________________
-
-
-
प्रमण्याकरणसूत्र तपा=अनशनादि गुणा'मूलगुगारयः, विनय अभ्युत्यानादिः, एपा द्वन्द्वः, ए. तान्यादौ येपा तैस्तथोक्यों गैरयमात्मा भारितव्यः ।
अस्नानाऽदन्तधावनादीना सहनेन नियमारीनामाचरणेन च सहात्मा सयो जितव्य इत्यर्थ । किमर्थमित्याह-'जहा या-येन कथा 'मचेर' ब्रह्मचर्य ' थिरतरंग ' स्थिरतरक-सुस्थिर 'होइ' भाति ॥ मू०४ ॥ नादिरूप विनय का पालन करना चाहिये । ये मरयाते माउ के आचार के अन्तर्हित रहती है । मो वा इन मर वालों से ओतप्रोत पतप, नियम और शील से अपनी आत्मा को भावित करता रहे अर्थात् अस्नान, अदन्तधावन आदि जो नाधू के मूलगुण हैं उनका वह शास्त्रोक्त विधि के अनुसार पालन करता हुआ और नियमादिकों का आचरण करता हुआ अपनी आत्मा को विशुद्ध करता रहे कि (जरा से बभचेर थिरतरग होड ) जिससे उसका ब्रह्मचर्य सुस्थिर बना रहे।
भावार्थ-ब्रह्मचर्य महावत धारी सफल सयमी जन अपने आचार विचार को इस प्रकार का स्वच्छ और निर्मल बनावे कि जिससे उनमें अवसन्न पार्श्वस्थ कुशील आदिपना लेशमात्र भी न आने पावे । साधु पर प्राप्त करके भी विषयों में अनुराग बना रखना स्वज नों मे स्नेह रखना तथा ढेपी के प्रति द्वेषभावना रखना, आदि परिगति अवसन्न पार्श्वस्य साधुओ की है। शारीरिक सस्कार मे ही विशेष यान रखना, गीत नृत्य, वादित्र आदि मे चित्त की प्रवृत्ति करना, तप सयम आदि की आराधना सिर्फ लक्ष्य न होना, ये सब ब्रह्मचर्य ગુણોનું અને અભ્યસ્થાનાદિરૂપ વિનયનું પાલન કરવું જોઈએ આ બધી વાતે સાધુના આચારમાં આવી જાય છે તે તે એ બધી વાતેમાં ઓતપ્રેત થઈને તપ, નિયમ અને શીલથી પિતાના આત્માને ભાવિત કરતે રહે એટલે કે અસ્નાન, અદન્તધાવન આદિ જે સાધુના મૂળગુણ છે તેમનું શાસ્ત્રોક્ત વિધિ પ્રમાણે પાલન કરીને નિયમાદિનું આચરણ કરીને તે પિતાના આત્માને વિશદ્ધ કરતે રહે " जहा से चभचेर थिरतरग होइ" था तेनु प्राय सुस्थिर मनतु २९
ભાવાર્થ -બ્રહ્મચર્ય મહાવ્રત ધારી સકલ સ યમી જન પિતાના આચાર વિચારને એવા સ્વચ્છ અને નિમર્ગ બનાવે જેથી તેમનામાં અવસ પાર્શ્વસ્થ આદિ સાધુઓના આચાર વિચારની ઝલક લેશમાત્ર પણ ન આવી શકે સાધન પદ પ્રાપ્ત કરીને પણ વિશ્વમાં અનુરાગ ચાલુ રાખવે, સ્વજને પ્રત્યે સ્નેહ અને દુશ્મનો પ્રત્યે દ્વેષ રાખવો આદિ પરિણતિ અવસગ્ન પાર્શ્વસ્થ સાધુઓની છે શારીરિક સ રકારેનુ જ વધારે ધ્યાન રાખવું, ગીત, નૃત્ય, વાજિત્ર આદિમા ચિત્તને વુિ, તપ, સયમ આદિની આરાધનાને જ લક્ષ્ય