrthakara devoe paNa e ja pramANe kathana karela che. bhAvArtha - jJAnAdi saMpanna muni ema vicAre ke A manuSyabhava, AryakSetra, uttamakuLa, IndriyonI pUrNatA Adi mokSanAM bahiraMga sAdhanane ane jJAna darzana cAritra bodhi prApta karavA rUpa atyaMtara sAdhanano suavasara prApta thayela che, vaLI sarvajJa bhagavatee kahela che ke mokSanI prAptinA kAraNarUpa bedha prApta tha sulabha nathI. ema Adi tIrthakara zrI RSabhadevajIe pitAnA aThANu putrane upadeza Apela che. tema ja anya tIrthakara dee paNa Aja pramANe pratipAdana karela che, dhama zravaNamAM utsAha sAthe temAM zraddhA evuM cAritrAvaraNIya karmanA kSepazamathI utpanna sarva viratine svIkAra karavAne anukULa avasara tathA samyagU darzananI prApti sulabha nathI. ema jANa mumukSu sAdhakoe apramatta rahI saMyama pAlana karavuM. gRhasthoe apAraMbhI alpa parigrahI thavA ane mAnavabhavane saphaLa banAvavA jAgRta rahevuM. vAraMvAra Avo avasara prApta tha durlabha samaje.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 2 u0 3 101 abhaviMsu purAvi bhikkhuvo AesAvi bhavaMti suvvatA / eyAiM guNAI Ahu te, kAsavassa aNudhammacAriNo // 20 // 11 zabdArtha : (1) he sAdhuo ? (2) pUrvakALamAM (3) sarvajJa thayA (4) bhaviSyakALamAM (5) sarvajJa thaze (6) e suvrata puruSoe (7) uparokta (8) guNone mekSanAM sAdhana (9) kahela che tema ja (10) bhagavaMtonA (11) A dharmanA (12) anuyAyIoe paNa Aja sAdhane batAvelAM che. bhAvArtha:- je tIrthakara deve bhUtakALamAM thayA, bhaviSya kALamAM je tIrthaMkaro thaze e sarve suvrata puruSoe uparokata guNone mokSanA sAdhane batAvela che ne batAvaze tathA zrI RSabhadevajI tathA zrI mahAvIra svAmInA sarva anuyAyIoe paNa uparokata guNone mekSanAM sAdhana batAvela che. sarvajJa puruSonA kathanamAM koI bheda hotA nathI. samyagajJAna, darzana, cAritra e ratnatraya ja mokSamArga jANe, tiviheNa vi pANa mA haNe, atyahite ANiyANa saMvuDe / evaM siddhA aNaMtaso, saMpai je a aNAgayAvare // 21 // | zabdArtha : (1) mana vacana kAyAthI (2) prANuonI (3) hiMsA na kare (4) potAnA hitamAM pravRtta rahe svarganI (5) IcchA rahita (6) gupta rahI saMyama pAlana karI (7) siddha thayA (4) anaMta jIvo (9) vartamAna siddha thAya che (10) bhaviSya kALamAM anaMta jIvo siddha thaze. | bhAvArtha - dazaprANane dhAraNa karanAra paikI koIpaNa prANInI hiMsA kare nahi. mana, vacana, kAyAthI ahiMsaka rahI ane pitAnA hitamAM pravRtta rahI, svadikanI IcchA rahita banI pAMca samiti traNa guptithI gupta rahI saMyamanuM pAlana karIne (jJAna, darzana, cAritra, taparUpa ArAdhana) bhUtakALamAM anaMtA-jIe siddhi prApta karela
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 sUtra kRtaga sUtra a0 2 u0 3 che. vartamAna kALe siddhi prApta karavA cogya mahAvidehakSetrarUpa sthAnamAM pUrvokata upAyathI manuSya siddhi prApta kare che. bhaviSyakALa pUrvokata mArganAM anuSThAnanA pAlanathI anaMta jI siddhi-mokSane prApta karaze. A mArgathI bhinna siddhine koI mArga nathI. evaM se udAhu aNuttaranANI,aNuttaradaMsI aNuttaraNANa dNsnndhre| maraNa nAgapune maLavuM verivi dig | unna ni pararA zabdArtha : (1) AvA prakAre bhagavAna (2) aSabhadevajIe (3) kathana karela che (4) uttama jJAna (5) darzanavALA (6) uttama jJAna darzananA dhAraka (7) indrAdi devone pUjanIya jenAthI keI rahasya gupta nathI (8) jJAtaputra (9) bhagavAna mahAvIre (19) vizAlAnagarImAM A kathana (11) kahela che (12) ema bhAvArtha- uparokata anaMta jJAna ane anaMta darzananA dharaguhAra indrAdi devAne pUjanIya athavA rahasyanI vAtanI jANanAra zrI RSabhadeva bhagavAne tathA sarva tIrthakara de Adi bhagavAna zrI mahAvIra prabhue paNa uparokta upadeza nA kalyANanA arthe Apela che. zrI RSabhadeva bhagavAne te pitAnA putrone paNa A pramANe upadeza karela hato. ema ja huM tamane savA ziSyone kahuM chuM. adhyayana 2 jI samApta.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sUtra kRtAMga sUtra a. 3 u. 1 upasargAdhikAra sUraM maNNai appANaM, jAva jeyaM na passatI / jujhaMtaM daDhadhammANaM, sisupAlo va mahArahaM // 1 // zabdArtha : (1) jyAMsudhI (2) vijetApuruSa (3) dekhAya nahi tyAM sudhI kAyara puruSa (4) pitAne (5) zara (6) mAne che (7) yuddha karatA (8) dRDha dharmavALA (9) mahArathI kRSNane dekhI (10) jema zizupAla saMbhane pA. bhAvArtha - kAyara puruSa yuddhamAM gaye thake jyAM vijetA puruSane dekhe nahi tyAM sudhI pitAne zUravIra mAnato gajanA kare che. paraMtu vijetAne dekhatAM ja kSobhane pAme che. jema mahArathI daDha dharmavALA zrI kRSNane dekhatAM ja pitAne zUra ane ejeya mAnanAra zizupAla kSobhane pAmyA hatA. (A daSTAMta zithila sAdhunI sthiti AzrayI che). payAtA sUrA, raNasIse, saMgAmammi uvaTThite / mAyA puttaM na yANAi, jeeNa parivicchae // 2 // - 8 zabdArtha H (1) ga thake (2) abhimAnI puruSa potAne vijayI bhAnate thake vyagratAjanaka yuddhamAM (3) saMgrAmanA agrabhAge (4) saMgrAma
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 1 (5) upasthita thatA (6) mAtAnI godamAMthI (7) bALaka paDI javA chatAM mAtAne gabharATathI (8) khyAla raheto nathI (9) vijetA purU dvArA (10) chedanabhedana prApta thatAM kAyara puruSa dIna banI jAya che jema yuddhanA prasaMge. bhAvArtha- yuddha upasthita thatAM grAmamAM kAyara puruSa yuddhane agrabhAge jatA pairyatAne naSTa karanAra yuddhane jyAre AraMbha thAya che. tyAre zastrothI chedanabhedana thatAM gabharATanA kAraNe mAtAnI gedamAMthI paDI jatAM bALakone paNa mAtAne khyAla raheto nathI. evI rIte kAyara puruSa vijayI puruSa dvArA chedanabhedana thatAM dIna banI jAya che. evaM sehe vi appuDhe, bhikkhAyariyA akovie / sUraM maNNati appANaM, jAva lUhaM na sevae // 3 // 10 11 zabdArtha : (1) evA prakAre (2) ziSya paNa (3) sparza na thAya tyAMsudhI nUtana pratrajita (4) bhikSAcarImAM (5) anipuNa parISahanA (6) zara (7) mAne che ke (8) potAne (9) jyAMsudhI (10) rUkSa saMyamanuM sevana (11) karyuM nathI. bhAvArtha - e rIte kAyara puruSa jyAMsudhI zatru-vIrAthI ghAyala thato nathI tyAMsudhI pitAne vIra mAne che. e prakAre bhikSAcarImAM anipuNa tathA parISaha upArgo dvArA kaSTane sparza thata nathI tyAMsudhI nUtana prajita sAdhu paNa pitAne vIra mAne che. ke jyAM sudhI rUkSa saMyamanuM sevana karyuM nathI. tyAM sudhI ja pravajyA pAlana karI mAM zuM kaThinatA che ? tema baDAI mAratA hoya che (zizupAlanI mAphaka)
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a3 u0 1 105 jayA hemaMta mAsammi, sIyaM phulaha savvagaM / tattha maMdA visoyaMti, rajahINAva khattiyA // 4 // zabdArtha H (1) jyAre (2) hemaMtaRtu (3) mAsamAM (4) zItane (5) sparza (6) sarvAge thAya (7) tyAre (8) mukha sAdhaka (9) viSAda anubhave che (10) rAjya bhraSTa (11) kSatriyanI mAphaka. bhAvArtha - jyAre hemaMtaRtunA mAsamAM sarva aMgamAM zItane sparza thAya che. tyAre mUrkha sAdhaka rAjyabhraSTa kSatriyanI jema viSAda-khedane anubhava kare che. abhinava prajita ziSyane bedharUpa A daSTAMta che. evuM jANu sAdhake sahana zIlatAnA guNane dRDha kare ke jethI upasarga prApta thatAM paNa saMyamamAM sthira rahI zakAya. puDhe gimhAhitAveNaM, vimaNe supivAsie / tattha maMdA visIyaMti, macchA appodae jahA // 5 // 1 0. zabdArtha H (1) grISma RtunA (2) tApanI garamIne (3) sparza thatA (4) udAsa tathA (5) tRSNathI yukta purU sAdhaka dIna banI jAya che (6) A rIte garamIne parISaha prApta thatA (7) mUDha puruSa (8) alpa jalamAM (9) mAklInI (10) jema (11) viSAdane anubhave che. bhAvArtha:- kAyara sAdhaka grISmaRtunA tApathI garamIne sparza thatAM udAsa banI jAya che ane tRSAthI pIDita thayela alpa zaktivALe mUrkha sAdhaka, jema thaDA pANImAM rahela mAchalI viSAdane anubhave che. tema viSAdane-khedane anubhave che. A rIte apazaktivALA sAdhake cAritra laI mela tathA pasInA sAthe tApanI garamIthI vyAkula banI saMyamabhAvamAM kheda anubhave che ane kaI kaI saMyamathI
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 sUtra kRtAMga sUtra a7 3 u0 1 bhraSTa thaI jAya che, ema jANa sAdhake saMyama pAlanamAM pairyavaMta banI rahevuM. nA TraNA kuvA, kALA kuvA jagyA kumaLA jeva, kRNAlu yudoSaT I 6 zabdArtha : (1) haMmezAM gRhasthA dvArA yAcanAthI (2) dIdhI vastuo meLavavA anaveSaNa karavuM paDe che te jIvanabhara sAdhune (3) duHkhanuM kAraNa che (4) bhikSA mAgavAnuM (5) kaSTa dusahya hoya che (6) bhAgyahIna che (7) je A le pUrvakRta pApanAM phaLa bhogavI rahyA che (8) ema kahetA hoya che (9) kaI kaI (10) sAdhAraNa puraSa sAdhune. bhAvArtha- sAdhune gRhastha dvArA yAcanAthI AhArAdi vastu meLavavAnuM kArya duHkharUpa che. tathA yAcanA karavAnuM kArya paNa jIvana bhara duHkharUpa hoya che. tathA yAcanAne parISaha sahana karavA paNa ati kaThina hoya che. vaLI bhikSAcarI karatAM anya ajJAna leke sAdhune dekhI paraspara kahe che ke A sAdhuo pUrvakRta pApanAM phaLa bhegave che tathA bhAgyahIna che. alpa sAmarthyavALA sAdhake mATe AvA parISa Do asahya hoya chevaLI ajJAnIo kahe che. ke kRSi Adi karmothI pIDita banI sAdhu banela che, tathA putra Adi padArtho rahita hovAthI pravajayAdhArI banelAM che. ete sadde acAyaMtA, gAmesu garesu vA / tattha maMdA visIyaMti, saMgAmammi va bhIruyA // 7 // zabdArtha : (1) pUrvokta (2) zabdo (3) asamartha (4) gAmamAM (5) nagaramAM sahana karavAmAM (6) sAdhaka maMdamati (7) tyAM zabdo sAMbhaLI (8)
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 3 u. 1 107. viSAda anubhave che (9) kAyara puruSa (10) saMgrAmamAM gayo thake viSAda karato heya che (11) jema. bhAvArtha:- gAma agara nagara Adi sthAnamAM maMdamati pravrajita sAdhaka gaucara Adi mATe pharatA thakA pUrvokta niMdAjanaka zabdo sAMbhaLI sahana karavAmAM asamartha hAI udAsa banI viSAdane anubhave che. jema kAyara puruSa saMgrAmamAM gayo thake hathiyAronA prahAra thatA vyAkuLa banI apayazane nahi gaNakArate bhAgI jAya che. ne khedane anubhave che. tenI mAphaka kAyara sAdhaka kheda kare che. appege khudhiyaM bhikkhu, suNI DaMsati lUsae / tattha maMdA visIyaMti, teupuTThA va pANiNI // 8 // zabdArtha H (1) koI kaI bhikSArthe bhramaNa karatA (2) sudhita (3) bhikSune (4) kuttA Adi (5) karaDe che te (6) krUra karaDavAnA svabhAvavALA (7) te samaye kAyara (8) mUkha sAdhaka jema (9) duHkhI thAya che (10) agninA sparzathI (11) jIva gabharAI kheda anubhave che (12) tenI jema kheda anubhavato thake. bhAvArtha- kaI kAyara sAdhaka bhikSAcarI arthe bhramaNa karatAM zudhita sAdhune kaI kUra prANu jene karaDavAne svabhAva che. tevA kUtarA Adi karaDe-baTakA bhare te samaye mUkha sAdhaka agninA sparzathI prANI jema gabharAI duHkhI thAya che. tenI mAphaka a85 parAkramI sAdhaka kUra prANIonA AkramaNathI gabharAI pIDA pAmate thake saMyamathI bhraSTa thAya che. kAraNa ke kaMTaka rUpa kaTu vacana sahana karavA ati kaThina che. ema jANI AtmAthI sAdhake AvA vacananA tathA parISahAnA duHkhe prApta thatA vairyavAna banI jAgRtIpurvaka saMyamanuM rakSaNa karavuM.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u. 1 ane mANati, ji-pitta-mAtA | paDiyAragatA ete, je ete eva jIviNo // 9 // zabdArtha ; (1) sAdhunA devI (2) koI koI (3) sAdhu pratye kahe che (4) jo e leka (5) bhikSAvRttithI jIvana dhAraNa kare che e leke pUrvakRta (6) pApanAM phaLa bhogave che. bhAvArtha- sAdhunA drohI puruSe sAdhune dekhIne kahe che ke A leke bhikSA mAgIne jIvana nirvAha karavAvALA pUrvakRta pApanAM phaLa bhogavI rahelA che. bhikSAnA athe anyanA gharamAM javAvALA annaprAnta bhojana khAvAvALA, dIdhela AhAra bhegavanArA, bhegothI vaMcita rahI, duHkhamaya jIvana vyatIta karavAvALA che anArya puruSe A pramANe sAdhunI niMdA kare che. appege baI jujati, nagiNA piMDolagAhamA / muMDA kaMDU viNaTuMgA ujjallA asamAhitA // 10 // (1) koI koI (2) ema bele che (3) ke A leke (4) nagna che (5) parapiMDa prAtha che (6) adhama che (7) muMDita che (8) kaMku rogathI naSTa (9) aMgavALA che (10) pasInAthI yukta (11) bIbhatsa che. bhAvArtha - koI anArya puruSe sAdhune dekhIne evAM niSphara vacane kahe che je A sAdhuo nagna che, paranApiMDa-AhAranA athI che. tathA adhama che. maLathI bharelA mAthe muMDita ane kaMDurogathI naSTa aMgavALA bIbhatsa che, zuSka pasInAthI yukata che, duSTa che, anya ine asamAdhi utpanna karAve che.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u. 1 krok ra viDiyo, dhvajana nAkhavA tamA te ta vaMtti, maMtra bojha pAvara | 22 | zabdArtha : (1) pUrvokta prakAra (2) sAdhu tathA sanmArganA drohI (3) svayaM (4) ajJAnI java (5) ajJAnathI (6) vizeSa ajJAnane (7) prApta kare che (8) mUrkha (9) mohathI (10) AcchAdita. 9 1 2 1 3 bhAvArtha - pUrvokta prakAre sAdhu tathA sanmArgane dveSI svayaM ajJAnI jIve mehathI AcchAdita banelA mUkha satyamArganI tathA sAdhunI nidA karIne ajJAnarUpI aMdhakArathI yukta vizeSa ajJAnarUpa aMdhakArane prApta kare che ane azubha karmonA baMdhana karI, adhamagatimAM jAya che. AvA ajJAnIo jJAnAvaraNIyAdi karmathI AcchAdita anya tulya kumArganA sevana karanArA anaMtakALa sudhI saMsAra paribhramaNa karyA kare che ema jANI sAdhake samabhAvamAM rahI saMyama pAlanamAM jAgRta rahevuM. ___puTTho ya daMsamasaehiM, taNa-phAsa-macAiyA / na me diTTe pare loe, jai paraM maraNaM siyA // 12 // | zabdArtha : (1) DAMsa tathA (2) macharanA tathA (3) tRNa (4) sparza rUpa parISaha (5) sahana na thatA kAyara sAdhaka e vicAra kare che ke (6) paraleka (7) meM (8) dITho (9) nathI (10) paraMtu AvAM kaSTathI (11) kadAcita (12) mRtyu thavAne (13) saMbhava rahe che. bhAvArtha - DAMsa maccharanA parISa, tathA tRNanI zayyAnA rukSa sparzane sahana karavA samartha nahi tha thI kAyara sAdhaka e vicAra kare che ke paraleka te meM dIThe nathI, paraMtu AvA kaSTathI kadAcita maraNa thavAne te saMbhava rahe che. A rIte kheda karI kAyara sAdhake amulya mekSa sAdhanarUpa saMyamane doSata banAve che.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra A0 3 u0 1 saMtattA kesaloeNaM, baMbhacera parAiyA / tattha maMdA visIyaMti, macchA viTThA va keyaNe / / 13 // | zabdArtha : (1) kezanA locathI (2) pIDita (3) brahmacaryathI (4) parAjita (5) mUrkhajIva (6) tyAM (7) kalezane anubhave che (8) jALamAM (9). phasAyela (10) mAthvInI jema. bhAvArtha:- kezanA lacathI pIDita ane brahmarcayapAlanamAM asamartha puruSa pratrajyA grahaNa karI uparokta parISahathI parAjita banI jALamAM phasAyelI mAchalInI mAphaka kalezane pAme che. AvA alpa parAkramI sAdhake parISaho prApta thatAM saMyama anuSThAnemAM zithila banI saMyamathI bhraSTa thaI jAya che. ema jANI sAdhaka AtmAe AvA zithilacArInA saMgathI dUra rahevuM ane jAgRta banI saMyama pAlana karavuM. AyadaNDasamAyAre micchAsaMThiya bhAvaNA / rila--mAvA, je sUtikanArA II 24 zabdArtha : (1) AtmakalyANa naSTa thAya evA AcAra (2) karavAvALA tathA jenI (3) viparIta che (4) cittavRtti (5) rAgadveSathI (6) yukta (6) (8) anArya puruSa (9) sAdhuone duHkha Ape che. bhAvArtha- je AcAra vyavahArathI AtmA daMDane bhAgI bane. Ama daMDAya-azubhakarmane baMdha thAya, vaLI jenI cittavRtti zuddha vyavahArathI viparIta che. rAgadveSathI yukta che, evA keI koI anArya lAke sAdhune pIDA Ape che, potAnA asatu AgrahathI, mithyAtvI o cittanA vida mATe athavA krUra karma karavAvALA lAThI AdithI prahAra karIne athavA gALe ApI sAdhune duHkha Ape che.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 1 111 appege paliyaMtesiM, cAro corotti suvvayaM / baMdhaMti bhikkhu bAlA, kasAyavayaNehi ya // 15 // zabdArtha : (1) kaI (2) AsapAsa vicaratA (3) jAsusa athavA (4) cora che ema kahIne rasI AdithI (5) suvrata sAdhuone (6) bAMdhe che (7) sAdhune () ajJAnI puruSa anArya deza (9) kaThora (10) vacane kahI pIDita kare che. bhAvArtha:-- koI ajJAnI puruSeanArya dezanI AsapAsa vicaratA suvrata sAdhune anArya loko cera athavA jAsusa kahI rasI AdithI bAMdhIne kaThera vacane kahI pIDA Ape che. tattha daNDeNa saMvIte, muDhagA adu phaleNa vA / nAtINaM saratI ghAle, itthI vA kuddhagAmiNI // 16 // zabdArtha : (1) anArya dezamAM vicaratA sAdhune (2) lAThI (3) tADita karI mArI ajJAnI puruSa krodhita banI pIDA Ape che (4) muSThi (5) phalavaDe (6) jJAtinuM (7) smaraNa kare tenI mAphaka (8) ajJAnI sAdhaka potAnA svajanone saMbhAre che. (9) strI (10) krodha pAmela gharamAMthI nAzI jatI. bhAvArtha - anArya dezanI AsapAsa vicaratA sAdhune jyAre anArya puruSe krodhita banI lAThI, maSTi tathA phaLAdithI mAra mAre che. tyAre mUrkha ane kAyara sAdhaka svajanenuM smaraNa kare che. jema krodhita banI gharamAMthI bhAgI jatI strI bahAra nIkaLyA pachI pastAve karI jJAtijanonuM samaraNa kare che. tenI mAphaka pazcAtApa karate duHkhane anubhave che. ema jANI sAdhake hiMmatavAna banI saMyama pAlanamAM zuravIra banI rahevuM.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 1 - nine dArA, jarA duSiA . hasthI vA sarasaMvittA, kIyA vasa gayA gihaM tti bemi // 17 // 10 12 zabdArtha : (1) he ziSyo ! (2) pUrvokta (3) samasta (4) sparzI (5) karkaza-kaThaNa (6) duHsahya bANothI (7) pIDita (8) hAthInI mAphaka (9) napuMsaka (10) gabharAI (11) ghare (12) bhAgI jAya che. bhAvArtha- he ziSya ! pUrvokta parISaha-upasargo sarva asahya ane duHkhadAyI che. tenAthI pIDita thaI kAyara tathA ajJAna sAdhaka parISahAthI gabharAIne saMyamane cheDI bhAre kamIjIva gRhasthavAsane dhAraNa kare che. jema saMgrAmamAM bANathI ghAyala thayela hAthI saMgrAmane choDI bhAgI jAya che. ema jANe AtmAthI sAdhakoe upayogavaMta rahI dRDhatA dhAraNa karI parISahathI nahi gabharAtAM samabhAve sahana karI saMyama pAlana karavuM e ja sAdhaka AcAra che pahele uddeza samApta ahime suhumA saMgA. bhikkhuNa je duruttarA / jastha ege visIyaMti, Na cayaMti javittae // 1 // 11 10 zabdArtha : (1) pUrvokta pazcAta (2) sukSma upasarga (3) bAMdhava Adisvajano (4) sAdhune (5) dastara (6) saMbaMdharUpa upasargathI (7) keTalAeka (8) zithila bane che (9) saMyama nirvAha karavA samartha thatA (11) nathI. bhAvArtha - svajana Adi jJAtijanene sneha saMba dha ghaNo sUkSama parISaha che. tene choDe ghaNe duSkara che, AvA saMbaMdhothI
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga satra a0 3 u0 2 113 keTalAeka sAdhako zithila banI jAya che ane saMyama nirvAha karavA samartha thatA nathI. A saMbaMdharUpa upasargane sahana kare kaThina che, A anukuLa upasarga rahela che, prathamanAM uddezAmAM pratikULa upasarga bAda A anukULa saMbaMdhI vidhi batAve che. A sUkSama upasarga bAhA zarIrane nahi paraMtu cittane vikRta karavAvALA che. bAhya upasarga zarIrane vikRta karanArA che. bAhya upasargo sahana karavA mahAna puruSe madhyasthavRtti dhAraNa karI sahana karI zake che. paraMtu AvA mAtApitA Adi svajanane neharUpa upasargamAM madhyasthavRtti dhAraNa karavI kaThina che. ema jANa sAdhake jAgRta rahI saMyamapAlana karavuM. 6 14 appege nAyao disa, royaMti parivAriyA / posa Ne tAya ! puTTho'si, kassa tAya ! jahAsi Ne // 2 // | zabdArtha : (1) kAI (2) jJAtijane (3) sAdhune dekhI sAdhunI najIka AvI (4) gherIne (5) rUdana kare che (6) kahe che ke tAta ! (7) tuM amAruM (8) piSaNa kara (9) pAlana piSaNa karela che (10) ame tamAruM (11) kayA kAraNe (12) he tAta? (13) cheDe che (14) amane. bhAvArtha - sAdhunA parivAravALA mAtApitA Adi svajane sAdhune dekhI sAdhu najIka AvI viTaLAIne rovA lAge che. ane kahe che ke huM tAta ? tuM kayA kAraNe amAre tyAga kare che ? ame e tamAruM pAlana poSaNa karela che. mATe have tuM amAruM pAlana poSaNa kara, A rIte dInatAthI sAdhune pitAnA ghera laI javA mATe kAkaludI kare che ke amAruM rakSaNa karanAra anya keI nathI. piyA te therao tAtha ! sasA te khuDDiyA imA / bhAyaro te sagA tAya ! soyarA kiM jahAsi Ne ? // 3 // __ 11 8 - 9 12 10 14 15 13
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 sUtra kRtAMga sUtra a3 u0 2 zabdArtha: (1) he putra? (2) tamArA (3) pitA (4) vRddha che (5) bahena (6) tamArI () nAnI che (8) tamAsa- (9) sagA (10) sahadara (11) bhAI che (12) he putra? (13) ane (14) kema (15) tyAge che. bhAvArthanava dIkSita sAdhunA parivAravALA sAdhune kahe che ke he putra! tamArA pitA vRddha che. tamArI bahena nAnA umaranI che. tamArA sahodara bhAIo che. te ame sarvane tuM zA mATe tyAga kare che? A rIte mohapAsane laI svajana vaga sAdhune gRhasthavAsamAM laI javA mATe dIna banI kAkaludI kare che. mAyaraM piyaraM posa, evaM logo bhavissati / evaM khu loiyaM tAya ! je pAlaMti ya mAyaraM // 4 // zabdArtha: (1) mAtA (2) pitAnuM (3) piSaNa kare (4) mAtApitAnuM piSaNa karavAthI (5) sugati (6) hoya (7) e ja (8) nizcayathI (9) lokAcAra che ke (10) he putra? (11) mAtA pitAnuM pAlana karavuM. bhAvArtha- he putra! tamArA mAtA pitAnuM pAlana poSaNa karo, mAtA pitAnA pAlana poSaNa karavAthI parakamAM sugati prApta thAya. tema ja mAtA pitA Adi svajanenuM pAlana poSaNa karavuM joIe e jagamAM AcAra che. uttarA mahurullAvA, puttA te tAya ! khuDDAyA / bhAriyA te vA tAta ! mA sA annaM jaNaM game // 5 // zabdArtha : (1) uttarottara janmela (2) madhura bhASI (3) nAnI uMmara che (4) he putra (5) tamArA (6) patnI (7) tamArI (2) he putra! (9) navayuvAna che (10) he putra ? (11) anya (12) puruSa pAse (13) cAlI joya (14) kadAcita.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 2 115 bhAvArtha:- he putra ! eka pachI eka ema uttarottara janmelA tamArA putra madhurabhASaNa karavAvALA haju nAnI umaranA che. ane tamArI strI haju navayauvana che. te tamArA tyAgathI kadAcita anya puruSa pAse cAlI jAya agara umArga gAmiNI banI jAya te lekamAM mahAna apavAda thAya ehi tAya | gharaM jAmo, mAya kamme sahA vayaM / 12 15 13 14 bitiyaM pi tAya ! pAsAmo, jAmu tAva sayaM gihaM // 6 // 10. zabdArtha: (1) he putra? (2) A (3) ApaNA ghera (4) cAle tame kaI (5) kAma na karaze (6) ame (7 sarva kArya (8) karIzuM (9) he putra? (10) bIjI vakhata (11) tame dekho ke (12) cAle (13) ApaNuM (14) ghare (15) hamaNuM ja. bhAvArtha- he putra! tame gharanA kAryathI gabharAI ane cheDI tame cAlyA gayA. paraMtu, have ame sau tamArA kAryamAM sahAyaka thazuM-agara tame keI kArya na karazo agara amo sarva kArya karI dezuM mATe have hamaNAM ja ApaNA ghera Ave ame tamArI sAthe neha rAkhI tamane anurupa raheze. gaMtu tAya ! puNo gacche, Na teNAsamaNo miyA / amAmagaM parikkama, ko te vAreu-marihati ? // 7 // zabdArtha : (1) he putra ! (2) ekavAra ghare Avo (3) pazcAt (4) Avajo (5) azramaNa (6) nahi thaIjA (7) temAM (8) gharanA kAmakAjamAM IcchA rahita (9) tamArI ruci anusAra kArya karavAmAM (10) kaNa (11) tamane (12) niSedha (13) karI zake che.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 sutra kRtAMga sUtra a0 3 u0 2 bhAvArtha - he putra! ekavAra ghare Avo pharI ahIM Avaje ema karavAmAM tuM azramaNa nahi thaI jA gharanAM kAryamAM IcchArahita banI tamArI ruci anusAra kArya karatA tamone kaNa niSedha karI zake tema che ? tame svajanone maLIne pharI Avaje athavA vRddhAvasthA AvethI tamArI bhegecchA nivRtta thavAthI saMyama anuSThAna karavAmAM tamane keNa rokI zake tema che ? jaM kiMci aNagaM tAta ! taM pi savvaM samIkataM / hiraNNaM vavahArAi, taMpi dAhAmu te vayaM // 8 // 16. zabdArtha : (1) je kAMI (2) tamAruM devuM hatuM (3) he putra! (4) te (5) sarva (6) bharI Apela che. (7) tamArA vyavahAra mATe (8) dravya (9) tamene (10) amo (11) ApIzuM. bhAvArtha- he putra! tamArA upara je kAMI RNa devuM hatuM te sarva amoe barAbara patAvI dIdhela che ane tamArA vyavahAramAM je kAMI dravyanI jarUra haze. te sarva ame tamane daIzuM mATe tame ApaNe ghera Avo. iceva NaM susehaMti, kAluNIya samuTTiyA / vibaddho nAisaMgehiM, tato'gAraM pahAvai // 9 // zabdArtha : (1) A prakAre (2) karuNuyukta (3) baMdhava Adi (4) sAdhune zikhAmaNa de che (5) jJAtisaMgathI baMdhAyela (6) kAyara sAdhaka (7) te samaya (8) gharatarapha (9) jAya che. bhAvArtha - karuNothI yukta svajane baMdhava Adi sAdhune uparokta mujaba zikhAmaNa detA pazcAt jJAtinA saMgamAM baMdhAyela
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 0 2 117 mAtA rAgavALA alpa parAkramI gurukamI sAdhaka pratrajyAne cheDIne pitA AdimAM meAhita banI gRhasthavAsamAM ghare cAlyA jAya che ane mAnavabhavane niraka banAve che. 4 2. 3 jahA rukkhaM vaNe jAyaM, mAluyA paDibaMdhaI / 7 10 . 9 evaM NaM paDibaMdhaMti, NAtao asamAhiNA / / 10 / / zabdA : (1) jema (2) vanamAM (3) utpanna (4) vRkSane (5) latA (6) bAMdhI le che (7) evA prakAre (8) jJAtijanA (9) asamAdhiAdrArA (10) bAMdhI le che. bhAvAH- jema jaMgalamAM-vanamAM utpanna vRkSane latA cAtarapha vI'TAi bAMdhI le che. evI rItathI sAdhune jJAtijanA asamAdhidvArA mehapAsathI bAMdhI le che. AvA prakAre saMsArI jIvA sAdhune saMyamathI patita karavAmAM sahAyaka bane che. parivAra vaMga mitra nahIM paraMtu zatrunuM kAya kare che ane peAtAne tathA sAdhune bannene durgati prApta karavAmAM sahAyaka thAya che, 1 2 5 vibaddho nAtisaMgehiM, hatthI vA vI navaggahe / 3 da 7 piTThato parisampanti, suga go vva adUrae // 11 // zabdA : (1) aMdhAyela sAdhunI (ra) mAtApitA Adi svajana (3) anukULa saMbaMdha dvArA (4) hAthInI samAna anukULa (5) navIna grahaNa karela (6) navI viyANela gAya (7) jema vAcharUnI pAse ja rahe che (8) pAchaLa pAchaLa svajana varga (9) AcaraNa kare che. bhAvAH- je sAdhu mAtApitA Adi svajanavaga nA mehamAM paDI pratrayAne choDI ghare cAlyA jAya che. tenA parivAra varga navIna
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 satra kRtAMga satra a0 3 u0 2 grahaNa karela hAthInI samAna e sAdhune anukULa vatana rAkhe che. ane sAdhunI pAchaLa pAchaLa phare che. jema navI viyANela gAya potAnA vAcharUnI pAse ja rahe che. enI mAphaka parivAra varga sAdhunI pAse ja rahe che. ete saMgA maNUsANaM pAtAlA va atArimA / kIvA jattha ya kissaMti, nAi saMgehiM mucchiyA / / 12 // | zabdArtha : (1) mAtApitA Adine saMga (2) manuSyane mATe (3) samudra samAna (4) dastara che (5) jemAM (6) jJAtisaMgamAM (7) mUrNita (8) asamartha puruSa (9) kalezane pAme che. bhAvArtha - mAtApitA Adi svajana vargane saMbaMdha samudranI samAna dastara rahela che. jJAti saMganAM snehamAM paDela zaktihIna ja kaleza bhogave che. jIva meharUpa pAsamAM baMdhAya tene saMga kahevAya saMga-sneha che. te kamabaMdhananA hetu che, jemAM samudrane hAthathI tara manuSyane durlabha che. enI mAphaka ala5 parAkramI ne svajananA saMgathI chUTavuM muzkela che ane teo Atma saMbaMdhamAM koI paNa vicAra karI zakatA nahi hovAthI saMsAra paribhramaNa karyA kare che. da taM ca bhikkhU parinnAya, savve saMgA mahAsavA / jIviyaM nAvakaMkhijA socA dhamma-maNuttaraM // 13 // zabdArtha : (1) jJAti saMbaMdhanA svarUpane (2) sAdhu (3) jANI (4). sarva saMsArIonA (5) saMbaMdha mahAna karmanA (6) Azrava dvArA che (7) sAMbhaLI sAdhu (8) sarvottama (9) dharmane (10) asaMyamI jIvananI (11) icchA (12) na kare.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 2 119 | bhAvArtha- sAdhu puruSa jJAtijananA saMsargane saMsAra vRddhinuM pradhAna kAraNa jANI tene tyAga kare, kAraNa ke sneha che. te karma baMdhananuM mahAna AzradvAra che. jJAti saMbaMdha che te anukULa parISaha che. jethI sAdhu sarvottama AhaMta dharmane sAMbhaLI asaMyamI jIvananI IcchA kare nahi. ahime saMti AvadyA, kAsaveNaM paveiyA / buddhA jatthAvasappaMti, sIyaMti ahA bujahiM // 14 // zabdArtha H (1) pazcAta kAzyapa (2) Avarta (3) prApta thatAM (4) getrI bhagavAna mahAvIra svAmI (5) dvArA batAvela (6) jJAnI sAdhake tenAthI (7) dUra rahe che (8) ajJAnI puruSa (9) Asakta bane che (10) jemAM. bhAvArtha - uparokta adhika 2 pazcAta bhagavAna mahAvIra svAmI dvArA banAvela Avarta-saMsAra paribhramaNa, te bhAva Avata. mahA mehanIya karmanA udayathI utpanna viSayabhoganI IcchAne siddha karavAvALI saMpatti vizeSanI prArthanA te bhAva AvatuM, tene saMsArane hetu bhagavaMta mahAvIre kahela che. jJAnI puruSa, e AvoMnA phaLa vipAkane jANatA hovAthI pramAdane vaza nahi thatA tenAthI dUra rahe che. paraMtu je ajJAnI che. te AvartamAM phasAI paDe che ane mahAna dukha bhogave che. rAyANo rAya'macA ya, mAhaNA aduva khatiyA / nimaMtayaMti bhogehiM, bhikkhuyaM sAhujIviNaM // 15 // zabdArtha: (1) rAjA mahArAjA (2) rAjamaMtrI (3) brAhmaNa athavA kSatriya (4) uttama AcArathI (5) sAdhune (6) jIvana nirvAha karavAvALA (7) zabdAdi viSayabhogo bhogavavA mATe (8) bhikSune (9) AmaMtraNa kare che.
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 sUtra kRtaMga sUtra a. 3. u0 2 bhAvArtha:- rAjA tathA cakavatI mahArAjA tathA rAjamaMtrIpradhAna tathA brAhmaNa tathA purohita athavA kSatriya e sarve uttama AcArathI kavananirvAha karavAvALA yauvana saMpanna sAdhune-bhikSune, zabdAdi viSayone bhegavavAnuM AmaMtraNa kare che. ( AmaMtraNane hetu tyAgane mahimA che. tyAganI pUje che.) saMsArIone bhege priya heI bhegonuM AmaMtraNa Ape che. hastha'ssaraha jANehiM, vihAra-gamaNehi ya / na maLe che , mArI ! jUnAgu i | Dha | zabdArtha : (1) he maharSi ! (2) tamArI pUjA karavAne IcchIe chIe (3) uttama (4) bhogone (5) bhoga (6) hAthI, (7) ghoDA (8) ratha (9) pAlakhIno upaga kare (10) bAga bagIcAmAM vicare. bhAvArtha- pUrvokta cakavatI Adi muninI pAse upasthita thaI kahe che ke he maharSi ! tame hAthI, ghoDA, ratha, pAlakhI Adi vAhanano upabhoga karo ane citta vinoda rUpa kIDAne mATe bAgabagIcA Adi sthAnomAM vicaratA thakA uttama bhegone bhega. ame tamArI pUjA satkAra karIe chIe, viSayabhoganI sAmagrI ApI satkArIe chIe. vattha- gaMdha-malaMkAraM, itthIo sayaNANi ya / zRMgAdinAruM, mAruM mAno ! jUnAgu teM 27 zabdArtha : (1) vastra, (2) gaMdha, (3) alaMkAra-bhUSaNa, (4) strIo tathA (5) zayA (6) bhogone (7) Apa bhego (8) AvA prakAranA (9) ApanI pUjA (10) he AyuSyamAna ? (11) karIe chIe.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ sara kRtAMga satra a3 u0 2 121 bhAvArtha - he AyuSmana ! vastra, gaMdha, alaMkAra-bhUSaNa, sIo, zayyA Adi bhegone A5 bhega. ame ApanI pUjA karavA AmaMtraNa ApIe chIe manane prasanna kare tevA bhegane jogavatA thakA vicaro ! amo bhegapabheganI sAmagrI daIne Apane satkAra karIe chIe.' 60 - jo tume niyamo ciNNo, bhikkhubhAvambhi suvvayA / agAra-mAvasaMtassa, savvo saMvijjae tahA // 18 // ' zabdArtha : (1) he suMdaravatavALA munivara (2) bhikSubhAvamAM (3) tame (4) je (5) vrata niyamanA (6) anuSThAna karyA che (7) te gRhavAsamAM (2) nivAsa karatA (9) sarve (10) purvamAphaka (11) banI raheze. bhAvArtha - he suMdaravrata dhAraNa karanAra muni ? pravajyA samaye Indriya tathA manane zAMta karIne bhikSubhAvathI tamoe je mahAvrata Adi niyamanAM sadaanuSThAna karyA che, te sarva gRhasthavAsamAM rahetA ane bhegene bhegavatAM thakA paNa pAlana karI zakAze. kAraNa ke manuSya dvArA karelA puNya agara pApanA phaLa bhegavyA vinA tene nAza thato nathI. AvA prakAre ajJAnI asaMyamI jIve sAdhu mahApuruSane saMyamathI patita karavA pitAnA ajJAnane vaze viSayane bhegavavAne AmaMtraNa Ape che. tethI sAdhake jAgRta rahI saMyama pAlana karavuM. ciraM daijjamANassa, doso dANi kuto tava ? / icceva NaM nimantenti, nIvAreNa va sUyaraM // 19 // - zabdArtha : (1) he muni? dIrdhakALathI (2) saMyamanA anuSThAna pUrvaka vihAra karatA (3) Apane (4) bhege bhagavatA samaya (5) kema (6) doSa
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 sUtra kRtAMga satra a. 3 u0 2 lAge ! (7) AvA prakAre (8) AmaMtraNa karI phasAve che (9) jema ke suarane phasAve che e prakAre munine bhoge bhegavavA (10) cAvalanA dANAnuM pralebhana ApI. bhAvArtha - he munivara ! Ape ghaNuM dIrghakALa sudhI saMya. manAM anuSThAno karyA che. to have bhego bhegavatAM Apane kayAMthI doSa lAge ? eTale deva lAge nahi. AvA prakAre cakravatI Adi taraphathI sAdhune AmaMtraNa ApIne jema leko suarane cAvalanA dANAnuM pralobhana ApI phasAvI mAre che. e ja prakAre sAdhuone bhegonuM AmaMtraNa ApI sAdhuone phasAvI saMyama bhAvathI bhraSTa karAve che. ema jANI saMsArI jInA saMsargathI-saMbaMdhathI sAdhuoe (bhegenA kaDavA vipAkane jANI) dUra rahevuM te hitakara che. coiyA bhikkhAcariyAe, acayaMtA javittae / tatya maMdA visIyaMti, ujjANaMsi va dubbalA // 20 // ' zabdArtha : (1) bhikSucaryA Adi samAcArI pAlana mATe AcArya AdidvArA (2) prerita karyA thakA (3) samAcArI pUrvaka nirvAha karavAmAM (4) asamartha (5) mukhajIva (6) zithila bane che (7) saMyama pAlanamAM-uMcA mAMgamA (8) jema (9) durbaLa baLada thAkI jAya che. bhAvArtha- sAdhu samAcArI pAlana karavA mATe AcArya Adi taraphathI prerita karavA chatAM mUkha sAdhako sAdhu samAcArInuM pAlana karavAmAM zithila banI saMyamane choDI de che. jema uMcA mAge jatA durbaLa baLada thAkI jAya che. paDI jAya che. ema zithilAcArIo dazaprakAranI sAdhu samAcArIpUrvaka saMyamapAlana karavAmAM azakta banI mekSa prAptinuM pradhAna sAdhana, je aneka bhavonI pazcAta prApta thayela, mahApuruSo dvArA Acarita ciMtAmaNi ratna samAna, aciMtanaya, prabhAvavALA evA saMyamathI patita thAya che. pAMca
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u 2 123 mahAvrata rUpa bhArane vahana karavAmAM asamartha jIva sa sAra paribhramaNa rUpa Ava'mAM phasAi jAya che. 9 3 acayaMtA va lUheNaM, uvahANeNa ' 5 9 tattha maMdA visoyaMti, ujjANaMsi r tajjiyA | da jaraggavA // 21 // zabdA : (1) rUkSa saMyamapAlana (ra) nahi karI zakavAthI ane (3) tapakarmAMthI (4) pIDita thai (5) mUrkha`jIva-sAdhaka (6) bUDhe baLada (7) UMMcA mAmAM kaleza pAme che (8) saMyamamAM (9) kalezane pAme che. bhAvArtha :- sayamanA pAlana karavAmAM asamartha tathA tapasyAthI bhaya pAmatA kaleza pAmatA mUkha sAdhaka saMyama mArgamAM kalazane pAme che. jema uMcA mArgamAM mUDho baLada kalezane pAme che. / 9 evaM nimaMtaNaM laDu, mucchiyA gida itthI UM . 91 10 ajjhovavannA kAmehiM, coijjatA gayA gihaM // 22 ||tti bemi // zabdA : (1) pUrNAMkata prakArathI bhAgo bhAgavavA mATe (2) nima`traNa (3) prApta thatAM (4) kAmabhogAmAM Asakata (5) mehita ane (6) strIomAM (7) dattacitta puruSa saMyamapAlana mATe (8) kAmabhogAmAM (9) prerita karavA chatAM (10) gRhasthavAsamAM (11) jAya che. bhAvA:- viSayabhAgAnAM pAlakhI AdimAM tathA strIomAM puruSane pUrvokta prakArathI bhAge bhAgavavAnuM saMyamapAlana mATe AcAryo Adi taraphathI bhAgeAmAM Asakta mUkha sAdhaka sayamane cheDI karI gRhastha banI jAya che ane AtmAne saMsAra, paribhramaNurUpa Ava mAM dhakelI de che. ema jANI mAtmAthI jIve e kAmabhogeAthI dUra rahevAne saMyamapAlanamAM jAgRta rahevuM e ja zreyaskara che. adhyayana 3 jI samApta. sAdhana bhUta hAthI, gheADA, tha, meAhita kAmabhogeAmAM dattacitta AmaMtraNa prApta thatAM preraNA maLavA chatAM gRhasthapaNAne dhAraNa
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 sUtra kRtaga satra a. 3 u. 2 jahA saMgAmakAlammi, piTThato bhIru vehaha / valayaM gahaNaM NUmaM, ko jANai parAjayaM ? // 1 // zanArtha : (1) jema (2) yuddhanA samaye (3) kAyara puruSa (4) pIThanI pAchaLa (5) khAI jevA (6) gahanasthAna (7) guNasthAna (2) joI rAkhe che tema ja vicAra kare che ke kene (9) koNa jANe che? (10) parAjaya thaze. bhAvArtha - jema kAyara puruSa yuddhanA samaya pahelAM pitAnA rakSaNa mATe khAI athavA keI gahana gupta sthAne gupta rahI zakAya tevAM sthAna jaI rAkhe che ane vicAra kare che ke A yuddhamAM kene parAjaya thaze. e kaNa jANI zake? jethI saMkaTa prApta thatAM pitAnuM rakSaNa thaI zake tevAM sthAne tapAsI rAkhavA jarUrI che. ema mAnate zatruothI bacavA mATe parvatanI guphAo Adi sthAnanuM nirIkSaNa karI rAkhe che. muhuttANaM muhuttassa, muhutto hoi taariso| parAjiyA'vasappAmo, iti bhIrU uvehaI // 2 // zabdArtha: (1) ghaNuM muhUrtanI (2) eka muhUrtamAM (3) avasara (4) Ave (jemAM jaya athavA parAjayane saMbhava) (5) kAI evo (6) zatruthI hArI javAya (7) gupta rahI zakAya (8) evA sthAnanI (9) kAyara puruSa (10) gaSaNa karI rAkhe che. bhAvArtha - ghaNA lAMbA samaye athavA eka ja muhUrtamAM keI e samaya-avasara vizeSa AvI jAya ke jemAM jaya athavA parAjyanI saMbhAvanA rahe zithila vicAre ke kadAcita parAjaya pAmuM to
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRgi sutra a. 3 0 3 gupta rahI zakAya tevA rAkhavA prayatna kare che. athavA teA zeAdhI rAkhe che. 125 sthAnanuM gaveSaNa agAuthI kAyara puruSA zeAdhI 1 2 ra * da evaM tu samaNA ege, abalaM nacANaM appagaM / 7 . 9 13 30 aNAgayaM bhayaM dissa, avikaSpatimaM suyaM // 3 // zabdA : (1) uparokata prakArathI (2) zramaNa (ka) kASTa (4) peAtAne sayamapAlanamAM (5) asamartha (6) jANI (7) bhaviSyakALanA (8) bhaya (9) dekhI (10) jyAtiSa athavA vyAkaraNa bhaNI peAtAnA nirvAhanuM (11) sAdhana banAvI rAkhe che. *. !' bhAvArtha:- AvA prakArathI kAi zramaNa jIvanabhara saMyama pAlana karavAmAM peAtAne asamartha mAnI bhaviSyakALanA nirvAhunI ciMtAthI khacavA mATe vyAkaraNa athavA jAtiSa Adi zAstrAnA abhyAsa karI rAkhe che. jema kAyara puruSa laDAimAM-yuddhamAM jatAM pahelAM parAjita thavAnA bhayathI gupta sthAnA zeAdhI rAkhe che. te rIte kAyara sAdhaka AvI vidyAone zIkhI nirvAhanuM sAdhana mAnIne tene pAtAnuM rakSaNa mAne che. ko jANat vivAtaM, itthIo udagAu vA / codAMtA thayelAmo, na no asthivaNviyaM || 8 || zabdA : (1) kAI (2) jANI zake ke (3) strIethI athavA (4) kAcA jalanA sthAAnathI mArA (5) saMyama bhraSTa thaI jAya (6) mArI pAse pUrva upArjita (7) dravya paNa nathI (8) tethI hastazikSA, dhanurveda Adi vidyA kAe (9) pUchyAthI (10) khatAvI zakAya. bhAvAH- saMyama pAlana karavAmAM asthira citta puruSa ema ciMtA kare che. ke strI sevanathI athavA kAcAjalanA snAnathI kAI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 sUtra kRtaga sUtra a0 3 u0 3 prakArathI kadAcita huM saMyamathI patita thAuM te kema jANI zakAya ? tema ja mArI pAse pUrvopArjita dravya paNa nathI. tethI hasta zikSA tathA dhanurveda Adi vidyAonuM zikSaNa prApta karela hoya to te vidyAthI saMkaTa samaye mAre nirvAha thaI zake. AvA saMkalpa karI alpa parAkramI sAdhake saMyamarUpa dhanane sAcavI zakatA nathI (gumAvI de che.) ane saMsAra paribhramaNanI vRddhi karI janma, jarA, maraNAdinA cakkaramAM bhramaNa karyA kare che ane duHkhane bhegavatA kaleza pAme che. icceva paDilehaMti, valayA paDilehiNo / vitigicchasamAvannA, paMthANaM ca akoviyA // 5 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) saMyamanuM pAlana thaze ke nahi evA saMsaya (3) karavAvALA (4) mArgane (5) nahi jANanAra chUpAI rahevAnI (6) sthAnanuM (7) gaSaNa karanArA puruSanI samAna (8) vicAra karanAra. bhAvArtha- kaI alapa parAkramI sAdhaka saMyama grahaNa karyA pazcAta saMyama pAlanane anubhava thatAM pravrajita sAdhakane sUkA tathA ThaMDA AhAra prApta thAya, kadAcita prApta na thAya, bhojananA samaya pazcAta AhAra prApta thAya, bhUmi upara zayana karavuM paDe, leca kare paDe, snAna thAya nahi, brahmacarya pAlana Adi kaThina AcAre jIvana paryata pAlana karavAnA hoya che. tethI A prakAre saMyamanuM pAlana thaI zakaze ke nahi thaI zake ? AvA prakAranI zaMkA karavAvALA kAyara sAdhako A vItarAga mArgane ajANa, jema yuddhamAM janAra kAyara puruSa yuddhamAM jatA pelA zaMkita thaI, kadAca parAjaya thAya te temAMthI bacAva karavA mATe chUpAvAnAM rathAne zedhI rAkhe che. e prakAre kAyara sAdhake saMyama pAlananI zaMkAthI nimitta zAstra Adi vidyAothI pitAne jIvana nirvAha calAvI zakAya ema mAnI sAMsArika jJAnane Azraya le che.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 3 127 11 10 8 je u saMgAmakAlammi, nAyA sUrapuraGgamA / No te piThThamuvehiMti, kiM paraM maraNaM siyA // 6 // zabdArtha : (1) paraMtu (2) je puruSa (3) jagata prasiddha () vIra puruSamAM agresara (5) yuddha samaya prApta thaye (6) pAchA haThavAnI vAta para (7) dhyAna deto nathI (8) maraNathI (9) hoI zake (10) vadhAre (11) zuM. bhAvArtha- je puruSa saMsAramAM prasiddha tathA vIrapuruSomAM agresara hoya evA puruSe yuddha upasthita thatA, yuddhamAM jatAM, parAjaya thavAnI, ke chUpAvAnAM sthAna gaveSaNanA vicAro karatAM ja nathI. paraMtu ema mAne che ke bahu bahu te meta thaze ethI vizeSa bIjuM zuM thavAnuM che ? ema mAnI yazanI IrachAvALA maraNane bhaya rAkhatA ja nathI. sAdhaka puruSae paNa saMyamapAlanamAM dhairya rAkhI prApta thatA pariSaDAne samabhAve sahana karavA jAgRta rahevuM te AtmAne mATe zreyanuM kAraNa che. evaM samuTie bhikkhU, bosijjA'gAra-baghaNaM / AraMbha tiriyaM kaTu. attattAe paridhae // 7 // zabdArtha : (1) gRha (2) baMdhanane (3) tyAga karI (4) AraMbhane (5) cheDI (6) mokSa prApti mATe (7) saMyamamAM sAvadhAna (2) sAdhu (9) saMyama anuSThAna kare (10) e rIte. bhAvArtha - uparokta vIrapuruSanI mAphaka saMyamamAM sAvadhAna banela sAdhaka gRha baMdhanane tyAga karI, AraMbhano tyAga karI, saMyamapAlanamAM tatpara thayela sAdhu mokSanI prApti mATe saMyama anuSThAna karate thake vicare. kaSAye tathA indriya upara vijaya
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 3 meLava manuSya mATe duSkara rahela che. paraMtu eka AtmAne vaza karatAM kaSAye tathA Indriya upara vijaya prApta kara, duSkara, nathI. tamege paribhAsaMti, bhikkhUyaM sAhu-jIviNaM / je evaM paribhAsaMti, aMtae te samAhie // 8 // zabdArtha : (1) uttama AcArathI jIvana nirvAha karanAra (2) bhikSanA viSayamAM (3) koI anya darzanI (4) AkSepa vacana kahe che e AkSepa (5) vacana kahenArA (6) anya darzanIo (7) samAdhithI (8) dUra che. bhAvArtha - uttama ane niravadya AcArathI pitAne jIvana nirvAha karavAvALA sAdhunA viSayamAM keI AgaLa kahevAze tevA AkSepa vacane kahenArA anya tIrthIe susAdhuonI niMdA karanAra samAdhirUpa mekSathI dUra rahelA che. kAraNa ke teo samyagajJAna darzana cAritrarUpa anuSThAnathI dUra che. tema ja mokSamArganA ajANa che. saMbaddhasamakappA u, anna mannesu mucchiyA / piMDavAyaM gilANassa, jaM sAreha dalAha ya // 9 // zabdArtha : (1) gRhasthanI (2) mAphaka (3) vyavahAra kare che paraspara (4) eka bIjAmAM (5) Asakta raho che (6) regI sAdhu mATe (7) AhAra (8) lAvo cho (9) Ape che. - bhAvArtha - anyatIthI samyagRSTi sAdhuenA viSayamAM e AkSepa kare che ke tamArA sAdhuone vyavahAra gRhasthanI samAna che, jema gRhastha pitAnA svajanemAM Asakta rahe che, evI rIte tame sAdhuo paNa paraspara Asakta rahe che. tathA rAgI sAdhune mATe tame AhAra lAvIne Ape che
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 3 u0 3 129 evaM tubbhe sarAgatthA annamannamaNuvvasA / naTThasappahasabbhAvA, saMsArassa apAragA // 10 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) tame leke (3) rAga sahita che (4) paraspara ekabIjAne (5) vaza raho cho (6) satpatha tathA (7) sadbhAvathI (8) hIna che (9) saMsAranA pArane (10) pAmanArA nathI. * bhAvArtha - anya tIthI, samyaga daSTi sAdhuo para AkSepa karatA kahe che ke tame loke parvokta prakArathI rAga sahita eka bIjAnA vazamAM rahe che. tethI tame satya mArga tathA sada bhAvathI rahita hAI saMsAranA pArane pAmI zakaze nahi. aha te paribhAsejA, bhikkhu mokkhavisArae / evaM tumbhe pabhAsaMtA, dapakkhaM ceva sevaha // 11 // zabdArtha : (1 pazcAta (2) kSavizArada (3) sAdhu (4) anyatIthIne (5) kahe che (6) e prakAre (7) tame (8) kahe che te (9) be pakSanuM (10) sevana kare che. bhAvArtha - anya tIthI e pUrvokta prakAre AkSepa karavAthI mokSanI prarUpaNa karavAmAM vidvAna muni anyatIthIone kahe che ke jo tame pUrvokata AkSepayukata vacana kaho cho. to tame asatya pakSanuM sevana karo cho. rAga ane dveSarUpa be pakSonuM sevana kare che. Apane pakSa deSa sahita che, ApanA pakSamAM rAgane kAraNe amArA siddhAMta deSa rahita hovA chatAM Apa dUSita batAve che. jethI amArA pakSa para Apane dveSa che vaLI tame loke bIja tathA saceta pANI tathA udiSTa AhAranuM sevana kare che. tethI A5 gRhastha samAna che. ne
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 130 satra kRtAMga satra a0 3 u0 3 veSa rAkhatA hovAthI sAdhu kahevaDAve che, tethI Apa be pakSane se che. asat anuSThAna kare che ane saMta anuSThAna karavAvALAnI niMdA kare che. tethI tamo ja saMsAranA pArane pAmanArA nathI. 10 tumbhe bhuMjaha pAesu, gilANo abhihaDaMmi yA / taM ca bIodagaM bhoccA, tamudisAdi jaM kaDa // 12 // zabdArtha : (1) tame ghAtunA (2) pAtromAM (3) bhojana kare che ane (4) rogIne mATe (5) gRhastha dvArA bhajana bhagAvo che (6) sacitta bIja vALA AhAra tathA (7) kAcA pANIne (8) bhego cho (9) udezikAdi (10) banAvelA. bhAvArtha - tame loko kAMsAM AdinA gRhasthanA pAtromAM bhajana karo che, tathA rogI sAdhuone mATe gRhastha dvArA AhAra mAMgo cho. A pramANe tame leke bIja ane kAcA pANIne upabhega karo cho. tema ja udezika Adi AhAra pANIne upayoga karo cho. littA tivvAbhitAveNaM ujjhiA asamAhiyA / nAtikaNDUiyaM seyaM, aruyassAvarajjhartI // 13 // zabdArtha : (1) upalipta (2) tIvra (3) abhitApa sahita karma baMdhanathI (8) vivekathI rahita zubha (5) adhyavasAyathI rahita cha (6) khaNavAthI (7) zreya (8) nahi (9) traNa-ghAvane (9) Dabale pIDA (10) utpanna thAya che. bhAvArtha - mokSa vizArada susAdhu anyatIthI one kahe che ke tame leke karma baMdhathI upa9i ta tIvra abhitApa sahita tathA saddavivekathI
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 3 131 rahita che. tathA zubha adhyavasAyethI rahita che. traNane khaNavAthI zreya nahi paraMtu bamaNI pIDA utpanna thAya che. tamArA ja mATe tamane uddezIne gRhastha loko chakAya jIvanI ghAta karI AhAra banAve che. te AhArane tame bhego che. kAcuM pANI tathA bIja Adi vanaspatine upabhoga kare che tethI tame karmabaMdhanathI lipta bane che. chatAM zuddha AcAra pALavAvALA sAdhuone dveSa karI niMdA karo che. jethI karmabaMdhanathI bamaNuM lepAo che. tattaNa aNusiTTA te, apaDinneNa jANayA / Na esa Niyae magge, asamikkhA vatI kitI // 14 // zabdArtha : (1) miththA artha batAvavAnI pratijJA nathI grahaNa yogya (2) tyAga yogya padArthonA jANanAra sAdhu (3) anyadarzanIne (4) satyaarthanI (5) zikSAde che (6) Apa lokoe svIkAra karela (7) bhArga (8) yukita saMgata nathI (9) Ape samyagU dRSTi sAdhu mATe (10) AkSepa vacana kahyA te (11) vagara vicAryuM kahyA che (12) ApanAM kAryo paNa viveka zUnya che. bhAvArtha - satya artha batAvavALA tathA heya ya upAdeya svarUpane jANavAvALA saggadaSTi muni uparokta anyatIthaone yathArtha vAtanI zikSA detAM kahe che ke Apa lekoe je mArgano svIkAra karela che. te nyAya yukta nathI. tathA Apa samyagadaSTi sAdhuo upara je AkSepa karo cho. te vinA vicAre karo cho. tema ja ApanA AcAra vicAra vyavahAra karyo badhAM vivekathI rahita che. erisA jA vaI esA, aggaveNu vva karisitA / gihiNo abhihaDaM seyaM, bhujiuM Na u bhikkhuNaM // 15 //
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 satra kRtAMga sUtra a0 3 u0 3 zabdArtha: (1) e prakAre (2) je (3) kathana (4) hakIkta (5) vAMsanA agrabhAganI (6) samAna (7) durbaLa che (8) gRhastha dvArA (9) lAvela AhAra (10) kalyANakArI sAdhune (11) khAva (12) paraMtu sAdhu dvArA lAvela AhAra (13) nahi. bhAvArtha- tamAruM kathana je gRhastha dvArA lAvela AhAra sAdhune khA kalyANakArI che ane sAdhu dvArA lAvela AhAra sAdhune khAva akalyANakArI, evuM je tamAruM (anyatIrthIonuM) kathana che te vAMsanA agrabhAga samAna durbaLa che e kathana satya nathI, mAnya thAya tema nathI, kAraNa ke gRhastha dvArA lAvela AhAra chakAyajIvanI ghAta sahitane hoya che. tema ja uddagamanAdi deSa sahita che. 11. dhammapannavaNA jA sA, sAraMbhA Na visohiA / Na u eyAhiM diTThIhiM, puvvamAsiM paggappiraM / / 16 / / | zabdArtha : (1) dharmanI dezanA che (2) evI je (3) te (4) gRhasthane (5) zuddha karavAvALI che sAdhuone nahi (6) AvI (7) dRSTithI (8) pUrve (9) dezanA (10) Apela (11) nathI. | bhAvArtha - tame (anyatIthI) kahe che ke sAdhuoe dAna ApI upakAra kare joIe. ane sAdhunI rogAdi avasthAmAM gRhasthoe dAna ApI upakAra kare joIe. paraMtu sAdhuoe rogI sAdhune AhArAdi lAvI ApavA na joIe tema karavAthI rAga baMdhana thAya che, A tamAruM kathana ayukta che. kAraNa sAdhuo te pitAnA aNaraMbhI aparigrahI (bAhya ane atyaMtara graMthI rahita banI) zuddha anuSThAnethI ja zuddha bane che. jethI sAdhuoe AhArAdi dAna asaMyamIne devuM te sAdhune AcAra nathI. tema ja gRhastha dvArA lAvela AhArAdi sAdhune kalpanIya nathI. paraMtu rAgAdi
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 3 u0 3 143 sAdhunI vaiyAvacca karavI, AhAradi lAvI ApavAne sAdhu AcAra che. te ja sAdhune kalpanIya che. tamArI dhAraNA pramANe pUrve sarvae upadeza Apela nathI. AhArAdi vagerene dAna ApavAno dharma gRhasthane che. ane te dAna gRhasthane pavitra karanAra che. sarvoe evI tuccha dezanA Apela nathI ke eSaNa AdimAM upaga nahi rAkhanAra asaMyata puruSa regI sAdhunI vaiyAvacca kare ane eSaNA AdimAM upaga rAkhanAra sAdhu, rAgI sAdhunI drauyAvacca kare nahi te upadeza sarvajJa nathI. anyatIthInA AkSepa jaina zAstrathI virUddha che. satya nathI. savvAhiM aNujuttIhiM, acayaMtA javittae / tato vAyaM nirAkiMcA, te bhujovi pabbhiyA // 17 // zabdArtha : (1) sarva (2) yuktidvArA (3) potAnA pakSanI siddhi (4) nahi thavAthI (5) anyatIthI (6) vAdane (7) punaH choDI (8) potAnA pakSanuM sthApana karavA (9) dhRSTatA kare che. - bhAvArtha- anyatIrthIo saMpUrNa yukti dvArA pitAnA pakSanuM sthApana karavAmAM asamartha bane che. pazcAt vAdane choDI, pitAnA pakSanI siddhi karavA dhRSTatA kare che. ane khAlI vivAda kare che ane khAlI vacanathI pitAnA dharmane zreSTha batAve che. rAgadosAbhibhUyappA, micchatteNa abhidrutA / Ausse saraNaM jaMti, TaMkaNA iva pavvayaM // 18 // zabdArtha : (1) rAga ane dveSathI parAbhava pAmela (2) jene AtmA che (3) mithyAtvathI (4) bharapura anyatIthI zAstrArthathI vAda karavAmAM hArI
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 sUtra kRtAMga sUtra a7 3 u0 2 jatA (5) gALI Adine () Azraya (7) le che pahADa parvatemAM rahenArA (8) svecchajAti yuddhamAM hAra pAmatA (9) jema (10) pahADane Azraya le che. bhAvArtha- rAga ane iSathI jenuM hRdaya gherAyela che-dabAyelA che. tathA mithyAtvathI bharapUra anyatIthI jyAre zAstrArtha karavAmAM hArI jAya che-thAkI jAya che. tyAre krodhita banI gALI tathA mArakuTa karavAne Azraya le che. jema pahADamAM rahenAra pleccha nAmanI jAti, yuddhamAM hAra pAmatAM pahADanuM zaraNa le che. bahuguNappagappAiM, kujjA attasamAhie / jeNa'nne No virujjhejA, teNa taM taM samAyare // 19 // zabdArtha : (1) jenI cittavRtti prasanna rahela che evA muni paratIthanI sAthe vAdane samaya jema (2) bahuguNa utpanna thAya evAM anuSThAne sAtha (3) vAda kare jethI (4) pratipakSI pitAnA (5) vidhI (6) na bane (7) tevAM (8) anuchAne (9) kare. bhAvArtha - paratIthI sAthe vAda karatA muni, pitAnI cittavRttine prasanna rAkhI svapakSanI siddhi ane parapakSanI asiddhi thAya evA prakAre pratijJA, hetu tathA udAharaNa Adi pratipAdana kare ane vAda karatA bhASaNa karatA anya puruSa pratipakSI pitAnA virodhI na bane evI rIte bhASaNa kare-vAda kare-evAM dRSTAMte Ape madhyastha vacanethI pratipakSIne duHkha utpanna na thAya evA upayogathI vAda kare. imaM ca dhammamAdAya, kAsaveNa paveiyaM / kujjA bhikkhU gilANassa, agilAe samAhie // 20 //
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a 3 0 4 135 zabdA H (1) kAzyapageAtrI bhagavAn mahAvIra svAmI dvArA (2) pratipAdana karela (3) dhanA (4) svIkAra karI (5) sAdhu (6) rAgI sAdhunI (7) glAni rahita banI (8) prasanna citta (9) vaiyAvacca kare (10) e pramANe bhAvAH- kAzyapageAtrI bhagavAn mahAvIra svAmI dvArA pratipAdana karela dharmanA svIkAra karI prasannacittathI muni, rAgI sAdhunI glAni rahita banI vaiyAvacca kare. 1 3 saMkhAya pemalaM dhammaM, didvimaM pariniSyuDe / ' da uvasagge niyAmittA, AmokkhAe parivvajjA'si ||21|| tti vaimi // zabdA : (1) jANI (ra) rAgadveSa rahita zAntamuni (3) uttama (4) dharmAMne (5) padArthanA yathArtha svarUpane jANanAra (6) upasargAne (7) vaza karI (8) mAkSa prApti paryaMta (9) sayama anuSThAna kare. bhAvA:- padArthonA yathArtha svarUpane jANanArA zAnta muni A uttama dharmAMne jANI anukULa-pratikULa upasacne samabhAvathI sahana karatAM thakAM meAkSanI prApti thatAM sudhI saMyama anuSThAna kare. trIne uddezya samApta 1 3 AhaMsu mahApurisA, puvviM tattatavodhaNA / 2 . 10 saphaLa siddhimAnanA, tattva aMge vinatti !! ? || E U zabdA : (1) kAi ajJAnIo ema kahe che ke (2) mahApuruSA (3) pUrva samayamAM (4) taparUpI dhana saMcaya karavAvALA (5) kAcA jalanuM sevana karIne (6) muktine (7) prApta karela che (8) mUrkha puruSa (9) A vAta sAMbhaLI zItaLa jalanu (10) sevana karavAmAM pravRtta bane che. sayamamAM viSAda pAme che.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a03 u0 4 bhAvArthA:- koI ajJAnI puruSA kahe che ke, pU`kALe taparUpI dhana saMcaya karavAvALA mahApuruSAe, zItala jalanA upabhAga karI siddhine prApta karela che, A prakAre vacaneA sAMbhaLI, mUkha sAdhaka zItala jalanA upabhAga karavAmAM pravRtta khanI sayama bhraSTa thAya che. paramA ne nahi jANavAvALAnuM A kathana che. 13} 3 ' r 5 abhujiyA namI videhI, rAmagutte ya bhujiyA / da 7 8 10 9 bAhue udagaM bhoccA, tahA nArAyaNe risI // 2 // zabdA : (1) videha dezanA rAjA (ra) nimarAje (3) AhArane tyAga karI (4) rAmaguptae (5) AhAra khAte (6) bAhukae (7) zItala jalanA (8) upabhAga karI (9) tArAgaNaRSie e prakAre jalane! upabhAga karI siddhi prApta karI che. = bhAvAH- kAi ajJAnI puruSA sAdhuene bhraSTa karavA mATe kahe che ke videha dezanA rAjA nimarAje AhAranA upabhega nahi karIne tathA rAmagupte AhAranA upabhAga karIne ane mAhuke zItala kAcu jala pIne, tathA tArAgaNaRSie paNa sacitta jala pIne, mukitane-siddhine prApta karela che, A rIte anya tIrthIe dharmAMnA svarUpane nahi jANanArA AvuM asatya thana kare che. 9 3 Asile devile ceva, dIvAyaNa mahArisI / / 5 e 7 pArAsare dagaM bhoccA, boyANi hariyANi ya // 3 // zabdA : (1) Asila RSi tathA (2) devala RSi tathA maharSi dvaipAyana tathA (4) parAzara RSie sarvee (5) zItalajala (6) khIja nathA (7) harI vanaspatine (8) AhAra karI muktine-siddhane pAmyA hatA.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a* 3 u0 4 137 | bhAvArtha - asila, devala, maharSidvaipAyana tathA pArAsara RSie zItalajala tathA bIja tathA harita vanaspatine AhAra karI mukti siddhine prApta karela che. ema sAMbhaLyuM che. AvA prakAre anya tIthI e kAmagamAM Asakta hovAthI uparokata asatya pracAra kare che. ete puvvaM mahApurisA, AhitA iha saMmatA / bhoccA bIodagaM siddhA, iti meyamaNussuaM // 4 // zabdArtha : (1) pUrvakALamAM (2) e mahApuruSo (3) sarva jagatrasiddha thayA hatA (4) ema jaina AgamamAM 5NuM (5) mAnela che (6) e lokoe bIja tathA (7) zItala jalana (8) upabhoga karI (9) siddhigatinA lAbhane prApta karela che (10) e pramANe (11) meM mahAbhArata Adi purANamAM (12) sAMbhaLyuM che. bhAvArtha- keI anyatIthI, sAdhuone bhraSTa karavAnI bhAvanAthI, ema kahe che ke, pUrvakALamAM je mahA-puruSa prasiddha thaI gayA che. temAMthI keTalAekane jena AgamamAM mAnela che. ke e lekae zItalajala tathA bIjanA upaga karIne siddhagatinA lAbhane prApta karyo che, AvuM meM mahAbhArata Adi purANomAM sAMbhaLyuM che, AvA prakAranA asatya upadeza karI pite saMsAra sAgaramAM DUbe che. anyane DUbADe che; jaina AgamomAM to pANIne sattA mAnela che. ane jaina sAdhuo kAcA jalane to sparza paNa karatA nathI. te pIvAnI vAta te kayAM rahI. tastha maMdA visIaMti, vAhacchinnA va gaddabhA / piDhato parisappaMti, piTThasappo ya saMbhame // 5 //
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI8 sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 4 zabdArtha : (1) uparokta kharAba zikSAne upasarga prApta thaye (2) mUrNa puruSa (3) saMyama pAlanamAM duHkha anubhave che. (4) bhAra-vajanathI pIDita (5) gardabhanI mAphaka (6) jema agni Adine upadrava thatAM bhayabhIta thaI (7) lAkaDInA TukaDAnI sahAyathI cAlavAvALe page lule puruSa tenI mAphaka (8) pAchaLa rahe che (9) bhAgyA jatAM lokonI pAchaLa pAchaLa cAlatA thakA mUrkhapuruSa saMyama pAlanamAM sarvathI pAchaLa rahI jAya che. bhAvArtha:- mithyAtva dRSTionI pUrvokata vAtane sAMbhaLI, kaI mUrkha sAdhaka, saMyamapAlana karavAmAM zithila banIne e prakAre duHkhane anubhava kare che. ke jema bhArathI-vajanathI pIDita gardabha bhArane laI cAlavAmAM duHkha anubhave che ! athavA lAkaDInA TukaDAne hAthamAM laI cAlavAvALo laMgaDo puruSa agni AdinA bhayathI bhAgatA manuSyanI pAchaLa pAchaLa jAya che. paraMtu AgaLa javA asamartha banI nAzane pAme che. e prakAre saMyamapAlana karavAmAM duHkha anubhava karavAvALA zithila sAdhake mokSa sudhI nahi pahoMcatA janma maraNa rUpa duHkhone bhegavatA thakA saMsAramAM ja paribhramaNa karatA rahe che. ihamege u bhAsaMti, sAta sAteNa vijjatI / jo tarI Ave , ja sAui () 6 | zabdArtha (1) ekSaprAptinA viSayamAM (2) koI kahe che ke (3) sukhathI (4) sukha prApta thAya che (5) paraMtu te mUrkha che kAraNa ke (6) mokSaviSayamAM tIrthaMkara pratipAdita je jJAna darzana tathA (7) cAritryarUpa (8) je mokSamArga che tene to teo choDI de che (9) paramazAMtine (10) ApanAra. | bhAvArtha - koi mithyAtva daSTi mokSamArga saMbaMdhamAM ema kahe che ke A saMsAramAM ahIM sukha bhogavIe to parabhavamAM sukha pAmIe paraMtu te mUkha jevo samajatA nathI ke parama zAntine ApanAra te zrI tIrthaMkara parUpita je jJAna, darzana, cAritra tathA
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhatra kRtAMga sUtra a0 3 u. 4 139 tAparUpa saMyama ArAdhana e ja mokSamArga che. tene te te o choDI de che ane AraMbha parigrahavALA asatya darzanane grahaNa karI saMsAra paribhramaNa kare che. mA eyaM avamannatA, appeNaM lupahA vahuM / etassa(u)amokkhAe, aohArivva jUraha / / 7 / / zabdArtha : (1) A jainamArgane tiraskAra karanArA (2) tame loko (3) a5 ane tuccha viSaya sukhanA lebhe ati mUlyavAna (4) mekSanA sukhane (5) nAza karanAra evA tamo (6) sukhathI sukhanI prApti hovAnA asatya pakSane nahi choDanArA (7) loha vaNikanI jema pazcAtApa karaze. | bhAvArtha- anya tIthIone jJAnIjano kahe che ke tame sukha bhogavavAthI sukhanI prApti thAya che. evA tamArA asat pakSane Agraha rAkhI jaina zAsanane tiraskAra karo cho ane tuccha ane alpa viSaya sukhane mATe viSayasukhanA lebhathI ati durlabha ane samAdhimaya evA zAzvatA mokSanA sukhane bagADo nahi. je tamArA asatA pakSane nahi che te senAne cheDI loDhAne pakaDI rAkhanAra) leha vaNikanI jema tamAre pazcAttApa kare paDaze ane saMsAra paribhramaNa ubhuM raheze. pANAivAte vatA, musAvAde asaMjatA / adimAdANe vaTuMtA, mehuNe ya pariggahe // 8 // zabdArtha H (1) jIvahiMsA (2) mithAbhASaNa (3) adatavastu levAmAM (4) maithuna sevanamAM tathA (5) parigraha saMcayamAM tame leke (6) rakta che jethI tame (7) saMyamI nathI.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 4 bhAvArtha- sukhathI sukhanI prApti thavAnA mithyA siddhAMtane mAnavAvALA zAkyAdi sAdhune jJAnIjane kahe che ke tame loko jIvahiMsA kare che, asatya bole che, vinA dIdhela vastune grahaNa karo che, mithuna ane parigrahamAM vartamAna rahela che, e kAraNathI tame leke saMyamI nathI-pacana pAcana Adi kriyAomAM vartamAne rahela hAI jIvahiMsA karI che. tathA gAya bheMza uMTa Adi pazuo rAkhI maithunane anumodana Ape che, tame leke pitAne pratrajita hovAnuM kahe che ane gRhasthane gya sAvadha anuSThAna kare che, jethI tame loko gRhastha samAna ja che, tethI mekSanA sukha prApta karavA tame samartha nathI, jagatanA jIne unmArga tarapha laI jaI saMsAravRddhi karo cho. ne anyane karAvo che. te tamane ja ahitanuM kAraNa che. ema jANe. evamege u pAsatthA, pannavaMti aNAriyA / isthIvasaM gayA bAlA, jiNasAsaNaparammuhA // 9 // | zabdArtha : (1) strIonA vazamAM rahevAvALA (2) ajJAnI (3) jaina zAsanathI parADamukha cho (4) koI (5) pArthastha nIce mujaba (6) kahe che (7) anArya. strIonA vazamAM rahevAvALA ajJAnIo jenazAsanathI vimukha rahelA kaI kaI pAstha-patita anyatIthI dharmanA svarUpane nahi jAganArA have pachI kahevAze te pramANe bole che. jahA gaMDaM pilAgaM vA, parIpIlejja muhattagaM / evaM vinavaNitthIsu, domo tattha ko siA ? // 10 //
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 3 u0 4 zabdA : (1) jema kAne (ra) gumaDu phADakA (3) (4) dukhAvAthI paru leAhI-bagADa nIkaLI jAya che. (5) muta rIte (7) samAgamanI prAnA karanArI (8) strI sAthe samAgama doSa (10) kayA (11) hoI zake. 141 thayela hoya tene samaya (6) e karavAmAM (9) bhAvAH- kAi kAi anyatIthI e kahe che ke, jema keAi phoDalo athavA gumaDuM thayela hAya, tene dabAvIne bagADa kADhI nAkhavAthI ceDA samaya bAda pIDA dUra thai zAMti thAya che, e rIte samAgamanI prAthanA karavAvALI strIthI samAgama karatAM gheADA samaya bAda khedanI zAMti thAya che, te te kAyamAM doSa kayAMthI hAi zake ? AvA ajJAnIonAM kathana sasAravRddhirUpa janma, jarA, maraNanA vadhAranAra che. ema jANI teenA sa'gathI dUra rahevuM e ja zreya che. jahA maMdhAdara nAma, thimi bhuMjatI dagaM / 11 10 12 13 evaM vinnavaNitthI, doso tattha kao siA ? // 11 // zabdA : (1) jema (2) bheDa (3) nAmanuM pazu-bakarI (4) vinAhalAvyA (5) jalate (6) pIve che (7) e prakAre samAgama karavAnI (8) prAthanA karavAvALI (9) strInI sAtha (10) samAgama karavAmAM (11) doSa (12) kayAMthI (13) hAi zake. bhAvArtha:- jema bheDa-bakarA tathA gADara pANIne halAvyA vinA pANI pIe che. e rIte pANI pIvAthI pANInA jIvAne pIDA thatI nathI. tethI tene dveSa lAgatA nathI, e prakAre samAgama karavA mATe prAthanA karanAra strInI sAthe samAgama karavAthI ane vyakti paikI kAine pIDA thatI nathI. jethI kAi deSa lAgatA nathI. AvuM kzana viSayamAM Asakta jIvonuM saMsAra vRddhirUpa jANavuM.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 sUtra kRtAMga satra a0 3 . 4 jahA vihaMgamA piMgA, thimikaM bhujatI dagaM / evaM vinnavaNityisu, doso ta kao siA // 12 // 1 11 13 10 11. | zabdArtha : (1) jema (2) piMga nAmanI (3) pakSiNI (4) vivAhalAvyuM (5) jalane (6) pIe che. (7) e prakAre samAgama karavA mATe (2) prArthanA karavAvALI (9) strInI sAthe (10) kayAMthI (11) doSa (12) hoI zake ? (13) samAgama karavAthI temAM bhAvArtha - kAma bhegamAM Asakta anyatIthIo kahe ke piMga nAmanI pakSiNI jema vinA halAvye ja lane bAdhA pIDA utpanna karyA sivAya jalane pIe che. e prakAre samAgama karavA mATe prArthanA karanArI strInI sAthe samAgama karavAthI temAM kayAMthI deSa hoI zake? AvA prakAre anyatIthIo kAma bhAgomAM Asakta hoI asatya prarUpaNa karI jagatanA jIvane janma maraNarUpa cakranA duHkhanI vRddhi karAvAmAM sahAyaka thAya che. pite saMsAra samudramAM DUbe che. anyane DUbADe che jANe AvA ajJAnIonA saMgathI dUra rahevuM te sAdhakane zreyaskara che. evamege u pAsatthA, micchadivI aNAriyA / ajjhovavannA kAmehi, pUyaNA iva taruNae // 13 // 3 zabdArtha : (1) keI (2) pUrvokta rUpathI maithunane niravadya mAnavAvALA (3) pArzvastha (4) mizcAdRSTi (5) anArya (6) mUcchita che (7) kAmamAM (8) pUtanA nAmaka DAkinI (9) jema (10) bAlaka para Asakta rahetI hoya che. bhAvArtha - pUrvokta prakArathI maithunane niravadya batAvavAvALA anyatIthI pArzva stha-patita che, midaSTi che, tathA anArya ane
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 3 u. 4 43 kAmagamAM ati Asakta che. jema pUtanA DAkinI stanapAna karanArA bAlake para Asakta rahe che. aNAgayamapassaMtA, pccuppnngvesgaa| te pacchA paritappaMti, khoNe AuMmi jovvaNe // 14 // zabdArtha : (1) bhaviSyakALamAM utpanna duHkhane (2) nahi jANanArA (3) vartamAna kALanAM sukha prApta karavAnA (4) prayatnamAM rahe che. (5) teo (6) pazcAta (7) pazcAttApa kare che (8) naSTa thaye (9) Ayu tathA (10) yauvana. bhAvArtha - asatuM karma anuSThAno sAvadhakAryothI bhaviSya kALamAM utpanna thavAnAM duHkha nahi jotAM jANutA kAmomAM Asakta loko vartamAna sukhanI gaveSaNAmAM rakta rahe che. paraMtu yuvAvasthA tathA AyuSya kSINa thatAM, tene pazcattApa kare paDe che. ane kahe che ke manuSya janma pAmI meM zubha anuSThAne karyA nahi mRtyu samaye e rIte pazcAttApa kare che. jehiM kAle parikaMtaM, na pacchA paritappae / te dhIrA baMdhaNummukkA, nAvakakhaMti jIvikaM // 15 // zabdArtha H (1) je puruSoe (2) dharmopArjana kALamAM (3) dharmopArjana karela che (4) tene pAchaLathI (5) vRddhAvasthAmAM (6) pazcAtApa karavo paDato nathI. (7) dhIra puraSa (8) baMdhanathI chUTela (9) jIvananI IcchA karatA nathI (10) asaMyama | bhAvArtha- dharmaupAjana samayamAM je puruSae dharmaupAjana karela che, tene pAchaLathI vRddhAvasthAmAM pazcAttApa kare paDatuM nathI, tema ja karmabaMdhanathI chUTelA dhIra puruSa, asaMyamI jIvananI IcchA karatA nathI. paraMtu jIvana ane maraNamAM niHspRha rahIne saMyama anuSThAnamAM ja upaga rAkhI saMyamapAlana kare che.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 satra kRtAMga sUtra a. 3 u0 4 jahA naI veyaraNI, duttarA iha saMmatA / evaM logaMsi nArIo, duruttarA amaImayA // 16 // zabdArtha ; (1) jema (2) A lekamAM (3) vaitaraNI (4) nadI (5) dutara (6) manAya che (0) evI rIte (8) A lokamAM (9) strIothI chUTavuM (10) ajJAnI manuSya mATe (11) dustara manAya che. | bhAvArtha - jema ati vegavALI vaitaraNI nadI taravI dastara che, evI ja rIte vivekahIna, parAkramahIna, ajJAnI-puruSane strIone saMga chUTa duSkara kahela che. jehiM nArINa saMjogA, pUyaNA piTThato katA / sacameyaM nirAkiccA, te ThiyA susamAhie // 17 // zabdArtha : (1) je puruSoe (2) strIonA (3) saMbaMdhane tathA (4) kAmabhogane (5) tyAgI dIdhA che (6) te puruSo (7) samasta upasargone samabhAve (8) sahana karatA thakA (9) prasannacittathI (10) rahe che. bhAvArtha:- je puruSa strIone saMsarga tathA pAMca IndriyanA viSayarUpI kAmagenA kaDavA vipAkone jANIne tene tyAga karyo che. te sarva parISaha-upasargone jItIne uttama samAdhi sAtha nivAsa kare che. ete oghaM tarisaMti, samudaM vavahAriNo / jattha pANA visannAsi, kicaMtI sayakammuNA // 18 // zabdArtha : (1) upasargone jItavAvALA pUrvokta puruSe (2) saMsArane (3) tarI zake che (4) vyApArI jema vahANa vaDe (5) samudrane tarI jAya che (5) saMsAramAM (6) jIvo (7) paDelA (8) ravayaMkarmathI (9) pIDita thAya che.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtabhaMga sUtra a0 3 0 4 145 bhAvAtha- anukULa tathA pratikUla parISaheA tathA upasarvAMne samabhAvathI sahana karI-jItIne mahApuruSA dvArA sevita mA'mAM cAlavAvALA dhIra puruSa, saMsAranA pArane pAme che ane saMsAramAM paDelA svayaMkRta karmanA udayathI pIDA pAmI rahelA jIvAne saMsAra samudrathI pAra thavAmAM sahAyaka bane che. jema vyApArI vahANathI samudrane tarI jAya che. e rIte zruta ane cAritrarUpa saMyama prAlanathI sAdhu saMsAra samudrane tarI jAya che ane meAkSanAM zAzvatAM anAdi anaMta sukhAne prApta kare che. ma 1 5 . taM ca bhikkhU pariNAya, sunvate samite care / 7 : musAvAyaM ca vajjijjA, adinnAdANaM ca vosire // 19 // zabdArtha : : (1) sAdhu (ra) pUrNAMkta vAtAne (3) jANI (4) uttamatrayukta (5) samitisahita rahI (6) saMyamamAM vicare (7) mRSAvAda tathA (8) tyAga kare (9) adattAdAnanA - bhAvArtha:- pUrvokta hakIkatane jANIne, sAdhu puruSa uttamatrata tathA samitiyukta rahI, mRSAvAda tathA adattAdAna Adi sAvadya kriyAnA tyAga karI sa yama anuSThAnamAM upayAgavata rahI vicare. evA sAdhakanA AcAra che. 1 3 uDUDhamahe tiriyaM vA, je keI tasthAvarA | 10 11 2 19 . 9 asvastha virati hrajJA, saMti nijvALamAdina || 20 || zabdA : (1) uM (2) nIce (3) ticchA (4) je kAi (5) trasa tathA (6) sthAvara prANI che tenA AraMbhathI (7) sarvathA sa`kAla (8) nivRtti (9) karavI ema karavAthI (10) nirvANapadanI prApti (11) kahela che ( zAMtirUpI ).
