Book Title: Agam Jyotirdhar Part 01
Author(s): Kanchansagar, Suryodaysagar, Abhaysagar
Publisher: Agamoddharak Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006068/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bALako tae P - 3 - 2 ke pUjya AgamachArakazrI Agama ArIse adabhuta che; jemAM AtmA spaSTa dekhAyA teno vAraso jeNe jALavyA te sUri caraNe zIza jhukAya // punita. jIvanagAthA Agama tIrthakarone adabhuta vAraso che. * * zrI AgamavAraka graMthamALA, kapaDavaMja-(ji. kheDA) | Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NAPAN . Soorsgoo zii I wir IT= RIES : JI[L|| Des ISB%I ! =aa . . .. iiiiiiiiiiiiiiii OVEMovimevovovom HEIN V Varovono VOVOMO Agama ddhAraka graMthamAlA puSpa-48 AUD dhotirika A . rava tripAThI [vibhAga-prathama] [ pU. Agama ddhAraka AcAryadevazrInA jIvanacaritranuM bhavya Alekhana ] saMkalanakArako : saMpAdako : Do. rUdradeva tripAThI pU. paM. zrI kaMcanasAgarajI ma. M. A.Ph.D.-dilhI 5. ratilAla cI. dezI pU. paM. zrI sUryodayasAgarajI ma. amadAvAda. pU. paM. zrI abhayasAgarajI ma. dinezacandra nagInadAsa parIkha kapaDavaMja uttamanA guNa gAvatAM guNa Ave nija aMga? vIra ni. saM. 2503 prathamavRtti vikrama saM. 2033 mUlya : 60 rUpiyA Agama ArIse jevatAM re, zuddha haiye Atamatattva-salUNu. Shree III che c) | IIoYON. ) vAda vI.|| ( OS 1e9 ANANI IfIi ITIFI ILIANZNI 0% D SIJAD i iliiiiiiiiii)| DVOKOVOMOVER OVOM MEAMU LOKOMMUNOMOMOKOM Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T TIES sUrya prakAzaka : ramaNalAla jecaMdabhAI mukhya kAryavAhaka : zrI ArAmoddhAraka graMthamAlA kApaDa bajAra, posTa kapaDavaMja (kheDA) pustaka prAptisthAna zrI AgoddhAraka graMthamAlA zeTha mI. gu. jaina upAzraya dalAlavADA paSTa kapaDavaMja (kheDA) jhajhajhajhajhajhajhajha RRRRRRRRRRRRRRR! namra vijJapti paMcamakALamAM bhavyAtmAone paramaAlaMbanarU5 45 Agamone ciraMjIva banAvanAra ane (jIvana Agamatava-vicAraNAmAM nimagna paramopakArI pU. Agama dvArakazrInA jIvanacaritranA bAkInA bhAganuM Alekhana taiyAra che. daLadAra, seMkaDo citrothI samRddha te 4 Alekhana TUMka samayamAM pragaTa thaze. vivedI zrutabhaktoe lAbha levA namra bhalAmaNa che. -makArAka jhajhajhajhajha* A phaTAo tathA TAITala prastA. anukramaNikA vagere dIpaka prinTarI 2776/1, rAyapura daravAjA pAse amadAvAda-380001 mudraka : lakhANavibhAga zipa prinTa jyanA araviMda zukala jyAranA mahendra Thakkara rAdhanA komarzIyala senTara salApasa roDa, amadAvAda. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TOP dhyAnastha mudrAe 0 0 5. mAgabhADA24zrI . . BCIADDED mANikyatulyo jinarAjazAsane / candradhuti hemsmaacchsNymH| devendravandhazca suttviNsH| AnaMdasUrirjayatAt shrutaabdhiH|| 30HILDRES HAMIRROS S(GARSA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAzaka taraphathI. bziw]Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzana-saMbaMdhI rahelI uNapane daragujara karI kalikALanA ananya-prabhAvaka viralavyaktitva-saMpanna mahApuruSanI jIvana-nItinA baMdhAraNIya mahatvapUrNa-padArthone samajI-vicArI AtmasAt karavA samartha bane ! e maMgaLakAmanA che. te vadhumAM A graMthanA prakAzanamAM jJAta ajJAta aneka mahAnubhAvone sahAga che, te nAmIanAmI saghaLA-mahAnubhAvono nAmollekha suzakaya nathI, eTale guNAnurAgabharyA-aMtarathI teonA udAtta-daSTibiMdunI hArdika-anu medanA karI Ama-saMtoSa meLavIe chIe. chatAM khAsa karIne keTalIka viziSTa-vyaktie e karela mUka-sevAnI pravRttithI upajatI viziSTa-prabhedabhAvanA baLe teonA sahakAranI noMdha levA svataH prabala AMtara zreraNA thAya che, te te AMtarapreraNAne lIpibaddha karavAnI punita pharajane AdhAre jaNAvAya che ke jIvana-caritranA prAraMbhathI aMta sudhInA saghaLA kAmamAM viziSTa-prANuzakitanA dhabakArA samAna vAtsalya-siMdhu sva. pU. gacchAdhipatizrInI apAra maMgala-karuNAnA pUrNa RNI chIe. je vinA AvA mahAbhagIratha kAryanuM samayAnukuLa upasthita thayela svarUpe sAkAra banI zakata nahi ! ! ! A uparAMta saMpAdaka-munizrIonAM apUrva-gurubhaktinI sAlAsa-anumodanA vAraMvAra karIe chIe. jemAM khAsa karIne pa. pU. upA, zrI dharmasAgajI mahArAja sAhebazrInA ziSya pU. paM. zrI abhayasAgarajI mahArAjazrInI apUrva-gurubhaktine vAraMvAra abhinaMdana karIe chIe. ! pUjaya-mahArAjazrIe potAnI anekavidha pravRttio, lAMbA vihAro, varSItapa jevI mahAna tapazcaryA, nAdurasta tabIyata Adi chatAM paNa khaMtabharI mahenata ane niSThApUrvaka pU. tArakavarya AgaddAraka-AcAryadevazrI prati UMDI hArdika-niSThAbharI bhaktinA baLe ekale hAthe traNa vakhata jIvana-caritranuM Alekhana karI suMdara epa ApyA, pU AgameddhAraka AcAryadevazrInA virala guNa-vaibhavane bAhya AkarSaka sAja sajajAthI bALajIvo sahelAIthI oLakhI zake tevA aTapaTA- mArgomAMthI pasAra thatI adyatana saMpAdana-elinI viSamatAone ulAsapUrvaka haDaselI suMdara prakAzana mATe amane paNu udAtta zreraNA e A pI. A uparAMta pU. paM. zrI kaMcanasAgarajI ma. pU. paM. zrI sUryodayasAgarajI ma. pU. munizrI guNasAgarajI ma. pU. munizrI amaredra sAgarejI ma. Adi muni-bhagavaMtonI kRpAne ame vAraMvAra abhinaMdIye chIe.' Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeoe jIvana-caritranI aneka durlabha-sAmagrInA saMkalanamAM tathA prakAzana aMge Arthikasahayoga mATe te te saMdhAne preraNA ApIne pU. AgamAddhAraka AcAryadevazrI prati apUrva bhaktibhAva vyakta karyo che. A uparAMta sAgara-samudAyanA vartamAnanAyaka pU. A. zrI hemasAgara sUrIzvarajI ma. pU. zAsanaprabhAvaka A. zrI devendrasAgara surIzvarajI ma. tathA sAgara samudAyanA aneka padastha- bhagavaMte ane zramaNu-munibhagavaMto tathA pU. AgamoddhAraka-AcAryadeva zrI ane temanA samudAya prati bhakitabhAva dharAvanAra pU. sAdhavIjI bhagavaMto Adie aneka rIte amArA A kAryane saphaLa banAvavA vividha maMgala- preraNAo ApI che te badala ame teozrInA caraNomAM vAraMvAra natamastake vaMdanA karIe chIe, Arthika-lAbha lenArA jaina zrIsaMgha ane mahAnubhAvonA guNAnurAgabharyA-aMtaranA bhakitabhAvanI khUba khUba anumodanI karIe chIe ! * vadhumAM A prakAzanane suvyavasthita-ravarUpa ApavA mATe pU. 5. mahArAjazrInI preraNAne umaMgabhera jhIlI divasa-rAta joyA vinA khaDepage taiyAra rahenArA nIcenA mahAnubhAvonI akhUTa zraddhA-bharI dharmAnurAga-sabhara gurubhakitanI bhUri bhUri anumodanA karIe chIe. 0 bAbulAla kezavalAla zAha (cANasmAvALA)-amadAvAda 0 azvinakumAra esa. dave pAlItANA 0 lAlacaMdabhAI ke. zAha (vaNAdakara) amadAvAda 0 nagInadAsa ke. zAha (pATaDIkara) amadAvAda 0 cImanalAla bI. zAha (unAvAkara) mahesANA 0 sevaMtibhAI esa. zAha (bAkara) mahesANA (c) phoTogrAphara mahezabhAI kapaDavaMja 0 rDo. kizora kAbarA maMdarakara amadAvAda - 0 hIrAbhAI DAhyAbhAI gAMdhI amadAvAda 0 paM. haragovanadAsa saMprItacaMda kapaDavaMja 0 pa. puSpalAlajI jhA, mahemadAvAda ahIM khAsa noMdhavA jevI bInA e che ke A jIvana-caritranuM Alekhana karavAmAM aMtaraga bhakti-ullAsa sAthe pU. saMpAdaka mahArAjazrIe pravRtti karavAnA ghaNA manoratho sakriya banAvyA chatAM keTalAka jarUrI AvI paDatA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRttionA dabANa-rokANathI jIvanacaritranuM Alekhana karavA aMgenI pUrva-bhUmikA rUpa kAcIsAmagrI uparathI saMkalana karavAnI anukULatA ochI rahI. tethI te aMge A punita-kAryamAM dha maeNneha bharyA-sahayogI vartana dAkhavavAmAM pravINa ane chelA paMdara-varSathI zAsana-hitakara aneka-pravRttiomAM yogya sahayoga ApanAra hairUdradeva tripAThI M. A. Ph D. dIlhIne vikrama saMvata 202 6 thI 2030 daramyAna avAranavAra unALAonI rajAomAM temaja patravyavahAra ke TapAlathI jIvanacaritranA AlekhananI pUrvabhUmikA rUpe kAcI sAmagrInuM saMkalana karAvavAmAM AvyuM. . A rIte paM. ratilAla cI. dozI (prA dayApaka zrI hemacaMdrAcArya-pAThazALA amadAvAda) tathA dinezabhAI nagInadAsa parIkha kapaDavaMja ne paNa vAraMvAra vividha rIte pUrva--taiyArInA kAme bhaLAvI sakalana karAvavAmAM AvyuM. AthI eTale Aje je svarUpe jIvanacaritra vyavathitarU pe prastuta thaI rahyuM che, temAM caritraAlekhananI pUrva bhUmikArUpe kAcI sAmagrInA saMkalanamAM uparanA traNe puNyavAna mahAnubhAvonA hArdika dharmanehanI vAraMvAra anumodanA sAhajika rIte thaI rahI che. A uparAMta nIcenA utsAhI dharmapremI bALa zrAvakanI guNAnurAgabharI ame anumodanA karIe chIe. 0 dIpaka kumAra bAbubhAI verA uM. 24 ela. ela. bI. (sekaMDe)no abhyAsa kare che 0 rAjezabhAI jayaMtilAla zAha uM. 20 bI. koma. (bIjA varSa)no abhyAsa kare che. 9 bhaddezakumAra mANekalAla zAha uM. 17 jeo hAyara sekanDarI komarsamAM bhaNe che. 0 mUkezakumAra bAbulAla zAha uM. 17 jeo hAyara sekanDarI (sAyansa)mAM bhaNe che. A cAre bALa-zrAvake e zALAkIya abhyAsa ane vyAvahArika nekarI, dukAna ke gharakAmanI javAbadArIo patAvI pU. paM zrI a bhayasAgarajI ma.nI sevAmAM divase ke rAtre amadAvAda zaheramAM ke dUranI sosAyaTIomAM divasamAM be-traNa vAra dhakkA khAIne paNa temaja bahAragAma cANasmA, mahesANA comAsAmAM avAra-navAra rUbarU AvIne paNa jIvana-caritra aMge prapha, meTara lAvavA-laI javA ane presa- blekavALAne tyAM AMTA-pherA Adi aneka aTapaTI-kAmagIrI paNa uMmara nAnI chatAM moTAo je kAma na karI zake tevI hAMziyArI pUrvaka umaMgabhera uThAvI jIvanacaritranA prakAzanamAM AvelI viSamatAone dUra karavA dvArA jIvana dhanyapAvana karela che. zAsanadevaprati maMgaLa prArthanA che ke A cAre bALazrAvake bhaviSyamAM zAsanAnurAgI suddaDha-zraddhAsaMpanna banI sva para kalyANanI sAdhanAmAM agresara bane ! ! ! ! Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara ulecavAnI jema ativizALa ane bahaLAhAthe je kAma suMdara-suvyavasthita ane te kAmamAM aneka hAthanI garaja sIranAra kapaDeva"janA dharmapremI zrI dinezacaMdra nagInadAsa parIkhanA aMtaraMga lAgaNIbharyA-sahakAranI hArdika kRtajJatA pUrvaka anumodanA karIe chIe. jeoe jIvanacaritranA AlekhananI kAcI sAmagrInA saMkalanamAM nAnI vigatathI mAMDI mahatvanI aneka bAbato zodhI-zodhIne cIvaTa-khaMta-lAgaNInA tribheTe samarpane pU. 5. mahArAjanA kAryane vegavaMtu, ghATIluM tathA vyavasthita banAvavA dhaMdhAkIya vyAvahArika muzkelIone gaNakAryA vinA khUba ja AtamabhAga AvyA che. - A uparAMta jIvana-caritranA graMthane suMdaratama banAvavA pU. paM. mahArAjanI doravaNI mujaba citrakArazrI dalasukhabhAI vI. zAha (sAbaramatI-amadAvAda) tathA ArTisTa nAnubhAI usare (maNInagara-amadAvAda) rAta-divasa joyA vagara rekhAcitro vagerenuM arjanTa kAma umaMgabhera karI ApI apUrva-dharmaraneha dAkhavyo che. A tathA vividha prayatna-sAya aTapaTA ple kI paNa suMdaratama rIte banAvI ApavA mATe zrI bAbulAla kezavalAla zAha cANasmAvALA (11, nagarazeTha mArkeTa, ratanapoLa amadAvAda) nI dekharekha taLe prabhAta prosesa sTaDIo tathA gajajara prosesa TuDIovALA tathA ArTIsTa usarenI doravaNI mujaba grAphIka prosesa TuDIo ( bhadra-amadAvAda)vALAe arjanTa DIlevarI paNa ApIne svaccha kAma karI ApI aMtaraMga dharmarUci tathA saujanyanAM darzana karAvyA che. eja rIte paM. zrI ratilAla cI. dozI (zrI hemacaMdrAcArya jaina pAThazALA-amadAvAda) nI dekharekha-doravaNI ane maMgaLa mArga-darzana nIce rAta-divasa khaDe page rahI pU. 5. mahArAjazrInA viSamAkSaravALA paNa lakhANa ke pAchaLathI AvatA umerAone paNa zramane gaNakAryA vinA umerIne svaracha-chapAI karI ApanAra zilapA prinTarsa (ArAdhanA-komarzIyala senTara, rIlIpha TokIjha sAme, amadAvAda)nA mahendrabhAI, aravidabhAI Adi kAryavAhako tathA karmacArIonA UMDA dharmaprema bharyA nikhAlasa udAtta-vyavahAranI kRtajJatApUrvaka anumodanA karIe chIe. jIvana-caritranA prapha-rIDIMga mATe rAtadivasa ke bIjA kAmanA bejAnI javAbadArIne | vicAra karyA vinA be-traNavAra azuddhionA parimArjananI cIvaTa dharAvI anero dharmasneha dAkhavanAra paM. zrI. ratibhAI cI. dozInA niSThAbharyA-dharmasnehanI anumodanA karIye chIe. A mujaba jIvanacaritranA bAhya-AkarSaka dekhAvamAM vadhAro karanAra TAITala-pejane vyavasthita suMdara-2'gamAM chApI temaja citrAvalInA vividha-citro suMdara ArTa pepara upara kalAtmaka rIte chApavA tathA pheImasa presa hovAthI anargala -kAmanA DhagalA vacce paNa pU. mahArAjazrI sosAyaTIomAM dUra-birAjamAna hoya to jAte skUTara para jai pU. mahArAjazrInA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daSTi keNune kalAtmaka rIte goThavavAmAM hArdika sahayoga ApanAra dIpaka prinTarI (rAyapura amadAvAda) nA mAlika zrI suMdarabhAI, kIrITabhAI tathA prinTarInA karmacArI-gaNanA uDA lAgaNIbharyA sahakAranI nikhAlasatA pUrvaka anumodanA karIe chIe. | chelle AvaDA-moTA daLadAra graMthanuM vyavasthita majabuta AkarSaka bAInDIMga karI ApanAra kumAra bAInDIMga varkasanA adhipati sva. zrI kAlIdAsabhAinI hArdika-lAgaNInI tathA kAlIdAsabhAInA suputra zrI dhIrubhAInA hArdika sahakAranI guNAnurAgapUrvaka anumodanA karIe chIe chevaTe A jIvana-caritramAM nAmI anAmI saghaLA-mahAnubhAvonA pratyakSa ke parokSa, sIdhA ke ADakatarA, apAyelA ke maLelA, sahAga ke sahakAranI guNAnurAga-bharI pramodabhAvanAthI kRtajJatApUrvaka anumodanA karIe chIe. . A jIvana-gAthAnA Alekhaka, saMpAdaka ane prakAzakanA aMtaranI bhAvanAne anurUpa mahApurUSenI jIvanakathAnA vAMcana dvArA viziSTa preraNA meLavI vartamAnakALanA samartha mRtaprabhAvaka, Agamajyotirdhara, AgamavAcanA dvArA Agamike-abhyAsane zramaNa saMghamAM sugama banAvanAra, AgamAdAraka dhyAnastha svargata AcAryadevazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma. (sAgarajI ma.)nA zAsana - hitakara viziSTa tejasvI--vyaktitvanA sAcA paricayane meLavI jIvanamAM apUrva Agamabhaktine caritArtha karavA dvArA sva-para kalyANanI saphaLa sAdhanA kare ! e maMgaLa kAmanA.. A prakAzanamAM yathAzakaya pUratI kALajI rAkhavA chatAM mudraNadoSa ke daSTidoSa AdithI thayela bhUlo badala hArdike nikhAlasatA pUrvaka sigyA duSkata daIe chIe. , vIrani saM. 2503 vi. saM. 2033 mahA vada 11 soma tA. 14-2-77 kApaDabajAra, - a f g muM. kapaDavaMja (kheDA) j ji dj j o ras , , 35 ) karo = | nivedaka :ramaNalAla jecaMdabhAI zAha : | mukhyakAryavAhaka zrIAgameddhAraka graMthamALA , , , che 2) | | Taka ) [ 5 ] ? 8] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AmamasamATa AmamAyotidhara zailANAnarezapatibodhaka gItArthasArvabhauma zrIdevasUratapAmacchasAmAcArI saMrakSaka dhyAnasthasvargata AgamohAraka AcArya zrI AnaMdamAgaramImavAjI mahArAja... AgamodvArakatAra zailANezayodhakamA dhyAnasyasvargata naumi sAgarAnaMdasUriNam / samAdhI Uroti zArayasuda00 REET baDagujarAta agamavAcanA sAtabbata 14.saM.1951 AgalamA 1977 pATaNakapaDapaja amadAbAdasata pAlAtANAtalA adhaNyAsana dhyAnasyadazAmA syAvAsa vi.saM. 2005 vaizArada lavaDAmapAla surata LE zailANezapraboddhAramamaThamatibharAdAgamodAratakSam , siddhAdrI sUryapuryAM varabhavanakara shailtaamaagmaanaam| mRtyu tAramudhairnijatanujahanAiyAnamudrArAmAyau, siddhAntoko sudhIraM nuta bhatikajanA sAmAnaMdamUri cAturmAso KEY 250x622000 maI, 192 yavalA197111pATaOUN 1911.1964.eketU1998pAkAlAkA [1977 1 9.1979 ratalAma N00mA. AmamA HsabAramAravAr3aR.RA jAmanagaramasAyA TOUCNTRE pUjyapAda, prauDha Agama-vyAkhyAtA, jIvaMta Agamika-jJAnakoSasamA, pU. goddhAraka AcAryadeva zrInI svargavAsa pUrve rAA varSanI ane svargavAsa vakhatanI chellA 15 divasanI adha padmAsana mudrAne kalAkAranI viziSTatAthI saMyukta rIte jaNAvanAra ati addabhuta virala citra Page #13 -------------------------------------------------------------------------- Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vardhamAna svAmine namaH zrI gautama svAmine namaH ke saMpAdakIya........... anaMta-upakArI zrI tIrthaMkara-paramAtmAnA zAsanamAM saMyamakriyAnA pAlana sAthe jJAnanI garimAne pacAvI jANanAra mahApuruSe aneka ArAdhaka-puNyAtmAonA pathadarzaka bane che. kAlacakranA parivartananI asara-taLe ArAdhanA mATenA dravya, kSetra, kALa bhAvanI asara vividha rIte caDhANa-utarANavALI banI rahetI hoya che. temAM utarANa-vALA kALamAM zrIvItarAga-paramAtmAe nidezela sahitakara zratadharma ane cAritradharmanI chAyA jhAMkhI thavA lAgI hoya te vakhate dekhItA bAhya-nimittAne yogya-sahakAra na hovA chatAM pUrvajanmanI ArAdhanA baLe svataH upajela vIlAsabharyA suyegya-puruSArthathI jagatane rAga-dveSanA vamaLomAMthI ane karmanA baMdhanamAMthI choDAvanAra mahApuruSa hakIkatamAM atyaMta AdarapAtra ane prAtaHsmaraNIya bane che. AvA advitIya ananya-sAdhAraNa pratibhAvaMtA gamakhANa mahApuruSanA bhAgIrathI-gaMgAnA pravAhanI jema atyaMta nirmaLa jIvana-pravAhamAMthI zakita-bhakitanA dhoraNe sva-parane hitakArI e mahApuruSanA jIvanano nirmaLa paricaya maLe te zubha AzayathI A jIvana-caritranuM Alekhana karavAnuM saubhAgya A paMktionA lekhakane pUrvanA mahAna puNyanA yoge sva. pU. zrI gacchAdhipatizrInI varada kRpA-AziSanA baLe maLyuM che ke je jIvanane dhanya-bhAgya banAvanAra anekhAgauravarUpa che. vadhumAM pUrNapaNe zAsanane vaphAdAra banI cUkelA A mahApuruSanI jIvana-kathAnA saMpAdana karavAnA saubhAgyane meLavavA pAchaLa TuMke rasika ItihAsa che, te e ke Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. AgAdvArakazrInA paTTadhara, vAtsalya-siMdhu, gacchAdhipati va. A. zrI mANekasAgara sUrIkavara bhagavaMtanAM vi. saM. 2021nA (ThA. 22 sAthe) kapaDavaMjanA cAturmAsamAM aSADa vada 0))nA maMgala-dine prAtaHsmaraNIya, punita-nAmadheya, Agama ddhAraka AcAryazrI nAnAnA-moTA aneka jIvanacaritro hovA chatAM pU. AgamoddhArakazrInA bahumukhI-vyakitatva ane zAsana prabhAvakatA, zAsanasaMrakSakatA temaja advitIya pravacanikatAne vyavasthita rIte raju karanAra eka paNa jIvanacaritra na hoI te uNapa TALavA vicAraNA karAI, teja vakhate pU. sva. gacchAdhipatizrIe varada-AzIrvAda pUrvaka nIce-mujabanA traNa munibhagavaMtone A kArya mATe javAbadArI uThAvavA maMgala sUcanA karI. pU. paM. zrI kaMcana sAgarajI ma. pU. paM. zrI suryodaya sAgarajI ma. *pU paMzrI abhaya sAgarajI ma. A mujaba vi. saM. 2021 aSADha vada 0)) pachI pU. sva. gacchAdhipatizrInA varada-vAsakSepa sAthe pU. Agama dvArakazrInA jIvana-caritra aMgenA mahattvanA muddAo zodhavAnI ane tene vyavasthita goThavavAnI zarUAta karI. vi. saM. 2022nA mahA mahinA lagabhaga vividha jANakAra-mahApuruSa pAsethI temaja vividha-sthaLethI tathA vividha mAhitI graMthamAMthI ane patradvArA vividha chuTaka-sAmagrInuM saMkalana AThathI daza peTIo (80 ratalI cahAnA khokhA) bharAya teTaluM thayuM. zarUAtamAM vicAra ema hatuM ke "koI sArA siddhahasta lekhaka pAse Adhunika-camakavALI bhASAmAM jIvanakathAnuM Alekhana karAvavuM." eTale saMkalita thayela badhI sAmagrI kAcI noMdharUpe TapakAvI tevA khyAtanAma eka-be lekhakone ApI vyavasthita rIte pU. Agama dvArakazrInA bahumukhI vyakitatvane upasAvanAra jIvanagAthA AlekhavAne namra prayAsa karAyo. [AmAM atha thI dUra sudhI jIvana-gAthAnA nAnA-moTA aMgenuM saMkalana, goThavaNI, racanA sAthe saLaMga jIvanakathAnA AlekhananI javAbadArI pU. upA. zrI dharmasAgarajI mahArAja sAhebanA ziSya pU. paM. zrI abhayasAgarajI ma. ne soMpAI ane temane vibhinna mAhitI pUrI pADavAnI temaja prakAzana aMge Arthika-sahakAra mATenI vyavasthAnI javAbadArI bane paMnyAsa bhagavaMtane soMpAyelI. prakAzakI 1] Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa temAM TuMkA--paNa nakkara-anubhavathI pU. Agama dvArakazrInA vyakitatvane pUrato insApha maLato na lAgavAthI vi. saM. 2025nA comAsAthI deva-gurukRpAe maLelI-kSapazama pramANe svayaM-jAte lakhavAno prayAsa zaru thaye. vi. saM. 2026nI divALI lagabhaga 700 kulaskepa pAnAmAM AkhuM jIvanacaritra lakhAI gayuM, paNa tene presarbhAgya vyavasthita-goThavaNI prasaMge temAM ghaNI uNapa lAgavAthI tenA parimAjaina rUpe sudhArA-vadhArA karatAM vi. saM. 2020nA bhAdaravA mahinA sudhImAM 1200 pAnAnuM jIvanacaritra taiyAra thayuM. = rAjakoTanA prakhyAta navalakathAkAra, custa-zraddhALu, vidvAna lekhakazrIne te batAvatAM teo khUba prasanna thayA, paNa sAthe ja temanA anubhavapUrNa sUcanAne amalI banAvavA jarUrI sudhAroumero karatAM lagabhaga 2000 pAnAM taiyAra thayAM. ) s; chevaTe vi. saM. 202mAM A kArya mATe eka bhAIne rAkhI AkhA jIvana-caritrane presa kepI rUpe mudraNa-yogya taiyAra karavAmAM nava mahinAno samaya thayo. vi. saM. 2030nA comAsAmAM prakAzana ane Arthika-bhaMDoLanI zarUAta thaI. AvaDA moTA jIvanacaritranA prakAzana aMge kAgaLa-gresanI vyavasthA-tapAsamAM cArathI cha mahinA thayA, vividha jAtanA anubhava pachI cekasa vyavasthA taMtra goThavavAmAM 2030nI dIvALI pasAra thaI gaI. - vi. saM. 2031nA vasaMta-paMcamI dine prakAzakoe bAbulAla kezavalAla zAha cANamAMvALA tathA paM'. zrI ratilAla cI. dozI mAraphata presanuM nakkI karyuM ane jAta-dekharekhathI A banne bhAIoe khaDe-page prAthamika-goThavaNu mATe pUrato bhega ApI jIvanacaritranA mahAgraMthanA mudraNakArya aMgenI javAbadArI uThAvI. A vi. saM. 203ranA bhAdaravA mahine saLaga jIvanacaritra 100 thI 150 pharmAne mahAkAyagraMtha prakAzita karavAmAM saheje be thI traNa varSa lAge ! ATalA lAMbA-samaya sudhI chApelA pharmAo presamAM surakSitarIte rahevA muzkela, tethI viSayanI daSTie anukULa paDe tyAM prathama vibhAga pUro karI prathama bhAganuM prakAzana karI devAnI sUcanA hitecchuoe karI. ke te mujaba prastuta jIvana-caritranA prathama vibhAga tadanurUpa citro vigerethI susaji jata banI sujJajano samakSa prastuta thaI rahyo che. A vaLI bahumukhI-pratibhAnA svAmI ane zAsananA vividha aMgone paripuSTa karavA AjIvana vividha-puruSArtha karanAra pU. Agama dvAraka-AcAryazrInA jIvana-prasaMgone saMkalita karI vyavasthita rUpe tenuM Alekhana hakIkatamAM mArAjevA pAmara sImita-zakitavALA tucchajJAnavALA mATe 11] Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ size: his-TO Stew INNI FIcho 95 IPL JSW ga7 gaka BOMO OVOMEONOVOM HOHTY MONOVOOONOVOMOMO sAdhana vinA sAgara taravAnI jema sarvathA azakaya chatAM pUjyapAda vAtsalyasiMdhu sva. gacchAdhipatizrInI varada kRpA ane vAsakSepanA baLe skUlabuddhivALA mane mArA paramatAraka jIvana-upakArI pU. Agama dvAraka-AcAryazrInA jIvanacaritranuM saphaLa Alekhana karavAnuM saubhAgya deva-gurUkRpAe prApta thayuM, AmAM dharmasnehI vaDIla-murabbI pU. paM. zrI kaMcanasAgarajI ma. sA., pU. paM. zrI sUryodaya sAgarajI ma, pU. munizrI guNasAgarajI ma.no hArdika vividha-sahaga khUbaja preraka banI rahyo. A badhA pUjyazrInA caraNomAM kutajJatA-baLe natamastake bhAvabharI vaMdanA karI pAvana karUM chuM !! A jIvana-caritranA AlekhanamAM pU. zrI gacchAdhipatizrInI niSkAraNa maMgaLa-karUNAnA sahakAranI jema mArA jIvananA parama tAraka ArAdhya pAda pUjyavarya gurudevazrI upAdhyAya bhagavaMtazrI dharmasAgarajI ma. nI udAtta karUNA-daSTinAM guNagAna jeTalA gAuM teTalA ochA che ! . teozrInI hitakara karUNA-buddhinA baLe hArAmAM viziSTa rIte jIvana-ghaDataranA to sakriya banI zakyAM che, tethI pU. tAraka-gurUdevazrInI hitakara-karUNAno avarNanIya eziMgaNuM banela chuM. A jIvana-caritranA prastutIkaraNamAM "jhAjhA hAtha raLiyAmaNA" nItinI jema presa-kepI, viSayenI goThavaNa mATenI pUrvataiyArI, sAmagrInuM saMkalana, prakAzakIya nivedana AdimAM sUcita dharmanehI-mahAnubhAvonA sahakAra-sahayoganuM mahatva rahyuM che. te uparAMta munizrI nirUpama sAgarajI, munizrI kalyANasAgarajI, munizrI ravIndra sAgarajI, munizrI nayazekhara sAgarajI ma, bAlamunizrI puNyazekharasAgarajI ma. Adi ziSya-de khUbaja khaMta-lAgaNIthI pU. AgAddhAraka AcAryadevazrInA cirasubhaga-pratibhAvaMtA vyaktitvane oLakhI | DO ITS IFldlin SwiS; & ell e A Art 5 GEET O} : ( Gha0000 /LY || BIZfSIIIII.IBAI e borove novoMOVOM BRANC MOMOKOKNOMOKOMONOVO 12] Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) ' ''.... :- ulAsapUrvaka sUcavyA mujaba zramanI darakAra karyA vinA aneka nAnI moTI pravRttio karavA dvArA jIvanacaritranA AlekhananuM kArya khUbaja sugama banAvela. A badhAnI gurUbhakita ane aMtaraMga-dharmasnehanuM pramoda bhAvanA baLe smaraNa A prasaMge thayA vinA rahetuM nathI. vividha jANakAra-Apta purUSo pAsethI maukhika rIte temaja patravyavahArathI tathA junA aneka-pustakamAMthI ItihAsa-graMthomAMthI viveka pUrvaka tAravaNI karI khUbaja cokasAI sAthe saMkalita karelA jIvana-prasaMgenI viSayAnurUpa goThavaNa dvArA A jIvanagAthA taiyAra karI che. AmAM chavAsthatAvaza thayela Alekhana deSa ke hakIkata cheSa thayo hoya, agara prabhu-zAsananI lokottara-maryAdAnuM pramAdavaza khaMDana thavA pAmyuM hoya to badhA badala khUba ja nikhAlasa heye sudhAravAnI tatparatA sAthe sakala zrIsaMgha samakSa hArdika rIte micchAmi duha mAMguM chuM. vIrani saM. 2033 vikrama saM. 2033 mAha vada 14 gurUvAra jainamaTa sesAyaTI, jaina upAzraya, sarakheja roDa, amadAvAda-7, zramaNasaMghasevaka pU. upAdhyAyazrI dharmasAgara gaNivarasevaka muni abhayasAgara ma 13] Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14] OM nahIM ane PGDD preraNA 'jIvana caritra' addabhuta preraNA che AgamAddhArakazrIjInuM A vIsamI sadImAM jaina zAsanamAM thaelA prabhAvaka-puruSomAM 'AgamAdvArakajI'nuM nAma gaNanA pAtra che, eTaluM ja nahi paNa apekSAe anekhuM che. teozrIjInuM puNya nAma te| zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI che. zrIsAgarAnandasUrijI-nAme paNa teozrIjInI vilakSaNa vikhyAti thayelI che, ema chatAM "AgamoddhAraka" e zabda teozrIjIne mATe svataMtra ane ananya rahyo che. prastuta pustakamAM AgamoddhArakazrIjInA jIvana-prasaMge judI rIte raju thayA che. eTale teozrIjInA prakaTa thaelA jIvana aMgenA judA-judA pustako hAvA chatAM--A pustaka koi vadhAro mAtra kare che evuM nathI, paNa samIkSakane spaSTa lAgaze ke AvA pustakanI jarUra hatI, ne che. A pustakanA lekhaka-A aMge yathAyogya pUrI yogyatA dharAve che. tene peAtAnI javAbadArIne khyAla che. A prakAranA caritrA lakhavAmAM cittavRttinuM saMyamana khUba rAkhavuM paDe che, ane jo e na rAkhavAmAM Ave tA caritra vAstava-vAtathI vadhu paDatuM dUra cAlyuM jAya che. citramAM sAmAnya rIte raMga pUrIne UThAvadAra banAvavuM e judI vAta che ane tadna na hAya evuM bhrama janmAve evuM cItaravuM e judI vAta che. paMnyAsI abhayasAgarajI gaNI A citraNa karavAmAM keTalA saphaLa thayA che? te citraNa dUra nathI eTale te jonArane jovA mATe mArga khullA karI viramavuM prAsaMgika che. zrInemisUri-jJAnazALA pAMjarApALa, amadAvAda. vijaya dharmadhurandhasUri saM. 2033 mahAvadI 2 vi THE GREAT ISYAM 455 4 Sche * ! m*rKs51914 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Re @ @@ N0i0 che zraddhA-bhakita naivedya ( (lekhaka :- pamaphatalAla jhaveracaMda gAMdhI - amadAvAda), prabhu-mahAvIra paramAtmAnI paTTa-paraMparAmAM pacAsamAM paTTadhara ane tapAgacchanA pravara zAsana-prabhAkara pU. A. zrI semasuMdarasUri mATe zrI semasaubhAgya'mAM nIce mujabanA eka zleka che. iMTaka-prauDhatama-pratApavitati. saubhAgyabhAgyonnatiH kIrtisphUtiranuttarA nirupamA mUrtizca saubhAgyabhRt / vyAkhyAnasya kalA kriyA ca saphalA gaMbhIratA dhIratA; dRSTA zrIyuta-sAmanyu gujarAsAna vinAnyatra no || siga 9 lorDa 19] tathA vAdi-ziromaNi pU. upAdhyAya zrIdharmasAgarajI mahArAja mATe zrIka9pakaumudInI prazastimAM pU. zrI zAMtisAgarajI ma. jaNAve che ke tadarAjye gahanArthazAstraghaTanA-prauDhAbhiyogAstathA, tucchotsUtramahIvidAraNahalaprakhyAH susaMyogitAH / durdAntaprativAdivAdamana:sthemAH pratijJAbhRtaH zrImavAcakadharmasAgaragurUttaMsAH abhUvana zubhAH / / ke95kaumudI prazasti [ A banne kemAM jaNAvela e mahAna purUSAnara guNAno saMdarbha pa. pU. AgamAdAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgara surIzvarajInA jIvanamAM jovA maLe che, prathama-zlokamAM prauDha-pratApane viratAra, saubhAgya-bhAgyanI unnati. atyuttama-kIrti, nirupama saumya-AkRti, suMdara vyAkhyAna-kaLA, dharmAnuSThAnanI sarkyula-kriyA, gaMbhIratA ane dhIratAA guNAnuM varNana AcAryazrI sAmasundarasUri mahArAjanuM che tevA samagraguNe pU. A. Agama ddhAraka sUrIzvarajI mahArAjamAM jovA maLe che. A sAtheja sAgara zAkhAmAM thayela parama prabhAve, upAdhayAya dharmasAgarajIne avicchinnavArase jANe sAcavI rAkhyA na haiya, tema temanAmAM zvasananI prabhAvanA ane rakSA karanArA bIjA-zlokamAM jaNAvela gaMbhIra-arthavALo zAstronI vistA, usUtranuM jaDa-mULathI nikaMdana, moTA koka 15] Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTA vAdavivAda karanAranA ghamaMDanuM nikaMdana vigere zAsananI rakSA ane prabhAvanA karanAra guNonuM darzana ApaNane AgamAddAraka-AcAryadevanA jIvanamAM thAya che. jamInanA peTALanA judA judA tharanI mAphaka kALane pravAha ajaba che. giranAra uparanI meTI UMDI -vAvanA tharo joie to amuka thara sudhI kAMkarA, bIjA tharamAM patharA, trIjA tharamAM cakacakatA ArasanA TukaDA jevA thara, tema kALano pravAha paNa bhinna-bhinna hoya che. ghaNI vakhata ApaNane pUrva-peDhI karatAM pachInI peDhI vadhu buddhizALI, udAra ane dIrdhadaSTivALI jaNAya che, ane tenI pachInI peDhI ethI paNa uttarottara vikAsa sAdhatI jovA maLe che. ane tyAra pachInI keTalIka peDhIo uttarottara hRAsa pAmatI vikAsamAM AgaLa vadhavAne badale pAchaLa paDatI dekhAya che. uttarottara-hUAsa ane uttarottara-pragatirUpa avasarpiNI ane utsarpiNI rUpa kALacakra vIsa kaTAkoTI sAgaropamanuM hoya che, paNa 100-200 varSanA gALAmAM AvA nAnA utsarpiNI-avasapiNI rUpa kALa-svarUpane lIdhe pragati ane hAsane prabhAva jagata upara paDayA ja karatA hoya che. | jaina zAsanamAM paNa AvA unnati ane avanatinA aneka Aroha-avaroho AvatA rahyA che. tenI sAkSIrUpe ApaNo jJAnabhaMDAromAM sacavAI rahela graMthI sAkSI Ape che. paMdaramAM, soLamA ane sattaramA saikAmAM lakhAyelA graMthAnA akSaranA mareDA ane sAhitya tenI unnatinuM sUcaka che. ane tyArapachI aDhAramA ane ogaNIsamA saikAmAM racAyela TamAM, akSaronA maroDo vigere pragatinA "avarodhaka baLA pasaryAnuM ApaNane sUcita karyA vinA rahetA nathI. che ke | dareka kSetre Ama se ke- saMke thatA parivartanamAM rAjya ane kudarata mukhya bhAga bhajavatI hoya che. jainazAsanamAM ane temAM paNa khAsa karIne ApaNA tapAgacchamAM paNa sake-be sake kaI evI viziSTa prabhAvazALI vyakita sAMpaDatI hoya che je thayelA-hAsanI uNapa pUrI karI jainazAsanane prabhAvazALI banAve che ane varSo sudhI tenI pratibhAnuM teja zAsanane prakAzita kare che. pU. A. zrI siddhasena divAkarasUrijI, caudaze cummAlIsa graMtha praNetA pU. A. zrI haribhadrasUrijI, tAkika-ziromaNi kalikALa sarvajJa pU. A. zrI hemacaMdrasUrijI, pratibhA saMpanna pu, A. zrI somasuMdarasUrijI, akabara-pratibaMdhaka pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvarajI vagere, ke jeonA divaMgata thayA pachI temanI pratibhAne tejapuMja so-base varSa sudhI jainazAsanane ujajavala banAvato rahyo che. 16] Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pa. pU. AgamAdAraka AcAryadevazrI sAgarAnaMda sUrIzvarajI mahArAja A kALanA evA ja pratibhAvaMta, jJAnagariSTha, dariyAvadIla, zAsana-saMrakSaka, UrdhvagAmI daSTivALA, mahApurUSa hatA. jemanI jIvana-jAtanA sahAre temanA divaMgata pachI bIjA keI tejasvI mahApurUSa na pAke tyAM sudhI so-base varSa sudhI sujJajano potAnI jJAnapipAsI tRpta karaze ane zAsanane nirAbAdhita rAkhavAnA temanA zreyane biradAvI zAsana pratye avihaDa-rAgavALA banaze. | M/ gujarAtamAM kapaDavaMja, chANI, rAdhanapura ane khaMbhAta vagere jainadharmanA vAtAvaraNathI guMjatAM kSetro che. joke , 1 2 AryAvartamAM janmanAra mANasane tenA vAtAvaraNamAMja dharmanI prApti thAya che, tema kapaDavaMjamAM janma lenAra ApaNA caritranAyakazrI hemacaMdane kSetrathI dhArmika-saMskAra maLyA hatA. 2 tii ne vadhumAM pitAne daDha-dharmarAga ane mAtAnA sArA saMskArAnA kAraNe bALapaNathI ja temanA dhArmika saMskAra daDhamULa banyA. / che. vi. saM. 1943nA mAgasara suda-9 ane mahA suda 3nA divase potAnI bAra varSanI uMmare udepuramAM potAnA pitAnA paramArAya gurudeva pU. zrI jhaverasAgarajI ma.ne je be kAgaLa lakhyA che (ke je A graMthanA 250-251mA pAnA upara chapAyA che) te kAgaLo temanAmAM bAlapaNumAMja dharma pratye keTale daDharAga ane saMsAra pratye keTalI udvignatA hatI ? tene pUravAra kare che. mAtAnI mamatAnA kAraNe lagna karyA pachI paNa te daDha vairAgya akhalitapaNe sAcavI rAkhI dIkSA aMgIkAra karyA pachI temane ghare pAchA pharavAnA kArTanA pharamAna vakhatanI hiMmata, duraMdezIpaNuM ane pharI dIkSA svIkAra, A badhuM jIvanacaritramAM ApavAmAM Avaze te pUrvabhavamAM adhurA yogo pUrA karavA janma lenAra A mahApuruSa che. seLa-sattara varSanI uMmare dIkSA lIdhA bAda eka ja varSamAM gurunI chatra-chAyA gumAvanAra A mahApuruSa Apa-baLe keTalA AgaLa vadhyA ? ane kevA makkama hatA ! tene purA vi. saM. 15rano saMvacharInA prasaMga jainazAsana samakSa mojuda che. - pa. pU. AgamAddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUri nIDarapaNe satya-vastunA AgrahI, zAsananA parama saMrakSaka, vaicAvacca-pradhAna daSTivALA, zratanA pAragAmI, zrutanA saMrakSaka, dIrghadraSTA dayALu, gaMbhIra ane zAsana-prabhAvaka mahApuruSa hatA. 17] Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jai vi. saM. 1965mAM muMbaIthI cha'rI pAlatA aMtarIkSajInA saMgha nIkaLyA hatA. A sa`dhamAM sAthe daherAsara hatuM, A derAsaranA bhagavAnane padharAvavAnA matabhedamAMthI digaMbarAe mATA jhaghaDA mArAmArI karI ane tethI korTa kesa thayeA, yuropIyana jaja nImAyA, AkhA jaina-zAsanamAM A kese cakacAra pedA karI. Jay Shr $1315 te vakhatanA saMghanAyaka zrI manasukhabhAi zeThe ane zrI lAlabhAI zeThe peAtAnA vizvAsu munima amathAlAlane mahArAjazrI pAse mekalyA, ane kahevarAvyuM ke Apa kAi vAta kabula karazeA nahi', 'huM kazuM jANatA nathI' kahI chUTI paDajo, ame kArTanI kAryavAhI saMbhALI laIzuM." mahArAjazrI na mAnyA, vadha kahyuM ke '"me'suninAM kapaDA paheryA che. meM' bhagavaMtanI sAkSIe pAMca mahAvrata uccAM che. temAM mArAthI bhaLatuM paNa nahi melAya." mahArAjazrInAM nAM A vacana sAMbhaLI manasukhabhAI zeTha khuzI thayA dhanya zAsana ! AvA munibhagavaMtA paNa Aje A zAsanamAM che ke ApattikALe paNa satya vacana mATe game teTaluM sahana karavA taiyAra gAjavA taiyAra che. temaNe vaLatuM kahevarAvyuM ke-"Apane je ThIka lAge te karo, ame amArAthI ceAgye karIzuM" kesa cAlyA, kATanA cukAdo bapAre traNa vAge AvavAnA hatA, kArTanI sAme jhADa nIce mahArAjazrI beThA hatA. sAme zrI kuMvarajI ANu dajI vagere zrAvakA beThA hatA. ane paMcAzakamAMthI pU. mahArAja sAheba samajAvatA hatA. htkn te vakhate zrI kuMvarajIbhAIe mahArAjazrIne kahyuM ke "kesanI sAkSIenI jukhAnIe uparathI zeTha zrI manasukhabhAi bhagubhAi, zrI zeTha lAlabhAI dalapatabhAI, zeThazrI vIracaMda dIpacaMda zAha tathA ApaNA vakIlA vigerene lAge che ke-"kadAca Apane sAta varSanI sajA thaze. Apane kAMi manamAM thatuM nathI." //// \; WIFE ', pU. mahArAjazrIe pratyuttaramAM kahyuM ke 18] Na+bs sy cic evI ja harI 'nA! me' mArI pharaja bajAvI che, kAi aceAgya kArya karyuM' nathI, Ama chatAM keAI vitaIMP vyatA evI ja haze ane sajA thaze huM sAdhu veSa utArI jelamAM jaIza ane sajA purI hAjara rahevAnI geAThavaNu karI pharI sAdhu veSa dhAraNa jajame TamAM-A kesamAM je keAI satyavAdI ane kAvyuM ane tyArathI yurApIyanajajasAheba rAja thAya tyAre jelanA daravAje sAdhu veSa karIza' pazu satyane jaya thayA ane jaje pramANika hAya te| mahArAjazrI che' tema vyAkhyAnamAM AvavA lAgyA. laI AvA jAnanA jokhame satya-vastune rajI karanArA aneka prasaMge temanA jIvanamAM jovA maLe che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zrI sametazikharajI yUropiyane mATe baMgalA bAMdhavAnA sarakAranA hukama sAme paDakAra, cArUpatIrthanA derAsaramAM zivaliMganI utthApanA vakhate thayela tophAna, munizrI mahodayasAgarajInI dIkSA vakhate sudhArakenuM AMdolana, munizrI abhayasAgarajInI dIkSA vakhate rAdhanapura-navAbane hukama, pAlItANA bAroTonuM tophAna vigere ghaNA prasaMga che. i vaDodarAnA bAladIkSAnA kAyadA vakhate temaNe lIdhelI netAgIrI, devadravyanI carcA vakhate temaNe dravyanI rakSA mATe upADela jhuMbeza, digaMbara, terApaMtha ane sthAnakavAsIo sAthe zAstrArtha karI zAsananuM kareluM saMrakSaNa, nAnAmAM nAnA sAdhunI paNa mAMdagI vakhate svayaM vaiyAvaracamAM joDAvAno umaMga ane tenA ThelA-mAguM' sudhI pote parahevavA jatAM jarApaNa sakeca nahIM vagerethI pUjya zrI ajoDa hatA. A AgamAdaya-samiti ane devacaMda lAlabhAI puratakeddhAra kuMDa vigere saMsthAo sthApI AgamasAhityanuM ekale hAthe karela mudraNa ane AgamAnI vAMcanA ApI Agama abhyAsa pratye sAdhu-saMsthAne otaprata karanAra A AcArya bhagavaMta AgamAnA aThaMga abhyAsa sAthe pUrvAcAryo kRta vipula-zAstronA parizIlana pharanAra citaka hatA. ' vi. saM. 1990nA muni-samelana vakhate temaNe lIdhela pradhAna bhAga ane pAlItANA tathA suratamAM sthApela Agamamadire temanI dIrghadraSTi ane AyatinA vicAraka tarIke puravAra kare che. game tevA harIpha, potAnI jAtane temanA DAyarAdhI tarIke jAhera karanAra ane vartanAra pratye paNa sadA hita ciMtaka pAlItANAmAM carcA vakhata thAkabaMdha pustako ane tenA rathaLA potAnA virodhI harIphane paNa batAvanAra asAdhAraNa sojItyathI bharelA zAsana prabhAvaka AcArya hatA. pa. pU. A. zrI vijaya nemisUrIzvarajI, pa. pU. A. zrI vijayasiddhisUrIzvarajI, pa. pU. A. zrI vijayanItisUrIzvarajI, pa pU. A. zrI vijayavalabhasUrIzvara vagere te vakhatanA vidyamAna badhA-AcAryonI cAhanA ane ahobhAva meLavanAra dariyAvadIla A AcArya bhagavaMta hatA.. pa. pU. AgamAddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrinA prathama darzana me' pATaNa mAM mArA vidyArthI-jIvanamAM karela A. samaya vi. saM. 1982 AsapAsa haze, te vakhate pa. pU. A. zrI vijayasiddhisUrIzvarajI mahArAja kekAnA pADAnI pAsenA upAzrayamAM birAjatA hatA. pATaNa saze baMgAla-mAravADa tarapha jainazAsananI apUrva-prabhAvanA karI padhAranAra gameddhAraka AcAryadevanuM bhavya yAdagAra sAmaiyuM karyuM hatuM ane teo pa. pU. A. zrI vijayasiddhisUrIzvarajI ma. nI sAthe utaryA hatA. - mane yAda che ke temanuM vyAkhyAna rAja bAra vAgyA sudhI cAlatuM, viSaya zo hato ? te yAda nathI paNa "gAjaranI pIpuDI vAgI to vagADI, nahitara karaDI khAdhI." A vAkaya dvArAArAdhanA sagavaDika nahi paNa otaprotabhAvapUrvaka thavI joIe ! te upadezanuM tAtparyuM hatuM. A - thoDA ja divasa bAda paMjAba tarapha zAsananI prabhAvanA karI padhAranAra pa. pU. A. zrI 19] Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijyavalabhasUrIzvarajI mahArAjanuM paNa tevuM ja bhavya-yAdagAra sAmaiyuM zrI pATaNasaMghe karyuM. ane teo pUjyazrI sAgaranA upAzraye birAjatA saMghasthavira, pravartaka munizrI kAntivijayajI ma. ane munizrI haMsavijayajI ma. Adi sAthe utaryA. |/ bIjA ja divase pa. pU. A. vijayavalabhasUrIzvarajI ma. ane pa. pU. A. zrI AnaMdasAgarasurIzvarajI mahArAjanuM subhaga-milana thayuM. be kalAka sudhI paraspara vArtAlApa thaye. te vakhatana saMghanA viziSTa-cAryone paraspara prema ane milana nihAlavAno zubha prasaMga e jIvanane aNu mAla lahAvo hato ! ! ! ne A mArI sattara-varSanI uMmare mArI upara zAsananA parama-saMrakSaka mahA samartha vidvAna tejasvI AcArya tarIke temanI pratibhA mArA vidyAguruvarya paMDiMta prabhudAsabhAI ane zrI paMDita vIracaMdabhAI meghajI dvArA paDI hatI. te pratibhA amadAvAdamAM bhagubhAInA vaMDAmAM sAhitya pradarzana ane 1990nA muni sa'melana mAM khUba ja tAjI ane pratyakSa aMkita thaI ane vikrama saMvata 1996 pachI to huM temanA khUba ja gADha saMparkamAM AvyA, . A saMparkamAM 35 thI 40 prasage evA che ke te jANanAra ane sAMbhaLanAra natamastaka banI temanA jIvana pratye ahobhAva darzAvyA vinA rahI zake tema nathI. ' A badhA prasaMgonI sAmAnya rUparekhA meM zAstrAbhyAsI khUba ja sarala, parama cAritraupAsaka pa. pU. 5, zrI abhayasAgarajI gaNivarya ma. sA. be varSa pahelAM amArA vivanaMdikara upAzraye padhArelA, tyAre teone Apela ane te prasaMgA yathAsthAne A graMthanI bhaviSyamAM bahAra pADanAra bhAgamAM goThavavAnA che. A bhAgamAM mAre saMkSipta ja lakhavAnuM hovAthI huM A saMbaMdhamAM bhaviSyamAM bahAra pADanAra bhAgamAM lakhavAnuM rAkhI viramuM chuM.. IN | parama zraddheya, zAsana-prabhAvaka, zAsana-saMrakSaka, paramapUjya Agame ddhAraka AcArya deva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAjane saMbadha paricaya ane nikaTa nivAsa A mArA jIvanane anumodanIya yAdagAra ane jIvananA lahAvAnA prasaMga che ene huM mArA jIvananI eka sukRtanI uccakaraNI mAnuM chuM. - pa. pU. paM. zrI abhayasAgarajI mahArAje pU. AcArya bhagavaMtanuM savistara AdaraNIya jIvana caritra lakhavAno vicAra karyo ane te aMge temaNe khUba-khUba puruSArtha karI aneka sAmagrI ekaThI karI, temAM mane paNa teozrInA paricayanA nAte yAda karyo te mAruM parama bhAgya che. IcchuM chuM ke A caritrano bIjo bhAga satvara bahAra paDe ane te puNya puruSanA guNAnuvAde temanA dvArA pharI karavAno jIvanamAM lAbha male, tevI zAsanadeva pratye prArthanA vi. saM. 2033 mahA suda 11 somavAra 4, siddhArTI sosAyaTI, | makatalAla jhaveracaMda gAMdhI pAlaDI, amadAvAda-7, -: nivedaka :II 20] Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgamoArakazrInA bhakto taraphathI bheTa dharelI * zruta- bhaDita puSpa-bhAjA ya. A ghA vi sunI kA mA dhyama hala ce Yin ga pU sarca sa yA AgamoddhArakarttAra. zailANeza prabodhakam / dhyAnasthasvagata naumi sUrimAnaMdasAgaram // (mpA) dhI samAna kathayitA- DaoN. rudradeva tripAThI dilhI. he yA zAstra sarvatragaM cakSuH pA kR nA mi sA ro za jayatu jayatu loke sAgarAnaMdrasUriharatu haratu pApaM dezanAbhirjanAlA nadatu nadatu lauke tadguNagrAmavINA saratu saratu kIrtistasya lokesadA hi PraBIZ lA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99999999999999999999999999999999 | | vinavatAM nirAtanam II. | namonamaH gAmoddhAra-cAnaWtAvAva zrIAnaMdasAgara-sUrIzvarebhyaH // 900 A....su...kha.... GOOOOOOOOOoooooOOOGOGGOOOGO6GOGGOOOOGOOOOO deva-gurUkRpAe vazamI sadInA mahAna tirdhara, Agamatattvavivecaka, zrIdevasUratapagaccha sAmAcArI saMrakSaka, zrI AgamamaMdira, saMsthApaka bahukRtaziromaNi, pUjyapAda dhyAnastha svargata AgAmoddhAraka AcAryadevazrInA gaMgAsAgaranI jema aphATa-amApa viziSTha jIvana-prasaMgothI sabhara-jIvanakathAnA vizALa pravAhane nAthI sarvagya prAsAdika zailImAM che saLaMga jIvanakathAnA AlekhananI vAta mULInarezapratibaMdhaka, karUNAvAridhi, vAtsalyasiMdhu 0 sva. zrI gacchAdhipatizrInA vi. saM. 2021nA kapaDavaMjanA comAsAmAM aSADa vada 0))nA A pU. AgAmoddhArakazrInA maMgaLa-janmadine vicArAI. pU. sva.gacchAdhipatizrIe amo traNane A kArya mATe javAbadArI levA sUcanA karI. pU. gacchAdhipatizrInI sva-mukhanI sUcanAne amArA zreyanuM kAraNa samajI bhakti-bhAvapUrvaka amoe vadhAvI. - viSama-kaLikALamAM saMjIvanI-auSadhasamA AgamonA vArasAnI oLakhANa karAvanAra A pU. Agama dvArakazrI prati bhakti-rAganA baLe banatA prayatna cokasAIpUrvaka yathApalabdha sAmagrInA AdhAre TAMcAM sAghane chatAM vyavasthita rIte jIvanacaritra sujJa vAcaka samakSa raju karyAno Atma-saMtoSa anubhavIe chIe. sva. pU. gacchAdhipatizrInI varada kRpA ane pU. Agama dvArakazrInI adRzya-sahAyanA pratApe mahAbhagIratha A kAryamAM kaMIka saphaLatAne saMtoSa meLavI zakyA chIe. A kAryamAM jJAta-ajJAta ghaNuM mahAnubhAvo-vyaktionA dharmaprema-bharyA sahakAra badala sahunA dharmapremanI anumodanA sAthe A jIvanacaritranA AlekhanamAM hakIkata-deSa ke kaI ghaTanAnI vikRta rajUAta badala hArdika-kSamA mAMgavA sAthe vartamAnakALanA advitIya Agamadhara mahApurUSanA udAtta-jIvanacaritrane vAMcI-vicArI vivekI vAcako udAtta preraNA meLavI jIvanane ucca-AdhyAtmiktAnA stare laI javA satata prayatnazIla bane e maMgaLa-abhilASA. GGGGGGG.ooooooooooooooooooooOGGGGGGGGGGGGGG vIra ni. rAM. 2503 vikrama saM. 2033 mahA vada 0)) zukravAra zramaNasaMdha sevako:paM. kaMcanasAgara paM. sUryodayasAgara 5. abhayasAgara Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . AgamajyAtirdhara-AgamapAradazvA-AgamasamrAT zrIdevasUratapAgacchasAmAcArIsaMrakSaka-Agamikapravara vyAkhyAtA jaya hai| AgamadharasUrinA ! ! ! 821457 zleAka-pramANa 175 nAnA-meATA AgamA-prakaraNagraMthA saddhAMtika graMthA AdinuM suMdara-saMpAdana 0 70 hajAra zlAka pramANa Amika-prAkaraNika graMthA anekavidha-saMkalanA graMthAnuM abhinava-sarjana 0 60 thI 70 hajAra zlAka pramANa 150 graMthA prakaraNeAnuM maulika sarjana 0 20 hajAra kSeAka-pramANa guja. hiMddI sAhityanA paccIza-graMtheAnuM sarjana zrI AgameAdvArakAcAyaeNnceA namaH Agama vAcanAdAtA 0 200000 elAkha zloka pramANu AgamA-prakaraNagraMthAnuM ArasanI dRx24nI zilAo para kAtaraNI WANY O e lAkha zlAka pramANa Agame AdinuM36x15" nA tAmrapatra upara baeNMkana e lAkha leAka pramANa Agame| AdinuM 24430 lejhara-pepara upara sarvAMga-zuddha mudraNa nA prAcIna 80 graMthA upara prADha-saMskRta-bhASAmAM 15000 zleAka-pramANa vidvabheAgya prastAvanAe zilA-tAmrapatrAtkIrNAgamamaMdira-saMsthApaka, zAsanapratyenIka-vAdi vijetA zailANAnareza-pratimAdhaka "sAgarajI mahArAjanA hulAmaNA nAmathI prakhyAta pU. AgameAddhArakazrI dhyAnastha svargata zrI AnaMdasAgara-sUrIzvarajI mahArAjA * Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 4. werevu No che zraddhAMjali... ! puNyanAmadheya, khyAtanAma, zAsana-zArdula vAdavijetA, prakharapravacanaprabhAvaka Agamika-sUkSamatAnA vivecaka, pravara-vyAkhyAtA zilA-tAmrapatkIrNagama-maMdirasaMsthApaka, chellA paMdaradivasa ardhapadmAsana-mudrAe kAyotsarga-dhyAnastha-avasthAmAM nirmamatvabhAve zarIra sirAvanAra, pravacanikaziromaNi, gItArthamUrdhanya AgamasamrA, AgamAvatAra dhyAnastha-svargata pUjyapAda AgamedvAraka AcArya devazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI mahArAjanA pAvana caraNa-kamalamAM bhAvabharI.........zraddhAMjali AgamoddhArakartAraM zailANeza-prabodhakam / dhyAnastha-svargataM naumi, sarimAnanda-sAgaram / / Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva bhaktibharyuM samarpaNa 4 mUlInarendra-pratibodhakArakAH, sujJAninaH sAgaragacchanAthAH | tatveSu raktAzca prazAntamUrtayaH, __mANikyasUripravarA jayantu / / INDO 110 00000 0 / mosas Naq00LG SHRADIUYETITIVJIOSSnAyA vapU.gacchAdhipati zrI sva.A.zrI mANikyasAgarasurIzvarajI ma. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvardhamAna-svAmine namaH bahuzruta-ziromaNi dhyAnastha-svargata AgAme ddhAraka A. zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajInA prabhAvaka-paTTadhara mULI-nareza-pratibaMdhaka, zAMtamUrti vAtsalyasiMdhu, sAgarasamagaMbhIra ArAdhaka-puNyAtmAonA bhAvavaidya, pUrNa-samAdhi-sahita-svargastha gacchAdhipati pU. A. zrI mANekasAgarasUrIzvarajI bhagavaMtanA punita kara-kamalamAM zraddhA-bhakti-niSThA-bahumAna sabhara hArdika-kRtajJatApUrvaka teozrInI kRpAthI AlekhAyela A jIvanagraMthanuM bhakti-puSpanA pratIka tarIke sa........ ....Nu - -nivedaka 5. kaMcanasAgara paM. sUryodayasAgara 5. abhayasAgara Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ........................................................................... .......................... ................ vaM.........nAM....ja....li... pU. AgamAddhAraka dhyAnastha svargata-AcAryadevazrInA paTTadhara, vAtsalyasiMdhu, mULInarezapratimAdhaka, paramApakArI gacchAdhipati sva. pUjyapAda AcAryadevazrI mANekasAgara-surIzvara-bhagavaMtanA pavitra caraNa-kamaleAmAM hArdika-bhAvAllAsa sAthe keTi-kreTi ...........nA...........lI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. Agama dvArakazrInA vizALa sAhityane sujJajanatA samakSa raju karanArI zrI AgAme ddhAraka graMthamALAnA prANavAna mukhya kAryavAhaka kapaDavaMja jenazrIsaMghanA mAnanIya vyakti zeThazrI ramaNalAla jecaMdabhAI jeo chelA 40 varSathI cAthuM vrata laI upAzrayeja sUI jAya che. kapaDavaMja zrI saMghanA nAnA moTA dareka dharmakAryo-dharma sthAno ane sAtakSetranA jAtabhAga-khaMtathI vahIvaTI tanna, vyavasthA taMtrane tana, mana, dhanathI saMbhALanAra dharmaniSTha jIvanathI zobhI rahyA che. jemAM pU. caritranAyakazrInI cothI peDhIe kuTuMbIbhAI tarIkenuM gaurava addabhuta dharmaniSThA dvArA Aje paNa dIpAvI rahyA che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana caritranA savAMgasuMdara prakAzanamAM pAyAnI - pAMca iTo jeonA dharma rAga bharyA sahakAra vinA prakAzana hakIkatamAM jhakajhoLe caDhI jAta dIpakabhAI bAbubhAI vorA | (u. varSa 24) paMcabhAInI pALa, amadAvAda rAjezakumAra jayaMtilAla zAha | (uM. varSa 19). gaganavihAra, cothe mALe, khAnapura-amadAvAda bAbulAla kezavalAla zAha cANamAvALA 32-jhaverI bilDIMga phatebhAinI havelI ratanapoLa, amadAvAda * Latests & zakAza yAtrA kakakakakakarAi # guupara kara #gujkaka i ka | bhadrezakumAra mANekalAla zAha (uM. varSa 17) sAtabhAinI havelI, jhaverIvADa, amadAvAda hakaka kakaka kakaka kakaka pAMceya mahAnubhAvonA a pUrva dharmapremanI guNAnurAgabharI a..nu... mA...da...nA mukezakumAra bAbulAla zAha (uM. varSa 17) sAtabhAinI havelI jhaverIvADa- amadAvAda Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DaoN. rudradeva tripAThI M, A, P. H. D. yAya-sAhitya-sAMkhya-yogadarzanAcArya - DR.R.D. 1421362 jeozrIe pUjya paMnyAsajI ma. zrI abhayasAgarajI ma.nI dekharekhataLe jIvanacaritranA prAthamika saMkalana ane tadyogya bhUmikAnuM nirmANa karavA mATe tanatoDa zrama mahinAo sudhI uThAvI kacarAmAMthI vINI -zAdhIne mahattvapUrNa vigato tAravI, aneka vAvRddha pU. sAdhu -bhagavaMto-gRhasthAne rUbarU maLI khaMtapUrvaka aneka mAhitI bhegI karI mahinAo sudhI eka Asane besI pU. paM. ma. nA mArgadarzanataLe jIvanacaritranA prAthamika tathA AnupAtika kalevarane ghaDavAmAM amUlya phALo Apyo che. jeozrI hAla zrI lAlabahAdura zAstrI saMsakRta vidyApITha, navI dilhImAM rIsarca ane pI. eca. DI. karanArAone yogya mArgadazakanA ucatama pade samAnita rUpe bIrAje che. vi. saM. 2025mAM kapaDavaMja khAte jIvana caritranA kArya karatI vakhatanuM dRzya citramAM dekhAya che. talagayala Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeoe zrIabhayadevasUrIzvara jJAnamaMdira-kapaDavaMjamAM kAma karavA uparAMta pU. panyAsa mahArAjazrInI jIvanacaritrApayeAgI mAhitInI mAgaNIne satvara purI pADIne temaja graMthamALAnA vahIvaTamAM meATA phALA nAMdhAvI apUrva gurUbhakti vyakta karela che. jemaNe jIvanacaritranA prAthamika sakalanA paryAgI mAhitI, citrA Adi vigatA pUrI pADI khUbaja niSThA, bhakti sAthe stutya phALA ApyA che. paM. hurAvanadAsa sa'prItacaMda zAha kapaDava'ja dinezacaMdra nagInadAsa parIkha kapaDava'ja ( jIllo kheDA ) Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka SiS(f) hAjIanTrImadvidrobha haU " nIyAnindrasUricArja ttinazAnamAhika [ | zrI vartamAna-bine namaH Agama-rahasya-dhAgAmI Agama-samrATu. Amika-tapaza-vyAkhyAtA zrI Agama-maMdira-saMsthApaka, AgamavAcanAdAtA, para na pu.ArAdhdhapAda, bahuzrata, dhyAnastha-svagata 1008 zrI pUjya AgamAddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara-surIzvarajI ma. (sAgarajI ma.)nuM che jIvana caritra , AgamoddhArakartAraM, zailANezaprabodhakam / dhyAnasthasvargataM naumi, sarimAnandasAgaram // ) Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. AgamedArakazrI : saMkSipta jIvanadarzana janma-saMvata - vi. saM. 1931 vaDI dIkSA sthaLa - purIbAI jaina dharmazALA, lIMbaDI janmasthaLa - kapaDavaMja gaNIpada varSa - vi. saM. 1960 pitA - maganabhAI gaNapada tithi - jeTha suda 10 mAtA- jamanAbahena gaNIpada sthaLa - amadAvAda janmatithi - aSADa vada 0)) paMnyAsa pada varSa - vi. saM. 1960 dIkSA varSa - vi. saM. 1947 paMnyAsa pada tithi- asADa su. 3 3 dIkSA tithi - mahA suda 5 paMnyAsa pada sthaLa- amadAvAda dIkSA guru - pa. pU. zrI. jhaverasAgarajI ma.. padavI dAtA - pa. pU. paM. zrI nemavijayajI ma. dIkSA sthaLa - lIMbaDI (saurASTra) AcAryapada varSa - vi saM 1974 vaDI dIkSA varSa - vi. saM. 1947 AcAryapada tithi - ve. suda 10. vaDI dIkSA tithi - jeTha suda 7 AcAryapada sthala - surata vaDI dIkSAdAyaka - pU. paM. zrI hetavijayajI ma. sA. AcAryapadadAyaka-pa.pU.A.zrI kamalamarIzvarajI ma.sA. Agama vAcanA kALa-vi. saM. 1971 thI 1977 prathama vAcanA-vi. saM. 1971 - pATaNa dvitIya vAcanA-vi. saM. 1975 - kapaDavaMja tRtIya vAcanA-vi. saM. 1972 - amadAvAda caturtha vAcanA-vi. saM. 1912 - surata paMcama vAganA-vi. saM. 1973 - surata " vAcanA vi. saM. 1906 - pAlItANA satama vAcana-vi. saM. 12 13 - ratalAma romrumrumurirurarururowrommurun pAlItANu Agama maMdira pratiSThA - vi. saM. 1999 mahA vada-5 surata Agama maMdira pratika - vi. saM. 2004 mahAsuda 3 addhapadmAsana sthiti - vi. saM. 2006 . su. 5 bapore traNathI vai. va. 5 bapore 4-30 sudhI (surata) svargavAsa - vi. saM. 2006 che. va. 5 bapore 4-32, (surata) Emmmmmmmmmmmmmmmm Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paremapUjya-zAsana-prabhAvaka AgamavAyanAdAtA-AgamadivAkara jaha jI. zrI jaina Agama-maMdira saMsthApaka, bahuzruta AgamAddAraka-dhyAnastha-svargata-AcAryadevazrI Page #41 -------------------------------------------------------------------------- Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI vardhamAna svAmine namaH AgamanA talasparzI vyAkhyAtA pravacanika-dhuraMdhara dhyAnastha svargastha pUjyapAda AgamAddhAraka AcArya devazrInuM jI....va....na....caritra khaMDa-1 karAyaNadAdA dAdA hakakaka kakakakakakaka kakakakakakakakakaka kakakakakakakakakakakakakakakaka kakakakaka kakakakakakakaka kakakakaka kakakamANa Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. Agama dvArakazrI-jIvanacaritra khaMDa 1lo vi...Sa..yA...nukrama prakaraNa 1 thI 16. prakaraNa nAma 1 AdhyAtmika saMskRti ane mahApurUSe 1 thI 5 2 vazamI-sadInA uSa:kALanuM citra 6 thI 8 3 pUjya caritranAyaka zrInA janma samayanI paristhiti thI 10 4 saMskArabhUmi gujarAta 11 thI 16 5 gujarAtano ItihAsa 17 thI 26 6. gujarAtano vihaMgama paricaya 27 thI 29 7 kheDA-jIllAnuM mahattva 30 thI 34 8 kapaDavaMjano bhavya bhUtakALa 9 kapaDavaMjanI garimA 40 thI 43 10 AjanA kapaDavaMjana pUrva-ItihAsa 44 thI 47 11 sAMskRtika-nagarI kapaDavaMja 47 thI 51 12 kapaDavaMjanI kalAsamRddhi 52 thI 15 13 kapaDavaMjanI bhavya yazagAthA 56 thI 28 14 puNyabhUmi kapaDavaMja 59 thI 74 15 Adhunika dRSTie kapaDavaMja 75 thI 77 16 kapaDavaMjanI dhArmika-samRddhi . 78 thI 112 loengtoempiipthmiiloengthmiipdthmiirpp Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAANEEURS - G '7|| prakaraNa-1 . para AdhyAtmika saMskRti ane mahApuruSe Arya-saMskRtinA ItihAsanuM avalokana karatAM jaNAya che ke AryAvartanI prajAnA mahArathI ane sUtradhAra tarIke RSi-muni mahAtmAoja rahetA AvyA che, tethI A dezane dharma ane darzananI janmabhUmi kahevAya che. suMdara-tattvajJAnanI utpatti, pratyakSa vyAvahArika-kriyAomAM paNa ujavala-pakSanI mAMcaka smRti, pravara bhautika-sukhe karatAM paNa zAzvata-sukhanI kAmanA, saMtoSa, sadAcAra, ahiMsA ane akhaMDa zAMtine sukha pravAha A bhUmine ja prasAda che. ahiMsA, saMyama ane tapanA nidhAnarUpa vAstavika rIte pUjanIya mahApurUSanI pUjAnuM prajAnA hRdayamAM je sthAna che, te A bhUminA mahAtmAonI kRpAnuM phaLa che. AkhA jagatamAM je kaMI zubha che, suMdara che, saundarya pUrNa ane stutya che. te badhAne srota ahiMnI saMskRtimAM che. saMskRtine sIdhe saMbaMdha vyaktinA aMtara ke tenA AtmA sAthe che ke-jene bhAratIya manISIo adhyAtmavAdanA nAmathI kahe che. bhArata je pitAnI sAMskRtika prabhusattA mATe AkhA vizvamAM prasiddha che, tene AdhAra paNuM adhyAtmavAda che, potAnI akhaMDa-nirmaLa-saMskRtinA AdhArarUpa adhyAtmavAdane lIdhe bhArata prAcInakALathI RSi-maharSi, saMta ane bhaktinI bhUmi rahyo che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S: NUVEMAS ( vyaktitvane saMbaMdha vyaktinA janmanI sAthe nathI, paNa te pachI nirmita thanArI tenI bAhyAkRti, Antarika cetanA ane kArya-vyApAra sAthe che. vimala antaraMga AtmAnA tala para mahApurUSanA saMparkathI sadguNenuM bIjAropaNa thAya che, tenAthI janmatA sarvahitakara udAtta vicAre ane kartavyanA vaTavRkSanA taLIye zikSitaazikSita, thAkelA-mAMdA ke pathabrAnta, badhA jIvanapathika sukha-zAMti ane sAMtvanA meLavI zake che. mATe ja zAstromAM jaNAvela che ke - madAtmanAM varitaM taLa niyameva ja !" eTale "mahAtmAonA caritro dararoja sAMbhaLavA joIe." ApaNI dhArmika kriyAomAM paNa mahApurUSonA jIvanacaritranA zravaNane dhArmika ane Avazyaka kriyA tarIke gaNavela che. A badhe ahinI-vimala-hitakara saMskRtine prabhAva che. bhAratavarSanI sauthI AgavI vizeSatA e che ke - janasAdhAraNanA jIvanane uMce lAvavA mATe ahIMnA mahApurUSoe udAtta-vizvahitakarasanAtana satyane kaThora sAdhanA dvArA paNa jIvanamAM AtmasAt karI atyanta uccakakSAe jenI anubhUti karI zakAya tevA jarUrI jIvana-sane vyAvahArika rUpa ApavA bhagIratha prayatna karyo che. AvA mahApurUSa kALacakanA parivartanathI AvI rahela zithilatA-avyavasthAnA AvaraNe phagAvI samaye-samaye pitAnI jIvanacaryAdvArA sujJa-janatAnA mAnasamAM jIvana-satyanI sthaLa jhAMkhI karAvatA hoya che. je A rIte na thAya te A pRthvI para dharmane aMza paNa na rahe, ane dharma vinA A vizva eka kSaNa TakI na zake. dharmanA AdhAre te A jagatanI sthiti che. Aje paNa asaMkhya siddhagI mahAtmAo-tatvajJa munirAje vividha rUpe pitAnI sAdhanA ane sadupadeza vaDe prANIonuM kalyANa karI rahyA che. keTalAka mahApurUSe pitAnI zakti vaDe pitAne vyakta thavA detA nathI, mAtra aprakaTapaNe lekakalyANamAM lIna rahe che. temanA kArya vyAvahArika rIte gupta rahevA chatAM teo adhikArI A), 4 ga ma ma = Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ De07/2009 leAkAne upadeza Ape che, zikSArthIone zikSaNa Ape che ane svayaM dhanu yathArtha AcaraNa karIne janamAnasamAM navajIvananA sa'cAra kare che. jyAre keTalAka mahApurUSAnu jIvana ughADI-kitAba jevuM, daNu jevu' nirbheLa-svaccha sAmAnya jIvA paNa joI samajI zake tevuM prakaTa heAya che, tema chatAM temanuM jIvana alaukika hAya che, temanAM kAryAM acinha hAya che, temanI kriyAe nirdoSa hAya che, temanu vyaktitva anerU hAya che, te eka prakhara dIpakanI jema ajJAnanA aMdhArAne haThAvI adbhuta jJAnaprakAza vaDe sAcI jIvanadRSTi Ape che. kSudra-buddhivALA jIvA temanA hakIktamAM viziSTa chatAM bAhya ADaMbara phaTATopa vinAnA kAryAMne sAdhAraNa mAnI teenI AleAcanA paNa kare che, paNa tethI teenA kAryamAM vadhu cakAsaNI dvArA nakkaratA lAvavAmAM temane sahAyatA maLe che, tethI ja tee jagatanI AgaLa peAtAnA Adarza raju karavA samartha bane che. teo AvA sa`sArI jIvAnI vacamAM rahIne peAtAnA Adarza vaDe leAkone jIvanazuddhinA mArga tarapha utsAhita kare che. AvA mahApurUSAnuM jIvana vyApaka--prabhAvavALuM hAya che, jenAthI dareka jAti ke dharmAM viziSTa rIte sAMskRtika dizAmAM agragAmI ane che, jethI kALanI sArI-mAThI asaramAMthI dhArmika prajAne macI javAnI AvaData sahelAithI maLI rahe che. ahI' eka vAta dhyAnamAM levA jevI che ke = keTalAka evA paNa mahAtmAo thAya che. jenI samakakSAe saikA sudhI bIjA mahAtmAe thatA nathI. AvA mahAtmAonAM jIvanacaritro ApaNane khUba ja gaMbhIratAthI jIvanazaktine maulika guNAnI keLavaNI mATe apUrva preraNA Ape che, tethI saMsArI prANIo mATe yathA unnatinuM eka mAtra sAdhana mahAtmAonA caritranuM zravaNu paThana manAya che. mATe kahyuM che ke :-- AVAVA ----- jIvanaM bhavati yad vilasat prabhAvaM, saddharma sAdhanaparopakRtipracAraiH / sacchAstrabodhavimalAtmaguNaprakAzaM, sampAditoccataramAnavajanmahetu // 3 ca - ra Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SuminiEURS arthAt " te jIvana kahevAya ke je saddhanA sAdhaneAnA khIjAnA bhalA mATe vadhu phelAvA karavA dvArA prabhAvazALI hAya, tathA satzAstronA jJAnanA prakAzavALu ane nimA~la AtmAnA vikAsanI sAdhanAvALuM hoya temaja viziSTarIte mAnavajanmanI viziSTa saphaLatA meLavavAnA satprayatnathI zaiAlatu hAya." AvA mahApurUSAnAM ciratro vAraMvAra vAMcavAthI vicAramaLa, puNyakhaLa, ArogyamaLa, dharma khala, jJAnakhala, cAritrakhaLa, tapeAkhala, kriyAbala, Atmakhala, maneAbala, vacanamaLa, kAyamaLa, svAdhyAyamala, Agamakhala, hRdayakhala, samAdhimala, yeAgamala vagerenI vRddhi thAya che. tathA mahApuruSAnA jIvanacaritronA zravaNu mananathI kSudra vicAro, pApaka, rogAvasthA, adharmAsakti, ajJAna, durAcaraNa, lAlupatA, maneAnirmAlya, vacanatucchatA, pramAda, nidrA, asvasthatA, ceAgacApalya, vagere dUra thAya che. A rIte mahAna puruSonAM jIvanacaritro ApaNA sarvAM gI vikAsamAM moTA sAdhanarUpa che, A jagatane ApaNe joi zakIe chIe, paNa ApaNe pAte pAtAne dekhI zaktA nathI; jema peAtAnu sukha jovAne dapa NunI jarUra che. te rIte aMtaranA guNa-doSa jovAne daNusamAna mahApurUSonAM jIvana caritro che. uttama saMskAra, svazreyasAdhana, tapazcaryAM, kanirA, tapa, japa, vrataniyama, vizuddhacAritra, tyAgamAga, AtmamrAkSAtkAra, zAsanasevA, tItha sevA, dhama sevA, Atmavijaya, vRttienI zAnti, tIyAtrA, zAsanAti vagere aneka uttama guNNAnA Adarza purA pADanAra mahApurUSonAM jIvanacaritro che. vamAna samayanA mahApurUSomAM pU. AcArya deveza zrImad AnaMdasAgarasUrijInuM nAma sarvocca kahI zakAya che. te AgamAnA aThaMga abhyAsI ane AgamAnA majJa vyAkhyAkAra hatA, temanA jIvanamAM mahAna tyAga, parama vairAgya, alaukikajJAna, abhUtapUrva jJAna pIrasavAnI utkaMThA, zAsana pratyenA aDaga vizvAsa, kantavyanI anerI lAgaNI, AgamA pratyenA prema ane sva-para kalyANanI dhagaza adbhuta hatI. teoe hastalikhita bhaMDArAmAM asta- vyasta rahela AgamAnI hastalikhita pratAne ekale hAthe bhagIratha-purUSAtha dvArA vAMcI-zuddha karI adhikArIonA hAthamAM pahoMcADI, sAmudAyika rIte meTI AgamavAcanAo ApI AgamAnI pana--pAThana zailine punaHjIvita karI. vaLI kALamaLe AgameAmAM pAThabheda na thavA pAme te zubhAzayathI pAlItANAmAM ArasanI dhrA ramaka ca ng mA * Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @007/0 zilAo upara ane suratamAM tAmrapatra para AgamAne kotarAvI ciraMjIvI banAvyAM, jethI sujJa janatA dvArA sAhajika rIte tee AgamAddhArakanA mAnavatA vizeSaNathI zaiAbhita anyA je punitanAmadheya akhazrutajJAneApAsaka mahApuruSe lAkhA zloka pramANa 175 graMthAnu sapAdana karI, 50 hajAra mlAka pramANa (171-prakaraNeA, 50 gra^thA rUpe) navA sAhityanuM saMskRta-prAkRta bhASAmAM sarjana karI sAdhu-jIvananA AdabhUta apramattabhAvanI saphaLa keLavaNInA namUnA AjanA viSama kALamAM paNa raju karela. AvA mahApurUSanuM jIvana kalyANanI IcchA rAkhanAra jIvAne nirbhrAnta-pathanuM pradarzIka ane, AvI dRDha bhAvanA vaDe prerAI A jIvanacaritra lakhavAnA prayAsa thayeA che. jo ke A pUrve nAnAM meATAM be-traNa jIvana caritro pUjyazrInAM lakhAyAM che, paNa..."viMdAvadezI namate na zizcit' ** arthAt-- " sa MhAvaleAkanathI ke TuMkamAM patAvI devAthI mahApuruSonA agAdha vizALa jIvana sAgaramAMthI kaMI hAthamAM Avatu nathI '' A ukti manamAM rAkhI A prazasta jIvanacaritra lakhavAnA zubha prayAsa karyA che jIvanacaritranu mahatva 7 mahApuruSAnuM jIvanacaritra eTale--AtmAne uttarottara uccasthitimAM lai javA mATenuM uttamAttama sAdhana uccakoTinA AdajIvanavALA vyaktinuM pratiSi kha sAmI vyaktimAM saheje paDe che, kemake- '' mANasa jevA sahavAsamAM rahe che tevI sArI-khATI asara sAhajika rIte Ave che. " 7 AtmAne vikAsanI zreNi para caDhAvanAra mahApuruSAnAM caritro che. www va na ca ri ra 2 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WSZHVVVEURE * * * IP prakaraNa-2 vIsamI sadInA uSa:kALanuM citra jyAre pU. caritranAyakazrIne janma thaye, te samaye bhArata deza eka vicitra-paristhitimAMthI pasAra thaI rahyo hate. vikramanI vIzamI sadInA bIjA caraNane pAMca varSa pasAra thaI cUkyAM hatAM. te vakhatanA bhArata ane AjanA bhAratamAM ghaNuM aMtara AvI gayuM che, gujarAtamAM paNa teja rIte ghaNuM avanavuM banI gayuM che. rAjanaitika, Arthika, sAmAjika tathA dhArmika parivartananA lIdhe AkhI sthiti hAlamAM badalAI gayA jevI lAge che. paNa jyAre pU. caritranAyakazrIne janma thayo hato, te arasAmAM tathAkathita rASTrIya caLavaLane aruNodaya thaI rahyo hate. dezanI prajAnA keTalAka vargoe aMgrejonI Ta-nItine paDakAravA mATe rAjanaitika caLavaLanA asaphaLa sUtrapAta karyA hatA, jyAre aMgrejonA zAsanane sUrya madhyAkAza tarapha jaI rahyo hate. chatAM keTalAka dIrghadazI-mahAnubhAvonI draSTimAM videzIonI prapaMcabharI kUTanIti parakhAI rahI hatI. HOJO 3296 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dc02 dha saMskRti temaja AjIvana-paddhatinA maulika-pAyA upara phUTanItikhaLe videzIoe cAMpelI adRzya surgA keTalAka cintakAnI najarataLe Avela heAi tenAthI bacAvavA ane prajAne sanmAge lAvavA temaja videzIonI malina~maneAvRttine khullI pADavA bhagIratha puruSArthInAM cakro gatimAna banI rahyAM hatAM. chellA hajAra varSathI ahindavIya zAsananA joratalakhIbharyA vanathI bhAratIya prajAnA ceAgya saravANIrUpa naitika, dhArmika, jIvanamAM tANA-vANArUpe vaNAyela A sa MskRtinAM khIja sAmAjika ane AdhyAtmika-hitakara zubha pravRttione saMcAlita rAkhanAra dharmAM--saMskRtinA preraka baLamAM sAdhu-satAnI vyavasthita deAravaNInA abhAve zuSkaprAyaH thaI rahyAM hatAM. kayAMka kALamaLe ghusI gayela vikRtio mATu rupa pakaDI AdhyAtmika--unnatinA starane DhAMkI dai mugdhabuddhivALA leAkAne pathabhraSTa banAvI rahI hatI. kayAMka vaLI sUkA sahurAnA raNamAM mIThI-vIraDI jevA sadA-sahitakara-jIvanapravRttimAM niSkAmabhAve vanArA tyAgI AdhyAtmika--mahApuruSA satata peAtAnI vizvakalyANakara bhAvanAnAM amI--chAMTaNAM karI dInahIna banI rahela dharma-saMskRtine punarjIvana ApI rahyA hatA. chellA keTalAka dAyakAthI dharmAMdha videzI phUTa--nItijJa rAjakartAonI kunehabharI rItithI sthUladRSTie samRddha dekhAtI paNa bhAratIya prajA saMskAreAnI dRSTie kAMgALa banI rahI hatI. bhAratanA sarvAMtAmukhI-varcasvane jhaLahaLatuM rAkhanArI sAMskRtika AdhyAtmika utthAnanI anubaMdhazuddha prakriyAe vizuddha-AtmatattvanA pArakhu saMta-mahApuruSonA AziSaLe pramANamAM alparUpe jIvaMta chatAM tenA Adara karI amala karanArA vivekI sujJa-puNyAtmAonI achata thavA mAMDI hatI. chatAMya kAjaLagherAM vAdaLa-chavAyela ghanaghAra AkAzamAM kayAreka camakArA karatI tejasvI vijaLInA lIsoTAnI jema bhAratanI bhavya-vibhUtinI pratIti karAvanArA divya zakitanA akhUTa zreAtasamA mahApuruSo e-cAra dazakAnA AMtare-AMtare paNa kALanI viSamatAthI nirAtmavAda ke paudgalika mehamAyAnA akaLAvanArA gADha aMdhakAramAM bhAna-bhUlelA puNyAtmAone dhIraja dharavA ane sudRDha zraddhA keLavavA preraNAnA amRtanuM pAna karAvI rahyA hatA. dharmasthAnAmAM divyatattvanA sAnnidhyanI pratIti karAvanArA kyAMka te te viziSTa kSetra, dravya ane saMcAgAne AzrayI thaI rahela avanavA camatkAro dhArmika janatAnA haiyAmAM suSupta banI rahela dharmazraddhAne jagAvI rahyA hatA. 1 va cakara tra na Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUSVEEARS O & ekaMdare vikramanI vIzamI sadIne uSa:kALa chellA aDhI saikAthI jinazAsananI mArmika bhUmikAne oLakhI bALa jI samakSa jinazAsananA sanAtana hitakara satye raju kare tevA samartha ArAdhaka zrutajJAnI mahApuruSanI pratIkSAbharyo jaNAtuM hatuM. vicArake, dArzanika ane tatvaciMtake te vakhatanI bhAratanI kaMgAlIyata para mUka athupAta karavA sAthe cagya doravaNa ApanAra mahApuruSanI khAmIne pArakhI kALanA paripAkanI pratIkSA karI rahyA hatA. AvA kaTokaTInA samaye pU. caritranAyaka zrI jevA samartha mRtadhara ArAdhaka puNyAtmAne janma kevI rIte thaye? vagere bAbata have pachInA prakaraNamAM joIzuM. mahA puruSanAM lakSaNo (c)L/Y mahApuruSa eTale zuM ? = = manane na = hAthamAM A ja te mahApuruSa che! >> jenAmAM kartavyaniSThA ane paropakAravRttinuM pramANa vadhu te mahApuruSa !! ka pote duHkhI thaIne paNa bIjAne sukha-zAnti ApavA mATenI tIvra tamannAthanaganATa jenAmAM hoya te mahApuruSa !! 1 W COO VOS096 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. caritranAyakazrInA dIkSAgurU, AgamajJa-ziromaNi, vADhIvijetA (1 ) 2002 Deereleen S I'VE "IT III R // ongs Now 192 pU. zrI jhaverasAgarajI mahArAja sAheba E Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Y' , || S S gar prakaraNa 3 pUjaya caritra nA ya kazrI nA janma samayanI paristhiti je vakhate pU0 caritranAyakazrIno janma thayela te vakhate jaina zAsananI savegI paraMparAmAM pU. kasturavijayajI mahArAjanI mahattA vakhaNAtI hatI, saMyama ane cAritramAM pU. dAdA maNivijayajI mahArAjane dabadabe hato, paMjAbathI pU. bUTerAyajI, pU. AtmArAmajI Adi dhurandhara vidvAna 18 sAdhuoe gujarAtamAM AvI saMvegI paraMparA svIkArI hatI. temaja pU. maNivijayajInA gurubhAI pU. mohanavijayajI mahArAja, pU, paM. ratnavijayajI ma., pU. paM. bhAvavijayajI ma., pU. jinavijayajI gaNanA ziSya pU. paM. umedavijayajI ma., pU.paM, bUTerAyajInA gurubhAI pU. siddhivijayajI (sva. A. siddhisUri) ma., pU.nemasAgarajI ma., pU. ravisAgarajI ma., pU. AgamedvArakazrInA gurumahArAja pU. zrI jhaverasAgarajI mahArAja tathA pU. mehanalAlajI mahArAjanI nizrAmAM jaina dharmano vAvaTo pharakAI rahyo hate. mugala bAdazAhanA jamAnAmAM jana sAdhu-sAdhvIna je trAsa tha hatA, te kAraNe tathA ka Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ANTEEDS, kALa-baLe phALelA zithilAcArathI sAdhuonI sa MkhyA ochI hatI, temAM paNa sAdhvIonI saMkhyA te mukhaja jUja hatI. vaLI keTalAka samayathI ghusI gayela zithilAcAramAM phasAyela yationI vizALatA temane parigraha ane bAhya damAma jana-mAnasamAM zraddhAnI zithilatA lAvavAmAM sahayegI thai rahyo hatA. yatie ane zrIpUjye ahulatAe pAtAnA maMtra-yaMtra-taMtra ane vaidyakanA baLe sAdhAraNu janatA upara prabhAva jamAvI vaibhavazALI ane sattAdhArI banyA hatA, temaja saMyama-sAdhanA tathA zAstronI maryAdAne paDatI mukI asa'yamI thaI gayA hatA. sAdhuomAM zrutajJAna pratyenI bhAvanA hovA chatAM uttama jJAnadAtAonA abhAve temaja paDhana--pAThananI sAmagrInI durlabhatAnA kAraNe zAstrajJAna ochuM thayuM hatuM, mAtra zrI kalpasUtranI sa'skRta TIkA vAMcanArane te vakhatanA leAke mahAna vidvAna gaNatA hatA. amadAvAdanA nagarazeTha sAthe keTalAka mukhya yationA pratyakSa matabheda thayA hatA, tethI sArA yatio dvArA thatI zAsanaprabhAvanAne phaTako paDela, tathA saMdhamAM dhArmika suvyavasthAnu taMtra paNa khAravAI gayela. A rIte eka bAju rAjakIya caLavaLa (?) nA pagaraNu saMbhaLAtAM hatAM ane bIjI mAjI dhArmika samudAyamAM yogya vRddhi thavAne badale avyavasthA vartAtI hatI. chatAM dharmanA anurAga-maLe saMvegI mahAtmAe sthaLe sthaLe-leAkonI mAnasika-vRttine dharmAMtarapha vALavA mATe udyamazIla hatA, temaja janasamUhamAM dhArmika rUci jAgRta rAkhavA mATe keTalAka mahAtmAonA prayAseA paNa cAlI rahyA hatA. ekadare A sthiti evI hatI ke aMdhArAmAM athaDAtA te vakhatanA dharmajijJAsu mAnavIne zuddha prakAza pAtharI sAcA mArga khatAvanAra ko'ka mahApurUSa Ave ane bhagavAna mahAvIra paramAtmAnI AjJAne samajAvI ceAgya paMthe vALe--evI Adaza vyaktinI jANe khATa sAlatI hatI. ApaNA caritranAyaka A jhaMkhanAne pUrI pADavAmAM saphaLa kevI rIte thayA? te ApaNe teozrInA caritramAM joizu. !!! A kA mAM 10 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TOVUZNI : - 6 ka prakaraNa-4 ke ra - saMskAra bhUmi gujarAta ka AnatI. saurASTra, lATa ane aparAMta jevAM nAmo pachI gujarAtanA nAme oLakhAte A pradeza pitAne viziSTa mahimA dharAve che. bhAratanI vAyavya dizAmAM AvelA A pradezanI gauravagAthA dharmanagarIo, zAradApITha, rasavanI nadIo, kalA ane sthApatyanA utkRSTa namunArUpa devamandira, samRddha vanalakSamI, giri zikhara, saMskRti, saMskAra ane adhyAtmavAdanA pratIka rUpa saMta-mahaMte Adi aneka rUpe pAMgaratI joI zakAya che. kudaratane zIchehAtha gujarAtanI bhUmi upara vadhAre chavAyele jaNAya che. cAre bAju patharAyelAM lIlAM khetaro, khullA medAne, aMdara vRkSarAjio, svataMtra kuMkAte pavana, bagIcAomAMthI prasaratI puSponI suvAsa, saMdhyAkALe khetaramAMthI pAchA pharatA pazuonA citra-vicitra avAje, devaLamAMthI guMjatA-haiyuM DolAvatA ane sAmAnya prajAne paNa bhakti vibhera banAvanAra maMjula ghaMTanAda hRdayamAM AnaMdanI jhaMkhanA jagAve che. kudarata sAthe eka tAna thavAnI preraNA Ape che. ane grAmajIvanane rasamaya banAvavAmAM agatyano bhAga bhajave che. . Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SuIineEURS M kUvAnAM ke vahetA jharaNAnAM svaccha pANI, sAtvika khArAka tAjA phaLa-phUla, zAkabhAjI, dUdhadahIM vagere Arogyane rakSavAmAM ane tenA nivAsIone tAkAta bakSavAmAM sahAyabhUta khane che. eTale ahIMnA leAke sAduM jIvana jIvanArA ane dhArmika vRttithI raMgAyelA che,--tethI teomAM eka-bIjAne mATe kArya karavAnI vRtti, hRdayanI udAratA, kSamA-dayA, mAyALupaNu, bheALapaNa vagere guNe! sArI rIte khIlelA hAya te svAbhAvika che. leAthala ane rADImAMthI maLI Avela haDappA-saMskRtinA samakAlIna avazeSothI gujarAtanI sa MskRti mahAbhArata-kAlathI paNa atiprAcIna tarIke itihAsathI pramANita che. zilAlekhA prAcIna-kALanA avazeSo, girinagara jevAM prAcIna nagarA, giranAranI taLeTImAM prApta tathA prAcIna lekhA e gujarAtanI aNumeAla saMpatti che. gujarAtamAM Thera Thera saskRtinA aTala pratIka samA prAcIna maMdiro, samrATa priyadazI caulukya, sAlakI, vAghelAonA sthApatya anurAga, gujarAtanI kalAsiddhi ane saMskRtinA namUnA che. gujarAtanI sAhitya-pravRtti prAcIna kALathI je cAlI Ave che, temAM jaina sAdhuonA vidyA--byAsaMganI sAbitIrUpa jaina graMthabhaMDArA agragaNya sthAna bhajave che. sAhityanI kAIpaNa praNAlikA gujarAtanA sAkSarothI ajANI nathI, kemake temaNe racela saMskRta, prAkRta, mAgadhI, apabhraMza gujarAtI, hindI, magALI ane anya bhASAonA graMthAnI saMkhyA ghaNI meATI che, aneka saMpradAyA, mAnyatAo ane dhama vaividhya e gujarAtanuM AgavuM lakSaNa che, jenA pratIka rUpe vividha deva-devIonI pUjA ahIM pracalita che, jenA dvArA samrAT priyadazI mahArAjAe upadezelI sava.dha-sahiSNutAnA sacATa purAvA ahI maLe che, jagatanA prANImAtranI rakSA temaja kalyANanA prazasta mArga jaNAvanAra khAvIsamA tI - kara zrI neminathaprabhunAM traNa kalyANako garavI gujarAtanA gauravasamA zrI giranAra girirAja upara thayAM hatAM. itihAsa siddha e hakIkata che ke jainadharmInI jAheAjalAlI jagavanArI vividha pravRttie paNa ahiM pUrajozamAM vikasI che. sA * 12 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Open aneka rAjA-mahArAjA, adhikArI, zrAvakA ane zrAvikAoe aneka nAnA--meTAM aityA ane devAlayeA khaMdhAvyAM. --- paramAra cAvaDA, sela kI, caulukya, vAghelA vagere vazanA rAjAe jaina dharmAMnA rasiyA hatA. maMtrI nikha, senAnAyaka neha, maMtrIzvara IMDanAyaka vimala, mahAamAtya sujAla, mahAmatrI sAMtu, amAtya. Arthaka, mahAmaMtrIzvara udayana, AMbaDe, bAhaDa, sAjaNu, sAma, dhavana, pRthvIpAla, mantrIziznamaNi vastupAla-tejapAla, samarAzAha vagere ghaNA jainavaNiko rAjazAsana karanArA thayA che. A lAkoe gujarAtanA rAjata trane susaMgati, supratiSThita ane suvyavasthita banAvavAmAM adbhuta buddhikauzala ane raNazauya pradarzita karyuM che. jainAe peAtAnI rAja naitika pratibhAnA maLe aNahilapuramAM vikasela gujara-rAjyane mahArAjyanI pratiSThA samarpita karI, jenA pariNAme gurjaradeza ke jenI bhAratamAM viziSTa khyAti na hatI, tene maLavAna ane suvizALa rASTra thavAnu gaurava prApta thayuM. na lATa, Anata, saurASTra, abu 6, kaccha-A badhA itihAsa-prasiddha ane jaga vikhyAta samRddhipUrNa prAcIna dezAne aNahilapuranA ekachatra nIce lAvI susaMbaddha karavAmAM tathA eka saMskRti ane eka bhASA vaDe te badhI prajAnA ApasanA matabhedo bhulAvI eka mahAgujaeNranI prajAnA rUpamAM saMgaTriThata karavAmAM jaina vyApArIo ane jaina zAsanakartAoe bhAga bhajavye che, te atyaMta mahatva pUrNa che. gujarAtanA viziSTa zilpa-sthApatyanI samRddhivALA ma Mdiranu nirmANu te vakhatanA sudha dhuraMdharAe je marhattvapUrNa dRSTithI karyuM, ane prabhubhaktinI mahatvAkAMkSAne jAgRta rAkhavAnI AcAryae Apela preraNA mujaba lakSmInI sArthakatAne dhyAnamAM rAkhI zrAvakoe je dravyanA sadupayoga karyA, tenA lIdhe gujarAtamAM hajArA jaina ma MdiranuM nirmANu thayuM, ane lAkhA mUrtionI pratiSThA thaI. gujarAtamAM nAnA-moTA gAmAmAM aneka jaina ma MdironA nirmANu dvArA gujarAtanI sthApatya kalAnA adbhuta vikAsa paNa thayA. 6 x 6 MAT FG 2(G) 13 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . - - - SMURTEARE, gujarAtanI kalAnI samRddhinI Toca samA delavADAnA vimalavasahI, luNavasahI kharataravasahI, tAraMgA, giranAra ane zatruMjaya paranA jaina maMdirane lIdhe gujarAta bhAratIya sthApatyamAM pramukha sthAna bhegave che. zatruMjaya, giranA2, tAraMgA, Abu ane pAvAgaDha jevA gujarAtanA parvatazikhare upara je jainenA vizALa maMdira samUho na hota te A sthAnanI bhaktibharyA bhAvikanA Aka kendra na banI zakata. A yugamAM paNa kAvI, gaMdhAra, parelI, mAtara, pAnasara, erisA, zaMkhalapura, zaMkhezvara, rAteja, bhAyaNa, cANasmA, cArUpa, mevANuM, bhIlaDIyAjI vagere aneka nAnA gAmamAM ane jaMgalamAM paNa jenee lAkha rUpiyA kharcIne maMdiranuM nirmANa karyuM - karAvyuM che, jethI teo gujarAtanI sAMskRtika-amitAmAM vRddhi karanArA thayA che. gujarAtanA utkarSane ItihAsa TakAvI rAkhavA mATe mULarAjathI mAMDI kumArapALa sudhInA vaMzanuM sukItana pU. A. hemacaMdrAcArye kAvyabaddha karyuM che, te vaMzanA rAjarSi kumArapAlanuM dhArmika jIvana zrI semaprabhAcArya ma, zrI yazapAla kavi, zrI prabhAcaMdrAcArya ma, zrI merUtuMgasUri ma., zrI jayasiMhasUrijI ane zrI jinamaMDanagaNa vagere aneka jaina vidvAnee varNavyuM che. A kAraNe hiMdustAnanA bIjA badhA pradezanI apekSAe gujarAtano ItihAsa vadhAre vyavasthita maLe che. hiMdI, marAThI, baMgALI ane gujarAtI bhASAonI sAkSAta jananI apabhraMza bhASA manAya che, tenuM paNa eTaluM vipula ane viziSTa sAhitya gujarAtanA jaina bhaMDAramAM maLe che, teTaluM bIjA keI sthaLe maLatuM nathI. aNahilapura, bharUca, khaMbhAta, kapaDavaMja, dhoLakA, dhaMdhukA, lIMbaDI, vallabhI pura, ghoghA, junAgaDha, morabI, vAMkAnera, karNAvatI, amadAvAda, DabhoI, vaDodarA, surata, pAlanapura, caMdrAvatI, IDara, vaDanagara vagere gujarAtanA ghaNuM nagaronA upAzrAmAM rahI jaina munirAjee saMskRta ane bIjI bhASAonA ghaNA graMthanuM nirmANa karyuM che. A graMthamAM dhArmika sAhitya uparAMta vyAkaraNa, keSa, kAvya, alaMkAra, sAhitya, chaMda, nATaka, nyAya, Ayurveda, tiSa, maMtra, yaMtra, taMtra, gaNita, AkhyAna, rAsa, caritra, prabaMdha vagere jJAna-vijJAnanA aneka viSayone samAveza thayela che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THS 2018 fi E - - - - - - A rIte gujarAtamAM vasatA jenee gujarAtanA utkarSa mATe je phALo Apyo che, te Aje phaLa ane phAlate narI AMkhe joI zakAya che. gujarAtanA saddabhAge madhyakAlIna gujarAtanA suvarNayuganA saTTA tarIke vikhyAta mULarAja, siddharAja, ane kumArapALa jevA traNa rAjavIoe mAtra gujarAtanI hada vistArI eTaluM ja nahiM, paNa enI sAMskRtika bhUmikAne pAye daDha karyo, ane kaLA, zikSaNa temaja dharmarUpa triveNInA sarjanamAM agresara padavI meLavI. gujarAtanuM arthataMtra ghaNuM prAcIna kALathI vyApAra ane udyogamAM AgaLa vadheluM hatuM, pazcimanI prajA jyAre sudharelI na hatI tyAre pazcima hiMdanA ziromaNi samA gujarAte jAhajalAlInuM madhyAhna joyuM hatuM. gujarAtanA leke dariye kheDatA, nAnI uthalapAthala karatA, jamIna ane riyAI mArge hajAra mAIlathI bahumUlya sAmagrI dezamAM lAvatA, pazcimanA leke jyAre kyAsa e zuM che? tenAthI taddana ajANa hatA, tyAre gujarAtamAM vividha prakAranAM kapaDAM taiyAra thatA ane bahAranA dezamAM e kapaDAM sonAnA bhAve vecAtAM. IsvIsananI zarUAta paNa thaI na hatI, te pahelAM gujarAtanA baMdare pUrNa rIte khIlelAM hatAM. hyu-ena-saMga nAmanA musAphare jaNAvyuM che ke "gujarAtanI kudaratI samRdhdhi sivAya tyAMnA lokenI vyApArI buddhi eTalI badhI javalaMta hatI ke teo te samRddhimAM avarNanIya rIte vadhAre karI rahyA hatA. gujarAta bhAvanA pradhAna deza che, gujarAtIomAM hRdayanI pradhAnatA che. lalita kaLA pratyene ghaNe anurAga che. teo prakRti priya che, temanuM haiyuM prakRti sAthe maLeluM che. prakRtimAM thatAM parivartananI asara temanAM hRdaya upara gherI thAya che. teo bhAvuka hoya che, tenuM pramANa temanAM khAna-pAna, raheNIkaraNa vagerethI ApaNe joI zakIe chIe. gujarAtanuM sAhitya mahada aMze prakRtinI chAyAvALuM lakhAyuM che. AvA A raLiyAmaNA pradezanA mahimAne kavioe ghaNA ghaNA rUpamAM biradAvela che. muktamane tenI prazaMsA karatAM kahyuM che ke Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NGUVUVEURS 8 gUrjara zubha amAre deza gUrjara zubha amAre deza sarva dezathI vizeSa gUrjara zubha amAre deza hindu vaNe dayA kare che, jene sauthI vizeSa maMdire sahu dharmanA re, pUrNa rasALa pradezagUrja2. AMbAnAM vRkSo ghaNuM re, TALe tana mananA kaleza kudarata vanarAji rAje ghaNuM re, AnaMda Ape haMmezagUrjara. AMbalI rAyaNu pIpaLA re, vaDa bAvaLanAM jhADa jAMbUDA makaDIo re, dekhAto nahi tADa gUrjara. mRgalAM sasalAM rAnamAM re, karatAM deDamadoDa caritra lAyaka bhUminI re, jagamAM jaDe na jeDa gUrjara. paMkhIo nirbhaya rahe che, karatA sukha kallola pazuone cAro ghaNe re, Arya deza amola...gUrjara. sAdhu saMta ghaNu vase re, vasatA dhamI leka sAdhu bhakta A dezamAM re, pApI jana te staka gUrjhara. vaLI A bAbata mahatvane ullekha "AgameddhAraka tava" mAM paNa maLe che. svastiGkArAd vibudhajanamahitAdhyAtmatattvAt prakRSTe, dharmArthazrIndriyasukhabhare bhArate bhArate'smin / jainendrAjJApratihatavidhayA rAjate sarvamAnyaH ___ zrI-dhIprAjyaH prathitamahimA gUrjaratrAkhyadezaH // atha-kalyANa karanArA ane paMDita puruSoe vakhANela adhyAtmanA tatvajJAnathI vadhu zobhatA tathA dharmane mATe lakSamI, Indriye ane sukha vaibhavane jyAM upaga thAya che, tevA jJAnanA prakAzavALA, A bhAratavarSamAM tIrthaMkara prabhunI AjJA jyAM apratihatapaNe phelAI che, te sarvamAnya buddhi-lakSamInI vipulatAvALe gujarAta nAmane mahimAvaMta deza zobhe che. * mandAkrAntA chaMdanA 125 5ghomAM pU. AgamoddhArakazrInuM saMkSipta jIvanavRtta batAvanAra A stava pU. AgamahAraka AcAryadeva zrI saMkalita pU. paM. zrI kaMcanasAgarajI ma. saMpAdita alpa paricita saiddhAnika zabadakeza (bhA. 2) mAM chapAyela che. jo 8mo zaherIko Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00042 prakaraNa-5 za gujarAtanA itihAsa mULa saMskRta zabda 'gujararASTra'uparathI apabhraMza 'gujarAta' thayuM hoya ema lAge che, athavA gujarAnI A dezamAM vadhu vastI heAvAnA kAraNe 'gujarAta' evu' nAma paDayuM lAge che. teo hiMdustAnanA vAyavya khUNA taraphathI pa MjAba ane mAravADanA raste gujarAtanA pradezamAM utarI AvI vasyA heAvAnu` kahevAya che, ane itihAsa sAkSI pUre che ke-guptavaMzanI paDatInA vakhatamAM gurjara saradArA svataMtra thayA ane rAjya karavA lAgyA. atyAre maLI AvatI noMdha uparathI ema jaNAya che ke-- isvIsananI pUrva' trIjA-cothA saikAmAM kAThIyAvADamAM sauya vaMzanA rAjAonuM rAjya hatuM, samrAT priyadazI taraphathI nImAelA saurASTranA daMDanAyaka junAgaDhamAM rahI vahIvaTa calAvatA. samrAT priyadazI pachI saurASTra ane gujarAta grIka-bAkiyana rAjAnA tAbAmAM AvyAM, A rAjAonuM rAjya 100 varSa cAlyuM. * gujarAtanI bhUmi upara judA judA zAsakoe peAtAnI sattA jamAvI, zAsana calAvyuM, sArA-narasA prabhAvA reDayA ane gujarAtane viziSTa sthitimAM mukavAne jeee puruSArtha karyAM che, te sattAdhArIonA sAmAnya paricaya ahIM Adhunika itihAsanA AdhAre raju karAya che. (saM.) DE 17 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESYUSUSTESSORS AiRE , . rara tyArabAda I De-pAthaAna vaMzanuM rAjya thayuM, te vaMzanA rAjAo gujarAtamAM adhikArIo mokalatA-je kSatrapa kahevAtA, pAchaLathI teo pote ja svataMtra sattAdhIza rAjAo banI beThA. A kSatrapa rAjAonI rAjadhAnI mALavAmAM hatI ane surata sudhI temaNe sattA jamAvI hatI. prAcIna graMthamAM "trIjA kSatrapa rAjA rudradAmanane eka amaladAra gujarAta, saurASTrane adhikArI hato." evI noMdha maLe che. kSatrapa pachI guptavaMzanA rAjAonuM rAjya thayuM. temanI rAjadhAnI kanejamAM hatI. vikrama saMvat 313 mAM guptavaMzanA rAjA caMdragupta vikamAditye bharUca sudhI AvI gujarAta ane kAThIyAvADa para zAsana jamAvela. A guptavaMzanA senApati bhaTTAke vi. saM. 396 mAM valabhI rAjya sthApyuM hovAnuM kahevAya che. vi. saM. 670 sudhI gujarAta upara valabhIvaMzanA rAjAone amala rahyo hovAnuM jaNAya che. A vaMzano chello rAjA zilAditya thaela, tenuM rAjya sIthIana (hAla jeo kAThI tarIke oLakhAya che te lokoe caDhAI karI laI lIdhuM hovAnuM manAya che. - valabhIpuramAMthI nAsI chuTelA ke pachI bIjA koI sAhasika rajapUte gujarAtanA atiprakhyAta zrIzaMkhezvara mahAtIrtha pAsenA paMcAsara gAmamAM rAjya sthApyuM. A rAjAo cAvaDA vaMzanA hatA. vi. saM. upara mAM ahIM jayazikharI nAme rAjA hato. A vakhate kanoja dezanA kalyANanagaramAMnA solaMkI vaMzanA bhUvaDa nAmanA rAjAe meTA lazkara sAthe paMcAsara upara caDhAI karI, bhAvi-oge temAM jayazikharI marA, ane tenI sagarbhA rANI bhAgIne jaMgalamAM gaI, jaMgalamAM vaizAkha suda 15nA divase rAjakumArane janma thaye-te uparathI tenuM nAma vanarAja paDyuM. - te vakhatanA yati zrI zIlaguNasUri ma. jaMgalamAM jhADapara bAMdhelA kapaDAnA hIMcakAmAM sUtelA cha mahInAnA vanarAja uparathI sUrya pharavA chatAM jhADanI chAyA na khasatI joIne kutUhalathI dhArIne jotAM bALakanI rekhAo ane suMdara lakSaNothI "bhaviSyamAM kaI mahAna vyakti thaze ema dhArI tenI mAtA (rANI)ne upAzrayamAM Azraya Apyo. kAlakrame vanarAje pitAnA mAmA surapALa sAthe vyavasthita taiyArI karI bhuvaDane I Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M BOVU harAvI paMcAsaranuM pitAnuM paitRka rAjya pAchuM meLavyuM, paNa pitAnI rAjadhAnI tarIke Aje jyAM pATaNa zahera che tyAM aNahila nAmanA upakArI bharavADanA nAma uparathI aNahilavADa nAme vi. saM. 802 nA citra vada-2 ne reja nagarI vasAvI. pitAnI mAtAne khare vakhate Azraya ApI upakAra karanArA zrI zIlaguNasUri mane upakArI tarIke mAnI paMcAsarathI teonA ISTa upAsya deva zrIpAzvanAtha prabhunA suMdara biMba sAthe pATaNamAM lAvavAmAM AvyA. te zrI pArzvanAtha prabhunuM biMba paMcAsarA pArzvanAtha tarIke Aje paNa pATaNa zaheramAM birAjamAna che, lAkho rUpiA khacIne tene jIrNoddhAra hAlamAM thaye che ane tenA sthAne navuM suMdara jinAlaya taiyAra thayuM che. vanarAje potAnA vanavAsa daramiyAna Arthika sahAyatA ApanAra cAMparAja zeThane maMtrIzvara banAvyA, tenA nAma uparathI cAMpAnera vasAvyuM, vanarAja 60 varSa rAjya bhogavI 110 varSanuM lAMbuM AyuSya pUrNa karI vi. saM. 862 mAM svargavAsI thaye, te pachI vi. saM. 862 thI 98 sudhI garAja, kSemarAja, bhuvaDa, vIrasiMha, rAditya ane sAmaMtasiMha gujarAtanI rAjyagAdIe AvyA. sAmaMtasiMhane putra na hovAthI pitAnA bhANeja mULarAja solaMkIne dattaka lIdhe. paNa rAjyanA lebhathI mAmAne mArI vi. saM. 98 mAM te pote gAdIe beThe, tyArathI gujarAtamAM selaMkI-vaMzanuM rAjya thayuM. mULarAja solaMkIe gujarAtanI ANa cotarapha phelAvI, te custa zivabhakta hatA, temaja vidyA-premI paNa hato, uttara-pradezanA vidvAna brAhmaNone sanmAna pUrvaka teDAvI zrIsthala (siddhapura), khaMbhAta, ziheramAM vasAvyA. hiMduone pavitra nadI tarIke mAnya sarasvatI nadInA kAMThe vasela zrIsthala-siddhapuramAM ziva-bhaktinA pratIka tarIke moTuM, UMcuM, bhavya kalA-samRddha rudramahAlaya nAme maMdira bAMdhavAnI zarUAta karI, te puruM thatAM pahelAM ja mULarAja 55 varSa rAjaya karI vi. saM. 1953mAM svargavAsI thaye. A maMdiranA khaMDere Aje paNa siddhapuramAM rUdramALanA khaMDera tarIke oLakhAya che. mULarAja pachI vi. saM. 1053 thI 1128 sudhI cAmuMDa, vallabhasena, durlabhasena ane bhImadeva (prathama) ema cAra rAjA thayA. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra DupiniEURS A rAjAonA vakhatamAM mahamada-gijhanI sAmanAtha-mahAdevanA maMdirane teDavA caDhI AvyeA hatA. vallabhasene tathA bhImadeve tenI sAthe laDAi karI, chatAM mahammada-gijhanIe sAmanAthanuM maMdira teADayuM ane lUTIne pAchA gayA, tyAra pachI bhImadeve peAtAnuM rAjya pAchuM sabhAlyu. A vakhate ajameranA rAjA vizaladeva cauhANe khIjA rajapUta rAjAe sAthe maMtraNA karI ceAgya sahakAra meLavI musalamAnAnA kabajAmAM rahela pradezane jItI musalamAnAne bhAratamAMthI hAMkI kADhavA jhuMbeza upADI, temAM bhAvi-cAge bhImadeve sahayAga na ApyA, tethI cha McheDAelA ajameranA rAjA vizaladeve gujarAta para caDhAi karI, te prasa Mge thayela yuddhamAM bhImadeva hAryAM. sthaLe vizaladeve vijya meLavyA, te sthaLe peAtAnA nAmathI vi.sa. 1080 lagabhagamAM visalanagara zahera vasAvyuM, je Aje visanagara kahevAya che. A bhImadevanA samayamAM caMdrAvatInA rAjA ane pATaNanA phreMDanAyaka vimalazAhe Abu upara ane ku'bhAriyAmAM pU. A. zrI dhama ghASasUrIzvarajIma.nI preraNAnuM pAna karI zrI vItarAga prabhu pratyenI apUrva bhaktithI bhavya namUnedAra kotaraNIvALA zilpa-samRddha daherAsarA a dhAvyAM. bhImadeva (pahelA) pachI vi. saM. 1128 mAM rAjA kaNu gAdIe Avyo, teNe meDherAnu devala ane karNasAgara taLAva baMdhAvyuM, tenI rANI mInaladevIe dhALakAnuM taLAva ane vIramagAmanu sunasara taLAva aMdhALyu. karaNarAja pachI tenA pratApI putra siddharAja-jayasiha vi. sa. 1150 mAM gujarAtanI gAdIe AnyA. siddhpuranuM mULanAma zrIsthaLa hatu, paNa siddharAje tenA punaruddhAra karyAtyArathI te siddhapura kahevAyuM, sidrAje pATaNamAM sahasraliMga taLAva baMdhAyu tathA peAtAnA pUrvaja muLarAje baMdhAvavA zarU kareluM, paNa adhUruM rahela rUdramahAlaya maMdira baMdhAvI pUrNa karyuM. A siddharAje potAnI pAchaLa kumArapAla gAdIe na bese-te khAtara kumArapAlane mArI nAkhavAnA aneka prayatnA karelA, paNa puNyayeAge kumArapAla dareka vakhate bacI jatA, chevaTe peAtAnA khanevInI lAgaNIthI kumArapAla vi. sa'. 1199mAM gujarAtanI gAdIe AvyA. A 20. IF ; 2 ka kA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjA kumArapAle siddharAjanA upadrava vakhate nAsa-bhAgamAM jeTalA pitAnA upakArI hatA, te badhAne yAda karI karIne te-badhAMnuM gya sanmAna karela, sauthI vadhu upakArI zrI hemacaMdrAcArya mahArAjanA te te ananya upAsaka banyA. temanA ojasvI upadeza ane hitakara mArgadarzanathI pite jena-dharmanA custa rAgI banyA. pitAnA AkhA rAjyamAM * jIvadayA-yaNane viyavaja pharakAvyo. * aDhAra dezamAMthI sAta vyasanane sarvathA nAbUda karyA. * "mArI'' hiMsA) zabdane vaparAza paNa baMdha karAvyuM. . * pazuone pIvAnA pANInA havADAomAM paNa gALelA pANInI vyavasthA karAvI. sIttera varSanI vRddha vaye paNa zrAvakanAM samyakatva mULa bAra vate uccarI yathAzaya niraticArapaNe pALavA prayatna karyo. gagana-cuMbI jagavikhyAta atyaMta UMcuM daherAsara tAraMgA tIrthamAM baMdhAvyuM hajAre jinAlaya banAvyAM, vividha rIte sAdhamikenI bhakti karI. ekaMdara mahArAjA kumArapAle vividha rIte jana-zAsananI prabhAvanA karI. pitAnA dharmaguru zrI hemacaMdrAcArya mahArAjanA svargavAsa pachI TuMka samayamAMja (cha mahinA pachI) vi. saM. 1230mAM 84 varSanI vaye kumArapAla mahArAjAne svargavAsa thaye. tyAra pachI ajayapALe ane bALa mULarAje TuMka samaya rAjya bhogavyuM. pachI bhoLo bhImadeva rAjA thaye, ane te 63 varSa rAjya karI vi. saM. 129 mAM maraNa pAme. bhoLA bhImadeva pachI tribhuvanapAla rAjA , paNa tenI rAjya calAvavAnI yegyatA na hoI vAghelA vaMzanA dhoLakAnA rANuM visaladeve tene uThADI mUko ane gujarAtanI rAjya gAdI uparathI solaMkI vaMzane aMta Avya, gujarAtanuM sAmrAjya vAghelA vaMzanA haste gayuM. vAghelA vaMzamAM vizaLadeva pachI anadeva ane sAraMgadeva rAjA thayA, chelle rAjA karaNa ghelo) vi. saM. 1335mAM gAdI upara Ave, paNa tenA pradhAna mAdhavarAyanI A abhAvanA karI. : Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SES ZAVISTEURS strI rUpasuMdarInA rUpamAM mugdha banela rAjA karaNe bhAvi-ge maryAdA mUkI chaLa prapaMcathI rUpasuMdarIne pitAnI rANuM banAvI. A uparathI chaMcheDAelA mAdhavarAye badale levAnA IrAdAthI-dilhI jaI tyAMnA bAdazAha alAuddIna khIlajIne gujarAtanI samRddhinuM pralobhana ApI gujarAta para caDAI karavA uzkeryo. tethI alAuddIne pitAnA bhAI alapakhAnane moTuM lazkara laI vi. saM. 1353mAM gujarAta para caDAI karavA meka, temAM karaNa (ghela) hAryo ane pitAnI vahAlI-putrI devaLadevIne laI DuMgaramAM lapAI gayA. rANa musalamAnanA paMjAmAM phasAI paDI, tene pakaDIne dilhI laI gayA, alAudIne tenI sAthe lagna karyuM, musalamAna-phajenA sItamathI gujarAta pAyamAla thayuM, prajAne jAna -mAlanI ghaNI khuvArI thaI, maMdire tUTyAM, ghaNAM masjidamAM palaTAyAM. bhAgI chUTelA karaNa ghelA) ne DuMgaramAMthI musalamAnI phee pAMca-cha varSe paNa zodhI kADhaye, pitAne bacAva karavA karaNa ghaNuM laDe, paNa chevaTe vi. saM. 1360 mAM musalamAnonA hAthe laDAImAM marA, karaNa (ghelA)nI vahAlI putrI devaLadevIne musalamAno dilhI laI gayA, bAdazAhe pitAnA kuMvara sAthe ene paraNAvI dIdhI. - A rIte bhAvinI vicitratAe karaNa (ghelA) nI parastrI-laMpaTapaNAnI bhUlathI AkhA gujarAtamAM musalamAnone paga pesAre thaye, ane gujarAtanI gAdI asta pAmI, kSatrinA hAthamAMnI sattA vidhamaonA hAthamAM gaI have pachI gujarAta dilhInA takhta para zAsana karatA bAdazAhanI sattA taLe AvyuM, bAdazAho pitAnA taraphathI gujarAtane vahIvaTa calAvavA subAone mekalatA hatA. kAla-kame dilhImAM AMtarika avyavasthA ane kalahanA kAraNe zAsanataMtra khilajI vaMzamAMthI taghalakha vaMzamAM gayuM. - dilhImAM mahaMmada taghalakha jyAre gAdI para AvyA, tyAre gujarAtamAM musalamAno sAme prajAe ane kSatriya rAjAoe maLIne dilhInI sattA sAme baLavo karyo, paNa sattAnA jorathI kaDI AgaLa thayelI jhapAjhapImAM baLavAkherene kAbumAM laI-baLavAne dabAvI dIdhe. te pachI phijakhAna bAdazAha che, teNe vi. saM. 1447 mAM jApharakhAnane A garamANa * Saa ra ) Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FDCOVUCEN Xml.comm - gujarAtanA subA khanAvI melyA, paNa jApharakhAna peAtAnI svataMtra sattA sthApavAnA IrAde dilhInI sattAne avagaNI gujarAtamAM manasvI vahIvaTa calAvavA lAgyA, somanAtha maMdirane lUMTayuM, ane vi, sa, 1459 mAM dilhInI sattAne phagavI dai peAtAnA putra tAtArakhAnane pATaNamAM rAkhI tenA nAmathI svataMtra khAdazAha tarIke peAte banI beTho, paNa kudarate tenA chokarA thaDA ja vakhatamAM lai lIdhA, tethI vi, sa'1463 mAM jApharakhAna pote ja mujaphphara nAma dhAraNa, karI gujarAtanA sulatAna banI gayA. paNa droha ane tRSNAnA pApe tene lAMbe kALa TakavA na dIdheA, cAra varSanA TUMkA gALAmAM ja vi. saM. 1467mAM te marI gayA, pachI tenA dIkarAnA dIkarA. ahamadazAha gAdIe AvyA, teNe vi, sa', 1471 mAM peAtAnA nAmathI ahamadAbAda (hAlanu N amadAvAda) vasAvI pATaNathI rAjavahIvaTa badhA tyAM lAvI potAnI rAjadhAnI amadAvAdane banAvI, A khAdazAhanA vakhatamAM jora-julamathI rajaputAnI kanyAo sAthe musalamAnA paNavA lAgyA ane rajaputAne vaTalAvavAmAM AvyA, temanI melesalAma (maulA-islAma- dharma pALanArA) nAmanI eka jJAti judI anI, A vakhatamAM (sadhdhapura ane khIje je brAhmaNA ane vANIyA vagerene vaTalAvavAmAM AvyA, teo vaheArA kahevAyA. kALakrame va, sa`, 1515 mAM mahammada begaDA gAdI upara AvyA, A mAdazAhamAM dhanu abhimAna ghaNuM hatuM, teNe junAgaDha ane cAMpAnera (pAvAgaDha) e jakharA gaDha jItyA ane dvArakAnA vizva-vikhyAta jagatamaMdiranA nAza karyAM, pAtAnA nAma uparathI teNe mahemadAvAda vasAvela. A rIte gujarAtamAM ekata MtrI rAjyavahIvaTanA adale manasvIpaNe vahIvaTa cAlatA rahyo, vi. sa. 1529mAM samrAT akabare gujarAta jItI lai svataMtra-rAjyanA aMta ANye. A pachI mAgalAI-rAjya-amala zarU thayA, dilhIthI samrAT akbaravaDe nImAela mugala sumAe gujarAtaneA vahIvaTa calAvatA, paNa jAti-svabhAvane laine sUkhAo aMdaroaMdara latA ane vahIvaTamAM aMdhera cAlatuM. A bAju dilhInI gAdI upara jyAre vi.sa. 1714thI 1763 daramiyAna samrAT aura'gajheba zAsana calAvatA hatA-- ]] va na 23 sa ra tra Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESEJAHTEMAS te daramiyAna mahArAddhamAM chatrapati zivAjInA vi. saM. 171 thI 1736 zAsana kALa daramiyAna marAThI sattA prabaLa banI hatI, zivAjIe gujarAtamAMthI musalamAnone haTAvavA avAranavAra bhAre prayatna karyA, vi.saM. 1720 ane 172 6mAM surata zahera upara caDhAI karI vijaya sAthe khUba dhana meLavyuM, vi.saM. 1736mAM zivAjInuM mRtyu thayuM. vi.saM. 1758mAM marAThA saradAroe pharIthI surata upara AkramaNa karyuM, A pramANe avAra-navAra marAThAonA humalA gujarAta para cAlu rahyA. chatrapati zivAjInA pautra zAhumahArAjA (vi. saM. 1764 thI 1804) nA senApati khaMDerAva-dAbhADee vi. saM. 1761mAM musalamAna sAthe sakhata Takkara jhIlI-musalamAnone harAvI-tageDI mUkyA, temaja vi saM. 1768mAM suratathI auraMgAbAda bAdazAhano khajAne laIne jaI rahelA IbrAhImane dAbhADee harAvI prajAne kabaje karyo. A vakhate nijhAma-hedarAbAdarAjya-sthApaka aphajA ane saiyada sUbA-Alama alIkhAnane senApati dAbhADee madada karI, te laDAimAM dAmAjIrAva gAyakavADa nAmanA sainike khUbaja vIratAbharyuM parAkrama darzAvela, je uparathI khuza thayelA senApati dAbhapaDee zAhu mahArAjA AgaLa tenI khUba prazaMsA karI. jethI zAhamahArAje dAmAjI gAyakavADane samazerabahAduranA IlkAbathI vALe ane lazkaramAM sArI pratiSThita padavI para nimaNuMka karI. thoDA samaye khaMDerAva-dAbhADe maryA pachI tene putra graMbakarAvane senApatipada maLyuM, ane dAmAjI gAyakavADanI jagyA temanA bhatrIjA pIlAjIrAvane maLI. A pIlAjIrAva ja gAyakavADI rAjyanA mULa sthApaka manAya che. te vakhate senagaDha mehavAsI bhIla lokenA tAbAmAM hatuM, temanI pAsethI pIlAjI rA vi. saM. 1775mAM tene DuMgara kabaje karI tyAM kille banA, gAyakavADa sarakAranI mULa gAdI ahI sthApI. vi. saM. 1786mAM bAbIo pAsethI vaDedarA jItI laI pitAnI rAjadhAnI tarIke tene banAvIne pIlAjIrAve gujarAtamAM gAyakavADI-rAjyanI zubha sthApanA karI. A pachI pIlAjIrAva ane bAjIrAva-pezvA vacce laDAI thaI temAM pezvA hArI gayA, pharI bhIlapura AgaLa laDAI thaI, temAM senApati maraNa pAmyA, pariNAme pezvAnI sattA marAThAo upara nAmanI rahI. WOJOWY - 10006 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niko 0 2 02228 a , A laDAI pachI pezvA bAjIrAva pitAnI rAjadhAnI satArA (pUnA) laI gayA ane marAThAo vadhu aniSTa na kare-tethI kuneha vAparI marI gayelA marAThA senApatinI jagA tenA bAla-putra jasavaMtarAvane ApavAnuM jAhera karI tenA vAlI tarIke tenI mAne nImI ane temanA taraphathI badhe vahIvaTa calAvavA mATe pIlAjIrAva gAyakavADane "senA khAkhelane ilakAba ApI nImyA ane gujarAtanI tamAma vahIvaTa bALa-senApativatI pIlAjIrAvane . vi.saM. 1787mAM gujarAtanA sUbA zera bulaMdakhAne karela marAThAo sAthenA kolakarAra dilhInA bAdazAhane pasaMda na paDavAthI dilhIthI bAdazAhe zerabulaMdakhAnane haThAvavA mATe jodhapuranA mahArAjA abhayasiMhajIne gujarAtanA subedAra nImI moTuM lazkara laI gujarAta mokalyA. teNe laDAI karI zerabulaMdakhAnane harAvI amadAvAda kabaje karI vaDedarA jItI laI keTalAka killA kabaje karyA ane vaDedarAno adhikAra bAbI mahammada-bahAdurakhAna (zerakhAna)ne seM. A khabara paDatAM ja pIlAjIrAve maTI caDAI karI, bAdazAhanA keTalAka mukhya killAo kabaje karyA, AthI gusse thaelA abhayasiMhe dago karI pIlAjIrAvane vi.saM. 1788mAM marAvI naMkhA, paNa pIlAjIrAvanA putra dAmAjI gAyakavADe vi.saM. 1790mAM zerakhAna-bAbI para AkramaNa karI vaDodarAno kabaje lIdhe, tyArathI akhaMDapaNe gAyakavADanI rAjasattA vaDodarAmAM sthira banI, dAmAjIrAve vaDedarA uparAMta bIjAM ghaNuM zaherono kabaje bAbI loko pAsethI meLave, gujarAtamAM rahelA mogala sUbAone haMphAvyA ane dhIre-dhIre megala sAmrAjya asta thavA pAmyuM, A arasAmAM keTalAka musalamAna umara svataMtra pitAnuM rAjya sthApavA lAgyA, temAM kamAludIna bAbI amadAvAdane kabaje karI jAmI paDe, paNa gAyakavADa ane pezvA baMnee bhegA maLe kamAludInane haMphAvI amadAvAdathI bhagADa, pATaNa, visanagara ane vIjApura sivAya bAkI tamAma gujarAta para gAyakavADanI sattA sthapAI. vi. saM. 181lmAM kamAludIna pATaNamAM ja marI gaye, pachI dAmAjIrAve vIsanagaramAM rahetA bAbI rAjaktao para kunehathI cAre bAjuthI bhIMsa levA rUpe caDAI karI, vIsa mahinA sudhI killAnI majabutAIne lIdhe bAbIoe Takakara jhIlI. chevaTe kAMkarejI keLIo (jemane paisAnA baLe bAbIoe lazkaramAM bharatI karela) - - , , , .e Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SCHUTZEEUCRE nA vidroha ane aMdaranA matabhedathI na chUTake bAbIone binazaratI zaraNAgati dAmAjIrAvanI caraNe levAnI pharaja paDI - dAmAjIrAve udAratAthI bAbI lokone pitAnI mAla-mikta pATaNa, visanagara vageremAMthI laI javA dIdhI ane samI, rAdhanapura tathA nAnAM traNa-cAra gAma temane kabaje rahevA daI bAkIne A pradeza gAyakavADI sattA taLe lIdhe. A pramANe vi. saM. 1822mAM pATaNa, visanagara, vIjApura ane mahesANuM prAntane ghaNe bhAga gAyakavADanA tAbAmAM AvyuM. paNa vi. saM. 1819mAM gujarAtamAM marAThAonI sattAne anta AvavA mAMDe ane kaMpanI sarakAranI sattA sarvoparI banavA lAgI, eTale gAyakavADanuM rAjya aMgrejonA tAbAnA rAjya jevuM banI gayuM. tyAMnA mahArAjA ane briTIza resiDenTa vacce keTalIka vAra jhaghaDA paNa thatA. vi. saM. 1926 (I. sa. 1870) mAM gAdIe Avela mahArAjA malhArarAvanA saMbaMdhe briTiza resiDenTa karnala phere sAthe bagaDavAthI teNe virUddha riporTa karyo. jhaghaDo nivAravA mATe vaDodarA rAjya muMbaI sarakAra pAsethI laIne kalakattA sarakAranA hAtha nIce mUkAyuM. pachI kanalapherenA AkSepanA AdhAre briTIza sarakAre mahArarAvane rAjyakArabhAra calAvavA geralAyaka TharAvI teone padabhraSTa karyA. - A rIte vi.saM 1929 (I.sa.1873) pachI gujarAtamAM chuTA-chavAyA avasarane lAbha laI aMgrejonuM zAsana sthira thavA mAMDayuM, ane vi.saM. 1360 lagabhaga karaNaghelAnA vakhatathI avyavasthAthI asthira thayela gujarAtanA zAsanataMtrane lAbha vidhamI sattAe ghaNe lIdhe. paraMtu pUjya caritranAyakazrI jevA mahAna prabhAvaka puNyazAlI mahApuruSanA janmanA be varSa pahelAM gujarAtanI rAjakIya paristhiti thALe paDavA AvI hatI. A paNa mahApurUSano eka agamya mahimA gaNI zakAya. , , COMMISSION IITY Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 LVICULUM ' ja S prakaraNa-6 che ke gujarAtano vihaMgama paricaya che keTalAka vidvAnonI daSTie bhAratane traNa vibhAgamAM vaheMcI zakAya, (1) gaMgA ne yamunAnA taTane pradeza te pUrva-samudra sudhI, (2) yamunAthI godAvarI sudhI te pazcima-samudra sudhIne, (3) godAvarInI dakSiNane pradeza. AmAMthI bIjo vibhAga-jemAM rAjaputAnA, madhyaprAte, gujarAta vagereno samAveza thAya che, te ghaNI vakhata ecakI rAjya nIce rahelA che, temAM ghaNe aMze eka prakAranI rItabhAta ane belI pravarte che. chatAM A AkhA vibhAgamAM gujarAtanuM vyaktitva nirALuM ane mohaka dekhAya che. - bhAratanA pazcima kinArAnA A pradezanAM nAma ane sImA vAraMvAra badalAtAM rahyAM che. bhAratanA naMdanavananA nAmathI oLakhAtA A pradeza dariyAthI kayAMya so mAIlathI dUra nathI. keTalIka jAtioe A vistArane pitAnuM nivAsasthAna banAvyuM che. rajapUtAnAmAM gurjara nAme oLakhAtuM sthaLa ke e nAmane je pradeza AveluM hatuM, tyAMnA vIra yoddhAoe mAtra uttaranA ja nahi, dakSiNanA paNa ghaNA moTA vistAra upara pitAnI hakumata jamAvI hatI. A uparathI jyAM temaNe cAra-pAMca sadIthI vadhu samaya sudhI rAjya karyuM hatuM. te deza svAbhAvika-kame "gUjara" "gujarabhUmi" ane "gUjaradeza' tarIke oLakhAvA lAge, pachI A Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STANJEIRS gUjaramaMDaLa "gUjarasanA nAme vaparAte thaye, temAMthI gUrjarattA, gUjarattA thaI gujarAta banyuM lAge che. atyAre oLakhAtA gujarAtane ane tenI sImAmAM kayA pradezane samAveza thAya che. tene nirNaya temAM vasatA lokonI mAtRbhASAnA dhoraNe mukhyatve karI I. sa. 1960nI me-nI pahelI tArIkhe gujarAta-rAjya' nA rUpamAM thaye che. AmAM uttara ane dakSiNa gujarAta tarIke oLakhAtA pradezane temaja agAunA vaDedarA rAjya ane kaccha-saurASTrane samAveza thAya che. . bhArata dezanI adayugIna sudhArA pramANe thayelI vyavasthA mujaba paMdaramA rAjyanuM svarUpa pAmela A gujarAtano pradeza bhAratanA pazcima kinAre 20,1 thI 24,7deg uttara akSAMza ane 68,4 thI 74,4deg pUrva rekhAMza vacce Avela che. tenI pazcime arabI samudra, pUrvamAM rAjasthAna, dakSiNa-pUrvamAM madhyapradeza, ane dakSiNe mahArASTra AvelA che. A gujarAta rAjyane vistAra 174035 ci. kI. mI. ne che, jemAM 2,39,79,900 ekara jamIna kheDANa lAyaka che, tathA 1,24,57,800 ekara jamIna verAna che, vaLI 2108600 ekara jamIna jaMgalonI che. banAsa, sarasvatI, sAbaramatI, mahI, narmadA ane tApI jevI moTI nadIo temaja machu, AjI, khArI, zetrujI, mahera, damaNagaMgA vagere nAnI paNa samRddha nadIothI vIMTaLAyela A rAjyanI TuMka mAhitI nIce mujaba che.. gujarAta rAjyanuM saMkSipta darzana 116971 co. mA. (1) kSetraphaLa - (2) jillA(3) tAlukA - (4) gAma-- 19 185 (5) zahera(6) janasaMkhyA- (7) baMdara (8) havAI mathake- 175 26660929 para 16 19017 itihAsamAM mahatvanuM sthAna prApta karanAra A ramaNIya pradezamAM eka-sAmAnya jIvanadaSTi, eka-sAmAnya saMskAra samRddha sAmAjika paraMparA temaja eka sAmAnya bhASA ane sAhitya dharAvatI prajA vase che. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ YAM, Z VUOVUN 13 junAgaDha bhAratanA dariyAkAMThAne samRddha A pradeza nIce mujabanA 19 jillAomAM phelAyela che. karAra karI karI . jenA E gujarAtanA 19 jillAonI mAhitI kramAMka jillAnuM nAma kSetraphaLa (ce.mA.) janasaMkhyA (1971 mujaba) tAlukA gAma jAmanagara 4216 1111376 10 701 rAjakoTa 4072 1621578 855 surendranagara 4249 845919 bhAvanagara 4799 1405614 881 amarelI 1730 847912 10 595 3890 1654169 1069 17022 849557 905 banAsakAMThA 4663 1265257 11 1359 sAbarakAMThA 2831 1186833 1500 mahesANuM 3712 2091179 1084 gAMdhInagara 803 200581 amadAvAda 3502 2905233 7 683 kheDA 2596 2442446 paMcamahAla 3497 1846280 11 1915 vaDodarA 2980 1976196 12 1691 bharUca 2917 1106076 11 1217 17 surata 3685 1782148 13 1280 - valasADa 1190 1428334 - 8 832 19 DAMga , 670 94241 312 upara mujabanA saMskAra-saMpanna prajAnA vasavATarUpa 19 jillAothI zobhatA kudaratI saundarya sabhara gujarAta pradezanI sAhajika suSamAne biradAvanAra pU. caritranAyakazrI zAsana-dharma ane saMghanI zebhA, mahimA ane samRddhine vadhAranAra udAtta, sAtvika guNothI saMpanna jIvana jIvanArA banyA-temAM kudaratI saMketa pramANe Arya-saMskRtinA temaja prAkRtika ramaNIyatAnA sumeLanuM tatva upagI thaI zakayuM, ema UMDuM vicAratAM saheje samajAya che. che ? 18 - IST Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VZUDAVEENDE T ra karI : prakaraNa-7 : kheDA jillAnuM mahattva paka che ' - 6ra gujarAtanA 19 jillAomAM amadAvAda pAse Avele kheDA jille ApaNuM caritranAyakazrInA janmathI bhAgyavAna thaye che. tethI tenAM paNa ceDAMka saMbhAraNuM joIe !. gujarAta rAjyanI phaLadrupa-bhUmine pradeza eTale kheDA jillo" !!! ke A jillA prAcIna samayathI ItihAsa ane saMskRtimAM mahatvanuM sthAna bhagavate AvyuM che. gujarAtabharamAM eka judI ja bhAta pADatA ane nayana ramya haryA-bhaya rasALa medAne, samRddha khetIvADI temaja khaMbhAta jevA dhIkatAM baMdarane lIdhe jANItA A jillAnI bhUmi prAcInatama zilpasamRddha-sthApatya, nAnA DuMgare, nadIo, sarovara, vagerethI samRddha che. tenuM kSetraphaLa ra670,8 co. mA. ane jaMgalanuM kSetraphaLa 4689 co. mAIla che. kheDA jillAnI vastI 2442446 manAya che. 38 jeTalAM zahero ane 9 jeTalAM sAmAnya grAma Avarate A jillo kRSi-samRddhi, vanasaMpatti ane phaLadrupa-kopayukata jamInanA lIdhe "gujarAtanA udyAna"nuM birUda pAme che. samazItoSNa kaTibaMdhamAM Avelo A jillA viSuvavRttanI uttare lagabhaga 13 akSAMza pAse Avelo hovAthI bhAratanA bIjA bhAgo karatAM tenI AbohavA sarvajana-sukhakArI che. 201ii nA kahIra ||kI ITS : Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TH)> @N07/20 A jillAnI uttare amadAvAda tathA sAbarakAMThAnA thoDA bhAga Avelo che. pazcima dizAe vaDodarA tathA paMcamahAla jillo ane dakSiNamAM bharUca jillo Avela che. A jillAne vahIvaTI sagavaDatA khAtara traNa peTAvibhAgamAM vaheMcI nAMkhyA che, temAM nIce mujabanA 10 tAlukAonA samAveza che. kramAMka nAma 1 ANuMda 2 khArasada 3 khaMbhAta 4 kapaDavaMja 5 mAtara 6 7 8 9 10 vADAsinAra mahemadAvAda naDIAda peTalAda ThAsarA kheDA jillAnA 10 tAlukAnI mAhitI vistAra cA. mA. 260 232 399 380 222 216 194 255 183 255 grAma sakhyA 80 95 106 164 82 103 78 109 83 99 2596 999 prAcInakALamAM bhAratanA eka prAMtamAMthI khIjA prAMtamAM javAnA mArgo jyAre janasAdhAraNane sulabha hatA, te vakhate kheDA jillAnI vizeSatA hatI ke-- eka mukhya mAga nagarAthI tArApura, dahegAma, naDIyAda, kaThalAla, ane kapaDavajane mAge gujarAtanA izAna khuNe thaI DuMgarapura, mevADa thaine uttarabhArata jatA. bIjo mA nagarA, tArApura, kheDA, thaIne uttara tarapha athavA saurASTra tarapha AgaLa vadhatA. A uparAMta dakSiNu gujarAtathI AgaLa vadhatA mA mahIsAgara ALa MgIne AgaLa mAlavA pradeza sudhI paheAMcatA. Xq I IT $$tra $a G Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMZIVERRE AbAdInA zikhare pahoMcela A nagarIthI eka raste hastinApura (dilhI) ane bIjo dvArikA tarapha paNa jatuM hatuM. ahIMnA baMdare paikI nagarAe vepAra vikasAvavA mAMDyuM hatuM. . sa. nI zarUAta sudhImAM te samRddha romana sAmrAjyanAM vahANe A jillAnI sarahade naMgarAtaane e mAla dezanA aMdaranA bhAgamAM jate, bIjI bAju gujarAtanA judA judA bhAgamAMthI ahIM pathara, zaMkha vagere vastuo AvatI, ane cheka madhyapradezamAMthI paNa keTalAka padArthonI AyAta thatI. kheDA jillAnI paristhiti aMge ahIMthI maLatAM zilpa, sikakAo, mATInAM vAsaNo ane makAna vagerenA AdhAre jaNAI Ave che ke-te bhAratanA bIjA bhAgonI sarakhAmaNImAM jarAya utarato na hato. I.sa.nI pAMcamI sadI pachInA tAmrapatranA ulekhe parathI ahIMnA gAmo, tenA tAlukA ane tenAthI moTA vistAra mATenI mAhitI upalabdha thAya che. prAcIna itihAsanA AdhAre jANavA maLe che ke-pUrve Anarta pradezanA be bhAgamAM kheTaka-kheDAne A bhAga "mAheya' tarIke oLakhAtuM hatuM, vaLI keTalAka zilAlekhenA AdhAre jANavA maLe che ke--karkarAja kheTaka (kheDA)mAM rahI rAjya karate hate. karkanAM dAnapatronA AdhAre (saM 868 thI 880) lATa maMDaLanuM pATanagara kheTaka hevAnuM jaNAya che. pachI Idranitya varSane putra gAviMda (ca) paNa lATa deza para sattA dharAvate-jemAM kheTaka maMDaLane samAveza hate. saM. 986 pachI thoDAM varSamAM kheTaka maMDaLa para mALavAnA paramAra rAjA sIyaka (bIjA)nI sattA pravartatI hatI, ema mAMDavAsaka (moDAsA) pradeza sametanuM kheTakamaMDaLa cheka bhejanA samaya sudhI mALavAnA paramAra rAjAonI sattA nIce hatuM. saMvata 1817nI gAyakavADa sarakAra ane aMgrejo vaccenI saMdhithI aMgrejoe kheDA jillA para prabhutva meLavyuM hatuM. MODULHOS Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miniTa) 02/ 02 1905nI sAlamAM sau prathama aMgrejoe mahI nadIthI uttaranA ane khaMbhAtanA akhAtanI AsapAsanA pradeza mATe kalekaTara nImavAnI zarUAta karI ane e ja varSamAM eka jillAmAM lazkara mATenuM eka moTuM mathaka banAvyuM. A jillAnI jamIna nava nadIonA pANIthI tarabaLa che, vaLI bhUgarbhamAM rahelI aDhaLaka khanija saMpattine laIne A jille AkhA dezamAM mazahUra banyuM che. bhUstara--zAstrIonA mata mujaba ehinapurA, grenAITa, sa ta ane makAna bAMdhavAnA patthara, bekasAITa, cInAImATI, kavATarsa, amaka, akIka ane khanija tela A jillAmAMthI sArA pramANamAM maLI zake tema che. - A rIte pitAnI viralatA ane vividhatAne dharAvatA A jillAmAM vyAvahArika rIte prakhyAti pAmelA ghaNu narara thayA che. bhUdharakavi, kavi prItamadAsa, choTamakavi, jhaverabhAI nAthAbhAI amIna, maNilAla nabhubhAI dvivedI, jema kavi, jeThAlAla motIlAla parIkha, maMchArAma mayArAma bhaTTa, viThThalabhAI jhaverabhAI paTela, metIbhAI narasiMhabhAI amIna, bhikSu akhaMDAnaMda, saradAra vallabhabhAI paTela, harilAla mANekalAla desAI, bhAIlAlabhAI dAjIbhAI amIna, govardhanarAma mAdhavarAma tripAThI, pRthulAla harilAla zukala (kavipRthu) 1 A bAbata evI paNa vigata itihAsamAM noMdhAyela che ke " I. sa. 181nI chaThThI navembare thayela saMdhi pramANe aMgrejo vijApura gAyakavADane sepe ane mAyakavADa aMgrejone kapaDavaMja tathA bhAleja sepe." -DaoN. P. D vaidya likhita "avazeSanI ArAdhanA mAMthI 2 A jillAnA astitva bAbata evI paNa noMdha maLe che ke-"I.sa. 1818 thI kheDA jillAnA pradezane pUrva jille ane amadAvAda tathA tenI AsapAsane pazcima jile nAma ApI vahIvaTa cAlate, I. sa. 1830mAM kapaDavaMja ne amadAvAda jillAmAM bheLavela paNa vahIvaTI muzkelIo dUra karavA i. sa. 1833mAM kheDA jille ane amadAvAda jille-ema baMnene svataMtra karI dIdhA, tyArathI kheDA jille astitvamAM AvyuM. -. pipaTabhAI likhita "avazeSanI ArAdhanAmAMthI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESSZIVOVEURE Aii TAbhAi becarabhAI paTela jevA keTalAya sAhityakAra, zikSaNazAstrIo vagere tathA rAjakIya ane sAmAjika AgevAne temaja dhArmika-kSetramAM bhAre nAmanA meLavanAra nararane thayA che. ApaNA caritra-nAyaka paNa A jillAnA mukhya mathakarUpa kapaDavaMja nagaranA mahAmUlA ratna che, te paNa eka mahattvapUrNa vAta che. eTaleja kahevAyuM che ke :zramaNa pathanA pathika jayAMthI ratnasama ati uddabhavyA sAhityane saMyama taNuM jyAM sAdhanA thai che. sadA vairAgyanI A janmabhUmine karUM chuM huM vaMdanA, * itihAsamAM ujavI rahyuM che. nAma kheDA sarvadA | EbhUminu mahattva 0 mahApuruSa jyAM janme che, uchare che, temaja vividha mAM udAtta kAryo dvArA pitAnI sAtvika zaktio vahevaDAve che, A te bhUmi AMtarika zaktionA kendrane sparzI zake tevA A viziSTa aNuothI sabhara-samRddha banIne aneka udAtta ke jIvana jIvavA IcchatA puNyavAnone preraNAdAyI bane che. tethI ja AvI viziSTa bhUmie tIrtha svarUpa banI e jAya che. jenI noMdha puNyabhUmi kapaDavaMja nAmanA prakaraNamAM temaja pariziSTamAM Apela che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DeLUM mAiS JJU -- - - - prakaraNa-8 kapaDavaMjano bhavya bhUtakALa kapaDavaMja tArI yathegAthA...vaMde vibudhe dhamakathA... garavI gujarAtanA hadayasamA kheDA jillAnA tilaka samuM kapaDavaMja Aje aneka suMdara viziSTa dharmasthAna ane dharmabhAvanAthI sabhara haiyAvALA bhAvika dharmapremI nararatnonI anerI garimAthI zobhI rahyuM che. A kapaDavaMjanA ItihAsamAM bAroTonA copaDe neMdhAela keTalIka prAmANika ItihAsanI bInAo jANavA jevI hoI ahIM raju karAya che ke jethI kapaDavaMjanA bhavya bhUtakALanI AchI rUparekhA jANI zakAya. kapaDavaMjanI vasAhata ghaNI prAcIna che. mahArAjA rAmacaMdrajI vanavAsa daramiyAna ahIM AvyAnI dha ItihAsamAM che, temaja skaMdapurANamAM tathA mahAbhAratamAM paNa kapaDavaMjane ullekha che. vadhumAM vahIvaMcAonI neMdhanA AdhAre temaja ka5DavaMjanA mukhI kevaLarAma paTelanI pAse rahela junA dastAvejo pramANe ema paNa jANavA maLe che ke - mukhI amarazIe ujhAmAM cArakezI kUvA karAvyA, jJAtijana karI mAtAnI sthApanA karI, havADo bharAvI gAyo mATe bheTa mUkyA. bAda temanA putra vasanadA vi.saM. 1201mAM uMjhAthI nIkaLI rUpAla gayA, tyArabAda Alamapura AvI temanA putra bhANajI sAthe vasyA. A bhANajIne bhAvasiMha nAme dIkaro hato, jene chatrI, ratha, bAra ghaDA ane traNa lAkhanI paTalAI hatI. .. * A hakIkata Da. popaTalAla vidya likhita avazeSanI ArAdhanAmAMthI lIdhI che. | SUri . traS Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - KHUZZVEEUCRE S vi.saM. 1212, mahA vada-4 bhAvasiMhanA dIkarA aMbAIdAsa ka5DavaMja AvI vasyA. te vakhate teNe kapaDavaMjanI junI vasAhatane zAhanA ArethI khaseDI nadInA sAmA kAMThe navI vasAhata karI-ke je hAlanuM kapaDavaMja kahevAya che." musalamAnI tavArIkhamAM paNa neMdha maLe che ke "Isa. 1092 (vi. saM 1148)mAM arabastAnamAM musAne dIkare jela thaye A jelaile musAI abadullA ane musAI muhammada nAmanA pitAnA be ziSyane gujarAtamAM dharma-pracArArthe mekalyA, teo khaMbhAta AvIne rahyA. te samaye muAba nAme tavArIkha jA bina mAlama nAmanA vidvAne kapaDavaMjamAM racI" AmanI kabara khejamAlamanI majIda (ke je mITha-taLAvane daravAjA bahAra naDIyAdanA raste jamaNI bAju)mAM che. I. sa. 1458 (vi. saM. 1514) nA me mahinAnI pacIsamIne ravivAre mahammada begaDe gujarAtane sulatAna thaye, tenA be varSa pachI kapaDavaMjamAM Arya saMskRtinA khamIravaMtAonI preraNAthI vidharmI rAjasattAne uthalAvI pADavA jussAdhArI tAe mAthuM UMcakayuM, paNa bhAvayoge rAjasattAnA damanacakrathI vadhu kAmayAba na nivaDyuM. I. sa. 1498 (vi. saM. 1554) mAM ahamadazAha (trIjA) nA rAjazAna vakhate zAsanataMtranI zithilatAnA kAraNe samasta rAjataMtra kathaLI gaela. pariNAme "jenA hAthamAM tenI bAthamAM" kahetI mujaba bAdazAhanA amIrae aMdaroaMdara AkhuM rAjya vaheMcI lIdhela. te vakhate vaTavAnA vatanI mubAraka saiyadanA bhAge khaMbhAtane bhAga Avye. paraMtu pU. azvinAyakazrInI pAvana janmabhUminuM mAnavaMtuM birUda bhAvamAM pAmavAnA kudaratI saMketa pramANe vidhamI chatAM saiyada sAhebe kapaDavaMjane pitAnuM raheNAka banAvI cAca-nIti pUrvaka daravaNa dvArA bIje cAlI rahela aMdhAdhuMdhImAMthI prajAne bacAvI lIdhela A rIte A bhUmi vidhamI enA aMdhAdhuMdhIryA zAsanakALamAM paNa khArA daristhAmAM mIThI viraDInI jema vidhamI sayada sAhebane paNa yogya rIte zAsana calAvavAnI sUjha-preraNA ApanArI banI hevAnI vAta itihAsamAM ujajavala akSare aMkti che. A rIte A bhUminyAya-bhUmi tarIke seMdhAI che. hakIktamAM jethI bhAvimAM A bhUmi sarva jagatanA jInuM viziSTa hita karavA rUpane Adarza nyAya ApavA rUpa Agamika jJAnanA aThaMga prasAraka pU. caritranAyakazrIne janma ApanArI nIvaDI. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 A mujaba saikAothI cAlI AvatI duzmanAvaTathI doravAela mALavA ane gujarAtanAM zAsaka vacce avAra-navAra thatI laDAInA anusaMdhAnamAM I. sa. 1453nA mArca-eprilanA gALAmAM gujarAtanA sulatAna kuMtubuddIna zAha ane mALavAnA sulatAna sAthenI bhayaMkara lAI kapaDava'janA pAdaramAMja thayAnI sAkSI te vakhataneA itihAsa pUre che. ahI navAInI vAta e che ke-- itihAsanI ArasImAM TheTha sidhdharAja jayasihanA vakhatathI paraspara AkramaNa karI eka-khIjAne haMphAvavAnI cAlI AvatI mALavA ane gujarAta vaccenI sAThamArInA anta kapaDavaMjanA pAdare khelAela A laDAImAM kALamaLe AvI gayA. vaLI viziSTatA e hatI ke mALavA ane gujarAta vacce thaela A laDAI gaNatrInA kalAkamAMja patI gaI ane gujarAtanA sulatAne mALavAnA sulatAnane harAvI teneA tAja tathA nagajaDela kamarapaTTo kabaje karI vijayadhvaja pharakAvela, A rIte A bhUmi vijaya-bhUmi tarIke paNa itihAsamAM aMkti thaela che, vaLI A nagarI vANijaya-kaLA-kuzaLa sAhasika vahepArIonI paNa kaeNma bhUmi hatI, kemake-- je vakhate gujarAtanA kAMThe darIyAI samRddhinA kendra samA vividha khatarAthI aneka sAhasika vahepArIe jAtajAtanI deza-kALanA bhede sAMdhI-moMghI cIjone vahANAmAM bharI arakhI samudra ane pesiphIka mahAsAgaramAM thaI dUra dezAvara sudhI vepArI rIte laI jaI gujarAtanI giramAnA vAvaTA pharakAvatA te samaya vikramanI dazamI sadIneA hateA, te vakhate jema bhRgukacchakha dara (bharUca) gujarAtanuM sarvotkRSTa vyApArI mathaka hatuM, te rIte kapaDavaMja paNa bhAratanA judA judA dUranA paNa prAntA-pradeze sAthe dhamadheAkAra vepAranuM kendra hatu. pharaka eTaleAja hatA gujarAtanA darIyAI kAMThAnA vepArI mathake bhRgukaccha, khabhAta, sApArA Adi badarAe darIyAI mArge vyApAra dhIktA pramANamAM cAlatA hatA. jyAre kapaDavaMja sthaLa-mAge sauthI vadhu pramANamAM vyApAranuM mathaka te vakhate hatu, kemake * A laDAInA chUTaka maLI AvatA hevAlAmAM evuM paNa noMdhAyuM che ke--A laDAImAM dhoLakAnA vIra sanikA (jee daravAjIyAnA nAmathI oLakhAtA) e adbhuta jhanuna batAvela. vaLI mALavAnA sulatAnane uzkaranAra mujaphpharakhAnane pakaDI ThAra karI tenuM mAthuM kapaDhava'junA daravAje drohI ane khaTapaTI tarIke tucchatA darzAvavA laTakAvela. jI va na (ra ca * Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESSERAUTEURS ka5DavaMja bhogelika rIte tevA sthAne hatuM ke jethI kapaDavaMja, bhArata tathA gujarAtanA vividha prAnto ane dUra-sudUranA dezo sAthe paNa sthaLamArge gADAM, UMTa, ghoDA ke baLadonI vaNajhAra mAraphata vyApArI saMbaMdha dharAvatuM, kemake - kapaDavaMjathI nIce mujabanA mArgo bhArata ane gujarAtanA prAnta ane dUranA pradeza tarapha jatA hatA, ane moTA vepArI mathako sAthe saMbaMdha joDI zakatA hatA. te A pramANe-- eka mArga- uttara hiMdamAMthI bhelasA-godharA-kapaDavaMja thaI khaMbhAta baMdara tarapha jate hate.. bIjo mArga-mALavAnA mukhya pradezamAMthI kizanagaDha-saMtarAmapura-luNAvADA kapaDavaMja thaI cAMpAnera-DabhoI thaI bhRgukaccha (bharUca) baMdara tarapha jate hate. trIjo mArga- mALavA taraphathI saMtarAmapura-luNAvADA-kapaDavaMja thaI kheDAnA mArge khaMbhAta tarapha jatA hatA. cothe mArga- uttara gujarAtamAMthI mahesANa-vIjApura-dahegAma-kapaDavaMja thaI saMtarAmapura jhAloda-dAhodanA raste mALavA pradezamAM ja hate. pAMcame mArga- TheTha peTI mAravADamAMthI zrImALa, bhinnamALa-rANIvADA-DIsA-pAlaNa pura-vIjApura-hiMmatanagara-zAmaLAjI thaIne khaMbhAta ke bharUca - baMdara taraphane dhorI mArga kapaDavaMjanA pAdaramAM thaIne jato hato. A sivAya prAdezika mArgo paNa kapaDavaMjanA pAdaramAM thaIne jatA, jemake amadAvAda-naDIAda ke mahemadAvAdathI kapaDavaMja thaI lasundrA-cIkhaleDa-rAmapurA thaI godharA-dAhoda tarapha asaMkhya vaNajhArAnI poTho jAta-jAtane mAla bharIne jatI. A pramANe vADAsinora-vIrapura-sevAlIyA-lasundrAne mAla kapaDavaMja thaI AMtarelI, caraDa badarapura thaI amadAvAda jato. vaLI kapaDavaMjanI AsapAsanA pradezane kA mAla kapaDavaMja thaI toraNa-amarIpuranA mArge mahemadAvAda-kheDA tarapha jatA, tathA nAnA AMbalI ArA-bhATerA-kaThalAlanA raste naDIAda jete. W 004 - 02206 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PODBUYU AvA bIjA paNa aneka nAnA-meTa pagarastA-gADArastA-naDIyAda, amadAvAda, kheDA, khaMbhAta Adi tarapha kapaDavaMjanA pAdare thaI pasAra thatA. A rIte punita-nAmadheya caritranAyazrInI janmabhUmi tarIke gauravavaMtu kapaDavaMja bhUtakALathI kudaratI saMketa pramANe nyAyabhUmi-vijyabhUmi, ane vyApArI-kendra tarIke rahetuM AvyuM che. sAthe sAthe A nagarI puNyavAna zAsana-bhAvika dharmapremI puNyAtmAonI dhamabhUmi paNa rahI che, kALabaLe temAM Avela jhAMkhapane dUra karavAnuM kAma pU, caritranAyakazrInA janmabhUminA gauravavaMtA birUdathI kevI rIte thavA pAmyuM ? te have pachInA prakaraNamAM jaNAvAela prasaMgethI spaSTa thaI jaze. ke mahApuruSonAM ATha lakSaNe che te mahApuruSa kahevAya ke na E kadI paNa bIjAnA deSa na bole ! bIjAnA nAnA paNa guNane anumode ! * bIjAne sukhI joI rAjI thAya! ka bIjAne duHkhI joI duHkhI thAya ! ( 6 kadI paNa ApabaDAI na kare ! A 5 nyAya-mArgathI calita na thAya! E sarva sAthe aucitya jALave ! DE nimitto maLavA chatAM gusse na thAya! - siMdUra prakara gA. 64 A saMbaMdhI vadhu hakIkata "puNyabhUmi kapaDavaMja' (prakaraNa)mAM tathA pariziSTomAM ApelI keTalIka sAmagrInA saMklanamAM spaSTa karI che. eka Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MSSQUZVEURS prakaraNa-9 - kapaDavaMjanI garimA "kapaDavaMja ! tArI akaLa khUbIo, uttamanaranI tuM che khANuM........" bhAratavarSanA naMdanavana tarIke vikhyAta gujarAta pradezanA mahAmahimazAlI kudaratI chaTAthI bharapUra kheDA jillAnA naDIyAda, umareTha, ANaMda, kaThalAla, bAlAsInera Adi aneka ramaNIya zahere chatAM pitAnI AgavI vyAvahArika-etihAsika vizeSatAothI ApatuM kapaDavaMja zahera kharekhara avarNanIya garimathI zobhita che. uparAMta senAmAM sugaMdhanI jema A zahera caritranAyakazrInI janmabhUmi havAnuM paNa gaurava dharAve che. kapaDavaMja zahera kheDA jillAnA 17 tAlukA paikI kapaDavaMja tAlukAnuM pATanagara che. A tAluke 380 ce. mA. nA vistAramAM patharAyela che, jemAM traNa lAkha karatAM vadhu vastI 164 gAmaDAomAM rahe che. jemAM khetI lAyaka jamIna 2 thI rAA lAkha ekara che, temAM magaphaLI, kapAsa, DAMgara, bAjarI tala, tuvera, bAvaTo kaThoLa vagerenuM vAvetara karavAmAM Ave che. ziyALu pAka ane unALu pAka lagabhaga 15 thI 20 hajAra ekara jamInamAM siMcAIthI levAmAM Ave che, temaja dara varase 60-70 lAkha maNa jeTalI magaphaLI pilAya che, 30-40 lAkha jeTalI rU nI gAMsaDIo taiyAra thaIne dezAvara jAya che. A rIte mabalakha pAka utAranAra kapaDavaMja tAlukAnA mukhya mathaka rUpa kapaDavaMja zaheramAM ghaNA AgevAna mahApurU thayA che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma 11/ 007/ jemAM AdhyAtmika rIte savecci vikAsa sAdhanArA seMkaDo purUSo ane strIe jena sAdhupaNAnI--satyAganI dIkSA svIkArI kapaDavaMjanA nAmane gauravavaMtu banAvyuM che. temAM paNa pUjya caritranAyakaeNzrI A bhUminI pedAza hAvAnA kAraNe kapaDavaMjanI kIrtine cAra cAMda lAgyA che. kapaDavaMja zahera kheDAnI uttara-pUrva 36 mAIla upara mahora nadInA pUrva kAMThe killAvALuM u.a. 23'-ra' ane pUrva rekhAMza 73-4' upara AveluM che. naDIyAdathI 28 sA. dUra Avela A zaheranI prAcInatA mATe i.sa 1882mAM DaoN. brusaphUTa nAmanA bhUstazAstrIe maheAra nadInA kAMThe hajAro varSa junA avazeSo ekaThA karI tenA viSe sa MzAdhana karI tAravaNa kADhela che ke "kapaDavaMjanI AsapAsa maLI AvelA A avazeSa 8002 jInA lAge che." vadhumAM A saMbadhamAM vamAna saMzAdhana paddhati pUrvaka uMDANathI abhyAsa karI mahattvapUrNa prakAza pAtharanAra vidvandvayaM zrI ramaNalAla nAnAlAla mahetAe mahArAjA sayAjIrAva yunivarsiTI-vaDAdarAnA mukhapatra rUpe pragaTa thatA "svAdhyAya" nAme vidbhAgya abhyAsapUrNa lekhAthI bharapUra trimAsika patra (varSa-1, pu. 1-2 sa. 2020 mAhe jAnyu. 1964) mAM "kapaDavaMjanA lAkhaDanA prAcIna udyoga" nAme saMzodhanapUrNa peAtAnA lekhamAM nIce mujaba mahattvanI keTalIka khAkhatA noMdhI che-te ahIM akSarazaH uSkRta karI che. vartamAna itihAsa ane bhUstara zAstrIonI mAnyatA pramANe mahora ane varAMsI nadInA kAMThe kapaDavaMja tathA mahammadapurAnI AjubAju ati prAcIna kALathI ke jyAre lAyuga AvyA na hatA, pazu azmayuga-pASANayuga hatA, te vakhatanA keTalAka nakkara purAvAo maLavAthI azmayuganA samayathI ahI vastI hoya tema lAge che, mahammadapurA pAse vahetI vAMsI nadInI junI bhekhaDamAM mATInA starI adyatana zeAdhana paddhati pramANe nIce pramANe che. (1) nadInA hAlanA pravAhanI najIka rAkheADI raMganI mATI, (2) lAlaraMganA jespaTa, leTerAiTa vagerenA kAMkarA, (3) kAMpa, (4) pavanathI uDelI dhULa. (5) hAlanI jamIna. anAtha Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SQUADVEMAS .. A sthaLanI sAthe khaDakonA vividha paDo paNa jovA maLe che, te uparathI ahIM khodakAmamAM maLI Avela pASANayuganA eMdhANarUpe nAnA pattharonA ojAra uparathI A pradezamAM mAnava vastI ghaNu sahastro varSa pUrvanI che, ema anumAna karI zakAya che. bhUstarazAstrIonA mata pramANe madha-pASANakALanA purAvA ahIM vadhu upalabdha thayA che. . vartamAna kALe dekhAtuM kapaDavaMja kAlanA jhapATAethI sthAna-palaTAne pAmatuM chatAM itihAsakAranA maMtavya anusAra rASTrakUTa vaMzanA rAjya daramyAna zaka-832=I.sa. 910 =vi.saM. 66 mAM karpaTavANijya nA nAmathI kApaDanA vepArI kendra tarIke gujarAta, rAjasthAna, madhyapradeza vagere sAthe joDatA dhorImArganA kinArA upara-tribheTA upara mahattvapUrNa mathaka hatuM. gujarAtanA vaDanagara, vaDodarA, varIyAva vagere gAme jema I.sa. nI prathama sahasrAbdInA prAraMbhe vasyAM hatAM, tema kapaDavaMja paNa ochAmAM ochuM I.sa.nI dasamI sadI karatAM vaheluM vasyuM hoya-temAM zaMkA jevuM nathI. gujarAtanI prAcIna samRddhine khyAla ApatA junA graMthanA ullekha pramANe kapaDavaMja kApaDanA vepAranuM mukhya kendra havA sAthe lekhaMDa gALavAnA, sAbu tathA kAcanA udyogamAM paNa khUba AgaLa paDatuM hatuM, jemAM sAbu chellA 25-30 varSa pUrva sudhI kapaDavaMjane ja vakhaNuta, ane lekhaMDa udyoga paNa ogaNIsamI sadInA uttarAddha sudhI kapaDavaMjamAM cAlu hate. * A vAtanA samarthanamAM nIce mujaba dastAvejI purAvAo che. bhAe gejheTIyara vai. 3 (pR 172) mAM kapaDavaMja viSe ApelI nadhi A pramANe che. ( 44 kapaDavaMja zaheramAM prAcIna kALathI ja lekhaMDa gALavAno vyavasAya hato jenA pramANa tarIke ' Aje paNa zahera bahAra TekarA tarIke maLelA avazeSa dekhAya che." - carotara sarva saMgraha bhA. 2 (pR. 65-66)mAM khUba ja vigatathI ahIMnA lokhaMDanA udyoganI tathA tenA nAzanI vAta noMdhAyela che. temAMnA upayogI phakarA A pramANe che. xx (kapaDavaMjathI) naDIyAda tarapha javAnA raste lokhaMDanI khANa hatI, kArIgara varga temAMthI laTuM khodI, gaLI ane tenI leDhI, charI tathA bIjI nAnI cIjo banAvI vepAra karate. xxx A nagaramAM nadI-daravAje kuMbhAravADA AgaLa 400 luhAranAM ghara hatAM, paraMtu devavazAta eka vakhate laDha gALatAM temAM ko'ka vanaspatinuM mizraNa thatAM tenuM rUpuM banI gayuM, te zI rIte thayuM.? te kAraNa samajI zakyA nahI tethI kArIgare rAjyathI DarI nagara choDI cAlyA gayA, te pachI leTuM gALavAne dhaMdhe baMdha paDayo. xxx xxx AMtarasubAnA luhAre charI, kaDhAI vagere banAvavA mATe kapaDavaMjanuM leTuM vAparatA, ahIM maLI AvatI leTerAITIka ane hemerAITamAMthI A dhAtu gALavAmAM AvatI. - - - 9ii E Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nii12,82070 itihAsakAronA saMzodhana pramANe I.sa. 1000thI1900 sudhImAM A udyoganA kAraNe kapaDavaMja dhana-samRddha ane yazasvI banela. kapaDavaMjanA khaMDanA udyoga mATe AjanA saMzodhakoe zodhela dArzanika purAve paNa maLI Ave che ke kapaDavaMjathI pazcime jyAMthI zAmaLAjI ane AMtarasuMbA javAnA rastA judA paDe che, tyAMthI ekAda pharloga dUra uttare nadI tarapha javAnA raste che, A sthaLa kaTeriAne Are athavA lehakATane Are kahevAya che. kaTorIyA Are e nAma tyAM paDela lekhaMDanA nAnA-moTA aneka kITa-kacarAothI paDyuM lAge che, ahIM nAnA-moTA asaMkhya lekhaMDanA kacarArUpa kITAe Azare be pharlaMga corasa kSetramAM traNa phUTanI jADAImAM patharAyela che. - A sthaLanI dakSiNe 20 phUTa uMce kITAne meTo Tekare che tenA upara ghAsa-vanaspati ugela che, paNa amuka dANa karyAMthI lokhaMDane kacare kITa rUpe spaSTa dekhAya che. vadhumAM A sthaLe vIkharAyela kITAonA kacarAnI sAthe kAcanA udyogamAM nIkaLatA kacarA rUpa kITAnA DhagalA paNa thoDA pramANamAM maLI Ave che." A rIte kapaDavaMjane lekhaMDa udyoga TUMka samaya pUrve naSTa hoya tema nakkI thAya che, nahi te A kacarAnA DhagalA kayAranAya kudaratI rUpA ra thavAnI prakriyAthI bIjA rUpe pheravAI gayA hatA guNIyala. mahApuruSonA.... ka guNagAnathI zuM thAya? kI kumatine nAza thAya! E cittazAnti thAya! E PE yazakIrti thAya ! _mahine vilaya thAya! E nyAya mArganI prApti thAya! 5 dharmanuM poSaNa thAya! E vivekane udaya thAya! che 25 guNaprApti thAya ! IF durgati dUra thAya ! Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SADUZVEMRS. - sAnA prakaraNa-10 - - - AjanA kapaDavaMjane pUrva ItihAsa kapaDavaMja tAre bhavya che bhUtakALa! -jene saMbhArI vibudha puruSa namI paDe che tene tatkALa ! AjathI eka hajAra varSa pUrve ka5DavaMja zahera Arthika, sAMsArika temaja dhArmika sthitie khUba samRddha ane prazaMsanIya kakSAe hatuM. te vakhate kapaDavaMja rajaputa ThAkoronA kabajAmAM hatuM. rAjyanI surakSita vyavasthAnA kAraNe prajAne koI prakAranI muzkelIo na hatI. - A uparAMta mevADa, mAravADa, mALavA temaja madhya-hiMdustAnamAMthI arabI samudramAM javA mATe te vakhatanAM dhIkatAM baMdara tarIke khaMbhAta, bharUca, surata e badhe javA AvavAnA dhorI mArga upara kapaDavaMja levAthI vyApAra mATe agatyanuM mathaka banela hatuM. te vakhatanA gujarAtanA mukhya vepAranA kendronI gaNanAmAM kapaDavaMjanuM nAma paNa khare hatuM ahIM keTalAka rAjanItijJa-itihAsakAranuM evuM paNa mAnavuM che ke-mALavA, mevADa, madhya hiMdustAnanA dhorImArganA tribheTe kapaDavaMja Avela haI gujarAtane mALavAnA rAjya sAthe varSo junI cAlI AvatI duzmanAvaTane kAraNe hAlamAM kapaDavaMja vasela che, te sthAne bhUtakALamAM gIca jhADI-jaMgala hoI gUjarapati siddharAje vanadurganA AzrayanI rAjanIti pramANe mAlavA tarapha jatA dhorI mArga para gujarAtanuM anAmata lazkara chAvaNIrUpe rAkhavA nirdhArela, te pramANe te lazkarane yathAyogya sagavaDa mATe suMdara jaLAzaya, vAvaDI vagere baMdhAvela. AmAM bhAvIne gUDhasaMketa eve samajAya che ke-jyAM vIsamI sadInA madhyakAle AkhA jagatane Agamano jIvaMta vAra vAcanA=vyAkhyAna Adi dvArA ApI karmazatra sAme jhajhumavA apUrva AtmattejanI keLavaNI karI zakanAra ArAdhaka mahApuruSanI chAvaNI taiyAra karanAra pU. - mA . - na ja 9) R Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nimItI. 2007 28 caddhinAzrIne janma thavAne hatuM, te bhUminA sthUla pratika tarIke gUjarapati siddha rAja jayasiMhe A bhUmine lazkarI-kendra tarIke pasaMda karI. ekaMdare ka5DavaMja zahera aNahilapura pATaNa ane cAMpAnera vasyA pahelAMnuM arthAt khaMbhAta, seminAtha pATaNa, vRddhanagara, (vaDanagara) junuM dvArakA, vallabhIpura Adi bhAratanA prAcIna zaheronA samayanuM che. A vAta ItihAsanA vividha pramANethI sAbIta thAya che paNa kALacakanI vaNathaMbhI gatithI parivartanazIla jagatane sAhajika niyama pramANe lagabhaga dareka zahera 1000 varSa lagabhaga jADejalAlI jogavI sthAna-palaTAne pAme che. e pramANe kapaDavaMja zaheranI jAhojalAlInA sUrya upara paNa kALacakanI vaNathaMbhI asara vi. saM. 1175 pachI zarU thavA mAMDI. gujarAtamAM chUTAchavAyA paNa takane lAbha laIne pesI gaelA videzae-muslImoe sarva prathama gujarAtanI ronakane palaTAvavAnuM dussAhasa karyuM , kALabaLe ke niyatibaLe gujarAtanI mukhya gAdI pATaNamAM DhIlI paDI, lakI vaMzamAMthI vAghelA vaMzamAM dhoLakAmAM gujarAtanI sattA palaTAIne sthira thavA mAMDI, tema chatAM zAsaka taMtranI asthiratAthI arAjaktA vadhI paDI. te arasAmAM rAdhanapuranA bAbI navAbe avasara joI kapaDavaMjanI vyApArika saddhi-jAherajalAlIthI lalacAI rajaputa ThAkore para halle karI temanI pAsethI kapaDavaMja jhuMTavI laI kaparvajanI maulika jAherajalAlInA pAyAne DhIle karI nAMkhe. pariNAme navAbI joratalabIbharyA julamathI te vakhate kapaDavaMja mahoranadInA uttara-pazcima kinAre zAhanA Are hatuM, te akaLAIne paDI bhAMgyuM, vastI svarakSaNa mATe jyAM ThIka phAve tyAM chaTakavA mAMDI. deka saikA sudhI A nAzabhAganI aMdhAdhuMdhI daramiyAna kapaDavaMjanI ronaka nisteja banI cUkI. * gujarAta sarva saMgraha (pR. 53-54) mAM kapaDavaMja saMbaMdhI nIce mujabane mahatvapUrNa ullekha che. e junA kALathI vaseluM che, 500 thI 800 varSanAM ghare Aje paNa che. keTanI dIvAla pAse janA zaheranI jagyA che." Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DudinteEURS paNa karI kALacakranA utthAnamaLe rAdhanapuranA navAbanI lADaNIkhIkhI game te kAraNe rAdhanapurathI nIkaLI raiSayAtrA daramiyAna kSetranA puNyabaLanI khAmIthI vinAzanA Are ubhela kapaDavaMjanA pAdare vahetI maheAranadInA sAmA kAMThe jyAM gUrjarapati siddharAja jayasiMhe lazkarI chAvaNInA mathaka rUpe vanadu tarIke bhUmi pasaMda karela-tyAM paDAva nAMkhyA. bhAvIyeAge lADaNIkhIkhInuM mana tyAM TharyuM. rAjakIya-viplavathI trAsI gaela prajAe te vakhatanA prajAnA mauddhika AgevAna gaNAtA vIzA-nImA-mahAjananI doravaNI-kunehabaLe lADaNIkhIkhIne AzvAsana ApI nImA jJAtinA zeThyiAe Arthika sahakAra ApavA dvArA rAjakIya-sthiratAnA prAraMbha karyAM. maheAranadInA sAme kAMThe lazkarI-chAvaNInI jagAe lADaNIkhIkhIne killA baMdhAvavA pUrvaka sthira karI, vagara joelA paNa zubha muhUte AjanA kapaDavajane pAyA nakhAyA. pU. caritranAyakazrInA janma je bhUmimAM thavAnA te bhUmimAM sAhajika prasaMgavaza rASayAtrAmAM paNa nikaLela lANIbIbInA dharmapradhAna nImA-vaNikAnI kunehabharI samajAvaTathI kaSAyanuM zamana thaI rAjaviplava dUra thaI zAnta samRddha rAjyanI sthApanA thavA mAMDI, A badhuM caritranAyakazrInA janmanI maMgaLamayatAnI bhAvI edhANurUpa temaja rAga-dveSanAM mULa kADhanAra jinazAsananI bhavya garimAne vadhAranAra mahApurUSanI lAkSaNika viziSTatA sUcavanArI samajAya tema che. ahI' itihAsa ema kahe che ke-- "rAdhanapuranA navAba maha`madakhAnanI lADaNIkhIkhI rUDIne nikaLelI, te nImA vaNikAnA AgevAnAnI kunehathI svastha banIne pAtAnI rAjya calAvavAnI AvaData ane caturAIthI AjanA kapaDavaMjane rAjadhAnI tarIke vasAvI maheAranadInA zAhanA ArAnI pelI bAju ghaTI rahela kSetranA puNya khaLathI astAcala tarapha javA mAMDela paDavajanI zobhA -samRddhine jhAMkhA paDela dIvAmAM tailapUti karavAthI pharIthI camakavA sAthe jema prakAza vadhe tema kapaDavaMjanI jAheojalAlI phrI nadInA sAmA kAMThe navI vasAhata karavAnA pariNAme pAchI agArA mAravA lAgI. kudaratanI akaLagati pramANe vidhamI chatAM lADaNIbIbIe kunehathI janatAnI cAhana meLavI, navasthApita peAtAnI rAjasattAne pagabhara karavAmAM saphaLa thaI, paNa AgaLa jatAM keTalAMka * A hakIkata kapaDavaMja zaheranuM TuMkuM varNana'' (lekhaka mahAmukhAma narisahu prema bhA The. (u`DApADA kapaDava'ja) vi. sa'. 1946mAM prasiddha thayela pustakamAM che. mA raNamAM kA zika 46 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BUVUM varSa pachI mIyAM mustapharekhAnanA amala vakhate jAta para jaIne vidharmI tarIke teNe riyata upara khUbaja julma gujAravA mAMDayA. pariNAme prajAnA samaja AgevAnoe ghaNu prayatno karavA chatAM nahi samajI zakanArA te videzI rAjA pAsethI rAjapIpaLA jaI gAyakavADa sarakArane arajI karI bolAvI lAvI rAjyasattA jhuMTavI lIdhI. gAyakavADa sarakAre A prasaMge khaMDerAva senApatine pUratA sAja sAthe kapaDavaMjanA videzI rAjAne hAMkI kADhavA mokalela." A ghaTanA vi.saM. 1809nI itihAsamAM noMdhAela che. che tyArabAda vi.saM. 1872-73mAM aMgreja sarakAre kapaDavaMja para amala calAvatAM kaDInA mahArarAva gAyakavADane vIjApura paragaNuM ApI kapaDavaMja paragaNuM badalAmAM lIdhuM, tyArathI kapaDavaMja para aMgreja sarakAranI sattA kAyama thaI.* duHkhanuM mULa aviveka jJAnanuM mULa jijJAsA AtmazuddhinuM mULa AtmasamarpaNa ke nidhana duHkhI dhana vinArI - tRSNAse dhanavAna ! ke ke na sukhI saMsAra meM A saba jaga dekhA chAna 2 guNI janene vaMdanA, A maitrIbhAva samasta A dukhI dekha karuNa rahe, avaguNa dekha taTastha che garabA ) ) vAcA * A vAta agAu (prakaraNa-7 pR. 33 TIpaNa nedha-1mAM jaNAvAI che. - - Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NUNTEMRE - - 2 - - -- --- - - 1 sAMskRtika nagarI kapaDavaMja saMskRti kerAM mULa che ucAM kapaDavaMjanI dharatI mAMhe rUDAM kudaratI saundaryathI epatA gujarAta pradezanA bhAla-tilakasamAM kheDA jillAnA 17 zahera paikI caritranAyakazrIna pAvana janmathI punita banela kapaDavaMja zahera aneka rIte smaraNIya banela che, kemake-kapaDavaMja ane tenI AsapAsanA pradezane sAMskRtika itihAsa tapAsatAM gujarAta pradezamAM kheDA jillA ane tenuM mukhya nagara kapaDavaMja zahera khUba saMskRti-samRddha ane saMskAranI akhUTa-khANusamuM bhAse che. prAcIna sAhityamAM maLI AvatA "karpaTavANijya " evA prAcIna nAma uparathI spaSTa jaNAya che ke bhUtakALamAM kapaDAnA vyApAranA pradhAna kendrarUpe kapaDavaMja hatuM, te vinA zaheranuM AvuM nAma prakhyAta thavAne saMbhava nathI. gujarAtanAM keTalAMka prAcIna zahera sAthenI sarakhAmaNImAM kapaDavaMjanuM nAma mokhare bhive che, tenuM kAraNa ema jaNAya che ke - gujarAtamAM kapaDavaMja ane tenI AsapAsane pradeza sauthI juno eTale mehana-jo DerAnA (I. sa. pUrve 2500 thI 1500 sudhInA ) samayanI lothala saMskRti karatAM paNuM vadhu zAcIna havAnI dhAraNA keTalAka pramANenA AdhAre puSTa thAya che. kahevAya che ke zrI rAmacaMdrajI vanavAsanA samayamAM A bhUmimAMthI pasAra thayA, tyAre ahIM gADha jaMgala hatuM, temaja jAbAlI maharSie utkaMThezvarane pitAnI tapibhUmi enAvI hatI. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mas 200242 1.mahAbhAratamAM tathA skaMdapurANamAM kapaTavANijayanI noMdha tenI prAcInatAmAM ra umerA kare che. aitihAsika zilAlekhA parathI jaNAya che ke samrAT priyadazInA zAsanakALamAM A nagarI DuMgarAnA pharatA kadrupavananA nAmathI oLakhAtI. kadrupavananI AjubAjunA pradeza 'kadavanarAjya' tarIke prasiddha hatA, jenA uparathI 'paDava'ja' zabda khanyA-evuM anumAna keTalAka vidvAnA kare che. A kadavanarAjyamAM 'kamalabiMdu' nAmanA rAjA rAjya karatA hatA, je samaya bhavya AbAdInA hatA. prAcIna kALamAM pazcima bhAratanA vyApAra udyoganA kendra tarIke surata ane bharUcanI bhAre prasiddhi hatI. naukAo dvArA vizvanAM mukhya zahero sAthe tyAMthI vyApAra cAlatA hatA, te samaye bharUcanA jevuM ja vyApAranuM kendra A kapaDava ja zahera hatuM, taphAvata mAtra eTaleAja hatA ke bharUcamAM samudradvArA vyApAra cAlu hatA, jyAre kapaDavaMjanA vyApAra jamIna mArge cAlatA hatA. kapaDavaMjanA vyApAranI zAkhAo ghaNI dUra dUra phelAyelI hatI, kApaDanA vyApAra A zaheranA pramukha vyApAra hAI gujarAtanI bhavyatAmAM sArA vadhArA karatA hatA. vaLI relvenA jamAnA pahelAM kapaDavaMja e gujarAta ane mAravADanI sarahada gaNAtuM, Yuan Zhou Yuan Zhou Jian Zhou Yuan Zhou Yuan Xun Yuan Xun Yuan Bing Yuan Bing Yuan Zhou Yuan Xu , vicArA upara bhUminA prabhAva Yuan Yuan zrImad bhAgavatanI lAkakathAnA saMdarbhamAM noMdhAyela che ke adha mAtApitAne kAvaDamAM besADI tI yAtrA karAvanAra bhAtR-pitRbhakta zravaNakumAranI mati kurukSetramAM karI gayela, mAtA-pitAnI kAvaDa nIce mukI bhADu` mAgela, kurukSetra pasAra thayA pachI mAtR-pitRbhakta zravaNukumArane pArAvAra pazcAttApa thayela Guo Shi Shi Yuan A pramANe zrI siddhagiri jevI pavitra rajakaNavALI bhUmi upara Aje Nu ArAdhaka bhavyAtmAe vicArI para kSetranI asarane anubhave che. 1 sabhAparva (a.29 zloka. })mAM kaSTapradezanA ullekha che. 2 brahmakhaMDamAM karpaTavANijyanI teoMdha che. A ri Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 .STER : ja * ane mevADa bAju javAne TUMka raste paNa ahIMthI pasAra thatuM hatuM, te vakhate amadAvAda tathA vaDedarAnA zarAphenI zAkhAo kapaDavaMjamAM hatI. I.sa. 911nA tAmrapatramAM jaNAvyA pramANe karpaTavANijya e kheTaka (kheDA) maMDaLanA harSapura (harala) Adi 84 gAmomAMnuM mAtabara nagara hatuM. vi. saM. 1100 sudhI rajaputo A zahera para rAjya karatA hatA, te samaye A gAma mahera nadInA je bhAgane zAhane Are kahe che, te bAju vaseluM hatuM, hAlamAM je jagyAe lekenI vastI che, te jagyAe te kALe gADha jaMgala hatuM. pUrva bAjunA aMtisarIA daravAjA bAju paMcanA upAzrayanI pAse madhya bajAramAM khIjaDIA hanumAnanI derI che, je tyAMnA 92 varSanA vayevRddhanA mukhethI sAMbhaLavA maLyuM te mujaba ahIM AjubAju jaMgala hatuM, tethI tenuM nAma khIjaDIA hanumAna che. kahevAya che ke te vakhate A jaMgalamAM vAgha, varU, siMha, vagere ghAtakI prANIo rahetAM hatAM, te prANIo ane jaMgalane nAza karI tyAM vastI zI rIte thaI haze? te viSenI hakIkatamAM jANavA maLe che. ke- "jyAM hAlamAM nIlakaMTha mahAdeva che, tyAM AgaLa prathama e mahAdeva hatA, paraMtu koInA jANavAmAM na hatA, kaI vANIyAnI gAya dararoja e jagyAe jaI pitAnI meLe dUdhanI dhArA karatI, tethI ghera bilakula dUdha detI nahi, tethI vANIyAe ane govALe tema thavAnuM kAraNa zodhavA mAMDayuM, ane gupta rIte gAyanI pAchaLa pharavA mAMDayuM, darAjanA niyama pramANe gAye tyAM jaI dUdhanI dhArA karI. te najare joyuM, tethI temaNe vicAra karyo ke A jagyAe kAMIka camatkAra he joIe, bIje divase AvI che khedakAma karyuM te aMdara bheMyarAmAMthI 1 A dAnapatranI akSarazaH neMdha "gujarAta vidyAsabhA prakAzita gujarAtanA aitihAsika lekhe (le. girajAzaMkara AcArya bhA.ra)mAM nIce mujaba maLe che. zaka saM. 83ra vai. su. 15 phUTa rAjAonA vaMzaja mahArAjA akALavarSa (rASTrakUTa vaMzIya dhruvasena (bIjA)nA bhAI daMtIvarmAnA putra)nA rAye harSapura (hAsela)nA 750 gAmanI aMdara Avela kaTavANijyanI corAzImAM Avela vAdhrAsagAma vallarIkA nivAsI bhaTa bhAradvAja getra vAjimAdhyandinI zAkhIya brahmabhaTane balipUrvaka dAna ApavAmAM Ave che." -itihAsapremI saMzAdhaka che. popaTalAla vaidya (DemAI-sAbarakAMThA) likhita avazeSanI ArAdhanA" nAme aprakAzita saMdarbhagraMthamAMthI Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mi ) @ mahAdeva nikaLyA, pachI tyAMja daherUM baMdhAvI e mahAdeva lokone jANItA kya, ane mahAdevanuM nAma nIlakaMThezvara pADyuM. nIlakaMThezvaranI pAse vizALa kuMDa che, tyAM AgaLa te samaye taLAva hatuM, te vakhate gujarAtanA rAjA siddharAja jayasiMha (saM. 1150 thI 119) A tarapha pharavA mATe AvyA, tenI sAthe semadatta nAme eka paMDita hatA, A paMDitane rakatapittane vega hatA, A roga A taLAvamAM snAna karavAthI nAza pAmyo, tethI siddharAje te taLAva khodAvI batrIsa koThAnI vAva tathA kuMDavAva baMdhAvI ke jene itihAsa Aje kahetI rUpe hayAta che. 1 " kahevAya che ke te vakhate kaMkune sAthIyo, baLate ghIne dIva, bhasmane gaLe, zaMkha, cakra gadA, pA, vRSabha, kAmadhenu nikaLela, vaLI zrInIlakaMThezvara, zrI nAraNudeva, zrI guptezvara ane zrI mahAlakSmajInI pratimA nikaLela. De. popaTabhAI likhita "avazeSanI ArAdhanAmAMthI 2 A saMbaMdhI nIce mujaba paNa ullekha maLe che. "xxx rAjamAtA mayaNala devI bAlakumAra siddharAja sAthe tIrthayAtrAe nikaLela, tyAre rastAmAM karpaTavANijya Avela, te vakhate kapaTavANijya nagara nadInI A bAju ardhagoLAkAre hatuM, rAjamAtAnA DerA-taMbU nadInI sAmI bAju (jyAM hAlanuM kapaDavaMja che.) ThokAyA, eka vibhudAsa nAme aMgarakSaka kaDhathI pIDAte baporanI asahya garamIthI trAsI nAnA taLAvamAM nhAvA gaye, hAIne bahAra nIkaLe, zarIra kaDha rahita thayuM, A camatkAra joI rAjamAtAe somadatta purohitane pUchyuM, purohite vicAra karI kahyuM ke A taLAvamAM puruSottama prabhu hoya tema lAge che. pachI taLAva khodAvI prabhune bahAra kADhI, devAlaya baMdhAvavA rAjamAtAe taiyArI karI, tyAM mALavarAja yazovarmAe gujarAta para caDhAI karI eTale rAjamAtAne turta pA:Na pAchA javuM paDayuM. che. piopaTalAla vaidya likhita "avazeSanI ArAdhanAmAMthI * A vAta gujarAta sarva saMgrahamAM" paNa nIce mujaba jaNAvI che. xxxe rAjAne eka buDho bhIma nAmane bhATa bahu rogathI pIDAta. madhumatI-vAtrakamAM nahAvA Avele te kAMThA upara ahIM-tahIM karate hato, tevAmAM pANIthI bharelA eka prAcIyAmAM tene paNa khasyo ane te uMDA pANImAM paDe, jyAre sakhata mahenata karIne tarIne kAMThe AvyA, tyAre te juvAna ane baLavAna thayo, e vAta rAjAe jANI tyAre teNe tyAM viSaNubhagavAnanuM maMdira baMdhAvyuM. siddharAje kuMDa ane vAva baMdhAvI temAM pANI ghaNuM sAruM nIkaLyuM, tethI temaja vizALa navANa suzobhita joI ghaNAkharA leke zAhanA AthI tyAM AvI vasavA lalacAyA. Oca |Iri D = Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ X UNZVELCRE kapaDavaMjanI kalAsamRddhi kapeTa vANijya nAma tArUM, apabhraMze kapaDavaMja kheTaka maMDaLamAM kheTa zuM zobhe, nagara kheTa tuM dhanya che kheDA jillAnI gauravagAthAnA mahattvapUrNa saMbhAraNuM samA kapaDavaMjanI saMskAritAnI zahAdatarUpa aneka zilpasamRddha dhArmika nAnA-moTA pratIke Aje paNa kapaDavaMjanI bhavya kalAsamRddhimAM vadhAre karI rahyAM che. kapaDavaMjamAM maLI Avela saM. 968nA dAnapatra uparathI kahI zakAya ke "A pradezamAM e samaye rASTrakUTa vallabha yAne amoghavarSanuM rAjya tapatuM haze. A nagarI viSe saMzodhana karatAM A nagarI tathA tenI AjubAjumAMthI gupta kAlettarakAlIna pratihAra-kAlIna, selaMkI-kAlIna, vAghelA-kAlIna tathA muslIma-kAlIna bAMdhakAma maLI AvyAM che. A nagarInA purANA zilpAvaze nirakhatAM ema lAge che ke- A nagarImAM selaMkIkALamAM bAvana jinAlayavALuM eka derAsara, be zivamaMdira ane eka viSNumaMdira tathA be thI traNa devI maMdira haze. prabaMdhaciMtAmaNinA ullekha mujaba A nagarImAM siddharAje jaLAzaya baMdhAvyuM hatuM. nagarI kapaDavaMjanI kuMDavAva yAne vAvaDI je kuMDa, jenA bAMdhakAma parathI lAge che ke "te vikrama saMvatanA bAramA saikAnI uttarArdhanI paccIsImAM baMdhAyela haze" - Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dev20 sAla kI-kALamAM gujarAtamAM badhAyelA kuDAmAM mAherAnA sUryakuMDa, zikAranA brahmakuMDa, AkhajanA zakitakuMDa, AbunI taLeTImAM Avela RSikezanA maMdira pAsenA kuMDa ane kapaDavaMjanA kuMDa mukhya gaNI zakAya. uttara madhyayugI jhaMjhAvAtA sAme khacI gayela suMdara bAMdhakAmomAM kapaDava'janA kuMDa ane tenuM suMdara teAraNa kahI zakAya. A saMbaMdhI TUMka paricaya A pramANe che-- " cALIsa DagalAM paheALA ane teTalAMja DagalAM lAMbe A kuMDa dvipagI pagathArAthI tenI zebhAmAM abhivRddhi karatA kapaDavaMja garanA madhyasthAnane zeAbhAvI rahyo che. A kuMDanI traNa dizAemAM traNa zRMgAra-cAkIe AvelI che. suMdara vebiddha, nayana-ramya sthaMbhA ane udghiti vinAnA tathA sAmaraNavALA ghummaTathI e traNe zRMgAra-cAkIe gujarAtanA amUlya zilpa-dhanane sAcavI rahI che. apeAranA agiyArathI be nI vacce A kuMDavAvanI dvipagI pagathArI upara sUryanAM kiraNA sIdhAM ke sheja trAMsAM paDatAM hAine e samaye kuDanu dRzya khUkhaja nayana-ramya bane che." kuMDanAM traNa viziSTa tAraNAnI mahattA viSe "zilpa-ratnAkara" graMthamAM nIce mujaba ullekha maLe che. prAkAre devasabhAgre, rAjadvAre mahAsmRtau / jalAzayAgre karttavya, sarvAgre ca pratolyakam // durgAMmAM pesatAM-nagaranI aMdaranA bhAge, devAlaya AgaLa rAjaya--mahAlayanA paTAMgaNamAM, kAi maheAtsavanI ke koi rAjayanA vijayanI yAdanA smArakarUpe tathA jaLAzaya AgaLa prattAlI (tAraNa) arthAt kIti sthaMbha bAMdhavA. vaLI nagara ke gAmane rakSatAM kASTha--dunAM dvArA bhAratavarSanA AryA manAvatA, te teAraNe jevAM dekhAtAM, sAMcI tathA 'amarAvatInA stUpanAM tAraNadvArA AryAnAM tAraNudvArAne maLatAM hoya che, tema A viSayanA keTalAka niSNAtAnu mAnavuM che. tyAra pachI guptakALamAM kyAMka kayAMka tAraNA racAyA, tAraNA bAMdhavAnI kaLAnA vikAsa gupteAttara kALamAM ThIka ThIka thayeA lAge che. khAsa karIne gujarAta, rAjasthAna, madhyapradeza ArissA vagere prAMtamAM A samayamAM tAraNA bAMdhavAnA rivAja pracalita thaye|. A G na ca ra tra Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESEJADISTEARS vikamanA navamA saikAthI teraNo bAMdhavAnI kaLAne gujarAtamAM ghaNe vikAsa thaye, AvA keTalAMka prAcIna zilpa kaLA-samRddha raNe nIce mujabanAM jANavA maLyAM che, (1) zAmaLAjI pAse racAyela navamA saikAnuM harizcaMdra rAjAnI corInuM toraNa. (2-3) agiyAramA saikAmAM racAyelAM moDherAnA sUryamaMdira AgaLanAM be bhagna taraNe. (45) bAramA saikAmAM racAyela AmuDA-devaDAnAM be toraNa. (6) delamAlanuM nibajA mAtAnuM tAraNa. (7) vilundrAnuM sUryamaMdira AgaLanuM teraNa. (8) vaDanagaranuM tAraNa. (9) ghumalInuM navalakhA maMdiranuM tuTeluM taraNuM. (10) meTI deunuM tuTeluM teraNa. (11) vikramanA caudamA saikAnI zarUAtamAM racAela paMcamahAla jillAnA ratanapura gAma AgaLanA ratnezvara mahAdevanAM teraNo. (12) vikramanA paMdaramA saikAmAM racAyela sAbarakAMThAnA vijayanagaranA jaMgalamAM AvelA kenyATAnA sUryamaMdiranuM teraNa. (13) vikramanA seLamA saikAmAM racAyela sAbarakAMThAnuM vAghelAnuM DerelanuM tAraNa e sivAya porabaMdara pAsenA zrInagaramAM, dhoLakAmAM ane bIjA ghaNu sthaLoe teraNonA tuTelA bhAga paDyA che, e bhAga batAve che ke-gujarAtamAM seMkaDo teraNo baMdhAyAM haze. A badhAM teronI sRSTimAMthI vaDanagara, delamAla ane kapaDavaMjanAM teraNa Ajadina sudhI lagabhaga akabaMdha rahI javA pAmyAM che. gujarAtanI teraNa-vRSTimAM kapaDavaMjanA teraNanI khAsa viziSTatA e che ke "A taraNanA upale mathALe madhyabhAge Avela IllIkAlavaNamAMnI mUrtinA jevuM suMdara zilpa bIje bhAgye ja jovA maLe che. suMdara bhadranI zreNinI kuMbhI uparathI zubhatA eja zreNinA be deDhiyA sthabhe upara AkhuMya te raNa ubhuM che. A deDhiyA thaMbhe upara pATa goThavAelI che. tenA upara chajuM ane chajA upara utaracaDa pAMca IlIkAlavaNa, be tilaka ane be makaramukhothI AkhuMya taraNuM zobhI rahyuM che. kuMbhI uparathI zarU thatA bhadranA sthaMbhanI cAra dizAe parikarane maLatA gavAkSomAM ekaeka devamUrti goThavAyelI che. Ama baMne sthabhe uparanI ATha devamUtiothI tAraNane nIceno bhAga bhI rahyo che. A ga mA kAraka che ) Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA upara beThI devamUrtionI ghATikA dazyamAna thAya che. tenI upara TekInA nIcalA bhAga sAthe joDelI cAre dizAnI apsarA ke gAMdhevIonI mRtionI nIcalI cAra beThake dekhAya che. tenA upara tItarapakSIonI haroLa, tenA upara hIrAkaNInuM zilpa ane tenA upara azoka patrathI suzobhita sthabhanI TekInuM mathALuM Avela che. tenA uparathI thaMbhano AkAra vartuLAkAra banI jAya che, A vartuLAkAranA aMdaranA bhAgethI taraNanI gALa kamAna (teraNiyuM) zarU thAya che, ane bahAranI traNe dizAnI mUrtio dekhAya che, pachI tenA upara pATa ane chelle pAMca ilikAlavaNa, be tilaka ane be makara mukhethI zobhatuM teraNanuM upaluM mathALuM dekhAya che". gujarAtanI taraNa sRSTimAM kapaDavaMjanuM toraNa AgalI haroLamAM mUkAya. je A taraNamAM gerUA raMganI jhAMyavALo dUSita khAro patthara vaparAye na hota te A teraNane havA ane varasAde nukazAna karyuM hatuM, kapavaMjanA kula nava derAsaramAMthI keTalAMka daherAsaramAM selaMkIyuganI jaina mUrtio jovA maLe che. siMdhabAI mAtA, vArAhI mAtA vagerenAM maMdiramAM tathA nagInA masjidamAM selaMkIyuganA avazeSa dekhAya che. kapaDavaMjanI batrIsa keThAnI vAva paNa gujarAtanI purANI vAvamAMnI eka gaNAya kuMDavAva najIka Avela nIlakaMTha mahAdevamAMnuM mAnuSI zivaliMga solaMkI kALanA madhya bhAga jeTaluM purANuM hovAno saMbhava che. taduparAMta A nagarImAM keTalAye avaze jANe-ajANe khUNe paDyA haze, te badhA kapaDavaMjanI prAcIna gauravagAthA mUkapaNe vadI rahyA che. 1. gujarapati siddharAja jayasiMhe bhavya kalAtmaka toraNavALI kuMDavAva baMdhAvI te vakhate namUnedAra zi95vALI batrIza keThAvALI vAva baMdhAvyAnI noMdha ItihAsamAM che. Aje to kALacakranA parivartananA AdhAre A vAva bismAra (verAna hAlatamAM che, hAlamAM ekaja ke jovA maLe che. ke jene vistAra hAlanI pIpalA khaDakI sudhI hoya tema lAge che, bAkInuM ekatrIza koThA kALanA jhapATAmAM asta-vyasta thavA pAmyA che. AjanA saMzodhakonA abhiprAya mujaba batrIza koThAne vistAra morezvarI mAtAjInA maMdirathI saLaMga nAnI vahevADa nI khaDakI sudhI hoya tema jaNAya che, kemake tyAM sudhInI badhI dukAne eka sarakhA pagathAra para hoya tema dekhAya che... Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t@ZVEURS) Ge Sun Xie Suo Bi Sha Bi Ji Zhuang Li kijIyo prakaraNa-13 nA 2 kapaDavaMjanI bhavya yazagAthA pU. caritranAyakazrIne je bhUmimAM maMgala janma thayela, te bhUminA puNyabalanI jAgRti vikramanA teramA saikAthI viziSTa rUpe thaI, tyAra pachI kALacakanI ghaNuM pachaDATo khAvA chatAM paNa vIsamI sadInA prAraMbhakALe kapaDavaMja pitAnI bhUtakAlIna bhavya gaurava-garimAthI epatuM hatuM. kapaDavaMjamAM rAjakIya viplavano AraMbha agiyAramI sadInA uttarAddhathI zarU thayela, teramA saikAnA prAraMbhe bhUmi palaTo thaI mahAranadInA sAmA kAMThe kapaDavaMjanI navI vasAhata thaI ane tyAM aneka prakAranA viziSTa aitihAsika sthAnonA sarjana dvArA jANe kudarate bhAvamAM visamI sadInA jhaLahaLatA sUrya samAna Agamadhara mahApuruSanI bhavyatAne opa ApavAnuM kArya svataH karyuM hoya tema lAge che. - rajapUta rAjyanI paDatI prasaMge vidhamInA hAthe paNa nUtana vasAhatanI sthApanA gurjarapati siddharAja jayasiMhe vanadurga tarIke-chAvaNI tarIke pasaMda karela jagyAe thaI ane vidhamI chatAM rAdhanapuranA navAbanI begama zrImatI lADaNabIbIe jaNe bhAvimAM thanArA mahApurUSanI bhUmine saMskArita karavAnA saMketa rUpe kunehapUrvaka prajAnI cAhanA meLavI suMdara rAjya vyavasthA karI majabuta kille baMdhAvyuM. A badhe pAMcamA ArAmAM taraNatAraNahAra tarIke bhavyajIvanA hitakArI AgamonA vArasAne surakSita karanArA pU. caritranAyakazrI jevA mahApurUSa je bhUmimAM utpanna thavAnA, te bhUmine puNyapratApa lAge che. AvA kapaDavaMjanA keTalAka prAcIna avazeSone paricaya TuMkamAM A pramANe che - Aje jyAM janarala hospITala, esa. TI. sTenDa vigere sthAne che, tyAM mIThA pANInuM A huM gamo uddhAra kI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 / taLAva hatuM, AthI tyAM AvelA daravAjo mIThA taLAvanA daravAjo kahevAtA, Aje mIThA taLAvanI bhAgALa kahevAya che. A daravAjA najIka laDaNI khIkhIe huvA khAvA mATe peAtAnA khAviMdanA nAmathI saradAra bAga nAme suMdara bagIceA banAvaDAvela, beThaka mATe sundara makAno paNa aMdhAvela, jenA avazeSA hAla paNa maLe che, temaja A jagyA saradAra bAganA nAme Aje paNa prasiddha che. vaLI sarakhalIyA daravAjA pAse sarakhalIyA kUvA tenA viziSTa guNadhama vALA pANIthI prakhyAta che, ke je kUvA kapaDavaMjanA zAhukAra zrI lakhIdAsa zeThe khoMdhAvela che. A pramANe aMtisarIyA daravAjA pAse mIDanI vAva nAmanI ati prAcIna vAva hatI, jenA thADAka avazeSa Aje paNa jovA maLe che. A vAvaDInu pANI evuM viziSTa-guNadharmavALuM hatuM ke temAM rezamanA ane senA, cAMdI, aMbaranA jarIyAna kapaDA meLavA mAtrathI suMdara ane svaccha thai jatA. junI saba rajISTrAranI kacerI AgaLa lADaNI bIbInI kabara paNa hAla meAjuda che. sarakArI gaDhImAM bIbIne rahevA mATenA junA makAnAnA DerA temaja tyAM anela navA makAneAnA pAyAmAMthI purAtana imAratAnA vizAla majabUta pAyA maLe che. Aje nagarapAlikAnuM jyAM kAryAlaya che. te jagyA hAthIkhAnA" tarIke oLakhAtI hatI, jANakAronA kahevA pramANe lADaNIbIbInA laDAyaka hAthIonu sainya ahI rahetu hatu. kapaDavaMjanI surakSA mATe lADaNIkhIkhIe baMdhAvela kallAnI vadhu mAvajata karavA mATe gAyakavADe sarakAre khAi kheAdAvela, temAM nadI daravAjo ane kATanI khArI vaccenI khAI kheAdatAM 7 phUTanA meATA hanumAnajInI mUrti bhUgathI nikaLela, ke je hAla sarakhalIyA daravAje zeTha mIThAbhAI gulAlacaMdanI dhazALAmAM deharU kha'dhAvI pratiSThita karela che. 1 A vAva "rANIvAva" tarIke paNa oLakhAya che atisarIyA daravAjA bahAra harijanavAsa AgaLa A vAva (khaMDerarUpe) che. RtihAsanI noMdha pramANe siddharAja jayasiMhe baMdhAvela kuMDavAva ane matrIza vAvanA vadhela pattharomAMthI A vAvanuM nirmANa thayAnuM manAya che, vadhelA pattharemAMthI A vAvanA nirmANa uparAMta mahArANInI priyadAsI siMgAranA nAmathI sigAravAva paNa baMdhAyela, ke je hAla RNu' avarathAmAM myuni. hAIskUla pAse lenAtha mahAdevanI pachIte che, _ | \ RANP Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUDIRTEEN QS A pramANe gujarapati siddharAja jayasiMhe kuMDavAva 'dhAvI, tyAre bhUgabhathI aneka zilpa-sthApatyanA avazeSo, vividha devAnI mUrtie nikanyAnI noMdha itihAsamAM maLe che, paNa te badhuM kAlacakranA parivartana sAthe asta-vyasta thayuM lAge che. mAtra temAMnI zrI nArA yaNudevanI suMdara pratimA desAI lAkoe te vakhatanA mahArAjA malhArarAvanI maherabAnI- madrathI badhAvela maMdiramAM pratiSThita karelI, je Aje paNa meAjUda che. hAlanA kapaDavaMjanA vasavATa lADaNIkhIkhInI cakAra buddhi ane uMDI samajaNa pramANe vyavasthita rIte thaye hAya tema jaNAya che. kemake kapaDavaMjamAM jJAtivAra mahAllAo, vADAo ane pADAe Aje paNa jovA-jANavA maLe che, jemAMnA Aje keTalAka nAma vizeSarUpe prasiddha thaI gayA che. jyAre keTalAka maheAllA ane vADAe nAmanA ja rahevA pAmyA che, tema chatAM te badhA kapaDavaMjanI bhUtakALanI bhavya yathAgAthA sUcavI rahyA che. jemake-salATavADA, kAMTAvALI khaDakI che, ke jyAM vRddha purUSonA kathana pramANe vepArI mahAjananA ghI tAlavAnA kAMTA hatA, ane hajAro maNu ghInA tAla thatA hatA. A uparAMta vIsamI sadInA prAraMbhe sa Mzodhaka vidvAnoe pUrNa abhyAsa-khaLe ema paNa tAravaNa kADhayuM che ke--hAlanA kapaDavaMjanI pazcima dizAmAM 11mI sadImAM zeThazrI geAvadhane badhAvela bhavya khAvana jinAlayanA ( ke je hAla mATI masjIdanA rUpamAM pheravAI gayela che) pAchalA bhAge pazu cikitsAlayanI uttare DAka baMgalAnI sAme mahAra nadInA kAMThAnA TekarAonI lAla mATImAM suvarNarajanI bahulatA che. A vAta bhUstarazAstra ane rasAyaNuzAstranA anubhavIonI tapAsathI paNa pramANita thayela che. keTalAka jANakAra anubhavIonA kahevA pramANe vIsamI sadInA pUrvAdha mAM keTalAka sAhasika kArIgaroe zeAdhana prakriyAthI sAnu meLavavAnA udyama paNa karela, paraMtu rAsAyaNika prakriyAmAM ghaNI mahenata ane kharca vadhu AvatA hAI mAMghu paDavAne kAraNe kArIgaronA utsAha ThaMDA thaI gayA. ekadare AgamAnA akhaMDa abhyAsI bahuzruta AcArya bhagavaMta pUjya AgamAlhArakazrInA janmathI pAvana banI vikhyAta thayela kapaDavaMjanI bhUmi seAnAnI khANu tarIke paNa keTalAka audyogika dRSTibiMduvALAnI najaramAM rahela. A vastu paNa caritranAyakazrInI apUrva viziSTatA sUcave che. LY maTa 006 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H}} _ga 2882 Hans prakaraNa-19 nuM 5 jaka puNyabhUmi kapaDavaMja keTalIe sadIo pUrvathI gujarAta jainadhamanI vividha pravRttionuM mukhya dhAma banyuM che, kha'bhAta, surata, pATaNa, amadAvAda vagere zaheramAM jainenI vastI ghaNI sArI hatI, e rIte amadAvAdanI najIka Avela kapaDavaMja nagarImAM paNa jainenI vasati noMdhapAtra hatI, ema itihAsa pUravAra kare che. khAramI sadIthI kapaDavaMjanA itihAsa kaDIbaddha maLe che, paNa te pUrve ke jyAre kapaDavaMja maheAranadInA sAmA kAMThe zAhanA Are hatu, tyAre paNa jaineAnI dhArmikatA, zrImaMtAI ane AkhAdI sUcavanArI keTalIka viziSTa kaDIe sazeAdhaka puNyAtmAone jaDI Avela che. arthAt-vi. sa. 1139mAM navAMgI TIkAkAra pU. ma. zrI abhayadevasUrijI mahArAjanA svavAsanI ghaTanAthI kapaDavaMja itihAsamAM suprasiddha banyuM che ja, paNu vi. sa. 1139 pUrva racAyela zrI mahAvIra caritra (prAkRta)mAM graMthakartA pU.A. zrI. guNaca`drasUrijI mahArAje graMtharacanA kayAM thaI ? kAnA AgrahathI thaI ? kayA saMcAgAmAM thai ? vagere vAta graMthanI pAchaLa mATI prazasti dvArA sUcavI che, tenA AdhAre kapaDavaMja khAramI sadI pUrve dhArmika jAheAjalAlIthI sapana hatuM. ema--spaSTa lAge che. temAM mahatvanI vAta e noMdhAela che ke-- zrI vAyaDagacchIya AcArya zrI. jIvadevasUrijInA ziSya AcArya zrI jinadattasUrIzvarajInA upadezathI pratibodhane pAmelA ane kapaDavaMjanA vAsI dhanakubera zrImaMta chatAM dharmapremI puNyAtmA zrI geAvana nAmanA zeThe vItarAga prabhunI bhakti dvArA meAhanA saMskArAne DhIlA karavAnA zubha AzayathI anagala lakSmI-dhanano vyaya karI zrI na...dIzvara dvIpanA khAvana ca ( 4 ha Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SADU hRdaka rAsaranA bhUcanA samAraNAipe pAsupUjya pra NApana pazukhizapANu papimAna pu bhavya jinAlaya baMdhAvyuM? A vAtane jaNAvanArA "zrI mahAvIra caritranI prazastinA ke nIce mujaba che. tehiMto paDibuddho, vAyaDakulajayapaDAyasannibho / kappaDavANijjapure, seTThI govaddhaNo AsI // gaMdIsarAvaloyaNa - bhavvANa daMsaNatthaM c| kArAviyaM sutuMgaM bAvaNNajiNAlayaM jeNa // vadhumAM pU. guNacaMdra gaNI racita "mahAvIra cariya"nI 80 kalekenI vistRta te prazastimAM A puNyavaMta zreSThIno paricaya khUba suMdara Apela che, jenI TuMka noMdha A pramANe che. pU.A. zrI jIvadevasUrIzvarajInA ziSya pU.A. jinadattasUri ma.thI pratibadha pAmela vAyaDa kuladIpaka zrI govardhana zeThane seDhA nAmanI zrAvikAnI kukSie cAra putro thaela. (1) ammaya (2) siddha (3) jajanAga (4) nanaya, cAre putro khUba dharmiSTha hatA. - saMyama levAnA manoratha tIvra hovA chatAM zrI govardhana zeTha sagavaza laI na zakyA, paNa aMte saMthArA dIkSA laI ArAdhanApUrvaka kALa karI develoke gayA. 0 zrI govardhana zeThanA be putro ammaya ane siddha paNa aneka dharmakAryo karI svarga vAsI thayAtrIjo putra jajanAga kapaDavaMjathI sthaLAMtara karI chatrAvalI (chatrAla) gAme sthira thaye. tene suMdarI nAme bhAryAthI ziSTa ane vIra nAme be putro thayA, jeoe dharmanAM khUba kAryo karyA. aneka nAnA-moTA saMghe kADhayA. 1 A jinAlaya Aje kALanA prabaLa jhapATA ane kSetrabaLanI khAmIthI naSTa-bhraSTa thaI gayuM che, keTalAka jANakAra anubhavIe ema kahe che ke * hAlanA kapaDavaMjanI pazcime TheTha gAmanA pAdare mahAranadInA kAMThe jumAnajIda prAcIna sthApatyavALI che, te govardhana zeThanA naMdIzvarajI maMdiranuM sAMpradAyika jhanUnathI vikRta thayela rUpAMtara che." ghaNI ghaNI majhade muslImayugamAM maMdironA vaMsanI jhanunI pravRttinA phaLarUpe thoDA pheraphAra sAthe AkAra pAmatI hovAnA dhoraNa mujaba jummA- masajadamAM derAsaranA gabhArA, ghuMmaTa vagere avazenAM rUpAMtara jovA maLatAM hovAthI uparanI vAtamAM tathya lAge che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 04@ 0 tamAma AgamAnI prato lakhAvI bhaMDArAmAM sthApI, pU.A. devabhadrasUri mane vina Mti karI prAkRtamAM "vIra cariya'nI racanA karAvI, all 0 vIra zeThane dharmaniSTha yazadeva nAme putra hatA, jenI dha snehabharI prAthanAthI temaja te vakhatanA zrI nannAkAranI vinaMtIthI A. devabhadrasUrijIe prAkRtamAM sarvAMga suMdara "pAdha nAtha caritra"nI bharUcamAM racanA karI. * zrI geAvana zeThanA cothA putra nannayazeTha kapaDavaMjamAMja sthira rahyo. tene petAnA bhANeja yazeAnAga upara khUba dhArmika sneha hatA. * nannaya zeThane sAvitrI bhAryAthI geApAditya ane kapadI nAme putrA hatA, jemAM kapadI zeThe kapaDava'jathI zatruMjaya Adi mahAtIrthaMnA moTA charI" pALatA saMgha kADhI zAsananI prabhAvanA karela." A rIte kapaDavaMjanA puNyavAna zrI geAvana zeTha ane temanA kuTuMba-parivAranI udAtta dhArmika bhAvanAthI bharapUra khAramI sadI pahelAMnA ajJAta itihAsa zrI mahAvIra caritra (prAkRta)nI prazastinA AdhAre jANavA maLe che. bAramI sadI pachI teA kapaDavaMjanI yogarimA vadhAranArA ghaNA prasaMgo vyavasthita rIte jovA-jANavA maLe che, jemAM sauthI vadhu mahattvanI vAta navAMgI TIkAkAra pU. A. zrI. abhayadeva sUrIzvarajI manI sva bhUmi tarIkenI jagaprasiddha che. pU.A. zrI. abhayadevasUrIzvarajI ma AThe prabhAvakamAMnA prAvacanika prabhAvaka hatA, kemake jyAre ApaNAM AgamA a--bhAvA ne samajAvanAra vyavasthita TIkAonA abhAve durbodha banavA lAgyAM. tyAre A mahAtmAe aneka judI judI vAcanAo meLavI temane vyavasthita banAvI asta-vyasta thayela keTalAka pAThone mahA-parizrame gItA mahApurUSonI dAravaNI mujaba zuddha karI vItarAga prabhunI vANIrUpa dvAdazAMgI paikI zrI AcArAMgasUtra ane zrI sUtrakRtAMga sUtra sivAya bAkInA nava AgamA upara vRttio racI AgamanA padArthoM ALajIvAne paNa subAdha anAvyA. i A saMbaMdhI vadhu vigata pU. caritranAyaka AgamednArakazrInA sasArI vaDila baMdhu sva. pU. paM. zrI maNivijayajIma.nA paTTadhara ziSya sva. A. zrI vijayakumudrasUrIzvarajI mahArAje khaMbhAtanI junI tADapatrI uparathI khUba mahenata karI prakAzita karela ' siripAsanAha cariya'"nI prastAvanAmAM "kapaDavaMjano niba`dha" e zIrSIka taLe zrI gAvana zeThanA dhArmika kuTuMbanI zAsana sevAnI Apela mAhitImAM maLI Ave che. 6 Gad Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navAMgI TIkAnuM A mahA-bhagIratha kArya zrI abhayadevasUrijI mahArAjAe zAsanadevInI sapreraNuM-sahAyathI pUrNa karela. A uparAMta teozrIe banAvela pU. A. zrI. haribhadrasUrijInA paMcAzakanI TIkAo, zrI jinabhadragaNuMkRta zrI vizeSAvazyaka bhASya uparanI TIkA vagere mahatvapUrNa kRtio jaina zAsanane aNamola vAra gaNAya che. - A sUrijIne janma dhArApurI nagarImAM thayela hatuM. teozrInA pitAjInuM nAma mahIdhara ane mAtAnuM nAma dhanadevI hatuM. seLa varSanI vaye zrI jinezvaradevasUrijI mahArAja pAse teozrIe saMyamane svIkAra karI jIvana zAsanane samarpita karyuM. pUrva-kamage teozrIne kaDhaga thayela, chatAM prabhuzAsananI apUrva samajaNanA kAraNe saMyamanI maryAdAone khUba cikakasa rIte vaLagI rahI bhayaMkara mAMdagImAM paNa samabhAve bhegavI levA rUpe kAMIpaNa cikitsA ke upacAra na karavAne daDha Agraha teozrIe jALavI rAkhela. chevaTe anazana dvArA zarIrano tyAga karI devAnI hiMmata keLavela, paNa auSadhanuM sevana manathI paNa IcchayuM na hatuM. AvI dhIratA ane saMyamanI daDhatAthI AkarSAela zAsanadevIe svapnamAM roga-nivAraNa tarIke zAsananI prabhAvanA vadhAranAruM sUcana karyuM ke zeDhI nadIne kAMThe Avela thAmaNuM gAma najIka khAkharAnA jhADa nIce bhUmimAM zrI pArzvanAtha prabhunI nIlavaNI pratimAjI che, ke jene sahAre prAcInakALamAM zrI nAgArjuna yogIe rasasiddhi karavAmAM lIdhuM hatuM, te pratimAjIne Apa jaIne pragaTa kare, tenA abhiSekanA havaNu jaLathI Apane kedAga naSTa thaI jaze." zAsanadevInA sUcanathI sUrijI tyAM padhAryA "jayatihuaNu" nAmanuM batrIsa gAthAnuM tetra banAvI stuti karatAM pratimAjI pragaTa thayAM, A pratimAjI hAla khaMbhAtamAM sthAna pAzvanAtha nAme supratiSThita che. AvA zAsana-prabhAvaka sUrijI jyAre kapaDavaMja zahera zAhane Are maheranadInA sAmA kAMThe vaseluM hatuM, te samaye Aje jyAM kapaDavaMjamAM vizA nImA jaina paMcana upAzraya che, te sthaLa gIca jhADIvALuM hoI tyAM AvI dhyAnastha banI kAusagna karatA hatA. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123VIVUN itihAsamAM A samaya vi. saM. 1100 thI 113-aa vacagALAne dhAela che, kAraNake sUrijI vi. saM. 113lmAM A jagyAe kALadharma pAmyA hatA. jyAre lADaNIbIbIe kapaDavaMja zahera zAhanA ArethI khaseDI ne keTa baMdhAvI A jagyAe vasAvyuM, tyAre jaina zreSThIoe A jagyA vecANa laI te upara jana paMcane upAzraya baMdhAvela, bhAviyoge te upAzrayamAM sUrijIne svargavAsa thavAthI tyAM sUrIzvarajInAM pagalAM padharAvyAM, je Aje paNa mojuda che. hAla junA upAzrayanI jagyAe marAmata karAvI na upAzraya thayela chepaNa te junI gAdI ane te pagalAM kAyama rAkhela che. AvA eka pravacanika prabhAvaka purUSanI svargabhUmi hovAthI temanAM caraNapAdukA padharAvavA aMge kapaDavaMja nagarIne garva levAne adhikAra che. - AvA addabhuta zAsana prabhAvaka AcArya bhagavaMtanA punita saMbhAraNA rUpe sthAnika jaina zrI saMghe zrI abhayadeva sUrIzvarajI jaina jJAnamaMdira, kapaDavaMjanI pavitratAmAM vadhAro karatuM taiyAra karyuM che. A uparAMta dharma purI kapaDavaMjamAM thayela graMtharacanAo, kapaDavaMjanA ullekhavALA graMtha temaja pratimAjInA zilAlekhe vagerenI noMdha nIce pramANe jANavA maLe che. jaina sAhityanA vizALa sAgaramAM anekavidha graMtha kapaDavaMjamAM banelA haze, paNa jJAta-dha aNamola vAraso ka) sAkara * apramatta svAdhyAyaniSTha zramaNoe saMyama sAdhanAmAMthI phAjhala paDelA samayano sadupayega AdhyAtmika vikAsanA paMthe vadhI rahela - mumukSu puNyAtmAone sApekSa rIte upayogI thanAra vividha sAhityanA sajana-saMkalanamAM karyo che. tevA graMtharatne vartamAna jaina saMghane aNamola vAraso che. jhaverAta karatAM vadhu mUlyAMkananI dRSTithI tana-mana-dhanathI A vArasAne sAcavI rAkhavAnI zrIsaMghanI pavitra pharaja che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SSSA VIZEENOR & pramANe paM. harSabhUSaNa gaNIe "aMcalamatadalana prakaraNa" nI racanA kapaDavaMjamAM karI che, tema spaSTa jANavA maLe che A pramANe kapaDavaMjamAM aneka puNyazALI mahAnubhAvoe Agamo, prakaraNa caritro, rAze vagerenI prate lakhI-lakhAvI haze, paNa hAla nIce mujabanI pratanI neMdha maLe che, (1) zrI caMdanalAla caritra copAIAnI prata vAcaka harSa maMDana gaNInA ziSya vAcaka harSabhUtie vi. saM. 1566 Aso suranA divase kapaDavaMjamAM lakhyAnI dha maLe che? (2) zrI ja5saMgraha-pravara zAsana prabhAvaka pU. upA. vinayavijayajI mahArAje A graMthanI racanA kapaDavaMjamAM karyAnI noMdha maLe che 1 A graMthanI prAcIna prata lA. da. vidyAmaMdira, (navaraMgapurA, amadAvAda 9)nA vizALa hastalikhita pratisaMgraha (naM. 2245)mAM che. temAM graMthanA pAchaLanA bhAge nIce mujaba prazastigata zloke che. avidhimataviSauSadhAI meNttprkrnnmnygunnopkaarhetuH| kacari gha-gha-gha-bhU umare re (2480) puravarakarpaTavANije valAse ? // 1 // julAIvaH sApu vizeSa [] = zuddhAzayA granthamamu ca samyak / jIyAttvaya vibudhavAcyamAnaH cho. ratana virANamAnaH re iha kizcidanAgama vacA, tadanaya'guNAspadabudhA mA mamarSantu saharSabhUSaNAH // 3 // 2 A prata saMbadhI prakhara sAhitya saMzodhaka virya saddagata zrI mohanalAla dalIcaMda dezAIe jaina bhASAsAhityanA graMthenA saMkalana rU5 cAra bhAgamAM taiyAra karela jaina gUrjara kavio (bhA. 3, naM. 1 pA. 44)mAM nIce mujaba prazasti noMdhI che. ___ saM. 1566 varSe Azvina mAse zuklapakSe dvitIyAyAM tithau guruvAsare hassanakSatre zrI bhAvasAgara sUrivijayarAjye vA. zrI guNazekhara gaNInd ziSya vA. zrI harSanDana gaNIndra ziSya vA. brA dRrta ni jivitA jevA nA (f) Adara thI (jafr) fphALA (f) satyazrI (gaNi) vilokanArthe vAcyamAna ciraMjIyAt zrI aMcalagacche zrI karpaTavANijya (kapaDavaMja) nAre sTivitA kuma, mAtu Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nitinI 50200 (3) zrI zIladUta mahAkAvya-A mahAkAvyanI racanA pU. A. zrI ratnasiMhasUrinA ziSya upA. zrI. cAritra suMdara gaNIe vi. saM. 1484mAM khaMbhAtamAM kavizreSTha zrI kAlIdAsa mahAkavi racita paMca-mahAkAvyamAM sarvazreSTha zrImeghadUta mahAkAvyanI caturtha-pAda- samasyA-pUti rUpe 131 kAvyamAM zrI neminAtha prabhunA rAjimatInA parityAganI vAta brahmacaryavratanI zreSThatA pratipAdana karavA rUpe addabhuta racanA karI che, tenI vi. saM. 1701nA A su. ranA maMgaLa dine lakhAela kapaDavaMjanA nAme lekhavALI prata Aje paNa upalabdha che (4) saubhAgyapaMcamI kathA-zratajJAnanA mahatvane samajAvanAra zrIjJAnapaMcamI-parvanA mahimAvALI A prata kapaDavaMjamAM vi. saM. 179 poSa vada-4 zukravAre pU.paM.zrIsaubhAgyavijayajI mahArAjA gaNIvaranA ziSya pU.paM.zrI amIvijayajI mahArAje lakhI che. (5) zrI tIrthamALA-tIrthonI prAcInatA ane prabhAvazAlitAne paricaya karAvavAmAM nipuNa pU. paM. zrI zItavijayajIma gaNIe bhAratanAM cAre dizAnA tIrthonI mAhitIthI bharapUra A graMthamAM kapaDavaMjane ullekha karyo che. (6) zrI DhALasAgara- vi. saM. 1972mAM racAela A graMthanI prata zrI jayasema gaNIe kapaDavaMjamAM lakhyAnI noMdha maLe che. 1 A mahAkAvyanI hastalikhita prAcIna prata zrI Dekkana keleja pUnAnA atiprAcIna bahALA hastalikhita prationA saMgrahamAM surakSita che, temAM pAchaLa prazasti nIce mujaba che. "pAtizAha zrI akabara sUryasahasranAmAdhyApaka-zrI zatrujayatIrtha-karamocanAdyane kasukRtavidhAyaka-mahopAdhyAya-zrIbhAnucaMdragaNiziSyASTottara-zatAvadhAna-sAdhanapramuditapAtizAha-akabara pAtizAha-jahAMgIra praztta 'khuzaphahama' 'nAdIrajavAna' dvitIyAbhidhAna mahopAdhyAya zrI 5 siddhi caMdragaNiziSyeNa munisubuddhica dreNa likhitaM kAyametad // saMvata 1702 varSe Azvina vadI dvitIyAyAM zrI karpaTavANijyanagare' 2 "kapaDavANijya ni sANaMda, vAmAsuta ni Adi jirNodA viramagAmathI Agali pAsa, zaMkhezvara puri mani Aso -zIlavi. ma. racita tIrthamALA, 3 aneka aitihAsika bAbatothI bharapUra A graMthanI kapaDavaMjamAMthI maLI Avela pratanI pAchaLa nIce mujabanI puSikA jovA maLela che. "vi. saM. 1840 jeThasuda 2 guruvAsare zrI ciMtAmaNi-pAzvanAtha-prasAdAt zrI kapaDapaNajanagare paM. mohanasomajI ziSya jayasomena li." Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SusinieEURS (7) zrI navapada vacanikA-sakaLa jinazAsananA sArarUpa paramArAdhdha zrIsika bhagava`tanI ArAdhanA prasa Mge dhyAnamAM rAkhavA lAyaka vizvanA sarvotkRSTa ArAdhya tattvarUpa zrI navapadanA saMkSipta svarUpane samajAvanAra A graMtha vi. sa. 1848 caitra vada -9 ravivAre 5. zrI dIpavijayajI mahArAje zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha dAdAnA pasAye kapaDavaMjamAM lakhyAnI noMdha maLe che. A sivAya chUTaka noMdha rUpe paNa jANavA maLe che ke-- 0 sattaramI sadImAM vAcaka zAMtikuzaLajIe gADI pArzvanAtha prabhunA stavana(gA. 12)mAM kapaDava'janA ullekha karyA che. O e mujaba pa.pU.zrI vizALarAjanA ziSya muni zrI kIrtirAja mahArAje racela tIthamALA (gA. 73)mAM paNa A zaheranA ullekha maLe che. 0 vaLI zrI pArzvanAtha prabhunAM 108 nAmeAmAM paNa kapaDavajanuM nAma noMdhAela maLe " zrI tejapALanA vijaya " Adi graMthomAM paNa kapaDavaMjanA ullekhA che. tathA A rIte hastalikhita pratAnA vizALa-saMgrahamAM kapaDavaMjanA ullekhavALI aneka prAnA saMbhava chatAM khIcaDIne dANA dabAvavAnI jema upalabdha-sAmagrInA AdhAre namunArUpe 7-8 pratAnA ullekha darzAce. vaLI paMdaramI sadIthI vIsamI sadInA pUrva bhAga sudhInA itihAsane darzAvanAra kapaDava'janA jinAlayeAmAM virAjamAna pratimAjI paranA zilAlekhAnA AdhAre e vAta spaSTapaNe sAkhita thAya che ke "vikramanI caudamI sadIthI AjasudhI dhArmika ane vyAvahArika rIte samRddhizALI ane kapajava`janA gauravane dIpAvI rahyA che. vadhumAM " (saripAsanAha cariya..."nI prastAvanAmAM raju karAela " zrI kapaDavaMja nibaMdha"mAM nIce mujabanI noMdha jovA maLe che. 1 upara jaNAvelI badhI hastalikhita pratA kapaDavaMjanA paMcanA upAyamAM hovAnuM ane hAlamAM " zrI abhayadeva sUrIzvara jJAnamadira" hastaka zrI sa MdhanA hastalikhita jJAnabhaMDAramAM surakSita hAvAnu vizvasta rUpe jANavA maLe che .. 2 A badhA zilAlekhA dharmAMsnehI paramapUjya paM. pravara zrI kacanasAgarajI mahArAjazrIe jAtamahenatathI nAMdhIne vyavasthita rIte " zrI abhayadeva surIzvarajI jJAnamaMdira "mAM zrI zruta kucanakoza nAmathI saMgRhita peAtAnA saMgrahamAM surakSitapaNe mUkela che. A hA 24 ka 66 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siA 12.52022 (1) zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhunA daherAsaramAM dhAtunA samavasaraNa upara vi, saM. 1488 jeTha vada-rano zilAlekha che. (2) zrI ciMtAmaNi dAdAnA daherAsaramAM zrI zAntinAtha prabhunI paMcatIthI upara vi. saM. 151 jeTha suda 10ne lekha che. (3) pArzvanAtha prabhunI pratimAjI upara vi.saM. 15rara vaizAkha mAsamAM pratiSThA karAvyAne lekha maLe che. (4) hoLI cakalA AgaLa lAMbIzerInA nAke DhAMkavADImAM ati prAcIna zrIpaMcanA upAzraya sAme Avela zrI zAMtinAtha prabhunA daherAsaramAM mULanAyaka prabhu upara vi. saM. 1618 phAgaNa vada-rane lekha che. (5) DhAMkavADImAM zrI zAMtinAtha prabhunA jinAlayanI pAse ja Avela zrI mANekazeThANI e baMdhAvela zrI AdIzvara prabhunA daherAsaramAM mULanAyaka zrI gaSabhadeva prabhunA manahara biMba upara vi. saM. 1666 phAgaNa suda-3ne zilAlekha che. (6) dalAlavADAmAM zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda jaina upAzrayanI pachIte ane 5. caritranAyakazrI.nA pUrvajoe baMdhAvela derAsara (ke je pU. caritranAyakazrInA saMsArI janmabhUminA gharanI sanmukha che.) mULanAyaka prabhu 12mA tIrthaMkara zrI vAsupUjayaprabhunA nAnakaDA paNa AhalAdaka biMba upara vi. saM. 1655 mAgazara su. panI pratiSThAne lekha che. (7) dalAlavADAnA pazcimAbhimukha-dvAranI pAse pUsAdhvIjI bhagavaMtanA upAzrayanI pachIte zrI caumukhajInA derAsaramAM mULanAyaka tarIke birAjamAna zrI ajitanAtha prabhunI pratimAjI upara vi. saM. 1666 phAgaNa suda-3nI pratiSThAne lekha che. uparanA badhA zilAlekhamAM kapaDavaMjane ullekha che. A pramANe kapaDavaMjano sAhityika temaja aitihAsika malhAvabharyo paricaya jaNAvyuM. have kapaDavaMjanI dharma-saMskArathI samRddha A bhUmimAM thaelA A dharmaniSTha puNyavaMtA nararatnane paricaya raju karAya che. 1 A daherAsaranI pratiSThA pU. caritranAyakazrInA janmanAja varSamAM = vi. saM. 1931nA vaizAkha sa. 10nA maMgaLa madanta thaI che-jenI 100mI varSagAMThane mahatsava ka5DavaMja jainasaMgha taraphathI tAjetaramAM ujavavAmAM Avyo hato. jI viSa na 67 | ISWA DARE May Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESSZUWOVLEESORA - ItihAsanA maLI AvatA ullekhe pramANe A nagarI vikramanA 11 mA saukAthI aneka rIte samRddhivALI uttarottara caDhatI kaLAe hatI, paNa kALacakanA parivartananI asara taLe vikramanI 17-18mI sadImAM tenI bhavyatAmAM oTa AvI hoya tema lAge che, tema chatAM pU. caritranAyakazrInA janmakALa pUrvenA rIkAmAM pU. caritranAyakazrI jevA zAsanane jhaLahaLAvanAra mahAvibhUtirUpa sUryanA AgamananI pahelAM uSA pragaTavAnI jema kudaratI saMketa pramANe kapaDavaMjanI bhUtakAlIna gauravabharI samRddhinAM pagaraNa thayAM heya-ema jaNAya che. - kemake kapaDavaMjano chellI be sadIno ItihAsa AvA viziSTa dharmaprabhAvaka puNyapurUSenI kArakIdIthI bharelo maLI Ave che, jemake-zeThazrI gulAlacaMdabhAI, zeThazrI lAlacaMdabhAI gulAlacaMda, zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda, zeThazrI vRjalAla motIcaMda, dharmapremI zrI amRta zeThANI, dharmaprabhAvikA zrI mANeka zeThANI, sAhityasaMzodhaka pATaNa, lIMbaDI, jesalamera, amadAvAda Adi sthaLane hastalikhita prAcIna jJAnabhaMDArane khaMtabharyA zramathI jIrNoddhAra karI vyavasthita rUpa ApanAra, bAlyavayadIkSita sva. pU. munizrI puNayavijayajI mahArAja Adi aneka puNya purUSe pU. caritranAyakazrInA janmathI dIptivaMta thaelI puNyabhUminA gauravane vadhAranArA thayA che. (1) zeThazrI gulAlacaMdabhAI-vyAvahArika ane dhArmika rIte sAnukULa vAtAvaraNavALI kapaDa vaMjanI puNyabhUminA tilaka samA zeThazrI gulAlacaMdabhAI khUba ja viziSTa puSpAIne varelA ane susaMskArasaMpanna hatA, jeonA saMskArI-vArasAne TakAvI uttarottara vadhAra karanArA temanA vArasadArono ItihAsa vIzA nImA jJAtinA gauravamAM anero vadhAro kare che. aDhAramI sadInA uttarArdhamAM thaela zrI gulAlacaMda zeThe aneka dharmakAryo ane vyAvahArika-sAmAjika kAryothI ujajvala yazakIti vadhu pramANamAM prApta karela ke jenI yAdI vizALa hovA chatAM avismaraNIya rUpe itihAsa premI dhoLa--rasika vidvAne mATe ArkaSaka banI rahela che. A puNyavAna zeThIAnA vArasAne dIpAvanAra be putro thayA, zeThazrI lAlacaMda bhAI tathA zeThazrI mIThAbhAI A banne puNyavAna vyaktioe pUrva -puNyanA baLe vyApAranI kuneha, nyAyanItiparAyaNatA ane vyavahAradakSatAnA sumeLathI khUba ja lakSmInI kRpApAtra banI chUTA hAthe dharmakSetromAM tene sadvyaya karI janatAnA mAnasamAM jIvananI saphaLatAno rAha aMkti karela. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20/0 (2.) zeThazrI lAlacaMda gulAlacaMda--dhArmika ane vyAvahArika kAryoM vaDe cirasmaraNIya anelA A zeThazrInA kuMTubanA nAme eLakhavA mATe Aje paNa nImA vaizya jJAti gauravavaMtu abhimAna dharAve che. A saubhAgyazALI zeTha vyApAranA vividha kSetramAM AgaLa paDatA bhAga laI lakSmIdevInI kRpAnA svataH bhAgIdAra anyA hatA. kahevAya che ke-te vakhate aphINanA dhIkatA vahepAramAM paNa zeThazrIe jhaMpalAvyu hatu ane varasa dahADe 14 lAkha peTI aphINa luNAvADA, saMtarAmapura, kIsanagaDhanA raste ratalAma-ujjaina Adi mALavAnA vividha kendromAMthI AtI-jatI. mAravADa, paMjAba, uttarapradeza, baMgALa, bihAranA vividha kendromAM zeThazrInA hoMziyAra, bAheAza, kArya kSama mANasA zeThazrInI kunehabharI sUcanA mujaba mAlanI levaDa--devaDa karatA, keTalAka maLI AvatA ullekha pramANe teA TheTha cIna, jAvA, sumAtrA Adi videzeAmAM paNa mAla mAkalAvI bhAratanI vyApArI-pratiSThAmAM vadhAro karatA. zrI lAlacaMda zeThanI kApaDa, anAja, jhaverAta ane zarAphInuM kAmakAja karanArI aneka peDhIo uparAMta ekalA aphINu a MgenI nava moTI peDhIe mALavA, mevADa, uttarapradeza, paMjAba Adi sthaLAe dhIkatI cAlatI, jemAM 400 mANasane sTApha kAma karatA. A nava peDhI uparAMta nava zAkhA-peDhIe cAlatI, peTA zAkhAonA pAra na hatA, ekanA bhAgyathI hajArAnu pAlana pASaNa thatuM. te vakhate "lAla-gulAla" zukanavaMtA nAma tarIke janatAnI jIbhe ramatuM thayela. vaLI A puNyAtmAe mALavadezanI rAjadhAnI ratalAmamAM peAtAnI dhIkatI peDhInA badhA napho ratalAmamAM yAtrArthe AvanArA sAdharmika ane dhArmika ArAdhanAnI anukULatA thai rahe te zubha AzayathI " gujarAtI jaina dharmazALA " tarIke aMdhAvavAmAM kharce la, vaLI AvanAra yAtrALue dharma-ArAdhanAthI vaMcita na rahe te magala bhAvanAthI ajitanAtha prabhunuM Avana devakulikAvALuM bhavya jharUkhAvALA pravezadvAravALu, uMcI beThakavALuM, su Mdara jinAlaya ane dhakriyA karavA mATe dharmazALAnA daherAsara pAsenA bhAga upAzraya tarIke potAnA kharce khaMdhAvI ratalAma jaina zrIsa'ghane su Mdara preraNAdAyI dharmanA dhAma tarIke samarpita karela. jIvana ciki Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDIATEEN S A uparAMta paNa A zreSThirane dAna-puNyanAM ghaNAM kAmo karyAnI chUTaka noMdha maLe che. (3) mIThAbhAI gulAlacaMda- kapaDava janI puNya dharatI upara thaela aneka dharmAtmAe paikI peAtAnI AgavI tyAga--bhAvanA, dhama zraddhA, zAsana-prabhAvakatA AdithI svanAma dhanya anela zeTha mIThAbhAI aDhAramI sadInA ahaLatA jayeti ra zrAvaka-ziromiNa hatA. re teoe pUrva-puNyanA udaye maLela aDhaLaka lakSmIne chUTe hAthe sAta kSetramAM khaca vA sAthe pAMjarApeALa, parabaDI, sadAvrata Adi anuka MpAdAnanI anekavidha pravRttie AcarI kapaDavaMjanI kIrtine yazakalagI paherAvela. A puNyavAna zeThe zrI zatruMjaya girirAja upara zeDa bAlAbhAInI TukamAM zrI vAsupUjya svAmInu` daherAsara baMdhAvyuM hatuM. A puNyAtmAnA dhArmika vArasAne samRddharIte jALavanAra zeTha karamaca'da mIThAbhAInI dha raMgathI raMgAela anne patnIe patinA svargavAsa pachI niHsaMtAna hAvAnA kAraNe dattaka levAnI vyAvahArika paddhatine vivekamaLe phagAvI peAtAnI saMpUrNa lakSmInA dha mAge sadvyaya karavA mATe vi.sa. 1902 tA. 19-3-46nA roja suMdara vyavasthA-patraka (vIla TrasTa) banAvI sAmAjika paraMparAmAM apU Adarza sthApita karela. A TrasTa hastaka sAtakSetranI bhaktinA vividha prakAro sAthe parakhaDI, sadAvrata, jIva-cheDAmaNa, AdinI suMdara vyavasthAtmaka kAryAnI yojanA karavAmAM Avela che. vadhumAM muMgA ane asahAya pazu-pakSIenI mAvajata mATe moTA pAyA upara pAMjarApALanI meTI saMsthA Aje paNa mIThAbhAI zeThanI apUrva dhArmikatAneA paricaya ApI rahela che. kapaDavaja jaina zrIsaMdha atyAre jyAM dharmanI suMdara ArAdhanA karI rahela che, ane aneka sAdhubhagava tAnA cAturmAsa thai rahela che te mIThAbhAI gulAlacaMda nAme oLakhAtA upAzraya zeThazrInu peAtAnu raheNAkanuM ghara zrIsa Mghane dharma ArAdhanA mATe soMpyAnI maMgaLa bhAvanAnu pratika che. dharmaniSTha A zeThIyAnuM nAma Aje paNa zrIsa MdhamAM maMgaLarUpa ane zukanavaMtu lekhAya che jethI Aje paNa zrIsaMdhamAM sthAnika ke bahAragAmanI nAnI ke meTI TIpanA prasaMge sauthI paheluM mIThAbhAI zeThanuM nAma lakhAya che. vaLI mahattvanI vAta e che ke-zrIsa MghanA aneka dhArmika - khAtAMonA suvyava sthita vahivaTa calAvavA mATe pU. caritranAyakazrIe vi.sa. 1960mAM A puNyavAna ga (HD 70 chokara ..... Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BURUAN zeThanA nAmanA zukanIyALapaNAne dhyAnamAM rAkhI mIThAbhAI kalyANacaMda nAmanI peDhInI sthApanA karI hatI, ke je Aje zrIsaMghanA aneka dhArmika kAryo karavA uparAMta sAta kSetranI vizALa dhanasaMpattine suvyavasthita vahivaTa calAve che. (45) zeTha vrajalAla motIcaMda-kapaDavaMjanA dharmapremI zrAvakomAM zeTha vrajalAlabhAI tathA metIcaMdabhAI aneka AtmalakSI dharmakAryothI anekhI bhAta pADatA hatA. kapaDavaMjanA nagarazeTha zrI aMbAIdAsa zeThanA suputra hIrajIbhAI zeThane traNa putra hatA. zeTha karasanadAsa, zeTha vRMdAvanadAsa, zeTha gulAlacaMdadAsa, AmAMnA zeTha karasanadAsabhAIne be suputro hatA vrajalAla tathA zeTha motIcaMda. A banne bhAIonI viziSTa dharmakriyAo ane zrI saMghanAM dareka dharmakAryo khabhekhabhA meLavIne umaMgapUrvaka karatA hovAthI lekajIbhe vrajalAla motIcaMdanAma rUDha thaI gaeluM. A puNyavAna banne bhAIo zrIsaMghamAM agragaNya hAI bAramI sadImAM lADaNI bIbIe karela kapaDavaMjanI navI vasAhata rUpa AjanA kapaDavaMjanI sarva prAcIna dhArmika ImArata tarIke prakhyAta zrI paMcanA upAzraya hastaka cAlI rahela aneka dharmakAryonA prAraMbhanuM zreya temanA phALe jAya che. Aje paNa teozrInA nAmanI sAthe saMkaLAyela dhArmika peDhI suvyavasthitapaNe kAma karI rahela che. (6) zrI amRta zeThANI - kapaDavaMjanI dharmabhUmimAM viziSTa dharmaraMgathI raMgAela zrAvikAone phALe noMdhAelo che, tenA pratyakSa purAvA tarIke amRta zeThANInuM nAma cira--maraNIya raheze. A zeThANI gulAlacaMda zeThanA suputra lAlacaMda zeThanAM putravadhU hatAM. amRta zeThANanA pati zeTha zrI nathubhAI kapaDavaMja saMghanA agragaNya dhArmika vyakti tarIke prakhyAta hatA, A zeThANIe abhuta dharmabhAvanAthI prerAIne zrI aSTApadajInuM devavimAna jevuM suMdara jinAlaya lAkha rUpiyAnA kharce baMdhAvela. 1 jenuM vigatavAra parNana "kapaDavaMjanI dhArmika samRdhdhi" nAmanA (1kamA) prakaraNamAM romAMcaka ra te ApeluM che. e prakaraNamAM aSTApadajI ! derAsara kayAre ane kevI rIte amRta zeThANIe banAvyuM ? tenuM suMdara varNana zrI aSTApadajInA daherAsaranI pratikA-rAsanA AdhAre ApavAmAM Avela che. 5 , Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AUDZJEURS (7) zrI mANeka zeThANI-kapaDavaMjanI saMskAra-bhUminA gauravane vadhAranAra A puNyavaMto zrAvikAe udAratAthI aneka dharma kAryo karIne vivekabuddhi temaja zraddhALutAno apUrva paricaya Ape che. A zeThANI amRta zeThANInAM putravadhU thAya. nathubhAI zeThane zAmaLabhAI gIradharabhAI ane hAlacaMdabhAI-traNa putra hatA. te paikI zAmaLabhAInAM supatnI zrI mANeka zeThANI kapaDavaMjanA viziSTa gauravarUpa hatAM, teoe sAta kSetramAM chUTe hAthe vivekapUrvaka anargaLa paisA khaca puNyAnubaMdhI puNyanI vizALa rAzi ekatrita karela. A dharmAtmA zeThANIe DhAMkavADImAM zrI zAntinAtha prabhunA jinAlayanI pAse zrI AdIzvara prabhunuM suMdara jinAlaya baMdhAvela temaja zrI zatrujaya girirAja upara vAghaNapoLamAM satathaMbhIA derAsaranI bAjumAM suMdara bhavya jinAlaya baMdhAvI jIvanane sArthaka karyuM hatuM. - A puNyavatI zrI mANekazeThANInA nAmanuM drasTa Aje paNa aneka jAtanAM dharmakAryo karI rahela che. svargastha zrI pU. muni zrI puNyavijayajI mahArAja- kapaDavaMjanI dharatI upara aneka mahApurUSe zAsana, saMgha ane bhAratanI zobhA vadhAranAra thayAnI sAkSI itihAsa bhare che, evA mahApurUSe paikI caritranAyakazrInuM sthAna jema advitIya che, te rIte svanAmadhanya pU. munizrI puNyavijayajI mahArAjanuM nAma paNa viziSTa che. A puNyavAna mahApurUSane TuMka paricaya nIce mujaba che. pU. mahArAjazrIno janma kapaDavaMjamAM suzrAvakazrI DAhyAbhAInAM supatnI mANekabenanI kukSie vi. saM. 1lparanA kArataka suda-5nA roja thaela, temanuM saMsArI nAma maNIlAla hatuM. cauda varSanI kumaLI vaye paNa pUrvajanmanA viziSTa saMskAra ane mAtAjI taraphathI viziSTa rIte dhArmika saMskAranI keLavaNInA pratApe vi. saM. 1965 mahA vadI-panA divase chANI(vaDedarA) gAme pU. munizrI caturavijayajI mahArAja pAse umaMgabhera dIkSA svIkArI. emanAM mAtuzrIe paNa pitAnA saMtAnane prabhuzAsananA caraNe saharSa seMpI 1 A TrasTane vigatavAra paricaya " kapaDavaMjanI dhArmikasamRddhi" (praka. 16)mAM ApavAmAM Avela che. Aga moja " S&G raha) Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HEDVEN Atma-kalyANa sAdhavAnI daSTie beja divasa pachI eTale ke vi. saM. 1965 mahA vada-sAtamane divase pAlItANAmAM pU.zrI. mehanalAlajI mahArAjanA samudAyamAM dIkSA lIdhI ne temanuM nAma sAdhvI ratnazrIjI rAkhyuM. munizrI puNyavijayajI potAnA dAdA gurU pravartaka zrIkAntivijaya mahArAjajI jevA jJAnavRddha-saMyamI-maDApurUSanI nizrAmAM vadhu kALa rahyA, pariNAme sAdhujIvananA viziSTa ghaDatara uparAMta saraLatA, nikhAlasatA, guNagrAhItA, svAdhyAya-parAyaNatA kartavyaniSThA Adi jIvanazuddhinA maulika guNanI keLavaNI sAthe prAcIna hastalikhita prati vAMcavAno khaMtabharyo abhyAsa-vividha lipiono ukela tathA jJAnabhaMDAramAM astavyasta rUpe paDela hastalikhita pratonA saMgrahane suvyavasthita rIte-surakSita rIte jALavavAnI hathoTI meLavI ane dAdAgurU ane gurUdevanI dekharekhataLe aneka jJAna bhaMDAronuM paDilehaNa karyuM, keTalAya aprakAzita mahatvapUrNa graMthane vyavasthita rIte saMpAdita karI chapAvavAnI pravRttimAM nipuNatA meLavI. jenA pariNAme pU. mahArAjazrIe pATaNa, khaMbhAta, lIMbaDI, amadAvAdanA seMkaDo jJAnabhaMDAromAMthI hajAro hastalikhita pratione asta-vyasta dazAmAMthI sarakhI rIte goThavI punarjIvana ApyuM. vaLI kumArapALa mahArAjAnA svargavAsa pachI gujarAtamAM phelAela rAjakIya aMdhAdhuMdhInA kAraNe te vakhatanA dIrvAdaza zramaNasaMghe agamacetI vAparI jesalamera jevA dUranA pradezamAM uMTo upara pATaNanA mahatvabharyA vizALa jJAnabhaMDArone sthaLAMtarita karelA, ane jesalamera zrIsaMghe udhaI, pANI, zaradI jIvAta AdithI nukasAna na thAya tevI rIte surakSitapaNe rAkhelA, te bhaMDArane chelle chelle pU. munizrI puNyavijayajI mahArAje vRddhAvasthAmAM paNa lAMbe vihAra kheDI jesalamera jaI be varSanA lAMbA gALe paNa samasta jJAnabhaMDArane vyavasthita jIrNoddhAra karyo. AvAM bIjA aneka mahatvabharyA kAryothI pU. mahArAjazrInuM nAma itihAsamAM amara banI gayuM che pU. mahArAjazrIno svargavAsa vi. saM. 2027nA jeTha vada. 6 tArIkha 14-6-71nA samavAranA roja muMbaI (vAlakezvara)mAM thayo. vartamAnakALamAM paNa kapaDavaMjanA bhAI vADIlAla manasukharAma, zeTha bAbubhAI maNabhAI zeTha mULajIbhAI bhegIlAla vagere baheza nAmAMkita dezavidezanA vahepArIo havA sAthe dAnadharmapravINa ane udAra-carita mahAnubhA thayA che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MSAUDITEURS, A sivAya dhaMdhAnA aneka kSetremAM paNa nImA vaizyajJAti bhAIone sAro phALo che. sva. zeTha zrI cImanalAla DAhyAbhAI (jayaMta meTala varkasa-kArakhAnAnA mAlika) jaina paraMparAnA custa anurAgI heI dAna, dayA, dAkSiNya vageremAM mekhare sthAna pAmelA. A rIte bATalIya kaMpanI muMbaInA bhAgIdAra sva. zeThazrI vADIlAla manasukharAma pArekha Adi aneka vyApArIo jJAtinA gaurava rUpa banelA. nAnI paNa ati bhavya A nagarImAM aneka dhanADhya zeThIAo ane bIjA keTalAka mAtabara vaherA vagerenI bhavya ImArate temaja bAga-bagIcA vagerenI suMdara bhAthI AjubAjunA ghaNAkharA loko kapaDavaMjane "nAnI muMbaI' tarIke paNa pIchANe che. vaLI jinazAsananI advitIya chAyAvALAM rAdhanapura, cANasmA, khaMbhAta, chANI Adi gAmanI jema kapaDavaMjanI dharatI paNa viziSTa rIte tyAga ane saMyamanA mArge pitAnA saMtAnane umaMgabhara AgaLa dhapAvavA prayatnazIla rahI che. A kapaDavaMjanI bhUmimAM janmelA aneka puNyavaMta nara-nArIoe uttama cAritra dharmane svIkAra karela che. temAM zrI somAbhAI jhaveralAla tathA lallubhAi kevaLadAsa pAdazAha jevAe te pitAnuM AkhuM kuTuMba vRddhathI te bAla sudhI sAdhu-saMsthAne arpaNa karela che. dIkSAnA pUnita paMthe pelA ke dhapavA IcchatA puNyavAnane kauTuMbika, Arthika ke rAjakIya keIpaNa muzkelImAMthI pAra karavAnuM sAmarthya upara jaNAvela rAdhanapurAdi zaheranI jema kapaDavaMja paNa jinazAsananA abhedya killA rUpe ApI rahyAnA DhagalAbaMdha dAkhalA vIsamI sadInA uttarArdhathI maLI rahe che. kapaDavaMja zaheramAM aneka kuTuMba pitAnA samasta parivAra sAthe prabhuzAsanane samarpita thayAnI vyavasthita nedha pAchaLanA pariziSTamAM vigatavAra ApavAmAM AvI che. zrI ciMtAmaNI pArzvanAthanA jinAlayanA vahIvaTadAra bhAI zaMkaralAla vIracaMda dezI jevA dharmAnurAgI ane zAsana bhaDavIrane kema bhUlI zakAya? jeozrI ApaNA caritranAyaka AnaMdasAgara sUrIzvarajInI paramezvarI pratrajyAmAM saMpUrNa rIte sahAyaka banyA hatA. pitAnA klApUrNa viziSTa sthApatyothI ane adhyAtma anurAgI aneka mahApurUSenI janmabhUmi tarIke bhAgyazALI baneluM A zahera Aje paNa pratiSThAne yathAvat surakSita rAkhe che-te eka smaraNIya hakIkta che. - - - - 2 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'S ! : . = = prakaraNa-15 che . *Adhunika daSTie kapaDavaMja ( naDIyAda-kapaDavaMja nerogeja relvenuM Tamanasa sTezana kapaDavaMja jANe eka khUNAmAM lAge! paNa kapaDavaMja zahera amadAvAdane aDIne, DAkerane dAbIne, naDIyAdane naDIne, vADAzinarane vaLagIne, mevADanI hadane maLIne, paMcamahAla ane sAbarakAMThAthI sahejeya dUra nahi evuM sTeTa TrAnsaporTa sarvisanuM cAre bAju musApharI karavAnuM mathaka rUpa garavI gujarAtanuM garavuM zahera che. bharUcane bhulAve, naDIyAdane navaDAve, peTalAdane pADe, khaMbhAtane khUce evuM suMdara manahara zahera che. kapaDavaMjanI relagADI, meligADI ke belagADI nahiM ! paraMtu sahelagADI te kharI ja, jANe moTo ajagara-vAsukI Ave te hoya ema lAge, paNa koIneya gaLe nahi, jherI nahi, ane musApharone sahIsalAmata lAvI kapaDavaMjanI bhUmimAM nirAMte utAre, junI-jarjarita paNa jana-ghelI, dhImI paNa dhaMdhAghelI e relagADI sahelagADI rUpe musApharone AnaMda ApanArI che. 1 kapaDavaMjanuM relve sTezana bilDIMga utaratAM jANe TopI ke pAghaDI aDakIne paDI jaze ema lAge, paNa nIcA namavuM paDatuM nathI, TopI aDatI nathI, muzkelI naDatI nathI, zobhA ghaTatI nathI. sTezana bahAra nIkaLo ane juo ! zaheramAM javAno pahoLo rAjamArga lAITanA sthabhathI tathA kapaDavaMjanI lalATIthI pAtharele suMdara gAlIcA jevo bhata, AjubAju suzobhita baMgalA, be dharmazALAo je amadAvAdanI revAbAI dharmazALA nahi! paNa musApharane visAmo levA lAyaka kharI ! x A prakaraNa tyAga tapa-saMyamanI triveNInA kendra samA AdhyAtmika mahA ruSa tarIke caritranAyakanI jIvanaprabhAnA maulika to sAthe jarA visaMgata che, tema chatAM bALaonI daSTie vineda ane mAhitInA saMkalana dRSTithI "ApaNuM kapaDavaMja' AdinA AdhAre prAya lagabhaga akSaraza. levAmAM AvyuM che. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - NESRAUNTEURS najIka eka saMnyAsAzrama-sAdhusaMtonuM virAmasthAna, zahera tarapha javAnA rastAnI sAme rasta khaDAyatA chAtrAlaya zaheranI hoTelane haTAve-bhUlAve tevuM zrI dhIrUbhAI kAMTAvALA ane zrI kAMtilAla talATInI suMdara vyavasthAthI zobhatuM, pachI gAMdhI udyAna suMdara pravezavALuM, zaheranI ronakamAM ane mojamajAmAM ora vRddhi kare evuM reDiyo, phuvAro ane lIlA ghAsanI cAdara tathA phulachoDa, jhADa ane lIlevarIthI opatuM ThaMDaka bharyuM vizrAMti sthAna. daza-bAra lakaDapIThAM, cAra-pAMca rUnAM ja, boksAITane sAIDIMga, magaphaLInA telanI mile, glAsa phekaTarI, AIsa phekaTarIo. sega, (lAkaDuM vaheravAnI) male, jAtajAtanI ghaTIo, bhaThThIo, vakhAra Adi vepAra-dhaMdhAthI dhamadhamatuM zahera godharAthI paNa garavuM lAge che. vaLI kapaDavaMjanI vividha mukhI mahattAne darzAvanArI prayAgarAja triveNI saMgama je prakhyAta nahiM, paNa kapaDavaMjanI janatAne pAvanakArI mahera ane vAMcI nadIne pavitra saMgama, zaherane pharato etihAsika kille, siddharAja jayasiMha ane pezvAI ItihAsanI yAdI ApanArA aMtisarI ane nadI daravAjA, saurASTra, uttara ane dakSiNa hiMdanI yuvationA zaMgAra vagerenI sajAvaTa karanAra kAca ane AbhalAnA kArakhAnA, phekaTarIo, AlIzAna makAnevALI vaherAvADa, AgavI uMcAIthI opato caMcalabAi TAvara, purANuM ItihAsanA kIrtikaLaza rUpa bhavya kalAsamRddha kuMDavAva, vividha prakAranAM kApaDa, karIyANAM, lokhaMDa, adyatana yaMtrasAmagrI AdinA levaDadevaDanA vepAra-rojagArathI dhamadhamatA bajArothI opate bhavya rAjamArga, kapaDavaMjanI mukhya bajAranA nAka samAna jIvadayAnI lAgaNIne poSanAra mUMgA paMkhIonA vizrAmarUpa bhavya parabaDI, tathA je puNya-purUSanA svargavAsathI kapaDavaMja itihAsa prasiddha banyuM, te navAMgI vRttikAra pU. A zrI abhayadevasUrinA nAma sAthe saMkaLAyela bhavya jJAna maMdira, prAcIna nayanaramya-kalAkArIgarInI manahara samRddhithI opatA aneka bhavya vizAla jainamaMdira nIlakaMTha, mahAdeva Adi prAcIna aneka devAlaye, bajAra vacce bhavya zilpakalAthI zebhatI kaDIyA majIda, aneka zrImaMta zeThIAonA bhavya mahAlaye, muMgA, asahAya pazuonI ja nahIM paNa jIva mAtranI duHkhI hAlatamAM kartavya tarIke niSThApUrvaka duHkha dUra karavAnI preraNA ApanAra pAMjarApoLanI vizALa mAtabara saMsthA, aneka dhArmika kAryomAM vaparAtI zrI neminAtha prabhunI vADI ane bhavya prAcIna neminAtha prabhunuM suMdara maMdira, mANeka zeThANInI vizALa dharmazALA Adi aneka mahattvanAM sthAne kapaDavaMjanI renakane vadhArI rahyAM che. have kapaDavaMjanA prakhyAta sAbunA geLA jevA nathI maLatA ! paNa deza-paradezamAM kapaDavaMjanI janatAnA keTalAka cakera DeLA te jarUra jovA maLe che, jevA ke Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ leDa kevIna ke koI gerA mutsaddIne bhulAve tevA briTIza amalanA aNamola amaladAra bhUtapUrva paMjAbanA garvanara sara caMdulAla trivedI, svataMtra hiMdamAM naherU-saradAranI pasaMdagI pAmelAM leDI kusumagaurI, Adhunika jamAnAne vazavartI gaNAtAM zrI kusumabena desAI zrImatI kAntAbena trivedI, zrI IsAkabhAI baMdhukavALA, zeThazrI jAbIrabhAI, zrI zaMkara lAla zAha, "ApaNuM kapaDavaMjanA taMtrI harihara trivedI, hAla amadAvAda vasatA zrI caMdulAla pArekha, zrI mohinIcaMdra, zrI rAjendra zAha kavi, ane zrI semAlAla zAha (citrakAra), zrI vI.sI. trivedI, zrI e. jI. mahaMmadI, zrI cImanalAla pArekha, che.dhIrUbhAI parIkha, zrI pramodarAya, zrI priyakAnta parIkha, zrI ramaNalAla ke. trivedI, zrI dhIrUbhAI zAha (kAMTAvALA), zrI caMdrakAnta mara parIkha, zrI somAbhAI punamacaMda dezI, zrI cImanalAla DAhyAbhAI (jayaMta meTala varka vALA), jayaMtilAla zaMkaralAla pAdazAha, zrI haribhAI trivedI, (prabhAta sInDIkeTavALA) zrI jazubhAI IlekaTrIkavALA, zeThazrI vADIlAla manasukharAma (bATalI boya kuvALA), zrI ramaNalAla nagInadAsa parIkha (dilhIvALA), prakhyAta dhArAzAstrI zrI nagInadAsabhAI gAMdhI (bhUtapUrva dhArAsabhya), bhUtapUrva myunisipala pramukha tathA dhArAsabhya zeThazrI kasturabhAI parIkha vagere. bhUtakALamAM paNa zrI haribhAI desAI rahasya maMtrI tarIke zrI. ma. gAMdhIjInI sAthe dezabharamAM pharyA hatA. AvA aneka vyAvahArika, sAmAjika, kAryakartAonI ahalaukika ane bhautikavAdI netAgIrI nI apUrNatA vyakta karanArA AdhyAtmika draSTie sva-paranA mahAna ucca kalyANanI sAdhanA karanAra, saMgha-ziromaNi ajoDa, bhUta-tirdhara pU. caritranAyakazrInA janmabhUminA kAraNe kapaDavaMja zahera saghaLI vyAvahArika viziSTatA karatAM vartamAna jagatamAM dharmapurI ane tIrtha svarUpa tarIke bhAvikenA haiyAmAM aMkti thaI gayela che. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rJI SWISS GJ | IN: 3 1/1 & Bloche . ja mAvA nA prakaraNa-16 che che! kapaDavaMjanI dhArmika samRddhi che a ne aneka mahApurUSanAM pAvana pagalAM ane viziSTa dhArmika sthAnothI sabhara zrI kapaDavaMjanI yazagAthA pUrvanA mahApurUSoe dharmabhAvanAthI sIcelI puNyavelaDInA phaLa svarUpa jaMgama-sthAvara dhArmika saMpattinA kAraNe vadhu hatI-che. temAM sthAvara ane jaMgama e be prakAranI saMpaDhAomAM sthAvara saMpadA rUpe dharmabhAvanAnA pratIkarUpa zilpasamRddha sthApatyanuM sthAna prathama Ave che. kapaDavaMjanI dharatInuM gaurava ItihAsamAM viziSTa rIte agrasthAne che, temAM A dharatI upara jaLavAI rahelAM smArakane mukhya phALe jAya che. caulukya vaMzanA rAjAoe banAvela zilpasamRddha teraNa, kuMDavAva, batrIsakeThAnI vAva, nIlakaMTha mahAdevanuM maMdira, mahAlakSmI mAtAjI, nArAyaNa devanI mUti, kuDavAvanA jIrNoddhAra vakhate maLI Avela keTalAka zilpanA avazeSa, gAyakavADa sarakAranA amala daramiyAna zaheranA saMrakSaNa aMge keTa baMdhAvatAM khedakAma vakhate maLI Avela hanumAnajInI pracaMDa mUtti, kikalA ane parakeTanA daravAjA, masjidanAM khaMDere, prAcIna devamaMdire Adi zipasamRddha sthApatya kapaDavaMjanA itihAsa-prasiddha bhUtakAlIna gauravagAthAnA bhavya pratIka che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WATU WAUPne temAM paNa viziSTa keTinI dhArmika bhAvanAnA pratIkarUpa ati gauravavaMtAM suprasiddha jaina maMdiro ane temAM rahelI prAcIna bhavya mUrtio, upAzraye, pAThazALA vagere A bhUminI pavitratA ane bhUtakALanI bhavyatAnA mUka sAkSIrUpa che, tethI te badhAne paricaya TUMkamAM ahIM jaNAvAya che. kapaDavaMjanAM jaina maMdire ? vizAla bhavya devavimAna jevA suMdara ATha jinAlaye hAla kapaDavaMjamAM zobhI rahyAM che. (1) zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhunuM (2) , aSTApadajInuM (lAMbIzerI) (3) , zAMtinAthajInuM (DhAMkavADI) (4) , AdIzvarajInuM (mANeka zeThANue banAvela) (5) , caumukhajInuM (AMbila khAtA pAse) (6) , vAsupUjya svAmInuM (moTA upAzraya pAchaLa) (7) , AdIzvara prabhunuM modI vAsamAM) (8) , neminAtha prabhunuM (atisariyA daravAjA bahAra) A badhAMne TuMka paricaya A pramANe che(1) zrI citAmaNi pAzvanAtha jaina daherAsara : kapaDavaMjamAM jaina dharmanI puNyapatAkA laherAvatA gaganacuMbI jainamaMdiramAM zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhujInuM daherAsara atyaMta mahara ane suMdara che. jemAM virAjamAna zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhujInI ati prAcIna pratimAne jotAM jANakAra anubhavIonuM mAnavuM che ke-- - "A pratimAjI atyaMta prAcIna jaNAya che, kemake pratimAjIne dekhAva, virala cihane, viziSTa lakSaNe, keNuM nIcenI suviziSTa AkRti, kalAmaya ketaraNI temaja pATalI upara lekha na levA vagere kAraNethI A pratimA zrI saMprati mahArAjAnAM bharelAM paNa kadAca heya tema jaNAya che." Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SET UZTEARS zrI pratimAne prAdurbhAva ghaNAM varSo pUrve anAthAzramanA nAmathI oLakhAtI jagyAnA (hAlamAM jyAM lAyabrerI che) khedakAma karatAM thaye hatA. pachI te pratimAjIne tyAMja yathAyogya sthAna banAvI birAjamAna karela, kemake atyAre je sthAnamAM derAsara che, te jamIna te vakhate muslImenA vasavATa rUpe hatI tema jaNAya che, jenA kAraNa tarIke Aje paNa daherAsaravALI jagyAnI oLakhANa lekjhASAmAM "saiyadanA cakalA" tarIke thaI rahelI che.* vartamAna daherAsarane pAye aDhAramI sadImAM naMkhAyAne ulekha ItihAsamAM spaSTa rIte maLe che. A anAthAzramavALI jagyAmAM paNa rUpe virAjamAna karela zrI cintAmaNi pArzvanAtha prabhujInI navA daherAsaramAM pratiSThA aDhAramI sadInA uttarArdhanA aMtima caraNamAM mahA mahotsava pUrvaka bhAvabharI aneka pUjAe tathA "upadezaprAsAda" jevI mahAna kRtionA kartA pUjya * A daherAsaranuM punarnirmANa jIrNoddhAra dvArA je sthAne thaela che te aMge paDavaMjanA vRddha purUSanA mukhathI jANavA maLe che ke. mULanAyaka prabhunI camatkArika pratimAjI mANekazeThANI taraphathI be dhAtA anAthAzrama (hAla pustakAlaya)nA pAyAmAMthI pragaTa thayA pachI tAtkAlika nAnA pramANamAM gabhAro banAvI prabhujIne padharAvela" jenA ke pratIka rUpe anAthAzrama (pustakAlaya)nA makAnanA pazcimAbhimukha dvAranI AsapAsa daherAsaranA dvAranI jema grAsamukha-maMgala rauyavALI bArazAkha vagere cihno jovA maLe che." paNa zrIsaMghanA agragaNya vyakitaonA manamAM prabhujInI vizALa pratimAne anukuLa ane catuvidha zrIsaMdha sAmudAyika rIte sAre lAbha laI zake tevuM vizALa jinamaMdira banAvavAnI maMgaLabhAvanA hoI te vakhatanA zrI saMghanA agragaNya dIrdhadazI (jIvaNalAla suMdaralAla zAha, ratanajI gopALajI, zAha zAmaLadAsa raMgajIbhAI zaMkaralAla bhurAbhAInA vaDavAo vagere) zrAddharanee eka pachI eka musalamAno makAna vecAtAM laI teonI vasati dUra karavA kuneha vAparavA rUpe eka keTa banAvI kAyamI rIte teo dvArA thatI AzAtanA vAravA mATe sAvacetI bharyuM pagaluM paNa bharela." vaLI A aMge sabaLa purAvo e paNa che ke-zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhunA hAla AdhAra TharA. navanirmita daherAne pAye mUlanAyaka prabhune kAyama rAkhI khodavAmAM 15thI 16 phaTa uMDe sudhI bhUmizekSana karatAM hADakano moTo jaththo maLela. A upara0 musalamonI vasati ahIM prathamathIja hovAnuM anumAna vyAjabI lAge che. vagara ema che 2] Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M. MOHON pAda AcArya devazrI vijayalakSmI sUrIzvarajI mahArAjanA varadda haste thayAnI ziSTa . purUSenI zraddhApUrvaka mAnyatA che. viziSTa zubhamuhUrtamAM thayelI A pratiSThAthI kapaDavaMjanA jaina zrIsaMghamAM dhArmika, vyAvahArika temaja sAmAjika caDhatI kalA bIjanA candranI peThe divase divasa vadhI hovAnI vAte vRddha-purUSanA mukhapamukhathI cAlI AvatI Aje paNa mANaso dvArA sAMbhaLavA maLe che. samayanA vaheNa sAthe keTalAka kALa pachI sujJa puruSane ema lAgyuM ke- tapagacchanA prabhAvaka pU. A.zrI vijayalakSmI sUrIzvarajI manA hAthe maMgaLa muhUrta pratiSThita thayeluM A daherAsara te vakhatanI viSama sthiti hovAnA kAraNe mApasaranuM chatAM nAnuM hovAthI parvanA divasamAM khUbaja sAMkaDuM paDatuM, paNa te vakhate bIjuM kaMI zakya na hatuM, kemake pratimAjI pragaTa thayAM, tyAre musalamAnonI bharacaka vastIvALA paDozamAMthI je makAne tAtkAlika maLI zakyAM te kharIdI laI daherAsaranA rUpamAM te makAne pheravI A daherAsara kAyama karela, chatAM zrIsaMghane A vAta khUMcatI to hatI ja. kALakrame zrI saMghanA puNe kapaDavaMjanA svanAmadhanya zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMde paisA sAmuM na joI AgalI khAlI paDatara jamIne tathA ghare meM-mAMgI kiMmate vecAtAM laI zrI saMghanI dhArmika ArAdhanAnI bheTI agavaDa dUra karavA prayatna karyo. daherAsarajIne juno je cakane bhAga hatA tyAMthI te TheTha zrI zaMkaralAla bhUrAbhAInA ghara taraphanA karA sudhIne bhAga na baMdhAvI daherAsaranI vizALatA ane ronakamAM vadhAro karyo. temaja vadhu lAbha levAnI daSTie junA daherAsarano jIrNoddhAra karAvI lagabhaga vi. saM. 1 ahIM eka upazruti khAsa nedhavA jevI che ke, pU. A. zrI vijaya lakSmIsurIzvarajI mahArAjAe evI ArSavANI uccArI hatI ke-A pratiSThA je muhU thaI che te lagna ghaDI evI che ke zrI jainasaMghanI strIo senAnA baDe pANI bharaze-eTale ke zrI jaina saMghanI sukha-samRddhi caDhatI-kaLAe raheze. paraMtu vi. saM. 1980 lagabhaga daherAsaranA bAraNAnA TeDalA TUMkI-buddhivALA keTalAka tumativALAoe zebhAnA nAme kapAvarAvyA, jenA pariNAme saMdhamAM eka varSamAM 70 purUSa ane saMkhyAbaMdha bAlakanAM maraNa thayAM. sujJa vyaktionI salAhathI A AzAtanAnA nivAraNa mATe zAMtisnAtra AdinI mAMgalika vidhi thaI ane teja kApelA ToDalA pharIthI cAMdIthI maDhIne sva. zeThazrI cImanalAla DAhyAbhAI parIkhe vidhipUrvaka caDhAvyA pariNAme teo dhana-samRddha thayA, ane saMghamAM rAbetA mujaba zAMti thaI." Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SENDVZEMRE 1850mAM zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMde zrI ciMtAmaNi pAzvanAthanuM daherAsara lAkaDAnI kotaraNIvALuM suMdara navIna bhavya devavimAna jevuM banAvI dIdhuM.' taduparAMta prabhubhaktithI prerAI asAra lakSmIne lAbha levAnI daSTie temAM zrI malinAthajIne gabhAre ane upara zrI zAntinAthajIne, gabhAre nave baMdhAvyuM. paNa kALabaLe te lAkaDAnI nakazIvALuM daherAsara jIrNa thavAthI vi. saM. 2008 mAM gaNivarya sva.pU.zrI labdhisAgara mahArAjazrInI preraNA ane sva. zeTha zrI punamacaMda pAnAcaMda zAhanA saprayatnathI kapaDavaMjanA zrI saMghe pAyAthI navuM daherAsara mUlanAyakane kAyama rAkhI banAvyuM, ane pradakSiNAmAM varNa pramANe vIza tIrthakaronI pratimAo aMjana-zalAkAnI bhavya vidhi sAthe padharAvI. zrI cintAmaNi pArzvanAtha prabhunA maMdiranA A chellA jIrNoddhAra pachI abhUtapUrva rIte bhavya caitya-pratiSThA mahotsava temaja aMjanazalAkA mahotsava vi. saM 2011 nA vai. va. 10 thI jeTha sudhI 6 sudhI ApaNuM caritranAyakazrInA paTTadharazrI gacchAdhipati sva. pUjya AcArya zrImANijyasAgarasUrIzvarajI ma. nA varada haste lAkha rUpiyAnA saddharAya pUrvaka ujavAya hate. zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhunuM jinAlaya hakIkatamAM kapaDavaMja zaheranA madhya vistAramAM jainonI pracura vastI vacce chellA jIrNodvAra pachI devavimAna jevuM zebhI rahela che. daherAsaranI bAMdhaNI suMdara uMcI beThaka upara sapheda dUdha jevI vizuddha ArasanI zilAothI cipAsa maDhela ane zilpakalA-vizAradanI vyavasthita ejanAnA bhavya AkAra rUpe che, jethI TuMkI jagyAmAM paNa daherAsara atyaMta vizAla ane bhavya lAge che. daherAsarane raMgamaMDapa aneka dhArmika janone samAveza karI zake te vizAla bane 1. atyAre to AkhuM daherAsara bhavya saMgemaramaranI zveta kalAtmaka zilAothI devavimAna jevuM thaI gayuM che, paNu paM. mahAsukharAma prANanAtha zrotriya likhita "zrI vizA nImA vaNika jJAtino itihAsa (pAnuM 317)mAM nIce mujaba nedha che. ' apUrva dharmazraddhA ane akhUTa prabhu-bhakitathI prerAIne sva. zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMda kuzala kArIgare pAse taiyAra karAvela bhAta-bhAtanI nakazI meghADaMbarI thAMbhalA, kamAno vagere kASTha-zipanI bhavya kataraNIvALuM kAma jovA jevuM, ghaDIbhara jenArane thaMbhAvI de tevuM hatuM, ke jene jIrNoddhAra nimitte hAla kADhI nAkhavAmAM AvyuM che. A aMjana zalAkA pratiSThA aMgenI saghaLI mAhiti "aMjana zalAkA pratiSThA mahotsava ahevAla saM. 2011 vaizAkha vadi 10 thI jeTha sudI 6' nAmanI sacitra pustikA (aMjana zalAkA pratiSThA mahe tsava prasaMge zrI saMdha taraphathI prakaTa thayela)mAM vigatavAra che. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H erne che, pUjA, mahotsava Adi prasaMge daherAsaramAM dharmapremIonI bharacaka bhIDa hovA chatAM TheTha rasta upara ubhI rahela vyakti paNa prabhujInA AphlAdaka-mukhAraviMdanAM darzana karI zake tevI adbhuta vAstukalAnA namunA rUpe daherAsaranI bAMdhaNI bhalabhalAne Azcaryacakita karI de che. daherAsaramAM garbhagRhanA pravezadvAro tathA suMdara teraNasamRddha - devakulikAonI viziSTa saMjanA darzana karavA AvanArane ghaDIbhara mugdha kare tevI che. raMgamaMDapamAM cAre bAju kalAtmaka bhAratanA suprasiddha aneka tIrthonA ArasamAM kerelA paTo temaja suMdara raMga-sAmagrIthI citarelA paTe, zrI AgamapuruSa ane zuddha cAMdImAM katarela zrI siddhAcalajI mahAtIrtha vagerenI goThavaNI dharma premIonA dharmaprema ane vItarAga prabhunI Adarza bhakti batAvavA sAthe daherAsaranA vyavasthApakenI suMdara saMjanA-zakti ane dIrgha darzitAne suMdara paricaya pUro pADe che. * A uparAMta raMgamaMDapanA ghumaTamAM vAstukalAnA zAstra pramANe vividha bhAvabhegImAM seLa vidyAdevIo temaja zilpakalAnA namunAvAlI keTalIka vividha devIonI zilpa-samRddha mUtio kalArasika puNyAtmAone paNa AkSI prabhu-bhakita pAchaLa puNyavAnoe kharcala dhanarAzinI anumodanA karavAne prasaMge upasthita kare che. vadhumAM raMgamaMDapanA ghumaTanI divAlamAM zrI pArzvanAtha prabhunA dazanuM suMdara citraNa utkRSTa keTinA citrakAra dvArA karavAmAM AveluM che, ke jene bAla jI citrakaLA jevAnA - bahAne paNa tAdaza jIvaMta prasaMganA uThAvavALA adbhuta-citronA mAdhyamathI paramAtmAnA jIvananI lakattara abhuta vizeSatAone pArakhI paramAtma-svarUpanI saMvedanAne sparzI zake che. ghummaTanA TekAmAM rahela staMbhanA mathALe tAjetaramAM jayapurathI ArasanI suMdara zilpasamRddha prabhu-bhaktinI vividha mudrAvALI ATha zAlabhaMjikAo (putalIo) padharAvI che. daherAsaramAM bhAva-bhaktipUrvaka prabhunI ArAdhanA karanArA puNyavAnanA mAnasane saMsAranI vicAradhArA tarapha jatuM aTakAvavA daherAsaranA vyavasthApakenI kuneha svarUpa zilpakalA ane citra kalAnA viziSTa saMjana baLe jAta dekharekha pUrvaka vyavasthita suMdaratA ane svacchatAvALuM svataH sarjAtuM vAtAvaraNa ullekhanIya jaNAya che. - temAM paNa zrI jayaMta meTala varkasa taraphathI prabhu-bhakti nimitte dareka citrapaTo upara genAIjha (viziSTa pittala polIza) karelI AkarSaka suMdara phremanI paTTIonI kalAtmaka saMjanA daherAsaranI zobhAmAM ane ArAdhaka jIvanI bhAvazuddhimAM noMdhapAtra vadhAro kare che. A daherAsaranI nayanaramya ramaNIyatAnA adbhuta darzana karavA AvanAra bhAvika che ne bhakti-vibhera karanAra daherAsaranA mukhyadvArathI praveza karatAM ja jamaNe hAthe suMdara kalAtmaka gurumaMdira Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KESEHOVDELAS -- kapaDavaMjanA nAmane pitAnA janma ane ajoDa zrutajJAnanI upAsanA temaja zAsana-rakSA mATenA bhagIratha prayatnothI janamAnasamAM svataH aMkita thaI janAra ApaNuM caritranAyaka parama pUjya AgamoddhAraka-mahApuruSanI bhavya kAyapramANa-mUrtithI zobhI rahyuM che. ekaMdare kapaDavaMjanI bhavya dhArmika ronaka ahIMnA bhavya jinAlayamAM chalakI rahI che, te vAta A jinamaMdironI yAtrA karanArane anubhava-satya lAge che. temAM paNa zrI ciMtAmaNi dAdAnI prazamarasa-jharatI atyaMta bhAvavAhI pratimAjI ane AdhyAtmika-zakitaonA vikAsa mATe susaMvAdI zAnta vAtAvaraNamAM AdhyAtmiktAne bhavya Apa ApanAra aneka dhArmika sAmagrIthI susajaja devavimAna jevuM zrI ciMtAmaNi dAdAnuM bhavya jinAlaya dhArmika haiyAMne kapaDavaMja pharI AvavA mATe cumbakIya rIte kheMcANa upajAve che e vAta niHzaMka che. vaLI A daherAsaranI addabhuta viziSTatA e che ke kapaDavaMjanA ATha jinAlayamAM virAjamAna pratimAjIenA upalabdha zilAlekhomAM sauthI vadhu prAcIna zilAlekhavALuM paMcadhAtunuM samavasaraNa zrI ciMtAmaNidAdAnA jinAlayamAM surakSita che. jenA para nIce mujaba zilAlekha vaMcAya che. "saMvata 1488 varSe jeTha vadI 2 nemA-jJAtIya saM. sudA (tA) bhAryA mANekadevI putra saM. gaMgAkena bhAryA sumati pramukha kuTuMba yutena svazreyase zrImad vIra-samosaraNaM kArApitaM 6. tA. zrI somayurakrimaH" - zilAlekhamAM prabhu mahAvIra paramAtmAnuM samavasaraNa banAvyAno ullekha ane te paNa nImA jJAtIya saMghavI gaMgArAma zeThano atyaMta mahattvane che. (2) zrI aSTApadajInuM daherAsara A daherAsara vIzA nImA jJAtinA agragaNya, svanAmadhanya zreSThI zrI lAlacaMda gulAlacaMdanA suputra zeTha zrI nathubhAInAM supatnI ane kapaDavaMjanI dhArmikatAne ane opa ApanAra agragaNya zeTha zrI nyAlacaMda nathucaMdanAM mAtuzrI amRta zeThANIe AtmazreyArthe vItarAga-prabhunI bhakti dvArA saMsArane TUMke karI nAkhavA udAtta-buddhithI baMdhAvyuM hovAno ullekha te vakhatanA etihAsika pustakamAM maLe che. A aMge mahatvapUrNa ullekha zrI aSTApada-bimba jina pratiSThA mahotsava nAme A daherAsaranI pratiSThA prasaMge racAyela laghurAsamAM nIce mujaba maLe che. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Gi | 2008 22 bAI amRta ANaMdazuM re, dhAriyA dharamanuM kAma saluNuM che kArabhArI bolAvIyA re, je husenabhAI che nAma saluNuM che AvyA amRtabAI AMgaNe re, harakhIne husenabhAI saluNa . varaNavI kahI sahu vAratA re, derAsara taNI tyAMI saluNa che sagAM saMbaMdhI sahune re, teDIne nija pAsa saluNe derAsara karavA teNe re, kahyo vicAra te khAsa saluNA che vayaNa bAInAM sAMbhaLI re, sahu kahevA lAgyA dhana saluNa : sukhe kare jina thApanA re, prabhujI thAya prasana saluNa che bAI kahe beThakano mAMDave re, caitya bAMdhe te ThAma saluNa che AsapAsanA dhAma je re, vecANa lee daI dAma saluNuM che sArUM sAruM kahI hu gayA re bAI amRta che buddhivAna saluNuM che bAI amRta ANaMda zuM re, dhari dharamane kAma saluNA che zrI aSTApada pratiSThA laghurAsa DhALa 2 gA. 1,2,9,10 11, 12 arthAt " pratiSThA laghurAsanI A kaDIomAM zrI amRta zeThANIne ubhela daherAsara baMdhAvavAnA uttama vicArane pitAnA mukhya kArabhArI husenamiyAM tathA saghaLA sagAM -saMbaMdhIo samakSa raju karyAnuM ane badhAMnI anumodanA sAthe daherAsaranA kAmanI zarUAta karyAnuM sUcana che. vadhumAM daherAsara baMdhAvavA mATenI jagyAnI pasaMdagImAM paNa zeThANIe pitAnI cakora buddhi vAparyAnI noMdha uparanI kaDIomAM maLe che. kemake zeThANIe dhArmika-saMskAranA ghaDataravAlI viziSTadaSTithI dIrdhadarzitA pUrvaka pitAnA nAnA-moTA sahu vartamAna ane bhAvI saMtAna-pitRka daherAsaranI leka-zraddhAthI paNa vItarAga paramAtmAnI bhaktimAM najIka hoya to vadhu joDAI zake" evuM vicArI potAnI havelInI bAjumAM ja beThaka tarIke vaparAtI jagyAne sadupayoga karavAnuM vicAryuM ane AsapAsanAM khapa lAge te makAne vyAjabI vaLatara ApIne (keInuM mana dubhavIne ke zaramA-zaramathI ke paDAvI levAnI dRSTithI nahI) kharIdI levAnI vRtti-zeThANInA haiyAmAM zrImaMtAIne chAkaTApaNAmAMthI upajatI bhAva-hiMsA na karavAnA pavitra saMskAro sthirapaNe sakriya hatA-e vAtanI mUka sAkSI bhare che. vaLI caritranAyaka pa. pU. AgAme ddhAraka AcAryadeva jevA je dharatInI mATImAMthI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusinteEURS zAsanane samarpita banI jIvana dhanya banAvI gayA, te kapaDavaMjanI puNya dharatI para amaranAma karI gayela amRtazeThANInA havelI pAseja daherAsara baMdhAvavAnA nirNaya " AjanA keTalAka zrImaMtA dhanasamRddhinA vadhArA thatAM daherAsara, upAzraya, sAdhu bhagavaMtA ane sAdharmika-kalyANamitronA sahavAsathI dUra AdhyAtmika vAtAvaraNathI zUnya ane paudgalika bhAvapASaka aneka vikRtiothI bharapUra vAtAvaraNamAM phleTa ke kha'gale khAMdhavAnuM valaNa dharAvI rahyA che, te sAme " dha premI zrAvakAe potAnA satAneAmAM dhArmi ka sa`skAronI jALavaNI mATe dharmasthAnAnI ane kalyANamitronI nizrAvALA vAtAvaraNamAM rahevu jarUrI che--evI lAlabattI dhare che, zrI amruta zeThANIe zrI aSTApadajInA jinAlayane dhAvavAnA zubhavicArane 'zumasyAtizIghram'nyAye tarataja amalamAM mukavAnu vicArI zubha divase gAmanA pratiSThita paMDita joSIone khelAvI khanavidhi ane khAtamuhUtta temaja zilA sthApavAnA magaLa dvivase jovaDAvyA. jaina zAsananI rItie AdhyAtmika dRSTie te muhUttanI cakAsaNI karAvavA peAtAnA khAsa aMgata kuTu bI ane peAtAnA vizvAsu mahetAjIne amadAvAda (nAgArIzAlA)mAM birAjamAna sAgara zAkhAnA mahAna prabhAvaka vidvAna pa. pU. pa'. zrI 'padmasAgarajI mahArAja pAse mokalyA. pU. paMnyAsazrI padmasAgara ma.zrIe zeThANInI dhArmika bhAvanAmAM divase divasa caDhatI kaLA rahe te mATe-- amadAvAda zaheranA pratiSThita cha jyAtiSIone belAvI temanI sAthe vividha dRSTi kANuthI dA vicAraNA karyA pachI kapaDavaMjathI Avela bhAiAne jaNAvyuM ke - "daherAsaranA khAtamuhUtta ane zilAsthApana mATe vi. sa. 1940nA vaizAkha zuda 11ne divasa sarvottama che." kapaDavaMjanA bhAioe gurU AjJA(vacana)ne mAthe caDhAvI zukananI gAMTha vALI kapaDava'ja AvI amruta zeThANIne badhI vAta jaNAvI dIdhI. 1 jeo zrI akamara samrAT pratiAdhaka jagadgurU pa.pU.A. 1008 zrI hIravijaya sUrIzvarajI ma.zrInA ziSya, sAgara zAkhAnA Adya mahApuruSa udhA. zrI sahajasAgarajI ma. zrInI ziSya paraMparAmAM chaThThI peDhIe ane caritranAyakazrInA dIkSAguru pa. pU. vADhIkezarI zrI jhaverasAgarajI ma. sA nI guru paraMparAmAM paNa chaThThI peDhIe thayelA che. jeethI tatkAlIna yeAtiSazAstranA jJAtA puruSAmAM agresara hatA. 2 bhAvIyoga kevA suMdara sAMketavALA che ke-amRta zANI nUtana jinAlayanA khAtamuhUta Rge te vakhate sa vegI paraMparAmAM DelAnI pATe temaja bIjA paNa ghaNA prabhAvaka mahApurUSo hatA, chatAM pU. caritranAyakazrInA bhAvI gaurava baLe sAgara zAkhAnA mahAna vistaranAra pratApanI agrIma nizAnI rUpe amadAAdamAM sAgara zAkhAnA panyAsa padmasAgara ma. pAse meAkale che, A paNa eka sUcaka hakIkata lAge che. rA ga HI 86 kA ...... ra kaa Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e/2 amRta zeThANIe paNu gurUmahArAjanA zubha AzIrvAda ane preraNAthI utsAhita banI te maMgala muhUtte zrI aSTApadajInA daherAsaranuM khAtamuhUta ane zilA sthApana paNa caDhate raMge bhAvAllAsa pUrvaka bhavya zAsana prabhAvanA sAthe karyuM.. A daherAsara jAta dekharekhathI "dhanA kAmamAM DhIla kevI" te cAya pramANe amadAvAdanA prakhyAta zrI chaganabhAI kAzIrAma sAmapurAra jevA khUbaja hAMziyAra mizrI mAraphata be varasanA TuMkA gALAmAM jhaDapathI taiyAra karAvyuM. 1 A sabaMdhI jIo hAla re, AvyA jozI rAja saluNA / zubha khAsa saluNA sahu sAthe joDI hAtha daherAsara zAstrIya paddhatie sudara kalAtmaka taiyAra thayA pachI temAM padharAvavA mATe pratimAjI aMge tapAsa karatAM 'zrI siddhAcalajI mahAtIrtha upara pratiSThita karelAM vadhArAnAM pratiSThA mahaeNtsava laghurAsa '' mAM nIce mujaba ullekha maLe che. yAtiSI tyAM teDIyA re, AvyA che. khAine dvAra saluNA / zeThANI kahe nija jozIne re, khAta muhU` saluNA 5 khyAtiSa zAstramAM joIne vaizAkha suda akAdazI re, muhurata che. tadA vanana priya sAMbhaLIne, harakhyA che. jina zAsana jayakAra kara re, jaya Ale te muhUni tapAsavA re, pharamAvyuM amRta khAI gopAlana saga lai ne re, AvyA che. hAjIbhAI rAjanagaramAM AvIyA rai, jyAM che mATA vidvAna zAstra sakala je jANe re, jenuM iM jagatamAM mAna nAgArI zALAmAM vasyA hai, tapAgaccha pArA padama sAgarajI mahArAja re, vAgIzavadane nivAsa vikrama zaka rAta AgaNI re, che cAlIsanI sAla vaizAkha suda ekAdazI rUM, khAta karI thaI nihAla --zrI aSTAda pratiSThA ledhurAsa DhA 2 2 A sabaMdhI "pratiSThA rAsa' mAM nIce mujaba noMdha maLe che. adhika hAMziyArI akakala budhavAna re, chagana kAzIrAma caitya bAMdhyuM. cittamAM dharI re, kAdhu sujJeAbhita kAma rAjanagaranA che rahIza re, salATamAM siradAra derAsara e ja varasamAM re, sarasa rUDuM karyuM taiyAra salUNA // gA 12 15 thI 19, 26 salUNA | zrI aSTApada pratiSThA rAsa DhA.-2 gA.-39/40 jIvana caritra 87 saluNA / saluNA // saluNA / saluNA // saluNA / saluNA salUNA ! saluNA // saluNA / saluNA // salUNA / salUNA // Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusinteEURS ghaNAM jinabimbe che." evI mAhitI maLI, eTale amadAvAdanA nagarazeTha zrI premAbhAI, zeTha zrI manasukhabhAi bhagubhAI, zeTha zrI maganalAla svarUpacaMda, zeTha zrI bAlAbhAI Adi dhArmika-agragaNya zrAvakAnI dekharekha taLe kAma karatI zeTha zrI ANu 4jI kalyANajInI peDhInI bhalAmaNa meLavI zrI amRta zeThANIe peAtAnA bhAI zrI chaganalAla gAMdhI tathA bhurAbhAI tArAca6, jeThAlAla Adi kapaDavaMjanA agragaNya-zrAvakone pratimAjI lAvavA mATe pAlItANA meAkalyA. tyAMthI 30 pratimAjI bhavya manahara mukhAraviMdavALAM zeTha. A. ke. nI peDhI mAraphata meLavI mahAtsavapUrNAMka lAvIne kapaDava`jathI 15 mAIla dUra mahudhA gAme lAvIne padharAvyAM, pachI vi. sa. 1942nA caitra suda 13 nA maMgaLadine bhavya samAroha sAthe zrI ANusUra gacchanA zrIpUjya AcArya zrI guNaratnasUri ma.nI nizrAmAM pAlItANAthI lAvIne mahudhAmAM padharAvela te 30 jina-mimbAne mAMtrika vidhividhAna sAthe dukhamAM pUrNAMka kapaDavaMja nagaramAM praveza karAvyeA ane DhAMkavADImAM zrI zAntinAthaprabhunA jinAlayamAM saghaLAM jina-Si ene parANA dAkhala padharAvyAM. tyAra pachI zrI amruta zeThANIe-vidvAna jozIe pAse jovaDAvela pratiSThA-muhUte te vakhate kapaDavaMja padhArelA zrIANusUragacchanA mahAna prabhAvaka zrI pUjya guNaratna sUrIzvara mahArAja ( jemanI nizrAmAM prabhu-pratimAjInA mAMgalika nagarapraveza thayela ) ne tapAsavA vinaMtI karI. zrI pUjyajIe paNa kharAkhara tapAsI vaizAkha zuda 11nuM pratiSThA mATe zubha muhUrta jaNAvyuM, temaja pratiSThA maheAtsava aMge nIce mujabanA maMgaLa kArya krama jaNAvyA. 0 vaizAkha zuda 6 jaLayAtrA 0 vaizAkha zuda cha kuMbha sthApanA, navagraha-dazadepAlAdi pUjana, 66 1 A ghaTanAnI vigata zrI aSTApa pratiSThA laghurAma vistArathI maLe che. ( DhALa 3, gAthA 1 thI 24) mAM 2 pAlItANAthI lavAyela pratimAjInA nagara pravezanI bhavya mAMgalika vidhi ane te vakhatanA dezAcAranA rItarivAjonA ullekhavALI bhapakAbaMdha rathayAtrA Adinu -vigatavAra vana. zrI aSTApada pratiSThA laghurAsa '" ( DhALa. 3 gAthA 25thI 37)mAM atyaMta bhAvavAhI svarUpamAM che. 3 zrI aSTApada pratiSThA mahotsava Asa (DhALa. 5 gAthA 1 thI 21) mAM zrI amRta zANInI uccakeTanI dhama bhAvanAne caDhatI kaLAe TakAvI rAkhavA mATe zrI pUjya mahArAjazrIe muddata sabaMdhI niNaeNya kaeNvI viziSTa lAkSaNika zailIe ApyA ? tenI vigata romAMcaka zailimAM che. EHI T ...... ra Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ {ior 25 0 vaizAkha zuda 11 maMgaLa pratiSThA eTale prakhaLa dharmAMtsAhavALI zrI amruta zeThANIe pratiSThA-maheAtsavamAM zrIpUjya mahArAjazrIne rokAvA Agraha karyAM ane temanI nizrAmAM pratiSThA-maheAtsava karI jinabhaktinA viziSTa maheAtsavapUrvaka lAbha levAnA maMgaLa niya karyAM, dha prema ane prabhubhaktinA raMgamAM asthimajajAnugata rIte ra'gAyelI zrI amRta zeThANIe zrIpUjya mahArAje Apela maMgaLa pratiSThA-maheAtsavanA zubha muhUrtAne hArdika bhAvAllAsapUrvaka mAthe caDhAvI te pramANe maheAtsavanI pUrva taiyArI caDhate ra Mge karavA potAnA mukhya kArya karAne bhalAmaNa karI. zrI aSTApada daherAsara AgaLa bhavya maMgaLa tAraNA, kalAtmaka viziSTa mahAmUlI cAMdaraNIo, vividharaMgI bhapakAbaMdha chatA ane aneka nAnI-moTI davajA-patAkAo, temaja vividhara MgI kAcanA glAsa mukIne manamAhaka rAzanI karI zakAya tevA nAnA-moTA aneka kalAtmaka jhumare ane hajArA hAMDIethI svagathI utarI AvelA bhavya devavimAna jevA vizAla maMDapamAM hajAro dharmAMpremI bhakatajanAnI apUrva prabhubhaktinA ullAsamaya vAtAvaraNamAM zrIpUjya zrI guNaratna sUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM pratiSThA maheAtsavanA maMgaLa prAraMbha thayA. * sahu prathama maheAtsavanI mahAmAMgalikatA Atma-zAMtinI maulika prApti rUpe anubhavAya te mATe maMgaLa kuMbha sthApanA karavA mATe jarUrI jaLayAtrAnI mAMtrika vidhinA bhavya mahe tsava vaizAkha suda-6 nA maMgaLa divase ujavAyA.X vaizAkha suda 7 nA maMgaLa muhUte zubha ceAghaDIyAmAM maheAtsavanI mAMgalikatAne sAnu aMdha TakAvI rAkhavA mATe cAra mA--mApavAlI saubhAgyavatI strIe sahita vratadhArI niyamabaddha dhArmika jIvanavALA mahAbhAga purUSottamA pAse maMgaLakuMbhanI sthApanA vividha vAjiMtronA maneAhara saredAe, temaja puNyavAna bhAvika dharma zraddhAbharapura sadhavA-strIonAM maMgaLa gItA ane zeThANInA hAthe thai rahela dhakAnI saphaLatAne sUcavatA viziSTa zatruneAnA zubha triveNI saMgama sAthe dharmAMtsAha pUrvaka thai. tyAra bAda zAsananI ArAdhanA karanArA bhAvuka AtmAenI dhazraddhAne sateja rAkhanArA, temaja zAsana ane dharmanA prabhAva ADe AvanArA avAdhAne dUra karavAnI maMgaLa sevA karanAra zAsananA adhiSThAyaka--devadevIonA mukhya adhinAyaka tarIke nava graho tathA daza dvipAlanu Alekhana, arcana, pUjana, khaliDhaukana, AhvAna, viziSTa mudrA ane vividhara'gI sphaTIka, pravALa, mANeka, nIlama, sAnu', cAMdI, akkalabera, gAmedaka, Adi ratnAnI pratiSThita mALAethI + zrI aSTA pratiSTA mahAtsava laghurAsa (DhALa-8 prAra MbhanA duhA 1 thI 6 tathA gAthA 1 thI 45) mAM pratiSThA mahe|tsavamAM ujavAyela jaLayAtrAnI vistArathI vigata che. pAnAmA Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHMIVEEURS jApa Adi anuSThAnapUrvaka mahotsava sAthe viziSTa uttamottama pUjA sAmagrI, gaMdha sAmagrI, kayANaka sAmagrI, vastrasAmagrI, auSadhisAmagrI AdinA saMjana rUpe mAMtrika vidhie mahApUjana thayuM.' pratiSThA-mahotsava prasaMge zrIpUjya mahArAjazrInI doravaNa anusAra upara pramANenA mahattvanA kAryakame thavA uparAMta pratiSThA-mahotsavane anurUpa citya-pratiSThA, AmalasAra pUjana, svarNakalaza-vajadaMDa abhiSeka, deva-devI abhiSeka, brahad cityAbhiSeka, bhavya rathayAtrA, sAdharmika-bhakti Adi aneka maMgalAnuSThAna dharmollAsanI vRddhi sAthe karavAmAM AvyAM. - A pramANe pratiSThA mahotsava aMge saghaLI zAstrIya maryAdA pUrvakanA vidhi-vidhAne gya zubha veLAe vidhi pUrvaka dhArmika lokonA utsAhane vadhAranArI rIte thayAM. chelle vi. saM. 194ra vaizAkha suda 11 zukravAre savAre 8 vAge mithuna lagnamAM zrI amRta zeThANIe zrIpUjya mahArAjanA vAsakSepa sAthe caDhate raMge mULanAyaka tarIke zrI RSabhadevaprabhu ane zrI mahAvIra prabhune pUrva dizAnA mukhya dvAranI sanmukha pratiSThita karyA. bAkInA 22 jina biomAMthI 4-8-ane 10 jinabi dakSiNa, pazcima ane uttara bAjunA garbhagRhamAM zrI amRta zeThANInA saMbaMdhIoe ullAsa pUrvaka pratiSThita karyA. Aja maMgaLa veLAe pUrvAbhimukha mukhya garbhagRhanI ramukha daherAsaramAM zrI puMDarIka gaNadharanI jina mudrAvAlI sthApanA tathA anaH lablinidhAna prathama gaNadhara zrI gautama svAmIjI mahArAjanI manahara pravacana mudrAvAlI sthApanA tathA te daherAsaranI nIcenA bhoMyarAmAM vartamAnakALe jaMbudvIpamAM pUrva mahAvideha kSetranA 9 mAM puSkalAvatI nAmanA vijayamAM tIrthakararUpe vicaratA bIjA viharamAna prabhu yugamaMdharara prabhunI pratiSThA ane mULa derAsarathI vAyavya khuNe suMdara jinAlayamAM zrI zAMtinAtha prabhu, zrI Sabhadeva svAmI, zrI caMdraprabha svAmI ane zrI mahAvIra svAmInI pratimAjIe suMdara kalAtmaka 1 pratiSThA mahotsava prasaMge thayela maMgaLa kuMbha sthApanA ane mAMtrika navagraha daza digapAla Adi pUjana saMbaMdhI dezAcAranA varNana sAthe mAMtrika dhArmika ane laukika rIti-rivAjo Adine ullekha pratiSThA mahotsava laghurAsa (DhALa, 9 gAthA 1 thI 15)mAM che. 2 zrI pratiSThA mahotsava ladhurasa (DhALa 10 gAthA 36)no ullekha pramANe zrI yugamaMdharaprabhunI pratiSThAnI vAta ahIM noMdhI che. paNa lokokti pramANe 20 viharamAna prabhumAM sahuthI prathama ane bharatakSetranA ArAdhakone vadhu preraNAdAyI zrI sImaMdhara svAmIjI hovAnuM jANavA maLyuM che. laMchana ke lepa Adi spaSTa dekhAya tema nathI. nita Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @c02/20 samavasaraNamAM caumukhajI rUpe maMgaLa pratiSThA aneka dha premI mahAnubhAvAe zrI amRta zeThANInI sUcanA mujaba utsAha pUrNAMka karI. mULa derAsaranA gaganacummI zilpa-samRddha bhavya zikhara upara zeThazrI premaca'da kevaLacaMde pratiSThAnA maMgaLa muhUte ja dhvajArApaNu karI jIvanane kRtA' manAvyuM. A zubha avasare zrI amruta zeThANIe zrI aSTApadajI nUtana jinAlaya AgaLa aMdhAvela vizALa devavimAna tulya maDapamAM tapanI viziSTa ArAdhanAnA pratIkarUpe jJAna, darzIna cAritranA upakaraNA vagerenI bhavya sAmagrI sAthe ujamaNAnI paNa bhavya racanA pUrNAMka sthApanA karela, 2 A pratiSThA mahAtsava prasaMge pratiSThAnA maMgaLa kAryakramo mATe zrI aSTApadajInA nutana derAsara AgaLa suMdara devivamAna jevA maDapanI bAMdhaNI sAthe AkhA zaheramAM paNa mukhya mukhya jagyAe dhama maheAtsavanI anumedanAnA zubha hetuthI vividha prakAranI zeAbhA-sAmagrIvALA nAnA moTA aneka maMDapA badhAvelA. temAM paNa sAma saiyadanA cakale, kaDIyA rijadanI najIka mukhya vyApAra kendranI pAse atyaMta su Mdara ma`Dapa badhAvela hatA, jemAM divase ane rAtre niyata karelA samaye zaraNA inA sUro magaLamaya vAtAvaraNa sarjatA hatA, A maMDapanA eka cheDA zrI cintAmaNi pArzvanAtha prabhunA jinAlaya pAse hatA, temaja A maMDapanA banne bAjunA mukhya dvAra upara nAcatA mAra ane vividha agamarADavALI nAnI-moTI devAMganAonI kalAtmaka sayAjanA bALajIvAne khUba AkaSI rahelI hatI, temAM paNa rAtrinA samaye nAcI rahela mAranA pi'chAomAM tathA nAcI rahela devAMganAonA hAtha, mastaka, khabhA vagere sthaLe DhIvAenI kalAtmaka gAThavaNI aneka puNyavAna jIvAne dharma --maheAtsavanI anumAinAnI preraNA ApatI hatI. 1 ramA saMbadhI prati| maheAtsavalaghurAsa (DhALa 10 gAthA 1thI 55)mAM pratiSThA mahotsavanI sadhaLI kAmagIrInuM vigatavAra rezamAMcaka vana che 2 A saMbaMdhI vigatavAra varNana pratiSThAmahotsava laghurAsa (DhALa, gAthA thI 28) mAM maLe che. A ujamaNuM kayA tapa nimatte ke zAnu' hatuM, tenI teAMdha laghurAsamAM spaSTa nathI, paNa nIcenI kaDI parathI vIsasthAnakatapa nimittanuM lAge che. vIsa piTakA vIsa peTiyA, vIsa che vaNI tevI re / copaDI pustaka rUmAla dhariyAM, jugatI jovA jevI re ! pratiSThA maheAtva laghurAsa DhALa cha gAthA 22 1 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A AbetZ6ZL88 Aja pramANe zrI aSTApadajInA nUtana jinAlayathI pUrva dizAmAM kaMsArAnA meTA cakalA sudhI aneka raMgaberaMgI cAMdanIo tathA nAnAmoTA maMDapa vagerethI dharmapremI janatAnuM dhyAna dharma mahotsava tarapha svAbhAvika rIte kendrita thaI jAya tevuM dazya hatuM. Aja pramANe nUtana jinAlayamAM padharAvavA mATe pAlItANuthI lAvavAmAM Avela jinabione jyAM paNuM rAkhala virAjamAna karelA-te zrI zAMtinAtha jinAlayanI AgaLa atyaMta manamehaka AkarSaka maMDapa baMdhAvarAvela, jyAM divasa ane rAta prabhubhakitanA aneka kAryakramo thatA.1 dharmanagarI rUpa zrI ka5DavaMjanI dharmazabhAmAM anero vadhAro karanAra devavimAna tulya addabhuta zilpa-samRddha zrI aSTApada mahAtIrthanA smAraka rU5 A A nUtana daherAsara kharekhara dhArmika nI bhAvanAne zAstrAbhimukha banAvavAnuM anerUM sAdhana banyuM hatuM. A daherAsaranA nirmANathI kapaDavaMja zaheranI dharmabhAvanAnA saMskArone atyanta samRddha banAvavAmAM zrI amRta zeThANIe advitIya phALe ghAvela che. zeThANIe-jina bhakitanA Adarzane mukhya rAkhIne paMcAzaka Adi graMthamAM batAvela maryAdAonuM vyavasthita pAlana karavA sAthe zilpakalA ane vAstu kalAnI daSTie benamUna bhavya ketaraNIvALA sto, maMDapa, zikhare, devakulikAo, temaja rAjamArga upara atyanta jhINI kArIgarIvALI kulavela-kamane-AdinI manohara kataraNIvALA aneka nAnAmoTA jharUkhAo ane tenI AjubAju prabhu-bhaktimAM lIna banavAnA dazyavALI aneka apsarAonI suMdara goThavaNI karAvela, ke jenuM varNana game tevA vidvAna zAstrajJa paNa saMpUrNa rIte karI zakavA pitAnI azakti pradazita karatA.2 AvA adbhuta jinAlayanA nirmANa pAchaLa zrI amRta zeThANIe "rAmarca ghama' nyAya pramANe zilpakalAvizArada, vayevRddha-anubhavI aneka somapurAone bolAvI suMdara nakazAo banAvaDAvI somapurAonA sUcana pramANe tAtkAlika uttama jAtinA pASANanI goThavaNa karI 1 zrI pratiSThA mahotsava laghurAsa (DhALa, gAthA 41thI 44)mAM A saMbaMdhI ullekha maLe che. 2 zrI pratiSThA mahesava laghurAsa (DhALa gAthA 1 thI 18)mAM kavie lekabhASAmAM suMdara rIte A saMbaMdhI varNana karela, vadhumAM daherAsaranI bhavya racanAne TuMka paricaya eTale ke gabhAro, raMgamaMDapa, pradakSiNa, zaNagArakI, mukhamaMDapa temaja prekSAmaMDapa Adine paNa paricaya Apyo che, ApattikALe upayogamAM AvI zake tevA bhUmihanI vAta paNa kavie raju karI che. vaLI daherAsaramAM divAle upara ane raMgamaMDapanA ghumaTamAM aneka manohara raMgIna-citronI paNa noMdha lIdhI che. - - - - - - - : x0 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m))@N074 W jAta-dekharekha ane viziSTa kAryAdhikArInI nimaNuka karI khUbaja jhaDapathI daherAsaranuM kAma calAvyuM hAya--tema lAge che. pariNAme mAje je jinAlaya ddhAramAM varSAM lAge, te jinAlayanuM zilpa-samRddha navanirmANu e varSoMnA TukA gALAmAM karAvyuM, te kharekhara zeThANInA haiyAmAM vaselI adbhuta dharma bhAvanAnA paricaya karAve che. A prasaMge eka vAta e paNa noMdhavA jevI che ke--je daherAsaranA jIrNAhAramAM Aje dazAdhika lakSa dravyanA vyayanI saMbhAvanA che, te jinAlayanA nirmANamAM zeThANInI adbhuta dharmabhAvanA pramANe anaLa dhanazcaya karavAnI taiyArI chatAM te samayanA baMdhAraNa pramANe mAtra be lAkhanA kharce thayela ke jenI noMdha laghurAsamAM nIce mujaba maLe che. "amRta bAIe jagatamAM amara karyuM nija nAma / daherAsaramAM dekhajo karyu. e lakSa kerUM kAma // laghurAsa (hAla 13 pachI sAkhI-8) zrI amRta zeThANIe zrAvaka jIvananI apUrva saphaLatA meLavavA mATe atyaMta upayegI zrI vItarAMga prabhunI bhaktinA aMga tarIke zrI aSTApadajI nUtana jinAlayanuM navanirmANu karI atyaMta AtmasASa anubhavyA hatA. A daherAsaranI pratiSThA prasa`ge bhavyAtmAonA bhAvAllAsa mATe pUjA-zAMtinAtra, aSTAnikA mahAtsava Adi prasaMge upayAgamAM laI zakAya tevA mULanAyaka prabhunI AgaLa jarUra paDe goThavI zakAya evI racanAvAlA, cAMdInA bhavya mAMDavA zrI amRta zeThANIe suratanA prakhyAta kArIgara zrI zIvalAla pItAmbara pAse vIza hajAranA kharce banAvaDAvela. A mAMDavA zrI saMghane soMpI daI prasa Mge prasa`ge dhArmika janatAnA bhAveAllAsanA vadhA rAmAM upayAgI thai zake tevI vicAraNA zrI amRta zeThANInI hatI, paraMtu keTalAka sujJa purUSonI evI paNa salAha maLI ke " ahIMnA saMgha dhapremathI ragAyelA che. tenA bhAveAllAsane vadhAvA A mAMDave jeTalA upayAgI nahi thAya, tethI vadhu lAbha 1 A kArIgara saMbaMdhI Tu'ka mAhitI pratiSThA maheAtsava laghurAsa (DhALa 13 pachI sAkhI na. 12 thI 16 )mAM nIce mujaba noMdhAyelI che. * A kArIgara AkhA gujarAtamAM lAkaDuM, sAnu, tathA cAMdInA ketarakAma, jaDatara kAma ane dhaDatara kAma mATe prakhyAta hatA." bhArata bahAra vilAyatamAM paNa suMdara cAMdInA keotarakAmanI AgavI zailithI khuza thayelI mahArANI vikToriyA, prinsa opha velsa (zAhajAdA) tathA inDiyAmAM te vakhate bharUcamAM kalAkArInA pradaza namAM briTIza gavarmenTa taraphathI kalAnI kadara tarIke jene seAnA cAMdInA meDala maLelA.' ()); (13)) 93 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S UURZEELCRE bhAratavarSanA jaina zrI saMghonA haiyAnA hAra samAna taraNatAraNahAra, sakalatIrtha-ziromaNi, paramapavitra zrI zatruMjaya tIrthAdhirAja upara zrI AdIzvaradAdAnI samakSa A mAMDe. kAyamI goThavavAthI maLaze ke jethI bhAratabharanA samasta yAtrALuo girirAja ane prabhujInI yAtrA dvArA jIvananI saphaLatA meLavavAmAM bhAgyazALI banI zake." zrI amRta zeThANIne paNa A vAta gamI gaI ane te pramANe zeTha A.kAnI peDhI-pAlItANuM zrI siddhagiri mahAtIrthanA mUlanAyaka dAdA zrI rASabhadeva prabhujI AgaLa kAyamI gaThavavA mATe bheTa ApI dIdhuM. je mAMDa peDhInA kAryavAhake e zeThANInI bhAvanAne anurUpa mULanAyaka prabhu AgaLa kAyamI goThavela che, Aje paNa e mAMDa zrI siddhagirinI yAtrA karavA mATe AvatA aneka bhavya jIvone paramAtmAnI bhakitane apUrva utsAha paNa pragaTAve che. A saMbaMdhI noMdha laghurAsamAM nIce mujaba che. chatarI vIsa hajAranI, cAMdIne caLakATa, pAlItANe mokalAvI te, jehanI zobhA aparaMpAra" -laghurAsa hAla 13 pachI sAkhI naM 10 kapaDavaMjanI dhArmika ronakamAM aneka rIte vadhAro karanAra zrI amRta zeThANIe zrI aSTApadajI mahAtIrthanA smAraka tarIke baMdhAvela nUtana-daherAsaranI pratiSThA evA bhavya mahotsavapUrvaka anerA bhAvollAsathI karAvI hoya, tema atyAre maLI AvatA keTalAka ullekhothI jANavA maLe che. te badhAmAM mahatvapUrNa ullekha e che ke-zrI amRta zeThANIe udAradilathI vItarAga prabhunI bhakti ane zAsana-zebhAmAM karela apAra dhanarAzinA vyayathI thayela dharmanA jayajayakArathI prerAIne "jethI bhUrAbhAI becarabhAI dave" jevA jainetara bhAIne paNa evI preraNA jAgI ke A bhavya mahotsava pharIthI kadAca na thAya ane bhaviSyanI janatAne preraNArUpa banI rahe te rUpe A mahotsavanA kAyamI saMbhAraNuM tarIke temaNe "zrI aSTApadajI bimba pratiSThA jina mahotsava" nAmathI laghurAsanI gUMthaNI adbhuta rIte karI je laghurAsamAM 13 DhALo ane lagabhaga 500 gAthAo che. A rAsamAM zrI aSTApadajInuM devavimAna jevuM bhavya daherAsara ane tene lagatI khAtamuhUrtathI mAMDI garbhagRhamAM prabhu-pratimA-praveza-vidhi sudhInI nAnI-moTI hakIkate bhavya rIte varNavAI che. ||ImAM nAhIra ka] Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mi ke nadI che. 2012 1 - te uparAMta zrI pratiSThA--mahotsava aMge muhUrta jovaDAvavAthI mAMDI zubha lagnamAM tathA uttama navamAMzamAM prabhujInI pratiSThA sudhInI saghaLI bAbate kALajIpUrvaka oMdhI che. rAsakAra zrI jozIe pitAnA rAsa (DhAla. 6 gAthA 1 thI 24) mAM potAnI najaranajara jeela zI aSTApada daherAsaramAM eka eka kalAtmaka gavA, toraNa, mukhamaMDapa, raMgamaMDapa garbhagRha, kArIgarIvALA thAMbhalAo ane ghumaTamAM rahelI bhavya kalAtmaka putalIo AdinuM romAMcaka addabhuta varNana karela che. hakIkatamAM kalAkArIgarI ane zilpanI daSTie kapaDavaMjanA saghaLA jaina maMdire karatAM , zrI aSTApadajInuM daherAsara khUba ja mahattvapUrNa che. Aje paNa A daherAsara baMdhAvanAra zrI amRta zeThANInA vArasadAra zeThazrI bAbu bhAI maNIbhAI Adi vahIvaTadAree daherAsaranI zebhAmAM kALanA ghasArAthI Avela oTane rogya kalAtmakarIte samArakAma ane pAkA raMganA viziSTa upayogathI khUba kALajIpUrvaka dUra karI devavimAna jevA prAcIna suMdara dazyane pharI tAjuM karyuM che. ekaMdara kapaDavaMjanI dhArmika samRddhinI adbhuta sAmagrI rUpa zrI aSTApadajInuM dahe risara dharmapremI bhAvikonA haiyAmAM aMkita thaI jAya tevuM che. A daherAsaranA nirmANa mA amRta zeThANIe jinapratimAnI jema jinavANInuM paNa aneruM mahatva viSama kalikAlamAM samajI nAnA rUpamAM paNa AganI haratalikhita prati vageremAM vadhAro karI mahatvanI aneka hastalikhita sAmagrIthI bharapUra potAnA pUrvajone saMzane navapallavita banAvI jJAnabhaMDAranI paNa sthApanA karela hAlamAM zrI saMghanA sahakArathI zrI abhayadevasUri jaina jJAnamaMdiranI sthApanA thaI, eTale A daherAsaranA vartamAna kAryavAhakoe caturvidha zrI saMgha jJAnabhaMDArane vadhu lAbha le, ane jJAnabhaMDAra surakSA, suvyavarathA vadhu sArI thAya, e zubha AzayathI A jJAna bhaMDAra zrI abhayadevasUri jaina jJAnamaMdiramAM padharAvela che. 3 zrI zAMtinAtha prabhunuM daherAsara A daherAsara heLIcakalAmAM lAMbI zerInA nAke raiyAgAMdhInI khaDakI sAme DhAMkavADImAM kapaDavaMjamAM sarva prAcIna sthaLa tarIke prakhyAta paMcanA jaina upAzrayanI sAme che. A daherAsaranA mUlanAyaka prabhu zrI zAMtinAtha bhagavAna atyanta suMdara bhAvavAhI mudrAvALA che. T. T Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ N AVSINZESECRE) janakRti ane itihAsanA maLatA ullekhenA AdhAre zAhanA ArethI sthAna palaTo thaI kapaDavaMjanI navI vasAhata thaI, te vakhate sau prathama A daherAsaranuM nirmANa thayuM che. eTale kapaDavaMjanA vartamAna saghaLA jinAlaye karatAM A jinAlaya vadhu prAcIna che. maLatA ullekho pramANe A daherAsarane chelle jIrNoddhAra zeTha zrI mIThAbhAI gulAlacaMdanA moTAbhAI zeTha zrI hIrajI karazanadAsanA suputra zeTha zrI vRjarAja motIcaMde karAvI vi. saM. 1904nA vaizAkha vada 6nA pratiSThA karAvela. A daherAsaramAM kAcanu tathA sonerI kAma thAMbhalAo upara ane raMgamaMDapanI chatamAM addabhuta che, temAM paNa khAsa karIne raMgamaMDapanA madhyabhAge uparanI chatamAM suMdara 24 tIrthakaronA senerI citro, vividha kalAmUrtio temaja raMgamaMDapamAM DAbI bhIMta upara kAcamAM 14 rAjalakanuM manamohaka suMdara dazya aneka vigatothI bharapUra temaja kalAkArIgarInA viziSTa sajananA namUnA rUpa che. A daherAsaramAM sphaTika tathA pannA (nIlama)nI suMdara kalAtmaka pratimAo che. A daherAsaramAM prAcIna bhUmigRha che, jemAM zrI kalikuMDa pArzvanAtha prabhujI vagerenI prAcIna prabhAvazALI pratimAjIe che. tathA bhoMyarAmAM jamaNe zrI siddhacakrajInuM suMdara ArasapASANanuM moTuM yaMtra che. jemAM vaccenA navapadajInA prathama valayamAM upaseluM aSTadala kamalanuM bhavya dazya ane tenI pAMkhaDIomAM parameSThIonI adbhuta varNamudrA pramANenI nAnI mUtio ane bAkInuM, yaMtra DhaLatA krame kamaLanI pAMkhaDIonA viziSTa dekhAva sAthe suMdara katarelA maMtrAkSa ane upara-nIce kaLazanI AkRti ane besaNInA bhavya dekhAva vagerethI ArAdhaka AtmAone khUbaja AhUlAda utpanna karAve tema che. A sivAya bhoMyarAmAM dIvAla upara suMdara citrakAma temaja kAcanA kalAtmaka kAmarUpe tIrthonAM tathA aneka dhArmika dazyanAM citro ghaNuM suMdara che. zrI zAMtinAtha prabhunA jinAlayamAM jamaNI dIvAla upara tathA gokhalAomAM kAcanuM ane raMganuM suMdara sarojita kArya darzanAthIonA manane AkarSe che. 4 Adadhara prabhunuM mANeka zeThANInuM daherAsara A daherAsara DhAMkavADImAM paMcanA upAzrayanI sAme sAdhvIjInA upAzrayanI pAse che. zrI zAMtinAtha prabhunA deharAsara ane A daherAsara vacce mAtra 15 x 15 phUTanA cekanuM ja aMtara che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AVCOVUM bhUtakALamAM A banne maMdire svataMtra hatAM, paNa mukhya pravezadvAra bannenuM eka hoI kAlakrame daherAsaranI zobhA ane dekhAvamAM thatA sudhArAonA pariNAme Aje baMne daherAsara eka thaI gayAM che. dharmapremI vyavasthApakonI viziSTa saMjanA ane preraka sAdhu-purUSanI ucita doravaNInA baLe bane daherAsaranuM ekIkaraNa vartamAnakALe khUbaja ucita ane bhAvavAhI lAge che, kemake daherAsaranA mukhya dvArathI pesatAMja uttara-dakSiNa lAMbI dIvAle ane nAnA-moTA gokhalAomAM suMdara raMgakAma ane vividharaMgI kAcalA temaja mInAkArIthI banelA nayana-ramya citronI ArTa gelerI jevuM dazya bALa-ane mugdha kare che. citronI zobhAthI susajaja dIvAle, jharUkhAo, gekhalAo Adi sAthe zrI AdIzvara prabhunA gabhArAnI bArasAkha ane daravAjA, ArasanI jhINI kotaraNIthI bharapUra hoI daherAsaranI zobhAmAM khUbaja vadhAro kare che. gabhArAmAM zrI AdIzvara prabhunuM suMdara 37 IMcanuM bimba zAntarasa jharatI mudrAvALuM atyaMta suMdara che, AjubAju pramANayukta vividha jinabiMbonI sthApanA zebhAmAM ane vadhAre kare che. mUlanAyaka prabhunI gAdImAM nIce mujaba zilAlekha che. saMvat 1666 varSe phAgaNa suda 3 zukre karpaTavANijyavAstavya....zrImAlIjJAtIya zA. TodIyA.... mA pAvana za. tArA ... gatta mA. mona... putra nIvarIMga sevana vaNarAja....jIvarAjaputra zA. ratana svakuTumbayutena svazreyase zrI AdinAthavimba kArApita pratiSThitaM zrI tapAgacche bhaTTAraka koTikoTi sarvazrI hIravijayasUrI paTTAlaMkAra mugaTamaNi.... sakala maMDalazAhI zrI akabarapUjyazAsana zrIvijayasenasUrIzvara nirdezakara zrI vijayadevasUribhiH ....karpaTavANijya sakalasaMghasya zrI uparanA zilAlekhamAM kapaDavaMjanuM nAma tathA zrImALI jJAtine ullekha mahatvane che. Aje kapaDavaMjamAM zrImALI jJAtinA kuTuMba bahArathI AvIne vaselA che, paNa kaI sthAnika eTaleke prAcIna raheThANuvALA nathI, tema chatAM te vakhatanA zrI saMghamAM zrImALI jJAtinA dharmapremIne moTo phALe A zilAlekhathI jaNAya che. Aje te visA nImA jJAtinuM varcasva saMkhyAnA baLe jaNAya che. A daherAsara kapaDavaMjanI garimAne vadhu ojasvI banAvanAra temaja dhanane chUTe hAthe Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > Susici EEURS sanmACmAM khacI uccakoTinI dhArmiktA zrIma'tAInA sumeLa jaNAvanArI svanAmadhanya zrI mANekoThANIe AtmazreyArthe baMdhAvela che. papU. zrI ajitanAtha prabhunuM caumukhajInuM deharAsara dalAlavADAmAM mI. gu. jaina upAzrayanA pAchalA bhAge temaja dalAlavADAnA pazcima daravAje jATanA upAzraya tarIke prakhyAta sAdhvIjInA upAzrayanI pAse A daherAsara sudara ramaNIya kalAtmaka apsarAe vagerenA bAhya dekhAvathI rAjamAthI pasAra thanArA dhArmika vRttivALA jIvAne AkarSe tevu che. A daherAsara lokokti pramANe pAravADonu maMdira kahevAya che. atyAre kapaDava'jamAM pAravADAnI vastI lagabhaga 200 gharanI che. jeo 50-60 varSa pUrva jaina dharma pALatA hatA, paNa kAlacakranA parivata nane kAraNe hAla teo badhA vaiSNava dhama pALe che. eTale vata mAnamAM A maMdiranI vyavasthA vIzA nImA jJAtinA jaina mahAjana hastaka che. A deharAsaramAM samavasaraNanA dekhAva pramANe pratimAjInI sthApanA caumukhajI tarIke karela che. jemAM mUlanAyaka tarIke pUrva sanmukha zrI ajitanAtha prabhujI che. jenA upara visa'. 1666 phAgaNa suda 3nA zilAlekha che. ane temAM kapaDavaMjane ullekha che. A daherAsaramAM atyAre DAbe traNa gabhArA ane jamaNe e gabhArA banAvIne vividha prakAranI maneAhara pratimAjIe padharAvela che. caumukhajIne pharatI pradakSiNA che, te pradakSiNAnA jamaNe-DAbe paNa sundara kalAtmaka ArasanI jhINI kotaravaNIvALI devakulikA, maMDapa AdivALA sundara gabhArA che. pradakSiNAmAM DAkhI bAju gabhArAnI pAchaLanA bhAge su Mdara zilpAkRtivALI jinabhUti A bhAvikAnuM dhyAna kheMce tevI che. jemAM paNa raMgamaMDapanA DAbI bAjunA vacalA gabhArAmAM kaeNlpavRkSanI kAtaraNIvALI zveta 1 zrI ajitanAtha prabhunA bimba nIce zilAlekha A pramANe che-- saMvat 1666 varSe phAgaNa suda 3 zuke karpaTa vANijya mAryA kamalAve putra zA. zivA bhAryA devakI nAmnA svazreyase zrI ajitanAtha bimbaM ... zrI vijaya senasUrinirde zAt... karpaTavANijya sambaMdhI saMghasya va zrIrastu / zrI vIzA nImA vaNika jJAtinA itihAsa prakaraNa -14 pR. 146 aa aa 2 maka 98 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IiN 15.5 290 === = ArasanI suMdara jinapratimA tathA pradakSiNAmAM jamaNI bAjunA gabhArAnI pAchaLanA bhAge zyAma pASANanI adbhuta zilpakalAvALI mUti kapaDavaMjanI dharmazabhAmAM ane vadhAre karanArI che. sahuthI vadhu mahattvapUrNa bAbata e che ke-A daherAsaranI barAbara sAme ApaNA caritranAyaka pU. AgaddArakazrInuM janmasthAna AveluM che. kharekhara samavasaraNa rUpe virAjamAna zrI ajitanAtha prabhunI maMgaLadaSTi pUjayazrInA janmasthAna upara sahajarUpe sIdhI paDatI hAI caritranAyakazrIne pavitra jIvanaghaDataranA kAryane saheluM banAvyuM hoya tema lAge che. vadhumAM ullekhanIya hakIkta e paNa maLI Ave che ke-pUjya caritranAyakazrInA janma divasathI 24 divasa pUrve arthAt vi.saM. 1901nA vaizAkha suda 6nA roja A daherAsaranI pratiSThA thaI. A hakIkata paNa pUjya caritranAyakazrInA tyAga-vairAgyapUrNa jIvananA ghaDatara mATe khUba ja mahatvapUrNa lAge che. 6 zrI vAsupUjya svAmInuM daherAsara kapaDavaMja zaheramAM dhArmika lokothI bharacaka ane lagabhaga jenenI ja vastIvALA ati vizAla mohallA tarIke prakhyAta dalAlavADAmAM mI. gu. jana upAzrayane aDIne (vacce mAtra eka ja gharanA AMtare) nAnakaDuM paNa atyaMta bhavya temaja daherAsaranI bahAranA mukhamaMDapI suMdara kataraNIvALA stabbe ane vividha vastrabhUSAnI sajAvaTavALI putaLIonI kataraNathI raste janArane paNa AkarSe tevuM zrI vAsupUjya prabhujInuM jinAlaya pU. caritranAyakazrInA janmasthAnathI pUrvamAM janmasthAnanI pachItanI sAmeja zobhI rahela che. A daherAsaranA oTalA uparathI sAme mukhajInA daherAsarano zilpasamRddha bhavya kataraNIvALo bahArane mukhamaMDapa spaSTa dekhAya che. A baMne daherAsara vacce pU. zrInA janmasthAnanuM ghara che, jANeke baMne jinAlanA viziSTa dhArmika paramANuo janmasthAna upara viziSTa prabhAva utpanna karI caritranAyakazrInA viziSTa guNonuM sarjana svAbhAvika rIte karI rahyA hoya! A daherAsaranuM nirmANa pU. caritranAyakazrInA kuTumbIjano taraphathI teozrInI cothI peDhIe mUlapurUSa tarIke prakhyAta zeThazrI bhavAnIdAsa jIvaNabhAI gAMdhInA samaraNArthe karela che. SI/ca karI ' Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESMOTLEMRE A daherAsaramAM mUlanAyaka tarIke bAramAM tIrthakara zrI vAsupUjya prabhunuM nAnuM chatAM khUbaja AlhAdaka bimba che. jenA upara vi. saM. 1655nA mAgasara suda 5 gurUvAre zrI vijayasenasUri mahArAje pratiSThA karyAno ullekha che." ahIM mahattvanI ane ullekhanIya bAbata e che ke pU. caritranAyakazrInA kuTuMbIjane taraphathI baMdhAyelA A daherAsaramAM prabhujInI pratiSThA vi. saM. 1931nA vaizAkha suda 6nA maMgala muhUrta thaI che. bhAvayoge kudaratI saMketa pramANe pU. caritranAyakazrInA janmathI phakta 24 divasa pUrve thayelI ane pU. caritranAyakazrInA kuTumbIoe umaMgabhera karAvelI A pratiSThA kaMIka rahasyagarbhita jaNAya che. vadhumAM sUcaka bAbata e paNa jaNAya che ke--Aja maMgala divase comukhajInA daherAsare zrI ajitanAtha prabhu Adi jina bibena paNa gAdI nazana karavA rUpe pratiSThA thaI che. A banne jinamaMdiranA pratiSThA mahotsavamAM pU, caritranAyakazrInA pitA zeThazrI maganabhAI gAMdhI ane pU. caritranAyakazrInAM mAtuzrI jamanAbene khUba umaMgabhera bhAga lIdhe hate. pU. caritranAyakazrI A vakhate garbhAvasthAmAM lagabhaga chaThThAthI sAtamA mahinAnA vacagALAnA hatA, tethI prajananazAstranA maulika siddhAMta ane jJAnataMtranA vikAsanA AdhAre mAtA dvArA karAtA sArA-khoTA kAryonI sAMskArika zubha-azubha asara paDavAnA niyama pramANe pU. caritranAyakazrInA AtmA upara uccakoTinA tyAga-vairAgyathI bharapUra, viziSTa ghaDatara karanArA saMskAronuM sarjana thayuM hoya tema lAge che. 7 zrI RSabhadeva bhagavAnanuM medIonuM) daherAsara A daherAsara dalAlavADAthI uttara dizAmAM Avela medIonI khaDakInA madhyabhAge Avela che. 1 zilAlekha nIce mujaba che. "saMvat 1655 mArga. sudI 5 guru laghu zAkhAyAM kapaTavANijya vAstavya zrI zrImAlI zAtIya pU. akkAnAlA bhAryA bhakADu putra rupajI pramukha paMcaputrAdi kuTuMbayutena svazreyase vAsu. bimba kA. pU0tapAgaccha bhaTTAraka zrI hIravijayasUripaTTe muguTa zrI vijayasena sUrimiH // zrI vizA nImA vaNikajJAtine itihAsa prakaraNa 14, pRSTha 145 Tilli punNSTA/ UNMUSuth A 3 . 100 (slA ra ra ka che Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2002 2 A daherAsara prAcIna suMdara kADha-zilpanI kotaraNIvALu namunedAra uMcI beThakavALu hatu, paNa te ati-jINu thavAthI zrIsa Mghe navesarathI pAyeA kheAdI uttama-pASANeAthI nIce bhoMyarAnI goThavaNa sAthe doDha purUSa jevI bhavya uMcI beThaka upara zikharamaddha bhavya prAsAda anAvarAvye, ane vi. sa. 2002nA mAha suda 11nA zubha krine pU. prauDha pratApazALI sva. AcA deva zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA prathama ziSyaratna zAsanaprabhAvaka sva. pU. A. vijaya denasUrIzvarajI ma.nA sAnidhyamAM sva. zrI kezavalAla sAmAbhAIe punaH-pratiSThAnA lAbha lIdhela. A daherAsara dUrathI devimAna jevu maneAhara lAge che. A daherAsaramAM bhUmigRhamAM pUjaya AgamACAraka-AcArya devazrInA prathama ziSyaratna sva. pU. panyAsa . vijayasAgarajI ma. gaNInA ziSyaratna viziSTa prabhAvazALI sva. gaNIvayaM zrI labdhisAgara ma. nA upadezathI zrI siddhacakra-mahAmaMtranA sundara bhavya ArasanA paTa zeTha zrI jayantIlAla za`karalAla AdityalAla pAdazAhanA supatnI zrI vimaLAbene (je hAla saMyamI avasthAmAM sAdhvIjI vipulayazAzrIjInA nAmathI sudara ArAdhanA karI rahyA che.) vi. sa. 2011 jeTha suda panA zubhadine pU. caritranAyaka zrInA paTTadhara pU. gacchAdhipati sva. AcAryadeva zrI mANikayasAgara-sUrIzvarajI mahArAjanA varadahaste pratiSThita karI padharAvye che. zrI siddhacakrajIne A paTa zilpa-kalAnI dRSTie atyanta mahattvanA che, kemake vacalA zrI navapadajInA valayamAM bhanya aSTadala-kamalanI vikaselI pAMkhaDIonI meAhaka racanA sAthe te pAMkhaDIomAM kalAtmaka rIte padharAvelI pAMce parameSThIonI vaNu pramANe viziSTa-mudrAvALI pratimAjIonI aMjanazalAkA karAvI roja prakSAla-pUjA thai zake tevI vyavasthA sAthe bhavya rIte sthApita karelI che. khAkInuM AkhuM yaMtra valayeAna! kramathI bhinna-bhinna pASANu-khaMDonI suMdara saMceAjanAthI utaratA krame yaMtra banAvavAnI tAMtrika zailIne anusaravA sAthe zilpakalAnI adbhutatAvALu che. te uparAnta kaLazanA kaMThabhAge ane nIce beThakanA bhAge navanidhi, navagraha tathA cAra khAju devakulikAonI bhavya goThavaNI AdinI suMdara kalAtmaka sthApanA karI che. AkhA yaMtra su Mdara maroDadAra karelA maMtrAkSAthI dedIpyamAna lAge che, vadhumAM vividha raMgAnI meLavaNI ane phula varasAvatA devadevIe ane zrIpALa mahArAjA tathA mayaNAsuMdarInA adbhuta kalAtmaka prastazilpA yaMtranI zeAbhAmAM apU vadhAro kare che. AkhA yaMtra upara sundara kAca prema ane jayanta meTala varkasanI kalAtmaka gelvenAIjha jIvavAnI khecAritra M Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAUVEURE ( viziSTa pittaLa pAliza) karelI cAMdI jevI camakatI paTTIonI saMjanA yaMtranI zobhAmAM khUba ja vadhAre kare che. vadhumAM A zrI siddhacayaMtranI be bAjunA gALAmAM zrI zrIpALacaritranA badhA prasaMge Arasa para kotarIne upasAvela che, ane suMdara vividha raMgathI AkarSaka banAvI ArAdhaka darzanAthIonA manane zrI siddhacakrajI mahAyaMtra tarapha apUrva bhaktimAM tarabaLa banA vavAne saduprayatna karela che. tathA dareka citramAM tenA paricayanI lakhANanI paTIo game te darzana karavA AvanArane zrI siddhacakrajI-bahayaMtranA ArasanA paTInA lAkSaNika darzanathI upajela bhAlAsane vadhu sthira karavAmAM zrIpALa caritranA adbhuta bhAvavAhI A dazya khUba upayogI banI rahela che. pariNAme bheMyarAnuM vAtAvaraNa zrI navapadajInA adabhuta -mahimAne sarjanArUM anubhavAya che. A pramANe bheyarAmAM jamaNI bAju vividha prakAranA dhArmika-citra tathA jinazAsanane sarvasvano bhega ApI trividha samarpita banela mahApuruSonA mAMcaka prasaMgevALAM suMdara danI goThavaNIthI kapaDavaMjamAM darzanArthe Avela sAmAnya bhAvukajanane paNa A daherAsaranA bheMyarAmAM thoDIka kSaNo vItAvavAthI apUrva dhArmika bhAvanAno vadhAre anubhavI zakavAnI yathArtha pratIti thaI zake che. 8 zrI neminAtha prabhunuM (bahAranI vADImAM) daherAsara kapaDavaMja zaheranA pUrvAbhimukha aMtisarIyA daravAjA bahAra sTezana reDa upara hAIskula sAme taLAva pAse jena saMgha harataka meTI vADI che. jemAM zrI neminAtha prabhunuM suMdara jinAlaya hoI zrI neminAtha prabhunI vADI tarIke oLakhAya che. zrIneminAtha prabhunuM jinAlaya sAkhI geranA ane nagarazeThanA vaMzaja karazanadAsa 1 vIsA nImA jJAtimAM vahIvaMcAonI junI noMdhanA AdhAre 41 gAtronI mAhitI maLe che, temAM sahuthI vadhAre mahattavane dhArmika-sAmAjika kAryone karanArA mahApurUSothI zarU thayela sAkhI rAja zetra sahu prathama Ave che. pU. caritranAyakazrInA zvasura pakSanuM A getra che. kapaDavaMjamAM AvIne vasela nImA jJAtinA kuTuMbamAM Adya purUSa tarIke A gotranA zeTha zrI hIrajI aMbAIdAsanuM nAma Ave che. jemanI trIjI peDhIe thayela zeThazrI lalubhAInAM supatnI tarIke svanAmadhanya mANekazeThANI kapaDavaMjanI dhArmika ane sAmAjika samRddhimAM atyaMta smaraNIya phALe ApanAra thayA. A rIte pU. caritranAyakazrIne zvasura pakSa paNa kevA mahattavanA dharmapremI sajajanothI zobhita che ? te samajI zakAya che. Aga bhoga bAkI 2 kI Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 201 hIrajInA suputra rozrI meAtIcaMdabhAInA putra zrI lallubhAInAM supatnI zeThANIzrI mANekabAIe vi. saM. 1912mAM banAvaDAvyuM, ane vi. sa. 1917mAM dhAmadhUmamaheAtsavathI pratiSThA karAvI. kAlakrame jINu thayela A daherAsaranA jIIddhAra zrIsa Mgha taraphathI vi. saM. 2021mAM thayA, te daramiyAna mUla gabhArAmAM Arasa vagerenA kAma karatAM kArIgaro dvArA mUlanAyaka prabhujI zaratacUkathI calita thavAnA kAraNe vi. saM. 2025nA mahA suda punamanA roja magaLa veLAe pU. AgamoddhArakazrInA prathamavineya sva. pU.pa. zrI vijayasAgarajI ma.nA ziSyaratna sva. pU. gaNivayaM zrI labdhisAgarajI ma.nA vAsakSepathI punaH pratiSThA zrIsaMghe karAvI, zrI neminAtha prabhunA jinAlayanI AsapAsa pharatA meTo cAka che, ane DAbe patarAnI meATI esarI che ke jenA upayoga kArtika suda punamanA divase zrI siddhAcaLa mahAtI nA paTa bAMdhavA mATe karavAmAM Ave che, jagyAnI vizALatA ane viziSTa geAThavaNI evI adbhuta che ke seMkaDo danAthI chatAM dUra ubhelA vyakti paNa sahelAithI girirAjanA paTanAM darzana karI zake che. daherAsaranI jamaNe ane pAchaLanA bhAge vizALa jagyA che, jyAM zrIsaMgha--taraphathI pUjA Adi bhaNAvavA mATe suMdara maMDapa banAvavAnI ceAjanA vicArAi rahI che. hAlamAM daherAsaranI jamaNI bAju nAnakaDI paNa suMdara phulavADInI caiAjanA vyavasthApakoe karI che. zrI neminAtha prabhunA daherAsaranI sAmenA bhAgamAM paNa jagyAnI ghaNI chUTa che, : daherAsaranA mukhya pravezadvAranI sAme zrI jainasAsAyaTInA roDapara vADInu junu pravezadvAra che. atyAre hAlamAM vADImAM AvavA mATe mukhya pravezadvAra sTezanaroDa upara daherAsaranI pazcime vizALa rAjamahAlayanA pravezadvAra jevu... meTA totiMga daravAjAvALuM che. A pravezadvArathI pesatAM DAbe marahUma zeThANI zrI mANekabAInI badhAvela meTI dhama zALA che, ke jenA upayoga zrIsa gha taraphathI sAdharmika vAtsalya, navakArazI, upadhAna, dIkSA, bahAragAmathI AvanAra sAmikA ane charI pALatA saMghanA utArA Adi dhArmika kAryamAM thAya che. A dhama zALA badhAvyAno ullekha zrI aSTApadajInA daherAsaranI zrI amRta zeThANIe ra vAna DI 103 sa tra Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ onSes karAvela bhavya pratiSThA prasaMganI anumedanA rUpe jozI bhurAbhAI bahecarabhAI davee racela laghurAsamAM nIce mujaba che : zeThANI mANekabAI jeha tyAM, teNe mAMdhyuM dharmanuM dhAma / dharmazAlAe rUDI rasAI thatI, jame saghanA lAka tamAma // " pratiSThA laghurAsa (DhALa-2, gAthA 43) A pramANe kapaDava'janA bhavya bhAvAllAsavaddha ka-jinAlayeAnA paricaya pachI dhArmika leAkAnI sadbhAvanAne vadhAranArA bIjA dharmasthAnAnA paNa TuMka paricaya upayogI lAgavAthI tenI TuMka noMdha apAya che. upAzraya (1) mI. gu. jaina upAzraya (zrAvakonA) zrAvakone dhakriyA karavA mATe dalAlavADAnA madhyabhAge zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda jaina upAzraya che. je upAzraya kapaDava'janA khyAtanAma udgAracaritra dAnezvarI zeTha mIThAbhAI gulAlaca de peAtAnI saMpattinuM dhamaMtha -vIla karatI vakhate aneka dharmAMkAryA paikI zrIsaMghane dharma-kriyAo mATe upAzraya tarIke vAparavA samarpita karela peAtAnuM raheNAkanu makAna hatuM. A upAzrayamAM aneka pU. AcArya bhagava Mte AdinA cAturmAsa thayAM che. kapaDava`jamAM mukhya upAzraya A gaNAya che. (2) jATanA upAzraya (zrAvikAonA) zrAvikA mATe zeTha vRjalAla haribhAInA upAzraya zrI caumukhajInA daherAsaranI pAse dalAlavADAnA pazcima daravAje che. A upAzrayanA jIrNoddhAra zrI saMghanI dhArmika sasthAonI dekharekha rAkhanAra zeTha zrI mIThAbhAI kalyANacaMdanI peDhI haste sva. zeTha zrI punamacaMda pAnAcaMda dozI Adi sagRhasthAnI dekharekhamAM vi. sa. 2018mAM be lAkha rUpiyAnA kharce thayA che. (3) paMcanA upAzraya (zrAvakonA) hoLI cakalA pAse DhAMkavADImAM zrI zAntinAtha prabhunA jinAlaya sAme pa'cana upAzraya" A nAme oLakhAtA zrAvakeAnA upAzraya che. A ga moga CAAA 104 ra h Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAta'' to A upAzraya kapaDavaMjanA prAcIna upAzraya gaNAya che, ahiM paNa pU. sAdhu bhagavaMtA nAM cAturmAMsA thAya che. janazruti pramANe mahattvanI eka vAta ahI jANavA maLe che ke-- " A (pacanA) upAzrayamAM vikramanI aDhAramI sadImAM thaI gayela pU. upA. zrI salaca`dajI mahArAja kAryAtsaga dhyAne ubhA hatA, upAzrayanI pAchaLa rahela kuMbhAravADAnA gadheDA na bhUke tyAM sudhI kAyAtsaga -dhyAnamAM rahevAnA abhigraha karela. banavA joga te rAtre game te kAraNe gadheDAM prAtaHkALe niyata samaye bhUMkamAM nahi', rAja karatAM meADAM bhUkayAM, pU. upA. mahArAjanA kAryAtsaga lakhAi gayA, e daramyAna teozrIe te samayanA sadupayeAga rUpe sattarabhedI prajAnI racanA karI." A vAta prAmANika vruddhapuruSanA mukhathI sAMbhaLI che. A rIte A pa`canA upAzraya aitihAsika mahattva paNa dharAve che. (4) zrAvikAonA upAzraya A paMcanA upAzrayanI sAme ja zrI zAntinAtha prabhunA jinAlaya antagata mANeka zeThANInA zrI RSabhadeva prabhunA jinAlayane aDIne zrAvikAonA bhavya upAzraya che. (5) lahuDIpAsALanA prAcIna upAzraya pU. caritranAyakazrInA janmasthaLanI sAme zrI caumukhajInA daherAsara pAse zrAvi kAenA upAzrayanI pAchaLa lahuDI pAsALanA yatijInA prAcIna upAzraya che. je upAzrayanA yatijI mahAllAnA vRddha puruSonA kathana pramANe 80 thI 90 varSa pUrve hatA, teonA jIvananI viziSTa camatkArikatA te vRddhapuruSonA mukhethI sAMbhaLyA pramANe noMdhela che. "te yatijI khUba ja kriyApAtra ane tyAgI tapasvI hatA, sAthe ja maMtratatra-yaMtranA aThaMga jANakAra hatA. 64 A maMtrAdaeNino upayoga koIne kanaDavA ke agata mAna-pUjA Adi mATe kadI na karatA, saMghamAM koine dhama sa`kaTa Avyu hoya to yatijI sakaTa samayanI sAMkaLa banI bhAvuka puNyAtmAnI muzkelI dUra karI dhama-ArAdhanAnA mArga nirmaLa karatA. 