Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'zrI kevaLI prabhuno sAtha | bhAga-3 sarayu rajanI mahetA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kevaLI prabhuno sAtha bhAga-3
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAvIra vardhamAna svAmI
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kevaLI prabhuno sAtha bhAga-3 sarayu rajanI mahetA prakAzaka zreyasa pracAraka sabhA morabI hAusa, Do. suMdaralAla bahala patha, muMbaI 400038.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : zreyasa pracAraka sabhA vatI zrI je. bI. modI morabI hAusa, Do. suMdaralAla bahala patha, muMbaI 400 038. ane vakIlsa, phephara enDa sAyamansa prA. lI. vatI zrI aruNa ke. mahetA inDasTrI manora, appAsAheba marAThe mArga, prabhAdevI, muMbaI 400 025. mudraka : vakIla enDa sansa prA. lI. vatI zrI aruNa ke. mahetA inDasTrI menora, appAsAheba marAThe mArga, prabhAdevI, muMbaI 400 025. ISBN No. : 978-81-8462-007-8 prathama AvRtti : I. sa. 2008 prata : 3000 kiMmata : rUA. 50/ prAptisthAna : zreyasa pracAraka sabhA zrI yogeza jaina morabI hAusa, satyoga, svAmI vivekAnanda roDa, Do. suMdaralAla bahala patha, rAmakRSNa nagara, muMbaI 400 038 rAjakoTa 360 001 phona : 91-22-22615587 phona : 91.281-2466320 mobAIla : 9825210210 Do. nimubena jhaverI zrI dilipabhAI je. saMghavI sanaphalAvara, 4th phalora, 50-bI sthAnakavAsI jaina sosAyaTI, rAjAvADI pAse, ghATakopara, nAraNapurA roDa, muMbaI 400 077. amadAvAda - 380 013 phona : 91-22-2516 3461 phona : 91-079-27552957, 079-27552256 Shree Chandubhai S. Parekh Shri Jayesh J. Doshi (50-51) Guide Bldg., 13th Floor, 3-4, Mihir Park Society, L. D. Ruparel Marg, Old Padra Road, Off. Nepean Sea Road, Vadodara 390 020 Mumbai 400 006 Ph: 91-265-2340850 Ph: 91-22-23697288/23625806 Hareshbhai C. Sheth Anurag H. Thakor 27 Woodfield Court, 6885 Baird Dr. Princeton, N. J. 08540. USA Plano, TX 75024. USA (H); 732-422-8385 (H): 972.491-7551 (C): 609-510-8760 (C): 469-644-8965 E-mail : inquiry@shrikevaliprabhunosaath.org
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka prAkathana prakaraNa 10 : zrI arihaMtano mahimA tIrthasthAna eTale? - 1; bAhya tIrthasthAna - 1; aMtaraMga tIrthasthAna - 2; aMtaraMga tIrthasthAnanI mahattA - 2; arihaMta uttama tIrthasthAna che - 3; arihaMta prabhu ane kevaLI prabhuno bheda - 4; prabhunA upakAro - 7; vikAsanAM pratyeka pagale tIrthasthAnano lAbha - 7; jIvamAM tIrthasthAna utpanna thavA mATe kalyANabhAvanI jarUriyAta - 8; paMcaparameSTi bhagavaMtano kalyANabhAva - 8; uttama kalyANabhAvI jIvathI thato anya jIvono vikAsa - 9. paMdara bhede siddha - 10; (1) tIrthakara siddhA - 10; (2) atIrthakara siddhA - 11; (3) tIrthasiddhA - 12; (4) atIrthasiddhA - 13; (5) strIliMga siddhA - 14; (6) puruSaliMga siddhA - 15; (7) napuMsakaliMga siddhA - 16; (8) anyaliMga siddhA - 17; (9) pratyekabuddha siddhA - 18; (10) buddhibodha siddhA - 19; (11) svaliMga siddhA - 19; (12) svayaMbuddha siddhA - 20; (13) gRhasthaliMga siddhA - 20; (14) eka siddhA - 21; (15) aneka siddhA - 21; siddhanA paMdara prakAromAM uttama tIrthakara siddhA - 24, tenAM kAraNo - 24. tIrthaMkara prabhunA kalyANabhAvanI vizeSatA - 26; prabhune vartatI sarva mATenI kalyANabhAvanA 30; arihaMta prabhunAM nimittathI nityanigodanA jIvonAM
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Atmapradezo khUlavAM - 33; kyA jIvonA Atmapradezo khUle - 34; arihaMta prabhunuM nAmakarma baMdhAyA pachI dhruvabaMdhI - 35; tenI vizeSatA - 35; carama dehamAM praveza vakhatanI arihaMtaprabhunI viziSTatA - 40. prabhunAM nimitte temanAM mAtAne AvatAM cauda svapnA 41; (1) airAvata 44; (4) lakSmI - 46; (5); hAthI - 41; (2) vRSabha - 43; (3) siMha phUlanI be mALA - 47; (6) pUrNa caMdramA 48; (7) sUrya - 49; (8) dharmadhajA - 50; (9) jJAnakuMbha - 51; (10) padmasarovara - 52; (11) kSIra samudra 53; (12) devavimAna ke bhavana - 54; (13) ratnarAzi - 55; (14) nirdhama agni - 57. - - = dIkSA letAM pahelAMnuM prabhunuM varasIdAna - 59; prabhune thatI kevaLajJAnanI prApti 61; arihaMta prabhuno kalyANabhAva ane temanAmAM pragaTeluM tIrthasthAna - 62. vi pAna kramAMka 64; 67; (4) bhAmaMDaLa 68; - zrI arihaMta prabhunA 34 atizayo (2) azokavRkSa 65; (3) siMhAsana (5) mAnastaMbha 68; (6) traNa chatro 69; (7) suvarNakamaLa - 69; (8) cAmara - 70; (9) dharmacakra - 70; (10) dharmadhajA - 71; (11) aceta phUlonI vRSTi - 71; (12) aceta pANInI vRSTi - 72; (13) sugaMdha - 73; (14) sukharUpa RRtu - 75, (15) niyamita Rtu - 76; (16) prabhunI viziSTa vANI - OM dhvani - 77; (17) prabhunI vANInuM ananyapaNuM - 78; (18,19) prabhunA vALa ke nakha na vadhe 81; (20) lohI-mAMsanI zvetatA - 82; (21) devaduMdubhI - 83; (22) garbhakALathI traNa jJAna - 84; (23) varasIdAna 85; (24) nigodanAM jIvone sAta rucakapradezonI prApti 87; (25) prabhunAM nimitte jIva samastane ekI vakhate vedAtI eka samayanI zAMti - 88; (26-30) prabhunAM pAMca kalyANaka - 88; (31) lAMchana 89; (32-34) 35 prakAranAM satyavacanathI bharelI prabhunI vANI - 89. arihaMtanuM tIrthasthAna - 95; tenI mahattA - 96. 64; (1) samavasaraNa -
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka 103 prakaraNa 11H dharma e sarvotkRSTa maMgala che saMsArI ane dhArmika parvo - 103; parvanAM be prakAraH tatkAlika ane trikAlika - 104; tatkAlika parvo ghaTanA vizeSa ke vyakti vizeSa sAthe saMbaMdha dharAve che - 104; dhArmika parvo AdhyAtmika bhAva sAthe saMbaMdha dharAve che - 104; tatkAlika parvo anAdi anaMta hoI zake nahi - 104; trikAlika parvo anAdi anaMta hoI zake - 105; paryuSaNa parva trikAlika athavA sarvakAlika che - 105; arihaMta prabhuno bodhelo dharma sarvotkRSTa maMgala che - 108; dazavaikAlika sUtranuM sau prathama caraNa "dharma e sarvotkRSTa maMgala che - 109; e vize AnaMdaghanajI tathA yazovijayajIno prasaMga - 110. dharmavihInane saMsAranAM kaSTo - 113; anityabhAvanA - 113; azaraNabhAvanA - 114; azucibhAvanA - 115; ekatvabhAvanA - 116; anyatvabhAvanA - 116; saMsArabhAvanA - 117. uttama kSamA - 122; uttama mArdava - 129; uttama Arjava - 134; uttama zauca - 141; ahiMsAmAM raheluM utkRSTa maMgalapaNuM - 148. AzravabhAvanA - 153; saMvarabhAvanA - 156; nirjarAbhAvanA - 157. uttama satya - 159; uttama saMyama - 192; pAMca mahAvrata - 165; pAMca mahAvratamAM rahelo vikAsakrama - 166; pAMca samiti - 168; traNa gupti - 170; lokasvarUpabhAvanA - 171; bodhadurlabhabhAvanA - 172; dharmabhAvanA - 174. uttama tapa - 176; uttama tyAga - 181; uttama AkiMcanya - 184; uttama brahmacarya - 187. parameSTi prabhunA kalyANabhAvamAM jIva ekarUpa thAya che - 196; tIrthaMkara prabhumAM udbhavato kalyANabhAva - 197. vii
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka prakaraNa 12: zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM 201 sAmAnya kathana - 201; temanAM jIvananA cAra tabakkA - 206; pahelo tabakko - 206; bALavayanI nirdoSa ramatagamata - 208; jAtismRtijJAnanI zarUAta - 209; sAtathI agyAra varSanI keLavaNI kALa - 210; prayatnasAdhya guNo temanAmAM sahajatAe - 211; kRSNabhaktinA saMskAra - 211; jaina prati abhAva - 213; dharmagraMthonA abhyAsathI vekelo maMthanakALa - 215; jagatkartA izvaranI zraddhA - 218; bhaktimArganAM bIjanuM ropaNa 219; avadhAnI, kavi tathA jyotiSI tarIkenI temanI khyAti - 219. bIjo tabakko - 220; saM 1942mAM muMbaImAM Agamana ane avadhAnanA prayogo - 221; vairAgyanI vRddhi - 222; jainamArga pravartAvavAnI icchA - 222; gRhasthAzramamAM praveza - 223; pratimApUjananI zraddhA - 224; jainomAM temanA prati jAgelo virodha - 225; temanI svasthatA - 225; AtmAnI sarvottama siddhi meLavavAnuM lakSa - 228; aMtaraMga nigraMtha zreNi ane bAhya gRhastha zreNi vaccenA saMgharSanI zarUAta - 229; saMsAramAM vartatuM strI AdinuM AkarSaNa du:kharUpa - 231; mokSamArganI niHzaMkatA - 233; pUrva janmamAM prApta karelA samyakatvanI smRti - 234; saM 1946mAM muMbaImAM jhaverAtanA dhaMdhAnI zarUAta - 236; A varSomAM thayelI guNavRddhi - 236; nikaTanA sakhA jUThAbhAInA viyogano AghAta - 237; saubhAgabhAI Adino saMparka - 237; dharmapravartana karavAnI bhAvanAnI vardhamAnatA - 239; sAthe sAthe Atmazuddhi karavAnI tamannA prabaLa banI - 241; temanAM daskatomAM phalita thato prabhu pratino pUjyabhAva tathA ahobhAva - 243. trIjo tabakko - 244; saM 1947nA AraMbhamAM kSAyika samakita - 246; A varSamAM ghAtakarmono ghaNo nAza - 249; mArganAM UMDANa tathA jANakArI ghaNAM vadhyAM - 250; chaThThA guNasthAnanI prApti - 250; sAtamA guNasthAnanI prApti - 252; satsaMganI khAmI 253; AtmAnAM zuddhikaraNanI tAlAvelI - 254; viii
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka tene lIdhe avadhAna, jyotiSAdi pratye nispRhatA - 257; saMsArI upAdhino udaya - 258; satsaMga ane sarvasaMgaparityAganI icchA - 259; pUrNa pAtratA AvyA pachI ja paramArtha prakAzavAnI nema - 261; mAtra udayAdhIna pravRtti karavAnI vRtti - 262; upAdhimAM paNa samAdhi jALavavAno puruSArtha - 263; saMsAramAM nirasatA - 266; kalyANabhAva baLavAna - 268; saM. 1949mAM AMtarabAhya zreNi vacceno virodha vadhyo - ra69; lakhANakAryanI maMdatA - 269; te sthitimAM paNa AtmasamAdhinI jALavaNI - 271; sahu prati AtmadaSTi - 272; saM. 1950mAM paNa upAdhiyoga cAlu 274; aMtaraMga puruSArthanI baLavattaratA - 275; saMsArI prasaMgomAM bhAga levAnI anicchA - 277; pratikULa saMjogono sAmano karavAmAM vadhatuM AtmabaLa - 277; saM 1951mAM nivRtta thavAnI bhAvanA deDha - 279; vepAranuM bahoLApaNuM - 280; pravRtti karavAmAM icchAbaLanI alpatA - 283; udayagata pravRttinI mukhyatA - 284; pravRttimAM paNa khIlatI asaMgavRtti 286; trIjA tabakkAnAM daskatomAM jovA maLatuM AtmadazAnuM sUcana - 287; temanAM Atmazuddhi karavAnAM lakSathI tathA AjJAdhInapaNAthI phalita thatuM dharmanuM maMgalapaNuM - 288. cotho tabakko - 291; saM 195rathI upAdhiyogamAMthI nivRtti - 291; temaNe zarU kareluM kaDaka cAritrapAlana - 291; nivRttino samaya graMthavAMcana, manana AdimAM pasAra karatA - 292; AtmazuddhinI vardhamAnatA - 293; dharmonnati karavAnI bhAvanAmAM vRddhi - 294; potAnI saM. 195ranI dazAnuM pRthakkaraNa - 295; saM. 1953mAM vadhelAM AtmaciMtana, vItarAgatA tathA asaMgatA - 298; saubhAgabhAInA dehatyAganA prasaMga vakhate temanI sthitaprajJatA 299; saM. 1954mAM Atmazuddhi vadhAravAno puruSArtha uga - 382; saM 1955mAM temano sarva saMsArI pravRttino tyAga - 305; saM. 1956mAM asaMgatA ane nispRhatA vadhyAM, AvaraNono kSayopazama - 306; temane tabiyatanI pratikULatA - 307; aMtima samAdhi - 309; devalokano bhava kudAvI javAno bhavya puruSArtha - 310.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka 317 prakaraNa 13: ANAe dhammo, ANAe tavo - AjJAnuM ArAdhana e ja dharma, AjJAnuM ArAdhana e ja tapa dharmamatonI vividhatA - 317; jinamArganI zreSThatA - 318; badhAM jinamArga ArAdhatAM nathI - 319; dharma eTale ? - 320; tapa eTale? - 320; AjJA eTale? - 321; AtmArAdhanamAM AjJAnuM mahAbhya - 323; kalyANakAryanI zarUAta - 326; be akSaramAM mArga - 327; bhakti, zraddhA, jJAna, yoga Adi be akSarI zabdo che, temAMthI mULamArga zemAM? - 327; tapanAM bAra prakAra - 334; cha bAhyatapa - 335; cha AMtaratapa - 338; pAMca indriyo para saMyama keLavavo - 343; AjJAnuM tapa ane dharma karatAM vizeSa mahattva - 345; svacchaMdI dharmapravRtti saMsAra vadhAre - 345; AjJA sahitano dharma svarUpalInatA Ape che - 347; saMsArabhAvathI chUTavA ane svarUpamAM javA AjJAsahitanuM tapa jarUrI - 348. namaskAra mahAmaMtramAM siMcAyeluM AjJArAdhana - 348; sUtrAtmaka vacana te maMtra - 348; vicAranA vamaLothI bacavA maMtranuM avalaMbana upakArI - 350; maMtrasmaraNanA phAyadA - 350; namaskAramaMtramAM AjJAmArga - 351; namaskAramaMtra sarvakAlIna - 3para: paMcaparameSTi prabhanI mahattA - 3pa3: namaskAra mahAmaMtramAM sAdhusAdhvIjI samUharUpe kema che? - 3pa9; anya parameSTithI thatuM kalyANakArya - 362; chadmastha parameSTi bhagavaMtonI ratnatrayanI ArAdhanA 369; pUrNa ane apUrNa AjJAthI karAtI prArthanA - 370; pUrNa ke apUrNa AjJAthI karAtI kSamApanA - 371; pUrNa ke apUrNa AjJAthI thatuM maMtrasmaraNa - 371; pRhA karavAnI kuTevane jJAnIbhagavaMto chUTavAnA heturUpa banAve che - 373; tIrthakara prabhunAM nimittathI nityanigodanAM keTalAMka jIvonA sAta pradeza nirAvaraNa thAya che - 374; judA judA samaye siddha thatA prabhumAM rahelI samAnatA - 376. AtmadazAsUcaka guNasthAnathI pragaTa thatuM jIvanuM AjJAdhInapaNuM - 378; guNasthAna caDavA sAthe vadhatuM AjJAdhInapaNuM - 380; paramArthamAM dAtAnA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka bhAvanuM baLavAnapaNuM - 381; saMsAramAM icchukanA bhAvanuM baLavAnapaNuM - 381; zukladhyAnamAM baLatAM karmo - 385; zreNimAM prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNanuM mahattva - 386. AjJAmArganAM mahAbhya ane vizeSatA - 388. tIrthakara prabhunuM AjJApAlana - 393; AjJAmArge AgaLa vadhatA jIvanA bhAva - 394. kRpALudevanuM AjJApAlana - 396; pahelA tabakkAmAM AjJApAlana - 397; bIjA tabakkAmAM AjJApAlana - 4OO; trIjA tabakkAmAM AjJApAlana - 408; cothA tabakkAmAM AjJApAlana - 421. 429 pariziSTa 1 - pAribhASika zabdono koSa pariziSTa 2 - ArAdhaka mATe viSayavAra sUci ........ 463
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdra arpaNa saMsArI jIvanamAM AvatA azAtAnA udayo vakhate, tenuM tucchapaNuM samajAvI, dharmArAdhanamAM ekAgra karAvI dveSa-bhAvathI bacAvanAra ane zAtAnA udayo vakhate tenuM kSaNikapaNuM samajAvI dharmArAdhanamAM rata rAkhanAra zrI rAjaprabhune parama vinayabhaktithI A graMtha sAdara arpaNa karuM chuM.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkkathana i.sa.1965nA sapTembara mAsamAM mAro mahAnibaMdha "zrImad rAjacaMdra - eka abhyAsa" pUro thayo. ane i.sa.1966mAM e mahAnibaMdhane muMbaI yunivarasITIe mAnyatA ApI. te vakhatathI pa. pU. kRpALudeva mATenA mArA ahobhAva ane pUjyabhAva dinapratidina vadhatA gayA. evA bhAva vadhAre tevA anubhavo paNa mane thatA gayA. teoe nAnA AyuSyamAM keTaluM moTuM kArya kareluM che teno aMdAja mane jema jema Avato gayo, tema tema temanAM jIvanane jANavAno, mANavAno ane anubhavavAno mAro abhilASa vadhato gayo. AthI mArA aMtaramAM eka bhAva sahajapaNe vAraMvAra thavA lAgyo ke, "prabhu! mAre sudharavuM che, mane sudhAro. mane saMsArathI pAra utAro." A bhAvanuM jora vadhatAM i.sa.1968mAM vairAgya khUba ja vadhyo. ane AtmAne saMsAranAM paribhramaNamAMthI choDAvavAnA bhAve baLavAnapaNuM dhAraNa karavA mAMDayuM. kRpALudeva pratinAM prArthanA tathA arpaNabhAva vadhavA lAgyAM. pariNAme saMsArI pravRttio karavAno rasa ghaTavA lAgyo. tema chatAM svIkArelI javAbadArIonA kAraNe saMsArI pravRttio nispRhabhAvathI thayA karatI hatI, ane aMtaraMgano vairAgya paNa vadhato jato hato. AvA vairAgyabhAva vadhavAnAM kAraNe mane kRpALudevanuM jIvana tathA aMtaraMga bhAvo temaja vartanA jANavAnI ane samajavAnI tAlAvelI khUba khUba rahyA karatI hatI. AthI navarAzanA samayamAM ane pravRttikALamAM paNa aMtaramAM prArthanA thayA karatI ke, "prabhu! mane tamAruM jIvana samajAvo. mAre sudharavuM che, mane sudhAro." A prArthanAno jaththo amuka mAtrAmAM thayo, tyArathI krame krame mane temanA taraphathI temanAM jIvana vizenI amuka amuka jANakArI maLatI gaI, ane tenAthI temanA taraphanA mArA premabhAva, pUjyabhAva, ahobhAva ane arpaNabhAvamAM bharatI AvatI gaI. xiii
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thIsIsanA lakhANa vakhatanA abhyAsane kAraNe kRpALudevanAM keTalAMya vacano smRtibadhdha thaI gayA hatA, kALa pAkatAM te vacanonAM rahasyo ane UMDANa samajAvA lAgyAM. keTalIye vAra vAstavika anubhavathI samajaNa AvavA lAgI, ane temAM mane mArAM jIvananI sArthakatA anubhavAvA lAgI. tenI sAthosAtha AtmAnI zuddhi vadhAravAnI mArI tAlAvelI vadhavA lAgI. A tAlAvelI tathA prArthanAnA kAraNe mokSamArgamAM AgaLa vadhavA zuM jarUrI che ane agatyanuM che te samajAvA lAgyuM. i.sa. 1968nA paryuSaNathI aneka Atmika anubhavo thavAthI mArganAM bhedarahasyonI jANakArI AvavA lAgI. manamAM prazna UThe ane thoDA kALamAM zrI rAjaprabhu taraphathI mane tenuM yathArtha samAdhAna maLI jAya evuM banavA lAgyuM. mahA munio jaMgalamAM TADha, tApa, varSA AdinA pariSaho vacce potAno samabhAva kevI rIte jALavI zake te mane yathArtha samajAtuM na hatuM. prabhunI AjJAmAM rahevAthI A badhuM thAya che tenI sAmAnya jANakArI hatI, paNa teno sAkSAt anubhava na hato. tethI tenI yathArtha prakriyAnI koI spaSTatA AvatI na hatI. eTale e vize samajAvavA huM rAjaprabhune vAraMvAra vinaMti karatI. te vakhate amuka anubhavo karAvI tenAM bhedarahasyo prabhue mArI pAse khUllAM karyAM hatAM. amuka udAharaNathI samajAvavA rajA lauM chuM. e varSomAM huM vakIlsa, phephara enDa sAyamansa prA. lI.mAM kAma karatI hatI. bapore bhara taDake ghera jamavA jAuM, tyAre evA baLabaLatA tApamAM zarIra evuM ThaMDu thaI jAya ke tApa keTalo che tenI khabara ja na paDe. Avo anubhava karAvI prabhu mane samajAvatA ke prabhunI AjJAmAM rahIe to zarIrane tApa na naDe, prabhu ja ApaNuM rakSaNa kare. ThaMDInA prasaMgamAM zarIramAMthI garamI nIkaLI AjubAjunuM vAtAvaraNa huMphALuM karI nAkhe, tethI ThaMDInI asara jaNAya ja nahi. Avo anubhava karAvI prabhu samajAvatA ke prabhunI AjJAmAM rahevAthI zarIrane ThaMDI pIDA pahoMcADI zakatI nathI. A rIte munio prabhunI AjJAmAM ane kRpAmAM vartI badhA pariSahone jItI zake che. mane yathArtha samAdhAna maLI gayuM hatuM. xiv
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prokathana e ja arasAmAM AjJAnA adbhuta mahAbhyane samajAvato eka prasaMga banyo hato. eka divasa utAvaLamAM bhUlamAM gharamAM paheravAnA cappala paherIne ophisamAM javA nIkaLI. gharanA dAdara UtarI thoDAM DagalAM cAlI tyAM to mArA jamaNA paganuM cappala tUTI gayuM. tenI be paTTImAMthI eka paTTI chUTI paDI gaI. eTale meM pharIthI upara jaI cappala badalavAno vicAra karyo, to aMdaramAMthI nA AvI. eTale meM vicAryuM ke galInA nAke mocI beTho che, tenI pAse cappala saMdhAvI ophise pahoMcI jAuM. mocInAM sthAna sudhI pahoMcavAmAM, khAlI aguMThAnI ja paTTI sAthe cAlavAmAM jarAya takalIpha lAgI nahi, tenuM mane Azcarya thayuM. paNa vizeSa Azcarya to tyAre thayuM ke mocI pAse cappala saMdhAvavAnI paNa aMdaramAMthI nA AvI. ophisa sudhI pahoMcavAmAM, rastAmAM cAra mocI besatA hatA chatAM eka paNa jagyAe mane thobhavA na dIdhI, ane tUTelA cappale mane ophisamAM pahoMcADI. mArI ophIsa bIjA mALe hatI, te dAdara caDatAM paNa tUTelA cappale jarAya vAMdho na Avyo. baporanA ghare jamavA AvavAnuM thayuM tyAM sudhImAM aneka vakhata tUTelA cappale cAlavAnuM ane dAdaranI caDaUtara karavAnuM kAmanA kAraNathI banyuM. paNa koI takalIpha thaI nahi, eka paNa vakhata cappala vaLyuM nahi, pagamAM Thesa AvI nahi, eTaluM ja nahi paNa, sAjA cappalathI kAma thAya tevI saraLatAthI badhuM thatuM rahyuM. tUTelA cappala sAthe bapore jamavA ghare AvI. jamIne e cappala paherI bAjunA blokamAM rahetA mArA bA, bApujI pAse AvI, temane tyAM kRpALudevanAM citrapaTane cappala sahita meM vaMdana karyA. mArA bA kahe, "are! sarayu! A zuM kare che? cappala paherIne citrapaTa sudhI avAya ?' javAba Apyo, 'bA, kRpALudevanI AjJAthI Ama karyuM che, kAraNa ke mane khUba ja AzcaryakAraka anubhava thayo che.' Ama jaNAvI meM upara thayelo anubhava teone kahyo. A anubhava kahevAI rahyo eTale aMdaramAMthI mane kRpALudeve kahyuM, "have nIce jaI, cappala badalI ophisamAM tuM jA." ane meM bAbApujInI rajA laI nIcenA blokamAM javA paga upADayA. nIce pahoMcatA sudhImAM to cAra vakhata cappala vaLI gayuM. gharamAM jaI cappala badalI ophisamAM pahoMcI. rastAmAM mane prabhue samajAvyuM ke jo satata prabhunI AjJAmAM rahevAmAM Ave to sarva kasoTInA XV
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prasaMgamAM prabhu Ama ja rakSaNa kare che, tethI jIvane azubha karmo bhogavatAM ati kaSTa thatuM nathI. jo jIva prabhunI AjJA virudhdha varte to ja kaSTanI kaThinAImAM te phasAya che. mane thatA A ane AvA anubhavothI prabhu pratinAM mArAM zradhdhAnamAM dharakhama vadhAro thato gayo; sAthe sAthe dharmanuM maMgalapaNuM kevuM hoya che tenI jANakArI paNa AvatI gaI. e ja varSamAM eka vakhata ophisamAM sAMjanA samaye kAma pUruM thaI jatAM zAMtithI besI prabhunuM smaraNa karatI hatI. ane temanA guNo vAgoLatI hatI. temAM khUba ekAgra thaI gaI. te vakhate aMdaramAMthI ekadama madhura avAjamAM mane dhvani saMbhaLAyo. pU. kRpALudeva mane jaNAvatA hatA ke, huM tIrthakara chuM.' jyAM sudhI A vacananI ghaDa mArA manamAM barAbara beThI nahi tyAM sudhI A dhvani cAlyA ja karyo. te pachI temaNe mane temanI vartamAna dazAnI keTalIka jANakArI ApI. tenA thakI mane zrI arihaMta prabhu kevA hoya? teno mahimA zuM? temanuM jagatanuM kalyANa karavAmAM zuM pradAna che? vagere vize spaSTa citAra maLyo, tAdRzatA AvI; ane mane temanI abhuta lAkSaNikatA lakSagata thaI. te parathI emanA pratinA mArA ahobhAva, pUjyabhAva, premabhAva ane arpaNabhAvamAM keTalo vadhAro thayo haze tenI kaMIka kalpanA tamane Avaze. prabhu taraphathI A jANakArI AvI te pahelAM mane temanAM arihaMtapadanI jANakArI na hatI. mArI pAtratA AvatAM temaNe mane svayaM jANakArI ApI ene ja mAruM ahobhAgya huM samajuM chuM. zrI rAjaprabhune tIrthapadanI sarvottama padavI to maLI, paNa temaNe devabhava kudAvI manuSyamAMthI manuSya janma meLavyo, bAra varSa jevI laghuvaye kevaLajJAna pragaTAvyuM vagere hakIkato jANavAthI temanAM jIvananAM rahasyo pAmavAnI mArI tAlAvelI ati prabaLa banI gaI. rAyacaMdabhAI tarIkenA mAnavajIvanamAM temaNe Avo te kevo baLavAna puruSArtha karyo ke jenAM phaLarUpe temaNe AvI uttama siddhi hAMsala karI. e jijJAsA mArAmAM sarvoparI banI gaI. pariNAme e bAjuno puruSArtha vadhatA temanAM vacanomAMthI krame krame rahasyo khUlatAM gayAM, ane tenA AdhAre temanAM jIvanamAM dharmanuM sarvotkRSTa xvi
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana maMgalapaNuM kyAM ane kevI rIte samAyeluM hatuM tenI jANakArI mane maLatI gaI. Ama chatAM keTalIka bAbata vize ajANapaNuM paNa pravartatuM hatuM. meM emanA saMparkamAM rahelA keTalAka mumukSuonI anubhavanoMdhamAM vAMcyuM hatuM ke teo pustako ke graMtho eTalI jhaDapathI vAMcatA hatA ke ApaNane teo pAnA pheravatA hoya ema ja lAge, tema chatAM te sarvano sAra temanI smRtimAM saMgrahAI gayelo ja hoya. A mArI jijJAsAno moTo koyaDo hato, kemake mane be pAnAM vAMcatAM tenAthI asaMkhyagaNo samaya lAgato hato. to teo ATalI jhaDapathI kevI rIte vAMcI zakatA haze te mArI moTI muMjhavaNa hatI. A muMjhavaNa huM temanI pAse jijJAsAthI raju karatI ane ukela mAgatI. AvuM vAraMvAra karI samAdhAna ApavA khUba bhAvathI vinaMti karatI. pariNAme i.sa.1969mAM mane teno khulAso ane samAdhAna anubhava sAthe maLyA. eka divasa sAMjanA ophisamAM kAma pUruM thaI javAthI huM smaraNa karatI hatI. tyAM aMdarathI mane dhvani saMbhaLAyo, "sobhAga pratye" nAmanuM pustaka le. roja bapore laMca samaye vAMcavA mATe tAjetaramAM pragaTa thayeluM e pustaka meM rAkhyuM hatuM. meM e pustaka hAthamAM lIdhuM eTale temaNe mane ghaDiyALamAM samaya jovA AjJA karI. ghaDiyALamAM poNA pAMca thayA hatA. temaNe mane hAthamAM pensIla levaDAvI ane pustaka vAMcavAnuM kahyuM. A pustakamAM chapAyelA saubhAgabhAI para kRpALudeve lakhelA patro teo mArI pAse kramathI eka akSara paNa choDayA vinA vaMcAvavA lAgyA. vAMcatAM vAMcatAM vacce vacce teo temanA Atmika vikAsane lagatAM keTalAMka vacano nIce lITI dorAvatA hatA, kyAreka kaMI dazA sUcaka zabdo lakhAvatA hatA ane A rIte teo temanAM jIvana vizenI samajaNamAM UMDANabharyo vadhAro karAvatA jatA hatA. A rIte e pustakanA lagabhaga 250 pAnAM vaMcAI gayA. mane kahe, 'have tuM ghaDiyALa jo." mane to ema ke be thI aDhI kalAka pasAra thaI gayA haze, paNa ghaDiyALa to pAMca vAgyAno samaya batAvatI hatI. mArAM AzcaryanI avadhi na rahI. mAtra paMdara miniTamAM 250 pAnAM vaMcAya ja zI rIte? chatAM ema banyuM hatuM te hakIkata hatI. mArA Azcaryane samAvavA prabhujIe mane samajaNa ApI ke, "kemerAmAM jema eka sekaMDanA saMkhyAmAM xvii
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bhAgamAM AkhuM citra kacakaDAmAM jaDAI jAya che, tema upayoganI khUba ekAgratA Ave tyAre pustakanAM baMne pAnAnA akSaro artha sAthe AtmAmAM jaDAI jAya che, ane tenI smRti paNa rahe che. e vakhate jIvanI saMjJA khUba baLavAna thaI jAya che. A rIte ekAgratAthI vAMcavAthI ghaNI ghaNI jhaDapathI vAMcIne smRti rAkhI zakAya che. jonArane mAtra pAnA pheravatA hoIe ema ja lAge. huM A rIte vAMcato hato.' A samAdhAnakAraka khulAsAthI mane ati ati AnaMda tathA ullAsa pravartayA hatA. anubhavasahita samAdhAna ApavA mATe meM zrI prabhuno khUba khUba upakAra mAnyo hato. Aje paNa Avo uttama anubhava karAvavA mATe evo ja upakArabhAva mane varte che. sAthe sAthe huM sakheda noMdhuM chuM ke Avo jhaDapI vAMcana karI smRti rAkhavAno anubhava mane bIjI vakhata thaI zakayo nathI, je mArI ja khAmI gaNI zakAya. ane te khAmI dUra karavA huM zrI prabhune savinaya vinaMti karuM chuM. kRpALudevanAM vacanAmRtanuM vAMcana karavAmAM ane tenAM rahasyo jANavAno puruSArtha karavAmAM mane sauthI vizeSa AnaMda Avato hato, ane Ave che. jyAre jyAre avakAza maLe tyAre tyAre vacanAmRta vAMcI AnaMda meLavatI, paNa jyAM "atyaMtara pariNAma avalokana" vAMcavAmAM Ave tyAre temAMnuM ghaNuMkharuM mane samajAtuM nahi, ane te lakhANa mane moTAbhAge asaMbaddha jaNAtuM. tethI A prakAranuM lakhANa kevI rIte thayuM haze, tenI pAchaLano Azaya zuM haze tenuM rahasya pAmavAnI mArI parama jijJAsA hovAthI mArA aMtaramAM khUba ja mathAmaNa cAlatI hatI. paraMtu koI ukela jaNAto na hato; tethI A rahasyanAM dvAra kholavA huM prabhune prArthanA tathA vinaMti karatI rahetI hatI. mane lAge che ke A prArthanAnA phaLarUpe "atyaMtara pariNAma avalokana'nA lakhANano khulAso Ape evo eka sarasa anubhava mane maMgaLavAra tA.24 sapTembara, 1968 nA roja thayo. te divase baporanA magajamAM kaMIka sUjhI AvatAM meM eka kAgaLa para pAMca mahAvratanAM nAma lakhyA. ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha vrata lakhavA hatAM, paNa bhUlathI meM satyane badale asatya zabda lakhI nAkhyo. lakhatAveMta ja mane prabhu taraphathI Thapako maLyo, virudhdha artha thaI jAya e keTalI moTI bhUla kahevAya! meM xviii
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ tarata ja kSamA mAgI. mane prabhue kahyuM kAgaLa le ane lakhAvuM tema lakhavA lAga. bAjumAM paDelo eka kAgaLa laI temanI AjJAnusAra lakhavA mAMDayuM. temaNe mane lakhAvyuM - "jagatanuM svarUpa samajavuM AtmA pAmavA mATe upakArI che. tIrthaMkara bhagavAne kaheluM A vacana yathArtha che. prAkkathana bhagavAna bhaktanI uparavaTa jaIne paNa enA paracA pUre che, e vacana yathArtha che, bhagavAna paNa ocho apalakSaNo nathI - A vacana satya che. bhagavAna ApaNane jevA budhdha banAvavA icche che, tevA ApaNe banavA mAMDayA chIe - A vacana satya che. ullAsa vadhavA mATenuM pramANa che, A to bahu ullAsano divasa che. badhAya bhagata thaI jAya to kevuM sAruM? Thagata kone game ? jagatane zuM karIzuM? tenI tuSamAnatAne zuM karIzuM? tuSamAnatA satpuruSanI iccho. have (darzana) tadna samIpa che. - e vacana satya che. ema ja che - e paNa satya che. puNyAnubaMdhI puNya che - e paNa satya che. AjJA thaI - e paNa satya che. vaMdana karyA - e paNa satya che. jJAna thayuM - e paNa satya che. (pratIti) ApI che - te paNa satya che. kaMI samajAya che? satya samajAya to AnaMda pAmo. na samajAya to pUcho. bhagavAne batAvI dIdhuM che. xix
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha asaMbaddha kaMI ja nathI. badhuM ja spaSTa che. bhagavAna rUDA che - te paNa satya che. surati Adi hasyAM che, anAdinAM khasyAM che - A satya che. AdipuruSa ramata mAMDIne beTho che - te paNa satya che. Ama atyaMtara avalokana che - te paNa satya che." bhUlamAM satya ne badale asatya zabda lakhyo tenI zikSArUpe mArI pAse satya zabda ghaNIvAra lakhAvyo. sAthe sAthe te vacanonAM gUDhArtha mane aMtaramAM samajAtA gayA. paNa lakhANamAM to koI prasaMganA anusaMdhAnamAM uccArAyelAM vacano satya che ema ja AvatuM gayuM. ane A anubhava dvArA AkhuM atyaMtara avalokana zrI kRpALudeva dvArA kevI rIte lakhAyuM che tenI cAvI prabhue mane batAvI dIdhI, ane mArA para temaNe avarNanIya upakAra karyo, te divasa mAro dhanya dhanya hato. Ama judA judA samaye thayelA judA judA aMgata anubhavonA AdhAre A trIjA bhAganAM cAra prakaraNa - zrI arihaMtano mahimA, dharma e sarvotkRSTa maMgala che, zrImad rAjacaMdranA jIvanamAM raheluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM ane ANAe dhammo, ANAe tavo (AjJAnuM ArAdhana e ja dharma, AjJAnuM ArAdhana e ja tapa) nI bhUmikA racAtI gaI. pAyAnuM UMDANa vadhu ne vadhu majabUta thatuM gayuM. A sAthe prabhunI AjJAmAM rahevAthI kevA kevA phAyadA thAya che tenI spaSTa anubhUti maLatI gaI. ane jIvana mATe prabhunI AjJAmAM rahevAthI dharma tathA tapa kevI rIte AcaraNamAM Ave che tenI khUbIo mArI pAse pragaTa thatI gaI. A anubhUtinA kAraNe "ANAe dhammo, ANAe tavo e prakaraNanuM lakhANa zakya banyuM. vaLI, A badhuM lakhANa tathA kArya prabhunI icchAthI ane AjJAthI thAya che, tethI je kaMI sAruM ane uttama lAge teno yaza zrI prabhunA phALe jAya che, ane temAM je kaMI doSarUpa lAge te mArI chadmastha jIvanI cUka che ema jANI kSamA karajo. XX
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana zrI kRpALudevanAM vacanAmRtanAM vAraMvAranAM vAMcana tathA abhyAsanA pariNAme kRpALudevane jIvamAtra prati kevo premabhAva hato, sarva jIvonuM kalyANa thAya e bhAva kevI utkRSTatAe vartato hato, temanI kalyANabhAvanA keTalI baLavAna hatI te sarva vizenI mane spaSTatAthI samaja maLatI gaI, tenI sAthe sAthe temanI kRpAthI maLelA anubhavone lIdhe prANImAtra mATe ApaNe kalyANa icchavuM keTaluM jarUrI che te mane samajAtuM gayuM. enuM pariNAma e AvyuM ke 'sahu jIva zAMti pAmo', 'sahu zAzvata sukha meLavo', evA bhAva mArAmAM i.sa.1968thI sahajatAe khUba vadhavA lAgyA. te bhAva evA sahaja thaI gayA ke ekeMdriyathI saMjJI paMcendriya sudhInA je koI jIva prati dRSTi jAya tenA mATe bhAva thAya ke, 'prabhu! A jIvanuM kalyANa karo.' AvA bhAva karatI vakhate kyAreya mane kartApaNAno bhAva Avyo nathI; e mane barAbara smRta che. paNa sarva jIvanuM kalyANa thAya e bhAvanuM baLavAnapaNuM dinapratidina vadhatuM jatuM hatuM. saMzI, asaMzI je koI jIva smRtimAM Ave tenA mATe mAro AtmA sahajatAe kalyANa icchato. je koIno saMparka thAya tenA mATe paNa prabhu pAse mAro AtmA kalyANa mAgI leto. ane samagrarUpe sahu kalyANa pAme e bhAva uttarottara satata ghaTTa banato rahyo che. koI mArI TIkA kare, mArA mATe azubha bole ke ayogya vartana kare te sarva jANavA chatAM upara jaNAvelI vartatI bhAvanAnA kAraNathI mane teo koI mATe azubhabhAva ke abhAva na thatAM, temanA mATe paNa kalyANabhAva ja thayA karato. pariNAme kaMIka jIvo sAthe pUrvamAM baMdhAyelA azubha saMbaMdha zubhamAM palaTAtA anubhavAyA che. ane bhavobhava cAle tevAM baLavAna azubha karmo paNa gaNatarInAM varSomAM khapI jatAM zrI kRpALudevanI kRpAthI joyAM che. emanA A mahAna upakArane kadI paNa visarI zakAya tema nathI. tethI vartamAnamAM to e ja bhAva pravarte che ke temanAM pagale pagale cAlI, sahu jIvo mATe bhedabhAvarahitapaNe kalyANa icchatAM icchatAM, jIva samasta sAtheno maitrIbhAva vahelAmAM vahelI take temanI asIma kRpAthI ane AjJAthI keLavI levo che. prabhukRpAthI mArA A bhAvamAM kadI paNa oTa na Ave e ja mAMguM chuM. sarva paMcaparameSTi prabhunI kRpAthI kalyANamArganuM sAtatya jaLavAI raho e ja abhyarthanA che. xxi
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pahelA be bhAganA anusaMdhAnamAM A trIjo bhAga rajU karatAM AnaMda anubhavAya che. AzA che ke vAcakagaNane mArgadarzana levA mATe A graMtha upayogI thaze. zrI arihaMta prabhuno mahimA anubhavavA mATe dharmanuM maMgalapaNuM ane sanAtanapaNuM anubhavavuM khUba upayogI che. ane tenI spaSTatA karavA mATe zrI rAjaprabhunAM jIvanamAM pravartatuM dharmanAM maMgalapaNAnuM udAharaNa khUba upakArI thAya tema che. ane A badhAnAM mULamAM jIva prabhunI icchAne AdhIna thAya to kevuM uttama kArya thAya tenI jANakArI A graMthane cAre prakaraNamAMthI jIvane maLI zake tema che. prabhunI AjJAmAM rahevAnuM mahAbhya samajAyA pachI AtmAnI zuddhi karavAno puruSArtha karavAmAM eka samaya mAtrano paNa pramAda karavo kartavyarUpa nathI e samajAya tema che. pramAdarahitapaNe puruSArtha karavAthI jIva Atmika zuddhi karatAM karatAM kevI rIte paramArthika siddhi meLavato jAya che tenuM vivecana jANavuM jIvane upakArI thAya che. ane te puruSArthanuM jIva jo vizeSapaNuM kare to tene sarvotkRSTa zuddhi tyAM sarvotkRSTa siddhi anubhavAya che. AvI sarvotkRSTa siddhi pAmavA mATe OMnI AjJAmAM javAthI OMrUpa thavAya che. e sUcavavA 'OM gamaya ANAya, ANAya gamaya OM' e prakaraNanI racanA karavA dhArI che. prabhunI AjJAmAM rahevAthI, ane tenuM uttarottara UMDANa vadhAratAM javAthI AjJAnI pUrNasiddhi thAya che, ane tenA thakI jIvane ziva thaI pUrNa kalaMkarahita aDola sthitinI prApti thAya che. e A vibhAganuM pAMcamuM prakaraNa bane che. Ama zrI kevaLIprabhuno sAtha bhAga 4 mAM lagabhaga pAMca prakaraNanI racanA samAveza pAmaze ema lAge che. Ama atyAra sudhInAM sarva samajaNa tathA lakhANamAM zrI kRpALudevano sAtha mane kevI adbhuta rIte maLato rahyo che te vAcakone samajAyuM haze. temano upakAra zabdothI mAnI zakAya tema nathI te spaSTa che. zrI prabhune mArI namra vinaMti che ke bhAvinA sarva lakhANa mATe mane Avo ja sAtha caDatA kramamAM maLato rahe ane huM AjJAdhIna rahI kartavya karatI rahuM. A sarva lakhANa karavAmAM sIdho tathA ADakataro sAtha mane ci. nehala, prakAza, amI, uparAMta bhA. ajItabhAI, nalInIbena, kizorabhAI, reNubahena ane xxii
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana anya svajano taraphathI satata maLato rahe che. te mATe temano AbhAra mAnuM chuM. vaLI, A graMthanAM kaMpojhIMga AdimAM mane mArI bhANeja amI ThAkora tathA anurAga ThAkora taraphathI uttama sahAya maLI che. tenI sAthe sAthe graMthane suMdara chapAI ApI AkarSaka banAvavAmAM mArAM svajano aruNabhAI tathA sudhAbahenano phALo nAnosUno nathI. A uparAMta vinA mAgye Arthika lAbha ApanAra sarva AtmIyajano kema bhUlAya! Ama A graMthanAM prakAzana arthe vividha prakAre sahAya ApanAra sarva Aptajanone zrI prabhu parama kRpA karI AtmArthe kalyANamArgamAM vikAsa karAve e ja prArthanA che. "zrI kevaLIprabhuno sAtha bhAga-3" mAM vAcakane keTalAka siddhAMto, keTalIka hakIkato punarukti doSavALI jaNAze. keTalIka bAbato traNe bhAgamAM judI judI rIte carcAyelI jovA maLaze; to te mATe daragujara karavA vinaMti karuM chuM. judI judI apekSAthI eka ja vastu samajAvavA mATe tathA spaSTatA karavA mATe ane yogya sthAne yogya vastunI smRti ApavA mATe mAre punarukti doSa vahoravo paDyo che te udAradilathI calAvI lezo e ja vinaMti che. A graMtha mArganI jANakArI meLavavAmAM upayogI thAya evI bhAvanA sAthe ApanA karakamaLamAM mUkavA prerAuM chuM. OM zAMti. muMbaI eja mokSAbhilASI sarayu rajanI mahetA. tA. 27 ogasTa 2008, budhavAra zrAvaNa vada 12, 2064. XXiii
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama vRSabha jina dharmakara sanmati caramajineza, vighnaharaNa maMgalakaraNa bhavatama durita dineza. vANI jinamukhathI kharI paDI gaNadharAdhipa kAna, akSara padamaya vistarI karahi sakala kalyANa. guru gaNadhara guNadhara sakala pracura paraMpara aura, vratatapara tana naganadhara, vaMdo vRSa ziramora. - svAmI kArtikeyAnuprekSA maMgalAcaraNa
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 10 zrI arihaMtano mahimA sarvottama maMgala ane kalyANa je AtmAmAM samAyAM che evA tIrthasthAnarUpa zrI arihaMta prabhune koTi koTi vaMdana ho. vaMdana ho. emano kalyANabhAva meLavavAnI, mANavAnI ane jIvanamAM pragaTAvavAnI ApaNI pAtratA pratidina vadhatI jAo e ja prArthanA che. tIrthasthAna eTale evuM kSetra ke jyAM vasI AtmA potAnA para lAgelAM karmanAM tharane nivRtta karavAno avakAza pAme che; eTaluM ja nahi paNa te mATe jarUrI evAM yogya sAdhanonI prApti karI, teno upayoga karI, potAno Atmazuddhi mATeno puruSArtha vizadatAthI upADI zake che. je kSetramAM AvuM uttama kArya thatuM hoya che te kSetramAM aneka jIvo teno lAbha laI, pragati sAdhI e sthAnanI pavitratA tathA mahattA vadhAravAnuM puNyakArya karatA hoya che. jema jema tIrthasthAnamAM pUrNa thavAno puruSArtha vadhe che, tenA phaLanI prApti vadhe che, tema tema teno mahimA tathA prabhAva paNa vadhatA jAya che. A sthaLanAM paramANuo evAM uttama thatAM jAya che ke te kSetramAM rahI puruSArtha karanArane alpa prayatna vizeSa phaLanI ane vadhAre UMcA phaLanI prApti thAya che. vaLI, AvA kSetromAM saMsArI aMtarAyo ke vinono upadrava alpa thato jato hovAthI jIvane kArya karavAnI apekSAe vizeSa lAbha maLato jAya che. Ama eka niyata kSetramAM zubha pravRtti, Atmika puruSArtha vAraMvAra thato raheto hovAthI e kSetranI pavitratA, mahimA ane prabhAva dinapratidina vadhatAM rahe che. bAhyathI AvAM aneka pavitra sthaLo ApaNane jovA maLe che, ane loko teno lAbha laI te sthaLamAM nivRttinI pravRtti karatA rahe che. paraMtu jarA UMDANathI vicArIe to AvA mahimAvAna kSetranuM udgamasthAna zrI tIrthakara prabhuno AtmA che. ane te
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kSetranA mahimAno lokone paricaya karAvanAra, tene puSTi ApanAra zrI satparuSonA AtmA che. je kSetramAM AvA uttama puruSo vasI AtmArAdhana kare, potAnA AtmAnI pavitratA vadhAravAnI sAthe anya jIvone pavitratA vadhAravA utsAhIta kare, te kSetramAM lokone zAMtino ane sukhano anubhava vadhAre thato hovAthI teo sahajatAe AkarSAIne tyAM AvI te sthaLanI zAMtino lAbha levA prerAtA hoya che. aneka saMta mahAtmAo amuka nivRtti kSetramAM kAyamI vasavATa karI, svAra kalyANanI pravRttimAM ekAgra thaI e sthAnane tIrthakSetranI pavitratA arpe che. AvA prakAranI uttama pravRttio karavA pAchaLa zrI tIrthaMkara prabhue prasthApita karelA caturvidha saMghanI sthApanAnI pavitratA kAryakArI thatI hoya che. zrI tIrthakara bhagavAna 'sarva jIva karuM zAsanarasi'nI bhAvanA bhAvI, ghaNA bhavo sudhI e bhAvanAnuM ghUMTaNa karI, eka evA prakAranAM nAmakarmanuM baMdhana kare che ke jenA phaLarUpe temanA aneka zubha RNAnubaMdhI jIvo temanuM nimitta pAmI svakalyANa karavA tathA anyane kalyANarUpa thavAmAM sahAya karavA mATe bhAgyazALI bane che. A apekSAe vicAratAM zrI tIrthakara prabhu arthAt arihaMta bhagavAna e uttamottama jaMgama tIrthasthAna che. A tIrtha evA prakAranuM che ke jyAM uttamottama kalyANa samAyeluM che. kalyANa eTale du:khano aMta ane zAzvata sukhanI samRddhi. A tIrthasthAna abhuta prakAranuM che. tene koI Adi nathI, temaja koI aMta paNa nathI; kAraNa ke kalyANamArga ane tenA praNetA anAdi anaMta che. eka pachI eka kalyANamArganA praNetA - tIrthakara ubhavyA ja kare che. pahelA tIrthakara koNa? teno javAba "anAdi che. ane chellA tIrthakara kyAre? teno javAba "anaMta che. ane pratyeka tIrthakaranA hRdayamAMthI A tIrthasthAna pragaTayA ja kare che. mATe te anAdi anaMta che. A jIvane pavitra karanAra tIrthasthAna zrI tIrthakaranA hRdayamAMthI ja nIpajatuM hovAthI temano sarva jIvo mATeno kalyANabhAva temAM AvirbhAva pAme che, kalyANa karavA mATeno mahAmArga temAM prakAzita thAya che, mokSamArganI yathArtha jANakArI Apato sarva bodha temAM samAveza pAme che, ane te tIrthasthAne pahoMcanAra sarva dravya zudhdha thatAM
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA jAya che. jIva pudgala paramANuothI bhinna thavAno puruSArtha karI bhinnatA meLave che, tethI teo baMne potapotAnI zuddhAvasthA meLave che. Ama A tIrthasthAna jIvanA malina, azudhdha bhAvane svaccha tathA zuddha kare che, te eTale sudhI ke A prakriyAmAMthI pasAra thanAra jIva paNa tIrthasthAnarUpa thaI zake che. AvI anekAneka vizeSatAo zrI prabhunAM tIrthasthAnamAM pragaTatI hovAne kAraNe ApaNe kahI zakIe ke A sthAna zudhdhamAM zudhdha che, maMgalamAM maMgala che ane sarva jIvane mATe ekAMte kalyANakArI rahyA kare che. A jagatamAM sahu jIvo sukhanI zodhamAM satata phAMphA mAratA ja rahe che, tema chatAM ati ati viralA jIvo ja sAcA zAzvata sukhanI prApti karI zake che. moTA bhAganA jIvonA hAthamAM to mArganI jANakArI na hovAne kAraNe du:khanuM vedana ja AvatuM rahe che. paraMtu jyAre A jagatanA jIvo zrI prabhunA upakArane grahaNa karavA jeTalI pAtratA keLave che tyAre ja pragati karI zake che. ane vikAsa karI te jIvo saMjJIpaMcendriya svarUpe chUTavAnA kAmI banI, zrI tIrthaMkara prabhunAM zaraNamAM Ave che, temanAM mArgadarzana anusAra uttama puruSArtha kare che tyArathI teo zAzvata sukha meLavavAno mahAmArga anubhave che. ane teo sarva sapuruSo ane uttama puruSono sAtha pAmI yogya puruSArtha kare che tyAre chevaTamAM teo zAzvata sukha paNa meLave che. - A rIte vicAratAM spaSTa samajAya che ke jIva satpaSa tathA uttama puruSanAM sAnidhyamAM rahI puruSArtha karatAM svakalyANane vega ApI zake che. AvA puruSomAM zrI tIrthaMkara prabhu e sarvottama puruSa che kemake temaNe aneka bhavo sudhI jIva samasta mATe kalyANanA bhAva vedyA hoya che, pote cAre ghAtI karmothI mukta thayA hoya che, ane pUrNatA pAmyA pachI ja kalyANanA mahAmArganuM prakAzana karatA hoya che. pariNAme temanAM nimitte koI paNa jIva duHkha pAmato nathI, pUrNatA hovAthI mArganI alpa paNa nyUnatA pragaTatI nathI. eTale temanAM zaraNamAM rahI ArAdhana karanAra, yathArtha puruSArtha karanAra jIva sukha, sukha ane mAtra sukha ja meLave che. A kAraNe zrI tIrthaMkara prabhu sarvottama tIrthasthAna che, kalyANakArI tIrthasthAna che. ane e tIrthanI upAsanA karavAthI kalyANa ane mAtra kalyANa maLe evuM pavitra A tIrthasthAna che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ahIM zrI tIrthaMkara prabhune ja zrI arihaMta prabhu tarIke svIkAryA che. tIrthakara eTale tIrthanA karanAra athavA to tIrthanI sthApanA karanAra. je AtmA potAmAM jIva samasta mATenA kalyANabhAva bhavobhava ghUMTIne, pote pUrNa thayA pachI pUrNa thavAno - ghAtI karmathI sarvathA mukta thavAno mahAmArga khullo kare che, ane sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA rUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI, teone A mahAmArganA pratinidhirUpa banAve che, te AtmA zrI tIrthakara tarIke oLakhAya che. teo dharmasthApaka tarIkenuM mahAmoTuM biruda dharAve che. teo A tIrthanI sthApanA karavAnuM punita kArya arihaMta thaIne kare che. ari eTale zatru athavA verI, ane haMta eTale haNAyA che ke haNyA che. Ama arihaMta eTale jemanA zatru haNAyA che, ane jemanuM zatrupaNuM haNAI gayuM che teo. bIjI rIte vicAratAM ApaNe kahI zakIe ke tamAma jIvo sAtheno maitrIbhAva keLavyA pachI ja zrI tIrthaMkara prabhu kalyANadharmanI sthApanA kare che, ane e vakhate temane jagatamAMnA ekapaNa jIva sAthe verabhAva udayamAM ke sattAmAM bacyo hoto nathI, verabhAvano yathArthapaNe kSaya thayA pachI ja teo A parama pavitra kArya kare che. jenA pariNAme temaNe bodhelA mArgane je jIva svIkAre tene e mArga ekAMte hitakArI thAya che. zrI 'arihaMta'no A artha vicAratAM ApaNane thAya ke zrI kevaLI prabhune paNa ApaNe arihaMta kahIe to khoTuM zuM che? zrI kevaLa prabhue sahu sAthenI mitratA keLavI che; ane zatrutA miTAvI dIdhI che, sAthe sAthe sahu jIvoe paNa temanI sAthenI zatrutA tyAgI dIdhI che. A uparAMta jJAna, darzana, cAritra tathA vIryanI apekSAe paNa teo zrI tIrthakara prabhu samAna ja che, ghAtakarmono kSaya paNa pUrNatAe che, to zA mATe kevaLI prabhune arihaMta prabhu tarIke oLakhatA nathI? ahIM ApaNe teo baMne vacce rahelo eka gupta taphAvata dhyAnamAM levAno che. A bheda ghAtakarmanI apekSAe nahi paNa aghAtI karmanI apekSAe ApaNe vicAravAno che. tIrthakara ane kevaLIprabhunAM chadmasthapaNAnA puruSArthanA bhedane kAraNe teo baMneno taphAvata samajavAno che. temanA chadmastha avasthAnA puruSArthamAM pharaka hovAthI pUrNatA
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA pAmyA pachIno temano kAryabheda ane kakSAbheda sarjAya che. jene lIdhe sarva kevaLIprabhu 'arihaMta' thatA nathI, paNa sarva arihaMta kevaLIprabhu hoya ja che. zrI kevaLIprabhue sahu jIvo sAthenA verabhAvano tyAga karyo che, sAthe sAthe anya sahu jIvoe paNa temanAM pratinuM vera choDayuM che, eTale ke teono anyonya maitrIbhAva pravarte che, je zrI arihaMta prabhumAM paNa che. paraMtu jyAre arihaMta prabhu chadmastha avasthAmAM hoya che tyAre temaNe jIva samasta mATeno kalyANabhAva vedyo hoya che, temAM nityanigodanA sarva jIvo, abhavI jIvo, tathA siddhAtmA sahitanA sarva sajIvano vinA apavAda samAveza thayo hoya che. AvA jIva samasta mATenA kalyANabhAva anekabhava sudhI ghUMTAyA hovAthI ane tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyA pachI A bhAva dhruvabaMdhI thayo hovAthI, te bhAvanA phaLarUpe temanAM pratyeka kalyANaka vakhate tamAme tamAma jIvo ekabIjA sAthenA verabhAvano tyAga karI eka samaya mATenI zAtA veThe che, ane temAM abhavI sahita koI paNa jIva bAkAta nathI. zrI tIrthaMkara prabhunA bhAvanI vizeSatA e che ke temanA kalyANabhAvanAM nimittathI sahu jIvo paNa ekabIjA sAthenI zatrutAno tyAga eka samaya mATe karI zake che. AvuM ve2rahitapaNuM zrI kevaLI prabhunI bAbatamAM sahu jIvo ekabIjA sAthe anubhavatA nathI. teo kevaLI prabhu sAthenA verano tyAga karI zake che, paNa ekabIjA sAthenA verano udaya to yathAvat bhogavatA ja hoya che, pariNAme samasta jIvo zAtAnuM vedana eka sAthe karavA sadbhAgI thatAM nathI. Ama thavAnuM mukhya kAraNa temano kalyANabhAva amuka jIvone sparzIne asamAnatAthI vartato hoya che te che, tyAre arihaMta samAna kakSAthI kalyANabhAvanuM vedana karatA hoya che. A prakriyAbheda chadmastha avasthAno che. pUrNa thayA pachI baMnenI vItarAgatA samAna kakSAnI ja rahe che. paraMtu chadmastha avasthAmAM bhavobhavamAM tIrthaMkare karelAM kalyANabhAvane kAraNe samasta jIvo eka samaya mATe anyonya vera choDI zake che. te eka samayanI saMpUrNa veranivRttinAM anusaMdhAnamAM zrI tIrthaMkara prabhu 'arihaMta' tarIke paNa oLakhAya che. ATalI samajaNa meLavyA pachI, A viSaya oLakhavo sahelo banaze. jeo arihaMta thayA che, jemanAM nimitte jagatanAM samasta jIvo eka samaya mATe veravRttithI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nivRtta thAya che; evA jagatapitAnA tIrthasthAna svarUpa zaraNamAM javAthI zrI arihaMta prabhunuM kalyANakArya zarU thAya che, ane zrI kevaLIprabhu, gaNadharajI, AcAryajI, upAdhyAyajI ane sAdhusAdhvIjIthI e kAryanI puSTi thAya che, ane kAryano phelAvo thAya che. A kalyANakArya jIva samasta mATe zAtAdAyaka ane zAMtidAyaka banatuM rahe che. mokSamArganA praNetA zrI arihaMta prabhu ApaNane kyAM, kyAre tathA kevI rIte upakArI thAya che te samajIe to temano avarNanIya mahimA anubhavavAno avakAza ApaNane prApta thAya. A jagatamAM AtmAne zuddha thavA mATe, zAzvata sukha meLavavA mATe tathA potAno apUrva svabhAva pragaTa karavA mATe zrI paMcaparameSTi bhagavaMta taraphathI jIvane amUlya sAtha maLe che. pratyeka jIvane vikAsanAM pratyeka pagathiye A sAthanI jarUra rahe che. A sAtha ane vikAsanAM pratyeka sopAnamAM tIrthasthAna samAyeluM che. pratyeka ISTa sthAne A sAtha maLatAM vikAsa jhaDapathI tathA uttama prakArano thAya che. ISTa puruSonA A kalyANakAryane anulakSIne zrI jJAnIpuruSo bhAkhI gayA che ke eka aMza zAtAthI karIne pUrNakAmatA sudhInAM sarva sukhanuM kAraNa eka mAtra sapuruSa ja che. zrI paMcaparameSTi bhagavaMta eTale zrI arihaMtaprabhu, siddhaprabhu, AcAryajI, upAdhyAyajI ane sAdhusAdhvIjI. teo badhAmAM zrI arihaMtaprabhu ucca sthAne birAje che, kemake temanuM kalyANamArgamAM pradAna sarvazreSTha ane uttama prakAranuM che. temanI zreSThatA tathA uttamatA samajIe to temanAM jIvananI amUlyatAno ane temaNe ApaNA para karelA avarNanIya upakArano lakSa thAya che. ApaNe jANIe chIe ke eka kevaLIprabhu sidhdha thAya che, temanA nimittathI eka jIva AThamo rucaka pradeza pAmI nityanigodamAMthI nIkaLI pRthvIkAyarUpe deha dhAraNa karI saMsAranuM paribhramaNa zarU kare che. A pahelAM zrI tIrthaMkara prabhunI parama kRpAthI te jIvane sAta caka pradezanI prApti thaI hoya che, ane AThamo pradeza meLavavAmAM tene zrI kevaLIprabhunI sahAya kAryakArI thAya che. ane e pachInA saMsAranI saMjJIpaMcendriya dazA meLavavA sudhInA pratyeka vikAsamAM tene zrI tIrthakara prabhu, kevaLIprabhu ke uttama
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA satpuruSano sathavAro khUba upakArI thAya che. anya rIte kahIe to zrI prabhu ane zrI satpuruSanA upakAranA sAthathI ja jIvano vikAsa zakya bane che. ApaNe jANIe chIe te pramANe zrI prabhunA ane zrI satpuruSanA ApaNA para anaMta upakAra che. pRthvIkAyanI avasthAthI jIvanuM saMsAranuM bhramaNa zarU thAya che. ane temAMthI apakAya, teukAya, vAyukAya tathA vanaspatikAya sudhIno vikAsa karavA mATe zrI prabhu tathA zrI satpuruSanI kRpA tathA karuNAnI anivAryatA rahe che. vaLI, ekeMdriyapaNAthI vikAsa karI be, traNa, cAra ane saMkSIpaMcendriyapaNuM prApta karavA mATe evA ja samartha prabhu ane satpuruSanI kRpA tathA AdhAra upakArI thAya che. temanA kalyANabhAvanI sahAyatA vinA jIvano vikAsa thavo zakya nathI; kAraNa ke asaMzIpaNAmAM jIva atyaMta parAdhIna che, tenAmAM svataMtra bhAva karavAnI zakti ja hotI nathI, teNe to jevA zubhAzubha bhAvavALA saMjJIpaMcendriyano saMparka hoya tevA bhAva 5ravazapaNe ka2vA paDe che. eTale ke zubhabhAvInA saMparkathI zubhabhAva karI vikAsa pAme che ane azubhabhAvInA saMparkathI azubhabhAva karI adhogatimAM jAya che. Ama indriyonI vadhaghaTarUpa caDaUtara karatAM karatAM satpuruSanI ananya kRpA thakI te jIva saMzI paMcendriyapaNuM meLavavA sadbhAgI thAya che tyAre, te pote svataMtra bhAva karavA, dhAre tenI asara grahaNa karavA samartha bane che. te potAne thatA bhAvone jANI zake che ane icchA pramANe pheravI paNa zake che. A sthitimAM te satpuruSanA saMparkanI asa2 nIce potAne vartatAM krodha, mAna, mAyA, lobha Adine amuka aMze oLakhI tene ghaTADavAno puruSArtha karI zake che. A AkhI prakriyAno jarA UMDANathI vicAra karIe to samajAya che ke nityanigodamAMthI nIkaLavAnI taiyA2I jIvanI thAya che, arthAt rucaka pradezo prApta karavAnI zarUAta thAya che tyArathI te jIva tIrthasthAnano sparza pAme che, nityanigodamAMthI nIkaLatI vakhate paNa siddha thatA prabhunAM tIrthasthAnano sparza pAmI jIva itara nigodamAM Ave che. e ja rIte itaranigodamAM paNa pratyeka vikAsanAM pagale jemake pRthvIkAyAdimAMthI apakAyAdimAM vikAsa karatI vakhate jIva tIrthasthAnano sparza pAmIne ja vikAsa karI
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zake che. ane A ja pramANe jIva tIrthasthAnanA sparzanI sahAyathI ekeMdriyapaNAmAMthI nIkaLI saMjJIpaMcendriyapaNA sudhI pahoMce che. A parathI nizcaya thAya che ke uttama puruSanI kRpA tathA sahAya jhIlyA vinA jIvane mATe vikAsa karavo saMbhavita ja nathI. sapuruSa, jJAnIpuruSa ke uttama puruSanA AtmAmAM prabaLa kalyANabhAva vedAto hoya che tyAre temanAmAM tIrthasthAna utpanna thAya che. Avo kalyANabhAva jeTalA kALa mATe Take teTalA kALa mATe temanAmAM tIrthasthAna rahe che. pachInA kALamAM e tIrthasthAna hotuM nathI. bIjI rIte kahIe to kahI zakAya ke AtmAmAM kalyANabhAvanA udaya sAthe jJAna, darzana ane cAritranI ekatA sadhAya che tyAre tIrthasthAna pravarte che. A apekSAe vicArIe to kahI zakAya ke paMcaparameSThi padane zobhAvatA sAdhusAdhvImAM amuka divasonA aMtare AvuM tIrthasthAna pravarte che, upAdhyAyajImAM amuka kalAkonA AMtare tIrthasthAna pragaTa thatuM rahe che, zrI AcAryajImAM amuka kSaNonA AMtare tIrthasthAna udgama pAme che, zrI gaNadhara prabhumAM temanA padanA udayathI kSaNe kSaNe A sthAna hoya che, e ja rIte tIrthakara nAmakarma bAMdhyA pachI te AtmAne niraMtara A sthAna varte che, ane zrI kevaLIprabhu tathA tIrthaMkara prabhumAM pratyeka samaye A tIrthasthAna raheluM che. A sthAnanA sparzano ane lAbhano anubhava AtmArthe puruSArtha karatA badhA mahAnubhavone thAya che. bIjI rIte kahIe to jema jema AtmadazA UMcI thatI jAya ane kalyANabhAva UMDo tathA vizALa thato jAya tema tema te jIvamAM tIrthasthAnanuM pravartana vadhatuM jAya che. jIvamAM tIrthasthAnanuM pravartana jeTaluM vadhAre thAya teTalo vadhAre lAbha anya jIvone thAya che. Ama AvA uttama kalyANakArI bhAvavALA puruSono saMparka pAmI jIva saMjJIpaMcendriyapaNuM meLavI tiryaMca gati sAthe bAkInI traNa gati naraka, deva ane manuSya gatino anubhava paNa meLavato thAya che. A cAre gatiomAM te jIva jevA jevA jIvanA saMparkamAM Ave che tevA tevA jIvanA bhAva amuka aMze svIkAre che ane bAkInA amuka bhAvomAM te pote svataMtra rahe che. A baMne parataMtratA tathA svataMtratAnA mizraNathI jIva je prakAre zubhabhAvI ke azubhabhAvI bane te prakAranAM phaLasvarUpane pAmI tenA anusAra gati tathA zAtA azAtA bhogavato rahe che. te bhramaNamAM jyAre
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA te paMcaparameSTi bhagavaMtarUpa satparuSanA yogamAM AvI temanI asara svIkArato thAya che tyAre te bhagavaMtanI kRpA tathA kalyANabhAvane AdhAre jIvanI AtmArthe pragati zarU thAya che. e sapuruSanI samarthatA jeTalI vadhAre arthAt temano kalyANabhAva jeTalo baLavAna ane jagatanI sukhapRhA jeTalI alpa teTalA vizeSa pramANamAM lAbha temanA saMparkamAM AvI temanI asara svIkAranAra jIvane thAya che. AvA sapuruSanA AdhAre tenA zubhabhAvamAM vadhAro thavAthI te jIva mokSamArgamAM pragati karato thAya che. AthI thatI pragatine samajavA mATe kyA jIva kyAre kevA kalyANabhAva karI zake che ane tenuM phaLa zuM Ave che te samajavuM rasaprada banI rahe che. saMjJIpaMcendriyapaNAmAM jIva saMparkamAM AvatA anya jIvanI asara nIce zubhAzubha bhAva vedI te jIva sAthe navA zubhAzubha RNAnubaMdha bAMdhe che. ane jyAre tene sapuruSano saMparka thAya che tyAre te zubha RNAnubaMdhI jIvo sAthe zubha RNAnubaMdha bAMdhavA uparAMta je jIvo sAthe zubha ke azubha RNAnubaMdhano udaya nathI tevA taTastha jIvo mATe zubha bhAva karavAnI zarUAta kare che. temanI sAthe maitrIbhAvanuM vedana karI zubha RNAnubaMdha bAMdhI vikAsanuM eka DagaluM vistAra che, arthAt sapuruSanI asara nIce jIvo sAthenI potAnI maitrIbhAvanA vikasAve che. AvA zubhabhAva karavAnA phaLarUpe tene zubha gati vadhAre Ave che. ane tene puruSono saMparka meLavavo thoDo vadhAre sulabha bane che. sapuruSa sAthenA vadhatA saMparkane kAraNe temanI asarathI te jIva krame krame azubha RNAnubaMdhI jIvo mATe paNa zubhabhAva karatAM zIkhe che. tene samaja Ave che ke pUrva kALamAM pote anya jIvanuM bUruM karyuM hatuM ke bUruM icchayuM hatuM tenA phaLarUpe vartamAnamAM tenI sAthe azubha udayo cAle che, tethI vartamAnanAM azubha nimittane doSa na ApatAM potAnI pUrvanI bhUlanI niMdA karI, kSamA mAgI, te jIvanuM zubha thAya evA bhAva karI, potAnI pUrvanI bhUla sudhArI tenI sAthe navA zubha saMbaMdha sthApato jAya che. te jIva potAnA AtmAnI pragatimAM noMdhanIya vikAsa kare che. jIva je kakSAnA sapuruSanA AdhAre zubhabhAva karI kalyANabhAva kare che, te ja puruSanI kakSAnA anusaMdhAnamAM tenI samarthatA pragaTa thAya che ane tenuM bhAvi ghaDAtuM jAya che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIvane maLatI A samarthatAnuM mULa vartamAnanA sapuruSanI kakSA tathA puruSArthamAM raheluM che, tenA A prakAranA sapuruSanI prAptinuM mULa, te jyAre nityanigodamAMthI bahAra nIkaLI itara nigodamAM je bhagavAnanAM nimittathI Ave che, te bhagavAnanA vikAsanA paramArtha puruSArthamAM raheluM che. e prabhuno puruSArtha jema uttama tema teo jIvane vizeSa baLanuM dAna ApI zake che. ane maLelAM dAnane AdhAre jIva potAno puruSArtha, potAnI svataMtratAno upayoga karI vadhAre ke ocho karI zake che. ane potAnA puruSArthane AdhAre anya jIvane puruSArtha karavAmAM madada karI tenA para upakAra paNa karI zake che. zrI bhagavAnanA jaNAvyA pramANe kevaLI prabhu paMdara bhede siddha thAya che. A badhA bheda prabhue kevaLajJAna letAM pahelAM ane pachI je puruSArtha karyo hoya che tenA AdhAre nakkI thAya che. bAkI kevaLajJAna pachI to sahu AtmAnAM jJAna, darzana, cAritra tathA vIrya samAna hoya che, mAtra aghAtI karmanA saMcayamAM taphAvata hoya che. paNa A badhA taphAvatanA AdhAre sidhdhanA bheda nakkI thAya che. paMdara bhede siddha A pramANe thAya che - 1. tIrthakara siddhA, 2. atIrthakara siddhA, 3. tIrtha siddhA, 4. atIrtha siddhA, pa. strIliMga siddhA, 6. puruSaliMga siddhA, 7. napuMsakaliMga siddhA, 8. anyaliMga siddhA, 9. pratyeka buddha siddhA, 10. buddhi bodha siddhA, 11. svaliMga siddhA, 12. svayaMbuddha siddhA, 13. gRhasthaliMga siddhA, 14. eka siddhA, 15. aneka siddhA. paMdara bhede siddha 1. tIrthaMkara siddhA pUrvanA manuSya bhavamAM utkRSTatAe 'sarva jIva karuM zAsanarasi'no bhAva vedI je AtmA tIrthakara nAmakarma upArjana kare che, ane kevaLajJAna pragaTAvyA pachI A nAmakarmanA udaya sAthe zrAvaka-zrAvikA, ane sAdhu-sAdhvIrUpa caturvidha saMghanuM sthApana karI, tIrtha pravartAvI, je prabhu siddha thAya te tIrthakara siddhA kahevAya che. bhArata tathA airAvata kSetramAM avasarpiNI tathA utsarpiNI kALamAM mAtra covIza covIza tIrthaMkara thAya che. ane mahAvideha kSetramAM 10
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA eka sAthe utkRSTa ekaso sATha tathA jaghanya vIza tIrthakara thAya che. anya jIvonI apekSAe tIrthaMkara prabhunI saMkhyA ghaNI nAnI hoya che. tIrthakara thavA mATe jIvamAM je je yogyatAnI jarUra che te badhI ja yogyatAnI jarUra 'tIrthakara siddhArTa thavA mATe che. tIrthakara thavA mATe lagabhaga 250 thI 300 bhavanuM sahu jIvanA kalyANanA bhAvanuM ghUMTaNa, lagabhaga 250 bhavanuM cAritra, 150 bhavanuM AcAryapaNuM, amuka AtmA sAthe AtmAnubaMdhI ke AtmayoganuM upArjana (jeo temanA gaNadhara bane che), ghaNA bhavanA kartArahitapaNe svayaM rita kalyANa karavAnA bhAva vagere jarUrI che, vaLI tIrthakara thanAra AtmA siddha thatA tIrthakaranA nimittathI nitya nigodamAMthI nIkaLyo hoya, chellA AvartanamAM vikAsa mATe tIrthakara ke bhAvi tIrthakaranuM nimitta maLavuM, ityAdi anivArya che. A vize chUTuM chavAyuM ghaNuM kahevAyuM che tethI vizeSa lakhyuM nathI. 2. atIrthakara siddhA A prakAra samajavo thoDo kaThina che, tethI dhyAna ApavuM jarUrI che. je jIva nitya nigodamAMthI nIkaLyA pachI puNyanA baLe vikAsanAM dareka pagathiye tIrthaMkara prabhunuM baLa meLave, ane lagabhaga badho vikAsa tIrthaMkara prabhu ke bhAvI tIrthaMkaranA nimittathI kare, chatAM paramArtha saMsAranI koI paNa padavI prApta kare nahi, te mAtra potAnuM paribhramaNa alpa kare, ane zrI tIrthakara prabhu sidhdha thAya te ja vakhate teo paNa siddha thAya, te AtmA atIrthakara siddhAnA prakAramAM Ave. Ama A prakAra mATe be khAsiyata gaNI zakAya - tIrthakara ke bhAvi tIrthakaranA nimittathI vikAsa karavA chatAM koI padavIdhArI nA thavuM ane tIrthaMkara prabhunI sAthe, te ja samaye siddha thavuM. Ama joIe to zrI tIrthakara bhagavAna ane A AtmAno samughAta karavAno lagabhaga eka ja samaya Ave, tethI A jIvane zrI prabhunAM nimitte ghaNuM baLa maLe che. AnuM pariNAma e Ave che ke A prabhunAM nimittathI je jIva nityanigodamAMthI bahAra nIkaLe che te niyamapUrvaka koI ne koI padavIdhArI bhavya AtmA bane che. pote padavI levA samartha na thayA hovA chatAM paNa anyane padavI ApavA teo samartha
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bane che. Avo jIva potAnA puruSArtha anusAra zrI tIrthakara ke gaNadharanI padavI sivAyanI koI paNa padavIno dhAraka banI zake che. prabhu pAsethI meLavelA baLano A atizaya che. Ama atIrthakara siddhAnA nimittathI nIkaLanAra jIvanuM saMsAranuM bhramaNa pramANamAM ochuM hoya che; tathA tene sArI gati tathA vikAsa jaladIthI maLe che, kemake tene be siddha thatA AtmAnuM baLa maLe che. je jIva atIrthakara siddhAnA prakAramAM Ave che te jIva itara nigodamAM AvyA pachI pahelA rucaka pradezanI AsapAsanA pradezo zubha karyA pachI OMnI AkRti banAve che. Ama thavAthI OMnI AkRti pUrI thatAM vadhAre kALa jAya che, tethI paribhramaNa lAMbu thavAnI paNa saMbhavitatA rahe che. paNa tenA vizeSa pradezo zubha thayA hovAthI tene zubha gatinI saMkhyA sAmAnya jIvo karatAM vadhAre hoya che, ane mAThI gatinI saMkhyA ochI hoya che. arthAt tene paribhramaNa daramyAna zAtA vedanIyanA udayo pramANamAM vadhAre maLe che. A kAraNathI te potAnA vikAsamAM sAmAnya AtmAthI nIkaLyo hovA chatAM tIrthapatinuM nimitta meLavI AgaLa vadhI jAya che. TUMkamAM kahIe to atIrthakara siddhA AtmAnAM paribhramaNamAM dAruNatA ochI hoya che. tenAthI nityanigodamAMthI bahAra nIkaLatA jIvane alpa paribhramaNa ane koIne koI padavI maLe che. vaLI, teno ghana koIka padavIdhArInI najIkamAM paDe che. 3. tIrthasiddhA je pavitra AtmA tIrthaMkara prabhunAM sAnidhyamAM temanI vidyamAnatAe siddha thAya che te AtmA tIrthasiddhAnA prakAramAM samAya che. je jIva tIrthaMkaraprabhunI vidyamAnatAe temanA yogamAM aMtarUvRtti sparzAve, vyavahAra samakita le, AgaLa vadhe, prabhunA zaraNamAM rahI devagatimAMthI paramArtha samakita le ane AgaLa vadhI temanI hAjarImAM ja siddha thAya te tIrthasiddhA kahevAya. tenA Atmika vikAsamAM koi ne koi tIrthapatino phALo maLe. teo devagatimAMthI samakita le che tethI tene zrI prabhu mATe evo ahobhAva Ave che ke tene zAsanano jayajayakAra karavAnA bhAva bahu ja ulase che, ane prabhunAM nAmathI te devagatimAMthI aneka paracA pUrA pADe che. 12
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA AvA jIvone anya jIvo karatAM devagatinA bhavonI saMkhyA moTI hoya che. ane chevaTanA bhAvomAM eka manuSyanI gati ane eka devagati evo krama teo siddha thAya tyAM sudhI cAlyA kare che. tene eka sAthe be devanA ke be manuSyanA bhava AvatA nathI. zAsana deva tathA zAsana devIo ghaNuM karIne "tIrtha siddhA'nA prakAramAM Ave che. A jIva nityanigodamAMthI nIkaLyA pachI mukhyatAe bhAvi tIrthaMkaranA nimittathI vikAsa karato hoya che. anya jIvo paNa tenA vikAsamAM nimitta thatA hoya che, paNa chellA AvartanamAM mukhyatAe bhAvi tIrthakara nimitta banatA hoya che. Avo jIva pahelI gatimAM AvyA pachI pAMcamA samaye OM race che, ane saMjJI paMcendriya thayA pachI pahelI ja yonimAM te svastikanI racanA kare che. tene ajANatAM, ajANatAM paNa tIrthakarano lAbha maLe che, pariNAme temanuM darzanAvaraNa karma haLavuM rahe che, ane paribhramaNano kALa temanA puruSArtha para AdhArita hoya che. 4. atIrtha siddhA je jIvAtmA potAno moTAbhAgano vikAsa zrI tIrthakara bhagavAnanI avidyamAnatAe, koI ne koI kevaLI puruSanA yogathI kare te jIva A prakArathI siddha thAya che. je jIva evA jJAnIpuruSathI AgaLa vadhe ke je tIrthanI koIpaNa padavInA dhAraka na hoya. AvA jIvonI sahAyathI AgaLa vadhato jIva upazama samakita, kSayopazama samakita, zukladhyAnane pAme ityAdi AtmavikAsa kare paNa te vakhate te tIrthakara, bhAvi tIrthakara ke koI ucca padavIdhArIno tene yoga hoya nahi, eTale ke te jIva tIrthapati ke bhAvi tIrthapati ke anya padavIdhArInA yogamAM potAnA vikAsa vakhate sIdhI rIte hoya nahi. paNa anya jJAnI ke kevaLa prabhuno yoga pAmI teo siddhapada sudhI vikasyA hoya, AvA AtmAo atIrthasiddhA kahevAya che. teo amuka apekSAe hInavIrya hoya che. kyAreka atIrthasiddhAnuM nimitta pAmI nityanigodamAMthI bahAra nIkaLelA jIvo napuMsakaliMga siddhA" thAya che. baLavAna AtmAonA yoga vinA A jIvo mahA zaktizALI thaI zakatA nathI. atIrthasiddhAnA prakAre siddha thatA AtmAno puruSArtha 13
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha maMda gatie vikAsa karAve tevo hoya che. temano paribhramaNano kALa ghaNo lAMbo hoya che. AvA jIvothI saMsAranuM astitva vadhe che. A prakAranA jIvo pratyeka yonimAM lAMbo kALa pasAra kare che. ane kyAreka te jIva jo tIrthakaranA saMparkamAM AvI jAya to nindava paNa thAya che, ane bhAvimAM anya AtmAonA nimittathI vikAsa karI siddha thAya che. tene mokSamArganI zraddhA hovA chatAM tenA prakAzaka puruSamAM yogya zraddhA pragaTatI nathI te tenuM AraMbhakALanuM durbhAgya ja che. pariNAme jyAre tene pAtratA Ave che tyAre te tIrthakarano yoga pAmI zakato nathI. paribhramaNakALamAM AvA jIvane duHkhanI bahulatAvALA bhavo vadhAre Ave che, teo vizeSatAe tiryaMca, naraka ane mabhUminAM AyuSya bhogavatA hoya che, te gatiomAM ghaNuM AthaDI chevaTe sAco vikAsa sAdhe che. 5. strIliMga siddhA A prakAre sidhdha thatA AtmAnuM sauthI mahatvanuM lakSaNa e che ke te zuddha AtmA strI dehe siddha thAya che, arthAt te AtmAno caramadeha strIno hoya che. je AtmA strIdehe sidhdha thAya che te sarva strIliMgasiddhA thatA nathI, paNa je koI AtmA strIliMga siddhA thAya che te sarvano caramadeha strIno ja hoya che. Ama kahevAnuM rahasya jANavA yogya che. je AtmA strIliMgasiddhA kahevAya che te AtmA aMtavRtti sparzAve tyAre strIdehe hoya che, nizcayathI vyavahAra samakita pAmatI vakhate paNa strIdehe hoya che, e ja rIte strIdehe ja upazama samakita, kSayopazama samakita, kSAyika samakita, chaThTha guNasthAna, sAtamuM guNasthAna ane zreNi prApta kare che. arthAt e jIve strIveda eTalo badho baLavAnapaNe bAMdhyo hoya che ke samakita lIdhA pachI paNa teno strIveda chUTI jato nathI. eTaluM ja nahi paNa jyAre vedano baMdha pADe tyAre te paNa apavAdarUpe strIvedano ja baMdha pADe che. tenA chellA paccIsa bhava eka sAthe strIvedanA hoya che. je jIvo eka vakhata upazama zreNie caDI, patana pAmI, bIjI vakhata kSapaka zreNi pAmI kevaLajJAna, kevaLadarzana pAme che, tathA koI paNa prakAranI padavInA dharanAra 14
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA hotA nathI, tevA AtmAnA nimittathI nityanigodamAMthI nIkaLanAra jIva keTalIkavAra "strIliMgasiddhA" thAya che. tema thavA mATe bIjI keTalIka khAsiyata A pramANe jarUrI che. strIliMgasiddhA thanArane AgaLa vadhavA mATe mukhyatAe kSayopathamika jJAnIonuM nimitta maLe che, bahu uccadazAvAna AtmAnuM nimitta tene maLatuM nathI. e jIvane OM nI racanA karatAM cha samaya jeTalo kALa vItI jAya che. tene pRthvIkAyamAM AvyA pachI cothA rucaka pradezanI AsapAsanA pradezo pahelA zubha thAya che, ane pachIthI bIjA pradezo zubha thAya che. carama saMjJIpaMcendriyapaNAnA navaso bhavamAM te jIvanA vadhumAM vadhu bhavo tiryaMcagatinA ane strIvedanA hoya che. arthAt tenAM jIvanamAM mAyAkapaTanuM varcasva vadhAre rahe che. tene upazama samakita pAmyA pachI paNa Azcarya upajAve tevI tiryaMcagati AvI jAya che, ane te pachI AgaLa vadhI kSayopazama samakita Adi meLave che. vikAsanI gati maMda rahe che. A badhA niyamAnusAra je jIva siddha thAya te strIliMgasiddha thAya che. tene bIjI koI padavI niyamapUrvaka hotI nathI. A rIte siddha thatAM jIvanAM nimitte je jIva nityanigodamAMthI bahAra nIkaLe che te jIvanuM pratyeka ekeMdriyapaNAnI pragatinuM paribhramaNa ochAmAM ochuM anaMtakALanuM hoya che; siddha thavAnA paMdara bhedomAM, A bhedathI siddha thatA bhagavananA nimittathI itara nigodamAM AvanAra jIvanuM paribhramaNa ghaNuM vizeSa hoya che. 6. puruSaliMga siddhA strIliMgasiddhAnI haroLamAM Ave evo siddha thavAno bIjo prakAra te puruSaliMgasiddhAno che. puruSadehe to anaMta AtmAo siddha thayA che, paNa te sahu A prakAramAM AvatA nathI. jeo A prakAramAM Ave che temanA paribhramaNakALamAM nIce jaNAvyA pramANenI bAbato dekhA detI hoya che. e jIve naradehe, paNa tiryaMcagatimAM aMtavRttisparza karyo hoya che. e jIva tiryaMcagatinA naradehe vyavahAra samakita pAmyo hoya che. te jIva je janmamAM kSayopazama 15
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samakti pragaTAve te ja janme manuSyagati meLave che, te pahelAnA bhavomAM tene tiryaMcagati hoya che. AvA jIvane vikAsanAM pagathiye kSayopathamika jJAnIonuM nimitta maLatuM hoya che. tene ekeMdriyapaNAmAM OM nI racanA karatAM lagabhaga sADApAMca samaya lAge che. tenA chaThThA rucaka pradezanI AsapAsanA pradezo pahelAM zubha thAya che. tene anya koI paramArthika padavI maLatI nathI. carama saMjJI paMcendriyapaNAmAM tenA vadhumAM vadhu bhavo tiryaMcagatinA naradehanA hoya che, ane tene durlabhatAe jJAnIpuruSano saMparka thAya che. jo saMparka thAya to temanI sAcI oLakha maLavI durlabha thAya che, oLakha Ave to temanAmAM zraddhA thavI kaThaNa bane che. ane jJAna lIdhA pachI paNa te kaThaNAI ghaTI jatI nathI. A rIte jIvamAM pAtratA bahu ochI keLavAyelI hoya che tethI te jIva anya koI paNa bhedamAM na samAtA "puruSaliMga siddhA"nA bhedamAM Ave che. AvA jIvo ghaNuM karIne eka vakhata upazama zreNie caDI bIjI vakhata kSapaka zreNi mAMDI ghAtakarmothI mukta thAya che, ane teo padavIdhArI na hoya tevA AtmAnA nimitte nityanigodamAMthI nIkaLyA hoya che. puruSaliMga siddhAnA nimittathI nityanigodamAMthI bahAra nIkaLanAra jIvonuM paribhramaNa paNa ghaNuM thAya che. paNa jIvanA puruSArthanA baLa anusAra tenuM taratamapaNuM thAya che. strIliMgasiddhA tathA puruSaliMgasiddhAnA nimittathI nIkaLanAra upazamazreNimAM jAya ja evo niyama nathI. jIva baLavAna puruSArtha thAya to te sIdhI kSapakazreNimAM jaI zake che. upazamazreNie caDavAnuM kAraNa jIvanA puruSArthanuM maMdapaNuM che, te konA nimittathI nIkaLyA che ke konA nimittathI AgaLa vadhyA che te gauNa bAbata che. 7. napuMsakaliMga siddhA je jIva be vakhata upazama zreNie caDI, TheTha gADhA mithyAtvI thavA sudhI nIce utare che, ane chevaTamAM kSapaka zreNi mAMDI, kevaLajJAna laI siddha thAya che teo napuMsakaliMge siddha thayA kahevAya che. teo ghaNA ghaNA hInavIrya hoya che, temano Atmika puruSArtha paNa ghaNo maMda hoya che. 18
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA A hInavIrya AtmAnA pradezo kevaLI samudyata vakhate vakra thAya che. teo potAnA Atmapradezone samudyAta vakhate thoDA bahAra kADhI, zarIramAM pAchA laI, pharIthI eka sAthe zarIranI bahAra kADhI lokamAM phelAve che. anya sarva AtmAo samudyAta karatI vakhate Atma pradezone sIdhA ja zarIranI bahAra kADhI lokamAM phelAve che. A vede sidhdha thanAra AtmAnAM nimitte nityanigodamAMthI bahAra nIkaLanAra jIva abhavI thAya che. tenA AThe rucaka pradezo evI rIte goThavAyelA hoya che ke teo ekabIjAnI najIka AvI kyAreya OM ke svastikanI racanA karI zakatA nathI, ane te jIva saMsArathI chUTavAnA bhAva paNa kyAreya karato nathI. teno AThamo pradeza khUba vicitra rIte khUlyo hoya che. tethI te jIva cArane badale pAMca samaye itara nigodamAM Ave che. ane A puruSArthanI maMdatAne kAraNe svarUpa prApti mATeno puruSArtha karavAnuM tene sUjhatuM ja nathI. AvA jIvo khUba ja apavAdarUpa hoya che. kahevAya che ke AkhA kALacakramAM mAtra ATha ja jIvo AvA nityanA abhavI thAya che. paraMtu atyAra sudhImAM anaMta kALacakro vahI gayA hovAthI AvA abhavI jIvonI saMkhyA anaMta sudhI pahoMcI gaI che. 8. anyaliMga siddhA caramAvartamAM AvyA pachI je jIvo saMjJIpaMcendriya thAya che tyArathI teo jainadharmI na rahetAM anyadhamI ja mukhyatAe rahyA kare che, ane temane jainadharmI tarIkenA janma bhAgye ja Ave che. teo A prakAranA siddhanA bhedamAM jAya che. mukhyatAe teo vedAMta, brAhmaNa, sAMkhya, mImAMsA, bauddha Adi jainettara dharmanuM pAlana karatA hoya che. AvA jIvone mAnapUjAnI AkAMkSA anya jIvonA pramANamAM ghaNI vizeSa rahetI hoya che. janasamudAya potAne khUba mAna Ape, ghaNI pUjA kare tevA AzayathI teo ghaNI zArIrika yogavidyA paNa ArAdhatA hoya che. teo lagabhaga 20 bhava sudhI zArIrika yogavidyA ArAdhatA rahe che, ane bIjA 30 bhava sudhI te vidyA meLavIne bIjAne AkarSavAnA bhAva tIvrapaNe karatA hoya che. 17
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha aMtavRttisparza karatI vakhate, nizcayathI vyavahAra samakita pAmatI vakhate, kSayopazama ane kSAyika samakita letI vakhate, chaThThA guNasthAnano sparza karatI vakhate, sAtamA guNasthAne AvatI vakhate ityAdi AtmavikAsanA pratyeka pagathiye te jIva vedAMtI ke anyaliMgI rahyo hoya che. anya dharmanAM AcaraNanA prabhAvathI tenI saMsArasukhanI spRhA paNa sAthe sAthe baLavAna rahetI hovAne kAraNe tenuM bhogAvali karma joradAra thAya che. pariNAme te jIva bhAgye ja jainadharmI cAritravAna muni thAya che. jyAre tene mukti samIpamAM Ave tyAre ja te jainadharmano premI banI zreNi mAMDe che. ane kyAreka to vyavahArathI e dharma grahaNa karavAno avakAza paNa na rahe to anyaliMga bAhyathI ArAdhaka rahe, ane aMtaraMgathI jainamArganuM anusaraNa karI pUrNatA pragaTAve ema paNa bane che. bhogAvali karmanA jorane kAraNe te digaMbara muni thaI zakato nathI. A prakAranA siddha anya sarva kALanI apekSAe hInakALamAM vizeSa thAya che. teo anyaliMga siddhA tarIke khyAti meLave che. bhArata tathA airAvata kSetramAMthI thatA A prakAranA siddhanA AMkaDAo jo jJAnathI meLavavAmAM Ave to jarUra jaNAya ke pUrvanA kALacakra karatAM A vakhatanA suMDAvasarpiNI kALamAM lagabhaga bamaNA siddha A prakArathI thayA che. 9. pratyekabuddha siddhA je jIvoe chellA saMkSIpaMcendriyapaNAmAM ghaNA bhavo sudhI saMsAranI anityatA ane azaraNatAnI bhAvanAno AdhAra laI jainadharmanI ArAdhanA karI hoya; chevaTanA paccIsa bhavomAM tene koI ne koI prakArathI gurupada prApta thayuM hoya, ane aMtamAM anityAdi bhAvanAnA sathavAre dIkSA grahaNa karI ghaNA samaya sudhI maunapaNuM dhAraNa karI, aMtima puruSArtha karI kevaLajJAnanI prApti karI hoya te jIvo pratyekabuddha siddhA'nA prakAramAM Ave che. teo sAmAnyapaNe bAhyathI anyanuM avalaMbana mukhyatAe letA nathI. anya vize joI jANI, teno sAra grahaNa karI potAno vikAsa sAdhatA jAya che, teo pratyekabuddha siddha thAya che. 18
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA 10. buddhibodha siddhA je jIvone ghaNA bhava sudhI puruSArtha karavA mATe anyanA avalaMbananI jarUra paDe che, je potAnAM baLanA AdhArathI saMsArathI chUTavAno puruSArtha karI zakatA nathI, vAraMvAra gurunA bodhanA AdhArathI vairAgya dhAraNa karI, tenI vRddhi karI AtmavikAsa sAdhe che, te jIvo A prakAra tarapha jAya che. teo tattvajJAna ane siddhAMtonI samajaNathI dUra hoya che, paNa te jIva potAne maLatA vairAgyanA bodhathI AgaLa vadhato jAya che. te jIvane siddhAMtonI UMDANabharI samajaNa mRta na hovAthI AgaLa vadhavA mATe tene satata vairAgyanA bodhanI jarUra paDatI hoya che. sAmAnya rIte AvA jIvo jainadharmanA premI hoya che. teo ghaNA jIvone verAgyanA oThAthI pratibodha pamADatA hoya che. AvA jIvane anya sAmAnya jIvo karatAM strIvedanA bhava ochA hoya che. A prakArathI vikAsa karanAra jIva buddhibodha siddhA' kahevAya che. 11. svaliMga siddhA keTalAka jIvone potAnA udaya karatAM judA prakAranI icchA rahyA karatI hoya che. te jIvone karmAnusAra prApta thayelo veza saMtoSa Apato nathI, ane tene lIdhe anyanA vezanuM AkarSaNa vartatuM hovAthI te veza paridhAna karavAnA bhAva tenA manamAM ramyA karatA hoya che. jemake jyAre te tridaMDI sAdhu hoya tyAre tene yogI thavAnA manobhAva hoya, jyAre te yogI thAya tyAre tene jaina muni thavuM hoya, jyAre te jaina muni thayA hoya tyAre tene anya koI vezanuM AkarSaNa vartatuM hoya, A rIte te jIva pUrvabhAvane kAraNe je yogamAM Avyo hoya te bhAvano paripAka thatAM te anyabhAvamAM sarI paDI, vartamAna sthitithI asaMtoSa vedato hoya che. tema chatAM AvA jIvo moTebhAge dharmazAstronA premI hoya che, sAthe sAthe teo tattvajJAnamAM pAraMgata thavAnI bhAvanA rAkhatA hoya che. pariNAme AvA jIvo chellA pacAsa bhavamAM jaina muni thAya che. keTalAka bhavamAM AcArya bane che ane zreNi mAMDatA pahelAM digaMbara muni thaI kAryasiddhi kare che. temane zarUAtanA bhavomAM vastradhArI 19
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha muniveza raheto hoya che. A rIte parabhAvamAMthI bahAra nIkaLI svamAM ekAkAra thaI siddha thanAra AtmA 'svaliMga siddhA' thAya che. 12. svayaMbuddha siddhA je jIve pUrvakALamAM gurugame jJAnanI prApti karI hoya, sAcI samajaNa paNa meLavI hoya, tema chatAM mohanIya karmano baLavAna udaya AvavAthI teNe lIdheluM samyakttAna vamAI jAya, teno vikAsa tUTI jAya ane jIva mohavaza banI saMsAranAM paribhramaNamAM aTavAI paDayA pachI, kALe karIne vairAgya keLavAtAM, saMsAramAM bhogavavA paDatAM duHkhothI trAsIne chUTavAnI bhAvanA baLavAna karI hoya che, te A prakAranA siddha thavA bAju vaLe che. te jIvane yoga AvatAM pUrve karelI caDatI paDatIno lakSa jAtismRtijJAna dvArA Ave che, tenAthI prabhAvita thaI tenA vartamAnanA puruSArthane anulakSIne te pUrva smRtino AdhAra laI AtmAno vikAsa sAdhe che. AvA jIvo vikAsa ka2vA mATe anya AtmAonuM baLavAna avalaMbana letA nathI. svanA puruSArthane prAdhAnya ApI vikAsa karatA rahe che, ane pUrvamAM je AtmadazA meLavI hatI tyAM sudhI vikasI jAya che. te pachInA vikAsamAM paNa teo puruSArthane mukhya rAkhe che ane anya avalaMbanone gauNa kare che. eTale ke teo anyane vikAsa karatAM joI, temAMthI preraNA meLavI potAno vikAsa karatAM karatAM kevaLajJAna laI siddha thAya che. teo guruAdino AdhAra alpatAe letA hoya che. teo siddha thAya tyAre 'svayaMbuddha siddhA' gaNAya che. 13. gRhasthaliMga siddhA je jIva chellIvAranA saMjJIpaMcendriyapaNAmAM mukhyatAe gRhastha jIvanamAM rahe che, aMtarvRttisparzathI zarU karI pratyeka vikAsanA pagale manuSyarUpe ane gRhastha jIvanamAM hoya che, eTaluM ja nahi paNa teo jaina dharma ke anya dharmanAM dIkSA jIvanamAM bhAgye ja jAya che teono vaLAMka gRhasthaliMga siddhA thavA prati Ave che. moTe bhAge teo 20
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA carama zarIramAM gRhastha veze ja kevaLajJAna pragaTAve che. temane paribhramaNa kALanAM chellAM AvartanamAM tyAga karatAM saMsAra bhogavavAnuM prAdhAnya rahe che. ane temane pramANamAM zAtAnA udayo paNa vadhu AvatA hoya che. pariNAme temanAM manamAM pariNamato vairAgya sAdhAraNa rIte anya jIvo samajI zakatA nathI. paNa te jIvane bAhya zAtAnA udayo ane aMtaraMga vairAgya vacce saMgharSa vedavo paDe che. AvA jIvo siddha thAya tyAre 'gRhasthaliMga siddhA'nA prakAramAM jAya che. 14. eka siddhA je jIva potAno samagra vikAsa ekAkIpaNe kare che, eTale ke je samaye teno Atmika vikAsa thAya ke vikAsanuM eka pagathiyuM caDe tyAre te vikAsa karavAmAM ekalo ja hoya che. eka karatAM vadhAre jIvo e samaye pragati karatAM nathI, jemake te jIvane aMtarvRttisparza thAya tyAre anya koI jIva e sparza pAmyo na hoya, nizcayathI vyavahAra samakitanA grahaNa vakhate te ekalo ja hoya, e ja rIte samakita, kSAyika samakita Adi vikAsanAM pagathiye te eka ja vikAsa kare, eTaluM ja nahi kevaLajJAna paNa te ekAkIpaNe grahaNa kare ane siddha thAya tyAre te AtmA ekalo ja siddha thAya. Ama svataMtra rIte, ekalA vikAsa karanAra 'eka siddhA'nA prakAramAM Ave che. teo vikAsa karatI vakhate anya rUDA AtmAonuM avalaMbana jarUrathI le che, paNa vikAsa kAryamAM tene samUhano sAtha maLato na hovAthI teo 'eka siddhA' kahevAya che. 15. aneka siddhA eka siddhAthI viruddhanuM kArya 'aneka siddhA'nA prakAramAM bane che. samagra paribhramaNa kALamAM te jIvanI sAMsArika ke pAramArthika pragati bhAgye ja ekalA thatI hoya che, mukhyatAe pragati samUhamAM thAya che, eTale ke te jIvane sadAya samUhano sAtha maLyA karato hoya che. indriyonI vardhamAnatA vakhate, aMtarvRttisparzathI pratyeka Atmika vikAsanI zreNimAM tenI sAthe koIne koI anya jIva joDAyelo ja hoya che. kevaLajJAna 21
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha le tyAre paNa eka karatAM vadhAre AtmAo hoya che, ane siddha thatI vakhate paNa saMkhyA eka karatAM vadhAre AtmAnI hoya che. A prakAranA jIvo vikAsa karavAmAM ekabIjAne tathA anya aneka jIvone upakArI thatA hoya che, sAthe sAthe teo pote paNa potAno vikAsa karatI vakhate eka sAthe aneka jJAnI mahAtmAono upakAra jhIlatA rahe che. ane tenA kAraNe svapara kalyANamAM uttama phALo ApI pragatine teo jhaDapI banAvI zake che. teo 'aneka siddhA'nA prakAre siddha thAya che. A pramANe siddha thatA AtmAnA paMdara bheda zrI tIrthaMkara prabhue batAvyA che. te badhAnI vizeSatA e che ke koI paNa AtmA kyAreya be prakAre siddha thato nathI, tenI khAsiyata ane lakSaNonA AdhAre siddha thatA pratyeka AtmA AmAMnA koI eka ja prakAramAM AvI zake che. upalaka dRSTithI jotAM eka AtmA aneka prakAranA siddhanA vibhAgamAM samAto lAge che, paNa tenI viziSTa kalamo lAgu pADIe to siddha thato AtmA eka ane mAtra eka ja prakAramAM AvI zake che. ahIM to pratyekanI mukhya mukhya thoDI kalamo lIdhI hovAthI ekadama spaSTatA na lAge te saMbhavita che, paNa prabhunAM jJAna pramANe koI paNa AtmA eka karatAM vadhu prakAramAM AvI zakato nathI. paMdara prakAre siddha thatA AtmAnuM sAmarthya vicArIe to jaNAya che ke temaNe je puruSArthanA jo2thI kAryasiddhi karI hoya che, je jAtanA anya jIvo mATe kalyANanA bhAva sevyA hoya che tenA AdhAre temano siddha thavAno prakAra nakkI thAya che. ane temaNe meLavelI samarthatAnA AdhAre temanAM nimittathI nityanigodamAMthI nIkaLanAra jIvano puruSArtha paNa amuka aMze nakkI thaI jAya che. tema chatAM potAnI svataMtratAne AdhAre jIva puruSArthanuM taratamapaNuM karI vikAsanI jhaDapamAM taratamapaNuM lAvI zake che. ane padaprAptimAM paNa amuka prakAre taratamapaNuM karI zake che. A parathI koIe ema vicAravAnuM nathI ke jIvanuM bhAvi anya AtmAo nakkI kare che. jIvanAM bhAvinuM ghaDatara tenI potAnI svataMtra vartanAne AdhAre ja thAya che, jemake je jIva tenI kakSAe uttama puruSArthI hoya te tIrthaMkara bhagavAnanuM nimitta meLave, madhyama puruSArthI hoya te anya sAmAnya padavIdhArInuM nimitta meLave ane jaghanya puruSArthI hoya te sAmAnya 22
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA kevaLI ke napuMsakavede siddha thatA AtmAnuM nimitta meLave ane e puruSArtha anusAra yogyAyogya rucaka pradeza meLavI vikAsa sAdhe che. ane tyAra pachI paNa potAnA puruSArthanuM taratamapaNuM karI paribhramaNanuM paNa taratamapaNuM karI zake che. Ama jIvane nityanigodathI zarU karI siddha thatAM sudhI svataMtratA maLe che, ane tenA sadupayoga ke durupayoga anusAra tenAM bhAvinuM ghaDatara thayA kare che. siddhabhUmimAM sthira thayA pachI koI jAtano pheraphAra temane saMbhavato nathI. A vicAranA UMDANamAM jaIe to samajAya che ke jIvane vikAsa karavA mATe upAdAna tathA nimittanI uttamatA khUba upakArI thAya che. jIvanI pAtratA hovI te upAdAna ane vikAsa karavA mATe uttama puruSano sathavAro te nimitta che. ahIM ApaNe arihaMta prabhuno mahimA samajavA mATe upAdAnane gauNa karI nimittanI uttamatAnI jANakArI meLavavA prayatna thayA chIe. e apekSAno vicAra karIe tyAre ApaNane samajAya che ke paMdara prakAre siddha thatA AtmAomAM sauthI UMco prakAra zrI arihaMta prabhuno che. temanAM nimitte nityanigodamAMthI bahAra nIkaLanAra jIva potAnuM vIrya khUba phoravI bhAvimAM tIrthakara thAya che. temanA pachInA vIryavAna AtmA che zrI gaNadhara. temanAM nimitte nityanigodamAMthI bahAra nIkaLanAra jIva potAnuM vIrya khUba phoravI bhAvimAM gaNadharapadane pAmI siddha thAya che. anya prakAre siddha thatA AtmAnAM nimitte itara nigodamAM AvanAra jIva sAmAnya prakAre siddha thAya che, tema chatAM te potAnA puruSArthane AdhAre taratamatAvALI padavI pAmI zake che. teo puruSArtha karI AcArya, upAdhyAya ke sAdhusAdhvI padamAM AvI zake che. e ja rIte A paMcaparameSTi prabhunA nimitte nIkaLyA hovA chatAM maMda puruSArtha thAya to teo paMcaparameSTipadamAM sthAna meLavI zakatA nathI. vaLI sAdhusAdhvInAM nimitte nIkaLanAra AcArya padavI sudhI jaI zake che ane AcAryathI nIkaLanAra sAdhusAdhvI pada para Ave ke eka paNa padamAM na Ave evuM temanA puruSArthane AdhAre banI zake che. A prakAre pratyeka jIvane puruSArthanI tIvratA maMdatA karavAnI svataMtratA ane sattA rahelI che. e ja rIte tIrthakara ane gaNadharamAM paNa puruSArthanA AdhAre temanI kakSA ghaDAya che. 23
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vaLI, je jIvo chadmastha avasthAmAM khUba khUba maMda puruSArthI hoya che teo napuMsakavede siddha thAya che. ane temanA nimitte itara nigodamAM AvanAra jIva eTalo badho hInavIrya thAya che ke te kyAreya paNa saMsArathI chUTavAnA bhAva ane puruSArtha karI zakato nathI, pariNAme te jIva nityano abhavI thAya che. AvA jIvo mAtra apavAdarUpa ja hoya che. sarvottama evA zrI tIrthaMkara prabhumAM AvuM samartha prabhutva ane prabhAva temanA kayA bhAvo ane kAryone AdhAre ghaDAya che tenI vicAraNA ApaNA Atmika vikAsa mATe khUba upakArI thAya che. zrI tIrthaMkara bhagavAnano AtmA temanAM chellAM AvartanamAM Ave che tyAre temanA zubha bhAvonI vRddhi sahajapaNe thatI ja jAya che, kAraNa ke temanAM saMsAranAM paribhramaNanI zarUAta eka siddha thatA tIrthaMkara prabhunAM nimittathI thaI hoya che,ane te prabhu dvArA A jIvamAM vIrya pUrAyuM hoya che. emAM paNa jyAre temane saMjJIpaMcendriyapaNAnA bhavo Ave che tyAre emano puruSArtha anya jIvo karatAM vizeSatA pakaDe che. temano AtmA chellA 250 bhavathI potAno kalyANabhAva vadhArato jato hoya che. vaLI, jemanAM nimittathI temano AtmA du:kha pAmato hoya tevA jIva mATe paNa teo avyaktapaNe zubhabhAva vedI, potAnA kalyANabhAvane vistRta karatA jAya che. azubha RNAnubaMdhavALA jIva mATe je zubhabhAva keLavavA mATe prayatnavAna bane che te jIva zubha RNAnubaMdhavALA jIvo sAthe sahelAIthI zubhabhAva vadhArI zake te samajI zakAya tevuM che. A rIte te jIva chevaTanA 250 bhavamAM jagatajIvo mATenA zubhabhAvamAM vadhAro karato ja rahe che. Ama karatAM karatAM aMtima paccIsathI trIsa bhavamAM kalyANanA bhAva baLavAnapaNe karavAnI sAthe sAthe teo potAno AtmArthe puruSArtha paNa vikasAvatA jAya che. apakAra karanAra jIvo mATe paNa teo sukha, zAMti tathA samatAnuM vedana pAme tevA bhAva prabhuno jIva pAchaLanA bhavomAM nisvArthapaNe karato thAya che. pote du:khamAM hoya chatAM anya jIvo sukha pAme e bhAva sahajatAe karavA sudhInI hade teo jAya che. A sthiti A jagatamAM jovA maLatI apavAdarUpa sthiti che. 24
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA bhAvi tIrthaMkara prabhuno jIva uttarottara potAnA bhAvo vizeSa vizeSa zubha karato jato hovAthI tathA sahu mATe kalyANa icchato raheto hovAne kAraNe chellA AvartanamAM te jIva moTAbhAganA bhavo zubha gatinA pAme che. sAmAnyapaNe jIva saMjJIpaNAnA 90bhavamAMthI aDadhAthI vadhAre bhavo tiryaMca gatimAM pasAra karato hoya che, tyAre arihaMtaprabhuno jIva aDadhAthI ghaNA ochA bhAvo tiryaMca gatinA kare che. narakanA bhavo to gaNyAgAMThayA ja hoya che. temanA moTAbhAganA bhavo manuSya tathA devagatinA ja hoya che. sAmAnyapaNe saMbhave tenA karatAM ghaNI vizeSatAe temane zubhabhAva tathA kalyANabhAva vartatA hovAne kAraNe emane A prakAranI savalata tathA zAtAnI prApti thatI hoya che. A uparAMta arihaMta prabhuno jIva AvA zubha tathA kalyANamaya bhAva karatAM karatAM anya amuka jIvo sAthe gADha zubha RNAnubaMdhathI joDAya che, ane prabhunA zubhabhAvanI asara nIce teo paNa jagatajIvo mATe potAnA kalyANabhAva vadhAratA ja jAya che, ane jIva samasta mATe kalyANabhAva vedatA thAya che. AvA jIvo zrI prabhu jyAre tIrthakarapada zobhAve che tyAre gaNadharapade birAjamAna thAya che. teo prabhunA saMparkamAM rahI temanA Azraye zubhabhAva kare che, paNa te bhAvamAM sUkSamatAe kartApaNAno bhAva rahelo hovAthI temanuM kalyANakArya kevaLajJAna letAM pahelAM thAya che, ane nispRhapaNe akartApaNAthI bhAva karanAra prabhunuM kalyANakArya kevaLajJAna lIdhA pachI thAya che. A be kalyANakAryane joDatI kaDI temanA vacce baMdhAyela AtmAnubaMdhI ke AtmAnuyoganI racanA che. chabastha avasthAmAM nirmAnI rahI kalyANabhAva sevavo e ghaNA ghaNA UMcA prakArano zubhabhAva kahI zakAya. ane A bhAvane AdhAre prabhuno jIva azubha udayo vacce paNa zubhabhAva ane maitrIbhAva jALavI rAkhI potAnuM uttama bhAvi sudaDha karato jAya che. Ama karatAM karatAM prabhuno jIva mukta thatA pahelAnA betraNa bhave samakitanI prApti kare che. prabhunA jIve sevelA kalyANabhAvane kAraNe temane samakita letAM pahelAM, anya sAmAnya jIvo karatAM yathApravRttikaraNa ochAM thAya che. vaLI, temano kalyANabhAva jema jema vadhato jAya tema tema temanI saMsAranI sukhabuddhi ghaTatI 25
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jAya che, AvI ghaTelI saMsArasukhanI icchAnA kAraNe temanAthI hiMsAdi pravRtti paNa ochI thatI jAya che, pariNAme temane jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmano kSayopazama vadhato jAya che. temane jeTalA vizeSa pramANamAM zubhabhAvarUpa maitrIbhAva, pramodabhAva, kAruNyabhAva ane upekSAbhAvano AviSkAra thAya teTalA vizeSa pramANamAM temane aMtarAya, jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmano kSayopazama vadhAre rahe che. maitrIbhAva ane pramodabhAva jIvanI saMsAranI sukhabuddhi toDAve che, tethI tenAM jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmano kSayopazama vadhe che; ane upekSAbhAva (madhyasthatA) tathA kAruNyabhAva vadhavAthI tenI aMtarAya tUTe che. kAruNyabhAvathI jIva 'sahu kalyANa sanmukha thAo' evI bhAvanA bhAve che ane potAnI aMtarAya toDe che. vaLI pote sevelI bhAvanA karatAM virudhdha phaLa AvatuM jovAmAM Ave tyAre te nispRhatA (upekSAbhAva) keLavI e ja prakAranAM phaLanI prApti kare che. tenA anusaMdhAnamAM jIvanuM mohanIya karma paNa tUTatuM jAya che. bhavobhavathI cAlatI AvelI prabaLa kalyANabhAva tathA zubhabhAvanI pravRttine kAraNe zrI tIrthaMkara prabhunuM vIrya samyak prakAre anya jIvo karatAM vadhAre khIleluM hoya che, tethI Atmazuddhi mATeno puruSArtha karatI vakhate temanA AtmAne puruSanA avalaMbananI bIjA jIvo karatAM alpa ke nyUna jarUriyAta rahe che. zrI tIrthaMkara prabhuno jIva "jIva samastanuM kalyANa thAo' evA bhAva acUka bhAve ja che, paraMtu AvuM kalyANa koInAthI paNa thAo evI akartApaNA sahitanI temanI bhAvanA hoya che. Ama hovAne kAraNe temanI saMsArapakSI sukhabuddhi AtmArthanI sukhabuddhimAM palaTAtI jAya che. pariNAme temane jJAnAvaraNIya karmanAM baMdhana ghaTatAM jAya che. temane saMsAranI sukhabuddhi alpa thatI hovAne kAraNe te mATenI pravRttimAM oTa AvatI jAya che, je hiMsAdinuM alpatva karAvI darzanAvaraNa karmanA baMdhane ghaTADe che. vaLI, 'badhA jIvo AtmArthe sukha pAmo' e bhAvanAnA baLavAnapaNAthI AtmAnubhUti tarapha sahu jIvono vaLAMka thAo evI AtmasanmukhatA AvatI hovAthI temane aMtarAya karmanAM navIna baMdhanamAM ghaNI alpatA thatI jAya che. A uparAMta, AtmasukhanI khojamAM ramato jIva bhautika sukha prati udAsIna thato jAya che ane A udAsInatA
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA tenA mohane nabaLo pADyA kare che. Ama svAbhAvikapaNe ja kalyANabhAvanA AdhArathI prabhuno jIva vikAsa karatAM cAre ghAtakarmono kSayopazama vadhArato jAya che. jenAM phaLarUpe temano kalyANabhAva vadhato jAya che ane temanAM ghAtakarmo nabaLAM paDatAM jAya che. Ama saMsAranuM cAlatuM viSacakra tIrthakara prabhunA jIva thakI kalyANacakramAM palaTAtuM jAya che. pariNAme temanA AtmAmAM bIjA jIva karatAM vizeSatAe AtmavIrya pragaTatuM jAya che, jeno upayoga teo kalyANabhAva phelAvavAmAM karatA rahe che. potAnAM vIrya ane bhAvanI ujamALatAne kAraNe AgaLa vadhI kSAyika samakita letI vakhate paNa te jIvane anya jIvo karatAM alpa puruSArtha ane alpa avalaMbananI jarUrata rahe che, kAraNa ke temane tene mATe jarUrI avasthA sahajapaNe prApta thatI Ave che. temanA AtmavikAsanAM A pagathiye tIrthaMkara prabhunA jIvamAM 'jagatanA jIvo kalyANa pAmo' e bhAva vizeSatAe baLavAna thAya che, eTale ke tIrthasthAnanuM svarUpa emanA AtmAmAM vizeSa sthirabhAva kare che. pariNAme temanAmAM kSAyika samakita utpanna thavAthI temanAM vIryanuM skUraNa ane jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmano kSayopazama ghaNA baLavAnapaNA sAthe pragaTa thAya che. mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI cokaDIno kSaya thavAthI jJAna tathA darzanano ughADa khUba jhaDapathI thato jAya che; enAthI temanuM sva sAthenuM joDANa tathA tAdAbhyapaNuM ghaNuM vadhatuM jAya che. jethI temano AtmA vizeSa aMtarmukha bane che. sAmAnya jIvonA prasaMgamAM thAya tenAM karatAM cAre ghAtakarmono kSaya vizeSatAe zrI prabhuno jIva kSAyika samakita letI vakhate kare che. e vakhate temanI chUTavAnI ane choDAvavAnI tamannA ghaNI vadhI jAya che, pariNAme karmono kSaya karI, mArganI UMDI jANakArI meLavavAno temano puruSArtha baLavAnapaNuM dhAraNa kare che. sAthe sAthe saMsArasukha bhogavavAnI temanI spRhA dinapratidina ghaTatI jAya che, Atmazuddhi ane AtmazAMti meLavavArUpa Atmakhojano puruSArtha agratAkrame Avato jAya che, ane temanAM mana, vacana tathA kAyA prabhunI AjJAmAM rahevA talapApaDa thatAM jAya che. AvI jhaMkhanA ane puruSArthanAM phaLarUpe temano svachaMda mukhyatAe tUTI jAya che. ane temanAM mana, vacana tathA kAyAnI arthAt sarvasvanI soMpaNI zrI prabhune thAya che. jema
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jema temanuM AjJAdhInapaNuM vadhatuM jAya che tema tema temane krame krame mokSamArganAM rahasyo, bhedo, siddhAMto Adi vistArathI ane UMDANathI prApta thatAM jAya che. samyakttAna meLavavA mATe jIvanI kevI pAtratA hovI joie, tene mArgadarzana ApanArA guru kevA hovA joIe, jIvanI samyakdarzana meLavavAnI taiyArI thAya tyAre tene kevAM kevAM nirdezo ane eMdhANIo Ave, kevAM prakAranI eMdhANI kyA arthanuM sUcavana kare che, te sthitimAM AgaLa vadhavA, pragati karavA kyA prakAranAM mArgadarzananI tene jarUra paDe, jIva kyA kramathI vikAsa kare vagere vagerenI jANakArI temano AtmA mukhyatAe ane vizadatAthI meLave che. e jIvanuM prabhu sAthe vizeSa otaprotapaNuM thAya tyAre jIvane kSAyika samakita, kyAre, kevI rIte thAya tenI nizAnIo ane eMdhANIonI jANakArI bhedarahasyo tathA artha sAthe temanAmAM Ave che. A bhedarahasyo meLavavA mATe kevA prakArano puruSArtha joIe; prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNanA saMmelanathI kevA lAbha thAya; kyA prakAre kono upayoga karavAthI uttama phaLa meLavI zakAya te vagere vizeno pratyakSa anubhava sAthe khulAso maLato rahe che. pariNAme temano jIva ugra puruSArtha karI jhaDapI vikAsa sAdhe che ane anyane vikAsa vadhA2vAmAM sahAya paNa karI zake che. Ane lIdhe je avasthAe temano AtmA hoya tenA pachInA vikAsakramanI spaSTa jANakArI temane zrI prabhunI kRpAthI ane temanA AjJAdhInapaNAthI AvatI jAya che. temane potAnI kakSA, potAnI dazAnuM bhAna rahe che eTaluM ja nahi paNa te pachInI kakSA pAmavA mATe karavA yogya puruSArtha bAbata mArgadarzana maLe che, ane tenuM sabhAnapaNuM paNa vadhatuM jAya che. temano e kakSA sudhI vikAsa thAya e ja arasAmAM temane tenAthI AgaLanI dazAe javA mATe kevo ane kema puruSArtha karavo joie tenI pragaTa jANakArI AvatI jAya che. Ama sAmAnya jIvonI pragatinI sarakhAmaNImAM zrI arihaMta prabhunA AtmAne mArganA gupta bheda prabhedonI jANakArI ghaNI vizeSa tathA tvarAthI prakAzita thAya che, ane te paNa jhAjhA bAhya avalaMbana vinA e AzcaryakAraka bAbata che. temano AtmA aMtakhteja karI mukhyatAe svayaM jJAna leto jAya che, arthAt zrI siddhaprabhunI asIma 28
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA kRpAthI temanuM mArganuM jANapaNuM ghaNI ghaNI vizeSatAe pragaTatuM jAya che, temane bAhyathI sadgurunAM avalaMbananI khAsa jarUra rahetI na hovAne kAraNe mokSamArga prApta karavo keTalo sahelo che, te mArga kevo suMdara che, keTalo badho hitakArI che te sarva vizenI mAhitI temanI pAse sahelAIthI ane sahajatAthI AvatI jAya che. temanI pAse mArganAM UMDANabharyA rahasyo eka pachI eka khUlatAM jatAM hovAthI, tenI abhutatA temane satata anubhavAtI hovAthI, sahu jIvo A mahAmArgane pAme, A mArge AgaLa vadhI AtmAnuM kalyANa kare ane zAzvata sukhane meLavI anaMta sukhamAM sadAkALane mATe birAjamAna thAya evA bhAvo temanAmAM pragaTa svarUpa dhAraNa karavA lAge che. jema jema teo A bhAvamAM vadhu ne vadhu ramamANa thatA jAya che tema tema temanA A bhAvo vadhAre ne vadhAre gherA tathA UMDA banatA jAya che. Ama chatAM kevaLajJAna pragaTyuM na hovAne kAraNe temane potAnI apUrNatA mArga prakAzavAmAM vighnarUpa lAgatI hovAthI te prabhu chadmastha dazAmAM mArga prakAzaka banavAnA ane kalyANanA kartA banavAnA bhAvathI dUra rahe che. ApaNane sAmAnyapaNe to evuM jovA maLe che ke jIvane mArgane lagatI thoDI paNa jANakArI Ave to tarata ja te jIva tenuM pradarzana karavA utsuka thato hoya che, mArgaprakAzaka thavAnA prayatno paNa kare che, ane temAMthI nIpajatA mAna Adi kaSAyabhAvamAM rAcato thaI jAya che. potAnAM mAnapUjAdinA bhAvane poSavA, yazakIrti meLavavA te puruSArthI thaI jAya che, A yazakIrti tathA mAnanI bhUkha tene geramArge dorI tenA AtmavikAsamAM eka moTuM vighna utpanna kare che. AvA jIvono kalyANabhAva alpa saMkhyAnI vyaktio mATe, jIvonAM nAnAM vartuLa mATe vartato hovAthI potAne maLelI alpa jANakArI paNa tene pUratI lAge che, ane tethI te jIva utsAhI banI sAmAnya jANakArIe paNa te mArgano upadezaka banI bese che. pariNAme jyAre adhUrI jANakArIne lIdhe te geramArge dorAya tyAre anya jIvone paNa khoTA ravADe caDAvI de che. jo Ama thAya to te jIva potAnA ziSyone amuka kakSAthI vadhAre vikAsa karAvI zakato nathI. pariNAme te ziSyoe potAnA vikAsa mATe anya para AdhArita thavuM paDe che. Ama adhUro ghaDo chalakAya evI sthiti na thAya te mATe tIrthaMkara prabhuno jIva pahelethI ja khUba sAvaceta rahetAM zIkhI jAya che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zrI tIrthakarano jIva potAnI vartamAnamAM khIlelI Atmika zakti karatAM vadhAre javAbadArI laI samasta jIvo mATe kalyANabhAva karato hovAthI, te mATenI pUrI jANakArI ane samarthatA na Ave tyAM sudhI upadezakanuM kArya karavAnA sAhasathI dUra rahe che. pUrNatA Ave te pachI ja mArga upadezakanuM kArya karavuM evI daDhatA janma pAmI vadhatI jAya che. ane te sahajapaNe khIlatI jAya che, pariNAme temane saMyama svAbhAvikatAthI ja vadhato jAya che, jenAM phaLarUpe e mahAna AtmAne bhAvimAM arihaMta pada meLavavAnuM nAmakarma baMdhAya che. A pramANe chaThThA guNasthAne te AtmA aneka bhedo, rahasyo ane zAstronA pAragAmI banI, potAmAM rahelo jIva samasta mATeno kalyANabhAva sAkAra thAya evI AMtarika prArthanA sevato jAya che. tenA manamAM evI bhAvanA rahe che ke, - "he bhagavAna! he paramAtmA! A saMsAramAM mithyAtva ane moharUpI cora AtmAnA mULabhUta guNone lUMTI rahyA che. ane tene zuklabhAvathI vaMcita rAkhI rahyA che. he prabhu! tamArA asaMkhya zudhdha pradeza parathI vahetA kalyANanA paramANuo, amArA jevAM sukha, zAMtinI lAgaNI meLavavA mATe valakhAM mAratAM jIvo mATe sUkAM raNamAM maLelI mIThI vIraDI samAna che. te paramANuomAM tame sevelA kalyANabhAvanI alaukika ThaMDaka bharelI che. teno anubhava amane satata maLato raho, ane A saMsArasamudramAM karmanuM zoSaNa karavAmAM vaDavAnalarUpa banI raho e ja prArthanA che. he jina! A alaukika camatkArano anubhava sarva jIvone thAo." "mArgadarzaka paramAtmA! A saMsArarUpI mahAsamudramAM amane kamaLanI jema nirlepa rahetAM zIkhavo. jo ke A anubhava ApanI kRpAthI badhA ja jIvomAM samAyelo che. asaMkhya azudhdha AtmapradezomAM ATha zudhdha pradezo potAnuM zuddhapaNuM - nirAvaraNapaNe koI paNa kALa, koI paNa kSetra ane koI paNa saMjogamAM jALavI rAkhe che. ane prasaMga maLe azudhdha pradezone zudhdha thavAnuM AhAhana(AmaMtraNa) paNa Ape che. te pradezo kyAreya paNa potAnI alaukikatA choDatAM nathI, mATe te siddha prabhu! A alaukikatA 3)
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA sarva AtmAone pUrNatAe Apo. trilokanA nAtha thavA sarjAyelA AtmAne lokanA eka nAnakaDA bhAgamAM dIna, hIna, dAsa thaIne raheto jovAto nathI, to parama parama kRpA karI, parama anugraha karI UThatA kalyANabhAvane saphaLa karAvo, e vinaMti mAnya karo." AvA prakAranA uttama kalyANabhAva temanA jIvamAM vAraMvAra cUMTAyA kare che, sAthe sAthe temanI Atmazuddhi paNa vadhatI jAya che ane vikAsa thatAM te jIvanuM sAtamuM guNasthAna - nirvikalpapaNuM pragaTa thAya che, temanAM mana, vacana tathA kAyA ekI sAthe prabhune AjJAdhIna thAya che. te jIva sarva prakAranA dunyavI bhAvothI chUTato jAya che, ane te AtmazAMti tathA AtmazuddhinI vardhamAnatA karavAnA puruSArthamAM gUMthAto jAya che. Ama karavAmAM temano jJAnadarzanano vizeSa kSayopazama temane khUba madada kare che. vikAsa karI AgaLa vadhI e jIve satparuSanI dazA sudhI Ave che, arthAt teo zrI sapuruSanI dazAnuM biruda zrI prabhu pAsethI meLave che. te daramyAna temanuM saMsArathI chUTavAnuM ane choDAvavAnuM lakSa majabUta thatuM jAya che, Ama karatAM jagatajIvo mATeno kalyANabhAva vikAsa karI tenI carama sImAe arthAt utkRSTatAe pahoMce che. sAthe sAthe pahelA guNasthAnathI zarU karI caudamA guNasthAna sudhInA vikAsanI mULabhUta jANakArI meLavI, prabhupasAyathI e jIva jaghanya zrutakevaLIpaNuM meLave che. jaghanya zrutakevaLIpaNAmAM temane mithyAtvI jIvanI dazAnI jANakArI Ave che, AvA mithyAtvathI kevI rIte chUTAya, samakita prApta karavA zuM karavuM joie, tenAM lakSaNo zuM che, tenI nizAnIo kevI hoya, cothA guNasthAne AvyA pachI kSAyika samakita laI pAMcamA guNasthAne kevI rIte pahoMcAya, temAM AtmadazA kevI hovI joie, dazAnuM bhAna karAvavA kevI nizAnIo Ave, tyAMthI vikAsa karyA pachI chaThThA guNasthAne kevI Atmasthiti hoya, te dazA kevI rIte pamAya, tenI prApti vakhate jIvamAM kevA bhAvo hoya, tene kevAM pratikanAM darzana thAya, jIvano puruSArtha kevo hoya te vize anubhavarUpa jANakArI Ave che. Ama te jIvano jJAnAvaraNano kSayopazama vadhato jAya che. te sAthe temane e paNa jANakArI Ave che ke jIvane jo viparIta bhAva 31
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Ave to tenI paDavAI kevI rIte thAya che, AvI paDavAIthI bacavA zuM karavuM joIe, tenI samajUtI paNa maLe che. te uparAMta jIve bhAvimAM kSapaka zreNi mAMDI ghAtakarmathI pUrNatAe nivRtta thavAnuM che, te nivRtti vinAvine meLavavA jIve kevo puruSArtha karavo ghaTe, zreNimAM kevo puruSArtha hovo joie, zreNinI pUrva taiyArI karavA chaThThA sAtamA guNasthAne vartatAM jIve kevA bhAva ane vartana rAkhavAM joie, Atmasthiti kevI hovI joie, A bhAva karavAmAM ane vartanA rAkhavAmAM jo doSa pravarte to upazama zreNi kevI rIte AvI jAya, upazama zreNie janAra jIvanI paDavAI kevI rIte thAya, tene kyA doSanuM kyA prakAre phaLa maLe, te sarva paDavAIthI bacavA jIve zI takedArI rAkhavI joie, e sarva guNadoSanI jANakArI ApatAM kevAM pratikonAM darzana jIvane AvatAM hoya che vagere vagere vizenI prAthamika samajaNa temane zrI siddhaprabhu pAsethI maLatI jAya che. ane temane jaghanya zrutakevaLIpaNuM tenI nizAnIo sAthe maLe che. temane vartatA kalyANabhAvanuM anusaMdhAna pUrvanA siddha thayelA tIrthaMkara prabhunAM kalyANanAM paramANuo sAthe thatuM hovAthI, A sarva jJAna temane mukhyatAe svayaM thatuM jatuM hoya ema jaNAya che. ane te prakriyA temane mokSamArganI saraLatA, sahajatA, sugamatA AdinuM pratyakSapaNuM karAvatI jAya che. jema jema zrI prabhuno Atmika puruSArtha vadhato jAya che, tema tema temanuM jaghanya zrutakevaLIpaNuM vadhatAM vadhatAM kALe karIne utkRSTa zrutakevaLIpaNAmAM palaTAtuM jAya che. A rIte aMtaraMga puruSArthamAM rAcatAM zrI prabhuno kalyANabhAva utkRSTatAe pahoMce che tyAre bhAvimAM kalyANakArya karavAnuM karma nikAcIta svarUpa dhAraNa kare che; te vakhate A karma 'tIrthakara nAmakarma' tarIke oLakhAya che. bhAvimAM tIrtha pravartAvavAnuM karma nikAcIta thAya che tyAre temane "tIrthakara nAmakarma'no baMdha paDyo ema kahevAya che. te jIvamAM jyAM sudhI lokakalyANano bhAva amuka mAtrAmAM cUMTAto nathI, zrutakevaLIpaNuM ane sapuruSanuM pada pragaTatAM nathI tyAM sudhI sAmAnyapaNe jIvanuM tIrthakara nAmakarma baMdhAtuM nathI. A nAmakarma baMdhAyA pachI nizcita thAya che ke bhaviSyamAM kevaLajJAna meLavyA pachI A jIva niyamapUrvaka sarva jIvanuM kalyANa karavA pravartaze, sanAtana AtmadharmanI 32.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA sthApanA karI, te dharmanI ghaNI prabhAvanA paNa karaze. A rIte bhAvi tIrthakarano jIva potAnI vartamAnamAM khIlelI AtmazaktinAM pramANamAM ghaNI vadhAre javAbadArI svIkArato hoya che. AvA paramabhAvane kAraNe arihaMtanA bhavamAM pAMca kalyANakanI ujavaNI mATenuM nikAcIta karma baMdhAya che. vaLI, te jIvane AvA paramabhAvane lIdhe zrI siddha paramAtmAnA kalyANabhAvanA paramANuo sAthe anusaMdhAna rahetuM hovAthI, teo pote potAnA guru bane che, tethI AtmavikAsa karavA mATe ke zreNi mAMDavA mATe temane bAhya avalaMbananI jarUra rahetI nathI. temanA AvA parama kalyANabhAvane kAraNe temanA thakI ane mAtra temanA ja thakI caturvidha saMghanI sthApanA thAya che, rucaka pradezo khUle che, jIvano aMtavRttisparza vagere kalyANakArya thAya che. tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyA pachI prabhunA jIvane garbhamAM paNa mati, zruta ane avadhijJAna rahe che. teo garbhamAM anya jIvonI jema murzita thatA nathI, temane dIkSA letAM cothuM mana:paryava jJAna pragaTe che, teo niyamathI kSapaka zreNi ja mAMDe che, kevaLajJAna lIdhA pachI tAtkAlika mokSamAM jatA nathI paNa caturvidha saMghanI sthApanA karI lAMbAgALA sudhI tIrtha pravartAve che. A uparAMta temanA vikAsamAM pratyeka guNasthAne vikAsa mATe temane tIrthakara ke bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLatuM hovAthI teone anya jIvo karatAM vizeSa ughADa ane jANakArI maLe che tethI teo sadAya agrasthAne rahe che. je samaye zrI prabhuno jIva tIrthakara nAmakarma upArjana kare che te vakhate eka alaukika prasaMga bane che. emanA atiprabaLa zubha kalyANabhAvanuM nimitta pAmI jagatanAM tamAme tamAma jIvo eka samaya mATe veravisarjana karI eka samayanI zAtA vede che. te sAthe nityanigodanA sarva pradeze avarAyelA jIvomAMthI amuka jIvono pahelo Atmapradeza nirAvaraNa thAya che. eTale ke e pradeza parathI azudhdha karmo nIkaLI bIjA pradezo para chavAvAnI zarUAta thAya che, ane jyAre tenA sAta caka pradezo sarjAya che tyAre tyAM sudhImAM te sAte pradezo saMpUrNa nirAvaraNa thaI jAya che. eno artha e che ke e pradezo paranA sarva ghAtI aghAtI karmo AsapAsanA pradezo para verAI jaI sidhdha prabhunA zudhdha pradezo jevA prabaLa zudhdha thaI jAya che. jeTalI 33
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMkhyAnA jIvonA pahelA pradezathI zarU karI sAta pradeza nirAvaraNa thAya che, teTalI saMkhyAnA jIvo A prabhuthI nirvANa pAme che, arthAt prabhunAM nimittathI ATalI saMkhyAnA jIvo saMsArano pAra pAmyA ema kahevAya che. bIjI rIte kahIe to jeTalI saMkhyAnA jIvone A tIrthaMkara prabhuthI nirvANa pAmavAnuM zubha RNAnubaMdha che teTalI saMkhyAnA jIvono pahelo Atmapradeza tIrthakara nAmakarma bAMdhatA prabhunA nimittathI nityanigodamAM nirAvaraNa thAya che. AvI abhUtapUrva kriyA zrI tIrthaMkara prabhunA AtmA sivAya anya koI paNa AtmAthI thaI zakatI nathI. eTale ke tIrthaMkara prabhunA AtmA sivAya anya koI jIvano AtmA nityanigodamAM rahelA jIvano Atmapradeza nirAvaraNa karavA samartha nathI. AvA abhUtapUrva kAryanA phaLarUpe aMtima bhavamAM zrI tIrthaMkara prabhunAM pAMca kalyANako - garbha, janma, dIkSA, jJAna tathA nirvANa - devo ujave che. kadAcita ApaNane savAla UThe ke nityanigodanA kyA jIvono pahelo Atmapradeza khUlato haze? A pradeza khulavA mATenuM te jIvonuM tIrthaMkara prabhu sAthenuM RNAnubaMdha kevI rIte astitvamAM AvatuM haze! jyAre zrI kevaLIprabhu codamAM guNasthAne jatAM pahelAM cAre aghAtI karmone samAna sthitimAM karavA mATe kevaLI samudyAta kare che, tyAre temanA sarva Atmapradezo AkhA lokamAM pharI vaLe che. e vakhate emanA Atmapradezo TheTha nityanigoda sudhI paNa phelAya che. A rIte phelAyelA zuddha pradezo potAnI pavitratAne kAraNe nitya nigodamAM rahelA jIvono kAryabhAra ati ati alpAMze maMda karavAmAM nimittarUpa thAya che. arthAt A pavitra AtmapradezonuM nimitta pAmI amuka jIvo ati ati sUkSmatAe zubhabhAva grahaNa karI zake che. A rIte thayelI karmabhAranI haLavAzane kAraNe te jIvo nityanigodanI sapATI para Ave che. samudyAta karatA aneka AtmAnuM vAraMvAra zubha nimitta pAmI A jIvo nityanigodanI sapATI para taratA rahe che. A rIte anya jIvonI sarakhAmaNImAM haLavA thayelA jIvo nigodanI sapATI para taratA hoya che tyAre zrI prabhunAM baMdhAtA nAmakarmathI phelAtA kalyANabhAvano temane Azraya tathA sparza maLe che, ane tenA AdhAre teo potAno 34
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA pahelo pradeza nirAvaraNa karavA bhAgyazALI thAya che. te pachIthI paNa jyAre jyAre zrI kevaLIprabhu samuddhAta kare che tyAre tyAre temanA zudhdha pradezono sparza pAmI, temanA sadhiyArAthI e jIvo potAno karmabhAra pUrva karatAM maMda kare che, ane bAkInA caka pradezo meLavavAnI pAtratA taiyAra karatA jAya che. tIrthaMkara nAmakarma baMdhAyA pachI te jIvane jagatanA jIvo mATeno kalyANabhAva satata vartato rahe che. tIrthakara nAmakarma baMdhAyA pachI dhuvabaMdhI thatuM hovAthI, pratyeka samaye te nAmakarmane gADha karanArA paramANuo temanAthI cahAtA ja rahe che. temane A prakriyA kevaLajJAna thAya tyAM sudhI satata cAlatI rahe che. AthI je tIrthaMkara prabhunAM nAmakarmanAM baMdhana ane kevaLajJAna vacceno gALo vadhAre hoya temanuM nAmakarma vadhAre joradAra thaI zake che. ane jemanAM nAmakarma tathA kevaLajJAna vaccenuM aMtara ochuM hoya temanuM nAmakarma pramANamAM alpa kALanuM thAya che. te sAthe bhAvi tIrthaMkara prabhunI bhAvanI tIvratA eTalI ja kAmayAba thAya che. jemanI kalyANabhAvanA satata baLavAna rahe che temanuM nAmakarma dIrghakALanuM thAya che ane jemanI kalyANabhAvanA thoDI maMdatAe pravarte che temanuM nAmakarma enAthI TUMkAkALa mATenuM rahe che. - udAharaNathI vicAratAM AnI spaSTatA thaze. zrI AdinAtha prabhue pUrvanA manuSya janmamAM potAnuM tIrthakara nAmakarma nikAcIta karyuM hatuM. A rIte nAmakarma nikAcyA pachInA AyuSyakALamAM e nAmakarmane gADha karanArAM paramANuo temanAthI satata grahAyA karatAM hatAM. te pachInA temanA sarvArthasiddha vimAnanA teMtrIsa sAgaropamanA AyuSya daramyAna paNa e prakAranAM paramANuo umerAyA jatAM hatAM. te pachInA temanA RSabhadeva prabhu tarIkenA 84 lAkha pUrvanA AyuSyamAMthI 83 lAkha pUrva sudhI, kevaLajJAna pragaTayuM tyAM sudhI e jAtanA paramANuo temanA Atmapradeza para jamA thatA rahyA hatA. ATalA lAMbA gALA mATe temanA AtmAe satata kalyANabhAva vedI e nAmakarmane eTaluM badhuM baLavAna karyuM hatuM ke temanA nirvANane lagabhaga eka kroDAkoDI sAgaropama kALa vItI cUkyo hovA chatAM, temaNe phelAvelA kalyANabhAvano Azraya karI Aje paNa teno lAbha sahu jIvo laI zake che. ane temanA kalyANabhAvanI 35
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sahAyathI ApaNI zubhecchAo phaLIbhUta thatI ApaNe anubhavIe chIe. A temanAM baLavAna nAmakarmano mahimA che. A ja rIte zrI mahAvIra bhagavAne pUrvanA manuSya janmamAM tIrthakara nAmakarma nikAcIta karyuM. te AyuSyanA zeSa bhAgamAM e karma gADha thatuM gayuM. te pachInA temanA dazamA prANata devalokanA vIza sAgaropamanA AyuSya kALamAM paNa te karmanI pragADhatA thatI gaI. devalokamAMthI cyavana pAmyA pachI vardhamAnasvAmI tarIkenA 72 varSanA AyuSyamAMthI temane kevaLajJAna thayuM tyAM sudhInA 4rA varSa sudhI A karma vRddhi pAmatuM rahyuM. zrI AdinAtha prabhunI sarakhAmaNImAM A kALa ghaNo nAno gaNI zakAya. zrI AdinAtha prabhunA 83 lAkha pUrvanI sAme mahAvIra prabhunA mAtra 4rA varSano gALo ghaNo TUMko che, vaLI tIrthaMkara prabhune carama - aMtima janmamAM AtmAnI samarthatA ghaNA moTA pAyA para pragaTatI hovAne kAraNe temanA bhAvanI utkRSTatA ane uttamatA ghaNAM vizeSa pramANamAM hoya te sAva svAbhAvika che. A rIte A kALanuM mahattva ghaNuM rahe che. A baMne prabhue karelA kalyANabhAvanuM phaLa e jovA maLe che ke teo baMne A pAMcamA ArAnA aMta sudhI pUjAvAnA che, te pachI dharmaviccheda javAno hovAthI temanAM nAmanI pUjAno aMta Avaze. A kALano vicAra karIe to zrI AdinAtha prabhuno pUjAkALa lagabhaga eka kroDAkroDI sAgaropamathI vadhAre che tyAre zrI mahAvIra prabhuno pUjAkALa lagabhaga ekavIza hajAra varSa jeTalo ja che. Ama baMnenA kalyANabhAvanI guNavattA samAna hovA chatAM kALanI apekSAe baMne vacce ghaNo bheda rahelo che. A parathI ApaNane samajAya che ke kalyANabhAvanuM ghUMTaNa jeTalA kALa mATe ane jeTalI utkRSTatAthI thayuM hoya che tenA anusaMdhAnamAM prabhuno kalyANa karavAno kALa nizcita thAya che, ane temanA yazanAmakarmanI avadhi nakkI thAya che. A uparAMta, bIjI vAta e samajAya che ke temano jIva jeTalo vahelo anya jIvo sAtheno azubhabhAva tyAgI zubhabhAva vadhArato jAya che teTalI moTI saMkhyAnA jIvo temanA thakI chUTe che. jeTalA vadhAre jIvo sAthe zubha RNAnubaMdha baMdhAya teTalA vadhAre jIvo temanA thakI mokSamArganI prApti karI saMsArathI mukta thaI jAya che.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA zrI tIrthaMkara prabhunA kalyANabhAvano, temaNe karelA upakArano vicAra karIe tyAre sahaja savAla UThe che ke tIrthakara nAmakarmane lagatA paramANuo jIva vahelAmAM vahelA kyAre grahaNa karI zake? aneka yonimAM rakhaDato rajhaLato jIva amuka jAtanA viziSTa kalyANabhAvanuM vedana kare che tyAre bhAvimAM tIrthaMkara nAmakarma upArjana thaI zake e koTinA kalyANanA karmaparamANuo grahaNa kare che. AvA kalyANabhAvanA paramANuo jIva aMtaHkoDAkoDI sAgaropama kALa sudhI grahaNa karI zake che; arthAt tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karyA pahelAM lagabhaga eka kroDAkoDI sAgaropama kALe te jIva pahelIvAra AvA kalyANanA bhAva vedI tene lagatA paramANuo grahaNa karavAnI zarUAta kare che. tIrthakara nAmakarmanI utkRSTa sthiti aMtaHkoDAkoDI sAgaropamanI che ane jaghanya sthiti saMkhyAtaguNahIna aMtaHkoDAkoDI sAgaropamanI hoya che. teno abAdhAkALa aMtamuhUrtano che. Ano artha e thayo ke lagabhaga aMta:koDAkoDI sAgaropama pahelAM jIva A prakAranA bhAva karavAnI zarUAta kare che. te pachI jyAre jyAre A prakAranA kalyANabhAva vedAya tyAre tyAre te prakAranAM thoDAM vadhAre pugala paramANuo jIvathI grahAya che, ane saMgrahita thayelAM te paramANuo jIvanA Atmapradeza para niSkriya banI paDyA rahe che. jyAM sudhI tIrthakara nAmakarma nikAcIta na thAya tyAM sudhI te karmanI apavartanA (sthiti tathA rasanuM ghaTADavuM), udvartana (sthiti tathA rasane vadhAravA) tathA saMkramaNa eTale paraprakRtimAM te karmane pariNamAvavuM ityAdi jIvanA bhAvAnusAra thatAM rahe che. chevaTe e kalyANanAM pudgala paramANuono jaththo vadhI jaIne tIrthakara prabhunA tIrtha pravartana pahelAnAM manuSya janmamAM evI utkRSTatA dhAraNa kare che ke te karma nikAcItapaNuM dhAraNa kare che. A karma nikAcIta thayA pachI aMtarmuhUrta kALamAM ja teno amuka aMze udaya saMbhave che. kAraNa ke A karmano abAdhAkALa aMtarmuhUrta mAtra kahyo che. jina nAmakarma bAMdhyA pachI aMtarmuhUrta kALe jene teno pradezodaya thAya che tene bIjA jIva karatAM aizvarya Adi Rddhi vizeSa pramANamAM hoya che. paraMtu A nAmakarmano mukhya udaya to te pachInA manuSya janmamAM kevaLajJAna thayA pachI ja thAya che. 37
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tIrthakara nAmakarma nikAcIta thAya tyArathI te dhuvabaMdhI thAya che. eTale tyArathI pratyeka samaye A karma ghaTTa thatuM jAya che. pariNAme te jIvanI saMsAraspRhA ghaTatI jAya che, prApta thayeluM jaghanya zrutakevaLIpaNuM vistRta thatAM thatAM utkRSTa zrutakevaLIpaNA prati vikasatuM jAya che. temanuM AtmacAritra khIlatuM jAya che. ane tenA pramANamAM jagatajIvonA kalyANanI bhAvanA vizeSa prakAre uttamatA dhAraNa karatI jAya che. Ama, bhAvi tIrthaMkara prabhunuM Atma ArAdhana temanAM zeSa AyuSyamAM vadhatuM jAya che; agara emanuM zeSa AyuSya Atma ArAdhana mATe ane AtmacAritranI khIlavaNI karavA mATe vyatIta thAya che ema kahI zakAya. Ama thavAthI, AyuSyanA aMtakALa sudhImAM temanuM nispRhapaNuM, vItarAgapaNuM, nirmajhanapaNuM ane yathArtha samarasapaNuM uttamatAe keLavAI jAya che. pariNAme uttama samAdhi sAthe temano dehatyAga thAya che. je dehe tIrthaMkara prabhunuM jina nAmakarma baMdhAya che te dehano tyAga vakhate temanA kalyANabhAvanI evI ucca avasthA hoya che ke te dazAnA prabhAvathI, e samaye lokanA abhavya jIvo sahitanA samasta jIvo eka samaya mATe parasparanA verano tyAga karI zAMtinuM vedana kare che. eTaluM ja nahi paNa, nityanigodanA je jIvono nAmakarma bAMdhatI vakhate pahelo pradeza nirAvaraNa thayo hato, te jIvono bIjo eka pradeza e samaye nirAvaraNa thAya che. ane e pradeza paranAM karma paramANuo AsapAsanA pradeza para verAI jAya che. Ama te sarva jIvonA be pradezo zuddha thavA lAge che, ane e pramANamAM te jIvomAM vIrya pUrAya che. jIvanA je dehamAM jina nAmakarma baMdhAyu hoya te dehanuM AyuSya pUruM thatAM lagabhaga be samayamAM bhAvi tIrthaMkara prabhuno jIva moTebhAge devalokagAmI thAya che, kyAreka narakagAmI bane che ane apavAdarUpe manuSya gatimAM jAya che. temane devagatimAM zAtAnA udayo ghaNA prabaLa hoya che. te udayone samabhAve vedI teo mukhyatAe puNyakarmanI nirjarA kare che. devagatimAM bhAvanI maMdatA rahetI hovAthI navAM karmono Azrava alpatAe thAya che. AthI teo tIrthakara nAmakarmane lagatAM paramANuo enA pramANamAM grahaNa kare che. jyAre prabhunA jIvane narakagatimAM javAnuM rahe che tyAre te 38
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA gatinA prabaLa azAtAnA udayo paNa teo samabhAvathI vedI karmanirjarA karatA jAya che. tyAM azubhabhAvanA ghaNA ghaNA udayomAMthI temane pasAra thavuM paDatuM hovAne lIdhe nAmakarmane lagatAM paramANuo teo ochI mAtrAmAM grahaNa kare che. Ama devaloka ke narakamAM tIrthakara nAmakarmane lagatA paramANuo satata cahAtA hovA chatAM teno jaththo alpa rahe che. deva ke narakagatinuM AyuSya pUruM thatAM prabhuno jIva tyAMthI cyavI manuSyagatimAM garbharUpa dhAraNa kare che. jemaNe deva ke narakagatino bhava Ave evA karmano pUrvanA manuSyajanmamAM kSaya karyo hoya che teo sIdhA ja manuSya janma pAme che. AvuM apavAdarUpe ja bane che. kemake nAmakarmanA baMdhana pachI jIvane prabaLa zubha karmo baMdhAtA rahe che, ane tenA bhogavaTA mATe mukhyatAe temane devagati Ave che. koIka jIvane anya prabaLa kAraNane lIdhe narakagati Ave che, jemake jenI bhAvigati narakanI hoya evA zalAkA puruSe tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM hoya to teo narakagAmI bane che. vAsudeva ke prativAsudevo jevA jo jina nAmakarma bAMdhe to paNa temane narakagati bhogavavI paDe che. athavA narakamAM javA jevAM kRtya karI, gatibaMdha pADI je jIva jina nAmakarma bAMdhe che tene paNa narakagati chUTI zakatI nathI. kRSNa vAsudeva ane zreNika rAjA AnA udAharaNo che. je jIva atyaMta baLavAna puruSAtha thaI, saMsAra sukhano baLavAna nakAra vede che ane pApapuNyanA moTA jaththAne zukladhyAnamAM bALI nAkhe che te jIva jina nAmakarma bAMdhyA pachI paNa sIdho manuSyagatimAM jAya che. kRpALu zrImad rAjacaMdra eno purAvo che. pUrva dehanA tyAga pachI jyAre te jIvano manuSya garbhamAM praveza thAya che tyAre temanA AtmAnI samAdhi uttama hoya che. sAmAnyapaNe sarva jIvo garbhakALamAM murzita ja rahe che, kAraNa ke garbhamAMnA bhayaMkara azAtAnA udayo vedatI vakhate jIva sabhAna rahI zakato nathI. zAstromAM evuM mApa batAvyuM che ke tAjA janmelA bALakanA pratyeka romamAM lAlacoLa tapAvelI soyo ghoMcavAmAM Ave tenAthI bALakane je vedanA thAya, tenAthI ATha gaNI vedanA manuSyagarbhamAM jIva pratyeka samaye vede che. AvI vedanA bhogavavAnI azaktine kAraNe jIva garbhamAM muchita rahe che. satata lagabhaga nava mAsa 39
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sudhI jIvane AvI vedanAmAMthI pasAra thavAnuM hovAthI te nave mAsa muSThita dazAmAM vItAve che. paNa bhAvi tIrthaMkarano jIva pote sevelA baLavAna kalyANabhAvane kAraNe eTalo badho vIryavAna thayo hoya che ke AvI bhayaMkara vedanA bhogavatI vakhate paNa te garbhamAM murchita thato nathI, sabhAna ja rahe che. ane mati, zruta ane avadhijJAna sAthe pUrvakarmanI baLavAna nirjarA karato rahe che. te uparAMta teo potAnA prabaLa zubhabhAva sAcavI, mAtA ane anyane zAtAnuM nimitta paNa thayA kare che. AvI baLavAna sakAma nirjarA, zrI tIrthaMkara prabhunA jIva sivAya anya koI paNa jIva garbhakALamAM karI zakato nathI. emanA A abhUtapUrva puruSArthano prabhAva eTalo badho thAya che ke jagatanA tamAme tamAma jIva garbhapravezanA samaye pharI ekavAra eka samaya mATe pUrNa ve22hita banI zAtA vede che. ane e ja samaye nityanigodanA jIvo jemanA be Atmapradeza nirAvaraNa thayA che temano trIjo pradeza nirAvaraNa thAya che. trIjo rucaka pradeza khule che tenA AdhAre temanuM bhAvinuM ghaDatara zarU thAya che. jyAre temano trIjo pradeza nirAvaraNa thAya che tyAre te kyA prakAranA kevaLI prabhunA nimittathI itara nigodamAM praveza ka2ze teno pAyo baMdhAvA lAge che. AthI A prasaMganuM mahattva khUba ja vadhI jAya che. zrI prabhu carama deha bAMdhavAnI zarUAta kare e pahelA samayano temano ati ati baLavAna nirjarA karavAno puruSArtha evo alaukika hoya che ke devalokanA avadhijJAnI devo A samayanI prabhunAM "garbha kalyANaka" rUpe satvara ujavaNI kare che. kalpavAsI pahelA sudharmA devalokanA indra zakeMdrane prabhunA garbhamAM AvavAno lakSa avadhijJAnathI thAya che. teo prabhunA carama dehanA avataraNane joIne, temanA uttama bhAvine jANIne khUba ja prasanna thAya che. ane AvA prabhunA uttama guNonI stuti karIne teo garbhakalyANaka ujave che. sAthe sAthe AvA uttama bALakane dhAraNa karanAra mAtAnA saubhAgyanI stuti paNa zakeMdra kare che ane anya keTalAya devo potAnA AnaMdano temAM umero karI prasaMgane vizeSa ujamALa kare che. prabhuno jIva je samaye mAtAnA udaramAM praveza kare che te pachInA taratanA kALamAM temanA mAtA prabhunuM uttama bhAvi sUcavanArA cauda svapna jue che, enAthI temane khUba 40
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA prasannatA vedAya che. cauda svapno moTAbhAge A kramamAM hoya cheH 1. hAthI 2. vRSabha 3. siMha 4. lakSmIdevI 5. phUlanI mALA 6. caMdra 7. sUrya 8. dharmadhajA 9. kuMbha-kaLaza 10. pA sarovara 11. kSIrasamudra 12. devavimAna ke bhavana 13. ratnarAzi ane 14. nidhUma agni. cauda svapna paheluM svapna gaja - airAvata hAthI zrI tIrthakara prabhunA mAtA je cauda svapna jue che temAM pahelAM svapnamAM temane sAta sUMDhavALA airAvata hAthInAM darzana thAya che. A hAthI samakitI hoya che ane hAthIomAM te sarvazreSTha hAthI gaNAya che. te hAthI sAmAnyapaNe devalokamAM rahe che ane cakravartI pAse hoya tyAre te karmabhUmimAM Ave che. airAvata hAthIne keTalIka labdhio pragaTI hoya che, ane jo tene bhAva ullase to teno upayoga paNa te karI zake che. mukhyatAe tene sAta labdhi pragaTI hoya che jenuM sUcavana vyavahArika bhASAmAM tenI sAta cUMDharUpe thAya che. airAvata hAthIne sAta sUMDha hoya che ema kahevAya che teno gUDhArtha e che ke te hAthIne judA judA prakAranI sAta labdhio maLI hoya che. A badhAmAM sauthI mukhya labdhi - agrasthAne AvatI pahelI labdhi te "gajamotI' utpanna karavAnI che. tenA kuMbhasthaLamAM alaukika prakAranAM motI pAke che jenuM mahAbhya ghaNuM hoya che. tenI bIjI labdhi te potAnI zaktithI jJAnIpuruSanI dazA jANI zake che, ane tenA AdhAre temano yogya vinaya kare che. trIjI labdhi te tenI UDI zakavAnI zakti che. jyAre te airAvata hAthI mokSagAmI cakravartI pAse hoya che ane te cakravartIne prabhune vAMdavA javuM hoya che tyAre tene airAvata hAthI UDIne prabhu pAse laI jaI zake che. tene ratnonI parIkSA karavAnI zakti cothI labdhirUpe Ave che. devalokanAM ane karmabhUminA kiMmatI ratnonuM parIkSaNa airAvata hAthI karI zake che. game tevA vikaTa saMjogamAM paNa aDaga ane aDola rahevAnI zakti te tenI pAMcamI labdhi kahI zakAya. cakravartI pada mATe jyAre laDAI 41
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che tyAre airAvata hAthI ghAyala thAya to paNa sthiratA jALave che, kartavya cUkato nathI ane potAnA mAlikane laDAImAM jItavA mATe satata preraNA Apato rahe che. tenI chaThThI labdhi te amuka upakArI auSadhio pArakhI zake che ane teno upayoga paNa karI zake che. ghAyala sthitimAM ghA rUjhavavA mATe A labdhi tene khUba upakArI thatI hoya che. ane sAtamI labdhi te anya sarva hAthIomAM airAvata hAthI koNa che te jANavAnI zakti tenAmAM pragaTI hoya che. tene prApta thayelI A sAta labdhine kAraNe te airAvata hAthI tarIke oLakhAya che. je labdhio manuSya janmamAM meLavavI durlabha gaNAya te labdhio tiryaMca gatimAM meLavI teno sadupayoga karatA rahevo, te jIvanI keTalI badhI supAtratA gaNI zakAya! tenI supAtratAne kAraNe airAvata hAthI lokomAM ghaNuM mAna pAme che tathA pUjAya che. AvA airAvata hAthI ghaNA durlabha hoya che. uttama supAtra evA airAvata hAthInAM darzana prabhunAM mAtAne thAya che. airAvata hAthI potAmAM utpanna thatA gajamotI prabhunAM caraNe dhare che, anyanA caraNamAM te motI te dharato nathI. AthI jene tIrthaMkara prabhu atyaMta pUjanIya che evA airAvata hAthInAM darzanathI sUcavAya che ke jagatane have prabhunAM darzana thavAnAM che tenI jANa airAvatane thaI gaI che. bIjI apekSAe vicArIe to hAthI e atula baLanuM pratika che. temAM paNa airAvata hAthI sarvottama hovAthI tenI ghaNI ghaNI vizeSatAo che. A hAthInAM darzanathI e sUcavAya che ke hAthIthI paNa sabaLa evA prabhu potAnAM baLano karma sAme utkRSTa upayoga karI karmakaTakano nAza karavAnA che. airAvata hAthI jema tenA mAlika cakravartIne sarva prakAre vijaya apAve che tema prabhunuM atula baLa prabhune temanAM ghAtIkarmo para acUka vijaya apAvaze arthAt tenAthI prabhunuM tadbhava mokSagAmIpaNuM sUcavAya che. je airAvatanAM darzana prabhunAM mAtA kare che, te airAvata prabhunAM caraNamAM vaMdana ka2vA avazya Ave che. ane te pachInAM manuSya jIvanamAM bhavya puruSArtha AdarI te ja tIrthaMkara prabhu pAse kevaLajJAna prApta kare che. A airAvata ane tIrthaMkara prabhune gADha zubhaRNAnubaMdha hoya che, hAthIne prabhu taraphathI chUTavA mATe sahAya maLatI rahe 42
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA che. keTalIkavAra A airAvata tIrthasabhAmAM koI padavIno dharanAra paNa thAya che, ane te tIrthasabhAne zobhArUpa paNa bane che. pUrvanAM amuka zubha gADha RNAnubaMdhane kAraNe mAtAne niyamapUrvaka sau prathama airAvata hAthInAM darzana thAya che. anya svapna darzananAM kramamAM dravya, kSetra, kALa tathA bhAva anusAra pheraphAra hoI zake che. bIjuM svapna vRSabha sAmAnyapaNe airAvata hAthI pachI tIrthaMkaranA mAtA bIjA svapnamAM vRSabhanAM darzana kare che. vRSabha eTale sarvaguNa saMpanna baLada, baLadamAM vadhumAM vadhu guNavattA saMbhavI zake te sarva vRSabhamAM hoya che. baLada jaDabuddhi gaNAya che, paNa tevI jaDatA vRSabhamAM hotI nathI, vaLI vRSabha baLamAM paNa atula hoya che. airAvata karatAM buddhinI tIkSNatA tenAmAM ochI hovA chatAM, je kArya karavAnuM tenA mATe nakkI thAya te kArya te pUrNa kare evI zakti paNa tenAmAM utpanna thaI hoya che. jIvane mAyAkapaTane kAraNe tiryaMca gati prApta thAya che, AthI vRSabhe pUrva janmamAM tiryaMcagatimAM javuM paDe eTaluM mAyAkapaTa to karyuM ja hoya che. paNa baLadamAM anya tiryaMco karatAM lobhanI prakRti vizeSa rahetI hovAne kAraNe buddhinI maMdatA paNa AvI hoya che. AvA sAmAnya baLada karatAM vRSabha lakSaNomAM ghaNA prakAre judo paDe che. je saMjJI paMcendriya jIva samikata lIdhA pachI tiryaMca gatimAM baLada rUpe amuka labdhi siddhi sAthe deha dhAraNa kare che te vRSabha tarIke oLakhAya che. A jIve samikata lIdhA pahelAM ja tiryaMca gati bAMdhI lIdhI hoya che, ane baLadano bhava AvatAM te vRSabhanI Rddhi meLave che. AvA vRSabha ghaNA ja alpa hoya che. temanI Rddhi lagabhaga A prakAranI hoya che. pUrvamAM sevelA lobhanA kAraNathI mAyAkapaTanuM ugrapaNuM thatAM tene tiryaMcagatino baMdha paDayo hato tenI smRti tene satata rahetI hoya che, arthAt e jAtismRtijJAna tene saMsAra bhramaNano vairAga Ape che, pariNAme te satata tyAgabhAvanA bhAvato rahI lobhane kSINa karavA prayatna karyA ja kare che. te varasAda - vRSTi kyAre 43
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thaze tenI AgAhI karI zake che. tene keTalIka evI auSadhionI parakha Ave che ke je amuka rogathI nivRtti apAvI zake. potAnA zaucamaya bhAvane kAraNe tene sAmAnyapaNe jJAnIbhagavaMtanI oLakhANa paDe che, ane te temanA caraNa cUmavAnI icchA dharAve che. A prakAranI Rddhi sAmAnya rIte devalokanA vRSabhane maLatI hoya che. vRSabhanAM darzanathI e sUcavAya che ke garbhamAnuM bALaka paNa bhAvimAM khUba ja tyAgavRtti dhAraNa karI karmono kSaya karI tadbhava mokSaprApti karaze. tiryaMca je tvarAthI potAnuM kArya kare che tenAthI anekagaNI tvarAthI tIrthapati potAnuM kArya karaze ane sarva icchuka tiryaMcane taravAnuM nimitta Apaze. emAMthI te vRSabhanI tvarita mokSasiddhi sUcavAya che. dareka tIrthapatine pUrvakALamAM koI ne koI vRSabhanA jIva sAthe zubha saMbaMdha vartato hoya che. vadhatA jatA AvA zubha saMbaMdhanA anusaMdhAnamAM prabhuno jIva ene tAravAnuM vacana Ape che. Avo zubha RNAnubaMdha udayamAM AvatAM prabhu tenA tAraka banI tene mArgadarzana Ape che, ane te jIva puruSArtha AdarI, manuSya janmamAM pUrNa kAryasiddhi karavA bhAgyazALI thAya che. hAthI ane vRSabha e evA prakAranAM tiryaMca che ke jemane chUTavA mATe tIrthapatinuM nimitta khUba upakArI thAya che. trIjuM svapna siMha siMha vanano rAjA tathA vanakesarI kahevAya che. siMha vanamAM ekalo ekacakrI rAjA banI, sarva prANIo para sattA calAvI vanakesarI tarIke pUjAya che. prabhunAM mAtA jyAre AvA siMhanA darzana kare che tyAre temane potAnAM bALakanA uttama bhAvino lakSa thAya che ke bhAvimAM A bALaka vanakesarInI jema pUjAze. - siMha e tiryacomAM bahu baLavAna tathA zUravIra prANI gaNAya che. tethI te bhayarahita banIne, vanamAM, jyAM anya prANIo bhayabhIta banIne rahe che tyAM rAjavI 44
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA banIne vihare che ane anya prANIo para potAnAM parAkramathI sattA calAve che. siMhano A guNa ApaNane paramArthamAM zrI tIrthaMkara prabhumAM jovA maLe che. teo baLamAM atulya che. temane koI paNa kArya karavAmAM, dazA vardhamAna karavAmAM, dharma pravartAvavAmAM bAhyanI sahAya ke nimittanI bhAgyeja jarUrata rahe che, ulaTAnA teo anya jIvone sAtha ane sahakAra ApanAra bane che. vaLI teo potAnAM sarva prakAranAM zubhAzubha karmanA bhogavaTAne zUravIratAthI, anyanI sahAya vinA pUro kare che ane karmane satata parAjita karatA jAya che. koI paNa azubha karma temanI sthiratA toDavA ke vikAsa aTakAvavA samartha thaI zakatuM nathI. tenuM uttama udAharaNa temanA garbhakALathI ja maLatuM Ave che. jyAM anya jIvo satata muchita rahe che tyAM teo satata sajAga ane sabhAna hoya che. tethI teo paramArtha mArganA rAjavI banI, rAjavIne anurUpa vartana karI svAra kalyANamArgane ati uttamatAe prakAzita kare che. siMhathI vananAM pazuo Dare che, ane dhruje che. ane temane siMhanI AjJAmAM rahevuM paDe che. je AjJAmAM rahetAM nathI tene siMha DarAvI parezAnI Ape che, ane jeo tenI AjJAmAM rahe che tenuM rakSaNa paNa kare che. Aja rIte tIrthapati sarva karmone DarAve che; ane temanI AjJAmAM rahenAra tathA cAlanAranuM rakSaNa karI, temane karmanA utpAtathI bacAvI, karmane kSINa karavAmAM madada karI, karmanA bhayathI abhaya Ape che. siMha e krodhanuM pratika che, dareka jIve Atmapradeza para jamA thayela krodha kaSAyane pUrNatAe nirmULa karavAno che, A kArya tIrthapati uttamatAe karavAnA che tathA karAvavAnA che tenI nizAnIrUpe mAtAne siMhanA darzana thAya che. vaLI, siMhanAM darzanathI e paNa sUcavAya che ke bhAvi tIrthakara tiryaMcagatinA jIvone pratibodhI karmanI jALathI mukta karavAno puruSArtha jarUrathI karavAnA che. jema eka rAjAne jItavAthI AkhuM rAjya jItAI jAya che tema tiryaMcagatinA rAjA samAna siMhane vaza karavAthI, siMhane pratibodhavAthI samasta tiryaMca jIvone pratibodhavAno yogya avakAza prApta thavAno che te samajAya che. A parathI ApaNe vizeSamAM e tAraNa paNa kADhI zakIe ke AvanAra bALaka bhAvimAM vanakesarInI jema arthAt vanarAjanI jema A lokamAM pUjAze. 45.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cothuM svapna lakSmIdevI lakSmI e dhananI devI che, tenI kRpAthI manuSya dhananI prApti kare che ane tenI avakRpA thAya to jIva nirdhanAvasthAmAM sabaDe che. dhananA sAdhanathI jIva aneka prakAranI samRddhi bhogave che ane tenA vinA aneka prakAranAM kaSTono te jIve sAmano karavo paDe che. Ama A jagatamAM lakSmIno artha dhana evo karavAmAM Ave che. tenA devasvarUpane A rIte jaDanI prApti sAthe gUMthI levAmAM Ave che. jaDa evuM dhana meLavavA badhA jIvo puruSArthI rahe che, paNa lakSmI e evI caMcaLa prakRtivALI devI che ke tenI kRpA kyAre avakRpAmAM palaTAI jaze ke avakRpA kRpAmAM palaTAI jaze teno vartAro ke aMdAja kADhI zakAto nathI. AvI caMcaLa lakSmIne zrI prabhu vijayI banI vaza karanAra che tenuM sUcavana tenAM darzanamAM jovA maLe che. manuSya dehano AkAra dhAraNa karI darzana ApanAra lakSmIdevInA cAra hAtha hoya che. tenA eka hAthamAM kamaLa ane bIjA eka hAthamAM trizULa rahyuM hoya che. kamaLanA cihnathI e samajAya che ke havenA kALamAM zrI prabhuno jIva A saMsAramAM jaLakamaLavat rahevAno che. saMsAranA kaSAyarUpa kAdavano teo potAnA AtmAne sparza thavA denAra nathI, sarvathI alipta thatA jaI potAnI zuddhine pUrNatAe pahoMcADavAnA che. bIjA hAthamAM raheluM trizULa e jaNAve che ke prabhuno jIva havethI udayamAM AvatAM sarva karmono bhAMgIne bhUko karaze eTaluM ja nahi paNa sattAgata karmone uderI ANI teno paNa kSaya karI kamarahita dazA pAmavAno che. ane te paNa A ja manuSyadehathI. Ama lamInA hAthamAM mUkAyelA A baMne pratika arthapUrNa che. lakSmIparano prabhuno vijaya ApaNane e samajAve che ke prabhuno jIva bhAvimAM aneka manuSyone pratibodhI sanmArge calAvanAra che. dareka jIva para potAnuM Adhipatya jamAvI lakSmI rAja kare che, ane e ja lakSmI para prabhunuM sAmrAjya chavAyeluM che, teno artha ApaNe ema karI zakIe ke badhAne dAsa karanAra lakSmI svayaM prabhunI dAsI thAya che. arthAt samasta manuSyone pratibodhI mokSamArganuM Acamana karAvavAnI zakti