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 30 4 bhAvAtha:- urdhva dizAmAM tathA adhAdizAmAM tathA tiracchidizAmAM je keAi trasa ane sthAvara jIvA rahela che. tenIhi'sAthI AraMbhathI sa`thA sa`kALe nivRtta thavAthI samAdhirUpa meAkSanI prApti thAya che. AvuM kathana bhagavAna zrI mahAvIra svAmInuM che. ema jANI hihaMsAthI nivRtta thayuM te AtmAne sukhanuM kAraNa che. 146 2 * imaM ca dhammAdAya, kAsaveNa paveditaM / . 5 e 7 kujjA bhikkhU gilANassa, agilAe samAhie // 21 // zabdA : (1) dharmAMte (2) svIkAra karI samAdhiyukta (3) bhagavAna mahAvIra svAmI dvArA (4) kathita (5) sAdhu (6) glAna sAdhunI (7) aglAnabhAvathI (8) sevA kare. bhAvArtha :- kAzyapageAtrI bhagavAna mahAvIra svAmI dvArA kathita zrutacAritrarUpe A jaina dharmInA svIkAra karI, samAdhiyukta sAdhu glAnabhAvathI rAgI sAdhunI sevA vaiyAvacca kare. e sAdhunA dhuma che. 3 saMkhAya pesale dhammaM didvimaM parinibbuDe | da 7 uvasagge niyAmittA. AmokkhAe parivvajjAsi zimi // 22 || rAjjA : (1) kharAbara ANIne (2) suMdara (3) dharmAMte (4) samyagadRSTi (5) zAnta puruSa mukita prApta karAvanAra (6) upasargAne (7) sahana karIne (8) mekSanI prApti thatAM sudhI saMyama (9) anuSThAna kare. bhAvArtha:- sabhyaSTi sAdhaka-zAnta muni meAkSanI prApti karAvavAmAM kuzaLa dharmane kharAkhara jANIne pratikULa anukULa parISaha upasagene samabhAve sahana karatA thakA mekSa prApti thatAM sudhI upayAga sahita saMyama anuSThAna kare ema huM kahuM chuM. adhyayana 3 jI samApta,
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 1 147 adhyayana 4 thuM prathama udeze. strI pariNAdhyayanamaH je mAyaraM ca piyaraM ca, vippajahAya puvyasaMjoga / ege sahite carissAmi, AratamehuNo vivittesu // 1 // zabdArtha : (1) je keAI sAdhaka mAtA (2) pitA (3) pUrva saMyoga choDI (4) saMyama grahaNa karI (5) jJAnAdiyukata (6) ekAkI () vicarIza (8) maithunathI nivRtta (9) strI pazu paMDaka rahita sthala. bhAvArtha:- je kaI sAdhaka mAtA, pitA, Adi pUrva saMyogono tyAga karI mithunathI nivRtta thaI saMyama prahaNa karI zrI, pazu, napuMzakathI rahita Asana zayananI gaveSaNa karI, jJAna sahita ekAkI vicarIza. A rIte nirNaya karI, saMyama pAlana karanAra sAdhakane strI parISahathI pitAnA AtmAnuM rakSaNa karavA, zrI bhagavaMte have pachI kahevAze te upadeza Apela che. te dhAraNa karI jAgRta rahevA sAdhake satata upayegavaMta rahevuM jethI parISahathI bacI zakAya che. mukuLa te vari, annapULa rUriyo ! unvAyapi tAu jANaMsu jahA lissaMti bhikkhuNo ege // 2 // zabdArtha H (1) chUpI rIte (2) sAdhunI pAse (3) jaIne (4) kapaTathI (5) strI (6) mUM (7) upAya (8) e (9) jANe (10) jema (11) bhraSTa bane (12) sAdhu (13) kei eka. bhAvArtha:- uparokta sAdhunI pAse mUrkha strIo harakeI kAryanA bahAnA taLe kapaTathI sAdhu pAse AvI dhIre dhIre gupta 7 10 11
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 1 kathAvArtAo karI sAdhuone saMyamathI bhraSTa kare che ane saMyamathI bhraSTa karavAnA upAyane jANatI hoya che. ema jANI sAdhake strIne vizvAsa nahi kare ane tenAthI dUra rahevuM. pAse bhisaM NisIyaMti abhikkhaNaM posavatthaM parihiMti / kArya ahevi daMsaMti, bAhU uddhaTu kakkhamaNuvvaje // 3 // zabdArtha: (1) vizeSa najIkamAM AvIne (2) sAdhunI (3) bese che (4) vAraMvAra (5) suMdara vastra (6) paherIne (7) kAyAnA (8) nIcenA bhAga (9) batAve (10) bhujAne (11) UMcI karIne (12) kukSIne (13) batAve che. | bhAvArtha- sAdhune mUrkha strIo kema bhraSTa kare che te batAve che. sAdhunI atyanta najIkamAM AvIne bese che, suMdara vacce paherI vAraMvAra AvajAva kare ane kAyAnA abhAgarUpa jaghAdikane batAvatI aMgone marakatI bhujAo UMcI karI kukSInA bhAgane batAvatI sAdhunI sanmukha besI kAmavikAra utpanna thAya tevAM AcaraNa kare che. sayaNAsaNehiM jogehiM ithio egatA NimaMtaMti / eyANi ceva se jANe, pAsANi virUvarUvANi // 4 // zabdArtha : (1) zayana (2) Asana (3) yogya vastuonuM (4) strI (5) koI samaya (6) nimaMtraNa kare che (7) e badhA vartanane (8) jANe (9) pAsa (10) vividha prakAranA (11) sAdhu. bhAvArtha - ke strIo sAdhune ekalA dekhIne pATa pATalA Adi sAdhuone yogya vastuo levA AvavAnuM sneha vacanethI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a* 4 30 1 nima MtraNa kare, para Mtu sAdhu te nima MtraNa Adine pAsarUpa tathA sacama Avaka jANe ane saMyama rakSaNamAM upayeAgavaMta rahe. 2 * no tAsu cakjg saMghejjA, novi ya sAhasaM samabhijANe / 10 11 32 13 No sahiyaMpi viharejA, evamappA surakkhio hoi // 5 // zabdA : (1) nahi (2) strInA (3) cakSu sAme peAtAnA cakSune (4) milAve (5) tenA niyaMtraNarUpa sAhasane (6) jANI (cha) na rUDuM (8) te strIoneA sahavAsa (9) kare (10) nahi. (11) A pramANe rahevAthI sAdhu peAtAnA saMyamanuM (12) rakSaNa karI (13) zake. 149 bhAvArtha:- pATapATalAnuM AmaMtraNa ApanAra strInAM cakSu sAthe sAdhu potAnAM cakSu milAve nahi, tema ja maithuna sevanarUpa akAya kare nahi, tathA tenA sneharUpa Ama traNanAM vacanAne zreya na jANe, tenI sAthe grAmAdika vicare nahi, A rIte upayAgathI vana rAkhanAra sAdhu peAtAnA AtmAnuM, saMcamanuM, rakSaNa karI zake che. 9 4 a AmaMtiya ussaviyA bhikkhu AyasA nimaMtaMti / 8 da 9 10 etANi ceva se jANe, sahANi virUvarUvANi // 6 // 1 zabdArtha : (1) AmaMtraNa karI (2) vizvAsa upajAvI (3) sAdhune (4) bheAganuM (5) AmaMtraNa de () jJAnathI jANI pratyAkhyAnathI tene tyAga kare tenAthI dUra rahe (7) sAdhu (8) strInA AmaMtraNanA (9) zabdAne (10) vividha prakAranA, bhAvAthaH- keTalIka strIe upajAvI, bhAga bhAgavavAnuM AmaMtraNa sAdhune sa Mketa karI, vizvAsa kare, paraMtu sAdhu puruSa te
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 1 strInA vividha prakAranA AmaMtraNanAM vacanA rahasyane pAsabaMdha jANI, saMyamane bAdhaka ane AtmAne patita karAvanAra, te strInA AmaMtraNane svIkAra na kare. maNabaMdhaNehiM Negehi, kaluNa viNIyamuvagasittANaM / adu maMjulAI bhAsaMti, ANavayaMti bhinnakahAhi // 7 // zabdArtha : (1) manane baMdhana kare (2) aneka prakAranA prapaMca karanAra strIo (3) karaNe janaka (4) vinayapUrvaka (5) sAdhunI pAse jaI (6) madhuravacana (7) belatI (8) AjJAmAM pravartAve (9) bhinna bhinna vAtothI. 13 | bhAvArtha - manane baMdhana karAve tevA aneka prakAranA prapaMca karavAvALI strIo vinayapUrvaka sAdhunI pAse jaIne karuNAjanaka tathA manahara vacanethI belatI maithuna saMbaMdhI rahasya vArtAlApa karI sAdhune pitAnI AjJAmAM pravartAve che. sIhaM jahA va kuNimeNaM, nibhayamegacarati pAseNaM / evitthiyAu baMdhaMti, saMvuDa egatiyamaNagaraM // 8 // zabdArtha : (1) siMha (2) jema (3) mAMsa mATe (4) nirbhaya (5) ekalA (6) vicaratA (7) pAsathI baMdhAya che (8) e rIte (9) strIo (10) bAMdhe (11) saMvRta (12) ekalA vicaratA (13) sAdhune bhAvArtha- jema pAradhI leke nirbhayapaNe je ekalA vicaranAra siMhane mAMsanA TukaDA nAkhIne pralebhana pAsamAM bAMdhI pazcAta aneka prakArathI duHkhI kare che. evA prakAre ekalA vicaratA saMvRta aNagArane strIo bhege bhegavavAnuM pralobhana ApI pitAnA vazamAM karI le che-bAMdhI le che. eTale pitAnA mehamAM phasAvI le che.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 4 10 1 151 - 17 12 aha tattha puNo NamayaMti, rahakAro va Nemi ANupuThavIe / baddhe mie va pAseNaM, phaMdaMte vi Na muccae tAhe // 9 // zabdArtha : (1) vaLI (2) tahAM (3) karI (4) namAve (5) rathakAra (6) cakrane (7) anukramathI (8) baMdhAyela (9) mRga (10) pAsamAM (11) calAyamAna (12) mukta thatA (13) nathI (14) pAsathI. bhAvArtha - jema rathanA hAMkanAra sArathI piDAnA bhAgane namAve che evA prakAre strIo sAdhuone prathama namratAthI kemala vacanethI prabhana ApI potAnA vazamAM karI pazcAt te strIne vaza thayela Asakta sAdhu mRga pAzamAM baMdhAyela mRganI jema chUTI zo nathI tenI mAphaka strInA pAsamAM baMdhAyela sAdhu pAsathI chUTI zakta nathI ane pazcAt te sAdhune aneka viTaMbanAo bhegavatAM pazcAtApa kare paDe che. aha se'NutappaI pacchA, bhocA pAyasaM va visamissa / evaM vivegamAdAya, saMvAso navi kappae davie // 10 // | zabdArtha : (1) viSamizrita (2) dUdhane (3) bheLavIne (4) pazcAta jema (5) pazcAta (6) pazcAttApa kare che (7) e rIte strIonA pAsamAM baMdhAyela sAdhu pazcAttApa kare che ema jANI (8) viveka grahaNa karI (9) strI saMvAsa (10) nahi (11) kare (12) mekSAthI sAdhu. - bhAvArtha- jema koI manuSya viSamizrita dUdhane upabhoga karI pazcAt pazcAttApa kare che evI rIte strIonA pAsathI baMdhAela sAdhune pAchaLa pazcAttApa karavo paDe che, ema jANe viveka grahaNa karI mekSAthI sAdhue strI saMsarga kare nahi.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 1 tamhA u bajjae itthI, visalittaM va kaMTagaM tathA / 9 . 10 12 11 oe kulANi vasavantI, AghAte Na sevi NiggaMthe // 11 // U sUtra kRtAMga sUtra a0 4 30 1 zabdA : (1) tethI karI (2) tenA sahavAsane cheDe (3) strIone . (4) vilisa (5) kaMTakasamAna (6) jANI (7) strIone gRhasthanA ghera agara strI sAthe (8) vaza thaI (9) ekalA (10) vArtAlApa kare (11) teA te nizra tha (12) na kahevAya. bhAvArtha:- uparokta hakIkatane jANI strIone viSalisa kAMTA samAna jANI sAdhu strI saMsaga ne cheDe, tema ja ekalA vicaratA sAdhue strI saMsaga tathA tenI sAthene vArtAlApa saMyama pAlanamAM vighnarUpa jANI cheADI deve! tema ja strIone vazathai jo gRhasthane ghera esI vArtAlApa athavA dhama kathA kare te te sAdhune nigraMtha na kahevAya. 3 4 3 da je evaM uMchaM aNugiddhA, annagharA huti kusIlANaM / sutasae za 13 12 11 10 se bhikkhu, no vihare saha NamitthI || 12 || zabdA : (1) je sAdhue (2) strI sahavAsa athavA nindanIyarUpa (3) kathAmAM (4) Asakta rahe teA te sAdhuthI (5) anya (6) kuzIla (7) che (8) tapasvI (9) strI (10) sAtha (11) vicaravuM (1ra) nahi (13) sAdhue paNa bhAvArtha:- jo sAdhu zrInI ninjInIyarUpakathAmAM athavA strI sahavAsamAM Asakta rahe te te sAdhu nathI paraMtu tethI viparIta kuzIla che. ema jANI sutapasvI sAdhue paNa strI rahavAsamAM nahi rahevuM, tenI sAthe vicaravuM nahi, strInI sAtha kathA vArtA paNa na karavA.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 4 30 1 153 1 3 --- avi dhUyarAhi suhAhiM, ghAtIhiM aduva dAsIhi / 5 da da V 9 mahatIhi vA kumArIhiM, saMthavaM se na kujjA aNagAre ||13|| zabdA H (1) vaLI putrI (2) putravadhU (3) dhAvamAtA (4) dAsI athavA (5) vaDI (6) kumArIkA sAtha (cha) paricaya karavA (8) nahi (9) bhikSue bhAvAtha:- sAdhue peAtAnI putrI, putravadhU, dhAvamAtA, dAsI, athavA meATI kumArikA sAthe paricaya karavA nahiM tenA sahavAsa ke vArtAlApa Adi saMsaga rAkhavA nahi. adu NAiNaM ca suhINaM vA, appiyaM daTTu egatA hoti / ' cha 9 10 11 12 13 giddhA sattA kAmehiM, rakkhaNaposaNe masso'si || 14 || zabdA : (1) athavA jJAtijana (2) athavA strInA pati (7) ekadA sahavAsamAM (4) eThA dekhe (5) aprIti (6) hAya (7) Asakata (8) gRddha (9) kAmabhAgeAmAM (10) rakSaNa (11) pASaNa (12) manuSya (13) cheM. bhAvArtha:- kadAca koI samaya gRhasthanA ghera srI sAthe sAdhune vArtAlApa karatA te strInA pati athavA kuTumbIjanA agara jJAtijanA kAi dekhe tA teone sAdhu upara dveSa utpanna thAya ane ema mAne ke A sAdhu kAmalegeAmAM Asakta jaNAya che, ema mAnI sAdhune Akroza vacana kahe, apamAna kare ane ema kahe ke tuM enuM rakSaNa pASaNa kare che ke, ahI' gRhasthane ghera bahu samaya bese che, ema apamAnajanaka vacanA kahe, ema jANI sAdhake gRhasthanA ghera ekalI strI sAthe vArtAlApa nahi karavA. tema ja gRhasthanA ghera besavuM nahi.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 satra kRtAMga satra a0 ke 10 1 16 samapi dahRdAsINaM, tatthavi tAva ege kuSpati / jahu mohi jaze isthIro jene ja che zabdArtha : (1) udAsIna (2) sAdhune (3) dekhI (4) tyAM (5) te samaya (6) kAI (7) krodhita bane (8) athavA bhajana (9) sAdhune detA dekhI (10) strImAM (11) depa (12) zaMkA (13) utpanna thAya. bhAvArtha - koI udAsIna-rAgadveSa rahita sAdhune gaucarIe jatA gRhasthanA ghare strI sAthe ekAMtamAM vArtAlApa karatA dekhI agara sAdhune bhejana detA thakA jeIne gRhastha kodhita bane ane strImAM deSa hovAnI zaMkA lAve ane ema mAne che A sAdhu mATe ja AhAra banAve che ne AhAramAM vRddha sAdhu sadaiva AvatA haze, ema mAnI A strI kuzIla hovAnuM gRhastha mAne ema jANI gRhasthanA ghera sAdhue ekalI strI sAthe ubhu rahevuM nahi, vArtAlApa kara nahi, kuvaMti saMthava tAhi, panbhaTTA samAhijogehiM / pabbhaTThA 16 12 tamhA samaNA Na sameti, AyahiyAe saNNisejjAo // 16 // zabdArtha : (1) kare che (2) paricaya (3) strIthI (4) zraSTa (5) samAdhi (6) vegathI (7) tethI (8) sAdhu (9) na (10) jAya (11) Atma hitArthI strIne (12) samIpa (13) sthAne. bhAvArtha - je sAdhu mana, vacana, kAyAnA zubhAgarUpavyApArarUpa saMyamathI bhraSTa thayela hoya te strI sAthe paricaya kare, saMsarga rAkhe paraMtu susAdhu hoya te pitAnA AtmAnA hitanA arthe strInI sAthe sahavAsa kare nahi, vArtAlApa kare nahi, strI rahetI
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ saba kRtAMga sUtra a. 3 u0 4 155 heya tyAM tenI najIka bese nahi, strIne saMsarga anarthanuM kAraNa jANuM tyAga kare. vahave gihAI avahahu, missIbhAvaM patthu / ya ege| dhuvamaggameva pavayaMti, vAyA vIriyaM kusIlANaM // 17 // | zabdArtha : (1) ghaNAM (2) ghara (3) choDI (4) mizra bhAvamAM (5) rahelA (6) keTalAka (7) kahe che ke (8) mizra bhArga ja (9) mokSa mArga che etemanuM kathana mAtra che kAryarUpa nathI (8) vacana (9) baLa (10) kuzIlarUpa che. bhAvArtha - koI eka gharavAsa tyAgI mizrabhAvamAM rahelA ( kAMIka sAdhu AcAra kAMIka gRhastha AcAra) mizra mAgane mokSamArga batAve che. athavA aneka prakArathI pitAnI vidvatA dekhADI kuzIlatAnuM pratipAdana kare che, athavA pitAne zithilAcAra chupAvavA khAlI vANImAM ja potAnuM vIrya batAve che. e kathana mAtra che paraMtu kAryarUpa nathI. AvA veSadhArI sAdhu saMsAra paribhramaNanI vRddhi karI janma maraNarUpa cakramAM bhramaNa karanArA jANavA. suddhaM ravati parimAe, aha rahassaMmi dukkaDaM karati / jANaMti, ya NaM tahAvihA, mAille mahAsaDhe'yaMti // 18 // zabdArtha : (1) zuddha (2) bele che (3) pariSadamAM (4) ekAMtamAM (5) duSkRtya (6) kare che () jANe che (8) kuzala puruSa (9) mAyAvI (10) mahAzaTha che. - bhAvArtha - kuzIla sevana karavAvALA puruSe pariSadamAM pitAne AtmA ! zuddha (deSa rahita) hevAne pralApa kare che paraMtu ekAMtamAM duSTakama kare che, pitAnA duSTa AcArane chupAvavA prayatna
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 satra kRtAMga sUtra a0 4 u. 1 karavA chatAM jJAnI puruSe te kuzIlanI aMga ceSTAthI tenA duSkamane jANI le che, AvA sAdhake mAyAvI mahAzaThanI paMktimAM gaNAya che ane mAyA kapaTanA bhAve sevI adhamagatinA karma upArjana karI saMsAra paribhramaNa vadhAre che. sayaM dukkaDaM ca na vadati, AiTovi pakatthati ghAle / veyANuvIi mA kAsI, coijjato gilAi se bhujjo // 19 // zabdArtha : (1) uparokata dravyalIMgI sAdhuo svayaM (2) duSkRtya (8) kahete nathI (4) pUchayA thakA pitAnI (5) prazaMsA kare che (6) ajJAnI (9) vededayakArya (8) nahi (9) kare (10) AcAryo prerAyA thakA (11) glAni anubhave che (12) vAraMvAra bhAvArtha - kacelIMgI kuzIla sAdhune AcAryAdie pUchavAthI pitAnA duSkarmane guru samakSa jAhera karatA nathI ane uparAMta pitAnI prazaMsA karavA lAge che AcAryAdi te kuzIla sAdhune maithuna sevanarUpa duSkarma nahi karavAnuM kahetA zikhAmaNa ApatA te sAdhu vAraMvAra glAnine anubhave che, khinna thAya che ane AcAryanI zikSAne sAMbhaLI na sAMbhaLI kare che. AvA kuzale satya zikhAmaNane grahaNa karI zakatA nathI, jethI saMsAra aTavImAM lAMbA kALa sudhI paribhramaNa kare che. osiyAvi itthiposesu, purisA itthiveyakhedannA / paNNAsamannitA vege, nArINaM vasaM uvakasati // 20 // zabdArtha : (1) muktabhegI (2) strI (3) piSaNa (0) sapuraSa (5) strI veda (6) jANanAra (7) prajJAvaMta (8) buddhivaMta (9) keTalAeka (10) strInA (11) vaza (12) dAsatva svIkAre che.
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra katAMga sUtra a4 u0 1 157 bhAvArtha- strI piSaka vyApAranA anuSThAneno anubhava karela zrI vedaya rUpa maithunanA svarUpanA jANanArA strI veda mAyA pradhAna hevAnuM tathA strI rakSaNa karavAmAM paNa donI utpattinuM kAraNa jANavA chatAM strInA bhegone anubhava karanAra strI saMsargathI saMsAranI vRddhi hevAnuM jANanAra autpAtikI buddhi AdithI yukta (keI koI puruSa sukta bhegIo) tyAgI sAdhaka puruSe mahAmohathI aMdha banIne saMsAramAM utAravAnA mArga svarUpa strIonA pAsalAmAM phasAI strIonA vaza thaIne pitAnA sthAnathI patita thaI jAya che. avi hatyapAdachedAe, aduvA baddhamaMsaukkate / avi teyasAbhitAvaNANi, tacchiyakhArasiMcaNAI ca / / 21 // zabdArtha : (1) vaLI strI-gamanathI (2) hAthapaga (3) dAvAnA tathA zarIranI cAmaDI tathA (4) mAMsa kApI levAnA athavA (5) agnithI jalAvAnA (6) aMgonA chedana zarIra upara (7) khAra (8) chAMTavAnAM tIvra ThaMDone pAtra thAya che. bhAvArtha - je kaI parastrI sevana kare che tene hAtha tathA paganA chedananA tathA cAmaDI utaraDI levAnA tathA mAMsa kApI levAnA tathA agnimAM jalAvAnA tathA aMgene chedIne upara khAra chAMTavAnA AvA tIvra daMDa bhogavavA paDe che ane AvA ati utkRSTa duHkha bhogavavAM paDe che AvA tIvra daMDanA duHkhethI mRtyu thavAne samaya kadAcita prApta thAya che adu kaNNaNAsacchedaM, kaMThacchedaNaM titikakhaMtI / iti ittha pAvasaMtattA, naya viti puNo na kAhiti // 22 //
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 1 zabdArtha : (1) athavA strI-saMga karanAra (2) pApI puruSane (3) A lekamAM (4) kAnane cheda (5) nAka cheda (6) kaMTha cheda (7) sahana karavA paDe che (8) chatAM (9) pharIthI huM have AvuM pApa (10) nahi (11) karu (12) tema kahe (13) nathI. bhAvArtha- AvA pApI puruSe parastrI gamana karanArA kAnanA, nAkanA, tathA kaMThanA cheda, ne sahana karatA thakA paNa ema nathI bolatA ke have huM pharI AvAM pApe parastrI gamanarUpa karIza nahi ane A lekanA tathA palekanA dukhane svIkAra kare che. paraMtu pApakarmathI nivRtta thatA nathI. sutamevamegesiM, itthIvedeti hu suyakkhAyaM / evaMpi tA vadittANaM, aduvA kammuNA avakareMti // 23 // zabdArtha : (1) sAMbhaLyuM che ke strIsaMparka kharAba che (2) ema (3) e rIte (4) keTalAka (5) kAmazAstra paNa kahe che ke (6) strIo kahe che ke have huM akArya karIza nahi (7) ema (8) strIo (9) bolIne (10) pharI evA akArya (11) kare che. bhAvArtha- amee ema sAMbhaLyuM che ke strI saMparka ghaNe kharAba che, vaLI koI ema kahe che ke, vaizika kAmazAstramAM paNa kahela che ke strIo akArya karI ema kahe che ke, have AvuM akRtya huM karIza nahi, ema bolIne pharI evA akArya karatI thakI apakAra kare che, eTale strIonA vacana upara AtmAthI e vizvAsa rAkhave nahi strIonuM cita jANavuM duSkara che. vaLI caMcaLa svabhAvavALI hoya che. tuccha svabhAvavALI tathA ahaMbhAvavALI ane mAyA kapaTavALI heI tenuM hRdaya guDha jANuM zakAya nahIM. jethI sAdhake strIne vizvAsa kare nahi,
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 4 u0 1 :15e annaM maNeNa ciMteti, vAyA annaM ca kammuNA annaM / tamhA Na sahaha bhikkhU, bahumAyAo ithio NaccA // 24 // zabdArtha : (1) strIo manathI anyanuM (2) ciMtavana karatI hoya tethI (3) vacanathI belatI hoya che ane (4) viparIta (5) kAyAthI (6) anya karatI hoya che (7) bahu mAyAvALI (8) jANa (9) strIone (10) sAdhu strIomAM (11) na rAkhe (12) vizvAsa, bhAvArtha - strIo manamAM anya vicAratI hoya che, vANImAM anya kahetI hoya che, ane kArya anya karatI hoya che, tethI sAdhu puruSa bahu mAyA kapaTa karanArI strIone jANI, tenA upara vizvAsa na rAkhe, strIo pAtAlanA udara samAna, ati gaMbhIra, manamAM kAMI vicAratI hoya ane vacanamAM madhura-pratItavALI dekhAya ane vipAkamAM dArUNa hoya che jANa, sAdhaka AtmAe strI sahavAsathI dUra rahevuM. juvatI samaNaM bUyA vicittalaMkAravatthagANi parihittA / viratA carissahaM rukkhaM, dhammamAikkha Ne bhayaMtAro // 25 // zabdArtha : (1) koI yuvatI strI (4) suMdara (3) alaMkAra (4) vastra (5) paherI (6) sAdhune (7) kahe (8) saMsArathI virakata (9) saMyama (10) grahaNa karIza (11) bhayathI rakSA karanAra he sAdhe ! (12) mane (13) dharma (14) saMbhaLA. bhAvArtha - keI yuvatI strI vicitra vastra alaMkAra paherIne sAdhu pAse AvI ema kahe ke bhayathI bacAvanAra he sAdho ! huM gRha baMdhanathI virakta banI chuM, tethI saMyama grahaNa karIza Apa mane dhama saMbhaLAvo, mAro pati mane anukuLa nathI athavA mane
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga sutra a0 4 u0 1 pasaMda nathI. athavA te mane choDI devA Icche che, AvI kapaTa jALa munine bheLavavA race che te have pachInI gAthAmAM jaNAve che. adu sAviyA pavAraNaM, ahamaMsi sAhimmiNI ya samaNANaM / jatukuMbhe jahA uvajoI saMvAse vidU visIejjA // 26 // - 12 zabdArtha : (1) athavA (2) zrAvikA hovAnA (3) bahAne sAdhunI pAse Ave (4) huM (5) zramaNonI (6) sAdharmiNI chuM kahI nikaTa Ave (7) agni (8) lAkhane goLa ogaLI jAya evI rIte strI pAse rahevAthI (9) jema (10) pAse (11) sAdhu saMyama (12) pratita thAya. bhAvArtha- strIo zrAvikA hovAnA bahAnAthI sAdhu pAse AvIne huM zramaNanI sAdharmiNI chuM ema kahIne sAdhunI najIka AvI (kulavAlakanI jema) sAdhune dharmathI bhraSTa kare che jema lAkhane ghaDe agninI pAse gaLI jAya ema strI sahavAsamAM rahevAthI vidvAna sAdhu paNa zithila vihArI banI jAya che. strIne sahavAsa brahmacArIne mATe anarthanuM kAraNa jANavuM. tethI strI sahavAsa sAdhake karavo nahi. janukuMbhe joiuvagUDhe, Asu'bhinatte NAsamukyAi / evitthiyAhiM aNagArA, saMvAseNa NAsumuvayaMti // 27 // 12 zabdArtha: (1) jema (2) lAkhane ghaDe (3) agninA (4) sparzathI (5) zIdhra (6) tata thaI (7) nAzane (8) pAme che. (9) evI rIte (10) strIonA (11) saMsargathI (12) sAdhu puruSa saMyamanA nAzane (13) pAme chesaMyamathI bhraSTa thAya che.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 1 161 bhAvArtha- jema agninA sparzathI lAkhane ghaDe tapta thaI zIdhrapaNe nAza pAme che evI ja rIte saMcamI sAdhu strIonA paricayathI zIghratAthI saMyamabhAvathI patita thAya che, kaThina vratane tyAga karI de che. ema jANI sAdhake strIone vizvAsa na kare. - 12 kuvvaMti pAvagaM kammaM puTThA vegevamAhiMsu / no'haM karemi pAvaMti, aMkesAhaNA mamesatti // 28 // zabdArtha : (1) pApa (2) karma (3) karanArane (4) pUchyA thakA ema kahe che (5) huM (6) pApakarma (7) karato nathI (8) e strI bAlyAvasthAmAM (9) khoLAmAM (10) mArA (11) besatI hatI. bhAvArtha- keI sAdhaka puruSa bhraSTAcArI pApakarma karate thako AcArya Adina pUchayA thakA uttaramAM kahe ke huM pApakarma karato nathI. paraMtu e strI bAlyAvasthAmAM mArA khoLAmAM besatI hatI, sUtI hatI. A rIte A leka tathA palakanA bhaya rahita banI keTalAeka sAdhako asatya AcaraNa karI strIothI bhraSTa thaI saMyamarUpa dhanane nAza karI saMsAra paribhramaNanI vRddhi kare che jANI strI sahavAsathI dUra rahevuM. bAlassa maMdayaM bIyaM, jaM ca kaDaM avajANaI bhujjo / duguNaM karei se pAvaM, pUyaNakAmo vipannesI // 29 // zabdArtha : (1) ajJAnI puruSa (2) bIjI (3) mUrkhatA (4) karelA pApane pUchA thakA (5) inakAra kare che (6) Dabala (7) pApa (8) bAMdhe che (9) e puruSa (10) pitAnI pUjAne icche che (11) asaMyamanI icchA kare che.
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 4 0 1 bhAvArtha:- mUrkha puruSanI khIjI mU`tA e che ke pApakama karIne tenA inkAra kare che tethI pApakamanA bamaNA baMdha kare che, vaLI pApakama karatA chatAM mAyAvI saMsAramAM peAtAnI pUjAne cAhe che, tema ja asaMyama jIvananI icchA kare che AvI rIte ajJAnIo peAtAnI niMdA thaze e bhayathI karela pApeAne chupAvI asayamabhAvane poSe che, sayamabhAvathI patita thAya che. AvA mAyAvI sAkAnI gati adhama hoya che. jANI AtmAthI sAdhake AvA mAyAvI sAdhakAnA saMgathI dUra rahevuM. 162 1 3 saMlokaNijjamaNagAraM, AyagayaM nimaMtaNeNAhaMsu / vartha jatAi ! vArya thA, kAM pAnana diggAde|| 30 // zabdA : (1) dekhavAmAM sudara (2) AtmajJAnI (3) sAdhune srIe (4) nimaMtraNa ApI (5) kahe ke he bhavasAgarathI rakSA karanAra (6) hai sAdheA ? (7) vastra (8) pAtra (9) anna tathA (10) pAnane Apa (11) svIkAre. bhAvArtha:- dekhavAmAM suMdara uttama AkRtivALA AtmajJAnI sAdhune koi vyabhicAriNI strIe AmatraNa ApatI thakI ema kahe ke bhavasAgarathI rakSaNa karanAra hai sAdheA ? vastra, pAtra, anna, pANI Adi Apane je prayAjana heAya te sahu Apane ApIza, Apa mArA ghare padhArI grahaNa karI, AvI rIte prapaMcA karI rUDA sAdhuone strIe phasAvI sayamathI patita karAve che jANI sAdhu vage zrInA vizvAsa nahi karavA ane tenA saDuvAsathI dUra rahevuM. 2 x 5 NIvAra mevaM bujjhejjA, jo icche z agAramAgaMtu / 11 12 bache viSayapAsehiM, mohamAvajjaha puNo maMde pti bemi // 31 // '' da 1.
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra A u0 2 zabdArtha : (1) pralobhanane sAdhu sUarane phasAvA (2) cAvalanA dANuM samAna (3) jANe (4) na kare (5) IcchA (6) ghare javAnI (7) baMdhAela (8) viSaya (9) pAsamA (10) mehane (11) prApta kare che (2) mUrNa puruSa. bhAvArtha - pUrvokta prakAranA prabhanone sAdhu, suarane lobhAvanAra cAvalanA dANuM samAna samAje viSayarUpI pAsamAM baMdhAyela mUrNa puruSa punaH mehane prApta kare che ema jANI sAdhu puruSa strInA AmaMtraNathI phasAI na javAya te upayoga rAkhI rahe, saMyamarUpa sAdhana punaH punaH prApta thavuM durlabha jANI, saMyamapAlanamAM upagavaMta rahe e ja sAdhaka AcAra jANo. pahelo udeze samApta. zrI sUtra kRtAMga sUtra a. 4 u. 2 oe sayA Na rajjejjA, bhogakAmI puNo virajjejA / bhoge samaNANaM suNeha, jaha bhuti bhikAbuko ege // 1 // zabdArtha : (1) virakta (2) sadA (3) nahi (4) Asakta bane (5) kAmagI (6) punaH (7) virame (8) bhoga bhogavavA (9) sAdhune mATe Azcarya utpanna karAve che (10) te sAMbhaLe (11) koI (12) sAdhu (13) bhago bhogave che. bhAvArtha- sAdhu rAgadveSa rahita banI bhegomAM kayAre paNa cittane na javA de, kadAcita bhogomAM citta jAya te jJAnadvArA kAmanA kaDavA vipAke jANI manane pAchu haTAvI le, bhega bhegavavA e sAdhune Azcarya utpanna karAvanAra che, chatAM paNa kaI koI zithila sAdhu bhege bhegave che, te sAMbhaLe gRhasthane paNa bhego viTaMbanA rUpa che, te sAdhune mATe te zuM kahevuM.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 satra kRtAMga sUtra a + u 2 aha taM tu bhedamAvanna, mucchitaM bhikkhu kAmamativaTTa / palibhiMdiyA NaM to pacchA, pAduDu muddhi pahaNaMti // 2 // zabdArtha : (1) vaLI (2) cAritrathI bhraSTa (3) strImAM Asakta () viSaya bhAgomAM dattacitta (5) sAdhune (6) e strI pitAne vazIbhUta jANI (7) pazcAt (8) pitAnA pagathI (9) sAdhunA zira para (10) prahAra kare che. bhAvArtha:- cAritrathI bhraSTa ane strImAM Asakta, viSayabhegomAM dattacitta sAdhune pitAne vazIbhUta jANI te strI sAdhunA zira para pitAnA paga vaDe prahAra kare che, chatAM Asakta sAdhaka tene sahana kare che, Asakta sAdhunI AvI durgati kare che. kaphoDI sthiti banAvI de che. 13 11 10 jaha kesiA NaM mae bhikkhU, No vihare saha NamitthIe / kesANaviha lucissaM, nannattha mae carijjAsi // 3 // zabdArtha H (1) vaLI (2) kezavALI hoI (3) mArA (4) sAthe he sAdhe ? (5) vihAra (6) na karI zakatA hatA (7) ahIM ja (8) kezane (9) leca karIza (10) mArA vinA (11) anya sthAnapara (12) vihAra (13) na kare. bhAvArtha- strI Asakta ane pitAne vazIbhUta thayela sAdhune strIo kahe che ke he sAdha ! kezavALI strI sAthe vihAra na karI zake agara zarama lAgatI hoya te huM atre Aja jagyAe mArA kezone ukhADIne pheMkI daIza, paraMtu mArA vinA tame anya koI sthaLe vihAra nahi karazo ane videzamAM je kaSTa Avaze te sahI laIza, Apa je AjJA karaze te pramANe karIza paraMtu mArAthI dUra nahi javA prArthanA karuM chuM.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 4 0 2 9 x aha NaM se hoI ubaladdho, to pesaMti tahAbhUehiM / 7 . alAucchedaM pehehi, vaguphalAI 165 AharAhinti ||4|| prA zabdA : (1) pazcAt te strI sAdhune peAtAne (2) vaza thayela jANI le che (3) pazcAta sAdhune dAsanI mAka (4) kAryaMmAM prerita kare che, (5) tuMkhI-dudhI (6) sudhAravA charI lAvA (7) mArA mATe (8) zrIla (9) lAve. bhAvA:- sAdhunI ceSTA tathA AkAra Adi dvArA jyAre zrI jANI le che ke A sAdhu mane vaza thaI gayela che, pazcAt peAtAnA dAsanI mAphaka kArya karavAne prerita kare che, ane kahe che ke tukhI kApavA mATe charI lAvA tathA mArA mATe uttameAttama zrIla Adi phaLa lAvA, upayAgI vastu lAvavA mATe kAryoMmAM joDe che. 1 3 2 * " dAruNi sAgapAgAe, pajjoo vA bhavissatI rAo / da patA merA . hi tA me pade // 5 // zabdArtha : (1) zAka Adi (2) pakAvavA (3) kASTa lAvA (4) prakAza mATe (pa) tela lAveA (6) rAtrimAM (kaeN) mArA pAtrA tathA pagane (7) raMgI (8) ahI' AveA (9) mArI pIThane kacarA. bhAvAH- zAka Adi pakAvavA kASTa lAvA, rAtrie prakAza karavA tela lAveA, mArAM pAtrAne tathA mArA pagane raMgI ApA, ahIM AvI mArI pIThane dAkhA, mArA aMgAnuM mana karI, vagere dAsanI mAka kAryuM karAve che, strImAM Asakata puruSanI AvI du zA thAya che.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtiMga sUtra a. 4 u0 2 9 vatthANi ya me paDile hehi, annaM pANaM ca AharAhitti / }} E dha . gaMdhaM ca raoharaNaM ca kAsavagaM ca me samaNujANAhi || 6 || zabdA : (1) hai sAdhe! ? mArA mATe vastra (2) lAvA (3) anna (4) pANI (5) lAvA (6) suga dhI padArthoM (7) sAvaraNI lAvA (8) nApitane (9) lAve. bhAvAH- hai sAdheA! mArAM kapaDAM junAM thaI gayAM che tethI navAM kapaDA lAvA, tathA anna pANI lAvA, tathA kapura Adi sugaMdhI padArthA lAvA, tathA makAna sAphasUphe karavA rajoharaNa sAvaraNI lAvA tema ja leAcanI pIDA sahana thatI nathI, jethI nApita-vANaMdane mArA mAla kATavA mATe lAve. 2 aMjaNi alaMkAraM, kukkayaM me pacchAhi / adu 5 loddhaM ca loddhakusumaM ca, veNupalAsiyaM ca guliyaM ca // 7 // zabdA : (1) mAre mATe aMjananI DabI dhrudhuruMvALI (4) vINA lAvA (5) leAdhanA phaLa, (6) lAkaDI tathA pauSTika (8) auSadhanI gALI lAve. bhAvArtha:- srImAM Asakta vaza karela sAdhune zrI kahe che ke hai sAdheA ? mArA mATe aMjananuM pAtra tathA bhUSaNa tathA ghurAvALI vINA lAvA, tathA lAdhranA mULa tathA phUla lAvA tathA vAMsanI lAkaDI tathA pauSTika auSadhanI geALI lAvA ke jethI sadA yuvAna yuvatI manI rahuM. tathA (2) bhUSaNa tathA (3) lodhranA phUla, (7) vAMsanI 9 2 5 kutaraM ca agaru, saMpi sammaM ure / . 9 telaM muhamilijAe, beNukalAI ma 10 sannidhAnAe // 8 //
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a. 4 u0 2 127 zabdArtha : (1) kASTa (2) tagara (3) agara (4) caMdana pIsIne (5) taiyAra karI (6) uzIranI sAthe pIsIne (7) tathA mukhane lagAvavAnuM (8) tela (9) tathA vAMsanI peTI lAvo (10) kapaDA rAkhavAnI. | bhAvArtha - strI kahe che ke he priya? uzIranA jala sAthe pIselA keSTa, tagara, agara, caMdana, taiyAra karI lAve tathA mukhane lagADavAnuM tela tathA vacce rAkhavA mATe eka vAMsanI piTI lAve (uzIra jalane artha spaSTa thI) naMdIcUNNagAI pAharAhi, chattIvANahaM ca jANAhi / satthaM ca sUvacchejjAe, ANIlaM ca batthayaM rayAvehi / / 9 / / zabdArtha : (1) hoTha raMgavA mATe cUrNa (2) lAvo (3) chatra tathA paganA rakSaNa mATe (4) jUtA (5) lAvo (6) zAka kADhavA mATe (7) charI lA (7) mArA mATe nIlaraMganuM (8) vastra (9) raMgAvI lAvo. bhAvArtha - strI kahe che ke he priya? mArA hoTha raMgavA cUrNa lAve chatra tathA jUtA lAve tathA zAka kATavA charI Adi zastra lA tathA nIluM vastra raMgAvI lAva. 1 suphaNi ca sAgapAgAe, AmalaMgAI dagAharaNaM ca / tilagakarANimaMja gamalAgaM, dhiMsu me vihraNayaM vijANehi // 10 // zabdArtha H (1) he priyatama ! zAka pakAvavA (2) tapelI lA (3) AMbaLA tathA jala rAkhavA (4) vAsaNa lAvo (5) tilaka karavA tathA (6) aMjana mATe (7) saLI lAvo (8) garamInA samayamAM (9) havA mATe (10) paMkhA lA.
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 sUtra kRtaga sUtra a0 4 u0 2 bhAvArtha - zIla bhraSTa puruSane strI kahe che ke zAka pakAvavA mATe tapelI tathA AMbaLa tathA pANI rAkhavA vAsaNa, tilaka karavA tathA aMjana mATe saLI lAvo, tathA garamImAM havA nAkhavA paMkhA lAve. saMDAsagaM ca phaNihaM ca, sIhalipAsagaM ca ANAhi / AdaMsagaM ca payacchAhi, daMtapakkhAlaNaM pavesAhi // 11 // zabdArtha : (1) kAMkhanA keza ukheDavA cipI keza samAravA (2) kAMkathI agara dAMti keza bAMdhavA mATe unanI (3) derI (4) lA (5) dAMta sApha karavA (6) daMtamaMjana lAve (7) darpaNa (8) lAvo. bhAvArtha- kAMbalInA tathA nAkanA keze dUra karavA cipa lA, keza samAravA kAMgasI lAve, keza bAMdhavA mATe unanI derI lA, mukha jevA mATe darpaNa lAve, dAMta sApha karavA daMta-maMjana lA, A rIte bhraSTa thayela strImAM Asakta puruSane strInA kAryo karavA paDe che. dAsanA jevI sthiti bane che. pUyaphalaM taMbolaya, sUIsuttagaM ca jANAhi / kosaM ca moyamehAe, suppukkhalagaM ca khAragAlaNaM ca // 12 // | zabdArtha : (1) sepArI (2) pAna (3) seya (4) derA (5) lAvo (6) bhajana (7) laghunIti mATe (8) sUpaDuM tathA dhAna khAMDavA (9) ukhala tathA khAra gALavA mATe (10) pAtra lAvo. | bhAvArtha- strI kahe che ke priyatama! pAna, sopArI, soya, dorA, pezAba karavA mATe vAsaNa, dhAna sApha karavA sUpaDuM tathA dhAne khAMDavA mATe ukhala tathA khAra khAra gALavA mATe vAsaNa lAve.
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 4 6 2 1 . ra 5 caMdAlagaM ca karagaM ca vaccagharaM ca Auso ! khAhi / da 7 sarapAyayaM ca jAyAe, 169 9. gorahagaM ca sAmaNerAe // 13 // zabdA : (1) devanuM pUjana karavA mATe tAMbAnuM bhAjana (2) jala athavA madhu rAkhavAnuM bhAjana lAvA (3) tathA pAyakhAnAnI sagavaDa karAvA (4) huM AyuSyamana (5) e sa` mArA mATe lAve-banAveA putrane ramavA mATe (i) dhanuSya (7) lAvA (8) putrane esavA gADI tenA vahana mATe (9) baLada lAve. 9 ghaDigaM ca saDiMDimayaM ca, e bhAvAH- srI kahe che ke deva pUjana mATe tAMmAnuM pAtra, jala tathA madhu rAkhavAnuM pAtra lAvA tathA pAyakhAnuM taiyAra karAvI, putrane ramavA mATe eka dhanuSya lAvA putrane besavAnI gADI vahuna karavA mATe eka baLada lAve. 3 gola kumArabhUyAe / cha 9 vAsaM samabhiAvaNaM, AvasahaM ca jANa bhattaM ca // 14 // zabdA : (1) guDiyA (2) Damaru-vAju (3) daDA geALa (4) kumArane ramavA mATe (5) varSAkAla (!) Ave che (7) makAna (8) dhAnya (9) lAve. = bhAvA:- strI, zIlabhraSTa sAdhune kahe che ke rAjakumAra samAna mA putrane ramavA mATe mATInI guDiyA tathA DamarU-vAjI tathA geALa daDA tathA geDI lAvA, varSARtu nikaTa Ave che te nivAsa karavA mATe yogya makAna banAvA tathA varSARtu sukhapUrvaka vyatIta thAya teTaluM anAja cAkhA vagere vastuo lAvA ATha mAsamAM evuM kArya karavuM joie ke varSAkALanA cAra mAsa sukharUpa nirgamana thAya, AyuSyanA pUrva bhAgamAM manuSyae evuM kAya karavuM joie ke pAchaLanI jIMdagImAM sukha prApta thAya A chelluM vAkaya sava gRhasthAne dhAraNa karavA ceAgyane vanamAM mUkavA ceAgya che.
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 satra kRtAMga satra a4 - 2 AsaMdiyaM ca navasutaM, pAullAI saMkamaTTAe / adU purAdohalahAe, ANappA havaMti dAsA vA // 15 // zabdArtha H (1) navA satrathI guMthelI (2) besavA mATe mAMcI lAvo tema ja (3) bahAra javA AvavA mATe (4) pAdukA lAvo (5) mArA putranA (6) dehada mATe (7) amuka vastuo lAvo AvA prakAre (10) zrI dAsanI mAphaka (8) puruSo para AjJA (9) kare che. bhAvArtha- navA sUtrathI bharela besavA mATe mAMcI lAve, javA AvavA mATe pagamAM paheravAnI pAdukA lAve, mane garbhane dehada utpanna thayo che te mATe amuka vastu lAve AvA prakAre sIo dAsanI mAphaka bhegamAM Asakta puru upara AMjJA kare che. Ae phale samuppanne, geNhasu vA NaM ahavA jahAhi / ahaM puttaposiNo ege, bhAravahA havaMti uTTA vA // 16 // | zabdArtha : (1) putra janma (2) utpati thavI te (3) gRhasthatAnuM phaLa che strI kupita banI puruSane kahe che ke (4) A mArA putrane khoLAmAM le (5) nahitara choDI de, (6) koI koI puruSa (7) putranA (8) pASaNa karavA mATe (9) bhAra vahana (10) kare che (11) uMTanI mAphaka. bhAvArtha - putrane janma thavo te gRhasthapaNAnuM phaLa che. e phaLa utpanna thaye strI kupita banI pitAnA patine ema kahe ke mArA putrane khoLAmAM le, athavA chaDIde, ke koI puruSa putranA piSaNa mATe UMTanI mAphaka bhAra vahana kare che.
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 4 0 2 Y rAovi uDiyA saMtA, dAragaM ca . ' A tAI vA / . 11 suhirAmaNA vi te saMtA, vatthadhovA havaMti haMsA vA // 17 // rAkhtA H (1) rAtrInA samaye (ra) uThIne (3) dhAtrInI mAka (4) putrane (5) gAdamAM le che (6) atyanta lajajAzIla (7) thatA (8) putranA vastrane (9) dhAve (10) che (11) dheAkhI samAna. 191 bhAvArtha:- ne vazIbhUta puruSa rAtrimAM uThI dhAtrInI mAphaka putrane gadyamAM le che ane atyanta lAzIla thatA dheAkhInI mAphaka putranA vastrone dhAve che. ka * evaM bahuhiM sugai, bhogasthApa jesbhayAvannA / 1. . 9 dAse miva pese vA, pasubhUteva se Na vA keI || 18 || zabdA : (1) uparAkta prakAra (ra) bahu manuSyoe (3) pUrve karela che je puruSa (4) bhAgane (5) mATe sAvadyakA'mAM (6) Asakata che e puruSa (7) dAsa, (8) mRga, (9) prebsa, (10) tathA pazunI samAna che athavA (11) sathI adhama che. bhAvAH- strIne vazIbhUta banIne uparokata bahu manuSyoe sthAna bhraSTa thai strInI AjJAne pALela che je puruSa bhegAne nimitta sAvadhakA'mAM Asakta che. e puruSa dAsa, mRga, nAkara, tathA pazu samAna che athavA te e savathI paNa adhama che. 2 3 ' evaM khu tAlu vinnadhvaM saMthavaM saMvAsaM ca vajjelA / t 11 sa 9 tajjJAtibhA ime kAmA, vajjakarA ya evamakkhA // 19 //
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 2 | zabdArtha: (1) strIonA viSayamAM (2) uparokata vAto (3) kahI batAvI tethI sAdhu strIone (4) sahavAsane (5) paricayane choDI de (7) strI saMsargathI utpanna thavAvALA (8) kAmabhoga (9) pApone utpanna kare che (10) ema (11) zrI tIrthakara deve kahela che. bhAvArtha - strInA viSayamAM pUrvokta zikSA apAela che tethI strI sAthe paricaya tathA sahavAsa sAdhu na kare strI saMsargathI utpanna thavAvALA kAmane pApane utpanna kare che. ema zrI tIrtha kara deve kahela che. eyaM bhayaM Na seyAya, ii se appagaM nirubhittA / No ithi No pasuM bhikkhU, No sayaM pANiNA NilijjejA // 20 // 13 10 11. 12 zabdArtha : (1) strI saMsargathI pUrvokata (2) bhaya tathA (3) akalyANanuM kAraNa jANuM (4) strI saMsargathI sAdhu (5) pitAne AtmAne (6) dUra rAkhe (7) strI tathA (8) pazuone (9) sAdhu (10) pitAnA (11) hAthane (12) sparza (13) na kare. bhAvArtha - strI saMsargathI pUrvokta bhaya rahela che. tathA strI saMsarga e AtmAnA kalyANane nAza karanAra che. ema jANI sAdhu strI saMsargathI pitAnA AtmAne zekIne strIo tathA pazuone pitAnA hAthane sparza paNa kare nahi. strI saMsarga narakanA dvAra samAna jANe tene tyAga kare e hitanuM kAraNa che suvisuddhalese mehAvI, parakiriaM ca vajae nANI / maNasA vayasA kAyeNaM, savvaphAsasahe aNagAre // 21 //
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 4 60 2 173 zabdA : (1) vizuddha citta (ra) pa`Dita (3) mana (4) vacana (5) (8) jJAnI (9) zIta uSNu-sarvAM kAyA (6) anyanI kriyAnA (7) tyAga kare spati (10) sahana kare (11) muni. bhAvAH- vizuddha cittavALA tathA maryAdAmAM sthita jJAnI sAdhu mana, vacana, kAyAthI srIAdi maithuna sevana Adi parakriyAne tyAga kare ane zIta uSNa Adi sasparzone pariSThA samabhAve sahana kare e ja sAcA sAdhu kahevAya. a ra da iccevamAha se vIre, dhuarae dhuamohe se bhikkhU | 12 . 9 10 11 tamhA ajjhatthavisruddhe, suvimukke AmokkhAe parivvajjAsi 93 sineni rA zabdA : (1) A pramANe (ra) vIra prabhue (3) kahela che (4) jeNe strI saMsajanita karmAMne (5) dUra karyAM ane (6) rAgadveSa rahita (7) sAdhu (8) tethI (9) nirmAMLa citta (10) strI saMsa`rjita (11) meAkSa paryaMta (12) saMyama anuSThAnamAM pravRtta rahe (13) ema hu" kahu. chuM. bhAvArtha:- jeNe zrI saMsa`janita pApakarmonA tyAga karyAM che, je rAgadveSa rahita che, evA ni`la cittavALA tathA strI sasa thI virjita sAdhu meAkSa paryaMta saMcama anuSThAnamAM pravRtta rahe. ema zrI vIra prabhue purvAMkta vAtA-zikSA pharamAvela che. ema jANI AtmAthI sAdhaka munie tathA AtmAthI jIvAe strI sahavAsa paricayathI dUra rahevuM te Atma kalyANanuM kAraNa che. adhyAya 4 thI samApta.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga satra a. 4 u2 TV adhyayana 5 muM prathama udeze. narakAdhikAra pucchissa'ha kevaliyaM mahesi, kahaM bhittAvA garagA purasthA ? ajANao me muNi bUhi jANaM, kahiM nu bAlA narayaM uviti // 1 // | zabdArtha H (1) puchyuM hatuM (2) kevalajJAnI (3) mahAvIra svAmIne (4) kevI (5) pIDA (6) narakamAM (7) prathama pahelA (8) jANato nathI (9) mane (10) he muni (11) kahe (12) Apa jANo cho (13) kevI rIte (14) mUrkha cho (15) narakane (16) pAme che. bhAvArtha:- zrI sudharmAsvAmIne zrI aMbUsvAmI pUche che ke nArakInA cha naraka sthAnamAM kevA duone bhegave che ane kayA kAraNathI narakamAM utpanna thAya che. tenA uttaramAM zrI sudharmAsvAmI kahe che ke meM pUrva samayamAM kevalajJAnI zrI mahAvIra svAmIne pUchayuM hatuM ke jIne narakamAM kevA duHkha hoya che ane ajJAnI che kayA kAraNathI narakane prApta kare che, e hakIkata huM jANato nathI, Apa jANo che, te te hakIkta mane kaho. evaM mae puDhe mahANubhAve, haNamo'bbavI kAsave Asupanne / pavedaissaM duhamaTThaduggaM, AdINiyaM dukaDiyaM puratthA // 2 // | zabdArtha : (1) e pramANe (2) mArA (3) pUchavAthI (4) mahAtmavALA (5) A pramANe (6) kahyuM hatuM (7) kAzyapagotrI (8) zIdhraprajJAvaMta bhagavaMta mahAvIra svAmI (9) batAvuM chuM (10) naraka duHkhadAyI che (11) dInajInA nivAsasthAna (12) pApI jI rahe che (13) te have tamene AgaLa kahuM chuM.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra katAMga sUtra a0 5 u0 1 15 | bhAvArtha - zrI sudharmAsvAmI bUsvAmI Adi ziSyone kahe che ke uparokta mArA pUchavAthI atizaya mahAmyavALA sarva vastumAM sadAupaga rAkhavAvALA kAzyapagetrI bhagavAna mahAvIra svAmIe kahyuM ke narakanA sthAne ati duHkhadAyI che, te ajJAnI jIva jANatAM nathI, tyAM te naraka sthAnamAM pApI ane atyaMta dIna jo nivAsa kare che. te have pachI huM tamane kahuM chuM. _ _ 2 3 ' . . - - - - je kei bAlA iha jIviyahI, pAvAI kammAI karati rudA / te dhIrarUve tamisaMdhayAre, tivvAbhitAve narae paDati // 3 // 13 14 zabdArtha : (1) je kaI (2) ajJAnI (3) A lekamAM (4) jIvana mATe (5) hiMsAdi pApa (6) karma (7) kare che (8) prANuone bhaya utpanna karanAra (9) te jIva (10) ghera bhayaMkara rUpavALA (11) mahAna aMdhakAra yukata (12) tIvra dukhavALA (17) narakamAM (14) utpanna thAya che. bhAvArtha - prANIone bhaya utpanna karavAvALA je ajJAnI che pitAnA jIvananA rakSaNa mATe anya prANIonI hiMsA, paritApa Adi pApakarma kare che, te tIvra dukhavALA tathA ghora aMdhakAra yukta mahA duHkhada narakamAM utpanna thAya che, rAga ane dveSathI yukta manuSyo tathA tiya vagere mahA AraMbhI tathA mahA parigrahI jIve paMcendriya jIvonI hiMsAmAM tatpara, mAMsa bhakSaNa karanArA, tathA sAvadha anuSThAnamAM pravRtta jI, narakamAM utpanna thAya ane tyAM lAMbA kALa sudhI duHkhene bhogave che. tivvaM tase pANiNo dhAvare ya, je sitI AyasuhaM phuNcaa| je lasae hoha adattahArI, Na sikkhatI seyaviyassa kiMci // 4 //
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a. 5 u0 1 | zabdArtha : (1) tIvratAthI (2) trasa (3) jIvanI (4) sthAvara (5) je cha (6) ghAta kare che (7) pitAnA sukhane (8) mATe (9) je cho (10) chanA (11) nAza karanArA (12) corI karanArA (13) nathI (14) saMyamanuM (15) sevana (16) thoDuM paNa karI zakatA bhAvArtha- je koI ja pitAnA sukhane mATe trasa ane sthAvara jIvonI ati nirdayatAthI raudra pariNAmathI ghAta kare che, prANIone nAza kare che, luTe che, adattane grahaNa kare che, e ja AtmAnA kalyANarUpa sevana karavA yogya saMyamanuM thoDuM paNa sevana karI zakatA nathI. pAgabbhi pANe bahuNaM tivAti, ativvateghAtamuveti bAle / ( 12 13 14 15 1da Niho NisaM gacchati aMtakAle, ahosiraM kaTTa uvei duggaM // 5 // zabdArtha : (1) pApakaravAmAM lajajA rahita (2) prANIo (3) bahu (4) ghAtakaranArA (5) kaSAyathI anivRtta (6) hiMsAthI (7) narakamAM jAya che (2) ajJAnI cho (9) adhogatimAM (10) aMdhakAravALA sthAnamAM (11) jAya che (12) maraNakAle (13) mAthuM (14) nIce karI (15) narakanA sthAnamAM utpanna thAya che. (16) ati pIDAvALA. bhAvArtha - je prANIonI hiMsA karavAmAM lajajA rahita dhITha che ane raudra pariNAmathI dhRSTatAnI sAthe ghaNA janI hiMsAnA karanArA, sadAkrodhAgnithI baLatA nI ghAtathI anivRtta che narakamAM jAya che, ane mRtyu samaye ati aMdhakAravALA naraka sthAnamAM nIce mAthuM ane paga uMcA evA bhayaMkara yAtanAvALA duHkhamaya sthAnamAM naraka kuMbhamAM utpanna thAya che. haNa chiMdaha bhidaha NaM daheti, sade suNitA parahammiyANe / te nAragAo bhayabhinnasannA, kaMkhaMti kannAma disaM vayAmo / / 6 / /
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ * tra kRtagutra 55 6 1 AGG zabdA : (1) mArA (2) chedana karA (3) bhedana kareA (4) khALeA (5) zabdo (6) sAMbhaLI (7) paramAdhAmInA (8) te (9) nArakIve (10) bhayathI (11). sasAhIna (12) pacche che (13) ka4 (14) dizAmAM (15) bhAgI jae. bhAvArtha :- pApIjIvA tiya ca paMcendriya tathA manuSyanA bhava cheDInarakamAM utpanna thanArAnA zarIra utpatti samaye antarmuhUta sudhI. mAMsanA lAcA jevA DAya che. IMDAthI nIkaLela rAma tathA pAMkhA vinAnA pakSInA baccAnA zarIra jevA) aparyApta dazAmAM utpanna thayA khAdya paryAyI thayA pachI ati bhayaMkara paramAdhyamikAnA zabda sAMbhaLe che..mArA, talavArathI chedana kareA. bhAlAthI bheTTe, agnimAM khALeA Adi paramAAM ikeAnA zabda sAMbhaLI nArakInA jIvA bhayathI sa'jJAhIna, thaI jAya che, ane vicAre che ke ame kai dizAmAM bhAgI chUTIe, athavA A mahAghAra duHkhathI rakSaNane prApta karIe. " phrANAti jJasiyaM annati, soyamaM. bhUmimanumaMta 1 32 ' 10 11 ..te jjhamANA kaluNaM dhaNaMti, arahassarA tattha ciradvitIyA // 7 // zabdA : (1) aMgArAnIrAzI (2) jalatI (3) jyeAtisahita (4) bhUminAsamAna (5) bhUmipara (6) cAlatA (7) dAjhatA (8) karUNa zabdathI (9) rUdana karatA hAya che (10) bahu ja jorathI pragaTa paNe (11) tyAM (1ra) lAMbAkALa sudhI.nivAsa kare che. bhAvA:- te narakanI pRthvI baLatAM aMgArA samAna yAti sahita tama bhUmipara cAlatA thakA nArakInA jIvA baLatAM dAjhatAM bahu jorathI pragaTa zabdothI ati karuNa rUdana karatAM thakAM lAMbAkALa sudhI tyAM rahetA thakAM du:khAne bhAgave che.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 sUtra kRtaga satra a0 5 - 1 jai te suyA vegaraNI bhiduggA, Nisio jahA khura iva 14 tikkhasoyA / taraMti te veyaraNI bhiduggAM, usucoiyA sattisu hammamANA // 8 // zabdArtha : (1) he ziSya tame (2) sAMbhaLyuM che (3) vaitaraNI nadI (4) ati durgama (5) astrAnI (6) mAphaka (7) tIkSaNa ghAravALI (8) tIkSaNa pravAhavALI (9) nadImAM paDe che (10) vaitaraNImAM (11) ati durgama (12) calAvyA thakA zastrathI bhedI (14) nArakIo nadImAM kudI paDe che. bhAvArtha- astrAnA samAna tINa pravAhavALI maitaraNI nadIne he ziSya tame sAMbhaLI haze? e nadI ati durgama che. tyAM nArakIone bhAlAthI bhedIne prerita karyA thakAM nArakIo lAcAra banI bhayathI bhAgI e bhayaMkara nadImAM kUdIne paDe che, paraMtu te nadI uSNu ane lehI samAna vahetI hoya che, temAM nArakInA aMge chedAI kaTakA thaI jAya che, AvA duHkho narakamAM sahana karavA paDe che, tyAM narakanI bhUmi baLatA aMgArA samAna hoI nArakInA ne eka kSaNamAtra sukha nathI. jethI dukhathI gabharAI rudana karyA kare che, pApI che AvA narakanA sthAnamAM utpanna thAya che. kIlehiM vijjhaMti asAhukammA, nAvaM uvite saivippahUNA / anne tu mUlAhiM tiliyAhiM, dIhAhiM vidhdhRNa ahekaraMti // 9 // zabdArtha : (1) gaLAmAM khIlA (2) nAkhe che (3) paramAdhAmI (4) nAva upara (5) caDatA (6) smRti (7) rahita (8) anya narakapAla (9) lAMbA (10) zalathI (11) trilathI (12) bhedIne (13) nAvauparathI nIce pADe che.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra A0 5 u0 1 179 bhAvArtha- vaitaraNa nadImAM paDela nArakI tyAM chedAtA thakA duHkhathI gabharAI khedita thaI paramAdhAmIe vikavela nAva upara caDavA jatAM nAvamAM beThelA paramAdhArmika bicArA nArakI jInA gaLAmAM lekhaMDanA garama karelAM aNIdAra khIlA nAkhe che. AvA dukhethI saMjJAhIna thayelAM nArakI AvA duHkhathI vadhAre saMjJAhIna bane che e samaye trANa zaraNane keAI mArga nahi dekhAtAM kartavyamUDha banI jAya che. vaLI kaI narakapAla citta vinedane mATe nArakIone phUla tathA trizulathI vIMdhIne pRthvI upara pachADe che. kesiM ca baMdhittu gale silAo, udagaMsi bolaMti mahAlayaMsi / kalaMbuyAvAlaya mummure ya, lolaMti paccaMti a tattha anne // 10 // - zabdArtha : (1) koI nArakI (2) gaLe (3) paththaranI zIlA (4) bAMdhI (5) uMDA pANImAM (6) DUbADe che (7) anya (8) tata (9) retImAM tathA (10) agnimAM nAMkhI (11) pakAve che (12) calAve che tyAM (13) paramAdhAmI (14) tapta bhUmi upara bhAvArtha - narakapAle koI nArakI jInA gaLe paththaranI zIlA bAMdhI agAdha uMDA pANImAM bUDADe che. anya paramAdhAmI ati tRpta retImAM nArakI jIvone Amatama calAve che. koI pagnimAM nAMkhI pakAve che. vaLI anya paramAdhAmI nArakI ane bhUlathI vIMdhI agnimAM pakAve che. jenI hiMsA karanArAo AvA narakasthAnamAM utpanna thaI dukhe bhagave che. AriyaM nAma mahAbhitAvaM, aMdhatamaM duSpataraM mahataM / uDDhaM ahe tiriya disAsu, samAhio jattha'gaNI jhiyaaii||11|| 10 11 12
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 sutra kRtagi satraaTa 41 1 | zabdArtha : (1) sUrya rahita (2) mahAnatApayukata (3) ati aMdhakAra yukata (4) stara (5) mahAna (6) uMce (7) nIce (8) ti9i (9) dizAmAM (10) rahela (11) jahA (12) agni (13) prajavalita. bhAvArtha- A suriyA nAmanI eTale jyAM sUryane pakAza nathI, ati aMdhakAravALA mahAna tApayukta duHkhathI pAra thaI zake tevA mahAna vizAla kuMbhInA AkAravALA sthAnamAM jyAM UMce. nIce, ti7 dizAmAM agni jAjasthamAna baLatI hoya che, tevA kaSTavALA narakasthAnomAM pApI jIva utpanna thAya che ane tyAM lAMbA kALa sudhI duHkhone bhegavatA thakA rahe che. jaMsI guhAe jalaNe'tiuTTe, avijANao Dajjhai luttpnnnno| bhayA ya kaluNaM puNa dhammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhdhmm||12|| zabdArtha: (1) je narakamAM (2) guphAnA AkAramAM sthApita (3) agnimAM pitAnA pApa kRtyathI ajJAna (4) ajANathI paDatA thakA (6) baLatA thakA (7) buddhihIna (8) dIna (9) punaH (10) sadA (11) tApanuM sthAna (12) atyanta duHkha rU5 sthAna (13) tIvra tApavALA (14) ravabhAvavALA. | bhAvArtha - je narakamAM UMTanA AkAravALI guphAnI samAna AkAravALI narakamAM sthApita karela baLatI agnivALA sthAnamAM pravezI agnithI baLatA thakA nArakI jIva saMzAhIna banI rahe che. A narakasthAna karuNayukta tApanuM sthAna che. jene atyanta duHkha Apa vAne svabhAva che evA duHkhamaya sthAne pApakarmonA phaLarUpe prApta thAya che. jyAM netranA nimeSa mAtra jeTalA kALa sudhI paNa dukhethI vizrAma malate nathI. niraMtara nArakI jIvane kaSTa bhogavavA paDe che. cattAri agaNoo samArabhitA jahiM kurakammA'bhitaviti vAlI 8 : 10 11 12 13 14 15 te tattha ciTuMtabhitappamANA macchA va jiivNtuvjotipttaa||13||
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga" saba paQ: . 181 | zabdArtha: (1) cAre dizAomAM (2) agni (3) saLagAvI (4) je naraka bhUmimAM sara karma karavAvALA (6) tapAve che ajJAnI jIvane (8) nArakI cha (9) tyAM (10) rahe che (1) baLatAM thakA (12) mAchalInI (1) jIvatI (14) agni (15) pAse. bhAvArtha upakti narakasthAnamAM paramAdhAmI cAre dizAemAM agnine saLagAvI, ajJAnI nArakI ne tapAve che; jema jIvatI mAchalA agnimAM baLe ane duHkha pAme chatAM tyAM ja sthira rahe che, tema bicArA nArakIo agnimAM baLatAM thakAM (sava dizAomAM jalatI agni hovAnA kAraNe tyAM ja narakasthAnamAM lAMbA kALa sudhI nivAsa kare che ane tIvra duone bhegave che. saMtacchaNaM nAma sahAhitAvaM, te nArayA jattha asAhukammA / hatyehi pAehi ya baiMdhiUNaM, phalage va tacchaMti kuhaaddhtyaa||14|| zabdArtha H (1) saMtakSaNa (2) nAmanI (3) mahAna tApa denArI () jemAM (5) burA karma karavAvALA paramAdhyami ke (6) nArakI jIvonA (7) hAtha (8) paga (9) bAMdhIne (1) kASTanI mAphaka (11) hAthamAM kuhADe lai (ra) kApe che. bhAvArtha- saMtakSaNa nAmanuM eka narakasthAna che te tyAM utpanna thatA jene mahAtApa devAvALuM che, e narakasthAnamAM phUrakama karavAvALA dayArahita paramAdhAki pitAnA hAthamAM kuhADA laI nArakI chanA hAtha-paga bAMdhI, kASTanI mAphaka kuhADAthI kApe che, chedanabhedana kare che.
