________________
१५२
प्रमायाकरणसूत्र श्चिन्मनुष्यत्वमपि चेत्माप्नुयुस्तथाप्यधन्या एर जायन्ते इत्येतसाद-'जे रिय'त्यादि।
मूलम्-जे विय इह माणुसत्तणं आगया कह वि नरगा उज्वटिया अधन्ना ते वि य दीसति पायसो विफयविगलरूवा खुज्जा वडभा य वामणा य वहिरा काणा कुटा पगुला विगल य मूया य मम्मणा य अधयगा य चक्खुधिणिहया संचिल्लया वाहिरोगपीलिय अप्पाउय-सत्थवज्झबाला कुलक्खणुकिन्नदेहा दुबल कुसघयण-कुप्पमाण कुसठिया कुरुवा किविणा य हीणा हीणसत्ता निच्चं सोरखपरिवजिया असहदुक्खभागी जरगाओ इह सावसेसकम्मा उठवटिया समाणा ॥ सू० ४६ ॥ ____टीका-'जेवि य' येऽपि च-ये केचित् माणिन 'नरगा' नरकात् 'उमटिया' उद्वर्तिताः प्रत्यारत्ताः निस्सृता इत्यर्थः 'कहिं पि' कथमपि-महवाफप्टेन अनन्तजन्ममरणानामनन्तनु खमनुभूयेत्यर्थः, मनुष्यलोके 'माणुसत्तण' मनुष्यत्व 'आगया' आगता=पाताः' तेरिय' तेऽपि च 'अपना ' अपन्याः -निन्दनीयाः 'पायसो ' प्रायशोन्याहुत्येन, प्रायशो ग्रहण तीर्थङ्करादि-व्योवृत्त्य
को भी प्राप्त कर लें तो वहा भी वे खरार अवस्था में ही रहते हैं, इस वात को समझाते है-(जे वि य) इत्यादि ।
टीफार्थ-(जे वि य) जो कितनेक प्राणी (नरगा) नरक से (उव्वट्ठिया) निकलकर ( कहिं वि) कथमपि-कुछ, पुण्य के उदय से (इ) इस मनुष्यलोक में (मानुसत्तण) मनुष्य पर्याय को ( आगया) प्राप्त कर लेते हैं (ते वि पायसो अधना ) प्रायः करके वे यहां (पायसो) शब्द तीर्थंकर आदि की निवृत्ति के लिये आया है । (अधना) निंदनीय होते થાય છે ત્યા તે પણ તેઓ ખરાબ હાલતમાં જ રહે છે, તે વાત હવે સૂત્ર ४२ समन छ-"जे पिय" त्याहिं
हा- 'जे विय" २ मा पापीया" नरगा" न२४माथी " उव्यहिया" नीजीन " कहिं वि" था। धुन्यना यथी " इह" म भनुष्य सभा “ माणुसत्तण" भनुष्य पर्याय “ आगया" प्रात २ छ "ते नि पायसो" प्राय शने ते डीया “ अधना " निहनीय डाय छ " पायसो" शती ४२ शाहिनी निवृत्तिने भाटे भूयो छ “ विकय