1 A paMcanA upAzraya junA manAya che, kemake A upAzrayamAM nIcenA bhAge navAMgI vRttikAra zrI abhayadevasUrIdhara bhagavaMtanA sva vAsanI smRti nimitta caraNapAdukAnI junI derI che upAzrayanA chahAra navesarathI thavA chatAM A prAcIna derI hatI, temaja rAkhela che. nAnA pratya O Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SGUDUZEUCRS) megala bAdazAhanA samayathI yatiomAM ghusI gayelA sAtAgAramAMthI utpanna thayela AcAra-zithilatA ane parigrahavRttinI thoDI asara yatijI mahArAjamAM paNa hatI, tethI yatijI kAminIne paricaya jarA paNa na dharAvatA, chatAM kaMcananA vamaLamAM phasAI gayela. jethI te pisAno vahIvaTa calAvatA, paNa te badhuM upAzrayanA samArakAma ke bahArathI Avela yationA satkArArthe agara te bIjA daherAsaranA jI. dvAra Adi dharmakriyAomAM vAparatA te yatijI bahArathI kaI cIja maMgAvatA ane tenI ugharANue dukAnadAra ke mANasa Ave, agara keI prasaMge kaI cIja lAvavI hoya, to te samaye jeTalAM jarUrI nANuM heya teTalAM nANuM (AnA-pAI suddhAM) yatijI pitAnI gAdIne eka cheDe addhara karI te vyaktine laI javA kahetA, hakIkatamAM kharekhara teTalAMja nANuM temAM eka pAI paNa ochI vadhatI nahI-te rIte gAdItaLethI maLI AvatAM. kutUhalI bhakto yatijInI gerahAjarImAM te gAdIne vALI-guDIne sApha karavAnA bahAne upADI khaMkherIne pAtharatA, chatAM yatijI tenA para bese ane acAnaka keI kAma AvI paDe temAM nANunI jarUra paDe, yatijI gAdIno cheDo addhara kare eTale te vakhate jarUrI nANAM tyAMthI maLI jatAM." Ane veganI paribhASAmAM Asanasiddhi kahevAya che. AvI yaugikazakita virala vibhUtio : pAse ja hoya, te paNa moTe bhAge Abu, giranAra ke himAlaya jevAmAM ahAleka jagAvI paDI rahenArA, dhUNI dhakhAvanAra bAvAo pAse hovAnA ullekha maLe che. paNa janasamUhamAM rahenArA, janasaMparka mAM sAmAnya-sAdhu tarIke jIvana jIvatA yatijImAM A AsanasiddhinI camatkAritA kharekhara addabhuta kahevAya. je ke jinazAsananI maryAdA pramANe mohabhAvane ghaTADavAnA saphaLa upAyarUpa sAdhu-jIvananI zAstrIya-sAmAcArInA pAlananA pariNAme nirIhabhAvanA zikhare caDhela koka zramaNa-bhagavaMtane AvI siddhinI prApti sahaja che, chatAM viSamakALe kALanA pratApe puNyavAna ArAdhakone jinA zAsananI viziSTa-maryAdAonuM yathArtha pAlana jyAre durlabha banela che, tevA vartamAna-samayane anulakSI A vAta AzcaryabhUta gaNI zakAya, najare joyela vRddha puruSe pAsethI A badhI satya ghaTanAo sAMbhaLIne noMdha eTalA mATe karI che ke HINlA 16 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0000 pU. caritranAyakazrInA janmasthAnanI sAme ja AvA ativirala siddhivALA mahAtmA AjathI 80 thI 90 varSa pUrve hatA, eTale AvA mahApuruSanI amISTathI paripUta banela vAtAvaraNanI paNa kevI prabhAvAtpAdaka asara pU. caritranAyakazrInA jIvanamAM paDI haze ? te teozrInA adbhuta zAsanaprabhAvanAva...ka prasaMgAthI jANavA maLI zake che. (6) zrI mANibhadrajInuM prAcInasthAna viziSTa--camatkArI-mahApuruSanA sa`bhAraNAvALA A upAzrayamAM teozrInI upAsanAnA pratika rUpa tapAgacchanA adhiSThAyaka prabhAvazALI zrI mANibhadrajInI camatkArika sthApanA che, jyAM Aje paNa bhAvike AvI vividha khAdhA-mAnatA pUrti karatA hoya che. (7) AyaMbilakhAtu yatijInA svargavAsa pachI khAlI paDI rahela lahuDI-pAsALanA upAzrayanA vahIvaTa zrI saMgha hastaka AvatAM kriyAniSTha, saraLapariNAmI, sva.pU. AcAya zrI vijaya bhaktisurIzvarajI ma. zrInA upadezathI vi sa. 1994mAM zrIvadha mAna-AyaMbila tapakhAtAnI sthApanA A upAzrayamAM karavAmAM AvI. A AyaMbIla khAtAmAM Aja sudhImAM hajAro ArAdhako zrI vardhamAna tapa AdinI chUTaka--lAMbI ArAdhanA sAthe nirIhabhAvanA prakRSTa sAdhana rUpa AyakhIla tapanI ArAdhanA mATe ujamALa banyA che. (8) sAdharmika bhaktiphaDa parvAdhirAjanI ArAdhanA daramyAna sAdharmika bhakti ane sAdharmika vAtsalyanAM sImAtIta vanA sAMbhaLI jaina sAMghamAM koI ApaNA sAdharmika dharmanI ArAdhanAmAM Arthika muzkelIthI pAchA na paDe te zubha AzayathI meATI dhanarAzi ekatrita karI temAMthI dara aThavADiye AyaMbIla khAtAnA makAnamAM cAlu bajArathI ochA bhAMve anAja ane telanI vaheMcaNI zrI saMgha taraphathI karavAmAM Ave che. (9) jaina jJAnabhaMDAra zeTha mIThAbhAI gulAlaca'da jaina upAzrayamAM vyAkhyAna--hAla sAmenI oraDImAM tathA upAzrayanA nIcenA vizALa eraDAmAM zrI saMgha taraphathI prAcIna hastalikhita prate, mudrita pratA ane pustakonA vyavasthita atyaMta vizALa sudara saMgraha saMkhyAbaMdha kamATAmAM surakSita che. FONE 107 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STADIZEMRE Aja pramANe paMcanA upAzraye paNa upAzrayanA nIcenA bhAge DAbA hAthe suMdara surakSita zAstrasaMgraha che. (10) dhArmika pAThazALA zeThazrI zAmaLabhAI nathubhAInA vaMzajo taraphathI varSothI zrIsaMghamAM dhArmika jJAna ane kriyAomAM vRddhi karavAnA zubha AzayathI "zeThazrI zAmaLadAsa nathubhAI jaina dhArmika pAThazALA" savAra bapora ane rAtanI cAlu hatI. vi. saM. 2010mAM zeThazrInA vaMzajo taraphathI rUA. 11,000. nibhAva phaMDa mATe ApI zeTha zrI zAmaLadAsa nathubhAI jaina dhArmika pAThazALAno Akhe vahIvaTa zrI abhayadevasUri jaina jJAnamaMdirane se tyArathI jJAnamaMdiramAM cAlu che; A jJAnamaMdiramAM jaina dhArmika pAThazALA savAra, bapora ane sAMja vyavasthita rIte cAlu che. savAre ane sAMje chokarA ane chokarIo abhyAsa mATe Ave che, bapore meTI-uMmaranI zrAvikAo tathA sAdhvIjI mahArAjAe dhArmika abhyAsa ane saMskRtane abhyAsa kare che. pAThazALAmAM be pratikramaNa sudhIne prAthamika dhArmika abhyAsa nAnI uMmaranA chokarA-chokarIone karAvavA rUpe zrI. sojabena rasikalAla zAha vi. saM. 2010 thI eTale ke jyArathI jJAnamaMdira thayuM, tyArathI ekadhArI sevA ApI rahela che, tathA be-pratikamaNathI uparanA prakaraNa karmagraMpa, tatvArthasUtra Adi ucca kakSAno abhyAsa tathA pUrasAdhu-sAdhvIjIone prakaraNa, karmagraMtha, saMskRta be bukano abhyAsa tathA caritra-vAMcana Adi dharmapremI zikSakazrI haragovanadAsa saMprItacaMda zAha (sarIyada-banAsakAMThAvALA) vi. saM. 2010 thI tana-manathI umaMgapUrvaka samaya ane zramanI paravA karyA vinA khaMtathI karAvI rahyA che. A uparAMta zrIabhayadevasUri jaina jJAnamaMdiranA pustakanI levaDa-devaDanuM tathA zrI saMghanA aneka chUTaka mahattvapUrNa kAryo paNa zrI haragovanabhAI (dhArmika zikSaka) umaMgathI karI rahyA che. (11) saMskRta pAThazALA vi. saM. 2010mAM zrI abhayadevasUri jaina jJAnamaMdiranI sthApanA pachI jJAnamaMdiranI pAse ja caturvidha zrIsaMghane dhArmika tattvajJAnanA vadhu uMDANathI abhyAsa mATe upacagI thAya te zubha hetuthI karAtA saMskRta, prAkRta (vyAkaraNa, nyAya, sAhitya) AdinA abhyAsanI kAzI mithilA bAjunA vidvAna paMDitane rokI jJAnamaMdiranA kAryavAhaka taraphathI adhyayananI suvyavasthA karavAmAM AvI che, te mujaba jJAnamaMdiranA prAraMbhathI prakhara mithila vidvAna. nyAya, vyAkaraNanA pAraMgatane pU sAdhu-sAdhvInA nyAya, vyAkaraNa, sAhityanA ucca abhyAsa mATe rAkhavAmAM Avela. jeo vi. saM. 2022 lagabhaga tabiyatanA kAraNe chUTA thayA. IST AAT Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HILA TAVCOVUN vi. saM. 2023 nA mAgazara vada-7 thI 2020nA zrAvaNa suda 5 sudhI jaina paMDita zrI dhIrajalAla dhanajIbhAI (bhAbhara-banAsakAMThAvALA) maithila paMDitanI jagAe rahI pU. sAdhu sAdhvIene nyAya-vyAkaraNane ucca-abhyAsa karAvatA hatA. hAlamAM mithila-vidvAna paMDita sadAnaMda pAThaka (nyAya-vyAkaraNa-sAhityAcArya) 50 sAdhu-sAdhvIbhagavaMtane ucca-keTine abhyAsa karAvI rahyA che. Aja-sudhImAM aneka pU0 sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtee Ane lAbha lIdhe che, je vartamAnamAM paNa cAlu che. (12) jJAnamaMdira zrIcaumukhajInA derAsaranI pAse Avela dalAlavADAnA pazcimAbhimukha nirgadvAra sAme rAjamArganI sAmI bAju zrIviyavADa zrIjainasaMghanA sahayogathI zeThazrI vADIlAla manasukharAma pArekhe vi. saM. 2010mAM "zrI abhayadevasUri jana jJAnamaMdiranI sthApanA jyAM nIcenA beThaka khaMDamAM vi. saM. 112lmAM kapaDavaMjamAM svargavAsa pAmela navAMgI vRttikAra zrI abhayadevasUrijI ma.nA mahattvapUrNa jIvana-prasaMgenA adbhuta dazyanAM suMdara moTAM tailacitra che. tathA uparanA mALe atyaMta-samRddha suvizAla zAstrasaMgraha jJAnabhaMDAra che, jemAM sonerI tatvArthasUtra, bArasAsUtra Adi mahattvanI alabhya prata ane 700 thI 800 varSa junI hastalikhita-pratanA baheLA-saMgrahavALa haratalikhita jJAnabhaMDAra che. vaLI Agama, siddhAMta, prakaraNe, caritra upadeza, kathAo Adi aneka-viSAvALI mudrita- ane puratone hajAronI saMkhyAmAM suMdara saMgraha che. A jJAnamaMdiramAM pU. AgameddhAraka AcArya-devazrInA samudAyanA vidvAna munionA baheLA samRddha jJAnabhaMDAra paNa caturvidha-zrIsaMghanA lAbhArthe sthApavAmAM Avela che. (13) zeThazrI mIThAbhAI kalyANacaMdanI peDhI vi. saM. 1960mAM papU. AgAmadArazrInA upadeza ane preraNAthI kapaDavaMja jaina saMghanA dhArmika-khAtAonI dekha ane dhArmika-vividha saMsthAonA nANAkIya vahIvaTanuM kAma suvyavasthita rAkhavA mATe kapaDavaMjanA svanAmadhanya dharmaniSTha zeThazrI mIThAbhAIne zuknavatA nAma sAthe jagata-mAtranA kalyANanI kSamatA sUcavanAra nAmavALI A peDhInI sthApanA thaI. 1o9 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUNTEEIRS (14) zeTha pAnAcaMda vrajalAlanI peDhI kapaDavaMjanI agiyAramA saikA pachI thayela navI vasAhatanA kALa jeTalA prAcIna zrI zAtinAtha prabhunA derAsare tathA paMcanA upAzraye ArAdhanA karanAra prAcIna jaina-zrIsaMgha haste je je dharmakAryo thAya che ke thaI rahyA che, tenuM vyavasthita saMcAlana hAlamAM zeTha pAnAcaMda vrajalAlanI peDhInA nAmathI cAlI rahyuM che. A peDhInI sthApanA 1lmI sadInA pUrvArdhamAM thaI hoya ke te pachInA ekAda dazakAmAM thayuM heya, ema vRddha-purUSo pAsethI jANavA maLe che, cokakasa sthApanA-tithinI neMdha maLatI nathI. zrI paMcanA upAzraye ArAdhanA karanAra jena-zrIsaMghanA te vakhatanA mukhya kAryakartArUpe AgaLa paDato bhAga lenAra zeThazrI pAnAcaMda kuberadAsa zAha tathA zeThazrI vRjalAla tathA metIlAla ke jeo kapaDavaMjanI dharatInA nararatna, saubhAgyazALI zrI gulAlacaMda zeThanA bhatrIjA thAya) A dharmaniSTha bhAIonI dhArmika-pratiSThAne cirasthAyI banAvavAnA zubha uddezyathI te vakhatanA dIrghadazI-AgevAnoe saMyukta-nAmathI A peDhInI sthApanA karyAnuM junAanubhavI-vRddha puruSe kahe che. (15) zrI mANeka zeThANuM TrasTa kapaDavaMjanA dharmasamRddha zrIsaMghanA mukhya kAryakara tarIke vikhyAta paMcanA upAzrayanA mukhya kAryakara zrI vrajalAla metIcaMdanI panotI bAMdhavabelaDImAMnA zeThazrI motIcaMda bhAInA putra lallubhAInAM supatnI dharmasaMskArasaMpanna zrI mANekabahene vivekapUrvaka asAra lakamIne sadvyaya potAnA hAthe karavA uparAMta potAnI saghaLI lahamInuM vi.saM. 197ra jeTha suda 2 tA. 25-5 1876nA reja vIla lakhI TrasTa banAvyuM. A drasTa haste nIce mujabanA sat kAryo thayAM che-thAya che. zrI neminAtha prabhunuM suMdara jinAlaya kapaDavaMjamAM (aMtisarIyA daravAjA bahAra- taLAva upara) baMdhAvyuM. 0 pAlItANAmAM dAdAnI TUMkanI hAthIpaLa pAse, zrI kumArapALa mahArAjanA daherAsara sAme, digambara jaina maMdira pAse, suMdara bhavya moTuM daherAsara baMdhAvyuM. neminAtha prabhunA derAsara pAse (aMtisarIyA daravAjA bahAra-kapaDavaMja) moTI dharmazALA baMdhAvI. jemAM aneka yAtrA-saMghanA utArA zrI upadhAnatapanI ArAdhanA Adi dharma kAryo tathA aneka sAmAjika-kAryo thAya che. MOMO MUCHOS Ko Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c07/20 aneka AgamagraMthA, dhArmika pustakA lahIyA pAse lakhAvyAM. DhAMkavADImAM zrI zAMtinAtha prabhunA daherAsara pAse zrI AdIzvara prabhunuM daherAsara khaMdhAvyu. . . . DhAMkavADImAM pa'canA upAzraya pAse zrI zAMtinAthajInA derAsara sAme jJAti breAjana mATe mATI vADI-dharmazALA aMdhAvI. 0 viziSTa parvanA divaseAmAM mIThAInI prabhAvanA (kAyamI) thAya che. * unALAmAM ThaMDA pANInI parakha 0 DhArAne ghAsacAro * jIvayA (kasAIvADethI pazuo vagere cheDAvavAM) 0 sadAvrata (garIbA anAthA mATe peTa puratu bheAjana) (16) pAMjarApALaH jIvamAtranI virAdhanAthI khacavA mATe anaMta jJAnIoe nirdezelI vyAvahArika-jayaNAnI mahattAne mUrta svarUpa ApanArI, tathA muMgA pazu-pakSIonA duHkhada ne AtmabhAve dUra karavAnI mahaMttvanI zubha bhAvanAthI pAMjarApeALanI sthApanA kapaDava MjanA svanAmadhanya peAtAnA aneka sucaritro, maheALI sakhAvatA tathA daherAsara, upAzraya, parabaDI, dharmazALA Adi dharmasthAnA adhAvI sukRtanuM apU` bhAthu` AMdhI amara banI janArA, sva. zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMdanA vArasadAra zeThANIee vi. sa. 1925mAM dharmAMniSTha zeThe mI. gu.nA nAmathI karI tenA nibhAva mATe paNa pAkI vyavasthA kAyamI Avaka ubhI karIne karI ApI. Aje A pAMjarApeALa kapaDavaMjanI AsapAsanA pradezamAM duSkALa AdinA prasaMge mUka AzIvAda samI banI gaI che. (17) anAthAzrama-sadAvratakhAtu : svanAmadhanya zrI mANeka zeThANIe anukaMpAdAnanI pradhAnatAe dalAlavADAnA uttara dizAnA mukhya pravezadvAranI sAme rAjamArga upara nirAdhAra dIna-duHkhIonA AzrayasthAna rUpe anAthAzrama baMdhAvela che. A makAna hAla vAcanAlaya AdinI pravRttiemAM vaparAya che, ahIM sva. mANekazeThANI taraphathI viziSTa--tahevAreAnA divase garIbene sadAvrata tarIke kAcuM-sIdhuM apAya che. A uparathI jainazAsanane pAmela puNyAtmA AtmakalyANArthe je rIte dahezasarA, upAzraye vana 111 (06)DG)na Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BusintEURS Adi dharmasthAnAnA nirmANamAM chUTe hAthe lakSmInA sadvyaya kare che, te rIte jinazAsananI prabhAvanAnA uddezathI anukaMpAdAnanI pravRttimAM paNa muktamanathI pravarte che. A vAta paDeva'janA vivekI zrIma MtAnI vivekapUrNa Adarze pravRttiothI spaSTapaNe samajAya che. A rIte punitanAmadheya paramAdaraNIya pU. caritranAyakazrInA janmathI pAvana banela kapaDavaMjanI dharatInA aNu-paramANumAM vaNAi gayela dharma, saMskRti ane sadAcAranA udAtta mahimAnA paricaya jaNAvyeA. A uparathI ema spaSTa pratIta thAya che ke--ratnanI utpatti viziSTa koTinA aNu-paramANu saMpanna kSetramAM thavAnI jema pU. caritranAyaka jevA paramedAtta zAsanaprabhAvaka svAmadhanya puNyAtmAnA janma je dharatI para thayA, te dharatI keTalI panAtI ane viziSTa dhArmika vAtA varaNathI samRddha hatI ane che. ekaMdara pU. caritranAyakazrInA anumedanIya jIvanakakSAnA ghaDataramAM A dharatIne paNa smaraNIya kALA che, ema dhvanita thAya che. : mahApurUSAnAM lakSaNe -: . d . . . ha . : jIvamAtra prati vAtsalya. Adarza leAkottara samatA. tyAga--vairAgyanI viziSTamAtrA. sAdI, agaMbhIra madhurabhASA. aparAdhI pratipaNu udAratA. vicAra-AcAranI ekatA. kaeNlyANanI dRDhaniSThA, parakalyANunI tIvrakAmanA, vivekapUrvaka ucita vyavahAra, calaNa temAM kozika ga 112 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vardhamAna - svAmine nama: Agama-vAcanAdAtA pravara-prAvacanika zrI devasUratapAgaccha-sAmAcArI sa'rakSaka dhyAnastha svargata pU. ....AgamA hAraka zrInu.... jI....va....na....ca..........tra khaMDa-2 (pUrvArdha) parikara (pa) |RTHI miSeka * (*) - Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99999999999999999 5. Agama dvArakazrI jI... vana.ca.. ritra khaMDa-ra (pUrvArdha) vi....Sa..yA..nukrama (prakaraNa 1 thI 10) nAma prakaraNa 1 nI mAjJAtino paricaya 111 thI 117 2 pU. caritranAyakazrIne pavitra pitRvaMza 118 thI 133 3 (1) pU. caritranAyakazrIne moTAbhAIne janma 134 thI 136 (2) pU. caritranAyakazrInI garbhAvasthAnI punita asara 4 caritranAyakazrInA janma ane AnaMda-vadhAmaNa 154 thI 166 5 caritranAyakazrInuM nAmakaraNa ane dhArmika saMskaraNa 167 thI 173 6 pU. caritranAyakazrInA bhAvI-jIvananuM - jyotiSanI daSTie vihaMgAvalokana thI 213 9 caritranAyakazrIne dhArmika uchera ane zaizavakALa 214 thI 218 8 vidyAbhyAsa 219 thI rara3 9 bAtyajIvananI addabhuta jhAMkhI. 224 thI 230 10 bAlyakALanI viziSTa jhAMkhI 231 thI 235 174 (DIO ((( DD) I Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 BUVUMA lulil, IIIIII ,. iiiii 'Rail11 jo prakaraNa-15 kinna)) huM pU. Agama dvArakazrInI janmajJAtinA kAraNe jI. gauravavaMtI banela nImAjJAtine paricaya yugalika kALanA avasarSaNa pachI mAnomAM paraspara mamatva, vaimanasya, dveSabhAva, AdinI utpatti kALabaLe thaI eTale AMtarika saMskAra-dhananI mUDI verAve khera na thavA pAme te hetuthI, eka sarakhA AcaraNavALAnA AMtarika saMskAra-dhananI mULarAzine suvyavasthita rAkhavAnA zubha AzayathI, yugAdi tIrthakara zrISabhadeva prabhue potAnA kalpa pramANe jJAtionI vyavasthA karI-ke je nizcayathI rAga-dveSanI yacita mAtrAnA-pramANanA AdhAre ane vyavahArathI te te kAryonA AdhAre karavAmAM Avela. A uparathI jJAtine vyutpatyartha A pramANe thaI zakejnyaayte antaraGgam AtmazuddhayAdikamanayA iti jJAtiH eTale mANasanI pravRtti mATe bhAge sarakArane AdhIna hovAthI pravRttinA mApayaMtrathI saMskAranA dhoraNa mujaba te te pravRttivALAonA yuthane oLakhavA rUpe jJAtinI vyavasthA thaI. pachI te jJAtimAM utpanna thayA tenI jAti eTale gAma phari bAta e vyutpajyarthanA AdhAre sarakhA saMskAravALA che jemAM utpanna thAya te jAti. A rIte yugalika-kALanA arata vakhate mAnavenA saMskAra-janya pravRttiothI vikAsaAtmazuddhine mArga avarodhAI na jAya, tethI kalpapramANe yugAdi prabhue vyAvahArika rIte AcaraNa pramANe ane naiyika rIte te te saMskAranA dhoraNa pramANe vargIkaraNa karavArUpe jJAti-jAtinI sthApanA karI. kALakrame dIrdhadazI AgevAnoe te te prasaMge te te jAtanA saMskAronA dharaNanI viSamatA aTakAvavA mATe samAna saMskAravALAne judA tAravI viSama ke avyavasthita AcaraNavALA bIjA jUthane svataMtra navI jJAti rUpe sthApana karavA dvArA mULamAnavInI sAMskArika paraMparA vadhune vadhu zuddha-maulika rUpe jALavI rAkhavA bhagIratha prayatna karyo. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUAVATTEURS pariNAme mULa cAra varNAM brAhmaNa, kSatriya, vaizya, zUdra rUpe hatA, tenA peTAbheda tarIke aneka jJAtie seMkaDAnI saMkhyAmAM thaI. temAM vaNik jJAtinI zAkhAe mukhya rIte 84 thai ke jenI nAnI-peTAjJAtio gaNatAM lagabhaga 115nI saMkhyA sAmAjika-paraMparAnA vidvAneA jaNAve che. mukhya 84 vaNika jJAtionI nAmAvalI sulatAna mahammada (I.sa 1464thI 1511 sudhI)nA rAjya samaye ajJAta nAmadheya vidvAne racela kIrtilekha graMthamAM saLaMga maLe che. temAM nImAjJAtinu nAma pa7muM A uparAMta mahAjanava`za-mukatAvalI, mahAjana-vaNika-gAtrotpattiprabaMdha, gujarAtasava saMgraha, vahIva'cAonI vaMzAvalI Adi aitihAsika granthAmAM paNa 84 vaNikajJAtinI nAmAvalImAM nImAjJAtinu nAma sAdara ullekhAyeluM che. 1 nImA jJAtinI utpatti nImA vaNika mahAjananuM utpattisthAna junA iDara rAjyamAM (hAla sAbarakAMThA jillAmAM) mADAsAnI pAse zAmaLAjI tIrtha (deva gadAdhara rAyanuM prAcIna sthala) pAsenA rUdrapurI (aparanAma kapagrAmamAM je hAla khaDera hAlata)mAM che." A vAta skaMdapurANu (adhyAya 22-25)mAM vita rUdragayApAkhyAna temaja gadAdharamAhAtmya (a. 19, zlAka 47-48)mAM noMdhAyela che. vadhumAM tyAM evI noMdha maLe che ke "lpagrAma najIka audu baraRRSinA AzramamAM ayeAdhyAnA satyavAdI rAjA harizcandre peAtAnA kulagurU vaziSThaRSinI salAhathI te vakhatanA sarvAM RSimunio karatAM viziSTa tapasvI auduMbaraRRSinA sAnnidhye rAjasUya yajJa karavAnA saMkalpa karyAM, te pramANe ayAkhyAthI catura'gasenA purAhitA, kama kAMDI brAhmaNA, aneka vepArIo, dhArmika prajAjanA vagerene lai prAcIna rUdrapurI (aparanAma kalpagrAma-hAlanuM zAmaLAjItI) pAsenA mahAtapasvI audu kharaRRSinA Azrame rAjA harizcandra zubha muhUrte AvI pahoMcyA. 1amadAvAdamAM bharAyela bIjI sAhityapariSadamAM jaina vidvAna amaracaMda paramAre jainAmAM pracalita jJAtinuM daza na" nibaMdha vidvAno samakSa vAMcI saMbhaLAvela. A nibaMdha jainakonpharansa heralDanA te vakhatanA aMkamAM chapAyela che. tathA Abu paryaMta upara lUNavasahInI pratiSThA prasaMge mahAmaMtrI vastupAla tejapAle vi.saM 1275 lagabhagamAM mADhuM saMdha jamaNu karela. uparanA banne sthaLe viSNukanI 84 jJAtionA nAmeA jaNAvatAM nImANikanA paNa sAdara ullekha karela che. AI- ga . mAM 14 mA A 2 ka Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdubaraRSie mahArAjA harizcandranI bhAvanAnusAra rAjasUya jevA moTA yajJanI vidhi karAvavAnuM svIkAryuM. te mATe pitAnA ziSyomAMthI vidvAna ane karmakAMDamAM nipuNa vedapAThI 16 brAhmaNonI pasaMdagI karI, temanA haste rAjasUya jevA mahAyajJane prAraMbha suda 12 gurUvAra puSyanakSatra, karkanA candramAM karAvyuM, A yajJanI pUrNAhUti prasaMge te yajJamAM hatA, uddagAtA Adi mahatvapUrNa sthAne beselA 16 gotranA brAhmaNane AvuM mahAna kArya nivine kuzaLatA pUrvaka karI ApI potAnA upara mahAna upakAra karanAra tarIke svIkArI teone AjIvana kaMI AjIvikAnI muzkelI na paDe te hetuthI adhyAthI yajJanI jarUrI badhI sAmagrI purI pADavAnI javAbadArI adA karavA mATe lAvavAmAM Avela vaNikone kulakama-paraMparAe peDhI dara peDhI pAlana-piSaNa, sevA karavAnI javAbadArI sAthe dakSiNa tarIke mahArAjA harizcandra ApyA, mahArAjA harizcandra te vaNikonA mAthe A 16 zetravALA brAhmaNone vaMza-paraMparAgata rIte sevA karavA rUpa niyamane bhAra muke, te uparathI te vaNikanuM jutha niyamAvaizya (nImA vANiyA) tarIke oLakhAvA lAgyuM, bira RSie mahArAjA harizcandranI bhAvanAnusAra pitAnA ziSyarUpa 16 zetranA brAhmaNonI javAbadArI uThAvavA tatpara thayela niyamA vaizya vaNika jJAtinA vyApAra-samRddhi, raheNI-karaNa, paristhiti Adine vicAra karI temanA pitA vibhAga batrIza nakakI karI dIdhA ke je temanAM lagetra kahevAyAM. A 32 gotramAM agiyAramuM-chADyAnanam kacchIyANuM nAmanuM saubhAgyavaMtu zetra che. ke je pU. caritranAyakazrInA pitRpakSanuM gotra che. . AnI noMdha "vizA nImA vaNika jJAtine itihAsa" (praka. 12 pA. 113) mAM maLe che. nImA jJAtinI mahattA 1 nImA jJAti mULathI ja viziSTa guNanA pagathAra para ubhelI hoI kALane ghasAre temanAmAM rahela guNe para dhAryA karatAM ocho lAge che. * 1 nImA vANiyAnA 32 gAtra tathA tenA kuLadeva-devI AdinA paricayane darzAvanAra keka jIvanacaritranA pAchaLanA bhAge pariziSTamAM akSarazaH Apela che, jijJAsuoe tyAMthI joI levuM. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BUDITEURS vaLI kALakhaLe thayela uthala-pAthala ane mAhva-abhyatara AkramaNeAthI brAhmaNavaNu sAthe saMbadha TuTI javA chatAM vaizyavaNa tarIke aMtaraMga sabadha cAlu rahevAnA kAraNe sAhajika rIte viNaka mahAjana sAthenA saMparkanA pariNAme ahiMsA, paropakAravRtti, dAna Adi guNAnA vikAsa thavAthI vyApAra, dhaMdhA ke AjIvikAnA kAraNe teo jyAM gayA tyAMnI khIjI jJAtienA maheALA samudAya hovA chatAM darekanI cAhanA meLavI alpasaMkhyaka paNa nImA jJAtinA zeThIyAe AgevAna tarIke svataH banavA pAmyA che, pariNAme teo nagarazeTha tarIke paNa rahyA che. sAmAnya lekavyavahAramAM tenI oLakhANu nImAmahAjana jevA viziSTa zabdathI paNa thavA pAmI che. jemake-IdAramAM vasatA nImAjJAti badhA vaiSNava dhamI chatAM ane pAravADa, agaravAla, huMmaDa, zrImALI vagere vANiyAnI bIjI jJAtionI saMkhyA vadhu chatAM nagarazeThAi nImA jJAtimAM che. te pramANe gujarAtanA 6 gAmA, vAgaDanA 4 gAmA, ane mALavAnA bIjA paNa je je gAmAmAM nImA jJAtinI vastI che, tyAM nagarazeThAI nImA jJAtine varelI che, vaLI meADAsA, vIrapura jevA gAmanA brAhmaNeAnI cArAzInI paTelAI nImAjJAtinA gAra rUpe rahela udumbara brAhmaNeAne tyAM che. A vAta paNa nImAjJAtinI viziSTatAne sUcavanArI che. nImAjJAtinuM sthaLAMtara nImA jJAtinI utpatti aceAdhyApati rAjA harizcandra (satyavAdI)nA kALamAM kalpagrAma (hAlanA zAmaLAjI)mAM thai. kALamaLe game te kAraNe nagarInA vinAza thayA, eTale tyAMthI najIkanA meAhanapura (meADAsA)mAM kulagurU-udumbara brAhmaNeAnI sAthe nImA jJAtie sthaLAMtara karyuM... hAya, ema lAge che, te samaye AsapAsanA nAnAM-moTA gAmAmAM paNa keTalAMka jIthA vasyAM. kALabaLe mAhanapura (moDAsA)nA paNa mAjIma nadInA jalapralayathI khAramA saikAnI AsapAsa vinAza thavAthI nImA jJAtie najIkanA vyApArI mathakarUpe kapaDavaMja ane 1 jemake kapurInA harasAlA vANIyAee harasAla gAma vasAvI tyAM mukAma karyAM, evI itihAsamAM mAMdha maLe che. A kaM ga . mI 16 dhrA 2 5 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HD Benard cAMpAnera be pasaMda karyA hoya tema lAge che, eTale bAramA saikAnI AsapAsa kapaDavaMjamAM nImA-jJAtine vasavATa thaye hoya, te saMbhavita che. A pramANe kapaDavaMjamAM nImA jJAtinA AvI vasavA daramyAna te vakhatanA dhoLakAnA mahArAjA viradhavalanA mahAmaMtrI vastupAla-tejapAle Abu parvata upara baMdhAvela suMdara bhavya kalAtmaka jinamaMdiranI pratiSThA prasaMge janazruti pramANe te vakhate vANIyAnI upasthita sarva nAtamAM vIzA-dazAnA bheda paDyA, te pramANe nImA jJAtimAM paNa vIzA-dazAnA bheda paDayA. kapaDavaMja ane tenI AsapAsanA gAmomAM moTA bhAge vizA nImAnI ja vastI vadhu pramANamAM che. | dazA nImAnI vastI mALavA, nimADa, Adi pradezamAM che, temAM paNa seMdhavA pAtra e hakIkata che ke "dazA nImAmAM koIpaNa janadharma pALatA nathI". kapaDavaMjamAM vasavATa karanArA vIzA nImA vaNika jJAtinA jaththAmAM sarva prathama rahI A gAMdhInA vaDavAo ane devacaMda mAdhavajInA vaDavAo AvyAnA cokkasa purAvAo itihAsamAM maLI Ave che. devacaMda mAdhavajInA vaDavAo kapaDavaMjamAM DhAMkavADImAM AvIne vaselA, temanA vaMzanA hAlamAM je makAne che, tenI pAse te vakhatanA dIrghadazI vizAnImA vaNikoe dharmakriyA karavA mATe paMcanA upAzrayanA nAme suMdara dharmasthAna banAvI pitAnI dharmapriyatAne sacoTa purA darzAvyo che. kapaDavaMjamAM sthira thayela vIzAnImA vANIyAoe te vakhate rAjakIya uthalapAthala daramyAna thaI gayela arAjakatA vadhu AgaLa na vadhe te kunehathI rAdhanapuranI lADaNabIbIne game te kAraNe rAdhanapurathI hIjarata karI dezAvara jatI vakhate kapaDavaMjamAM AzvAsana ane gra Arthika sahakArathI sthira karI rAjakIya asthiratAne kAraNe kapaDavaMjanI saMbhavita paDatIne aTakAvI dIdhI. AvI mAnavaMtI dharmaniSTha vIzAnImA jJAtinA batrIsa go paikInA "kacchIyANuM" getramAM pU. caritranAyakazrIne saMsArapakSe janma thayela. * pR. caritranAyaka zrI je gAMdhI kalamAM dIpaka tulya nivaDayA te kuLanA Adya puruSa tarIke A mahAnubhAva che. jemanA nAmanI khaDakI Aje paNa vizAla samRddha kuTuMbothI bharapUra moTA mahollA jevI (DhAMkavADI sAme hayAta che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S UDUTULEMRS. L1Ilili IIIIIII ad. naMbara saMskRta nAma nAma pU.caritranAyakazrIne pavitra pitRvaMzI , (caritranAyakazrInA kuLane TuMka dhArmika paricaya). bhAratavarSamAM rasALa pradeza tarIke prakhyAta gujarAtanA gauravavaMtA kheDA jillAnA samRddha tAlukAnA pATanagara rUpa kapaDavaMja zaheramAM kALacakanA parivartana pramANe alyudayaunnatinA aneka caDhAva-utAra anubhavI itihAsa ane vahIvaMcAonI noMdha pramANe satyavAdI mahArAjA harizca sthApela nImAM mahAjana jJAtinA vai teramA saikA pachI sthira thayA, te vakhate A zaheramAM lagabhaga ektAlIsa kuTuMbe vasavATa mATe AvyAnI naidha Adhunika ItihAsamAM maLe che. - te kuTuMbe batrIza* getromAM vaheMcAyelA hatA * jenAM nAma nIce pramANe che. leka bhASAmAM anuM. saMskRta nAma leka bhASAmAM nAma naMbara ghRtAnayanaka ghIANuM kuThaka kaTha. zAMkhika sAkhI kurAnayanaka lUTANaka kuSTAnaka kaThalANuM 19 likkAnayanaka cikhalANu guDAnathanaka guDANuka dattAnayanaka datANuM maNyAnayanaka maNIANuM vidbhumAnayana vidumANuka dadhyAnayanaka dahiANa kaTUvAnayanaka kaDuANA mahyAnayanaka mahIANuM vaDavAnayanaka vaDavANuM nyAyAnayanaka yAnAnayana jANuka rAyAnayanaka 2hIyANuM jIrAnayanaka jIrANuM guniyanaka garIyANA maDanAnayanaka maMDaANuM haryAnayanaka harIyANA kacAnayanaka kacalANuM kambalAnayanaka kaMbalANuM mAnAnayanaka mayANaka campakAnayanaka caMpAka guDaghAnAnayana guladhaNuM mANikayAnayanaka mANikkANa macAnyanaka maMcaANuM 15 | choDyAnagara kacchIyANA kharikAnayanaka kharIANuM 16 | vijJAnanayana | vIDavANuM jIyAnayanaka jIyANuka *, *, je naiyANaka te 25 ' K K cha 31 DOWOSC00 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A getromAM sattaramuM gotra kacchIyANuM che. jenuM saMrakRta nAma chADyAnAra che. A getravALA zrI sAhasavRttithI kaccha bAjuthI uMcI olAdanA suMdara jAtivaMta ghoDAo lAvI vecanAra ghaDAnA vepArI sodAgaranA jasthArUpe haze, te uparathI prasiddha thayela charanyanaY1 uparathI lokabhASAmAM kacchIyANuM thayuM lAge che. A vepArI gotramAM mULapurUSa tarIke gAMdhI jIvaNadAsanI mAnavaMtI neMdha ItihAsa ane vahIvaMcAonA cepaDAmAM maLe che. teo vepArI hovA sAthe mahAna dhArmika pravRttivALA ane jaina sAdhuonA sahavAsamAM tyAga-dhama tarapha lAgaNIvALA uttama, saMskArI zrAvakadharmane pAlanArA hatA, tevA samarthana itihAsamAM spaSTapaNe che. temanA putra zeTha bhavAnIdAsa gAMdhI hatA, jeo dhArmika-vRttinA saraLa pariNamI , ane dAnadharmamAM vizeSa pravRttivALA hatA. che. temane traNa putro hatA, zeTha zrI ratanacaMda gAMdhI, zeThazrI rUganAtha gAMdhI, zeThazrI bhakitadAsa gAMdhI, A traNe putro pitAjInI vArasAgata dhArmika bhAvanAne savAI karavA sAthe viziSTa dhArmika pravRttio, vepArI kune ane sAmAjika viziSTa mAtabara pravRttiothI jJAti ane saMghanA bhAdAra agragaNya gRhastha tarIke prakhyAta thayelA. temAMthI pUjya caritranAyakazrInA saMsAra pakSe pra-pitAmaha tarIkenA saubhAgyanA kAraNe nAma pramANe guNavALA zrI ratanacaMdabhAIne bhAIcaMdabhAI nAme viziSTa dharmasaMskAra saMpanna jANu-buddhimAM cakara, ucca-dharmAtmA-tarIke vikhyAta kuLadIpaka putra thayA. kapaDavaMjanA vRddha vyaktionI paraMparAmAM jaLavAI rahela leka ItihAsamAM "bhAI caMdabhAI ratanajI gAMdhI" tarIke oLakhAtuM A kuTuMba dharma, nyAya, nIti, sAmAjika pratiSThA AdinI AgavI rItabhAtanA lIdhe mahattvapUrNa rIte khyAti prApta hatuM, maLI AvatI noMdha pramANe zeThazrI bhAIcaMdabhAI vyAvahArika rIte sAdhanasaMpanna hevA sAthe dhArmika saMskArothI paNa susamRddha hatA, kapaDavaMja zrI saMghamAM vicAraka dharmaniSTha, vivekI parama zrAvaka tarIke temanI gaNanA hatI. teozrI vividha dhArmika anuSThAnAnI paddhatisara AcaraNAmAM tathA bALa jIvone dharma1 naMga Adi pAra karavA mATe pUrapATa doDI zakatA jAtivaMta ghoDAnuM mahatva vadhu che, bhavarUpa vanamAMthI pAra utaravA mATe zratajJAna ane rAMyama--elananI saphaLa viziSTha sAdhanAnA ucca-Adarzone raju karanAra pU. caritranAyakazrInA bhAvI janmanI dhArmika mahattA pUjyazrInA janmagotra parathI dhvanita thAya che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDUNTEERS mAge. preraNA dvArA joDavAmAM su Mdara sajAvaTa ane mIDI vANIthI epatA anerA vyaktittvavALA hatA, dharma kSetrAnI suvyavasthA jALavavA mATe bhAIcaMdabhAI vahIvaTI ta MtranA niSNAta, kAryadakSa, ajoDa vahIvaTadAra hatA. sa kharekhara caritra--nAyakazrImAM apUrva uttama dhArmika-saMskAranA vArase bhAicaMdabhAInI viziSTa dhArmika pravRttiethI utaryAM hAya tema jaNAya che. temanA supatnInuM nAma kuvaramhena hatu, te paNu " nurUSo di ce:" kaheNI mujaba dhakriyAo ane uddAtta saMskAronI samRddhivALAM Adaza zrAvikA hatAM. vItarAga-prabhunI aSTaprakArI pUjA, supAtra dAna, sAdharmika bhakita ane dIna-duHkhI-anAthanI anuka MpA ane nAnA meATA jIvAnI jayaNA pUrvakanI jIvadayAnA kAryamAM Adarza da patI tarIke baMne jaNA umagabhera joDAtAM ane jIvananA lhAvA chUTe hAthe lakSmInA sadvyaya karI meLavatAM, AkhA zaheramAM A jugalajoDI Adaza bhAvanAo, vizuddha vyavahAra, premALa svabhAva, duHkhIe prati lAgaNIzIlatA, ate viziSTa guptadAnanI pravRtti AMdithI zrIrAma-sItAnI joDa tarIke aradAvAtI hatI, zrAvakajIvananI maryAdAone vivekapUrvaka nabhAvanArA bhAIcaMdabhAI nitya jinapURR, gurUvahana, be TaMka pratikramaNa, yathAzakti taniyama, paccakkhANa Adi dharma kriyAo kuM vahenanA dhArmika sahakArathI vyavasthita rIte karI jIvana dhanya banAvatA hatA, A rIte pU. caritranAyakazrInA dhArmi`ka udAtta, sa MskAronu vAvetara karavA tatpara banela zeTha bhAIcaMdabhAI tathA Adarza pativratA zILavatI zrI kuMvaramhenanu vizuddha saskAramaya dhArmika jIvana aneka puNyAtmAonI anumedanAne pAtra hatuM. zeTha bhAIcaMdabhAInI viziSTa uddAtta prakRti tathA dharmAM vaNA ane duHkhI thavAne dhama mArge caDhAvI bhAva dayAnA lakSya sAthe karAtI anupama dravyayA kharekhara nAma pramANe guNanI jAharAta karatI ke " bhAIcaMda zeTha hakIkatamAM sahunA bhAI tulya hatA." zeThANI kuvarabahena paNa aneka rIte dhArmika AcaraNAnI pravRtti sAthe sva-jJAti ke para jJAtimAM nirAdhAra-du:khI vidhavA mahilAo ke mUMgA pazu-pa MkhIo AdinI hArdika mamatA pUrNAMka pharaja adA karavA rUpe gupta rIte viziSTa sahAya pahoMcADI potAnuM bIju nAma * maMchAbahena dhanya banAvI rahyA hatA, * maMchA eTale icchAe, sahunI icchAone pUrNa karanAra hoi zeThANInuM khIju nAma machAmahena saphaLa gaNAtu. rA // XXXX re 120 --- ra Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA puNyavAna daMpatine be putra ratna hatA tArAcaMda ane maganalAle, dharmaniSTha zrI bhAIcaMdabhAIe baMne putrInA lAlanapAlanamAM dhArmika maryAdAe gaLathuthIthIja jALavavA prayatna karela. daherAsara laI javA, prabhujInA caraNe TIka karAvavI, pU. gurUdevazrI pAse laI jaI vaMdana karAvI vAsakSepa naMkhAve, parabaDImAM caNa naMkhAvavI, rAtre pANI paNa na ApavuM temaja jIvadayA-jayaNunA saMskAronuM siMcana vagere bAbatothI baMne putronuM dhArmika ghaDatara sArA pramANamAM karavA bhAIcaMda zeThe zrAvaka tarIke pUratuM dhyAna ApyuM hatuM. Aja rIte zrAvikA tarIke Adarza vyavahAravALI mAtAe paNa bALakomAM nAnapaNathI ja pApane Dara, kharAba sobatathI dUra rahevApaNuM, dhArmikajJAna, sAmAyika, navakAravALI, Adi kriyAonI Teva vagerethI baMne jaNAnuM jIvana saMskAramaya banAvavA prayatna karela. yogya uMmara thatAM baMne jaNAne vyAvahArika zikSaNa ApavA sAthe dhArmika jJAna paNa mAtA-pitAe jJAnI-gurU bhagavaMtanI doravaNI mujaba sArI rIte ApyuM. pariNAme baMne bhAIo juvAnInA uMbare paga mukatAnI sAthe bAlyavayathI meLavela dhArmika saMskAranI jhaLahaLatI chAyA jIvanamAM prasarAvI zakyA hatA. - temAM paNa varasAdanA pANInuM pAtra-bhUmi AdhAre pariNamana thavAnI jema pUrva janmanI ArAdhanAnA saMskAronI vadhu saMpatti hevAnA kAraNe maganabhAImAM mAtA-pitAnA dhArmika-saMskAronuM siMcana vadhu phaLadrupa thayuM. paMca pratikramaNa sUtronA sAthe adhyayana uparAMta jIvavicArAdi prakaraNo ane karmagraMtha AdinA tAttvika adhyayanamAM maganabhAI vadhu uMDA utarI viveka-pUrvaka saMskAramaya jIvana jIvavAnI daSTi meLavI zakyA, hakIkatamAM chellI aDhI sadImAM mahApuruSa tarIke prakhyAta thanArA puNyanAmadheya pU. caritranAyakazrI jevA nAnA bhAvi janaka (pitA) tarIkenuM saubhAgya meLavavAnuM hoI kudaratI rIte maganabhAIne puNyasaMge dhArmika udAttavRttinA mAtA-pitA taraphathI apUrva dharma-vAtsalya sAthe zubha saMskAronuM siMcana sAruM pariNamyuM. * maLelI noMdha pramANe zrI tArAcaMdabhAine janma vi.saM. 1896 pahelAM thayAnuM jANavA maLe che. paNa cekakasa sAla maLI nathI. jyAre pU. caritranAyakazrInA pitAzrI maganabhAIne janma vi.saM. 1899mAM thayAnuM Izvasta rIte jANavA maLyuM che. - - 12 pa ca. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KETERANVENDRE ekaMdara baMne bhAIoe pitAjInI vyAvahArika-dhArmika pravRttionI jANe vaheMcaNI pUrvakamanA nirmANAnusAra karI lIdhI, tArAcaMdabhAIe pitAjInA vyApArAdi vyAvahArika vArasAne sugya rIte saMbhALe, jyAre maganabhAIe pitAjIne dhArmika vArase apanAvyuM. ane dina pratidina temAM vadhAre karavA lAgyA. kharekhara bhAvamAM thanArA zrIAgoddhAraka jevA mahApurUSanA jIvanaghaDatara mATe pUrvabhUmikAnI keLavaNuM jainazAsananI saphaLa ArAdhanA dvArA kudarata maganabhAI mAraphata karatI hoya! tema sura-vicArakene lAgatuM hatuM. puNyAtmA zrI maganabhAI zrAvakakuLane chAje tevA suMdara AcAra-vicAra ane vizuddha vyavahArathI pitAjInI dharmaniSThatAnI kIrtimAM vadhAro karavA saphaLa nivaDI rahyA hatA. dharmaniSTha maganabhAI pUrvanI ArAdhanAnA baLe mehanA viSama saMskAronI jAgRti karanArI, cAra divasanI cAMdanI rU5 juvAnInI mehamasta karanAra chAyAne potAnA parathI TALI zakavA samartha banyA hatA. pariNAme vItarAga-prabhunI suMdara bhakti, tyAgI sAdhu bhagavaMtanI upAsanA, Atmahita kara vitarAga-prabhunI vANInuM zravaNa, vividha dhArmika-anuSThAne ane viziSTa vrata-paccakakhANanA AsevananA pariNAme mUDI rUpe lAvela mehanIya karmanA kSaye zamamAM yazasvI vadhAro karela. temAM vaLI te vakhatanA prauDha puNyapratApI, Agama rahasyanA jANakAra, zAsanaprabhAvaka, munizreSTha pU. zrI jhaverasAgarajI ma. (pU. caritranAyaka zrInA bhAvI dIkSAgurU)ne saMparka vAravAra : maLavAthI maganabhAI juvAnInA uMbare paga mukatAM ja Adarza -zrAvakane chAje evI bhAvanI bibhISikA ane tyAga-sarva viratinI apUrva tamannAbharI jhaMkhanA meLavI zakyA hatA. kapaDavaMja kSetra gujarAtathI mALavA, mevADa javAnA dherI mArga para Avela haI munipravara AgamarahasyapAragAmI pU. zrI jhaverasAgarajI ma. lIMbaDI bAjuthI idara-udayapura bAju avAranavAra vihAranA prasaMge jyAre jyAre kapaDavaMja padhAryA tyAre tyAre teozrIne sauthI vadhu saphaLa saMparka sAdhanArA tarIke maganabhAI hatA. pAtramAM mukelI cIja yazasvI paraMparA vadhAre che, e sujJa-purUSenI maryAdA pramANe munipuMgava pU. jhaverasAgarajI ma. maganabhAImAM athIpaNuM ane zAsananI saphaLa ArAdhanA mATenI pUrNa pAtratA nihALI khUbaja umaMgathI sAtvikadaSTinA sumeLa sAthe "zrAvaka jIvananI saphaLatA sarvaviratidharmane svIkAramAM ja che," e vAtane sudaDha karatA rahyA. pa Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara zAkhAnA aNumela-hIrAsamA *(rrown prauDha pratibhA ane AgamajJatAthI epatA pU. munizrI jhaverasAgarajI ma. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A @007 pariNAme "sava virati vinA karmAMnA adhanAne phAvI devAnA bhavya purUM SAtha nathI" e gurUma Mtrane viveka-buddhi dvArA jIvanamAM sthira karI mAtA-pitAnI mUka-sa Mmati meLavI bahAragAma jaI prabhuzAsananA zaraNe jAtane soMpI dai saviratidhArI banI AtmakalyANanA pathika khanavAnI hAma bhIDI hatI, paNa pU--puNyanI nakhaLAI ane te vakhatanI alpasaMkhyaka sa MvegI sAdhuonI viSama paristhitinA kAraNe kuTuMbIonA dhamapachADA ane aNusamajabharyA dhAMdhalathI deva-durlabha lAkheNuM sacama jatuM karIne pharI pAchA saMsAranA narakAgAramAM AvavAnI pharaja paDela. Ama chatAM ghare AvyA pachI kuTu bIAnI anekavidha kadanA chatAM viSaya-virAganI bhUmikAe dRDhapaNe TakI rahevA maganabhAI mehanI kAramI nAgacUDamAM bhIsAtA svajanAne huMphAvavA mATe jAtajAtanI dhArmika-vyAvahArika rIte ajamAvatA, paNu pUrvanA aMtarAyathI temAM dhArI saphaLatA na maLI. chevaTe vyavahAradRSTithI mAhAdhIna-kuTu mIenI game tevA bairAgIne paNa lagna baMdhanamAM bAMdhI baLAtkAre paNa saMsAramAM gAMdhI rAkhavAnI kUTanItine niSphaLa banAvavA deDha bairAgI magana bhAie evI caiAjanA ghaDI kADhI ke-- svajanoe ubhI karela lagnavidhinI pUrva taiyArI rUpe sagapaNa mATe che.karInA mA-bApa tilaka vagere karavA mATe Ave tyAre maganabhAI dhIra-gaMbhIrabhAve spaSTapaNe peAtAnA bhAvI zvazurapakSanA mahAnubhAvAne kahetA ke jIe! tame je vidhi karavA AvyA che, te vidhi pUjya mAtA-pitAnA vacanane na utthApavA tarIke tamane karavA dauM...! paNa mArI vAta sAMbhaLI le ! huM avasaranI rAha joI rahyo chuM, jarAka anukULatA thatAM ja huM sa MsAranA tyAga karI sAdhupaNuM levAnA chuM, tethI tamAre je karavu hAya te samajI-vicArI karo." 66 kharekhara uparanI ghaTanA AjathI lagabhaga 2100 varSa pUrve anela zrI vajIsvAmIjInA pitAjI zrI dhanagirijInA jIvanaprasaMganI smRti karAve che, kemake zAstramAM nIce mujakhanI noMdha maLe che ke-- " avaMti dezanA tuMkhavana nAmanA nagaramAM dhana nAme zeTha hatA, temane dhanagiri nAme vinayAdi guNezAbhita saMskArasa Mpanna putra hatA, dhArmika-sa kArA ane tattva---STithI saMpanna zrAvakakuLanA Adaza saskAra dhanagirijImAM mUtta banyA hatA. pariNAme nAnapaNathI ja te tyAgI--sAdhu mahArAjAnA saMparkamAM AvI vItarAga-prabhunI vANInuM zravaNa karI vairAgyavAsita anela. KIN 113 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SESTRAZIVELIRE mAtA-pitAe pitAnA panotA putrane saMsArI mohamAyAmAM phasAvavA baLAtkAre paNa lagna karI devAnuM vicAryuM. eTale dhanagirijIe bIje kaMI upAya na dekhatAM sagapaNa karavA AvanAra bhAvI dhazurapakSanA parivArane spaSTapaNe kahetA ke-"huM turtAmAM ja dIkSA levAno chuM, saMsAranI upAdhiothI chuTavA mathI rahyo chuM, tethI tame joI vicArIne kAma karaze, dIkSA levAnI mArI pUrNa taiyArI che. TUMka samayamAM te paMthe javAno aphara nirNaya che." A sAMbhaLI vevizALa karavA AvanArAo vicAramAM paDI jatA ane pitAnI dIkarIne AvA vairAgI ane dIkSA levA taiyAra beThelane ApavA nA-marajI batAvI potAnI meLe pAchA jatA. paraMtu te ja gAmamAM dharmaniSTha saMskArI dhanapAla zeTha hatA, temanI putrI sunaMdA vinaya-vivekasaMpanna, jinazAsananI ArAdhanAmAM mAnanArI hatI, te svayaM cAritranA mArge javA IcchatI, paNa mAtA-pitAnA mahanA kAraNe turtAmAM laI zake tema na hatuM vaLI bhaviSyamAM kaI e pati maLI jAya ke je saMyamadharma mATe anukULa na hoya te vadhu phasAmaNa thAya, tethI sunaMdAe potAnA pitAne sAmethI kahevaDAvyuM ke "Aja sudhI sagapaNa mATe ApanA taraphathI thatA prayatna meM avagaNyA hatA, paNa mane je tamAre paraNAvavI ja hoya te dhanagirijI sAthe saMbaMdha bAMdhe, huM svecchAe temane svIkArIza." AvuM kahevaDAvavAthI dhanapAlazeTha harSita banI turta zrIphaLa, kaMku, cokhA laI dhanagirijInA mAtA-pitA pAse pahoMcyA, dhanagirijI samakSa vAta mukI eTale dhanagirijIe rAbetA mujaba lagna pachI turtA dIkSAnI vAta spaSTa jaNAvI. dhanapAla zeThe kahyuM ke mane temAM kazo vAMdho nathI, kemake mArI dIkarI bIjA koIne paraNavA ja taiyAra nathI, tamArA mATe teNe sAmethI kahevaDAvyuM che, mATe tamAre je karavuM hoya te karazo, paNa ekavAra amane javAbadArImAMthI mukta kare ! have dhanagirijI gUMcamAM paDyA, saMsArIonI mohanI ghelachA utAranAra amegha yukti paNa ahIM nAkAmayAba nivaDI, eTale bhAvIyega prabaLa dhArI kamane paNa zrIphaLa svIkAryuM. baMne pakSa taraphathI umaMgabhera taiyArIo thaI, zubha muhUrta dhanagirijInAM sunaMdA sAthe lagna thayAM. sunaMdA paNa zrAvikA hatI, dhanagirijI jevA tyAgabhAvanAmAM raMgAyela Adarza-patine meLavI potAnI jAtane dhanya mAnavA lAgI. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jita che. 2020 thoDAka samaya pachI dhanagirijIe saMyama levA mATe taiyArI karavA mAMDI, sunaMdAe sAhajika mehavaza "mArUM zuM?" mane konA bharose mUko che? AvA zabdabANathI dhanagirijInA vIrAgya-kavacane bhedI nAkhyuM. lAcArIthI dhanagirijI saMsAramAM virakta bhAve rahyA. bhAvI-saMyogavaze AvA puNyazALI dharmAtmA daMpatinI viziSTa dharmabhAvanA maMgaLamaya vAtAvaraNamAM devanimAMthI uccakoTine ArAdhaka eka tiryakarjubhakadeva anaMta lablinidhAna prathama gaNadhara zrI gautamasvAmIjI ma. nA zrImukhathI aSTApada mahAtIrthe puMDarIkakaMDarIkanuM adhyayana sAMbhaLI viSaya-virAganI daDhatara keLavaNI karI sunaMdAnI kukSimAM avataryo. thoDAka samaya pachI dhanagirijIe samaya pArakhI sunaMdAnI saMmati meLavI AyasiMhagiri sUrima. pAse jaI umaMgabhera saMyama svIkAryuM. A rIte dhanagiri jevA vairAgI ane sunaMdA jevI vivekasaMpanna Adarza strI ema baMnenA dAMpatya jIvanamAM uccatama saMskAronA kAraNe viSayavAsanAnI tIvratA pasavA na pAmI, paraMtu vAsanAnA AveganA uchALAne maryAditarUpane saMtoSanArI saMyamI-lagnajIvananI Adarza-paddhatinA pariNAme itihAsamAM ajoDa, bALarogI, mahAna zAsanaprabhAvaka, vaja. svAmIjI ma. jevA nararattanane janma thaye." - zAstra ane itihAsamAM noMdhAyela A ghaTanA vIsamI sadInA prathama caraNanA uttarArdhamAM tIvra-zairAgya-saMpanna maganabhAIne jIvananA addabhuta prasaMgathI pharI tAjI thaIne Aje paNa aneka bhAvikajanene vA kahyA dhamahA niba4" nI kahetInI yathArthatA pratIta karAve che. vairAgyamAM taraboLa banI rahela maganabhAI hakIkatamAM AtmabhAvamAM lIna banavA mATe lagnanI khaTapaTane dUra karavA vevizALa karavA AvanArAone potAnI dIkSA mATenI pUrNa taiyArI darzAvI hatAza karI vile maDhe pAchA pheravatA. paNa Akhare kuTuMbIjanA vividha prayatnomAM chelle prayatna bhAvI-niyege saphaLa thavA pAme, jANe pUcaritranAyakazrI jevA nararatnanI zAsana-saMghanI khUTatI kaDI joDavA mATe kudarate goThavaNa karI hoya, tema Aje pariNAma uparathI lAge che. kapaDavaMjanI puNyabhUminI maMgaLa-asara taLe upajelI vividha dhArmika-bhAvanAothI saMpana zeTha zrI nathubhAI aMdarajI (pU. caritranAyakazrInA dAdA)e laukika rIte sAhasa karyuM ke bhale! maganabhAI dIkSA le! paNa mAre te mArI dIkarI ApavI ja che, A haThAgraha karI kuTuMbI-jananA sahakArathI parANe paNa maganabhAIne ghoDe caDhAvI lagnagraMthithI joDI saMsAranA kArAgAramAM keda karyA. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VASTUDEN 28 Ama bhAvInI prabaLatA mujaba jamanAbahena sAthe maganabhAInAM lagna thavA pAmyAM, kudaratanI akaLa kaLAnA AdhAre maganabhAInI dhArmika bhAvanAmAM oTa na Ave te jamanAbahenane vega geThavAI gaye. chatrIzanA AMkanI jema je gRhalakSmI-patnIne vaicArika-sahayoga na maLavA pAmyA hatA te maganabhAInI jabarI dhArmika-kasoTI thaI jAta. eTale bhAvImAM caritranAyakazrInI mAtA banavAnuM saubhAgya lakhAvI lAvela puNyavaMtI jamanAbahene svAbhAvikarIte dharmaniSTha ane maganabhagata tarIke prasiddha thayela potAnA svAmInAthanI dharmabhAvanAne jarA paNa AMca na Ave tema pativratA-dharmanI maryAdA pramANe pitAnuM jIvana keLavI lIdhuM. zrAvaka tarIkenA Adarza--saMskArenI je kheTa pitAnA svAmInAthanI daSTie hatI, tene oLakhI saubhAgyavaMtA jamanAbahene maganabhAIne bhAvadayA-pUrNa sahayogathI jhaDapathI pUrNa karavA sakriya prayatna karyo. pariNAme pU. caritranAyakazrI jevA vazamI sadInA ujajavaLa jhaLahaLatA tejasvI sitArAne janma ApI zakavAnI yegyatA jamanAbahene dharmanA vividha anuSThAna, tyAga-tapanI sakriya sAdhanA, tatvajJAnane TUMke paNa nakakara abhyAsa, vItarAga prabhunI-niSThApUrvakanI bhakti Adi saddaguNo dvArA meLavI lIdhI. jethI maganabhAI paNuM cAritramohanIyanA prabaLa udayathI suyogya dhArmika vicArone apanAvI ucca dhArmika-jIvananA paMthe pUrNa sahakAra ApI zakanArI Adarza patnIne zrAvikAnA rUpamAM meLavI saMsAramAM phasAvA chatAM yatkiMcit saMteSanI lAgaNI anubhavI zakyA. gRhastha-jIvananI keTalIka mahattvanI javAbadArIo mAthe hevA chatAM dhArmika saMskArone kendramAM rAkhI maganabhAI devadarzana, jinapUjA, gurUvaMdana, vItarAganI vANInuM zravaNa, vrata -niyama, paccakakhANa, parva-dinemAM pauSadha AdimAM umaLakAbhera pravartatA, jethI lekajIbhe teozrInI oLakhANa "maganabhagata" tarIkenI vadhu daDha thavA pAmI. jamanAbahena paNa svAmInAthanI bhAvanAne anusaravA sAthe AtmahitanI sAdhanA thatI rahevAnA dhyeyathI dareka dhArmika pravRttiomAM yathAzakti umaMgathI bhAga letAM, uparAMta ghare samaya maLe tyAre sAmAyika karI AsapAsanA paDozIone bhegA karI mahApurUSanAM caritro, rAsa, stavana-sajajhAnuM vAMcana-zravaNa karI-karavI paraniMdA-kuthalI AdithI ajJAnI jIvene bacAvavAnuM Adarza kArya karatAM. M UCHOS Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FIA.123HOVUN AvA uccakoTinA Adarza-tyAganA paMthe vRttione vALavAnuM udAtta kArya karanAra maganabhAI ane jamanAbahenanuM dhArmika-jIvana aneka guNagrAhI-puNyAtmAone saMyamanA pathe na jaI zakavAnI sthitimAM Adarza rUpa banI gayuM hatuM. A mujaba maganabhAI dhArmika-kSetramAM saphaLatA meLavavA sAthe vyAvahArika rIte paNa nyAya-nIti ane prAmANika zuddha- vyavahAranuM dhoraNa jALavI rAkhavAmAM paNa acUka saphaLa nivaDayA hatA. zarUmAM teoe pAghaDIo vaNAvI taiyAra karI gya-naphAnA dharaNe dezavidezamAM baMdha mokalI pU. caritranAyakanA bhAvI pitRpadanI saphaLatA rUpe lokonA mastake pAghaDI paherAvI teonI zobhA vadhAravA sAthe saMsAramAM pA ghaDIno paNa vizvAsa karavA jevo nathI, dharmakAryamAM ja apramattapaNe khUba ja sAvacetIthI jhaDapathI pravartAvAnI mUka hitazikSA ApI rahyA. puNyanI prabaLatAe pAghaDInA vyavasAyamAM saphaLatA maLatAM zarAphI kAma paNa haiyAmAM duHkhIonA duHkhane dhyAnamAM laI zarU karela. jemAM prAmANika rIte jarApaNa vyAjane lebha karyA vinA jarUrIyAtavALAne samayasara sahAyaka thavAnI Adarza nIti apanAvI hatI. pU. caritranAyakazrInA janma agAu sUryodaya pUrve arUNodaya thavAnI jema puNyane udaya vyavasthita rIte maganabhAInA vyAvahArika jIvanamAM khIlavA mAMDe hate. kapaDavaMjathI pAMca gAu dUra dahI a5 gAma sAthe leNadeNane saMbaMdha tyAMnA kheDUte sAthe thayela hoI te AkhA gAmanA lekanA mAnItA zeTha tarIke maganabhAI sahunA dilamAM vasI gayA hatA, teonI vyavahAradakSatA nItimattA, buddhimattA, dayALuvRtti, anukaMpAvRtti Adi guNethI dahIapa gAmanA teo be-tAja ThAkora hatA, te gAmanA sahu jJAtinA haiyAnA siMhAsane teonI dayALu zeTha, prAmANika zAhukAra tarIkenI pratiSThA hatI. AnI suvAsa dahaapa gAmanI AsapAsanA gAmaDAomAM phelAyela, jethI bIjA gAmanA kheDUta vagere sAme pagale maganabhAIne tyAM nANukIya levaDa-devaDanuM kAma karavA AvatA ane vagara ugharANIe samayasara sahu maganabhAIne gharabeThe nANAM pahoMcADatA, Ama maganabhAInI anokhI-bhAta pADatI dayAbharI vyavahAra-dakSatAthI vyAvahArika rIte sArI kamANu gharabeThe thavA lAgI, I - - Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QUANTEURS jANe pU. caritranAyaka zrI jevA mahApuNyazALI padhAravA pUrve temanI pUrva vyavasthA mATe lakSmIdevIe pagalAM karI mahApurUSane vadhAvavAnI pUrva taiyArI karavA mAMDI ! vaLI dhakaLAnA abhyAsathI saMsArI-vyavahAramAM paNa sudakSa banela maganabhAie gRhastha jIvanane lagatI maryAdAne apanAvI hatI ke AvakanA amuka bhAga surakSita nidhi rUpe rAkhavA, amuka bhAga ja vyavahArU kAryAmAM meAbhA pramANe rAkhavA, bAkInu dha kSetrAmAM khacI ne pApasthA- nakAnA AsevanathI upAjA yelI lakSmInA sadupayoga karavA " dIrghadraSTA maganabhAI dahIapa gAmanI Avakane sthira--sa Mpatti tarIke arthAt surakSita nidhi rUpe rAkhatA, bIjA gAmaDAMonI Avaka ghara kharcamAM vAparatA ane pAghaDIenA cAlu vepAranI Avaka dha mAge vAparavA prayatnazIla rahetA. A rIte lakSmInI caMcaLatA kadAca a MtarAyanA uce kAyarUpe pariNata thAya te paNa surakSita-nidhinA AdhAre citta-samAdhi jaLavAI rahe ane dharmAM kAryAmAM kharcAtI lakSmInA AdhAre upArjita thatA viziSTa-puNyanA khaLathI tevA AMtarAya karmanA udmayane niSphaLa paNa banAvI zakavAnI kuneha maganabhAI e saMsArI-pravRttienI sAme AvI paDela javAbadArIne haLavI karavA vAparI hatI. ekaMdara AjanA prakhara azAstrInI adAthI maganabhAI zeTha bhagata tarIkenI nAmanA vedIyAveDAmAM na khapI jAya tevI cakAra-buddhithI vyavahArU-pravRttine AcaratA. dhArmika saMskAro ane kriyAenI vizuddha AcaraNAthI jAgela pApanA Darane lIdhe gAmaDIyAenI alpajJatA ane mugdhatAnA geralAbha uThAvavA kadI vicAra paNa na karatA,niSTa ka zuddha vyavahAranI maryAdA jALavavA khUba cAkakasa banela maganabhAI AvaDA moTA gAmaDAMne dhIranAra-zAhukArInA vyavasAya, pAghaDIenA vecANa mATe dezivadeza sAthe maheALA saMbaMdha chatAM cApaDA cItaravAnI kuTevamAMthI peAtAnI jAtane AbAda bacAvI zakayA hatA. teoe mAtra sAmAnya noMdha pUratA chadmasthatAnA kAraNe koine khATo anyAya na thaI jAya teTalA mATe eka cApaDo ane eka beThI khAtAvahI TUMka noMdhavALI rAkhI hatI, cApaDAmAM kALI sahIthI kALA lakhANeA citarI AghA-pAchI karavAnI gAmaDIAe pAse khambe-traNavAra aMguThA chapAvI rakamanI yAjanu vyAja vasula karavAnI ajJAnabharI vANIyA gatanI aprazasta-pravRttione sarvathA tilAMjali ApI hatI. temanuM magaja evuM viziSTa dhAraNAzaktivALuM hatuM, ke darekanA hiMsAma-vyAjanI gaNatrI mAlanI levaDa-devaDane thatA hisAba vagere cAkakasapaNe gaNI yAda rAkhatA, jemAM peAtAne ke sAmAne paNa anyAya na thAya tenI pUrNa kALajI rAkhatA. Aga mAM A ka 129 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zila ) 02672 tithivAra dhIrAyelI rakama, vyAjano dara, mA thaI gayela haptA, bAkI rahelI leNI rakama vagere badhuM maganabhAI moDhe ja rAkhatA, ane te mujaba sahunA vizvAsapAtra paNa banyA hatA. A rIte maganabhAI kapaDavaMjanI vepArIAlamamAM Adarza-pratiSThita zAhakAra tarIke ane pAkI-cakakasa gaNatarIvALA vepArI tarIke mazahura banyA hatA, dharmakiyAonI viziSTa AcaraNAthI maLeluM bhagata birUda vyavahAramAM paNa yathArtha rIte sakriya banAvI dharmavimukha AtmAone paNa zrAvakapaNAthI vaNikavRtti para kevo vijaya meLavI zakAya che? tenuM saceTa bhAna karAvyuM hatuM. potAnI AgavI-buddhinA pariNAme vepAra-vaNajanuM ane levaDa-devaDanuM saghaLuM kAma vyavasthita rIte bhUla vinA patAvatA, hisAba gaNavAmAM to te bhalabhalA gaNitazAstrIone paNa zaramAvI detA. bajAramAM bIjA vepArIo pAse hisAbI-matabheda prasaMge maganabhAInI salAha-ravaNa baMne pakSane saphaLa mArgadarzaka nivaDatI. ekaMdare "niyata jevI barakata" kudaratI niyamAnusAra maganabhAI pite aNahakane keIne eka paise paNa levA ke rAkhavA na mAMgatA, te gharAko ke deNadAre paNa maganabhAIne paisA vagaramAge yathAyogya rIte samayasara ApavA utsuka rahetA. A rIte maganabhAI dhArmika pravRttiomAM savAranA cArathI baporanA bAra sudhI samaya vItAvatA, chatAM bajAramAM ekathI cAranA TuMkA samayamAM paNa puNyabaLe ghaNuM kamAI letA. ahIM khAsa neMdhapAtra ane acarajabharI hakIkata e che ke-gujarAtI nizALanuM mAtra sAmAnya-zikSaNa meLavela tema chatAM vyAjanuM gaNita ane levaDa-devaDanA AMTI-guMTIbharyA vahIvaTane paNa saphaLa rIte calAvI zaktA, e kharekhara bhAvamAM mahApuruSa tarIke thanArA pU. caritranAyakazrInA anekhA pada-cinhane anurUpa puNyabaLanI maMgaLaprabhA jaNAya che. !!! kemake temanI sAthe sAruM bhaNela uccazikSaNanI DigrI meLavela eka vaiSNava mitra sarakArI nekarImAM mAtra doDha rUpIyAja mahine meLavatA hatA. vaLI ahIM khAsa dhyAnamAM levA jevI vAta e che ke jyAM sukha hoya! vaibhavane vilAsa hAya vyavahArU-zAMtine prasAra heya! tyAM paramAtmA ane dharma pratye anurAga ocho thata jovA maLe che, paraMtu A daMpatimAM bheganI vAsanAo pAchaLa devadurlabha-mAnavabhava veDaphI nAMkhavAnI moha-vRtti na hatI, vividha-dharmakriyAonI AcaraNa ane vizuddha vivekavRtti baMnene kartavyaniSTha banAvI rahI hatI. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAUZUZVEUCAS temAM paNa maganabhAInI vyAvahArika zakti kadaSTimAM jeTalI khIlI hatI, tethI vadhu teo AMtarika rIte pUrNa sabhAna rahI dhArmika-AcaraNa dvArA jIvanane dhanya banAvavA prayatnazIla rahetA. temAM paNa teo potAnI jAtane dharmamaya banAvavA sAthe avasare bIjAone paNa dharma mArge joDavAne saphaLa prayatna karatA. kemake maganabhAIno kaMTha sAre-madhura, balavAnI suMdara chaTA, samajAvavAnI ane khI hoMziyArI, mIThI-madhura gaMbhIra bhASA, ane zabdo upara prabhutva sArUM hoI teo avAra-navAra ghareupAzraye anukuLatAe rAsa, pAI, DhALa Adi vividha bhAvavAhI bhASA-sAhitya tathA vairAgyavardhaka ane upadezaka sajajhA vagere marmaspazI suMdaralithI bolatA, jethI teo potAnA AtmAne tarabaLa karavA sAthe bIjAone paNa mahApurUSanA udAtta-jIvanacaritra tarapha AthI dharmabhAvanAne vadhAravAnuM Adarza kArya karI zaktA. A rIte maganabhAI dhArmika rIte Adarza zrAvaka jIvana jIvavA sAthe vyAvahArika rIte saphaLa gRhasthajIvananA viraLa-sumeLa sAthe vyavahAradazAmAM rahela sthaLa buddhivALA bALakone Adarza svarUpa banI rahyA hatA. pUjya AgaddhArakazrIe A prasaMgane lagatI thoDI vigato vizativizikA (prathamaviMzikA)nI 3000 kalekapramANu TIkAnI samApti prasaMge banAvelI prazastinA padyamAM kahyuM che ke kapaDavaMjamAM maganabhAI nAme zrImaMta zrAvaka hatA, jemAM lakSmI ane strImAM magana na hAI arihaMta-bhagavaMtanI AjJAmAMja magana rahetAM. bALapaNathI ja viSaya-vAsanA pratye teo udvigna banelA hatA chatAM mAtA-pitAnA agrihathI teonA udvegane TALavA mATe teoe lagna karyA hatAM kemake teo ema mAnatA hatA ke mAtA-pitAnA udavegane TALave, e paNa temanI sevAne mArga che. je ke teo lagnagraMthio joDAyA hatA, chatAM temanA gharmaraMgamAM koIpaNa vAMdho Avyo na hate, kemake kasturInI sugaMdha kaI ThekANe chupAyelI rahetI nathI. te maganabhAIne pU. karasAgarajI ma.nA vacanarUpa amRtanuM pAna kareluM hovAthI saMsAranA badhA viSaye jhera jevA lAgatA, tethI ja teo strIvarganA hAvabhAvamAM phasAyelA nahI! je ke potAnA mAtA pitAnA udvegane dUra karavA mATe ja teo saMsAramAM TakI rahyA hatA, topaNa jema sIenA saMsargamAM AvelA mahaSione paNa saMsAranuM baMdhana lAgyA vagara rahetuM nathI, te ja rIte te paNa baMdhanamAM AvI gayA hatA, teA pravajyAnA manoratha rAkhavA sAthe dravyathI gharamAM rahetA hatA." 1 (2 ) bhaL Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maganalAlabhAI pUjaya zrI jhaverasAgarajI mahArAjanA parama bhakta hatA. ane romanA upara evI agAdha zraddhA hatI ke vAraMvAra temanA darzana-vaMdana mATe sthaLe sthaLe teo jatA hatA. ekavAra pitAnI AvI bhAvanA darzAvate eka kAgaLa zrI maganabhAIe pU. zrI jhaverasAgarajI ma. upara udayapura lakhyuM hatuM, jemAMnI nIcenI paMktio manana karavA gya che. "lIkhatama ApanA caraNakamalanI sevAne sadA Icchaka magana-bhAIcaMdanI vaMdanA 1008 vAra trikALa yathAyogya vakhate aMgIkAra karazo. ApanA darzananI ghaNI cAhanA che. tathA ApanA caraNanI sevAnI cAhanA niraMtara karavAnI varate che, te have tAkIdathI AvatI sAlamAM banaze, evI AzA che, pachI te karamanI paraMparAnI khabara paDatI nathI. 1 A paghonuM mULa A pramANe che. itazca karpaTadeMge, magnAbhikhyA dhanezvarAH / na ramAyAM na rAmAyAM magnAH kintvArhatoditau // 1 // A-bAlyAda viSayodvignA, AgrahAt pariNinyire / pitrudveganirAsAya, mahat sevApadaM hi tat // 2 // na ca kastUrikA''modaH, pracchannastiSThati kvacit / dharmaraD-go'pi tatteSAM, kSetraM nAsoDha nAzitum // 3 // OM jayavIroditisudhA-magnaistairviSayAH same / viSavajjajJire nAktA, bhAvaiH rAmAkRtaistakaiH // 4 // udvegaparihArAyA'vAtsuste tatsamIpagAH / rAmAsaGge maharSINAmapi, syAd bhavakRnna kim ? // 5 // Upuste dravyato gehe, parivrajyAmanorathAH / "adhikAravizikA" pR. 136 TakA prazastimAMthI ahIM "jayavIra zabda pU. jhaverasAgarajI ma. mATe vaparAyela che. ( jIva) nI ISO Sii ri traS Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VESTRE ghaNA udaya aphaLa javAne lIdhe ghaNe (udavega) rahe che, paNa Apa sarakhA gurU pharIpharIne maLavAnA nathI, mATe kaI vAtane vicAra nahIM karatAM rUDA kAraNe rUDe lAbha thaze, ema vicArIne ja vicAra goThave che, te vakhata upara jaNAvIne Apa jyAM haze e jagayAe AvIza te jANaze.......... atre ApanA prasAdathI sukhazAtA che, ApanI sukhazAtAne patra kAla dIne sAMjare mA, tethI AnaMda thayo che, valI sevaka upara kIrapA lAvIne lakhazojI. kesarIyAjI mahArAjanI bhagatI rUDI rIte ghaNA samudAyathI thaI che, te jANI ghaNe khuzI tha chuM. bIjuM ApasAheba atare cumAsuM karavAno vicAra jarUra karaze ke jethI ghaNe lAbha thaze, dharamane udyota vizeSe thaze. tamArI pAse be munimahArAja keNa che? tene uttara tathA kevAka bodhavAlA che? te Apa lakhaze tethI jANIzuM, vIzeSa parakAre karIne adhyAtmanA sahita saraLa dharmakriyA phalavatI che, mATe apramAdapaNe jJAna vizeSa phaladAyI che. mATe ekAMta krIyA-pakSIyAne tathA ekAMta jJAna-pakSIA jIvane tAdaza phala thaI zakatuM nathI. mATe je kaI muni mahArAja vahevAramAM thIratAvAna na hoya tene ganAna (jJAna) sahIta kSiA karavAmAM hIta thaze. bAkI A kAle ghaNA che vevAranA (vyavahAra) rasIo che, paNa keTalAka te vizeSa phala prApta thAya, tevI vAta sAMbhaLI paNa zakatA nathI. mATe kevA bodhavALA che ne kevA saMghADAnA che? hene uttara lakhazejI, " uparanA patramAM zrAddhavarya zrI maganabhAIno aMtaraMga dharmaprema ane comAsAne lAbha ApavAnI hArdika bhAvanA spaSTa samajAya che. sAthe ja mahatvanI eka vAta patranA uttarArdhanA lakhANathI e paNa samajAya che ke zrAvaka ziromaNi maganabhAI aNasamajabharI zraddhA ke dRSTirAgathI dUSita zraddhAvALA na hatA. uparanA patramAM pAchaLanI lITIo temanA haiyAmAM dhabakI rahela samyagradarzananA tejathI otapreta dharmaprema ane zAsanane anurAga jaNAve che. "je kaI muni mahArAjA vahevAramAM sthiratAvAna na heya A ga che ma Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene jJAna sahita kriyA karavAmAM hita dhaze." A zabdo maganabhAInA haiyAmAM sAdhu-bhagavaMte prati uDe mamatAbharyo dharmarAga sUcave che. "bAkI A kALe ghaNuM ja vevAra (vyavahAra)nA rasIyA che, paNa keTalAka te vizeSa phaLa prApta thAya tevI vAta sAMbhaLI paNa zakatA nathI." AjathI lagabhaga 100 varSa pUrve zAsananA sudaDha-anurAgI maganabhAI te vakhatanA ArAdhakemAMthI ke vivekabharyo vicArane nitAra tAravIne yogya-gurUmahArAja AgaLa pitAnuM haiyuM ThAlavavArUpe pitAnA zrAvakapaNAnI ujajavaLatA meLavavA mathAmaNa karI rahyA che. te A lakhANathI spaSTa rIte jaNAya che. pU. caritranAyakazrI chellI-sadInA mahAna Agama-vyAkhyAtA, ucca-keTinA zAsana-saMrakSaka, Adarza-zratAnurAgI, Agamajayotirdhara thavAnA heI AvA puNyavAna-sudaDha vizuddha-zraddhAsaMpananA suputra tarIke janmavAnA hoI jANe sUryodaya pUrve arUNodaya thatuM hoya tema pU. caritranAyakazrInA vyaktitvane sakriya thavA mATe anukULa udAtta-vicAra-bIjethI saMpanna bhUmikA maganabhAImAM ghaDAIne taiyAra hatI ema lAge che. A anumAnanI yathArthatA uparanA patranI chellI lITIothI ApaNane sacoTa rIte samajAya che. AvA dharma-saMskAra saMpanna Adarza-zrAvaka zeTha zrI maganabhAI jJAnI-saddagurUonI nizrAe yogya tAtvika niyama-vyavahAranuM pAlana pharajarUpe karI rahyA hatA, tenI sIdhI-ADakatarI asara pU. caritranAyakazrInA mAtuzrI jamanAbahena para paNa viziSTa rIte paDI hatI. pariNAme teo paNa zrAvikA tarIke pitAnA Adarza-vyavahArane nabhAvavA sAthe maganabhAInI dareka dhArmika-vyAvahArika pravRttiomAM dhArmika-lakSyanA pUraka tarIke sahayogI banI rahela. AvA Adarza-daMpatirUpa baMne mahAnubhAve zrAvaka-zrAvikA tarIkenA udAtta jIvana-vyavahArathI kapaDavaMjanI puNya-dharatI para AgamanA aNamola-vArasAne susamRddha-surakSita banAvI-jALavI rAkhavAnI viziSTa-zaktivALA mahApurUSane janmavA mATenuM anukULa vAtAvaraNa sarjI rahyA hatA. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SU VEENDE ka prakaraNa 3 * * * 1 (1) pR. caritranAyakazrInA moTAbhAIne janma (2) pU. caritranAyakazrInI garbhAvasthAnI punita asara zrAvaka-kuLanA Adarza-saMskAra-saMpanna mAtA-pitA sAhajika rIte evA vAtAvaraNane saI zake che ke ajJAnamUDha aneka pAmara-AtmAonuM kalyANa karI zake tevA mahApurUSane sAnukULa pUrva-bhUmikA maLI Ave. AvI maMgalakArI-paristhitimAMthI pasAra thaI rahela maganabhAInA ghare sUryodaya pahelAnA arUNodayanI jema akhaMDa-saubhAgyavaMtI zrI jamanAbAInI puNyakakSithI vi. saM. 19ratnA poSa vada pAMcamanA divase saMsArI-daSTithI gRhasthAzramanA patA-phaLarUpe puNyavAna-saMtAnanI prApti thaI. Adarza--jIvana jIvI sahunA manamAM anerI chApa pADanAra maganabhAIne tyAM panetA putra ratnanAM vadhAmaNuM samarata-kuTuMbane AnaMdanA hilerA upajAvanAra nivaDyAM, sahunA dilamAM anerI prasannatAnI choLo uchaLI rahI. dhArmika-saMskArasaMpanna maganabhAIe aMtarathI vairAgI chatAM nATakIyAnA veSa bhajavavAnI jema pharaja tarIke paNa prathama putraratnanA janmotsavane AnaMdotsava anerI rIte uja, pitAnA pADozIo, jJAtibaMdhuo ane oLakhItA-ISTa mitro uparAMta vyApArI-saMbaMdhavALA saghaLA (jaina-jainetara) ne AmaMtryA, chUTe-hAthe dhana-vyaya karI putraratnanA janmanI khuzAlIne prasaMga dIpAvyA, jinamaMdiramAM ThAThathI pUjA, snAtra mahotsava-aMgaracanA Adi karAvI dIna-duHkhI garIbane paNa saMtuSTa karyA. A rIte jotsava pachI bArame divase jJAtijanene AmaMtrI bALakanA nAma pADavAnI vidhi prasaMge AkhI jJAtimAM sAkaranA paDA vaheMcI, bALakanuM mukha maNi jevuM tejasvI hovAthI . Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29, 120Braun tathA jamanAbahene bALakanA garbhamAM AvatAM svapnamAM jhaLahaLate maNi joyAnI vAta uparathI sAnA AnaMdotsava vacce "maNilAla" evuM nAma pADyuM. je uparathI "A putra prabhuzAsanane saphaLatA pUrvaka pAmI sarvaviratinA paMthe jaI AtmakalyANanI zreNie jaI svanuM jIvana ujALavA sAthe kuLa-parivAra-jJAtinuM gaurava vadhAravA pUrvaka samastaprANIjagatamAM rahela ajJAnanA aMdhakArane prabhuzAsananI saphaLa-ArAdhanA dvArA maNinI jema dUra karanAro thAya" A maganabhAI e artha tAravI AMtarika-saMtoSa meLavyuM. jamanAbAIe paNa harakhabhera patAputranuM nAma hakIkatamAM maNinI jema tejasvI ane hasamukhA caherAnA kAraNe vadhAvI lIdhuM. yegya lAlana-pAlananI darakAra sAthe zrAvaka-jIvananA uttama saMskAra ApavAnI nema maganabhAI zakha te pramANe jamanAbahena paNa potAnuM bALaka susaMskArI ane tenI viziSTa darakAra sevatA. eTale ke daherAsare laI jaI je-je karAvavA, gurUmahArAjane page lagADavA, zrI navakAramahAmaMtra gaNavo Adi pravRttithI zubhasaMskAranA bIjanI vAvaNI saphaLa rIte karatA. ' pUrva-janmanI suMdara-ArAdhanAnA baLe zrAvakakuLanI prAptithI subhaga banela te bALaka paNa maNinI jema tejasvI mukha-kAMtithI mAtA-pitA ane vajana-varganA haiyAne AnaMdavibhera karato, devadarzana-gurUvaMdana-navakAravALI AdinI sAhajika-pravRttiothI pitAnI bhAvi dhArmika jIvana-paddhatinI pUrvabhUmikAnAM darzana karAvate. ekaMdare maganabhAI saMtAnanA zarIra-vikAsa sAthe tenA AtmAmAM pAMgarI rahelI nirmaLa dhArmika-bhAvanAnA vAtAvaraNane nihALI saMtoSa anubhavatA. jamanAbAIe paNa A bALakanuM lAlana-pAlana karatAM keTalIya maMgaLa-bhAvanAo bhAvI, temAM pitAnA jIvanane ullAsa je ho, pADozIo paNa "maNilAla"nuM hasatuM mahe joIne tene umaLakAbhera teDIne vividha lADa laDAvatA, bALakanA mukha paranA sAhajika tejanA camakArAthI ujavaLa-bhAvine saMketa nihALI sahu acarija anubhavatA. gharanuM vAtAvaraNa saMskArI hatuM, tenI sAthe ja bALakanI zAMta-prasanna mukhamudrA ane madhura-vANIe rasa pUrI ane AnaMda saryo hato, jANe bhaviSyamAM eka mahA-purUSa A. gharamAM AvavAnA che te mATe pahelethI ucita vyavasthA karavA AvyuM na hoya !! Ama chatAM verAgI AtmA maganalAlane eka bAju putrajanmano harSa ane bIjI bAju A saMsArI-jaMjALamAMthI chuTavAno vicAra AvyA ja karate hato, tethI temaNe khUba UMDuM, vicArI "janmela putra puNyazALI hoya te mArA mane ratha pUrA thAya" ema mAnI joSI pAse tenA janmAkSara karAvyA. joSIe phaLAdezamAM TUMkapaNe jaNAvela ke-"A kuMDalImAM rahe bahu baLavAna che, tethI A putra rAjA-mahArAjA bane agara temane spRhaNIya thavuM joIe" A sAMbhaLI maganabhAI khuza thayA. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SESTAVAVEMOS teonI nizcita dhAraNA hatI ke "mAre bALaka rAjA te kyAMthI bane! paNa mahArAjA eTale uttama keTine jaina sAdhu to thaI zakaze." teone lAgatuM hatuM ke "mArI jevI pravajyAnI bhAvanA che, tevI ne tethI paNa vadhatI bhAvanA mArA putranI thaze." paNu-sAthe ema thatuM ke mehanI kAramI-ghelachA-taLe vartanAra-kuTuMbIonI jALamAMthI ze chUTAze?' chatAM saMtAnanuM AzAspada bhAvI AzvAsanarUpa hatuM. A badhI gUMcamAM maganabhAI kayAreka khUba gaMbhIra banI jatA ! daherAsaramAM devAdhidevaparamAtmA AgaLa apAtanA anubhava sAthe vItarAga-prabhunI stavanA pachI Atma-jAgRti keLavavA prabhu-paramAtmAnA AlaMbane Atma-nirIkSaNanA avasare sAhajika-rIte vairAgya-bhAvamAM garaka thaI jatA. chevaTe paramAtmAne samapita banI rahevAnA saprayatna sAthe vidhisara samarpaNa-bhAva vyakta karanArI viziSTa-mudrA sAthe paMcAga-praNipAta karI "bhavo bhava tuma caraNanI sevA" "tA reva sinna hUM mare mare" Adi zabdo gaMbhIrapaNe prArthanA rUpe bolI "mehanA kSapazama mATe saphaLa upAya sUjhe' tevI aMtara-kAmanA vyakta karatA. AvI mAnasika-sthitimAM paNa puNyazALI maganabhAIne UMDe UMDe aMtaranI evI daDha zraddhA hatI ke-"vItarAga prabhunA zAsananI vidhipUrvaka sunirmaLa-ArAdhanAbaLe kaMIka yogya mArga jarUra nikaLaze ja !" 2, 5. caritranAyakazrInI garbhAvasthAnI punita asara vidhavatsala-zrI arihaMta-paramAtmAe prarUpela sarvahitakara-jinazAsananI maMgaLa-ArAdhanA dvArA dhanyajIvana banAvI rahela pU. caritranAyakazrInA pitAzrInI aMtaranA umaLakA sAthe saMsAranA kArAvAsamAMthI chUTavA mATenI mathAmaNa sAthe dharmAnuSThAnanI maMgaLa-ArAdhanAnA pavitra vAtAvaraNamAM vartamAnakAlIna-jinazAsananA ArAdhakane mArgadarzaka-AgamanA vArasAnI kALabaLe thayela durdazAne zAstrIya rIte haThAvavA bhagIratha prayatna karanAra A kALanA ananyasAdhAraNa ajoDa-anerA jhaLahaLatA vyaktitvathI opatA pU. caritranAyakazrI jemanI kukSie garbhAvasthA-rUpe rahI janma pAmavAnA -te maMgaLamayI mAtAjInA zrAvaka-kuLacita-saMskAranI sAmAnya chAyAmAM sUryodaya pahelAMnA arUNodaya pUrve mahIM-jhAMkhaNIyA ajavALAnI jema dharmakriyAo prati aMtarathI bhAlAsa sAthe valaNathI vadhAre thavA lAgyA. cAlu dharmakriyAo jamanAbahena bhagatanI sAthe karatA te hatAja ! paNa bhAvI-mahApurUSanA janmanI pUrva--tayArI rUpe dharmakriyAomAM bhAllAsa sAthe joDAvA lAgyA. evAmAM vi. saM1930nI Aso mahinAnI oLInI ArAdhanA AvI. pU. zrI jhaverasAgarajI ma.nA preraNAdAyI patrothI te ArAdhanA khUba bhAllAsa sAthe thaI, dharmanA caLamajITha raMgathI raMgAyela maganabhAInI apUrva caDhatA-pariNAmanI ArAdhanAmAM jamanAbAI paNa khaba raMgAI gayA. END JORGEO06 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siTiotI A. suda 14nI cAritrapadanI ArAdhanAmAM maganabhAInI haiyAnA tAranA jhaNajhaNATa vALI, saMyama-grahaNanI apUrva--tamannAvALI ArAdhanAnI vidhi daramyAna kaMThanI madhuratA, zabdoccAraNanuM ojasabharyuM sauSThava ane saMvega-nirveda bhAvanI chalakAmaNuM rUpa baMne AMkhamAMthI vahetI azrudhArA sAthe maganabhAInI udAtta bhAvanA sAthe thayela "saMyama zuM raMga lAgyuM, raMga lAgyo celamachaTha" (pU. padmavijayajI ma.) navapadajInI AThamI DhALanA sumadhura guMjanathI jamanAbAI khUba prabhAvita banela. pariNAme devadurlabha saMyamI-jIvananA pathe javAnI pavitra pharaja zrAvaka-zrAvikA tarIke darekanI hovA chatAM, tathA pitAnA pati e paMthe jaIne saMskAravaza pAchA AvyA chatAM, e paMthe caDhatA-pariNAme javA taiyAra chatAM mehaghelachAbharyA durAgrahathI meM keTale aMtarAya bAMdhyo ?" keTaluM mohanIya bAMdhyuM ? Adi UMDI-vicAraNAmAM jamanAbahena garaka thaI jaI pazcAttApathI aMtaranA maLane chevAne sakriya prayatna karI zakyAM. jenA baLe pUnamanA divase tapadanI ArAdhanAmAM "IcchAdhe saMvarI, pariNati samatA yoge re" pU. upA, yazevi. ma. nA A zabdothI jamanAbahena aMtarathI jhabakI UThayAM. * hakIkatamAM mehanI kAramI ghelachA - vAsanA - IcchAonA ravADe meM mArA havAmInAthane utkRSTa-jIvanazuddhinA paMthe jatA rokI khUbaja akSamya bhUla karI che, paramAtmA samaja zAzvata oLIjInI ArAdhanAnA aMtima-divase mahatsava-pUrvaka zrI siddhacaka-bhagavaMtanA snAtra mahotsava vakhate tana-mananI ekAgratA sAthe pitAnA svAmInAthanI karAtI udAtta-vizuddha dharmakriyAnI bhAre bhAra anumodanA jamanAbahene karI. jamanAbahenanA varSojunA mAnasika-gajagrAhanuM zamana thayuM, saMyamanI ArAdhanAnuM mahattva samajAyuM, jinazAsananI ArAdhanA viSayanA nigrahamAM che, e vAtanuM spaSTa dazarna thayuM. tyArapachI jamanAbahenanuM ajaba-keTinuM hRdaya-parivartana thayuM, maganabhAInI dareka dhArmika pravRttiomAM Aja sudhI vyakata karAto mAnasika aNagama, vAcika chaNako ane zArIrika asahAga, hArdike bhAllAsa, vAcika prazaMsA ane zArIrika anukULatAmAM pariName. dharmaniSTha-maganabhAIe zrAvikAnA Akasmika A parivartanathI thatuM adbhuta kutUhala, dharmakriyAomAM chUpAyela adbhuta sAmarthya, kSAyopathamika-bhAvanI kriyAonuM aciMtyabaLa ane jinazAsananI vijayamAnatAnA vicArathI zamAvyuM. DAka divase A rIte adbhuta uccakoTinA dhArmika AcAra-vicAra ane viziSTa vAtAvaraNamAM pasAra thayA, ane laukika anya-darzanIonI daSTie maMtra-sAdhanA mATe addabhuta viziSTa jIvananaEya che Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusinteEUQS sAmarthyavALI kALI AThamanA nAmathI oLakhAtI AsAvada 8 AsapAsanI keka mAMgaLa rAtrie jamanAbahena AsA-mAsanI eLInI ArAdhanAthI meLavela maMgaLa dRSTi vikAsanA AdhAre pU. sAdhvIjI ma. nA upAzraye pratikramaNa karIne ghare AvyA pachI pratikramaNu daramyAna sAMbhaLela "AThe prabhAvaka pravacananA kahyA" (pU. upA. yAvijayajI ma. racita samyakatvanA 67 khelanI sajajhAya DhALa-8), a`tu manana karavAmAM lIna banI gayAM. samaya thayA, eTale svAmInAtha rAja sathArApeArasI bhaNAvI navakAra mahAma MtranuM dhyAna dhare tethI temanI sAthe sathArA pArasI bhaNAvI peAtAnA palaMga pAse AvI punaH zAsananA prabhAvaka kevA hAya ? ane have A zAsanamAM vamAna kALe sAdhuonI sakhyA ja juja rahI che. je che temAM paNa AgamanA jANakAra khAsa kAI nahI ? ATha prabhAvakamAM sauthI prathama prabhAvaka prAvacanika eTale vatamAna zrutanAre aneA, je pAra lahe guNakhANu' lITInA vicAramAM jamanAbahena khUba UMDA utarI gayAM. " e vartamAnakALanA AgamA bhaMDArAmAM hastalikhita pratarUpe kevI durdazAmAM che ? madhA AgamA meLavavA ja kuMbha, tene vAMcavA, tenA atha samajavA, tenA rahasyane meLavavu, ane jagatanA jIvAnA hitanI dRSTithI sAttvika zailIe rajUAta karavI ? A badhu Aje kevu dubha thayu che ? prAvacanika prabhAvaka have kANu jANe kyAre thaze ? Ama vicAramAM na jANe kayAre jamanAbahena nidrAvaza thaI gayAM, tenI khakhara temane na rahI. kharAkhara madhyarAtrinA samaya ke je tAMtrika-zaktivettAnI dRSTie mahArAtri kahevAya, vaLI je AdhyAtmika-zaktienA sUtrapAta mATenA sarvottama samaya kahevAya te thayeA. te madhyarAtrinA nIrava-vAtAvaraNamAM maMgaLa-zubha ceAghaDIye jamanAbahena bhara-nidrAmAMthI madhyama nidrAmAM AvyAM ane mAnasacakSuthI svapnamAM AkAzamAMthI madamasta manahara AkRtivALA hRSTa-puSTa suMdara vRSabhane utaratA ane peAtAnA peAtAnA mukhamAM praveza karatA joyA. tuM nidrAbhaMga thayA, jamanAbahenanA AkhA zarIre rAmarAji vikavara thaI, AkhA zarIramAM jANe ka'Ika zaktinI suSamA phelAi hAya, tema apU` mIThI aNuaNuATI anubhavI, jANe garIba-bhikhArIne mahAmUluM nidhAna maLe ne jevA saMtASa thAya, tethI vadhu anahada--saMtASanI lAgaNI anubhavAvA lAgI. sUtI vakhate prAvacanika-prabhAvaka saMkha`dhI vicAradhArAne aja MpA hatA, te have jANe sAva zamI gayA, avyakta rUpe paNa jANe pAtAne samAdhAna maLI gayuM. RHI 3. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @07/20 jamanAbahena khUba ullAsa sAthe joyela svapna saMbaMdhI punaH vicAraNA karavA mAMDavAM svapna hajI najara sAme citrapaTanI jema dekhAyuM ! " AhAhA ? kevA suMdara vRSabha ! kevI enI madamastI! kevI vizALa enI khUMdha ! kevu... maneAhara tenu maMgalakArI mukha! kevI jhINI paNa premALa AMkhA! tenI AMkheAmAM madamasta AkhalAnI mArakaNu vRttinA aDhale saumyatA kevI TapakatI ! ahAhA.... adbhuta !!! drazya !! " kevuM sarasa sudara Ama vicAramAM ane Avu sudara svapna che. teA have sUvAya nahI' ema karI nAnA prakAranA chaMda--stavanA vagere khelI zrI navakAra mahAmatranA jApa karI savAranA 4 vAge maganabhAI nidrAtyAga karI rAIya - pratikramaNa mATe sAmAyika levAnI taiyArI karatA hatA, tyAM jamanAbahene jaI patidevanA caraNAmAM mAthuM mukI AnaMdodgAra sAthe Avela svapnanI vAta karI. .... .... .... ... .... .... teoe paNa khUba AnaMda anubhavyA, mAhanA kIcaDamAM phasAI gayela peAtAnA jIvana rathane bahAra kADhavA mATe dhArI maLada sameA kA'ka mahAna puNyAtmA jIva garbhamAM Avye hovAnuM anumAna karI jamanAdevIne putra-prAptinA saMbhavita vadhAmaNAM ApI prasanna karyAM. vadhumAM vyavahAradakSa ane sAdhuonI nizrAmAM rahI keLavelI ujjavala-buddhithI maganabhAie kahyuM ke "jema pU` dizAmAM sUryanA AgamananI pahelAM uSAnI lAlI prasarAI jAya che, ane te jema samasta jIvAne sUrya devanA AgamananA sa Mdeza ApatI hoya che, tema mahApurUSo jyAre gabha mAM Ave che, tyAre keTalAka sa Mkete, svapnA ke ko'ka vicitra ghaTanAo banatI hoya che, tethI vata mAna cAvIzInA prathama tI kara zrI RSabhadeva prabhunA lAMchana tarIke ane tIMkarAnI mahattAne sUcavatA cayana vakhate dekhAtA cauda mahAsvapna paikI prathama svapna rUpe prakhyAta vRSabharAjanA tArA svapnanA nimitta uparathI lAge che ke " kharekhara tArI kukSimAM kA'ka mahAna puNyazALI jIva avataryA che.'' A pramANe maganabhAIe jamanAbahenane saMbhavita anumAnamaLe putra-prAptinI vAta jaNAvavA sAthe tenI mahApurUSa tarIkenI svapna uparathI karelI rajuAtathI garbhita rIte jamanAbahenane sUcavI dIdhuM ke- huM tArA ane mArA mAhanA kAramA baMdhana chedI zake ane viSayanI vAsanAnA kIcaDamAM phasAyela ApaNA jIvana-rathane bahAra kADhavA samartha evA puNyazALI jIva avataryAM che, te have AAse| mahinAnI oLInI ArAdhanA pachI tane je magaLaSTi prApta thaI che, tene anusAre caDhatI- bhAvanAe jinazAsananI ArAdhanAmAM mana parAvI garbhamAM Avela khALakanA udAtta saMskAronuM jatana karaje! ane zrAvikA tarIkenI pharajamAM pAchI na paDaje !!!" (6) d G) (FGL 0 139 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deco svapnadivasanA navalA prabhAte dharmaniSTha patidevanA zrImukhathI viziSTa-puNyavAna-vyakti ga`mAM AvyAnI sUcanA rUpe mahAmaMgalakArI vRSabhanA svapnanA phalAdeza ane tenI mArmiktA sAMbhaLI mahApApanA uce maLatA strInA avatAramAM zrAvikA rUpe viziSTa - mahApurUSanI mAtA manavAnA saubhAgyanA vicArathI jamanAbahena khUba prasanna thayAM. ? P gaIkAle sAMje daivasika-pratikramaNamAM ATha-prabhAvakanI sajajhAya sAMbhaLyA pachI prathama prabhAvaka tarIke vartImAna kAle patita-pAvana jinavANInA rahasyAne samajI, tenA gUDhA ne khALajIvAne samajAvI meAhanA unmAthI khaseDanAra mahApurUSanI aMtardaSTithI karAtI zeAdhanA ukela jANe malI gayA hoya, tema jamanAbahena vRSabhanA maMgalakArI svapnane khUba sArI rIte vadhAvI rAI-DikamaNu karI sa` prathama gharanI paDakhe Avela zrI vAsupUjya prabhunA jinAlaye, pachI gharanI sAme rahela zrI ajitanAtha prabhunA (caumukhajI) daherAsare dazana karI zrI (caMtAmaNI dAdAnA dahere jaI maMgala-svapnanI vAta prabhunI AgaLa vyakta karI jinazAsananI vartamAna paristhitimAM Agamika gabhIra arthInA jJAtA mahApurUSanI khAmI jhaTa dUra thavAnI maMgala-kAmanApUrvaka parama-prabhAvika zrI ciMtAmaNI dAdA AgaLa zrInavakAra mahAmatrane jApa karyAM. ghera AvI sAmAyika karI bharahesara-bAhubalI" nI sajajhAya traNavAra gaNI devahiMgaNI kSamAzramaNanuM jIvanacaritra vAMcavAnI preraNA thai, te vAMcI haiyAmAM AvA mahApurUSanI hAlamAM jarUra che ke je vItarAga paramAtmAnA zrutajJAnanA AMkhA paDI rahela dIvAnI vATane sa kArI zailapUtti karI jAjavalyamAna prakAza pAthare, Adi maMgala-bhAvanAe bhAvI jIvanamAM dhanyatAnA avaNaeNnIya AnaMdanA anubhava jamanAbahene karyAM. TUMka-samayamAM zAsanapati prabhu mahAvIra paramAtmAnA nirvANa kalyANakanI ArAdhanAnA avasare zrutajJAnanA pratIka rUpe dIpaka pragaTAvavAnI kriyAmAM jamanAbahenane khUbaja rasa paDayA. prativaSa rAkhetA mujaba ghara AMgaNe dIvA pragaTa karavAnI paddhatimAM A varSe jANe gA~stha khAlakanI preraNAthI ke game te kAraNathI jamanAbahenane A duHSamakAlamAM kharekhara mithyAtyAdinA gahana aMdhakAranA paDala bhedI sanmArge AgaLa dhapavA mATe kevalajJAnInA virahe svaparaprakAzaka tarIke zrutajJAna ja paramAlaana rUpa che, AvI-AvI keTalIka udAtta bhAvanAe bhAvavA sAthe ghInA dIvAe navapadajInA dheAraNe ane vAMka tarIke navanI sakhyAmAM pragaTa karyAM. pachI pAMca parameSThIo jIvananI zuddhinA kAraNabhUta che--ema karI nava-navanI pAMca zreNie ghInA dIpakanI karI vacce svastika karI rUpiyA, zrIla caDhAvI pharatA nava nava dIpakonI pAMca pa ktie gADhavI atyaMta bhAveAllAsa meLaLyeA. AgAmI zaka 140 E Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10222 ajANatAM paNa jamanAbahene vamAnakAle taraNu--tAraNahAra tarIke vidyamAna 45 AgamenI mUka rIte paNa ArAdhanA garbhastha jIvanA puNya pratApe karI manamAM ghuMTAtI AgamanA vArasAne have jALavI zake evA kA'ka-sa MghamAM pragaTe teA sArUM - e bhAvanAne mUrtta svarUpa ApavAnA sAhajika prayatna karI avarNanIya Atma-satASa meLavye. daravarSa karatAM vadhu UmaMga sAthe dIvAlInI ArAdhanA AvI anupama bhAvadIpaka rUpa zrutajJAnanA prakAza phelAvavAnI sphuraNA sAthe karI ane navA varSe zrI gautama svAmIjInA kevalajJAnanA prasaMgathI meAhanA khadhana cheDhavAnI vAtane jarUrI samajI, mehanA aMdhakArane sa MpuN rIte haThAvanAra zrutajJAnanA dIvAne ajavAle vata mAna kAle zAsananA jayajayakAra kare tevA mahApurUSanI kAmanA karavA rUpe zubhAzasAnI divya-rekhAo haiyAmAM pAtharI. traNa divasa pachI varSanA prAraMbhanu saubhAgyapaMcamI rUpe oLakhAtu zrutajJAnanI mahattAne AmAla-gopAla jana-sAdhAraNanA haiyAmAM vistAranArUM mahAparva AvyuM, je prasaMge zrIsa'gha taraphathI jJAnanI eraDI zaNagArI zrI tIthaMkara bhagavaMte jagatanA prANImAtranA hitArthe prarUpela dvAdazAMga zrutajJAnanA kAlakhaLe vArasAmAM theADAka avazeSo hAlamAM 45 AgamarUpe rahyA che, tenI suMdara bhAvavAhI sthApanA upAzrayamAM karavA Avela, tyAM jaI jamanAbahene na jANe kema! paNa dara varSa karatAM vadhu umaMgathI pauSadha letAM purve sudara sugaMdhI tAjuM zuddha gAyanuM ghI gharethI lAvI pIttalanI dIvImAM pAMca-battInA suMdara dIvaDA pragaTAvI jJAnanI vividha stutie belI viSama kalikAlamAM paramAdhAra svarUpa zrutajJAnanA vArasAnI vata mAna kAle peTI-paTArAmAM purAi rahevAnI avasthAne vicArI 'ko'ka puNyavAna mahApurUSa pUrvajanmanI viziSTa ArAdhanAnA maLe gItA mahApurUSanI doravaNI ane AjJA pramANe A badhAne bahAra lAvI yAgya adhikArI pU. sAdhu-sAdhvI bhagavatAnA hAthamAM ApI sva-para kalyANakArI zrutajJAnanA jayavata DaMkA vagADe--AvI AvI parameAca-bhAvanAo sAthe pAMca dhAnyanI pAMca DhagalIe karI jJAnanA upakaraNa tarIke pATI, pena, kAgaLa, kalama vagere caDhAvI khUba bhAvapUrvaka zrutajJAnane vaMdanA karI jIvanane dhanya--pAvana banAvyAnA satASa anubhavyA. pachI dhaniSTha svAminAthanA pagale, kadI nahi karela chatAM viziSTa bhAvAllAsa sAthe upAzraye jaI vidhipUrNAMka ATha praharanA pauSadha ane covihAra upavAsa maunanA abhigraha sAthe uccAryAM. jJAnapaMcamInuM vyAkhyAna ane devavaMdanamAM khUba bhAveAllAsa sAthe bhAga lai ubhA--ubhA 51 lAgassanA kAussagga karI zrutajJAnanI viziSTa ArAdhanA mATe zrutajJAnanA 14 bhedanA pratIka rUpe 14 lAgasanA, dvAdazAMgInI apekSAe 12 legassanA, ane 45 AgamanI apekSAe 45 logassano kAussagga karI ane jJAnapadanI 20 navakAravAlI gaNI, haiyAmAM jANe zrutajJAnanA anerA umaganA dariyA laherAI rahyo, aMtaraga khuzI AnadanI ajaba sphUti anubhavI. 