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA zrI prabhumAM pragaTa thatI jAya che, ane A ja janmamAM e zakti pUrNa rUpa dhAraNa karavAnI che. vaLI lakSmI e ucca gotra tathA phaLanuM sUcavana kare che. tIrthaMkara prabhu kadI paNa nIca kULamAM janmatA nathI. tethI lakSmI prabhu pAse saraLatA sAthe rahI temanI sevA kare che. saMsAramAM lakSmI eTale dhana ane paramArthamAM lakSmI eTale kevaLalakSmI - kevaLajJAna. kevaLalakSmIne meLavanAra zrI prabhunAM zaraNe ArAdhanA karavAthI mokSalakSmIne jIva sahelAIthI meLavI zake che, e tathyanuM sabhAnapaNuM lakSmInAM darzana karavAthI Ave che. A apekSAno vicAra karavAthI gurunAM zaraNanuM ane gurubhaktinuM abhuta mahAbhya ApaNane samajAya che. zrI tIrthapatinAM zaraNe jaI puruSArtha karavAthI kevaLalakSmI meLavavI sulabha che te jaNAvatAM bIjAM be cihno lakSmInA bIjA be hAthamAM hoya che. vaLI, lakSmInA cAra hAtha jJAna, darzana, cAritra ane parUpa mokSamArganuM nirUpaNa batAve che. AvA gUDhArthano lakSa thavAthI mAtA potAnAM bALakanuM uttama bhAvi jANI zake che. pAMcamuM svapna phUlanI be mALA caudamAMnA eka svapnamAM jinaprabhunA mAtA be phUlanI mALAnAM darzana kare che. A mALA uttama prakAranAM motImAMthI banelI hoya che, ane dUrathI jotAM bIDAyeluM phUla hoya evo AkAra pratyeka motI dharAvatuM hoya che. pratyeka mALAmAM 108 motI hoya che je paMcaparameSTi bhagavaMtanA guNonuM pratinidhitva kare che. pAMca parameSTinA kalyANabhAvane ekatrita karI, eka sUtre gUMthI tenA saravALArUpano kalyANabhAva A bALaka bhAvimAM prasArita karaze evo garbhita dhvani temAMthI saMbhaLAya che. A mALA mukhyatAe joDakAmAM yugalarUpe hoya che. tenuM saMbhavita kAraNa e samajAya che ke zrI prabhue AvI uttama padavI meLavI sarva paMcaparameSTinA kalyANabhAvane ekatrita karI jagatajIvone bheTa ApavAnI zakti meLavavAnuM varadAna be bhava pahelAM meLavyuM che. ane te varadAnane saphaLa kare tevA bhAvanuM ghUMTaNa ane parameSTinA guNone ekabIjAmAM samarasa karatA javAnuM kArya teo te varadAna maLyuM (nAmakarma nikAcIta
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thayuM) tyArathI uttarottara caDatI guNavattAe karatA rahyA che, jenA phaLarUpe teo A janmamAM paMcaparameSTinA samasta guNo samAI jAya tevA kalyANanA paramANuonuM sarjana karI jagatajIvone aNagAra dharma (muninI caryA) ane AgAra dharma (gRhasthanI caryA) rUpe bheTa ApanAra che. be bhava pahelAM je uttama guNo khIlavavAnI zarUAta thaI hatI, te A janmamAM pUrNatA pAmanAra che, ane uttamottama kahI zakAya tevAM kalyANanAM paramANuonI bheTa jagatajIvone temanA thakI prApta thavAnI che evuM sUcavana A mALAo karI jAya che. AmAM upayogamAM levAyelAM motI devalokamAM utpanna thayelAM hoya che, ane keTalAMka motI airAvata hAthInAM kuMbhasthaLamAM pAkelAM gajamotI hoya che. A motIo evA uttama prakAranAM hoya che ke ghaNA lAMbA gALA sudhI Take che, ane prabhuthI nirUpAyelo aNagAra dharma tathA AgAra dharma sanAtana tathA maMgalamaya che te darzAvanAra paNa hoya che. je bhavya jIve jina nAmakarma bAMdhyA pachI devaloka ke narakano bhava kudAvI manuSya janma meLavyo hoya, temanA mAtA A be mALAne ekasAthe aDoaDa rahelI jue che. anya mAtAo baMne mALAne amuka aMtare rahelI jue che. e vacceno gALo be manuSya janma vaccenA deva ke narakanA AyuSyanA kALanI jhAMkhI Ape che. chaThuM svapna pUrNa caMdramAM caMdra potAnI zItaLatA ane madhuratA phelAvavA mATe prasiddha che. tenAM kiraNo zAMti ApanAra, ThaMDaka ApanAra chatAM tejasvI hoya che. emAM paNa khIlelI pUrNimAno caMdra vizeSa prakAzita banI anya padArthone paNa prakAzita kare che arthAtu bIjAthI joI zakAya tevA banAve che. zrI prabhunAM mAtA potAnA bhAsamAM pUrNa caMdrane tenI cAMdanI sAthe jue che. eno paramArtha e samajAya che ke AvanAra bALaka jagatajIvone caMdra samAna zItaLatA ApanAra thaze. garbhamAM AvatAM mAtAne tenA thakI zAMtinuM vedana thAya che, janma thatAMnI sAthe mAtA uparAMta sarva parivArane tathA parijanone zAMtino anubhava thAya che ane te bALaka ghAtakarmathI nivRtta thAya tyAre jagata AkhAne tenA 48
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA thakI zAMtinuM vadana thAya tevI samarthatA tenAmAM pragaTa thavAnI che. AvanAra bALaka thakI tenA saMparkamAM AvanAra koI paNa jIvane ThaMDakano anubhava maLe ema che evuM sUcana A svapnathI thAya che. bIjI apekSAe vicArIe to caMdrane amRta varasAvanAra gaNavAmAM Ave che. amRtapAnathI sahu koIne zAtA ane zItaLatAno anubhava thAya che. te rIte jotAM prabhu bhAvimAM anya sahu jIvo para amRtamaya vANInI varSA karavAnA che; jenA thakI, jeno AdhAra laI e jIvo dhAre to saMsAranAM sarva duHkhono pAra pAmI zake tema che te jaNAya che. AvI amRtamaya zItaLa karanArI vANIno phelAvo caMdranI cAMdanInI jema AkhA jagata para pakSapAtarahita paNe thavAno che tenuM garbhita sUcana paNa maLI jAya che. prabhunA AtmAnI sthitino vicAra karIe to samajAya che ke prabhu garbhakALathI ja satata sudhArasanuM vedana karatA hoya che, ane te amRtapAnanA AdhArathI garbhakALanAM ati bhayaMkara kaSTa paNa samabhAvathI sabhAnapaNe vedI nivRtta karatA jatA hoya che. AvA baLavAna sudhArasanA vedanane lIdhe, temano janma thayA pachI je koI jIva temanAM saMparkamAM ane sAnidhyamAM Ave te zItaLatA anubhave ane potAnAM viparIta karmodayane paNa samatAthI sahI zake. emanAthI phelAtI AvI zItala relInA pratikarUpe prabhunAM mAtAne pUrNimAnA caMdranA darzana thAya che. sAtamuM svapna sUrya sUrya potAnAM tejathI AkhI pRthvIne prakAzita kare che; ane tenAM prakAzamAM jagatanAM sarva padArtho dazyamAna thAya che. vaLI, sUrya e jyotiSika deva che. jenA AdhAre bhUta, vartamAna tathA bhAvinuM keTaluMka jJAna manuSya meLavI zake che. AvA pUrNa prakAzita sUryane kevaLajJAnanuM pratika gaNavAmAM Ave che. jema sUryanA tejathI sRSTinAM sarva padArtho bhAsyamAna thAya che tema kevaLajJAnathI lokAlokanA sarva padArtho AtmA jANI zake che, joI zake che. AvA pUrNa tejasvI sUryanAM jyAre darzana thAya che, tyAre tenAthI ema sUcavAya che ke AvanAra bALaka vartamAna bhavamAM sUrya jevo prakAza meLavI sarvane prakAzita karaze. 49
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha arthAt cAre gatinAM jIvone mokSamArgamAM AgaLa vadhavA pratibodhI zakaze. prabhunuM kArya sUrya jevuM ja raheze; teo anya abujha jIvone bujhAvI prakAzita karaze. sUryanAM teja sAme anya sarva prakAranAM teja jema jhAMkhA lAge che tema A pratApI tejasvI putra sAme anya sarva jIvo jhAMkhA jaNAze. vaLI jyotiSazAstramAM sUrya e AtmazaktinuM ane yazanuM pratika gaNAya che, e ja rIte prabhu paNa janma dhAraNa karyA pachI evA ja tejasvI ane yazasvI raheze, evuM vartamAna bhavanuM sUcana A svapnathI vyakta thAya che. garbhamAM AvatAMnI sAthe ja prabhunAM yaza tathA kIrti comera phelAvA lAge che. temanA AvA prabhAvane kAraNe ja coMsaTha indro ane anya devo temanAM garbha kalyANaka tathA janmakalyANakanI ujavaNI kare che. je samaye mAtAne sUryanAM darzana thAya che te samaye zakeMdranuM Asana Dole che, ane temane prabhunuM garbhakalyANaka ujavavAnI AjJA thAya che. te pachInI lagabhaga be ghaDImAM A kalyANakano utsava ujavAya che. AThamuM svapna dharmadhajA dharmanuM pratinidhitva karatI dharmadhajA khUba pavitra gaNAya che. AvI dhajA jene prApta thAya che te avazya koI ne koI rUpe dharmano phelAvo kare che, athavA to dharmanI prabhAvanA kare che; ane e dvArA anya jIvo para upakAra kare che. prabhunAM mAtA svapnamAM ekalI dhajA jotA nathI, paNa maMdira para pharakatI dhajAnAM darzana kare che. A svapnano artha A rIte vicArI zakAya. maMdira e evuM pavitra sthaLa che ke jyAM jagatajIvonAM pApa dhovAya che. je pavitra sthAnamAM jIva prabhu samakSa potAnA doSo kabUlI, potAne sudhAravAnI vinaMti karI, haLavo banI, sadAcArano svIkAra karI sanmAga banato jAya che, prabhunA avarNanIya guNo vize vicAraka banI, potAnA doSothI chUTato jAya che. jagatanAM kAvAdAvA, rAgadveSa AdithI chUTA paDavA mATenI hiMmata te ahIMthI meLavato jAya che. AvA pavitra thavA mATenA je AcAra che tenuM pratika dhajA che. maMdira para pharakatI dhajA
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA laMbatrikoNAkAranI hoya che. trikoNanI traNa bAju jJAna, darzana ane cAritra, ane tenI dAMDI athavA sthaMbha te jJAna, darzana tathA cAritrayukta jIva. dharmanuM yathArtha nirUpaNa karavA mATe AtmAnI aMtaraMga kakSA ghaNI UMcI hovI jarUrI che, jeTalI dazAnI apUrNatA teTalI dharmanI prabhAvanAmAM kacAza AvavAnI saMbhAvanA che. prabhunAM mAtAne je dharmadhajAnAM darzana thAya che, te ema sUcave che ke AvanAra bALaka jJAna, darzana cAritrathI pUrNa banI dharmane TekArUpa banaze, ane jyAM jyAM te vicaraze tyAM tyAM tenA thakI maMdira jevI pavitratA sthapAtI jaze. pharakatI dhajA e prabhuno vihAra sUcave che. A prakAre A svapna prabhunAM uttama bhAvinuM sUcana kare che. navamuM svapna jJAnakuMbha uparathI sAMkaDo dekhAto ane nIcethI pahoLo dekhAto evo kaLazanA AkArano kuMbha mAtA svapnamAM jue che. AvA kuMbhane jo uparathI jovAmAM Ave to temAM keTaluM pravAhI bhareluM che teno sAco aMdAja AvI zakato nathI. A parathI zrI tIrthaMkara prabhunAM jJAnanAM UMDANanI samajaNa ApaNane maLe che. zrI prabhune garbhamAMthI ane janmatAMnI sAthe ja jJAnano ghaNo ughADa hoya che, paraMtu teno aMdAja temanA potAnA sivAya anyane bahu Avato nathI. A kuMbhadarzanano bhAvArtha e che ke mAtAne tyAM jJAnathI bharapUra evA bALakano janma thavAno che. amRtathI bharelA kuMbhathI e sUcavAya che ke prabhunuM jJAna amRtarUpe pariNamavAnuM che. emanAM jJAnanuM je jIva sahradayatAthI pAna karaze tenAM anAdikALathI cAlyA AvatAM rAga, dveSa ane ajJAna TaLI jaze. A kuMbhane pharatA svastika, oma ane zrI e traNa pratiko mukhyatAe hoya che. te traNe jJAna, darzana ane cAritranuM pratinidhitva dharAve che. svastika prabhuthI cAre dizAmAM thatuM maMgaLa dharmapravartana batAve che. cAre tarapha dharmapravartana karavA mATe jJAnanI sauthI vizeSa jarUriyAta rahe che e apekSAe svastika e jJAnanuM pratika bane che. OM e paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratinidhitva kare che, ane zudhdha AcAranI samajaNa, sAcI daSTi emanI pAsethI maLe che tethI OM darzanaguNanuM pratika bane che. zrI tIrthaMkara 51
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prabhunI dezanA chUTe che tyAre temanA dehanA pratyeka romamAMthI OM dhvani chUTe che. je AcArane zuddha karavAnI cAvIrUpa banI, hiMsAdi pravRttithI jIvane bacAvI, jIvanAM darzanAvaraNane haLavuM karato jAya che. A apekSAe OM darzananuM pratika thAya che. ane zrI cAritranuM pratika bane che. cAritra eTale AtmAnuM svamAM ramavuM, ane sarva paravastu sAthenA joDANathI chUTavuM. krame krame vikAsa karatAM karatAM jIva AvA uttama cAritrane meLavI zake che. mana, vacana ane kAyAnI ekatArUpa cAritra jIva zukladhyAnamAM jato thAya tyAre tene prApta thAya che. e vakhate bane che evuM ke jIvanA rucaka pradezone pUrva dizAmAMthI nihALavAmAM Ave to temAMthI zrInI AkRti nirmANa thAya che. AvI AkRti jIva zukladhyAnamAM jAya tyAre utpanna thAya che, ane te jIva jema jema vizeSa kALa mATe zudhyAnamAM rahe tema tema te AkRti lAMbA samaya mATe rahe che, ane sarvajJa prabhune kevaLajJAna thayA pachI satata rahe che. AthI zrI eTale cAritra evo artha pracalita che, cAritra e AtmAne mATe lakSmIrUpa - dhanarUpa hovAthI zrI eTale lakSmI evo artha paNa pracalita thayelo che. tethI vyavahAramAM paNa zrIyukta eTale cAritra tathA lakSmI sahita ema gaNatarI karAya che. svastika, oma ane zrI e traNe kuMbhamAM mUkAyA che, te traNeno saMgama e batAve che ke AvanAra bALaka jJAna, darzana tathA cAritrano dhartA banI jJAnanI lahANI karaze. kuMbhamAM nIcenA bhAgamAM kamaLanI AkRti kotarAyelI hoya che. A kamaLane 1008 pAMkhaDI hoya che, tenAthI nakkI thAya che ke zrI prabhu 1008 uttama lakSaNo dharAvanAra banI A saMsAramAM jaLakamaLavat rahevAnA che. dazamuM svapna - padma sarovara sAmAnyapaNe zrI prabhunAM mAtA jJAnakuMbhanAM darzana karyA pachI, bharapUra khIlelAM kamaLavALA, nIlA raMganAM pANIthI zobhatA vizALa sarovaranAM darzana kare che. A darzanathI mAtAne khUba ja zAMti tathA AnaMdanI prApti thAya che. A padma sarovara A sRSTinA ramaNIya ane zAtAkArI vibhAga devalokanuM pratinidhitva dharAve che. jema koI
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA pathika musApharInA parizramathI ane tApathI pIDAyA pachI, jo suMdara sarovaranA kinAre pahoMce che to tyAMnA zItaLatAthI laherAtA samIrathI ane taLAvanAM sauMdaryapAnathI te pathika thAkathI nivRtta thAya che ane AgaLanI saphara karavA mATe zakti meLavI le che, te ja pramANe saMsAranI mAThI gatinA anekavidha paritApothI thAkelo jIva, pote karelI zubha pravRttinA udayanA kAraNe devalokarUpa sarovara pAse Ave che tyAre tyAMnA zAtAvedanIyanA udayathI te potAno zrama ghaTADe che, saMsAranA paritApone bhUlI jAya che. ane navAM paribhramaNa mATe zrama levA zakti meLave che. A rIte devaloka e suMdara sarovara samAna che, ane nIluM pANI e bhautika sukhonuM sAmrAjya batAve che. pANIthI bharapUra sarovaramAM aneka kamaLo khIlelAM hoya che, te badhAM kamaLo devonAM pratika che. A kamaLo evA devonA pratika che ke je devo bhAvimAM kamaLanI jema nirlepa banI saMsAramAM rahevAnA che, eTale ke teo potAnI AtmadazA UMcI karI kevaLalakSmIne varavA tatpara banavAnA che. A sarovaramAMnA kamaLanI saMkhyA, tIrthapatithI jeTalA devo bUjhavAnA hoya teTalI hoya che. temAM jeTalAM kamaLa arthAt padma pUrNatAe khIlelAM hoya teo te pachInA manuSya janmamAM kevaLajJAna prApta karI ekAvanArI bananAra hoya che. bAkInAM ardha khIlelAM kamaLonI saMkhyA jeTalA devo bhavAMtare kevaLalakSmIne varanAra hoya che, teTalI hoya che. A padmasarovarathI e sUcavAya che ke bharapUra zAtAnA udayo vacce rahetA devone paNa mokSamArgamAM tIrthaMkara prabhu dorI zake che evI temanI mahattA che. Avo prabhuno adbhuta mahimA spaSTa thAya che. bhAvimAM pUrNa thanArA devo, prabhunI dezanA vakhate samavasaraNAdi atizayo pragaTa karI prabhuno uttama mahimA jagatajIvone samajAve che. agyAramuM svapna - kSIra samudra saMsArane samudranI upamA ApavAmAM Ave che. saMsAra e samudra jevo vizALa che. temAM uchaLatAM mojAMnI jema anekAneka Apattio saMsAramAM AvatI rahe che. ApattirUpa 53
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mojAMnI jhApaTathI saMsArarUpI samudramAM prANI gaLakAM khAto rahe che ane duHkha vedato rahe che. prabhunAM mAtA kSIrasamudranAM darzana kare che. kSIra samudra eTale dUdhano dariyo. dUdha jema sarva prakAre guNakArI che, tema dharma paNa sarva prakAre guNakArI che. dharmanuM pAna karavAthI prANI A saMsArasAgarane pAra karavA samartha bane che. A kSIrasAgaranA darzanathI e samajAya che ke AvanAra bALaka dharmAmRtanI sahAyathI saMsArasamudrane pAra karavAnI aNI sudhI pahoMcyA che. mAtA potA ta2pha kinAro ane bIjI traNa bAju vizALa samudrane ghUghavatA mojAM sAthe jue che. tenAthI spaSTa thAya che ke aneka prakAranI Apattio tathA vipattiono sAmano karI, tene pasAra karI prabhu saMsArasAgaranA kAMThA sudhI AvI gayA che, ane tema karavAmAM Atmadharmano phALo ghaNo moTo rahelo che. sAthe sAthe tenAthI e paNa samajAya che ke teone samudranAM peTALamAM rahelAM ratno arthAt jJAnasAgaranAM amUlya evAM jJAna, darzana tathA cAritra rUpa kiMmatI ratnanI prApti paNa thaI che. zrI tIrthaMkara prabhunAM mAtA bharatI samayanA samudranAM darzana kare che. temAM vizALa mojAMo dUra dUrathI najIka AvI, kAMThA para viramI jAya che. e sthiti ema sUcave che ke aneka jIva prabhunA bodha thakI saMsArasamudrano pAra pAmavAnA che, arthAt prabhunI pratyeka dezanA vakhate prANIo saMsAranI asAratA jANI, tenAthI chUTavA ane AtmasukhanAM zikhare pahoMcavA puruSArtha AdaravAnA che. A dRSTikoNathI vicAratAM A svapna dvArA prabhunAM bhUtakALa tathA bhAvikALa baMne vizenI samajaNa maLe che. - devavimAna athavA bhavana bAramuM svapna zrI prabhunAM mAtA prabhu je gatimAMthI AvyA hoya te anusAra devivamAna athavA bhuvanane jue che. Ama A svapna prabhunAM pUrvajanmanI oLakha mAtAne Ape che. - tIrthapati jo devagatimAMthI avIne manuSyagarbhamAM AvyA hoya to teo je devavimAnamAM chelle vasyA hoya te devavimAnanAM darzana mAtA kare che. teo devagatinAM 54
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA alabhya sukhonI vacce paNa kevI nirlepatAthI rahetA hatA tenI jhAMkhI paNa temane maLe che. ane devagatinAM sukhonI vacce rahevA chatAM AtmazAMti anubhavavA mATe teo kevA puruSArthI hatA te mAtAne anubhavAya che. vaLI, jo tIrthapati narakagatimAMthI nIkaLI manuSyanA garbhamAM AvyA hoya to teo je bhuvanamAM rahyA hoya te bhuvanane mAtA jue che. ane e parathI temane bALayogInA pUrvajanmanI jANakArI maLe che. narakagatinAM asahya tApamAM temaNe kevI nirlepatA tathA sahiSNutA rAkhI hatI tathA bhayaMkara zItavALI sthitimAM paNa kevI apUrva samatA rAkhI hatI tenI samajaNa mAtAne maLe che. ane e dvArA prabhunA jIve karelI baLavAna nirjarAno aNasAra temane Ave che. tIrthapatino jIva narakamAM hoya to te pahelI traNamAMnI eka narakamAM hoya che, tethI nIcenI narakamAM tevo jIva kyAreya utpanna thato nathI. apavAdarUpa koI tIrthaMkara prabhu jo pUrvanI manuSyagatimAMthI vartamAna manuSyagarbhamAM AvyA hoya to temanA mAtA devavimAna ke narakanA bhuvanane badale manuSyagatimAM teo je AvAsamAM rahyA hoya te AvAsane dekhe che. sAthe sAthe zAtAzAtArUpa zubhAzubha karmodayanI sthitimAM temaNe sevelAM samapariNAmano paDagho mAtAnA hRdayamAM utpanna thAya che, ane bALaka pratino temano premabhAva uchaLe che. teramuM svapna - ratnarAzi zrI prabhunAM mAtA eka svapnamAM vividha ratnothI racAyelo eka moTo Dhagalo jue che. DhagalAnAM pratyeka ratna khUba tejasvI hoya che. lokanAM pratyeka uttama sthaLamAMthI prApta karelAM uttama ratnothI A ratnarAzi banyo hoya che. pratyeka ratno teja sAthe vividha prakAranA raMganI jhAMya batAve che. mukhyatAe jAMbuDI, nIlA, vAdaLI, lIlA, pILA, kesarI ane lAla raMganI jhAMya ApanAra sAta prakAranAM ratno hoya che, ane bAkInAM A raMgonA mizraNavALA ratno hoya che. AmAMnA pahelAM traNa prakAranAM ratno devalokamAM utpanna thayelA UMcA prakAranAM ratno hoya che, te pachInAM traNa prakAranAM ratno mahAvideha papa
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kSetramAMthI niSpanna thayelAM amUlya ratno hoya che, ane lAla raMganA mANeka ratna bharata kSetranI uttama saMpatti gaNAya che. A sarva prakAranAM ratnonAM kiraNo ekabIjAmAM bhaLI jaI zveta tejasvI kiraNarUpa banI jAya che. sAthe sAthe te ratnarAzimAM anya sAta prakAranAM uttama zveta ratno paNa rahyAM hoya che. emAMnA keTalAMka ratno devalokanAM, keTalAMka ratno mahAvideha kSetranAM, keTalAMka bharatakSetranAM ane keTalAMka ratno airAvata kSetramAMthI prApta thayelAM hoya che, A rIte A ratnarAzimAM mukhyatAe cauda prakAranAM ratnonuM mizraNa thAya che. sAta raMgIna ratno prathamanA sAta guNasthAnanI samaja Ape che. ane pachInAM sAta prakAranAM zveta ratno zreNinA guNasthAnano bodha kare che. jIva jema jema pahelA guNasthAnathI AgaLa vadhato jAya che tema tema te kaSAyanI maMdatA karI zvetapaNuM grahaNa karato jAya che. jAMbalI, gaLI, bhUro, lIlo, pILo, nAraMgI ane lAla raMganA mizraNathI zveta raMga bane che. A pratyeka raMga kaSAyanI kAlimAnuM pratinidhitva kare che. jyAM sudhI jIva saMsAramAM rasapUrvaka rahe che tyAM sudhI ene sarva kaSAyo saMsAramAM DUbADI rAkhe che. paNa jevo te kaSAyathI alipta thaI svasvarUpa prati vaLe che tevo tene potAnA AtmAnI cetatAno - zudhdhatAno anubhava maLe che. eTale ke sAte raMgo ekarUpa thAya che, saMsAranI Asakti tUTe che ane sAtamA guNasthAne AvatAM zvetatA - zudhdhatAno paricaya thAya che. judA judA prakAranI AsaktirUpa vivadha raMgo AtmAnI laganImAM ekarUpa thavAthI zveta thaI jAya che. te pachIthI vikAsa karatAM AThamA guNasthAnathI AtmA potAnI zvetatA ane tejasvItA vadhArato jAya che, je sAta prakAranAM anya tejasvI zveta ratno batAve che. codamAM guNasthAne AtmA pUrNa zudhdha thaI, siddhabhUmino nivAsI thAya che. pUrNa zuddhinuM jIvane AkarSaNa thAya te mATe A zveta kiraNo zukladhyAnanI mahattA jIvane avyaktapaNe samajAve che. ane tenAM AdhAre jIva pUrNatA sudhIno vikAsa kare che. raMgIna ratnonA samUhanAM kiraNothI je zveta tejasvI kiraNo niSpanna thAya che te kiraNonAM darzana prabhunA AtmAne zreNi mAMDatA pahelAM thAya che. ane zveta ratnonAM 56
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA zveta kiraNanAM darzana prabhune e janmamAM jyAre pahelIvAra zukladhyAnano sparza thAya che tyAre thAya che. A caude prakAranAM ratnono samUha prabhunAM mAtA eka DhagalA rUpe jue che te ema sUcave che ke temanuM bALaka sAtamo guNasthAna sudhIno vikAsa karIne AvyuM che ane bAkIno vikAsa pUrNatAe karI A janmamAM ja pUrNatA prApta karI lenAra che. caudamuM svapna - nidhUma agni nidhUma agni eTale dhUmADA vagarano agni. mAtA vedI para prajvalita thato dhUmADA vagarano agni jue che. tenI jvALAo ghaNI UMcI jatI hoya che, paNa temAM kyAMya dhUMdhaLApaNuM raheluM hotuM nathI. Ano artha e karI zakAya ke pUrabahAramAM agni prajaLe che. agninI prabaLatA ghaNI hoya tyAre temAMthI dhUmADo nIkaLato nathI, vastu aDadhI baLe to dhUmADo utpanna thAya, paraMtu je vastu taratamAM jaladIthI pUrNatAe baLe temAMthI dhUmADo nIkaLato nathI. Ama mAtAne je nidhUma agninA darzana thAya che te ema batAve che ke janma dhAraNa karanAra bALakanAM karmo A rIte bhaDake baLavAnAM che, temAMthI navAM karmo (dhUmADo) bhAgye ja utpanna thaze, ane chevaTamAM eka paNa karma tenA AtmA para bacI zakavAnuM nathI. agninI lAla zikhA e batAve che ke e bhaDabhaDa baLato agni saMsAranI samApti karAvanAra che, kAraNa ke lAla raMga e saMsAranI vRddhi karAvanAra tattvanuM pratika che, ane bhaDake baLato agni saMsAranI vRddhi karanAra tattvane kSINa karanAra che. A agni vedI para prajavaLato dekhAya che te ema batAve che ke karmo jema jema kSINa thatAM jAya che, tema tema te AtmAmAM zItaLatA vadhatI jAya che. A cauda svapnonuM tAraNa kADhIe to ApaNane samajAya che ke AvanAra bALakanA nimittathI cAre gatinAM jIvo bUjhavAnA che. hAthI tathA siMha tiryaMca gatinAM jIva pratibodha pAmaze ema sUcave che, lakSmI tathA dharmadhajA e manuSyono vikAsa thavAno che e batAve che, ane padmasarovara, sUrya tathA caMdra devonA pratibodhane samajAve che, bhavana, kuMbha tathA agni narakagatinAM jIvonuM pratibodha pAmavApaNuM sUcave che. pa7
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prabhunAM mAtA svapnadarzana pUrNa kare che tyAre zakraMdra prabhunI stuti kare che, ane anya devo samakSa prabhuno mahimA varNavI, sahune prabhu sanmukha karavA temanuM garbhakalyANaka ujave che. prabhu garbhamAM Ave tyArathI te dharatI para sukALa varte che, dhana, dhAnya, mApasara varSA, ane anya samRddhithI te kSetra bharapUra bane che, comera sukha ane zAMtinuM sAmrAjya vadhatuM jAya che. duHkha tathA durbhikSa prabhunA puNyaprabhAvathI alpa ne alpa thatAM jAya che. prabhune garbhakALamAM amurchita sthiti hovAne lIdhe temanAM azAtA vedanIya karmanI ati baLavAna nirjarA thAya che, temano kalyANabhAva prabaLatAthI vadhato jAya che ane teno prabhAva bAhya saMsArI kSetramAM paNa pravartato anubhavavAmAM Ave che. garbhakALa pUro thatAM prabhuno jIva manuSya janma dhAraNa kare che. e samaye emano upayoga evo kalyANamaya hoya che ke mAtA sahita koIne paNa temanA janma samaye duHkhano anubhava thato nathI. A samaya jagatanA jIvo para baLavAna upakAra kare che. jagatanAM tamAme tamAma jIvo pharIthI paraspara nirverI thaI eka samaya mATe zAtAnuM vedana kare che. tenI sAthe nityanigodanA jIvomAMthI jeo zubha RNAnubaMdhI thayA che - jemanAM traNa pradezo nirAvaraNa thayA che, temanAM cothA pradezanuM nirAvaraNapaNuM pragaTa thAya che, arthAt temane cotho rucaka pradeza maLe che je pradeza paranAM karmaparamANuo AsapAsanA pradezo para verAI jAya che. ane je navo pradeza khUle che tenA AdhAre te jIvonA bhAvinuM nizcitapaNuM thatuM jAya che. prabhunA bhavya puruSArthanI gauravagAthA jagatanA jIvone jaNAvavA mATe devo temano janmotsava ujave che. chappana dikkumArikAo prabhunuM sUtikAkarma kare che. mAtAne avasvApinI vidyAthI nidrA pamADI saudharma devalokanA iMdra zakeMdra prabhune zAzvatA meruparvata para laI jaI potAnA khoLAmAM rAkhe che. ane coMsaTha indro tathA devo maLIne kula 108 amRtanA ghaDAthI prabhune snAna karAve che. indra potAnA hajA2 rUpa vipurvI prabhunI stuti uttamatAe kare che. utsava pUro thatAM indra prabhune mAtAnI godamAM mUkI, avasvApinI vidyA harI le che. te vakhatathI samikatI devo mAtA tathA bALakanI 58
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA sevA karavA satata hAjara rahe che. teo baMnenI zAtA tathA sukhAkArI jALavavA devo satata prayatnavAna rahe che. ane te kArya karavAmAM potAnI dhanyatA anubhave che. AvA ati zubha karmanA udayo prabhuno jIva nispRhabhAvathI bhogavI nirjarAvato jAya che. cotaraphanA sumeLa, sukha ane zAMtinA vAtAvaraNamAM prabhuno uchera thAya che. prabhune garbhakALathI mati, zruta ane avadhi e traNa jJAna pravartatAM hoya che. ane janma thatAM dinapratidina temAM vRddhi thatI jAya che, ane karmo kSINa thatAM jAya che. A traNa jJAnanI sarakhAmaNImAM temane mana:paryavajJAna alpatAe khIlyuM hoya che. A saMsArakALa daramyAna temano puruSArtha karmanI tvarita gatithI satata nirjarA karavAno ja rahe che. Ama karatAM karatAM jyAre prabhune dIkSA levAno samaya najIka Ave che, tyAre eka varSa pahelAM prabhune vaibhavano tyAga karI dIkSA levAno nirNaya thAya che. sarvasaMga parityAga karI, AtmazuddhinI pUrNatA mATe utkRSTa puruSArtha karavAnA bhAva prabaLa bane che. pariNAme temano jIva uparA upara traNa vakhata zukladhyAnano sparza kare che. sAtamA utkRSTa guNasthAne vartatA jIva mATe Avo traNa vakhatano zukladhyAnano sparza e khUba ja navAIbharI ane AzcaryakAraka hakIkata bane che. prabhunA AvA bhavya puruSArthathI khUba ja prabhAvita thaI devalokanA devo prabhune vAMdavA Ave che. prabhu devone potAno saMsAratyAga karavAno nirNaya jaNAvI dhanya dhanya kare che. prabhunA AvA uttama bhAvonI anumodanA karI devo devalokamAM jAya che. devalokamAM gayA pachI, je jagyAe devoe prabhune vAMdyA hoya che te jagyAe teo eka vizALa cAMdInI peTI mokale che. te peTImAM aneka prakAranAM kiMmatI ratno, AbhuSaNo, AbharaNo Adi rAkhelAM hoya che. devonI vinaMtithI prabhu temAMthI yAcakone dAna devAnuM zarU kare che. AkhA divasamAM dAna ApavAthI peTI jeTalI khAlI thaI hoya te rAtanA devo dvArA bharAI jAya che. pratyeka yAcakane temanI mAgaNI anusAra prabhu rojeroja dAna ApyA kare che. Ama eka varSa sudhI cAle che. A dAna vyavahAramAM 'varasIdAna' tarIke oLakhAya che. AvAM dAnanAM kArya dvArA prabhu, pote pUrve lIdhelAM vyavahAranAM RNane cUkavI aneka zubha karmonI baLavAna nirjarA kare che. sAthe sAthe sahu 59
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIvo mATe baLavAna kalyANabhAvanuM vedana karI paramArtha puNya tathA paramArthanA RNanA saMbaMdho vadhAratA jAya che, jene lIdhe bhAvimAM anekAneka jIvo temanA thakI mArga pAmI saMsArathI mukta thavAnuM abhayavacana meLave che. A pramANe varasIdAnanuM eka varSa pUruM thAya tyAre lokAMtika devalokanA samakitI devo AvI, prabhune vaMdana karI, temane dIkSA levAno yoga AvyAnI jANakArI, vinaMti karI, karAve che. prabhune avadhijJAna tathA matijJAnanI vizuddhine kAraNe dIkSAyoganI jANakArI hoya ja che, paNa svacchedarahita AjJAnAM mahAbhyane jALavavA mATe A vidhi dazAvAna devo dvArA thAya che. devonI vinaMti thatAM prabhu dIkSA levA tatpara bane che. bharata tathA airAvata kSetramAM, prabhu sahunI AjJA laI, jaMgalamAM jaI svayaM dIkSita thAya che. teo badho veza utArI, kezalocana karI, muniveza dhAraNa kare che. mahAvideha kSetramAM sAkSAt tIrthaMkara prabhu birAjatA hovAthI prabhu temanAM sAnidhyamAM dIkSA grahaNa kare che. ane pachI ArAdhanA karavA judA paDe che. prabhu jyAre zibikAmAM besI jaMgalamAM jAya che tyAre aneka nagarajano, rAjavIo, rAjakuTuMbIo temanI sAthe jAya che, ane devo tathA nagarajanothI ujavAtA dIkSA mahotsavane pratyakSa nihALe che. temAMnA keTalAka jano vairAgya pAmI prabhu sAthe dIkSita paNa thAya che. Ama devo tathA nagaranA jano sAthe maLI prabhunAM dIkSA kalyANakane ujave che tathA zobhAve che. dIkSA grahaNanA prasaMge prabhune svapara kalyANanA bhAva evI utkRSTatAe varte che ke temanuM mana:paryava jJAna khIlIne utkRSTatA meLave che. ane e samaye jagatanA sarva jIvo emanA kalyANabhAvanuM nimitta pAmI, parasparanI vairavRttino tyAga karI eka samaya mATe zAtAnuM vedana kare che. tenI sAthe temanA zubha RNAnubaMdhI thayelA nityanigodanA jIvo potAno pAMcamo cakapradeza meLavavA sadbhAgI thAya che. te jIvono je jagyAe pAMcamo pradeza khUle che tenA AdhAre temanAM bhAvinA ghaDataranI majabUtAI nakkI thAya che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA dIkSita thayA pachI, sarvasaMgaparityAgathI zobhatA chaThThA upadezaka guNasthAnanuM mahattva sAcavavA prabhu eka vairAgyasabhara dezanA Ape che. e dezanA prabhunI sAthe AvelA nagarajano ane temanA nimittathI kheMcAI AvelA bIjA aneka manuSyo sAMbhaLe che. A dezanA sAMbhaLI aneka jIvo vairAgya pAmI, saMveganA AdhAre dIkSita thAya che. A dezanA ApyA pachI prabhu maunavrata svIkAre che ane kevaLajJAna na thAya tyAM sudhI bIjI dezanA ApatA nathI. teo potAnAM zeSa rahelAM karmono kSaya karavA bhavyAtibhavya puruSArtha upADe che. te vakhate teo sarva devo tathA anya zubha RNAnubaMdhI manuSyone potAnI sevAmAMthI nIkaLI javAno Adeza kare che. potAnAM karmono svayaM sAmano karavA tatpara thAya che ke jethI navAM RNAnubaMdha bAMdhI saMsAranI vRddhi thAya nahi. pote ekatvabhAvanAne niraMtara baLavAna karatAM karatAM ekAkIpaNe vicare che. ane vighnarUpa je koI pariSaha ke upasarga prApta thAya tene navAM karma vadhAryA vinA svapuruSArthathI jItatAM jAya che. Ama vicaratAM vicaratAM jyAre pUrNa taiyArI thAya tyAre kSapakazreNi mAMDavA kaTibadhdha thAya che. sAmAnya rIte bharatakSetra ane airAvata kSetramAM pratyakSa tIrthaMkara prabhunI hAjarI na hovAne lIdhe, A prabhuno AtmA mahAvideha kSetramAM vicaratA tIrthaMkara prabhu pAse AhAraka zarIrathI jaI AjJA le che, ane AjJAmArganuM mahAtmya jALavI kSapakazreNi mAMDe che. tyAre mahAvideha kSetramAM pratyakSa tIrthaMkara prabhunI AjJA laI prabhu kSapakazreNi mAMDe che. tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyA pachI jIvane upazama zreNi hoi zakatI nathI, teo niyamapUrvaka kSapakazreNimAM ja jAya che. AvI kSapakazreNinA Azraye sarva ghAtIkarmono saMpUrNa kSaya karI prabhuno AtmA samagra lokAloka prakAzaka evAM uttamottama kevaLajJAna tathA kevaLadarzanane pragaTAve che,ane potAnI vItarAgatAne saMpUrNapaNuM Ape che. je samaye arihaMta paramAtmAne kevaLajJAna kevaLadarzana pragaTa thAya che, te samaye lokanAM samasta jIvo eka samayanI zAtA vede che, te samaye temanI arasaparasanI veravRtti upazama pAme che. sAthe sAthe nityanigodanA zubha RNAnubaMdhI jIvo potAno chaThTho pradeza nirAvaraNa kare che. temanA khulelA cha pradezothI banatI AkRti temane bhAvimAM pragaTanArA vIryanI jANakArI Ape che. e cha pradezo je rIte goThavAyA 61
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hoya, teo je rIte ekabIjAnI samIpamAM hoya tenA AdhArathI temanAmAM keTaluM vIrya bhAvimAM pragaTaze te lagabhaga nakkI thaI jAya che. zrI arihaMta prabhune AraMbhathI ja uttama vIrya maLyuM hovAthI, temane vikAsanAM pratyeka pagale bAhya AdhAranI jarUra anya jIvo karatAM ochI rahe che. temanA potAnA racaka pradezo gurupade rahI azudhdha pradezo pAse kArya karAvatA rahe che. ane teo vikAsanAM pratyeka pagale vadhAre ne vadhAre svataMtra thatA jAya che. temanA vikAsano itihAsa temanAM "tIrthasthAna'ne vizadatAthI skUTa kare che, te kevI rIte thAya che te ApaNe joIe. zrI arihaMta prabhunAM vIryanI khIlavaNI nityanigodamAMthI ja zarU thAya che. chellA AvartanamAM temanAM pratyeka vikAsanAM pagale emane evo sarasa yoga thAya che, ane tenA AdhAre temanA thakI evo suMdara puruSArtha thAya che ke temanAM ghAtakarmo anya sAmAnya puruSArthI jIvo karatAM ghaNAM ghaNAM patalAM hoya che, rahe che, pariNAme temanAM jJAna, darzana ane cAritranI vizuddhi anya puruSAthI jIvo karatAM ghaNI vadhAre, thAya che. AvI vizuddhinAM kAraNe temano 'sarva jIva karuM zAsanarasi'no kalyANabhAva temanAM hRdayamAM khUba ghUMTAya che. sAthe sAthe temanAmAM kalyANa karavA mATe koI prakArano mAnabhAva ke kartAbhAva hoto nathI, teo to nisvArtha bhAvathI, mAnapUjAnI apekSA vinA sahu jIvo kalyANane pAme evI bhAvanAmAM ramatA rahe che, eTaluM ja nahi paNa pote pUrNa na thAya tyAM sudhI mArgane prakAzavo nahi, pUrNatA pAmyA pachI ja A mArganI jANakArI jagatanA sarva jIvone ApavI evI bhAvanA rAkhe che. Ane lIdhe kalyANakArya karavAne lagatAM karmaparamANuo temanA AtmA para satata vadhatAM rahe che, e karmano udaya utkRSTatAe temane kevaLajJAna pragaTe tyAre ja Ave che. A je kalyANabhAvanAM paramANuo ekatra thatAM jAya che, te temanAmAM rahelAM tIrthasthAnane vadhu ne vadhu majabUta karatA jAya che. ane jyAre jyAre temanA A bhAvanA baLavAnapaNAne kAraNe jagatanA samasta jIvo eka samayanI zAtA vede che tyAre tyAre sahune prabhunAM tIrthasthAnano paricaya avyaktapaNe maLe che, kemake sarva
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA chadmastha jIvone eka samayanuM jJAna saMbhavatuM nathI. A uparAMta temanI AsapAsamAM rahelA jIvo tathA temanA saMparkamAM rahelA jIvo temanAM nimitta thakI zubha bhAvanA bhAvatA thAya che, te paNa temanAmAM vikAsa pAmatAM tIrthasthAnano paricaya pAme che ema kahI zakAya. A rIte potAno AMtara tathA bAhya saMyama vadhAratA vadhAratA zrI arihaMta prabhuno AtmA pUrNa vItarAgadazA prApta kare che. ane teo paMca parameSTi bhagavaMtanAM kalyANanAM paramANuo je temaNe potAmAM ekatrita karyA hoya che tene OM dhvanirUpa banAvI jagatanA jIvone bodha svarUpe bheTa Ape che. A temanuM eka ane ananya kArya che. sAmAnya rIte jIva chadmastha dazAmAM kalyANakArya kare che; ane pUrNatA pAmyA pachI, pUrNa vItarAga avasthA AvavAthI te AtmAnAM mana, vacana tathA kAyA saMpUrNa AjJAdhIna thavAthI temanuM kalyANakArya lagabhaga baMdha thaI jAya che, mAtra pUrvano udaya hoya to ja teo kalyANakArya kare che. temaNe saMcita karelo kalyANabhAva pUrNa thatAM pahelAM ja lagabhaga vaparAI gayo hoya che, tethI ApaNe kahI zakIe ke temanAmAM janmeluM tIrthasthAna pUrNatA AvatAM sthagita thaI jAya che. tyAre zrI arihaMta prabhunI bAbatamAM AnAthI juduM thAya che. teo chadmastha avasthAmAM pote sevelA kalyANabhAvathI grahaNa thatA kalyANanAM paramANuono satata saMcaya karatA jAya che. ane te saMcita paramANuone AMtarabAhya zailIthI ekatA karI, pUrNatA AvyA pachIthI OM dhvanirUpe pariNamAvI kalyANakArya AraMbhe che. ane temanAM carama zarIranuM AyuSya hoya tyAM sudhI potAnAM pUrvanAM ati baLavAna ane apUrva kalyANabhAvanA AdhArathI kalyANakArya karatA rahe che, potAmAM janmelA uttama prakAranAM tIrthasthAnanI prasAdI jagata jIvone parama kRpA karI ApatA rahe che. zrI arihaMta prabhu sivAyanA, gaNadhara prabhu sahitanA sarva jIvo pUrNatA pAmyA pachI kalyANakAryathI lagabhaga nivRtta thaI jAya che. kevaLajJAna pragaTa thatAM devo AvI prabhunAM jJAnakalyANakanI ujavaNI kare che. sAmAnyapaNe jJAna pragaTayA pachI taratamAM arihaMta prabhu dezanA Ape che, tethI 63
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tenI pUrva taiyArI rUpe devo samavasaraNa, azokavRkSa, siMhAsana vagerenI racanA karI zrI prabhune pragaTelA coMtrIza atizayonI jANakArI jagatajIvone Ape che. A coMtrIza atizayomAMthI keTalAka atizayo svayaM pragaTayA hoya che, keTalAka devakRta hoya che ane keTalAka baMnenA mizraNarUpa hoya che. prabhunA utkRSTa kalyANabhAvane kAraNe je viziSTa siddhio temanAmAM AvirbhAva pAme che te svayaM prakAzita atizaya gaNAya che, prabhunuM mahAbhya darzAvanAra je vizeSatAo devo bhaktibhAvathI ane pUjyabhAvathI jIvone dekhADe che te devakRta atizaya kahevAya che, ane je atizayo prabhunA utkRSTabhAvathI pragaTa thayA hoya ane tene devo potAnI siddhithI vizeSa alaMkRta kare te atizayo mizraNarUpa gaNAya che. A coMTIza atizayomAM prabhune janmathI traNa jJAnanI prApti, zveta lohI tathA mAMsa hovA, vALa tathA nakha vadhe nahi, sudhAnI dhArAmAM vasavuM, dezanAmAM AkhA dehamAMthI OM dhvaninuM chUTavuM e vagere svayaM pragaTatA atizayo che. samavasaraNanI racanA, azokavRkSa, siMhAsana, mAnastaMbha, traNa chatra, suvarNa kamaLa, cAmara, dharmacakra, indradhajA, puSpavRSTi, amRtavRSTi, devaduMdubhi, ityAdi devakRta atizayo che ane bhAmaMDaLa, sukharUpa Rtu, niyamita Rtu, varasIdAna, AkhA samavasaraNamAM OM dhvaninuM eka sarakhuM prasAraNa, vagere mizraNarUpa atizayo kahI zakAya. A uparAMta sahu jIvo potAnI bhASAmAM upadeza grahaNa kare che, 7 prasaMge jIvo eka samayanI zAtA vede che, lAMchana Adi maLI kula 34 atizayo pragaTe che. temAMnA keTalAka vize samajaNa laie. cotrIza atizayo 1. samavasaraNanI racanA arihaMta prabhune kevaLajJAna pragaTayA pachI jyAre jyAre temanI dezanA chUTavAnI hoya che tyAre tyAre samakitI devone avadhijJAnathI tenI jANakArI Ave che, ane devo prabhunI dezanA mATe te sthaLe samavasaraNanI racanA kare che. A devakRta atizaya che, ane tenI sAthe bIjA keTalAka atizayo vaNAyelA che. 64
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA samavasaraNa eTale evuM sthaLa ke jyAM AvanAra pratyeka jIva koIne koI prakAre tathA koI ne koI apekSAthI vikAsa pAme che, arthAt sama pramANamAM avasaraNa pAme che, balka sarakhI rIte sare che. jIvamAM samadaSTi keLavavAno pAyo samavasaraNamAM racAya che. samavasaraNa vartuLAkAre hoya che, ane temAM nAnAmoTA thaIne kula ATha vibhAga hoya che. pratyeka vibhAgane judo pADanAra rasto be vibhAganI vacamAM rahyo hoya che. dareka vibhAgamAM te vibhAgane yogya jIvAtmAo besI prabhuno upadeza sAMbhaLe che. eka vibhAgamAM kevaLa prabhu birAje che, bIjA vibhAgamAM gaNadharAdi munirAjo, trIjAmAM sAdhvIjI ane AryAo, cothAmAM zrAvako, pAMcamAmAM zrAvikAo, chaThThAmAM devalokanA devo, sAtamA vibhAgamAM tiryaMco ane AThamA vibhAgamAM jaLacara prANIo bese che. sahu potAne mATe niyata thayelA bhAgamAM birAje che. prabhunI dezanA sAMbhaLavA icchanAra pratyeka jIva samavasaraNamAM samAI jAya che, kyAreya evuM banatuM nathI ke jIvane besavAnI jagyA na maLe ke tene besavAmAM saMkaDAmaNa thAya. Ama thavuM e samavasaraNano atizaya che. AvA samavasaraNanI racanA devo be ghaDI jevA nAnAkALamAM kare che. temAM teo traNa gaDhanI racanA kare che, bahArano pharato sahuthI moTo gaDha rUpAno hoya che ane tenA para sonAnAM kAMgarAM hoya che, tenI aMdarano vacalo gaDha sonAno hoya che ane tenA upara ratnanAM kAMgarAM jaDAyAM hoya che, tenI aMdarano sauthI nAno gaDha ratnono hoya che, ane tenA para maNiratnanAM kAMgarAM mUkAyAM hoya che. tenI vacce prabhu mATenAM vyAsapITha, azokavRkSa, siMhAsana Adi racAyAM hoya che. cAre dizAmAM vyAsapITha sudhI pahoMce tevA rastA daravAjA sudhI bAMdhyA hoya che. 2. azokavRkSa samavasaraNanA barAbara madhyabhAgamAM devo eka aceta vRkSa viturve che. A paNa devakRta atizaya che. A vRkSanuM thaDa lAMbu hoya che ane tene mukhya pAMca DALIo hoya che, 65
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha temAMthI asaMkhya nAnI DALIo nIkaLe che, pratyeka DALI pAna, phUlathI bharelI hoya che, tethI te vRkSa ghaTAdAra bane che. zrI tIrthaMkara prabhunAM nimittathI ekeMdriyathI saMjJI paMcendriya sudhInAM jIvo lAbha pAmI zake tema che tenuM sUcavana karavA tathA ekeMdriya jIvonAM pratikarUpa uttama ekeMdriya vanaspatikAyanA pratinidhirUpa aceta vRkSanI racanA devo kare che. A vRkSa prabhunAM kada karatAM bAra gaNuM UMcuM hoya che, ane prabhunI UMcAI jeTalI tenI pIThIkA hoya che. Ama A vRkSa prabhunI UMcAI karatAM teragaNuM UMcuM hoya che. temAM uparanA pAMca bhAga DALI, pAna, phUla AdithI bharapUra ghaTAdAra hoya che, ane nIcenA sAta bhAga e vRkSanA thaDarUpa hoya che. A parathI e sUcavAya che ke chadmastha dazAmAM prabhue grahaNa karelAM kalyANanAM paramANuo, kevaLajJAna pragaTayA pachI vRkSanI ghaTA jevI sthiti pAme che, ane tenI lahANI jagatanAM tamAma jIvone maLe che. prabhu, kevaLajJAna pragaTAvyA pachI ja dezanA ApatA hovAthI, ane tyAra pahelAM mukhyatAe mauna rahetA hovAthI dharmabodharUpa ghaTA chadmastha avasthAmAM AvatI nathI evI samajaNa A vRkSanI racanA jotAM pamAya che. A vRkSane azokavRkSa tarIke oLakhavAmAM Ave che. A vRkSano prabhAva evo che ke je jIvane A vRkSanAM darzana thAya che te jIva samavasaraNamAM hoya tyAM sudhI saMsAranA saMkalpa vikalparUpa zokathI mukta thAya che. te jIva aMtaraMgamAM zAtAnuM vedana kare che. AthI jIvane zokamukta thavAnuM nimitta ApanAra vRkSa azokavRkSa kahevAya che. mULamAM zrI prabhunAM kalyANanAM paramANuone grahaNa karI A vRkSa cotarapha phelAve che, ane jIvone zAMti ApavAmAM nimittarUpa thAya che. A prakAranI khUbIbharI racanA devo kare che, tethI te devakRta atizaya gaNAya che. A vRkSanI vacamAMnI sahuthI UMcI DALI jIve prApta karavA yogya paMcamajJAna (kevaLajJAna) ane paMcamagati (mokSa) sUcave che. bAkInI cAra mukhya DALIo cAra jJAnanuM pratinidhitva kare che, tathA prabhu cAre gatinAM bhavya jIvone bujhAvavAnA che evo saMdezo prasArita kare che. anya sarva DALI tathA pAna saMsAranAM svarUpano lakSa jIvane karAvatAM rahe che.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA 3. siMhAsana azokavRkSanAM thaDanA nIcenA bhAgane pharatI vyAsapIThanI racanA devo kare che. vyAsapIThanI UMcAI prabhunI UMcAI jeTalI hoya che. vyAsapITha goLAkAramAM racAya che ane tenA upara prabhune besavA yogya siMhAsana rAkhavAmAM Ave che. A siMhAsana paNa prabhu mATeno devakRta atizaya che. sarva ghAtakarmono zuravIratAthI kSaya karI, nirbhayapaNe je saMsAravanamAM viharI zake tathA sarvane kalyANa mATe Azraya ApI zake tevA uttama puruSane besavA yogya A Asana - siMhAsana hoya che. cauda svapnamAM siMha sAthe A Asana amuka aMze saMbaMdha dharAve che. A siMhAsana suvarNanuM baneluM hoya che, tene koI pIThIkA hotI nathI, ane temAM cotarapha lokanAM amUlya ratno jaDavAmAM AvyAM hoya che. AmAM jaDelAM amuka ratno evI vizeSatA dharAve che ke tenA AdhAre je kaMI rAkhavAmAM Ave tene sthira rahevA mATe bIjA koI AdhAranI jarUra paDatI nathI. te svayaM sthira rahI zake che. prabhunuM siMhAsana AvA ratnonA AdhAre tenI jagyAe sthira rahe che, nIce UtarI jatuM nathI ke khasI jatuM nathI. A AsananA barAbara madhya bhAgamAMthI azokavRkSa pasAra thAya che. A siMhAsana para prabhu niyamapUrvaka pUrvAbhimukha bese che. paraMtu devo potAnI zaktithI prabhunA dehane vikuvI A siMhAsana para evI rIte sthApe che ke jonAra sahu jIvone ema ja lAge ke prabhu temanI sanmukha ja birAje che. prabhu potAnAM sthAne birAjamAna thAya te pahelAM sahu bhavya jIvo potAnAM sthAne vyavasthita rIte goThavAI jAya che. je tiryaMco potAnI meLe samavasaraNamAM AvavA mATe samartha na hoya paNa pAtra jIvo hoya tevA tiryaMcone devo sahAya ApI samavasaraNamAM lAve che. jemake jaLacara prANIo ke cAlavA azakta prANIo, jaLacara prANIo mATe devo samavasaraNamAM pANInAM taLAvanI suvidhA paNa kare che. e ja rIte dUra vasatA mAnavo ke prANIone paNa sahAya karI samavasaraNa sudhI pahoMcADe che. AvAM paropakArI kAryo nisvArthabhAve karI devo puNyAnubaMdhI puNya upArja che.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 4. bhAmaMDaLa zrI prabhu uttamottama kalyANabhAva sAthe pUrNa thayA hovAthI, temanA zuddhAtmAnuM uttama prakAranuM teja temanAM mastakanI AsapAsa vartuLAkAre pratibiMbita thayA karatuM hoya che. paraMtu jemanI AtmadazA yogya na hoya tevA jIvone A tejavartuLanAM - bhAmaMDaLanAM darzana thatAM nathI. bhA eTale AbhA arthAt teja ane maMDaLa eTale samUha. bhAmaMDaLa eTale zuddhAtmAmAMthI pragaTa thato tejano samUha. A bhAmaMDaLa mukhyatAe mastakanI pAchaLa racAya che, kemake pratyeka pUrNa tejasvI indriyo mAtra mastakanA bhAgamAM AvelI che. samavasaraNamAM AvelA sahu jIvomAMthI koI bhAmaMDaLanAM darzanathI vaMcita na rahe tevA zubha hetuthI A bhAmaMDaLanAM kSetramAM sAta prakAranAM ratnonuM jaDatara devo kare che. suvarNacakramAM jaDAyelAM A uttama prakAranAM ratno prabhunAM mastakanI pAchaLa pharatAM rahe che. ratnonI tejasvItA eTalI badhI hoya che ke tene lIdhe suvarNano caLakATa dabAI jAya che, ane ratnonuM teja prabhunAM bhAmaMDaLanI zobhA vadhAratuM rahe che. samavasaraNastha je koI jIva A bhAmaMDaLanAM darzana kare che tene potAnA pUrvanA sAta janmanI jANakArI Ave che. 5. mAnastaMbha samavasaraNanI cAre dizAmAM cAra moTA daravAjA hoya che. dareka daravAjA para kamAna ane te pachInA bhAgamAM mAnastaMbha hoya che. AkhA samavasaraNamAM kula cAra mAnastaMbha hoya che. samavasaraNanA daravAjAmAMthI dAkhala thaI jIva jyAre mAnastaMbha pAse Ave che tyAre A staMbhanA prabhAvathI te jIvano mAnabhAva amuka aMze ogaLI jAya che. ane tenAM kAraNe paramArthamAM eka DagaluM AgaLa vadhavAno tene avakAza thAya che. A mAnastaMbhanI racanA devo kare che. ane ene evAM pudgalathI banAve che ke temAMthI nIkaLatAM kiraNo jIvane aMtaraMgamAM sparze che, A kiraNono sparza jIvane mohanIya karma toDavAmAM sahAyaka thAya che. A rIte mAnastaMbha e prabhu mATeno devakRta atizaya che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA 6. traNa chatro zrI arihaMta prabhune kevaLajJAna pragaTe che tyArathI temanAM mastaka para traNa chatro sadAya chAyA ApyA kare che. prabhu vihAra Adi karI jyAM jAya tyAM A chatro temanI sAthe chAyA detA pharatA rahe che. A chatro temanAthI kyAreya chUTAM paDatAM nathI, samavasaraNamAM paNa dezanA ApatI vakhate ya chatro temanA upara rahe ja che. jANe temanuM traNa bhuvananuM svAmItva sUcavatA na hoya! traNa chatramAM nIcenuM chatra sahuthI moTuM hoya che, tenAM uparanuM vacaluM chatra thoDuM nAnuM hoya che ane sahuthI uparanuM chatra vistAramAM sauthI nAnuM hoya che. pratyeka chatranI dhArI para devalokanAM ratno, maNi tathA motI laTakAvelAM hoya che, tenAthI A chatronI zobhA ghaNI vadhI jAya che. A chatromAM jaDelAM ratno tathA maNi evAM prabhAvaka hoya che ke te chatrone prabhunAM mastaka para rahevA mATe bIjA AdhAranI jarUra paDatI nathI. chatro svayaM prabhunAM mastaka para TakI rahe che, koI deve ke anya koIe tenI sthiratA mATe khAsa lakSa ApavuM paDatuM nathI. prabhunA A atizayathI ema sUcavAya che ke prabhue prApta karelI jJAna, darzana ane cAritranI ekatAno kyAre paNa lopa thavAno nathI. AvAM chatranAM darzana karavAthI subhAgI jIvone prabhunAM prabhutvanI jANakArI Ave che. 7. suvarNakamaLa zrI tIrthaMkara prabhu jyAre eka jagyAethI bIjI jagyAe vihAra kare che tyAre temanAM niSpApI caraNo dharatIne aDatAM nathI, temanA thakI pRthvIkAyAdinI hiMsA paNa thatI nathI. temanI cAla evI haLavI, ane dharatIne paga na aDe evI rahetI hovAthI sUkSmAtisUkSma jIvo paNa haNAtA nathI. A temane pragaTelAM jJAnano ane yathAkhyAta cAritrano adbhuta mahimA che. temanAM AvAM niSpApI caraNono mahimA loko samakSa pragaTa karavA mATe devo temanA vihAranAM pratyeka pagale eka eka suvarNakamaLanI racanA kare che. ane e dvArA devo potAno prabhu pratino ahobhAva vyakta kare che. samagra 69
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vihAra daramyAna prabhu je paga upADe tyAM tenI nIce kamaLa racAtuM jAya che, bIjo paga upADe tyAre tenI nIce raheluM kamaLa vilina thAya che ane te paga nIce navuM kamaLa racAya che. Ama prakriyA cAle che. A atizayano e gUDhArtha samajAya che ke prabhu jyAM jyAM vihAra karIne jAya che tyAM tyAM temanA nimittathI jIvo saMsAramAM jaLakamaLavat rahevAno puruSArtha dhAraze to karI zakaze. ane prabhunI comera phelAtI pavitratAnA sparzathI te jIvo paramArthe vikAsa karavA subhAgI banaze. 8. cAmara zrI tIrthaMkara prabhu kevaLajJAna kevaLadarzana prApta kare tyArathI zarU karI prabhu nirvANa pAme tyAM sudhI temanI baMne bAju be zveta cAmaro viMjhAyA kare che. A baMne cAmaro devoe devalokanA uttama tArathI gUMthyA hoya che. ane te nIcA namI UMcA jAya, pharIthI nIcA namI UMcA jAya ema thayA kare che, bAhyathI A kriyA ema sUcave che ke prabhune je jIva premathI name che te jIva niyamapUrvaka UMce jAya che, arthAt AtmArthe pragati kare che. ane tenuM aMtaraMga rahasya A pramANe samajAya che; zrI prabhunA Atmapradezo parathI pUrve saMcita karelAM kalyANanAM paramANuo phelAyA kare che, teno vistAra A baMne cAmaro kare che. ane je je jIvo prabhunI bAhyasamRddhithI AkarSAI prabhunAM caraNamAM Ave che te te jIvo paNa prabhunAM kalyANanA paramANuo grahaNa karavA mATe adhikArI thatA jAya che. viMjhAtA cAmaromAMthI satata khUba mIThI sugaMdha chUTatI hoya che. AvAM cAmaraddhayanAM darzana pAmanAra, sparza pAmanAra sahune lAbha thAya che. Ama chatAM A cAmaro sahune dezya thAya che ema nathI, koikane te adRzya paNa rahe che. 9. dharmacakra prabhunA mahimAnI lokone, temanAM mastaka para rahelAM traNa chatro, baMne bAju viMjhAtA be cAmaro, ane AgaLa cAlatuM dharmacakra jANakArI Ape che. A cakra niyamathI goLAkAra 7)
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA hoya che; ane te satata pharatuM rahe che. A cakra sUcave che ke tame game teTaluM paribhramaNa karo, saMsAramAM pharatA raho to paNa tyAMthI kaMI navuM maLavAnuM nathI, sukhanI nityatA AvavAnI nathI, mAtra A dharmanuM yathArthatAe ArAdhana karavAthI ja jIvane zAzvata sukhanI prApti thaI zake che. "A prabhu sArA jagatamAM dharmano phelAvo karI jIvane mATe sAcA sukhanA mArganI lahANI karatA hovAthI huM agresara banI dharmacakra rUpe emanI AgaLane AgaLa cAluM chuM, ane tamo sahu bhavyone emanAM zaraNamAM AvavA sUcana karuM chuM." lagabhaga A prakArano saMdezo tenAM taraphathI jagatajIvone maLato rahe che. A prakAranA saMdezAno phelAvo ka2vA mATe devo AvA dharmacakranI racanA kare che. sAthe sAthe svapuruSArthathI saMsAranAM paribhramaNamAMthI bahAra nIkaLanAra prabhuno mahimA A dharmacakra prakAzita kare che. 10. dharmadhajA prabhunAM mastakanA AgaLanA bhAgamAM dharmacakranI sAthosAtha dharmadhajA paNa cAle che. prabhu comera dharmano phelAvo karanAra che evo saMdezo sadAya pharapharatI dhajA jIvone ApyA kare che. je dharmadhajA prabhunAM mAtA garbhakALamAM jue che, te dhajA prabhunA atizayarUpe samAveza pAme che. A dharmadhajAnuM sarjana devalokanAM devo kare che. ane te dvArA dharmanAM AcaraNanuM mahAtmya devo lokone samajAve che. vizeSamAM dharmadhajA e sUcave che ke cAre gatinAM saMzI paMcendriya jIvo mATe A dharmamArga khullo ja che. Ama A atizaya devakRta atizaya gaNAya che. 11. aceta phUlonI vRSTi zrI tIrthaMkara prabhu jyAre jyAre vihAra karavAnA hoya che athavA dezanA ApavAnA hoya che tyAre tyAre devalokanA devo tene avadhijJAnathI jANI prabhunA cAlavAnA mArgamAM tathA samavasaraNanAM sthaLe aceta phUlonI vRSTi kare che. A phUlo devoe vikurvelA tathA 71
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha raMgaberaMgI hoya che. je prakAranI phUlazaiyAmAM devo utpanna thAya che lagabhaga te prakAranAM A phUlo hoya che. vihAra karI prabhu eka jagyAethI bIjI jagyAe padhAravAnA hoya che tyAre temanA mArgamAM devo A prakAranAM raMgaberaMgI puSponI vRSTi kare che, ane mArgane khUba zobhAyamAna banAve che. suzobhita banelA mArganI eMdhANIthI pAtra jIvo samajI jAya che ke thoDA kALamAM A mArge prabhu padhAravAnA che. tethI te jIvo prabhuno lAbha levA mATe pUrvataiyArI karI zake che. Ama bhAvimAM prabhunuM ahIM Agamana thavAnuM che tenI sUcanA gupta rIte ApI devA loko para upakAra kare che, ane sAthe sAthe mArgamAM aceta phUlo pAtharI te jagyAne prabhu mATe pavitra banAve che. A ja rIte je sthaLe prabhunI dezanA chUTavAnI hoya te jagyAe samavasaraNanI racanA karatAM pahelAM devo te jamInane samathaLa karI tenAM para puSpavRSTi dvArA phUlonI bichAta kare che. dharatIne vividharaMgI phUlonI cAdara oDhADI zobhAyamAna kare che. ane samavasaraNamAM AvatAM jIvone mATe aceta phUlonI bichAtathI cAlavAnuM ahiMsaka banAve che. AvI dharatI para devo samavasaraNanI yogya racanA kare che. A rIte aceta puSpavRSTi e paNa prabhuno devakRta atizaya che. 12. aceta pANInI vRSTi zrI tIrthakara prabhu jyAre eka jagyAethI bIjI jagyAe vihAra kare che athavA to temanI dezanA samApta thAya che tyAre te sthaLe devo aceta pANInI varSA kare che. prabhu je jagyAethI vihAra kare tyAM aceta pANInI vRSTi arthAt varasAda thAya che, ane je jagyAe pahoMcavAnA che tyAM aceta phUlo varase che. dezanA chUTatAM pahelAM aceta phUlo varase che ane dezanA pUrI thayA pachI aceta pANI varase che. aceta pANI eTale amRta. A pANI vAstavikatAmAM to mRdu prakAranuM amRta ja hoya che. devalokanuM amRta dharatI para varase che tenAthI dharatInAM rasakasa khUba ja vadhI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA jAya che, ane te kSetranI samRddhi vadhatI jAya che; Ama thavAnAM nimitta bane che zrI tIrthaMkara prabhu. zrI prabhu je sthaLe hatA te sthaLanA loko temano paramArtha lAbha le che, ane potAno Atmazreya mATeno puruSArtha vadhAre che. A ArAdhanathI temanuM puNya upArjana vardhamAna thAya che, ane te paNa UMcA prakAranuM thAya che. AvA puNyakAryanI tAtkAlika pratIti ApavA devo amRtavarSA kare che. tenAthI e sUcavAya che ke A sthaLe prabhunA pratyakSa yogano kALa ahIM vartamAna mATe pUro thAya che, ane te yogano lAbha ghaNAM jIvone maLyo che te paNa temAMthI ja niSpanna thAya che. vaLI, samavasaraNamAM prabhunI dezanA sAMbhaLavAthI ghaNAM ghaNAM jIvonA bhAva vadhAre UMcA ane zubha thAya che, jenA thakI temanuM puNyabaLa ghaNuM vadhe che; A kAryanI pratIti mATe devo te sthaLe amRta varasAve che. A amRtathI dharatInI phaLadrupatA khUba vadhI jAya che. te uparAMta A varSAthI prabhunI dezanA have pUrI thaI che teno lakSa paNa jIvone AvI jAya che. loko prabhunA vItarAgI bodhathI AtmAmAM kevA taraboLa banyA che, teno lakSa bAhyathI A amRtavarSA karAve che. vaLI A amRta sugaMdhamaya hovAthI te sthaLe mIThI khubu vahyA kare che, ane ghaNA kALa sudhI te pavitra sthaLano lAbha samavasaraNamAM na pahoMcanAra jIvane paNa maLI zake che. Ama A devakRta atizaya lokone khUba upakArI bane che. 13. sugaMdha zrI tIrthaMkara prabhu mATe utpanna thato mizra atizaya te prabhunA dehamAMthI utpanna thaI, comera phelAtI sugaMdha che. jIva jema jema AtmadazAmAM AgaLa vadhato jAya che, zuddhi vadhArato jAya che, tema tema te jIva jagatanAM azubha paramANuono tyAga karI, zubha paramANuonuM grahaNa vadhArato jAya che, sAthe sAthe pUrve grahaNa karelAM azubha paramANuonI nirjarA paNa vadhArato jAya che. A rIte zubha bhAvanuM baLa ane tenAM thakI grahaNa karelAM zubhaparamANuonuM baLa vadhavAthI te jIvanAM dehanAM paramANuo paNa zubha thatAM jAya che. A paramANuo zarIranI durgaMdhane dUra karI sugaMdhano phelAvo 73
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kare che. eno artha e thAya che ke jema jema jIvanA zubha bhAvo prabaLa thatA jAya che tema tema durgadha choDanArA azubha paramANuo dehamAMthI nIkaLatA jAya che ane tenuM sthAna zubha sugaMdhI paramANuo letAM jAya che. ane te jIvane zubhabhAvanI mAtrA je pramANamAM hoya che tenA pramANamAM te jIvanA dehamAMthI sugaMdhano dhodha chUTe che. sAmAnya jIva mATe paNa A niyama kAryakArI thato hoya che to pachI je AtmA sarvottama zubhabhAva sAthe pUrNatA pAmyo hoya tenI sugaMdhanI mAtrA keTalI vizeSa tathA adbhuta hoya tenuM sUcavana lokone prabhunA A atizayathI maLe che. - zrI tIrthaMkara prabhuno deha temanA kalyANabhAvane kAraNe janmathI ja sugaMdhI hoya che, temanA dehamAMthI mIThI sugaMdha chUTayA ja karatI hoya che, ane temane kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTyA pachI temanA dehanAM sugaMdha tathA kAMtimAM dharakhama vadhAro thaI jAya che. tema chatAM A sugaMdhanA phelAvAnuM kSetra maryAdita hoya che. tethI devo prabhu pratinA potAnA pUjyabhAvane kAraNe potAne maLelI Rddhino upayoga karI sugaMdhanA kSetrane khUba vistRta kare che. temanI zaktinA prabhAvathI prabhunI cArebAju eka jojananA vistAramAM sugaMdhano pamarATa phelAyelo rahe che. A kSetraphaLamAM je koI praveze tene A sugaMdhano anubhava thAya che. vaLI, A suvAsanI sAthe sAthe jIvane ThaMDakano paNa anubhava thAya che, ane tenAthI jIva zAtA vede che. devo pote suvAsita vAtAvaraNamAM rahe che ane temane te ati priya hoya che. prabhu jyAre pUrNa thaI temanAthI anekagaNI uttama padavIne prApta thAya che, tyAre temane prabhu mATe eTalo badho ahobhAva Ave che ke prabhunI pavitratAno lokone paricaya karAvavA temanI AsapAsanuM vAtAvaraNa sugaMdhita kare che. devomAM aneka prakAranI sugaMdha phelAvavAnI zakti hovA chatAM teo mukhyatAe gulAba tathA caMdananI ane kyAreka kesaranI sugaMdha phelAvatA hoya che. gulAbanI sugaMdha karmono kSaya sUcave che. karmo kSaya thavAthI AtmAnI pavitratA vadhe che, ane vadhatI pavitratAthI janmatI sugaMdha gulAbanA phulanI sugaMdhane maLatI Ave che. AthI karmakSaya jaNAvavA devo - gulAbanI sugaMdha prasarAve che - A prasAraNa prabhunA AtmAnI pavitratA 4
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA jaNAve che, tathA temanAM sAnidhyamAM rahevAthI jIvano karmakSaya tvarAthI thAya che e atizaya paNa temAMthI anubhavAya che. prabhu potAnAM ghAtI karmono kSaya karI anyanAM ghAtI karmo kSaya karAvavA tatpara banyA che e samajAvavA devo prabhunI AsapAsa gulAbanI maheka phelAvyA kare che. jyAre jyAre karmakSayanuM nimitta baLavAna thAya udA. ta. dezanA samaye ityAdi tyAre tyAre A suvAsa vadhu tIvra bane che. A ja rIte devo vAraMvAra caMdananI suvAsa paNa prasarAvatA hoya che. caMdana zItaLatA Ape che, A zItaLatAne amuka aMze sudhArasa sAthe saMbaMdha che. jIva sudhArasanI zItaLatAno sadupayoga karI sahelAIthI potAnI AtmadazA vadhArI zake che. prabhu to pUrNa zItaLa che, ane sudhArasathI bharapUra che. teo potAnI adbhuta zItaLatA kalyANabhAva sAthe comera prasarAvI rahyA che. e hakIkata jAhera karavAnA uddezathI devo caMdananI sugaMdhanI laherIo choDatA rahe che. caMdananI suvAsa dazAnI vardhamAnatA batAve che ane karmakSayanI jANakArI gulAbanI sugaMdhathI jIvane maLatI rahe che. A sugaMdhI zItaLatA ApanAra vAtAvaraNamAM AvatAM jIvo khUba aMtaraMga zAMti vedI karmakSaya karavA pravRtta thAya che. 14. sukharUpa tu prabhu jyAM birAje che tyAMnuM vAtAvaraNa lokone sukha ApanAruM hoya che. RtunA upadravathI je azAtA Ave che teno abhAva prabhunI vidyamAnatAe rahe che. koI paNa Rtu tIvra svarUpa dhAraNa karatI nathI, mAnavanA dehane anukULa thAya tevI Rtu varyA kare che. sUryanI garamI zakti vadhAranAra thAya che, varSA amRtarUpa banI dharatInAM rasakasa vadhAre che, zItaRtu dhanadhAnyanI vRddhi ApI vastuonI taMgI varatAvA detI nathI, matalaba ke prabhunI vidyamAnatAe pratyeka RtumAM lokonI samRddhi ane zAtA vadhatAM hoya ema jaNAya che. A atizaya mizra prakArano che. prabhune zAtAvedanIya khUba baLavAna hoya che tethI temanI AjubAjunuM vAtAvaraNa ArAmadAyaka ane zAtA ApanAruM bane che. vaLI, devone devalokamAM sadAne mATe 75
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zAtAkArI Rtu ja hoya che. tethI temane pUjanIya ane vaMdanIya evA prabhune paNa khUba zAtAkArI Rtu maLyA kare tevA bhAva thavAthI, potAnAM zAtAnA anubhavathI prerAIne prabhunI AsapAsanI jagyAmAM ArAmadAyaka Rtu vartatI rahe evo puruSArtha kare che. Ama prabhunA anyane zAtA ApavAnA bhAva jhIlI saheje utpanna thatA sukharUpa RtunA atizayane devo divya svarUpa Ape che. ane tene lIdhe prabhuno A atizaya mizra prakArano bane che. 15. niyamita Rtu Avo bIjo mizra prakArano atizaya che te niyamita Rtu che. prabhu jyAM jyAM vicare che tyAM tyAM niyamita ane sukharUpa tu rahyA kare che. prabhunI AsapAsanA eka jojana vistAramAM roga, marakI, Adi samUhagata upadravo saMbhavatA nathI. aMgata ke vyaktigata roga AvI zake che, paNa loka samudAyane sparzatI kaThaNAI vartatI nathI. tIDa, mUSaka, macchara Adi jIvothI thato upadrava paNa raheto nathI. varasAda niyamitapaNe mApamAM varase che, ativRSTi ke anAvRSTi thatAM nathI, zItaLatA ArAmadAyaka hoya che, ati zIta ke ati uSNatA thatAM nathI. vaLI, sAmAnyapaNe Rtuno je krama yogya hoya te varyA kare che, temAM alapajhalapa pheraphAra thatAM nathI. Ama RtunAM zAtA ane suvidhA varyA kare che te RtunuM niyamitapaNuM batAve che. A prakAre prabhu jyAM jyAM vicare che tyAM tyAM prasannatA ApatI Rtu rahyA kare che, ane sahune zAtAkArI vAtAvaraNa maLe che. prabhunAM ati baLavAna zAtA vedanIya karmano prabhAva Ane gaNI zakAya. temanAM zarIramAMthI mAtra zubha paramANuo prahAIne chUTAM paDe che, tenI asarane kAraNe mAtra zubha paramANuo ja temanI AjubAjumAM rahe che, ane azubha paramANuo dUra ne dUra dhakelAI jAya che. anya jIvonI apekSAe vicArIe to prabhunA baLavAna kalyANabhAvanA nimitte temanAM puNyano paNa udaya thAya che, pApa dUra jAya che ane tenAM phaLarUpe temane niyamita tathA sukharUpa RtunI anubhUti thAya che. 76
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA prabhunAM kalyANabhAvano prabhAva evo hoya che ke je koI jIva bhAvapUvarka temanA saMparkamAM Ave che, te jIva koI ne koI apekSAe vikAsa pAme che. have jo azubha rogAdi rUpe pariNamanArA jIvo prabhunA saMparkamAM Ave to temano paNa vikAsa thavo joIe, e asaMjJI jIvo para zubha asara paDavI joIe, paNa temanuM pariNamana to vikAsathI viruddha prakAranuM rahyuM hoya che, tethI temanuM prabhuthI dUra javuM jarUrI thAya che. ane teo prabhuthI dUra pheMkAya che. Ama prabhu birAjamAna hoya che tyAMthI temanAthI virudhdha vartanArA jIvo dUra cAlyA jAya che ane marakI Adi mahAroga, ativRSTi, anAvRSTi, durmikSa Adi aniSTo pravezI zakatAM nathI. A kArya karavAmAM devonI zakti paNa madadarUpa thatI hoya che. tethI A atizaya paNa mizrA prakArano che. 16. prabhunI viziSTa vANI - OM dhvani samavasaraNamAM prabhunI dezanA chUTe che te OM dhvanirUpa hoya che. A OM dhvani te prabhuno svayaM pragaTato atizaya che. chadmasthapaNAmAM sahuthI lAMbA kALanA kalyANabhAva zrI arihaMta prabhue sevyA hoya che, tethI temane sahuthI moTI saMkhyAnA jIvo sAthe zubha RNAnubaMdha baMdhAyo hoya che. A saMbaMdha paramArtharUpa hovAthI, samavasaraNamAM AvelA jIvo sAthe baMdhAyelo A zubha RNAnubaMdha udayamAM Ave che, ane tethI te jIvone potAnA praznono khulAso tathA jijJAsAnuM samAdhAna meLavavA mATe pAtratA tathA yoga pravarte che. cAre gatinA je badhA jIvo samavasaraNamAM AvyA hoya che te sahunI pAtratA tathA bhASA alaga alaga hoya te svAbhAvika che, tethI sahune ekasAthe samAdhAna maLavuM ApaNI sAmAnya buddhithI to azakya ja jaNAya. paraMtu prabhune pragaTelAM atyuttama kalyANabhAvanA prabhAvathI sahune samAdhAnakAraka thAya evI OM dhvanirUpa vANI pragaTa thAya che, je dezanArUpe saMbhaLAya che. A dhvanimAMthI potAne anukULa bhAva grahaNa karI jIva potAnA vikAsa mATeno bodha tathA mArgadarzana meLavI le che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zrI prabhunI dezanAmAM OM dhvani temanA AkhA dehamAMthI chUTe che. OM dhvani e paMcaparameSTi bhagavaMtanA (pAMce bhagavaMte bhAvelA) kalyANabhAvanA paramANuone ekaThA karI zrI tIrthakara prabhue sarajelA kalyANanAM paramANuno piMDa hoya che. te piMDa vAcAvargaNAnuM rUpa dhAraNakarI pragaTa thAya che. Ama OM dhvani e paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratinidhitva kare che. temAM zrI arihaMtano "a", siddhaprabhu eTale azarIrIno "a", AcAryano 'A', upAdhyAyajIno 'u' ane sAdhusAdhvI arthAt munino 'mu" ekatrita thaI (cAra svarane eka vyaMjana sAthe uccAravAthI) "om" zabda bane che. A pAMce prabhuno kalyANabhAva zrI tIrthaMkara prabhumAM ekatrita thaI piMDarUpa banI, paMcaparameSTinI AjJA laI dhvanirUpe prasArita thAya che. jyAre OM dhvani chUTe che tyAre teno visphoTa thAya che, ane pAMce prabhunA kalyANabhAva alaga paDe che. dezanA sAMbhaLanAra jIva potapotAnI dazA tathA jijJAsA anusAra te paMcaparameSTinA caDaUtara kalyANabhAvane jhIlI bheTarUpe svIkAre che. te jIvane potAnA vikAsa mATe je paMcaparameSTino kalyANabhAva vizeSa upakArI thAya te padanA kalyANabhAvano svIkAra thAya che, ane tenI sAthe potAnA AtmapradezanuM anusaMdhAna karI potAnA praznanuM samAdhAna tathA potAne yogya mArgadarzana meLavI le che. Ama samavasaraNI pratyeka jIva potapotAnI bhASAmAM potAne yogya kalyANanAM paramANuo tathA mArgadarzana meLavI dhanya thAya che. zrI prabhunA kalyANabhAvane kAraNe svayaM pragaTato A sarvottama atizaya che. 17. prabhunI vANInuM ananyapaNuM dezanA vakhate prabhumAMthI chUTatI OM dhvanirUpa vANI eka jojananA vistAramAM yathArthatAthI eka sarakhI rIte sAMbhaLI zakAya che, te prabhunI vANIno devakRta atizaya che. A vANInI khUbI e che ke jIva prabhunI najIka hoya ke dUra hoya, paNa tene AkhA samavasaraNamAM eka ja laya ane svaranI ekasarakhI uccatA sAthe saMbhaLAya che. kyAMka moTethI saMbhaLAya ane kyAMka dhImethI saMbhaLAya evuM kyAreya banatuM nathI. AkhA samavasaraNamAM koI paNa jagyAe besIne jIva prabhunI vANI sAMbhaLato hoya 78
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA to te prabhunI najIkamAM besIne ja vANI sAMbhaLe che evo anubhava tene satata raheto hoya che. devo potAnI RddhithI dezanA vakhate evI racanA kare che ke jethI OM dhvaninAM paramANuo gaNatarInA samayamAM ekasarakhI gatithI ane ekasarakhI mAtrAmAM AkhA samavasaraNamAM pharI vaLe che. ane sahu jIvone dezanAno eka sarakho lAbha, potapotAnI dazAnA anusaMdhAnamAM maLato rahe che. Ama samavasaraNanA eka jojananA kSetramAM sarva pAtra jIvo A vANIno lAbha laI zake che. apAtra jIva samavasaraNamAM pravezatA nathI. prabhunA atizayono vicAra karatAM samajAya che ke puSpavRSTi, amRtavarSA, sugaMdha, sukharUpa RRtu ane OM dhvani e pAMca atizayo jIvanI pAMce indriyone sukha tathA zAtA ApanAra bhAse che. pAMce indriyo para adbhuta vijaya meLavanAra zrI prabhunAM nimitte A atizayo sarjAya che. carama bhavamAM zrI arihaMta prabhu pAMce indriyono pUrNatAe saMyama kare che. A saMyama levAnAM mULa te pahelAnAM ghaNAM lAMbA gALe naMkhAyelA hoya che. prabhuno jIva jyAre pahelI vAra itara nigodamAM pRthvIkAyarUpe Ave che tyAre jenA nimittathI teo nityanigodanI bahAra nIkaLyA hoya che te tIrthaprabhunA nimittathI temanA ATha rucaka pradezanI AkRti pahelAM OMOM rUpa ane pachIthI svastika () rUpa thoDA samaya mATe dhAraNa kare che. bhAvi tIrthaMkara sivAya koI paNa AtmAnA rucaka pradezanI AkRti pRthvIkAyamAM oma ane svastikarUpa eka sAthe banatI nathI. A ananya prakriyAnuM pariNAma e Ave che ke prabhunA jIvAtmAnA rucaka pradezathI A AkRtio racAya che tyAre teo temanI samAna kakSAnA jIvo karatAM vizeSa zAtAnuM vedana kare che. pariNAme te zAtAnA prabhAvathI temanI AsapAsanA jIvo paNa rucaka pradezathI OM AkRti sarjavA bhAgyazALI thAya che. A pahelI indriyanA vijayanA cihnarUpe carama dehanA kALamAM sukharUpa RRtu pravarte che. Ama thavAnuM kAraNa e che ke oma ane svastikanI racanA karatI vakhate temanI dehAtmabuddhi anya jIvo karatAM alpAMze alpa hoya che. 79
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bIjI indriya che rasanA. teno jaya sUcavavA amRtavarSA thAya che. prabhuno jIva jyAre pahelI vakhata beindriya thAya che tyAre ane chellI vakhata beindriya thAya che tyAre tene potAnA rucaka pradezathI pharIthI OM nI AkRti racAya che, ane temanA samAna anya jIvo karatAM alpAMze dehAtmabuddhi ochI hovAthI eTalI vizeSa zAtA vede che. A AkRtinA ane zAtAnA baLathI anya ekeMdriya jIvo tathA beindriya jIvo potAnI OM nI AkRti racavAmAM jarUrI sahAyatA meLavI zake che. keTalIka vakhata carama janmamAM prabhunA aMguThAmAMthI paNa amRta varase che tenuM kAraNa paNa rasanAjaya samajAya che. trIjI indriya dhrANendriya che. A indriya parano prabhuno vijaya gulAba tathA sukhaDanI sugaMdhanA pamarATathI sUcavAya che. prabhuno jIva jyAre pahelIvAra ane chellIvAra traNa indriya meLave che tyAre temanA rucaka pradezo OMnI AkRti ane svastikanI AkRti paNa race che. te vakhate temanA jIvathI ghaNAM zubha karmo baMdhAya che; ane anya jIvone yogya AkRti racavAmAM te zubhabhAva sahAyarUpa thAya che. te jIva chellI vakhatanI trIjI indriyanI prApti vakhate dehanI lubdhatAmAM na phasAtAM zubhabhAvamAM jAya che tethI tenA phaLa rUpe pUrNa thAya tyAre A atizaya pragaTe che. cothI indriya che cakSu indriya. A indriya paranA vijayane sUcavanAra atizaya che puSpavRSTi. prabhuno jIva pahelI vAra ane chellI vAra caDatI vakhate cothI indriya AMkha meLave che tyAre tenA rucaka pradezo OMnI AkRtimAM goThavAI jAya che. ane tenAthI aMtima bhavamAM je indriya vijaya temane thAya che tenuM ane temanA puruSArthanI tvarAnuM pratinidhitva puSpavRSTi kare che. pAMcamI zravaNedriya che. te dhvani ane vANInuM kAraka che. AvI zravaNendriya mukhyatAe saMjJI paMcendriya jIvane ja hoya che. tethI tenuM mahAbhya sauthI vizeSa kahyuM che. zrI arihaMta prabhuno jIva pahelI vakhata ane chellA AvartananA paMcendriyapaNAnA pahelA bhavamAM zravaNendriya meLave che tyAre temanA rucaka pradezothI pahelA svastika (F) ane pachI tarata ja oma (OM) racAya che. AmAMthI nIpajatI zubhabhAvanAnA jorathI teo AgaLa vadhatA jaI maunapaNe kalyANabhAva sevatA jAya che. comera dharmano 80
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA phelAvo karavAno che enuM sUcana svastikanI racanAmAM maLe che. OMOM e bodhanuM pratika che. oma svastika pachI racAya che te e samajAve che ke pUrNatA AvyA pachI ja prabhue sevelo kalyANabhAva sAkAra thaze. tIrthaMkara prabhu pUrNatA AvyA pachI ja upadeza ApavA icche che kemake chadmastha avasthAnI apUrNatA anya jIvone pasAra thAya te temane rucikara hotuM nathI. teo chellI vAra saMjJI paMcendriya thAya che tyAre aDhaLaka jJAna zamAvavAnI zakti meLavI le che. temanI A mahAnatAne biradAvavA mATe devo lokopakAraka banI emanA OMOM dhvanirUpa maMgaLanAdane eka jojana sudhI phelAve che. zrI tIrthaMkara prabhuno jIva pahelIvAra ekeMdriyathI saMjJI paMcendriya sudhI vikase che tyAre temane vikAsa mATe tIrthaMkara athavA bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLe che, e ja rIte chellA AvartanamAM ekathI saMzI paMcendriya sudhI vikAsa mATe paNa temane tIrthaMkara ke bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLatuM hovAthI temanuM vIryopArjana khUba sabaLa hoya che. A parathI tAraNa kADhatAM ApaNane samajAya che ke tIrthaMkara prabhuthI je jIva nityanigodamAMthI nIkaLI itara nigodamAM Ave che tyArathI pahelIvAra te jIva saMjJIpaMcendriya thAya che tyAM sudhI tene vikAsanA pratyeka pagathiye tIrthaMkara ke bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLe che. te pachIthI caDaUtara sAmAnya jIvo jevI ja thayA kare che. ane temanA chellA AvartanamAM temano jIva ekeMdriyathI saMjJI paMcendriya thAya che tyAM sudhI temane tIrthaMkara athavA bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLe che, jenA thakI temane khUba vIryadAna maLe che. ane e ja rIte temanA paramArthanA vikAsamAM paNa aMtarvRttisparzathI pratyeka vikAsanAM pagale temanA jIvane tIrthaMkara athavA bhAvi tIrthaMkaranI sahAya maLatI hovAthI teo pote tIrthaMkara pada upArjana karI sarva vikAsa sAdhe che. A paNa temanA jIvanano eka prakArano atizaya kahI zakAya. 18,19. prabhune vALa tathA nakha na vadhavA zrI tIrthaMkara prabhune janmathI ja mAthA para ghaNA alpa vALa hoya che. jyAre teo dIkSA le che tyAre rahyAsahyA e vALano loca kare che, ane te pachIthI temane mAthA para vALa 81
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha UgatA ja nathI. temano AthI bIjI vakhata loca karavAno prasaMga ja Avato nathI. A temano svayaM upajato atizaya che. A ja pramANe prabhune hAtha ane paganA nakha vadhatA nathI, tethI temane nakha kApavAno prasaMga ja Avato nathI. A paNa temane svayaM nIpajato atizaya che. dehAdhyAsa kSINa thayo hovAthI ane rati - arita nokaSAyanI ati alpatA hovAne kAraNe AvA atizayo prabhune pragaTe che. 20. lohI mAMsanI zvetatA sAmAnya rIte sahu saMzI prANIonAM lohI tathA mAMsa lAla raMganA hoya che. tiryaMca ane manuSyanAM lohImAMsa khulatA lAla raMganAM hoya che, nArakInAM lohImAMsa kALAzabharyA lAla raMganAM hoya che. ane devonAM lohImAMsa gulAbI jhAMyavALA lAla raMganAM hoya che. jIvonA lohImAMsanA raMganI gherAza tene vartatA azubhakarmanI ta2taramatA pramANe thAya che. jema jema ghAtIkarmonI tIvratA sAthe azubha karmanA udaya vadhAre tema tema tenAM lohImAMsa gherAM raMganA thatAM jAya che, ane jema jema ghAtIkarmanI maMdatA sAthe zAtA vedanIyarUpa zubha karmanA udaya vadhAre tema tema temanAM lohImAMsa AchA raMganA thatAM jAya che. arthAt dehAdhyAsanA udayanI mAtrAnI vizeSatA sAthe lohIno raMga saMbaMdha dharAve che. vaLI jema jema jIvo potAnA Atmapradezono sthULa pudgalanA paramANuo sAtheno saMbaMdha choDatA jAya che, potAnA pradezone dehanA sthULa paramANunA saMparkathI dUra karatA jAya che tema tema temanA lohImAMsanI lAlAza ghaTatI jAya che, kALAza rahetI nathI ane lohIno raMga badalAto jAya che. A prakriyA parathI ApaNe samajI zakIe ke tIrthaMkara prabhu ke jemane baLavAna zubha karmano udaya hoya che, azubha karmo mAtra azAtA vedanIya rUpe ja Ave che, ghAtIkarmonuM temane ati maMdapaNuM hoya che, temane lohIno raMga tathA mAMsano raMga zveta thaI jAya 82
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA te svAbhAvika che. prabhune janmathI ja zveta lohI tathA mAMsa hoya che. Ama thavAnuM bIjuM kAraNa temanAM zarIramAM satata vahetA sudhArasanuM bahulapaNuM paNa che. zveta lohImAM guNa apekSAe lAla lohI karatAM vizeSa guNo rahelA che. lAla lohI e saMsAranI Asakti ane udaya sUcave che, te jema jema nIkaLatAM jAya tema tema temAM sudhAro thaI zvetatA chavAtI jAya che. ane AtmA sudhArasamAM jema jema vizeSa taraboLa thato jAya tema tema zvetatA vadhe che. A kAraNathI kevaLIprabhunuM lohI zveta bane che. lohInA raMgano A pheraphAra kSepaka zreNimAM thAya che. 21. devaduMdubhi zrI arihaMta prabhunI dezanA chUTavAnA samayanI jANakArI devone avadhijJAnathI Ave che. dezanA pahelAnA thoDA kALe temane dezanAnA samayanI tathA sthaLanI jANakArI maLe che. tenAthI te devo khUba prasanna ane utsAhI thAya che. prabhunI dezanAnAM sthaLa tathA kALanI jANakArI saMjJI paMcendriya tiryaMca tathA manuSyone maLe ane teo dezanAno yathAyogya lAbha pAme evI zubhabhAvanAthI prerAI devo AkAzamAM devaduMdubhi vagADe che. dezanAnA samaya pahelAM be ghaDIe eka bAju teo sahu maLI samavasaraNanI racanA zarU kare che, ane bIjI bAju devaduMdubhi vagADI loko samakSa prabhunAM guNagAna kare che, ane teone dezanAnAM sthaLa tathA kALanI jANakArI Ape che. sahune prabhunI dezanAno yogya rIte lAbha levA sUcanA kare che. Avo devaduMdubhino nAda sAMbhaLI dezanAno lAbha levA loko samavasaraNa prati jAya che. A duMdubhithI evo nAda prasArita thAya che ke jethI sAMbhaLanAranI vRttio amuka pramANamAM zAMta thatI jAya che. teone svakalyANa karavAno bhAva jAga che tathA vadhato jAya che. pariNAme temanA prabhu pratinA pUjyabhAvamAM vadhAro noMdhAya che. A rIte devone potAnAM avadhijJAnathI prabhunI dezanA bAbata je jANakArI maLI hoya che, te jANakArI duMdubhinA sAdhana dvArA anya tiryaMco tathA manuSyone ApI, paropakAra karI pote 83
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mahatuM puNyopArjana kare che. A devaduMdubhi e rIte pUrNatAe prabhuno devakRta atizaya che. 22. garbhakALathI traNa jJAna zrI arihaMta prabhuno jIva garbhamAM Ave che tyArathI ja potAnA puruSArtha tathA vIryanA jorathI garbhanI asahya vedanAmAM paNa muchita na thatAM, mati, zruta tathA avadhijJAna sAthe rahI karmane bhayaMkara parAjaya Ape che. A prabhuno svayaM pragaTato atizaya che. sAmAnya manuSyabALa satata nava mAsa muchita avasthAmAM pasAra kare che. tyAM arihaMta bALa sajAga rahI traNa jJAnane vizeSapaNe avadhAre che. AvAM vIrya tathA puruSArtha anya koI paNa jIva dharAvato nathI. AthI arihaMtaprabhu jevI avadhijJAnanI nirmaLatA anya jIvone sAmAnyapaNe hotI nathI. janma pachI prabhune A traNe jJAnanI nirmaLatA vadhatI jAya che. temane dIkSA letI vakhate cothuM mana:paryava jJAna vizeSatAe vadhe che. ane A cAre jJAna utkRSTapaNuM dhAraNa karI kevaLajJAnamAM samAI jAya che. badhA jIvo kevaLajJAna letAM pahelAM avadhi ke mana:paryava jJAna pragaTAve tevo niyama nathI. mati ane zrutajJAnanI nirmaLatAnA AdhAre jIva kevaLajJAna pAmI zake che. keTalAka AtmA mati, zruta ane avadhijJAna sAthe kevaLajJAna dhAraNa kare che, keTalAka mati, zruta ane mana:paryavajJAna sAthe kevaLajJAna pAme che to keTalAka mati, zruta, avadhi ane mana:paryava sAthe kevaLajJAna pragaTAve che. sahunA kSayopazama ane puruSArthane AdhAre avadhi mana:paryavanI prApti aprApti AdhAra rAkhe che. zrI arihaMta ane gaNadharane niyamapUrvaka A cAra jJAna hoya che, pachI teo kevaLajJAnanI prApti kare che, ane temanA sivAyanA alpa saMkhyAnA jIvo cArajJAna sAthe kevaLajJAna pAme che. prabhune janmathI traNa jJAnanuM dhAravApaNuM hoya che, tenAM mULa UMDA hoya che. je samaye prabhuno AtmA tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta kare che te samaye temane kalyANanA
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA bhAva ati uttama tathA ati prabaLa hoya che. e vakhate temane karmAnusAra amuka mAtrAmAM jJAnAvaraNa paNa udayamAM hoya che. AthI temanA kalyANabhAva ane AvaraNa vacce saMgharSa thAya che, tethI te jIva amuka prakAranI iSTa muMjhavaNa vede che. tene lIdhe temane evAM navIna karmano baMdha thAya che ke jenAM phaLarUpe bhAvimAM A jAtanAM jJAnAvaraNa ane jJAnAvaraNa toDavAnI aMtarAya kSINa thaI jAya. AnA prabhAvathI manuSyajanmanA pahelA samayathI ja temane traNa jJAna pravarte che. A traNe jJAna temane vaya vadhavAnI sAthe vadhatAM jAya che. temane kalyANanA bhAva jeTalA baLavAna hoya, ane jeTalA vadhAre jIvo sAthe zubha RNAnubaMdha hoya teTalA vadhAre jIvonuM kalyANa temanA thakI thAya che. mati ane zrutajJAnanI vadhatI nirmaLatAne kAraNe prabhune ghaNAM ghaNAM rahasyo smRtimAM hoya che, tethI bALasahaja ceSTAmAM paNa pote karmanA pAzamAM vizeSa na baMdhAya evI rIte prabhu varte che. prabhu potAne vartatA traNa jJAnanA AdhArathI pUrvanI ghaNI ghaNI smRti tvarAthI laI, saMyamamaya cAritra pALe che ane yoga AvyethI dIkSA laI cothuM jJAna pragaTAve che. bALavaye paNa temanuM pIDhapaNuM anya jIvone khUba AkarSe che. ane temanI pAsethI ghaNA jIvo ghaNuM ghaNuM grahaNa kare che. tethI jyAre teo dIkSA levA tatpara thAya che tyAre moTo janasamUha temanI sAthe dIkSA levA prerAya che. dIkSA vakhatanA temanAM utkRSTa vairAgyabhAva ane kalyANabhAvane kAraNe cothuM mana:paryava jJAna temane khIle che, ane dIkSA pachInAM temanAM uttama ArAdhanane kAraNe pAMcamuM kevaLajJAna pragaTa thAya che. 23. varasIdAna zrI arihaMta prabhunA janma pachI temanI saMbhALa levA mATe devo satata prayatnazIla hoya che. temane prabhunI sevA karavAnA bhAva eTalA badhA ullasita hoya che ke teo prabhunAM vastro, AbhuSaNo Adi devalokamAM taiyA2 karAvI pRthvI para mokalatA 85
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rahe che. rAjya calAvavAnI keTalIka javAbadArI paNa teo letA hoya che. ane prabhune potAnI nirlepatA tathA nispRhatA vadhAratA javAnA prayatnomAM madadagAra thavA paNa teo satata prayatnazIla rahetA hoya che. Ama prabhu devonI anekavidha madada paNa nispRhabhAvathI bhogavatA hoya che, ane e dvArA pUrvopArjita zatAvedanIya karma nirjarAvatA hoya che. Ama saMsArakALa bhogavatA bhogavatI dIkSA levAne eka varSa bAkI rahe tyAre prabhune vairAgyanA utkRSTa bhAva vartavA mAMDe che. A kALamAM prabhu sAtamA guNasthAnanA uttara vibhAgamAM vartatA hoya che, jethI temano vairAgya adbhuta hoya che. AvA dazAnA bhAna sAthenA pasAra thatA divasomAM 'saMdhyA' temane mATe jIvana parivartananuM nimitta bane che. khIlelI saMdhyAnuM avalokana karatAM temanA manamAM 'sUryanA asta'nA vicAro Ave che. ane tenA anusaMdhAnamAM jIvananuM nAzavaMtapaNuM TALavA mATe prabaLa puruSArtha thavAno nizcaya temane pragaTe che. tethI temanI pAse je kaMI paugalika bhautika saMpatti hoya teno tyAga karavAnA bhAva prabaLa bane che, ane teo nirNaya kare che ke bIjA ja divasathI je koI jIva potAnI pAse pudgalanI samRddhi icche tene tenuM dAna karI samRddhithI vyAvRtta thatA javuM. ane sarva vaibhavanuM dAna thaI rahe tyAre dIkSA tathA cAritra grahaNa karI zreSTha pada meLavavuM. A nizcaya baLavAna thatAM temano AtmA uparApara traNa vakhata zukladhyAnano sparza pAme che. ane temanA AvA puruSArthathI prabhAvita thaI devo temane pragaTapaNe vAMdavA Ave che. devone potAno nirNaya jaNAvI prabhu temane dhanya kare che. prabhune vAMdI devo devalokamAM pAchA phare che ane te pachIthI AzcaryanI paraMparA sarjAya che. je jagyAe devo prabhune vAMde che te jagyAe eka vizALa cAMdInI peTI devo mUke che, te peTImAM aneka lakSaNo kotarAyelAM hoya che. A peTImAM aneka prakAranAM ratno tathA suvarNAdi kiMmatI dhAtu hoya che. devonI vinaMtine mAna ApI prabhu temAMthI dAna ApavAnuM zarU kare che. divasa daramyAna peTI jeTalI khAlI thaI hoya te pharIthI rAtre bharAI jAya che. A dAna niyamapUrvaka bhavi jIvonA ja hAthamAM jAya che. nitya 86
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA abhavi te dAna pAmato nathI. AvuM dAna ApavAnI kriyA eka varasa sudhI cAle che. Ama A varasIdAna e evA prakArano atizaya che ke jemAM prabhu tathA devo baMne nimittarUpa hoya che. te peTImAMthI prabhu yAcakanI mAgaNI anusAra ratnAdi ApatA hoya che, paraMtu mAMgaNI yAcakanA bhAvi anusAra thatI hoya che. yAcakanA bhAvi anusAra thatI mAMgaNIthI ja prabhu dAna Ape che. tenI sUkSma samajaNa levAthI jabbara gaNitAnuyoganI samajaNa AvI zake che. A rIte eka varasa pUruM thAya tyAre lokAMtika devo AvI, prabhune vaMdana karI, temane dIkSA levAno yoga AvyAnI vinaMtI kare che. prabhune potAnA jJAnamAM dIkSAyoga jaNAto hoya che, paNa AjJAnA mahAbhyane jALavavA A vidhi dazAvAna devo dvArA karavAmAM Ave che. A devonI vinaMtithI prabhu sarvasaMga parityAga karavAnI taiyArI kare che. 24. sAta cakapradezanI prApti zrI arihaMta prabhue jIva samastanA kalyANanA bhAva prabaLapaNe ghaNA bhavo sudhI karyA hoya che; ane tenA prabhAvathI nityanigodanA amuka jIvo temanAM nimitte rucaka pradeza meLavavA bhAgyazALI thAya che. nityanigodamAM jIvo saMpUrNatayA avarAyelA hoya che, temAMthI je saMkhyAtA jIvone yoga Ave temanA eka pachI eka karIne sAta pradeza siddha bhagavAna jevA pUrNa zuddha thAya che. A pradezo rucaka pradeza tarIke oLakhAya che. prabhu tIrthakara nAma karma nikAcIta kare tyAre, te deha tyAge tyAre, carama dehanA garbha praveza vakhate, janma samaye, dIkSA samaye, kevaLajJAna pragaTe tyAre ane siddha thAya tyAre ema sAta prasaMge, sAta pradeza zudhdha thAya che. ane siddha thatA AtmAnA prabhAvathI AThamo pradeza zudhdha karI chetaranigodamAM te jIva pRthvIkAyarUpe paribhramaNa zarU kare che. A zrI tIrthaMkara prabhuno svayaM prabhAvita ati baLavAna atizaya che, je jagatajIvonI jANamAM sahelAIthI AvI zakato nathI.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 25. prabhunAM nimitte jIva samastane eka sAthe vedAtI eka samayanI zAMti upara joyA te sAta prasaMge arihaMta prabhuno kalyANabhAva eTalo badho prabaLa hoya che ke tenA prabhAvathI abhavi jIvo sahitanA tamAme tamAma jIva eka samaya mATe paraspara verano tyAga karI zAMtinuM vedana kare che. pratyeka arihaMta prabhunA nimitte jIva sAta vakhata AvI zAMtinuM vedana pAme che, ane te zAMti anya koI paNa jIvanA nimittathI lokanA jIvo pAmatA nathI. Ama A atizaya svayaM siddha che. 26-30. prabhunAM pAMca kalyANaka zrI tIrthaMkara prabhuno carama dehano garbha praveza, te dehano janma, dIkSA grahaNa, kevaLajJAnanI prApti ane nirvANa e prabhunAM pAMca kalyANaka ane pAMca devakRta atizaya che. temanA sivAya A pAMca kalyANaka koInA paNa mATe devo ujavatA nathI. devo sahu mATe jJAnakalyANaka ane nirvANa kalyANaka ujave che, paraMtu garbha, janma ane dIkSA kalyANaka ujavatA nathI. AthI prabhunAM A pAMce kalyANaka vizeSarUpa banI atizaya gaNAya che. jyAre arihaMta prabhu nAmakarma nikAcIta kare che ane te dehano tyAga kare che tyAre devo te mATe utsava kare che, paraMtu te kalyANaka gaNAtAM nathI. enuM kAraNa e samajAya che ke A be samaye kalyANabhAva utkRSTa hoya che, paNa te pachInA kALamAM temanAM kalyANabhAvamAM tIvratA ane maMdatA AvyA kare che. paraMtu carama dehanA garbhapraveza pachI A bhAvamAM kyAreya maMdatA temane AvatI nathI. balke temanA kalyANabhAvamAM uttarottara baLavAnapaNuM ane vistRtapaNuM thatAM jAya che. temanA kalyANabhAvanI A vardhamAnatA garbhakALathI zarU thaI nirvANa sudhI cAlu rahe che te sUcavavA devo pAMce kalyANakonI ujavaNI kare che. AvA bhAvanA vardhamAnapaNAne kAraNe nityanigodanA je jIvonA pradezo nirAvaraNa thatA jAya che temanAM bhAvinuM ghaDatara teonA trIjA 88
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA pradezanA nirAvaraNapaNAthI zarU thaI cokkasa AkAra dhAraNa karI sAtamA pradezanA nirAvaraNapaNA sAthe nizcita rUpa pAme che. 31. lAMchana lAMchana eTale cihna. pratyeka tIrthaMkara prabhune lAMchana hoya che. A cihna prabhune janma samayathI chAtInA madhyabhAgamAM lAgeluM hoya che. prabhuno AtmavikAsa jema jema thato jAya che tema tema te AkRti spaSTa thatI jAya che. ane kevaLajJAna pachI A AkRti ekadama spaSTa rIte rekhAMkita thAya che. zrI arihaMta prabhue kyA janmathI AtmArthe sAco puruSArtha upAyo che te janmanI eMdhANI A lAMchanathI maLe che. udA. ta. mahAvIra prabhunuM lAMchana siMha che. to eno artha ema karI zakAya ke mahAvIra prabhue siMhanA janmamAM AtmArthe sAco puruSArtha zarU karyo hato. pArzvanAtha prabhunuM sarpanuM lAMchana e batAve che ke temano AtmArthe puruSArtha sarpanA janmamAM jAgyo hato. prabhue jo manuSya janmamAM sAco AtmArthe puruSArtha upADyo hoya to je nimitta hoya te lAMchanarUpe Ave che jemake caMdramA, svastika, kuMbha ityAdi. 32-34. pAMtrIsa prakAranAM satyavacanathI bharelI prabhunI vANI jJAnakalyANakathI zarU karI nirvANa samaya sudhI prabhuno AtmA anekavidha kalyANa karato rahe che. prathama dezanA vakhate mukhya gaNadhara - prathama gaNadhara prabhu pAse dIkSA le che ane temanuM cAra jJAna sahitanuM gaNadharapada udayamAM Ave che. teo prabhuno dharmasaMdezo jagatajIvone khUba premathI ane kalyANabhAva sAthe pahoMcADe che. tyArathI temanAM jijJAsA sahitanA praznanAM nimittathI prabhu dezanA prakAze che. ane udayAnusAra eka pachI eka gaNadhara zrI prabhu pAse dIkSita thaI kalyANamArga vistAre che, jeno lAbha lAkho jIvo le che. AvI aneka jIvone hita karanArI prabhunI vANI khUba ja adbhuta ane kalyANa varasAvanArI hoya che. temanI vANI sahune priya lAge tevI, sahunuM ekAMte kalyANa
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karanArI, aneka bhedarahasyothI bharapUra, jIvanA mohanuM tvarAthI haraNa karavAvALI ityAdi 35 prakAranA vANInA guNothI sabhara hoya che. A jANatAM prabhunI vANInI mahattA ApaNane samajAya kharI, chatAM tenI vizadatA jANavA temanI vANIne apAyelI upamA samajavA yogya che. prabhunI vANIne ApaNe varasAda sAthe vaNI zakIe. varasAda e koI vyakti, padArtha ke vastu pratye pakSapAta karato nathI. koI eka mATe tenuM kArya hotuM nathI. te to rAya ke raMka badhA mATe eka sarakho ja varase che. e ja pramANe zrI arihaMta prabhunI karuNAsabhara vANI sarva lokavyApI che. emano upadeza kSetrathI maryAdita che, varSAnI jema, paNa karuNA badhA mATe eka sarakhI ja che, temane koI vyakti, padArtha ke vastu pratye pakSapAta hoto nathI. varasAda vastu, vyakti ane padArthano mela dhUe che, sarvane svaccha kare che, ane varSAnAM pANInA sparzathI zArIrika tathA mAnasika zItaLatA maLe che. prabhunI vANIthI niSpanna thato bodha paNa sarva jIvanA karmarUpI melane kADhavA samartha che, jIvanA AtmAne svaccha karavAnI te zakti dharAve che. prabhunI vANInI saMpadAno sparza pAmanAra jIva mAnasika, vAcika ane kAyika zAMtino anubhava kare che. prabhunI bodhavANIthI anaMtAnubaMdhI Adi kaSAyo zAMta thatA jIva ThaMDaka tathA zItaLatA anubhave che. jeNe pUrvamAM ThaMDaka mANI hoya tevA jIva vizeSa ThaMDaka tathA zItaLatA pAme che. varasAda varSAnI icchA rAkhanAra ke anicchA rAkhanAra baMne prakAranAM jIvo mATe samAnapaNe varase che, te icchAthI para che, taratamapaNAthI paNa para che. e ja rIte prabhuno upadeza paNa dharmanA mitra ke dharmanA vairI pratye samAnabhAvathI vahe che. varasAda vyakti, samudra, nadI, taLAva, rastA Adi para nispRhabhAvathI bhedabhAva rahitapaNe varase che. e vakhate je vyakti nahAvA icche che te phakta nahAya che, je pANI bharavA icche che te pANI ekaThuM kare che. nadI pANI ekatrita karI vahAve che, samudra enI rIte pANI saMkalita kare che. Ama jene je kArya karavuM hoya tene te kArya karavA daIne varasAda sarvatra saMtoSa phelAve che. A ja rIte prabhunI kalyANamayI tathA nIrAgI vANI
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA sAMbhaLanAra sarvane saMtoSanuM kAraNa thAya che. jevI jenI pAtratA ane bodhagrahaNa karavAnI zakti tevI anubhUti sAtheno lAbha tene maLe che. Ane ja kAraNe e ja dezanAmAMthI gaNadhara prabhu samagra dvAdazAMgInuM jJAna meLave che ane prAthamika kakSAno jIva mAtra saMsArathI chUTavAno vairAgyamaya bodha grahaNa karI zake che. koI jIvanuM zrutakevaLIpaNuM prabhunI vANInA nimittathI pragaTa thAya che tathA vikase che, ane koIka jIva deha tathA AtmA bhinna che eTalI ja samajaNa khIlavI zake che. Ama prabhunI vANI nIrAgI ane nirvikArI rahI, koInA paNa mATe ochAadhikA bhAva karyA vinA ekadhArI vase che. ane je koI je kaMI grahaNa kare te mATe nispRha rahe che. vaLI, jo koI bodha grahaNa na kare to paNa tenA mATe prabhu kaSAya vedatA nathI, ane je uttamatAe bodha grahe tenA mATe rAgabhAva vedatA nathI. prabhunuM AvuM nIrAgIpaNuM ane nirvikArIpaNuM temanA bodhamAM ane temanI vANImAM satata chatuM thatuM rahe che. varasAda samudra, nadI, sarovara, rastA Adi sthaLoe varase che, ekatrita thayeluM te pANI sUryanA tApathI bASpIbhavana thaI AkAzamAM vAdaLarUpa banI, phare che. ane e ja vAdaLo samaya pAkatAM pharIthI samudra, nadI, sarovara Adi upara varSA thaI varase che. A rIte lokamAM cakra cAlyA kare che. e ja rIte arihaMta prabhu caturvidha saMghanI sthApanA karI temane mArga bodhe che. prabhunA A upadezane jhIlI bhAvinA tIrthaMkara ane gaNadhara bananAra tathA kevaLajJAna pAmanAra anya AtmAo dharma pravartana kare che. temanA bodhane svIkArI, tene anukULa vartana karI evA ja navA mahAjJAnIo nIpaje che. pUrvanA jJAnI mahAtmAo sidhdha thAya che, temanA sthAne navA mahAjJAnIo kArya kare che. Ama dharmacakra cAlyA kare che ane dharmanuM anAdianaMtapaNuM siddha thAya che. prabhunI vANInA 35 guNo zAstramAM A pramANe varNavAya che. je svayaM samajAya tevA che. 1. vANI badhAne samajAya tevI hoya che. 2. A vANI yojana pramANa saMbhaLAya che. 3. vANI proDha hoya che. 4. vANI megha jevI gaMbhIra hoya che. 5. vANI spaSTa hoya che. 6. sahune saMtoSakAraka vANI rahe che. 7. sahune evo anubhava thAya ke A vANI mane 91
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha uddezIne nIkaLelI che. 8. vANI puSTa arthavALI hoya che. 9. A vANI pUrvApara avirodha hoya che. 10. mahApuruSanI kakSAne chAje tevI A vANI hoya che. 11. vANIthI koI prakArano saMdeha utpanna thato nathI, arthAt saMdeharahita vANI hoya che. 12. vANI sarva dUSaNarahita arthavALI hoya che. 13. prabhunI vANI kaThaNa viSayane sahelo karanArI hoya che. 14. jyAM je je yogya hoya tyAM te te mUkavAvALI vANI hoya. 15. prabhunI vANI cha dravya tathA nava tattvane puSTa karanArI hoya che. 16. vANI saprayojana uccArAya che. 17. vANI padanI racanA sahitanI hoya. 18. te vANImAM cha dravya tathA nava tattvanI paTutA hoya che. 19. vANI madhura hovAthI saune priya lAge che. 20. pArako marma na jaNAya tevI caturAIthI bharelI vANI hoya che. 21. dharma arthanI pratibadhdhatAvALI vANI hoya che. 22. dIpa samAna artha sahita hoya. 23. prabhunI vANImAM paraniMdA ke AtmazlAghA rahetAM nathI. 24. vANI kartA, karma, kriyApada, kALa, vibhakti Adi sahita vyAkaraNanI zuddhivALI hoya che. 25. te vANI AzcaryakArI hoya che. 26. te vANIthI vaktAnuM saMpUrNapaNuM pragaTa thAya che. 27. emAM ghaNuMbadhuM gherya samAyeluM hoya che. 28. vANI vilaMbarahita prakAzita thAya che. 29. temAM bhAMti thAya tevo koI avakAza hoto nathI. 30. prabhunI vANIne sahu jIvo potapotAnI bhASAmAM samajI zake che. 31. aneka apekSAthI kathanane sidhdha karanArI syAdavAdazailIthI bharapUra prabhunI vANI hoya che. 32. vANI sAMbhaLanArane ziSTabuddhi utpanna kare che. 33. AvI vANI sAhasiktAthI bolAtI hoya che. 34. A vANImAM punaruktidoSa raheto nathI. 35. prabhunI vANI sAMbhaLanArane khedarahita banAve che. A rIte zrI tIrthaMkara prabhu potAnAM uttama cAritra ane pUrvanAM saMcita kalyANabhAvanAM paramANuo jagatamAM satata vahAvatA rahe che, ane jagatajIvo para upakAra karatA rahe che. AvA kALe devo temanI sevAmAM satata hAjara hoya che, ane jyAre jyAre je je atizayono jagatajIvone paricaya karAvavAno avakAza maLe che tyAre tyAre te te atizayo jIvonA kalyANArthe darzAve che. prabhu to pUrNapaNe vItarAgI hovAthI A badhA atizayanA prabhAvathI alipta ja hoya che. paraMtu pUrva saMcita kalyANabhAvanAM 92
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA paramANuono lAbha ApavAno yoga Ave che tyAre temanI apUrva dezanA chUTe che. jenI sAthe upara vicArelA atizayo uttamatA dhAraNa kare che. Ama karatAM karatAM AyuSyanA aMtabhAgamAM teo kevaLI samughAta karI, cAre aghAtI karmonI sthiti samAna kare che. te pachI codamAM guNasthAne AvI, mana, vacana tathA kAyAnA yogane saMdhI, AThe karmathI mukta thaI, zudhdha, budhdha thaI sidhdhabhUmimAM cetanaghana svarUpe anaMtakALa mATe birAjamAna thAya che. teo nirvANa pAmavAnA samaye paNa jagatajIvo para mahAna upakAra karatA jAya che. - zrI tIrthakara bhagavAna jyAre nirvANa pAme che te samaye jagatanA tamAma jIvo eka samaya mATe nirverI banI zAtAnuM vedana kare che. ane e ja samaye nityanigodanA keTalAka jIvo potAno sAtamo pradeza nirAvaraNa karavA bhAgyazALI thAya che. jemanA A rIte sAta pradeza khUlyA che temanAmAMthI je jIvana khulelA sAta pradezanI AkRti sidhdha thatA prabhunA rucaka pradezanI AkRti samAna thAya che, te jIva potAno AThamo pradeza paNa nirAvaraNa karI, tIrthakara prabhunAM nimittathI nityanigodamAMthI bahAra kheMcAI AvI itaranigodanA pRthvIkAyarUpe potAnuM saMsArabhramaNa zarU kare che. A eka ja jIva evo hoya che ke jenA ATheATha rucaka pradezo eka ja tIrthakara prabhuthI nirAvaraNa thayA hoya che. te jIvano sAtamo ane AThamo e be pradeza aMtara vinA ekasAthe khulyA hovAthI zrI tIrthakara prabhunuM vIrya tenAmAM sauthI vizeSatAe ropAya che. amuka kALa pachI jyAre e vIrya kAryakArI thAya che tyAre te jIva potAnA puruSArthane uttamatAe phoravI, tIrthakara nAmakarma upArjana karI, te padane yathArthatAe zobhAve che. bAkInA nityanigodanA jIvo jemanA sAta pradeza e ja prabhuthI khUlyA che, teo siddha thatA anya kevaLa prabhunA nimittathI AThamo pradeza nirAvaraNa karI bahAra Ave che. jenA rucaka pradezothI banatI AkRti sidhdha thatA prabhunA caka pradezanI AkRtine maLatI bane che, te jIva te prabhunAM nimittathI bahAra nIkaLe che. ane te 93
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prabhue karAvelA vIryapAnanA AdhArathI tenA bhAvinuM ghaDatara thAya che. tenA bhAvimAM jIvanA puruSArthathI amuka pheraphAra thaI zake che. tIrthaMkara tathA gaNadharanA nimittathI bahAra nIkaLanAra jIva bhAvimAM tIrthaMkara tathA gaNadhara thAya ja che, paNa anya padavIdhArIone Avo niyama lAgu paDato nathI. paMcaparameSTi padamAM chadmastha dazAmAM sthAna pAmanAra jIvanA nimittathI bahAra nIkaLanAra jIva bhAvimAM paMcaparameSTi pada pAme ja, evo niyama nathI, temAM puruSArthane AdhAre pheraphAra thAya che. e ja rIte chadmastha dazAmAM paMcaparameSTi padamAM samAyA na hoya evA kevaLI bhagavAnanA nimittathI bahAra nIkaLanAra jIva paMcaparameSTi padanAM AcArya, upAdhyAya ke sAdhu sAdhvInuM pada potAnA puruSArthanI sahAyathI meLavI zake che. Ama A sarva jagyAe jIvanA puruSArthanI svataMtratA rahelI che. A rIte jIvanuM bhAvi jIvanaghaDatara amuka aMze nityanigodamAM nakkI thAya che. te pramANe tene saMsAramAM sArAM ke narasAM nimitto maLatAM rahe che. tema chatAM paribhramaNakALa vadhAravA ke ghaTADavA mATe jIvane svataMtratA to rahe ja che. A svataMtratA rahevAnI jANakArI jIvane zrI prabhunA bodhathI maLatI rahe che. A rIte zrI arihaMta prabhunuM kArya viziSTa banI anya satpuruSonAM kArya karatAM amuka aMze taphAvatavALuM thAya che mATe, zrI arihaMta prabhunuM kArya ananya gaNI zakAya. kevaLajJAna thavAthI AtmA pUrNa vItarAgI thAya che, tene pachI saMsAranA prasaMgo ke prakAromAM koI paNa prakAranA bhAvAbhAvano saMbhava raheto nathI. pariNAme jagatajIvonuM kalyANa karavAnI pravRtti pUrNa vItarAgI AtmAthI maMda thaI jAya te svAbhAvika lAge che. kalyANa karavAnA, mArga pravartAvavAnA bhAva jIvane mukhyatAe chadmastha dazAmAM vartatA hoya che, tene lIdhe kalyANakAryanI pravRtti jIva thakI chadmastha dazAmAM ja mukhyatAe thatI hoya che. AvI zubha pravRtti dvArA jIva puNyopArjana karI, te puNyano sadupayoga AtmazuddhinI pUrNatA ka2vA mATe kare che. AmAM zeSa rahelAM kalyANanAM paramANuono upayoga kevaLajJAna thayA pachI thato hovAthI e pravRttinI maMdatA thAya che. A dRSTithI vicAratAM zrI arihaMta prabhunAM kalyANakAryanI pravRttimAM judApaNuM AvavAnuM kAraNa 94
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA jANavAnuM kutuhala ane jijJAsA thAya che, kemake temanuM kalyANakArya mukhyatAe kevaLajJAna pachI zarU thAya che ane AyuSyanA aMte pUruM thAya che. ApaNe jANIe chIe ke paramArtha ke saMsAre zubha pragati karavA mATe ApaNane Apta evA paMcaparameSTi bhagavaMtanA sAthanI jarUra che. AnuM kAraNa temanAmAM raheluM tIrthasthAna che. AMtarazelIthI jotAM AvuM tIrthasthAna paMcaparameSTi bhagavaMtanA hRdayamAM jovA maLe che, ke jyAM teo jIva mATenA utkRSTa kalyANabhAvanuM vedana kare che. A kalyANabhAvane utpanna karanAra tathA vega denAra paribaLarUpa guNo che - dayA, zAMti, samatA, kSamA, satya, tyAga ane vairAga. A guNonA pragaTavAthI tIrthasthAnanI zobhA vadhe che. jIvane sAtamA guNasthAna sudhIno vikAsa karavA mATe tIrthasthAnanA pratyakSa AzrayanI jarUra che, ane AThamA guNasthAnathI caudamA guNasthAna sudhIno vikAsa karavA mATe tIrthasthAnano parokSa Azraya kAryakArI thAya che. A kAraNathI Apta puruSamAM rahelo kalyANabhAva e sAcA arthamAM tIrthasthAna che. A tIrthasthAnane 'arihaMtanA tIrthasthAna' tarIke oLakhAvyuM che. tenAM kAraNo A pramANe vicArI zakAya. arihaMta prabhu jeTalo baLavAna ane vizALa kalyANabhAva ane te paNa lAMbA kALa mATe anya koI AtmA vedato nathI. kalyANano Akho srota temanAmAM utpanna thaI anya sapuruSo prati vahe che. arthAt anya sarva jJAnIpuruSonA kalyANabhAvanuM mULa tIrthaMkara prabhumAM raheluM hoya che. vaLI, pUrNatA hovAne kAraNe AMtara tathA bAhya ema baMne zailIthI pUrNatAvALA OM dhvanithI tIrthakara prabhu jIvone bodha Ape che. prabhunI A prakriyAthI ApaNane jarUra acaraja thAya, kemake A tIrthasthAna evI jagyA che ke AtmA jyAre pUrNa thaI A jagyAmAM praveze che tyAre tenAM mana, vacana tathA kAyAnA vibhAvo baMdha thaI jAya che, jethI mArga pravartAvavAnuM kArya nahivatu thaI jAya. tevA saMjogomAM zrI tIrthaMkara prabhunuM kArya abhUtapUrvapaNe thAya che. tenuM kAraNa e samajAya che ke vartamAnanA arihaMta prabhu jyAre tIrthaMkara prabhunA nimittathI itara nigodamAM AvyA tyAre temanA eka sAthe be pradezo khUlyA hatA, e vakhate sAtamA pradeza sAthe AThamo pradeza kholatI vakhate siddha thatA arihaMta prabhu varadAna Ape che 95
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ke A jIva tIrthasthAnamAM pUrNatAe pahoMcyA pachI enuM jJAnadAna karI zakaze. A dAna apUrva che, kAraNa ke jJAna, darzana tathA cAritrathI pUrNa thayelA AtmA dvArA A dAna apAyeluM che. AnA prabhAvathI tIrthaMkara prabhuno jIva pUrNa thayA pahelAM mArga prakAzavo nahi evI uttama bhAvanA jALavI zake che, ane pALI paNa zake che. pUrNa thayA pachI pote je zudhdhatAthI tIrthasthAnane anubhave che, te ja zudhdhatAthI e tIrthasthAnane jue che ane jANe che. ane e ja zudhdhatAthI OM dhvani dvArA bodhe paNa che. AthI tenI mahattA anekagaNI thaI jAya che. arihaMtaprabhunAM tIrthasthAnanI mahattA bhavobhavathI jagatajIvonAM kalyANa mATe ghUMTelA bhAvo jyAre nikAcIta thAya che tyAre zrI prabhunAM hradayamAM raheluM tIrthasthAna baLavAna thAya che. ane teo pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI temano e bhAva satata vadhatI ochI mAtrAmAM ghUMTAto rahe che, pariNAme zrI prabhu pUrNa vItarAga na thAya tyAM sudhI kalyANabhAvanA e jaththAmAM satata vadhAro thato ja rahe che, eTaluM ja nahi e jaththAno kevaLajJAna pahelAM alpa mAtrAmAM ja upayoga thato hovAthI te paramANuo moTA jaththAmAM zrI prabhune kevaLajJAnanI prApti thAya te pachI ja vaparAya che. vaparAtA kalyANabhAvanA jaththAthI temane jIvanamAM Atmika suvidhAo vadhe che. ane jyAre teo pUrNa vItarAgI thaI icchA nirodha tapasvI baneche tyAre teo pUrNatAe svasvarUpamAM ekAkAra thaI jAya che. AthI jyAre arihaMta prabhu pUrNa vItarAga thAya che tyAre temanA AtmAnA pradezo 52 kalyANabhAvano varNavI na zakAya teTalo moTo jaththo ekatrita thaI, bhogavyA vinA sattAgata rahyo hoya che. temanI pUrNa vItarAgatAne kAraNe te jaththAne udayamAM AvavA mATe potAnuM nimitta rahetuM nathI. te nimitta pUruM pADe che zrI gaNadhara deva. teoe paNa jIva samasta mATe kalyANabhAva sevI, tenAM paramANuno moTo jaththo ekaTho karyo hoya che. A kalyANabhAvamAM sUkSmatAe kartApaNAno bhAva temanAmAM rahyo hovAthI teo kalyANakArya upADavA mATenI AzA potAnA guru 96
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA zrI tIrthaMkara prabhu pAse mAge che. ane temAMthI vItarAga prabhune nimitta maLatAM temanA dehanA romeromamAMthI OM dhvanirUpa dezanA chUTe che. e dezanAmAM kalyANabhAvanAM amuka paramANuono jaththo chUTo paDI samavasaraNamAM phelAya che. tyAM hAjara rahelA sahu jIvo potapotAnI kakSA ane zakti pramANe emAMnA keTalAMka paramANuo grahaNa kare che. ane potAne jarUrI evo bodha grahaNa karI potAnA hRdayamAM tIrthasthAnane utpanna karavAnuM nimitta svIkAre che. samavasaraNamAM zrI kevaLIprabhu, gaNadhara deva, padavIdhArI munio, anya AcAryo, sAdhusAdhvIo, zrAvaka zrAvikAo, tiryaMco, devo Adi hoya che. teo sahu pote ekatrita karelA kalyANabhAvanA paramANuomAM navAM paramANuono umero karI e jaththAne samRdhdha karI AtmavikAsanI saMbhAvanA vistRta kare che. ane potAno AtmapuruSArtha vadhAravA samartha banatA jAya che. AmAM moTo jaththo zrI kevaLIprabhu jyAre yoga sAthe joDAya che tyAre grahaNa kare che, ane jyAre teo yoga sAthe joDAyelA hotA nathI tyAre sidhdha samAna alipta rahe che ane pUrva saMcita karmonI nirjarA ja kare che. jyAre zrI arihaMta prabhu yoga sAthe joDAya che tyAre kevaLa prabhu potAnA kalyANabhAvanA amuka jaththAne chUTo karI samavasaraNamAM vahAve che ke jethI arihaMtaprabhunA yoga sAthenA joDANane kAraNe sarjAtI pravAhanI maMdatA nIkaLI jAya. zrI gaNadhara deva kalyANabhAvano ghaNo moTo jaththo dezanAnA prati samaye svIkAratA jAya che, kAraNa ke gaNadharapadanA udayathI temano kalyANabhAva dhuvabaMdhI thaI jAya che. tenAthI ochI mAtrAmAM sarva padavIdhArI munio kalyANabhAvanAM paramANuone svIkArI AtmapuruSArtha mATe A tIrthasthAnano lAbha le che. te pachI anya munirAjo, sAdhusAdhvI, zrAvaka zrAvikA, anya jIvAtmAo Adi UtaratI mAtrAmAM AvA jaththAno svIkAra karI potAmAM tIrthasthAnane anubhave che. A apekSAthI vicArIe to AtmavikAsa sAdhatA sahu jIvomAM A tIrthasthAna vadhatI ochI mAtrAmAM jaLavAyeluM rahe che. jema jema jIvanI AtmadazA vardhamAna thatI jAya tema tema prabhu pAsethI lIdheluM RNa adA karavAnI tenI bhAvanA daDha banatI jAya che, ane vakhata Avye e kArya (97
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karavA vikAsa sAdhato jIva pravRtta bane che. pote je kaMI meLavyuM che teno lAbha anya jIvone paNa maLe evA zubhabhAvathI te kalyANakAryanI pravRttimAM joDAya che. khAsa karIne chaThThA ane sAtamA guNasthAne vartatA jIvathI A kArya vizeSatAe thAya che, kAraNa ke temanAmAM AjJAdhInapaNuM vadhavAnA kAraNe mArganI jANakArI ane bhedarahasyonI khIlavaNI thatI jAya che; sAthe sAthe temanAmAM pUrNa vItarAgatA AvI na hovAne lIdhe temane kalyANakArya karavAnA bhAva paNa svavikAsanA puruSArthamAMthI bahAra nIkaLe tyAre vartavA lAge che. teo anya saMsArIbhAvamAM na joDAtAM AvA uttama kalyANakAryamAM rata rahe che, pharIthI svamAM lIna na thAya tyAM sudhI. Ama, zrI tIrthaMkara prabhumAM A tIrthasthAna utkRSTa rUpe raheluM che, temane lIdhe sanmArge AgaLa vadhatA sahu jIvomAM paNa A tIrthasthAna ubhave che. ene AdhAre tIrthasthAnano vistRta artha svIkArI ApaNe kahI zakIe ke aMtavRtti sparzAvatA jIvamAM A tIrthasthAna eka samaya mATe raheluM che, e ja rIte A sthAna yathApravRttikaraNa karI adha:karaNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa karatA jIvamAM paNa raheluM che, vaLI samakita letA jIvamAM, kSAyika samakita letA jIvamAM, vikAsa karI cothAthI pAMcamA guNasthAne AvatA jIvamAM, pAMcamAthI vikAsa karI chaThThA guNasthAne AvatA jIvamAM, sAtamA guNasthAnano sparza karatA jIvamAM, sAtamA guNasthAne vikAsa karatA pratyeka jIvamAM AvuM tIrthasthAna uttarottara caDatA kramamAM raheluM che. upazama zreNimAM eka samaya sivAyanA sarva samaya mATe, te zreNinA sarva AtmAmAM A tIrthasthAna rahyuM che, ane kSapakazreNinA pratyeka samaya mATe sarva AtmAmAM tIrthasthAna hoya ja che. e ja rIte A tIrthasthAna kevaLajJAna, kevaLadarzana ane kevaLacAritramAM samaye samaye sarva AtmAmAM raheluM che. A tIrthasthAna pAMca mahAvratanAM pAlanamAM krodha, mAna, mAyA tathA lobhanA kSayamAM, rAgadveSAdi aDhAre pApasthAnakanA kSayamAM, vikAsanA pratyeka samyak puruSArtharUpa pratyeka vikAsanAM sopAnamAM samAyeluM che. 98
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA AvA tIrthasthAnanuM utkRSTa svarUpa zrI tIrthaMkara prabhumAM raheluM che. ane temanAmAM khIlelAM tIrthasthAnano lAbha sahu bhavya jIvo laI zake che. temanA AtmAno je jIvone vadhAre lAbha maLe che, arthAt temanuM tIrthasthAna je jIvo potAnA puruSArthane kAraNe vizeSatAe anubhave che te jIvone prabhuno kalyANabhAva vizeSatAe sparzato hovAthI teo alpa prayAse ane bAhyathI ochA puruSArthe vadhu vikAsa karI zake che. anya jIvonA AdhArathI AgaLa vadhavA mATe jIvane jeTalA puruSArthanI jarUra paDe che tenA karatAM ghaNA ochA puruSArthanI jarUra zrI arihaMta prabhunA AdhArathI AgaLa vadhatA jIvane paDe che. tethI uttama puruSAthI jIva jo arihaMta prabhunA nimittathI AgaLa vadhato hoya to tene ghaNuM moTuM tathA ghaNuM uttama phaLa maLe che. chellA AvartanamAM arihaMtano jIva sAMsArika temaja paramArthika vikAsamAM tIrthakara tathA bhAvi tIrthakaranuM nimitta pAmI khUba khUba puruSArtha thAya che. eTale ke ekeMdriyathI saMjJIpaMcendriya thaI, aMtavRttisparzathI zarU karI pUrNa thatAM sudhI te jIvane baLavAna puruSArtha karanAra tIrthakara ane bhAvi tIrthaMkaranuM nimitta maLatuM ja rahe che. pariNAme temane carama dehe eTaluM badhuM aMtaraMga vIrya khIle che ke jenI jANakArI jagatajIvone sahelAIthI maLyA ja kare che. zrI arihaMta prabhunAM khIlelAM aMtaraMga vIryane kAraNe ja, jIvano eka samayathI zarU karI ATha samaya sudhIno, dehAtmAnI bhinnatA anubhavavA sudhIno vikAsa thaI zake che. arthAt nizcayathI vyavahAra samakita pAmavA sudhIno vikAsa jIva mAtra arihaMta prabhunA sAthathI ja karI zake che. anya koInI sAthe upayogI thaI zakato nathI. te pachInA vikAsa mATe eTale ke ATha samayathI zarU karI asaMkhyAta samaya sudhInI bhinnatA anubhavavA mATe jIvane zrI tIrthaMkara prabhu uparAMta zrI kevaLI prabhuno sAtha upakArI thAya che. koI paNa chadmastha jIva A vikAsa karAvavA mATe samartha nathI kAraNa ke chabastha jIvane asaMkhya samayathI ochA samayanuM jJAna saMbhavatuM nathI. asaMkhya samayanI dehAtmAnI bhinnatAnA anubhavathI zarU karI, kSayopazama samakita, kSAyika samakita, chaThuM sAtamuM guNasthAna meLavavA sudhInA vikAsamAM zrI arihaMta prabhu, kevaLIprabhunA sAtha uparAMta samartha puruSano sAtha paNa ghaNo 99
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha upakArI thAya che, kAraNa ke sAdhaka jIvanI puruSArtha karavAnI samarthatA A sthitimAM AvatAM ghaNI vadhI gaI hoya che. zrI satpaSa jIvane vikAsa sAdhavAmAM khUba madada karI zake che kAraNa ke temane zrI sarvajJa prabhu sAthe aikya thayuM hovAthI, teo prabhunI AjJAnusAra ja jIvone mArgadarzana ApatA hoya che, ane teo ja zrI sarvajJa vItarAganI sAcI oLakha jIvone ApatA hoya che. Ama sarvajJa ane sAmAnya jIva vaccenI kaDI zrI satparuSa thAya che, je doravaNI chevaTe to arihaMta prabhu pAsethI ja AvatI hoya che. guru ziSyanI peDhI chevaTe to zrI tIrthaMkara prabhu pAse pUrI thAya che mATe. Ama chatAM je jIvane vikAsa karavA mATe zrI arihaMta prabhunI pratyakSa sahAya maLe che tene anya jIvo karatAM vikAsa karavA ghaNo ocho parizrama karavo paDe che, prabhunAM kalyANanAM paramANuono sIdho pravAha maLe che mATe. jIvane sAtamAM guNasthAna pachIno vikAsa karavA mATe arthAtu kSepaka zreNie javA mATe zrI sarvajJa bhagavAnanA AdhAranI ane sahAyanI jarUra paDe ja che. sahu jIva sarvajJa prabhunI AjJA laI zreNi zarU kare che, kemake chadmastha jIvane kSapaka zreNino anubhava na hovAne lIdhe uttama mArgadarzana ApI zake nahi. arihaMta prabhuno jIva mahAvideha kSetramAM pratyakSa tIrthaMkara prabhunI AjJAe kSapaka zreNi mAMDe che, ane bharata tathA airAvata kSetramAM mahAvidehanA RNAnubaMdhI tIrthakara prabhu pAse AhAraka dehe jaI AjJA laI kSapaka zreNi mAMDe che. ane e rIte prabhunI AjJAnuM mahAbhya sacavAya che. A badho Atmika vikAsa karavA tathA karAvavA mATe zrI arihaMtanuM vIrya bIjAM jIvo karatAM vizeSatAe pravartatuM hovAthI temanI sahAya khUba ja baLavAna pUravAra thAya che. Ama thavAnuM eka kAraNa e che ke zrI arihaMta prabhune pratyeka AtmavikAsanA sopAne OM dhvanino sathavAro maLe che. koI jAtanA bhedabhAva vinA pratyeka jIva mATe kalyANanA bhAva khUba ja cUMTAyA hovAthI temanA pratyeka vikAsanAM pagathiye OM nAda temanAM aMtaramAM gAje che. OM paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratika hovAthI e nAda temanI kalyANabhAvanAne baliSTha kare che ane tenAthI e omanAda vizeSa saghana thAya che. 1OO
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI arihaMtano mahimA jethI zrI arihaMta bhagavaMtano AtmavikAsa pratyeka pagathiye alaukika ane apUrva banato jAya che. jina nAmakarma upArjana karyA pachI temano jJAnadarzanano kSayopazama ghaNo vadhato jAya che, ane A vRddhi temane anya tIrthaMkara prabhu pAsethI AhAraka zarIranA mAdhyamathI thatI jAya che tethI bAhyanA avalaMbananI tathA doravaNInI temane khAsa jarUrata rahetI nathI. kevaLajJAna lIdhA pachI teo caturvidha saMghanI sthApanA kare che, tIrthane pravartAve che ane mokSamArgano comera phelAvo kare che. A kalyANakArya temaNe baLavAnapaNe ka2vAnuM hovAthI sarvajJa thayA pachI teo taratamAM sidhdha thatA nathI. upArjana kareluM jina nAmakarma bhogavavAnuM ane aneka jIvone tAravAnuM kArya temanA thakI kevaLI paryAyamAM ja thAya che. temanI pUrNAvasthAne kAraNe temaNe sthApelA tIrthamAM koI matabheda ke matamatAMtara pravezI zakatAM nathI. pariNAme temanAM kalyANakAryamAM ghaNI ghaNI suvidhA hoya che, vaLI A kAryamAM temane cAra jJAnanA dhaNI sarva gaNadharano paNa avarNanIya sAtha maLato hoya che. zrI gaNadharajI prabhunI dezanAmAMthI dvAdazAMgInuM zrutajJAna meLave che; ane potAnAM utkRSTa zrutakevaLIpaNA sAthe vicarI prabhunA upadezane supAtra munio sudhI phelAve che. A munio zrAvaka tathA zrAvikA tathA anya jijJAsu jIvone saraLatAthI dharmopadeza karI sanmArgamAM sthApe che, ane sanAtana kalyANamArgano jayajayakAra thAya evI dharmaprabhAvanA kare che. A saghaLuM kArya zrI tIrthaMkara vItarAgInI preraNAthI thAya che te parathI temano aparaMpAra mahimA samajAya che. koTi koTi vaMdana ho prabhunA avarNanIya upakArane! OM zAMtiH 101
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ mithyAtva, mizramohanIya, samyakatvamohanIya, anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha e sAta mohakarmanI prakRtiono upazama thatAM upazama samyakta utpanna thAya che tathA e sAte mohakarmanI prakRtiono kSaya thatAM kSAyika-samyakatva utpanna thAya che; A kSAyika samyakatva kevaLajJAnI vA zrutakevaLInA nikaTapaNAmAM karmabhUminA manuSyane ja upaje che. pUrvokata sAta prakRtiomAMthI cha prakRtiono udaya na hoya tathA sajAti eTale samAnajAtiya prakRti (samyakatva mohanIya) udayarUpa hoya tathA samyak karmaprakRtino udaya thatAM kSayopazama samyakatva thAya che. - svAmI kArtikeyAnuprekSA dharmAnuprekSA (zloka 308, 309)
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 11 dharma e sarvotkRSTa maMgala che maMgala eTale kalyANa. jIvane jemAM sukha, zAMti tathA premanI anubhUti maLe temAM tene maMgalatA lAge che. ane te prasaMgane jIva tahevAra ke parva tarIke ujave che. jyAre paNa parva saMbaMdhI vAta thAya ke vicAraNA karavAmAM Ave tyAre tahevAra ke parvane ghaNuM karIne khAvApIvA tathA khelakuda sAthe joDavAmAM Ave che. udA. ta. rakSAbaMdhanane divase loko khIra ke lADU khAya che, rakSA bAMdhe che; hoLInA divase loko amuka pakavAna khAya che, ekabIjA para raMga chAMTI AnaMda manAve che, hoLI pragaTAvI tenI AsapAsa nAca kare che. divALInA divase mIThAI jame, phaTAkaDA phoDe, dIpamALA pragaTAve, navAM kapaDAM pahere, nUtana varSe A badhA uparAMta ekabIjAnA ghare jaI navuM varSa suMdara rIte pasAra thAya evI zubhecchAnI Apale kare ityAdi kAryo laukika parvamAM karavAmAM Ave che. paraMtu jemAM dharmanuM ArAdhana karavAmAM Ave che, temAM jIvane zAzvata sukha meLavavA mATe nimitta maLe che evA paryuSaNAdi jaina parvono saMbaMdha khAvApIvA ke khelavAkudavA sAthe na rahetAM, teno tyAga sAthe rahe che. A parva sAMsArika bhoganAM parva nahi paNa tyAganAM parva che, sAthe sAthe temAM Atmika sukhanuM bhoktApaNuM raheluM hovAthI te sarva mahAparva kahevAya che. A parvonI mahattA AtmasukhanI mukhyatAne kAraNe che, nahi ke sAMsArika amanacamanane kAraNe. AthI vyavahAramAM A parvo tyAga tathA saMyamanA kahevAya che, paNa temAM aMtargata rIte zAzvata sukhanI prAptino mArga samAyelo hoya che. dhArmika parvanI ujavaNI prabhunI pUjAbhakti karIne, saMyamathI 103
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rahIne, vrataniyama pALIne, svAdhyAya tathA tattvacarcAmAM divasano moTobhAga pasAra karIne karavAmAM Ave che. A rIte parva ujavanAra sarva jIvo kaMI ne kaMI tyAga-vairAga dhAraNa kare che; dAna Ape che, ane aneka prakAranAM dhArmika kAryomAM parovAyelA rahe che. parva be prakAre che: 1. tatkAlika ane 2. trikAlika - athavA zAzvata. paheluM tatkAlika parva be prakAre che: vyaktivizeSa sAthe saMbaMdhita ane ghaTanA vizeSa sAthe saMbaMdhita. mahAvIra jayaMti mahAvIra prabhunA janma sAthe saMbaMdha dharAve che, rAmanavamI ane janmASTamI anukrame zrI rAma tathA zrI kRSNanA janma sAthe saMbaMdhita che. ghaTanA vizeSa sAthe saMbaMdha dharAvanAra parvomAM rakSAbaMdhana, hoLI, akSayatRtiyA vagere Ave che. te parvo prasiddha paurANika ghaTanAo sAthe saMbaMdha dharAve che. trikAlika athavA zAzvata parva koI vyaktivizeSa ke ghaTanAvizeSa sAthe saMbaMdhita hotuM nathI. te sAmAnyapaNe AdhyAtmika bhAvothI saMbaMdhita hoya che. paryuSaNa parva, AyaMbilanI oLI, adhika mAsa Adi A prakAranAM trikAlika athavA sarvakAlIna parvo che, je saravALe AtmAnA krodhAdi vikArone zamAvanAra tathA kSamAdi guNone vikasAvanArA parva che. ghaTanA vizeSa ke vyaktivizeSathI saMbaMdhita parva niyamathI anAdi ke anaMta hoI zakatAM nathI, kemake ghaTanA ke vyaktinA astitva pahelAM e parvanI saMbhAvanA hoI ja zakatI nathI, tethI A parva sAdi ja hoya che. vaLI, e parvathI vizeSa mahattvapUrNa ghaTanA ke vyaktinI saMbhAvanA thatAM ane kALa vyatIta thatAM jagata tene yAda rAkhI tenAM parva ujavavA lAge che, ane pUrvanAM parvonI ujavaNI choDI de che, tethI A parvo sAMta ja rahe che. bhUtakALanI covIzInA parvo vartamAna covIzI AvatAM mUkAI gayA, ane bhAvi covIzI thatAM vartamAna covIzInAM parvo chUTI jaze. Ama ghaTanA ke vyakti saMbaMdhita parvo sadAkALa sAdi sAta ja hoya che. ghaTanAo ke vyaktio game teTalA mahattvapUrNa hoya to paNa teo sArvabhauma ke sarvakAlika thaI zakatAM nathI, e badhAMne potapotAnAM kSetra ane kALanI maryAdA rahe ja che. 104
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che je parva ghaTanA vizeSa ke vyaktivizeSa sAthe saMbaMdhita nathI, paraMtu aneka jIvothI ane emanA bhAvothI ekasarakhI rIte saMbaMdhita hoya tevA parve ja sArvabhauma ane sarvakAlika ke trikAlika hoI zake che, AthI te parva zAzvata che, sarvanAM che ane sadAya pravartanAra che. Ama vicAratAM paryuSaNAdi parva e sarvanAM che. bhale pachI samAjano amuka ja bhAga A parvanI ujavaNI karato hoya. A parva e sAMpradAyika parva nathI kAraNa ke eno AdhAra sArvajanika che. vikArI bhAvono tyAga ane uttama bhAvonuM grahaNa e ja teno uddeza ane AdhAra che, je sarvane ekasarakhI rIte hitakArI che. AthI AvAM parvo mAtra jainonAM ja nahi, paNa sarvajanonAM che. AvAM parvane sahunAM gaNavAnuM eka bIjuM paNa kAraNa che. badhAM ja prANIo sukhI thavA icche che, ane duHkhathI Dare che. duHkhanuM mULa jemAM raheluM che evAM rAga, dveSa ane ajJAnanA tyAga mATenAM A parvo ghaDAyAM che. e traNe durguNono tyAga thatAM AtmAmAMthI sukha niSpanna thAya che, je sarvane grAhya che. tethI sarvane sukhakArI ane sanmArgadarzaka pavitra dharmanuM ArAdhana A parvamAM thatuM hovAthI A parvane sarva sAthe saMbaMdha dharAvatuM kahI zakAya. A parva sArvabhaumika che, kAraNa ke sarva kSetromAM krodhAdi kaSAya bhAvone bUrA, ahitakArI mAnavAmAM Ave che, ane kSamAdi uttama bhAvone bhalA tathA hitakArI mAnavAmAM Ave che. A ja kAraNathI A parva sarvakAlIna paNa che. koI kALa evo nathI ke jemAM krodhAdi bhAvone heya ane kSamAdi bhAvone upAdeya mAnavAmAM na AvyA hoya, arthAt tenI upAdeyatA sarva kALane mATe asaMdigdha che. A kAraNathI AvA dharmamaya parvane sArvabhaumika ane sarvakAlIna kahyAM che. temAMthI niSpanna thatA zAzvata sukhanA mArganI upayogItAnA kAraNe A mahAparvonI gaNanA zAzvata parvomAM thAya che. ahIM koIne savAla thAya ke paryuSaNa parva jo trikAlika che, anAdi anaMta che, to pachI teno AraMbha thavAnI kathA zAstromAM kema jovA maLe che? kALacakranAM parivartanamAM keTalAMka svAbhAvika caDhANa ane UtarANa Ave che. jene jaina paribhASAmAM utsarpiNI 105
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ane avasarpiNI nAmathI oLakhavAmAM Ave che. anya dharmamAM satyuga, dvAparayuga, tretAyuga ane kaliyuga rUpe UtaratA kALane oLakhavAmAM Ave che. utsarpiNI kALamAM krame krame saguNo ane suvidhAonI vRddhi thatI jAya che, tyAre avasarpiNI kALamAM kramathI saguNo ane suvidhAono hrAsa thAya che. avasarpiNI kALanA aMtamAM loko anArya banI hiMsaka thaI jAya che ane UtaratA kALanA ekavIsa hajAra varSa tathA caDatA kALanAM ekavIsa hajAra varSa maLI betAlIsa hajAra varSa mATe bhUmi dharmavihoNI thaI jAya che. pachI caDatA kALano dharmotthAnano samaya Ave che tyAre sAta aThavADiyA sudhI dharatI para vividha prakAranI vRSTio thAya che, dharatI rasakasavALI banatI jAya che, jenAM phaLarUpe sukALa Ave che ane lokomAM ahiMsaka AryavRttino udaya thAya che. guNavRddhi zarU thAya che, dharmano udaya ane prAraMbha thAya che, ane tevAM vAtAvaraNamAM paryuSaNa parvanI ArAdhanA thAya che. A prakAre dareka utsarpiNI kALamAM A mahAparva zarU thatuM jaNAya che. A kathA to pratyeka utsarpiNI kALamAM A mahAparvano puna: AraMbha kevI rIte thAya che te batAve che. A kathA paNa zAzvata che, jenuM punarAvartana thayA ja karavAnuM che. avasarpiNInA pAMcamA ArAnA aMtamAM dharmano hrAsa thAya che tyAre parvotsava baMdha thAya che, ane utsarpiNInA bIjA ArAnA AraMbhamAM sadgaNono sadbhAva thAya che tyAre te mahAparva ujavavAnuM zarU thAya che. vastutaH A yugAraMbhanI vAta che, parvanA prAraMbhanI nahi. A parva to anAdi anaMta ja che. A parvanI anAdi anaMtatA bIjI rIte paNa vicArI zakAya. jyArathI A jIva che tyArathI te krodhAdi vikArothI saMyukta che. A ja kAraNe te jJAnAnaMda svabhAvavALo hovA chatAM te ajJAnI ane duHkhI che. jyArathI te duHkhI che tyArathI tene sukhanI jarUriyAta paNa che, kemake sarva jIvo anAdikALathI che, tethI sukhanAM kAraNarUpa satyadharmanI jarUriyAta paNa anAdithI ja rahelI che. yogya dharmapAlana karIne AjasudhImAM anaMta jIvo kSamAdi bhAve AtmAnuM avalaMbana laIne krodhAdithI mukti pAmyA che, to paNa enAthI anaMtagaNA jIvo 16
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che hamaNAM paNa krodhAdi vikArothI yukta che, duHkhI che. tethI Aje paNa dharmanAM ArAdhananI saMpUrNa AvazyakatA che. vaLI dUravartI bhAvimAM paNa AvA kaSAya vikArothI bharelA du:khI jIvo rahevAnA ja che, tethI bhAvimAM paNa tenI AvazyaktA eTalI ne eTalI ja raheze. traNe lokamAM sarva kSetre krodhAdi kaSAyabhAvo duHkhanAM ane kSamAdi guNo sukhanAM kAraNo che; AthI A mahAparva zAzvata arthAt trikAlika ane sArvabhaumika che, sahunuM che. badhA jIvo enI ArAdhanA na kare to paNa A parva potAnI prakRtithI ja sahunuM che, hatuM ane raheze. pratyeka dhArmika parvanuM prayojana AtmAmAM vairAgya ane vItarAgabhAvanI vRddhi karavAnuM hoya che; temAM paNa A paryuSaNa parva vizeSapaNe AtmaguNonI ArAdhanA sAthe saMbaMdha dharAve che, tethI A vItarAgI parva saMyama tathA sAdhanAnuM parva che. A parvano pAyo dharma che, ane "dharma e sarvotkRSTa maMgala che". evuM prabhunuM vacana kevuM yathArtha che tenI jANakArI ApaNe levAnI che. saddharmanA saMsthApaka zrI tIrthaMkara prabhu! Ape anAdi anaMta evA A lokamAM du:khanA dariyAmAM DUbI rahelA AtmAone dharmanuM zaraNuM ApI, zudhdha, buddha ane mukta thavAno mahAkalyANakArI upAya Apyo che. ApanA A avarNanIya upakArane amArA atyaMta vinayabhakti sahitanA namaskAra ho. namaskAra ho. zrI arihaMta prabhuno aparaMpAra mahimA kyA kAraNasara gavAyo che, tenI thoDI jANakArI gata prakaraNamAM ApaNe lIdhI. te badhAmAM temaNe sAdhusAdhvI ane zrAvakazrAvikArUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI, temanI sahAyatAthI je dharmamArga uttamatAe pravartAvyo te dharmanI khUbIo, upakAra ane mahAbhyano ApaNe abhyAsa karIe to ApaNane jarUra samajAya ke temaNe sthApelA dharmanI maMgalatA kevI uttama che, ane teno upakAra kevo bhavya che! dharma zabda aneka arthamAM vaparAya che. dharma eTale pharaja, ke kartavya; dharma eTale svabhAva ke guNadharma; dharma eTale sadAcAra ke nIti viSayaka tathA maraNa, paraloka, 107
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha izvarAdi gUDha tattvo viSayaka jJAna; dharma eTale zAstrokta vidhividhAna tathA vidhiniSedha AcAra; dharma eTale guNa tathA lakSaNa; dharma eTale dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArthamAMno eka; dharma eTale puNya, dAnapravRtti; dharma eTale saMpradAya vagere vagere. dharmanA AmAMnA koI eka arthane sparzIne nahi, paraMtu te sarvanA ekatritapaNA dvArA zrI tIrthakara bhagavaMte A saMsAranAM anaMta prakAranAM duHkhothI AtyaMtikapaNe chUTI, parama sanAtana sukha meLavavAno je mArga prakAzyo che te dharma bAbata ApaNe vicAraNA karIe to ja sAcA arthamAM rahelI dharmanI maMgalatA lakSamAM Ave. zrI arihaMta prabhue bodhelo dharma e sarvotkRSTa maMgala che. maMgala eTale kalyANakArI. maM-pApa, arthAt thatA rAgadveSane kAraNe nIpajatAM zAtA ane azAtA, gala-gALanAra. maMgala eTale duHkha tathA pApane gALanAra, dUra karanAra evo artha karI zakAya. prabhue bodhelA dharmane samajI AcaravAmAM Ave to te sarva prakAranAM pApane gALI nAkhI jIvane pUrNa zuddhi Ape che ane tene sarvakALane mATe pUrNa sukhamAM laI jAya che. AthI jene duHkhathI, kaSTathI ane te sarvanAM kAraka pApathI dUra thavuM che tene mATe prabhuprerita dharmanuM pAlana karavuM e sarvotkRSTa upAya che. utkRSTa eTale sahuthI uttama. sarvotkRSTa eTale sahuthI vadhAre sAro. sarva prakAranAM pApakarmothI nivRtta thavA mATe A jagatamAM je je upAyo pravarte che, te badhAmAM sahuthI sahelo chatAM tvarAthI sAruM phaLa ApanAro upAya e prabhupraNIta dharmanuM pAlana karavuM te che. pUrve nibaMdhana karelAM pApakarmane kAraNe jIvane keTalAya azAtAmaya klezanA udaya Ave, roganA pIDAkAraka prasaMga Ave, mRtyunAM ke viyoganAM duHkhamAMthI pasAra thavAnAM nimitto Ave tyAre jIve A badhAM du:kho paravazapaNe bhogavavAM ja paDe che ane A du:kho bhogavatI vakhate tenAM manamAM krodha, mAna, mAyA ke lobharUpa kaSAya jora karI tene ArtapariNAma karavA prati kheMcI jAya che, jene kAraNe te jIva te prakAranAM navIna karmabaMdha karI potAnA saMsArane laMbAvI nAkhe che. jIvanuM cAre gatinuM bhramaNa cAlu rahe che. udbhavatA AvAM du:khothI chUTavA jIva tAtkAlika upAya tarIke moTe bhAge maMtra, taMtra, auSadha, bAdhAAkhaDI, bAhyathI dharmapAlana Adino Azraya kare che. keTalIka 108
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che vAra jIvane temAM kSaNika saphaLatA paNa maLe che, karelA upAyothI vartatuM duHkha dabAya che ke amuka kALa mATe pAchaLa dhakelAya che. paNa jIvathI tenAthI saMpUrNapaNe chUTI zakAtuM nathI. ane bhAvimAM te du:khane vizeSapaNe ke tIvrapaNe bhogavavAno vakhata jIvane Ave che. tene badale zrI prabhue AtmamArga darzAvIne, paribhramaNathI mukta thavAno, saMsArano AtyaMtika kSaya karI AtmAnAM anaMta sukhamAM saMsthApita thavAno upAya karavA jaNAvI je upakAra karyo che, te upakArano ane te dharma ArAdhanano ApaNe abhyAsa karavAno che. zrI dazavaikAlika sUtranAM pahelAM adhyayanano pahelo zloka A pramANe che - dhammo maMgala mukkiTuM, ahiMsA saMyamo tavo / devAvi taM namasaMti, jassa dhammo sayA maNo || artha: jIvadayAmaya ahiMsA, 17 prakAranA saMyama ane bAra prakAranAM tapathI samRddha thayelo dharma te utkRSTa maMgala che. jenuM mana haMmezA dharmamAM che, tene devo paNa vaMdana kare che. "dharma e sarvotkRSTa maMgala che' e vacana mATe zrI AnaMdaghanajI ane zrI yazovijayajI vacce banelo prasaMga itihAsanAM pAne noMdhAyelo che. zrI yazovijayajI mahArAja koI eka cAturmAsamAM suMdara vyAkhyAno ApatA hatA. te vyAkhyAno eTalA prabhAvazALI hatAM ke zrotAvarga DolI UThato hato. pariNAme divase divase zrotAjanonI saMkhyA vadhatI jatI hatI. zrotAono Avo pratibhAva ane utsAha joI mahArAjazrI paNa khUba prasanna thatA hatA. A rIte cAturmAsanA divaso badhAMne mATe saMtoSa tathA AnaMdathI pasAra thatA jatA hatA. A arasAmAM zrI yazovijayajI mahArAje joyuM ke bahoLA zrotAvargamAM eka vRddha mAjI paNa chevADe besI mahArAjanI vANInuM pAna karatAM hatAM, paraMtu temanAM mukha para anyazrotAo jevI prasannatA vartAtI nahotI. AthI temane kUtuhala thayuM ke mAjIne prasannatA kema anubhavAtI nathI! vaLI, temanA avalokavAmAM AvyuM ke vyAkhyAna pUruM thAya tyAre nArAjI darzAvatA hoya e prakAre mAthuM 109
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dhUNAvI mAjI chelle UbhA thatAM hatAM. A dazya jovAne lIdhe temanI kAraNa jANavAnI jijJAsA ghaNI vadhI gaI. chevaTe temanAthI na rahevAyuM eTale eka divasa mAjIne UbhA rAkhI A prakAranI nArAjagI thavAnuM kAraNa ane rahasya jaNAvavA temaNe vinaMti karI. mAjIe temane vinayapUrvaka jaNAvyuM ke tamArI vANImAM ghaNA guNo pragaTa thAya che, paNa jANe temAM AtmA ja na hoya evo anubhava lAge che. A sAMbhaLatA ja mahArAjazrI e jijJAsApUrvaka pUchayuM ke AtmAnI AvA prabhAvavALI vANI tame koI pAse sAMbhaLI che kharI? tenA uttaramAM mAjIe jaMgalamAM birAjatA zrI AnaMdaghanajI mahArAjanI vANI AvI uttama prakAranI che evo abhiprAya Apyo. pariNAme zrI yazovijayajI temanI vANInuM pAna karavA khUba utsuka thayA, ane cAturmAsa hovA chatAM paNa vihAra karI teo jaMgalamAM jyAM AnaMdaghanajI birAjatA hatA tyAM pahoMcI gayA. tyAM jaI, khUba ja vinayapUrvaka temaNe potAnI jijJAsA AnaMdaghanajI pAse vyakta karI. zrI AnaMdaghanajI mahArAje parIkSA karatA hoya te prakAre temane pUchayuM ke, "tame zAstro vAMcyA che?" uttaramAM yazovijayajIe jaNAvyuM ke, "meM badhAM ja zAstrono abhyAsa karyo che." AnaMdaghanajI ma. - "tame dazavaikAlika sUtra vAMcyuM che?" yazovijayajI ma. - "hA. meM badhAM sUtro vAMcyAM che." AnaMdaghanajI ma. - "dazavaikAlika sUtranuM prathama adhyayana vAMcyuM che?" yazovijayajI ma. - "hA. AkhuM sUtra meM vAMcyuM che." AnaMdaghanajI ma. - "dazavaikAlika sUtranA pahelAM adhyayanano pahelo zloka vAMcyo che?" zrI yazovijayajI mahArAja manamAM akaLAyA. temane thayuM ke badhuM ja vAMcyuM che ema vAraMvAra kahevA chatAM Ama kema pUchayA kare che? paraMtu temanI jijJAsA khUba ja baLavAna hovAthI, barAbara vinaya jALavI temaNe kahyuM ke, "e pahelo zloka meM 110
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che vAMcyo che." te pachI vizeSa AgaLa vadhI AnaMdaghanajI mahArAje temane khUba zAMtithI pUchayuM ke, "pahelA zlokanuM paheluM caraNa vAMcyuM che?" A savAla sAMbhaLI yazovijayajI mahArAja manamAM vadhAre akaLAyA, tema chatAM ekadama saMyama jALavI jaNAvyuM ke, "hA, meM paheluM caraNa vAMcyuM che. tyAre AnaMdaghanajI mahArAje e paheluM caraNa bolavA yazovijayajIne jaNAvyuM. teo tarata bolyA ke paheluM caraNa A pramANe che, "myo maMti mughia6 " zrI AnaMdaghanajI mahArAje teno artha karavA jaNAvyuM. artha hyo ke, "dharma e utkRSTa maMgala che." te kaI rIte? ema pUchavAthI yazovijayajIe eka apekSAthI teno artha kahI batAvyo. tarata ja zrI AnaMdaghanajIe kahyuM ke vizeSa kaMI kahI zakazo? tenA uttararUpe bIjI apekSAthI temaNe dharmanI utkRSTatA jaNAvI. vizeSa kaMI? ema pUchAtAM trIjI apekSAno Azraya karI dharmanI maMgalatAnuM utkRSTapaNuM temaNe varNavyuM. pratyeka vakhate vizeSatA zrI AnaMdaghanajI pUchatA rahyA, ane navI navI apekSAno Azraya laI yazovijayajI dharmanI maMgalatAnuM utkRSTapaNuM varNavatA gayA. A rIte judI judI bAvana apekSAthI yazovijayajIe dharmanI utkRSTa maMgalatA varNavI batAvI. te pachI paNa "vizeSa kaMI ?" e prazna AnaMdaghanajIe doharAvyo. potAmAM jeTalAM prajJA ane samajaNa hatAM te sarvano upayoga zrI yazovijayajI mahArAja karI cUkyA hatA. enAthI koI vizeSa jANakArI temanAM lakSamAM AvatI nahotI, tethI potAnI asamarthatA svIkArI zrI AnaMdaghanajI mahArAjane ja e bAbata vizeSa prakAza pADavA temaNe vinaMti karI. te pachIthI judI judI aneka apekSAthI dharma e kevI rIte utkRSTa maMgala che te bAbata zrI AnaMdaghanajIe ekadhArA chatrIsa kalAka sudhI zrI yazovijayajI samakSa vivecana karyuM hatuM. emanI madhura, kalyANamayI, arthagaMbhIra ane UMDANabharI vANI ATalA lAMbA samaya sudhI akhkhalitapaNe sAMbhaLatAM zrI yazovijayajI mahArAja bhAvavibhora ane tRptirasamAM taraboLa thaI gayA. manamAM je kaMI rahyo sahyo mAnabhAva ane ahaMbhAva hato te ogaLI gayo, ane tenuM sthAna upakArabuddhie laI lIdhuM. zrI AnaMdaghanajI 111
