________________
९४८
-
प्रश्नव्याकरणस्ने असौ मिवायुरुभयकायशस्त्र सभाति । आ इस्तगतगमनकाल परिमाध्यकस्मि मपि स्थाने जलमध्यगतस्योक्त क्रमेणाचित्तत्वादिक सूक्ष्मेक्षिकया विभावनीयम् । तथा परस्पराभिहननम् तेजसा जलतापन जलेनाग्नियापनमित्येर रूपः सर्वपा पृथिव्यादीना परस्परमभिघात:, मारण-निहिंसन, निराधन-पीडन, तानि पृषि हुई जब वह सौ हाथ आगे निकल जाति है वहातक तद्गत गायु अचित्त ही रहती है, बाद में इसके जय यह दूसरे मौ राय क्षेत्र पर्यन्त वरा से आगे को बरती हुई जाती है तब वहां तक वही वायु मिश्रयायुरूप होती है। यही मिश्रवायु उभयकायरूप शस्त्र में परिगणित हुआ है। यहा दृतिगति ( मशक में रही हुई ) वायु को जो अचित्त, मित्र आदि रूप कहा गया है वह काल की अपेक्षा समझाना चाहिये, प्रथम सौ राध चलने में जितना समय लगता है उस समय को लेकर वह वायुजो इति (मशक) मे भरी हुई अचित्त रहती है, बाद में दूसरे सौ हाय चलने में जितना समय लगता है उसको लेकर वर वायु सचित्ताचित्तरूप मिश्र हो जाती है। इस तरह सूक्ष्मरीति से विचार करने पर वायुमै अचित्तता सचित्ताचित्तता सध जाती है " परोपराभिहणण"कातात्पर्य है अग्नि से जल का तपाना, जल से अग्नि का वुझाना, इत्यादि रूप से जो पृथिव्यादिकाय का परस्पर में अभिघात करना होता है वह 'परोप्पराभिहणण' है। (मारण) मारण शब्दका अर्थ है इनका विरिसन करना। (विरारणाणि) विराधना का अर्थ है इन्हें पीडा पहुँचानो। इन पृथिवी જાય ત્યાં સુધી તેની અંદર રહેલી હવા અચિત્ત રહે છે, ત્યાર પછી ત્યાંથી પણ તરતી કરતી સો હાથ આગળ નીકળી જાય ત્યા સુધીમાં તે હવા મિશ્ર વાયુરૂપ થઈ જાય છે એજ મિશ્રપાઠુ ઉમયકાયરૂપ શસ્ત્રમાં ગયેલ છેઅહીં મથકમાં રહેલ હવાને અચિત્ત મિશ્ર આદિરૂપ બતાવવામા આવેલ છે, તે કાળની અપેક્ષાએ સમજવાનું છે, પહેલા સે હાથ ચાલવામાં જેટલો સમય લાગે છે તે સમય સુધી તે અશકમાં ભરેલ હવા અચિત્ત રહે છે ત્યાર બાદ બીજા સે હાથનું અતર ચાલવામાં જેટલો સમય લાગે છે તેટલા સમય સુધીમાં તે વાયુ સચિત્તાચિત્ત રૂપ મિશ્ર થઈ જાય છે આ રીત સૂક્ષમ રીતે -વિચાર કરતા હવામા અચિત્તતા તથા સચિત્તાચિત્તતા ને સમજી શકાય છે "परोप्पराभिहणण" मेटले मन प णन गरभ ४२७, रथी मानिने બનાવવી, ઈત્યાદિ રીતે પૃથિવ્યાદિ કાયને પરસ્પરમા ઘાત થવાની જે ક્રિયા याय छत" परोपराभिहणण" छे भा२Y "मारण" सेटसे तेभनी त्या ४२वी "विराक्षणाणि" विराधना ४२वी मेटले भने पी. पायावी ते पृथिवी ण,
