________________
सुदर्शिनी टीका १० २ सू०३ किटगमुनिअदत्तादानादिक व्रतं नारायधति ७२५ विषये स्तेना-चौर.,यथान्स यः ' उत्कृष्टाचारवान् साधुः श्रूयते, स भवाने ?' तदा वक्ति 'साधुस्तु-उत्कृष्टाचारवान् भवन्त्येव' मौन पा समारम्यते इत्ये। स्वात्मनि अविद्यमानामुत्कृष्टाचारवता स्थापयन्साधुराचारस्तेनो भवति, तथा'भावतेणे य ' भावस्तेनश्व-भावस्य-श्रुतज्ञानादि विशेषस्य स्तेनःचौरो भावसपन्न किसी साधु की ख्याति सुनकर कोई रूपवान् मुनि से ऐसा पूछे कि महाराज ! जिनकी रूप में ख्याति म सुन रहे हैं वे आप ही है फ्या? तो इस प्रकार की बात सुनकर वह ऐसा कहे कि साबुजन तो विशिष्टरूप शाली होते ही हैं, अथवा कुछ न कहे-चुपचाप रह जावे, तो मौन सम्मतिलक्षण" के हिसाब से पर के विशिष्ट रूपशालित्व का अपने में आरोप करने की भावना से वह रूपस्तेन कहलावेगा। इस तरह जो साधु रूपस्तेन होता है वह इस व्रत को नहीं पाल सकता है। इसी तरह (आयान्तेणे) जो साधु समाचारी आदिके विपयमें स्तेन होता है वह आचारस्तेन कहा जाता है, जैसे किसी सायुकी आचार विषय में उत्कृष्ट ख्याति मुनकर दमरा कोई एसा पूछे कि भोमुने ! जिन साधुराजकी आचार में विशेष ख्याति सुनी जाती है क्या वे आपही है ?, इस प्रकार सुनकर वह साधु प्रत्युत्तर रूप में ऐसा कहे कि महानुभाव। साधु तो उत्कृष्ट आचार चाले होते ही हैं, इस प्रकार करने वाला साधु आचारस्तेन कहलाता है, क्यों कि इस तरह की स्थिति से उसने માણસ કઈ રૂપવાન મુનિને એવું પૂછે કે “મહારાજ! અમે રૂપને વિષે જેની ખ્યાતિ સાભળી છે તે મુનિ શુ આપ જ છે ?” આ પ્રકારની વાત સાંભળીને તે એવું કહે છે કે સાધુજન તો વિશિષ્ટ રૂપયુક્ત હોય જ છે” અથવા કઈ પણ જવાબ ન આપે તે “મૌનને સમતિનું લક્ષણ” માનીને બીજાના વિશિષ્ટ રૂપનુ પિતાની અંદર આપણું કરવાની ભાવનાથી તે રૂપચાર કહેવાય છેઆ રીતે જે સાધુ રૂપચાર હોય છે તે આ વ્રતને पाणी शत नथी माशते "आयारतेणे" रे साधु समायरी माहि मागतमा ચાર હોય છે તે આચાર ચોર કહેવાય છે જેમ કે કોઈ સાધુની આચારની બાબતમાં ઉત્કૃષ્ટ ખ્યાતિ સાભળીને બીજી કોઈ વ્યક્તિ તેને એવું પૂછે કે “હે અનિ. જે મુનિરાજની આચારમાં ખાસ ખ્યાતિ સભળાય છે, તે શુ આપ પિતે જ છે?” આ પ્રમાણે સાભળીને જે મુનિ એ પ્રત્યુત્તર વાળે કે મહાનુભાવ! સાધુઓ તે ઉત્કૃષ્ટ આચારવાળા જ હોય છે” આમ કહેનાર સાધુને આચારર કહેવાય છે કારણ કે આ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં તેણે પોતાનામાં જે