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mahArAja pAsethI yogya mArgadarzana meLavI potAnA AtmAno udhdhAra karavAno baLavAna puruSArtha Adaryo, ane potAnA AtmAne vikAsanI Toce pahoMcADavA kRtanizcayI thayA. A prasaMga parathI ApaNane bodhapATha maLe che ke sAruM ane uttama prApta karavuM hoya to vizALabuddhi, saraLatA, indriyajaya ane jijJAsA keLavavAM joIe. sAthe sAthe huM jANuM chuM evo mAnabhAva Adino tyAga karavo te jIvanAM kalyANa mATe khUba upakArI nIvaDe che. zrI AnaMdaghanajI mahArAja ane yazovijayajI mahArAja jevAM prajJA ke bhASAprabhutva mArAmAM nathI, tema chatAM "dharma e sarvotkRSTa maMgala che' enI vicAraNA karavA pravRtta thaI chuM, te dhRSTatA mATe kSamA mAgI, mArA bhAva zrI siddhasena divAkara racita kalyANamaMdiranI nIcenI paMkti dvArA rajU karavA icchuM chuM. - "anubhava kare tuja guNataNo, jana mohanA TaLavA thakI, nahi pAra pAme nAtha, te paNa Apa guNa gaNatA kadI, jyama pralayakALa vaDe khaselA jaLa thakI samudranAM khullA thayelA ratna DhagalA, kothI mApI zakAya nA. dedipyamAna asaMkhya guNanI khANa nAtha tamArI huM, AraMbhato karavA stuti paNa maMda buddhimAna chuM; zuM bALa paNa kahetuM nathI laMbAvI beu hAthane, nija buddhinA anusArathI, udadhi taNA vistArane? he iza! yogI paNa tamArA guNa je na kahI zake, sAmarthya mAruM kyAMthI varNana mujathI tenuM thaI zake; vicAra viNanuM kArya A gaNAya mAruM tehathI, paNa pakSI zuM potAtaNI bhASA kaho vadatAM nathI?" ahiMsA, saMyama ane parUpa dharma e sarvotkRSTa maMgala che, enI vicAraNA karatI vakhate tenA sivAyanuM mAnavInuM jIvana kevuM bane che teno citAra ApaNane 112
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che maLe che. dharmavihina jIvananAM kaSTa, duHkha Adi bhogavavAM jIvane pratyeka gatimAM kevAM kaThaNa thAya che tenI samajaNa maLe to ja jIvane dharmamaya jIvananI maMgalatA ane tenuM utkRSTapaNuM keTaluM kalyANakArI che tenI spaSTatA thAya che. te spaSTatAthI jIvane potAnAM jIvanane dharmamaya banAvavA zuM karavuM joie tenuM mArgadarzana meLavavA mATe utsAha Ave che. prabhunI dezanAmAM prakAzita thayelI bAra bhAvanA jyAre zrI guru pAsethI jIvane samajavA maLe che tyAre tene lakSa thAya che ke A du:khathI bharelA saMsAranI cAre gatiomAM jIva satata paribhramaNa karato rahe che, ane pratyeka gatinAM taratamatAvALA du:kha bhogavato rahe che. A saMsAramAM AkarSaNa karanArAM, sukharUpa lAgatAM pratyeka zAtAnAM nimitto ane zAtA anitya che, kSaNika che, du:khanA vedanakALe jIvane koI zaraNarUpa thaI zakatuM nathI, deha Adi padArtho azucimaya, durgadha vadhAranAra che, teno moha karavAyogya nathI, A saMsAramAM jIva ekalo ja bhame che, janme che, mare che, ane ekalo ja kaSTa vede che; A sarvathI jIvane bacAvanAra eka dharma ja che. ane jIvane AtmA sivAya koi ja potAnuM nathI. jIva bhAvanAone A prakAre samajI zake. saMsAranuM anityapaNuM - anityabhAvanA je saMsAramAM jIva deha, kuTuMba, mitro, parigraha, sattA, kIrti AdimAM khUba ja mArApaNuM kare che, te saMsAranI sarva vastuo anitya che. te badhAmAM je prAthamika mIThAzanuM sukha lAge che, tene lIdhe prANIone temAM mUrchApaNuM rahyA kare che. jemane cArebAjuthI kaSTano bhIDo hoya che tevA jIvo paNa yamarAjanAM dAMtarUpa yaMtramAM sukhanI AzAthI jIvI rahyA jovAmAM Ave che. anityatA vaja jevA dehone paNa sakaMjAmAM rAkhe che, ane maraNarUpa vAghanI guphAmAM vasanArA prANIonuM rakSaNa karavA maMtra, taMtra ke auSadho paNa niSphaLa nIvaDe che. jema pANInA parapoTA utpanna thaIne kSaNekSaNamAM vilIna thAya che, tema kSaNakSaNamAM prANIonAM zarIra paNa utpanna thaI vilaya pAme che. samadaSTivALo kALa dhanADhaya ke nirdhana, rAjA ke raMka, samaju ke murkha, sajjana ke durjana, rogI ke nIrogI, sarvano sarakhI rIte saMhAra karato rahe che. kALane guNamAM 113
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dAkSiNya ke doSomAM dveSa nathI. nAnAM kITathI mAMDIne indra sudhInAM sarvane saMhAravAmAM yamarAjAnuM zAsana samartha rIte pravarte che. kadI koIe paNa potAnA pUrvajane kALathI bacelo joyo nathI. anya sarva padArthonI paNa e ja avasthA thAya che. suMdara imArato, bAgabagIcAo, parvato, nadIo, sarovaro, nALAM, Adi sarva nAza pAme ja che. bALavaya ane yauvana paNa anitya che, te vRddhAvasthAthI gherAyelAM che. dhanavAna puruSoe je dhana ghaNA phlezathI bheguM karyuM hoya che, jenuM rakSaNa karavA je khUba mahenata karato hoya che, te dhana paNa kSaNavAramAM nAza pAmI jAya che. saMsAramAM kuTuMbIo, mitro, baMdhujano vagere sAthe je zubha saMbaMdha che te paNa chevaTe nAza pAmI jAya che. je sattA ane kIrti manuSyane khUba priya che te paNa sAva ja anitya che. kyAre te jIvane chetarI raphucakkara thaI jAya che tenI jIvane khabara paNa paDatI nathI. Ama AkhuM sacarAcara jagata anityapaNe raheluM che. saMsAramAM azaraNapaNuM - azaraNabhAvanA Avo anityatAthI gherAyelo ane vipattinI khANarUpa A saMsAra che. e vipattinI khANamAM paDatA jIvane - manuSyane pitA, mAtA, strI, saMtAna, baMdhu, mitra ke anya koI paNa zaraNarUpa thaI zakatAM nathI. indra ke cakravartI Adi jevA paNa mRtyunA sapATAmAM Ave che tyAre tenuM rakSaNa karavA koI paNa saMsArI jIva samartha thato nathI. tenAM karmo tene yamarAjAnA gharamAM dorI jaIne ja jaMpe che. anya mUDha jIvo potAne paNa karmo A ja rIte laI jaze evo vicAra na karatAM svajanone jatAM joI rahe che, du:kha vede che paNa tattva grahaNa karatA nathI. moTA bhayaMkara jaMgalamAM dAvAnaLa saLage tyAre bhayabhIta banelAM mRganAM baccA azaraNa banI saLagI jAya che, temane koI bacAvI zakatuM nathI, te ja rIte saMsAranAM vividha du:kharUpI dAvAnaLamAM prANI baLato ja rahe che, tene koI zaraNarUpa thatuM nathI, du:khathI bacAvI zakatuM nathI. zaraNa vinAnuM ane upAya vinAnuM A jagata yamarAjarUpI rAkSasathI gaLI javAya che. A uparAMta aneka prakAranAM duHkho ane kaSTo jIva paravazapaNe A saMsAramAM bhogavato rahe che. 114
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che vaLI dharma ke zubha kriyAnA prabhAvathI jIvane zAtAnA je udayo Ave che temAM mAna, lobhAdi kaSAyanAM cakramAM phasAi jIva pApakarma upArje che. ane tenAM aniSTa phaLathI paNa te bacI zakato nathI. saMsAramAM azucipaNuM - azucibhAvanA anityatA ane azaraNatAthI bharelA A saMsAramAM rahetA rahetA jIvane anyatvapaNuM, azaraNapaNuM Adi yathArtha rIte samajAtAM nathI, ane jyAM sudhI jIvane mohabuddhi tIvrapaNe pravarte che tyAM sudhI tene dehanI ane saMsAranI azucino sAco lakSa paNa Avato nathI. saMsAramAM kSaNe kSaNe klezarUpI taraMgo sarva prANIone UMce, nIce, ane tIopaNe pheMkyA kare che. jema kIDAo gaMdakImAM prIti kare che, tema prANIo A kSaNika azucimaya zarIramAM prIti kare che, ane zarIra temane baMdhanakAraka tathA du:kharUpa thaI paDe che. rudhira, mAMsa, majjA, paru, carabI, asthi, vIrya, AMtaraDA, viSTA AdithI bharelA A zarIramAM zuci kevI rIte saMbhavI zake? zarIranAM pratyeka chidromAMthI azuci ja bahAra Ave che, jemake maLa, mUtra, pasIno, cIpaDA, glekha Adi. evA dehamAM pavitratAno saMkalpa karavo e ja mohano vilAsa che. vIrya ane rudhirathI utpanna thayelo, malina rasathI vadhelo ane garbhamAM jarAyuthI DhaMkAyelo deha pavitra kevI rIte thAya? svAdiSTa ana, kSIrapAna, ikSu Adi vigaya padArtho paNa bhojana karyA pachI jemAM viSTArUpa thAya che te zarIrane pavitra kema kahevAya? sugaMdhI dhUpa, puSpa ane puSpamAlAdi je svataH sugaMdhI che, te paNa jenA saMgathI durgadhatAne pAme che e kAyAne zucimaya kema kahevAya? vilepana karAyelo ane seMkaDo ghaDAothI dhovAyelo A deha kyAre paNa zucipaNAne pAmato nathI, to pachI emAM moha zA mATe karavo? tema chatAM mAnavanA azucimaya dehanI eka khAsa vizeSatA che; jo A dehano AtmAne zudhdha karavA mATe sanmArge upayoga karavAmAM Ave to e dehamAM rahelo jIva pavitra ane zudhdha thaI zake che. A kArya karavA mATe azucimaya dehanI paNa ghaNI upayogItA che. 115.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsAramAM jIvanuM ekatva - ekatvabhAvanA AvA anitya, azaraNarUpa ane azucimaya saMsAramAM jIva ekalo ja bhame che. prANI ekalo ja utpanna thAya che, ekalo ja mRtyu pAme che. ane bhavAMtare saMcita karelAM karmone ekalo ja anubhave che. jIve corIthI upArjana kareluM dhana sarva kuTuMbIjano bhogave che, paraMtu corInA pAparupa karmanuM phaLa to te ekalo ja bhogave che. tenA bhogavaTA vakhate putra, mitra, kalatra(patnI) ke anya koI paNa bhAgIdAra thavA AvatAM nathI. duHkharUpI dAvAnaLathI bhayaMkara ane vistarita A bhavarUpa araNyamAM karmane vaza thayela prANI ekalo ja bhaTakyA kare che. tene koI paNa sahAyarUpa thatuM nathI. kadAcita tene zarIra sahAyarUpa thatuM lAgatuM hoya to te paNa tema nathI ja. zarIra to UlaTuM kSaNika sukhadu:khanA anubhavane ApanAruM che. zarIra kaMI pUrvabhavathI sAthe AveluM nathI, vaLI bhAvi bhavamAM sAthe AvavAnuM paNa nathI, to thoDA kALa mATe maLelI kAyA jIvane kevI rIte sahAyakArI thaI zake? zubha ke azubha karmane yogya zubhAzubha phaLa jIva ekalo ja bhogave che. te pramANe anuttara evI mokSalakSmIne paNa te ekalo ja grahaNa kare che. tyAM pUrvokta saMbaMdhIo sAthe AvatAM nathI, saMsAra saMbaMdhI du:kha ane mokSa saMbaMdhI sukha prANI ekalo ja bhogave che; temAM koI sahAyaka thatuM nathI. jenA hAthapaga chUTA hoya tevo mANasa samudrane tarI zake che, bahAra nIkaLI zake che, paNa jenA hAthapaga na chUTA hoya tevo mANasa samudra tarI zakato nathI, paNa DUbI jAya che. e ja pramANe dhana, sattA, kIrti, deha AdinA mohathI baMdhAyelo tathA jakaDAyelo jIva bhavasamudrano pA2 pAmI zakato nathI, paNa tenAthI te Asaktirahita banI, ekalo svasthapaNe ArAdhana kare to te bhavasamudrano pAra pAmI zake che. saMsAramAM anyatvapaNuM - anyatvabhAvanA AvI ekatvavALI sthitimAM jIva je saMsAramAM paribhramaNa kare che, te saMsAramAM strI, putra, mitra, parivAra, dravya, parigraha Adi sarva potAthI judAM che, anya che te samajavuM ghaTe che. jyAM prANIne potAnAM zarIrathI paNa judAMpaNuM che tyAM tene baMdhu 116
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che Adi parivAra tathA dhanAdi parigrahathI judAMpaNuM hoya ja temAM kaMI vizeSatA nathI. AmAM judAMpaNAno je bheda che te parasparanAM lakSaNanAM vilakSaNapaNAthI jANavA yogya che. potAnA AtmAnA svabhAvane dehAdika bhAvanI sAthe sarakhAvatAM te sAkSAtpaNe jaNAya che. dehAdi padArtho indriyothI grAhya che tyAre AtmA indriyathI agocara che, te anubhavagocara che. tethI teonuM ekatva kevI rIte saMbhavI zake? ahIM ApaNane prazna saMbhavI zake che ke dehane prahAra thAya athavA rogAdinI pIDA thAya tyAre deha ane AtmA baMne alaga hovA chatAM jIvane pIDA zA mATe thAya che? upalaka dRSTithI A vAta sAcI lAge che, paraMtu tenuM samAdhAna e che ke jyAM sudhI jIvane deha tathA AtmA vacce bhedabuddhi prApta thaI nathI, ane jIva dehamAM AtmabhAve pravarte che tyAM sudhI, deha para prahArAdi thavAthI jIvane pIDA thAya che, ane jema jema jIvanI dehAtmabuddhi kSINa thatI jAya che tema tema jIvane, dehAdi para prahAra thavA chatAM paNa pIDAnI anubhUti ghaTatI jAya che. jIva deha sAthe kAyama mATe rahI zakato nathI. e bhedane yathArtha rIte jANanAra saMsAra saMbaMdhI azAtAthI muMjhAto nathI. jIva jeTalA jeTalA saMbaMdho AtmIyapaNAthI bAMdhe che ane priya mAne che, teTalA teTalA zokanA khIlAo tenA hradayamAM khoDAya che. tethI sarva padArtho AtmAthI judA ja che, te pramANe jANIne anyatvabuddhi prApta thaI che evA mANasane koI paNa vastuno nAza thavA chatAM tattvamArge moha thato nathI. ane e jIva mamatArUpI pAzane nivArI thoDA kALamAM zuddha thaI saMsArane tarI jAya che. saMsAranuM svarUpa - saMsAra bhAvanA caturgatirUpa A saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM jIva satata anityatA, azaraNatA, azuci, ekatva tathA anyatvapaNAno anubhava karato rahe che. A lokamAM jIve eTalA lAMbA gALAthI paribhramaNa karyuM che ke lokanuM eka nAnAmAM nAnuM kSetra paNa bacyuM nathI ke jyAM jIve janma tathA mRtyuno anubhava karyo na hoya. potAnAM karmanA prabhAvathI te cAra gati, covIza daMDaka, corAzI lAkha jIvayoni ane eka kroDAkroDI sADI satANuM lAkha 117
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kroDa kuLane vize bhamyA karyo che, ane pratyeka kSetramAM teNe janma, jarA, roga, zoka tathA mRtyunAM bhayaMkara du:kho bhogavyAM che. jema janmamaraNa vinAnuM koI kSetra khAlI rahyuM nathI, tema koI jAti, kuLa, gotra, yoni ke nAma evuM nathI rahevA dIdhuM ke jyAM jIve aneka janmamaraNa karyAM na hoya. vaLI, A lokamAM anaMtAnaMta jIvo che, te badhA sAthe teNe koI ne koI prakAranA RNAnubaMdha bAMdhyA che, ane choDayA che; A jagatamAM bhamato hoya evo eka paNa jIva bAkI nathI rahyo ke jenI sAthe teno saMbaMdha baMdhAyo na hoya. teNe anya jIvo sAthe mAtA-pitA, bhAi-bahena, pati-patnI, putra-putrI, kAkA-kAkI, mAmA-mAmI, mAsA-mAsI, phoI-phUvA, sAsu-sasarA, jeTha-jeThANI, deraderANI, naNaMda-naNadoI, mitra Adi aneka svarUpe sagapaNa bAMdhyAM che, tathA choDayAM che. eka bAjuthI jIva navA navA jIvo sAthe sagapaNa bAMdhato jAya che ane bIjI bAjuthI pUrve bAMdhelA saMbaMdhane bhogavI tene choDato jAya che. Ama vaNajhAra cAlyA ja kare che. A jAtanI rakhaDapATa karatAM karatAM jIve aneka kALaparivartana, aneka kSetra parivartana, aneka bhAva parivartana, aneka bhava parivartana karyAM che. je karatAM anaMta avasarpiNI ane anaMta utsarpiNI rUpa anaMta kALacakra pasAra thaI gayAM che. ane A rIte aneka pudgala parAvartana kALa paNa vahI cUkyo che. jIve nAnAmAM nAnAM aMtarmuhUrtakALanAM AyuSyathI zarU karI eka eka samayanI vRddhi sAthenA utkRSTa AyuSya sudhInAM pratyeka gatinAM pratyeka AyuSyano bhogavaTo aneka vakhata karyo che. je jIvanAM paribhramaNanA dIrghakALane sUcave che. vaLI, cAre gatinAM pratyeka duHkha teNe anekavAra bhogavyAM che. tiryaMca gatimAM nigodanI avasthAmAM atisUkSma evA eka bArika zarIramAM aneka AtmAo sAthe e jIva rahI cUkyo che, ane keTalIkavAra eka sUkSma zarIramAM eka ja jIva rahe tevI pratyekakAyarUpe paNa rahyo che. anekakAya ane ekakAya jevI sthitimAM anekavidha kaSTa teNe vedyAM che. AvI avarNanIya kaSTakArI ekeMdriyanI sthitimAMthI AgaLa vadhI vadhu indriyavALI sthitimAM paNa teNe akalpya kaSTo bhogavyAM che. Ama bhamatAM bhamatAM jIva jyAre saMjJIpaMcendriyapaNAnI avasthA sudhI pahoMce che tyAre te samajapUrvakanA bhAva karI zakavAnI sthiti meLave che. maLelI svataMtratAno te 118
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che durupayoga karI, svacchaMde vartI, aneka doSo karI pAcho asaMzI thaI nIce UtarI jAya che. Ama sukhaduHkhanAM ane caDaUtaranAM bhISaNa cakromAM te satata bhIMsAto rahe che. AvuM aneka kaSTothI bhareluM ane bhayAkuLa karanAruM saMsAranuM svarUpa che. A jAtanAM paribhramaNa karatAM karatAM jyAre tene sadgururUpI mArgadarzaka bhomiyA maLe che tyAre temanI kRpAthI tene AvA du:khamaya paribhramaNathI chUTavAnA bhAva jAge che. anityatA, azaraNatA tathA azucithI bharelA A saMsArathI chUTI sarvAMgI sukhI thavAno abhilASa te pAme che. tene evI sAmAnya samajaNa Ave che ke sukhI thavA mATe ekatva tathA anyatva bhAvanAthI vibhUSita karanAra tathA ahiMsA, saMyama ane tapathI rakSAyelA dharmanuM pAlana karavuM e ja eka sarvotkRSTa upAya che. A jyAre du:khathI chUTI, zAzvata sukha meLavavAno puruSArtha karavAnI bhAvanA jIvamAM jAgRta thAya che tyAre tene svAbhAvikapaNe jijJAsA thAya che ke AvI duHkhamaya dazA keTalA kALathI bhogavato Avyo che! zrI sadguru dvArA tene samAdhAna maLe che ke A sthiti tene saMsAra bhajavAnA AraMbhakALathI ja bhogavavI paDI che, kAraNa ke jagatamAM saMsArI prANIone moha tathA rAgadveSAdi vikArI bhAvo anAdithI varte che. ane A bhAvo svayaM duHkhasvarUpa ane duHkhanAM kAraNarUpa che. A vidhAnanI pratIti jIvane A saMsAramAM jIvo je rIte kaSAyayukta thaIne varte che temAMthI maLI rahe che. je koI sArAM vA narasAM nimitta maLe tenAM anusaMdhAnamAM jIva rAgadveSanAM baMdhanamAM paDI du:kha tathA kaSTa upArjana karyA ja kare che. tenA pratipakSe je sadguru ke satpuruSanI oLakha tene thaI che temanAM zAMti, samatA, kSamA Adi guNo tene khUba AkarSe che. eTaluM ja nahi, paNa pote AvI svarUpazAMti mANe evI mahecchA vardhamAna kare che. pariNAme te sadgurunAM zaraNe jaI dharmane yathArtha rIte samajavAno ane pALavAno sabhAna prayatna zarU kare che. cAre gatimAM rakhaDatA jIvane adhogatimAM jato aTakAve, azubhathI 2kSe ane sarva prakAranAM duHkha ane dardathI choDAvI zAzvata sukhanI prApti sudhI pahoMcADe tenuM nAma dharma. A zAzvata sukha tyAre pragaTa thAya jyAre AtmA potAnA mULa svabhAvane 119
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pragaTAve. Ama vastuno svabhAva te dharma che. te sAthe e svabhAvane anurUpa paryAya athavA svabhAvane pragaTa karavAmAM sahAyarUpa thanAra AcAravicAra paNa dharma kahevAya che. samyakdarzana, jJAna ane cAritra AtmAnA svabhAva paryAya hovAthI dharma che. jJAna e Atmavastuno svabhAva che tethI dharma che, samyajJAna te jJAna che mATe dharma che. samyakudarzana tathA sammacAritra AtmA pragaTa karavAmAM sahAyaka che mATe dharma che. paNa AtmAnA parapadArtha saMbaMdhInA potApaNAnA bhAva te vibhAva che. vibhAva e adharma che. ajJAna athavA mithyAjJAna e AtmAno vibhAva che, tethI te adharma che. AtmAno mULa svabhAva te dharma ane anya te adharma. A dharmanuM mukhya lakSaNa che dayA. dayA te ahiMsAnuM svarUpa che. dayA mukhyatAe be prakAre cheH svadayA ane paradayA. e ja pramANe vyavahAra dayA ane paramArtha dayA ema be vibhAga paNa dayAnA karI zakAya. jIva A saMsAramAM aneka prakAranAM du:kho bhogave che, te saMsArI du:khathI potAne choDAvavAnI bhAvanA ane choDAvavA mATeno teno puruSArtha te vyavahArathI svadayA che. A saMsAramAM mArA AtmAe ghaNuM ghaNuM paribhramaNa karyuM che ane kaSTa bhogavyuM che, A paribhramaNano aMta Ave tathA kaSTa nIkaLI jAya, ane mane zAzvata sukhanI prApti thAya evI bhAvanA tathA e bhAvanA sAkAra karavA mATeno sadguru Azraye thato jIvano puruSArtha te paramArthathI svadayA. A saMsAramAM anekAneka jIvo aneka prakAre roga, kleza, kalaha, badanAmI, Arthika muzkelI, Adine kAraNe vividha prakAre azAtA bhogave che. zArIrika, mAnasika, Arthika, kauTuMbika ke rAjakIya Adi pIDAthI chUTI teo zAMti tathA suvidhA pAme to sAruM; evI bhAvanA tathA tevA pariNAma mATe te jIvone sahAyarUpa thavAno puruSArtha te vyavahArathI paradayA kahevAya che. e ja rIte, A saMsAramAM sahu jIvo aneka prakAre janma, jarA, maraNa Adi du:khothI pIDA pAme che, teo satyadharmanuM AcaraNa tathA pAlana karI, sarva duHkhono AtyaMtika kSaya karI, zudhdha, buddha, mukta ane 12)
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che zAzvata sukhanA bhoktA thAya evI bhAvanA ane mArga ArAdhana mATe sahAyarUpa thavuM tene paramArthe paradayA kahI zakAya. AvI svaparadayA zubhabhAvarUpa hoya che. saMsAre tathA paramArthe A prakAranI svaparadayA jIvamAM jAgRta thAya che tyArathI tenAmAM ahiMsAnI bhAvanA khIlavA lAge che. hiMsA eTale anya jIvAtmAne alpa dUbhavavAthI zarU karI prANatyAga thaI jAya tyAM sudhInI sarva prakAranI dUbhavaNI. Ama hiMsAmAM alpAtialpa mAtrAthI zarU karI, moTAmAM moTI prANaghAtaka upasarga karavA sudhInI dUbhavaNI samAya che. A prakAranI icchAthI ke anicchAthI thatI dUbhavaNIthI nirvatavuM tenuM nAma ahiMsA che. jIvamAM jyAre ahiMsAnI samajaNanI zarUAta thAya che tyAre te AraMbhamAM sthULa ane moTI hiMsA karatAM aTake che; jemAM parapIDana, khUba ja sahelAIthI samajI zakAya tevI saMjJI paMcendriyanI sthULa hiMsA choDe che. te pachIthI te asaMjJI jIvonI icchApUrvakanI cULa hiMsAthI bacavAno prayatna kare che. tene lakSa AvavAnI zarUAta thAya che ke mane anya koI jIva AvI pIDA Ape te gamatuM nathI, to pachI AvI pIDA huM bIjAne ApuM te tene kevI rIte game? AvI vicAraNAnA anusaMdhAnamAM jIva mArana, tADana, pIDana, Adi dhULa hiMsA karatAM aTakato jAya che. tene samajAya che ke sAmA jIvane Avo herAna karavAthI lAga AvyuM te mane paNa e ja rIte agara ethI vadhAre mAtrAmAM pIDaze, te mane gamaze to nahi. mATe AvI pIDA mAre bhAvimAM bhogavavI na paDe te hetuthI vartamAnamAM mAre pIDA pahoMcADatAM aTakI javuM joie. te pachIthI jema jema tenI samajaNa vadhatI jAya che tema tema tenAthI sUkSma hiMsA paNa te choDato jAya che, ane AgaLa vadhyA pachI sAmAnya prakAranI dUbhavaNI paNa bIjA jIvone potA thakI na thAya tenI kALajI rAkhatAM te zIkhato jAya che. Ama saMjJIpaMcendriya jIvonI dUbhavaNI - hiMsAthI zarU karI, trasakAya asaMjJI jIvo ane te pachIthI sUkSma ekeMdriya jIvo paNa potAthI na haNAya, na dUbhAya tenI jALavaNI karavA prayatna zarU kare che. A rIte te jIva potAnI paradayA vikasAvavAnI sAthosAtha svadayA upArjana karato jAya che. anya jIvonI dUbhavaNI aTakAvI, temanI sAtheno maitrIbhAva vikasAvI jIva paradayA sAcave che. 121
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha to bIjI bAju krodha, mAna, mAyA, lobhAdi kaSAyarUpa je AMtarazatruo che, jene kAraNe pote svasvarUpanA anubhavathI vaMcita rahe che, tenI tene samajaNa AvatAM te svarUpaghAtaka kaSAyothI bacavA udyamI thAya che. ane gurunA Azraye kSamA, mAva, Arjava, zauca Adi guNo khIlavI svarUpAnusaMdhAna karavA puruSArthI thAya che. je kaSAyonA kAraNe te svarUpathI vikhUTo paDayo che teno nAza karavA te nizcayI thAya che. pariNAme saMjJIpaMcendriya jIvothI zarU karI sUkSma aparyApta jIvonI hiMsAthI ane muSTi prahArathI mAMDIne prANaharaNa parvatanA tamAma hiMsAcArane tyAgavAnI bhAvanA kare che. A hiMsA triyogathI eTale ke mana, vacana tathA kAyAnA yoganAM kAraNathI na thAya te mATe sAvacetI keLavato jAya che. koI jIvane mArana, tADana, ke anya prakAranuM kaSTa Ape nahi te kAyAthI pALelI ahiMsA gaNI zakAya. koIne duHkha thAya, azAMti thAya ke pIDA thAya tevAM vacana bole nahi, je kaMI bole te iSTa, miSTa ane ziSTa hoya e teNe vacanathI pALelI ahiMsA kahI zakAya. e ja rIte manathI paNa koInA mATe azubha vicAraNA kare nahi, koInuM azubha thAya tevuM ciMtavana paNa kare nahi, sahu mATe zubha thAya evI kalyANabhAvanA sevyA kare te manathI rAkhelI ahiMsA che. Ama mArgamAM AgaLa vadhavA te jIva sthULathI sUkSma ahiMsA pAlana karavA mATe vadhAre ne vadhAre prayatna karato jAya che. dhULamAMthI sUkSma ahiMsA tarapha pragati karavAmAM jIvane uttama kSamA, mAdeva, Arjava ane zauca e cAra guNo athavA lakSaNo khUba khUba madada karanAra thAya che. uttama kSamA kSamA e AtmAno svabhAva che. kSamA- svabhAvI AtmAnA Azraye AtmAmAM je krodhanAM abhAvarUpa zAMti pragaTa thAya che tene paNa kSamA kahe che. AtmA jo ke kSamAbhAvavALo che, chatAM anAdikALathI AtmAmAM kSamAnA abhAvarUpa krodha paryAya pragaTapaNe vidyamAna che. vaLI anAdithI Aja sudhI A AtmA kadI kSamAdi 122
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che svabhAvarUpe pariNamyo nathI, krodhAdi vikArarUpe ja pariNamyo che ane jyAre paNa te kSamAdi svabhAvarUpe pariNAme che tyAre tene krodhAdino abhAva thaI jAya che. AthI krodhAdinA abhAvarUpa kSamAdinuM pariNamana thAya che tyAre kahevAya che ke krodhano abhAva te kSamA che. krodha AtmAno vibhAva che, ane te kSamAnA abhAve pragaTa thAya che, tenI saMtati cAle che mATe krodhanA abhAvane kSamA kahe che. paraMtu satya to e che ke kSamAno abhAva te krodha che. ahIM koIne vicAra Ave ke pUrvAcAryoe paNa krodhanA abhAvane kSamA tarIke samajAvela che tenuM zuM? tenuM kAraNa e che ke temane krodhI jIvone samajAvavAnA hatA, jemane kSamAno paricaya nahivat hato, tethI kSamAnuM svarUpa paNa temane krodha dvArA samajAvavuM paDayuM hatuM jema vyavahArI janone vyavahAranI bhASAmAM samajAvavuM paDe che. munijana to kSamAnA bhaMDAra hoya che. jo teo potAnA anubhava pramANe samajAve ke kSamAno abhAva te krodha che to dunyavI jIvo te samajI zake nahi. temane paricaya kSamAno nahi, paNa krodhano che. eTale zrotAnI bhASAmAM munijana potAno anubhava jaNAve che ke krodhano abhAva te kSamA che. AthI jJAnIjano samajAvavA icche che kSamAdharmane, paNa samajAve che krodhanI vAta karIne. AthI kSamAnAM sAcA svarUpane samajavA mATe krodhanuM svarUpa samajavuM jarUrI bane che. krodha AtmAnI eka evI vikRti che, eka evI nabaLAI che ke jenAM kAraNe teno viveka samApta thaI jAya che, tene bhalAbUrAnI koI samajaNa rahetI nathI. A vikRti ane A nabaLAI jIvane, pote jJAnapiMDa ane AnaMdaghana hovA chatAM anAdithI lAgelI che. A nabaLAIne kAraNe prANIoe aneka duHkho sahana karyAM che, kare che ane karaze. e badhAMthI bacavA prayatno paNa karyA che, paraMtu yogya puruSArthanA abhAve tene saphaLatA maLI nathI. jIvane jenA para krodha Ave che, tene krodhI puruSa sAruMkhoTuM kahevA lAge che, gALo de che, mAre che, te eTale sudhI ke potAno jAna jokhamamAM mUkIne paNa tenuM bUruM 123
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karavA te icche che. Ama chatAM jo tenuM bUruM na thAya to pote khedayukta ane duHkhI thAya che, potAnAM ja aMgono ghAta ka2vA lAge che, mAthuM kUTe che, ane krodhanA atirekamAM viSAdinuM bhakSaNa karI mota pAme che. lokamAM thatI AtmahatyAono moTobhAga krodhanAM kAraNe thato hoya che. krodha karavAvALo para nimitta para ja dRSTi rAkhe che, nimittanI ja bhUla jue che, potAnI bhUla samajato nathI, bhale taTasthapaNe jotAM potAnI ja bhUla hoya. krodhI vivekasabhara vicAra karI zakato nathI. enI dRSTi to bIjAnA chatA-achatA durguNo para ja rahe che, guNadRSTi te keLavI zakato nathI. udA. rastAmAM mUkelo kAcano pyAlo mAlikanI Thesa lAgavAthI tUTI jAya to te gussAthI bolI UThaze, "ahIM vacce pyAlo koNe rAkhyo che ?" tene pyAlo rAkhavAvALA 52 krodha thaze, paNa potA para krodha nahi Ave ke pote kema saMbhALapUrvaka na cAlyo. jo e ja pyAlo pote rAkhyo hoya ane bhUlathI nokarathI phUTI jAya to te bUma pADaze ke "kema joIne cAlato nathI ?" paNa potAno doSa nahi jue ke meM kema pyAlo vacce rahevA dIdho? jo koI tenI bhUla batAve ke tame ja pyAlo rAkhyo hato, to te ema ja kaheze ke "nokare vacamAMthI pyAlo kema na laI lIdho?" krodhIne potAnI bhUla ja dekhAtI nathI. paranI ja bhUlo te zodhyA kare che. krodhane kAraNe jIva ghaNuM nukazAna karato hoya che. AkhA vizvamAM manuSya dvArA je vinAza sarjAya che tenAM mULamAM krodhAdi vibhAvo ja jovA maLe che. krodha e zAMtino bhaMga karanAra manovikAra che. te krodha karavAvALAnI mAnasika zAMtino to bhaMga kare ja che paNa te uparAMta vAtAvaraNane paNa kaluSita ane azAMta kare che. jenA prati krodha karavAmAM Ave che te paNa apamAna anubhavI kaSAyI banI azAMta thAya che. A krodhanuM bhayaMkara svarUpa te vera che. vera e krodhano vizeSa bhayakAraka manovikAra che. krodhanA AvezamAM jIva tarata badalo levA lAgI jAya che, tene apazabdo kahe che, mAre che, vagere pratikriyA kare che. paNa jyAre tAtkAlika koI pratikriyA vyakta 124
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che na karatAM, manamAM ja enA pratye janmelAM krodhane, lAga Avye badalo laiza evA bhAvathI, dabAvI devAmAM Ave tyAre e krodha veranuM svarUpa dhAraNa kare che. varSo sudhI dabAyeluM AvuM vera samaya Avye pragaTa thAya che. upalakadaSTie jotAM verabhAva vivekano ocho virodhI lAge che, paNa te krodhathI vizeSa bhayAnaka che, kemake te yojanAbaddha vinAza vere che. krodhI tarata koI vinAza yojanA ghaDato nathI, je saMbhavita hoya tema varte che, tyAre ve2mAM yojanAmaya vinAza hoya che. sAmAnya vinAza karatAM yojanAbadhdha vinAza ati vadhAre khataranAka ane bhayaMkara hoya che. jeTalAM tIvratA ane Avega krodhamAM jovAmAM Ave che, teTalAM te veramAM jovAmAM AvatAM nathI. tema chatAM krodhano gALo TUMkA samayano hoya che tyAre vera peDhI dara peDhI cAle eTaluM lAMbu paNa hoya che. khIja, cIDa, kSobha vagere paNa krodhanAM anya rUpo che. ApaNane koI pratikULa bAbatamAMthI pasAra thavAno yoga Ave to ApaNe khIjAI jaie chIe. vAraMvAra AvatI khIja cIDhamAM pheravAya che. khIja ane cIDha e asaphaLa krodhanAM pariNAma che. kSobha paNa krodhanuM avyakta rUpa che. A badhA vikAro krodhanAM nAnAM-moTAM rUpa che, ane mAnasika zAMtino bhaMga karanArAM che. jyAM sudhI A vikAronuM jora cAle tyAM sudhI koI jIva pUrNatA pAmI zake nahi. ene jItavA mATeno upAya batAvatAM paMDita ToDaramalajI mokSamArga prakAzakamAM lakhe che ke, -- "ajJAnane kAraNe jyAM lagI ApaNane, pa2padArtho iSTa-aniSTa bhAsatA rahe tyAM lagI krodhAdinI utpatti thatI ja raheze, paraMtu jyAre tattva abhyAsanAM baLa vaDe 52 padArthomAMthI iSTa-aniSTa buddhi dUra thaze tyAre svabhAvathI ja krodhAdinI utpatti thaze nahi." potAne thatAM sukha-du:khanAM kAraNo anyane mAnavAM e ja krodhAdinI utpattinuM mULa kAraNa che. vaLI jyAM sudhI samyakdaSTipaNuM saMbhavatuM nathI tyAM sudhI kSamAno bhAva uttama svarUpa dhAraNa karI zakato nathI. kAraNa ke krodhano abhAva AtmAnA 125
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Azraye thAya che. mithyAdRSTine AtmAno Azraya hoto nathI, tethI tene krodhano abhAva thaI zakato nathI. jyAre kaSAya maMda hoya tyAre teno AvirbhAva bahAramAM jovA maLato nathI, tethI ajJAnI jIva tene krodhano abhAva kahe che, paNa vAstavamAM to te kaSAyanuM maMdapaNuM ja hoya che. jyAM sudhI zudhdhAtmA tathA saguru pratinuM zradhdhAna daDha thatuM nathI, tyAM sudhI te jIvane potAnA AtmAnI pratIti thaI zakatI nathI. ane AtmAnAM astitvanA nakAramAM ja mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI kaSAyanAM mULa rahelAM che. vaLI A lokanA je je parapadArtho tenI icchAne anukULa pariName nahi te saghaLA enA krodhanA bhAjana thAya che. parapadArtha to anaMta che tethI abhiprAyamAM anaMta padArtho enA krodhanAM pAtra thayAM. eka apekSAe jaNAze ke e anaMtAnubaMdhI krodha che, kemake ene anaMta parapadArtho sAthe anubaMdha karyo che. A parathI samajAya che ke mithyAdRSTine para padArthomAM kartRtvabuddhi rahetI hovAthI ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano abhAva na thayo hovAthI tene uttama kSamAno dharma pragaTI zakato nathI. AtmAno kSamAbhAva e samyakucAritranuM eka pAsu che. ane samyakdarzana vinA samyakucAritra saMbhavI zake nahi, tethI kahI zakAya ke mithyAtvIne uttama kSamA hoI na zake. nizcayathI to kSamAbhAvI AtmAnA Azraye paryAyamAM krodharUpa vikAranI saMbhAvanA ja nathI, paraMtu vyavahArathI krodhAdinuM nimitta maLavAM chatAM paNa uttejita na thavuM, tenA pratikArarUpa pravRtti na karavI e paNa uttama kSamAmAM samAya che. kSamAnAM dhArakane pariSaha ke upasarga vakhate paNa krodha na Ave, mana zAMtanuM zAMta ja rahe. gusso Ave to tyAM kSamA rahetI nathI. koI paNa sthitimAM mana kheda, glAni ke vera veda nahi tyAre te AtmA uttama kSamAno dhAraka bane che. je jIva 'gALa sAMbhaLIne thappaDa mAre' te kAyAnI vikRtivALo che. je jIva 'gALa sAMbhaLIne gALa Ape' te vacananI vikRtivALo che. je kaMgALa sAMbhaLI manamAM kheda lAve te mananI vikRtivALo che. paraMtu je "gALa sAMbhaLIne manamAM paNa kheda na lAve' te kSamAdhArI che. eTaluM ja 1 26
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che nahi paNa, jo koI jIva guNane paNa bharI sabhAmAM avaguNarUpe varNavI niMdA kare chatAM ya kSamAdhArI jIva uttejIta thato nathI. A krodhanA cAra prakAra bhagavAne jaNAvyA che. anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana. jIva jyAre samyakdarzana prApta kare che tyAre cothe guNasthAne tene jo kSayopazama samakita hoya to anaMtAnubaMdhI sattAmAM cAlyuM jAya che, ane kSAyika samakita thayuM hoya to tene e anaMtAnubaMdhI kSaya thaI gayo hovAthI anaMtAnubaMdhI kaSAyanA udayano abhAva thaI jAya che. ane e pramANamAM uttama kSamA tene pragaTe che. pAMcame guNasthAne jIvane apratyAkhyAnI kaSAya sattAgata thAya che, cha guNasthAne jIvane pratyAkhyAnI kaSAya sattAgata thAya che, udayamAM rahetA nathI. ane kevaLajJAna thAya tyAre saMjvalana sahita tamAma kaSAyono kSaya thAya che, tethI sarvotkRSTa kSamAnAM dhAraka teo thAya che. A parathI samajAze ke uttama kSamAdinuM mApa bAhya vartanAdithI kADhI zakAtuM nathI, bAhyathI kaSAyonI maMdatA ke tIvratA para uttama kSamAdino AdhAra nathI, eno AdhAra kaSAyono kramaza: thato abhAva gaNI zakAya. kaSAyonI maMdatA ke tIvratAnA AdhAre je bhedo paDe che te to vezyA che. vyavahArathI maMdakaSAyIne uttamakSamAnA dhAraka kahevAmAM Ave che, paNa aMtaraMga tapAsatAM evuM paNa bane ke bAhyathI tadna zAMta jaNAtI vyakti aMdaramAM ukaLatA caru jevI hoya. navamI grevayeka sudhI pahoMcavAvALA mithyAdRSTi dravyaliMgI muni bahArathI eTalA zAMta dekhAya che ke tenI cAmaDI utArIne mIThuM bhabharAvAmAM Ave to paNa emanI AMkhano khUNo paNa lAla na thAya, chatAM zAstrakAronA jaNAvyA pramANe temane uttama kSamA nahi paNa aMtaraMgamAM anaMtAnubaMdhI kaSAya pravartatA hoya che. kAraNa ke temanA AtmAmAM AtmAnI arucirUpa krodha tathA saMsArasukhanI lAlasA rUpa lobha pravartato hoya che. bahArathI je krodhano abhAva jaNAya che te parAzrayI hoya che, AtmAmAMthI niSpanna thayela nathI. temAM sukhanI lAlasA, yazano lobha ke apayazAdino bhaya chUpAyelAM rahelAM hoya che. koI bAhya nimittane pakaDIne teo zAMta rahe che. 127
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bIjI tarapha cAritramohanA doSane kAraNe koI bahArathI krodha karatA jaNAya paraMtu aMtaraMgathI teo uttama kSamAnA dhAraka hoI zake che. udA. koI AcArya ke muni ziSyane Thapako ApatA hoya, daMDa ApatA hoya ane uttejita thayA hoya tema chatAM teo uttama kSamAnA dhAraka hoI zake che kAraNa ke temanA AtmAparathI anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAna kaSAyo nIkaLI gayA hoya che, kalyANabhAva pravartato hoya che ane temane AtmAno Azraya satata vidyamAna hoya che. je Azraya temane uttama kSamA prati dore che. Ama uttama kSamAdi guNo bAhya pravRttinA AdhAre nahi paNa aMtaraMga AtmazraddhAna ane kalyANabhAvane AdhAre pravarte che te samajI zakAze. anaMtAnubaMdhI krodhanA abhAvathI uttama kSamA pragaTa thAya che, ane apratyAkhyAnI tathA pratyAkhyAnI krodhanA abhAvathI te kSamA phUle phAle che tathA saMjvalana krodhano abhAva uttama kSamAne pUrNatA Ape che. devaguruzAstra ane AtmA pratinI aruci te anaMtAnubaMdhI krodhanuM eka rUpa che. jyAre ApaNane koI prati krodha Ave tyAre tenuM moM jovAnI icchA thatI nathI, tenI sAthe vAtacIta karavI paNa gamatI nathI e anubhavAya che. e ja rIte jemane AtmadarzananI ruci nathI, jemane AtmAnI vAta karavI sAMbhaLavI gamatI nathI, te sarva anaMtAnubaMdhI krodhanA vibhAgamAM jAya che. emAM AtmA pratyeno anaMta krodha che. ApaNe para sAthenAM verane toDavA aneka vAra kSamA ApI cUkyA, aneka vAra kSamA mAgI cUkyA chIe. emAM anaMtakALa javA chatAM sAcI zAMti pragaTI nathI. have eka vakhata tuM tArA potAnA AtmAne kSamA kara, tenI saMbhALa le, tenAmaya thA, tene parakha to saheje ja tArAmAM uttama kSamA pragaTaze. AtmAnubhava uttama kSamA meLavavAno sadupAya che. 128
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che avirata samyakdaSTi, aNuvratI, mahAvratI ane arihaMta bhagavAnamAM uttama kSamAno pariNAtmaka (quantitative) bheda che, paNa guNAtmaka (qualitative) bheda nathI. kSamAnA prakAra be nathI. nizcaya kSamA ane vyavahAra kSamA e kathanazailIno bheda che, kSamAno nahi. kSamA abheda che. uttama kSamA akaSAyabhAvarUpa che, vItarAgarUpa che, zudhdhabhAvarUpa che. uttama mArdava kSamAnI jema mArdava paNa AtmAno svabhAva che. AtmAnA Azraye AtmAmAM je mAnanA abhAvarUpa zAntisvarUpa pragaTa thAya che tene paNa mArdava kahe che. AtmA mArdavasvabhAvI hovA chatAM anAdikALathI AtmAmAM mArdavanA abhAvarUpa mAnakaSAya pragaTapaNe vidyamAna jovAmAM Ave che. mRdutA - komaLatAnuM nAma mArdava che. mAna kaSAyanA kAraNathI AtmasvabhAvanI komaLatAno abhAva thAya che ane akaDAI tathA ghamaMDano bhAva udbhave che. mAnI jIvanI pravRttinuM varNana paMDita ToDaramalajIe mokSamArga prakAzakamAM A pramANe kareluM che, "Ane mAnakaSAya upaje tyAre bIjAne nIco tathA potAne UMco darzAvavAnI icchA thAya che. e arthe aneka upAyo vicAre che, anyanI niMdA tathA potAnI prazaMsA kare che, aneka prakAre anyano mahimA maTADI potAno mahimA karavA lAge che, ghaNAM ghaNAM kaSTa vaDe je dhanAdino saMgraha karyo hoya tene vivAhAdi kAryomAM ekadama kharcI nAkhe, vA devuM karIne paNa kharce che, maraNa pachI mAro yaza raheze ema vicArI potAnuM maraNa karIne paNa potAno mahimA vadhAravA prayatna kare che. jo koI potAnuM sanmAnAdika na kare to tene bhayAdika dekhADI, du:kha upajAvI potAnuM sanmAna karAve che. mAnano udaya thatAM koI pUjya hoya, vaDIla hoya temanuM paNa sanmAna karato nathI. kaMI vicAra ja raheto nathI. vaLI ema karatAM paNa anya nIco tathA pote UMco na dekhAya to potAnAM aMtaraMgamAM pote ghaNo saMtApavAna 129 --
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che, potAnAM aMgono ghAta kare che vA viSabhakSaNAdi karI maraNa pAme che - ityAdi avasthA mAna thatAM thAya che." kaSAyomAM krodha pachInuM bIjuM sthAna mAnavuM che. krodha ane mAna baMne dveSarUpa hoya che chatAM emanI prakRtimAM taphAvata che. jyAre ApaNane koI gALa Ape ke apazabda kahe arthAt pratikULa varte tyAre krodha Ave che, paraMtu jyAre koI prazaMsA kare arthAt anukULa varte tyAre mAna upaje che. jagatamAM niMdA ke prazaMsA thayA ja kare che tethI ajJAnI jIva baMne sthitimAM kaSAya kare che. - niMdA zatruo kare ane prazaMsA mitro kare. tethI krodhanAM nimitta thAya che, zatru; ane mAnanAM nimitta thAya che, mitro; niMdako chatA guNone gopavI, achatA avaguNonI vadhAre carcA kare che. prazaMsako chatA avaguNone avagaNI, alpa guNone mahata banAvI ke navA guNo upajAvI vakhANa karatA rahe che, A baMne vRttio khoTI che te kramazaH krodha tathA mAnane anukULa che. niMdako pIThapAchaLa niMdA kare che, moM para niMdA bhAgye ja thatI hoya che, paNa prazaMsako moDhA para prazaMsA kare che ane pITha pAchaLa bhAgye ja prazaMsA kare che. jemanI prazaMsA pAchaLathI thAya te kharekhara bhAgyazALI gaNAya. jIvane pratikULatAmAM krodha ane anukULatAmAM mAna vedAya che. tethI niMdA karatAM prazaMsA vadhAre bhayakArI che. asaphaLatA krodhanI ane saphaLatA mAnanI mAtA che. A kAraNathI asaphaLa vyakti krodhI ane saphaLa vyakti mAnI bane che. mAna e krodha samAna khataranAka vikAra che, chatAM loko mAnane pyAra kare che, icche che. mAna e mIThuM jhera che, je maLatAM sAruM lAge che paNa saravALe du:kharUpa thAya che kAraNa ke Akhare to te che kaSAya ja. krodha mAna baMne AtmAnuM ahita karavAvALA hovA chatAM baMnenI vartanAmAM sAro evo taphAvata joI zakAya che. jenApara krodha Ave teno nAza karavAnI icchA jIvamAM pragaTe che, paNa jenA lakSathI mAna upaje che tene te kAyama sAcavavA icche che, paNa 13)
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che potAthI nIco rAkhIne, krodhIne virodhInI sattA ja svIkRta nathI, tyAre mAnIne bhIDa joie, jemAM te bIjA pAse UMco dekhAI Ave. krodhI krodhanAM nimittane dUra karavA icche che tyAre mAnI mAnanAM nimittone sAcavavA icche che. krodhI viyoga ane mAnI saMyoga mAge che. Ama jIva krodha athavA mAna emAMnA koI nimittane AdhIna thAya che. mAna ATha padArthonA Azraye saMbhave che. AcArya zrI samaMtabhadrAcArya ratnakaraMDa zrAvakAcAranA 25mA zlokamAM jaNAvyuM che ke, "jJAna, pUjA, kuLa, jAti, baLa, Rddhi, tapa ane zarIra A ATha vastuonA Azraye je mAna karavAmAM Ave che tene mAnarahita bhagavAna mAna kahe che." huM jJAnI chuM" e bhAvanA Azraye je mAna thAya che tene jJAnamada kahe che. e ja pramANe kuLa, jAti, dhana, baLa vagerenA Azraye je mAna thAya che te kuLamada, jAtimada, dhanamada, baLamada Adi rUpe oLakhAya che. A mada mATe moTAbhAganA ema samaje che ke dhanavAnane dhanamada hoya, rUpavAnane rUpamada hoya, baLavAnane baLamada hoya. tethI rahitane te te mada saMbhave nahi. paNa vivekathI vicAratAM A yuktiyukta lAgatuM nathI. jo ema ja hoya to jJAnamada jJAnIne hovo joie. ema to saMbhavatuM nathI. jJAnamada ajJAnI karatA hoya che. te ja nyAye AThe prakAranA mada ajJAnIne hoya, jJAnIne nahi. e ja rIte jJAnamada ajJAnIne hoI zake to dhanamada nidhanane, baLamada (nirbaLane) baLahInane, rUpamada kurUpane, paNa hoI zake che. vaLI jenI pAse A AThamAMthI eka prakAranuM aizvarya na hoya tene paNa mada saMbhave che. jo te madarahita hoya to te mArdavaguNanA dhaNI thAya che. ane e nyAye dIna, kuru5, nirbaLa, nIca, ajJAnI jano paNa mArdavayukta banI jaze, je saMbhavita nathI. te uparAMta sarva asaMjJI jIvo paNa mArdavaguNayukta thaI jaze. vAstavikatA to e che ke dhananA saMyogathI potAne moTo mAne te dhanamadavALo thAya. dhana hovA mAtrathI mAnI banI javAtuM nathI, paNa te hovAthI potAne moTo 131
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mAne tyAre mAnI thAya. e ja rIte dhana na hovAthI jo te potAne dIna mAne (lAcA2) to mAnI thAya. dInatA e mAnanuM evuM svarUpa che ke jene loko mAna tarIke mAnavA taiyAra thatA nathI. paNa dInatA eka prakAranuM mAna che, kAraNa ke tema na mAnIe to mAnanA abhAve dInatA (lAcArI) paNa mArdava banI jAya. paNa jyAre dInatA namratAnA arthamAM samajIe tyAre e mArdava guNanuM pratinidhitva kare che e bhUlavuM na joie. lAcArImAM 'joie che paNa nathI' tenAM du:khanI lAgaNI pragaTe che. paNa dInatAmAM nispRhatAnI lAgaNI DokiyAM kare che ane te mArdavaguNane amuka aMze pratyakSa karAve che. mArdava e AtmAno guNa che ane dharma che; tyAre mAna kaSAya e adharma che AtmAnA dharma ke adharmane ApaNe dhana, jAti, kuLa, baLa Adi pa2padArthathI mApI na zakIe. ema karatAM ativyAptidoSa Ave che. e pUrepUruM saMbhavita che ke jIva pAse dhana hoya paNa dhanamada na hoya, baLa hoya paNa baLamada na hoya, rUpa hoya paNa rUpamada na hoya ityAdi, e ja rIte dhana na hoya paNa dhanamada hoya, baLa na hoya paNa baLamada hoya, rUpa na hoya paNa rUpamada hoya. eTale ke jyAM asamAnatA nAnAM moTAMno bheda hoya che tyAM e vikAra AtmazAMtino bhaMga kare che; A bhedanA abhAvanuM nAma mArdava che. huM moTo ke huM nAno e bhAva bhedasUcaka che, zAMti toDanAra che. te mAnabhAva che. samabhAva AvatAM A bheda bhUMsAya che ane mArdava pragaTe che. je mAne ke 'huM koIthI moTo nathI' tene mAna nathI ane 'huM koithI nAno nathI' tene lAcArI ke dInatA nathI. laukika dRSTithI mAna ane dInatA vacce bheda dekhAya che. paNa AdhyAtmika dRSTithI ane temAM paNa mArdavadharmanA saMdarbhamAM abhimAna ane dInatA e baMne mAnanAM ja rUpa che. temAM jhAjho pharaka nathI. mArdavadharma baMnenA abhAvathI utpanna thatI avasthA che. -- - jevA hoie tevA potAne mAnavAmAM mAna nathI kemake te satya zradhdhAna athavA satyajJAna che. jevA nathI tevA UMcA ke nIcA potAne mAnavAthI mAna ke lAcArI Ave che, mArdavadharma khaMDita thAya che. jJAnI potAne jJAnI mAne to te jJAnamada nathI kAraNa , 132
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che ke teo tema samajavAmAM satya zradhdhAna kare che, jo teo tenA AdhAre potAne bIjAthI UMcA mAne to te jJAnamada thAya che. Avo jJAnamada kevaLa prabhune nahi paNa kSayopazama jJAnavALAne ane temAMya mukhyatve mithyAjJAnIne AvI zake che. jemane samyakdarzana che temane anaMtAnubaMdhI mAna udayamAM hotuM nathI, paNa apratyAkhyAna Adi saMbaMdhI mAna varte che. tema chatAM tene mAnanI sAthe ekatvabuddhino abhAva hovAthI AMzika mAIvadharma vidyamAna rahe che. anaMtAnubaMdhI mAnanuM mukhya kAraNa zarIrAdi para padArtha tema ja potAnI vikArI ane alpavikasita avasthAmAM ekatvabuddhi che. mukhyatAe jIvane zarIra sAthenI ekatA kAraNarUpa che. rUpa, kula, jAti, baLa, Adi zarIra sAthe saMbaMdha dharAve che. paNa je vyakti zarIrane potAthI bhinna anubhave che tene zarIra AzrayI mada saMbhavI zakato nathI. vaLI A padArthonI kSaNikatA jJAnIone spaSTa anubhavAtI hoya che. tethI tevA padArthanA Azraye temane mAna thatuM nathI. aizvarya ke Rddhi e bAhya padArtha che, kSayopazama jJAna AtmAnI alpavikasita avasthA che... A baMnenuM kSaNikapaNuM jJAnIne madathI dUra rAkhe che. jeo dhana, baLa, rUpa, Rddhi, AdinA AdhAre mada kare che, teno chevaTe mada khaMDita thAya che, kemake A padArthonA saMyogano viyoga nizcita che. ane e vakhate mada tUTe che. A parathI samajAya che ke mAIvadharmanI prApti mATe dehAdi sAthenI ekatvabuddhi toDavI joie. dehAtmabuddhi mithyAtvane kAraNe thAya che, tethI mithyAtvano abhAva karavo anivArya bane che. mithyAtvano abhAva samyakdarzanathI thAya che. sAthe sAthe AtmAmAM utpanna thatA kaSAyo pratye heyabuddhi jarUrI che; te vinA teno abhAva thaI zakato nathI. keTalIkavAra sanmAnanA nAme mAnabhAva sevavAmAM Ave che. bIjAe mAna ApyuM ane pote lIdhuM...sUkSmatAe vicAratAM temAM paNa mAna bhareluM jovAmAM Ave che. ane te baMdhanakAraka thAya che. AthI to jJAnI bhagavaMtoe manuSya gatimAM mAnanI mukhyatA 133
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha darzAvI che. mAnavI badhuM choDe che, paNa mAna choDatAM tene ati ati kaSTa lAge che. A mAnabhAvanA sadbhAvamAM mithyAtva DokiyAM kare che. ane te vakhate uttama mArdavAdi dharma pragaTa thaI zake nahi. tema chatAM jemanuM mithyAtva prAye dabAyuM hoya ke tUTayuM hoya temane mAnanI cAhanA ane upasthiti e cAritramohano doSa bane che, je krame karIne TaLI jAya che, ekAeka TaLato nathI. samyakatvanI prApti sAthe jIvano mAnakaSAya gaLavA lAge che, ane jema jema vikAsa thato jAya che tema tema mAna tUTatuM jAya che. cothAthI bAramAM guNasthAna sudhImAM krame krame jIvanuM mAna ochuM ne ochuM thatuM jAya che, ane bAramAne aMte cAre ghAtakarmano kSaya thatAM kevaLajJAna pragaTa thAya che. keTalIkavAra manuSyo potAnAM jIvanamAM kaSAyane jarUrI mAne che, temane lAge che ke amuka pramANamAM krodha ke mAnabhAva na hoya to badhA temanA mAthe caDI jAya ane jIvanavyavahAra vyavasthita rIte cAlI zake nahi. A pramANe mAnAdi kaSAyane upAdeyA mAnavAmAM Ave to tene dharma pragaTe nahi. kaSAyo pratyenI AvI upAdeyabuddhi chUTe tyArathI A kaSAyo bhUmikA pramANe kramaza: chUTatA jAya che. A kaSAyo prayatnapUrvaka choDayAM chUTatA nathI, te to nimitta maLatAM jIvane thayA ja kare che evuM jovAmAM Ave che. jo A kaSAyanI utpattinuM kAraNa samajavAmAM Ave to ja tene choDavAno rasto jIvane maLe. jyAM sudhI AtmA parapadArthomAM Atmabuddhi kare che ane potAne zreSTha samaje che tyAM sudhI anaMtAnubaMdhI mAna udbhave che. paNa jyAre te sarvajJaprabhu pAse potAnI alpatA svIkArI temanA mATenA premabhAva ane pUjyabhAvamAM sarake che tyArathI tenA mAnabhAvano kSaya zarU thAya che. jyAM sudhI sarvajJa vItarAga prabhu pratino ahobhAva Avato nathI tyAM sudhI pUrNa zudhdhAtmAno anAdara anaMtAnubaMdhI kaSAyamAM tene laI jAya che. ane jema jema AtmAnubhava Ave che tema tema te mAna gaLatuM jAya che, ane chevaTe teno pUrNa kSaya thatAM pUrNatA pragaTa thAya che. 134
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che A parathI samajAya che ke parane potAnuM mAnavAthI, svane tyAgavAthI mukhyatAe mAna utpanna thAya che. AthI mAna choDavA arthe parane potAnuM mAnavuM tyAgavuM ghaTe che. padArtha choDavAthI nahi paNa padArtha pratyenA mArApaNAnA bhAvane choDavAthI mAna jAya che. parane potAnuM mAnavuM choDavuM eTale zuM? svane sva ane parane para jANI, baMnene svataMtra jANavAM, te padArtho pratyenI mamatvabuddhi tyAgavI. A mamatvabuddhi tyAgavAthI ane rAgAdimAM heyabuddhi karavAthI mAnabhAvano bhaMga thAya che. ane bAkIno mAnabhAva jJAna-zradhdhAnanA baLe utpanna thatI AtmalInatAmAM ogaLI jAya che. AthI anyatva bhAvanA mAna toDavA khUba upakArI thAya che. uttama ArjavA kSamA ane mArdavanI jema Arjava paNa AtmAno svabhAva che. AtmAnA Azraye, chaLa, mAyAkapaTanA abhAvarUpa je zAMti AtmAmAM upaje che tene Arjava kahe che. Arjava mULa svabhAva hovA chatAM anAdithI tenA abhAvarUpa mAyAkaSAya AtmAmAM pravarte che. RjutA arthAt saraLatAnuM nAma Arjava che. samyakdarzana sahita je saraLatAno guNa athavA bhAva te uttama Arjava che. bIjI rIte tene vItarAgI saraLatA kahI zakAya. ArjavanuM viparIta rUpa te mAyA kaSAya. te kaSAyane kAraNe AtmAmAM kuTilatA utpanna thAya che, tenA vicAra kaMIka hoya, vANI tethI judI hoya ane vartana trIjA ja prakAranuM hoya che. te traNemAM sAmyatA sAmAnyapaNe hotI nathI. mAyAvI jIva kAryanI siddhi kapaTanA AdhAre karavA mAgato hoya che. mAyAcArI jIvanI pravRtti paMDita ToDaramalajI zrI mokSamArga prakAzakamAM A prakAre varNave che, - "jyAre Ane mAyAkaSAya upaje che tyAre chaLa vaDe kAryanI siddhi karavAnI icchA thAya che. e arthe aneka upAyo vicAre che, aneka prakAranAM kapaTabharyA vacano kahe che, zarIranI kapaTarUpa avasthA kare che, bAhya vastuone anyathA 135
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha batAve che, tathA jemAM potAnuM maraNa thavuM jANe evAM paNa kapaTa race che. kapaTa ughADuM thaI jatAM potAnuM bUruM thAya, maraNAdika nIpaje tene paNa gaNakArato nathI. vaLI mAyAno udaya thAya tyAre koI pUjya ane iSTajana sAthe saMbaMdha thAya to emanI sAthe paNa kapaTa kare che, kaMi vicAra ja raheto nathI. kadAcit chaLa vaDe kAryasiddhi na thAya to pote khUba saMtApavAna thAya che, potAnA aMgono ghAta kare che tathA viSa Adi vaDe maraNa pAme che - AvI avasthA mAyA thatAM thAya che." mAyAcArI vyakti potAnAM badhAM kAryo kUDakapaTanA Azraye karavA mAge che, te samajato nathI ke chetarapiMDI vaDe koI koI vA2 ane koI koIne ThagI zakAya che, haMmezA nahi, ane saune paNa nahi. mAyAcAra khullo paDayA pachI jIvanabhara mATe teno vizvAsa UThI jAya che. vaLI e paNa lakSamAM rAkhavA yogya che ke laukika kAryonI siddhi mAyAcArathI nahi, paNa pUrve bAMdhelAM puNyodayane kAraNe thAya che. ane pAramArthika kAryonI siddhimAM pAMce samavAya sahitano puruSArtha mukhya kAraNa che. kAryasiddhi mATe kapaTano upayoga nirbaLa vyakti kare che, sabaLa vyakti potAnA puruSArthane AdhAre kAryasiddhi icchatA hoya che. vaLI A mAyAcAra mAtra anyane ThagavA mATe ja thAya che ema paNa nathI, ghaNIe vAra A mAyAcAra manoraMjana mATe, Adatane kAraNe paNa loko karatA hoya che. AvA loko sAmAnya raMjana mATe bIjAne moTI muzkelImAM mUkatA paNa acakAtA nathI. e karatAM jIva samajato nathI ke mAyAcArIpaNuM mAtra bIjAone ja nahi, potAne mATe paNa eTaluM ja bhayajanaka nIvaDI zake che, te potAnAM sukhacena paNa choDAve che. mAyAcArI vyakti pote sazaMka rahe che kAraNa ke pote je doraMgA nIti pakaDI che te khullI paDavAno bhaya tene satata satAve che, ane bhayane kAraNe te ApattithI gherAyelo hoya evI lAgaNI veThe che. tethI tenuM citta satata AkuLavyAkuLa rahe che. A azAMtimAM te kArya saphaLatApUrvaka karI zakato nathI, temAM ya dharmasAdhanA ane 136
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che AtmaArAdhAna to khUba dUranI vAto thaI jAya che. A kAraNathI mAyAkaSAyanuM varNana karatAM zrI zubhacaMdrAcArye "jJAnArNava"mAM (sarga 19) lakhyuM che ke, - buddhimAna puruSo kahe che ke mAyA e avidyAnI janmabhUmi, apayazanuM ghara, pAparUpI kIcaDanI bhAre moTI khINa, muktidvAranI argalA(AgaLiyo), narakarUpI gharanuM dvAra ane zIlarUpI zAlavRkSonA vanane bALanAra agni che ema jANo." A mAyAkaSAyanA abhAvanuM nAma Arjava che. Arjava ane mAyAne sAmAnyapaNe mana, vacana tathA kAyAnAM mAdhyama dvArA samajavAmAM tathA samajAvavAmAM Ave che. e traNenI ekatArUpa Arjavadharma che, ane e traNa vacceno virodha e mAyAkaSAya che. mana, vacana, kAyAnAM pravartanamAM jyAre judApaNuM hoya che tyAre tene mAyA, vakratA, kuTilatA Adi nAmothI oLakhavAmAM Ave che, A thaI cULatAnI vAta, sUkSmatA bIjA vicAro pratye ApaNane dore che. sUkSmatAe vicArIe to siddhaprabhu mana, vacana tathA kAyAthI para che, tethI zuM temanAmAM Arjavadharma nathI? vAstaviktAmAM AtmA e dharmayukta che. vaLI asaMjJI jIvone mana nathI, ekeMdriyane mana ane vacana nathI. tethI temane dhULa mana, vacana, kAyAnI virupatA saMbhavatI nathI. to zuM teo mAyAcAra rahita che? athavA Arjavadharma yukta che? prabhunA jaNAvyA pramANe to A jIvo vizeSa mAyAbhAva sahita che, jene kAraNe temane mana ane vacanano abhAva bhogavavo paDe che. e ja pramANe koI jIva manamAM khoTAbhAva kare, vANIthI khoTAM vacana kahe ane kAyAthI khoTAM kAryo kare - e dvArA mana, vacana tathA kAyAnI ekatA kare to zuM teo ArjavadharmI banI jAya? haragIjha nahi. vikRta mana ane vANI sAthenuM vartana koI paNa prakAre ArjavaguNa prakAzI zake nahi. Arjavadharma ane mAyAkaSAya e baMne jIvanA bhAva che, ane mana, vacana tathA kAyA pudgalanI avasthAo che. jIva ane pudgala baMnenAM lakSaNo tathA pariNati 137
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha svAbhAvikapaNe ja bhinna che. Arjavadharma AtmAno svabhAva che, to mAyA kaSAya AtmAno vibhAva che. svabhAva hovAmAM paranI jarUriyAta nathI, vibhAvamAM 'para' e nimittamAtra hoya che. nimittarUpe pUrvakarma ke anyabAhya padArtho hoya che, paNa mana, vacana tathA kAyA hotAM nathI. jema Arjavadharma mATe mana, vacana tathA kAyA anivArya nathI (sidhdhomAM e vidyamAna che), tema mAyAkaSAya mATe paNa traNenI vidyamAnatA jarUrI nathI, kemake ekeMdriyane ekalI kAyA ja hovA chatAM mAyA saMbhave che. tema chatAM anya mAdhyamonI gerahAjarImAM mana, vacana, kAyA e mAyAkaSAya samajavA tathA samajAvavA mATe khUba upayogI che. AnuM kAraNa e che ke mAyA athavA Arjavadharmane samajavA tathA samajAvavAnI pravRtti saMjJI paMcendriya manuSya mukhyatAe karatA hoya che. mana, vacana, kAyAthI para evA sidhdhaprabhu koine kaMI samajAvatA nathI. bIjI bAju AmAMthI ekano abhAva hoya evA asaMjJI paMcendriya sudhInAM jIvo samajI zakatAM nathI. A pravRtti mukhyatAe saMjJI paMcendriya manuSyamAM pravarte che. tethI ema lAge che ke mAyAcAra prAya: manavacanakAyAnI virupatAmAM ane Arjavadharma te traNenI ekatAmAM pragaTa thato jovAmAM Ave che. pariNAme Ajevadharma ane mAyAkaSAyane manavacanakAyAnAM mAdhyama dvArA samajavAmAM ane samajAvavAmAM Ave che. vizeSa vicAratAM samajAya che ke mana,vacana, kAyAnAM mAdhyama dvArA mAyAcAra ke Arjavadharma thatAM nathI, paNa pragaTa thAya che. samajavA-samajAvavA mATe pragaTa thavuM e upayogI kriyA che. pragaTa vastu apragaTa vastu karatAM samajavI ane samajAvavI ghaNI sahelI bane che. ekeMdriyAdi asaMjJI jIvono mAyAcAra apragaTa rahe che tethI yuktithI samajAvavuM zakya thatuM nathI, e ja rIte siddhaprabhuno Arjavadharma paNa yuktithI sidhdha karavo zakya nathI. enI samajaNa zrI sarvajJa prabhunA bodhanA AdhAre ja siddha thAya che. ethI saMkSepamAM ApaNe kahI zakIe ke manavacanakAyAnAM mAdhyama dvArA Arjavadharma ane mAyAcArane samajavA - samajAvavAnuM mULa kAraNa e che ke saMjJIpaMcendriya jIvono A bhAva-vibhAva e ja mAdhyama dvArA pragaTa thAya che. 138
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che jemanAM mana pavitra ane zudhdha thatAM jAya che temane manavacanakAyAnI ekatA vadhAratAM Arjavadharma khIle che, ane jemanAmAM azuddhi pravarte che teo e ekatA na rAkhe to kalyANa thAya che. azubhabhAva toDe, kadAcita AvyA to vacanathI vyakta na kare kadApi vyakta thayA to kAyAthI te bhAvane pariNamAve nahi temAM ja AtmAnuM zreya raheluM che. manane pavitra karyA vinA ja e apavitra bhAvo vacanathI vyakta karAya ane kAyAthI kAryarUpa banAvavAmAM Ave to jIvane khUba nukazAna veThavuM paDe. vaLI vicAratAM e paNa samajAya che ke manamAM ghoLAtA azubhabhAvo vyakta thatAM lAMbA gALA mATe rokI zakAtA nathI. ane vacanathI pragaTa thayA pachI kAyAne e mArge jatAM lAMbo vakhata aTakAvI zakAtI nathI. AvA saMjogomAM yogya to e che ke manamAM udbhavatA AvA mAyAcAranA bhAvane ja rokI devo. tyAre prazna thAya che ke mAyAcAra choDavA mATe, mana, vacana, kAyAnI virupatA, kuTilatA, vakratAthI bacavA mATe tathA Arjavadharma pragaTa karavA mATe - manane pavitra karavA mATe zuM karavuM joie? uttama Arjavadharma pragaTa karavA e spaSTa samajavuM joIe ke mAyAcAra e manavacanakAyAnI virupatA nathI, ke kuTilatA nathI, paNa AtmAnI virupatA ke kuTilatA che. e kuTilatA AtmAmAM utpanna thAya che ane manavacanakAyAnA mAdhyama dvArA pragaTa thAya che. AtmAnA svabhAvane che tenAthI viparIta mAnavo, anyathA parisamAvavo e ja vakratA che, virupatA che, e ja kuTilatA che. rAgAdi bhAva duHkharUpa ane du:khanAM kAraNarUpa che, tene sukharUpa ane sukhanAM kAraNarUpa mAnavA e ja vastutaH AtmAnI vakratA, kuTilatA che. A vakratA ane virupatA padArthanuM yathArtha svarUpa jANavAthI jAya che. jevo AtmAno svabhAva che tene tevo jANavo, tevo mAnavo ane temAM ja tanmaya thavuM e vItarAgI saraLatA che, uttama Arjava che. mahAmunione je uttama Arjavadharma che te kaMika A prakAre hoya che. teo AtmAne rAgadveSAdithI bhinna jANe che, rAgadveSathI mukta thaI svarUpamAM lIna 139
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che, vItarAgatAmAM pariName che, e ja emano uttama Arjavadharma che. ArjavadharmanI utkRSTatA emane dhyAnakALamAM hoya che, tevI utkRSTatA anya pravRtti karatAM rahetI nathI. e vakhate je Arjavadharma pravarte che te AtmAmAM pravartatI saraLatAnAM kAraNe hoya che. niSkarSa rUpe kahI zakIe ke jJAna, darzana ane cAritranuM samyaku ekatva e AtmAnI ekarUpatA arthAt vItarAgI saraLatA che, ane e uttama Arjavadharma che. bAhya chaLakapaTa AdinA abhAvarUpa manavacanakAyAnI ekatArUpa saraLatA e vyavahArathI Arjavadharma che. te Ajevadharma aMtaraMga Arjavadharmane puSTi Ape che. krodha ane mAnanI jema mAyAnA paNa cAra prakAra che - anaMtAnubaMdhI Adi. samyakdarzananI prApti pachIthI ja anaMtAnubaMdhI mAyA sattAgata thAya che athavA kSaya pAme che. te pahelAM koI paNa puruSArthathI anaMtAnubaMdhI mAyA sattAgata karI zakAtI nathI, alabatta tenI sthiti mahadaMze ghaTADI zakAya che. saMsArI padArthone vize jIvane tIvra sneha vinA anaMtAnubaMdhI kaSAya saMbhave nahi; ke jene kAraNe anaMta saMsArano anubaMdha thAya. tIvra pariNAme, bhavabhayarahitapaNe jJAnIpuruSa ke samyakajJAnI jIvane anaMtasaMsArano baMdha kare tevA tIvra pariNAma hoi zake nahi, bIjI saMsArI kriyAo ghaNuM karI anaMta anubaMdha karavAvALI nathI, mAtra aparamArthane paramArtha jANI Agraha jIva bhajyA kare, paramArthajJAnI evA puruSapratye, deva pratye, dharma pratye nirAdara hoya tene anaMtAnubaMdhI karma baMdhAya che. saevagurudharma prati asa-vRdikanA AgrahathI, mAThA bodhathI, azAtanAe, upekSAe pravarte, saMsAravAsanA pariccheda na hovA chatAM pariccheda mAnI paramArtha pratye upekSaka rahe tyAre anaMtAnubaMdhI karma AkAra le che ethI siddha thAya che ke kaSAyono abhAva karavo hoya to AtmAne oLakhavo, sadguru Azraye paricaya karavo ane enA guNomAM ekarUpa thatA javuM Ama karatAM, dharma AcaratAM kSamA, mArdava, Arjava jevA guNo AtmAmAM khIlatA jAya che. 14)
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che uttama zauca zucitA arthAt pavitratAnuM nAma zauca che. tenI sAthe joDelo zabda 'uttama' samyakdarzananI sattA sUcave che. eTale ke samyakdarzana sahitanI vItarAgI pavitratA te uttama zaucadharma che. zaucadharmano abhAva lobha kaSAyathI Ave che. lobhane pApano bApa kahevAmAM Ave che. kemake jagatanuM eka paNa pApa evuM nathI ke je lobhI jana karato na hoya. lobhI jananuM varNana paMDita ToDaramalajI mokSamArga prakAzakamAM A pramANe kare che, - "jyAre Ane lobhakaSAya upaje tyAre iSTa padArthanA lAbhanI icchA hovAthI te arthe te aneka upAyo vicAre che. tenAM sAdhanarUpa vacana bole che, zarIranI aneka ceSTAo kare che, khUba kaSTa sahana kare che, sevA kare che, videzagamana kare che; jemAM maraNa thavuM jANe te kArya paNa kare che. jemAM ghaNuM du:kha utpanna thAya evA AraMbha kare che. tathA lobha thatAM pUjya ane iSTanuM kArya hoya tyAM paNa potAnuM prayojana sAdhe che, kAMi vicAra raheto nathI. tathA je ISTa vastunI prApti thaI che tenI aneka prakAre rakSA kare che. jo iSTa vastunI prApti na thAya, athavA iSTano viyoga thAya to pote khUba saMtApavAna thAya che, potAnAM aMgono ghAta kare che tathA viSabhakSaNa Adi vaDe maraNa pAme che. AvI avasthA lobha thatAM thAya che." AcArya zubhacaMdre to "jJAnArNava"nA 19mA sargamAM lakhyuM che ke, "A lobha kaSAyathI pIDita vyakti potAno mAlika, guru, baMdhu, vRdhdha, strI, bALaka tathA kSINa, durbaLa, anAtha, dIna vagerene paNa niHzaMkapaNe mArIne dhana prApta kare che." narakamAM laI janAra ke asaMjJI thavAnI pharaja pADanAra je je doSo zAstrakAroe varNavyA che te sarva lobhamAMthI nIpaje che. dhanano lobhI dhana upArjana karavAmAM eTalo samaya kADhe che ke tene mANavAno avasara Avato ja nathI. pazuono lobha peTa bharavA pUrato hoya che, tyAre mAnavIno lobha aneka prakAre jovA 141
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha maLe che. mAnavIne e sahelAIthI samajAtuM nathI ke puNyodaya vinA dhana, sattAdi ke anukULa saMjogo prApta karI zakAtA nathI. te vize 'bhagavatI ArAdhanA" mAM lakhyuM che ke, - lobha karavA chatAM paNa puNyarahita puruSane dhana maLatuM nathI, ane lobha na karavA chatAM puNyavaMtane dhananI prApti thAya che." AthI dhanAdinI - ISTanI prApti mATe lobha nahi paNa puNya kAraNarUpa che, ema samajI lobhano tyAga karavo ghaTe. lobha mAtra dhanano ja hoya ema nathI, te viSaya, sattA, kIrti Adi rUpe paNa hoya che. vastutaH to pAMca indriyonA viSayanI tema ja mAnAdi kaSAyonI pUrtino lobha e ja lobha che. paisAno lobha e to manuSya janmamAM saMbhave che, anya gatiomAM e lobha dekhAto nathI. tyAre viSayano lobha cAre gatimAM pravarte che ane vizeSatAe devagatimAM. paisAnAM mAdhyamathI paMcendriyanA viSayonI prApti thAya che, mAnAdi kaSAyo poSAya che tethI manuSya enA prati lobhAya che. jo e icchA saMtoSAtI na hoya to koI paisAnA bhAva paNa na pUche. rUpa, kIrti AdinA lobhI paisAne pANI jema vApare che. rAjA zreNika celaNAnAM rUpamAM, pavanaMjaya aMjanAnAM rUpamAM mohAyA hatA te zAstromAM maLatAM udAharaNo che. nAmanA lobhI paNa aneka maLe che. potAnuM nAma jALavavA moTA moTA dAna karanAranA tUTA nathI. paNa nAma kyAM rahe che? bharata cakravarti jyAre potAnuM nAma zIlA para lakhavA gayA tyAre te zIlA pUrvanA cakravartionAM nAmathI bharelI joI, tethI temAMnA eka nAmane miTAvIne potAnuM nAma lakhavuM paDyuM. ane temAMthI vicAramAM garaka thayA ke, have pachI bhAvinA cakravarti mAruM nAma miTAvI potAnuM nAma lakhaze. bIjA paNa lobha jovA maLe che. AcArya akalaMka deva "rAjavArtika' mAM jIvanalobha, Arogya lobha, indriya lobha ane upabhoga lobha ema cAra prakAra lobhanA gaNAve che. amRtacaMdrAcArya paNa 'tattvArthasAra' mAM bhoga, upabhoga, jIvana ane indriyonA viSayano lobha, ema cAra prakArano lobha varNave che. 142
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che A prakAro para vicArIe to paMcendriyanA viSayonA lobhanI ja mukhyatA jaNAI Ave che. bhogopabhoga indriyanA viSayo che, zArIrika Arogya paNa indriyonA viSayagrahaNanI zakti sAthe saMbaMdha dharAve che, kemake indriyonA samudAyanuM nAma ja to zarIra che. Ama joIe to viSayamAM saghaLA anya prakAro samAI jAya che. paMcendriyanA viSayomAM phasAyelA jIvonI durdazAnuM varNana karatAM zrI paramAtmaprakAzakAra lobhanA tyAganI preraNA karatAM lakhe che ke, - "rUpanAM lobhI pataMgiyA dIpaka para paDIne, karNapriya zabdanA lobhI haraNa zikArInA bANa vaDe viMdhAIne, sparzanA lobhI hAthI hAthaNInA lobhathI prerAI khADAmAM paDIne, gaMdhanA lobhI bhamarA kamaLamAM baMdhAIne ane rasanA lobhI maccha mAchImAranA kAMTAmAM viMdhAIne vA jALamAM phaksAIne duHkha pAme che. he jIvo! AvA viSayono kema lobha karo cho? emanA prati anurAga kema karo cho?" AtmasvabhAvane DhAMkI denAra zaucadharmano virodhI lobhakaSAya jyAre tIvra svarUpamAM hoya che tyAre anya kaSAyone paNa dabAvI de che. lobhI mAna-apamAna, krodhAdithI para banI lobhamAM ja pravarte che. lobha anya kaSAyone to kApe che paNa potAne ya kApe che. yazano lobhI dhananA lobhane choDI de che. hindInA prasidhdha vidvAna AcArya rAmacaMdra zukla lobhIonI vRtti para vyaMga karatAM lakhe che ke, - lobhIonuM damana yogIonA damana karatAM koIpaNa prakAre UtaratuM nathI. lobhanAM baLa vaDe teo kAma ane krodhane jIte che, sukhanI vAsanAno tyAga kare che, mAna-apamAnamAM samabhAva rAkhe che. have bIjuM joie zuM? jenI pAsethI teo kaMIka meLavavAnI AzA rAkhe che te kadIka temane daza gALo bhAMDe to paNa na to temanA caherA para roSanuM eka cihna pragaTa thAya che, ane na manamAM glAni utpanna thAya che. mAkhI cUsavAmAM emane na dhRNA pedA 143
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che ane lohI cUsavAmAM na dayA. suMda2 rUpa joIne potAnI eka koDI paNa bhUlI jatA nathI. karuNamAM karuNa svara-citkAra sAMbhaLIne teo potAno eka paiso paNa koIne tyAM choDatA nathI. tucchamAM tuccha vyaktinI sAme hAtha laMbAvavAmAM teo lajjA pAmatA nathI." (ciMtAmaNi bhAga 1. pR 58) lAlasA, lAlaca, tRSNA, abhilASA, icchA ityAdi lobhanAM aneka nAmo che. prema vA prIti paNa lobhanAM ja nAmAMtara che. padArthanuM AkarSaNa te lAlaca ke lobha tarIke ane vyaktinuM AkarSaNa te prIti ke prema tarIke gaNAya che. vastu ane vyaktinA viSayabhedathI lobhanAM svarUpamAM ane pravRttimAM bahu bheda paDI jato hovAthI vyakti pratyenA lobhane alaga nAma apAyuM che. keTalAka lobha evA prakAranA hoya che ke je lobharUpa lAgatA nathI. temAM lokone dharmano bhrama thaI jAya che. svargAdino lobha A ja prakArano hoya che. svarganAM sukha mATe ke manuSyagatinAM sukha mATe je kaMI dharma karavAmAM Ave che te dharma lobhamAM samAya che. AvA lobhI jagatamAM dharmAtmA tarIke oLakhAya che. eka apekSAe vicAratAM mokSa meLavavAnI icchA, nispRha thavAnI bhAvanA, vItarAgI svarUpa pragaTAvavAnI vRtti vagere ane te mATe thatI dharmapravRtti paNa lobhano eka prakAra che. nirlobhI thavAno bhAva paNa lobha kahI zakAya. A che nizcayanayanI apekSAnI vAta, aihika ke vyavahArika lobhathI mukta thavA mATe jIve 5ramArtha lobhano Azraya levo ja paDe che, sIdhA pUrNa vItarAga thaI zakAtuM nathI. AthI vyavahAranayathI uparanI badhI bhAvanA, vRtti Adi nirlobharUpe gaNAya che tyAre nizcayanayathI tene paNa lobha kahela che. A apekSAo bhUlavA jevI nathI. cAritramohanA pacIse kaSAyo rAgadveSamAM samAya che. temAMthI cAra prakArano krodha, cAra prakAranAM mAna, arita, zoka, bhaya ane jugupsA e bAra kaSAyo dveSa che. ane cAra prakAranI mAyA, cAra prakArano lobha, traNa veda, rati ane hAsya e tera kaSAya rAga che. ahIM samajAya che ke cAre prakArano lobha rAgamAM samAya che. rAga bhale pachI 144
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che te maMda hoya ke tIvra hoya, zubha hoya ke azubha hoya; te che to rAga ja. jyAre te rAga che, tyAre te mAyA, lobha, veda, ti ke hAsyanA prakAre ja rahe che. anya koI prakAra saMbhavI zakato nathI. rAga e dharma nathI, kAraNa ke ema mAnatAM kaSAya dharma banI jAya che. dharma to akaSAyI che. cAritra e sAkSAt dharma che, ane te moha tathA rAgadveSathI rahita akaSAyarUpa AtmapariNAma ja che, arthAt dharma e akaSAyabhAva che. zaucadharma e kSamA, mArdava, ArjavathI mahAna dharma che. kemake zaucadharmano ghAtaka lobhakaSAyano aMta samasta kaSAyonA kSaya pachI ja thAya che. jeno lobha saMpUrNapaNe kSaya thAya tenA krodhAdi kaSAyo niyamapUrvaka kSaya thayA hoya che. lobha kaSAya kSapaka zreNimAM dazamA guNasthAne sauthI chelle kSaya pAme che. AthI ApaNe kahI zakIe ke lobha sauthI bhayaMkara kaSAya che. tenuM rUpa evuM vicitra ane vividhatAvALuM rahe che ke jIvane lobhane lobharUpe oLakhatAM paNa keTalIkavAra khUba muzkelI naDe che. krodhanI jema lobha kaSAya sahelAIthI pragaTarUpe dekhAto nathI, te kaSAya chUpo che. ane tethI tene kADhatA jIvane sauthI vizeSa prayatna karavo paDe che. A ja kAraNe zaucadharmane sauthI mahAna kahyo che. A uparAMta eka vAta vicAravA jevI ane samajavA jevI paNa che. zaucadharma te mAtra lobhakaSAyanA abhAvanuM nAma nathI, paraMtu te sarvakaSAyonA abhAvathI pragaTato dharma che. kemake pavitratAnuM anya nAma zaucadharma che, ane sarva kaSAyo AtmAne apavitra karatA hovAthI, te sarva kaSAyonA abhAvanuM nAma zaucadharma hoI zake. to pachI prazna thAya ke zAstromAM mAtra lobhanA abhAvane zauca kahela che tenuM kAraNa zuM? jarA UMDANathI vicAratAM spaSTa thAya che ke lobhano nAza bAkInA sarva kaSAyono nAza thayA pachI ja thAya che, eTale lobhanA nAzamAM anya sarva kaSAyono kSaya garbhita rIte sUcavAyelo ja che. vicAra Ave ke krodhAdi sarva kaSAyo AtmAne apavitra kare che, tethI krodhAdi jatAM ke maMda thatAM teTalI pavitratA AtmAmAM pragaTa thAya che ema kahI zakAyane? to pachI krodhamAnAdinA abhAvane zaucadharma kema kahyo nathI? lobhanA abhAvane ja zA 145
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mATe zaucadharma kahyo che? krodhAdi saMpUrNa nAza pAme chatAM AtmAnI saMpUrNa pavitratA pragaTI zakatI nathI kAraNa ke tyAM paNa lobha kaSAyane rahevAno avakAza che. paNa jyAre lobha kaSAya kSaya thAya che tyAre navAM karma upArjana karAvanAra eka paNa kaSAya AtmAmAM pravezI zakato nathI. A pUrNa pavitratAnAM lakSe lobhanA abhAvane zaucadharma kahyo che. jeTalA aMze kaSAya tUTe teTalA aMze zucitA AtmAmAM pragaTatI jAya che, te hakIkata che. anya kaSAyonI alpatAthI anya guNo, kSamA, mAdava, Arjava khIlatA jaNAya che, ane jeTalA pramANamAM lobha nAza pAme teTalA pramANamAM zaucadharma khIle che ema samajAvyuM che. svabhAvathI AtmA pavitra che. paryAyamAM je moha-rAga-dveSanI apavitratA che te AtmajJAna, AtmadhyAna, zIla-saMyama, japa-tapanA prabhAvathI dUra thAya che. deha to hADa, mAMsa, majjA, vIryAdi azucithI bharelo hovAthI apavitra ja che, te bAhya upacArothI zudhdha thato nathI kAraNa ke jyAM sudhI AtmAmAM vibhAvabhAva varte che, tyAM sudhI upara jaNAvelA azudhdha padArthono jamAva zarIramAM thato ja jAya che. jyAre AtmA vibhAvathI khasI svabhAvamAM sthira thAya che tyAre e apavitra paramANuonuM sthAna pavitra paramANuo grahaNa kare che ane dehane pavitratA Ape che. AtmAnI apavitratA dUra karatAM dehanI apavitratA ApoApa nIkaLatI jAya che. A parathI siddha thAya che ke AtmAnI pavitratA vItarAgatAmAM che, ane apavitratA moha-rAgadveSamAM rahelI che. mana malina thAya to tana saheje malina thaI jAya che. zrI sanakumAra cakravartinI kAyA suvarNamaya hatI. jyAre manamAM e kAyA mATe ugra mAnabhAva thayo tyAre temanI e kAyA jheramaya banI gaI. A jotAM zrI sanakumArane vairAgya thayo. teo muni banyA. ane te pachI dharmArAdhana karI AtmAnI zuci vadhArI dehane paNa temaNe pavitratA tarapha doryo. lobhakaSAyanA paNa cAra prakAra che - anaMtAnubaMdhI Adi. pahelA be prakAranA abhAvamAM ke mAtra anaMtAnubaMdhI kaSAyanA abhAvamAM je zaucadharma dezavatI ke AvatI 146
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che sabhyaSTine hoya che tenAthI vizeSa nirmaLatA traNa prakAranA kaSAyanA udayanA abhAvamAM munine hoya che. ane pUrNa zaucadharma to vItarAgI sarvajJa bhagavAnane hoya che. svabhAvathI badhA AtmAo pavitra che, paNa vibhAvanA dabANa nIce e AtmAo apavitratAmAM DUbe che. pa2nA Azraye apavitratA ane svanA Azraye pavitratA pragaTe che. svabhAvanI zucitAmAM evuM sAmarthya ke e zucine jo paryAya sparze to paryAya paNa pavitra thaI jAya. arthAt saMsArasamudra taravA mathato jIva svabhAvanI zuci tarapha vaLe to tenA AtmA ane deha baMne pavitra thaI jAya. AtmasvabhAvanA sparza vinA arthAt AtmAnubhava vinA uttama kSamAdi dharmano AraMbha thato nathI. arthAt kSamAdi dharmane pALavAthI Atmasanmukha thavAya che. anitya, azaraNa, azucimaya, ekatva ane anyatvathI bharelA A saMsAramAM jIvane aneka prakAranAM kaSTo vAraMvAra bhogavavAM paDe che, ane tenAthI chUTavA mATe, je sukha pAchaLa du:kha na Ave evA sukhane pAmavA mATe, jIve potAnA AtmAnA mukhya guNo uttama kSamA, mArdava, Arjava ane zauca khIlavavAnI jarUriyAta che, je guNo AtmAmAM vibhAvarUpe pravartatAM krodha, mAna, mAyA ane lobha svarUpI kaSAyo toDatAM pragaTe che. ATaluM samajyA pachI te kyAre ane kevI rIte thAya, na karIe to zuM thAya vagere vicAraNA yathAsthAne karI zakAze. A kaSAyo toDavAmAM na Ave, ane tenuM navuM navuM upArjana karatA rahevAmAM Ave to jIvane ghaNuM nukazAna thAya che. sau prathama to A kaSAyo potAne ane parane du:khadAyI che. kaSAyano upadrava thatAM jIva ghaNuM du:kha veThe che, ane AtmAnA svAbhAvika guNothI dUra thAya che. tethI e guNomAMthI niSpanna thatAM sahaja zAMti ane sukhathI te AtmA vaMcita bane che. jyAM sudhI A kaSAyonuM pravartana jIvamAM rahe che tyAM sudhI tenAM saMsAra paribhramaNanuM cakra aTakatuM nathI, janma, jarA ane mRtyunAM du:khathI te bacI 147
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zakato nathI. roga, zoka, bhaya AdinAM duHkho to tene satata pIDatA ja rahe che. Ama joIe to A kaSAyo jIvane tenA AtmasvabhAvathI viparItapaNe pravartAvI du:kha ane azAtAnI khINamAMthI bahAra ja nIkaLavA detA nathI. A lokamAM anaMtAnaMta jIvo A ja ghaTamALamAM du:kha, azAMti, kleza satata vedatA rahI paribhramaNa karyA kare che ane pIDAyA kare che. AvA saMjogomAM saMjJIpaMcendriyapaNuM sapuruSanI kRpAthI jIva prApta kare che tyAre tene mATe zAMti ane sukha meLavavAno mArga khullo thAya che. temAMya cAre gatimAM e mATenI sauthI vizeSa saMbhAvanA to manuSya gatimAM ja rahelI che. eTale dharmanI utkRSTa maMgalatAno vicAra ApaNe A gatinA jIvane anulakSIne karIe to te sahaja che. jyAre ahiMsA, tapa ane saMyamarUpa dharmanuM zaraNuM grahaNa karI jIva sanmArge varte che tyAre tenAM A anAdikALathI cAlatA paribhramaNano aMta Ave che. te zudhdha, budhdha ane mukta thAya che. ane anAdikALathI na sAMpaDelAM zAzvata sukhanI - sanAtana sukhanI prApti kare che, je sukhanI anubhUtithI anaMtakALa pachI paNa bahAra nIkaLavuM paDatuM nathI. dharmanuM A maMgalapaNuM sauthI viziSTa ane tarata ja najare tarI Ave evuM che. A dharma prApta karavo bahu durlabha che, paraMtu maLyA pachI saMpUrNa sukhI thavAno mArga khUba ja saraLa ane sahelo che. sAmAnyapaNe jIva dharmArAdhana manuSya janmamAM ja kare che, ane e gatimAM mAnabhAvano upadrava anya gatio karatAM ghaNo vizeSa rahelo che. ghaNA ghaNA bhavomAMthI pasAra thayA pachI jIvane saMjJIpaMcendriya manuSyapaNuM prApta thAya che. temAMya garbhamAMthI haNAya, janmatAM mRtyu pAme, bAlavayamAM mRtyu Ave, pUrI indriyo na hoya, jIvananI dharma karI zakAya evI suvidhA na hoya, AvA aneka vidgo ane aMtarAyavALA manuSya janmo kalyANanI dRSTie niSphaLa nIvaDe che. AthI je janmamAM pAMca indriyo pUrNa hoya, saMjJA khIlelI hoya, dharma karI zakAya evI suvidhA hoya, dharma ArAdhavAnI bhAvanA hoya Adi sAnukULa saMyoga hoya evA manuSya janma ja saphaLa che. 148
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che AvA manuSya janmamAM jIvane mArgadarzaka sagurunI khUba ja jarUriyAta che, kAraNa ke pote to mArgathI ajANa che, svacchaMdI che ane mAnabhAvamAM garaka hoya che. AvA saMjogomAM jo pote potAnI meLe dharma pAmavA prayatna kare to te aneka pratikULatA vacce phaksAI jAya che. mArganI sAcI jANakArI na hovAne kAraNe te game te geramArge dorAI zake che. pUrva karma tene gherI laI ayogya mArge laI jaI zake che. svacchede mArga ArAdhatAM labdhisiddhinI lAlaca ane te dvArA mAnakIrtinA mohamAM jIva kalyANa cUkI jAya che. ane te jIva saMsArano pAra pAmavAne badale tenA mohamAM DUbelo ja rahe che. paraMtu te ja jIva jo samartha sadgurunA Azraya nIce dharma pAmavAnI pravRtti kare che, to upara batAvelAM sarva vighnothI te bacI jAya che. samartha sadgurunAM mArgadarzanathI jIva ADeavaLe bhaTakato bacI sanmArgamAM saraLatAthI AgaLa vadhI zake che. pUrva karmano baLavAna ghero akaLAve tyAre paNa zrI gurunuM mArgadarzana tene vimArge jato bacAvI, tenuM rakSaNa karI sanmArge vikAsa karAve che. anya pravartatAM kaSTono sAmano kevI rIte karavo tenI gupta cAvI paNa tene zrI sadguru pAsethI ja maLe che. vaLI lablisiddhi, mAna, kIrtino moha kevo bhayaMkara ane nukazAnakAraka che tenI samajaNa ApI zrI guru tene A mohathI bacAvI kalyANa tarapha doratA rahe che. Ama zrI sadguru dharma ArAdhana mATe khUba khUba upakArI che. paraMtu te lAbha levA mATe zrI guru prati vinayavaMta thavuM e eTaluM ja jarUrI che. saguru prati jIvane prema, zradhdhA ane arpaNatA jAgavAM joie, sAthe sAthe parama vinaya paNa ziSyamAM pravartavo joIe. jene jIva sadguru tarIke svIkAre te kharekhara sadguru che tenI cokkasAI thavI joIe. e khAtarI AvyA pachI A ja guru mAruM kalyANa karanAra che evuM zradhdhAna AtmAmAM pravartavuM joIe. sAthe sAthe te uttama AtmA mATe aMtaramAM UMDo prema anubhavAya to ja jIvane kAryasiddhi karavA preraNA maLe che. jyAM sudhI prema ke zraddhA na hoya tyAM sudhI game tevuM ucca, suMdara ane satya mArgadarzanane paNa anusarAtuM nathI. teno nakAra jIva karI nAkhe che. A zradhdhAna ane premanAM 149
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha anusaMdhAnamAM jIvamAM 'gurunA jaNAvelA mArge kaSTo veThIne paNa mAre cAlavuM che' evA nirNayarUpa arpaNabhAva pravarte tyArathI kAryasiddhinI zarUAta thAya che. guru sAcA che, ane temanuM kahyuM mAre karavuM che e nakkI karyA pachI jIve emanI sAme vinayathI vartavuM ghaTe che. temanA jaNAvyA pramANe vartavuM, temanI AmAnyA jALavavI, temanA prati ahobhAva tathA AdarabhAva vedavo, temanI je jarUriyAta hoya te prajJAthI samajI pUrI karavA prayatnavAna rahevuM, mIThI zAMtabhASAthI temane pratyuttara ApavA, yogya Asane besavuM, gurue karelI karuNA mATe upakArabhAva vedavo, potAnI bhUla mATe guru Thapako Ape tyAre paNa temanA prati kaSAyI thavuM nahi, ityAdi vartanA e guru pratinA vinayanA sUcaka che. Ama vinayavaMta thavAthI jIvano mAnabhAva gaLe che. 'huM kaMIka chuM', 'huM kaMIka jANuM chuM' e mithyAbhimAnathI jIva bace che ane sadgurunA Azraye potAnuM kalyANa karavA te bhAgyazALI thAya che. ziSya gurunAM hradayamAMthI bahAra phelAtA kalyANabhAvane grahaNa karI potAnA azudhdha Atmapradezone zudhdha thavA mATe yogyatA ane preraNA Ape che, avakAza Ape che. gurue batAvelAM kArya karatAM karatAM te ahiMsA pAlanane kSamA, mArdava, Arjava ane zaucadharmano svIkAra karI sudRDha banAve che, sAthe sAthe te anAdikALathI parezAna karI rahelA kaSAyone saMyamita karato jAya che. kSamAbhAva eTale potAnA AtmAmAM anya AtmAo pratinI krodhanI, veranI ke aNagamAnI lAgaNIne janmavA na devI athavA utpanna thAya to AtmAmAM TakavA na devI, eTaluM ja nahi paNa sarva jIvanuM kalyANa thAya e bhAvanAne vadhAre ne vadhAre UMDI, gADhI ane sakriya karatA javI. bIjI bAju je potAthI doSa thayA hoya, thatA hoya tenI UMDA pazcAttApanI lAgaNI sAthe zrI gurunI sAkSIe kSamA yAcavI, ane pharIthI AvI bhUla na karavA nirNaya karatA javo, A rIte jIvamAM kSamAbhAva keLavAya che. ane te dvArA jagatanA jIvonI potAthI thatI dUbhavaNIthI bacI zakAya che, bIjA jIvone du:khI thavAnuM nimitta ApatAM aTakI javAya che. 150
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che sAthe sAthe potAno AtmA paNa svaguNomAM rAcatAM zIkhato hovAthI svapara jIvanI dUbhavaNI aTakatI jAya che. ane e mAtrAmAM sahu sAtheno maitrIbhAva svIkArI ziSya potAnI ahiMsAnI bhAvanAne puSTi Ape che. kSamAbhAvanI sAthe ziSya zrI gurunA Azraye mAdevadharma keLavatAM zIkhe che, eTale ke te potAnA AtmAne khUba komaLa tathA namra banAvato jAya che. bIjAnA duHkhane joI ziSya te duHkhathI chUTe evI karuNA tenA khIlatA komaLabhAvane kAraNe bhAve che. vaLI bhUtakALamAM te jIva taraphathI potAne dUbhavaNI thaI hoya chatAM kSamAbhAva dhAraNa karI tene zAtA maLe evA zubhabhAva te potAnI khIlatI namatAne kAraNe evI zake che. te potAne anyathI UMco ke nIco mAnavAne badale samAna AtmabhAve jotAM zIkhe che, ane e dvArA potAmAM pravartatA mAnabhAvane toDI karuNA ane komaLatAne prAdhAnya ApatAM zIkhe che. Ane lIdhe te bIjA jIvo mATe anubhavAtA tucchakAranA ke dhikkAranA bhAvane tyAgI karuNA ane kalyANanA bhAvane bhAvatA zIkhe che. ane e dvArA potAnI ahiMsAne vistRta kare che. jIva jyAre anya jIva sAme tucchakAra ke dhikkAranI lAgaNI vede che tyAre tene te vyavahAramAM pragaTa kare che ane e dvArA anyane dUbhavI, klezita karI hiMsAcaraNa kare che. vaLI potAmAM paNa e azubha lAgaNIne poSI potAne svarUpathI aLago karI potA pratye paNa hiMsA Acare che. tenAM pariNAme keTalIkavAra te sthULa hiMsAcaraNamAM paNa sarI paDe che ane baLavAna vera bAMdhI potAnuM ane anyanuM khUba bUruM kare che. tenAthI virudhdha zrI sadgurunA Azraye mArdava ane namatAnA guNane khIlavI, AvI svapara hiMsA karato chUTI jAya che ane ahiMsAnuM poSaNa kare che, je tene bhAvimAM kalyANamArgamAM pUrNa zuddhi sudhI laI jAya che. A ja pramANe AtmAnA Arjava guNane khIlavI jIva potAmAM ghara karI gayelA mAyAcArane dezavaTo Ape che. jIva potAnAM saMsArI kAryane sidhdha karavA aneka prakAre mAyAcAra AcarI potAne ane pArane azAtAnI chAyAmAM rAkhe che. zrI gurunA mArgadarzanathI jIva jyAre A mAyAcArathI pAcho vaLI sadAcAra ane saraLatAne grahaNa kare che tyAre te jIva mAyAcArathI thatI dUbhavaNI dvArA thatI hiMsAnI pravRttithI pAcho 151
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vaLe che, ane paraspara baMdhAtA verabhAvane toDI baMnene mATe bhAvino kalyANamArga khUllo kare che. vaLI, te zrI guru pAsethI prasArita thatA kalyANabhAvane grahaNa karI anya jIvo sudhI pahoMcADavA jeTalo saraLa thAya che. e dvArA ahiMsA prasArI, anyane zAtA pahoMcADI te hiMsAnA kRtyathI nivRtta thAya che ane ahiMsA dharmane vizeSa baLavAna kare che. te rIte zrI sadgurunA Azraye jIvano zaucadharma khIle che tyAre te lobha prakRti para jaya meLavato jAya che, te pahelAM te jIva aihika lobhanAM kAraNe aneka prakAranAM anAcaraNa karato rahe che ane e dvArA aneka jIvone sthULa tathA sUkSama rIte dUbhavI vividha pApakarmanAM baMdhana karI, hiMsAcAramAM ramato rahe che. pariNAme pote duHkhI thAya che ane bIjAne duHkhI kare che. paraMtu sAcI samajaNa AvatAM ane sAcuM lakSa baMdhAtA jIvano aihika lobha jema jema chUTato jAya che; svarUpamAM sthira rahevAnA bhAva keLavato jAya che tema tema tenA anAcAra lupta thatA jAya che, anya jIvo sAthenA aNabanAva ghaTatA jAya che, jenA pariNAme te jIva ahiMsAcArI banI svAra kalyANanI sAdhanAmAM agresara thaI zake che. Ama krodha, mAna, mAyA, lobha e cAra kaSAyo tUTatAM cAra uttama guNo AtmAmAM khIlatA jAya che. tyAre zrI dazavaikAlika sUtranA pahelA adhyayananA pahelA zlokamAM jaNAvyuM che ke "ahiMsA, saMyama ane parUpa dharma e sarvotkRSTa maMgala che" teno "ahiMsA e utkRSTa maMgala che" e vibhAganI yathArthatA spaSTa thAya che. saMkSepamAM kahIe to ahiMsAthI svaparanI hiMsA aTake che. anya sAthe zudhdha maitrIbhAva vikasatAM parahiMsAthI jIva bacato jAya che. kaSAyo tUTatAM bIjA jIvonI thatI dUbhavaNI aTake che, tethI teo ahiMsAcArInA nimittathI zAtA ane sukha vede che. e ja pramANe kaSAyo zAMta thatAM jIvanI navA karmo upArjavAnI mAtrA ghaTatI jAya che. pariNAme AtmA vizeSa vizeSa zudhdha thato jAya che, ane e dvArA svanI dUbhavaNI paNa ghaTatI jAya che, svarUpa sanmukhatA vadhatI jAya che. A guNonI khIlavaNI dvArA 152
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che azAtA tUTI zAtA vardhamAna thAya che ane tenA upayogathI svapara kalyANa khIlatuM jAya che. ahiMsAne pALavAmAM sthira thatAM, jIva saMyama pAlana prati vaLe che. pUrva kALamAM bhautika sukho meLavavA mATe jIva anyane dUbhavatAM leza mAtra paNa acakAto na hato, temAMthI pAcho vaLI AtmAnA guNonA AdhAre te anya jIvone dUbhavatAM khacakATa anubhavato thAya che. kAraNa ke tene zrI sadgurunA Azraye samajAyuM hoya che ke anyanI dUbhavaNI karavAthI mukhyatAe potAnI ja dUbhavaNI thAya che ane kSaNika bhautika sukha pAchaLa doDavAthI AtmAne zAzvata sukhathI vaMcita thavuM paDe che. tethI te svaparanAM sukhano nAza kare tevAM kAryathI viramato jAya che. ane A viramavuM e ja saMyama kahI zakAya. saMyama dharmane samajavA mATe Azrava, saMvara tathA nirjarA e traNa bhAvanA ane uttama satya tathA uttama saMyama e be AtmaguNo samajavA hitakara che, jenA thakI saMyamarUpa dharma kevI rIte che te spaSTa thAya che. Azrava bhAvanA A saMsAra anaMta duHkha ane klezano bhaMDAra che. jheranuM utpattisthAna jema sarpa che tema saMsAranuM utpattisthAna Azrava che. saMsAranAM kSaNika sukhomAM rAcato jIva vibhAvabhAva karI mana, vacana ane kAyAnA yoganA sAdhanathI zubhAzubha karmano Azrava kare che. maitrI vagere zubhabhAvathI vAsita citta prANIne zubha karma baMdhAve che ane viSayakaSAyathI Arta thayeluM citta prANIne azubha karma baMdhAve che. zubhAzubha vibhAvabhAvamAM ramato jIva tene anurUpa vezyAe pravarte che, ane je prakAranI zubhAzubha lezyA hoya tenAM saMbaMdhita karmapugalo prANI Azrave che arthAt svIkAre che. karma anaMta prakAranAM che. temAM mukhyatAe ATha karmo zrI bhagavAne varNavyA che. jIvanAM jJAnane AvaraNa kare te jJAnAvaraNa ane darzanane AvaraNa kare te darzanAvaraNa karma kahevAya che. jJAnadarzananA saMbaMdhamAM jJAnadarzanavALAo pratye ane jJAnadarzana utpanna karavAnA hetuomAM je vidhna, nidbhava, pizunatA, azAtanA, ghAta tathA 153
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha matsara karavAM te jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa karma bAMdhavAnA hetubhUta Azrava che. paramAM sukhabuddhi karavAthI ane te sukhabuddhi poSavA eka thI cAra indriya jIvono ghAta karavAthI anukrame jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karma baMdhAya che. devapUjA, gurusevA, pAtradAna, dayA, kSamA, sarAgasaMyama, dezavirati, akAma nirjarA, zauca, bAlatA Adi zAtAvedanIya baMdhAvanAra Azrava che. potAne athavA parane ke baMnene du:kha, zoka, vadha, tApa, AkraMda, vilApa ke anya kaSTa utpanna karavAM ke karAvavAM te azAtA vedanIya karma bAMdhavAnA kAraNo che. sadaiva, satkarma ane sadgurunA avarNavAda bolavA, tIvra mithyAtvanAM pariNAma karavAM, sarvajJa tathA sidhdha bhagavAnanI amAnyatA karavI, dhArmika jIvone dUSaNa ApavuM, unmArge cAlavAno upadeza karavo, asaMyatinI pUjA karavI, sadguru AdinI avajJA karavI vagere darzana mohanIya bAMdhavAnA Azravo che. kaSAyanA udayathI AtmAnAM tIvra pariNAma thavAM te cAritra mohanIya bAMdhavAnA Azrava che. mazkarI, upahAsa vagere hAsya mohanIyanA Azravo che. aneka sthaLo jovAnA bhAva karavA, aneka prakAre khelavuM ramavuM vagere bIjAnA cittane AkarSavAnAM kAryo pati mohanIyanA Azrava che. asUyA karavI, pApa karavAnI vRtti, bIjAnA AnaMdano nAza karavo, vagere arati mohanIyanA Azravo che. bIjAne bhaya pamADavo, trAsa upajAvavo, nirdaya thavuM vagere bhaya mohanIyanA Azravo che. pote zoka utpanna karI zoca karavo, bIjAne karAvavo ane rudana karavAmAM Asakti rAkhavI te zoka mohanIyanA Azravo che. caturvidha saMghanA avarNavAda bolavA, temano tiraskAra karavo, sadAcAranI niMdA karavI vagere jugupsA mohanA Azravo che. irSA, viSayomAM lolupatA, ativakratA, mRSAvAda, vagere strIveda bAMdhavAnA kAraNo che. aniSphaLa svabhAva, maMda kaSAya, avakrAcAra, zIla pAlana vagere puruSaveda bAMdhavAnA kAraNo che. strI puruSa UbhayanI sparzacuMbanAdi anaMga sevA, ugna kaSAya, tIvra kAmecchA, pAkhaMDa vagere napuMsakaveda bAMdhavAnAM kAraNo che. susAdhunI niMdA karavI, dharma kartAne vipna karavA, avirati puruSonI pAse aviratinI prazaMsA karavI, cAritrane dUSaNa ApavuM, 154
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che bIjAnA kaSAya tathA nokaSAyane udIpta karavA vagere cAritramoha bAMdhavAnA sAmAnya Azravo che. paMcendriyano vadha, ghaNo AraMbha samAraMbha, mAMsa madirA bhakSaNa, raudradhyAna, sthira varabuddhi, anaMtAnubaMdhI kaSAya, kRSNa, nIla tathA kApAta lezyA, asatya bhASaNa vagere narakagatinuM AyuSya bAMdhavAnA Azravo che. unmArge cAlavAnI salAha, ArtadhyAna, zalyasahitapaNuM, mAyAkapaTa, AraMbha parigraha, zIlamAM zithilatA, nIla kApota lezyA vagere tiryaMca gatinuM AyuSya bAMdhavA mATenAM nimitto che. alpa AraMbha parigraha, svAbhAvika komaLatA tathA saraLatA, kApota ane pIta lezyA, dharmadhyAnano anurAga, dAna ApavuM, devagurunuM pUjana, lokasamUhamAM madhyasthapaNuM e manuSya gatinuM AyuSya bAMdhavAnAM Azravo che. sarAga saMyama, akAma nirjarA, dharmazravaNa karavAnuM zIla, pAtradAna, ratnatrayanI ArAdhanA, pIta ane padma lezyAnI mRtyakALe pariNati, bAlatapa, avyakta sAmAyikapaNuM e devagatinuM AyuSya bAMdhavAnA kAraNo che. manavacanakAyAnI vakratA, mAyA AcaravI, citta capaLa rAkhavuM, khoTI sAkSI pUravI, koInAM aMgopAMga kapAvavA-kApavA, khoTAM mApa, khoTAM tola ane khoTAM trAjavAM banAvavA-vAparavA, anyanI niMdA, AtmazlAdhA, hiMsA, asatya vacana, corI, abrahmacarya, moTA parigraha rAkhavA, kaThora ane mArmika vacana bolavAM, Akroza karavo, dAvAnaLa saLagAvavo, tIvra kaSAya karavA, caitya, upAzrayAdino nAza karavo vagere vagere azubha kriyAo azubha nAmakarmanA Azravo che. AnAthI viparIta kriyA, saMsArathI bhirutA, pramAdano nAza, zAMti Adi guNo, dhArmika puruSonAM darzana karavA, temano satkAra karavo e vagere kriyA zubhanAma bAMdhavAnA Azravo che. paraniMdA, avajJA ne upahAsa, sadgaNono lopa, doSonuM kathana, svaprazaMsA, potAnA doSonuM AcchAdana, jAti vagereno mada karavo e nIca gotranA Azravo che. madarahita thavuM, mana vacana kAyAthI vinayI thavuM ane nIca gotranA kAraNothI viparItatA te ucca gotranA Azravo che. 155.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dAna, lAbha, vIrya, bhoga upabhogamAM sakAraNa ke akAraNa pa2ne vighna karavuM te aMtarAya karmanA Azravo che. jyAM sudhI jIva vibhAvabhAvamAM vartyA kare che tyAM sudhI upara jaNAvelAM kAraNo anusAra AyuSya varjita sAta karma satata bAMdhato rahe che, ane jIvanakALa daramyAna eka vakhata AyuSyano baMdha kare che tyAre eka sAthe AThe karmano baMdha kare che. tevI ja rIte te AThe karma satata bhogavato paNa rahe che. AThe karma bAMdhatAM bAMdhatAM tenuM pUrva karma bhogavavAne arthe saMsAra paribhramaNa satata cAlyA kare che. pUrve bAMdhelAM karmane bhogavIne nivRtta karavAM ane bhogavatAM bhogavatAM navAM karma upArjana karatAM javAM e saMsArI jIvono krama che. A krama tyAM sudhI cAlyA kare che jyAM sudhI jIva sadgurunA Azraye jaI akAma nirjarAne sakAma nirjarArUpa banAvI dharma ArAdhaka thato nathI. sAcA arthamAM dharmArAdhaka thatAMnI sAthe ja tenAM karmanA Azravano jaththo ghaTato jAya che ane karma kADhavAno jaththo vadhato jAya che jene anukrame saMvara tathA nirjarA tarIke oLakhavAmAM Ave che. saMvara bhAvanA AtmAnA vibhAvabhAvane kAraNe je karmonuM AtmAnA pradeza para AvavuM thAya che tene Azrava kahe che. A Azravane rokavo, teno nirodha karavo eTale saMvara. AvatAM karma paramANuone vibhAva tyAgI rokavA te saMva. A saMvara be prakAre cheH dravyasaMvara ane bhAvasaMva2. je karma pudgalanA grahaNano cheda kare te dravyasaMvara, ane jemAM saMsArahetu kriyAno tyAga thAya te bhAvasaMvara kahevAya che. je upAyathI Azravano nirodha thAya te upAyo yojavA yogya che. kSamAthI krodhano, komaLatAthI mAnano, saraLatAthI mAyAno, ane nispRhatAthI lobhano nirodha karavo ghaTita che. traNa guptithI traNa yoga vaza thAya che. apramAdathI pramAdane jItavo, aviratine sAvadyayogathI choDavI. jema koI vahANanA madhyabhAgamAM chidro paDelA hoya to temAMthI jaLa pesI jAya che, ane vahANa 156
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che DUbe che, paNa te chidro chAMdI dIdhA hoya to temAM jarApaNa jaLa pesI zakatuM nathI, ane vahANa taratuM rahe che, tevI rIte yogAdi AzravadvAronuM sarvaprakAre ruMdhana karavAthI, saMvarathI zobhatA jIvamAM karmadravya pravezI zakatAM nathI. caDatAM caDatAM guNasthAne jeno jeno saMvara thAya che te te nAme te saMvara oLakhAya che. mithyAtvano udaya baMdha thavAthI je saMvara thAya che te mithyAtvasaMvara kahevAya che. virati guNasthAne je saMvara thAya che te aviratisaMvara kahevAya che. apramattasaMyata Adi guNasthAne je saMvara thAya che te pramAdasaMvara kahevAya che. upazAMtamoha ane kSINamoha guNasthAne kaSAyano saMvara thavAthI te kaSAyasaMvara kahevAya che. tyAre ayogIkevaLI nAmaka caudamA guNasthAne yogasaMva2 pUrNapaNe thAya che. sanmatiyukta manuSya A pramANe saMvarayukta thaI saMsAranA aMtane pAme che. nirjarA bhAvanA A apAra saMsAra svayaMbhUramaNa samudra jevo che, temAM prANI karmarUpI urmiothI UMce, nIce ane titilokamAM bhamyA kare che. pavanathI jema svedabiMdu ane auSadhithI jema rasa jharI jAya che, tema nirjarA vaDe AThe karmo jharI jAya che. saMsAranAM bIjathI bharelAM evAM karmone AtmAnA pradeza parathI kheravavAM tenuM nAma nirjarA kahevAya che. sAmAnyapaNe karmano Azrava jIvane thayA kare che, tene rokavo te saMvara. saMvarathI navAM karmo AvatAM aTake che paNa pUrva kALamAM bhegAM karelAM karmo AtmapradezathI kheravavAM mATe je pravRtti thAya che te nirjarA che. nirjarA be prakAre che, akAma ane sakAma. jema jema karma udayamAM Ave, bhogavAIne kharI jAya e nirjarAno prakAra akAma nirjarA tarIke oLakhAya che. temAM karmabadhdha jIva karma kheravavA mATe koI vizeSa pravRtti karato nathI, ane jUnAM karma bhogavatAM vibhAvabhAva karI navAM karma upArjana kare che. A prakAranI nirjarA ekeMdriyathI zarU karI saMjJI paMcendriya sudhInA sarva jIvone hoya che. sakAma nirjarA eTale karmabadhdha jIva pUrve saMcita karelAM karmone tvarAthI udayamAM lAvIne athavA 157
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha udayamAM AvatAM pahelAM ja e karmone kheravavAno sabhAna puruSArtha kare che ane te dvArA karma choDe che te. AvI sakAma nirjarA mAtra saMjJIpaMcendriya jIvone ja hoya che. teo yama, niyama, saMyama tathA tapazcaraNanAM sAdhanano Azraya karIne sakAma nirjarA karI zake che. Ama karmonI paripakvatA phaLanI peThe prayatnathI athavA svayameva ema be prakAre thAya che. jema suvarNa doSavALuM hoya paNa pradIpta agnivaDe zudhdha thAya che, tema tapAgni vaDe sadoSa jIva paNa zuddhine pAme che. tapa bAra prakAre che, jenA be mukhya phAMTA che. anazana, uNodarI, vRttisaMkSepa, rasatyAga, kAyakleza ane saMlInatA e cha bAhyatA ane prAyazcitta, vaiyAvacca, svAdhyAya, vinaya, vyutsarga ane dhyAna e cha AMtaratA athavA atyaMtara tapa. A tapa dvArA niyamadhArI puruSa pUrva saMcita karmo kSaya kare che. nirjarA mATe bAhyatapa karatAM AMtaratA vizeSa upakArI che. temAM paNa dhyAna tapa zreSTha che. dhyAnathI cirakALathI upArjana karelAM ane ghaNAM prabaLa karmo paNa tatkALa nirjarI jAya che. AMtaratapane bAhyatapathI vega jarUra maLe che. jema sarovaramAM pANI AvavAnAM kArane upAyothI baMdha karyuM hoya to te navA jalapravAhathI pUrAtuM nathI, te pramANe AzravadvArano rodha karavAthI navAM navAM karmo vaDe jIva AcchAdAto nathI. pachI jema pUrve saMcita kareluM sarovaranuM jaLa sUryanA pracaMDa kiraNothI sUkAI jAya che, tema pUrve bAMdhelAM prANIonAM karma paNa tapazcaryAnA tApathI tatkALa kSaya pAmI jAya che. jyAre saMvara ane nirjarA pratikSaNe samarthapaNe utkarSa pAme che tyAre te jarUra mokSane utpanna kare che. A prakAre Azrava, saMvara ane nirjarA e traNa bhAvanAne samajI, teno yathArtha samanvaya karI jIva mokSamArgamAM AgaLa vadhe che, te dvArA pahelI ja bhAvanAnA AdhAre teNe je saMsAranuM svarUpa jANyuM ane anubhavyuM hatuM, te smRtimAM rAkhI saMsArakSayano puruSArtha thAya che. A puruSArthane vega ApavA te jIva uttama satya ane uttama saMyama e be Atmadharmano Azraya karI kevI rIte saphaLa thAya che te joie. 158
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che uttama satya sAmAnyapaNe uttama satyanI vAta karavAmAM Ave che tyAre moTebhAge satyavacanane ja satyadharma gaNI levAmAM Ave che, ane satyavacananAM guNagAna karavAmAM Ave che. paNa UMDANathI vicAratAM e baMne vaccenI bhinnatA spaSTa thAya che. jinAgamamAM satyavacanane vyavahArathI satyadharma kahe che, tenuM paNa mahattva che, upayogItA che. paNa jyAre nizcayathI vicAra karIe chIe tyAre satyavacana ane satyadharma vacceno bheda spaSTa thAya che. ahIM satyadharma eTale AtmAnA kSamA, mArdava, Arjava, zauca jevA ati upakArI AtmadharmanI vAta che, tenA eka vibhAgano nahi e spaSTa karavuM yogya che. jyAre satyanI zodha, satyanI upAsanAnI vAta karavAmAM Ave che tyAre nizcitapaNe satyavacananI zodhanI vAta nathI hotI, paNa koI evA mahattvapUrNa avyakta satyanI vAta hoya che ke je upAsya hoya, Azraya karavA yogya hoya. adhyAtma zreSThIonuM upAsya ane AzrayadAtA satya mAtra vacanarUpa hoI zake nahi. jenA Azraye dharma pragaTa thAya, je anaMta sukhazAMtino Azraya banI zake evuM satya mahAna cetanatattva ja hoya, e vANIvilAsa pUratuM maryAdita hoya nahi. AcAryoe vANInI satyatA ane saMyama paratve khUba vicAra karelo che, ane tene satyadharmathI pRthaka rAkhela che. vANInI satyatA temaNe cAra bhAgamAM jaNAvI che. (1) satyANuvrata - mukhyapaNe sthULa jUTha bolavuM ke AcaravuM nahi. (2) satyamahAvrata - sUkSmapaNe paNa jUThano Azraya karavo nahi. (3) bhASA simita satya paNa kaThora, apriya, asIma na bolatAM hita-mita ane priya bolavuM. (4) vacanagupti - anivAryatA vinA bolavuM ja nahi. Ama ahIM asti-nAsti (bolavuM ane na bolavuM) e vANInAM baMne rUpane samAvyAM che. aNuvrata gRhasthone ja hoya che; mahAvrata munione ja hoya che, bhASAsimita ane vacanagupti paNa munione ja hoya che gRhasthane nahi. AmAMnI ekapaNa 159
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha satyatAnuM vrata siddhaprabhune hotuM nathI, aviratasamyaSTine paNa nahi. jyAre satyadharma potapotAnI bhUmikA anusAra avirata samyakdaSTithI zarU karI sidhdhAtmA sudhInA sarvane hoya che. e spaSTa kare che ke satyadharma e AtmAno dharma che. A satyadharmane samajavo kaI rIte ? A dharma ekeMdriyathI saMjJI paMcendriya sudhInA sarva mithyAdaSTimAM pravartato nathI, ane sabhyaSTithI zarU karI siddha prabhu sudhInA sarva samyakdaSTa AtmAomAM potapotAnI bhUmikA anusAra jovAmAM Ave che. dravyanuM lakSaNa sat che. AtmA paNa dravya che, trikALa rahevAvALo che tethI te satvabhAvI che. satvabhAvI AtmAnA Azraye AtmAmAM je zAMtirUpa vItarAga pariNati utpanna thAya che ene nizcayathI satyadharma kahe che. A dharma mithyAtvanA abhAva vinA satya thaI zakato nathI, tethI AtmAnubhUti ane AtmavastunI sAcI samaja meLavyA pachI ja tenI prApti, vRddhi ane saMvRddhi thAya che. Ama uttama satya eTale samyak darzana ane samyakzAna sahitano vItarAgabhAva, arthAt sAcI zradhdhA ane sAcI samajapUrvaka utpanna thatI vItarAga pariNita e ja nizcayathI uttama satyadharma che. zrI kuMdakuMdAcArye niyamasAramAM lakhyuM che ke, "zubhAzubha vacanaracanA ane rAgAdi bhAvonuM nivAraNa karIne je AtmAne dhyAve che, tene niyamathI (nizcitapaNe) niyama hoya che." niyama eTale cAritra. zrI kuMdakuMdAcArye cAritrarUpa dharmane vANI ane rAgAdi bhAvonA abhAvarUpa kahyo che. satyadharma e cAritrano eka bheda hovAthI te paNa vANI ane rAgAdi bhAvonA abhAvarUpa hovo joIe. sat eTale jenI sattA che te. je padArthanI je svarUpe sattA che tene tevo ja jANavo e satyajJAna che, tevo ja mAnavo e satya zradhdhAna che, tevo ja kahevo e satyavacana che, ane AtmasvarUpanAM satyazradhdhAna-jJAnapUrvaka vItarAgabhAvanI utpatti thavI e satyadharma che. 160
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che asatnI sattA e sApekSa che. jIvano ajIvamAM abhAva che, ane ajIvano jIvamAM abhAva che arthAt jIvAjIva ekabIjAnI apekSAe asat che. teo svacatuSTayanI apekSAe sat ane paracatuSTayanI apekSAe asat che. koIne lAge ke jagatamAM to asatya ja phelAyeluM che, satya najare paDatuM nathI. paNa vicAratAM samajAze ke e vAta satya nathI. jenI lokamAM sattA hoya te satya. udAharaNathI vicArIe. "A ghaTa che" ema kahetAM temAM traNa prakAranI sattA samajAya che. ghaTa nAmanA padArthanI sattA (astitva) che, ghaTane jANanAra jJAnanI sattA che ane 'ghaTa' zabdanI paNa sattA che. e ja rIte 'paTa'nI paNa trividha sattA rahelI che. jemanI sattA che te satya che. e traNeno sumeLa hoya to jJAna, vANI ane padArtha traNe satya che. paNa jyAre te traNeno sumeLa na hoya tyAre temAMthI asatya nIpaje che. 'paTa' zabda dvArA 'ghaTa'no saMketa karavAmAM Ave to vANI asatya Thare che. e ja rIte 'ghaTa'ne 'paTa' svarUpe jANIe to jJAna asatya Thare che, ane padArtha to potAnAM svarUpathI sat ane paranAM svarUpathI asat che. A parathI philata thAya che ke asatya vastumAM nathI, e to ene jANavAvALA jJAnamAM, mAnavAvALI zradhdhAmAM ane kahevAvALI vANImAM raheluM che. te parathI samajAze ke ajJAnIonAM jJAna, zradhdhAna ane vANI sivAya AkhA lokamAM asatyanI sattA nathI, sarvatra satyanuM sAmrAjya che. satya to satya svarUpa ja che, ene yathArtha jANavAnuM ane mAnavAnuM che. Atmasatyane prApta karI rAgadveSano abhAva karIne vItarAgatAnI pariNati meLavavI e ja satyadharma che. vastu jevI che tevI jANavAnuM nAma satya che, tene bhalIbUrI jANavAnuM nAma satya nathI. vastumAM bhalAbUrAno bheda karavo te rAgadveSa che. jJAnanuM kArya je jema che tema jANavuM. vastumAM asatya pravezatuM nathI, praveza vANI ane samajamAM thAya che. tethI jyAM doSa thayo che tyAMthI doSane dUra karavo joie. mukha paranA DAgha darpaNamAM dekhAya to darpaNano doSa nathI, mukha parathI DAgha dUra thAya to ja DAgharahita mukha darpaNamAM dekhAya. 161
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha muktimArgamAM satya bolavuM anivArya nathI, paNa satya jANavuM ane satya zradhdhavuM ane AtmasatyanA AzrayathI utpanna vItarAga pariNatirUpa satyadharma prApta karavo e jarUrI che. kemake bolyA vinA mokSa lai zakAya paNa jANyA vinA, zraddhayA vinA, te rUpa pariNati karyA vinA mokSa thaI zakato nathI. uttama saMyama saMyama eTale upayogane parapadArthathI khaseDI laI Atmasanmukha karavo; potAnAmAM joDavo, potAnAmAM ekAgra karavo. upayoganI svalInatA e nizcayathI saMyama che. athavA pAMca mahAvrata, pAMca samitinuM pAlana, krodhAdi cAra kaSAyano nigraha karavo ane mana, vacana, kAyarUpa traNa daMDano tyAga karavo arthAt traNa gupti dhAraNa karavI e sattarabhede saMyama che. saMyama sAthe joDelo 'uttama' zabda sammadarzananA sadbhAvano sUcaka che. jema bIja vinA vRkSanI utpatti, sthiti, vRddhi, phalAgama saMbhavita nathI, tema samyakdarzana vinA saMyamanI utpatti, sthiti, vRdhdhi, phalAgama zakya nathI. saMyama samyakatva sAthe avinAbhAvI saMbaMdha dharAve che. du:khothI chUTavAno satya upAya samyakdarzana sahita saMyama pALavAno che. saMyama e mahAmUluM ratna che. ene lUMTavA mATe paMcendriyanA viSayakaSAyarUpI cora niraMtara cArebAju AMTA mArI rahyA che. te corono parAbhava karI e ratna dhAraNa karavAthI bhavobhavanAM bAMdhelA pApa nAza pAme che. A saMyama svarga tathA narakamAM to che ja nahi, vaLI pUrNa saMyama to tiryaMcagatimAM paNa nathI. ekamAtra manuSyajanma ja evo che jemAM uttama saMyama dhAraNa karI zakAya che. A saMyama be prakAre che. prANI saMyama ane indriya saMyama. chakAyanA jIvono ghAta ane ghAtanA bhAvonA tyAgane prANIsaMyama kahe che ane paMcendriyo tathA mananA 162
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che viSayonA tyAgane indriyasaMyama kahe che. A vize paMDita ToDaramalajI mokSamArga prakAzakamAM lakhe che ke, "bAhya trasa sthAvaranI hiMsA tathA indriya mananA viSayomAM pravRtti tene avirati jANe che, hiMsAmAM pramAda pariNati mULa che ane viSayasevanamAM abhilASA mULa che enuM avalokana karato nathI. tathA bAhya krodhAdi karavA ene kaSAya jANe che, abhiprAyamAM je rAgadveSa rahelA che emane oLakhato nathI." jo bAhya hiMsAtyAga ane indriyonA viSayamAM apravRtti tenuM nAma saMyama hoya to pachI devagatimAM paNa saMyama hovo ghaTe kemake bAra devalokanI upara grevayekamAM to ukta vAtonI pravRtti saMyamI puruSo karatAM paNa ghaNI ochI jovAmAM Ave che. anuttara vimAnamAM to ahamindrone paMcendriyanA viSayonI pravRtti khUba ja alpa ke nahivat ja hoya che. AhAra jevI vastunI icchA paNa 33000 varSa sudhI temane thatI nathI, ane jyAre AhAra levAno vikalpa UThe che tyAM amRta varasI tRpti ApI de che. e ja pramANe ghrANa, cakSu ane karmendriyanA viSayomAM paNa pravRttinA abhAva jevuM ja hoya che. chakAyanAM jIvonI hiMsAno prasaMga paNa tyAM hoto nathI, kemake temane zukla lezyA hoya che. AvI lagabhaganI sthiti caivayekanA mithyAdaSTi aniMdromAM paNa jovA maLe che. AvI pApapravRttithI aLagA rahenArA devo mATe paNa zAstrakAra jaNAve che ke A devo asaMyamI che. tyAre bIjI bAju aNuvratI zrAvako jemane saMyama kahyo che, teo paMcendriyanA viSayo bhogavatA dekhAya che. udA. svadArAbhoga (sparzendriya), AhAra grahaNa (rasanA), sugaMdhI dravya lepana (ghrANeMdriya), manoramya dRzyo nihALavA (cakSu), karNapriya saMgIta sAMbhaLavuM (karNendriya) ityAdi. vaLI te zrAvako udyogI, AraMbhI trasahiMsAthI bacavA pAmatA nathI ane prayojanabhUta sthAvarahiMsA to temane hoya ja che. 163
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jo viSayonI bAhya pravRttinA tyAganuM nAma ja saMyama hoya to pachI te saMyama devomAM avazya hovo joIe, ane manuSyo tathA tiryacomAM tenI saMbhAvanA ochI hovI joIe. paNa jinezvara kathita zAstrAnusAra saMyama devomAM nahi paNa manuSyomAM hoya che. tethI siddha thAya che ke saMyama e bAhya pravRttinuM nAma nathI, paNa AMtarika vRttinuM nAma che. je mAnavamAM hoya che, devAmAM nathI. vastutaH saMyama e samyakdarzanapUrvaka AtmAnA Azraye utpanna thatI parama pavitra vItarAgapariNatinuM nAma che. e chaThThA guNasthAna ane tethI uparanI avasthAe vasatA munione anaMtAnubaMdhI Adi traNa kaSAyanA abhAvamAM pragaTe che. jyAre A pariNatirUpa uttama saMyama aMtaraMgamAM pragaTa thAya che tyAre te jIvanI bAhya pariNati paNa paMcendriyanA viSayo ane hiMsAdi pAponA tyAgarUpa hoya che. tene vyavahArathI uttama saMyama dharma kahe che. A aMtaraMga pariNatinA abhAvamAM game tevo ugra bAhyatyAga hoya to paNa te uttama saMyamadharma nathI. jIvane svAnubhUti jAgyA pachI, aMtaraMgamAM pUrNa zudhdha thavAnI je baLavAna tamannA jAge che tene kAraNe e prAptimAM bAdhAkAraka nIvaDatA sarva AcAra tyAgato jAya che. karmonA saMvara para vizeSa vizeSa bhAra mUkato jAya che. A saMvara bIjI apekSAe sattarabhede saMyama tarIke oLakhAya che. tene AtmAnubhUti ane AtmaramaNatAnI evI tAlAvelI lAgI hoya che ke AtmaramaNatAmAM lai janAra sarva tattvane upAse che ane tenAthI vimukha karanAra sarva tattvano tyAga karato jAya che. A AtmAne svarUpamAM joDavAnI je laganI che te tenA AcAra vicArane saMyamI kahevaDAve che. AvI svarUpalaganIno abhAva hovAthI bAhyAcAra pramANe devomAM hiMsAtyAga ke indriyanA viSayonI pravRtti, alpa hovA chatAM devo saMyamI kahevAtA nathI. temane karmodayanA kAraNe kAmabhoganI pravRtti ati maMda hoya che, nahi ke icchApUrvaka. jyAre manuSyanI kAmabhoganI pravRttinI maMdatA samajapUrvaka ane icchApUrvaka hoya che ane sAthe sAthe svarUpa prAptinI laganI hoya che tyAre te hiMsAtyAga ane indriyanA viSayabhoganI maMda pravRtti saMyama bane che. 164
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che A saMyamane zrI prabhue sattara bhede samajAvyo che. pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa gupti ane cAra kaSAyatyAga e sattara bheda saMyamanA jaNAvyA che. ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha e pAMca mahAvrata, iryA, bhASA, eSaNA, AdAnapradAna ane pratisthApanA e pAMca samiti, mana, vacana, kAyAnI traNa gupti ane krodha, mAna, mAyA, lobha e cAra kaSAyano tyAga e saMyama sthAno che. jIvane jyAre zudhdha thavAnI tAlAvelI lAge che tyAre saMsAra paribhramaNa vadhAranAra sarva kAryo karavAM tene bojArUpa lAge che. pUrva karmanI nivRtti arthe te gRhasthajIvana jIve che kharo, paNa tenuM lakSa to sarva prakAre saMvara karI AtmasAdhanAmAM ja rahevAnuM rahe che. A bhAvanAnA paripAkarUpe jyAre tene sAnukULa saMjogo prApta thAya che tyAre te sarvasaMga parityAga karI pAMca mahAvratadhArI thAya che. ane potAnA AtmAne navIna karmabaMdhothI rakSita karato jAya che. A mahAvratomAM ahiMsA vrata e sauthI prathama ane UMcuM vrata che. A vrata dhAraNa karI jIva AraMbhamAM chakAyanI dhULa rakSA kare che, prANatyAga thAya evA vartanathI chUTato jAya che, ane krame krame vikAsa karI cULamAMthI sUkSmAtisUkSma prakAranAM hiMsAtyAga sudhI jAya che. e vakhate ekeMdriyathI saMjJIpaMcendriya sudhInA koI paNa jIvanI mana, vacana ke kAyAnA yogathI leza mAtra dUbhavaNI na thAya, tene aMzamAtra paNa du:kha pahoMce nahi tenI kALajI kare che. ane ema karI potAnA AtmAne karmabaMdhathI bacAve che. ahiMsA vrata sAthe satyavrata dhAraNa kare che. AraMbhamAM A vrata pramANe te jIva AtmAne kalyANarUpa hoya, ane anya jIvone du:khanuM kAraNa na thAya tevI rIte vartanA karavAno puruSArtha kare che. aMtamAM A vratanA sUkSmAtisUkSma prakAra sudhI vikAsa kare che. ane potAnAM satyapAlanane eTaluM saMyamita banAve che ke potAne alpAtialpa kaSAya ane karmabaMdha thAya, sAthe sAthe anya saMbaMdhita jIvone paNa te karmabaMdhanA bhArathI bacAvato jAya che. 165
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha trIjuM vrata te asteya vrata paNa grahaNa kare che. asteya eTale koi paNa adatta vastu levI nahi, nAnI dhULanI capaTI paNa AjJA vinA rahaNa na karavI, tyAMthI zarU karI tenA sUkSmAtisUkSma prakAra sudhI vikAsa kare che. koI paNa vibhAvane kAraNe AtmA pugala paramANuo karmasvarUpe grahaNa kare che ane tene adattAdAna grahaNa athavA corI kahI che. potAnA AtmAne svabhAvamAM rAkhavA mATe eTalo puruSArtha kare che ke ghAtI karmonA alpAtialpa baMdha thAya. cothuM mahAvata te brahmacarya vrata. A vratamAM jIva sthULa maithunathI sarva prakAre virame che tyAMthI AraMbha thAya che. ane sUkSmatAe vicAratAM AtmasvarUpamAM satata ramaNatA karavI athavA satata ramaNatAmAM javAya tevA puruSArthamAM rata rahevuM tyAM sudhIno vikAsa kare che. brahmamAM caravuM arthAt AtmasvarUpamAM rahevuM e ja brahmacarya che. A rIte jIva jyAre svarUparamaNatAmAM ekAkAra thAya che tyAre navIna karmabaMdha bhAgye ja thAya che ane jUnA karmabaMdhanI sakAma nirjarA asaMkhyagaNI vadhI jAya che. pAMcamuM mahAvrata te aparigrahavrata. jIva sarvasaMga parityAga karI munijIvanano AraMbha kare che tyAre dhana, vaibhava, kuTuMba Adi dhULa parigrahano sarvathA tyAga kare che. ane munijIvanamAM rahyA rahyA krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa kaSAyathI niSpanna thato karmapudgalanA grahaNarUpa AMtara parigraha choDavAno puruSArtha Adare che. ane te sarva prakAranAM karmathI mukta thaI, pUrNa zudhdha thAya tyAM sudhI vikAsa kare che. A pAMca mahAvrata sthaLa ane sUkSmatAe samajAya che tyAre temAM rahelA adbhuta vikAsakrama ApaNane Azcaryacakita karI de che. vratanA kramamAM sau prathama ahiMsAvrata Ave che. jIva anAdikALathI parabhAvamAM ja ramyA karyo che, ane paranI dUbhavaNI dvArA hiMsAne AcarI svarUpa vimukha thayo che. A bhUla jyAM sudhI sudhare nahi tyAM sudhI jIvano vikAsa thavo zakya banato nathI. ahiMsA pAlanathI te anya jIvone dUbhavato aTake che ane e jIvo sAthenA maitrIbhAvane vikasAve che. pariNAme te jIvo mitra banatAM potAno AtmA duHkhanI pIDAthI rakSAto jAya che. 166
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che parapIDana tyAgane kAraNe svanI sukhAnubhUti AvatAM jIva satya zuM che te samajatAM ane AcaratAM zIkhe che. anAdikALathI parapadArthamAM ja sukha che evI bhramaNAmAM rAcato jIva svaniSpanna sukhane oLakhatAM zIkhe che, ane parapadArthathI potAnAM bhinnapaNAne svIkArI satyadarzana karI satyavratane ArAdhavAno adhikArI thAya che. satyanuM ArAdhana zarU karatAM jIvane anubhUti Ave che ke atyAra sudhI parapadArthanA grahaNatyAgane ja jIvananuM dhyeya banAvI vartana karato hato te asatya hatuM. satya to e che ke paranuM grahaNa karavuM nahi ane svanuM ArAdhana choDavuM nahi. A samaja UMDI banatAM tene lakSa thAya che ke A parapravRttinA kAraNe je potAnuM nathI evAM dhana, vaibhava, dAsa dAsI Adi aceta saceta parigrahamAM mamatA sevI hatI te lokanI corI che, te aneka prakAranAM karmabaMdhanuM ane du:khanuM kAraNa che. tethI bAhya parigrahanAM mamatano tyAga karI AMtaraparigrahanI muccha paNa choDe che. karmanAM nAnAmAM nAnAM paramANunAM grahaNane adattAdAna samajI te tenAthI nivRtta thavA satata prayatnavAna bane che. A kArya jema jema vizeSa vizeSa vivekabharyuM ane sUkSma thatuM jAya che tema tema karmono jaththo Atmapradezo para AvatAM ghaTato jAya che. arthAt Azrava tUTato jAya che. karmAzrava ghaTatAM AtmAnI cokhkhAI - zudhdhatA vadhavA lAge che, ane karmabhAranuM dabANa ghaTatAM te svarUparamaNatA vadhArI zake che. je svarUpano AsvAda lIdho tenA AdhAre vAraMvAra temAM ekarUpa thaI jatAM zIkhe che. A svarUpa siddhimAM bAdhArUpa, kaSAyathI bharapUra sthaLa maithunathI to te cothA vratamAM sarvathA virame che, Azrava toDe che. ane sAthe sAthe potAnAM svarUpamAM ekarUpatA karavAthI pUrva saMcita karmonI nirjarA paNa te ghaNI vadhAre kare che. Ama bevaDA dore brahmacarya vratanA ArAdhanamAM jIva karmathI nivRtta thato jAya che. bahmamAM caravAthI, svarUpamAM ekAkAra thavAthI saMvara ane nirjarA ekasAthe baLavAnapaNe thAya che. ane tenuM pariNAma yogya ja Ave che. AraMbhamAM dhULa parigrahathI viramanAra jIva puruSArthane kAraNe AMtarika rIte paNa aparigrahI thato 167
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jAya che. karmarUpa parigrahanI asaMkhyagame nirjarA karI te zudhdha, budhdha thAya che, ane chevaTe mukta paNa thAya che. A kramane UMDANathI tapAsIe to samajAya che ke pahelAM traNa vrata Azrava toDavA mATe ane saMvara grahaNa karavA mATe che. temAM Azrava kSayanI apekSAe nirjarA alpa thAya che, tyAre cothA vratanAM pAlanathI Azrava nahivat thaI jAya che ane nirjarA asaMkhyagaNI thaI jAya che. pariNAme pAMcamuM vrata 'aparigraha vrata' tenA zudhdha arthamAM sAkAra thaI zake che. Azrava toDayA vinA ja jo nirjarA karavAmAM Ave to jIvano vikAsa thaI zake nahi. tenI satyatA jIvanuM anAdikALanuM paribhramaNa pUravAra kare che, tethI zrI prabhue mahAvratano krama batAvyo che. tenI yathArthatA samajAtAM prabhu pratinA ApaNA ahobhAvamAM ghaNo vadhAro thAya che. vaLI pAMcamuM vrata e cAra vratanI phalazruti svarUpa che, te parathI samajAya che ke 23mA tIrthaMkara bhagavAna sudhI kema cAra mahAvratanuM pAlana svIkArAyuM hatuM. 24mA tIrthaMkaranA samayamAM sAdhako jaDa ane vakra thayA hovAthI temane vratapAlananAM pariNAmanuM bhAna karAvavA mATe ja pAMcamu vrata umerAyuM hoya te svAbhAvika lAge che. A pAMca mahAvratanAM pAlanane puSTi ApavA mATe pAMca samiti ane traNa gupti sAcavavAnI zikhAmaNa zrI prabhue ApI che. jyAM sudhI A pAMca vrato AMtarika rIte jIva zudhdhatAe pALe tyAM sudhI tene bIjI sahAyanI jarUra nathI. paraMtu karmodayane kAraNe anya pravRttimAM javAno yoga jyAre jIvane bane che tyAre te koI vizeSa karmabaMdhamAM cAlyo na jAya tenI takedArI rakhAvavA prabhue pAMca samiti dhAravAnI bhalAmaNa karI che. pahelI samiti che IryA samiti. karmodayane kAraNe cAlavAno prasaMga munine Ave tyAre anya jIva haNAya nahi, dUbhAya nahi e rIte cAlavuM te IryA samiti. A samiti jALavavAthI AtmA aghaTita karmabaMdhathI bacI jAya che. bIjI bhASA samiti vAcA vargaNAnA udayane kA2Ne jo bolavAno prasaMga Ave, anyane bodha ApavAno 168
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che udaya Ave to mIThI, vikathA rahita, satya ane kalyANamayI bhASA vApare. karkaza, kaThora, mArmika bhASA na vAparavAno upayoga rAkhe te bhASA samiti. A samiti jALavavAthI svapara karmabaMdhana ghaNAM alpa thAya. trIjI eSaNA samiti - AhAra, vastra, pAtra Adi grahaNa karavAno udaya Ave to yatnApUrvaka mamatvarahita banI grahaNa kare. tema karatAM, vAparatAM evI sAcavaNI kare ke kIDI, kaMthavA Adi jIvo paNa temanA thakI dUbhAya nahi. cothI AdAnanikSepaNA samiti - pote je vastra, pAtra, rajoharaNa Adi upakaraNo grahaNa karyA hoya tenI evI rIte jALavaNI kare ane pratilekhanA kare ke sUkSma asaMjJI jIvo paNa temanA thakI dUbhAya nahi. pAMcamI pratisthApanA samiti - munine zarIradharma jALavavA je maLa, mUtra, baLakho Adi tyAga karavAno prasaMga Ave te anya jIvajaMtu haNAya nahi, dUbhAya nahi, tevI jagyAmAM paraThAve. e jagyAnA mAlikanI paravA mATe AjJA meLave ane sarva prakAre zuddhi jaLavAya te mATe sajAga rahe. A pAMca samitino krama paNa suMdara jaNAya che. pahelI be samiti iryA ane bhASA samitimAM pravRtti karavA mATe IcchA karatAM udaya baLavAna hoya che. trIjI samiti eSaNAmAM udaya sAthe icchAnI mAtrA ghaNI vadhe che. IcchAne kAraNe je grahaNa thayuM che tenI jALavaNI rU5 cothI samiti racAI che. ane AhArAdi je grahaNa thAya tenA pariNAma rUpa maLa mUtrano tyAga karavo paDe te vakhate paNa AtmA na baMdhAya te mATenI sAvacetI mATe pAMcamI samiti mUkAI che. Ama vicArIe to pAMca samitinA kramanI yogyatA ane yathArthatA samajAyA vinA raheze nahi. pAMca mahAvratanI rakhevALI karavA pAMca samiti sAthe traNa gupti jALavavAnI bhalAmaNa paNa zrI prabhue ApI che. mana, vacana tathA kAyAnI gupti jALavavI eTale mana, vacana ane kAyAne evI rIte pravartAvavAM ke jethI AtmA navIna karmabaMdha karatAM aTake. samAraMbha, samAraMbha AraMbha e traNa prakAre jIva anyane pIDavA Icche che, te paNa mana, vacana ane kAyA dvArA - Ama nava prakAre jIva baMdha kare. manathI samaraMbha, samAraMbha AraMbha karavo eTale anukrame manathI paritApa upajAvavAno vicAra karavo, 169
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha manathI paritApa upajAvavAnI sAmagrI ekaThI karavAno vicAra karavo, manathI jIvakAyA judA karavAno vicAra karavo. vacanathI samaraMbha, samAraMbha, AraMbha karavo eTale paritApa upajAvavAno bhAva vacanathI vyakta karavo, paritApa upajAvavAnI sAmagrI ekaThI karavAno bhAva vacanathI jaNAvavo ane jIvakAyA judA karavAno abhiprAya vANI dvArA vyakta karavo. kAyAthI samaraMbha, samAraMbha, AraMbha karavo eTale paritApa upajAvavA mATe kAyA pravartAvavI, paritApa upajAvavAnI sAmagrI ekaThI karavAnuM kArya karavuM, tathA jIvakAyA chUTA paDe tevI pravRtti kAyAthI karavI. manamAM vibhAva janme to ja te vacana dvArA vyakta thAya ane te pachI te kAyA dvArA kAryAnvita thAya. AthI mana jo vazamAM hoya to aneka prakAranAM baMdhana karatAM jIva aTakI jAya. tethI pAMca mahAvratane dRDha karavAmAM pAMca samiti tathA traNa guptinI jALavaNI khUba ja upakAraka che. pAMca mahAvrata, pAMca samiti ane traNa gupti pALavAthI krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAya pAtaLA pADavAnuM kArya saheluM thaI jAya che. jema jema kSamA, mArdava, Arjava, zauca dharma pragaTa thatA jAya che tema tema A cAre kaSAyo lupta thatA jAya che, AtmAno saMyama vadhato jAya che. A cAra guNonI prApti cAra kaSAyane zAMta kare che te zarUAtamAM ApaNe vicAryuM che tethI punarAvartananI jarUra nathI. ahiMsArUpa dharma maMgala che te kSamA, mArdava, Arjava ane zocadharma pragaTatAM ahiMsA pragaTe che ane kevI rIte kalyANa thAya che te samajyA. e ja rIte satya ane saMyamanI vicAraNA karI saMyamarUpa dharma kevI rIte kalyANakArI che - AtmAne paribhramaNa ane paribhramaNanAM kaSTothI kevI rIte bacAve che, svamAM niSpanna thatuM sukha kevI rIte anubhavAve che te samajAya che. ahiMsA pAlanathI jIva vibhAvabharI saMsArI pravRttithI virame che, sAthe sAthe AtmA navAM navAM karmamAM jakaDAya nahi te mATeno puruSArtha karavAnI bhAvathI zarUAta kare che. Ama ahiMsAnA AcaraNa dvArA jIva Azravane toDe che. temAM vizeSa saphaLa 17)
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che thavA parama upakArI pAMca mahAvrata ane samiti guptino sahAro svIkAre che. je pravRtti Atmasukha meLavavAmAM ane bhogavavAmAM bAdhAkArI che te pravRtti na karavAno niyama te le che. AvA niyamamAM pravartavuM te ja sAco saMyama ane sAcuM vratapAlana. sAcA saMyama ane vratapalAnanA grahaNa dvArA te jIva saMvarane apanAve che. ahiMsApAlanathI Azrava tUTe che, ane saMyama pAlanathI saMvara vikase che. tethI navAM karmo Atmapradezo para cIkaTavAnI prakriyA khUba ja maMda thaI jAya che. karmAzravanI alpatA jema vadhAre tema Atmazuddhi vadhatI jAya che. navAM karmo AvatAM aTakAvI sAthe jUnAM grahaNa karelAM karmonI nirjarA vadhAravAthI Atmazuddhi bevaDA dore vadhe che. te mATe prabhunA jaNAvyA pramANe tArUpa dharma khUba upakArI che. tenI samajaNa levA mATe lokasvarUpa, dharmadurlabha ane bodhadurlabha e traNa bhAvanA tathA tapa, tyAga, akiMcanya ane brahmacarya e cAra dharmanI upakArItA ghaNI ja che. lokasvarUpa bhAvanA kamara para beu hAtha rAkhI, paga pahoLA karI koI puruSa Ubho rahe tevI AkRtie A loka che. te coda rAjaloka pramANa che. A lokamAM jIva, pudgala, dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAza ane kALa e cha dravyo rahelAM che. jIva, pudgala, dharmAstikAya, adharmAstikAya, lokAkAza e sarva asaMkhyAta pradeza che ane eka ja avagAhanAmAM rahelAM che. AkAza anaMta pradeza che, tenA be vibhAga che. lokAkAza asaMkhyAtapradezI che ane te anya dravyone rahevAnI avagAhanA Ape che. alokAkAza lokanI bahAranA bhAgamAM che, ane baMne maLIne anaMta pradezI bane che. pudgala paramANuo anaMtAnaMta che ane jIvo paNa anaMtAanaMta che. kALane astikAya nathI, kemake tenAM paramANuo eka pachI eka udayamAM AvIne samaye samaye khare che. eka sAthe tenuM astitva anya dravyanI jema udayamAM rahetuM nathI. A lokane Adi ke aMta nathI, te anaMtakALa pahelAM hato ane anaMtakALa pachI paNa rahevAno che. 171
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha lokanA sauthI nIcenA bhAgamAM nityanigoda che, jyAM kadI paribhramaNamAM AvyA na hoya tevA jIvo che. tethI upara sAta naraka che je adholoka kahevAya che. tenA upara madhyaloka che jemAM karmabhUmi tathA akarmabhUminA manuSyo ane tiryaMco tathA vANavyaMtara Adi ane jyotiSika devo rahe che. urdhva lokamAM kalpavAsI devo, grevayekanA devo ane anuttara vimAnavAsI devo vase che. sauthI upara AThe karmathI mukta thayelA zudhdha siddhAtmAo sidhdhabhUmimAM vase che. A lokamAM sarva jIvo potapotAnAM karme karI cAre gatimAM bhamyA kare che ane azAtA zAtA vedyA kare che. temAMthI viralA jIvo A lokanAM svarUpane samajI, vicArI, sAcuM grahaNa karI paribhramaNathI chUTavAno upAya svIkAre che, ane chevaTe paribhramaNano aMta karI sidhdhabhUmimAM birAjamAna thAya che. lokamAM rahelAM chae dravyane yathArtha samajavAM, temanA ekabIjA sAthenA saMbaMdhane UMDANathI vicAravA ane e dvArA jIvanuM saMsAra paribhramaNa, tenAM kAraNo, tenAthI chUTavAnA upAyo samajavAM e lokasvarUpa bhAvanAmAM samAveza pAme che. ATalA vizALa lokamAM jIve kyAM kyAM kevuM kevuM paribhramaNa karyuM che, kevAM kaSTo pAmyo che, vagere jANakArI jIvane paribhramaNa karavAno vairAga Ape che ane satparuSanAM zaraNe jaI kalyANa karavAnI bhAvanAne upta kare che. bodhadurlabha bhAvanA jIva anAdikALathI mAMDI anaMtakALa sudhI to nitya nigodamAM rahe che, ane jyAre eka kevaLI bhagavAna sidhdha thAya tyAre temanI kRpAthI eka jIva pRthvIkAyarUpe paribhramaNa zarU kare che. tyAMthI pratyeka vikAsanAM pagale tene satparuSanI sahAya jarUrI che. AvI vikAsanI paryAyo pAmavI durlabha che. tyAM pRthvIkAyAdi sUkSma tathA bAdara kAyomAM asaMkhyAtathI anaMtakALa janmamaraNa karI trasapaNuM meLave che. A trasapaNuM 172
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che pAmavuM khUba durlabha che kemake satparuSanI kRpA vinA e zakya thatuM nathI. trasa kAyamAM paNa be, traNa, cAra indriyo sudhIno vikAsa pAmavo uttarottara durlabha thato jAya che, kAraNa ke sapuruSano yoga, kRpA ane zubha svapariNatino meLa kaThaNa kaThaNa thato jAya che. ghaNIvAra jIva tyAMthI nIkaLI saMjJIpaMcendriyapaNuM pAmavAne badale vikalatrayamAMthI pAcho sthAvarakAya thAya che ane pharIthI ghaNA kALa sudhI te gati bhogave che. AthI paMcendriyapaNuM pAmavuM atizaya durlabha che. ghaNAM kALanAM paribhaNa pachI vikalatrayamAMthI nIkaLI paMcendriya thAya to paNa asaMjJIpaNuM jatuM nathI, tyAM te svaparano bheda jANato nathI. kadAcit sapuruSanI kRpAthI saMjJI paMcendriyapaNuM prApta kare to te tiryaMca thAya che. zarUAtamAM ghuvaDa, sarpa, siMha Adi hiMsaka yoni maLe che. AvA krUra tiryaMco azubha lezyA ane azubha pariNAmane kAraNe mahAbhayaMkara ane mahA du:khadAyaka evA narakamAM deha dhAraNa kare che. e narakamAMthI nIkaLI pharI tiryaMcagatimAM upaje che, tyAM paNa pAparUpa thAya tevAM anaMta du:kho jIva vizeSatA pUrvaka sahana kare che. tiryaMcamAMthI nIkaLI manuSyagati pAmavI ati durlabha che. vaLI sapuruSa kRpAe Avo durlabha manuSyadeha pAmIne paNa mithyAdaSTi banI aneka pApa upajAve che. kadAcituM manuSya thAya to te svecchakhaMDa AdimAM athavA mithyASTionI saMgatimAM upajI aneka pApa upajAve che. prabhukRpAe manuSya paryAya pAmI kadAcita AryakhaMDamAM janma pAme to tyAM ucca kULa pAmavuM durlabha che. kyAreka uccakULa maLI jAya to tyAM dhanahIna daridrI thaI sukRtya rahita banI aneka prakAranI pApavRttimAM lIna rahe che. vaLI jo dhanavAna thAya to tyAM indriyonI paripUrNatA pAmavI durlabha thAya che. kadAcita indriyonI pUrNatA Ave to nirogIpaNuM rahevuM durlabha bane che. kadAcita nirogI paNa thAya to dIrdhAyu AvatuM nathI. kyAreka dIrdhAyu hoya to zIla ane uttama prakRti maLavI durlabha thaI jAya che, jene lIdhe pApa pravRttimAM paDI jIva nIce UtarI jAya che. bhAgyayoge sArI prakRti ane bhadrikapaNuM maLe to puruSo ane sAdhupuruSonI saMgati 173
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha maLatI nathI, apavAdarUpe tevo yoga maLe to satzradhdhAvAna thaI samyakdarzana meLavavuM ati ati durlabha thaI jAya che. koI atibaLavAna puNyanA yoge jIva samyaktva prApta kare to cAritra grahaNa thavuM durlabha thAya che. cAritra grahaNa thAya to tenuM pAlana enAthI paNa durlabha bane che ane kyAreka ratnatraya pAmyA pachI paNa tIvra kaSAyanAM kAraNe te ratnatraya gumAvI pharIthI durgatimAM gamana kare che. Ama sanmArga pAmavo ane pAlana karavuM e uttarottara durlabha thatuM jatuM hovAthI, jemaNe ati ati durlabha evo manuSyajanma prApta karyo che tevA bhavya jIvo! manuSya jIvananI durlabhatA samajI mithyAtva ane kaSAyano tyAga karo evo zrI guruno upadeza che. kAraNa ke manuSya gati sivAya anya devAdi zubha gatimAM paNa cAritrapAlana saMbhavita nathI. manuSya gatimAM ja sarva prakAranA kaSAyothI mukta thavAno puruSArtha che. AvuM uttama manuSyapaNuM pAmI je indriya viSayomAM rame che te divya amUlya ratnanI bhasma kare che ema kahI zakAya. ratnatrayanI prApti durlabhamAM durlabha jANI, he bhavya jIvo! te ratnatrayano Adara karI ArAdhana karo. dharma bhAvanA samasta guNa paryAyo sahita samasta lokAlokane je pratyakSa jANe che te sarvazadeva che. A sarvajJadeve ratnatrayanA ArAdhanarUpa dharma be prakAre upadezyo che. 1. saMgathI Asakta gRhastha dharma je bAra bhedarUpa che ane 2. asaMga munidharma je daza bhedarUpa che. gRhasthadharma bAra prakAre che. temAM prathama bheda to pacIsa maLadoSa rahita zudhdha avirati samyakdarzana che. ane bAkInA agyAra bheda e agyAra pratimAonA vrato sahita che, te vatI zrAvaka che. 1. darzana pratimA dhAraka. 2. pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvata ema bAra vrata sahitanA vatapratimAdhArI. 174
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che 3. sAmAyika pratimAdhArI. 4. parvavratI (pauSadha, upavAsa) pratimAdhArI. pa. prAsuka AhArI 6. rAtribhojana tyAgI 7. maithunatyAgI 8. AraMbha tyAgI 9. parigraha tyAgI 10. kAryAnumodanA rahita 11. uSTi AhAra tyAgI. A pratimA pAlana karatAM karatAM zrAvaka potAnAM jJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatrayanI ArAdhanA kare che. | munidharmamAM jJAnadarzanacAritranI uttama ArAdhanA thaI zake tevA daza prakAranA vizeSa dharmo prabhue upadezyA che. uttama prakAranAM kSamA, mArdava, Arjava, zauca, satya, saMyama, tapa, tyAga, AkiMcanya ane brahmacarya evA daza prakAranA munidharma prabhue jaNAvyA che. A daza prakAranA dharmane pApakarmano nAza karavAvALA tathA puNyakarmane utpanna karavAvALA kahyA che. paNa te dharma puNyanA mATe eTale ke puNya upArjana karavAnA prayojanathI aMgIkAra na karavA ema zrI prabhue jaNAvyuM che. puNya icchanAra to saMsArane icche che; kAraNa ke puNya sugatinuM kAraNa che mokSanuM nahi. mokSa to pApa ane puNya baMneno kSaya karavAthI thAya che. puNyabaMdha maMda kaSAyathI thAya che. puNyanI icchA e maMdakaSAya nathI, tethI puNyacchA karavI iSTa nathI. A daze dharma dayApradhAna che dayA e dharmanuM mULa che. A dharmane yathArtha rIte pacAve tyAre te samyakatvadhArI jIvamAM mArga saMbaMdha niHzaMkatA, nirAkAMkSA, nirvicikitsA, amUDha dRSTi, upagUhana, sthitikaraNa, vAtsalya ane prabhAvanA e ATha guNo pragaTa thAya che. A daza prakAranA dharmane jANanAra tathA jemanAmAM niHzaMkatAdi ATha guNo pragaTa thayA che tevA dharmane jANanArA tathA AcaranArA AtmAo durlabha che. saMsAramAM jIva dharmane jANato nathI, ghaNA kaSTa tene koI jANe che to moharUpa pizAca tene dharma AcaravA deto nathI. tema chatAM mahAbaLavAna thaI jo jIva niMdrokta vItarAgadharmamAM prItivAna thAya ane tene Acare to te thoDA kALamAM mokSane pAme che. 175
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dharmanA prabhAvathI jIvane agni paNa zItaLa pAlo thaI jAya che, sarpa uttama ratnamAlA thaI jAya che, deva paNa dAsarUpe rahe che, tIkSNa paga phUlanI mALA banI jAya che, dujarya verI paNa sukha karavAvALo mitra thaI jAya che, ane haLAhaLa jhera paNa amRtamAM pariName che. bIjI bAju dharmarahitane AthI viparIta pariNAma bhogavavAno prasaMga Ave che. Avo nirmaLatA ApanAro dharma prApta thavo ghaNo ghaNo durlabha hovA chatAM, te prApta karavo Avazyaka che. dharma ke adharmAcaraNanuM pratyakSa phaLa lokamAM jovA maLe che, te joI dharmano Adara ane adharmano anAdara karavo. A traNa bhAvanAo vicAratAM phalita thAya che ke lokanuM svarUpa samajI, manuSya janmanI ane dharmaprAptinI durlabhatA jANI, maLelA aneka suvidhA sAthenA manuSya janmane saphaLa karavo joIe. e karavA mATe Azrava toDavA joIe, sAthe sAthe karmano saMvara karI tene Atmapradezone gheratA aTakAvavA joIe. ane A pachInuM manuSyagatinuM uttama kArya te pUrve saMgrahita karelA karmone sakAma nirjarA dvArA ulecI ulecIne khatama karI nAkhavAM joie. sakAma nirjarA karavA mATe tapa, tyAga, AkiMcanya ane brahmacarya e cAra dharmanuM pAlana khUba upakArI che, te vicArIe. uttama tapa AcArya kuMdakuMdanA prasidhdha pravacanasAranI tAtparyavRtti nAmanI saMskRta TIkAmAM tapanI vyAkhyA AcArya jayasene A pramANe ApI che, "samasta rAgAdi parabhAvonI icchAnA tyAga vaDe svarUpamAM pratapana karavuM - vijayana karavuM e tapa che." eTale ke samasta rAgAdibhAvono tyAga karI svarUpamAM - potAmAM lIna thavuM arthAt AtmalInatA dvArA vikAro para jaya meLavavo e tapa che. amRtacaMdrAcArya paNa tattvadIpikA TIkAmAM tapanI samajaNa A ja prakAre ApI che. "dhavala'mAM 'icchAnirodhane tapa kahyuM che. A parathI ApaNe samajI zakIe chIe 176
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che ke nAstithI icchAono abhAva ane astithI AtmasvarUpamAM lInatA e ja tapa che. A tapa samyakdarzana sahita ka2vAmAM Ave che tyAre ja AtmArthe saphaLa thAya che, samakita vinA karoDo varSa sudhI kareluM ugra tapa paNa mokSa ApI zakatuM nathI. zrI samayasAra graMthamAM kuMdakuMdAcArye tapa vize jaNAvyuM che ke "paramArthamAM asthita arthAt AtmAnubhUtithI rahita je jIva tapa kare che tenAM e saghaLAM tapa ane vratane zrI sarvajJa bhagavAna bALatapa ane bALavrata kahe che." bhagavatI ArAdhanAmAM to tyAM sudhI kahyuM che ke, "jagatamAM evo koI padArtha nathI ke je nirdoSa tapa vaDe puruSane prApta na thaI zake, arthAt tapathI sarva uttama padArthonI prApti thAya che. jema prajvalita agni ghAMsane bALI nAkhe che tema taparUpI agni karmarUpa tRNane bALIne bhasma karI de che. uttama prakAre karavAmAM AvelA karmAzrava rahita tapanAM phaLanuM varNana karavAmAM hajAro jIbhovALA paNa samartha thaI zakatA nathI." tapa be prakAre che: bAhya ane AMtara. bAhyatapa cha prakAre che anazana, uNodarI, vRttisaMkSepa, rasa parityAga, vivikta zayyAsana ane kAyakleza. AMtaratapa paNa cha prakAre che - prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtta, svAdhyAya, vyutsarga (kAyotsarga) ane dhyAna. A saghaLA tapomAM zudhdha upayogarUpa vItarAgabhAvanI pradhAnatA che, je tapamAM vItarAgabhAvanI vRddhi thatI nathI te sAcuM tapa nathI. A saMdarbhamAM paMDita zrI ToDaramalajIe mokSamArga prakAzakamAM lakhyuM che ke, "anazanAdine tathA prAyazcittAdine tapa kahyuM che kemake anazanAdi sAdhana vaDe prAyazcitta AdirUpe pravartana karIne vItarAgabhAvarUpa satya tapanuM poSaNa karavAmAM Ave che; tethI upacArathI anazanAdine tathA prAyazcittAdine tapa kahyuM che. koI vItarAgabhAvarUpa tapane na jANe ane Amane tapa jANIne saMgraha kare to saMsAramAM ja te bhramaNa karaze. bahu zuM kahIe? eTaluM samajI levuM ke nizcaya dharma to vItarAgabhAva che, anya aneka prakAro 177
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vizeSa bAhyasAdhananI apekSAe upacArathI kahyA che, temane vyavahAra mAtra dharmasaMjJA jANavI." aMtaraMga tapa e ja vAstavika tapa che, to paNa ghaNIvA2 laukikajano aMtaraMga tapanuM mahattva yathArtha na samajavAne kAraNe anazanAdi bAhya tapane AMtara tapa karatAM ghaNuM vizeSa mahattva ApatA dekhAya che. udA. tarIke loko bhojana-pANInA tyAgane upavAsa mAne che, jyAre upavAsa to AtmasvarUpanI samIpamAM sthiti karavAnuM nAma che. paMcendriyanA viSaya kaSAya ane AhAranA tyAgane upavAsa kahe che, bAkI sarva lAMghaNa che. A paNa samajavA yogya che ke ukta bAra tapo uttarottara adhika utkRSTa ane mahattvapUrNa che. anazanathI zarU karI uttarottara tapa uttama thatAM jAya che, ane chelluM dhyAna te sarvotkRSTa tapa che. anazanamAM bhojanano pUrNa tyAga che, tyAre uNodarImAM peTa adhUruM rAkhI bhojana karavAmAM Ave che. bhojana mATe jatI vakhate AkarI pratijJA levI, ane te pUrI thAya to ja bhojana levuM e vRttisaMkSepa che. cha rasamAMthI koI eka be ke chae rasano tyAga karavo e rasaparityAga che. A cAreya tapa bhojanathI saMbaMdhita che. ahIM eka krama dekhAya che. jo cAle to bhojana na karavuM, na cAle to adhUruM peTa rAkhI eka vakhata bhojana karavuM, te paNa aneka niyamo rAkhIne karavuM, ane banI zake teTalA rasatyAga sAthe nirasa AhAra karavo. A rasatyAga badalI badalIne karavAno rahe che jethI zarIranI jarUriyAta pUrI thAya chatAM jIbhanI lolupatA para pratibaMdha Ave. A parathI spaSTa thAya che ke tapa zarIrane sUkavavA mATe nathI paNa icchAnirodha mATe che. anazanamAM bhojana karavAmAM AvatuM nathI tyAre uNodarImAM jarUra karatAM ochuM bhojana levAmAM Ave che. vicAratAM jaNAze ke anya kAryomAM vyasta rahI bhojana pAse pahoMcavuM ja nahi, tenA karatAM nirvighne bhojana maLavA chatAM, svAda lIdhA 178