6. Gna 141 (06/0 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MSATZEMRE E daza divasa pachI kArataka punamanA maMgala dine kalikAlasarvajJa pU. A. zrI hemacandra sUrIzvarajI ma. nA janma divase jamanAbahene evI maMgala bhAvanA bhAvI ke "AjanA kAle AvA samartha Agama prabhAvaka mahApurUSanI jarUra che, he! zAsananA adhiSThAyaka de! evuM kAMIka karo ke-AvA mahApurUSanA pagalAM A dharatI upara thAya, ane bhAna bhUlelA janatA zratajJAnanA cIdhyA mArge AvI ujajavala jIvana-sAdhanA kare." Ama eka pachI eka dharmanI ArAdhanAnA prasaMgamAM jamanAbahena na jANe kema sahu kuTuMbIonA ane khuda maganabhAInA Azcarya vacce dina-pratidina khUba umaMga sAthe sakriya bhAga letAM ane nirmaLa bhAvanA AMdolana dvArA Atma-zakita ane anubhava karatAM. suzrAvaka maganabhAI paNa svapnAnusAre puNyavAna jIva garbhamAM AvyAnI udAtta dhAraNane anurUpa avAranavAra bapore-rAtre samaya maLatAM jamanAbahenane zrI jabUsvAmIjI, zrI skUlabhadra svAmIjI, zrI dhanA aNugAra, zrI dhanA-zAlibhadrajI Adi mahApurUSonI sajajhAyo saMbhaLAvatA. vadhArAmAM paramAtmA mahAvIra prabhunA nirvANathI 1000 varSanA gALAmAM 4 vakhata paDela bAra varSanA dukAlanA prasaMge te te vakhatanA kRtadhara mahApurUSoe mukhapATha cAlyA AvatA AgamanA saMrakSaNa mATe karela bhagIratha prayatna rU5 Agama-vAcanAnA prasaMga-kathAnake avAra-navAra saMbhaLAvI zrAvikAnA haiyAmAM ghuMTAtI have AganA tAtvika vArasAne samRddha rIte jALavaNI karanAra koNa! e guMcane jANe-ajANe paNa ukela raju karatA. trIjA-cothA mahinAnI Asa-pAsa jamanAbahenane upAzrayamAM rahela prAcIna hastalikhita AgamonI pratanuM paDihaNa karI vyavasthitapaNe pramArjanA pUrvaka goThavavAno bhAva jAge, ane pUjya sAdhvIjI ma. nI dekharekha taLe te bhAvanA maganabhAI e pUrNa karAvI. vaLI zrI bhagavatI sUtra, zrI suyagaDAMga sUtra, zrI jIvAbhigama sUtra jevA tAttvika arthagahana AgamanI vAsakSepa pUjA, bahumAnanI bhAvanA jAgI, te paNa maganabhAIe garbhastha bAlakanA mane gata bhAvonI asarane dhyAnamAM rAkhI gurU-mahArAja pAse laI jaI rUpA nANuthI vAsakSepa pUjA karAvI pUrI karAvI. piSa vada 13nA maMgala dine A yuganA Adi tIrthakara aDhAra kaDAkaDI sAgaropamanA ajJAnanA aMdhakArane ulecanAra, zAsananI garimAne bhavyAtmAonA mAnasamAM sarva prathama sthApanAra zrI kaSabhadeva paramAtmAnA nirvANa divasane anulakSI teoe sthApela Atma-kalyANanA rAjamArga jagatanA prANIone merU parvatanI jema AdhyAtmika zuddhi mATe mAnadaMDa rUpa hoI jJAnIoe karela merUterasanA nAmAbhidhAnanA marmane yathe citarUpe vicAramAM garaka banela jamanAbahena jhabakIne MURLUCHE Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Iio , 1 . 2018 paNa Agamana arthonI vyAkhyAonA sAcA mAnadaMDa rUpe koka mahApurUSa jANe AvI rahyA che, tevuM kalpanA-dazya nihALI AnaMda-vibhera banI jatAM. Ama jamanAbahena eka pachI eka AvatA parvanA viziSTa divasamAM caDIyAtA bhAvollAsa sAthe ArAdhanAmAM joDAI jANe kAMIka meLavI samRddha banatA hoya tevA ullAsamAM ajaba rIte prasanna thaI rahetAM. thoDA samaya pachI phAgaNa mAsanI mAsInI aThThAI AvatAM dharmaniSTha banela jamanAbahena garbhastha mahApurUSanA prabhAve jayaNAmAM vadhu tatpara banyAM. mithyAtvanA parva tarIke hoLI aMgenA laukika rivAjone phagavI daI mAsInI aThThAI daramyAna caumukhajInA dahere, zrI ciMtAmaNidAdAnA dahere, zrI aSTApadajInA dahere, zrIvAsupUjya prabhunA maMdire avAranavAra snAtra pUjA ThAThathI bhaNAvatA, ane avirati paNa deve zuddhasamyakatvanA baLe zrInaMdIzvaradvIpamAM jaI cAritra-mehanA AvaraNane khaseDavAnA dhyeyathI vItarAga prabhunI je Adarza bhakti bhavya-udAtta pUjA-sAmagrI lAvI kare che, te badhuM dhyAnamAM laI bhavya bhAllAsa sAthe dharmaniSTha maganabhAInAyegya sahakArathI vidhipUrvaka snAtra-mahotsava karI bhAvanA bhAvatAM. he paramAtmana ! A bhISaNa saMsAramAM Ape sthApela zAsananI ArAdhanA ApanA virahe ApanI pratimA ane AganA AdhAre ja ama jevA AtmAo yathAzakya karI zake, jinapUjA te sadgurUe darzAvela paddhati pramANe yathAzakya karIe chIe, paNa he prabho ! Agame te pothIomAM baMdhAIne peTI-paTArAmAM che. keka puNyavAna bAvacanika prabhAvaka thAya ane A badhAM AganA nigUDha ta samajAve ! amArA jevA saMsAramAM phaselAone uddhAra kare! evuM kaMIka thAya te sArUM!" AvI AvI ghaNI bhAvanA aMtaranA umaLakAthI jamanAbahena ghaNI vAra karatAM. maganabhAI paNa jamanAbahenamAM chellA 46 mahinAthI Agamika bhakti-bahumAnanI janmela dhagaza nihALI khuza thatA ane e saMbaMdhI jamanAbahenanI bhAvanAnA zabdo sAMbhaLI vadhu saMtuSTa thatA. Akhare mArA haiyAnI bhAvanA saMyamanA paMthe javAnI che, temAM prabaLa-aMtarAya rUpa jamanAbahena je A rIte Agamika-bhaktithI otapreta banI rahe to mAre mArga saraLa rahe, ema vicArI maganabhAI paNa AgamanI mahattAne batAvanAra aneka stavane, pada, sakjhA, madhura sUrIlA kaMThe saMbhaLAvI jamanAbahenanI bhAvanAne biradAvatA. phAgaNa mAsIne chaThTha karI pauSadhanI bhAvanA jamanAbahenane thaI, maganabhAI te dara caudaze pauSadha karatA ja ! jamanAbahenane ghaNu vAra pauSadhanI preraNA karela, paraMtu viratinA paMthe Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dudinteel VS (6 AvavAnu jamanAbahena pasaMda na karatAM, paNu phAgaNu cAmAsIe chaThThuM karI pauSadha karavAnI vAta sAMbhaLI maganabhAI e zukananI gAMTha vALI, ke " jarUra garbhastha jIva uccakoTinA viratinA mArgane niSkaMTaka banAvI aneka bhavyAtmAone cAritranA paMthe lai janAra puNyAtmA lAge che, ke jethI svataH cAmAsI chaThTha karI pauSadha levA udyata banyAM che, maganabhAI e khUba sArI rIte jamanAbahenanI bhAvanAne prAtsAhita karI. jamanAbahene comAsInA chaTTha karI pU. sAdhvIzrI sa MyamazrI, pU. sAdhvI udyotazrIjI AdinI nizrAmAM pauSadha karI vyAkhyAna zravaNu, devavaMdana, caumAsI pratikramaNa karI jIvanamAM kaMIka adbhuta sAra-nidhAna malyu hAya tevA satASanI lAgaNI anubhavI. phrA. su. 15nA divase sAmAnyathI pauSadhavALAnI saMkhyA jUja DAya chatAM caudazanA divase jamanAbahene preraNA karI zrAvikAone pauSadha mATe taiyAra karyAM, bhAvIyeAge 45nI saMkhyAmAM pUname pauSadha thayA. divase pU. sAdhvIzrI udyotazrI ma. nA mukhathI hoLInuM parva zI rIte thayuM ? tenI AkhI vAta pakathA--saMgrahamAMthI sAMbhaLI jamanAbahenane manamAM ema thayu ke- arere! jagatamAM vItarAga paramAtmAe darzAvela AgamAnA vyavasthita mAdana vinA jainetaro ane ApaNA jainamULanAM khAlaka-mAlikAe tathA meTerAe paNa DALInA phaTANAnAM gIta AdimAM ane dhULeTInI gaMdI ramata vageremAM kutUhalathI bhAga letA hoya che, keTalAka heALI pragaTAvavA jAya che, keTalAka zraddhAthI tenI bhasma mAthe lagADatA hoya che." huM . vItarAga paramAtmA ! Agamika jJAnanA prakAzane pAtharanAra puNyazALI jIva jo jagatamAM ceAgya rIte tattvadRSTi samape te kevu sArUM thAya ! " A bicArA ajJAnI jIvA mithyAtvanA kAramA uddayamAM kevA sapaDAI gayA che! '" he prabhu! A badhAne sadbuddhi thAo ! zrI vItarAganA zAsanane badhA jIvA prApta karo ! sAcI STi meLavI Agamika jJAnane pacAvI jIvanane maMgalamaya banAvA ! " Adi bhAvayAmAM AkhA divasa pasAra thayA, rAtre paNa zAsanadevane prAnA karI ke "AvA puNyavAna mahApurUSa have jo A dharatI para pragaTe teA prabhu-zAsananI sAcI oLakhANu jagatanA jIvA meLavI jIvana dhanya banAvI zake" bIje divase pAtAnI preraNAthI [puname pauSadha ii na thatA hAI] pauSadha karanArI 45 bahenone jamanAbahene pAtAnA ghare AmatrI badhAne pAraNu karAvI zrIphaLa ane 1 rUpiyA ApI jANe pAtAnI bhAvanAnA avyakta paDaghArUpe 45 AgamAnA pratIkarUpa 45 bahenone sanmAnI peAtAnI jAtane dhanya banAvI. phUga 3.mAM bI 144 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 027422 gheADA samaya pachI AtrI oLI AvI, te prasa Mge pU. 5. zrI ughAtavijayajI ma. traNa ThANA sAthe vihArakrame padhArela, zrI saMghanA AgrahathI teo caitrI oLI karAvavA rokAyA. temAM pU. zrI nayavijayajI ma. khUba sArA jJAnI, zAstrIya-padArthanI samajutI ApanAra hatA. jamanAbahena svAmInAthanI sAthe navapadmanI eLI te| dara vakhata karatAM, paNa A vakhata vidhipUrvaka ane vaNu pramANe dhAnya--eka ja dravya vAparavAnA abhigraha sAthe navapadajInI ALI ArAdhavA bhAvanA jAgI. temAM pU. nayavijayajI ma. nA navapadajInI oLInI traNa divasa pUrvanAM vyAkhyAneAthI jamanAbahena khUba prabhAvita anyAM, su. 7 thI oLInI ArAdhanA zarU thaI. sa.dhvIzrI udyotazrI ma. jamanAbahenanI bhAvanAne pArakhI temanI uddAtta bhAvanAne khUba sArI uttejanA ApavA pUrvaka dharmakriyAonu adbhuta rahasya vAraMvAra samajAvatAM. mIjI aneka zrAvikAenI apekSAe jamanAbahena A vakhate ja kriyA sahita eLImAM joDAyA chatAM tenI maMgaLa bhAvanA, dhIragaMbhIra prakRti ane gabhastha bALakanI udAtta puNya-pratibhAthI vagara kahye paNa saghaLI zrAvikAonAM agrasara nAyaka banyAM, sahue jamanAbahenanI nizrAmAM ArAdhanA karavAnuM nakakI karyuM.. rAtrisaMthArA upAzrayamAM ja rAkhI savAre 4 vAgyAthI kriyAnI zarUAta jamanAbahena umaMgabhera karatAM-karAvatAM. je divase je padma hAya tenA kAusagga ubhA ubhA karI maMDha-svare yAgya samaye rAipratikramaNu karI paDilehaNu karI devavaMdana karatAM. pachI daherAsare jaI vItarAgaprabhunuM bhaktipUrvaka caityava Mdana karI zrI navapadma-siddhacakrajInI trigaDAmAM sthApanA karI navapadanA judA judA viziSTa bhAvavAhI atha-- gaMbhIra duhA khelavA sAthe pradakSiNA pUrNAMka vAsakSepa pUjA karatAM. pachI navapadamAM sauthI vadhu mahattvapUrNa prathamapadamAM birAjamAna zrI arihaMta paramAtmAnI viziSTa bhaktirUpe navapadanI ArAdhanAthI suryeAgya Atmika--maLanI keLavaNInA zubha-AzayathI zrI ajitanAthaprabhu (caumukhajI)nA daherAmAM mULanAyaka prabhu ane judA judA gabhArA samakSa nava caityavaMdana daramyAna bhAvavAhI ataravedanAne vyakta karatAM pUrvAcAkRta pUjAnI DhALeA-stavanA AdithI Ana Mda-vibhAra banatA. kayAreka anukULa samaye zrI zAMtinAtha prabhunA dahere, zrI aSTApadajInA dahere, tra jI A. jI.-19 145 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S@HVVZEMRE zrI ciMtAmaNi dAdAne dahere, kyAreka aMtisarIyA daravAje mANeka zeThANue baMdhAvela zrI neminAtha prabhunA dahere, ema judA judA daherAsaroe jaI bhaktibhAvapUrvaka zrI navapadanI ArAdhanAthI aMtarane bhIMjavI-vItarAga paramAtmAnI apUrva bhaktibaLe vartamAna viSama-kaLikALanA paMjAmAM phasAyela ArAdhaka-puNyAtmAone tAtvika-daSTinI prApti ane gya Agamika-padArthonuM avagAhana karI sanmArganI prApti karAvanAra keka puNyazALI mahAnubhAva zrI saMghane adhinAyaka bane, e bhAvanA mUkarUpe paNa vyakta karatAM. zrI navapadanI ArAdhanA daramyAna trIjA AcAryapadanI ArAdhanA vakhate jamanAbahene vartamAnakALe zAsananI dhurAne Agamika-jJAnanI gaMbhIratA ane zrutajJAnanI viziSTa pariNatibaLe pravacanika prabhAvaka tarIke rahI zake tevA mahApurUSa vartamAnakALanA jIvone suMdara mArgadarzana Ape tevI bhAvanA khUba bhAvI. e ja pramANe sAtamA divasanI ArAdhanA prasaMge sUrya, caMdra, ratnamaNi AdinA tethI paNa vadhu kiMmatI upayogI zrutajJAna rUpa tane jhaLahaLatI banAvanAra koka mahApurUSa have A jagatamAM prabhuzAsanane jaladI ajavALe evI maMgala bhAvanA bhAvI samyagadaSTi zAsanadevane zAsananI ujajavaLa yazagAthA vistAravA dhyAna ApavA mATenI vinaMti karI. chellA divase pAMcajhADa muni sAthe A yuganI AdimAM zrI zatruMjaya parvata para sarvaprathama mokSe padhAranAra zrI puMDarIka gaNadhara bhagavaMtanA muktigamananI sAthe navapadanI ArAdhanAthI nibiDa-nikAcita karmone teDI zakavAnI viziSTa zaktine keLavI ArAdhanA mATe naDI rahelA aMtarAyakarma, mehanIyakarma AdinA pazama mATe apUrva manobaLa keLavyuM. sAtame mahIne zarU thaye ane garbhastha jIvanA viziSTa ArAdhaka-adhyavasAyanI asara jamanAbahenane thavA mAMDI. maganabhAInI jema jamanAbahena paNa upAzrayamAM bahenene bhegI karI jANe kaMI uMDI tAtvika vastu carcatAM hoya tevI gaMbhIratAthI zrutajJAnanI, tenI prabhAvanA karAvanArA mahApurUSenI, zAsananA dhuraMdhara ATha prabhAvakonI ane vartamAnakALe AgamanI hastalikhita prate jJAnabhaMDAromAM a-paDilehaNa sthitimAM kevI paDI rahI che? tene khyAla ApI A badhAno sarakhI rIte jIrNoddhAra karAvI zakAya tevI maMgaLa bhAvanA vyakta karatAM. prabhAvaka caritra, paTTAvalI samuccaya Adi graMthamAMthI AgamanI bhakti karanArA mahApurUSonI vAta sAMbhaLavAnI jijJAsA pU. sAdhvIjI ma. pAsethI tathA zrI maganabhAI pAsethI avAra navAra pUrI karatAM. te sAMbhaLI "aho ! A mahApurUSae te te prasaMge bhavyane paramAdhAra-svarUpa (A) Bga daramAM Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Belum jinAgamonI surakSA mATe kevA bhagIratha prayatno karyA !" Adi hArdike ullAsathI anumodanA karI ane saMtoSa anubhavatAM. ema karatAM vaizAkha mahine zarU thaye, akhAtrIjanA maMgaLadine paramAtmA yugAdiprabhue zreyAMsakumAra dvArA A bharatakSetramAM prAraMbha karAvela dAna dharmanI vAtanA AdhAre, evI vicAra saraNi para caDhatA ke supAtra dAnanI jema jJAnadAna paNa apUrvakeTinuM bhavya mATe taravAnuM sAdhana che, eTaluM ja nahIM paNa apekSAe vicArIe te jJAnadAna sivAya bAkInA dAna AtmakalyANa sAthe sIdho saMbaMdhavALA nathI, tethI evA keI mahAnubhAva jaldI prakaTe ke je kALabaLe jhAMkhI paDela zrutajJAnanI paraMparAmAM viziSTa rIte prANa pUrI anAdikAlIna bhava-vAsanAnA mULa ukheDavAnI zakti Agamika-jJAnanA apUrva tejathI bhavya-jIne samarpe. . AvI AvI udAtta bhAvanAothI akSayatRtIyAnA panotA-parvanI ullAsabhera ArAdhanA karI. - A daramyAna pU. caritranAyakazrInI kacethI peDhIe thayelA dharmapurUSa zeThazrI bhavAnIdAsa jIvaNabhAI gAMdhInI maMgala smRti-arthe pU caritranAyakazrInA kuTuMbIjane taraphathI pU. caritra nAyakazrInuM janmasthaLanI paDakhe ja zrI. mI. gu. upAzrayane aDIne zrI vAsupUjya prabhunuM nAnuM paNa devavimAna jevuM suMdara, zilpakalA-samRddha jinAlaya baMdhAvela, tenI pratiSThA tathA 5. caritranAyakazrInA gharanI sAme ja vizAporavADee baMdhAvela zrI ajitanAtha prabhunA caumukha jinAlayanI pratiSThA aMge caitra vada 13 thI aSTAhikA mahotsava zarU thayela, jemAM maMgalakuMbha-sthApanA, javArApaNu, navagrahapUjanAdi, zAMtisnAtra Adi mAMgalika prasaMge jamanAbahene umaMgabhera lahAvo lIdhela, vividha maMgaLagIta gAI vItarAga-prabhunA zAsananI prabhAvanA thAya tevI aMtaraMga bhAvanAonI suSamAmAM umaMgabhera mahotsavanA vividha kAryakramamAM thatA zArIrika-zramanI paNa paravA karI na hatI. pU. caritra-nAyakazrInA janmathI barAbara 84 divasa agAu vi. saM. 1931 vai. su. 6nA maMgaLa divase pUjya caritranAyakazrInA kuTuMbIjanoe khUba ja umaMgabhera zrI vAsupUjya prabhunuM biMba pitRka jinAlayamAM padharAvyuM, temAM jamanAbahene AnaMdapUrvaka bhAga lIdhela ane zrI ajitanAtha prabhunA daherAsare paNa te ja divase maMgaLa pratiSThA-prasaMgamAM caDhate pariNAme bhAga laI jamanAbahene garbhastha bALakanI maMgaLa-bhAvanAnA paracAne sakriya svarUpa ApyuM. * lekokti pramANe vizAparavAnuM baMdhAvela A daherAsara che, jo ke Aje kapaDavaMjamAM vizAporavADa jJAtine koI jainadharma pALato nathI-e kALanI balihArI che. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka UZVEENURE, * pratiSThA-mahatsava patyA pachI su. 8nA pratikramaNa pachI pU. sAdhvIjI ma. sAthe zAsananA prANasamA AgamonI punita-prabhAvakatAnI vicAraNA prasaMge jANavA maLyuM ke A pavitra AgamanI racanAnI puNyatithi vi. . 11 nI che, te divase caramatIrtha kara prabhu mahAvIra paramAtmAe zAsananI sthApanA karI ane gaNadhare dvArA dvAdazAMgInI racanA karI.", A vAta sAMbhaLI jamanAbahenane koNa jANe kema! ekeka divasanI pavitra-mahattAne dhyAnamAM laI tenuM ArAdhana karavA umaMga jAgela. pitAnA svAmInAthane vAta karI vai. su. 10 prabhu mahAvIra bhagavaMtanA kevaLajJAna divasa tarIke pavitra mAnI te dine AMbila karI bai. su. 11 zAsananI sthApanA dine upavAsa karI prabhu mahAvIra paramAtmAnI achadravyathI bhAvapUrvaka pUjA karI snAtra bhaNAvI suMdara aMgaracanA svahaste karI "viSama-kaLikALamAM zAsanane vAraso prabhu mahAvIre ke suMdara Apyo che! Agamane khajAno ke aNamola che!" vagere udAtta-vicArothI paramAtmA prati kRtajJatA bhAva yatkiMcit vyakta karyAne saMtoSa mAnya. maganabhAIne sAthe laI vihArakrame padhArela pU. munizrI prakAzavijayajI ma. pAse jaI AgamanI hastalikhita prationuM sonerI rUperI mudrAothI pUjana karI bahumAna pUrvaka jJAnabhakti karI. pU. sAdhvIjI ma. pAse jaI baporanA samaye agiyAra gaNadharanA pheTane padharAvI agiyAra gaNadharanA devavaMdana ullAsabhera karyA. sAMjanA pauSadha laI pratikamaNamAM zrI vajasvAmIjInI adbhuta sajajhAya sAMbhaLI pratikramaNa pachI saMthArAporasI pUrve jamanAbahena zrI vajasvAmIjInA nAnI bAlyAvasthAmAM paNa adbhuta saMyamI-jIvananI vicAraNAmAM khovAI gayAM. AvA mahApurUSonI Aje kharekhara jarUra che, he prabhu ! Aje Agamane peTI-paTArAmAMthI bahAra kADhI gya adhikArIonA hAthamAM pahoMcADanAra ke'ka puNyavAna mahApurUSa janme te zAsanane udyota khUba phelAya. !!!" - saMthArapArasI bhaNAvyA pachI saMthArAmAM suvA chatAM udAra-vicAradhArAmAM uMgha jaldI na AvI ane AvI te kyAre AvI! te khabara na rahI ane madhyarAtre jANe madhamanidrAe jamanAbahenane koka DhaLIne kahetuM hoya ke "bahena ! zAne ATalI ciMtA kare che ? tevuM mahAmUluM ratna tamArI kukSimAM ja che, te (a) gaI mAM # 148 BddhA 2 ka. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DA DUBEN zAsananuM advitIya aNumeAla ratna thaze! tamArI bhAvanAne sAkAra kare tevA AgameAnA sama vyAkhyAtA tamArA kUkhathI janmela mahApurUSa thaze." AvA bhAsa thayA. jamanAbahena jhabakIne jAgI gayA, AsapAsa ka Mi na dekhAyuM-svapna hatu` ke sAcuM!' mane zA bhAsa thayA ! thoDIvAre pharI jamanAbahena zAMtithI navakAra gaNI sUI gayAM. paNa A bhAsa thayA pachI jamanAbahenane vAraMvAra AgamAnA prabhAvaka ko'ka mahApurUSa thAya, jaldI thAya, thaze ke nahIM ! Adi je aja peA hateA te zamI gayA jo ke jamanAbahenane pagataLe relA AvavAnI jema potAneA putra saMsAra cheDI * sAdhupaNuM le te rUcyuM nahI', meAhanA udayanI kAramI asara jarA temane gUMcavatI rahI, paNa ekadara AgamAnA saMbaMdhamAM ko'ka mahApurUSa have A saMsAramAM pragaTa thavAnI sabhAvanAthI jamanAbahena AMtarika rIte prasanna thayAM. A pachI jamanAbahena lagabhaga AThamA mahinA AvatA hAi pravRttinI dRSTie dharmImAM jarA maMda paDacAM, paNa AMtarika vicAradhArAmAM- viSamakALa jinabiMba jinAgama bhaviSyaku AdhArA" "meAhanuM jhera nivAraNu maNisama tuja Agama tuja bibhajI' suSamAthI duHSamA mAre avasara puNyanidhAnajI" khimAvijaya jinabiMba sadAgama pAmyA puNyanidhAnajI' Adi stavanAnI kaDIe magajamAM khUba gujatI rahetI hAi prabhuzAsananA advitIya mahimAne camakAvanAra ko'ka mahApurUSa have jANe jagatamAM pragaTavAnI taiyArImAM che, tenA AnadanI sAthe avasare avasare AgamAnuM bahumAna -bhakti-vinaya karavA--karAvavAnA bhavya manArathA thatA. maganabhAI te manorathAnI pAchaLa rahela umaMgane pArakhI yathAyeAgya rIte pUrA karavA sakriya paNa anatA. pariziSTa pa` ane himavata therAvalInA bhASAMtaramAMthI prabhu mahAvIra deva Ch ra tra na 149 sa Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KAS RASTELRS paramAtmAnA nirvANa pachI 1000 varSanA gALAmAM trATakelA bhISaNa bAravaSaya duSkALethI veravikhera thavA pAmela Agamika vArasAne surakSita rAkhavA punita-nAmadheya gItArtha-mahApurUSoe karela bhagIratha prayatnanA phaLarUpe che vAcanAo thayAnI vAta jamanAbahena maganabhAI pAse vAraMvAra vAMcI saMbhaLAvavAno Agraha karatAM. maganabhAI paNa jamanAbahenanI Agamika tIvrarUci upajavA pAchaLa garbhastha jIvanI udAtta bhAvanAone kAraNabhUta mAnI umaMgabhera suMdara recaka zabdomAM avAranavAra tevA prasaMge saMbhaLAvatA, je sAMbhaLI jamanAbahena khUba prasanna thatAM. kALakrame garbhastha-bALakanI udAtta puNyaprakRtibaLe maganabhAIne pAghaDIonA vepAramAM ane nANAMnI dhIradhAramAM thatI vyAjanI AvakamAM tathA Ijajata AbarUmAM atakita vadhAro thavA lAge. jeTha mahinAnI su. 3 nA roja pU. jhaverasAgarajI ma.ne patra maganabhAIne maLe. jemAM teonA aneka Agamika praznonA samAdhAna sAthe vartamAnakALe AgamikajJAnanI alpatA thavAthI tAtvika vicAra-saraNi zrI saMghamAM nisteja thavA mAMDI che, te aMge ullekha hato. "sAthe sAthe puNyavAna vyaktinA janmanA bhaNakArAnI temAMdha hatI, tenA kAraNa tarIke vikramanI 1931 nI sAla, gurU-zani-maMgaLanA viziSTa kendrIyaga ane zubha grahonA aMzAtmaganI vAta jaNAvela je uparathI zAsanane advitIya prabhAva vadhAranAra koka puNyAtmAnA janmanI saMbhAvanA jaNavela. vadhumAM jaNAvela ke pU. A. zrI. abhayadevasUrIzvara praNIta zrI Agama-aSTottarI graMtha maLe te meLavIne sAmAyikamAM vAMcaze." pU. rasAgarajI ma.nA paricayathI daDha zAsanAnurAgI banela maganabhAIe pU. gurUdevanA vacanone zakunanI graMthi tarIke hatyAmAM aMkita karI zrI Agama aSTonarI graMtha bhaMDAramAMthI zodhI kADho, prAcIna hastalikhita tenI prata vi. saM. 1655 nI TUMkA-TabAvALI meLavI khUba rAjI thayA. e gALAmAM vihArakame padhArelA ane zrI saMghanA AgrahathI mAsuM birAjamAna thayelA pU. udyotavijayajI ma. (Adi ThA. traNa)no saMparka sAdhI pU. gurUdevanI AjJA pramANe sAmAyika laI jJAnI-gurUnA mukhathI pATha levArUpe arthanI dhAraNA karI. jamanAbahenane paNa ghare sAmAyika levaDAvI je. su. 13 thI jeTha vada 5nA gALAmAM zrI AgamaaSTottarI graMtha Akhe TabA-arthanI samajutI sAthe saMbhaLAvyuM. jamanAbahena to A sAMbhaLI khUba ja pramudita banyA. A gabhaIS 1 ) raI Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ABDIVU jeTha vada 8 nA pratikamaNa pachI rAtre zubha vicAraNA karatAM saghaLA AgamanA nicaMda rUpa TUMkANamAM AkhI dvAdazAMgIne paricaya jemAM che tevA zrI naMdIsUtra mULI (cUlikA sUtra) sAMbhaLavAnI jijJAsA thaI maganabhAIe pU. zrI udyotavijayajI ma. ne vAta karI, pU. zrI udyota vijayajI ma. zrIe zrI naMdIsUtranA sAta AyaMbila karela paNa vyAkhyAzakti mATe kSopazama na hatuM, tethI mULa teo vAMcatA ane pU. nayavijayajI ma. tene TUMka bhAvArtha kahetA. A rIte jeTha vada 10 thI aSADa su. 10 sudhInA divasemAM 700 gAthAnuM mahAmAMgalika zrI naMdIsUtra AkhuM artha sAthe jamanAbahene maganabhAI sAthe sAmAyika laI bare 3 thI 4nA gALAmAM sAMbhaLyuM, pariNAme khUba ullAsa tha. - traNa divasa pachI comAsI caudaza AvI, kuTuMbIone InkAra chatAM maganabhAInI hArdika mUka saMmati heI jamanAbahene garbhastha puNyAtmAnI maMgaLabhAvanAthI prerita banI caumAsIne chaThTha karI be divasano pauSadha karyo. cImAsI devavaMdana karyA. 24 tIrthaMkara paramAtmAnA devavaMdanamAM mehanA saMskArone samULanAza karavA mATenI preraNAnAM amRta jamanAbahena kalpanAthI meLavatAM rahyAM ane ullAsanI lAgaNI anubhavI "mehanA kSapazamanI viziSTa bhUmikAe laI janArA vItarAga prabhunAM Agame kSAyikabhAve mehane khaseDanArAM bane che, mATe A kALamAM hakIkatamAM zrutajJAnanI bhakti-upAsanA jIvanazuddhi mATe khUba jarUrI che." A vAtane mUrta svarUpa ApanAra puNyavAna jIvanI mAtA banavAnuM saubhAgya kadAca mane maLe tema che, evI khAtrI vRSabhanuM svapna, garbhamAM bALakanA AvyA pachI pitAnI uttarottara caDhatI dharmanI bhAvanA, tevA viziSTa dohada, AgamanI bhakti karavA mATenA vividha manera AdithI jamanAbahenane thayelI. cImAsInI maMgaLa-ArAdhanA umaMgabhera karyA pachI zarIra jarA zithila banyuM. ulaTIo ane ubakA vadhu AvavA lAgyA, paNa zrInavakAra mahAmaMtrano jApa ane samakitanA saDasaTha belanI sajajhAya tathA paM-rUpavijayajI ma. kRta pistAlIza AgamanI mATIpU nA svAdhyAyamAM mana parovI jamanAbahena zArIrika-pIDAone zamAvavA laukika dezI upacAronI vadhu paDatI tamannA rAkhyA vinA khUba ja prasannatAthI paristhitine anurUpa banI rahyAM. maganabhAI paNa avasarecita navamA mahine garbhanI paripakava avasthAne kAraNe temaja zArIrika-baMdhAraNanI daSTie thatA pheraphArone dezI vaidyarAjanI salAha pramANe pArakhI yathAgya jIvana cAlI 15 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S UNTEURS dezI gharagathu vArasAgata gharaDAM-DozImAnA vaidAnI prAmANika rIta pramANe gya sAravAramAM dattacitta banyA. pitAnA rojiMdA dhArmika-jIvanamAM kiyAonI AcaraNamAM pasAra thatA pAMcathI-cha kalAka ane vyApArAdimAM jatA traNathI cAra kalAkane gauNa karI uttama-mahAsvapnathI sUcita garbhastha mahApurUSanI mahattAne dhyAnamAM rAkhI samayasUcakatA vAparI ghare sAmAyika karI dhArmika vAMcana karatA. avasare jamanAbahenanI dharmazravaNanI IcchA pUrI karatA. vyApArAdi kAma paNa gauNa banAvela, ghare ja badhuM patAvI detA, tema chatAM garbhastha mahApurUSanA pratApe puNyanA udayAnusAra dukAna na khelavA chatAM gharabeThAM maganabhAIne dhAryA karatAM vadhu prApti thavA pAmela. A rIte aSADavadanA divase pasAra thaI rahyA. zarIrazAstra ane prasUtizAstranI daSTie navamA mahinAnA kAraNe jamanAbahenanI prakRti . sAmAnya rIte jevI ane jeTalI kathaLavI joIe, teTalI garbhastha mahApurUSanA puNyapratApe temaja garbhastha bALakanI udAtta prakRtithI thavA pAmela dharma-maraze ane tenI kriyAonI AcaraNAonA baLe bagaDela nahIM. A vAta saMbaMdhI, sagA-vahAlAM, ADazIpADozIonA dhyAna para Avela, tethI paNa jamanAbahenanuM garbhastha bALakanI anumAnita mahApuruSanI janetA tarIkenuM saMbhavita sanmAna badhAnA haiyAmAM vasI rahyuM. vyavahArUdaSTie badhAne Azcarya thatuM, temAM paNa haiyAmAM dharmanA saMskAra uDe sudhI nahIM vaselAnA mukhathI evuM paNa balAtuM ke "huM ! nava mahine ane purA divasa thavA AvyA teya pAMcamA-chaThThA mahinAmAM paNa lakSaNa ke zarIramAM thatA pheraphAro ubakA, arUci, kaTiphUla Adi prasUtikALa sAthe saMkaLAyelAM darado nathI! bhAre kahevAya ! kaMI goTALo te nahIM hoya ne! garbha jAma nahIM thaI gayuM hoya ne?" Ama to ApaNe joIe chIe ke-prathamanA be mahinAnI te kaMI samajaNa na paDe, paNa trIje mahine garbhastha-bALakanA zarIranuM baMdhAraNa goThavAI jAya che, tyArathI moTe bhAge mAsika dharma baMdha thavuM, mahemAM pAchuM vaLavuM, annanI rUcine ghaTADe, ulaTI jevI muMjhavaNa, khaTAzavALA padArtho taraphanI rUci Adi varatAvavA lAge che. ceAthe mahine zarIramAM bhArepaNuM anubhavAya che, pAMcame mahine zarIranI kRzatA thavA mAMDe che, chaTTha mahine zarIranA rUparaMgamAM jhaMkhAza AvavA lAge che. ane sAtame mahine te garbhiNIbAI kaMI kAmakAja na kare te paNa atyaMta thAka anubhave che. _ _ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rilI),000nI paNa ajaba vAta che ke jamanAbahena ne TheTha navamA mahine jAya che, chatAM hajI pUjA kare che, sAmAyika-pratikramaNa karavA jAya che, AThama-caudaza upavAsa-AMbila Adi kare che, zarIramAM kaMI lAni-phIkAza ke thAka vagere vatata nathI ! zuM kAraNa haze? garbhanA badale kaMI navuM tUta te piTamAM nahIM thayuM hoya !" Adi-Adi zaMkA-kuzaMkAonA vamaLamAM jamanAbahenane tathA maganabhAIne phasAvavA ajJAna-mUDha sagAMvahAlAM mathatAM, paNa bhagata tarIke vikhyAta ane dharmakriyAthI sugya viveka buddhinA pagathAre ubhela maganabhAI ane garbhastha jIvanA puNya-pratApe udAtta sAttvika prakRtinAM banI gayela jamanAbahena evA ThaMDA mijAjathI. kahetA ke-"zA mATe ciMtA kare che? ApaNuM jevA karma haze-tevuM banaze ! dharmanI kriyAonI bhUmikA para AvyA pachI zIdane ciMtA karavI ! zAsanadeva sahu sAruM karaze" navamA mahinAnA kAraNe prasavakALa najIka jANI maganabhAIe kula-vRddhAonI ane karela buddhinI sUtikAkarma-karAvanArI paricArikAonI khAnagI salAha lIdhelI, teoe kahela ke "keka puNyavAna jIva garbhamAM Ave te tenI mAtAne dunyavI rivAja pramANe zArIrika asare ke pheraphAra na thAya, tevuM paNa jANavA maLyuM che." A vAta jANI lokenI yatA tadvA vAtathI maganabhAInA mAnasamAM gherAyeluM, vAdaLa vikharAI gayuM ane dharmaprabhAve sahu sArUM thaze e bhAva sudaDha thaye. * * pAzinu sabakA 153 bI. jI. 20 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * SERAMOVZEELER jAma -. -.-= - vardhamAna svAmine namaH prakaraNa-4 caritranAyakazrInA janma ane AnaMda-vadhAmaNuM hakIkatamAM puNyavAna udAtta sAtvika prakRtinA-mahApurUSa te te kSetranA viziSTa puSyabaLe jyAre vya AtmazaktinA vikAsanA pagathAre sva-paranuM acUka kalyANa sAdhI zakavAnI bhUmikAe janmatA hoya che, tyAre mehanA kAramA-saMskAranI ghelachAne haThAvI viziSTa kartavyaniSThA, layajAgRti Adi sAttvika jIvana-zaktibIjonI vAvaNI mATe phaladrapa-bhUmikAnA saMpAdana mATe kudaratI paribaLe paNa sAhajika rIte kriyAzIla banatA hoya che. pariNAme sAmAnya mAnavIonI buddhimAM na utare tevuM kaMIka anubhavAtuM hoya che. eTale pR. caritranAyakazrI jyAre jayA tyAranI sAmAnyathI sthiti evI hatI ke-- viSama-Sama ArAnA aniSTatama prabhAvanA phelAvAthI taraNuM--tAraNahAra pUjyatama zrIjinaAgamanI tAtvika-daSTithI ArAdhya tarIkenI upekSA, zithilAcAra chaMdatA. dunyavI mAna-pAna ane sAdhupaNAne kalaMkarUpa janaraMjanAthe ahaMbhAva piSavA mATe amaryAditarUpe karAyela maMtra, yaMtra, taMtra, cikitsA, jatiSa Adi jJAnanA aNasamajabharyA durUpayogane kAraNe nisajaprAyaH banelI zramaNa saMsthAnA kAraNe Agamika-jJAnanI paraMparA cAritranI nabaLI maryAdAthI chinnabhinna banela. keTalAka zAsanAnurAgIoe kiyA-uddhAra karI saMvegI zAkhArUpa zAsanano mULamArga cAritrazuddhino TakAvI rAkhyo, paNa tema karavA jatAM Agamika-jJAnanI paraMparAne vAraso jate 154 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siTi che. 20 zrIjI kare paDyo, te te maMjura rAkhIne paNa zAsananI mULabhitti svarUpa AcAra mAga ke je khUba ja prayatna ane jJAnIonI nizrA AdinI apekSAvALo che, te TakAvI rAkhe. Agamika-jJAnanI paraMparA te mohanA kSapazamavALA viziSTa-cAritrasaMpanna keka mahAtmA pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe pharIthI meLavI zake, paNa cAritrazuddhine rAjamArga jokhamAI jAya te zAsana-vicchedanI aniSTa taka AvI paDe. tethI dIrghadaza-saMvegI mahApurUSoe kacavAtA mane paNa Agamika-jJAnanA vArasAne jAte karI AcAramArga TakAvavA kunehabharI dIrdhadaSTi vAparI te ogaNIsamI sadInA prAraMbhe 30 thI 35 sAdhuonI jUja saMkhyA paNa Aje vaDavRkSanI jema hajAronI saMkhyAmAM punaH Agamika jJAnanI samRddhi sAthe jayaMvata banI che. A bAju Agamika-jJAnanA vArasAvALe varga paNa pitAnA zithilAcArathI svataH kALanA garbhamAM lupta thaI gaye. keTalAka maLI AvatA ullekha pramANe aDhAramI sadInA pUrvArdhanA uttara bhAgamAM 3500 jevI vizALa saMkhyAmAM te varga hovA chatAM kALabaLe zAsananI AcAra-paraMparAne bina vaphAdAra thavAthI udhaI lAgelA lAkaDAnI jema jhaDapabharI kALagatine AdhIna banI pU. caritranAyakazrInA janma samayanA kALe lagabhaga niHzeSa-kSaNaprAya-nisteja thaI javA pAmela. paNa ekaMdara AgamikajJAnanI paraMparA lagabhaga veravikhera thavA pAmI hatI. A rIte saMyama ane AcAra-niSThAnuM rakSaNa karavA jatAM Agamika-jJAnanI paraMparAnA vArasadAra varga sAthe vadhu paDatA zithilAcAranA kAraNe sAva saMbaMdha-viccheda kamane paNa kare paDela, pariNAme AgamikajJAna ane te mATe jarUrI bhASAkIya uccastaranuM jJAna durUha thavA pAmela. pariNAme Agama peTI paTArA, kabATa-DAbaDAmAM a-pratilekhita avasthAmAM emane ema dhULa, jIvAta, Adi durdazAnA bhaMga banI rahela, ethI koka pUrvajanmanI viziSTa zrutajJAnanI ArAdhanAbaLe viziSTa kSayapazamathI ekalA hAthe bhagIratha purUSArtha karanAra mahApurUSanI khoTa samajI vicAraka puNyavAna abhAone lAgatI. bhAvIne bhAratanA naMdanavanasamA garavI gujarAtanA bhatra lalATa pradezanI jema zebhatA carotara jillAnA tilakasamAM kapaDavaMja nagaranA haiyAsamAM dalAlavADAmAM pUrvamAM aSTApadajInuM daherAsara, pazcimamAM AdIzvara prabhunuM daherAsara, uttaramAM ciMtAmaNidAdAnuM ane dakSiNamAM zrI ajitanAtha prabhu (caumukhajI) nuM jinAlaya, tathA pU. caritranAyakazrInA vaMzajoe baMdhAvI pU. caritranAyakazrIne janma agAu mAtra 69 divasa pUrve jenI pratiSThA mahatsava pUrvaka thayela te jinAlayanI sAmenA ja gharamAM AkhA zrI saMghamAM bhagata tarIke 155 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nI ke na KESAMOVZEMRE. Ta vikhyAta, custa kriyAniSTha, vivekI, dhArmikajanemAM agresara ane sAgarazAkhAnA udAtta prabhAvaka-vAdIkezarI-vidvadu dhuraMdhara pU. muni zrI jhaverasAgarajI ma. nA saMparkathI AgamikajJAna, zAsanamaryAdA, zAstrIya rIta-rivAje AdithI gItArtha zrAvakatulya zeTha zrI maganabhAIne tyAM zrAvikA-jIvananA suyogya saMskArothI vAsita zrI jamanAbahenanI kukSithI pU. caritranAyakazrInA janmane suga kudarate jANe khUbaja deza-kALane anurUpa gaThavAI gayAnuM Aje vivekadaSTithI vicAratAM samajAya che. dharmAtmA maganabhAI saMsAranA vairAgyabhAvathI suvAsita banI pU. jhaverasAgarajI ma.nA nikaTanA paricayamAM rahI tAtvikadaSTinI keLavaNamAMthI janmela bhavanirvedanA phaLa svarUpe jinazAsananI saphaLa ArAdhanAnA ucca prakAra rUpa sarvaviratinA paMthe javA mATenI tamannAvALA hatA, avarodharUpa zrAvikAnI vicAradhArA hatI. te garbhastha udAtta puNyaprakRtivALA jIvanA prabhAve chelA 7-8 mahinAthI avarNanIyarIte palaTAyelI joI maganabhAIne vairAgyanA paMthe javA mATe mArga mokaLe thatAM lAgyo. Adarza ArAdhaka banela jamanAbahena paNa svapnamAM cauda mahAsvapnamAMnA bIjA svapnarUpa vRSabhane joyA pachI dina-pratidina uttarottara dharmanI bhAvanA, viratinA paMthe dhapavAnI udAtta pariNati, Amika apUrva-bhakita aMtaranA umaLakA sAthe karavAnI tamannA AdithI pitAnA garbhamAM hamaNAM hamaNuM jAgelI Agamadhara mahApurUSanI jarUrIyAtane pUrNa karanAra puNyAtmA Avyo hoya tema pAkI dhAraNa thavAthI khUba AnaMdellAsamAM garaka thaI rahyA. AvA AnaMdalAsanA addabhuta vAtAvaraNamAM asADa vada 8 lagabhaga tabiyata jarA narama thatAM ghare maganabhAI e jANakAra bAIonI sevA-suzruSAnI pUratI sagavaDa dezI osaDanI takedArI sAthe rAkhI. asADa vada 13nI rAtre jamanAbahenane 10thI12nA gALAmAM peTamAM jambara cUMka jevuM thavA lAgyuM, jANakAra bAIoe dezI e saDana vilepana dvArA rAhata karI. AvA prasaMge ApavAdika mArge maganabhAIe jamanAbahenane duvihAra paccakakhANa karavAnI vAta sAMjanA karela, tadanusAra rAtre davAno ukALo levA mATe garbhastha mahApurUSanI mAtA tarIkenA bahumAnathI sUcanA karI. paNa garbhastha udAtta puNya prakRtizALI-AtmAnA puNya pratApe jamanAbahene daDhatA pUrvaka kahyuM ke "devagurU-kRpAe badhuM ThIka thaze, meM te sAMje tivihAranI ja dhAraNa rAkhI che, Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ War - - -- - - cauvihArano vicAra hato, paNa AvatI kAlanI caudazanI ArAdhanAmAM vikSepa na Ave tethI tivihAra karela che, bane tyAM sudhI pANI paNa nathI levuM, devagurUkRpAe badhuM ThIka thaze." ema karatAM zrI navakAra mahAmaMtranA smaraNamAM lIna thayAM, jANakAra bAIoe peTa ane peDhunA bhAge dezI esaDIyAM ghasIne lagAvyAM. - jamanAbahena te zrI navakAranA dhyAnamAM lIna banI nidrAvaza thaI gayAM, lagabhaga 12 vAge tejasvI prakAzapuMjamAMthI ko'ka divyapurUSe jamanAbahenane saMbadhI kahyuM ke bhadre ! ciMtA na kara ? tArI kukSie vartamAnakALe mahAna Agamadhara mahApurUSane janma 24 kalAka pachInI madhyarAtrie thanAra che. " viSama kaLikALamAM temanA pragaTAvela AgamonI vyAkhyAnA dIpakanA ajavALe aneka bhavyajIvonuM kalyANa thaze, kharekhara tame ratnakukSinA saubhAgyavaMtA birUdavALAM che, le ! have tamArA peTane dukhA zamAvI dauM chuM, have kaMIpaNa tamane takalIpha nahIM thAya, AvatI kAle paNa nirAbAdha paNe saraLatAthI tame mahApurUSane janma Apaze." AvuM kahI te deva adazya thaye, DIvAre jhabakIne jamanAbahena jAgI uThayAM. jANakAra bAIo beThelI, teo kahe ke "kAM bahena ! jhabakyA kema ? kema che peTamAM tamane ? hajI te ame ekavAra ja davAne lepa lagADyo che, bIjI davAo bheLavIne have bIjo lepa taiyAra karyo che ! paNa jarA tamArI AMkha maLI gaI eTale ame tamArI nidrAmAM bhaMga na paDe ethI jarA thaMbhI gayAM hatAM." have bele kema che ? A lepa kADhIne bIje lagADI daIe ne !" "suvAvaDamAM chellA divasomAM A dukhAve lagabhaga thAya ja che, tame puNyazALI che ke ! tamane navamA mahinA upara pAMca cha divasa thayA, have te prasavanI taiyArI chatAM tamane pahelIja vAra A dukhAvo tha, nahIM te AThamA-navamA mahinAmAM vAraMvAra AvA dukhAvA thAya ja ! keTalIya davAnA ukALo pIvA paDe ane peTe tharanA thara lagADI rAkhavA paDe." tame kharekhara puNyazALI che ! paNa have bole ! kema che tamane? bIjo lepa caDhAvI ene ! kaMI rAhata kharI A lepathI ?" svapnamAM joyela addabhuta dazyanI vAta patideva sivAya bIjAne kahevAya nahIM, paNa peTane dukhAvo sAva adazya thayela tethI pelI upacAra mATe tatpara jANakAra bAIone jamanAbahene kahyuM ke-- "mane peTamAM have jarApaNa dukhAve nathI, mATe have lepanI jarUra nathI. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PuditieEWQS khAra vAgyA che have tame nirAMte sUi jAo, mAre navakAravALI gaNavI che, te A lepa sAz karI leA ! huM hAtha-paga dheAI navakAravALI gaNavA besuM !" pelI bAI e kahe ke "nA hena! jo jo! evuM na karatAM, atyAre tamAre beThA thavAya ja nahIM, A dukhAveA ema maTI jAya e na bane, eteA rAtanA khAra vAgavA AvyA che, eTale amArI ciMtA tame karI che, amane suvADI devA tame kaheA che ke mane dukhAveA nathI !!!" AThamA-navamA mahinAmAM lagabhaga ghaNIvAra herAna karatA A duHkhAve| tamane navamA mahInA pachInA cha-sAta divasa daramyAna meADA thayA te ekadama maTI jAya e na ane 1 hajI tA kharI davAo have ghuMTAIne taiyAra thai che, le A lepa sApha karI nAMkhIce, paNa tame sUtAM rahe, sUtA-sUtA tame navakAra gaNA, paNu duHkhAvA mATenA A navA lepa lagADavA do ? jamanAbahena kahe ke--"nA nA ! huM khATuM nathI kheAlatI, mane jarApaNa duHkhAve nathI, badhuM zamI gayuM, tamane suvADavA khATu evu chu-ema nathI. hakIkatamAM dha pasAye navakAra gaNatAM gaNAtAM uMgha AvI, temAM badhu devagurU pasAye maTI gayuM, AvA taraNatAraNahAra dha`pratye kRtajJatA dAkhavavA mATe hamaNAM hAtha-paga dhoI 108 navakAra tA gaNavAja che." "tame badhA ArAma kare !" ema kahI jamanAbahena peTa paranA lepane bhInA kapaDAthI sApha karAvI beThA thai kapaDAM badalI hAtha-paga dhoI gharamAM sAmAyikanI oraDI hatI tyAM jai ghInA dIvA karI prabhunA phoTA samakSa svapnanI vAta karI eka bAju zAMtithI navakAra gaNavA mALA laI beThAM. e nA TakorA paDayA ane maganabhAI mAtrAnI zakA TALavA uThayA, sAmAyikanI rUmamAMthI dIvAnuM ajavALu mahAra AvatuM joi kutuhalathI mAtra karI pAchA pharatAM hAtha-paganI zuddhi karI zuddha dhAtIyuM paherI oraDImAM AvyA te jamanAbahenane navakAravALI gaNatAM joI maganabhAI jamanAbahenanI AvI utkRSTa dhArmika haiyAsujha ke suvAvaDanI takalIphamAM davAnA upacAra karatAM paNa bhAvadavA rUpa zrI navakAra mahAmaMtranA jApa tarapha rAtanA be bhAge pravRtti nihALI pAtAnA bhAvI saMyamamAnA prayANunI vadhu saraLatA samajI Ana Mti thayA. jamanAbahene IzArAthI maganabhAI ne besavA kahyuM. navakAravALI pUrI thayethI jamanAbahene madasvare patidevane peTanA duHkhAvAnI tIvratA, paricaryA karanArI baheneAe taiyAra karela davAnA lepa lagADayAnI, navakAra gaNatAM gaNutAM uMdha AvI gayAnI vAta jaNAvI khAravAge jhamakIne jAgI javAnI vAta, te daramyAna suMdara-tejanA Aga mAM dIka Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dev puMja vacce ko'ka divya purUSa A pramANe kahI gayA ane peTanA duHkhAvA sAva adRzya thai gayA vagere vAta jaNAvI...." maganabhAI paNu A sAMbhaLI gaCstha-jIvanI viziSTa puNyaprakRtithI AkarSAi ko'ka samyadRSTi deva A rIte bhAvI-mahApurUSanI bahumAnabharI paricaryA mATe tatpara che, e vAta anumAnathI nakkI karI khUba Ana Mdita banyA. jamanAbahenane paNa TUMkamAM peAtAnI dhAraNA jaNAvI Ana Mdita karyAM. asADa vada caudazanuM prabhAta ugyuM, ullAsabhera jamanAbahene beThAM beThAM paNa pati sAthe rAtri-pratikraSNu karI zrI vAsupUjya prabhunA dahere sakSipta vidhie aSTaprakArI pUjA karI leAkavyavahAra jALavavA kATaka nI najara ke zabda besI na jAya te khAtara ghare pathArImAM sUtA-- sUtA 'ArhaprabhAvaka pravacananA kaeNyA" sajajhAya artha sAthe khUba bhAveAllAsa sAthe vAMcIvicArI` patidevanI AjJAthI AMkhilanA badale ekAsaNuM karI pakSI-pratikramaNanI tIvra abhilASA thavAthI maganabhAInA mukhathI badhA sUtro sAMbhaLavA sAthe ghare bhAvapUrvaka sAmAyika laine Teke besIne karyuM. rAtre jamanAbahene casaraNa payannA artha sAthe sAMbhaLavavAnI bhAvanA jaNAvI eTale 9 thI 11 maganabhAInA mukhathI casaraNa payantA sAMbhaLyA, te sAMbhaLatAM--sAMbhaLatAM jamanAbahena nidrAvaza thaI gayAM. savAre pAMca vAge uThayAM, rAIpratikramaNa karavA bhAvanA hatI paNa maganabhAI e avasara ane paristhiti joI jamanAbahenane pathArImAM ja paDI rahevA sucavyu. asAvida amAsanA maMgaLa prabhAte divAsAnA laukika panA kAraNe vyApAra Adi badha hoI samayanA sadupayoga mATe saMgha taraphathI savAre ThAThathI snAtra bhaNAvI 9 thI 12 khAravratanI pUjA gharanI sAme rahelA zrI ajitanAtha prabhunA dahere bhaNAvela, te AkhI pUjA jamanAbahena sAMbhaLI khUba AnaMdita-pramukti banyAM. bapore patidevane vAta karI zrI vAsupUjya prabhunA dahere snAtrapUjA peAtAnA kuTuMbanA badhA pAMca thI paMdara varSanA cheAkarA-chekarIone bhegA karI rakhAvI, snAtrIyA tarIke rahela te badhA chokarA-chekarIAe khUba bhAveAllAsathI ThAThathI snAtra mahotsavanA rUpaka sAthe snAtra pUjA bhaNAvI. jamanAbahene potAnA gharanI sAmenA eTale khATalAmAM rahIne paNa AkhI pUjA sAMbhaLI mAlaka-mA mAlikAenI bhakita nihALI khUba Ana Mdita banyAM. pachI te badhAne 1 rUpiyA zrIphaLa ane peMDAnI prabhAvanA karI pAtAnA ghare cAra vAge dUdhapAka-purI jamADayA. Ba A GE GO 159 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KES HUNTEMAS te pUjA mahotsavamAM 11 chokarA 12 chokarIo, 10 bahene, 6 purUSa 4 sAdhvIjI mahArAje ane 2 sAdhu mahArAja upasthita hatA, kudaratI bhAvIyege A badhAne saravALe 45 ne thaye, temAM vaLI 11 aMga, 12 upAMga 10 pannA, 6 cheda sUtra, 4 mULasUtra, ane be cUlikA sUtrone paNa saMkhyAnI daSTie kama jaLavAI rahyo. | maganabhAI ane jamanAbahena ane AMkaDo ane aMgaupAMga AdinI saMkhyAne meLa maLI gayele joI khUba AnaMdita banyAM. Ama dharmArAdhanAmAM asADa vada amAsane divasa divAsA tarIke leke ujANInA nAme haravA-pharavAmAM, khAvA-pIvAmAM ujave, jyAre puNyazALI vivekI-daMpatie jANe garbhastha bALakanI preraNAthI addabhuta jinabhakita-mahotsavamAM asADa vada amAsane Akho divasa dharmamaya rIte pasAra karyo, sAMje jamanAbahene maganabhAI mAraphata ciMtAmaNi dAdAnA dahere tathA zrI ajitanAtha prabhunA dahere caDhAve laIne paNa Arati-maMgaLadIvAne lAbha levA preraNA karI te anusAra maganabhAIe baMne jagyAe bhAvapUrNa ullAsathI Arati-maMgaLa dIva utAryo. pachI maganabhAI pratikramaNa karavA upAzraye gayA. jamanAbahena navakAranA jApamAM lIna banyAM, rAtanA nava vAgyA pachI sAhajika zArIrika vikRtio prasavapUrvenI zarU thavA lAgI jANakAra bAIoe yathAyogya upacAre cAlu rAkhyA. maganabhAI pratikramaNa karI jJAna-carcA karI saMthArapArasInA samaye ghare AvyA. jamanAbahenanI nAjuka sthiti joI maganabhAIe puchyuM ke-kema che? jamanAbahene kahyuM ke-sArUM che, tame saMthArApArasI bhaNAvIne AvyA ? mAre saMthArapArasI sAMbhaLavI che, maganabhAI e kahyuM ke huM saMbhaLAvuM ! . pachI maganabhAIe maMda-madhurasvare saMthArApArasI saMbhaLAvavA mAMDI, jamanAbahena tenA zravaNamAM tevAM lIna thaI gayAM ke prasavapUrvenI asAmAnya zArIrika pIDAo visarI gayAM, khUba ullAsabhera saMthArApArasI sAMbhaLI. " dujha po " tathA "= maLar a" be gAthAnA zravaNamAM khUba bhAvanI ekAgratA sAthe lIna thayelAM. saMthArApArasI pUrI thayA pachI "zaru ke hu mAvo' gAthAnA ciMtanamAMthI suvAvaDane prasaMga ghaNAne jokhamI-vikRtarUpe bane che, tethI pANI pahelAM pALanI jema puNyaprakAzanuM stavana sAMbhaLavAnI IcchA jamanAbahenane thaI. A gAmo te phIka) Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maganabhAIe uccasthAne prabhu mahAvIranA pheTAne padharAvI ghIne dI karI rahelI karI 1 rUpiye tathA zrIphaLa jamanAbahenanA hAthe mukAvI rAtre 11 vAge maMda-mIThA lahekAbaMdha sUrothI puNyaprakAzanuM stavana zarU karyuM. rAtrinA nava-zAMta vAtAvaraNamAM zabdo ghaNe dUra sudhI saMbhaLAya, tethI AsapAsanA paDezI badhA saphALA jAgI uThayA ane camakyA, maganabhAIne tyAM keNa acAnaka vadhu paDatI mAMdagImAM phasAyuM ? jamanAbahenane divase pUrA thatA hoI temanI tabiyata bagaDavAne saMbhava vicArI kuTuMbIjane ciMtAtura thaI badhA bhegA thaI maganabhAIne tyAM khabara kADhavA . AvyA. jamanAbahena pathArImAM sUtA hatAM. sAme uccasthAne prabhu mahAvIra paramAtmAnA phoTA samakSa gahelI ane ghIne dIvo padharAvela, te badhuM joI badhAe maganabhAIne puchyuM-ke kema bhagata ! jamanAbahenane ThIka nathI ke zuM ? maganabhAI bole te pahelAM ja jamanAbahena svasthatA pUrvaka dhImethI belyA ke- "mArI tabiyata taddana sArI che! A te mane maMgaLa-bhAvanA jAgI che ke suvAvaDanA prasaMge kayAreka puNyanI maMdatAe avanavuM thavA pAme che, te prathamathI cetavuM sAruM! eTale meM puNyaprakAzanuM stavana AMtarika-pariNatinI zuddhi mATe sAMbhaLavAno Agraha rAkhela, tethI bhagata saMbhaLAve che. bAkI tame dhAre che tevI gaMbhIra sthiti sArI nathI." maganabhAIe paNa kahyuM ke-- have AvyA cho ! te badhA bese ne !" ApaNI e mAnyatA barAbara nathI ke-TheTha chellI ghaDIe zvAsa ghuMTAvA lAge, magajanuM samatalapaNuM na rahe, kaI davA vagere lAgu na paDe, badhAne peTe rUpiye lAge tyAre doDAdoDa karI gurUmahArAjane bolAvI puNyaprakAzanuM stavana saMbhaLAvavuM e paddhati ajJAna-dazAne kemake zAstrakAro te jaNAve che ke-tirupatire eTale ke mAnasika durthAna ke saMkaleza na hoya tyAre paNa traNa vakhata ArAdhanAnI pariNati keLavavA A ArAdhanA jJAnI mahApurUe karaNIya jaNAvI che". ApaNe nAhaka gabharAIe chIe ke puNya-prakAzanuM stavana eTale jANe mRtyughaMTa!!!" evuM nathI" zrAvikAe saMthArapArasI sAMbhaLI, tyAre ja e dunna jAgo gAthAne bhAvArtha tenA magajamAM ThasI gaye, jyAre jyAre evI sthiti hoya tyAre tyAre khUba sAvaceta banI pUrvataiyArI A che- Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ & DudiatEEURS E karavAnI jarUriyAta mujaba bhAvanA thatAM puNyaprakAzanu` stavana maMgaLa-nimitte ArAdhanA karavAnI dRSTie sabhaLAvAya che" mATe tame badhA paNa esA ! kAne kyAre javAnuM che? e ApaNe nizciMta jANatA nathI, mATe ApaNe sahu zrAvikAnI maMgaLa--bhAvanAnA nimitta zAsanapati zrI mahAvIra paramAtmAnA A stavanane ArAdhanAnI bhUmikA ghaDanAra tarIke dhyAnapUrvaka sAMbhaLIe, temAM ApaNane lAbha ja che." maganabhAInI vAta sAMbhaLI zAtA pUchyA Avela saghaLA sabaMdhIjanA zAMtithI maganabhAinI AsapAsa besI gayA. thoDIvAramAM teA bIjA sagAM--vahAlAM paNa upasthita thayAM, puNyaprakAzanuM stavana purU thavAnI taiyArIe tA Akhu ghara bharAI gayuM. rAtanA zAMta vAtAvaraNanA samaya, maganabhAInA surIlA avAja ane maganabhAI tathA jamanAbahenanI viziSTa dhArmikatAnI bhavya chApa Adi kAraNathI sagA-vahAlA uparAMta AsapAsanA khIjAe paNa AvI pahoMcyA. maganabhAi e ekeka-kaDIne vyavasthita bhAra ApavA jevI jagyAe bhAra pUrvakanA uccAraNu sAthe jarUra paDI tyAM TUMkamAM zuddha gujarAtImAM saraLapaNe madhA samaje tevI ArAdhanA mATe bhAvavaka samajaNu paNa ApI. ekaMdara upasthita sahu bhAI-baheneA peAtAnA haiyAmAM puNyaprakAzanA stavanamAM AvA ane ATalA badhA ga MbhIra bhAvAM che te jANI-samajI, mRtyu-gADInA signala rUpanI samajaNane kha'kherI bhavya harSoMllAsa sAthe rAtanA lagabhaga mAra vAge vikharAyA. vivekI maganabhAI e tAtkAlika vyavasthA karI zrIphaLa-15 rUpiyAnI prabhAvanA karI sahune satkAryAM. jamanAbahene paNa peAtAnI puNyaprakAza stavana sAMbhaLavAnI jijJAsAmAMthI AvI rIte badhA sagA-vahAlA uparAMta pADozIe badhA bhagatanA mukhathI bhavya romAMcaka rIte pApeAnI AleAcanAnA bhAveAllAsane saMvedavA sAthe puNyaprakAza stavananI mArmika mahattA samajI zakyA, te badala khUba hArdika ullAsa anubhavya. adhAnA gayA pachI maganabhAI e paricaryA mATe rAkhela jANakAra khAI A tathA kuTuMba varSoMmAMthI paNa samajI-anubhavI maheneAne AjanI rAta bhAre lAgatI hAi sAvaceta karI ceAgya dhyAna rAkhavA jaNAvyuM. nava mahinA upara cha divasa thaI gayA, sAtamA divasanI AjanI rAtri temAM amAvAsyA jevI vada pakSanI bhArekhama gaNAtI rAta ane mahApurUSo mATe bhAge nava mahinA upara chathI sAta A ng mA -162 aa ka Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2000/2 divasanA gALAmAM janmatA heAya che. AThamA divasanA sUrya uge nahI te pUrve mahApurUSo dharAtaLane pAvana karavA AvI pahoMce che, e gaNatrIe AjanI rAta mahApurUSone prakaTa thavA mATenI maMgaLa--rAtri chatAM zrAvikAne zArIrika--vedanA prasUtikALe thavA na pAme e zubha AzayathI maganabhAI e paNa sAmAyikanI oraDImAM jai zrI navakAra mahAmaMtranuM smaraNa uvasaggaharanA smaraNa sAthe cAlu karyuM, sAthe ja zAsananI vata mAna-paristhitinA sAcA ukela ko'ka zAsana prabhAvaka mahApurUSanA janma sAthe saMkaLAyela hAvAnI vAtanI saphaLatAnI dhanya ghaDI vRSabha jevA uttama mAMgalika svapnathI peAtAnAja gharamAM AvI pahoMcyAnA dharmollAsa anubhabyA. A bAju jamanAbahenane 12 vAge eka AMcakI AvI, ulaTI jevuM thavA mAMDayuM, paricaryA karanArI jANakAra bahene ane kuTuMbI mahenAe suvAvaDa vakhate vAyunI gati nIce tarapha rahe te| prasava sukharUpe thAya eTale tuM sUMThanA ukALA ane davAnA ukALA taiyAra karyA, paNa jamanAbahene tivihAranA paccakkhANanA AdhAre kai na lIdhuM. zrAvikA-bahenA paristhitinI gaMbhIratA samajI jamanAbahenane samajAvavA lAgI ke "ApavAdika rIte vAMdho nahIM !" paNa jamanAbahene khUbaja dhIratA rAkhI ApavAhika mAnA upayoga paccakkhANanA bhaMgamAM pariName tethI AvI salAha ApavA badala sakhta nArAjI darzAvI. paricArikA-khAiee esaDIyA vATI chAtInI nIcenA bhAge, pIThamAM tathA mAthA para lepa karyAM, gheADIvAre ulaTIthI thatI mujhavaNu zAMta thaI. paricArikA mahenAe jamanAbahenane paDakhe suvADI mIThA zailanI halakI mAliza karoDarajjunA Aju-bAju bhAge karI, sugaMdha-cU` nasya suMghADayu, theDIvAre halakI nidrA-taMdrAmAM jamanAbahena lIna thayA. thoDIvAre 'ita-dita khelavA sAthe jamanAbahena jAgyA, peTamAM peDhumAM vedanA thavA mAMDI, paricArikAoe auSadhionA vATela lepa lagADayA lagabhaga aDhI-traNanA gALAmAM prasavanI pUrva taiyArIrUpa pravahaNa zarU thayuM. eTale paricArikAoe prasavanI taiyArI jANI jamanAbahenane paDakhe Teko ApI pITha para halakI mAliza karI, tyAMteA jamanAbahena thoDIvAra jANe kaMi adRzya koI cIja jotAM hoya tema jarA vadhu asvastha jevA lAgyA, zrAvikAbaheneA ane paricArikAe cAgya sAravAra mATe sAvadha thayAM tyAM acAnaka jamanAbahena tINI cIsa pADI uThayAM chatAM tRta namo aaitALa khAlI karlRta, adita khelavA lAgyA, sahue dhyAna daIne joyu teA suMdara adbhuta tejasvI mALaka azuci viTaLAyela sthitimAM chatAM manahara dekhAyuM ane ghaDiyALamAM joyuM teA traNa upara kharAkhara sADatrIza miniTa thayela, na ri VAVI KA 163 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KETUVOJEMAS turtaja paricArikAo jamanAbahenane egya upacArothI svastha karavA mAMDI ane zrAvikA bahenoe maMgaLa-thALI dhaNadhaNATa vagADI AkhA mahollAmAM mahApurUSanA janmanA avyakta harSanA samAcAra phelAvyA. | maganabhAI sAmAyikanI oraDImAM prasavakAlIna-vedanAomAMthI zrAvikA hemakhema pasAra thAya ane mahApurUSane janma saveLA thAya te mATe zrI navakAra mahAmaMtra ane vinahara uvasaggaharane jApa karatA hatA. teo thALI sAMbhaLI jApa pUre karI svastha citte zrAvikAnA eraDAnI bahAra AvyA. paricaryA karanArI ane zrAvikAbahenee maganabhAIne vadhAmaNI ApI ke kuladIpakane janma thaye che. zuM tenuM lalATa che! mukha para teja addabhuta che! zuM hasamukho cahero che ! kharekhara tame khUbaja bhAgyazALI cho ! maganabhAI kahe ke e badhI vAta sAcI! paNa tenA kAnamAM zrI navakAra-mahAmaMtra saMbhaLAvyo ke nahIM ? zrAvikAo kahe ke azuci dUra karI tenA kAna-nAka vagere dvArenI zuddhi thaI rahI che. te purI thaye turtA saMbhaLAvIzuM ! maganabhAIe vadhAmaNI ApanAra paricaryA karanArI bAIone senAmahora sAthe suMdara pAMca jAtanA pakavAnnanuM ekeka bekhuM bakSIsa tarIke ApyuM. zrAvikAbahenene suMdara kimatI sADI paherAmaNI rUpe tAtkAlika vadhAmaNInA bahumAna rUpe enAyata karI. jamanAbahena deDheka kalAka pachI svasthatA meLavI kapaDAM vagere badalI bALakane potAnI pAse suvADI mAtRtvanI saphaLatArUpa vAtsalyabharI paMpALavAnI kriyA sAthe bALakanA mastaka upara hAtha pheravI mAnasika rIte zrI navakAra mahAmaMtranA smaraNa sAthe zubhasvapna sUcita hoI mahApuruSa tarIke thavAnI zubha AzaMsA karI. jyAre rAI-pratikramaNane samaya thaye, tyAre maganabhAI saheje jamanAbahenanA oraDA pAse AvyA, eraDAnI bahAra ubhA rahI dUrathI tabiyatanA khabara pUchyA ane zrAvikA tarIke bALakanuM jatana karavA IzAre karyo. zrAvikAe paNa maganabhAInI vAtane hArdika rIte AvakArI "ciMtA na karaze ! mArI kukhe keka mahApurUSa avataryA lAge che, e vAta have mArA dhyAna para che." Adi TUMkA zabdothI maganabhAIne haiyA-dhAraNa karAvI. | maganabhAI A sAMbhaLI khUba svasthatAthI rAIpratikramaNa karavA beThA, pachI sAmAyikamAM prabhu mahAvIra bhagavaMtanA pheTA samakSa AjIjI-kAkaludI sAthe bhAvanA bhAvI ke Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mana1) @C/20 bhISaNa A saMsAranA kArAvAsathI hakIkatamAM aMtarathI nivedya-kaTALA jAgyA che ! he prabhu ! paramAtman ! mArA saMyamanA paMthe avarodha rUpa kAca ane te zrAvikA mAhavaza ane ! joke ko'ka mahApurUSa vRSabhanA mahAmAMgalika svapnathI tenI kUkhe AvyA pachI zrAvikAnA vicAromAM ajakha-palaTo AvyeA che, eTale thADuM mana thALe paDe che. ema chatAM mahApurUSanA garbhakALamAM thayela vicArenu parivartana bALakanA vAtsalya pAchaLathI mAhanI ghelachA jo DokiyuM kare teA mAro mAga pharI viSama banI jAya ! mATe he zAsanadeva ! kaMIka evI sajbuddhi Apaje ! evuM vAtAvaraNa gharamAM rAkhaje ! jethI ke sayamanA mArge jatAM avarodha ubheA na thAya !"-- --Adi maMgaLa-bhAvanAnA pASaNa arthe zrI namaskAra mahAmaMtranI tathA uvasaggaharanI navakAravALI gaNI. jamanAbahena paNa navajAta zizunu manahara mukha joi ghaDIkamAM mAha tarapha ane navajAta bALakanA ga kALa vakhate hArdika bhAvanAthI Acarela dhArmika-kriyAonA maLe ghaDIkamAM viveka tarapha hIMcakAnI jema jholAM khAtA mananI caMcaLa sthitimAM paNa Agamadhara-prAvacanika--prabhAvakapurUSa tarIke vRSabhanA svapnathI maLela saMketa mujaba kadAca mAruM bALaka mArI ane aneka dhArmika puNyAtmAenI AjanI viSama paristhitinA ukela rUpe maMgalabhAvanAnA viSayarUpe mahApurUSa tarIke bhaviSyamAM thAya te kalpanAnA jhabakArAthI jamanAbahena mADunA saMskAronI pakaDamAMthI chUTI bALakanI bhAvI-mahApurUSa tarIkenI viziSTatA tarapha AkarSAi rahyAM. prAtaHkALe maganabhAie potAnA kuTuMbIo, iSTajana, mitravarga ne panAtAputrajanmanA vadhAmaNAM vividha viziSTa-sAmagrInA bheTaNAM dvArA mekalI ApyAM. peAtAnI samasta jJAtimAM sAkaranA paDA vaheMcyA, maheAllAnA itara-jJAtinA pADozIone temaja gAmamAM--majAramAM ALakhItA badhAnA mhAM mIThA karAvI kAi ajJAta sa MketathI prathama putranA janma karatAM bIjA putranA janma vakhate viziSTa rAte vadhAmaNA karyAM. prAtaHkALe maganabhAie dUranA kuTubInA ghare rahevA-jamavAnI, nahAvA-dhAvAnI sagavaDa karI suvAvaDavALA ghare AvavAnI paNa jarUra na paDe te rIte vyavasthA karI sUtakanI maryAdA jALavavAnI vyavasthA karI. potAnA jIvananA paramArAthya, zrutajJAnavAridhi, Agamika--padArthonA aThaMga jANakAra pU. zrI averasAgarajI ma. ne zrA. su. 3nA maMgaLa divase maganabhAie patra lakhyo. M va na ca E 165 ga Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEUNTEURS jemAM jamanAbahenanI mAnasika bhAvanAonA palaTAnI vAta, vRSabhanA svapnanI vAta, jamanAbAInI dhArmika uttarottara caDhatI bhAvanAnI vigata, bALakanA janmapUrvenA sAta-ATha mahinAnA ekeka dhArmika parvanI viziSTa ArAdhanAnA upajelA jamanAbAInA maraze ane te mATenI hAdika-tamannAnI vAta temaja Agamikabhakti, zrutAnurAga, pravacanika-prabhAvaka purUSanI jhaMkhanA ane vi. su. 11 zAsana-sthApanA divasanI karelI apUrva ArAdhanA, chelle chelle asADa suda 14 nI karelI maMgaLa ArAdhanA vagere vAta lakhI haiyAmAM uDe uDe vasela saMyama levAnI tamannAne saphaLa banAvavAnA rUpakamAM mArA saMyamanA AvaraNa ke avadhe bALakanI zubhaudAtta asarothI kadAca have jarUra khasaze, evI zakyatAonI AzaMsA sAthe lakhI jaNAvI. A vadhumAM zAsananI vartamAna sthiti-paristhitinA ukela mATe Ape je mahApurUSanI jarUrIyAta jaNAvI tevA mahApurUSa tarIke jamanAbAInI kukSie avatarela puNyavAna chava nivaDe evA maMgaLa AzIrvAdanI yAcanA karI. kaof che. mahApurUSo kevA ! ! ! ! 0 bIjAnA de kadI na bole ! 0 bIjAnA nAnA paNa guNane moTe karI varNave ! bIjAnI unnatithI saMtoSa dhAre ! 0 bIjAnA duHkhathI svayaM duHkhita bane ! 0 AtmaprazaMsA kadI paNa na kare ! 0 sanmArga-nyAya-nItine mArga kadI na cheDe ajJAnInA anucita vartana sAme kSamA dhAre! --zrI siMdUra prakara gA. 64 Aga mAM koI Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1) 2009 prakaraNa 5 caritranAyakazrInu nAmakaraNa ane dhArmika sa`skaraNa dhaniSTha maganabhAI e dharmAnukULa laukika ziSTamAnya-vyavahArane dhyAnamAM rAkhI kulavRddhAenI doravaNI pramANe navajAta zizu ane tenI mAtAne kulAcArathI cAlyA AvatA prAthamika saMskAro vagerethI zuddha karAvavA rUpe khAra dvivasanA snAnathI prAthamika sUtaka dUra karavAnI paddhatine amalamAM mUkI. eTale ke khArame divase janma-sUtakanA mahAazauya-nivAraNa aMgenu kulavRddhAe ane vyavahArazuddhimAM nipuNu-svajaneAnI doravaNI pramANe aneka prakAranI azucivAraka temaja mAnasika-zuddhiva ka auSadhi vagere dravyeAthI mizra ga MdhAya, zuddhodaka tathA traNa, pAMca sAta ane nava nivANunA jalathI daseTa snAna tarIke eLakhAtu' prathama snAna karIne zuddha banela jamanAbahena paNa kudaratI maLelA kurasadanA samayanA sadupayeganI dRSTie temaja suvAvaDa prasaMganA azubha karmAMnA baLane ghaTADavAnA lakSyathI zrI navakAra-mahAmaMtranuM mAnasika--maraNu uccAra karyA vagara karatA. A uparAMta parvAdhirAjanI mahattA, viSaya-kaSAyanI tIvratA haTAvavA zrAvakakuLamAM gaLathUthImAMja ghuTAyelI hoya, tethI zrAvaNa vada panI pakSadharanI tithie maganabhAI e khUba bhAveAllAsa sAthe mehanA saMskArAnI viSamatA ghaTADavA ane Atmazuddhi keLavavAnA caDhatA pariNAme ahArAtrinA pauSadha sAthe upavAsathI parvAdhirAjanu svAgata karyuM. pauSadha daramyAna navajAta khALakanI bhAvI mahApurUSa tarIkenI kalpanAne nakkara banAvavAnA zubha-lakSyathI agiyAra khAMdhI mALA gaNI. B va na ra 167 sa tra Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TUZIZVEEARS thoDA divasa pachI parvAdhirAjanI padharAmaNI thaI, zrA. vada 12nA maMgaLa aDDAI-dharanA divase maganabhAIe ATha divasanA pauSadha mATe upAzraye prayANa karyuM. jamanAbahene paNa vyAvahArika-rItie 27mA divasanuM trIju snAna gaIkAleja karela heI sUtakanA kAraNe daherAsara upAzrayamAM javAnI maryAdA na haMI bane teTaluM vadhu zrI navakAramahAmaMtranuM mAnasa-rasmaraNa ane dhArmika-vicAraNA dvArA parvAdhirAjanI ArAdhanA saphaLa rIte karavA niradhAryuM, ane parvAdhirAjanA divase mAM navajAta bALakanA jIvanamAM vadhu sArA saMskAra keLavAya tevI maMgaLa-bhAvanA jamanAbahenane thaI. maganabhAIne A samAcAra maLyA jethI khUba AtmasaMtoSa thaye ke- devadurlabha mAnavajIvananI saphaLatA sarvavirati dharmanA svIkAramAM pU. gurUdevazrIe je sacoTa paNe samajAvI che, te mATe anukuLa vAtAvaraNanuM ghaDatara kharekhara deva-gurU kRpAe thaI rahyuM che. navajAta bALake kharekhara kaI mahApurUSane jIva lAge che, jenA garbhakALathI ja mArA vairAgya-mArgamAM prabaLa avarodhaka zrAvikAnA mAnasano ajaba palaTo thavA pAmyo che. hajI paNa te zrAvikA tarIke bALakamAM zubha-saMskAronuM siMcananA udAtta mArge javA prayatnazIla che. A badhe aciMtya-zaktisaMpanna deva-gurUnI kRpAne varada pratApa che." eTale maganabhAIe paNa vyavasthita rIte cosaThapraharI pauSadha, aThThAIdharane upavAsa vaDA-kalpane chaThuM ane saMvatsarIne aThThama karI zAsananI sevA mATe viziSTa baLanI keLavaNI ane navajAta-zizunA dhArmika--ghaDataranI udAtta maMgaLa-kAmanA karI. Ama karatAM bhAdaravA suda dazamanA maMgaLadine kulavRddhAoe maMgaLa ubaTana (caNa ke maganA ATAmAM sarasIyuM taila ane gulAba jaLa Adi sugaMdhI dravya nAMkhI taiyAra karela sugaMdhI vilepana) jamanAbahena tathA navajAta-zizunA AkhA zarIre halakI-mAlIza karavA rUpe lagADI azuci-vAraNanI chellI prakriyAne amalamAM mukavArUpe kulAcAra pramANe cAlIza divasanuM cothuM snAna maMgaLakArI tIrthodaka, nivAdaka, saMgamedaka AdithI mizra zuddha jaLathI karAvyuM. *pU. caritranAyakazrInA pitAzrI maganabhAI dhamamAM custa, daDhazAsanAnurAgI, tatvajJAnI ane prabaLa vairAgI banI zakela temAM sauthI vadhu phALe munivarya zrI jhaverasAgarajI ma., (pU. caritranAyakazrInA bhAvI gurU) jevA samartha Agama dhuraMdhara, vAdivijetA, zAsana vipIone haMphAvavAmAM zuravIra mahAmunine che ke jemanA vAraMvAra saM5rka, patravyavahAra AdithI maganabhAInuM dhArmika jIvana ghaDAyela ke jenA pariNAme lokomAM "bhagata'nA upanAmathI teo prakhyAta thayelA. ahIM pU. "gurUdeva" zabdathI te paropakArIne maganabhAIe yAda karyA che. A ga5mINa E) I Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HOMVLVU pachI suMdara vastrAbhUSaNe paherAvI jJAtivRddha ane vaDila-svajanone page lagADI AzIrvAda levA navajAta zizu--teDela jamanAbahenane gharanI AgaLanA cokamAM suMdara sajAvela maMDa5mAM gAdI takIyAvALA takhta para beThelA svajanavarga AgaLa kulavRddhAe maMgaLa gIta gAvA sAthe lAvyA, vRddha ane dharmaniSTha jJAtijanee bALakane kumaLA phUlanI jema khoLAmAM lIdhe ane jamanAbahena maryAdApUrvaka page lAgI kulavRddhAonI doravaNu pramANe strIvargamAM vaDilene page lAgIne AziSa levA mAMDyA. navajAta zizu prathamavAra ATalA badhA loko vacce Avela chatAM badhAnA Azcarya vacce kSobha pAmyA vagara badhAnI sAme joI maraka-maraka hasate rahyo, jethI badhA-svajanone khUba vahAla uparyuM, pariNAme vAtsalya-bhAvanuM pradarzana mAthe cUmI ane kuTaDA gAla para hAtha pheravavA dvArA sahu karavA lAgyA. A prasaMge maganabhAIe potAnA kulagauravane chAje te rIte nikaTanA sagA-vahAlA tathA viziSTa jJAtijanone bahumAna pUrvaka teDyA hatA, kemake kulAcAra pramANe Aje nAmakaraNa-vidhi karavAnI hatI, A nimitte jJAtinI vADImAM maganabhAIe saghaLA kuTuMbIo-jJAtijano uparAMta dharmaniSTha-pADozIo ane meLa-mulAkAtIone satkAravA savAre nAsto, bapore ane sAMje pAMca pakuvAna miThAIonA jamaNanI goThavaNa karela, savAranA caDhate pahore maganabhAI moTA takhata Upara gAdI-takIyA-gAlIcA patharAvI sahu jJAtivRddho, svajane ane kuTuMbanA vaDilene egya rIte satkAravAmAM ane bhAta-bhAtanA bahumAnanA prakArothI sahune yathAyogya besADavAne viveka dAkhavavA mAMDela, nAstA-pANInI vidhi umaMgabhera patyA bAda maganabhAIe sahune yathAyogya paherAmaNI mukata manathI karI, strIvargamAM paNa ghareNu-sADI vagerenI paherAmaNa jamanAbahene umaMgapUrvaka karI. navajAtazizune jJAtivRddho ane kulavRddhAoe yogya lADa laDAvI maMgaLa-muhUrtanA avasare phaIbAnA kheALAmAM padharAvya. prathamavAra ATalA badhA mANasanI vacce acAnaka lAvavA tathA teonA aneka prakAranA vAtsalyapUrNa--lADabharyA vividha vyavahAre chatAM paNa gabharU manAtuM te nAnuM bALaka jarApaNuM bha na pAmyuM, raDavuM nahIM, badhAnI sAme maraka-maraka hasatuM rahyuM, pitRpakSa-mAtRpakSanI nAnI moTI aneka bAIonA khoLAmAM, hAthamAM pharavA chatAM kyAMya bALake aNagama pradarzita na karyo. nAnI-vaya-kumaLI vayamAM paNa A navajAta-zizu AvI dhIratA-gaMbhIratA dharAve che te joIne kharekhara maganabhagatanA ghare kokagabhraSTa mahApurUSa ja avataryo lAge che, ema sahu vyakta-avyakta svare AMkhanA IzArAthI sUcavatA hatA. bALakanA mAtRpakSanI kulavRddhAe kahyuM ke-"Aje bhAdaravA mahinAnI suda pakSanI "tIja Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KATIBUPRTEMURE ane terasa vagara joyuM muhUrta" kahetI pramANe zubha terasa tithi che, sAthe zukavAra che. saMsArIo mATe kulaparaMparA, saMtAna-prApti, vaMza--vistAra Adi mATe zukavAra uttama gaNAya, temAM vaLI Aje savAranA traNe coghaDIyA cala, lAbha, amRta, sArA ane yattara caDhatA che, atyAre nava vAgyAne samaya che, caDhate pahere che amRta coghaDIyuM zarU thayuM che, mATe have bALakanuM nAma pADavAnuM jhaTa kare!!!" jJAtivRddho ane kuLanA vaDIlee paNa A vAtane samarthana ApyuM, phaIbAe puchayuM ke "kAM bhagata ! bALakanA garbhamAM AvyA pachI kaMI viziSTa pheraphAra tame anubhave che? te sabaMdhI kaMIka kahe te bALakanI viziSTatAne samajAvanAra sArUM nAma zodhI zakAya, je tenA janmanA caMdra sAthe rAzi meLavALuM paNa hoya !" | maganabhAIe TUMkamAM bALakanA garbhamAM AvyA pachI mAtAnI manebhAvanAmAM kalpanAtIta aNadhAryo mAnasika pheraphAra ane dhArmika-kriyAomAM kaSTa-muzkelInA prasaMge paNa daDhatA pUrvaka pravRtti AdinA vigatavAra varNana sAthe bALakanI janmakuMDaLImAM caMdra karka rAzine heI ha ane Da upara nAma zodhI kADhavA jaNAvyuM. phaIbA paNa ardhAthI piNA kalAka thavA chatAM bALaka hajI khinna thayuM nathI ! moTuM maraka maraka thayA kare che, ajANI vyaktio sAme paNa nibhIkatAthI joI rahe che, jenArAne bALakanuM mukha joI khUba AlhAda upaje che, tethI caMdra yAda AvyuM, ane senAnI jema mAtAnI bhAvanAone rAga-dveSanI malinatA ghaTADanAra dharmanI kriyAomAM parovIne vadhu zuddha karI, suvAvaDanA ApattikALa ane duHkha vedanAnA samaye paNa agnimAM zuddha thatA sonAnI jema AkarI kasoTIe paNa dharma ane zrI navakAranuM zaraNa jamanAbahena TakAvI zakyA. A vAtane najara sAme rAkhI karka rAzi pramANe svarNa dhAtunA paricAyaka hemanI sAthe caMda jeDI hemacaMda nAma phaIbAe jAhera karyuM, sahu jJAtijane ane sagAvahAlAoe te nAma vadhAvI lIdhuM ane bALakanA moMmAM goLanI nAnI kAMkarI mukI saghaLA jJAtijane sagA-vahAlA sahune geLa-dhANuM vahecavA uparAMta maganabhAIe sahu svajanavargane yathocita paherAmaNI ApyAnI levaDa-devaDanI vidhi patAvI. A rIte pU. caritranAyakazrInA nAmakaraNa ane vyAvahArika saMskAranI vidhi umaMgabhera patAvyA pachI pUrvanA viziSTa puSpage devadurlabha mAnavajIvanane saphaLatAnI uccakakSAe pahoMcADanAra zrAvakakuLamAM thayela janmanI vizeSatA rUpe maganabhAIe jamanAbahenanA sahakArathI bAlakamAM viziSTa zubha-saMskAronI vRddhi thAya tevI dhArmika maMgala-kriyAonI zarUAta karI. sarvaprathama paitRka derAsare laI jaI vAsupUjya prabhu AgaLa gahelI karI prabhunA caraNe Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikSita ) 2002@ii bALakane namAvI zrI ciMtAmaNI dAdAnA dahere laI jaI DavaNa- jaLane upaga bALakanA mAthe-AMkhe karAvI gaelI karavA sAthe bALakanA hAthe bhaMDAramAM savA rUpiye naMkhAvyo. pachI upAzraye AvI cAturmAsa birAjamAna pU. munizrInA caraNomAM vaMdanA karAvI zrI AcArAMgasUtranI prata hatI, tenA para savApAMca rUpiyAthI jJAnapUjana karAvI vAsakSepa naMkhA, gurUmahArAjane kahyuM ke "zAsananA caraNe bALaka potAnuM jIvana samarpita kare te vAsakSepa nAMkho jethI amArA badhAnuM kalyANa thAya !!!" gurUdeve paNa zrIvardhamAnavidyA gaNavA sAthe vidhipUrvaka vAsakSepa karyo, gurUdeve gaMbhIra svare " ftharrargiA do" kahyuM, tyAre maganabhAIe bALakanA vatI tatti belyA pachI ghare AvI pitAnA paramArAdhya pU jhaverasAgarajI ma. nuM nAnuM tailacitra pitAnI bhAvanAne caDhatI rAkhavA gharamAM sAmAyikanI oraDImAM hatuM, tyAM bALakane laI jaI pU. jhaverasAgarajI ma. nA citrane bALakanA mAthAthI sparza karAvI. "dikarA! AvA gurUnuM zaraNuM laI zAsanane hIralo banaje !' evI bhAvanA pUrvaka sAta navakAra mahAmaMtra gayA. pachI maganabhAI jANe kaMIka mahattvanI vastu meLavI hoya tema hAdika rIte khUba prasanna thayA. * vaLI maganabhAIe mehanA saMskArone vyavasthita rIte kAbUmAM levA zrI vItarAga prabhunI bhaktinA viziSTa kAryakrama rUpe gharanI sAmenA zrI ajitanAtha prabhunA dahere dasa vAge ThAThathI snAtra-mahatsava gaThaLe. jemAM maganabhAIe ane jamanAbahene bALakanA nikaTanA svajana-saMbaMdhIone teDavA sAthe snAtra-pUjAnI paMcAmRta, kusumAMjali ane phaLa-naivedya vagerenI bhavya sAmagrI ekatrita karI, dasa varasathI nIcenA bAlaka-bAlikAone suMdara pUjA-vastromAM taiyAra karI zAstrIya vidhi pramANe kusumAMjali dikumArikA mahatsava tathA cosaTha iMdroe karela merUparvata para janmAbhiSeka AdinI paddhati jALavavA sAthe snAtra pUjA bhavya rIte bhaNAvI. tyArabAda duhA, kAvya ane maMtra bolavA sAthe viziSTa-sAmagrIthI prabhujInI aSTaprakArI pUjA karI pachI pAMca-dIvAnI AratI ane maMgaLadI lUNa utAravAnI viziSTa kiyA jamanAbahena pAse karAvI saMsAranA paribhramaNamAMthI chUTavAnA bhAva sAthe utAryo. pachI bALaka hemacaMdane zuddha-vastro paherAvI prabhu samakSa lAvavAmAM AvyuM. bAlakane jamanAbahena khoLAmAM rAkhI hAthamAM kaLazanI akhaMDadhArAthI zAMtikaLazanI zarUAta karI, maganabhAIe bALaka barAbara spaSTa rIte sAMbhaLI zake tevA zudroccArapUrvaka meTI zAMti bolavAnI zarUAta karI. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MSAVDVEVEETERE temAM bALaka hemacaMda paNa jANe badhuM samajato hoya tema jarA paNa dhAMdhala vinA zAMtithI moTI zAnti sAMbhaLI rahyo. chelle zAritAnI mata rAtavyamati" pATha vakhate zAntijaLa bALakanA mAthe lagADyuM te bALaka prasanna thaIne hasavA mAMDe. badhA svajane ane snAtrIyAo mAtra savA mahinAnuM bALaka AvI rIte dhIra-gaMbhIra banI daherAsaramAM rahe te joI acarija pAmyA, sAthe mahApurUSa-tarIkenA bhAvI eMdhANa rUpe A vAtane pArakhI mAnasika-saMteSa meLavye. A rIte snAtra-mahotsava patyA pachI zrI ciMtAmaNi dAdAnA dahere bapore zrI pArzvanAtha paMcakalyANaka pUjA ThAThathI hRdayanA bhAvollAsa sAthe nagArAM ane kAMsIjeDAnI ramajhaTa sAthe vividha rAga-rAgiNIo pUrvaka bhaNAvavAmAM AvI, sahune peMDAnI prabhAvanA karavAmAM AvI. bALakanA mosALa pakSe dAdA-mAmA vagere raiyA gAMdhInI khaDakImAM rahetA, tethI maganabhAIe zrI zAMtinAtha prabhujInA dahere (DhAMkavADImAM) paNa badhA prabhujIne sonA-cAMdInA varakha rUperIsonerI bAdalAnI bhavyaghATabharI aMgaracanA, ghInA suMdara dIvAonI saMjanA sAthe karAvI. vaLI maganabhAI vivekI zrAvaka hoI bALakamAM mohanA saMskAra prabaLa na bane te hetu bara lAvavA aMtisarIyA daravAje mANeka zeThANInI dharmazALAmAM bALabrahmacArI zrI neminAtha prabhunuM daherAsara hatuM, tyAM potAnA pitarAI bhAI ane bALakanI mAzI vagere kuTuMbIo mAraphata snAtra-mahotsava, aSTaprakArI pUjA tathA bhavya aMgaracanA karAvI. vyavahAradakSa maganabhAIe jJAtinI vADImAM bapore ane sAMje jJAtijanone jamaNavAramAM vividha rIte sanmAna pUrvaka jamADavA sAthe derAsaramAM bhaNAvAtI moTI pUjAo ane pitRka derAsare zrI vAsupUjya prabhune, ghara sAme caumukhajInA dahere, zrI ajitanAtha prabhune ane zrI ciMtAmaNI dAdAnA dare senerI rUperI varakha, bAdalA ane jamanAbahene kudaratI pistAlIza pistAlIza gulAbanI bhavya aMgaracanA karAvavAnA manoratha rUpe vADIomAMthI mANasa mokalI tAjA suMdara gulAbanA 45-45 kule maMgAvI karAvela bhavya-AkarSaka, puSpanI aMgaracanAnA darzana karavA dvArA vItarAga prabhunI vItarAgatAnI bhAvanAnA hilere caDhavA maganabhAI AgrahapUrvaka derAsare teDI jatA. saha maganabhAInI AvI vivekabharI dharmaniSThA, vyavahAra-kulAcAranipuNatA sAthe bALakanA dhArmika saMskAranI mAvajata mATenI sugya-pravRttinI anumodanA sAthe vItarAga paramAtmAnI bhavya aMgaracanAonA darzanamAMthI addabhuta dhArmika-preraNA meLavavA lAgyA. A rIte cAlIsamA divase cothA snAna pachInA vyAvahArika-sUtaka nivRttinA kAryakrama prasaMge dhArmika vyavahArane apanAvI maganabhAIe aMtaraMga-vivekabuddhine saphala karI. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 119 120 BLUM A uparAMta bALakanA janmotsava nimitte viratimArganI upabRhaNu dvArA jIvanamAMthI mehanIya karmane zithila karavAnA zubha IrAdAthI bhA. su. 14nA pauSadha karanArA zrAvaka-zrAvikAenuM zrIphaLa ane savA rUpiyAthI bahumAna karyuM. ane pUname potAnA ghara AMgaNe notarI, bhaktibhAvapUrvaka jamADI bALaka hemacaMdane khaLAmAM rAkhI tenA hAthe jayaNanA pratIkarUpa jaNa tathA jamanAbenanA hAthe caravAnI prabhAvanA karAvI AtmasaMtoSa meLavyuM. A rIte bALaka hemacaMdanI garbhAvasthAthI banatA viziSTa prasaMgothI anumAnita mahApurUSa tarIkenI bhUmikAne anurUpa viziSTa rIte janmotsava ane dhArmika saMskAronA siMcanarUpa vividha dharmakriyAo dvArA bAlyajIvananA prAthamika ghaDataranuM kArya maganabhAIe tatvaniSThA ane viziSTa dharmakiyAnA AMtarika valaNathI svataH prApta thayela bhagatanA upanAmanI saphalatA thAya te rIte ane jamanAbenanI zrAvikA tarInA viziSTa sahakArathI kuTuMbI ravajanavargane paNa ghaDIbhara cakti karI dharmanI viziSTa anumodanA thAya te rIte apUrva dharmotsAhathI karyuM. che mahApurUSone aciMtya prabhAva 0 uttama koTinA hApurUSanA prabhAve * citta zAMtinI prApti - nyAya-nItinI utpatti 0 vivekaratnanI prApti 0 yaza-kIrtine vadhAre 0 dharmanuM piSaNuM 0 viziSTa guNanI prApti 0 kumatine nAza 0 mihane ghaTADe 0 daSTinI nirmaLatA 0 kusaMskAranI nirbaLatA -Adi-Adi jIvanazakti vaddhaka guNanI prApti thAya che. 0 0 0 --siMdUra prakara gA. 66. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUDITEUCRE Jul lali pU. caritranAyakazrInA I bhAvI jIvananuM jatiSyanI $ draSTie vihaMgAvalokana ! | jinazAsananI advitIya mahattAne dhyAnamAM rAkhI, zrAvaka kulanI anuttara vimAnanA deve ane asaMkhya devanA adhipati devendro dvArA paNa pRhaNIyatAnA kAraNa tarIke mehanA saMskAronA kSapazamane maganabhAIe jIvananA dhruvatArakarUpe banAvela. te mujaba laukidaSTie bIjA bALakane janma bahu mahatvane na hovA chatAM prathama bALaka karatAM bIjA bALakanA garbhakALathI ja aNakalpala banela viziSTa prasaMgothI keka mahApuruSa pUrvanA utkRSTa puSpage potAnA jIvananA AdarzarUpa cAritramehanA kSayapazamane saphaLa rIte vegavaMta banAvavA Avela hoya tema maganabhAIe niradhAryuM. tethI janmotsava vigeremAM khUba vivekapUrvaka dhArmika dRSTikoNa mukhya rAkhI jIvananA pavitra saMkalparUpa cAritrahane kSapazama sarva viratirUpe saphaLapaNe prApta thavAne zubha Azaya mukhya rAkhe. vadhumAM, A saMbaMdhI vizeSa mArgadarzana meLavavA mATe pitAnA tAraka gurUdeva zrI pU. muni zrI jhaverasAgarajI ma-jeo te vakhate zamaNusaMghamAM dhuraMdhara AgamajJAtA ane zAsana vidveSIonA AkramaNane khALavA apUrva sAmarthyavALA hatA-ne patradvArA bALakanA janma ane nAmakaraNa aMge karela dhArmika vidhi Adi vAta jaNAvavA sAthe bALakanA garbhakAla vakhate Avela patramAM ullekhAyela vi. saM. 191mAM zAsana prabhAvaka mahApuruSanA janmanI vAtanI yAdI tAjI karAvI. vadhumAM bALaka hemacaMdanA graha-go mArI bhAvanAne saphala karavAmAM temaja zAsanane samarpita thaI zakavA mATe anukULa che ke? te vAta zrAvakanI maryAdAmAM rahI vivekapUrvaka pUchAvI. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2012/22 pU. averasAgarajI ma. nA patra aThavADIyA pachI Avye. jemAM jaNAvela ke-- " jinazAsananI maryAdA pramANe zrAvaka kulanI saphalatA kharekhara sarvAMviratidhanI prAptimAM che, te mATe tamArI udAtta bhAvanA ane te aMge navajAta bALakanA grahayogeAnI anukUlatAnA nimitta-kAraNanA sahakAra dvArA sa`viratine jaldI prApta karavAnA manerathI abhinaMdanIya che. hakIkatamAM amAsanA janmela bALaEA ziSTa- vyavahAranA dheAraNa mujaba vadhu prabhAvazAlI thAya che. temAM paNa te divase ravivAra, puSyanakSatra ane siddhiyAga che. AvA zubhayAgamAM thayela janma bALakanI bhAvi viziSTa mahattA sUcave che. vadhumAM karAzimAM caMdranI sAthe `, mudha ane zukranA yoga tathA makarane zina eTale saptama-sthAne pUrNa dRSTivALA grahanA paraspara puraka baLavALA yeAga bAlakanI aneka jIvAne upakAritA tathA saMsAranA cAlu cIle svaparanI cAlavAnI kSamatA dUra karI zake tevA prabala cega jaNAya che. vaLI jayotiSazAstranA baMdhAraNa mujaba ema paNa jaNAya che ke--e gaNIza varSoMnI zinanI mahA dazAmAM caturthAMza bhAga vyatIta thayA pachI A bALakano janma thaye| hAvAthI zAsananA viziSTa-prabhAvaka thAya e ni:saMdeha jaNAya che. vadhu tA-keAI sArA jANakAra-yAtiSInA saMparka sAdhI grahonI dRSTi ane sthiti tathA bhAvagata mahatva AdinA dheAraNe bALakanA bhAvi zubheyane jANavA prayatna mATe dhyAnamAM leze. sAdhujIvanamAM gRhasthanA saMsArIjIvanane jyotiSa AdinA mAdhyamathI saMparka deSAvaha ane che. tema chatAM tamArI zAsananI tItraniSThA ane saMyama-svIkAranI sudRDha-bhAvanAnA dheAraNe tamArI mAnasika sthitinA mahatvane dhyAnamAM rAkhI ApavAdika dhoraNe bALakanI bhAvi zAsana-prabhAvakatAne jaNAvavA ATaluM jaNAvela che te khAsa dhyAna rahe.' parameApakArI pU. gurUdevazrInA patra vAMcI romAMcita banela maganabhAI ghaDIbhara bAlaka hemaca'danA bhAvI viziSTa-jIvananI kalpanAnA AdhAre jANe saMsAranA kAramA khaMdhana atyAre vaNasI rahyA che--tevA anubhava karI potAnI jAtane dhanya mAnI rahyA. pU. gurUdevazrInI sUcanA mujaba sArA anubhavI, gaNitajJa-jyAtiSInu mArgadarzana meLavavA mATe gAMdhI-kuTuMbanA niyata bAMdhela joSI mahArAja-ke jemanI pAse avAranavAra lagnAdinA muhUrto jovA rAkhavAnI kulaparaMparA hatI-nA sa'parka sAdhyA. savApAMca rUpiyA ane zrIphaLa sAme dharI navajAta-bALakanA bhAvinI cAkkasa jANakArI mATe jijJAsA vyakta karI. paMDitajIe paNa bALakanA janma-samaya cAkkasa rIte nAMdhI, aThavADIyA pachI AvavA jaNAvyuM. paNa maganabhAie bALakanA bhAvInuM spaSTa citra cAkkasa rIte jANavAnA AzayathI TapakuM banAvavAnA badale vigatavAra heAnA spaSTIkaraNa gaNita Adi sAthe meTI janmapatrI anAvavA paDitajIne Agraha karyAM. 6.qxd G G tra 15 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara DUDTEEURS paMDitajIe te mATe bALakanA caherA, hastarekhA tathA zarIranA keTalAka lakSaNA jovA IcchA darzAvI. levA anukUla samaye pa`DitajI prathamathI kahevarAvI, zuddha-sArA vastro paherI prazasta zakuna sAthe maganabhAinA ghare AvyA. vivekI maganabhAI e gharanA AgaLanA bhAganI susajjita beThakamAM paMDitajIne cAgya Adara-satkAra sAthe gAdI-takiyAvAlA takhata upara besADI hAthamAM savApAMca rUpiyA ane zrIphaLa ApI kaMkunuM tilaka karI mahumAna karyuM. pachI maganabhAI gharamAM jaI nAjuka vastra--AbhUSaNAthI susajja khAlaka hemacaMda ane tenI mAtAne beThakakhaMDamAM lAvyA. kheALAmAM bALaka rAkhela jamanAbenane paDitajI pAsenI uMcI eTalI upara cAkaLA gAdI patharAvI besADayA. paMDitajIe dhyAnapUrvaka khAlakane nihALavA mAMDayuM, mAlaka paNa hasamukha prasanna cahere khilakhilATa karatu rahyuM. mAlakanI jamaNA-DAmA hAthanI muThThIe jamanAbena pAse kheAlAthI prazastarekhAdi lakSaNAne dhArIne nihALI rahela pa'DitajInA vadana upara avanavI Azcaya -mizrita prasannatA AnaMdanI rekhAo upasI rahI. maganabhAI A badhu khArIkAithI joI mAnasika sa MtASa meLavatA rahyA ke pU. gurUdevanA kathana pramANe paMDitajIne paNa hakIkatamAM bALaka viziSTakoTinA lAge che." thADIvAra paMDitajI dhyAnamagna jevI sthitimAM khALakanI suMdara mukhAkRti, sukeAmaLa hAthanI viziSTa rekhAo ane ghATIluM bhaSya zarIra vismaya-AnaMdanI mizrita lAgaNIo sAthe nihALI dhanyatA anubhavI rahyA ke-zAstramAM vaNu vela paNa meTe bhAge pratyakSa jovA na maLatA viziSTa lakSaNAthI saMpanna A bAlaka hakIkatamAM mahApuruSanuM bhAvirUpa laI ne Avye che ! " A uparathI janmAkSara mATenA Apela samayanI sAthe saMgata graheAnI sthiti aMge zarIrAkRtinA sUcaka nimittothI amuka dhAraNAe cAkkasa banAvI, vadhumAM jIvanamAM durlabha prazasta-lakSaNasaMpanna jAtakarUpe mahApuruSanA darzananA lAbha maLyAnA Atmasa teASa sAthe paMDitajI ghare javA ubhA thayA. maganabhAI e suMdara dheAtIoTo paDitajIne bheTa dharI yeAgya-sanmAna sAthe zerInA nAkA sudhI vidAyamAna ApyuM. te divase AsA suddhi pAMcama hAI lauki rIte taMtrazAstranI paddhati pramANe madhyama AgAmI 11 A kA Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 navarAtrino madhyama divasa eTale khUba ja zaktizALI hAi jamanAbenane nAhI--dhAI, bALaka hemacaMdane navarAvI, zuddha vasro paherAvI zrI vAsupUjya prabhunA paitRka derAsare pUjA mATe lAvavA sUcana karyuM. maganabhAI e pote nAhI-dhoI derAsare jaI vidhi-bhaktipUrvaka snAtra bhaNAvyuM. te daramyAna jamanAbena paNa bALakane lai AvI gayA. maganabhAIe bALakanA hAthe snAtranA trigaDAmAM padharAvela zrI zAMtinAtha prabhunI ane mUlanAyaka zrI vAsupUjya prabhunI jala-caMdana ane puSpanI pUjA karAvI. vItarAga-prabhunA zAsananI maryAdAnusAra AMtarika-AtmazaktionA vikAsanuM sucAgyabaLa bALaka meLavI zake, te rIte bhAvazuddhinuM baLa vadhAravA prayatna karyAM. pachI AratI-ma'gaLadIyA utArI, jamanAbahena pAse bALakanA hAthanA sparza karAvavA sAthe zAMtikaza karAvyo. chelle zAtikaLazanuM pANI bALakanA mAthe lagADI AjanA AsA suda pAMcamanA laukika rIte navarAtrinA mahattvapUrNa divase viziSTa Atma-zaktinA sa McAra arthe bALakane kheALAmAM rAkhI tenA mastaka para hAtha pheravavA sAthe 27 navakAra gaNyA. pUjA pachI caityavaMdana AdinI vidhi daramyAna bALaka nAnI vayanu chatAM mAtAnI geAdamAM cUpacApa rAvAnI ke azucinI pravRtti vinA svasthatAthI sUi rahyuM. pUjA patyA pachI maganabhAI upAzraye laI jaI pU. gurUdeva-bhagavaMta pAse jJAna-pUjApUrvaka bALakane vAsakSepa naMkhAvye. e maganabhAI ghare pahAMcyA ane pUjA-vastro badalI rahyA hatA, daramyAna paMDitajIne tyAMthI eka chokarA khelAvavA Agye. eTale maganabhAI " hamaNAM ja be-traNa kalAka pUrve paMDitajI gayA che. tAtkAlika zA mATe khelAvatA haze ? " e utsukatAthI cAgya-vastro paherI paMDitajIne ghare gayA. paMDitajIe maganabhAI ne AvakAryAM ke zeThajI ! kharA bhAgyazALI che! tame ! tamane eka AnaMda vadhAmaNAM, ApavAnAM che ke " atyAre ahIM zukala--yavedIya mAdhyaMdina-vAjasaneyI zAkhAnA jayAtiSanA prakAMDa jJAtA, kAzInA paMDitAe Apela vidyA-cUDArmANu birudathI zAbhatA dhama gurU zAmaLAjIthI DAkora jatAM ahIMnA temanA yajamAna brAhmaNAnA AgrahathI be-traNa khALakone yajJApavIta ApavA mATe upanayana-sa`skAra karAvavA jJAtinI vADImAM padhAryA che." tamAre tyAM avatarela mArI dRSTie te advitIya-asAdhAraNa mahApuruSa-mALakanA janma samayane anulakSI banAvela janmakuDaLI ane calitakuMDaLI tathA grahonu spaSTIkaraNa krU kamAM taiyAra ri tra A. jI.-23 170 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KUVVENIRE karyuM, te jotAM te mAruM jJAna badhuM vAparavA chatAM grahonI sthiti, baLAbaLatA ane dRSTi vagerenI mahattAnuM cikkasa phaLa saMpUrNa rIte kahevA asamartha banI rahyo chuM." te tame je sAthe A te kAzIvALA dhuraMdhara tiSI mahArAja-jeo svataH jANene bALakanA ke tamArA puNya-prakarSathI AvI pahoMcelAne rUbarU maLI kuMDaLI batAvI gya mArgadarzana meLavIe ! bAkI gaNita vagere te paramAtmAnI kRpAe huM karI ApIza, paNa ghara beThAM jANe bhagavAne ja mokalela kAzInA dhuraMdhara-vidvAna jyotiSI mahArAjanA jJAnane lAbha meLavIe." "ATalA mATe ja meM tamane tAtkAlika belAvyA che! kemake-sAMbhaLavA pramANe navarAtrinA chellA divase teo DAkera pahoMcavA dhAre che. bIjI temanI pravRttiomAM ApaNI mulAkAta DhIlamAM na paDe, mATe "sumarA rIu" nyAye Aje bapore temane maLIe!" huM hamANe mArA saMbaMdhI mAraphata cokkasa samaya nakkI karI tamane ghare khabara ApuM chuM, agara tamArA ghare ja AvuM chuM." maganabhAI A vAta sAMbhaLI pU. paramArAdha gurUdeva bhagavaMtanA sUcana mujaba tiSa dvArA bALakanA bhAvinI spaSTa rUparekhA jANavAnI jijJAsAmAM A rIte viziSTa-sAdhanone saMga svataH maLI rahe anubhavI, pU. gurUdevazrInA sUcananI gaMbhIratA badala pU. gurUdevazrI prati bahumAnanI lAgaNI anubhavI. - maganabhAI ghare AvI, upavAsa hovAthI sAmAyika mATe upAzraye gayA. tyAM upadeza kapAvalI nAme graMtha-jemAM zrAvakanAM 36 kartavyane adhikAra vigatavAra daSTAMta sAthe che-nuM vAMcana karyuM. - sAmAyika purUM karI ghare AvyA ke paMDitajI AvyA ane kahyuM ke "kAzInA joSI mahArAje sAMjanA cAra vAgyA pUrve AvavA jaNAvyuM che, to ApaNe be vAge jaIe !" maganabhAIe kAzInA vidvAna jyotiSInuM bahumAna karavA suMdara pItAMbaranI jeDI, senerI kinArIne mahAmUle chetI, zrIphaLa ane eka svarNa-mudrA (ginI), suMdara-sugaMdhI pune hAra tathA vividha pakavAnanI chAbaDI vagere mANasa pAse levaDAvI barAbara be vAge gAMdhI kuTuMbanA jezI mahArAja sAthe brAhmaNa-jJAtinI vADImAM kAzIthI padhArela moTA jotiSI pAse upaDatA-sUre ravAnA thayA, sAme ja vAcharaDI sAthe gAya ane pANInuM beDuM zakuna tarIke nihALI prasannatA sAthe brAhaNajJAtinI vADIe pahoMcyA. tyAM vADInA mukhya dvArathI jamaNe vizAla khaMDamAM gAdI-takiyA upara vyAghacarma pAtharI dvAdazapuMDra (tilaka) dhArI pItAMbara paherela kAzInA jotiSI mahArAja baporanA samaye mulAkAtIo na hoI mALAthI japa karI rahyA hatA. (A) B ga re ma Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1-ga 2 - maganabhAI vivekapUrvaka sthAnika joSI-paMDitanA nirdeza mujaba phaLa-navedya sAme dharI, puSpanI mALA paMDitajIne gaLAmAM paherAvI, zrIphaLa ane svarNamudrA bheTa tarIke mUkI ekabAju maryAdAsara besI rahyA. sthAnika joSI-mahArAje DIvAra aupacArika kuzala-kSemane lagatI vAtacIta karI jiMdagImAM kadI nahi anubhavela viziSTa grahayogonA saMyogavALI janmakuMDalI raju karI jaNAvyuM ke sAthe Avela sthAnika dhanasamRddha-zrImaMta vyApArInA ghare TUMka samayapUrve bALakane janma thayela, tenA janmasamaya pramANe janmakuMDalI banAvI janmapatrikA vigatavAra banAvavAnI zarUAta karela, paNa zAstromAM vAMcela chatAM mArI jiMdagImAM kadI koInI kuMDalImAM jovA nahi maLela viziSTa prahAnA daNizuddha-go AdithI anumAnita apUrva-phaLAdezanI ekasAI mATe ApanI agAdha jJAnarAzine lAbha levA sevAmAM hAjara thayA chIe. te anugraha karI A kuMDalI uparathI jAtakanA bhAvinuM spaSTa citra jaNAvavAnI tasdI leze, evI prArthanA che." - kAzInA paMDitanI kuMDaLI ane sUryAdi-spaSTa grahonA gaNitanA AMkaDA tathA kendramAM the ane sAtame viziSTa grahanA ge temaja saga-tripAda vigere daSTinI asaravALI grahanI sthiti nihALI ghaDIbhara cakitamudrAmAM gajanimIlikA karI gaMbhIra mudrAe dhyAnastha banI rahyA. DIvAre ratnAkaramAM UMDe gothuM lagAvI mahAmUlA motI meLavIne Avela marajIvA karatAM vadhu dekhAtA utsAhanI mudrAe kAzInA paMDitarAja bolyA ke ___ "bhaiyA ! kyA kahe ! kahate kucha banatA nahIM ! merI umra bhAvAnakI dayAse sittarako karIba pahuMca rahI hai! hajAroM jAtakake janmAkSara bnaaye| hajAroM kuDhalI dekhI! kitu maiM apanI najaroMgara vizvAsa kara yA nahI ! cA DuM ? aimI viziSTa kuMDalI meM pahalIvAra dekha rahA hU~! . dhanya hai! gujarAtakI bhUmikA ! joki aise raratnoMkA astitva banAneko prastuta hai, jinakI jIvana-prakriyA dvArA aneka mAga bhrsstt-ajnyaanmuuddh-joveaaNke| sahI mArga darzana milegaa| - maiM to DAkArajIke zrI raNachADarAya-bhagavAnakA baDA AbhArI rahuMgA! vizeSakara yahAMke hamAre yajamAnoMkA bhI meM ahenAnamada rahUMgA, jinhoMne mujhe aise anUThe-bAlakakI prazasta-kuMDalIko dekhane kA svarNa-avasara prApta (Ii.. arachA ! zArIrI! yi ghaNe gAtA mAgyavaMta mI ne mitra sAcA zeThokA makAna kidhara haiM ?" sthAnika paMDitajIe kahyuM ke "zAstrIjI ! zeTha zrI maganabhAI amArA zaheranA pratiSThita vyakti che ane teo amArA gharanI pAse ja dalAlavADAmAM rahe che. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra DUIZAEEU RS Ape je icchA pragaTa karI te mATe prasannatApUrvaka zeThajI taiyAra che, tema chatAM zeThazrInI evI IcchA che ke-A mhAne Apa ghare ja padhAro te Apa jevA viziSTa kama kAMDI---pavitra tathA brahmavaMza-ziromaNi zAstrIjInA caraNakamala dvArA ghara pavitra thaze." Aja rAtre zrotriyavADamAM karUNAzakara zrotriyane tyAM Apa javAnA che, tevuM jANyu che. te tenI sAme najIkamAM ja zeThanu makAna che, teA jarUra ghare padhAravA maherabAnI karo. !!! kAzInA zAsrIjIe kahyuM ke-- vasa ! yaMtra ! tava te paisA ho karege! mundrI strIjA avara vAra hai! kyA! sane-viTAyA ? Aja rAtako zrotriyajIke ghara jAnese pahale hI zeThajIke yahAM ATha baje bhAvI mahApuruSa rupa pradhAneAttama jAtakake darzanArtha AuMgA. usake bAda hI grahoM kI sthiti, draSTi, bhAvaprabalatA AdikA nirNaya bhagavatkRpAse rAtrikA zAMtacittase socakara karUMgA ! te! paDatajI ! Apa isa jAtakake phalAdeza ke lie kala bAraha baje Apa mujhe miLe ! kala dupahara ke bAda upanayana saMskArAdika bahuta kAma hai. aura mujhe DAkAra bhI jaldI pahuMcanA haiM !!! maiM apanI matianusAra bhagavAna jaisA bhI likhavAegA vaisA saMkSepameM likhakara rakhuMgA. ATalu kahIne kAzInA joSI mahArAja maganabhAI sAme bhAvukatAthI hAtha joDI UbhA thaI aMdara ADa mAM gayA. maganabhAI e jatI vakhate seAnerI-kinArInA dheAtIjoTA tathA pItAMbara-joDI ApavA vicArela, paNa sAMje potAnA ghare AvanAra che, tyAre ThIka raheze, tema dhArI te badhu lai ghare AvyA. ghare AvI potAnA svajana-sabaMdhIone kAzInA paMDitarAja navajAta--khALakanA janma samayanA viziSTa-grahayAgeAnA spaSTa phalAdezanA niNaeNya mATe svayaM jAte ghare padhAravAnA samAcAra jaNAvI patirAjanA svAgata arthe yAgya--taiyArI jhaDapathI zarU karAvI. gharanI bahAranA bhAge suMdara nAnA maMDapa baMdhAvI, rezamI sADIethI zaNagArI, kAcanI hAMDIomAM raMgaberagI glAsamAM kheAparela telanI bhavya rAzanInA jhagamagATa thai rahe tevI vyavasthA karI. gharanI AgaLanA eTalA upara moTI pATa mUkAvI, navA bharAvela gAdI--tayiA geAThavI upara makhamala-jarInA galIcA pAtharI tAjA sugaMdhI phUlanI mALAethI AsapAsanA bhAga zaNagAryAM. suMdara-vasrAbhUSaNAthI susajja thai jJAti, svajana-DIleAne AgaLa rAkhI dalAlavADAnA pazcimAbhimukha daravAjA pAse zrotriyavADanA nAke mukhya rAjamArga upara kAzInA paMDitarAjanA svAgata arthe sAMjanA sADAsAta pachI kaMku, cAkhA, puSpamALA ane dezI vAjIMtranI taiyArI rAkhI. A che 5 4. mI ng dhrA 20 ka 180 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11) 02/20 kharAkhara AThamAM pAMca miniTa bAkI hatI, te samaye aneka variSTha, radhara, vedapAThI, pItAMbaradhArI-brAhmaNAthI parivarelA kAzInA paMDitarAja e gheADAnI khaggImAM zikhA-puMDra ane veda- zrutionA svarAbhinaya sAthe uccAraNavALA pItAMbaradhArI cAra brAhmaNu khaTu jANe sAkSAt cAraveda mAlasvarUpe hAya-nA madhyabhAge birAjelA padhAryA. aggI UbhI rahetAM ' sthAnika joSI mahArAja kAzInA pa`DitarAja sAme hAtha joDI upasthita thayA. kAzInA paMDitarAje kahyuM ke-- pi! jIhAgI? (sthAnika joSInI aTaka zukalA hatI) vaDhe na bhAtrI mahApuruSake darzanArtha ! cI hai meM zeThanInA ghara ? sthAnika joSI mahArAje kahyuM ke-- hA ! hA! padhAro! juo ! A jamaNIbAju svAgata sAmagrI laIne zeThajI saparivAra ApanI rAha joIne ja UbhA che !!!" kAzInA paMDitarAja baggImAMthI be piracArakAnA khabhe hAtha mUkI dhImethI nIce utaryAM ke- maganabhAinA nirdezAnusAra sadhavA strIoe kakuvALA cAkhAthI vadhAvyA, ane vayevRddhajJAti-vaDIlanA hAthe sugaMdhI-bharacaka-puSpAvALI mALA paherAvI. pachI dezI-vAjiMtranA dhamakArA sAthe ghare laI jaI ceAgya-svAgatapUrvaka maMDapamAM susajjita beThaka upara besAryA. pUrvasUcanA mujaba jamanAbahena bALaka hemaca`dane vaibhavAnurUpa thoDA paNa kiMmatI vastrAbhUSaNathI susajja karI ma`DapamAM maryAdAsara geAThavela-srIvaganI beThakanA AgalA bhAge gAdI cAkaLAvALI nAnI mAMcI upara beThA. sthAnika-pa`DitajIe upasthita saghaLA sAjanane TUMka zabdomAM sAdhyuM ke kAzInA mahAprakAMDa vidvAnAe bheTa karela "jyAtiSa cUDAmaNi"nA birUdathI zAbhatA uccakATinA vidvAna mahApurUSa bhAgyayeAge zAmaLAjIthI DAkAra jatAM jarUrI-kAraNathI cAra divasa mATe ahI rokAI gayA che. temAM kapaDava'ja nahI' paNa gujarAtanI puNyabhUmi, are bhUlyA ! bhAratanI puNyabhUminA tilakasamA ane kALabaLathI vikharAtI ke jhAMkhI paDI rahela Aya-sa'skRtinA AvaraNAne dUra khaseDavAnI virATa zaktivALA panAtA bALakanA janmAkSara mATe maganabhAi mArI pAse Avela, paNa viziSTa-grahayAgAnI prazasta-sthiti vageremAM mArU jJAna TUMkuM paDatuM lAgavAthI acAnaka ghera beThe gagAnI jema padhArI gayela pa`DitarAjanA sa'parka sAdhya va 191 ha F na tra Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STADIVEURE te kAzInA paMDitarAja paNa bALakanA janma-samayanI kuMDaLI joI cakita-prasanna thayela. AvA viziSTa jAtakanA pratyakSadarzana e jIvanane lhA gaNAya, ema kahI paMDitajI svayaM te bALakane jevA padhAryA che, te badala ApaNe sau agAdha-pAMDitya sAthe zobhatI paMDitarAjanI apUrva namratA ane guNadarzitAne abhinaMdIe chIe." have huM maganabhAIne namrabhAve sUcana karuM chuM keprazasta-lakSaNa-saMpanna bALakane paMDitarAja sAme upasthita kare ! samayanI maryAdA bahu TUMkI che. paMDitarAjane zrotriyavADamAM mahattvanI saMskAravidhimAM turata upasthita thavAnuM che." ATaluM kahI sthAnika joSImahArAja sthAne beThA. maganabhAI paNa jamanAbena pAsethI bALakane teDI lAvI paMDitarAja sAme hAjara thayA. paMDitarAje bALakanA tejasvI chatAM saumya caherAne joI bhAvAvezamAM sahasA UbhA thaI bALakane maganabhAInA hAthamAMthI potAnA khoLAmAM laI pitAnA Asane beThA. prauDhavayanA, mATI dADhIvALA, ajANyA vRddha purUSa pAse acAnaka javA chatAM bALaka kSebhAna pAme, paNa khilakhilATa hasatuM rahyuM. paMDitajI bALakanI A viziSTatAne nihALI khUba vismita banyA. pachI dhIme dhIme bALakanA zikhA-mastaka-lalATa-cakSu-nAsikA-kAna-vakSasthaLa-banne hAthanI muThIo khelI nAjuka rekhAsaMpanna hatheLIo ane paganA taLIo vigere dhArIne joI lIdhAM pachI zarIrane sparza, mastaka uparanA keza, hasavA TANe banne gAlamAM paDatA nAjUka khAMcA vagere bAhya-lakSaNanI paNa samIkSA karI. thoDoka samaya bALakane paMpALI-ramADI atyaMta-prasannavadane kAzInA paMDitarAje maganabhAIne bALaka pAcho seM. khUba svasthatApUrvaka paMDitarAja bolyA ke "dhanya hai isa dharatIko ! jahAM hamAre paramArAdhya zrI zAmaLAjI, DAkorajI evaM dvArakAjI Adi puNyabhamie~ haiM. sAtha hai aise nararatnoMkI jahAM paidAiza ho, isa dharatIko merA bArabAra abhinaMdana ha. bhagavAnakI dayA se maiMne apanI jiMdagImeM hajAroM vyaktioMke janmAkSara banAye evaM dekhe kiMtu zuklAjIne Aja dupaharako do baje jo janmakuMDalI batAi. kyA kahU~ ? saca pUcho to maiM usa kuMDalIko dekhate hI cakarA gayA thA. maiM apanI AMkhoMpara vizvAsa nahIM kara rahA thA ki-aisI bhI kuMDalI kyA vartamAna kAlameM kisI jAtakakI ho ? kiMtu aba jAtakako pratyakSa dekhanepara mujhe pUrA bharosA ho gayA ki-bhagavAnane - yadA yadA hi dharma sya, glAnirbhavati bhArata ! / abhyutthAnamadharma sya, tadAtmAnaM sRjAmyaham / / ina zabdoMse gItAmeM jo pratijJA-vacana diyA hai ThIka usIke anurupa bhAratake ajJAnamUDha logoMkI bhrAMti A garama karI rahI Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1DBOYUN nivAraNArtha samaya-samayapara uttama mahApuruSoM kI utpatti vizvakalyANArtha hotI hI hai ! Aja meM apane jIvanakI isa-dhanya ghaDIko kamI na bhUlUgA, ki-jIvanayAtrAke pazcArddhame aise bhAvI mahApuruSa rupa lakSaNa-saMpanna jAtakakA pratyakSa darzana kiyA ! acchA to zeThajI ! baDe bhAgyazAlI haiM Apa ! bhAratakI garimAmeM kAlabalase jo kamI bhA rahI hai, usakI pati Apake yahA~ avatarita-saMtAna ke dvArA hogI ! isa saubhAgya badala meM ApakA hArdika abhinaMdana karatA hU~ ! ratna kukSidhAriNI-magalamayI-puNyajananI mAtA ko bhI merA maMgala AzIrvAda hai ki...... ve virala uttama-pavitra bAlakake yathocita saMskAroM ke prayatnake sAtha mahApuruSake rupameM jAtaka vikAsameM puNya yogadAna saphala rumameM detI raheM. acchA, to zukalAjI ! caleM, aba kAphI samaya ho gayA ! ema kahI paMDitarAja UbhA thavAnI taiyArI karavA lAgyA, te vakhate ucitamaryAdAne jANanAra maganabhAIe sonerI kinArIne chetI joTo tathA pItAMbaranI jeDa temaja suMdara motI gUMthelI eka mALA paMDitajIne bheTa dharI. kAzInA paMDitarAje saMkocapUrvaka svIkArI, maganabhAInI udAra vivekabuddhinI prazaMsA karavApUrvaka vidAya thayA. maganabhAI svajanavarga sAthe dalAlavADAnA nAkA sudhI vidAyamAna ApavA gayA. pAchA vaLatAM sthAnika-tiSIne "kAle bAra vAge kAzInA paMDitarAjane maLI temane lekhita abhiprAya meLavI tenA uparathI tame vigatavAra lakhANa taiyAra karI leze ane tayAra thAya eTale mane kahevaDAvajo" ema kahI maganabhAIe ghare AvI jamanAbahena sAthe pratikamaNa ghare karyuM. te pachI pU. jhaverasAgarajI ma. ne patra jamanAbahenane vAMcI saMbhaLAvI sArA jyotiSI pAse bALakanA bhAvinI jANakArI meLavavAnI pU. gurudevazrInI sUcanA pramANe "ghara beThe kAzInA mahAprakAMDa jezI mahArAjane samAgama ane te paNa ghare AvI bALakanAM lakSaNonuM yathAvat cekasAIpUrvaka nirIkSaNa karI gayA." A badhe devagurUne pratApa che. hakIktamAM bALaka hemacaMda keka viziSTa vyakti lAge che. Adi vAte pachI saMthArapArasI bhaNAvI. maganabhAIe vicAryuM ke laukika taMtrazAstranI rIte madhyama navarAtrine madhyama. divasa kharekhara Aje bALakanA bhAvidarzananI anukULatAnI daSTie sAre pasAra thaye. te AjanI A badhI pravRtti saravALe mohanA kSeyopazamamAM sAnukULarUpe pariName. e zubha AzayathI pAMca badhI mALA gaNa saMthAre karyo. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WeletZdadaLE Wka bIje divase cha kSaya hoI zAzvatI zrI navapadanI ArAdhanA cAlu thatI hatI. tethI maganabhAIe upavAsa para bela karI navapadajInI oLI vidhipUrvaka karavAnI zarUAta karI. jamanAbahene paNa upAzrayamAM jaI caitrI oLInI mAphaka kriyA sahita eLI karanArI bahene sAthe vidhisahita eLInI zarUAta karI. oLInA prathama divase zAsananAyaka sarvajIva-hitakAraka zrI arihaMta-paramAtmAnI ArAdhanA maganabhAI tathA jamanAbahena bhAllAsathI karI. haDahaDatA-viSama kaLikALamAM utkRSTa rIte jIvanazuddhino rAha samajavA ane yathAzakti AcaravA maLe che, te badala zrI arihaMta-paramAtmAne zAsana-sthApanA dvArA mahAupakAra najara sAme rAkhe. bIje divase AThama jevA paMcaparvanA viziSTa divase ATha kamene kSaya ane siddhanA ATha guNothI upAsanAnA sumeLavALI ArAdhanA karI, saghaLI dharma ArAdhanAnA pradhAna lakSyarUpa karmanirjarAnA Azayane zrI siddhapadanI ArAdhanA dvArA spaSTa banAvyuM. trIje divase zrI AcArya padanI ArAdhanAmAM zrI tIrthaMkara paramAtmAe sthApita sarvahitakara-mArgane vArasAgata calAvavA rUpe mahAupakAra karanArA pUjya-purUSanI advitIya -asAdhAraNu mahattA dhyAnamAM rAkhI Aje paNa AvA koka samartha zAsanaprabhAvaka, AgamajJAtA kALabaLe jhAMkhI paDela zAsana prabhAne sateja karanAra puNyAtmAnI zubha kAmanA daDha karI. tyArapachI-laukika dRSTie vijayAdazamI tarIke oLakhAtI Aso suda dasame maganabhAIe aMtaraMga akhUTa jJAnAdi-ronA khajAnAne dabAvI beThela rAgAdinI vAsanAonA mULajanaka mohanIyakarmane navapadanI ArAdhanAnA kAme cothA divase AvatI zrI upAdhyAya padanI ArAdhanA dvArA niyaMtrita karavAnI apUrva taiyArI karI. jamanAbahene paNa Agamadhara-mahApurUSanI vartamAnakALe khAsa jarUriyAta anubhavI zrI upAdhyAya padanI ArAdhanA daramyAna agiyAra aMga, bAra upAMganA jANakAra ane caraNakaraNanI AsevAmAM niSTha mahApurUSanI AzaMsApUrvaka khUba umaMgathI karI. vadhumAM daherAsaramAM maganabhAI sAthe snAtra pUjA ThAThathI bhaNAvyA pachI pU. paM. zrI padya vijayajI ma. ane pU, upA. zrI yazovijayajI ma. kRta zrI navapadajInI pUjAnI cothI DhALa maganabhAInA bhAvavAhI sUra sAthe haiyAnA tAra bheLavI Agamadhara-mahApurUSanI jhaMkhanAne sAkAra banavA mATe zubhaAzaMsA karI. maganabhAIe paNa vijayAdazamInA dine zrI upAdhyAya-padanI ArAdhanA dvArA mehanA saMskArane nAthI, vikArI bhAvanAo para vijaya meLavavA rUpe saphaLa rIte cAritramohane kSapazama meLavavA Adarza preraNA-baLa meLayuM. AgaLa hAka ra ) Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ liTI, 2018 pachI suda agiyArasa jevI SaparvanA mahatvapUrNa-maMgaLadine sAdhupadanI sarva ArAdha padanI AdhArazilArUpa ArAdhanA maganabhAIe bhallAsathI karI saMyamI jIvana pAmI zrAvaka-jIvananI Adarza-saphaLatA meLavavA adamya-jhaMkhanA paripuSTa karI. pAchaLanA cAra divasomAM ArAdha-tanI upAsanAnA AdarzarUpa Atmika-guNonA saphala vikAsa mATe jarUrI samyagdarzanAdi cAra uttama-padArthonI caDhatA-raMge ArAdhanA jinazAsananI ananya-upakAritAne lakSamAM rAkhI karI. A rIte zrI navapadanI ArAdhanA khUba umaMgathI caDhatA-pariNAme dharmotsAhapUrvaka maganabhAI ane jamanAbahene karI. te daramyAna bALaka hemacaMda pitAzrInA meLAmAM vyAkhyAna vakhate zAMta-svasthaci sUI rahI zrI navapada-mahimAnuM jANe dhyAnapUrvaka zravaNa karato hoya, te bhAsa Apate. - pUjA vakhate derAsaramAM paNa ghaMTa-vAge, dhUpa ukhevAya, phula caDAvAya vigere kriyAmAM dattacitta banate. bapore jamanAbahenanA kheLAmAM sUIne paNa zrAvikA upAzraye vaMcAtA zrIpAla rAjAnA rAsane dhyAnapUrvaka sAMbhaLavAne abhinaya karatA. A rIte bAlaka-hemacaMdanuM dhArmika-jIvananuM ghaDatara Adarza--saMskArI mA-pitAnA dhArmika-jIvanathI ghaDAvA lAgyuM. | maganabhAIne bAlaka hemacaMdanA bhAvI-jIvananI viziSTatA jANavAnI tAlAvelI pU. gurUdevanI sUcanAthI avAranavAra jAgatI. eka divasa savAre pUjA karI ghera AvatAM rastAmAM paMDitajI maLyA. maganabhAI e utsukatApUrvaka puchyuM ke -kema paMDitajI ! kayAre AvuM ?" paMDitajIe kahyuM ke -" amAre bhejAnuM dahIM thAya tevuM zAstromAM varNavela agharUM gaNita ryA vagara kAzInA paMDitarAje batAvela viziSTa grahonI saMgati thAya tema nathI, tethI te badhuM gaNita karI sarakhI rIte vyavasthita phaLAdeza taiyAra karavAmAM hajI aThavADIyuM thAya tema che." "hakIkatamAM tamAruM saMtAna sAmAnyakeTinuM nathI ja. kAzInA paMDitarAje TuMkamAM sUcavelA prayogo A vAtanI spaSTa sAkSI pUre che" * dhIrajanA phaLa mIThAM hoya che ?' mATe tamArI dakSiNa karatAM A bahAne junA bhaNela zAstrIyagaNitanA viSayane vyAvahArika rIte tAjo karavAne sarasa meke mane maLe che, te ja paMtha et #Ana pramANe tamArI jijJAsAnI tRpti sAthe mArI jIMdagImAM prathamavAra AvI mahatvanI janmakuMDalInuM gaNita karavAne prasaMga amArA jJAnane tAjuM karanAra bane che, tethI tame jarA dhIraja dharo. sarakhI rIte mArI zakti pramANe niHzaMka gaNita karI phaLAdeza taiyAra thatAM tamane turata khabara ApIza." Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NESADRZEURS - 4 maganabhAIe kahyuM - "sArUM, sArUM, paMDitajI ! A te manane utpAtIo svabhAva che. bAkI tame tamAre nirAMte zAMtithI badhuM gaNita karI, cokakasa-pAkuM-spaSTa-bhAvinA sUcanavALo phaLAdeza taiyAra thAya tyAre jaNAvazo." thoDA divasa pachI Aso vadi terasa-dhanaterasanA AgalA divase sAMjanA pAMca vAge maganabhAIne dukAna upara paMDitajIne tyAMthI eka vidyAthI ciThThI ApI gaye, jemAM AvatI kAle savAre nava vAge bALakanA janmAkSara ane phaLAdeza levA AvavAnuM sUcana hatuM. maganabhAI A vAMcI khUba prasanna thayA, AvatI kAle bALaka-hemacaMdanuM bhAvI jANavA maLaze ane mArA jIvananI sarvavirati-svIkAranI mahecchA paripUrNa thAya, tevA suMdara-saMgonI jANakArI maLaze, Adi vicAradhArAmAM maganabhAIe rAtre pratikramaNa pachI maMgalabhAvanAnA ciMtana sAthe zrI namaskAra-mahAmaMtrano jApa traNa bAMdhI mALArUpe karyo savAre vahelA UThI, rAtri-pratikramaNa karI, derAsare jaI aSTaprakArI-pUjA saMkSipta-vidhio karI, sADA ATha vAge ghare AvyA. sArA-vastro paherI hAthamAM zrIphaLa ane pAMca-pakavAnanI chAba tathA suMdara-gulAbane hAra laI joSI-mahArAjanA ghare barAbara nava vAge hAjara thayA. paMDitajI paNa nAhI-dhoI pUjAnI oraDImAM mAlA gaNI rahyA hatA, beThakamAM maganabhAI AvI gayAnA samAcAra meLavI prasanna thayela joSI mahArAja pUjAnA vastro badalI svacchanirmaLa vastro paherI beThakakhaMDamAM AvyA. maganabhAIe zrIphaLa tathA pakavAnanI chAba sAme dharI gulAbane hAra paMDitajInA gaLAmAM paherAvyo. paMDitajIe maganabhAIne yogya-Asane pUrvAbhimukha besADI DIvAra ISTadevanuM dhyAna dharavA kahyuM. paMDitajI te daramyAna lAkaDAnI nAnI peTI laI AvyA. nAbhipramANa UMcA bAjoTha upara padharAvI puSpAMjali caDAvI dhUpa karI vahamAna svare kuMbhakanA prayoga sAthe ughADI. maganabhAIe ekase agiyAra rUpiA sAme dharI bahumAnapUrvaka natamastake aMjali dharI, jemAM paMDitajIe gaLa-bhuMgaLArUpe AkhI janmapatrI, kAzInA paMDitarAje lakhI Apela kAgaLa tathA pote kuMDaLIne TUMkamAM nakakI karela phaLAdezane kAgaLa, A badhuM jemAM vyavasthitapaNe goThavela tevI rezamI jarIyAna rUmAlavALI cAMdInI thALI mUkI. maganabhAIe te badhuM zirodhArya karI svIkArI lIdhuM, ane senAnI nAnI kaMThI paMDitajIne bheTa tarIke dharI. : Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2012 pachI maganabhAI pAchA-page beThaka-khaMDamAMthI nikaLI thelImAM sAthe lAvela uttarAsaNu nAMkhI bahumAna pUrNAMka te thALIne ghare laI javA mATe pUrva ceAjanA-pramANe pANIthI bharela kheDA upara zrIphaLavALI cAra kumArikA-kanyAnA zukana sAthe peAtAnA ghare AvyA ane sAmAyikanI eraDImAM te thALI padharAvI, ghInA dIvA karI navasmaraNu gaNyA ane zrI navakAra mahAmaMtranI traNa mAMdhI-mALA gaNI. kharAkhara khAra upara cAtrIsathI ektAlIsa miniTanA magala-muhUte paDitajInA Apela phaLAdezanA kAgaLA ane janmapatrInA bhuMgaLAne cAMdInI meATI DakhkhImAM lIluM-rezamI vastra pAtharI savA agiyAra rUpiA rokaDA mUkI DabbI baMdha karI nAbhipramANa UMcA pATalA upara kasuMbe pAtharI udhva-zvAse DabbI padharAvI. kALI caudasa, divALI, besatu varSa: ema traNa divasa akhaMDa dhInA dIvA karavAnI patijInI sUcanA anusAra prabhu mahAvIra paramAtmAnA ane pU. gurUdevazrI jhaverasAgarajI manA phoTo upara-nIce padharAvI, vItarAga prabhunA zAsananI sva-parahitakArI zakti khAlakamAM avatare'' evA sakalpa sAthe jamanAbahenanA hAthe akhaMDa dvIpaka pragaTAvye. 44 pachI maganabhAI e traNa navakAra, ekavIsa vasAdara' ane sAtavAra OM namaH pArzva nAthAya stAtra gaNI, pAchA page eraDImAMthI bahAra nikaLI eDInA bAraNA ADA karyA ane bahAra UbhA rahI sAta navakAra gaNI beThakakhaMDamAM AvyA. tyAM thoDIvAra jamanAbena sAthe paDitajInA ullAsabharyA caherA ane temanI jaNAvela traNa divasanI A vidhiH Adi uparathI bALakanuM bhAvI khUba ja ujajavaLa hovA saMbaMdhI vicAraNA karI jamavA mATe ucA. apeAranA samaye zrAvikA sAthe sAmAyikamAM maganabhAie prabhu mahAvIra-paramAtmAnI aMtima dezanAmAM jaNAvAyela puNyapAla rAjAnA ATha svapnanA adhikAranI vAta pa--kathA saMgrahamAMthI saMbhaLAvI vatamAna kALe zAsananI sthiti ciMtAjanaka chatAM kALamaLanI viSama tAne AbhArI che, tethI prabhAvaka--mahApurUSa viSama-kALanI asara bhuMsI nAkhe tevI mahecchA sAthe navajAta bALakanA anumAnita mahatvabharyAM lakSaNeAthI ApaNane kadAca tevuM saubhAgya prApta thavAnI vicAraNA jamanAbahenanA haiyAmAM sthira karI. pariNAme jANe turata asara thavA pAmI hoya tema sAmAyika pAryA pachI jamanAbene maganabhAI ne vAta karI ke'divALInA divaseAmAM bALaka-hemaca'dane badhA dahere darzAna karAvI dareka-dahere gahulI kADhI bALakanA hAthe zrIphaLa ane savA rUpI mUkAvI savApAMca rUpI bhaMDAramAM bALakanA hAthe na khAvavA-evI mArI bhAvanA che. cara bana 17 Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KRAVDUZEMRS. maganabhAIe te vAtane ullAsapUrvaka vadhAvI te aMgenI ghaTita vyavasthA karAvI, kemake pi divALInI ArAdhanA chaThTha karI, pauSadhadvArA karavAnA hatA. jamanAbahenane pitAnI sahelIo-benapaNIo sAthe savAranA maMgala-vAtAvaraNamAM badhA dehare bALakane darzana mATe laI javAnI vyavasthA goThavI. maganabhAIe vadhumAM jamanAbahenanuM dhyAna kheMcyuM ke- "laukikaSTie sArA vastrAbhUSaNe paherI Amoda-pramodanuM manAtuM divALI parva hakIkatamAM te zAsanapati zrI mahAvIra paramAtmAnA nirvANa-kalyANakanI ArAdhanA rUpa che, jenAthI jIvanamAM vivekane prakAza patharAya che ane kevaLajJAnI tIrthakara paramAtmArUpa sUryanA virahe teoe pragaTAvela-sthApela zAsanarUpa dIpakanA ajavALe jIvana zaktiene karmanirjarAnA lakSya tarapha kendrita karavAnI hoya che-A vAta bhUlavA jevI nathI." maganabhAIe A vada 14nA paroDhiye jamanAbahena sAthe pratikramaNa karyuM. pachI upAzraye jaI paSadha grahaNa karyo, sAthe chaThThanI tapazcaryAthI jIvanane AraMbha-samAraMbha ane saMsArI-vAtAvaraNathI aLaguM rAkhavAnI zrAvaka-paNanI nemane saphaLa banAvavA prayatna karyo. jamanAbahene paNa savAre henapaNIo sAthe ullAsapUrvaka bALaka-hemacaMdane badhA daherAsare laI jaI, darzana karAvI, gahlI upara savA rUpio tathA bhaMDAramAM savA pAMca rUpiA bALakanA hAthe caDAvarAvI traNa khamAsamaNa devarAvI zrAvakajIvananA susaMskArathI suvAsita karyo. chelle mANeka zeThANanI vADInA zrI neminAthaprabhunA dahere to bALaka zrI neminAthaprabhunA manahara-bi ba tarapha jANe kazuM jatA hoya tema vAraMvAra TagaraTagara jevA lAge ane pATalA upara rahelI navakAravALI tarapha vAraMvAra hAtha pasAravA mAMDe. jamanAbahene bALakanI sAhajika A kriyAne bhAvI prazasta-jIvananA IzArArUpa samajI bALakanA saMtoSAthe navakAravALI laI zrInavakAranA prathamapadane jApa uccasvare bALaka sAMbhaLe tema karyo ane bALakano hAtha navakAravALIne aDADI rAkhe, jethI bAlaka khUba prasanna thayuM hoya, tema tenA mukhane malakATathI saune lAgyuM. A rIte badhA dahere darzana karAvI, ghare AvI prAtaHkarma patAvI, upAzraye vyAkhyAna samaye jamanAbahena bALakane laI AvyA. pitAne sAmAyika karavAnuM heI maganabhAI pAse bALakane besADaze. maganabhAIe bALakane anAnupUvInA phoTA sAme je-je karAvI pAse suvADI dIdhe, sutAM-sutAM paNa pU. mahArAjazrI sAme vacce-vacce dhArIne joyA karate. AVIS 8 karo 108 ga9i . S:/ /kii . Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAMBOVUN maganabhAI vacce-vacce bALakanA mAthA upara lekadRSTithI vAtsalya pradarzita karavAnI prakriyAne AdhyAtmika-svarUpa ApavArUpe prabhunI vANI bALakanA nirdoSa magaja upara barAbara aMkita thaI rahe, tevA bhAva sAthe zrInavakAra-mahAmaMtra jApa hAtha pheravavArUpe karatA. agiyAra vAgye vyAkhyAna purUM thayuM, tyAM sudhI bALake pezAba ke raDavAnuM na karyuM. e kharekhara mahApurUSa tarIkenI nizAnI bALakanA svajana-varganA haiyAmAM barAbara jacI gaI baporanA samaye bALakanA mAmA bALakane bajAramAM ane mosALa-pakSanA kuTuMbIonA ghare pheravI upAzraye maganabhAI pAse lAvyA. maganabhAI te vakhate prabhu mahAvIra paramAtmAnA citra samakSa "prabhu mahAvIranA zAsananI saphaLa-ArAdhanAnA pratIkarUpe sarvaviratine paMtha vahelAmAM vahelI take prApta thAya" evI maMgala-bhAvanAthI zrI mahAvIra paramAtmAne jApa karI rahyA hatA. bALaka-hemacaMdane prabhu-mahAvIranA citra samakSa sUvADI, prabhu-mahAvIranA vartamAna * kAlIna-zAsanane dhuraMdhara A bAlaka nivaDe-evA hArdika-bhAnI guMthaNI karI. bALakanA mAmA bALakane upAzrayamAM pU. sAdhu-bhagavaMtanA cAritranA upakaraNa ane dhArmika-vAtAvaraNane jagavanAra suMdara citranA darzana karAvI sAdhvIjI mahArAjanA upAzraya jamanAbena pAse mUkI AvyA. amAsanA divase bALakanA janmanI thiI mAsika tithi hoI jamanAbahene savAre zrI ajitanAtha-prabhunA dahere snAtra bhaNAvI, prabhu mahAvIra-paramAtmAnA gabhArAmAM bALakanA hAthe jAsUda, gulAba, camelI, Damaro Adi phUle tathA tenA nAnA-meTA hAthI bhavya aMgaracanA karI-karAvI zAMtikalaza karyA pachI bALakane pitRka-derAsare laI jaI zrI vAsupUjya prabhunI aSTaprakArI pUjA karI-karAvI upAzraye laI jaI pU. gurUdeva-samakSa gahuMlI karI jJAnapUjA karavI vAsakSepa naMkhAvyo. maganabhAIe paNa bALakane pAse rAkhI tenA kAnamAM sAta-navakAramaMtra saMbhaLAvI mastiSkanA jJAna kendra upara hAtha pheravI vayavRddhinI sAthe prabhu-zAsananI samajaNuM yegya rIte vikAsa pAme tevI maMgalakAmanA karI pachI jamanAbahena ghare AvI bAlakanI cothI mAsika-tithi ane divALInuM TANuM hoI sagA-vahAlAne netarI vividha-pakavAna Adi sAmagrInuM jamaNa ApI--kulAcAranI maryAdAo jALavI. bALakanA mosALa pakSanA svajanoe suMdara jhabaluM-TopI ane nAjuka dekhAvaDe madhura dhvanivALo ghugharo vigere ApI bALakane ramADI vahAla pradarzita karyuM. Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUUVEARS bALakanA kAkA ane mAmA vigere svajanoe sAMje godhulisamaye, copaDApUjana vakhate puNyavAna mahApurUSa tarIke bALakane gheDIyA-pAraNAmAM dukAne teDI gayA, ane jAtajAtanA ramakaDA vigerethI tenA manane saMtuSTa karyuM. badhAyanA Azcarya vacce copaDApUjana vakhate beThA thavAne prayatna bALake karyo. bAlamane vijJAnane samajI zaktA anubhavI-kAkAe pAraNAmAMthI teDI kheALAmAM lIdhe. eTale khUba prasannamudrAe khilakhilATa karato te bALaka copaDA-pUjananI maMgalakriyAomAM jANe samajhate hoya tema pUjana-kiyA karanArAonI sAme tathA pUjAdravya sAme dhArIne jevA lAge ane pUjAdrane hAthamAM levA dhamapachADA karavA lAge. samaju-kAkAe caMdananA chAMTaNAM, kula, agarabattI, cekhA vigere tenA hAthamAM ApyA, tethI bALaka suprasanna thaI te badhAne upayoga pitAnI samajaNa mujaba jANe pUjA karato hoya tema karavA lAge. copaDA-pUjana thayA pachI vividha-dIpakanI jhAkajhamALa rozanI jevA jANe lALAcita banI jevA javAne Agraha karato hoya tema karavA lAgyA. eTale bALakane teDI paDApUjana pachI bajAranI rezanI jevA javAnI laukika pravRttinA badale mAmAne na jANe kema bhAvI mahApurUSa-bALakanI asarathI dahere darzana karavA javAnA kulAcAranuM smaraNa thaI AvyuM. e pramANe sarvaprathama DhAMkvADImAM zrI zAMtinAthaprabhunA dahere tathA zrI mANeka zeThANInA zrI AdinAtha-prabhunA dahere, pachI zrI aSTApadajInA dahere thaI, pragaTaprabhAvI zrI ciMtAmaNi dAdAnA dahere ane maMdIonI khaDakIne zrI AdIzvara-prabhunA dahere jaI badheya bALakane je-je karAvI bALakanA aspaSTa paNa AgrahathI badhAya bhaMDAramAM rekaDanANuM bALakanA hAthe naMkhAvI, cAmara ane ghaTanA upayoga dvArA bAlakane rIjhavavApUrvaka zrI ajita nAthaprabhunA dahere thaI chelle bALakanA pitRka-dahere zrI vAsupUjya-prabhunA darzana karAvI pratikamaNuM karI ghare AvI pahoMcela zrI jamanAbahenane rAtre sADA nava vAge bAlakane suprata karyo. tyAre bAlaka khuzakhuzAla-prasanna-sthitimAM hatuM. bethI traNa kalAka bahAra pharI AvavA chatAM bAlaka kaMTALyuM nahi, pezAba Adi kAMI azuci thaI nahiM, e badhuM jANuM jamanAbahena acaraja pAmyA. bALakane chAtIsarase cAMpI yogya-mAvajatapUrvaka ghaDiyA-pAraNamAM suvADI dIdhuM. rAtre zrI mahAvIra paramAtmAnuM gaNaNuM tathA devavaMdana karyo pachI nirvANa kalyANakanuM gaNuNuM gaNI rAI-pratikramaNa karyuM. vahelI paroDhe zarU thatA vi. saM. 1932nA nUtanavarSanA maMgaLaprabhAte anaMtalablinidhAna zrI gautamasvAmIne kevalajJAna thayuM che, tenA devavaMdana karI mAMgalika rUpe sAta smaraNa tathA |Imo[e &Ara) Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ !! 802 240 zrI gautamasvAmIne rAsa sAMbhaLavA suMdara-vastro paherI bAlakane paNa zuddha-vastro, nAjUka AbhUSaNA paherAvI AsapAsanA traNa-cAra dahere dana karI-karAvI sAta vAgye upAzrayamAM jamanAmahena AvI gayA. mAMgalikazravaNa pachI pU. gurUdevanI nUtana-varSInI maMgalamayatA, jinazAsananI ArAdhanAmAM ane jinazAsananI ArAdhanA tyAga--tapa-saMyamanI triveNImAM hAvAnI vAta sAMbhaLI maganabhAie jema bane tema vadhu jhaDapathI sa`viti-mAnA svIkAranI dizAmAM sudRDha-pagalAM bharavAnA saMkalpa karyAM. jamanAbahene paNa Agamadhara-mahApurUSanI spaSTa jaNAtI jarUriyAta zIghra pUrI thAya tevI maMgala-bhAvanA bhAvI jIvanane prabhu-zAsananA paMthe TakAvI rAkhavA dRDha saMkalpa karyAM. maganabhAi pauSadha pArI ghare AvyA, sAmAyikanI oraDImAM jaI paMDitajIne tyAMthI lAvela bhAvI, mahApurUSa bALakanA mahatvapUrNa phalAdezanA kAgaLa vigere samakSa sUcanA mujaba karela akhaMDa dIpaka kharAbara cAlu che ne ? te tapAsI nUtana-vanI maMgala-kAmanA rUpe zAsananAyaka zrI mahAvIra prabhu ane parama-tAraka pU. gurUdeva zrI averasAgarajI ma. nA nAnakaDA citra samakSa saMsAranA kAramA baMdhanothI chUTavAnI taka vhelAmAM vahelI maLe ane janmela bALaka zAsana-prabhAvaka thaI kuLa ajavALe! e zubha-AzayathI pAMca mAMdhI mALA ane eka dUranI navakAravALI gaNI. pachI prabhu-pUjA arthe derAsare jatAM eka kalAka pachI bALakane lai snAtrapUjAnA zAMtikalaza vakhate AvavAnI sUcanA jamanAbahenane karI maganabhAIe zrI ajitanAtha-prabhunA dahere, zrI mahAvIra-paramAtmAnA gabhAre khUba-mAvAllAsa sAthe aSTa-prakArI pUjA karI bhaktipUrvaka snAtra bhaNAvyuM, te daramyAna jamanAbahena paNa snAna karI pUjAnA-vastro paherI, bALakane lai zrI ajitanAtha-prabhunA dahere AvyA. maganabhAive snAtra-pachInI aSTaprakArI--pUjA jamanAbahena ane bALaka pAse paNa karAvI, AratI-ma MgaLa dIvA utArI prabhu-zAsananA alokika-prakAzane jIvanamAM pAtharI bhavabhramaNanI jJatti =pIDA dUra karavAnA manerathAne saphaLa thavAnI Ada-prakriyA amalamAM mUkI. zAMtikalaza vakhate bALakane kheALAmAM rAkhI jamanAbahenanA hAthamAM rahela kaLazamAM maganabhAie prabhunA nhavaNajalanI akhaMDa-dhArA traNa navakAra ane moTI-zAMtinA madhura svare ghoSaNAtmaka uccAra sAthe karI. bALaka paNa te vakhate maraka-maraka hasatuM rahI maganabhAInA uccAro tarapha tAkIne joI rahyuM. 6) C $X$ga 191 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SS HUVVEENCAS zAriravAnI mahatta vAtavyaniti zabdo vakhate zAMti jaLa bALakanA mAthe jarA chAMTayuM, te vakhate bALaka khUba prasanna thaye. zivamastu nipAta nI gAthA maganabhAIe dhIra-gaMbhIra svare traNa vAra bolavA sAthe bALakanA mastiSkamAM rahela dhAraNu-zakti ane nirNaya-zaktinA kendra upara jamaNA hAthanI tarjanI AMgaLI pheravI mehanA AvaraNane tyAMthI khaseDI karAvamatu sarjanAtanI maMgalakAriNI udAtta-bhAvanAnuM sthApana karavAne abhinaya karyo. chelle na jayati zAsananA gheSa sAthe kAMsAnI thALIne raNakAra sattAvIsa haMkArUpe thaye, tyAre bALake paNa potAnA banne hAthanI muThIo havAmAM uchALI jANe parama-harSa vyakta karyo. pachI sAthIyA-samakSa caityavaMdana karI, bALakanA hAthe savA rUpie bhaMDAramAM naMkhAvI zrI ciMtAmaNI-dAdAnA dahere bALakane laI jaI dAdAne bheTAvI, jamaNA-aMguThe bALaka pAse pUjA karAvI. pachI zrI aSTApadajInA dahere laI jaI cAra, ATha, daza, ane enA krame birAjamAna covIsa-prabhune page lagADI badheya suMdara phule bALakanA hAthe caDAvarAvyA. tyAra pachI mukhya-garbhagRhanI sAmenI daherImAM zrI puMDarIka-svAmInI pAse birAjamAna AdyagaNadhara zrI gautamasvAmInA darzana karAvI nUtana-varSanI maMgalamayatAne vadhu vyavasthita rIte saphala karavAnA uddezyathI pUjyazrIne kevalajJAna divasa Aje heI bALaka pAse pUjA karAvI sugaMdhI-punI mALA caDhAvI. anaMtalablinidhAna zrI gautama svAmIjInA caraNa-sparza dvArA bALakamAM zAsana-samarpitatA ane pitAmAM mehanA saMskArane chedavAnI prabala-zakti pragaTe, evI bhAvanA haiyAmAM sudaDhapaNe aMkita karI. pachI nUtanavarSanI maMgalamayatA viSaya-vikAranA nigraha dvArA zAsana-maryAdA pramANe pragaTe e hetuthI tevA viziSTa zubha-adhyavasAyanI saphala keLavaNI mATe bahAranI vADImAM birAjamAna zrI neminAthaprabhunA dahere bALakane laI jaI tyAM paNa khUba bhAvapUrvaka karaturI-mizrita caMdanathI jamaNe aMguThe bALaka pAse pUjA karAvI bhAlAsapUrvaka zaityavaMdana karI, savA rUpio bALakanA hAthe bhaMDAramAM naMkhAvI, viSaya-vAsanAnuM baLa ghaTe, evI maMgala-prArthanA datta-citta karI. lagabhaga bAravAge maganabhAI bALakane AdhyAtmika-zaktinA viziSTa keMdrarUpa jinAlamAM laI jaI darzana-pUjana-stavanAdi dvArA nUtanavarSanI saphalatA "zAsananI maryAdA pramANe jIvanane tyAga-sarvaviratinA paMthe laI javAmAM ja che." e vAta viziSTa-dharmapravRttiothI spaSTa karI bALakane paNa AjathI pAMca mahine zarU thAya che te "paMca tyAM paramezvara" eTale A mahinAmAM paramAtmatattvanI viziSTa oLakhANa || dhULa DhImo / herI sa Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @007 EURv@ karI zakAya tevA khIjaka bALakamAM Ave--tevI pavitrakAmanA haiyAmAM sthira karI varSoMnA prAraMbhika divasane dhanya banAvyeA. bapore sAmAyika karavA upAzraye gayA, tyAM vivekI zrAvako zrAvakajIvananI saphaLatA karanAra virati-dharmInA yathAzakaya pAlana aMge vicAraNA karI rahyA hatA. . '' maganabhAI bhagata nAmane anurUpa dhArmika jIvana chatAM " kayu eTaluM kAma " e jinazAsananI kahetI pramANe viziSTa-vivekapUrvaka dezavirati jIvana aNIzuddha pALavA chatAM vItarAga-prabhu-nirdiSTa saMyama dharmonI apekSAe mAtra savA vizvA-vasA jeTaluM ja ArAdhI zakAtu hAI bAkI rahela kanyA tarapha temaNe lakSya-jAgRti khUba cAkkasapaNe karI hatI. A STie maganabhAI e zrAvaka-ma dhuenI carcAmAM bhAga laI zrAvakajIvananA sauthI zreSTha kata vyarUpa sa yama-dIkSAnA svIkAra saMbaMdhI vAta cheDI ke-- "bhAie bIjA badhA katavya to ApaNe karIzuM ja! paNa zrAvakajIvanamAM AraMbha- samAraMbhanA tyAganuM vadhu mahatva che, te aMge AjanA navalA varSe kAMIka dRDha saMkalpa karavA ghaTe ! AlA ! kAnI keTalI taiyArI che ? maganabhAInI vAta sAMbhaLI sau stabdha thaI gayA ! ane ThIka che. pUrvanA puNyodaye kAMi khAsa jaMjALa nathI, eTale tame jaI zake ! paNa ame badhA tA vAsanAonA vamaLamAM evA phasAyA chIe ke-khAra gAu sudhI nAMkhI najara pahoMcatI nathI. kahyu ke " bhagatajI ! tamAre saMsAra cheDI dIkSAnA paMthe zuM karIe ? hInabhAgI chIe. ema chatAM mAyakAMgalI--vAtAthI chaTakI javA ame nathI mAMgatA. tamArI jema tAtkAlika nahI, paNa daza--pAMca ke traNa vaSa~nI maryAdAnA abhigraha karI zakAya." "2 maganabhAI e kahyuM-" mahAnubhAvA ! " DuMgarA dUrathI raLiyAmaNA " lokoe sthApela bhagata nAmanI mahattAthI tame badhA khAlI bhramamAM che ! bAkI mAre paNa hajI nikaTa-bhaviSyamAM ja jALa cheDI saMyamapa Mthe viharI zakAya, tevA sa McAgeA nathI ja ! hamaNAM janmela-bALaka hemacaMdanA pagale kAMika AzA baMdhAI che, dina-pratidina gharanuM vAtAvaraNa sudhArA upara che. eTale tame badhA saMyama mATe kAMika sImA nakkI karA ! huM paNa mArI paristhiti mujaba maryAdA bAMdhuM ! ochAmAM ochA traNa ane vadhumAM vadhu daza vaSa~nI sImA rAkhaze varSoMmAM saMsArathI chUTavA icchu chuM, chatAM mArA sacaiAge mane muMjhave che, maryAdA pachI e vigaI enA tyAga dhArUM che. na 13 N A. 7. 25 te ThIka ! huM traNa eTale traNa varSanI ri tra Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SESU ZEMRE bele! tame badhA tayAra cho? te manamAM sau dhArI lyo ane cAle pU. mahArAjazrI pAse ! vAsakSepa naMkhAvI navalA-varSane saphala rIte ujavavArUpe saMsArathI aevAne saMkalpa ddha karIe !!!" maganabhAIe upasthita daza-bAra zrAvakanA parivAra sAthe pU. mahArAjazrI pAse jaI vaMdana karI, jJAna-pUjA karI vAsakSepa laI vinaMti karI ke- sAheba ! saMyama mATe sahue manamAM dhAraNuM karI che, tene dhAraNAbhigraha uccarAve." pU. mahArAjazrIe paNa zrAvakanI vivekadarzitAnI anumodanA sAthe traNa navakAra gaNI dhAraNubhigraha uccarAvI " puNyavAna ! je umaMgathI abhigraha lAdhe che, tenAthI caDhiyAtA-pariNAme devagurUkRpAe tame so te abhigrahane pAra pamADe ! e maMgalakAmanA !!!" kahI badhAne vAsakSepa nAMkhe. - sIe tari bolavA sAthe jinazAsanane jayanAda karyo. sAMjanA pratikramaNamAM pU. mahArAjazrIe pharamAvela dhanA-zAlibhadranI "rAjagRhI nagarI majhArejI' thI zarU thatI ratnakaMbalanA adhikAravALI ane te nimitta dhanAzAlibhadrajIne thayela vairAgya vigerenA prasaMgavALI suMdara sajajhAya sAMbhaLI maganabhAI evA bhAvuka thaI gayA ke-- magadha-dezanA mahArAjAne durlabha, uttama-koTinA viSayabhoganI utkRSTa-sAmagrI vacce vaselA paNa puNyAtmA zAlibhadrajI prabhu--zAsananI AvI suMdara-ArAdhanA karI zakyA ! he ke hatabhAgI ........... purUSArthahIna...basa ! have te bAlaka hemacaMdanuM ghaDatara evu Adarza karuM! jethI gaLathuthIthI ja saMyama ane prabhuzAsana tenA haiyAmAM saceTa jAmI jAya, te tenA sahakArathI mAro paNa vistAra thaI jAya"--Adi vicAradhArAmAM khevAI gayelA maganabhAInI AMkhomAM kArataka sudi ekama chatAM zrAvaNa-bhAdare varasI gaye. 4purAAti nA zravaNa daramyAna maganabhAIne bAlaka-hemacaMdanI puNyAInA bharose dharapata thaI. ghare gayA pachI pU. jhaverasAgarajI ma. nA tAtvika ane vairAgya-bharapUra patronuM vAMcana karavA sAthe bALaka hemacaMdanA bhAvI-jIvananI AgAhIvALe paMDitajIne phaLAdeza vAMcananI jijJAsA pUrI thavA mATe paMDitajIne Apela samaya AvatIkAle savAre 11-37 thI 41 ne have khUba najIka che, ema saMtoSa mAnya. . hakIkatamAM jIvanane sarvaviratinA paMthe saphaLa vaLAMka bALaka--hemacaMdanI mahApurUSa : tarIkenI kArakIrdinA baLe thaI jAya te ghaNuM sAruM! Adi bhAvanAonA ciMtana sAthe saMthArA rasI bhaNAvI sUI gayA. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2014 savAre zrI vAsupUjaya svAmInA dahere ThAThathI snAtra bhaNAvI, zAMtikaLaza karI caityavaMdana daramyAna " prabhujI ! suja jhAlA aba hAtha" "pAra utArA hai! jaganAtha !" Adi stavananI paMktio dvArA hRdayane prabhuzAsananA saMyamanI bhUmikAe sthira karI, gurUvaMdana karI, paccakkhANu pArI, vyAkhyAna zravaNu mATe khALaka hemacaMdane teDI maganabhAI upAzraye gayA. vyAkhyAna daramyAna zAsana-prabhAvaka mahApurUSAnI AtmasamadegpaNu ane titikSApUrva ka zAsananiSThAnI vAtanA ullekhathI maganabhAInuM haiyu khUba ja pulakita thayuM ane AvA taraNatAraNahAra--zAsananA caraNe jIvananA samarpaNu vinA zrAvakajIvananI saphaLatA nathI ja ! e vAtanA dRDha ni ya karyA. sAthe khALakanA mastaka upara jJAna-ta MtuenA pradhAna kendra ane ajJAta (laghu) mastiSkanA pradeza upara paMpALavArupe jamaNeA hAtha pheravI zrI navakAra-mahAmaMtra gaNI maganabhAI e khAlakanA jIvanamAM zAsananiSThA ane tene lagatA adbhuta sAtvika-guNA sala rIte vikAsa pAme tevI zubha AkAMkSA karI. vyAkhyAna pachI pU. mahArAjazrI pAse jJAnapUjA pUrvaka vAsakSepa laI khAlakanA janmAkSarathI sUcita phalAdeza dvArA sarvavirati, jIvananuM lakSya saphaLa rIte pAra paDe tevA zubhabhAva sAthe kAzInA ane sthAnika paMDitajIe lakhI Apela gaNita parathI spaSTa thatI AgAhInA kAgaLA vAMcavAnI tamannA mAtra minA uchALA na rahe ! paNa nakkara jIvana-zuddhinu aMga mane teve sakalpa dRDha karyAM. mAlaka-hemaca`danA hAthe paNa jJAnapUjA karAvI suSupta rahela zAsana-prabhAvakatAnA khIjaDA saphaLarIte sakriya bane, evI zubha AzasApUrvaka pU. mahArAjazrI pAse khAlakanA mastake vAsakSepa naMkhAvyeA. ghare AvI savA agiyAra vAge sAmAyikanI oraDImAM jaI eka khAMdhI mALA zrI navakAra mahAmaMtranI gaNI zAsanapati zrI mahAvIra-paramAtmAnA citra upara vAsakSepathI navaaMge pUjana karI pU. gurUdeva zrI averasAgarajI ma.nA citrane savinaya page lAgI svastha-citta sAta navakAra gaNyA. pachI sAme pATalA upara padharAvela, cAMdInI thALImAM rahela khALaka-hemacaMdanI janmapatrikAnA bhUMgaLA upara sAta navakAra gaNI vAsakSepa karyAM. tyArabAda kAzInA paMDitarAje lakhela patranA parabIDiyA upara ane sthAnika-paMDitajIe lakhI Apela TUka phaLAdezanA parabIDiyA upara traNa-traNa navakAra gaNI vAsakSepa karI svasthapaNe krIthI ekavIsa navakAra gaNyA. MUHAN TAA.. . 195 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SESUDVZEMRE zrI navakArane jApa pUro thavAnI taiyArIo gharanI sAmenA zrI ajitanAtha prabhunA dahere mAnDa-kAlIna aSTaprakArI pUjA karI ekAsaNuM niyamita karanArA vIracaMdakAkA (uMmara 77 varSa)nA rejanA kamapramANe dravyapUjA pUrI thayA pachI caityavaMdana zarU karatAM pUrve prabhu-zAsananI maryAdA pramANe che kAyanA AraMbha-samAraMbhanA kUTAmAMthI chUTavA mATenA apUrva sAdhanarUpa ane zrAvakanA pradhAna kartavyarUpa aSTaprakArI pUjArUpe dravyastavanI samAptinA maMgalaharSanI abhivyaktirUpe karAtA sattAvIsa ghaMTanAdanuM zravaNa thayuM. jene ke-maganabhAIe potAnA jIvananI mahecchAnI pUrti mAM bAlakanA bhAvI jIvananI rUparekhA sahayogI banaze tenI sAkSIrUpa jANe atakitarUpe yogAnuyoga sattAvIsanI saMkhyAmAM thayela ghaTanAdane prazasta zakunarUpe vadhAvyuM. A rIte zubhasaMkalpanA ghaTanasAthe AkasmiogavALA jinamaMdiranA ghaMTanAdane maganabhAIe prazasta-zakuna tarIke svIkArI deva-gurUne namaskAra karI sarva--viratinA paMthe javAnI tamannAne paripUrNa thavAmAM preraka thavAnA maMgala abhilASa sAthe bAlaka hemacaMdanA bhAvI jIvana viSe kAzInA paMDitarAje lakhela kAgaLane parabIDiyAmAMthI kADhI vAMcavAnI zarUAta karI. jemAM zarUAtamAM paramAtmAne namaskAra karI paramAtmAnI akala-agama lIlAnA thoDA zabdomAM guNa gAyelA ke kAzI jevA pavitra-kSetramAM je vastu pratyakSa jovA na maLI tevI mahA-uccakoTinA prazasta-grahavALI janma kuMDaLI acAnaka zAmaLAjIthI DAkoranI yAtrAe jatAM prAsaMgika kAraNasara ahIMnA rokANa daramyAna jovA maLI, temaja bhAvI viziSTa-mahApurUSarUpa, virala lakSaNasaMpanna AgavA jAtakanA darzanano lAbha maLe. A badhuM akaLa-agecaraaciMtya IzvaralIlAne varada pratApa che!!! Adi zraddhAbharyA abhinaMdana pachI jAtakanA janma-samaya tathA te vakhatanA nakSatra, karaNa, vega AdinI viziSTatAne ullekha karela. kuMDalIgata vizeSatAnA adhikAramAM khAsa karIne jaNAvela ke - A kuMDalI ApAtataH paNa khUba ja utkRSTa ane virala-grahonA baLavALI che." bRhajajAtakakAranA mata pramANe eka rAzimAM cAra graho balavAna hoya te pratrajyAvairAgyaga thAya che, temAM paNa cAra grahomAMthI sarvAdhika prabaLa je graha hoya te grahacAranA AdhAre pravajyA-ga viziSTa rIte prabala thAya." A kuMDaLImAM caMdra svagRhI hoI bIjA grahonI apekSAe vadhu prabala che, tenA AdhAre tiSa-zAstranI maulika paddhati pramANe gaNita karatAM ema jaNAya che ke -"jAtakanI zairAgyabhAvanA Avezamukta-samajaNapUrvakanI ane saumya-kadAgrahavinAnI hoya." vaLI karkane caMdra svagRhI banela che, tenI sAthe sUrya paNa mitrarUpe che, ane vadhu AzcaryakArI ghaTanA e che ke- sUryanA mitrarUpe budha paNa keMdramAM-prathama sthAne che. (A) TET 2 mAM 8 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 004209 A uparAMta vRzcikanA maMgala pAMcamA sthAne sUnA gharamAM svagRhI thaine beTho che. bIjI eka mahattA A kuMDalInI che ke lagna upara sAtamA sthAne rahela zaninI sapUrNa dRSTi che. ane zanigraha jana-pratrajayA nigraMtha-tyAgI dIkSAnA graha hAi cAkkasapaNe jAtaka jaina-zAsanamAM dIkSita thAya ' tema spaSTapaNe lAge che. vaLI zaninI lagna upara saMpUrNa dRSTi ane lagnamAM aMzAtmaka cAra graheAnI pramaLa banatI viziSTa yuti rAjayaganuM nirmANa kare che. A mATe vajJavarNama graMthamAM sUcana che ke-- suraguru-zazi- horAsvAkiMdRSTAsu dharme, gururathanRpatInAM yogajastIrthakRt syAt ||" A ullekhathI--'rAjA-mahArAjAonA guru ane mahAna zAsana prabhAvaka digaMta vistRta kIrtivALA A jAtaka cAkkasa ane. AvA yAga mahiSa buddha ane nyAyadarzanAcArya mahiSa kaNAdanI janmakuMDalImAM paNa hatA. A kuMDalImAM keMdramAM ane te paNa lagnamAM, temAM paNa caMdranA AdhipatyavALI rAzImAM caMdranI sAthe sUrya, budha ane zukrane azAtmaka dRSTie evA vilakSaNuyAga ane che ke jenA pariNAme jAtaka bhaviSyamAM khUbaja utkRSTa koTinI tyAga-bhAvanAvALA, paropakArI ane bIjAnu bhaluM karavAmAM ja mAnanAro thAya--ema narapaNe vicAratAM samajAya che. 66 A sabaMdhamAM jJAta ciMtAmAMNa mAM evA paNa ullekha maLe che ke- janme zo'nyairyadyadRSTo'rkaputraM, pazyatyArkijanmapaM vA balonam / dIkSAM prApnotyakiM draSkANa saMsthe, bhImAze sauradRSTe ca candre // eTale jAtakanI viziSTa vairAgyavRtti, uMDI-samajaNu, gahana tattvadRSTi ane svapara--kalyANakArI viziSTa-mahApurUSa tarIkenI saMpUrNa yAgyatA cAkkasapaNe jaNAya che. caMdranA svagRhIpaNAnA kAraNe jAtakanA svabhAvanA aMdhAraNa sakhaMdhI jyeAtiSAcAya zrI varAhamihire jAtaka-prakaraNamAM spaSTapaNe jaNAvela che ke-- 66 'zAntAtmA subhagaH paNDitA dharma-saMskRtaH puSye arthAt " puSya nakSatramAM janmela bALaka zAMta svabhAvI, suMdara caherAvALA, vidyAvyAsaMgI, zAstrapAragAmI, talaspazI-jJAtA ane saMcamI-jIvanamAM pAvaradhA bane che." 199 241 vaDana cakkara "" tra Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusinteEURS zrI pRthvIdharAcAya paNa daivajJacitALi graMthamAM devagaNI nakSatramAM janmela jAtakanA phlAdeza prasaMge spaSTa jaNAve che ke-- huM devagaNI nakSatramAM janmela bALaka satyane vaphAdAra, spaSTabhASI, sadAcAraniSTha, prabhubhaktilIna, udAra, leAka-kalyANane saphala rIte karanAra, prabhAvazALI, kavi, vidyAvyAsaMgI, sardhAmAM paNa merUnI jema aDAla ane sAhasika thAya che." vadhu mahatvanI noMdhapAtra hakIkta e che ke je samaye jAtakanA janma thayA che, te samaya ati zreSTha che.' pUnA itihAsane tapAsatAM AvA maMgalasamaye ja jagatanA duHkhamagna thavAnA uddhAra karI zakanArA mahApurUSAnA janma thayAnuM noMdhAela che. jemake-zrI nAmadeva mahArAja jevA satapurUSo, mahAmaheApAdhyAya zrI meArArIdAna jevA dhuraMdhara vidvAne ane samrATa auragajheba, mahArANI vikaToriyA tathA samrAT alekajhAMDara vigere leAkakhyAta rAjapurUSo AvA ane Ane maLatA samayamAM janmyAnu temanI kuMDalI uparathI jANavA maLe che. vaLI A jAtakanI kuMDalImAM sAtamA sthAne keMdramAM lagnanI kharAbara sAme svagRhI zaninI digbaLa-saMpanna viziSTa-sthiti rArAjyoga nAmathI eLakhAtA mahApurUSa yAga batAve che. AvA atyadbhuta, sarvottama ane vilapaNe jovA malatA cega bhUtakALamAM jainazAsananA carama tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI-maryAdA-purUSAttama mahArAjA zrI rAmacaMdrajI, Adya zaMkarAcAya, zrI avadhUtAnaMda-sarasvatIjI, samrATa vikramAditya ane 5'cama jyA Adi dhArmi ka--mahApurUSo ane laukika-mahApurUSonI kuMDalImAM jovA maLe che. jethI A jAtaka paNa vamAnakALe upara jaNAvela mahApurUSonI jema ajJAna AvaraNA haThAvI, prajAne sanmAniSTha banAvavAmAM saphaLatA meLavI zake, tema cAkkasa lAge che. vaLI keMdramAM ceAthA sthAne rahela gurU kesarIyAganu sarjana kare che. pariNAme jAtaka satyaniSThAne sudRDhapaNe vaLagI rahI virodhIo dvArA UbhA karAtA saMghamAM paNa kesarI--si MhanI jema nirbhIka rahI zAstrAnusAra satya-khAmatene aDAlapaNe pratipAdana karanAra banaze. A sama dhamAM jyAtiSa-jagatamAM sarva sAdhAraNa eka prasiddha ukti che ke-- "nnivRtti pradA sarve, carca nuM vRkSattiH / '' mattamAtaMgayUthAnAM, bhinattyeko'pi kesarI // Aga CHI 198 kA ra ..... ry Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zili powii jenA keMdramAM aMzAtmaka rIte prabala gurU hoya, te jAtakane bIjA grahe viparIta-sthitimAM heya te ya zuM ? A jAtaka ekale paNa siMha jema madamasta-hAthIonA ToLAne bhedI nAkhe, tema satya tatvane aDagapaNe vaLagI rahenAre banI virodhIonA prayAsane niSphaLa karI zake che." temaja marmajJa-tiSIonA abhiprAya mujaba kedrastha gurU jAtakamAM vividha-navInagraMthanI racanA karavAnI zaktinuM ane zAstrajJatAnA baLe bhalabhalA vyAvahArika-ezvaryazALIo para paNuM prabhutva meLavI zake evI zaktinuM mArmika sUcana kare che. Ave che. bhUtakALamAM thayelA dilhIpati samrATu pRthvIrAja cauhANa, bhaktavara zrInAmadeva Adi dharmaniSTha mahApurUSe ane tejasvI-navIrAnI janmakuMDaLImAM jovA maLe che. vaLI daivajJaziromaNi zrI mahIdharAcArye pitAnA jJAtavama graMthamAM mahatvanI vAta * noMdhI che ke "zukro yasya budho yasya, yasya kendra bahaspatiH dazamo'gArako yasya, sa jAtakaH kuladIpakaH // " . arthAta-"je jAtakane janma samaye zukra, budha ane gurU kedramAM aMzAtmaka rIte prabala hoya ane maMgala dazame heya te jAtaka kuladIpakakakuLanI zobhA vadhAranAra AdaraNIya bane che." A uparAMta kuMDalImAM grahonI bhAvagata balabalatAno vicAra karatAM spaSTa jaNAya che ke "zubhagrahanI bhAvagata-prabalatAnI asaravALI janma-kuMDalIo ghaNI jovA maLe che, paNa bhAva-sthAnanI viziSTatA tathA zubhagrahanI prabaladaSTi, pApagrahonI madadaSTinA kAraNe pApagrahanI azubhaasarane paNa thaMbhAvI daI mahApuruSanI jIvana-zaktione prasArita thavA mATe pApagrahone paNa anukula-dazAmAM banAvI lenAra A janmakuMDalI hakIktamAM ghaDIbhara magaja-buddhinA kSetranA sImADA bhUMsI nAkhI, kALabalanI viSamatAne nagaNya banAvI, jagatanA prANImAtranuM hita sAdhavA mATe tatpara bananArA mahApurUSanI chaDInekI pikAranAra spaSTapaNe pratIta thAya che. je ke-nIcenI vigata parathI sujJa vAcakane jarUra spaSTa thaze. tirvisu-ziromaNi zrI aMbikAnaMdana vyAsa Adi bhAratIya vidvAnoe kuMDalIgata bhAvenI baLAbaLatA ane grahonI dRSTijanya zubhAzubha-asara vigerene vicAra pitAnA graMthamAM sArI rIte karyo che. tenA AdhAre ane kAvatarA nAmanA mahatvapUrNa phaLAdezanA graMthanA AdhAre nIce mujaba spaSTa hakIkta samajI zakAya che. - - - - Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KI UZIJEMC28 A jAtakanI kuMDalImAM buddhinuM mahattvapUrNa gaNAtu paMcama sthAne pitAnA svAmI maMgaLathI zebhI rahyuM che, te eka apUrva ghaTanA che. sAtheja paMcamabhAvane kAraka graha gurU paNa keMdramAM birAje che, e paNa virala saMga che AvI viziSTagrahanI bhAvagata-mahatvabharI sthiti javalle ja virala-kuMDalImAM jovA maLe che." A grahasthiti spaSTa sUcave che ke - "A jAtaka khUba ja prakRSTabuddhivALe ane aneka-zAstrone pAragAmI bane, eTaluM ja nahi! paNa zAstronA maulika-starane sparzanArI buddhi A jAtakamAM khUba vikasita bane." vaLI aMzAtmaka viziSTa-sthitine lIdhe svagRhI maMgaLa jAtakamAM pracaMDa tarkazakti, gahana padArthonuM paNa khUba ja chaNAvaTa sAthe addabhuta vivecana karavAnI prakAMDazakti maulika rIte rahelI sUcave che. A uparAMta janma lagnamAM svagRhane adhiSThAyaka banIne rahelA caMdra sAthe ravagRhI maMgalano trikoNAtmaka-saMbaMdha jAtakanI medhAzaktinI apUrvaviskRtine sUcaka che. jenA baLe ke--a-daSTa-a-zutavAnI paNa viziSTa-saMgata kalpanAzakti dvArA ajaba saMkalana-baddha suMdara rajUAta jAtaka karI zake, jene ke akSarazaH ullekha pUrvanA mahApurUSoe pitAnA graMthamAM karela hevAnA pramANe A jAtakanI karelI rajuAtanA TekArUpe DhagalAbaMdha maLI rahe. A ja pramANe janmalagnamAM birAjela budhagrahanI sAthe svagRhI-maMgaLanI trikoNAtmaka sthiti ciMtanapradhAna tarkazakti ane vAstavikatAvAdane piSaka abhUtapUrva-kalpanAzaktine samanvaya jaNAve che. pariNAme keMdrastha-vagRhI caMdra sAthe svagRhI-maMgalanA trikeNagamAMthI kyAreka vikRtarUpe janmatI svachaMda-kalpanAnA veganuM vAraNa thaI rahe che. A pramANe lagnamAM karkane budha ane zuka jAtakanA mastiSkamAM nava-navIna zAstrone svapratibhAbaLe abhyAsa, jJAnanI sthiratA ane vividha-padArthonA sUkamatama-rahasyane zodhI dareka vAtane tAtvika nirNaya karavAnI ajaba-zaktine mukta-manathI saMcArita karanAra nivaDaze, ema spaSTa jaNAya che ! ! ! vaLI cothA sthAnane adhipati zuka lagnamAM pitAnA mitra budha grahanI sAthe aMzAtmaka prakRNa-dazAe sthita thaIne vaniyonuM sarjana karI rahyo che. jethI zAstrajJatA sAthe bALajI paNa zAstranA gahana padArtho vyavasthita rIte samajI zake te jAtanI hitabuddhine paramArtha daSTithI sadupayega jAtaka karI zake ema dIvA jevuM lAge che. A gAmomAM sArI rahI che Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MOBBOVUN A uparAMta devajJa-cUDAmaNi zrIyuta 5, gaNezadatta-zarmA viracita gAtA-jiarif graMthamAM trIjA-adhyAyane sAtamA lekamAM mahatvanI vAta noMdhAyelI che ke-jenI rajuAta karatAM mane pitAne paNa khUba AnaMda thAya che. hakIkatamAM mahApurUSa tarIke A jAtaka thavAno che, enI pAkI khAtrI karAvanArI A bAbata nAtA-ciMtAmaLi nA ullekha sAthe akSarazaH maLatI Ave che. te e che ke - dvitIya sthAnano adhipati sUrya jAtakanA janma samaye keMdramAM ane te paNa lagnamAM vaLI zubhagrahadaSTa ane tatvaciMtananI hatheTI upajAvanAra budha graha, zaktionI viziSTa-sImAone paripuSTa karanAra zukra graha ane mAnasika rIte ajaba gaMbhIratA Adi kSamatA upajAvanAra svagRhI caMdra sAthe rahevAthI evI mahatvapUrNa-bhUmikAnuM sarjana karI rahyo che ke - cakakasapaNe A jAtaka bhaviSyamAM lokadaSTithI khUba ja nAnI vayamAM paNa sva-buddhi, sva-purUSArtha ane ajaba-pratibhAvaDe zAstronA athAga-dariyAne avagAhavAnA pariNAme zAstra-samudramAM varSothI chupAIne rahelA viziSTa-jJAnIgamya ane gItArthatA dvArA upalabhya zrataratnane zodhIne duniyA samakSa bhavya rajuAta karavAnI viziSTa zaktisaMpana banI sAcA arthamAM rahasyavAdIpaNuM meLave, ema cekasa lAge che !!!" A vAtanuM samarthana AdhyAtmika-vijJAnanA pAyAnI bhUmikAne prabala banAvanAra temaja yathocita-sAdhanA sahakArabaLe mohanA saMskAronI viSama-bhUmikAne paNa palaTAvI nAkhanAra zanigrahanI lagnastha cAreya graho upara paDI rahela saMpUrNa daSTithI spaSTa rIte thaI rahyuM che. ahiM vadhu neMdhapAtra bInA eka e paNa che ke - zanigrahanI saMpUrNa daSTi kendrastha budha, zukra, caMdranA baLane pUraka sUrya upara hovAthI jAtaka sAmAnya, sAhitya jevA vilAsI ke nyAyazAstra jevA durUha zAne pAragAmI ke tatvajJa ane evuM nahi, paNa prANImAtranA hitanI sAdhanA jenAthI thAya tevA AdhyAtmika-maulika graMthane rahasyavettA bane ane tenA uddhAra-saMrakSaNa AdinuM ananya-sAdhAraNa kArya karI, sAmAnya bAlajenuM jJAna prati bhaktibhAva-bharyuM valaNa thAya, tevuM spaSTa jaNAya che. A vAta khUba ja noMdhapAtra ane jAtakanI ananya-sAdhAraNa-viziSTatA sUcave che. A kuMDalImAM bIjA paNa keTalAka asAdhAraNa go grahonI sthAnagata-viziSTa-sthitithI banI rahyA che, te A pramANe = gurU ane zuka bhAgyAdhipati tathA lAbhezanA keMdramAM ane budha graha janma lagnezanA keMdramAM hevAthI A ga banele che. AnA pariNAme jAtakamAM vidyAsaMpattine prabala ega saphaLarIte vikase tema lAge che. 271 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GUDTEdens triovanayana viziSTasthAnAnA adhipati sUrya, caMdra ane mAMgaLanI paraspara-sApekSa rIte thatI trikANAtmaka-sthitimAMthI A ceoga prasphuTita thatA jaNAya che. jenA phalarUpe jAtakanI zAsrIyajJAna meLavavA mATenI apUrva tamannA, kaThora--parizrama, bhagIratha-sAdhanA saphaLatAnA zikharapura jatI kalpI zakAya che. A sAthe A ceAganI viziSTa-zubha asara jAtakanI udAtta-bhUmikAne kAraNe evI paNa pariNamI zake ke jenA lIdhe koInuM kahyuM mAnI levAnI rAbhasika-vRttine sthAna na maLe, paraMtu sthira-prajJA, cAgya--nizrA, jJAnIonA vacanaprati niSThAbharyAM Adara ane vivekapUrNa -vinItatAnA sumeLavALI prajJAnA khaLe uhApAhapUrvaka nAnAmAM nAnI vyaktinI paNa vAta svIkAravAnI nikhAlasatA saMpUrNa-rIte vikAsa pAme, evuM A caiganA saka graheAnI sthiti uparathI niz2I ta thAya che. pretsye=jAtakanI kuMDalImAM dvitIya--sthAnanA svAmI budha ane gurUnI kedrita sthiti tathA sahavI sUryanA kAraNe nipajatA vudhAsthi cAga A yogane upajAve che. jenA pariNAme vyAkhyA kuzaLatA, gahana padArthAne paNa vyavasthita raju karavAnI zakti tathA zAstrIya--padArthAnI maulika-ciMtanAtmaka vRttinA saphaLa svAmI jAtaka ane tema lAge che. pArijJAtajyena-lagnanA svAmI ane rAzinA adhipati bannenA keMdramAM samanvaya * thavAthI manatA jAtakanA viziSTa-bhAvInA sUcaka A yAga che. jenA phaLarUpe sa Mgha ane dharmaniSTha janatAnA adhinAyaka ane leAka-lAgaNIthI svataH svIkArAyela netRtvane saphaLa karanAra A jAtaka ane tema lAge che. na-satyAga svagRhI--caMdranA gharamAM kendra-lagnamAM prakhaLa aMzAtmaka sthitie rahela gurU A ceAganuM nirmANa kare che. jenA pariNAme jAtaka dIkSita thayA pachI saMgha--zAsananA pratyenIka khanI ahuMmayatA, tejodveSa, jJAnanu ajINu ane abhiniveza Adi kALabalathI upajanArI kSudratAnA lasvarUpa durguNNAnI pakaDamAM bhAnabhUlelI sthitimAM zAsananI jItakalpanI maryAdA-sAmAcArI Adi sa hitakara-tatva sAme khaMDa pAkAranAra virodhIo dvArA ubhA karAyela sakSeAbha-viplava Adi prasaMge paNa prANanA bhAge paNa siddhAMta ane satya mAne vaphAdAra banI rahe, tema spaSTa dhvanita thAya che. A uparAMta lagna ane lagneza calarAzinA hAvAthI anatA sudhAyo, badhA graho kendra ane trikANumAM ja samAviSTa thayA hAvAthI upajatA cerrAnce zukra, lagneza ane bRhaspatinI paraspara aLAkhaLavALI kendrIya sthitithI thatA merIyeLa ane ceAthA tathA navamA sthAnanA svAmInI paraspara kendrIya sthitithI jaNAtA hradaye Adi spaSTapaNe jaNAtA ane ka CHI 201 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HUVUN tiSanI daSTie mahatvanA gaNAtA prakR-ge jAtakanI virala-uttamatA pUravAra kare che. eTaluM ja nahi, paNa jAtaka prauDha-avasthAnA madhyabhAganA pUrvArdhamAM pahoMcatAM pUrve vilupta prAyaH banI rahela zAstrIya-graMthane jIrNa-zIrNadazAnA kAraNe alabhya-sthitimAMthI gya adhikArI ne upayogI-dazAmAM lAvI prAcIna-paraMparAnuM punarUjajIvana karI maMgalakArI jIvana-sAdhanAne saphala puraskartA bane tema kakasa jaNAya che. vadhumAM nAmazeSa banI rahela sAdhu-saMghanI prakhyAta-zAkhAne punaruddhAraka banI vizAla vaTavRkSanI jema ziSya-saMpadAnA maMgala-parivArane svAmI A jAtaka bane, tathA caMdra samAna nirmaLa-cadehane cirasthAyI banAvanAra ane sadIothI nahIM banela viziSTa-zilpakRti ane ananya-sAdhAraNa-upagitAthI sabhara maMdiranA nirmANa dvArA zAsana ane dharmanI digaMta vyApI-kItine svAmI Adi viziSTaalaukika-guNonA saphaLa-vikAsane sUcavanArA viralatama jovA maLatA uttama vege A kuMDalImAM che, e niHzaMka hakIkata che. A pramANe kAzInA paMDitarAje TuMkamAM chatAM muddAsara badhI bAbatonA vicAra sAthe vyavasthita-phaLAdeza jaNAvI chevaTe jaNAvela ke "bAtatya prasarve, rijhanti tamannA / bhAgya yasya prakRSTaM vai, dharmaNAptaM sadaddhi kam // arthAtu-"dharma-pUrva janmamAM Acarela viziSTa satkarmothI sadA-haMmezAM addhi-saMpattivALuM prakRSTa bhAgya je jAtakanuM hoya che, tenI sAme badhA graho hAtha joDIne ubhA rahe che." eTale ke-mahApurUSonI sevAmAM badhAya graho pitAnI zubha asara pahoMcADavAnI viziSTa sevAno lAbha levA mATe svataH upasthita thaI jatA hoya che. - tethI A phaLAdeza lakhavA prayAsa e mAtra TuMka mativilAsa karyo che, chevaTe te paramAtmA jagatapitAe jagatanA uddhArArthe mokalela mahApurUSa te anirvacanIya hoya che. tethI aMjalithI dariye ulecavAnI jema mahApurUSonI abhuta-zaktionuM saMkSipta-varNana paNa azakya che. phakata A nhAne rasanA pAvana thaI ane hArdika saMtoSa thaye ke AvA mahApurUSa have jagatamAM AvI rahyA che !!! mArI gaNanAtIta-vaMdanAMjali ho AvA mahApurUSone !!! A rIte kAzInA paMDitarAjanA lakhela adbhuta bhAva-bhaktibharyA phaLAdezane vAMcI maganabhAI ghaDIbhara harSanA atirekathI gaLada banI gayA ane A badhuM yathArtharUpe pariName evI maMgala AzaMsAthI ekavIza navakAra ane sAta vasAdara gaNyA. jIvananI caritra, Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEDAVVT TEARS nA janarajadAranA nArASTra ane gAmanA ja ane hakIkatamAM pUjya tArakavarya gurUdeva zrAe je jAtanuM sUcana karyuM che te khU ane hetusaranuM hatuM. viSama-kalikAlamAM prabala-mehanI asarataLe bhAna bhUlI pathabhraSTa banI rahelA pAmara-jIne paramAdhAra-svarUpa zrI jinazAsananI kAla-baLe jhAMkhI paDI rahelI chAyAne AtmazaktinA saphaLa tejanA AdhAre ane jJAna-saMyama-tapanA baLe sateja karanAra mahApurUSa hakIkatamAM mArA ghare jamyA che, te badala maganabhAI potAnI jAtane dhanya-gauravavaMtI lekhI rahyA. . A pachI pharIthI sattAvIza navakAra gaNI cAMdInI thALImAMthI sthAnika paMDitajIe lakhI Apela phaLAdezane patra vAMcavA mATe lIdhe. traNa vAra jinazAsananI jaya balavA sAthe zAsanapati zrI mahAvIra-paramAtmA tathA lablinidhAna zrI gautamasvAmI-bhagavaMtanuM sAtavAra smaraNa karI te patra vAMcavAnI zarUAta karI. te patramAM prAraMbhe ISTadevane namaskAra karI jyotiSazAstrane cakSurUpa jaNAvI jAtaka je jAtanA pUrvajanmanA zubhAzubha-saMskAra laIne Ave che, te saMskArone sakriya banavA mATe sahakArI sAdhanarUpa kALanI baLAbaLatA jANavAno prayatna gurUkRpAe zAstranA mAdhyamathI zarU karavAnI vAta hatI. sau prathama sthUlabuddhie kuMDalInuM nirIkSaNa karatAM jaNAtI mahatvanI bAbate nIce mujaba jaNAvela. jAtakane janma zAlivAhana zAke 1975 mAM thayela che. zAlivAhananuM A varSa tiSazAstra prasiddha 60 jAtanA saMvatsara pIkI zrImukha nAma saMvatsara che. tethI A jAtaka aThaMga zAstrajJa, tatvajJa, svajanavarga-kuTuMbane vadhu priya, aizvaryazAlI, paramAtmAnI bhaktimAM lIna bananAra ane digaMtavyApI kItivALA thAya, tema cekakasa lAge che. vaLI varSARtumAM janma che, tethI ema jaNAya che ke-"Atmika-zaktiene bharapUra vikAsa karanAra, rAjA-mahArAjAothI pUjanIya, sUkamanipuNa buddhivALo, mahApratApI, gahana-vicAraka ane vAyu-prakRtivALo A jAtaka bane." A mujaba aSADa mahinAne janma che, tethI tiSazAstra varNita mAsaphalanA AdhAre"A jAtaka jJAnI-mahApurUSo prati Adara-saMpanna, vANa-cAturya ane ojasabharI bhASAthI zobhatA, svAbhimAnI ane maMdAgninI asaravALe thAya" tema jaNAya che. tathA kRSNapakSamAM thayela janma"svapurUSAthI, zIla-sadAcAramAM daDha, capaLa, koInI paNa zeha-zaramamAM na Ave te mahApurUSa thavAnI yogyatA A bALakanI sucave che. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MOBIVEN --- > * A rIte mahinAnI chellI tithi amAvAsyAmAM janma thayela heI"bALakamAM bahAranA kSobhanA nimitte ghaNu chatAM cittanI ajaba sthiratA, potAnA lakSyanI pUrti karavA ADe AvatA vine-konI paraMparAthI paNa nirbhayatA, sAjana-mAnyatA ane zArIrika-baLanI daSTie durbaLatA" sAhajikarIte rahevA saMbhava che. vaLI rAtanA chellA pahere janme che tethI "sUrya samAna tejasvI, suMdara netra-tivALo sarvajana-vallabha, bahujanamAnya, ane vaibhava saMpanna A jAtaka thAya." A pramANe ravivArano janma bAlakamAM zUravIratA, mastakanA kezanI alpatA, zyAmamitra lAlAza-paDatA zarIranI kAMti, udAra prakRti, mahAbaLa-vIrya tathA utsAha gaLathuthImAMthI ja visavA mAMDe tema" lAge che. bALakane janma puSyanakSatranA bIjA caraNamAM che, tenuM phaLa zAstromAM ema jaNAvAyuM che ke" "deva, gurU, dharma ane zAstro prati vinaya, svadharma-pitAnA kartavyonA pAlanamAM niSThatA, lokamAnyatA, aneka-vidhAonI pAragAmitA, saumya-svabhAva ane suMdara-AkRti Adi viziSTa guNe A bALakamAM punamanA caMdranI jema seLe-kalAe khIle che." A rIte janmasamaye vartatA siddhiyogathI bALakane bhAvimAM hAtha dharAtA sarva-kAryomAM anekavinI paraMparAne mahAta karIne paNa Adarza siddhi-saphaLatA meLavI zakavAnI kSamatA prApta thAya tema lAge che. vaLI catuSpAda, karaNamAM janmela A bALakamAM aparigrahavRtti khUba ja vikase tema lAge che. temaja A karaNanI asarathI jaNAtI keTalIka maulikatAo yAna kheMce tevI che. A bALaka zarIranI ke jAtanI paNa paravA karyA vinA satyamAga upara aDela paNa ubhA rahevAnI vRttivALe, vaDIlone mAna-mata gyarIte jALavI jANe, tevo vivekI ane prANImAtra upara hArdika anukaMpA-karUNuM dharAvanAra banaze." te A karaNanI viziSTatArUpa lAge che. temaja devagaNamAM janmela A bALaka "pravara-vaktA, vyAkhyAna-kalAkuzaLa, haiyAne bheLa, mahAbuddhizALI, alpa-AhAravALe, guNene bhaMDAra, ananya-sAdhAraNa vidvattAvALo thavA saMbhava che. vaLI meninA janmane lIdhe A bALakanI sauthI vadhu dhyAna kheMce tevI ananyasAdhAraNa viziSTatA jaNAya che ke - "zAstrasiddha ane mahApurUSoe ciMdhela udAtta-prazasta mArga upara sadA utsAhapUrvaka - - - - Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KS JAVLEMRE AgaLa dhapavA mATenuM apUrva jema jIvananI pAchalI saMdhyAe-ativRddhAvasthAe-zArIrika kSaNatA thavA chatAM paNa TakyuM rahe" tevI yecatA A jAtakanI spaSTa jaNAya che. have kaMDalInI daSTie jarAka gaMbhIratAthI vicAra karatAM sarva prathama te karka lagna ja khUba oMdhapAtra bInArUpa jaNAya che. kemake-A lagnanI asarataLe janmela bAlakamAM viziSTa rIte saMsArIbhege, azvaryanI pracuratA, dharma niSThatA, tattvagrAhIpaNuM, kadAgraha zUnyatA, aneka bAbatanI sAragrAhI jANakArI, lokapriyatA ane bIjAne adekhAI upajAvanAra viziSTa bhAgyasaMpadA prakRSTa rIte vikAsa pAme che. A uparAMta lagnasthAnamAM lagnAdhipati caMdranI sAthe sUrya, budha ane zukrane sama hakIkatamAM viziSTa sthitinuM nirmANa kare che. A aMge mAnatA mAM ullekha che ke - "caMdrA-kudha-zuIT, baMne kumo nara: .. vidvAMzca rAjamAnyazca vAgmI, ca vimalo bhavet // " eTale " caMdra, sUrya, budha ane zukranA saMyogamAM janmela bALaka saubhAgya zALI, vidvAna, rAjamAnya, vANIcatura ane haiyAne nirmaLa bane che." A pramANe kAtaiurAta mAM paNa jaNAvyuM che ke"judu-maku-rirvita UMda svAmI A uparAMta A jAtakanI kuMDalInI apUrva vizeSatA e che ke - "A kuMDalImAM caMdra svagRhI, maMgata svagRhI, ane zani paNa svagRhI, te uparAMta kedramAM ane te paNa lagnamAM lagnAdhipati caMdra sAthe sUrya, budha mitra banIne tathA zatrurUpa manAte zuka paNa sAthe AvIne beThA che." AvA saMgavALI kuMDalI jAtakanI sarvopari bhAgyavattA sUcave che. tema chatAM mahatvanI eka vAta jyotiSazAstranA darpaNamAM je spaSTa dekhAI rahI che te vAta kadAca bALakanI mahApurUSa-tarIkenI mahattA sAMbhaLavA utsuka banelA manane kadAca aNagamatI lAge tevI che. vadhAranArI vikADhavA lAla ! paraMtu mahApurUSonI advitIya mahattA e bAbatamAM evI chupAyelI che ke sAmAnya daSTie aNagamatI dekhAtI e vAta mahApurUSonI ananya-sAdhAraNa keLavAyela AtmazaktinA gauravane vekabuddhithI samajAya tema che. sAce jotiSI leka-herImAM na taNAtAM sAragarbhita-hakIkatane rajuAtamAM potAnuM kartavya adA karyAne saMtoSa mAne che. Aga rImo hArika Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziT.1 _005070 tethI sthUla buddhithI aNagamatI paNa mahApurUSanI alokika viziSTatA dharAvanArI e vAta anyotiSazAstranA dhoraNe raju karavI jarUrI lAge che. te vAta e che ke-- lagnAdhipati caMdranI sAthe rahela sUrya, budha, e traNenA zavarUpa manAte zukra lagnamAM beTho che. ane te sAtamAM strI-sthAnane kAraka graha gaNAya che. vaLI sAtamAM strI-sthAnamAM potAnI rAzi-makararAzine svagRhI thaI zanideva beThA che, ane baneya graha ekabIjAthI sAtame heI paraspara saMpUrNa dRSTithI jue che." A saMbaMdhamAM suraskrAIba graMthamAM seMdhAyela che ke - "lagnAt kendra gate zukre dvAdazaikonaviMze ca vivAra rAya mata che" eTale ke-"la-kendramAM rahela zukathI zani sAtame sthAne hoya te te jAtakanuM sagapaNa bArame ke ogaNIsame varSe prAyaH thAya." A zlokanA AdhAre A kuMDalImAM lagnamAM zuka che ane tenI sAme sAtame zani che. tethI A jAtakane pravajyA ga chatAM saMsArI dRSTie lagnaga paNa prabaLa banate lAge che. jethI ke-"bAramA varSe sagapaNa thaI teramA varSe lagna thAya tema che.' Ama chatAM paNa jyotiSazAstranI aTapaTI-galIomAM gurUkRpAe buddhine pheravavA chatAM paNa tiSazAstranA baMdhAraNane lakSyamAM rAkhI kuMDalImAM rahela bIjA grahone vicAra karatAM AnuM vAraNuM paNa kuMDalImAM spaSTa paNe jovA maLe che. te A pramANe- zukra ane gurU kendramAM che ane te paNa lagnamAM che, ane zani svagRhI thaIne keMdramAM lagnathI barAbara sAtame che ane lagna cararAzinuM che. tethI e prabala-AdhyAtmikyoga ubhe thAya che. ke jethI lagnaganI asara DhIlI thaI jAya." A saMbaMdhamAM strI-marahRzya graMthamAM naidha maLe che ke - kendragau sita-devejyau svocce kendrgte'rkje| caralagne yadA janma yogo'yamavatArajaH // oche Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KAS UDVIEMBRE A uparathI spaSTa jaNAya che ke - "je jAtakanI kuMDalImAM zukra ane guru keMdramAM hoya, zani paNa keMdramAM heya, lagna cara rAzimAM hoya, tyAre jAtaka IzvarI-aMzAvatAra rUpa bhaviSyamAM banI zake, te pega ubhe thAya che. tethI IzvarIya-viziSTa-zaktine aMza laI janmI rahela bALaka bhaviSyamAM viziSTa-keTine kuLane ajavALanAra ane jagatamAM puNya-kItinI prabhA phelAvanAre thAya che. A saMbaMdhI zAstrIya-ullekha nIce mujaba jovA maLe che.- "puNyazlokastIrthacArI kalAjJaH ____ kAmAsaktaH kAlakartA jitAtmA vedAntajJo vedazAstrAdhikArI jAto rAjazrI gharoM'zAvatAre // " arthAt upara jaNAvela aMzAvatAra-gamAM janmela jAtaka pavitra kIrtivALo, vividha tIrthonuM paribhramaNa karI jIvana dhanya banAvanAra, kalAone jANakAra, jItendriya, vedAMta-zAstrane pAragAmI ane vedAMtanA tane pacAvI addabhuta-AtmalakSmIne vikAsa sAdhanAra bane che. eTale A jAtakanuM mAnasa lagna thavA chatAM tyAganI bhAvanAthI khUba raMgAyela rahe. tethI jAtaka lagnamAM rahela caturthahInI prabalatAthI nAnI uMmare paNa aMtaraMga viziSTa saMskArothI saMsArano tyAga karI dIkSA le, tema chatAM dunyavI-niyamAnusAra kayAreka graha pitAne bhAva bhajave tethI baLAtkArathI paNa dIkSA choDI saMsAramAM pAchA AvavuM paDe, tema chatAM lAMbe kALa saMsAramAM teo rahe tevA graha-Age nathI. kemake zani sAtamA sthAnane mAlika hovA sAthe AThamA sthAnane paNa rAzinI daSTie mAlika hevAthI saMsAranI vAsanAo kadI paNa A jAtakane spazI zake tema nathI. eTale sva-purUSArthanA pariNAme pUrvajanmanI ga-sAdhanAnA pratApe saMsAra choDI TUMkA gALAmAM ja pharIthI jIvananA parama-lakSyarUpa AdhyAtmikasAdhanAnA paMthe AvI ja jAya. - vaLI jyotiSanI daSTie caMdrathI pAMcame sthAne eTale ke putra-sthAnamAM maMgaLa janma samaye rahela che, tethI jAtakane saMsAra saphalarUpe AgaLa vadhe te yoga nathI. A saMbaMdhamAM mAnanArI mAM ullekha che. ke- "candrAt paMcamago bhaumo ___janmakAle yadA bhavet / putrahIno naraH strINAM nanne pati nizcita ': @oTa |IrIkA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IM TOVUVUM paraMtu tiSazAstra e mAtra nimittazAstra che, eTale ke pUrvopArjita-zubhAzubha kane phale--kha thavA mATe sahakArI-nimittarUpa dravya-kSetra-kAla-bhAva-ane bhava e pAMca sAdhane paikI kAlane upaga vyavasthita rIte karI zakAya, te mATe tiSazAstra yogya-gaNita dvArA vyavasthita jANakArI pUrI pADe che. Ama chatAM karmanA udayane sakriya banavA mATe udaya kayI jAtane che? te niNata thayA vinA bAhya-nimittonA sahakArathI udaya saphaLa thaI ja jAya, evuM dhAraNa anubhavathI jaNAtuM nathI. eTale tiSazAstramAM dareka-enI sAme viziSTa-sthitinuM nirmANa raheluM hoya che ke jenA AdhAre karmanA udayanI prabalatA hoya te paNa tene Atma zaktinA viziSTa sAmarthyathI rUpAMtarita paNa karI zakAya. * e rIte kuMDalInA bhAvanI baLabaLatA ane grahonI sthitinA vicAranI dRSTie caMdrathI pAMcame maMgaLa ane sAtame zaninA kAraNe A jAtaka saMsArI-sukhathI vaMcita ane putrahIna rahevAnI sAme eka evI paNa sthiti che ke mUla-kuMDalInA graho gaNitanA baLe calita-kuMDalImAM sthAnaphera thaI jAya che. te rIte A jAtakanI calita-kuMDalImAM caMdrathI maMgaLa chatte eTale ke dhanarAzimAM AvI jAya che. jethI putrayoganI hInatAnuM parAvartana thaI zaninI ugratA ane svagRhIpaNAnA kAraNe tathA lagnamAM prabaLa cAra-grahanI yutinA kAraNe jAtakanI AdhyAtmika vikAsanI dizAmAM dIkSita thayA pachI cAMdamA varSathI ziSa-parivAranI uttarottara-vRddhi thavAnuM cokkasa jaNAya che. A aMge pUrve jaNAvela aMzAvatAra-yoganuM sAmarthya tathA 1aaIviMarifkAranA maMtavya mujaba mahAmuniyeganuM ghaDatara karanArA grahonuM sAmarthya sakriya banatuM lAge che. A uparAMta tiSa-zAzvaprasiddha ja no nuM sarjana lagnamAM rahela caMdrathI the sthAne gurU ane gurUthI dazame sthAne caMdra hovAthI spaSTapaNe thaI raheluM dekhAya che. vaLI caMdra ane gurU kendramAM hevAthI khUba zaktizALI banyA che. jethI rAgora nuM nirmANa thavA pAmyuM che. A badhA uparathI jAtakanI aneka-zAsapAragAmitA, sUkamatatvaciMtana karI zake tevI { " krAMti : kra-caMnnamittA ! zunya taH paramoccasdai munitulyo bhavennaraH // " (sarvArtha citAmaNi) arthAta je jAtakanI kuMDalImAM kakathI makararAzimAM badhA praha rahelA hoya ane te graho uracarAzinA ane sva5hI hoya te te jAtaka saMsAra choDI Adarza tyAgI ane mahAmuni bane che. . Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MES, HOVZEMURS tIkSabuddhinI pratIti thAya che, te uparAMta dunyavI mAna-pAna, lokaprazaMsA, bhaktone Adara vipula pramANamAM malavA chatAM nirAsatabhAve pitAnI saMyama-sAdhanA tathA lakSyavRttimAM aviratapaNe masyA rahevAnI khAsiyata jaNAya che. vaLI grahanI aMzAtmaka sthitinA viziSTa-prabhAvane laIne eka adbhuta sthiti jANavA maLe che ke- "jAtakanI manebhAvanAne arUnupa dareka jAtanI anukULa sAmagrI vagara-mAMge paNa sAme-pagale raju thaze ane e rIte bhakta-gaNanA pRhaNIya tarIke A jAtaka rAjagI jevuM jIvana jIvI zake. Arthika ciMtA kadI paNa na karavI paDe, jarUra karatAM vadhu samaye-samaye maLI rahe tevA viziSTa-vegavALI grahonI sthiti che. A jAtakanI dhapAtra bIjI vizeSatA e che ke - "pite kadI paNa potAnA ziSyavarganI ane bhaktagaNanI svAdhIya-saMbadhamAMthI upajatI- zaramamAM raheze nahiM. kadI paNa teonI paravA svArtha-pUrtinA dhoraNe karavAnI vAta A jAtakane racaze nahiM. Ama chatAM sthAna ane dRSTinI vizeSatAne laI ziSyavarga ane bhaktavarga gurUnI AvI niHspRhatA hevA chatAM paNa sAme-pagale AvI IzArA upara tana-mana ane dhana nyochAvara karavAnI tatparatA dharAvaze. A kuMDalImAM paMcama-sthAne eTale ke buddhinA sthAne maMgaLa svagRhI thaIne beTho che. A paMcamabhAvane kAraka-graha gurU kendramAM lagnathI ethe che. Ane laI jAtakamAM viziSTa-pratibhAnI kuMti ane zAstrIya-padArthonA uDA-ciMtananI hatheTI sahelAIthI vikAsa pAmaze. paraMtu buddhinA sthAnamAM beThela maMgala kedra-gurUnA sahakArathI jJAnopArjana-karavAnI zakti ane buddhi tIvra banAve che. tema sAthe sAthe maMgaLa pitAnA svabhAva pramANe jAtakanI prakRti upara paNa gherI asara upajAve che, ke "jenA pariNAme svabhAvamAM sAhajika-te khAza rahevA pAme tethI temanI AjJAnuM pAlana nahiM karanArane teo sAMkhI na zake. ziSya samudAya ke bhaktavarga mAne koI paNa je zAstrIya sUcita-maryAdAne vaphAdAra na rahe ke AjJAnuM pAlana karavAmAM upekSA dharAve te game tevA camarabaMdhIne tyAga karavAmAM ke game tevA dhanasamRddha-zrImaMta sAthe paNa saMbaMdha-vi cheda karavAmAM jarA paNa acakAya nahIM, "tevI svabhAgavata asara pAMcamA sthAnamAM rahelA maMgaLathI jaNAya che. vaLI A kuMDalImAM navamuM bhAgya-dharmasthAnane tathA chaThThA rega-zatrusthAnane adhipati gurU kendramAM ethe rahela che, jethI A jAtaka ajAtazatra banI rahe. aMgata-vRttiothI duzmanAvaTa jevI cIja A bAlakamAM hovAno saMbhava nathI. wAZILAND SWING () ga . 0 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00420 A rIte tatvaciMtananA kAraka-graha rAhu navamA dhamasthAnamAM mInarAzinA hAvAthI khUba ja AdhyAtmika-saMskAro pramala banAve che ane uMDu tatvaciMtana karavAnI khAsIyata janmAve che. te uparAMta navamA sthAnamAM mInarAzinA rAhu viziSTarIte bhulAI gayela dharmAMnI mahatvabharI khAmatAnA puraskartA ane ane sAdhu ane saMyamIenI sva-paranI bhedarekhA sivAya AdaeNza sevAvRttimAM tatpara bane. A uparAMta mAnasAgarI nI noMdha mujaba dha sthAnamAM rahela mInarAzinA rAhu viziSTa keTinuM maMdira khanAvanAra A jAtaka bane tema lAge che. temaja vividhatIrthAnI yAtrA aMgenu paribhramaNa jAtakanI jJAnavRddhimAM sahAyaka bane, tema lAge che. AThamA AyuSya-sthAnamAM koi graha nathI, tema chatAM tenA adhipati zani keMdramAM sAtamA sthAne makararAzimAM sva-gRhI thai rahela che, tathA kendramAM ceAthe rahelA gurU peAtAthI pAMcame AThamA bhAvane zubhadRSTithI jue che, tethI jAtaka dIrghAyu thAya tema lAge che. vizetarI mAtrAmAM rAhunI aMtaradazA jAtakanI pa McAttera varSanI uMmare lagabhaga Ave tyAre ane zani ane gurU khAramA sthAne mithuna-dhAzinA thAya, tyAre jAtakanuM AyuSya purU thavAnA yoga ubhA thAya che. A rIte kuMDalImAM paMcamasthAne rahelA maMgaLa calita-gaNitanA AdhAre chaThThA sthAne dhanarAzimAM jAya che, eTale magaLanI mahAdazAmAM calita-maMgaLanI sAtamA-kuMDalInA khAramA sthAna upara saMpUrNa dRSTi AvavAthI jAtakanI pa McAte--vanI uMmara pachI utpanna thanAra STiyegane AdhAre cheteramu varSoM puruM thAya, te pahelAM jAtaka bhagavaddhAmamAM paheAMcI jAya, tema jaNAya che. vadhu tA A saMbaMdhamAM mahApurUSo mATe phevare chA vahIyasInA siddhAMta mAnya rAkhavA jarUrI che. vaLI A kuMDalImAM dazamasthAne koi grahu nathI, paNa tenA adhipati maMgaLa paMcamabhAvanA svAmI nI dazamabhAvanA paNa mAlika bane che. cAthe rahela gurUnI A sthAna upara saMpUrNa STi che, ane lagnamAM rahela caMdra, sUrya, budha ane zukranI paNa dRSTi paDe che. A uparathI phalita thatA viziSTa-yAga pramANe A jAtaka saMghamAM visarAI gayelI prAcIna para'parAne prasthApita karI janasamUhadvArA svataH prApta thanAra viziSTa-birUdathI saMsAramAM khUba ja mAna-pratiSThA ane sanmAna meLave. * dharmAzritaM caiva hi mInarAzau karota dharma vividhaM nRloke / satsevayA''ra! mataDAgajAnaM tIrthATanenArtha sukhairvicitraiH || ( mAnasAgarI) navamA dhama sthAnamAM mInarAzimAM Avela grahavALA jAtaka saMsAramAM vividha-prakAranI dhama pravRtti kare, sAdhupurUSonI sevA karanAro bane, bagIcA, taLAva-upalakSaNathI maMdiza baMdhAve ane tIyAtrAthI viziSTa sukha-zAMti meLave. jI VISHN 231 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESSUDVAZESUCRE -- - A uparAMta A jAtakanI AgavI viziSTatA paNa dazama-sthAnanI prabaLatAthI phalita thAya che keA jAtaka dehatyAganI chellI ghaDI sudhI nava-navIne zAstrIya-graMthanI racanA karaze. A jAtaka jJAnArjana karavAmAM pUrvanA saMskArAnA baLe alpa-samaya puratI gurUnI nizrA maLavA chatAM ApabaLe zAstrIya-paraMparAne pUrvajanmanI viziSTazaktibaLe kaDIbaddha meLavI zAstrone marmajJa pAragAmI banaze, jethI ke sAmAnya-janatAne A jAtaka janmathI ja jANe jJAnI hoya ene saghaLuM jJAna temanAmAM saMpUrNa rIte bhareluM hoya tevuM lAgyA vinA nahIM rahe ! AnA pariNAme A jAtaka zAstrIya-padArthone sarva prathama pravakatA ane mukhya AcArya tarIke saMghamAM jAhera thAya. A ananya-sAdhAraNa vizeSatA jAtakanI che. vaLI A jAtakane pUrva-saMskAronI vizeSatAnA AdhAre dhanasthAnano adhipati sUryane lAbhasthAnane adhipati zuka, tRtIya-parAkamasthAnane adhipati budha, tathA lagnavAmI caMdra A badhAne puNya-sahaga sAhajika rIte maLavAthI dhana-saMpadAnI vagara-mAMge paNa anukULatA dhAryA karatAM paNa vadhu thaI rahevAnuM cokkasa saMbhava lAge che. vadhumAM bAramA-vyayasthAnano adhipati budha zubhagraha hovAthI ane te lagnAdhipatinI sAthe lagnamAM hovAthI ApameLe maLI AvatI dhanarAzino sadupayoga jAtakanA hAthe thavAnuM spaSTa jaNAya che. jyotiSazAstranA niyama pramANe kendramAM ethe rahele guru bAramA sthAnane saMpUrNa-daSTithI joI rahela che. A bAbata paNa mahatvapUrNa che? AnA phaLa tarIke jAtakanI vRtti dhama-bhAvanAthI raMgAyelI ane maLela sAmagrI mukta-manathI sadupayoganI dizAmAM vAparI jANe. vaLI mAtAjI ane jJAtatava mAM jaNAvela grahonI bhAvagata baLabaLatA-vicArane jotAM mahattvanI vAta e paNa jaNAya che ke - kaI paNa jAtakanI kuMDaLImAM ketu trIje, chaThuM ke agiyArame hoya to jAtakanI dharma lAvanAne sakriya banavAmAM athavA zAsana-hitakara pravRttione amalI banAvavAmAM AvanArA vine-aMtarAye-jAtakanI puNyasaMpadAnA AdhAre haThAvavAmAM sagI bane che." chelle chelle A jAtakanI apratihata Atmazaktine paricaya ApanArI bAbata e che ke - AdhyAtmika-zuddhi eTale aMtaraMga-sadvicAronA ghaDatara mATe jarUrI baLa pUranAra zani jAtakanI kuMDaLImAM lagnathI sAtame hovA chatAM viziSTa-gaNitanA AdhAre calita thaIne AThamA sthAne pitAnI kuMbha-rAzimAM Ave che. te gaNitanI mArmika-dhISaNanA AdhAre mahAyegAvatArI jAtaka bane, evI dhAraNA upajAve che. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sA. * AnA pariNAme jAtaka svayaM AcAra-saMpanna banavA sAthe jagatanA aneka ajJAnamUDha prANIone sanmAniSTha banavAnI saphaLa preraNA mA darzana ApanAra dharmadhuraMdhara-mahApurUSa ane'' A uparAMta A jAtakanI kuMbharAzinA zaninA aMzAtmaka meLavAyela viziSTa-asaranA kAraNe maneAbhUmikA eTalI prabaLa ane sudRDha-saMkalpavALI banavA saMbhava che ke-- teonA puNyakAryAmAM avarodha UbhA karanArA tejodveSI UbhI karAtI jokhamabharI sthitimAM paNa AtmasAdhanA saMyamaniSTha ane AtmazaktinA baMdhAraNa para mustAka rahI zAsana-niSThAne vaphAdAra banI rahevA prayatna satatapaNe jArI rahe vadhumAM A jAtakanI kuMDalImAM navamA sthAne rahela rAhu upara tRtIya parAkramasthAnamAM rahela viziSTa-keTinA hetu saMpUrNa dRSTithI evu baLa ApI rahela che ke 8 jAtaka AkhI jiMdagI je AtmazuddhinA paMthe jAtabhAga ApI viziSTa sAdhanA karI tene anurupa dehatyAga karavAnA lagabhaga samaye AtmazuddhinA pradhAna-lakSyane najara sAme rAkhI zarIra, ziSya samudAya ane bhaktavatra pratye pazu upekSA keLavI mAtra AtmasAdhanA citta-samAdhinA baMdhAraNane jALavI zarIra cheDavAnA prayatnamAM saphaLa banI zake.'' AvA saMsAranA mehamUdra-jIvAne satpa Mthe caDhAvanAra mahApuruSonI prakRSTa-Atmazakti AgaLa graheAnuM yathAsthita phaLadAyaka' jaNAvavA mATe game tevA dhuraMdhara-zAstrajJanI paNu kuzAgrabuddhi asamartha banI rahe. paramAtmAnA a MzAvatArI jevA mahApuruSA jagatanA kalyANArthe samaye-samaye udbhavatA hAya che, temAMnA viziSTa-mahApuruSarUpa A jAtakanI yathAzakaya-viziSTatA alpamati-anusAra jaNAvavA tuccha prayatna karyAM che. 0000 vadhu tA paramAtmAnI akaLa-magocara-lIlAne jANavAnI zakti pAmai-mAnavImAM kayAMthI hAya ? tethI hArdika-vaMdanAMjali raju karavA sAthe AvA uttamakoTinA mahApuruSanI jIvana zaktione abhinaMdana ApavApUrvaka dhanyatA anubhavuM chuM." A rIte sthAnika paMDitajIe sUcavela alaukika-saubhAgyazALI--khAlakanA adUbhuta phaLAdezane vAMcI maganabhAi zAsananI vamAna sthitinA UkelarUpe peAtAnA saMtAnanA bhAgyeAdaya pariNamaze, e vicAraNAe rAmAMcita khanI zAsanadeva prati hArdIika prAthanA karI ke " AvA viziSTa mahApuruSanA ghaDatara mATe jarUrI sAmagrI meLavI zakuM' ! evuM khaLa mane prApta thAya." chevaTe sattAvIza navakAra ane agIyAra valAdUra' gaNI khUba ja pramedabharyA--heMce sAmAyikanI oraDImAMthI bahAra AvI jamavAne samaya thaye| chatAM kadI nahI ane Aje maganabhAI atyAre sAmAyikanI oraDImAM kaI viziSTa dharmAbhAvanAmAM ArUDha thayA che ? e jAtanI kuTuMbIonI ajAyakhI vacce sau kuTu mIene khALakanA bhAvInA eMdhANurUpa mahattvanI keTalIka khAkhatA jaNAvI saune prasanna karyAM. Pin jIvakanA taMtra (ra R Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S UNUVEENDE, IIIIIIII pUililii, . inIIRI prakaraNa 7 caritranAyakazrIne dhArmika uchera ane zaizavakALa . /jij!' lin dharmaniSa maganabhAI ane saMskAra-saMpanna jamanAbahenanI suyogya-dekharekha nIce caritranAyakazrInuM vyAvahArika rIte gra-lAlana thavA sAthe dhArmika-saMskAranuM bIjAropaNa paNa yogya rIte thavA lAgyuM. jamanAbahena savAre bALakane khoLAmAM rAkhI zrInamaskAra-mahAmaMtra ane vIza tIrthakaronAM nAma tathA zrI gautamasvAmIjI Adi puNyazALI mahApuruSe temaja sthUlabhadra, jabUsvAmI, vijayazeTha, dhanA-zAlibhadra Adi utkRSTa-AtmabaLavALA Adarza-puruSonA avAranavAra nAma saMbhaLAvatAM. havaDAyA--dhavaDAyA pachI zuddha vastra paherAvI deharAsare laI jaI prabhujIne je-je karAvatA, ghaMTa, cAmara, dhUpa Adi dvArA bALakanA cittane prasanna karI prabhu-bhaktinuM lakSya sthira karavA prayatna karatA. upAzraye pUjya-mahArAjazrI pAse laI jaI vaMdananI kriyA, vAsakSepa vigerethI tyAgabhAvanA bahumAnanI prakriyAne sakriya banAvatA. maganabhAI paNa avasare pUjAmAM sAthe laI jaI viziSTa rIte saMskAronuM siMcana karavAnA dhyeyathI jamaNuM aMgUThe pUjA Adi karAvatA. pU. caritranAyakazrInA janmathI be varSa pahelAM janmela maNilAlanI bAlyakALanI viziSTa pravRttio pU. caritranAyakazrInA jIvana-ghaDataramAM khUba ja sahayegI banI rahetI. HOI ***OSO06 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500EUR20 jamanAbahena tatha! svajana-sa MbaMdhIe gulAkhanI kaLI jevA mAsUma prasanna-caherAvALA ane bALakone laDavA-jhaghaDavAnI vRttinA badale pUrvajanmanA (keka) viziSTa-sa MskAronA maLe azvinIkumAra (deva-vaidya)nI joDInI jema vividha AnaMdajanaka-mALaceSTA tathA mAtA-pitAnI viziSTa dha kriyAmAM sAhajika mAlasulabha-krIDArUpe paNa pravRttithI khUba ja Ana Mdita banatA. kALanI vaNathaMbhI gatinA AdhAre maNilAla gharamAMthI AMgaNAmAM javAnI kSamatA meLavI zakayA, te vakhate pU. ca itranAyakazrI gheDiyApAraNAmAMthI ghUMTaNabhera gharamAM ane mAtAnA kheALAmAM AvavAnI kSamatA meLI rahyA hatA, A vakhate caritranAyakazrI pAtAnI jJAnakriyAnI pravRttinA prAraMbha deva, gurU ane dharmanA sAdhanA dvArA karI rahyA hatA. maNilAla paNa kudaratI- nehAnubaMdhathI doravAI nAnA bhAi tarIke niha paNa jANe ko'ka viziSTa-vyakti sAthe anukUlatAAryA vyavahAranuM sthApana aNusamajabharI avasthAmAM paNu karI zayA, ta pazu caritranAyakazrInI mahattAne AbhArI jaNAya che. dhIme dhIme caritranAyakanI vayevRddhi saghaLA-sajAne parama-pramAdanu kAraNu khanI rahI hatI. vyAvahArika rIte paNa ca-tranAyakazrInuM gauravadana ane tejasvI chatAM maneAhara AMkhA saunA haiyAne pAtAnA tarapha vALavA samartha banatA. tema chatAM caritranAyakazrInI AMkhA pAchaLa jhabakatI pUrvajanmanI ArAdhanA dvArA keLavAyela viziSTa-AtmazaktinAM darzIna vivekI-sajajane ne thayA vagara rahetA nahiM, kALakrame bALaka hemA de ghUMTaNabhera gharamAMthI AMgaNA tarapha vadhI zakayA, have bALaka hemacaMda gharanI dahelI oLI bahAra paga mUkatA thayA, mArAne ALagatAMnI sAthe ja hemaca`danI dRSTi AsapAsamAM rahelA dazanAM sva`kalaze, dhvajAdaMDa ane tenI sAthe maMda maMda pavananI preraNAthI madhura-sumadhu vina karatI ghaMTaDIo upara paDatI, te ghaNI vAra joI te sabaMdhamAM jANe kAMI pU`smara! na karatA heAya ? tema lAgatA. jema jema ghara-bahAra nikaLavAnI taka maLatI tyAre maNilAla ane hemacaMda ane mahAra ramavA nikaLI paDatA, paNu e ramavAnu` sthaLa khIje kayAMya na heAtu mAtra daherAsara e ja emanA ramavAnuM kendra, savAra hAya ke sAMja! gheranA kAmamAM jamanAbahena vaLage ane 'ne bhAIe daherAsaranA AMgaNA pahoMce. tyAM dIvAlA upara dorAyelA pheTA jue, bhagavAnanI pratimAjI sAme bIjA zrAvako je vividha pUjA-bhakti karatA hAya tAraka tAkI joI rahe. ane haiyAnA harSollAsa abhivyakta kare, maganabhAI e mane bALakonA mApanAM pUjA-vastro taiyAra karAvI nAnakaDA vATavAmAM ` ra jIva nA ja tra Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SES QUVINTEMRE 4i cokhA, badAma vagere bharI umaMgapUrvaka hAthamAM levaDAvI pitAnI sAthe pUjA karAvavA laI jatA tyAre ghaNe anya mA-bApane bALakanA dhArmika saMskAronA ghaDatara mATe Adarza preraNuM rUpa banI rahetA. A pramANe upAzrayamAM pUjya sAdhu-sAdhvIjI mahArAja pAse mAtA-pitAnI sAthe caritranAyakazrI moTAbhAinI AMgaLIe umaMgabhera jaI vividha vismayakArI-ceSTAothI aneka rIte pitAnI bhAvI-mahApurUSa tarIkenI chApa samaju-jananA haiyAmAM upasAvatA. zerImAM ramatA baMne bhAIe nAnA galuDiyAone gammata khAtara parezAna karatA pArakhI-uMmaranA bIjA bhAIbaMdhane samajAvI galuDiyAne tenI mA pAse mukAvaDAvI dUdha lAvI pIvaDAvavAnI pravRtti karI duHkhI ja prati haiyAmAM vasela karUNabhAvane abhivyakata thavA detA. mahAllAmAM gocarI mATe padhArela pU sAdhu-sAdhvI lA gavaMtene joI bAlasulabha-caNAdvArA temaja kAlIghelI belI dvArA mAtA-pitAnuM dhyAna kheMgo laherAvavA mATe bolAvI lAvavAnI ajaba preraNuM karatA. ghare padhArela pU. sAdhu-sAdI bhagavaMtane caritranAyaka 1ii moTAbhAInA sahakArathI pitAnA hAthe vaharAvavAnI pravRtti saphaLa rIte karatA. keraka prasaMge pitAnA hAthe vaharAvavAnI pravRtti tarapha TuMbIoe upekSA sevI hoya to rIsALavA svabhAvanI khAsIyata prakRtigata na chatAM paNa tenuM darzana karI svajanone vyavasthita badhapATha ApavAne sAhajika prayatna thato, ke jethI baMne bA kene hAthe vaherAvavAnI maMgaLa kiyAmAM kadI upekSA karI na zakatA. A pramANe meTA-parvanA divasomAM tathA ghare sAmAyikanI oraDImAM avAranavAra pitAzrIe lAvI Apela nAne caravale, nAnI muhapattI, nAnuM kaTosaNuM laI pitAzrInI sAthe baMne bhAIo aNasamaja chatAM paNa kaTAsaNuM pAtharI pitAnI jema sAmAni nI vidhi avyavasthitapaNe paNa karI nAnI navakAravALIthI zrI navakAra-mahAmaMtrano jApa karatA. kauTuMbika-rItie pratiSThita jaNAtA maganabhAIne tyAM tejasvI maNinI jema camakatA lalATavALe maNilAla tathA jenAthI be varSa nAnA pU. caritra nAyakazrI bIjanI caMdrakalAnI jema pratidina mAtApitAnA AnaMdanI vRddhinI sAthe Adarza lAlana-pAlananI prakriyAthI suvyavasthitapaNe zArIrika suMdaratA ane aMga-sauSThavane pAmI rahyA hatA. mAtA-pitAnuM haiyuM A baMnenI joDI jaI apAra Ana danI lAgaNIthI sabhara thaI jatuM, pUrvanA puNyane yoge bhogasAmagrInI anukuLatA chatAM caritranAyakazrInA janma pachI aNadhArI rIte vepAra dhaMdhAmAM, mAna-pratiSThAmAM ane kauTuMbika-samRddhimAM thaI rahela ullekhanIya vadhAre mAtA-pitAne bALaka-hemacaMdanI viziSTa puNya-pratibhAne sUcaka lAgate. HOJOOOO6 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DCV baMne bALakonAM mukha caMdra jevA AhalAdaka, netrane ThAranAra, haiyAne harakhAvanAra, aMtaramAM AnaMda pamADanAra ane manane moha pamADanAra hatA. temAM paNa bALaka hemacaMda kIDA-viMda karatAM karatAM kyAreka gaMbhIra banI I janArAne ghaDIbhara ciMtanAtmaka pitAnI divya mudrAthI evo bhAsa ubho kare ke jANe pUrva-janmane koka gabhraSTa tapasvI pitAnI adhurI-sAdhanA pUrI karavAnA bahAne avataryo che ane jagatanA duHkhI-jInA kalyANathe kaMIka gaMbhIra janAo vicArI rahyo che. bALaka hemacaMdanuM hAsya ane nayanateja bhalabhalAne prabhAvita karanAruM hatuM. tethI kAmaNagArA hemacaMdanuM suMdara mukha joI pADozIone paNa saheje ramADavAnI vRtti thaI AvatI, pariNAme pADozIo gharanA kAmakAjathI nivRtta thaI jamanAbahenanA ghare AvI jANe kAMka paramanidhAna meLavatA hoya tevA ullAsa sAthe bALakane ramADI jAtane dhanya mAnatA jamanAbahena paNa badhAne yogya Adara-satkAra karavA pUrvaka potAnA bALaka prati umaTatI teonI lAgaNI enuM yogya abhivAdana karatA. tapAvelA senAnI jema dehanI kaMcanavaNI kAMti, nAnI-nAnI baMne bhujAo, kamaLa-sukamala AMgaLIo bharAvadAra nAjuka piMDIvALA paga, camakatI tejasvI AMkhe, suMdara dekhAvaDI nAsikA ane rezama jevA suMvALA vAMkaDiyA kALA vALa A badhuM hemacaMdanA kudaratI-suMdara adabhuta svarUpane vadhu AkarSaka banAvatuM hatuM. kayAreka bALa-svabhAva pramANe hemacaMda chaNako karI--"vATAnAM darivaM pahaju ukti pramANe ravAnI pravRtti karatA tyAre bALakanI subhagatAthI mugdha banela pADezanI vahAlaghelI bAIo AvI jAta-jAtanI mehaka vastuo rajU karI chAne rAkhavA prayatna karatI. " paraMtu ghaNI vakhate temAM bALakanI Adarza-mavRttithI aparicita pADozaNe saphaLa na thaI zakatI. eTale jamanAbahena madade deDI AvatAM ane kahetAM,-"mAro lADakavAye saMsArItuccha cIjonA mehamAM phasAya tevuM nathI" ema karI bALakane pitAnI pAse laI prabhubhaktinuM stavana temaja zrAvakajIvananI saphaLatAne sUcaka Adarza sabujhAyanI be-cAra kaDIo saMbhaLAve eTale TuMka samayamAM bALaka prasanna banI khilakhilATa hasavA mAMData. A prasaMge jamanAbahena kahetA ke "pAraNAmAM jhulatI avasthAmAM paNa na jANe kema A bALaka kyAreka raDavAnA avasare ghugharA vigerethI khuza na thatA, paNa prabhu-bhaktinA AvA stavane sAMbhaLatAM ja prasanna thaI jato, tyAranI mArI lADakavAyAnI A khAsIyata thaI gaI che ke tenI rIsa utAravA mATe prabhubhaktinAM gIta saMbhaLAvavA sivAya bIjA koI upAyathI prasanna thata jIvA saLIyAda che A. jI. 28 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAUDZUZEMRE nathI. ane A rIte ghaNI vakhata kilakArIo mArIne paNa AvAM gIta sAMbhaLavAnI tamannA vyakta karate hate." A rIte eka bAju mAtR-hadaya bALaka-hemacaMdanI vividha-Acita dharmaceSTAo ane ane kAlI-ghelI zizukAlIna-pravRttiothI anero AnaMda anubhavatuM ane bIjI bAju dharmanA raMgamAM raMgAyeluM maganabhAInuM haiyuM pitAnA gharamAM avatarela pUrvajanmanI viziSTa ArAdhanAnA baLe AtmazaktinA tejane prabhubhakti, dharmakriyA ane udAtta-saMskAronA valaNathI abhivyakta karanAra mahApuruSanI bAlaceSTAo joI anero thanaganATathI saMkula thaI jatuM ane bhAvI bhavyabhAvanAonuM bhavana caNAnuM rahetuM. bAla mAnasanuM bhavya saMskaraNa LE <<{ che.' kumaLA jhADane viziSTa rIte gya keLavaNI dvArA yogya rIte rUpa-raMga-AkRti AdinA vaLaNamAM vALI zakAya che. tema vyAvahArika rIte bALamAnasanI avikRta-zuddha svacchadazAne yathAyogya khyAla rAkhI deva-gurU ane dharmanA bhAvAtmaka saMskArane upajAvanAra vividha udAtta-nirmaLa kriyAnA AcaraNanI vyavasthita chApa bALakanA kumaLA mastiSka upara upasAvavAthI viziSTa jIvana zodhaka saMskAronuM saphaLa ghaDatara sahaja- sulabha bane che. 