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 sUtra kRtAMga satra a0 5 u1 ruhire puNo vaccasamussioMge, bhinnuttamaMge parivattayaMtA / payaMti NaM Neraie phurate, sajIvamacche va ayokavalle // 15 // zabdArtha : (1) vaLI nArakI janA (2) lehI (3) maLa dvArA (4) sujI gayela (5) zarIravALA (6) mastaka bhAMgI nAkhela zarIrane (7) UMca-nIce kare che agnimAM (8) pakAve che (9) nArakI (10) taraphaDI rahyA che (11) jIvatI bhAklInI jema (12) leDhAnI kaDAImAM. bhAvArtha - paradhAmI nArakI ivenA zarIramAMthI lehI kADhI kaDAImAM garama karI nArakI ne temAM pakAve che, (jIvatI mAlInI jema) nArakIo taraphaDATa kare che. e nArakI nA mastakanA cUrecUrA kare che, jethI tenA zarIre sujI jAya che. AvI rIte paramAdhAmI nArakI jIvone asahya pIDA Ape che, AvA sthAnamAM pApI jI utpanna thAya che no ceva te tattha masobhavaMti, Na milatI tibbhiveynnaae| tamANubhAgaM aNuvedayaMtA dukkhaMti dukkho iha dukkaDeNaM // 16 // zabdArtha: (1) nathI (2) nArakI (3) tyAM naramAM agnimAM baLatA chatAM (4) bhama (5) thatA (6) mRtyu pAmatA (7) nathI (8) tIvra pIDA hevA chatAM pAponA phaLarUpa (9) pIDA (10) bhagavatAM rahe che (11) pUrvabhavamAM karela pApa karmonA kAraNathI (12) duHkha (13) pAmI rahelA che. bhAvArtha- nArakInA ja narakasthAnamAM agnimAM chatAM baLIne bhasma thatAM nathI tathA tIvra vedanA bhegavavA chatAM mRtyune pAmatA nathI. A lokanA pUrvanA bhamAM tiryaMca paMcendriyane bhavamAM tathA manuSyanA bhAvamAM hiMsA Adi pApakAryo karavAnA kAraNathI narakamAM utpanna thai narakanI tIvra pIDA bhegavatAM ochAmAM ochA daza hajAra
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a 5 u0 1 varasa sudhI ane utkRSTa tetrIsa sAgaropama kALa sudhI tIvra ane maMda pApakarmone AzrayI e che ke vadhAre samaya narakasthAnamAM rahe che. narakanI vedanAnuM vizeSa varNana ma. zrI javAharalAlajI kRta suyagaDAMga sUtramAM jevuM. A lokanI vedanA karatAM narasthAmAM anaMtaguNI vedanA kahela che. tahiM ca te lolaNasaMpagADhe, gADhaM sutattaM agaNi vayati / na tattha sAyaM lahatI bhidugge,arhiyaabhitovaathviitviti||17|| zabdArtha : (1) e narakamAM (2) vizeSagADha agni vizAlakSetramAM (2) atyanta (4) tapta (5) agni pAse (6) nArakI jAya che (7) nathI (8) tyAM lezamAtra nArakInA cha (9) sukha (10) pAmatA (11) atidurgama (12) tApathI yukta hovA chatA (13) tathApI (14) tapAve che. bhAvArtha- je narakasthAnamAM zItano upadrava vadhAre che tyAM zItathI pIDita nArakIo pitAne lAgatI tIvra ThaMDI dUra karavA mATe baLatA agni pAse jAya che. paraMtu tyAM paNa lezamAtra nArakInA jIve sukha pAmatA nathI. vaLI tyAMnI agni ati bhayaMkara hovAthI tyAM dAhanI pIDAthI baLatA duHkha pAmatA teone paramAdhAmIo vizeSa tapAvI vadhAre bALe che ane garama tela chAMTI vadhAre pIDA utpanna karAve che. se succaI nagaravahe va sadda, duhovaNIyANi payANi tattha / udiNNakammANa urtiNNakammA puNo puNo te sarahaM duheti18|| | zabdArtha: (1) pazcAta (2) saMbhaLAya che (3) nagara vadhanA samAna (4) zabda (5) narakamAM (6) karuNAmaya (7) mahAna zabdo (8) mithyAtva Adi udayathI
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0560 1 karmInA (9) udaya prApta thayela nArakIne (10) vAravAra (11) utsAhathI narakapAlA (12) duHkha Ape che 124 bhAvA:- jema kAi nagaranA nAza thatA haiAya te samaye karuNAjanaka zabdo sabhaLAya enI mAka e narakamAM paramAdhAmIe taraphathI azubha karmanA udaya thayela nArakI jIvAne chedana, bhedana tathA agnimAM khALavA Adi trIjI naraka sudhImAM vividha prakAranAM duHkhA prApta thAya che ane ceAthI narakathI sAtamI naraka sudhI anyAanya nArakI jIvA ekabIjAne vaikraya rUpA banAvI duHkha Ape che, jethI tyAM te narakamAM nArakI jIvA hai mAta, huM tAta - mArUM rakSaNa karI Adi karuNAjanaka zabdathI kAlAhala tathA pragaTapaNe rUdana karatA hAvAnA zabdo saMbhaLAya che. vaLI tyAM paradhAmIe nArakIone duHkha ApavAmAM AnaMda mAnI utsAhapUrvaka nArakIone duHkha Ape che. 2 9 " E pANehi NaM pAva viojayaMti taM bhe pavakkhAmi jahAtaheNaM / / 13 12 . 10 daMDerhi tatthA sarayaMti vAlA, sadhyehiM daMDehi purAkahiM // 19 // zabdA : (1) paramAdhAmI (2) nArakI jIvAnA (3) aMgeApAMgakApI alaga kare che (4) tenA kAraNa (5) tamAne (6) jema che tema kahI (7) batAvuM chuM (8) ajJAnI paramAdhAmI (9) pApakAryAMne (10) pU` (11) kRtasava (12) yAda karAvI (13) nArakIone pIDA Ape che bhAvAH- pApI paramAdhAmI nArakInA jIvAne duHkheA zA mATe Ape che te kAraNa tameAne batAvuM chuM. nArakI jIvAe pUrvanA bhavamAM anya jIvAne Apela duHkhA ( hiMsA karIne, pratikULatA ApI, anyanI saMpattine lUTIne, parastrI sevana Adi pApakAryothI anyane upajAvela duHkhAnA kAraNe)nA kAraNeA yAda karAvIne aMgenuM chedana
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a0 5 u. 1 185 karIne aMgene judA judA karI Adi ghaNA prakAre nArakIone duHkha Ape che. manuSyanA bhavamAM mAMsa khAnArA, dArU pInArA jIne AvA prakAranA duHkhe prApta thAya che. te hammamANA garage paDati, punne durUvamsa mahAbhitAve / te tattha ciTThati durUvabhakkhI, tuTuMti kammovagayA kimiihiN||20|| zabdArtha : (1) nArakInA jIvo paramAdhAmI vaDe (2) haNutA (3) anya narakamAM (4) paDe che (5) viSTA tathA (6) mUtrathI bharela (7) mahAna kaSTa vALA (8) tyAM (9) viSTA mUtrAdinA (10) bhakSaNa karatA thakA (11) lAMbA kALa sudhI rahe che (12) karmane vazIbhUta (1 ) meTA kIDA dvArA (14) zarIre chedAya che. bhAvArtha - paradhAmI dvArA haNAtA, mAra khAtA, nArakIne jI tyAMthI bhAgIne, kUdIne anya bIjA narakasthAnamAM jaI paDe che. te narakasthAna paNa viSTA tathA mUtrathI pUrNa bharela hoya che. tyAM te azubha pudgalenuM bhakSaNa karatA thakA lAMbA kALa sudhI rahe che. vaLI tyAM anya nArakIo kIDAnA rUpe banAvI, te nArakIonA zarIrane baTakA bharI teDI nAMkhe che. pApI jI AvA duHkhamaya sthAnamAM utpanna thaI duHkhane bhegave che. sayA kamiNaM puNa ghammaThANaM, gADhovaNIyaM atidukkhadhamma / aMs fmAja virA re, na NI khitAtrayaMti ! | zabdArtha : (1) sadA (2) saMpUrNa sthAna (3) uSNa rahe che (4) vaLI e sthAna (5) nidhatta nikAcitta karmo dvArA prApta (7) atiduHkha ApavAnA
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 satra kRtaMga satra a0 5 10 1 (7) ravabhAvavALA nArakIne (8) beDImAM (9) nAMkhe che (10) dehane (11) kApe che (12) mastakamAM (13) chiddha karI (14) pIDA Ape che. bhAvArtha - nArakInA jInA rahevAnA sthAne prAyaH sadA saMpUrNa garama rahe che, A sthAne nidhatta, nikAcita Adi tIvrakarmo dvArA nArakIne ne prApta thAya che, A sthAnane svabhAva nArakI jIne atyanta dukha rUpa hoya che, tema ja A sthAnamAM paramA - pAmIo nArakI jIvonA zarIrane beDImAM nAMkhI zastra karI teDI maraDI, mastakamAM chidra pADI nArakIone pIDA Ape che. chidati bAlasma khureNa nakkaM, uThevi chiMdaMti duvevi knnnno| jinbhaM viNikasma vihatthimittaM, tivAhiM salAhi sfbatAvacaMtti rA zabdArtha : (1) chede che (2) ajJAnI nArakIjIvonI (3) nAsikAne (4) astrAthI (5) hoTha (6) baMne (7) kAna (2) kApale che (9) jIbha (10) veMtabhara (11) bahArakAThI (12) tIrNa (13) zalathI vIMdhIne (14) duHkha Ape che. bhAvArtha - padhAmI-narakapAla nirvivekI nArakI nI tINa astrAthI nAsikA, baMne hoTha tathA baMne kAnane kApI le che ane jIbhane veMta jeTalI bahAra kADhI tINa zUlathI vIMdhIne nAra. kIone duHkha Ape che te tippamANA talasaMpuDaMga, rAiMdiyaM tattha thaNaMti bAlA / galaMti te moNiayamasaM, pajoiyA khArapaDaddhiyaMgA // 23 // .
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 5 u. 1 187 zabdArtha : (1) aMgamAMthI lehI Tapake che (2) nArakI (3) sukA tADa patra samAna (4) rAtri divasa (5) e naraka sthAnamAM (6) rUdana kare che (7) ajJAnI nArakIne aMgomAMthI (8) paru (9) mAMsa (19) jharatA rahe che (11) agnimAM baLatA (12) khAra chAMTe che (13) lehI (14) zarIra para. bhAvArtha- ajJAnI nArakI enA zarIranA aMgomAMthI lehI paru TapakatAM jharatAM thakAM tAla nAmanA vRkSanA sukA pAMdaDA jevA durbaLa nArakIo rAtri divasa narakasthAnamAM karuNAyukata rUdana karatAM rahe che. vaLI te nArakIone agnimAM bALI pazcAta tenA zarIra upara khAra chAMTe che, tethI tenA zarIramAMthI lohI, pAsa, karatAM rahe che, AvI tIvra pIDA nArakIo pUrve karela kura karmonA vipAkothI bhegavI rahelA che. 10 11 1da jai se sutA lohitapUapAI, bAlAgaNI tepraguNA pareNaM / kuMbhI mahaMtAhiyaporasIyA, samUsitA lohiyapUyapuNNA // 24 // 13 14 zabdArtha H (1) lohI tathA (2) parune (3) pakavanArI navIna (4) agninA tApa samAna (5) jeno guNa che (6) atitApayukata (7) purA pramANathI adhika (8) bahumoTI (9) kuMbhI nAmanI narakanI bhUmi (10) kadAcita (11) tame (12) lehI (13) pathI (14) bharelI (15) uMcI (16) sAMbhaLI bhAvArtha:- lehI tathA pAsane pakavanArI navIna agninA samAna tejathI yukta hovAthI atyanta tApa yukta puruSa pra pANathI adhika mahAna maTI tathA uMcI lahI ane paruthI bharelI kuMbhI nAmanI naraka tamee kadAca sAMbhaLI haze. vaLI uMTanA jevA AkAravALI ane cAre tarapha agni hovAthI dhRNAspada che.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. p 1 1 pakkhippa tAsuM payayaMti bAle, aTTassare te kaluNaM rasaMte / 13 14 185 9 10 11 12 15 tanhAiyA te tayatattaM pajjijamANA'TTataraM rasaMti ||25|| . zabdA : (1) leAhI tathA pastI bharelI kuMbhImAM paramAdhAmIe (2) ajJAnI nArakIne (3) nAMkhIne (4) pakAve che (5) tyAM A nAdathI (6) karuNAyukata (7) rUdana kareche (8) tRSAthI (9) vyAkuLa te nArakIne paramAdhAmI (10) sIsA (11) tAMbA (12) garama (13) pIvarAve che . (14) A svare (15) rUdana kare che. bhAvArtha:- leAhI tathA paruthI bharelI uparAkta kuMbhImAM nArakIone nAMkhI pakAve che, tyAM A nAdathI karuNAyukta rUdana karatA nArakIe tRSAthI vyAkuLa thatA paramAdhAmIe sIsA tathA tAMbAne garama karIne te rasa nArakIene pIvarAve che, tethI tyAM vizeSa rUdana kare che, pUrvabhavamAM dArU pIdhelanuM smaraNa karAvIne dhakhadhakhatA sIsA tAMbAnA rasAne pIvarAve che. AvA tIvradu:kheA narakamAM nArakI bhagave che. . 1 3 1 * ha appeNa appaM iha vaMcaittA, bhavAhame pugvasate sahasse / 11 10 12 13 14 15 16 citi tatthA bahukUrakammA, jahA kaDaM kamma tahAsi bhAre // 26 // zabdA : (1) manuSyabhavamAM (ra) pAte (3) peAtAne (4) vaMcita karI (5) pUrvajanmamAM (6) se'kaDA (7) hajArA (8) adhamabhA prApta karI (9) bahu kurakI javA (10) uparokata narakamAM (11) rahe che (12) jevA (13) karyA (14) ka (15) heAya te anusAra narakanI (16) pIDA prApta thAya che. bhAvArtha:- manuSyabhavanAM gheADA sukhanA lele Asakta jIvA pAte peAtAne vAcita karI peAtAnA ja AtmAne ThagI pUrva janmAmAM
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 1 0 1 seMkaDA hajArAvAra adhama bhavA prApta karI ghaNA krUra karmo karIne e ra karmI jIvA, upara kahela mujaba duHkhamaya narakamAM utpanna thaI lAMbA kALa sudhI jevAM jevAM tIvra ke maMda karyAM karyAM hAya, tene anusAra pIDA pAme che, bhAgave che. gADha karyuM karavAvALA ati duHkharUpavALA naraka sthAnAmAM utpanna thAya che. prathamanI naraka karatAM bIjI narakanA duHkhA vadhAre tIvra hAya che, e rIte anukrame sAtamI naraka sudhI vadhAre vadhAre duHkhA hAya che. je vyakti anyane ThaMge che te peAte ja ThagAya che, anya jIveAnI ghAta karanAra peAtAnA AtmAnI ja ghAta kare che tenuM ajJAnI jIvAne jJAna hAtu nathI. 189 2 . 5 da samajjiNittA kalu saM aNajjA, iTThehi kaMtehi ya vippahUNA / 9 31 10 12 dubhigaMdhe kasiya phAse, kammovagA kuNime AvasaMta ||27|| zabdA : (1) anA` puruSa (2) pApa (3) upArjana karI (4) pruSTa (5) priya (6) rahita (7) durgaMdha (8) bharela (9) azubha sparzIvALA (10) mAMsa leAhIthI pUrNa narakamAM (11) kavazIbhUta (12) nivAsa kare che. bhAvAtha:- anArya puruSA pApa upArjana karIne iSTa tathA priyathI rahita durgaM dhavALI azubha sparzIvALA mAMsa tathA leAhIthI pUrNa bharela duHkhamaya narakasthAnamAM kane vazIbhUta utpanna thaI duHkhe bhAgavatAM nivAsa kare che. jIvA mAtA, pitA, putra, zrI Aphri svajane mATe tathA peAtAnA zarIranA mamatvathI hiMsA adi pApanuM upArjana karIne saDI gayelA muDadAMthI paNa kharAba gaMdhavALA tathA kaza sparzIvALA udvega janaka tathA hAhAkAra zabda jyAM thatA hAya che, evA tIvra duHkhAvALA narasthAnemAM pApI javA utpanna thAya che ane tyAM ghaNA lAMbAkALa sudhI dukhA bhAgavatAM thakAM rahe che. ema jANI AtmAthI jIvAe Arabha parigrahanA
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 sUtra kRtAMga sUtra a0 5 30 2 samatvane dUra karI manuSya bhavane saphala manAvavA jAgRta rahevuM e zreyanu kAraNa che. prathama uddezo samApta sUtra kRtAMga sUtra a. 5 ur 2 Y 5 e ka 9 ahAvaraM sAsayadukkhadhammaM taM me pavakhAmi jahAtaheNaM / 12 10 11 15 14 vAlA jahA dukkaDakammakArI, vedaMti kammAI purekaDAI ||1|| 13 zabdA : (1) pazcAta (ra) anya naraka viSayamAM (3) nirantara (4) du:khadevAnA (5) svabhAva (6) naraka saMbaMdhamAM (7) tamene (8) jema che tema (9) kahu chu' (10) ajJAnIchavA (11) je rIte (12) pApa karmAM (13) karyA hAya (14) pUrvajanmamAM karelA (15) karmonA phaLa (16) bhogave che. bhAvArtha:- zrI sudharmAsvAmI jammUsvAmI Adi peAtAnA ziSyavagane kahe che ke niratara duHkha devAvALA anya narakasthAnanA saMbaMdhamAM tamAne tyAMnA duHkheAnI hakIkata kahuM chuM. je ajJAnI puru paramArthane nahi jANavAvALA karmAMnA vipAkanA phaLanA vicAra nahi karIne jIvahiMsA Adi pApakarmo kare che. tena tathA pUrvapArjita karmAnA khurA vipAke duHkharUpa kevI rIte bheLava che te tame sAMbhaLo, ze. " 1 3 da hatthehi pAehi ya baMdhiUNaM, udaraM vikataMti khurAsiehiM / 15 8 99 10 12 13 14 givhittu bAssa vitta dehaM vaddhaM thiraM pito uddharaMti // 2 // " zabdA : (1) hAtha (ra) paga (3) bAMdhI 4) astrAthI (5) talavArathI nArakInA (6) reTane (7) kADe che (8) ajJAnI nArakIne (9) pakaDIne (10) tenA zarIrane bhedI (1) dhAyala karI (12) zarIranI cAmaDIne (13) baLAtkArathI (14) pIThanI cAmaDIne ukheDI (15) nAMkhe che.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga satra a0 5 10 2 la bhAvArtha - paramAdhAmIe nArakInA jInA hAtha tathA paga bAMdhIne astrAthI tathA talavArathI tenA piTane cIrI phADI nAMkhe che, tathA te ajJAnI nArakIone lAThI AdithI prahAra karI tenA zarIranA cUrecUrA karI nAkhe che ane tene pakaDI pIThanI cAmaDIne ukhADI le che, AvA dukhe narakamAM hoya che. bAhU pakattaMti ya mUlato se, thUlaM viyAsa muhe ADahaMti / rahaMsi juttaM sarayaMti bAlaM, Arussa vijhati tudeNa piDhe // 3 // - 16 zabdArtha : (1) nArakIjInI bhujAne (2) mUlamAMthI (3) kApIle che (4) leDhAnA tapAveloLA (5) nArakInA moDhAne (6) phADI temAM nAkhIne (7) nArakIne bALe che (8) tata rathamAM (9) joDIne pUrvajanmomAM karelAM pApa kAryo (10) smaraNa karAve che (11) ajJAnI nArakI jIvone (12) krodha karI (13) cAbukavaDe (14) tenI pIThamAM (15) prahAra kare che. bhAvArtha - paramAdhAmIo nArakInA jIvonI bhujAo mULamAMthI kApI le che tathA te ajJAnI nAkInA moDhAne phADIne garama karelA leDhAnA goLA nAMkhIne bALe che, loDhAnA tapa rathamAM joDIne tenA pUrvabhavonA pUrvakRta pApakarmonuM smaraNa karAvI vinA kAraNu krodhita thaI tarakapAla nArakI nI pITha upara cAbukathI tADana kare che. mAre che. ayaMva tattaM jalayaM sajoi, taUvamaM bhUmimaNukamaMtA / te DajjhamANA kaluNaM thaNaMti, usucoiyA tattajugesu juttA // 4 // zabdArtha : (1) tapta loDhAnA goLA samAna (2) jayotisahita (3) jalatI (4) taptabhUmi (5) upamA egya (6) bhUmimAM (7) cAlatA (8) nArakI
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 sUtra kRtAMga sUtra a0 4 u0 2 ne cha (9) baLatAM thakA (10) karaNayukata (11) rUdana kare che (12) cAbuka mArI prerita karI (13) tata (14) dhaMsarAvALA (15) rathe joDayA thakA dAjhatA rUdana kare che. bhAvArtha- tapta leDhAnA goLAsamAna tisahita jalatI bhUmimAM cAlatA thakA nArakIne jIvo baLatA thakA karuNAyukta Akada kare che, ( A narakamAM sarva sthaLe AvI tRpta jamIna rahela che) ane baLadanI mAphaka cAbuka mArIne prerita karI tapta garama sarAvALA rathamAM joDyA thakA nArakInA cha ati rudana kare che. bAlA balA bhUmimaNukamaMtA, pavijalaM lohapahaM ca tattaM / jasI'bhiduggaMsi pavajamANA, peseva daMDehiM purAkarati // 5 // 10 1 zabdArtha : (1) ajJAnI nArakInA jIvone (2) balAtkArathI baLatA (3) lehamaya mArga samAna (4) tapelI (5) lehI tathA parUnA kIcaDavALI (6) bhUmi upara (7) calAvatAM thakAM tathA (8) zAmelIvRkSaAdi (9) kaThina sthAna para (10) cAlavA prerita karIne (11) lAkaDIthI mAratA thakA (12) dAsanI mAphaka athavA baLadanI mAphaka (13) AgaLa (14) calAve che. bhAvArtha - paramAdhAmIe nArakI jIvane tapta lehamaya mArganI samAna tapta bhUmi upara balAtkArathI calAvatA, lehI ane parunA kAdavavALI tapela bhUmi upara cAlatA pIDA pAmatA karuNAyukta rudana karatA hoya che tathA kAMTA ane kAMkarAvALA mArgamAM cAlatA nArakInA jIvA vIMdhAtA thakA rokAI jatA paramAdhAmIo baLadanI mAphaka lAkaDI AdithI prahAra karI tana bhUmi upara calAvatA AgaLa AgaLa laI na ya che. nArakI je pitAnI IcchAnusAra kayAMya jaI zakatA nathI ane paramAdhAmIo dvArA pIDA pADatA thakA rahe che.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 193 satra kutAga sUtra a0 5 10 2 te saMpagADhasi pavajjamANA, silAhi hammati nipAtiNIhiM / saMtAvaNI nAma ciradvitIyA, saMtappatI jattha asAhukammA // 6 // zabdArtha : (1) te nArakI (2) ativedanAyukta narakamAM (3) gayAthakAM (4) sanmukha paDatI (5) zilAdvArA haNAya che (7) saMtApanI (8) nAmanI naraka lAMbAkALa (9) parvatanI sthitivALI (10) jemAM (11) pApakarma karavAvALA ja (12) duone bhegave che. bhAvArtha - tIvra vedanAyukta narakamAM rahelAM nArakI jInI sanmukha paDatI zilAothI dabAIne haNAya che, pIDA pAme che, AvI saMtApa-duHkha ApanArI saMtApanI nAmanI narakamAM utpanna thayelA nArakI jInI sthiti paNa ghaNAM lAMbA kALanI hoya che. tyAM pANI cirakALa sudhI tIvra duHkhane bhagave che. kaMdUsu pakkhippa payaMti bAlaM, tatovidaDDA puNa uppayaMti / . te ur3akAehiM pakhajamANA, avaroha ra zabdArtha: (1) geDInA AkAravALI narakamAM (2) nArakInA jIvane (3) nAMkhI (4) pakAve che (5) temAM baLatA thakAM nArakInA jevo (6) tyAMthI (7) punaH (8) uMce uchaLe che (bahu pIDA thatA) tyAM uMce (9) nArakInA jIvonA zarIranA mAMsane vaikraya rU5 vALA (10) koNa kAka pakSIo (11) toDIne khAya che (2) anya siMha (13) vyAdhra Adi nArakInA (14) zarIrane phADI khAya che. bhAvArtha- narakapAla-paramAdhAmI nArakInA jene geDInA AkAravALI kuMbhamAM nAMkhI pakAve che, tyAMthI bhujAtA caNAnI mAphaka uchALI UMcA jAya che, tyAM UMce droNakaka Adi pakSIo nArakInA zarIrane teDIne tenA mAMsane khAya che. te sivAya paramAdhAmIe vikuvela siha, vAgha Adi nArakInA zarIrane phADI khAya che, narakanA AvA duHkhe pApI jIvone bhegavavAM paDe che. II
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 satra kRtAMga satra a5 u. 2 12 13 samUsiyaM nAma vidhUmaThoNaM jaM soyatattA kaluNaM dhaNeti / ahosira kaI vittiUNaM ayaMva satthehiM samosaveM ti // 8 // zabdArtha : (1) uMcI citA samAna (2) samUsiyanAmanuM (3) dhUmADA rahita (4) eka agnisthAna che (5) e sthAnane prApta thanArA (6) zokatRpta (7) karuNuyukta (8) rUdana kare che (9) te sthAnamAM nArakInA jIvonA mastaka nIcA (10) rAkhI (11) tenA dehane kApe che (12) leDhAnA (13) zastrathI nArIjIvanA zarIranA (14) khaMDa khaMDa TukaDA kare che. bhAvArtha- UMcI citA samAna dhumADA rahita agninuM eka sthAna che, tyAM utpanna thayelA agara tyAM gayelA nArakI jIvone paramAdhAmIo nArakInA mastaka nIce karI tenA mastaka tathA tenA zarIrane kApI nAMkhI lekhaMDanA zastrathI nAnA nAnA TukaDA kare che, tethI te nArakIo zokathI tRpta banI karuNuyukta rudana kare che. - 11 samRsiyA tattha visUNiyaMgA, pakkhIhiM khajaMti aomuhehiM / saMjIvaNI nAma cirahitIyA, jaMsI payA hammai pAvaceyA // 9 // zabdArtha : (1) e narakamAM (2) uMdhA mukhe laTakAvela zarIranI () cAmaDI ukhADI lIdhela nArakI jIvonA sujI gayelA zarIrane (4) pakSIo (5) phADI khAya che (6) leDhAnA jevA mukhavALA (7) e naraka saMjIvanI kahevAya che tenA AyuSya paNa (8) lAMbA kALanA hoya che (9) te narakamAM (10) nArakI (11) pApIjI (12) haNAya che. bhAvArtha- jema kasAI leke mRtaka bakarAnA zarIrane UMce bAMdhI tene - maDAne ukhADI le che, evI rIte paramAdhAmI nArakInA jIne uMdhe mastake laTakAvIne zarIranI cAmaDI ukhADI le che. evA
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a5 u0 2 195 cAmaDI rahita nArakInA sujI gayelA zarIrane loDhAnA jevA mukhavALA vraja jevI cAMcavALA pakSIo phADI khAya che, e narakanI bhUmi saMjIvanI nAmanI kahevAya che, kAraNa ke maraNa samAna kaSTa prApta thatAM paNa zeSa AyuSya hovAthI nArakInA cha maratA nathI. jIve maratA nathI. tenA zarIranA nAnA TukaDA karavA chatAM pArAnI jema deva ane nArakInA jInA AyuSya nirUpakamI hoya che. jethI AyuSya hoya tyAM sudhI game tevAM tIvra upakrama lAgavA chatAM te jI adhurA AyuSya maratA nathI. tema ja e narakanA nArakIonA Ayu Lyo paNa dIrgha hoya che. mudagara AdithI haNatA, pIDAthI saMjJAhitavikala thavAthI maravA IcchatAM chatAM te nArakInA zarIranA TukaDA bhegA maLI mULa mAphaka zarIra banI rahe che. tikhAhiM sUlAhi nivAyati, basogayaM sAvayayaM va lada / 10 11 2 13 4 te bhUvA zan dhati, gi[vAM duo kALA nA zabdAtha : (1) vazamAM Avela (2) jaMgalI janAvara jevA (3) prApta thatA nArakIjIvone paramAdhAmIo (4) tIrNa (5) zailethI bhede che (6) bhAre che (7) zalothI vIMdhAelA (8) nArakI (9) karUNuyuta (10) rUdana kare che (11) ekAMta (12) duHkhI (13) AbhyataMra tathA bahArathI (1) glAna. | bhAvArtha - paramAdhAmInA vazamAM AvelA jaMgalI janAvara jevA ajJAnI saMjJAhIna prApta thatA nArakI jIvone, paramAdhAmIo tINa zUlathI viMdhe che. AtyaMtara tathA bAhyathI galAna banI ekAnta dukhI nArakInA jIvo karuNAyukta AkaMda kare che, sayA jalaM nAma lihaM mahataM, jaisI jalaMto agaNo akaTTho / riti vattA vAjA rANA zera nizcitatA AzA ( 11 11 14
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 sUtra kRtaga satra a0 5 10 2 zabdArtha : (1) sadaiva (2) baLatA (3) sthAna (4) prANIonA ghAta sthAna (5) mahAna che (6) jemA (7) kASTavinA (2) baLatI (9) agni (10) bahu dUra karma karavAvALA (11) baMdhAelA (12) rahe che (13) keI (14) AjaMda karavAvALA (15) cirasthitivALA. bhAvArtha - AvA narakasthAnamAM sadAya baLatuM, prANIone vadha karavAnuM eka sthAna che, jemAM kASTa vinA sadAya agni baLatI rahe che, tyAM te sthAnamAM bahu krUra karmo karavAvALA nArakIe baMdhAelA rahe che. tathA pApanA phaLa bhogavavAM lAMbA kALa sudhI nivAsa karavAvALA hoya che. ati tIvra vedanAne laI nArakIo sadA karuNa rUdana karatA rahe che. 11 ciyA mahaMtIu samArabhittA, chunbhaMti te taM kaluNaM rasaMta / 9 10 12 11 AvaTTatI tattha asAhukammA; sappI jahA paDiyaM joimajhe // - 2 . | zabdArtha : (1) citA (2) mahAna (3) taiyAra karI temAM (4) nAMkhe che (5) paramAdhAmI (6) nArakI (7) karuNuyukta (8) vilApa kare che () dhI (10) mAphaka gaLI jAya che (11) tyAM agnimAM (12) paDayA thakA (13) ogaLI jAya che (14) temAM (15) pApIjIva. bhAvArtha - paramAdhAmI deve eka moTI citA banAvI temAM raudra AkraMda karatAM nArakI jIvone te citAmAM pheke che. jema agnimAM ghI, tema agni saLagatI citAmAM paDatA te nArakI jenA zarIre ogaLI jaI pANI mAphaka thaI jAya che. chatAM te nArakI jI maraNa pAmatA nathI. paraMtu tIvra vedanAne anubhava kare che. nAkI nA zarIranA TukaDA thaI jAya agara agnimAM paDatA ghI mAphaka gaLI jAya pazcAta thoDA ja samayamAM zarIra rUpe pariNata thaI jAya che, paraMtu AyuSya hoya tyAM sudhI mRtyune prApta thatA nathI.
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ sU kRtAMga sUtra a0 5 10 2 sadA kasiNaM puNa ghammaThANa, gADhovaNIyaM aidukkhadhammaM / hatthehiM pAehi ya baMdhiUNaM, sattavdha DaMDehiM samArabhaMtiH // 13 // zabdArtha : (1) sadaiva (2) saMpUrNa (3) garamasthAna (4) nidhattanikAcitta karmothI prApta (5) atyanta duHkhadevAne (6) svabhAva che (7) hAtha (8) paga (9) bAMdhI (10) za3nI mAphaka (11) lAkaDIothI (12) mAra mAre che. bhAvArtha- sadA baLatuM thayuM eka garama sthAna narakamAM che. tyAM nidhatta nikAcita karelA azubha karmovALAM ja utpanna thAya che, je sthAnane svabhAva nArakI ane ati duHkharUpa hoya che, e sthAnamAM nArakI jInA hAtha paga bAMdhI paramAdhAmIo zatrunI mAphaka lAkaDIothI mAra mAre che. jenI hiMsAthI, atiparigraha mamatvathI tathA dArU mAMsanA bhojana Adi pApakaryovALA che AvA dukhavALAM naraka sthAnomAM utpanna thAya che, tathA mRSAvAdIo, cerI karanArAo, mRtyu pAmI tiryaMcagatimAM utpanna thaI duHkha bhagave che, tenA vize parigraha saMgraha buddhithI, ekendriya jIvonI hiMsAnA karanArA, mRtyu bAda ekendriya nImAM utpanna thaI tyAM dukha bhegave che. bhaMjaMti bAlassa vaheNa puDhI sIsaMpi bhidaMti aoghaNehiM / 6 11 12 13 14 15 te bhinnadehA phalagaMva tacchA, tattAhiM ArAhiNiyojayaMti // 14 // zabdArtha : (1) ajJAnI nArakI jIvanI (2) pITha (3) lAThIthI mAramArI (4) bhAMgI nAkhe che (5) lehanA ghaNathI (6) mAthuM bhAMge che. (9) tenA (10) aMgenuM (11) cUrNa karI de che (12) kASTanA pATIyAnI jema (13) cIre che (14) tama (15) ArAthI (16) garamasIsa pAvAne pravRtta kare che.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 5 0 2 bhAvArtha:- narakapAla-paramAdhAmI lAThI AdithI mAra mArI nArakI jIvonI pITha bhAMgI nAkhe che-tADI nAMkhe che tathA leAkhaMDanA ghaNathI mastakanA cUrecUrA karI de che, e ja rIte nArakInA zarIranA paNa cUrecUrA karI de che, tema ja kASTanI jema tenA zarIrane cIrI nAkhe che tathA garama sIsAnA rasa pAvAne mATe pravRtta kare che. . 9 da abhijuMjiyA rudda asAhukammA, usucoiyA hatthivahaM vahati / 10 . 13 12 13 eMgaM durUhittu duve tato vA, Arussa vijjhani kakANao se / / ph|| zabdA : (1) pApI nArakI vAte pUrve karela (ra) jIva hi`sAdinuM (3) smaraNa karAvI khANunA prahArathI (4) prerita karI (5) hAthInI mAphka bhAra (6) vahana karAve che (7) eka (8) e (9) traNa jIve.ne nArakInI pITha para (10) esADI calAve che (11) krodhakarI (12) masthAnane (13 viMdhe che. bhAvA:- narakapAla nArakI jIvone tenA pUrvakRta pApanuM smaraNa karAvI khANathI prahAra karI prerita karIne hAthInI mAphaka bhAra vahana karAve che ane nArakInI pITha upara eka, be, traNa Aphri anya nArakIone besADIne calAvavA prerita karI calAve che ane krAdha karI tenA mama sthAnamAM prahAra kare che ne vIMdhe che. 1 bAlA bAlA bhUmimaNukkamaMtA pavijjalaM kaMTaile mahataM / 8 198 ra da 3 * 9 10 13 12 93 vivaddhatapehiM vivaNacitte samIriyA koTTabaliM kariti // 16 // zabdA : (1) ajJAnI (2) balAtkAra (3) kIcaDavALI (4) kAMTAvALI (5) vistRtta (6) pRthvIpa (7) calAve (8) pApakarmAMthI prerita narakapAla (9) nArakIne bAMdhI (10) vivedhatApathI (11) mUti-saMjJAhIna thayelAnA kheDUDa khaMDa (12) TukaDA karI (13) jayAM tyAM pheMke che.
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a* 5 u0 2 199 bhAvArtha - pApathI prerita paramAdhAmIo, bAlakanI samAna ajJAnI tathA parAdhIna nArakI jIvone, kIcaDathI bharelI tathA kAMTAyukta pUrNa vizALa pRthvI upara cAlavAne prerita kare che, vaLI te nArakIone bAMdhIne vividha tApothI-kothI saMjJAhIna thayelA nArakIne zarIranA baMDakhaMDa TukaDA karI Amatema dizAmAM pheMke che. 11 da vetAlie nAma mahAbhitAve, egAyate pavvayamaMtalikkhe / hammati tatthA bahukUrakammA, paraM sahassANa muhattagANaM // 17 // zabdArtha : (1) mahAna tApayukta (2) AkAzamAM (3) aikriya (4) eka zilAne lAMbo (5) parvata (6) tenA upara rahevAvALA (7) bahu dUra karma karela nArakI jIo (8) ghaNuM (9) hajAre (10) muhUrtothI adhika kALa sudhI paramAdhAmI dvArA (11) mAra khAya che. bhAvArtha - mahAna tApathI yukta AkAzamAM paramAdhAmI dvArA banAvela vaikeya eka zilAne parvata ati aMdhakArayukta che. nArakIne jI paramAdhAmIonA trAsathI bhAgatA e parvata upara hAthanA parzathI caDatAM tyAM parvata upara hajAro muhUrtothI adhika kALaparyata paramAdhAmIo dvArA mAra khAtA rahe che. tyAM dIrghakALa paryata mArane sahana karatAM rahe che. saMyAhiyA dukaDiNo thaNaMti, aho ya rAo paritappamANA / egaMtakUDe narae maiMte, kUDeNa tatthA visame hatA u // 18 // zabdArtha : (1) nirantara duHkha Ape (2) pApIjIva (3) divasarAtri (4) duHkha jogavatA (5) rUdana kare che (6) ekAMta duHkhanA sthAna (7) vizAla (8) kaThina (9) narakamAM rahela chava (10) gaLAmAM phAMsI nAkhI (11) mAratA thaka rUdana kare che. 11
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a0 5 10 2 bhAvArtha - paramAdhAmIe nArakI jIvone nirantara duHkha ApatA hovAthI nArakI cha divasa-rAtri karuNa rudana karyA kare che, je sthAnamAM ekAMta duHkha che tathA vistRta tathA kaThina evA naraka sthAnamAM rahelA nArakIone gaLAmAM phAMsI nAMkhI paramAdhAmI mAra mAre che. tethI nArakI jo sadA rUdana karatA rahe che. bhaMjaMti NaM puvvamarI sarosaM, samuggare te musale gahetuM / te bhinnadehA hiraM vamaMnA, omuddhagA dharaNitale paDati // 19 // zabdArtha : (1) mulgara tathA (2) musala (3) hAthamAM laI narapAla (4) pahelAnA zatru samAna (5) kolasahita nArakIjInAM aMgane (6) teDI de che (7) jenI deha TuTI gaI che (8) nArakI jIva lehI (9) vamana kare che (10) uMdhA mukhe (11) pRthvI talamAM (12) paDI jAya che. bhAvArtha - paramAdhAmI pUrvanAza zatrusamAna hAthamAM mudugara tathA musala laI nArakIone prahAra karI nArakInA zarIranA cUrecUrA karI nAkhe che. gADha prahAra pAmatA nArakI jIva mukhathI lehInuM vamana karatA thakA UMdhA mukhathI dharatI upara paDI jAya che. riNA nAna mANArA, jamino tapa karAvavAnuM khajjati tatthA bahukUrakammA, adUragA saMkaliyAhi baddhA // 20 // 10 zabdArtha : (1) e narakamAM (2) sadA krodhita (3) kSudhAtura (4) DhIMTha (5) moTAmoTA ziyALa janmAMtaramAM (6) pApa karela (7) jaMjIramAM (8) bAMdhelA (9) nikaTamAM sthita nArakI jIvone (10) khAya che.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtagi sUtra a0 u2 21 bhAvArtha - e narakasthAnamAM haMmeza kAdhita rahelA moTA DhIMTha (vizAla zarIravALAM) bhUkhyAM ziyALa rahe che, te ziyALo jaMjIramAM bAMdhelA nikaTamAM rahelA pApI nArakI jIvone phADI khAya che. sayAjalA nAma nadI bhiduggA, pavijjalaM lohavilINatattA / jaMsI bhiduggasi pavajamANA, egAya'tANukamaNaM kareMti // 21 // zabdArtha : (1) sadA jalA (2) nAmaka (3) moTI viSama (4) eka nadI che. (5) tenuM jala khAra pIva tathA rakatathI malina rahe che agnithI gaLI gayela (6) lohanA rasa (7) samAna uSNa jalavALI (8) ativiSama (9) jemAM nadImAM (10) gayela nArakI jIva (11) ekalA (12) rakSaka rahita (13) taratA heya che. bhAvArtha - sadA jalA nAmanI eka nadI narakamAM che, temAM haMmezAM jala rahetuM hovAthI sadA jalA kahevAya che, e nadI bahe kaSTadAyI che. tenuM jalakSAra, pIva (rasI) tathA lohIthI sadA malina rahe che, temAM agnithI ogaLI gayela loDhAnA rasa samAna ane ati uSaNa jala rahela che, AvI nadImAM paramAdhAmIothI trAsa pAmI nadImAM paDelA nArakI jIve rakSaka rahita ekalA tare che. ati duHkhone bhogavatA rahe che. A * * eyAI phAsAiM phusaMti bAlaM, niraMtaraM tattha ciradvitIyaM / / Na hammamANassa u hoi tANaM, ego sayaM paccaNuhoi dukkhaM // 22 // 8 11 12 14 zabdArtha : (1) pUrvokta (2) sparza athavA duHkha (3) sadA (4) lAMbA kALasudhI nivAsa karavAvALA (5) ajJAnI nArakI cha (6) e naraka sthAnamAM
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 % 30 2 duHkhA bhAgavI rahyA che pUrvAkata duHkhAthI (cha) rIkhAtA haNAtA nArakI jIvAne (8) kAi trANuzaraNu (9) heAtA (10) nathI (11) ekalA (12) pAte (13) kuHkhA (14) bhAgave che. 202 bhAvArtha:- pUrvokta je kaThina duHkhAnuM varNana karyu. te sa duHkhA nArakInA jIvAne sadaiva bhAgavavAnAM hAya che, tathA nArakI chavAnAM AyuSya paNa lAMmAM hAya che, e duHkhA bhAgavatA samaye phrAI nArakInA jIvAne trANu zaraNa heAtA nathI. jIvAne peAtAnAM karyAM karmAMnA vipAkA karanArane ekalAne ja svaya' bhAgavavAM paDe che. prathamathI trIjI naraka sudhInA nArakI jIvAne paramAdhAmI devA taraphathI parISaha-upasaga hoya che, athavA paraspara dvArA paNa duHkhA haiAya che tathA svabhAvathI eTale tyAMnI pRthvI AzrI eTale tyAMnI bhUmi uSNu tathA zItane AzrI tathA zabda, rasa, gaMdha, sparza, rUpa Adi pratikULa heAvA AzrI duHkhA zaraNu rahita bhAgavavAnAM hAya che ane ceAthIthI sAtamI naraka sudhInA nArakInA jIvAne pUnA seMkaDA hajAro bhavanA vairabaMdhananA kAraNe paraspara ekabIjAne duHkha ApatA DhAvAthI tathA pRthvInA spa, rasa, ga Mdha, zabda, rUpa Adi pratikULa hAvAthI tathA kSudhA, tRSA, dAha, javara, zIta, uSNa, bhaya, ciMtA, khujalI, parAdhInatA A daza prakAranI anatI vedanA haiAya che. pahelI narakathI bIjImAM anaMta guNI, ema trIjI ceAthI, pAMcamI chaThThI, sAtamImAM anukrame vadhatI anaMtaguNI vedanA-pIDA haiAya che. 1-2-3 mAM paramAdhAmI kRta tathA upara mujaba svAbhAvika tathA paraspara ane ceAthI narakathI nArakI nArakIvaikraya rUpe banAvI pUrva janmAtaranA vairabhAva AzrayI navA navA meATA kIDAnA tathA siMha, vAgha AdinA baikraya rUpA banAvI paraspara ekabIjAne duHkhA utpanna kare che tathA kuMbhomAM utpanna thatA kuMbhInA sparzanuM du:kha vagere tIvra du:khA bhAgavavAnAM heAya che. mahA ArabhanAM karanArA, mahAparigrahanA mamatva vALA tathA anaMtAnuM baMdhInA kaSAyavALAM jIvA narakamAM utpanna thAya
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga kSetra a5 ur 203 che: 1-3 narakanI ku bhIe zItapa vALIne bahAranI jamIna uSNa sparzavALI ane ceAthImAM zIta uSNu ane jAtanI kuMbhI 5-6-7 uSNutAvALI kulIe che ane bahAra zItaparA vALA sthAneA hAya che te AzrI paNa nArakInI pIDA atula duHsahya kahela che. 3 2 e jaM jAri puvvamakAsi kammaM, tameva Agacchati saMparAe / 10 34 9 11 13 12 etadukkhaM bhavamajjaNitA, vedati dukkhI tamaNaMtadukkhaM // 23 // : zabdA : (1) je (2) jevA (3) pUrNAM janmamAM (4) ka (5) karyAM hAya (4) te anusAra (7) saMsAramAM (8) bhava prApta thAya jemAM (9) ekAMta duHkharUpa karmo karyA hAya teA tevA (10) bhavane (11) prApta karI (12) ekAnta duHkhI jIva (17) bhAgave (14) anaMta duHkharUpa naraka. bhAvA:- pUrva bhavAmAM jIvAe jevAM jevAM tIvra athavA madra karmo karyo hAya tevAM karmanA udaya vamAna bhatramAM-janmamAM sukharUpa ke duHkharUpa prApta thAya che ane je jIvAe ekAMta duHkharUpa narakanA bhava prApta thAya tevAM azubha karmo karyo... hAya tevA jI narakamAM utpanna thai, anaMta duHkharUpa narakasthAnamAM nArakIpaNe duHkhAne bhAgave che eTale zubhAzubha karmonusAra bhaviSyamAM zubhAzubha gatimAM janma laI tyAM zubhAzubha karmo bhAgavavAnAM hAya che, zubha karmAMthI daiva athavA manuSyanI gati ane azubha karmAMthI naraka athavA tiya canI gati prApta thAya che. te te gatiomAM sukhaduHkhanA bhogavaTA paNa karmAnusAra prApta thAya che. 8 9 . e da etANi socA NaragANi dhIre, na hiMsae kiMcaNa savvaloe / 9 31 10 11 13 14 taMIi aLi, 3, yuAiga johna thayuM na gacche // 24 //
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 satra kRtagi satra a0 5 10 2 zabdArtha : (1) vidvAna puruSa (2) e (3) narakanA bhAva (4) sAMbhaLI (5) sarva lekamAM (6) kaI jIvanI (7) hiMsA (8) na kare chavAditamAM (9) vizvAsa rAkhI (10) parigraha rahita banI azubha karmo karavAvALA tathA tenA phala bhogavavAvALA (11) jIvone samaje athavA kaSAyanA svarUpane (12) jANe ane kaSAyanA (13) vazamAM na (14) jAya. | bhAvArtha - vidvAna puruSa narakasthAnane bhAva sAMbhaLIne sarva lekamAM koI paNa prANInI hiMsA na kare, tema ja jIvAdi tatvomAM samyaka zraddhA rAkhI parigraha mamatva ghaTADI parigraharahita thaI kaSAyanA varUpane jANa kaSAyone vaza na thAya ane sAvadha anuSThAnathI dUra rahI sAdhake saMyama anuSThAnanuM upayegavaMta rahI pAlana karavuM. 8 10 11 12 13 evaM tirikkhe maNuyAsu (ma)resuM, caturanta'NaMtaM tayaNuvivAgaM / sa savvameyaM iti vedaitA, kaMkhena kAlaM dhuyamAyareja // 25 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) tiryaMca (3) manuSya (4) devatAomAM paNa (5) cAragati athavA (5) anaMta saMsAra (6) vipAkane jANe (7) tathA tene anurUpa (8) buddhimAna puSa (9) e (10) sarva vAtone (11) jANa (12) pratIkSA kare (13) maraNakALanI (14) saMyamanuM pAlana kare. | bhAvArtha - jema pApI puruSanI narakagati tathA narakasthAnanA dukhanI hakIkata kahI e prakAre tiryaMcagati (pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, beIndriya, teIndriya, cauIndriya, saMsI asaMsI tiryaMca paMcendriya) manuSyagati tathA devagatine paNa jANavI cAragati. yukta anaMta saMsAra tathA karmAnusAra vipAka phaLa devAvALo jANave. buddhimAna puruSa saMsAranuM, karmanuM svarUpa jANI maraNaparyata AraMbha parigrahane tyAga karI, kaSAyane tyAga karI anaMtA sukhane prApta karAvanAra evA saMyamanuM zuddha pAlana kare ema huM kahuM chuM. adhyayana 5 muM samApta.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRta sUtra a0 6 10 1 205 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 6 ThuM. vIrastutya adhikAra pucchissu NaM samaNA mAhaNA ya, agAriNo yA paratitthiA y| se kei NeMgaMtahiyaM dhammamAhu aNelisaM sAhu samikkhayAe // 1 // 1 16 zabdArtha : (1) pUchyuM (2) sAdhu (3) brAhmaNa (4) gRhastha(5) anya darzanIka (6) e (7) kayo (8) ekAMta (9) hitakArI (10) dharma (11) kene kahyo che (12) uttama (13) zreSTha (14) samyapha prakArathI (15) kahyo che. bhAvArtha- pUrvokata pAMcamA adhyayanamAM narakanAM tIvra dukhenI hakIkata sAMbhaLIne saMsAranA bhayathI bhayabhIta banela zramaNa, brAhmaNa, gRhastha tathA anya darzanIoe zrI jakhkhasvAmIne pUchayuM ke ekAMta hitakartA pradhAna dharmane vicAra karI kahela che, te keNa che? je dharma durgatimAM jatA jene dhAraNa karI sadgati prApta karAve tevA dharmanA pratipAdaka kaNa hatA. kahaM ca NANaM kaha daMsaNaM se, sIlaM kahaM nAyasutassa Aso ? / * 12 13 14 1 jANAsiNaM bhikkhu jahAtaheNaM, ahAsutaM bUhi jahA nnisNt||2|| zabdAtha : (1) kevuM (2) jJAna (3) kevuM (4) darzana (5) kevuM (6) cAritra () jJAtaputra (8) kevA hatA (9) he muni ? (10) yathAtatha (11) jANe che (12) jema (13) sAMbhaLyuM (1) je rIte (15) nizcaya karyo hoya (16) kahe. bhAvArtha:- zrI jJAtaputra bhagavAna zrI mahAvIra svAmInAM jJAna, darzana, cAritra kevAM hatAM, he muni! Apa jANe che, te je pramANe Ape nizcaya karyo hoya te pramANe amone batAva-kahe. -
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 sUtra tAMga sa a0 che u0 1 2 3 kheyanne se kusalAsupanne (ble mahesI), aNaMtanANIya annNtdNsii| jasaMsiNo cakkhupahe Thiyassa, jANAhi dhammaM ca dhihaM ca pehi // 3 // | zabdArtha H (1) jIvonA duHkhanA jANanAra (2) bhagavAna mahAvIra (3), nipuNa (4) maharSi 5) anaMtajJAnI (6) anaMtadaza (7) yazavI jagata chanA (8) cakSupathamAM (9) sthita (10) jANe (11) zrutacAritrarUpa dharma (12) zauryatA (13) kahe. bhAvArtha- zrI sudharmAsvAmI, jabugI Adi ziSyavargane kahe che ke jJAtaputra bhagavAna mahAvIra svAmI saMsAranA sarvajInAM karmothI utpanna thayela duHkhane jANatA hatA tathA ATha prakAranAM karmono nAza karavAvALA sadA sarvatra upayoga rAkhavAvALA anaMtajJAnI tathA anaMtadaza tathA yazasvI hatA tathA bharastha kevaLI avasthAmAM jagatanA laMcana mArgamAM sthita bhagavAnanA zruta cAritrarUpa dharmane tame jANe tathA temanI pairyatA daDha hatI te jANo, bhagavAna mahAvIra jonAM dukAne nAza karavAnA upAyane upadeza karatA hatA, leka alekanA svarUpanA jANanAra hatA, prANIonA ATha prakAranAM karmanuM chedana karAvavAmAM kuzaLa hatA. jemanI buddhi zivra hatI. tethI AzuprajJa kahe. vAtA hatA, atyanta ugra tapasyA karavAmAM tathA paragraha-upasargo sahana karavA samartha hatA. temanA jJAna, darzana akSaya hatA, saMyamabhAvamAM sthita hatA, lAyaka samyaktva sahita yathAkhyAta cAritryavAna hatA javaparanA hita karanAra hatA. su, tasA ya je thAvara je ya paannaa| 11 12 14 13 11 makkha panne, dIve va dhammaM sami yaM udaahu||4|| se mila
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRta satra a 6 20 1 | zabdArtha H (1) urdhva-(2) aMdhe (3) tirachI (4) dizAomAM (5) trasa ane (6) sthAvara (7) prANIone (8) nitya ane (9) anitya () jANa (11) kevalajJAnI bhagavAne (12) dIpakasamAna (13) samyapha (14) dharmanuM (15) kathana karI batAvela che. bhAvArtha- kevaLajJAnI bhagavAna mahAvIra svAmIe upara nIce tathA tirachI dizAmAM rahelA trasa tathA sthAvara prANIone dravyathI nitya ane paryAyathI anitya banne prakAranA jANIne, dIpaka samAna padArthone prakAzita karanAra samyak dharmane upadeza nA hita mATe Apela che. A loka (cauda rajaju pramANamAM) sUma ane bAdara traNa ane sthAvara jIthI bharela che, je ekendriyothI paMcendriya sudhInA jI rahela che. teonA hitane mATe zrata ane cAritrarUpa dhama (chanA duHkhone nAza karavAnA upAyarU5) batAvyA che se savvadaMsI abhIbhUyanANI, NirAmagaMdhe dhiimaM ThitappA / aNuttare savvajagaMsi vijjaM, gaMthA atIte abhae aNAU // 5 // zabdArtha : (1) bhagavAna mahAvIra (2) sarva padArthone dekhavAvALA (3) kevaLajJAnI (4) parISaho chatI prApta karela vizuddha saMyamI (6) dauryatAvALA (7) saMyamamAM sthita AtmA (8) sarvathI uttama (9) saMpUrNa jagatamAM (10) vidvAna karmarUpa (11) graMthI (12) rahita (13) nirbhaya (14) navA AyuSya rahita. bhAvArtha - bhagavAna mahAvIra svAmI samasta jaganA jIvA jIvarUpa sarva padArthone dekhavAvALA, bAvIza parISahone sahana karI parISahAne jItI prApta karela, kevaLajJAnI kevaLadanI mULa tathA uttara guNethI vizuddha saMyama-cAritranA pAlana karavAvALA, zauryatAvALA, AtmasvarUpamAM sthiti tathA jagatamAM sarvottama vidvAna, bAhya tathA abhyantara granthithI rahita, nirbhaya ane AyuSyanA navA baMdharahita hatA.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. } 60 1 se bhUpaNe aNi acArI, ohaMtare ghAre anaMtacakkhU | 10 11 12 antaraM tapati sUrae vA, vairoyaNiMde va tamaM pagAse ||6|| 208 zabdA : (1) bhagavAn mahAvIra svAmI (2) anaMtajJAnI apratibaddha vihArI (4) sa`sAra sAgarane taranArA (5) dhIrajavAna buddhimAna (6) kevaLajJAnI (7) sarvAMthI vizeSajJAnI (8) jema sU` saOthI (9) vadhAre tape che (10) jema agni (11) aMdhakArano nAza kare che (12) padArthAne prakAzita karanAra. bhAvAH- bhagavAn mahAvIra svAmI anaMtajJAnI, icchAnusAra vicaranAra, saMsArasAgarane pAra karavAmAM samatha, parISaha-upasageni sabhyabhAve sahana karavAvALA,kevaLajJAnI bhagavAn samasta jagatamAM sathI vizeSa jJAnI jema sU` sathI vadhAre tape che tema bhagavAna sathI vadhAre jJAnI hatA, jema agni aMdhakAranA nAza karI prakAza kare che, evI rIte bhagavAn ajJAnane dUra karI padArthonA yathA svarUpane prakAzita karanArA jagatanA hitane mATe upadeza ApatA hatA. 5 3 . 2 9 9 aNustaraM dhammamiNa jiNANaM, NeyA muNI kAsava Apanne / 7 11 13 12 10 9 14 iMdeva devANa mahANubhAve, sahasaNetA divi NaM visiddhe ||7|| zabdA : zIghra buddhimAna (2) kAzyapa gotrI (3) munizrI vamAna svAmI (4) RSabhaAdi jinavarA (5) e sa sa dharmomAM pradhAna evA (6) uttama (7) dhanA (8) netA jema (9) sva` leAkamAM (10) hajArA devatAomAM (11) zcaMdra adhika (12) prabhAvazALI (13) devatAomAM pradhAna che ema bhagavAna zrI mahAvIra svAmI jagamAM sarvAMthI (14) zreSTha hatA. bhAvArtha:- zIghra buddhivALA kAzyapageAtrI bhagavAn munizrI mahAvIra svAmI tathA RSabhAdi jinavarAe badhA tIrthaMkarA uttama dharmanA netA hatA, svargalAkamAM sa` devatAomAM IMdra jema zreSTha che,
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. } u. 1 evI rIte bhagavAn zrI mahAvIra svAmI jagatamAM sarva jJAnIomAM sa`thI zreSTha hatA. 1 8 se nayA akkhasAgare vA, mahodahI vAvi anaMtapAre / 2 . 9 10 11 12 aNAile vA cakasAi mukke, sake devAhiva imaM ||8|| ', zabdA : (1) bhagavAn mahAvIra svAmI (ra) samudra samAna (3) prajJAthI (4) akSaya (5) svayambUramaNu samudranI samAna apAra (6) prajJAvALA jema samudra jala nirmUla tema bhagavAnanI (7) prajJA ni`la-(8) kaSAyeAthI (9) rahita (10) keMdranI mAphaka (11) devatAonA adhipati (12) tejasvI. 209 bhAvAH- bhagavAna zrI mahAvIra svAmI samudranI samAna akSaya prajJAvALA tathA svayaMmbUramaNu samudranI mAphaka bhagavAnI prajJA apAra, tathA kaSAyeAthI rahita hovAthI bhagavAnanI prajJA nimaLa, tema ja IMdranI mAphaka bhagavAn sa devAnA adhipati tathA samasta jagatanA pUjya bhikSAvRttithI jIvana nirvAha karavAvALA, kAi paNu labdhinA upayeAga karatA nahi. sathA Arabha parigrahathI mukta hatA. tathA tejasvI hatA, yazasvI hatA, apAra guNavALA hatA. 1 7 se vIrieNa paDipunnavIrie, sudaMsaNe vA gavase / 10 . 11 13 12 surAla vAsimudAgare se, virAya NegaguNovavee // 9 // zabdA : (1) bhagavAn mahAvIra svAmI (2) vIya^thI (3) pratipUrNavIvALA (4) sa` (5) padegtAmAM (6) sumeru parvatanI jema (7) sa`thI zreSTha hatA (8) nivAsa karavAvALAne (9) svargasamAna (10) harSa utpanna karAvanAra (11) te paMta (12) aneka guNAthI sahita (13) zAbhAyamAna.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 6 ThTha 1 bhAvArtha:- bhagavAn mahAvIra svAmI pratipUNu vIya vALA hatA, jema merUparyaMta sva'mAM nivAsa karanArA devAne ha utpanna karAvanAra ane sa`pavAmAM ( merUparvata) zreSTa che. ane aneka guNAthI suzAbhita che ema bhagavAna mahAvIra svAmI sarva guNuthI sucAbhita hatA. 10 . sayaM sahassANa u joyaNANaM, tikaMDage paMDagavejayaMte / * 7 10 11 12 se joyeNe NavaNavate sahasse, udhdhurisato he sahassamegaM // 10 // zabdA : (1) e merU paryaMta ekasA (2) hajAra (3) yeAjananA uMcA che (4) traNa vibhAga che pata upara (5) sarvathI upara 5daMDaka vana patAkAnI mAka sAlA Ape che (6) e paryaMta (7) navANu (8) hajAra (9) yAjana pRthvI upara (10) uMcA che pRthvInI (11) aMdara (12) eka hajAra yeAjana che. bhAvAH- merU paryaMta eka lAkha yeAjananA UMcAImAM che. temAM navANuhajAra ceAjana pRthvI upara UMcAImAM che ane eka hajAra ceAjana pRthvInI aMdara che. pRthvI uparanA bhAgamAM traNa vibhAga che. tenAM uparanA bhAgamAM sava`thI UMcuM paDaga nAmanuM vana merU parvata upara patAkAnI mAphaka gerUne cAratuM vITIne rahela che. traNa vibhA gamAM 1 bhUmimaya 1 suvarNamaya 1 vaDu maya che tathA sa` nIce bhadrazAla vana che. 3 puTThe Nabhe ciTTa bhUmivaTThie, jaM sUriyA aNuparivaTTayaMti // 9 10 12 13 11 se hemabanne yahUnaMdaNeya, jaMsI ratiM vedayaMti mahiMdA // 11 // zabdA : (1) sumerupava ta (2) AkAzane (3) spazIne (4) pRthvIpara sthita rahela che (5) jene (6) sUrya' (7) pradakSiNA kare che (8) suvaNaeN raMgavALA
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 6 0 1 11 (9) bahu na MdanavanAthI yukata che (10) jenApara (11) mahendraleAka (12) AnaMdanA (13) anubhava kare che. spazIne pRthvIne rahela che te pava tane che. vaLI te pa bhAvArtha:- e sumeru paryaMta AkAzane avagAhana karI pRthvI upara tathA aMdara sthita sUrya gaNu cAre bAjI pradakSiNA karatA bhramaNa kare tano raMga suvarNa samAna che. bahu naMdanavanAdithI yukta che, tyAM IMdra sahita devatAe parvata upara AvI AnaMdanA anubhava kare che prathama bhAgamAM bhadrazAla vana che tenA upara naMdana nAmanuM vana che. tenA upara se|manasa nAmanuM vana che ane sauthI upara paDaka nAmanuM vana che. e cAre vanA merU parvatane pharatAM cAre dizAmAM rahelAM che. ghaNAM zAbhAyamAna hAvAthI devAne paNa krIDAnuM sthAna che. se pathyae sahamahApagAse, virAyatI kaMcaNamavanne / da aNusare girisu ya pabbadugge, girIvare se jalieva bhome // 12 // zabdAtha : (1) sumeru paryaMta jagamAM (2) aneka nAmAthI prasiddha che (3) suvarNInI mAphaka zuddha varNavALA (4) suzeAbhita che (5) sava parva tAmAM -zreSTha che (6) sa` patAmAM (7) upapadegtAmAM du ma che. (8) e zreSTha parvata maNui tathA auSadhiothI (9) prakAzita (10) bhUmi pradezanI bhAka prakAza kare che. bhAvArtha :- sumeru paryaMta jagamAM aneka nAmeAthI prasiddha che. sumeru, padegta, mandara, sudana, suragiri, Adi aneka nAmA che. te patanA raMga suvarNa samAna zuddha che, sava parvatamAM zreSTha che, upapadegtA dvArA durgama che, maNi tathA auSadhiyAthI prakAzita bhUmi pradezanI jema prakAza kare che. . 5 B mahI majjhami te gaMde, pannAyate sUriyamuddha le / 9 10 ra 14 98 evaM sirie u sa bhUrivanne, maNorame joyai acimAlI // 13 // wj
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga tra a0 6 0 1 zabdA : (1) parvatarAja (ra) pRthvInA (3) madhyabhAgamAM (4) sthita che (5) sUryaMnI samAna (6) zuddha (7) kAMtivALA (8) pratIta che (9) e rIte (10) peAtAnI zAbhAthI (11) aneka varNavALA (12) maneAhara che (13) sUryanI mAphaka sava` dizAomAM (14) prakAza kare che. 212 bhAvAH- e patarAja pRthvInA madhyabhAgamAM sthita che, sUnI samAna kAntivALA che. aneka vaNu vALA tathA manahara che. sUnI samAna sarva dizAmAM prakAza kare che. da sudaMsaNasseva jaso girissa, pabucaI mahato pavvayassa / . 10 11 12 13 14 etovame samaNe nAyaputte, jAtIjaso daMsaNanANasIle ||14|| jha zabdArtha : (1) mahAn (2) padegta (3) sudarzana (4) girinA (5) yaza (6) pUrNAMkata prakAre kahyA (7) e prakAranI upamAe (8) zramaNa bhagavAn (9) mahAvIra svAmInI (10) jAti, (11) yaza, (12) dana, (13) jJAna, (14) zIla-cAritramAM sarvomAM pradhAna hatA. bhAvArtha:- pavatAmAM merupa tanA yaza Adi pUrvokta batAvyA e upamAnI mAphaka zramaNa bhagavAn mahAvIra svAmI sava guNaiAthI yukta jAti, yaza, darzana, jJAna tathA cAritramAM savathI uttama pradhAna hatA. 3 2 da girIvare vA nisahAssyayANaM, rupae va seTTe valayAyatANaM / 1 10 11 12 98 taovame se jagabhUipanne, muNINa majjhe tamudAhu panne // 15 // zabdA : (1) jema lAMbA (2) padegtAmAM zreSTha (3) nidha pa ta che (4) gALapa tAmAM (5) rucaka parvata (6) zreSTha che (7) jagamAM sarvAthI vizeSa
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra pUrvAMga sUtra a0 6 6 1 13 (8) buddhimAna mahAvIrasvAmI (9) e upamAM (11) madhyamAM bhagavAna zreSTha (12) kahela che (13) prajJAvaMta. bhAvArtha:- lAMkhA pavatAmAM niSadha paryaMta zreSTha che. gALa patAmAM rUcaka paryaMta zreSTha che. e upamAe jagatamAM sarvAMthI adhika buddhimAn bhagavAn mahAvIra svAmI hatA ane samasta muniemAM paNa savathI zreSTha prajJAvaMta bhagavAn mahAvIra svAmI hatA. 9 ' aNuttaraM dhammamuIrahantA, aNuttaraM jhANavaraM jhiyAI / & 7 . 11 92 susukkasukkaM apagaMDasrukkaM zabdA : (1) sarvAMttama (2) dhabatAvI (3) sarvottama (4) dhyAna (5) dhyAtA hatA (6) atyanta zukala (6) vastu (7) samAna zukala doSavarjita (8) zukala (9) zaMkha (10) cadra samAna (11) ekAMta (12) zukala. 9 10 saMkhiMdue gaMtavadAtasukkaM // 16 // bhAvAH- bhagavAn mahAvIra svAmI jagatanA jIvAne sarvottama dhama atAvI, sarvottama dhyAna dhyAtA hatA. temanuM dhyAna atyanta zukala vastu samAna doSa vijrata zukala za`kha tathA caMdramA samAna zuddha hatu. 8 da aNutaragaM paramaM mahesI, asesammaM sa visohalA / 8 1. 11 siddhiM gate sAhamaNaMtapatte, nANeNa sIleNa ya daMsaNeNa ||17|| 12 ', zabdA : (1) mahiSa bhagavAn mahAvIra ravAmI (2) jJAna (3) darzIna (4) cAritradrArA (5) samasta karmAMtA (6) kSaya karIne (7) sattama (8) parama (9) siddhi (10) prApta karI (11) sAdi (12) anaMta pAmyA. bhAvArtha:- mahiSa bhagavAn mahAvIra svAmI jJAna, darzIna, cAritranA zuddha pAlanathI jJAnAvaraNIya Adi samasta karmanA kSaya
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra14 satra kRtAMga sUtra a0 1 1 karIne, sarvottama siddhipadane prApta karI jenI Adi che paraMtu anta nathI, evI pAMcamI gatinAM zAzvatA sukhane pAmyA. khesu NAte jaha sAmalI vA, jassiM ratiM veyayatI suvA / SaNesuvA NaMdaNamAhu seDhe, nANeNa sIleNa ya bhUtipanne // 18 // zabdArtha : (1) jema (2) vRkSomAM (3) jagata prasiddha (4) zAmalI vRkSa che. (5) jenA upara (6) suvarNadeve (7) AnaMda (8) anubhave che (8) (9) vanamAM jema (10) naMdanavana (11) zreSTha che (12) jJAna (13) cAritra A zrI bhagavAna mahAvIra (14) uttama jJAnI zreSTha zIdhrapattAvALA hatA. bhAvArtha:- jema vRkSamAM jagaprasiddha zAmalI nAmanuM vRkSa zreSTha che. jenA upara suvarNakumAra nAmanA deva AnaMdano anubhava kare che ane vanamAM naMdanavana sarva vanamAM zreSTha che, evI rIte jJAna ane cAritramAM bhagavAna mahAvIra svAmI zreSTha hatA, eTale kevaLa jJAna AzrI sarvathI uttama jJAnI tathA zIdhra prajJAvALA hatA. paNiyaM va sadANa aNuttare u, caMdo va tArANa mahANu bhAve / gaMdhesu vA caMdaNamAhu selu, evaM muNINaM apaDinamAhu // 19 // zabdArtha H (1) zabdamAM (2) meghagarjanA (3) sarva zabdamAM pradhAna (4) tArAomAM (5) mahAnubhAva (6) caMdramA zreSTha che (7) gaMdhamAM (8) caMdana (9) zreSTha che (10) ema (11) sarva muniomAM (12) kAmanA rahita bhagavAna mahAvIra svAmI zreSTha hatA. bhAvArtha - jema sarva zabdomAM megharAjana zabda pradhAna che ane sarva tArAgaNamAM caMdramAM pradhAna che tathA sarva gaMdhavALA
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a 6 u0. 1 245 padArthomAM caMdana pradhAna che, evI rIte sarve muniomAM kAmanA rahita bhagavAna mahAvIra svAmI pradhAna hatA. jahA sayaMbhU udahINa seDhe, nAgemu vA dharaNiMdamAhu seDhe / khoodae vA rasa vejayaMte, tavovahANe muNivejayaMte // 20 // | zabdArtha H (1) jema (2) samudromAM (3) svayasUramaNa samudra () zreSTha che (5) nAga devAmAM (6) dharaNendrane (7) zreSTha (8) kahela che (9) rasavALA samudromAM (10) akSarodaka samudra (11) zreSTha che (12) tapaupadhAnamAM (13) munibhagavAnane (14) zreSTha kahela che. bhAvArtha- jema sava samudromAM svayajUramaNa samudra pradhAna che. nAgademAM dharaNendra zreSTha che. sarvarasavALA samudromAM IznarasAdaka samudra zreSTha che. e rIte tapasvIomAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne zreSTha kahela che. (svayambharamaNa samudra badhA samudramAM chello samudra che ane badhA samudra cuDInA AkAre geLa rahelA che.) hatthIsu erAvaNamAhu NAe, sIho migANaM salilANa gayA / pakkhIsu vA garule veNudevo, nivvANavAdINiha NAyaputte // 21 // zabdArtha : (1) hAthIomAM (2) jagata prasiddha (3) airAvaNa hAthIne (4) zreSTha kahela che (5) mRgamAM (6) siMha pradhAna che (7) nadIomAM (2) gaMgAnadI pradhAna che (9) pakSIomAM (10) guruDa pradhAna che (11) mokSavAdiomAM (12) bhagavAna mahAvIra svAmI pradhAna kahela che. bhAvArtha - hAthIomAM airAvaNa, pazuomAM siMha, nadIomAM gaMgA nadI, pakSIomAM garuDa-veNudeva zreSTha che evI rIte mokSavAdi emAM bhagavAna mahAvIra zreSTha che.