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che pachI paNa ardhabhUkhyA rahevAmAM icchAno nirodha vizeSa joIe che. AthI anazana karatAM uNodarIne UMcuM tapa kahyuM che. vaLI uNodarI kAyama mATe thaI zake che, anazana nahi. e ja pramANe bhojana mATe beThA pachI aTapaTA niyamAnusAra AhAra maLe to ja grahaNa karavo, e rIte vRttisaMkSepathI vartavAmAM vizeSa icchAnirodha che. ane sarasa bhojana maLavA chatAM nIrasa AhAra karavo (rasa parityAga) e ethI paNa vizeSa icchAnirodha mAge che. nirdoSa ekAMta sthAnamAM pramAdarahita sUvA besavAnI vRtti e vivikta zayyAsana tathA AtmasAdhanA ane ArAdhanAmAM thanAra zArIrika kaSTonI paravA na karavI te kAyakleza tapa che, ahIM zarIrane icchApUrvaka pIDA pahoMcADavAnI vAta nathI, paNa pIDA AvI paDe to paNa AtmArAdhanamAM zithila na thavuM e mukhya vAta che. bAhyatapa mukhyatAe zarIra sAthe saMbaMdha dharAve che tyAre AMtaratapa mukhyatAe mananA saMyama sAthe saMbaMdha dharAve che. manane vaza karavA mATe AMtaratapane bAhyatapano sathavAro maLe che e dRSTie bAhyatapa paNa jarUrI che. AMtaratapamAM paheluM tapa prAyazcitta che. A saMsAramAM bhramaNa karatAM karatAM ajJAna ane rAgadveSane kAraNe jIvathI evI keTalIye bhUlo thAya che je jIvano saMsAra vadhAre che. tevA saMjogomAM thayelI bhUla mATe pazcAttApa karI kSamA icchI, thayelI bhUla mATe daMDa svIkAravo e prAyazcitta nAmanuM tapa che. A tapathI jIva manapariNAmanI zuddhi karI navA baMdha alpa kare che, ane vizeSatAe nirjarA karI pUrvasaMcita karmo paNa ghaTADe che. te pachInuM bIjuM AMta2tapa te vinayatapa. vinaya eTale sat pratino AdarabhAva, pUjyabhAva, ahobhAva, jJAna, darzana ane cAritra prati bahumAnano bhAva te nizcaya vinaya che ane jJAna, darzana, cAritranA dhAraka sandeva, sadguru ane satzAstra pratino ahobhAva te upacAra vinaya che. manuSyagatimAM jIvane mAnabhAvano udaya baLavAnapaNe vartato hoya che, tethI jIva sAmAnyapaNe mAnabhAvamAM rahI satno anAdara karato 179
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hoya che. te mAnabhAvane tyAgI satno sat svarUpe svIkAra karI, potAnI alpatAnuM bhAna vedI gurujano prati khUba ja namabhAvathI vartavuM te vinayatA che. A tapamAM sva tathA parano Azraya hovAthI prAyazcitta karatAM vizeSa manapariNAmanA saMyamanI jarUra rahe che. trIjuM AMtaratA te vezyAvRttva - vaiyAvacca. vaiyAvRtta eTale sevA. A sevA AMtarabAhya ema be prakAre che. paNa ahIM AMtarane mukhyatA ApavAmAM AvelI che. koI munine azAtA vartatI hoya ane pariNAme vizeSa karmabaMdha thAya evI saMbhAvanA hoya tevI sthitimAM munio ekabIjAne zAtA ApavAno, cittanI sthiratA keLavavAmAM madadarUpa thavAno puruSArtha kare che tyAre teo uccanIcanA bhedathI, mAnabhAvathI alipta thaI mAtra kalyANabhAvathI A sevA kare che. A sevA guNapoSaka ane manane kaSAyothI para karanAra hovAthI sevA karanAra mATe AMtaratapa gaNAya che. paNa teno artha evo nathI ke zAtAzIlIyApaNuM poSavA bIjA pAse sevA karAvavI. A to, cittanI sthiratA khAlI bodhathI ke satsaMgathI Ave tema na hoya tevA saMjogomAM bAhyazAtAnA nimitto ApI uddhodhana karavAmAM Ave to sthiratA jhaDapathI Ave, tevA uddezathI zArIrika sevAne vaiyAvRtta tapamAM sthAna apAyuM che. e pachI Ave che svAdhyAya tapa. sva + api + aya = svAdhyAya. sva = potAnuM, adhi = jJAna ane aya = prApta thayuM. A pramANe potA saMbaMdhI jJAna prApta thavuM e svAdhyAya che. A tapanA pAMca bheda kahyA che. vAMcavuM, pUchavuM, anuprekSA karavI, AmnAya ane dharmopadeza. adhyAtmagraMthone vAMcI zakya teTalA UMDANathI samajavA te vAMcana svAdhyAya. temAMthI je bhAga samajAyA vinAno rahyo hoya te vizeSajJane pUchI samajavo te pRcchA svAdhyAya. A baMne prakAre jANyuM tenA para vizeSa vicAra karavo, ciMtana karavuM e anuprekSA svAdhyAya. te pachI nizcita viSayane dhAraNA mATe mukhapATha karavo te AmnAya svAdhyAya. pachI jyAre te viSaya para pUrepUro kAbU AvI jAya tyAre bIjA jIvone hitabuddhithI samajAvavuM e dharmopadeza svAdhyAya che. pAtratA AvyAM pahelAM upadeza karavAnI prabhunI AjJA nathI. 180
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che svAdhyAya tapa evuM che ke temAM anya tapathI thatA lAbha thavA uparAMta jJAnavRddhino moTo lAbha thAya che. vaLI te tapa divasanA ke rAtanA koI paNa bhAgamAM karI zakAya che. te pachInuM AMtaratapa te kAyotsarga ke vyutsarga, bAhya ane atyaMtara parigrahanA tyAganA puruSArthane kAyotsarga ke vyutsarga tapa kahe che. temAM kAyA sahita sarva parigrahanA mamatvano tyAga karavAmAM Ave che. aMtima AMtara tapa te dhyAna che. te sarvotkRSTa tapa che. temAM jIva deha, indriya AdithI para banI svamAM ekAkAra thaI jAya che. A avasthAmAM ja jIvane sarvajJatAnI prApti thAya che. A dhyAna e dharmadhyAna ane zukladhyAnano nirdeza kare che. parapadArtha paranI ekAgratA e sAcuM dhyAna tapa nathI, paNa viSayavikAra tathA 525dArtha parathI cittane dUra karI AtmAnA zudhdha upayogamAM ekAgra thavuM te dhyAna tapa che. uttama tyAga dvAdazAnuprekSAmAM lakhyuM che ke "jiveMdra bhagavAne kahyuM che ke je jIva saMpUrNa paradravyothI moha choDIne saMsA2, deha ane bhogothI udAsInarUpa pariNAma rAkhe che tene tyAgadharma hoya che." AcArya jayasene zrI pravacanasAranI tAtparyavRtti nAmanI TIkAmAM tyAgane samajAvatAM lakhyuM che ke "nija zuddhAtmAnA grahaNapUrvaka bAhya ane atyaMtara parigrahanI nivRtti te tyAga che." A parathI spaSTa thAya che ke tyAga zabda nivRttisUcaka che. tyAgadharmamAM bAhyAMtara parigrahano tyAga thato hovA chatAM nija zudhdhAtmAnuM grahaNa arthAt zudhdha upayoga ane zudhdha pariNati samAviSTa che. bIjI rIte kahIe to tyAga padravyono nahi paNa potAnA AtmAmAM paradravyo prati thatA moha - rAgadveSano thAya che. 181
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AcArya zrI kuMdakuMdAcArye samayasAranI 34mI gAthAmAM kahyuM che ke "potAnAthI bhinna samasta parapadArthone 'A para che' ema jANIne jyAre tyAgI devAmAM Ave che tyAre te pratyAkhyAna, arthAt tyAga kahevAmAM Ave che." eTale ke 5rane 52 jANIne enAthI mamatvabhAva toDavo e ja tyAga che. ghaNIvAra loko tyAga ane dAnanA artha vacce bheLaseLa karIne ekabIjAnA paryAya rUpe svIkAre che, paNa te tema nathI ja. tyAga e dharma che, dAna puNya che. tyAgI pAse parigraha hoto nathI, dAnI pAse puSkaLa parigraha hoI zake che. tyAga vastune nirupayogI athavA ahitakArI jANIne karavAmAM Ave che, jyAre dAna upayogI ane hitakArI vastunuM karavAmAM Ave che. upakAra karavAnA AzayathI dhanAdi potAnI gaNAtI vastu ApavI e dAna che ema tattvArthasUtramAM umAsvAti lakhe che. tyAgamAM svaupakAra sarvasva che, bIjAnA upakAra mATe moha ke rAgadveSa choDavAmAM AvatA nathI. dAnamAM paropakAra mukhya che ane sva upakArano bhAva gauNa hoya che. vaLI je dAna Ape tenuM kartavya thAya che ke je kArya mATe dAna ApyuM hoya te hetu paripUrNa thAya che te jovuM. dAna upakAranA vikalpapUrvaka ApyuM hovAthI dAnIne enI vyavasthA jovA jANavAnI jarUra rahe che. dAna lobhakaSAya maMda thatAM apAya che tyAre tyAga lobhakaSAya tUTatAM thAya che. moha ke rAganA AMzika abhAvamAM paNa tyAgadharma pragaTa thAya che, AthI tyAgI je tyAge che tenuM lakSa paNa teNe rAkhavAnuM hotuM nathI. Ama dAnamAM paropakArano ane tyAgamAM Atmahitano mukhyabhAva rahelo che. baMne vacceno spaSTa bheda A ja che. tyAga e nizcayadharma che, dAna e vyavahAradharma che. vyavahA2dharmathI vikAsa karI nizcayadharma sudhI jIve pahoMcavAnuM che. dAna vyavahAradharma hovAthI paropakAra saMbaMdhI ane savikalpa hoya che, tethI te puNyabaMdhanuM kAraNa thAya che, baMdhanA abhAvanuM nahi. tyAre tyAga abaMdhanuM kAraNa che. 182
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che tyAga sadoSa vastuno thAya che, dAna sArI vastunuM thAya che. krodha mAnAdi kaSAyono tyAga karavAnuM kahevAmAM Ave che paNa jJAnano tyAga karavAnuM koI kahe nahi. AtmAnuM ahita karavAvALA moharAgadveSAdi Azrava bhAvo tyAgavAnA che, ane jemanA thakI AvA bhAvo thAya che tevA putrAdi cetana ane dhanAdi acetana padArthono tyAga AzravabhAvano tyAga thatAM thaI jAya che, paNa evo niyama nathI ke putrAdino tyAga karavAthI mohAdino tyAga thaI jAya. A parathI samajAya che ke tyAga ane dAna ghaNA loko mAne che tema ekAWvAcI nathI. jo tema hoya to ekabIjAnA paryAyarUpe vAparI zakAya, paNa ema thaI zakatuM nathI. dAna aneka prakAre cheH AhAradAna, auSadhadAna, jJAnadAna, dhanadAna, abhayadAna vagere. tene badale jo AhAratyAga, auSadhayAga, jJAnatyAga, dhanatyAga ke abhayatyAga ityAdi kahIe to arthamAM keTalo moTo pheraphAra thaI jAya che! vaLI dAna mATe ochAmAM ochI be vyakti ane be vyaktine joDanAro mAla paNa joIe. udA. AhAra denAra, AhAra lenAra ane AhAra. tyAgamAM koInI jarUrata rahetI nathI. sarva parigraha ke saMgano tyAga karavAmAM Ave tyAre te parigraha ke saMga tyAgI pAse hovo jarUrI nathI, temAM to parigraha rAkhavAnA bhAvano tyAga thAya che. Ama dAna e parAdhIna kriyA che tyAre tyAga e saMpUrNa svAdhIna kriyA che. keTalIka vastu jemake rAgadveSa, mAtApitA Adino tyAga thaI zake che, paNa dAna nahi, keTalIka vastuo jevI ke jJAna ane abhaya tenuM dAna thaI zake che paNa tyAga thAya nahi, tyAre keTalIka vastu jevIke auSadha, dhana, AhArAdino tyAga paNa thaI zake che, dAna paNa thaI zake che. ApaNe jo dAnanuM ane tyAganuM sAcuM svarUpa samajIe to jaNAya che ke rAgadveSAdi vikAronA tyAganuM ja nAma uttama tyAgadharma che. ane potAnI pAse vizeSa parigraha hoya temAMthI thoDo bhAga bIjAne upakAra arthe Apavo te dAna che. AthI dAnI karatAM tyAgI mahAna che. dAnI thoDobhAga tyAge che, tyAgI sarvasva. vaLI tyAga e dharma che, 183
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dAna e puNya che. A kathana jJAnadAnanI bAbatamAM kevI rIte samajavuM? jJAnadAna eTale bIjAne samajaNa ApavI. samajAvavAnA bhAva zubha hovAthI puNyabaMdhanuM kAraNa che. ane samajanArane jJAnalAbha thAya che. sahu samajI zakaze ke jJAnalAbha puNyalAbha karatAM uttama che. A ja rIte abhayadAna bAbatamAM paNa samajI zakAya. tyAga e evo dharma che ke jene prApta karIne jIva Arkicanya dharmano dhAraka banI jAya che ane pUrNa brahmamAM lIna thavAnI pAtratA meLave che. uttama AkiMcanya jJAnAnaMda svabhAvI AtmA sivAya kiMcitmAtrapaNa 525dArtha tathA 52nA lakSe AtmAmAM utpanna thatA moha tathA rAgadveSanA bhAva AtmAnA nathI ema jANavuM, mAnavuM ane jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAnA Azraye e sarvathI nivRtta thayuM, emane choDavA e ja uttama AkiMcanya dharma che. Arkicanya ane brahmacaryane daza dharmanA sArarUpa ane cAra gatinAM du:khomAMthI ugArIne muktimAM laI janA2 mahAna dharma kahevAmAM AvyA che. vastutaH Arkica ane brahmacarya eka sikkAnI be bAju che. AnaMdasvabhAvI AtmAne potAno mAnavo, jANavo, emAM 2mavuM, zamAvuM, lIna thavuM e brahmacarya che, ane AtmAthI bhinna parapadArthone ane emanA lakSe utpanna thatA cittavikArone potAnA na mAnavA ane temAM ekarUpa na thavuM te Arkicanya che. svalInatA e brahmacarya che ane paramAM lInatA tathA ekattvabuddhino abhAva e Arkicanya che. astithI brahmacarya ane nAstithI Arkicanya che ema kahI zakAya. A AkiMcanya dharmano virodhIbhAva te parigraha che. parigrahanA abhAvathI Arkicanya utpanna thAya che. parigraha be prakAre cheH AvyaMtara ane bAhya. AtmAmAM utpanna thatA moharAgadveSAdi bhAvo e AMtara parigraha arthAt nizcaya parigraha che. ane bAhya parigraha te vyavahAra parigraha che. AtyaMtara parigraha cauda prakAre che. 184
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che mithyAtva, cAra kaSAya ane nava nokaSAya rUpa AMtara parigraha che. bAhya parigraha daza prakAre che - kSetra (khetara), makAna, cAMdI, sonuM, dhana, dhAnya, dAsI, dAsa, vastra ane vAsaNa. Ama parigrahanA kula 24 prakAra kahyA che. A baMne prakAranA parigrahanA tyAgI muni mahArAja uttama Arkicanya dharmanA dhAraka che. ghaNA loko bAhyaparigrahanA tyAgIne ja tyAgI samaje che, teo AtyaMtara parigraha para lakSa ApatA nathI. teonA e lakSabahAra rahe che ke jyAM sudhI AMtaraparigraha pravarte che tyAM sudhI bAhyaparigraha tyAgavA chatAM, tenI murdAno tyAga thayo na hovAthI sAco tyAgadharma AvI zakato nathI, eTaluM ja nahi pharIthI bAhyaparigraha vaLagavAnuM paNa banI zake che. moharAgadveSAdi bhAvonI utpattinuM nAma ja hiMsA che, ane jyAM hiMsA pravarte che tyAM sAco dharma saMbhavI zake nahi. krodhano abhAva te kSamAdharma, mAnano abhAva e mArdava dharma, mAyAno abhAva e Arjava dharma, lobhano abhAva te zaucadharma. paraMtu AkiMcanya dharma to A cAra kaSAya ane nava nokaSAyanA abhAvathI pragaTa thAya che tethI tene vizeSa mahAnadharma kahI zakAya. zrI jinAgamamAM 'murhAne parigraha kahela che.' tyAre zrI amRtacaMdrAcArya murdAnI vyAkhyA Ape che ke "mamatva pariNAma e murchA che." AcArya pUjyapAda svAmIe tattvArthasUtranI TIkA sarvArthasiddhimAM lakhyuM che ke, "A vastu mArI che - Avo saMkalpa rAkhavo e rigraha che." mahAcAryoe karelI parigrahanI A vyAkhyAo parathI phalita thAya che ke padArtha pote to koI parigraha nathI, parapadArtho pratyenuM je mamatva che, rAga che e ja vAstavamAM parigraha che. jyAre 525dArtho pratinuM A mamatva chUTI jAya che tyAre tenAM anusaMdhAnamAM kramathI bAhyaparigraha paNa chUTI jAya che. paraMtu bAhyaparigrahanA tyAganA anusaMdhAnamAM AMta2parigraha chUTe evo koI niyama nathI. zarIrAdi pa2padArtho ane 185
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rAgAdi cittanA vikAromAM ekatvabuddhi ane ahaMbuddhi e ja mithyAtva nAmano prathama aMtaraMga parigraha che, jyAM sudhI A parigraha na chUTe tyAM sudhI anya parigraho chUTI zakatA nathI. A aMtaraMga parigraha tyAgavo keTalo kaThaNa che te batAvatAM svAmI kArtikeyAnuprekSAmAM lakhyuM che ke, "daridra manuSya to svabhAvathI ja bAhyaparigraha rahita hoya che, paraMtu aMtaraMga parigrahane choDavAmAM koI paNa samartha hotuM nathI." AkhI duniyA parigrahanI ciMtAmAM divasa rAta eka karI rahelI dekhAya che. loko pa2padArthane meLavavAmAM tadrupa che, temane e lakSa Avato nathI ke pa2padArthanI prApti aprApti to pUrvakRta pApapuNyanA AdhAre thAya che. ane te meLavavA tathA choDavAnA vikalpamAM navA pApapuNya baMdhAtA jAya che. puNyanA udayathI vinA prayatne sAnukULa padArthono saMyoga ane pratikULa padArthono viyoga thAya che, e ja rIte pApanA udayathI sAnukULa padArthono viyoga ane pratikULa padArthono saMyoga thAya che. tema chatAM saMsArI jIva anukULa pratikULa saMjogomAM ahaMbuddhi ane kartRtvabuddhi karyA ja kare che, je mithyAtva nAmanA parigrahane puSTa kare che. saMsArIjIva je mamatvabhAva ane ahamatvabhAva parapadArtha prati kare che tenAthI baMdhAyelAM karmane bhogavavA mATe tene deha maLe che. A dehanuM mamatva tyAgavAthI deha chUTI jato nathI, paNa dehano parigraha chUTI jAya che. deha to samaya Avye, AyuSya pUruM thatAM ApoApa chUTI jAya che paNa jemaNe mamatvano tyAga karyo che temane pharIvAra deha dhAraNa karavo paDato nathI, ane jeo dehAdithI ekatva ke rAga choDatA nathI temane vAraMvAra deha dhAraNa karavo paDe che. A rIte sarva padArthothI mArApaNuM choDatA javAthI zudhdha Arkicanya dharma pragaTa thAya che. jIve potAnI bhUmikA samajIne A dharma dhAraNa karavo joIe. jinadarzanamAM kaI bhUmikAe keTalo tyAga hoya tenI jhINavaTabharI samajaNa ApI che. tenA abhyAsapUrvaka potAnA AcAravicAra ghaDavA e AkiMcanya dharma icchukanuM kartavya che. 186
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che uttama bahmacarya brahma arthAt nija zudhdha AtmA, temAM caravuM, ramavuM e ja brahmacarya che. "aNagAra dharmAmRta'mAM kahyuM che ke, "para dravyothI bhinna je zuddha buddha nija AtmA temAM caryA arthAtu lInatA thavI ene ja brahmacarya kahe che." vratomAM sarvazreSTha evA A brahmacarya vatanuM jeo pAlana kare che teo atIndriya AnaMdane prApta kare che. jyAM lagI svAtmAne jANavAmAM, anubhavavAmAM na Ave tyAM sudhI temAM lInatA thaI zake nahi. tethI kahyuM che ke AtmalInatA AtmajJAna ane AtmazraddhApUrvaka thAya che. 'uttama' zabda paNa e ja arthano bodhaka che. te parathI spaSTa thAya che ke nizcayathI jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAne ja potAno mAnavo, jANavo, emAM ekarUpa thavuM e ja vAstavika brahmacarya che, zudhdha cAritra che. - vartamAnamAM brahmacaryano je artha samajavAmAM Ave che te mukhyatAe sthULa che. temAM sparzendriyanA viSaya sevananA tyAgarUpa vyavahAra bahmacaryane ja brahmacarya mAnavAmAM Ave che, temAMya sparzendriyanA saMpUrNa viSayatyAgane nahi, mAtra eka kriyAvizeSa(maithuna)nA tyAgane ja brahmacarya kahevAmAM Ave che. sparzendriyanA ATha viSayano paNa nirdeza karavAmAM Avato nathI, to tenI sUkSmatA tarapha to aMguli nirdeza kyAMthI hoya? sparzendriyanA ATha viSayo cheH ThaMDo, garama, kaThora, narama, lUkho, cIkaNo, halako ane bhAre. A AThe viSayomAM AnaMda sevavo e sparzendriyanA viSayonuM sevana ja che. e.sI., hITara, narama gAdaluM vagere dvArA AnaMda anubhavavo e sparzendriyano ja viSayabhoga che. ane e viSayabhogo amuka aMze brahmacarya pAlanamAM bAdhArUpa che. vyavahAramAM maithunatyAgane bahmacarya mAnI levAmAM AvyuM che kAraNa ke tenA bhAgamAM je kaSAyadinI utpatti che te anya sparzendriyanA bhoga karatAM anekagaNI vadhAre che. paNa zuddha brahmacarya mATe to sparzendriyanA sarva bhogopabhogo bAdhAkAraka gaNI tyAjya che. 187
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha e ja rIte anya indriyonA viSayo paNa vAstavika rIte AtmalInatAmAM bAdhaka che. rasanAno svAda mANatI vakhate, sugaMdhI dravyanI mIThAza anubhavatI vakhate, suMdara dezyano AsvAda letI vakhate athavA to madhura saMgIta zravaNamAM otaprota thatI vakhate AtmAmAM lIna thaI zakAtuM nathI. koI ekAda indriyanA viSayamAM AtmAnI magnatA tene AtmalInatAthI vaMcita rAkhe che. e parathI spaSTa thAya che ke paMcendriyanA viSayonI pravRttithI nivRtti e nAstithI brahmacarya che, ane AtmalInatA e astithI brahmacarya che. AcArya umAsvAtIe tattvArthasUtramAM bahmacaryavratanI carcA karatI vakhate jaNAvyuM che ke zravaNa, nirIkSaNa, smaraNa, rasAsvAda, zRMgAra, anaMgakrIDA ityAdi bahmacaryanAM ghAtaka che. te parathI nakkI thAya che ke AtmalInatA pUrvaka paMcendriyanA viSayono tyAga e ja vAstavika bahmacarya che. jo ke zAstromAM AcAryoe brahmacaryanI vicAraNA karatAM sparza indriyanA viSayatyAga para adhika bhAra mUkyo che, kyAreka anya indriyanA viSaya tyAgano ullekha paNa nathI karyo; teno artha ApaNe ema kadApi na karI zakIe ke emaNe rasanAdi cAra indriyanA viSaya sevanane brahmacaryanuM ghAtaka nathI mAnyuM, athavA enA sevananI chUTa rAkhI che. jyAre temaNe sparzendriya jItavAnI vAta karI che tyAre temano Azaya pAMca indriyonA viSayatyAga karavA prati ja che, kAraNa ke sparzanamAM pAMce indriyo garbhita rIte AvI jAya che. saMsAranA paribhramaNanI zarUAtathI jIvane sparzendriya prApta thAya che te siddha thatA sudhI rahe che, kyAre paNa jIva sparzendriya rahita banI bhamato nathI. anya indriyo hoya vA na hoya e khUba ja saMbhavita che paNa paribhramaNa karatA jIvane sparzendriyano abhAva kyAre paNa hoto nathI. tethI te indriya jIte tene garbhita rIte anya indriyo jItAI jAya che. udA.thI samajIe. karmendriyanA viSayasevananA abhAvane jo brahmacarya kahIe to pachI cAra indriya sudhInA jIvone brahmacArI 188
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che mAnavA paDe, kemake emane kAna ja nathI to tenuM viSayasevana kyAMthI hoya? eja rIte anya traNa indriya mATe paNa kahI zakAya, jemAM brahmacArIpaNuM saMbhavita nathI. Aja nyAye jo sparzendriya rahita jIvone brahmacArI mAnIe to harakata AvatI nathI kemake evA AtmA te sidhdha bhagavAna ja che, jeo pUrNa brahmacArI che. koI saMsArI jIva to sparzendriya rahita nathI. A nyAye sparzendriyanA viSayatyAgamAM pAMca indriyanA viSayatyAgano samAveza karI zakAya che. ane ethI AcAryoe sparzendriyanAM viSayasukhanAM tyAgane kema bahmacarya kahyuM che te samajI zakAya che. rasanAdi cAra indriyo na hoya to sAMsArika jIvana cAlI zake che, paraMtu sparzendriya vinA sAMsArika jIvana saMbhavita nathI. bethI pAMca indriyanA viSayanA sevanamAM aMtarA hoya che, paNa sparzanano viSaya niraMtara cAlu hoya che. mukha, nAka, kAna ane cakSu jarUra paDaye baMdha karI zakAya che, paNa sparzendriya baMdha karI zakAtI nathI. tethI sparzendriya kSetrathI ane kALathI akhaMDa che. anya cAra indriyo kALathI ke kSetrathI akhaMDa nathI. sparzendriyano sathavAro zarU thayA pachI Aja sudhI chUTayo nathI, tethI kALathI akhaMDa che, anya indriyo Ave ane jAya ema hovAthI akhaMDa nathI. sparzendriyano saMyoga sahelAIthI chUTato nathI, chUTe tyAre mokSa maLe che. tethI nizcita thAya che ke jyAM sudhI sparzendriyanA viSayane jIva jItato nathI tyAM sudhI te pUrNa sukhI ke pUrNa svataMtra thaI zakato nathI. tethI sparzendriyanA viSayane potAno saikAlika mahAzatru jANI AcAryoe enA viSayatyAgane brahmacarya kahela che. paMcendriyanA viSayabhoganA tyAganI vAta to jagata sahelAIthI svIkAre che, paNa indriyajanya jJAnadarzanane AtmaramaNatAmAM bAdhaka kahevAmAM Ave che tyAre te svIkArya thatuM nathI. vicAratAM samajAya che ke AtmA indriyanA viSayothI para che, tene rUpa, rasa, gaMdha, sparzAdi nathI. tethI indriyAtIta, vikalpAtIta AtmAne sahavAmAM mana tathA indriyo nirupayogI, bAdhaka ane ghAtaka che. indriyo bahirmukha pravarte che, AtmAne aMtarmukha vRttithI samajavAno che. AthI indriyonA viSayo bhogavavA te 189
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha brahmacaryane ghAtaka che eTaluM ja nahi paNa emanA mAdhyama dvArA bahAranuM jANavuM-dekhavuM e paNa bahmacaryamAM bAdhaka che. uttama bahmacarya pAlana mATe nizcaya ane vyavahAra ema baMne prakAranAM brahmacaryanuM pAlana jarUrI che. eka aMganI upekSA karavAthI brahmacaryamAM khAmI Ave che. jo mAtra vyavahAra brahmacaryane ja brahmacarya mAnIe to AtmaramaNatAnA abhAvamAM jIva mokSa prApta karI zakato nathI, tethI te yathArtha brahmacarya nathI. mAtra nizcaya brahmacarya hoya ane bAhyathI na hoya to tenA baMdha paNa jIvane paDe che tethI te paNa yathArtha brahmacarya kahI zakAya nahi. AthI jIvanamAM baMne prakAranAM brahmacaryano sumeLa hovo Avazyaka che. ahIM ApaNe joyuM te pramANe kSamA, mAdava, Arjava, zauca, satya, saMyama, tapa, tyAga, AkiMcanya ane brahmacarya e daza dharma AtmAnA batAvyA che. A dharmanuM pAlana karatAM uttamottama mokSagatine jIva prApta kare che. A uttamadharma prApta karavA mATe anitya, azaraNa, azuci, ekatva, anyatva Adi bAra bhAvanAonuM anuprekSaNa khUba madadarUpa thAya che te ApaNe joyuM. temAMthI 'ahiMsA, saMyama ane kaparUpa dharma e sarvotkRSTa maMgala che e vidhAnanI sArthakatA samajavAnI che. anitya, azaraNa, ekatva, anyatva, azuci ane saMsArabhAvanAnuM anuprekSaNa karI jIva potAnAM kSamA, mAdeva, Arjava ane zaucadharmane khIlavavAno puruSArtha zrI sadguru Azraye kare che ane cAre ghanaghAtI kaSAyone maMda kare che. te dvArA jyAMthI pApakarma praveze che te chidrone bUrI, AzrayadvAra baMdha kare che. AzrayadvAra baMdha karavAthI AtmAnA pharatI evI divAla racAya che ke jemAMthI karmono praveza thato aTakI jAya. AzradvAra baMdha karavAthI karma taraphathI thato hallo aTakI jato nathI, ane e humalo jo cAlu ja rahe to AzradvAra khUlI javAno saMbhava rahe che, jemAMthI pApakarmo pravezI jIvane duHkhanI khINamAM laI jaI zake. A sthitimAM javuM na paDe te mATe 190
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che zrI prabhue saMvarabhAvanA ApI che. karmano saMvara karavo eTale karmone AvatA rokavA, temanA hallAne khALavo, ane AzravadyAra sudhI tene pahoMcavA ja na devA. A mATe Azrava, saMvara ane nirjarA e traNa bhAvanAnuM anuprekSaNa sUcavyuM che. temAM rahelI bhAvanAne guNomAM palaTAvavA mATe satyadharma ane saMyamadharmanuM pAlana samajAvyuM che. sAcA arthamAM satya ane saMyama dharmanuM pAlana, pApakarma utpanna thAya tevA bhAvathI jIvanuM rakSaNa kare che. pariNAme AzravadvAra khulI zake eTalo baLavAna hallo karmathI thaI zakato nathI. Ama AzradvAra baMdha karIne ane karmano saMvara karIne jIva navA pApakarmanA pravezathI aTakI jAya che. te pachIno adhikAra Ave che, aNasamaja ane ajJAnatAmAM ekaThI karelA anaMta karmabaMdhane kADhavAnA puruSArthano. A sakAma nirjarA karavA mATe lokasvarUpa bhAvanA, bodhadurlabha bhAvanA ane dharmabhAvanA e traNa bhAvanAnuM anuprekSaNa jIvane puruSArtha karavA mATe utsAhIta kare che. loka kevo che, temAM potAnuM sthAna kyuM vagerenI vicAraNA jIvane potAnAM alpatvanuM bhAna karAve che. sAthe sAthe je saMjJIpaMcendriya manuSyapaNAnI suvidhAvALI avasthA prApta thaI che te avasthA prApta thavI keTalI durlabha che, ane te sthiti gayA pachI pharIthI prApta karatAM keTalo lAMbo kALa pasAra thaI jAya che tenI samajaNa bodhidurlabha bhAvanA bhAvamAM Ave che. A bhAvanAne kAraNe pUrva saMcita karmo vahelAmAM vahelI take kADhavA te jIva kRta nizcayI bane che. ane pariNAme te satyadharmanuM AcaraNa karavA tatpara banI dharmabhAvanAnI agatya svIkAre che. aMtaraMgamAM jAgelA A uttama bhAvone vikasAvavA tapa, tyAga, AkiMcanya ane brahmacarya e cAra dharmanuM zaraNuM te seve che. tapanA bAra prakAramAMthI vadhumAM vadhu jeTalA prakAranAM tapa te karI zake teTalAM karI moTA pramANamAM sakAma nirjarA kare che. tethI Atmazuddhi vadhavA lAge che, vIrya vadhe che ane jIva AtmAnubhUtimAM je kaMI bAdhaka hoya te sarvano tyAga karavA utsAhita thAya che. tyAgane kAraNe svasaMyama vadhe che. tyAganAM bIjAM pAsArUpe teno AkiMcanya dharma zudhdha thato jAya che. parigraha ane parigrahabudhdhi lupta thatAM jAya che. Ama jagatanA padArtho vize nispRhapaNuM AvatAM tenI brahmacarya pALavAnI, 191
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha brahmamAM caravAnI kSamatA vizeSa vizeSa thatI jAya che. A dazAnuM utkRSTa svarUpa e ja sarvajJapaNuM che. A prakAre AtmAnA daza dharma tathA tene sahAyakArI bAra bhAvanAnAM svarUpane yathArtha paNe samajIne AcaravAthI anAdikALathI cAlyuM AvatuM jIvanuM paribhramaNa samApta thAya che. anAdikALathI na meLavela AtmAnAM zAzvata sukhane AtmA prApta kare che. jagatamAM pravartatAM anaMta prakAranAM kaSTothI AtmA sadAkALane mATe chUTakAro pAme che. sukhanI zodhamAM anAdikALathI bhaTakavA chatAM je zAzvatasukhanI jhAMkhI paNa AvI nahotI, te sukhane hastAmalakvat A dharma ja kare che. A sarva uttama lAbho dharma e sarvotkRSTa maMgala che' te puravAra kare che. dharmanAM A zaraNa vinA koIpaNa jIva zAzvata sukhanA paDachAyAne paNa pAmI zakyo nathI, paribhramaNanI alpatA karI zakyo nathI, janma, jarA, mRtyunA kaSTathI bacI zakyo nathI. anaMtAnaMta jIvo A zaraNa vinA anaMtAnaMta prakAranAM duHkho A lokamAM bhogavI rahyA che te hakIkata ja dharmanAM utkRSTa maMgalapaNAne samajAve che. dharmanAM AvA utkRSTa maMgalapaNAne pAmavA mATe jarUrI evuM tenuM ananya zaraNa jIvane svayaM prApta thatuM nathI, te mATe uttama sadguru rUpa mAdhyamanI jarUrata rahe che ane e tathya dharmanAM maMgalasvarUpanAM eka anya pAsAne khUlluM kare che. anAdikALathI rakhaDatA AtmAne dharmanAM sAcAM rahasyamaya svarUpanI jANakArI svayaM to pragaTatI nathI, e meLavavA mATe tenAM jANakAra ane tene yathArtha pacAvanAra evA sadgurunuM mArgadarzana anivArya bane che. jemaNe AtmAnubhUti meLavI che ane dharmane yathArthatAe pALyo che, temanI anubhavavANI zaraNe AvanArane khUba upakArI thAya che. vaLI A dharmanI vizeSatA e che ke temAM khUba ja vizALatA rahelI che, jemaNe dharmane avadhAryo che temanAM hradayamAM koI prakAranA badalAnI AzA vagarano kalyANabhAva utpanna thAya che. sahu jIva AvA sukhanI anubhUti tvarAthI pAmo e bhAva temanAM hradayamAM ghUMTAya che. potAne Avo kalyANabhAva potAnA guru pAsethI 192
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che niSkAraNa karuNAthI maLyo che e anubhUti tene AvA kalyANabhAva karavA prati dorI jAya che. ane guru pAsethI meLavelo kalyANabhAva ziSya prati vahAvI e kRtArthatA anubhave che. kalyANabhAvanI A paraMparA dharmane sarvotkRSTa ane zAzvata maMgalarUpa banAve che te saheje samajI zakAya tema che. AvI kalyANanI prakriyA kyAre paNa saMsAramAM banavI saMbhavatI nathI. anAdikALathI zarU thayelI dharmanI A kalyANabhAvanA anaMtakALa pachI paNa e ja rIte satata cAlyA karavAnI che, e che dharmanuM sanAtanapaNuM ane maMgalapaNuM. dekhItI rIte ja prazna thAya ke A maMgalapaNAmAM bharatI-oTa ke abhAva saMbhavI zake ke nahi? ziSyane prApta thayelo kalyANabhAva potAnA sadguru pAsethI maLyo hoya che, temane temanA guru pAsethI, ema paraMparA calAvatAM te zrI tIrthakara prabhu sudhI laMbAya che. sarva sapuruSo ane sadguruo jagatajIvo prati kalyANabhAva seve che kharA, paNa temanA kalyANabhAvamAM samAveza pAmatA jIvonI saMkhyA maryAdita hoya che; arthAt jagatanA jIvonA amuka bhAga sudhI ja te vistarita thayelI hoya che. temAM apavAda che zrI tIrthaMkara prabhu tathA paMcaparameSTi bhagavaMta. temanA AtmAmAM A kalyANabhAvanA jIva samasta sudhI ane utkRSTatAe khIle che. emanI A bhAvanAne kAraNe temanAmAM dharma utkRSTatAe ane sarvAgIpaNe pragaTa thAya che. pariNAme teo dharmanA praNetA, sthApaka ane prasAraka bane che. zrI tIrthaMkara prabhu Adie jIva samastanA kalyANabhAva potAnA AtmAmAM ghUTayA hoya che; ane jyAre teo siddha thAya che tyAre anaMtajIvo kalyANane pAmyA hotA nathI. A apekSAe temanA kalyANabhAva adhUrA rahyA che ema kahI zakAya. vaLI koI paNa bhAva niSphaLa nathI, e sarvajJa bhagavAnanuM ja vacana che, to Avo utkRSTa kalyANabhAva kevI rIte niSphaLa hoI zake ? pariNAme zrI tIrthakara bhagavAna sahitanA parameSTi jyAre sidhdha thAya che tyAre teo vaNa vaparAyelAM A kalyANanAM paramANuo 193
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jagatamAM taratA mUkatA jAya che. jyAre puruSa ke saguru potAnA kalyANabhAvane ghUMTe che tyAre temAM zrI parameSTi prabhue taratA mUkelA kalyANanAM paramANuo bhaLe che ane e satparuSAdinA kalyANabhAvane baLavAna kare che. teo jyAre sidhdha thAya che tyAre bAkI bacelA kalyANabhAvanAM paramANuo jagatamAM taratA mUkatA jAya che. A paramANuo anya kalyANabhAvI jIvo grahaNa kare che. ane Ama kalyANa karavAno mArga satata cAlato rahe che. A prakriyAne kAraNe samajI zakAze ke jagatamAM kalyANanA mArga be nathI, eka ja che ane e mArga paNa sanAtana che. kyAreya kSaya pAmato nathI. jagatamAM vidyamAna aneka parameSTi prabhumAM eka sAthe jaghanya 20 tIrthakara bhagavAna hoya che ane utkRSTa 170. ethI spaSTa che ke mArga sanAtana che. alabatta, jagatanA amuka bhAgamAM dharma pravartana vizeSa che, amuka bhAgamAM alpa che ane amuka bhAgamAM dharmanuM astitva ja nathI. paNa jagata AkhuM kyAreya dharmarahita ke dharmamaya banatuM nathI. mArganuM sanAtanapaNuM, zrI tIrthakara prabhu dvArA svayaM sevAto 'jIva samasta mATeno kalyANabhAva ane anya parameSTi bhagavaMtathI anusarAtA tathA anumodAtA kalyANabhAvamAMthI niSpanna thato utkRSTa maMgalamaya dharma pote ja potAnI uttamatAnI sAbiti Ape che. A sanAtAnapaNA ane kalyANabhAvanA para vicAra karavAthI dharmanuM maMgalapaNuM spaSTa thaI jAya che. dharma saMsthApaka ane mokSamArganA praNetA zrI tIrthaMkara prabhue dharmamArga prakAzita karyo. ane jeTalI zudhdhatA zakya hatI teTalI zudhdhatAthI temaNe AtmAnAM svarUpane samajAvyuM che. e mArgane pUrNa vItarAgI paramAtmAe uttama rIte darzAvyo, paNa pAtratAnA abhAvavALA jIvo tene yathArtha rIte grahaNa karI zakyA nahi. zrI gaNadharaprabhu jevA uttama satpAtro tene yathArtha rIte grahaNa karI zakyA. vItarAgavANI uttama to hatI ja, paNa tene jhIlI zake evI pAtratA sahu jIvomAM na hoya te sahaja che. Ama chatAM maMdapAtra jIvonI chUTavAnI bhAvanA hovAthI teo ane zrI tIrthaMkara prabhune joDanArI, karuNAmaya saddharmanAM zaraNamAM rAkhI zake evA zrI sadgurunI jarUriyAta avazya banI. A kArya kare che zrI gaNadharAzi pramukha saguru. pudgalanAM mamattvanI 194
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che bhAgadoDanI vacce, sagururUpI karuNAmaya mArga batAvanAranI sahAyatA vinA jIva zudhdha pudgalarUpI zAstrone potAnAM aMtaraMgamAM pAmI zakato nathI, tene mArgadarzaka, mArgabodhaka sadgurunI sahAya pratyeka pagale vikAsa mATe jarUrI bane che. saguru A vacalI kaDI kevI rIte bane che te vicAravA yogya che. zrI tIrthaMkaraprabhu dezanA vakhate ane anya udaya prasaMge pote chadmasthAvasthAmAM ekatrita karelA "jIvasamastanuM kalyANa thAya e bhAvanA karma paramANuo vAtAvaraNamAM vahetAM mUke che. A cara(pharatA) paramANuo satpAtra AtmAo potAnA kalyANabhAvane ghUMTavA jagatamAMthI ekatra kare che. je jIva sAthe RNAnubaMdha hoya te jIvane lagatAM kalyANanA paramANuo grahaNa thaI potAnA svayaM kalyANabhAva sAthe ekarUpa thAya che, A baMnenA - tIrthakara (kevaLIprabhu) ane sadgurunA - kalyANabhAvanuM mizraNa thatAM tenI zakti ghaNI vadhI jAya che. ane A paramANuo jyAre zrI sadaguru pAsethI tenA ziSya pAse bodha ke upadeza svarUpe pahoMce che tyAre kalyANabhAvanAM hArdanA prabhAvathI ziSya kalyANamArga prati khUba AkarSAya che, tenI saMsArathI chUTavAnI bhAvanA khUba baLavAna thAya che, ane tenA kaSAyo zAMta ne zAMta thatA jAya che. Ama A kalyANabhAvanuM mizraNa amaMgalarUpa saMsAramAM ziSyane maMgalarUpa kare che. jo A mizraNa zrI sadaguru ane puruSanA AtmAmAM thatuM na hoya to mArganuM sanAtanapaNuM rahI zake nahi. zrI tIrthaMkara prabhue vahAvelA kalyANanAM paramANuo jo anya puruSo grahaNa kare nahi to te paramANuo A jagatamAM vyarthapaNe ja pharatA rahe. vaLI zrI tIrthakara prabhu sivAyanA samasta sapuruSomAM jIva samastanA kalyANanI utkRSTa chatAM nispRha bhAvanA udbhavatI nathI, teomAM mAtra amuka kakSA ke saMkhyA sudhInA jIvonuM kalyANa vAMchavAnI zakti rahe che, ane jeTalA jIvonuM kalyANa vAMchavAmAM Ave tenAthI asaMkhyAtamA bhAganA jIvonuM ja kalyANa thAya che. bIjA jIvo mATenAM kalyANabhAvanAM paramANu nirarthaka bane che. vaLI, arihaMta sivAyanA koI jIvamAM kalyANanI bhAvanA svayaM pragaTatI nathI. pratyeka jIvane bIjAnAM kalyANabhAvanAM paramANunA AdhAranI jarUra paDe che, potAno kalyANabhAva svIkAravA ane vistRta karavA. A avalaMbananA 195
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha abhAvamAM amUka kALa pachI dharmanA kalyANabhAvanuM astitva ja nAbuda thaI jAya. e parathI samajAya che ke jagatamAM pravartatA kalyANabhAvanA paramANune svIkArI potAnA AtmAmAM ekarUpa karavA e parameSTi mATe keTalA jarUrI che. e mizraNa parameSTi dvArA thayA kare che, jagatamAM pravaryA kare che ane anya dvArA grahaNa thayA kare che - tenA lIdhe A sanAtana kalyANamArga pravarte che. A prakriyA e ja AtmA mATe sarvotkRSTa maMgala che. zrI tIrthakara prabhu, kevaLIprabhu tathA sarva puruSonA kalyANabhAvanuM mizraNa lokakalyANa mATe khUba upakArI che te ApaNe joyuM. A kalyANabhAva vize jIvano kevo abhigama hovo jarUrI che? jyAre jIvane saguru kRpAe chUTavAnA, zAzvata sukha pAmavAnA bhAva thAya che, tyAre tenAmAM sadguru prati sAcAM prema, zradhdhA ane arpaNabhAva jAgavA jarUrI che. saguru prati nircAja prema jAgato nathI tyAM sudhI temanI niSkAraNa kaNAne svIkArI zakavA jeTalo te jIva pAtra thato nathI. zrI guru sAthenAM zubha RNAnubaMdha kalyANa mATe anivArya che, kAraNa ke jo joItA pramANamAM zubha RNAnubaMdha na hoya to guru sAcA che, te kahe che te yogya che, temanA kahyA pramANe mAre karavuM yogya che, evuM zradhdhAna jIvamAM jAgI zakatuM nathI. ane zradhdhA na hoya tyAM sudhI game tevI uttama vAta hoya chatAM tenI koI kiMmata rahetI nathI. jyAre zrI sadguru mATe nirmaLa prema ane daDha zradhdhAna ziSyamAM pragaTa thAya che, tyAre te ziSya guru prati zaraNAgatinA vinayabhAva sAthe pravarte che tene guru mATe khUba ahobhAva vedAya che. ane potAne saMsAranA kAdavamAMthI kADhI nirmaLa AtmasukhamAM laI janAra A sadguru che evI anubhUti thatAM tene zrI guru mATe khUba khUba AdarabhAva, premabhAva ane temanI sAthe ekatA anubhavAtI jAya che. A rIte jIvamAM pragaTatI maMgalatA, e dharmano ja prabhAva che. ane e apekSAe dharma e sarvotkRSTa maMgala che. pratyeka jIvane saMsAra paribhramaNanA AraMbhakALathI ATha zudhdha pradezo hoya che. AtmAnA asaMkhya azudhdha pradezonI vacce A ATha pradezo anaMtakALa sudhI potAnuM 196
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che zudhdhapaNuM jALavI rAkhe che, ane kyAreya te azudhdha thatA nathI, eTaluM ja nahi vakhata Ave A ja zudhdha pradezo anya azudhdha pradezone zudhdha thavAnI preraNA Ape che ane zudhdha thavAmAM sahAyarUpa thAya che. A zudhdha pradezone zudhdhapaNuM jALavavAmAM sahAya kare che paMcaparameSTi bhagavaMta. pratyeka vikAsanAM pagale teo A pradezone ujamALa rAkhI anya pradezo parathI mela kADhavA nimitta Ape che. A zudhdha pradezomAM zrI tIrthakara prabhunA AtmAmAM udbhavelo ane anya sapuruSonA AtmAmAM poSAyelo kalyANabhAva ropAyo hoya che, ane te satata kAryAnvita rahI kyAreya lupta thato nathI. jo ropAyelo kalyANabhAva tyAMthI lupta thAya to ja e pradezo para karmaparamANuo AvI zake. zrI tIrthakara prabhunA baLavAna kalyANabhAvanA pariNAme evuM to banatuM ja nathI, tethI e pradezonA vItarAgabhAvamAMthI tIrthaMkara prabhu prerita kalyANabhAva sadAya udbhavato rahe che ane e pradezone azudhdha thavA deto nathI. zrI paMca parameSTi bhagavaMta pratithI thatI A kRpAmAM dharmanuM utkRSTa maMgalapaNuM nitya anubhavI zakAya che. A badhuM jANyA pachI zrI tIrthaMkara prabhuno kalyANabhAva kevI rIte udbhave che ane kevuM kArya kare che tenI jijJAsA thAya te svAbhAvika che. saMsAramAM paribhramaNa karato karato zrI tIrthaMkara prabhuno AtmA sahu sAthenA maitrIbhAvane jhaMkhato thAya che, veranivRtti icchato thAya che. temanI A aMtaraMga bhAvanA krame krame bhavonA bhavo sudhI vikasatI rahe che. ane sahu jIvo AtmAnI uttama sukhAkArI pAse evI bhAvanA baLavAna karatI jAya che. jyAre A bhAvanuM utkRSTapaNuM temano AtmA vede che tyAre temanuM tIrthakara nAmakarma nikAcIta bane che. ane e baLavAna kalyANabhAvanA prabhAvathI temanA nimitte jeTalA jIva chUTavAnA hoya teTalA nityanigodanA jIvono pahelo Atmapradeza zudhdha thAya che, nirAvaraNa thAya che. te pachI te dehatyAga vakhate bIjo pradeza khUle che, je janmamAM tIrtha pravartAvavAnA hoya te janmanAM garbha, janma, dIkSA, kevaLajJAna ane nirvANa kalyANaka vakhate eka eka pradeza khUle che. Ama sAta pradezo zrI tIrthakara bhagavAnanA nimittathI pratyeka jIvane nirAvaraNa thAya che. ane AThamo pradeza siddha thatA kevaLIbhagavAnanA nimittathI khUle che. zrI tIrthakara bhagavAnanA nimittathI je 197
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIvano AThamo pradeza khUle che, te jIvane sAtamo ane AThamo ema be pradezo eka sAthe khUle che, ane bhAvimAM te jIva tIrthakara thAya che. zrI tIrthakara bhagavAnanA A ATha rucaka pradezo nimitta maLatAM, prasaMga paDatAM 3OMnI AkRtimAM goThavAI jAya che, ane e dvArA viziSTa baLa utpanna karI te AtmAne vikAsamAM khUba sahAya kare che. A 3 AkRtinI zarUAtathI dharmatva zarU thAya che. OM e paMcaparameSTi bhagavaMtanA pratikarUpa che. pachI jyAre jyAre vikAsanI mahattvanI kSaNo Ave che tyAre zrI prabhunA caka pradezo ekaThA thaI OMnI AkRti race che, ane amuka dazA sudhIno vikAsa thayA pachI e pradezonI AsapAsathI OM dhvani UThe che, je zrI prabhunA AtmAne akaSAyI thavAmAM madadarUpa thAya che. Ama AgaLa vadhatAM vadhatAM jyAre zrI prabhu kSapaka zreNi AraMbhe che tyAre amuka viziSTa rIte te pradezo dehamAM goThavAI jAya che. sauthI vadhAre pradezo (cha) nAbhimAM rahe che kAraNa ke sauthI baLavAna evA mohanIyano kSaya karavA sauthI vizeSa baLa joIe. mohanIya karmanAM mukhya karma paramANuo nAbhimAM rahelAM hovAthI teno nAza mATe vadhAre zudhdha pradezo nAbhimAM goThavAya che. te azudhdha pradezone preraNA ApI zudhdha thavAmAM sahAya kare che. te pachIno pradeza hRdayamAM rahe che. ane hRdayamAM aMtarAyanAM karmo vasatAM hovAthI te pradezone paNa zudhdha thavAnI preraNA maLe che. nAbhinA pradezomAMthI baLano pravAha vahI hRdaya sudhI Ave che ane aMtarAyanAzamAM madada kare che. e pradezano pravAha, nIcethI AvatA pravAhamAM bhaLI mastakamAM jAya che, jyAM eka zudhdha pradeza goThavAyo hoya che, ane jJAnadarzananA AvaraNo vizeSatAe e bhAgamAM rahelAM hoya che. Akho pravAha ekarUpa banI jJAnadarzananAM AvaraNa kSaya karI kevaLajJAnI, kevaLada te AtmA thAya che. A parathI ghAtakarmonA kSayano krama paNa samajAI jAya che. - zrI tIrthaMkara prabhu jyAre dezanA Ape che tyAre emanA zudhdha pradezo zreNinA samayanA pradezonI mAphaka goThavAI jAya che. anya pradezo, je chadmastha avasthAmAM mohanIyathI vizeSa chavAyelA hatA te pradezo zudhdhapradezanI nIce goThavAya che. vAcAvargaNAnA udayane kAraNe tyAMthI OM dhvani utpanna thAya che, ane eka zubha pravAha upara tarapha vahe che 198
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma e sarvotkRSTa maMgala che jemAM mohanIyane toDavAnuM baLa pUrAyeluM hoya che. A pravAha hradayamAM Ave che tyAre e OM dhvani baLavAna thAya che kAraNa ke tyAMthI aMtarAya karma toDavAnuM baLa pUrAya che. ane te pravAha mastaka sudhI vahI tyAMthI jJAnAvaraNa darzanAvaraNa kSaya karavAnuM baLa umerI mastakamAMthI OM dhvani rUpe zarIranI bahAra nIkaLe che. bIjA samayathI prabhunA AkhA dehamAMthI OM dhvani prasArita thAya che. A nAda je bhavyAtmA grahaNa kare che tenA AtmAmAM krame krame vairAgya vadhe che, zudhdha AtmavikAsa thAya che. OM nAdanuM mukhya kArya aMtaravRttino sparza karAvavAnuM ane pratyeka vikAsanAM pagale sahAya karAvavAnuM che. AraMbhamAM samavasaraNamAM ja aMrtavRttisparzanI prApti jIvane thAya che. paNa jema jema teno vikAsa thato jAya che tema tema tene sapuruSAdi pAsethI paNa OM dhvaninI sahAya maLatI jAya che, jenA Azraye jIvano vikAsa cAlu rahe che. A rIte jotAM OM dhvanino mahimA aparaMpAra che ane zAMta thatA AtmA potAnA nAbhithI mastaka sudhI A nAda vedI zake che. e vakhate tenAM karmo anaMtagame khape che. A che bhItaramAM samajAtuM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM. A dhvanino mahimA jIva vikAsanAM pratyeka pagathiye mANI zake che. puruSapaNuM meLavyA pachI, vItarAgatAnA UMDA samudramAM jatAM AtmA kevaLajJAnarUpI amRta jyAre pAme che tyAre anaMta bheTavALA karmabaMdha samAna thaI jAya che, mAtra eka zAtAvedanIyamAM pariNamI cotarapha kalyANabhAvane prasAre che - enuM rahasya e ja dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM che. te maMgalapaNuM sahune prApta hojo e ja prArthanA che. OM zAMti. 199
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ "je puruSanuM saMdeharahita vizALa zAstrajJAna hoya, mana vacana kAyAnI nirdoSa ane zAMta pravRtti hoya, bIjA bhavyajIvone bodha karavA yogya jenAM vizuddha pariNAma hoya, zrImAn jineMdra vItarAga paramAtmAno pavitra ane prANI mAtra hiteSI sukhadamArga pravartAvavAnA yathArtha vidhimAM ghaNo udyamavaMta hoya, anya jJAnIjanone paNa praNAma karavA yogya hoya, AzArahita hoya, e pramANe mahAnapaNAyogya guNo je puruSamAM hoya te puruSa upadezadAtA hoI zake." -- - zrI guNabhadrAcArya AtmAnuzAsana gAthA 6.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 12 zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM jemaNe AtmAnI zuddhi anubhavI che ane anyane zuddhi meLavavAmAM sahAya karI zakavA jeTalI zakti meLavI che, te Apta puruSa kahevAya che. AvA Apta puruSanAM hRdayamAM tIrthasthAna pravarte che, ane tethI teo "sahu jIvo kalyANa pAmo' evI bhAvanA niraMtara bhAve che, ane e bhAvane lagatAM kalyANanAM paramANuo niraMtara vahAvatA rahe che. e paramANuo grahaNa karI sAmAnya jIvo dharma sanmukha thatA jAya che, ane dharmamAM rahelAM maMgalapaNAno anubhava karI dhanya banatA jAya che. te sahumAM dharmanAM utkRSTa maMgalapaNAno paricaya karAvanAra che zrI tIrthakara prabhu; ane temanA sAnidhyamAM rahI zrI gaNadharajI, AcAryajI, upAdhyAyajI ane sAdhu-sAdhvIjI rUpa paMcaparameSTi bhagavaMta A maMgalapaNAno phelAvo karatA rahe che. AvA maMgalamaya dharmanI ArAdhanA karavA mATe varSanA sahu divasone prabhue yogya kahyA che, tema chatAM amuka amuka divasoe jo samUhamAM ArAdhana karavAmAM Ave to AtmAnI ucca dazAe virAjatA Apta puruSono vizeSa lAbha sAmAnya jano laI zake che, ane potAnI dharma sanmukhatA vadhArI zake che. Apta puruSanAM sAnidhyamAM karelAM ArAdhanathI jIva potAnI pragati jhaDapI banAve che ane guNo khIlavato jAya che. Apta puruSanAM sAnidhyamAM samUhagata ArAdhana karavA mATe zrI tIrthaMkara prabhue paryuSaNa parva jevA uttama maMgalamaya divaso sUcavyA che; te parvane zrI prabhue trikAlika ane sArvabhaumika gaNAvyuM che. A parvanA zubha divaso daramyAna, anAdikALathI 201
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIvane saMsAramAM paribhramaNa karAvanAra mithyAtva tathA krodha, mAna, mAyA, lobha Adi kaSAyono nAza karI, samyakatva, kSamA, mArdava, Arjava, zauca Adi AtmAnA alaukika guNone vizeSatAe khIlavavA mATe tathA mokSa meLavavAnI taiyArI karavA mATe ArAdhana karavAmAM Ave che. A ArAdhanane utkRSTatAe pahoMcADI jIva kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTAvavAno puruSArtha karI zake che. A ArAdhanathI Apta puruSanAM jIvanamAM dharmanuM je maMgalapaNuM varte che teno lAbha jIva laI zake che. parvanA A uttama divasomAM je AtmAo potAnI zuddhinI carama sImA pAmavA mATe mathatA hoya che, temanAM sAnidhyamAM temanAM mArgadarzana anusAra prAthamika avasthAe vasatA jIvo AtmArAdhana karavAno puruSArtha zarU kare che, A sAthe uttama AtmAonAM ArAdhanane kAraNe phelAtA temanA kalyANabhAvano lAbha meLavI teo mokSamArgamAM praveza kare che, ane pragati sAdhe che. Ama AvA parvanA divaso kalyANamaya tathA maMgalamaya dharmanI prabhAvanA kare che. dharmanuM maMgalapaNuM pAmavA mATe Apta puruSanuM jIvana jANavuM khUba upakArI thAya che. zrI rAjaprabhu AvA AptapuruSa hatA ane temanAM jIvanamAM dharmanuM maMgalapaNuM kevI rIte pragaTa thatuM hatuM teno abhyAsa karavo khUba rasaprada banI jAya che. saMsAramAM ADedhaDa rakhaDato jIva jyAre zAMti meLavavA jhaMkhe che ane jyAre tene kRpAsiMdhu sapuruSa gururUpe prApta thAya che tyAre tenAmAM maMgalamaya dharmano praveza thAya che. zrI sadgurunA upadezathI tene samajAya che ke sukha pAmavA mATe teNe atyAra sudhI je je pravRtti karI hatI te AtmArthe niSphaLa ane vyartha hatI, eTaluM ja nahi paNa te pravRtti saMsAra vadhAranAra ane zAzvata sukhathI vaMcita karanAra hatI. tene jo sAcuM sukha meLavavuM hoya to teNe saMsAranI ALapaMpALa choDI, AtmAne oLakhI, AtmAnA guNo vikasAvavAmAM pravRtta thavuM joie. AnA anusaMdhAnamAM tene spaSTatAe samajAya che ke A saMsAramAM prApta thatI zAtArUpa sarva sAmagrI sadAya mATe anitya che, saMsAranI eka paNa zAtA cirakALa TakavAnI nathI. teNe jemAM ati vizeSatAe mArApaNuM karyuM che, tevAM deha, strI, putra, kuTuMba, dhana, vaibhava, parigraha, kIrti, sattA 202
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM ityAdi sarva kSaNika che, nAzavaMta che. te padArtho koI ne koI kALe icchAe ke anicchAe paNa jIve choDavAM ja paDe che. A uparAMta jyAre jIvane kaSTamAMthI pasAra thavAnuM Ave che, maraNane zaraNa thavuM paDe che tyAre tene dharma sivAya anya koI paNa zaraNarUpa thaI madadakartA thaI zakatuM nathI. jo kyAreka tene koI bAhyathI madada karatuM jaNAya che to te tenA puNyodayanA kAraNe hoya che, puNya paravAratAM badhAM ja madada karanArA khasI jAya che. eTale ke A jIve ekalA AvavAnuM che, ekalA rahevAnuM che, ane potAnAM karmo bhogavavAM ekalA ja paribhramaNa karavAnuM che. te koIno nathI, koI tenuM nathI. sahu jIvo potapotAnAM karme karI maLe che ane vikharAya che. A rIte tene gurugame anitya, azaraNa, ekatva, anyatva vagere vairAgya upajAvanArI bhAvanAo anubhavathI samajAya che. pariNAme tenuM deha pratinuM ane saMsAra pratinuM mamatva ghaTavA lAge che, ane AtmA pratino teno premabhAva tathA ahobhAva vadhavA lAge che. upara jaNAvelI bhAvanAo vize vicAraNAmAM UMDA utaratAM, ane karmonI jALane oLakhatAM te jIvane spaSTa thAya che ke je dehamAM tene atizaya Asakti che te deha to azucimaya che, duHkhakAraka che. AvA dehane lIdhe teNe A lokanAM pratyeka kSetramAM janma tathA mRtyunI kAramI vedanA sahana karI che. AvI kaSTajanya sthitimAM pIDAthI choDAvanAra satsaMva, saguru ane satvaryanI prApti thavI, tathA temanA prati zraddhAna thavuM e ati ati durlabha che. te mATe khUba khUba puNyodayanI jarUra che. Avo puNyodaya thayA pachI ja jIva yogya ArAdhana karI vikAsa karI zake che. A uparAMta vikAsanAM pratyeka pagathiye caDavA mATe vizeSa puNyodayanI jarUra che e samajAya tevI bAbata che. A prakArano zubhabhAvanA sahitano viveka jIva mukhyatve saMjJI paMcendriya manuSya janmamAM ja meLavI zake che, tethI azucimaya ane pIDAkAraka hovA chatAM manuSyadehanI agatya jIve samajavI ghaTe che. sAthe sAthe te jIve nakkI karavuM paDe che ke saguru tathA satkarmanA zaraNa vinA koI paNa jIva zAzvata sukhanA paDachAyAne paNa pAmI zakato nathI, paribhramaNanI alpatA karI zakato nathI, janma, jarA tathA mRtyunAM kaSTathI bacI 203
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zakato paNa nathI. A hakIkata spaSTatAe samajAvAthI jIvane dharmanAM maMgalapaNAno khyAla AvavAnI zarUAta thAya che. ane tethI jemanAM jIvanamAM dharmanuM maMgalapaNuM pragaTa thayuM che evA saeva ane sagunAM zaraNamAM icchApUrvaka javA te jIva pravRtta thAya che. dharmanAM utkRSTa maMgalapaNAne pAmavAne jIvane uttama sagururUpa mAdhyamanI jarUrata rahe che, kAraNa ke anAdikALathI lokamAM rakhaDatA jIvane dharmanAM sAcA rahasyamaya svarUpanI jANakArI svayaM to pragaTI zakatI nathI. te jANakArI meLavavA mATe AtmAnubhUti karAvanAra dharmane jemaNe yathArthatAe pALyo che, svarUpAnusaMdhAna karyuM che ane tenI sAthe sarva praznonI samAdhAnakArI baLavAna kSayopazamavALI vANI meLavI che tevA uttama sagurunA sAthanI jarUrata dekhAya che. AvA sagurunAM hRdayamAM koI paNa prakAranA badalAnI AzA vagarano kalyANabhAva pragaTayo hoya che, je bhAva pravAharUpe vahI ziSyanAM hRdayamAM vasI tene kalyANamaya banAve che, ane tenAthI AgaLa vadhI e ja bhAva tenA hradayamAM cUMTAI ghaTTa banI anya jIvonA kalyANArthe vaheto thAya che. A rIte anAdikALathI zarU thayelI dharmanI A kalyANabhAvanA anaMtakALa sudhI satata vahyA karavAnI che. je dharmanAM maMgalapaNAne ane sanAtanapaNAne satata poSaNa ApyA karaze. zrI sadguru pratithI vaheto Avato kalyANabhAvano A pravAha, guru taraphanAM ziSyanAM prema, zraddhA ane arpaNatAne kAraNe ziSyanA hRdayamAM sthira thAya che, ane tenA saMgAthamAM sadguru pAsethI saMsArathI chUTavAnA bhAva daDha karAvanAra bodha bhaLatAM ziSyanAM viSayakaSAyo zAMta ne zAMta thatA jAya che. mArga ArAdhavAnuM nizcayapaNuM tenAmAM vadhatuM jAya che. A rIte thatuM guruziSyanA kalyANabhAvanuM mizraNa ziSyane A amaMgalamaya saMsAramAM maMgalamaya kare che. tenA thakI anyajIvone maMgalarUpa karanAra kalyANano pravAha niSpanna thAya che, A prakriyAthI mokSamArganuM sanAtanapaNuM siddha thAya che. e ja sanAtanapaNuM dharmane utkRSTa maMgala gaNAvavA mATe pUratuM pramANa kahI 204
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM zakAya. Ama aneka apekSAthI vicArIe to dharma ArAdhana e bAhya tathA bhItarathI maMgalarUpa che, evo nirNaya karI zakAya che. dharmanuM AvuM maMgalapaNuM zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM kyAM ane kevI rIte pragaTa thatuM hatuM, ane teno lAbha anya jIvone kevI rIte maLyo hato, ane maLe che te ApaNe samajavAnuM che. emanAM jIvanano yogya abhyAsa ApaNe temanI ja kRpAthI karI zakIe, temanAM jIvananAM rahasyo pAmI zakIe ane temanA thakI "amRtasAgara paramAtmasvarUpa rAjaprabhunI kRpAthI mAre rAjaprabhu jevA thAvuM che' e bhAvane sArthaka karIe; evo puruSArtha karAvavA zrI rAjaprabhune vAraMvAra savinaya vinaMti che. bALavayathI ja zrImad rAjacaMdramAM keTalAya Atmika guNono AvirbhAva jovA maLato hato. ane vaya vadhavAnI sAthe te uparAMtanA keTalAya viziSTa guNo temanAmAM khIlatA gayA hatA. temanAM jIvananuM dhyeya AtmAne tvarAthI zudhdha karI, mokSa meLavavAnuM hatuM, ane te mATeno prabaLa puruSArtha temaNe nAnI vayathI ja saphaLatApUrvaka zarU karyo hato. A puruSArthanAM pariNAmamAM temaNe AtmAnI nirmaLatA ane siddhio uttarottara hAMsala karI hatI. temanA AtmA parathI karmanAM daLiyAM ghaNAM jhaDapathI kharatAM gayAM hatAM, ane vizuddhi jhaDapathI vadhatI hatI teno aMdAja ApaNane temanAM sAhitya ane anya upalabdha mAhitinA AdhAre AvI zake che. zrImad A vikAsa sAdhavAmAM vacce keTalAMya vighno AvyAM hatAM, ane te badhAMne oLaMgI teo kaI rIte AgaLa vadhatA gayA hatA, teno abhyAsa karavAthI temanAM jIvanamAM dharmanuM maMgalapaNuM kevI rIte prakADyuM hatuM, ane anya jIvone kevI kevI rIte upakArI thatuM gayuM hatuM te samajAya che. zrImad rAjacaMdrano janma saM. 1924nI kArtikI pUrNimAe gujarAtanAM vavANiyA nAmanA nAnA gAmamAM thayo hato. temane AyuSya maLyuM hatuM mAtra tetrIsa varSanuM. saM.1957nA caitravada pAMcamanA roja temano dehavilaya thayo hato. Ama temaNe ghaNA TUMkA gALAmAM mokSamArgano lAMbo paMtha TUMko karyo hato, ane temAM temanAmAM pragaTelAM 205
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dharmanAM maMgalapaNAno phALo kaMi nAnosUno na hato. AthI temanA jIvanapravAsano abhyAsa ApaNane dharmanuM maMgalapaNuM samajavAmAM khUba sahAya kare che. zrI kRpALudevanA jIvanano abhyAsa karatI vakhate ApaNane mukhya cAra tabakkA dhyAnamAM Ave che - 1. saM.1924 thI saM.1940 - maMthanakALa. 2. saM.1941 thI saM.1946 - vItarAga mArganuM yathArtha zraddhAna. 3. saM.1947 thI saM.1951 - zudhdha samakitanI prApti ane saMsAranAM vividha vidgonI vacce rahIne paNa karelo AtmavikAsa. 4. saM.195ra thI saM.1957 - saMsArI vidgomAM AvelI haLavAza, jJAnAvaraNAdi ghAti karmono vizeSa kSayopazama ane kevaLa lagabhaga bhUmikA sudhI karelI pragati. A badhAM varSomAM temanAM jIvanamAM dharmanuM ArAdhana gRhastha hovA chatAM uttarottara vadhatuM gayuM hatuM, svAra kalyANabhAvanA paNa baLavAna thatI gaI hatI ane pariNAme temanuM jIvana, dharmanuM sanAtanapaNuM tathA maMgalapaNuM abhivyakta karavA mATe, uttama udAharaNarUpa banyuM hatuM. prathama tabakko : saM.1924 thI saM.1940 - maMthanakALa A tabakkAnA sattara varSanAM temanAM jIvananAM gALA mATenI mAhitI ApaNane temaNe bAvIsa varSanI vaye lakhela 'samuccayavayacaryA' nAmanA lekhamAMthI, "dhanya re divasa A aho' e aMgata sthitisUcaka kAvyamAMthI, amuka chUTaka patromAMthI tathA mumukSuoe noMdhelA temanA paricayanA lekhamAMthI maLe che. paraMtu vizeSa UMDANabharI vigato A samayagALA mATe ApaNane maLatI nathI. 26
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM kRpALudeva traNacAra varSanA thayA tyArathI temanA keTalAka guNono temaja temane varelI tIvra smaraNazaktino sAmAnya paricaya temanAM kuTuMbIjanone tathA ADozIpADozIone thavA lAgyo hato. A uparAMta zAMtivALI ramatagamata pratyenI temanI ruci, tophAna taraphano aNagamo, vastra Adi pratyenI sahaja nispRhatA temanAmAM e laghuvaye paNa jovAM maLatAM hatAM. sAta varSa sudhInI vayano samaya temaNe bALasulabha ramatagamatamAM pasAra karyo hato. e ramatomAM temane vijaya meLavavAnI tathA rAjarAjezvara jevI UMcI padavI meLavavAnI tIvra icchA kyAreka kyAreka thatI hatI. paraMtu khAvApIvAnI, sUvA besavAnI, sArAM vastro paheravAnI ke tene svaccha rAkhavAnI vagere bAbatomAM temanI nispRhatA varatAI AvatI hatI, arthAt e vize teo videhI dazA anubhavatA hatA. Ama A nAnI vayamAM teo sAMsArika bhautika sukho bhogavavAmAM nahi, paraMtu kalpanAnA sukhamAM vadhAre rAcatA hatA. kArataka suda 15, 1946nA divase lakhAyelAM temanAM ja A vacano juo (AMka 89)1 - "saMvata 1924nA kArtika sudi 15, ravie mAro janma hovAthI Aje mane sAmAnya gaNatarIthI bAvIsa varSa pUrAM thayAM. bAvIsa varSanI alpavayamAM meM aneka raMga AtmA saMbaMdhamAM, mana saMbaMdhamAM, vacana saMbaMdhamAM, tana saMbaMdhamAM ane dhana saMbaMdhamAM dIThAM che. nAnA prakAranI sRSTiracanA, nAnA prakAranAM saMsArI mojAM, anaMta duHkhanuM mULa, e badhAMno mane aneka prakAre anubhava thayo che. samartha tattvajJAnIoe ane samartha nAstikoe je je vicAro karyA che te jAtinA aneka vicAro te alpavayamAM meM karelA che. mahAna cakravartIe karelA kRSNAnA vicAra ane eka nispRhI mahAtmAe karelA nispRhAnA vicAra meM karyA che. amaratvanI siddhi ane kSaNikatvanI siddhi khUba vicArI che. alpavayamAM mahat vicAro karI nAkhyA che. mahat vicitratAnI prApti thaI che. e saghaLuM bahu gaMbhIra bhAvathI Aje huM dRSTi daI jouM chuM to 1 noMdha - A prakaraNamAM lIdhelA sarva avataraNonA AMka agAsathI prasidhdha thayela 'zrImad rAjacaMdra' graMthamAMthI lIdhelA che. 207
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prathamanI mArI UgatI vicArazreNi, AtmadazA ane Ajane AkAza pAtALanuM aMtara che; teno cheDo ane Ano cheDo koI kALe jANe maLyo maLe tema nathI. yadi huM ema samajI zakuM chuM ke vayacaryA janasamUhane bahu upayogI, punaH punaH manana karavAyogya, ane pariNAme teo bhaNIthI mane zreyanI prApti thAya tevI che; ..... te vayacaryA dhIre dhIre banaze to, avazya dhavaLa-patra para mUkIza." A prakAre jIvanamAM pote anubhavelI vividhatAne lagatI prastAvanA karyA pachI "samuccayavayacaryAmAM potAnA sAta varSanA bAlyakALa vize temaNe A pramANe lakhyuM che, - "sAta varSa sudhI ekAMta bALavayanI ramatagamata sevI hatI. eTaluM mane te veLA mATe smRtimAM che ke vicitra kalpanA - kalpanAnuM svarUpa ke hetu samajyA vagara-mArA AtmAmAM thayA karatI hatI. ramatagamatamAM paNa vijaya meLavavAnI ane rAjezvara jevI UMcI padavI meLavavAnI parama jijJAsA hatI. vastra paheravAnI, svaccha rAkhavAnI, khAvApIvAnI, sUvAbesavAnI, badhI videhI dazA hatI; chatAM hADa garIba hatuM. e dazA haju bahu sAMbhare che. atyAranuM vivekI jJAna te vayamAM hota to mane mokSa mATe jhAjhI jijJAsA raheta nahi. evI niraparAdhI dazA hovAthI punaH punaH te sAMbhare che." sAta varSa sudhInI bALavayamAM vAstavika jIvanamAM temane kevuM nispRhapaNuM vartatuM hatuM te uparanAM avataraNa parathI ApaNane samajAya che. te vaye teo vizeSatAe kalpanAmAM rAcatA hatA, saMsAranAM bhautika sukho Adi meLavavA ane bhogavavAnI kalpanA teo karatA hatA chatAM vAstavika jIvanamAM bhautika sukhonA AsvAda bAbata teo nispRha hatA. te parathI ApaNane samajAya che ke temanAM aMtaraMgamAM vairAgyanI gherI chApa e vayamAM paNa rahelI hatI, temanA kaSAyo maMda hatA. ane saMsAranI anityatA tathA azaraNatAnI je chApa temanAM manamAM avyaktapaNe rahelI hatI, te 208
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM chApa temane dharmArAdhana prati dorI rahI hatI. jene lIdhe dharmArAdhana prati javuM ane dharmanuM maMgalapaNuM anubhavavuM temanA mATe sulabha thayeluM hatuM. sAta varSanI laghuvaye eTale ke vi.saM. 1931mAM temane jAtismRtijJAnanI zarUAta thaI hatI. vavANiyAmAM temanA pADozamAM rahetA zrI amIcaMdabhAInAM avasAnanAM nimittathI temane A jJAna pragaTavAnI zarUAta thaI hatI. jyAre temaNe bAvaLanA jhADa upara UbhA rahIne, potAne priya evA zrI amIcaMdabhAInA dehane smazAnamAM baLato joyo tyAre temanA hRdayamAM verAgyanI bharatI AvatAM, "pote AvuM kaMIka pUrvamAM joyuM che" evI smRti manamAM ramavA lAgI. te vize vairAgyane kAraNe aMtaraMgamAM UMDA UtaratAM, temane potAnI pUrvanI muniparyAyano deha choDatI vakhatanI dazAnI smRti upasI AvI. te smRtinI jhalakane kAraNe temanA aMtaravairAgyanI vRddhino AraMbha thayo. A jJAnanI smRtine anulakSIne temaNe "dhanya re divasa A aho!' e svavRtAMtanAM kAvyamAM lakhyuM che ke, "ogaNIsase ne ekatrIse Avyo apUrva anusAra re." apUrva anusAra eTale A janmamAM pUrve anubhavyo na hoya tevo aNasAra, aNasAra eTale cihna. pUrva bhavanA prasaMganI smRti AvI hatI teno nirdeza ahIM ApaNane jovA maLe che. pUrva bhava choDatI vakhate rahelA dehAdhyAsane kAraNe tathA garbhavAsanAM bhayaMkara du:khanAM vedanane kAraNe je AvaraNo baMdhAya che tene kAraNe manuSyano prAraMbhanA sAta varSa sudhI AtmArthe pragaTa vikAsa thaI zakato nathI, sAta varSa pUrAM thayAM pachI jIva AvaraNo ghaTADI AtmArthe kArya karI zake che. Avo udaya kRpALudevamAM ahIM joI zakAya che, je dharmanA maMgalapaNAnA spaSTa anubhavano svIkAra Ape che. jAtismRtijJAnanA prabhAvathI jIvane vairAgya tathA nirveda pragaTe che ane vadhe che. tethI A jJAna jIvane samakitanI prApti tarapha tathA te jJAnanI zuddhi karavA prati dorI jAya che. AvI samajaNa ApaNane zAstramAMthI maLe che, ane pratyakSapaNe anubhavavA paNa maLe che. jAtismRtijJAnathI janmatA vairAgyane lIdhe jIvane saMsAranAM janmamaraNanAM duHkhathI chUTavAnA bhAva dRDha thAya che. te jIva sahu sAthenA azubha saMbaMdhathI chUTavA prayatnavAna thAya che. ane tenAmAM kSamA, Adi guNono vikAsa thavAnI zarUAta thAya che. je 209
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dharmanA maMgalapravezano saMcAra batAve che. A ane AvA guNo kRpALudevamAM nAnI vayathI ja khIlatA gayA hatA te temanAM ja vacanomAMthI ApaNe jANI zakIe chIe. sAta varSanI vaye temaNe abhyAsanI zarUAta karI hatI. temaNe potAnI smRtinI asAdhAraNa baLavattaratAne lIdhe, mAtra be varSanA TUMkA gALAmAM gujarAtI sAta copaDI sudhIno abhyAsa pUro karyo hato. temaNe bIjAM be varSa judI judI tAlIma levAmAM gALyA hatA. Ama sAtathI agyAra varSa sudhIno kALa temaNe keLavaNI levAmAM pasAra karyo hato. A varSomAM teo sahajapaNe bhadrika rahyA hatA, mANasa jAtanAM khUba vizvAsu hatA; teo vAtaDAhyA, ramatiyALa ane AnaMdI paNa hatA. A sthitinuM varNana temaNe "samuccayavayacaryA"mAM A pramANe karyuM che - "sAta varSathI agyAra varSa sudhIno kALa keLavaNI levAmAM hato. Aje mArI smRti jeTalI khyAti bhogave che, teTalI khyAti bhogavavAthI te kaMIka aparAdhI thaI che. paNa te kALe niraparAdhI smRti hovAthI eka ja vAra pAThanuM avalokana karavuM paDatuM hatuM; chatAM khyAtino hetu nahoto; eTale upAdhi bahu ochI hatI. smRti evI baLavattara hatI ke jevI smRti bahu ja thoDA manuSyomAM A kALe, A kSetre haze. abhyAsamAM pramAdI bahu hato. vAtaDAhyo, ramatiyALa ane AnaMdI hato. pATha mAtra zikSaka vaMcAve te ja veLA vAMcI teno bhAvArtha kahI jato. e bhaNInI nizcitatA hatI. te veLA prIti-saraLa vAtsalyatA-mArAmAM bahu hatI; sarvathI ekatva icchato; sarvamAM bhAtRbhAva hoya to ja sukha, e mane svAbhAvika AvaDyuM hatuM. lokomAM koI paNa prakAranAM judAInAM aMkuro joto ke mAruM aMta:karaNa raDI paDatuM. te veLA kalpita vAto karavAnI mane bahu Teva hatI, AThamA varSamAM meM kavitA karI hatI, je pAchaLathI tapAsatAM samApa hatI. "abhyAsa eTalI tvarAthI karI zakyo hato ke je mANase mane prathama pustakano bodha devo zarU karyo hato, tene ja gujarAtI keLavaNI ThIka pAmIne te ja 210
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM copaDIno pAcho meM bodha karyo hato. tyAre keTalAka kAvyagraMtho meM vAMcyA hatA. tema ja aneka prakAranA bodhagraMtho-nAnA-ADAavaLA meM joyA hatA; je prAyeH haju smRtimAM rahyA che. tyAM sudhI mArAthI svAbhAvika rIte bhadrikapaNuM ja sevAyuM hatuM; huM mANasa jAtano bahu vizvAsu hato, svAbhAvika sRSTiracanA para mane bahu prIti hatI." zrImad rAjacaMdranAM A lakhANa parathI spaSTa thAya che ke je badhA guNo dharma ArAdhana karI jIve meLavavAnA ane keLavavAnA hoya che, te badhA guNo temane bALavayathI sahajapaNe sAMpaDayA hatA. jemake saraLapaNuM, bhadrikatA, sarva jIvo prati nirmaLa prIti, mANasa jAtano zubha vizvAsa, baLavAna smRti, kavitvazakti, hradayanI komaLatA ityAdi. jIva jyAre dharmamAM otaprota thAya, dharma AtmAmAM pariName tyAre upara kahyA te guNo tenAmAM vikase che. A guNothI svapara kalyANabhAva vikase che ane dharmanAM maMgalapaNAno anubhava potAne tathA parane thavA lAge che. Ama AtmakalyANaka guNo kRpALudevane bALavayathI saMpanna thayA hovAne lIdhe te bIjarUpa aMkuro samaya jatAM phAlyAphUlyA vRkSanuM rUpa dhAraNa karI emanA mahA ujjavaLa bhAvinI ApaNane jANakArI Ape che. bIjI bAju temane pitAmaha pAsethI dharmabhAvapoSaka kRSNakIrtananAM pado, temanA avatAronI camatkArika vAto sAMbhaLavA maLI hatI. A rIte bALavayamAM ja temanA AtmA para vaiSNava saMpradAyanA saMskAro paDayA hatA. tethI teo dararoja kRSNanAM darzana karavA jatA. e camatkAromAM temane prIti thavAthI te jovAnI abhilASA temanAmAM pragaTI hatI. e camatkAro jANIne tyAgI thaI camatkAro sarjavAnI icchA paNa thatI, ane koI mahA vaibhavInI vAto temane sAMbhaLavAmAM Ave tyAre samartha vaibhavI thavAnI icchA paNa jAgatI hatI. Ama bALasulabha rIte teo jevA vAtAvaraNamAM mUkAtA tene anukULa kalpanAmAM rAcatA. tema chatAM je Atmika guNo anubhavatA hatA temAM kyAreya temanAmAM nyUnapaNuM AvyuM na hatuM, te 211
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sthiti temanAmAM sthira thayelA dharmanAM maMgalapaNAno prabhAva ApaNane jaNAve che. juo temanA ja zabdo, - mArA pitAmaha kRSNanI bhakti karatA hatA. temanI pAse te vayamAM kRSNakIrtananAM pado meM sAMbhaLyAM hatAM; tema ja judA judA avatAro saMbaMdhI camatkAro sAMbhaLyA hatA, jethI mane bhaktinI sAthe te avatAromAM prIti thaI hatI, ane rAmadAsajI nAmanA sAdhunI samIpe meM bALalIlAmAM kaMThI baMdhAvI hatI; nitya kRSNanAM darzana karavA jato; vakhatovakhata kathAo sAMbhaLato; vAraMvAra avatAro saMbaMdhI camatkAramAM huM moha pAmato ane tene paramAtmA mAnato; jethI tenuM rahevAnuM sthaLa jovAnI parama jijJAsA hatI. tenA saMpradAyanA mahaMta hoIe, sthaLe sthaLe camatkArathI harikathA karatA hoIe ane tyAgI hoIe to keTalI majA paDe? e ja vikalpanA thayA karatI; tema ja koI vaibhavI bhUmikA joto ke samartha vaibhavI thavAnI icchA thatI; 'pravINa sAgara' nAmano graMtha tevAmAM meM vAMcyo hato; te vadhAre samajyo nahoto; chatAM strI saMbaMdhI nAnAM prakAranAM sukhamAM lIna hoIe ane nirupAdhipaNe kathAkathana zravaNa karatA hoIe to kevI AnaMdadAyaka dazA, e mArI tRSNA hatI. gujarAtI bhASAnI vAcanamALAmAM jagatkartA saMbaMdhI keTaleka sthaLe bodha karyo che, te mane deDha thaI gayo hato, jethI jaina loko bhaNI mArI bahu jugupsA hatI; banAvyA vagara koI padArtha bane nahi, mATe jaina loko murkha che, tene khabara nathI. tema ja te veLA pratimAnA azraddhALu lokonI kriyA mArA jovAmAM AvatI hatI, jethI te kriyAo malina lAgavAthI huM tethI bIto hato, eTale ke te mane priya nahotI." (AMka 89) Ama bALavayathI ja zrImamAM dharma pratino anurAga jovA maLe che. temane pitAmaha taraphathI vaiSNava saMpradAyanA saMskAro maLavAne lIdhe jaina prati temane jugupsA thaI hatI. jagatkartA Izvara hovAnI temanI mAnyatA hatI, tethI jagatkartA tarIke izvarane 212
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM na mAnanArA jaino khoTA che tevo temano abhiprAya thayo hato. temanI bALavayanI caryA temaNe bAvIsa varSanI pukhtavaye lakhelI che te ApaNe vAMcIe chIe tyAre temanAM adbhuta pramANikapaNAnI chApa ApaNA para paDyA vinA rahetI nathI. temaNe je je anubhavyuM, vicAryuM, amalamAM mUkyuM te sarva temaNe nikhAlasapaNe ane pramANikatAthI samuccayavayacaryAmAM pragaTa karyuM che. A guNo je jIva bhAvimAM uttama pAyarIe caDavAno hoya tenAmAM ja ATalI vizadatAthI phUTa thaI zake e ApaNe jagatajIvonI vartanA vicArIe tyAre yathArthatAthI samajAI jAya che. ApaNe samuccayavayacaryA vicArIe chIe tyAre temAM kRpALudevanAM uttama bhAvinAM bIjAMkuro jovA maLe che. je dharmanA maMgalapaNAno paricaya karAvavAnI samarthatA dharAve che. jaina pratinA abhAvakALamAM temane jainonA samAgamathI jainanAM sAmAyika, pratikamaNa Adi sUtro temanA vAMcavAmAM AvyAM. te sUtromAM jagatanA sarva jIvo sAthe maitrI sAdhavAnI bhAvanA bhAvelI che, A bhAvanA joI temane e sUtro prati ghaNo zubha bhAva thayo, kAraNa ke teo paNa sarva jagatajIvo sAthe bALavayathI ja maitrIbhAva icchatA hatA. temane bAra-tera varSanI vaya sudhI jagatakartA tarIke IzvaranI mAnyatA hatI, ane bAhya AcAravicAra vaiSNavonA priya hatA. te pachIthI dharma graMthono temano abhyAsa jema jema vadhato gayo tema tema vicAraNA tathA anubhavanA AdhAre temanI mAnyatAmAM pheraphAra thayelo ApaNane jovA maLe che. temaNe samuccayavayacaryAmAM noMdhyuM che ke, - "janmabhUmikAmAM jeTalA vANiyAo rahe che, te badhAnI kuLazraddhA bhinna bhinna chatAM kaMIka pratimAnA azraddhALune ja lagatI hatI, ethI mane te lokono ja panAro hato. pahelethI samartha zaktivALo ane gAmano nAmAMkita vidyAthI loko mane gaNatA, tethI mArI prazaMsAne lIdhe cAhIne tevA maMDaLamAM besI mArI capaLazakti darzAvavA huM prayatna karato. kaMThIne mATe vAraMvAra teo mArI hAsyapUrvaka TIkA karatA; chatAM huM teothI vAda karato ane samajaNa pADavA prayatna karato. paNa 213
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha haLave haLave mane temanAM pratikramaNa sUtra ItyAdika pustako vAMcavA maLyAM; temAM bahu vinayapUrvaka sarva jagatajIvothI mitratA icchI che, tethI mArI prIti temAM paNa thaI ane pelAmAM paNa rahI. haLave haLave A prasaMga vadhyo. chatAM svaccha rahevAnA tema ja bIjA AcAravicAra mane vaiSNavanA priya hatA, ane jagatkartAnI zraddhA hatI. tevAmAM kaMThI tUTI gaI, eTale pharIthI meM bAMdhI nahi. te veLA bAMdhavA na bAMdhavAnuM kaMI kAraNa meM zodhyuM nahotuM. A mArI tera varSanI carcA che. pachI huM mArA pitAnI dukAne besato, ane mArA akSaranI chaTAthI kacchadarabArane utAre mane lakhavA mATe bolAvatA tyAre huM tyAM jato. dukAne meM lIlAlahera karI che. aneka pustako vAMcyAM che, rAma ItyAdikanAM cAritro para kavitAo racI che; saMsArI tRSNAo karI che; chatAM koIne meM ochoadhiko bhAva kahyo nathI, ke koIne meM ochuMadhikuM toLI dIdhuM nathI, e mane cokkasa sAMbhare che" (AMka 89) khuba pramANikapaNe ane pRthakakaraNa sahita lakhAyelI A samuccayavayacaryA parathI ApaNe tAraNa kADhI zakIe chIe ke temane agyArathI tera varSanI vayamAM vaiSNava tathA jaina e baMne saMpradAyanA dhArmika saMskAro maLyA hatA, baMnemAM rahela AcAravicAranI bhinnatAnI tulanA temanI kuzAgra buddhi karatI hatI, ane emAMthI potAne je sAruM lAge teno svIkAra matAgraha ke durAgraha sevyA vinA teo karatA hatA. A mahAmunione paNa durlabha evo guNa che, je hRdayanI udAratA batAve che. jainanI jagatkartA IzvaranI amAnyatA temane ayogya lAgatI hatI. chatAM jainanI 'sarva jIvothI izkelI maitrI' temane khUba ja priya hatI, A batAve che ke je yogya lAge teno svIkAra teo nirmAnI banI karI zakatA hatA. amuka mAtrAmAM temane svaprazaMsA gamatI hatI tema chatAM temanAmAM kyAreya AtmazlAghAno praveza thayo na hato. A guNa paNa dharmanA maMgalapaNAnA prabhAvathI temanAmAM khIlyo hato, tema ApaNe kahI zakIe. 214
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM emane nAnI vayamAM ja jJAnapIpAsA bahu baLavAna banI hatI. tethI A arasAmAM temaNe sarva darzananAM dharmagraMthono abhyAsa karavAno puruSArtha Adaryo hato. aneka prakAranAM virodhI dekhAtA graMthavAMcananA bahoLA abhyAsanAM phaLarUpe temanA jIvanamAM maMthanakALanI zarUAta thaI. A maMthanakALanI zarUAta lagabhaga vi.saM.1937mAM, temanI tera varSanI vayathI thaI. temaNe jainasUtro vAMcyA tyAre temAMnA keTalAka siddhAMto potAnI buddhine ane lAgaNIne anukULa lAgyA, tethI te vize vadhAre UMDuM jJAna meLavavAnI pipAsA jAgI, ane temAMthI sarva darzana vize jANakArI laI, satyamArganuM zodhana karavAnI baLavAna abhilASA temane tera-cauda varSanI laghuvaye ugra thaI. tenA pariNAme e vaye jeTalA dharmagraMtho upalabdha thayA te sarvano abhyAsa karI levAno temaNe prayatna karyo. je vaye sAmAnya jJAna paNa jIva mAMDa meLavI zake, te vaye kRpALudeve mahApaMDitane yogya evuM tattvazodhanuM kAma pAra pADavA khUba prayatno zarU karyA. A temanI AzutoSa prajJA ane satyazodhananI prabaLa jhaMkhanAnuM ApaNane darzana karAve che. bIjI tarapha ApaNane e paNa jaNAya che ke eka dharmanA abhyAsathI satya AcaraNa tathA maMgalapaNAnI jANakArI AvatAM teo anya dharmo vizenuM UMDANa meLavavAnI jhaMkhanA thavAthI aneka dharmagraMthonA abhyAsa tarapha vaLyA hatA. je temanI vaya karatAM ghaNuM moTuM kArya hatuM. Ama sarva darzananA graMthono abhyAsa cAlato hato, temAMthI amuka muMjhavaNa UbhI thatAM temanA AtmAe navo vaLAMka lIdho. AvelA palaTAne kAraNe A mahAmaMthananA kALamAM temanI dharmazraddhA thoDA kALa mATe calita thaI gaI. eka sAthe ghaNI apekSAo vicArI nirNaya karavAno prasaMga Ave tyAre jIva muMjhAIne badhuM ja choDI de che evuM banatuM jovAmAM Ave che. e ja rIte nAnI vaye ghaNAM darzananA dharmagraMthono UMDANathI abhyAsa karavA jatA temanA AtmAne khUba parizrama paDayo ane temAMthI dharmavAsanA ochI thaI gaI ane saMsAranA sukhazAtAnA bhogavaTAmAM ja jIvananuM dhyeya ane saphaLatA rahelAM che evA prakAranI mAnyatAe temanAM hradayano 215
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kabajo lIdho. A vAtano nirdeza ApaNane saM.194panA patramAM, aMka 82 mAM jovA maLe che, - "A dehamAM mukhyapaNe be bhava karyA che, amukhyano hisAba nathI. nAnapaNanI nAnI samajamAM koNa jANe kyAMthI ye moTI kalpanAo AvatI, sukhanI jijJAsA paNa ochI nahotI ane sukhamAM paNa mahAlaya, bAgabagIcA, lADIvADInAM kaMIka mAnyAM hatAM, moTI kalpanA te A badhuM zuM che tenI hatI. te kalpanAnuM ekavAra evuM rUpa dIThuM , punarjanma nathI, pApe nathI, puNya nathI, sukhe rahevuM ane saMsAra bhogavavo e ja kRtakRtyatA che. emAMthI bIjI paMcAtamAM nahi paDatAM, dharmanI vAsanAo kADhI nAkhI. koI dharma mATe jUnAdhika ke zraddhAbhAvapaNuM rahyuM nahi." temanAM A vacano parathI phalita thAya che ke A kALa daramyAna thoDA vakhata mATe temanI dharmazraddhAmAM oTa AvI hatI. saMsArasukha bhogavavA jevuM che e bhAvamAM temano AtmA goTAyo hato. paraMtu A bhAva lAMbo samaya Takyo nahi. thoDA ja vakhatamAM temanAmAM navI zraddhAe janma lIdho, ane dharmanAM maMgalapaNAno anubhava temane jIvanamAM pharIthI sAkAra thato gayo. Ano nirdeza ApaNane 82 AMkanA patramAM jovA maLe che. temaNe lakhyuM che ke, - "thoDo vakhata gayA pachI emAMthI ora ja thayuM. je thavAnuM meM kahyuM na hatuM. tema te mATe mArA khyAlamAM hoya evuM kaMI mAruM prayatna paNa nahotuM, chatAM acAnaka pheraphAra thayo; koI ora anubhava thayo, ane je anubhava prAya: zAstramAM lekhita na hoya, jaDavAdIonI kalpanAmAM paNa nathI tevo hato, te krame karIne vadhyo; vadhIne atyAre eka tuMhi tuhi" no jApa kare che." (AMka 82) saM.1945mAM potAnuM aMtaraMga darzAvatAM zrImad lakhelAM A vacano vize vicArIe to samajAya che ke je dharmaraMga ocho thayo hato te amuka prakAre AtmazAMtino 216
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM anubhava hovAthI, pharIthI ghaTTa thavA lAgyo, dharmazraddhA vadhu baLavAna thaI gaI. ane Ama thavAmAM nimittakAraNa jovA jaIe to temanAM jAtismaraNajJAna, jJAnapipAsA, sArAsAra viveka tolananI zakti, dharmagraMthono UMDo abhyAsa Adi najare tare che. temane thayelA A anubhava parathI ApaNane spaSTa thAya che ke eka vakhata dharmanAM maMgalapaNAnuM bIja AtmAmAM ropAya che tyAra pachI te kyAreya nAza pAmatuM nathI, eTaluM ja nahi paNa vakhata Avye te UgIne vRkSarUpa thAya che, ane te AtmAne zAzvata sukha sudhI pahoMcADe che. je dharmabIja bAlavayamAM temanA AtmAmAM ropAyuM hatuM, te khIlavAnI zarUAta ApaNe saM. 194panA varSathI joI zakIe chIe. A vakhata pachI dharmagraMthonA abhyAse vizeSa jora pakaDayuM hatuM. temAMthI teo evA nirNaya para AvyA hatA ke vItarAga praNIta mArga ja sarvazreSTha che. ane verAgyasabhara jIvana e ja sAcuM jIvana che. Ama temanAmAM vairAgya UMDo ane ghero thavAnI zarUAta thaI. pariNAme dharmetara pravRttiono temano rasa divase divase ghaTato gayo. vi.saM.1940 pahelAM jagatkartAno bodha karatI strInItibodhaka'nI garabIo tathA anya dharmetara kAvyaracanA je temaNe karI hatI te vize teo udAsIna thaI gayA. kRpALudeve bAvIsa varSanI vaye khuba pramANikapaNe lakhelI ane potAnA bhAvo vize vizada pRthakkaraNa darzAvatI A "samuccayavayacaryA" (AMka 89) parathI ApaNane temanAM jIvananA pahelA tabakkA vize ghaNuM jANavAnuM tathA samajavAnuM maLe che. bALapaNathI ja temano jhoka dharma pratino hato, samayanA vahevA sAthe te vadhato jato hato, temane saMsArI prasaMgo tathA pravRttio prati sahajatAe ja aMtaraMga nispRhatA hatI, tema chatAM kalpanAmAM ke vicAramAM saMsArI sukho amuka aMze ISTa jaNAtAM hatAM; vaLI, anya zuM kare che te prati nahi paNa potAne zuM karavAnuM che te prati jovAnuM dhyeya temaNe rAkhyuM hatuM, pariNAme bhAvimAM AvelI ghaNI ghaNI muzkelIo teo sahelAIthI AtmavikAsa karavA sAthe pAra karI zakyA hatA. 217
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha temanAM jIvananA pahelA tabakkAmAM temanAmAM bhaktimArga kevI rIte khIlyo tenuM citraNa samuccayavayacaryA tathA temaNe lakhelA patromAMthI phUTa thAya che. ane A tabakkA pachInAM varSomAM bhaktimArganuM UMDANa temaNe kevI rIte sAdhyuM, ane bhaktimArgamAMthI teo nizcayamArga sudhI kevI rIte sarakyA teno vikAsakrama ApaNane temanAM sAhitya tathA patronAM sAdhanathI jANavA maLe che. ane e jANakArIthI dharmanuM maMgalapaNuM sAdhakanAM jIvanamAM kevA kevA AkAra dhAraNa kare che te samajAtuM jAya che. kRpALudevane bALavayamAM pitAmaha pAsethI sAMbhaLelAM kRSNakIrtananAM pado tathA avatAro saMbaMdhI camatkAranI vAtothI jagatkartA IzvaranI zraddhA thaI hatI. Izvare ja A jagata banAvyuM che, teo ja A jagatanI sArasaMbhALa rAkhe che ane jIvone temanAM pApapuNyanuM phaLa ApI A jagatanuM saMcAlana karatA rahe che, evI spaSTa mAnyatA temaNe svIkArI hatI. karmabhUmimAM rahelA manuSyane jagatkartA IzvaranI mAnyatA sahelAIthI Ave che. kAraNa ke temane kaMI paNa meLavavA, pheraphAra karavA pravRtti karavI paDe che. tenAM kAraNe tene evI samaja rahe che ke kaMI paNa banAvavuM hoya to tenA banAvanAranI jarUrata che. A ja anubhavane AdhAre karmabhUmino jIva nakkI kare che ke jagata che to jagatano banAvanAra paNa jarUra che ja. ane ATalA moTA jagatane banAvanAra evI ja samartha vyakti hovI joIe ema paNa tene samajAya che. A tarkane AdhAre tene lAge che ke jagatane banAvanAra khUba pavitra ane zaktizALI vyakti hovI joIe, tene te Izvara svarUpe gaNAve che. AvA pavitra ane samartha jagatkartA Izvarane zaktizALI saMcAlaka samajI tenA prati jIva pUjyabhAva ane ahobhAva sevato thAya che. Ama Izvarane alaukika kartA mAnI nAnI vayanA kRpALudevane temanA prati vizeSa pUjyabhAva ane ahobhAva jAgyA hatA, jenA dvArA temanAmAM bhaktimArganuM UMDuM bIja ropAyuM hatuM. bhaktimArgamAM AgaLa vadhatAM pUrNAtmA pratino ahobhAva ane pUjyabhAva jIvamAM vadhatA jAya che. pUrNAtmAnI sarakhAmaNImAM potAnI alpatAnuM ane asamarthatAnuM bhAna jIvane bhaktimArgamAM thatuM hovAthI teno mAnabhAva tathA kartApaNAno 218
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM bhAva ghaTato jAya che, huM paNuM' chUTatuM jAya che; pariNAme huM karuM e bhAvane sthAne prabhu! tame karAvo' e bhAva Avato jAya che. tenI sAthe sAthe jIvane e paNa samajAtuM jAya che ke potA karatAM prabhu anekagaNA sukhI che. vaLI, e sukha meLavavAnI jANakArI paNa temanI pAse che. A bhAvane lIdhe jIvamAM prabhu jevAM sukhI thavAnA bhAva jAgRta thaI vadhatA jAya che. e bhAvanuM tene jema jema otaprotapaNuM vadhatuM jAya che tema tema tenI saMsAra bhogavavAnI ruci, saMsArI padArtho meLavavAnI, saMgharavAnI, mANavAnI vRtti maMda thatI jAya che. A prakAre saMsArano bhogavaTo karavAnA bhAvamAM maMdatA thavI te ja jIvamAM vairAgya jAgavAnI zarUAta che ema ApaNe kahI zakIe. A bhAva AgaLa vadhatAM jIvane saMsAranI pravRttiono aNagamo ane AtmAne zAMti ApanArI pravRttiono gamo vadhato jAya che. A gAmamAM prabhunI kRpA vedAtAM tene zAMtinuM tathA zAtAnuM kSaNabharanuM vedana Ave che. A vedana daramyAna jIva zAtAvedanIya karma tathA zubha nAmakarma vadhAre bAMdhe che. enAM phaLarUpe potAnAM ghAtikarmono kSaya karavAnI zakti tenAmAM vadhatI jAya che. AvuM ja zrI kRpALudevanAM jIvanamAM banatuM ApaNane jovA maLe che. bALavayamAM ja kRSNabhaktithI temanAmAM bhaktimArganuM bIja ropAyuM hatuM, tethI jAgelI jijJAsAne lIdhe jainasUtrono abhyAsa temaNe zarU karyo. e sUtronA abhyAsathI temanI mAnyatAmAM keTalAka pheraphAro thayA, siddhAMtonI temanI samaja vizeSa UMDI thaI, satyazodhananA puruSArthanAM phaLarUpe temanAmAM bhaktimArganI khIlavaNI vizadatAthI thatI gaI; te ApaNe A pachInA tabakkAomAM joI zakIzuM. paraMtu vairAgya tathA saMsArI padArthonI arucino thato vadhAro A varSomAM paNa ApaNe joI zakIe chIe. A tabakkAnA aMtima varSomAM teo avadhAnI, kavi, jyotiSI vagere khyAti pAmI cUkyA hatA. saM.1940mAM temaNe soLa varSanI vaye morabImAM ATha, bAra tathA soLa avadhAna saphaLatApUrvaka karyA hatAM. e ja varSamAM jAmanagaramAM aneka vidvAno 219
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samakSa temaNe bAra tathA soLa avadhAno vidhipUrvaka karI, prekSakone khUba khuza karyA hatA. e ja prakAre temanA jyotiSanA abhyAsanI prasiddhi paNa ghaNI thaI hatI, kemake hAtha ke kuMDalI joI temaNe karelo vartAro bhAgye ja khoTo paDato hato. vaLI, mAsikomAM ke chApAmAM prasidhdha thatAM temanAM padothI ane strInIti-bodhaka" nI racanAthI teo kavi tarIke paNa khyAta thatA jatA hatA. A traNe aMgonA vikAsanI zarUAta A tabakkAmAM thaI hovA chatAM, tenI Toca to te pachInA tabakkAmAM AvI hatI. tema chatAM te vakhate thayelA vairAgyanA baLavAna udayane kAraNe teo A traNe camatkRtinI abhivyakti karatAM aTakI gayA hatA. teo AdhyAtmika anubhavo ane Atma puruSArthane vizeSa vizeSa mahattva ApatA thayA hatA. kemake temanAmAM dharmapremanuM ane dharmanAM maMgalapaNAnuM siMcana anubhavanA AdhAre thatuM jatuM hatuM. Ama vikrama saMvata 1940 mAM kRpALudevano dharmamaMthanano kALa pUro thayo, sAthe sAthe saMsArasukhanI abhilASAo paNa nivRtta thavA lAgI. vividha dharmagraMthonAM vAMcana tathA mananathI temane vi. saM.1941-42 thI vairAgyano udaya baLavAna thayo, svapara kalyANa karavAnI bhAvanA ugra thaI ane te mATe Atmazuddhi vadhAravAnI tamannA khIlatI gaI, je temane nizcayabhakti meLavavA prati doravA lAgI hatI. A sthiti te temanA jIvananA bIjA tabakkAno AraMbha kahI zakAya. tabakko bIjo : vItarAga mArga pratinuM valaNa - saM.1941 thI saM.1946 dharmagraMthonAM vAMcana tathA manananAM pariNAmarUpe saM.1940 pachIthI kRpALudevane saMsAra asAra lAgavA lAgyo, saMsAramAM sukha nathI ema jaNAvA lAgyuM ane vairAgyano udaya thayo. zarU thayelI A vairAgyadhArA vadhatI gaI. te vize temaNe "dhanya re divasa A ahoe kAvyamAM lakhyuM che ke "ogaNIsase ne betAlIse adbhuta vairAgyadhAra re". A vairAgyanuM svarUpa jaNAvatAM temaNe kahyuM hatuM ke yogavAziSTha graMthamAM jevo rAmano vairAgya varNavyo che, tevo vairAga temane A varSomAM vartato hato. vairAgyanI A dhArA krame krame 220
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM vadhatI gaI, sAthe sAthe temanI avadhAnI, jyotiSI ane kavi tarIkenI khyAti paNa vadhatI gaI hatI. paraMtu vadhatA vairAgyane kAraNe temaNe jAhera jIvananI pravRttiono tyAga karavA mAMDyo. potAnI adbhuta smaraNazaktinA paracA ApavA, vartamAnapatro ke mAsikomAM lekho ke kAvyo lakhI mokalavAM, avadhAnanA prayogo jAheramAM karavA vagereno vi.saM. 1943 sudhImAM temaNe tyAga karyo hato, ane te pachIthI teo AtmAnI khojamAM vizeSa vizeSa lIna thatA gayA hatA. vi. saM.1940-42 mAM temaNe mokSamALA, bhAvanAbodha nI racanA karI hatI. A baMne graMthomAM temano vairAgya tathA vItarAgamArganuM temanuM zraddhAna spaSTapaNe anubhavAya che. A ja arasAmAM temaNe racelAM puSpamALA, bodhavacana Adi nIti vacano tathA munisamAgama, dvAdazAnuprekSA Adi laghu lekhomAM temano vairAgya najare tarI Ave tevo che. jemAMthI temanI saMsArathI mukta thavAnI bhAvanA prabaLa thatI dekhAya che. jaina sutro tathA zAstranA abhyAsane kAraNe temane IzvaranA zudhdha tathA nirdoSa ane pavitra svarUpano lakSa Avyo, ane AvA zudhdhAtmA Izvara rAgadveSamaya jagatanuM saMcAlana karavAthI pote azudhdha thAya e samaja AvatAM jagatkartA IzvaranI mAnyatA maMda thaI gaI. Izvara pUrNa vItarAga che, ane pUrNa vItarAgatAmAM ja sAcuM sukha che e samajAtAM, potAnA AtmAne zuddha karavAnI temanI tAlAvelI vadhI gaI. te zuddhi vadhAravAnA thatA puruSArthamAM temanAmAM aneka guNo khIlatA gayA hatA. saM.1942 mAM jyAre kRpALudeva muMbaI AvyA tyAre temaNe bahoLA pramANamAM avadhAnanA prayogo jAheramAM aneka nAmAMkita vyaktio samakSa karyA hatA. temaNe karelA avadhAnanA prayogonI noMdha muMbaI samAcAra, jAme jamazeda, dha InDiyana spekTaTara, TAImsa Adi vartamAnapatroe lIdhI hatI, ane temanI bhArobhAra prazaMsA paNa karI hatI. temaNe zatAvadhAna sudhInA saphaLa prayogo karI batAvI ghaNI ghaNI nAmanA meLavI hatI. Ama saM.1943mAM teo avadhAnathI maLelI kIrtinI Toce hatA, chatAM vairAgyane kAraNe emaNe e varSathI avadhAnanA prayogo karavA baMdha karyA hatA, A uparAMta A varSathI temaNe dharmetara sAhityanI racanA karavI paNa choDI dIdhI hatI. 221
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A tabakkAmAM temanI vItarAgamArganI zraddhA nizcaLa thaI hatI, tenI sAthe temanAmAM e mArga pravartAvavAnI abhilASA UgatI jaNAya che. saMsArathI mukta thaI je mArge zAzvata zAMtinI prApti thAya che, te mArga ane te zAMti sahu jIvo pAmo evI bhAvanA temanAmAM tIvra thatI dekhAya che. je temanAmAM raheluM ane khIlatuM dharmanuM maMgalapaNuM gaNI zakAya. dharmanAM maMgalapaNAnA anubhavanI chAyAmAM temane saMsArano kaMTALo AvavA lAgyo hato, saMsAramAM sukha nathI tevI daDhatA thavA lAgI hatI, tene kAraNe pravartatI udAsInatAne lIdhe teo saMsArI saMbaMdhomAM sArI rIte pravartI zakatA nathI tevA ullekho maLavA lAgyA, temaNe temanA banevI zrI rA. catrabhuja becarane saM.1943mAM (AMka 26) lakhyuM hatuM ke, - "patrano uttara nathI lakhI zakyo. tamAma mananI vicitra dazAne lIdhe che. roSa ke mAna e bemAMnuM kAMI nathI. kaMIka saMsArabhAvanI gamagInI to kharI. e uparathI Ape kaMTALI javuM na joIe." "vairAgyane lIdhe joItA khulAsA lakhI zakato nathI .... huM kevaLa hRdayatyAgI chuM. thoDI mudatamAM kaMIka adbhuta karavAne tatpara chuM; saMsArathI kaMTALyo chuM ..... satya sukha ane satya AnaMda te AmAM nathI. te sthApana thavA eka kharo dharma calAvavA mATe AtmAe jhaMpalAvyuM che. je dharma pravartAvIza ja .. ane e dharmanA ziSyo karyA che. atre e dharmanI sabhA sthApana karI lIdhI che....... AkhI sRSTimAM paryaTana karIne paNa e dharma pravartAvIzuM .... dharmanA sidhdhAMto dRDha karI, huM saMsAra tyAgI teone tyagAvIza." (AMka 27) kRpALudeve ogaNIsa varSanI vaye temanA banevIne lakhelA A patramAM vItarAga mArgano phelAvo karI, tenI prabhAvanA karavAno temano daDha nirdhAra jovA maLe che. jaina dharma pravartAvavA mATe je je yogyatA joIe te te meLavI levAnI tatparatA ahIM jovA maLe che. A parathI ApaNane samajAya che ke temanA AtmAmAM sahu jIvonuM kalyANa 222
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM thAya e bhAva khUba khUba ghUMTAto hato. A ghUMTaNa e dharmanAM maMgalapaNAne prasArita karavA mATenuM mukhya lakSaNa che. dharmanAM maMgalapaNA prati lokone AkarSavA mATe joItA camatkArono ullekha karatAM A pachInA patramAM teo lakhe che ke, "paMcamakALamAM pravartana ka2vAmAM je je camatkAro joIe te ekatra che, ane thatA jAya che. hamaNAM e saghaLA vicAro pavanathI paNa gupta rAkhajo." (AMka 28) Ama saM.1943mAM kRpALudeva jainadharma pravartAvavAnI abhilASA tIvrapaNe sevatA jaNAya che. temane je prApta karavuM hatuM tene udAratAthI jagata samakSa khulluM karI jagatane e mArge doravuM paNa hatuM. A vacanomAM ApaNane temanI juvAnIno jusso jovA maLe che to sAthe sAthe jyAM sudhI potAnI yojanA pAtratA sahita saphaLa na thAya tyAM sudhI e manorAjya badhAthI gupta rAkhavAnI bhalAmaNa paNa kare che, temAM temaNe manobhAva para rAkhelI vivekarUpI lagAma paNa jovA maLe che. temaNe potAnA banevIne lakhelI bhAva gupta rAkhavAnI bhalAmaNamAM yogyatA vinA game tevuM priya ke uttama kArya na karavAno nirNaya jovA maLe che, jenuM pariNAma guNavRddhimAM ja Ave. eka bAju temanAmAM vairAgyanI vRddhi thatI jAya che, ane bIjI bAju temanAM kuTuMbIjano taraphathI temane gRhasthAzramI banAvavAnI pravRtti zarU thAya che. lakSmI, saMsAra Adi paratve temane vairAgya to vartato ja hato, chatAM te sarvanAM pUrNa tyAgano nirNaya levAya te pahelAM ja temaNe vi. saM.1944 nA mahAsuda bArazanA roja gRhasthajIvanamAM praveza karyo. te pachIthI paNa temanuM lakSa AtmAnI zuddhi karavAnuM ja rahyuM hatuM, te lakSa jarA paNa cyuta thayuM na hatuM. AtmakhojanA puruSArthamAM temane viziSTa gaNAya tevA keTalAka anubhavo paNa thatA hatA, saM.1944 nA aSADa vadamAM temaNe noMdhyuM che ke, "A eka adbhuta vAta che ke DAbI AMkhamAMthI cArapAMca divasa thayA eka nAnA cakra jevo vIjaLI samAna jhabakAro thayA kare che. je AMkhathI jarA dUra jaI olavAya che. lagabhaga pAMca miniTa thAya che ke dekhAva de che. mArI 223
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dRSTimAM te vAraMvAra jovAmAM Ave che. e khAte koI prakAranI bhramaNA nathI. .... aMtaHkaraNamAM bahu prakAza rahe che. zakti bahu teja mAre che. dhyAna samAdhistha rahe che." (AMka 32, pR.168) emane thatA A ane AvA anubhavo sUcave che ke temanuM mana saMsArI vicAromAM ramatuM na hatuM. paNa AtmazodhanamAM vizeSa rahetuM hatuM. temane aMtaraMgamAM saMkalpa tathA vikalpa khAsa thatA nahotA, paNa sAmAnyapaNe sthiratA rahetI hatI, ane kaSAyo maMdapaNe pravartatA hatA. jethI Azrava ghaTe ane nirjarA vadhe. A kALa daramyAna teo pratimAne mAnatA thayA hatA. eTale ke "jina pratimA' nuM pUjana karavuM te mokSamArga ArAdhavA mATe eka sAruM avalaMbana che tevo temano abhiprAya thayo hato. A samaya pahelAM teo jinamArga svIkAratA hatA, paNa temane pratimA pUjananI jarUriyAta lAgatI na hatI. paraMtu keTalAka graMthonA vAMcanathI, mananathI ane anubhavathI temaNe lAgyuM ke "pratimAnI sthApanA to zrI mahAvIra prabhunA samayathI cAlI Ave che, ane prAthamika jIvone pratimAnuM avalaMbana dharmazraddhA keLavavA mATe khUba upakArI thaI zake tema che. temanA AvA vicArono phelAvo thavAthI sthAnakavAsI saMpradAyanA loko temanA virodhI banyA. temane sAcI vAtanI pratIti karAvavA 'pratimAsiddhi' nAmano eka laghugraMtha temaNe lakhyo. paNa keTalAMka kAraNosara tene temaNe prasiddha karyo nahi. je satya jaNAya tene sahajatAe apanAvavuM ane tema karavAmAM naDatA virodhane gauNa karatA javo; AvI nIDaratA temanAmAM e vaye paNa khIlelI hatI te ahIM jovA maLe che. vaLI vartatA virodha mATe nispRha rahI, potAnA kaSAyabhAvane saMyamamAM rAkhavAno mahA udyama karI, sarva jIva mATe teo zAzvata sukhane pAme e bhAvanA hRdayamAM pragaTa karatA jAya che. udgama pAmelA virodha mATe udAsIna tathA nispRha thavA puruSAtha thavuM e kaMI nAnuM kArya nathI. te kArya karanAra ghaNA guNonI vRddhi karI zake che. kaSAyo maMda karavAthI azubha Azrava nahivat thaI jAya, nirjarAnuM pramANa vadhe ane anya jIvo prati zubhabhAva bhAvavAthI zukla paramANuo jIvathI rahAtA jAya, Ama te jIvamAM kSamA tathA mArdavanA guNo jaladIthI khIlI 224
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM zake che. azubhabhAvI jIvo mATe nispRhabhAva rAkhavAthI kSamAbhAva keLavAya che, jIvano mAnabhAva haNAya che jenAthI teno mArdava guNa khIle che. ane A be guNanA AdhAre jIva potAno AtmavikAsa karI zake che. A baMne guNo kRpALudevamAM pratimAnA prasaMga vakhate sArI rIte khIlelA jovA maLe che. juo temanAM A vacano, - -- "pratimAnA kAraNathI ahIM AgaLano samAgamI bhAga ThIka pratikULa varte che. matabhedathI anaMtakALe, anaMta janme paNa AtmA dharma na pAmyo, mATe satpuruSo tene icchatA nathI, paNa svarUpazreNine icche che." (bhAdaravA vada 1, 1944. AMka 36) "jagatane rUDuM dekhADavA anaMtavAra prayatna karyuM, tethI rUDuM thayuM nathI eka bhava jo AtmAnuM rUDuM thAya tema vyatIta karavAmAM jaze, to anaMta bhavanuM sATuM vaLI raheze, ema huM laghutvabhAve samajyo chuM. ane tema karavAmAM ja mArI pravRtti che. A mahAbaMdhanathI rahita thavAmAM je je sAdhana, padArtha zreSTha lAge, te grahavA e ja mAnyatA che, to pachI e mATe jagatanI anukULatApratikULatA zuM jovI? te game tema bole paNa AtmA jo baMdhanarahita thato hoya, samAdhimaya dazA pAmato hoya, to tema karI levuM. eTale kIrti apakIrtithI sarvakALane mATe rahita thaI zakAze ?" "atyAre e vagere emanA pakSanA lokonA je vicAro mAre mATe pravarte che, te mane dhyAnamAM mRta che; paNa vistRta karavA e ja zreyaskara che mAre mATe koI kaMI kahe te sAMbhaLI mauna rahejo; teone mATe kaMI zoka-harSa karazo nahi pArzvanAthAdika yogIzvaranI dazAnI smRti karajo A alpajJa AtmA paNa te padano abhilASI ane te puruSanAM caraNakamaLamAM tallIna thayelo dIna ziSya che A kALanI apekSAe mana, vacana, kAyA AtmabhAve tenA khoLAmAM arpaNa karo, e ja mokSano mArga che tamArA mAnelA murabbI mATe koI paNa prakAre harSa-zoka karazo nahI; tenI icchA mAtra saMkalpa-vikalpathI rahita thavAnI ja che; tene ane A vicitra A ..... ..... 225
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jagatane kaMI paNa lAgatuM vaLagatuM ke levAdevA nathI. eTale temAMthI tene mATe game te vicAro baMdhAya ke bolAya, te bhaNI javA have icchA nathI. jagatamAMthI je paramANu pUrvakALe bheLAM karyA che te haLave haLave tene ApI daI RNamukta thavuM; e ja tenI sadA upayogI, vahAlI, zreSTha ane parama jijJAsA che ...... pUrvakarmanA AdhAre tenuM saghaLuM vicaravuM che; ema samajI parama saMtoSa rAkhajo ......... AtmAne ATaluM ja pUchavAnI jarUra che ke jo muktine icche che to saMkalpa vikalpa, rAgadveSane mUka ane te mUkavAmAM tane kaMI bAdhA hoya to te kahe. te tenI meLe mAnI jaze ane te tenI meLe mUkI deze." "jyAM tyAMthI rAgadveSa rahita thavuM e ja mAro dharma che ..... parama zAMtipadane icchIe e ja ApaNo sarvasammata dharma che, ane e ja icchAmAM ne icchAmAM te maLI jaze ..... huM koI gacchamAM nathI, paNa AtmAmAM chuM, e bhUlazo nahi." (AMka 37, Aso vada 2, 1944) kRpALudevanA parama sakhA zrI jUThAbhAI upara lakhAyelo A patra temanI aMtaraMga vicAraNA jANavA mATe khUba upayogI che. jUThAbhAIne je jAtano bodha ane samajaNa temaNe ApyAM che te parathI ApaNane samajAya che ke temaNe potAnAM jIvananuM dhyeya AtmAne zuddha karavA prati keMdrita karyuM hatuM. ane jIvananI dhyeya siddhi karavA mATe temaNe kIrti-apakIrti, rAgadveSa, saMkalpa-vikalpa sarvane gauNa karI te badhAthI para thavAno puruSArtha upADayo hato. pratimAnI zraddhA vyakta karavAthI temanA prati je virodhano vaMToLa UThayo hato, te pratinuM temanuM valaNa kSamAthI bharapUra ane nispRhatAvALuM jovA maLe che. je vicArothI navAM kamabaMdha thAya te vicArothI alipta banI teo Azravane toDe che, ane tenI sAthe saMvaranI upAsanA kare che. temanI A vartanAnuM pRthakkaraNa karavAthI ApaNane samajAya che ke temanAmAM kSamA, mArdava, Adi guNo khIlatA jatA hatA, jenA thakI samyaktvanAM pAMce guNonI anubhUti temanAmAM vyakta thAya che. A pAMca aMgo cheH zama, saMvega, nirveda, 226
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM AsthA ane anukaMpA. A pAMce guNo kRpALudevamAM A prasaMga vakhate spaSTapaNe anubhavAya che. pratimAsiddhino virodha karatI vyaktio prati teo kaSAya thavA detA nathI, balka joradAra kSamAbhAva jALavI rAkhe che te temanA 'zama guNano ApaNane paricaya karAve che. teo jagatamAMthI bhegA karelAM karma paramANuone haLave haLave jagatane cUkavI devAnA bhAva karI, te paramANu cUkavI daI RNamukta thavAnI temanI bhAvanAmAM "saMvega' guNa lakSita thAya che. jagata sAthenI levAdevAnI vRttithI para thavAnA temanA bhAvamAM temano 'nirveda' guNa spaSTapaNe ApaNe anubhavI zakIe chIe. A AkhA patramAM zrI pArzvanAtha Adi tIrthakara prabhunA mArga mATenI temanI AsthA zabda zabdamAM ane arthe arthamAM patharAyelI joI zakAya che. A uparAMta virodhIo mATenA temanA nispRhatAthI bharelAM ane karuNAsahitanA valaNamAM temano anukaMpAno guNa prakAzita thayA vinAno raheto nathI. Ama A patramAM ApaNe temanAmAM rahelAM samyaktvanAM pAMce lakSaNono anubhava thavA uparAMta temanI vItarAga mArganI daDha zraddhA, te mArge ja cAlavAno daDha nirNaya ane rAgadveSathI chUTI javAno nizcaya jovA maLe che. samyakatvanAM A lakSaNo temanAmAM sArI rIte phUTa thayA hovAthI mokSanA mArga be hoI zake nahi, jinano upadeza mAtra mArganI prApti mATe ja che ane jIva jyAM sudhI supAtra thato nathI tyAM sudhI tene mArganI prApti thaI zakatI nathI, Avo nizcaya temanA AtmAmAM pravartato hato. A nizcaya temanAmAM rahelAM dharmanAM maMgalapaNAnI pratIti ApaNane karAve che. e badhA patrono abhyAsa karatAM jaNAya che ke kRpALudevamAM bALavayanI kRSNabhakti dvArA bhaktimArganAM je bIja ropAyAM hatAM, tene aMkuro phUTI te mArganI mahattA tathA vizALatA temanA hRdayamAM phelAvA lAgyAM hatAM, ane e mArgamAM vikAsa karatAM karatAM pUrNa thavAnA bhAva krame krame temanAmAM vikasatA jatA hatA. tethI temane koI mAna Ape, temanA guNonI prazaMsA kare ItyAdimAM arucipaNuM anubhavAtuM hatuM. juo temanAM A vacano - "mArA bhaNI mohadazA nahi rAkho. huM to eka alpa zaktivALuM pAmara manuSya chuM." (mArgazIrSa vadI 7, 1945. AMka 43) 227
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "praNAma lakhuM tenI paNa ciMtA nahi karo, haju praNAma karavAne lAyaka ja chuM; karAvavAne nathI." (mAgazara vada amAsa, 1945. AMka 45) "vairAgya bhaNInA mArA Atmavartana vize pUcho cho te praznano uttara kyA zabdomAM lakhuM? udaya AvelAM prAcIna karmo bhogavavAM, nUtana na baMdhAya emAM ja ApaNuM Atmahita che. e zreNimAM vartana karavA mArI prapUrNa AkAMkSA che; paNa te jJAnIgamya hovAthI bAhyapravRtti haju teno eka aMza paNa thaI zakatI nathI .... saMsArI pravartana thAya che te karuM chuM ..... udaya AvelAM karmo bhogavuM chuM. kharI sthitimAM haju ekAda aMza paNa Avyo houM ema kahevuM te AtmaprazaMsArUpa ja saMbhave che." (mahA vada 7, 1945. AMka 50) jyAM sudhI gRhavAsa pUrvakarmanAM baLathI bhogavavo rahyo che, tyAM sudhI dharma, artha ane kAma ullAsita-udAsInabhAve sevavA yogya che. bAhyabhAve gRhasthAzreNi chatAM aMtaraMga nirgatha zreNi joIe. ane jyAM tema thayuM che tyAM sarva siddhi che. mArI AtmAbhilASA te zreNimAM ghaNA mAsa thayAM varte che." (zrAvaNa suda 3, 1945. AMka 71) saM. 1945 mAM lakhAyelA patronA A avataraNo parathI ApaNane nirdeza maLe che ke kRpALudevane e varSamAM AtmAnI sarvottama siddhi meLavavAnuM lakSa baMdhAI gayuM hatuM. ane pUrNatAnI sarakhAmaNImAM temaNe karelA vikAsa kharI sthitinA eka aMza jeTalo paNa nathI evI temanI samajaNa temanA aneka guNo para prakAza kare che, jemake pramANikapaNuM, nirmAnIpaNuM, pUrNa vizeno sAco khyAla, saMsArano vairAgya, temanA saMvega ane nirveda ItyAdi. Ane kAraNe temane pragaTelA guNo vize koI anya vyakti prazaMsA kare, to te mATe temane aruci tathA udAsInatA udbhavatAM hatAM, temane moTA gaNI koI praNAma lakhe to temane rucikara jaNAtuM na hatuM, jema jema guNo temanAMmAM khIlatA jatA hatA tema tema temanuM vinamrapaNuM vadhatuM jatuM 228
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM hatuM. AthI teo patromAM daskatanI jagyAe mukhyatve potAnuM nAma lakhI praNAma lakhatA hatA. jemake "vi. rAyacaMdanA satpuruSane namaskAra sahita praNAma" (50), "ApanA mAdhyastha vicAronA abhilASI rAyacaMda ravajIbhAInA paMcAgI prazastabhAve namaskAra" (61), "dharmajIvanaicchaka rAyacaMda ravajIbhAInA vinayabhAve prazasta praNAma" (64), "dharmopajIvana icchaka rAyacaMdanA vinayayukta praNAma" (68), vagere. daskRta karavAno A prakAra lagabhaga saM.1946 sudhI jovA maLe che, te pachIthI dazAnI vardhamAnatA sAthe temAM paNa pheraphAra thato jovAya che. Ama eka bAju temanI aMtaraMga zreNi nigraMtha mArga bhaNI, mokSane tvarAthI meLavavAnA lakSathI puruSArtha karavA bhaNI vahetI hatI. ane bIjI bAju temanI bAhyazreNi gRhasthanI hatI. temane AMtara ane bAhya zreNi vacce je virodha anubhavavo paDato hato tenAthI thato kheda uparanAM patrAMka 50 tathA 71nA avataraNamAM jovA maLe che. Ama kRpALudevanAM jIvanamAM be spaSTa judA pravAhonI zarUAta vi.saM. 1945thI jovA maLe che. bAhyathI gRhasthadharmamAM kuTuMba jIvananI javAbadArI tathA vyApArAdi kArya saMbhALavAnAM hatAM ane temanI aMtaraMga zreNi vItarAgamArga prati doDatI hatI, A bAhyAMtara alaga zreNine kAraNe janmato virodha jIvanabhara temanI kasoTI karato rahe che. te be zreNi vacce samAdhAna lAvavA temaNe nakkI kyuM jaNAya che ke, -- "sukhakI sahelI he akelI udAsInatA, adhyAtmanI jananI, te udAsInatA." (AMka 77. saM.1945) saMsAramAM rahevA chatAM potAnA adhyAtmanA Adarzane poSavA temaNe udAsInatAne svIkAravI yogya gaNI hatI. pUrva nibaMdhita je je karmodaya Ave te prati nispRha rahI, adhyAtmanI unnati karavAno puruSArtha makkamapaNe karyA karavo evo bhAva temaNe svIkAryo hato. e puruSArthanAM anusaMdhAnamAM temane A ja varSamAM mokSamArganI ekatAno niradhAra thayo hato, tathA pote dharmamAM pravartatA matabhedomAM na paDavAno nirNaya paNa 229
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karI lIdho hato. jethI sIdhA, saraLa, sugama chatAM durgama evA mokSamArgamAM tvarAthI AgaLa vadhI zakAya. nIcenAM temanA vacano tenI zAkha pUre che, - "mokSanA mArga be nathI. je je puruSo mokSarUpa parama zAMtine bhUtakALa pAmyA, te te saghaLA puruSo eka ja mArgathI pAmyA che, vartamAnakALe paNa tethI ja pAme che; bhaviSyakALe paNa tethI ja pAmaze. te mArgamAM matabheda nathI, asaraLatA nathI, unmattatA nathI, bhedabheda nathI, mAnyAmAnya nathI, te saraLa mArga che, te samAdhimArga che, tathA te sthira mArga che; ane svAbhAvika zAMtisvarUpa che. sarvakALe te mArganuM hovApaNuM che. je mArganA marmane pAmyA vinA koI bhUtakALe mokSa pAmyA nathI, vartamAnakALe pAmatA nathI ane bhaviSyakALa pAmaze nahi." "zrI jine sahaagame kriyAo ane sahasaMgame upadezo e eka ja mArga ApavA mATe kahyAM che. ane te mArgane arthe te kriyAo ane upadezo grahaNa thAya to saphaLa che, ane e mArgane bhUlI jaI te kriyAo ane upadezo grahaNa thAya to sau niSphaLa che. ........ te mArga AtmAmAM rahyo che. AtmatRprApta puruSa-nigraMtha AtmA-jyAre yogyatA gaNI te Atmatva arpaze-udaya Apaze-tyAre ja te prApta thaze, tyAre ja te vATa maLaze, tyAre ja te matabheda jaze. matabheda rAkhI koI mokSa pAmyA nathI, vicArIne jeNe matabhedane TALyo, te aMtavRtine pAmI krame karI zAzvata mokSane pAmyA che, pAme che ane pAmaze." (phAgaNa suda 9, 1945. AMka 54) "anaMtakALamAM kAM to satpAtratA thaI nathI, ane kAM to sapuruSa (jemAM sadgurutva, satsaMga ane satkathA e rahyAM che) maLyA nathI; nahIM to nizcaya che, ke mokSa hatheLImAM che, ISaprAmbhArA eTale siddhapRthvI para tyAra pachI che. ene sarva zAstra paNa saMmata che. ane A kathana trikALa siddha che." (phAlgana suda 9, 1945. AMka pa5) 230
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM Ama potAne Icchita udAsInatAne vega ApavA ane svakalyANArthe dharmanA matabhedomAM na paDavAno temaNe nirNaya ryo hato. matabhedothI dUra rahevAthI kaSAyayukta bhAvothI jIva bacI jAya ane pUrva nibaMdhita karmonI nirjarA karavI saraLa thAya. tenuM tAraNa e ke jIvane tenAthI AzravanI alpatA ane nirjarAnI bahulatA prApta thAya. A rIte kRpALudevanI aMtaraMga zreNi vItarAgamArga prati vikAsa karatI hatI, te vakhate pUrva nibaMdhita karmanA phaLarUpe strInuM AkarSaNa temane vedAtuM hatuM te temane khUba khedakAraka lAgatuM hatuM. saMsArI AkarSaNathI chUTavAnI temanI bhAvanA hovA chatAM karmo temane e AkarSaNamAM laI jatAM hatAM, tethI temane manamAM khUba saMgharSa vedavo paDato hato. temanA keTalAka patro A gharSaNa vyakta kare che. "strI e saMsAranuM sarvottama sukha mAtra AvaraNikadRSTithI kalpAyuM che, paNa te tema nathI ja, strIthI je saMyogasukha bhogavavAnuM cihna te vivekathI dRSTigocara karatAM vamana karavAne yogya bhUmikAne paNa yogya rahetuM nathI ... TUMkAmAM kahevAnuM ke temAM kaMI paNa sukha nathI .... tyAM pharI AtmA na ja kheMcAya e viveka thayo che, tenuM sahaja sUcavana karyuM. strImAM doSa nathI; paNa AtmAmAM doSa che, ane e doSa javAthI AtmA je jue che te adbhuta AnaMdamaya ja che; mATe e doSathI rahita thavuM, e ja parama jijJAsA che. .. strI saMbaMdhamAM koI paNa prakAre rAgadveSa rAkhavA mArI aMzamAtra icchA nathI, paNa pUrvopArjanathI icchAnA pravartanamAM aTakyo chuM." (saM.1945. AMka 78). "du:khiyAM manuSyonuM pradarzana karavAmAM AvyuM hoya to khacita tenA zirobhAgamAM huM AvI zakuM ... strI sivAya bIjo koI padArtha khAsa karIne mane rokI zakato nathI. bIjAM koI paNa saMsArI sAdhane mArI prIti meLavI nathI. tema koI bhaye mane bahulatAe gheryo nathI. strInA saMbaMdhamAM jijJAsA ora che ane vartanA ora che. eka pakSe tenuM keTalAka kALa sudhI sevana karavuM sammata karyuM che, tathApi tyAM sAmAnya prIti aprIti che. paNa 231
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha du:kha e che ke jijJAsA nathI, chatAM pUrvakarma kAM ghere che? ... mahAraMbha, mahAparigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha ke evuMtevuM jagatamAM kaMI ja nathI, ema vismaraNadhyAna karavAthI paramAnaMda rahe che. tene uparanAM kAraNothI jovAM paDe che, e mahAkheda che. aMtaraMgacaryA paNa koI sthaLe kholI zakAtI nathI. evAM pAtronI durlabhatA mane thaI paDI e ja mahAduHkhamatA kaho." (saM.1945. AMka 82). Ama A varSamAM kRpALudevane mArga saMbaMdhI niHzaMkatA thaI hatI, vairAgya vadhyo hato, satsaMganI ruci UMDI thaI hatI; tenI sAthe sAthe strInuM je AkarSaNa vedAtuM hatuM, potAnI aMtaraMga caryA jaNAvI zake, satsaMga ApI zake evA satpAtronI durlabhatA hatI te Adi kAraNone lIdhe temanAmAM je AMtarayuddha cAlatuM hatuM te hRddhane kAraNe temane ghaNuM du:kha veThavuM paDatuM hatuM. ane e duHkhanI abhivyakti temaNe uparanAM vacanomAM karelI jaNAya che. tema chatAM temane AtmAnI koI evI anubhUti thaI hatI ke viSama saMjogomAM paNa teo samatA rAkhI zakatA hatA. temaNe je nirgathamArga svIkAryo hato tenAM poSaNarUpa satsaMgano abhAva hovAthI temane kheda vartato hato, chatAM mArganuM je UMDu zraddhAna thayuM hatuM, tenAthI temane zAMti paNa vedAtI hatI. te vize temaNe lakhyuM che ke, - "topaNa te kramanuM bIja hRdayamAM avazya ropAyuM che ane e sukhakara thayuM che. sRSTinA rAjathI je sukha maLavA AzA nahotI, tema ja koI paNa rIte game tevA auSadhathI, sAdhanathI, strIthI, putrathI, mitrathI ke bIjA aneka upacArathI je aMtarzAti thavAnI nahotI te thaI che. niraMtaranIbhaviSyakALanI-bhIti gaI che ane eka sAdhAraNa upajIvanamAM pravartato evo A tamAro mitra tene laIne ja jIve che." (saM.1945. AMka 83). kRpALudevanuM A lakhANa spaSTa kare che ke teo AMtarayuddhamAM sAMthe vijayI thavA puruSArthI che. teo saMsAranAM AkarSaNane toDI AtmAnI zuddhi vadhAravAnA puruSArthamAM 232
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM 2mI rahyA che. e mATe koI paNa darzanano Agraha na sevatAM, matamatAMtarathI para banI, AtmAne ujjavaLa karavAnI eka mAtra pravRttimAM teo ramavA mAMDayA hatA. Atmazuddhi vadhAravA mATe koI paNa prakArano durAgraha rAkhavo e moTA aMtarAyarUpa thAya che; mATe jeNe AtmadazAmAM AgaLa vadhavuM hoya teNe potAmAM pravartatA durAgrahothI mukta thaI, AtmalaganI vadhAratA javI joIe; e prakAranI samajaNa emanAM vacano tathA vartana ApaNane ApI jAya che. durAgrahano tyAga samajAvanArA temanAM A vacano vicAro -- "jaina saMbaMdhI Apane kaMi paNa mAro Agraha darzAvato nathI. tema AtmA je rUpe ho te rUpe game tethI thAo, e sivAya bIjI mArI aMtaraMga jijJAsA nathI" (kArtaka suda 7, 1946. AMka 87) "jainanA AgrahathI ja mokSa che, ema AtmA ghaNA vakhata thayAM mAnavuM bhUlI gayo che, muktabhAvamAM mokSa che ema dhAraNA che." (aSADa vada amAsa, 1946. AMka 120) A ane AvAM anya vacano parathI ApaNe samajI zakIe chIe ke temane jainadharmanI zreSThatA lAgI hovA chatAM, te dharma mATe temane pakSapAta ke durAgraha na hatAM. temanI vRtti AtmAne ujjavaLa karavA mATe ja pravartatI hatI. saM.1946nA kArataka mAsamAM lakhAyelAM temanAM A vacano ApaNane temanI dharmazraddhAnI jhAMkhI karAve che, sAthe sAthe samyakdarzananuM mahAtmya paNa samajAve che. juo - "te pavitra darzana thayA pachI game te vartana ho, paraMtu tene tIvra baMdhana nathI, anaMta saMsAra nathI, soLa bhava nathI, atyaMtara du:kha nathI, zaMkAnuM nimitta nathI, aMtaraMga mohinI nathI, sat sat nirUpama, sarvottama zukla, zItaLa, amRtamaya darzanajJAna; samyak jyotirmaya, cirakALa AnaMdanI prApti, adbhuta satsvarUpadarzitAnI balihArI che." (kArataka 1946, AMka 91) 233
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samyakdarzana maLyA pachI saMsAra TUMko thaI jAya che, ane AMtarasukhanI anubhUti jIvane vadhatI jAya che, te temaNe ahIM vyakta karyuM che. svAnubhUti vinA AvAM vacano nIkaLI zake kharAM? A ja varSanA poSa mAsamAM temaNe noMdhyuM che ke, - "AvA prakAre tAro samAgama mane zA mATe thayo ? kyAM tAruM gupta rahevuM thayuM hatuM ? sarvaguNAMza te samyaktva." (poSa 1946.AMka 95) atyAra sudhInAM kRpALudevanAM vacano ane vartanano tALo ApaNane temanAM A vacano meLavI Ape che. samyaktva thAya tyAre jIvane AtmAnA pratyeka guNonA aMzano anubhava thAya che. te samyakdazA temaNe pUrvakALamAM prApta karI hatI, paNa AvaraNane kAraNe temane tenI smRti rahI na hatI. paNa dazA dazAnuM kAma kare ja che, tethI temanAM vANI tathA vartana bALavayathI e ja prakAranAM hatA. pUrvanA samyak anubhavanI smRti AvatAM temaNe uparanAM vacano noMdhyA haze ema ApaNe kahI zakIzuM. te smRti spaSTa thayA pachI temanI mArga saMbaMdhI niHzaMkatA vizeSa dRDha thaI hatI, daDhapaNuM nIcenI paMktiomAM ApaNene jovA maLe che. "Aja mane ucharaMga anupama, janma kRtArtha joga jaNAyo, vAstavya vastu viveka vivecaka, te krama spaSTa sumArga gaNAyo." vaizAkha vada 4, 1946. AMka 157. A paMktidrayamAM potAne sAcA mArganI prApti thaI che, ane tene lIdhe adbhuta tathA anupama AnaMda thayo che e bhAvanI abhivyakti jovA maLe che. vAstavya vastu eTale vAstavika padArtha arthAt AtmA. tenAM baMdhana, mukti vagere svaparanA bhedajJAna sAthe je vicAre che te 'viveka vivecaka' che. jIvane bhedajJAna sahitanI sat vicAraNAnI zreNie calAvanAra to sadguru che, tethI temanAM kyA pramANe, AjJA pramANe cAlavuM te jIvane chUTavA mATe sumArga che, zreSTha mArga che. A rIte bIjI paMktimAM guru tathA bhaktimArganI uttamatA temaNe batAvI che. A mArganI AsthA sahita prApti thavI te upamA ApI na zakAya tevo, janmane sArthaka karanAro, saphaLa karanAro yoga kyo che. 234
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM potAne AvA adbhuta yoganI prApti thaI che, tethI vartatA anupameya AnaMdane ahIM temaNe vyakta karyo che. mArganuM niHzaMkapaNuM thatAM ghaNAM kharAM vighno TaLI jAya che ane bhAvimAM AtmAnI zuddhi vizeSatAe karavA mATenI bhUmikA racAI jAya che. mArganI niHzaMkatA AvavAne lIdhe temane e spaSTa thayuM ke saMsAramAM rahevAthI tathA tenI ruci rAkhavAthI jIvanA kaSAyo vadhe che, ane kaSAyathI ja karmabaMdhana vadhe che. tethI mArganuM daDhatva thavA sAthe temanI saMsAranI aruci vadhI, matamatAMtarothI dUra rahevAno puruSArtha vadhyo, jJAna tathA darzanane vizuddha karavAno abhilASa vadhyo, pariNAme aneka Atmika guNo temanAmAM khIlavA lAgyA. temano nirNaya thayo ke, - "kuTuMbarUpI kAjaLanI koTaDInA vAsathI saMsAra vadhe che. game teTalI tenI sudhAraNA karazo topaNa ekAMtathI jeTalo saMsArakSaya thavAno che, teno somo hisso paNa te kAjaLagRhamAM rahevAthI thavAno nathI. kaSAyanuM te nimitta che; mohane rahevAno anAdikALano parvata che. pratyeka aMtaraguphAmAM te jAjvalyamAna che. sudhAraNA karatAM vakhate zrAddhotpatti (zrAvakadharmanI utpatti) thavI saMbhave, mATe tyAM alpabhASI thavuM, alpahAsI thavuM, alpa paricayI thavuM, alpa AvakArI thavuM, alpabhAvanA darzAvavI, alpasahacArI thavuM, alpaguru thavuM, pariNAma vicAravuM, e ja zreyaskara che." (mAha 1946. AMka 103). A prakAre AkarA lAgatA saMsAramAM temane pUrvakarmanAM jorane kAraNe rahevuM paDyuM hatuM, te temanA mATe viSama ane du:khada sthiti hatI. saMsAranA tyAgano vicAra temane karmanA jorane kAraNe mahAkhedanI sAthe gauNa karavo paDyo hato, te kheda temaNe A rIte vyakta karyo hato, - tattvajJAnanI gupta guphAnAM darzana letAM gRhAzramathI virakta thavAnuM adhiktara sUjhe che, ane khacIta te tattvajJAnano viveka paNa Ane Ugyo hato; kALanAM baLavattara aniSTapaNAne lIdhe tene yathAyogya samAdhisaMganI aprAptine 235
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha lIdhe te vivekane mahAkhedanI sAthe gauNa karavo paDyo; ane khare! jo tema na thaI zakyuM hota to tenAM (A patralekhakanAM) jIvanano aMta Avata." je vivekane mahAkhedanI sAthe gauNa karavo paDyo che, te vivekamAMja cittavRtti prasanna rahI jAya che, bAhya tenI prAdhAnyatA nathI rAkhI zakAtI e mATe akathya kheda thAya che, tathApi jyAM nirUpAyatA che, tyAM sahanatA sukhadAyaka che, ema mAnyatA hovAthI maunatA che." (vaizAkha vada 12, 1946. AMka 113). AMtarika nirgathamArga bhaNI jatI zreNine teo bAhyathI pradhAnatA ApI zakatA nathI, tenuM du:kha samabhAvathI sahana karavAno temano puruSArtha ahIM jaNAI Ave che. A rIte vartavAnuM kAraNa temaNe rojanIzImAM A pramANe noMdhyuM che, - "bhaviSyakALe je upAdhi ghaNo vakhata rokaze, te upAdhi vadhAre duHkhadAyaka thAya to paNa thoDA vakhatamAM bhogavI levI e vadhAre zreyaskara che." (aSADa suda 5, 1946. AMka 157). saM.1946mAM teo potAnA kAkAjI sasarA revAzaMkara jagajIvana sAthe jhaverAtanA dhaMdhAmAM bhAgIdAra tarIke joDAyA hatA. Ama sAMsArika javAbadArI vadhatI hovA chatAM uparanI vicAraNAthI temaNe joDANa svIkAryuM hatuM. bhAgIdArImAM joDAtI vakhate temaNe bhAvanA rAkhI hatI ke koInA paNa doSa jovA nahi, svaprazaMsA karavI nahi, sarvane priya thAya evI vartaNuMka rAkhavA prayatna thavuM, satya bolavuM, bhUla mATe pazcAttApI thavuM, ane potAnI paramArtha zreNi sAcavavA pUrA prayatno karatA rahevA. A varSathI vadhatI sAMsArika javAbadArI ane vadhato aMtaraMga vairAgya temane mATe AMtarika moTAM gharSaNanuM nimitta thayAM hatAM. A varSa sudhInuM temanuM jIvana vicAratAM, temanAmAM bhaktimArgamAM thatI prakriyAo spaSTa thAya che. jIvanamAM vairAgyane dRDha karanAruM sapuruSa, satkarma ane satsaMva pratinuM temanuM zraddhAna deDha thAya che. sapuruSa pratino temano prema nirmaLa thato jAya che. ane 236
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM bIjI bAju temaNe anAdikALathI vedelA saMsArano rAga toDavA mATeno puruSArtha karavA du:kha tathA pratikULa saMjogonA dabANamAM paNa samatA rAkhavA teo prayatnI bane che. pariNAme saMsAranAM sukha ane zAtA bhogavavAnI temanI icchA ghaTatI jAya che, vairAgya tathA saMsArathI chUTavAnA bhAva dRDha thatA jAya che. Ama baLavAna thatA vairAgyano tApa mithyAtvane ogALe che. dharmArAdhana karavAmAM jIva zAMti ane zAtA meLavato thAya che, ane je kaMI thAya che te yogya ja thAya che evI bhAvaprakriyA AtmAmAM sakriya thAya che. A varSamAM kRpALudeva zrI sobhAgabhAI, zrI aMbAlAlabhAI tathA prabhuzrInA paricayamAM AvyA. teo badhA kRpALudevanI aMtaraMga zailIthI tathA temanA viziSTa guNothI khUba AkarSAyA. teo badhA vacce paramArtha saMbaMdha baMdhAyo. paraMtu A ja varSamAM temanA vizrAmarUpa paramArtha sakhA zrI jUThAbhAino viyoga temane khamavo paDyo. liMgadehajanya jJAnanA AdhAre temaNe jUThAbhAInA avasAnanA samayanI noMdha traNa mahinA pahelAM lakhI rAkhI hatI. ane te samayamAM mAtra thoDA kalAkano ja phera thayo hato. A hakIkata temanA AtmAnI nirmaLatA sUcave che. tema chatAM thayelo jUThAbhAIno viyoga temane khUba kaThaNa tathA du:khadAyI lAgyo hato. temanAM A vacano tenI zAkha Ape che, - "e pAvana AtmAnA guNonuM zuM smaraNa karavuM? jyAM vismRtine avakAza nathI, tyAM smRti thaI gaNAya ja kema? enuM laukika nAma ja dehadhArI dAkhala satya hatuM .... e AtmadazA rUpe kharo vairAgya hato." "mithyAvAsanA jenI bahu kSINa thaI hatI, vItarAgano parama rAgI hato, saMsArano parama juguNita hato, bhaktinuM prAdhAnya jenA aMtaraMgamAM sadAya prakAzita hatuM, samyabhAvathI vedanIya karma vedavAnI jenI adbhuta samatA hatI, mohanIya karmanuM prabaLa jenA aMtaramAM bahu zUnya hatuM, mumukSutA jenAmAM uttama prakAre dIpI nIkaLI hatI, evo e jUThAbhAIno pavitrAtmA Aje jagatano, A bhAgano tyAga karIne cAlyo gayo, A sahacArIothI mukta thayo. dharmanA pUrNAlAdamAM AyuSya aciMtu pUrNa karyuM." 237
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "arere! evA dharmAtmAnuM TUMku jIvana A kALamAM hoya e kaMI vadhAre AzcaryakAraka nathI. evA pavitrAtmAnI A kALamAM kyAMthI sthiti hoya? bIjA saMgIonAM evAM bhAgya kyAMthI hoya ke AvA pavitrAtmAnAM darzanano lAbha adhikakALa temane thAya? mokSamArgane de evuM je samyakatva jenA aMtaramAM prakANyuM hatuM, evA pavitrAtmA jUThAbhAIne namaskAra ho! namaskAra ho." (aSADa suda 10,1946. AMka 117). "ci. satyaparAyaNanA svargavAsa sUcaka zabdo bhayaMkara che. evAM ratnonuM lAMbu jIvana kALane poSAtuM nathI. dharmecchakano evo ananya sahAyaka mAyAdevIne rahevA devo yogya na lAgyo. A AtmAno A jIvanano rAhasika vizrAma kALanI prabaLa dRSTie kheMcI lIdho. jJAnadRSTithI zokano avakAza nathI manAto; tathApi tenA uttamottama guNo tema karavAnI AjJA kare che, bahu smaraNa thAya che; vadhAre nathI lakhI zakato." (aSADa sudi punama, 1946. AMka 118). zrI jUThAbhAIno temane thayelo viyoga khUba kaThaNa lAgyo hato. te viyoganuM du:kha darzAvatAM uparanAM vacanomAM amuka aMze Arta pariNAma jovA maLe che, tema chatAM temAM vyaktigata ke daihika viyoganuM duHkha nathI, paNa dharmanA vizrAmarUpa uttama guNono viyoga temane khUba pIDAkArI thayo hato, te spaSTapaNe jaNAya che. A parathI dharma ArAdhananI pravRttimAM joItA sAthano viyoga kevo duHkhadAyI hoya che te samajAya che. ane enAthI, dharmanuM maMgalapaNuM AtmAmAM jAge te pachI temAM sAtha ApanArano viyoga thAya to kevI bhAvanA jAge tenuM citra ApaNane maLe che. jUThAbhAInA viyoga pachI hRdaya kholIne vAto karI zakAya evA satpAtronI khAmI temane khUba vedAya che, kemake saubhAgabhAI Adino paricaya temane jUThAbhAInA viyoga thayA pachI amuka kALe thayo hato. temaNe zrI manasukharAma sUryarAmane bhAdrapada mAsamAM lakhyuM hatuM ke, - "jJAnIoe kalpelo kharekharo A kaLikALa ja che. janasamudAyanI vRttio viSayakaSAya AdithI viSamatAne pAmI che. enuM baLavattarapaNuM 238
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pratyakSa che ... evA viSamakALamAM janmelo A dehadhArI AtmA anAdikALanA paribhramaNanA thAkathI vizrAMti levA AvatAM avizrAMti pAmI sapaDAyo che. mAnasika ciMtA kyAMya kahI zakAtI nathI. kahevAnAM pAtronI paNa khAmI che; tyAM have zuM karavuM? jo ke yathAyogya upazamabhAvane pAmelo AtmA saMsAra ane mokSa para samavRttivALo hoya che. eTale apratibaddhapaNe vicarI zake che; paNa A AtmAne to haju te dazA prApta thaI nathI." (pra. bhAdra. suda 3, 1946. AMka 126). AvA satsaMganA viyoganA kALamAM vItarAgamArga pravartAvavAnI temanI jhA khanA ThIka ThIka vadhI hatI, jenI zarUAta ApaNane saM.1943nA varSamAM jovA maLI hatI. potAnA AtmAnI zuddhi karavAnI jhaMkhanA vadhavAnI sAthe A varSamAM Atmadharma phelAvavAnI vRtti punaH vardhamAna thaI vyakta thAya che. "keTalAMka varSa thayAM eka mahAna icchA aMtaHkaraNamAM pravartI rahI che, je koI sthaLe kahI nathI, kahI zakAI nathI, kahI zakAtI nathI; nahIM kahevAnuM avazya che. mahAna parizramathI ghaNuM karIne te pAra pADI zakAya evI che; tathApi te mATe jevo joIe tevo parizrama thato nathI ....... e icchA svAbhAvika utpanna thaI hatI. jyAM sudhI te yathAyogya rIte pAra nahIM karAya tyAM sudhI AtmA samAdhistha thavA icchato nathI, athavA thaze nahIM." (pra. bhAdrapada suda 11, 1946, AMka 130). "aMtaHkaraNamAM niraMtara ema ja AvyA kare che ke paramArtharUpa thavuM; ane anekane paramArtha sAthe karavAmAM sahAyaka thavuM e ja kartavya che, tathApi kaMI tevo yoga haju viyogamAM che." (pra. bhAdra. vadi 13, 1946. AMka 132). dharmapravartana karavAnI temanI mahecchA jyAM sudhI saMtoSAya nahi, tyAM sudhI temanI aMtaraMga dvidhA jaze nahi evo nirdeza A avataraNomAM ApaNane jovA maLe che. vaLI, 239
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A icchA svAbhAvikapaNe ja utpanna thaI hatI, tenI pAchaLa gUDha rahasya samAyeluM hoya evo aNasAra ApaNane Ave che, kemake jemanuM bhAvi uttama hoya, paMcaparameSTipadane anusaranAruM hoya temane ja AvA sahaja svAbhAvika bhAvo Ave che. te uparAMta, temanA bhAvomAM AchakalApaNuM nathI, pAtratA AvyA pahelAM dharma pravartana karavAnA bhAva temane nathI, e uparanA avalokanane samarthana Ape che. teo A bhAvanA pUrNa karavA mATe pAtratA keLavavAnI pUrI taiyArI karavA icche che, tethI teo pUrva prApta samyakdarzanane vizuddha karavAnI bhAvanA uttarottara vadhAratA jatA hatA. pariNAme saMsArI pravRttio karavAno temano rasa ghaTato jato hato, ane temanI kSAyika samakita meLavavAnI taiyArI thatI jatI hatI. prabhu pratinA pUjyabhAva ane nirmaLa prema vadhatA jatA hatA, bhaktibhAva vadhavAthI 'IzvarecchAne ja AdhIna thaI vartavuM te potAne mATe yogya che ema lAgavAne lIdhe e ja rIte vartavAno paruSArtha teo A varSathI zarU kare che. te mATe teo IzvaranI tathA satparuSanI icchAne AdhIna thaI vartavAnI praNAlI svIkAratA jAya che. prabhunAM ajoDa svarUpanI samajaNa temane prabhumaya banAvatI jAya che; jJAna, darzana tathA cAritranI vizuddhi karavAmAM teo parovAtA jAya che. tenAM sAkSI che temanAM A vacano, - "Izvara para vizvAsa rAkhavo e eka sukhadAyaka mArga che, jeno dRDha vizvAsa hoya che, te du:khI hoto nathI, athavA du:khI hoya to du:kha vedato nathI. du:kha UlaTuM sukharUpa thaI paDe che, ....... rAtri ane divasa eka paramArtha viSayanuM ja manana rahe che. AhAra paNa e ja che, nidrA paNa e ja che, zayana paNa e ja che, svapna paNa e ja che, bhaya paNa e ja che, bhoga paNa e ja che; .... hADa, mAMsa, ane tenI majjAne eka ja e ja raMganuM raMganA che, ........ tene lIdhe nathI kaMI jovuM gamatuM, nathI kaMI sUMghavuM gamatuM, nathI kaMI sAMbhaLavuM gamatuM; nathI kaMI cAkhavuM gamatuM ke nathI kaMI sparzavuM gamatuM, nathI sUvuM gamatuM ke nathI jAgavuM gamatuM, nathI khAvuM gamatuM ke nathI bhUkhyA rahevuM gamatuM, nathI asaMga gamato ke nathI saMga gamato, .... ema che. 240
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM tathApi te pratye AzA nirAzA kaMI ja UgatuM jaNAtuM nathI. e kaMI duHkhanAM kAraNa nathI, du:khanuM kAraNa mAtra viSama AtmA che, ane te jo sama che to sarva sukha ja che. e vRttine lIdhe samAdhi rahe che. tathApi bahArathI gRhasthapaNAnI pravRtti nathI thaI zakatI, dehabhAva dekhADavo pAlavato nathI, AtmabhAvathI pravRtti bAhyathI karavAne keTaloka aMtarAya che tathApi bahAranI amuka saMsArI pravRtti karavI paDe che. te mATe zoka to nathI, tathApi sahana karavA jIva icchato nathI, paramAnaMda tyAgI ene icche paNa kema ?" (bIjA bhAdaravA suda 2, 1946, AMka 133). "koIpaNa prakAre videhI dazA vagaranuM, yathAyogya jIvanamukta dazA vagaranuM, yathAyogya nigraMthadazA vagaranuM kSaNa ekanuM jIvana paNa bhALavuM jIvane sulabha lAgatuM nathI, to pachI bAkI raheluM adhika AyuSya kema jaze, e vilaMbanA AbhecchAnI che. yathAyogya dazAno haju mumukSu chuM. keTalIka prApti che. tathApi sarva pUrNatA prApta thayA vinA A jIva zAMtine pAme evI dazA jaNAtI nathI. eka para rAga ane eka para dveSa evI sthiti eka romamAM paNa tene priya nathI. adhika zuM kahevuM? paranA paramArtha sivAyano deha ja gamato nathI to ?" (dvi.bhAdra suda 8, 1946. AMka 134). "caitanyano niraMtara avicchinna anubhava priya che, e ja joIe che. bIjI kaMI spRhA rahetI nathI. rahetI hoya to paNa rAkhavA icchA nathI. eka 'tuMhi tuMhi' e ja yathArtha vahetI pravAhanA joIe che." (bI. bhA. vada amAsa, 1946. AMka 144). kRpALudevanAM A vacanomAM potAnA AtmAne zudhdha karavAnI vadhatI jatI jhUraNA ApaNane jovA maLe che. A jhUraNAne kAraNe tathA temaNe karelA bahoLA zAstrAbhyAsane kAraNe temanAM jJAna tathA darzananAM AvaraNo khUba haLavAM thayAM hatAM, jethI AtmAnAM cha padanI vizeSa spaSTatA temane thatI jatI hatI, 'mokSano upAya' karavAnI temanI 241
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tAlAvelI baLavAna thatI hatI, vaLI, A jhUraNAnAM pariNAme AtmAnAM akathya sAmarthyano anubhava paNa temane thato hato. te dvArA temane karma siddhAMtanI spaSTatA thavAthI samajAyuM ke A jagatano saMcAlaka "saMsArI jIva che ane nahi ke zudhdha vItarAgI Izvara. jagatanA jIvo ane vItarAgI IzvaranuM svarUpa samajAvAthI temanuM vItarAgatAnuM AkarSaNa vadhI gayuM. parabhAvanA kartAbhokatA thavA karatAM svabhAvanA kartAbhokatA thavAnuM lakSa baMdhAtuM gayuM, jethI 'mAre prabhu jevA zudhdha thavuM che e potAnAM lakSano yuvakAMTo temane mATe thayo. A dhyeya baMdhAvA mATe AMtaranimittamAM temanI yathAyogya pAtratA ane bAhyanimittamAM zrI pArzvanAtha prabhu tathA temane thayeluM jAtismRtijJAna hatAM. keTalAka bhavya jIvomAM A dhyeya baMdhAvA mATe saguru tathA satparuSa nimitta thatA hoya che, paraMtu kRpALudevane evo pratyakSa yoga na hovAne kAraNe uparanAM nimitathI ja kAryasiddhi thaI hatI. zrI pArzvanAtha prabhue kamaThanA upasarga vakhate jALavelI samatA tathA e ja vakhate dharaNaMdra tathA padmAvatIe rakSaNa karavArUpa ApelI zAtAmAM jALavelI nispRhatAnI asara zrI kRpALudeva para ghaNI baLavAnapaNe thaI hatI. zrI vItarAga prabhunI mudrA temanA para zAMti tathA zItaLatA pAtharatI rahetI hoya tevI anubhUti temane AvatI hatI. temane lAgatuM hatuM ke je saMjogomAM pote sthira rahI zakatA nathI, tenAthI aneka prakAre viSama saMjogomAM paNa prabhuno AtmA ghaNo vadhAre sthira rahI zakyo hato, temanI e ghaNI mahAnatA hatI. A mahAnatAne lIdhe temane prabhu prati baLavAna ahobhAva ane pUjyabhAva vedAtA hatA. AvA uttama bhAvane kAraNe teo bhaktinI eka vizeSa zreNi caDyA. A ane AvI AMtaraprakriyAnA prabhAvathI jema sAdhakane vizvAsa Ave che ke, "mane prabhunI kRpAthI ane gurunI kRpAthI siddhi maLavAnI ja che," tema zrI kRpALudevamAM A varSanA Aso mAsamAM A jAtano vizvAsa thato jovA maLe che. "prabhAtamAM vahelo UThayo, tyArathI koI apUrva AnaMda varyA ja karato hato. tevAmAM pada maLyuM; ane mULapadanuM atizaya smaraNa thayuM; ekatAna thaI gayuM. ekAkAra vRttinuM varNana zabda kema karI zakAya? divasanA bAra bajyA 242
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM sudhI rahyuM. apUrva AnaMda tevo ne tevo ja che. paraMtu bIjI vArtA (jJAnanI) karavAmAM te pachIno kALakSepa karyo. 'kevaLajJAna have pAmazuM, pAmazuM, pAmazuM re' evuM eka pada karyuM. hradaya bahu AnaMdamAM che." (Aso suda 11, 1946. AMka 152). A varSamAM teo AtmA paranAM mithyAtvanAM ane anaMtAnubaMdhI karmanAM daLiyAM kSaya karavA kaTibadhdha thayA hoya tema dekhAya che. paNa temaNe svIkArelo mArga prasannatAno hato te paNa ApaNane samajAya che. jIvanI mArgaprati be dRSTi jovA maLe che, eka haju keTaluM bAkI che teno nirAzApUrvaka vicAra karI gamagInI pAme che, bIjo keTaluM prApta thayuM tenI gaNatarI rAkhI prasannatA vede che. kRpALudevano abhigama bIjA prakArano jovA maLe che, je prApta thayuM che teno AnaMda teo mANatA jAya che ane je meLavavAnuM bAkI che te mATe prabhu pAse zradhdhA sAthe mAgatA jAya che. Ama kRpALudeva AtmazuddhinI prApti khUba AnaMda sAthe karatA jAya che. te sAthe prabhupratino temano ahobhAva ane pUjyabhAva temanAM daskatomAM paNa jovA maLe che. udA. tyAgInA yathAyogya (27), rAyacaMdanA jinAya namaH (29), rAyacaMdanA satpuruSone namaskAra sahita praNAma (50), dharmopajIvananA icchaka rAyacaMda ravajIbhAInA yathAvidhi praNAma (66), prArabdhathI jIvatA rAyacaMdanA yathAyogya (143) ItyAdi. Ama temaNe prasannatAno mArga svIkAryo hovAthI, Atmazuddhi mATe ucca puruSArtha karatI vakhate paNa temanA AnaMdanI anubhUtimAM aMza paNa oTa temaNe AvavA dIdhI na hatI, je ApaNe A pachInA tabakkAmAM khUba sArI rIte joI zakIe chIe. ane temanAmAM khIlatA guNo paNa satata anubhavAya che. A badhAno vicAra karavAthI kRpALudevamAM je dharmanuM maMgalapaNuM khIlatuM gayuM hatuM tenI samajaNa ApaNane maLatI jAya che. A tabakkAmAM ApaNane jANavA maLe che ke kRpALudevane jema jema dharmanI samajaNa ane anubhava UMDANabharyA thatAM jAya che tema tema te dharmanI jANakArI anya jIvone ApavAnI, dharmanI prabhAvanA karavAnI temanI bhAvanA baLavAna thatI jAya che. potAne je kaMI uttamanI prApti thAya che te sarvane thAya evI bhAvanA temanAmAM spaSTapaNe 243
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vyakta thatI jAya che. je dharmanA maMgalapaNAnuM uttama lakSaNa che. ane trIjA tabakkAmAM jema temanI AtmadazA vadhe che, AtmA zudhdha thAya che, tema A bhAvanA vadhAre zuddha svarUpa dhAraNa kare che te ApaNane dekhAya che. trIjo tabakko : saM.1947 thI saM. 1951 - zuddha samakitanI prApti, vividha vidgonI vacce AtmAno vikAsa vi. saM. 1946 sudhI Atmazuddhi karavA mATe kRpALudeve bhogavelI tAlAvelI ane jhUraNAnAM phaLarUpe temane vi. saM. 1947nA AraMbhamAM zuddha samakita arthAt kSAyika samakitanI prApti thAya che, sAthe sAthe keTalIka anya siddhio paNa temane maLe che. kSAyika samakita thavAthI sattAgata rahela mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI kaSAyano pUrNa kSaya thAya che. ane temano AtmA pAramArthika sukhano bhoktA thAya che. mithyAtva saMpUrNapaNe javAthI je jAtanI AtmAnubhUti temane pragaTI hatI, tenA anusaMdhAnamAM temano AtmA saMpUrNa karmakSaya karI, mokSasukha meLavavA khUba utAvaLo paNa thAya che. jema bane tema jaladIthI uttama cAritra keLavI, dharmanAM sarva rahasyo pAmI, AtmAne anaMtasukhano bhoktA banAvavA teo khUba Atura thAya che. to bIjI bAju temane upAdhirUpa karmonA udayanI vaNajhAra cAle che. jema jema teo bAhya saMsArI pravRttiothI nivRtta thaI, AtmapravRttimAM rahevAnA bhAva vadhAratA jAya che tema tema saMsArI pravRttio karavI ja paDe evo karmano bhIMso paNa vadhato jAya che. A kAraNe temanI aMtaraMgazreNi ane bAhyazreNi vacceno virodha ugra ne ugra thato jAya che, te eTalI hada sudhI ugra thAya che ke, badhuM ja samabhAve sahI levAnI icchAvALA tathA sAmarthyavALA teo paNa akaLAI UThe evI sthiti sarjAya che. AvI sthitimAM paNa teo bhAgye ja dhIraja gumAve che. teo paramArtha mArga prakAzavAnI icchAne gauNa karI, udita karmo samapariNAma bhogavavAmAM ja saM. 1951 sudhIno kALa vyatIta kare che, kemake viSama saMjogomAM samapariNAme TakI rahevA mATe jIve potAnuM khUba ja vIrya vAparavuM paDe che, ane tethI anya pravRtti saphaLapaNe karavA mATe 244
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pUratuM vIrya bacatuM nathI. temano A viSama udaya eTalo prabaLa hato ke A gALAmAM sAhityane lagatI racanAo bahu ja ochI thaI che, paraMtu temaNe AvelI muzkelIono sAmano karI, kevI rIte AtmavikAsa sAdhyo temaja potAmAM dharmanuM maMgalapaNuM avadhAryuM te jANavA mATe A tabakko sauthI agatyano gaNI zakAya tema che. saM. 1947nAM AkhA varSamAM thatI AtmazuddhithI temane anubhavAto ullAsa najare caDe che. vaLI, mithyAtvano nAza karavAnA puruSArthathI maLatI saphaLatA paNa temaNe noMdhI che. A varSanA kArtika suda pAMcame zrI saubhAgabhAIne temaNe lakhyuM hatuM ke, - "sarva samartha puruSo Apane prApta thayelAM jJAnane ja gAI gayA che. te jJAnanI dina pratidina A AtmAne paNa vizeSatA thatI jAya che. huM dhAruM chuM ke kevaLajJAna sudhInI mahenata karI alekhe to nahi jAya ... ni:zaMkapaNAnI, nirbhayapaNAnI, nirmajhanapaNAnI ane nispRhapaNAnI jarUra hatI, te ghaNe aMze prApta thaI jaNAya che; ane pUrNa aMze prApta karAvavAnI karuNAsAgara gupta rahelAnI kRpA thaze ema AzA rahe che; chatAM vaLI ethIye alaukika dazAnI icchA rahe che ... anahada dhvanimAM maNA nathI ... jagatane, jagatanI lIlAne beThA beThA maphatamAM joIe chIe." (AMka 165) "nirvikalpa jJAna thayA pachI je paramatattvanuM darzana thAya che, te paramatattvarUpa satyanuM dhyAna karuM chuM." (kArtaka suda 12, 1947. AMka 167). AtmAne zuddha karavAnA dhyAnanI laganI ApaNane temanAM A vacanomAM jovA maLe che. sAthe sAthe temane jJAna tathA darzananAM AvaraNo paNa ghaNAM ghaTI gayAM hatAM te paNa samajAya che. temaNe lakhelAM A vacano parathI ApaNe tAraNa kADhI zakIe ke je jJAna meLavavA teo mathI rahyA che, te jJAnanI prApti zrI saubhAgabhAIne thaI gayela che. vaLI, Atmazuddhi meLavavAnI temanI laya evI baLavAna hatI ke jagata ane jagatanAM kAryone teo sAva ja nispRhatAthI avalokI zake che. e parathI ApaNe samajI zakIe 245.