'M * Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zika tAruM zupot prakaraNa 8 vidyAbhyAsa che pUrvajanmanI guNa-samRddhi sAthe laI AvelA ApaNA caritranAyaka bAlyakALathI ja potAnA saddaguNo ane vinamratAne lIdhe saunA prItipAtra banelA hatA. kadI kaleza-kaMkAsa nahi, jhaghaDo-To nahIM, kudaratanA niyamAnusAra bIjanA caMdranI jema pratidina zarIrane, Idriyane ane buddhine paNa vikAsa thavA lAge. pratibhA, vinaya, saujanya, saubhAgya vagere guNo paNa prakaTa thatA gayA. puNya evuM nirmaLa ke samAna vayanA bALako paNa khUba cAhanA rAkhe. pUrvajanmamAM karelI jJAnanI ArAdhanAnA kAraNe teone bhaNavA-jANavAne sahaja Adara, eTale zALAmAM bhaNatAM pahelAM ja moTAbhAInI sAthe mAtA-pitAdinA sahakArathI sahajavinayathI temaNe keTalIka yogyatA meLavI lIdhI. vagara bhaNe vRddha jevuM DahApaNa pragaTayuM. vAtavAtamAM paNa saune Azcarya pamADe tevuM bele, chatAM vidyAbhyAsa vagara na cAle, eTale yeya uMmare nizALe besADavAnuM zubha muhUrta pUchI zrI maganabhAIe gAmaThI-nizALanA gurUjIne vinaMti karI. mahAsuda pana divasa vidyA-prApti mATe bALakone caMdrabaLa AdinI daSTie uttama che, evuM jatiSI dvArA jANyA pachI te divase bAlaka hemacaMdane navaDAvI-dhavaDAvI sArAM vastra paherAvI nAjuka-ghATavaMtA kimatI ghareNAM paherAvI yogya svajana-parivAra sAthe prAthamika-zikSaNa ApanArI nizALe besADavA laI javAnI taiyArI karI kaMkunuM tilaka karI ane cekhAthI vadhAvI bAlakane laI maganabhAI sAMprathama zrI vAsupUjaya-prabhunA pitRka-daherAsare laI gayA ane galI karI bAlakanA hAthe so rUpIo bhaMDAramAM naMkhAvyA. pachI upAzraye laI jaI rahelI karI, gurUvaMdana karAvI jJAna-pUjA rekaDa-nANuthI karI guru-mahArAja pAse vAsakSepa naMkhAvI maMgalika saMbhaLAvavA vinaMti karI. tyAra bAda mehanA sa kArene sajIvana karanAra vyAvahArika-zikSaNathI bAlakanuM jIvana bhaviSyamAM viSama na bane, te zubhaAzayathI gurUmahArAjanA mukhathI saghaLA-AgamanA sArarUpa zrI namaskAra-mahAmaMtranuM uccAraNa bAlaka pAse karAvaDAvI jIvananI zakitaonA maMgalamaya dvArane khelavAne saprayatna maganabhAIe karyo. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STANDEMOS pachI prAthamika-nizALe mahotsava-pUrvaka sa-rivAra bAlaka--hemacaMdane laI maganabhAI pahe yA tyAM mukhya-zikSaka ane anya sahayogI-zikSakanA AdaramAna sAthe bALakane yogya rIte besADI sarasvatIdevInA citra para tAjA-khIlelA gulAbane para caDAvI dhUpa-dIpa karI zrIphaLa ane rokaDa nANuM bheTa dharyuM. pachI bALaka-hemacaMdane sarasvatI-mAtAne page lagADI tathA mukhya zikSakane page lagADI sahAdhyAyIonA bahumAnarUpe goLadhANa vaheMcAvaDAvI bALakanA hAtha mukhya zikSakane pAghaDI-zrIphaLa ane rokaDa rakama bheTa ApI. tyAra bAda mukhyazikSake bALaka-hemacaMdane cAMle karI AzIrvAda ApyA. pachI pATI upara ekaDo lakhI ghuMTAvavA prayatna haLavI rIte zarU karAvyo. mahArama: #: A ukti pramANe bAlamAnasane oLakhI zakanArA zikSake te divasane kAryakrama pUruM karavAnI taiyArI karI. bALakomAM viziSTa rIte jJAnanI sAthe saMskAranuM ghaDatara suyogya rIte thaI rahe, te Azaya bhAratIya saMskRtinA puraskartAoe prAthamika-zikSaNanI paddhatimAM abhivyakta karavA prayAsa karyo che, jenA pratIkarUpe prAthamika-zALAomAMthI chUTatA pahelAM vinadAtmaka rIte bALa-visubha haLavI zilimAM dharmazraddhAnuM siMcana karanArI AMka bolAvavAnI ziSTa paddhati apanAvAtI hatI. bALaka-hemacaMdanA zALA-pravezanA nimitte vahelI maLanArI jAnA AnaMdane rojanA kAryakrama mujaba chelle mane raMjanI haLavI prakriyA rUpa ekathI sa sudhInA AMka bolavAnI judI-judI pATIe umaMgapUrvaka sAmudAyika belI vyakta karavA mAMDyA. 1 1 kapaDavaMjanA eka vayovRddha bhAI pAsethI te samayanI-saMskArabhara ekathI se sudhInA AMka : bolavAnI vividha pArTIomAMthI nIce mujabanI chellI pATa jANavA maLI che. "ekANuM ekANuM rAma, gaMgA vahu gorI, bANuM bANuM rAma, hIranI dorI, trANa trANuM rAma, pAraNue poDhayA, corANuM corANuM rAma, ThekA daiyA, paMcANuM paMcANu rAma, bApanA haiyA, chanuM chanuM rAma, nizALe besADayA, sattANuM sattANuM rAma, nizALe uThADayA, aThThANuM aThThANuM rAma, dhaMdhe lAgyA navANuM navANuM rAma, lakSmI kamAyA, soe soe rAma, dasa hajAra, A pATImAM bAlasalabha-zailInA haLavA zabdo paNa Arya saMskRtine pAyAnI vAtane Acho-pAtaLo jIvana-rasa pUrAyele sUcave che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i) Spotii tyAra pachI maganabhAIe saghaLA chokarAone vividha miThAI tathA abhyAsayogya sAdhane mukta-manathI vaheMcI vidyArthIonA haiyAmAM vidyAprema sthira karavA prayatna karyo. dhIme-dhIme caritranAyakazrI te vakhatanA ghoraNa pramANe apAtA jIvane pagI tathA Adarza saMskArane ucheravA jarUrI mAhitIrUpa ghaNI bAbate anya vidyAthIo karatAM vadhu jhaDapathI zIkhavA mAMDayA. te vakhatanI nizALamAM sauthI pahelAM pATI upara khaDIthI ekaDo lakhatAM zIkhavatA ane te pachI kakakAvArI, AgaLa gayA pachI bArAkhaDI ane enAthI trIsa sudhInA AMka bhaNAvavAmAM AvatA. vAMcavAnI kaLAnA vikAsa mATe sacitra bALapothIo hatI, jemAM moTA akSarathI vividha varSonI oLakhANa citra sAthe ApavAmAM AvatI. sAmAnyathI pahelA-dhoraNa mAM pahelI copaDI agiyArI AMka, kaMIka lekhAM ane palAkhAM- - maukhika-prazno pUchavAmAM AvatA. bIjA-dhoraNamAM sAduM nAmuM, vyAja ane vyAjanA khokhA, kApI vyAja eTale ke varasanA cha divasa ochA lekhe mahinAne aDadho divasa kApIne gaNAtuM vyAja, telanA lekhA, betAlA tela, pistAlA tela vigere zikhavavAmAM AvatAM. te samayamAM phInuM dhoraNa paNa jANavA jevuM hatuM. dararoja rajAnA samayathI ardhA kalAka pahelAM eka ghaMTaDI vagADavAmAM AvatI ane kahevAtuM ke akheta levA chUTA che eTale badhA chokarAo potAnA daphatara tyAM ja rAkhI potAnA gharethI zakti pramANe anAja laI AvatA, ochAmAM ochuM adhe zera anAja lAvatA. A uparAMta ekaDe ekadhI so AMka vidyAthI pUrA kare tyAre 1 rUpIe ane pachI dara dasa AMke eka rUpIo levAmAM Avato. abhyAsamAM saghaLA vidyArthIone zikSaka yogya rIte mITha, tIkha ane kaDavo Thapako ApI AgaLa vadhAravAne hAdika prayatna karatA, tema chatAM upekSA dharAvanAra vidyAthIne nizALa chuTayA pachI potAnA ghare sAdha laI jatA ane Apela abhyAsa sarakhI rIte karAvarAvI ghare ekalatA, jenuM koI mahenatA zikSaka kadI paNa mAgatA nahiM paNa pitAnI pharaja adA karyAnA saMteSa sAthe vidyAthInA haiyAmAM lAgaNInuM rekhAcitra UpasAvatA, nizALamAM zikSaka gAdI para besatA ane chekarAo kaMtAnanA kethaLA upara ke saNiyAnI lAMbI paTI upara besatA. zikSaka vidyArthIne dhyAnapUrvaka bhaNavAnI vRtti utpanna karAvavA pUratuM ane ramatiyALa svabhAvane kAbumAM rAkhavA bAla-mAnasane anurUpa mAtra dekhAva pUrate Dara utpanna karavA koraDe-lAkaDI pAse rAkhatA, paNa tene upayoga javalleja thatA, niSThAvAna zikSako potAnA haiyAmAM sthira rahelI, Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDIZEM RS da ka vya-jAgRtinA baLe upajatI hArdika mamatA, premALa lAgaNI ane madhura bhASAthI khAla-- mAnasa upara prabhutva meLavI sakhaLA--namaLA sau-vidyAthI Ane vidyAyAtrAmAM saphaLatA pUrvaka AgaLa dhapAvI zakatA. pAMca varasanA A abhyAsa-kramane vyavasthita-rItie amalamAM mukanAra bALako peAtAnA bhAvI vyAvahArikakSetramAM saphaLatA pUrvaka Arthika, naitika ane sAmAjika dheAraNane jALavI zake tevI kSamatA meLavI letA ane vidyAthIe jiMdagInA cheDA sudhI mamatAbharI lAgaNIthI jIvananA vyAvahArikakSetramAM yazasvIpaNe dhapAvanAra zikSAgurUnI hArdi ka--bahumAnanI lAgaNI visAratA nahi ane prasaMge--prasaMge zikSaNa ApanAra vidyAgurUnu yogya sanmAna karavA cukatA nahi. ApaNA caritranAyaka paNa A rIte gAmaThI nizALamAM pagalA mAMDI vidyAnamAM rasa pUrvaka AgaLa dhapavA mAMDayA. A sAthe maganabhAI jIvana-nAvanA sukAna samAna dhArmika zikSaNanI rAja pUratI kALajI rAkhatA ane jIvananI pavitratAnI rakSA karanArA susa MskAronu sicana jamanAbahene avAranavAra vividha rIte karatAM. pariNAme caritranAyakazrIe zALAmAM viveka, namratA ae udyamanI sAtheAsAtha abhyAsamAM AgaLa vadhatAM jIvana-vikAsamAM paNa prazasya vRddhi meLavavA mAMDI. caritranAyakazrInI buddhi tA . kuzAgra hatI ja, eTale temA gheADAmAM ghaNuM zIkhI levAnI hoMziyArI ane kahyAgaro ane kAmagare svabhAva Adi vikasita atavRttiethI zikSakane paNa ati priya thaI paDayA. sahu temanA pratye zubha lAgaNI dharAvavA lAgyA eka vakhata zALAmAM zikSake vidyArthI Anu dhyAna doryuM ke "sUryAM vihANA divasa ane gaNita bhaNyA sivAyanA mAnava baMne sarakhA che." zikSakanI mArmika vANI sAMbhaLI bALaka-hemaca danA mAnasamAM ajaba palaTa AvyA, gaNita jevA zuSka viSayane saraLatA pUrvaka apanAvI levA mAMDayuM. Aja sudhI upekSita banelA e viSaya have bhaNataranA mukhya kendrarUpa banAvIne tenAM UMDANamAM javAnA bhagIratha prayatna AdaryAM, agharA dAkhalA sau prathama ukeLavA mAMDayA, AMTIghuMTI- vALI gaNita--prakriyAone paNa sahelAIthI samajI aneka vidyArthI enA AzvAsana rUpa caritra nAyakazrI manI rahevA lAgyA. A rIte peAtAnI khatabharI mahenata ane zikSakAnI mAyALu lAgaNI-khaLe azpasamayamAM caritranAyakazrIe anya vidyAthI enI apekSAe vyAvahArika sikSaNa saphaLa rIte meLavI lIdhuM. mU A ga Da mAM || ki raMga brAlTara Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sima 1 ) 20220 bAlaka hemacaMdamAM jJAnavRddhinI sAthe aMtaraMga vizuddha-saMskAramAM paNa cagya vadhAre thavA lAge, jethI ke nizALamAM bhaNavAnI pravRtti uparAMta avakAzanA samaye tephAnI chokarAonI viSama pravRttiomAM bhAga na letA, paraMtu potAnA abhyAsanuM punarAvartana tathA nirdoSa ramatagamata dvArA samaya gALatA. nizALamAMthI chUTayA pachI paNa moTAbhAI maNilAlanI sAthe bIjA paNa pitAnA bhAIbaMdhane laI daherAsare jaI nAnA prakAranI darzana-vaMdananI kriyAo karI navakAravALI dvArA jIvana-zaktione vikasita karavAnI kriyAmAM avyakta rIte paNa pravRtta thatA. A rIte kayAreka upAzraye jaI pUjaya muni-mahArAjane bhaktibharI vaMdanA karI gocarI vaheravA mATe padhAravA vinaMti karatA, agara bIjA keI cIMdhelA dharmakAryomAM utsAha pUrvaka bhAga letA. . A uparAMta kayAreka pUjaya muni mahArAja pAse ko'ka prAsaMgika dharmacarcA cAlatI hoya te bALaka hemacaMda pitAnA bhAinI sAthe cUpacApa rasapUrvaka sAMbhaLatA ane temAM keka vAra na samajAya te yAda rAkhI avasare gurU-mahArAjane athavA bIjA mahArAjane pUchI jijJAsA saMtuSTa karatA. bAlya jIvananuM ghaDatara makAnanA caNataramAM jeTaluM mahatva pAyAnuM che, tevuM babbe tethI paNa vadhu mahattva saMskArI jIvananA vikAsa mATe sugya rIte bAyajIvananuM zubha AcaraNe, dAnta saMskAra AdithI ghaDataranuM che. mahApurUSane pUrvanA puNyabaLe AvI anukULatA yathAyogya maLatI rahe che. A Sw: GSS Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDUeEURS MERW prakaraNa 9 bAlyajIvananI adbhuta jhAMkhI mahApurUSo aneitalapara hamezAM peAtAnA jIvana-dIpanA AjasvI-prakAzathI mehagrasta mAnavAnA paNa haiyAmAM ajavALuM pAtharatA hoya che. bhAratIya- saMskRtinI A eka advitIya mahattA che ke--2 sadI--doDha sadInA gALe dhArmika AdhyAtmika ane naitika baLanI yogya keLavaNInA divya-pISanAM pAna karAvanAra mahApurUSa jagata sAme pragaTa thAya che. ApaNA caritranAyakazrI paNa A rIte peAtAnI bhAvI advitIya-mahattAnA puNyaprakAzane phelAvavAnA pavitratama-prakAzanA arUNeAyanI jema nAnI atyaMta nAnI-mAlyavayamAM paNa ajaba keoTinI dhIratA, sAhasikatA, niI katA, dhArmikatA, parArthavRttitA, du:khIyAnA du:khane dUra karavAnI khaMtabharI pravRtti Adi pUrva janmanI ArAdhanA-maLe keLavIne lAvelA sadguNAnA prakAza phelAvavA mAMDela, jo ke--pUjya caritranAyakazrInA khAlyakALanI ghaTanAone kramika-vyavasthita saMdarbha prayatna chatAM te vakhatanA prAcIna kAi ullekhA ke vRddha purUSo na maLavAthI maLI zakela nathI, tema chatAM vamAna-kAlIna khALajIvAnA thoDA ghaNA puNyasabhAra-maLe bhAMgyA-tuTayA rUpamAM aNusAra rUpe maLela be-traNa ullekhA maukhika saMbhAraNA ane ghaTanAonA sagrahasthAna rUpa kauTumbika paraparAnI zratimAMthI jaDI AvyA che. sthAlI-pulAka--nyAye ke khIcaDInA dANA parathI sIjhavAnI kriyAnA anumAne uccakoTinA Aga mAM lIka Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riTI, 50200 thavA sarjAyela mahApurUSanA anerA-vyaktitvane ajaba rIte sacoTapaNe oLakhAvanAra A prasaMge hakIkatamAM pU. caritranAyakazrInI apUrva-mahattAne sUcave che. kayAreka bApujI sAthe pharavA nAM agara rAtre vAta nikaLatAM upAzrayamAM sAMbhaLelI vAtane UMDANathI samajavA jijJAsAbharI rajuAta karatA. maganabhAI paNa bALakanI cAla jijJAsAnA badale AvI tAtvika ane UMDI samajabharI vAte jANavAnI utkaMThAthI bhAvinI kalpanAne najara sAme rAkhI bALaka samajI zake tevI spaSTa samajaNa ApatA. mAtuzrInI pAse saMsArI-saMbaMdhIo mehanI ghelachAthI paraNavAnI vAta cheDatA, te pUrvajanmanA zubha-saMskArothI raMgAyelA hemacaMdabhAI cheDAI jaI ugra-virodha karatA ane jambara pratikAra karatA. sahAdhyAyI-vidyAthIo sAthe nirdoSa ramata-gamata karavA chatAM avasare dharma-kriyAonA sAhajika-anurAgathI sahAdhyAyIo paNa dehare-upAzraye preraNuM karI AvavAnuM mana karAvatA, temaja mAtA-pitA pAsethI tathA pAkhyAnamAM ke rAtrinA samaye pU. mahArAjazrI pAsethI sAMbhaLelI mahApuruSanI nAnI-moTI dharmakathAo TUMkamAM pitAnI AgavI rasilI-jozIlI bhASAmAM rajuAta karI sahAdhyAyIone nyAya, nIti, sadAcAra, dharmArAdhana ane prAmANiktA Adi udAtta guNa meLavavA preraNuM ApanA. A rIte vyAvahArika-vidyAvAsa tathA aMtaraMga jIvana-ghaDataranI keLavaNI meLavatA caritra nAyakazrI dasa varSanI vaye pahoMcyA te vakhatanA prAmANikapaNe jANavA maLela be prasaMge nIce mujaba che : 1 gaLAnA darzane prasaMga-bALaka hemacaMdane nizALe besADyA pachI pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe zarIra-saMpatti sAmAnya rIte sArI hatI, kayAreka gaLa-gumaDa ke najIvAM-dardo dekhAtAM paNa cAla-sAmAnya upacArothI tuta zamI jatA. paraMtu lagabhaga navathI daza varSanA gALAmAM hemacaMdane gaLAmAM DAbI bAju kAMka gUmaDA jevuM thayuM, zarUAtamAM sahana-zaninA AvegathI thoDAka divasa koIne kazI vAta na karI, paNa eka divasa savAre uThatAM ja vedanA asahya banI ane dardI kAMIka ugra rUpa lIdhuM, jene lIdhe zarIramAM tAva paNa bharANo. jamanAbahene gharagaththu upacAra pramANe ghauMnA loTanI piTiza banAvI, seka karI, gaLe bAMdhI dIdhI, jethI dardanI ugratA kAMIka ghaTI, thayelI gAMTha kaThaNa hatI te narama thaI gaI, paraMtu vedanAmAM ghaTADo na thaye, AsapArAnA paDozIonA kahevA pramANe bIjA paNa vividha upacAra karyA. Ama cha-sAta divasa thayA nizALe javAnuM paNa baMdha thayuM. paraMtu upAzraye sAmAyika mATe javAnI pravRtti joradAra banI. A. . 29 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SuIiIteEURS saganabhAI dhArmika--pravRttinA vadhu himAyatI, hA khAlakamAM AvI dardInI viSamasthitie paNa sAmAyika karavA mATenI tamannAthI aMtaraga rIte vadhu prasanna thayA. davA ane zArIrika-dekharaikhanuM kAma jamanAbahene vataH upADI lIdhela hoI te khAkhatamAM maganabhAI vacce mAthuM na mAratA, eka vakhata jamavA TANe bhagata tarIke prakhyAta maganabhAI e vyAkhyAna pachI paNu devadarzana ane sAmAyika AdimAM ghaNuM mADu karela hoI jamanAbahena mAnasika rIte kAMIka asvastha thayela, te daramiyAna hemacaMdabhAInI gaLe lagADavAnI da taiyAra karelI, paNa hemacaMdabhAi khApujI hajI nathI AvyA te| daherAmAM jaI navakAravALI gaNuM ? ' ema karI ghara sAmenA zrI ajItanAtha-prabhunA dahere navakAra-mantranA jApa karavA lAgyA. : A vakhate bhagatanI dhArmi`ka-pravRttinA atirekane vikRta-rUpe jamanAbahene magajamAM goDhavela, jethI mAnasika-asa MtoSa 'dhavAyA. adhUrAmAM pUrU 'khAlaka hemaca'da paNa bApanA pagale bhagata thatA jAya che, enA gaLe lagADavA davA taiyAra thaI i che, koNa jANe kayAM gayA che?' Adi mAnasika 'dhavAmaNumAM bhAnabhUlelA jamanAbahene "AMsu! A hemu!" ema jhUmeA pADI aMtaranA asatASane ayeAgya rIte vyakta karavA prayatna karyA. mAtRbhakta-hemacaMda vAtsalyabharI-mAnA mamatAnA ASaNane mAna ApI vyAvahArika rIte jarUrI-prayAjana sivAya mAtA kadI AvI emAkaLI na thAya mATe kaMI jarUrI kAma haze! ema dhArI daherAsaramAMthI turata doDatA ghare AvyA. jamanAbena eTalA upara kapaDAM sukavatA hatA. hemacaMda doDatA ghare AvyA, eTale jamanAbene paNa gharamAM AvI hemacaMdane davA mATe kayArathI rA . jovA badala Thapako ApatAM bhagatanI dhArmika-pravRttinA atireka badala dhuMdhavAtA puNyaprakopaka evI paLanA kAraNe kAla-jhALa gussArUpe pariNamyA. jethI bALaka hemacaMdanA nAjuka gAla upara jorathI mAcA mArI dIdhA. paraMtu puNyavAna-jIvAne aniSTa-prakriyA paNa maMgaLa rUpa pariName che, tethI jamanAbahenanI gussA--bharI pravRttimAM mArela tamAcAthI barAbara gumaDA upa evI tIvra asara thai ke vividha upacArothI pAkIne taiyAra thayela parU ane azuddha leAhI vagereno piMDa jhapATAkhadha leAcA jevu bahAra nIkaLyu. AvI ugra-vedanA ane vinA aparAdhe joradAra tamAcA chatAM caritranAyakazrIe udAttaprakRtinA kAraNe kArA paNa karyA vinA dhIrabhAve badhuM sahana karyuM. hakIkatamAM gumaDA para ke pADelI jagyA upara sAmAnya rIte ajANatAM thaI gayela hAthanA sparzI paNa mahApIDAkAraka nivaDe, teA pachI IrAdApUrvaka sajAnA dhyeyathI AvezamAM bhAnabhUlela dazAmAM joradAra mArela tamAcA bhAviyeAge nAkajagyA upara AvI rahe, tyAre keTalI asahya pIDA thAya ? A bA2 bhaka 1. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Decoration bhalabhalA gajabanAka-sahanazikatavALA moTI-uMmaranA mANaso paNa je vakhate sahana-zaktinI sImA vaTAvI, kaSAya--gussA-chaNakA Mpe pramaLa Avezavaza khanI jAya, te prasaMge paNa nAnI--kumaLI vaye cUpacApa vinA--aparAdhe thayela AkarI sajA--te paNa bhayaMkara pIDAjanaka gaLA jevI komaLa jagyAe thayela dardI upara AghAta pe thAya, tyAre peAtAnI bhUlano svIkAra karI mAtRhRdayanA agAdha mamatA-vAtsalyanI mUlavaNInA AdhAre jAtane kAbumAM rAkhavI ane dhIraja dharavI, e kharekhara bhAvImAM mahApurUSa thavAnI vAgyetAnA pagaraNa sakriya thavA rUpanI udAtta-sAttvika bhUmikAnA paricaya karAve che. A rIte Avezavaza jamanAbahene bhAviyeAge aNadhArI rIte pAkI gayela asahya-pIDAnA sthAna rUpa gumaDA para karela AghAtA pariNAme pU, caritranAyakazrI ajakha-koTinI sahanazIlatA, dhIraja ane svadoSa-darzananI lAgIthI mAtRhRdayanA vAtsalyanI vikRtine paNa svanimittaka gaNI cUpacApa gaMbhIra banI rahyA. eTale jamanAbena tA dAla seADAmAM! gaLe davA lagADI # ! '' ema kahI Aveza-mukta dazAmAM turata AvI vAnI prakriyArUpe rasoDAmAM jai TharI gayela davAne pharIthI sarakhI rIte halAvI garama karavA lAgyA. eTalAmAM maganabhAI paNu AvI pahoMcyA ane mALaka hemacaMda eka khAju dhImA azrupAta sAthe gaLAnA gumaDAmAMthI dhArApaddharUpe vahI rahela leAhI-paru vagere azucine kapaDAthI lUchI rahyA hatA. maganabhAIe khALaka hemacaMdranA AMkhamAM AMsu ane gUmaDAmAMthI vahI rahela azucinA pravAha joI, pUrva kAlI ghaTanAneA kAMI khyAla na hoI, ema kalpanA karI ke " khAlakanuM gumaDuM svataH phuTI gayu lAge che, ane tenI vedanA sahana na thai zakavAthI hemacaMdunI AMkhamAMthI AMsu nIkaLI rahyAM che, tenI khAne A vAtanI khabara nathI lAgatI." eTale maganabhAI e rasoDAmAM rahela jasanAbahenane hAMka mArI ke-- "hemacaMdanuM gUmaDuM pAkIne phUTI gayu` lAge che, lAhI-parU vagere khUkha nIkaLI rahyuM che! khAlaka khelI zakatu nathI, paNa AMkhamAMthI vahetA-AMsu rUpe vedanA vyakta thaI rahI che, te lAvA rU ane unu pANI ! jhaTa jhaTa Ave ! A badhu sApha karI dau... ! rUjha lAvavAnI davA lagADavI rahI, have khIjA upacAranA jarUra nathI jaNAtI." jamanAbahena rasADAmAM jatAM ja khAlaka para mamatva-vAtsalyanA kAraNe Avezamukta lagabhaga banI gayela, gUmaDAne padhI pheDanAra lepa pharIthI garama karI, taiyAra karavAnI khaTapaTamAM hatA, tyAM acAnaka bhagatanI khUma ane gUmaDuM svata: phUTI gayAnI temanI vAta sAMbhaLI jamanAbahena cakti thaI saMbhramapUrvaka doDatA AvyA. TITLE 227 AXXA Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NESRUTEURS hemacaMdane jotAM ja tenA gAla upara tamAcAnI asara ane bhUlamAM gumaDA upara potAnA hAthe AghAta thaI gayo hovAnuM anumAna karI potAnI ja bhUlathI mAsuma-bAlamAnasane kharekhara meM khUba ja vyathita karyuM, te badala jamanAbahena zarama-saMkeca anubhavavA lAgyAM. bALaka-hemacaMda paNa mAtAnI bhUlanI pratikriyA rUpe caherA ke daSTinA vikArene upajavA na daI, saumyabhAve mAtRvadanane nihALI rahyA. sAmAnya-vAMke Avezavaza jamanAbahene karela potAnI aghaTitapravRtti badala manamAM khUba ja samasamI rahyA, paNa sAthe ja bAlakanI dhIratA, gaMbhIratA, ajaba sahanazIlatA ane bApA AgaLa phariyAda karavA mATe UMkAre ke eka akSara paNa uccAravAnI pravRtti nahIM, A badhI bAbatothI jamanAbahena hakIkatamAM potAnI kUkhe divya-prakRti-saMpanna mahApurUSa jamyA hovAnI vAtane nirNaya manomana karI bhAvI-mahApuruSanI mattAne dhyAnamAM laI, bAlarUpe paNa ke'ka puNya-prakRtivAna sAtvika-mahApurUSa tarIke pitAnA bAlakane abhinaMdI rahyAM. yogya-upacArathI te gUmaDAnA azuci-bhAganI zuddhi karI, rUjha lAvanAra davA lagADI, maganabhAIe vyavasthita pATo bAMdhI dIdhe, ane bAlaka svasthatA nihALI saMteSa dAkhavyo. TUMka-sAyamAM te darda mULathI zAMta thaI gayuM. rUjhAI gayela te ghAnuM nizAna paNa gaLA para rahevA na pAmyuM. Ama mahApurUSanI advitIya puNya prakRtinA vipAka : pe mAtA taraphathI anucita pagaluM Avezavaza tamAcA mAravAnuM thayela chatAM bhayaMkara gumaDAnA mAsamAMthI choDAvanArUM banyuM, A eka mahApuruSanI apUrva mahattAnuM sUcaka tattva che. vaLI mahApurUSa tarIkenI viziSTa-pAtratAnI keLavaNInA pAyAnA dhIratA, sahanazIlatA, sva-doSadarzana, vaDIle prati Adara Adi guNanI adbhuta parimAnA darzana paNa A prasaMgamAM thAya che. (2) myuni. nA phAnasane prasaMga :- A ja eka bIjo prasaMga lagabhaga dazA varasanI vaye banele vRddha-jANakAra anubhavI-puruSo pAsethI jANavA maLela che. bhAI maNilAla ane bALaka hemacaMda nizALethI AvyA pachI sAMjanA samaye sarakhesarakhA bhAIbaMdha-dosto sAthe jAta-jAtanI zArIrika tathA bauddhika zramavALI pakaDA-pATI, geDI-daDe temaja bIjI paNa avanavI ramata ramatA hatA. temAM eka vakhata evuM banyuM ke pitAnuM ghara je piLamAM hatuM, tenA tribheTA upara rAtre aMdhArAmAM jatA-AvatA lokone sagavaDa maLI rahe te mATe nagarapaMcAyata taraphathI thAMbhalA upara phAnasa mUkela, jemAM sAMjanA samaye ja mANasa AvI dI karI jAya. HTTK (A) " I TmAM B" cga 228. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I ZEQOYUN ramata daramyAna huMsAtuMsI mAM caDhela chokarAo paraspara daDo pheMkI, hAtha para jhIlavAnI ramata daramyAna ko'kanA joradAra hAthanA AghAtathI pheMkAyela daDo nagara paMcAyatanA pelA phAnasa sAthe athaDAye. pariNAme kAcana bhUkakA thaI gayA ane phAnasanuM lokhaMDanuM ekaThuM vagere veravikhera thaI gayuM. A banAva banatAM ja sadhaLA bALake bhaya-vihaLa thaI gayA, kemake jAhera-mArganI salAmatI arthe mUkAyela phAnasane thayela nukasAnane AdhAre sarakArI-mANase pakaDe, egya sajA kare Adi khyAlathI sahu chokarAe jhaTapaTa koka sarakArI polisa AvI caDhe te dhAstIthI AsapAsanI galIomAM ane keTalAka pitAnA ghara tarapha nAsI chUTayA. bAlaka hemacaMda to tyAM ja hatA, bALake badhA kayAM gayA ? bAlaka hemacaMda e vicAramAM hatA ke- pate ramatane dAva lIdhe na ho, daMDAne phaTako mAryo na hato, tethI phAsa kuTuM e A vAta sAcI ! chatAM paNa tene javAbadAra huM te nathI ja !" Ama vicAramAM sahajabhAve tyAM ubhA hatA. eTalAmAM pilisa dAdA- vAMkathI AvI caDhayA ane pelA phAnasanA bhUkakA thayelA joI sarakArI-taMtranA keTalAka mijA -karmacArIonI khAsiyate polise bIjA koIne tyAM hAjara na joI hemacaMdane bAvaDe paka, ane tADukyA ke "eya chokarA ! A phAnasa te pheDyuM ? AvI badamAzI kare che ?" e kahI daMDuke ugAmavA mAMDayA. tyAM sAhasika-hemacaMde nAnI vaye prathama vAra ja polisanI AvI mAthAbhera vartaNuMka chatAM jarA paNa gabharAyA vinA polisano udhaDo lIdhe, nibhIkatAthI paDakAra karyo ke-- "zuM che ? zenI dAdAgIrI karavA taiyAra thayA cho ? tame joyuM che ke meM A phAnasa pheDayuM che?tamArI pAse che koI purAvo?" - bAlaka chatAM paNa keka paNe ojasvI-purUSa belato hoya tevI vAnirdoSa jevI TaMkArAtmaka-belIthI pilisa DAI gaye. bALakane hAtha choDI, i . ugAmavAnI taiyArIne saMkelI, mIThAzathI bolyA, "bhAIlA! huM te rastethI pasAra thato hato. meM joyuM nathI, te vAta sAcI, paNa A phAnasa hamaNAM ja suratamAM kuTayuM jaNAya che, A tuM ahIM ubhe che, eTale aMdAjathI tene pUchyuM.' hemacaMde kahyuM ke "AMkhe joyA vagara ko' upara Aropa caDhAva ThIka nathI! tame te nyAya-khAtAnA mANasa che, prajAnA rakSaNArthe pharaja adA karavAne badale Ama damadATI vAparo te ThIka nahIM." polise kahyuM ke-"tArI e vAta sAcI ! paNa kahe ke A phAnasa kevI rIte kuTayuM ane koNe pheDyuM ?" Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BUDIIITEM IS chaMTaka khAlaka hemacade jarAya gabharAyA vinA spaSTapaNe dhIratA pUrvaka kahyuM ke-ame ahI A peALanA ane AsapAsanI khaDakInA dara-vIsa chekarAe rasI rahyA hatA, temAM daDA-ke kanI amArI ramata cAlu hatI, bIjA cheAka e dAva ApI rahyA hatA, mAre| dAva hatA nahIM, eTale daDA pheMkavAnI prakriyAmAM joradAra 5Ta lAgavAthI A phAnasa hAlamAM ja phuTayuM che, te hakIkata che, paNa kANe phADayuM ? kAnA hA! cuMTyuM ? te mArI jANu bahAra hAI huM kema kahI zakuM ke kANe te phADayuM?' eTale pelase kahyuM e badhA chokarA DaranA mAryA bhuMgI gayA te tu kema nAsI na gayA? khAlaka hemacaMde nIDaratAthI kahyu - meM phAnasa pheDyuM ja nathI, te huM zA mATe nAsI jauM ? mane zenA Dara che?' mAlaka-hemacaMdranI nIDaratA, spaSTabhASitA nihALI apAi gayela peAlisa koI sAmitI pUrAvAnA abhAve 'macchA! acchA! cavArA! ema karI polisa peAtAnA raste paDaye ane pelisanA gayA pachI, dhIme-dhIme pharI bhegA thayelA okarAo sAthe khAlakamacaMda nirdoSa-ramata ramavA mAMDacA, badhA chekarAoe paNa galImAMthI, pAtAnA gharanA e lethI ane khAraNA pAchaLa saMtAine joyu ke polisadAdAe hemacaMdane pakaDayA, IMDA ugAmyA, tema chatAM nAnI--vayanA paNa hemacaMdamAM kSeAbha pAmyA vinA jaDakhAteADa belavAnI chaTA ane polisa paNa ThaMDogAra karI devAnI dhIraja vagere adbhuta kATinI hatI.' tethI ramavA mATe bhegA thayelA che.karAo hemacaMdanI gamIratA, dhIratA ane sAhasikatAnA bhArAbhAra vakhANa karavA pUrvaka pU. caritranAyakazrImAM kAMIka a bhutatAnA darzana karI rahyA.+ A prasaMga prabhu-mahAvIranA jIvanamAM AmalakI-krIDAnA prasaMge prabhunI sAtvikatAnI parIkSA arthe saudharmedranI praza MsAthI chaMcheDAyela deve bhakara-bhujaMganuM rUpa dhAraNa karI chekarAone bIvaDAvavAnA karela prayatna ane DaranA mAryA soae karA bhAgI gayelA ane laghu--vayanA pazu dhIra va mAna aDagapaNe tyAM ja ubhA rahela ane dhIrata pUrNAMka bhayaMkara te sa`ne doraDInI jema hAthathI kheMcI eka bAju haDaselI devAnA zAstrIya-prasa nA AbhAsa ubhe kare che. A rIte meATI umaranA leAkeAmAM paNa peAlIsanA nAme Akasmika-bhayavRttinA tharatharATa anubhavAya, tyAM nAnI-vayamAM pU. caritranAyakazrI jarA paNa AAbha ke dhamakI bharyA pAlIsanA vacanAthI bhaya pAmyA vinA nIDarapaNe satya hakIkatanA sacA pratipAdananI AgavI dhIratA dAkhave, e kharekhara bhAvi dhIra, gaMbhIra, zAsanaprabhAvaka thavA suyeAgya-khAsIyatanA dana rUpa mAmata che. mA + A prasaMganA ullekha zrI gAme dvAra--sava ( sTo sa yo nai bAlye dhRtimatiyuto mArga dIpasya bhaGge nAbhivyeje dharmAbhyAsa vyavahRtikalAM drAg samabhyasya citra vAcAM patyuH D ga HI 230 aa 27 ) mAM paNa maLe che. pulisa - savidhe chadmatAM satyaniSThaH ! matti-ghutAM strIya-yuddhayA hai aine wwww ra h Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Je Delorain 002 CAN prakaraNa-10 bAlyakALanI viziSTa AMkhI vastu sthitinA vicAranI chee mahApuruSa tarIke thavAnI cAgyatA dharAvanAra bALakomAM sAmAnyathI asAdhAraNa gaNAtA sa guNeA vyavasthita rIte vikAseAnmukha hAya che. meranAM IMDAMne kAMI cItaravAnI jarUra nathI hotI ! siMhanA baccAne zaurya-parAkramanuM zikSaNa ApavuM nathI paDatu! A rIte maganabhAi jevA vivekI, dha custa, kriyApAtra ane dha lakSI jIvananA kAraNe sArthaka rIte bhagata nAmathI zaiAbhatA zrAvaka-ratnanI dekharekha ane tatva-niSThAnI sumadhura chAyAtaLe ucharI rahela puNyapurUSa-caritranAyakazrImAM gayA bhavanI ArAdhanA-baLe Atmazuddhi ane prAsana-prabhAvanAne upayegI udAtta-hitakara guNAnI suyeAgya keLavaNI thavA pAme, te sahaja che. kemake maganabhAI deva-durlabha zrAvaka-jIvananI saMskAritAnA dheAraNe niraMtara cakAra-daSTithI jJAta-ajJAtarUpe paNa bALako para puratI dekharekha rAkhatA, jethI mALakonA khAlyakALa bhAvI saMskArI-jIvananA pagathAra rUpa ii rahe. zubha-saMskAranA pAyAnuM ghaDatara-caNatara vyavasthita- paNe thatu rahe, kaThAgrahI, dhunI ae jiddI svabhAva dekharekha ke mAOdananI vikRti rUpe bALakomAM upaje nahIM, kalpanA ane khATI mAnyatAnI bhUmikA upara mithyA-bhrama, bhrAMti, kAyarapaNuM vagere jIvana-zaktinA vikAsanAM avAka tA prasare nahIM, ane jevA-tevA naitika-dhAraNa-zUnya a-sadAcArI mitronI pakaDamAM phasAya nahI. vaLI ka zatrune paDakArI tenA mULa pAyA samA mithyAtva, avirati ane kaSAyAne haMphAvI M jIbhavana caritra ` tra Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusiteEURS E samULagA naSTa karanArI sarvaviratinA dhyeyama pASaka zrAvaka- vananI Adaza karaNIone bALakamAM saMskAra nAkhavA rUpe khALa-sulabha avidhi thavA chatAM paNa svecchAthI praleAbhanathI ke dhAkathI paNa satatapaNe cAlu rAkhavAnI maganabhAInI kunehabharI-vivekadRSTithI, caritranAyakazrImAM nAnapaNathI ja dhama kriyAonI rUci vadhune vadhu keLavAtI gaI. G pariNAme jyAre-jyAre samaya maLe, tyAre bhAIbaMdhA! preraNA ramavAnI ke haravA-pharavAnI hovA chatAM mATe bhAge daherAsaramAM jaI prabhu sAme navakAravA ? gaNavAmAM, tema ja prabhunI vItarAga zAMtamudrAne dhArI-tAkIne ekITaze nihALavAmAM bhAi hemacane khUba majA AvatI. pUnA puNyayeAge AvI dhArmika pravRttiomAM moTAbhAI maNilAlanA puNya-sahayoga maLI rahetA. AvI rIte kayAreka bApujI sAthe dukAna para jatA te tyAM kabutarakhAnAmAM juvAra nAkhavAnu kAma vadhu pasa Mda paDavAthI vagara preraNAe paNa te kAma umapUrvaka rAja mATe bhAi hemaca`de upADI lIdhuM. A pramANe dukAne jatAM-AvatAM game te dIna-duHkhI. gharethI khAvAnuM lAvI ke dukAnethI paisA lai bajAramAMthI sI'ga-caNA vagere lAvI vaheMcavAnu bhAi hemaca'dane khUba gamatuM, vadhumAM kayAreka mukata-manathI kSudhAtura-vyaktione khavaDAvI, gAyAne Asa nIrI, kRtarA vagerene roTaleA nAMkhI te atula Atma-sa MtASamAM ramatA. kuLa-krama-para MparAthI paitRka-dhaMdhAnA kSetra rUpe manAtA hIyapa gAme khApujI sAthe ke oLakhItA kheDUta sAthe meATAbhAi maNilAlane laIne jatA ane grAmya-janAnI mIThI-madhurI mahemAnagIrI svIkAratA. vadhumAM prAkRtika-suSamAnA madhura dana, kudaratI jharaNAM, nadI vagerenI suMdara khakhAle, kAtarA, vageremAM nibhIkapaNe pagapALA pharavAnA AnaMda meLa tA ane bhA--pAkathI samRddhakhetarAmAM pAkanA rakSaNArthe TheraThera gAThavelA cAMcIyA-purUSo temaja khetaranA khUNe ke vacce ubhA karAyela ghAsA mAMcaDA para besI geANA dvArA 'khIne uDADA mathatA kheDutAne nihALI, ghaDI bhara khAlaka-hemacaMda ajJAta vicAra-kSetramAM sarI jatA ke- * suMdara-tatvAnI surakSA mATe viparIta tattvano pratikAra hakIkatamAM bhagIratha prayatnAnI jarUra che,' jIvana mATe paNa hemacaMdanI mukha-mudrA khUba gaMbhIra banI jattI, moTA bhAI maNIlAlanA aDapalA sAthe uccArAyelA. badhI uMDAimAM garaka thayA che? hajI teA nAnA che, teA zAnA AvAM vacaneAthI hemacaMdgha, vicAra tandrAmAMthI jhabakIne jAgatA ne suvyavasthita sagha--rakSaNa mATe dhAvuM je kAMika vicAratAM khAlaka alyA hemacaMda ! zuM ATalI mAvA gaMbhIra vicAro kare che ?" ane kayAreka elI uThatA, ke huM AkaNonuM prama brAskA www.w.... Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravara vAdI-vijetA-AgamajJa-dhuraMdhara, te vakhatanA zramaNa-saMghanA agragaNya-gItArthoe bahumAnabharyA-vizeSaNothI aneka alaMkRta pUjyapAda muni-zreSTha zrI jhaverasAgarajI mahArAja (pU. caritranAyakazrInA dIkSA-guru) "gItArthasattamavarAH jayavIra-siMdhusaMjJAH suvAdakuzalAH gaNinaH prasiddhAH / vAde mahendrapuri tristutikA dyaanNrAhya jayapurnajare nittAH | -pU. AgameddhAraka AcArya devazrIpraNIta "vizativiMzikA "nI dIpikA vRttinI prazastimAMthI. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - miniTa ). 200% * ** maNIlAla ! A jagatamAM jamIne zuM karavAnuM ? Ama ne Ama kAramI mahenata karI AkhI jiMdagI pUrI karI devAnI ? bicArAM A pazuo !...............kAMI samajaNa ke viveka nathI, DhasaraDA karIne marI jAya che, A kheDute paNa Ama ja kAramI veTha karI rahyA che ! ApaNe zuM karavuM ?" AvA vicAro vAraMvAra Ave che. nAnA-bALakanI AvI a--gaMbhIra vAto sAMbhaLI ghaDIbhara Abhe banI maNIlAla pITha paMpALI sAMtvanA Apate ke-" cAla! hamaNAM e badhuM ApaNe upAzraya jaI pU. mahArAja sAhebane pUchIzuM. hemacaMdane e vAta gaLe utaratI, ke upAzraye jaI pU. mahArAjazrI pAse A bAbata cogya mArgadarzana meLavavuM ja! eTale bAlaka hemacaMda nizALe javAnI vAra hoya ke rajA haya, jyAre paNa samaya maLe, tyAre zerIomAM rakhaDavAne badale moTAbhAI sAthe sIdho upAzraye pahoMcI jato ! kayAreka ekalo paNa upAzraye jAte. upAzrayamAM vyAkhyAna cAlatuM hoya ke koI dharmacarcA cAlatI hoya te te dhyAnapUrvaka sAMbhaLato. 'avasara meLavI nAnA mA rAja ke bIjA mahArAjane pUchato ke mahArAja ? dharma karIe tethI zuM thAya ? A jIvanamAM janmIne kharekhara zuM karavuM ghaTe ? tame A saMsAra kema choDe ?"vagere. ' pachI pUjya mahArAjazrInI madhura-mIDI bAla, sulabha zailImAM madhubiMdu, cha-lezyA, dhanA zAlibhadrajI, jabusvAmI. vajasvAmIjI, dazANubhadra mahArAjA Adi-mahApurUSanA jIvanavRttAMta sAMbhaLavAthI pita nI tattva-jijJAsA tRpta kare ane manamAM gAMTha vALe jo ke jIvanane sArAMza vyavahAra -kALamAM jIvAtA jIvanamAM nathI, paNa mahApurUSo je rIte jIvI gayA ane Aje paNa tyAgI, tapasvI, saMyamI-munie je rIte jIvana vItAve che, te rIte jIvana jIvavAmAM lAbha che." Ama avyaktapaNe paNa sAdhu-jIvana, cAritra-zuddha jIvana ane saMyamI-jIvana tarapha aMtaranuM AkarSaNa keLavAtuM gayuM gharamAM sAmAyikanI oraDImAM avAranavAra bApujI sAthe vAsakSepa-pUjA ane navakAravALI gaNavA hemacaMda sa. temAM eka divasa acAnaka pU. rasAgarajI ma. nA nAnakaDA citra para najara paDI. pU. zrInI suMdara pratibhA ane ojasvI caherAne joI, AkarSAyele hemacaMda bApujIne pUchavA lAgyuM ke "bApujI, A kyA mahArAja che ?" A, jI. 30 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MET QALDELEXAS maganabhAIe TUMka paricaya ApatAM kahyuM ke "vartamAnakALe zAsanamAM siMhasamAM prabaLa vAdI-vijetA, AgamajJa-dhuraMdhara pU. jhaverasAgarajI ma. che. teo ApaNA guru che! teozrInI varada-kRpAnA pratApe ja bhayaMkara saMsAra--dAvAnaLamAM mIThI-zILI chAyA A jina zAsana-suratanI ApaNane maLI zakI che. bhava-bhayaharaNa A gurUdevanA caraNomAM jeTalAM vaMdana karIe teTalAM ochAM che." bAlaka hemacaMda A sAMbhaLI kudaratI jANe pUrva-bhavane kAMI saMbaMdha hoya, oLakhate hoya, tema ekITaze dhArIne jete rahyo, ane pitAnA zirachatra rUpe mane mana svIkArI laI hArdike-rIte bhAva-vibhera banI rahyo. pachI te ja daherAsare darzana pUjana karI upAzraye pU. gurU mahArAjane vaMdana karI, ghare AvI, sIdhe sAmAyikanI oraDImAM badhA prabhunA citronI bahumAnapUrvaka vAsakSepa-pUjA karI guru gautamasvAmIjInA citrane AdarapUrvaka vaMdana karI pU. jhaverasAgarajI ma. nA pheTAne khUba bhAllAsa sAthe khamAsamaNa daI darajI bolavA sAthe sukhAtA pUchI zramuao nA pATha sAthe namrabhAve khamAvI haiyAmAM avanavI preraNAnuM baLa meLavyAno saMtoSa mAnato. parvanA divase mAM bApujI sAthe ekAsaNuM, AyaMbila ke upavAsa karI pauSadha paNa karavA jate, jemAM rAtri-pauSadhamAM daMDAsaNa AdithI pUjavA-pramArjavAnI bAbata tene khUba sArI lAgatI. saMsArI-pravRttiomAM thatI ajayaNA tarapha tene DaMkha lAgavA mAMDe, pachI to ghare paNa pUMjaNI, phUlajhADu, jhINI sAvaraNI Adine upayoga thAya e karI jayaNanA AcaraNathI hemacaMdanA jIvanamAM anerI tRpti thavA mAMDI. dhArmika kriyAomAM jarUrI sUtra, tathA tenI vidhi vagere pAvaka-kuLamAM nAnapaNathI dharmakiyAnA saMskArothI svataH zIkhAI jAya che, te mujaba hemacaMdanA jIvanamAM paNa banela ke-sAmAyika, caityavaMdana-gurUvaMdana Adi prAraMbhika vidhio sUtra sAthe traNathI cAra varSanI vaye lakhatAM-vAMcatAM AvaDatuM na hatuM, tyAre ja AvaDI gayela, Adarza zrAvaka-zrAvikA rUpa mA-bApanA dhArmika valaNathI be pratikamaNa, pauSadha vidhi, pUjAvidhi vagere mArmika jJAna ATha varSanI vaya thatAM sudhImAM ghare-upAzraye bA-bApujI pAse ke pUjya mahArAja zrI pAse niyamita pATha laI bhAI hemacaMde meLavI lIdhuM. A uparAMta paMca pratikramaNa, cAra prakaraNa, traNa bhASya, karmagraMtha, vairAgya zataka, siMduraprakara Adi vairAgya-vAhI-graMthanuM adhyayana cIpha varSanI vaya thavA daramyAna pUjya pitAjI pAsethI, pU. mahArAjazrInA saMparkathI ane jAta mahenatathI meLavI lIdhuM. ekaMdara pU. caritranAyakazrImAM pUrvajanmanA zubha-saMskAranA baLe addabhuta jIvanazaktine vahete joradAra pravAha, nAnI vaya chatAM moTAonI adAthI vividha dharma-pravRttio Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sidiET 20 karavAne umaMga vaDIla baMdhu maNilAlane paNa maMda gatie cAlatA pitAnA jIvana pravAhamAM kayAreka pUraka banI raheto hovAne divya anubhava thato. pariNAme pU. caritranAyakazrInI nAnI vayamAM paNa Adarza raheNI-karaNa tathA jIvanasaMskAronI sakriyatAnA baLe bIjA paNa ghaNuM dharmapremI bALako mUka preraNuM meLavatA. vaDIla baMdhu maNibhAI ne jIvanane lakSyagAmI banAvanAra hemacaMdanI jIvanacaryAthI evuM alokika daDha vicAra baLa maLI rahyuM ke-sAMskArikatAnA gheraNe zarIra-vastranI khoTI TApaTIpa, vevalAI, AchakalAI, nakAmA haravA-pharavAnA ke khAvA-pIvAnA zokha ane anucita durthI sanemAMthI pitAnI jAtane saphaLapaNe bacAvI zakyA. A rIte cha- maNibhAInA sahakAra ane pitAnI pUrvabhavanI ArAdhanAnA baLe pU. caritranAyakathI je vayamAM saMsarga-deSa, gya keLavaNInI khAmI ane vikRta vAtAvaraNa AdithI bALakonuM kumaLuM jana vikRta bane, te vayamAM sAMskRtika-paraMparA mujaba, AdhyAtmikasaMskAronuM ghaDatara ane naitika jIvana-mUlyanuM sakriya-jIvaMta ravarUpa Adarza jIvana-prakriyA dvArA meLavI rahyA hatA. | zikSaNa ane keLavaNI che bALaka ne pustaka dvArA maLatA zikSaNa karatAM vAtA varaNa ane mAtA-pitAnI dekharekhamAMthI sAhajika ke viziSTa rUpe maLatI preraNAo jIvanane gya svarUpamAM keLavavA upayogI thAya che. che tethI vivekI mA-bApane zikSaNa karatAM saMskAronA ghaDatara mATe puratuM dhyAna ApavuM joIe. EIjAza ST Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KRUZUZEZE HRS. '| ful' Fri luuuu lu,,, { prakaraNa-11 { pUcaritranAyakazrInA DuM saMyama-premanuM ghaDatara re ke sI pU. jhaverasAgarajI ma. jevA vidvAna, AgamajJAtA, zAsana prabhAvaka, samartha-vyAkhyAtAnA saMparkathI suyogya rIte tatvadaSTi ane zAsanAnurAganI maulika- keLavaNIne pAmelA maganabhAI pUrva-janmanI nirmaLa ArAdhanA vaDe bAlyakALathI ja saMsAranI vAsanAone aniSTatama samajI TharAgyanA udAtta paMthe javA tamanA meLavI zakayA hatA. pariNAme pU. jhaverasAgarajI ma. nI prabaLa-rAgya-paka jozIlI vANIthI ajJAtarUpe nAzI jaIne paNa saMyamanA paMthe caDhI javAnA manera bAlyakALamAM sevelA, paNa saMskAronI viSamatAne lIdhe mAtA-pitAe sagapaNa turatamAM karavAnI taiyArI karela to sagapaNa karavA Avela . svajana-saMbaMdhIone maganabhAI sagapaNanuM zrIphaLa levA sAthe spaSTapaNe cetavatA ke "huM suratamAM dIkSA levAne chuM." 1 janazruti ane maDhe cAlI AvatI vRddha-purUSanI vAto pramANe karatA samarthana-vagaranI paNa eka vAta A prasaMge mAnabhAInA haiyAne pArakhavA upayogI dhArI raju karAya che, ke - maganabhAIe prabaLa- puruSArtha karavAnA utsAhamAM paraNyA pachI pe nA vacanAnusAra bhAgI jaIne saMyama svIkArela, paNa zvasura-pakSa ane bIjA saMbaMdhIonI ugra-dhamAla AdithI na chUTake parANe ghare pAchA AvavuM paDe." A prasaMga maganabhAInA haiyAmAM saMyama-dharmane tIvra-rAga sUcave che. suna Apta-purUSo pAse saMgRhIta pU. caritranAyakazrInA jIvananI mahatvanI kaDIomAM sthAna na hovAthI A prasaMgane pAkuM samarthana maLatuM nathI. tema chatAM A prasaMga banavAnI zakayatA hovAthI kadAca jJAnInI draSTie baje hoya to maganabhAinI suda-sAyikatAno sUcaka che, te vizvAsapAtra nahI chatAM paNa A prasaMga TIpaNumAM no che. * A saMbaMdhI vistArathI hakIkta khaMDa-2 prakaraNa-2 (pRSTha 12 thI 12 5) mAM jaNAvAI che. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vardhamAna-svAmine namaH gamasamrATuM AgamadivAkara bahezrataziromaNi zrIjaina AgamamaMdira saMsthApaka Agamika-vyAkhyAkuzaLa zramaNa saMghane Agamika-abhyAsa sugama karanAra chelA paMdara divasa sudhI ardhapadmAsane rahI zarIra vosirAvanAra dhyAnastha-svargata 5. AgaddhAraka AcAryadevazrInuM jI...va...na...ca....ri....tra.... - khaMDa 2 :| (uttarArdha). Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke jaja ja jaja pU. Agama dvArakazrI jIvanacari...... khaMDa-2 (uttarArdha) viSayAnu.kra.... - [prakaraNa 11 thI 17] ke che prakaraNa nAma 236 thI 242 : 243 thI 251 : 252 thI 256 11 pU. caritranAyakazrInA saMyama-premanuM ghaDatara 12 pU. caritranAyakazrInA vairAgyutpattinA kAraNe 13 5. caritranAyakazrInA vairAgyanI kasoTI 14 pU. caritranAyakazrInA vairAgyanuM viziSTa ghaDatara 15 pU. caritranAyakazrInI saMyamanI pUrva taiyArI 16 ThabaMdhunI dIkSA ane pU. caritranAyakazrInuM manomaMthana 17 saMyamapaMthe pU. caritranAyakazrIne sAhasabharyo purUSArtha 57 thI 264 265 thI ra75 ra76 thI 291 ra92 thI 304 -00% 777 Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama chatAM bhAvIyege jamanAbahena sAthe lagna-baMdhanathI joDAvuM paDyuM, paNa aMtarathI maganabhAI tyAga-vairAgyanA paMthe javAnI taka haMmezAM zedhI rahyA hatA. bAhya-daSTie saMsAranI upAdhimAM phasAvA chatAM jarUra pUratuM vepAra-dhaMdhAmAM lakSya ApatA, moTebhAge teo daherAsara-upAzrayamAM dhArmika-pravRttiomAM ja jIvanane joDI rAkhatA, tethI lekajIbhe teo bhagatanA hulAmaNA nAmathI prakhyAta thayelA. prasaMge-prasaMge pU. jhaverasAgarajI ma. ne saMparka rUbarU vaMdana karavA jaIne ane patra vyavahArathI pitAnI niSThAne jAgRta rAkhavA satatapaNe dharAvatA ane pitAnA aMtaramAM bhava-bhaya nivAraka, tAraka-gurUdeva tarIke pUjyazrIne dhArI temanI doravaNI pramANe jIvana jIvavA prayatnazIla rahetA. AnA pariNAme pU. caritranAyakazrImAM utkaTa-vairAgya ane tIvra-saMcamAbhilASa jAge te lakSya rAkhI vividha prakAre vArtAlApa ane tevI rItabhAtanuM Ayojana maganabhAI vAraMvAra karatA. kayAreka rAtre pU. jhaverasAgarajI ma. nA Avela vividha-patromAMthI keTalAka mahatvanA patro vAMcI saMsAranI viSamatA, jinazAsananI uttamatA, karmonA udayane niSphaLa karavA mATe tapa, niyama, saMyamanI mahattA ane zrAvaka kuLamAM AcaraNIya-kartavyanAM phaLarUpa sarvaviratinI upAdeyatA Adi jIvanaghaDataranI pAyAnI bAbate baMne bALakone besaDI vividha dAkhalA-daSTAMte sAthe samajAvatA. temAM hemacaMda kayAreka tarka vitarka joradAra karo ke saMsAranI rIte karAtI puSkaLa ajayaNu-asaMyama bharI cha-kAyanI virAdhanAnI pravRttiomAM Dagale ne pagale evA viSama-aniSTatara karmonA baMdhana thaye jAya che temAMthI ze chuTakAre Ave ? bAMdhelA karma te bhegavye ja Take thAya, te bAMdhela karmane bhegavIne pUrAM karatAM kayAre Are Ave ? ane ema thatAM-thatAM jIvanayAtrA saMkelI levAne TuMka vakhata pUro thavA Ave te karmanAM baMdhanone phagAvI daI sarvavirati tAtkAlika zI rIte levAya ? ene kAMI raste khare?" maganabhAI hemacaMdanI dalIla pAchaLa kAma karatuM pUrva-janmanI ArAdhanAnA baLathI raMgAyeluM mAnasa pArakhI khUba harSita banI dhIme rahIne haLavI zailImAM tAtvika-gaMbhIra vAtane paNa mIThAzathI samajAvavA prayatna karatA. "bhAI saMsAranI pravRttiomAM ajANa vadhu heI Dagale ne pagale kamene bhAra vadhe jAya e vAta sAcI ! paraMtu joradAra AMdhI-pavanathI uDI Avela kacaro ke dhULa game teTale bhego thayela hoya, paNa bArI-bAraNAM baMdha karI, ajavALuM rAkhI gya rIte sAvaraNI laI mahenata karavAthI badho dUra thaI jAya che." tema prabhu zAsananI maryAdA mujaba dezaviratinA marmane pArakhI suyogya vrata-niyama Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SZOVEURE paccakakhANa dvArA AzravanA dvArene baMdha karI yogya rIte jJAnI-purUnI nizrAmAM rahI vyavasthita rIte vidhipUrvaka dharmanI ArAdhanA karavAmAM Ave te tenuM suyogya phaLa vivekI-puNyazALI sahajamAM anubhavI zake che ke - "vidhipUrvaka jJAnInI nizrAmAM AcarAyela dhama-kiyAnA AdhAre aMtaraMgapApa karavAnI-vRttio palaTAI jAya che. pariNAme mehanA saMskAranI cIkAzanA AdhAre TakanArA karmanA azubha pudgale ApoApa kharI paDe che." Ama chatAM eka vAta khAsa dhyAnamAM levA jevI che ke "saMsAramAM rahele gRhastha pApa-pravRtti vakhate aMtarda che jAgRta na rAkhe ane nirvasa pariNamI thaI jAya ke emAM zuM thayuM ? ApaNe te saMsA mANasa chIe ! e to badhuM cAle ! te A jAtanI nikRSTa-vicAraNAthI aMtaranI vRttio mAM pApanI heyatAnA saMskAre sudaDhapaNe sthAna na pAme, jethI dharmakriyAo vividha rIte AcaravA chatAM vRttione palaTo azakaya banI jAya che." mATe ja kahyuM che ke samyaga draSTi jIvaDe, kare kuTuMba pratipALa, aMtarase tyAre rahe, kyuM dhAva khelAvata bALa" arthA-AjIvikAnA hetuthI ghara saMsAra calAvavA mATe mAnukuLa paristhitinA sarjananA uddezathI lekanA chokarAM ramADanAra ke sAcavanAra dhAvamAtAnA aMtaramAM pitAnA kANu-kadarUpA bALaka upara paNa jevuM hoya tevuM heta lekenA chokarA para na haya, ema chatAM vyavahArathI potAnA dIkarA karatAM vadhu lAgaNI darzAvavA sAthe lokonAM chokarAM ramADe." A rIte vivekIne saMsAra-pravRttiomAM saMjogavaza pravavuM paDe te paNa kayAre prabhuzAsananI saphaLa ArAdhanA dvArA cAritramohane kSopazama kI saMsArI-baMdhanothI aLago thaI prabhu zAsananuM saMyama pAmI zakuM ! AvA sunirmaLa bhAve adhyavasAyathI aMtaranI succa keLavaNuM karI aMtardaSTi jAgRta rAkhavA mathe che. vaLI te kahyuM ke "bAMdhyAM karma to badhAM bhogavavAM ja paDe ne? vagere" bhaIlA ! ahIMja jinazAsananI kharI mahattA che. " kRtakarmakSayo nAsti kalpakATizatairrAya ! avazyameva bhoktavya kRta karma zubhAzubham // " A vAkaya nayasApekSa rIte ghaTAvavAnuM che WOWO WOOS Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --- A Bern nA pAna kenI skUla-dhAraNA pramANe karmasattAnI sarvoparitAne dhvani A lekamAMthI nikaLate. manAya che, paraMtu hakIkatamAM A vAkya ekAMgI - nayavizeSanuM che ane jenetara darzanamAM A vAkaya bahudhA pracalita che. kharI rIte jainadarzananI mArmika-gaMbhIratA gurUgamathI nahIM samajanArA puNyavAne ghaNuM vAra A lekane khoTI rIte raju karatA hoya che. ApaNe tyAM paNa "bAMdhelA kema navi chuTIye", "kama na rAkhe zarmar, Indro, devendro, cakIo paNa karmasattA sAme nAcIjha che." Adi karmasattAnI prabaLatAne sUcavanArA vAkya padezika-graMthamAM vAraMvAra maLI Ave che, paraMtu tenI pAchaLanuM rahasya gItArtha-mahApuruSo ema jaNAve che ke - "A vAkaye mAtra bAlAjIne karma karatAM sAvaceta karavA mATe che, kemake udaya vakhate karma prabaLapaNe AtmAne paravaza banAve che, mATe bAMdhatI-vakhate sAvacetI keLavavAnI jarUra che, A jAtanI dhAraNuM bAlajInA haiyAmAM cakkasapaNe beThavavA mATe A badhA naya-sApekSa vAkayo che, anyathA prabhuzAsananI lokottara-mahattAne apalApa thAya." jinazAsananA pagathAramAM ja virUpa-viSama karmasattA sAme jehAda pikArI zrI arihaMta prabhunI AjJAnA svIkAra rUpe dharma-mahAsattAnI prabaLatA rahelI che." karmasattAnuM je tyAM lAgI cAle ke jyAM lagI A jIve dharma-mahAsattAne svIkAra niSThApUrvaka na karyo hoya !!!" mATe bhAI hemacaMda! evI mAya-kAMgalI kAyarapaNAnI jinazAsananI aNasamaja-bharelI vAte upara lakSa na ApIza !!! siMhanA baccAne bakarA nA ToLAmAM uchera thavAthI badhAnI sAthe beM-beM karavAnI bhale Teva paDI jAya! paNa avasara Ave siMhanI garjanA sAMbhaLI camakela siMhanuM bacce vahetI nadInA pANImAM pitAnuM svarUpa sAme paDakAra karatA siMha jevuM nihALI beM-beM ne paDatuM mUkI prabaLa garjanA sAthe kudakA mArI potAnA mULa svarUpe pahoMcI jAya che." tema ApaNA AtmAe ajJAna Adi saMskArane laIne anaMta jJAnAdi-guNenA mULabhUta svarUpane visarI jaI zarIra, budhi, iMdri ane mananA tathA rAgadi audacika-bhAnA vividha svarUpe vikArI-bhAvene potAnuM svarUpa mAnI bakarI jevI asahAya dazA mAnyatA-baLe svIkArI lIdhI che." te vakhatanI sthitimAM "fsa mATe nava zarma thavA" nyAya anusAra Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SESSAVIZEMBRE saMsArI che karmanA udaya-vipAka vakhate aMtaraMga pariNAma ke zaktinI suyogya-keLavaNInA abhAve sAva nisahAya paravaza banI jAya te sahaja che." "AthI leka bhASAmAM janamAnasamAM evuM rUDha thaI gayuM ke "sattAka di sTIyarI" "zarmA nAnA itiH " "mAtahatA varmaLAM jataH " Adi." "paNa hakIkatamAM jema siMhanA kizorane kesarI siMhanI garjanA sAMbhaLI svarUpa-bhAna thayuM, tema mumukSa-puNyAtmAne jJAnI gItArtha-gururUpa siMhanI Atmatatva-paricAyaka, nayasApekSa-zAstrIya dezanA rUpa garjanAthI ajJAna-mithyAvathI upajelI gADha svarUpa-vismRti rUpa bhAva-nidrAmAMthI jhabakIne jAgI zAstra-tatva ciMtanA, parizIlana baLe akhaMDa re jazuddha sva-ravarUpanuM bhAna thayethI huMkAra mAtrathI ja prabaLa karmasattA rUpa madamasta hAthIo pa trAsI uThe !" eTale mULa vAta e ke -"jinazAsananI maryAdA asAra ApaNAmAM gItArthanizrAe suvyavasthita vidhipUrvaka dharmakriyAone AcaraNa vaDe parikami. mAnasanA sahayogathI AmatattvabedhakatanuM naya-sApekSa jJAna vikase te "karma nikAcita paNa kSaya jAye" " dayALa kima tavaNA deja" Adi zAstrIya TaMkazALI- vAthI tIvra-rasathI saghaLA karaNanI asara jemAM na thAya tevA anapavartanIya manAtA nikAcita karmone paNa toDavAnI zakti AtmAmAM maulika rUpe rahelI che, tenI yathArtha pratIti thAya." A kAraNathI ja zrI dazavaikAlika sUtra (cUlikA 1 sUtra 2) mAM jaNAvyuM che ke pUrve bAMdhelA azubha karmo - ke jenuM pratikramaNa-Ale thanA Adi nathI karela--no chuTakAre nathI, bhagavyA sivAya ke tapazcaryAthI jhoSaNa-rasakSaya karI be vavA sivAya." "mATe beTA hemu! tArI jijJAsA khuba stutya che, vitinI prApti mATenI tArI IcchAne tIvra-tamannA rUpa banavAmAM avarodha rUpa laukika-vicAradhArAnI asAratA pUjaya gurU bhagavaMte samajAvela jinazAsananI tattvazailInA AdhAre yathAmati samajAvavA prayatna karyo che, vadhu te kayAreka kaI jJAnI gya gItArtha guru mahArAja pAse laI jaI samajAvIza." uparanI vAtacIta pachI hemacaMdanA mAnasamAM chellA cAra-cha mahinAthI ghaLAtI vAtane sahaja ukela maLI gayo. hemacaMdabhAIne prabhupUjA, sAmAyika ane zrI navakAranA jApa vakhate saMsAranI bhISaNatA ajayaNAbharyA viSama AraMbha-samAraMbhenI prakriyAmAM khadabadI rahela jIvana ane mehanI ghelachAne piSaka vividha vyavahArU pravRttiomAMthI prabhu zAsana maryAdA pramANe zI rIte jIvanane nistAra thaze? Adi vicAre chellA doDha-be mahinAthI khUba ghoLAtA hatA. |(@aa thImo [he|IrI Page #294 -------------------------------------------------------------------------- Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pU. caritranAyakazrInA dIkSAgurU sAgara zAkhanA advitIya jayotirdhara E mAma rAjaLL samartha AgamajJa prAtaHsmaraNIya zAsana prabhAvaka mahApurUSa BRE vAdIdhuraMdhara pU. munizrI jhavaeNrasAgarajI mahArAja Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7i ) 225078 prabhue AMtara-zuddhi mATe je jAtanuM jIvana viratinI bhUmikAe nirdezya che, te rIte jIvavA mATe A saMsAranI pravRtiomAMthI baMdhAtA karmo ke moTo avarodha ubhuM kare che?" Adi vibhISikAbharyA vicAre magajamAM ghamaroLa macAvatA. paNa vivekI-Adarza-zrAlakaratna tarIke pU. bApujInI hRdayaMgama-sarasa samajAvaTabharI tAtvika-padArthone samajAvavAnI kolithI thatI avAranavAra vicAra-geSThI AdithI hemacaMdabhAI 10 thI 14 varSanA gALAmAM prazAsananA saMyamanA paMtha pratye pitAnA mAnasane vALavAne samartha banI zakyA. zrI maganabhAI Adarza vikazIlatAnA phaLa rUpe pitAnA saMtAnamAM prabhuzAsananI vaphAdArI ane saMyamaniSThA upajAve tAtvika-rIte zrAvakmaLanI saphaLatA meLavI zakayA, tenA kAraNarUpa Adarza vicArasaraNinuM pratibiMba pADanArA e vakhatanA maganabhAInA sva-hastAkSaranA lakhelA be patro maLI AvyA che te ahIM akSaraza: raju karAya che. - "svastI zrI pArasajina praNamya zrImatI tatrazrI udepuranagare ekavidha saMjamanA pAlaka, duvIdha dharamarUpa tAraNa, traNa ratananA dhAraka, cAra kaSAya ! jIpaka, paMcamahAvratanA pAlaNahAra, chakAyanA-nA-? sAta bhaya paNa, ATha madanA jIpaka, navavIdha brahma gupatI dha raka, dazavIdha jatI dharamanA pAlaka, agIyAra aMganA jANa, bAra upAMganA jANa, tera kAThIyAnA nIvAraka, caudavI. guNa jANa, dInadIne svaparane Atma guNanA dAtAra, damI, samI, zAMta, dAMta, tyAgI, vairAgI, saubhAgI, saka -paMDIta-ziromaNI, pravara paMDItajI, jinazAsanabhAskara ityAdi aneka upamA lAyaka zrIzrI zrI 1008 zrI ! mahArAja zrI jhaverasAgarajI jega kapaDavaMjathI lakhItIga ApanA caraNa-kamaLanI sevAne sadA Icchaka ganalAla bhAIcaMdanI vaMdanA 1008 vAra tIkAla yathAyoga vakhate aMgIkAra karaze. ApanA darzananI ghaNI cAhanA che, tathA ApanA caraNa-sevAnI cAhanA nIraMtara karavAnI varate che, te have tAkIdathI AvatI sAlamAM banaze, e AzA che, pachI te karamanA parapaMcanI khabara paDatI nathI. gaNA uya akaLa javAne lIdhe gaNo jera he che, paNa Apa sarakhA gurU pharI pharIne maLavAnA nathI, mATe kaMI vAtane vicAra nahIM karatAM rUDA kAraNe lAbha thaze ema vicArIne je vIcAra goThavyo che. te vakhata upara jaNAvIne Apa jyAM haze e jagISAe AvIza-te jANaze ." 1947nA zrAvaNa suda 8 ne maMgaLa A patramAM maganabhAInI Adarza gurU bhakti temaja vivekaniSThAne spaSTa paricaya maLe che. vadhumAM saMyama prati tIvra lAgaNI darzAvatA keTalAka vAkaye dhyAna kheMce tevA che jema ke "ApanA caraNanI sevAnI cAhanA niraMtara karavAnI rahe che, te have tAkIdathI AvatI sAlamAM banaze * * +" "gaNu udaya aphaLa javAne lIdhe gaNe jera rahe che ...karamanA parapaMcanI khabara paDatI nathI ...." Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SusisiEWQS vaLI maganabhAI vyavahArI-pravRttiomAMthI chuTavA mATenA udhAmA gurukRpAe avAra-navAra karI rahelA--e A patra uparathI jaNAya che. ekadara A patra maganabhAInI maneAdazAnuM spaSTa citra purU pADe che. Ave! eka bIjo patra nIce mujaba maLI Avye che. "svastIzrI pArasvacchana praNamya zrImatI taMtrazrI udepura nagare ekavidha sajamanA pAlaka, DuvIdha dharama prarUpaka taraNe gupte gupta, cAra kaSAyanA jIpaka, paMcamahAvaratanA palaNahAra, cha kAyanA rakSaka, sAta bhayanIvAraka, ATha madanA 7paka, navanIANA varajIta, vISa jatI dharmanA laNuhAra, aMgIyAra aMganA jANu, khAra upAMganA jANu, tera kAThIyA nIvAraka, caudavIdyA guNujANa, paMdara mAda nIvAraka, seLa kyAyanA jIpaka, sattara bhede sa'jamanA pAlaNahAra, kumatAMdhakAra-taraNI, jinazAsana-nabhAmaNI, sakalapaDita-zIrAmaNI, paravara paDita, parama upagArI, paramahItakArI, cAritrapAtra cUDAmaNI-kalIkrAla savaCna ItyAdika aneka zubheApamA sAthe bIrAjamAna zrIzrIzrI 1008 zrI mutI mahArAjA jhaverasAgarajI sAhebajI vagere sarave munI mahArAna joga kapaDava'jathI lI. ApanA caraNa-kamaLanI sevAnA sadA icchaka zaMkaralAla vIracaMda tathA maganalAla bhAIcaMdanI vaMdanA dana parate 1008 trIkAla yathAyeAgya avasare a'gIkAra karazojI atra ApanA prasAdathI sukhazAtA che, ApanI sukhazAtAnA patra kAla dIne sAMjare maLyA, tethI AnaMda thayA che, valI sevaka upara karapA lAvIne lakhazeAjI, kezarIyAjI mahArAjanI bhagatI rUDI rIte ghaNA samudAyathI thaI che, te jANI ghaNA khuzI thayA chu, khIjuM Apa sAheba atare cekamAsuM karavAne vIcAra jarUra karaze ke jethI ghaNA lAbha thaze ke dharamanA udeta vIzeze thaze X X x X X X X X X x vIjJeza parakAre karIne adhyAtamanA sahIta sarava dhama'krIyA kalavatI che, mATe apramAdapaNe jJAna vIzeza phaladAyI che, mATe ekAMta krIyA-pakSIyA-vene tathA ekAMta jJAna pakSIyA jIvAne tAdaza la thai zakatu nathI, mATe je koi munImahArAjA vahevAramAM thIratAvAna na hoya, tene ganAna sahIta krIyA karvAmAM hIta thaze. bAkI A kAle dhaNA jIvA vevAranA rasIyA che, paNa keTalAka te zeSa phala prApta thAya, tevI vAta sAMbhaLI * paNa gAtA nathI. X x X X X X X X * X X X saM 1944nA caItara suda 6 ravivAra A patramAM maganabhAI e pUjya zrI jhaverasAgarajI mahArAjane hRdayanA umaLakAthI vividha upamAonI rajuAta karI zAsana a Mge pUjyazrInI anekavidha pravRttione khIradAvI che X X x x taduparAMta kapaDava'ja padhAravA mATe ghaNA lAbha thaze' ema lakhI peAtAnI saMyamI- jIvana svIkAravA mATenI tamannAne mUrta svarUpa ApavAnI taiyArI garbhita rIte sUcavI che. vaLI uparanA patramAM chelle adhyAtma ane dharmakriyA vacce aNusamajathI keTalAka taraphathI ubhI karAtI bhedarekhAnA sphATa guru-carAmAM vinIta-bhAre besI meLavela Adarza tattvadRSTivaDe sArI rIte raju karela che, ke jemAM naya--sApekSatA ane prabhuzAsananI UMDI samajaNu agatya rIte paNa dhvanita thAya che. cA za mA dhrA ga Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RUDZ DURUM prakaraNa-12 Irull | 5. caritranAyakazrInA IEL | vero gyAtpattinA kAraNe te parama-maMgalakArI zrI jinazAsananA saphaLa ArAdhaka, Adarza saMskAra-saMpanna, dharmaniSTa zrAvaka-jIvananI javAbadArIne sakriya rIte adA karanAra, Ada-mAtApitAnA saMskAra-zuddhinA lakSya sAthe uttama jIvana-ucheranI prakriyAthI tathA khAsa karIne te vakhatanA ucca-keTinA AgamajJa-pravara, zAsana-prabhAvaka, dvi-dhuraMdhara, pU. zrI jhaverasAgarajI ma. nA vAraMvAra pratyakSa ane patravyavahAra AdithI saMparkamAM rahI vizuddha-nirmaLa jIvana-daSTi meLavanAra ane saMsArI-mehamAyAnA vAtAvaraNathI alaga rahevAnI kaThora-sAdhanAne dharmakriyAonA vyavasthita AsevanathI palaTAvI hakIkatamAM "bhagana" nAmane saphaLa banAvanAra zrAddharatna zrI maganabhAInI vivekapUrNa tAvika-daSTi baLe jIvana ghaDataranI vyavasthita-dekharekhanA kAraNe . caritranAyakazrInI daza varSanI vayathI ja pUrvajanmanI ArAdhanA baLe keLavAyela cAritramohane kSayopazama vividha dharmakriyAonA zaizavakALathI ja yathAvat AcaraNarUpe ghaDAyela darzana-mehanA kSapazamanA sahakAra sAthe vikasavA pAmela. jethI ke pU. caritranAyakazrI bArathI coda varSanA gALAmAM moTI-vayanA prauDha-uMmare pahocelA ArAdhakane paNa durlabha tAtvika-vicAraNAnI bhUmikAe gUDhatanI nayasApekSa pakaDa meLavavA sAthe jinazAsananI hathoTI hastagata karI pahoMcela, Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KETJUZTEARS pariNAme-- saMsAra- duHkha svarUpa che ! du kha phalaka che !! duHkhanI paraMparAvALe che ! ! ! tenA ucheda mATe- parama-hitakArI Aptatama, vItarAga, sarvajJa bhagavaMtee prarUpela sarvaviratimArga sudaDha bhAvollAsa sAthe svIkAra - -e ja eka acUka upAya che ! ! !" A lata haiyAmAM jacI gayelI. vyavahAra-draSTithI pitA hovA uparAMta, kalyANakAmI-Adarza--hitaciMtaka tarIke maganabhAInI avAranavAra maNIlAla ane pU. caritranAyakazrIne A vAtanI mArmikatA vividha rIte samajAvavAnI saphaLa-hatheTIe paNa pU. caritranAyakazrInA vicAra-ghaDatanI udAtta-bhUmikA sarjavAmAM bhAga bhajavelo. A uparAMta keTalAka vyAvahArika-prasaMge paNa pU. caritranAyakazrInA vairAgyane sudaDha banAvavAmAM sahayogI nIvaDyA, je nIce mujaba che. maganabhAInuM ghara vyavahAra-daSTithI mAtabara, sukhI, zrImaMta-samRddha hovAthI sAmAjika rIte anerI mAna-pratiSThAvALuM gaNAtuM, tethI laukika rIte lagnanA hAvA levAnI ghelI mAnyatAne vaza banela jamanAbena Adi aneka svajana-vage moTA dIkarA maNilAlanuM vevizALa zeTha zrI muLajIbhAInA suputrI zrI mahAkuMvarabena sAthe vi saM. 194ranA mahA suda trIjanA roja UtsAha pUrvaka karela ane te ja varSanA citra sudI 15nA roja kulAcAra-pramANe vyavasthita rIte sAmAjika-daSTie yAcita lekhAtI zebhA-ADaMbara sAthe lagna paNa karAvI dIdhela. A prasaMge pitA hovA chatAM maganabhAIe zrAvaka tarIke pitAnA bALakane je hitazikSA Apela ane maNibhAIe paNa tene vivekabharyo je javAba Apela, te pU. caritranAyakazrInA mAnasa upara gaMbhIra rIte asara upajAvI gayela. maganabhAIe pitAnI AMtarika IcchA nahIM chatAM, loka-vyavahArathI meTA-dIkarAnA lagna-prasaMgane vyavasthita-rItie ujavavA vividha prayatna karelA, paraMtu aMdarathI prabhuzAsananI pakkaDa majabUta heI pitAnuM bALaka saMsAranA viSama-mArge jaI rahe, te gamatuM na hAI vevizALa pachI lagnanA thoDA divasa agAu prasaMga pAmI rAtrinA rAmaye ekAMtamAM pitA ane zrAvaka (II) zakatA I Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dc02 tarIkenI javAbadArI dhyAnamAM rAkhI sanmArga tarapha peAtAnA-saMtAnanI dRSTi kAyama rahe, AzayathI udAtta-madhura zailImAM hitaziA rUpe jaNAvela ke-- bhAIlA ! A sa MsAra lAkaDAnA lADavA jevA che, khAya te pastAya ! na khAya tene abharakhA rahe, ke kevAka haze ? '' " A kIcaDamAM paDavA jevu' nathI.--Adi...Adi maNibhAIe paNa pitAjInI ekAMta-hitakara vANIne jarApaNa pratikAra karyA vinA amRtanA ghUMTaDAnI jema ullAsapUrNAMka sAMbhaLI namrabhAve kahyuM ke ApujI ! Apa kaheA che. tema ja che, paNa mAtAnA meha mane satAvI rahyo che, temaja mArA aMtarAtmA paNa na jANe bhAre-karamI che ke zuM ? jANIjoIne dIvo hAthamAM laI kUrva-paDavA jevI A sthitimAMthI kUdako mArI prabhu--zAsananA paMthe javA haju vAce[llAsa jAgatA nathI !!!" (C "pitAjI ! Ape mahAkRpA karI ke mane viSama-vAsanAnA vamaLanI sAmaNI-TANe cetavye....!!! A rIte samaye-samaye cetavatA raheze. Takara mAratA raheze| teA jarUra ApanI hitakara-lAgaNInA baLe jIvanamAM rApAyela prabhu-zAsananA saMyamane grahaNa karavAnI bhAvanAne mUrta svarUpa ApavA saphaLatApUrvaka dhapI zakIza." "" pU. caritranAyakazrInA mAnasa upara pU. pitAjI ane moTAbhAInA zabdoe jAduI asara karela. maNibhAI A jAtanA peAtAnA vicAronA ghaDataramAM saphaLa thaI zakyA ke jenA pariNAme pU. caritranAyakazrI jevA ArAdhakayeAgya AtmAne paNa vivekabuddhinI jAgRti ane vairAgyanI keLavaNImAM parAkSarIte paNa sahAyaka nliDayA. tenI pAchaLa maNibhAInI peAtAnI maulika cAgyatAnA phALA paNa mahattva bharyAM jaNAya che. " kemake maNibhAI khAlyAvasthAthI sAhajika rIte vinaya, viveka ane sadAcAranA unnata-paMthe pUrva-janmanA zubha--saMskAronA aDe viharanArA Adarza-saMtAna tarIke kuTu'khIvargImAM prasiddha thayela. 1.3 maLI-AvatI noMdha pramANe maNabhAInI pAMca varSoMnI vayamAM banela sumadhura eka prasaMga teonI ujjavaLa-AMtarika--pariNatinI khAtarI karAve tema che. AjathI lagabhaga 100 varSa pahelAM musApharI mATenA sAdhanA TAMcA heAi tIthayAtrA mATe khUrkha ja muzkelI hatI, ema chatAM paNa janA avanavA sagavaDabharyA--sAdhanAnA yugamAM TakAvI na zakAtI zraddhAnuM stara te vakhate dhArmika-yAtrALuonA haiyAmAM ajama-keTanu uccatama rahevA pAmatu. M Ch na tra Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhALIne tItha yAtrA dvArA viziSTa-rIte ArAdhaka-bhAvanu pASaNa karatA. A rIte pU. caritranAyakazrInI vaya lagabhaga traNa varSanI ane maNibhAInI ya pAMca varSoMnI hatI, tyAre kulAcAra ane loki-vRttimAM paNa zrAvaka-kuLanA viziSTa-Adarzane najara sAme rAkhI puNyavatI zrI jamanAbene maNilAlanI khAkharI utAravA mATe kAi kuLadevI ke loki--devanA sthAnakamAM jaI mithyAtvanu ajANapaNe pASaNa na thaI jAya, e AzayathI paNa patha, rA Ana kahetI pramANe paramapAvana--tIrthAdhirAja zrI siddhAcala-mahAtIrthanI yAtrA karI te pAvanabhUmimAM laukika-vidhi karavAnI Ada-vicaraNA khAkharI utAravAnI laukika kriyA paNa bALakamAM dharmAM--saMskArAne sIMcanArI ane e AzayathI maganabhAI samakSa vyakta karI. QUAATEENS lApine prabhu zAsananI maryAdI pramANe maganabhAI A sAMbhaLI khUba prasanna thayA ane vicAravA lAgyA ke'saMskArAnI ghelachAne badale zrAvikA tarIke pAtAnI patnInuM AvuM sucA ya-vana hakIkatamAM tenI kukSie zreSThasvapnathI sUcita mahApuruSanA janmanA kAraNe palaTAyelI vecAradhArAnuM A pariNAma che." "ghaNuM sArUM thayuM ! AvI Adarza vicAraNA bhaviSyamAM mArI saviratinI sAdhanAmAM sahuyeAgI nivaDaze ane e ja rIte zrAvikA avarodhaka na paNu ane" Adi vicAra-dhArAthI maganabhAI pulakita banI gayA, paNa sogavaza maganabhAI sAthe jaI zake tema na hatuM. eTale yAtrA-aMgenI badhI-jAtanI taiyArI karAvI jamanAbenane nAnakaDA maNilAlanI sAthe zrI siddhagirinA paMthe bhAvabharI vidAya ApI. te vakhate musApharI-mATenA pUratAM sAdhanA na hAvathI pAlItANA javA mATe sthala mAge gADA uMTa, Adi sAdhana dvArA surata paheAMcavu' paDatu, tyAMthI dariyA-raste ghAghA ke bhAvanagara vahANamAM javuM paDatuM, pachI bhAvanagara thI pAlItANA gADA raste javAtuM, khA daramyAna jamanAbena suratathI dariyA raste AghA paheAMcavA mATe vahANamAM besavA dhakakA uparathI machavAmAM caDhatAM, dhyAna na rahevAthI maNilAlanI sAthe pote paDI gayelA jemAM jamanAbenane paganA naLA upara vadhu-paDatuM vAgela. A prasaMge maNilAla pAMca vaSa~nI laghunayanA ane mAnI AMgaLiye pAte paNa paDI gayela tathA pAtAne kamara ane pIThamAM mUDha mAra vAgela tema chatAM pAtAnI vedanA bhUlI jaI mAtRbhaktithI prerAi turata vahANavaTIo pAsethI vahetu leAhI a Mdha karavAnI davA ane pATA-pIDInuM sAdhana meLavI lAvI peAtAnI mAne pagamAM thaI rahela vadhu paDatI vedanAmAMthI rAhata ApavA vividha pravRtti karI apUrva samaya-sUcakatA ane aMtaraMga kAThA-sUjInAM darzIna karAvela, ghAghA paheAMcavA sudhI dariyAnI cAlu musApharIe peAtAnI pITha ane kamaranI vedanA mATe ga HI (dhrA) mA www.ww 24] ...... ra ka Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IiRTTTa 382@g sAmAnya upacArothI patAvI mAtAjInI sAravAramAM zoka karavAthI mAMDI pATI khAlA, dhAne sApha karI malama lagADavA vagerenI vividha-kAmagIrIo umaMga sAthe adA karatA === ghoghA pahoMcyA pachI sArA-vaidya pAse jaI khAvAnI-lagADavAnI davAne prabaMdha karI bhAvanagara ane pAlItANuMne sarakArI-davAkhAnAmAM bAne laI jarA paNa kSebha pAmyA sivAya DokaTara pAse tapAsa karAvI, kerA kaDhAvI DresIMga karAvavA laI jatA, A uparAMta rAja davAkhAne jaI kesa rInyu karAvI pIvAnI davA paNa laI AvatA. pAlItANAthI kapaDavA ja AvyA pachI paNa jamanAbenane paganA naLA upara vAgavAthI thayela takalIpha bethI aDhI mahInAnA gALA sudhI cAlela. te prasaMge maNilAle bIjA aneka sevA karanArA hovA chatAM pitAnI bAnI sevA-bhaktine apUrva lAbha mAre ja le, evA AzayathI umaMgathI roja sarakArI davAkhAne jaI khAvAnI-lagADavAnI davA kesa kaDhAvavA sAthe laI AvatA. pAMca varSanI ati-laghuvaye paNa maNilAlanI mAtRbhakitathI thatI sAhajika-kuzaLatA bharI pravRttiothI svajana-vaga temaja khuda jamanAbahenane paNa AnaMdanI lAgaNI sAthe viramayathI caktitA anubhavAtI. A rIte maNibhAI vyAvahArika-ucita pravRttiomAM utsAhabhera koInI doravaNI vinA paNa saphaLa rIte pravartatA, te mujaba maulika-ogyatA baLe vividha dharmakriyAomAM paNa ullAsabhera joDAtA, paNa temAM cAreka vaya ane saMjogonI paristhitithI DhIlAza anubhavatA, te tevA prasaMge pUrva-janmanI pra maLa-ArAdhanA pratApe cokasAIpUrvaka dhIraja ane saMyama sAthe vizuddha dharma-kriyAomAM sAthe joDavAnI pU. caritranAyakazrInI Adarza pravRtti maTAbhAI chatAM maNilAlanA jIvananA ghaDataramAM amUlya phALo ApatI. 5. caritranAyakazrI laghuva pU. AnaMdaghanajI, pU. yazovijya ma, pU. devacaMdrajI mA ne stavanene khUba bhakita-bhAvathI derAsaramAM, ghare, upAzraye, avasare gAIne moTAbhAIne saMsAra tarapha dAsInya keLavAya, tevuM vAtAvaraNa sahajamAM khaDuM karatA! ! dhArmika-abhyAsamAM paNa ekabIjA paraspara spardhA karI ghare pitAjI pAse pATha levA uparAMta rajA AdinA divasomAM upAzraye pU. mahArAjazrI pAse gAthAo laI mukha-pATha karI caDasA-caDasI uparA-uparI sAmAyika karI dharma-kiyAnA sUtro uparAMta prakaraNa, karmagraMtha, taravArtha sUtra temaja saMskRta mApadezikA, amarakeza ane sArasvata-vyAkaraNa Adina bahelA jJAnane prApta karAvavAmAM pU. caritra nAyakazrI moTAbhAIne preraNArUpa banatA. jUnA saMgrahamAMthI jaDI AvelA vividha-patronA jaththAmAMthI pU. zrI jhaverasAgarajI ma. uparane A eka patra maLI AvyuM che, jemAM maNibhAIne viziSTa-abhyAsa jhaLakI rahyo che. * - nAma ke ya ka aa - Aw Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MS HUNDEEIRE _ zuM A badhAnA praraNu-saMta tarIke pU. caritranAyakezI rahyo hoya, tema samarthaka-nakakara purAvA parathI pratIta thAya che. "xxxxx maNIlAla maganalAlanI vaMdanA. dana parate 108 vAra trIkALa yathAyoga avasare aMgIkAra karazejI. huM mAraga dezIkAnA pATha 28 bhaNyo chuM, tathA amara-kAzana glaeNka base muLa pATha karyA che, tathA sArasvatane aratha gaIkAla dIne zarUAta karyo che, A Apane jANa che sArUM lakhyuM che. dharamasneha vizeSa rAkhaze. Apa mAsuM karavAno vicAra atare jarUra rAkhaze. e ja vinaMti...44444 saM. 1944 nA caItara suda che" - jo ke A patra maNibhAInA jIvananA pAyAnuM pAkuM ghaDatara thayA pachI che, ema chatAM te samayanI dRSTie ati-adabhuta ucca-jJAnAbhyAsanI vivi-bhUmikAnA sarjana uparathI tenA pAyAmAM pU. caritranAyakazrIe reDela preraNAnuM vajA-baLa anumAnita thAya che. ekaMdare maNibhAInA dhArmika-vyAvahArika, AdhyAtmika ane naitika jIvananA ghaDataramAM pratyakSa-apratyakSa rUpe pU. caritranAyakazrIe khUba ja phALe A hevAnuM te vakhatanA maLI Avela nakakara-purAvAothI samajAya che. emAM vaLI kudaratI-saMketa pramANe bhAviyege vi. saM1943nA Aso suda 12nA roja khUba ja TUMkI najIvI-mAMdagI bhegavI AyuSyanI de! ja jANe alpa hoya tema mahAkuMvarabenane samAdhipUrvaka svargavAsa thaye ane maNibhAI vidhura banyA. A prasaMge lAgaNIvaza banela moTAbhAInI DolI ukela vivekabuddhinA saDhane TakAvI rAkhavA maganabhAIe pitA-tarIkenI AzvAsana ApavAnI pharaja upAMta zrAvaka tarIke sacoTa dAkhalAdaSTAMta dvArA saMsAranuM AgavuM romAMcaka citra kalAkonA kalAke sudhI maNilAlane pAse besADI samajAvavA rUpe pitAnuM Adarza-kartavya adA karela. AnA pariNAme pU. caritranAyakazrIne paNa sUtela e rAtmA jAgRta thavA lAgyo ane pitAjInI vedhaka, jezIlI ane mArmika bhASAnI udAtta-zaila mAM raju thayela saMsAranA nagnacitrane najara sAme lAvI zakayA ane jIvanane rAha cokkasapaNe zodhI zakyA. vaLI miTAbhAInI maha-vila dazA parama-hitakArI a zuM zrAvaka-ratna maganabhAInI ojasvinI hitakara-vairAgyabharI vANIthI palaTAI gaI, tema chatAM zrImaMta-kuLanA nabIrA hoI divALI lagabhaga pratiSThita-kuTuMbemAMthI ghara beThe pharI paraNavA mATe suyogya-kanyAonA mAtApitA taraphathI dabAbu jamanAbena ane mAmA vagere svajana -varga mAraphata maNibhAI upara AvavA lAgyuM. OOO OOO06 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ VOLYAN paNa te avasare maganabhAIne hitakara tAtvika-upadeza ane nAnA chatAM AdhyAtmika daSTie aMtaranA vadhu-ughADavALA bhAI hemacaMdanI bhavya-dhArmika preraNA vaDe keLavAyela viveka buddhinI sarANu upara sudaDha thavA pAmela vairAgya-baLe maNibhAI saMsArI-sukhane madha-copaDela talavAranI dhAra cATavA samuM sacoTa rIte varNavI pitAnI paripakava virAga-dazAnuM sAcuM sAhajika darzana karAvatA. A uparathI pU. caritrana kazrInA aMtaramAM vividha rIte saMsAranA kArAvAsanI pratIti vadhu sudaDha banavA pAmatI. A uparAMta vItarAga-prabanI pUjA vakhate sarva prathama karAtI jalapUjAnuM rahasya bApujI pAsethI ane jJAnI-gurU mahArA, pAsethI jANavA maLyuM ke- "saMsAra rUpa mahelanA samartha pAyA tarIke kAcuM pANI, agni, ane strImAMthI sauthI vadhu agatyanA kAcA pANIne vaparAza sarvathA chuTI jAya, tevA Adarza saMyamI-jIvanane karAra jANe prabhu-pUjA vakhate prabhunA divya zakti nidhAnarUpa nava aMga upara saMsAranI vAsanAonA sarva-tyAganA saMkalpanA baLarUpe jalapUjA dvArA vivekIe keLavavAnuM hoya che." A jANyA pachI pU. cari nAyakazrIne vItarAga-prabhunI aSTaprakArI pUjA pikI jalapUjA khUbaja preraNAdAyI lAgatI ane ullAsapUrvaka jalapUjAnI vidhi AcarI saMsAranA kedakhAnAmAMthI chUTavAnA bhAvane sudaDha banAvI zakatA. A pramANe sAmAyikamAM, zAstravAcana-zravaNamAM, pU. tyAgI-saMyamI sAdhu-bhagavaMtanA saMparkamAM ane pU. pitAjI re mathenI dhArmika vArtA-meThImAM saMsAranI asAratA pratyakSa rIte pU. caritranAyakazrI anubhavI temAM thI chUTavA mATe tatparatA keLavavA gya-gaveSaNAnA paMthe buddhi-mAnasane vALavA prayatna kare lAgyA. Ama chatAM dharmabhAvanA 2 ne dharmAcaraNathI raMgAyela bhAI hemacaMda ghaNIvAra saMsAranI aTapaTI-vyAvahArika-jaMjALamAM phasAmaNInA, tathA tenA virasa-vipAkanI vicAraNAmAM gUMcavAI jatA, jene ukela pU. pitAjInI pAsethI avasare meLavavA prayatna karatA, tema chatAM tatvajJAnanI keTalIka vAtanI maulika-samajUtI nAnI-uMmaranA kAraNe gya-rIte na meLavI zakavAthI kayAreka manamAM khUba akaLavikaLa dazA anubhavatA. eTale sAmAyikanI o mAM rahela pU. bApujInA gurUjInA citramAM jaNAtI adbhuta mukhAkRti ane temAMthI jhaLaktI . ninI apUrva-pratibhAthI AkarSAI "bApujInA gurUjI te mArA paNa gurUjI" ema karI pU. jhavera sAgarajI ma. prati hArdika-lAgaNInA baLe haiyAnA bhAvene zAMta karavA citranI sAme bahumAnapUrvaka bhakti-vaMdanA karI bAlacita-bhASAmAM megya-mArga- darzana meLavavAnI ceSTA karatA. ' A. jI. 3ra. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SES QUVVETE SLRS yuvA vi. saM. rajA AhAra mahine pUzrI jhaverasAgarama-udepura (mevADa) tarapha vihAra karatAM kapaDavaMja padhArelA, tyAre pU. bApujI sAthe darzana, vaMdana, vyAkhyAna-zravaNane lAbha maLyuM hatuM ane mana para temanA vyaktitvanI ane saTa upadezanI evI gaMbhIra chApa paDelI, jethI ke haiyAnA bhAvene patra dvArA pU. zrI samakSa raju karavA bhAI hemacaMda pravartelA, ane parama-karuNa-saMpanna Agamika-padArthane pacAvI yathArtha--gItArthatAne varelA pU. zrI jhaverasAgarajI ma. pAsethI pitAnI tAtvika rIte aNasamajabharI chatAM vyAvahArika-rIte taraNa-tAraNahAra tarIke svIkArela pU. gurUbhagavaMta pAsethI manamAM gUMcavAtI bAbatane yegya ukela meLavavA saphaLa prayatna karatA.* * junA saMgrahamAMthI pU. caritranAyakazrIe pU. jhaverasAgarajI ma upara lakhela AvA be patro maLI AvyA che. (1) "svastizrI pArzva jina praNamya zrImati mahAzubhasthAne zrI udayapura nagare sarvaupamAlAyaka, mahAmunirAja, mArA kuTuMbanA tAraNahAra, zirachatra, pU. jhaverasAgarajI ma. nI pavitra sevAmAM - lI. caraNasevaka hemacaMda maganalAlanI 1008 vAra dina prati vaMdanA avadhArazojI. ApazrInA zarIra zAtA haze, ahIM dhamaMpAye ane Apa jevA gurUmahArAjanA pratApe kSemakuzaLa che. vi. ApanA mukhAraviMdanA darzana be varSa pUrve ahIM thayela, te pUrve paNuM bApujInI sAmAyikanI oraDImAM ApanA citramAM jhaLakatI apUrva-vedanapratibhAthI nAnapaNathI ja AkarSaNa thayela, paNa pratyakSa dAna karyA pachI temaja kezarIsiMhanI gajanA jevI udAtta-gaMbhIra mApanI sumadhura dhamadAna e jIva ApanAmAM ja rame che, Apa jevA tArakagurUdevazrInA sAta samAgamamAM rahevAnI tIvra tamannA che. mArA bApujI avAranavAra bApanA anekavidha upadezAmRta-bharapUra patro vagerenA AdhAre ApanI tAtvika vANa-sudhAnA mIThA-madhura ghuMTaDA pIvaDAve che. devane paNa durlabha A mAnava jIvananI saphaLatA Apa jevA sarUnA caraNomAM besI saMsAranA chakAyanA AraMbha-samAraMbhanA kUTAmAMthI chuTI viziSTa rIte saMyamI- vana keLavI sarva-jIvone abhayadAna ApanArI jIvanacaryAmAM che. he taraNatAraNahAra ! kRpALu gure ! kaMIka evuM mArgadarzana batAve ! saMsAranA kAramA baMdhane mane na satAve ! deva-gurUkRpAe jaldIthI huM prabhuzAsananA saMyamanA paMthe paMpA jAuM ! mArA moTA bhAInA lagna thaI gayAM che. mArA paNa vevizALa thavAnI taiyArIo cAlu che, bApujI te mArA jIvanane prabhazAsananA paMthe dhapAvavA mATe khUba sahayoga Ape che, paNa mAtAjI khUba dharmiSTha-ArAdhaka chatAM mane saMsAranA kArAvAsamAMthI choDAvanArI dIkSA mATe khUba ja itarAjI darzAve che. sAMbharyA mujaba tatamAM vevizALa karI lagnanI beDImAM mane jakaDI devAnI yojanA mAtAjIe goThavela che. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000 (pR. 25nuM TippaNu cAlu ) tethI mArA pApatA udaya haThe ! ane huM saMsAranA baMdhanamAM na phasAu ! teve kaI mAga batAvaze !!! mAtA-pitAne paramArA gaNI teenI AjJA zirodhAya` karavI ema sAmAnyathI kahevAya, paNa A rIte mehanA pAzamAM krUsAvavA mATenI thatI tenI pravRttine AvakAravI ? meM zuM karavu' ? te gUca che !!! ApazrI yAgya mA daza na jarUra ApazeAjI ! mAre bIjI paNa keTalIka vAta-- AtmA saMsAramAM zrI rIte, zA mATe kama' bAMdhe che ! kama' jo ApaNane duHkhI karatu hAya te| duHkha ApanAra te kamane ApaNe dhIe ja kema ?'' vagere gU`cabharI bAbatA pUthvI che, ke je pharIthI kayAreka patramAM lakhI jaNAvIza. hAla te Apa mArA jIvananA uddhAraka banI lagna-jIvananA lapasaNIyA-paMthe javAnA badale saMyamanA udAtta ane ekAMta-hitakara rAjamArga para AvI zakAya, tevA keAI saLa-upAya jaNAvavA tasdI lezeA. Apane huM bhavAbhava RNI rahIza. ApanA sa'mamanI, jJAna-garimAnI bhU-ibhU anumAdanA sAthe alpamatI mArAthI kaMI ajugatuM patramAM lakhAyuM hoya ke aviveka thayA hoya teA te badala vAraMvAra kSamA mAMgu chuM, ane sAthe ApanA dR`nanI tIvra * abhilASA-jha MkhanA dharAvatA ApanA patranI pratIkSA sAthe viramuM chuM." sa` 19, 3 mAgazara suda lI hemaMda maganalAlanI 1008 vAra vaMdanA '' "C (2) xxxxx Apane eka patra thoDA dvi' pUrve lakhela te maLyA haze. vi. A daramyAna ApazrIne mArA jevAne prabhuzAsananA paMthe vALavA upayogI--hitazikSA ApatA patra pU. khApujIMdrArA maLyA, vAMcI khUba AnaMda thayA. mAga. su. 7 nA reAja lakhela patramAM mArI haiyAnI vedanA ThAlavI che, te aMge kRpA karI yAgya mAga dAna Apaze|. vaLI khAsa namra vinaMti ke A saMsAranI pravRttimeAmAM Dagale-pagale ajayaNA-jIvahiMsA Adi aneka pApA karavA paDe che, AmAMthI chUTAya zI rIte ! ApanA sakathI ane pU. bApujInI hitakara-preraNAthI sayamapaMthe javAnI utsukatA upajI che, paNa tenu' mUta'svarUpa meLavavA dizAsUjha nathI. ceAgya mArgo'na Apazoja Apa te jANakAra che| sevaka cAgya zikhAmaNanA be kheAla jarUra lakhI meAkalavA tasdI lezeAjI xxxxx "" sa, 1943 nA mAha su. 3 A patrA pU. caritranAyakazrI bAra-varSanI nAnI vaye paNa kevI vivekabuddhi! kAgaLa lakhavAnI chaTA kevI addabhuta ! pU. gurUdeva prati vinayabharI kevI udAtta lAgaNI? vagere jaNAvavA sAthe aMtaramAM ghuMTAtI bhavavAsaviSamatA ane saMyama-svIkAra mATeI keLavAtI tamannAnAM virala-dazana karAve che. jIva nIcA ja Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUDANTE URE prakaraNa-13 che pU. caritranAyakazrInA che. | vairAgyanI kaseTI che. maMgaLakArI zrI vItarAga paramAtmAnA zAsananI mArmikatAne pArakhI yathAyogya rIte jIvanane tenI chatrachAyA taLe lAvavA mathI rahelA zrI maganabhAI bhagatanI lAkSaNika vividha dharmapravRttiothI pU. caritranAyakazrI evA utkaTa bairAgyanI bhUmikAe pahoMcelA ke TUMka samayamAM ja saMsAranA vamaLamAMthI bahAra nIkaLavA kUdako mArI zakata! vaLI bhA paganI prabaLatAthI puNyavatI zrI jamanAbahenanA Adarza--zrAvikA tarIkenA saMskAre pU. caritranAyakazrIne garbhakALathI vikAsonmukhadizAmAM AgekUca karI rahyA hatA, paNa pU. caritrana kazrInA vaya-vikAsanI sAthe aMtaraMga azubha mehanA dabAyelA saMskAre pharIthI mAthAbhera thaI mAtRvAtsalya, laukika rIte putrane sukhI karavAnI kalpanA ane svajana varganA vividha mukhI dabANa AdithI hemacaMdabhAIne AMkhanI kIkI ane kALajAnI kera jema sAcavavAnA vicAromAMthI vikRta bhUmikAnuM sarjana karI rahyA. tenA pariNAme jamanAbahena lADIlA hemune suMdara rUpavatI, gaurAMga-sukomaLa, kulIna-kanyA sAthe paraNAvI zrImaMtAInA phaLa rUpe vividha viSaya- vAsanAnA upagamAM pitAne putra gaLADUba rahe-Adi bhAvanAone paravaza banyAM. maganabhAi bhagata jamanAbahenanI vicAra-vikriyAne pArakhI mAnasika rIte asaMtuSTa banyA ke "mArI saMyama sAdhanA mATenI bhAvI svapnasRSTinI kalpanA kadAca zUnyarUpa na laI le !" Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / @007 (2) khUba ja aMtara Mga-bhAva-jAgRti sAthe maganabhAI prabhu-pUjAmAM, vItarASazraMbhunI bhaktimAM ane zrI navakAra mahAmatranA jApamAM tallIna thai rahyA ke "mArA mehanA AvaraNe dUra khasavAmAM zrAvikA avarodhaka na bane! zrAvikAnu` paNa temAM kalyANa nathI" game tema karI zrAvikA mArA saMyamI-jIvananA manorathAnI pUrtimAM sahayogI kadAca na ane teA paNa avarodhaka na bane!' evI magaLabhAvanA maganabhAI khUba ja hArdika tamannA sAthe saDha rIte bhAvI rahyA. jamanAbahena have kayAreka maganabhAIne chaMcheDAIne kahetAM ke .chekarAone jyAre ne tyAre saMsAra asAra de !? 'viSayo era jevA che ? 