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ } sUtra kRtabhaMga sUtra a. } 30 1 cha 1 9 johesu NAe jaha vosa seNe, pupphesu vA jaha araviMdamAhu / 10 11 13 14 15 13 khattINa seTThe jaha daMtavakke, isINa seTThe taha vaddhamANe ||22|| zabdA : (1) jema (2) jagata prasiddha (3) vizvasenane (4) ceAhAomAM (pa) zreSTha kahela che (6) phUlAmAM (7) araviMdane (8) jema (9) zreSTha kahe che (10) kSatrimAM (11) cakravartIne zreSTha kahela che (12) RSiemAM (13) bhagavAn mahAvIra svAmI (14) zreSTha kahela che. (15) e rIte. bhAvArtha:- jema cAddhAomAM vizvasena pradhAna hatA. phUlAmAM jema araviMda kamaLa pradhAna che, kSatriomAM dAntavAkaya cakravartI ene pradhAna kahela che, evA prakAre RSiemAM zrI vamAna svAmI bhagavAn mahAvIrane zreSTha kahela che. ' 9 8 2 * dANANa se abhayappayANaM, sacce vA aNavajjaM vayaMti / da . 7 11 10 tavesu vA uttama baMbhaveraM loguttame samaNe nAgapute ||23|| rAjjA H (1) dAnAmAM (ra) abhayadAna (3) zreSTha che (4) satya vacanamAM (5) niravadya vacana uttama che (6) tapamAM (7) brahmacarya (8) uttama che (9) evI rIte A lAkamAM (10) zrI mahAvIra svAmIne (11) uttama kahela che. bhAvArtha:- sava dAnAmAM abhayadAna uttama che. satyamAM niravadya vacana uttama che, tapamAM brahmacarya uttama che. evI rIte leAkamAM jJAtaputra zramaNu bhagavAn mahAvIra svAmIne uttama kahela che pradhAna kahela che. sarvathI uttama zakti tathA kSAyaka jJAna darzana tathA cAritra apekSAe bhagavAn mahAvIra svAmIne uttama kahela che.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ hata kRta" sUtra a0 6 10 1 217 ThiINa seTTA lavasattamA vA, sabhA suhammA va sabhANa seTThA / / 10 11 8 2 14 13 nivvANaseTThA jaha savvadhammA, Na NAyaputtA paramatthi nANI // 24 // | zabdArtha H (1) lAMbI sthitivALAmAM (2) pAMca anuttara (3) vimAnanA deva pradhAna che (4) sarva sabhAomAM (5) sudhama (6) sabhA (7) uttama che (8) sarva (9) dharmomAM (10) nirvANa dharma (11) uttama che (12) jJAnIomAM (13) sarvathI uttama (14) bhagavAna mahAvIra svAmIne kahela che. bhAvArtha - jema sarva sthitivALAmAM pAMca anuttara vimAnavAsI devatA pradhAna che ane sarva sabhAomAM sudharmA sabhA uttama che, sarva dharmomAM nirvANa (mokSa) dharma uttama che, ema sarva jJAnIomAM uttamottama bhagavAna mahAvIra svAmIne kahela che. eTale bhagavaMta mahAvIra svAmI samAna anya kaI jJAnI bharata kSetramAM na hatA. puDhovame dhuNai vigayagehI, na saNNihiM kuvvati Asapanne / tariu samudaM va mahAbhavoghaM, abhayaMkare vIra aNaMtacakkhU // ne 25 . zabdArtha : (1) pRthvIsamAna (2) ATha karmone dUra karavAvALA (3) bAhya tathA abhyantara vastumAM anAsakta (4) zidhra prajJAvaMta (5) dhanadhAnya saMcaya (6) karavAvALA (7) nahi (8) samudra (9) samAna (10) mahAna saMsAra (11) pAra karI mokSane prApta karanAra (12) prANIone abhaya karanAra (13) bhagavAna mahAvIra (14) anaMtajJAnI. bhAvArtha - zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI jagatanA samasta jIvane pRthvInI samAna AdhArabhUta hatAM. vaLI svayaM ATha prakAranAM karmone dUra karavAvALA tathA anya jIne ATha karmothI choDAvanArA tathA sarva padArthomAM vRddhi paNa rahita, zIvra buddhimAna, dhAdika
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuga tAga satra - 1 - 1 kaSAyathI rahita tathA dhana dhAnyAdikanA saMcaya nahi karavAvALA, samudra samAna gaMbhIra ananta saMsArane pAra karI bhagavAna mahAvIra mokSa prApta karanArA tathA anaMta jJAnI tathA sarva prANIone abhaya karanArA hatA. kohaM ca mANaM ca taheva mAyaM, lobhaM cautthaM ajjhatthadosA / eANi vaMtA arahA mahesI, Na kuvvaI pAvaNa kAravei // 26 / / | zabdArtha : (1) arihaMta (2) maharSi (3) krodha (4) mAna (5) mAyA (6) lebha (6) cAra (8) AdhyAtma deze (9) tyAga karyo (10) na karatAM (11) svayaM pApa (12) anya pAse pApa karAvatA nahi. bhAvArtha -- bhagavAna mahAvIra svAmI maharSie krodha, mAna, mAyA, lebha, e cAre kaSAye-adhyAtma dene tyAga karI kaSAyane chatI svayaM pApa karatA nahi, anya pAse pApa karAvatA nahi ane anumodana paNa ApatA nahi. kiriyAkiriyaM veNayANuvArya, aNNANiyANaM paDiyacca ThANaM / se savvavAyaM iti veyaittA, uvaTie saMjamadIharAyaM // 27 // zabdArtha H (1) kiriyAvAdI (2) akiriyAvAdI (3) vinayavAdI (4) ajJAnavAdI (5) e prakAre (6) pakSa-rathAna (7) jANI (8) ene (9) sarvavAdI (10) jANI (11) jIvanaparyata (12) saMyamamAM (13) sthira thayA. bhAvArtha- kriyAvAdI, akriyAvAdI, vinayavAdI tathA ajJAna- vAdI e sarva matavAdIonA matenA svarUpane-maMtavyane jANIne bhagavAna mahAvIra svAmI yAvata jIvana saMyamamAM sthita rahyA hatA.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra pUrvAMga sUtra a. } 60 1 4 se bAriyA isthI sarAibha, uvahANavaM dukkhakhaNaTTyAe / 212 99 13 12 15 logaM vidittA AraM paraM ca savvaM pabhU vAriya sabbabAraM ||28|| zabdA : (1) te bhagavAn (2) mahAvIra (3) rAtribhAjana tathA (4) strInA (5) tyAga karI (6) tapasyAmAM pravRtta thayA (7) duHkhanA kSaya karavA mATe (8) A leAka tathA (9) e leAkanA (10) paraleAka (11) svarUpane jANI (12) bhagavAn (13) sarva pApAnA (14) tyAga karyAM (15) sa` AzravadvArathI nivRtta. bhAvArtha:- bhagavAna mahAvIre rAtri bheAjana sahita hiMsA, asatya, cauya, abrahmacaya, parigraha, e sarva doSone tyAga karI pApathI nivRtta thayA hatA. dravya, kSetra, kALa, bhAva ane bhava e rIte pAMce prakArathI leAkanA svarUpane jANI, AThe kamanA kSaya karavA mATe bhagavAna mahAvIra svAmI tapasyAmAM pravRtta rahI sava AzravAthI nivRtta thaI karmanA kSaya karyAM hatA. O 1 3 socA ya dhammaM arahaMta bhAsayaM samAhitaM aTThapadovasuddhaM / 9 10 99 12 13 14 taM sahANA ya jaNA aNAU, iMdA va devAhiva AgamitsaMti ttavRtti rA kathita (3) yuktiyukta (8) sAMbhaLI (9) zraddhA (12) indranI mAka (13) zabdA : (1) zrI ariha deva dvArA (2) (4) a tathA (5) padethI (6) zuddha (7) dharmAM rAkhavAvALA (10) vA (11) mekSane prApta kare che devatAnA adhipati (14) bane che. bhAvArtha:- arihaMta deva dvArA bhASita yukta saMgata tathA yuddha a tathA padmavALA A dharmane sAMbhaLIne je jIvA A dharmImAM zraddhA kare che ane zraddhA karI jJAna, darzana, cAtri, tapanuM
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ phaeNra0 sUtra kRtarlIMga' sUtra a} OM 1 ArAdhana kare che te javA mAkSane prApta kare che, athavA zeSa karyuM rahI jAya te| indranI mAka devatAnA adhipati samAna devAmAM utpanna thAya che. zrI sudharmA svAmI zrI tItha karanA guNeAne batAvI peAtAnA ziSyane kahe che ke du`timAM paDatAne bacAvavA mATe zruta ane cAritrarUpa dhama je zrI tIthaMkara dvArA kahela che te yukti tathA hetuthI zuddha che, saMgata che tathA doSa rahita che e dhama mAM zraddhA rAkhI je AcaraNa kare che, te Ayu-kama rahita khane che, siddhagatine prApta kare che, zeSa kama rahI jAya teA iMdra Adi devAdhipati mane che. adhyayana 6 / samApta.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga satra e u0 1 sutra kRtAMga sUtra adhyayana 7 muM. kuzIla paribhASA puDhavI ya AU agaNI ya vAU, taNa rukkha bIyA ya tasA ya paannaa| 11 14 . 2 ) 'je aMDayA je ya jarAu pANA, saMseyayA je rasayAbhihANA // 1 // eyAI kAyAiM paveditAI, etesu jANe paDileha sAyaM / eteNa kaeNa ya AyadaMDe, etesu yA vipariyAsurviti // 2 // 23 zabdArtha : (1) pRthvI (2) jala (3) agni (4) vAyu (5) ghAsanA tRNuM (6) vRkSa (7) bIja (8) trasa (9) prANa chava (10) IDA (11) jarAyuja (12) vedaja (13) rasamAM utpanna thavAvALA (4) prANI-jIvo (15) e sarvane sarvajJa bhagavaMte (16) jIvonA piMDa (17) kahyA che (18) e sarva jIvone (19) sukhanI icchA che (20) jANe (21) vicAre (22) e (23) jIvone je nAza kare che (ra) te pitAnA AtmAne ja daMDa Ape che ane vAta karanArA (25) e ja prANInI nImAM (6) janma dhAraNa kare che. | bhAvArtha - pRthvI, pANI, agni, vAyu, tRNa, vRkSa, bIja tathA trasa prANIo iMDAthI utpanna thanArA pakSIAdi tathA jarAyujamanuSya, gAya, baLada Adi sthaLacara tathA pasevAthI utpanna thanArA jU, mAMkaDa Adi tathA rasamAM utpanna thanArAM nAnA nAnA kIDA Adi e sarvane zrI tIrthakara devoe jIva kahela che jIvanA zarIra-pinDa kahyA che. sarva jIvone sukhanI IcchA rahelI che. ema jANe. je koI cho uparokta jIvonI hiMsA kare che, teo pApano kamaeNne saMcaya karIne cAragati covIza daMDakarUpa sthAnamAM e ja prANIomAM
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra sutra kRtaMga sUtra a0 7 0 1 ghAta vAraMvAra janma dhAraNa kare che, ane mRtyane pAme che. pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati e pAMce ekendriya-eTale jene zarIra rUpa eka ja indri che. teomAM sUkSma ane mAdara ema be prakAranA bheda che. ane prapti ane apapti evA e bheDhA sava zarIravALA jIvAmAM rahelAM che. A jIvAne pIDA utpanna karanAra- ghAta karanArA peAte petAnA AtmAnA daMDanA bhAgI bane che eTale te karanArA peAtAnA AtmAne ja daMDa Ape che. pRthvI ekendriyAnI ghAta karanArA-pIDA denArA jIve e ja ekendriya javAnI cenimAM vAraMvAra utpanna thaine janmamaraNa karyAM kare che. jIvA peAtAnA sukhanI IcchAthI jIvAnI hiMsA kare che. paraMtu te hiMsAnA karanArAone sukhane badale duHkhanI prApti paramAthI thAya che ema jANA. Adi pAMce 9 jAIpahaM aNuparimANe, tAvarehiM vighayameti / Dha 1. 12 11 * se jati jAtiM bahukarakamme, jaM kuruvatI mijati teNa vAle // 3 // zabdArthaM : (1) ekendriya Adi jAtimAM (2) janma-maraNa karatA thakAM (3) e jIva (4) rasa ane (5) sthAvaramAM utpanna thai (6) mRtyune pAme che (7) vAraMvAra janma lai (8) ati krUra karyAM karavAvALA (9) ajJAnI jIva (10) je pApakarma kare che (11) tenA vipAkAthI (12) mRtyune prApta thAya che. bhAvAH- ekendriya Adi pUrvakata prANIenI hiMsA karavAvALA jI. vAraMvAra e ja ekendri Adi jAtimAM-ceAniemAM janma le che ane maraNa pAme che. trasa ane sthAvara baMne prakAranA jIvAmAM utpanna thai mRtyune pAme che. pApI jIvA vAraMvAra janma pAmI ati karmo karIkanA saMcaya karI vAraMvAra mRtyune pAme che. ekendraya Adi jAtionA mArgane 'jAtipatha' kahevAya che
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a07 Tva0 1 athavA ekendriya, eIndriya, taiindriya caurindriya ane pacendriya jIvAne jAti kahevAya che. janma maraNane jAti vadhu kahevAya che. hiMsaka jIve sastanA vivekathI rahita khALakasamAna ajJAnIjIvA, jIvAnI hiMsA karIne janmamaraNa rUpasauMsAra paribhramaNu kare che. 33 9 3 4 1 da 7 assi ca loe aduvA paratthA, sayaggaso vA taha annahA vA / ' ' 11 12 10 saMsAramAvanna paraM paraM te, baMdhaMti vedaMti ya dunniyANi ||4|| zabdA : (1) A (ra) leAkamAM (3) athavA (4) paraleAkamAM (5) se'kaDA janmAmAM (6) je prakAre karmo bAMdhyAM hAya tevA ja prakAre (7) athavA anya prakAre bhAgavavAM paDe (8) saMsAra paribhramaNa karatA thakAM (9) kuzIlavA ahu bahu du:khA bhAgave che (10) A dhyAnathI (11) navA karmAM bAMdhe che (2) bAgave che. bhAvAH- jIvAe bAMdhelA karmAM bhUtakALanA AMdhela karmAM ke vartamAna bhavamAM bAMdhelA karmo paikI koI kama` cAlu bhavamAM kartAne vipAka-phaLa Ape che. vaLI kAI kama pAsenA khIjA bhavamAM phaLa Ape che ane kAI karmo eka bhavamAM agara sekaDA bhavamAM phaLa Ape che ane sekaDo bhave paNa bhagavavAM paDe che. kAi kama` cAlu bhavamAM ane kAIka khIjA trIjA bhavamAM ke sekaDA bhavamAM udaya AvatAM bhAgavavAM paDe che. kAi kama` je pramANe karela hAya-mAMdhyA hAya, evA ja prakAre bhAgavavAM paDe che teA kAI karma anyathA prakAre bhAgavavAM paDe che. kAi kanA phaLa ekavAra bhogavavAM paDe che te keAI karmInA phaLa vizeSavAra bhegavavAM paDe che, karmInA aMdha jIvanA pariNAma mujaba tIvra ke maMda, dIrgha sthiti ke alpa sthitinA paDe che. kuzIla manuSyA hiMsA karIne lAMbA kALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa karatA rahe che. eka karmanA phaLa bhAgavatAM rAgadveSa karIne Ata dhyAna karIne navA navA karmAMnA baMdha bAMdhe che. -
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra ao. u1 AvI rIte pitAnA karelA karmonA phaLa sau kaI bhogave che. je karmo zIghra phaLa denArA hoya te cAlu. bhavamAM ja bhogavavA paDe che. vaLI kaI karmo anya bhAmAM naraka tiryaMca Adi bhomAM bhegavavAM paDe che. je prakAre zubha athavA azubha karmo kare e pramANe tenA vipAka-phaLo bhegavavAM paDe che. paraMtu kaI paNa karmonA phaLa bhogavyA vinA chUTakAro thAya tema nathI. tema jANe. je mAyaraM vA piyaraM ca hicA, samaNadhvae agaNi samArabhijjA / ahAhu se loe kusIladhamme, bhUtAI je hiMsati AyasAte // 14 11 12 13 zadArtha : (1) je manuSya (2) mAtA (3) pitA (4) cheDI (5) pravajyA prahaNa karI (6) agni (7) AraMbha kare che (8) pitAnA sukha mATe (9) jIvonI (10) hiMsA kare che (11) e (12) leke (13) kuzala dharmavALA che (14) ema tIrthakara de kahe che. - bhAvArtha - je jIve mAtA, pitA, svajana, parigrahane tyAga karI pratrajyAne grahaNa karIne agnino AraMbha kare che tathA pitAnA sukhane mATe jIvonI hiMsA kare che, teone tIrthakara dee kuzIla dharnavALAM kahyA che para pArthane nahi jANanArA dharmA caraNane mATe pravRtta bane che paraMtu kamanA tathA dharmanA svarUpane nahi jANatA hovAthI athavA jIva ajIvanA jANapaNAnI hInatA hovAthI tathA AraMbhana tathA pAMca IndriyenA viSayenA bhegavaTAnA kaDavA vipAkone nahi jANatA hovAthI pravrajyA grahaNa karavA chatAM zarIra sAtAnA gaSaka Azrava dvArane rokI saMvara bhAvamAM rahI zakatA nathI. AraMbhavALI kriyA anuSThAnethI dharmamAnI, manAvI, saMsAra paribhramaNanI vRddhi karatA thakA saMsAra cakrAvAmAMthI chUTI zakatAM nathI.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAM laga a u 1 225 ujAlao pANa nivAtaejA, nivvAvao agaNi nivaayvejaa| tamhA u mehAvi samikkha dhamma, Na paMDie agaNi samArabhiAjA 13 zabdArtha: (1) agni pradIpta karanAra (2) prANIonI (3) ghAta kare che (4) bujhavavAvALe (5) agninA jIvonI (1) ghAta kare che (7) tethI (8) buddhimAna (9) paMDita (10) dharmane (11) jANuM (12) agnikAyane (13) AraMbha (14) kare nahi. bhAvArtha- agnikAyane saLagAvanAra manuSya-puruSa chakAya jIvonI ghAta kare che, pRthvI Adine Azrita trasa ane sthAvara jIvonA prANano nAza kare che ane pANI Adi dvArA agnikAyane bujhAvanAra agnikAyanA jInI vizeSa ghAta kare che ane tene AzrayI rahelA jIvone paNa nAza thAya che. agnikAyane AraMbha jIva hiMsAnuM kAraNa che temAM saMzaya nathI. ema jANI buddhimAna sAdhaka dharmane vicAra karI agnikAyane AraMbha kare nahi. pucIvi jIvA AUvi jIvA, pANA ya saMpAima saMpayaMti / saMsecyA kasamassiyA ya ete dahe agaNi samArabhate // 7 // zabdArtha : (1) pRthvI jIva che (2) pANI chava che (3) saMpAtiya () jIvo (5) agnimAM paDI (6) vedathI utpanna (0) kASTane AzrayI rahelA (8) ne agnikAyane (9) AraMbha karanAra (10) uparokta jIvone (11) bALe che. bhAvArtha- je cha agnino AraMbha kare che, te pRthvIkAya chene, pANI ane tathA pataMgIyA bAdi uDatA jAne tathA
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 0 0 1 svedaja-parasevAthI utpanna thayela jIvAne tathA kASTamAM rahenArA sava jIvAne bALe che, mRtyu pamADe che, trasa ane sthAvara ane prakAranA jIvAnI ghAta agni AraMbhamAM thAya che. agnikAyanA Arbha mahAna krama badhanuM kAraNa che, tethI agnikAyanA AraMbha mahAna doSanuM - pApanuM kAraNa che. 226 hariyANi bhUtANi vilaMbagANi AhAra dehA ya puDho siyAI / da 99 10 * 14 13 15 je chiMdatI Ayasu pahuca, pAganbhi pANe bahuNaM tivAtI ||8|| 9 rAjjA : (1) lIlI vanaspati (2) vRkSa Adi va (3) jIvanA AkArane dhAraNa kare che (4) alaga alaga (5) jIvA che. (6) je puruSa (7) AhAra mATe (8) zarIra puSTi mATe (9) peAtAnA (10) sukha mATe (11) vanaspatine chede che (12) dhRSTa puruSa (13) dhaNA (14) prANIonA (15) nAza kare che. bhAvA:- harita vanaspati, aMkura, vRkSanI zAkhA, prazAkhA, patra, phula, phaLa, mULa, skaMdha AdimAM savamAM alaga alaga jIvA rahelAM che, jIvanA AkArane dhAraNa kare che, AhAra maLavAthI puSTa thAya che, AhAranA abhAvathI sUkAya che, mULathI te pAMdaDA pa"ta samasta vRkSamAM eka jIva hAya ane tene AzrayI aneka jIvA eka vRkSane AdhI rahelAM hAya che, vanaspatimAM rahelA jIvA saMkhyAta, asakhyAta, ana`ta hAya che, vanaspati cheDhAvAthI sukAya che, lagabhaga manuSya zarIra samAna vanaspatinA zarIro mAla, vRddha, yuvAna vagere sthitivALA heAya che, peAtAnA zarIra sukhanA mATe je kaI puruSa vanaspatinuM chedana kare che, e dayAhIna puruSa ghaNA vanaspati Adi prANIonA nAza kare che, rAgAne zAMta karavA-maTADavA mATe keTalAeka manuSye vanaspatinuM chedana kare che, te te vA sAthe chedana
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra katAga sUtra A0 7 u0 1 227 karanArane vaira baMdhana thAya che, jethI rogane zAMta karavA jatAM ghaNuM azubha karmonuM baMdhana thAya che, jenA vipAko-phaLe duHkharUpa hiMsAnA karanArAne bhegavavAM paDe che, ema jANI AtmAnA hitecchu jIe vanaspati Adi nA AraMbhathI nivRtta thavuM te pitAnA AtmAne kalyANanuM, sukhanuM kAraNa che. 100 jAtiM ca bur3hi ca viNAsaMyate, bIyAi assaMjaya ApadaMde / ahAhu se loreM aNajadhamme, bIyAi je hiMsati aaysaate||9|| zabdArtha : (1) utpatti (2) vRddhi (3) nAza kare che (4) bIja (5) asaMyamI puruSa (6) Atma daDI (7) e (8) lokamAM (9) anAryadhama (10) kahe che (11) bIja (12) ghAta kare che (13) sukha mATe. bhAvArtha - je asaMyamI puruSa pitAnA AtmAnA sukha mATe bIjarUpa vanaspatine nAza kare che te bIjamAMthI utpanna thanArA vRkSanAM thaDa, skaMdha, zAkhA, prazAkhA, patra, phula, phaLa, Adi aMkura tathA tenI vRddhine nAza kare che ane te bIjano nAza karanAra e pApane AzrayI pitAnA ja AtmAne ghAtaka bane che, AvA bIjanA ghAta karanArAone zrI tIrthakara dee anArya dharmavALAM kahyA che. vanaspati Adi jIvonI ghAta karanAra kadAca sAdhu hoya te tene gRhastha samAna jANavA. sAdhu hoya te jIvane AraMbha kare ja nahi. jamA kinnati kuvAkuvALA, jA re paMrirA rAjA | juvANagA majjhima theragA ya, cayaMti te Aukhae palINA // 10 // zabdArtha H (1) garbhamAMthI (2) to kAI bolatA zIkhelA (3) balavA nahi zIkhe (4) paMcazikhAvALA (5) kumArayamAM (6) yuvAnavayamAM (7) madhya
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ rA sUtra kRtaMga sutra che-3 vayamAM (8) vRddhAvasthAe (9) manuSyA sarve+ (10) AyuSyanA kSaya thatA (11) mRtyune pAme che (12) zarIrane cheDI de che (14) mRtyune pAme che. bhAvArtha:- harita vanaspatinA athavA khIjanA nAza karanArA jIvA kAi ga`mAMthI ja mRtyune pAme che. vaLI kAi khelavA zIkhelA, keAi khelavA nahi zIkhelA khALa vayamAM, te kAi pAMca zIkhAvALA kumAravayamAM, koi yuvAnavayamAM, koI madhyamavayamAM, keAi vRddhAvasthAmAM sarva avasthAmAM jIve karmanA udaye mRtyune pAme che, A rIte vanaspatinA ghAta karanArA jIvA AyuSyanA kSaya thaye zarIrane cheDI mRtyune pAmI paraleAkamAM-parabhavamAM adhamatimAM 'utpanna thai hiM'sAthI khaMdhAelA azubha kamanA uye pApI jIvAne duHkhA bhagavavAM paDe che. sAra e che je vanaspatinA chedanathI cha TuMkA AyuSya bAMdhI vAravAra janma maraNanA duHkhA lAgave che. jethI vanaspati Adi jIvAnI ghAta karanArA peAtAnA AtmAne daMDa Ape che, ema jANI jIva hiMsAthI dUra rahevuM te zreyanuM kAraNa che. " saMbujjhahA jaMtavo ! mANusattaM, dahuM bhayaM bAliseNaM alaMbho / 10 12 11 12 etadukkhe jarie va loe, sakammuNA viSpariyAsuve // 11 // zabdA : (1) medha pAmeA (2) jIve (3) manuSyatva (4) dekhA (5) narakatiyacanA bhayane (6) ajJAnIo (7) kheAdhanA lAbhathI va`cita rahe che (8) ekAMta duHkhathI (9) lekAmAM rahelA jIvA (10) piDita che. (11) svakRta karmInA AzrayI (12) sukhanI icchA haiAvA chatAM duHkhane pAme che. bhAvA:- huM jIvA ! tame meSane prApta karI, manuSya bhava-manuSyatva pharI prApta thavuM dulabha che tathA dharmanI prApti thavI paNa ati dula bha che tema ja uttama kSetra, Akula, uttama jAti, ArAgyatA, dIrgha AyuSya, buddhi, zAsra zravaNa, nata niyamanuM grahaNu,
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ "sUtra kRtAMga sUtra che e zraddhA ane saMyama prApta thavA durlabha che, jeNe dharmAcaraNa pUrve karela nathI teone manuSya bhava Adi uparIkta kahyA te Atma kalyANunA sAdhanA prApta thavA durlabha che tema ja naraka ane tiya'cAnImAM rahelA du:khAne jANI edhane grahaNa karI, vivekahIna ajJAnIone meSa prApta thatA nathI vaLI A leAka-lAkamAM rahelA jevA prAya ekAMta duHkhathI pIDAi rahelAM che, jIvA ajJAnatAthI sukha prApta karavA javAnI hiMsA kare che, paraMtu te hiMsAthI te sukhanA badale janma maraNu rUpa sasAra paribhramaNanI, vRddhAvasthAnA, rAgeAnA mAhi du:khanI vRddhi thAya che AvA prakAranI saMsArIonI sthiti jANI epane pAme. 9 hega mUDhA paryaMta mokkhaM, AhArasaM vajjaNavajjaNeNaM / 10 1 12 34 98 kada 15 eMge ya sIodaga sevaNeNaM, hueNa ege pavayaMti mokkhaM ||12|| zabdA : (1) A jagamAM (2) keTalAeka (3) mUkha manuSyA (4) mIThuM -leANa (5) khAvuM (6) cheADI devAthI (7) mekSanI (8) prapti batAve che vaLI (9) keTalAeka (10) zItala (11) jala (12) sevanathI (13) keTalAeka (14) agnihAmathI (15) mekSanI prApti (16) batAve che. bhAvAH- A jagatamAM keTalAeka mUrkha manuSye leNumIThuM khAvuM cheADI devAthI mekSanI prApti batAve che, vaLI keTalAeka zItala jalanA sevanathI meAkSanI prApti batAve che, jyAre keTalAeka agnihAma karavAthI meAkSanI prApti matAve che, jagatmAM AvI rIte ajJAnIone kuzIla manuSyeAnA judA judA asatya abhiprAya rahelAM che. A rIte sAvadya anuSThAnethI dhama mAnavAvALAM ane manAvavAvALAM sa`sAra paribhramaNa vadhAratA rahe che, jANI AvA ajJAnI jIneAnA saMgathI dUra rahevuM.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 sUtrakRtaga sUtra a0 7 1 1 pAzrosiNANAdisu Natthi mokkho, khArassa loNassa aNAsaeNaM / 6 10 11 12 13 te majamaMsaM lasuNaM ca bhocA, anattha vAsaM parikappayaMti // 13 // zabdArtha H (1) prabhAtakALanA (2) snAna AdithI (3) nimaka(4) mIThAnA (5) tyAga karavAthI (6) agnihotrathI (7) mekSanI prApti (8) thatI nathI (9) anya tIrthIo viSayomAM vRddha banI (10) madya (11) mAMsa tathA (12) lasaNa AdinA (13) kherAka khAine (14) mokSathI viparIta (15) anya sthAnemAM-adhamagatiomAM (16) saMsAra paribhramaNa kare che. bhAvArtha- snAnathI, zItala jala sevanathI ke agni hitrathI mokSanI prApti hoI zake nahi. anya tIthIo viSayamAM gRddha banI madha, mAMsa, tathA lasaNa AdinA javaghAta rUpa AhAranAM sevana karI mokSathI viparIta sthAne ardhagati rUpa naraka ane tiryaMca ni sthAnamAM utpanna thavA rUpa asatya upadeza ApI AraMbharUpa upadeza ApI-jevA ke prabhAtanAM snAnathI, zItala jala sevanathI, agni hetrathI, athavA mIThuM choDI devAthI mokSanI prApti batAvI azubha karmone saMcaya karI naraka tiryaMcanI gatimAM utpanna thaI saMsAra paribhramaNane vadhArI rahyA che jANe AtmAthIe AvA ajJAnIonA saMgathI dUra rahevuM. udageNa je siddhimudAharaMti, sAyaM ca pAyaM udagaM phusaMtA / udagasta phAseNa siyA ya sido, simjhinu pANA bahave dagaMsi | 4 ||
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga sUtra a0 7 u. 1 231 zabdArtha : (1) sAMjanA (2) savAranA (3) jala (4) sparzathI (5) jalanAnathI () mekSanI (7) prApti batAve che (8) ema je jala-(9) snAnathI (10) mukti (11) prApta thAya (12) jalamAM rahenArA (13) jIvo (14) ghaNuM (15) mokSane prApta kare. bhAvArtha - sAMjanA tathA savAranA jala snAnathI je manuSya mokSanI prApti batAve che e tadana asatya che je jalA snAnathIsparzathI mokSanI prApti thatI hoya te jalamAM rahenArA prANIone paNa mokSanI prApti thavI joIe, paraMtu tema te banatuM nathI. vaLI brahmacArIone mATe te snAna karavAne sarvathA niSedha che. sthAnathI mada tathA darpa utpanna thAya che. vaLI jalathI zarIranI vizuddhi thAya te paNa alpakALa mATe thAya che. jethI anya tIrthIonuM kathana asatya che, nyAya saMgata nathI. vaLI jala snAnathI te jIvanI ghAta thAya che ane te ghAtathI rabaMdhana rUpa azubha karmonA baMdhana thAya che. jenA vipAkamAM janma maraNanI vRddhi thAya che jANI sAdhake snAna karavuM nAha joIe. macchA ya kummA ya sirAsivA ya, maggU ya uTThA dagarakkhasA y| aTThANameyaM kusalA vayaMti, udageNa je siddhimudAharaMti // 15 // zabdArtha: (1) matasya (2) kAcabA (3) sarIsRpa () UMTa nAmanuM jalacara (5) jalakAga athavA Dika (6) jalamanuSya (7) jalasparzathI (8) mukita (9) prApta kare (10) e kathana (11) asatya che (12) ema tIrthakara devo (13) kahe che. bhAvArtha - je jalasparzathI mukti prApta thatI hoya te mAchalAM, kAcabA, sarIsRpa, jalamanuSya, jalakAga, deDakA Adi ghaNuM jalacara jI sarvathI pahelAM mokSane prApta karI zake, paraMtu tema te
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra 0 7 1 thatu nathI jethI jalasparzathI mokSa khatAvanAra anya tIthI enuM kathana asatya che, ema mAkSatattvanA jANanAra zrI tItha karadevA kahe che, snAnathI teA jIvahiMsArUpa Arabha thAya che. ArabhathI maranAra jIvA sAthe vairabaMdhana thAya che. vairakha dhanathI navA navA janma dhAraNa karavA paDe che. janma dhAraNa thAya tyAM mRtyu tA janma-maraNa che tyAM duHkhA rahelAM ja che ema jANI jalanA Ara lathI AtmAthI jIvAe dUra rahevuM joie avazya rahela che. 3 ra - da 7 udayaM jaha kammamalaM harejjA, evaM suhaM icchAmittameva / 9 11 13 . aMdha va yAramaNusmarittA, pANANi cevaM viNirhati maMdA || 13 || 16 zabdArtha : (1) jala (ra) jo (3) ka` maLane (4) dUra kare (5) te e rIte (6) puNyane paNa dUra kare jala ka`malane dUra kare. (7) e kathana teA IcchApAtra che (8) mUrkha manuSya (9) aMdha netAnI (10) pAchaLa (11) cAlI (12) jalasnAna dvArA prANIonI (17) hiMsA kare che. bhAvArtha:- jalasnAnathI jo pApakama dUra thatu hAya te puNyane paNa dUra kare, pANI jema azubha lepane dUra kare che tema caMdana jevA zubha lepane paNa dUra kare che. jalasparzIthI-snAnathI meAkSane mAnavuM e teA khAlI mananA manerathA che bhUkha manuSyA ajJAnI netA pAchaLa cAlI jalastAna dvArA prANIonI hiMsA karI azubha karmabaMdhana kare che, jethI jalastAnathI meAkSa prApti mAnavI e tA taddana asatya che. jema janmAMdha manuSya adha netAnI pAchaLa cAlatA mAne cheADI kumAga mAM jAya che ane iSTa sthAnane prApta karI zakatA nathI, e rIte jalastAnathI mekSanI prApti mAnavI te te tadna asatya che ane AtmAnA ahitanuM kAraNa che.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 7 u0 1 233 gadhAI kammAI pakuvvato hi siodagaM tU jai taM harijjA / sinjhisu ege dagasattaghAtI, musaM vayaMte jalasiddhimAhu // 17 // 15 16 12 13 14 zabdArtha : (1) pApa (2) karma (3) karavAvALA (5) pApa je (6) zItala jala (7) dUra kare te (8) jalacara jIvonI (9) ghAta karanArA (10) keTalAeka mAchalAM, kAcabA, magara Adi che paNa (11) mukitanA lAbhane prApta kare (12) jalasnAnathI (13) mukita (14) batAvanAra (15) mRSA (16) bole che. bhAvArtha - pApI manuSyanAM pApa karmane je jalasnAnathI nAza thatuM hoya to jalacara jIvonI ghAta karavAvALA magara, mAchalAM, kAcabA, Adi sadA jalamAM rahenArA keTalAeka ja mokSane zIdhra prApta karI zake, paraMtu e kathana teonuM asatya che. jalasnAnathI mukti batAvanAra mRSA bole che. mithyAtvI che. 10 11 12 huteNa je siddhi mudAharaMti, sAyaM ca pAyaM agaNiM phusaMtA / evaM siyA siddhi havejja tamhA, agaNiM phusaMtANa kukammipi // LI 28 || | zabdArtha : 1) prAtaHkALa tathA (2) sAyaMkALa (3) agninA (4) sparza karanArA (5) jeo agnihomathI (6) mokSanI prApti (7) batAve che teo mRSAvAdI che (8) mukita (9) prApta thatI hoya to (10) je agni sparzathI (11) agni (12) sparza karavAvALA (13) luhAra Adi kukarmIone mekSanI prApti thavI joIe. bhAvArtha - prAtaHkALa tathA sAyaMkALa agni sparza karanArA je loko agnikAmathI mokSanI prApti batAve che, teo mRSAvAdI
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 sUtra kRtAMga sUtra a07 90 1 che, jo e rIte agnispazathI-agni hAmathI jo mAkSanI prApti thatI hAya te agninA sparzI karanArA luhAra Adi ghaNA kukarmione paNa meAkSanI prApti thavI joie. jethI agnikAyanA sparzathI meAkSa prApti mAnavI e te mUkha' manuSyeAnA asatya kathana jANavAM. ajJAnIe peAtAnI icchAnusAra svanI tathA meAkSanI prApti batAvanArAAne satya mAkSa mAganuM jJAna ja nathI. jethI satya mA teone prApta thatA nathI. Ara MbhathI sasAra vRddhirUpa janme maraNanI ja prApti DhAya. meAkSanI ke sadgatinI prApti na hAi zake. 1 2 . aparikkha diha (eva) siddhi, ehiti te ghAyamadhujjhamANA / 9 11 15 16 12 13 96 10 bhUpahiM jANaM paDileha sAtaM, vijjaM gahAyaM tasthAvarehiM ||19|| zabdA : (1) parIkSA karyA vinA (2) svIkAra karela che. (3) e prakAre (4) mukita (pa) naLatI nathI (6) tattvane nahi samajanAra (7) sauMsArane (8) prApta kare che (9) trasa (10) sthAvara (11) sarva jIvAne (12) sukhanI pA che (13) jJAnane (14) grahaNa karI (15) jANA (16) vicAre. - bhAvArtha:- je manuSyA, agni hAmathI-agni sparzathI tathA jala snAnathI-jala sparzathI athavA mIThu-luNa nahi khAvAthI muktinI prApti thayAnuM kahe che. teoe parIkSA karyA vinA uparokta siddhAMtane svIkAra karela che. jalastAnathI ke agniheAma Adi AraMbhavALI kriyAthI muktinI prApti hAi zake ja nahi. e mAnyatAvALA viveka rahita che, jJAna rahita che. jethI jalastAnathI tema ja agniheAmathI te saMsAra paribhramaNa rUpa janma maraNanI vRddhi karI saMsArane sthira kare che, jIva hiMsAthI meAkSanI prApti hAya ja nahi. jagatanA ra.va trasa ane sthAvara jIve sukhanI icchA rAkhe che, sukha prIya che dukha apriya che jANI jJAnanI prApti karI
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 7 u0 1 235 vicAra karI AraMbhathI nivRtta thaI sarva jI sAthe maitrI bhAva vadhArI rahevuM te zreyanuM kAraNa che jIva ghAtathI te saMsAra paribhramaNa rUpa janma-maraNa Adi duHkhane bhegavaTe jANI jenI dayA pALavI. thaNaMti luppaMti tassaMti kammI, puDho jagA parisaMkhAya bhikkhU / tamhA viU virato Ayagutte, daTuM tase yA pddisNhrej| // 20 // 12 13 14 zabdArtha : (1) sadana kare che (2) paramAdhAmIo zastrathI chedana kare che (3) trAsa pAme che (4) pApakarma karavAvALA (5) alaga alaga (6) prANI (7) jANI (8) muni (9) tethI (10) vidvAna muni (11) pApathI nivRtta (12) AtmarakSaka (13) dekhIne (14) traNa sthAvara (15) ghAtathI nivRtta thAya. | bhAvArtha - sAvadya anuSThAna karavAvALA pApI jIvo narakAdi gatimAM dukhe bheLave che je loka agnikAya tathA vanaspati AdinI hiMsA karI sukha pAmavAnI IcchA rAkhe che-kare che te leka hiMsAthI sukha prApta nahi karatA, narakAdi adhamagatimAM utpanna thaI asahya vedanAthI saMtapta thaI karuNa vilApa kare che, talavAra Adi zastrothI chedaya che, bhAlAthI bhedAya che. A rIte duHkhane pAme che. ema jANI AtmarakSaka vidvAnamuni trasa ane sthAvara jIrAne alaga alaga jANI tenI hiMsAthI nivRtta thaI saMyama pAlana karatA vicare. 1 0 13 je dhammaladdhaM viNihAya bhuMje, viyaDegasAhaTu ya je siNAI / je dhovatI lUmayatIva vatthaM, AhAhu se NAgaNiyasta dUre // 21 / / zabdArtha : (1) je sAdhuo (2) dharmathI prApta thayela athavA doSarahita AhAra (3) choDIne (4) svAdiSTa AhAra khAya che (5) acita jalathI (6) aMgone saMkoca karI (7) je snAna kare che (8) va tathA pagane dhAve che
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 sUtra kRtaga sUtra a0 7 u0 1 (9) nAnuM-moTuM kare che (10) zobhA AzrI vastrane (11) teo saMyamathI (12) dUra che (13) zrI tIrthakara devae kahela che. | bhAvArtha - je sAdhu nirdoSa AhArane cheDI anya svAdiSTa bhajana khAya che. ane acita pANIthI aMgane saMkeca karIne je snAna kare che ane zobhAne mATe vastra dhAve che, hAtha paga dhave che tema ja zaNagAra AzrI nAnA vastrane moTuM kare, moTA vastrane ke kare che teo saMyamathI dUra che athavA sAdhupaNAthI dUra che. ema zrI tIrthaMkara devoe kahela che. pUrvokta kuzIlanA AcAranuM varNana karyuM have suzIla sAdhunA AcArane batAve che. kammaM paribhAya dagaMsi dhIre, viyaDeNa jIvija ya AdimokkhaM / se bIyakaMdAi abhuMjamANe, virate siNANAhasu itthiyAsu // 22 // zabdArtha : (1) jalasnAnathI (2) karmabaMdhanane (3) jANa (4) dhIrapurupa (5) prAsukajaladI (6) jIvana dhAraNa kare (7) ekSaparyata (8) bIja, kaMda Adi (9) bhajana nahi karatA thakA (10) alaga rahe (11) snAna tathA (12) strIothI (3) sAdhu. bhAvArtha- buddhimAna muni jalasnAnathI azubha karma baMdhana thAya che ema jANe mokSa prApta thatAM sudhI prAsukajalathI paNa snAna na kare, tema ja prAsuka jalathI jIvana dhAraNa kare ane bIjakAya mULapatra Adi tathA kaMda A deSita AhAranA bhejana kare nahi ane snAna tathA maithuna sevanathI dUra rahe, telathI aMga mardana, pIThI AdithI lepa Adi kiyAothI dUra rahI, zarIranuM parizudhana nahi karatA, saMyama pAlana kare. je mAyaraM ca piyaraM ca hiccA, gAraM tahA puttapasuM dhaNaM ca / kulAI je dhAvaha sAugAI, ahAhu se sAmaNiyassa dUre // 23 // 6 7 8 ( 11 10
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 7 30 1 230 zabdA : (1) je (2) mAtA (3) pitAne (4) cheDI (5) dhara tathA (6) putra (cha) pazu (8) dhana cheADI dIkSA grahaNa karI (9) svAdiSTa bheAjanavALA (10) doDe che (11) dharamAM (12) zramaNabhAvathI (13) dUra (14) kahela che. bhAvArtha:- je muni mAtA, pitA, putra, pazu, ghara tathA dhanasaMpatti cheDIne dIkSA grahaNa karIne svAdiSTa bheAjananA leAbhathI svAdiSTa bhAjanavALA gharomAM AhAra grahaNa mATe jAya che. tee sAdhupaNAthI dUra che. ema zrI tItha karadevAe kahela che. ra 3 da 5 kulAI je dhAvai sAugAI, AghAti dhammaM udarA giddhe / 12 10 11 da ahAhu se AyariyANa sayaMse, je lAvaejjA asaNassa heU | 24| zabdA : (1) svAdiSTa bhAjanavALA (2) peTa bharavAmAM tatpara (5) dharmakathA (3) kahe che (7) (9) peAtAnA guNAnuM varNana kare (10) te AryAMnA nathI (1ra) ema zrI tIkSa kara devAe kahela che. bhAvA:- je muni peTa bharavAmAM gRddha banI svAdiSTa bheAjana mATe AhArAdvi dAnamAM zraddhAvALA gharAmAM jaine tyAM gRhasthane rucikara dhama kathAo kahe che ane leAjananA leAbhathI peAtAnA guNNAnI prazaMsA kare che, evA munie AcAyanA guNNAnA seAmA bhAge paNa nathI, A AcAra kuzIlapaNAnA jANavA. dharAmAM (3) jAya che (4) bhAjananA (8) leAlathI (11) sAmA bhAge paNa 3 G Nikkhamma dINe parajayami, muhamaMgalIe udarANugide / 23 ' 10 nIvAra giddheva mahAvarAhe, 11 12 adUrae ehi ghAtameva ||25|| zabdArtha : (1) je puruSa dharathI nIkaLIne (2) dIna manI (3) anyanA dharAmAM jai (4) bhAjana mATe (5) bhATanI mArka gRhasthAnI praza'sA kare che
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 sUtra kRtagi satra a0 7 u0 1 (6) udara piSaNamAM (7) Asakata (8) te cAvalanA dANAmAM (9) Asakata (10) suaranI mAphaka (11) zIghratAthI (12) saMyamanA nAzane (13) prApta kare che. bhAvArtha- je puruSa pitAnAM gharabAra tathA dhanadhAnya, svajana Adine tyAga karIne pravajyA grahaNa karIne anyanA gharamAM jaI bhejana mATe jIvhAne vaza thaI dIna banI bhATanI mAphaka gRhasthonI prazaMsA kare che. teo cAvalanA dANAmAM Asakta mahAna suara zIghratAthI ghAtane pAme che. tenI mAphaka bhejanamAM Asakta kuzIla sAdhaka saMyamathI bhraSTa thaI saMsAramAM paribhramaNa karato thaka adhamagatiomAM janmo dhAraNa karatA thakA vAraMvAra mRtyune prApta thAya che. annassa pANassihalohayasma, aNuSpirSa bhAsati sevamANe / pAsatthayaM ceva kuzIlayaM ca, nissArae hoi jahA pulAe // 26 // | zabdArtha : (1) anna tathA (2) pANI vastra Adi (3) A lekanA padArtha nimitta (4) sevakanI mAphaka je sAdhaka (5) priya (6) bhASaNa karate hoya to te (7) zithilatAne tathA (8) kuzIlabhAvane prApta thAya che. (9) saMyamasArarahita (10) banI jAya che (11) bhussAnI (12) samAna. bhAvArtha - je sAdhaka anna, pANI, vastra, Adi lokamAM rahela padArtha mAM Asakta banI lebhathI dAtAra gRhasthanI ruci anusAra dha virUddha banI rAjAnA sevakanI mAphaka priya bhASaNa kare che. te pAstha tathA kuzIlabhAvane prApta kare che tathA bhussAnI mAphaka sArarahita saMyamane banAve che. sAdhunA liMga mAtra dhAraNa kare che ane saMsAra vRddhi te kare che.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra pUrvAMga sUtra a07 60 1 239 1 * aNNAta piMDeNa'hiyAsa ejA, No pUryANaM tavasA AvahejjA / . 10 12 99 saddehiM rUvehiM asajjamANaM, sambehi kAmehi viNIya gerhi ||27|| zabdA : (1) sAdhu ajJAta piDa dvArA (2) peAtAneA nirvAha kare (3) tapasyA dvArA (4) pUjAnI (5) IcchA na kare (6) zabda (7) rUpa AdimAM (8) Asakta na banatA thakA (9) sarva (10) viSaya kAmanAnI (11) Asakti (12) dUra karI saMyama pAlana kare. bhAvArtha::- sAdhu ajJAta kuLanI gaucarIthI potAnA nirvAhasaMyama pAlana mATe kare, tapasyA dvArA mAnapUjA prApta karavAnI IcchA na kare, tathA zabda, rUpa Adi sarva prakAranA viSaya bhAgeAnI Asakti dUra kare ane samabhAva rAkhI zuddha sayamapAlana karatA vicare. 1 2 savvAI saMgAI aicca dhIre, savvAI dukkhAI titikkhamANe / 18 11 13 9 12 akhile agiddhe jaNieyacArI, abhayaMkare bhikkhu aNAvilappA || 28 || zabdA : (1) sa+ (2) saMbaMdhA (3) tyAgI (4) dhIra puruSa (5) sava' (6) duHkhA (7) sahana karatA thakA (8) jJAna darzana cAritramAM (9) sapUrNa bhAgeAmAM anAsakata (10) apratibaMdha vihArI (11) abhaya denAra (12) bhikSu- sAdhu (13) viSayakaSAyathIanAkuLa banI vicare. bhAvAH- buddhimAna sAdhu, khAdya parigraha svajana, dhana, dravya Adi AbhyaMtara parigraha kaSAyA, mAna, pUjA Adi sava sAMsArika samadhAne cheADatA sava prakAranA parISahA upasarge Adi sarva du:khAne samabhAvathI sahana karatA thakA saMpUrNa jJAna, darzana, cAritrayukta, sarva kAmabheAgAmAM anAsakta ane apratibaddha vihArI
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 sUtra kRtAMga sUtra a0 7 u0 1 rahetA thakA sarva prANIone abhaya detA thakA viSaya kaSAyathI AkuLa nahi thatAM, upayogavaMta rahI, sAdhu samAcAra mujaba saMyama pAlana karatA vicare. bhArasa jAtAmuNi bhuMjaejjA, kaMkhejja pAvAsa vivega bhikkhU / dukkheNa puDhe dhuyamAiejjA, saMgAmasIse va paraM damejjA // 29 // | zabdArtha H (1) pAMca mahAvrata rUpa (2) saMyamayAtrAnA nirvAha mATe (3) muni (4) bhojana kare (5) bhikSu (6) pApakarmanA (7) tyAgane (8) icche (9) duHkhane (10) sparza thatAM saMyama athavA (11) mekSa tarapha dhyAna rAkhe (12) yuddhabhUmimAM subhaTa puruSa (13) jema zatrunuM (14 damana kare e prakAre sAdhu karmarUpI zatrunuM damana kare. bhAvArtha- muni saMyama yAtrAnA nirvAha mATe AhAra grahaNa kare, tathA vaM upajita kamane dUra karavA-kSaya karavAnI IcchA rAkhe, prayatna kare, parISaha upasaMga Adi karmo utpanna thaye te duHkhene samajAve - hana kare, saMyama bhAvamAM tathA mokSamAM dhyAna rAkhe, jema subhaTa puruSa yuddha bhUmimAM zatrunuM damana kare ema sAdhaka muni kamarUpa zatrune nAza karavA satata upagavaMta rahI saMyama pAlana karatA tarUpa zastrathI karma zatruno kSaya kare. avi hammamANe phalagAvataTTI, samAgamaM kaMkhati aMtakassa / NidhUya kammaM Na pavaMcuvei, akkhakkhae vA sagaDaM zabdArtha : (1) sAdhaka muni parISaha upasarga dvArA pIDA pAmatA thakA (2) samabhAve sahana kare jema kASTanA pATIyAne cholavA chatAM rAgadveSa na
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a0 7 u0 1 241 kare e prakAre atyaMtara tapathI kaSTa pAmatA chatAM rAgadveSa kare nahi (3) mRtyunI (4) karatA rahe (5) pratIkSA (6) e prakAre karmane (7) dUra karI (8) janma. bharaNu zokAdine prApta na kare (9) gADAnI dharI tUTatAM (10) gADuM Aghe jaI zake nahi e prakAre sAdhu pharI saMsArane prApta kare nahi. bhAvArtha - sAdhaka muni parISaha upasarga dvArA duHkha pAmatA thakA kASTanA pATIyAnI mAphaka (pATIyAne baMne bAju cholatA thakA rAgadveSa karatA nathI) rAgadveSa nahi karatA samabhAvathI sahana kare ane mRtyunA AgamananI pratIkSA karatA rahe, A prakAre sAdhu saMyama pAlana dvArA jJAna, darzana, cAritra, tapa ArAdhana karatA thakA duHkhane samabhAve sahana karI parabhAvothI alaga rahI, parabhAvanuM vismaraNa karI, AtmAthI dehane bhinna jANuM deha mamatvane dUra karI, sarva karmano kSaya karI, zukala dhyAna dhyAtA thakA svaciMtananI ekAgratAthI ( navIna AyuSyanuM baMdhana nahi karatA) zreNI prApta karI kevalajJAna tathA kevaladarzana prApta karI saMsArane aMta kare che. jeone pharIthI janma, maraNa, zaka Adi saMsAramAM AvavAnuM rahetuM ja nathI. jema gADAnI dharI bhAgI javAthI gADuM Aghe jaI zakatuM nathI. e ja rIte aSTa kamane kSaya thavAthI siddha gatine prApta thatA jIvene pharI saMsAramAM AvavAnuM rahetuM nathI ane mokSanAM zAzvatAM ra di anaMta sukha bhogavatA samAdhi bhAvamAM ja siddha kSetramAM birAjamAna rahe che. adhyayana 7muM samApta.