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tema chIe ke kSAyika sakita letAM pahelAM jIvane kevA prakAranI tAlAvelI hovI jarUrI che. kemake A pachInA TUMkA gALAmAM ja temaNe zuddha samakita meLavyuM hatuM, ane tenI prAptinI khAtarI ApatAM vacano paNa temaNe taratamAM ja lakhyAM hatAM. temaNe kArtika suda 14nA roja, temanA janmadivasanA AgalA divase zrI saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, - - "AtmA jJAna pAmyo e to niHsaMzaya che; graMthibheda thayo e traNe kALamAM satya vAta che. sarva jJAnIoe paNa e vAta svIkArI che. have chevaTanI nirvikalpa samAdhi ApaNane pAmavI bAkI che je sulabha che, ane te pAmavAno hetu paNa e ja che ke koI paNa prakAre amRtasAgaranuM avalokana karatAM alpa paNa mAyAnuM AvaraNa bAdha kare nahi; avalokana sukhanuM alpa paNa vismaraNa thAya nahi; 'tuMhi tuMhi' vinA bIjI raTanA rahe nahi; mAyika eka paNa bhayano, mohano, saMkalpano ke vikalpano aMza rahe nahi... AvI dazA pAmavAthI paramArtha mATe karelo prayatna saphaLa thAya che. ane evI dazA thayA vinA pragaTa mArga prakAzavAnI paramAtmAnI AjJA nathI ema mane lAge che. mATe dRDha nizcaya karyo che ke e dazAne pAmI pachI pragaTa mArga kahevo paramArtha prakAzavo tyAM sudhI nahi. ane e dazAne have kaMI jhAjho vakhata paNa nathI... nirvikalpatA to che ja; paraMtu nivRtti nathI, nivRtti hoya to bIjAnA paramArtha mATe zuM karavuM te vicArI zakAya.. mahAna puruSoe kevI dazA pAmIne mArga prakAzyo che, zuM zuM karIne mArga prakAzyo che, e vAtanuM AtmAne sArI rIte smaraNa rahe che; ane e ja pragaTa mArga kahevA devAnI izvarI icchAnuM lakSaNa jaNAya che." -- - "ATalA mATe hamaNAM to kevaLa gupta thaI javuM ja yogya che. eka akSare e viSaye vAta karavA icchA thatI nathI. ApanI icchA jALavavA kyAreka kyAreka pravartana che... bAkI sarva prakAre guptatA karI che. ajJAnI thaIne vAsa karavAnI icchA bAMdhI rAkhI che. te evI ke apUrva kALe jJAna prakAzatAM bAdha 246
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM na Ave.. tIrthakara je samajyA ane pAmyA che. A kALamAM na samajI zake athavA na pAmI zake tevuM kaMi ja nathI. jo ke tIrthakara thavA icchA nathI; paraMtu tIrthakare karyA pramANe karavA icchA che, eTalI badhI unmattatA AvI gaI che. tene zamAvavAnI zakti paNa AvI gaI che." (AMka 170) kRpALudeve lakhela patranAM A vacano vAMcatA ApaNane spaSTa samajAya che ke temane tevIsamA varSanAM aMtima divasomAM kSAyika samakita thayuM hatuM. "AtmA jJAna pAmyo e to niHsaMzaya che, graMthibheda thayo e traNe kALamAM satya vAta che." e vacana tenI zAkha pUre che, te uparAMta temaNe racelAM hastanoMdhanA eka kAvyamAM lakhyuM che ke, - "ogaNIsase ne suDatAlIse samakita zuddha prakAzya re, zruta anubhava vadhatI dazA, nijasvarUpa avabhAsyuM re." A vidhAna paNa temaNe prApta karelA zuddha samakitano purAvo Ape che, sAthe sAthe A vacanothI e paNa spaSTa thAya che ke kSAyika lIdhA pachI paNa Atma ArAdhana karavAno temano vega jevo ne tevo akhaMDapaNe jaLavAI rahyo hato. eTaluM ja nahi paNa A patranAM vacano ApaNane e sUcavI jAya che ke bhAvimAM teo paramArthanI sarvottama padavInA dhAraka banavAnA che teno aNasAra paNa temane AvI gayo che. zrI tIrthaMkara prabhu je nirmAnIpaNAthI jIva samasta mATenA kalyANanA bhAva vede che, te bhAvanI chAyA ApaNane kRpALudevanAM uparanAM vacanomAM jovA maLe che. ane teo te bhAvipadane anusarI jyAM sudhI prabhunI AjJA na thAya tyAM sudhI mArga prakAzavo nahi e nirNaya dRDhatAthI kare che. nahitara, sAmAnyapaNe to jIva jyAM thoDI prApti thAya tyAM tenuM pradarzana karI kIrti tathA mAnanI lAlasA poSavA lAgI jAya che. jyAM AtmAmAM utkRSTatAe maMgalapaNuM AvavAnuM hoya tyAM, te jIvamAM ja AvI dhIra gaMbhIratA saMbhavI zake che ema ApaNe jarUra kahI zakIe. kRpALudevane to evI vartana karavI che ke, jyAM sudhI yathArtha yogyatA Ave nahi, pUrI pAtratA sAthe sarvasaMgaparityAga thAya nahi tyAM sudhI paramArtha prakAzavo nahi, yathArtha yogyatA vinA kArya karavuM nahi, 247
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha yogyatA na Ave tyAM sudhI gaMbhIra banI sarva jJAnane aMtaramAM ja zamAvI devuM evI bhAvanA temanAmAM jovA maLe che. mArga prakAzavA mATe sarvasaMga parityAgInI dazA temane anivArya jaNAtI hatI. sAmAnyapaNe kSAyika samakita lIdhA pachI, jIva sthULa rIte AjJAdhIna rahevAnI zarUAta kare che. AtmAe karelI vizuddhine lIdhe jIvanI guru tathA prabhu pratinI bhakti UMDI thAya che, ane te gurunI pratyeka ceSTAne bhaktithI tathA rahasya pAmavAnA AzayathI jotAM zIkhato jAya che. pariNAme te jIva, gurunuM temanA guru pratinuM AjJAdhInapaNuM joI acaraja pAme che, tenuM tene AkarSaNa thAya che. gurune AjJAdhInapaNAne lIdhe vedAtAM zAMti, samatA ane viveka sAdhakane eTalAM sparzI jAya che ke te pote e guNo khIlavavAnA prayatnamAM guru pratinAM prema, zraddhA ane arpaNatAno utkarSa karavA lAge che. A puruSArthanAM phaLarUpe anya jIvo sAthenA tenA rAgadveSa maMda thatA jAya che. kaMI paNa azubha thAya to tenA mATeno doSa te nimittane na ApatAM potAnAM pUrvakarmano doSa gaNI, karelI te bhUla mATe aMtaraMgathI pazcAttApI thAya che, ane kaMi paNa zubha thAya to kartApaNAnA mAnabhAvamAM na jatAM tenuM zreya gurunI kRpAne ApatAM zIkhe che. A bhAva rAkhavAthI je nirjarA thAya che, ane guru pratino je pUjyabhAva vadhe che tene lIdhe 'guru sahAya karavAnA ja che" e vizvAsathI te zAMti tathA samatAnuM vedana pAme che. guru ke prabhu zubhAzubha udaya vakhate samatA jALavavA sahAya karavAnA ja che, e vizvAsane lIdhe jIva karmodaya prati udAsIna ane niHspRha thatAM zIkhato jAya che. A vizvAsa amuka kakSAe pahoMce tyAre te potAnA svacchaMdane choDI mana, vacana tathA kAyA zrI gurune bhaktibhAvathI arpaNa kare che, ane temanI ja AjJAe vartavAno nirNaya kare che. A sthiti te aMtaraMgathI chaThTha guNasthAna che. gurunI AjJAmAM rahevAnAM vartanathI jIvanI saMsAra bhogavavAnI icchA maMda thatI jAya che; sarva prakAranAM durAgraho kSINa thatA jAya che, viSayakaSAya ugADatA padArtho prati udAsInatA vadhatI jAya che; eTale ke te jIva strI, putra, kuTuMba, saMbaMdhIo, samAja, parigraharUpa padArtho Adi taraphathI thatA zAtA ke azAtA pratye nispRha thato jAya che. jeTalI prabhu tathA guru 248
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pratyenI bhaktinI tenI utkRSTatA thAya che teTalI tenI AjJAdhInatA vadhatI jAya che. AjJAmAM rahevAno teno hakAra jeTalo baLavAna thAya teTalo vizeSa zUnyatAno anubhava tene thAya. pariNAme te jIvanI cAritranI khIlavaNI thatI jAya, eTale ke te jIvane karmano Azrava ghaTato jAya ane saMvara tathA nirjarA vadhatAM jAya. tenAM phaLarUpe tenA Atmapradezo parathI karmano jaththo ghaTato jAya; jema jema karmano jamAva ocho thato jAya tema tema te jIva vadhAre ne vadhAre zAMtinuM vedana karato rahe, ane zukladhyAna meLavavA prati pragati karato jAya. Ama karavAmAM jIvano aMtaravega jeTalo vadhAre hoya (pragati karavAnI icchA jeTalI adamya hoya), teTalo teno vikAsa jhaDapathI thAya che, ane vegamAM jeTalI maMdatA vadhAre teTalI pragati paNa maMda thAya che. - jo kupALudevano vicAra karIe to A prakriyA temanI bAbatamAM khUba ja jhaDapathI thaI hatI. temano chUTavA mATeno AMtaravega eTalo baLavAna hato ke acaraja thAya teTalA TUMkA gALAmAM temaNe mohanIya ane tenI sAthe jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karma kSINa karyA hatAM. A varSamAM temane koI jAtanI aMtarAya naDI hoya tevuM jaNAtuM nathI, aMtarAya karma sadgaranAM zaraNamAM javAthI ane rahevAthI jaladIthI kSINa thatuM jAya che, tyAre anya karmo kSINa karavA mATe jIve satata sabhAna puruSArtha karatA rahevo paDe che. prabhunAM zaraNamAM rahevAno ane temanI AjJAe cAlavAno puruSArtha kRpALudeve jaladIthI karyo hato, tethI kSAyika samakita letAM pahelAM ja anahada dhvanimAM maNA nathI' evo anubhava temane zarU thayo hato, ane kSAyika pachI to jJAna, darzana ane cAritrano ughADa evI uttama rIte ane jhaDapathI thavA lAgyo hato ke kSAyika lIdhA pachInA traNa mAsathI ochA gALAmAM temaNe sAtamA guNasthAnano sparza karyo hato, ane mokSamArganAM rahasyonI jANakArI paNa ghaNA moTA pramANamAM meLavI hatI. "je mArga pAmyA vinA koI rIte jIvano chUTako thavo koI kALe saMbhavita nathI, te mArga jo tamArI yogyatA haze to ApavAnI samarthatAvALo puruSa bIjo tamAre zodhavo nahi paDe." (kArataka vada 3, 1947, AMka 173). 249
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "sUtra laI upadeza karavAnI AgaLa jarUra paDaze nahi, sUtra ane tenAM paDakhAM badhAMya jaNAyA che." (kArataka suda 14, 1947. AMka 170). A avataraNo parathI ApaNane samajAya che ke temane mArganI jANakArI ghaNA moTA pramANamAM AvI gaI hatI. ane AtmadazAnI vardhamAnatA paNa tvarita gatithI thatI jatI hatI. juo temanAM A vacano - "ekabAjuthI paramArtha mArga tvarAthI prakAzavA icchA che, ane eka bAjuthI alakha le'mAM samAi javuM ema rahe che. alakha 'le'mAM AtmAe karI samAveza thayo che. yoge karIne karavo e eka raTaNa che. paramArthano mArga ghaNA mumukSuo pAme, alakha samAdhi pAme to sAruM ane te mATe keTaluMka manana che. dInabaMdhunI icchA pramANe thaI raheze. adbhutadazA niraMtara rahyA kare che. abadhu thayA chIe; abadhu karavA mATe ghaNA jIvo pratye dRSTi che." (kArataka vada 9, 1947. AMka 173) uparanAM zrImannAM vacanomAM temaNe Adarelo prabaLa puruSArtha ane tenuM phaLa e baMne jovA maLe che. "alakha le' eTale AtmAnI laya. temAM samAI javuM eTale paramAtmAne AjJAdhIna thavuM ane pachI temanI sAthe ekarUpa thaI javuM. 'AtmAe karI samAveza thayo che' e vacana sUcave che ke teo have prabhune AjJAdhIna thaI gayA che; arthAt temane chaThTha guNasthAna prApta thayuM che. eTale ke kSAyika pachInA gaNatarInA divasomAM ja (ATheka divasamAM ja) temaNe chachuM guNasthAna meLavyuM hatuM. "yoge karIne karavo e eka raTaNa che' e vacana sUcave che ke temaNe have mana, vacana, tathA kAyA ekarUpa karI, yogane eka sarakhA AjJAdhIna karI paramAtmAmAM samAvI devAnuM raTaNa cAle che. nirvikalpa thavAnI bhAvanA eTale 7mAM guNasthAnanI prAptinI AturatA batAvI che. A uparAMta paramArtha mArga prakAzavAnI temanI icchA paNa temaNe darzAvI che, chatAM temaNe mahattva to potAnI zuddhinI prAptine ApyuM che, kAraNa ke potA 25
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pAse hoya to ja bIjAne ApI zakAya ne? A varSamAM temano jJAnano ughADa ghaNo vadhyo hato, sAthe sAthe mArganI jANakArI UMDI thaI hatI, te ApaNe temaNe lakhelAM aneka patromAMthI jANI zakIe chIe. mArganI AvelI jANakArIno yathArtha upayoga parahitArthe karavA mATe sarvasaMga parityAga jarUrI che te temane spaSTa hatuM. tethI te tyAga na thAya tyAM sudhI maunapaNe potAnI AtmadazA vadhAratA javI evI bhAvanA temaNe rAkhI hatI. temanI sthiti temanA ja zabdomAM joie, - "prApta thayelAM sasvarUpane abhedabhAve apUrva samAdhimAM smaruM chuM ... chevaTanuM svarUpa samajAyAmAM, anubhavAyAmAM alpa paNa nyUnatA rahI nathI. jema che tema sarva prakAre samajAyuM che. sarva prakArano eka deza bAda karatAM bAkI sarva anubhavAyuM che. eka deza samajAyA vinA rahyo nathI; paraMtu yoga (mana, vacana, kAyA)thI asaMga thavA vanavAsanI AvazyakatA che, ane tema thaye e deza anubhavAze, arthAt temAM ja rahevAze; paripUrNa lokAlokajJAna utpana thaze; ane e utpanna karavAnI AkAMkSA rahI nathI .. saMpUrNa svarUpajJAna to utpanna thayuM ja che ... have ame amArI dazA koI paNa prakAre kahI zakavAnA nathI; to lakhI kyAMthI zakIzuM? ... muktiye nathI joItI, ane jainanuM kevaLajJAneya je puruSane nathI joItuM, te puruSane paramezvara have kyuM pada Apaze? e kaMI ApanA vicAramAM Ave che? Ave to Azcarya pAmajo; nahIM to ahIMthI to koI rIte kaMI ye bahAra kADhI zakAya tema bane tevuM lAgatuM nathI." (mAgazara vada amAsa 1947. AMka 187) amArI vRtti je karavA icche che, te niSkAraNa paramArtha che, e vize vAraMvAra jANI zakyA cho; tathApi kaMI samavAya kAraNanI nyUnatAne lIdhe hAla to tema kaMI adhika karI zakAtuM nathI." (poSa suda 14, 1947. AMka 192) 251
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "sudhAnI dhArA pachInAM keTalAMka darzana thayAM che, ane jo asaMgatAnI sAthe Apano satsaMga hoya to chevaTanuM paripUrNa prakAze tema che, kAraNa ke te ghaNuM karIne sarva prakAre jANyuM che." (mahA suda 9, 1947, AMka 197) Ama kRpALudevamAM svapara vizeno kalyANabhAva vadhato jato hato. ane tenI sAnukULatA vadhAratA javAnA puruSArthane lIdhe temane lAdheluM bhedajJAna UMDuM thatuM hatuM, ane mohano paNa tvarita gatithI nAza thato jato hato. tenAM pariNAme alakha lemAM yoge karIne AtmAno samAveza karavAnI temanI bhAvanA pUrI thaI hatI, arthAt temaNe sAtamA guNasthAnano sparza karyo hato, tenuM varNana temaNe A rIte karyuM hatuM, - "AjanA prabhAtathI niraMjanadevanI koI adbhuta anugrahatA prakAzI che, Aje ghaNA divasa thayAM izkelI parAbhakti koI anupama rUpamAM udaya pAmI che. gopIo bhagavAna vAsudeva (kRSNacaMdra) ne mahInI maTukImAM nAkhI vecavA nIkaLI hatI; evI eka zrImad bhAgavatamAM kathA che; te prasaMga Aje bahu smaraNamAM rahyo che; amRta pravahe che tyAM sahasadaLa kamaLa che, e mahInI maTukI che; ane AdipuruSa temAM birAjamAna che te bhagavaMta vAsudeva che .. maTukImAM nAkhIne vecavA nIkaLyAno artha sahasadaLa kamaLamAM amane vAsudeva bhagavAna maLyA che; mahInuM nAmamAtra che; AkhI sRSTine maLIne jo mahI kADhIe to mAtra eka amRtarUpa vAsudeva bhagavAna ja mahI nIkaLe che, evuM sUkSmasvarUpa te sthULa karIne vyAsajIe abhuta bhakti gAI che ... Aje ati ati smaraNamAM che; kAraNa ke sAkSAt anubhavaprApti che; ane ene lIdhe AjanI parama adbhuta dazA che ... ghaNA ghaNA prakArathI manana karatAM amAro dRDha nizcaya che ke bhakti e sarvoparI mArga che, ane te puruSanA caraNasamIpa rahIne thAya to kSaNa vAramAM mokSa karI de tevo padArtha che." (mahA vada 3, 1947. AMka 201) A vacano spaSTa kare che ke mahAvada trIjanA divase kRpALudevane parAbhaktinI prAptino AraMbha thayo. temanI bhakti ane arpaNatA eka sopAna caDyAM. 252
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM nirvikalpadazAnI temane jhAMkhI thaI, sAtamA guNasthAnano temane sparza thayo, teno adbhuta AnaMda temanAM romaromamAM vyApI gayo dekhAya che. kArataka suda 12thI mahAvada trIja sudhInA nAnA gALAmAM temaNe je AtmavikAsa karyo, te temano joradAra Atmavega sUcave che. A veganI sahAyathI teo bhaktimArgamAM AgaLa vadhI, strI, kuTuMba, parigraha, kIrti Adino rAga toDI nispRhatA tathA asaMgatA vadhAravA lAgyA hatA. temanA A Atmavegane poSavA mATe satsaMga tathA asaMgadazAnI ghaNI jarUriyAta hatI, teno abhAva temane satata varatAto hato, tenI noMdha ApaNane anekavAra jovA maLe che, - "satsaMganI atra khAmI che; ane vikaTavAsamAM nivAsa che, hari icchAe haryApharyAnI vRtti che, eTale kaMI kheda to nathI; paNa bhedano prakAza karI zakAto nathI; e ciMtana niraMtara rahyA kare che." (mahA vada 3, 1947. AMka 201) "atra paramAnaMda vRtti che paNa hajI amArI prasannatA mArA upara thatI nathI; kAraNa ke jevI joIe tevI asaMgadazAthI vartAtuM nathI. ane mithyA pratibaMdhamAM vAsa che. paramArtha mATe paripUrNa icchA che; paNa izvarecchAnI hajI temAM sammati thaI nathI." (mahAvada 7, 1947, AMka 204) "mATe ame asaMgatAne icchiye chIe, kAM to tamArA saMgane icchiye chIe, e yogya ja che." (mahA vada 11, 1947. AMka 205) "pAramArthika viSaya mATe hAla mauna rahevAnuM kAraNa paramAtmAnI icchA che. jyAM sudhI asaMga thaIzuM nahi, ane tyAra pachI tenI icchA maLaze nahi, tyAM sudhI pragaTa rIte mArga kahIzuM nahIM, ane Avo sarva mahAtmAone rivAja che. ame to dInamAtra chIe." (mahAvada 13, 1947. AMka 206) "ame to kaMI tevuM jJAna dharAvatAM nathI ke jethI traNe kALa sarva prakAre jaNAya,ane amane evA jJAnano kaMI vizeSa lakSe nathI; amane to vAstavika 253
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha evuM ja svarUpa tenI bhakti ane asaMgatA, e priya che." (phAgaNa suda 4, 1947, AMka 204) sAtamA guNasthAnano sparza karyA pachI satsaMganI khAmI vartAtI hovA chatAM temano puruSArtha maMda thayo nathI, bhakti tathA asaMgatAnI satata vRddhi thayA kare, temanI vRtti bAhyathI chUTI aMtarmukha thayA kare e mATe teo satata prayatnavAna rahyA che. pariNAme AtmAnAM vizuddhikaraNano svata:vega temane sahaja asaMgadazA prati dorI jato samajAya che. juo - udayakALa pramANe vartIe chIe. kvacit manoyogane lIdhe icchA utpanna ho to bhinna vAta, paNa amane to ema lAge che ke A jagata pratye amAro parama udAsInabhAva varte che; te sAva sonAnuM thAya to paNa amane tRNavat che, ane paramAtmAnI vibhUtirUpe amAruM bhaktidhAma che." (phAgaNa suda 5, 1947. AMka 214) "amAruM citta nispRha atizaya che, ane jagatamAM saspRha tarIke vartIe chIe, e kaLiyuganI kRpA che." (phAgaNa vada 11, 1947. AMka 222) "vaLI Apane smaraNa rahevA lakhuM chuM ke jyAM sudhI izvarecchA nathI, tyAM sudhI amArAthI kAMI paNa thaI zakanAra nathI, taNakhalAnA be kaTakA karavAnI sattA paNa ame dharAvatA nathI. adhika zuM kahevuM?" (caitra suda 4, 1947. AMka 230) "sarvAtmasvarUpane namaskAra. potAnuM athavA pArakuM jene kaMI rahyuM nathI evI koI dazA, tenI prApti have samIpa ja che, (A dehe che); ane tene lIdhe parecchAthI vartIe chIe. pUrve je je vidyA, bodha, jJAna, kriyAnI prApti thaI gaI che te te saghaLAM A dehe ja vismaraNa karI nirvikalpa thayA vinA chUTako nathI, ane tene lIdhe ja Ama vartIe chIe." (caitra suda 10, 1947. AMka 234) 254
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM cittanI dazA caitanyamaya rahyA kare che; jethI vyavahAranAM badhAM kArya ghaNuM karIne avyavasthAthI karIe chIe. hariicchA sukhadAyaka mAnIe chIe. eTale je upAdhijoga varte che, tene paNa samAdhijoga mAnIe chIe ... cittanI dazA niraMkuza thaI rahI che; ane te niraMkuzatA prApta thavAmAM harino parama anugraha kAraNa che ema mAnIe chIe ... atyAre to badhuM ya game che, ane badhuM ya gamatuM nathI, evI sthiti che. jyAre badhuM ya gamaze tyAre niraMkuzatAnI pUrNatA thaze. e pUrNakAmatA paNa kahevAya che, jyAM hari ja sarvatra spaSTa bhAse che. atyAre kaMika aspaSTa bhAse che, paNa spaSTa che evo anubhava che ... ame sarva sattA harine arpaNa karIe chIe, karI che. vadhAre zuM lakhavuM? paramAnaMdarUpa harine kSaNa paNa na vIsaravA e amArI sarva kRti, vRtti ane lekhano hetu che." (vaizAkha vada 8, 1947. AMka 247) "eka purANapuruSa ane purANapuruSanI premasaMpatti vinA amane kaMI gamatuM nathI; amane koI padArthamAM ruci mAtra rahI nathI; kaMI prApta karavAnI icchA thatI nathI; vyavahAra kema cAle che tenuM bhAna nathI ... koI zatru mitramAM bhedabhAva rahyo nathI..ame dehadhArI chIe ke kema te saMbhArIe chIe tyAre mAMDa jANIe chIe, amAre zuM karavAnuM che te koIthI kaLAya tema nathI.. amArAthI sanmukha evA satsaMgI nahIM maLatAM kheda rahe che, ... potAnI icchAe thoDI ja pravRtti karavAmAM Ave che; jema harie icchelo krama dore tema dorAie chIe; hradaya prAya: zUnya jevuM thaI gayuM che, pAMce indriyo zUnyapaNe pravartavArUpa ja rahe che ... AdipuruSane vize akhaMDa prema sivAya bIjA mokSAdika padArthomAMnI AkAMkSAno bhaMga thaI gayo che, ATaluM badhuM chatAM manamAnatI udAsInatA nathI ... akhaMDa premakhumArI jevI pravahavI joie tevI pravakatI nathI . ATalI badhI udAsInatA chatAM vepAra karIe chIe; laIe chIe, daIe chIe, lakhIe chIe, vAMcIe 255.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha chIe; jALavIe chIe ane kheda pAmIe chIe. vaLI hasIe chIe. jenuM ThekANuM nathI evI amArI dazA che ... prabhunI parama kRpA che. amane koIthI bhinabhAva rahyo nathI; koI vize dveSabuddhi AvatI nathI; . amAro deza hari che, jAta hari che, kALa hari che, deha hari che, rUpa hari che, nAma hari che, .. sarva hari che, ane tema chatAM Ama vahIvaTamAM chIe, e enI icchAnuM kAraNa che." (aSADha suda 13, 1947. AMka 255) "amAruM citta to bahu harimaya rahe che, paNa saMga badhA kaLiyuganA rahyA che." (zrAvaNa suda 11, 1947. AMka 259) mumukSujano prati patrarUpe lakhAyela tenI aMgatadazA sUcaka A vacanono abhyAsa karatAM ApaNane jaNAya che ke kRpALudevanuM citta satata Atmazuddhine vadhAravA mATe pravRtti karatuM hatuM, temanI mArganI jANakArI vadhatI jatI hatI, ane temanAmAM nispRhatA, samadaSTipaNuM, prabhu pratinI ananya bhakti, dehAsaktinI alpatA Adi guNo khIlatA jatA hatA. tema chatAM temane manamAnatI udAsInatA lAgatI na hatI, vepArAdi kAryo vinarUpa lAgatAM hatAM te sarva temanA AMtarika veganuM ApaNane udbodhana karI jAya che. A vacanothI e paNa siddha thAya che ke temane dharmapravartana karavA mATenI kalyANabhAvanA joradAra hovA chatAM prabhunI AjJA maLe nahi tyAM sudhI e kArya na karavAno temano nirNaya yathAvat ja hato. temanAM A vacano ApaNe zraddhAnathI vicArI zakIe, kemake A vacano aMgata vyaktione koI bAhya prasiddhinA lobha vinA lakhAyelAM hatAM. jethI tenuM pramANikapaNuM ApaNe pUrNatAe svIkArI, teno abhyAsa karI, tAravaNI karI zakIe ema chIe. temanI zuddhi meLavavAnI daDhatA AdinI prApti thavAnuM mukhya kAraNa temanuM mana prabhunI bhaktimAM sthira thayuM hatuM te ja jaNAya che. temaNe 1947nA bhAdaravA mAsamAM zrI saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, - "jaNAvyA jevuM to mana che, ke je sasvarUpa bhaNI akhaMDa sthira thayuM che. (nAga jema moralI para); tathApi te dazA varNavavAnI sattA sarvAdhAra harie 256
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM vANImAM pUrNa mUkI nathI; ane lekhamAM to te vANIno anaMtamo bhAga mAMDa AvI zake." (bhAdrapada vada 12, 1947. AMka 280) AvI nispRhatAvALI sthitimAM jyotiSa, avadhAna, sAhitya AdinI ruci ghaTI jAya te sahaja che. tethI A bAbatanI vicAraNA temanA A varSanA patromAM jovA maLatI nathI. jo koI A vize temane pUchAve to paNa teo 'teno uttara maLI zake tema nathI" evI matalabano uttara ApatA hatA. mukta thavAnA AvA baLavAna vega vacce temane vyavahAra calAvavo kaThaNa lAgato hato, chatAM tene pUrva karmano udaya gaNI samabhAvathI nibhAvatA hatA; Ama chatAM svAra kalyANArthe ane aMtaraMga kakSAnusAra temane sarvasaMga parityAga karavAnI icchA vAraMvAra thayA karatI hatI. temaNe eka patramAM lakhyuM hatuM ke, - "saraLavATa maLyA chatAM upAdhinA kAraNathI tanmayabhakti rahetI nathI, ane ekatAra sneha ubharAto nathI. AthI kheda rahyA kare che, ane vAraMvAra vanavAsanI icchA thayA kare che. jo ke vairAgya to evo rahe che ke ghara ane vanamAM ghaNuM karIne AtmAne bheda rahyo nathI." (mahA suda, 1947, AMka 217) AvI vairAgyanI ugratAne kAraNe temano mAnabhAva 'taNakhalAnA be kaTakA karavAnI sattA ame dharAvatA nathI' evI bhAvanA sudhI alpa thaI gayo hato, mAtra haricchAe jIvavAnI vRtti sudhI icchAne saMyamita karI hatI, pariNAme Azrava toDI saMvara nirjarAnuM ArAdhana teoe A varSamAM utkRSTatA sudhI ApyuM hatuM. potAnA AtmAmAM ja vadhAre ne vadhAre rahevAnI temanI vRtti baLavAna thaI hovAthI, je ekAMtamAM sAmAnya jIva rahI zake nahi tevA ekAMtamAM teo AtmAno adbhuta AnaMda mANI zakatA hatA. A rIte saM. 1947nA varSamAM ananya evuM kSAyika samakita temaNe meLavyuM, te pachI paNa AtmakalyANa mATeno vega jarA paNa maMda thavA dIdhA vinA temaNe sAtamA guNasthAna sudhIno aMtaraMga vikAsa karyo ane sAthe 257
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sAthe jagatajIvonuM kalyANa thAya e bhAvanI vRddhi paNa pragaTapaNe moTA pramANamAM karI hatI. A bhAvanA anusaMdhAnamAM temane potAnI bhAvinI "tIrthaMkara pada'nI prAptinI jhAMkhI AvI hatI. A kalyANabhAva utkRSTatAe pahoMcI A ja janmamAM 'tIrthakara nAmakarma nikAcIta karAvanAra che, tenI jANakArI AvI hovA chatAM, parama gaMbhIratA sAthe temaNe te jANakArIne potAmAM sahajatAe samAvI lIdhI hatI. ane TUMkAmAM TUMkA gALe svarUpastha thaI anyane svarUpastha thavAmAM prabhu AjJAe sahAya karavAnA bhAva temanAmAM cUMTAvA lAgyA hatA. temanA A kalyANabhAvanuM ghUMTaNa e ja temaNe anubhavelA dharmanAM maMgalapaNAnuM sAnidhya kahI zakAya. kevA kevA bhAva karavAthI jIvamAM dharmanuM maMgalapaNuM ane tIrthasthAna sthApita thAya che, tenI sUkSma jANakArI ApaNane A varSanA temanA patro vAMcavAthI Ave che. A rIte temaNe joradAra puruSArtha karIne jabbara kahI zakAya evI bhavakaTi karI hatI. A jAtanI ucca AtmadazAmAM "prabhu pratye dInatva', yama niyama', 'jinavara kahe che jJAna tene tathA jaDabhAve jaDa pariName' Adi tattvasabhara ane anubhavamUlaka kAvyaracanA temanA dvArA A varSamAM thaI hatI. A prakAranI sAnukULa paristhiti jo cAlu ja rahI hota to temanI AMtarabAhya dazA adbhuta ja hota ema lAgyA vinA rahe nahi. paNa vi. saM. 1948thI temanAM karmoe navuM svarUpa dhAraNa karyuM. jema jema teo saMsAranAM baMdhanathI chUTavA mATe mathatA gayA tema tema temane navI upAdhio vadhatI ja gaI. te eTale sudhI ke temane kyAreka AtmArtha chUTI javAno Dara lAgI jato hato. AvI sthiti lagabhaga saM. 1951 sudhI cAlI. teo AvelAM badhAM saMkaTono sAmano karI saphaLatAthI pAra utaryA ane temaNe karmone parAjaya Apyo. temanI karmo sAmenI A laData eTale temanAM jIvanano trIjo tabakko. A tabakkAmAM teo bAhya gRhasthazreNi ane AMtarika nigraMthazreNinA hiMdumAM evA to aTavAI gayA hatA ke temane paramArthamArga prakAzavAnI potAnI icchA sAva gauNa karavI paDI hatI, eTaluM ja nahi paNa paricita vartuLothI bane tyAM sudhI gupta rahevAnA teo kAmI banyA hatA. ema na kare to temanI vartanA 258
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM lokone bhAMtino hetu thAya tema hatI. vartatA saMgharSanA kAraNe tattvajJAnane lagatI ke temanAM jJAnano anubhava ApatI kRtio A samaya daramyAna bhAgye ja racAI che. vi.saM. 1948mAM temane upAdhiyoganI zarUAta thaI. A varSamAM temano vepAra ghaNo vadhyo hato, tethI te kAmakAjamAM ghaNo vadhAre samaya gALavo paDato hato. bIjI bAju temanI dazAne anukULa satsaMgI pAtronI durlabhatA temane akaLAvatI hatI; tema chatAM temanA vikAsamAM tenAM kAraNe koI rukAvaTa A varSamAM AvI hoya tevuM jaNAtuM nathI. darzanamohano nAza karyA pachI, cAritramohano nAza karavAno puruSArtha temaNe upADayo hato. temAM udaya AvelI upAdhioe AtmArtha vadhAravAmAM temane madada karI. parApUrvano je saMsArarAga pravartato hato, te rAga toDavA mATe saMsAranI pratikULatA madadarUpa thai. saMsAramAM AvatA zAtAnA udaya jIvane lalacAve che ane tenA puruSArthane maMda kare che, tyAre pratikULa udayo arthAt azAtAnA udayo jIvane saMsArano rAga toDavA sahAyakArI thAya che. mithyAtvano kSaya thayA pachI AvelA pratikULa saMjogo jIvanA vairAgyane daDha tathA kAryakArI banAve che e nyAye teo potAnI nigraMtha zreNi jALavI rAkhavAmAM saphaLa rahyA. sAthe sAthe teo potAnuM AMtaracAritra keLavavA mATenuM AtmabaLa khUba vadhArI zakyA hatA. jethI satsaMganI khAmI tathA sarvasaMgaparityAganI khAmI jevA moTA AtmadazA avarodhakane oLaMgI Atmazuddhi satata vadhAratA rahyA hatA. vi. saM. 1948nAM temanAM nIcenAM vacano A aMtaraMga pAsA para prakAza pADe che, - "paramArtha mauna nAmanuM eka karma hAlamAM udayamAM paNa varte che, tethI ghaNAM prakAranI maunatA paNa aMgIkRta karI che; arthAt paramArtha saMbaMdhI vAtacIta karavAnuM ghaNuM karIne rAkhavAmAM AvatuM nathI; tevo udayakALa che ... nahIM to e viSayamAM vANI vaDe, tema ja paricaya vaDe maunyatA ane zUnyatA grahaNa karavAmAM AvI che." (kArtaka suda, 1948. AMka 304). 259
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "atra samAdhi che . asaMgavRtti hovAthI aNumAtra upAdhi sahana thaI zake tevI dazA nathI, toya sahana karIe chIe . sudhAne vize amane saMdeha nathI." (mAgazara suda 14, 1948. AMka 308) "jJAnInA AtmAne avalokIe chIe ane tema thaIe chIe...koI evA prakArano udaya che ke, apUrva vItarAgatA chatAM vepAra saMbaMdhI kaMIka pravartana karI zakIe chIe, tema ja bIjAM paNa khAvApIvA vagerenAM pravartana mAMDa mAMDa karI zakIe chIe. mana kyAMya virAma pAmatuM nathI . cittano paNa jhAjho saMga nathI, AtmA AtmabhAve varte che. samaye samaye anaMtaguNa viziSTa AtmabhAva vadhato hoya evI dazA rahe che, je ghaNuM karIne kaLavA devAmAM AvatI nathI. AtmAne vize sahaja smaraNe prApta thayeluM jJAna zrI vardhamAnane vize hatuM ema jaNAya che. pUrNa vItarAga jevo bodha te amane saheje sAMbharI Ave che." (poSa suda 7, 1948. AMka 313) amane je nirvikalpa nAmanI samAdhi che, te to AtmAnI svarUpapariNati vartatI hovAne lIdhe che. AtmAnAM svarUpa saMbaMdhI to prAye nirvikalpapaNuM ja rahevAnuM amane saMbhavita che, kAraNa ke anya bhAvane vize mukhyapaNe amArI pravRtti ja nathI ... vana ane ghara e baMne koI prakAre amane samAna che, tathApi vanamAM pUrNa vItarAgabhAvane arthe rahevuM vadhAre rucikara lAge che; sukhanI icchA nathI paNa vItarAgapaNAnI icchA che. jagatanAM kalyANane arthe puruSArtha karavAnI icchA koI prakAre rahe paNa che, tathApi udayane anusarIne cAlavuM e AtmAnI sahajadazA thaI che; ane tevo udayakALa hAla samIpamAM jaNAto nathI; to te uderI ANavAnuM bane evI dazA amArI nathI." (saM. 1948. AMka 322). "cotarapha upAdhinI jvAlA prajvalatI hoya te prasaMgamAM samAdhi rahevI parama duSkara che, ane e vAta to paramajJAnI vinA thavI vikaTa che. amane paNa 260
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM Azvarya thaI Ave che, tathApi ema prAye varyA ja kare che, evo anubhava che. AtmabhAva yathArtha jene samajAya che, nizcala rahe che, tene e samAdhi prApta hoya che." (mahAvada 4, 1948, AMka 324) "avikalpa samAdhinuM dhyAna kSaNavAra paNa maTatuM nathI, tathApi aneka varSo thayAM vikalparUpa upAdhine ArAdhyA jaie chIe..ghaNA prakAre avikalpa samAdhine ja anubhavIe chIe. ema chatAM vAraMvAra vanavAsa sAMbhare che . eka avikalpa samAdhi sivAya bIjuM kharI rIte smaraNa rahetuM nathI, ciMtana rahetuM nathI, ruci rahetI nathI." (mahA vada, 1948. AMka 329) "ghaNA ghaNA jJAnIpuruSo thaI gayA che, temAM amArI jevo upAdhiprasaMga ane cittasthiti udAsIna, ati udAsIna, tevA ghaNuM karIne pramANamAM thoDA thayA che ... deha chatAM manuSya pUrNa vItarAga thaI zake evo amAro nizcala anubhava che. kAraNa ke ame paNa nizcaya te ja sthiti pAmavAnA chIe, ema amAro AtmA akhaMDapaNe kahe che; ane ema ja che, jarUra ema ja che ... tyAgane icchIe chIe; paNa thato nathI" (phAgaNa suda 10, 1948. AMka 334) "hAlamAM je kaMI vyavahAra karIe chIe. temAM deha ane manane bAhya upayoga vartAvavo paDe che. AtmA temAM vartato nathI. kvacita pUrva karma anusAra vartAvuM paDe che tethI atyaMta AkuLatA AvI jAya che. je kaMI pUrve nibaMdhanA karavAmAM AvyAM che, te karmo nivRtta thavA arthe, bhogavI levA arthe, thoDA kALamAM bhogavI levAne arthe A vepAra nAmanuM vyAvahArika kAma bIjAne arthe sevIe chIe." (phAgaNa suda 14, 1948. AMka 339) kRpALudeve saubhAgabhAI sahita anya mumukSuone lakhelA patromAM potAnI aMgatasthitisUcaka dazAnuM upara pramANe varNana karyuM che. te parathI ApaNane spaSTa samajAya che ke AMtarabAhya yogyatA meLavyA pachI ja paramArtha prakAzavAnI kRpALudevanI 261
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nema che. ane AvatA upAdhinA udayomAM paNa temano samabhAva satata vadhato rahe e mATe teo satata sajAga rahe che. potAnAM cAritranI khIlavaNI yathArthatAe thAya te mATe teo pUrve thaI gayelA jJAnIonAM vartanane AdarzarUpe svIkArI, aMtaraMga chUTavAnI tAlAvelI jALavI rAkhe che; ane cAritramohano jaladIthI nAza karavA prayatnavAna rahe che. teo saMsArasukhanA nakArane ane vItarAgatAne baLavAna karatA jAya che. temane saMsArano kaMTALo vartato hato, paNa tenA udaya sAthe samAdhAnavRtti keLavavAnI zarUAta A varSamAM ApaNane jovA maLe che. saM. 1945mAM temane strInuM je AkarSaNa vedAtuM hatuM, strI sivAya anya koI padArtha temane rokI zakato na hato, te AkarSaNa saM. 1948mAM nahivat banI gayuM hatuM. saMsArano moha lagabhaga kSINa thaI gayo hato. temane AkarSaNa rahyuM hatuM satsaMga ane AtmasamAdhinuM; jeTaluM jaladI AtmAnuM zudhdhapaNuM meLavI zakAya teTaluM jaladI meLavI svapara kalyANa karavAnI bhAvanA pUrI karavA temanuM mana talasatuM hatuM. Ama saM. 1948mAM temane je AtmAnI laganI lAgI hatI te temanAmAM vikasita thatAM dharmanAM maMgalapaNAnI sAkSI pUre che ema ApaNe kahI zakIe. "ame ke jenuM mana prAye krodhathI, mAnathI, mAyAthI, lobhathI, hAsyathI, tithI, atithI, bhayathI, zokathI, jugupsAthI ke zabdAdika viSayothI apratibaMdha jevuM che; kuTuMbathI, dhanathI, putrathI, vaibhavathI, strIthI ke dehathI mukta jevuM che; te manane paNa satsaMgane vize baMdhana rAkhavuM bahu bahu rahyA kare che." (phAgaNa vada amAsa, 1948. AMka 347) "samayamAtra paNa apramattadhArAne nahi vismaraNa karatuM evuM je AtmAkAra mana te vartamAna samaye udaya pramANe pravRtti kare che; ane je koI paNa prakAre vartAya che, tenuM kAraNa pUrve nibaMdhana ka2vAmAM Avelo e udaya che. te udayane vize prIti paNa nathI. aprIti paNa nathI. samatA che." (caitra suda 12, 1948. AMka 353) 262
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM temanI svarUpamAM lIna thavAnI laya joradAra hovAthI, anya koI paNa prasaMgamAM temanuM citta vizrAma pAmatuM nathI. tema chatAM je je udaya Ave che te te karmodayane teo samabhAvathI svIkAratA jAya che. potAnAM pariNAmane viSama thavAM detAM nathI, aviSama pariNAme karmabaMdha ghaNAM alpa thAya te svAbhAvika che, ane aviSama pariNAma rahevAnuM kAraNa AtmavRttimAM lAgeluM ane saMsAravRttithI chUTuM thayeluM temanuM mana che. te mATe teo A varSanA patromAM vAraMvAra lakhatA jovA maLe che, "koI paNa prakAre upayoga pharI anyabhAvamAM potApaNuM thatuM nathI ane akhaMDa AtmadhyAna rahyA kare che; evI je dazA tene vize vikaTa upAdhi jogano udaya e AzcaryakAraka che." (vaizAkha suda 12, 1948. AMka 366) -- "amAre vize vartato parama vairAgya vyavahArane vize kyAreya mana maLavA deto nathI ane vyavahArano pratibaMdha to Akho divasa rAkhavo paDe che ... ame to pAMca mAsa thayA, jagata, Izvara ane anyabhAva e sarvane vize udAsInapaNe vartIe chIe, amAruM je citta te AtmA sivAya anya sthaLe pratibadhdhatA pAmatuM nathI, kSaNa paNa anyabhAvane vize sthira thatuM nathI, svarUpane vize sthira rahe che." (vaizAkha vada 6, 1948. AMka 368) "upAdhijoganuM adhikapaNuM varte che. baLavAna kaleza jevo upAdhiyoga ApavAnI 'hariicchA' haze; tyAM have te jema udaya Ave tema vedana karavA yogya jANIe chIe. saMsArathI kaMTALyA to ghaNo kALa thaI gayo che, tathApi saMsArano prasaMga hajI virAma pAmato nathI; e eka prakArano moTo kleza varte che." (jeTha vada amAsa, 1948. AMka 379) ... "je prakAre prArabdhano krama udaya hoya te prakAre hAla vartIe chIe, ane ema vartavuM koI prakAre to sugama bhAse che amane varte che evuM je citta te netrarUpa che, tene vize vANInuM UThavuM, samajAvavuM, A karavuM athavA na karavuM, evI vicAraNA karavI te mAMDa mAMDa bane che. ghaNI kriyA to 263
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zUnyapaNAnI peThe varte che, AvI sthiti chatAM upAdhijoga to baLavAnapaNe ArAdhIe chIe. e vedavuM vikaTa ochuM lAgatuM nathI, kAraNa ke AMkhanI pAse jamInanI retI upaDAvavAnuM kArya thavArUpa thAya che, te jema duHkhe - atyaMta du:khe - thavuM vikaTa che, tema cittane upAdhi te pariNAmarUpa thavA barAbara che. sugamapaNAe sthira citta hovAthI vedanAne samyaprakAre vede che. akhaMDa samAdhipaNe vede che ... rucimAtra samAdhAna pAmI che." (aSADha 1948. AMka 385) "AtmAkAra sthiti thaI javAthI citta ghaNuM karIne eka aMza paNa upAdhijoga vedavAne yogya nathI, tathApi te to je prakAre vedavuM prApta thAya te ja prakAre vedavuM che, eTale temAM samAdhi che . citta baMdhanavALuM thaI zakatuM nahi hovAthI je jIvo saMsAra saMbaMdhe strIAdirUpe prApta thayA che, te jIvonI icchA paNa dUbhavavAnI icchA thatI nathI, arthAt te paNa anukaMpAthI ane mAbApAdinA upakAra Adi kAraNothI upAdhijogane baLavAna rIte vedIe chIe; ane jenI jenI je kAmanA che te te prArabdhanA udayamAM je prakAre prApta thavI sarjita che, te prakAre thAya tyAM sudhI nivRtti grahaNa karatAM paNa jIva 'udAsIna rahe che; emAM koI prakAranuM amAruM sakAmapaNuM nathI, ame e sarvamAM niSkAma ja chIe . saMsArasukhavRttithI niraMtara udAsapaNuM ja che." (zrAvaNa vada 14, 1948. AMka 398). cittane vize jevuM A upAdhijoga ArAdhIe chIe tyArathI muktapaNuM varte che, tevuM muktapaNuM anupAdhi prasaMgamAM vartatuM nahotuM; evI nizcaLadazA mAgazara suda chaThThathI ekadhArAe vartatI AvI che." (zrAvaNa vada, 1948. AMka 4OO) "je je kALe je je prArabdha udaya Ave te te vedana karavuM e jJAnI puruSonuM sanAtana AcaraNa che, ane te ja AcaraNa amane udayapaNe 264
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM varte che; arthAt je saMsAramAM sneha rahyo nathI, te saMsAranAM kAryanI pravRttino udaya che, ane udaya anukrame vedana thayA kare che. e udayanA kramamAM koI paNa prakAranI hAnivRddhi karavAnI icchA utpanna thatI nathI...tathApi jemAM sneha rahyo nathI, athavA sneha rAkhavAnI icchA nivRtta thaI che, athavA nivRtta thavA AvI che, tevA A saMsAramAM kAryapaNe kAraNapaNe pravartavAnI icchA rahI nathI, ... tema chatAM samapariNAme vedana karIe chIe ... je saMsArane vize sAkSIkartA tarIke manAya che, te saMsAramAM te sAkSIe sAkSIrUpe rahevuM ane kartA tarIke bhAsyamAna thavuM te bedhArI taravAra upara cAlavA barAbara che." (bhAdaravA vada 8, 1948. AMka 408) "caramazarIrIpaNuM jANIe ke A kALamAM nathI, tathApi azarIrIbhAvapaNe Atmasthiti che to te bhAvanaye caramazarIrIpaNuM nahi, paNa siddhapaNuM che; ane te azarIrIbhAva A kALane vize nathI ema atre kahIe, to A kALamAM ane pote nathI, ema kahevA tulya che." (Aso suda dazama, 1948, AMka 411) koI paNa jAtanA amArA Atmika baMdhanane laIne ame saMsAramAM rahyA nathI, strI je che tenAthI pUrve baMdhAyeluM bhogakarma nivRtta karavuM che. kuTuMba che. tenuM pUrvenuM kareluM karaja ApI nivRtta thavA arthe rahyA chIe. revAzaMkara che tenuM amArA pratye je kaMI mAgaNuM che te ApavAne rahyA chIe .. tanane arthe, dhanane arthe, bhogane arthe, sukhane arthe, svArthane arthe ke koI jAtanA Atmika baMdhanathI ame saMsAramAM rahyA nathI...duHkhanA bhayathI paNa saMsAramAM rahevuM rAkhyuM che ema nathI. mAna-apamAnano to kaMI bheda che, te nivRtta thaI gayo che." (Aso 1948. AMka 415) potAnA nikaTavartI mumukSuo prati kRpALudeve lakhelAM A vacanono abhyAsa karavAthI ApaNane jaNAya che ke Atmazuddhi vadhAravA mATe teo ugra puruSArtha 265.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thayA hatA, temanI saMsAra pratyenI spRhA khUba ghaTatI jatI hatI, ane dharmanAM maMgalapaNA tathA sanAtanapaNAno adbhuta anubhava temane rahyA karato hato. AthI jyotiSa, avadhAna, lablisiddha Adi vizenI Asakti nahivat thaI jAya te sAva svAbhAvika lAge che. A anAsakti vize temaNe zrI saubhAgabhAIne saM. 1948mAM lakhyuM hatuM ke, - jyArathI yathArtha bodhanI utpatti thaI che, tyArathI koI paNa prakAranA siddhiyoge ke vidyAnA yoge sAMsArika sAdhana potAsaMbaMdhI ke pasaMbaMdhI karavAnI pratijJA che, ane e pratijJAmAM eka paLa paNa maMdapaNuM AvyuM hoya ema haju sudhImAM thayuM che ema sAMbharatuM nathI." (ravIvAra, 1948. AMka 322) saM. 1948mAM aMgata patrarUpe lakhAyelAM A vacanonA abhyAsathI ApaNe nakkI karI zakIe ema chIe ke zuddha samakita pAmyA pachIthI temanI saMsArI padArtho pratyenI ruci samAdhAna pAmI gaI hatI. temanuM citta saMsAranA prasaMgomAM rasa laI zakatuM na hatuM, temanuM citta to caitanyamaya banI paramArthanI prApti karavAmAM ane vadhAravAmAM ekAkAra thatuM jatuM hatuM. pariNAme asaMga thavAnI ane parama satsaMga pAmavAnI temanI mahecchA prabaLa banatI jatI hatI. vaLI, saMsAranI nirapekSatA vadhavA sAthe teo paramArtha siddhinI lAlacomAM paNa nispRha rahyA hatA. AthI temaNe potAne varelI siddhiono upayoga karavAno aMza mAtra vicAra paNa rAkhyo na hato. loko taraphathI siddhino upayoga karI, samRddhi mATe mAgaNI karavAmAM Ave tyAre paNa nispRha rahI tenA upayoganI lAlacathI dUra rahevAmAM kevuM prabaLa nizcayapaNuM joie te sarvavidita che. AvuM vadhatuM nizcayabaLa temanAmAM ApaNane A varSathI jovA maLe che. emane saMsAramAM rahIne asaMgabhAva vadhAravAno hovAthI jAtajAtanI muzkelIo naDatI hatI. citta udAsIna rahetuM hovAthI vyavahAramAM yathAyogya pravartana karI zakatuM na hatuM; tethI saMbaMdhita vyaktine dubhAvAnuM kAraNa thatuM hatuM. tema karavAnI to temane icchA 266
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM hatI nahi, eTale sarvane zAMti upaje tevuM vartana karavA jatAM temanAM cittamAM upAdhi vedavAnA prasaMgo vadhatA jatA hatA. AvA saMjogomAM paNa samabhAva rAkhavA mATe teo khUba prayatnavAna hatA. A vakhate temane satsaMganI khAmI khUba ja pIDAkAraka lAgatI hatI. pariNAme temanI AMtarabAhya zreNino virodha ghaNo tIvra thaI gayo hato. Ama thavAnuM kAraNa samajavuM rasaprada che. siddhAMta samajAve che ke jIva jyAre samyakatva prApta karavAnI zarUAta kare che tyAre tenAM sarva karmo eka kroDAkroDI sAgaropamathI nyUna thayA hoya che, ane jyAre tene kSayopazama samakita prApta thAya che tyAre tenuM mohanIya karma tathA anya ghAtakarmo zeSa karmathI aDadhA karatAM paNa ochAM thaI jAya che. A vakhate jeTalAM karmo bacyAM hoya che tene khapAvavAnI utkRSTa maryAdA paMdara bhavanI thAya che. vaLI, te jIva kSAyika samakita prApta kare che to tenI karma khapAvavAnI utkRSTa maryAdA traNa bhavanI ja thaI jAya che, temAM ya eka bhava to je dehamAM rahI kSAyika prApta karyuM hoya te gaNAya che. AthI mAtra bIjA be manuSya janmamAM jIve zeSa karmo kSaya karavAnAM rahe che. A paristhitino vicAra karIe to ApaNane samajAya ke lagabhaga kroDAkoDI cAle teTalAM karmo mAtra be ke traNa manuSya janmamAM ja niHzeSa karavAnAM hoya to eka sAthe keTalAM vadhAre karmono udaya Avavo joie! karmanA udayanA hallAno Avo jaththo koI paNa jIvane halAvI nAkhavA samartha thaI zake. vaLI, samakita letAM pahelAM to pratyeka jIvane saMsAranI Asakti baLavAnapaNe vartatI hoya che; A Asakti samakita ane kSAyika samakita lIdhA pachI paNa yogya mAtrAmAM tUTe nahi to jIvane navAM aneka karmonAM baMdhana vadhI jAya, ane tenI parezAnIno koI pAra rahe nahi. A sthitithI bacAvavA mATe moTebhAge jIvane zAtA karatAM azAtAnA udayo pahelA Ave che, jethI karIne tenI saMsAranI Asakti jhaDapathI kSINa thatI jAya, vairAgya vadhato jAya ane vairAgyano prakAra paNa zuddha thato jAya. uparAMta, A dazAe jIvane azAtAno nakAra jeTalo baLavAna hoya che teTalo baLavAna nakAra zAtA vize hoto nathI; pariNAme tene jyAre chUTavAnA bhAva tIvra thAya 267
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tyAre zAtA karatAM azAtAnAM karmonI uNA vizeSa thAya che. tethI sahaja udita thatAM karmonI sAthe uriNA pAmelAM karmo paNa bhaLI jatAM hovAthI karmodayanuM jora ghaNuM vadhI zake che; eTale ke jIvanI chUTavAnI tamannA jema jema jora karatI jAya, baLavAna thatI jAya, tema tema tenAM karmonAM uddIraNA sAthenA udayo paNa vadhatA jAya che, ane ethI tene ghaNo karmabhAra vedavo paDato hoya tevI lAgaNI utpanna thAya che. A apekSAthI kRpALudevanuM jIvana vicArIe to temanI AtmadazA vize vizeSa prakAza paDe che. temanA AtmAe saM. 1946nA madhyabhAga pachIthI zudhdha thavA mATenA puruSArthanuM jora vadhAryuM hatuM. te vakhatanI temanI utkRSTa bhavasaMkhyA paMdaranI gaNI zakAya. saM. 1947nI zarUAtamAM temane kSAyika samakita thatAM te saMkhyA traNa bhava jeTalI nAnI thaI gaI. te pachIthI paNa ApaNe joyuM tema temano chUTavA mATeno vega satata vadhato ja gayo hato; AthI azAtA Ape evAM pUrvakarma uNA pAmI vartamAna karmonA udayane baLavAna kare te samajAya tevuM che. emanuM jIvanalakSa saMsArathI chUTavA para bahu keMdrita thayuM hovAthI temanI sAMsArika upAdhio temanA AtmavikAsane siMdhI zakI nahi, balka te AMtara pIDA pahoMcADatI hovA chatAM, temanA AtmavikAsane jhaDapI banAvavAmAM sahAyaka thatI gaI. teo sAMsArika upAdhio zAMta bhAvathI vedatA hatA tethI A azAtA vedanIya karmanI nirjarA ati vegavALI thaI, eTaluM ja nahi, paNa AMtarika AtmapravRttionuM jora baLavAna hovAthI navAM baMdhAtAM karmo alpa tathA vizeSa vizeSa zubha thatAM gayAM. eTale ke temane navAM karmo ghAtakarmonI alpatAvALA tathA zAtAvedanIya vadhAranArA baMdhAtAM hatAM. temane je upAdhinA udayo AvyA tenAthI temanI saMsAranI anAsakti vadhatI gaI ane AtmAno vairAgyabhAva baLavAna thato gayo. AvA vairAgyane kAraNe pUrvakarmanAM baLavAna udayo saMsAramAM rahIne samabhAve tathA udAsInatAthI bhogavI levA teo samartha banyA. tema karavAmAM satsaMganI khAmI temane vedanA ApatI hatI. te eka noMdhanIya hakIkata che. saM. 1948nI sAlamAM AMtarabAhya zreNinI bhinnatAno prabhAva spaSTa thavA lAgyo hato, tema chatAM aMtaraMgamAM svAra kalyANabhAvanA yathAvat jaLavAI rahI hatI, te 268
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM ApaNe A varSanA patronA abhyAsathI jANI zakIe chIe. sahu jIva kalyANa pAme, ane te kalyANa karavA mATe avakAza maLe to sAruM evA temanA bhAva A varSamAM vikasyA hatA. chatAM vepArAdi karmanA udayane kAraNe tevo joga, sarvasaMga parityAgano yoga banI zakyo nahi. ene badale saM. 1949nI sAlamAM AMtarabAhya zreNino virodha vadhato jato jaNAya che. A varSamAM vepAra tathA saMsAranI pravRtti vadhyAM hatAM, tethI A varSamAM lakhAyelA patromAM upAdhiyoganA baLavAnapaNAno ullekha vAraMvAra vAMcavA maLe che. te lakhANamAM temano AtmA klezita thayo hoya tevuM jaNAtuM nathI, paNa icchelI nivRtti maLatI nahotI teno kheda jaNAya che. vyavahAradaeNSTithI arthAt bAhyathI joie to A muzkelIo eTalI baLavAna nahotI ke patramAM anubhavAtI baLavAna vedanA temane vedavI paDe. paraMtu temanI sAcI upAdhi e hatI ke temanI nivRtti levAnI icchA jema jema vadhatI jatI hatI, tema tema nivRtti temanAthI dUra bhAgatI hatI. sAcuM jANyA ane samajyA pachI, anicchAe karavuM paDatuM tevuM apravartana keTaluM kaSTadAyaka hoya che te to bhogavanAra ja samajI zake. A kaSTane vyakta karatAM vacano saM. 1948thI zarU thayelAM jovAM maLe che; ane teno ghaNo vistAra te pachInAM varSamAM thayelo dekhAya che. temaNe lakhelA tattvabodhanA patromAM paNa AvA upAdhi yogathI lakhavAnuM banI zakatuM nathI; anya paramArthika pravRtti paNa thaI zakatI nathI, evA ullekho vAraMvAra jovA maLe che. udA.ta. "upAdhi vedavA mATe joituM kaThinapaNuM mArAmAM nathI, eTale upAdhithI atyaMta nivRttinI icchA rahyA kare, tathApi udayarUpa jANI te yathAzakti sahana thAya che. paramArthanuM du:kha maTayA chatAM saMsAranuM prAsaMgika du:kha rahyA kare che. te duHkha potAnI icchAdinA kAraNanuM nathI, paNa bIjAnI anukaMpA tathA upakArAdinA kAraNanuM rahe che." (mAgazara vada 9, 1949. AMka 425) "upAdhino joga vizeSa rahe che. jema jema nivRttinA joganI vizeSa icchA thaI Ave che, tema tema upAdhinI prAptino joga vizeSa dekhAya che. cAre 299
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bAjuthI upAdhino bhIDo che, koI evI bAju atyAre jaNAtI nathI ke atyAre ja emAMthI chUTI cAlyA javuM hoya to koIno aparAdha karyo na gaNAya. chUTavA jatAM koInA mukhya aparAdhamAM AvI javAno spaSTa saMbhava dekhAya che." (caitra suda 6, 1949. AMka 439) "je pravRtti atra udayamAM che te bIje dvArethI cAlyA jatAM paNa na choDI zakAya tevI che. vedavA yogya che; mATe tene anusarIe chIe. tathApi avyAbAdha sthitine vize jevuM ne tevuM svAthya che." (jeTha suda 11, 1949. AMka 449) "gaI sAlanA mArgazIrSa mAsamAM atre AvavuM thayuM, tyArathI uttarottara upAdhiyoga vizeSAkAra thato Avyo che, ane ghaNuM karI te upAdhiyoga vizeSa prakAre karI upayogathI vedavo paDyo che .. prAye sarva kAmanA pratye udAsInapaNuM che, evA amane paNa A sarva vyavahAra ane kALAdi gaLakAM khAtAM khAtAM saMsArasamudra mAMDa taravA de che, tathApi samaye samaye te parizramano atyaMta prasveda utpanna thayA kare che; ane utApa utpanna thaI satsaMgarUpI jaLanI tRSA atyaMtapaNe rahyA kare che ... A je upAdhi udayavartI che, te sarva prakAre kaSTarUpa che, ema paNa vicAratAM lAgatuM nathI. pUrvopArjita prArabdha je vaDe zAMta thAya che, te upAdhi pariNAme AtmapratyayI kahevA yogya che, .... betraNa udaya vyavahAra evA che ke je bhogavye ja nivRtta thAya evA che; ane kaSTa paNa te vizeSakALanI sthitimAMthI alpakALamAM vedI zakAya nahi evA che, ane te kAraNe karI mUrkhanI peThe A vyavahAra bhajyA karIe chIe." (pra. Aso vada 3, 1949 AMka 453). "gaI sAlanA mAgazara suda chaThe atre AvavAnuM thayuM hatuM, tyArathI Aja divasa parvatamAM ghaNA prakArano upAdhiyoga vedavAnuM banyuM che, ane jo bhagavat kRpA na hoya to A kALane vize tevA upAdhiyogamAM mAthuM dhaDa 270
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM upara rahevuM kaThaNa thAya, ema thatAM thatAM ghaNIvAra joyuM che." (zrAvaNa vada 5, 1949. AMka 465) Ama vAraMvAra jeno ullekha thaI jAya, tevo prabaLa upAdhiyoga teo vedatA hovA chatAM, tyAgI thavAno abhilASa bAjue mUkavo paDayo hovA chatAM teo AtmAnI samatA ghaNA pramANamAM jALavI zakatA hatA. sarva saMjogone karmanI nirjarA karavA mATe sahAyaka gaNI AtmasvasthatA ghaTavA detA na hatA. temane dehanuM mamattva paNa ghaNuM ghaTI gayuM hatuM, -- "amAro abhiprAya kaMI paNa deha pratye hoya to te mAtra eka AtmArthe ja che, anya arthe nahi." (phAgaNa suda 7, 1949, AMka 431) "AtmAmAM ema ja rahyA kare che ke jyAM sudhI A vepAra prasaMge kAmakAja karavuM rahyA kare, tyAM sudhI dharmakathAdi prasaMge ane dharmanA jANanAra rUpe koI prakAre pragaTamAM na avAya e yathAyogya prakAra che amAruM mana ghaNuM udAsa rahe che ane pratibaMdha evA prakArano rahe che, ke te udAsapaNuM sAva gupta jevuM karI na khamI zakAya evA vepArAdi prasaMgamAM upAdhi joga vedavA paDe che; jo ke vAstavyapaNe to samAdhipratyayI AtmA che." (zrAvaNa suda 15, 1949. AMka 463) upAdhiyogamAM rahyA rahyA AtmasamAdhi jALavI rAkhavAno temano uddeza ane puruSArtha A varSamAM jovA maLe che. tenI sAthe sAthe svapa2 AtmakalyANa mATe sarvasaMga parityAga karavAnI temanI bhAvanA dRDha thatI jatI hatI. A bhAvanA saphaLa thavAmAM aneka vighno anubhavAtA hovAthI temane muMjhavaNa paNa vedAtI hatI, chatAM temano chUTavAno vega ane puruSArtha vadhatA jatA hatA te spaSTa che. temanAM jJAna tathA darzananAM AvaraNo ghaNAM ghaTI gayAM hatAM, labdhisiddhi mATenI spRhA nahivat hatI, pariNAme temanI AtmadRSTinI vizALatA A varSamAM ThIka ThIka vadhI hoya tema jaNAya che. 271
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "amArA vize mArgAnusArIpaNuM kahevuM ghaTatuM nathI. ajJAnayogIpaNuM to A deha dharyo tyArathI ja nahi hoya ema jaNAya che. samyakraSTipaNuM to jarUra saMbhave che. koI prakArano siddhijoga ame kyAre paNa sAdhavAno AkhI jiMdagImAM alpa paNa vicAra karyo sAMbharato nathI, eTale sAdhane karI tevo joga pragaTayo hoya tevuM jaNAtuM nathI, AtmAnAM vizuddhapaNAne kAraNe jo kaMI tevuM aizvarya hoya to tenuM nahi hovApaNuM kahI zakAtuM nathI. te aizvarya keTaleka aMze saMbhave che." (jeTha suda 15, 1949. AMka 450) "jevI dRSTi A AtmA vize che, tevI dRSTi jagatanA sarva AtmAne vize che. jevo sneha A AtmA pratye che tevo sneha sarva AtmA pratye varte che. jevI A AtmAnI sahajAnaMda sthiti icchIe chIe, tevI ja sarva AtmA pratye icchIe chIe. je je A AtmA mATe icchIe chIe, te te sarva AtmA mATe icchIe chIe. jevo A deha pratye bhAva rAkhIe chIe, tevo ja sarva deha pratye bhAva rAkhIe chIe ... A dehamAM vizeSa buddhi ane bIjA deha pratye viSama buddhi ghaNuM karIne kyAreya thai zakatI nathI. je strI Adino svapaNe saMbaMdha gaNAya che, te strIAdi pratye je kaMi snehAdika che, athavA samatA che, tevAM ja prAye sarva pratye varte che ... prArabdha saMbaMdhe strIAdi pratye je kaMI udaya hoya tethI vizeSa vartanA ghaNuM karIne AtmAthI thatI nathI. koI pratye kaMI vizeSa karavuM nahi, ke nyUna karavuM nahi, ane karavuM to tevuM ekadhArAnuM vartana sarva jagata pratye karavuM evuM jJAna AtmAne ghaNA kALa thayA deDha che; nizcayasvarUpa che... sauthI abhinabhAvanA che, jeTalI yogyatA jenI varte che, te pratye teTalI abhinnabhAvanI stuti thAya che .. avikalparUpa sthiti che ... samaviSamatA nathI. sahajAnaMda sthiti che." (bhAdaravA vada amAsa, 1949. AMka 469) temanA AtmAmAM kalyANabhAva keTalA aMze khIlyo hato te A vacano vAMcatAM ApaNane samajAya che, guNI nirguNI sarva pratye temanI AtmadaSTi thaI hatI, ane sahu 272
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM jIvo, je potAne mATe icchayuM che tevuM, kalyANa pAmo evI bhAvanA pratyeka vacanamAM jovA maLe che. Ama temanI AtmadraSTi eTalI badhI vizALa thaI hatI ke teo svaparanA bhedathI alipta thatA jatA hatA. A vizALa dRSTine kAraNe teonuM lakSa anya jIvonA doSa jovA pratithI khasI, kalyANa thAya e bhAva para keMdrita thatuM jaNAya che, ane enuM pariNAma che rAgadveSanI alpatA. kaSAyane ghaTADatA jaI samapariNAma vadhAratA javA, e temaNe sAdhelo A varSano AtmavikAsa gaNI zakAya. sAthe sAthe temanA hradayamAM ramatI "sahu jIvonuM kalyANa thAya" e bhAvanA keTalI vistRta thaI hatI te paNa ApaNane ahIM jovA maLe che. temaNe sevelI dharmanI A ajoDa zraddhA e temanAM jIvanamAM dharma pravartAveluM maMgalapaNuM kahI zakAya. dharmanA maMgala prabhAva vinA AvI bhAvanA ubhavavI ane vikasavI zakya lAgatI nathI. uparAMta, temanAM A ane AvAM vacano ApaNane spaSTatAe batAve che ke temanAmAM kSamA, mArdava(mAnarahitapaNuM), Arjava(mAyarahitapaNuM) tathA zauca(lobharahitapaNuM) Adi guNo ghaNA moTA pramANamAM khIlyA hatA. tenA sathavArAmAM bahmacarya, satya, saMyama, tyAga Adi guNo paNa khIlatA gayA hatA. keLavelA AvA samatA tathA saMyamanA guNathI je baLavAna karma nirjarA thatI hatI tenAM phaLarUpe temanAM jJAna tathA darzananAM AvaraNo alpa alpa thatAM jatAM hatAM. ane khIlelAM jJAna tathA darzananA AdhAre temane lAgatuM hatuM ke Avelo upAdhiyoga bhAvimAM jaladIthI pUro thAya tema nathI. temaNe A varSamAM lakhyuM hatuM ke, - "manamAM amane ema rahyA kare che ke alpakALamAM A upAdhiyoga maTI bAhyAbhaMtara nirgathatA prApta thAya to vadhAre yogya che, tathApi te vAta alpakALamAM bane tevuM sUjhatuM nathI, ane jyAM sudhI tema na thAya tyAM sudhI te ciMtanA maTavI saMbhavatI nathI." (pra. aSADa vada 3, 1949. AMka 453) mokSamArganAM bhedajJAnanI je prApti thaI hatI, teno lAbha sarva jIvone ApavA tenAM prakAzaka thavA temane sarvasaMgaparityAganI AvazyakatA lAgatI hatI. mArga pravartana karI, potAne vartato sarva jIva mATeno kalyANabhAva cAre bAju prasarAvavAmAM 273
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thato vilaMba temane akaLAvato hato, tema chatAM te badhuM ja teo samabhAvathI sahana karatA hatA. A rIte sarva saMjogomAM AtmasthiratAne jALavIne rahevAnI pravRttithI temane ghaNo lAbha thayo hato. A varSamAM temaNe vartatI upAdhinA du:khane zAMta pariNAmathI vedhuM, tethI karmanI nirjarA baLavAnapaNe thavA uparAMta temano vairAgya deDha thaI udAsInatAnI keDIe AgaLa vadhyo. vairAgyamAM saMsArano nakAra arthAt sUkSma dveSa rahelo che. verAgyamAM "saMsAra joito nathI' e prakAre nakAra varte che. jyAre vairAgyanuM, temAM rahelA nakAranA bhAvanuM udhdhakaraNa thAya che tyAre te vairAgya udAsInatAmAM palaTAya che. udAsInatAmAM 'Ama hoya to sAruM, paNa na hoya to paNa vAMdho nathI e prakArano bhAva thAya che. jemake "saMsAra na hoya to sAruM, paNa haze toya cAlaze, arthAt samabhAva rAkhI zakIza, prApti na thAya to paNa mAre Arta pariNAma karavAM ja nathI'. evI vicAraNA jIvamAM utpanna thAya che, ane AvA bhAva thakI jIvano samabhAva vikasato jAya che. je dazA ke sthiti potA mATe joie che, tenI prApti anya jIvone paNa ho evI dRSTi AvavI te udAsInatA ke nirlepatAnuM UMcuM svarUpa che. ahIM ApaNe joI zakIe chIe ke kRpALudeva saM. 1949mAM udAsInatAnI urdhva sthiti sudhI pahoMcI gayA hatA. thayelA A vikAsane kAraNe teonI strI, putra, kuTuMba, dhana, yaza, kIrti, Adi mATenI Asakti lagabhaga nIkaLI gaI hatI ane temanI nispRhatA dinapratidina vadhatI gaI hatI. sAthe sAthe temaNe sevelo jagatajIvo mATeno kalyANabhAva vadhAre zuddharUpa dhAraNa karato jato hato. je bhAvimAM temane tIrthasthAnanI bheTa ApI tIrthasvarUpa banAvanAra hato. vi. saM. 1949mAM temane dahezata thaI hatI ke Avelo upAdhiyoga alpa kALamAM maTe tevo nathI, temanI e dehazata sAcI nIvaDI hatI; te saM. 1950mAM temaNe lakhelA patrono abhyAsa karatAM jaNAya che. A varSanI zarUAtamAM temanI bAhyapravRttirUpa upAdhio vadhI hatI. pariNAme keTalIye vAra bAhyathI citta asvastha thatuM hovAthI, teo mumukSuone yathAkALe yogya samAdhAnarUpa ke mArgadarzaka patro lakhI zakatA na hatA. to ghaNI vakhata evuM paNa banatuM ke zarU karelo patra becAra lITI lakhyA pachI, 274
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM upAdhinA kAraNe ke vairAgyanA joranA kAraNe adhUro choDI detA hatA. Ama chatAM, bAhyathI avyavasthA thatI hovA chatAM, temaNe potAno aMtaraMga puruSArtha to jemano tema jALavyo hato. A vize temaNe lakhyuM che ke, - "upAdhinA yogathI udayAdhInapaNe bAhyacittanI kvacita asvasthatAne lIdhe, tama mumukSu pratye jema vartavuM joie tema amArAthI vartI zakAtuM nathI." (kArataka suda 13, 1950. AMka 478) "hAla doDhathI be mAsa thayA upAdhinA prasaMgamAM vizeSa vizeSa karI saMsAranuM svarUpa vedAyuM che. evA jo ke pUrve ghaNA prasaMga vedyA che, tathApi jJAne karIne ghaNuM karI vedyA nathI. A deha ane te prathamano bodhabIja hetuvALo deha temAM thayeluM vedana te mokSakArya upayogI che." (phAgaNa suda 4, 195). AMka 485) A vacanathI ApaNane spaSTa samajAya che ke A pUrvanA bhavamAM temaNe samakitanI prApti karI lIdhI hatI. vaLI AMka 450mAM lakhAyelAM A vacano paNa tenI zAkha pure che, "amArA vize mArgAnusArIpaNuM kahevuM ghaTatuM nathI. ajJAnayogIpaNuM to A deha dharyo tyArathI ja nahi hoya ema jaNAya che. samyakdaSTipaNuM jarUra saMbhave che." (jeTha suda 15, 1949. AMka 450) "atre upAdhirUpa vyavahAra varte che. ghaNuM karI AtmasamAdhinI sthiti rahe che. to paNa te vyavahAranA pratibaMdhathI chUTavAnuM vAraMvAra smRtimAM AvyA kare che." (vaizAkha suda 9, 1950. AMka 5OO) "manano, vacanano tathA kAyAno vyavasAya dhArIe te karatAM hamaNAM vizeSa varyA kare che . vyavasAyanuM bahoLApaNuM icchavAmAM AvatuM nathI, tathApi prApta thayA kare che, ane ema jaNAya che ke keTalAka prakAre te vyavasAya vedavA yogya che, ke jenA vedanathI pharI tenI utpattino yoga maTaze." (vaizAkha 1950. AMka 504). 275
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "je baLavAna kAraNo prabhAvanA hetune avarodhaka che, temAM amAro kaMI paNa buddhipUrvaka pramAda hoya ema koI rIte saMbhavatuM nathI. temaja avyaktapaNe eTale nahi jANavA chatAM saheje jIvathI thayA karato hoya evo pramAda hoya ema paNa jaNAtuM nathI, tathApi koI aMze te pramAda saMbhavamAM lekhatAM paNa tethI avarodhakapaNuM hoya ema lAgI zake ema nathI; kAraNa ke AtmAnI nizcayavRtti tethI asanmukha che. lokomAM te pravRtti karatAM mAnabhaMga thavAno prasaMga Ave to te mAnabhaMga sahana na thaI zake ema hovAthI prabhAvanA hetunI upekSA karavAmAM AvatI hoya ema paNa lAgatuM nathI. kAraNa ke te mAnAmAna vize citta ghaNuM karI udAsIna jevuM che, ... zabdAdi viSayo pratyenuM koI baLavAna kAraNa paNa avarodhaka hoya ema jaNAtuM nathI." (zrAvaNa vada amAsa, 1950. AMka 520) temane vartatA upAdhiyogamAM koI sAmAnya jIvanuM vIrya to paravaza banI, kartavyathI cyuta thaI jAya, paNa kRpALudeve to viSama saMjogomAM mArga karI potAnAM vIryane vadhAryuM hatuM. AgaLanA varSamAM teo AvelA upAdhiyogathI thAkI jatA hoya tema jaNAtuM hatuM; paNa A varSamAM A prakAranA thAkano anubhava temane thato nathI. koI paNa saMjogono hiMmatapUrvaka sAmano karavAnI temaNe taiyArI rAkhI hatI. temane karma sAme hAravuM ke thAkavuM na hatuM. pariNAme teo "AtmasamAdhi"mAM leza paNa nyUnatA AvavA dIdhA vinA, potAnI sthiratA vadhArI zakyA hatA. "atrenA upAdhiprasaMgamAM kaMI vizeSa sahanatAthI vartavuM paDe evI mosama hovAthI AtmAne vize guNanuM vizeSa spaSTapaNuM varte che." (mahAvada 8, 1950 AMka 484) temanI AMtarika sthiratA vadhI hovAne kAraNe temano sarvasaMgatyAgI thavAno abhilASa paNa baLavAna thayo hato. temanI tyAgI thavAnI bhAvanAno, mArga prakAzavAno ullekha temanA A varSanA patromAM vadhAre jovA maLe che. potAnA A 276
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM kalyANamaya abhilASa TUMka samayamAM pUro nahi thAya tevo aMdezo thayo hato, ane te mATe kheda paNa thato hato. tethI A bhAvanAne jaladIthI sAkAra karavA mATe teo vyAvahArika prasaMgomAM bhAga levAnuM ke te vize salAha ApavAnuM paNa TALavA lAgyA hatA. saM. 1950nA bhAdaravA vada 12nA roja temaNe zrI saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, - "prathama sagapaNa saMbaMdhamAM sUcanA karI hatI, eTale sahaja revAzaMkarabhAIne ame lakhyuM hatuM . Aje Ape spaSTa lakhavAthI revAzaMkarabhAIne meM spaSTa lakhyuM che. vyAvahArika jaMjALamAM ame uttara ApavA yogya nahi hovAthI revAzaMkarabhAIne A prasaMganuM lakhyuM che." (AMka para7) cittanI vizeSa nirmaLatA tathA svasthatA thaI hovAne kAraNe A varSamAM temaNe tattvajJAnane lagatAM patro vadhAre lakhyA che. zrI lallujI mahArAja Adine jainadarzana anusAra samajaNa ApatA patro paNa ghaNA lakhyA che. keTalAka patromAM temaNe jaina tathA vedAMta darzananI tulanA karI che, ane jainadarzana kyA kAraNathI vizeSa yogya che te vizenI samajaNa paNa potAnA abhiprAya sahita ApI che. ghaNA patromAM jina sidhdhAMtanI vizada samajaNa ApI che, A badhAmAM "cha padano patra" je prabhuzrI upara phAgaNa mAsamAM lakhAyo hato te sarvottama che. (AMka 493). A patramAM AtmAnAM cha pada tathA mokSamArganI saghana chatAM saMkSipta samajaNa temaNe ApI che. temanAM A badhAM lakhANo ane temAM pramANikapaNe nirUpAyelA temanA bhAvo tapAsatAM e spaSTa thAya che ke pratikULa saMjogono sAmano karavA mATe temanuM AtmabaLa vadhyuM hatuM, mana majabUta thayuM hatuM, ane karmano yathArthatAe parAbhava karavA mATe teo kRtanizcayI thayA hatA. kSAyika cAritrI thavAnI, azarIri thavAnI temanI prabaLa thatI AkAMkSA temanuM vItarAga mArga prati vadhatuM daDhatva ApaNane pratyakSa karAve che. tenuM mukhya kAraNa hatuM temanI vadhatI jatI dharmanI UMDANabharI ane jhINavaTabharI samajaNa.
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "atre upAdhinuM baLa emane ema rahyA kare che, jema te pratye upekSA thAya che, tema baLavAna udaya thAya che; prArabdhadharma jANI vedavA yogya che; tathApi nivRttinI icchA ane AtmAnuM DhIlApaNuM che evo vicAra kheda ApyA rahe che." (jeTha suda 11, 1950. AMka 507) "cittamAM upAdhinA prasaMga mATe vAraMvAra kheda thAya che je, Avo udaya jo A dehamAM ghaNA vakhata sudhI vartyA kare to samAdhidazAe je lakSa che te lakSa ema ne ema apradhAnapaNe rAkhavo paDe, ane jemAM atyaMta apramAdayoga ghaTe che, temAM pramAdayoga jevuM thAya A saMsArane vize koI prakAra ruciyogya ... jaNAto nathI; pratyakSa 2sarahita evuM svarUpa dekhAya che ... vAraMvAra saMsAra bhayarUpa lAge che. bhayarUpa lAgavAno bIjo koI hetu jaNAto nathI, mAtra emAM zudhdha evuM AtmasvarUpa apradhAna rAkhI vartavuM thAya che tethI moTo trAsa varte che, ane nitya chUTavAno lakSa rahe che; tathApi haju to aMtarAya saMbhave che, ane pratibaMdha paNa rahyA kare che." (jeTha suda 14, 1950. AMka 508) AtmAne zudhdha karavAnI pravRttimAM satata apramAdI rahevAnA temanA bhAva ahIM spaSTa thAya che. zuddhinA puruSArthamAM saMsArI pravRtti bAdhAkAraka thatI hatI teno kheda paNa temane ghaNo anubhavAto hato. A hakIkata ApaNane khyAla Ape che ke temanI saMsAranI sukhabuddhi mahad aMze kSINa thaI gaI hatI. pote tyAgI na thavAnAM kAraNo vicAratAM hatAM tyAre zrAvaNI amAsa 1950 nA roja temaNe lakhyuM hatuM ke, - "zabdAdi viSayo pratyenuM koI baLavAna kAraNa paNa avarodhaka hoya ema jaNAtuM nathI. kevaLa te viSayono kSAyikabhAva che ema jo ke kahevA prasaMga nathI, tathApi temAM virasapaNuM bahupaNe bhAsI rahyuM che. udayathI paNa kyAreka maMdaruci janmatI hoya to te paNa vizeSa avasthA pAmyA prathama nAza pAme che; ane e maMdaca vedatAM paNa AtmA khedamAM 278
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM ja rahe che, eTale te ruci anAdhAra thatI jatI hovAthI baLavAna kAraNarUpa nathI." (AMka 520) A vacano tathA saM. 1950mAM lakhAyelA patrono abhyAsa karI saravaiyuM kADhIe to samajAya che ke A varSamAM temane bAhya upAdhionuM jora vadhyuM hatuM, to tenI sAthe sAthe temanuM AtmasAmarthya paNa vadhyuM hatuM. game tevA karmanA jora sAme teo jarAya namavA mAgatA na hatA; paNa baLavAna puruSArtha karI karmanI uttama nirjarA karavAmAM teo vyasta hatA. temanA upAdhinA udayo jema jema baLavAna thatA jatA hatA tema tema temanI sarvasaMga parityAgI thaI mArga prakAzavAnI bhAvanA paNa deDha thatI jatI hatI. Ama udita vighnonI paraMparArUpa karmathI hAMphI javAne badale potAnA AtmAnA doSa tathA pramAdane kAraNarUpa gaNI, tenAthI mukta thaI, vizeSa puruSArtha karI karmane haMphAvavAnI ane parAsta karavAnI bAjI teo A varSamAM khelatA gayA hatA. A sthiti temanA kSamAguNa, mArdavaguNa, ArjavaguNa ane zaucaguNanI vizeSa khIlavaNI batAve che. vAstavika saMsArI jIvanamAM teo nimittane AdhIna na banatAM, puruSArthI banI, AtmAmAM vizeSa vizeSa ramaNatA karavAno abhyAsa temaNe svIkAryo hato. tenAM phaLarUpe temane navAM ghAtIkarmonAM baMdhananI alpatA ane zAtAvedanIyarUpa kalyANabhAvanI vardhamAnatA thatI gaI. satpuruSArtha karato jIva jema jema svarUpamAM vizeSa rahetAM zIkhato jAya che tema tema tenAM ghAtIkarmonAM baMdhana maMda svarUpanAM tathA alpa thatAM jAya che, ane aghAtI karmo bahulatAvALA tathA zAtAvedanIyathI bharelAM thatAM jAya che. Ama thavA pAchaLanuM rahasya e che ke sahu pratyeno zubhabhAva AtmAmAM jema jema sthira thato jAya che tema tema te AtmAmAM dharmanuM maMgalapaNuM ane sanAtanapaNuM pragaTapaNe phrUTa thatuM jAya che. sahu prati sevelA kalyANanA bhAva krame krame sakriya thatA jAya che ane jIvane sarva prakAranI asat pravRttithI choDAvatA jAya che. saM. 1951nI sAlathI temanAmAM A badhA guNo sArI rIte khIlatA gayA hatA. A varSamAM nivRtta thavAnI temanI icchA vadhAre baLavAna thaI hatI. temaNe 279
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vepAramAMthI nivRtta thaI, vepArano saghaLo bhAra tathA paisAno vahIvaTa temanA nAnAbhAI zrI manasukhabhAIne soMpavAno nirNaya karyo hato, te pAra pADavA teoe temanA bhAgIdArone paNa jaNAvyuM hatuM. paraMtu temanI vepAra AdinI kuzaLatAne kAraNe bhAgIdAroe temane pUrNa nivRtta thavAnI nA kahI, ane peDhInA salAhakAra tarIke cAlu rahevA vinaMtI karI, je temane mAnya paNa rAkhavI paDI hatI. A prasaMganA anusaMdhAnamAM temaNe hastanoMdhamAM lakhyuM che ke, -- "mahA suda 7, zanivAra vi. saM. 1951. tyAra pachI doDha varSathI vadhAre sthiti nahi, ane teTalA kALamAM tyAra pachI jIvanakALa zI rIte vedavo te vicAravAnuM banaze." (hastanoMdha 1. pR 97) Ama chatAM A varSamAM temanuM mana vepArAdi saMsArI pravRttiomAMthI ghaNuM UThI gayuM hatuM. temane to jema bane tema jaladIthI nivRtti svIkAravI hatI. tethI teo A bhAva vAraMvAra temanA patromAM vyakta karatA hatA. juo temanAM A vacano, - "ADatano vyavasAya utpanna thayo temAM kaMika icchAbaLa ane kaMika udayabaLa hatuM. paNa motIno vyavasAya utpanna thavAmAM to mukhya udayabaLa hatuM. bAkI vyavasAyano hAla udaya jaNAto nathI. ane vyavasAyanI icchA thavI te to asaMbhava jevI che." (kArataka suda 14, 1951. AMka 540) 280 "hAla vyavasAya vizeSa che, ocho karavAno abhiprAya cittamAMthI khasato nathI, ane vadhAre thayA kare che." (mAgazara vada 1, 1951. AMka 545) "motInA vepAra vagerenI pravRtti vadhAre na karavA saMbaMdhInuM bane to sAruM, ema lakhyuM te yathAyogya che; ane cittanI nityaicchA ema rahyA kare che. lobha hetuthI te pravRtti thAya che ke kema? ema vicAratAM lobhanuM nidAna jaNAtuM nathI. viSayAdinI icchAe pravRtti thAya che, ema paNa jaNAtuM nathI. tathApi pravRtti thAya che, emAM saMdeha nathI. jagata kaMI levAne mATe pravRtti
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM kare che, A pravRtti devAne mATe thatI haze ema lAge che." (caitra suda 6, 1951. AMka 576) vepArAdi vyavasAyathI chUTavAnI baLavAna bhAvanA temanAmAM A varSamAM jovA maLe che, sAthe sAthe vyavahAranA prasaMgomAM teo na chUTake ja bhAga letA hatA. evA eka prasaMge temaNe saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, - "Ape lakhyuM ke vivAhanA kAmamAM Apa AgaLathI padhAryA ho to keTalAka vicAra thaI zake, te saMbaMdhamAM ema che ke evA kAryomAM mAruM citta apravezaka hovAthI ane tema tevAM kAryanuM mahAtmya kaMI che nahi ema dhyAna karyuM hovAthI mAruM agAuthI AvavuM kaMI tevuM upayogI nathI." (kArataka suda 14, 1951. AMka 540) - A ja varSamAM temanI bahenanAM paNa lagna thavAnA hatA. temAM paNa bhAga levAnI temanI icchA na hatI. paNa mAtApitAne ke bahenane duHkha na pahoMce tevA zubhabhAvathI, vyavahArazuddhi jALavavAnI buddhithI prerAIne temaNe lagnamAM javAno nirNaya karyo hato. te vize temaNe saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, "te prasaMga para AvavuM ke na AvavuM e vicAra para cokkasa hAla citta AvI ke zakaze nahi, kemake tene ghaNo vakhata che, ane atyArathI te mATe vicAra sUjhI Ave te banavuM kaThaNa che. traNa varSa thayAM te tarapha javAyuM nathI tethI zrI 2vajIbhAInA cittamAM tathA mAtuzrInA cittamAM na javAya to vadhAre kheda rahe, e mukhya kAraNa te tarapha AvavA viSemAM che. tema amAruM na AvavuM thAya to bhAI bahenane paNa kheda rahe, e bIjuM kAraNa paNa AvavA taraphanA vicArane baLavAna kare che." (kArataka suda 14, 1951, AMka 540) "sarva vyavahA2thI nivRtta thayA vinA citta ThekANe bese nahi evo apratibaMdha asaMgabhAva citte bahu vicAryo hovAthI te ja pravAhamAM rahevuM thAya che." (mAgazara vada 8, 1951, AMka 547) 281
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "traNa varSanA upAdhiyogathI utpanna thayo evo vikSepabhAva te maTADavAno vicAra varte che. daDha vairAgyavAna cittane je pravRtti bAdha karI zake evI che, te pravRtti adaDha vairAgyavAna jIvane kalyANa sanmukha thavA na de emAM Azcarya nathI." (mAgazara, 1951. AMka 551) ".. saMgathI upAdhi niSkAraNa vadhyA kare che, ane tevI upAdhi sahana karavA yogya evuM hAla mAruM citta nathI. nirUpAyatA sivAya kaMi paNa vyavahAra karavAnuM hAla citta hoya ema jaNAtuM nathI; ane je vyApAra vyavahAranI nirupAyatA che, tethI paNa nivRtta thavAnI ciMtanA rahyA kare che, tema cittamAM bIjAne bodha karavA yogya eTalI mArI yogyatA hAla mane lAgatI nathI; kemake jyAM sudhI sarva prakAranAM viSama sthAnakomAM samavRtti na thAya tyAM sudhI yathArtha AtmajJAna kahyuM jatuM nathI, ane jyAM sudhI tema hoya tyAM sudhI to nija abhyAsanI rakSA karavI ghaTe che, ane hAla te prakAranI mArI sthiti hovAthI huM Ama vatuM te kSamA yogya che." (poSa vada 10, 1951. AMka 558) A varSamAM temaNe lakhelA upara mujabanA patro parathI ApaNane samajAya che ke teo vyAvahArika prasaMgomAM sakriya bhAga levAnuM baMdha karavAnA vicAra para AvI gayA hatA, sAthe sAthe vyAvahArika jIvono saMga jema bane tema ocho karatA javAnI temanI icchA hatI. A sthitinI vicAraNA karatAM ApaNane samajAya che ke temane azAtAnA udayonA nakAra sAthe zAtAnA udayono nakAra paNa vadhato jato hato. vaLI, traNa varSathI je upAdhiyoga temane cAlato hato tenA thAkathI nivRtti levAnA bhAva paNa emanAM vacanomAM jovA maLe che. temanI mukhya icchA mAtra samabhAvathI ja rahI, sarva zubhAzubha karmathI chUTavAnI hatI. tema chatAM teo saMsArano Avo nibhAva zA kAraNathI karatA hatA tenI samajaNa temaNe zrI saubhAgabhAIne ApI hatI, te mananIya che, - "jJAnI puruSane AtmapratibaMdhapaNe saMsArasevA hoya nahi, paNa prArabdhapratibaMdhapaNe hoya, ema chatAM paNa tethI nivartivArUpa pariNAmane 282
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pAme ema jJAnInI rIta hoya che; je rItano Azraya karatAM hAla traNa varSa thayAM vizeSa tema karyuM che. ane temAM, jarUra AtmadazAne bhUlAve evo saMbhava rahe tevo udaya paNa jeTalo banyo teTalo samapariNAme vedyo che; jo ke te davAnA kALane vize sarvasaMganivRtti koI rIte thAya to sAruM ema sUjhayA karyuM che; to paNa sarvasaMganivRttie je dazA rahevI joie te dazA udayamAM rahe, to alpa kALamAM vizeSa karmanI nivRtti thAya ema jANI jeTaluM banyuM teTaluM te prakAre karyuM che; paNa manamAM have ema rahe che ke A prasaMgathI eTale sakala gRhavAsathI dUra thavAya tema na hoya topaNa vyApArAdi prasaMgathI nivRtta, dUra thavAya to sAruM, kemake AtmabhAve pariNAma pAmavAnA vize je dazA jJAnInI joie te dazA A vyApAra vyavahArathI mumukSu jIvane dekhAtI nathI." (poSa 1951. AMka pa60) "have A upAdhikAryathI chUTavAnI vizeSa vizeSa Ati thayA kare che, ane chUTavA vinA je kaMI paNa kALa jAya che te, A jIvanuM zithilapaNuM ja che, ema lAge che ... nitya chUTavAno vicAra karIe chIe ane jema te kArya tarata pate tema jApa japIe chIe, jo ke ema lAge che ke te vicAra ane jApa haju tathArUpa nathI, zithila che mATe ... te jApane ugrapaNe ArAdhavAno alpakALamAM yoga karavo ghaTe che." (phAgaNa vada 3, 1951. AMka pa69) vi. saM. 1948 AsapAsathI zarU thayelo upAdhiyoga temaNe samapaNe traNa traNa varSa sudhI vedavAno puruSArtha jArI rAkhyo hato, teno ullekha ApaNane ahIM maLe che. te sAthe sAthe mArgano upadeza karavA joitI Atmazuddhi tathA jJAnadazA temaNe prApta karI lIdhI hatI, khAmI mAtra hatI sarvasaMgaparityAganI, jenI icchA deDha thatI gaI hatI, te paNa ahIM jaNAya che. A uparAMta, A varSamAM temanI eka bIjI lAkSaNikatA paNa dRSTigocara thAya che. teo potAnuM icchAbaLa krame krame ghaTADatA gayA che, ane jema bane tema udaya pramANe ja vartavAnI vRtti teo vadhAratA gayA che. je 283
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prakAre karma udayamAM Ave te mATe potAnAM icchA ane anicchAnuM gauNapaNuM karI, te prakAre samabhAvathI svIkAratA javuM, pheraphArane aliptabhAve jotA rahevuM e jAtanI pravartana teo aMgIkRta karatA gayA dekhAya che. A rIte sAkSIkartApaNe vartatA rahevAthI temane kevA anubhava thayA che tenI noMdha letAM temaNe lakhyuM che ke, - "cAra lITI jeTaluM lakhavuM hoya to paNa kaThaNa paDe che; kemake aMtarvicAramAM cittanI hAla pravRtti vizeSa rahe che; ane lakhavA vagerenI pravRttithI citta saMkSipta rahe che. vaLI udaya paNa tathArUpa pravarte che." (aSADha suda 1, 1951 AMka 612) keTalAka vakhata thayAM sahajapravRtti ane uddIraNA pravRtti ema vibhAge pravRtti varte che. mukhyapaNe sahajapravRtti varte che. sahajapravRtti eTale prArabdhayodaye udbhava thAya che, paNa jemAM kartavyapariNAma nahi. bIjI uriNA pravRtti je parArthAdi yoge karavI paDe che. hAla bIjI pravRtti thavAmAM AtmA saMkSepa thAya che, kemake apUrva evA samAdhiyogane te kAraNathI paNa pratibaMdha thAya che; ema sAMbhaLyuM hatuM, tathA jANyuM hatuM, ane hAla tevuM spaSTArthe veThuM che." (aSADa vada amAsa, 1951. AMka 620) mAtra udayagata pravRtti ja rAkhavI, icchAgata pravRtti satata ghaTADatA javI; e rIte saMsArathI pAMgamukha rahevuM evI vartanA teo satata vadhAravA mATe prayatnazIla rahe che. AthI temano AtmA game te sama viSama udayakALamAM svastha ane zAMta raheto thAya che. pariNAme vyavahAranI pravRtti udayamAM hovA chatAM temane ghaNI baLavAna karma nirjarA thatI jAya che; ane karmAzravanuM alpatva thatuM jAya che. A temano AtmavikAsa ghaNI jhaDapathI thavA mATenuM mukhya kAraNa che. teo azAtAnI AsaktinA tyAga sAthe sAtAnI prItino tyAga paNa A varSathI vadhAratA jAya che. A rIte temanAmAM keTalAya guNo khIlatA jatA hatA, tema chatAM te guNonI ke temanI jJAnadazAnI koI prazaMsA kare to temane te arucikara thatuM hatuM. duniyAmAM azubha 284
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM udayono nakAra to sahu koI jIvo kare che, paNa zubha-zAtAkArI udayono nakArA to viralA jIvo ja karI zake che. AtmasvarUpamAM satata rahevAnI UMDI abhiruci jAgyA pachI ja zubha udayo prati anAsakta rahevAnI samarthatA jIvamAM Ave che. AvuM zubha prati nirAsakta thavAnuM valaNa temanAmAM A varSamAM ThIka ThIka pragaTa thatuM ApaNane jaNAya che. A sthitino ApaNe jarA UMDANathI vicAra karIe to ApaNane anubhavAya che ke teo dharmanAM maMgalapaNAne ane sanAtanapaNAne satata vedatA hovA joie, Ama thayA vinA temane vartatI nispRhatA tathA saMsArathI asaMga rahevAnI vRtti A mAtrAmAM prakAzita thaI zake nahi. amAruM kalpita mahAlya kyAMya dekhAya ema karavuM, karAvavuM ke anumodavuM amane atyaMta apriya che." (poSa suda 10, 1951. AMka 554) A sAlamAM temanI aMtaraMga sthitine varNavatA ghaNA patro ApaNane maLe che. temanI vadhatI asaMgadazAnI spaSTa chApa ApaNane te patromAM abhivyakta thatI jovA maLe che. AvA eka patramAM temaNe saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, - "eka AtmapariNati sivAyanA bIjA je viSayo tene vize citta avyavasthitapaNe varte che. ane tevuM avyavasthitapaNuM lokavyavahArathI pratikULa hovAthI lokavyavahAra bhajavo gamato nathI, ane tajavo banato nathI. e vedanA ghaNuM karIne divasanA AkhA bhAgamAM vecavAmAM AvyA "khAvAne vize, pIvAne vize, bolavAne vize, zayanane vize, lakhavAne vize ke bIjA vyAvahArika kAryo vize jevA joie tevA bhAnathI pravartAtuM nathI, ane te prasaMgo rahyA hovAthI AtmapariNatine svataMtra pragaTapaNe anusaravAmAM vipatti AvyA kare che, ane te vizenuM kSaNe kSaNe du:kha rahyA kare che." 285
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "... thoDA ja vakhata pahelAM vyavahArane vize paNa smRti tIvra hatI te smRti have vyavahArane vize kvacita ja maMdapaNe pravarte che...thoDAM varSo pahelAM vANI ghaNuM bolI zakatI, vaktApaNe kuzaLatAthI pravartI zakatI, te have maMdapaNe avyavasthAthI pravarte che..thoDA vakhata pahelAM lekhanazakti ati ucca hatI; Aje zuM lakhavuM te sUjhatAM sUjhatAM divasanA divasa vyatIta thaI jAya che; ane pachI paNa je kaMI lakhAya che, te iccheluM athavA yogya vyavasthAvALuM lakhAtuM nathI; arthAt eka AtmapariNAma sivAya sarva bIjAM pariNAmane vize udAsInapaNuM varte che; ane je kaMI karAya che te jevA joie tevA bhAnanA somA aMzathI paNa nathI thatuM." (caitra vada 11, 1951. AMka 583) "vanane vize athavA ekAMtane vize sahajasvarUpane anubhavato evo AtmA nirviSaya kevaLa pravarte ema karavAmAM sarva icchA rokANI che." (vaizAkha suda 1951. AMka 592) bharapUra vyavahAranI pravRttio vacce rahIne paNa kRpALudeva lagabhaga asaMgadazA meLavI zakyA hatA, te A varSanA patro tathA ahIM lIdhelAM avataraNono abhyAsa karatAM jaNAya che. kaThaNAInA A varSo vize temaNe 'svAtmavRtAMta'nA kAvyamAM lakhyuM che ke, -- "tyAM Avyo re udaya kA2mo, parigraha kArya prapaMca re, jema jema te haDaselIe, tema vadhe na ghaTe paMca re, dhanya vadhatuM ema ja cAliyuM, have dIse kSINa kAMI re, krame karIne re te jaze, ema bhAse manamAMhI re. dhanya" jyAM AtmAnI zuddhi pratidina vadhatI jatI hoya tevo anubhava temane saM. 1947mAM thato hato, tenI jagyAe tenA pachInI sAlamAM parigraha ane pAMca indriyonA viSayomAM joDAvuM paDe tevo khUba bhArI karyodaya Avyo. A udaya eTalo 286
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM baLavAna hato ke jema jema tene khaseDavAnI mahenata teo karatA hatA, tema tema temanI vikaTatA ghaTavAne badale vadhatI jatI hatI. AvI temanI sthiti lagabhaga traNa varSa sudhI rahI. ane saM. 1951nI sAlanA aMtabhAgamAM temane lAgyuM ke have A udayanuM bhayaMkarapaNuM dhIme dhIme ghaTavA lAgyuM che, ane kramathI te udaya pUro thaI jaze. temane saM. 1949mAM sUchyuM hatuM ke Avo upAdhiyoga jaladIthI maTavAno nathI, te satya thayuM. kemake saM. 1951 sudhI A upAdhio cAlu ja hatI. ane pachI te ghaTavA mAMDanAra che e samajaNa paNa sAcI hatI, kAraNa ke saM. 195ranI sAlathI temanI vyavahAranI upAdhio ghaNI haLavI thaI gaI hatI. ane tyArathI temanI AtmapravRtti ghaNI vadhavA lAgI hatI. A trIjA tabakkAmAM eka bIjo pheraphAra paNa jovA maLe che. vi. saM. 1946 sudhI temaNe lakhelA patromAM daskatanI jagyAe temanuM nAma ane praNAma moTAbhAge lakhAyelA jovA maLe che. udA. rAyacaMdanA jinAya namaH, rAyacaMdanA praNAma, rAyacaMdanA yathocita vagere vagere. paraMtu samaya jatAM AtmAnI caDatI dazA sAthe temanI daskata karavAnI rItamAM paNa pheraphAra thato gayo hato. daskatanI jagyAe AtmadazAsUcaka vizeSaNono upayoga vadhAre jovA maLe che. jemake mithyA nAmadhArInA yathA. (AMka 183), nimittamAtra (AMka 192), iti zivam (AMka 20O), AjJAMkita (AMka 251), IzvarArpaNa (AMka 259), apragaTa sat (AMka 272), yathArtha bodhasvarUpanA yathArtha (AMka 309), abhinna bodhamayanA praNAma pahoMce (AMka 334), li. bodhabIja (AMka 342), samasthitabhAva (AMka 3pa6). zrI svarUpanA yathAyogya(AMka 371), Atmasthita(AMka 445), viparIta kALamAM ekAkI hovAthI udAsa(AMka 466), AtmasvarUpa(AMka 483), sahajAtmasvarUpe yathAyogya (AMka 626) vagere vagere. A daskato temanI caDatI AtmadazAno ApaNane nirdeza Ape che. temanAM jIvanamAM vItelAM varSonuM avalokana karatAM ApaNane samajAya che ke temaNe vepArane lagatI tathA sAMsArika kuTuMbanI javAbadArIo nispRhatAthI ane Atmazuddhi 287
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vadhAratAM vadhAratAM nibhAvI hatI. AvI adbhuta zakti temaNe vItarAgaprabhune vadhAre ne vadhAre AjJAdhIna thaI meLavI hatI. jJAnIpuruSano je sanatAna mArga che, je mArgamAM dharmanuM maMgalapaNuM sarvathA patharAyeluM che te ja mArge cAlavAno temano dRDha niradhAra hato. e mArganA prabhAvaka evA jJAnIpuruSanI icchA pramANe cAlatAM cAlatAM, potAnI svacchaMdI icchAono tyAga karatAM karatAM saM. 1947mAM kSAyika samikata levAnI zarUAtathI sAtamA guNasthAnanI ucca dazA sudhIno temaNe vikAsa karyo hato. AtmAnI zuddhi jema jema vadhatI gaI, tema tema teo teno sadupayoga karI, potAnuM vIrya khIlavatA gayA. A rIte meLavelA potAnAM AtmavIryano upayoga temaNe te pachInAM varSomAM baLavAna karmodayane nirarthaka karavA mATe, karma sAme aDola rahevA mATe karyo hato. temanA puruSArthamAM rahelI A zUravIratA temanAmAM pragaTelAM dharmanAM maMgalapaNAnI zAkha pUre che. ane temanAM samyak parAkramane aitihAsika banAve che. saM. 1947mAM Atmazuddhi karavAnuM temanuM lakSa agrasthAne hatuM. tethI te vayane ane dazAne anukULa lAge tevo dhana, yaza, kIrti, kuTuMba, sattA Adi vizeno moha gauNa thato gayo hato. ane temanI nispRha tathA vItarAgI thavAnI bhAvanA dRDha thatI gaI hatI. AthI A varSamAM temaNe anubhavelI sAtamA guNasthAnanI vItarAgatAnA AdhAre saMsAramAM aliptabhAvathI rahevAno puruSArtha zarU karyo. A puruSArthamAM upAdhinA udaye saM. 1948mAM vighno nAkhavAnI zarUAta karI. paNa gatavarSamAM meLavelI zaktinA AdhAre, jJAnInA mArge ja cAlavAnA prayatnathI, je prasaMgo saMsAravRddhinAM nimitta thAya, te ja prasaMgone teo saMsA2kSayanAM nimitta banAvI zakyA hatA. potAnA puruSArthathI ane AjJAdhInapaNAthI mohanIya Adi ghAtIkarmo tvarAthI nivRtta karatA hatA, ane AtmasvarUpamAM ja ekatAna rahevAnA deDha bhAvanA AdhArathI navAM ghAtI karmo alpa bAMdhatA hatA ane aghAtI zAtAvedanIya Adi zubha prakAranAM vizeSa bAMdhatA hatA, je karmo teo mukhyatAe zukladhyAnamAM bALI, potAnA AtmAne satata haLukarma karatA gayA hatA. pariNAme strI, kuTuMba, vepAra, bhAgIdAro Adino saMga temaNe mAtra pUrvakarmanI nivRtti mATe ja rAkhyo 288
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM hato, te mATe koI aMtaraMga icchita spRhA rAkhI nahotI. bhalabhalA munione paNa caLAvavAmAM samartha evA labdhisiddhinA AkarSaNane paNa teo ghoLIne pI gayA hatA. vaLI, teo strI, putra, kuTuMba, vyApAra, parigraha AdithI apratibaddha rahyA hatA. prabhunI AjJAe ane satpuruSanA mArge cAlIne temaNe A siddhi hAMsala karI hatI. A ja temanA jIvanamAM samAyeluM dharmanuM maMgalapaNuM hatuM. saM. 1949mAM temano upAdhiyoga vadhyo hato. vepAra vadhyo, kuTuMbanI jaMjALa vadhI, to sAthe sAthe kAramA udayathI chUTavAno puruSArtha paNa vadhyo. A varSano temano upAdhiyoga evo baLavAna hato ke temane mArgapravartAvavAno je abhilASa hato te gauNa karavo paDayo, tema chatAM tene sahelAIthI pacAvI temaNe potAnA AtmAnAM zAMti, samatA ane zuddhi vadhAryA hatAM. temanA vadhelA jJAnadarzananA ughADane kAraNe temanI bhUta tathA bhAvinI dazAnI jANakArI vadhI hatI, jenA lIdhe mArAtArAnA bhedabhAvanuM sthAna samatAbhAve lIdhuM, rAgadveSanI ghaNI alpatA thaI ane svarUpamAM sthira rahevAno samaya paNa ghaNo vadhyo. Ama thavAthI navAM mohanIya karmanuM baMdhana ghaTatuM gayuM, zAtA vedanIya tathA kalyANabhAvano Azrava vadhyo, jene lIdhe temano AtmA khUba jaladIthI zukladhyAnamAM AgaLa vadhato gayo. temanI vItarAgatA paNa ghaNI vadhatI gaI, tenAM anusaMdhAnamAM karma nirjarAnI mAtrA paNa vadhatI gaI. Ama thavAthI teo jyAre zukladhyAnanA anubhavamAMthI bahAra Ave tyAre temane saMsArI pravRtti sAthenuM anusaMdhAna nahivat jevuM thatuM hatuM, kAraNa ke temane saMsAra pratinI sukhabuddhi ghaNA moTA pramANamAM kSINa thaI hatI. saMsAra sukhamaya nathI, asAra che evI lAgaNI temane rome rome siddha thaI hatI evI chApa temanAM A varSanA patro vAMcatA ApaNA para paDe che. teo saMsAranI koI paNa pravRttimAM icchApUrvaka joDAtA na hatA, tethI temane jJAna tathA darzananAM AvaraNo khUba haLavAM rahetAM hatAM, je temane cAritranI khIlavaNI karavA mATe tathA AtmadazA UMcI karavA mATe khUba upayogI thatAM hatAM. saMsArapravRtti karatI vakhate temane je aliptatA rahetI hatI te vakhate temanA hradayamAM sahu jIva kalyANa pAme, dharmanuM zraddhAna pAmI AtmAnAM adbhuta sukhane anubhave evI kalyANamaya 289
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bhAvanA ramyA karatI hatI. ane te sarva bhAva tathA pravRtti teo AjJAdhInapaNe, prabhunI AjJAmAM rahIne karatA hatA, jethI karmakSayanI pravRtti khUba joradAra thatI jatI hatI. A rItano prabhunI AjJArUpI cakrano upayoga temaNe saM. 1950mAM vadhAre vizadatAthI ane ugratAthI karavA mAMDyo hato. temano apramAda vizeSa phUTa thayo ane ghaTTa thaI baLavAna banyo. temanI cittasthiratAnuM pramANa eTaluM vizeSa vadhyuM hatuM ke saMsAranAM vyavahArika kAryo karavAM temane mATe khUba kaThaNa banI gayAM hatAM. thoDA kALamAM thaI zake tevAM kAryo karatAM paNa ghaNo samaya vItI jAya evuM banavA lAgyuM hatuM, vivAhAdi laukika prasaMgomAM bhAga levAno tyAga karatA jatA hatA. tema chatAM jo udayagata kArya karavuM paDe to te pUrA samabhAvathI, akaLAyA vinA, zAMta pariNAmathI karatA hatA ke jethI Azrava tUTato jAya ane nirjarA vadhatI jAya. teo potAnI samAdhimaya dazA jALavavA satata puruSAthI rahetA hatA. A puruSArtha ane tenAthI khIlatA guNonI siddhi ApaNane temanI aMtaraMga dazAnI samaja Ape che. meLavelI ucca AtmadazAnA kAraNathI je udAsInatA ane vItarAgatA temanAmAM khIlyAM hatAM, tenAM prabhAvathI temaNe saM. 1951mAM vepArAdi no tyAga karI nivRtta thavAnuM nakkI karyuM hatuM, paraMtu bhAgIdAronA Agraha tathA dabANane vaza thaI temaNe peDhInA salAhakAra tarIke cAlu rahevA kabUlyuM hatuM. A varSamAM teo mAtra udayAdhIna pravRtti karavA ja prerAtA hatA, icchAdhIna pravRtti AtmArtha sivAya nahivat thaI gaI hatI; arthAt teo zrI jJAnIpuruSoe darzAvelA AjJAmArge ja satata cAlavA, vartatI vyavahArika bhIDamAM paNa uttama prakAre prayatnavAna rahyA hatA. je rIte rAgadveSa karyA vinA samapariNAmathI vartavAnI jJAnImahAtmAonI AjJA temaja rIta che, te rIte ja vartavA teo satata udyamI hatA; ane ghaNA aMze teo temAM saphaLa paNa rahyA hatA. Ama teo vadhumAM vadhu zakya thAya teTalo Azrava toDI, saMvara tathA nirjarAnuM ArAdhana karatA hatA. A puruSArtha e ja temanA jIvanamAM dharmanA maMgalapaNAe karma para karelo vijaya hato. temaNe saddharmanA Azraye "AjJAmAM vartI, karma para vijaya meLavI, upAdhikALane navAM karmonI vaNajhAra khaDI karyA vinA pUro karyo, temAM dharmanAM 290
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM maMgalapaNAnuM jvalaMta astitva ApaNane jovA maLe che. ane tyAM temanAM jIvanano trIjo tabakko pUro thAya che. cotho tabakko : saM.195ra thI saM.1957 - kevaLa lagabhaga bhUmikA vi. saM. 1948 thI 1951 sudhInA gALAmAM kRpALudeve upAdhino tathA pravRttino prabaLa udaya vedyo hato; AvA viparIta udayakALamAM AtmArtha cUkI na javAya te mATe temaNe satata kALajI rAkhI hatI. te samaya daramyAna temaNe jJAnI mahAtmAonAM caritronuM avalokana karI, temaNe ciMdhelA mArge cAlavAnI arthAt temanI AjJAmAM ja rahIne pravRtti karavAnI satata Teva pADI hatI. A AjJArUpI sudarzana cakra temanA AtmAne AzravathI bacAvI, saMvara tathA nirjarAnI nizrAmAM mUkatuM hatuM. temanAM lakSa tathA smaraNa hatAM 'ANAe dhammo, ANAe tavo.', tenAM phaLarUpe temane uttama kSamA, mArdava, Arjava tathA zauca guNonI vardhamAnatA thatI gaI. ane AtmArUpI sarovaramAM, bhaktirUpI kamaLane khIlavI, cAritrarUpa komaLa sugaMdha phelAvatAM phelAvatAM, AjJArUpI laherathI kamaLane pallavita karI, dhyAnarUpI tapanAM ArAdhanathI, temaNe ghAtakarmone ghaNA moTA pramANamAM bALI nAkhyAM hatAM. vi. saM. 195rathI pravRttino baLavAna udaya nabaLo paDayo hato. temane mAnasika dabANamAM paNa ghaNI rAhata thaI hatI, ane A varSano moTobhAga teo AtmAnuM ArAdhana karavA mATe muMbaInI bahAra gujarAtamAM nivRttikSetromAM rahyA hatA. te dvArA pravRttithI lAgelI pachaDATane vizrAMti ApavAno temaNe prayatna karyo hato. teo rALaja, kAviThA, vaso vagere sthaLomAM rahI tyAgI jevuM jIvana jIvatA hatA; te sthitimAM aneka mumukSuo sAkSI hatA. A mumukSuoe potAne thayelo temano tyAgI tarIkeno paricaya ardhazatAbdi smAraka graMtha" tathA "zrImad rAjacaMdra jIvanakaLAmAM varNavyo che. AMtarika asaMgatA sAthe susaMgata thAya tevA bAhya asaMgatA prApta karavAnA prayatno temaNe cAlu karI dIdhA hatA. sUvA mATe teo gAdaluM rAkhatA nahi; DAMsa, macchara, mAkhI AdinA upadravo zAMtithI sahana karatA hatA, ane bIjA aneka kudaratI pariSado paNa sahetA 291
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hatA. ardharAtrie UThIne jaMgalamAM jaIne teo dhyAnamAM besatA, khorAkamAM paNa teo ghaNI sAdAI rAkhatA hatA. amuka vakhate teo mAtra bAphelAM zAkabhAjI ja letA, to amuka samaye mAtra be rUpiyAbhAra loTanI roTalI ane thoDuM dUdha eTaluM ja AkhA divasanA khorAka tarIke upayogamAM letA hatA. bIjI vakhata dUdha ke bIjuM kaMI letA nahi. keTalIka vAra mAtra ghI tathA dUdhamAM banAvelI rasoIno divasamAM eka ja vakhata vaparAza karatA. vastro paNa teo ghaNA ochA vAparatA. Ama dravyathI khUba saMyamI rahevAnA deDha prayAso A varSamAM temaNe AdaryA hatA. divasano ghaNokharo bhAga teo graMthavAMcanamAM tathA manana karavAmAM pasAra karatA hatA, divasano keTaloka samaya teo zrI saubhAgabhAI, aMbAlAlabhAI, lallujI mahArAja vagere munio tathA anya mumukSuo sAthe satsaMgamAM rahetA hatA. te samaye teo sarvane kRpALudeva taraphathI apUrva bodha maLato hato, tevA ullekho ApaNane maLe che. eka vakhate teo A varSamAM ekAMtamAM besI kaMIka moTethI bolatA hatA; teo zuM bole che te jANavAnI jijJAsA zrI devakaraNajI munine thaI, kAraNa ke te vakhatanI kRpALudevanI mudrA temane parama zAMtivALI ane kaSAyarahita jaNAtI hatI, te sAthe temanAM mukha para koI alaukika prasannatA chavAyelI dekhAtI hatI. najIkamAM jaI munie sAMbhaLavA prayatna karyo to temanA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke kRpALudeva pote potAne saMbodhIne kahI rahyA hatA ke, - "aDatAlIsanI sAlamAM rALaja birAjyA hatA te mahAtmA zAMta ane zItaLa hatA. hAla sAlamAM (saM.19paramAM) vaso kSetre vartatA mahAtmA parama adbhuta yogIMdra parama samAdhimAM rahetA hatA, ane A vanakSetre vartatA paramAtmA paNa abhuta yogIMdra parama zAMta birAje che." (zrI. rAjacaMdra jIvanakaLA pR. 231). A vacano zrI devakaraNa munie prabhuzrIne ullAsapUrvaka lakhyAM hatAM, ane te pachI zrImad taraphathI thayelA bodhathI potAne pragaTelo ullAsa paNa temaNe temAM varNavyo 292
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM hato. Ama sarvasaMgaparityAga karavAnI pUrva taiyArI rUpa kaDaka saMyama pALavAnI zarUAta temaNe saM. 19paramAM karI hatI. A temanuM paramArtha mArgamAM bhareluM eka navuM pagaluM hatuM. tenI mastI paNa temAM hatI. "jenI mokSa sivAya koI paNa vastunI icchA ke spRhA nahotI ane akhaMDa svarUpamAM ramaNatA thavAthI mokSanI icchA paNa nivRtta thaI che, tene he nAtha! tuM tuSTamAna thaIne paNa bIjuM zuM ApavAno hato? he kRpALu! tArA abheda svarUpamAM ja mAro nivAsa che, tyAM have to levA devAnI paNa kaDAkUTathI chUTA thayA chIe ane e ja amAro paramAnaMda che .. o duSamakALanA durbhAgI jIvo! bhUtakALanI bhramaNAne choDIne vartamAna vidyamAna evA mahAvIrane zaraNe Avo. eTale tamAruM zreya ja che. saMsAranA tApathI trAsa pAmelA ane karmabaMdhanathI mukta thavA icchatA paramArthapremI jijJAsu jIvonI trividha tApAgnine zAMta karavAne ame amRtasAgara chIe. mumukSu jIvonuM kalyANa karavAne mATe ame kalpavRkSa ja chIe .... A viSama kALamAM parama zAMtinA dhAmarUpa ane bIjA zrI rAma athavA zrI mahAvIra ja chIe; kemake ame paramAtmasvarUpa thayA chIe. A aMtara anubhava paramAtmapaNAnI mAnyatAnA abhimAnathI ubhavelo lakhyo nathI, paNa karmabaMdhanathI duHkhI thatA jagatanA jIvonI parama kAruNyavRtti thavAthI temanuM kalyANa karavAnI tathA temano uddhAra karavAnI niSkAraNa karuNA e ja A hRdayacitAra pradarzita karavAnI preraNA kare che." (caitra suda 13, 1952. AMka 680) A aMgata lakhANamAM temaNe potAnA hRdayano citAra khUba ja pramANikapaNe vyakta karyo jaNAya che, temAM temaNe potAne prApta thayeluM paramAtmapaNuM batAvyuM che, ane te batAvavAnuM kAraNa abhimAna nahi paNa jagatanA jIvo pratyenI parama kAruNyavRtti che, e paNa spaSTa karyuM che. jo jIvone temanI samarthatAno khyAla Ave ane temanI mAMgaNI thAya to kalyANano mArga teo temane batAvI zake, e hetu spaSTa karyo che. A badhAM vacanonuM UMDANathI manana karatAM samajAya che ke paramArthanI sarvottama padavI 293
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "tIrthakara pada" meLavavA mATenuM nAmakarma nikAcIta karyA pachI jIvane je jAtanA bhAva vartatA hoya tevuM A citraNa che. ane e parathI ApaNe jarUra anumAna para AvI zakIe ke A lakhANa lakhatAM pahelAM, pUrve jeno nirdeza temanA dvArA anekavAra thayo che te tIrthakara nAmakarma nikAcIta thayuM hovuM joie. sahu jIvonuM kalyANa karavAnI temanI A bhAvanA thoDA samayamAM pUrI thAya ema temane lAgatuM nathI, tethI e vize temaNe prabhune hRdayapUrvaka prArthanA karI che ke, - "he nAtha! kAM dharmonnati karavArUpa icchA sahajapaNe samAveza pAme tema thAo; kAM to te icchA avazya kAryarUpa thAo. kAryarUpa thavI bahu duSkara dekhAya che." (bhAdaravA 1952. AMka 709) A prakAre dharmonnati karavAnI temanI bhAvanA, te vizenI temanI vicAraNA ApaNane temanI hastanoMdhamAM paNa jovA maLe che - parAnugraha parama kAruNyavRtti karatAM paNa prathama caitanya jinapratimA thA. caitanya jinapratimA thA. tevo kALa che? te vize nirvikalpa thA. tevo kSetrayoga che? gaveSa. tevuM parAkrama che? apramatta zuravIra thA. teTaluM AyuSyabaLa che? zuM lakhavuM? zuM kahevuM? aMtarmukha upayoga karIne jo ." (hastanoMdha 2. AMka 18) temane potAmAM dharmonnati karavA mATenI bIjI badhI yogyatA jaNAtI hovA chatAM AyuSya pUratuM na hoya tevI saMbhAvanA lAgatI hatI, ane te vizeno aMdezo temaNe ahIM vyakta karyo che. ane dharmanI prabhAvanA zarU karatAM pahelAM aDola jinasvarUpa meLavavAnI vRtti karI che, je temanAM bhAvi padanAM anusaMdhAna prati ApaNane dorI jAya che. 294
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM vi. saM. 1952mAM temano upAdhiyoga haLavo thayo hato, temanI AtmadazA vadhI hatI, teno nirdeza ApaNane te samayanI temanI patradhArAthI maLe che. AgaLanA varSo karatAM A varSamAM patro vadhAre lakhAyA jaNAya che, eTaluM ja nahi paNa A varSanA patromAM jJAnacarcA vadhAre jovA maLe che. saubhAgabhAI, prabhuzrI Adi janoe pUchAvelA jJAnapraznonA uttaro A patromAM jovA maLe che. jaina dharmane lagatA keTalAka praznonI chaNAvaTa, amuka koyaDA vizenI UMDI vicAraNA, Adi paNa jovA maLe che. te parathI ApaNane lakSa thAya che ke temanI vItarAgamArganI samajaNa keTalI UMDI ane daDha banI hatI. A patromAM aMgata saMjogone lagatI vicAraNA, tenA ullekho bhAgye ja jovA maLe che. vadhAre to siddhAMta carcA ane upadeza jevuM lakhANa A patromAM raheluM dekhAya che. e batAve che ke teo aMgata gamA aNagamAnI lAgaNIthI ghaNA aMze para thayA hatA, je kaMI udayAnusAra thAya tene sahajabhAvathI teo svIkArI letA hatA, ane je thoDuM avazeSarUpe bAkI hoya te temanA aMtaramAM samAI jatuM hatuM. Ama chatAM kyAreka ja aMgatasthiti sUcavanAra lakhANa temanA A varSanA patromAM vAMcavA maLe che. AvA eka patramAM temaNe zrI aMbAlAlabhAIne saM. 19paranA bhAdaravA mAsamAM lakhyuM hatuM ke, - "jainadarzananI rItie jotAM samyakdarzana ane vedAMtanI rItie jotAM kevaLajJAna amane saMbhave che ... vaLI vartamAnamAM te jJAnano teNe ja niSedha karyo che. jethI tatsaMbaMdhI prayatna karavuM paNa saphaLa na dekhAya. jaina prasaMgamAM amAro vadhAre nivAsa thayo che to koI paNa prakAre te mArgano udhdhAra ama jevAne dvAre vizeSa karIne thaI zake, kemake tenuM svarUpa vizeSa karIne samajAyuM hoya e Adi .... vedokta mArgamAM . sAdhAraNa rIte koI koI AcArya athavA te mArganA jANa sArA puruSo ema ne ema thayA kare che, ane jainamArgamAM ghaNAM varSa thayAM tevu banyuM dekhAtuM nathI ... tethI cittamAM ema AvyA kare che ke jo te mArga vadhAre pracAra pAme to tema karavuM, nahIM to temAM vartatI prajAne mULa lakSapaNe doravI. A kAma ghaNuM vikaTa che. vaLI 295
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jainamArga pote ja samajavo tathA samajAvavo kaThaNa che . tenI sAthe ema paNa rahe che ke jo A kArya A kALamAM amArAthI kaMI paNa bane to banI zake; nahIM to hAla to mULamArga sanmukha thavA mATe bIjAnuM prayatna kAma Ave tevuM dekhAtuM nathI. ghaNuM karIne mULamArga bIjAnAM lakSamAM nathI, tema te hetu dRSTAMte upadezavAmAM paramazruta Adi guNo joie che, temaja aMtaraMga keTalAka guNo joie che, te atra che evuM deDha bhAse che." "e rIte jo mULamArga pragaTatAmAM ANavo hoya to pragaTa karanAre sarvasaMgaparityAga karavo yogya; kemake tethI kharekharo samartha upakAra thavAno vakhata Ave. vartamAna dazA jotAM, sattAnAM karmo para dRSTi detAM keTalAka vakhata pachI te udayamAM Avavo saMbhave che. amane sahajasvarUpa jJAna che, jethI yogasAdhananI eTalI apekSA nahi hovAthI temAM pravRtti karI nathI, tema te sarvasaMgaparityAgamAM athavA vizuddha dezaparityAgamAM sAdhavA yogya che. ethI lokone ghaNo upakAra thAya che, jo ke vAstavika upakAranuM kAraNa to AtmajJAna vinA bIjuM koI nathI." "hAla be varSa sudhI to yogasAdhana vizeSa karI udayamAM Ave tema dekhAtuM nathI. tethI tyAga pachInI kalpanA karAya che .... nAnI vaye mArgano uddhAra karavA saMbaMdhI jijJAsA vartatI hatI, tyAra pachI jJAnadazA Avya, krame karIne te upazama jevI thai; paNa koI koI loko paricayamAM AvelA, temane keTalIka vizeSatA bhAsavAthI kaMIka mULamArga para lakSa Avelo, ane A bAju to seMkaDo athavA hajAro mANaso prasaMgamAM AvelA, ... e parathI ema jovAmAM AvyuM ke loko taravAnA kAmI vizeSa che, paNa temane tevo yoga bAjhato nathI. jo kharekhara upadezaka puruSano joga bane to ghaNA jIva mULamArga pAme tevuM che, ane dayA Adino vizeSa udyota thAya evuM che. ema dekhAvAthI kaMIka cittamAM Ave che ke A kArya koI kare to ghaNuM sAruM, paNa daSTi karatAM tevo puruSa dhyAnamAM Avato nathI, eTale kaMika lakhanAra 296
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM pratye ja dRSTi Ave che, paNa lakhanArano janmathI lakSa evo che ke e jevuM ekke jokhamavALuM pada nathI, ane potAnI te kAryanI yathAyogyatA jyAM sudhI na varte tyAM sudhI tenI icchAmAtra paNa na karavI, ane ghaNuM karIne haju sudhI tema vartavAmAM AvyuM che. mArganuM kaMI paNa svarUpa kaMikane samajAvyuM che, tathApi koine eka vratapaccakhANa ApyuM nathI, athavA tame mArA ziSya cho, ane ame guru chIe evo ghaNuM karIne prakAra darzita thayo nathI. kahevAno hetu evo che ke sarvasaMgaparityAga thaye te kAryanI pravRtti sahajasvabhAve udayamAM Ave te karavI evI mAtra kalpanA che. teno kharekharo Agraha nathI, mAtra anukaMpAdi tathA jJAnaprabhAva varte che tethI kyAreka te vRtti UThe che, athavA alpAMze aMgamAM te vRtti che, tathApi te svavaza che. ame dhArIe chIe tema sarvasaMgaparityAgAdi thAya to hajAro mANasa mULamArgane pAme, ane hajAro mANasa te sanmArgane ArAdhI sagatine pAme ema amArAthI thavuM saMbhave che. amArA saMgamAM tyAga karavAne ghaNA jIvane vRtti thAya evo aMgamAM tyAga che. dharma sthApavAnuM mAna moTuM che; tenI spRhAthI paNa vakhate AvI vRtti rahe, paNa AtmAne ghaNIvAra tAvI jotAM te saMbhava havenI dazAmAM ocho ja dekhAya che, ane kaMika sattAgata rahyo haze to kSINa thaze ema avazya bhAse che, kemake yathAyogyatA vinA, deha chUTI jAya tevI daDha kalpanA hoya to paNa, mArga upadezavo nahi, ema Atmanizcaya nitya varte che. eka e baLavAna kAraNathI parigrahAdi tyAga karavAno vicAra rahyA kare che. mArA manamAM ema rahe che ke vedokta dharma prakAzavo athavA sthApavo hoya to mArI dazA yathAyogya che. paNa jinokta dharma sthApavo hoya to haju teTalI yogyatA nathI, to paNa vizeSa yogyatA che, ema lAge che." (bhAdaravo 19para. AMka 708). A sudIrgha avataraNanA abhyAsathI kRpALudevanI AMtaradazA ApaNane barAbara samajAya che. temanI vItarAgatA, asaMgapaNuM, mArga prakAzavAnI utkaMThA, chatAM pAtratA 297
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vinA kArya na karavAnI dRDhatA vagere jovA maLe che. potAnA vicAronuM tathA bhAvonuM je rIte temaNe pRthakkaraNa karyuM che te vize UMDANathI samajIe to ApaNe e ja anumAna para jaIe ke temanA je uttama bhAvipadanI saMbhAvanA 680 AMkanAM vacanothI jaNAI hatI, tene ja A badhAM vacano puSTi ApI samRddha kare che. jenAM hRdayamAM kalyANabhAvanI utkRSTatA vartatI na hoya te A prakAre saMyamasiddhi lAvI zake nahi. temane yogya mArgadarzaka thavA mATe sarvasaMga parityAga karavo hato kemake aMtaraMga yogyatA to hatI ja, paNa bAhyanI yogyatA paNa emane eTalI ja jarUrI lAgI hatI. mArga prakAzaka thavA pAchaLa koI mAnabhAvano Azaya haragIja na hato, paNa janakalyANa karavAnI mukhyatA hatI te vize aneka apekSAe vicAra karI temaNe spaSTatA karI hatI. temanI A dazA ane bhAvanAne chAje tevI uttama kRtio A varSanA aMtabhAgamAM temaNe racI hatI. "mULamArga rahasya' ane 'Atmasiddhi' jevI anupama kRtino phAla ApaNane temanA vipula jJAnano ane ucca AtmadazAno sabaLa purAvo Ape che. AtmAnI alaukika anubhUti vinA AvI uttama tattvarita racanA kadI paNa avatarI zake nahi e suvidita che. vi. saM. 1953mAM temanI patradhArAno pravAha ghaNo ghaTI jAya che, tema chatAM keTalIka sAhityika kRtionuM sarjana karavAnuM temanuM valaNa ApaNane spaSTapaNe jovA maLe che. temanI AtmaciMtananI gahanatA tathA AtmanimagnatAne kAraNe je vItarAgatA ane asaMgatA temanAmAM AviSkAra pAmyAM hatAM, tenAM kAraNathI A varSamAM temanAthI patro ghaNA ochA lakhAyA che, paraMtu je lakhAyA che te mukhyatAe jainadarzananI tattvavicAraNAne lagatA che. kRtionAM sarjanamAM paNa jainadarzana agrasthAna dharAve che. je mokSamArga prakAzavAnI icchA temaNe sevI hatI, tenI vicAraNArUpa rjanamArga viveka', "mokSa siddhAMta', 'dravya prakAza', 'AnaMdaghana covIzI'nAM keTalAMka padonuM vivecana, AcArya kuMdakuMda racita "paMcAstikAya'no anuvAda vagere jainadarzananI mahattAdarzaka kRtio ApaNane pUrNa ke apUrNa svarUpamAM prApta thAya che. anya darzano vize khAsa koI lakhANa, mahattvapUrNa lakhANa maLatuM nathI. A uparAMta "paMtha paramapada 298
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM bodhyo' ane 'apUrva avasara' jevI sarvottama kRttinI racanA paNa A ja varSamAM temaNe karI hatI. apUrva avasara e temanI aMtaraMga dazA tathA abhilASA darzAvatuM, jaina paripATI anusAra racAyeluM anupama kAvya che. temAM bAhyathI temaja aMtaraMgathI nirgatha thaI, upasthita thatA sarva pariSaho tathA upasargone samabhAve sahIne, tathA uttama ane ugra tapazcaryA karIne karma nirjarA pUrNa karI "mokSapada pAmavAno temano abhilASa vyakta thayo che. jIva eka pachI eka guNasthAna kevA kramathI caDato jAya che tenuM kramika varNana temAM thayuM che. A kAvyamAM bhUtakALa ane bhaviSyakALa ema be vibhAga che. ane enA thakI kRpALudevanAM atIta tathA anAgata jIvana vizenI jANakArI ApaNane maLe che. temanI vartamAna dazA sAthe, bhAvimAM paramapadanI prApti kyA mArgathI karavA temaNe dhArI che tenuM kramika varNana A padamAM khUba ja vizadatA sAthe thayeluM che. A kAvyanA AdhAre ApaNane saM. 1953nI temanI ucca AtmadazAno paricaya thAya che. A varSamAM temaNe lakhelA patro vAMcatA temanI bIjI eka vizeSatA najare tare che. A patromAM potAnAM aMgata sthitisUcaka vacano bhAgye ja jovA maLe che. je maLe che te temanI taTastha dazAnuM citraNa che. teo kevI sthitaprajJanI dazAe pahoMcyA hatA teno citAra ApaNane A patro dvArA maLI rahe che. teo saMsAramAM anubhavavA paDatA prasaMgonA pratyAghAtothI keTalA aMze para thaI gayA hatA teno aMdAja ApaNane A patro ApI zake che. mumukSu janoe noMdhelA temanA paricaya prasaMgo paNa temane vartatI sthitaprajJa dazAnI spaSTa chApa UbhI kare che, ane e ja chApa temanAM e vakhatanAM vANI vartana ApaNA para gherI kare che, e hakIkata che. temanAM AvAM sthitaprajJapaNAnI tathA asaMgapaNAnI sAkSI pUre evo eka prasaMga saM. 1953mAM banI gayo. A varSanA jeTha vada dazamanA roja temanA paramArtha sakhA, parama vizrAmarUpa saubhAgabhAIno samAdhipUrvaka dehatyAga thayo. A samAcAra jANyA pachI paNa temaNe je sthiratA ane dhIraja jALavyAM hatAM, te samAcArane sahajapaNe 299
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha avadhAryA hatA, ane temanAM kuTuMbIjanone tathA mumukSujanone je sarbodha Apyo hato te Aje paNa mananIya che, ane temanI sthitaprajJatAnI sAkSI ApanAra che. temano AtmA evI asaMgadazA sudhI pahoMcyo hato ke paramArthanA vizrAmanA du:khane paNa teo khUba sahelAIthI pacAvI zakyA hatA. zrI jUThAbhAInA avasAna vakhate saM. 1946mAM potAne thayelA akathya khedanA udgAro temaNe vyakta karyA hatA, temAMno koI paNa prakArano kheda ke Arta pariNAmanA udgAro zrI saubhAgabhAInA viyoga vakhate jovA maLatA nathI, balka AvA prasaMge sahune dhIrajarUpa thAya, baLavAna preraNA ApanAra thAya tevA bodhavacanothI bharelA, tattvasabhara patro temaNe lakhyA hatA. saubhAgabhAInA guNo saMbhAryA che, te avadhAravA anurodha karyA che paNa viyogano kheda pradarzita karyo nathI. ane vAstavikatA tapAsIe to, temane zrI jUThAbhAI karatAM zrI saubhAgabhAI sAthe lAMbA gALAno, UMcA prakArano ane ghaniSTa saMbaMdha hato; tene lIdhe saubhAgabhAInA viyoganI vedanA vizeSa kaThaNa hovI joie, paNa tema thayuM nahotuM. Ama thavAmAM temanI aMtaraMga ucca AtmadazA baLavAna kAraNarUpa hatI, tema ApaNane lAgyA vinA rahetuM nathI. saubhAgabhAInA viyoga mATe lakhAyelA AzvAsana patro tenA uttama udAharaNarUpa che. "Arya zrI sobhAge jeTha vada 10, guruvAre savAre daza ne pacAsa miniTe deha mUkyAnA samAcAra vAMcI ghaNo kheda thayo che ... jIvane dehano saMbaMdha e ja rIte che. tema chatAM paNa anAdithI te dehane tyAgatAM jIva kheda pAmyA kare che. ane temAM daDha mohathI ekapaNAnI peThe varte che; janmamaraNAdi saMsAranuM mukhya bIja e ja che. zrI saubhAge tevA dehane tyAgatAM moTA munione durlabha evI nizcala asaMgatAthI nija upayogamaya dazA rAkhIne apUrva hita karyuM che, emAM saMzaya nathI." "vaDIlapaNAthI tathA temanA tamArA pratye ghaNA upakAra hovAthI, temaja temanA guNonA abhutapaNAthI temano viyoga tamane vadhAre khedakAraka thayo che. temano tamArA pratyenA saMsArI vaDIlapaNAno kheda vismaraNa karI, 30
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM temaNe tamArA sarva pratye je parama upakAra karyo hoya tathA temanA guNonuM je je abhutapaNuM tamane bhAsyuM hoya tene vAraMvAra saMbhArI, tevA puruSano viyoga thayo teno aMtaramAM kheda rAkhI temaNe ArAdhavA yogya je je vacano ane guNo kahyAM hoya tenuM smaraNa ANI temAM AtmAne preravo, ema tamo sarve pratye vinaMti che ...." "mohe karIne je samaye kheda thAya te samaye paNa temanA guNonuM adbhutapaNuM smaraNamAM ANI mohathI thato kheda zamAvIne guNonA abhutapaNAno viraha thayo te prakAramAM te kheda pravartAvavo yogya che. A kSetre A kALamAM zrI sobhAga jevA viralA puruSa maLe ema amane vAraMvAra bhAse che. dhIrajathI sarvee kheda zamAvavo; ane temanA adbhuta guNono ane upakArI vacanono Azraya karavo yogya che ...." "saMsAranuM svarUpa spaSTa jeNe jANyuM che tene te saMsAranA padArthanI prAptithI ke aprAptithI harSazoka thavA yogya nathI, to paNa ema jaNAya che ke sapuruSanA samAgamanI prAptithI kaMI paNa harSa ane temanA viyogathI kaMI paNa kheda amuka guNasthAna sudhI temane paNa thavA yogya che .. zrI sobhAganI saraLatA, paramArtha saMbaMdhI nizcaya, mumukSu pratye upakAratA Adi guNo vAraMvAra vicAravA yogya che." (jeTha vada 12, 1953. AMka 782) "zrI sobhAganI mumukSu dazA tathA jJAnInA mArga pratyeno teno adbhuta nizcaya vAraMvAra smRtimAM AvyA kare che .. pratyakSa satparuSanA samAgama ane te AzrayamAM vicaratA mumukSuone mokSasaMbaMdhI badhAM sAdhano alpa prayAse, ane alpa kALe prAye (ghaNuM karIne) siddha thAya che; paNa te samAgamano yoga pAmavo durlabha che. te ja samAgamanA yogamAM mumukSu jIvanuM niraMtara citta varte che." (aSADa suda 4, 1953. AMka 783) 301
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Arya sobhAganI aMtaraMga dazA ane dehamukta samayanI dazA, he munio! tamAre vAraMvAra anuprekSA karavA yogya che." (aSADa vada 1, 1953. AMka 786) AvA AghAta pratyAghAtanA baLavAna prasaMgomAM paNa kRpALudeva potAnI AtmasthiratA jALavI zakyA che, te uparanAM vacano jotAM saheje siddha thAya che. AvI AtmasthiratA jALavavI e aMtaraMga vItarAgatAnI sahAyatA vagara zakya nathI, e suvidita che. pote taTastha rahI, kartavya tarapha aMgulI nirdeza karI saubhAgabhAInA kuTuMbIjano ane mumukSujanone sanmArgamAM rahevA, bhavya puruSArtha karI Atmazuddhi karavA je doravaNI ApI che te noMdhanIya che. khAsa karIne temano aMtaraMga Atmika vikAsa jANavA mATe te khUba upayogI thAya tema che. teo je rIte vyavahAranA prasaMgomAM nispRha ane alipta rahI AtmazuddhikAraka bodha ane dRSTikoNa meLavatA gayA, tenAthI ApaNA para temaNe prApta karelAM vItarAgatA ane nispRhatAnI chApa spaSTa UThI Ave che. vi. saM. 1954mAM paNa potAne atipriya evI Atmazuddhi vadhAravAnI pravRtti temaNe vegavaMta rAkhI hatI. potAnA aMgata gamA aNagamAne tathA icchA ke anicchAne teo A varSamAM nahivat sthAna ApatA hatA. temanI mukhya icchA karma mAtrathI tvarAthI chUTI, svarUpasiddhi karI, anekane svarUpasiddhi meLavavAmAM jaladIthI sahAya karavAnI hatI. sAthe sAthe bAhyasaMjogo temane pramANamAM vizeSa anukULa hatA, tethI A varSamAM mumukSuone paramArthe yogya mArgadarzana ApatA patro vadhAre lakhAyelA che. A patromAM je tattvavicAraNA temaNe karI che te temanI AMtarika ucca AtmadazAnI abhivyakti karanArI che. temAM vyakta thayeluM ciMtana gUDha tathA nizcayAtmaka banatuM jovA maLe che. A ciMtana samajavA tathA manana karavA amuka bhUmikA hovI, pAtratA hovI jarUrI lAge che. aMgata sthitisUcaka vacanono lagabhaga abhAva A patromAM jaNAya che. A varSamAM temaNe nivRttikSetrano vasavATa vadhAryo hato, potAnuM jIvana vizeSa saMyamI ane kaDaka tyAgIne anurUpa hoya tevuM banAvyuM hatuM. tema chatAM bIjI koI khAsa 30ra
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM vizeSatA A varSamAM dhyAnamAM AvatI nathI. tema chatAM temanAM nIcenAM vacano temanI aMtaraMga vRtti ane pravRtti para sAro prakAza pADe che. sAthe sAthe sahu mATenA potAnA kalyANabhAva utkRSTatAe varte tevI bhAvanA tathA icchA amuka vacanomAM gUDha rIte vyakta thayelI jovA maLe che. emaNe lakhyuM che ke, - "dehathI bhinna svaparaprakAzaka parama jyotisvarUpa evo A AtmA, temAM nimagna thAo. he Aryajano! aMtarmukha thaI, sthira thaI, te AtmAmAM ja raho to anaMta apAra AnaMda anubhavazo .. viSayathI jenI indriyo Arta che, tene zItaLa evuM Atmasukha, Atmatattva kyAMthI pratItimAM Ave?" "parama dharmarUpa caMdra pratye rAhu jevo parigraha tethI have huM virAma pAmavAne ja icchuM chuM. amAre parigrahane zuM karavo che? kazuM prayojana nathI." "sarvotkRSTa zuddhi tyAM sarvotkRSTa siddhi "he Aryajano! A parama vAkyano AtmApaNe tame anubhava karo." (jeTha, 1954. AMka 832) jene kaMI priya nathI, jene kaMI apriya nathI, jene koI zatru nathI, jene koI mitra nathI, jene mAna-apamAna, lAbha-alAbha, harSa-zoka, janma-mRtyu Adi vaMdano abhAva thaI je zuddha caitanyasvarUpane vize sthiti pAmyA che, pAme che ane pAmaze temanuM ati utkRSTa parAkrama sAnaMdAzcarya upajAve che." "deha pratye jevo vastrano saMbaMdha che, tevo AtmA pratye jeNe dehano saMbaMdha yathAtathya dITho che, myAna pratye taravArano jevo saMbaMdha che tevo deha pratye jeNe AtmAno saMbaMdha dITho che; abaddha spaSTa AtmA jeNe anubhavyo che, te mahatu puruSone jIvana ane maraNa baMne samAna che." 303
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "je aciMtya dravyanI zuddhacitisvarUpa kAMti parama pragaTa thaI aciMtya kare che, te aciMtya dravya sahaja svAbhAvika nijasvarUpa che, evo nizcaya je parama kRpALu satparuSe prakAzyo teno apAra upakAra che." ".... sarvathI sarva prakAre huM bhinna chuM, eka kevaLa zudhdha caitanyasvarUpa, paramotkRSTa, aciMtya sukhasvarUpa mAtra ekAMta zudhdha anubhavarUpa huM chuM. tyAM vikSepa zo? vikalpa zo? bhaya zo? kheda zo? bIjI avasthA zI? huM mAtra nirvikalpa zuddha zuddha, prakRSTa zuddha parama zAMta caitanya chuM. huM mAtra nirvikalpa chuM. huM nijasvarUpamaya upayoga karuM chuM. tanmaya thAuM chuM." (jeTha suda 1, 1954, AMka 833) "mAruM citta, mArI cittavRttio eTalI zAMta thaI jAo ke koI mRga paNa A zarIrane joi ja rahe, bhaya pAmI nAsI na jAya." "mArI cittavRtti eTalI zAMta thaI jAo ke koI vRddha mRga jenA mAthAmAM khUjalI AvatI hoya te A zarIrane jaDapadArtha jANI potAnuM mAthuM khUjalI maTADavA A zarIrane ghase." (Aso 1954. AMka 850) kRpALudevane potAnA AMtarabAhya cAritrane kevuM zuddha karavuM che, AtmAne saMsArI padArtho ane te padArthonA bhogavaTAthI kevo alipta rAkhavo che, saMsAranAM dhaMdhothI mukta thaI AtmasvarUpamAM kevA ekAkAra thavuM che teno aMdAja ApaNane A vacano tathA A varSanAM anya vacano vAMcavAthI Avato jAya che. teoe A varSamAM je patro lakhyA che te sarva trAhitabhAvathI, potApaNAnA aliptabhAvathI lakhelA jovA maLe che. tattvaciMtanano nicoDa emAM temaNe samAvyo che, paraMtu temAM kyAMya huMpaNuM ke ahaMpaNuM DokAtuM nathI. A kSetramAM A kALe kevaLajJAna che ke nahi, tenI jhaMjhaTamAM paDyA vinA, kevaLajJAna mATe jarUrI cAritra ane AtmadazA khIlavavAnA puruSArthamAM teo ekAkAra ke nimagna thatA jatA hatA. vartamAnamAM kevaLajJAnAvaraNano pUrNa kSaya na thaI zake to paNa jeTaluM zakya hoya teTaluM sattAgata jJAnAvaraNane kSINa karavAmAM temano AtmA lAgI 304
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM paDayo hato. jenA pariNAme temano AtmA zukladhyAnamAM pApakarmanI sAthe puNyakarmano paNa eTalo ja baLavAna khe karavA zaktimAna thato jato hato. temanA AtmAmAM pUrNa vItarAga thavAno abhilASa e rIte vartato hato ke teo zukladhyAna ane dharmadhyAnanI vacce ja ramatA hatA. saMsAranA bhogavaTA mATenI temanI nispRhatA satata vadhatI jatI hatI. tethI temane zukladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa saMsAranI spRhA nahivat hovAne kAraNe pratyeka saMsArI pravRtti mahad aMze aliptabhAvathI thatI hatI. jene lIdhe ghAtIkarmonA baMdhana ghaNAM alpa tathA maMda thAya, aghAtI zubha saMsArI karmo paNa ghaNA ochA baMdhAya ane vizeSa jaththo sarva jIvanA kalyANabhAvanA paramANuono baMdhAto rahe, je baMdha temanA ane anyanA Atmika vikAsa mATe ghaNo ja upayogI nIvaDato jAya. Ama thavAthI temane zukladhyAnamAM javAno prasaMga nAnA kALe Ave, eTaluM ja nahi te samaya paNa kramathI vadhato jAya ane zukladhyAna paNa UMcA UMcA prakAranuM thatuM jAya. vaLI, puruSArthanA baLathI zukladhyAnamAM jyAre jAya tyAre pUrvasaMcita pApakarmanI sAthe, saMsArI zAtAnA puNyakarma paNa baLatAM jAya, arthAt te sarva pApapuNya pradezodayathI vedI temano AtmA tenAthI nivRtta thato jato hato; Ama temanA Atmapradeza para rahelo zAtA azAtArUpa karmasaMcaya kSINa thaI, tenI jagyAe svapa2 kalyANaka evA parameSTi paramANuo AvatAM jatAM hatAM. A jAtanI prakriyA A varSamAM vizeSa thaI jaNAya che, jenA thakI temanuM kevaLajJAna najIka najIka AvatuM gayuM hatuM, tevuM anumAna ApaNe karI zakIe tema chIe. atyAra sudhI karelA puruSArthanA phLarUpe saM.1955mAM temaNe dhArelI nivRtti meLavI. teo vepAranA kAryathI sarvathA nivRtta thayA. ane eka sabhAmAM temaNe lakSmI tathA strIno tyAga paNa karyo. A tyAganuM vrata teo pUrNatAe pALatA hatA, te eTale sudhI ke relagADImAM musApharI karatI vakhate TikiTa jevI vastu paNa teo potAnI pAse rAkhatA na hatA. gharamAM ja rahIne pAMca mahAvratanuM pAlana temaNe zarU karyuM. temaNe mAtA pAse sarvasaMgaparityAga karavAnI anujJA mAgI, paNa mAtAe tevI rajA thoDA kALa pachI ApavA jaNAvyuM hatuM. jene lIdhe temaNe bAhyathI gRhavAsa ane aMtaraMgathI 305
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vanavAsanuM pAlana rAkhyuM hatuM. A kALa daramyAna teo judAM judAM kSetre AtmadhyAnamAM ane AtmazuddhinA abhyAsamAM magna rahevA lAgyA. A samayamAM teo mukhyatAe udayAdhInapaNe vartatA hatA. icchAnirodha tapasvI thavAno bhavya puruSArtha temaNe Adaryo hato. ema lAge che ke A ja kAraNathI temanA thakI lakhAyelA mAtra cAlIsa jeTalA patro ja A varSamAM ApaNane maLe che. ane temAM paNa bhAgye ja koI patra ATha daza lITIthI vadhAre lAMbo che. A patromAM graMtho vizenA abhiprAyo, mokSamArgano nirdeza Adi paramArtha mArganI ja vicAraNA jovA maLe che. A varSamAM Atma ArAdhana arthe teo judAM judAM kSetramAM rahyA hatA, te vakhate temaNe je dharmabodha Apyo hato tenI TUMkI noMdha vacanAmRtamAM 'vyAkhyAnasAra 1,2' rUpe mUkAI che. vyAkhyAnasAra vAMcatA temanA vizALa tathA UMDA jJAnanI pratIti ApaNane sahelAIthI maLI jAya che. Ama bAhyathI temanA sAnukULa saMjoga vadhyA hatA, chatAM te saMjoga temanI mAnasika dazAthI eTalA sAnukULa nahotA, chatAM temAMya temane adbhuta zAMti vartatI hatI te, temanA AtmacAritranA vikAsanuM eka navuM sopAna kahI zakAya. "mAnasika vRtti karatAM ghaNA ja pratikULa mArgamAM hAla pravAsa karavo paDe che. tapta hradayathI ane zAMta AtmAthI sahana karavAmAM harSa mAnuM chuM." (kArataka suda 14, 1955. AMka 851) koI paNa prakArano udaya vedatI vakhate temano AtmA zAMta rahe te ja temanA mATe AnaMdano ane iSTa viSaya che, te ahIM samajAya che. AtmA jo zAMta-samapariNAmI 2he to Azrava ghaTI saMvara nirjarA vadhe che. ane Ama thavAthI karmabhAra tUTatAM kevaLajJAna najIka AvatuM jAya che. AvI asaMgatAnI ane nispRhatAnI vardhamAnatAvALuM temanuM jIvana saM. 1956mAM paNa cAlu hatuM. A varSamAM paNa bhAgye ja cAlIseka jeTalA patro jovA maLe che. te badhA patromAM temanuM sthitaprajJapaNuM tathA jJAnAvaraNano baLavAna kSayopazama jovA maLe che. temaNe gata varSamAM rigraha ane saMsAranAM kAryothI nivRtti svIkArI hatI tethI 306
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM temano divasano mukhya samaya graMthAbhyAsa, ciMtana, manana ane satsaMgamAM ja pasAra thato hato. pariNAme temano jJAnAvaraNano kSayopazama eTalo vadhyo hato ke temaNe A varSamAM lakhyuM hatuM ke, - "eka zloka vAMcatAM amane hajAro zAstronuM bhAna thaI temAM upayoga pharI vaLa che." (AMka 917, vaizAkha suda 6, 1956). munizrI lallujI mahArAjane lakheluM A vacana vicArIe tyAre ApaNane temanA jJAnAvaraNanA baLavAna kSayopazamano khyAla Ave che. jyAre jIvanuM zrutakevaLIpaNuM vikAsa pAme tyAre ja AvI sthiti sarjAya che. A parathI ApaNe jarUra anumAna karI zakIe ke saM.1956nA vaizAkha mAsa pahelAM teo zrutakevaLIpaNAmAM AgaLa nIkaLI gayA hatA. A dazA kevaLa lagabhaga bhUmikAnI gaNI zakAya. jenuM anya svarUpa te zrutakevaLInI dazA.Ano nirdeza temaNe svAtmavRtAMta kAvyamAM A rIte karyo che, - AvI apUrva vRtti aho, thaze apramatta yoga re, kevaLa lagabhaga bhUmikA, sparzIne dehaviyoga re." dhanya "apUrva zAMti ane samAdhi acaLapaNe varte che. kuMbhaka, recaka pAMce vAyu sarvottama gatine ArogyabaLa sahita Ape che." (jeTha vada amAsa, 1956. AMka 933) A vacano temanAM agAdha jJAna ane apUrva zAMtino khyAla ApaNane Ape che. AvI uttama dazA sAthe sarvasaMgaparityAga karI, potAnAM alaukika jJAnano ane apUrva zAMtino lAbha lokone ApI zake te pahelAM ja navuM vighna UbhuM thayuM. A varSamAM temanI taMdurastI nabaLI thavAthI tyAga laI zakAya evI saMbhAvanA kSINa thaI gaI. "zarIraprakRti amuka divasa svastha rahe che, ane amuka divasa asvastha rahe che. yogya svasthatA pratye haju gamana karatI nathI, tathApi avikSepatA kartavya che. zarIraprakRtinA anukULa pratikULapaNAne AdhIna upayoga akartavya che." (jeTha vada amAsa, 1956. AMka 935). 307
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "zarIra pratye azAtAnuM mukhyapaNuM udayamAna varte che." (aSADa vada 9, 1956. AMka 940). Ama divase divase temanI mAMdagI vadhatI gaI, zarIra ghasAtuM gayuM. tema chatAM cittaprasannatA ane aMtarAnaMda vadhatAM gayAM hatAM. vi. saM. 1957mAM sAravAra arthe temane muMbaI, vaDhavANa, rAjakoTa vagere sthaLoe rAkhavAmAM AvyA hatA. paraMtu koI jagyAe sudhAro noMdhAyo na hato. dehanI nAdurastI vadhatI jatI hatI, paNa tenI temane darakAra na hatI. teo dehane piMjara gaNI, AtmAmAM ja AnaMdavRtti sevatA hatA. sUtronAM vAMcana, manana, nididhyAsana Adi cAlu ja hatAM. tenAthI nIpajatA AnaMdanI jhalaka sadAya temanAM mukhapara chavAyelI dekhAtI hatI. temanI vItarAgatA A varSamAM khUba vadhI hatI. saM. 1957mAM teo amadAvAda AvyA te vakhate munio paNa cAturmAsa pUrAM karI tyAM AvyA hatA. te vakhate zrI lallujI mahArAja ane devakaraNajI munine potAnI pAse bolAvIne kahyuM ke, "amArAmAM ane vItarAgamAM bheda gaNazo nahi." (rAjacaMdra jIvanakaLA pR 216). A sAMbhaLIne munione khUba AnaMda thayo hato ke temane zrImanA svamukhethI potAnI dazAno ekarAra jANavA maLyo hato. "ghaNI tvarAthI pravAsa pUro karavAno hato. tyAM vacce saharAnuM raNa saMprApta thayuM. mAthe ghaNo bojo rahyo hato te AtmavIrye karI jema alpakALe vedI levAya tema praghaTanA karatAM page nikAcIta udayamAna thAka grahaNa karyo. je svarUpa che te anyathA thatuM nathI, e ja adbhuta Azcarya che. avyAbAdha sthiratA che." (phAgaNa vada 3, 1957, AMka 951) A vacanomAM kRpALudeve potAnAM jIvananuM saravaiyu pragaTa karI dIdhuM che. ahIM temaNe vItarAgatA pragaTAvavA mATe karelo puruSArtha ane pariNAma baMne samabhAvathI vyakta karI dIdhAM che. temanAmAM vikaselI vItarAgatAnI chAyA temaNe karelAM daskatomAM paNa jovA maLe che. A varSamAM, A tabakkAmAM teo potAnuM nAma lakhatAM bhAgye ja jovA 308
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM maLe che. vaLI, AtmaguNa darzAvanArA vizeSaNono upayoga paNa saMkSepa thayo hato. te badhAMne sthAne zAMtivAcaka zabdo, aMtaraMga zAMti sUcavatA zabdo vizeSatAe vaparAyelA maLe che. jemakesahajAtmasvarUpa (AMka 653), OM (AMka 810), nirvikalpa (AMka 843); OM zAMti (AMka 896); parama zAMtiH (AMka 912); 3OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH (AMka 915), vagere vagere. paNa moTAbhAganA patromAM to daskatanI jagyAe kaMI hotuM nathI, te jagyA khAlI ja paDelI hoya che. A prakAranAM daskato temanAmAM vikaselA nirmAnIpaNAno tathA nirmamapaNAno ApaNane lakSa karAve che. ane te vikAsa thavAmAM temanAmAM je dharmanuM maMgalapaNuM tathA sahu mATenI kalyANabhAvanA AviSkAra pAmela te mukhya kAraNa gaNI zakAya. pote potAnI aMgata iSTAniSTa mAnyatAne eka bAju rAkhI, prabhunI AjJA ane icchA pramANe satata vartana karavAno puruSArtha rAkhyo hato. A puruSArthane kAraNe jIvane ochAmAM ochA karmabaMdha kaI rIte vartavAthI thAya tenI sUkSma jANakArI temane pragaTI hatI. A jANakArIno lAbha laI teo evI vyavahArazuddhi ane paramArthazuddhithI vartatA hatA ke jethI temane tathA anyane alpamAM alpa karmabaMdha thAya, ane vizeSamAM vizeSa karmanirjarA thAya. vi. saM. 1957nA caitravada pAMcamanA roja AvI mahAna vibhUtino dehotsarga rAjakoTamAM thayo. te aMtima sthitinuM varNana karatAM temanA nAnA bhAI zrI manasukhabhAIe lakhyuM hatuM ke, - "dehatyAganA AgalA divase sAyaMkALe revAzaMkarabhAI, narabherAma, huM vagerene kahyuM, 'tame nizciMta rahejo. A AtmA zAzvata che, avazya uttama gatine prApta thavAno che. tame zAMti ane samAdhipaNe pravartazo. je ratnamaya vANI A deha dvArAe kahI zakAvAnI hatI, te kahevAno samaya nathI. tame puruSArtha karazo.' AvI spaSTa cetavaNI chatAM ame rAgane kAraNe cetI zakyA nahi ... rAtre aDhI vAge atyaMta zaradI thaI, te samaye teozrIe jaNAvyuM ke, "nizciMta rahejo. bhAInuM samAdhimRtyu che.' upAyo karatAM zaradI ochI thaI gaI. poNA ATha vAge savAre dUdha ApyuM. te teoe lIdhuM. tadna saMpUrNa 3/9
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zuddhimAM mana, vacana ane kAyA rahyAM hatAM. poNAnave kahyuM, 'manasukha, du:kha na pAmato. mAne ThIka rAkhaje. huM mArAM svarUpamAM lIna thAuM chuM." sADAsAta vAge je bichAnAmAM poDhayA hatA temAMthI eka koca upara pheravavAnI mane AjJA karI ... eTale meM samAdhibhAve sUI zakAya evA koca upara vyavasthA karI. je upara te pavitra deha ane AtmA samAdhisthabhAve chUTA paDayA. leza mAtra AtmA chUTo thavAnAM cihna na jaNAyAM. jema jema prANa ochA thavA lAgyA tema tema mukhamudrAnI kAMti vizeSapaNe prakAza pAmavA lAgI ... koca upara samAdhi pAMca kalAka rahI. laghuzaMkA, dIrghazaMkA, moDhe pANI ke AMkhe pANI ke parasevo kaMi paNa poNA AThathI be vAgyA sudhI, prANa chUTA paDyA to paNa kazuM jaNAyuM nahotuM .... AvA samAdhisthabhAve te pavitra AtmA ane dehano saMbaMdha chUTayo." (zrI. rA. jIvanakaLA pR. 268) pote karelA chUTavA mATenA baLavAna puruSArthanuM ane uttama samAdhimRtyunuM pariNAma temaNe svAtmavRtAMta kAvyamAM lakhyuM che, - "avazya karmano bhoga che, bhogavavo avazeSa re, tethI deha eka ja dhArIne, jAzuM svarUpa svadeza re." dhanya ahIM temaNe spaSTa karyuM che ke zrI rAyacaMdabhAInA dehamAM saMsAranAM paribhramaNamAMthI chUTavAno baLavAna puruSArtha karI, akathya karmanirjarA karyA pachI je zeSa karmo, thoDAM karmo bhogavavAnAM bAkI rahI gayAM che tene bhogavI levA mATe, karma bhogavIne nivRtta karyA pachI "svarUpa svadeza" arthAt mokSamAM javA mATe temanA AtmAne have eka ja dehanI jarUrata rahI che. te deha manuSyano ja hoI zake, kemake pratyeka siddha thatA AtmAno aMtima deha manuSyano ja hoya che. manuSya deha sivAyanA koI paNa dehamAM zreNino - AtmonnatinA aMtima bhAgano puruSArtha thaI zakato nathI; tethI have pachI manuSya deha dhAraNa karI saMsArayAtrA purI karavAno nirdeza ahIM thayelo jaNAya che. 310
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM A paMktimAM temaNe 'bhava'ne badale 'deha' zabda vAparyo che te khUba sUcaka jaNAya che. sAmAnyapaNe pAMcamA guNasthAne pahoMcyA pachI jIvane deva tathA manuSya e be gati ja saMbhave che. jIva manuSyagatimAM ArAdhana karI AtmavikAsa sAdhe che, ane te vakhate vartatA zubhabhAvanA phaLarUpe te jIvane ghaNo puNyabaMdha thAya che. A puNya bhogavavA te jIva devalokanAM thokabaMdha zAtAnA udaya pAme che. A puNya bhogavAI jatAM te jIva manuSyagati pAmI pharIthI AtmArAdhana ane AtmavikAsa kare che. tema karatAM vartatA zubhabhAvanA kAraNe navo joradAra puNyabaMdha kare che, je mAtra devalokamAM ja bhogavI zakAya che. A rIte karmathI sarvathA mukta na thAya tyAM sudhI jIvane manuSya gati pachI devagati AvyA karatI hoya che. Ama mukta thatAM sudhI jIva be zubhagatimAM rahyA karato hoya che. chelle manuSyajanmamAM atyuttama puruSArtha karI te jIva sarva ghAtakarmo tathA aghAtI karmono kSaya karI zuddha, budhdha ane mukta thAya che, siddhabhUmimAM sadAkALane mATe sthira thAya che. samyakatva prApta karyA pachI, AtmavikAsano puruSArtha mAtra manuSya gatimAM ja thato hovAthI, jeTalA manuSyanA janma chUTatAM sudhI jIve dhAraNa karyA hoya teTalA bhavamAM te jIva mukta thayo ema gaNAya che. bhavanI gaNatarI karatI vakhate devanA bhavo AtmArthe upakArI na hovAne kAraNe gaNAtA nathI. ahIM kRpALudeve 'bhava'ne badale daha' zabda vAparyo che te sUcave che ke temane karma bhogavavA arthe devano bhava AvanAra nathI. eTale ke teo manuSyamAMthI manuSya janma dhAraNa karI, karmakSayano aMtima puruSArtha karI temanI saMsArayAtrA pUrI karavAnA che. devabhava temane AvanAra nathI, e hakIkatano lakSa thatAM ApaNane saheje prazna thAya ke temanA AtmAe evo te kevo viziSTa puruSArtha karyo ke jenA anusaMdhAnamAM devalokamAM jaine ja bhogavI zakAya evAM sarva puNyakarmo manuSya janmamAM khapAvI zakyA? vizeSa Azcarya to e thAya che ke temaNe tIrthakara nAmakarma bAMdhyA pachI, je pratyeka samaye sarva jIvanuM kalyANa thAya evA kalyANanA paramANuo grahaNa karavA chatAM, temAMthI baMdhAtA saMsArI puNyanA bhAgane kaI rIte nivRtta karyo? ane te paNa rAyacaMdabhAI tarIke mAtra teMtrIsa varSanA nAnA AyuSyakALamAM AvuM uttamottama pariNAma 311
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha teo kaI rIte lAvI zakyA e jijJAsA praznanuM samAdhAna meLavavuM durlabha jaNAya che. tenI achaDatI samajaNa temanA vikAsanA tabakkAnuM vizleSaNa karatAM ApaNane maLI zake ema lAge che. kRpALudevanAM jIvanavRtAMtane AdhAre ApaNe jANIe chIe ke saM.1947mAM kSAyika samakita meLavyA pachI divase divase teo saMsArano ane saMsAranI pravRttino rasa kSINa karatA gayA hatA, jo ke te pahelAM paNa temanAmAM anya jIvonI apekSAe A rasanI mAtrA ghaNI ochI hatI. saMsA22sa kSINa thatA javAnuM kAraNa temano Atmarasa vadhato jato hato te samajAya che. teo potAne pravartatA baLavAna vairAgyane udAsInatA tathA vItarAgatAmAM rUpAMtara karatA gayA hatA, eTale ke kaSAyo para teo vadhAre ne vadhAre saMyama levA udyama vadhAratA gayA hatA. A rIte vartanA karI temanA jIvananA trIjA tabakkAnA aMta sudhImAM temaNe karmano Azrava ghaNo alpa karyo hato ane sAthe sAthe saMvara tathA nirjarA eTalAM ja baLavAna karyAM hatAM. trIjA tabakkAmAM sahu jIvo mATe kalyANabhAva sevavAnI mAtrA temaNe ghaNI vadhArI hatI, tenAM anusaMdhAnamAM saMsArI jIvo strI, kuTuMba, saMtAna, bhAgIdAro vagere vize teo khUba ja nispRha thaI gayA hatA; A hakIkata ApaNe A varSomAM temaNe lakhelA patronA AdhAre tAravI zakIe chIe. temanI AtmAmAM sthira rahevAnI bhAvanA ghaNI UMDI ane gherI thaI hovAthI temane udAsInatA ane vItarAgatAnA anubhavamAM rahevuM sahaja thatuM jatuM hatuM. temano A jAtano puruSArtha alaukika tathA avarNanIya hato. zarUAtamAM samajapUrvaka puruSArtha karI temaNe moha ocho karyo, ane Atmarasa vadhAryo, krame karIne te sahaja thatuM gayuM, ane vairAgya udAsInatAmAM palaTAI vItarAgatAmaya rUpAMtarita thayo. A prakriyAnAM phaLarUpe mohasahitanA ghAtIkarmonA baMdha ochA thatA gayA, tenAM sthAne kalyANabhAvathI bharelA utkRSTa paramArthanAM paramANuo grahAtA gayAM hatAM. Ama AtmAnI nispRha pariNAmadhArA rAkhavAthI pUrva saMcita karmanI nirjarA karavAno temano vega vadhato gayo hato, AtmAnI sthiratA paNa vadhatI gaI. tethI temane zukladhyAnano anubhava vAraMvAra tathA moTA kALa mATe thato rahyo hato. teo 312
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM zukladhyAnamAMthI bahAra Ave tyAranI temanI sarva pravRtti mAtra udayAdhIna thatI hatI, temAM aMzamAtra icchA rasasahita thatI nahotI, tethI teo zAtAnAM pariNAma sAthe ekarUpatA anubhavatA na hatA, ane AtmAnubhUtimAM ja rahevAnI tamannA rAkhatA hatA. AnA kAraNe zAtAnA je baMdha paDatA hatA te saMsArI pakSanA nahi paNa paramArtha pakSanA baMdha paDatA hatA, eTale ke te puNyabaMdha AtmacAritra tathA vItarAgatA vadhAravAmAM vaparAya te prakAranA hatA. bIjI bAju jJAnImahAtmAnI AjJAnuM pAlana temaNe daDhatAthI svIkAryuM hovAthI AtmAnAM cAritrane keLavI karmanA jaththAnI nirjarA ghaNI ja jhaDapathI karatA hatA. pariNAme je karma bhogavatAM bhAvimAM lAMbo kALa jAya te karmane A ja janmamAM uNA karI ghaNA nAnA kALamAM temaNe bhogavI lIdhAM. upamAthI vicArIe to kahI zakIe ke AjJArUpI sudarzana cakra pheravI temaNe karmono khUba khUba saMhAra karyo hato. A AjJAnAM cakre temanA AtmAne AzravathI rakSaNa ApI saMvara tathA nirjarAnA zaraNamAM mUkyo hato. sAmAnyapaNe jIva Atmika vikAsa kare che tyAre tenA vikAsamAM AvI jhaDapa jovA maLatI nathI. zukladhyAnano sparza thayA pachI ane temAM amuka aMze AgaLa vadhyA pachI paNa, jIvane saMsArasukhano Avo baLavAna nakAra pravartato nathI. te jIva dhyAnamAMthI bahAra Ave ke tarata saMsAranI pravRttimAM ane tenI sukhabuddhimAM lapaTAI jAya che. ane potAne vartatA zubhabhAvone sukhabuddhimAM joDI ghaNAM ghaNAM navAM puNyakarma bAMdhe che, je bhogavavA mATe tenI devagati nizcita thaI jAya che. A sukhabuddhi tene zukladhyAnamAM jatAM pahelAM paNa sUkSmatAe pravartatI hoya che, tene lIdhe zukladhyAnamAM te jeTalAM pApakarma pradezodayathI bhogavIne nirjarAve che, teTalAM puNyakarma te pradezodayathI vedIne nirjarAvI zakato nathI. Ama zukladhyAnamAM puNyakarma bacatAM rahe che, ane uparAMtamAM e saMsArI zubhabhAvanA gamAne kAraNe aneka navAM puNyakarma tene upArjana paNa thAya che. vaLI zukladhyAnathI bahAra nIkaLyA pachI, e ja sukhabuddhi te jIvane saMsArI zAtA sAthe joDAvI, prabaLa zAtAnA udayo bhogavavA paDe evA navA puNyabaMdhamAM laI jAya che. Ama ekatrita thato zAtAno ghaNo moTo jaththo khapAvavA jIvane devagatino bhava karavo paDe che. 313
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kRpALudevano AtmA AnAthI judA krame pravarto hato. temaNe potAnI saMsAranI sukhabuddhi nahivat karI nAkhI hatI. ane AtmasvarUpanI ramaNatAne ja agresaratA ApI hatI. pariNAme zukladhyAnamAM jatAM pahelAnI avasthAmAM temane saMsArI duHkha tathA sukhano nakAra samAnapaNe pravartato hato. A samAnatAne kAraNe temane baMne pApa tathA puNyakarma samAnapaNe pradezodayathI vedAIne zukladhyAnamAM nirjarI jatAM hatAM. ane AtmA baMne prakAranAM karmo taraphathI haLavAza vedI zake evo sthira rahI zakato hato. zukladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa temane saMsAranI sukhabuddhi nahivat hovAthI ane mAtra udayAdhInapaNe vartavAnI vRtti baLavAna hovAthI temanA AtmAnAM zAMti, samatA ane sthiratA sahajatAe vadhatAM jAya e prakAranAM zAtA vedanIya rUpa puNyakarma baMdhAtAM hatAM. AvA cAritrane dRDha karanArAM zAtA vedanIya karmono udaya devalokamAM to saMbhavI zake nahi, kemake devalokamAM cAritra pAlana thaI zakatuM nathI. mATe A prakAranAM zAtAvedanIya bhogavavA mATe manuSya janma ja joie. temaNe rAyacaMdabhAInA janmamAM saMsArI zAtA azAtAnA udayarUpa moTAbhAganAM sarva karmo uddIraNA karI dhyAna dvArA tathA tapa dvArA khapAvI dIdhAM hatAM, tethI devalokamAM jaI bhogavavA paDe evAM puNyakarma bacyAM ja nahi. A sAthe temanAM haLavAM jJAnAvaraNane lIdhe temane spaSTa lakSa hato ke vAraMvAra karelAM zukladhyAnamAM je baLavAna nirjarA thaI che tene kAraNe temane zeSa rahelAM karmo khapAvavA mATe have eka 'bhava' nahi paNa eka 'deha'nI ja jarUrata che. A janmano temano puruSArtha eTalo baLavAna hato ke A janmamAM ja temanAM sarva karmano kSaya thaI jAya paraMtu kALa, saMghayaNa, Adi keTalAMka tattvo kevaLajJAna pragaTAvavA mATe pratikULa hatAM. jene lIdhe temane eka 'deha' dhAraNa karavAnI pharaja paDI hatI. temanAM jIvananAM ghaDataranAM A varSonuM avalokana karIe to ApaNane samajAya che ke tvarAthI karmakSaya karavo hoya to zuM karavuM ghaTe, TUMkA gALe mokSamAM pahoMcavA mATe kevA bhAva keLavavA joie, kevuM cAritra khIlavavuM joie ane kyA prakArano puruSArtha karavo joie. je dharmanI maMgalatAno jIvane anubhava karAve che. dharma maMgalarUpa tyAre ja kahevAya ke jyAre te jIvane saMsAranAM paribhramaNathI choDAvI zAzvata sukhanAM 314
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdranAM jIvanamAM pragaTeluM dharmanuM sarvotkRSTa maMgalapaNuM dhAmamAM laI jAya. dharme A sarvottama kArya rAjaprabhunAM jIvanamAM temanA mATe ane para, mATe kevI rIte karyuM hatuM, tenI samajaNa ApaNane temanA A kramika AtmavikAsanA itihAsamAMthI maLI Ave che, ane te parathI ApaNe nakkI karI zakIe chIe ke kRpALudevanAM jIvanamAM dharmanuM maMgalapaNuM kevI rIte raheluM che. - TUMkAmAM kahIe to dharmanuM maMgalapaNuM anubhavavA mATe, saMsArathI chUTI AtmasukhamAM ramamANa thavAnA bhAva tathA saMsAranI zAtA bhogavavAnI paNa anicchA e mukhya pAyo che. A pAyAno AdhAra laI jIva kSAyika samakita lIdhA pachI dharmadhyAnamAM ane AgaLa vadhyA pachI zukladhyAnamAM rahI karmanI ghaNI moTI saMkhyAmAM nirjarA karI zake che. te jIvane pachI zubha ke azubha karmano bheda TaLI jAya che. - piMjaruM te piMjaruM, sonAnuM ke rUpAnuM piMjaruM te piMjaruM. ema karma, pachI zubha hoya ke azubha, jIvane mATe e eka prakAranI beDI ja che. saMsAravAsanA nahi rAkhanAra jIva je koI zAtA azAtAmaya udayamAM vase, temAM AtmazAMti ane samatA jALavI zake che. ane rahetAM AvAM samapariNAmane kAraNe sthirapariNAma jaLavAya ane unnati thAya tevAM navAM zubha karmabaMdha thAya che. tenA thakI nirjarA vadhatI jAya che, AtmacAritra khIlatuM jAya che. jenuM phaLa zAzvata sukhanI prApti che. saMsAranI zAtAnA mohamAM na lapaTAvA mATe, saMsAranI anubhavAtI asAratAnI asara jALavI rAkhavA mATe zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanuM zaraNuM, temanI AjJAnuM ArAdhana e mukhya sAdhano che. te sAdhananA AdhArathI dharma kevo maMgalamaya che, ane tenI utkRSTatA kevI hoya te ApaNane samajAya che. e ja rIte kRpALudeva parameSTi padanA adhiSThAtA hovAthI temanAM jIvananA abhyAsa thakI ApaNane dharmanAM utkRSTa maMgalapaNAnI jANakArI tathA anubhUti Ave che. AvA utkRSTa maMgalamaya dharmanI prApti sahu jIvone nija kalyANArthe prApta ho! e ja prArthanA che. 315
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyariyapAdA puNa appasannA, adohiyAsAyaNa natthi mukrvo| tamhA aNAbahisuddAbhikaravI, guruppasAyAmimuddo ramijjA / / AcAryadevanI AjJAnI je viruddha varta, gurudevane aprasanna rAkhe che, te abodhi - ajJAnane pAme che, teno kadI mokSa thato nathI, teTalA mATe abAdhita evA mokSanA sukhAbhilASIe gurukRpA meLavavAmAM AnaMda mAnavo. - dazavaikAlika sUtra adhyayana 9, gAthA 10.
