________________
५२६
व्याकरणसूत्रे
अवपतन्ति वैमानिका देना येषु तेनवाताः, यनानपत्य वैमानिका देवा मनुष्यक्षेत्रेषु समागच्छन्ति, उत्पतन्ति पेभ्यस्ते उत्पाताः येभ्य उत्पत्य भवनपतयो मनुष्यक्षेत्रे समागच्छन्ति, अपातयत्पातावेति उन्छ', विगि उपटादय पर्वता इत्यर्थः, तथा-काञ्चनका = उत्तरकुरुम ये देवकुरुम ये च प्रत्येक पञ्चाना महादादीना प्रत्येकमुभयोः पार्श्वयोः दश काञ्चनकपर्वता सन्ति इति सर्व संकलनया द्विशतसख्यकाः काञ्चनकपता भवन्ति । वा चित्रविचित्रो = निषध नामक वर्षधर समीपवर्त्तिनो शीतोदामानमहानद्युभयत पनि चिनिचित्रकू टाभिधानपतो, यमकरो = नीलनद् पिधर मत्पारानी शीताभिधानमहानद्युभयतदेवर्तिनो यमकारनामको पर्वतो, शिग्वरिणः = समुद्रमयवर्तिनो गोस्तुभादिपर्वताः, 'कूटा = चन्दनवन कूटादय, तेपा इन्द्रः, एषुस्तु शील येपा ते तयोक्ता, देवाः परिग्रहे तृप्तिं न लभन्ते ॥ सू० ३ ॥
जियो के मध्यभाग में जो सोलर सोलह श्वेत पर्वत है उनमें, अथपातपर्वतो में - जहाँ उतर कर वैमानिक देव मनुष्य क्षेत्र में आते हे उन स्थानों में (ये स्थान तिमिच्कुट आदि नाम वाले पर्वत कहलाते हैं ) कावनपर्वतों में ये पर्वत उत्तरकुरु तथा देवकुरु के बीच में हर एक पांच महाइदों के प्रत्येक के दोनों कोनों पर दश दश है। इस तरह से ये दोनों दोसों की संख्या में है उन पर्वतों में, चित्रविचित्र कूट नाम के पर्वतों में ये दोनो पर्वत निषेध नामके वर्षधर के समीप में हैं, तथा शीतोदा नामकी महानदी के दानो तट पर वर्तमान नील वर्णधर के पास रहे हुए तथा शीता महा नदी के दोनों तट परवर्तमान ऐसे यम कचर नाम के पर्वतों मे, शिखरी- समुद्रमभ्यवर्ती गोस्तृभ आदि पर्वतों में,
સાળ પુષ્કરણિયાના મધ્ય ભાગમા જે સેાળ સેાળ શ્વેત પત છે તેમા, અવ પાત પર્વતામા જ્યા ઉતરીને વૈમાનિક દેવે મનુષ્ય ક્ષેત્રમા આવે છે એ સ્થા નામા, ઉત્પાત પર્યંતામા-જ્યા ઉતરીને ભવનપતિ મનુષ્યક્ષેત્રમા આવે છે તે સ્થાને મા ( તે સ્થાને તિગિöટ આદિ નામના પતા કહેવાય છે ) કાચનક પતામા-તે પતા ઉત્તરકુરુ તથા દેવકુરુની વચમા દરેક પાચ મહાહેદોમાના પ્રત્યેકના મને ખૂણા પર દશ દશ છે, અને એ રીતે તે મ તે ખસેાની સખ્યામા છે, તે પંતામા, ચિત્રવિચિત્રકૂટ નામના પનતામા-એખ ને પર્વતે નિષધ નામના વધરની પાસે છે, તથા શીતેાદા નામની મેાટી નદીના ખતે કિનારા પર આવેલા છે, નીલ વધરની પાસે આવેલ તથા ગીતા મહાનદીના કિનારા પર આવેલ ચમકવર નામના પતામા નિખરી-સમુદ્રની વચ્ચેના ગાસ્તંભ આદિ
ww