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 sutra kRtaMga tra a0 8 u0 1 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 8 muM. zrI vIrvAdhikAra adhyayana . 1 3 duhA veyaM sukkhAyaM, vIriti paccAI 5 da 7 . 9 10 kiM tu vIrarasa vIrantaM, kahaM ceyaM paccaI // 1 // zabdA : (1) e prakAra (ra) kahela che (3) vI` (4) kahe che (5) paraMtu (6) vIrapuruSa (7) vIryAM (8) kayA kAraNathI (9) e (10) kahevAya. bhAvArtha:- zrI tItha kara devAe vInA e bheda kahyA che, te jIvanI zakti vizeSa jANavI, vIra puruSanuM vIya kevA prakAre che ane kevA prakAre vIra kahevAya che. echA vattA aMze sava` javAmAM vIya hAya che te vIya zubhAzubha karmAnusAra alpa ke vizeSa prApta thAya che. 1 5. kammamege pavedeti, akrammaM vAvi subvayA | . ' 10 9 etehi dohi ThANehi, jehiM dIsaMti macciyA ||2|| zabdA : (1) kAI eka (2) kate (3) vI` kahe che. (4) sutratA (5) aka'ne vIya' kahe che (6) e (7) e prakAranA (8) sthAneAmAM (9) manuSyA (10) jaNAya che. bhAvA:- zrI sudharmA svAmI ja dhRsvAmIne kahe che ke vInA be bheda che. A he suvratA ! sakaIMka ane akarmAMka ema e bhedomAM sarva manuSya vyasthita rahelAM dekhAya che. keAi pravRttipriya
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a8 u0 1 243 karmane vIrya kahe che. jyAre koI karmanA tyAgarUpa nivRtti (vasvabhAvamAM pravRtta hAya) ne vIrya kahe che. varyAntarAyanA kSepazamathI utpanna thayela vIrya jIvanuM ravabhAvika vIrya jANavuM. ATha prakAranA karmone paNa vIrya kahevAya che. audayika bhAvathI utpanna karmanA udayathI utpanna bAlavIrya kahevAya che. e sakarmaka vIya kahevAya che. cAritra mehanIyanA upazama ke pazamathI utpanna nirmala cAritrane paNa vIrya kahevAya che. tene paMDita vIrya kahevAya che. ghaNA prakAranI kriyAomAM utsAha tathA balasAthe pravRtta manuSyane joI leke kahe che ke A puruSa vIrya sampanna che, vIryaMtarAya karmanA kSayathI utpanna thayela vIryavALAne le ke balavaMta kahe che, sakarmaka vIrya sarva saMsArI jIvone hoya che ane akarmaka vIrya te kaI kaI saMsArabhAvothI nivRtta, AraMbha parigrahathI nivRtta ane jJAna, darzana, cAritra, tArUpa svabhAvamAM pravRtta keI virala AtmAmAM hoya che. pamAyaM kammamAhaMsu, appamAyaM tahA'varaM / tabhAvAdesao vAvi, bAlaM paMDiyameva vA // 3 // zabdArtha : (1) pramAdane (2) karma (3) kahela che (4) apramAdane (5) akarma (6) kahela che (7) e baMnenI sattAthI (8) bAlavIrya (9) paMDitavIrya hoya che. bhAvArtha - zrI tIrthaMkara devoe prAdane karma kahela che. apramAdane akarma kahela che. pramAdI nuM bAlavIya kahevAya che, apramAdI nuM paMDita vIrya kahevAya che, prANu vage jenA dvArA uttama anuSThAnathI rahita bane ene pramAda kahevAya, magha, viSaya, - kaSAya, nidrA ane cAritrane dUSita kare tevI vikathA e pAMca karmanA kAraNa rUpa pramAdane karma kahela che, apramAdane akarma kahevAne
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 sUtra kRtaga sUtra a0 8 10 1 paramArtha e che ke pramAdanA kAraNathI jIva bhAna rahita AraMbhamAM Asakta banI karma bAMdhe che, karma baMdhanavALA jInA anuSThAne bAlavIryavALA kahevAya, pramAda rahita pAMca mahAvratanA pAlana rUpa jIvanA kartavyamAM karma baMdhanane abhAva hoya che, e puruSanA kAryo paMDita vIryavALA kahevAya che, satyamege tu sikkhaMtA, ativAyAya pANiNaM / ege maMte ahijjaMti, pANabhUyaviheDiNI // 4 // zabdArtha : (1) keTalAeka (2) zastra banAvavAnA (3) zAstrone zIkhe che (4) prANIonA (5) vadha karavA (6) keTalAeka (7) maMtrone (8) zIkhe che (9) jIvone (10) bhUtane (11) mAravA mATe. bhAvArtha - keTalAeka bAla ja prANIonA vadhane mATe zastro tathA dhanurvedAdi zastrone abhyAsa kare che ane keTalAeka prANIonA vinAzaka maMtrono abhyAsa kare che, AvA kAryo karavAvALAnuM bAlavIrya jANavuM. arthazAstra, dhanurveda, Ayurveda, vitazAsa, lokanIti, rAjyanIti, kAmazAstra, pAkazAstra e badhA prANIonI ghAtAnA hetue zIkhe che, keTalAeka zAstro maMtranA upadeza Ape che, jenAthI prANI bhUtanI hiMsA thAya che tethI uparokta zAstronA abhyAsa karanArAnuM bAlavIrya kahevAya che. 6 mAiNo kaTu mAyA ya, kAmabhoge samArabhe / haMtA chettA pagabhittA, AyasAyANugAmiNo // 5 // zabdArtha : (1) mAyA-chalakapaTa (2) karI (3) mAyA karavAvALA puruSa (4) kAmagane (5) sevana kare che (6) potAnA sukhanI (7) IcchA karavAvALA prANIo (8) hanana (9) chedanabhedana vagere (10) kare che.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga sUtra a0 8 10 1 245 bhAvArtha- mAyA kapaTI jIva kapaTa dvArA anyanAM dhanAdi lUMTIne viSaya sevana kare che tathA potAnAM sukhane prApta karavAnI IcchAvALA manuSya prANIonAM aMgonA chedana bhedana Adi kare che, mAyA kapaTavALA kedha mAna, lobha, vagere avaguNothI bharela hoya che, eka avaguNanI upekSA karatA aneka avaguNonI vRddhi thAya che ane kaSAya che te jAne adhama gatimAM laI javAmAM sahAyaka bane che. adhamagatimAM ja utpanna karAve che. anaMtAnubaMdhI kaSAyI jenI gati narakanI kahela che ane apratyAkhyAnI kaeNdha, mAna, mAyA, lobhavALAnI gati tiryaMcanI kahela che. pApI jIva mRtyu bAda AvI adhama gatiomAM utpanna thaI duHkha bhogave che. maNasA vayasA ceva, kAyasA ceva aMtaso / Arao parao vAvi, duhAvi ya asaMjayA // 6 // zabdArtha : (1) mana (2) vacana (3) kAyAthI (4) kAyAnI zakti na heya to manathI (5) A loka ane (6) paraleka (7) baMne mATe jIvanI ghAta kare che karAve che (8) asaMyamI jIvo. bhAvArtha - asaMyamI cha mana, vacana, kAyAthI athavA kAyAnI zakti na hoya te mana, vacanathI Aleka tathA paralekanAM sukhanI IcchAthI svayaM prANIonI ghAta kare che, anya pAse chanI ghAta karAve che. AvI rIte bhramaNAtmaka buddhithI ajJAnI cha karma baMdhana kare che ane pApAnuSThAna vaDe saMsAra bhAvane sthira kare che. verAI kuvvaI verI, tao verehiM rajjatI / pAvovagA ya AraMbhA, dukkhaphAsA ya aMtaso // 7 // 10
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 sUtra kRtAMga satra a0 8 u01 | zabdArtha H (1) jIvaghAta karavAvALA puruSa aneka janmane mATe jIvanI sAthe (2) vairabaMdhana (3) kare che (4) navAM vaira (5) kare che(6) punaH (9) jIvahiMsA (8) pApa utpanna karanArI che (9) aMtamAM (10) duHkhane de che. bhAvArtha - jIvahiMsA karavAvALA puruSe mRtyu pAmanAra jInI sAthe aneka janmane mATe vira baMdhana bAMdhe che. ane e ja bhavamAM ke bIjA bhavamAM e ja ghAta karanArA jIvone mAre che. trIjA janmamAM pharI maranAra jIva mAranArane mAre che AvA prakAre vairanI paraMparA cAlatI rahe che. jIvahiMsA pApane utpanna karanArI che tene vipAke duHkha rUpa hoya che asAtArUpa hoya che jANI hiMsAthI dUra rahevA sajajana puruSoe upaga rAkha te zreyanuM kAraNa che. saMparAyaM NiyacchiMti, attadukkaDakAriNo / rAgadomassiyA bAlA, pAvaM kuvvaMti te bahuM // 8 // zabdArtha : (1) sAmparAyika (2) karma bAMdhe che (3) svayaM (4) pApa (5) karavAvALA jIva (6) rAgadveSavALA jIvo (7) ajJAnI (8) pApa (9) kare che (10) bahu. | bhAvArtha- svayaM pAya karavAvALA jIve sAmAyika karma bAMdhe che tathA rAgadveSathI ajJAnI bahu pApa kare che. kavAya yukta (krodha, mAna, mAyA, lobhI che) je sAmparAhika kamIne baMdha bAMdhe che. rAgadveSathI yukta malIna AtmAvALA cha sadasada vivekathI hIna hovAthI bAlakanI mAphaka ajJAnI che. AvA mUkha jIve jJAnanI hIna nAnA kAraNe pApa kAryamAM rata rahe che. AvA ja badhA bAlavIryavALA jANavA. eyaM sakammavIriyaM, bAlANaM tu paveditaM / iso akammaviriyaM, paMDiyANaM suNeha me // 9 //
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 8 10 1 zabdArtha : (1) AvA (2) sakarmavIrya (3) ajJAnIone (4) kahI batAvyA (5) have (6) akarma vIrya uttama sAdhuonA (7) sAMbhaLe (9) mane bhAvArtha - ajJAnIonA, pramAdIonA sakama viryanI vyAkhyA jaNAvI (ajJAnIonuM bAlavIya) have paMDitenA akarmavIryanI vyAkhyA jaNAve che. tene huM zI ! tame dhyAna ApI suNo. davie baMdhaNummukke, savvao chinnabaMdhaNe / paNolla pAvakaM kammaM, sallaM kaMtati aMtaso // 10 // zabdArtha : (1) mukti javAne yogya puruSa (2) baMdhanathI mukta (3) sarva prakAranA (4) baMdhanane (5) chedIne (6) pApa karmane (7) choDI (8) pitAnA samasta (9) karmone (10) kSaya kare che. bhAvArtha - mukti javAne gya puruSa sarva prakAranA karma baMdhanane chedIne Azrava dvAra rokIne sarva pApothI nivRtta thaI sava karmono kSaya kare che rAgadveSa rahita puruSa vItarAga kahevAya che ane evA puruSo ja mukti javA yogya hoya che ane evA puruSo akarmavIryavALA kahevAya che. neyAuyaM suyakkhAyaM, uvAdAya samIhae / bhujo bhujjo duhAvAsaM, asuhattaM tahA tahA // 11 // zabdArtha : (1) samyaga jJAnadarzana cAritra mekSa prApta karAvanAra che tene mekSanA netA (2) kahela che (3) grahaNa karI mekSane mATe udyama kare che (4) vidvAna puruSa tene samitiyukta (5) bAlavIrya vAraMvAra (6) duHkha Ape che bAlavIryavALA jema jema duHkha bhogave che (7) tema tema tene azubha (8) karmabaMdhananI vRddhi thAya che.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 8 u0 1 bhAvArtha:- samyag jJAna darzana tathA cAritra mAne prApta karAvanAra hAi zrI tItha kara devAe meAkSa mAganA netA kahela che tethI buddhimAna sAdhaka samyag jJAna, darzana, cAritrane samiti yukta grahaNa karI meAkSane mATe udyamavaMta ane che. paMDita vIya vALA sAdhaka ja satya pravRttimAM rahI Azravane rUMdhI zake che. khAlavIya duHkha rUpa che. mAlavIya vALA jIvA naraka Adi sthAnomAM utpanna thaI bhramaNa karatA duHkhA bhAgavatA jema jema duHkhA bhAgave che tema tema azubha adhyavasAyathI kama` ma`dhana karatA thakA azubha karmonI vRddhi kare che. je puruSa saMsAra du:khamaya svarUpa vicAratA hoya te dhama dhyAnamAM AgaLa vadhI zake che. sthira thai zake che. sAMsArika dareka kAryo Arbhaya che jANI vidvAna puruSA bhaviSya kALane jotA kA Arbha parihathI dUra rahI AtmakalyANa sAdhI zake che. 48 1 * ThANI vivihANANi ca saMti Na saMsao / 5 7 da 9 aNiyate ayaM vAse, NAyaehi suhIhi ya // 12 // zabdArtha : (1) ucca pada para rahelA sa` (ra) pAtapeAtAnA sthAne (3) cheDe che (4) temAM sa Mdeha nathI (5) anitya che (6) vAsa che te paNa (7) je (8) jJAti tathA (9) mitrAnI. - bhAvArtha :- devalAkanA IMdro tathA sAmAnika devA Adi uMca sthAnavALAe tathA manuSyamAM cakratrI tathA khaLadeva, vAsudeva, mahAmaMDalika rAjA Adi uccapada para rahelA tathA bhAga bhUmimAM rahelAM yugaleA Adi ucca sthAnavALA tathA sAdhAraNa manuSya tiya cA vagerene pAtapeAtAnA sthAna eka divasa cheDavA ja paDe che eTale mRtyu pAmI paraleAkamAM javuM paDe che temAM lezamAtra sa Mdeha nathI-saMzaya nathI jethI svagalAkanA athavA A lekanAM sAMsArika
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga sUtra a0 8 10 1 24 sarva sukho azAzvata jANI, tathA thoDA kALanA jANI, ahaMkAra, mamatvane dUra karavA, vaLI jJAti tathA svajana tathA priya mitra sAthenA sahavAsa paNa anitya che, ghaNA kALa sudhI baMdha sAthe rahevA chatAM aMtamAM sadAne mATe viyega thAya che, bahu kALa sudhI bhogone bhogavavA chatAM tRpti thatI ja nathI, bahu kALa sudhI zarIranuM piSaNa karavA chatAM zarIra paNa eka divasa nAzane prApta thAya che. paraMtu je premathI dharmanI ciMtA karI hoya, dharmanuM sevana karela hoya te te dharma A lekamAM tathA lekamAM anya bhave mAM sahAyaka thAya che, sukha prApta karAve che, jyAre bhege paganA sukhanA bhagavaTA pAchaLa duHkha rUpa vipAko lAMbA kALa sudhI bhegavavAM paDe che, tema ja bheganA sAdhano kadAca bhegI jIvone choDIne cAlyA jAya che (dhanasaMpatti dupada caupada vagere) agara te bhAgonA sAdhane cheDI bhegI jIva cAlyA jAya che-mRtyune pAme che ane adhama gatimAM utpanna thAya che ema jANI dharma ArAdhana karI prApta thayela amUlya mAnava bhavane saphaLa banAvavA jAgRta raho. evamAdAya mehAvi, appaNo giddhimuddhare / AriyaM upasaMpajje, savvadhammamakovi yaM // 13 / / zabdArtha : (1) pUrvokta kathanane (2) vicAra karI (3) buddhimAna muni (4) potAnI (5) mamatva buddhine (6) cheDe (7) kutIrthika dharmothI (8) duSita na thayela (9) Arya dharmane (10) grahaNa kare. bhAvArtha - sAMsArika sarva ne uMca ke nIca sthAnevALAne pitAnA sthAne cheDI parakamAM javuM ja paDe che ema vicAra karIne potAnI mamatva buddhine dUra kare, sarva kutIrthika dharmathI duSita nahi thayela evA Aryadharma zrata ane cAritrarUpa
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 sUtra kRtAMga satra a0 8 10 1 dharmane prahaNa kare, jJAna, darzana, cAritra rUpa je mokSamArga che jene zrI tIrthakara dee Acarela mAga e Aryadharma che ane e ja mAgathI mokSa prApta karI zakAya che. saha saMmaie NacA, dhammasAraM suNettu vA / samuvaTTie u aNagAre, paccakkhAyapAvae // 14 // zabdArtha: (1) zuddhabuddhithI (2) dharma sAMbhaLI (3) dharmanA svarUpane (4) jANI (5) Atmaunnati mATe tatpara (6) sAdhu (7) pApanA (8) pratyAkhyAna kare. bhAvArtha- nimala buddhi dvArA athavA gurudeva pAsethI dhamane sAMbhaLIne, dharmanA satya svarUpane jANa jJAnAdi guNanA upArjanamAM pravRtta sAdhu pApane choDI nila AtmAvALAM bane che, cAritrane prApta karI bAMdhelA karmone kSaya karavA paMDita vIryathI yukta banI rAgAdi baMdhanathI mukta sAdhu uttarottara guNenI vRddhi karatA thakAM pApanA pratyAkhyAna karI nirmala bane che. jaM kiMcuvakkama jANe, Aukhemassa appaNo / tasseva aMtarA khippaM, sikkhaM sikkheija paMDie // 15 // 11 zabdArtha : (1) je (2) pitAne (3) AyuSyanA (4) upakramane (5) jANe (6) e ja (7) samaye (8) zidhra (9) saMlekhanA (10) grahaNa kare (11) paMDita. bhAvArtha - vidvAna sAdhaka koIpaNa prakArathI pitAnA AyuSyanA kSayakALane jANe te tarata ja saMlekhanA-aNasaNa rUpa dhamane grahaNa kare, AkuLatAne dUra karI jIvananI IcchArahita banI bhakta parijJA ( anna tathA pANInA tyAga rUpa paranI sevA laI zakAya
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra katAMga sUtra a. 8 u0 1 251 halana calananI chUTa hoya che athavA to @i maryAdita jagyAmAM rahI anna pANInA tathA parathI sevA karAvavAnA tyAgarUpa Adi zikSA grahaNa karI maraNavidhine jANI Asevana zikSAthI sevana kare-anazanane grahaNa kare. jahA kumme saaMgAI, sae dehe samAhare / evaM pAvAI medhAvI, ajjhappeNa samAhare // 16 // zabdArtha : (1) jema (2) kAcabA (3) pitAnA aMgone (4) pitAnA (5) zarIramAM (6) gopave che (7) e prakAre (8) pApane (9) buddhimAna muni (10) dharmadhyAna bhAvanAthI (11) tyAga kare. | bhAvArtha- jema kAcabA pitAnA avaya (hAtha, paga, mukha Adi) ne saMkucita karI pitAnA dehamAM gepave che, e prakAre vidvAna muni dharma dhyAnanI bhAvanAthI pitAnA pApane tyAga kare, pA5 pune, bhalA burAne vicAra karavAvALA sAdhaka maryAdAmAM rahenArA pAparUpa anuSThAnene tyAga karI dharmadhyAnanI bhAvanA sAtha maraNukALa prApta thatAM saMlekhanA dvArA paMDita maraNathI zarIrane cheDe. sAhare hatthapAe ya, maNaM paMceMdiyANi ya / pAvakaM ca parINAmaM, bhAsAdosaM ca tArisaM // 17 / / zabdArtha H (1) saMkucita kare (2) hAtha tathA (3) pagane (4) manane (5) pAMca Indriyane vaza rAkhe (6) pAparUpa (7) pariNAma (8) bhASAnA (9) dene (10) dUra kare. bhAvArtha- sAdhu potAnA hAtha, paga Adi avayane saMkacitta rAkhe tathA sthira rAkhavA upaga rAkhe jethI anya koI
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 sUtra kRtaMga sUtra a0 8 0 1 jIvAne du:kha na thAya e rIte rahIne anna tathA pANI Adi AhAra vinA tyAgarUpa anazana grahaNa karIne IMgita maraNarUpa ana zanamAM maryAdita kSetramAM rahetA thakAM thAka lAge teA sevA karAvatA thakAM pAMca indriyA tathA mananA viSayeAthI nivRtta rahIne pAparUpa pariNAmane cheDe. tathA bhASAnA DhASA dUra karI kAipaNu prANIne duHkha thAya tevA vyApArathI rahita banI mananA sapA-pUrA vyApArAnA tyAga karIne anukULa ke pratikULa parISahA utpanna thAya te sabhyabhAve sahana karatA thayAM rAgadveSa cheDI indriyAne saMkucitta banAvI rahe. dulabha evA saMyamanA ceAgane pAmI samasta karmonA kSaya karavA paMDita maraNunI pratIkSA karatA anazana anuSThAnamAM vicare. 1 2 3 * aNu mANaM ca mAyaM ca taM parimnAya paMDie / 19 ' sAyAgAra vaNihue, zabdA : (1) gheADI paNa (2) mAna (3) mAyA (4) kaDavA vipAka (pa) jANI (6) paMDita puruSa (7) sukhazIlapaNAthI (8) rahita (9) upazAMtapaNe (10) rAgadveSarahita (11) vicare. 10 11 uvasaMte Nihe care // 18 // 31 " karai ane jJAna, r jaNI, cara khanI yuga upazAMta paNa vi bhAvArtha :- saMyamamAM upayAgavata rahenAra uttama sAdhune dekhI cakravartI Adi kAI pUjA satkAra kare tathA bhAgeApabhAgeAnA sukhA bhAgavavAnuM AmaMtraNa kare te ahukAra kare nahi. kAyAnA vipAkA duHkhamaya jANI gheADA paNa krAdha, mAna, mAyA, leAla, rAga, Dheka nahi tema ja khabhAganI tRSNA rAkhe nahi tapasyA karI hRdaya thAya te upayeALAkhI tene saphaLa cAritranA ArAdhanane mekSamAnA denAra 9. vaMta rahI dhAdi kaSAyAne jItIne jitendriya jagRta rahI pa MDita vIya yukta rahI dAna, no
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtArga sUtra a. 8 u0 1 25 ( 6 7 8 12 ( 11. 10 jAne bAphavA, marina ! sAdiyaM Na musaM bUyA, esa dhamme vusImao // 19 // zabdArtha : (1) prANIonA prANane (2) nahi (3) haNe (4) adata (5) le nahi (6) mAyA kapaTathI (7) asatya (8) bele (9) nahi (10) sAdhune (11) dharma (12) e che. bhAvArtha- sAbu ke IpaNa nAnA ke moTA jInA prANanI ghAta kare nahi. adata vastune grahaNa kare nahi. mAyAkapaTa karI juThuM bole nahi. jitendriya sAdhune A zrata cAritrarUpa dharma rahela che. tene pitAnA AtmAnA zreyane mATe upayogarAkhI pAlana kare. 10. atikkammati vAyAe, maNasA vi na patthae / savvao saMvuDe daMte, AyANaM susamAhare // 20 // zabdArtha : (1) manathI (2) vacanathI keI jIvane (3) pIDA devAne (4) (4) icche (5) nahi (6) bAhya tathA (7) atyaMta gupta rahe (8) Indriya damana kare (9) saMyamamamAM upayoga rAkhI (10) rUDI rIte pAlana kare. bhAvArtha- sAdhu paMca mahAvratanuM ullaMghana karI athavA ahaMkArathI keIpaNa prANIne pIDA devAnI IcchA kare nahi. mana vacana kAyAthI keIne tiraskAra karavA icche nahi IndriyanuM damana karatA thakAM bAhya atyaMta gupta rahI mokSanI prApti karAvanAra evA jJAna darzana cAritrAdi rUpa saMyamanuM pAlana rUDI rItathI karatA thakAM vicare. e sAdhu AcAra che. kaDaM ca kajamANaM Sa, AgamissaM ca pAvagaM / savvaM taM NANujANaMti, AyaguttA jiiMdiyA // 21 //
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 sUtra kRtAMga satra a0 8 10 1 zabdArtha: (1) pApa karela (2) karAtA hoya (3) bhaviSyamAM karavAnA (4) pApa (5) sarvanuM (6) anumodana (7) kare nahi (8) Atmagupta (9) jitendriya. bhAvArtha- je sAdhu pitAnA AtmAne gupta rAkhanAra ane jitendraya hoya te anya dvArA karAyelA pApakarmo tathA vartamAne karatA pApakarmo tathA bhaviSyamAM karavAnA pApakarmo e sarva pApakAryonuM anumodana kare nahi svayaM pApamaya vastuone bhegave nahi, pApakArI kAryo sarvane rUDuM mAne nahi, bhaluM jANe nahi je yAbuddhA mahAbhAgA, vIrA asamattadaMsiNo / asuddhaM tesi parakaMtaM, saphalaM hoi savvaso // 22 // zabdArtha H (1) je puruSa (2) dharmanA rahasyone jANato nathI (3) jagatamAM pUjanIya gaNAte hoya (4) vIra puruSa (5) sabhya darzana rahita (6) teone (7) vrataniyama tapa Adi (8) azuddha hoya che (9) te sarva (10) karmabaMdhanane mATe (11) hoya che. bhAvArtha:- je puruSa lekamAM pUjanIya hoya, mahA bhAgyavAna gaNAto hoya zatrunI senAnuM vidAraNa karavAmAM samartha hoya, zAmAM tathA vyAkaraNa AdimAM avagAhana karanAra hoya, kuzaLa hoya, paMDita kahevAtuM hoya, bAhya tapa tyAga Adi vratanA prahaNathI jagamAM prazaMsanIya hoya, paraMtu dharmanA svarUpane jANatA na hoya, samyaktva rahita hoya, mithyAtvI hoya, sAMsArika sukhanI IcchArUpa nidAna sahita hoya tevA sAdhakanA saMyamavrata, tapa, japa, niyama Adi dharmakriyAo azubha ane kama. baMdhana vadhAranAra tathA saMsAraparibhramaNAnI vRddhinA kAraNa jANavA. eTale mithyAtva daSTienA parAkrama badhA karmaba dhana AzrayI hoya che, paraMtu sAMsArika sukhanI IcchA rahitanI bhAvanAthI karela dharmakriyAo dharmaprApti karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che. ema jANI mumukSu
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a0 8 u. 1 255 AtmAoe samyakatvanI prApti mATe zuddha AcAra, vyavahAra, vicAre ane satyanI jarUra gaNavI. je ya buddhA mahAbhAgA, vIrA sammattadaMsiNo / suddhaM tesiM parakaMta, aphalaM hoi savvaso // 23 // zabdArtha H (1) je puruSa (2) dharmanA svarUpanA jANanAra (3) mahA bhAgyavAna (4) vIra puruSa hoya (5) samyapha dRSTi hoya (6) saMyama vrata, tapa Adi (7) teone (8) udyama (9) karmabaMdhanomAM aphala (10) heAya che (11) sarva bhAvArtha- je puruSa tatvanA svarUpane jANakAra-dharmanA rahasyane jANanAra hoya, pUjanIya hAya ATha karmone kSaya karavA samartha vIra hoya ane samadaSTi hoya tenA saMyama, tapa Adi sarva dharmakriyAo nidAnarahita zuddha nirmala ane karmanA nAza mATe heya che, mokSane mATe hoya che, samyaktvadaSTinI theDI paNa dharmakriyA karmakSaya karavA arthe ja-nijaranA arthe ja hoya che, saMsAra paribhramaNane ghaTADanAra ane sadgati tathA mokSanA kAraNa mATe ja hoya che. tesipi tavo Na suddho, nikkhatA je mahAkulA / janne vanne viyANaMti, na silogaM pavejae // 24 // zabdArtha H (1) moTA kuLanA puruSo (2) pravajyA grahaNa karI (3) pUjA satkAra mATe (3) tapa kare (4) tene (5) zuddha (6) nathI (7) koI leke (8) jANe nahi (9) prazaMsA (10) kare (11) nahi. bhAvArtha- je sAdhako moTA kuLamAM-Ucca kuLamAM utpanna thaI pravajyA grahaNa karI potAnI pUjA karAvA athavA satkAra pAmavA
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 sUtra kRtAMga sUtra a. 8 u0 1 tapa Adi dharma anuSThAna kare ane pitAnA tapanI prazaMsA kare tenA tapa Adi anuSThAne azaddha jANavo. ene artha e thAya che ke koI paNa kriyA niSphaLa to hatI ja nathI paraMtu a9papuNya baMdharUpa phaLa prApta thAya paraMtu kamanI nija rArUpa dharmane lAbha thate nathI, je tapanuM phaLa nija rArUpa mahAna dharmanA lAbhanuM phaLa prApta thavuM joIe tenAthI vaMcita rahe che ema jANe sAdhake athavA zrAvakavargo pitAne tapa Adi dharma anuSThAne save gupta rAkhavA tema ja pitAnI prazaMsA pAte karavI nahi, ugra tapasyAone prazaMsA mATe pragaTa karI niHsAra na banAvavA mahAna kaSTa veThI tapa, leca, vihAra, gaucarI Adi kriyA anuSThAne mAna pratiSThAnI bhAvanA rAkhI nisAra na banAvavA, ema jANa sAdhake, AmAthIoe upaga rAkhI potAnA dharma anuSThAne dAna, tapa, sAmAyika, piSA, saMvara, saMyama vagere gupta rAkhI saphaLa banAvavA jAgRta rahevuM te zreyanuM kAraNa jANavuM. appapiMDAsi pANAsi, appaM bhAsejja subbae / 11 12 khate'bhinivvuDe daMte, vIyagiddhI sadA jae // 25 // zabdArtha H (1) De (2) AhAra kare (3) thoDuM jala pIve () thoDuM (5) bele (6) suvratasAdhaka (7) kSamAzIla heya (8) lebhAdirahita (9) jitendriya (10) anAsakata (11) sadA (12) yatnAvaMta. bhAvArtha- sAdhu saMyama yAtrA tathA kSudhA nivAraNa mATe tathA prANonA nibhAva mATe alpa AhAra pANI bhogave, alpa bole, kSamAzIla rahe, lebhAdi rahita, jitendriya banI viSayomAM anAsakta rahetA thakAM, nidrA theDI kare, upakaraNa gheDA rAkhe, uNAdarI Adi tapa karatA yatnAvaMta rahI saMyama pAlana kare.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 8 0 1 250 2 zANajogaM samAhahu, samAravuM, kAyaM viuseja savvaso / titikkhaM paramaM NaccA, AmokkhAe parivvajjAsi, . 10 12 13 ttivRtti rA zabdA : (1) dhyAnayeAgane (2) grahaNa kare(3) zarIrane (4) vesirAve (5) saCthA (6) sahana karavA (7) utkRSTa che (8) jANI (9) meAkSa thAya tyAM sudhI (10) saMyamanuM pAlana kare. bhAvAH- sAdhu dhyAna cAgane sabhyaprakAre grahaNa karI, sava azubha vyApArAthI, mana, vacana tathA kAyAne rAkI parISahuupasarga utpanna thAya tene samabhAve sahana kare, te AtmahitanuM kAraNa jANI meAkSanI prApti thatAM sudhI sAvadhAna rahI saMyamanuM pAlana kare ema huM kahuM chuM. AThesu adhyayana samApta,
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 9 t 3 kare dhamme akkhAe, mAhaNeNa matImatA ? | 7 9 30 11 aMju dhammaM jahAtacaM jiNANaM taM suNeha me // 1 // neTa zA zabdA : (1) kayA . (2) dharmAM (3) batAvela che (4) kevaLa jJAnI (pa) bhagavaMta mahAvIra (6) sarala (7) dharma (8) yathAtathya (9) jinavazA (10) dharmAM (11) mArA vaDe (12) sAMbhaLeA. bhAvA:- zrI jaMbusvAmI zrI sudharmAsvAmIne pUche che ke prANIone mArA nahi tevA tathA gatimAM paDatA jIvAne bacAve evA kevaLajJAnI bhagavata mahAvIrasvAmIe pratipAdana karela dharmAM kevA prakAranA che ? tenA uttaramAM zrI sudharmAMsvAmI kahe che ke rAga ane dveSane jIte te jina kahevAya, tevA zrI jinezvaranA pratipAdana karela nAyA kapaTa rahitane sarala dharmAMtamAne huM kahuM chuM, te tame ekAgra cittathI sAMbhaLe. sutra kRtAMga sutra a0 9 0 1 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 9 muM. dhanAma 1 * 3 mANA vatiyA vessA, caMDAlA adu boksA | da 9 10 11 U . esiyA vesiyA suddA, je ya AraMbhaNissiyA ||2|| 12 pariggahanividvANaM, 17 da 18 AraMbhasaMbhiyA kAmA, 14 13 15 veraM tesiM pavaDDhaI | 19 20 23 na te dukkhavimoyagA ||3||
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a 9 10 1 zabdArtha : (1) brAhmaNa (2) kSatriya3) vaizyamADA (5) bokasa (6) eSika (7) vaizika (8) zudra (9) AraMbhameeosakta (11) jeo parigrahamAM (12) Asakta (13) anya jIva sAthe (14) vaira (15) vadhAre che. (16) AraMbhamAM (17) Asakata (18) viSaya lelupta jIva (19) duHkhathI (20) chUTI zatA (21) nathI. | bhAvArtha - brAhmaNa, kSatriya, vaizya, caMDAla, bokasa, dvizika tathA zudra e badhA ja AraMbha mAM Asakta rahenArA, parigraha mamatvavALAM jIne AraMbha karatA je je jIvonI ghAta thAya che, te te jInI sAthe vaira baMdhana thAya che. vira baMdhanathI navA navA janma dhAraNa karavA paDe che, janma che tyAM mRtyu, jarA, raMga, pratikUlatA Adi dukhe rahelAM che. dvipada, catuSpada, dhana, dhAnya tathA senuM rUpuM AdimAM mamatvavALA jI parigrahamAM Asakta hoya che, parigraha eTale cAre bAjuthI grahaNarUpa kiyA te parigraha kahevAya, athavA to para vastumAM muMjhAvuM te parigraha, yanta pAlana, kelasA banAvavA, cunA AdinI bhaThThIo kriyAothI-vepArathI ghaNA jIvonI ghAta thatAM mRtyu pAmanAra jInI sAthe vairanI vRddhi ane azubha karmone saMcaya thAya che ane AzA che vedanIya karmane baMdha karI azAtA vedanIyanI vRddhi kare che, jeno seMkaDo-hajAre janmamAM te te karmonA vipako bhegavavAM paDe che-duHkha bhogavavAM paDe che, jema jamadagni ane kRtavIryanI mAphaka putra pautre sudhI cAlanArA varanA baMdhana jIvahiMsAthI baMdhAya che, viSaya lelupta cha AraMbhamAM Asakta hoya che, jethI teo bhavabhavanI vRddhi karAvanAra ne duHkhanA hetu rU5 ATha karmothI mukta thaI zakatAM nathI, ema jANe AtmAthI jIvAe AraMbha ane parigraha mamatvathI dUra rahevA upayogI banI rahevuM te AtmAne sukhanuM kAraNa che. AghAyakiccamAheuM, nAio visaesiNo / anne haraMti taM vitta, kammI kammehiM kiJcatI // 4 // 1 7 1 0. 12
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 9 0 1 zabdA : (1) mRtyu bAda (2) dAha sa`skAra Adi (3) kriyAe karIne (4) jJAtiva+ (5) sAMsArika sukhanA icchuka (6) mRtyu pAmanAranA (7) dravyane (8) svajana vagere (9) haraNa kare che-le che (10) karmAMnA karanAra jIva (11) AMdhela pApanA vikalparUpa (12) duHkhA bhAgave che. 260 bhAvArtha:- prANIonA daza prakAranA prANAnA nAza-ghAta thAya tene AghAta-mRtyu kahevAya che, mRtyu bAda agnisa MskAra tathA pitRpinDa Adi kriyAene AghAta kRtya kahevAya, te AghAta nRtya karyAM bAda viSayalAlusa jIvA mRtyu pAmanAranA putra, strI, khaMdhava Adi svajano, jJAtivaga vagere du:khavaDe kapAyela-prApta karela ( mRtyu pAmanAranA ) dravyane sau lai jAya che. bhAga pADI le che. ane dhana sa Mcaya karatAM bAMdhelA pApakarmanA vipAkA phaLarUpa duHkhA kama karanArAone ja bhegavavAM paDe che. ekendriya jIvAne cAra prANa hAya, e indriyAne cha prANa hAya, traNa indriyavALA jIvAne sAta prANa hAya, cauindriyavALA jIvAne ATha prANa hAya, paMcendriya garbha ja javA manuSya, tiyA~ca, deva, nArakI jIvAne daza prANa hAya che, samucchi na manuSyAne ATha prANu rAya che, samucchima tiryaMca pacendriyane nava prANa hAya che. pAMca indriyanA pAMca prANu manamala, vacanakhala, kAyakhala, zvAcchozvAsa, AyuSya e daza prANa kahevAya. 9 3 mAyA pitA husA bhAyA, ' 9 10 11 nAlaM te tava tANAya 5 cha bhajjA puttAya orasA / 13 12 luptagsa sammuNA ||5|| zabdA : (1) mAtA (2) pitA (3) putravadhU (4) baMdhava (5) strI (6) putra (7) aMga nuM 8) nathI sana (9) te svajanA (10) tane duHkha bhAgavatAM samaye ( ) rakSaNa karavA (1ra) peAtAnA krame (13) pIDA pAmatA,
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 9 10 1 261 bhAvArtha- mAtA, pitA, puo che , putra, aMgajAta, Adi svajane ke jJAtivarga tathA dhana dolata vagere pitAnA karelA karmanA vipAko-phaLarUpa duHkhathI vartamAna bhavamAM ke parabhavamAM duHkhothI pIDAtA te jIvane koI paNa trANa zaraNa thavA samartha thatAM nathI, duHkhamAM bhAga laI zakatAM nathI. ema jANI AtmAthI jIe, sAdhaka chAe, Azra hiMsAthI, azubha vicArothI, azubha vacanothI traNe yoganA azubha vyApArathI dUra rahevA jAgRta banI dharma ArAdhana karI parabhavanuM bhAtuM bAMdhI bhaviSyakALanA bhavane sukharUpa banAvavA udyamavaMta banI rahevuM e potAnA AtmAne zreya che. eyamaTuM sapehAe, paramANugAmiyaM / nimmamo nirahaMkAro, care bhikkhUjiNAhiyaM // 6 // zabdArtha : (1) pUrvokta artha (2) vicArI (3) mekSanA heturU5 (4) anuSThAnamAM upayogavaMta (5) mamatva (6) ahaMkAra dUra karI (7) jinabhASita dharmamAM (8) muni (9) vicare. bhAvArtha - sAdhu pUrvokta ane vicArI, (jIe karelA karmo pitAne ekalAne ja bhogavavAM paDe che. duHkhane bhegavatAM jIvane anya keI svajana Adi trANa zaraNa thatA nathI e vicArIne ) bhagavaMta mahAvIre mokSa prAptimAM samyagU jJAna, darzana, cAritra ane taparUpa dharma ArAdhana banAvela che. te dharma ArAdhanamAM jAtimada, aizvarya Adi ATha prakAranA mada-ahaMkAra tathA bAhya parigraha rUpa sonuM, rUpuM, dhana, dhAnya makAna Adi ane Abhyantara parigraharUpa pUja, satkAra, pratiSThA Adi seLa prakAranA kaSA tathA nava prakAranA nekaSAye rUpa parigraha bAvaka tane tyAga karIne rAga dveSa rahita banI, muni saMyamanuM pAlana kare. sa yama pAlanamAM zithilatA
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ rara sUtra kRtaMga sUtra a0 9 0 1 ma. sevanAranI gati zrI dazavaikAlika sUtra 5 uddeze| . / bIjAnI gAthA 46-47-48 mAM adhamati kahela che. vicArI sAdhake jAgRta rahI saMyamanuM pAlana karavuM. 3 3 5 ciccA vittaM ca putte ya, NAio ya pariggahaM / niravekkho parivvae ||7|| . B . cicA NaM NaMtagaM soyaM, zabdA : (1) tyAga karI (2) dhana (3) putrAdi (4) jJAtijanA (5) parigraha (6) tyAga karI (7) abhya tara kaSAyeA (8) zAkAdi (9) nirapekSa (10) vicare. bhAvAH- AtmAthI sAdhaka dhana, putrAdi svajanA, jJAtijanA, parigraha tathA AbhyaMtara, rAgadveSa, zAka vagerenA tyAga karI-cheADIne khAdya parigraha tathA AbhyaMtara mamatvAdi kAyA, tRSNA vagerene dUra karIne-cheADIne meAkSanI prApti mATe saMyama anuoAnamAM upayAgava'ta rahIne saMyama pAlana karatA vicare. e ja AtmAne janmamaraNAdi duHkhAnA nAza karavAnA ane meAkSanA zAzvatA sukhAnI prApti karavAnA upAya zrI bhagavata mahAvIra svAmIe batAvela che. puDhavI u agaNI vAU, 8 9 aMDayA oyanarA, 10 da arraati | 13 9 11 12 rasasaMsebhiyA ||8|| zabdA : (1) pRthvI (2) pANI (3) agni (6) vRkSa (7) khIja (8) iMDA (9) peAtaja (10) jarAyu svedaja (13) udvija, (4) vAyu (5) tRNu (11) rasaja (12) bhAvA:- pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, tRNu, bIja, vRkSa Adi ekendriya eTale eka ja indriya te phakata zarIravALA
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a. 9 10 1 tathA iMDAthI utpanna thatAM pakSIo, pitathI utpanna thatAM hAthI vagere, jarAyuthI utpanna thatAM gAya, bheMza, baLada Adi cArapagavALA tathA manuSya vagere sthaLacara, rasomAM utpanna thatAM kIDA vagere beiDhiyAdika, parasevAmAM utpanna thatAM ja, mAkaDa vagere, pRthvI pheDIne utpanna thatA tIDa Adi badhA jIvarUpa che-jIva che jemAM prathamanA ekendriyanA pAMca bhedamAM sUkSama ane bAdara ema be prakAre che tathA praryApta ane aparyApta evA paNa bheda e sarva mAM rahelA che, jIvane jANavAthI ja te jIvonI dayA pALI zakAya. etehiM chahiM kAehiM, taM vijjaM parijANiyA / maNasA kAya vakkeNaM, NAraMbhI Na pariggahI // 9 // 8 10 12 zabdArtha : (1) A prakAre (2) 7 (3) jIvAya (4) tene (5) vidvAna puruSa (6) jIva jANIne (7) mana (8) vacana (9) kAyAthI (10) AraMbha (11) parigraha (12) na kare. bhAvArtha - paMDita sAdhaka uparokata cha prakAranA, chakAyanA jIvane jANIne mana, vacana, kAyAthI tene AraMbha kare nahi. tenI ghAta kare nahi, tene paritApa utpanna thAya tevA kAryothI alaga rahe. pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspati e pAMca sthAvara jIve che. jene phakta eka zarIrarUpa eka ja paze Indriya che. temAM sUkSama ane bAdara evA be bheda che. beIndriya, teIndriya, cauIndriya ane paMcendriya e trasa jIve che. te sarva jIvonA paryAptA ane aparyA. ptA evA be bheda rahela che, te sarva ane jJAnathI jANIne pratyAkhyAna parijJAthI tenA AraMbhane-hiMsAne tyAga kare tathA parigrahane paNa tyAga kare, e sAdhu dharmane AcAra che. jIvanI dayA pALavI te AtmAne mahAna sukhanuM kAraNa che. te vartamAna bhavamAM
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 sUtra kRtAMga satra a0 9 10 1 e jIvahiMsAthI dUra paNa sukhanuM kAraNa che. jANIne AtmAthI rahevuM te Atmazreyane mArga che. musAvAyaM vahiddhaM ca, uggahaM ca ajAiyA / satthAdANAI logaMsi, taM vijjaM parijANiyA // 10 // zabdArtha H (1) jUTha bolavuM (2) maithuna sevana (3) parigraha (4) adattAdAna (5) sarva lekamAM (6) zastra tathA (7) karma grahaNasamAna (8) jANavA (9) vidvAna sAdhaka. bhAvArtha - asatya vacana bolavuM, maithuna sevana karavuM, parigraha grahaNa kare, kaI vastune adatta grahaNa karavI, te A sarva lokamAM-jagatamAM zastra samAna tathA ATha prakAranA karma baMdhananA kAraNarUpa che. ema jANIne vidvAna munie jJAnathI jANuM pratyA khyAnathI tene sarvathA tyAga kara ane pAMca mahAvratarUpa saMyama pAlanamAM jAgRta banI vicaravuM te AtmazreyanuM kAraNa che. paliuMcaNaM ca bhayaNaM ca, thaMDillussayaNANi yA / dhRNAdANAiM logaMsi, taM vijjaM parijANiyA // 11 // zabdArtha : (1) mAyA kapaTa (2) lebha (3) krodha (4) mAna (5) tyAga karo (6) karmabaMdhananA kAraNa che (7) sarvalekamAM (8) tene (9) vidvAna muni (10) jANe. bhAvArtha - mAyA kapaTa, lebha, krodha, mAna e sarva kaSAye sarva lekamAM karma baMdhananA kAraNa jANI vidvAna muni tene tyAga kare, je sAdhakamAM prathamanA bAra kaSAyo na hoya tenA pAMca mahAvate saphaLa jANavA. tethI mahAvratane saphaLa banAvavA kaSAyane tyAga
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanna thatAMga sUtra a. 9 10 1 215 karavAM upayegavaMta rahevuM. sAdhakanI sarva dhArmika Adi kriyAone mAyAkapaTa kaSAya niSphaLa banAve che, lebha AtmAne viveka zunya banAve che, kedhathI jJAnanI hAnI thAya che, mAna AtmAne adhamagatimAM laI jAya che ema jANI cAre kaSAyone dUra karavA, kaSAyathI saMsAranI (janma maraNa) vRddhi thAya che, saMsAramAM jIvane sthira rAkhe che, kaSAyathI ja hiMsA, asatya, adata, maithuna sevana, parigraha mamatvamAM lIna banI amUlya mAnavabhavane vyartha banAve che. ema jANa sAdhaka tathA AtmAthI jIe kaSAyathI dUra rahevuM te samAdhi sukhanuM kAraNa che. dhoyaNaM rayaNaM ceva, vatthIkammaM vireyaNaM / vamaNaMjaNa palImaMtha, taM. vijjaM parijANiyA // 12 // zabdArtha H (1) hAtha-paga, vastrAdi devA (2) raMgavA (3) bastikarma(4) julAba le (5) vamana karavuM (6) AMkhamAM aMjana karavuM (7) saMyamane naSTa karavArUpa kAryo (8) tene (9), vidvAna muni (10) jANe. bhAvArtha - hAtha, paga, vastrAdine dhovAM vastrone raMgavA, basti karma eTale gudA dvArA baLa vadhAravAnI kriyA, virecana le, davA laI vamana karavuM, AMkhamAM AMjana karavuM, e badhAM kAryo tathA harakoI zarIra saMskAra zebhA nimitte karavA te badhAM saMyamane ghAta karanArA ane azubha karma baMdhananA kAraNa rUpa tathA tenA vipAke duHkharUpa jANIne vidvAna munie e sarva kAryone tyAga kare. e sAdhakane kalyANarUpa che. gaMdhamallasiNANaM ca, daMtapakkhAlaNaM tahA / vivija , te vinna rivAjA pAsA
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 satra kRtAMga satra ao 9 10 1 zabdArtha : (1) sugaMdhI padArtho (2) phUlanI mALA (3) snAna (4) daMtamaMjana (5) parigraha (6) strI sevana (7) kAryo (8) karmabaMdhananA kAraNa jANavA. bhAvArtha - zarIramAM ke vastramAM sugaMdhI padArtho lagADavA, phUlanI mALA paheravI, snAna karavuM, dAMtane dhovA, parigraha rAkhe, strI sevana karavuM, e badhA kAryo sAdhakane azubha karma baMdhananA kAraNe jANavA, e badhA sAvadya anuSThAne saMsAra vRddhi rUpa janma maraNanA hetu jANI vidvAna munie te sarvane tyAga kare tema ja gRhasthane mATe paNa AtmahitanuM kAraNa jANavuM. uddesiyaM kIyagaDaM, pAmiJca ceva AhaDaM / pUyaM aNesaNijjaM ca, taM vijaM prijaanniyaa||14|| zabdArtha : (1) uddezaka AhArAdi (2) vecANa lAvela () udhAra lAvela (4) sanmukha lAvela (5) AdhAkama AhArathI mizra thayela (6) devayukta azuddha AhAra (7) te badhA AhAra (8) sAdhakane karmabaMdhananA kAraNa jANI tyAga kare (9) vidvAna muni. bhAvArtha- sAdhune dAna ApavAnI bhAvanAthI sAdhune uddezIne banAvela AhAra, vecANa lAvela hoya, udhAra lAvela hoya, AdhAkamI AhArathI mizra thayela AhAra hoya tathA sAme lAvela AhArAdi sAdhune AzrIne utpanna thayelA sarva prakAranA deSayukata AhArAdi saMsAravRddhinA tathA azubha karmabaMdhananA kAraNa jANI vidvAna muni deSayukta AhAradine grahaNa kare nahi saMyamanA ghAtaka jANI doSayukta AhArAdi grahaNa kare nahi. AvA prakArane sAdhu AcAra che. nirdoSa AhAra grahaNa kare.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. huM u 1 1 2 A 5 AsUNimakkhirAgaM ca, giddhavaghAyakam | . 10 uccholaNaM ca kakkaM ca, taM vijjaM parijANiyA ||15|| 67 zabdA : (1) khaLavRddhi mATe rasAyanAdi AhAra (2) ze|bhA mATe AMkhamAM aMjana lagADavuM (3) viSayAmAM Asakata rahevuM (4) jenAthI jIvazvAta thAya tevA (5) kAryAM karavA (7) ayatnAthI hAtha-paga dhovA (8) pIDI Adi lagADavAM (9) ka`baMdhananA kAraNeA (10) jANavA. bhAvAH- zarIrane puSTa banAvavA athavA baLavAna manavA rasAyana Addhi baliSTa AhArane bhAgavavA, zAbhAne mATe AMkhamAM aMjana lagADavuM, zabdAdi pAMca indriyAnA viSayAmAM Asakta rahevuM, jIva ghAta thAya tevA kAryo karavAM, ayatnAthI aNucI dUra karavA hAtha paga dhAvA, zarIramAM pIThI Adi drabyAnA lepa karavAM, e sa kAryAM azubha ka baMdhananA, sa MsAra paribhramaNa janma maraNAdi duHkha utpatinA kAraNeA jANIne vidvAna munioe te sanA tyAga karavA zreyanuM kAraNa che. saMpasArI karyAkirie, pariNAgataNANi ya / ' 5 7 9 . sAgAriyaM ca piMDaM ca taM vijjiM parijANiyA ||16|| zabdA : (1) asayatA sAthe saMsAranI vArtA karavI (ra) saMsAranA sAvadya kAryAMnI praza'sA karavI (3) jyeAtiSa praznanA (4) uttara ApavA (5) zayyAMtaraneA (6) AhAra levA (7) te badhA karmabaMdhanAM kAraNa (8) jANI (9) muni tyAga kare. bhAvAH- vidvAna muni asayatA sAthe sAMsArika vAtA kare nahi, sAMsArika sAvadya anuSThAna-kAryAnI prazaMsA kare nahi,
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 sutra kRtagi satra a0 9 10 1 sAvadya kAryo-anuSThAna karavAne upadeza Ape nahi, jotiSapraznonA uttara Ape nahi, zayyAtaranA gharanA AhArAdi grahaNa kare nahi, pApamaya vyApAravALAnA tathA dArUmAMsa Adi vecanAranA tevA halakI jAtinA gharanA AhAra grahaNa kare nahi, e sarva vidhAna karma baMdhananA kAraNa, saMsAra vRddhinA kAraNa jANI vidvAna muni tene tyAga kare. aTThAvayaM na sikkhijjA, vehAIyaM ca No ve| hatthakamma vivAyaM ca, taM vija parijANiyA // 17 // zabdArtha : (1) jugArano (2) abhyAsa (3) kare nahi. (4) dharma viruddha vArtA (5) kare (6) nahi (7) hastakarma (8) vAdavivAda na kare (9) karmabaMdhana (10) jANe. bhAvArtha:- vidvAna muni jugAra khelavAne, dhana upArjanane, chanI ghAta thAya tevA pApa kAryone abhyAsa kare nahi, tema ja anyane evA prakAranI zikSA Ape nahi, dharma virUddha vArtA kare nahi, hasta karma kare nahi, kaI sAthe vAdavivAda kare nahi, A badhA kAryo karma baMdhananA tathA saMsAra vRddhinA kAraNe jANIne vidvAna muni tevA kAryothI alaga rahe. pANahAoya chattaM ca, NAlIyaM vAlavIyaNaM / parakiriyaM annamannaM ca, taM vija parijANiyA // 18 // zabdArtha : (1) pagarakhA paheravA (2) chatra evuM (3) jugAra rama (4) paMkhAthI pavana le (5) a anya (6) kriyA karavI (7) te sarva karma, baMdhananA kAraNa (8) jANe (9) muni.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ - sara kRtAMgasUtra a0 9 10 1 269 bhAvArtha- sAdhue pagarakhA paheravAM, tApathI bacavA chatra oDhavuM, jugAra rama, paMkhAthI pavana le, ane anya paraspara kriyA karavI, e badhA kAryo azubha karma baMdhananA tathA saMsAra parimaNa rUpe janma maraNadinA duHkhanI utpatinA kAraNa jANIne vidvAna muni tene tyAga kare. uccAraM pAsavaNaM, hariesu Na kare muNo / viyaDeNa vAvi sAhaTu, NAvamajje kayAivi // 19 // zabdArtha : (1) jhA (2) pezAba (3) hari vanaspati upara () kare nahi (5) sAdhu (6) acitta pANuthI tenA upara (7) bIja Adi sacita vanaspati hoya to tene yatnAthI dUra karIne paNa (8) Acamana kare nahi (9). kayAre paNa bhAvArtha- sAdhu harivanaspativALAM sthAnamAM agara te bIja Adi paDayAM hoya to tene dUra karIne paNa jhADo pesAba kare nahi, tema ja tenA upara acita jalathI paNa Acamana kare nahi, paraMtu acitta bhUmine puMjIne kava rahita sthAna : pAsI jhADA pizAbane sarave ane acitta jala vAparo azurinI zuddhi kare, vanaspatinA jIne pitAnA aMgane sparza karavAthI paNa tene pIDA utpanna thAya che, tethI tene sparza karavAne paNa sAdhakane niSedha che. paramatta annapANaM, Na bhuMje na kayAivi / 'paravatthaM avelo, ta vijje parajANiyA // 20 // zabdArtha : (1) gRha thanA pAtramAM sAdhu (2) anna tathA (3) pANI (4) na bhagave (5) kayAre paNa 6) tema ja vastrarahita hoya to paNa (7) gRhasthanA
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra70 sUtra kRtAMga sUtra a0 9 u. 1 vastra bhagave nahi e badhAM saMsAra jamaNanAM kAraNe (8) vidvAna muni (9) jANI (10) tene tyAga kare. | bhAvArtha - vidvAna muni gRhasthanA pAtramAM bhejana kare nahi, pANI paNa gRhasthanA pAtrathI pIe nahi ane sAdhu vastra rahita hoya te paNa gRhasthanuM vastra vApare nahi, kAraNa je gRhasthanA pAtra vAparavAthI pUrvakama agara pachAta kamane deSa lAgavA saMbhava che, kAraNa ke te pAtra gRhastha kAcA pANIthI che, e ja rIte vastrane mATe samajavuM, jethI gRhasthanA pAtrathI saMyamanI virAdhanA thavAnA bhayathI tathA azubha karmabaMdhananuM kAraNa jANI parapAtramAM sAdhu AhAra pANI na bhogave eTale tene tyAga kare (parapAtrane tathA para vaDhane). AsaMdI paliyaMke ya, NisijjaM ca gihatare / saMpucchaNaM saraNaM vA, taM vijjaM parijANiyA // 21 // zadAI : (1) mAMcI (2) palaMga upara tathA (3) gRhasthanA gharamAM athavA ghara AsapAsamAM galImAM (4) sAdhu bese nahi (5) gRhasthane kSemakuzaLa pUche nahi (6) pUrvanI kriyAnuM smaraNa na kare (7) A badhAM kAryo saMsAra bhramaNanAM kAraNe (8) jANa (9) vidvAna muni tene tyAga kare. bhAvArtha- vidvAna muni mAMcI athavA palaMga upara athavA gRhasthanA keIpaNa Asana upara bese nahi, tema ja gRhasthanA gharamAM athavA be ghara vaccenA AMtarAmAM ke zerImAM bese nahi tema ja gRhasthane hemakuzaLa gharanA samAcAra na pUche, tathA pUrvanI gRhasthAvAsanI kA bhegonI kriDAonuM smaraNa kare nahi. A sarve kAryo anarthanAM mULa ane saMsAra bhramaNanAM kAraNe jANI vidvAna muni tene tyAga kare.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a* 9 10 1 21 jasaM kitti saloyaM ca, jA ya baMdaNapUyaNA / savvaloyaMsi je kAmA, taM vijaM parijANiyA // 22 // zabdArtha : (1) yaza (2) kIrti (3) zlAghA (4) vaMdana (5) pUjana (6) samasta lokamAM je (7) kAmage che (8) tene vidvAna muni saMsAra paribhramaNanuM (9) kAraNa jANI tyAga kare. bhAvArtha - yaza, kIti, zlAghA, vaMdana, pUjana tathA samasta lekamAM je je kAmage che te badhA saMsAra paribhramaNanAM kAraNe jANI vidvAna muni tene tyAga kare. bahu dAna devAthI prasiddhi thAya te kIrti kahevAya, harakoI kAryamAM vijaya prApta kare te yaza kahevAya, uttama jAtimAM janma, tapa kare, tathA zAstra bhaNavAthI jagamAM prasiddhi thAya te lAghA kahevAya, devendra, asurendra, cakravartI, baladeva tathA vAsudeva Adi namaskAra kare te vaMdana kahevAya, satkAra sahita vastra Adi Ape te pUjA kahevAya, A badhAne kAmamAM , viSayamAM samAveza jANa A badhAM kAryonI bhAvanA karavI ke bhogavaTo kare te badhA AtmAne saMsAra vRddhinA kAraNa jANI vidvAna munie tathA AtmAthI jIvoe tene tyAga kare. jeNehaM Nivbahe bhikkhU , annapANaM tahAvihaM / aNuppayANamannesiM, taM vijjaM parijANiyA // 23 // zabdArtha : (1) je (2) saMyamanI ghAta thAya (3) sAdhunA () anna (5) jalathI (6) tevA prakAranA azuddha anna pANu sAdhue (7) anya sAdhune (8) ApavA (9) te saMsAra bhramaNanuM kAraNa jANI (10) vidvAna muni tyAga kare.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 9 0 1 bhAvAH- je anna tathA pANI vaDe sAdhunA saMyama naSTa thAya tevA prakAranAM azuddha anna pANI grahaNa karavAM nahi, chatAM tevAM anna pANI kadAca brahaNa thaI gayAM hAya ! te anna pANI anya sAdhuone ApavA ke pAtAe bhAgavavAM te saMsAra paribhramaNanA kAraNa jANI, vidvAna sAdhu samRddha naSTa thAya tevA azuddha anna pANI grahaNa kare nahi tathA grahaNu thaI gayA haiAya te tevA AhArAdi pote bhegave nahi ane anya sAdhune Ape nahi ane AhAra levAmAM upayAga rAkhe, saMyamanA nirvAha thAya . ane saMyama dUSita na thAya tevA nirdoSa AhArane grahaNa kare. 20. * 7 2 evaM udAhu niggaMthe, mahAvIre mahANI | 9 .. . 9 anaMtanANadaMsI se, dhammaM desitavaM sutaM ||24|| zabdArtha : (1) anaMtajJAna darzana yukta (2) bhagavaMta (3) zrI mahAvIra svAmIe (4) pUrvakti prakArane (5) nigrantha (6-8) dharmopadeza (7) Apela che (9) zruta dharmAM tathA cAritra dharmI rUpa saMyamanA rakSaNa mATe. bhAvArtha:- ane tajJAna anaMtadna yukta, bahAra tathA Abhyantara granthi rahita, nigraMtha mahAmuni bhagavAn zrI mahAvIra svAmIe uparokta zrata tathA cAritrarUpa dhamapAlananA AcAranA upadeza Apela che je upadeza saMsArane pAra karavAmAM sama zruta cAritra rUpa dharma che te tathA jIvAdi padArthonA svarUpa jANavA gya zAstra javAnA hita mATe kahI matAvela che. 1 . a bhAsamANo na bhAsejjA, va vaMphejja mammayaM / da *9 mAtiAgaM vivajjejjA, aNucitiya viyAgare // 25 //
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga satra a0 9 10 1 277 zabdArtha : (1) bhASA samitiyukta sAdhu bhASaNa karatA thakA paNa (2) teone maunapaNane guNalAle tema ja (3) marmakArI (4) vacana (5) bole nahi (6) mAyA kapaTa yukta bhASAne (7) vajide (2) vicAra karI (9) bhASA bole. bhAvArtha - je sAdhu bhASA samitiyukta bhASA bolanAra sAdhu vacana vibhAga jANavAmAM nipuNa vANIne sarva bhedone jANanAra, upadeza-bhASaNa ApatA chatAM maunabhAvanA rUpa guNane prApta kare che. anya koI vyaktine duHkha utpanna thAya, dhrAsako paDe, tevI bhASA sAdhu bele nahi, satya vacana hoya paraMtu sAmI vyaktine AghAta lAge tevA vacana na bole, kapaTayukta vacana bole nahi, bahu ja vicAra karI satya, niravA tathA priya vacana bole te sAdhakane AcAra che. tasthimA taiyA bhAsA jaM vadittA'NutappatI / jaM channaM taM na vattavvaM, esA ANA Ni yaMThiyA // 26 // zabdArtha : (1) trIjI (2) mizra bhASA sAdhu na bole tema ja (3) je bhASA bolavAthI (4) pitAne pazcAtApa karavo paDe tevI bhASA na bele tema ja (5) je vAtane jagatamAM leke gupta rAkhatA hoya tevI marmabhedaka (6) bhASA na bele (7) AvI (8) AjJA che (9) nigraMthanI. (10) bhASAnA cAra prakAra paikI. bhAvArtha - bhASAnA cAra prakAra che. satya, asatya. mizra, cathI vyavahAra bhASA (satya nahi mRSA nahi te vyavahAra bhASA kahevAya) e cAra bhASA paikI trIjI mizrabhASA paNa sAdhu na bole, trIjI bhASAmAM kAMIka satya hAya, kAMIka asatya hoya tevI mizrabhASA sAdhu na bole, te pachI bIjI asatya bhASA te kema bolAya ? na ja bolAya, vaLI je bhASA bolavAthI belanArane ja pazcAtApa
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 satra kRtAMga satra a0 8 10 1 karavAne samaya Ave, tevI bhASA paNa na bele, vaLI jagatanA leke je vAtane chupAvatAM hoya tevI bhASA paNa bele nahi, satya bhASA paNa sAdhu vicArIne bele, satya hoya paraMtu satya bhASA belatAM keIne AghAta thato hoya, lAgaNI dubhAtI hoya, tevI bhASA paNa sAdhu na bole, tevI nigraMtha mahApuruSanI AjJA che. bhASA samitiyukta upaga rAkhI bhASA bolAya te karma baMdhana na thAya. mATe bhASA bolatA prathama tenA pariNAmane vicAra karI satya nirava ane priya bhASA bolavI te sAdhu AcAra jANavo. holAvAyaM sahIvAyaM, goyAvAyaM ca no vade / tumaM tumati amaNunnaM, savvaso taM Na vattae // 27 // zabdArtha : (1) halakA saMbaMdhanathI koIne belAvavuM (2) mitra kahI saMbodhana karavuM (3) gotranA saMbodhanathI saMbodhana karavuM (4) AvI bhASAthI belivuM nahi (5) vaDIlone tuM tuM kahI saMbodhana na karavuM (6) apriya lAge tevI bhASA (7) sAdhu sarvathA (8) AvAM vacane (9) na bole. bhAvArtha- sAdhu niSphara tathA nIca saMbaMdhanathI anyane belAve nahi, tema ja he mitra ! ema paNa na belAve, tema ja khuzAmata AzrI gotranA saMbaMdhanathI na bolAve, tema ja vaDilene tuM tuM zabdathI evA apamAnajanaka zabdathI na bolAve, AvA prakArathI sAmAne apriya lAge tevI bhASAthI sAdhu puruSa koIne belAve nahi, paraMtu bhASA samitiyukta vicArI priya nirava tathA satya bhASAthI sAdhu bolavAnA samaye ja kAraNe utpanna thaye ja bele. akumIle sayA bhikkhu, Neva saMsaggiya bhae / suharUvA tatthuvamsaggA, paDibujjhejja te viU // 28 //
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 9 10 1 zabdArtha : (1) sAdhu (2) akuzIla rahe (3) sadA (4) durAcArIonI sebata (5) na kare (6) sukharUpa (7) upasargo hoya che. (8) kuzIlenI saMgatamAM (9) samaje (10) vidvAnamuni. bhAvArtha- sAdhu sadAne mATe kuzIlanI sobatathI dUra rahI svayaM kuzIla bane nahi. suzIla rahe. kuzIlonI sobatamAM sukharUpa upasargo hoya che, jenAthI saMyama naSTa thAya tevA upasargone vidvAna muni jANI samabhAve sahana kara, kuzIle prAsuka jalathI hAthapaga dhevAmAM tema ja zarIra rakSA mATe AdhAkama AhAra vAparavA Adi deSa sevanamAM Asakta hoya che. e rIte bIjAne tevA deSa sevanamAM joDavA upadezaka bane che. jethI suzIla sAdhuoe kuzIlenI saMgata karavI nahi. nannastha aMtarAeNaM, paragehe, Na Nisoyae / gAmakumAriyaM kiD, nAtivelaM hase muNI // 29 // zabdArtha H (1) aMtarAyanA kAraNa vinA (2) sAdhu prahasthane gharamAM (3) bese (4) nahi (5) gAmanA bALakanI sAthe (6) sAdhu ramata khele nahi. (7) maryAdA mukI (8) hase (9) sAdhu (10) nahi. bhAvArtha- sAdhu bhikSAcarI Adi kAryo mATe gAmamAM praveza karatA roganA kAraNe agara tapanA kAraNe azakta thayela hoya tathA vRddhAvasthAnA kAraNe sivAya grahasthanA gharamAM bese nahi, gAmanAM bALako sAthe ramata bele nahi, maryAdA choDI sAdhu ati hase nahi, kAma utpAdaka hAsya kare nahi, sAdhu samAcArImAM upayegavaMta rahI saMyama pAlana kare.
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 satra kRtAMga satra a0 9 10 1 aNussuo urAlesu, jayamANo parivvae / cariyAe appamatto. puTTo tattha'hiyAsae // 30 // zabdArtha : (1) manohara zabdAdi viSayomAM (2) sAdhu utkaMThita na bane (3) yatnApUrvaka (4) saMyama pAlana kare (5) pramAdasevana na kare (6) bhikSAcarI AdimAM (6) parISaha upasargothI pIDita thatA (7) samabhAve sahana kare. bhAvArtha- sAdhu manahara zabdAdi viSayamAM utkaMThita na bane, ullAsa na lAve, yatnApUrvaka saMyamanuM pAlana kare, parISaha upasargane sparza thatA duHkha utpanna thAya te samabhAve sahana kare, bhikSAcarI Adi kAryomAM pramAda sevana kare nahi, upasargomAM hIna bane nahi, parISaha upasargone nirAnuM kAraNa jANI citta prasanna tAthI samabhAve sahana kare. hammamANo Na kuppejja, puccamANo naM saMjale / sumaNe ahiyAsinjA, Na ya kolAhalaM kare // 31 // zabdArtha : (1) sAdhune keI vyakti lAThI AdithI mAra mAre (2) krodha na kare (3) asatyavacanathI Akroza kare (4) manathI paNa krodha (5) na kare (6) cittaprasannatAthI (7) mArane gALone sahana kare (8) viparIta vacana tema ja sAmane na kare (9) kare (10) ne. bhAvArtha- keI vyakti sAdhune lAThI muThI AdithI mAra mAre, athavA te gALo Ape, vacanathI AkAza kare, te paNa sAdhu krodha kare nahi, manathI paNa dveSa na kare. tathA viparIta vacana na kahe, sAmane na kare, paraMtu prasanna cittathI samabhAva rAkhI sahana kare,
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 9 u0 1 9 * 3 4 laddhe kAme Na patthejjA, vivege evamAhie / 9. 11 . . AyariyAI sikkhejjA, buddhANaM aMtie sayA ||32|| 27 zabdArtha : (1) prApta thatA (ra) kAmabhogAne sevana karavAnI (3) IcchA (4) na rAkhe (5) AvI bhAvanAthI ema jaNAya (6) sAdhumAM viveka buddhi sArI che (7) AvA vanasAtha jJAnI AcAya (8) pAse rahI (9) sadA (10) jJAna dana cAritra rUpa Aya`karmInI (11) zikSAne grahaNa kare. bhAvArtha:- vidvAna sAdhu prApta thatA kAmaleAgene grahaNa karavA icche nahi, sevana kare nahi, kadAca tapanA prabhAvathI prApta thayela labdhithI gamanAdi zakti prApta thAya te paNa tenA upayega na kare. te sAdhunA viveka gaNAya. zuddha AcAra gaNAya, tema ja brahmavruttanI mAphaka leAgeA mATe nidyAna na kare, guruvAsamAM rahI AcAya pAse sadA jJAna, darzana, cAritra Adi Aya ka rUpa zikSA maheNu karatA thakA saMgama pAlana kare. 2 3 sussamANo ubAsejjA, suppannaM sutavasyiM / vIrA je antapannesI, ghitimantA jiiMdiyA ||33|| rAjjA : (1) sUtra sAMbhaLavAnA kAmI (2) sevA upAsanA kare (3) gItA (4) sutapasvInI (pa) vIra puruSa (6) AtmaprajJAvAna (7) dhaiOva'ta (8) jitendriya. bhAvA:- zAstrone sAMbhaLavAnI icchAvALA sAdhaka gItA tathA sutapasvI gurunI sevA karatA thayAM upAsanA kare, je puruSa kama'nuM vidyAraNu karavAmAM r ma che tathA kevaLajJAnanI gaveSaNA
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ raW satra kRtAMga satra a 9 10 1 karavAmAM tatpara, dauryavAna, jitendriya heya, AtmaprajJAvaMta vIra puruSa AcArya mahArAjanI vaiyAvacca sevA karavAvALA sAdhake ja AtmajJAna athavA Atma kalyANanuM gaSaNa karavA samartha bane che. ane jJAna darzana cAritramAM sthira thaI jIvana paryata gurukuLavAsamAM rahI jJAnanI prApti karI zake che, parISa, upasargo utpana thatA kSobhane na pAmatA sobhAve sahana karatA thakA saMyama pAlana karatA thakA mokSane prApta karI zake che. gihe dIvamapAsaMtA, purisAdANiyA narA / te vIrA baMdhaNummukkA, nAvakaMkhati jIviyaM // 34 // zabdArtha : (1) gRhasthavAsamAM rahenArA (2) jJAnanA lAbhane (3) prApta karI zakatA nathI (4) jJAnI puruSanA saMtsaganI jarUra (5) jJAna prApta karavA mumukSu puruSane (6) baMdhanathI mukta (7) vIra puruSa (8) asaMyamI jIvananI (9) icchA karatA nathI. bhAvArtha - gRhavAsamAM jJAna prAptine lAbha maLa durlabha jANa, je sAdhako pratrajyA laI uttarottara guNAnI vRddhi karatA rahe che. tevA mokSAthI jJAnI puruSane Azraya karavA gya jANa, je puruSe karmabaMdhanathI mukta che, teo asaMyamI jIvananI IcchA karatA nathI, gRhavAsa che te pAsalArUpa heI gRhasthAzramamAM jJAna prAptine saMbhava durlabha jANa, jema samudramAM dvIpa che te bUDatA jI ne AdhAra rUpa che, e ja rIte jJAna, darzana, cAritra, taparUpa dhama saMsAra sAgaramAM DUbatAM jIne rAMsAra sAgara taravAmAM AdhAra rUpa che, saMsAra sAgaramAM bhaTakatA chane dharma, vizrAma rUpa che, bhAvaDhI che, mokSAthI AtmAone Azraya ja mumukSu jIvane
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 9 10 1 AdhAra rUpa che, te prApta tha dulabha jANa karavA samartha hoya te vIra puruSa kahevAya. ATha karmane nAza 10 agiddhe sadaphAsesu, AraMbhesu aNissie / savvaM taM samayAtItaM, jametaM laviyaM bar3ha / 35 // zabdArtha : (1) Asaktirahita (2) zabda rUpa rasa gaMdha sparzamAM (3) sAvadya (4) anuSThAnothI rahita (5) sarva (6) hakIkata (7) je jinAgamathI (8) virUddha tene niSedha karela che (9) je me (10) ghaNI ghaNI (11) hakIkato kahI (12) temAM jinAgamathI avirUddhane niSedha nathI. A bhAvArthasAdhu manahara zabda rUpa rasa gaMdha ane sparzAdi viSamAM Asakta na thAya, tathA sAvadya anuSThAna kare nahi, e upaga sAdhake satata rAkhavAnI jarUra che, kAraNa ke jIvahiMsA rUpa je AraMbha che, te janma maraNAdi rUpa saMsAra paribhramaNanI vRddhi karAvanAra che, ema jANI AraMbha parigrahathI dUra rahevuM, A adhyayanamAM je je vidhAne jinAgamathI virUddha che ane AtmAne ahita kare che tene niSedha karela che tene tyAga karavo ane je saMyamane puSTa karanAra AtmAne hitakAraka che tenuM pAlana karavAnuM kahela che. ahamANaM ca mAyaM ca, taM pariNAya paMDie / gAravANi ya savANi, NivvANaM saMdhae muNi // 36 // zabdArtha : (1) atimAna (2) mAyA Adi (3) sarva kaSAyane (4) jANe (5) paMDita (6) sarva prakAranA (7) viSaya bhogane tyAga karI (8) mekSanI (9) prArthanA kare (10) muni.
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 9 1 bhASA :- vidvAna munie ati mAna mAyA krAya lAbhAdi kaSAye tathA sarva prakAranA kAnabhegA indriyAnA viSayA, e badhA saMsAra paribhramaNa rUpa janma, jarA, maraNa, pratikULatA, rAgeA Adi duHkhanA hetue che, ema samajI tenA tyAga karI suni meAkSa-nirvANu prApta karavA rUpa saMyamanuM zuddha pAlana karatA thakA vicare, e ja satya mAkSa mAga che. navasu adhyayana samApta, 15.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 10 u0 1 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 10 mu. samAdhi Agha maIma maNuvIya dhamma, aMja samAhiM tamiNaM suNeha / apaDinna bhikkhU u samAhipatte, aNiyANa bhUtesu parivvaejjA // 1 // zabdArtha : (1) kevaLajJAnI bhagavAna mahAvIra svAmIe (2) kevalajJAna dvArA jANI (3) sarala tathA (4) mokSa prApta karAvanAra (5) dharmanuM (6) kathana kahela che te (7) dharmane (8) sAMbhaLa (9) pitAnA tapanA phaLanI IcchA nahi karavAvALA (10) sAdhu (11) samAdhi (12) yukta (13) nidAna rahita (14) vAta rahita (15) saMyamanuM pAlana kare. bhAvArtha- kevaLajJAnI bhagavAna mahAvIra svAmIe sarala tathA mokSa prApti karAvanAra dharmanuM pratipAdana karela che. he ziSyo? tame e dharmane sAMbhaLo ! pitAnA tapa Adi vrata niyamenA phaLane nahi IcchatA- nadAna rahita banI, samAdhiyukta prANIonI hiMsAthI nivRtta thaI sAdhu zuddha saMyamanuM pAlana kare. samyaktva sahita zruta ane cAritrarUpa dhama ja mokSa prAptino upAya che ane saMsAra pArabramaNarUpa janma maraNAdi duHkhone nAza karI, zAzvatA mokSanAM anaMtAM sukha prApta karAvanAra paNa e ja saMyamarUpa dharma che. ema jANI yamanuM pAlana karavuM ane AzranA kAraNarUpa AraMbha parigrahathI ala rahevuM e ja sAdhaka AcAra che, vaLI dharmanuM svarUpa vizeSa jaNAve che.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtagi sUtra a0 10 11 1 uDU aheyaM tiriyaM disAsu, tasA ya je dhAvara je ya paannaa| t2 11. 14 13 hatthehiM pAehi ya saMjamittA, adinamannesu ya No gahejA // 2 // zabdArtha : (1) urva (2) adho (3) tirachI (4) dizAomAM (5) trasa ane (6) sthAvara (7) prANI rahela che tene (8) hAtha agara (8) paga (10) vaza rAkhI pIDA ApavI nahi (11) anya (12) nahi dIdhela (13) vastu grahaNa (14) karavI nahi. bhAvArtha- ucI dizAmAM, adhe dizAmAM, tirachi dizAmAM je trasa ane sthAvara cho rahelA che, teone sAdhake-munie pitAnA hAthe tathA paga Adi aMgopAMga vaza karI pIDA ApavI nahi, tema ja anya nahi dIdhela keI vastune grahaNa karavI nahi, kAraNa ke hiMsA, asatya, adatta, maithuna ane parigraha mamatva e sarva karmabaMdhananAM kAraNa che, jethI mana, vacana tathA zarIranI kriyA uchuvAsa, niHzvAsa, udharasa, chIMka, adhevAyu Adi samaye upayoga rAkhI AraMbhathI alaga rahIne bhAva samAdhinuM pAlana karavuM. ahIM adattanA tyAga sAthe maithuna, parigraha mamatvane paNa tyAga samAja, vrata pAlanamAM ane tyano tyAga paNa samajavo, vItarAga deva kathita mAgane AtmakalyANa rUpa jANuM Acare zreyaskara che. 11 12 1 suyakkhAyadhamme vitigicchatiNNe, lADhe care Ayatule pyaasu| AyaM na kujjA iha jIviyaTThI, cayaM na kujjA sutavassi bhikkhU rUA. zabdArtha: (1) zrata ane cAritra (2) dharmanuM suMdara rItithI pratipAdana karavAvALA dharmamAM (3) zaMkA nahi karavAvALA (e prAsuka
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kataga sUtra a. 10 u0 1 283 AhAravALA (5) tapasvI (6) sAdhu (7) AtmA (8) samAna mAnavAvALA (9) pRthvI Adi ne (10) saMyama pAlana kare (11) AzravanuM (12) sevana na kare (13) asaMyamI jIvana mATe dhanadhAnyAdine (14) saMcaya (15) na kare. bhAvArtha - zrata ane cAritrarUpa dharmanuM kathana karavAvALA athavA upadeza devAvALA ane tIrtha kara devoe upadezela dharmamAM zaMkA rahita prAsuka AhArathI zarIra nirvAha karavAvALA uttama tapasvI sAdhu jagatanA sarva jIvone potAnA AtmAsamAna mAnI saMyamanuM pAlana kare, tathA A lekamAM cirakALaparvata jIvana jIvavAnI IcchA rAkhI A nuM sevana kare nahi, asaMyamI jIvana mATe bhaviSyakALanA upayoga mATe dhana dhAnya Adi parigraha saMcaya kare nahi. tema ja jema mane duHkha apriya che e ja rIte sarva jIvane duHkha apriya jANa ke jIvonI hiMsA kare nahi ane upagavaMta rahI sarva duHkhano nAza karanAra saMyamanuM zuddha pAlana kare e muni AcAra che. savidiyAbhinivvuDe payAsu, care muNI savvato vippamukke / pAsAhi pANe ya puDhovi satte, dukkheNa aTTe paritappamANe // 4 // zabdArtha : (1) strIonA viSayamAM (2) sAdhu purU pitAnI (3) sarva (4) Indriyone (5) vaza rAkhI jItendriya bane bahAra tathA Abhyantara (6) sarva baMdhanothI (7) mukata thaI (8) saMyamanuM pAlana kare (9) alaga (10) prANu varga (11) cho (12) duHkhathI (13) Arta tathA (14) paritApa pAmI rahelA che tene (15) de. bhAvArtha - sAdhu strIonA viSayamAM anAsakta rahI, pitAnI sarva IndriyAne vaza rAkhI jItendriya banI bAhya tathA Abhyantara, svajane, dhana, dhAnya Adi bAhya saMpatti, tathA mAna pratiSThA Adi Abhyantara parigraha, tathA sarva kaSAyenAM baMdhanothI mukta thaI deha
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 satra kRtAMga satra a0 10 11 1 mamatvane ghaTADIne jaganA sarva pRthvI Adi prathapha pathapha prANI che pitAnA ja vibhAva bhAvathI paMcendriyAdi mAM pAMca indri thanA viSayenA bhege paganI AsaktithI, AraMbha parigraha mamatvathI tenA vipAkarUpa cAragatirUpa saMsAra paribhramaNa karatA thakA, IndriyenA azubha vyApArathI, ArtadhyAna karatA thakA mana, vacana, kAyAthI duHkho bhegavatA thaka paritApa pAmI rahelA che, tene joI tenAM duHkhane vicAra karI munie sa yamapAlanamAM upayegavaMta rahI saMyama pAlana karavuM ane kaI paNa jIvanI ghAta karavI nahi, e sAdhakane AcAra che mumukSu AtmAne AcAra che, manuSyabhava saphaLa banAva vAne avasara che, jANuM dharma ArAdhana karavuM. etesu bAle ya pakuvamANe, AvaDato kammasu pAvaesu / ativAyato kIrati pAvakammaM, niuMjamANe u karei kammaM / .5 // | zabdArtha : (1) ajJAnI chava (2) pRthvIkAya Adi prANIone (3) pIDA detA thakA (4) pApakarmo karIne pRthvI Adi yoniomAM (5) bhramaNa kare che (6) svayaM jIva hiMsA karI (7) jIvo kare che (8) pApakarma (8) anya pAse hiMsA karAvI (9) pApakarmo (10) kare che. bhAvArtha- ajJAnI che pAMca IndriyenA viSayamAM Asakta banI pRthvIkAya Adi prANIone kaSTa Ape che, ravayaMchanI hiMsA kare che, tathA anya dvArA hiMsA karAvI pApa karmo kare che, tenA vipAkarUpa pApanAM phaLa bhogavavAM mATe pRthvIkAya Adi prANuM chamAM vAraMvAra utpanna thaI janma laI duHkhAne bhegave che. A rIte pApa karmo karI che saMsAra paribhramaNa karatA rahe che, ema jANI sAdhaka AtmAoe jIvahiMsAthI alaga rahevuM te pitAnA ja AtmAne samAdhi sukhanuM kAraNa che.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a* 10 0 1 255 9 2 da O AdINavittIya kareti pAvaM, maMtA u egaMtasamAhimahu | . 10 12 11 93 14 9 buddhaM samAhIya rate vivege, pANAtivAtA virate ThiyappA ||6|| zabdA : (1) je puruSa dInavruti athavA bhikhArInA dhaMdhA karatA hAya te paNa (ra) pApa (3) kare che (4) jANI tIrthaMkarAe (5) ekAMta (6) samAdhinA upadeza (7) Apela che tethI (8) vicAravAna (9) Atmacitta puruSa (10) samAdhi tathA (11) vivekamAM (12) anurakata rahe (17) prANAtipAtathI (14) nivRtta rahe. bhAvAtha:- je puruSa kaMgAla tathA bhikhArI AdinA karuNAjanaka dhaMdhA karatA hAya tee paNa pApanA azubha ka`ma`dhana kare che, kAraNa ke tenA adhyavasAyeA zuddha heAtA nathI, traNe ceAgane vepAra azubha haiAya che. ema jANI zrI tItha karadevAe bhAva samAdhirUpa ahiMsA pradhAna zruta cAritrarUpa dharmanA upadeza Apela che. bhikhArI Adi kaniSTa dhadhAmAM AhAranI aprApti thatAM TukaDA mATe sthaLa bhaTakatA A raudra dhyAnathI kapAya tathA durAcAranI vRddhine kAraNe narakAgitimAM utpanna thai tyAM duHkhA bhAgave che, jethI samAdhinA icchuka vicArazIla ane zuddha citta puruSa bhAva samAdhirUpa saMyamamAM tathA vivekamAM anurakta rahI prANAtipAta Adi sAvadya anuSThAneAthI nivRtta rahe. sthaLa 9. savvaM jaMga tU samayANupehI, piyamappiyaM karasaha No karejA / tu 5 17 11 14 19 hA dINo ya puNo visanno, saMpUyaNaM ceva siloyakAmI ||7|| ' zabdA : (1) samasta (2) jagatane (3) samabhAvathI (4) dekhe (5) sAdhu (6) kASThanuM (7) priya (8) apriya (9) nahi (10) kare (11) prazajyA lai parISaha prApta thatAM (12) dInamanI (13) pazcAt (14) patita thAya che (15) kAi pUjA (16) praza'sAnA (17) abhilASI bane che,
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 sUtra kRtaga satra a* 10u0 1 bhAvArtha- sAdhu samasta jagatane samabhAvathI dekhatA thakA keInuM priya ke apriya kare nahi nisaMga thaI vicare, paraMtu ke koI sAdhaka pravrayA grahaNa karI parISaha-upasargo prApta thatAM dina banI jAya che ane pravrA cheDI saMyamathI bhraSTa thAya che, vaLI kaI sAdhaka pUjA tathA prazaMsAnA abhilASI banI jAya che ane viSaya lupta banI strIomAM Asakata banI gRhasthapaNune dhAraNa kare che, tethI sAdhake saMyamamAM upayogavaMta rahI vicaravuM. AhAkaDaM ceva nikAmamINe, niyAmacArI ya visaNNamesI / itthIsu sattaM ya puDho ya bAle, pariggahaM ceva pakuvvamANe // 8 // | zabdArtha : (1) AdhAkama (2) AhAranI IcchA karanAra (3) AdhAkamI AhAra mATe vicaranAra (4) kuzIlapaNane (5) cAhanAra (6) strIomAM (7) Asakta (8) ajJAnI (9) pRthaka pRthaka viSayomAM rAgI banI (10) parigraha rAkhato (11) pApakarma kare che. bhAvArtha - je sAdhaka pravajyA grahaNa karI AdhAkamI AhAranI IcchA karate thake AdhAkama AhArAdi mATe atyaMta bhramaNa karate thaka, strIomAM Asakta banI pRthapha pRthak hAsya, vilAsa, bhASaNa Adi viSayamAM grudha banI strI prApti mATe, pari. grahane saMcaya karate thaka, saMyama kriyAmAM DhIla banI, saMsArarUpI kIcaDamAM phasAIne pApakarmone saMcaya kare che. pApa karmonI vRddhi kare che. AvA sAdhake saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNa karatA saMsAracakramAM bhramaNa karyA karaze. ema jANI sAdhaka saMyamapAlanamAM upaga dekha vicare. verANugiddhe NacayaM kareti, io cute sa ihamaduggaM / tamhA u medhAvi samikkha dhamma, care muNo saMvvau vippamukke
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAga sUtra a. 10 u0 1 287) 2 - 3 zabdArtha : (1) je puruSa prANuonI sAthe vera kare che (2) pApakarmanI vRddhi kare che (3) mRtyu pAmI (4) narakamAM duHkhadAyI sthAnamAM (5) utpanna thAya che (6) tethI buddhimAna (7) dharmane (8) jANI (9) sarva baMdhanathI (10) rahita banI (11) saMyamamAM viyare (12) muni. | bhAvArtha - je puruSa jenI hiMsA kare che te maranAra jI sAthe vaurane bAMdhe che ane pApakarmanI vRddhi kare che ane te jIva mRtyu pAmI duHkhadAyI narakasthAne mAM utpanna thaI duHkhene bhagave che, ema jANI buddhimAna munie dharmanA svarUpane jANI vicArI sarva sAvadhakAryothI nivRtta banI jAgRta banI saMyamanuM pAlana karavuM. je dravyasaMgraha mATe karma baMdhana karI aneka jIvonI sAthe kaura baMdhana karate thake pApakarmone saMcaya kare che. pazcAta duHkhadAyI sthAnamAM utpanna thAya che. tyAM pApa karanArAne ekalAne ja dukhe bhegavavAM paDe che. AyaM Na kujjA iha jIviyaTTI, asajjamANo ya parivvaejjA / NIsammabhAsI ya viNIya giddhi, hiMsanniyaM vA Na kaha karejA || 20 | zabdArtha : (1) sAdhu jIvananI (2) IcchAthI (3) dravya upArjana na kare (4) strI putra AdimAM Asakta na rahe (5) saMyamamAM pravRtti kare (6) vicArI bhASA bele (7) viSayamAMthI Asakitane (8) dUra kare (9) hiMsA saMbaMdhI (10) kathAo (11) na kare. bhAvArtha- sAdhu A saMsAramAM dIrghakALa sudhI jIvavAnI IcchAthI tathA mamatvathI dravyanuM upArjana kare nahi, strI, putra Adi parigrahamAM Asakta rahenAranA kaDavA vipakone jANI temAM Asakta rahe nahi, saMyamamAM upayegavaMta rahI saMyamanuM pAlana kare. vicAra karI, niravagha, priya, satya vyavahAra bhASA bole, zabdAdi viSa uparanI Asakita dUra karI hiMsA thAya tevI kathA vArtAo kare nahi.