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 13 ANAe dhammo, ANAe tavo AjJAnuM ArAdhana e ja dharma, AjJAnuM ArAdhana e ja tapa ApaNA bhAratavarSamAM aneka dharmo pravarte che, darekanI rIti nItimAM amuka amuka pheraphAra jovA maLe che. kemake sukha meLavavAnI rItimAM dareka zodhaka pravartakanI mAnyatA judI judI rIte pravartatI hoya che. duHkhathI bharelA A saMsAramAM sahu jIvo sukhane icche che; ane potapotAnI kalpanA pramANe sukha meLavavA satata puruSArtha karatA jovAmAM Ave che. te jyAM potAne anukULatA lAge tyAMnI rIti apanAvI sukhanI prApti icche che. paraMtu amuka viralA jIvo ja sAcA sukhane meLavavAno ane anubhavavAno samyak mArga meLavI zake che. AvA sukha tathA zAMti meLavavAnA puruSArthane sAmAnya bhASAmAM "dharma' kahevAmAM Ave che, bIjI rIte kahIe to aMtaraMga zAMti tathA sukhane pragaTa karavA mATe samartha tattvajJAnIoe potAnA anubhavane AdhAre je mArga nakkI karyo che ane lokone je mArge cAlavA anurodha karyo che te mArga "dharma' tarIke oLakhAya che. sahu tattvavettAo potapotAnI anubhUti, mAnyatA, tarka ane tene abhivyakti ApavAnI zaktine AdhAre sukha meLavavA mATe lokone mArgadarzana ApatA hoya che. tethI temanA mArgamAM ghaNA prakAre bhinnatA jovAmAM Ave che. dareka vyakti potAnI rIti pramANe amuka aMga para bhAra mUke che, ane bIjA aMgo gauNa kare che, arthAt vikasAvavA yogya amuka guNane khUba prAdhAnya Ape ane anya guNo mATe gauNatA kare. anya tattvavettA anya guNane prAdhAnya Ape ane te sivAyanA 317
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha guNonI gauNatA rAkhe. Ama te sahumAM pUrNatA na hovAne kAraNe, mokSa meLavavA mATe ane AtmAne zudhdha karavA mATe ja dharmapAlana karavAnuM hovA chatAM dharmamArgamAM aneka prakAro tathA phAMTA jovAmAM Ave che. temAM moTAbhAganA sAmAnya jano pote je dharmamatanAM prakAramAM janamyA hoya ke pravartatA hoya te ja dharmamatane zreSTha athavA kalyANakA2I mAnI laI, te dharmamatanuM othe othe pAlana karatA rahe che; ane AvA dharmapAlana dvArA sadAcAra sevI potAnuM zreya karI rahyA che tevI mAnyatAmAM ramatA rahe che. tyAre viralA, vicakSaNa, dakSa ane UMDI tattvadaeNSTi dharAvanAra mahAtmAo e badhA dharmapravartakanA matano UMDo abhyAsa karI, vizadatAthI sArAsAra tolanazaktino yathArtha upayoga karI, potAnA svAnubhavanA AdhAre kayo dharma AtmAnI zuddhi karavA mATe vizeSa upakArI che teno nirNaya kare che, ane teo potAne anubhavathI jaNAtA uttama dharmamata mATe lokone niSkAraNa karuNAbuddhithI mArgadarzana Ape che. Ama teo potAne thayelA anubhavano nIcoDa kalyANabhAvanAthI prerAI, jagatajIvo samakSa rajU karI potAnAM kartavyanuM pAlana kare che; eTaluM ja nahi paNa, temanI Atmazuddhi vadhAravAmAM teo sakriya bhAga paNa le che. A rIte potAnA anubhavanI khANano AdhAra laI aneka uttama Atmaoe jinokta mArgane zreSTha kahyo che; ane anya mArgane zreSTha mArga prati dorI janAra zubha mArga kahyA che. tenAM kAraNo ApaNe A prakAre vicArI zakIe. jinamArganA sthApaka tathA praNetA che zrI sarvajJa vItarAga prabhu. zrI jinadeva sarva prakAranAM ajJAna, rAga, tathA dveSathI ane kalezathI arthAt sarva ghAtIkarmothI mukta thayA pachI ja mArganI prabhAvanA kare che. jyAM sudhI alpAMze paNa potAmAM ajJAna, rAga, dveSAdinuM astitva hoya arthAt sarvajJapaNuM pragaTayuM na hoya tyAM sudhI teo mArganuM pravartana karatA nathI; dIkSita avasthA hovA chatAM paNa teo maunapaNe vicare che, ane pote sarvAMgI pUrNatA prApta kare tyAra pachI ja e aNizuddha uttama mArga loko samakSa rajU kare che ke jethI e mArga prakAzana ke pravartanamAM alpAMze paNa azuddhi ke apUrNatA saMbhavI zake nahi. teo AtmAnI pUrNa zudhdhatA meLavavA mATe je kaDaka niyamapAlana kare che tathA tapazcaryA 318
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo seve che teno citAra paNa lokone Ape che ke jethI sanmArga ArAdhavAnI icchAvALA sahu jIvo mArgane sUkSmatAthI jANI zake. vaLI, AtmAmAM amuka mAtrAmAM zuddhi ke AjJAdhInapaNuM khIle nahi tyAM sudhI teo anya jIvone mArga upadezaka thavAnI saMmati ApatA nathI, kemake adhUro ghaDo chalakAya e nyAye pUrI jANakArI vinA jIvathI doSita bodha apAI javAno saMbhava rahe che. AMtara temaja bAhyathI jIva jyAre chaThThuM upadezaka guNasthAna meLave che, potAnuM AjJAdhInapaNuM keLave che tyAra pachI ja te jIva zrI jinaprabhunA abhiprAya pramANe mArga upadezavAnI pAtratA meLave che. te pahelAM pravartatA svacchaMdane kAraNe ane bhedarahasyonI sAcI jANakArInA abhAvane kAraNe te jIvathI yathArtha upadeza ApI zakAto nathI. te sarvanI pAtratA keLavavA mATe kaDaka cAritrapAlana ane jJAnadarzananI khIlavaNI anivArya che, jenA nItiniyamo prabhue khUba vistArathI samajAvyAM che. A rIte je jIvane AtmAnI pUrNa vizuddhi tvarAthI meLavavI che tene mATe jinokta mArge cAlavuM uttama sAbita thAya che. paraMtu je jIvane saMsAranI ruci vizeSa hoya, viSayavAsanAnuM jora vadhAre hoya tene A mArga ArAdhavo, teno yathArtha lAbha meLavavo khUba kaThaNa thaI jAya che. saMsAranI zAtAnuM AkarSaNa, saMsArI padArtho bhogavavAno moha, Atmazuddhi karavAnI mahattAnuM gauNapaNuM tathA prakAzaka uttama puruSa mATe jarUrI ahobhAvano abhAva e Adi kAraNone lIdhe ghaNAM ghaNAM jIvo jinokta mArgane yathArthatAe ArAdhI zakatA nathI. teo A kAraNone lIdhe A mArgane samyak prakAre jANI ke oLakhI zakatA nathI, kadAcita amuka aMze jANe ane oLakhe to paNa UMDANathI zraddhI zakatA nathI, ane zraddhA kare to yathArthatAe AcarI zakatA nathI. saMsArano moha temane samyak dharmapAlanathI dUra dhakelI deto hoya che. pariNAme temane pravartatI vartamAnanI mohadazAne anurUpa ane poSaka je mArga jaNAya tenA prati teo AkarSAya che, ane te mArgane anusaratA thAya che. athavA to teo kuLadharmathI ke anya prakAre je dharmamArgano temane sAnukULa paricaya jaNAya che te mArgane anusare che. te kAraNe pUrNatA pAmavAno maLelo avakAza barAbara upayoga karyA vagarano rahI jAya che. tenA upAya 319
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tarIke, zAzvata sanAtana AtmAnuM sukha meLavavA mATe zrI jinadeve je je sAdhanono je je prakAre upayoga karavA jaNAvyuM che, te te sAdhanono te te rIte AjJA laI, pramANika hitabuddhithI upayoga karI AtmAne avyAbAdha Atmika sukhano anubhavI karavo e sarva kalyANaicchuka jIvonuM kartavya che. e kartavya pAlanamAM Atmadharma samAI jAya che. AvA vizeSa arthamAM prayojAyelA "dharma' zabdanA aneka artha ApaNI bhASAmAM pracalita che. dharma eTale pharaja ke kartavya; dharma eTale svabhAva; dharma eTale sadAcAra ane nIti viSayaka samajaNa; dharma eTale maraNa, Ihaloka, paraloka, Izvara Adi vize gUDha jJAna; dharma eTale zAstrokta vidhiniSedha ane AcAra saMhitA; dharma eTale guNa ane lakSaNa; dharma eTale dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArthamAMno eka; dharma eTale puNya, dAna pravRtti; dharma eTale saMpradAya, dharmamata Adi vagere vagere. dharmanA AmAMnA koI eka arthane sparzIne nahi, paraMtu te sarvanA ekatritapaNA sahita, zrI jinadeve A saMsAranAM anaMte prakAranAM du:khathI mukta thaI, parama sanAtana sukha meLavavAno je rAha batAvyo che te rAhanuM - te dharmanuM svarUpa, tenuM mULa, te dharma pAlanathI thatA lAbha ke phAyadA ane te dharma AcaravAnI rIta grAhya karavI te ApaNo A prakaraNano viSaya che. A pramANe tapanA paNa aneka prakAra samajI zakAya tema che. AcArya zrI jayasene tapanI vyAkhyA ApI che ke, "samasta rAgAdi para bhAvonI icchAnA tyAga vaDe svarUpamAM pratapana karavuM - vijayana karavuM e tapa che." Ano artha ApaNe ema karI zakIe ke sarva prakAranA rAga ane dveSathI bharelA bhAvone choDI daI, potAnA zudhdha svarUpamAM lIna thavuM arthAt svasvarUpanI siddhi karavI e tapa che. bIjI rIte kahIe to AtmalInatAthI vibhAvo ane vikAro para jaya meLavavo e tapa che. saMsAramAM paribhramaNa karatA jIvone saMsAranAM sukha meLavavA mATe, saMsAramAM jaNAtA zAtAnA udayo bhogavavA mATe satata icchA thayA karatI hoya che. eTaluM ja nahi paNa, te 320
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo dekhAtI zAtA meLavavA mATe ane bhogavavA mATenA prayatno paNa jIvo satata karatA dekhAya che. zAtAnI icchAnA bhAvathI ekeMdriya jIvothI zarU karI saMjJIpaMcendriya sudhInAM sarva jIvo gherAyelAM che. pharaka eTalo ja che ke asaMjJI jIvone potAnI A jAtanI icchAnI jANakArI hotI nathI, tyAre saMjJI paMcendriya jIvone potAnI AvA prakAranI icchAnI jANakArI hoya che, tethI teo icchApUrti karavA mATe satata prayatno paNa karatA rahe che. AvI sAMsArika icchAono tyAga karI, svasvarUpa prati vaLavuM tene zrI jina prabhu 'tapa' tarIke oLakhAve che. icchA para saMyama levA mATe zrI bhagavAne cha bAhya ane cha AMtaratA ema kula bAra prakAranAM tapa gaNAvyAM che. e pratyeka tapa uttarottara vizeSa sUkSma ane vizeSa upakArI thAya e prakAranAM che. A prakAre ApaNane "dharmanA ane 'tapa'nA pracalita artho jANavA maLe che. paNa mAtra pracalita arthano Azraya karavAthI ApaNane A viSaya pUrato samajAya tema nathI. mAtra "dharma ke mAtra "tapa"ne bAhyathI oLakhavAthI kAryasiddhi thAya tevuM nathI, paraMtu e baMnene "AjJA'nA AdhArathI samajIe to ja ApaNe "ANAe dhammo, ANAe tavo'no gUDhArtha jANavA bhAgyazALI thaI zakIzuM. sadguru tathA satpaSanI AjJAe cAlavAthI yathArtha dharmapAlana kaI rIte thAya ane sAcI tapazcaryA karI zakAya e ja mukhyatAe ApaNe samajavAnuM che. dharmanAM ArAdhanathI svarUpasiddhi meLavavAnI rIta AtmasAt karavAnI che, ane tapanAM AcaraNathI pUrvasaMcita karmonI nirjarA karavAnI che. Ama saMvara tathA nirjarAnI siddhi karavAnI che. A kriyA AjJAmAM rahIne karavAthI jIvane keTalo vizeSa phAyado thAya che te jANavuM khUba upakArI banaze. ApaNe jANIe chIe te pramANe zrI tIrthaMkara prabhu cAre ghAtI karmothI nivRtta thayA pachI, sarvajJapaNA sAthe AtmadharmanI sthApanA kare che. teo caturvidha saMghanI sthApanA karI, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa cAra prakAranAM ziSyone mAnya karI, te sahune potAnA jevA sarva ghAtI karmothI rahita thavA mATenA mArganI jANakArI bodha dvArA Ape che, ane te ziSyo e bodha avadhArI te anusAra vartavAnI bhAvanA bhAve che. A bhAvanAnA janma sAthe AjJAnI samajaNanI zarUAta thAya che. 321
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sAmAnya vyavahAramAM kaMIka karavA mATe Adeza Apavo athavA kaMIka karAvavA mATe icchA vyakta karavI tene 'AjJA' ApI ema kahevAya che. ane kaMIka karavA mATe jarUrI maMjurI mAMgavI tene 'AjJA' lIdhI ema kahevAya che. AjJA ApavA mATe ke levA mATe ochAmAM ochI be vyaktinI jarUra paDe che; eka vyakti AjJA Ape che ane bIjI vyakti AjJA UThAve che. je vyakti samartha che, jANakAra che, prabhAvazALI che te vyakti AjJA Ape che, ane je vyaktine samarthatA meLavavI che, bIjAnI jANakArIno lAbha pAmavo che, te pahelI vyaktimAM zraddhA keLave che ke enuM kahyuM karavAthI, enuM mArgadarzana laI AcAraNa karavAthI mArI icchA pUrI thavAnI che. tenI pAsethI mArI icchAnusAra sattvanI jANakArI maLaze ane mArI AvaData vadhaze. A pramANe zraddhAna keLavI te pahelI vyaktinI AjJA icchA anusAra vartavA taiyAra thAya che. Ama jene kaMIka meLavavAnI jhaMkhanA che; te tenA niSNAta ke tajajJanI AjJAe vartI Icchita prApta karI zake che, ema kahI zakAya. -- A prakriyA paramArthamAM paNa barAbara upayogI thAya che. jemane saMsAranAM janmamaraNanA pherAmAMthI AtmAne choDAvavAnI bhAvanA thAya che, te tenA niSNAta arthAt karmamukta evA sarvajJa bhagavAna athavA te dazAnI lagabhaga najIka pahoMcelA evA zrI satpuruSanAM mArgadarzana pramANe zraddhAna keLavI AcaraNa karatA jAya che. temAM teo potAnI zuddhi vadhAratAM vadhAratAM chevaTamAM pUrNa siddhine vare che. temane mATe ApaNe kahI zakIe ke teo 'AjJA' pALatAM pALatAM siddhine pAmyA che. je jIvo A rIte mArgadarzana meLavyA vinA, potAnI icchA ke vRtti anusAra vartana kare che teo svacchaMde varte che ema ApaNe kahevuM joIe. koI paNa kArya karavA mATe jIvane jyAre yathArtha jANakArI Ave che tyAre tene te kArya karavuM ghaNuM saheluM thaI jAya che. AthI 5ramArthamAM sAcA jANakAra pAsethI jANapaNuM grahaNa karI, temanI icchAnusAra vartana karavAthI jIva mokSa meLavavA mATeno TUMko chatAM dhorI mArga meLavI zake che. zrI haribhadrasUrinuM upadezapada che ke, "ANAe dhammo, ANAe tavo." AjJAnuM ArAdhana e ja dharma, AjJAnuM ArAdhana e ja tapa. eTale ke zrI sadgurunI AjJAnuM 322
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo yathArtha pAlana karavuM e ja sAco dharma che, ane e ja rIte temanI AjJA anusAra, vartavuM e ja sAcuM tapa che. A vacanane thoDA UMDANathI vicArIe to jaNAya che ke, AjJAnuM ArAdhana karavAthI jIva dharma - svarUpasthitine pAme che, ane AjJAnuM pAlana karavAthI jIva tapanuM AcaraNa karI pUrva grahita karmonI nirjarA karI zake che. potAnA jIvana daramyAna sarva dharmano abhyAsa karI zrI kRpALudeve jinokta mArga sarvazreSTha che evo nirNaya karyo hato. zrI AnaMdaghanajIe jinamArgane dehanA mukhya aMga mastakarUpa gaNAvyo che, ane anya darzanone dehanAM hAtha, paga, peTa Adi anya avayavo rUpa gaNAvyAM che. zrI harIbhadrAcArye paNa chae darzanano abhyAsa karI jinamArgane uttama kahela che. Ama SaDadarzananA UMDA abhyAsI tattvavettAone jinamArga sadAkALa mATe ArAdhya jaNAyo che. A mArganA pravartaka che zrI jinadeva. kRpALudevane jinamArga sarvazreSTha mArga jaNAyo hato; ane jinaprabhunA nirdezelA mArge teo cAlyA hatA, ane mahad mahad aMze potAnA AtmAnI zuddhi karI zakayA hatA. zrI jinezvara bhagavAne "AjJA' mArgane jIvanA kalyANa mATe zreSTha kahyo che, ane aneka jJAnI bhagavaMtoe paNa mukti meLavavA mATe e ja mArga nirdazyo che, evI matalabanAM keTalAya vacano zrI rAjaprabhunAM patromAM DhaMkAyelA jovA maLe che. eTaluM ja nahi paNa, saM. 1952nI sAlathI pratyeka varSanA amuka mahinA gujarAtanA gAmomAM nivRtti arthe ane Atma ArAdhana arthe teo gALatA hatA. te vakhate teo lokone dharmabodha ApatA hatA, tyAre paNa teo lokone potAnA anubhavanA AdhAre jaNAvatA hatA ke 'gurunI AjJA' e cAlavAthI jIvanuM jaladIthI kalyANa thAya che, ane AjJArAdhanano mArga sarvottama sAbita thayo che; te temanA patro tathA upadezanI levAyelI noMdhamAMthI ApaNe jANI zakIe chIe, - "sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne kahe che ke, jagata AkhAnuM jeNe darzana karyuM che, evA mahAvIra bhagavAna, temaNe Ama amane kahyuM che ke, "gurune AdhIna thaI vartatA evA anaMta puruSo mArga pAmIne mokSaprApta thayA." (poSa 1947, AMka 194). 323
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "jJAnanI prApti jeNe icchavI, teNe jJAnInI icchAe vartavuM ema jinAgamAdi sarva zAstra kahe che. potAnI icchAe pravartatAM jIva anAdi kALathI rakhaDayo." (mahA suda, 1947. AMka 200) "A loka trividha tApathI AkuLavyAkuLa che. jhAMjhavAnAM pANIne levA doDI tRSA chIpAvavA icche che, evo dIna che. ajJAnane lIdhe svarUpanuM vismaraNa thaI javAthI bhayaMkara paribhramaNa tene prApta thayuM che. samaye samaye atula kheda, jvarAdika roga, maraNAdika bhaya, viyogAdika duHkhane te anubhave che; evI azaraNatAvALA A jagatane eka satpuruSa ja zaraNa che; satpuruSanI vANI vinA koI e tApa ane tRSA chedI zake nahi ema nizcaya che. mATe pharI pharI te satpuruSanAM caraNanuM ame dhyAna karIe chIe." (phAgaNa suda 4, 1947. AMka 213) "sadgurunI AjJA vinA AtmArthI jIvanA zvAsozvAsa sivAya bIjuM na cAle evI jinanI AjJA che." (zrAvaNa vada 6, 1952. upadezachAyA) "ghaNAM zAstro ane vAkyonA abhyAsa karatAM paNa jo jJAnI puruSonI ekeka AjJA jIva upAse to ghaNAM zAstrothI thatuM phaLa sahajamAM prApta thAya." (zrAvaNa suda 3, 1955. AMka 885) "kSINamoha paryaMta jJAnInI AjJAnuM avalaMbana parama hitakArI che." (bhAdrapada suda 5, 1955. AMka 888) "jJAnIne oLakho; oLakhIne eonI AjJA ArAdho. jJAnInI eka AjJA ArAdhatAM anekavidha kalyANa che." (kArtika vada 11, 1956. upadezanoMdha) "bAramA guNasthAna sudhI jJAnIno Azraya levAno che; jJAnInI AjJAe vartavAnuM che." (aSADa suda 7, 1956. vyAkhyAnasA2 2) 324
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo A ane evAM jJAnIpuruSonAM vacano sUcave che ke jeNe nija kalyANa karavuM che te tenA niSNAta evA jJAnI bhagavaMtanA mArgadarzana anusAra bhAva tathA vartana kare to tvarAthI tenuM kalyANa thAya che. temAM AvatAM vighno vize temaNe lakhyuM che ke, "jIvane be moTAM baMdhana che, eka svacchaMda ane bIjuM pratibaMdha. svachaMda TALavAnI icchA jenI che teNe jJAnInI AjJA ArAdhavI joIe ane pratibaMdha TALavAnI icchA jenI che, teNe sarva saMgathI tyAgI thavuM joIe". (mahAsuda 7, 1947. AMka 196). - A badhAM vacano para vicAra karavAthI jIvane jarUra jijJAsA thAya che ke, "AjJA" eTale zuM? AjJA meLavavAnI ane pALavAnI zarUAta jIva kyArathI karI zake? tenI pUrNatA kyAre thAya? jIva AjJA ApavAne pAtra kyAre thaI zakyo gaNAya? pratyeka judI judI avasthAe temAM kayA kayA pheraphAra thAya che? te zA mATe upakArI ke anupakArI che? jIva jema jema guNasthAna caDato jAya tema tema tenA AjJA meLavavAmAM temaja pALavAmAM kevA pheraphAra thatA jAya che? eTale ke guNasthAna ane AjJApAlana vacce zuM ane kevA saMbaMdha che? paMcaparameSTi bhagavaMta AjJAnuM pAlana kare che? kare to kayA prakAre ? vagere prazno jIvane jijJAsAne kAraNe udbhavatA jovAmAM Ave che. ahIM ubhavelA savAlanA javAba jANavA mATe, te para vicAra karavA mATe, kRpALudeve zrI saubhAgabhAIne lakhelA eka patranAM vacano ApaNane sahAyakArI thAya tema che. temaNe saubhAgabhAIne lakhyuM hatuM ke, "mokSano mArga bahAra nathI, paNa AtmAmAM che. mArgane pAmelo mArga pamADaze. be akSaramAM mArga rahyo che, ane anAdikALathI eTaluM badhuM karyA chatAM zA mATe prApta thayo nathI te vicAro". (kArtaka suda 6, 1947. AMka 166). anubhavathI lakhAyelAM A vacanothI ApaNane samajAya che ke jo ApaNe chUTavAno mArga meLavavo hoya to ApaNe bAhyadRSTi - saMsAranI laukika dRSTi tyAgI, lokasaMjJAne toDI, AMtaradRSTi keLavI AtmAmAM khoja karavI jarUrI che. eTale ke jIvane saMsArathI chUTavAnA bhAva aMtaranA UMDANamAMthI jAgavA khUba jarUrI che. jyAM sudhI jIvane hRdayanAM 325
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha peTALamAMthI chUTavAnA bhAva thatA nathI, tyAM sudhI game tevA bAhya sAnukULa saMjogo maLyA hoya, tema chatAM te saMjogo tene paribhramaNathI choDAvavA zaktimAna thaI zakatA nathI. je vastu meLavavAnI jIvane icchA ja na hoya te vastunI tene prApti thAya topaNa teno lAbha ke phAyado te laI zakato nathI. apAtre maLelI vastu nirupayogI banI jAya che. Ama aMgata pAtratA AvavI ke yogya upAdAnanI taiyArI thavI e jIvane mATe prAthamika temaja mULabhUta jarUriyAta che. Ama chUTavA mATenA bhAva baLavAnapaNe karatA rahevuM te mukti sAdhavA mATenuM paheluM pagathiyuM che. eka vakhata AvI pAtratA keLavAyA pachI, kyA bhAva, kayI pravRtti, kevuM vartana karavAthI jIvathI chUTI zakAya te mATe yathArtha mArgadarzana ApI zake evA mArgadarzaka gurunI jarUriyAta UbhI thAya che. te mATe kRpALudeve lakhyuM che ke, "mArgane pAmelo mArga pamADaze". arthAt mukta kema thavAya te mATenI yathArtha jANakArI jene AvI che te ja anya jIvane mArgadarzana ApavA samartha thaI zake che. mArgadarzaka puruSane jo potAne ja mArganI jANakArI na hoya to anyane jANakArI ApavAmAM te saphaLa thaI zakato nathI. kadAcit tenI jANakArI apUrNa hoya to paNa te icchukane saMtoSa thAya tevuM mArgadarzana ApI zakato nathI, kemake tenA manamAM mArgasaMbaMdhI amuka vikalpo pravartatA ja rahe che. tethI spaSTa thAya che ke mArgadarzaka pAse mAgasaMbaMdhI pUrI jANakArI hovI jarUrI che. te mATe temanI pAse yathArtha samajaNa, pAtratA ane anubhava hovAM atyaMta jarUrI che. ATalethI kAma pUruM thatuM nathI. te jIva icchukane yathArthapaNe mArga samajAvI zake, yogyatAthI tenA praznonuM samAdhAna ApI zake, tenI muzkelIono ukela ApI zake tevo bhASAvaibhava ane samarthatA dharAvato hovo jarUrI che. te vinA mArgadarzaka jijJAsune saMtoSa ApI zakato nathI, sAcI kAryasiddhi karavA utsAhita karI zakato nathI, jene lIdhe jIvanuM kalyANa thavAmAM aneka vidgo tathA aMtarAyanI paraMparA sarjAI zake che. AthI mArgadarzaka temaja anuyAyI e baMnenI pAtratAno sumeLa thAya tyArathI ja kalyANakAryanI sAcI zarUAta thaI zake che. bIjI rIte kahIe to tyArathI ja mArganA sAcA ArAdhanano prAraMbha thAya che. 326
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo uparanAM vacanomAM kRpALudeve lakhyuM che ke, "be akSaramAM mArga rahayo che. A be akSaro kayA te para vicAra karatAM bhakti, jJAna, zraddhA, AjJA, yoga, Adi aneka zabdo sUjhI Ave che ke je mArga sUcaka lAge. A badhAM eTale bhakti, jJAna, Adi sanmArgamAM AgaLa vadhavA upakArI che ema ApaNane lAgyA vinA rahe nahi. paraMtu A badhA mArgamAM kayo mArga sUcavanAra zabda zrI tIrthakara bhagavAnane ane kRpALudevane abhipreta hato te para vicAraNA karatAM ema samajAya che ke "AjJA' nA ArAdhanamAM ja sAco mArga samAyelo che, ane bIjA badhA mArga tene sahAyakArI tathA aMgarUpa che. bhaktimAM mArga samAyo che; enI vicAraNA karatI vakhate kRpALudevanuM A vacana tarata ja smRtimAM Ave che ke, bhakti e sarvoparI mArga che. bhaktimArgamAM sAdhaka sadguruno premabhAvathI svIkAra kare che, temanA prati teo sAcA che evuM zraddhAna paNa keLave che, jo A prakAranuM zraddhAna sAdhakamAM hoya nahi to teno guru pratino premabhAva apUrNa rahe che. bhaktimArgamAM sAdhaka potAnA gurue je mArgadarzana ApyuM hoya te pramANe vartavAnA bhAva paNa kare che, tema chatAM gurunuM vacana yathArthapaNe pALavAnI vRtti bhaktivAnane hoya paNa kharI, ane na paNa hoya ema bane. ghaNIvAra sAdhakamAM saMsAranA bhogavaTAnI ruci vadhAre hoya che tyAre te sadgurumAM prema tathA zraddhA dharAvato hovA chatAM, gurunA mArgadarzana pramANe vartavAnuM kArya pUrNatAthI karI zakato nathI, ane tenAM kAraNe tenuM kalyANa pAmavAnuM kArya vilaMbamAM paDe che. Ama chatAM e paNa satya che ke sadguru prati sAcI bhakti UgyA vinA jIvamAM ke sAdhakamAM yathArtha mArga sAdhavAnI zakti AvI zakatI nathI. pratyeka jIva mATe satya mArganA ArAdhana mATe bhakti e anivArya aMga che, je amuka pramANamAM vikasita thayA pachI ja pUrNatA prati doranAra uttamottama mArga jIva ArAdhI zake che. Ama vicArIe to bhakti e mULa mArgano pAyo che, paNa mULamArga nathI. e ja rIte "zraddhAmAM mArga samAyo che tenI vicAraNA karatAM zraddhAnI jarUriyAta spaSTapaNe dekhAya che. je mArganuM ArAdhana karavAnuM che te mArga satya hovAnI zraddhA jyAM sudhI jIvamAM ke sAdhakamAM pragaTatI nathI tyAM sudhI maLelAM mArgadarzana ke samajaNa pramANe 327
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vartavAnI vRtti ja tene jAgatI nathI. zraddhA vinA jIvano premabhAva ullasato nathI, teno prema zraddhA jAgyA vinA sAdhakane satpravRtti karavA prati dorI zakato nathI. eno artha e thayo ke sAdhakane chUTavAnA bhAva jAgyA pachI ja koI sadguru mATe nirmaLa prema jAge che, e premanA AdhAre sadgurumAM ane temanA thakI bodhAyelA mArgamAM ke mArgadarzanamAM tene zraddhA Ave che. ane zraddhAnI mAtrA amuka hade pahoMce che tyAre tene sadaguru prati bhakti udbhave che. ane e bhakti bhAvimAM tene mArganuM yogya ArAdhana karavA prati dorI jAya che. Ama bhaktine jo mULamArga pAmavA mATeno pAyo gaNIe to zraddhA e mULamArganA pAyAne majabUta karanAra tattva gaNI zakAya. tethI zraddhAne ApaNe mULamArga kahI na zakIe, paNa mULamArga meLavavAM mATenuM eka baLavAna sahAyakArI tattva jarUra gaNI zakIe. Ama hovAthI sAdhakamAM jyAM sudhI mArga ane mArgadarzaka saMbaMdhI yathAyogya zraddhA janmatI nathI tyAM sudhI tenI do2vaNI anusAra vartana karavA te prerAto nathI, ane sAcA vartana vinA kalyANa pAmI pUrNatA pAmavAnuM tenuM kArya vilaMbamAM paDe che, vaLI, pUrvasaMcita karmonA baLavAna udayane lIdhe te sAdhaka saMsArI bhAvomAM kheMcAI jaI maLelI kalyANa karavAnI amUlya taka paNa gumAvI bese evI saMbhAvanA paNa thaI zake che. 'jJAna'mAM mULamArga samAyo che? e vicArIe chIe tyAre spaSTapaNe samajAya che ke mArganI jANakArI e mArgamAM cAlavA mATenuM anivArya aMga che. sAdhakane zuM karavAnuM che tenuM jJAna ke jANakArI ja na hoya to te sAcuM Acare kaI rIte ? eTale jANakArI hovI ke jJAnanI spaSTatA rahevI e mArganA ArAdhana mATe avinAbhAvi saMbaMdha dharAvatuM aMga jaNAya che. paraMtu sAdhake A jANakArI meLavI che kaI rIte, tenA AdhAre temAM mULamArga keTalA aMze rahelo che tenI spaSTatA ApaNane maLe che. sAmAnya rIte jyAre jJAnamArganuM ArAdhana karavAnI vicAraNA karavAmAM Ave che tyAre sAdhaka potAnI rIte, anya samartha jIvonI sahAya lIdhA vinA, potAne thatA vividha anubhavanA nIcoDa dvArA mArganI satyatA nakkI kare che, ema gaNavAmAM Ave che. A rIte koI samartha vyakatinA sAtha vinA sAcI samajaNa levA sAdhaka prerAya che tyAre 328
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo tene keTalAya avarodho naDe che. sau pahelAM to aneka anubhava karI, satya potAnI meLe ja tAravavAmAM ghaNAM lAMbA kALanI jarUra paDe che. koI anubhavInA AdhArathI satya nakkI karavAnuM hoya to tema karavAmAM samaya ghaNo alpa thaI jAya. bIjI takalIpha sAdhake e anubhavavI paDe che ke pote karelI tAravaNI satya che ke kema te nakkI karavuM tene muzkela paDe che. ane khoTI tAravaNI karavAno bhaya tene satata rahe che. kadAcit jo tenI tA2vaNI sAcI nIvaDe to tenAM kAraNe, sadguruno tene AdhAra na hovAthI abhimAna, svacchaMda, Adi doSo tenAmAM vadhatA jAya che. ane tene kSINa ka2vAno upAya temAMthI nIkaLato na hovAthI kalyANa pAmavuM tene mATe durghaTa thaI jAya che. vaLI, A badhI grahaNa karavAnI, tolana karavAnI, tenuM arthaghaTana karavAnI vagere zaktio bahujana pAse hotI nathI. jana sAmAnyane to anya samartha jIvo pAsethI doravaNI laI vartavuM ja anukULa rahe che. sAmAnya jana potAnI meLe A badhI samajaNa laI zakato nathI, tethI 'jJAnamArga' durArAdhya gaNAyo che. mukhyatAe evuM anubhavavAmAM Ave che ke jJAnamArga karatAM bhaktimArge jIvane ghaNI vadhAre jANakArI tathA samajaNa maLatAM hoya che kemake temane samartha anubhavI AtmAonA anubhavano lAbha satata maLato rahe che. "yoga" e mULamArga che ke kema tenI vicAraNA karatAM ema samajAya che ke te mArgamAM gurunI sthApanA che, temanA prati prema tathA zraddhA paNa keLavavAnAM che, ane tethI sAdhakane amuka jANakArI paNa Ave che. tema chatAM e mArgamAM AMtaradRSTinuM tattva thoDuM khUTe che. A mArgamAM bAhya kriyAo para vizeSa bhAra mUkavAmAM Ave che, mana, vacana, kAyAnA yoganuM saMyamana karI Atmazuddhi karavAnI hoya che. tethI moTe bhAge evuM thAya che ke A saMyama karavA jatAM sAdhaka tenAthI AvatI labdhi tathA siddhithI khUba lalacAI jAya che, ane e lAlaca gurunI paNa A mArgamAM yathAyogya rIte chUTI nathI hotI, tethI ziSyane tenAthI bacavuM kaThaNa thaI jAya che. jeo bAhya labdhi tathA siddhithI AkarSAyelA hoya ane jemane AtmasiddhinI thoDI gauNatA hoya teo moTebhAge A mArge jatA hovAthI labdhisiddhinA dUSaNathI bacI zakatA nathI, pariNAme teo deha 52 329
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMyama meLavatA hovA chatAM AtmAnA bhAvo para yathArtha saMyama keLavI zakatA nathI. ane lablisiddhithI AkarSAI, teno svachaMde upayoga karI potAnA mAnabhAvane vadhArI kalyANathI amuka aMze vimukha thatA hoya che. Ama chatAM AMtarasaMyama vadhAravA mATe yogamArge bAhya saMyama vadhAravAno puruSArtha sAdhakane ghaNA aMze madadarUpa thato hoya che, te ApaNe svIkAravuM joIe. yogamAM mukhyatAe kAyA para vizeSa saMyama levAmAM Ave che, vacana para tethI ocho saMyama hoya che ane mana para sahuthI ocho saMyama keLavAto hoya che. tethI yogasAdhanA karanArane sAmAnyapaNe krodha kaSAya vizeSa vartato hoya che, sAthe sAthe te sAdhakane potAnuM dhAryuM karavAnI jIda paNa AvatI hoya che, pariNAme jyAM icchA virudhdha thAya tyAM mAnakaSAya ghavAtAM teno krodha kaSAya bhabhUkI UThe che, ane te sAdhaka AvezamAM AvI, potAnI zaktino durupayoga karI anya jIvone kaleza pahoMcADato hoya che. Ama yogamArgane tenAM potAnAM bhayasthAno che. jagaprasiddha durvAsAmuni yogamArganA jANakAra hovA chatAM kaSAya rahita thaI zakayA na hatA te sarvavidita vAta che. A sarva vicAraNA pachI "AjJA'mAM mArga samAyo che e vidhAna upara vicAra karIe chIe tyAre ApaNane lakSa Ave che ke upara jaNAvelA cAre mArganA guNo AjJAmArgamAM saMkalita thayelA jovAmAM Ave che, ane te cAremAM jovA maLatAM bhayasthAnothI A mArga surakSita thayelo che. AjJAmArga eTale je mArgamAM Apta puruSamAM ke satpaSamAM sAdhakane tenA jJAnIpaNAnI khAtarI thaI hoya, teo mane sAcuM mArgadarzana ApanAra che tevuM zraddhAna pragaTayuM hoya, temanA mATe khUba pUjyabhAva ane ahobhAva vartatAM hoya ane potAnA AtmAnuM kalyANa karavA mATe temanA ciMdhelA mArge cAlavAnI icchA pragaTI hoya. A rIte vartana karI, potAnI svacchaMdI icchAone gauNa karatA javI ane mArgadarzaka gurunI kalyANakArI icchAone AdhIna thaI niyamitapaNe vartatA rahevuM tenuM nAma AjJAmArga. A mArgamAM cAlavA mATe jIvamAM guru mATe bhakti pragaTavA uparAMta gurunA kahyA pramANe vartavAnI icchA ane zakti baMnenI jarUrata rahe che. ane e mATe AtmAnI amuka 330
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo vizuddhi pragaTayA pachI ja jIvamAM A bhAva ane zakti utpanna thAya che, tethI AjJAmArga anya sarva mArganA guNono samAveza karanAra ane dUSaNothI mukta rahenAra mArga thaI zakayo che. te kathana mananIya che. jIva sadgurunI AjJAmAM Avyo tyAre ja kahevAya ke jyAre tene te ucca AtmA mATe prema ane pUjyabhAva jAgyA hoya, temanA prati zraddhA ane bhakti pragaTayAM hoya, ane bhakti sAkAra thayA pachI aMtaraMgathI temanuM kahyuM karavAnI ane temanI icchAe cAlavAnI vRtti krame krame baLavAna thatI jatI hoya. te jIvane sadgamAM jo prema ke zraddhA hoya nahi to te jIva kadApi te gurunuM kahyuM karavA icche nahi, ane kahyuM kare nahi to kalyANa thAya nahi. vaLI zraddhA jAgyA pachI te ahobhAvarUpa bhaktimAM pariName tyArathI tene mArganI jANakArI guru taraphathI maLavA lAge che, mArganAM rahasyo Adi paNa jANavA maLe che, paraMtu maLelAM jJAna mATe tene abhimAna AvatuM nathI. tene spaSTapaNe samaja hoya che ke A jJAnaprApti mane gurunI kRpAne kAraNe thaI che, temAM mAruM potAnuM kaMI nathI. temanI kRpA na hota to A sarva jJAnasamRddhithI huM vaMcita ja hota, vaLI tene vAraMvAra evo anubhava thato hoya che ke je je siddhAMta, niyamAdi samajavAmAM tene muzkelI paDe te te sarvanuM samAdhAna sarvavastunA pAragAmI guru taraphathI maLatuM ja rahe che, enA kAraNe ziSyane svacchaMda ke abhimAnathI bacavuM khUba saraLa ane saheluM thaI jAya che. jIva sadgurunI AjJA meLavavAno ke pALavAno vicAra ke nirNaya kare kyAre? jyAre tene zraddhA Ave ke pote dhAryA che te guru sAcA che, temanI jANakArI yathArtha che, temanAmAM mArgadarzana ApavAnI zakti che ane te mATe jarUrI evo vANIvaibhava paNa che. AthI temanI pAsethI sAcI samajaNa laI, temanuM kahyuM karavAthI mAruM kalyANa thavAnuM ja che, Avo aMtaraMgano hakAra Ave to te mukhyatAe guru pAsethI mArgadarzana levA mATe utsuka bane che. vaLI tene temanI jANakArI, temanI premALa hUMpha sparze che tyAre ja upara kahI tevI zraddhA tenAmAM jAge che. sAthe sAthe gurunI kRpAthI tenI mArganI jANakArI vadhe che ane sanmArge puruSArtha karavAthI tenI Atmazuddhi paNa vadhe che. tema chatAM tene sabhAnapaNuM rahe che ke potAne maLelAM jJAna tathA AtmAnI zuddhi 331
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha gurue ApelA dAnano prabhAva che. AvI sabhAnatA tene abhimAna, svachaMda Adi doSonI vRddhithI rakSaNa Ape che, ane tene navAM baMdhanamAM paDatAM aTakAve che; eTaluM ja nahi paNa pUrva saMcita AvA doSonI nirjarA karAvI tenAmAM namratA, nirlobhatA, kSamAbhAva Adi guNo utpanna kare che. temAMthI AtmAnubhavamAM javAnI ane evo anubhava vAraMvAra karavAnI tenI tAlAvelI sahajatAe vadhatI jAya che. AvI tAlAvelI tathA guru pratinI zraddhAne kAraNe tenAmAM guru pratino vinayabhAva ane ahobhAva vadhatA jAya che. zrI guru sAcA che, samartha che, mArA tAraNahAra che, teo sAcA tAraka guru che, AvA vividha bhAvo tene guru mATe bhaktisabhara banAve che. A badhAMnA sumeLathI tenAmAM potAnuM kalyANa karavA zuM karavuM joIe te bAbatanI jijJAsA vadhe che, mArgadarzana meLavavAnI tIvratA thAya che, ane te anusAra vartavAnuM te nakkI kare che. A prakriyAmAMthI pasAra thavuM te "AjJA' nuM paheluM pagathiyuM che. A pagathiyA para caDatI vakhate jIvane deDhatva Ave che ke "AjJA" mAM mokSamArga samAyelo che. ANAe dhammo' eTale AjJAnuM ArAdhana e ja dharma che. AtmAe anAdikALathI gumAvelA svarUpane meLavavuM hoya to teNe zrI sagurue batAvelA mArge arthAtu temanI AjJAnuM pAlana karIne cAlavuM joIe, e tenuM kartavya paNa che, pharaja paNa che. jIve potAno mULabhUta svabhAva pragaTa karavo hoya to, tenA sagurue je mA cAlI potAnA AtmasvarUpane pragaTAvyuM che te mArganI jANakArI meLavI, e ja mArge puruSArtha karavAnI anujJA temanI pAsethI meLavavI jarUrI che. ane eja prakAre vartavuM te AtmAno apUrva svabhAva che. A prakAre vartatAM te potAne jarUrI evAM sadAcAra, nItipAlana Adi karatAM zIkhe che; ane anAdikALathI je durAcAra ane svacchaMda te sevato Avyo hato, teno tyAga te karato jAya che. AvuM vartana svIkAratAM te dharma eTale sadAcAra ke nIti viSayaka samajaNa e arthanuM satyapaNuM tene samajAya che. AvA sadAcAranA pAlanathI AtmAnI je pavitratA thAya che tene lIdhe tathA zrI sadgurunA mArgadarzanathI tene maraNa, Ihaloka, paraloka, Izvara Adi ane gUDha viSayo vize samajaNa ane jANakArI maLe che, je zAstrokta vidhiniSedhanI rasabhara samajaNa 332
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo Ape che, tene zuM karavuM yogya che ane zuM karavuM ayogya che tenI spaSTatA thatI jAya che. spaSTatAnI vardhamAnatA thavAthI AtmAnAM guNonI ane lakSaNonI jANakArI vadhe che, te guNono tene anubhava paNa thAya che. A anubhava dharma eTale guNa ane lakSaNa e arthane satya TharAve che. cAra puruSArthamAMno eka puruSArtha dharma gaNAyo che, A dharma paNa satya puruSArtha karavAthI saphaLapaNuM pAme che te samajAtAM dharma e cAra puruSArthamAMno eka puruSArtha che te nakkI thaI jAya che. vaLI dAnapravRtti ke puNyakAryane paNa dharma kahevAmAM Ave che. zrI sadguru tenA ziSyane AjJAmArganI samajaNanuM dAna Ape che, ziSya AjJAmArganI samajaNanuM dAna svIkAre che. guruziSya baMne potapotAnI kakSA anusAra tathA bhAva anusAra puNya bAMdhe che, Ama dharma eTale dAna athavA puNya e artha paNa sArthaka thAya che. dharmanA AvA judA judA artho para bhAra mUkIne judA judA mahAtmAo judI judI rIte dharmanI samajaNa lokone ApatA rahe che. temAM temanI kakSA pramANe dharmanI gUDhatA tathA rahasya paNa chatAM karatAM jatAM hoya che. A sarvanA AdhAre mahAtmAothI nirUpAto dharma amuka saMpradAya tarIke oLakhAto thAya che. Ama dharma eTale saMpradAya e artha sUcaka banI jAya che. A rIte eka "AjJA' zabdane yogyatAe samajavAthI "dharma' zabdanA tamAma arthano sumeLa ApaNane jovA maLe che. zrI sadagurunA saMparkamAM AvyA pachI, saMsArathI chUTavAnI potAnI bhAvanAne lIdhe jIva nakkI kare che ke mAre chUTavuM hoya to gurue kahelA mArge cAlavuM joIe, temanI AjJA mAnavI joIe; Ama karavAthI mane temanA taraphathI sanmArganuM dAna maLaze jethI dharmamArganI prakriyA mane jANavA maLaze. A prakriyAno upayoga karI tenuM pAlana karavA te sakriya thAya che. Ama te cAra puruSArthamAMnA eka puruSArtha "dharma" ne Adare che, dharmano puruSArtha samyakjhakAre karavAthI te jIvane AtmAnAM guNo tathA lakSaNonuM bhAna thaI tenI anubhUti AvatI jAya che. Ama AgamAdi zAstromAM varNavelo mokSamArga zuM che tenI jANakArI tene maLe che. pariNAme Aloka, paraloka, Izvara, karma Adi tattvo vizenI gUDha tattvasabhara jANakArI tene maLavA lAge che. A jANakArIthI kArya ane tenAM phaLa kevAM hoya te jJAnano sadupayoga karI te jIva sadAcArI banI 333
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nItipAlana karatAM zIkhe che, potAnI nItimattA vadhArato jAya che, ane te rIte varta karmanA Azravane toDe che tathA saMvarane vadhAre che. sAthe sAthe pUrvakarmanI nirjarA paNa vadhAre che. Ama karmabhAra ghaTI javAthI tene AtmAnI anubhUti pragaTa thAya che ane vadhatI jAya che. A rIte AjJApAlana sahitanuM dharma ArAdhana jIvane karmAzravathI bacAve che, ane tenI vizuddhi jhaDapathI vadhArI zake che. AvI samagra pravRttinA phaLarUpe jIva navAM karma kema ochAM baMdhAya ane jUnAM karma kema vadhAre jaladIthI nIkaLe tenI jANakArI meLave che. te jANakArIno sadupayoga karI te karmAzrava ghaTADato jAya che. te jIva jyAre Azrava ghaTADavAnI pravRtti Adare che tyAre tene pUrvamAM bAMdhelA aMtarAya karma, azAtA vedanIya Adi karma vighnarUpa banI dharmakArya karatAM aTakAve che. dharma pravRtti karavAmAM te karmo muzkelI UbhI kare che. bhogavavI paDatI AvI muzkelIothI te akaLAya che, azAMta thAya che, ane pUrvanI bhUlono bhUkko karavA te taiyAra thAya che. eka pachI eka karelI bhUlonAM pariNAma bhogavIne nivRtta karavAnI pravRtti jo te svIkAre to tema karavAmAM eTalo lAMbo gALo pasAra thaI jAya ke tenI dharmapravRtti korANe mUkAI jAya, maLelAM mAnava jIvananuM saphaLapaNuM ka2vuM durlabha thaI jAya. AvA samaye te jIva sahajapaNe potAnA sadgurunI sahAya icche che. temanI pAse vinamra banI mArgadarzana mAge che; ane zrI sadguru tene karmane jhaDapathI nivRtta karavA mATe, zrI prabhue sUcavelo tapanA ArAdhanano mArga samajAve che. tapanuM AcaravuM e jIvane mATe pUrve ekatrati karelA sarva karmanA jaththAne jaladIthI vikhe2vA mATe rAmabANa IlAja che. tenAthI je je tapanuM ArAdhana thaI zake te te tapa tene sahAyakArI thAya che. zrI prabhue tapanA bA2 prakAra jaNAvyA che. temAMthI cha tapa bAhyatapa che ane cha prakAranAM tapa AMtaratapa che. bAhyatapanA prakAramAM anazana, uNodarI, vRtti saMkSepa, rasaparityAga, vivikta zayyAsana ane kAyakaleza Ave che. AMtaratapanA prakAramAM prAyazcitta, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya, kAyotsarga ane dhyAna Ave che. A badhAM prakAranAM tapamAMthI je je jIvathI je je prakAranuM ArAdhana thAya te te karatA rahe to enA thakI ghaNAM karmonI nirjarA vadhatI jAya che, ane te tapa samyaprakAre karatA 334
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo rahevAthI navAM karmono Azrava paNa ghaNo ghaTato jAya che. bAhyatapa mukhyatAe zarIra sAthe ane AMtaratA mukhyatAe mananA saMyamita bhAva sAthe saMbaMdha dharAve che. A bAre prakAranAM tapa sAmAnyapaNe saMjJIpaMceMdriya jIva ja ArAdhI zake che, kemake temAM kAma nirjarA samAyelI che. ane koI paNa asaMjJI jIva sakAmabhAva karatA na hovAne kAraNe AmAnAM koI paNa prakAranuM tapa icchApUrvaka AcarI zakatA nathI. icchApUrvaka ane samajapUrvaka karelA AhAranA tyAgane anazana vrata kahyuM che. jo ke trasakAya jIva mAtra sthaLa paugalika AhAra karatA ja hoya che, ane karmodayane kAraNe AhAra na maLe tyAre temanAthI AhAra grahaNa karI zakAto nathI. ahIM e sthitinI vAta nathI. ahIM to icchApUrvakano joItA pramANamAM AhAra maLato hovA chatAM jIva potAno saMyama keLavavAnA hetuthI icchApUrvaka AhAra grahaNa na kare ane mananI zAMti rAkhI zake tene anazana vrata kahyuM che. je jIva potAnI jarUriyAta karatAM icchApUrvaka thoDo ocho AhAra grahaNa kare tene uNodarI vrata kahyuM che. A vratamAM taratamatA pravartI zake che. joIe te karatAM aDadho ja khorAka grahaNa karI calAve, tyAMthI zarU karI jarUra karatAM eka ke be koLiyA ocho AhAra kare te sarva uNodarI vratamAM samAya che. udara eTale peTa. tene uNuM rAkhavuM, jarUra karatAM ochuM bharavuM te uNodarI vrata gaNAya che. jIva potAnA saMyamane cakAsavA pote dhArelA amuka abhigraha pUrA thAya to ja AhAra grahaNa karavo ke bhojana karavuM, ane tema na thAya tyAM sudhI zAMta pariNAmathI vicaravuM tene vRttisaMkSepa kahela che. A uparAMta ghaNI vastuo hoya to temAMthI amuka ja saMkhyAmAM vAnagI grahaNa karavI tene paNa vRttisaMkSepa kahevAmAM Ave che. khAvA tathA pIvAnI sarva vastuono svAda levAmAM jIvane joDAvA na devo, ane jarUra pUratI, zarIra nirvAha pUratI ja saMyamitabhAve vastu grahaNa karI bhojana karavuM te vRttisaMkSepa. svAda mATe bhojananAM mukhya cha rasa pravarte che. khAro, khATo, tIkho, gaLyo, tUro ane kaDavo. AmAMthI vArApharatI eka eka rasano tyAga karI nirasa bhojana karatAM zIkhavuM te rasaparityAga kahyo che. vArApharatI rasano tyAga hovAthI zarIrane poSaka 335
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tattvo maLI rahe, paNa koI rasanI Asakti vizeSa na thAya te hetuthI A tapa sarjAyuM jaNAya che. A cAre prakAranAM tapanI racanAno krama samajavA yogya jaNAya che. jo cAle, zakya rahe to bhojana ja na karavuM. Ama karavAthI hiMsA aTakI jAya che, ane khAvAnI pravRttimAM je samaya vaparAto hato te AtmapravRtti karavA mATe vAparI zakAya che. paraMtu AhAra vinA chadmastha jIvathI sadAkALa rahI zakAtuM nathI, tevA saMjogomAM adhuruM peTa bharI bhojana karavuM hitAvaha gaNyuM che. tenI sAthe sAthe aneka niyamo rAkhI bhojana karI saMyama vadhAravAnuM icchayuM che. te uparAMta bane teTalA rasano tyAga karI nirasa AhAra karatAM zIkhatAM javuM. Ama zarIranI jarUriyAta pUrato AhAra grahaNa karavAno, ane tenI sAthe jIbhanI lolupatA choDAvavA pratibaMdha vadhAratA javo evo krama ahIM jovA maLe che. A parathI ApaNane spaSTa samajAya che ke tapa e zarIrane sUkavavA ke damavA mATe nahi, paNa icchAnirodha karavA mATe, bephAma vartatI icchAono saMyama karavA mATe AcaravAnuM che. jene jiteMdriya thavuM che, sarva Indriyo para sAco saMyama keLavavo che tene rasanA - jIbha para saMyama levo khUba jarUrI che. kAraNa ke A eka Indriyane vaza karavAthI anya Indriyo para kAbu jIva sahelAIthI meLavI zake che. ApaNe jANIe chIe ke jIva ghAneMdriya, cakSu Indriya ane zravaNa Indriya meLavatAM pahelAM rasanA IndriyanI prApti kare che. tyAM savAla Ave che ke zA mATe anya Indriyo karatAM rasanA para saMyama levo jIvane vadhAre kaThaNa thAya che? A bAbata vizeSa vicAraNA karatAM khulluM thAya che ke anya IndriyanA viSayo pugala paramANunA banelA hovA chatAM, te pugalo sUkSma hoya che, ane dehanA bAhya sparzathI ja tenuM anusaMdhAna thAya che. jemake svaranA pugalo kAnanA bahAranA bhAgamAM athaDAI kArya kare che, AMkhane dazya padArtho AMkhathI ghaNA ghaNA dUra paNa hoya che, paNa AMkhane sparzIne koI padArtha dazya banato nathI, sugaMdha ke durgadhanA paramANuo paNa nAkane bAhyathI sparza ApI potAnuM kArya kare che, ane sparza paNa zarIranA bAhyabhAgane lakSIne ja zAtA azAtA jIvamAM utpanna kare che. paNa svAdeMdriyane poSavA mATe to jIve dhULa pudgala 336
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo paramANuone mukhathI grahaNa karavA paDe che ane te AhAra annanaLI dvArA jaTharamAM pahoMcI potAno prabhAva jIva para calAvato rahe che. Ama rasanAnA viSayane zarIranA aMdaranA bhAga sudhI saMbaMdha hovAthI, te Indriya para saMyama levo jIvane vadhAre kaThina thato hovAnI saMbhAvanA ApaNane lAge che. nirdoSa ekAMtasthAnamAM pramAdarahita banI, sUvA besavAnI pravRttimAM paNa dharmabhAvanA sAcavavI, tene vivikata zayyAsana kahe che. jIva jyAre samUhamAM hoya che tyAre tenI vRtti DahoLAvAno avakAza vadhAre rahe che, anya jIvonA bhAvonI asara paNa tenA para paDayA kare che, ane te asarathI mukta thavA jIve vizeSa puruSArtha paNa karavo paDe che, je tenAM dharmArAdhanamAM vighnarUpa thaI zake. sarva jJAnIono abhiprAya che ke ekAMtamAM jeTalo saMsArakSaya thaI zake che teno somo hisso paNa samUhamAM rahIne kSaya karI zakAto nathI. alabatta, te mATenI AMtarika pAtratA to anivArya che ja. tethI uparanA hetuthI ekAMtavAsane AtmasAdhana mATe eka upayogI tapa kahyuM che. bAhyatAno chello prakAra che kAyakaleza. sAdhaka ArAdhana kare tyAre pUrva karmane kAraNe tene aneka prakAranI zArIrika pIDA ke upadravano sAmano karavo paDe che. AvA saMjogomAM ArAdhanano tyAga na karatAM, zArIrika pIDA ke klezane gaNakAryA vinA uttamatAe tenI vardhamAnatA karatA javI te kAyakleza tapa kahevAya che. A tapamAM zarIrane icchApUrvaka kaSTa pahoMcADavAnuM nathI, paraMtu karmavazAt jo pIDA AvI paDe to paNa AtmAnAM ArAdhanamAM zithila na thavuM, pIDAnI avagaNanA karIne ArAdhana karatAM rahevuM evI samajaNa samAyelI che. ArAdhanamAM calita thayA vinA AtmAne upayogI evA tapane ArAdhatAM javuM te kAyakleza tapa che. Ama pratyeka bAhyatA zarIra sAthe saMbaMdha dharAve che, zarIranI zAtA azAtAnA bhAvathI para banI vartavAthI bAhyatA sadhAya che. manane vaza karavA mATe A tapa khUba sahAyakArI che. tethI zrI prabhue AMtaratapanI sAthosAtha A tapanI paNa jarUriyAta ApaNane batAvI che. 337
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha chae AMtaratapamAM sau prathama tapa che prAyazcitta. A saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM ajJAna ane rAgadveSane kAraNe jIva evI ane eTalI bhUlo karI nAkhe che ke tene aneka prakAre azAtA tathA saMsAra vadhI jAya che. ane tenI muzkelIono pAra raheto nathI. vaLI, A badhI bhUlo eka pachI eka bhogavato ja rahe to teno anaMta kALa pasAra thaI jAya, ane tenAthI saMsArathI chUTAya ja nahi. AvI sthitithI bacavA mATe zrI prabhue prAyazcitta nAmanuM tapa jaNAvyuM che. prAyazcitta eTale bhUtakALamAM thayelI bhUlo mATe pazcAttApa karI, kSamA mAgI, svecchAe te mATe daMDa svIkAravo. A tapa karavAthI jIvanAM manapariNAma zuddha thAya che, kemake temAM bhUlano ekarAra karavAthI jIva potAno doSa svIkAre che, AvI bhUla karavI joItI nahotI ema nakkI kare che, sAthe sAthe vinamra banI karelI bhUlanI gurujana samakSa athavA to jeno aparAdha karyo hoya tenI pAse kSamAnI yAcanA kare che, ane tenAthI tene thoDI haLavAza thAya che. pazcAttApa karavAthI bhUlanuM amuka aMze vedana thAya che, amuka aMze tenI nirjarA thAya che, ane kSamA mAgavAthI mAnabhAva chUTI jIvamAM vinamratAno guNa khIle che. ane Avo doSa pharIthI na thAya tenA daDhatva mATe te jIva guru ke gurujana samakSa daMDanI mAMgaNI karI, teno svIkAra tathA pAlana paNa kare che. sAmAnyapaNe koI jIvane zikSA sahana karavI gamatI nathI, tethI jyAre te icchApUrvaka daMDa svIkAre che tyAre pharIthI AvI bhUla na karavA mATe kRtanizcayI bane che. pariNAme tene navAM karmabaMdha ghAtIkarmanI apekSAe ochAM ne ochAM thatAM jAya che. vaLI, pote prAyazcitta karavAthI bhAvimAM bhogavavAnA daMDane vartamAnamAM bhogavI nirjarAvI nAkhe che tethI A prakriyA dvArA te pUrvasaMcita karmonI nirjarA ghaNI tvarAthI karI zake che. prAyazcitta pachInuM bIjuM AMtaratapa te vinayatapa che. vinaya eTale sat pratino AdarabhAva, pUjyabhAva, ahobhAva vagere. samyak jJAna, darzana tathA cAritra prati bahumAna Adino bhAva te nizcayathI vinayatapa che; ane samyak jJAna, darzana tathA cAritranA dhAraka sandeva, sadguru ane satzAstra pratino AdarabhAva, pUjyabhAva, ahobhAva Adi vedavA te upacArathI vinayatapa che. sAmAnyapaNe jIvane 338
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo manuSyagatimAM mAna kaSAyano udaya baLavAnapaNe vartato hoya che. ane tenAM pariNAme te jIva potAne bIjA karatAM UMco ane bIjAne nIcA athavA tuccha gaNato pharato hoya che. tene rUpa, jAti, kuLa, dhana, jJAna Adi aneka prakAre mAna pravartatuM hoya che, ane A mAnanA prabhAvathI te aneka jIvo sAthe ayogya vartana karatAM paNa acakAto nathI. AvA mAnabhAvanI asarathI potAnI asamyak jANakArIthI te satno ane sattanA dhAraka uttama AtmAno sahasA anAdara karI bese che, tenAthI aneka prakAranAM aMtarAya karma tathA azAtA vedanIya karma bAMdhI potAne mATe aneka vighno tathA du:khanI paraMparA UbhI karI nAkhe che. AvA anarthakArI mAnabhAvane samyaku gurujananI nizrAmAM rahI, temanAM mArgadarzana nIce potAnAM alpapaNAnuM jANapaNuM meLavI, satsaMva, sadguru ane satkarma prati khUba Adara, ahobhAva ane namatA sAthe vartavuM tenuM nAma vinayatA che. jIvane anAdikALathI AnAthI ulaTo ja abhyAsa hovAthI, ane teno tyAga karavAnI sAcI zikhAmaNa ane rIta atyAra sudhI jANI na hatI; tethI jIvane A tapa karavAmAM vizeSa manapariNAmanA saMyamanI jarUrata rahe che. vaLI, prAyazcittamAM jIva pote potAnI meLe daMDa svIkAre che, tyAre ahIM anya vyakti pratino vyavahAra paNa temAM bhaLe che, tethI teNe A tapa AcaravAmAM vizeSa mAnakaSAya toDavo paDe che. je mAnakSaya bhAvimAM jIvane khUba upakArI thAya che. A tapanA AdhArathI ja jIva sat tarapha vaLI zake che, mATe sanmArgane pAmavA mATe vinayaguNane jIva mATe mukhya guNa zrI prabhue gaNAvyo che. te guNane samajAvavA mATe zrI uttarAdhyayana sUtramAM, mahAvIra prabhunI chellI dezanAmAM, sau prathama ja 'vinaya upara adhyayana racAyuM che. trIjuM AMtaratA te vaiyAvacca che. vaiyAvacca athavA vaiyAvRtta eTale sevA. sevA AMtara temaja bAhya ema be prakAre thaI zake che. temAM ahIM AMtaratapane mukhyatA ApavAmAM AvI che. koI munine azubha karmanA baLavAna udayane kAraNe azAtA vartatI hoya ane vizeSa pramANamAM ArtapariNAma thatAM hoya, jene kAraNe ghaNAM karmabaMdha thavAnI saMbhAvanA vadhI jatI hoya teve vakhate anya muni bodha, satsaMga, bhakti Adi sAdhano dvArA vyathita munine zAtA ApavAno puruSArtha kare che. sAthe sAthe teo 339
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ArtapariNAmathI mukta thaI, cittanI sthiratA meLave e mATe satata prayatnavAna rahe che. A prayatna karatI vakhate teo ucca ke nIca dazAnA bhedathI para banI, mAnabhAvathI alipta thaI, mAtra kalyANabhAvathI prerAIne pravRtta rahetA hoya che. A rIte zAtA ApavAnI pravRtti karavI te vaiyAvacca gaNAya che. AvI sevA guNapoSaka, guNavardhaka ane kaSAyothI para rAkhanAra hovAthI sevA karanAra mATe te AMtaratA gaNAya che. jyAM sudhI jIvamAM kalyANabhAva sAthenI sevA karavAnI vRtti baLavAna thatI nathI, tyAM sudhI te jIva sAcA arthamAM vaiyAvacca karI zakato nathI. tenA zubha kalyANabhAvane kAraNe e paramANuo vyathita munine zAtA ApavA samartha thAya che. ane vaiyAvacca saphaLa thaI gaNAya che. keTalIka vakhata azAtAno udaya munine eTalo badho baLavAna hoya che ke mAtra bodha, satsaMga ke bhakti Adi cittanI sthiratA keLavavAmAM saphaLa thatAM nathI, tene prasaMge temane bAhya zAtAnA nimitto jemake aMga dabAvavA, paMpALavA, Adi dvArA sAtha ApavAmAM Ave to sthiratA jhaDapathI Ave, evAM nimitto ApavA mATe zArIrika sevAno paNa A tapamAM samAveza karavAmAM Avyo che. cothuM AMtaratA che svAdhyAya. sva + adhi + Aya zabdonI saMdhithI svAdhyAya zabda maLe che. sva eTale potAnuM. ahi eTale jJAna. ane Aya eTale prApta thavuM. potA saMbaMdhI jJAna meLavavuM e ja svAdhyAyano artha kahI zakAya. A tapamAM jIva evA prakArano abhyAsa kare che ke jenAM phaLarUpe tenAM jJAnanAM AvaraNo kSINa thatAM jAya che. sAthe sAthe AtmAne samyak mArga meLavavAnI samajaNa vadhatI jAya che, ane Atmazuddhi karavA mATe jarUrI AtmAnubhUti pragaTAvavA mATeno rAha tene spaSTa thaI jAya che. A tapanAM prabhue pAMca bheda varNavyA che. te che vAMcavuM, pUchavuM, anuprekSA karavI, AmnAya ane dharmopadeza. zrI tIrthaMkara prabhunA bodhane avadhArI, mahAmunioe je adhyAtma graMthonI racanA karI che; te graMthone vAMcI, zakya teTalAM UMDANathI tene samajavAno prayatna karavo te vAcanA svAdhyAya. A rIte abhyAsa karavA chatAM amuka bhAga sAdhakathI samajAyA vinAno rahI jAya che, te svAbhAvika che. A samajAyA vinAnA bhAgane vizeSajJane pUchI adhUrI rahelI samajaNa meLavI levI te pRcchA vibhAgamAM 340
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo Ave che. A baMne prakArathI je jANyuM, te para vizeSa vicAra karavo, te vize ciMtana tathA manana karI tene AtmasAt karavA puruSArtha karavo tenuM nAma anuprekSA svAdhyAya kahela che. tattvanI yogyayogyatA nirNita karyA pachI, te nizcita viSayane dhAraNA mATe mukhapATha karavo te AmnAya svAdhyAya che. Ama karatAM karatAM te viSaya para pUrepUrI jANakArI AvI jAya, anya samakSa sArI rIte rajU karavAnI zakti pragaTI jAya te pachIthI anya jIvone e viSaya saMbaMdhI kalyANabhAva sAthe tathA hitabuddhithI yogya vANIthI samajAvavuM te dharmopadeza svAdhyAya che. A svAdhyAyathI anya jIvanAM jJAnanAM AvaraNa haLavAM karavAmAM madada karavAno puruSArtha thato hovAthI, tenAthI je puNyakarma baMdhAya che tenA lIdhe Upadezakane jJAnanI vRddhi karavAno moTo lAbha maLe che. A sAthe svAdhyAya tapathI thatA anya lAbho to avazya maLe ja che. vaLI, A tapa divasanA ke rAtrinA koI paNa bhAgamAM jIva karI zake che, samayamaryAdAno bAdha A tapamAM Avato nathI. A pachInuM pAMcamuM AMtaratapa te kAyotsarga ke vyutsarga che. bAhya temaja AMtara parigrahanA tyAganA puruSArthane kAyotsarga ke vyutsarga tapa kahevAmAM Ave che. dhana, dhAnya, jhaverAta, makAnAdika upakaraNo, deha, kuTuMba, mitro AdinuM mamatva te bAhya parigraha che ane krodha, mAna, mAyA, lobhAdi kaSAyo ke jenA thakI karma paramANuono AtmA para Azrava thAya che, te AMtara parigraha che. A parigrahathI chUTavAno tathA teno tyAga karavAno puruSArtha ane abhyAsa te kAyotsarga tapa che. sAmAnyapaNe jIva A tapamAM sthira ekAsane besI, sarva padArthanA mamatva bhAvano tyAga karI, svarUpamAM lIna thavAno satata prayatna karato rahe che. ane jyAM jyAM jIvane vicArapaNe paNa mamatA dekhAya che tyAM tyAM tenuM chedana karI svarUpalInatArUpa chellA dhyAnamAM ekAgra thavA vizeSa vizeSa sajAga thato jAya che. Ama kAyotsarga tapa pahelAM cAra tapanAM phaLarUpa ane dhyAnatapanAM kAraNarUpa bane che. pUrvamAM karelI bhUlonuM prAyazcitta karI jIva vinayI thAya che. vinaya sAthe viveka jAgatAM vaiyAvacca karI sAdhamI tathA muninI sevAsuzruSA karavA dvArA te karmabhAra haLavo karatAM zIkhe che. pariNAme svAdhyAya 341
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tapa uttama prakAre ArAdhavA te bhAgyazALI thAya che, ane svAdhyAya thakI Atmazuddhi karavAnA uttama mArga saMbaMdhI tene nizciMtatA Ave che. tene pUrepUro lakSa Ave che ke AtmA sivAyanA sarva parapadArtha saMbaMdhInA mamatvamAM rAcIne teNe zAzvata sukha khoyuM che. tene meLavavA mATe kAyotsarga sAdhI, parigrahathI mukti meLavI, dhyAnatapamAM lIna thAya che, ane sarvotkRSTa zuddhi dvArA sarvotkRSTa siddhi prApta kare che. sarva tapamAM sarvotkRSTa ane aMtima tapa te dhyAnatapa che. zrI bhagavAne dhyAnanA cAra prakAra kahyA cheH Arta, raudra, dharma ane zukla dhyAna. temAM pahelAM be prakAra kaSAyayukta hovAthI saMsAranI vRddhi karanArA che. bIjA be dhyAnanA prakAra jIvane AtmAnI anubhUti karAvanAra hovAthI Atmazuddhi karavA mATe khUba upakArI che. dhyAnanI UMcAmAM UMcI ane UMDAmAM UMDI avasthAmAM jIvane sarvajJapaNuM prApta thAya che. ane tenI prApti pachI te sadAkALa TakI rahe che, tethI A dhyAnatapane sarvotkRSTa kaheluM che. AgaLa jaNAvelAM pAMca prakAranAM AMtaratA jIva sArI rIte kare che; ane tenA jIvanamAM mukhyatAe AMtaratapanI vizeSatA thAya che tyAre tene dhyAnatapa pragaTa thAya che. dhyAnatapamAM jIva deha, Indriya, anya paugalika padArtho AdithI para banI svasvarUpamAM ekAgra thAya che. dharmadhyAnamAM A aliptatA bAhyathI hoya che, paNa aMdaramAM zrI kevaLa prabhugamya evA sUma zubha bhAva jIvane pravartatA hoya che. tethI te dharmadhyAna gaNAya che. laukika bhASAmAM dharmadhyAnanI sthitimAM laI jAya evI zubha pravRttine paNa dharmadhyAna kahevAmAM Ave che. AvA sUkSma vicAronI ati alpatAthI zarU karI nirvicAra thavA sudhInI dazAne prabhu zukuladhyAna tarIke oLakhAve che. zukuladhyAnamAM AtmAne zukula arthAta ati zuddha pariNAma varte che. A dazAnI zarUAta sAtamA guNasthAnathI thAya che. paNa nizcayanayathI zudhyAnanI zarUAta AThamAM guNasthAnathI thAya che, ane krame krame tenI vizuddhi vadhatI jAya che, ane AtmA pUrNatAe kaSAyarahita banI sarvajJa thAya che. pahelAM daza tapa kAyotsarga tapanuM kAraNa che, kAyotsarga tapa dharmadhyAnanuM kAraNa che, ane dharmadhyAna e zuladhyAnanuM kAraNa che. zukladhyAnarUpa tapamAM 342
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo jIvanI karmanI nirjarA anaMtagame thAya che. ane tenI Atmavizuddhi uttarottara vadhatI jAya ane sarvottama bane tyAre pUrNatA pragaTa thAya che. A sarva prakAranAM tapanuM sArthakya tathA sAphalya tyAre ja anubhavAya che ke jyAre te tapa zrI prabhunI ane sadgurunI AjJApUrvaka, temanI yathAyogya doravaNI nIce karavAmAM Ave che. AjJArahitapaNe svacchaMde AcarelAM tapamAM jIvathI aneka doSa thayA vinA rahetA nathI, ane sAthe sAthe te jIvamAM mAnakaSAya vadhavAno bhaya satata rahe che, pariNAme svacchaMde karelA tapanAM anusaMdhAnamAM jIva moTebhAge karmakaTine badale karmavRddhi karI nAkhe che. AthI to zrI prabhue jaNAvyuM che ke 'ANAe tavo' - AjJAnuM ArAdhana e ja tapa che. A badhAM tapano abhyAsa karatAM samajAya che ke, je jIva potAnA sadguru, ane samyak mArgadarzakanI icchAnusAra potAnAM vartana ane bhAvanuM ghaDatara kare che te A bAre prakAranAM tapanuM uttamatAe ArAdhana karI zake che. zrI sadgurunI AjJAe cAlanAro jIva nijachaMdano - svacchaMdano tyAga kare che. potAnI matithI nakkI karelI mAnyatA, icchA Adino tyAga karI, saravALe je potAne kalyANarUpa che, potAne kalyANasabhara banAve che tevA sadgurunI icchA ane rIta pramANe cAlavAnuM te jIva svIkAre che. Ama karavAthI, potAno bhAra svamatikalpanA tyAgI sadgurune soMpavAthI tenAM karmabaMdhanAM mukhyakAraNarUpa krodha, mAna, mAyA, lobhAdi kaSAyo nabaLA paDatA jAya che, zAMta thatA jAya che. Ane lIdhe teno karmAzrava ghaTato jAya che; nirjarA vadhatI jAya che ane aMtamAM tenAM sarva karmo kSINa thaI tene sarvajJapaNuM bakSe che. A rIte sadgurunI AjJAe cAlavAthI jIvanI pAMce Indriyo sahelAIthI vaza thatI jAya che. pAMcemAM rasanAne vaza karavI kaThaNa che, rasanA vaza thAya to anya cAre Indriyo jaladIthI vazamAM Ave che. A kAraNe bAhyatapamAMnAM pahelAM cAra tapa jIhvAne vaza karavA mATe kahayAM che. ane bAkInAM be tapa anya cAra Indriyone vaza karavA mATe che. te chae bAhyatapa AMtaratapane puSTi ApanArAM che. chae AMtaratapa 343
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mukhyatAe mana vaza karavAnA upAyarUpe che, kemake manane vaza karavuM e duSkaramAM duSkara kArya sahu jJAnI bhagavaMtoe kaheluM che. svacchaMdano tyAga karI jIva jyAre gurunI icchAnusAra vartana karato thAya che tyAre tenA zudhdha pradezo gurunA zudhdha pradezo ane AjJAdhIna thayelA sarva pradezonuM anusaMdhAna karI sabaLa thAya che. ane meLavelI e zaktino sadupayoga jIvanA azudhdha pradezone zudhdha thavAnI preraNA ka2vAmAM thAya che. A sadupayogane kAraNe jIvanI jema jema zakti vadhatI jAya che, tema tema zuddhi paNa vadhatI jAya che. AthI jIva gurunI AjJAnA ArAdhanano mahimA samajato jAya che. ziSyanA pradezonuM jyAre sadgurunA zudhdha pradezo sAthe anusaMdhAna thAya che, tyAre gurunI zakti ziSyanA svacchaMdane toDatI jAya che, pariNAme ziSyano Indriyo parano saMyama vadhato jAya che. ane tenuM AMtaratapa khIlavA lAge che. vartamAnakALa sudhI pote bhUla ja karato Avyo che tevuM sabhAnapaNuM ziSyane prAyazcitta bhaNI dorI jAya che. temAMthI nIpajato, have kyAreya AvI bhUla pharIthI karavI nathI evo nirNaya tene potAnA guru prati vinayAnvita kare che. pragaTelA sAcA vinayane kAraNe sadguru ja potAnA sAcA tAraNahAra che evo sadbhAva tenA vikAsanAM pratyeka pagale daDha thato jAya che. emAMthI pragaTatI anubhUtine kAraNe tenAmAM guru pratinAM Adara, sanmAna, satkAra, pUjyabhAva, ahobhAva vageremAM ghaNo ghaNo vadhAro thAya che. vartatA mULa ahobhAvane kAraNe guru samakSa te khUba ja vinayathI varte che ane anya jIvo sAthe paNa te vinayaviveka sahitanuM vartana kare che. zudhdha vinaya jAgatAM, je gurue potA para bhavobhavanAM du:khathI choDAvavAno upakAra karyo che, te gurunI sevA karavAnA bhAva, temane vaga2 kahe zAtA ApavAnA bhAva ullAsita thatA jAya che. temanA prati kyAreya ayogya ke udhdhata vartana na thAya tenI kALajI rAkhatAM te saheje zIkhe che. Ama zrI gurunA kahyAmAM rahevAthI ziSya aneka prakAre potAnAM Atmika guNo khIlave che; ane tenuM mana vadhAre ne vadhAre vegathI kalyANa pAmavA talasatuM thAya che. A talasATane kAraNe te maLelA samayano sadupayoga karI potAno svAdhyAya vadhAre che. svAdhyAyanAM 344
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo phaLa rUpe tene AtmA, paramAtmA, jagata, karma, vagere vizenI UMDI jANakArI lAdhe che. maLelI jANakArIno AdhAra laI te kAyA tathA mAyA arthAt parigrahanI mamatAnA tyAgano puruSArtha karI (kAyotsargathI) svarUpamAM nimagnatA keLave che. te nimagnatA tene dharmadhyAnathI zukladhyAnamAM ghaNe AgaLa sudhI laI jaI zudhdha, budhdha ane mukta kare che. Ama zrI prabhunI ane gurunI AjJAmAM rahevAthI jIvane dharmanuM ArAdhana karavA sAthe sAthe tapanuM paNa ArAdhana thatuM jAya che. tenuM pariNAma eka ja Ave che, 'sakaLa karmano kSaya'. A uddeza "ANAe dhammo, ANAe tavo' e sUtrathI ApaNe jANI zakIe chIe. A prakAre dharma tathA tapanuM svarUpa vicAravAthI samajAya che ke "AjJA' e dharma tathA tapa baMne karatAM vizeSa mahattva dharAve che. AjJA e dharma tathA tapanA AcaraNane zudhdha karanAra che. sAmAyika, pratikramaNa, vaMdaNA, stuti, bhakti Adi prakAranI dharmapravRtti jo AjJArahitapaNe svacchaMdathI karavAmAM Ave che, to moTAbhAge tenAthI saMsAra kSaya thato nathI, paNa vadhato jAya che. badhI dharmakriyAo, zubha pravRttio svaccheda karavAmAM Ave to jIva anAdikALathI ramatI rahelI saMsArasukha bhogavavAnI vAsanAne lIdhe dharmapravRttithI nIpajatA puNyane saMsArI icchA pUrI karavAmAM vAparI nAkhe che. ane Atmazuddhi meLavavA mATe puNya rahevA deto nathI. Ama dharma pravRttinA kAraNe saMsArI puNyabaMdhano jaththo khUba vadhato jAya che, ane devalokAdinA sukha bhogavavAmAM kALa cAlyo jAya che. pachIthI puNya paravAratAM du:khanI khAI to UbhI ja hoya che. vaLI, svachaMdathI karelI zubha pravRttinA kAraNe jIvano mAnakaSAya vadhe che, eTaluM ja nahi paNa je navAM zubha karmabaMdhana thAya che, tenAM udaya vakhate jIvanI saMsAranI Asakti zAtAnA udayane kAraNe khUba vadhI jAya che. ane potAnAM svarUpanI pratIti karavAnI tenI bhAvanA mahad aMze dabAI jAya che. tethI svacchaMdano tyAga karI, sadgurunI AjJApUrvaka dharma AcaravA yogya che te bhArapUrvaka samajAvavA mATe zrI prabhue ApaNane ANAe dhammo' e sUtra ApyuM che. sadgurunI mAthA para chAyA hoya to ziSyane 345.
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha avaLe mArge jatAM ke khoTA bhAvo karatAM teo aTakAve che ane dharmakriyAthI baMdhAtA puNyano upayoga mAtra Atmazuddhi karavA mATe ja rakhAve che. e ja pramANe AMtarabAhya koI paNa prakAranuM tapa jIva svacchede Acare che tyAre teno potA mATeno mAnabhAva vadhe che; tene lIdhe te anya jIvo mATe tucchabhAva vedato thAya che, te sAcA vivekane jALavI zakato nathI, eTaluM ja nahi paNa teNe AcarelA tapanA prabhAvathI jo labdhi ke siddhi utpanna thAya che to te teno paNa durupayoga karI, tapathI karelI nirjarA karatAM anekagaNAM azubha karmono Azrava karI bese che. Ama te kalyANanAM kAraNarUpa tapano svecchAthI durupayoga karI, saMsAranI vRddhi ja kare che. AvI bhayabharelI sthitithI jIvanuM rakSaNa karavA mATe zrI prabhue tapanuM AcaraNa paNa "AjJApUrvaka thavuM joIe ema ApaNane spaSTapaNe bodhyuM che. gurunI chatrachAyA hovAthI ziSya svecchAe karAtI bhUlothI bacI jAya che. ANAe dhammo, ANAe tavo' e sUtrano abhyAsa karIe chIe tyAre ApaNane dharma, tapa tathA AjJAnuM mahattva samajAya che. paNa te para vizeSa dhyAna keMdrita karatAM e savAla Ave che ke "ANAe' zabda dharma tathA tapa e baMne mATe be vAra zA mATe prayojyo haze? dharmane tapa karatAM zA mATe pahelA mUkavAmAM Avyo haze? tapane zA kAraNe dharma pachI mUkyuM haze? tapane jo ApaNe dharmano ja eka bhAga gaNIe to ahIM tapane juduM mUkavAno hetu zo hoI zake? vagere savAlo ApaNI jijJAsA baLavAna kare che. tenuM samAdhAna meLavavA thoDo vizeSa puruSArtha karavAnI ApaNane jarUra rahe che. dharmanuM ArAdhana bhakti, tapa, svAdhyAya, japa, kriyAo Adi aneka sAdhanothI karI zakAya che. eTale ke "tapa' e dharmano eka bhAga che evI samajaNa temAMthI niSpanna thAya che. A para vicAra karatAM ema thAya che ke, to pachI ahIM anya sAdhanone goNa karI eka mAtra tapane mukhyatA zA mATe ApI haze? japa, bhakti Adi sAdhano paNa guru prati sadbhAva keLavavAmAM bhAga to bhajave ja che to te badhAne zA kAraNe gauNapaNuM apAyuM haze! vicAraNAmAM jarA UMDANamAM jatAM ema samajAya che 346
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo ke ahIM 'svarUpastha Atmasthiti' nuM sUcavana karavA mATe "dharma' zabda prayojAyo che. upara jaNAvelA sahu sAdhanono sadupayoga karavAthI, AjJAnuM uttamatAe ArAdhana karatAM thavAthI jIva potAnA svarUpamAM sthira thAya che. jema jema jIva svacchaMdano tyAga karI, guru ane prabhunI icchA pramANe vartatAM zIkhato jAya che, tema tema tene saMsArI padArthono rAga ghaTato jAya che, ane te deha sahitanA sarva padArthothI alipta thatAM zIkhato jAya che. AvI sarva padArthathI bhinnatAvALI sthitimAM AtmAne sthApavo, temAM sthira karavo te ja AtmAnuM mULabhUta svarUpa che. ane e svarUpamAM zakya teTaluM vadhAre rahevuM te AtmAno dharma che. A rIte svarUpastha thavA mATe "AjJA" anya sAdhano karatAM vizeSa upakArI thAya che, anya sAdhano ekAMte AcaravAthI doSarUpa nIvaDe che, paNa te ja sAdhano AjJA sahita AcaravAthI guNarUpa banI jIvane svarUpastha thavAmAM sahAya kare che. A samajaNano lakSa karAvavA zrI prabhue "ANAe dhammo' sUtra ApaNane ApyuM jaNAya che. koI paNa chadmastha jIva be ghaDIthI vadhAre samaya mATe potAnAM svarUpamAM ekAkAra, rahI zakato nathI, koIne koI prakAranAM karmanAM udaya tene svarUpa sthiratAmAMthI bAhara kADhI para padArtha sAthe anusaMdhAna karAve ja che, eTale te jIva pAcho saMsArI padArtho sAthe pUrvanA abhyAsanA prabhAvathI joDAya che. pharIthI svarUpanuM anusaMdhAna karavA mATe AjJAsahita AcareluM tapa khUba upakArI thAya che. anya dharma AcaraNa karavAmAM sahAyaka tattvo jo AjJArahitapaNe ArAdhAya to svacchaMdanA kAraNe aneka doSa udbhavatA hovAthI jIva svarUpamAM lIna thaI zakato nathI, pharIthI lInatA meLavavA mATe jIvane sarva dharmakriyA AjJAhita karavI jarUrI bane che. Ama AjJAnA pAlana sAthe AcareluM tapa tene sahuthI upakArI thAya che. kAraNa ke tapanA aneka prakAromAM anya sarva sAdhanono samAveza thAya che. ane te paNa AjJAsahita hovAthI karma nirjarA mATe baLavAnamAM baLavAna sahAyaka thAya che. A prakAre jIva zrI sadganI doravaNIthI temanI AjJAnuM pAlana karI potAmAM ekAkAra thAya che. AmAM AjJA e kAraNa bane che ane dharma tenuM kArya athavA pariNAma thAya che. Ama gurunI AjJA meLavI jIva u47
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha svarUpamAM samAya che. jIva jyAre zuddha svarUpamAM hoya athavA to zukla svarUpamAM hoya tyAre te dharmamAM pravarte che ema kahI zakAya. e sivAyanI sthitimAM te saMsAramAM pravartato hoya che. saMsArI sthitimAMthI nIkaLI svarUpamAM javA mATe tene AjJA sahitanA tapanA AzrayanI jarUra paDe che. A samajaNanI cokkasAI arpavA 'ANAe tavo' e uttarAInI racanA thaI jaNAya che. vaLI, dharma tathA tapa baMne yogyatAe AcaravA mATe AjJApAlananI jarUra che. bemAMthI koI paNa eka svaccheda karavAmAM Ave to icchita siddhi maLatI nathI; tenI spaSTatA karavA mATe dharma tathA tapa baMne mATe "AjJA' zabda prayojAyo che. te uparAMta dharma ArAdhana karavuM arthAt svarUpastha thavuM e mukhya hetu che. A dharmane poSaNa ApavA mATe AjJA sahitanA tapanI jarUriyAta che, te sUcavavA dharma pahelA ane tapa pachI mUkyuM jaNAya che. tapanI sahAyathI dharmanuM prayojana sidhdha thAya che, agara dharmane sidhdha karavA tapanI sahAya anivArya che evo nirdeza ApaNane A sUtramAMthI maLe che. vaLI, tapanuM samAcaraNa karavAthI ja dharmanI vRddhi thAya che te paNa AmAMthI sUcavAya che. namaskAra mahAmaMtramAM siMcAyeluM AjJAnuM ArAdhana zrI tIrthaMkara prabhue potAnA kalyANabhAvathI satata siMcana karI, anAdisiddhi svarUpa ApyuM che tevA namaskAra mahAmaMtramAM AjJArUpI mahAmArga nirUpAyelo jovA maLe che. A mahAmaMtramAM eka ekathI caDiyAtI rIte AjJAmArganuM satata ArAdhana karI dharma tathA tapanuM ujjavaLapaNuM karyuM che tevAM sarva sAdhusAdhvIjI, upAdhyAyajI, AcAryajI, zrI tIrthaMkara prabhu ane zrI siddha bhagavAnane khUba khUba ahobhAva tathA bhaktibhAvathI AjJAnuM ArAdhana karavA AzIrvAda icchI namaskAra karavAmAM AvyA che. sAthe sAthe te paMcaparameSTi bhagavaMtane icchApUrvaka bhAvathI namaskAra karavAthI zuM phalazruti maLe che te paNa jaNAvyuM che. A paMcaparameSTine karavAmAM AvatA namaskArane zrI prabhue maMtrarUpe oLakhAvela che, A vAta sUcaka che. maMtra eTale sUtrAtmaka vacana, jemAM icchita sthitine meLavavAnI 348
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo cAvI koIka ne koIka svarUpe gUMthAyelI hoya che. mukhyatAe jIvanI Atmavizuddhi karavA mATe ane keTalIkavAra saMsAramAM vartatA du:khakSayanA AzayathI AvA sUtrAtmaka vacananuM raTaNa karavAmAM Ave che tyAre tene 'maMtrasmaraNa' karyuM ema kahevAya che. jenI kAryasiddhi karavAnI che, tenI pUrtirUpa te kAryane saphaLa karanAra prakriyAnuM sUtrAtmaka gUMthana 'maMtravAkya' mAM hovuM jarUrI che; kemake je prApta karavAnI icchA che tene saphaLa karanArAM sAdhano tathA rItano temAM samAveza thayo na hoya to kAryasiddhi thaI zake nahi. jema dhanaprApti karavA mATe tene anurUpa maMtranA raTaNanI jarUrata che, tema Atmazuddhi karavA mATe tene anurUpa maMtranA raTaNanI jarUriyAta rahe ja che. dhana meLavavAnA maMtrathI kadI Atmazuddhi thaI zake nahi, te saheje samajI zakAya tevI bAbata che. mATe AtmAnI zuddhi karavA mATe upayogamAM levAtA maMtramAM AtmAnA guNone khIlavanAra tathA AtmAnI vizuddhi vadhAranAra prakriyAno samAveza thayo hovo joIe. ane e maMtranuM raTaNa bhAvathI ane zraddhAthI thavuM jarUrI bane che. zraddhA vinA yogya phaLa AvatuM nathI. AtmAnI zuddhi meLavavA mATenA maMtramAM AtmAnA amuka guNono tathA te guNone khIlavavAnI prakriyAno samAveza thayo hoya che; tethI AvA maMtranuM amuka kALa sudhI satata bhAvasahita raTaNa karavAmAM Ave che tyAre raTaNa karanAra jIva anya anupakArI vicAro ane bhAvothI mukta thaI, maMtramAM darzAvAyelA guNa ane bhAvamAM ekAgra thAya che. A uparAMta, ekano eka bhAva amuka samaya sudhI satata karatA rahevAnA mahAvarAthI te guNo grahaNa karavAno bodha jIvamAM dRDha thato jAya che, ane te jIva potAnA DhaMkAyelA guNone nirAvaraNa karavA zaktimAna thAya che. sAmAnyapaNe pratyeka saMjJIpaMcendriya jIvanAM manamAM icchA ke vicAranI vaNajhAra cAlyA ja karatI hoya che, vicAra ke vikalpanA sAtatyathI jIva sahelAIthI chUTI zakato nathI. pote nijachaMde cAlI game teTalA prayatno kare to paNa saphaLa thato nathI, ane vicAranI e vaNajhAra tenAM sthiratA tathA zAMtine satata haNatI ja rahe che. vicAronAM 349
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AvAM vamaLothI mukta thavA mATe tene zubha avalaMbananI jarUrata rahe che, ane A avalaMbana pUruM paDe che zrI sadguru pAsethI grahaNa karelAM maMtrathI. maMtrasmaraNanA AdhArathI ane prabhAvathI anya phAlatu vicAro sahajatAe aTakI jAya che, icchAo zAMta thatI jAya che, ane AtmAnA guNo vikasAvavAnA bhAvanI ekAgratA keLavAtI jAya che. sAthe sAthe sagurunI kRpAthI e ekAgratAnA kAraNe te jIva AtmAnubhUtimAM garaka thaI zake che. te vakhate te jIva baLavAna sakAma nirjarA karI karmabhArathI haLavo thaI jAya che. AvI AtmAnubhUtinI sthitimAM kaSAyonI ghaNI maMdatA thatI hovAne lIdhe, tene koI prakAranAM azAtA vedanIya karma ke azubha baMdhano vadhatAM nathI, paNa AtmazAMti tathA AtmasthiratAnuM vadana rahetuM hoya che. maMtrasmaraNa karavAthI sauthI vizeSa prabhAvaka phAyado e thAya che ke tenAM ArAdhanathI jIva sahelAIthI ane sahajatAthI AtmAnAM vikAsanAM sopAno sara karato rahe che. jIvanI smaraNamAM jema jema ekAgratA vadhatI jAya che tema tema tenuM dhyAna UMDuM ane lAMbA samayanuM thatuM jAya che. jethI te sakAma nirjarA ghaNI ghaNI vadhAre karI zake che. pariNAme AtmA vadhAre ne vadhAre haLavo thato jAya che, karmabhArathI chUTato jAya che. Avo adbhuta maMtramahimA zrI puruSoe ApaNane samajAvyo che. je jIvane AtmAnI zuddhi karavAnI bhAvanA thAya che, teNe te bhAvane baLavAna karI, uttama saguru pAsethI maMtra grahaNa karyo hoya to tene uttama phaLanI prApti thAya che. paraMtu, AvA uttama sadgurunI prApti jIvane sahelAIthI thatI nathI tevo anubhava thAya che. tevA sadgurunI prApti mATe jIvane ghaNAM ghaNAM puNyanA udayanI jarUriyAta rahe che. durbhAgye jo jIvane koI kuguru ke asadguru gururUpe bheTI jAya to te jIvanuM akalyANa thAya che, ane te jIva adhogatimAM cAlyo jAya evuM paNa banI zake che. AvAM sthiti saMjogomAM, UMDI vicAraNAmAM javAthI jIvane e prazna muMjhavI jAya che ke jyAM sudhI jIvane pratyakSa saguno yoga na thAya, temanI pAsethI maMtraprApti thAya nahi, tyAM sudhI tevI prApti mATe puNyopArjana kevI rIte karavuM athavA to tyAM 3pa0
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo sudhI AtmavikAsa kevI rIte karavo? AvI hAlatamAM hoya tyAre te jIva yogya prArthanA tathA kSamApanAnI sahAyathI sagurunI prApti karavA mATenI potAnI pAtratA baLavAna karI zake che. sAthe sAthe zrI tIrthaMkara prabhue racelA ane poSelA evA anAdisiddha namaskAra mahAmaMtranI ArAdhanA karI AtmavikAsa sAdhI zake che. A siddhi kevI rIte meLavI zakAya, tathA A mahAmaMtramAM AjJAno mArga kevI rIte samAyelo che tathA sacavAyelo che teno ApaNe vicAra karIe. - jyAre pratyakSa sadguru ke temanA dvArA sidhdha thayelA maMtranI prAptinI saMbhAvanA na hoya tyAre mokSamArga baMdha thaI na jAya, aTakI na jAya tevA atyaMta baLavAna zubha hetuthI, namaskAra mahAmaMtranuM pragaTIkaraNa zrI tIrthakara bhagavAne karyuM che.vartamAnazAsana zrI mahAvIra prabhunuM hovAthI ApaNe kahIe chIe ke A mahAmaMtra zrI mahAvIra prabhue ApaNane Apyo che. paraMtu vAstavikatA to e che ke anAdikALa pahelAthI pratyeka tIrthakara bhagavAna samasta janakalyANArthe A maMtramAM prANa pUratA AvyA che. sAthe sAthe temAM sarva parameSTi bhagavaMtono kalyANabhAva paNa emAM gUMthAyelo hoya che. tethI A maMtranuM ArAdhana jo bhAvapUrvaka karavAmAM Ave to pratyakSa sadgaranA abhAvanA kALamAM paNa uttama phaLanI prApti thaI zake che. sarvajJa zrI tIrthaMkara prabhunI smRti laI, manathI temanI AjJA laI, maMjurI laI, je jIva zraddhApUrvaka ane bhAvathI A maMtranuM avirata raTaNa kare che te jIvane A maMtra sahajatAe phaLe che ane tene samyaktanI prApti ke te pachIno vikAsa paNa apAve che. Ama thavAnuM rahasya e che ke pratyeka tIrthaMkara prabhu anya parameSTi bhagavaMtanA kalyANanAM paramANuono sAtha laI, pote sevelA kalyANanA bhAva emAM reDI A mahAmaMtramAM prANa pUratA AvyA che, AthI A maMtra anAdi siddha che, eTaluM ja nahi paNa A maMtra kyAreya paNa jUno thavAno nathI kemake bhAvinA sarva tIrthakara bhagavAna paNa A ja rIte jIva samastanA kalyANanA bhAvanA paramANuo umerI tenI zAzvatatA jALavatA rahevAnA che. anAdikALa pahelAM zarU thayelo A mahAmaMtra anaMtakALa pachI paNa eTalo ja baLavattaratAthI prabhAvaka rahevAno che. tethI to A namaskAra mahAmaMtra zAzvatA 351
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mahAmaMtra tarIke oLakhAya che. anya koI maMtrane A prakAranI zAzvatatA prApta thaI nathI, thatI nathI, thavAnI nathI. A jagatamAM je anya sarva maMtro pravarte che te amuka viziSTha deza, kALa, tathA jIvane anulakSIne utpanna thayelAM hoya che, tethI te maMtro sarvakAlIna thaI zakatA nathI. AvA maMtro maryAdita janasamUhane ane te paNa viziSTa prakAranI sthiti mATe upakArI thAya che, paraMtu AvA maMtronuM phaLa jaladIthI ane vizeSatAe maLe che. kALanAM vahevA sAthe tenA dezakALAdi sthiti pheraphAra pAmatAM AvA maMtro vilina thatA jAya che, ane jarUrata anusAra navA maMtro utpanna thatA jAya che. tyAre namaskAra mahAmaMtra jIva samastane sarva kALe, sarva kSetre, sarva sthitimAM upakArI thato hovAthI, tathA temAM AtmAnA sarva guNono samAveza thato hovAthI te sarvakAlIna banI rahe che. namaskAra mahAmaMtramAM mokSamArganA praNetA zrI tIrthaMkara prabhu tathA temaNe bodhelA mArgane yathArthatAe anusarI, tenuM uttamottama phaLa mANanArA sarva uttama sAdhakono samAveza thayelo jaNAya che. AvA sarva uttama AtmAone A mahAmaMtramAM khUba bhAvapUrvaka vaMdana karelA che. namatA ane vinaya pUrvaka mahAtmAone vaMdana karavAthI jIvane khUba lAbha thAya che. mokSamArgamAM uttama gatie cAlatA parameSTi bhagavaMtane bhAvathI vaMdana karavAmAM Ave che tyAre teo samakSa vaMdakanuM laghupaNuM svIkArAya che. laghupaNAnA A svIkAra sAthe manuSya gatimAM sahuthI vizeSa udita rahetA mAnakaSAyanuM nirasana zarU thAya che; ane bhAvapUrvaka thatA maMtranA raTaNathI jIvano mAnabhAva ogaLato jAya che; teno svachaMda kAbUmAM Avato jAya che. ane te jIvane pAMce iSTaprabhunA uttama guNonI jANakArI maLe che; vaLI, temanA guNonI sarakhAmaNImAM potAnA guNo to nahivat che e lakSamAM AvavAthI jIvane potAnuM alpatva anubhavAya che, jenAM salphaLarUpe tene e mahAnubhAvo jevI Atmika zAMti tathA Rddhi meLavavAnI abhilASA sAkAra thatI jAya che. A abhilASA te jIvane parameSTinA zaraNamAM rahevA, temanuM kahyuM karavA prati dorI jAya che. ane te jIva parameSTi prabhunI AjJAe cAlavAnI vRttivALo banato jAya che. 352
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo namaskAra mahAmaMtramAM sau prathama zrI arihaMta prabhu - zrI tIrthakara bhagavAnane vaMdana karyA che. jemaNe potAnA sarva zatruone haNIne mitrarUpa banAvI dIdhA che te arihaMta bhagavAne jagatanAM sarva jIvone zAsanarasi karavAno abhilASa sevyo che, cAra ghAtI karmono kSaya karyo che, bAkInAM cAra aghAtI karmono pUrNa kSaya karavA mATenuM sAmarthya meLavI lIdhuM che, temaNe sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI, temanA samakSa jagatajIvonA kalyANa arthe mokSano mahAmArga khullo karyo che, pote te mArgane yathArthatAe anubhavI, tIrthanI sthApanA karavAnuM mahAkArya karI tIrthakara pade birAjI, tIrthanA sthApaka tarIke khyAti meLavI, mAnavo, devo, dAnavo vagere sarva jIvAtmAone pUjanIya banyA che, aneka jIvonuM anekavidha kalyANa karanAra thayA che evA niSkAraNa karuNAnA karanAra zrI prabhunA upakArane smarI sau prathama temane namaskAra karyA che. A mahAmaMtranA bIjA caraNamAM zrI siddha bhagavAnane vaMdana karavAmAM AvyA che. cAra ghAtI karmono kSaya thavAthI AtmAmAM anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtacAritra ane anaMtavIryarUpa anaMta catuSTaya pragaTa thAya che. A sarvajJapaNA sAthe AtmA pUrNa vItarAga thAya che. te pachI anukULa kALe cAre aghAtI karmono kSaya karI, AtmA akSaya sthiti, arUpIpaNuM, agurulaghupaNuM ane avyAbAdha sukhanA anubhava sAthe siddhabhUmimAM sthira thAya che. e vakhate te AtmAe je kaMI meLavavA yogya che te meLavI lIdhuM hovAthI, kaMI paNa navuM meLavavAnuM bAkI nahi rahetuM hovAthI kRtakRtya banI te AtmA jagatanAM saMcAlananI pravRttimAMthI pUrNatAe alipta thaI, nijAnaMda ane sahajAnaMdamAM ekAkAra thaI jAya che. zrI arihaMta prabhue prakAzita karelA mArganuM ArAdhana karavAthI jIva kaI siddhi prApta kare che tenI jANakArI tathA Adarza zrI sidhdha bhagavAna thakI prApta thAya che. saMsArathI chUTI jIve zuM prApta karavAnuM che tenuM dhyeya zrI sidhdha bhagavAna pUruM pADe che. paraMtu jagatanAM jIvone mATe zrI sidhdha bhagavAna karatAM zrI arihaMta bhagavAna vizeSa upakAraka hovAthI A mahAmaMtramAM pahelo namaskAra zrI arihaMta prabhune karyo che; ane bIjo namaskAra zrI sidhdha bhagavaMtane karyo che. 353
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ghAtI karmonA kSayanI apekSAe A baMne ISTa prabhu samAna che - temanA Adarzane anusarI cAlanAra te pachInA ISTa AtmA che zrI gaNadhara pramukha AcAryajI. zrI arihaMtaprabhu tathA sidhdhaprabhune pUrNatA prApta thaI gaI hovAthI, temaNe bhUtakALamAM kareluM AtmArthanuM ArAdhana jIvAtmAne vartamAnamAM pratyakSapaNe jovA maLatuM nathI; ane pratyakSapaNA vinA jIvAtmAne mokSamArga ArAdhavAno jarUrI utsAha Avato nathI. AvuM pratyakSa ArAdhana sAdhakane gaNadharajI ane AcAryajI pAsethI jovA maLe che. mokSa meLavavA mATe je uttama AcAra saMhitA zrI sarvajJa bhagavAne jaNAvI che tenuM yathAyogyatAe pAlana teo karatA rahe che. AcAryomAM sarvazreSTha che zrI gaNadhara prabhu. teo zrI prabhuno bodha avadhArI, pAlana karI, anya muni tathA mumukSuone sAtha ApI mokSamArgamAM AgaLa vadhAre che. teo sarva bhavya jIvo samakSa mArgano phelAvo aviratapaNe karatA rahe che. Ama teo zrI sarvajJaprabhu ane munisamudAyane joDanAra vacalI kaDI bane che, ane te paNa UMcA prakAranI. chadmastha sAdhakomAM sarvottama kalyANa sAdhanAra ane sadhAvanAra jo koI che to te che zrI gaNadharaprabhu. zrI gaNadhara pramukha AcAryajI chadmastha avasthAnA 36 guNadhArI dharmanAyaka gaNAya che. teo pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa gupti, kaSAya jaya AdinA pALanAra tathA AcaranAra che, sAthe sAthe potAnA AtmAmAM sahu jIvo mATeno kalyANabhAva ghUMTI, pote grahaNa karelAM kalyANanAM paramANuono upayoga karyA pachI, temAM ja potAnAM kalyANabhAvanAM paramANuone umerI jagatajIvone udAra dilathI bheTa ApanAra paNa bane che. AvA Adarza cAritranAM pALanAra AcAryajI pratyakSa kalyANa karanAra upakAraka AtmA tarIke cIrasmaraNIya sthAne mahAmaMtramAM rahe te sahaja ja che. zrI AcAryajIe AraMbhelA svAra kalyANanA bhAvane satata sahAyarUpa thaI, zuddhinA mArgamAM pALanAra zrI upAdhyAyajInuM sthAna temanA pachI tarata ja Ave che. zrI arihaMta prabhunA bodhane avadhArI, AcAryajI te bodhane graMthastha kare che ke karAve che, ane bhavya jIvone teno upadeza guru AjJAe kare che. AvA graMtho tathA upadezano yathArtha abhyAsa karI, temAM praNItelAM rahasyone AtmasAt karI, anya utsuka jIvone 354
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo te rahasyo samajAvavAmAM satata pravRtta tathA vyasta rahenAra, jJAnadAna karavAmAM janmanuM sAphalya mAnanAra zrI upAdhyAyajIno upakAra kyAreya visarI zakAya tema nathI. teo zrI prabhu, gaNadharajI tathA AcAryajI pAsethI sarva jIvonuM kalyANa karavAnA bhAva grahaNa karI cAritranI vizuddhi karatA jAya che. temanAM zuddha cAritra ane jJAnadAna karavAnI tamannA sAmAnya janamAM mokSAbhilASA jAgRta karavAmAM baLavAna nimitta bane che. Ama janasAmAnya ane temAM paNa prAthamika kakSAnA sAdhusAdhvI mATe teo AcAryajInuM anusaMdhAna karAvanAra mukhya kaDI bane che. temanAM agyAra aMga tathA bAra upAMgano abhyAsa tathA karaNasIttarI ane caraNasIttarInuM pAlana e paccIsa guNo prasidhdha che. viziSTa saMjogomAM prabhu AjJAe thatuM AcaraNa te karaNa sIttarI kahevAya che, ane cAlu sAmAnya saMjogomAM prabhunI AjJAe karAtuM AcaraNa te caraNasIttarI kahevAya che. AcAranA sIttera prakArano temAM samAveza karyo hovAthI te sIttarI kahevAya che. teo aMga upAMgano abhyAsa karatA ane karAvatA hovAthI temane jJAnAvaraNa karmano vizeSa kSayopazama hoya che. mokSamArgane yathArthatAe anubhavI, prakAzita karanAra zrI tIrthaMkara prabhu, temanA bodhane yathAyogyapaNe jhIlI saphaLatApUrvaka AcaranAra tathA anyane AcaraNa karavAmAM sahAyaka thanAra zrI AcAryajI, ane teo baMne parameSTinI mahattA janasamAjane dRDha karAvanAra zrI upAdhyAyajI A traNenI kAryazakti to ja saphaLa thAya jo temanA upadezane barAbara dhAraNa karI e mArgane uttama rIte ArAdhanAra guNagrAhI vidyArthIgaNanuM temane pIThabaLa hoya. AjJAMkita tathA mahenatu vidyArthIgaNanA abhAvamAM zikSakanI saghaLI mahenata vyartha jAya che, kemake uttama zikSakanI zobhA temanA vidyArthIonA samUhathI pragaTa thatI jaNAya che. te badhI apekSAno vicAra karIe tyAre samajAya che ke mokSamArganA sthApanAra, AcaranAra tathA samajAvanAranA sAnidhyamAM e mArgane jhIlanAra gaNanuM sthAna AvavuM joIe. zuddhAtmAnA uttama bodhane jhIlanAra ziSyonI pAtratA kevI hovI joIe tenI samajaNa ApaNane mahAmaMtranA pAMcamA caraNa, "namo loe savva sAhUNaM" thI Ave che. A caraNamAM AkhA lokamAM prabhu praNIta mokSamArgane 355
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha grahaNa karI je samagra sAdhusAdhvIo vicare che, temane samUhagata laI vaMdana karyA che. eka zikSaka sAme aneka vidyArthI joIe te apekSA ahIM pUrI thayelI jovAmAM Ave che. te sahu vidyArthIo saMsAra saMbaMdhI vRttio saMkSepI, AtmavRttimAM ekAkAra thavAno puruSArtha kare che. temanA pAMca mahAvratanuM pAlana, rAtri bhojanano tyAga, cha kAya jIvanI rakSA, pAMca IndriyonA viSayonI Asakti rokavI, lobhano nigraha karavo, nirmaLa citta rAkhavuM, traNa gupti dhAravI, pAMca simita pALavI vagere maLI kula 27 guNo prabhue jaNAvyA che. A badhA guNo temanAmAM jeTalI vizeSatAe khIle teTalI temanI ziSya tarIkenI pAtratA vardhamAna thatI jAya che ane teo uttama ziSya thatA jAya che. teo je mArganI jANakArI pAme che tenuM dAna zrAvaka tathA zrAvikAone karI, temanI mArgasanmukhatA vadhAratA jAya che. zrI prabhunI paramArtha pAThazALAnAM A pAMca uttama aMgo aneka guNasamUhathI vibhUSita thayelA che. temanA A guNono paricaya jema jema sAmAnya jIvone thato jAya che, tema tema teonuM parameSTi bhagavaMta mATenuM AkarSaNa vadhatuM jAya che. ane teo pote paNa svakalyANanI pravRtti baLavattara karI parameSTi bhagavaMtanI haroLamAM Ave evI bhAvanA bhAvatA thAya che. te pAMce bhagavaMtoe potA para karelA kramika ane anaMta upakArano lakSa te jIvone jema jema Avato jAya che tema tema temanA mATenA ahobhAva tathA pUjyabhAva vadhatA jAya che, sAthe sAthe potAne paNa AvA caDatA kramamAM siddhi maLatI jAya tevI bhAvanA sAcA sAdhakane dinapratidina majabUta thatI jAya che. pariNAme te sAdhaka A pAMce parama upakArI bhagavaMtone sahajatAe namrabhAvathI namI paDe che. svakalyANArthe zrI paMca parameSTi bhagavaMtane vaMdana nirUpatA A mahAmaMtramAM AjJAmArga kevI rIte samAyelo che te ApaNe vicAravA yogya che. ApaNe pUrve joyuM te pramANe jIva potAnA ISTadevane vaMdana kare che tyAre te potA karatAM ucca sthAne che teno bhAvathI svIkAra kare che; ISTadeva potAthI vadhAre samartha che, vizeSa guNonA dhA2ka che, ane potAne je kalyANa joIe che tenA teo uttama dAtA che, te sarva tene krame krame 356
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo spaSTa thatuM jAya che, ane te mATeno teno nizcaya prabaLa thato jAya che. pariNAme teo badhA mATe tene premabhAva, zraddhA ane arpaNatAnA bhAva hRdayamAM jAge che ane kramathI vadhatA jAya che. sAdhusAdhvIjI tenA prati vizeSa lAgaNI ApatA jaNAtA hovAthI, tene prAthamika avasthAmAM potA mATe teo sahuthI najIka hoya evo anubhava thayA kare che. 27 guNonA dhAraka, lokanAM sAdhusAdhvIjI prabhunI pAThazALAnAM uttama vidyArthIo gaNAya che. teo zrI prabhue saMsAranAM samasta kaSTothI chUTavAno je TUMko, saraLa, svaccha mahAmArga batAvyo che, te mArganuM ArAdhana karI, temanA Azraye sahu jIva mATenA kalyANabhAvanuM sevana karatAM zIkhI, potAnAM ghAtI - aghAtI karmone nabaLAM karatAM jAya che. temane pUro lakSa rahe che ke atyAra sudhI jIva potAne Icchita evA nijachaMde cAlI anAdikALathI A saMsAramAM rakhaDato rahyo che ane du:kha bhogavato rahyo che. AvuM kaSTamaya paribhramaNa TALavA jIve uttama gurunA zaraNamAM jaI, temanI AjJAe cAlI, kaSAyone toDI, apramAdI banI, sAco puruSArtha karI Atmazuddhi vadhAratA javAnI che. AtmavikAsanI prAraMbhika avasthAmAM jIva ati sAmAnya AjJApAlana kare che, paNa jIvanI AjJApAlananI sAcI zarUAta te potAnAM mana, vacana tathA kAyAne gurune samarpI, temanI icchAnusAra vartana karato thAya che, arthAt bhAvathI chaThThA guNasthAne pahoMce che tyArathI thAya che. te vakhate jIva aMtaraMgathI svacchaMdane choDe che, je koI zubhAzubha udita karyo hoya tene samabhAvathI svIkAre che, Arta pariNAma na karatAM apramAdathI sthirabhAva rAkhe che, ane bAhyathI sarva prakAranA saMgano tyAga karI puruSArtha vadhArato rahe che. zrI kRpALudeve jaNAvyuM che te pramANe zvAsozvAsa sivAyanI suziSyanI sarva kriyAo gurunI AjJA anusAra ja thatI hoya che. ziSya sadAya e vartana rAkhavA prayatnazIla thAya che. ane AvA vinita ziSyo zrI sadgurunI kRpAthI anAdikALathI je svacchaMdane sevatA AvyA hatA tene tyAgatA jAya che. vinita suziSyane zrI gurue tenA para karelA ane karavAnA upakAranI jANakArI Ave che, tethI tenAmAM guru prati khUba prema vikase che. temanA kahyA pramANe karavAthI ja potAnuM sthANa thavAnuM che tevuM zraddhAna tene anubhavathI vadhatuM jAya che. AthI mAre 3pa7
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha gurunA kahyA pramANe ja, temanI AjJAmAM rahIne ja mAre mAruM vartana ghaDavuM che evuM daDhatva ziSyanAM manamAM sAkAra thatuM Ave che. AvAM prema, zraddhA tathA arpaNabhAvane kAraNe ziSyamAM guru pratino vinayabhAva pragaTa thaI khIlato jAya che. je ziSyamAM guru prati vinayabhAva khIlato nathI tenA svacchaMdamAM ghaTADo thato nathI, ane vikAsa paNa saMbhavato nathI. guru pratinA vinayabhAva ane ahobhAva vadhavA e vikAsanAM mULa pagathiyAM che. AvA vinayanuM mahAbhya aneka zAstromAM ane sUtromAM gavAyeluM jovA maLe che. AvAM zAstro tathA sUtromAM vinayI ziSyanAM ane avinayI ziSyanAM lakSaNo tathA tenAM pariNAmono ullekha paNa thayelo hoya che, tethI zAstrAbhyAsa karatI vakhate tenI jANakArI AvatAM ziSya vinayanA guNane adhikatAe khIlavavA sabhAna thAya che. A kAraNe vinayane zrI prabhue atyaMtara tapamAM sthAna ApyuM jaNAya che. vinaya guNanI ArAdhanA karavAthI ziSya potAnA mAnabhAvano tyAga karatAM ane uttama tattvano Adara karatAM zIkhato jAya che. A vinaya guNane vikasAvI ziSya dhyAnatapanAM utkRSTapaNA sudhI pragati karI zake che. A vicAraNAnuM pRthakkaraNa karI ApaNe nakkI karI zakIe ke jagatamAM sAdhusAdhvIjInAM padathI ja AjJApAlananI zarUAta thAya che, ane te AjJApAlananI pUrNatA kevaLajJAnanI prApti sAthe Ave che. zrI sAdhusAdhvIjI AjJApAlanano AraMbha to kare ja che, paraMtu temano e abhyAsa prAraMbhika hoya tyAM sudhI temanuM AjJAmAM vicaravuM uttama prakAranuM thaI zakatuM nathI. anAdikALano je svacchedathI cAlavAno abhyAsa jIvane paDI gayo hoya che te vAraMvAra AjJApAlana karatI vakhate paNa DokiyAM karI jAya che. samaya Avye svacchaMda jora karI, ziSyane amuka mAtrAmAM pramAdamAM laI jaI tenA vikAsane zithila kare che. paraMtu te ziSya zrI gurunI sahAyathI ane potAnA puruSArthanA jorathI pramAda tyAgI, pharIthI AjJAdhIna thaI vartato thaI jAya che. ane svAdhyAya, vinaya, dhyAna Adi tapano vizeSa Azraya karatAM zIkhato jAya che. jeTalA pramANamAM tenuM AMtarata5 majabUta thatuM jAya che teTalA pramANamAM tenuM vIrya khIle che ane te vIrya tene mArganA vikAsamAM vadhAre sthira kare che. 358
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo zrI prabhunI pAThazALAmAM utsAhI, AjJAdhIna ane yogya puruSArthI sAdhusAdhvIorUpa vinita ziSyo dharma mArganA pravartana mATe baLavAna aMgasvarUpa che. teo potAnA mArgadarzaka evA zrI upAdhyAyajI ane AcAryajInA Azraye potAnAM jJAna, darzana tathA cAritranI khIlavaNI karatAM karatAM saMsArI jIvone mArgadarzana tathA preraNA ApI dharmasanmukha karavAnuM uttama kArya kare che. A kArya karavAmAM eka ja sAdhunuM yogadAna levAmAM Ave to saMsArI jIvo para dhArI asara thatI nathI, kemake mArgaprAptinI zarUAtamAM eTale ke AraMbhanAM sAdhujIvanamAM AjJA pALavAnI zakti tathA udyama baMne pramANamAM ochAM hoya che. tethI AjJAno mArga eka ja hovA chatAM ziSyo potAnAM moha ane mithyAtvane kAraNe tathA vividha prakAranA karmodayane kAraNe AjJA judI judI rIte pALe che. tethI eka sAdhunI apekSAe AjJAnI zuddhi dharmanI vRddhi karavA mATe jIvane ochI paDe che. paraMtu jo samasta sAdhu - sAdhvIjInA samUhanI AjJA pALavAnA puruSArthano saravALo karavAmAM Ave to e AjJAno jaththo saMsArI jIvone dharma pAmavA mATe uttama sAdhanarUpa thaI jAya che. bIjI bAju saMsArI jIvonAM mithyAtva ane mohano Dhagalo paNa evo ja baLavAna hovAthI tene nabaLo karavA mATe samagra sAdhu-sAdhvInA AjJApAlananA samagra jaththAnI jarUrata rahe che. A ane vidyArthIgaNanA samUha hoya e kAraNathI namaskAra maMtranAM pAMcamAM caraNamAM 'namo loe savva sAhUNaM' mUkAyuM jaNAya che. lokanAM samasta sAdhu sAdhvIjIne A caraNamAM vaMdana karI, AjJApAlanano udyama samajAvI, janasamUhanAM mithyAtva tathA mohanA nAzano AraMbha kaI rIte thAya che te pragaTa karyuM che. jIvanI sabhAnatApUrvakanI dharmasanmukhatA pragaTarUpe sAdhusAdhvInAM yogadAnathI thatI hovAthI teo AtmamArganuM mukhya aMga gaNAya che. AgaLa vadhatAM sAdhusAdhvIjInI AjJAnuM pAlana karavAnI zakti vadhatI jAya che, ane te jIva zudhdha thatAM thatAM upAdhyAya, AcArya ke arihaMtapada sudhInuM kArya karavAnI zakti paNa meLavI zake che. pariNAme samUhane badale vyaktigata yogadAna paNa kalyANakArya karAvavA pUratuM thaI zake che. eka bAju ziSyanI pAtratA vadhI hovAthI ane bIjI bAju upAdhyAya, AcArya ke arihaMta, jemanI pAsethI dAna levAnuM che temanI 359
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kAryazakti apratima thatI jatI hovAne lIdhe eka vyaktinuM yogadAna paNa kalyANa karavA mATe pUratuM thaI zake che. vaLI, sidhdha bhagavAna to svayaM saMpUrNa hovAthI temane samUhanI koI AvazyakatA rahetI nathI. AthI A mahAmaMtranAM pahelAM cAra caraNa 'eka' AtmAne anulakSIne racAyAM che, ane pAMcamuM caraNa samagra samUhane anulakSIne racAyuM che tenI samajUtI ApaNane maLI rahe che. A maMtranA pahelAM cAra caraNa che - namo arihaMtANa, namo siddhANe, namo AyariyANaM, namo uvajajhAyANaM jemAM eka vacana vaparAyela che tyAre pAMcamAM caraNamAM namo loe savva sAhUNaM ema bahuvacana mUkAyeluM che. | sarva guNAnurAgI sAdhusAdhvI potAnA gurunI AjJAnuM ArAdhana karI, AtmAmAM sthira rahI AtmadharmanuM pAlana kare che. sAthe sAthe e ja AjJAnA ArAdhana dvArA svacchaMdanA tyAgarUpa moTuM tapa paNa Acare che. gurujI ziSyone AjJApAlananuM mahattva tathA tenA phAyadAno anubhava karAvI temane saMsAranI spRhAthI bacAvatA jAya che. gurujI Atmika sukha ane sAMsArika sukhano mULabhUta taphAvata evI spaSTatAthI samajAve che ke tene lIdhe ziSyonI ghaNIkharI saMsArI spRhA kSINa thatI jAya che. AvA sAdhusAdhvIrUpa ziSyo zrAvaka tathA zrAvikArUpa temanA ziSyone A bheda samajAvI dharma sanmukha karatA jAya che. teo samajAve che ke anAdikALathI jIva A saMsAramAM sukhanI zodhamAM rakhaDato rahyo che, puruSArtha karato rahyo che, paNa haju sudhI tene sAcA sukhanI prApti thaI nathI. tene to je kaMI maLyuM che te saMsArI zAtAnAM nimitto che. jemake deha, dhana, vaibhava, kuTuMba, sattA, kIrti, AhAra AdithI jIvane sukha maLatuM jaNAya che, paNa te sAcuM sukha nathI. A pratyeka sukhanI pAchaLa du:kha raheluM jaNAya che, kemake e sarva jaNAtAM sukho kSaNika che. saMsAranA koI paNa padArthamAMthI kAyamI sukha kyAreya maLatuM nathI. puNya paravAratAM te zAtArUpa sukhano nAza thaI jAya che. vaLI jIva jyAre e zAtA ke sukha bhogavavAnI zarUAta kare che tyAre tene temAMthI khUba AnaMda anubhavAya che; paNa jema jema e sukha meLavavAnI pravRttino kALa laMbAto jAya che tema tema temAMthI niSpanna thatA AnaMdanI mAtrA ghaTatI jAya che ane kyAreka to evo samaya paNa Ave che ke e ja sukhanAM 360
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo sAdhano tene mATe du:khanAM nimitta puravAra thAya che. Ama thavAnuM kAraNa e samajAya che ke saMsArI paugalika sAdhano e sarva paravastu che. paravastu kadI paNa potAnI thaI zakatI nathI, eTale temAMthI kyAreya satata sukhanI anubhUti meLavI zakAtI nathI. AnI sarakhAmaNImAM Atmika sukha e svAdhIna che. te sukha AtmAmAMthI - potAmAMthI ja nIpaje che. te sukha meLavavA mATe jIvane kyAreya paravastunA avalaMbananI jarUra paDatI nathI; e sukha paravastu ane parabhAvanA tyAgathI ane potAmAM ja ekAgra thavAthI niSpanna thAya che. A sukha jema jema vadhAre maLatuM jAya che tema tema te vadhAre ne vadhAre AnaMdadAyaka ane jIvane zAtA ApanAruM anubhavAya che. koI paNa jIvane A sukhano anubhava karatAM thAka lAgato nathI, ane kyAreya teno atireka thato nathI. Ane lIdhe ekavAra te sukhano anubhava karyA pachI te sukha vAraMvAra mANavA mATe jIvanI tAlAvelI vadhatI jAya che; teno puruSArtha paNa vadhe che ane kAryasiddhi paNa thatI jAya che. Ama karatAM karatAM jyAre AtmA paravastuno saMpUrNa tyAgI thAya che, AThe karmathI sarvathA chUTI jAya che, tyAra pachI tene je svasukhanI anubhUti rahe che teno thAka anaMtakALa pachI paNa tene lAgato nathI, balka te AtmA satata svAnubhUtimAM nimagna rahI, saMsArI jIvone kalyANa karavA mATe preraNA ApyA kare che. te AtmA siddha thatA pahelAM 'sahu saMsArI jIvo kalyANa pAmo' e bhAvanA bhAvI, pote sarjita karelA kalyANanA paramANuonI jagatanAM jIvone bheTa ApI, teonuM kalyANa karavAmAM sAtha ApatA rahe che. saMsArI jIvane jyAre paMcaparameSTi bhagavaMta, ane temAMya zrI siddhabhagavAnanI svasukhanI samaja Ave che tyArathI tenI Atmasukha meLavavAnI pravRtti vadhatI jAya che. sadgurunAM yathArtha mArgadarzanathI te sAcI dizAmAM jhaDapI pragati karato thAya che, jenAM kAraNe tene, teNe pUrve nibaMdhana karelAM karmonI nirjarA ghaNI vadhAre jhaDapathI thAya che, ane navAM karmono Azrava kramathI ghaNo ghaTato jAya che. je tene svasukhano svAda vAraMvAra ApI zake che. A rIte sadgurunI AjJAnuM pAlana karatA rahevAthI te jIvanuM dharmamAM sthApana thatuM jAya che ane tenI tapazcaryA baLavAna banatI jAya che. 361
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AjJApAlana karI dharmamAM sthiratA meLavatA javAthI te jIvanuM vIrya vadhatuM jAya che. vadhelA vIryano sadupayoga karI jIva AjJArUpI tapa vadhArI karmanI nirjarA anekagaNI karI zake che. nirjarA vardhamAna thatAM te jIvanI dharmasthiratA vadhe che, Ama kalyANanuM zubhacakra gatimAna thAya che. A rIte nirmaLabhAvathI vasatA sAdhusAdhvIo jyAre potAnA svacchaMdano tyAga karIne svarUpamAM ekAgra thavAno puruSArtha kare che tyAre, zrI tIrthaMkara prabhu, siddha prabhu ane AcAryajIe temaja upAdhyAyajIe jagatamAM vahetAM mUkelA kalyANabhAvanAM paramANuone moTI saMkhyAmAM grahaNa karI zake che, ane teTalA pramANamAM ghAtIkarmonuM grahaNa alpa thAya che. A samaye temanI dazAnusAra temanAmAM jagatanAM sukhanI spRhA amuka mAtrAmAM pravartatI hoya che, te spRhAnI asarathI teo mukhyatAe chadmastha evA AcAryajI ane upAdhyAyajIe doharAvelA kalyANanAM zubha paramANuo svIkAre che; ane gauNatAe zrI arihaMta prabhu tathA zrI siddhaprabhue varasAvelA paramANuo svIkAratA hoya che. zrI AcAryajI tathA upAdhyAyajImAM paNa amuka aMze aparipUrNatA pravartatI hovAne lIdhe temanA dvArA sarjita kalyANanAM paramANuomAM paNa eTalA aMze saMsAranI spRhA bhaLelI rahe che. samAna vacce AkarSaNa thAya e nyAye sAdhusAdhvIjInA jIvo spRhAvALA paramANuo mukhyatAe grahaNa kare che. teo A paramANuono sadupayoga karI, potAnI dazA tathA vIryane vadhArI, bacelA paramANuonA bhAgamAM potAnI kalyANabhAvanA umerI, jagatajIvone dharmasanmukha karavA mATe pharIthI jagatamAM taratA mUke che. AvA saspRha paramANuone jagatanAM sAmAnya jIvo, potAnI saMsArabhAvanAne saheje anukULa lAgavAthI teno svIkAra karI dharmasanmukha ane Atmasanmukha thavAnI pAtratA keLave che. A puNyakAryanA sadbhAvathI ane upAdhyAyajI tathA AcAryajI sAthe keLavelA tAdAtmyabhAvathI sAdhusAdhvIjI urdhvagAmI banI, uparanI padavIe javA bhAgyazALI thatA jAya che. zrI upAdhyAyajI prabhupraNIta mokSamArgane sAdhusAdhvIjI karatAM vadhAre UMDANathI ane vadhAre vizadatAthI jANe che, anubhave che, kemake temano svacchaMda sAdhusAdhvIjI karatAM 362
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo prAyaH vizeSa tUTayo hoya che. temanuM kArya zAstrAbhyAsa karI, anya sAdhusAdhvIne teno suMdara abhyAsa karAvI, zAstranAM ane mokSamArganAM rahasyo skUTaka rIte samajAvavAnuM che. A pravRttine lIdhe temanAM jJAnanAM AvaraNo TaLe che, temane zrI arihaMtaprabhu ane AcAryajInAM kAryanI mahattA samajAya che. vaLI, temane teo pratino pUjyabhAva ane ahobhAva ghaNo vadhyo hovAthI, sarvajJa prabhue choDelAM kalyANanAM paramANuo rahavAnI temanI mAtrA sAdhusAdhvI karatAM ghaNI vadhAre hoya che; eTaluM ja nahi paNa temanI saMsAranI sukhaspRhA paNa ghaNI maMda thaI gaI hoya che. Ane lIdhe temanI sapuruSa tathA sadguru sAthenI ekarUpatA ThIka ThIka vadhe che. A ekarUpatA AvatAM temanuM AjJAdhInapaNuM vadhe che; ane AtmAne zuddha karavAnI temanI spRhA baLavAna thatI jAya che. tenA anusaMdhAnamAM temanA thakI je puruSArtha thAya che tenAM phaLarUpe temanI svarUpasiddhi vizeSatAe pragaTe che; pUrvanibaMdhita karmonI nirjarA baLavAna thatI jAya che, ane navAM karmono Azrava ghaTato jAya che. Ama hovAthI, teo je kalyANabhAvanAM paramANuo grahaNa karI, AtmasAt karI, temAM potAnI kalyANabhAvanA umerI jagatamAM pharIthI kalyANArthe vahetAM mUke che, te paramANuomAM AtmalInatA vadhAravAnI spRhAnA bhAva ane atialpa mAtrAmAM saMsAraspRhAnA bhAva rahelA hoya che. tethI je jIvo A paramANuo grahaNa kare te jIvone sahajatAe saMsAraspRhA kSINa thatI jAya che ane AtmAne zuddha karavAnI spRhA vadhatI jAya che. A prakriyAnA prabhAvathI jIva AcAryapada sudhI AgaLa vadhe che. A uparAMta, zrI upAdhyAyajInAM padathI caDatA kramamAM je jJAnadAna karavAmAM Ave che temAM dAtAnI dAna karavAnI bhAvanA prabaLapaNe vartatI hoya che. pUrogAmI pAsethI lIdheluM RNa adA karavA, sAdhya karelA jJAnanuM dAna anugAmIne nisvArthabhAvathI karavA jIva prerAya che. tethI dAtAne kaMI chupAvavApaNuM rahetuM nathI, ane yAcakane kaMI muMjhAvApaNuM rahetuM nathI. Ama supAtradAnanuM kArya aviratapaNe cAlyA ja kare che, pariNAme lenArane dAtA pratino ahobhAva vadhato jAya che, ane dAtAne lenAra mATeno nispRhabhAva vadhato jAya che; je AjJArUpI dharmane ane AjJArUpI tapane 363
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vadhAre ujjavaLa kare che. pariNAme denAra - lenAra baMnenI dharmasthiratA ane nirjarA vadhatAM jAya che. A pramANe vikAsa karI je je jIvo AcAryajInAM kArya sudhI pahoMce che teomAM kalyANabhAvanuM ghUMTaNa ghaNuM vadhAre thAya che, temanI saMsAraspRhA nahivat thaI jAya che, ane svAra kalyANanA bhAva khUba UMDA gayA hoya che; Ane kAraNe teo mukhyatAe gaNadharajI, kevaLIprabhu tathA arihaMtaprabhue vahAvelAM kalyANanAM paramANuo grahaNa karatA hoya che, tyAre anya jIvoe pragaTAvelAM kalyANanAM paramANuonuM grahaNa alpa mAtrAmAM hoya che. AvI vartanAnA kAraNathI teo uttama cAritra pALI, kSapaka zreNinI taiyArI zarU kare che. te uparAMta, pote svIkArelA kalyANanAM paramANumAMthI potAne yogya satva kADhI laI, teno sva arthe upayoga karyA pachI, te paramANuomAM pote ghUMTelA kalyANabhAvane umerIne jagatajIvonA kalyANa arthe AvA uttama banAvelA paramANuo jagatajIvone satata bheTa ApatA rahe che. AvA paramANuomAM, tene grahaNa karanArane jagatanAM sukhanI spRhAthI chUTA karAvavAnI tAkAta vadhI gaI hoya che, kAraNake temAMnA moTA bhAganAM paramANuo, zrI sarvajJa vItarAga bhagavAne AtmasAt karelAM kalyANanAM paramANuo hoya che. te paramANuo satata AtmAnubhUtimAM ane AtmAnaMdamAM ramatA evA paramottama AtmAnAM cAritrathI vibhUSita thayelA hovAthI, te paramANuomAM jagatanA jIvonI saMsAraspRhA toDavAnI ane AtmazuddhinI spRhAmAM joDavAnI gajabanI tAkAta samAyelI hoya che. AvA paramANuo grahaNa karanAra jIva sahajatAe uttama cAritranuM pAlana karI zake che, ane sahelAIthI AtmAnubhUtimAM sarI zake che, jaI zake che. alabatta, AvA paramANuo grahaNa karanAra jIvanA svataMtra bhAvo ane puruSArtha e siddhimAM utkRSTatA ke maMdatA lAvI zake che. zrI AcAryajIne pAMca mahAvratonuM pAlana ghaNI sUkSmatAe hoya che. temane zrI prabhu prati baLavAna bhaktiyoga hovAne kAraNe saMsAra prati parama udAsInapaNuM vartatuM hoya che; tethI temanAmAM vItarAgatA ane parama vItarAgatA satata khIlatAM jAya che, teo ati maMda kaSAyI hoya che, ane temane zrutajJAnanuM bahoLApaNuM saMbhave che. pariNAme 364
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo temanuM AcaraNa zrI upAdhyAyajI karatAM uttama ane vizeSa prakAranuM hoya che; temane jJAnAvaraNano kSayopazama paNa uttama prakAre thAya che, kemake temane kalyANabhAvanuM jora ane saMsArabhAvanuM nispRhapaNuM khUba rahe che. je AjJA ArAdhanathI maLatAM dharma tathA tapanI mahattA sUcavI jAya che. AcAryomAM pramukha evA gaNadharaprabhunI kalyANabhAvanAnI prakriyA anya AcAryo karatAM thoDI viziSTa prakAranI hoya che. temane zrI tIrthakara bhagavAnanA AtmA sAthe lagabhaga chellA 150 bhavano zubha saMbaMdha baMdhAyelo rahe che. tethI zrI tIrthakara bhagavAnanI sAthe sAthe gaNadhara prabhuno jIva paNa kalyANanA bhAva ghuMTato raheto hoya che. ane e bhAvanuM phalaka jagatanAM samasta jIvo sudhI vistarIta thayuM hoya che. A bhAvanI sahAyatAthI teo mukhyatve zrI tIrthaMkara prabhue taratAM mUkelA paramANuo grahaNa kare che, ane e dvArA zrI prabhu pratinuM potAnuM AjJAdhInapaNuM teo ghaNuM ghaNuM baLavAna karatA jAya che. eka apekSAe vicArIe to jaNAya che ke zrI arihaMta tathA gaNadhara, baMne jIva samastanA kalyANabhAvamAM rAce che, to temanA e bhAvamAM evo te kyo taphAvata hoya che ke jene lIdhe ekanuM kalyANakArya sarvajJa thayA pachI zarU thAya che ane bIjAnuM kalyANakArya sarvajJapaNuM pragaTatAM lagabhaga pUrNa thaI jAya che. sUkSmatAmAM javAthI samajAya che ke teo baMne vacce rahelo taphAvata temaNe sevelA pUrvakALanA bhAvonI rItamAM samAyelo che. zrI tIrthaMkaraprabhu jIva samasta mATe kalyANabhAva vede che, paNa e bhAvamAM kalyANanA kartA thavAno bhAva hoto nathI. koI paNa jIva kalyANa kare, paNa jagatanuM kalyANa thAya e bhAva tIrthaMkara prabhue ghaMTayo hoya che. tyAre gaNadharajInA jIva samastanA cUMTAyelA kalyANanA bhAvamAM avyaktapaNe paNa kartApaNAno bhAva gUMthAyelo hoya che. mArA thakI, mArA nimittathI jagatanuM kalyANa thAo evA kartApaNAnA bhAva prachannatAthI temAM rahelA hoya che. A uparAMta zrI tIrthaMkara prabhuno A bhAva svAyatta che, sahajatAe temanAmAM Ugelo hoya che, tyAre zrI gaNadharaprabhuno A bhAva tIrthakara prabhunI preraNAthI nIpajelo hoya che. 365.