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 sUtra kRtaga sUtra a. 10 u0 1 AhAkaDaM vA Na NikAmaejA, NikAmayaMte ya Na saMthavejA / dhuNe urAlaM aNuvehamANe, ciccA Na soyaM aNavekkhamANo // 11 // | zabdArtha : (1) sAdhu puruSa (2) AdhAkamI AhAranI IcchA na kare (3) AdhAkamI AhAranI IcchA karanArane (4) paricaya kare nahi (5) nirjara prAptinA hetuthI (6) zarIrane (7) kRza kare (8) zarIranI darakAra nahi karatA thakAM (9) zAka Adi ciMtAne cheDI (10) saMyama pAlana kare. bhAvArtha:- sAdhu AdhAkamI AhAranI IcchA na kare, sAthe AdhAkamI AhArane IcchanAra zramaNane paricaya paNa na kare, sAthe rahevAne ke vAtacita karavAne prasaMga utpanna thavA na de ane nirAnA hetue tapadvArA zarIrane kRza kare, zarIra uparane mamatva nahi rAkhatAM zeka saMtApa Adi saMsAra bhAvarUpa viSayanI ciMtA dUra karI saMyamapAlanamAM upagavaMta rahI zarIranA maLa samAna karmarUpI rajane kSaya kare. e ja sAdhaka kartavya che. egattameyaM abhipatthaejjA, evaM pamokkho na musaMti pAsa / esappamokkho amuse barevi, akohaNe saccarate tavassI // 12 // zabdArtha : (1) sAdhu puruSa ekatvanI (2) bhAvanA kare (3) ekatva bhAvanAthI (4) nisaMgatA prApta thAya che ene (5) miyA (6) na (7) mAne (8) ekatva bhAvanAthI (9) mokSanI prApti tathA bhAva samAdhie (10) krodha na kare (11) satyamAM rakata (12) tapasvI e sarvathI (13) zreSTha che (14) e satya che e bhAvanAthI yukta rahI. bhAvArtha- sAdhu ekatvanI bhAvanAthI niHsaMgatA prApta thAya che. tene satya mAna, mithyA nahi mAne, tema ja ekatvanI
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAga sUtra a 10 u0 1 28e. * utkRSTa bhAvanAthI samAdhirUpa mokSanI prApti thAya che, tema satya zraddhA rAkhI tathA ekatva bhAvanAthI yukta rahI tapa karanAra tapasvI tathA satyamAM rakta rahenAra tathA kAlathI rahita sAdhakane sarvathI zreSTha kahela che. sAdhu saMsArI jInI sahAyatAne I che nahi, kAraNa ke janma, jarA, maraNa, rega tathA zoka saMtApathI pUrNa evA A jagamAM, pitAnAM karelAM karmathI bhegavatA duHkhathI jIvonuM rakSaNa karavA koI anya manuSya svajana Adi ke parigraha samartha thatA nathI. karmanA kAraNe duHkhada saMyoga prApta thAya che. ema jANI AtmAthI ekatva bhAvanAnI vRddhi kare ane e ja mokSa prAptine upAya satya ane pradhAna che athavA bhAva samAdhi che. tapasvI hoya te kedha, mAna, mAyA, lobhane jItI satyamAM rakta rahI saMyama pAlana kare e ja sAcI tapasyA kahevAya ane kaSAya rahitanI tapasyA ja karma kSaya karavAnuM sAcuM sAdhana che. itthIsu yA Araya mehuNAbho, pariggahaM ceva akuvamANe / uccAvaesu vimaesu tAI, nissaMsayaM bhikkhU samAhipatte // 13 // zabdArtha : (1) strIomAM (2) anAsakta (3) maithunathI (4) nivRtta parigrahathI (5) nivRtta (6) vividha prakArane (7) vizvamAM anAsakata (8) chakAya jIvonA rakSaka (9) evA sAdhu (10) saMdeha rahita (11) samAdhine prApta kare che. bhAvArtha- je sAdhu strI sevana karatA nathI tathA parigraha rAkhatA nathI, vividha prakAranA IndriyonA viSayomAM anAsakta banI rAgadveSa rahita thaI, chakAya jInI rakSA kare che. te sAdhu saMdeha rahita samAdhine prApta kare che. mekSane prApta kare che ane e ja mokSa prAptine upAya jANa.
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 sUtra kRtAMga sutra a0 10 1 da 9 araI raI va abhibhUya bhikkhU, taNAiphAsaM taha sIyaphAsaM / . 10 13 12 13 unhaM ca daMsaM ca'hiyAsa ejjA, subhi va dubhi va titikkhaejjA // 24 // zabdA : (1) saMyamamAM ati athavA kheda (ra) asayamamAM rati athavA rAgane (3) tyAgI (4) sAdhu (5) tRNu AdinA (6) sparza (7) zIta (8) uSNu (9) DAMsa maccharanA (10) sparzIne sahana kare tathA (11) sugaMdha (12) du dhanA sparzane (13) sahana kare. bhAvAH:- sAdhu saMyama pratye aruci athavA kheda na kare tathA asaMyamamAM rati na kare rati tathA atinA tyAga karI, AAza vadhanA tathA tRNu spanA, zItanA, uSNunA, DAMsa maccharanAM, sugaMdha tathA dudhanA spardhAne tathA kSudhA tRSAnA parISaha tathA upasarvAMne samabhAve sahana kare, viSayAmAM anAsakta rahenAra puruSa bhAva samAdhine prApta karI zake che. ema jANI samabhAvathI saMyamanuM pAlana karavuM. 9 guto baIe ya samAhipatto lesaM samAha parivajjA | ' 10 12 13 99 hiM na chAe gavi chAyaejjA, saMmissabhAvaM payahe payAsu // z- | zabdA : (1) sAdhu vacananI (2) gupti rAkhanAra (3) samAdhine prApta kare che (4, prazasta lesyA (pa) grahaNa karI (6) sayamanuM pAlana kare (7) dharane (8) banAve nahi (9) dhara karAve (10) na anya pAse (11) mInA (12) saMsaCnA (13) tyAga kare.
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 1deg u1 291 bhAvArtha- je sAdhu vacanathI gupta rahe te bhAva samAdhine prApta kare che, ema jANI zuddha lazyAne grahaNa karI saMyama anuSThAnamAM pravRtta rahe. sAdhu svayaM ghara-makAna banAve nahi, anya pAse banAvarAve nahi, sAMsArika sarva kAryothI alaga rahe, gRhasthanAM kAryo na kare, karAve nahi, tema ja tenuM anumodana paNa na kare, tathA jhIothI taddana alaga rahe, tenAM saMsargane saMsAra paribhramaNanuM kAraNa jANI sarvathA tyAga kare. je je rorf zaribAvA, gvarAti . AraMbhasattA gaDhitA ya loe dhamma Na jANaMti vimukkhaheu zabdArtha H (1) je kaI (2) A lokamAM (3) AtmAne kriyA rahita mAne che (4) anya (5) pUche tene (6) mekSa (7) Adeza kare che (8) AraMbhamAM (9) Asakta (10) viSayomAM mUcchita che (11) te jIvo (12) dharmane (13) jANatA nathI (14) mekSanA kAraNa rUpa. bhAvArtha:- A lekamAM je kaI AtmAne kriyA rahita mAne che ane anya ke mokSa saMbaMdhamAM pUchanArane akriyAvAdane mokSanuM kAraNa batAve che. AraMbhamAM Asakata ane vidhya bhAgomAM mUcchita che mokSanA kAraNarUpa dharmAnA svarUpane jANatA nathI. A jagatamAM sAMkhya Adi darzanavALA AtmAne kriyA rahita mAne che. AtmA sarvavyApI mAnatA hovAnA kAraNe A mAne kriyA rahita hevAnuM mAne che, jethI temanI mAnyatA anusAra kiyA rahita AtmAmAM baMdha mokSane prazna ja upasthita thatuM nathI. chatAM akiyAvAdamAM mokSa hovAne upadeza teo Ape che ane viSaya bhegomAM Asakta
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a010 6- 1 tathA snAna khanI AraMbhanAM kAryoM bhAjana AdinA pacana pAcana Adi sAvadya kAryoMmAM pravRtta rahe che. AvA jIvA anya dezanI peAte kriyA karatA thakA kriyAne nahi mAnanArA mIthyAtvI jIvA meAkSanA kAraNarUpa zruta ane cAritrarUpa dharmane nahi jANatA heAvAthI anaMtAna Mta kALapa ta sa MsAra paribhramaNurUpa caDhAvAmAM phasAI janma maraNAdinAM duHkhA bhAgyavatA paribhramaNa karyAM karaze. 292 * da r 1 O . puDho ya chaMdA ih mANavA u, kiriyAkirIyaM ca puDho ya vAyaM / 14 9 30 11 9. '' 13 jAyassa vAlassa pakuvva dehaM pavaDDhatI veramasaMjatassa // 17 // ' zabdArtha : (1) A leAkamAM (2) manuSyanI (3) bhinnabhinna (4) ruci hAya che (pa) kriyAvAdane mAnanArA (6) kaSTa akriyAvAdane mAnanArA (7) pRthak pRthak (8) vAdane mAnanArA (9) janmela (10) bALakanA (11) kApIdhAta karI peAtAnA sukhane prApta kare che (12) dehane (13) asaMyamI jIvA (14) A rIte daurane (15) vadhAre che. bhAvArtha :- A jagatamAM manuSyeAnA abhiprAye-ruci bhinnabhinna hAya che, tethI keAi kriyAvAdane mAne che, teA kAi akriyAvAdane mAne che, AvA prakAranI aneka prakAranI rucivALA jIvA Arabha ane viSayAmAM Asakta heAi, taratanA janmela bALakanA TukaDA karI peAtAnA sukhane utpanna karI AnaMda mAne che, AvA asaMyati lAka AvAM gherapANa karavAnAM rakta ii . kaDA janma sudhI cAlavAvALa' (paraspara ghAtane kAraNa) prANI nI sAthe khairanI vRddhi karI saMsAra paribhraNa karatA thakAM du:khAne bhAvatA thakAM saMsAra cakrAvAmAM phasAi rahe che. ema jaNI alI alaga thavuM te AtmAne zreyata kAraNa che.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 1 u. 1 AukkhayaM ceva abujhamANe, mamAti se sAhasakAri mNde| aho ya rAo paritappamANe, ahesu muDhe ajasamarevva // 18 // zabdArtha : (1) AraMbhamAM Asakta puruSa AyuSyanAM kSaya hevAnuM (2) jANatA nathI (3) mUrkha cha vastuo upara (4) mamatA rAkhatA thakA (5) pApakarmo kare che (6) divasa rAtri (9) dhananI ciMtAmAM rahe che ane "pitAne (8) ajara amaramAnI (9) Arta banI dhana saMpattimAM Asakata rahe che (10) mUrkha cho. | bhAvArtha- AraMbhamAM Asakta ajJAnI che pitAnA AyuSyane kSaya thavAne che. tene tene Upa nathI ane parapadArthamAM svajana, dhana, saMpatti Adi vastuomAM mamatva rAkhI - pApakarmo karatAM DaratA nathI ane rAtri divasa ArtadhyAna vaDe dhananI ciMtAmAM datacitta rahetA thakA kalezane bhagave che tathA AyuSya kSayanA Upaga rahita pitAne ajaraamaramAnI dhana saMpattimAM Asakta banI, amUlya mAnavabhavane vyartha banAvI jIvana vyatIta kare che. ema jANI AtmAthI e saMsAranA svarUpane jANI, AtmakalyANarUpa dharma ArAdhana karavAmAM jAgRta rahevuM. jahAhi vittaM pasavoya savvaM, je baMdhavA je ya piyAya mittaa| lAlappatI se'vi ya ei mohaM, anne jaNA tasi harati vittaM // zabdArtha: (1) tyA ge (2) bana (3) sarva (4) pazuo Adi (5) bandhava (6) pitA ()-priya mitra e koI upakAra karanAra nathI zaraNabhUta nathI tathApi manuSya saMbaMdhio mATe tenA (8) viyoge ruve che ne (9) prApta kare
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 satra kRtAMga sUtra a0 10 0 1 che paraMtu peAtAnA mutyubAda (10) mehane (11) anya (1ra) leAkA (12) tenA (14) sa pattine harI le che (15) dhanAdi. bhAvArtha:- mAtA, pitA, aMdhava, mitra Adi svajane agara dhana saMpatti vagere kAi AtmAne zaraNabhUta thatA nathI. sukha tathA duHkha peAtAne ekalAne ja bhegavavAM paDe che, parabhavamAM jIva ekalA jAya che. ema jANI sAdhake dhana dhAnya pazu tathA svajanAnA mamatvane tyAgI saMbadha cheADI ane AraMbha tathA parigrahathI alaga thai. AtmasAta rUpajJAna, darzana cAritranuM ArAdhana karavuM. jIvA svajana vagere badhInA viyeAge rUdana kare che ane mAhanI vRddhi kare che. paraMtu peAtAnA mRtyu bAda maranArane bhUlI svajanA Adi tenA dhanane ha Na kare che, dhanane vaheMcI lai AnaMda bhAgave iM ema jANI mahtvane dUra karavA. manuSyA peAtAnA svArtha mATe prANI jIvAnI hiMsA karI kaSTa bhagavI dhana upArjana karI karmInI gAMsaDI khAMdhI dhanane cheDI paraleAkamAM ekalA cAlyA jAya che. svAmaya sa'kha'dhIe tenA jIvatAM paNa dhanAdimAMthI bhAga paDAve che ane maraNa pachI pa tenA dhanane grahaNa karI meAja uDAve che. maranArane koI svajana yada karatA nathI. ema jANI AtmAthI jIvAe dhama ArAdhana karI mAtmAnuM sAdhana karI levuM jethI bhaviSyakALa sukharUpa ane ane zubha .ti prApta thAya. 4 . sIhaM jahA ra DumigA caraMtA, dure caraMtI parisaMkamANA / evaM tu mehAni samikkha dhammaM, dUreNa pAvaM parivajjaejA ||20|| C 10 13 12 13 zabdA (1) si`hanAbhayathI (2) mRgA siMhanA vAsathI (3) dUra dUra (4) krUratA (5) vacaratA hoya che (6) DaratA thakA (7) evI rIte (8) muddhimAna puruSa (.) vicAra karI (10) dharmAMnA (11) dUra rahI (12) pApathI (13) pApane che / de.
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sutra a01. d0 1 bhAvAH- jema pRthvI upara vicaratA mulAe mRtyunA bhayanI zakAthI siMhanA nivAsathI dUra dUra vicare che, evI rIte buddhimAna puruSe dharmanA vicAra karIne AtmAnA kalyANa mATe pApakamathI dUra rahI pApa kAnA tyAga karavA ane saMyama pAlanamAM upayAgavaMta rahevuM, e ja sAdhakanA khAcAra che ane AtmahitanuM kAraNa che. jANI pApakarmAMnA tyAga karavA. 25 3 ' saMdhujjhamANe u Nare matImaM, pAvA appA navA / . 12 1. 13 hiMsapasUyAI duhAI mattA, verANubaMdhINi mahanbhayANi // 21 // rAkhyA : (1) dharmane samajavAvALA (2) puruSa (3) buddhimAna (4) pApakAryothI (5) peAtAne (6) nivRtta kare (7) hi'sAthI (8) utpanna karyAM (9) duHkha utpanna karAve che (10) baira utpanna karAve che (11) mahAbhaya utpanna karAve che (12) ema jANIne hiMsA kare nahi. bhAvArtha:- dhama nA tattvane jANanArA puruSa pApakAryothI alaga rahe. hiMsAthI utpanna karyAM, baira utpanna karAve che ane baira che te mahAbhayanuM kAraNa che ane duHkha utpanna karAvanAra che. ema jANI AtmAthI e hiMsAthI dUra rahevuM. samyak zruta tathA cAritrarUpa dhruma jIvAne bhAva samAdhi prApta karAvanAra che ane hiMsA tathA parigraha mamatva jIvAne narakAdi gatinA duHkha utpAdakanA hetu che. ema jANI AraMbha parigrahathI nivRtta thaI sayama pAlana karavAmAM upayeAgavaMta rahevuM e mumukSu jIvAne tathA sAdhakane hitanuM kAraNa che. * 4 sa Y musa na bUyA muNi attagAmI, NivvANameyaM kasiNaM samAhiM / ' 10 11 13 12 96 11 sayaM na kujjA na ya kAravejjA, karaMnamannaMpi ya NANujANe // 22 //
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 satra kRtAMga satra a0 10 u0 1 zabdArtha H (1) asatya (2) na (3) bele asatya vacananA tyAgathI (4) muni (5) sarvata mArgamAM cAlanArA AtmAthI (6) sapUrNa bhAva (7) athavA mokSa kahela che (8) samAdhi (9) muni svayaM asatya (10) nahi (11) bole anya pAse paNa te (12) denuM sevana (13) karAve nahi (14) te de sevana karanArane (15) anumodana Ape nahi. bhAvArtha:- mogAmI sAdhu asatya na bele. kAraNa ke asatya Adi sarva vratanA doSathI nivRtta thavuM te ja mokSarUpa samAdhinuM saMpUrNa kAraNa che. tethI sAdhu svayaM mRSA na bole, anya pAse mRSA na belA, mRSA bolanArane anudAna Ape nahi ane sarva vatana dene tyAgI saMyama pAlana kare. suddhe siyA jAe na dusaejjA, amucchie Na ya ajjhovavanne / dhitima vimukke Na ya pUyaNaTTI, na silocagAmI ya paricaejjA rA zabdArtha : (1) deSa rahita zuddha AhAra (2) prApta thaye (3) yAcanAthI rAgadveSa karI (4) AhArane dUSita na kare (5) amecchita rahe (6) AhAramAM Asakta na bane (7) dhauryavAna banI (8) parigrahathI vimukta (9) pUjAne atha na bane tathA (10) kIrtinI kAmanA na kare (11) saMyama pAlana kare. bhAvArtha- udagamanAdi Sahita yAcanAthI meLavela zuddha AhAramAM rAgadveSa karI AhArane dUSita na kare tathA AhAramAM mUchita na bane tema ja vAraMvAra AhArano abhilASI na bane sAdhu. dhIrajavAna banI saMyama nirvAha mATe AhAra kare ane bAhA tathA AtyaMtara parigrahathI mukta banI potAnI pUjA prazaMsA tathA kIrtinI abhilASA na rAkhe paraMtu upagavaMta banI AtmakalyANanA kAraNe zuddha saMyamanuM pAlana kare.
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 satra kRtAMga sUtra a. 10 u0 1 nikkhamma gehA u nirAvakaMkhI, kAyaM viusejja niyANachinne / No jIviyaM No maraNAbhikakhI, carejja bhikkhU valayA vimukke tti-vAra rajA zabdArtha : (1) sAdhu gharane tyAga karI (2) pravajayA dhAraNa karI (3) jIvanamAM nirapekSa banI rahe (4) zarIrano (5) vyutsarga kare (6) tapanA phaLanI IcchA na kare (7) jIvana tathA (8) maraNanI (9) IcchA (10) rahita banI (10) saMyamamAM vicare (11) sAdhu (12) saMsArathI (13) mukta banI. bhAvArtha - sAdhaka gharano tyAga karI pravrayA dhAraNa karI pitAnA jIvanamAM nirapekSa-AkAMkSA rahita banI zarIra uparanA mamatvane cheDI zarIra zuzraSAne tyAga karI potAnA tapa tyAganA phaLanI IcchA nahi karatA thakA niyANAne chedIne jIvana maraNanI IcchAne dUra karI saMsArI prapaMcathI dUra rahetA thakA zuddha saMyamanuM pAlana kare te sAdhu saMsArarUpa valaya-karmabaMdhanathI mukta banI zAzvata sukharUpa samAdhi-kSane prApta kare. samAdhi nAmanuM dazamuM adhyayana samApta.
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtra kRtama satra - 11 1 satra kRtAMga sUtra adhyayana 11 mu. mokSamArga kayare magge akkhAe, mAhaNeNaM maImattA / / jaM maggaM ujju pAvittA, ohaM taraha duttaraM // 1 // zabdArtha : (1) ka (2) mArga (3) kahela che (4) bhagavaMta (5) kevaLajJAnI (6) je (7) bhArga (8) sarala (9) pAmIne (10) saMsAra rUpI aMdha (11) kastara (12) tarI jAya che. | bhAvArtha - ahiMsAnA upadezaka kevaLajJAnI bhagavaMta mahAvIra svAmIe mokSanI prApti mATe kaye sarala mArga batAvela che ke je mAgane pApta karI che saMsAra samudrarUpI eghane tarI pArapAmIne mokSane prApta karI zake. saMsAra samudrane pAra karavAnI sAmagrI prApta karavI kaThina rahela che, manuSya janma, AryakSetra, uttama jAti, uttama kuLa, rUpa, ArogyatA, lAMbu AyuSya, buddhi, sUtra sAMbhaLavAne vega, ane tenA uparanI zraddhA, pAMca indriyanI pUrNatA tathA nirmaLa cAritra e badhAnI prApti thavI ghaNI dulabha che. jANI amUlya mAnavabhava prApta thayela ne saphaLa banAvavA jJAna darzana cAritra ta5rUpa dharma ArAdhana karavuM e Atma zreyanuM kAraNa che. taM. maggaM NuttaraM suddhaM, savvadukkhavimokkhaNaM / AgAmi NaM jahA bhivaca ! taM No hi mahAmuNI // 2 //
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 11 0 1 zabdA : (1) te (ra) mA (3) sa`thI zreSDa (4) (i) du:khAthI (7) cheADAvanAra (8) jANeA che! (2) je rIte (11) te bhAga (12) amane (13) kahA (14) mahA muni. zuddha (5) sa (1) he bhikSu 29 bhAvArtha:- zrI jakhUsvAmI zrI sudharmAvAsIne pUche che ke he mahAmuni ? sava duHkhAthI mukta karAvanAra, sathI zreSTha meAkSamAga zrI tIrthaMkara devAe pratipAdana karela mAne Apa jANeA che te sarala meAkSamArga sa`kanAkSaya karAvanAra ane meAkSanI prApti karAvanAra evA mA amAne batAveA. 1 3 ' jai No kei pucchijjA, devA aduva mANusA / da 7 10 9 11 tesiM tu kayaraM maggaM, Aikkhejja ? kahAhi No // 3 // rAjjA : (1) je (2) kArya (3) pUche (4) devA (pa) manuSyA (6) tene (7) krayA (8) mA (9) kahIe (10) Apa kahe! (11) amene. bhAvA:- zrI jaMbUsvAmI sudharmAMsvAmIne pUche che ke amene kAi devA athavA manuSyA meAkSanA mArga saMbaMdhamAM pUche te ame teone kA mArga batAvIe, Apa te mArgane jANeA che, te te meAkSamAga nA svarUpane Apa amene batAve. 9 5 g da jaha vo kei pucchijjA, devA aduva mANusA | 9 10 ra ' 33 12 tesimaM paDisAhijjA, maggasAraM suha me // 4 // zabdA : (1) kadAcita (ra) kASTa (3) devA (4) manuSyA (5) tamAne (!) pUche (7) teA tene (8) kahevA (9) A mA` (10) sArarUpa (11) sAMbhaLe (12) mArAthI.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 sUtra kRtagi sUtra a0 11 u. 1 bhAvArtha:- zrI sudharmAsvAmI pitAnA priya ziSya zrI jabUsvAmIne kahe che ke tamane keI devatA agara manuSya mokSamArga saMbaMdhamAM pUche te tene huM have pachI kahI batAvuM chuM e samyaga mA kahI batAva. je sArarUpa mArgane mArA vaDe sAMbhaLo. aNupuvveNa mahAghoraM, kAsaveNa paveiyaM / jamAdAya io puvvaM, samudaM vavahAriNo // 5 // zabdArtha : (1) anukrame kahuM chuM (2) ati kaThina mArga (3) kAzyapa gotrI bhagavAna mahAvIra svAmIe (2) kahela (5) bhArgane grahaNa karI (6) pUrve eTale bhUtakALamAM(7) jema vyApArIo vahANa rUpa sAdhanathI samudrane pAra kare che, tema ghaNuM che (8) saMsAra samudrane tarI gayA che. bhAvArtha- zrI sudhasvAmI pitAnA priya ziSya janyU svAmI Adi ziSya ne kahe che ke bhagavAna mahAvIrasavAmIe kahelA mokSamArgane huM tamane kramaza banAvuM chuM. tene tame sAMbhaLo, jema vyApAra karanAra vepArI leka vahANarUpa sAdhanathI samudrane pAra kare che eTale samudra tarIne pitAnA dhArelA sthaLane prApta kare che. e rAte zrI tIrthakara denAe kahela mokSamArgano Azraya laI bhUtakALamAM ghaNA e A saMsArasAgarane pAra karela che. tarI gayA che ane pitAnA dhArela sthaLa siddhi gatine prApta karela che. e pAMcamI gati prApta karavAmAM pratha. mokSanA bIjarUpa samyaktvanI jarUra hoya che. tethI tene prApta karavA saddagurune Azraya levo paDe che. jyAM sudhI anaMtAnubaMdhInA cAra kaSA no udaya hoya tyAM sudhI jIvone samyakatvanI prApti thatI nathI. tene pazama athavA kSaya athavA upazama karavAthI tathA C gyAtva mohanIya Adi traNa prakRtino kSaya kSayopazama ke upazama (Ata prakRtine mehanIyana) karavAthI samyakatvanI
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 301 sUtra kRtaga satra a. 11 u0 1 prApti thAya che ane cAritranI prApti te anaMtAnuM baMdhI Adi bAra kaSAyanA kSapazayAdithI thAya che, samyaktva hoya tyAM cAritranI bhajanA hoya che. cAritra hoya tyAM niyamita samyaktva tathA jJAna hoya che, tema ja samyaktva che tyAM ja jJAna che ane jJAna che tyAM samyaktva che, manuSyajanma, dharma upadezane vega, samyaktvarUpa zraddhA ane cAritra pAlananI zakti e cAre sapUrNathI prApta thAya tyAre mokSa prApti thAya che. jethI alpazaktivALAne mATe A mokSamArganuM ArAdhana mahA kaThina che. jJAna, darzana, cAritra ane taparUpa dhamanuM athavA saMyama ArAdhana sapUrNa upayegavaMta rahIne karavAthI mokSanI prApti thAya che ema jANI jJAna, darzana cAritra ane tapa rUpa dharma ArAdhana karavA sAdhakoe tathA mumukSu AtmAoe jAgRta rahevuM atariMsu taraMtege, tarisaMti aNAgayA / taM socA paDivakkhAmi, jaMtavo taM luha me // 6 // 6 10 11. zabdArtha H (1) bhUtakALamAM saMsAra samudrane tarI gayA che (2) vartamAnakALe tare che (3) bhaviSyamAM (4) taraze (5) te hakIktane (6) sAMbhaLela (7) tamane kahuM chuM (8) he ziSyo (9) te mArgane (10) sAMbhaLo (11) mArA thakI. bhAvArtha- zrI tIrthakara dee banAvela jJAna, darzana, cAritra, tarUpa mokSamArgane grahaNa karI tenuM ArAdhana karI pUrva kALamAM ghaNuM ja saMsArarUpa samudrane tarI gayA che. pAra karela che. vartamAnakALe mahAvideha kSetramAM saMsArasamudrane tarI mokSagatine prApta kare che, bhaviSyakALamAM paNa ghaNuM jIvo A ja mArganA ArAdhanathI saMsAra samudrane pAra karI mokSagatine prApta karaze. e
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 sanna kRtagi sUtra a. 11 01 A mAga zrI tIrthakadeva pAsethI sAMbhaLIne meM paNa grahaNa karela che te tamo sava lokonI sAMbhaLavAnI icchAthI huM tamone te mokSamArga vizeSe kahI batAvuM chuM. tene tame ekAgra cittathI sAMbhaLe. puDhavIjIvA puDho sattA, AujIvA tahA'gaNo / vAujIvA puDho sattA, taNArukkhA saboyagA // 7 // zabdArtha : (1) pRthvI svayaM jIva che (2) pRthapha pRthapha zarIravALA (3) jIvo che (4) pANI svayaM jIva che (5) tema ja (6) agni paNa svayaM jIva che (7) vAyu svayaM jIva che (8) pRthapha pRthapha zarIravALA (9) cha che (10) tRNa (11) vRkSa (12) bIjane jIva jANavA. bhAvArtha - pRthvI, pANI, agni, vAyu pavana e cAre svaya jIva rUpa che ane eka bIjAne AzrayI rahelAM che te badhA judA judA zarIravALA che te pratyeka zarIrI kahevAya che, evI rIte vanaspati tRNa, vRkSa, bIja Adi sarva vanaspati paNa svayaMjIva che ane temAM keTalAeka pratyeka zarIrI che ane keTalAeka sAdhAraNa zarIravALA che (eka zarIre saMkhyAnA asaMkhyAtA ane anaMtA ja rahelAM hoya tene sAdhAraNa vanaspati kahevAya te kaMdamULa Adi kahevAya che) teo badhA pAMce eka ja IndriyavALA che ane ekendriya kahevAya che teo sthAvara kahevAya che temAM sUpha ane bAdara tathA paryApta ane aparyApta ema bhede rahelA che, mokSamArgamAM cAritra pAlanamAM jIvahiMsAnI nivRtti e mukhya che, tethI sarva jIvonI pichAnanI ati AvazyakatA che ane sarva jIvonI dayA pALavI te mokSamArgamAM prathama aMga che, 13 sahAvA tasA pANA, evaM chakkAya AhiyA / etAkae jIvakAe, NAvare koi vijaI // 8 //
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ sara katAra sUtra a11 20 1 rAdAthe : (1) uparokta sivAya (2) trasakAya rU5 (1) cha che (4) e pramANe (5) jIvonA cha bheda (6) zrI tIrthakara devoe batAvela che (7) eTale (8) AvakAyanA bheda che (9) tathA anya (10) keI cho (11) nathI (12) hatA. | bhAvArtha - pUrvokta jIvanA pAMca ekendriyajInA pAMca bhedane cho bheda A trasakAya jIvane che te A pramANe zrI tIrtha. kara dee batAvela che, tenAthI bhinna koI anya ja nathI, samasta jInA pAMcasone tresaTha bheda kahelA che; pRthvI, pANI, agni, vAyu, e cAramAM sakSama ane bAdara evA be bheda che tenA baMnenA paryAya ane aparyAptA ema babe bheda gaNatA seLa bheda thAya che, vanaspatimAM sUma sAdhAraNa ane pratyeka ema traNa bheda che tenA praryAptA ane aparyAptA gaNatA che bheda thAya sarvamaLI ekendriyanA bAvIza bheda thAya che vagalendriyanA cha bheda tiryaMcapaMcendriyanA vIza bheda temAM saMsI asaMzI evA bhede che 33 manuSyanA 14 nArakInA 198 pitAnA ema sarvanA maLI pAMcasone tresaTha bhedane jANI tenI dayA pALavI e sAdhakano AcAra che. tenI vistArathI vigata zrI pannavaNuM sUtra AzrI e so eka belanA bRhada theka saMgrahamAM che. savvAhiM aNujuttIhiM, matimaM paDilehiyA / samve akaMtadukkhA ya, ato savve na hiMsayA // 9 // zabdArtha : (1) sarva prajJAthI (2) sarva yuktithI (3) buddhimAna kevaLajJAnI bhagavaMte (4) pitAnA jJAnathI jANIne (5) sarva jIvone (6) duHkha (7) apriya che (8) tethI (9) e sarva jIvone (10) haNavA (12) nahi. | bhAvArtha - kevaLajJAnI bhagavaMte e pitAnA kevaLajJAna kevaLadarzanathI jANI joI chakAyajIvAnA vapaNAno nizcaya karela
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 11 10 1 che, tema ja e sarva jIvamAtrane duHkha apriya che, duHkhanA zreSI che, sukhanA abhilASI che, tethI karIne pRthvI, pANI, agnivAyu, vanaspati ane trasa jIvone nizcayathI jIva jANIne zraddhA daDha karIne chae jIvakAyanI mana, vacana, kAyAthI hiMsA karavI nahi, karAvavI nahi, karanArane bhaluM jANavuM nahi, ane e avakAyanI dayA pALavI e sAdhu AcAra che te zrI tIrthakara dee kahela che. eyaM kha NANiNo sAraM. jaM na hiMsati kaMcaNa / hisA samayaM ceva, etAvataM vijANiyA // 10 // zabdArtha : (1) A pramANe (2) nizcayathI (3) jJAnaprAptine jJAnIne (4) sAra e che ke (5) koI jIvanI (6) hiMsA (7) kare nahi (8) ahiMsAnA samarthaka (9) zAstrane (10) e ja siddhAMta (11) jANavo. bhAvArtha- jJAnI puruSanuM uttama jJAna e che ke koIpaNa nAnA ke moTA jIvanI hiMsA kare nahi, jJAna prAptine e ja sAra jANo, zAstra siddhAMta paNa ema ja kahe che, hiMsA che te karma baMdhananuM kAraNa che, duHkhanuM, saMsAra paribhramaNa rUpe janma maraNAdinuM kAraNa che, ISTa arthanI prApti paNa ahiMsAthI ja thAya che, pitAne duHkha apriya che ane sukha priya che e ja rIte anya jIvonuM jANa jIvahiMsAthI alaga rahevuM. urdU ahe ya tiriNaM, je kei tasathAvarA / savvattha viratiM kujjA, satinivvANamAhiya // 11 // zabdArtha : (1) upara (2) nIce (3) tirachA (4) je kaI (5) trasa (6) sthAvara che (7) sarvatra (8) hiMsAthI nivRtta (9) thavuM (10) tethI jIvane zAMtimaya (11) mokSanI (12) prApti kahela che.
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra tarvAMga sunna a0 11 30 { - bhASA:- urdhva, adheA, tirachA Adi sarva dizAmAM je kAI trasa ane sthAvaravA rahelA che te sarva jIvAnI hiMsAthI nivRtta thavAthI zAMtimaya samAdhirUpa meAkSanI prApti kahela che. meAkSa prAptimAM pradhAna kAraNa ahiMsA che. 9 . . pabhU dose nirAkicA, Na virujjhejja keNaI / da ' 10 maLatA thayelA ceva, jAyanA deva aMtamo // 2 // zabdAtha : (1) sama+ (2) sarvAM deSone (3) tyAga karI (4) mata (5) vacana (6) kAyAthI (7) virAdha (8) kAvA sAthe (9) kare nahi (10) jIvana paryaM ta. bhAvAH- indriyAne jItavAmAM samartha sAdhu mithyAtvAhi sarva doSonA tyAga karIne mana, vacana, kAyAthI, jIvana paryaMta koinA apakAra karI kAi sAthe virodha utpanna kare nahi, e AtmAne samAdhinuM mukhya kAraNu che. 5 saMDe se mahApanne, dhIre datte 9 13 l, aimaNAsafie fre 12 jayaMte 305 da cha ca / 11 asaNaM // 13 // zabdA : (1) jItendriya (2) te (3) mahAprajJAvaMta (4) koya`vAna (pa) gRhasthe dIdhela (6) nieSa AhAra (7) bhagavanAra (8) sadA (9) eSaNA (10) samitiyukta (10) aneSaNIya-dASita AhArane (12) grahaNa na kare. bhAvArtha:- AzravandvArAne rokanAra, jItendriya sAdhu, mahAprajJAvAna, dhaiya tAvAna gRhasthAe Apela nirdoSa AhAranA segavanAra, sadA eSA samitiyukta upayogavALA, navatattvanA jANunAra kSudhA
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a11 - 1 tRSA Adi pariSahAthI calAyamAna nahi thanAra alpaAhAra zakhyAmAM upagavaMta aneSaNIya AhAradine tyAga karI saMyamanuM zuddha pAlana karatA thakA vicare. e sAdhune AcAra che. bhUyAiM ca samAraMbha, tamuhissA ya jaMkaDaM / tArisaM tu Na giNhejjA annapANaM susaMjae // 14 // | zabdArtha : (1) jIvone (2) AraMbha karIne (3) sAdhune uddezIne (4) taiyAra karela AhAra (5) tevA prakAranA AhArane (6) na kare (7) prahaNa (8) anna (8) pANI (10) uttama sAdhu bhAvArtha:- prANIone samAraMbha karIne chone pIDA upajAvIne sAdhune dAna ApavA banAvelA uddezaka AhAra pANI upakaraNa Adi uttama tapasvI sAdhu prahaNa kare nahi, leMgave nahi, AvA zuddha saMyama pAlanathI mekSamArga ArAdhI zakAya che. pUIkammaM na sevijA, esa dhamme dhusImao / jaM kiMci abhikakhejA, savvaso taM na kappae // 15 // zabdArtha : (1) AdhAkama AhArathI mizrita (2) na (3) sevana kare (4) e ja (5) dharma (6) sAdhune che (7) je AhAramAM (8) thoDI paNa (9) doSa hovAnI zaMkA rahetI hoya (10) tevA sarva AhAra (11) sAdhu (12) grahaNa (13) na kare. bhAvArtha - zuddha AhAramAM AdhAkamI AhAranA eka paNa kaNanuM mizrita hoya tevA AhAranuM sAdhu sevana kare nahi, e zuddha saMyama pAlana karavAne sAdhu dharma che, tethI zuddha AhAramAM
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ matra kRtAMga satra kha0 11 u. 1 307 saheja paNa deSanI zaMkA rahetI hoya te tevA sarva prakAranA AhArane sAdhu akalpanIka jANI grahaNa kare nahi. AdhAkamI AhArathI mizrita thayela AhArane pUrva karma kahevAya che. haNataM gANujANejA, Ayagutte jiiMdie / ThANAI saMti saDDhoNaM, gAmelu nagaresu vA // 16 // zabdArtha : (1) dharmamAM zraddhAvAna (2) gAma (3) nagaramAM (4) sAdhune nivAsa (5) heya che (6) Atma gupta (7) jItendriya (8) hiMsAdika kAryomAM (9) anumodana (10) na kare. bhAvArtha - jyAM jyAM dharmanI zraddhAvALA zrAvake gAma agara nagara AdimAM vasatA hoya tevA sthAnamAM prAdhya sAdhune nivAsa hoya che. tyAM keI dharma zraddhALu puruSa dharmopadeza sAMbhaLIne chanI ghAta thAya tevI kriyAo arthAt kUvo khodAve, pANInA para baMdhAvavA, annakSetra karAvavA, Adi kAryone IcchatA hoya, teo sAdhunI pAse AvI pUche ke uparokta kAryamAM dharma che ke nahi? te tenA uttaramAM sAdhu bhayathI ke zaramathI hiMsAdika anuSThAnamAM anumati Ape nahi, paraMtu tyAM mauna dhAraNa kare (tema ja niSedha paNa kare nahi) kAraNa ke saMyamagrahaNa samaye paMca parameSTInI sAkSIe caturvidha saMgha samakSa sadguru mukhathI chakAyajInI svayaM hiMsA nahi karavA tathA anya pAse nahi karAvavA tathA hiMsA karanArane anumodana nahi ApavA mana, vacana, kAyAthI traNa karaNane traNage nava nava keTIe pratyAkhyAna lIdhela hoya che. tethI sAdhuene hiMsAdika kAryomAM anumati ApavI kalpatI nathI. sAdhune vyavahAra mAtra ahiMsAmaya ja che. dAnAdika vyavahAra gRhasthAno che. grahasthAnI pharaja che. sAdhuone saMyama pAlanamAM AhArAdi tathA
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra tAga sUtra 1 u. 1 upakaraNo Adi jarUrIyAtanI vastuo paNa nirdoSa yAcanA karI levAne kalpa che. tethI sAdhu AvA prasaMge mauna dhAraNa kare 12 tahA giraM samArabbha, asthi puNaMti No vae / ahavA Nasthi puNNaMti, evameyaM mahabbhayaM // 17 // zabdArtha : (1) uparakata (2) vANI sAMbhaLI (3) samAraMbhamAM (1) puNya (5) che (6) tema bole (7) nahi (8) athavA (9) nathI (10) puNya (11) ema belavuM (12) mahA bhayarUpa che. bhAvArtha- sAdhune kadAcita koI rAjA Adi vyakti ema pUche ke kU khodAvavAmAM, annakSetra sthApana karavAmAM, pANInA paraba baMdhAvavA Adi je je kAryomAM cha jIva nikAyanI hiMsA thatI hoya je kAryomAM puNya ane pApakarmanA mizra karmabaMdhana thAya tevA sAvadya kAryomAM sAdhu puNya che athavA nathI tema uttara de nahi, paraMtu mauna dhAraNa kare, hA ke nA kahevI te sAdhune kalpanIya nathI. je hA kahe te chakAya jIvanI ghAta thavAne prasaMga utpanna thAya che ane te te ja sAthe vairabaMdhana thAya che ane virabaMdhana che te mahAbhayanuM kAraNa che ane nA kahe te jIvone AhAra pANI AdinA aMtarAya paDavAthI sAdhune aMtarAya nAmanuM karmabaMdhana thAya che jethI AvA prasaMge sAdhue mauna rahevuM. te ja uttama che. dANaTTayA ya je pANA, hammati tasathAvarA / tesiM sArakhaNaDAe, tamhA asthiti ko vae // 18 // zabdArtha : (1) annadAna jaladAna devAmAM (2) trasa (3) sthAvara (4) haNAya che (5) cha (6) tene (7) rakSaNa mATe (8) puNya che (ra) ne (10) bele.
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ catra tAga sUtra a. 11 u. 1 bhAvArtha - annadAna tathA jaladAna ApavA mATe je AraMbha thAya che, temAM trasa ane sthAvara jIne nAza thAya che, annadAnamAM yacana yAcana Adine AraMbha che, jaladAnamAM pRthvI khodatAM paNa jIvonI hiMsa thAya che jethI traNa ane sthAvara jInA rakSaNa mATe AvA kAryomAM puNya che tema pUchanAra vyaktine kahe nahi, mIna ghAraNa kare, AvA kAryo gRhasthane gya che. jaisiM taM uvakappaMti, annapANaM tahAvihaM / tesiM lAbhaMtarAyaMti, tamhA gasthiti No vae // 19 // zabdArtha : (1) jenA mATe dAna devA (2) anna (3) pAna (4) banAvAya che (5) tathA prakAranA (6) teone (7) aMtarAya rU5 na thAya (8) tethI AvA dAnanA kAryomAM (9) puNya nathI (10) tema sAdhu (11) bele (12) nahi. bhAvArtha - je jIvane dAna ApavA mATe tathA prakAranA anna jala tiyAra thatAM hoya te te jIne anna ane lAbhanI aMtarAya na thAya, e kAraNe AvA dAnamAM puNya nathI tema sAdhu hoya te bole nahi, paraMtu mauna rahe, kAraNa ke anna tathA pANI devAnA kAryomAM chakAya javane AraMbha thAya che, jethI sAdhue puNya nathI tema pApa nathI tema belavuM nahi, kAraNa ke anna jalanA Icachuka chonA lAbhamAM aMtarAya thatAM te AhAra dekanI IcachAvALA je anna jalanA abhAvamAM kSudhA tRSAthI pIDita thAya tethI sAdhue AvA prasaMge mauna rahevuM. te sAdhu AcAra che. je ya dANaM pasaMsaMti, vahamicchaMti pANiNaM / je ya caM paDiseiMti, vittiya karati te // 20 //
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaMga sUtra a0 11 U0 1 zabdA : (1) je anna pAna Adi (ra) dAnanI (3) praza sA kare che (4) vadhane (5) icche che ane je kAi dAnaneA (6) teo prANIonA (7) niSedha kare che te (8) jIvAnI AjIvikA vRttine (9) niSedha (10) kare che. bhAvAH- je kAi annadAna 1. -- tathA pANIdAna AdinI praza'sA kare che te chakAya jIveAnA vaSane ghAtane icche che ane je anna tathA jala dAnanA niSedha kare che te je prANIe AhAra pANInA icchuka che tenI AjIvikA vRttinA iMda kare che (prANIenI hiMsA vinA annadAna ke jaladAna khanI zakatA nathI) tathI jee dAnanA niSedha kare che, teo AgamanA rahasyane jANatA nathI, gItA nathI AvA prasa Mge munie mauna rahevuM. 3 r duhaovi teNa bhAti, asthi vA natthi vA puNo / / 7 11 Arya rayassa heccA NaM, . nivvANaM pAuNaMti te // 21 // zabdArtha : (1) te banne abhiprAya (2) jaNAve nahi para`tu AvA prakAranI bhASAthI (3) sAdhu uparAkata dAneAmAM puNya che agara (4) puNya nathI (5) karma raja (6) baMdhAya che jANI karmabaMdha rUpI AzravanA (7) tyAga karI (8) meAkSane (9) prApta kare. bhAvArtha:- mannadAnazALA tathA pANIdAnazALA Adi dAnAmAM puNya thAya che ke puNya nathI e banne hakIkata sAdhu kahe nahi, keAi e bAbata pUche teA sAdhu mauna rahe ane ka`rUpI AzravAnA AvAgamananerAkI meAkSanAM sukhAne prApta kare, ane khAkhatAmAM hA agara nA kahevAthIkabaMdha thAya che ema jANI sAdhu mauna dhAgu kare. 3 r 5 9 1 nivvANaM paramaM buddhA, NakkhattANa va caMdimA / da 7 . ' 10 ,, tamhA sA jae daMte nivvANaM saMghae muNI ||22||
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra tAMga bhatra a. 11 1 1 11 zabdArtha H (1) jema nakSatramAM (2) caMdramA pradhAna che evI rIte (3) nirvANane sarvathI uttama (4) mAnavAvALA (5) puruSa sarvathI zreSTha che tethI (6) sadA (7) prayatnazIla tathA (8) jItendriya banI (9) mokSa (10) sAdhana kare (11) muni. bhAvArtha- jema caMdramAM sarva nakSatromAM pradhAna che, evI rIte nirvANa-mokSane sarvathI uttama mAnavAvALA puruSa sarvathI zreSTha che, ema mAnI muni, sadA prayatnazIla tathA jItendriya banI manane vaza karI mokSa prAptinA mATe saMyama anuSThAna Adi kare. sarva dharmomAM nirvANa dharma pradhAna jANI, sAdhake jAgRta rahI Atmahita sAdhana karI levuM. ghujjhamANANa pANANaM, kiccaMtANa sakammuNA / AghAti sAhu taM dIvaM, patidvesA pahucaI // 23 // zabdArtha H (1) prANIonA mATe (2) mithyAtva kaSAya Adi saMsAra 35 pravAhamAM taNAI rahelA (3) svayaM karmanA udaye (4) pIDA pAmatA (5) batAve che (6) uttama (7) tIrthakara Adi (8) A mokSamArga rUpa dIpa (9) tema vidvAne kahe che (10) e ja mokSanuM sAdhana che. bhAvArtha- mithyAtva, kaSAya, viSaya, pramAda, atrata Adi saMsArarUpa pravAhamAM taNAtA saMsAra tarapha dhasatA ane svakarmanA udayathI pIDA pAmatA thakA saMsAra samudramAM DUbatA jene vizrAmarU5 samyam darzana Adine dvIpa samAna upadeza zrI tIrthakara tathA gaNadharoe karUNabhAvathI duHkhathI mukta thavAne sukhanI prApti mATe Apela che, tema ja vidvAna puruSo kahe che ke samyagadarzana Adi dvArA jene saMsAra paribhramaNamAMthI vizrAma prAptirUpa mokSanI prApti thAya che.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAra sUtra kRtAMga satra a11 u0 1 Ayagutte sayA daMte, chinnasoe aNAsave / je dhamma suddhamakkhAti, paDipugnamaNelisaM // 24 // zabdArtha : (1) pApakAryathI AtmAne alaga rAkhanAra (2) sadA () jItendriya saMsAra (4) pravAhane cheda karanAra (5) Azrava rahita puruSa (6) paripUrNa (7) upamA rahita (8) dharma (9) zuddha (10) upadeza kare che. bhAvArtha- jene AtmA mana vacana kAyAthI gupta eTale pApathI rahita, indriye tathA manane jItanAra jItendriya, mithyAtva Adi saMsAra pravAhano cheda karela che ane evA Azrava rahita puruSa tathA samasta dethI rahita paripUrNa ane upamA rahita evA zuddha dharmane upadeza Ape che, te dhama sarva pApanI viratirUpa tathA anupama ane mokSanI prAptinA kAraNarUpa advitIya che. tameva avijANatA, abuddhA buddhamANiNo / dhuddhA motti ya mannaMtA, aMta ete samAhie // 25 // zabdArtha : (1) pUrvokta prati pUrNa (2) dharmane nahi jANanAra che ajJAnI hovA chatA pitAne (4) jJAnI mAnanAra (5) jJAnI chuM ema (6) huM (7) mAnavAvALA (8) e puruSa (9) samAdhithI dUra che. bhAvArtha:- paMkta zuddha ane paripUrNa dharmane nahi jANa nArA ajJAnI dAvA chatA avivekI hovA chatA pitAne jJAnI, vivekI mAnanAra paratIthIo anyanI samAdhithI dUra che. te ya bIodagaM ceva, tamuddi-sA ya ja kaDaM / bhocA jhANaM jhiyAyaMti, akheyanA'samAhiyA // 26 //
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ sata kutaga sUtra a* 11 u. 1 zabdArtha : (1) anya tIthIo (2) bIja tathA (3) satta jalane tathA (4) teone mATe banAvela (5) AhAra (6) bhogavatA thakA (7) ArtadhyAna yukata (8) dharmanAjJAnathI (9) rahita (10) samAdhi rahita che. | bhAvArtha - anyatIthIo, java, ajIva Adi tane nahi jANatA hevAthI bIja tathA sattajala tathA temane mATe ja banAvela AhArane upabhoga karatA thakAM sukha, Rddhi, tathA mAna baDAImAM Asakta tathA dhana, dhAnya, dAsa, dAsI Adi IhalekanA sukhanA arthe parigraha rAkhanArA, makAna Adine parigraha rAkhanArA, tathA gAma kSetra vagere parigrahane mamatvabhAvathI rAkhanArA, Ata dhyAnathI yukta rahe che, teone zubha dhyAna hoya ja kayAMthI ? parigraha e te mohanuM ghara che, dharyatAne hAsa karanAra, zAMtine nAza karanAra, cittane saMcaLa banAvanAra, madanuM ghara, pApanuM nivAsa sthAna, duHkhanI utpattinuM kAraNa, sukhane nAza karanAra, dhyAnane ripu, kaleza vadhAranAra, pacana pAcana Adi sAvadya anuSThAnanI vRddhi karAvanAra, vivekathI bhraSTa karAvanAra, durguNanI vRddhi karAvanAra evA parigrahanA mamatvavALA ja bhAva samAdhithI ghaNuM dUra che. jahA DhaMkA ya kaMkA ya, kulalA maggukA mihI / macchesaNaM jhiyAyaMti, jhANaM te kalasAdharma // 27 // tu manA je, niHjIThThiI ajArijA ! visaesaNaM jhiyAyaMti, kaMkA vA kalumAhamA // 28 // zabdArtha : (1) jema (2) TUMka (3) kaMka (4) karara (5) jalamuga Adi (6) jalacara tathA pakSIo (7) mAchalIo pakaDavA (8) eka dhyAna rahe che (9) burA vicAramAM ja rata (19) evI rIte (11) kaI kaI (12) zramaNa
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtiMga sUtra a011 30 1 (13) mithyAtvIo (14) anAryAM (15) viSaya prAptinA (16) dhyAna kare che (17) te uparAkata pakSInI mAka tenA dhyAna (18) pApI adhama che. 14 bhAvAtha:- jema DhaMka, kAMka kura, jalamuga tathA zIkhI nAmanuM pakSI jalamAM rahetA thakA sadAya mAchalAne pakaDavAnA azubha vicArAmAM rakta rahe che, evI ja rIte mithyAdaSTi anAya zramaNeA sadA viSaya prAptinA dhyAnamAM rakta rahe che, te temanuM dhyAna tathA vicAra adhama ane pAparUpa che, pUrvokta anya dezanI svAda, sukhamAM Asakta rahelA tathA ahaMkAramAM Asakta banelAM Ata dhyAnamAM rata rahe che, tee sarve, bhAvasamAdhithI dUra jANavA, temanuM aSamaDhAvAthI saMsAra paribhramaNa rUpa duHkhanuM AcaraNa pApamaya vadhAranAra jANavuM. 5. suddhaM maggaM virAhitA, ihamege u . 1. dummasI ! / 10 99 ' ummaggagatA dukkhaM, ghAyame saMti taM tahA ||29|| zabdA : (1) A jagamAM (2) keTalAeka (3) mu-ddhi puruSa (4) zuddha (5) mArgane choDIne (6) virAdhanAkarI (7) unmArgamAM (8) pravRtta rahe che (9) du:kha tathA (10) nAzanI (11) prArthanA kare che (12) e badhA. bhAvArtha:- A jagatamAM keTalAeka kubuddhi manuSyA zuddha mAnI virAdhanA karIne unmAgamAM pravRtta rahI, zAkayAdi duHkha tathA nAzane prApta thAya che, je doSa rahita samyagda+na Adi mAkSamAga zAzvatA sukhane pamADanAra du:khanA nAza karanAra evA zuddha satyamAnI, zAkayAdi kumArganI parUpA karIne virAdhanA karI, azubha karmonA sraMcaya karI janma maraNurUpa duHkhAnI prAthanA kare che.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 11 30 1 1 3 ahA AsAviNi nAvaM, jAiaMdho 19 durUhiyA / 9 da . icchAI pAramAgaM, aMtarA ya visoyati // 30 // zabdA : (1) jema (2) janmAMdha puruSa (3) chidravALI (4) nAvapara (5) khesI (6) icchanAra (7) nadI samudrane pAra karavA (8) vacamAM ja (9) DUbI jAya che. bhAvArtha :- jema keAi janmAnya puruSa chidravALI nAva para esI nadIne pAra karavA icche che, paraMtu te madhyamAM ja DUbI jAya che, evI rIte anyatIthI zAkayAdi leAkeA satya dhama je ahiMsA ane aparigraharUpa che, tenA svarUpane nahi samajanAra, ane AraMbha parigrahathI dhama manAvanArA saMsAra samudrane pAra pAmI zakatA nathI; paraMtu saMsAra samudrarUpa janma maraNunA cakrAvAmAM phasAi rahe che. 9 5 evaM tu samaNA ege, micchaTTiI agAriyA | da ' soyaM kasiNa mAvannA, 315 1. AgaMtAro mahanbhayaM // 31 // zabdA : (1) AvI rIte uparAkata kahevA mujaba (2) keTalAeka (3) mithyAdaSTi (4) zramaNa (5) kASTa anAryAM (6) pUrNAMrUpe (7) Azrava (8) sevana karI (9) mahAbhayane (10) prApta thAya che. bhAvArtha:- uparokta kahevA mujaba keTalAeka mithyAdRSTi anAryAM zramaNA saMpUrNa AzravanuM sevana karIne saMsAramAM vAraMvAra paribhramaNa karatA thakAM janma maraNarUpa narakAdi duHkhAne prApta kare che ane saMsAra samudramAM ( jema janmAMdha puruSa chidravALI nAtramAM kheDA thayA madhyamAM ja DUbe che) DUbatA thakAM mahAna bhayane prApta kare che.
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31} sUtra kRtaMga sutra a0 11 2 kAsaveNa paveditaM / imaM ca dhammamAdAya, 7 tare soyaM mahAghoraM, antattAe parivvae ||32|| zabdArtha : (1) kAzyapa geAtrI bhagavAn zrI mahAvIre (2) batAvela (3) dharmane (4) prApta karI (5) mahAdhAra (6) sa'sAra sAgarane sAdhu saMyama bhAvathI (7) pAra kare (8) ema jANI sAdhu AtmAnA rakSaNane mATe (9) saMyamanuM pAlana kare. - bhAvArtha:- kAzyapageAtrI bhagavAn mahAvIrasvAmIe batAvela dharmane grahaNa karIne buddhimAna puruSa mahAna gheAra saMsAra sAgaranA pArane pAme, tathA AtmakalyANa mATe AtmAnA rakSaNa mATe upayega vaMta rahI saMyamanuM pAlana kare, zruta ane cAritrarUpa ahiMsAmaya tathA apariSThaharUpa dharmonA pAlanathI ja A janma maraNarUpa tathA ekagatimAMthI zrIjI gatimAM javArUpa saMsAra paribhramaNanA nAza karI zAzvatAM meAkSanA sukhA prApta karI zakAya che ema samajI sayama pAlana karavuM e ja zreyaskara che. 1 2 3 da virae gAmadhammehiM, je keI jagaI jagA / 7 9 10 11 tesiM attuvamAyAe, dhAmaM dhruvaM parivara rUA zabdArtha : (1) nivRtta thai (ra) sAdhu zabdAdi viSayAthI (3) je (4) kAi (5) jagamAM (6) prANI che (7) teone (8) peAtAnA Atma samAna samajatA thakA (9) khaLa sahita (10) sayamanuM pAlana karatA (11) vicare. sAvAH- sAdhu zabdAdi viSayAmAM rAgadveSane cheADI tenAthI nivRtta thaI jagamAM rahelA sarvAM nAnA meATA jIvAne sukha priya che du:kha apriya che. ema jANI sarva jIvAne peAtAnA AtmA samAna
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra thatAMga satra a. 11 u. 1 mAne teone pIDA na Ape ane sarva jIvonI rakSAne mATe tathA pitAnA AtmAnA kalyANane mATe utsAhathI baLathI saMyamanuM pAlana karatA thakA vicare. aimANaM ca mAyaM ca, taM parinnAya paMDie / savvameyaM NirAkiccA, NivvANaM saMdhae muNI // 34 // zabdArtha : (1) mAnane (2) mAyA tathA (3) jANI (4) paMDita (5) tene (6) tyAga kare (7) nirvANa prAptinI (8) khojamAM rahe (9) muMni. | bhAvArtha - vidvAna sAdhu ati mAna, mAyA, deva, lebhanesvarUpane jANu saMyamapAlanamAM vidana samAna jANI, cAritrane nAza karanAra jANIne sarva kaSAyene tyAga kare, kaSAya saMsAra vRddhinuM kAraNa che sonA sAdhanarUpa anuSThAnemAM gaveSaka rahI saMyamanuM pAlana kare ! saMghara sAhudhammaM ca, pAvadhamma NirAkare / uvahANavIrie bhikkhU, kohaM mANaM Na patthae // 35 // zabdArtha : (1) sAdhu (2) kSamA Adi () dharmanI vRddhi kare (4) pAparUpa kAryane (5) tyAga kare (6) sAdhu tapa karavAmAM (7) pitAnuM parAkrama pragaTa kare (8) sAdhu dhamAna AdinI (9) prArthanA na kare. | bhAvArtha- sAdhu puruSa samyagadarzana, jJAna, cAritra Adi .. zi prakAranA kSamA sahitanA dharmanI vRddhi karatA thakA, pAparUpa anuSThAnene tyA karI tapa karavAmAM potAnuM baLa vIrya parAkrama pragaTa karatA thakAM, mULaguNa uttara guNanI vRddhi karatAM thakAM, vAli
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 11 0 1 padArthInA svIkAra karI jANI, pratidina navA navA abhigrahe| dhAraNa karatAM thakAM, cAritranI vRddhi karI meAkSamAga mAM kAi zakA nahi rAkhatA, sarva pApAnA tyAga karI, kaSAyAnA tyAga karIne, upayega vaMta rahI saMyamanuM pAlana mAkSa prApti mATe kare, 18 3 je ya buddhA atikaMtA, je ya buddhA aNAgayA / . pahANaM, bhUyANaM jagatI jahA ||36|| padALa, mathALuM 7 E saMti te zabdA : (1) je (2) tIrthaMkarA (3) bhUtakALamAM thai gayA (4) bhaviSya kALamAM thaze (5) AdhAra (6) e badhAnA (7) zAMti che (8) jema (9) jIvAne (10) pRthvI AdhAra rUpa che. bhAvAH- je tIkarA bhUtakALamAM thaI gayA ane bhaviSyakALamAM thaze ane vata mAne mahAvideha kSetre bIrAjamAna che te saunA AdhAra zAnti che. kaSAyanA kSayayI utpanna thatI samAdhi zruta cAritrarUpa deza prakAranA yati kramanA sacamapAlanathI utpanna thatI AtmAnI samAdhirUpa meAkSa siddhagatinI prApti ane janma maraNurUpa saMsAra paribhramaNurUpa duHkhanA kSayathI prApta thatI samAdhi ja AdhAra che, jema jIvAne pRthvInA ASAra che, tema cAritrarUpa yatidharmAM sayamapAlana e ja jIvAne samAdhirUpa sthAna prApta karAvanAra che. * 5 aha NaM vayamAvannaM, phAsA uccAvayA phuse / . . Na tesu vihiNejA, vAeNa va mahAgirI ||37|| zabdArtha : (1) pazcAt (2) vrata grahaNu pratikULa (4) parISaha upasa"nA (5) sparza thAya aMge nahi (8) jema vAyuthI (9) mahAna parvatA karela sAdhune (3) anukULa te| . (6) sAdhu tenAthI (cha) DagatA nathI.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ pta thatAMga raNa a11 - 1 . ' 19 bhAvArtha - pravajyA grahaNa karyA pazcAta kaI anukuLa athavA pratikULa parISahe upasargo prApta thAya te paNa muni tenAthI calAyamAna na thAya samabhAvathI te te parISahene sahana kare, jema vAyuthI meru parvata calAyamAna thatuM nathI. e rIte daDhatA dhAraNa karI vairyavAna banI saMyamamAM sthira banI saMyamanuM pAlana kare saMdhure se mahApanne, dhIre dattesaNaM care / nibure kAlamAkakhA, evaM (yaM) kevaliNo mayaM // ttima rUdrA zabdArtha H (1) Avone nirodha karanAra (2) mahA buddhimAna () dhIra sAdhu (4) gRhasthoe dIdhela nirdoSa AhArane (5) grahaNa kare (6) zAMti cittathI (7) paMDita bharaNane che (8) e (9) kevaLI bhagavaMtone (10) abhiprAya che. bhAvArtha- AzradvArAne nirAdha karela mahAprajJAvAna ane auryavaMta sAdhu gahasthAe kIdhela AhArane grahaNa karanAra, zAMtabhAvamAM samASibhAvamAM rAgadveSa rahita banela sAdhu, paMDitamaraNane IcchatA thakA saMyama pAlana kare, e zrI kevaLI bhagavaMtane mata che, upadeza che, abhiprAya che. adhyayana agiyAra samApta.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 sutra kRtaga satra a. 12 : 1 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 12 muM. samavasaraNanAma cattAri samosaraNANimANi, pAvAdayA jAI puDho vayaMti / kiriyaM akiriyaM viNiyaMti taiyaM, anANamAsu cautthameva // 10 11 12 che . | zabdArtha : (1) cAra siddhAMta (2) samavasaraNa (3) paratIrthika (4) jene (5) pRthapha pRthapha (6) bole che (7) kriyAvAdI (4) akriyAvAdI (9) vinayavAdI (10) ajJAnavAdI (11) kahela che (12) cothA. bhAvArtha - anya darzanIo je ekAMtarUpathI mAnI rahelA che te siddhAMta e che ke kriyAvAda, akriyAvAda, vinayavAda, cethA ajJAnavAda A cAre alaga alaga siddhAMtanI mAnyatAvALA che. je kriyA arthAta padArthane mAnya rAkhe che te kriyAvAdI, kriyA tathA padArthane nahi mAnavAvALA te akriyAvAdI, vinayathI ja Atmahita mAnavAvALA te vinayavAdI, ajJAnathI ja Atmahita mAnavAvALA te ajJAnavAdI. zAstrakAra A cAre matavAdIonuM zuM maMtavya che te batAve che ke e cAre mane ekAMtavAdI hAI mithyAtvarUpa ane mithyA bhASaNa yukta vyavahAravALA hoI tenuM darzana AdaravA gya nathI, te have pachI jaNAve che. arfjArA tA rA icaMtA, ANaMdujA je vinizininA akoviyA AhU akoviyehiM, aNANuvIitsu musaM vayaMti // 2 //
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtagi sUtra a. 12 10 321 zabdArtha : (1) ajJAnavAdIo (2) pitAne kuzaLa (3) mAne che chatA (4) saMzayathI rahita nathI (5) teo mithyAvAdI che (6) svayaM ajJAnI che (7) ajJAnI ziSyone (8) upadeza Ape che (9) teo vicAra karyA vinA (10) mithyA (11) bhASaNa kare che. bhAvArtha - ajJAnavAdI pitAne nipuNa mAne che, paraMtu saMzayathI rahita nathI, ajJAnane ja kalyANanuM sAdhana mAne che, tethI asatyabhASI che, havayaM ajJAnI che ane ajJAnI ziSyane paNa mithyA upadeza Ape che, vastu tatvane vicAra nahi hovAthI mithyA bhASaNa kare che, vaLI kahe che je jagatamAM saMpUNa jJAnI-sarvajJa che ja nahi, ajJAnIo tarka karI jagatanA lekone avaLuM savaLuM samajAvI bheLA janene mithyAtvamAM ghasaDI jAya che. A rIte svayaM tathA tenA anusaranArAne saMsAra samudramAM DUbADe che ema jANI tenA saMgathI dUra rahevuM. saccaM asaccaM iti ciMtayaMtA, asAhu sAhutti udAharaMtA / jeme jaNA veNaiyA aNege, puDhAvi bhAvaM viNaiMsu NAma // 3 // | zabdArtha : (1) satyane (2) asatya (3) mAnanArA (4) asAdhune (5) sAdhu (6) mAnanArA () e vinayavAdI (8) aneka che (9) pUgyA thakA (10) vinayathI (11) mokSane batAve che (12) manuSya. bhAvArtha - vinayavAdIo satyane asatya tathA asAdhune sAdhu batAve che tathA kaI pUche tene vinayathI ja mokSanI prApti batAve che, samyagajJAna, darzana, cAritra je satya mokSane mArga che tene asatya kahe che ane vinayathI ja mokSa batAve che, khAlI vaMdana mAtra kriyAthI ja sAdhupaNuM mAne che, dharmanI yathArtha parIkSA karI zakatA nathI, tene batrIsa bheda che sarvakAryanI siddhi mATe
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a. 12 10 1 vinayanI ja zikSA Ape che, sarva kalyANanuM bhAjana vinaya che. A rIte ekAMta matavALAM vinayavAdIe mithyAdaSTi che. aNovasaMkhA iti te udAha, aDhe sa obhAsaha amha evaM / lavAvasaMkI ya aNAgaehiM, No kiriyamAhaMsu akiriyavAdI / / 11 12 13 14 11 zabdArtha : (1) vinayavAdI (2) vastu tattvane nahi samajanAra (3) ema (4) kahe che (5) amArA prayajananI (6) siddhi (7) ane (8) dekhIe chIe (9) vinayathI ja (10) karma baMdhananI zaMkA karavAvALA (11) bhaviSyakALa dvArA vartamAnanI asiddhi mAnI (12) niSedha (13) kriyAne (14) kare che (15) akriyAvAdI bhUta tathA. bhAvArtha- vinayavAdIo vastu tattvanA svarUpane nahi jANanArA pitAnA prajananI siddhi ane vinayathI ja dekhIe chIe amone che. ahIM sudhI vinayavAdInI mAnyatA jaNAvI have gA. 4nA bIjA padathI akriyAvAdInA maMtavyane batAve che. vinaya vAdIonI mAphaka kama baMdhananI AzaMkAvALA akriyAvAdI bhUta tathA bhaviSyakALane ja mAnavAvALA vartamAnakALane niSedha karI kriyAne niSedha kare che. lokAyatika tathA zAkaya Adi matamAM AtmAnA astitvane ja mAnatA nathI te pachI tenA mate kriyA kayAMthI hoI zake ? ane kriyAne niSedha tyAM karmabaMdha kayAMthI hoya? teonA matamAM karmabaMdhane mAnatA ja nathI, khAlI Aropa mAtra baMdha mAne che, jema muThThI bAMdhIne kholI nAkhI vaLI bauddhaloko te sarva padArthone kSaNika mAne che vizeSa khulAze. ma. zrI javAhara lAlajI kRta sUtra pAnA 100-101mAM joI le.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 12 u0 023 11 12 13 14 sammissabhAvaM ca girA gahIe, se mummuI hoi annaannuvaaii| imaM dupakkhaM imamegapakkhaM, AhaMsu chalAyataNaM ca kammaM // 5 // zabdArtha : (1) mizrabhAva (2) vacanathI (2) grahaNa karI (4). paravAdIe (5) mauna (6) banI jAya che (7) ajJAnavAdI (8) ema (9) be pakSa (10) ema (11) eka pakSa (12) kahe che (13) vAkaya chalane (14). prayoga kare che. bhAvArtha - pUrvokta nAstikagaNa padArthone niSedha karI pazcAta padArthonA astitvane svIkAra kare che, syAdvAdIonA vacanene anuvAda karavAmAM asamartha banatAM mauna dhAraNa kare che. pitAnA matane pratipakSa rahita ane paramatane pratipakSa sahita batAve che, syAduvAdIonAM sAdhanane AcArane prarUpaNAne virodha batAvavA khaMDana karavA vAkya chalane prayAga kare che. padArthanuM asti mAnyA vinA paravAdIonA siddhAMtanI siddhi na thavAnA kAraNe padArtha siddha thaI jAya che. jethI phakta vacanathI padArthone niSedha karatA thakA nAstikagaNa baMnethI mizrita paraspara virUddha pakSane svIkAra kare che. ane pitAnA matanuM durAgraha vaDe sthApana kare che. AvA ajJAna mate jagatamAM rahelA che tenAthI para rahevA jJAnIoe A digadarzana kahela che. vizeSa varNana ma. javAharalAlajIvALA sUtra pAnA 10-4-pa-damAM che. te evamakkhaMti adhujjhamANA, virUvarUvANi akiriyavAI / je mAyahattA bahave maNUsA, bhamaMti saMsAramaNovadaggaM // 6 // zabdArtha : (1) vastunA svarUpane nahi samajanAra (2) nAnA prakAranA (3) zAstronAM kathana kare che e zAstrone (4) akriyAvAdI (5) Azraya laI (6) bahu (7) manuSyo (8) anaMtakALa sudhI (9) saMsAra (10) bhramaNa kare che,
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3-4 sUtra kRtAMga sUtra a0 12 u. 1 bhAvArtha- buddhithI hIna vastu varUpane nahi jANanArA akiyAvAdI ghaNA prakAranAM kuzAnI prarUpaNa kare che ane e zAnA kathanane grahaNa karI ghaNAM manuSya anaMtakALa sudhI saMsAra sAgaramAM janma maraNarUpa paribhramaNa karatA rahe che ane duHkha bhagave che. NAico uei Na atthameti, Na caMdimA vaDDhati hAyatI vA / ' ' ' ' 8 " ; salilA Na saMdaMti Na vaMti vAyA, vaMjho Niyato kasiNe hu roja IILI zabdArtha : (1) sUrya (2) ugato nathI (3) asta (4) thato nathI (5) caMdramAM (6) vadhato nathI (7) ghaTate nathI (8) nadInA pANI (9) vahetAM nathI (10) vAyu (11) vAtA nathI (12) jUThA tathA abhAva rUpa che (13) jagata (1) samarata (15) nizcayathI. | bhAvArtha- sarva zUnyatAvAdI kahe che ke sUrya ugato nathI, asta thato nathI, caMdramAnI zukala pakSamAM vRddhi ke kRSNa pakSamAM hAnI thatI nathI, nadInAM pANI vahetAM nathI, vAyu vAtA nathI, samasta vizva juThA athavA abhAvarUpa che, samasta jagata artha zUnya tathA nizcaya abhAvarUpa che, jagatamAM je vastuo dekhAya che, te sarva mAyArUpa, svapnavata tathA IndrajAla samAna mithyA che, AvI rIte vastuo pratyakSa dekhAvA chatAM zunyavAdIo teone niSedha kare che, AvI rIte mithyAtva bhAvamAM rahelA jIvo satya svarUpane nahi samajatA ajJAnarUpI aMdhakAramAM rahI saMsAra paribhramaNanAM duHkhane bhogave che. jahAhi aMdhe saha jotiNAvi, ruvAi No pAsati hiinnnnette| saMtapi te evamakiriyavAI, kiriyaM Na pasaMti niruddha pannA // 8 // - 14 15 14
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a0 12 10 1 zabdArtha : (1) jema (2) aMdha puruSa (3) jyoti (4) sAthe rahevA chatA (5) netrahIna hovAthI (6) rUpone (7) dekhI (8) zakato nathI (9) evI rIte (10) buddhihIna (11) akriyAvAdI (12) vidyamAna (13) kriyA thatI hovA chatAM (14) dekhI (15) zakatA nathI. | bhAvArtha- jema aMdhapuruSa dIpakanI sAthe rahevA chatAM dIpakane tema ja anya padArtho vidyamAna hovA chatAM dekhI zakato nathI, e ja rIte jJAnAvaraNIyAdi karmonA AcchAdanathI jenI buddhi hInatAne pAmela che, jenuM jJAna rUMdhAela che, tevA zUnyatAvAdavALA pratyakSa padArthonI badalatI paryAyarUpa thatI kriyAne dekhI zakatA nathI ane jagatane tathA rahelA padArthone jUThA tathA abhAvarUpa batAve che, tethI zuM ? jagatanA padArthone abhAva thaI zake ? chatAM zUnyatAvAdavALA pitAnA durAgrahane cheDatA nathI ane mithyAtva bhAvamAM ja rahI saMsAra paribhramaNa karyA kare che. saMvaccharaM suviNaM lakkhaNaM ca, nimittadehaM ca uppAiyaM ca / aTuMgameyaM bahave ahittA, logaMsi jANaMti aNAgatAI // 9 // | zabdArtha : (1) jyotiSa (2) svapna zAstra (3) lakSaNa zAstra (4) nimitta zAstra tathA zarIramAM rahelA (5) tala Adi cinhonA phaLa batAvI zake tevA zAstro tathA ulkApAta digdAha AdinA phaLa batAvI zake tevA zAstro Adi (6) AThaaMgavALA zAstrone (7) ghaNA puruSo (8) bhaNIne (9) lekamAM (10) jANe che (11) bhaviSyanI vAtone. | bhAvArtha- A jagatamAM ghaNA puruSa tizAstra, svapnazAstra, lakSaNazAstra, nimittazAstra tathA zarIramAM rahelA tala Adi cinhAnAM phaLa batAvanAra zAstro tathA ukApAta tathA digdAha AdinA phaLa batAvanAra zAstra, Adi ATha aMgavALAM zA
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 sUtra kRtAMga satra a. 12 u0 1 bhaNIne bhaviSyamAM thavAvALI vAtane tathA bhUtakALamAM banelI vAtane jANI zake che, tathA AkAzagajanA, bhUkampa, AMtarikSa, aMga, svara, lakSaNa, vyaMjana, tathA navamAM pUrvamAM trIjI AcAra vaghumAMthI uddhata je sukha, duHkha, jIvana, maraNa, tathA lAbha, alAbha AdinA sUcaka je zA che te bhaNIne jIva traNa kALanI maryAdita vAtone jANI zake che. zunyavAda mAnavAthI A vastu jANI zakAya nahi keI nimittA tahiyA bhavati, kesiMci taM vippaDieti nnaann| te vijabhAvaM aNahijamANA, AhaMsu vijAparimokkhameva // 10 // zabdArtha : (1) keda (2) nimitta (3) satya (4) hoya che (5) kaI keI (6) viparIta hoya che (7) nimittAnA jJAna (7) A rIte dekhatA thakA vidyAnA adhyayana (8) nahi karanAra akriyAvAdI (9) vidyAnA (10) kalyANa kArI mAne che (11) tyAgane. bhAvArtha- keI nimitta satya hoya che ane koI nimittanAM jJAna viparIta paNa hoya che, ema jANI akriyAvAdIo vidyAnA adhyayana karatA nathI ane vidyAnA tyAgane kalyANakArI mAne che, tiSa zAstrane jovAmAM pitAnA kSapazamanI hInatAnA kAraNe phera rahI jAya che, tethI asatya pariNAma Ave che, kSayapazama sAro hAya ne upagathI jotiSane abhyAsa kare te pariNAma satya Ave te hakIkatane zunyavAdIo jANatA nathI, jethI zUnyatAvAdIo pitAnA durAgrahane kAraNe satya hakIkatane jJAnane jANI zakatA nathI. ( nimitta jovAmAM gaphalata thAya upaga zUnya thAya te asatya pariNAma Ave, tethI teo mithyAtvabhAvamAM rahI saMsArasAgaramAM paribhramaNa karyA kare che.