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha baMnee judI judI rIte sevelA bhAvano paripAka A rIte thAya che. zrI tIrthaMkaraprabhue karelA kalyANanA bhAva nirmAnIpaNe karelA hovAthI, temano mAnakaSAya pUrNatAe kSaya thAya te pachIthI kalyANanuM kArya karavAno temane udaya Ave che. ane zrI gaNadhare mAnasahita karelA kalyANanA bhAva sarvajJa thatAM pahelA udayamAM AvI jAya che, ane mAnano saMpUrNa kSaya thavA sAthe kalyANakArya paNa pUruM thaI jAya che. pUrvanA bhavomAM gaNadhare bhAvi tIrthakaranA zubha saMbaMdhamAM rahIne jIva samasta mATe kalyANanA bhAvanuM vedana karyuM hovAthI, temanA bhAvanA vistAranuM phalaka jIva mAtrane sparzI zake che, pariNAme temane je janmamAM gaNadharapada udayamAM Ave te janmamAM temane jJAna tathA darzanano ughADa khUba jabaro hoya che. temane utkRSTa zrutakevaLIpaNuM, cauda pUrvadhArIpaNuM, cAra jJAna ane aneka labdhisaddhinI prApti thaI hoya che. tenAthI pragaTatI mArganI UMDI jANakArInA AdhAre temanuM zrI arihaMtaprabhu pratinuM AjJAdhInapaNuM atyaMta baLavAna hoya che. vaLI, e samajaNa teo sahu jIvone khUba ja sahelAIthI ane sahajatAthI ApI zake evo vANIvaibhava paNa temane utpanna thayo hoya che. eka taraphathI teo zrI prabhunA upadezane uttamatAe grahaNa karI, temanI AjJAe cAlI potAnuM kalyANa karatA jAya che, ane bIjI taraphathI teo pote grahaNa karelA upakAraka upadezanA dhodhane nirmaLa bhAvathI vahAvI bIjA anekanuM kalyANa karavAmAM uttama nimitta thatA jAya che. Ama joIe to sAdhusAdhvIjI, upAdhyAyajI ane AcAryajI caDatA kramamAM zrI prabhune ane gurune AjJAdhIna thatA jAya che. teo badhAM potAnA guru pAsethI AjJA meLavI, potAnA svacchaMdane kSINa karatA jaI, karma sAmenA jaMgamAM saphaLatA meLavatAM meLavatAM potAnI svarUpasiddhi vadhAratA jAya che. sAdhusAdhvIjI chaThThA utkRSTa guNasthAna sudhI athavA to sAtamA guNasthAnanI amuka dazA sudhI vikAsa kare che. te dazA sudhImAM temano jeTalA pramANamAM anya jIvo pratino kalyANabhAva UMDo tathA ghero banyo hoya che, teTalA pramANamAM temaNe grahaNa karelA upadezane ane mArganI jANakArIne bIjAne pasAra karavAmAM saphaLatA maLe che. teo puruSArtha karI AjJAdhIna 366
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo banI svasvarUpamAM lIna thAya che, eTale ke AjJAnuM ArAdhana karI teo dharma pAme che. ane jyAre teo udita karmanAM kAraNe svarUpanI bahAra nIkaLe che tyAre teo guru AjJAe kalyANakAryanI pravRtti karI pUrve bhAvelA bhAvarUpa karmonI nirjarA kare che. A rIte teo AjJAthI tapane sevI 'AjJAnuM ArAdhana e ja tapa" e uktine sArthaka kare che. Ama karatAM karatAM teo upAdhyAyajInAM pada sudhI vikAsa kare che. badhAM ja sAdhusAdhvIjI A prakAre vikAsa kare tevo niyama nathI. keTalAye jIvo sAdhusAdhvIjInuM pada prApta karyA pachI, sIdhI zreNi mAMDI AgaLanuM kalyANakArya karyA vinA pUrNatA meLavI le che. e ja pramANe keTalAye jIvo sAdhusAdhvIjInI padavIne sparyA pahelAM ja sIdhI upAdhyAyajInI padavIne anurUpa kalyANabhAva sevI, te padavIne meLave che. paraMtu ahIM namaskAramaMtramAM nirUpAyelAM padonI vicAraNA karI hovAthI A krama svIkAryo che te lakSamAM rAkhavuM. saMsAranI spRhAno tyAga karI; vizeSa AjJAdhIna thaI, sahu jIvo mATe kalyANabhAva vedI, vizudhdha thatAM thatAM caDatA kramamAM kalyANabhAvane baLavAna karatAM karatAM keTalAya sAdhusAdhvIjI zrI upAdhyAyajInA guNo prApta kare che. ane keTalAka jIvo sAdhusAdhvInI kakSAe jIva samastanA kalyANabhAva vedatAM pahelAM ja upAdhyAyajInAM guNo upArjana karI te kakSAe AvI jAya che. jJAnAvaraNano baLavAna kSayopazama te emanI dazAnI mukhya lAkSaNikatA che. temane svarUpasthiti vadhAre samaya mATe jaLavAya che, ane temAMthI bahAra nIkaLyA pachI temanI vyavahArika kAryo karavAnI spRhA ghaNI maMda rahetI hovAthI teo pUrvakarmanI nirjarA karavA ati sAmAnya spRhAthI kAryo kare che, eTaluM ja nahi paNa teo jJAnadAnanI pravRtti paNa spRhA karatAM AjJAnA kAraNathI vizeSa karatA hoya che. zAstronuM paThana pAThana karavuM karAvavuM e teonuM mukhya lakSaNa hovA chatAM, teo A kArya karatI vakhate prAyaH potAnA svacchaMdane tyAgI AjJAdhInapaNuM vadhAratA jAya che. ane e rIte teo sAdhusAdhvIjI karatAM vizeSa dharma sthiratA keLave che, ane tapanuM vizeSa AcaraNa kare che. je temane tathA temanI pAse bhaNatA vidyArthIone AtmavikAsa karavAmAM khUba khUba upakArI thAya che. zrI upAdhyAyajI mukhyatve chaThThA utkRSTa guNasthAnathI 367
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zarU karI sAtamA madhyama guNasthAnanI vacce ramatA hoya che. temane je vakhate jIvasamasta mATenA kalyANabhAvanI utkRSTatA Ave che te vakhate A padavIno baMdha paDe che. kadAcita AvI utkRSTatA na Ave to teo upAdhyAyajInI kakSAe hovA chatAM paMcaparameSTinAM upAdhyAyapadane pAmatA nathI. eTale ke je jIvo upAdhyAyajInA guNo yathArthatAe keLave che, chatAM jIva samasta mATe kalyANabhAva vedI zakatA nathI, agara temano kalyANabhAva mAtra amuka khaMDa pUrato maryAdita rahe che teo paMcaparameSTi thatA nathI. paMcaparameSTi pada pAmavA mATe jIva samasta mATe utkRSTatAe kalyANabhAva vedavo jarUrI che. ahIM ApaNe paMcaparameSTipadamAM sthAna meLavanAra sarvanAM AjJAdhInapaNAno abhyAsa karIe chIe te lakSamAM rAkhavuM. chaThThA sAtamA guNasthAne ramatAM ramatAM temanAM jJAna, darzana tathA cAritrano ughADa vadhe che, temanuM kArya vadhAre UMDANavALuM tathA vadhAre zudhdha thatuM jAya che, je temane AcAryanI padavI sudhI laI jAya che. AcAryajInI kalyANabhAvanA AtmacAritrathI raMgAyelI hovAne lIdhe temaNe grahaNa karelAM ane potAno cUMTelo kalyANabhAva umerI taratAM mUkelAM paramANuo vadhAre zudhdha ane vadhAre asarakAraka bane che. A uparAMta, AgaLa vadhavAnI sAthe teo zrI tIrthaMkara prabhu ane zrI kevaLIprabhue vahAvelAM kalyANanAM paramANuono moTo jaththo svIkArI zakavAnI yogyatA meLavI hovAthI, tenAM grahaNanA AdhAre temanI rahIsahI saMsAraspRhA kSINa thatI jAya che, ane AtmasvarUpamAM rahevAnI temanI spRhA vadhatI jAya che. pariNAme dharmadhyAna tathA zukuladhyAnamAM pApapuNyanAM moTA jaththAne bALI teo zudhdha AcArasaMhitA pALatA thAya che, ane dharmanA nAyaka thavAnI zakti teo keLavatA jAya che. zukladhyAnamAMthI bahAra AvyA pachI paNa temanuM AjJAdhInapaNuM evuM ne evuM akhaMDa rahI zake che, ane tenAM phaLarUpe temanAM AtmacAritranI khIlavaNI ghaNI abhuta thAya che. AcArya tarIkenI AcArasaMhitA pALatAM pALatAM jyAre temano kalyANabhAva jIva samasta sudhI vistare che ane utkRSTatAe pahoMce che tyAre te AcAryane paMcaparameSTinAM AcAryapadano baMdha nikAcIta thAya che. jo A zarata pUrI na thAya to te AcArya paMcaparameSTipadamAM u68
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo samAtA nathI, ahIM e lakSa jarUra rAkhavuM joIe ke sAdhusAdhvI, upAdhyAyajI ane AcAryajI e traNenA kalyANabhAvanI utkRSTatAnI mAtrA judI judI che, paraMtu vistAra jIva samasta mATeno arthAt eka sarakho che. sAdhusAdhvIjI, upAdhyAyajI ane AcAryajI e traNe parameSTi, paMca parameSTi bhagavaMtomAM chadmastha jIvo che. sAdhusAdhvIjI karatAM upAdhyAyajIno ane upAdhyAyajI karatAM AcAryajIno puruSArtha tathA AtmavikAsa caDatA kramamAM hoya che, tethI upAdhyAyajI ke AcAryajInI AjJAe cAlanArane ekanuM ja zaraNuM basa thaI paDe che. temanI apekSAe sAdhusAdhvIjInAM tapasaMyama pramANamAM ochAM hovAthI, temanAM samUhanA tapasaMyamano AdhAra ApI prabhujIe jIvanI sadhdharatA karAvI che. vaLI, upAdhyAyajI tathA AcAryajIne vizeSa AjJApAlana hoya che, Atmazuddhi vizeSa hoya che ane kalyANabhAva paNa vizeSa pragaTayo hoya che, temane mAnAdi kaSAyo paNa vadhAre maMda thayA hoya che, AthI prAthamika kakSAnA jIvane temanA ekanA ja kalyANabhAva grahaNa kare to paNa kalyANa pAmavA pUratA thaI jAya che. upAdhyAyajI ane AcAryajImAM vinayaguNa vizeSatAe khIlyo hovAnAM kAraNe, kadAcita temanI asamarthatA anubhavAya to, teo temanA guru dvArA paNa AjJAnuM mahAsya samajAvatA hoya che. AthI AjJA pAmavA mATe ane dharmazuddhi karavA mATe eka AcArya ke eka upAdhyAyanuM zaraNuM basa thAya che. A traNe chadmastha ISTa bhagavaMta ratnatrayanI ArAdhanA kevI rIte kare che te prakriyA jANavAthI vizeSa spaSTatA Avaze. ApaNe jANyuM che ke koI paNa jIva prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNano AdhAra laI, dhyAnamAM jaIne karmanI baLavAna nirjarA karI Atmazuddhi vadhArI zake che. A ja prakriyAno sAdhusAdhvI, upAdhyAyajI ane AcAryajI upayoga karI potAnA AtmAnI zuddhi vadhAratAM jAya che, ane sAthe sAthe cAritranI khIlavaNI paNa karatA jAya che. koI paNa jIvane prArthanA karavAnI jarUra kyAre paDe che? jyAre jIvane koI kAryasiddhi karavI hoya, ane te mATe tene potAmAM pUrNa zaktino abhAva lAge tyAre te prArthanAnA 369
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Azraye jAya che. jIva samartha niSNAta gurune sAmAnyapaNe prArthanA karato hoya che. temAMya AdhyAtmika vikAsa karavA jIve Apta puruSane prArthanA karavI jarUrI rahe che, kemake temanA vinA A lAbha anya koI ApI zakatuM nathI. prArthanA mukhyatve be rIte thAya che - 1. pUrNa AjJAthI eTale ke nizcita dhyeyane lakSamAM rAkhIne, ane 2. apUrNa AjJAthI eTale ke nizcita dhyeya uparAMta anya saMsArI hetuono paNa samAveza karIne; ahIM prArthanAmAM thoDA aMze svacchaMda pUrAyelo rahe che. A vAMcatA ApaNane prazna thAya ke pUrNa ke apUrNa AjJAthI prArthanA karIe to pharaka zuM paDe? jIva potAnA gurune prArthanA kare tyAre AtmazuddhinAM dhyeya sivAya bIjuM koI dhyeya na hoya, karelI prArthanAnuM phaLa potAnI icchA pramANe nahi paraMtu gurunI icchA pramANe prApta thAya tevI bhAvanA karelI e prArthanAmAM rahI hoya to te prArthanA pUrNa AjJAthI thayelI prArthanA kahI zakAya, kemake temAM prArthanA karanAra potAnA svacchaMdano pUro tyAga karI, gurunI icchAne pUrNatAe AdhIna thAya che. jyAre Atmika dhyeya uparAMta anya koI saMsArI dhyeyathI athavA to potAnI icchAnusAranA phaLanI apekSAthI prArthanA karavAmAM Ave che tyAre te apUrNa AjJAthI thayelI prArthanA bane che. jyAM potAnI icchA samAyelI che tyAM teTalA pramANamAM prArthanA karanArano svaccheda rahelo che, te sarva prakAre gurunI icchAne AdhIna thaI zakato nathI. Ama phaLAdi mATe potAnI pAtratA na hovA chatAM amuka prakAranI icchA rAkhavAthI jIvane mAna tathA lobha kaSAyanA baMdha paDe che. eTalI mAtrAmAM te jIva potAne guru karatAM vizeSa DAhyo ke samaju gaNe che, ane tyAM teno svachaMda rahelo dekhAya che, pariNAme tenI te prArthanA apUrNa AjJAthI thayelI kahevAya che. AvI prArthanAne kAraNe je aMtarAyakarma baMdhAya che te tene bhAvinA AtmavikAsamAM vighnarUpa thAya che. jIva jyAre pUrNa AjJAmAM rahIne prArthanA kare che tyAre tenAmAM je zakti utpanna thAya che, te zakti gurunI AjJAdhInatAne lIdhe nizcita kAryanI saphaLatA mATe ja vaparAya che, ane te jIva ratnatrayanA bIjA vibhAga "kSamApanA mATe 37)
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo taiyAra thAya che. paNa jyAre prArthanA apUrNa AjJAthI karavAmAM Ave che tyAre te prArthanAthI utpanna thayelI zakti dhyeyasiddhimAM vaparAvA uparAMta suSupta saMsArI icchAonI pUrtimAM ane mAna tathA lobhakaSAyane kAraNe baMdhAyelA bhAvanI pUrNatA karavAmAM vaheMcAI jAya che. Ama thavAthI, izkelI kAryasiddhi karavA mATe samagra zakti vaparAI zakatI nathI. eTaluM ja nahi paNa, bAkInI zakti karma nivRttinAM sAdhanane badale karmavRddhinAM sAdhanarUpa lobha ane mAnakaSAyanAM baMdhanamAM vaparAya che. Ama prArthanAnI avasthA pachI jIva kSamApanAnI dazA para Ave che. je icchA ke bhAvanA che te pUrNa na thavA mATe je pUrvakarmo javAbadAra che, te karmonI kSamAyAcanA karI AtmA haLavo thavAno puruSArtha kare che. pUrNa AjJAthI karelI prArthanAnI sahAyathI jIva sahajatAe kSamApanAmAM dorAya che. vaLI, pUrNa AjJAthI kSamApanA karavAmAM Ave tyAre te pUrvakarma nivRtta karavAnuM mukhya sAdhana thAya che. pUrNa AjJAthI karelI kSamApanAnA phaLarUpe utpanna thatuM vIrya dhyeyanI siddhi mATe ja vaparAya che, anya kAryo karavA mATe vaparAtuM nathI, paraMtu apUrNa AjJAthI karelI kSamApanA jIvane mAna athavA lobhakaSAyamAM laI javAnuM bhayasthAna Ape che, tethI dhyeyanI siddhi ochI mAtrAmAM athavA to vilaMbathI thAya che. pUrNa AjJAthI karelAM prArthanA tathA kSamApanAnA phaLarUpe jIva kAryanI uttama siddhi mATe yogya saMvara tathA nirjarA karI zake che, ane te pachIthI dharmadhyAna tathA zukladhyAnanAM nimittarUpa maMtrasmaraNamAM bhAvathI joDAya che, maMtrasmaraNanA prabhAvathI te dhyAnamAM jAya che, ane potAnA puruSArtha anusAra te jIva dharmadhyAna ke zukladhyAnane mANe che. A dhyAnamAM pUrve pUrNa AjJAthI karelAM prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNanA phaLarUpe te jIva pUrNa AjJAmAM ja rahe che. A rIte pUrNa AjJAmAM rahevAthI jIvanI mohanI nirjarA asaMkhyAtagaNI thAya che. vaLI, AvI nirjarAne kAraNe jIvane je zAMti upaje che te zAMtinA anubhavane lIdhe, dhyAnanI bahAra AvyA pachI paNa te jIva nispRha tathA saMsArI sukhabuddhithI para rahI zake che. pariNAme mohanIya kSINa 371
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thavA sAthe te jIvanAM jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmo paNa zithila thaI kSINa thatAM jAya cheeTaluM ja nahi paNa tenAM AjJAdhInapaNAne lIdhe tene navIna karmabaMdhanI paNa ghaNI alpatA thAya che. A anubhavathI tenuM prabhu pratinuM zaraNa deDha thatuM jAya che, temanAM zaraNamAM ja rahevAnI bhAvanA majabUta thatI hovAthI te jIvanAM aMtarAya karmo paNa tUTatAM jAya che. Ama zuddha hRdayathI pUrNa AjJAmAM rahIne prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa karavAthI jIvanAM cAre ghAtI karmo nabaLAM ne nabaLAM thatAM jAya che. te karmone prabhunuM zaraNa maLatuM nathI, paNa jo jIva icche to tene prabhunuM ananya zaraNa maLatuM hovAthI, be vaccenI laDAImAM jIva jIte che ane karma hAre che. A rIte satata vadhatI vizuddhivALI sthitimAM jIvane ucca prakAranAM labdhi tathA siddhi pragaTatAM jAya che. paNa AjJAdhIna jIva AvI lablisiddhimAM mohoto nathI, balka tenAthI vizeSa vizeSa nispRha thato jAya che. prabhunAM caraNanuM uttamatAe dhyAna karavAthI tene sAMsArika moha ane sukhabuddhi sparzI zakatAM nathI, pariNAme te jIva ghaNI tvarAthI zudhdha ane zukladhyAnano anubhava karI zake che. A ja prakriyAne viziSTa prakAre ArAdhI jIva upazama zreNimAM na jatAM kSapaka zreNimAM jaI, badhAM ghAtakarmono eka sapATe kSaya karI kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTAvavA bhAgyazALI thAya che. A prakriyAno UMDANathI vicAra karatAM, temaja abhyAsa karatAM ApaNane jarUra samajAya che ke jIvane zA mATe puruSanAM avalaMbana tathA zaraNanI jarUra bAramA guNasthAnanA aMta sudhI rahe che. puruSanI AjJAnAM avalaMbanathI svarUpasthiti jaladIthI prApta thAya che, ane temAM paNa AjJAnA ArAdhanathI tArUpa nirjarA ghaNI vadhI jAya che. Ama zrI puruSanI AjJAnuM avalaMbana levAthI jIvanI bevaDI rIte AtmAnI vizuddhi vadhatI jAya che. A ja prakriyAne zrI tIrthaMkara prabhuno AtmA uttamatAe tathA ugratAe ArAdhI kSapaka zreNimAM caDe che, cAre ghAtI karmothI sarvathA mukta thaI kevaLajJAna kevaLadarzana pragaTAve che. mokSa meLavavA mATe A TUMkAmAM TUMko ane sahelAmAM sahelo mArga che. 372
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo arihaMta prabhunA AtmAe 200 - 250 thI paNa vadhAre bhavomAM jIva samasta mATe kalyANanA bhAva vedyA hoya che, ane temanA thakI sarva paMcaparameSTi bhagavaMta A bhAva bhAvatAM thayA hoya che. tethI sarva paMcaparameSTi bhagavaMtane evA bhAva vartatA hoya che ke sarva jagatajIvo A TUMkAmAM TUMkA AjJAnA mArgane ArAdhI saMsAranAM paribhramaNathI mukta thAo. zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanA bhAvelA A bhAva AjJAnA ArAdhaka sarvane sAcA sAthIdArarUpa nIvaDe che. jagatanA jIvo anAdikALathI mana, vacana ke kAyAnA yoge karIne saMsAranI ane saMsAranA padArthonI spRhA karavAnI kuTevamAM phasAyelA che. jJAnI bhagavaMta temanI spRhA karavAnI A kuTevane chUTavAnA heturUpa banAvI de che. teo jagatanA jIvone bodhe che ke, "he jIvo! tamAre spRhA ja karavI che ne? to tame mana, vacana ane kAyAthI zrI paMcaparameSTinuM uttama zaraNa meLavavAnI spRhA karo. temaNe prarUpelA AjJAmArge cAlavAnI tame spRhA karo. ane e spRhA kSaNe kSaNe vadhatI jAya evI bhAvanA karo. AjJAmArganI AvI spRhA karavAthI tamane sahajatAe mana, vacana ane kAyAthI saMsAranI tathA saMsAranA padArthonI nispRhatA AvatI jaze, vadhatI jaze." jyAM sudhI jIvane mohano udaya hoya che tyAM sudhI te satata pApanA baMdha bAMdhe che, paNa jyAre AjJArUpI tapa tenA Atmapradeza para phelAya che tyAre temAM pheraphAra thaI jAya che. jo tene pUrvakRta pApano udaya Ave che to e AjJAnuM kavaca tenA pradezone evA nimittamAM laI jAya che ke tene navAM pApa baMdhAtAM nathI paNa puNya baMdhAya che. jene ApaNe puNyAnubaMdhI pApa kahI zakIe. jo tene pUrvakRta puNyano eTale ke zAtA vedanIyano udaya Ave che to te AjJAnuM kavaca tene saMsArI puNya bAMdhatA bacAvI paramArtha puNyanA baMdhamAM dorI jAya che jene ApaNe puNyAnubaMdhI puNya gaNI zakIe. bAMdhelAM te puNyanA prabhAvathI jIva anaMtakALathI cAlyA AvelA Arta tathA raudradhyAnano tyAga karI dharmadhyAnamAM sthira rahe che, ane samaya jatAM pragati karI zukladhyAnane ArAdhato thAya che. tenAM te dhyAnanA Azraye sarva ghAtakarmo kSaya thAya che. 373
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jyAre zrI tIrthakara bhagavAna ane kevaLI bhagavAna bAkI rahelAM cAra aghAtI karmothI mukta thavAnI prakriyA kare che tyAre teo temanA AtmA para zeSa rahelAM kalyANanAM paramANuo jagatajIvonA lAbhArthe jagatamAM chUTA hAthe verI de che; ane pote anya sarva karmone nirjarAvI, sarva karmathI mukta thaI sarva kALane mATe zAzvata sukhamAM nimagna thAya che, lIna thaI jAya che. A rIte verAyelA kalyANanAM paramANuone jagatanA jIvo grahaNa karI, anaMta sukhanA 'AjJA' nA mArgamAM pragati kare che. zrI arihaMtaprabhu tathA zrI siddha bhagavAna temanI baLavAna vizeSatAne kAraNe navakAramaMtramAM TocanA sthAne rahelA che. zrI arihaMta bhagavAnanI kalyANabhAvanA eTalI badhI prabaLa hoya che ke temanA pratyeka kalyANaka vakhate jagatanAM samasta jIvo ekabIjA mATenA azubhabhAvano eka samaya mATe tyAga kare che ane te samaye viziSTa prakAranI zAtAnuM vedana kare che. zrI arihaMta prabhunI A bhAvanAnA prabhAvathI nitya nigodamAM rahelA keTalAya jIvAtmAnA eka pachI eka karIne sAta pradezo nirAvaraNa thAya che. AraMbhamAM A pradezo parathI sarva ghAtI karmo nIkaLatAM jaI anya pradezo para sthira thAya che. tIrthaMkara prabhu nAmakarma bAMdhe tyAre pahelo pradeza nirAvaraNa - ghAtakarma rahita thAya che. prabhu nAmakarmanA baMdhanavALo deha tyAge tyAre bIjo pradeza ghAtakarma rahita thAya che. prabhu carama zarIra dhAraNa kare - garbhamAM praveze te samaye trIjo pradeza nirAvaraNa arthAt ghAtakarmarahita thAya che, ane sAthe sAthe te pradezo paranAM baLavAna aghAtI karmanAM paramANuo nIkaLI anya pradezo para cAlyA jAya che. prabhunA e dehanA janma samaye nityanigodanA jIvono cotho pradeza ghAtakarma rahita thAya che, ane thoDAM vizeSa aghAtI karmo e pradeza parathI haTI jAya che. carama dehamAM jyAre prabhu dIkSA grahaNa kare che tyAre e jIvono pAMcamo pradeza nirAvaraNa thAya che, sAthe sAthe pAMce pradeza paranAM sarva azubha aghAtI karmo paNa tyAMthI nIkaLI jAya che. eTale ke e pAMce pradezo para mAtra zubha aghAtI karmo ja bacyAM hoya che. paraMtu prabhu jyAre kevaLajJAna pragaTAve che tyAre te jIvono chaThTho pradeza nirAvaraNa thavA sAthe e chae pradeza parathI moTAbhAganAM zubha aghAtakarmo paNa vidAya laI le che. chevaTe jyAre 374
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo zrI arihaMta prabhu siddha thAya che tyAre te jIvono sAtamo pradeza nirAvaraNa thAya che, ane sarva aghAtIkarmo paNa te pradeza parathI nIkaLI jAya che. e sAte pradeza siddhaprabhunA zuddha pradeza jevA ja zuddha thaI jAya che. jemanA sAta pradeza nirAvaraNa thayA che temAMthI eka jIvano AThamo pradeza paNa zuddha thAya che, ane te jIva zrI arihaMta prabhunAM nimittathI nityanogodamAMthI bahAra nIkaLI pRthvIkAya rUpe potAnuM saMsAranuM paribhramaNa zarU kare che. A rIte zrI arihaMta prabhunAM nimittathI bahAra nIkaLanAra jIvanA AThe pradeza temanAM thakI ja khulyA hovAthI te jIva niyamapUrvaka bhAvimAM arihaMtapada meLavIne siddha thAya che. anya jIvono AThamo pradeza siddha thatA kevaLIprabhunAM nimittathI khule che; ane temanAM nimitte nityanigodamAMthI bahAra kheMcAI AvI potAnuM bhramaNa AraMbhe che. zrI arihaMta prabhunI bIjI vizeSatA e che ke teo OM dhvanithI dezanA Ape che; ane sahu zrotAo potapotAnI pAtratA anusAra potAnI bhASAmAM bodha grahaNa kare che. OM dhvani e zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratika che. OMOM dhvaninAM prasAraNathI zrI tIrthaMkara bhagavAna paNa kevI rIte AjJApAlana kare che tenI samaja ApaNane maLe che. zrI tIrthaMkara bhagavAna, temanA pUrogAmI evA tIrthaMkara prabhue prasArelA, siddha bhagavAne vahAvelA ane sarva AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvIoe anumodita karelA kalyANanA bhAvane grahaNa karI, temAM potAnA ghUMTelA kalyANabhAvane umerI AjJAnA ati adbhuta mahAtmyane pragaTa karanAra divyadhvani choDe che. emAM pAMce parameSTi bhagavaMtanA kalyANabhAvano samAveza thato hovAthI e dhvani OM svarUpa bane che. sarva supAtra jIvo potapotAnI kakSA anusArano bodha temAMthI grahaNa kare che. A prakriyA e zrI tIrthaMkara prabhuno AjJAmAM rahevAno prabaLa nizcaya batAve che. sAthe sAthe je jinaprabhu sidhdha thayA che temanAM paramANuo grahaNa karI bAkInAM cAra aghAtI karmo kSINa karavA mATenI AjJA paNa teo meLavI le che. ane saMpUrNa karmamukta thatAMnI sAthe ja teo saMpUrNa AjJAdhIna thAya che. arthAt sadAne mATe teo svAdhIna thaI jAya che. ane e vakhate teo AjJAmArganuM zikhara sara kare che, AjJAmArganA ArAdhananI Toce pahoMce che. 375
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A parathI ApaNe tAravaNI karI zakIe ke AtmAnI zuddhi jema jema vadhatI jAya che tema tema tenuM AjJApAlana paNa zudhdha tathA sUkSmatAthI thatuM jAya che. A apekSAe AtmAnI pUrNa zuddhi thAya tyAre tenuM AjJApAlana paNa saMpUrNa banavuM joIe. AnAthI AgaLanuM vicAratAM lakSa Ave che ke sarva siddha bhagavAna samAna ja che, teo sahunAM jJAna, darzana, cAritra tathA vIrya eka sarakhAM ja che. emanA guNo paNa ekarUpa che. emanAM yathAkhyAta cAritra, pUrNa zudhdha svabhAvadazA, avyAbAdha sukha, agurulaghupaNuM, arUpIpaNuM, sAdi anaMta sthiti, vagere eka sarakhAM ane samAna ja che. chabastha avasthAmAM temanAmAM je bheda pravartatA hatA jemake tIrthakarapaNuM, gaNadharapaNuM, padavIdhArIpaNuM, sAmAnya munipaNuM ItyAdi siddha paryAyamAM nIkaLI jAya che. anaMtakALa pahelA thayelA ke anaMtakALa pachI thanArA siddha prabhunAM jJAna, darzana, cAritra, vIrya, sukha, arUpIpaNuM, Adi guNo samAna ja rahevAnA che, koIpaNa prakArano bheda temAM ubhavavAno nathI. te sAbita kare che ke zrI siddha bhagavAnane kALa ke chadmastha avasthAnI dazA koI prakAre bAdhA karI zakatAM nathI. AvuM kaI rIte zakya bane che? AvuM zakya banavAnuM kAraNa temanuM pUrNatAe thatuM AjJApAlana samajAya che. siddhabhUmimAM badhA ja zudhdhAtmAo samAna AjJA pUrNatAe pALe che; tethI temane samAna jJAna, darzana, cAritra, vIrya ane vedaktA Adi prApta thAya che. teo pratyeka samaye samAna AjJAmAM ja rahe che. tyAM temane yoga nathI, vibhAva nathI, pugalano koI paNa prakArano saMparka nathI ke je temane AjJApAlana karatAM rokI zake. ethI ApaNe kahI zakIe ke teo satata "ANAe dhammo, ANAe tavo" mAM pravarte che. zrI siddha bhagavAna kevaLajJAna, kevaLadarzana, avyAbAdha sukha ane yathAkhyAta cAritra arthAt pUrNa zuddha svabhAvadazA mANe che. AmAMnA pahelA traNa guNo e mULa guNo che eTale ke e zudhdha AtmAnA dharma che, ane yathAkhyAta cAritra e temanuM tapa che, kemake uparanA guNono anubhava karatA karatA siddha prabhune lokAlokanuM jJAna tathA darzana thAya che. tyAre teo zAtA ke azAtAnAM pariNAmamAM jatA nathI, tenA pratyAghAtathI 376
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo alipta rahe che. eTale ke teo parama zukla sthitimAM, yathAkhyAtacAritramAM ja rahe che, temAM rahevAno temano puruSArtha e temanuM tapa che. judA judA kALe ane judA judA bhedathI siddha thayelA AtmAnAM jJAna, darzana, vedakatA Adi sidhdhabhUmimAM pahoMcyA pachI samAna ja rahe che, te ApaNane samajAve che ke teo badhA AjJAmArgathI ja dharmanuM pAlana satata kare che. jo ema na hota to temanAM jJAna, darzana ane vedakatAmAM phera - taphAvata hota. e ja rIte teo je yathAkhyAtacAritra ke pUrNa zuddha svabhAvadazA anubhave che tenI paNa samAnatA ja che. e samAnatA pUravAra kare che ke siddhaprabhu tapa paNa AjJAthI ja kare che. jo AjJAnI ekatAvALuM tapa na hoya to judA judA AtmAnA pratyAghAta judA judA ja hoya, ane svarUpAnubhUti paNa alaga hoya. zrI paMcaparameSTi bhagavaMtomAM siddhaprabhunuM AjJApAlana sauthI UMcuM ane baLavAna che, kemake temanAM AjJApAlanamAM eka samayano paNa vikSepa hoto nathI. AthI siddhaprabhu dharma tathA tapano anubhava eka ja samaye karatA rahI avyAbAdha sthitimAM ja rahe che. dharmathI jJAna, darzana ane vedakatA Ave che, ane tapanA baLathI teo svarUpamAM sthira rahe che. teo A cAre tattva eka ja samaye anubhavatA hovAthI temanI svarUpAnubhUti abAdhita ane kALanI maryAdAthI para bane che. zrI siddhaprabhu pachInI kakSAnuM baLavAna AjJApAlana zrI kevaLIprabhu kare che. temane mana, vacana tathA kAyAnA yoga pravarte che; tethI je samaye yoga sAthe eka samayanuM temanA AtmAnuM joDANa thAya che, te samaye temanAM AjJApAlanamAM maMdatA Ave che, ane zAtAvedanIya karmanAM aDhaLaka paramANuo temanA AtmAnA pradezo para chavAI jAya che. te vakhate temanAmAM mohanI cIkAza na hovAnAM kAraNe te paramANuo bIjA ja samaye bhogavAIne kharI jAya che, jethI temanI svarUpasthiti abAdhita rahe che. AvI eka samayanI maMdatA paNa zrI siddhaprabhune AvatI nathI, tethI temanuM AjJApAlana e apekSAthI vizeSa UMcI kakSAnuM kahI zakAya. 377
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha chadmastha avasthAmAM jIvane ghAtI - aghAtI karmono Azrava satata thato hovAthI, AjJApAlananI e vakhatanI maMdatA barAbara samajAya tevI che. AjJApAlana jema jema zudhdha ane vizada thatuM jAya che tema tema jIvano karmAzrava tUTato jAya che, alpa thato jAya che. A vidhAna samajAtAM ane te para vizeSa vicAra karatAM "ANAe dhammo, ANAe tavo" - AjJAnuM ArAdhana e ja dharma ane AjJAnuM ArAdhana e ja tapa e sUtranI sArthaktA ane yathArthatA barAbara anubhavAya che. AtmadazAsUcaka guNasthAnathI pragaTa thatuM jIvanuM AjJAdhInapaNuM ekeMdriyathI zarU karI saMkSIpaMceMdriya sudhInAM sarva jIvone AvarI laI, mithyAtvathI laI jIva pUrNa zudhdha thAya tyAM sudhInA tenA vikAsanAM cauda pagathiyAM zrI prabhue ApaNane batAvyAM che. A pagathiyAM temaNe mohanIya karmanA kSayopazamanA AdhAre varNavyA che. utkRSTa moha pravartato hoya tyAre jIvanA badhA ja guNo mahad aMze avarAyelA rahe che, jema jema jIvano moha kSINa thato jAya che tema tema tenA guNo vikasatA jAya che, tathA te jIvanAM zAMti tathA zuddhi vadhatAM jAya che. AthI A guNavikAsanAM pratyeka sthAnane prabhue guNasthAna tarIke jaNAvyAM che. guNasthAna eTale guNone rahevAnuM ThekANuM - sthAnaka. = sarva asaMzI ane keTalAMka saMzI paMceMdriya jIvomAM mithyAtvanuM jo2 khUba vizeSa pramANamAM hoya che, teo badhAM ja pahelA guNasthAne rahelAM jIvo che. jyArathI jIvanuM mithyAtvanuM jora tUTavA mAMDe che, ane te jIvamAM saMsArathI chUTavA mATenuM ArAdhana pragaTavA mAMDe che tyArathI te jIvanI guNasthAna caDavAnI zarUAta thAya che. mohanIya karmano kSayopazama vadhAratA javAthI jIva guNasthAnaka caDato jAya che. mohanIya karmano kSayopazama AjJAnuM ArAdhana karavAthI thAya che. jema jema jIva zrI prabhune vizeSa vizeSa AjJAdhIna thato jAya che tema tema tenuM mohanIya karma kSINa thatuM jAya che. A apekSAthI jo ApaNe sarva guNasthAnano abhyAsa karIe to samajAya che ke 'AjJAnuM ArAdhana e ja dharma che ane AjJAnuM ArAdhana e ja tapa che.' 378
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo jIvane avyaktapaNe zrI puruSano gamo zarU thAya, agamya rIte saMsArathI chUTavAnA bhAva aMtaraMgamAM Ave ane evA saMjJI paMcendriyapaNAmAM jo jIvane zrI tIrthakara prabhunI vANI sAMbhaLatAM eka samaya mATe mithyAtvano udaya tathA mithyAtvano navIna baMdha na thAya to te samaye teno aMtavRttisparza thavAthI tenuM abhavIpaNuM TaLI jAya che ane bhavIpaNuM siddha thAya che. AvA aMtavRttisparzathI tenA AMtarika mokSamArganI zarUAta thAya che. A samaye tene apragaTa rIte zrI tIrthaMkara prabhunuM zraddhAna thAya che, prabhu sAcA che tevo hakAra teno AtmA vede che, ane tyArathI te jIvanI AjJAmAM rahevAnI bhAvanA janma pAme che. je samaye te jIva mithyAtvanA baMdhathI para bane che te samaye teno zrI prabhunI AjJAmAM vyatIta thayo hoya che. A jIvanAM guNanI khIlavaNI zarU thaI jAya che. AvA sarva jIvo pahelA guNasthAne rahyA hoya che. te pachIthI vikAsa karatAM karatAM te jIva vadhAre kALa mATe mithyAtvane dabAvI zake che; tene satpuruSanuM pragaTa zraddhAna thAya che, temano upadeza tene pramANabhUta tathA yogya lAge che, ane temanA Azraye puruSArtha karavAno te jIva AraMbha kare che. A puruSArthathI te amuka kALa sudhI zAMta ane zUnya rahetA zIkhe che; jemAM te deha tathA IndriyothI alipta thaI gayo hoya che. jeTalA kALa mATe te jIva deha ane IndriyothI para banI svarUpamAM lIna thAya che teTalA kALa mATe te jIva cothA guNasthAne rahe che. mithyAtvano udaya AvavAthI te zUnyatAnI bahAra nIkaLI pahelA guNasthAne UtarI Ave che. pahelethI cothA guNasthAne jatI vakhate ane cothAthI pahelA guNasthAne utaratI vakhate, vacamAMnI sthitimAM te AtmAnAM astitva Adi pada bAbata dvidhAvALI sthitimAMthI pasAra thAya che. A sthitimAM AtmAnAM astitva Adino pUro hakAra ke nakAra kaMI hotuM nathI, te be vacce jholAM khAto hoya che. AvI mizratAvALI sthiti te trIjuM guNasthAna che. trIjA guNasthAne jIva vadhumAM vadhu aMtamuhUrta kALa rahe che, te pachIthI te kAM cothA guNasthAne jAya athavA to pahelA guNasthAne AvI jAya che. 379
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha trIjA guNasthAne tene prabhunI satyatA tathA te mArgamAM rahevAnA bhAvanuM AkarSaNa vedAya che, tyAM tenuM AjJApAlana thAya che, ane AjJAnAM ArAghanamAM dharma che tenA aMzano te svIkAra kare che. tyAMthI AgaLa vadhatAM cothA guNasthAne tene AtmAno anubhava thAya che. Avo anubhava prabhunI icchAnusAra, svacchaMdano tyAga karIne vartavAthI thAya che e samajaNa Ave che. prAya: mithyAtva dabAyeluM hoya tyAM sudhI tene cothuM guNasthAna rahe che, ane mithyAtvano udaya thayA pachI te pahelA guNasthAne AvI jAya che. Ama vAraMvAra puruSArtha karatAM karatAM te jIva eka vakhata mithyAtvane dabAvI sattAgata kare che, ane te pachIthI tene udayamAM ja AvavA na daI cothA guNasthAne TakI jAya che. te vakhate tene anubhavAtI zUnyatAmAM AjJAnuM ArAdhana vizeSatAe thAya che. zUnyatAnI bahAra AvyA pachI mithyAtvane te jIva udayamAM AvavA deto nathI, paNa tenAmAM rahelo svacchaMda amuka mAtrAmAM udita thAya che. ane tenA pramANamAM tenuM AjJApAlana maMda thAya che. paraMtu te jeTaluM vizeSa AjJApAlana karI zake teTalo vizeSa vikAsa sAdhI zake che. A sthitimAMthI pragati karI jIva zrI prabhune ane sadgurune potAnAM mana, vacana tathA kAyAnI soMpaNI kare che; ane tyArathI tenuM sAcuM AjJApAlana zarU thAya che. tenAM mana, vacana ane kAyAnuM svacchaMdI vartana nIkaLatuM jAya che, te traNe potAnAM pUrvakarmonI nirjarA arthe pravartana karatAM thAya che. tene lIdhe te jIva dhAre tyAre potAnAM svarUpamAM lIna thavAnI zakti meLave che. ane e ja ArAdhanathI te potAno svachaMda tyAgI tapasvI banI jAya che. eTale ke te tapanuM ArAdhana karI pUrvakarmanI baLavAna nirjarA zarU kare che. A kALathI, arthAt chaThThA guNasthAnathI tene saMsAramArga ane paramArthamArga vacceno bheda spaSTapaNe samajAto jAya che, anubhavAto jAya che. saMsArI jIvane koI pAsethI jJAna ke padArthanI prApti karavI hoya to te jIvamAM svArtha ane kaSAya rahelA jovAmAM Ave che, tenI vANI bhedavALI hoya che eTale 380
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo ke tenA bhAva ane zabdo ekarUpatAvALA hotA nathI, baMne vacce pheraphAra athavA to asamAnatA sahelAIthI najare caDe tevAM hoya che. vaLI, jJAna ke padArthanA dAtA evA saMsArI jIvamAM dAna ApatI vakhate mAnano kaSAya bhaLelo hoya che, ghaNIvAra tenAmAM yAcaka prati tucchatAno bhAva paNa samAyelo hoya che. eTaluM ja nahi, paNa anya koI potA karatAM UMco thaI jaze to! evI bhAvanAnI dahezata paNa tene satata satAvatI hoya che, jene lIdhe tene anya sarva kaSAyo paNa upta thayA karatA hoya che. apavAdarUpe jo koI saMsArI jIva zudhdhabhAvathI jJAna ke padArthanI yAcanA ke mAgaNI kare to tenA pratibhAvamAM dAtA paNa evA ja zuddhabhAvathI dAna kare evuM saMbhavita thAya che. paNa AvI prakriyA to saMsAramAM bhAgye ja jovA ke anubhavavA maLe che. paramArthamAM dAtAdAnanI prakriyA saMsArI prakriyAthI ghaNI judI hoya che. te prakriyAmAM ekadhAro kalyANabhAva samAyelo hoya che. lenAra ane denAra baMne kalyANabhAvathI bharita bane tyAre ja paramArthamArganI sAcI zobhA pragaTa thAya che. A mArgamAM jIvane chadmastha avasthAmAM ja "sahune AjJAmArgarUpa sanmArganI prApti thAo, sahunuM kalyANa thAo, sahune sarvazapaNuM Avo vagere bhAvanuM ghUMTaNa tenA gurunA prabhAvathI thatuM hoya che. jIvanuM A ghUMTaNa jema jema vadhatuM jAya che tema tema tene tenA guru taraphathI vadhAre spaSTatAthI rahasyamaya mArgadarzana maLatuM jAya che. mArganAM rahasyonI jANakArI tenI pAse vadhatI jAya che. jenAM pariNAme teno guru mATeno pUjyabhAva ane ahobhAva bevaDAto jAya che kemake tene guru pUrA nispRhabhAvathI jJAnadAna ane prema Ape che tevI anubhUti vAraMvAra thayA karatI hoya che. vaLI, jyAM sudhI AvI bhAvanAnuM ghUMTaNa amuka mAtrAmAM thatuM nathI tyAM sudhI tenAmAM mArganuM jANapaNuM yathArthatAe khIlatuM nathI, tenuM jJAnAvaraNa ane tenA anusaMdhAnamAM tenuM darzanAvaraNa pramANamAM bhAre rahyA kare che. eTale vizeSa jANakArI meLavavA tathA zrI gurunAM lIdhelAM RNanI cUkavaNI karavA te jIva potAnA anugAmIne khUba nispRhabhAvathI dAna ApavA talasatAM zIkhe che. A jAtanI bhAvanAnA ghUMTaNanA kAraNe chadmastha dazAmAM tene satata pajavatA kaSAyo zAMta thatA jAya che, te sahajatAe akaSAyI banato 381
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jAya che. AvA akaSAyI bhAvanA udayane lIdhe te jIva sarva jIva mATe vikAsanA bhAva bhAvI zake che. anya jIvo tenA mATe zubhabhAva rAkhe ke na rAkhe te mATe te nispRha bane che, ane sahune sanmArga maLe, ArAdhana maLe ane teone pUrNatA prApta thAya evI icchA pradhAnatAe karato jAya che. pariNAme saMsArI jIvo pAsethI tene badalo maLe ke na maLe, paNa tene tenA guru pAsethI jJAna tathA ArAdhanano mahAmUlyavAna khajAno maLato raheto hovAthI tenI saMsArapakSI nispRhatA vadhatI ja jAya che. AvI bhAvanA ane pravRtti karatI vakhate je uttama zubha paramANuo sahAya che tenA prabhAvathI te jIva uttama jJAna tathA ArAdhana meLavavAnI icchA temaja prArthanA karI zake che. A parathI saMsArI jIvonI prakriyA karatAM A prakriyA kevI rIte alaga paDe che te samajAze. saMsAramAM padArthanI prApti karavAnI icchAvALo icchuka pahelAM meLavavAnI icchA kare che, te pachIthI te prArthanA ke mAgaNI kare che, te mAgaNIthI prerAIne dAtA dAna kare che. paramArthamAM dAtAnA baLavAna kalyANabhAvathI prerAIne icchuka jJAna tathA ArAdhana pAmavA pAtratA keLave che, ane prArthanA karatAM zIkhe che. bIjI rIte kahIe to saMsAramAM icchukanI icchA vadhAre baLavAna hoya che, ane paramArthamAM dAtAnI icchA vadhAre baLavAna hoya che. AvI apUrva lAkSaNikatAne kAraNe icchuka paramArtha pAmavA mATe prArthanA kare che tyAre teno AtmA pramANamAM maMdakaSAyI thAya che, kAraNa ke tenAmAM AvA bhAva zrI satparuSanA zubha kalyANabhAvanA sparzathI thayA hoya che. e ja rIte jJAnanA dAtA dAna kare che tyAre teo paNa ghaNA maMdakaSAyI thayA hoya che, kemake emanuM e jJAnadAna pUrvanA jJAnIoe vedalA zubha ane zuddha bhAvanA paramANuothI alaMkRta hoya che. A prakriyAne kAraNe lenAra tathA denAra baMnemAM samapaNuM rahe che. lenArane vizeSa mAgavAnI icchA thatI nathI, denArane kaMI chUpAvavAnI icchA rahetI nathI. pariNAme lenAramAM dAtA pratino ahobhAva vadhato jAya che, ane dAtAramAM lenAra mATe nispRhatA vadhatI jAya che. jo kadI dAtA ke icchukanI paramArtha mArgamAM spRhA 382
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo tenI pAtratA karatAM vadhAre rahe to teno vikAsa ruMdhAya che. jo icchuka potAnI pAtratA karatAM vadhAre meLavavAnI icchA rAkhe to te jJAnI mATe azraddhAno bhAva kare che ema kahevAya, kAraNa ke jJAnIo AjJAdhIna rahetA hovAthI apAtre dAna karatA nathI, tethI AvA azraddhAnA bhAvane lIdhe te aMtarAya karma bAMdhe che ane potAnA vikAsane roke che. bIjI bAju jJAnI mahAtmA icchukane jo yogyatA karatAM vadhAre ApavA prayatna kare to teno durupayoga thavAnI saMbhAvanA ghaNI vadhI jAya che, eTaluM ja nahi paNa eka apekSAe temaNe icchukamAM rAgabhAva karyo hovAnA kAraNathI temane paNa apAtre dAnanA doSanA hetuthI vikAsane saMdhanArA karmabaMdhano Azraya thAya che. - paramArtha mArgamAM letIdetInI prakriyAnuM yogyatAe pAlana karI jIva chaThThAthI sAtamA guNasthAne Ave che. A guNasthAne te jIva vizeSa vizeSa nispRhapaNuM keLavato jaI nirvikalpapaNuM vadhArato jAya che. A rIte AgaLa vadhI sapuruSapaNuM meLavyA pachI te jIva kSepaka zreNinI taiyArI zarU kare che. A vikAsa daramyAna jIvano guru pratino vinayabhAva ghaNA UMcA prakArano thayo hoya che. temanI AjJAviruddha lezamAtra na vartavAno teno nizcaya daDha thato jAya che. Ama potAnI saMsArI spRhAne vadhAre ne vadhAre kSINa karatA jaI te kSapaka zreNi meLavavAnI ArAdhanA zarU kare che. pratyeka jIva kSepaka zreNi zarU karatAM pahelAM A prakriyAmAMthI pasAra thAya che. tene jyAre pahelIvAra sapuruSapaNuM vedAya che - satparuSapaNuM prApta thAya che tyAre tene zrI paMcaparameSTi bhagavaMta taraphathI evuM varadAna maLe che ke jethI tene sanAtana mArganI jANakArI ane teno hakAra tenA AtmAmAM eka sAthe utpanna thAya che. zrI paMcaparameSTi bhagavaMta taraphathI potAne AvuM varadAna maLyuM che, tenI smRti moTebhAge temane satata rahetI hovAthI teo mana, vacana ane kAyAthI kyAreya AjJAnI bahAra jatA nathI. Ama chatAM je satpaSo A satya vAtane bhUlI, potAnAM sAmarthya ane jJAnane vadhAre mahattA Ape che teonuM kalyANabhAvathI janmatuM puNya mukhyatAe saMsAranAM zatAvedanIya 383
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karmanA baMdhamAM pariNAme che, ane e karmanuM phaLa che devalokanuM moTuM AyuSya. paraMtu je virala vibhUtio satata paMcaparameSTi bhagavaMtanI bhaktimAM rame che, temanAM puNyakarmo krame krame pAramArthika zAMti, zuddhi tathA siddhimAM pariName che, ane tenA paDachAmAM sAMsArika zAMti Ave che. A rIte parameSTi bhagavaMtanI bhaktimAM ramamANa rahetA jIvane jo pUrvakarmanA udaya sAMsArika azAtAnA hoya to paNa pAramArthika zAMtinA prabhAva ane pariNAmathI zukladhyAnamAM e azAtAnA udayo pradezodayathI vedAIne kharI jAya che. A prakriyA karavAmAM temane paripUrNa evA zrI siddhaprabhu tathA arihaMta prabhunAM paramANuono sAtha maLato hovAthI anya zithilatA temanAmAM AvatI nathI. paraMtu je satparuSo sUkSma ke dhULa mAnabhAvathI kalyANanA bhAva vede che temane mukhyatAe chadmastha evA AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvIjInAM kalyANabhAvanA paramANuono sAtha maLe che. AmAM pahelA prakAranA satparuSo zukladhyAnamAM jAya che tyAre mohanI sAthe sAthe jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNano baLavAna kSayopazama karI zake che, kare che. eTaluM ja nahi paNa, e vItarAgapaNAnI sthitimAMya kalyANabhAva vizeSatAe karI zake che. AvA baLavAna kalyANabhAvanA pariNAme e jIva zukladhyAnane lagatA, kSapakazreNine lagatA ane kevaLajJAnane lagatA sarva prakAranAM aMtarAyono kSaya jaladIthI karI zake che. bIjA prakAranA puruSonA kalyANabhAva amuka prakAranA ane amuka hada sudhInAM ja thAya che. vaLI, temane apUrNa ke chabastha parameSTinAM pugalono sAtha maLato hovAne lIdhe temane pAramArthika zAMti maLavA uparAMta sAMsArika zAtAnI icchAnAM paramANuo paNa temanAthI prahAya che. AnAM phaLarUpe temanAM dharmadhyAnamAM ke zukladhyAnamAM saMsAranI zAtAnAM karmo baLatAM nathI, balka vadhAre umerAtAM jAya che. tethI zukladhyAnathI je zAtA vedanIyanA karmo kSINa thavA joIe te kSINa thatAM nathI, ane teo pUrNa AjJAmAM rahetA na hovAne lIdhe te ja prakAranAM zAtAvedanIya karmo navo Azrava pAmI jIvane mATe saMsAranI vRddhinuM kAraNa bane che. teo zukladhyAnamAM jevA vegathI azAtA 384
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo vedanIya karmano nAza kare che, tevA ja vegathI navAM zAtA vedanIya karmano baMdha kare che, je ekatrita thatAM jAya che. prathama prakAranA satparuSo zuladhyAnamAM azAtAvedanIya karmo jhaDapathI bALe che, sAthe sAthe baLavAna mana, vacana ane kAyAnAM yoganI zaktine kAraNe eTalAM ja zAtAvedanIya karma navAM bAMdhe che. tema chatAM temane siddha ane arihaMta prabhunAM kalyANanAM paramANuono sAtha raheto hovAthI, zudhyAnamAM vegathI baMdhAyelA zAtAvedanIyanAM karmone teo aMtamuhUrtamAM ja udayamAM lAve che. e vakhatanAM temanAM baLavAna AjJAdhInapaNAne kAraNe te jIva saMsAranI zAtA tathA azAtAno ekasarakho nakAra kare che ane svasukhano hakAra vede che. A hakArane kAraNe te jIva zAtAvedanIya karmane pAramArthika zAtAmAM palaTAve che. AvA pAramArthika zAtAvedanIya karmanAM paramANuo zukladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI udayamAM Ave che, tethI zukuladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa temanI saMsAra pratinI nispRhatA, vItarAgatA ane zuklapaNuM yathAvat rahe che ane krame krame vadhatAM jAya che. temane saMsAranI pravRttino udaya hovA chatAM tenI sAthe temanuM AtmAthI joDANa thatuM nathI, eTale temanuM AjJAdhInapaNuM paNa kramathI vadhatuM jAya che. pariNAme teo pahelA karatAM TUMkA gALe zukladhyAnamAM jAya che. zukladhyAnamAM teo azAtA vedanIya karmane zAtA vedanIyamAM palaTAve che, ane e zatAvedanIya karmane aMtarmuhUrtamAM ja paramArtha zAtA vedanIyamAM saMkramAve che. A prakriyAthI sAtamA guNasthAnanuM utkRSTapaNuM vedavAnI zakti jIvane pAMcamA ArAmAM paNa AvI zake che. Avo puruSArthI jIva jeTalA kALa mATe sAtamAM guNasthAne rahe che tenA karatAM asaMkhyagaNA samaya mATe chaThThI utkRSTa guNasthAne rahI zake che. jeTalA vadhAre samaya mATe jIva chaThThI utkRSTa guNasthAne rahe che, teTalI vadhAre utkRSTatA te jIva pharIthI zukladhyAnamAM jAya tyAre sAtamAM guNasthAne vede che; eTale ke e vakhatanuM tenuM zukladhyAna vadhAre UMDuM ane gheruM thAya che. ApaNe A vidhAnane udAharaNathI samajavA prayatna karIe. 385.
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dhAro ke eka jIva vIsa miniTa mATe zukladhyAnamAM rahe che, ane chellI miniTamAM te sAtamA guNasthAnanuM utkRSTapaNuM veThe che. tenA prabhAvathI, zukladhyAna chUTayA pachI amuka kALa mATe te jIva chaThThA utkRSTa guNasthAnanuM vedana kare che. Ane kAraNe tathA zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanI AjJAmAM rahevAnAM kAraNe te pharIthI jyAre zukladhyAnamAM jAya tyAre e vIsa miniTamAMthI lagabhaga pAMca miniTa sudhI sAtamA utkRSTa guNasthAne rahI zake che. AthI zukladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI te jIva pahelAM karatAM ghaNA vadhAre samaya mATe chaThThA utkRSTa guNasthAne rahe che. pariNAme te pahelAM karatAM paNa nAnA gALe zukladhyAnane sparza, vadhAre samaya mATe eTale ke lagabhaga sAta miniTa sudhI sAtamA utkRSTa guNasthAnane anubhave che. A prakriyAthI jIvano ghaNo vikAsa thAya che; ane te paNa jhaDapathI. Avo baLavAna puruSArtha hoya tyAre sAmAnyapaNe jIvanI zukladhyAnanI miniTo jaladIthI vadhatI jAya che. paraMtu sAtamA guNasthAnanuM utkRSTapaNuM samajAvavA mATe dhyAnano gALo muka22 rAkhyo che - vIsa miniTano. A udAharaNamAM zukladhyAnano gALo vIsa miniTano ja hovA chatAM, te guNasthAnanI utkRSTatAnI taratamatAne kAraNe tenAM Azrava, saMvara tathA nirjarAmAM ghaNo moTo taphAvata paDI jAya che. jema jema sAtamA guNasthAnanuM utkRSTapaNuM vadhatuM jAya che tema tema jIvano Azrava tUTato jAya che, ane tenAM saMvara tathA nirjarA vadhatAM jAya che. pariNAme saMsAranI pravRtti karavAno kALa kramathI ghaTato jAya che. A rIte AjJAdhInapaNuM vadhAratAM vadhAratAM saMsAra parikSINa thavAnI taiyArImAM Ave che tyAre te jIva zreNinI zarUAta kare che. jIva jyAre kSapaka zreNimAM javAno thAya che tyAre te chaThThA guNasthAnathI vikAsa karI sAtamA guNasthAne Ave che. AThamA guNasthAne javAnA apUrva sparza mATe te AtmA pUrNa AjJAthI prArthanA kare che, jarUrI zakti pragaTI jAya che tyAre te pUrNa AjJAthI kSamApanA karI, sarva aMtarAyone kSINa karI, pUrNa AjJAthI maMtrasmaraNa kare che. tenA prabhAvathI te sAtamA utkRSTa guNasthAne pahoMce che, ane tyAM te AThamA guNasthAna mATe pUrNa AjJAthI prArthanA kare che; zakti AvatAM pUrNa AjJAe kSamApanA karI aMtarAya toDI pUrNa AjJAe 386
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo maMtrasmaraNa zarU kare che. tenA thakI amuka karmakSaya karI AThamA guNasthAne AvI te AtmA navamA guNasthAna mATe pUrNa AjJAthI prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa karI, AjJAdhInapaNuM vadhArI navamA guNasthAne Ave che. ane e ja prakriyA karI te dazamA guNasthAne pahoMce che. dazamA guNasthAna mATe jyAre pUrNa AjJAthI tenuM maMtrasmaraNa zarU thAya che tyArathI, te samayathI te agyAramA guNasthAna mATe prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNa tathA bAramAM guNasthAna mATenI prArthanA eka sAthe bhAve che, bhaNe che, ArAdhe che ane anubhave che. tenAthI te AtmA dazamA guNasthAnethI nIkaLI, agyAramuM guNasthAna vaTAvI, sIdhA bAramAM guNasthAne Ave che. tyAM paNa pUrNa AjJAthI prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNa karI, zeSa ghAtakarmono kSaya karI teramAM guNasthAne pahoMce che. e guNasthAne prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNa ekarUpa thaI jAya che, athavA to jJAna, darzana ane cAritranI ekatA thaI jAya che. je jIva pUrNane badale apUrNa AjJAthI prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNanuM ArAdhana kare che te jIva upazama zreNimAM jAya che. te jIva sAtamA guNasthAnathI ATha, nava ane dazamAM guNasthAna sudhI AgaLa vadhe che, paNa te agyAramuM guNasthAna vaTAvI zakato nathI. sAtamAthI dazamA guNasthAna sudhImAM prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNamAM rahelI apUrNatAne kAraNe, apUrNa AjJAne lIdhe saMcita thayelAM mAna tathA lobha kaSAyanAM paramANuonA bhArane kAraNe jIva agyAramAM guNasthAnanA prArthanA Adi sAthe bAramA guNasthAna mATe prArthanA karI zakato nathI. A eka samayanA pramAdane kAraNe saMcita thayelA lobhano udaya thavAthI te jIva agyAramA guNasthAnethI pAcho nIce Ave che. A parathI lakSa Ave che ke zrI mahAvIra bhagavAne zrI gautamasvAmIne kahyuM hatuM ke, "he gautama! eka samayano paNa pramAda kartavya nathI" e vidhAna ane zrI kRpALudeva zrImad rAjacaMdra vAraMvAra boMdhyuM hatuM ke, "bAramAnA aMta sudhI zrI satparuSanuM avalaMbana jIvane jarUrI che" e vidhAna yathArtha che, ane svalakSa jALavavA mATe khUba khUbha upakArI che. 387
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AjJAmArganAM mahAbhya tathA vizeSatA AtmA saMjJIpaMcendriyapaNuM prApta kare che tyArathI, pragaTapaNe pratyeka paLe koIne koI vastu, padArtha, jJAna ke anya mATe spRhA karato ja rahe che. ane e bhAvane lIdhe tene je vastu, padArtha ke jJAna Icchita vastu karatAM utaratI kakSAnAM lAge che, tenA mATe tene upajatI spRhA sahajatAe nispRhatAmAM pariNamatI jAya che. A siddhAMtane zrI jinaprabhue "ANAe dhammo, ANAe tavo e vacanamAM gUMthI lIdho che. AjJA e evA prakAranI dorI che ke jenAthI jIvAtmA zrI tIrthaMkara prabhue sthApelA ane parameSTi bhagavaMte anumodelA jinamArga sAthe joDAI jAya che. AjJAnA A mArgamAM anaMta paMcaparameSTi bhagavaMte bhAvelA kalyANabhAvanA uttama paramANuo saMcita thAya che. zrI 'siddha prabhujI' sivAyanA vartamAnanA asaMkhya iSTaprabhuthI levAyelA kalyANabhAvanA paramANuonI sahAyathI e mArgane gati tathA sthiti maLe che. AjJAnA A mArgane gati tathA sthiti maLatAM e mArga, je jIvanI bhavasthitino aMta AvavAno che evA jIvanA rucaka pradezo sAthe anusaMdhAna kare che. ane e jIvamAM dharmanI spRhA jagADe che. A spRhA jAgatAM te jIvane AtmAnI apUrva zAMtino anubhava thAya che. ane te spRhA tenA kevaLIgamya pradezomAM saMcita thAya che, ekaThI thAya che. AvuM siMcana thavAthI tene maLatI zAMtino anubhava vAraMvAra thAya tevI spRhA jAge che. tene mArganI spaSTatA ke e bAbatano sAco nirNaya na thayo hovAnA kAraNe te jIva saMsAranAM aneka sAdhano meLavI, bhogavI, temAMthI zAMti zodhavAno prayatna kare che. Ama karatAM tene kyAreka kyAreka zAMti vedAya che, paNa te zAMti kSaNika tathA bhayathI bharelI hovAno anubhava tene thAya che. vaLI, je zAMtino te aspaSTatAthI anubhava kare che, je zAMtinI avyakta jhaMkhanA te kare che te zAMtinI mAtrA tathA zuddhi tene saMsAramAMthI maLatAM nathI. e zAMti meLavavAnI tenI spRhA jo tIvra hoya to tene nirvivAdapaNe samajAya che ke aMtaraMganI zAMti e kaMIka ora ja cIja che, judI ja che. ene zodhavA jatAM ya maLatI nathI. tethI 388
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo te zAMtinI zodhamAM aTavAIne muMjhAI jAya che. A muMjhavaNanAM vedana vakhate e jIvane AjJArUpI mArgano ane potAnAM pUrva saMcita karelA paramArthapuNyano saMyoga thatAM gADha RNAnubaMdhI sadguruno saMparka thAya che. tyArathI tene sagunAM vacanonuM zravaNa karavAno lAbha maLe che, temanAM amUlya vacanomAM tene zraddhA Ave che, ane je zAMtinI jhaMkhanA potAne pUrvakALamAM thatI hatI, e zAMtinI prApti A saMguru dvArA, temanAM zaraNamAM rahevAthI thaze, evo aspaSTa AMtaradhvani tenA AtmAmAM jAge che. Avo divyadhvani maLavAthI enAM zraddhA tathA puruSArtha baLavAna thatAM jAya che. A rIte tenI dharma pratinI spRhA vadhavAthI tenAmAM AjJArUpI dharmano praveza thAya che. tenI sAthe sAthe tene saMsAranA nakAranI zarUAta thAya che. pariNAme tenAmAM saMsAranAM kSaNika sukha mATe nispRhatA AvatI jAya che. A nispRhatA tenAmAM AjJArUpI dharmanAM kAraNe Ave che. te parathI ApaNe kahI zakIe ke, ANAe dhammo, ANAe tavo' no evo artha che ke jema jema AjJAnA mArgamAM dharmanI spRhA vadhatI jAya che tema tema AjJArUpI dharma tene saMsAranA bhautika padArtho mATe nispRhatA bhaNI dorI jAya che, eTale ke te AjJArUpI tapano anubhava kare che. A siddhAMtane anusarI, jIvanAM nityanigodamAM eka pachI eka ema ATha rucaka pradezo thAya che. saMjJI paMcendriyarUpe tene aMtavRttisparza thAya che, kevaLIgamya pradezo maLe che, upazama, kSayopazama ane kSAyika samakita maLe che, chaThuM, sAtamuM guNasthAna, kSapaka zreNi, ane teramuM guNasthAna upalabdha thAya che. e ja kAraNe AtmA caudamuM guNasthAna paNa meLave che ane tene mATe siddhabhUmimAM anaMtakALa sudhI svarUpamAM rahevuM zakya bane che. jIva jyAre dharmadhyAnanI zUnyatAmAM hoya che tyAre te mukhyatAe karmano rasa - anubhAga ghaTADe che. e vakhate te karmaparamANuonA jaththAne toDato nathI, paNa dhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI te jaththAne jhaDapathI nirjarAvI zakAya e prakArano kare che. AthI te jyAre dhyAnamAMthI bahAra Ave che tyAre prArthanA, kSamApanA ane 389
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha maMtrasmaraNanI sahAyathI e jaththAnI jhaDapathI nirjarA kare che. A rIte karmabhArathI haLavo thatAM pharIthI jaladIthI dhyAnamAM jaI karmano sighAta kare che. tenA anusaMdhAnamAM sthitighAta karI karmano jaththo kSINa kare che. A prakriyAno vAraMvAra prayoga karI jIva AgaLa vadhato jAya che. tema chatAM A guNasthAno para rasa tathA sthiti (jaththo) baMne sAthe kSINa karI zakavAnI zakti tenAmAM hotI nathI, tene enuM vIrya e kArya mATe apUratuM thAya che, tethI jIva rasa tathA jaththo toDavAnuM kArya eka pachI eka karIne kare che. ane ema karavAmAM te vadhAre samayano vaparAza kare che. A prakriyAno jo ApaNe sUmatAe vicAra karIe to ApaNane samajAya che ke zarUAtanA kALamAM jIva spRhA ane nispRhatA arthAt dharma ane tapa baMne eka sarakhA vIryathI eka ja samaye karI zakato nathI, tenAM vIryamAM e jAtanI nabaLAI rahelI hoya che. vaLI, naSTa na thayuM hoya tevuM mithyAtva - bhale sattAgata hoya to paNa tene naDatuM hoya che. tethI mithyAtvane toDavAnI tenI spRhA khUba ja tIvra hovI ghaTe che, Ama thAya to ja tenAthI utpanna thatI ugra garamImAM e mithyAtvanI cikAza ogaLe che. A spRhA tenA AtmAnAM vIryane eTaluM badhuM vAparI nAkhe che ke te jIvamAM tapa mATe arthAt karmanA jaththAne toDavA mATe pUratuM vIrya bacatuM nathI. tethI jIve navuM vIrya utpanna karI jaththo toDavAnuM kArya karavuM paDe che. Ama vIryanI adhurapane kAraNe jIve rasa tathA jaththo toDavAnuM kArya vArApharatI karavuM paDe che. jIvane jo kSAyika samakita thayuM hoya to, te dhAre to AjJArUpI dharma ane AjJArUpI tapanuM ArAdhana eTale ke uttama prati spRhA ane nabaLA prati nispRhatA baMne ekasAthe karI zake che. bIjI rIte kahIe to jIva eka sarakhA jorathI karmanA rasa tathA jaththo dhyAnamAM hoya tyAre toDI zake che. A puruSArthathI tene e phAyado thAya che ke tenA apratyAkhyAnI mohane te aMtarmuhUrtakALamAM pratyAkhyAnI mohamAM palaTAve che; pratyAkhyAnI mohane te aMtarmuhUrtamAM saMjvalana rAga tathA saMjvalana vaiSamAM vibhAjita kare che, te pachIthI te saMjvalana rAga tathA vaiSane saMjavalana mAyA ane lobhamAM tathA saMjvalana krodha tathA mAnamAM rUpAMtarita kare che. AnA phaLarUpe te jIva 390
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo ghaNA TUMkA gALAmAM vItarAgIdazAno anubhava karI zake che. A jAtanI prakriyA kRpALu zrImad rAjacaMdra temanAM jIvanamAM kSAyika samakita lIdhA pachI ghaNA moTA pramANamAM karI hatI. A prakriyA samajavAthI jIva kyA prakAranAM vIryanA upayogathI kSapaka zreNimAM jAya che athavA to kyA prakAranAM vIryanA upayogathI athavA vIryanI khAmIne kAraNe te upazama zreNimAM jAya che tenI samajaNa Ave che. jIva jyAre sAtamA guNasthAne hoya tyAre jo te jIva AThamA guNasthAnanI spRhA ane sAtamAM guNasthAnanI nispRhatA vede che to te jIva AThamA guNasthAnanAM karmono rasa ane sAtamA guNasthAnano jaththo eka sAthe toDI zake che. vaLI, te ati sUkSma rIte prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNanuM ArAdhana karI AThamA guNasthAne Ave che tyAre navamAM guNasthAnanAM karmono rasa ane AThamA guNasthAnano jaththo eka sAthe toDe che. A prakAre prakriyA karI jIva nava, daza, bAra ane tera guNasthAna sudhI kSapaka zreNie vikAsa karI pUrNatA prApta kare che. je jIva sthiti - rasa ane jaththo vArApharatI toDe che te upazama zreNie caDI agyAramA guNasthAne jaI tyAMthI pAcho phare che. A parathI ApaNane samajAya che ke jIva prArthanA, kSamApanA, smaraNa ane dhyAnanA ArAdhanathI zreNino Akho vikAsa karI pUrNatA meLave che. A badhAno samagra rIte vicAra karatAM nakkI thAya che ke AjJAnuM ArAdhana karavuM e bhavya mArga che, TUMkAmAM TUMko mArga che. A mArganA praNetA che zrI paMcaparameSTi bhagavaMta. lokanAM sarva jIvo nAnAmAM nAnA gALe mokSanAM sukhane pAme evA mULabhUta bhAvanA AdhAre A mArga racAyo che. tethI ApaNe kahI zakIe ke - "AjJA e sarvotkRSTa dharma che, ane dharma e sarvotkRSTa maMgala che." AvA uttama AjJAnA mArgano AdhAra laI je jIvo AtmavikAsa kare che temanAmAM keTalAka guNo vizeSatAe khIle che. udAharaNathI vicArIe. 391
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A mArge AgaLa vadhanAra jIvone potAnA sadgathI zarU karI, sarva siddha bhagavaMta, arihaMta prabhu, AcAryajI, upAdhyAyajI ane sarva sAdhusAdhvI pratye aMtaraMgathI samAna kakSAnAM prema, zraddhA ane arpaNatA vedAya che. zrI paMcaparameSTi bhagavaMtoe karelA upakAra mATe baLavAna AbhAranI lAgaNI temanAM hRdayamAM ramatI rahe che. sAthe sAthe A upakArano nirmaLa pratiupakAra karavAnI je bhAvanA temanAmAM khIle che tenAM phaLarUpe temane jagatanAM jIvo prati samadazIpaNuM Ave che. potAne je parameSTinI niSkAraNa karuNAthI maLyuM che, tevuM anyane niSkAraNa karuNAthI ApavAnI preraNA temane caDatA kramamAM maLatI jAya che. A prakAre AjJAmAM rahenAra ane cAlanAra jIvane tenI AtmadazA hoya tenA karatAM svacchaMdanI alpatA rahe che. bIjI rIte kahIe to e jIvamAM tenI kakSA karatAM vizeSa pramANamAM svaccheda dabAyelo rahe che. pariNAme tenuM AMtaracAritra jaladIthI khIle che, tenuM pAMca mahAvratonuM bhAvathI pAlana vaheluM zarU thAya che. tenAmAM prabhu prati baLavAna bhaktiyoga jAgyo hovAthI tene aMtaraMgathI saMsAra pratye parama udAsapaNuM Ave che, tenA anusaMdhAnamAM vItarAgatA ane parama vItarAgatA yathAyogyapaNe khIlatAM jAya che. pariNAme tene kaSAyanI khUba maMdatA Ave che. temane bodhasvarUpathI AraMbhI yogIMdra svarUpano ane mahAyogIMdrapaNAno anubhava paNa thAya che. madhyamathI zarU karI utkRSTa zrutakevaLIpaNuM khIle che. tevA jIvone AjJAcakranI uparanA bhAgamAM OM dhvani vedAya che, sAthe sAthe teo sudhArasamAM taraboLa paNa thAya che. Ama aneka prakAre te jIva AjJAnuM mahAbhya anubhavI, AjJAmAM vizeSa sthira thAya che. zrI tIrthakara bhagavAna svayaMbuddha hovA chatAM AjJAmArganI A ja prakriyAmAMthI mukhyatve pasAra thaIne pUrNa thAya che. vaLI temanAmAM, pUrvanAM manuSya janmamAM paNa upara jaNAvelAM lakSaNo tathA guNo pragaTapaNe jovAM maLatAM hoya che. A rIte temanuM baLavAna AjJAdhInapaNuM ArAdhAya che. AjJArAdhananI A prakriyA temanI bAbatamAM kevaLajJAna lIdhAM pachI paNa maMda thatI nathI, AjJAnAM ArAdhananuM adbhuta mahAbhya sUcavatI vartanA temanA taraphathI thayA ja karatI hoya che. 392
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo zrI tIrthakara bhagavAnane lokAlokanuM saMpUrNa jJAna hoya che. tema chatAM te jJAna teo dezanAmAM svecchAe ApatA nathI. zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanI AjJA laI teo A jJAna prasArita kare che. temaNe pUrvakALamAM 200thI vadhAre bhava sudhI vedelA kalyANanA bhAvane choDavAno jyAre temane prasaMga Ave che tyAre teo e bhAva OM dhvanithI vedI prasArita kare che. OM nAda e zrI paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratika che. e nAdamAM temaNe potAnA pUrve thaI gayelA arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvI e pAMce parameSTi bhagavaMte bhAvelA ane ghUMTIne choDelA kalyANabhAvanA keTalAye paramANuo samAvyA hoya che. dezanA samaye A sarva paramANuo 'OM dhvani' rUpa banI temanA AkhA dehamAMthI prasaratA rahe che, temano AtmA te vakhate paNa svasvarUpamAM lIna rahe che. dhvaninuM A prasAraNa sarva paMcaparameSTinuM anusaMdhAna karI pUrNa vItarAgatAthI thatuM hoya che. dezanA samaye AkhA dehamAMthI prasarato OM dhvani sUcave che ke zrI prabhune sarvamAM samAnapaNuM che, A samAnapaNuM pUrvanA sarva iSTa bhagavaMtanI kRpAthI ane temaNe vahAvelA kalyANanA bhAvathI bhIMjAyeluM che. temanAmAM jJAna pUrNatAe prakAzatuM hovA chatAM, paMcaparameSTi bhagavaMte prarUpelA jinamArgamAM AjJAdhIna rahI, parameSTi bhagavaMta pAsethI maLelA jJAnane vadhAre prAdhAnya ApI OM dhvanithI jJAnane prasArita kare che. A prakriyA zrI tIrthakara prabhunAM AjJAdhInapaNAne, nirmAnIpaNAne ane parama vinayane sUcave che. A bhAvamAM jo leza paNa nyUnatA hota to zrI tIrthaMkara prabhunA AkhA dehamAMthI OM dhvani pragaTa thaI zakata nahi. temanI dezanA anya kevaLa prabhunI jema bhASAnI banata, A OM nAdanI prakriyA ANAe dhamo, ANAe tavo' nuM sArthakya jagata samakSa pragaTa kare che. te sAbita kare che ke paramajJAnI tathA paripUrNa evA zrI tIrthapati je AjJAmArganuM ArAdhana kare che te sarvottama che. eTaluM ja nahi, paNa enAthI nizcita thAya che ke svacchedathI zuddhi ke siddhi maLI zakatAM nathI, zuddhi temaja siddhi mAtra prabhu AjJAmAM ja samAyelAM che. AvA uttama AjJApAlanano bIjo pUrAvo paNa ApaNane dezanA vakhate jovAmAM Ave che. zrI tIrthaMkara prabhuno AtmA mukhyatAe potAnA svarUpamAM lIna rahe che, paraMtu 393
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vacamAM vacamAM te eka samaya mATe mana,vacana ke kAyAnA yoga sAthe joDAya che ane te samaye temane baLavAna zAtAvedanIya karmano Azrava thAya che, je te pachInA samayamAM ja bhogavAIne kharI jAya che. je samaye zrI prabhune Azrava thAya che te samaye dezanAmAM kalyANanAM paramANuo choDavAmAM thoDI maMdatA Ave che. paraMtu te maMdatA parSadAmAM rahelA kevaLIprabhunA sAthathI tUTI jAya che. je samaye zrI tIrthaMkara prabhuno AtmA yoga sAthe joDAya te ja samaye anya sarva kevaLIprabhunA AtmA paNa yoga sAthe joDAya evuM banatuM nathI. tethI zrI kevaLIprabhunA AtmA 52 ekatrita thayelo kalyANabhAva vegathI zrI tIrthaMkara prabhunA kalyANabhAva sAthe joDAI jAya che. ane tethI dezanAnI pavitratA ke uttamatAmAM aMza paNa khAmI AvatI nathI. zrI paMcaparameSTino sAtha ekabIjAne kevI rIte maLato rahe che tenuM A eka suMdara udAharaNa kahI zakAya. A samaye zrI tIrthaMkaraprabhu 'ANAe tavo' mAM pravarte che, ane zrI kevaLI prabhu 'ANAe dhammo' mAM pravartI potAnI pUrvamAM sevelI kalyANabhAvanAne kAryakArI kare che. A ja rIte zrI kevaLI bhagavAna AjJA anusAra caudamuM guNasthAna meLavI, bAkInAM cAra aghAtI karmono pUrNatAe kSaya karI siddhabhUmimAM virAje che. A para vicAraNA karavAthI tenuM sArthakapaNuM samajAze. A prakAranI samajaNa meLavyA pachI AjJA ArAdhanarUpa kalyANa mATenA TUMkAmAM TUMkA mArge javAnI icchA rAkhanAra jIva A prakAranA bhAvanuM vedana sAmAnyapaNe karato hoya che, -- "anAdikALathI cAlyA AvatAM rAgadveSa, moha tathA mithyAtvanI gAMThomAM sapaDAIne jIva saMsAramAM paribhramaNa karyA ja kare che. ane anaMta prakAranAM duHkha tathA pIDAno anubhava karato rahe che. AvA klezamaya ane azAMtithI bharelA A saMsAramAM zrI satpuruSanI niSkAraNa karuNAnA baLavAna yogathI te jIva ekeMdriyathI zarU karI saMjJI paMcendriya manuSyapaNA sudhIno vikAsa kare che. tyAre e ja satpuruSa manuSyane dharmano mArga batAvI, nijAtmAne zudhdha karavAnI prakriyA paNa evI ja niSkAraNa karuNAthI batAve che. tethI 394
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo te manuSya AvA sapuruSo mATe atyaMta bhaktibhAva tathA ahobhAvanuM baLavAna vedana kare che." AtmAnuM mahAbhya kevuM adbhuta che! ekeMdriyapaNAmAM paNa te potAnuM cetanatva gumAvato nathI, ane tyAMthI vikAsa karato karato te chevaTe kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTAvI lokano nAtha thAya che. karmanAM ati baLavAna paramANuo paNa AtmAnuM lokanA nAtha thavAnuM sAmarthya chInavI zakatAM nathI. mATe he AtmanuM! tuM tArA zramaNapaNAmAM, munipaNAmAM sadAyane mATe rahe. tuM eka samaya mATe paNa prabhunI AjJA virudhdha vartIza nahi. karmanAM je paramANuo udayamAM che tene tuM samabhAvathI veda, kAraNa ke e karmanAM paramANuo tAruM sAmarthya vilIna karavA kyAreya zaktizALI nahi thaI zake. mATe te AtmA! tuM tAruM vIrya pragaTAva. vIrya pragaTAvavA mATe tuM bhAva kara ke, huM sadAya kevaLa prabhunA sAthamAM rahuM. emano sAtha mane samaye samaye vadhato ja jAya ane pratyeka samaye huM zrI prabhunI AjJA vadhAre zudhdhatAthI pALI zakuM evI pAtratA mane prApta thAo. vaLI, he prabhu! tamArA jevuM cAritra huM mArAmAM zudhdhatA sAthe keLavI zakuM evI zakti huM tamArI pAse mAguM chuM. A zakti mAgavA sAthe huM Apane vinaMti karuM chuM ke jo tamArI kRpAthI mane e zakti prApta thAya to, eka samaya mATe paNa mane e zakti mATe mohabhAva ke rAgabhAva na thAya tevI kRpA tame mArA para karajo. huM sadAya tamArI AjJAmAM ja rahuM ane tamArI AjJAthI ja huM e zakti meLavato jAuM e vinaMtI karuM che." "he kevaLIprabhu! tame je vIryathI krodha, mAna, mAyA, lobha ane AThe ATha karmanI badhI ja prakRtiono nAza karavAnuM sAmarthya je 48 miniTamAM meLavyuM, temAM cAra ghAtI prakRtino saMpUrNa kSaya ane bIjI cAra aghAtI prakRtino bhAvimAM saMpUrNa kSaya thAya evuM sAmarthya tame pragaTAvyuM. tamArA AvA sAmarthyavAna AtmAne ane tamArA AThe zudhdha pradezone mAro AtmA, tenAM 395
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mana, vacana tathA kAyAthI ane AtmAnA pradeze pradezathI vaMdana kare che. mArAmAM zakti Ave ke na Ave, paNa mane sadAya tamArI AjJAmAM ja rAkhajo. A lokamAM mane bIjI koI paNa icchA nathI. pAramArthika puruSArtha ho ke saMsAranI udayagata pravRtti ho, paNa mane satata tamArI AjJAmAM ja rAkhajo.' "prabhu AjJA! prabhu AjJA! prabhu AjJAmAM ja satata rahevuM che." "he prabhu! A vinaMti karavAmAM mArAthI jo kaMI bhUla thaI hoya to, mane ajJAna, abUjha, aNasamaju jIva samajIne, tamAruM nAnuM bALaka samajIne mApha karazo. paraMtu ekeya samaya evo AvavA dezo nahi ke jethI huM tamArI AjJAnI bahAra cAlyo jAuM. saMsAra bhajavAnA AraMbhakALathI zarU karI, A kSaNa paryaMtamAM upArjana karelAM sarva puNya karmano tamArI AjJAmAM rahevA mATe upayoga karAvajo. A lokanAM koI paNa kSetramAM mAro AtmA ho, paNa mAre to tamArI AjJAmAM ja rahevuM che. kyAreya AjJA bahAra javuM nathI ke AjJAviruddha vartavuM nathI. A lokamAM kaMi paNa mAruM nathI, huM koIno nathI. basa! eka ja bhAva che ke tamArI AjJA e huM chuM, ane huM e tamArI AjJA chuM. je AjJAthI A AtmAnI zarUAta thAya che te ja AjJAthI A AtmAnAM saMsAranA paribhramaNano aMta thAya che. tamArI AjJAmAM rahevuM e mAruM sarvasva che." zrI kRpALudevanAM jIvanamAM AjJApAlana ApaNe badhAM jANIe chIe ke kRpALudeva zrImad rAjacaMdre mAtra teMtrIsa varSanAM nAnAM AyuSyamAM, aneka prakAranI muzkelIono sAmano karI, temAMthI mArga kADhIne ghaNo ghaNo AtmavikAsa sAdhyo hato. emanA AvA virala jIvanano abhyAsa karavAthI ApaNane samajAya che ke dharmanAM kyA aMge temanA AvA vikAsamAM mahattvano bhAga bhajavyo hato. bALavayathI ja temanAmAM keTalIye viziSTa zaktio khIlI hatI. vaLI, jema jema temanAM jIvanamAM dharmano jhoka vadhato gayo, tema tema temanAmAM Atmika 396
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo guNo vizeSatAe khIlatA gayA hatA. temanA AtmAnI pavitratA dinapratidina vadhatI jatI hatI. ane rAyacaMdabhAI tarIkenA janma pachInA ja manuSya janmamAM nAnI vaye kevaLajJAna apAve tevI "kevaLa lagabhaga bhUmikAne prApta karIne temaNe dehatyAga karyo hato. Avo tvarita ane adbhuta AtmavikAsa thavA mATe temaNe dharmanuM kyuM jamApAsuM ArAdhyuM hatuM, tenI samajaNa maLatAM ApaNane paNa TUMkA gALe ghaNI karmakaTi karI, tvarAthI mokSasukha levAne puruSArtha karavA ghaNo ghaNo utsAha maLI zake tema che. - kRpALudevanuM jIvana cAra tabakkAmAM vaheMcAyeluM hatuM. (1) saM. 1924 thI saM. 1940 - maMthanakALa. (2) saM. 1941 thI 1946 - vItarAga mArganuM daDha zraddhAna. (3) saM. 1947 thI 1951 - zudhdha samakitanI prApti ane saMsAranAM vividha vihno vacce paNa karelo AtmavikAsa. (4) saM. 1952 thI 1957 - vipnonI haLavAza, jJAnAvaraNAdino baLavAna kSayopazama. kevaLalagabhaga bhUmikA. temanAM jIvanano pahelo vibhAga janmathI lagabhaga soLa varSanI umara sudhIno kahI zakAya. sAta varSa jevI nAnI vayamAM paNa temanAmAM tIvra smaraNa zakti, zAMtipriyatA, vastrAdinI nispRhatA, saraLa vAtsalyatA, bALasulabha ramatonI priyatA, ramatomAM vijaya meLavavAnI, rAjezvara jevI UMcI padavI meLavI tene lagatAM vividha sukho bhogavavAnI icchA vagere lakSaNo jovA maLatAM hatAM, te vayamAM temanAM vAstavika jIvanamAM temane vizeSa nispRhatA rahI hatI ane kalpanAnAM jIvanamAM temanI saspRhatA dekhA detI hatI. sAta varSanI vaye, vavANiyAmAM rahetA zrI amIcaMdabhAInA sasA thayelA avasAnanA nimittathI temane jAtismaraNajJAnanI zarUAta thaI hatI. A jJAnanA prabhAvathI temano saMsArano vairAga janamyo ane krame karIne vadhato gayo. A vayamAM potAmAM khIlelA guNo mATe temaNe 'samuccaya vayacaryA" mAM noMdhyuM che ke, - "te kALe niraparAdhI smRti hovAthI eka ja vAra pAThanuM avalokana karavuM paDatuM hatuM; chatAM khyAtino hetu nahoto. eTale upAdhi bahu ochI hatI ...... vAtaDAhyo, ramatiyALa ane AnaMdI hato .... te veLA prIti-saraLa 397
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vAtsalyatA mArAmAM bahu hatI. sarvathI ekatva icchato, sarvamAM bhAtRbhAva hoya to ja sukha e mane svAbhAvika AvaDyuM hatuM .......... tyAM sudhI mArAmAM svAbhAvika rIte bhadrikapaNuM ja sevAyuM hatuM, huM mANasa jAtano bahu vizvAsu hato. svAbhAvika sRSTiracanA para mane bahu prIti hatI." (kArtakI pUnama 1946. AMka 89). A vacano vicAratAM samajAya che ke je badhA guNo jIve dharmanuM ArAdhana karI keLavavAnA hoya che te badhA guNo zrI rAyacaMdabhAIne bALavayathI ja sahajapaNe sAMpaDayA hatA. bIjI bAju temane temanA pitAmaha pAsethI kRSNakIrtananAM pado, avatAronI camatkArika vAto, Adi mAraphata vaiSNava saMpradAyanA saMskAro paNa maLyA hatA. te camatkAro jANIne temane mahAna tyAgI thavAnI icchA thatI hatI, to bIjI bAju koI vaibhavInI kathA sAMbhaLIne temane samartha vaibhavI thavAnI icchA paNa jora karatI hatI. Ama teo bALasulabha rIte jevA vAtAvaraNamAM mUkAtA tene anukULa kalpanAmAM rAcatA hatA. vaiSNava saMpradAyanA svacchatA AdinA saMskAra jhIlAvAne lIdhe temane jaina prati jugupsA thaI hatI. vaLI, temanI mAnyatA jagatkartA Izvara taraphanI hatI, tethI teo jagatkartA Izvarane na mAnanArA jainone khoTA gaNatA hatA. paraMtu jyAre vavANiyAmAM temane jainanAM pratikamaNa Adi sUtro vAMcavA maLyA tyAre te sUtromAM jagatanAM sarva jIvo sAthe maitrI sAdhavAnI bhAvanA joIne temane e sUtronuM khUba AkarSaNa thayuM. kemake teo bALavayathI ja jagatanAM sarva jIvo sAthe maitrIbhAva jhaMkhatA hatA. e vaye sAmAnya prakAre kIrti AdinI spRhA temanAmAM rahelI hatI. 11 thI 13 varSanI vayamAM temane vaiSNava tathA jaina e baMne saMpradAyanA dhArmika saMskAro maLyA hatA. baMnenA AcAravicAranI bhinnatAnI tulanA temanI kuzAgrabuddhi karatI hatI, ane temAM temane je sAruM tathA uttama lAge teno svIkAra niSpakSapAtatAthI teo karatA hatA. A nAnI vayamAM temanI jJAnanI pipAsA khUba baLavAna hatI. tethI sarva darzanano abhyAsa karI satyamArganuM zodhana karavAnI tIvra 398
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo abhilASA temane 13-14 varSanI vaye jAgI hatI, tenAM pariNAme temane jeTalA dharmagraMtho upalabdha thayA te sarvano abhyAsa karavAno temaNe prayatna karyo. sAmAnya jJAna paNa mAMDa meLavI zakAya evI laghu vaye mahApaMDitane yogya evuM tattvazodhananuM kArya pAra pADavA temaNe prayatno AraMbhyA. nAnI vayamAM temaNe svIkArelA mahAmaMthananA kAryanAM pariNAme temanI dharmazraddhA thoDA kALa mATe calita thaI gaI; ane saMsArasukhanA bhogavaTAmAM ja jIvananuM dhyeya samAI jAya che, evA prakAranI mAnyatAe temanA hRdayano kabajo lIdho. A vAtano nirdeza ApaNane saM. 194pamAM (AMka 82) maLe che, - "nAnapaNanI nAnI samajamAM koNa jANe kyAMthIye moTI kalpanAo AvatI, sukhanI jijJAsA paNa ochI nahotI, ane sukhamAM paNa mahAlaya, bAgabagIcA, lADIvADInAM kaMIka mAnyAM hatAM. moTI kalpanA te A badhuM zu che tenI hatI. te kalpanAnuM ekavAra evuM rUpa dIThuM punarjanma nathI, pApe nathI, puNya nathI, sukhe rahevuM ane saMsAra bhogavavo e ja kRtakRtyatA che. emAMthI bIjI paMcAtamAM nahi paDatAM dharmanI vAsanAo kADhI nAkhI. koI dharma mATe nyUnAdhika ke zraddhAbhAvapaNuM rahyuM nahi." temano A bhAva lAMbo Takyo nahi. thoDA ja vakhatamAM temanI dharmanI zraddhA vizeSa baLavAna thaI; A sthitinuM varNana temaNe A ja patramAM AgaLa jatAM karyuM che ke, - "thoDo vakhata gayA pachI temAMthI ora ja thayuM; je thavAnuM meM kahyuM nahotuM. tema te mATe mArA khyAlamAM hoya evuM kaMI mAruM prayatna paNa nahotuM. chatAM acAnaka pheraphAra thayo. koI ora anubhava thayo ....... te krame karIne vadhyo, vadhIne atyAre eka 'tuMhi tRhi' no jApa kare che." A vacano parathI ApaNane khyAla Ave che ke temane nAnI vaye saMsAranI, saMsAranAM sukhanI spRhA amuka mAtrAmAM vartatI hatI, pote karI zake che evo kartApaNAno bhAva 399
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha paNa Avato hato, mAna tathA kIrtinI amuka aMze icchAo vartatI hatI. eTale ke e vakhate teo dunyavI vastuo mATe amuka prakAre moha dharAvatA hatA. vaLI, prabhu pratinAM arpaNabhAva tathA saMsArano nakAra baLavAna na hovA chatAM, aMtaraMgamAM je chUTavAnI laganI UMDANathI anubhavAtI hatI tenA prabhAvathI temanAmAM koI sabhAna ke baLavAna puruSArtha vinA joradAra parivartana zarU thayuM hatuM ane e parivartana temane prabhu pratinAM 'tuMhi tehi nA jApa prati kheMcI jatuM hatuM. A sthiti ApaNane spaSTatA karAve che ke temanAM jIvanamAM nAnI vayamAM paNa AjJApAlananuM mahattva apragaTapaNAmAMthI pragaTapaNuM dhAraNa karatuM jatuM hatuM. ane sAthe sAthe temanAM jIvanamAM dharmanuM kAryakArIpaNuM yathArtha rIte sthApAtuM jatuM hatuM. te pachI saM. 1940 thI 1946 sudhIno sAta varSano gALo temanA jIvanano bIjo tabakko banI gayo. A samaya daramyAna temano vairAgya ghaNo dRDha thayo. 'ogaNIsasene betAlIse adbhuta vairAgya dhAra re' e svAtmavRtAMtanI paMkti ApaNane temanA vairAgyanI gahanatAno khyAla Ape che. vaLI, A varSomAM pUrva janmamAM pote lIdhelAM samakitanI smRti AvavA uparAMta ThIka ThIka pramANamAM jAtismRtijJAnano ughADa thayo hato, ane te sarvane AdhAre temane nirNaya thayo hato ke zrI jinezvara praNIta vItarAga mArga ja sarvazreSTha che. vadhatA vairAgyanAM anusaMdhAnamAM saMsArathI mukta thavAnI temanI bhAvanA prabaLa thatI gaI hatI, sAthe sAthe Izvara e jagatukartA nathI, paNa pUrNa zuddha AtmA che evI spaSTatA temane thaI gaI. A badhA bhAvonuM pratibiMba pADatI temaNe jinamArgane anusaratI 'bhAvanAbodha', "mokSamALA' Adi guNavattAsabhara kRtionI racanA karI. bIjI bAju vi. saM. 1942mAM teo muMbaI AvyA. ane e varSamAM temaNe bahoLA pramANamAM avadhAnanA prayogo jAhera kSetromAM karyA. tenA lIdhe temanI avadhAnI, kavi ane jyotiSI tarIkenI khyAti ghaNI phelAI hatI. AvI kIrtinI Toce rahelA temaNe saM. 1943mAM vadhatA vairAgyane kAraNe avadhAna Adi prayogo karavA baMdha karyA, temanA mata pramANe AvI pravRtti Atma ArAdhana karavAmAM temane 4TO
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo bAdhAkAraka jaNAtI hatI; A ja kAraNathI dharmetara sAhityika kRtio racavAnuM paNa temaNe baMdha karI dIdhuM, ane Atmakhoja karavAnA puruSArthano samaya temaNe vadhArI dIdho. A puruSArthathI temanI vItarAgamArganI zraddhA vadhAre nizcaLa thatI gaI; saMsAranAM bhramaNathI chUTavAnA bhAva jora karatA gayA, ane vItarAgaprabhu praNIta AtmamArga pravartAvavAnI abhilASA AkAra dhAraNa karavA lAgI. AvA vadhatA vairAgyanAM sthitisaMjogomAM, temanAthI saMsAratyAgano nirNaya levAya te pahelAM ja temane gRhasthAzramI banAvavAnAM cakro gatimAna thayA. ane e anusAra temaNe saM. 1944nA mahAsuda bArasanA roja gRhastha jIvanamAM praveza karyo. te pachI paNa temanuM lakSa Atmazuddhi karavAmAMthI khasyuM na hatuM. teo saMsAranI pravRtti karatAM AtmavicAraNA karavAmAM vizeSa samaya gALatA hatA. temAMthI teo evA nirNaya para AvyA hatA ke zrI prabhunI AjJAmAM rahIne AtmAnuM ArAdhana karavAmAM Ave to mokSamArga sulabha che, saraLa che, sugama che. ane AjJAno mArga AtmaprApti karavA mATe uttama che. vicAro temanAM A vacano, - "....... A kALanI apekSAe mana, vacana, kAyA AtmabhAve tenA khoLAmAM arpaNa karo, e ja mokSano mArga che ..... jagatamAMthI je paramANu pUrvakALe bheLAM karyA che te haLave haLave tene ApI daI RNamukta thavuM, e ja tenI sadA upayogI, vahAlI, zreSTha ane parama jijJAsA che ... pUrva karmanA AdhAre tenuM saghaLuM vicaravuM che, ema samajI parama saMtoSa rAkhajo." (Aso vada 2, 1945. AMka 37) AtmA vinayI thaI, saraLa ane laghutvabhAva pAmI sadeva sapuruSanAM caraNakamaLa prati rahyo, to je mahAtmAone namaskAra karyo che, te mahAtmAonI je jAtanI riddhi che, te jAtinI riddhi saMprApta karI zakAya." (phAgaNa suda 9, 1945. AMka pa5) "paramAtmAne dhyAvavAthI paramAtmA thavAya che, paNa te dhyAvana AtmA sapuruSanAM caraNakamaLanI, vinayopAsanA vinA prApta karI zakato nathI 401
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha .... zvAsano jaya karatAM chatAM sapuruSanI AjJAthI parAgamukhatA che to te thAsajaya pariNAme saMsAra ja vadhAre che." (vaizAkha suda 12, 1945. AMka 62) AjJAmAM ja ekatAna thayA vinA paramArthanA mArganI prApti bahu ja asulabha che." (Aso suda 6, 1946. AMka 147) je karmanAM paramANuo ajJAnavaza banI pUrva kALamAM bhegAM karI lIdhAM hoya, te karma paramANu jagatane cUkavI daI RNamukta thavuM hoya to prabhunI AjJAmAM rahIne cAlavuM joIe, ane e ja sahelAmAM sahelo ane TUMkAmAM TUMko mArga temane jaNAyo hato. tenAM kAraNo ApaNe A rIte anumAnI zakIe. prabhunI AjJAmAM rahIe to temanI AjJAnuM kavaca jIvane navAM karmabaMdha karavAmAM rakSaNa ApI alpatA karAve che. Ama Azrava ghaTavAthI jIvane haLavAza vadhatI jAya che. vaLI, e ja AjJAnuM ArAdhana jIvane pUrve ekaThAM karelAM karmo jhaDapathI nirjarAvavAnI suvidhA paNa Ape che. Ama jIva svachaMda choDI AjJAmAM pravarte to bevaDA dore karmathI chUTato jAya che. AvA hetuthI temaNe saM. 1944-45 nI sAlathI prabhunI AjJAmAM rahI ArAdhana karavAno mArga svIkAryo hato. A varSomAM temane gRhastha jIvananI bahu ruci rahI na hatI, chatAM pUrva karmanI baLavattaratAne kAraNe teo saMsAra bhogavatA hatA. A bhogavaTAmAM temane anubhavAtuM strInuM AkarSaNa khedarUpa thatuM hatuM. tethI saMsAra bhogavatAM bhogavatAM saMsArano nakAra karavAnI vRtti temanAthI lakhAyelA A varSanA patromAM vAraMvAra dRSTigocara thAya che, - "strInA saMbaMdhamAM koI paNa prakAre rAgadveSa rAkhavA mArI aMzamAtra icchA nathI. paNa pUrvopArjanathI icchAnA pravartanamAM aTakyo che." (saM. 194pa. AMka 78). 402
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo "dukhiyAM manuSyonuM pradarzana karavAmAM AvyuM hoya to khacIta tenA zirobhAgamAM huM AvI zakuM ...... strI sivAya bIjo koI padArtha khAsa karIne mane rokI zakato nathI. bIjA koI paNa saMsArI sAdhane mArI prIti meLavI nathI .... strInA saMbaMdhamAM jijJAsA ora che ane vartanA ora che; eka pakSe tenuM keTalAka kALa sudhI sevana karavuM sammata karyuM che. tathApi tyAM sAmAnya prIti - aprIti che." (saM. 1945. AMka 82) "strI e saMsAranuM sarvottama sukha mAtra AvaraNika dRSTithI kalpAyuM che. paNa te tema nathI ja ... TUMkamAM kahevAnuM ke temAM kaMI sukha nathI .. ahIM huM strInAM avayavAdi bhAgano viveka karavA beTho nathI; paNa tyAM pharI AtmA na ja kheMcAya e viveka thayo che, tenuM sahaja sUcavana karyuM ......" (saM. 1945. AMka 79) A vacano parathI phalita thAya che ke saM. 1944-45 thI temanAmAM mArganI niHzaMkatA pragaTI cUkI hatI, verAgya ghero thayo hato, saMsAranA nakAranI zarUAta thaI hatI, satsaMganI ruci UMDI thaI hatI, je sarva Atmazuddhi vadhAravA mATe sAnukULa hatAM; to bIjI bAju aMtaraMga kholI zakAya evA pAtronI durlabhatA, strInuM AkarSaNa, nAnI vaya Adi pUrvakarmanAM paripAkarUpa kAraNo AtmAnI pragati sAdhavAmAM vighnarUpa thatAM hatAM. A viknone TALavAno baLavAna puruSArtha temaNe Adaryo hato. be virodhI mArganI kheMcatANamAM temaNe anubhavavA paDatAM AMtarayuddhamAM vijayI thavA mATe kamara karI hatI. teo saMsAranuM AkarSaNa toDatA jaI, AtmAne zuddha karavAno puruSArtha satata vadhAratA gayA hatA. A tabakkAmAM temaNe anubhavavA paDelA vipno be prakAranAM hatAM: ghAtI tathA aghAtI. AtmAnAM jJAna, darzana ke cAritrane AvaraNa kare te ghAtI muzkelI. ane zarIrAdi pudgalanA kAraNe thatI vedanA te aghAtI muzkelI. sarva dharmagraMthono abhyAsa karatAM karatAM temanI dharmaruci nahivat thaI gaI te temane anubhavavI paDelI ghAtI 403
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha muzkelI hatI. temane maMthanakALamAM dharma mATe je nakAra Avyo hato e sauthI moTuM ghAtI vighna gaNI zakAya. paraMtu temAMthI teo khUba jaladIthI bahAra nIkaLI zakyA hatA. nAnI vayamAM temanA jIve manomaMthanano ati bhAre boja upADayo hato te bojAnAM kAraNe temanI zraddhA calita thaI hoya tevuM anumAna ApaNe karI zakIe. paraMtu pUrve prApta karela samakita tathA jAtismRtijJAne temane dharmanI anubhUti karAvI dharmanI azraddhAmAMthI ugArI laI, dharmazraddhAmAM pharIthI dRDhatAthI sthApita karyA hatA. zarU thayelA gRhasthAzrama ane vepArAdi pravRttinAM kAraNe temane sAsArika takalIphomAMthI pasAra thavuM paDatuM hatuM, te temanI aghAtI muzkelIo hatI, je saM. 1951 sudhI vadhatI gaI hatI, tevo temano anubhava hato. temanAmAM eka prAthamika ane mULa guNa khUba khIlelo hato. te guNa e hato ke tattvanAM TheTha mULa sudhI pahoMcI, pRthakkaraNa karI, satyanI zodha karI tene apanAvatAM javuM. A guNanA AdhAre saMsArI jIvananI zarUAtanA kALamAM ja temane nirNaya thayo hato ke saMsAramAM je strI Adi padArtho AkarSaNanAM kAraNo gaNAyAM che, te tema nathI ja. mATe mAre mArA AtmAne strInAM AkarSaNathI bacAvavo ja joIe, ane tene zuddhinA mArgamAM pravartAvavo joIe. tenI sAthe sAthe mAre kIrti, apakIrti, mAna, apamAna AdinA dvaMdvathI 52 thatAM javuM joIe, to ja AtmAne svasvarUpamAM huM sthira karI zakIza, A badhI UMDANabharI vicAraNAne lIdhe temane dRDha nirNaya thayo hato ke saMsAra ke saMsAranA abhilASathI kaSAyo vadhe che. A nirNaya thatAM temane saMsAranI aruci vadhI, jagatamAM pravartatA aneka matamatAMtarothI alipta thavAno puruSArtha vadhyo ane jJAna tathA darzanane zudhdha karavAno temano abhilASa baLavAna thayo. temaNe lakhyuM hatuM ke, "kuTuMbarUpI kAjaLanI koTaDInA vAsathI saMsAra vadhe che. game teTalI tenI sudhAraNA karazo, paNa ekAMtathI jeTalo saMsArakSaya thavAno che teno somo hisso paNa te kAjaLagRhamAM rahevAthI thavAno nathI. kaSAyanuM te 404
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo nimitta che, mohane rahevAno anAdikALano parvata che." (mahA, 1946. AMka 103) je vivekane mahAkhedanI sAthe gauNa karavo paDyo che, te vivekamAM ja cittavRtti prasanna rahI jAya che. bAhya tenI pradhAnatA nathI rAkhI zakAtI e mATe akathya kheda thAya che." (vaizAkha, 1946. AMka 113) A vacano samajatAM prabhunI icchAnusAra rahevuM temane keTaluM jarUrI lAgatuM hatuM te ApaNane spaSTa thAya che. ati kaThina jaNAtA saMsAramAM temane pUrvakarmanAM baLavAnapaNAne kAraNe rahevuM paDyuM te khUba viSama hatuM. uparAMta nigraMtha mArga bhaNI jatI temanI AMtarika zreNine teo bAhyathI pradhAnatA ApI zakatA nahotA tenuM duHkha teo samabhAvathI sahana karavA satata puruSArthI hatA. A rIte vartavAnuM kAraNa temaNe vicAryuM hatuM ke, - bhaviSyakALe je upAdhi ghaNo vakhata rokaze te upAdhi vadhAre duHkhadAyaka thAya to paNa thoDA vakhatamAM bhogavI levI e vadhAre zreyaskara che." (rojanIzI aSADa 1946. AMka 157) A ja varSamAM teo potAnA kAkAjI sasarA zrI revAzaMkara jagajIvana sAthe jhaverAtanA dhaMdhAmAM bhAgIdAra tarIke joDAyA. A rIte sAMsArika javAbadArI vadhI hovA chatAM, pUrvakarmanI nivRtti tvarAthI karavA temaNe amuka niyamo svIkAryA hatA. jemake, "bhale tane vasamuM lAge, paNa e ja kramamAM pravarta ... duHkhane sahana karI, kramanI sAcavaNInA pariSadane sahana karI; anukULa pratikULa upasargane sahana karI tuM acaLa rahe. atyAre kadApi vasamuM adhikatara lAgaze, paNa pariNAme vasamuM samuM thaze. gherAmAM gherAiza nahi. pharI pharI kahyuM che, gherAIza nahi. du:khI thaIza, pazcAttApa karIza, e karatAM atyArathI A vacano ghaTamAM utAra - prItipUrvaka utAra." 405.
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "koInA paNa doSa jo nahi. tArA potAnA doSathI je kaMI thAya che, te thAya che, ema mAna .. jema bIjAne priya lAge tevI tArI vartaNuMka karavAnuM prayatna karaje ........" (rojanIzI. aSADa suda 5, 1946. AMka 157 - 13). prabhunI AjJAmAM rahevAnA bhAvane kAraNe vadhatA vairAgya ane vadhatI javAbadArIno saMgharSa temaNe svIkAryo. ekabAju saMsAranI anicchA ane paramArtha prakAzavAnI bhAvanA hatA, to bIjI bAju sAMsArika javAbadArInI vRddhi ane satsaMganI khAmI hatAM. AvI bhIMsamAM temaNe puruSArtha karI, AjJAnuM ucita ArAdhana karI, AtmAne zuddhinA mArgamAM doratA gayA hatA. prabhunI AjJAnuM ArAdhana karavAthI jaladIthI jIvanuM kalyANa thAya che tenuM daDhatva temane saM. 1946mAM thayuM hatuM. Avo saraLa tathA TUMko mArga jagatanAM jIvone khUba lAbhakArI hovAthI te mArganuM jANapaNuM sahune karAvavAno temano abhilASa baMdhAyo ane vadhato gayo. temaNe lakhyuM hatuM ke, - "aMtaHkaraNamAM niraMtara ema ja AvyA kare che ke paramArtharUpa thavuM, ane anekane paramArtha sAdhya karavAmAM sahAyaka thavuM e ja kartavya che. tathApi kaMI tevo yoga haju viyogamAM che." (pra. bhA. vada 13, 1946. AMka 132) "rAtri ane divasa eka paramArtha viSayanuM ja manana rahe che." (ddhi. bhA. suda 2, 1946. AMka 133) temanA AvA aMta:karaNanA udgAro parathI temanI AtmAne zuddha karavAnI tAlAvelI keTalI baLavAna hatI teno lakSa ApaNane Ave che. AmAMthI AtmAnAM chaThThA pada "mokSano upAya che te AcaravAnI tatparatA ghaNI vadhI gaI hatI. prabhu jevA zudhdha thavAnuM temanuM dhyeya deDha thayuM hatuM, ane tenAM nimitta hatAM zrI pArzvanAtha prabhu ane temanuM jAtismRti jJAna. zrI pArzvanAtha prabhue kamaThanA tIvra upasargarUpa baLavAna azAtA ane dharaNaMdra temaja padmAvatInA rakSaNarUpa baLavAna zAtA, eka ja kALe 46
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo samabhAvathI svIkAryA hatA; ane te dvArA zrI prabhue potAnI baLavAna vItarAgatAno paricaya karAvyo hato. A vItarAgatA ane samabhAva zrImad mATe AdarzarUpa hatAM, saMsArI prasaMgonAM vividha udayomAM pote sthira rahI zakatA na hatA, ane tenAthI aneka gaNA kaThina saMjogomAM zrI prabhu acaLa tathA aDola rahyA hatA; prabhunuM AvuM samarthapaNuM jANI temanAM pratinAM ahobhAva, tathA pUjyabhAva kRpALudevamAM ghaNA ghaNA vadhyA hatA, te bhAva khUba UMDANathI jAgatA hatA. tenA pariNAme temanA jevA aDola ane sthira thavA mATe temanuM mana zrI prabhune samarpita thatuM gayuM. A ane AvI anya prakriyAonA AdhArathI temanuM mana prabhunI AjJAe cAlavAthI, temanA jevI ja dazAe pahoMcI zakAze evuM zraddhALu thayuM. AvI dazAnI sAmAnya anubhUti temane saM. 1946 nA aMtabhAgamAM thaI hatI, - "prabhAtamAM vahelo UThayo, tyArathI koI apUrva AnaMda varyA ja karato hato; tevAmAM pada maLyuM, ane mULapadanuM atizaya smaraNa thayuM, ekatAna thaI gayuM. ekAkAra vRttinuM varNana zabda kema karI zakAya?" (Aso suda 11, 1946. AMka 1para) Ama prabhunI AjJAmAM rahevAno ane AjJAe cAlavAno puruSArtha temaNe aMtaraMgathI zarU karI dIdho hato. pariNAme gRhasthajIvananI zarUAtamAM paNa temane rAtadivasa paramArthanuM ja raTaNa rahetuM hatuM. chUTavAno vega evo hato ke te sivAyanuM sarva temanI pAse gauNa hatuM, ane AtmAne ujjavaLa karavAnI pravRtti mukhya hatI. juo temanAM A vacano, - "caitanyano niraMtara avicchinna anubhava priya che, e ja joIe che. bIjI kaMI spRhA rahetI nathI. rahetI hoya to paNa rAkhavA icchA nathI. eka "Uhi tRhi' e ja yathArtha vahetI pravahanA joIe che ...... je nispRha dazAnuM raTaNa che te maLe, A kalpita bhUlI gaye chUTako che." (bI. bhA. vada 0)), 1946. AMka 144) 407
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AdarelA AvA ArAdhananuM yathAyogya pariNAma AvyuM. temanAM jIvananA vikAsano trIjo tabakko zarU thayo. saM. 1947 nI kArtakI pUnama pahelAM temane kSAyika samakita prApta thayuM. eTale ke trevIsamA varSanA aMtabhAgamAM temanA AtmA parathI mithyAtva sadAyane mATe vidAya thayuM. mithyAtva javAthI AtmAnI samyakdaSTi vizeSatAe khIlI. zrI prabhu pratinA premabhAva ane ahobhAvamAM bharatI AvI. prabhunI kRpAthI temanI AjJAe cAlI kevaLajJAna sudhIno puruSArtha vartamAna bhavamAM ja karI levA teo utsuka thayA. "AtmA jJAna pAmyo e to niHsaMzaya che, graMthibheda thayo e traNe kALamAM satya vAta che. sarva jJAnIoe paNa e vAta svIkArI che. have chevaTanI nirvikalpa samAdhi ApaNane pAmavI bAkI che mATe dRDha nizcaya karyo che ke e dazAne pAmI pachI pragaTa mArga kahevo - paramArtha prakAzavo - tyAM sudhI nahi." ( kArtaka suda 14, 1947. AMka 170) "ogaNIsasene suDatAlIse samakita zudhdha prakAzyuM re." dhanya. A vacanomAM temaNe prApta karelA kSAyika samakitano ane prabhunI AjJAe cAlI mArga prakAzavAno dRDha nirNaya jovA maLe che. maLelI AvI saphaLatAne kAraNe temane mokSamArganI je UMDANabharI jANakArI maLatI hatI teno sadupayoga karI teo potAnA svacchaMdane toDatA gayA ane AjJAnuM ArAdhana vizeSatAe karatA gayA hatA. tethI temane jaNAyuM hatuM ke, - = "sUtra laI upadeza karavAnI AgaLa jarUra paDaze nahi. sUtra ane tenAM paDakhAM badhAya jaNAyAM che." (kArtaka suda 14, 1947. AMka 170). "je mArga pAmyA vinA koI rIte jIvano chUTako thavo koI kALe saMbhavita nathI, te mArga jo tamArI yogyatA haze to ApavAnI samarthatAvALo puruSa bIjo zodhavo nahi paDe. emAM koI rItanI potAnI stuti karI nathI." (kArataka vada 3, 1947. AMka 173) 408
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo temanAM AvAM badhAM vacano parathI spaSTa thAya che ke temane keTalA pramANamAM jJAnAvaraNano kSayopazama vadhyo hato. sAmAnyapaNe kSAyika samakita lIdhA pachI jIva sthULa rIte AjJAdhIna rahevAnI zarUAta kare che, tethI zrI prabhu tathA guru pratinI bhakti vizeSa ahobhAvavALI ane UMDI thAya che. gurumAM rahelI samapariNatinI samajaNa tene AvatI jAya che, tethI te jIva paNa samapariNati rAkhavA prayatnavAna thato jAya che. pariNAme tenI karmanirjarA vadhatI jAya che, rAgadveSa maMda bane che ane pUrvakRta doSono aMtarathI pazcAttApa karatAM zIkhe che. sAthe sAthe prabhu temaja guru prati vadhatA zradhdhAnane kAraNe udita thatAM karmo prati te nispRha thatAM zIkhe che. prabhu badhuM saMbhALI leze evI bhAvanAno Azraya karI udita karmo mATe nispRha rahI, potAnA AtmAne te pratyAghAtarahita karato jAya che. prabhu pratinA AvA apratima vizvAsathI te svacchedano tyAga karI, potAnAM mana, vacana tathA kAyA gurune soMpI de che; arpaNa kare che ane te pachIthI te potAnI matithI nahi paNa gurunI matithI vartavA kaTibadhdha thAya che. A prakAre ziSyanI guru pratinI AjJAdhInatA vadhatI jAya che. ziSyane gurunI AjJAmAM rahevAno hakAra jeTalo vizeSa teTalo vizeSa zUnyatAno anubhava thato hoya che. pariNAme pUrvakarmanI nirjarA vadhe che, Azrava ghaTe che ane AtmacAritranI khIlavaNI thatI jAya che. jIvanA Atmapradezo parathI A rIte karmano jaththo kSINa thato jato hovAthI AtmA potAnA mULabhUta zAMta svabhAvano bhoktA thato jAya che. zrI kRpALudevanA saMbaMdhamAM A prakriyA khUba jhaDapathI thaI hatI. saMsArathI chUTavAno temano AMtaravega evo prabaLa hato ke khUba nAnA kALamAM teo chaThThA guNasthAnane sparzI zakyA hatA. "eka bAjuthI paramArtha mArga tvarAthI prakAzavA icchA che. ane eka bAjuthI alakha 'le' mAM samAI javuM ema rahe che. alakha "le' mAM AtmAe karI samAveza thayo che, yoge karIne karavo e eka raTaNa che ..... adbhuta dazA niraMtara rahyA kare che." (kArtaka vada 9, 1947. AMka 176) 409
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha alakha le eTale AtmAnI laya. temAM samAI javuM eTale paramAtmA sAthe ekarUpa thavuM. 'AtmAe karI samAveza thayo che.' eno artha e che ke prabhune mana, vacana, kAyA sahita AtmA soMpAI gayo che, arthAt temane chaThThA guNasthAnano sparza thayo che. lagabhaga daza bAra divasamAM ja, kSAyika samikata lIdhA pachI A dazA temane maLI hatI. 'yoge karIne karavo e eka raTaNa che' te vacana mATe ema samajI zakAya ke traNe yogane ekarUpa karI paramAtmAmAM tvarAthI samAI javuM che evI bhAvanA temaNe bhAvI sAtamA guNasthAne pahoMcavAnI raTanAno AmAM ullekha joI zakAya che. chaThThAthI AgaLa vadhI sAtamA guNasthAne jaladIthI pahoMcavAno puruSArtha teo vadhArI rahyA che evI samajaNa A vacanomAMthI prakAzita thAya che. udayamAM rahelA prasaMgomAM teo nispRha rahI, AtmAnA guNone khIlavavAnI pravRttimAM teo otaprota thatA jatA hatA. 'AjJA'e cAlI kalyANa pAmavAno mArga temane khUba TUMko ane saraLa jaNAyo hato. tenuM daDhatva temane saM. 1947 nA varSamAM vizeSa jaNAtuM hatuM, tevA ullekho temaNe lakhelA patromAM vAraMvAra jovA maLe che. che, arthAt nirvikalpa thavAnI bhAvanA - "koI paNa prakAre sadguruno zodha karavo; zodha karIne tenA pratye tana, mana, vacana ane AtmAthI arpaNabuddhi karavI, tenI ja AjJAnuM sarva prakAre niHzaMkatAthI ArAdhana karavuM. ane to ja sarva mAyika vAsanAno abhAva thaze, ema samajavuM." (kArtaka suda 12, 1947. AMka 167) "sudharmAsvAmI jaMbusvAmIne kahe che ke, jagata AkhAnuM jeNe darzana karyuM che evA mahAvIra bhagavAna, teNe Ama amane kahyuM che ke, 'gurune AdhIna thaI vartatA evA anaMta puruSo mArga pAmIne mokSaprApta thayA'." (poSa 1947. AMka 194). "bhAva apratibadhdhatAthI niraMtara vicare che evAM jJAnIpuruSanAM caraNAraviMda, te pratye acaLa prema AvyA vinA, ane samyak pratIti AvyA vinA satsvarUpanI prApti thatI nathI, ane AvyethI avazya te mumukSu jenAM 410
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo caraNAraviMda teNe sevyAM che, tenI dazAne pAme che. A mArga sarva jJAnIoe sevyo che, seve che ane sevaze. jJAnaprApti ethI amane thaI hatI, vartamAne e ja mArgathI thAya che, ane anAgata kALe paNa mArgaprAptino e ja mArga che." (poSa 1947. AMka 194) AjJAnAM mArgamAM pravartI, satata AjJAe cAlI, vikAsa vadhAratA rahevAno temano puruSArtha saM. 1947 mAM khUba jovA maLe che. pariNAme A varSanA mahAvada trIjanA divase temane parAbhaktinI prApti thaI hatI. emanI AjJAbhakti eka sopAna caDI. "AjanA prabhAtathI niraMjanadevanI koI adbhuta anugrahatA prakAzI che; Aje ghaNAM divasa thayAM icchelI parAbhakti koI anupama rUpamAM udaya pAmI che, Aje sAkSAt anubhavaprApti che. ane ene lIdhe ja AjanI parama adbhuta dazA che." (mahAvada 3, 1947. AMka 201). AjJAmAM cAlIne mAtra traNa mahinAnA gALAmAM teoe cothAthI sAtamA guNasthAna sudhIno vikAsa karyo, jJAna ane darzananAM ghaNAM ghaNAM AvaraNo toDayAM ane sAthe sAthe strI, kuTuMba, parigraha, kIrti Adino rAga toDI nispRhatA ane asaMgatA temaNe vadhAryAM hatAM. "udayakALa pramANe vartIe chIe A jagata pratye amAro parama udAsInabhAva varte che, te sAva sonAnuM thAya to paNa amane tRNavat che, ane paramAtmAnI vibhUtirUpe amAruM bhaktidhAma che." (phAgaNa suda 5, 1947. AMka 214). "cittanI dazA caitanyamaya rahyA kare che hira icchA sukhadAyaka mAnIe chIe. eTale je upAdhijoga varte che, tene paNa samAdhijoga mAnIe chIe." (vaizAkha vada 8, 1947. AMka 247). 411
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "jaNAvyA jevuM to mana che, ke je satsvarUpa bhaNI akhaMDa sthira thayuM che." (bhAdaravA vada 12, 1947. AMka 280). A varSamAM temane paramArthanI ane saMsAranI ema baMne prakAranI khUba sAnukULatA hatI. AthI AtmavikAsa ghaNo ane jhaDapathI thayo hato. A varSe temane mULamArganI yathArtha zraddhA ane anubhUti maLyAM hatAM. AvI sAnukULa sthiti jo cAlu rahI hota to temano AtmavikAsa vadhAre suMdara ane vadhAre jhaDapI thayo hota evI kalpanA ApaNane jarUra Ave. paraMtu temaNe to pratikULa saMjogono paNa evo ja upayoga karI, pote dhArelI saphaLatA prApta karI hatI. ane te dvArA saMsArI jIvanamAM rahetAM rahetAM, pratikULa saMjogomAM paNa AtmavikAsa kevI rIte jALavI rAkhavo tenuM uttama udAharaNa jagatajIvone pUruM pADayuM hatuM. ane je TUMkAmAM TUMko ane saraLamAM saraLa AjJAmArga che, te mArge cAlIne kevI uttama Atmazuddhi prApta karI zakAya che tenI cAvI sahune pratyakSa karAvI dIghI hatI. temane kalyANamArge doDavAnI dorI kevI sarasa rIte maLI gaI hatI tenuM pratyakSapaNuM A varSa pachInAM varSomAM lakhAyelA temanA patro parathI ApaNane Ave che. saM. 1948 nI sAlathI temanAM karmoe navo vaLAMka lIdho. teo jema jema saMsArathI chUTavAnA prayatno karatA gayA tema tema navI navI upAdhio temane bhIDatI gaI, te eTale sudhI ke potAthI kyAreka AtmArtha cUkAI jaze evo bhaya paNa temane vyApI jato hato. AvI saMkaTamaya sthiti lagabhaga saM. 1951 sudhI cAlI. te saMkaTanI sthitimAM teo badhAM saMkaTono sAmano karI, karmane harAvI pAra UtaryA. temanI karmo sAmenI laDatanI jIta e temanAM jIvanano trIjo tabakko hato. temAM temaNe bAhya guhasthazreNi ane aMtaraMganI nigraMthazreNinA dvaMdvamAM ekene namatuM ApyA vinA, potAnA puruSArthanA jore prabhunI AjJAe cAlI, AtmAno vikAsa jArI rAkhyo hato. saM. 1948mAM temano vepAra vadhyo, saMsArI javAbadArIo vadhI, satsaMganI khAmI satata vartAtI hatI, tema chatAM temanA AtmavikAsamAM koI prakAranI rukAvaTa thaI hoya evuM jovA maLatuM nathI. temaNe saMsAramAM potAne pravartatI pratikULatAono lAbha laI, rahyosahyo 412
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo saMsArarAga toDavAno puruSArtha cAlu ja rAkhyo hato. prativarSe teo karma sAme potAno vijaya vadhAratA gayA hatA. "atra samAdhi che ..... asaMgavRtti hovAthI aNumAtra upAdhi sahana thaI zake tevI dazA nathI, to ya sahana karIe chIe." (mAgazara suda 14, 1948. AMka 308) "jJAnInA AtmAne avalokIe chIe, ane tema thaIe chIe ..apUrva vItarAgatA chatAM vepAra saMbaMdhI kaMIka pravartana karI zakIe chIe." (poSa suda 7, 1948. AMka 313). "ame ke jenuM mana prAye krodhathI, mAnathI, mAyAthI, lobhathI, hAsyathI, ratithI, aratithI, bhayathI, zokathI, jugupsAthI ke zabdAdika viSayothI apratibadhdha jevuM che, te manane paNa satsaMgane vize baMdhana rAkhavuM bahu bahu rahyA kare che." (phAgaNa vada 0)), 1948. AMka 347) "koI paNa prakAre upayoga pharI anyabhAvamAM potApaNuM thatuM nathI, ane akhaMDa AtmadhyAna rahyA kare che." (vaizAkha suda 12, 1948. AMka 366). "cittane vize jevuM A upAdhiyoga ArAdhIe chIe tyArathI muktapaNe varte che tevuM muktapaNuM anupAdhi prasaMgamAM paNa vartatuM nahotuM, evI nizcaLadazA mAgazara suda chaThathI ekadhArAe vartatI AvI che." (zrAvaNa vada, 1948. AMka 4OO). "je je kALe je je prArabdha udaya Ave te te vedana karavuM e jJAnI puruSonuM sanAtana AcaraNa che. ane te ja AcaraNa amane udayamAM varte che." (bhAdaravA vada 8, 1948. AMka 408). "koI paNa jAtanAM amArAM Atmika baMdhanane laIne ame saMsAramAM rahyA nathI, strI je che tenAthI baMdhAyeluM bhogakarma nivRtta karavuM che, kuTuMba che tenuM pUrvanuM karaja ApI nivRtta thavAne arthe rahyA chIe. revAzaMkara che tenuM 413
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha amArA pratye je kaMI mAgaNuM che te ApavAne rahyA chIe." (Aso 1948. AMka 415). AjJAmAM rahevAnuM jJAnI puruSonuM je sanAtana AcaraNa che, te AcaraNa temane viparIta saMjogomAM paNa sahajapaNe varte che, tenI samaja A vacano vAMcatA Ave che. temanAmAM saMsAranAM kTo dUra thAya evI spRhA jovA maLatI nathI. saMsAranI zAtA meLavavAnI icchAno ullekha paNa kyAMya dekhAto nathI. dekhAya che mAtra AtmAnubhUtimAM rahevAnI tamannA ane satsaMganI jhaMkhanA. Ama saMsAranAM du:kho temaja sukhono nakAra temane keTalI prabaLatAthI vartato hato te ApaNane jaNAI Ave che. pariNAme saMsArI zAtAnAM nimitto strI, kuTuMba, dhana, kIrti, sattA vagere paNa temane AtmavikAsamAM khalela pahoMcADanArA temaja bAdhAkAraka lAgatAM hatAM. saMsAranI koI zAtA temane A kALamAM AkarSI zakatI nahotI, te A varSathI spaSTa thatuM jAya che. nAnI vayamAM eTale ke saM. 1944nI sAla pahelAM temane kIrti, dhana, kuTuMba Adi AkarSaNanAM nimitto hatAM, te have AkarSaNanAM kAraNarUpa rahyAM na hatAM, tethI A badhAM uparAMta avadhAna, jyotiSa, kavitva, lablisiddhi AdinI Asakti nahivatuM thaI jAya to temAM zuM navAI kahevAya! vaLI, emane to saMsAramAM rahIne ja AtmabhAva ane asaMgabhAva vadhAravAno hato, kemake saMsAra tyAgavA jatA temano AtmA koInA ne koInA aparAdhamAM sapaDAI jAya tevA saMjogo hatA; tethI emane saMsArI pravRttio karatAM karatAM jAtajAtanI muzkelIomAMthI pasAra thavuM paDatuM hatuM. citta hatuM khUba udAsIna, ane karavAnI hatI vyavahAranI pravRttio. AvA saMjogomAM temaNe prabhu AjJAe vata (arthAt samabhAvathI vartana rAkhI) Atmonnati karavAnI hatI. te mATe temaNe udita thatA sarva karmo samabhAvathI ja vedI levAno puruSArtha rAkhyo hato. A rIte udayAdhIna pravRtti karatAM karatAM teo baLavAna nirjarA ane alpa Azrava pAmyA. vaLI, je navAM karmo baMdhAya temAnAM moTA bhAganAM karmo zubha tathA pAramArthika puNyavALA thatAM 414
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo gayAM. AvI upAdhimaya sthiti saM. 1949 mAM paNa cAlu rahI hatI. saM. 1949 nA caitra suda 6 nA roja (AMka 439) temaNe lakhyuM hatuM ke, "upAdhino joga vizeSa rahe che. jema jema nivRttinA joganI vizeSa icchA thaI Ave che, tema tema upAdhinI prAptino joga vizeSa dekhAya che." "je pravRtti atra udayamAM che te bIje dvArethI cAlyA jatAM paNa na choDI zakAya tevI che; vedavA yogya che. mATe tene anusarIe chIe." (jeTha suda 11, 1949. AMka 449). "gaI sAlanA mAgazara suda chaThe atre AvavAnuM thayuM hatuM, tyArathI Aja divasa paryaMtamAM ghaNA prakArano upAdhiyoga vedavAnuM banyuM che. ane jo bhagavatkRpA na hoya to A kALane vize tevA upAdhiyogamAM mAthuM dhaDa 52 rahevuM kaThaNa thAya." (zrAvaNa vada 5, 1949. AMka 465). saM. 1949nI sAlano baLavAna upAdhiyoga temaNe khUba samatAthI, AtmAnI svasthatA gumAvyA vinA vedyo hato. ane tema thavAmAM jJAnIpuruSo je mArge cAlyA te mArge - AjJAdhInapaNe - cAlavAno temano nirNaya khUba kAraNabhUta hato. temanI saMsAranAM baMdhanothI chUTavAnI baLavAna tamannA temane saMsArIbhAvathI alipta rahevAmAM khUba sahAya karatI hatI. temanI saMsArI spRhA ati alpa hatI, tenAM kAraNathI temanI dRSTi svaparanA bhedathI para banI hatI. emano AtmA A varSomAM vairAgyabhAvamAMthI udAsInatAmAM pariNamI vItarAgabhAvamAM palaTAto jato hato, arthAt temanI vItarAgatA khIlatI jatI hatI. saM. 1950nI sAlamAM paNa upAdhie temano keDo mUkyo na hato. AvA saMjogomAM paNa temanI cittasthiratA vadhatI jatI hatI. "manano, vacanano tathA kAyAno vyavasAya dhArIe te karatAM hamaNAM vizeSa varSA kare che. vyavasAyanuM bahoLApaNuM icchavAmAM AvatuM nathI, tathApi thayA kare che." (vaizAkha 1950. AMka 504). 415
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "atre upAdhirUpa vyavahAra varte che, ghaNuM karI AtmasamAdhinI sthiti rahe che." (vaizAkha suda 9, 195). AMka 500). A varSamAM temanuM vIrya vadhyuM hatuM. AgalA varSamAM teo upAdhithI thAkatA jaNAtA hatA, A varSamAM temanI thAkI javA jevI sthiti jovAmAM AvatI nathI. temaNe hiMmatapUrvaka upAdhino sAmano karI, potAnI AtmasthiratA ane svasthatA ghaNAM vadhAryA hatAM. teo mukhyatAe satata prabhunI AjJAmAM rahetA hatA, tethI je kaMI udayagata prasaMgo bane tene teo samabhAvathI ane sahajatAthI svIkArI letA hatA. pariNAme temanuM AtmavIrya ghaNuM ghaNuM khIlyuM hatuM ane paramArthanI aMtarAyo nahivat thaI gaI hatI. AvAM khIlelAM vIryathI teo dhyAnamAM jAya tyAre baLavAnapaNe karmanI nirjarA karI zakatA hatA, te nirjarAne lIdhe AtmA vizeSa haLavo thavAthI ane svarUpalInatA vadhAre UMDI thatI hovAthI, temane dhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa saMsArIbhAva ati alpatAe udayamAM Avato hato. pariNAme udayagata saMsArI pravRttiomAM temanuM AtmAnuM joDANa ghaNI alpa mAtrAmAM thatuM hatuM. ati alpa joDANane kAraNe ghAtI karmono Azrava ghaNI maMdatAthI thAya te samajAya tevI bAbata che. karelA alpAzravanA anusaMdhAnamAM teo pharIthI dhyAnamAM jhaDapathI jaI zakatA hatA. Ama vizeSa nirjarA karI dhyAnamAMthI bahAra Ave tyAre temanI saMsArI anAsakti vadhatI jatI hatI. A rIte zrI prabhunI AjJAmAM satata rahevAthI temanAthI AtmadharmanuM ArAdhana sArI rIte utkRSTatAthI thaI zakatuM hatuM. teo jyAre dhyAnamAMthI bahAra Ave tyAre temanI vadhatI anAsakti AjJAnA ArAdhananA phaLarUpe tArUpa thaI jatI hatI. tapa pUrvakarmanI nirjarA vadhAratuM hatuM ane AjJApAlanano dharma svarUpasthiratA apAvato hato. "atrenA upAdhiprasaMgamAM kaMIka vizeSa sahanatAthI vartavuM paDe evI mosama hovAthI AtmAne vize guNanuM vizeSa spaSTapaNe varte che." (mahAvada 8, 1950. AMka 484). 416
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo saMsAranI Asakti nahivat thatI jatI hovAthI teo saMvara prerita mahAsaMvaranA mArge cAlI saMsArI prasaMgomAM bhAga levAnuM ke salAha ApavAnuM paNa choDavA lAgyA hatA. temaNe bhA. vada 12, 1950 (AMka para7) mAM lakhyuM hatuM ke, - "vyavahArika jaMjALamAM ame uttara ApavA yogya nahi hovAthI revAzaMkarabhAIne A prasaMganuM lakhyuM che." saM. 1950 mAM lakhAyelA temanA patro tapAsatA jaNAya che ke A varSamAM temane bAhya upAdhionuM jora vadhyuM hatuM; sAthe sAthe temanuM AtmasAmarthya paNa vadhyuM hatuM. teo karmanAM jora sAme namavA jarAya icchatA na hatA. viparIta karmodaya mATe potAnA AtmAnA doSa tathA pramAdane kAraNarUpa gaNI, baLavAna puruSArtha karI, karmane harAvavAnI temaNe joradAra taiyArI karI hatI. teo pratyeka dine AtmaramaNatA vadhAravAno puruSArtha karavAmAM magna rahetA hatA. jethI ghAtakarmonI alpatA ane paramArtha zAtAvedanIyanI bahulatA temane AvatI gaI. A kriyA teo potAnuM AjJAdhInapaNuM ane nispRhatA vadhArIne karatA hatA. saM. 1951mAM vepArAdimAMthI nivRtti levAno temano nirNaya prabaLa banyo. paNa temane temanA bhAgIdAronA Agrahane kAraNe peDhInA salAhakAra tarIke kArya cAlu rAkhavAnuM kabUla karavuM paDyuM. teo sUkSmatAe jhINavaTabharI takedArI sAthe kArya karatA hovA chatAM temane temAM rasa na hato, AtmA to tenAthI alipta ja rahyA karato hato. "hAla vyavasAya vizeSa che. ocho karavAno abhiprAya cittamAMthI khasato nathI, ane vadhAre thayA kare che." (mAgazara vada 1, 1951. AMka 545). temane vyavahArika prasaMgomAMthI nivRtta thavAnA ane bhAga na levAnA bhAva ghaNA baLavAnapaNe vartatA hatA, tethI potAnI bahenanA lagnaprasaMgamAM paNa javAnI temane 417
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha icchA nahotI, paraMtu mAtApitAnI tathA bhAIbahenonI lAgaNI na dUbhAya te arthe ja lagnamAM javAnI temaNe taiyArI karI hatI. temaNe lakhyuM hatuM ke, - sarva vyavahArathI nivRtta thayA vinA, citta ThekANe bese nahi evo apratibaMdha asaMgabhAva citte bahu vicAryo hovAthI te ja pravAhamAM rahevuM thAya che." (mAgazara vada 8, 1951. AMka pa47). A prakAranAM temanAM lakhANa, vacana, tathA udgAro vicAratAM lakSa thAya che ke temane saMsAranAM duHkhanA nakAra sAthe sukhano paNa nakAra vyApI gayo hato. teo sarva saMsArI pravRtti mAtra pUrvakarmanI nirjarA arthe ja karatA hatA; A prakAranI spaSTatA temaNe saubhAgabhAI paranA keTalAye patromAM vAraMvAra karI che. "nitya chUTavAno vicAra karIe chIe. ane jema te kArya tarata pate tema jApa japIe chIe." (phAgaNa vada 3, 1951. AMka pa69). A sAlamAM temaNe potAnuM icchAbaLa ghaNuM ghaTADyuM hatuM. temano udayAnusAra vartana karavAnI vRttino vega vadhyo hato. udita karmo mATe icchA niricchApaNuM gauNa karI sAkSIbhAva sahita rahevAnI vartanA temaNe svIkArI lIdhI hatI. juo - "keTalAka vakhata thayA sahaja pravRtti ane uriNA pravRtti ema vibhAge pravRtti varte che. mukhyapaNe sahaja pravRtti varte che. sahajapravRtti eTale prArabdhodaye udbhava thAya che, paNa jemA kartavya pariNAma nahi. bIjI uNA pravRtti, je parArthAdi yoge karavI paDe te, hAla bIjI pravRtti thavAmAM AtmA saMkSepa thAya che, kemake apUrva evA samAdhiyogane te kAraNathI paNa pratibaMdha thAya che, ema sAMbhaLyuM hatuM tathA jANyuM hatuM, ane hAla tevuM spaSTapaNe veThuM che." (aSADa vada 0)), 1951. AMka 620). temaNe svIkAryuM hatuM ke mAtra udayagata pravRtti karavI, icchAgata pravRttio icchAnA saMkSepa sAthe saMkSepavI ane e dvArA saMsAra parikSaNa karatA javo. Ama karavAthI 418
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo AtmA samaviSama saMjogomAM zAMta, svastha tathA nispRha rahI vItarAgatA keLavato jAya che. A rIte jIva vyavahAranI pravRtti karatAM karatAM paNa karmanI baLavAna nirjarA karI zake che, Azrava toDI zake che. AnuM kAraNa e che ke AtmAnuM kartApaNuM chUTavAthI ane AjJAdhInapaNuM vadhavAthI tenAM karmabaMdhana kSINa thatAM jAya che. "eka AtmapariNati sivAyanA bIjA je viSayo tene vize citta avyavasthitapaNe varte che, ane tevuM avyavasthitapaNuM lokavyavahArathI pratikULa hovAthI lokavyavahAra bhajavo gamato nathI, ane tyajavo banato nathI." (caitra vada 11, 1951. AMka 583). Ama A varSamAM kRpALudeve vepAranI tathA saMsAranI sarva javAbadArIo ghaNI nispRhatAthI, Atmazuddhi vadhAratAM vadhAratAM nibhAvI hatI. ApaNe joyuM ke saM. 1947nA varSathI temanuM AMtaralakSa Atmazuddhi karavAnuM ja hatuM. tethI dhana, kIrti, sattA, kuTuMba, Adino moha ghaNA moTA pramANamAM kSINa thayo hato. temanI nispRhatA sahajatAe vadhatI gaI hatI. vItarAgabhAva sAthe vasavAnI bhAvanAe temanA hRdayamAM sthAna lIdhuM; teno puruSArtha paNa temaNe Adaryo. paraMtu A upAdhinA baLavAna udayoe A puruSArthamAM vighno nAkhavAnuM kArya saM. 1948 thI zarU karyuM. paraMtu meLavelI zaktinA AdhAre ane jJAnInA mArge cAlavAnI baLavAna bhAvanAnA kAraNe, sAmAnyapaNe je prasaMgo saMsAravRddhinAM kAraNo thAya, tene ja saMsArakSaya karavAnAM kAraNo banAvI teo mohAdino jhaDapathI kSaya karavA lAgyA, temano strI, kuTuMba, mitro, bhAgIdAro, vepAra Adino saMga mAtra pUrvakarmanI nivRtti karavA mATe ja rahyo, teo te badhAMmAMthI apratibadhdha thatA gayA. pravRttinA kAramA udayanI vacce paNa temanA puruSArthanA kAraNe temanA AtmAnAM zAMti, samatA, sthiratA ane zuddhi vadhatAM gayAM. paramArthe madadarUpa thAya tevAM zubha aghAtI karmono Azrava thato rahyo. Avo vikAsa karavA, Atmazuddhine tenI carama sImAe pahoMcADavAno puruSArtha karavA mATe temaNe je AjJAnuM mahAbhya samajI, tenAthI thatA dharmapAlana ane AjJAthI 419
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pravartatA tapano ja upayoga karyo hato te mahA adbhuta hato. potAnI matikalpanA ke svacchedathI teo kyAMya ke kyAreya vartatA na hatA. jJAnIpuruSono je sanAtana mArga che, te ja mArgane oLakhI, jANI, anubhavI, tenuM satata pAlana karavA teo pUrA prayatnavAna rahyA hatA. AjJApAlanathI tathA svacchaMda nirodhathI teo UMDA dhyAnamAM vadhAre ne vadhAre jaI zakatA hatA; tethI temanAM mohanIya karmanAM cUrecUrA thatA jatA hatA. pariNAme temanI saMsAranI sukhecchA tathA sukhabuddhi sAva mRtaHpAya thaI gaI hatI. AthI temanuM jJAnAvaraNa tUTI jJAnano ughADa vadhato gayo hato. tenI sAthosAtha vyavahArazuddhinI jALavaNI hovAthI temanuM darzanAvaraNa paNa eTaluM ja ochuM thaI gayuM hatuM. tethI bhUtakALa ane bhaviSyakALanI jANakArI vadhatI gaI, mArAtArAnA bhedanI jagyAe temane samAnabhAva Avato gayo. samAnabhAva vadhavAne lIdhe rAgadveSanI alpatA ane svarUpasthiti paNa vadhyAM. navAM mohanIya karmono Azrava ghaTayo, A badhAMne lIdhe teo zukuladhyAnamAM khUba jhaDapathI AgaLa vadhyA; ane temanI vItarAgatA eTalI ja ghaTTa banI. temanI bAbatamAM AvI prakriyA thatI hatI. teo zukladhyAnamAMthI bahAra Ave tyAre saMsAranI sukhabuddhi kSINa thaI hovAthI saMsArI pravRttimAM teo AtmabhAvathI joDAtA nahi. pariNAme jJAna tathA darzananAM AvaraNo haLavAM rahetAM. haLavAM AvaraNano lAbha laI temaNe ucca AtmadazA tathA uttama cAritra khIlavavAno saphaLa puruSArtha karyo. vyavahArika prasaMgomAM bhAga levAnuM ochuM karyuM, tema chatAM je kaMI udayagata karavuM paDe te teo akaLAyA vinA, samabhAvathI karI satata potAnI svasthatAvALI samAdhimaya dazA jALavavAnI koziSa karatA hatA. A rIte teo mAtra udayAdhIna pravRtti karavAmAM ja rasa dharAvatA hatA ane icchAgata pravRtti to teo bhAgye ja karatA hatA. jJAnI puruSoe cIMdhelA mArge satata cAlavA teo vyavahAranI AkarI bhIDamAM paNa ekadhArA prayatnavAna hatA. e prayatna saphaLa rahetAM temane karmanI baLavAna nirjarA ane saMvaranI apratima ArAdhanA maLyAM. ahIM temanAM 42)
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo jIvanano trIjo tabakko pUro thayo ane vyavahAranI suvidhAnA udayavALo cotho tabakko zarU thayo. saM. 1951 sudhInA viparIta udayomAM paNa puruSoe jaNAvelA AjJAnA mArge ja teo cAlyA hatA. AjJArUpI sudarzanacakra temanA AtmAne AzravathI bacAvI, saMvara tathA nirjarAnI nizrAmAM mUkatuM hatuM. temanuM mukhya dhyeya hatuM "ANAe dhammo, ANAe tavo.' saM. 195ra thI vyavahArika upAdhio narama paDI, nivRtti laI zakAya evA kALanI zarUAta thaI. tethI A sAlathI varSano moTo bhAga nivRtti arthe gujarAtanAM nAnAM gAmomAM rahI temaNe tyAgI jIvanano mahAvaro zarU karyo hato. bAhyathI kaDaka niyamonuM pAlana karI potAnI sarva vRttio svAtmAmAM ekAgra karatA gayA. teo divasano moTo bhAga graMthavAMcana, manana, svarUpAnubhUti AdimAM pasAra karatA hatA, Ama teo khUba saMyamita jIvana jIvavA lAgyA. A saMyamita jIvananAM pariNAme lAdhelI AtmadazA temaNe caitra suda terasa 19paranA roja (AMka 680) varNavI che, - "jenI mokSa sivAya koI paNa vastunI icchA ke spRhA nahotI ane akhaMDa svarUpamAM ramaNatA thavAthI mokSanI icchA paNa nivRtta thaI che ........ he kRpALu! tArA abheda svarUpamAM ja mAro nivAsa che .. ame paramAtmasvarUpa thayA chIe." saM. 1953mAM temanI AtmadazA vizeSa utkRSTa thAya che, temanuM AjJAdhInapaNuM vadhe che ane apUrva avasara' jevI zakavartI kRtimAM e ja AjJAnuM mahAtma batAvI potAnI AjJAdhInatA spaSTa karI che, - "prabhu AjJAe thAzuM te ja svarUpa jo." A varSanA patromAM temanuM aMgata sthitisUcaka lakhANa bhAgye ja jovA maLe che, ane je kaMI maLe che te nispRhabhAvathI, aliptapaNe lakhAyuM hoya tevI chApa ApaNA 421
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha para upasAve che. je temanI vikaselI vItarAgatAno ApaNane paricaya karAve che. teo temanA paramArthanA parama hRdayasakhA zrI saubhAgabhAIno viyoga paNa nispRhabhAvathI svIkArI le che, temanuM AvuM samatAbharyuM alaukika vartana abhuta kahI zakAya. keLavAyelI vItarAgatA ane nispRhatAne lIdhe AtmAnI kevI uttama zAMtadazA temaNe icchI che, te Adarza temaNe saM. 1954nA Aso mAsamAM eka patramAM lakhyo hato. (AMka 850). "mAruM citta, mArI cittavRttio eTalI zAMta thaI jAo ke koI mRga paNa A zarIrane joI ja rahe, bhaya pAmI nAsI na jAya." "mArI cittavRtti eTalI zAMta thaI jAo ke koI vRdhdha mRga jenAM mAthAmAM khujalI AvatI hoya te A zarIrane jaDapadArtha jANI potAnuM mAthuM khujalI maTADavA A zarIrane ghase." potAnA AtmAne pUrNa vItarAgatA pamADavA mATe teo dRDha nizcayI banyA hatA. tethI temanA puruSArthamAM dharmadhyAna tathA zukuladhyAnanI ArAdhanA mukhya hatI, sAthe sAthe saMsAranA sukhane bhogavavAnI buddhi rahI nahotI, saMsAra sukhano paNa nakAra vartato hato. tethI zukuladhyAnamAMthI bahAra nIkaLyA pachI paNa temanA AtmAmAM saMsArI abhilASA janmatI na hatI, pravRtti karatAM udayAdhIna rahI nispRhatAthI vartatA hatA. A sthiti temanuM sUkSmatAe raheluM AjJAdhInapaNuM samajAve che. A vartanAne lIdhe temane zukuladhyAnanA kALa daramyAna paramArthapuNyarUpa zAtAvedanIya karma baMdhAtAM hatAM. ane dharmadhyAnanA sAmAnya kALamAM je zAtAvedanIyanA baMdha thatA te vyavahAranA prakAranA zubha baMdha rahetA, temanA saMsAranA baLavAna nakArane kAraNe AvA zubha zAtAvedanIya karma teo zukuladhyAnamAM jAya tyAre baLI jatAM hatAM. Ama vyavahAranAM puNya karma ane pUrva nibaMdhita pApa karma zukuladhyAnamAM pradezodayathI vedAIne kharI jatAM hatAM. A rIte temanAM baLavAna AjJApAlanane kAraNe saMgrahita karmano jaththo bevaDI rIte kSINa thato jato hato; sAthe navA baMdhano ochAM ne ochAM thatAM jatAM hatAM. 422
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo saM. 1955mAM temane dhArI nivRtti maLI, vepArAdithI teo sarvathA nivRtta thayA. strI, lakSmI vagereno tyAga karyo, ane temaNe upara jaNAvelI prakriyA vizeSa vegathI karavI zarU karI. pariNAme koI paNa udaya vedatAM temano AtmA zAMti tathA prasannatA vedato ja rahe evI sthiti sarjAI. A prakAre vartavAthI temanAM asaMgatA ane sthitaprajJatA saM. 1956mAM utkRSTatAe pahoMcyAM. te sAthe jJAna tathA darzanano temano kSayopazama khUba vadhyo. temaNe munizrI lallujIne saM. 1956mAM lakhyuM hatuM ke, "eka zloka vAMcatA amane hajAro zAstronuM bhAna thai temAM upayoga pharI vaLe che." (vaizAkha suda 6, 1956. AMka 917). "apUrva zAMti ane samAdhi acaLapaNe varte che, kuMbhaka, recaka pAMce vAyu sarvottama gatine ArogyabaLa sahita Ape che." (jeTha vada 0)), 1956. AMka 833). A vacano parathI AjJAmArge ArAdhana karI temaNe meLavelAM agAdha jJAna ane apUrva zAMtino khyAla ApaNane Ave che. A kALa daramyAna teo nivRtti arthe gujarAtanAM gAmomAM vicaratA hatA tyAre janasamUhane AtmArthe upadeza ApatA hatA. temAM paNa vAraMvAra teo AjJAnuM ane AjJApAlananuM mahattva samajAvatA hatA ane lokone A TUMkA mArge ArAdhana karI svarUpasiddhi pAmavA protsAhita karatA hatA, te ApaNane temanA upadezanI levAyelI noMdho - upadeza noMdha, upadeza chAyA, vyAkhyAnasAra AdimAMthI jANavA maLe che. "jJAnIne oLakho, oLakhIne temanI AjJA ArAdho. jJAnInI eka AjJA ArAdhatAM anekavidha kalyANa che." (upadeza noMdha 16, kArtaka vada 11, 1956. pR 669). "sadgurunI AjJA vinA zvAsozvAsanI kriyA sivAya bIjuM kaMI karavuM nahi." (upadeza chAyA. 5. bhAdaravA suda 6 , 1952. pR. 696). 423
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha "jJAnInI eka paNa AjJA ArAdhatAM ghaNA guNo pragaTe che." (upadeza chAyA. pR. 696). "sadgurunI AjJAmAM badhAM sAdhano samAI gayA." (upadeza chAyA. pR. 719). bAramA guNasthAnakanA chellA samaya sudhI paNa jJAnInI AjJA pramANe cAlavAnuM thAya che. temAM svacchaMdapaNuM vilaya thAya che." (vyAkhyAnasAra bhAga 1, 49, pR. 741). saM. 1956mAM temanI taMdurastI jokhamAI. temane saMgrahaNIno roga lAgu paDyo; tema chatAM AtmArAdhanamAM leza paNa maMdatA temaNe AvavA dIdhI na hatI. saM. 1957mAM amadAvAdamAM temaNe munione jaNAvyuM hatuM ke, - amArAmAM ane vItarAgamAM bheda gaNazo nahi." (jIvanakaLA). "je svarUpa che te anyathA thatuM nathI, e ja abhuta Azcarya che. avyAbAdha sthiratA che." (phAgaNa vada 3, 1957. AMka 951). temanAM jIvananAM aMtima varSamAM je adbhuta sthiratA temaNe meLavI hatI teno lakSa A vacanamAM ApaNane Ave che. AjJAmArge cAlI temaNe karelA Atmika vikAsane ApaNe A rIte mUlavI zakIe. temanAM jIvananA pahelA tabakkAmAM temane AtmAnI zuddhi meLavavAnI icchA hovA uparAMta saMsArasukhanI, kauTuMbika sukha, yaza, kIrti, dhana AdinI abhilASA rahI hatI. tethI temane vyavahAra tema ja paramArtha ema baMne prakAranAM zAtA azAtArUpa karmabaMdha thatAM hatAM. paNa e kALamAM temane AtmAthI nirNaya thayo ke vItarAga praNita jinadharma ja uttama che, ane prabhunI AjJAe cAlavAthI ja jIvanuM kalyANa che. 424
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo temanAM jIvananA bIjA tabakkAmAM temanAM yaza, kIrtI, dhana, kuTuMba vagereno vadhAro thayo, vepAranI zarUAta thaI. Ama eka bAjuthI temanI saMsArI pravRttio vadhI to bIjI bAju AtmAne zuddha karavAnI temanI tAlAvelI paNa vadhI gaI. ciMtana, manana, abhyAsa AdinAM kAraNe temane deDha nizcaya thayo ke prabhu AjJAmAM rahevAthI jIvanuM kalyANa jaladIthI thAya che, tethI te rIte vartavAno temano jhoka vadhato gayo. vyavahAranI pravRtti teo pharajapUrvaka ane nirasatAthI karavA lAgyA. pariNAme AtmAnI anubhUti temane kramathI vadhatI gaI. trIjA tabakkAmAM temanI AjJAe cAlavAnI pravRtti vadhI, kSAyika samakitanI prApti ane te pachI jhaDapI vikAsa thayo. kSAyika samakita thavAthI temanI zUnyatAmAM javAnI zakti vadhI, zUnyatAne gaMbhIratAthI aTakAvanAra mithyAtvano saMpUrNa kSaya thayo. vaLI, bIjA tabakkAthI AjJAmArganuM ArAdhana karavAnuM nakkI karyuM hovAthI, Atmasukhano nAza karanAra saMsArI zAtAnI icchAno nakAra jAgyo ane vadhyo. bAhya zAtAnA anubhavAtA nakArane kAraNe dhyAnamAMthI bahAra AvyA pachI teo saMsArI pravRtti aliptatAthI karatA hatA. Ama teoe ahiMsA khIlavIne darzanAvaraNa karmane paNa ghaNuM haLavuM karyuM hatuM. jJAnadarzananA kSayopazamanA vardhamAnapaNAne lIdhe svarUpamAM rahevAnI temanI bhAvanA prabaLa banI. A pahelAM temane zUnyatAmAM je zAtA vedAya tenuM AkarSaNa rahetuM hatuM, Ama rahe tyAM sudhI saMsArI zAtA Ape evA puNyabaMdhano jaththo vadhato ja jAya, ane AvAM puNyo jIvane devalokanAM sukharUpe bhogavavAnAM Ave. paraMtu AvI sthiti kRpALudevanA saMbaMdhamAM lAMbo samaya TakI nahi. temano AtmA jema jema AjJAdhIna thato gayo tema tema temane zUnyatAmAM anubhavAtI zAtAno paNa nakAra zarU thayo. zAtA mAtra puNyabaMdha ApI saMsAra vadhAre che; e temane spaSTa thaI gayuM hatuM. pariNAme teo mAtra svarUpasthitine ja jhaMkhavA lAgyA hatA. A jhaMkhanAnAM anusaMdhAnamAM temano vairAgya vItarAgatAmAM palaTAto gayo. sAMsArika 425
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha temaja pAramArthika baMne prakAranI zAtAnA nakArane kAraNe, tathA paranI sukhabuddhi kSINa thaI hovAne kAraNe temane puNyabaMdhano paNa nakAra pravartato hato. A sukhabuddhi javAthI jJAnAvaraNano kSayopazama khUba vadhyo ane jJAnanI khUba ja khIlavaNI thaI. tethI dharmadhyAnanI zUnyatAmAM je puNya ane zAtA vedAya tenI icchA chUTI gaI, paraMtu zukuladhyAnanA anubhavamAM je zAtA vedAya ane puNya baMdhAya tenI icchA sUkSmatAe vartatI hatI. eTale ke temAM javAnI ane rahevAnI icchA pravartatI hatI. A sthiti paNa trIjA tabakkAnA aMtabhAgamAM palaTAI gaI. game tevA viparIta ke sAnukULa saMjogomAM paNa temanuM mana zAtAnA abhilASathI dUra rahevA lAgyuM. mAtra AtmasthiratA yathAvata jALavavI ane svarUpasthiti mANavI. e ja dhyeyathI teoe jIvavAnuM zarU karyuM. Ane lIdhe guladhyAnamAMthI janmatA paramArtha puNyano nakAra paNa temanA AtmAmAM zarU thayo. emanI dharmadhyAnanI ane zukuladhyAnanI sthitimAM AtmAnAM pariNAma sama thayAM. gamo aNagamAne bhAva sadaMtara nIkaLI gayo. tethI teo mukhyatAe zubhAzubha koI paNa udayamAM sthitaprajJanI dazAmAM rahetA hatA. tethI pUrvasaMcita karmonI baLavAna nirjarA thavA sAthe zukladhyAnamAM dharmadhyAna tathA zukaladhyAnathI nipajatAM puNo paNa kSaya thatAM gayAM. zukuladhyAnamAM hoya tyAre tenA thakI je zAtA vedAya tenA paNa nakAranI zarUAta thaI. zukuladhyAnamAM anubhavAtI zAtAnI anicchAne lIdhe zukuladhyAnathI nipajatuM puNya zukuladhyAnamAM rahevA mATe joItA puNyamAM palaTAvA lAgyuM ke je puNya kevaLajJAna pachI svarUpamAM rahevA ane svarUpanI anubhUti mANavA mATe khUba khUba upayogI thAya. Ama A tabakkAmAM temanA AtmAe AjJAnuM lagabhaga pUrNatAe ArAdhana karI potAnuM svarUpamAM ekalIna karyo. udayAnusAra teo jyAre svarUpathI bahAra nIkaLe tyAre teo AjJAnuM ArAdhana karI pUrva karmone AjJArUpI tapathI bALavAnuM kArya karatA hatA. Ama bevaDA dore AjJAnuM ArAdhana karI temaNe kevaLajJAnane khUba ja potAnI samIpa lAvI dIdhuM. tethI temane nizcaya thaI gayo hato ke temane have eka ja deha dhAraNa karavAno bAkI che. sAmAnyapaNe AtmadazAmAM AgaLa vadhyA pachI je devalokano 426,
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ ANAe dhammo, ANAe tavo bhava Ave che tenAthI temano AtmA pUNyakarmane zukuladhyAnamAM bALIne chUTI gayo hato. svAtmavRtAMtamAM A nizcaya AvatAM temaNe lakhyuM hatuM ke, - tethI deha eka ja dhArIne, jAzuM svarUpa svadeza jo ." cothA tabakkAmAM bAhyasthiti sAnukULa thatAM upara jaNAvelI prakriyAe ghaNuM vizeSa jora pakaDayuM ane saM. 1956 sudhImAM temanAM vItarAgatA tathA jJAnadarzana khUba khUba khIlyAM. utkRSTa kahI zakAya evuM zrutakevaLIpaNuM pragaTa thayuM. sAthe sAthe dharmadhyAna ane zukuladhyAnathI baMdhAtA mahattama puNyano devalokanA bhavane kSINa kare tathA have pachInA manuSya janmamAM nAnI vaye kevaLajJAna pragaTAvI zakAya teTalA pramANamAM kSaya karyo. eTale ke saMsArI zAtAvedanIyano temaNe eTalI moTI mAtrAmAM kSaya karyo hato ke devalokano bhava kudAvI, uttama manuSya janma meLavI, bAra varSa jevI nAnI vaye kevaLajJAna pragaTAvI mahAvideha kSetramAM tIrtha pravartAvavAnuM temaNe zarU karyuM che. Ama temane AjJAnA mArganAM UMDANanI ane mahAbhyanI evI anubhUti AvI hatI ke teno abhutatAthI upayoga karI teo bharatakSetranAM suMDAvasarpiNI kALanAM eka akherArUpa jIvana jIvI gayA. ane sahu jIvone uttama kalyANamArganI bheTa ApI gayA. 427
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkalpyaM kalpavRkSasya cintyaM ciMtAmaNerapi / asaMkalyamasaMcintyaM phalaM dharmAdavApyate / / kalpavRkSathI to saMkalpayogya evuM phaLa maLe che, arthAt vacanathI mAgIe to maLe, ane ciMtAmaNi-ratnanuM ciMtavana yogya (arthAt manathI je Icche te prApta thAya) phaLa che. paraMtu dharmanA pasAyathI to asaMkadhya ane aciMtanIya phaLa prApta thAya che. arthAt dharmathI evuM koI adbhuta phaLa prApta thAya che ke je saMkalpa ane ciMtavanathI paNa para che. - AtmAnuzAsana (guNabhadracArya) gAthA 22.
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 pAribhASika zabdono koSa aghAtI karma - je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta nathI karatAM, ane dehathI bhogavAya che te aghAtI karma che. aghAtI karmo cAra che - AyuSya, nAma, gotra ane vedanIya. aceta - jIva vinAnuM, jaDa. acaurya vrata - sthULathI sUma prakAranI corI na karavI te acaurya vrata. ajIva - cetanarahita dravya athavA jaDa pudgala paramANune ajIva kahe che. aNagAra dharma - muninI caryA. OM - 3OM dhvani e paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratinidhitva kare che. temAM zrI arihaMtano "a", siddhaprabhu eTale azarIrIno "a", AcAryano 'A', upAdhyAyajIno 'u' ane sAdhusAdhvI arthAt munino 'm' ekatrita thaI (cAra svarane eka vyaMjana sAthe uccAravAthI) "om' zabda bane che. e nAdamAM pAMca parameSTi bhagavaMte bhAvelA ane ghUMTIne choDelA kalyANabhAvanA keTalAye paramANuo samAyA hoya che. akAma nirjarA - jema jema karmano udaya Ave tema tema bhogavIne tene nivRtta karavo te akAma nirjarA. akAma nirjarA karatI vakhate jIva vibhAvamAM raheto hovAthI tene navAM aneka karmo baMdhAya che, pariNAme teno saMsAra laMbAya che. agurulaghupaNuM - guru eTale bhAre ane laghu eTale halakuM. agurulaghu eTale bhAre paNa nahi, halakuM paNa nahi tevuM. AtmA pUrNa zuddha thAya che tyAre agurulaghu guNa pUrNatAe pragaTe che. agyAramuM upazAMtamoha guNasthAna - upazama zreNi mAMDelA jIva mATe ja A guNasthAna che. mohanIyanI bAkI rahelI saMjvalana prakRti ahIM upazAMta thAya che ane teno udaya thavAthI jIvanuM avazya patana thAya che ane nIcenA guNasthAne UtarI jAya che. aNuvrata - muni je pAMca mahAvratanuM pAlana kare che tenuM nAnAM svarUpanuM pAlana zrAvaka kare che tethI te aNuvrata kahevAya che. pAMca aNuvrata - ahiMsA, satya, acaurya, bahmacarya ane aparigraha. atizaya (tIrthaMkara prabhunA) - kevaLajJAna pragaTayA pachI tIrthaMkara prabhune je vizeSa prakAranI samRddhi prApta thAya che te atizaya kahevAya che. atizaya 34 prakAranA che. adhaHkaraNa - adhaHkaraNamAM sattAgata azubha karmonI sthiti tathA rasa eka eka aMtarmuhUrtathI ghaTatAM jAya che, ane Atmavizuddhi samaye samaye 429
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vadhatI jAya che, te sAthe prazasta prakRtiono anaMtacAritra - mohanA aMzarahita AtmAnI anubhAgabaMdha ghaTe che. zuddha sthiti te anaMtacAritra athavA yathAkhyAta cAritra. adharmAstikAya - jIva ane tenA bhAvAnusAra pudagalane sthiratA ApanAra dravya te anaMtadarzana - samasta jagatanA pratyeka jIvo ane adharmAstikAya che. pratyeka padArthonuM samaya samayanuM trikAlika darzana karavuM, tene anaMtadarzana kahe che. zuddhAtmA anazana tapa - icchApUrvaka ane samajapUrvaka karelA anaMtadarzanano dhaNI che. AhAratyAgane anazana tapa kahe che. emAM bhojanano pUro tyAga hoya che. anaMtavIrya - vIryanuM utkRSTa pragaTapaNuM te anaMtavIrya anahada dhvani - aMtaramAMthI UThato avAja. je jIvane satyamArganuM nirdezana kare che. anaMtajJAna - samasta jagatanA pratyeka jIvo ane pratyeka padArthanuM, traNe kALanuM samaya samayanuM anyatvabhAvanA - A saMsAramAM koI koInuM nathI, jANapaNuM ne anaMtajJAna kahevAya che. zuddha sarva para che, ema vicAravuM te anyatvabhAvanA. avasthAmAM AtmA anaMtajJAnano dhaNI che. anityabhAvanA - zarIra, vaibhava, lakSmI, kuTuMba anaMtAnubaMdhI kaSAya (cokaDI) - je kaSAya jIvano parivArAdika sarva vinAzI che, jIvano mULa dharma anaMta saMsAra vadhAravA samartha che te anaMtAnubaMdhI avinAzI che ema ciMtavavuM te anityabhAvanA. kaSAya che. A kaSAyo jIvanA samyagdarzanane anivRttikaraNa - karaNalabdhi pragaTa thAya tene pragaTa thavA detA nathI. te cAra che - krodha, mAna, adha:karaNa ane apUrvakaraNa pachI anivRttikaraNa mAyA ane lobha. Ave che. temAM jIvanI Atmavizuddhi samaye apakAya - apa eTale pANI. pANInuM sUkSma rUpa samaye anaMtagaNI thAya che. ane prathama samayathI jIvanuM dehabaMghAraNa thAya che te apakAya. AvA ja jIvane sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, asaMkhya jIvo ekaThA maLe tyAre pANInuM eka guNasaMkramaNa ane apUrvasthitibaMdha samakALe TIpuM baMghAya che. pravarte che, je A karaNanA carama samaya sudhI aparigrahavrata - koI paNa saMsArI padArtharUpa bAhya rahe che. parigraha ke kaSAyathI niSpanna thato karmapudagalarUpa anukaMpA - sahu jIvo kalyANa pAmI du:khathI mukta AMtara parigraha choDavAno puruSArtha te thAya evI bhAvanA jAgavI te anukaMpA. aparigrahavrata. anaMta catuSTaya - anaMtajJAna, anaMtadarzana, arpaNatA - potAnI aMtaraMga mAnyatAne tilAMjali anaMta cAritra tathA anaMta vIryanA samUhane ApI, kalpanAne ekabAju karI, puruSa kahe anaMta catuSTaya kahe che. tema ane rAkhe tema rahevuM che evI bhAvanA 430
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 amUDha dRSTi - A samakitanuM cothuM aMga(guNa) che. amUDha dRSTi eTale mUDhatA vagaranI viveka daSTi. samyadRSTi AtmA samabhAvavALo hoya che, vicakSaNa hoya che ane hitAhitane barAbara jANe che, tethI tene mUDhatAno tyAga thAya che. amRtasAgara - amRta eTale sudhArasa. sudhArasano samudra e amRtasAgara. amRtanuM pAna karavAthI amara thavAya che. ke vRtti sevavI te jIvano sanduruSa pratino arpaNabhAva che. apavartana - jIva karma bAMdhe che tyAre tenA pradeza, anubhAga, sthiti ane prakRti nakkI thAya che. te pachI tenI pravRtti ane puruSArtha anusAra A karmamAM pheraphAra thayA karato hoya che. jyAre jIvanAM kAryothI bAMdhelA karmanAM sthitibaMdha ane anubhAga baMdhamAM ghaTADo thAya che tyAre tenA karmanuM apavartana thayuM ema kahevAya che. apratyAkhyAna kaSAya - je kaSAyane dabAvavAno baLavAna prayatna karavAmAM Ave chatAM udita thatI vakhate tene dabAvI zakAtAM nathI, teno udaya thaIne ja rahe che te apratyAkhyAna kaSAya che. apUrvakaraNa - je karaNamAM pahelAM ane pAchalAM samayonA pariNAma samAna na hoya, apUrva ja hoya, te apUrvakaraNa che. te karaNamAM pariNAma jevA prathama samayamAM hoya tevA pariNAma dvitIyAdi samayamAM koI paNa jIvane na hoya, te pariNAma vadhatAM ja hoya. arati nokaSAya - indriyone pratikuLa viSayomAM manano aNagamo thavo te arati nAmano nokaSAya che. sakAraNa ke akAraNa aNagamo te arati. arihaMta prabhu - ari eTale zatru. haMta eTale jeno nAza thayo che te. arihaMta eTale jemanA tamAme tamAma zatruono nAza thayo che te. tIrthakara prabhune arihaMta kahevAya che kemake temanA sarva zatruo mitra thaI gayA che. arUpIpaNuM - arUpI eTale judA judA AkAra dhAraNa karavAnA guNano abhAva athavA ekarUpI, je rUpa ke AkAramAM pheraphAra thato nathI te. zuddha AtmA Avo arUpI che. apramatta saMyama - kyAMya paNa pramAda sevyA vinA Azrava dvArone baMdha karatA javA te apramatta saMyama. avadhidarzana - dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI maryAdAmAM rUpI dravyono sAmAnya avabodha te avadhidarzana. abhavI - je jIvane mokSamAM javAnuM thatuM nathI, te abhavI che. aMtavRttisparza pahelAM sahu jIva abhavI gaNAya che. abhavI (nitya) - je jIvane kyAreya mokSamAM javAnuM thatuM nathI, te nitya abhavI che. abhedasvarUpa - bhedarahita sthiti. AtmasvarUpa sAthenI ekatA. avadhijJAna - avadhijJAnano viSaya rUpI dravya che. je dravyane varNa, gaMdha, rasa, sparza hoya te rUpI dravya kahevAya. avadhijJAnavALo jIva e rUpI dravyone potAnI maryAdAnA pramANamAM, sUkSmadarzaka yaMtra ke Teliskopa ke AMkha Adi indriyanI sahAya vagara sIdhesIdhA jANI tathA joI zake che. 431
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bolavI ke bolAvavI, karavI ke karAvavI, athavA te sarvanI anumodanA karavI. asteyavrata - sneya eTale corI. asteya eTale acaurya athavA koI paNa adatta vastu levI nahi. sthULa rIte nAnI dhULanI capaTI paNa AjJA vinA grahaNa na karavI ane smatAe koI paNa vibhAvane kAraNe AtmAe pudgala paramANuo karmasvarUpe grahaNa na karavA te asteyavrata. asaMgatA - AtmArtha sivAyanA saMga prasaMgamAM paDavuM avasarpiNI kALa - je kALamAM du:khanI vRddhi ane sukhanI hAni thatI jAya te avasarpiNI kALa gaNAya che. avirati - thatA doSothI pAchA haThavuM te virati. doSanI samajaNa hoya ke na hoya, paNa pUrva upArjita karmanA jorane kAraNe ke ajJAnane kAraNe thatA doSa na aTakAvavA ke calAvI levA tenuM nAma avirati. avyAbAdha sukha - je sukhane koI bAdhI zake nahi, toDI zake nahi te avyAbAdha sukha. te AtmAno mULabhUta svabhAva che. avyAbAdha sthiti - jene bAdhI na zakAya, aTakAvI na zakAya tevI dazA. azaraNabhAvanA - saMsAramAM maraNa samaye jIvane zaraNa ApanAra koI nathI. mAtra eka zubha dharmanuM zaraNa satya che ema vicAravuM te azaraNabhAvanA. azAtAvedanIya - azAtA vedanIya karmanA udayathI jIva duHkhano anubhava kare che. zarIramAM roga thAya, azAMti anubhavAya, zarIramAM du:khAvo thAya, zarIranAM karavA dhArelAM halanacalanamAM aDacaNo UbhI thAya, magajamAM ukaLATa thayA kare arthAt pratikULa saMjogothI vedAtI asuvidhA te azAtA vedanIya che. ahiMsAvrata - anya jIvane alpa dUbhavavAthI zarU karI prANaharaNa paryaMtanAM duHkha ApatAM aTakavuM ane ema karIne potAnA AtmAne karmabaMdhathI bacAvavo te ahiMsAvata. ahobhAva - koI uttama AtmA ke guNa mATe AdarabhAva, pUjyabhAva Adi vecavA te. akSaya sthiti - je sthitino kadI nAza thavAno nathI te sthiti. AtmA siddhabhUmimAM jAya che tyArathI azarIri banI anaMtakALa sudhI tyAM ja vase che, kadI paNa paribhramaNa arthe nIce Utarato nathI eTale ke te potAnI akSaya sthitine pAme che. ajJAna - jyAM sudhI jIvane samyakajJAnanI prApti thaI hotI nathI tyAM sudhInuM tenuM sarvajJAna ane tenI badhI ja samajaNa ajJAnarUpa hoya che, eTale ke jaina paribhASAmAM ajJAna eTale jJAnarahita sthiti nahi; paraMtu asamyak jJAna evo artha thAya che. AkAza - jIva tathA ajIva dravya sahita sarva dravyone je potAmAM samAve che, potAmAM rahevAnI jagyA ke suvidhA Ape che te AkAza dravya che. azucibhAvanA - A zarIra apavitra che, maLamUtranI khANa che, roga jarAdinuM dhAma che. A zarIrathI huM nyAro chuM ema bhAvavuM te azucibhAvanA. asatya - asatya eTale je vastu ke vAta je prakAre che tene tenAthI viparItapaNe jANavI ke jaNAvavI, 432
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 AkiMcanya (uttama) - AkiMcanya e parigrahano AtmamArga - AtmAne zuddha karavAno rasto. virodhIbhAva che. AtmAthI bhinna parapadArthone Atmazuddhi - AtmAnA pradezo parathI jeTalA karma ane emanA lakSe utpanna thatA moha tathA ochAM thAya che teTalI tenI Atmazuddhi vadhe che. rAgadveSarUpa vikArone potAnA na mAnavA ane temAM ekarUpa na thavuM te AkiMcanya che. AtmA AtmasanmukhatA - AtmAne cokhkho karavAnA sivAyanA parapadArtha pratyenA mArApaNAnA bhAvane prayatnamAM lAgavuM te. AtmAnA Azraye choDavA te uttama AkiMcanya AtmasthiratA - AtmAne vibhAvabhAvamAM javA na dharma che. detAM, svarUpamAM sthira rAkhavo. AgAra dharma - gRhasthanI caryA. AtmA - cetana tattvanuM zuddha svarUpa athavA AcAryajI - zrI prabhue jaNAvelA muni jIvananA kamarahita jIva. AcArane yathArthatAe pALI, potAnA AcArathI AtmAnuyoga - be jIvo vacceno ja anya jIvone dharmasanmukha kare che te AcAryajI. saMjJIpaMcendriyapaNAmAM rahelo lagabhaga 200 AcAryomAM zreSTha te zrI gaNadhara. bhavano zubha saMbaMdha. Arjava (uttama) - AtmAnA Azraye, chaLa, AtmAnubaMdhI yoga - be jIvo vacceno mAyAkapaTanA abhAvarUpa je zAMti AtmAmAM saMjJIpaMcendriyapaNAmAM 350 bhavathI vadhAre upaje che tene Arjava kahe che. Arjava eTale bhavano zubha saMbaMdha. RjutA athavA saraLatA. samyagdarzana sahita je saraLatAno guNa athavA bhAva te uttama AtmAnubhUti - AtmAno anubhava. Arjava che. Apta puruSa - jeNe AtmAnI eTalI zuddhi AThamuM nivRttinAdara guNasthAna (apUrvakaraNa) meLavI che ke te anya jIvane AtmArthe puruSArtha - bAdara eTale moTuM, moTA karmanAM udaya jyAM karavAmAM madada karI zakavA zaktimAna thAya, te saMbhavI zakatAM nathI eTale ke jIva jyAM tenAthI Apta puruSa. nivRtta thayo che, te nivRtti bAdara' guNasthAna AdAnanikSepaNA samiti - pote je vastra, pAtra, tarIke oLakhAya che. A guNasthAnathI zreNI zarU rajoharaNa Adi upakaraNo grahaNa karyA hoya tenI thAya che. evI rIte jALavaNI karavI ane pratilekhanA ArtadhyAna - mananAM ciMtAtmaka pariNAma. karavI ke sUma asaMjJI jIvo paNa temanA thakI dUbhAya nahi. Atmadharma - svarUpamAM sthira thavA mATe jIve karavA yogya kriyAo, athavA AtmAe keLavavA yogya AyuSya karma - AyuSya karmanA udayathI jIvane guNo. prApta thayelA dehamAM amuka kALa sudhI rahevuM 433
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha paDe che. jeTalA kALa mATe eka dehamAM jIva rahe mATe potAnA Atmapradezane laMbAvI, eka hAthanuM teTalA kALanuM te jIvanuM AyuSya gaNAya ane ati pavitra sudhArasathI banAveluM zarIra yojI, jyAre karmodaya pUro thAya tyAre te niyamA tyAM jAya te zarIrane AhAraka zarIra kahevAmAM mRtyu pAme. Ave che. Aro - Aro eTale utsarpiNI kALa athavA AjJA - Atmika vikAsa karavA mATe samartha puruSanI avasarpiNI kALano vibhAga. eka kALamAM cha zikhAmaNa grahaNa karavI te. ArAno samAveza thAya. AjJA (pUrNa) -mAtra AtmasukhanI icchAthI guru ane ArAdhana - ArAdhana karavuM eTale je meLavavuM hoya prabhunI AjJAmAM rahevuM, temanI icchAe vartavuM. tenI prAptinA puruSArthamAM, tenI siddhi na thAya AjJA (apUrNa) - AtmasukhanI icchA uparAMta tyAM sudhI, bIjI vRttiono tyAga karI lAgI saMsArI zAtAnA abhilASathI guru tathA prabhunI rahevuM. samyak jJAna, darzana, cAritranuM ArAdhana AjJAmAM rahevuM. te mokSamArga che. AjJAdhIna - jIva jyAre mana,vacana tathA Avartana kALa - paribhramaNano samaya. kAyAthI AjJAmAM rahe tyAre AjJAdhIna thayo AsthA - je mArge mokSanI prApti thAya te mArganuM kahevAya. zradhdhAna thavuM. tathA sapuruSanA Azraye ja A AjJApAlana - potAnI svacchaMdI icchAone gauNa kAryasiddhi thaI zake tema che tevI zraddhA thavI te karatA javI ane mArgadarzaka gurunI kalyANakArI AsthA. icchAone AdhIna thaI niyamitapaNe vartatA Azraya - Azaro, AdhAra. rahevuM te AjJApAlana. Azrava (tattva) - jIva sArA athavA narasA bhAva tathA AjJAmArga - AjJAmArga eTale je Apta puruSamAM ke satparuSamAM sAdhakane temanA jJAnIpaNAnI kriyA karI zubha athavA azubha karmaparamANuo grahaNa karato rahe che. A prakriyAne Azrava khAtarI thaI hoya, teo mane sAcuM mArgadarzana kahevAya che. ApanAra che tevuM zraddhAna pragaTayuM hoya, temanA mATe khUba pUjyabhAva ane ahobhAva vartatAM AzravabhAvanA - rAga, dveSa, ajJAna AdithI karma hoya ane potAnA AtmAnuM kalyANa karavA AtmA para Ave che, ema samajavuM te Azrava mATe temanA ciMdhelA mArge cAlavAnI icchA bhAvanA. rAkhavI. AhAraka zarIra - ucca AtmadazAvAna jJAnIne kaMI Itaranigoda - nityanigodamAMthI bahAra nIkaLyA jANavAnI icchA thAya tenuM samAdhAna karavA mATe pachI sUkSma ekeMdriyarUpe jIva rahe te Itaranigoda athavA tIrthaMkara prabhunI RddhinAM darzana karavA kahevAya che. 434
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ iryA samiti - karmodayane kAraNe cAlavAno prasaMga munine Ave tyAre anya jIva haNAya nahi, dUbhAya nahi, e rIte cAlavuM te iryA samiti. ucca gotrakarma - je karmanA udayathI jIva rAjakuLamAM, zreSThI kuLamAM, vaibhavI kuLamAM utpanna thAya te ucca gotrakarma. uccagotramAM jIvananI ghaNI suvidhAo ane viziSTha lAbho maLe che. uNodarI tapa - udara eTale peTa. tene ubhuM rAkhavuM eTale potAnI jarUriyAta karatAM icchApUrvaka thoDo ocho AhAra grahaNa karavo arthAt peTa adhUruM rAkhI bhojana karavuM. utsarpiNI kALa - je kALamAM du:khanI hAni ane sukhanI vRddhi thatI jAya te utsarpiNI kALa gaNAya che. udaya (karmano) - bAMdhelA karmo amuka kALa vItyA pachI bhogavavA mATe udayamAM Ave che. saMsArI sthitimAM udaya be prakAre anubhavAya che pradezodaya ane vipAkodaya. urtana - jIva karma bAMdhe che tyAre tenA pradeza, anubhAga, sthiti ane prakRti nakkI thAya che. te pachI tenI pravRtti ane puruSArtha anusAra A karmamAM pheraphAra thayA karato hoya che. jyAre jIvanAM kAryothI bAMdhelAM karmanAM sthitibaMdha ane anubhAga baMdhamAM vadhAro thAya che tyAre tenAM karmanuM uddavartana thayuM ema kahevAya che. udAsInatA - urdu eTale UMce. asInatA eTale rahevApaNuM. udAsInatA eTale kaSAyathI UMce, AtmA samIpa rahevApaNuM arthAt nispRhapaNuM vedavuM. pariziSTa 1 uddI2NA - karmane bAMdhyA pachI, bhAvimAM udayamAM Ave evA sattAgata karmone vartamAnamAM kheMcI lAvI bhogavI levAM te uddIraNA karI kahevAya che. A karmone tapa, dhyAna Adi vizeSa puruSArthathI kheMcavAmAM Ave che. upagrahana - A samakitanuM pAMcamuM aMga(guNa) che. upagrahana eTale anyanA doSa DhAMkavA. samyakdaSTi AtmA koInA doSane jANe che, chatAM tene doSI tarIke tiraskAre nahi. tenA doSane DhAMke ane sAcI salAha ApI sAcA mArge vALe. upazama - karmo zAMta thaI javA, udaya rahita karma thavuM te karmano upazama kahevAya che. khAsa karIne mohanIya karmanI bAbatamAM Ama thAya che. mohanIya karmanA sarvathA anudaya vakhate sattAmAM rahelA mohanIya karmane upazamana kahe che. upazama samakita - jIva jyAre pAMca miniTa ke tethI vadhAre samaya mATe anaMtAnubaMdhI cokaDI ane darzanamohanI trika upazamAvI zake che, tyAre te upazama samakita pAmyo kahevAya che. upazama zreNi - upazama karavuM eTale zAMta karavuM. karmane sattAmAM dabAvI rAkhavA ane udayamAM na AvavA devA te karma upazama karyA kahevAya. je jIva karmanAM daLano pUrNa kSaya na karatAM, amuka aMze dabAvato AThamA guNasthAnathI AgaLa vadhe che, te jIva upazama zreNIe caDhe che tema kahevAya. upasarga anya koI jIva taraphathI munine irAdApUrvaka apAyeluM duHkha te upasarga che. upAdAna - AtmavikAsa ka2vA mATe jIvanI pAtratA hovI te upAdAna. 435
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha upAdhiyoga - saMsAramAM ciMtA karavI paDe te prakAranAM karmonA udayane vedavA paDe te. upAdhyAyajI - uttama AcAryanA pagale cAlI, temanI pAsethI svAra kalyANanA mArgano utsAhathI phelAvo karavAnI preraNA laI sahune mArgadarzanarUpa zikSaNa ApanAra upAdhyAyajI kahevAya che. upekSA bhAvanA - nirguNI jIva pratye madhyasthatA. ekeMdriya - mAtra sparzedriya dharAvanAra jIva ekeMdriya kahevAya che. AvA jIvane cAra prANa hoya che. kAryabaLa, sparzendriya, AyuSya ane zvAsozvAsa. ekatvabhAvanA - mAro AtmA ekalo che, te ekalo Avyo che. ane ekalo javAno che. Ama aMta:karaNathI ciMtavavuM te ekatvabhAvanA. eSaNA samiti - AhAra, vastra, pAtra Adi grahaNa karavAno udaya Ave to yatnApUrvaka mamatvarahita banI tene grahaNa kare. tema karatAM, vAparatAM evI sAcavaNI kare ke kIDI, kaMthavA Adi jIvo paNa temanA thakI dUbhAya nahi. aMtamuhUrta - ATha samayathI vadhAre ane 48 miniTathI ochA kALane aMtamuhUrta kALa kahe che. aMtarAya - koIpaNa prakAranuM sukha meLavavAnI icchA pUrNa thavAmAM naDatA vipno te aMtarAya. aMtarAya karma - je karma AtmAnAM vIryabaLane - zaktine roke ke avarodhe che te aMtarAya karma che. A karmanAM jorathI jIvanuM vIrya nabaLuM thaI jAya che, puruSArtha karavAnI zakti tenAmAM yogya rUpe rahI zakatI nathI. aMtarmukha - sva sAthenuM aMtaraMgamAM AtmAnuM joDANa tathA tAdAbhyapaNuM. aMtavRttisparza - zrI tIrthaMkara prabhunAM sAnidhyamAM eka samaya mATe jIva dehathI bhinnapaNAno anubhava kare che, eTale ke eka samaya mATe te jIva mithyAtvanA udayane tathA baMdhane TALe che. A eka samayanA svAtmAnA ekarUpapaNAnA anubhavane aMtavRttisparza kahevAmAM Ave che. kartAbhAva/kartApaNuM - jIvanAM jIvanamAM je kAMI thAya che te huM karuM chuM ke mArAthI thAya che evA bhAva sahitanA vartanane kartAbhAva kahe che. karma - karma e sUma pudgala vargaNA che. AvI sUma pugala vargaNAthI Akho loka bharelo che. sakarma AtmA arthAt jIva jyAre bhAva ke kriyA kare che tyAre karmavargaNAno AtmA sAthe saMbaMdha thaI jAya che. A vargaNAmAM ghaNI zakti hovAne kAraNe jyAM sudhI tenuM phaLa AtmAne Ape nahi tyAM sudhI te kharI jatI nathI. karma anubhAga/rasa - rasa eTale je karma grahaNa thayuM che teno paripAka thatAM tenI tIvratA ke maMdatA keTalA pramANamAM haze tenuM mApa. phaLa ApatI vakhate te karma AkarAM, sAdAM ke madhyama pariNAma Ape te rasabaMdha. rasabaMdhane "anubhAga' paNa kahevAmAM Ave che. karma udaya - bAMdhelA karmo amuka kALa vItyA pachI bhogavavA mATe udayamAM Ave che. saMsArI 436
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 sthitimAM udaya be prakAre anubhavAya che - zarU karaze, ane keTalA kALa mATe phaLa Apaze pradezodaya ane vipAkodaya. e vize 'karma sthiti' vibhAgamAM nakkI thAya karma prakRti - prakRtti eTale svabhAva. pratyeka grahaNa che. A samayagALo aMtarmuhUrtathI zarU karI karelA karmano svabhAva kevI jAtano thavAno utkRSTapaNe 70 kroDAkroDI sAgaropama sudhInI che teno nirNaya baMdha vakhate thAya che. koI karma taratamatAvALo saMbhave che. jJAnane Avare che, koI karma taMdurastI ke karmabhUmi - evI bhUmi ke jyAM jIve kAMI paNa prApta roga Ape che, koI karma khyAti ke apayaza karavA mATe pote puruSArtha karavo paDe te karmabhUmi Ape che, vagere. A pramANe karmanI asaranI kahevAya che. rItabhAtane karma prakRti kahevAya che. karmanI mukhya karuNA bhAvanA - jagatajIvanAM duHkha dekhIne ATha prakRti cheH jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, anukaMpita thavuM; te jIvo du:khathI mukta thAya aMtarAya, mohanIya, AyuSya, nAma, gotra, tevA bhAva rAkhavA. vedanIya. karma pradeza baMdha - pradeza eTale karmavargaNAnAM daLiyAMno kalyANa - kalyANa eTale du:khano aMta ane zAzvata jaththo. A karma keTalAM karma paramANunuM baneluM che, sukhanI samRddhi. ane AtmAnA keTalA pradezo para chavAyeluM che te kalyANanAM paramANu - sahu jIvonuM kalyANa thAya e pradeza baMdhamAM nakkI thAya che. bhAvanA karavAthI je zubha karma pudgalono piMDa racAya che te. karma vargaNA - A karma vargaNAo sthULa pudgalanI banelI che, avakAzamAM patharAyelI che. tene kalyANaka (tIrthakaranA) - zrI tIrthaMkara prabhunI jIva potAnA bhAvathI AkarSAne potAnA baLavAna nirverabuddhinA prabhAvanI jANakArI arthe AtmA sAthe ekameka karI nAkhe che tyAre te karma devI zrI prabhunA pAMca kalyANaka ujave che. zrI kahevAya che. tIrthakara prabhuno AtmA je samaye garbhamAM praveze karma sattA - AtmA sAthe kAmaNa vargaNA joDAI che tyAre garbha kalyANaka, je samaye caramadeha na hoya tyAre te vargaNA rUpe oLakhAya che, dhAraNa kare che tyAre janma kalyANaka, je samaye joDANanA samayathI tenuM karma evuM nAma zarU thAya dIkSA grahaNa kare che tyAre dIkSA kalyANaka, je che. ane jyArathI tenuM karma tarIkenuM svarUpa zarU samaye kevaLajJAna utpanna kare che tyAre jJAna thAya che tyArathI jyAM sudhI tenI AtmA sAthenI kalyANaka ane je samaye nirvANa prApta kare che vidyamAnatA rahe che tyAM sudhI te karmanI sattA tyAre nirvANa kalyANaka devo ujave che. gaNAya che. kalyANabhAva - sahune sukha maLe ane sahu saMsArathI karma sthiti - sthati eTale bAMdheluM karma keTalo mukti pAme e prakAranI bhAvanA ne kalyANabhAva kALa udayamAM raheze, te kyAre phaLa ApavAnuM kahevAya. 437
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kevaLadarzana- traNe lokanuM, traNe kALanuM, pratyeka padArthanuM samaya samayanuM jovApaNuM te kevaLadarzana. kaSAya - kachu eTale saMsAra ane Aya eTale lAbha. je bhAva karavAthI jIvano saMsAra vadhato jAya te kaSAya. kaSAya cAra che - krodha, mAna, mAyA ane lobha. kApota lezyA - A lazyAmAM AtmAnAM pariNAmanI malinatA uttarottara ghaTe che ane te pariNAma kabUtaranA raMgavALA mAnavAmAM Ave che. A lezyAvALA jIvo zoka, bhaya, irSA, paraniMdA tathA potAnI prazaMsA karavAmAM tatpara hoya che. A vezyA azubha che. kevaLajJAna - traNe lokanuM, traNe kALanuM, pratyeka padArthanuM sarva prakAranuM samaya samayanuM jJAna te kevaLajJAna. pratyeka kevaLajJAnIne eka pradeza, eka paramANu ane eka samayanuM jJAna pravarte che. cAre ghAtI karmono pUrNa nAza thAya tyAre ja A jJAna pragaTe che. kAyakleza tapa - AtmasAdhanA ane ArAdhanAmAM thanAra zArIrika pIDA ke upadravarUpa kaSTone gaNakAryA vinA uttamatAe ArAdhananI vardhamAnatA karatA javI te kAyakleza tapa che. kevaLIgamya pradeza - kevaLIgamya pradeza eTale kevaLIprabhu jevA zuddha pradezo jemAM mAtra zubha aghAtI karmo ja hoya che, eka paNa ghAtI karma ke azubha aghAtI karmanuM paramANu tenA para cITakI zakatuM nathI. AvA ATha pradeza thAya che. kAyotsarga tapa - bAhya ane atyaMtara parigrahanA tyAganA puruSArthane kAyotsarga ke vyutsarga tapa kahe che. temAM kAyA sahita sarva parigrahanA mamatvano tyAga karavAmAM Ave che. arthAt A tapamAM kAyAne halanacalanAdithI nivRtta karI maMtrasmaraNa ke logassanAM raTaNathI manane sthira karI svarUpamAM ramamANa thavAnuM rahe che. kevaLIparyAya - kevaLajJAna sahitanI avasthA. kevaLa prabhu - jemaNe sarva jIva mATe kalyANanA bhAva na karatAM, amuka jIvo mATe ja kalyANabhAva vedI, kevaLajJAna lIdhuM che te kevaLa prabhu. kevaLIprabhu chadmastha avasthAmAM paMcaparameSTinI padavI sparzatA nathI paNa siddha thayA pachI paMcaparameSTinA bIjA pada(sidhdhapada)mAM sthAna pAme che. kALa - sarva dravyamAM thatA parivartananI noMdhaNI jenA kAraNe thaI zake che, eTale ke jIva tathA pugalanI paryAya batAve che te kALa dravya che. kALa cakra - eka utsarpiNI ane eka avasarpiNI bane maLI eka kALacakra thAya che. kroDAkroDI sAgaropama - eka karoDa X eka karoDa = kroDAkroDI. eka jojana vyAsavALo ane eka jojana UMDo khADo khodavAmAM Ave, ane te khADo tAjA janmelAM gheTAMnA baccAnAM sUmavALathI khIcokhIca bharavAmAM Ave, te pachI pratyeka so varase eka vALa kADhatA rahevAthI e khADo saMpUrNa khAlI thaI jAya tyAre temAM je samaya jAya kevaLacAritra - zrI kevaLIprabhu je cAritra pALe che te cAritra. 438
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ tene palyopama kALa kahe che. asaMkhya palyopama vItavAthI eka sAgaropama thAya che. krodha kaSAya - krodha eTale anya padArtha ke jIva prati je aNagamAnI lAgaNI thAya che, tenuM vedana karavuM, te lAgaNI pragaTa karavI, aNagamatI vastu na hoya to sAruM evA bhAvamAM vartavuM. A lAgaNImAM Aveza, tiraskAra, apamAna Adi samAveza pAmI krodhanI lAgaNIne tIvra kare che. komaLatA - jIva jyAre potAne anyathI UMco ke nIco mAnavAne badale samAna AtmabhAve jotAM zIkhe che,ane e dvArA potAnA mAnabhAvane toDI, bIjAnAM du:khane joI te duHkhathI chUTe evo kalyANabhAva seve che te komaLatAno guNa darzAve che. kRSNa lezyA - A lezyAmAM AtmAnAM pariNAmanI sauthI vizeSa malinatA hoya che ane tenAM paramANuno raMga koyalanA raMga jevo hoya che. kRSNa lezyAvALo mANasa prAye anaMtAnubaMdhI kaSAyo sahita, durAgrahI, duSTa tathA hiMsaka vicAro karavAvALo hoya che. A lezyA ati azubha che. gaNadharajI - gaNa eTale ziSya samUha. gaNanA dharanArane gaNadhara kahe che. gaNadhara eTale tIrthaMkara bhagavAnanA mULa ziSya. temanI avasthA AcAryomAM uttama gaNAya che. teo yathArthatAe prabhuno bodha avadhArI uttama AjJApAlana sAthe mokSamArga ArAdhe che, te bodhano ane mArgano phelAvo anya bhavya jIvo samakSa kare che ane pariziSTa 1 mumukSuone sAtha ApI mokSamArgamAM AgaLa vadhAre che. gaNitAnuyoga - je zAstromAM lokanuM mApa tathA svarga, naraka AdinI laMbAI AdinuM, karmanA baMdhAdinuM varNana gaNitanA AdhArathI kareluM hoya te. graMthibheda - graMthi eTale mithyAtvanI gAMTha athavA rAgadveSanI nibiDa gAMTha. graMthibheda eTale jaDa ane cetanano bheda karI mithyAtvanI gAMThane toDatA javI, tenI amuka mAtrAe graMthibheda thayo kahevAya che. guNasthAna guNasthAnaka - guNasthAna eTale guNonA samUhane rahevAnI jagyA. jeTalA pramANamAM guNo khIlyA hoya teTalI vizuddhi darzAvavA, AtmAnA pUrNa ajJAnatAthI zarU karI, pUrNa vizuddhi sudhInA cauda vibhAga zrI vItarAga bhagavAne jaNAvyA che. ane te pratyeka vibhAgane guNasthAna evI saMjJA ApI che. AtmAmAM jeTalA vadhAre guNonI khIlavaNI thAya teTalA UMcA guNasthAne te rahyo kahevAya. mohanIya karmanI taratamatAne AdhAre jIvamAM guNonI khIlavaNI thAya che, tethI jeTalA pramANamAM mohanIya karmano kSayopazama vadhAre teTaluM ucca guNasthAna tene prApta thAya. 439 guNavrata - guNanI vRddhi karanAra je traNa vrata zrAvaka ArAdhechete guNavrata kahevAyache. digviramaNa(judI judI dizAmAM javAnI maryAdA), bhogopabhoga parimANa(bhogapabhoganA sAdhanonA upayoganI maryAdA) ane anarthadaMDa viramaNa(jarUra vinA pApakarmathI chUTavuM). zarIrAdinI sAcavaNI mATe
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thatAM pApa te arthadaMDa. te sivAyanA pApa te anarthadaMDa. caramAvarta - jIvanuM chelluM Avartana caramAvarta kahevAya che. jIva ekeMdriyathI saMjJIpaMcendriya thaI, AtmavikAsa sAdhI kevaLajJAna meLavI siddha thAya, te chellI vakhatano vikAsakALa caramAvarta kahevAya che. gupti - gupti eTale mana, vacana ane kAyAnA yogano virodha karavo ke jethI alpAtialpa karmabaMdha thAya ane baLavAna nirjarA thAya. gupti traNa che: manogupti(Arta-raudra dhyAna thAvavuM nahi), vacanagupti (niravadya vacana paNa kAraNa vagara bolavuM nahi), ane kAyagupti(jarUra vagara zarIra halAvavuM nahi). cAritra - AtmAnuM mULa lakSaNa e svarUpamAM sthira rahevuM te che. potAnA svarUpamAM sthiratA ke lInatA mANavI e Atma cAritra kahevAya che. gotra karma - je karmanA udayathI jIva rAjakuLamAM, zreSThI kuLamAM, vaibhavI kuLamAM utpanna thAya te ucca gotrakarma ane je karmanA udayathI jIva halakA bhikSuka kuLamAM, asuvidhAvALA kuLamAM janme te nIcagotrakarma. uccagotramAM jIvananI ghaNI suvidhAo ane viziSTha lAbho maLe che. gRhastha - gRha eTale ghara. gharamAM rahenAra gRhastha. ghAtakarma - je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta kare che, vikaLa kare che te ghAtI karma kahevAya che. ghAtI karma cAra che - jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya. cAritramoha - AtmAne tenA svarUpAnubhavathI zruta karAve athavA to AtmasvarUpamAM sthira na thavA de te cAritramoha. cAritramohamAM mukhya cAra kaSAya krodha, mAna, mAyA, lobha che. te pratyekanAM cAra prakAra anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, saMjvalana gaNatAM soLa bhAga thAya. temAM nava nokaSAya bhaLI pacIsa prakAra thAya che. cothuM avirati samyakraSTi guNasthAna - deha, indriya Adi sarva parapadArthothI AtmAnI spaSTa bhinnatAnI anubhUtine zrI bhagavAne samyakdarzana kahyuM che. jIva cothA guNasthAne samyakdarzana pAmIne AtmAnAM anaMta guNomAnA pratyeka guNano AMzika anubhava kare che (sarvaguNAMza te samyakatva). A guNasthAne tyAga na hovAthI avirati guNasthAna kahevAya che. caudamuM ayogI kevaLI guNasthAna - zrI kevaLI prabhune AyuSyano chello aMtamuhUrta kALa bAkI rahe tyAre bIjA traNa aghAtI-ka nAma, gotra ane zAtA vedanIyane ekasAthe bhogavI levA AtmA mana, vacana ane kAyAnA yogane rUMdhI nAkhe che. mana, vacana tathA kAyAnA yoga A chellA ane caturvidha saMdha - zrI arihaMta bhagavAna sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAranA banelA saMghanI sthApanA kare che. te saMgha caturvidha saMgha kahevAya che. carama zarIra - chelluM zarIra. je zarIra pachI AtmA navuM zarIra dhAraNa karato nathI ane siddhabhUmimAM jAya che. 440
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 caudamAM guNasthAne ruMdhAtA hovAthI A ayogI (nityatva). 3. AtmA kartA che (kartutva). 4. kevaLI guNasthAna kahevAya che. A guNasthAnanA AtmA bhoktA che (bhokatRtva). 5. mokSa che. 6. chellA samaye AtmA dehavisarjana karI mAtra eka mokSano upAya che. ja samayamAM siddhabhUmimAM pahoMcI tyAM sthira thaI jAtismRtijJAna - matijJAnanA ughADathI pUrvanA jAya che. te jagyAe anaMtakALa sudhI aDola bhavonI smRti Ave, jenA anusaMdhAnamAM ane akaMpa sthitimAM AtmA anaMtajJAna tathA jIvanA saMsArathI chUTavAnA bhAva vadhe che te. anaMtadarzana sahita vase che. caureMdriya - sparza, rasa, ghANa ane cakSu e cAra jIva - jyAM sudhI AtmA karma sahita hoya tyAM sudhI te jIva kahevAya che. indriya pAmanAra jIva caureMdriya kahevAya che. AvA jIvane ATha prANa hoya cheH kAyabaLa, jugupsA nokaSAya - durgadhI padArtho pratye nAka vacanabaLa, sparzendriya, rasanendriya, ghrANendriya, macakoDavuM, koI vikRta padArtho joI citarI cakSuindriya, AyuSya ane zvAsozvAsa. caDAvavI vagere jugupsAnA prakAra che. chaThTha guNasthAna (utkRSTa) - mana, vacana tathA kAyAnuM tattva (nava) - AtmAnI jANakArI meLavavA mATe bahulatAe AjJAdhInapaNuM. zrI tIrthakara bhagavAne nava tattva kahyAM che. A chaThThuM sarvavirati samyakradRSTi guNasthAna pAMcamA nava tattva che - jIva, ajIva, pApa, puSya, guNasthAne zarU thayelo mana, vacana tathA kAyAno Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha, mokSa. saMyama pragaTapaNe vyavasthita vikAsa sAdhI tapa - saMsAranI zArIrika, mAnasika, Arthika Adi pUrNatAe pahoMce tyAre chaThTha guNasthAna Ave che. sarvabhautika sukhonI icchAno tyAga karI, karmanI te vakhate aMtaraMgathI svacchaMdano rodha thaI mana, nirjarA karavAmAM ekAgra thavuM e tapa che. tapa vacana tathA kAyA prabhune soMpAya che. prabhunI bAra prakAre che, cha bAhyatA (anazana, uNodarI, AjJA anusAra cAlavAno niyama jIva bhAvathI vRttisaMkSepa, rasa parityAga, vivikta zayyAsana, svIkAre che. ane saMsAra bhogavavAnI vRtti kSINa kAyakleza) ane cha AMtaratapa(prAyazcitta, thAya che tyAre chaTTha guNasthAna pragaTe che. vinaya, vaiyAvRtta, svAdhyAya, kAyotsarga, chadhastha - kevaLajJAna lIdhA pahelAMnI jIvanI sthiti dhyAna) che. te chadmastha avasthA. tapa (uttama) - samasta rAgAdibhAvonI icchAno cha pada (AtmAnAM) - jIvane samakita ane te pachInI tyAga karI svarUpamAM - potAmAM lIna thavuM arthAt avasthAonI prApti thavA mATe AtmAnAM AtmalInatA dvArA vikAro para jaya meLavavo e cha padanuM yathArtha zraddhAna thavuM joIe ema zrI tapa che. A tapa samyakadarzana sahita karavAmAM tIrthakara bhagavAne bodhyuM che. A cha pada che - Ave che tyAre ja AtmArthe saphaLa thavAya che ane 1. AtmA che (astitva). 2. AtmA nitya che te ja uttama tapa che. 441
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tiryaMca - tiryaMcagatinAM jIva tiryaMca tarIke oLakhAya tejo vezyA - A legyAmAM AtmAnAM pariNAma che. tiryaMcanA pAMca prakAra che. ekeMdriya, beindriya, UgatA sUrya jevA hoya che. A vezyA vALo jIva traNa indriya, cAra indriya ane paMcendriya. samadaSTi, dveSarahita, dayALu, udAracitta vALo paMcendriyamAM asaMjJI ane saMjJI. saMjJI paMcendriya hoya che. A vezyA zubha che. paNa teno durupayoga jaLacara, sthaLacara ane khecara ema traNa prakAramAM karavAmAM Ave to anyane bALI zake che. vaheMcAya che. pazu, paMkhI, Adi tiryaMca kahevAya. teramuM sayogI kevaLI guNasthAna - A guNasthAne cAra ghAtI karmo - mohanIya, jJAnAvaraNa, tIrthasthAna - tIrthasthAna eTale evuM kSetra ke jyAM darzanAvaraNa ane aMtarAyano kSaya thaI kevajJAna vasI AtmA potAnA para lAgelA karmanAM kevaLadarzana pragaTe che. kevaLajJAna lIdhA pachI tharane nivRtta karavAno avakAza pAme che. bIjI jemane mana, vacana ane kAyAnA yoga pravarte che apekSAe AtmAmAM kalyANabhAvanA udaya sAthe te sayogI kevaLI ane e dazA te sayogI kevaLI jJAna, darzana ane cAritranI ekatA sadhAya che guNasthAna. tyAre te AtmAmAM tIrthasthAna pravarte che. tyAga (guNa) - AtmAnA anubhavane avarodha tIrthakara nAmakarma - bhAvimAM tIrtha pravartAvavAnuM karma karanAra padArthane choDatA javA te tyAga. | nikAcIta thAya che tyAre jIvane tIrthakara nAmakarma tyAga (uttama) - potAnA AtmAthI bhinna sarva no baMdha paDayo kahevAya che. parapadArthone A para che ema jANIne tenA taraphano mamatvabhAva toDavo e tyAgadharma tIrthakara bhagavAna - tIrthakara eTale tIrthanA karanAra. che. ane AtmAnA Azraye rAgadveSAdi vikArono sahunAM kalyANa arthe sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane tyAga karavo e uttama tyAgadharma che. zrAvikArUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI tIrtha pravartAve che te tIrthakara bhagavAna kahevAya che. trasakAya - je jIva potAnA zarIrane halAvI teo OM dhvanithI dezanA Ape che, ane 34 calAvI zake te trasakAya jIva kahevAya che. bethI atizaya sahita birAjamAna hoya che. pAMca indriyavALA jIvo trasakAya che. ekeMdriya sthAvarakAya che. teIdriya - sparza, rasa ane thrANa e traNa indriya trasanADI - lokano madhyano Ubho paTTo trasa nADI meLavanAra jIva eindriya tarIke oLakhAya che. kahevAya che, kemake samasta trasakAya jIvo, A AvA jIvane sAta prANa hoya che. kAryabaLa, trasa nADImAM vase che. trasa nADInI bahAranA vacanabaLa, sparzendriya, rasaindriya, ghrANendriya, lokanA bhAgamAM mAtra sUkSma ekeMdriya ja AyuSya ane zvAsozvAsa. vase che. teukAya - agni je jIvonuM zarIra che te teukAya trIjuM mizra guNasthAna - pahelA (mithyAtva) jIva. te ekeMdriya che. guNasthAnamAMthI nIkaLI samyagdarzana pAmatAM 442
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 pahelAM manomaMthana vALI bhUmikA jIvane prApta darzanAvaraNa karma - pAMca indriya ane chaThuM mana thAya che. tyAre jIvane 'AtmA nathI ja' athavA emAMnA koI eka ke aneka sAdhanothI thatuM AtmA che ja' evI spaSTatA thatI nathI, AvI padArthanuM prathama samayanuM sAmAnya jANapaNuM te dvidhAvALI sthiti te trIjuM mizra guNasthAna che. darzana kahevAya che. je karma AtmAnA darzanaguNa teno kALa aMtamuhUrtano che. para chavAI jaI darzanane pragaTavA detuM nathI tene darzanAvaraNa karma kahevAya che. dayA - dayA eTale anukaMpA, du:khathI chuTe evI lAgaNI. saMsAranAM paribhramaNathI digaMbara muni - digyuM eTale dizA. ane aMbara potAnA jIvane choDAvavAnI bhAvanA eTale eTale vastra. dizAo jenuM vastra che tevA muni svadayA. bIjAnuM bhaluM thAya, bIjAo du:khathI (muni) digaMbara muni kahevAya che. mukta thAya evI bhAvanA te paradayA. dIkSA - juo sarvasaMga parityAga jIvane saMsArathI choDAvavAnA bhAva e sUkSma dayA che, ane hiMsAdi pravRttino tyAga e sthULa deva - devagatimAM jIva deva tarIke oLakhAya che. dayA che. deva cAra prakAranA che. bhuvanapati, vANavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika. temane mukhyatAe dazamuM sUkSma saMparAya guNasthAna - kaSAyomAM sahuthI zAtAno ane gauNatAno azAtAno udaya sUma prakAra te saMjvalana che. zreNinA A varte che. guNasthAne badhA bAdara - dhULa kaSAyono nAza devaloka - devo jyAM rahe te jagyAne devaloka karavA jIva bhAgyazALI thAya che, ane tenA kahe che. sUkSma saMjvalana kaSAyo paNa nAza pAmatA jAya che. A prakAre A guNasthAne zreNimAM sUmamAM dezaparityAga - deza eTale aMza. amuka bhAgano sUma kaSAya paNa haNAtA hovAthI tene sUkSma tyAga eTale deza parityAga. saMparAya (kaSAya) guNasthAna kahe che. dezavrata (dezavirati) - nAnAM vratone dezavrata kahe che. darzana - pratyeka padArthanI pAMca indriya ke manathI pUrNa nahi paNa amuka aMze paLAtuM vrata dezavrata pahelA samayanI sAmAnya jANakArI AtmA kahevAya. grahaNa kare che tene darzana kahevAya che. dehAtmabuddhi - dehamAM Atmabuddhi karavI, te huM chuM evA bhAvamAM rahevuM te dehAtmabuddhi che. darzanamoha - je karma AtmAnAM astitva, nityatva Adi zraddhAnane AvarI jIvane potAnAM svarUpanuM dravya - dravya eTale padArtha ke vastu. samagra loka(vizva) yathArtha bhAna thavA na de te darzanamoha kahevAya che. mAtra cha prakAranAM dravya dharAve che. te che - jIva, tenI traNa prakRti cheH mithyAtva mohanIya, mizra pudgala, dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAza mohanIya ane samyaktva mohanIya. ane kALa. 443
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dvAdazAMgI - dvAdaza eTale bAra. dvAdazAMgI eTale karavAmAM ekAgra thavuM. te vakhate tenAmAM bAra aMga sUtro. jemAM zrI tIrthaMkara prabhuno samagra avyakta evA zubha vicAro cAlatA hoya che. upadeza samAyo che. jIvane cothAthI chaThThA guNasthAna sudhI dharmadhyAna dveSa - dveSa e krodha ane mAnanAM saMyojanathI saMbhave che. utpanna thAya che. kaeNSa eTale koI jIva ke padArtha dharmAstikAya - jIva tathA pudgalane gati karavAmAM mATenuM azubha ciMtavana. potAnI dhArI icchA sahAya karanAra dharmAstikAya dravya che. pAra paDe nahi tyAre tenA mAnabhAvano bhaMga thAya dhuvabaMdhI - je karma prakRti jIvane satata baMdhAyA kare che, ane temAM nimittarUpa bananAra padArtha mATe te dhuvabaMdhI prakRti kahevAya. jIvane aNagamAnA azubha bhAvo arthAtu dveSa vedAya che. dhyAna - dhyAnanA cAra prakAra che - Arta, raudra, dharma ane zukla. pahelA be prakAra kaSAyayukta daMDaka - daMDa eTale zikSA athavA sajA. anaMta hovAthI saMsAranI vRddhi karanArA che. bIjA zaktivAna AtmA karmAdithI daMDAIne viSama be dhyAnanA prakAra AtmAnI anubhUti sthiti bhogavavA je sthAnamAM jAya che te daMDaka karAvanAra hovAthI Atmazuddhi karavA mATe khUba kahevAya che. AvA daMDaka 24 che. pRthvI, apa, upakArI che. teja, vAyu ane vanaspati e pAMca ekeMdriya, beIndriya, teIndriya, corendriya, saMjJI paMcendriya dhyAna tapa - A tapamAM dharmadhyAna athavA zukladhyAna tirthaya, manuSya, nArakI, daza prakAranA bhUvanapati thakI jIva deha, indriya AdithI para banI (asurakumAra), vyaMtara deva, jyotiSika deva ane svamAM ekAkAra thaI jAya che. viSayavikAra tathA vaimAnika deva A covIza sthAna daMDaka che. parapadArtha parathI cittane dUra karI AtmAnA zudhdha upayogamAM ekAgra thavuM te dhyAna tapa che. dharma - cAre gatimAM rakhaDatA jIvane adhogatimAM jato aTakAve, azubhathI rakSe ane sarva prakAranAM napuMsakaveda nokaSAya - A vedanA udayathI jIvane duHkha ane dardathI choDAvI zAzvata sukhanI prApti strI tathA puruSa baMnene bhogavavAnI icchA sudhI pahoMcADe tenuM nAma dharma. satata rahyA kare. dharmadurlabha (dharma) bhAvanA - dharmanA upadezaka tathA naraka - naraka sAta che, ane te lokanA nIcenA zudhdha zAstranA bodhaka evA guru maLavA ane bhAgamAM Avela che. tyAM utkRSTa Aya teMtrIsa temanA vacanonuM zravaNa maLavuM durlabha che ema sAgaropamanuM ane jaghanya Ayu daza hajAra varSanuM ciMtavavuM te dharmadurlabha bhAvanA. che. A gatimAM jIvane ghaNuM ghaNuM du:kha bhogavavuM dharmadhyAna - dharmadhyAna karavuM eTale deha, indriya, paDe che. bhogopabhoganI sAmagrIthI alaga thaI, navamuM anivRtti bAdara saMparAya guNasthAna - svarUpamAM lIna thavuM arthAt AtmAno anubhava saMparAya eTale kaSAya. ane bAdara eTale sthULa 444
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ athavA moTA. je kaSAyono pUrNa nAza karavAno puruSArtha jIve AThamA guNasthAne upADayo hato, temAM ghaNI saphaLatA maLI hovA chatAM pUrNatAnI prApti thaI nathI, ane te prApti mATe AgaLa vadhavAnuM che te sUcavavA A guNasthAnane 'anivRtti bAdara saMparAya' guNasthAna tarIke oLakhAvyuM che. nAma karma - citAro citra citare, temAM vividha raMga pUre, tema prANIne prANa dharAvI navA navA AkAro, nAma, rUpa apAve, citravicatra svara Ape, yaza apayaza apAve vagere rUpe aneka bAhya rUpa dhAraNa karAve te nAmakarma kahevAya che. nokaSAya cAritramohanI soLa prakRttine sahAya karanAra, uddIpta karanAra nava nokaSAya che. nokaSAyanI madadathI mULa kaSAya ugna thAya che. A kaSAyo te hAsya, rati, ati, bhaya, zoka, jugupsA, puruSaveda, strIveda ane napuMsakaveda che. nikAcIta ! - jIva jyAre ekano eka bhAva anekavAra karI karmane evuM ghaTTa ane cIkaNuM banAve che ke temAM urtana, apavartana, saMkramaNa Adi kaMI paNa sAmAnya rIte thaI zake nahi, te nikAcIta karma kahevAya che. A karmanA vipAkane te karma je prakAre bAMdhyuM hoya te prakAre bhogavavo paDe che. zubha athavA azubha baMne prakAranAM karma nikAcIta hoI zake che. nigraha karavo - tat saMbaMdhI rAgadveSathI chUTavuM. nigraMtha - graMthi eTale gAMTha. nigraMtha eTale gAMTha vagaranuM. jenI karmanI gAMTha nIkaLI gaI che te nigraMtha muni. nirjarA pUrve grahaNa karelA sarva karmo AtmAnA pradeza parathI khapAvavAnI pravRtti te nirjarA. nirjarA be prakAre cheH akAma ne sakAma. nirjarAbhAvanA - jJAna ane tapa sahita kriyA karavAthI pUrve bAMdhelAM karmo jaladIthI khare che tema ciMtavavuM te nirjarAbhAvanA. - nitya abhavI - je jIvane kyAreya mokSamAM javAnuM thatuM nathI, te nitya abhavI che. pariziSTa 1 nityanigoda lokanA sahuthI nIcenA bhAgamAM nityanigoda che jyAM sAdhAraNakAyamAM jIvo rahyA che, ane teo kadi kyAre paNa bahAra nIkaLyA nathI. eka kAyamAM anaMta jIvo rahI, sAthe upaje, mare, AhAra kare ityAdi sarakhApaNuM hoya te sAdhAraNakAya jIvo che. eka vakhata A nigodamAMthI jIva bahAra nIkaLe tyAra pachI kyAreya e jIva A nigodamAM jato nathI. nirmamapaNuM - mamatArahita sthiti. padArtha pratinI mamatva vagaranI, potApaNA vagaranI vRtti. nirmaLatA - pavitratA, zudhdhatA, maLa-mela rahita sthiti. - nimitta - jenA kAraNe jIvane bhAvAbhAva thAya te. nirAkAMkSA - A sakitanuM bIjuM aMga(guNa) che. sabhyaSTi AtmA parapadArthothI prApta thatAM sukhanI AkAMkSA (apekSA) rahita hoya che te nirAkAMkSA. 445 nirlepatA - lepAvApaNuM nahi te, aLagApaNuM ke aliptatA. nirvANa vANa eTale zarIra. nirvANa eTale azarIra. jIva anAdikALathI caturgatirUpa -
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsAramAM aTavAyA karato hato, temAMthI zuddha thaI A paribhramaNathI chUTI jAya che - mukta thAya che tyAre tene saMsA2mAM 2khaDavApaNuM rahetuM nathI ane AtmA mukta thAya che, eTale ke te nirvANa pAme che ane siddhabhUmimAM gamana kare che. nirvikalpatA - vikalpa eTale anizcita vicAra. 'A ke te' evA dvaMddabhAva vagaranI sthiti e nirvakalpatA kahevAya. nirvicArapaNuM sUkSmAtisUkSma vicAra vagaranI sthiti. A sthiti kevaLIprabhune hoya che. nirvicikitsA - samyakdarzananuM trIjuM aMga(guNa) che. nirvicikitsA eTale tiraskArarahitapaNuM. samyaSTi AtmAne rAga-dveSa, sugaMdha, durgaMdha, svaccha, malina padArtho vacceno bheda svarUpamAM bAdhAkArI thato nathI. teo padArthane jevA che tevArUpe jANe che. nirveda - saMsAranA paribhramaNano aMta lAvavAnI icchAne kAraNe saMsAra bhogavavAnI icchA maMda thavI, tene nirveda kahe che. niHzaMkatA A samitanuM paheluM aMga(guNa) che. samyakdaSTa AtmA zaMkA saMzaya rahita che. te sandeva, satkarma tathA sadgurunA avalaMbana thakI, tathA tattvazraddhAnane kAraNe te sAta bhayothI mukta thato jAya che ane tenI AtmA tathA dharma saMbaMdhInI AzaMkAo nIkaLatI jAya che. nizcaya(naya) - AtmAnI zuddha sthitinI apekSA. nizcayamArga - AtmAnAM zudhdha svarUpanAM yathArtha mArgane je jaNAve te nizcayamArga. - nizcayathI vyavahAra samakita - jIve anubhavelI eka samaya mATenI dehathI bhinnatA (aMtavRttisparza), 446 zrI tIrthaMkara prabhunI sahAyathI jyAre ATha samaya sudhI vistRta thAya che, tyAre te jIva 'nizcayathI vyavahAra samakita' pAmyo gaNAya che. nispRhatA - spRhA eTale icchA. nispRhatA eTale icchArahitapaNuM. nIcagotra karma - je karmanA udayathI jIva halakA bhikSuka kuLamAM, asuvidhAvALA kuLamAM janme te nIcagotrakarma. nIcagotravALAne jIvananI asuvidhA, garIbAI Adi hoya che, koI paNa gatimAM. nIla lezyA A lezyAmAM AtmAnAM azubha pariNAmanI kRSNa lezyA karatA kAMika maMdatA hoya che ane tenAM paramANuo moranA kaMTha jevA raMganAM hoya che. nIla lezyAvALo jIva kaSAyI, bahu parigraha rAkhanAra tathA bahu AraMbha karanAra hoya che. A lezyA azubha che. pada (cha) - juo 'cha pada'. padavIdhArI pada eTale UMcuM sthAna. parameSTi padadhArI, pUrvadhArI, mana:paryavajJAnI, avadhijJAnI Adi padavIdhArI kahevAya che. - padma lezyA - A lezyAmAM AtmAnAM pariNAma caMpAnAM vRkSanA raMgavALA hoya che. A lezyAvALA jIvo AcAra ane manathI zuddha, dAnavIra, vinayI, sajjana, nyAyamArgI hoya che. A lezyA zubha che. paramapada - mokSa. AtmAnuM UMcAmAM UMcuM sthAna. paramANu - pudgala e cha dravyamAMnuM eka che. tenAM nAnAmAM nAnA avibhAjya aMgane paramANu kahe che.
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 paramArtha aMtarAya - AtmAnAM mULabhUta jJAna, darzana tathA cAritrane khIlavA na de te paramArtha aMtarAya. paramArthazuddhi - AtmA zudhdha thato jAya e prakAre dharmanuM ArAdhana karatAM rahevuM, ane zuci vadhAratA javI te. parAbhakti - uttama bhakti; jJAnIpuruSanAM sarva cAritramAM aikyabhAvano lakSa thavAthI tenA hRdayamAM virAjamAna paramAtmA sAtheno aikyabhAva arthAt jIvanuM mana, vacana tathA kAyAthI uttama AjJAdhInapaNuM. parameSTi - jIva samastanA kalyANa karavAnA bhAva uttamatAe bhAve te parameSTi (parama iSTa) kahevAya che. arihaMta, sidhdha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvI A pAMca bhagavaMta parama iSTa eTale kalyANa karanAra hovAthI paMcaparameSTi kahevAya che. kahevAya che. udA. kSudhA, tRSA, zIta, uSNa, roga vagere. parvavratI pratimAdhArI - zrAvaka pauSadha Adi vrata ahI eka, be ke amuka divasa mATe munidharma pALe te. pazcAttApa - je bhUlo bhUtakALamAM thaI che te bAbatanuM du:kha jIve aMtaraMgamAM vedavuM te pazcAttApa. paheluM mithyAtva guNasthAnaka - mithyA eTale khoTuM, khoTAne rahevAnA sthAnane mithyAtva guNasthAna kahe che, A guNasthAne jIvane jagatamAM pravartatI satya bAbato viparIta rUpe jaNAya che, ane asatyano satyarUpe svIkAra thAya che. te jIva dehAdi pudgala padArthomAM gADhapaNe svapaNAnI lAgaNI vede che, ane je potAnuM che tene parapaNe anubhave che. AvI AvI aneka rIte jIva ghaNI ghaNI mithyAmAnyatAo baLavAnapaNe svIkArI le che, ane pariNAme potAnA lagabhaga badhA ja guNo Avarita karI nAkhe che. pApa (tattva) - je karmanAM paramANuo bhogavaTo karatI vakhate jIvane azAtArUpa nIvaDe che te paramANuo grahaNa karavA te pApa batAve che. eTale ke je prakAranA bhAva karavAthI azAtAno udaya vedavo paDe, te prakAranA bhAva tathA kArya pApa tattva sUcave che. pApAnubaMdhI - pApano anubaMdha (baMdhana) karAve tevI pravRtti. pAMcamuM dezavirati samyakdaSTi guNasthAna - 'deza' eTale pUrNano amuka vibhAga ane virati eTale ratithI (AsaktithI) viramavuM - parigraha - parapadArthone grahaNa karavA te parigraha, parigraha be prakAre che - bAhya ane atyaMtara. bAhya parigraha daza prakAre che - kSetra, makAna, cAMdI, sonuM, dhana, dhAnya, dAsa, dAsI, vastra ana vAsaNa. atyaMtara parisaha cauda prakAre che - mithyAtva, cAra kaSAya ane nava nokaSAya. parigrahabuddhi - saMsAranA padArthono bhogavaTo karavAmAM mamatva karavuM te parijhahabuddhi. paribhramaNa - saMsAranI cAre gatimAM janmavuM ane maravuM te paribhramaNa. pariSaha - karma khapAvavA tathA mArgathI zruta na thavA mATe je kaMI sahana karavuM paDe te pariSaha 447
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha chUTavuM. 'dezavirati' eTale amuka pramANamAM vedatAM hoya che te jIvo ja paMcaparameSTi padamAM saMsArI padArthonI Asaktino tyAga. sthAna pAme che. samyakdarzana sahita dravyathI bhAvapUrvaka paMcendriya - sparza, rasa, ghANa, cakSu ane zravaNanI ArAdhelA vrataniyamo pAMcamuM guNasthAna prApti dharAvanAra jIva paMcendriya kahevAya che. darzAve che. AvA jIvane nava prANa hoya cheH kAyabaLa, puNya (tattva) - je karmanAM paramANuo bhogavaTo karatI vacanabaLa, sparzendriya, rasaindriya, ghrANendriya, vakhate zAtA ApanAra nIvaDe, tevA paramANuo zravaNedriya, AyuSya ane zvAsozvAsa. grahavA te puNya. eTale ke je prakAranA bhAva paMcamakALa - avasarpiNIno pAMcamo Aro. karavAthI zAtAno udaya vedavo paDe, te prakAranA bhAva tathA kArya puNya tattva sUcave che. pratyAkhyAna kaSAya - je kaSAyane jIva dhAre to uttama prayatnathI dAbI zake te pratyAkhyAna kaSAya che. puNyAnubaMdhI - puNyano anubaMdha (baMdhana) karAve pratikramaNa - pUrve karelI bhUlono pazcAttApa karI tevI pravRtti. tenAthI nivRtti icchavI te pratikramaNa. pudgala - je varNa(rUpa), rasa, gaMdha ane sparza e pratibaMdha - aTakAyata, aTakAvanAra tattva. cAra guNothI yukta che te pudgala. pratisthApanA samiti - munine zarIradharma jALavavA pugala parAvartana - lokanA tamAme tamAma pudgalane je maLa, mUtra, baLakho Adi tyAga karavAno bhogavatAM je kALa lAge che tene pudgala parAvartana prasaMga Ave te anya jIvajaMtu haNAya nahi, kahe che. dUbhAya nahi, tevI jagyAmAM paraThAve. e jagyAnA puruSaveda nokaSAya - A vedanA udayathI strIsevananI mAlikanI paraThavA mATe AjJA meLave ane sarva icchA thAya, viSaya sevana kare, manamAM strIne prakAre zuddhi jaLavAya te mATe sajAga rahe. bhogavavAnA vicAro AkAra pAme, vagere pradeza (Atma) - AtmAnAM asaMkhya pradeza che, teno puruSaveda che. nAnAmAM nAno bhAga eTale eka pradeza. pUrvadhArI - pUrva(mahAgraMtha)nA abhyAsI. pUrva kula pradezodaya - je karmo jIva Atmapradeze bhogave che cauda che. jeTalA pUrvano anubhava sahita abhyAsa paNa yogamAM joDAto nathI, tevA karmo ke je navAM karyo hoya teTalA pUrvanA te dharanAra kahevAya. karma bAMdhyA vinA bhogavAIne kharI jAya te karmo paMca parameSTi - arihaMta, sidhdha, AcArya, upAdhyAya pradezodayathI bhogavyAM kahevAya che. ane sAdhusAdhvI A pAMca bhagavaMta parama iSTa prabhAvanA - A samakitanuM AThamuM aMga(guNa) eTale kalyANa karanAra hovAthI paMcaparameSTi che. dharmanI, dharmanA zAsananI vRddhi thAya tevA kahevAya che. jIva samasta mATenA kalyANabhAva jJAna prasAraka kAryo karavAM. loko dharma pratye 448
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 sadbhAvavALA thAya tevI pravRtti karavI, te dharma pRthvIkAya - je jIvonuM zarIra pRthvI eTale ke mATI, prabhAvanA karI kahevAya. patthara Adi che te pRthvIkAya jIvo che. pramAda - pramAdano artha AtmavismaraNa, AtmAne brahmacarya (uttama) - brahma arthAt nija zudhdha AtmAmAM lAbha karanAra kuzaLa kAryamAM Adarano caravuM arthAt rahevuM. jJAnAnaMdasvabhAvI AtmAne abhAva tathA kartavya - akartavyanA bhAnamAM ja potAno mAnavo, jANavo, emAM ekarUpa thavuM asAvadhAnI che. arthAt lInatA thavI e uttama bahmacarya. pramoda bhAvanA - aMza mAtra paNa koino guNa brahmacarya vrata - brahmamAM caravuM eTale brahmacarya. brahma nIrakhIne romAMcita ullasavAM te pramoda bhAvanA, eTale svasvarUpa, A rUpamAM ekAkAratA sAthe bIjAnA guNo joi rAjI thavuM te. AtmAne joDavo tathA rAkhavo e brahmacaryano prANa - jIvane jIvavA mATe daza prANano AdhAra sUkSma artha che. ane vyavahArathI dehasukhanA maLe che. prANanA saMyogathI jIva upaje che ane bhAvanI nivRtti karavI te bahmacarya vrata che. viyogathI jIva mare che. daza prANa A pramANe bAdara jIva - bAdara eTale dhULa. je ekeMdriya jIvo cheH manobaLa, vacanabaLa, kAyabaLa, eka thI AdhAra sahita che ane pRthvI, jaLa, agni tathA pAMca indriya e pAMca prANa, AyuSya ane pavanathI rokAI zake che te bAdara. zvAsozvAsa. bAramuM kSINamoha guNasthAna - ahIM darzanamohanIya prArthanA - jIva pAse koI padArtha ke tattva na hoya ane cAritra mohanIyanI kula 28 prakRtiono ane potAne te meLavavAnI baLavAna icchA saMpUrNa kSaya thayo hoya che, tethI te kSINamoha hoya, to te meLavavA mATe tenA dhAraka samakSa guNasthAna kahevAya che. tenuM dAna karavA vinaMti karavAnI kriyAne prArthanA bIjuM sAsvAdana guNasthAna - samyakdarzana prApta kahe che. karyA pachI patana pAmato jIva pahele guNasthAne prAyazcitta - A saMsAramAM bhramaNa karatAM karatAM jatAM pahelAM ahIM jarA vAra aTake che, ane ajJAna ane rAgadveSane kAraNe jIvathI evI tattvarucinA svalpa AsvAdavALI bhUmikA keTalIye bhUlo thAya che je jIvano saMsAra vadhAre prApta kare che, te bIjuM sAsvAdana guNasthAna che. che. A tapamAM jIva potAthI thayelI bhUlano guNasthAna caDatI vakhate jIva pahelethI kudako manathI khUba pazcAttApa kare che, khUba kheda vede mArI sIdho trIjA guNasthAne jAya che, bIjA che ane potAno te doSa gurujana pAse varNavI, guNasthAnane sparzato nathI. tenAthI nivRtta thavA svecchAe doSane anurUpa beIndriya - sparza ane rasa indriya dharAvanAra jIva daMDa svIkAre che. beindriya kahevAya che. AvA jIvane cha prANa hoya prAsuka AhArI - svaccha, nirdoSa ane mitAhAra cheH kAyabaLa, vacanabaLa, sparzendriya, rasanendriya, karanAra. AyuSya ane zvAsozvAsa. 449
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bodhadurlabhabhAvanA - saMsAramAM bhamatA AtmAne bhaya nokaSAya - sanimitta ke animitta Dara vedavo te manuSyatva, satkarmanuM zravaNa, tenI zraddhA ane bhaya nokaSAya che. puruSArtha maLavAM uttarottara durlabha che ema bhAvanA (bAra) - anitya, azaraNa, ekatva, vicAravuM te bodhadurlabhabhAvanA. anyatva, azuci, saMsAra, Azrava, saMvara, baMdha (tattva) - karmanAM pudgala paramANuono cetana nirjarA, lokasvarUpa, bodhadurlabha ane dharmadurlabha. AtmA sAthe ekameka thaI javArUpa saMbaMdha thAya che e bAra bhAvanA prabhue vairAgyano bodha thavA ane te paramANuo jIvanI je paravaza avasthA mATe jaNAvI che. kare che te baMdha tattva che. bhASA samiti - munine vAcA vargaNAnA udayane buddha - bodha pAmela, samajaNanI pUrNatA meLavanAra. kAraNe jo bolavAno prasaMga Ave, anyane bodha bodhasvarUpa - yathArtha bodhanI prAptino AraMbha. A ApavAno udaya Ave to mIThI, vikathA rahita, dazA zukladhyAnanI vIsa miniTe pahoMcyA pachI satya ane kalyANamayI bhASA vApare. karkaza, zarU thAya che. kaThora, mArmika bhASA na vAparavAno upayoga bhakti - uttama AtmA pratye, tenA guNo pratye rAkhe te bhASA samiti. pUjyabhAva, AdarabhAva, ahobhAva ane bhedavijJAna - vijJAna eTale vizeSa jANakArI. arpaNabhAva vedavA tenuM nAma bhakti che. teonA ane bheda eTale deha tathA AtmAnuM chUTApaNuM. guNo gAvA, stuti karavI ityAdi kriyArUpa bhedavijJAna eTale AtmAne dehathI chUTo pADavo, bhakti che. baMne vaccenI bhinnatA anubhavavI. bhaktimArga - bhaktimArgamAM sAdhaka sadguru ke sarvajJaprabhuno premabhAvathI svIkAra kare che. temanA bhogAvali karma - saMsAra bhogavavo paDe tevuM karma. prati teo sAcA che evuM zraddhAna keLave che ane matijJAna - manana karI indriya athavA mana dvArA temanuM zaraNuM svIkArI temanI icchAe pravartavA jANavAmAM Ave te jJAnane matijJAna kahevAmAM prayatna kare che. Ave che. pAMca indriya tathA chaThuM mana e cha paikI bhava - bhava eTale janma. samyakatva meLavyA pachI, koI eka athavA vadhArenI madadathI matijJAna AtmavikAsano puruSArtha mAtra manuSya gatimAM ja thAya che. matijJAnano viSaya jANavAno che, te thato hovAthI, jeTalA manuSyanA janma mokSaprApti vartamAnakALa sUcave che. sudhI jIve dhAraNa karyA hoya teTalA bhavamAM te | mana:paryavajJAna - anyanA mananA bhAvo jIva thaI jIva mukta thayo gaNAya che. mana:paryava jJAnathI jANI zake che. mana:paryavajJAnI bhavIpaNuM - koi ne koi kALe mokSanI saMjJI paMcendriya jIvanA mananA bhAvo jANe che. siddhi meLavavAnA abhayavacanane bhavIpaNuM jIva vicAra kare tyAre manovargaNAnA paramANuo kahevAya che. amuka AkAra dhAraNa kare che, tenI jANakArI ane 45O
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 vizleSaNa karavAnI zaktithI mana:paryavajJAnI kAma pAra pADavA chetarapIMDI tathA rAgabhAvanuM bhAvonI jANakArI pAme che. sAmAnyapaNe A avalaMbana laI varte che te mAyA kaSAya che. jJAna sarvasaMgaparityAgI munine saMbhave che. mithyAtva - jIva potAnA svarUpane yogya rIte samajI manuSya - manuSya gatimAM jIva manuSya tarIke na zake, AtmA saMbaMdhI viparIta zraddhAnamAM oLakhAya che. manuSya karmabhUminA, bhogabhUminA, pravaryA kare, potAnAM astitvano nakAra karatAM AMtaradvIpanA ema aneka prakAre che. paNa na acakAya te mithyAtva kahevAya che. mahAyogIMdrapaNuM - zaktadhyAnanI ucca avasthA jemAM mithyAtva mohanIya - darzana mohanIya karmanA udayathI yoga para jIvano saMyama vadhAre hoya che. jIvane potAnAM astitvano ja baLavAna nakAra mahAvideha kSetra - A zAzvatI karmabhUmi che. tyAM Ave che te mithyAtva mohanIya karma che. ochAmAM ochA vIsa ane vadhumAM vadhu 160 mizra mohanIya - jyAre mithyAtva mohanIya nabaLuM tIrthakara birAje che. mahAvideha kSetra pAMca che. paDe che tyAre tenA amuka bhAganA kaTakA thaI mizra mahAvrata - je vrata ghAtakarmano pUrNa kSaya karavA mohanIyamAM palaTAya che. e karmanA prabhAvathI samartha bane te mahAvata. ahiMsA, satya, jIvano AtmAsaMbaMdhI nakAra haLavo thAya che, asteya(acaurya), brahmacarya ane aparigraha vrata AtmAnuM astittva hoI zake, evI vicAraNAne utkRSTatAe pALavAM te mahAvrata. tenA AtmAmAM sthAna maLe che. mArgAnusArIpaNuM - mokSamArgane anusaravAnuM cothA muni - je mana, vacana, kAyAnA yogane AjJAdhIna pAMcamA guNasthAne thAya che, te vakhate jIvamAM banAvI mauna thayA te muni. temane svacchaMdano yogathI tyAga hoya che. mArgAnusArIpaNuM Ave che. mArdava (uttama) - AtmAnA Azraye AtmAmAM je mumukSu - saMsArathI chUTavAnI abhilASA athavA mAnanA abhAvarUpa zAMtisvarUpe pragaTa thAya che. mokSa meLavavAnI icchA dharAve che tevA jIva. tene mArdava kahe che. mArdava eTale komaLatA. jema mohabuddhi - jIvanA anya padArtho tathA jIvo mATenA jema mAnabhAva kSaya thato jAya che tema tema mArdava moha ane mArApaNAnA bhAva te mohabuddhi. guNa pragaTato jAya che. mohanIya karma - je karma AtmAnA svAnubhavane roke mAna kaSAya: pote kaMika che, bIjA karatAM pote vadhAre che, svane oLakhavAnI zaktine mUrzita kare che UMco che, bIjA potAnA karatAM tuccha che AvI athavA to vikaLa kare che ke muMjhave che te mohanIya jAtanI lAgaNI anubhavavI te mAna kaSAya che. karma che. mAyA kaSAyaH mAyA eTale rAgabhAva athavA chaLa mokSa - AtmAnI nibaMdha sthiti te mokSa che. kapaTa, jIva satyane asatyarUpe, asatyane mokSasthitimAM AtmA potAnAM zuddha, nirvikArI, satyarUpe ema aneka prakAre UMdhucanuM jaNAvI dhAryuM aDola svarUpane pragaTa kare che. 2.10. 451
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mokSamArga AtmA para lAgelA melano nAza karatA jaI, pUrNatAe Atmazuddhi thatI jAya, te samajaNano svIkAra karatAM jaI, tenuM pAlana karatA javuM te mokSamArga che. samyak jJAna, darzana, cAritranuM ArAdhana te mokSamArga che. - maitrIbhAva jagatanA sarva jIva sAthe mitratA icchavI, nirverabuddhi rAkhavI, zubha bhAva bhAvavA te maitrIbhAva che. maMgala - maMgala eTale kalyANakArI. meM eTale pApa athavA rAgadveSane kAraNe nIpajatAM zAtA ane azAtA. gala eTale gaLanAra. maMgala eTale duHkha tathA pApane gaLanAra, dUra karanAra. maMtrasmaraNa 'maMtra' eTale sUtrAtmaka vacana, jemAM icchita sthitine meLavavAnI cAvI koikarUpe gUMthAyelI hoya che. mukhyatAe jIvanI Atmavizuddhi arthe ane kyAreka du:khakSayanA AzayathI sUtrAtmaka vacananuM raTaNa karavAmAM Ave che tene maMtrasmaraNa karyuM ema kahevAmAM Ave che. yathAkhyAta cAritra - jyAre mohano udaya na hoya tyAre yathAkhyAta cAritra kahevAya. yathApravRttikaraNa - yathApravRttikaraNa eTale pratyeka karma(AThe karma) nI utkRSTa sthiti eka kroDAkroDI sAgaropama kALathI nyUna karavI. A sthitie jIva Ave tyAre ja te samyaktva prApta karavA mATe dhyAnamAM jaI zake che. - - yoga mana, vacana ane kAyAnI pravRtti eTale yoga. AtmAnuM A traNamAMthI jenI sAthe joDANa thAya te teno yoga thayo kahevAya. yogIMdrasvarUpa - yogIomAM zreSTha te yogIMdra, temanI uccadazA te yogIMdrasvarUpa. 452 rasaghAta jIva sattAmAM rahelAM karmanA rasa (anubhAga)ne ghaTADe te rasaghAta. rasaparityAga tapa svAda mATe bhojananAM cha rasamAMthI koI eka be ke chae rasano tyAga karI nirasa bhojana karatAM zIkhavuM te rasaparityAga che. ratnatraya samyakdarzana, samyajJAna ane samyakcAritra e traNane ratnatraya - traNa ratno kahe che. - rita nokaSAya - manamAM majA Ave, paudgalika vastunA saMyogamAM manamAM lubdhatA thAya te rita nAmano nokaSAya che. nimitte ke vagara nimitte akAraNa sAMsArika majA Ave te ratino prakAra che. rAga - rAga e mAyA tathA lobhanuM mizraNa che. jIvane keTalAka saMsArI padArtho mATe ke anya jIva mATe mArApaNAno bhAva thAya che, te padArtha ke vyaktinA saMyogamAM tene zAtAnuM vedana thAya che, viyogamAM azAtA vedAya che; vaLI jevI lAgaNInuM vedana pote kare che tevI ja lAgaNI sAmo jIva paNa vede evA pratibhAvanI apekSA paNa tene rahe che, te jIva prati mAro amuka hakabhAva yogya che; AvI AvI lAgaNI, jemAM badalAnI tene apekSA rahe che tene zrI prabhu rAgabhAva tarIke oLakhAve che. rucaka pradeza AtmAnA ATha nirAvaraNa zuddha pradezone rucaka pradeza kahevAya che. A ATha rucaka pradezo para kadI paNa karmanuM AvaraNa AvatuM nathI. -
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 raudradhyAna - kaSAyanuM utkRSTamAM utkRSTa rUpa te vanaspatikAya - vanaspati eTale ke phaLa, phUla, raudradhyAna. jhADa, pAna vagere je jIvono deha che. te vanaspatikAya. RNAnubaMdha - anya jIva sAtheno saMbaMdha te RNAnubaMdha. te zubha ke azubha hoya che. vAtsalya - A samakitanuM sAtamuM aMga(guNa) che. vAtsalya eTale sarva jIvo pratye nispRha maitrI labdhi - vIyatarAya karmanA kSaya ke kSayopazamathI arthAtu sarvAtmAmAM samadraSTi rAkhI hetabhAva prApta thatI zakti. zrutajJAnanA AvaraNano keLavavo. kSayopazama prApta thavo te kSayopazama labdhi. vAyukAya - havAnAM paramANu je jIvono deha che te liMgadehajanya jJAna - daza indriya(pAMca karmendriya vAyukAya. ane pAMca bhAvendriya), pAMca viSaya ane mana e rUpa jIvanuM sUkSma zarIra, tenAM AdhAre thayeluM vikalpa - vikalpa eTale anizcita vicAra athavA jJAna. sthULa ke sUma vicArarUpa dvidhA. lezyA - saMyoga AdhIna AtmAnAM pariNAmanuM vikalatraya - be, traNa, cAra indriya jIvo vikalatraya badalAvuM te legyA che. legyA e manoyoganuM kahevAya che. teo niyamathI karmabhUmimAM, aMtanA bhinna bhinna svarUpa che. je prakAre AtmAnAM aDadhA dvIpamAM ane aMtanA AkhA samudramAM hoya pariNAma badalAya che, tevA prakAranAM tenAM che - svayaMbhUramaNa samudramAM hoya che. e sivAyanA rUparaMga badalAya che. te raMgo parathI A vezyAnAM lokanA bhAgamAM vikalatraya jIvo nathI. nAma - kRSNa, nIla, kApota, pIta, padma, zukla vinaya - vinaya eTale sat pratino AdarabhAva, kahelAM che. pUjyabhAva, ahobhAva. jJAna, darzana ane lokasaMjJA - loko zuM kaheze e lakSathI potAnAM cAritra prati bahumAnano bhAva te nizcaya vinaya vartananuM ghaDatara karavuM te lokasaMjJA. che ane jJAna, darzana, cAritranA dhAraka saeva, sa-ru ane sanzAstra pratino ahobhAva te lokasvarUpabhAvanA - cauda rAjalokamAM patharAyelA vyavahArathI vinaya che. jagatanuM svarUpa vicAravuM te lokasvarUpa vinaya (tapa) - potAnA mAnabhAvane samyaku bhAvanA. gurujananI nizrAmAM rahI, temanAM mArgadarzana lobha kaSAya - jIvane potAne gamatA padArtho nIce potAnAM alpapaNAnuM jANapaNuM meLavI, parigraharUpe maLyA hoya che te haju vizeSa vadhe, sadaiva,saddaguru ane satkarma prati khUba Adara, temAM kyAreya hAni na thAya evA bhAva je vartatA ahobhAva ane namatA sAthe vartavuM te vinaya rahe che te lobha kaSAya che. tapa che. 453
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vinaya (guru prati) - guru (satpuruSa) nA jaNAvyA pramANe vartavuM, temanI AmAnyA jALavavI, temanA prati ahobhAva tathA AdarabhAva vedavo, temanI je jarUriyAta hoya te prajJAthI samajI pUrI karavA prayatnavAna rahevuM, mIThI zAMtabhASAthI temane pratyuttara ApavA, yogya Asane besavuM, gurue karelI karuNA mATe upakArabhAva vedavo, potAnI bhUla mATe guru Thapako Ape tyAre paNa kaSAyI thavuM nahi, ityAdi vartanA e guru pratinA vinayane sUcave che. vinaya (52ma) - vinayanuM utkRSTa svarUpa te parama vinaya. vipAkodaya - vipAkodaya e saMsArI sthitimAM karmanA udayane bhogavavAno prakAra che. vipAkodaya eTale karmano paripAka thaye udayamAM AvI AtmAthI bhogavAIne khare te. temAM navAM karmabaMdhana thAya che. vibhAva - AtmA sivAyanA, parapadArtha saMbaMdhInA potApaNAnA bhAvamAM rahevuM te vibhAva. vivikta zayyAsana tapa - nirdoSa ekAMta sthAnamAM pramAdarahita banI, sUvA besavAnI pravRttimAM paNa dharmabhAvanA sAcavavI e vivikta zayyAsana tapa che. vizALabuddhi - je vastu je apekSAe samajavA yogya hoya te apekSAe tene samajIne svIkAravI. vizuddhi - vizuddhi eTale pavitratA. jema jema kaSAyo maMda thatA jAya che tema tema Azrava ghaTato jAya che, ane nirjarA vadhatI jAya che. AthI jyAre AtmA kaSAyano saMpUrNa tyAga kare che, tyAre 454 ghAtIkarmano Azrava tene thato nathI, eTaluM ja nahi paNa pUrvasaMcita ghAtIkarmo sarvathA nirjarI jAya che. Ama saMvara ane nirjarA jema jema vadhatAM jAya che tema tema AtmAnI vizuddhi paNa vadhatI jAya che. viSaya(viSayasukha) - viSaya sukha eTale indriyanuM sukha, pAMca indriyo ane manane jenAthI zAtA lAge te viSayasukha kahevAya che. vItarAgatA - vItarAgatA eTale padArtha ke prasaMga prati rAgadveSarahitapaNuM. vItarAgI AtmA saMsArI padArthonA bhogavaTAnI tithI para hoya che, tene pAMca indriyonA viSayo AkarSI zakatA nathI, zubhAzubha karmanA udayamAM teo nispRha ane rAgadveSa rahita hoya che ane sarvathI alipta rahI te AtmA AtmarasamAM ramamANa rahe che. vItarAgatA (52ma) - pUrNatAe rAgadveSarahitapaNuM . vIrya - vIrya eTale zakti. vIryanuM kAma pravartavAnuM che. AtmAmAM anaMta vIrya che. sarvanuM dAna devAnI, tyAga karavAnI zakti AtmAmAM che. sarva meLavavAnI zakti paNa AtmAmAM che. vedakatA - jIva pote sukha anubhave che, du:kha anubhave che, sukhanI prApti ke duHkhanA viyoganI icchA karI zake che te teno vedakatAno guNa che. vedavAnI zakti. vedanIya karma - vedanIya karma be prakAre che. zAtA vedanIya ane azAtA vedanIya. zAtAvedanIya karmanA udayathI jIva sukhano anubhava kare che ane azAtA vedanIya karmanA udayathI jIva du:khano anubhava kare che. vedanIya karmathI anubhavAtI
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 zAtA ke azAtA dunyavI suvidhA ke asuvidhAne zama - udayamAM AvelA ane AvavAnA kaSAyone kAraNe sarjAya che. zAMta karavA te zama. veyAvRtya (vaiyAvacca) tapa - vaiyAvRtta eTale sevA. zaraNa - potAthI ucca AtmAnI icchAnusAra pAtra jIvanI jarUriyAta pramANe samabhAvathI potAnuM vartana karavAnI bhAvanA te zaraNa. sevA tathA AsanAvAsanA karavI. zAtA vedanIya - zAtAvedanIya karmanA udayathI virAgya - vairAgya eTale saMsArathI chUTavAnI bhAvanA, jIva sukhano anubhava kare che. A sukhamAM saMsAranA bhogaupabhogamAM javAnA bhAvanI pAMca indriya ane manathI anubhavatA maMdatA. paugalika sukhonI gaNatarI karavAmAM vaMdana (vaMdaNA) - zuddhatA icchato jIva jyAre AvI che. jIvanI sukhanI mAnyatA pramANe | vinayabhAva sahita sava, satkarma ane sukha Ape, je sAnukULa saMjoga te zAtA sapuruSoe karelA upakAranA RNano svIkAra vedanIya. kare che tathA vizeSa upakAra kare te mATenI vinaMti zAMti (AtmazAMti) - zAMti eTale zAMta thavuM, zAMta kare e vidhine vaMdana kahe che. rahevuM. zAMti AtmAno mULabhUta guNa che. je vyavahAra aMtarAya - saMsAranA icchita padArthonI padArtha potAnAM nathI tenI prApti ke aprAptimAM prApti thavA na de, te prAptithI vaMcita rAkhe te sukhadu:kha kalpI jIva zAMtithI vaMcita thAya che. vyavahAra aMtarAya. jema jema kalpita sukhabuddhi TaLatI jAya che tema vyavahAra (naya) - rojiMdA jIvananI pravRttinI tema svamAM ekAkAratA pragaTatI jAya che. e ekAkAratAnA pramANamAM jIvanI zAMti vadhatI apekSA anusAra kartavya akartavyano nirNaya jAya che. karavo te. zikSAvrata - je vrata pAlanamAM samajaNa vadhe che tevA vyavahArazuddhi - vyavahAranI pravRtti karatI vakhate cAra zikSAvrata zrAvakanAM bAra vatamAM gaNAyAM anya jIva ochAmAM ochA dUbhAya tathA haNAya che. 1. sAmAyika vrata 2. dezAvagdhAtika te mATe upayogapUrvaka vartavuM te. vata(rojerojanI haravApharavAnI maryAdA) vyavahAra samakita - nizcayathI vyavahAra samakita 3. pauSadha vrata (eka divasanuM sAdhujIvana) juo. 4. atithisaMvibhAga vata(pUrve jaNAvyA vinA vRttisaMkSepa tapa - jIva potAnA saMyamane cakAsavA AvelA sAdhu ke zrAvaka no Adara satkAra pote dhArelA amuka abhigraha(AkarI pratijJA) karavo). pUrA thAya to ja AhAra grahaNa kare, ane tema zukladhyAna - zukladhyAnamAM AtmAne zukla na thAya tyAM sudhI zAMta pariNAmathI vicare te arthAt ati zuddha pariNAma varte che. zukladhyAna vRttisaMkSepa che. eTale AtmAnI nirvikalpa sthiti. sUma 455
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vadhe che. vicAronI ati alpatAthI zarU karI nirvicAra zrAvikA - cothA pAMcamA guNasthAne vartatI gRhiNIne thavA sudhInI dazA te zukladhyAna. A dazAnI zrAvikA kahe che. zarUAta sAtamA guNasthAnathI thAya che. zrutakevaLIpaNuM - samyakujJAna kema meLavAya zukla legyA - A legyAmAM AtmAnAM pariNAma tyAMthI zarU karI, zreNi mAMDI kevaLajJAna gAyanA dUdha jevAM zveta hoya che. A vezyAvALA kai rIte lai zakAya tenI yathArtha jANakArI jIvo sthirabuddhi vALA, nirvikalpI, vItarAgI AtmArthe Ave tyAre jaghanya zrutakevaLIpaNuM pUrNa sajjana mahAtmAo hoya che. A vezyA Ave che. A jANakArImAM suSTiracanAnI zubha che. sarva lekSAmAM uttama che. samagra jANakArI bhaLe tyAre utkRSTa zrutakevaLIpaNuM pragaTe che. bIjI rIte kahIe zudhdhabhAva - jIvane zuddhi meLavavA prati tvarAthI dore to zrI kevaLI prabhune varte che eTaluM ja jJAna tevA ucca prakAranA bhAva zuddhabhAva gaNAya. zruta tathA anubhava rUpe maLe tyAre utkRSTa zuddhi (Atmazuddhi) - AtmAnA pradezo parathI jeTalA zrutakevaLIpaNuM kahevAya che. karma ochAM thAya che teTalI tenI Atmazuddhi zrutajJAna - zabdamAM utArI zakAya tevo jJAnavyApAra te zrutajJAna. zUnyatA - jIva jyAre deha tathA indriyo sAthenuM zreNi - AThamAthI teramA guNasthAna sudhIno vikAsa ekapaNuM tyAgI potAmAM ekAkAra - ekarUpa jIva mAtra be ghaDImAM karI zake che tethI te zreNi thAya che tyAre te zUnyatAmAM che ema kahevAya che. kahevAya che. zreNi be prakAre kahI cheH upazama zoka nokaSAya - raDavuM, dilagIra thavuM, gamagInI ane kSapaka. lAgavI, Adi kriyA amuka nimitte thAya che, padarzana - bauddha, naiyAyika, sAMkhya, jaina, mimAMsA ane te zoka kahevAya che. zokanuM mukhya kAraNa ane cArvAka e cha darzana gaNAya che. iSTa viyoga hoya che, koIka veLA vagara kAraNe paNa saMbhave che. sakAma nirjarA - pUrve bAMdhelA karmane zuddhabhAvathI pazcAttApa, ciMtana ane dhyAna Adi dvArA zauca (uttama) - zauca eTale zucitA ke pavitratA. icchApUrvaka kheravI nAkhavAM te sakAma nirjarA. AtmAnA Azraye lobha kaSAyanA abhAvarUpa pragaTatuM zAMtisvarUpa te zaucadharma, samyakdarzana sakAma saMvara - AvatAM karmone icchApUrvaka rokavA sahitanI vItarAgI pavitratA te uttama te sakAma saMvara. zaucadharma che. sattAgata karmo - karma bAMdhyA pachI je paramANuo zrAvaka - cothA pAMcamA guNasthAne vartatA gRhasthane karmanAM svarUpe jeTalA kALa mATe Atmapradeza para zrAvaka kahe che. niSkriyapaNe rahe, te kALane jaina paribhASAmAM 456
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 abAdhAkALa kahe che, ane te karmone sattAgata adhyayanamAM ekAga rahevuM e satsaMganAM karmo kahe che. sAdhano che. sapuruSa - sAcA cAritravAna puruSa. AtmAnI A svayebuddha - anyanI ochAmAM ochI sahAya laIne dazA zukladhyAnanI paMdara miniTe pahoMcavAthI AtmavikAsa karanAra. Ave che. sadguru - jIvane sAcA mokSanA mArge dore te satya (guNa/dharma) - satu eTale jenI sattA che te. je saddaguru. padArthanI je svarUpe sattA che tene tevo ja jANavo sanAtana mArga - je mArga kAyama mATe astitvamAM e satyajJAna che, tevo ja mAnavo e satya hoya te. zradhdhAna che, tevo ja kahevo e satyavacana che, samakita - samakita eTale deha, indriyAdi sarva ane AtmasvarUpanAM satyazradhdhAna - jJAnapUrvaka padArthothI AtmA bhinna che, judo che tevuM daDha, vItarAgabhAvanI utpatti thavI te satyadharma che. anubhava sahitanuM zraddhAna. satya (uttama) - AtmA sasvabhAvI che eTale samatA - AtmAnAM zAMta pariNAma. ke trikALa rahevAvALo che. Atmasatyane prApta samadarzIpaNuM - zatru-mitra, harSa-zoka, namaskArakarI rAgadveSano abhAva karIne vItarAgatAnI tiraskAra Adi bhAva pratye samabhAva athavA pariNati meLavavI e satyadharma, samyakdarzana ane koI paNa padArthane viSe iSTa-aniSTa rahitapaNuM samyakajJAna sahitano vItarAgabhAva, arthAt rAkhI, sarva jIvo prati eka sarakhA kalyANanA sAcI zradhdhA ane sAcI samajapUrvaka utpanna thatI bhAva sevavA e samadarzIpaNuM che. vItarAga pariNati e uttama satyadharma che. samabhAva - sarva mATe samAnabhAva rAkhavo, mananAM satyavrata - satya eTale traNa kALa rahevAnI kSamatA pariNAma ugna thavAM na devAM. dharAve che. AraMbhamAM A vratapAlanathI jIva samaya - kALanuM nAnAmAM nAnuM avibhAjya mApa te AtmAne kalyANarUpa hoya, ane anya jIvane samaya. AkAzanA eka pradezathI nIkaLI bIjA du:khanuM kAraNa na thAya tevI vartana karavAno pradeza sudhI eka pudgalaparamANune maMdagatie puruSArtha kare che ane pachI te potAnAM jatAM je kALa jAya, te kALane eka samaya satyapAlanane eTaluM saMyamita banAve che ke kahyo che. potAne alpAtialpa kaSAya ane karmabaMdha samarasapaNuM, yathArtha - sarva jIva pratye samadaSTi thAya, sAthe sAthe anya saMbaMdhita jIvone paNa te keLavatA javI; ane sahu mATe samAnatAno bhAva karmabaMdhanA bhArathI bacAvato jAya che. vedavo. tenI ucca kakSA te yathArtha samarasapaNuM. satsaMga - satsaMgano eTale uttamano sahavAsa. samavasaraNa - jyAre tIrthaMkara prabhunI dezanA prakAza sapuruSono samAgama, uttama zAstronAM pAmavAnI hoya tyAre tyAre devo aSTapratihArya 5 457
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sahitanA 34 atizayo sahita mahAmaMgaLamaya evA samavasaraNanI racanA kare che. A samavasaraNamAM caturvidha saMgha prabhunI dezanA sAMbhaLI AtmamArge vikAsa kare che. samavAya - dravya, kSetra, kALa, bhava ane bhAva e pAMca samavAya kahevAya che. e pAMce ekabIjAne sAnukULa bane tyAre ja karmodaya thAya che ke koI kArya thaI zake che. samAdhi - AtmapariNAmanI svasthatA te samAdhi. samAdhimRtyu dehabhAvathI alipta banI, AtmabhAvamAM rahI dehatyAga karavo te. samiti - pramAda choDI yatnApUrvaka pravartavuM te samiti. samiti pAMca prakAre che. IryA, bhASA, eSaNA, AdAna nikSepaNa, pratiSThApana(pratisthApanA). samudbhAta - vizeSa karmonI nirjarA karavA jIva Atmapradezone zarIranI bahAra pravartAvI, pradezodayathI karmane kherave te samuddAta kahevAya che. samuddAta ATha prakAranA che. temAM kevaLIprabhu caudamA guNasthAne jatA pahelA cAre aghAtI karmonI sthiti sama karavA potAnA Atmapradezone AkhA lokamAM phelAvI, vadhArAnAM sarva karmone pradezodayathI bhogavI kheravI nAkhe che te kevaLI samuddAta che. anya samuddAtomAM maraNa samuddhAta, vedanA samuddAta Adi Ave che. samyakdarzana/samyaktva darzana eTale zraddhAna. samyakdarzana eTale deha, indriyAdi sarva padArthothI AtmA bhinna che, judo che tevuM dRDha, anubhavasahitanuM zraddhAna. - 458 samyaktva mohanIya samyaktva mohanIya e darzanamohano sahuthI nabaLo prakAra che. enA udayamAM jIvane deva, guru, dharma ane zAstranuM zraddhAna varte che, sAthe sAthe dehathI bhinna evA AtmAno anubhava paNa amuka amuka kALanA aMtare thayA kare che. te karmathI samyaktva haNAtuM nathI paNa duSita thAya che. sabhyazcAritra je prakAre jIvane AtmAnI pratIti AvI, AtmAne sarvathI bhinna ane asaMga jANyo, evo ja sthira svabhAvarUpa jyAre jIva thAya che tyAre te samyakcAritra ArAdhe che. sabhyajJAna - deha, indriya Adi sarva padArthothI AtmA judo che evI, calita na thAya tevI AtmAnI anubhUti sAthenI svarUpanI jANakArI athavA to samajaNa te samyajJAna che. saraLatA - je yogya hoya tene sahelAIthI svIkArI levuM, khoTI AnAkAnI karavI nahi te. sarvasaMga parityAga - AtmAnAM kalyANArthe samagra saMsArano tyAga karavo arthAt muniveza dhAraNa karavo te sarvasaMga parityAga. sahajasvarUpa - AtmAnuM mULa zuddha rUpa. stuti - prazaMsA karavI, sadguNo ane upakAra yAda karI guNagAna karavA. sthAvara(kAya) - sthAvara eTale sthira. jenI kAyA sthiratAvALI hoya te sthAvarakAya. pAMca prakAranA ekeMdriya jIvo potAnI kAyA jAte halAvI zakatA nathI tethI te sthAvarakAya kahevAya che.
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ svacchaMda - uttama puruSanuM mArgadarzana meLavyA vinA, potAnI vRtti ane icchAnusAra game te prakAre, ahitakArI vartana karavuM te svacchaMda che. svayaMbuddha - anyanI ochAmAM ochI sahAya laIne AtmavikAsa karanAra. syAdavAdazailI - dareka vastune vividha apekSAthI samajI, vicArI, pratyeka apekSAno lakSa sAcavI vartanA karavI. A anekAMtavAda paNa kahevAya che. svarUpasiddhi - potAnAM mULa svarUpane prApta karavuM. svarUpasthiti potAnAM svarUpamAM sthira thavuM, ekAgra banavuM. svAdhyAya tapa - svAdhyAya eTale potA saMbaMdhI jJAna meLavavuM. tenA pAMca bheda che - vAMcavuM, pUchavuM, anuprekSA karavI, AmnAya ane dharmopadeza. sAgaropama - eka jojana vyAsavALo ane eka jojana UMDo khADo khodavAmAM Ave, ane te khADo tAjA janmelAM gheTAMnA baccAnAM sUkSmavALathI khIcokhIca bharavAmAM Ave, te pachI pratyeka so varase eka vALa kADhatA rahevAthI e khADo saMpUrNa khAlI thaI jAya tyAre temAM je samaya jAya tene palyopama kALa kahe che. asaMkhya palyopama vItavAthI eka sAgaropama thAya che. sAtamuM apramattasaMyata guNasthAna - mana, vacana tathA kAyAnA yogane satata AjJAdhIna rAkhe te kALanI apramAdI sthiti. sAdhu sAdhvIjI sarva jIvanuM kalyANa icchatA, gurujanonI AjJAe cAlatA muni jano. - sAmAyika - sama + Aya + ika. ochAmAM ochuM be ghaDI eTale 48 miniTa sudhI AtmAne sthira pariNAmI karavo e sAmAyika. pariziSTa 1 sthitikaraNa - A samakitanuM chaThThuM aMga(guNa) che. sthitikaraNa eTale mArgathI calita thayelA jIvane mArgamAM pharIthI sthira karavo. 459 sthitighAta - jeTalA kALanuM karma bAMdhyuM hoya te kALanI sthiti puruSArtha karI ghaTADavI te sthitighAta. sthitaprajJatA - manuSya manamAM rahelI sarva vAsanAone choDI de, ane aMtarAtmAmAM ja saMtuSTa rahI AtmasthiratA rAkhe te dazA te sthitaprajJatA. siddhabhUmi jyAM azarIrI arthAt saMsAra paribhramaNathI mukta thaI nirvANa pAmelA AtmAo vase che te bhUmine siddhabhUmi kahe che. siddha bhagavAna/siddhAtmA - je AtmA kevaLajJAna lIdhA pachI, bAkInAM cAra aghAtI karmono kSaya karI, pUrNa vizudhdha thaI siddhabhUmimAM cetanaghana svarUpe sthira thayA che te sidhdha bhagavAna kahevAya che. sukhabuddhi sukhabuddhi eTale kSaNika padArthonI Asakti. AtmA sivAyanA sarva prakAranA padArtho meLavavAmAM tathA bhogavavAmAM sukha raheluM che evI mAnyatA ne sukhabuddhi kahevAya che. sudhArasa - sudhArasa e mukhamAM jharato eka prakArano mITho rasa che, te AtmasthiratAnuM sAdhana gaNAya che. - sUkSma jIva - je ekeMdriya jIvonuM zarIra atyaMta sUkSma eTale ke AMkhothI joI na zakAya tevuM
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hoya, je AdhAra rahita lokAkAzamAM varte che ane saMyama (sattarabheda) - pAMca mahAvratanuM pAlana, pAMca pRthvI, jaLa, AdithI rokAI zakatA nathI te samitinuM pAlana, krodhAdi cAra kaSAyano nigraha sUkSma jIva. karavo, traNa gupti dhAraNa karavI e sattarabhede saMyama che. saMkalpa - saMkalpa eTale amuka prakAre vartavAno ke na vartavAno nizcaya. saMvara - pApa athavA puNya karmane vibhAva tyAgI AtmAnA pradezo para AvatAM rokavA te saMvara. saMkramaNa - eka karmanI prakRtti je sattAmAM paDI che, saMvara be prakAre che: dravyasaMvara ane bhAvasaMvara. tene jIve pariNAma vizeSathI tenI sajAtIya je karma pudgalanA grahaNano cheda kare te dravyasaMvara, anya prakRtinAM rUpamAM pheravavAnI kriyAne saMkramaNa ane jemAM saMsArahetu kriyAno tyAga thAya te kahevAmAM Ave che. udA. zAtA vedanIya karma bhAvasaMvara kahevAya. azAtA vedanIyamAM pheravAya ke azAtA vedanIya saMvaraprerita mahAsaMvara - saMvaranI pradhAnatAvALo zAtA vedanIyamAM pariName te saMkramaNa che. mahAsaMvarano mArga. mahAsaMvaramAM saMvara nirjarA ekasAthe thAya che. saMkhyAtaguNahIna - saMkhyAta gaNuM ochuM. saMvarabhAvanA - jJAna, dhyAnAdimAM pravartI jIva karmane saMjvalana - je kaSAyane dAbavAmAM jIvane AvatAM roke te saMvarabhAvanA. jhAjho parizrama paDe nahi te saMjvalana kaSAya saMvega. mokSamAM javAnI abhilASA sevavI te kahevAya che. saMvega. saMyama - viSayonI AsaktimAM jatI indriyone saMsArabhAva - saMsArI zAtAnAM sAdhano jevAM ke dhana, rokavI, tene dharmamArgamAM rahevA sthira karavI kuTuMba, sattA, vaibhava, parigraha AdinI prApti e saMyama che. je pravRttimAM mana, vacana, kAyA tathA bhogavaTAmAM ja sukha mAnavAthI, te zAtA pravartAvavAthI kaSAyo vadhe, karmano Azrava vadhe jIvane mATe baLavAna AkarSaNanuM nimitta bane tevI pravRtti karatAM rokAI javuM, aTakI javuM e che. A saMsArI zAtAno lobha saMsArIbhAva saMyama che. che ane tenAM kAraNe jIva satparuSe jaNAvelAM AtmalakSane gauNa karI nAkhe che. saMyama (uttama) - saMyama eTale upayogane parapadArthathI saMsArabhAvanA - jIva A saMsAramAM anaMtakALathI khaseDI laI Atmasanmukha karavo; potAnAmAM rakhaDyo che, A saMsAra mAro nathI. tenAthI huM joDavo, potAnAmAM ekAgra karavo. upayoganI svalInatA e nizcayathI saMyama che ane kyAre chUTIza ema ciMtavavuM te saMsArabhAvanA. vyavahArathI sattarabhede saMyama che. uttama saMyama e saMjJA - jIvanI vicArazakti ane vivekazakti te samyakdarzanapUrvaka AtmAnA Azraye utpanna thatI saMjJA che. tenA AdhAre jIva bhUta, vartamAna tathA parama pavitra vItarAgapariNati che. bhAvinA vicAra kare che. 460
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkSIpaMcendriya - pAMca indriya tathA saMjJA(sArAsAra viveka) sahitano jIva. AvA jIvane daza prANa hoya cheH pAMca indriya, manobaLa, vacanabaLa, kAyabaLa, zvAsozvAsa ane AyuSya. strIveda nokaSAya puruSane bhogavavAnI icchA thAya, puruSa sAthe saMyoga karavAnuM mana thAya, te bhAva sAkAra thAya te sarva strIveda nokaSAyanA vibhAgamAM Ave. - hAsya nokaSAya kAraNa vagara, mazkarI rUpe, tucchakArathI ke anya koI kAraNathI jyAre hasavAnuM thAya che tyAre hAsya nokaSAya udita thAya che. - hiMsA - sthULa hiMsA eTale eka jIvane tenAM zarIrathI chUTo pADI devo, arthAt jIvane je atipriya che tevA dehano viyoga karAvI, tene khUba ja du:kha pahoMcADavuM. hiMsAnuM sUkSma svarUpa eTale eka jIva dvArA bIjA jIvanI sUkSma paNa dUbhavaNI ka2vI. TUMkAmAM anya jIvane dUbhavavo e hiMsAnuM kArya che. - huMDAvasarpiNI aneka kalpo pachI je bhayaMkara kALa Ave che te, jemAM dharmanI vizeSa hAni thaI, aneka prakAranA mithyA dharmo pracAra pAme che. kSapakazreNi - je jIva kSapaka zreNIe AgaLa vadhe che, te jIva udita thatAM ane udita thavAnAM sarva karmano kSaya karato karato pragati kare che; te apramAdI rahI ATha, nava, daza guNasthAne AvI, bAramA guNasthAne kUdako mAre che. bAramAnA aMte ghAtIkarmono pUrNa kSaya karI teramA 461 pariziSTa 1 guNasthAne Ave che. A zreNImAM koI paNa karmane dabAvavAno avakAza ja nathI, mAtra kSaya karavo ja anivArya che. kSamA uttama) AtmAnA Azraye AtmAmAM je krodhanAM abhAvarUpa zAMti pragaTa thAya che tene kSamA kahe che. samyakdarzana sahitano akaSAyabhAvarUpa, vItarAgarUpa kSamAno guNa te uttama kSamA. kSamApanA kSamApanA karavI eTale sarva anya jIvo pratinA je je doSabhAva potAnAM manamAM vasyA hoya tene aMtaraMgathI choDI devA, ane te pachI anya sarvane potA mATe thayelA viSamabhAva tyAgI devA vinamra banI vinaMti karavI. kSamAbhAva - kSamAbhAva eTale potAnA AtmAmAM pravartatI anya AtmAo pratinI krodhanI, veranI ke aNagamAnI lAgaNIne janmavA na devI athavA utpanna thAya to AtmAmAM TakavA na devI, eTaluM ja nahi paNa sarva jIvanuM kalyANa thAya e bhAvanAne vadhAre ne vadhAre UMDI, gADhI ane sakriya karatA javI. bIjI bAju je potAthI doSa thayA hoya, thatA hoya tenI UMDA pazcAttApanI lAgaNI sAthe zrI gurunI sAkSIe kSamA yAcavI, ane pharIthI AvI bhUla na karavA nirNaya karatA javo te kSamAbhAva. - kSayopazama amuka mAtrAmAM karmano kSaya ane bAkIno upazama thAya te kSayopazama. kSayopazama samakita - A samakitamAM darzanamohanI traNa prakRti ane cAritramohanA anaMtAnubaMdhI
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kaSAyano kSayopazama thAya che. arthAt jJAna - jenA dvArA vastune jANIe, jenAthI vastu moTAbhAganA anaMtAnubaMdhI kaSAyo tathA vizenA dharmanI jANakArI Ave te "jJAna" che. mithyAtvano kSaya ane nAnAbhAgano upazama koI paNa padArthano jyAre vizeSa bodha jIvane hoya che. thAya che tyAre te jJAna kahevAya che. kSAyika samakita - darzanamohanI traNe prakRti jJAnAvaraNa karma - koI paNa padArthanI jyAre vizeSa tathA cAritramohanI anaMtAnubaMdhI cokaDInA jANakArI jIvane thAya che tyAre te jJAna kahevAya sarva niSekono sarvathA nAza thavAthI, je atyaMta che. AtmAnAM anaMta jJAna para karma pudgalo nirmaLa tatvArtha zraddhAna thAya che te kSAyika AvaraNa karI jJAnane maMda karatA jAya te karma samyakatva che. kSAyika samyakatva cothAthI sAtamAM pudgalo jJAnAvaraNa karma tarIke oLakhAya che. guNasthAna sudhImAMnA koI paNa guNasthAne thaI arthAt te karma AtmAnA jJAnane pragaTa rahevA zake che. detuM nathI. 462
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 ArAdhaka mATe viSayavAra sUci A sUcimAM viSayonI pasaMdagI mAtra AtmavikAsa mATe ArAdhanamAM sahAyaka thAya e dRSTithI karela che. je viSayo anukramaNikAmAM sahelAIthI maLI zake che tenI alaga noMdha nathI mUkI. jo koI zabdonI paribhASA samajavI hoya to tenA mATe pAribhASika zabdono koSa' vAparavo. viSayane UMDANathI samajavA mATe sUci vAparavI. thoDAka viSayonA peTA vibhAgane kakkAvAra nahi paNa tArkika kramamAM mUkyA che. OM, AtmAnA darzana guNanuM pratika, 51-52, 393; tIrthaMkara bhagavAnanI dezanAno dhvani, a 52, 77-78, 95, 198-199, 375, 393; tIrthaMkara bhagavAnane AtmavikAsamAM sAtha Ape, 198; thI tIrthaMkaraprabhunuM AjJApAlana, 375, 392-393; dhvani rucaka pradezomAM, 198; nI AkRti rucaka pradezonI, 79, 198; paMcaparameSTi bhagavaMtanuM pratika, 51, 78, 375; mAM paMcaparameSTino kalyANabhAva samAyelo, 78, 393 agyAramuM guNasthAna, upazAMtamoha: upazama zreNImAM pramAdathI, 387 akAma nirjarA, 157; ekeMdriyathI paMcendriya jIvo kare, 157; nirjarA paNa juo aNuvrata, zrAvako athavA gRhastho pALe, 159, 163, 174; gRhasthadharmanuM aMga, 174 adharmAstikAya (dravya), 171 anazana tapa, 108, 335 anyatvabhAvanA, 116-117; mohabuddhi ghaTADe, 135; mAna ghaTADe, 135 anityabhAvanA, 113-114 anaMtAnubaMdhI kaSAya) ane cothuM guNasthAna, 127; krodha, 126-128; deva-guru-dharmanA anAdarathI baMdhAya, 128, 134; mAna, 133-134; mAyA, 140; lobha, 146147; saMsArI padArthonA mohathI baMdha, 140; kSayopazama samita pachI sattAgata, 127; kSAyika samakita letAM kSaya, 127; cAritramoha paNa jovuM - kSaya karavAH dehAtmabuddhi ghaTADavI, 133; parapadArthamAM mArApaNuM choDavuM, 125-126; pUjyabhAva, ahobhAva keLavavA, 134; mohabuddhi ochI karavI, 135 aparigrahavrata, 1966; saMvara-nirjarA vadhe, 197 apratyAkhyAnI (kaSAya): kevaLajJAnamAM kSaya, 127; krodha, 127-128; toDavA dharma ane 463
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tapanuM sAthe ArAdhana, 390; pAMcame guNasthAne AkiMca0,184; ane brahmacarya vacce saMbaMdha, sattAgata, 127; mAna, 133-134; mAyA, 184; thI parapadArthanI sukhabuddhi tUTe, 184; 140; lobha, 146-147 thI parigrahabuddhi tUTe, 184-185, 191; thI abhavI, nitya, koNa thAya, 24 nispRhatA vadhe, 191; parigrahano virodhIbhAva, 184; sarva kaSAyanA abhAvathI pragaTe, 185 abhavIpaNuM: aMtavRttisparzathI TaLe, 379 AcArya, kalyANabhAvane anurUpa padavI, 354, arihaMta bhagavAna, juo tIrthakara bhagavAna 365, 368; namaskAra maMtramAM trIjuM pada, 354; azaraNabhAvanA, 114-115 nA kalyANanAM paramANunAM lakSaNo, 364; nA azAtA, nA udayamAM zAMti rAkhavI, 267-268 guNo, 354, 364-365; no kalyANabhAva, 364, 368; nuM uttama cAritra, 354, 364, azucibhAvanA, 115 368; mAM uttama gaNadharajI, 354, 365; asteyavrata, 166; Azrava tUTe, 166; parapadArthanI gaNadharajI paNa juo sukhabuddhi tUTe, 166 Arjava, ane ahiMsApAlana, 151-15ra; 'uttama ahiMsA, e sarvotkRSTa maMgala, 152; kaSAyanA Arjava', 139-140; nI utkRSTatA dhyAnamAM, abhAvathI pragaTe, 151-152; dayA jAgRta 140; mAyAnA abhAvathI pragaTe, 135, 137; thavAthI khIle, 121; thI maitrIbhAva khIle, mana, vacana, kAyAnI ekatA, 137; vItarAgI 121, 151, 152, 166; pAlana mATe uttama saraLatA, 140 kSamA, mArdava, Arjava, zauca, 122, 150 AtmA, kaSAyanI maMdatAthI zvetatA pragaTe, pa6; 152 kaSAyanA abhAvathI pragaTatA guNo, 122, ahiMsAvrata, 165; thI maitrIbhAva khIle, 166 147; nA daza dharma, 190; nuM sAmarthya kema ahobhAva (prabhu pratye): keLavavA bAra bhAvanAnuM pragaTe, 22-23; nuM sukha svAdhIna, 361; ArAdhana, 203; keLavavA prabhunA guNonuM dhyAna, pavitra thavAthI dehamAMthI sugaMdha prasare, 74; mAM 242; keLavavA kalyANabhAva sevavo, 381; thI vaseluM tIrthasthAna, 1-2 anaMtAnubaMdhI mAna ghaTe, 134; paMcaparameSTi AtmavikAsa ane paramArtha lobha, 144, 389; bhagavaMta prati, 356, 358; bhaktinuM mukhya ane bhava, 310-312; ane vinaya guNa, aMga, 331; mAnabhAvathI bacAve, 331; 149-150; apUrNa AjJAe ArAdhanathI, zrImad rAjacaMdramAM, 218, 240 370-371; AThathI cauda guNasthAna parokSa sahAyathI, 95, 100; AjJAmArge, 288, 313, 322-324, 345-346, 388AkAza (dravya), 171 391, 392-394, 412; icchAne saMyamita o 464
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 karavAthI vadhu, 257; uttamatAe karavAnA AtmazAMti, ane uttama Arjava, 135; ane sAdhano, 313; saMtavRttisparza vakhate, 99; uttama mAna, 129; ane uttama kSamA, 127karavA paMcaparameSTi bhagavaMtano sAtha, 6-7, 128; ane saMsAranI zAMtino pharaka, 384, 95, 391; karavA sadguruno sAtha, 119; 388-389; AjJAdhInatAthI, 248; krodhathI kalyANabhAvanA AdhAre, 9, 22-23, 196, haNAya, 124-125; pariSaha-upasarga vakhate, 204; konA nimitte nityanigodathI nIkaLe 126; pUrNa AjJAe ArAdhanathI, 371; tenA AdhAre, 9-10, 22; tIrthasthAnanI mAnathI haNAya, 132; maMtrasmaraNathI, 350; sahAyathI, 1, 6-8, 94-97, 99; vicAra ane vikalpathI haNAya, 249; saMsAranI tIrthaMkaraprabhunI sahAyathI jhaDapI 8-9; 11, icchAnA tyAgathI, 315, 414; saMsAranA 77, 94-95, 99, 100; tIrthaMkaraprabhuno, pratikULa saMjogomAM, 263, 267-268, 24-29, 10-101; nA kramanI jANakArI 412-414 zrutakevaLIne, 31; nAM sopAna caDhatA jIvanA AtmajJAna, juo samyajJAna, samakita hRdayamAM tIrthasthAna, 97-98; nityanigodamAM tIrthaMkaraprabhu thakI, 33-35; pUrNa AnnAe paNa AkhA AyuSya karma, no baMdha jIvanamAM eka vAra, 156; ArAdhanathI, 370-371; prasannatAnA mArga zubha-azubha gatinA baMdhanA kAraNo, 155 uttama, 243; puruSArthane AdhAre, 22-24; ArAdhana, AjJAe karavuM, 345; mATe anukULa bhaktimArge, 240, 326-328; maMtrasmaraNathI, saMyogo maLavA durlabha, 148-149, 319 350-351; mAM indriyonA viSayo vinarUpa, Azraya, sapuruSano, juo zaraNuM 188-189; mAM naDatA vipno, 319; mAM Azrava: aTakAvavA tyAgano guNa khIlavavo, mAna kaSAya vighnarUpa, 29; mATe pAtratA tathA 183; aTakAvavA AjJApAlana, 334, 346, nimittanuM mahAbhya, 23, 149-150, 350 372, 378; kaSAyane rokavA cAra dharma, 190; 351; mATe puNya jarUrI, 203, 350; mATe ghaTADavA tapanuM ArAdhana, 335; ghaTADavA maMda sadgurudharmanuM zaraNuM Avazyaka, 203, 350 kaSAya rAkhavA, 224; toDavA ahiMsApAlana, 351; mATe sadguru sAthe zubha RNAnubaMdha, 170; nA kAraNo, 154; yoganA kAraNe, 196; zrImad rAjacaMdrano, 424-427; 153; vibhAvathI, 153; vezyA anusAra, sagurunA abhAvamAM namaskAramaMtranI sahAyathI, 153; sAte karmano satata cAlu, 156; 350-352; sAtamA guNasthAna sudhI pratyakSa svachaMdathI vadhe, 346 sahAyathI, 95; sAthe deha sugaMdhI thAya, 74; sAthe zubhaparamANu sahAya, 73; saMsAranA viSama Azrava bhAvanA, 153-155; thI saMyamadharma saMjogomAM, 244, 266-267, 279, 412 khIle, 153 414; saMvegathI jaladI, 249; saMjJIpaMcendriya AjJA, 322-325, 331-332, 390sudhIno, 6-7; puruSArtha paNa juo 393; ane OM dhvani, 393; ane svacchaMda 465
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha virodhI, 322, 370, 392, 420; apUrNa svarUpasthiti maLe, 347; vIrya khIle, 390pUrNa AjJA, 370-371; apUrNa AjJAthI 391, 416 upazama zreNinI prApti, 387; ANAe dhammo AjJAmArga, 322-323, 330-332, 374ANAe tavo no artha, 323, 332, 345, 377; thI AtmavikAsa, 388-391, 412; 393; AzravathI bacAve, 334; thI cAritra namaskAramaMtramAM, 356-360; svada dabAya, khIle, 313, 420; nA AdhAre dharma tathA 392-394; nuM ArAdhana zrImad rAjacaMdranuM, tapanuM ArAdhana, 321; nI pUrNatA sidhdha thatA, 424-427 375; nI zarUAta aMtavRttisparzathI, 379; nuM kavaca, 373, 402; nuM mahattva, 60, 61, AjJApAlana, juo AjJAdhInatA 87, 235, 288, 383; pUrNa AjJAthI kSapaka zreNi, 387; mAM jIva kyAre Avyo kahevAya, I 331, 357-358; AjJAdhInatA paNa juo IcchAnirodha, 283; ane pUrNa AjJAnuM ArAdhana, AjJAdhInatA, 344; ane kalyANabhAva, 383; 370-371; AjJApAlanathI, 343, 418AcAryajInI, 364, 368; upAdhyAyajInI, 419; te sAcuM ta5, 178-179, 321; thI 363, 367; keLavavA puruSArtha, 248, 287- saMvara-nirjarA, 257 288, 331, 357-358; kevaLIprabhunI, Indriya: indriyajaya ane tIrthaMkaranAM atizayo, 377, 393; gaNadharajInI uttama, 365 80; satpaSanA yogamAM vikAsa, 7, 173; 367; chaThThA guNasthAnathI zarU, 357, 409; nA viSayo ane brahmacarya, 187-189 tIrthaMkaraprabhunI OM dhvanithI, 375, 392393; paMcaparameSTibhagavaMtanI, 366-369: Itaranigoda, 7 bhaktithI khIle, 249; zrImad rAjacaMdranI, 424-427; sAdhusAdhvIjInI sAmUhika, 357; 1 siddhaprabhunI, 375-376 uNodarI tapa, 178, 335 - lAbho apAtre dAnathI bacAve, 383; udAsInatA, 274; AcAryajInI, 364; indriyo vaza thAya, 343; kaSAyo nabaLA paDe, azAtAnA udayo bhogavavAmAM upakArI, 268; 343, 419; gurunA zudhdha pradezo sAthe ziSya chaThThA guNasthAnathI vadhe, 248; bAhyAMtara zreNinA anusaMdhAna kare, 344; guNo khIle, 347; | virodhathI bacavA, 229, 231; vairAgya vikase ghAtakarmonI nirjarA, 288, 416-417, tyAre pragaTe, 274; zrImad rAjacaMdranI, 222 420; cAritra khIle, 249, 420; prabhunuM mArgadarzana maLe, 28; mArganAM rahasyo khUle, upazama zreNI: apUrNa AjJAthI mAMDe, 387; 28; labdhisiddhinA mohathI bacAve, 372; tIrthakara nAmakarma pachI na hoya, 62; thI bacavA 466
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 AjJAdhInapaNuM khIlavavuM, 372; pramAdathI, ka 387; vIryanI khAmIthI, 39) karmaH azubhabaMdhanAM kAraNo, 154-155; ATha upAdhyAyajI: AcAryajInAM pada sudhI vikAsa kevI karma satata bhogavAya, 156; AtmAne azuddha rIte kare, 367; namaskAra maMtramAM cothuM pada, karanAra ATha karma, 153-154; uriNA karI 354; nA 25 guNo, 355; nA kalyANanAM bhogavavA, 314; lezyA anusAra baMdhAya, paramANunAM lakSaNo, 363, 367-368; 153; zubhabaMdhanAM kAraNo, 153-155; sAta nuM AjJApAlana, 363; ne jJAnAvaraNano karma satata baMdhAya, 156; sthitighAta ane kSayopazama, 367; no kalyANabhAva, rasaghAta, 390 363, 368; no zAstrAbhyAsamAM kartApaNuM. ane kalyANabhAva, 25, 94-96, phALo 355; nuM cAritra,354; paMcaparameSTimAM 364-365; ghaTADavA guru pratye ahobhAva, sthAna pAmavA jIva samasta mATe 248 kalyANabhAva, 3pa4 karuNA, 151 kalyANaka (tIrthaMkaraprabhunA), garbha, 40; janma, ekatvabhAvanA, 116 58-59; dIkSA, pa9; jJAna, nirvANa, 63-64 kalyANanAM paramANu, juo paramANu, kalyANanAM aMtaravRttisparza, 379; AjJApAlananI zarUAta thAya, 379; eka samayanI deha-AtmanI bhinnatA, 379; meLavavA tIrthakara prabhunI hAjarI anivArya, 99, 379 aMtarAya karma: apUrNa AzAe prArthanA karavAthI baMdhAya, 370; nAM paramANu hRdayamAM, 198; baMdhAvAnA kAraNo, 156; durAgrahathI baMdhAya, 232-233; tUTavAthI vIrya khIle, 26-27; sapuruSa para azradhdhAthI baMdhAya, 383 - toDavAnA upAyo: upekSA tathA madhyasthatA bhAvanA bhAvavI, 26; kalyANanI bhAvanA, 26; prabhunuM zaraNuM, 249, 372 kalyANabhAva, 192-193, 272-273, 381; ane AtmavikAsa, 22, 96-98, 196; ane tIrthakara nAmakarma, 5, 34-38; ane samavasaraNa, 394; azubha RNAnubaMdhI jIvo mATe, 9, 24, 36; AcAryajIno, 354, 364; AjJAe karavo jarUrI, 383-385; upAdhyAyajIno, 355, 363; karatI vakhate kalyANanAM paramANu sahAya, 194, 382, 384-385; kevaLa prabhuno, 4-5, 94, 394; gaNadharano, 95-96, 354, 365-366; jIva samasta mATe karanAra paMcaparameSTi, 193, 350; tIrthaMkara prabhuno, 2-5, 34, 62, 596, 100-101, 193, 247, 365-366, 467
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 393; thI ahiMsApAlana, 151; thI tIrthasthAna kAyakleza tapa, 179, 337 pragaTe, 2, 8, 12, 95; thI mArganAM rahasyo kAyotsarga tapa, 181, 341-342 pragaTe, 29, 381; thI zubhagati, 25; dharmane zAzvata banAve, 193, 204; nA AdhAre paMca kALa (dravya), 171 parameSTinuM pada nakkI thAya, 366-368; nA kevaLIgamya pradeza, 388 AdhAre puruSanI samarthatA, 9, 22-23, 195; no prakAra mAnabhAvanA AdhAre, 366; kevaLa prabhu: ane tIrthaMkaraprabhunA kalyANabhAvano pharaka, 4-5, 94-95; nI AjJAdhInatA, 377; nispRhatA thI karanAra tIrthakara bhagavAna, 195, ne yoganuM hovuM ane zAtAvedanIyano baMdha, 377, 365-366; nuM udgamasthAna tIrthaMkaraprabhu, 193-194; nA mizraNathI AtmavikAsa, 394; no samudyAta, 34-35, 193-194, 374; no nityanigodanA jIva para upakAra, 196; paMcaparameSTi bhagavaMtano, 351, 368; mArdavathI keLavAya, 151; ziSyane saddaguru 34, 93, 375; no sAtha AtmavikAsamAM, pAsethI maLe, 192-193, 204; sAkAra 99; nuM samavasaraNamAM yogadAna, 97, 394 karavA prArthanA, 30; sAdhusAdhvIjIno, 356- komaLatA, 151; thI mAnano saMvara, 156; zrImad 357, 359, 362; svaccheda karavAnuM phaLa, rAjacaMdranI, 211 383-384 krodha, 122-123, 130-131; cAra prakAranAM kaSAya: AMtarazatru, 122; karma Azrava(baMdha) krodha kaSAya, 126; thI bacavA kSamA guNa, nuM kAraNa, 119, 147; kalyANabhAvathI zAMta 122, 128, 150; veSarUpa, 130; nuM thAya, 195; krodha, 126-128; cAra prakAra kAraNa parapadArthamAM mArApaNuM, 125; no saMvara (anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, kSamAthI, 156; vivekane haNe, 123; zAMtino saMjvalana), 127-128, 133-134, 140, bhaMga kare, 125-126 146-147; nA abhAvathI ahiMsApAlana, 157-152; no AzrayadvAra baMdha karavA kSamA, mArdava, Arjava,zauca dharma, 190; no nigraha ane sattarabhede saMyama, 162, 165, 170; gaNadharajI: ane gaNadharapada, 97; ane tIrthakara paribhramaNanuM kAraNa, 119; maMda kaSAyathI prabhunuM zubha RNa, 11; AcAryomAM zreSTha, puNyabaMdha, 175; maMda karavAthI Azrava ghaTe 365; AjJAdhInatA, 365-366; uttama guru ne nirjarA vadhe, 224; maMdatAthI AtmAnI thavA yogya, 194; uttama zrutakevaLIpaNAnA zvetatA pragaTe, pa6; lobhano kSaya chelle, 145; dhAraka, 101; kevaLajJAna pachI kalyANakArya tUTavAthI AtmAnA guNo pragaTe, 147; sattAgata baMdha kare, 365-366; tIrthaMkara prabhunA mukhya thavA, 127; saMsAranI rucithI vadhe, 235; ziSya, 89,366; tIrthakara bhagavAnanI dezanAnuM cAritramoha, darzanamoha paNa juo nimitta, 96-97; tIrthakara prabhu sAthe 150 468
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavano zubha saMbaMdha, 365; nA guNo, 366; nA nimitte nityanigodathI nIkaLanAra jIvane bhAvimAM gaNadharapada maLe, 23, 94; no kalyANakAryamAM sAtha, 101, 366; ne kevaLajJAna pahelAM cAra jJAna, 84, 101; no kalyANabhAva, 25, 96, 365; AcArya paNa juo gotra karma, ucca-nIca baMdhAvAnA kAraNo, 155 guNo, AtmAnA, rAjacaMdra, zrImad juo guNasthAnaH ane AjJApAlana, 378-390; ane mohanIyano kSayopazama, 378; ane kaSAya sattAgata thavA, 127; guNonI vizuddhi darzAve, 378; mithyAtva tUTavAthI caDe, 378 gupti,traNa, 169-170, no krama, 170; sattarabhede saMyamanuM aMga, 162, 165 guru, juo sadguru gRhasthadharma, bAra prakAre, 174-175 gha ghAtI karma, gherAM to lohImAMsa kALA, 82; nuM zarIramAM sthAna, 198-199; no kSaya OM dhvani dvArA, 198-199; kSaya karavA mATenA cAra bhAvanA keLavavI,26 ; kSaya karavA AjJAdhInatA, ' 288, 290 ca cAritra (guNa): akaSAya pariNAma te, 145; AcAryajInuM, 354; AtmAno dharma, 145; keLavavuM durlabha, 174; khIlavavA AcAryajInAM kalyANanAM paramANu grahavA, 364; khIlavavA saMsAraicchA ghaTADavI, 314-315; nuM pratika 'zrI', 51-52; zrImad rAjacaMdranuM, 304; satyadharmathI khIle, 160; svarUpalInatAthI khIle, 187, samyakcAritra paNa juo cAritramohaH ane rAga, 144; ane dveSa, 144; ane jJAnadarzananA AvaraNo, 289; uttama kSamA keLavavAthI kSaya thAya, 127-128; nA pacIsa kaSAyo, 144-145; baMdhAvAnA kAraNo, 154; mAM samAyela cAra prakAra (anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, saMjvalana) nA kaSAya, 127-128, 133-134, 140, 146-147; no nAza karavAno puruSArtha, 259, 263, 390; kaSAya, mohanIya karma paNa juo pariziSTa 2 cothuM guNasthAna, avirata samyakdaSTa, 379380; ane anaMtAnubaMdhI kaSAya, 127-128; ane mithyAtva, 380; ane zUnyatA, 380; deha-AtmAnI bhinnatAno anubhava, 380; samakita paNa juo cha chaThThuM guNasthAna, sarvavirati samyakdaSTi, 248; upadezaka guNasthAna, 319; utkRSTa(chaThThuM) mATe puruSArtha, 385-386; meLavatI vakhate AtmAmAM tIrthasthAna pragaTe, 98; thI saMyamanuM pAlana zarU, 164; thI sAcuM AjJApAlana zarU thAya, 357, 380, 409; paramArtha RNa cUkavavAnI bhAvanA vadhe, 383; bAhyAMtara zreNi vacce saMgharSa, 229, 236, 258, 267; saMsAramArga-52mArthamArgano bheda samajAya, 469 381-382
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha meLavavA puruSArtha: azAtAnA udayo upakArI,267-268; AjJAdhInapaNuM vadhAravuM, 26, 248, 380, 409; utkRSTa(chaThThuM) mATe, 385-386; mana,vacana, kAyAnI soMpaNI, 27; zrImad rAjacaMdranuM, 244, 248; saMsAranI Asakti toDavI, 267; saMsArI pravRtti sAthe kaThina, 244, 267; svacchaMda nirodha, 27 - prAptinuM phaLaH AjJAdhInapaNuM vadhe, 98, 249, 357; udAsInatA, 248; cAritra khIle, 249; nispRhatA vadhe, 248, 383; pratyAkhyAnI kaSAya sattAgata thAya, 127; pramAda ghaTe, 357; mahAvratanuM pAlana, 98 ; mokSamArganA rahasyo samajAya, 28, 98; saMsArabhAva ghaTe, 98, 267 chUTavAnI bhAvanA, 119, 148-149, 325; AtmavikAsa zarU kare, 379; AjJApAlana tarapha laI jAya, 333, 379; kalyANabhAvathI vadhe, 195; jAtismRtijJAnathI deDha thAya, 209; sadgurunI sahAyathI jAge, 119, 149, 174, 202-203; vadhAravA azAtAnA udayo upakArI, 267; samakita mATe pAtratA khIlavavA, 119, 202-203, 325 ja jAtismRtijJAnaH bhAmaMDaLanA darzanathI pragaTe, 68; zrImad rAjacaMdranuM, 209, 397-398; pragaTAvavAmAM upayogI, 209 vairAgya ta tapa, 320, 334; ane vItarAgatA, 177, 426-427; ane AjJAnuM kavaca, 373; atyaMtara(AMtara), 158, 177, 334; AtmAnA guNo khIle, 344; AMtaratapa no krama, 344; AjJA(gurunI)e kareluM AtmArthe saphaLa, 321, 343, 373, 426; aMtaraMga (AMtara) tapa uttama, 178; icchAno tyAga te sAcuM, 176, 321, 373; thI sakAma nirjarA, 158, 191, 334; thI vIrya vadhe, 191, 358, 362; dhyAna ane prAyazcitathI uttama nirjarA, 158; bAra prakAra, 158, 334; bAhya, 158, 177, 334-337; bAhya tapano krama, 178, 336; rAga-dveSathI nivartavuM te, 320; rasanA(svAdriya)ne vaza karavA, 336; samyakdarzana pachI AtmArthe phaLe, 177; saMsAranI spRhAthI bacAve, 360; svarUpalInatA te, 177, 320; svacchaMdathI karavAthI saMsAra puNya maLe, 345 pApasthAnakanA tIrthasthAna, 1-3, aDhAra kSaya vakhate, 98; AtmAmAM raheluM, 1; AtmavikAsanA dareka sopAnamAM samAveza, 6, 97-99; kalyANabhAvathI pragaTe, 2, 8, 202; kalyANanAM paramANuthI majabUta thAya, 62; kevaLIprabhunuM, 63; tIrthaMkara prabhunA hradayathI pragaTe, 1-3, 62, 95, 99; nA sparzathI jIvano AtmavikAsa, 7-8, 204; no kALa tathA UMDANa, 8, 98; paMcaparameSTi bhagavaMtanuM, 7-8, 95; no pratyakSa-parokSa Azraya, 95; pAMca mahAvratanA kSaya vakhate, 98; jJAna, darzana, cAritranI ekatA vakhate pravarte, 8, 62 470 tIrthaMkara bhagavAna, 4, 10-11; ane OM dhvani, 52, 77-78, 95, 100, 198-199, 375, 393; ane namaskAramaMtra, 351
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 6 352, 353; ane arihaMtapaNuM, 4; ane 4-5; siddhaprabhunAM avalaMbanathI AtmavikAsa aMtavRttisparza, 99; ane kevaLIprabhu vacce kare, 28-29, 32-33; kSepaka zreNI mAMDavA kalyANanI kSamatAmAM bheda, 4-5, 94-95; ane pratyakSa sahAyanI jarUra na paDe, 29-30 , 61, gaNadharaprabhunuM kalyANakAryanuM RNa, 11; ane 198; kevaLIprabhu, samudyAta paNa juo tIrthaMkara nAmakarma, 2, 5, 30, 32, 33, 34- tyAga, 181-182; ane dAna vacce pharaka, 182; 38: ane nizcayathI vyavahAra samakita, 99; ane saMyamadharma, 164; uttama tyAga dharma, uttama guru thavA zaktimAna, 99 ; kevaLajJAna 183; kaSAyano, 183; thI Azrava aTake, pahelA bodha na kare, 29-30, 61, 80-81; 183; thI nirjarA, 191; thI saMyama vadhe, caturvidha saMghanI sthApanA karanAra, 4, 33; thavA 191; lobha tUTatAM pragaTe, 182 mATe pAtratA, 10-11; thakI nityanigodanA jIvone caka pradezonI prApti, 33-34, trIjuM guNasthAna, mizra, 379 38, 40, 60, 61, 87, 93, 197; nA guNo, 38; nA atizayo, 64; nAM kalyANanAM paramANu kevaLajJAna pachI vaparAya, 95-96; dayA, 120-121; e dharmanuM mULa, 175; nAM kalyANako, 5, 40, 58, 60, 63-64, khIlavAthI ahiMsApAlana, 121; thI maitrIbhAva 88, 93; nA guru temanAM sucaka pradezo, 62; khIle, 121 nA nimitte ochA puruSArthathI AtmavikAsa, darzana. (AtmAno guNa), nuM pratika chaeN, 5198-1OO; nA nimitte nityanigodathI bahAra nIkaLanAra jIva bhAvimAM tIrthakara thAya, 23, 93, 95, 375 ; nA rucaka pradezonI AkRti, darzanAvaraNa karma, nAM paramANu mastakamAM, 198; darInAtha pa2, 79-81, 198; nI dezanA samavasaraNa, baMdhananA kAraNo, 153-154 61-62, 64-65, 97, 393-394; nuM - kSINa karavAno upAyaH kalyANabhAva sevavo, AjJAdhInapaNuM, 60-61, 86, 393; nuM 26, 381; pUrNa AjJAe ArAdhana karavuM, tIrthasthAna, 1-3; 62; nuM vIrya, ra6-28, 62, 372; maitrI-pramoda bhAvanA bhAvavI, 26; 81, 99; ne kevaLajJAnanI prApti, 61-63; ne saMsAraicchA ghaTADavI, 289, 419-420 garbhakALathI traNa jJAna, 40, 84; nadIzA vakhata darzanamoha: baMdhanA kAraNo, 154; mithyAtva paNa mana:paryava jJAna pragaTe, 60, 85; ne prApta thatuM juo zrutakevaLIpaNuM, 32-33; no AtmavikAsa, 24, 26-29, 60-61, 79-81, 10): no deva: saMyamapAlana na thAya, 163 kalyANabhAva, 1-3, 5, 24-25, 28, 62, dehAtmabuddhi, 115; tIrthaMkaraprabhu ne maMda, 79; 85, 95-96, 100, 193-195, 247; no ane lohIno raMga, 82; toDavA kAyotsarga tapa, kevaLI samududhAta, 93, 374; no maitrIbhAva, 341; toDavA bAra bhAvanA, 203; thI bacavA para 471
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AkiMcanya, 186; nA kAraNe dehamAM pIDA na anubhavAya, 117; mAnabhAvanuM mukhya kAraNa, namaskAra maMtra, 348; arihaMtaprabhune vaMdana, 133; mithyAtvathI upaje, 133 353; AcAryajIne vaMdana, 354; ArAdhanano dveSa: nA bAra prakAranA kaSAya, 144-145; mAM mahimA, Atmazuddhi mATe, 349; upAdhyAyajIne krodha ane mAna samAya, 130 vaMdana, 355; mAM AtmAnA sarva guNo, 349; mAM AjJAmArga samAyelo, 356-360; mAM tIrthaMkara prabhu kalyANabhAvathI prANa pUre, 351; zAzvato maMtra, 351-352; samasta dhyAna/dhyAna tapa, 181,341; thI karmanI nirjarA, janakalyANArthe, 351; sAdhusAdhvIjIne vaMdana, 158, 342, 390, 416; nA prakAra, 355; sidhdhaprabhune vaMdana, 353 342; tapamAM uttama, 342; pUrNa AjJAe nAma karma, tIrthakara, 2, 5, 30, 32, 33, karavuM, 371; maMtrasmaraNathI UMDuM, 350; mAM 34-38; baMdhAvAnA kAraNo, 155 karmano rasaghAta, 390; dharmadhyAna, zUnyatA tathA mi nirjarAH akAma ne sakAmamAM badalavI, 156; . : zukladhyAna paNa juo akAma, 157-158; aparigraha vratathI, 167; dharma: akaSAyabhAva te, 145; AtmAnA daza AjJAe karelA tapa AcaraNathI vadhu, 343; dharma, 120, 190; ANAe dhammo (AjJAnuM kaSAyo maMda rAkhavAthI, 224; karavA lokasvarUpa ArAdhana te dharma), 332-333, 345; eTale bhAvanA, bodhadurlabha bhAvanA, dharmabhAvanA, svarUpasthiti, 347-348; kalyANabhAvathI 191; pUrNa AjJAe karelA ArAdhanathI, 371; zAzvata bane, 193, 204; kalyANanAM maMtrasmaraNathI, 350; sakAma, 157-158, paramANuthI sanAtana bane, 194; thI saMvaranuM 191, 268, 390-391; prAyazcittathI, ArAdhana, 321; nI spRhAthI vikAsa, 389; 338; brahmacaryavratathI, 167, 191 nuM mULa lakSaNa dayA, 120; nuM mahAtma, 175- nirjarAbhAvanA, 157-158 176; nuM maMgalapaNuM, 108, 192, 199, nityanigoda. mAMthI siddha thatAM prabhunAM nimitte 279; meLavavo durlabha, 173; zabdanAM vividha bahAra nIkaLe, 6-7, 34, 93; nA jIvonAM artha, 107-108, 317-318, 320 sAta sucaka pradezo prApta thavAM, 6, 33-34, dharmadurlabhabhAvanA, 174-176 38, 40, 58, 60, 61, 87, 93; nA jIvone AThamA sucaka pradezanI prApti, 6, 34, dharmadhyAna, 342; AjJAnA kavacathI sthiratA, 93-94; nA jIvo mATe upakArI kevaLI 373; dhyAna, zUnyatA paNa juo samughAta, 34 dharmAstikAya (dravya), 171 nirvikalpatA, 383; zukladhyAna paNa juo 472
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ nispRhatA ane tapanuM ArAdhana, 390; AkiMcanya dharmathI khIle, 191; AjJAdhInatAthI khIle, 287-288, 371-373, 389; keLavavA AtmazuddhinI laganI, 245; chaThThA guNasthAnathI khIle, 248; thI kalyANanAM paramANu grahAya, 305, 382; thI ghAtIkarmanAM alpa baMdhana, 305; thI 5ramArtha puNya baMdhAya, 313; thI lobhano saMvara, 156; thI kSamAbhAva khIle, 225; bAhyAMtara zreNinA virodhathI bacavA,229; zAtA-azAtAnA nakArathI khIle, 285; zrImad rAjacaMdranI, 207-208, 217, 249, 253, 256, 266, 274; saMsAra pratye, 266-267, 373 nokaSAya, baMdhanA kAraNo, 154-155 5 52mANu, karmanAM, aMtarAyanA hradayamAM, 198; darzanAvaraNanAM mastakamAM, 198; mohanIyanA nAbhimAM, 198; jJAnAvaraNanA mastakamAM, 198-199 paramANu, kalyANanAM, OM dhvanimAM samAyelA, ane tIrthaMkara nAmakarma, 34-37; 198-199; AcAryajInA, 364, 385; AtmavikAsa sAthe zubha grahAya, 73; upAdhyAyajInA, 363; gaNadharajInA, 365; tIrthasthAnamAM, 1, 62; tIrthaMkaraprabhu namaskAra maMtramAM pUre, 351; tIrthaMkara prabhunA, 365, 385; thI tIrthaMkaraprabhu OM dhvani banAve, 63; thakI mokSamArga sanAtana, 194; devaloka tathA narakamAM ochA grahAya, 38-39; ne gati ane sthiti ApanAra AjJAmArga, 388; nispRhatA keLavavAthI pariziSTa 2 grahAya, 305; zukladhyAnamAM grahavA, 305; sAdhusAdhvIjInA, 362; sidhdhaprabhu sidhdha thatI vakhate choDe, 193-194, 374, 385 parigraha, 185-186, 341; atyaMtara, 184185; deharUpI, 186;thI bacavA aparigrahavrata, 166; no virodhIbhAva Arkicanya, 184; bAhya, 184-185; mithyAtva te mukhya, 186 parigrahabuddhi, toDavA Arkicanya guNa, 184 185, 191; toDavA kAyotsarga tapa, 341 pavitratA (AtmAnI), 146-147; ane zaucadharma,145; lobhanA abhAvathI pragaTe, 141 pazcAttApaH ane prAyazcitta, 338 paheluM guNasthAna, mithyAtva, 379; pApaH AjJAnA kavacathI puNyAnubaMdhI pA5, 373; baMdhanathI bacavA AzravadvAra baMdha(saMvara) karavA, 190-191; baMdhana nAM kAraNo,154-155; vibhAvathI baMdhAya, 153 473 pAMcamu guNasthAna, dezivarita samyakdaSTaH apratyAkhyAnI kaSAya sattAgata thAya, 127 pAtratA, 382-383; anusAra jIva bodha grahaNa kare, 375, 382-383; upadeza ApavAnI chaThThA guNasthAnathI, 319; kalyANabhAvathI keLavAya, 382; keLavavAthI AtmavikAsa, 3, 23; keLavavA vinaya guNa jarUrI, 149-150; keLavavI durlabha, 173; keLavavA sadgurunuM zaraNuM, 192; nA abhAvathI mArga grahaNa na thAya, 194; chUTavAnA bhAvathI khIle, 119; tIrthaMkara thavA mATe, 11, 23; thI mArganI
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prApti, 227; pahelA mArga prakAzavo nahi, 366-369, 376-377; eka pada thI bIjA 248, 247; bodha meLavavA, 112, 383; padamAM vikAsa,366-368; nA kalyANabhAvanA racaka pradeza meLavavA, 34; vinA paramArthe AdhAre pada nakakI thavuM, 23-24, 94, 367dAna na thAya, 383; sAdhusAdhvIjInI 369; no kalyANabhAva namaskAra maMtramAM, uttama, 355 351-352; no sAtha kramika AtmavikAsamAM, puNya: AjJAnA kavacathI baMdhAya, 373; paramArthanuM, 366-369; nuM pratika haiM, pa1, 78; nuM 313, 346, 373, 426-427; paramArtha ratnatraya (prArthanA, kSamApanA, maMtrasmaraNa) nuM puNyathI vItarAgatA vadhe, 313, 422; baMdhanA ArAdhana 369-372; nuM vyaktigata tathA kAraNo, 154-155; maMda kaSAyathI baMdhAya, sAmUhika yogadAna, 369; prati ahobhAva 175; pradezodayathI khapAvavuM, 311, 313; namaskAramaMtrathI, 356; mAM sthAna pAmavA saguru nI prApti mATe jarUrI, 350; saMsAra jIva samasta mATe kalyANabhAva, 193, 368; puNya, 345 tIrthakaraprabhu, siddhaprabhu, AcArya, upAdhyAya, sAdhu-sAdhvI paNa juo puruSArtha (AtmavikAsa mATe): ucca, 263-266, 416-420; karmane uNA karIne bhogavavA, pratyAkhyAnI(kaSAya): kevaLajJAnamAM kSaya, 127; 314. 390: kevaLa lagabhaga bhumikA prApta krodha, 127-128; cha guNasthAne sattAgata, karavA, 313-315; cAritramohano nAza 127; mAna, 133-134; mAyA, 140; karavA, 259; chaThThA guNasthAnanI prApti lobha, 146-147 mATe, 248-249, 409; tIrthasthAnamAM, 1; pradezodaya thI puNyanI nirjarA, 311, 313; thI tIrthaMkara prabhuno, 24, 26-32; 60-61; azAtAnA udayone vedavA, 384 tIrthaMkaraprabhunA Azraye ocho jarUrI, 99; nA AdhAre sapuruSanI samarthatA, 10, 22, 94, pramAda, svachaMdathI vadhe, 358; zreNimAM, 387 99; nA AdhAre paMcaparameSTinI padavI, 23 prArthanA: pUrNa ane apUrNa AjJAthI karavAnuM phaLa, 24, 94; paramArtha puNya bAMdhavA, 313, 389, 370-371 422; paMcaparameSTi bhagavaMtano, 368-369; prasannatAnA mArge sahelo, 243; pAMca samavAya prAyazcitta (ta5), 179, 338 sahitano, 136; bAhyAMtara zreNinA virodhathI bacavA, 229, 274, 279; kSAyika samakita ba levA mATe, 240-242, 406-408 brahmacaryavrata, 166; thI saMvara-nirjarA vadhe, 167 paMca parameSTi bhagavaMta ane kalyANabhAvanuM mizraNa, 196; ane namaskAra maMtra, 351-352; brahmacarya dharma, 187; ane indriyanA viSayo, ane rucaka pradezo, 197; AjJAdhInatA, 187-188; eTale svarUpalInatA, 187; 474
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'uttama brahmacarya', 190; thI zuddha cAritra khIle, 187; bodhidurlabha bhAvanA, 172-174 bha bhakti thI izvarecchAno svIkAra, 240; nI utkRSTatAthI AjJAdhInatA khIle, 249; paMcaparameSTi bhagavaMtanI, 384; mAnabhAvathI bacAve, 331; mAM sadguru pratye ahobhAva, 331; zraddhAthI khIle, 328; satpuruSa sadguru pratye, 240 bhaktimArga: kevI rIte khIle, 219, 240; uttama, 234, 252, 328; zradhdhAthI baLavAna thAya, 328; zrImad rAjacaMdranA jIvanamAM, 218; vairAgya khIlave, 219 bhava, 310-312 bhavIpaNuM: aMtarvRttisparzathI prApta, 379; aMtarvRttisparza paNa juo bhAva: anusAra lezyA, 153; azubhabhAvathI pApabaMdha, 154-155; karmabaMdhanuM kAraNa, 154; zubhabhAvathI puNyabaMdha, 154; bhAvanA, cA2 (maitrI,pramoda Adi), 26 bhAvanA, bAra, 113, 147; anyatvabhAvanA, 116-117; anityabhAvanA, 113-114; azaraNabhAvanA, 114; azucibhAvanA, 115; AzravabhAvanA, 153-155; ekatvabhAvanA, 116; nirjarAbhAvanA, 157-158; bodhadurlabhabhAvanA, 172-174; dharmadurlabha bhAvanA, 174-176; lokasvarUpabhAvanA, ma 171-172; saMsAra bhAvanA 117 pariziSTa 2 saMvarabhAvanA, 156-157; manuSya: janma maLavo durlabha, 148; gati uttama, 174 mahAvrata, pAMca, 166-168: Azrava toDavA ahiMsAvrata, satyavrata, asteya vrata, 167-168; mAtra munione hoya, 159; satyavrata, 159; sattarabhede saMyamanuM aMga, 162, 165; saMvaranirjarA karavA brahmacaryavrata ane aparigrahavrata, 168 475 mArdavaH ane ahiMsApAlana, 151; uttama mArdava samyakdarzana pachI pragaTe, 133; mAnanA abhAvathI pragaTe, 129, 132-133; mAna, 129-132; anyatvabhAvanAthI tUTe, 135; apUrNa AjJAe prArthanA karavAthI vadhe, 370; ahobhAva-pUjyabhAvathI tUTe, 134, 339; ATha prakAranA, 131; thI bacavA mArdava guNa, 129-130; dveSarUpa, 130; nuM kAraNa dehAtmabuddhi, 133; nispRhatAthI haNAya, 225; no saMva2 komaLatAthI, 156; manuSya gatimAM vizaSa pravarte, 339; prAyazcittathI tUTe, 338; zAMtino bhaMga kare, 132; zaddhAtmAnA nakArathI anaMtAnubaMdhI, 134; vinaya tapathI tUTe, 339; vairAgyathI ghaTe, 257; vaMdanathI tUTe, 352; samabhAvathI tUTe, 132; svacchaMde ArAdhana karavAthI vadhe, 345 mAyA, 135-137; thI bacavA Arjava guNa, 135; no saMvara saraLatAthI, 156; mananI
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pavitratAthI tUTe, 139; mana,vacana,kAyA vacce - kSINa karavA: AjJAdhInatA, 378; cAra bhAvanA virodhathI utpanna, 137-138; saraLatAthI bhAvavI, 26; udAsInatA keLavavI, 26; tUTe, 13pa kalyANabhAva, 26; pUrNa AjJAe ArAdhana karavuM, 371 mithyAtva(mithyAtva mohanIya): ane kSayopazama mokSamArga: ane saMsAramArga vacceno bheda, samakita, 127, 378; ane kSAyika samakita, 127, 379, 390; baMdhAvAnuM kAraNa, 154; 381; adhurI jANakArI sAthe prakAzavAthI cothA guNasthAne sattAgata,127, 380; naDatA vipno, 29, 319; ArAdhavAmAM naDatA vipno, 319; kalyANanAM paramANu tUTavAthI guNasthAna caDe, 378-380; nA abhAvathI satyadharma pragaTe, 159; nuM mULa thakI sanAtana, 194; AjJAmArga, 322AtmAnAM astitvano nakAra, 126; ne kAraNe 323, 330-332, 371-372; AjJAmArga dehAtmabuddhi, 133 darzanamoha paNa juo namaskAramaMtramAM, 356-360; nI jANakArI zrutakevaLIne, 31-33; prasannatAno, 243; nI maitrIbhAvaH ane RNAnubaMdha, 9; uttamatAe zarUAta aMtavRttisparzathI, 379; bhaktimArga, arihaMta tIrthakara) bhagavAnano. 4-5: kevI rIte 218-219, 240; 326-328; yogamArganAM vikase, 9; vikasAvavA dayA guNa khIlavavo, bhayasthAno, 329-330; jJAnamArga durArAdhya, 121; zrImad rAjacaMdrano, 2013 328-329 maMgala, maMgala eTale? 103, ahiMsA e munidharmaH daza prakAre, 175 sarvotkRSTa, 15-153, 190; tIrthasthAna e, mohabuddhiH AjJAdhInatAthI ghaTe, 372; karmabaMdhananuM 3; dharma e sarvotkRSTa, 108, 192, 279 nimitta, 186; kevI rIte ghaTe, 315; krodhanuM maMtra: uttama kalyANabhAvathI bharelo hoya, 351; kAraNa, 127; ghaTavAthI Atmazuddhi, 117; grahaNa mATenI pAtratA,351; thI AtmazAMti ghaTADavA anityabhAvanA, 113; ghaTADavA vadhe, 350; namaskAra maMtra, 348-35) azucibhAvanA, 115;ghaTADavA anyatvabhAvanA, maMtrasmaraNaH apUrNa ane pUrNa AjJAthI karavAnuM 116; ghaTADavA AkiMcanya dharma, 186 phaLa, 371 mohanIya karmaH cAritramohanA pacIsa kaSAya, 144-145; cAritramohanA baMdhanA kAraNo, 154; darzanamohanA baMdhanA kAraNo, 154; nAM ratnatraya (prArthanA, kSamApanA, maMtrasmaraNa): nuM paramANu nAbhimAM, 198; nokaSAyanA baMdhanA ArAdhana zreNimAM, 386-387 kAraNo, 154-155; cAritramoha, darzanamoha ratnatraya (jJAna, darzana,cAritra): nI ekatA vakhate paNa juo AtmAmAM tIrthasthAna pravarte, 8 476
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 komaLatA, 211; dharmasanmukhatA, 212, 402; nispRhatA, 207-208, 217, 249, 253, 256, 266, 274, 411, 419; nirmamapaNuM, 309; nirmAnIpaNuM, 228, 309; nirveda, 227; maitrIbhAva, 398; vyavahArazuddhi, 269, 281; vItarAgatA, 302, 422; vairAgya, 208, 217, 219, 221; zama, 227, 401, 403; samabhAva, 244, 263, 290, 405, 414, 416; samadaSTipaNuM, 256, 273; saraLatA, 211; saMvega, 227, 250, 253, 256; saMsArabhAvanI maMdatA, 219, 314-315, 404, 418-419, 422 rasaparityAga tapa, 178, 335-336 rAga: ane lobha kaSAya, 144; toDavAthI vItarAgatA, 147, 161; toDavAthI satyadharma khIle, 160-162; toDavA samadRSTipaNuM khIlavavuM, 273; toDavA saMsAranA pratikULa saMjogo madadarUpa, 259; nA tera kaSAya, 144 145; vItarAgatA paNa juo rAjacaMdra, zrImadda AtmavikAsa, 424-427; e svIkArelo prasannatAno mArga, 243; AtmavikAsanI laganI, 226; kevaLa lagabhaga bhUmikA, 307, 314; chaThuM guNasthAna meLavavA puruSArtha, 244, 248, 409410; jAtismRtijJAna, 209, 397-398; nI tIrthaMkarapada mATenI pAtratA, 247, 258; nuM cAritra, 303-304; no ugra puruSArtha, 263-266, 310, 314-315, 416419, 422; no dravyasaMyama, 292; bAhyAMtara zreNino virodha, 229, 403, 405-406; bodheluM AjJAnuM mahAtma, 323, 402, 422; bhaktimArganuM ArAdhana, 227; zrutakevaLIpaNuM, 307; no sAtamuM guNasthAna levA mATe puruSArtha, 249-252. 410; kSAyika samakita levA mATe puruSArtha, 241-243, 4-6-408 - guNo: anukaMpA, 227; asaMgatA, 253, 266267, 284-286, 411; ahobhAva(prabhu pratye), 218, 242-243; AsthA, 227; AjJAdhInatA, 248-250, 401, 402, 416, 424-427; udAsInatA, 222, 228, 229, 248, 254, 274; kalyANabhAva, 256, 258, 269; bhakti, 218-219, 227, 249; kaSAyonI maMdatA, 208; rucaka pradeza, 87, 197, 374; ane AjJAmArga, 388; AThamAnI prApti, 6, 375; AjJApAlana vakhate guru sAthe anusaMdhAna kare, 344; kalyANabhAvathI rakSita, 197; cotho pradeza khUlavAnI prakriyA, 58, 374; chaThThI rucaka pradeza khUlavAnI prakriyA, 61, 374; tIrthakara prabhunA, pa2, 79; tIrthaMkara prabhu thakI sAtanI prApti, 6, 33-34, 197, 374; trIjo pradeza khUlavAnI prakriyA, 40, 374; nI AkRti zukladhyAnamAM, pa2; nI AkRti no mahimA, pa2, 79-81; pahelo pradeza khUlavAnI prakriyA, 33-34, 374; pAMcamo pradeza khUlavAnI prakriyA, 60, 374; bIjo pradeza khUlavAnI prakriyA, 38, 374; mAM kalyANabhAva ropAyelo, 197; mAMthI OM dhvani upaje, 198; meLavavA pAtratA, 35; zudhdhapaNuM jALavI rAkhe, 197; sAtamo pradeza khUlavAnI prakriyA, 93, 375; kSepaka zreNimAM, 198; nityanigoda paNa juo 477
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha RNAnubaMdha, 9; anaMta jIvo sAthe baMdhAya, vibhAvaH thI karma baMdhAya, 153; 118 maitrIbhAvathI zubha, 9; tIrthaMkaraprabhu ne vivikta zayanAsana, 179, 337 gaNadharajInuM, 11, 25; azubha ne zubhamAM palaTAvuM, 36; sadguru sAthe, 196, 389 viveka(guNa): krodhathI haNAya, 123 viSayo, pAMca indriyanA, 187-188; ane bahmacarya, 189 lezyA anusAra karmapudgalano Azrava, 153; vItarAgatA: 289, 422, 427; ane uttama anusAra gatinuM baMdhana, 155; kaSAyanI maMdatA Arjava, 139-140; ane uttama kSamA, 128; tIvratAnA AdhAre, 127; bhAvane anusare, ane uttama zauca, 146-147; ane satyadharma, 153 160; ane saMyamadharma, 164; e AtmAnI lokasvarUpabhAvanA, 171; mAM cha dravyanuM pavitratA, 146-147; kevaLajJAna pachI nirUpaNa, - 172 saMpUrNa, 61, 94, 147; khIlavavA kaSAyo lobha, 141-142, 145; anya kaSAyane dabAve, para saMyama, 312; thI karmanI nirjarA, 289, 143; ane rAgano gADha saMbaMdha, 144; apUrNa 305; thI paMcaparameSTinAM kalyANanAM paramANu AjJAe ArAdhanA karavAthI baMdhAya, 370; grahAya, 312; vadhAravA paramArtha puNya bAMdhavuM, indriyonA viSayathI baMdhAya, 142 - 143; 313, 426 nA cAra prakAra, 143, 144; thI bacavA zauca vIrya: AtmavikAsa mATe atyaMta jarUrI, 390guNa, 141, 143; dazamAM guNasthAne kSaya, 391, 416; aMtarAya karmanA kSaya thI pragaTe. 145; no aMta sarva kaSAya pachI, 145; no 26-27; AjJAdhInatAthI khIle, 344, saMvara nispRhatAthI, 156; paramArthano, 144 358, 416; khIlavavA kalyANabhAva, 2627; gaNadharaprabhunuM, 23; tapathI khIle, 191, 358; tIrthakara prabhunuM, 26-28, 62; karmanA vinaya (guNa): nuM mahAtma, 149, 358; sthiti ane rasaghAta sAthe karavA mATe, 390; AcAryajI ane upAdhyAyajIno, 369; nuM dAna nityanigodanA jIvane, 9-10, 23, AtmavikAsa mATe atyaMta jarUrI, 149-150, 93; pUrNa AjJAe ArAdhana karavAthI vadhe, 339, 358; zraddhA ane bhaktithI khIle, 371; rucaka pradezomAM ropAyeluM, 198-199; 332 saMsAranA viSama prasaMgomAM kema khIlavavuM, 244, 276 vinaya (tapa), 179, 338-339; AtmavikAsa mATe Avazyaka, 358; mAnabhAva ghaTe, 179- vedanIya karmaH azAtAvedanIya baMdhanA kAraNo, 180, 339, 358 154; zAtAvedanIya baMdhanA kAraNo, 154 478
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgya, 219; AtmavikAsane sahelo banAve, 217; keLavavA bodhadurlabhabhAvanA, 173; keLavavA bAra bhAvanA, 202-203; jAtismRtijJAnathI pragaTe, 209; thI mAnabhAva ghaTe, 257; bhaktimArge khIle, 219; lokasvarUpabhAvanAnA ArAdhanathI, 172; saMsAranA pratikULa saMjogothI dRDha thAya, 259, 267; zrImad rAjacaMdrano, 208, 217, 219, 221; chUTavAnI bhAvanA paNa juo vaiyAvRtya tapa, 180, 339-340 vRttisaMkSepa tapa, 178, 335 vyavahA2zuddhi: jALavavA puruSArtha, 236; 281; thI alpa karmabaMdhana ane vizeSa nirjarA, 309 za zaraNuM, satpuruSa/sadguru/prabhunuMH thI maLatuM rakSaNa, 149; paribhramaNano aMta lAve, 149, 192; paMcaparameSTi bhagavaMtanuM, 352 lAbho AjJAdhInatA vadhe, 372, 373; Azrava ghaTe,; aMtarAyano kSaya, 372; chUTavAnA bhAva vadhe, 119; vIrya khIle, 371 zAMti(guNa), AtmazAMti juo zukladhyAna, 342; ane dharmadhyAna vacce ramavuM, 305; ane parapadArthanI sukhabuddhi, 313, 420; ane sAtamuM utkRSTa guNasthAna, 386; thI paramArtha puNyanuM baMdhana, 313; pUrNa AjJAe karavuM, 371; mAM azAtAnA udayone vedavA, 384; mAM AzAnA kavacathI sthiratA, 373; mAM paMcaparameSTinA kalyANanAM paramANu grahavA, pariziSTa 2 384; mAM pApa-puNyano kSaya, 305, 311, 368; no uparAuparI sparza, 59; no kALa vadhAravA puruSArtha, 305, 386, 420; moTI nirjarA ka2vA saMsArasukhanI anicchA, 315, 420; zudhdha karavA AjJAdhInatA, 372; sAtamA guNasthAnathI zarU, 342; sAtamuM guNasthAna paNa juo 479 zUnyatA, 379; AjJAmAM rahevAnA hakArathI vadhe, 249, 379-380, 425; cothA guNasthAne, 380; mAM karmano rasa ane anubhAga ghaTe, 389-390; dharmadhyAna paNa juo zaucaH ane ahiMsApAlana, 151-152; 'uttama zauca' cAre kaSAyanA kSayathI pragaTe, 145; lobhanA abhAvathI pragaTe, 141; eTale pavitratA, 141 zradhdhA: nuM mahAtmya, 328 zrI: AtmAnA cAritra guNanuM pratika, 51-52 zrImad rAjacaMdra, juo rAjacaMdra, zrImad zrutakevaLIpaNuM: tIrthaMkaraprabhune sAtamA guNasthAne prApti, 31 zreNi: ane AjJApAlana, 386-387; kSepaka zreNi paNa juo; upazama zreNi paNa juo sa sakAma nirjarA, 156-157, 191; tapathI, 158, 334; saMjJIpaMcendriya jIvo kare, 157158; maMtrasmaraNathI, 350 sadguruH abhAvathI jIvanI dazA, 118; abhAvamAM namaskAramaMtrathI AtmavikAsa,
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 351; gaNadharaprabhu uttama, 194; nI agatya, 149, 194-195; nI pAtratAnA AdhAre jIvano vikAsa, 119 ; nA kalyANabhAvathI AtmavikAsa, 150, 192,194; nI prApti mATe puNya joie, 350, 389; no Azraya(zaraNuM), 149, 192; pAse maMtraprApti, 350; pratye prema, zraddhA, arpaNatA, 149150, 196, 204; prati vinaya, 149150, 196, 339; sAthe zubha RNAnubaMdha, 196; sanduruSa paNa juo sapuruSa ane OM dhvani, 198-199; tIrthaMkara bhagavAna sarvottama, 3; nA hRdayamAM tIrthasthAna, 201; nA sAnidhyamAM AtmArthe vikAsa, 3, 172, 382-383; nI samarthatA kalyANabhAvane AdhAre, 9; no kalyANabhAva, 195, 382-383; nI samarthatA konA nimitte nityanigodathI nIkaLe tenA AdhAre, 10; no kalyANabhAva ziSya grahe, 193-194, 382; sadguru paNa juo 134, 147, 146; nA ATha guNa, 175; nA pAMca guNo zrImad rAjacaMdramAM, 227; meLavavA vinaya guNa, 149-150; meLavavA saruno bodha, 202-203; meLavavA zUnyatA, 379 - pAtratA keLavavAH chUTavAnA bhAva agatya, 327; bhakti sadguru pratye, 328; - meLavyA pachIH azAtAnA udayo vadhu Ave, 267; pratyeka guNono anubhava, 234; paMdara bhave mukti, 267; mohanIya karmanI sthiti, 267 - prakAraH upazama samakita, juo upazama samakita; kSayopazama samakita (paramArtha samakita), juo kSayopazama samakita; kSAyika samakita, juo kSAyika samakita samarthatA,sapuruSanIH kalyANabhAvane AdhAre, 9, 22; konA nimitte nityanigodamAMthI nIkaLe tenA AdhAre, 10, 22; samadraSTipaNuM, 273 samabhAvaH icchA ghaTavAthI vadhe, 283-284, 414; thI kaSAya ghaTe, 273; thI mAna haNAya, 132; thI nirjarA, 271, 288-290; thI rAgadveSa ghaTe, 289; saMsAranI vikaTa paristhitimAM, 244, 263, 267, 282, 414, 416 samavasaraNa, 64-66, 97; mAM OM dhvanithI dezanA, para; mAM kevaLIprabhunuM yogadAna, 97 samiti, pAMca, 159, 168-169, no krama, 169; mAtra munione hoya, 159; sattarabhede saMyamanuM aMga, 162, 165; satyavrata ane satyadharma vacce pharaka, 159; thI parapadArthanI sukhabuddhi tUTe, 167; vANInI satyatA, 1pa9 satya (dharma): ane satyavrata vacce pharaka, 159; AtmAnubhUtithI khIle, 160; mithyAtvanA abhAvathI pragaTavA mAMDe, 160; vItarAgatAnI pariNatI te, 160-162; samakita (samyaktva), 233-234; ane mithyAtva, 126-127, 379-380; ane anaMtAnubaMdhI kaSAya, 126-128, 133- 480
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ samudlAta, kevaLI, 374; tIrthaMkara prabhuno, 93; vakhate nityanigodanA jIvo para thato upakAra, 34-35, 93; mAM kalyANanAM paramANu jagatamAM choDe, 193-194, 374; nityanigoda paNa juo samyakcAritra: keLavavA uttama kSamA, 126; keLavavA uttama mArdava,133; keLavavA uttama Arjava, 138-140 samyaktva, juo samakita samyakdarzanaH meLavyA pachI uttama Arjava khIle, 140; meLavyA pachI uttama kSamA khIle, 125127; meLavyA pachI uttama mArdava khIle, 134; samakita paNa juo sabhyajJAnaH pachI anaMtasaMsArano baMdha na hoya, 140 saraLatAH thI mAyA tUTe, 136, 139, 156; vItarAgI, 139-140 sarvasaMgaparityAgaH ane chaThThuM guNasthAna, 250 251 sAtamuM guNasthAna, apramattasaMyata, 385; ane zukladhyAna, 249, 312, 384-385, 426; AjJApAlana, 384-385, 426; no kalyANabhAva, 384-385; meLavavA mATe zrImad rAjacaMdrano puruSArtha, 249-252, 410; satpuruSa thavAnI pAtratA pragaTe, 31, 284-285; vakhate AtmAmAM pravartatuM tIrthasthAna, 98-99; paramArtha zAtAvedanIya, 385; zukladhyAna paNa juo pariziSTa 2 * meLavavA puruSArtha: ahobhAva vadhAravo, 248; utkRSTa(sAtamuM) guNasthAna kevI rIte vikase, 385; AjJAdhInapaNuM, 98, 248-249, 368, 384-385; nirvikalpatAnI bhAvanA, 250, 410; zAtA-azAtAno nakA2, 282, 284-285, 385, 422, 426; saMsArano 2sa kSINa ka2vo, 312 sAdhu-sAdhvIjIH AtmavikAsamAM sAtha, 355-356; AjJApAlana, 357-359; upAdhyAyajInAM pada sudhI kevI rIte vikAsa kare, 367; namaskAra maMtramAM pAMcamuM pada, 355; nA 27 guNo, 356; nAM kalyANanAM paramANunAM lakSaNo, 362; no puruSArtha, 361-362; no kalyANabhAva, 355, 357, 359; ziSya tarIkenI uttama pAtratA, 356; svarUpalInatA vakhate anya parameSTinA kalyANanAM paramANu grahe, 362 481 siddhabhUmiH ane kevaLIprabhunuM dehavisarjana, 93; kevaLIprabhu samuddAtanA aMte pahoMce, 93 siddhaprabhu (bhagavAna), 376-377; ane sidhdhabhUmi, 93; namaskAramaMtramAM bIju pada, 353-354; nA nimitte jIva nityanigodathI bahAra nIkaLe, 6-7, 34, 93, 375; nA guNo, 375-376; nirvANa pachI kada-AkAra, 93; nA AjJApAlananI pUrNatA, 376; samuddAta paNa juo siddhA, paMdara bhede, 10, 22 sukhabuddhi, saMsArI padArthonI, 360-361 - toDavAnA upAyoH asteyavrata sevavuM, 167; AjJAdhInatA, 372,419-420,426; icchA
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha para saMyama, 314-315, 419; kalyANabhAva sevavo, 25; pUrNa AjJAe ArAdhana karavuM, 371; maitrI Adi cAra bhAvanA bhAvavI, 26; satyavrata sevavuM, 167 sudhArasa nuM vadana tIrthaMkara prabhune, 49, 75; AtmadazA vadhAravAmAM upayogI, 75; vadhavAthI lohI ceta bane, 83 saMjvalana (kaSAya): kevaLajJAna letAM kSaya, 127; krodha, 127-128; mAna, 133-134; mAyA, 140; lobha, 146-147 saMyama: sattarabheda, 162, icchA para, 321; svAdeMdriya para, 336; svacchaMda tyAgavAthI khIle, 344 saMyama dharma ane vItarAgatA, 164; aMtaraMga saMyama uttama, 164; chaThThA guNasthAnathI zarU, 164; tyAga thI khIle, 191; thI saMvara khIle, 170-171,191; devalokamAM na hoya, 163; dharma khIlavavA Azrava, saMvara, nirjarA bhAvanA, 153; sattarabheda, 162 saMvegaH thI azAtAnA udayonI uINA, 268 saMvara, 156-157; aviratino sAvadyayogathI, 156 ; kaSAyano, 156; pUrNa AjJAe kSamApanA karavAthI, 371; aMtaraMga saMyamathI vadhe, 164; nA prakAra, 157; apramAdathI pramAdano, 156 ; vikasAvavA sattarabhede saMyama Acaravo, 170171; yogano 1pa6, saMsArabhAva: kevI rIte ghaTe, 315, 389, 419-420; ghaTADavA bAra bhAvanA, 202203; ghaTADavA azAtAnA udayo upakArI, 267; thI kaSAyo vadhe, 235; zrImad rAjacaMdrane khUba maMda, 219; sAthe kareluM ArAdhana saMsArasukha Ape, 345 saMjJIpaMcendriyapaNuM: prApta karavAmAM sapuruSano phALo, 7, 148, 149; mAM bhAvanI svataMtratA, 7, 118-119; mAM svacchede jIvanuM patana, 119; mAM sakAma nirjarA karAya, 157-158 svacchaMda: ane apUrNa ajJA, 370; ane AjJA virodhI, 322; dabAvAthI jaladIthI vikAsa, 288, 392; tyAgavAthI AjJAdhInatA vadhe, 344; thI tapanAM AcaraNamAM doSa vadhe, 343, 345; thI vivekazakti haNAya, 119; thI saMjJIpaMcendriyanI svataMtratA haNAya, 119; dharmathI kAbumAM Ave - 120 svarUpalInatAH AjJAnA ArAdhanathI, 347, 422, 426; e sAcuM tapa, 177, 320; eTale brahmacarya, 187; thI kalyANanAM paramANu grahAya, 362; thI mAyAbhAva tUTe, 139; thI cAritra khIle, 187, 302; thI ghAtI karma alpa baMdhAya, 279; dhyAna tapa thakI, 341; nI laganI thI zAtAno nakAra, 285 svarUpasthiti, juo svarUpalInatA svastika: AtmAnA jJAna guNanuM pratika, pa0-pa2; AkRti rucaka pradezanI, pa2, 79-81 saMvarabhAvanA, 156; thI saMyamadharma khIle, 156157, 191 svAdhyAya ta5, 180-181, 340 482
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 - meLavavA puruSArtha: ahobhAva keLavavo, 240; kSapaka zreNiH nI prakriyA, 386-387, 391; nI kSAyika letI vakhate tIrthaMkara prabhuno puruSArtha taiyArI mATe sarvajJa prabhuno Azraya, 99; pUrNa 27; letAM pahelAM jIvanI manodaSA, 241; AjJAthI, 387; mAM lohIno raMga badalAya, zrImad rAjacaMdrano, 240-242; samakita paNa 83; mATe vIrya hovuM jarUrI, 391; mAM pUrNa AjJAthI prArthanA, kSamApanA, maMtrasmaraNanuM ArAdhana, 386-387; mAMDatA pahelA tIrthakara prabhuno puruSArtha, 61, 100, 198; zreNi paNa jJAna, darzana,cAritra, ratnatraya juo juo jJAna (guNa): khIlavavA parapadArthanI sukhabuddhi kSamA, 150; ane ahiMsApAlana, 150-151; choDavI, 26; cAra jJAna ane kevaLajJAnano ane vItarAgatA, 128; uttama kSamA saMbaMdha, 84-85; nuM pratika svastika, pa1-52; samyakdarzana pachI pragaTe, 125-128; krodhanA kevaLajJAna, samyakajJAna paNa juo abhAvathI pragaTe, 122-123, 156; dhAraNa jJAnamArga, 328-329 karanAranAM lakSaNo, 126-127; nispRhatAthI jJAnAvaraNa karma, 153; nAM paramANu mastakamAM, khIle, 225 198 kSamApanAH apUrNa-pUrNa AjJAthI karavAnuM phaLa, - baMdhAvAnuM kAraNaH parapadArthanI sukhabuddhi, 154, 371 289; jJAnadarzananI azAtanA, 153 kSayopazama samakita: anaMtAnubaMdhI sattAgata thAya, - kSINa karavAnA sAdhanoH kalyANabhAva sevavo, 126-127; samakita paNa juo 381; maitrI tathA pramoda bhAvanA bhAvavI, 26; kSAyika samakita,; ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano parapadArthanI sukhabuddhino tyAga, 26, 289, kSaya, 27, 127; ane darzanamoha(mithyAtva)no 419-420, 426; pUrNa AjJAe ArAdhana kSaya, 27, 390; pachI cha padanuM yathArtha zraddhAna, karavAthI, 372; sahu jIvo mATe kalyANabhAva 241; pachI azAtAnA udaya vadhu Ave, 267; sevavo, 26-27; svAdhyAya ta5, 180-181, anaMtAnubaMdhI kaSAya tathA mithyAtva paNa juo 340-341 483
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
_