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtaMga kSetra a0 12 30 1 5 te evamati samica logaM, tahA tahA samaNA mAhaNA ya / cha . 11 z 10 11 12 93 * sayaM kaDaM NamnakaDaM ca dukkhaM, AhaMsu vijJAcaraNaM pamokkhaM // 11 // raha zabdA : (1) phaLa prApta thavAnuM batAve che (2) jANI (3) leAkane (4) zrmAnusAra (5) zramaNa athavA zAkaya bhikSu (6) athavA brAhmaNa Adi peAtAnA abhiprAya anusAra (7) peAtAnA ja (8) kAya`thI hAya che (9) anyanA (10) ema paNa kahe che ke du:kha (11) karavAthI nahi (12) tItha kara deva jJAna tathA (13) kriyAthI (14) mekSa (15) batAve che. bhAvArtha:- zAkayabhikSu athavA brAhmaNNA Adi potAnA abhiprAya anusAra leAkane jANI, kriyAne-kamane anusAra phaLa prApta thavAnuM khatAve che, tathA ema paNa kahe che ke duHkha peAtAnA ja kAthI hAya che, anyanA karavAthI duHkha na heAya, zrI tIthaMkaradeva jJAna tathA kriyAthI meAkSa prApti thavAnuM kahe che. kriyAvAdI jJAna rahita ekala! cAritrathI--kriyAthI mekSa batAve che, vaLI kahe che ke jIvA jevI jevI kriyA karatA hAya tene anusAra svarga, naraka Adi phaLa prApta thAya che, eTale kriyA mAtrathI ja meAkSa batAve che, saMsAramAM je sukha duHkha je kAMi hAya che, te peAtAnA ja zubhAzubha kAryathI hAya che, IzvarakRta nahi, AtmAne akriya. mAnavAthI sukhaduHkhanI prApti kayAMthI hAI zake ? paraMtu teonA abhiprAya ekAMta che, jJAna sahitanI kriyA ja iSTa phaLa ApanAra bane che, kriyA rahita jJAna pazu samAna ane jJAna rahitanI kriyA pazu aMdha samAna jANavI, paratu jJAna ane kriyA bannethI kAnI iSTa siddhi hAi zake che. chatAM prathama jJAnanI pradhAnatA jANavI, prathama jJAna pachI dayA, eTale prathama jJAnathI ISTa aniSTa zubha azubha lAbha hAnI jANI zakAya che, jJAnathI ja cAritra ane tapanI jarUra che ema jANI zakAya che. paraMtu ekalA jJAnathI paNa meAkSa
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 11 12 13 14 28 tra kRtAMga satra a. 12 u0 1 prApti thatI nathI kriyAvAdIonuM maMtavya ekAMta che te mithyAtvanuM kAraNa jANavuM. te cavakhu logaMsiha NAyagA u, maggANusAsaMti hitaM payANaM / tahA tahA sAmayamAhu loe, jaMsI payA mANava ? saMpagADhA // 12 // | zabdArtha : (1) A lekamAM zrI tIrthakara deva vagere jJAnIo (2) cakSu samAna che (3) tathA nAyaka athavA (4) pradhAna che (5) manuSyone kalyANane (6) bhArga (7) batAve che (8) jyAM jyAM mithyAtvanI vRddhi thAya che tyAM tyAM (9) saMsAra majabUta thAya che (10) lekone (11) jemAM (12) prajA (13) manuSyo (14) nivAsa kare che. | bhAvArtha - tIrthaMkara Adi jJAnI puruSa jagamAM cakSu samAna che eTale jagatanA ne tIrthakara de Adi jJAnIo cakSu samAna che. lekamAM sarvathI jJAnI zreSTha che. manuSyAdi jene mokSamArga-kalyANanA mArganI zikSA Ape che. mokSamArga batAve che, vaLI kahe che ke jyAM jyAM mithyAtvanI vRddhi thAya che, tyAM tyAM saMsAra majabUta thAya che. saMsAravRddhi thAya che, saMsAramAM manuSya nivAsa kare che teone jJAnIo netra samAna kahyAne artha e thAya che ke jJAnIo jIvone upadeza ApI anartharUpa dukha-saMsArabhramaNa janma, maraNa, roga, pratikULatA vagere duHkhanuM nivAraNa karAvavAmAM ane dRgati prApta karAvavAmAM sahAyabhUta thAya che, mahA AraMbha mahAparigraha Adi cAra kAraNe jIvo narakanuM AyuSya bAMdhe che, tathA cAra kAraNe jevo tiryaMcanuM AyuSya bAMdhe che, vaLI kahe che ke jyAM jyAM rAgadveSanI vRddhi tyAM tyAM saMsAra zAzvata thAya che jyAM jyAM kamane upacaya thAya che, tyAM tyAM saMsAranI vRddhi thAya che, saddavicArathI - duvANIthI sadkAryathI zubhagati ane sukhanI prApti thAya che, tenuM jJAna prApta karAvanAra jJAnIo ja che tethI netra samAna upamAM Apela che.
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 12 0 1 9 2 Y '' je rakkhasA vA jamalohayA bA, je vA surA gaMdhavvA ya kAyA / da t 9 AgAsagAmI puDhosiyA je, puNo puNo viSpariyAsurveti // ||rA UM. 329 zabdA : (1) je rAkSasa che (2) yamalA-paramAdhAmI (3) vaimAnika devA tathA jyAtiSa devA (4) gadha-vyaMtara devA (pa) pRthvIkAyAdi (6) pakSI vAyu Adi (7) pRthvI Azrita apa-te-vAyu vanaspati vigalendriye manuSyA tiyacA vagere (8) vAravAra (9) bhinna bhinna gatiemAM bhramaNa kare che. bhAvArtha:- vyatarA, asurakumArA-paramAdhAmI vagere bhavanavAsI deve, vaimAnika devA, jyAtiSI devA, gaMdha.-vyaMtaranI jAti, AkAzagAmI pakSI Adi tathA pRthvI, apa, teu, vAyu, vanaspati, eIndriya, taiindriya, caundriya, paMcendriya, niya"ca pacendriya, manuSya, nArakI, Adi sarva jIvA, peAtAnAM karelAM karyAMthI, karmAnusAra, bhinna bhinna gatimAM-ceAniomAM, arahaTa yaMtranI mAphaka vAravAra utpanna thai janma ane maraNarUpI saMsAra paribhramaNa kare che 9 k 3 '. jamAhu ohaM salilaM apAragaM, jANAhi NaM bhavagaNaM dumokkhaM / 11 9 che 10 13 14 15 jaisI visannA visayaMgaNAhiM, duhao'vi logaM aNusaMcaraMti // 14 // zabdArtha : (1) kahela che (ra) Adha (3) pANI (4) apAra (5) jANA (6) sa'sAra-bhava (7) gahana (8) duSkara (9) jemAM (1) khuMcelA (11) viSaya-kAmabhogA (12) strIe (13) trasa-sthAvara (14) lekamAM (15) paribhramaNa kare che. bhAvAH- saMsAranuM svarUpa jANanAra zrI tIrthaMkaradeve tathA gaNudharAdie saMsAra sAgarane svayambharamaNa samudranI samAna dustara
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sutra a0 12 30 1 kahela che, keAI jalacara ke sthaLacara A samudrane ullaMdhana karI zake nahi, evI ja rIte samyagdarzana vinA ceArAzIlAkha ceAninA sthAnarUpa saMsAra sAgarane pAra karavA durlabha kahela che, saMsAramAM je puruSA sAvadyakama vALA anuSThAneA kare che, te kumAgamAM paDelA che, asatya danane grahaNa karanArA che, viSaya pradhAna strIomAM jee Asakta che ane strIone vazIbhUta che te pAmara jIvA uttama anuSThAnA karI zakatA nathI. strIrUpa kIcaDamAM tathA anya kAmabhAgarUpa viSayAmAM phasAyela Asakta jIve vAravAra cAre gatimAM, cauda rAjaleAkamAM vAravAra janma maraNa karyAM kare che. athavA liMga mAtrarUpa pratrajyA dhArI banI, pApa virati rahita tathA rAgadveSathI yukta peAtAnA krama thI prerita A gahana lAkamAM vAraMvAra janma maraNa karatA saMsAra paribhramaNa kare che. 330 5 2 3 . 1 . na kammuNA kamma khave ti bAlA, akammuNA kamma khavAta dhIrA / 10 11 12 15 r 13 medhAviNo lobhamAvatItA, saMtosiNo no pakareMti pAvaM // 15 // zabdA : (1) ajJAnI jIvA (ra) pApakA karatA heAvAnA kAraNe (3) pAtAnA karmAMnA (4) kSaya karI (5) zakatA nathI (6) dhIra puruSA (7) AzravAne rokI (8) ka`nA (9) kSaya kare che (10) muddhimAna puruSa (11) lAbhathI dUra rahe che (12) sa MteASI khanI (13) pApakama (14) karatA (15) nathI. bhAvA:- mUkha`jIvA ajJAnI jIve azubha-sAvadya kAryo karatA hAvAthI peAtAnAM pApAnA-karmanA kSaya karI zakatA nathI, paraMtu je dhIrapuruSA che tee sAvadya karmono tyAga karI AzradvAra baMdha karI peAtAnAM karmonA kSaya kare che. tema ja buddhimAna sAdhaka lAbhanA tyAga karI sooSI banI pApakama karatA nathI. mUkha jIve asanA Azraye mithyAtva dveSAnI vRddhithI sAvadya kama tathA niravadha .
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 12 30 1 kamanA vipAkeAne nahi jANatA haiAvAthI, sAvadya karmamAM Asakta hAvAthI karmonA kSaya karavA samartha thatA nathI. AzravadvArane zakayA vinA savathA karmanA kSaya thaI zakatA nathI. tema ja leAbha SAyane maMda karyA vinA karmonA kSaya thaI zakatA nathI. ema jANI, mumukSuee AzravAne rAkavA upayAgavata rahevuM. da te tIyaMutpannamaNAgayAI, logassa jAgati tahAgayAI / * . 10 11 * 13 tAro annesi aNannaNeyA, buddhA hu te aMtakaDA bhavati // 16 // 331 zabdArtha : (1) vItarAga puruSa jIvAnI (ra) bhUta (3) vartamAna (4) bhaviSyakALanA vRttAntA-paryAyeA (5) leAkanA svarUpane yathA' (6) rUpe jANe che (7) netA che (8) tee anya jIvAnA (9) tenA netA kAi nathI (10) evA jJAnI (11) puruSA ja saMsAranA (12) aMta (13) kare che. bhAvAH- vItarAga puruSa jIveAnI bhUta, vartamAna, bhaviSyakALanI paryaMcAne avasthAone yathA rUpe leAkanA svarUpane jANI zake che ane tee sarva jIvAnA netA che; paraMtu temanA netA koi nathI svayaMmuddha che. AvA jJAnI jIvA sa`sAranA aMta kare che, SAyAnA sarvathA kSaya thavAthI vItarAgapaNuM prApta thAya che. kevaLajJAnI athavA caudapUrva bhaNelA parAkSa jJAnI saMsAra pAra karanArA bhavya jIvAne sadupadeza ApI meAkSamAM pahAMcADe che. ma . 7 da 3 te va kuvvaMti Na kAravaMti, bhUtAhisaMkAi durguchamANA / . 9 10 11 12 15 13 14 sayAjatA viSpaNamaMti dhIrA, viSNatti dhIrA ya havaMti ege // 17 // 3 zabdA : (1) pApanA ghRNA karavAvALA tIrthaM kara Adi (2) prANIonI dhAtanA (3) bhayathI (4) svayaM pApa karatA (pa) nahi (6) anya pAse karAvatA (7) nahi (8) sadA pApanAanuSThAnathI (9) yatnAvata
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 satra kRtAMga satra a. 12 u01 (10) saMyama anuSThAna karatA hatA (11) karmanuM vidAraNa karavAmAM nipuNa vinayavaMta puruSa (12) nivRtta rahI (13) banatA hatA (14) keTalAeka anyadarzanIo (15) jJAna mAtrathI vIra. bhAvArtha:- vItarAga puruSa tathA samyagujJAnI gaNadhara Adi, prANI nI ghAtanA bhayathI pApano tiraskAra karatA thakAM svayaM hiMsA karatA nahi, hiMsA karAvatA nahi, hiMsAnA karanArane anamedana ApatA nahi; sarva mahAvratonuM pAlana karatA hatA, sadAkALa yatnAvaMta rahI dhIra puruSa saMyama pAlanamAM vinayavaMta karmanuM vidAraNa karavAmAM nipuNa puruSa sadA pApakArI anuSkAnethI nivRtta banI upagavaMta rahI saMyama pAlana karatA hatA. jyAre koI anya darzanIo jJAnamAtrathI vIra banI kriyA anuSThAnene choDI detA hatA. Dahare ya pANe vuDDhe ya pANe, te Attao pAsai savvaloe / 12 13 unvehatI logamiNa haMtaM, buddhe'pamattesu parivvaejjA // 18 // zabdArtha : (1) sukSma kuMthu (2) Adi (3) tathA bAdara zarIravALA (4) prANIo (5) te sarvane (6) AtmasamAna (7) jeve (8) sarva lekamAM (9) upekSA (10) lekamAM (11) mahAna (12) jJAnI (13) apramata (14) vicare. bhAvArtha - A jagatamAM nAnA zarIravALAM agara bAdara zarIravALAM je prANIo che te sarve ne tattvadazI puruSa pitAnA AtmA samAna jue che. jANe che samasta lekamAM jeTalA pramANavALo mAro jIva che teTalA ja pramANavALo kuMthu Adi sUkSmajIvone AtmA che, jema mane sukha priya ane duHkha apriya che, evI ja rIte sarva nAnA moTA ne sukha priya ne dAkha apriya che, ema jANe koI prANIne pIDA utpanna na thAya e rIte upagavaMta rahI saMyama pAlana karavuM e ja tattvadazIne AcAra jANe.
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ saba kutaga sUtra a. 12 u0 1 je Ayao parao vAvi NaccA, alamappaNo hoti alaM paresiM / taM johabhUtaM ca sayAvasejjA, je pAukujjA aNuvIti dhammaM // zabdArtha : (1) je puruSa svayaM athavA (2) anya pAsethI (3) dharmane jANIne je dharmane upadeza Ape che (4) e ja puruSa potAnA AtmAnI tathA (5) paranA AtmAnI (6) rakSA karavA (7) samartha che (8) je vicAra karI (9) dharmane (10) pragaTa kare che (11) te tiHsvarUpa muni pAse (12) sadA (13) nivAsa karavo. bhAvArtha - je kaI sAdhaka AtmA svayaM athavA te anya vyakti dvArA dharmane svarUpane jANune pazcAta dharmane upadeza Ape che, teo saMsAra samudrarUpI eghathI pitAnA AtmAnI tathA paranA AtmAnI rakSA karavAmAM samartha bane che ane jeo vicArIne dharmane pragaTa kare che, evA ti svarUpa muninI pAse sadA sAdhakoe nivAsa kare. sAdhake sadAne mATe gurunI pAse nivAsa karavAthI jJAnanI ThIka ThIka prApti thAya che. tathA darzana cAritramAM daDha thAya che ema jANI puNya AtmAoe jIvanabhara guru nikaTa rahevuM te pitAne mATe kalyANakAraka che. attANa jo jANati jo ya logaM, gaI ca jo jANai NAgaiM ca / jo sAsayaM jANa asAsayaM ca, jAtiM ca maraNaM ca jaNovavAyaM / / rA na zabdArtha : (1) pitAnA AtmAne (2) jANe che (3) je sAdhaka (4) tathA lekanA svarUpane je jANe che (5) te jIvanI gati (6) anAgatine
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 sUtra kRtaga sUtra a0 12 10 1 (7) jANe che (8) evI ja rIte zAzvata-mokSa (9) tathA azAzvata-saMsAra (10) ne jANe che (11) tathA janma (12) maraNa Adi (13) prANIonI bhinna bhinna gationA (14) upa pAta. bhAvArtha:- je kaI sAdhaka potAnA AtmAne, tathA lekanA svarUpane tathA banI gati, anAgatine tathA zAzvata mokSane tathA azAzvata saMsArane tathA prANIonA janma, maraNa tathA nAnA pakAranI gatiomAM utpanna thavAnuM te sarvene jANe che ke puruSa paralekamAM javAvALA zarIrathI bhinna tathA sukha duHkhanA AdhArarUpa pitAnA AtmAne jANe ane AtmAnA kalyANarUpa sAdhana jJAna, darzana, cAritra, tarUpa sAdhanamAM je pravRtta rahe che e ja puruSa AtmajJa che ane e ja puruSa pravRtti nivRttirUpa A samasta lekane jANe che, nAraka, tiryaMca, manuSya tathA deva kayAMthI AvI utpanna thayA che tathA kevA karmo karavAthI ja naraka AdimAM utpanna thAya che te je jANatA hoya tathA kayAM gayA pachI jIva pharIthI saMsAramAM AvatA nathI e jANavAne upAya samyagajJAna, darzana, cAritra che e je jANe che e aSTakarmanA kSayarUpa che tathA anAgati siddhine jANe che dravyAstika naya AzrI samasta padArtho nitya che, paryAya AzrI sarva padArtho anitya che tathA pratikSaNa vinAzI che te sarva jANe che. aho'vi sattANa viuddaNaM ca, jo AsavaM jANati saMvaraM ca / dukkha ca jo jANati nijjaraM ca, so bhAsiumarihaha kiriyavAda zabdArtha H (1) adhogati (2) che (3) duHkhe (4) Azrava (5) saMvara (6) jANe che (7) duHkha (8) jANe che (9) nirjarA (10) yogya (11) kahevA (12) kriyAvAda.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtIMga sUtra a 60 1 bhAvArtha:- je kAI AtmA tarakAdi gatimAM rahelA duHkhAne jANanAra che. prANI vakarelA karmonAM phaLane bhAgave che, jee pApakama kare che te naraka Adi adhamati sthAnAmAM utpanna thai janma, maraNa rAga, zAkathI utpanna thatA ghaNA prakAranI zArIrika mAnasika pIDAne bhAgave che te jANe che, te duHkhAnA abhAvanA upAyane jANe che, kahevAne bhAva e che ke narakanI sAtamI bhUmithI lai sarvAsiddha vimAna sudhI jeTalAM prANIe che te sa karmothI yukta che, temAM jee gurukamI che te apratiSThAna narakamAM jAya che, ATha prakAranA karmonI Avakane Azrava kahe che, te prANAti pAta rUpa che. athavA mithyAdana tathA rAgadveSa rUpa che tene jANe che, AzravanA nidharUpa savarane jANe che, puNya pApane jANe che, asAtArUpa duHkhane tathA tenAM kAraNeAne jANe che je kriyA-padArtho saMsAra prAptinAM kAraNa che, tenAthI viparIta padArtho kriyAo mAkSa prAptinA hetue che tene paNa jANe che, teeA ja kriyAvAdanA svarUpane tathA jIva, ajIva, Azrava, sa Mvara, baMdha, puNya, pApa, nirjarA, mAkSanA svarUpane batAvI zake che. vadhAre khulAse sUtra pAnA 133thI - 151 sudhI zrI javAharalAlajI kRtamAM che. tyAMthI jANI levuM, vi. ekAMtavAdIo badhA mithyAtvavAdI rahelA che teAnA sagathI dUra rahevuM te zreyaskara che. 9 . da sadesu rUvesu asajjamANo, gaMdhesu rasesu adussamANe / 10 35 A . 9 19 12 No jIvitaM No maraNAhikakhI, AyANagule valayA vimukke || zimi // 22 // zabdAtha H (1) zabdamAM (2) rUpamAM (3) anAsakta (4) gaMdhamAM (5) rasamAM (6) adveSa (7) jIvanamAM (8) maraNamAM (9) icchA rahita (10) Atma gupta (11) mAyA (1ra) rahita vicare.
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 satra kRtAMga satra a. 12 u0 | bhAvArtha- sAdhu puruSa manahara zabdamAM, rUpamAM Asakta na bane amanejha gaMdhamAM tathA emanejha raso pratidveSa na kare, ema jIvananI ke maraNanI IcchA na kare, paraMtu mAyA kapaTa rahita banI saMyamamAM upagavaMta rahI vicare. koI paNa Indriya viSamAM sAdhu rAgadveSa na kare, asaMyamI jIvanane I che nahi. parISahe upasargo utpanna thatAM rAgadveSa rahita banI samabhAve sahana kare, pAMca samiti tathA traNa guptithI gupta rahI mAyA kapaTa rahita banI saMyamanuM pAlana kare e ja AtmakalyANane mAga bhagavaMte batAvela che adhyayana bAramuM samApta.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra tari sUtra a. 13 u. 1 337 tra kRtAMga sUtra adhyayana 13 muM. yathAtathyanAma AhattahIyaM tu paveyaissaM, nANappakAraM purisassa jAtaM / sao a dhammaM asao asIla, saMtiM asaMti karismAmi us III zabdArtha : (1) yathA taLe satya tatva (2) batAvIza (3) jJAnanA prakAra () chanA (5) bhalA burA guNe (6) uttama sAdhunA (7) dharmane (8) burA sAdhuonA (9) kuzala (10) zAMti athavA mekSa (11) saMsAra (12) pragaTa (13) karIza. bhAvArtha - zrI sudharmAsvAmI pitAnA ziSyavargane kahe che ke satyatattva, jJAna, darzana, cAritra tathA jIvana bhalA tathA burA guNa tathA sAdhuonA zIla-cAritra tathA kusAdhuonA kuzIla tathA mekSa ane baMdhananA rahasyane pragaTa karIza. rAga tathA TheSa te bhAva valaya kahevAya. e rAgadveSathI mukta rahenArane satyatatva samajAya che. e saMbaMdhamAM kahuM chuM ke satya tatvane yathA tathya kahevAya che. athavA je paramArtha che te yathA tathya che ane te jJAna, darzana, cAritrarUpa dharma che. jenA ArAdhanathI durgatimAM paDatAM ne bacAve che. te ja zrata cAritrarUpa dharma che. tenuM yathAtathya pAlana upagavaMta rahIne karanAra samasta karmone kSaya karI zAMtirUpa mokSane prApta kare che. jemAM samyagadarzana e dharmanA pAyArUpa che te pathamika, kSAyika kSApazamika Adi pAMca prakAre che, vItarAgadeve pratipAdana karela je mokSamArga tenI nIvaDa zraddhA te ja samyagadarzana kahevAya
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 sUtra kRtAMga satra a. 13 u0 1 che ane jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava, saMvara, baMdha, mokSa, nijara Adi navatattvarUpa je tava che tene yathAtathya jANe ane hitAhitane batAve te jJAna ane vrata dhAraNarUpa cAritra tathA samitinuM pAlana ane kaSAyono nigraha te cAritra e traNa tatva, jJAna, darzana, cAritrarUpe anuSThAna te mokSa mAge che tathA zubha anuSThAna tathA azubha anuSThAna, saMsAra ane mekSa, dharma ane adharmanA satyabhAne pragaTa karIza, tene jANI sAdhaka saMsAranI mAyAthI mukta banI saMyama dharmamAM vicaraNa kare e sAdhu dharma che, mokSamArga che Atmahita che, kalyANane mArga che aho ya rAo ya samuSTiehiM, tahAgaehiM paDilabbha dhamma / samAhimAghAtamajosayaMtA, satthAramevaM pharusaM vayaMti // 2 // zabdArtha : (1) divasa (2) rAtri (3) uttama anuSThAna karanAra (4) tIrthakaranA (5) dharmane (6) pAmI (7) tIrthakarakta (8) samAdhi (9) sevana nahi karanArAo (10) jJAna denAra tirthaMkara devanI (11) niMdA (12) kare che. bhAvArtha- divasa ane rAtri mokSasAdhananA uttama anuSThAne karavAmAM pravRtta rahenArA zrI tIrthaMkara devanA dharmane pAmI tIrthaMkaradeva kathita samAdhi mArgarUpa cAritranuM sevana nahi karatA thakA jamAli Adi nihava zrI tIrthaMkaradevanI niMdA kare che ane satyamAgane lepa karI kumArganI prarUpaNa kare che ane zraddhAthI patita thAya che. saMyamabhAra upADavAmAM asamartha banatA saMyama pAlanamAM DhIlA thaI zithila thaI jJAna ApanAra jJAnIonA avarNavAda bele che. tevA sAdhake ghaNA kALa sudhI janma maraNarUpa saMsAracakramAM pari bhramaNa karatA thakAM duHkhane bhagave che. ema jANI vitarAganI AjJAna virAdhaka thavuM nahi.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sutra a0 13 0 1 visohiyaM te aNukAhayaMte, je AtabhAveNa viyAgarejjA / da 7 3. 11 12 aANi hoi bahuguNANaM, je NANasaMkAi musaM vadejjA ||3|| zabdA : (1) vizuddha mA`thI (2) viparIta prarUpaNA karanAra (3) peAtAnI ruci anusAra (4) sUtranA artha karanAra (5) uttama guNAnA (6) bhAjana (7) thatA (8) nathI (9) vItarAga mArgamAM (10) zaMkA lAvI (11) mithyA (12) bhASaNa kare che. 339 bhAvAH- sava DhASAthI rahita zrI vItarAga mAga che, ahaMkAranA kAraNe jamAli Adi nindvava vItarAga mAga thI viparIta rupaNA karatA thakA potAnI ruci anusAra vItarAganA kathanathI virUddha sUtranA ardhAM kare che, vItarAga mArgomAM zakA lAvI mithyA bhASaNa kare che. AvA sAdhake uttama guNuAnA bhAjana banI zakatA nathI ane peAtAnA kadAgrahanA kAraNe satya vastune samajI zakatAM nathI ane viveka zunya thaI viparIta vartana karatA thakAM sasAra paribhramaNa vadhArI janma maraNumAM phasAI rahe che. 1 3 da je yAvi puTThA paliuMcayaMni, AyANamadvaM khalu vacayitA / ', 5 9 12 13 asANo te iha sAhumANI, mAyaNi esaMti ataghAnaM // 4 // zabdA : (1) (2) kArDa leAkA (3) pUche (4) gurunA nAmane chUpAve te (pa) meAkSathI (6) vaMcita rahe che (7) asAdhu hovA chatAM (8) sAdhu (9) mAne (10) mAyAvI jIvA (11) pAme che (12) anaMtavAra (13) dhAtane-maraNane. bhAvA:- je mAyAvI sAdhakane temanA gurunu nAma keI pUche te abhimAnI sAdhaka peAtAnA ahaMbhAvanA kAraNe gurunA nAmane
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 satra kRtAMga satra a. 13 u0 1 chUpAvI koI anya vidvAna AcAryanA nAmane batAve che, tevA sAdhako mokSathI vaMcita rahe che. vaLI pitAmAM sAdhunA guNe nahi hovA chatAM pite pitAne sAdhu mAne che. AvA mAyAvI sAdhuo anaMtavAra saMsAramAM janma maraNanA duHkhane pAme che ane dinapratidina sAvadya anuSkAne zubha anuSThAna mAnI bamaNuM pApane saMcaya kare che ane saMsAra paribhramaNa vadhArate rahe che, ema jANI sAdhaka AtmAe saMyamI sAdhuoe mAyA kapaTa tyAgI gurune vinaya sAcavIne saMyama pAlana karavuM ane zithilAcArI sAdhuonA saMgathI dUra rahevuM. je kohaNe hoi jagaTThabhAsI, viosiyaM je u udIraejA / 10 12 11 aMdhe va se daMDapahaM gahAya, aviosie dhAsati pAvakammI // 5 | zabdArtha : (1) je puruSa (2) dhI (3) heya (4) paranA doSo pragaTa karatA hoya (5) upazAMta thayela kaleza (6) pharI utpanna kare (7) pApakarma karavAvALA che (8) sadA kalezamAM rahelA (9) aMdha purUSanI mAphaka (10) lAThI (11) grahaNa karI (12) TuMkA mArge jatAM (13) dukha pAme che. bhAvArtha- je puruSa kaSAyenA vipAkane nahi jANanAra sadA krodha karanAra ane anya vyaktinA dene pragaTa karanAra paranI niMdA karanAra ane upazamI gayela kalezane pharI utpanna karanAra sadA jhaghaDAmAM rahelA pApI jI jema aMdha manuSya mArgane ajANa lAkaDInA TekAthI unmArgane pAmIne duHkhI thAya che, tenI mAphaka BdhI manuSya tathA sAdhake duHkhI thAya che. ema jANI AtmAthI sAdhakoe kedhAdi kaSAyathI-kalezepA sadA dUra rahI upazAMtabhAve rahI saMyama pAlana karavuM.
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a0 13 30 1 cha je viggahIe abhAyabhAsI, na se same hoha ajhaMjhapante / 10 11 vAyakArI ya harImaNe ya etIi ya amAharU ||6|| zabdA : (1) je puruSa (2) jhaghaDA karanAra hAya (3) nyAya virUddha bhASaNa karanAra (4) kaleza rahita na heAvAthI (5) samAdhine (6) prApta (7) karI zakatA nathI (8) je gurunI AjJAnuM pAlana karanAra (9) lajAva'ta hAya (10) jIvAdi tattvAmAM zraddAvAna heAya (11) amAyI hAya. bhAvAH- satya tattvanA jJAnathI rahita puruSa sadA kaleza karanAra tathA nyAya virUddha bhASaNa karanArA kaleza rahita nahi thavAthI te samAdhine prApta karI zakatA nathI. tethI AtmAnuM hita paNa karI zakatA nathI. dhamane prApta karI zakAtA nathI. jethI evA sAdhaka saMsAra paribhramarUpa janma maraNanA duHkhA bhAgavatA hAya che, paraMtu je sAdhaka guru AjJAe cAlanAra tathA pApakama karavAmAM zuruAdithI lA pAmatA hAya tathA jIvAdi tattvAmAM zraddhAvAna hAya, amAyI hAya, mULaguNa uttaraguNunuM pAlana karavAmAM upayAgavaMta hAya te samAdhine prApta karI zake che, ema jANI vANImAM sayama rAkhI kalezathI dUra rahI nyAya yukta, niravadya ane priya, satya vacana khelavAmAM tathA saMyama pAlanamAM upayeAgavaMta rahevuM e samAdhi prApta thavAnuM lakSaNa che 9 g se pesale suhume purisajAe, jabannie ceva suujjuyAre / 10 . 11 12 13 15 14 bahupi aNusAsie je tahacA, same hu se hoi ajhapate ||7|| zabdA : (1) e (2) maneAhara (3) sUkSmadarzI (4) puruSAthI (5) jAtiva ta (6) nizcayathI (7) sarala AcAravaMta (8) vizeSa (9) zikSA prApta thatA (10) prasanna citta rAkhanAra (11) samabhAvI (12) nizcayathI (13) te sAdhaka (14) amAyI kleza rahita (15) hAya che.
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaMga sUtra a. 13 0 1 bhAvAH- sAdhakanA pramAda vaza kAI doSa utpanna thaye hAya ane AcArya Aphri dvArA zikSA prApta thatAM cittavRtti pavitra rAkhIne te zikhAmaNane prasanna citte grahaNa kare, krAdha kare nahi, evA sUkSmadarzI tathA puruSAthI, jAtivata, sarala sAdhaka vinayAki guNAthI yukta rahIne sayamanuM yathAtathya pAlana karatAM thakAM gurunA upadeza anusAra AcaraNa karatAM thakAM, kapaTa nahi rAkhatA, prazaMsA tathA niMdAmAM, samabhAva rAkhanArA sAkA vItarAga puruSAnI samAna mAnavA yAgya taNavA. je sAdhakane peAtAnA doSa samajAya e ja sAdhaka ucca guNAne prApta karI zake. tema ja je sAdhakane peAtAnI lIdhela pratijJA ( AraMbha parigrahathI dUra rahevA AdinI)nuM pAlana karavAmAM satata upayAga hAya te ja saMyamanuM zuddha pAlana karI zake. 342 1 . 5 7 . je Avi appaM vasumati mattA, saMkhAya vA aparikkha kujjA | 10 9, 12 13 14 pa 16 taveNa vAhaM sahiutti mattA, aNNaM jaNaM passati tribhUyaM ||8|| zabdA : (1) je kAI sAdhaka (2) peAtAne (3) sayamI (4) tathA jJAnI (5) mAnI (6) peAtAnI parIkSA karyA vinA (7) praza sA (8) kare che (9) tapasvI chuM (10) huM (11) zreSTha skru (12) mAnIne (13) anya (14) tasvIone (15) mAne che (16) nirarthaMka. bhAvArtha:- prAyaH tapasvIomAM jJAnanA tathA tapane gava hAya che. keAI halakI prakRtivALA sAdhaka peAtAne saMyamI tathA jJAnavAna tathA tapasvI mAnatA thakA peAtAnI meLe praza MsA karatA hAya che ane ema mAnatA hAya che ke mULaguNa tathA uttaraguNa sahita huM sayamanuM pAlana karuM chuM. mArA samAna anya kAi saMyamI nathI. vaLI jIvAdi tattvone paNa huM sArI rIte jANuM chuM. tema ja mAra prakAranI tapasyA karavAmAM paNa huM ja sa`thI zreSTha chu, mArA samAna
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ mutra kRtAMga sUtra a0 13 u0 1 340) anya koI tapasvI ke jJAnI nathI, ema mAnI pitAnI prazaMsA kare ane anya saMyamI tathA jJAnIo tathA tapasvIone candramAnA biMba samAna nakalI mAne. A rIte mAnanArA sAdhake abhimAnI tathA avivekI jANavA, ema jANI sAdhaka AtmAe pitAnA saMyamacAritranuM pAlana karatAM cAritranuM ke tapanuM abhimAna karavuM nahi. abhimAna karavAthI guNonI hAnI thAya che, mATe samabhAvapUrvaka rahI saMyama pAlana karavuM. - 12 egaMtakUDeNa use palei, Na vijatI moNapayaMsi gotte / 13 je mANaNaTeNa viukasejjA, vasumannatareNa abujjhamANe // 9 // zabdArtha : (1) ekAMta (2) mohapAsathI (3) saMsAra paribhramaNa kare (4) nathI (5) vidyamAna (6) sAdhupaNAmAM (7) ucca gotra (8) mAna (9) pUjA mATe (10) mada kare (11) saMyamI hovA chatAM (12) anya prakAre (13) ajJAnI. bhAvArtha - upara kahyA mujaba ahaMkArI sAdhaka ahaMkAranuM sevana karI ekAMta mahipAsamAM phasAI sa sAramAM paribhramaNa karatA thako saMsAramAM lIna banI rahe che. AvA abhimAnI sAdhake sarvajJa praNIta mArganA anugAmI banI zaktAM nathI ane mAnapUjAnI prApti thatAM abhimAna karanArA tathA saMyama grahaNa karI jJAnAdine mada karanAra vastutaH mUrkha tathA apaMDita jANavA, kAraNa ke teo paramArthane jANatA nathI. mAnapUjAmAM Asakta rahevAthI tathA mada karavAthI kaDavA vipAka rUpa karmabaMdhana thAya che, tenuM tene jJAna nathI. tethI tevA sAdhake saMyamathI patita thaI saMsAramAM phasAI saMyamarUpa uMca sthAnane gumAvI amUlya mAnava ane hArI jAya che ane saMsAra aTavImAM vAraMvAra ja mamaraNa karatA thakAM duHkhene jogavatA thakA paribhramaNa karyA kare che.
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra tAMga sUtra a0 13 0 1 9 je mAhaNo khattiyajAyae vA, tahuggaputte taha lecchaI vA / 10 344. 11 da je pavaIe paradantabhoI, gote paNa je dhanbhati mANabaddhe // 10 // zabdA : (1) je (2) brAhmaNa hAya (3) kSatriya jAti hAya (4) ugra putra hAya (5) maleccha jAti hoya (6) dIkSA la (7) anyanAM dIdhelA AhAra (8) khAtA hAya (9) gAtrAdi (10) abhimAna na karatA hoya (11) abhimAna yukata thaI. bhAvArtha:- brAhmaNa hAya, kSatriya jAtinA hAya, ugra putra hAya, mleccha-kSatriya jAti vizeSa hAya, je keAi pravrajyA grahaNu karIne, yAcanA karIne gRhasthAe dIdhelA nirdoSa AhAranuM bhojana karatA hAya ane abhimAna yukta banI peAtAnA iMca geAtrAdinuM abhimAna karatA na heAya ane jJAna darzana cAritra rUpa sayama ArAdhanamAM upayAgavaMta rahetA hAya, e ja sAdhue sajJatA mAnA anuyAyI tathA sAcA sAdhu jANavA ane e ja sAdhue jagamAM mAnanIya bane che, AtmakalyANa sAdhI zake che. AThakarmAnA kSaya karI janmamaraNanA duHkhAthI chUTI ajanmApadma rUpa siddha gatine prApta kare che. 9 * 3 * da na tassa jAI va kulaM va tANaM, Na NNattha vijjAcaraNaM suciNaM / 12 13 10 11 1. 13 14 Nikkhamma se sevassgArikammaM, Na se pArae hoi vimoyaNAe 5o o zabdA : (1) na thAya (2) jIvane (3) jAti (4) kuLa (5) trANa zaraNu (6) jJAna (7) cAritra (8) sArI rIte sevana karela sivAya (9) anya kAI zaraNa bhUta nathI (10) pravrajyA lane (11) je sAdhaka (12) sevana kare che (12) karmAMnA kSaya karavA (13) gRhastha yeAgya kAryAnA (13) samatha (14) thatA (15) nathI.
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ sajJakRtAMga sUtra a0 1330 1 bhAvArtha:- abhimAna ke mada karavAthI keAi guNu utpanna thatA nathI. jAti athavA kuLa manuSyAne durgatimAM paDatAM jIvAne athavA janma maraNurUpa saMsAra paribhramaNanA duHkhAthI bacAvI zakavA samatha thatAM nathI, jethI jAti kuLa AdinA kAi mada karavA nahi, upayegavaMta rahI sArI rIte sevana karelA jJAna darzana ane cAritra AArAdhana sivAya saMsArI keAi vastu sthAvara ke jaMgama duHkhAmAMthI cheDAvavA samartha thatA nathI. ema jANI sayama ArAdhana karavuM. je sAdhaka pratrajayA grahaNa karyAM pazcAta gRhasthanA kAryAMnA sevana kare che, karAve che, te sAdhaka peAtAnA aSTa karmanA kSaya karavA samatha thatAM nathI; paraMtu saMsAra paribhramaNanI vRddhi thAya che. mAtAnA pakSane jAti kahevAya che. pitA pakSa kuLa kahevAya che, te jAti ke kuLa athavA jAtimada ke kuLa mada jIvAne du:khAthI cheDAvavA samartha thatA nathI. jethI sarala svabhAvI anI samabhAva cukta rahI saMcama pAlana karavA sASake jAgRta banI rahevuM. 9 345 2 3 NiciNe bhikkhu sulUhajIvI, je gAravaM hoi siloMgagAmI / 10 9 AjIvameyaM tu abujjhamANo, puNo puNo viSpariyAsurveti ||12|| g zabdA : (1) parigraha rahita (ra) sAdhu (3) lukhA AhArathI (4) jIvana nirvAha karatA hAya (5) gava karatA hAya (6) mAna pujAnI IcchA rAkhatA hAya teA (7) AjIvikAnA sAdhana jANavA (8) ajJAnI (9) vAraMvAra (10) janma maraNa kare che. bhAvAtha:- je sAdhu draSyAdi khAdya padArtha, uparagaraNu sivAya kicitamAtra parigraha rAkhate na DhAya ane bhikSAcaryAthI nirdoSa ane lukhA tathA sukhA AhArathI jIvana nirvAha karatA hAya; paraMtu jo mAna pratiSThA, prazaMsAnI prAptinI icchA rAkhatA hAya ane
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a012 upara 1 uMcakuLa AdinA abhimAna karatA hAya tA tenA uparIkta guNA badhA AjIvikAnA sAdhanarUpa jANavA. AvA sAdhake saMyamapAlanamAM mAhya kaSTa veThavA chatAM tee uparokta abhimAna Adi dASAnA kAraNe vAraMvAra saMsAramAM janma maraNAdinA duHkhA bhAgavatA thakAM saMsAramAM DubIne phasAi rahe che. ema jANI sAdhaka AtmAe abhimAna karavuM nahi. tema ja mAna pratiSThA pALavAnI bhAvanA rAkhavI nahi; paraMtu sacama pAlanamAM upayeAgavaMta rahI lIdhela pratijJAnuM pAlana karavA sadA jAgRta banI rahI manuSyabhavane saphaLa manAvavA eja zreya che. 346 9 a cha je bhAsavaM bhikkhu sAhubAdI, parihANavaM hoi visArae ya / ', . 1. 11 12 3. AgADhapaNe suvibhAviyappA, anaM jaNaM paznayA parihavejjA // 13 // zabdA : (1) je (2) bhASAnA jANakAra (3) sAdhu (4) madhurabhASI hAya (5) pratibhAvALA (6) hAya (7) zAstrAmAM visArada hAya (8) satya tattvamAM kuzaLa hAya (9) dha'bhAvanAthI vAsita hAya (10) anya (11) sAdhuonA (12) jJAnanA ahaMbhAvathI (13) tiraskAra karanAra. bhAvAH- jo sAdhu bhASAnA jANakAra hAya, tathA madhurabhASI DhAya, pratibhAvALA hAya, jagatanA jIvAne hitakara, paricita ane mISTa vacanathI upadeza ApatA hAya, buddhimAna hAya, zAstrAnA arthA karavAmAM nipuNa hAya, zrotAnA abhiprAyane jANanAra hAya, satya tattva jANavAmAM kuzaLa hAya, dha vAsanAthI hRdaya vAsita hAya avA guNavAna hoya te uttama sAdhu kahevAya, paraMtu AvA guNNAthI yukta hAvA chatAM jo te te guNeAnA abhimAnathI anya sAdhuonA tiraskAra-niMdA karatA hAya tA te uparAkta guNA dAvA chatAM te avivekI che, tema ja anyanA tiraskArathI peAtAnA guNAnI hAnI
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra katAMga sUtra a13 1 347 thAya che ane azubha karmabaMdhana thatAM bhaviSyanA bhavamAM tene vipAke bhogavavAM paDe che. ema jANuM abhimAna karavuM nahi. 1 14 98 99 9 evaM Na se hoi samAhipatte, je pannavaM bhikkhu viuksejaa| ahavA'vi je lAbhamayAvalitte, annaM jaNaM khiMsati bAlapanne // 14 // zabdArtha : (1) ema (2) sAdhu (3) buddhimAna hovA chatAM (4) garva karatA hoya (5) pitAnA lAbhanA madathI (6) unmatta banI (7) anya (8) sAdhunI (9) niMdA karato hoya (10) ajJAnI (11) samAdhi (12) prApta (13) karI zakato (14) nathI. | bhAvArtha- je koI sAdhu pite buddhimAna hovA chatAM pitAnI buddhine garva karate hoya athavA te lAbhAnarAyanA kSapazamathI upagaraNe tathA AhArAdi joItAM saheje prApta thatAM hoya te te lAbhanA madathI unmata banI anya sAdhuonI niMdA karate hoya te te vivekI na gaNAya, tema ja e garva karanAra ajJAnI mukha sAdhaka samAdhirUpa mokSamArga tathA dharmane ArAdhaka thaI zakate nathI. samAdhine prApta karI zako nathI. ema jANI sarala sAdhake abhimAna mada karavA nahi ane samabhAva yukta banI saMyamanuM pAlana karavA upagavaMta banI rahevuM. mAma je tavo ja jillAnA goLA ja mijahU ! AjIvagaM ceva cautthamAhu, se paMDie uttamapoggale se // 15 // | zabdArtha H (1) prajJAmada (2) tapamada (3) gotramada (4) AjIvikAmada (5) cAre mada (6) tyAga kare (7) paMDita (8) sarvathI uttama kahevAya (9) te sAdhu.
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra 13 60 1 bhAvAH- je kAI sAdhu buddhima, tapamada, gAtramada, AvikA maDha e cAre madanA tyAga kare te te paDita padane pAme che ane samunivRMdyamAM sarvAMthI uttama gaNAya che, mattu karavAthI jIvA viveka zunya anI peAtAnA sthAnathI patita thAya che. mada che te kaSAya che, kaSAya e ja saMsAra che ane sa'sAra che te ekAMta duHkhamaya jANI sAdhakA saMsArathI chUTavA mATe saMyama aMgIkAra kare che, ema jANI sAdhake madane saMsAra paribhramaNanuM kAraNa jANI mane tyAga karavA ane upayAga rAkhI sacama pAlana karavuM. mAhanIya kanI paMdara prakRtinA kSaya-kSayApazama hAya tyAM ja munipaNuM hAya. 348 2 3 . . da eyAiM mayAI vigiMca dhIrA, Na tANi sevaMti sudhIradhammA / 10 11 12 13 14 11 da te gotAvagayA mahesI, uccaM agottaM ca gatiM vayaMti // 16 // zabdArtha : (1) e pUrvokta (2) madasthAneAthI (3) alaga rahe (4) dhIra sAdhaka (5) jJAna dana cAritra dharmI yukta sAdhaka (6) mada sthAnAne (7) seve (8) nahi (9) saM` (10) gAtrAdi maTThothI (11) alaga rahe (12) maharSi (13) sarvathI uttama (14) gAtra rahita (15) meAkSanIgati (16) prApta kare che. bhAvArtha:- dhIra sAdhaka pUrvokta mada sthAnAthI alaga rahe, jJAna darzana cAritra sa Mpanna sAdhu hAya te geAtra AdinA mada kare nahiM, madane saMsAra vRddhinuM kAraNa jANI je sAdhu mannasthAnonA tyAga kare che ane viziSTa tapasyA sarhuita jJAna darzana cAritrarUpa saMyamanuM ArAdhana kare che te sarva karmonA pApAnA kSaya karIne mATA maharSie uMcanIca gAtra rahitanI sahitanI sathI uttama evI meAkSa gatine prApta kare che, ema jANI sAdhakAe saprakAranA madanA tyAga karI sayama pAlana karavuM.
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra * 12 u0 1 349 bhikkhU muyacce taha diTThadhamme, gAmaM ca NagaraM ca annuppvissaa| se esaNaM jANamaNesaNaM ca, annassa pANassa aNANugiddhe // // 17 // zabdArtha : (1) sAdhu (2) uttama lesyAvALA (3) tema ja (4) dharmanA (5) jANakAra (6) gAma (7) nagaramAM (8) praveza karI (9) eSaNa (10) aSaNuM (11) jANatA thakA (12) anna (13) pAnamAM (14) Asakti rahita rahe. | bhAvArtha - uttama vezyAvALA, madanA sthAnethI rahita, snAna vilepana Adi zarIra saMskAra rahita, zrata ane cAritra dharmane sArI rIte jANanAra, gAma, nagaramAM gayA thakA eSaNuM aneSaNanA jANanAra, doSone tyAgI Asakti rahita banI nirdoSa AhArapANI prahaNa karatAM thakAM saMyama nibhAva mATe maryAdita bhajana karatAM saMyamanuM pAlana kare, te sAdhu AcAra bhagavaMte batAvela che. snAna e javalAta rUpa sAva anuSThAna che, ema jANI sAdhue nAnane sarvathA tyAga karavAnuM hoya che. arati ratiM ca abhibhUya bhikkhU, bahujaNe vA taha egacArI / 1 12 13 14 emaMtamoNeNa viyAgarejjA, egassa jaMto gatirAgatI ya // 18 // zabdArtha H (1) arati (2) rati (3) sahana kare (4) sAdhu (5) ghaNA sAdhu sAthe hoya (6) tema ja (0) ekAkI heya (8) ekAMta (9) saMyama (10) avirUddha kathA kare (11) ekAkI (1ra) jIva (13) paralokamAM jAya (14) Ave che. bhAvArtha- sAdhu saMyama pAlana karatAM asaMyamabhAvamAM rUci na kare-AnaMda na mAne, saMyamamAM aruci na kare, gacchamAM rahevAvALA
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 sUtra kRtAMga sutra a0 13 60 1 ghaNA sAdhuonI sAthe rahetA hAya ke ekAkI vicaratA hAya paraMtu saMyamane khAdhaka na thAya tevA bhASaNa kare, tema ja ekatva bhAvanAnI vRddhi karavA vicAre ke jIvA paraleAkamAM ekalA jAya che ane ekalA ja bIjI gatimAMthI AvI janma dhAraNa kare che, ema jANIne kadAca saMyamamAM pUrva karmanA udayathI ati utpanna thAya te sAdhue saMsAra paribhramaNanA tathA naraka tiyA~canI gatinA duHkhAnA vicAra karI aratine zIghra dUra karI saMyamamAM jAgRta manIne vicare. OM 1 2 ' sayaM sameccA aduvA'vi socA, bhAseja dhammaM hiyayaM payANaM / 12 13 14 10 11 15 19 10 je garahiyA saNiyANappaogA, Na tANi sevaMti sudhIradhammA // // 2 // zabdA : (1) dharmAMte svaya. (2) jANI (3) athavA (4) anyathI (5) sAMbhaLI (6) jIvAne (7) hitakAraka (8) dhanA upadeza (9) Ape (10) je (11) ninditakAryo (12) phaLanI prApti mATe (13) kAi karatA hoya (14) dharmanA jANukAra dhIra sAdhaka (15) tevA AcaraNanuM (16) sevana (17) kare nahi. bhAvAH- sAdhaka SanA svarUpane svayaM jANIne athavA AcAryAdi pAsethI sAMbhaLIne jIvAnA hitane mATe hitakArI dhanA upadeza Ape; paraMtu mAna pUjA satkArAddhi prApta karavAnI bhAvanAthI upadeza apAtA hAya agara nindrita kAryAM hoya teA tevA kAryAMnuM sevana dharmInA jANakAra dhIrasAdhaka kare nahi, eTale sAMsArika lAbhAthe koipaNu kArya ke upadeza paMDita sASaka na kare tathA mAna pratiSThAnI prApti mATenA kAryo ke indriya viSayAnA kAryAM badhA AMrabha parigraha sahitanA che ema jANI dhIra sAdhaka tevA kAryathI alaga rahe, cAritrane khAdhaka kAi kAryanuM sevana kare nahi, sAvadya anuSThA nAnI utpati thAya tevA vacanA sAdhu hoya te khele nahi.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ sabakatAMga sutra a* 13 - 1 57 kesiMci takAi adhuna bhAvaM, khuddapi gacchenja tasadahANe / Aussa kAlAiyAraM vaghAe, laddhANumANe ya paresu aDhe // 20 // zabdArtha : (1) anya manuSyanA (2) abhiprAya (3) jANyA vinA upadeza detA (4) zraddhA nahi karatA (5) zudratA (6) dhAraNa karI (7) upadezakanI ghAta kare (8) dIrdha (9) AyuSya (10) kaMkuM karI nAkhe ghAta karIne (11) anyanA bhAvo (12) jANI (13) anumAnathI (14) dharma upadeza Ape. bhAvArtha- tAnA abhiprAya jANyA vinA upadeza ApavAthI lAbhanA badale koI samaya upadezakane hAnI thaI jAya. kAraNake upadeza sAMbhaLanAra vyakti rAjA agara maMtrI Adi hoya tene kadAca pitAnA dharmanuM apamAna thavAnuM samajAya te upadezakane vyathA pahoMcADe, agara AyuSyane hAnI pahoMcADe, ghAta kare te pravacananI laghutA thAya ne upadezakane pIDA upaje ema jANI sAdhue ke sAdhvIe upadeza detAM pahelAM zrotAnA abhiprAyane jANavuM joIe. zrotA kayA dharmane mAne che kayA devane namaskAra kare che vagere jANyA pazcAta upadeza ApavAthI ubhayane (upadezaka sAdhune tathA zrotAne) lAbhanuM kAraNa thAya. tema ja upadeza ApatA zrotAne tiraskAra thAya ke mAnabhaMga thAya tevA sAhasika vacane belavA nahi. sAmI vyaktinA abhiprAyane jANI niDaratAthI nA tatvone batAvI sva paranA upakAra mATe satya upadeza de. kammaM ca chaMdaM ca vigiMca dhore, viNaijja u savvo AyabhAva / 1 12 13 . rUvehiM luppaMti bhayAvahehiM, vijaM gahAyA tasathAvarehiM // 21 //
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sutra a0 13 zabdA : (1) zrotAnA kAryAM (2) abhiprAya (3) jANI (4) sAdhu (5) zrotAnA mithyAtvAdine (6) sa`thA (7) dUra karAve (8) strIenA rUpa (9) bhaya utpanna karAvanAra (10) strIomAM lubdha nAzane pAme che (11) vidvAna sAdhu (12) zrotAnA bhAva jANI (13) trasa sthAvaranA jIvAnuM kalyANa thAya tevA dharmo kahe. para bhAvAH- viSaya kaSAyathI kSeAbha nahi pAmanArA uttama buddhimAna sAdhu dharmopadeza samaya dha kathA sAMbhaLanArA zretAnA kAryAM-anuSThAnA tathA kayA devane bhaje che tathA guru kamI che ke laghu kamI che vagere abhiprAyane jANI sabhAne anurUpa tiraskAra rahita samabhAvathI dharmanA upadeza Ape, zvetAnA mithyAtvAdi bhAvAne dUra karAve, tema ja jIvAdi tattvAnuM zretAne jJAna thAya, prasannatA dhAraNu kare, pApathI pAchA, haThe, tevA upadeza de, tema ja viSaya Asakti dUra karAvA mATe, strIonA rUpa, strIonA saMsaga, vArtAlApa vagere jIveAne mahAna bhaya utpanna karAvanAra tathA satinA nAza karAvanAra, dharmAMthI bhraSTa karAvanAra, sasAra paribhramaNa karAvanAra, janma maraNAdi duHkhanA heturUpa, jagatamAM niMdAne pAtra thanAra, tathA kAna, nAka, hAtha, paga chedana bhedana karAvanAra ane bhaviSyamAM naraka tiya cagatimAM utpanna karAvanAra Adi mahAduHkha utpanna karAvanAra che. vagere upadeza Ape tathA trasa ane sthAvara jIvAnuM, sva paranuM, kalyANa thAya tevA upadeza Ape. strI saMsathI teA mahAna gaNAtA vIrA paNa patita thayA che, ema jANI strI sa'saga'thI dUra rahevuM, te Atma kalyANanA mArga che. 3 5 9 na pUrNa ceva siloyakAmI, piyamappiyaM kassaha No karejA / x 1. 99 12 13 14 15 samve aNaTThe parivajjayaMte, aNAule yA akasAi bhikkhU ||22||
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra tAMsa sUtra ala 13 u0 6 yama zabdArtha: (1) na kare (2) pUjA (3) stuti (4) icchA (5) priya (6) apriya (7) keAInuM (8) na (9) kare (10) sarva (11) anartho (12) varjita kare (13) anAkULa rahe (14) kaSAya rahita (15) sAdhu. bhAvArtha- sAdhu pitAnI pUjA tathA stutinI IcchA karyA vinA dharmopadeza Ape, tema ja saMsAra saMbaMdhanI kathA zretAne priya lAge tevI hoya te paNa na kare, tathA rAjakathA vikathA Adi kara nahi, tema ja zrotAne apriya bhAva utpanna thAya tevA vacana na bele, paraMtu rAgadveSa rahita banI zretAnA abhiprAya jANI samagra darzana Adi guNonI prApti thAya, zretA tathA upadezaka baMnenuM hita thAya te upadeza de. sarva anarthono tyAga karIne sUtra tathA artho avizuddha dharma upadeza de. kaSAya rahita banI saMyamanuM pAlana kare. 12 AhattahIyaM samupehamANe, savvehiM pANehiM NihAya daMDaM / No jIviyaM No maraNAhikaMkhI, parizvaejjA valayAMvimukke ttini raphA zabdArtha : (1) satya dharmane (2) jatAM thakA (3) sarva (4) prANuonI (5) hiMsAne (6) tyAga karI (7 jIvana (8) maraNanI (9) icchA (10) na rAkhatA (11) karma rUpI valayathI (12) mukta thaI (13) saMyamamAM vicare. bhAvArtha- sAdhu zrata cAritrarUpa satya dharmanA svarUpane yathAtathya jANI, sarva prANImAtranI hiMsAne tyAga karI, aNAraMbhI tathA aparigrahI banI asaMyamI jIvananI IcchA kare nahi. traNa sthAvara jIvonI hiMsA karIne cirakALa sudhI jIvavAnI IcchA kare nahi. roganA duHkhathI duHkhita thatA paNa maraNane Icache nahi
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 sUtra kRtAMga satra a0 13 u0 1 zAstra maryAdA anusAra vicaranAra sAdhu mahanIya karmothI alaga rahI saMyama anuSThAna karatA vicare. tatvane vicAra karI sUtrane anurUpa abhyAsa karatA thakAM sUkSma ane bAdara pRthvIkAyAdi sthAvara tathA trasa prANIonA prANone nAza thAya tevA vyApAra kare nahi. potAnA prANa jatAM paNa dharmanuM ullaMghana kare nahi. parISahathI pIDita thatAM tathA anya duHkhothI duHkhita thatA vedanA sahana na thAya tevA prasaMge dhIraja rAkhI samabhAve duHkhane sahana kare, paNa asaMyamI jIvanane che nahi. saMyamamAM upayogavaMta rahI saMyamanuM zuddha pAlana karatA thakA vicare e sAdhu dharma che. adhyayana teramuM samApta.
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a0 14 u0 1. 355 satra kRtAMga sUtra adhyayana 14 muM. granthanAma gaMthaM vihAya iha sikkhamANo, uTThAya subaMbhaceraM vasejA / ovAyakArI viNayaM susikkhe, je cheya vippamAyaM na kujjA // 1 // zabdArtha : (1) A lokamAM (2) parigraha (3) choDI (4) zikSA grahaNa tathA sevana karatA (5) dIkSA grahaNa karI (6) brahmacarya (7) pAlana kare (2) AcAryanI AjJAnuM pAlana karatA (9) vinaya (10) zIkhe (11) saMyama anuSThAnamAM nipuNa heya te kadI saMyamamAM (12) je puruSa (13) pramAda (14) bhAvArtha:- A lokamAM parigrahane cheDI zikSA grahaNa karI dIkSA laIne utsAhathI brahmacaryanuM pAlana kare tathA AcAryanI AjJAnuM pAlana karatA thakA vinayane zIkhe. A rIte saMyama pAlana karavAmAM kadI paNa pramAda kare nahi. AvA sAdhake dhanyavAne pAtra bane che, tema ja samasta karmone kSaya karI mokSane prApta kare che. ema jANI sAdhaka AtmAoe saMsAra paribhramaNarUpa janma maraNadinAM anaMtakALanAM duHkhAne nAza karavA tathA saMsAra svarUpane ekAMta duHkhamaya jANuM, AtmakalyANa mATe udyamavaMta banI pAMca samiti traNa guNirUpa ATha pravacana mAtAnuM pAlana karavAmAM upagavaMta rahI. brahmacaryamAM daDha banI zarIra mamatvane cheDI, kaSAye maMda banAvI, AraMbha parigraha ja duHkhanA hetuo jANe tene sarvathA tyAga karI saMyama pAlana karavA satata jAgRta rahI. mAnavabhavane saphaLa banAva e ja manuSya kartavya che.
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 satra kRtama satra a. 14 u0 1 jahA diyApotamattajAtaM, sAvAsagA pavitraM mannamANaM / tamacAiyaM taruNabhapattajAtaM, DhaMkAi avvattagamaM harejjA // 2 // 11. zabdArtha : (1) jema keAI (2) pakSInA (3) baccA (4) pUrI pAMkhe AvyA vinA (5) pitAnA sthAnathI (6) uDIne anyatra javA (7) icchA kare che (8) pAMkha vinA uDavAmAM (9) samartha hatA dekhIne Dhaka (10) teone (11) Adi pakSI uDavAmAM (12) tene haraNa karI nAza kare che (13) choTA (14) asamartha jANI. bhAvArtha - pakSInA nAnA baccAne pUrI pAMkho AvyA pahelAM pitAnA sthAnathI uDIne anyatra sthAne javA IcchatA thakA bahAra jatA uDavAmAM asamartha hovAthI pAMkha phaDaphaDAvatA dekhIne Dhaka Adi mAMsAhArI pakSIo te baccAne pakaDI laI mArI nAkhe che. e dRSTAMte sAdhu AcAryanI AjJA vinA ekalA vicaratA saMyamathI bhraSTa bane che. jethI sAdhue pitAnI pUrNa zakti prApta thayA vinA gacchathI bahAra vicaravAnI IcchA karavI nahi, zakti prApta thayA vinA ekalA vicaranAra sAdhakane ghaNI muzkelIo Ave che, jemAMthI pAra thavAmAM ghaNuM duHkha bhogavavAM paDe che ema jANI guruvAsamAM rahevuM e apakAya sAdhune mATe zreyaskara che. evaM tu sehaMpi apuTTadhammaM, nissAriyaM busimaM mannamANA / diyassa chAyaM va apattajAyaM, hariMsu NaM pAvadhammA aNege // 3 // zabdArtha : (1) e prakAre (2) dharmamAM akuzala (3) ziSya (4) ga7thI bahAra nikaLela dekhI (5) pitAne vazIbhUta (6) samajI (7) ghaNuM (8) pAkhaMDI (9) jema haraNa karI le che (10) pakSInA (11) baccAnI (12) jema pUrI pAMkha nahi utpanna thayela.
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga sUtra a. 14 0 1 = bhAvArtha:- jema pAMkhA rahita pakSInA baccAne mAMsAhArI pakSI pakaDI teneA nAza kare che, evA prakAre dharmAMmAM nipuNu navadikSIta ziSyane gacchathI chUTA paDI gayelAne ekalA vicaratA dekhI ghaNA pAkhaDIe praleAbhana ApI sayama dhanathI bhraSTa kare che. vayathI tathA jJAnathI paripakava thatA sudhI sAdhake guru vAsamAM rahevuM. evA zrI bhagavaMtanA upadeza che, ekAkI vicaratA sAdhuene ghaNI bAdhAo-pIDA utpanna thAya che, jenuM nivAraNa karavAmAM sAdhakane ghaNI muzkelI paDe che. ema jANI sAdhake gurunI AjJA vinA bahAra vicaravuM nahi. 1. 3 ' 3 da osANamicche maNue samAhiM, aNosie NaMtakariti NacA / 12 11 36 15 14 13 bhAsamANe daviyassa vittaM, Na Nikkase bahiyA Apanno || 4 || 19 oat Y zabdA : (1) manuSya gurukulamAM (2) nivAsa nahi karavAvALA (3) meniA nAza (4) karI zakatA (5) nathI (6) ema jANI gurukulamAM (cha) mukti gamana ceAgya puruSanA (8) nivAsanI tathA (9) samAdhinI (10) pRcchA kare (11) AcaraNanA (12) svIkAra karatA thakA (13) buddhimAna puruSa (14) gacchathI bahAra (15) nIkaLe (16) na. bhASA :- je puruSA gurukulamAM nivAsa karatA nathI, te puruSA peAtAnA karmonA nAza karI zakatA nathI, ema jANI sAdhaka puruSa sadA gurukuLamAM nivAsa kare ane samAdhinI IcchA rAkhe ane muktigamana ceAgya puruSanA AcaraNanA svIkAra kare, gaccha bahAra na jAya, gurukuLamAM nivAsanA atha e che je sadA satsaMganA yAga rahe, pramAda na thAya, kAi prazna pUchavA hAya tA tarata tenA pratyuttara maLI zake ane AcAyanI samIyamAM rahevAthI sacamapAlana sArI rIte thai zake, svaccha dAcArIethI dUra rahI zakAya tathA jJAnanI
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga sUtra a. 14 u0 1 358 prApti thAya, vagere mahAna lAbhe thAya che. ema jANa sAdhake guruvAsamAM rahI gurunI AjJAmAM rahI saMyama pAlana karavuM. temAM pitAnA AtmAnuM hita che. je ThANao ya sayaNAsaNe ya, parakkame yAvi susAhujutte / samitIsu guttIsu ya Ayapanne, viyAgarite ya puDho vaejjA ||5|| zabdArtha : (1) kAryotsarga (2) zayA (3) Asana (4) parAkrama kare (5) uttama sAdhunI samAna AcaraNa karanAra (6) samiti (7) gupti pAlanamAM nipuNa (8) prajJAvaMta (9) yathArtha svarUpane batAve (10) anyane samiti guptinA (11) upadeza kare. bhAvArtha - gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu, sthAna, zayana, Asana viSayamAM tathA tapamAM parAkrama kare. saMyamamAM uttama sAdhu samAna AcaraNa karatA thaka, samiti gupti viSayamAM purNa rUpathI nipuNa banIne, anya sAdhakane samiti guNirUpa sAdhaka AcArane upadeza Ape ane kAryotsargamAM meru parvatanI samAna kaMpana :hita sthira rahI, zarIrathI nispRha rahI, kAryotsarga kare, zayana, AsanamAM sthiratAM prApta karavAmAM paNa upayegavaMta rahe, kartavya akartavyamAM viveka yukta banI rahe, e sAdhakane AcAra che. sAdhake saMsArIne paricaya nahi rAkho, tema ja saMsArabhAvanA saMkalpo vikane choDavA mATe bane teTale samaya ekAMta sevananI vRddhi sAthe dhyAnAvasthAmAM rahI jJAna, darzana cAritranI ArAdhanA karavAmAM satata jAgRta rahevuM joIe. saMghANi soccA adu bheravANi, aNAsave tesu parivvaejjA / nidaM ca bhikkhU na pamAya kujjA, kahaM kahaM vA vitigicchatinne
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRtAMga kSetra a0 14 I0 1 zabdA : (1) zabdA (ra) bhayarthaMkara (3) sAMbhaLI (4) madhura athavA (5) rAgadveSa rahita khanI (6) temAM (7) sAdhu vicare (8) uttama sAdhu (9) nidrA (10) pramAda (11) na (12) kare (13) kAI viSayamAM (14) za'kA utpanna thAya (15) gurune pUchI zakAne dUra kare. bhAvAtha:- ircosamiti yukta sAdhu vINA AdinA madhura zabdo kAnane priya lAge tevA athavA bhayaMkara kAnane apriya lAge tevA zabdo sAMbhaLIne uttama sAdhu temAM rAga dveSa kare nahi, madhyasthavRtti dhAraNa kare tathA nidrArUpa pramAda kare nahi, kAi viSayamAM zaMkA utpanna thAya te gurune pUchI zakAnuM nivAraNa kare, sthAna, zayana, Asana, samiti, guptimAM viveka yukta rahI pramAdane dUra karatA thakA saMyama pAlana kare, AzravanA nirodha karavA peAtAnA manAganA vyApAra prazasta rAkhavA satata abhyAsI rahevA jAgRta rahevuM joIe, anAdinA saMsAra bhAvanA abhyAsa cheADavA mATe nisagapaNu tathA apramAda bhAve rahevAnI jarUra gaNavI e zreSTha che. 19 . 3 da DahareNa buDDheNa'NusAsie u, rAtiNieNAvi samavvaeNaM / . tra 1. 11 12 13 sammaM tayaM thirato NAbhigacche, NijjaMta vAvi apArae se ||7|| zabdA : (1) kASTa prakAre pramAda thatA peAtAthI nAnI vayanA agara (ra) meTA sAdhu dvArA (3) zikSA prApta thatA peAtAthI prajyAmAM (4) zreSTha athavA (5) samAna (6) vayavALA dvArA bhUla sudhAravAne mATe kahela hAya tenA (7) sthiratA sAtha (8) svIkAra (9) kare nahi te sAdhaka sasAranA pravAhamAM (10) samyak prakAre (11) tene (12) taNAtA rahe te saMsAra pravAhathI (13) pAra thavA samartha thAya nahi. bhAvA:- kAi sAdhakanI pramAda vaza bhUla thatAM sAdhakanI vayathI nAnI vayanA agara meATI vayanA athavA pratrajyAmAM zreSTha, samAna vayanA sAdhuo taraphathI AcAra pAlanamAM bhUla karanAra sAdhakane
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaga satra a. 13 u1 tenI bhUla sudhAravA zikSA vacane kahevAmAM Ave te te zikSAne samabhAvathI sthiratAthI svIkAra kare nahi ane keAdhane vaza thaI zikSA denAra upara krodha kare to tevA sAdhake saMyamapAlanathI bhraSTa thaI saMsAra pravAhamAM taNAtA thakAM janma maraNarUpa saMsAra paribhramaNa kare ane duHkhane bhogave tema ja saMsArane pAra karavA samartha bane nahi, ema jANa sAdhake pramAda vaza keI saMyamapAlanamAM kSati thaI jAya te te kSatine dUra karavA satata jAgRta banI ahaMbhAva tyAgIne zikhAmaNa ApanArane upakAra mAnI prAyazcitta laI vizuddha banI zuddha saMyamapAlana karavuM te pitAnA ja mATe zreyaskara che viudviteNaM samayANasiha DahareNa buDDheNa u cohae ya / accuTTiyAe ghaDadAsie bA, agAriNaM bA samayANusihe // 6 // zabdArtha : (1) zAstra virUddha AcAravALA gRhastha (2) anyatIthI (3) AcAranI (4) zikSA pAmatA (5) nAnI vayanA (6) moTI vayanA (7) prerita karyA thakA (8) atyanta nindanIya kArya karanAra (9) ghaTa dAsI (10) dharmanI (11) zikSA ApatA. bhAvArtha - vItarAgadevanA racelA zAstra virUddha kArya karanAra ane saMsAramAM khulA, AtmAnuM ahita karanAra gRhastha loka athavA anyatIthIo athavA nindanIya kArya karavAvALI ghaTadAsI pANI bhAvALI dAsI tathA sAdhakathI nAnI vayanA athavA moTI vayanA Adi koI vyakti, koI paNa sAdhu AcAra virUddha kArya karatA heya te sAdhune uttama AcAranI zikhAmaNa Ape ane kahe je A5 je kArya karI rahyA che tevA kArya te gRhasthane gya paNa nathI, to pachI AvA AcAra virUddha kArya sAdhuthI kema thAya ? na ja thAya, A rIte zuddha AcAranA dhamane upadeza prApta thatAM te sAdhu zikhAmaNa
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 14 0 1 ApanAra upara kraSa kare nahi, paraMtu zikhAmaNa ApanArane upakAra mAnI peAtAnA AtmAnuM kalyANanuM kAraNa jANI te zikhAmaNanA svIkAra karI zuddha saMyamanuM pAlana karavuM evA sAdhakanA AcAra che. 9 2 a " da . Na te kujjhe Naya pavvajjA, Na yAvi kiMcI pharusaM badejA / 361 9 1. 11 12 13 14 99 tahA karissaMti paDissuNejjA, seyaM khu meyaM Na pamAya kujjA // 9 // zabdAtha : (1) pUrvokta zikhAmaNa denAra upara (ra) krodha (3) na kare (4) pIDA na Ape (5) nahi (6) kiciMta (7) ka za vacana (8) na kahe (9) Apa kaheA che. te pramANe (10) karIza (11) pratijJA kare (12) kalyANu samajI (13) mArU (14) pramAda (15) na kare. bhAvAH- pUrvokta prakAre anya vyakti taraphathI zikhAmaNu prApta thatAM zikSA ApanAra vyakti pratye sAdhaka krAdha na kare, keAI prakAre tene duHkha thAya tevuM vartana kare nahi, tema ja kaza vacana pazu na kahe, paraMtu ema kahe je Apa mane je pramANe kaheA che te ja pramANe varSoMna karIza. kAraNa je temAM mArU zreya che, ema mAnI paramAneA vicAra karI te zikhAmaNane svIkAra kare, AcAramAM lAve, asatya AcaraNanA tyAga kare, pramAdane tyAga karI karela azubha kAryanuM prAyazcita laI micchAmi dukkaDa khelI zikSA ApanAranA upakAra mAnI madhyastha vRtti dhAraNa karI AcAra virUddhanA kAryanA tyAga karI samiti guptivaMta rahI samyak prakAre saMyamanuM pAlana karavA jAgRta banI sayamabhAvamAM vicara. ' 3 1 da . varNasi mRDhassa jahA amUDhA, maggANusAsati hitaM payANaM / 9 10 11 13 13 96 15 36 teNeva majjhaM iNameva seyaM, jaM me buhA samaNusAsayati // 10 //
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 sUtra kRtAMga satra a0 14 u1 zabdArtha H (1) jema (2) mArganA jANanAra (3) vanamAM () mArga bhUlela (5) prajAne (6) hitakArI (7) bhArganI (8) zikSA (9) e rIte (10) mane (11) zikSA (12) zreya che (13) je (14) mane (15) vRddha hitakArI (16) zikSA de che. bhAvArtha- jema jaMgalamAM-vanamAM mArga bhUlelane, mAgarama jANakAra mAgane batAve, te mArga batAvanAra upara mArga bhUlanAra puruSa prasanna thAya che ane samaje che ke A zikSA mane kalyANakArI che, enI mAphaka uttama mArganI zikSA denAra puruSa upara zikSA pAmanAra sAdhu prasanna thAya che ane mAne che ke A upadeza mArA kalyANanuM kAraNa che, ema mAnI zikSA denArane mahAna upakAra mAne, kAraNa ke ghora jaMgalamAM dizAmUDha thayela manuSya mArga bhUlavAthI gabharAI jAya che ane mArgane pato na maLatAM mArga dekhADanArane jIvitadAna ApanAra mAnI prasanna thaI tene mahAna upakAra mAne che, e prakAre saMsArarUpa aTavImAM bhUlelAne, saMsAra aTavImAMthI bahAra kADhI zAntinA mArgarUpa mokSanA mArgane batAvanArane mahAna upakAra mAnI prasanna thAya che ema jANI susAdhue zikSA ApanArano upakAra mAnI saMyamamAM upagavaMta rahI saMyama pAlana karavuM. aha teNa mUDheNa amUDhagassa, kAyavva pUyA savisesajuttA / eovamaM tattha udAhu vore, aNugamma atthaM uvaNeti samma // 11 // zabdArtha : (1) pazcAta (2) e (3) mUDha puruSe (4) amUDha puruSanI (5) pUjA (6) vizeSa rUpathI (7) karavI joIe (8) A upamA (9) batAvI che (10) A viSayamAM (11) vIra prabhue (12) samajI (13 padArthane (14) zikSAnA upakArane sAdhu pitAmAM sthApita kare (15) samyapha prakAre.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra thatAMga sUtra a. 14. u0 1 - bhAvArtha - jema mAga bhraSTa puruSa mArga batAvanAra puruSanI vizeSa prakArathI temano upakAra mAnI pUjA satkAra kare, evI ja rIte saMyamapAlanamAM bhUla karavAvALA sAdhune sanmArgane upadeza ApanAra puruSanI pUjA tathA satkAra karI te upadeza potAnA hadayamAM sthApita karI upadezakane upakAra mAne, AvA prakAranuM kathana zrI vIrthakara devoe tathA zrI gaNadhara mahArAje kahela che, tenA upara zraddhA lAvI sadgurune agara harakeI vyakti sAdhaka mokSa mArgathI dUra jatA saMsAra aTavInA mArge caDI jatA te sa sAra paribhramaNarUpa mArgathI mokSanA mArge doranAra mokSamArge laI janAra vyaktine mahAna upakAra samajI tenI sevA karavI te sAdhakanuM kartavya che ane sAthe kalyANanuM kAraNa che. NetA jahA aMdhakAraMsi rAo, maggaM Na jANAti apassamANe / se sUriassa anbhuggameNaM, maggaM viyANAi pagAsiyaMsi // 12 // 3 13 11 zabdArtha : (1) jema (2) mArga darzaka puruSa (3) aMdhArI (4) rAtrimAM (5) na dekhatAM (6) bhArgane (7) jANa (8) nathI (9) (10) sUryodaya thatAM (11) prakAza thatAM (12) mArgane (13) jANe che. bhAvArtha- jema mArgadarzaka puruSa aMdhArI rAtrimAM aMdhakAranA kAraNe mArga nahi dekhA hevAthI mArgane jANI zako nathI, paraMtu sUryodaya thatAM prakAza phelAtAM mArgane jANI le che, evA prakAre jina-vitarAgadevanA upadezathI jJAnathI jIva sanmArgane jANa le che. ajJAnarUpa aMdhakAramAM phasAI rahela AtmAo jinamArgane nahi jANanArA saddagurunA upadezathI saMsAranA svarUpane jANuM saMsAra bhAvano tyAga karI pratrajyA grahaNa karyA bAda sadgurunA samAgame ajJAnarUpI aMdhakArane nAza thatAM jJAnarUpI dIpakanA prakAzane prApta
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 satra kRtAMga satra a. 14 u0 1 karI, mokSamArgane prApta karavAnA jJAnane pAsa karI le che, jethI saddagurunA satsaMganI jarUra che. 12 evaM tu sehevi apuTThadhamme, dhammaM na jANAi abujhamANe / se kovie jiNavayaNeNa pacchA, sUrodae pAsati ckkhunnev||13|| zabdArtha : (1) e prakAre uparokta (2) dharmamAM (3) anipuNa () ziSya paNa sUtrArthane (5) nahi samajavAthI (6) nahoto (7) jANa (8) dharmane (9) vidvAna banI (10) e ziSya (11) paraMtu jina vAkathI (12) pazcAta dharmanA svarUpane jANI le che (13) jema sUryodaya thatAM (14) netra dvArA (15) padArthone dekhe che. bhAvArtha - e prakAre navIna sAdhaka sUtra tathA arthane nahi jANanAra dharmamAM anipuNa ziSya dharmanA svarUpane jANato na hoya, paraMtu paraMparAe puruSArthathI jina vacananA jJAtA banI dharmanA svarUpane jANa le che. jema sUryodaya thatAM prakAza phelAtAM netra dvArA ghaTapaTa Adi sarva padArthone joI zakAya che. e rIte ziSya sadguru dvArA jJAna prApta thavAthI mekSanA svarUpane jANa mekSamArgane jJAtA banI mokSane prApta karI samAdhine prApta kare che. uDUDhaM aheyaM tiriyaM disAsu, tasA ya je thAvarA je ya paannaa| sayA jae tesu parivvaejjA, maNappaosaM avikaMpamANe // 14 // zabdArtha : (1) upara (2) nIce (3) tirachI (4) dizAomAM (5) trasa (6) sthAvara (7) prANa rahe che (8) sadA (9) temAM (10) yatnApUrvaka saMyama rAkhI (11) vicare (12) manathI thoDe paNa dveSa na karatAM (13) saMyamamAM nizcala rahe.
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a0 14 30 1 pa bhAvA:- upara, nIce tathA ticchI dizAomAM je trasa ane sthAvara prANIo nivAsa kare che, tenA upara thADA paNa dveSa nahi karatAM, tenI upara anukaMpA lAvI sadA yatnApUrvaka te jIvAnI dayA pAlatA thakA saMyamanuM pAlana kare, sayama bhAvamAM vicalita na thatAM Arabha parigraha rahita manI saMyamamAM sthiratA rAkhI sacama pAlana kare, evA zrI vItarAgadevanA upadeza che. chakAya jIvAnI dayAnuM pAlana karavuM te teA saMyamanuM prathama kAya che. * 2 kAle pucche samiyaM payA, AikkhamANo davigrasta vittaM / . 11 92 13 14 taM soyakArI puDho pavese, saMkhA imaM kevaliyaM samAhiM // 15 // zabdA : (1) sAdhu avasara dekhI (2) prajAonA viSayamAM (3) sadAcArI AcAryaMne (4) pUche (5) batAvanAra (6) AcAryaMnI pUjA kare. (7) saCjJanA Agamane (8) AcAryaMnI (9) AjJA mAnI (10) temanA pRthak pRthak upadezane (11) hRdayamAM dhAraNa kare (12) samajI hRdayamAM dhAraNa kare (13) kevalIe batAvela (14) sanmAne. bhAvAH- sAdhu avasara joI sadAcArI AcAryane, prANIenA viSayamAM prazna kare, pUche, tathA sajJanA AgamananA upadeza karanAra AcArya mahArAjanI pUjA tathA satkAra sanmAna kare. tathA mAcAyanI AjJA anusAra saMyama anuSThAna karatA thakA sAdhu AcAya dvArA sthana karela kevaLI saMbaMdhI jJAnane sAMbhaLI hRdayamAM dhAraNa kare, te sAdhakane kalyANunuM kAraNa che. ema jANI sadgurunI AjJAnuM pAlana karavuM prabhue AjJAe dhama kahela che. da assi suThicA tibiheNa tAyI, eesa yA saMti nirohamA / 3 O 10 13 14 11 12 makkhati tilodasI, Na bhujjayeyaMti pamAyasaMgaM // 16 //
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra a0 14 u0 1 zabdArtha : (1) gurunA upadezamAM (2) sAvadhAna banI (3) traNa karaNa traNa yoga (4) chakAya jIva rakSaka (5) samiti guptinA pAlanathI (6) zAMti (7) karmane kSaya thavAnuM (8) zrI sarva kahela che (9) triloka dardI (10) ema kahe che ke kSaNa mAtra (11) pramAdane (12) saMga (13) karavo nahi (14) pharI. | bhAvArtha- sAdhu gurunA upadezane hRdayamAM sthApita karI, mana, vacana, kAyAthI chakAya jIvonI rakSA karavAmAM sadA upayogavaMta rahe, e prakAre samiti ane guptinA sabhya pAlanathI pitAne tathA anya jIvane zAMtine lAbha ane aSTakamano kSaya thavAnuM, zrI sarvajJa bhagavaMte kahela che. trilekadazI puruSa kahe che sAdhue eka kSaNa paNa kadApI pramAdane saMga kare nahi, eTale pAMca indriyanA viSayothI sadA dUra rahevuM. te sarva duHkhane aMta karavAne mahAna upAya te saMyamapAlana che. viSayethI saMsAra pari bhramaNa ane tenA tyAgathI mahAna zAMtinI prApti thAya che. sAdhake pitAnA AtmAnA rakSaNa mATe satata upaga rAkhavA jarUra gaNavI, chakAya jI nI dayA pALavI, te potAnA AtmAnI ja dayA pALavA samAna che, tema ja samiti gupti Adi samAdhimAgamAM sthita rahevAthI sarva duHkhane aMta lAvI zakAya che ane mokSanA zAzvatAM sukhanI prApti thAya che. ema jANI sAdhake saMyama pAlanamAM jAgRta banI vicaravuM. nisamma se bhikkhU samIhiyavaM, paDibhANavaM hoi visaarey| 10 12 11 * AyANaaTThI vodANamoNaM, uvecca suddhaNa uveti mokkhaM // 17 // zabdArtha : (1) gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu (2) sAdhunA AcArane sAMbhaLI (3) mokSarUpa ISTa arthane jANa (4) buddhimAna (5) siddhAMtanA vaktA bane (6) samyajJAna Adi kSAbhilASI sAdhu (7) tapa (8) saMyamane (2) prApta karI (10) zuddha AhAra vaDe (11) mokSane (12) prApta kare che.
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtIMga sUtra 1 14 60 1 bhAvA:- gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu uttama sAdhunA Arane sAMbhaLI peAtAnA AtmAnA iSTa arUpa mekSane jANI, buddhimAna tathA siddhAMtanA vaktA ane che, tathA sabhyajJAna AdithI pratyeAjana rAkhatA thakA, tapa ane saMyamane prApta karI, udgamadi doSa rahita zuddha AhAra prApta karI nirbaMDu karatA thakA Abha parigraha rahita anI samasta karmAMnA kSaya svarUpa meAkSane prApta kare che, AvA sAdhake pratibhAsa panna banI svapara kalyANanA bhAgI banI zake che, AvA sAdhake je saMsAramAM prANI varga, svakama AdhIna banI vAraMvAra mare che ane zAkathI bharapura evA saMsAramAM rahelA janma maraNAdinAM duHkhAne bhAgave che tevA saMsAra paribhramaNanA nAza karI vadhAremAM vadhAre sAta ATha bhavAthI vadhAre bhavA nahi tA. mAkSanI prApti karI le che ema jANI sAdhake sayamanuM zuddha pAlana karavA upayAgavata rahevuM je saMyama pAlanathI meAkSanI prApti thai zake che. 83. " 1 saMkhAi dhammaM ca viyAgaraMti, buddhA hu te aMtakarA bhavati / 11 10 7 13 . 32 - te pAragA dohavi moyaNAe, saMzodhitaM paNhamudAharati // 18 // zabdArtha : (1) gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu sadguddhithI svayaM dharma'ne (2) jANI (3) anyane upadeza Ape che (4) traNe kALane jANanAra - puruSa (5) karmAMnA aMta karanAra (6) bane che tathA (7) te svaya' tathA (8) anyane (9) krama'pAsathI cheDAvI (10) saMsArathI pAra thaI jAya che (11) AvA puruSA praznAnA uttara (12) vicAra (13) karIne ja Ape che. bhAvA:- gurukuLamAM nivAsa karanAra sAdhu saddabuddhithI dhanA varUpane jANI, anyane dhama'nA upadeza kare che. traNekALanA svarUpane jANanAra puruSa--pUrva sacita karmonA aMta kare che. AvA puruSa svayaMne tathA anyane ka pAzathI mukta karAvI saMsAranA pArane
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ }e sUtra kRtaMga satra a14 60 1 pAme che AvA sAdhaka puruSA praznonA uttara Agama anusAra vicAra karIne Ape che ema jANI sAdhake prathama jJAnane prApta karavAnI jarUra che. pAtAnA AtmAne jJAnamAM sthita karI zuddha cAritra pAlana karIne pote AcAranuM pAlana karI anyane upadeza ApI sthira karavAthI ubhayane sneharUpa eDIthI chUTavAnA mahAna lAbha prApta thAya che. . 1 da No chAyae No'viya lUsaejjA, mANaM Na sevejja pagAsaNaM ca / 99 ga . 10 14 12 98 yAvi panne parihAsa kujjA, Na yA''siyAvAya viyAgarejA // 2 // zabdA : (1) sAdhu praznanA uttara detA zAstranA arthAne chupAve (2) nahi (3) apasiddhAMtanA Azraya laI zAstranI vyAkhyA (4) kare nahi (pa) mAnane (6) seve nahi (7) peAtAnI praza'sA na kare (8) muddhimAna sAdhu (9) zrotAnI hAMsI (10) kare (11) nahi (12) kAne AzIrvAda (13) Ape (14) nahi. bhAvAH- sAdhu praznonA uttara detA thakA zAstrAnA ane chUpAve nahi, anya siddhAMtanA Azraya lai zAstranI vyAkhyA kare nahi athavA huM meATA vidvAna chu' mATe tapasvI chuM evuM abhimAna kare nahi, tathA peAtAnA guNeAnI prazaMsA na kare, tema ja anyanA gu@Ane duSita na kare koi kAraNavazAt zrAtA padArthanA svarUpane tathA upadezanA bhAvAne na samaje te| zrotAnI hAMsI kare nahi. tema ja koi vyaktine sAdhu AzIrvAda Ape nahi, tema ja AcAya ne chupAve nahi, hAsya vacane paNa mele nahi, paraMtu bhASA samiti sAcavIne vacana mele, pUjA satkArane icche nahi. AvA prakAranA sAdhakanA AcArane jANI sAdhake AcAra pAlana zuddha karavA jJAna prApta karavA tathA upadeza ApavA samaye upayeAgavaMta rahevuM.
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRta saraala 14 u0 1. efmaja kapALe, oi maMtavana . Na kiMci micche aNue. payAsu, asAhudhammANi Na saMbapanA zabdArtha: (1) sAdhu prANIonI vinAzanI (2) zaMkAthI (3) pApanI vRSTa karatA thakA keine AzIrvAda Ape nahi (4) sAdhu maMtra AdithI (5) mIna (6) vApha saMyamane niHsAra (7) na banAve (8) kaI vastunI (9) IcchA (10) kare nahi sAdhune kape nahi (11) manuSyone dharma upadezanA badalA tarIke zrotAjana pAsethI (13) AraMbha utpanna thAya tevA asAdhu (14) dharmanA upadeza (15) na (16) Ape. - bhAvArtha - pApanI tathA karmabaMdhananI vR karanArA sAdhu, prANIonA vinAzanI zaMkAthI koI vyaktine AzIrvAda Ape nahi, maMtra vidyAne paga karI pityanA saMcamane niHsAra na banAve tathA catune amane upadeza ApatA rotAjana pAsethI kaI vastu levAnI tathA mAnapUjA salvaranI IcchA rAkhe nahi, tema ja sAhane kalpa nahi, tevA asAdhuonA dharmane upadeza Ape nahi, vANInuM rakSaNa karavuM tene gotra kahevAya che. athavA mauna vAsaMyama kahevAya eTale upadezathI AraMbha utpanna thAya te upadeza sAdhu Ape nahi, vacata belAnAM bahu uga rAkho, vANuthI AraMbha ja na thAya tema ja koinA cittane duHkha utpanna na thAya, te upayoga rAkhI kesa Apa. hAsa 'piNo saMdhati pAvadhamme, moha tahoyaM pharusaM biyANe / jo tucchae No ya vikaMdhaijjA, aNAhale yA akasAi sikkhU // Hza
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtIMga sUtra a0 14 60 1 zabdA : (1) jenAthI hAsya utpanna thAya tevA zabda na mele tathA (2) zarIrAdi ceSTA-vyApAra (3) sAdhu kare nahi (4) pApamaya (5) dha'ne hAsyathI paNa na kahe (!) rAgadveSa rahita sAdhu (7) satya vacana (8) anyane duHkha utpanna thAya te na khAle (9) pUjA satkAra pAmIne sAdhu peAtAnA (10) mAna (11) praza'sA. (12) kare nahi (13) anAkula-lAbhAdi rahita (14) kaSAyeAthI rahita (15) sAdhu rahe. 370 bhAvArtha:- je kAya thI ke vANIthI hAsya utpanna thAya tevA zabdo sAdhu mele nahi, tema ja hAsya utpanna thAya tevI zarIra ceSTA kare nahi, tathA pApamaya-AraMbha thAya, jIvaghAta thAya, tevA pApamaya dharmone hAsyAdi vaDe paNa kahe nahi, rAgadveSa rahita sAdhu satya vacanathI paNa anya vyaktinA cittane du:kha utpanna thAya tevAM vacaneA khele nahi, sAdhu pUjA satkAra pAmIne abhimAna kare nahi tathA peAtAnA guNAnI peAte prazaMsA kare nahi tathA sAdhu sadA leAbha Adi kaSAyeAthI dUra rahe. sAdhu sAvadya vyApArathI dUra rahe, tema ja pUjA satkAra pAmI gava kare nahi, AvA prakAranA sAdhunA AcAra jANI. saMyama pAlanamAM upayeAgavaMta rahevuM. 1 3 da saMkejja yAssaMkita bhAva bhikkhu, vibhajavAyaM ca viyAgarejjA / 7 12 11 .. bhAsAdugraM dhammasamuTThitehiM viyAgarejjA samayA sunne ||22|| zabdA : (1) zaMkA rahita (ra) sAdhu (3) sutra tathA a viSayamAM (4) gava` na kare (5) syAdvAdamaya vacana :(6) khele (7) dharmAcaraNamAM (8) pravRtta sAdhu satya tathA vyavahAra (9) e bhASA khele (10) muddhi saMpanna sAdhu dhanavAna tathA daradrane sane (11) samabhAvathI (12) dha kahe. bhAvA:- sUtra tathA anA kaThina viSayamAM zaMkArahita hAya te paNa sAdhu nizcaya bhASA na mele, eTale gava na kare,
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga satra a. 14 u0 1 tathA vyAkhyAna Adi samaye syAdvAdamaya vacana bele, e prakAre dharmAcaraNa karavAmAM pravRtta rahenAra sAdhuonI sAthe vicaratA thakA sAdhu satya bhASA tathA vyavahAra bhASA bole, je mithyA nahi, tema satya nahi ane dhanavAna zretA tathA daridra zrotAne samabhAva pUrvaka dharma upadeza pakSapAta rAkhyA sivAya Ape, pitAnA anubhavathI siddha thayela hakIkatane Azraya laI padArthone 25STatAthI pRthaka karI zretAne samajAve ane saMyama pAlanamAM pravRtta rahe. aNugacchamANe vitahaM vijANe, tahA tahA sAhu akakaseNaM / Na katthaI bhAsa vihiMsaijjA, niruddhagaM vAvina dIhaijjA // 23 // zabdArtha: (1) pUrvokta be bhASAo dvArA pravacana karatA sAdhunA kathanane kaI ThIka ThIka samajI le che (2) ke maMda buddhivALo viparIta (3) samaje che (4) je viparIta samaje che tene (5) sAdhu (6) kamaLa zabdathI samajAvavA prayatna kare chatAM samaje nahi to te maMdamati sAdhakane (7) anAdara kare nahi tenuM citta duHkhAve nahi (8) sAdhu prazna karanAra vyaktionI bhASAnI (9) niMdA kare nahi (10) laghu arthane (11) zAbdADaMbara karI vistRta (12) bhAvArtha - pUrvokta be bhASAne Azraya laI dharmanI vyAkhyA karatA sAdhunA kathanane koI buddhimAna puruSa ThIka ThIka samajI le che ane koI maMda buddhi puruSa viparIta samaje che, te viparIta samajanAra maMdamativALAne sAdhu kamaLa zabdothI samajAvavAne prayatna kare paraMtu anAdara karI tenA cittane duHkhAve nahi tathA prazna karavAvALAnI bhASAnI niMdA kare nahi ane kaI vAkAnA artha TUMkA hoya to tene zabdADaMbara karI vistRta kare nahi, saralatAthI zretAone upadeza Ape.
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtaga sama a 14 u0 1 samAlavejjA paDipugnabhAsI, nisAmiyA smiyaaattdaisii| ANAi suddhaM vayaNaM bhiuje, abhisaMdhae pAvavivega bhikkhU / / // 24 // zabdArtha: (1) jo artha thoDA akSarethI na kahI zakAya (2) te vistRta zabdothI sAdhu pratipAdana kare (3) guru pAsethI sAMbhaLI () padArthane barAbara (5) jANanAra sAdhu (6) AjJAthI (7) zuddha (8) vacana (9) bole (10) sAdhu (11) pApane (12) viveka rAkhI (13) nirdoSa vacana bele. bhAvArtha:- je artha thaDA zabdothI kahevA yogya na hoya te tene vistRta zabdathI kahI samajAve tathA sAdhu guru pAsethI padArthonI vyAkhyA sAMbhaLI sArI rIte samajI AjJA mujaba zuddha vacana bele. sAdhu pApane viveka rAkhI nirdoSa vacana bole, sAdhu utsarga sthAne utsarga apavAda sthAnamAM apavAdAtmaka vacana bole, paraMtu lAbha satkAranI IcchA nahi rAkhatA nirdoSa bhASaNa kare, samyagadazI sAdhu sarvapraNIta mAtra anusAra avirUddha zuddha vana bele, mAnapUjAne Ie nahIM. ahAbuiyAiM susikkhaejjA, jaijjayA NAtivelaM vdejjaa| 11 12 13 14, 15, se diTThimaM dihi Na lasaenjA, se jANaI bhAsiuM taM samAhiM // | rajA zabdArtha : (1) tIrthakara tathA gaNadhara Adi Agamane samyapha prakAre (2) abhyAsa kare (3) sadA temAM (4) prayatna kare (5) maryAdAnuM ullaMghana karI (6) bele (7) ati na (8) samyagra dRSTi (9) puruSa (10) samyagU darzanane (11) dUSita (12) kare nahi (13) AvA puruSa (14) jANe che (15) tIrtha: karokata (16) bhAva samAdhine kahI.
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ patra vRtama ya a jaNa0 1 13 lAvA - Adu tIrthakara tathA gaNagnA vacane upadezane sadA abhyAsa kara, temanA upadeza anusAra vana bole, paraMtu wyanuM ulaghana karI adhika ke ochuM ma bele, sabhyadaSTi sAdhu sabhyanane dUSita na kare, e pramANe sAdhu upadeza karI jANatA hoya te te sAdhu sarvajJAta bhAva samAdhine jANI zake che, samyagazALa, jaza, cAritra e bhAva samAdhirUpa che. jAlara jo jarajI , jo kad jA tAra satyArabhattI aNubIDa bAyaM, suyaM ca sammaM paDivAyayaMti // 26 // zabdArtha : (1) sAdhu AgamanA arthane dUSita kare nahi (2) siddhAMtane chupArve (3) nahi (4) prANIonA rakSaka puruSa (5) sUtra tathA arthane (6) anyathA na (7) kare (8) zikSA denAra (9) bhakti (10) vicAra karI (11) vAta kare (12) sAdhu je prakAre guru pAsethI sAMbhaLyuM heya (13) evA ja prakAre (1) anyane atranI vyAkhyA kare. | bhAvArtha- sAdhu AgamananA arthane dUSita kare nahi tathA zAstra siddhAMtane gopave nahi, prANionI rakSA karanAra sAdhu satra tathA arthane anyathA viparIta na kare tathA zikSA denAra gurunI bhakti sevAnuM dhyAna rAkhatA thakA vicAra karI koI paNa vAta kahe, evA guru pAsethI jema sAMbhaLyuM hoya evA ja prakAre anya prati sUtranI vyAkhyA kare, siddhAMtanI kaI hakIkata gupta rAkhavA gya hoya te adhikArI zrotA sivAyane kahe nahi, aparipakkava zrotAne rahasyavALI hakIkata jaNAve nahi. se suddhasutte uvahANavaM ca, dhammaM ca je viMdati tattha tasya / Adejavakke kusale viyate, sa arihaha bhAsilaM taM samAhiM // 27 // 13 14
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 sUtra kRtAMga sutra a0 14 u0 1 zabdArtha H (1) zuddhatAthI (2) sUtra uccAraNa karanAra (3) zAstrokta tapa karanAra (4) dharmane (5) je sAdhu utsarganA sthAne (6) utsarga (7) aMgIkAra karatA heya () grahaNa karavA yogya (9) vAyavALA (10) zAstranA arthamAM kuzala (11) vinA vicAre kArya nahi karanAra (12) yogya puruSa (13) sarvata samAdhinI (14) vyAkhyA karI zake. bhAvArtha- je sAdhu zuddhatAthI sUtranA uccAraNa karavAmAM kuzaLa tathA zAkta tapanA anuSThAna karatA hoya e prakAre utsarganA sthAne utsarUpa dharmane ane apavAdanA sthAnamAM apavAdarUpa dharmane sthApita karatA hoya, tevA puruSe grAhya vAkya hoya, athavA tenuM vacana sarvane mAnya hoya, e prakAre artha karavAmAM nipuNa tathA vinA vicAre kArya nahi karavAvALA puruSa sarvokta bhAvasamAdhinuM pratipAdana karI zake che ane zrata tathA cAritra dharmane yathA tathya grahaNa karI zake che. AvA mahAna puruSo ja saMsAra samudrane tarI pAra pAmyA che. pAra pAme che, ne pAra pAmaze, ema jANe zrata ane cAritrarUpa dharmanuM ArAdhana karavAmAM pramAda kare nahi te sAdhakanuM kartavya che. AtmakalyANane mArga che. sAdhu samyagadarzanane dUSita kare nahi ane Agamana yathArtha svarUpane pragaTa kare. vicAra karI vAkya bole, je Agamata tapanA anuSThAna kare che tathA zrata cAritrarUpa dharmane prApta kare che. Azaya e che ke artha zAstranI AjJA mAtrathI grahaNa karavA yogya hoya te arthone AjJA mAtrathI grahaNa karavA joIe ane artha hetuthI grahaNa karavA yogya hoya tene heta dvArA grahaNa karavA joIe. AvI rIte jyAM zraddhAthI mAnavA yogyamAM zraddhA rAkhavI joIe te te samyaktvanI deDhatA gaNAya ema jANa sAdhake vItarAganI AjJAnuM pAlana karavA satata upaga rAkha e sAdhaka AcAra che. kartavya che. kalyANane mArga che. adhyayana caudamuM samApta.
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtoMga satra ma0 150 1 sutra kRtAMga sUtra adhyayana 15 muM. AdAnanAMma jamatItaM paDupannaM, AgamissaM ca NAyao / . 4 savvaM mannati taM tAI, daMsaNAvaraNaMta // 1 // sa zabdA : (1) bhUtakALa (ra) vartamAnakALa (3) bhaviSyakALa (4) nAyaka (5) sa` (6) jANutA (7) chakAya rakSao (8) danAvaraNIyAdinA (9) kSaya karanAra. bhAvArtha:- je padArthoM bhUtakALamAM je avasthAmAM hatA, vartamAnakALe je avasthAmAM paryAyamAM rahelA che, bhaviSyakALamAM je avasthAmAM haze, te sava paDhArthIne tathA tenI traNe kALanI paryAyane, dravyathI ane paryAyathI jIva tathA ajIva sarva padArthonA jANavAvALA tathA chakAya jIvanA rakSaNa karanArA, sarvanA hitaciMtaka, dazanAvaraNIyAdi sarva karmonA aMta karavAvALA evA savajJAnI sadI kevaLajJAnI bhagavAna thavAnA netA che, teozrI viziSTa upadeza ApI, prANIone sa'sAra sAgaramAMthI uddhAra karanAra pAra pamADanAra netA che. aMtae vitimicchAe, se jANati aNelisaM / 7 11 9 alisassa akkhAyA, Na se hoi tahiM tahiM // 2 // zabdA : (1) dUra kare (2) saMzayane (3) te puruSa (4) jANanAra che (5) nirUpama (6) vizeSa jJAnI (7) kahyA che (8) bauddhAdiztAmAM (9) AvuM zreSTha jJAna (10) hatuM (11) nathI.
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra, tAMga, sutra a 15, u. 1 bhAvArtha- saMzayane kRza karavAvALA puruSa sarvathI vadhAre padArthonA svarUpanA jANanAra hoya che. evA nirUpama jJAnI, kevaLajJAnI jeNe cAraghAti karmane kSaya karela che, tevA arihaMta deve ja traNe kALanI vastuna paryAyanA jANanAra ane vahunA tatvane batAvanAra che, Avu nirUpama jJAna anya bauddhAdi darzanemAM - hotuM nathI. tahi tahiM suryakkhAyaM, se ya sacce suAhie / yA joga saMja, siddhi pUri me inzA zabdArtha H (1) bhinna bhinna sthAnamAM (2) chavAdi padArthonuM bhalI rIte kathana karela che (3) te (4) satya (5) rUDI rIte kahela che (6), sadA. () sanmathI (8) yukata banI (9) jInI sAthe (10) maitrIbhAva (11) karavo joIe. bhAvArtha - zrI tIrthakaradee bhinna bhinna sthaLoe je je chAdi tane upadeza rUDI rIte kahela che, te satya tathA subhASita che, tethI manuSyae sadA satyayukta rahI sarva jI sAthe maitrIbhAva rAkha joIe, mitrIbhAva che te ne samAdhi prApta thavAnuM kAraNa che. tethI mitrIbhAvanI AvazyakatA gaNavI, AraMbha ane parigraha mamatva chUTayA vinA sarvajInI sAthe mitrIbhAva prApta thAya nahi. ema jANa potAnA AtmAnI samAdhi mATe AraMbha ane parigraha mamatvane dUra kare te AtmakalyANane hetu che. bhUehiM na virujjhejjA, esa dhamme ghusImayo / sima jagaM paribhAya, assi jIvitabhAvaNA // 4 //
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a0 15 zabdA : (1) prANIo (5) dha che. (6) sAdhuone (7) (10) emAM (11) zuddha (12) bhAvanA rAkhe. 9 kare (4) evA svarUpane (9) jANI bhAvArtha:- koI paNa prANIonI sAthe vaira virAdha kare nahi, e sAdhunA dhama che, sAdhuee jagatanA svarUpane jANIne jIvAne sukha priya che ane duHkha apriya che ane AraMbha che te vaira khadhananuM kAraNa ane sasAra paribhramaNanA du:khAnuM kAraNa jANIne sava'jIvAnI sAtha maitrI bhAvanArUpa zuddha dhamanI bhAvanA rAkhatA thakAM sajIvAnI sAthe maitrIbhAva rAkhIne mArabhathI dUra rahIne saMyamanuM pAlana karavuM e ja AtmakalyANanA sAcA mArga che ane e ja sAdhu Sama che. 2 bhAvaNAjogasuddhA, jale NAvA va AhiyA / 9 10 31 12 nAvA va tIrasaMpannA, savvadukkhA tiu ||5|| G zabdA H (1) bhAvanA rUpI (ra) yAgathI (ka) zuddha AtmAvALA puruSane (4) pANImAM (5) nAvasamAna (6) kathA che (7) nAvA (8) tIrane (9) prApta karI sthira thAya che (10) ema zuddhAtmA puruSa (11) sarvAM du:khAthI (12) mukta thAya che. bhAvAH- pacIsa prakAranI tathA khAra prakAranI bhAvanA yukta jene AtmA zuddha thayela che evA sAdhu puruSone jalamAM nAva samAna kahyA che. eTale saMsArarUpI samudramAM DUbatA jIvAne AdhArarUpa kahyA che. jema nAvA tIrane prApta thatA nAvA pravRttithI mukta thai sthira thAya che evA prakAre jenA AtmA AraMbha parigrahathI mukta thai jJAna, darzana, cAritra, taparUpa saMyama ArAdhanathI
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga tra a. 15 0 1 kAyarahita banIne zuddha thayelA che tevA puruSA, sAdhakA, sava du:khAthI, cAragatirupa sa MsAra paribhramaNathI; janma maraNarUpa cakrathI mukta thaine pAMcamI gatirupa siddha sthAnamAM sthira thai Ada anatA sukhAnA leAktA manI rahe che. 308 9 tikaruM chu mepAmI, jJAna Anazi pAthaLa 1 / 9 da . 1. turhati pAvakasmANi, navaM kammamakuvvao || 6 || zabdA : (1) mukta thAya che (ra) buddhimAna sAdhaka (3) jANukAra (4) leAkamAM (5) pApakama (6) mukta bane che (7) pApa karmoMthI (8) navina (9) karmI (10) karatA nathI. bhAvAH- leAkamAM je paMDitasAdhaka pApakamanA svarupane jANanArA che, te sarva pApa baMdhanathI mukta thai zake che ane mukta thaI navina karma nahi karatAM thakAM pUrva saMcita karmanA nAza kare che ane sa`sAra sAgarane tarI jAya che ane zAzvatA siddhigatinA sAdI anaMtA sukhAne prApta kare che. 1 2 . Y aMkusar NavaM Natthi, kammaM nAma vijANai | ', 1, 30 vibhAga se mahAvIre, jeNa jAI Na mijjaI ||7|| zabdA : (1) karyAM karatA nathI (ra) navA karmanA (13) baMdha thatA nathI (4) ATha prakAranA (5) karmIne (6) jANe che (7) jANIne (8) evA kAryAM kare (9) saMsAramAM janma levA na paDe (10) maraNa paNa (11) na thAya. bhAvArtha:- je sAdhaka ka`kha dhana thAya tevA kAryAM kaphtA nathI, te sAdhakane navA ka` baMdhana thatA nathI, tevA sAdhake ATha karmAnA svarUpanA jANakAra che, jANakAra sAdhaka evA kAryo kare che ke
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtagi satra a. 15 u. 1 378 A saMsAramAM pharI janma dhAraNa kare na paDe ane maraNa paNa na thAya. eTale ATha kamano kSaya karI saMsArabhAvathI chUTIne siddhasthAnamAM jaI Adi anaMtA bhAve tyAM birAjamAna rahetA zAzvatA sukha bhogave che. Na mijaI mahAvIre, jassa natthi purekaDaM / bAThaka jAlamacceti, piyA logasi isthio MCN zabdArtha : (1) nathI (2) janma maraNa (3) vIra puruSo () jene (5) nathI (6) pUrvakRta karmo (7) vAyu (8) jema (9) agninI javALAne (10) oLagI jAya che (11) e rIte lekamAM (12) priya (13) strIone mahApu vaza thatA nathI. bhAvArtha:- jeNe samasta karmone (ghAti kamene) kSaya karyo che temane pUrvakRta karma bAkI nathI sIlIkamAM nathI tevA puruSe mahAvIra kahevAya che ane evA puruSone punaH A saMsAramAM janma maraNarUpa bramaNa rahetuM nathI eTale na janma levuM paDatuM nathI. ane janma nathI te maraNa kayAMthI hoI zake? jema vAyu agninI jvALAne ulaMghI jAya che tema mahApuruSe A jagatamAM ajJAnI purUne priya evI strIone vaza thatA nathI, sarvathA tene tyAga kare che, je prasaMga che te sarva AzramamAM pradhAna che ema jANI vIra puruSa strI sevanathI dUra rahe che. sAdhaka AtmAe prathama AzravanA dvAra baMdha karavA joIe, Avaka baMdha thAya te pUrvasaMcita karmo tapazcaryAthI, jJAna, darzana, cAritrarUpa saMyama ArAdhanAthI kSaya thaI jAya che. ithio je Na sevaMti, AimokkhA hu te jnnaa| te jaNA baMdhaNummukkA, nAvakakhaMti joviyaM // 9 // 12
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380 satra kRtAMga satra a. 15 u0 1 zabdArtha: (1) strInuM (2) sevana (3) karate nathI (4) sarvathI pahelAM (5) mokSagAmI (6) te (7) manuSya (8) baMdhanathI (9) mukta (10) te (11) manuSya (12) asaMyamI jIvanane (13) Icchato nathI. bhAvArtha:- je puruSa strI sevana karatA nathI, e puruSa sarvathI prathama mekSane prApta kare che, karmabaMdhanathI yukta sAdhake asaMyamI jIvananI IcchA karatA nathI, strI sevananA vipAke kaThina duHkhadAyI hoya che tathA strIo sugatinA mArgamAM argalArUpa jANavI, tema ja saMsAramAM utaravAne athavA to saMsAra vRddhine mArga jANa. strIo avinayamAM pradhAna ane seMkaDo kapaTajALothI yukta mahAmohana zaktirUpa jANavI. strIonA prasaMgathI jeo chUTayA teo zIgha mekSane prApta kare che, tethI AtmAthI sAdhakoe strI sahavAsathI dUra rahevuM e Atma kalyANano mArga che. jIvitaM piTThao kiMcA, aMtaM pArvati kammuNaM / kammuNA saMmuhIbhUtA, je maggamaNusAsaI // 10 // zabdArtha : (1) asaMyamI jIvanathI (2) nirapekSa (3) rahenAra () karmonA (5) aMtane (6) pAme che (7) nirvagha viziSTa anuSThAnethI (8) mekSa sanmukha (9) thAya che (10) je mokSa mArgane (11) upadeza Ape che. bhAvArtha - je sAdhaka asaMyamI jIvanathI dUra rahe che ane saMyamI jIvanamAM rakta che te jJAnAvaraNIyAdi karmone aMtane prApta kare che. je sAdhaka niravadya ane uttama anuSThAne dvArA mokSa sanmukha thanArAo ja mokSamArgane upadeza Ape che. teo ja mokSane prApta karI zake che.
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 14 u0 1 381 aNusAsaNaM puDho pANI, vasumaM pUyaNAsute / aNAsae jate daMte, daDhe ArayamehuNe // 11 // zabdArtha : (1) dharmopadeza (2) bhinna bhinna (3) jemAM bhinna bhinna pariName che () saMyamadhArI (5) pUjA satkAramAM Asakta (6) pUjAmAM anAsakata (7) saMyamamAM yatnAvata (8) jitendriya (9) saMyama pAlanamAM daDhatAvALA (10) rahita (11) maithunathI. bhAvArtha - dharmopadeza bhinna bhinna jamAM bhinna bhinna rUpe pariNata thAya che, paikI je sAdhake devAdikRta pUjAsatkAramAM anAsata rahIne ruci na rAkhatA saMyama parAyaNa rahI saMyamamAM dRDhatA rAkhI jitendriya banI maithuna sevanathI dUra rahenArA mokSanI sanmukha banI rahe che, paraMtu je sAdhake saMyamadhArI devAdikRta pUjAmAM Asakta banI pUjAne grahaNa kare che, teo bhale sAdhuveSamAM hoya paraMtu teo saMsAra paribhramaNa vadhArI rahela jANavA, mokSanI prApti AraMbha parigraha tathA kaSAyanA tyAgathI ane jJAna, darzana, cAritra, ta5 guNanA ArAdhanathI kahela che. jANIne bAhA AtyaMtara parigraha tathA AraMbhathI sAdhake dUra rahevuM e ja AtmakalyANa prAptine sAce mArga che. NIvAre va Na lIejjA, chinnasoe aNAvile / aNAile sayA daMte, saMdhi patte aNelisaM // 12 // zabdArtha : (1) cekhAnA pralobhanamAM suara kema (2) strI sevanamAM (3) Asakata na bane (4) AzravaThArane chedanAra (5) rAgadveSathI rahita (6) viSayamAM anAsakata nirmaLa cittavALA (7) sadA (8) jitendriya (9) anupama (10) saMdhi-meSagati (11) prApta kare che.
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 sutra kRta satra a. 14 u0 1 bhAvArtha - suara nAmanuM sthaLacara prANI cekhA-cAvala khAvAnA pralobhanathI zIkArIonA vaddhasthAna rUpa pAsalAne pAmI jIvityanA nAzane prApta thAya che. evA prakAre asaMyamI jI strI sevananA pralobhanathI strI sevana karI saMsAra paribhramaNa rUpa janma maraNanI vRddhi karatA vAraMvAra mRtyune pAme che. tema ja strI sevanathI uttama guNone paNa nAza thAya che ema jANI buddhimAna sAdhaka strI sevana kadApi kare nahi ane iMdriyAne vaza rAkhI viSayabhogamAM pravRtta thatA nathI, rAgadveSane jItI prasanna cittathI saMyama pAlanamAM jAgRta rahIne saMyamanuM pAlana kare che tevA puruSa anupama bhAvasaMdhI sokSagatine prApta kare che. jyAMthI pharI janma dhAraNa kare paDatA ja tathI ane sAdI anaMtA zAzvatA sukhane bhogavatAM tyAM ja sthira he che. aNelisassa kheyanne, virujjhijja keNai / maNasA vayasA ceca, kAyasA ceva cakkhumaM // 13 // zabdArtha : (1) saMyama dharmamAM (2) nipuNa (3) koI prANI sAthe (4) virodha (5) na kare (6) manathI (7) vacanathI (8) kAyAthI (9) paramArthadarzI. bhAvArtha - jenA samAna anya koI uttama padArtha nathI te anIdeza kahevAya te saMyama che athavA te tIrthakarakta dharma che, e saMyamamAM athavA dharmanA pAlanamAM je nipuNa che ane mana, vacana, kAyAthI kaI prANI sAthe vira virodha utpanna karatA nathI. e ja sAdhaka paramArthadazI-tatvadazI che. se hu cakkhU maNussANaM, je kaMkhAe va aMtae / aMteNa khuro vahatI, cakaM aMteNa lohatA // 14 //
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtrakRtIMba sUtra a0 15 6 1 saraka zabdA : (1) e puruSa (2) manuSyAne (3) netra samAna che (4) je bhAgAnI icchAthI (5) nivRtta che (6) astro (7) rathanA paiDA (8) antima bhAgathI (9) vahe che. bhAvAH- je sAdhakane indriyaviSayAnA bhAge bhAgA meLavavAnI tRSNA-IcchA nathI, te puruSa manuSyane kSetranI samAna mAkSamAga batAvavAvALA che, tema ja je sarvottama sAMcama athavA tIrtha karokta dharmomAM nipuNa che, te bhavya jIveAnA netra che, jema aaA tathA rathanA cakrA--paiDA aMtimabhAgathI kAnA sAdhaka che, evI rIte kaSAya svarUpa mehanIya kA~nA aMta paNa duHkharUpa sasAra sAgaranA paribhramaNana ata jANavA. eTale mehanIya kA~nA je kSaya kare che te sAdhaka sauMsAra paribhramaNurUpa janma maraNuAdirUpa duHkhanA aMta kare che. kSaya kare che. ', 8 8 da " aMtANi dhIrA sevaMti, teNa aMtakarA iha / O . mANusa ThANe, 11 12 10 dharmI mArAddika nA ||1|| zabdA : (1) a'taprAMta AhAra (ra) sevana karanAra (3) dhIra puruSa (4) te (5) e kAraNe (6) saMsAranA aMta karanAra thAya che (cha) A (8) manuSya (9) kSetramAM (10) manuSyA (11) dharmAMnuM (12) ArAdhana karIne. bhAvArtha:- viSaya sukhAnI IcchA rahita sAdhu puruSa! aMtaprAMta AhAranuM sevana karanArA dehamamatvathI rahita anI sa MsAranA aMta kare che. te A manuSyaleAkamAM ja, manuSyabhavamAM, dhama ArAdhana karI saMsAra samudranA pArane pAme che. eTale tItha karadeva sivAyanA anya manuSyA paNa dharma ArAdhana karIne saMsAranA pArane prApta kare che, manuSyabhava sivAya anyagatimAM mekSanI prApti-sa MsArane ata lAvI zakAya tema nathI.
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ ex 3 9 giTTiyaTThA va devA vA, uttarIe iyaM suyaM / sUtra kRtIMga sUtra a0 15 201 O maM A mecameei, amanuleku no sadA rA zabdA : (1) siddha thAya (ra) daiva thAya (3) tI kara devanA pravacanamAM (4) ema (5) sAMbhaLyuM che (6) me' ema (7) sAMbhaLyuM che (8) tI...kara devA pAsethI (9) manuSya sivAyanI anya gatimAM (10) siddha gati (11) prApta tha nathI. bhAvAH- zrI sudharmAsvAmI jammUsvAmIne kahe che ke me leAkeAttara bhagavAn mahAvIrasvAmI pAsethI sAMbhaLyu` che ke samyakUttva sAmagrIne pAmIne jJAna, darzana, cAritranI utkRSTa ArAdhanA karIne manuSyA siddhagatine prApta kare che. para Mtu kAi sAdhakane adhikAM hAvAnA kAraNe samyaktva Adi sAmagrI pAmIne paNa e ja bhavamAM mAkSanI prApti thatI nathI, paraMtu teo saudhama Adi anuttara vimAna vAsI pa`ta devagatimAM devapaNe utpanna thAya che. tyArabAda manuSyabhava prApta karI meAkSane prApta kare che. ema leAkeAttara pravacanamAM AgamanuM sthana che. paraMtu manuSyagatithI anya keAI gatimAM meAkSanI prApti thatI nathI. manuSye ja manuSya bhavamAM sarvakarmAnA kSaya karI meAkSagatine-yuktine prApta kare che. 3 aMta karaMti dukkhANaM, ihamegesiM AhiyaM / U . AghAyaM puNa egesiM, 10 dullabhe'yaM samussae ||17|| zabdA : (1) nAza (ra) karI zake che (3) manuSyA du:khAne (4) AgamamAM (5) tIrthaMkara devAe (6) kahela che (7) vaLI tIrthaMkara deveza (8) kahe che ke (9) manuSya janma (10) pAmavA dula bha che.
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra tama satra a. 15 u0 1 - bhAvArtha - zrI gaNadharadevanuM evuM kathana che ke Ata pravacanamAM kahe che ke manuSyo manuSya bhavamAM ja samasta duHkhane nAza karI zake che, anya koI gativALA sarva duHkhane-karmane nAza karavA samartha nathI kAraNa ke jJAnAdi ahita yathAtathya cAritranuM pAlana manuSya zarIrathI ja thaI zake che, paraMtu manuSyabhavanI prApti ati durlabha tathA ghaNI kaThinatAthI prApta thaI zake che. bhadra prakRti vinaya anukaMpA ane ahaMbhAva rahitapaNunA sevana tathA dAna dayA vrata niyama Adi dhama saMcaya karela na hoya tene manuSya zarIranI prApti thatI nathI, jema samudramAM paDI gayela ratna pharI prApta thavuM durlabha che tema manuSya zarIra prApta thavuM durlabha che, samudramAM nAkhelA yuga ane samola bhegA thavA durlabha che tema manuSya zarIra prApta thavuM durlabha che, keTalAka matavAdIo kahe che ke devatAo devanA bhavamAM sarvaduHkhene nAza karI mokSane prApta karI zake che, paraMtu e hakIkata jinAgamamAM nathI kAraNake, yathAtathya viratibhAva manuSyabhava sivAya anyagatimAM prApta thatA nathI, tethI sAdhake tathA AtmAthIoe vicAravu ke manuSya zarIra vijaLInA camakArA samAna caMcala che tethI je A AtmA agAdha saMsAra sAgaramAM DubI gaye te pharI manuSyabhava pAma ati dula bha ANI dharma ArAdhana karavAmAM pramAda kare nahi, dharma ArAdhana karI manuSyabhavane saphaLa banAva e ja manuSyabhavanuM sAcuM kartavya che. Io vidsamANassa, puNo saMbohi dullabhA / dullahAo tahacAo, je dhammaTuM viyAgare // 18 zabdArtha: (1) A (2) manuSya zarIrathI (3) je jIva bhraSTa thAya che (4) tene pharI (5) samyakatvarUpa bedha (6) prApta tha durlabha che (7) samyapha
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga satra ma0 15 0 1 darzInanI prApti cAgya hRdayanA pariNAma thavA (8) du`bha che (9) dharmAM prApta karavA cAgya zubha lezmAnI prAptine paNa (10) du`bha kahela che. 38} bhAvAH- je jIva dhama ArAdhana karyA vinA manuSya zarIrathI bhraSTa thaI jAya che tene pharI samyakSa prApta thavA ati durlabha jANavA. samyagdananI prApti ceAgya aMtaHkaraNanA zuddha pariNAma thavA te ati kaThina che. dharmAMnI prAptine ceAgya zubha lesyAnI prApti thavI te paNa du`bha che. je jIvAe anukaMpA, vinaya saralatA amacchara bhAvA vaDethI manuSyabhava prAptine cAgya puNyanA saMcaya na karyA hAya ane A manuSya zarIrathI tathA uttama dharmAMthI bhraSTa thayela jIva saMsAra paribhramarUpa janma maraNa vAravAra karatA rahe che. samyaktva pAmIne patita thayela keTalAe jIvA utkRSTa adha pudgala parAvatA kALa sudhI saMsAramAM paribhramaNa kare che, Aya kSetra, uttamakulamAM janma, samasta indriyAnI pUrNatA ane jaina dhama Adi sAmagrI pAmavI ati durla`bha che ema jANI dharma ArAdhana karavA jAgRta anI manuSyabhavane saphaLa banAvavA e manuSya bhavanuM kartavya che. r je dhammaM yuddhamakhati, paDinnamaNelisaM / cha . 9 30 11 12 aNelissa jaM ThANaM, tassa jammakahA kao // 19 // zabdA : (1) je mahA puruSa (2) dharmAM (3) zuddha (4) vyAkhyA kare che (5) pratipUrNa (6) sattama (7) sarvottama puruSanA (8) sthAnane pAme che (9) tene (10) pharI janma levAnI (11) vAta (12) karyAMthI hAi zake ? bhAvAH- je. sAdhaka pratipUrNa sarvottama zuddha dharmanI vyAkhyA kare che. e ja pramANe svayaM AcaraNa kare che, te puruSa sarva duHkhAthI rahita evA sarvottama siddhagatirUpa sthAnane prApta kare
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra katAMga sUtra a. 15 u. 1 che, tethI tene pharI saMsAramAM janma levAnI ke mRtyunI vAta kayAM rahI ? eTale janma levAno rahetuM nathI. AvA mahAna puruSe rAgarahita hoI samasta jagatane dekhavAvALA sadA sarva jIvonA hitane mATe upadeza Ape che, AvA sAdhake sarva karmone kSaya karI mokSagatine prApta karI Adi anaMtA zAzvatA sukha jogavatAM thakA siddha sthAnamAM birAje che. kao kayAi medhAvI, uppajjati tahAgayA / tahAgayA appaDimA, cakkhU logassaNuttarA // 20 // zabdArtha: (1) kadI paNa (2) kayA prakAre (3) jJAnI puruSa (4) utpanna thAya tathA (5) prakAranA siddha sthAnamAM gayelA (6) nidAna rahita (7) tIrthakarAdi (8) jIvone (9) sarvottama (10) netra samAna che. bhAvArtha- A jagatamAM pharI nahi AvavA mATe pAMcamI gatirUpa siddhasthAnamAM gayelA jJAnI puruSe kayA kAraNe kayAre paNa janma laI A saMsAramAM utpanna thAya? na thAya kAraNa ke eka nidAna rahita hatA ane karmarUpI bhavanA aMkurane bALI bhasma karI nAkhavAthI karmarUpI bIja na hovAthI pharI janma dhAraNa karavAnA kAraNe rahyA na hatA, tethI siddhagatine prApta thayelA pharI saMsAramAM janma dhAraNa karatAM nathI. tIrthaMkaradeva tathA gaNadharAdhi maharSie jagatanA samasta prANuone sarvottama netra samAna che. aNuttare va ThANe se, kAsaveNa pavedite / jaM kiccA NicuDA ege, nidraM pAvaMti paMDiyA // 21 //
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 sUtra kyAMga satra a15 u 1 zabdArtha H (1) pradhAna che (2) saMyama sthAna (3) te sthAna (4) bhagavAna mahAvIre (5) batAvela che (6) saMyamanuM pAlana (8) karanAra (9) nivaNane prApta kare che (10) keTalAeka (11) saMsAranA aMtane (12) prApta kare che (13) paMDita puruSe. | bhAvArtha - kAzyapagaMtrI bhagavAna mahAvIrasvAmIe pratipAdana karela che ke sarva karmone kSaya karI siddhasthAna prApta karavAnuM sarvottama saMyamasthAna pradhAna che, paMDita puruSo saMyamasthAnanuM pAlana karI nirvANane prApta kare che. saMsAranA janma-maraNarUpI cakrane aMta kare che. paMDie vIriyaM laTuM. nigdhAyAtha pabattagaM / 11. dhuNe puvvakaDaM kammaM, gavaM vAvi Na kuvvatI // 22 // zabdArtha : (1) paMDita puruSa (2) paMDita vIrya (3) prApta karI (4) karmane kSaya karavAmAM (5) samartha banI (6) nAza kare (7) pUrvakRta (8) karmane (2) navina karma (10) kare (11) na. bhAvArtha - paMDita sAdhaka kamane kSaya karavAmAM samartha evA paMDita vIryane prApta karIne pUrvakRta karmone nAza karI navA kamanuM baMdhana karatA nathI. navA AyuSyane baMdha karatA nathI. tethI e ja bhavamAM mekSanI gati prApta karI zAzvatAM siddhanA anaMtA sukhane prApta kare che. Na kuvvatI mahAvIre, aNupuvvakaDaM rayaM / rayasA saMmulIbhUtA, kammaM heccANa jaM mayaM // 23 //
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ - sukRtaMga sajja A 1560-1 zabdA : (1) nathI (2) karatA (3) sama puruSa (4) kramazaH (5) kare che (6) pApa (7) pUrva karmAM (8) meAkSa sanmukha thAya (9) ekaThA karelA krarmA (10) tyAgIne (11) saMyama pAlanathI. bhAvAH- jema anya manuSyA pUrvakRta pApanA unnayathI tathA mithyAtvAdi DhASAthI navAnavA pApa karmonA adhana kare che. tevA jApakarmo samatha sASA karatA nathI, karmAne vidAraNu karavAmAM samartho sAyakA pUrvakRta karmonA sa Myama pAlanathI kSaya karIne navA pApakarmo bAMdhatA nathI ane saMyama pAlanathI meAkSa sanmukha thAya che. nivana kane rokavAnuM kArya saMyamapAlanathI thaI zake che ane tapasyAthI pUrvakRta pApakarmonA kSaya karI zakAya che. ema jANI AAvArane prathama rAThavA upayeAgavaMta rahI saMyama pAlana karavuM. a 2 jaM mayaM savvasANaM, ' taM se da * mayaM salagattaNaM / 9 10 devA vA abhavisu te ||24|| sAhaizANa taM tinnA, rAjjA : (1) je (2) sa` sAdhuone (3) mAnya che (4) zastranuM chedana karanAra (5) evA (!) saMyamanuM (7) ArAdhana karI (8) saMsAra sAgarane ta) athavA (9) devapaNe (10) utpanna thayA. bhAvAH- je sarva sAdhuene mAnya che te saMyama ja ATheka rUpa pApano nAza karanAra che. te saMyamanuM pAlana karI ghaNA jIvA saMsAra sAgarane tarI gayA che. siddhagatine pAmyA che ane zeSa krama rahI jAya te vaimAnika devatAmAM utpanna thAya che eTale sacama che te ja soMsAra sAgaranA pArane pamADanAra che ema jANI sacamanuM ArAdhana upayeAgavaMta rahI karavuM sayama pAlana karatA kadAca zeSa ka rahI javAnA kAraNe vamAnika devezamAM utpanna thanArAo paNa devanA bhatra pUrNa thatA manuSyabhava pAmI sayama ArAdhana karI mAkSagatine prApta kare che. .
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 sutra kRtAMga sUtra a 150 1 3 x abhavisu purA dhIrA, AgamissAvi suvvatA / da cha . ' 1, 1. dunnibohassa maggassa, aMta pAukarA tine // ttini / / zabdA : (1) dhIra puruSo je (2) bhUtakALamAM (3) thayA hatA (4) bhaviSya kALamAM (5) sutrata puruSA thaze (6) kaThinatAthI duHkhe prApta thAya tevA (7) samyag darzana jJAna cAritra rUpa (8) mAthI (9) saMsAranA aMtane (10) pAmyA ane pAmaze (11) A mAgane pragaTa karIne. bhAvArtha:- bhUtakALamAM ghaNA vIra puruSA thaI gayA bhaviSyakALamAM paNa mahAna sutrata puruSo ghaNA thaze. vatamAnakALe mahAvidehu kSetramAM mahAna puruSo vidyamAna che te badhA kaThinatAthI, duHkhathI prApta thavA cAgya samyagdana, cAritra tapa rUpa nirArabha niSarigrahI anuSThAneA saMyamanuM yathAtathya ArAdhana karIne meAkSamAga ne pragaTa karI ( jJAna darzIna cAritra tarUpa meAkSamArga) ghaNA mahAna puruSA saMsAra sAgaranA pArane pAmIne meAkSane pAmyA. siddhagatine pAmyA, vamAne pAme che te bhaviSyamAM paNa sayama ArAdhanarUpa jJAna darzana cAritranA ArAdhanathI ja ghaNA jIvA mekSa gatine prApta karaze sa` duHkhAnA aMta karaze tema huM kahuM chuM. adhyayana paMdaramuM samApta.
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ sutra kRrvAMga sutra a 16 60 1 391 sUtra kRtAMga sUtra adhyayana 16 suM. gAthAnAma pa'dara adhyayana purA thayAM, sALamAM adhyayananA saMbaMdha pUrva adhyayanamAM rahela adhikAra sAthe jaNAvAya che. pUrvokta adhyayanAmAM vidhi niSeSa dvArA je atha karela che. te pramANe AcaraNa karatA thakA puruSa sAdhu bane che. have prathama adhyayanamAM svasamaya tathA parasamayanA jJAnathI jIvA samyaktvaguNumAM sthira bane che. khIjA adhyayanamAM karmanuM vidAraNu karavAnA jJAna Adi dvArA ATha prakAranA karmAnuM vidAraNa karanAra jIva sAdhu bane che. trIjA adhyayanamAM anukULa ane pratikULa upasargo samabhAve sahana karanAra puruSa' sAdhu banI Atma kalyANu sAdhI zake che. cAthA adhyayanamAM srI parISahanA duHkhane sahana karanAra puruSa sAdhu AcAramAM sthita thai saMsAra pari bhramaNanA du:khAnA aMta lAvI zake che. pAMcamAM adhyayanamAM nArakInAM jIvAnAM du:khAnuM varNana sAMbhaLI te du:khAnA bhayathI narakanI gatimAM utpanna karAvanAra azubha karyAM utpanna thAya tevA kAryothI dUra rahetA sAdhupaNAne prApta karI AtmAnuM kalyANu sAdhI zake che. chaThThA adhyayanamAM bhagavata mahAvIra svAmIe chadmamastha avasthAmAM karmAMnA kSaya karavA mATe sAvadhAna anI saMyama pAlana karavAmAM jAgRta khanI jJAna darzana cAritra ane tapanA utkRSTa ArAdhanathI kevaLajJAna ne kevaLa darzana prApta karyAM hatA. e pramANe AtmAthI sAdhake e saMyamamAM prayatna karavA joIe. sAtamAM adhyayanamAM kuzIlanA doSA jANI tenA tyAga karavA udyamavaMta suzIla sAdhunI pAse rahI temanI sevA karatA temanI pAsethI zikSA grahaNa karatA kuzIlanA doSonA tyAga karI suzIla banI zakAya che mATe sAdhake susAdhunA sahavAsamAM rahevuM. AThamAM adhyayanamAM meAkSAthI puruSAe khAlavIya nA tyAga
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 sUtra katAMga sUtra a. 16H u0 1 karI paMDita vIryamAM pravRtta banI apramAda bhAve saMyama pAlana karavuM. navamAM adhyayanamAM zAkta kSamA Adi daza prakAranA dharmonuM yathAvatuM pAlana karatA thakAM che saMsAramAMthI yukta thaI siddhagatine prApta karI zake che. dezamAM adhyayanamAM saMpUrNa samAdhiyukta puruSa mokSanuM bhAjana banI zake che. agiyAramAM adhyayanamAM samyaga darzana, jJAna tathA cAritra rU5 uttama mArgane prApta thayela sAdhaka sarva kalezane nAza kare che. bAramAM adhyayanamAM anya tIthIonA darzanenA guNa deSanA vicArathI teonA sAvala anuSThAne saMsAra paribhramaNanI vRddhi karanArA jANI temAM zraddhA nahi karatA svasamayamAM sthira thaI zakAya che. temAM adhyayanamAM ziSyanA guNadoSane jANavAvALA vartamAne te sAdhaka sadguNanuM bhAjana banI zake che. caudamAM adhyayanamAM prazasta bhAvathI jenuM hadaya vAsita thayela hoya che e sAdhaka AzAnti rahita bane che. paMdaramAM adhyayanamAM zAkta cAritranuM pAlana karanAra bhikSu bane che. jemAM artho ekatra karela hoya tene gAthA kahevAya che. paMdara adhyayanamAM batAvela sarva arthone ekatra karI soLamAM adhyayanamAM batAvela che tethI gAthA adhyayana kahela che. sAdhu dhama che te AraMbha ane parigraha rahita che. sAdhu dharmamAM AraMbhane sthAna nathI. paraMtu kSamA Adi daza prakArane dharma batAvela che tenuM yathAtathya pAlana karavAnuM hoya che te have batAve che ke bhikSu zramaNa mAhaNa kene kahI zakAya. 10 ahAha bhagavaM evaM se daMte davie vosaTTakAetti bacce mAhaNetti vA 1 samaNeti vA 2 bhikkhUtti vA 3 NigaMthetti vA 4 paDiAha bhaMte ! kahaM nu daMte davie vosaTTakAetti
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtaMga sUtra a016 30 1 bacce mAhaNeti vA samaNeti vA bhikkhutti vA NiggaMthetti 21 22 23 17 38 19 20 vA ? taM no bUhi mahAmunI ! // itivirae savvapAvakamme hiM 28 25 da 27 28 29 pijjadosakalaha * agbhakakhANa0 pesunna0 paraparivAya0 mAyAmosa0 micchAdaMsaNa sallavirae sahie 32 33 34 31 36 37 aratirati0 38 * * 42 43 .. rr 46 rv 4. salie sayAjae No kujjhe No mANI mAhaNetti bacce // 1 // .. 39 392 ha zabdA : (1) pazcAt (ra) bhagavAn (3) e (4) te (5) jitendriya (6) meAkSAthI (7) kAyA (8) vAsarAvI dIdhela (9) kahela (10) mAhaNa (11). zramaNa (12). sAdhu (13) ninga (14) kahA (15) bhagavAna (16) kevA (17) amAne (18) kaheA (19) mahAmuNi (20) evA (21) virakta (rara) sa (23) pApakama (24) rAga (25) dveSa (26) kaleza (27) abhyAkhyAna ALa (28) cADI (ra9) vAdavivAda (30) ati (71) rati (32) mAyAkapaTa (33) juThe (34) mithyA (35) darzIna (36) zalya (37) virakta (38) samitiyukta (39) jJAnayukta (40) saddA (41) yatnAvata (42) nahi (43) krodha (44) mAna (45) na kare (46) mAhaNa (47) evA (48) kahyA. bhAvArtha:- zrI zramaNa bhagavAn mahAvIrasvAmIe devA tathA manuSyAnI sabhAmAM upadeza Apela che ke je puruSa IndriyAnuM damana karanAra, mAkSanA abhilASI tathA zarIra mamatvanA tyAga karanAra sASakane mAhaNu, zramaNa, bhikSu, tathA nigrantha kahevAya. tyAre ziSye prazna karela ke aheA pUjya ? e cAre nAmavALA sAdhakAnA guNA mane bhinna bhinna kahI batAvA kRpA karI e praznanA uttaramAM bhagavAne pharamAvela che ke rAga, dveSa, kaleza, abhyAkhyAna, paizunya--cADI, paraparivAda, niMdA ( anyanA doSo pragaTa karavA ) ati, rita, mAyA, juTha, tathA mithyAdarzana zalya Adi doSothI nivRtta, samitiyukta, jJAnAdimukta, sadAyabhAvaMta, azveSI tathA abhimAna rahita sAdhune mAhaNu kahevAya.
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ satra kRtAMga sUtra a. 16 u0 1 ___ etthavi samaNe aNissie aNiyANe AdANaM ca ativAyaM ca musAvAyaM ca vahiddhaM ca kohaM ca mANaM ca mAyaM ca lohaM ca pijjaM ca dosaM ca icceva jao jao AdANaM appaNo padosaheU tao tao AdANAto puvvaM paDivirate pANAivAyA siAdate davie vosaTTakAe samaNetti 25 36. zabdArtha : (1) pUrvokta guNa sahita (2) zramaNa (3) dehamamatva rahita (4) viSaya sukhanI IcchA rahita (5) akaSAyI (6) prANAtipAta (7) mRSAvAda (8) maithuna (9) krodha (10) mAna (11) mAyA (12) lebha (13) rAga (14) deva (15) e badhA (16) je je (17) karma baMdhananA (18) AtmA (19) pradeSa (20) hetu (21) te te (22) karma baMdhathI (23) pUrvathI (24) nivRtta (25) prANAtipAta AdithI nivRtta (26) sadA (27) jitendriya (28) mukti gamana yogya (29) zarIra mamatva rahita (30) zramaNa (31) kahevAya. | bhAvArtha:- uparokta sarvaguNa sahita, vartamAne zarIranA mamatva rahita, sAMsArika sukhAnI IcchArahita, prANAtipAta, asatya, adattAdAna, mithuna, parigraha mamatva, krodha, mAna, mAyA, lebha, rAgadveSa, Adi je je karmabaMdhananA hetuo che, te te dethI nivRtta hoya, apratibaMdhavihArI, niyANurahita, sadA damitendriya, muktigamana gya, zarIra suzruSAthI rahita, Adi guNothI yukta heya, tyAgavA gya no tyAga kare, grahaNa karavA egya guNone grahaNa kare te zramaNa kahevAya. etthavi bhikkhU aNunnae viNIe nAmae daMte davie vosahakAe saMvidhuNIya virUvarUve parosahovasagge ajhappa
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtra kRtAMga sUtra a. 16 u0 1 17 18 1 jogasuddhAdANe uvahie ThiappA saMkhAe paradattabhoI bhikkhUtti vacce // 3 // | zabdArtha : (1) pUrvokta guNe sahita (2) sAdhu (3) abhimAna rahita (4) vinayavAna (5) namratAvALA (6) jitendriya (7) mukti gamana yogya (8) zarIra mamatva rahita (9) sahana karanAra (10) vividha prakAranA (11) parISaha upasarga (12) adhyAtmayogI (13) zuddha (14) cAritravAna (15) upagavaMta (16) mokSamArgamAM sthita (17) saMsArane asAra jANanAra (18) anyane Apela nirdoSa AhAra (19) bhogavanAra (20) bhikSu (21) kahevAya. | bhAvArtha - pUrvokata sarva guNe sahita mAhaNanA zramaNanA je je guNe kahyA te sarva guNe sahita abhimAna rahita, vinayavAna, namratAvALA, jitendriya, muktigamana megya, zarIra mamatva rahita vividha prakAranA parISaha-upasargone samabhAve sahana karanAra adhyAtma ganA prabhAvathI nirmaLa zuddha cAritravAna zarIra gArathI rahita, cAgni pAlanamAM upayogavaMta, mekSa mArgamAM sthita, saMsArane asAra jANanAra anyathI prApta thayela nirdoSa AhArane bhegavanAra evA AcAravALA sAdhune bhikSu kahevAya. ethavi NiggaMthe ege egaviU buddhe saMchinnasAe susaMjate susamite susAmAie AyavAyapatte viU duhaovi soyapalicchinne No prayAsakAralAbhaTThI dhammaTTI dhammaviU NiyogapaDivanne samiyaM care daMte davie vosaTTakAe nigaMthesi bacce // 4 // se evameva jANaha jamahaM bhayaMtAro tibemi // iti solasamaM gAhAnAmajjhayaNaM samattaM // paDhamo suakkhaMdho karanAro che zabdArtha H (1) pUrvokta guNe sahita (2) nigraMtha (3) rAgadveSa rahita (4) AtmAne (5) ekAkI jANanAra (6) jJAnI (7) Azrava nirodhaka (8)
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ B} sUtra kRtAMga sutra a 16 31 susaMyata (9) zuddha samiti yukta (10) susAmAyikavaMta (11) AtmAvAdI (12) pati (13) dravya tathA bhAva (14) zrota (15) chedana (16) nahi (17) pUjA (18) satkAra (19) lAbhAthI (20) dharmAthI (21) dharma (22) jANanAra (23) meAkSa (24) mAte prApta (25) samatAvaMta (26) vicaranAra (27) indriyanA damanAra (28) mukitagamana yAgya (9) zarIra mamatva rahita (30) nigraMtha (31) kahevAya (72) evA (33) ApaleAga (34) evI rIte (35) jANA (36) ame kahyuM te (37) bhayathI jIvAnuM rakSaNa karanAra sA. bhAvAtha:- pUrvokta mAhaNu, zramaNa, bhikSunA je je gurU kahyA te sava guNe| sahita vizeSamAM rAgadveSa rahita gati ane AgatimAM jIvane ekAkI jANanAra, padArthAnA svabhAvane jANanAra, Azrava dvArAne rokanAra, pratyeAjana vinA zarIranI kriyA nahi karanArA, indriyeA tathA manane vaza rAkhanAra, pAMce samiti yukta, zatrumitramAM samabhAva rAkhanAra, AtmAnA svarUpanA jANanAra, samasta padArthAMnA svarUpanA jANanAra vidvAna, saMsAramAM utaravAnA mAnuM dravya tathA bhAvathI khanne prakArathI chedana karanAra, jA tathA satkAranA lAbhanI IcchArahita, dhamanI bhAvanAvALA, dharmanA tattvane jANanAra, meAkSamAga sanmukha, athavA meAkSamAne prApta, samabhAve vicaranAra, jitendriya muktigamana ceAgya, zarIrane vAsarAvI dIdhela, AvA guNeAyukta sAdhune ni"tha kahevAya. zrI sudharmAsvAmI jammUsvAmI Adi ziSya vargane kahe che meM zrI tItha karadeva pAsethI sAMbhaLavA mujaba tamAne uparokta hakIkata kahI che tene tamA satya samajo. kAraNake jagatanA jIvAnuM bhayathI rakSaNa karanAra zrI tItha karadeve anyathA upadeza karatA nathI. chatra mAtra upayAgarUpa che, asaMkhyAta pradezI che. sa keca vikAzanA guNayukta che, peAtAnA zubhA zubha karela kamane bhAgavanAra che. dravyathI jIva nitya che. paryAyathI anitya kahevAya che, anaMta dhama yukta che; jANI AtmAthI jIvAe saMsAra paribhramaNurUpa janma maraNAdinA vadhAranAra anarthanA mULa samAna AraMbha ane paztrihathI dUra rahevuM e AtmazreyanuM kAraNa che.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
_