'paraNavu eTale maMdhanamAM phasAvu !? saMyama-dIkSA levAmAM ja ! jIvananA sAra che' ....Adi suphIyANI vAta kayAM sudhI kaheze ! "cheAkarAone vyavahArU jIvana jIvatAM zIkhavA ! paraNI-lagna karI vaDunA mhAM joi mane have dharapata levA do ! Ama ekalA bairAgyanA upadezAthI mALakAne khAvA banAvI devA che ke zu ?............. Adi Adi vAkkhANe vaDe jamanAbahena zrAvikA-tarIkenI pharajamAMthI dhIre dhIre meAhanI vikaLatA tarapha dhapI rahyAnuM sUcana karavA lAgyA. maganabhAI prathamathI ja kauTuMbika javAbadArImAM bahu UMDuM mAthuM mAratA ja nahI', eTale sAhajika audAsInya keLavI maganabhAie jamanAbahenane kahyuM ke-- "ApaNuM A saMsAranA kIcaDamAM phasAI gayA paNa mAsUma A bALakIne ApaNe jANIne viSaya, vAsanAnI saLagatI bhaThThImAM utArAnI mAM utAvaLa karIe !'' jarA ! zrAvikA tarIke tArI kUkhe janmela saMtAnanA bhAvI hitaneA tA vicAra kara ! hajI bALake kAcI vayanA ! zuM utAvaLa che ?" vagere. jamanAbahene A sAMbhaLI manamAM gAMTha vALI ke bhagata te Akhare vedIyA ja rahevAnA !' te kaI saMsAranI javAbadArI samaje tema nathI lAgatuM! mATe khIjA svajana-vaganA sahakAra lai sArA-sArA gharamAMthI kaNa Ave che te maNIlAlane jema samayasara paraNAvI gharanI zeAbhA vadhArI, tema lADIlA hemacaMdane paNa su Mdara-rUpavatI khAnadAna kanyA sAthe paraNAvI mArA haiyAnA koDa aramAna purA karI la`! bhagatanA bharese kai viLe tema nathI." pachI jamanAbahene vajana varganA sahakArane sAdhI hemacaMdanAM vevizALa karavA khaTapaTa zarU karI. A G (dhruva tenA 213 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { S? - S S UD VEEUCRE bhAI hemacaMdane A vAtanI jANa thatAM ja mAtAjIne page lAgI namra bhAve Arajhu karI ke -bA ! Apa te mArA hitecchu-vaDila che, huM te Apane sevaka chuM, ApanI AjJA zirodhArya karavI temAM ja mArUM kalyANa che. paNa vyavahAranI pradhAnatAe te saMsArI-jIvana aneka-bhavanI paraMparA vadhAranAra nIvaDe che! Adarza-zrAvakakuLanI prApti ane jinazAsananI saphaLa ArAdhanA mATenI taiyArI pUrvanA prabaLa-puNyane maLI che, te AMtarika-AtmazuddhinA lakSyane najara sAme rAkhI tyAga-vairAgyanA paMthe jIvanane saphaLa banAvavAnA rAhe mane javA de ne bA !" ApanA jevI Adarza-zrAvikAnI kukhe janma laIne janma-maraNanA pherA TALavAnI saphaLa kuMcIrUpa tyAgadharma-sarvaviratine aMgIkAra na karI zakuM te mAruM jIvatara lekhe na gaNAya bA ! utAvaLa na kara ! mane mArA hitanA paMthe javA devA mATe aMtaranA AziSa Apa !" vagere kAkaludI bharI vinaMti namrabhAve karI. jamanAbahene vaLatAM kahyuM ke -"beTA ! hemu! tArI vAta badhI sAcI ! paNa tuM hajI kAcI vayane ane kumaLI buddhine che, tArA bApujInI vAtathI tuM bharamA mA ! e te bhagata che. duniyAdArImAM kaMI rasa levA taiyAra ja nathI ! emanA hisAbe tuM atyArathI sAdhu thavAnI ghelachAmAM kAM paDyo che ?" sAdhupaNuM e kaMI chokarAnA khela nathIkhAMDAnI dhAra para cAlavAnI akhaMDa nema jALavavAnI jema prabhu AjJAne jIvanamAM sakriya banAvavA aMgenI tatparatA bhalabhalA proDhavayavALA paNa na keLavI zake tevuM sAdhupaNuM kAcA pArAnI jema pacAvavuM-nabhAvavuM, khAMDAnA khela che bApu !" Adi. hemacaMdabhAIe bAnI vAta sAMbhaLI avasara vicArI gama khAI te vakhate vAta javA dIdhI, thoDA divasa rahIne pharIthI pitAnA (mAmAnA chokarA bhAI sAthe bAne saMdezo pahoMcADe ke -"huM saMsAranI kedamAM phasAvA nathI mAMgate, vyavahAranA baMdhane phagavI daI aMtaranI zuddhi mATe prabhuzAsananA saMyamanA paMthe huM te cAlyA javAne chuM" Adi. - vevizALanI vAte jyAMthI AvatI tyAM paNa bhAI hemacaMde lAgatA-vaLagatA dvArA bApujInA mUka-sahakArathI kahevaDAvI dIdhuM ke -"tame joI-samajIne pUro vicAra karIne pagaluM bharaje ! huM saMsArathI chUTI TuMka samayamAM prabhuzAsananI dIkSAnA hitakArI-paMthe javAno chuM. te vAta cokkasa jANaje." ga TaMgamAM hArthiIka Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @007 Ama badhI mAju bhAi hemacaMdre peAtAnI vAta phelAvI dIdhI, ke jethI svajana vagamAM uhApAha paNa jAgye ke-- Lyr " bhaluM pUche ! A teA bhagatanA dIkarA che ! bhagata aMdarakhAnethI saMmata lAge che, vevizALanI vAtamAM bhagata tA kaMi bhAga letA nathI ! bhagatanA mUMgA-sahakArathI ja AvuM nAnuM gAbharU baccuM paNa AvI hi MmatathI-rUAbathI sa`sAra cheDavAnI vAta raju kare che ! te khIlAnA jore vAcharaDAnA kudakAMnI jema bhagatanI preraNA aMdarakhAne haze ja !" paNa vaLI kAI kahetu ke etA kAcI vayanA sagIra-maranA mALakAne jevu zIkhavADo tevuM khele ane varte ! paNa A sa MsAranI meAhaka-mAyAnA vAyarA jarA vAya ! eTale jIene ! bhalabhalAnA chakkA chUTI jAya te A nAnu` mAsuma khaccuM' zA visAtamAM ?" mATe have bahu lAMbu lyA vinA jhaTapaTa vevizALanu ko ne ? gaLe jotarU nAMkhI do ! eTale enI meLe geAdhAnA udhamAta ThaMDA paDe, tema bALakanI kAcI-buddhinA utpAta ThaMDA thaI jaze ' eTale jamanAbahene svajanavanA sahakArathI kapaDava`ja nivAsI, sukhI-samRddha ane zrImata tarIke prakhyAta zA. raNacheAdAsa zAMtidAsanAM suputrI mANekabahena sAthe ve. su. 3 nA dhAmadhUmathI bhAi hemacaMdanA temanI icchA-virUddha paNa jematema samajAvI-paTAvI nAnI-vayanA kAraNe mAtRvAtsalyanA pravAhamAM kheMcI dhAmadhUmathI vevizALa karyAM" ane vaizAkha su. 7 nA lagna paNa maheAtsavapUrNAMka suMdara kulIna rUpavaMtI-kanyA sAthe kulAcAra ane jJAtinA rIta-rivAja tathA kuTuMbanA meAlA pramANe muktamanathI lhAvA levA sAthe lagna karAvI peAtAnI vyAvahArika pharaja adA karyAnA sa MtASa mAnyA. A badhI bAbatamAM maganabhAi 'bhagata' tarIke zarUAtamAM taTastha rahyA, paNa chevaTe gharanA viDila tarIke ane puNyavAna peAtAnA putra prabhuzAsananA paMthe javAnI cAgyatA dharAvatA chatAM pUrva taiyArInI khAmIe kadAca saMsArI-jIvanamAM pagalA mAMDatA hoya to temAM paNa kulAcAranI maryAdA pramANe raMgarAga ane mAhaka-vAtAvaraNane upajAvanAra lagnaprasaMge karAtI aneka-pravRttiomAM jIvananuM lakSya cUkI na jAya te zubha AzayathI jamanAbahene goThavIne nakkI karelA lagna prasaMge atha zrI kRti sudhI dareka sAmAjika--kauTuMbika pravRttiomAM kharcI sAme na jotAM sAmAjika-baMdhAraNanA pAyAmAM rahela nIti ane sadAcAranA tattvAnI parakha sAthe peAtAnA putrane viSayAnA unmAdathI upasthita bhayaMkara-anatha kArI asat-pravRttiomAMthI khacavAnI mAmi ka--preraNA ApavAnA lakSyanI sAthe umaMgathI bhAga lIdhA. jJAti ane samAjanI STie maganabhAIe A prasaMge pitA tarIke badhI javAbadArI 16) GAG k Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Pudini EWRS adA karavAnI sAthe sAthe zrAvaka tarIke paNa lagnanI anekavidha-pravRttiomAM gUDhapaNe chUpAyela A saMskRtinA khIjako tarapha bhAI hemacaMdanuM dhyAna kheMcI para parAe A saMskRti-tyAgamAga tarapha ja jIvanano vaLAMka vALavAnuM lakSya dorI vivekapUrvaka jIvana jIvavA mATenI hitakara-zikSA bhAi hemaca`dane lagna prasaMge paNa maganabhAI e Apela. jenA pariNAme bhAI hemacaMdane lagna jevA ekAMta bhAga-vilAsanA pratIka rUpa ane mAhanI ghelachA bharyA prasaMge paNa samavayaska bhAIbaMdha-dAstAnA vividha viSayAttejaka preraNAo chatAM unmArga tarapha peAtAnI vRttione jatI aTakAvI zakelA. A rIte bhAi hemacaMda bhaviSyanA viziSTa-uttama koTinA mahApurUSa banavAnI lAyakAta dharAvatA chatAM karmInA saMskAronA dabANuthI pAMjare paDela siMhanI jema lagnanA baMdhanamAM dekhItI rIte phasAyA chatAM aMtarathI khUba jAgRta hatA. avAranavAra patnI taraphathI, mAtAjI taraphathI, bIjA svajanava taraphathI chevaTe zvasura pakSa taraphathI paNa mIThA, tIkhA ane kaDavA zabdothI sa MsAranI pravRttiomAM joDAvA, dukAne esavA, paisA kamAvA amana-camana ke meAjazeAkha bharyuM jIvana jIvavA TakorA thatI. paNa tattvaSTine varelA bhAI hemacaMda sahunI vAtA zAMtithI sAMbhaLI letA, manamAM bhAvayA citavatA ke bicArA ! mAtra saMsArI rIte ja A badhA vAtA kare che ! aMtaraga AtmazuddhinA lakSyathI zrAvakakuLanI mahattAne najara sAme rAkhI kavyaniSThAnA mArga tarapha koinI najara jatI nathI ! zu thAya ! kAMdhIna sau jIvA che !" ATaluMya sArU che ke saharAnA raNamAM mIDI vIraDInI jema pU. bApujI zirachatra rUpe saMsAranI mAhamAyAthI aLagA thavAnI hitakArI khAmatanI rajuAta karI te paMthe AgaLa dhapavA mane vividha preraNA ane saphaLa upAya sUcave che." 66 " ke jethI kAcI vaya-samajaNunA geralAbha laI bhavanI dizAmAM mArU jIvana javA pAmatu nathI ! ATale paNa mAre tIvra puScAya che." "have teA game tema karI saMsAranA baMdhanA vaLagyA chatAM kamaLamAM keda thayela bhamarAnI jema vAsanAnAM vaLagaNu phagAvI devAnI AMtarika zUravIratA deva-gurUkRpAe zIghra prApta thAya ! te IcchanIya che." " tattvaniSThA ane vivekabharI samajaNu sAthe karAtA maMgaLa saMkalpa pUrNa thavAmAM zAsanadeva jarUra sahayeAgI banaze ja !" cAra ka 91 khANa mAM huM ka Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ !! ziyamanuM sevelAM 000/ www prakaraNa-14 8 pU caritranAyakazrInA vairAgyanuM viziSTa ghaDatara vItarAga-prabhunA zAsananI apUrva-niSThA ane tAttvika-samajaNu pitAjI pAsethI ane sAdhu-bhagavaMtAnA upadezAdithI pUrvA puNyayeAge sahajarUpe meLavIne prabaLa viveka-sa'panna banelA pU. caritranAyakazrI pUrvabhavanI prama. -ArAdhanAmaLe janma-jAta bairAgI chatAM sAhajika rIte eka pachI eka evA viziSTa-kArAnA sahayAga meLavatA rahyA ke jenA pariNAme pU, caritranAyakazrInA bairAgya vadhu sudRDharIte keLavAtA gayA. pariNAme pU. caritranAyakazrI pU. pitAjI dvArA satata dharmajAgRti meLavavA chatAM joI e tevI vairAgyanI bhUmikA mAtRvAtsalyanA madhurA pravAhanA khATA kheMcANuthI sudRDha na keLavI zakavAthI bhAvI--niceAge lagnanA baMdhanamAM phasAyA chatAM aMdaranI tattvaSTi ane saMsAranI viSamatAnI samajaNu TakAvI zakayA hatA, jethI vevizALa ane lagna prasa Mge apUrva Atmajoma sUcavatA bhavanive-nItaratA veSaka zabdothI vhAlI mAtAjI tathA zvasura pakSa Adi sa` svajanavaga samakSa paNa peAtAnA aMtaramAM ramI rahela vairAgya bhAvane prakaTa karI zakyA hatA. maganabhAI te| A sAMbhaLI khUba ja harSita thayela, paNa vyavahAra-kulAcAra, lokika pratiSThA AdinA dabANune paravaza banI vadhu kaMi khAlI nahIM zakela, mAtra samaya meLavI ekAMtamAM 157 Hen www Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOS SVJEARS kahela ke "bhAI ! A te saMsAra che, pite paDe ane bAjane paDe! jagatanA cAle cAlavAmAM te AtmAnuM nikaMdana ja nikaLe! paNa zuM thAya! mArI ja moha-paravazatA prabala che, jANavAsamajavA chatAM A kIcaDamAMthI bahAra nikaLI zakatA nathI, tamane baMnene saddagurUe saMbaMdhela jIvana-zaddhine hitakara sarvaviratino mArga cIMdhavAnI mArI pharaja meM adA karI che, paNa mArA TAMTIyA ja DhIlA heI huM vadhu dabANathI tamane preraNA ApI nathI zakato." tema chatAM aMtaraMga-AtmahitanI sAdhanAnA mArge tamArI prabaLa taiyArI je di thAya te di saghaLI rIte tamane sahAyaka thavA taiyAra chuM !" hAla te tamArA mAnasa para mAtAne meha mAtRpremanA rUpe kabajo jamAvIne beThela che, eTale aMdarathI prabaLa- vIllAsa ke divya-purUSArthanI smRti na Ave tyAM sudhI nATakIyAnA khelamAM veSa-pATha bhajavavAnI jema aMtaramAM sanmAnI pratIti kAyama rAkhavA sAthe baLatA hRdaye haiyAnI kamajorIne najaramAM rAkhI "samaya vIte sAvadhAna" banI cAle! bIje . upAya ! ! ! "mAre te tamone game te rIte saMsAranA dAvAnaLa thI aLagAja rAkhavA vicAra hate. ane che, paNa maNilAla mAtRpremanA nAme moha-vAnanAnA kheMcANamAM kheMcAI saMsAranA kArAgAramAM phasAye." have tuM paNa aMtaranA prabaLa--purUSArthanI jAgRti tAtkAlika na meLavI zakavAnA kAraNe bhaDabhaDatI viSayanI Aga tarapha javA mAtRpremathI deravAI taiyAra thaye che, paNa haiyAmAM vivekane dave jALavI rAkhaje !na-chuTake vRttionI parAdhInatA levI paDe! paNa kattasthaMniSThA cUkate nahI ! zrAvaka-jIvananA lakSya-biMdu rUpa sarvaviratinI tArakatA bhUlato nahIM ! vadhuM zuM kahuM ! huM te vaLagaNanI viMTaLAmaNamAM phasAyela chuM, tamane dunyavI-vaLagaNathI sAvaceta karU chuM, Adi..." - pU. caritranAyakazrI paNa chellA cha-sAta mahinAthI ta raka-pratajJAnanI mahattA, zrAvakajIvananI viratimaya jIvanamAM saphaLatA, devadurlabha-mAnavajIvananI saMsArI-vAsanAomAM thatI veDaphAmaNa Adi pU. saddagurUonA sahavAsa-zAstrazravaNa ane bApujI sAthenI tatvacarcA AdithI samajAyela hAI vevizALa ane lagnanI vAta jyArathI kAne athaDAI tyArathI haiyAmAM vicArenuM amula dvaddha anubhavI rahyA hatA. . paraMtu aparipakava-vayanA kAraNe gata-janmanI ArAdhanAnA saMskAranI prabaLatAne pU. caritranAyakazrI jhIlI na zakyA ane bApujI dvArA hitakara -sAdhudharmane amalamAM mukavAnI vAta gaLA sudhI hevA chatAM na jANe kema? hemacaMdabhAI pote paNa cakti banI rahyA-ke jANe kaI zakti dabAvIne paravaza banAvatI hoya, tema kaThaputalInA khelamAM dorIthI cAlatA putaLAnI jema ( sAgara mAM 8 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ {1}C/07/20 mAtAjInA premALa zabdo ane harakhaghelA caherAnI sAme kaMI na AvI zakyA ane vevIzALa tathA lagnanI vidhimAM yaMtravat jeDAI gayA. vevizALa ane lagnanA divamAM rAja rAtre temaja ekAMtamAM ane prabhupUjA vakhate temanuM aMtara kakaLI uThatu, bhAre annupAta karatA ane mAnasika-nibaLatA khaMkheravA mATenA prayatnA meLavavA dhamapachADA karatA, paNa saMskAravaza temAM saphaLatA na maLatI. eTale pU. caritranAyakazrI sAkSIbhAve aMdara mAhanA tattvA ane gatajanmanI ArAdhanA maLe meLavela viveka-STi vacce cAlatA dhamasANane joi rahetA, ane a MtaranA peAtAnA purUSAtha dvArA meAhanA saMskArone DAmavAnI azaktine nihALI kikatta vya-vimUDha banI jatA! kyAreka prabhune khUba AjIjIrUpe prArthanA karatA " huM prabhA ! vItarAga ! paramAtmA ! mAza bhavabhramaNane ghaTADavAM mAnavadeha, dazAAvakakuLa, tattvadRSTisaMpanna--vivekI pitA, jinazAsananI prApti Adi anukULa saghaLI sAmagrI chatAM mArU dinamAna vartamAnakALe sa'sAra-vadhAranArU cAlI rahyuM che, he kRpALA! aMtarathI meAhanA saskArAne nAthavA pramaLa--purUSAthanI prApti thAya, evuM khaLa maLe teA kheDo pAra thAya ! ADhi" A uparAMta prabhu vItarAga-paramAtmAne zaraNAgata-mudrAe sama !--bhAvathI paMcAMga-praNipAta karI satata vahetI azrunI dhArA sAthe kAlAvAlA pUrvaka vinavatA, paNa bhAvIyeAge vi. saM. 1943 su. 7 nArAja saMsAranA adhanA pU. caritranAyakazrIne bhamarAne kamaLanI kedanI jema paNa jakaDI rahyA. vai. nA ekaMdare vevIzALa-lagnanA prasaMga mAhunI vAsanAne vadhAranArI chatAM A prasaMge tAttvika-vicAraNA, vItarAga-prabhunI bhaktimAM ekAgratA, aneka mAhaghelA-kuTu MbIonI saMsAramAM phasAvanArI vAALa, hitecchu pU. bApujInI sacoTa tAttvika hitazikSA Ati nimitte pU. caritranAyakazrIne peAtAnA aMdaranA vivekanA dRSTikoNane vadhu vyavasthita karavAnI taka maLelI, eTale puNyavAnane aniSTa-sayAgA paNa hitakara nivaDavAnI jema mAhujanya--vAsanA- varSIka lagna Adi sa MsArI-kriyAonA avasare paNa hemacaMdabhAI peAtAnA janmajAta--vairAgyanA khaLane vadhu sArI rIte keLavI zakyA. A paNa eka mahApuruSanI AgavI nizAnI che. A rIte pAte anicchAe saMsAranA kArAvAsamAM phasAyA chatAM aMtarAtmAnI jAgRtadazAnA maLe pU. caritranAyakazrI aMtaranA purUSA nIceAgya-keLavaNI mATe nakkara-upAyAnI zeSamAM ciMtAtura rahetA. avasare-avasare pU. pitAjInI vedhaka-jozIlI pramaLa utsAha-preraka vANIthI hemacaMdabhAInA jIvanamAM AMtarathI prakAza amukatA, paNa tene pakaDI cAgya raste jIvana vALavA jeTalI ri ANAA tra Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAUSTVEEMAS kSamatA meLavI na hovAthI phALa-cUkyA vAMdarAnI jema khinna banatA, tema chatAM dInabhAva lAvyA vinA purUSArtha pheravavAmAM pAchA na paDatA. emAM vaLI i-baMdhunI vidhura-avasthAne prasaMga, te vakhatanI bApujInI tAtvika-hitakara zikhAmaNa ane pharIthI vevizALa karI lagna mATenI vAtane vivekI-saMyamapremI jayeSTha-baMdhune nikhAlasa inkAra AdithI pU. caritranAyakazrInA vairAgyamAM dinapratidina vadhAro thavA lAge. che. A pramANe gaDamathala daramyAna vi. saM. 1944 nI phAgaNa comAsInI pauSadha sAthenI ArAdhanAmAM mAsI devavaMdana daramyAna zrI neminAthaprabhunA devavaMdanamAM stavana tarIke- "nirakhe nemi jiNuMdane-arihaMtAjI, rAjImatI karyo tyAga- bhagavaMtAjI" -nI kaDI tathA devavaMdana pachI bolAtA pAMca-tIrthanA stavana paikI "teraNathI ratha pherI cAlyA prItamajI" stavananA nimitta baMne bhAIo khUba ja vicAramagna thaI gayA. maNilAla to eTalA badhA vicAramUDha thaI gayA ke devavaMdananA aMga tarIke pAMca stavane pUrA thayA tyAM sudhI bebAkaLA jevA rahyA, devavaMdana pachI bhAI hemacaMde -baMdhunI vicArasaraNane pArakhI eka bAju moTA bhAIne laI jaI vicAra-nidrAmAMthI jagADI kartavyaniSTha banavA anurodha karyo. maNilAla kahe ke "bhAI! huM ke hInabhAgI chuM ! mAre saMsAranuM baMdhana kudaratI rIte haThI gayuM che, tAvika-zreSTha vicArasaraNIvALA pU. pitAjInI mIThI preraNA, tArA jevA vivekI- bhAIne sahakAra-A badhuM chatAM A saMsAranA kIcaDamAMthI nikaLavA huM kaMI purUSArtha nathI karate!" dhanya che neminAtha prabhune ! ke "teraNa AvI ratha pherI cAlyA" jamavAne thALa pIrasAela ane ubhA thaI upavAsanA paccakakhANa karanAranI jema sAmI-chAtIe viSayane mahAta karyA, huM to ke namAla ke pIrasAyelI thALI chInavAI gaI, chatAM mUDhatAvaza sujhatuM nathI ke "bhaluM thayuM bhAMgI jaMjALa" bhAI hemacaMda! mane te Aje khUba ja lAgI Ave che, tArA mATe te hajI vyavahArathI baMdhana ubhuM che! paNa viziSTa-jAgRtinA sAdhane chatAM mArI Atmazakti kema jAgRta thatI nathI ? basa! have daDha nirdhAra karyoja chUTako! ! ! ! ! vada ekame pauSadha pArI ghare jaI pUjya-mAtA che vagere vajana-vargane spaSTa jaNAvI devA vicAra che ke-"mAre Atma-kalyANa mATe gurUdevanA caraNamAM jIvana samarpita karI devuM che!" hemacaMde kahyuM ke "moTAbhAI! khUba ja AnaMdanI vAta che ke ApanA haiyAmAM UDe-UDe vasela paNa vairAgya AvA nimittane pAmI A rIte utkRSTa-bhAvane pAme che." A roga mo Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A VZHODCOVUN ---- , , , pUjya-pitAjI te A vAta sAMbhaLI harakhaghelA thaI jaze. teo kharekhara ka ke ucca-koTinA puNyAtmA che, saMsAramAM rahyA chatA aMtarathI sAva nilepa-dazA jALavI zrAvaka tarIkenI pharajarUpe paramAtmAnA zAsanane anurUpa jIvana jIvavA pitAnA saMtAnane Adarza-preraNuM satata Ape che. emanA puNya-pratApeja ApaNuM jIvanamAM nAnI vaye paNa prabhu--zAsananI theDI samajaNa ane vairAgya-vAsanA pragaTa thavA pAmI che." "tamAro dIkSA mATe nirNaya mArA mATe paNa eka adbhuta preraNane joradAra-dhakko banI raheze." savAla mAtra eka pUjya mAtAjIno che! pUjya-pitAjIe ghaMTI ghUMTIne pIvaDAvela tAtvikavicAronA jorathI bIjA svajanavargane te haMphAvI zakAya, paNa pUjya-mAtAjInA vAtsalya sAme bebaDI baMdha thaI jAya che." - maNilAle kahyuM ke "hemacaMda! vAta tArI sAcI ! paNa Akhare tatvadRSTinA sahArA vinA vRttionA vamaLamAMthI nikaLAya nahIM !!!" eka-janmanA mAtA-putranA saMbadhe ke saMsArI rIte adbhuta kahevAtuM mAtRvAtsalya paNa vyavahAranI bhUmikAeja mahatvapUrNa che." mAtAnA anaMta upakArano badale ApaNuM jIvanane prabhuzAsananI maryAdAmAM goThavI pUjya mAtAjIne paNa zAsananI saphaLa ArAdhanAmAM agresara banAvavA dvArA kharekhara vaLI zake." "A sivAya mAtA-pitAnA upakArane badale vyavahArU-lAkha upAya karavA chatAM vaLe tema nathI ! ! !" eTale mehanI vivazatAne lIdhe kadAca hAlamAM mAtAjIne ApaNI vAta na game! mehavaza mAtA azupAta paNa kare ! paNa tattvadaSTithI haiyuM jarA kaThaNa rAkhI lakSyagAmI-daSTithI jIvanazuddhinA hitakara-paMthe javA mATe prayatna kare ghaTe ! ! hemacaMde kahyuM ke "vAha! vAha ! hakIkatamAM kharekhara mArA jeSTha-baMdhu tarIke tamee khUbaja gya mArgadarzana ApyuM che. huM kyArane guMcavAto hato, paNa mane Aje spaSTa thayuM ke vyavahAramAM amuka-kakSAnI je pharaje te jIvana-zuddhinA tAttvika-hitakara paMthe gauNa paNa banI jAya che. Adi." asADa suda pUname vyAkhyAna pachI baporanA ucita samaye baMne bhAIoe pU. pitAjI samakSa ekAMtamAM saMyama-aMgenI daDha-ane bhAvanA darzAvI, hemacaMdabhAIe paNa spaSTa rIte ekarAra karyo ke "mAtRvAtsalyathI cheTI rIte doravAI lagnanI beDImAM phasAye." Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DuDistEURS vaDila-khaMdhue kAle jevI samaja pADI tevI samaja te mane prathamathI maLI hAta tA.... khera....bhAvI...kAInA vAMka nathI....mArA pApanA udaya ! paNa have spaSTa mAdana maLyu che, jyeSTha--baMdhu tA pAkI taiyArI karI sa.viratinA mArge upaDe che, huM paNa DhUMka-samayamAM ApanA pavitra sahacega maLe e punita paMthe makkamapaNe javAnA dRDha nirNaya karU chuM." - maganabhAI teA A sAMbhaLI khUbaja prasanna thayA, ane bhAione kheALAmAM laI chAtIsarasA cAMpI zrAvaka kuLane dIpAvanArA tame baMne chevaTe nivaDayA kharA !' ema kahI khUbaja aMtaranA AziSa ApyA, sAthe kahyuM ke lAgaNInA atirekamAM karAtAM kArya kayAreka vaNasI jAya che, tamArI uMmara hajI nAnI che, pIDha vaya nathI, anubhavanI khAmI che, mATe khAlaceSTAnI jema kaMI avicArI pagaluM na bharazeA." "je kAryakrama nakkI karo, te mArI dekharekha nIce rAkhaze ! mAre vyAvahArika rIte pitA tarIkenI leAkalAja ke dekhAvanI pharaja adA karavI paDe te nI vAta che, bAkI huM tamArA baMnenA Atma-hitanA sAdhana mATe saMthA tatpara chuM, eTale aMdarakhAne tamane pUrepUrA sahayoga ApIza, eTale tame cheAkara-matamAM khapI jAya tevI avikArI koI pravRtti na karaze" Adi. mane jaNAe pUjaya pitAjInA caraNe sparza karI pavaeNtra-rajane mAthe aDADI kahyuM ke-- "pitAjI ! Ape sUcana karyu te sAva yathArtha che." "amArI aNusamajamAM dha-zAsananI vageAvaNI thAya tevI adhakacarI-kSudra pravRttio na thavA pAme te aMge ApanI agamacetI khUba ja upayAgI che." ame amArI jAtane dhanya-bhAgI ane vaDa--bhAgI mAnIe chIe ! ke pUrva-puNyanA prakRSTa--uce Apa jevA ekAMta-hitabuddhi dharAvanArA Adaza -zrAvakarUpa pitA malyA che !" "anyathA pUrvInI ArAdhanAnA baLe nAnI-vayamAM prabhuzAsananI dIkSA levA mATe taiyAra thanArA bALakanI bhAvanAne haDaselI jAta-jAtanA pratirAdhA mAha -ghelachAvaza mAtA-pitA ubhA karatA hAya che, tenA badale amArI aNasamajabharI-uMmarathI ja Ape saMsAranI bhayAnakatA, virati dharmanI mahattA, zrAvaka-kuLanI saphaLatAnuM rahasya vagere gaLathUthI rUpe ghuMTI-ghuMTIne pIvaDAvI zubha-maskArA evA bharapaTTa nAMkhyA, ke jenA phaLasvarUpe jarA-samajaNI vaya thatAM Ape!Apa aMdarathI prabhuzAsananI saphaLa ArAdhanA rUpa sayamanA paMthe javAnI bhAvanA amAne upajI che, hakIkatamAM Apa jevA pU. pitAjI teA bhaveAbhavamAM maLavA durlabha che !" "eTale pU pitAjI ! ApanA mAdana mujaba ja ame A saMsAranA kArAgArathI chUTavA mathAmaNa karIzuM." AlbamanuM nAka ra ya Wwww Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maganabhAIne vi. saM. 1944nI phAgaNa-camAsInI ArAdhanA dara varSa karatAM vadhu sacoTa rIte saphaLa thayAne anahada AnaMda thaye. vi. saM. 1924mAM tAka-gurUdeva zrI jhaverasAgarajI ma. cAturmAsa karela ane cAturmAsa daramyAna panavaNuM sUtra ane bhavabhAvanA graMthanuM vAMcana vyAkhyAnamAM thayela, te vakhatanA vividha praznottarI dvArA evI tatvadI ghaDAyela ke jenA pariNAme lagna-pUrve saMsAra choDI tyAganA paMthe javAnI prakRSTa bhAvanA kALacakanA ghasArAthI jarA maMda paDela-te pharI sateja thayela. vaLI te comAsAmAM vASirAjanI ArAdhanAnA trIjA divase "virati pUrvaka parvAdhirAjanI ArAdhanA AtmazuddhinuM baLa vadhu ape che" e bAbata upara pU. jhaverasAgarajI ma. zrIe tAtvika-zailithI saMyama-dharmane udAtta-mahimA je varNavela-te sAMbhaLI maganabhAIe daDha nirdhAra karela ke-"jena-kena upAye paNa have A saMsArathI nikaLe je chuTake !" saMthAre ja zarIra choDavuM che! saMyama dharmanA svIkAra vinA jIvana vRthA che." evA daDha-saMkalpa sAthe cAsaTha praharI-pauSadha pALatI vakhate pU. jhaverasAgarajI ma. pAse traNa vigaItyAgane abhigraha amuka varSa pachI dIkSA na levAya tyAM sudhI svIkArela. tyAra pachI pU jhaverasAgarajI ma. sAthe patra vyavahAra, vividha dharmAnuSThAne, avAranavAra kapaDavaMja padhAratA pU. muni -bhagavaMtone sahavAsa Adi dvArA saMyama-niSThAnI uttarottara keLavaNI majabUta thatI gayelI. paraMtu bhAva-niyege vyAvahArika rIte cAra-pagamAMthI cha pagavALI ane ATha-pagavALI sthitinuM sarjana thatAM gherI-cirAnA vamaLamAM maganabhAI phasAyelA. paNuM saMtAnonA garbhakALa daramyAna anubhavela vividha asara tathA janmAkSaranA phaLAdezethI kaMIka hUMpha Avela. tema chatAM zrAvikAnA mehanI prabaLatAthI maganabhAIne saMyamadharma rUpa dihI bahu dUra lAgatuM hatuM, tema chatAM "lAkha nirAzAmAM eka amara AzAnI kahetI pramANe janmAkSaranA varNavela uttama-graha thI sUcita gata janmanI viziSTa-ArAdhanAnuM baLa laIne Avela saMtAnanI egya dhArmika-keLavaNInA pariNAme kadAca mAre jIvanaratha saMsAranI maMjI yukta gArAmAMthI bahAra AvI jAya te AzA-parama zraddhAe zrAvikAnA-kuTuMbIonAM maheNAM sAMbhaLIne teonI nArAjI-anicchAnI paravA karyA vinA maganabhAIe Adarza-zrAvaka tarIke ane pitAnI cAgni-grahaNa karavAnI abhIpsAne mUrtimaMta banAvavAnA svArtha-pUrtirUpe bALakonA , , - Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDINEEN VS da bhAvI--hitarUpa paramAtha ne najara sAme rAkhI dUgAmI-STithI udAtta-saMskAro, tattvaSTi ane nimaLa viveka-buddhinu ghaDatara karavA athAga zrama karyAM hatA. A badhAnA pariNAmarUpe vi. sa. 1944nI phAgaNa-cAmAsInI chaThThuM sAthe pauSadhanI ArAdhanAmAM peAtAnI sAthe ane bALako paNa AyaMbila-ekAsaNuM karI pauSadhamAM hatA ane udAtta-vicArasaraNi para ane bALako ApameLe kUdakA mArI zreSTha jIvanapaMthane vaLagI rahevAnA adbhuta-purUSArthanA maDANanI dRDha pratijJA pitR-caraNe hAtha mukIne karI. A joI maganabhAInu haiyu. gajagaja uchaLI rahyuM. deva-gurUnI aciMtya--asIma-karUNAnA paracA nihALI gadgad banI rahyA. A rIte laukikadaSTithI mahAmithyAtva ane aneka pApAcAra sarjatI dravyathI ane bhAvathI mahAbhaya kar--anagheryAM upajAvanArI hAlI Aje pUnA ko'ka puNyanA udayathI divALIrUpa nivaDI "--ema maganabhAie Adarza-vivekabuddhithI arthaghaTana karyuM. ane bhAIone pUnamanI rAtre caMdranI sumadhura--zItaLa cAMdanImAM besADI vividha hitakaramArmika-sUcanA tathA zI rIte sayamanA paMthe tamAre javuM ? kayA upAyA prAthamika levA ? mAtAjIne anukULa manAvavA zu' karavuM? temAM huM kevI rIte ahayAgI thaIza ? vagere bhAvI- kAryakramanI ceAjanAe TUMkamAM samajAvI peAtAnI kuneha-bharI rIte ba Mne khALakone mAstha banI rahevAnI sAvacetI ApI Adarza zrAvaka-pitA tarIkenI pharaja adA karI. mane bhAIe Aja sudhI nahI anubhavela avaNaeNnIya- Ana MdanI laherIomAM ALATatA sathArA--peArasI bhaNAvI mADI rAte sUI gayA. mAga zrAvaka jIvananI mahattA deva-du bha mAnava-jIvanamAM viSama karmAnAM adhanAne jJAnI--gurUnI nizrAe savirati dharmanA pAlanadvArA gavI devAnuM mahattva zrAvaka-kuLanA Adaza--dyAtta sakArAthI samajAya che. tethI zrAvakajIvana sarvotkRSTa che. www CHI 24 mA ra ----- ka Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 IDCVUONA 0 999 1 | prakaraNa-15 che pU. caritranAyakazrInI che , | saMyamanI pUrva taiyArI maMgalakArI-jinazAsananI maryAdA pramANe saMyama-dharmanI tamannA sAthe pU. caritranAyakazrI piMjare-paDela pipaTanI jema dekhItI rIte saMsArI-baMdhanamAM lagna dvArA phasAyA chatAM jayeSTha baMdhuM ane pU. pitAzrInA maMgala-sahakArathI dharma-kriyAonI vidhipUrvaka-AcaraNa ane vItarAga-prabhunI Adarza-bhakti dvArA vairAgyanI viziSTa-keLavaNInA pathe dhapI rahyA hatA. maganabhAI pitAnA saMtAnonI vividha dharma-pravRttiomAM bAlasulabha-ghelachAbharI pravRtti chatAM tAtvika-mArge dhapAvanArI aMtaraMga-bhAvanAo nihALI khUba saMtoSa anubhavatA. prAsaMgika hitakara-sUcana dvArA saMtAnane cagya-rIte prabhu-zAsananA paMthe dhapavA Adarza preraNA ApatA. vi. saM. 1944nI aSADa-camAsInI ArAdhanA daramyAna bane bhAIoe saMyamanA punita-mArge makkamatApUrvaka pagalAM mAMDavAnA pratIka rUpe gharamAM pU. mAtAjI Adi svajanavarga sAme dhIratApUrvaka saMcama svIkAravAnI vAta jAhera karI. tethI maganabhAI khUba ja pramudita banyA, svajana-varganI vividha zabda- chalenI jAlamAMthI chaTakavA mATenI gUDha preraNAo bane saMtAnone pote avAra-navAra khAnagImAM ApatA. vadhumAM pitAnA tAraka gurudevazrI jhaverasAgarajI manA avAra-navAra vairAgya-bharapUra aupadezika-patra AvatA, tenAthI paNa maganabhAI potAnA bALakone khUba vyavasthita rIte vairAgyanA paMthe sthira karatA. bA, jI. 34 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ES GINELE A arasAmAM bane bALakonA masAlA pakSe vaSItapa jevI mahAutkRSTa-tapasyAnA ArAdhaka be puNyavAnanA akSayatRtIyAnA pAraNanA prasaMga upara zrI siddhagiri-pAlItANuM javAne prasaMga ubhe thaye, jemAM jamanAbahena saMjogavaza jaI zake tema na hatA, eTale maganabhAIne javuM paDe tema thayuM, ane bAlako girirAjanI yAtrArthe chellA be-traNa varSathI samajaNI-avasthA thaI tyArathI yAtrA ane te paNa pU. pitAzrInI nizrAmAM thAya tema jhaMkhatA hatA. vadhu AnaMdanI vAta e hatI ke pU. tAraka gurudevazrI lIbaDImAM birAjamAna hatA, to girirAjanI yAtrA karI vaLatAM lIMbaDI pU. gurudevazrInA rA raNamAM besI AMtarika-vicAre rajU karI te aMge gya-mArgadarzana jamanAbahenanI kudaratI-bArahAjarI heI vadhu sArI rIte meLavI zakAya ! eTale maganabhAIe A takane sonerI-avasara tarIke aDapI bane-bAlakone khAnagImAM girirAjanI yAtrA dvArA prabala puNyanuM bhAthuM meLavI cArika mehanA AvaraNane teDavAnuM bela keLavI tAraka pU. gurudevazrI jhaverasAgarajI ma. pAse jaI suyogya-mArgadarzana meLavavAne apUrva lAbha malaze vigere vAta samajAvI gya rIte taiyAra karyA. maganabhAI ane bALaka sAthe caitra vada 11nA maMgala muhUrta ravAnA thaI surata pahoMcyA. tyAMthI dariyArate ghoghA thaI bhAvanagara pahoMcyA. tyAMthI hai. zu. 1nA maMgaLa prabhAte pAlItANuM pahoMcyA. khUba bhAvathI caDhatA-pariNAme bane bALakane girirAjanA addabhuta-mahimAne samajAvavA sAthe vai. zu. 2 nA roja zrI siddhagiri dAdAnI yAtrA halAsabhera karAvI, khUba harakhAtA haiye saMyama-prAptinA Adarza manerane paripUrNa karavAnA maMgala-saMkalpavAlA maganabhAIe bane bALaka sAthe aSTaprakArI pUjA karI. bhAvavAhI-stavana bela vApUrvaka cItyavaMdana karyuM ane AtmazuddhinA dhyeyane pahoMcI vaLavA zrI navakAra mahAmaMtrano jApa karyo. vadhumAM zrI vItarAga-prabhue saMbodhela sarvaviratinA sarva-hitakara mArge cAlavAnuM apUrva--baLa meLavavAnA saMkalpa sAthe samarpaNa-mudrAo dAdAnA caraNe paMcAMga-praNipAta vaMdanA karI. pU, caritranAyakazrIe dAdA samakSa khUba ja bhAllAsa sAthe saMyama-dharmanI prAptinA manane paripUrNa thavA mATe aMtarathI aMtarAya-karmane paTAvavA apUrva Atma-puruSArtha mATenI zubha-AzaMsA karI. cha maNilAle paNa pU. caritranAyakazrInI caDhatI maMgala-bhAvanAo sAthe karAtI apUrva prabhu-bhaktimAM sahayoga Ape ane saMyama-dharmanA pathe vahelAmAM vahelI take jaI jIvana saphala karavAnI tamannAne sakriya thavA mATe hAdika rIte zAsanadevane AjIjI karI, majA, 9090 C 0 Remx5 Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L caritranAyakazrI meATAbhAI sAthe pitAjInI sa*matithI taraNatAraNahAra zrI girirAjanI taLeTImAM sacama levAnI pratijJA lai rahyA che. (pR. 267) 2 A -------------------------------- Page #323 -------------------------------------------------------------------------- Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maganabhAI ane bAlakanI saMyama-dharmanI abhIpsAne bhaktibharyA zabdo ane vividha bhAvabhaMgI dvArA vyakta thatI nihALI khUba ja AtmasaMtoSa sAthe potAnI hInabhAgitAnA vicArane khaMkherI AvA Adarza-bAlakonA pitArUpe sAMpaDela pitAnA virala-saubhAgyane biradAvI rahyA. nAnI-vayanA paNa pitAne bolanI caDhatI saMyamanI bhAvanAne nihALI pitA tarIkenI vyAvahArika pharajarUpe paNa bALakane saMyama-dharmanI prAptimAM huM saghaLI rIte anukUla upAya jI zakuM-evI maMgala prArthanA sAthe "dAla bhegI DhaMkaLI caDhavAnI" jema mArA paNa cAritramehanA AvaraNe khase tevI daDha-pariNatinI keLavaNu karI. A rIte khUba umaMga sAthe zrI siddhagiri dAdAnI pUjA-bhakti karI girirAjanA punita-paze potAnA saMyamavAraka karmo haTI jAya tevA saMkalpa-ala sAthe gheTInI pAge, reDizAlAnI pAge, zrI zatruMjI nadInI pAge jaI bhAllAsa sAthe punaH caDhI dAdAnI yAtrA karI. akSayatRtIyAnA maMgala-divase zrI RSabhadeva-prabhunI utkRSTa sAdhutAnI carama-sImA rUpa nirdoSa-eSaNIya AhAra-prAptinA abhAve cIDha mahinA sudhI covihAra upavAsa karavAnI saMyamanI vaphAdArI rUpa prakRSTa--Atmazani biradAvavA sAthe "AvuM AtmabaLa ane paNa prApta thAya Adi nirmala vicAradhArA sAthe zrI siddhagiri dAdAnI sevA pUjA karI. baporanA samaye vaSItapa jevA mahA utkRSTatapasyAnA ArAdhakonA sAmudAyika-pAraNAM vividha dharmapremI-guNAnurAgI keza-dezanA bhAvikenI adbhuta-bhaktivAlA ulAsamaya vAtAvaraNamAM thatAM nihALI badhA-tapasvIonA maMgalakArI darzana karI potAnI jAtane dhanya-kRtArtha banAvI. pU. caritranAyakazrIe tapasvIonuM bahumAnabharyuM pAraNAnuM maMgalakArI adbhuta dRzya nihALI jIvana-zaktionA saphala vikAsanI kuMcIrUpe tapa-dharmane oLakhI saMyamanI prApti aMge viratimAM ja rahevA mATe "besaNAthI ochuM paccakhANa na karavuM," "vigaIomAM cAra vigaIthI vadhu na vAparavI Adi Adarza pratijJAo manomana svIkArI, pU. pitAzrInI anumati meLavI pU. sAdhu-bhagavaMta pAse dhAraNu-abhigraha lIdhe. maNilAle te dIkSA nimitte cha vigaIone sadaMtara tyAga karavAnA utkRSTa pariNAmane pU. bApujI-samakSa pragaTa karyA. maganabhAInI saMmati maLavAthI vai. su. 3 nI maMgala-saMsthAe girirAjanI taleTIe jaI girirAjane sparzavA pUrvaka vayevRddha saMyamI-taparavI eka mahAmuni pAse dhAraNu-abhigraha svIkAryo. maganabhAI te banne bAlakanI AvI caDhatI bhAvanA nihALI "tAtvika-samajaNa chatAM pite hajI AvI sudaDha taiyArI nathI keLavI zakyA te badala pazcAttApa sAthe ullAsa pUrvaka dIkSA na levAya tyAM sudhI "bhumisaMthAra, brahmacarya tathA pagarakhAMnA tyAga"ne sudaDha saMkalpa karyo. jIva navI, cAra patra Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THVOITVEE URE A pachI saMyamadharma-prAptine maMgala-anerane sakriya banAvavA tathA te aMge lIdhela abhigrahane vadhu zaktizALI banAvavA girirAjanA aMgabhUta zrI kadambagiri, zrI hastagiri, zrI tAladhvajagiri Adi tIrthonI bhAvabharI sparzanA karI. pAraNu-prasaMge Avela bIjA badhA svajana-vargane sIdhA ke paDavaMja bAju ravAnA karI pAraNuM prasaMge lIMbaDIthI Avela so mANasane saMgAtha zodhI kADhI teonA paMdara-vIsa gADAMo vai. su. pa.nA maMgala prabhAte lIbaDI tarapha ravAnA thayAM, temanI sAthe maganabhAIe paNa pitAnA ane saMtAnone laI tIrthayAtrAnA ullAsa sAthe gurU-cAtrAnA umaMgane bheLavI lIbaDI tarapha prayANa karyuM. cothA divase savAre AThathI nava vAgavAnA avasare lIbaDI pahoMcI gayA, maganabhAI daherAsare darzana karI potAnA tAraka gurUdeva zrI jhaverasAgarajI ma. pAse pahoMcyA, bane bAlakone paNa pU. zrInA caraNe mastaka jhukAvI vaMdana sAthe varada-vArakSepa naMkhAvI hAtha mukA. - pUjyazrI vyAkhyAne beThA eTale maganabhAIe banne bALako sAthe sAmAyika lIdhuM, vyAkhyAna daramyAna deDha kalAka sudhI jIvanA anAdikAlIna-bhramaNa kAraNabhUta karmonA baMdhane ane temAMthI choDAvanAra prabhuzAsananI saMyama-dharma svIkAravA rUpe saphala-ArAdhanAnI vAta ekITase utkaTa-bhAvazuddhi pUrvaka sAMbhaLI, pachI banne bAlaka sAthe prabhu-pUjA karI suda AThama hovAthI pite AyaMbila karyuM ane banne bAlakane besaNu karAvyuM. baporanA samaye ekAMta meLavI maganabhAIe AMkhamAM A su lAvI pitAnI saMyamasvIkAra mATenI nirbalatA darzAvI banne bAlake prabhuzAsana mATe samarpita banavA svataH taiyAra thayA che-A vAta jaNAvI, "A udAtta-puNyakAryathI mAruM mehanIyaka tuTe ane vahelAmAM vaheluM mane saMyama maLe tevI mArI bhAvanAnA Apa pUraka bane !" vigere vAta raju karI.. pU. jhaverasAgarajI mahArAjazrIe AgamAnusArI poDha-gaMbhIratA pUrvaka bane bAlakane eka bAju besADI temanA aMtarane cakAsI joyAM, jemAM pUjyazrIne sudaDha pratIti thaI ke-"pUrvajanmanI viziSTa-ArAdhanAnA saMskAranA baLe pU. caritranAyakazrIne vairAgyanA pAyAmAM tAtvika-samajaNa vadhu majabuta che, jenA samarthaka-purAvArUpe nAnI vaya chatAM uMmaralAyakane chAje tevI sthira-gaMbhIra rIte vAtanI 2juAta, tathA saMyamadharmanI pakaDa, kuTuMbIonA mohajALanI Adarza parakha Adi temanI vAtacIta daramyAna spaSTa taratuM, maNilAlanI vairAgya bhAvanA nakkara lAgI, tema chatAM vidhura-avasthA suratamAM thayela che hajI gheDe samaya vairAgya mATe phALave jarUrI mA. bane-bAlakanI vAta jANyA pachI pU. jhaverasAgarajIma, e maganabhAIne bolAvyA, pUchayuM ke "ze vicAra che? bane jaNuM ghugharA bAMdhI taiyAra beThA che.' 5 - - - Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MA 12 HUVUN maganabhAI e kahyuM ke "e have Apa jANo! meM te mArI pharaja adA karavA rUpe gharavALA, zrAvikA AdinA ugra virodha vacce suca-keLavaNI dvArA ane bALakone jinazAsananA caraNe dharavA ApanI pAse lAvyo chuM." have Apa jANe. pU. jhaverasAgarajI ma. e kahyuM ke "Ajano divasa raho! rAtre egya tapAsa karI kAle savAre nirNaya karIzuM." maganabhAI ane pU. caritranAyakazrI pUjyazrInI AvI AzvAsanabharI vANI sAMbhaLI khUba prasanna thayA, maNIbhAIne lAgaNIvaza tamannA vadhu utkaTa heI manamAM jarA lAgyuM ke pUjyazrIe jaladI nirNaya kema na Ape?" banne bALakone sAMjanuM biyAsaNuM karAvyA pachI badhA daherAsare darzana karI meTA dehere bhAvapUrvaka caDhAva laI AratI-maMgala-dI ane bAlaka pAse utarAvyuM. pachI pUjyazrI pAne pratikramaNa karyuM rAtre vizrAmaNa karatAM pUjayazrInA agAdha jJAnasAgaramAMthI thoDI adbhuta vAnagIo meLavI. pU. jhaverasAgarajImazrIe maNilAla ane pU.caritranAyazrIne judA-judA pitAnI pAse bolAvI teonA aMtaranI parIkSA karI, jemAM pU. caritranAyakazrInA haiyAne raNakAra sAMbhaLI pUjyazrI cakita thaI gayelA, egya samaye maganabhAI sAthe banne bAlaka upAzrayamAMja saMthArA para sUI gayA. savAre yogya-avasare pUjyazrIe maganabhAIne ekAMtamAM bolAvI kahyuM ke-"mAre maNilAla sAthe leNuM nathI, tene AtmavikAsa bIjA keka sugya sAdhu bhagavaMtanI nizrAmAM thAya tema che ! paNa hemacaMdanA graho ane tenI prakRti mArA jIvananA adhurA aramAnenI pUrti dvArA apUrva zAsana-prabhAvanA karanArA I mArI sAthe tenA saMyamI-jIvanane TuMke saMbaMdha chatAM zAsana mATe khUbaja lAbhadAyI bane tema lAge che, paNa tenI uMmara hajI sagIra che? mATe thoDA samaya pachI tene dIkSA ApI zakuM !!!!" | maganabhAI A sAMbhaLI jarA gUMcamAM paDayA, paNa gurUvacana tahatti karI zraddhA-vizvAsa sAthe pUjazrInuM vacana mAthe caDhAvyuM. banne bAlakane "hajI ApaNuM aMtarAyane udaya che" vigere vAte dvArA samajAvI-paTAvI vai. su. 9 sAMje amadAvAda tarapha prayANa karyuM, vai. su. 10 sAMje amadAvAda AvI pahoMcyA ane vai. su. 11 savAre kapaDavaMja pahoMcyA. banne bhAIo ramatAmAM aMdaro-aMdara vAta karatA, ke "pUjyazrIe na-jANe bApujIne zuM Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 82. ghu umApu to Apane dIkSAnA pathe yaDhApavA pU. zu32va pAse na bhAvyA DatA, na jANe kema bApujIe bhInuM saMkelavAnI jema vAta sAva DhIlI mukI dIdhI ? ApaNane ghare laI javA jhaTapaTa utAvaLa kema karI ? kAMI samaja paDatI nathI ! paNa bApujI khUbaja samaju gaMbhIra ane sthira buddhivALA che, tethI teo je kare te samajI-vicArIne ja kare emAM ApaNuM hita haze ja !" Adi banne bhAIoe rastAmAM jAtajAtanA tarka-vitarka uMmara pramANe magajane kasI karI joyA ! paNa saMtoSajanaka tarka beso na Ave. chevaTe "ApaNuM bhAgyanI khAmI" ema karI banne bhAIoe mithyAsa Sa meLavyuM. ghera pahoMcyA pachI maganabhAI ane bane bhAIone navA pratyAghAtI-vAtAvaraNane anubhava the, kemake "vAta te vAyuvege phelAya"nI jema pAlItANathI akhAtrIjanA pAraNuM pachI svajanavarganI sAthe sIdhA kapaDavaMja na AvatAM ane bALakone laI lIMbaDI pU. munizrI jhaverasAgarajI mane vaMdana karavA gayAnA samAcArathI jamanAbahena Adi svajanavarganA haiyAmAM zaMkAnAM vamaLa uThelA ke "bhagata Akhare banne bAlakane dIkSA apAvavAja lIbaDI gayA lAge che." Adi... jamanAbahene pitAnA bhAIo tathA vevAI vigerene A samAcAra jaNAvI A saMbaMdhI tAtkAlika-upAya javA taiyArI karAvela, musApharI mATenA jhaDapI ane salAmata-bharyA sAdhanonI khAmIthI bhagatanA sALA ane vevAI-pakSanA kuTuMbIo rAmasika-ttithI ugra banI game tema karIne paNa banne bAlakane pAchA lAvavA tathA dIkSA apAvavA taiyAra thayela bhagatanI khabara laI nAMkhavA taiyAra thayelA. paNuM bhAvIyege vai. su. 11nA savAre daza vAge bhagata bane chekarAone laI ghare pAchA AvI gayA, eTale kuTuMbIone rAhata thaI ane bhagatanA sALA ane vevAI pakSanA saMbadhIeAmAM Avela ugratA ThaMDI paDI, paNa jamanAbahenane phaphaDATa na zame, temane ema lAgatuM ke "bhagata kAMIne kAMI geThavaNa karIne ja AvyA haze ! bharose rahevA jevuM te nathI ja !' eTale jamanAbahene ane bhagatanA sALA tathA vevAI pAvALAoe lIbaDI jaI zuM karI AvyA? e vAta bhagata pAsethI kaDhAvavA ghaNI mathAmaNa karI, banne chokarAone jAtajAtanI vAtethI paTAvavA prayatna karI joye, paNa kazuM khArA jANavA maLyuM nahi eTale vAtamAM kAMI bharama che ema sahune lAgyuM. te kAraNathI gharamAM ane svajana-vargamAM ceDA divasa khUba dhuMdhavAyeluM vAtAvaraNa rahyuM - taDakA || mo" che ]ii Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 BOVEN chokarIone paNa khUba sahevuM paDayuM, tema chatAM pU. caritranAyakazrInI dharapatabharI-zIkhAmaNathI ane maganabhAIne hArdika-AzvAsanethI "senAneja kasoTIe caDhavuM paDe ke AgamAM paDavuM paDe" e vAtane najara sAme rAkhI saMyama-prApti mATe pUrva-bhUmikAnuM ghaDatara karavAnI A taka maLI che! ema samajI banne bhAIo kuTuMbIonI tathA vAtsalyamUrti chatAM mahaghelI mAtAjInI mohavaza karAtI vividha-pajavaNIone khamI rahyA. comAsAnI zarUAtamAM maNilAlane joradAra tAva Avya, galAmAM zaradInI takalIpha vadhu thai, tAtkAlika davA-upacArothI rAhata thaI, paNa zarIramAM azaktinuM pramANa vadhI gayuM, maNilAlane bhaya lAgyuM ke "mane moMgherA mAnavazarIrane saMyamapAlana dvArA sadupayoga karavAnI taka maLe te pUrve "zarIra maM"inI kahetI pramANe rogo A zarIra upara je kabaje vadhu jamAvI bese te mAre saMyama-cAritrano lAbha zI rIte meLava?" A saMbaMdhI ciMtA-vicAramAM zaktinI vAo ane yogya padhdha-piSaka AhAra levA chatAM zarIra barAbara vaLyuM nahi, paryuSaNa prasaMge maNilAle pU.caritranAyakazrIne kharekharA dilathI kahyuM ke "bhAI ! zuM huM zrAvakakulanA uccatama saMsakA pUrvanA puNyage meLavI tenI saphalatArUpa sarvavirati cAritra dharmathI Ama ne Ama vaMkita ja rahI regenA gherAvAmAM asahAya banI rahIza ?.." Adi. 5. caritranAyaka zrIe kahyuM ke "vaDila baMdhu! tame te samaju che ! bApujInI deravaNI pramANe tame egya rIte purUSArtha karI rahyA che ! A zarIranI upAdhio Agantuka che, nAhaka DhIlA na thAo ! pavA dhirAjanI ArAdhanA karmonuM bela ghaTADanArI che, khUba ja umaMgathI ArAdhanA kare! huM tamArI sevA-bhakti karavA taiyAra chuM! pU. bApujI pAsethI yeca-mArgadarzana ApaNe meLavIzuM ja ! tame nAhiMmata na thAo !" - A vAtacIta jamanAbahena sAMbhaLI gayA ane gharamAM rokakaLa macAvI mUkI "hAya ! hAya bhagate A zuM mAMDa che ? mArA banne bAlakane sAdhu banAvI devAnI peravI goThavI che" Adi Adi anekavidha bAbatonI rajuAta karavA pUrvaka raDAroLa karI mukI. AnA pariNAme pajusaNa daramyAna gharanuM vAtAvaraNa khUba kaluSita banI rahyuM. maganabhAIe bane bAlakane "nauna sarvArtha-sAdhana" ne gurUmaMtra zikhavADI ApaNu kAmathI kAma rAkhI jhAjhI keInI sAthe jIbhAjoDa ke mAthAkUTamAM na utaravAnI bhalAmaNa karela. pariNAme ceDA divasamAM badhuM vAtAvaraNa thALe paDI gayuM, paNa maganabhAIne lAgyuM ke-"sIdhA mANasanI A duniyA nathI ! "jevA mANasa tevI vAta"nI jema lakSyasiddhi mATe mAre bhagatamAMthI dekhAva khAtara paNa jarA saMsArI banavuM paDaze !" Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Quante u RS E mArA Atmahita mATe te mAre saMsArI-vaLagaNAM phgavI devA mATe bhagIratha purUSA karavA paDe tema che, paNa A mAsUma-khaccAM te vaLagaNAnA phaMdAthI rahita che ! nAhaka te bicArA pAkI-samajaNI--vayanI khAmIthI mArI doravaNInA bharAMse saMsAramAM syA rahe ! te vyAjakhI nathI, mATe mAre kAM?ka nATaka karavuM paDaze. " " sa`sAra ja evA vicitra che ke-na-chuTake paNa nATakIyA cAle cAlavuM ja paDe ! nahi' tA sa`sAranI brAma-mAyAjALamAMthI sArA-mANasAne paNa chuTakArA na maLe. ' lagabhaga AsA mahine zaradInA tAvaneA pharIthI humalA maNilAlane AvatAM maganabhAI e e taka jhaDapIne gharamAM vAtAvaraNa evuM ubhuM karyuM ke--"maNilAlane ahIMnA havA-pANI mAphaka nathI, tA thADA divasa havA-phera karAvavAthI tamiyatamAM jhaDapI sudhArA thaze, ahiMnA vaidyanI davA ghaNI karI, hajI kaMI ThekANuM paDatu nathI, mATe amadAvAda enI dAdImAne tyAM mekalIe ! sAMbhaLyuM che ke, amadAvAdamAM mathurA khAjunA ko'ka saMnyAsI dezI-davAnA sAza jANukAra AvyA che, maNilAlanI hajI nAnI uMmara che, atyArathI yAgya sAravAra na karAya te mahAroga ghara ghAlI jAya, tethI maNilAlane amadAvAda mekalavAnI jarUra che."...Adi maNilAlane te ApujInI A vAta sAMbhaLI manamAM raeNDATa thayA ke--"bApujI mArA zarIranI vAta para jAte dhyAna ApI devA mATe mane amadAvAda mokalavAnI peravI kare che, A zuM ? mAre teA saMcama-dIkSAnA pthe javuM che, temAM pU. bApujInA sahakAra meLavave che, ne A zuM? koi mArA pApane uya jAgyA ke--pU. bApujI paNa mArA saMyama grahaNu khAkhata kAMI peravI karavAnA badale zArIrika-ciMtAmAM leAka-dRSTie bhaLI bhagata tarIke mAthuM na mAranArA paNa kema AvI vAtamAM rasa le che ?" Adi. pU. caritranAyakazrI samakSa maNibhAI e peAtAnI maneAvyathA raju karI ke- bApujI paNa zuM mane saMyamamAM sahAyaka have nahi nivaDe ? bIjA kuTuMbIenI jema khApujI paNa mArA zarIranI darakAra karatA thayA ane devA mATe amadAvAda mokalavAnI vAta raju karI rahyA che, zuM mane huve saMyamanI prApti nahi thAya ? eka bApujInA AdhAra hatA te paNa mArA kamabhAgye TaLI gayAnI zaMkA thAya che....zu thaze ?" pU. caritranAyakazrI vayamAM nAnA chatAM jayeSThama' karatAM vadhu gabhIra ane sthira-prajJAvALA hAI AzvAsana ApatAM mAlyA ke " bhAI ! nAhaka gabharAo che! tame ! pANImAMthI Aga uThe kaDhI ! pazu pU. mApujI mATe tamArI kalpanA yathA nathI ! zuM tenI Aja sudhI haiyAnA uDANuthI saMsAranI Agamo paNa A TIka nI Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ABBLVU bhayAnakatAne samajAvanAra ane saMyama dharmanI sacoTa asara upajAvanAra nikhAlasa vANI bhUlI gayA ApaNe ?" ApaNane nAnapaNathI ThaMDI -ThokIne saMsArathI aLagA rAkhavA ane prabhu-zAsananA paMthe dhapAvavA rAta-divasa cIvaTa dharAvanAra pU. bApujI zarIranI darakAramAM ja aTavAI jAya e kadI na bane ! jarUra AnI pAchaLa koI bheda haze ja !" ApaNe rAtre paga dabAvavA jaIzuM ! tyAre avasara meLavI pUchI joIzuM ! pUrI vAta jANyA vinA mananA taraMgenA DelAmaNathI muMjhAvuM nahi !" pU. caritranAyakazrIe vaDila baMdhune dharapata ApI tethI maNibhAI jarA svastha banyA. Aso vada pAMcamanI rAtre pra. caritranAyakazrI pU. bApujInI paricaryA-paga dabAvavA rUpe karI rahyA hatA, maNibhAI ja asvastha heI pAse ja pathArImAM sUtA hatA, uMgha AvatI na hatI, zArIrika-asvasthatA kara mAM saMyama mATenI tamannAmAMthI upajelI mAnasika asvasthatA vadhu satAvatI hatI. eTalAmAM baTaka-belA hemacaMdanI pU. bApujInI sAthenI ADI-avaLI vAtemAMthI pitAne gamatI-vAta tarapha vAtane vaLAMka lAvavAnI tarakIba nihALI mane mana maNilAla pU. caritranAyakazrInI AgavI-kuzalatA badala abhinaMdana ApI rahyA. pU. caritranAyakazrIe dhIme rahIne avasara joI vAta cheDI ke-"bApujI! Apa te pAkaTauMmaranA anubhavI ane amArA - vananA sAcA rakhevALa hitecchu cho ! ApanA gaMbhIra-svabhAvane anurUpa-vartanI amAre mana khuba ja kiMmata chatAM tuccha-vabhAvI mudramane kyAreka TUMkI samajane laI phitura ubhA kare che, tethI namra-bhAve mAre e pUchavuM che ke "lIMbaDIthI AvyA pachI prabala-varasAdanI jema ghedhamAra vahetI ApanI vairAgyanI dhArano upadeza kAM ThaMDe thaI gaye che? gharanuM vAtAvaraNa khaLabhaLeluM che kharuM ! tema chatAM ApanA upadeza ane zikhAmaNanA Teke ama-bAlakanuM haiyuM saMsAranA vikArI-bhAva sAme TakI zake ! paNa Apa hAlamAM sAva udAsIna bhAve lIna banI ane yogya zikhAmaNa kAM ApatA nathI ? emAMya vaLI hamaNuM- hamaNu jayeSTha-baMdhunI zArIrika-zitinI nabaLAIne vadhu mahatva ApI Apa kadI AvI vAtamAM mAthuM na mAre, chatAM temanI davA karAvavA amadAvAda dAdImAne tyAM melI dezI-davAnI tajavIja Adi khaTapaTamAM Apa kema pravatyA cho ?" vaDila-baMdhune te saMyamanI prabala utsuktA che ! zarIra te saMyama-svIkAranA pratApe sAruM thaI jaze ema gaNatarImAM che paNa teo zArIrika sthiti sudhAravA aMgenA ApanA avanavA vaLaNune nihALI hatAza , vA thaI gayA che, ke zuM bApujI paNa bIjA-svajanavarganI jema mArI dIkSA bAbata sAga ApavAnA badale davA ane tabiyatanI khaTapaTamAM bhaLI gayA ke ?" Adi.. : - 2 A. jI. 35 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ METZGEARS ApanA aMtaramAM zuM ramI rahyuM che ? te amArI TUMkI-buddhithI parakhAtuM nathI ! eTale ApanA para avizvAsa e mahA-bhayaMkara gunho chatAM acAnaka thaI javA pAme che, tethI jai-baMdhanA mAnasika-saMtApane joI yogya ukela mATe ApanI samakSa A vAta raju karavAnI taka be-cAra divasathI meLavavAnI peravImAM hatuM, Aje avasara maLethI namrabhAve vAta raju karavA hiMmata karI che !" maganabhAI A sAMbhaLI jarA svastha banI beThA thaI khUba prasanna-mudrAe pU. caritra. nAyakazrIne pAse besADI mAthuM ane baraDAne paMpALavA pUrvaka bolyA ke--"beTA hemu ! kharekhara ! tArI nikhAlasatA, vinaya ane bolavAnI temaja vAta raju karavAnI rIta-bhAta, tArI nAnI uMmara chatAM ajaba vivekabharI chaTA Adi dekhI mArU haiyuM gaja-gaja uchaLe che !" "beTA zuM tane ema lAge che ke-mArI vicAradhArA palaTAI haze ? mArA viSamapApane tIvra udaya che, ke-huM prabhu-zAsananA sarva svarUpa ane zrAvaka-lanI saphalatA rUpa sarvaviratinA paMthe jaI zakato nathI ! paNa puNyage tame baMne gata-janmanI ArAdhanAnA baLe saMsAranI mehamAyAthI alipta rahI cAritra grahaNa karavA taiyAra thayA che ! te tamane saghaLI rIte sahakAra na ApuM ! ane huM paNa kuTuMbIonI jema mahanI ghelachA rUpa mAtra zArIrika-mAvajata ane davA vagerenI darakArane vadhu paDatuM mahatva ApuM ! tevuM te pU. deva-gurunA pratApe mArA jIvanamAM banavA na pAme ! paNa duniyAnI kahevata che ke "jevAnI sAthe tevA thaIe te gAma vacce rahIe" vAMke lAkaDe vAMke vahera" eTale tamane baMnene prabhu- zAsananA paMthe saphaLatA pUrvaka caDhAvavA UMTanI cAle cAla melavavAnI jema jarA saMsArI ja ne sAnukULa banAvavA mATe je pANIe maga sIjhe te rIte rIjhavavA"nI vyavahArU nItine Azraya laI maNilAlanI tabiyata hakIkatamAM narama che ja, te te cIjane lAbha laI temAMthI saMyama-grahaNa jevuM mahA uccakeTinuM phaLa meLavI zakAya, tevI bAjI gaThavI che". | hemacaMde namratAthI kahyuM ke--bApujI ! e te mane cokkasa khAtrI che ke-ApanI aMtaranI lAgaNI saMtAnonA AtmakalyANa tarapha vadhu che ! paNa mArI TUMkI-buddhithI na kaLI zakAya tevI bAbata pUchavAnI hiMmata na thatAM gammatamAM A rIte pUchavAnI dhRSTatA karI beThe chuM ! te badala kSamA yAcuM chuM !" - maganabhAIe kahyuM ke-"nA ! nA ! beTA hemu ! jarA paNa vadhe nathI ! tArA aMtaramAM jinazAsananI apUrva-prabhAvanA karavAnI je nigraha-zaktio rahelI che ! je samaya Abe AkhA jinazAsanane jhaLajhaLATa karI mukaze ! ke je nI khAtrI tiSInA phaLAdeza karatAM pU. tAraka gurUdevazrInA mukhathI jANelI tArAmAM chupAyelI zaktio kharekhara mane AnaMda-vibhera karI de che ! eTale tArA vyavahArathI mane jarApaNa duHkha nathI thayuM !" of herWith 24. BE 4. B 2 ka " Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UDBOYUN "paNa! tArA mATe thoDA kALakSepa pU. tAraka-gurUdevanA Adeza mujaba kare jarUrI che ! paraMtu maNilAla mATe have vilaMba kare ucita nathI, temaja tenI tamannA saMyama tarapha dinapratidina tIvra thatI jAya che, te tenI bhAvanAne jaldI sakriya-rUpa ApavA mArI A eka goThavaNa che ke zarIranI mAMdagI ke je hakIkatamAM khoTI nathI, teno lAbha laI ApaNuM kAma saraLa banAvI levuM ! - kemake vAraMvAra zaradI-tAvanA humalA tathA apa, vAyu vagerenI takalIpha maNilAlane ghaNI rahe che, te aMge yegya che. pagAre ghaNA karyA, paNa dhArI asara thaI nathI, tethI, teno lAbha laI meM eka vyavasthita ejanA ghaDI kADhI che temAM zarIranI sukhAkAritAnA hisAbe kaI svajana varga ADe nahi Ave, Te mANalAlane tArI sAthe sArA vaidyane batAvavA ane davA karAvavAnA bahAne amadAvAda mokaluM ! tyAM mArA paramatAraka gura devazrIe pavathI pAkI vyavasthA karI che ke saMvegI zAkhAmAM pitAnA vizALa-parivAra sAthe kAyama-dIkSA svIkArI ajJAnamUDha aneka jIne sanmArga- rasika banAvanAra pU. zrI buddhivijayajI (pU. buTerAyajI) ma. nA prabhAvaka aneka-ziSya paikI jJAna-saMyama ane tapanI triveNunA subhaga-saMgathI paramAdaraNIya, zAstronA aThaMga jANakAra pU. zrI nItivijayajI ma. pAse maNilAlanuM kAma patI jAya, tethI mArI dekhAvamAM asaMgata paNa mULa-lakSyanI si imATe vyavasthita goThavaNa che, bola ! barAbara che ne ?" A sAMbhaLI najIkamAM ja pathArI karI sUI rahelA paNa mAnasika-asvasthatAthI UMghavA nahIM pAmela maNilAla khUba 2 cha-prasanna thaI gayA ane pU. bApujInA caraNomAM mAthuM mukI hakIktamAM A saMsAranA kArAga rathI cheDAvanAra AvA pitAjI bhavobhava malaje" ema kahI khUba ja bhAvathI namI paDayA. . caritranAyakazrI paNa pU. pitAjInI carabuddhi ane ajaba kunehabharI vivekabuddhi badala khUba pramudita banI vaDila-baMdhunu kAma thatuM nihALI AnaMdita te banyA, paNa pitA mATe hajI kALakSepa keTale ? ane jyAM sudhI ? ema pU. bApujIne pUchavA vicAra thaye, paNa "nAnA mahae AvuM badhuM na belAya !" ema karI vinayanI maryAdAne vaza rahI pU. bApujInA caraNe bhaktipUrvaka sparza karavA sAthe nakAra karI sUvA mATe jayeza baMdhu pare gayA. A vAtacIta pachI maNibhAIe "zarIranI avasthatAnA oThA taLe saMsArathI vahele chuTakAro maLaze ema dhArI zarI pI asvasthatA vadhu dekhADavA mAMDI. maganabhAIe paNa jamanAbahenane samajAvI-paTAvI maNilAlane sArA vaidyane batAvI davA karAvavA potAnA ADatIyA 5 pAkI bhalAmaNa lakhI pU. caritranAyakazrI sAthe dAdImAnA ghare amadAvAda mokalavAnuM nakakI karAvyuM. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUDZVEEMCQS ro |i ein Fe 1 TB - BIthI - ka prakaraNa-16 jeSTha baMdhunI dIkSA ane 5. caritranAyakazrInuM mamaMthana htF Ato "puNyavAna-mahApuruSone anukUla-sAmagrI sAhajika rIte prApta thAya che" A niyama hakIktamAM pU. caritranAyakazrI mATe saphaLa thaI rahyo, kemake Adarza saMskAra-saMpanna pitAjInI hArdika doravaNI aM pUrvajanmanI viziSTa ArAdhanAnA saMskArane pAMgaravA mATe anukULa ArAdhanAnI sAmagrI A baLe vikAsa pAmI rahela saMyamanI bhAvanA saphaLatAnI kakSAe pahoMcavA viziSTa AkAra laI rahI. aTale ke vyAvahArika rIte svajanavarga ane pU. mAtAjIe ugra pratirodha chatAM cha-baMdhunI dIkSAno prasaMga ane te mATe dIrghadazI pU. pitAjInI kuMDabharI samajaNa pramANe zArIrika asvasthatAne Agala karI svajanavarganA virodhanI gUMcane rahelAIthI ukelI saMyama levA mATe mekaLA thayela rastA para egya sahagIrUpe vaDIla baMdhu sAthe pitAne javAnI pU. bApujI dvArA thayela sAhajika goThavaNa pU. caritranAyakazrInA manane AnaMda vibhera karI rahI. maganabhAIe pU. tAraka gurUdeva zrI jhaverasAgarajI ma. sAthe patravyavahAra daramyAna maNilAla mATe saMyama grahaNa karavAnA sthAna tarIke amadAvAda birAjatA pU. zrI nItivijayajI ma. nuM sUcana gurU-AjJA "tatta" karI vadhAvI lIdhuM ane hRdayamAM dharapata paNa thaI ke I HddhA kaI 2 ka Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra ma ma . . tapagacchanI saMvegI zAkhAnA dhuraMdhara prabhAvaka pU.paM. zrI maNivijayajI ma. "dAdAnI nizrAmAM pU. zrI buTerAyajI ma. jevA ugra saMyamI, tapasavI, dhuraMdhara, saMyama-khapI, bhavabhIrU mahApurUSe mithyAtvane phagAvI devAne ananya-sAdhAraNa purUSArtha karyo ane pUjya buddhivijayajI ma. tarIke jinazAsananA ArAdhaka banyA, vaLI je pUjyazrIne AvA bhavya siMha-purUSArthanA nimitte pU. zrI. AtmArAmajI ma. Adi diggaja-vidvAna ane DhaMDhaka zAkhAnA staMbha jevA aDhAra mahAmunioe paNa je pUjyazrInuM zaraNa svIkAryuM. te pU. budivijayajI ma. (buTerAyajI ma.)nA prabhAvazALI aneka ziSya paikI gaMbhIra, prauDha-saMyamI ane prabhAvaka pU. muni zrI nIti vijayajI ma. nI nizrA eTale hakIktamAM mArA saMtAnane hitakara saMyamanA pathe dhapavAmAM khUba ja Adarza-preraka gurudevanuM zaraNuM maLyuM gaNAze." | vikrama saM. 194panA comAsA daramiyAna pU. caritranAyakazrIe pU. pitAzrInI tAtvika daravaNa taLe saMyamanI utkaTa ra bhilASAne saphaLa banAvavA pU. gurudevazrI pAsethI patra dvArA meLavela mArgadarzanarUpe mehanIya karmanA AvaraNane khaseDavA karela sAta divasanI ArAdhanA daramyAna AyaMbila karI rejanA traNa hajAra zrI navakAra mahAmaMtra jApa ane zrI navakAra gaNavA sAthe bahAranI vADImAM prabhu zrI neminAthane zveta-sugaMdhI traNaso puSpa caDhAvI rAtre sUtI vakhate pu. gurUdevazrIe Apela maMtrano jApa zrAvaNa mahinAmAM suda trIjathI dazama sudhI karIne jayeSTha-baMdhunA sahakArathI khUba ja vizuddha-pariNAmanI dhArA meLavI saMyama aMge sudRDha bhAvanA vikasAvelI. tenI saphaLatA pU. pitAzrI- kunehathI ka-baMdhunI zArIrika-prakRtinI avasthatAne AgaLa karI amadAvAda pU. tA-ka-gurudevazrIe sUcavela gurubhagavaMtanA caraNomAM javAnI taka meLavavA rUpe thaze." Adi vicAra dhArAthI pU. caritranAyakazrIe khUba prasannatA anubhavI. kudaratI ghaTanA krama pramANe maNilAlane Aso mahinAthI lAgu paDela tAva, zaradI, udharasa ane kamaranA duHkhAvAne harAvavA jamanAbahena Adi svajanavarganA nAnAvidha upacAronI * pU. zrI buddhivijyajI ma. (buTerAyajI ma)nA prabhAvazALI aneka ziSya-praziSya paikI sAta mukhya ziSyo hatA. 1 pU. zrI mukita vijayajI ma. mULacaMdajI ma) 2 pU. zrI vRddhi vijayajI ma. ( ddhicaMdajI ma.) 3 pU. zrI nIti vijayajI ma. 4 pU. paM. mANeka vijayajI ma. 5 pU. zrI motI vijayajI ma. 6 pU. zrI vijayAnaMdasUrijI ma. (pU zrI AtmArAmajI ma.) 7 pU. tapasvI zrI khAMti vijayajI ma. "dAdA" Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDITEURS sAravAra chatAM dhArI saLatA na maLavAthI maganabhAI e vi. sa. 1946nA mAgasara mahine naDiyAdavALAnI davA cAlu karAvI, tenI paNa asara kharAkhara na thavAthI poSa suda 7nA zrAvikAne vAta karI devA mATe maNilAlane amadAvAda kalavAnu gharameLe nakkI karyuM. pachI kamuratAM utarethI utarANanA be traNa divasa pa! saghaLA svajanavane bhegA karI maNilAlanI zArIrika--sthiti iMllA cAra cha mahinAthI radI, tAva; AdithI khUba kathaLI hovAthI tathA te maTe ahInA tathA mahudhA, cuNela, naDIyAdanA vaidyonI davA vagerenA bharacaka karAvela uSAro chatAM zarIra khUba kSINa thavA pAmyuM che, sarakhI rIte davAnI jarUra che, Adi vAtanI vyavasthita maganabhAie rajuAta karI. adAvAda sArA vaidyanI dekharekhamAM vA mAlavAnI vAta para bhAra mUkI saghaLAnI saMmati levaDAvI. kara vA mATe yogya divase amadAvAda mahA su. 1 nA magaLa dina jinamaMdire snAtrapUjA bhaNAvI vidhipUrvAMka aSTaprakArI-pujA karAvI ane bALako ganabhAIe hAthamAM zrIphaLa ane jamanAbahena pAse kaMkunuM tilaka karAvI upara cokhA coDAvI zukana tarIke gALanI lApasI khAvI uMma`gabhera vajana-vaganI bhAvabharI vidyAya sAthe zubha cADiyAmAM taiyAra karyA. prayANa vakhate gharamAM sAmAyikanI oraDImAM prabhujInA DeTA AgaLa ghInA dIveA karI 27 vAra zrInavakAra mahAmatra gaNAvI nivine vyavahAraSTithI davA karAvavA amadAvAda javA pAchaLa bhAvarAganI rAmabANa davA rUpe saMyamanA svIkAra aMge ! khaLa maLe tevI zubha-Aza'sA pU. gurUdevanA citra samakSa caraNa-spa karavA sAthe pU. caratranAyakazrI ane maNilAle sudRDha rIte karI. maganabhAI e paNa haiyAnA AziSa ApyA, anne bhAio upaDatA sUre hAthamAM zrIphaLa laI gharethI nIkaLI paitRka--dehare dana karI pU. caritranAyatrIe bhAvapUrvaka sAthiyA tathA zrIphaLa caDhAvyuM ane maNilAle pU caritranAyakazrInI sUcanA makha ciMtAmaNI dAdAnA dehare naMdyAvanA mATA svastika karI tenA para 1aa rUpiyA sA'zrIphaLa caDhAvyuM. pachI khUba bhArapUrvaka stavanA karI jIvanane pAvana ane dhanya banAvanAra sarvaviratinA pathe saphaLa prayANanI suMdara kAmanA sAthe ane bhAIe mR nA Avela svajana-vanI bhAvabharI vidAya sAthe pR. bApujI ane pU. mAtAjInA caraNe spa dvArA zubha AziSa laI gAmaDethI maMgAvela pavanavegI sAMDhaNI para sAta navakAra gaNI savAra thayA. kapaDava'jatA sImADA,varAMsI nadInA kotaro, AtarasukhAnI sIma, sAbaramatInA AghA vagere jhaDapathI pasAra karI sUraja mAthe AvatAM pUrve ajamAvata kATa vaTAvI ahiyala thaI dahegAmanI bhAgALe AvI pahoMcyA. ZHI kAko bAka ra ..... 208 ------- Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADMODUM tyAM gheDa vizrAma karI nAratA pANIthI patAvI vahelAmAM vahelI take pU. gurUdevanA caraNomAM pahoMcI javAnI adaya-utsukatAthI banne bhAIoe paraseve rebajheba thavA chatAM saMyamanA umaMga-utsAhathI prasanna vadane traNathI cAranA gALAmAM amadAvAdamAM praveza karyo ane DezIvADAnI piLamAM vidyAzALAmAM birAjatA pU. nItivijaya ma. pAse pU bApujInI sUcanA pramANe bApujIe lakhI Apela patra sAthe pahoMcavA tajavIja karI. pU. caritranAyakazrInI samaya sucakatAthI UMTavALAne kALupura daravAjA nAke ja bhADuM cUkavI ravAnA karI dIdhe, jethI kapaDavaMjamAM pU. mahArAjazrI pAse pahoMcyAnA samAcAra phelAya nahi. uparAMta pU. caritranAyakazrIe vaDilabaMdhune sUcana karyuM ke "mahatvanA kAma mATe jaIe chIe te pU. gurUdeva pAse khAlI hAthe kema javuM? bajAramAMthI mAMgalika tarIke zrIphaLa laI laIe ?" maNilAlane paNa e vAta cita lAgI. - kALupurathI vidyAzALA AvavAnA mArga parathI eka dukAne tapAsa karI te pAMca-daza zrIphaLamAMthI sArUM pANIvALuM eka ja zrIphaLa maLyuM, AsapAsanI bIjI dukAnomAM tapAsa karI paNa banavA-kALa kaMI meLa na khAdhe. banne bhAIo amadAvAda zaheramAM ekalA pahelI ja vAra Avela hoI ajANyA - AMdhaLo barobara" kahevata pramANe kayAMka kALupuramAMthI bIje raste caDhI jaIzuM te pharI pAchA ThekANe AvatAM moDuM zo, vaLI sAyaMkAla thavA AvyuM che, pu. mahArAjazrI pAse moDA javuM te ThIka nahIM, jema bane tema vahelAmAM vahelA pahoMcavAnI gaNatrIe sAruM joIe tevuM pANIdAra zrIphaLa eka ja naMga maLyuM te temAM saMtoSa mAnI jhaTapaTa DezIvADAnI paLe AvyA. sAme eka zrAvakabhAI maLyA, temane praNAma karI vidyAzALA kayAM? ema pUchyuM. eTale pelA bhAIe paraseve rebajheba ane bALakone joI kayAMka dUrathI pU. mahArAjazrI pAse vAMdavA AvatA lAge che, ema dhArI acAnaka sAdharmika-bhaktine lAbha maLaze ema vicArI bahumAnapUrvaka baMne bhAIone vipAzALAmAM pU. nItivijayajI ma. pAse laI jaI pote thoDIvAramAM jamavA mATe bolAvavA Ave che ema kahI pelA bhAI ghare gayA. maNilAla ane pU. caritranAyakazrIe pU. nItivijayajI ma.thI AgaLa pATalA para cekhAne sAthiye karI, zrIphaLa cATAvI bhAvabharI vaMdanA karI bahumAna pUrvaka sukhazAMti pachI, vinaya pUrvaka paricaryA karI. pU. mahArAjazrIe kyAMthI AvyA cho? kema AvyA cho? vagere aupacArika vAta karI. maNilAle TuMkamAM vigata kahI, pU. caritranAyakazrIe bApujIe lakhI Apela patra raju karyo, pU. mahArAjazrIe vAM, AkhI vigatano khyAla Avyo, pU. jhaverasAgarajI Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SANTEURE ka.' ma.no le kheDAthI pitra vela, tenA anusaMdhAnamAM puNyavAna bhAvuke maNilAlane mumukSu tarIke oLakhI prasannatA vyakta karI. pU. mahArAjazrIe kahyuM ke "sArI vAta che! puNyavAna che tame!" Adarza saMskArI pitA mahA-puNyAge tamane maLyA che ! ke ATalI nAnI vayamAM saMsArathI aLagA thavAnI bhAvanAne vikasAvI, AkarA saMyamanA paMthe svecchAe javA tamee manodazA vikasAvI che, te badala tame kharekhara dhanyavAdane pAtra cho !" "tamArI bhAvanAne yogya AvakAra jarUra apAze, mAM tame ahIM raho ! zAstravidhi pramANe cagya tapAsa pachI tamArI bhAvanA paripUrNa karavA prayatnazIla banIza." pU. zrIne prathama-paricaye paNa nikhAlasa khulAso sAMbhaLI banne bhAIo khUba rAjI thayA, pUrva paricaya kaMI nahi chatAM pU. jhaverasAgarajI ma. ane bApujInA patra uparathI sAhajika-AtmIyatA darzAvavA sAthe kevI niSkapaTa vAto hai nI saraLatA jaNAvanArI pU. zrIe kahI? te badala banne bhAIone khUba AnaMda thaye. samaya thayo eTale pelA zrAvaka sAdharmika-bhakitane lAbha levA mATe banne bhAIone bolAvavA AvyA, AdarapUrvaka sAthe laI jaI bhAvapUrvaka jADI vAtsalyapUrvaka besADI sAmAnya paricaya meLavyuM. baMnene dIkSAthI jANI zrAvakabhAIne khUba AnaMda , puNyavAna-AtmAonI apUrva bhaktine acAnaka lAbha maLe, baMne bhAIone Agraha ka rahe tyAM sudhI mane ja lAbha dejo- ema Agraha karI kaMI paNa kAma hoya te niHsaMkeca jaNAvavA vinaMti karI. baMne bhAIo upAzraye AvI pU gurudevazrI sAthe tikamaNa karI pU. mahArAjazrInA paga dabAvavAnI sevA-bhakti karI jAtane kRtArtha banAvI, prAsaMgika aneka vAto pUjyazrI sAthe vinaya-viveka pUrvaka baMne bhAIoe karI. pU. mahArAjazrIe vAtacIta daramyAna baMne bhAIonA aMtaranI namratA, nikhAlasatA temaja mumukSatAnI cakAsaNI gya rIte karI joI. gya avasare pU. mahArAjazrInI sUcanAnusAra upa zrayamAM ja saMthArA para sUI gayA. savAre rAI-pratikramaNa karyuM. zrI navakAra mahAmaMtra jApa karyo, daherAsare darzana karI, pU. gurUdevazrIne vaMdana karI pelA zrAvaka bhAI bolAvavA AvyA eTale temanI sAthe jaI hAI-I prabhu mahAvIra paramAtmAnA cIreDa paranA daherAmAM pUjA karI. navakArasI paccakhANa pArI pU.zrInA vyAkhyAnamAM A beThA, vyAkhyAna daramiyAna saMsAranA viSama svarUpanI samajutI sAthe saMyama-dhamanI mahattAne suMdara khyAla zrI dhanyakumAranA jIvana prasaMge dvArA meLavyuM. HOT _ 203006 Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAta ?07 20/07 2 anne bhAI ee pUjyazrInI vedhaka sacATa vairAgyanI paDavALI dezanA sAMbhaLI vairAgya-- bhAvanAne sudRDha karI apeAre sAmAyika laine ane bhAI e adhyAtmakapadruma vAMcI saMsAranI virUpatAnA paraspara vicAra karatA hatA, daramyAna pUjyazrIe anene pAse khelAvI maNilAlane upadezamALAnA Tame tathA pU. caritranAyakazrIne prazamaratinA Tame vAMcavA ApyA, temAMnI amuka gAthAo sUcavI tyAMthI vAMcavAnI sUcanA karI. ane bhAIone managamatA maLelA bhAjananI jema guruAjJAne tahatti karI caDhate raMge svAdhyAyamAM lIna anyA, sAmAyika puruM thayu tA khIjI, trIjuM, ema cAra vAgyA sudhI svAdhyAya mATe traNa sAmAyika karyA . pU. gurUdeve paNa cAraSTithI baMnenA mukha para svAdhyAya daramyAna palaTAtA avanavA bhAvA-vicAronI noMdha karI baMnenI bhUmikA ane tattvadRSTinA ghaDataranI cakAsaNI karI. traNa sAmAyika jeTalA lAMbA gALA sudhI ekadhArI rasAsvAdavRtti pUrvaka karAvela svAdhyAya parathI baMnenI mumukSutAnA mAgya nirNaya karI pUjyazrIe svAdhyAya-virAma mATe sUcana karyuM, eTale pUjyazrIne baMne pustaka sAdara parata karI sAmAyika pArI alaukika--tAttvika vicAraNAnA AnaMdane vAgeALI rahyA. pUjyazrInI cakAsaNImAM ApaNI saphaLatAnA TakA vadhu pramANamAM meLavI zakIe, tevI maMgaLa bhAvanA ane bhAInA dilamAM ramI rahI. sAMje pelA vivekI--zrAvaka sAthe dharmapurI samA rAjanagaranA tilakasamA jhaverIvADanAM bhavya, prAcIna, vizALa jinAlayAnAM dana karI ba Mne bhAioe amadAvAdanA nagarazeThanA vaMzajonI punita dhabhAvanA ane prabhubhaktinI guNAnurAga dRSTithI khUba anumodanA karI. bhoMyarAmAM sthApita bhavya-vizAla jinabi Mbe... samakSa pU. caritranAyakazrI teA evA tanmaya thaI gayelA ke--samaya--saMjogA sAnukULa hata teA vItarAga-prabhunI apUrva zAMta rasa-jharatI mudrAmAMthI akhUTa rIte vahetI Atmika-zuddhi dhArAnA pravAhamAM kalAka sudhI DUbI rahela. tema chatAM thoDo thAya samaya dareka bhavya jinabi jApa sAthe prabhu-bhaktimAM lI* banavAnA sat prayatna pU. caritranAyakazrIe karyAM. samakSa svastha-citte zrI navakAranA Ama karatAM doDhathI be kalAka pasAra thaI gayA chatAM khabara na paDI. ceogya-samaye vidyAzALAe jai pUjyazrInu pratikramaNa zarU thaI gayela, paNu ane bhAI sAmAyika lai pratikramaNamAM cha-Avasyaka sudhImAM sAmela thai gayA. mA. jI. 3 181 Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OnTECN te divase pUjyazrI nItivijayajI ma. suda bIjane uddezIne khAra-bhAvanAmAMthI azaraNu bhAvanAnI sajAya khAlelA, je sAMbhaLI kha'ne bhAIe khUba ja utkaTa saMvega- bairAgyanI vicAra-dhArAmAM jhIlavA lAgelA. pariNAme pU. caritranAyakazrI evI caDhatI pariNAmanI dhArAe caDhayA ke-- AvA bhISaNa sa`sAranA kArAvAsathI cheDAvanAra prabhu--vItarAganuM' A zAsana che, A zAsananI kriyAo yathAvat gurUgamathI AcaratAM game tevA viSama karmAMnA baMdhanA paNu kSINurasavALA thaI niravazeSa manI jAya che.' AvA nimA~la-pariNAmeAthI upajela-ullAsa sAthe temaNe laghu-zAMtinA Adeza mAgyA, pU. mahArAjazrIe ApyA, eTale pU. caritranAyakazrInA hArdika-ullAsanA mizraNathI dUdhamAM khAMDa bhaLavAnI jema ka'ThanI madhuratAmAM, khelavAnI dhATImAM, uccAra-zailimAM vadhu amaka AvI, mAMDalImAM rahela anya-sAdhue tathA pratikramaNa karavA Avela zrAvakone anerU AkarSINu thayu', sahue AvA nAnA--bALakamAM Ada-saskAra ghaDanArA zrAvaka mAtA-pitAnI hArdika anumAdanA sAthe nAnI u Mmara chatAM dharmanA adbhuta ra Mge raMgAela te khALa-zrAvakane sahue anerA dharmollAsa sAthe biradAvyeA. pratikramaNa pachI sahunI jijJAsA vadhI paDI, phUMka paricaya pU. mahArAjazrI pAsethI meLavI sahue jinazAsananI jayavatatAne anubhava karyAM. te rAtre paNa mane bhAioe pU. mahArAjazrInI paricaryA daramyAna aneka dhArmikakhAkhatenI gUMca ukelI, pU. caritranAyakazrIe saMsArI-jIvananA Dagale-pagale anyaNA asaMyama bharyA vyavahArAmAMthI chUTavA mATe sadgurUnA caraNe jIvananA ghaDatara aMge zI zI taiyArI jarUrI? e vAta samajavA prayatna karyAM. pU. caritranAyakazrInI maNilAla karatAM uMmara nAnI ane pU. verasAgarajI ma. nA ane maganabhAInA patramAM maNilAlane DIkSita banAvavA mATenI bhalAmaNu chatAM temanI tattvadRSTi, guNagrAhitA, saMyama-dharmanI utsukatA ane vinItatA tarapha pU. nItivijayajI ma. ajama AkarSaNa anubhavI rahyA. ceAgya-avasare baMne bhAioe saMthArA pArasI bhaNAvI sUvAnI taiyArI karI, nidrA na AvI te daramyAna paraspara baMne-bhAioe pU. mahArAjazrInI udAtta dhIra, gAMbhIra, prakRti khAkhata tathA saMyamadharma-pravRtti aMge ApaNI pAtratA pU. mahArAjazrI keTalI AMke che ? Adi vAta karI. savAre ceAgya-samaye uThI rAI-pratikramaNa karI ajJAta ke'ka zaktithI prerAi baMne bhAione be-traNa sAmAyika karavAno ullAsa thayA. (mA ra Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WIJ ZDWUUEN te mujaba sAmAyika laI jApa-vAdhyAyamAM lIna hatA, tyAM pU. nItivijayajI ma. pitAnA parivAra sAthe dahere darzana karI padhAryA, baMne bhAIone lAvyA, eTale harakhabhera baMne bhAIo caravalAthI pramArjanApUrvaka pU. mahArAjazrI pAse gayA, vaMdanA karI beThA. pU. mahArAjazrIe kAI ke "tamArI caryA-raheNIkaraNI temaja vicAradhArA yathAyogya mArA kSapazama pramANe cakAsI joI che, ekaMdara tame baMne puNyAtmA saMyama-dharmane yegya cho-ema mane lAge che. have savAla eTale ja che ke.." "saMyama-dharmanI prAptino prakAra ka le ? vyavahArathI tamo baMnenI uMmara nAnI ! tethI hAlanuM rAjakIya vAtAvaraNa, videzIonI hakumata AdithI dharmanI apabhrAjanA thAya! tevuM koI nimitta ajANamAM paNa ubhuM na thAya! tenI takedArI rAkhavI jarUrI che." tame baMne hakIktamAM svecchAe gharethI pitAnI saMmatipUrvaka pitAjIne patra laI dIkSA grahaNa karavA ja AvyA che, te hakIkta che. paNa lekavyavahAra ane zAsananI rIte paNa mAtApitA ane sagA-vahAlAnI saMmati vinA nAnI uMmaranA tamane dIkSA ApavAmAM bhAvAge kadAca viSamatA ubhI thAya te zAsananI hIlanA thavA pAme, tethI "sApa mare nahIM, lAThI bhAge nahI" evo madhyama upAya tamArI bhAvanA saphaLa thAya ane vAtAvaraNa DoLAya nahI te vicArI rAkhyo che, te mujaba mane lAge che ke tamane cAlavAmAM vAMdho nahIM hoya ! bele ? zI bhAvanA che ?" baMne bhAIoe pU. mahArAjazrInA caraNe hAtha mUkIne namrabhAve kahyuM ke "pUjya zrI ! amo te saMsAranA kArAvAsathI chUTavA mATe ApanA zaraNe AvyA chIe ! Apane je ucita lAge te upAya sUcave ! ane ApanI AjJA saharSa vadhAvIzuM !" - pU. nItivijayajI ma. vayevRddha, pAkaTa uMmaranA dIrgha anubhavI hatA, patramAM lakhela vAta jAhera karavI na hatI ke "tamArA patramAM phakta maNilAlane dIkSA mATe sUcana che, ema karavA jatAM nAhaka saMkaleza lape, eTale pU. mahArAjazrIe dhIme rahIne vAtanI rajuAta evI karela buddhipUrvaka karI che, jemAM beTuM na lAge ane samAcita kartavyanI mahattA samajI javAya." - pU. mahArAjazrIe kahyuM ke-"sArUM ! tame have sAmAyika patyA pachI prabhu-pUjA karI nivRtta thaI bapore mane maLane, badhI vAta spaSTa tamane kahIza ! tamArA manane saMpAdana karavA mArI badhI taiyArI che, tema chatAM ApaNA karatAM zAsana mahatvanI cIja che ! ApaNI utAvaLathI zAsanane kaMI dhakko na lAge! tethI samAcita-kartavyanI vAta tamene bapore kahIza!" baMne bhAIo pU. mahArAjazrI pAsethI sthAne AvI bAkI rahela sAmAyikanA samayane saMyama-svIkAra mATe pU. mahArAjazrIe amane pAtra gaNyA enA apUrva saMteSa sAthe Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (AutZZL8 zAsanane dhakko lAge"."samayecita kartavya-madhyama upAya" Adi zabdo dvArA pU. mahArAjazrI zuM jaNAvavA mAge che ? enA zaravarATa sAthe pUro karyo. sAmAyika daramyAna rAjanA samaya pramANe pelA zrAvaka bhAI pUjA-navakArazI mATe AvI gayela, paNa sAmAyikane keTalI vAra che ? eTaluM pUchIne pAchA gayela, teo samayasara hAjara thayA, baMne jaNane ghare laI jaI AgrahapUrvaka navakArazI karAvI, DuvaDAvI pUjA mATe nizA paLanA nAke zrI jagavalalabha pAzvanAthanA dahere ane zrI sImaMdhara svAmInA prAcIna dehare laI gayA. baMne bhAIoe pU. mahArAjazrIe Aje maMgaLa-vadhAmaNuM ApyA che, tethI temaja saMyama-prApti mATe lAMbA kALanI bhAvanA sAkAra bane tevuM lAgavAthI upajela harakha zaMkAnA vamaLamAM aTavAI jate hoI zrI jagavallabhadAdAnI ane kartamAnakALe vicaratA aMtaryAmI kevaLajJAnI zrI sImaMdhara prabhunI navAge pUjA dvArA viziSTa pAllAsa sAthe egya ukela meLavAya, tevI zubha AzaMsA dRDha karI. pUjA pachI zrAvakabhAInI nirvyAja sAdhamika-bhaktinI khUba hAdika anumodanA sAthe jamIparavArI bapore pU. mahArAjazrIe khulAsAvAra vAta karavAne sakatane dhyAnamAM rAkhI vahelAsara upAzraye AvI baMne bhAIoe sAmAyika lIdhuM ane zrI navakAra mahAmaMtra jApa karavA lAgyA. pU zrI nItivijayajI mahArAje paNa vAparyA pachI Doka ArAma karI sAdhuone vAcanA ApI aDhIthI traNanA gALAmAM baMne bhAIone pitAnI pAse belAvyA. baMne bhAIo paNa jApa pUro karI harakhabhera caravaLAthI pUjavA sAthe kaTAsaNuM pAtharI vinIta mudrAe pU. zrI nItivijayajI ma. pAse pheTAvaMdana karI beThA. pU. zrI nItivijayajI ma.e prathama baMnene mAMgalika saMbhaLAvyuM. vAsakSepa nAMkhe. pachI vAta karI ke "juo saMsArI mANase je rIte vicAre, te rIte ane nathI vicAratA ! amAre te. saMgha-zAsananI maryAdAne gya vicAra karI pagaluM bharavuM paDe ! ahIMnA saMghanA AgevAne sAthe parAmarza karatAM tAraNa e nikaLyuM che ke-"maNilAlane mAha su. 5 me sattara varSa pUrAM thAya che, ane aDhAramuM zarU thAya, eTale kuTuMbIonI rAnI khAsa jarUra nahi, temaja sarakArI-kAyadAnI daSTie sagIrapaNuM maTI jaI kAyadesara uMmaralAyaka thayA gaNAya." vaLI maNilAlanAM patnI svargata thayAM hovAthI virodhapakSanuM vAtAvaraNa khAsa nathI. nikaTanA kuTuMbIvargamAM pitA te saMmata che ja ! mAtA dharmiSTha che ! bIjA keI khAsa virodha kare tema nathI." Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAla . 20220 - para - - - - - mATe zAsana-saMdhanI maryAdAnI daSTie maNilAlane mAha suda chaThanA maMgaLa-dine dIkSA ApavI ucita che !" "te paNa leka vyavahAra ane zaheranA vAtAvaraNamAM videzI zAsana-taMtranI gUMca ubhI na thAya mATe ahIthI 25/30 mAIla dUranA gAme dIkSAne vicAra goThavyuM che." bhAI hemacaMda ! tArA mukha para hAlamAM viSAdanI rekhAo upasatI joI rahyo chuM, paNa bhAI "dhIrajanA phaLa mIThAM" tArAmAM adabhuta-udAtta Atmazaktio suSuptapaNe rahelI mArI jJAna-cakSuthI dekhAya che !tArAthI zAsana ane dharmane khUba ja viziSTa lAbha thavAnA eMdhANa tArA caherA para nikaLatI teja-rekhA ane hAthanI rekhAthI spaSTa jaNAya che. paNa "utAvaLe AMbA na pAke !" zuM karU? eka te tArI uMmara sagIra ! kemake Aje tArI uMmara cauda varSa, cha mahinA ane traNa divasanI che !" vaLI paraNetara strI naramAM majuda che, temaja zvasu-pakSavALA sAMbhaLavA pramANe dharmanirapekSa banI khUba ugra pagaluM bhare-tevuM jANavA maLyuM che." tethI vyAjanA lobhamAM mULa beI besavAnI" jema tArI dIkSAnA nimitte zAsana-hIlanA, nAhaka DoLANuM ane dhamAla thAya, te ucita nahIM !" che tethI tArA mATe hajI thoDI vAra che, nA kahetAM mAre jIva cAlatuM nathI ! paNa zuM karUM ? atyAranuM A videzI zAsana vicitra che. tenI aDapheTe caDhI jaIe te zAsana-dharmanI apabhrAjanA ghaNuM thAya !" mATe tuM samaju ane zANe che !" jayeSTha-baMdhunI dIkSAmAM tuM sahayogI thA ! deva-gurU kRpAe e divasa paNa jaldI Avaze ke tuM paNa A paMthe AvI zakIza !" A sAMbhaLI jJAnInA pAnamAM jhabakatA saMsAranA ghaTanA-cakamAM jema sAruM-khoTuM baMne eka sAthe jANavA maLe ! tema pU, nItivijayajI ma. nA samajAvaTabharyA khulAsAthI ekI sAthe baMne mumukSuonA haiyAmAM virodhI judI-judI asara thaI. jayeSThabaMdhu dIkSA prApta thavAnA harSa-atirekathI khUba pramudita banyA, jyAre hemacaMdabhAIne dIkSA turtamAM na maLavAnA vicArathI khedanI lAgaNa haiyAne levI rahI. kama-niyaMtrita saMsAranI A vicitratA che. ! paNa vinaya vivekanI maryAdAne varelA bhAvI-mahApurUSarUpe thavA sarjAyela pU. caritra nAyakazrI hajI tIvra-aMtarAyane udaya ke TheTha moM-AgaLa keLIye AvIne sarakI jAya che, Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DudintEURS. ema mana manAvI kavyaniSThA ane gurUAjJAnA svIkAra karavAnI AMtarika taiyArInA AdhAre pU. nItivijayajI ma. nA caraNAmAM mastaka namAvI AjJA zirodhAya karI, saMsAranA kArAgArathI hajI chUTakArA maLavAmAM vila`ma thaze-te baddala garama AMsunA e khiduthI gurUcaraNane pakhALI amadAvAda jevA meTA zaheramAM AvyA tyAre ghaNI tapAsa karavA chatAM, mAM--mAgyA dAma ApavAnI taiyArI chatAM zrIphaLa ekaja maLela. te paNa eka sUcaka zakuna tarIke pU. caritranAyakazrIne have lAgyuM. pU. caritranAyakazrI dIkSA mATe kadAca jidda pakaDaze tA aa javAba ApaveA ? enI gUMca pU. zrI nItivijayajI ma. nA haiyAmAM hatI, paNa cAntriRNu karavA pUrve jarUrI vinayavivekanI maryAdAnA maLe samarpitabhAvanI nizAnIrUpe hemacaMdamAM vaya nAnI chatAM viziSTa rIte guruAjJA svIkAranI vRtti vikaselI joI khUba Anada thayA. sAMje pU. zrI nItivijayajI ma. zrIe peAtAnA vyavahArathI, samayacatura, vAvRddha munizrI dIpavijayajI ma. ne melAvIne kahyuM ke-- navadIkSita munizrI vIravijayajI ma.nA saMsArI-sabaMdhI enA trAsa ane zAsanahIlanA vAravAra thAya che, tethI gheADAka sthAnaphera ane kAlakSepathI jarUra che ! vaLI kapaDava'jathI bhAvika zrAvakakuLanA sa`skArothI zeAbhatA maNibhAInI dIkSAnuM kAma paNa zaherathI dUra gAmaDAmAM sArI rIte zAsana-zebhA sAthe thAya ! jethI kapaDava'ja samAcAra meDA pahoMca-Adi dUragAmI STikoNathI navadIkSita munine sAthe laI tame Aje sAMje khaMbhAta mAju vihAra karI !'" temaja mumukSu maNilAlane sAthe lai jA ! mAha su. 6 nA divasa zreSTha che ! tA rastAnA kAka sArA gAme vidhipUrvaka dIkSA ApI deze ! saMbaMdhIo rAdhanapurathI ke hAlamAM te khAjI gAmaDAmAM rahezeA, jethI navadIkSitAnA kapaDavaMjathI AvI zAsana--hIlanA na karI zake ! pU. caritranAyakazrI pU. zrI nItivijayajI ma. nI samayasUcaka-vedhaka lakSyagAmI dRSTithI jayeSTha-ma'nuM kAma thatuM nihALI pAtAnI aMtarathI zubha-kAmanA vaDIla kha'dhu sAme vyakta karI, paNa sAthe peAtAnI maMdabhAgyatAnA vicArathI haiyuM bharAI AvatA DusakAMbhera azrupAta karI haiyuM haLavuM karyuM, tema chatAM maMgaLakArI saMyama-dharmAMnA paMthe jai rahela DilabaMdhune zatruna-phera na thAya mATe puna: svastha thaI vaDilakha dhune prazasta-zabdothI kharadAvI hArdika anumAdanA karI, pU. nItivijayajI mahArAje maNilAlane pharIthI khelAvI badhI vAta samajAvI ke- "atyAre e sAdhu khaMbhAta tarapha vihAra kare che, tame temanI sAthe jAo, mahA su. 6nA dila mAM ja e vhIka WO Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TAZHDUYUN divasa zreSTha che, tamane te divase gya-sthaLe vidhipUrvaka dIkSA Apaze" vagere avasaracita badhI vAta samajAvI. maNibhAIe pU. mahArAjazrInA caraNomAM harakhabhera mastaka jhukAvI jJAna pUjana karI vAsakSepa nakhA.. pU. caritranAyakazrIe paNa pU. mahArAjazrI pAse AvI vAsakSepa naMkhAvI baMdhu sAthe javA ane dIkSAmAM bhAga levA mATe pU. mahArAjazrInI anumati mAMgI. pU. mahArAjazrIe paNa anumati ApI. pU. mahArAjazrInI AjJAthI vihAra karI rahela pa. pU. muni zrI dIpavijayajI ma. sAthe javA baMne bhAI e taiyAra thaI gayA. - mAha su. 3 nA sAMje 4-27 miniTanA maMgalamuhUrta pU. mahArAjazrInA varada-AzIrvAda sAthe maMgala prayANa karyuM. savAra-sAMja vihAra karatA suda pAMcama savAre kAsIndrA gAme pahoMcyA. vivekI-zrAvakee pU. dIpa vijayajI ma. ne vyAkhyAna mATe vinaMti karI, eka bhAIe bapore paMcakalyANakanI pUjA bhaNAvavAnA vicArathI AgrahapUrvaka rokyA. pU. gurUdevazrInI sUcanA pramANe mAha su. 6 nA maMgala muhUrtane sAcavI maNilAlanI dIkSAnuM kAma utsAhI dharmapremI zrAvakevALA A gAmamAM patAvAya te ThIka ! ema dhArI pU. vayevRddha ane samayanA pArakhu zrI dIpavijayajI ma. zrIe vyAkhyAna pachI gAmanA cAra-pAMca agragaNya zrAvakane belAvI sAthe Avela mumukSu bhAIne TuMka paricaya, temanA pitAe dIkSA mATe mokalyAne patra, sAthe nAnA bhAI dikSA apAvavA AvyA che, uMmara 16 varSa uparanI che, vigere vAte samajAvI. " saMghanA AgevAne "saMghanA bIjA-bhAIone pUchI nakkI karI hamaNAM AvIe chIe." ema kahI harakhabhera gayA. thoDI vAre saMghanA dazabAra AgevAna zrAvake pU. mahArAjazrI pAse AvyA ne "amArA AMgaNe puNyavAna chava saMsAra-samudrathI pAra utAranArI, bhavabhaya-hAriNI, bhAgavatI dikSA svIkAre te amArAM ahobhAgya che." "AvA puNyazALI nararatnanAM pagalAM amArA AMgaNe kyAMthI ?" Adi zabdothI haiyAne ullAsa zrIsaMghe vyakta karyo. ane turta dIkSAthI maNilAlane zrI saMghe bahumAna pUrvaka Dhola-trAMsA vagADavA sAthe saMghanA AgevAnanA hAthe kaMkunuM tilaka karAvI hAthamAM zrIphaLa ane savAagiyAra rUpiyA ApI Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4.1 - phUlanI mALA paherAvI vAjate-gAjate gaganabhedI zAsananA jyanAnA paDachaMda-ghoSa sAthe ghare-ghara bahumAnapUrvaka jamADI saMyama-dharmanuM gaurava jALavavA laI gayA sAthe pU. caritranAyakI paNa jayeSThabaMdhunA nirdeza mujaba "vaDIlabaMdhu te pAra utarI gayA, paNa huM kayAre bhavabhayahAriNI dIkSA meLavavA saubhAgyazALI thaIza ? chatAM maMgaLaprasaMgane vadhAvI levAnI samaya-sUcakatAthI umaMgabhera sAthe joDAyA. | nAnA chatAM dharmazraddhAthI sabhara 50 thI 60 gharanA kasi drA gAmamAM be thI traNa kalAkamAM te utsAhI yuvake e AkhuM gAma zaNagArI, vividha caMdaravA, raMgaberaMgI cAMdaNI, dhajA-patAkA AdithI zaNagArI dIdhuM. ulAsabhera zrAvikAonAM jUthanAM jUtha daherAsara-upAzrayane cokamAM dIkSAthIbhAInI nAnI vayamAM saMsAra choDI utkaTa tapa-tyAga-saMyamanA paMthe javAnI tamannAne anumodavArUpe vividha gANuM-jeDakaNuM dvArA hArdika ullAsa vyakta karavA mAMDayAM. zrIsaMghanA kAryadakSa-zrAvakee tAbaDatoba vyavasthA karI dhAmadhUmathI varasIdAna varaghoDe saMghanA agragaNya-zeThanA gharethI kADhavAnI pAkI goThavaNa karI. - maNibhAI ane pU. caritranAyakazrI maha su. 5 nA re pratikramaNa pachI upAzrayamAMnI eka oraDImAM theDI vAra mATe bhegA thayA. maNibhAIe prANa karatAM vahAlA nAnA baMdhunI anekavidha sahagI--nItithI pitAnA jIvanaghaDataramAM maLela anekavidha amUlya phALA badala kRtajJatA darzAvavA tathA aAnatAthI thayela viSama-vane badala kSamA mAgavA be zabdo kahyA. pU. caritranAyakazrI khUba gaMbhIra banI rahyA, haiyuM te evuM bharAI gayuM ke "pUjya vaDilabadhu te cAlyA, huM rahyo A ja jAlamAM !" Adi vicArenA ghamasANathI pU. caritranAyakazrI khUba gaMbhIra banI rahyA. baMne hAtha joDI ane anumodanA-dhanyavAda vyakta karatI baMne AMkhanI azradhAra sAthe vaDilabaMdhune "fthAna natu te riAvA:" ne bhAva TUMka-zabdomAM vyakta karI chUTA paDyA. maNilAlane dIkSArthI tarIke zrIsaMghanA bAkI rahela aneka gharomAM pagalAM karAvI tilaka karI bahumAna rUpe yogya satkAramAM rAtanA bAra vAgyA. 5. caritranAyakazrI paNa pitAnA bhAvI-jIvananI rUparekhA aMge gaMbhIra-vicAradhArAmAM DUbela chatAM moTAbhAI sAthe potAnI pharajanA bhAnamAMthI jarApaNa cUkyA vinA yaMtravat ucitapravRtti badhI AcaratA rahyA. upAzraye 12 vAge rAtre AvI saMthAre pAtharI baMne sUI gayA. navI " Enii liTeka&i | viTuM T Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 002/2 maNilAla te zArIrika-zramanA lIdhe theDI-vAramAM 'dhI gayA ! paNa pU. caritranAyakazrI TUMika-samayamAM moTA--bhAinA thanArA viraha ane dhArmi`ka-jIvanamAM ane saMyama-pAmavAnA paMthe Aja sudhI khabhAthI khabheA lAvI hakIkatamAM sAcA bhAi tarIke sahuyeAgI TUMka-samayamAM gaNatrInA kalAkomAM have iSTa- the pahoMcI jaze, pachI huM ekale-ekalA viSama A bhISaNa saMsAranA kArAgAramAMthI zI rIte chUTIza ? " Adi vicAronA dvandvamAM uMgha kheAI beThA, pU, caritranAyakazrIne ujaDa-mAravADamAM keraDAnI ke lI'khaDAnI chAyA maLI Ave' ke "khArA-paTamAM mIThA-pANInI vIraDI maLI Ave" tema paramapUjaya Adarza -pitAjI jhaverasAgarajI ma, jevA sama -gurUjInA ekamAtra sahAro AzAjanaka lAgyA, ane hakIkatamAM pU. caritranAyakazrI A be puNyavAnAnA bharAMse peAtAnI bhAvI-jIvananI rUparekhA hitakara nivaDaze, e zraddhA-hUdhI lagabhaga doDha vAge nidrAdhIna thayA. savAre cAra-vAge maNipAla saMyamI-jIvana meLavavAnI utsukatAmAM pUrvataiyArI karavA .jAgRta thaI gayA. pU. caritranAyakazrI paNa tagyA, sAthe rAi-pratikramaNa karyuM, saMyama-brahmacarya nI ArAdhanA caDhatA-pariNAme khaMne bhAIe sattara ane aDhAra legassanA kAusagga karavA dvArA karI, ane zrI namaskAra -mahAmaMtranA jApa AAhanA saskArAne nAthI prabhu-AjJA mujaba jIvananuM ghaDatara karavAnA sa'kalpathI karyAM. pachI pU. dIpavijaya ... ne vaMdanA karI prabhu-pUjA mATe nAnAdi karI pUjAnA zuddha vastro paherI banne bhAI e zrI zAntinAtha prabhunA jinAlaye gayA. tyAM bhAvapUrNAMka snAtra bhaNAvI bhAvazuddhipUrNAMka aSTaprakArI-pUjA karI AratImaMgaLadIvA ane zAMtiLaza karI bhAvAllAsa sAthe caityavaMdana karyuM, pachI gurUmahArAja pAse AvI vAsakSepa laI taiyAra thayA, tyAM zrI saMdhanA AgevAna zrAvakoe su Mdara-vastro ane ki MmatI-AbhUSaNA paheravA vinaMti karI. pU. mahArAjazrInI saMmatithI zAsana-prabhAvanAnA dhyeyathI maNibhAi bhapakAdAra vastrAbharaNu paherI pharI vAsakSepa lai hAthamAM pAsa bharI zrIphaLa lai gAjate vAjate jinamaMdire darzana karI zrIsaMghanA AgevAnanA ghare zaNuArela cAra-gheADAnI bagImAM dIkSAthI tarIke beThA, ane sAmenI beThakamAM hArdika-sa Mkoca sAthe pR caritranAyakazrI beThA. pU. caritranAyakazrInA manamAM sa MsAranI viSamatA, mAnasika-kRtikhaLanI khAmI, svajanavanI meha-vivazatA AdinA vicAronI dhamAcakaDI cAlI rahI hatI, saMyamane meLavavA karAyela prayatnA paikI lIMbaDInI jema A vakhate paNa potA mATe niSphaLatA khUMcI rahI hatI, tema chatAM pU. AR 1 A. jI. 37 289 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [World - - - - - gurUdevazrInA haiyAmAM je mamatAbharI zAsananI maryAdAonA khyAlapUrvaka dIrdhadaSTi hoya tenuM mAna jALavavuM jarUrI che, "utAvaLa ghaNI vAra kAma DelI nAMkhe che mATe "pU. bApujI jevA tatvadaSTi-saMpanna, ekAMtahita-buddhi rAkhanAra zirachatra mAthe che te nirAza thavAnI jarUra nathI, ema manane sAttvana ApI rahyA hatA. maMgaLa-muhUte varasIdAnano varagheDe dhAmadhUmathI bhavya zAsana-prabhAvanA pUrvaka cAlu thaye, AkhA gAmamAM pharI prathamathI karela goThavaNa mujaba gAma bahAra AMbAnA jhADa nIce goThavAyela dIkSA-maMDapamAM samayasara utaryo. varagheDethI utarIne Avela maNibhAie jJAnapUjA karI vAsakSepa laI caDhate-nANune ekeka navakAra gaNavA sAthe traNa pradakSiNA dIdhI. maMgaLaveLAe dIkSAnI vidhi zarU thaI, pU caritranAyakazrI eka bAju sUnamUna besI rahI zrInavakArane jApa karI rahyA. maNibhAInA saMbaMdhI tarIke pU. caritranAyakazrI ja hAjara hatA, eTale gya-avasare dIkSAnI chAbaDImAMthI pU, caritranAyakazrI dvArA haraNa (o) pU. dIpavijaya ma. zrIe vahorI zrIvardhamAna-vidyA AdithI abhimaMtrI IzAna-khUNu samakSa maNibhAIne ubhA rAkhI dharmapremI lokonA pracaMDa-jayaghoSa sAthe maNibhAIne Agho Akhe te meLavatAM ja maNibhAI evA aMtaranA harSa ane haiyAnA umaLakAthI nAcA ke--jANe ravanuM rAjya maLyuM ! pU. caritranAyakazrInI AMkhomAMthI ekabAju jayeSThabaM, prabhuzAsananA paMthe jIvana samarpita karI dhanya banI gayAnA harSanA, bIjI bAju "huM rahI gaye ! kayAre mane AvA maMgaLa-avasaranI prApti thaze ?" e zekanAM AMsunAM be-cAra khUda TapakI rahyAM, pachI hAvA laI gayA. saMyamane veza paherI maMDapamAM jayeSThabaMdhu AvyA, tyAre temanA mukha para adbhuta saumyatA joI aneka bhAvikanAM haiyAM uchaLI rahyAM, ane mastaka namI gayAM. pachI hibaMdhanI kriyA vakhate pU. nItivijaya ma nuM nAma gudeva tarIke tathA navadIkSitanuM nAma muni zrI maNivijayajI ema jAherAta thaI, je sAMbhaLI sakaLa zrIsaMghe umaMgabhera nUtana dIkSitanuM nAma jayadhvaniethI AvakAryuM. pachI hitazikSA vakhate pU. dIpavijaya ma. zrIe saMsAranI cha-kAyanA AraMbha-samAraMbhanI viSamatA ane temAMthI choDAvanAra prabhuzAsananA jayaNAmaya saMyama-dharmanuM mahattva, gurUajJAnI pradhAnatA Adi jaNAvI "jevA caDhate pariNAme saMyama meLavyuM che, tevA pariNAmonA TakAva mATe jAgRta rahevAnI Takera sAthe vyAkhyAna purU karyuM. pachI vAjate-gAjate daherAsare darzana karI upAzraye nRtana-dIkSita munine laIne AvyA, jika TI mAM 9o 2 ka Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ triI 12 2020 nUtana-dIkSita muninA caraNamAM pU. caritranAyakazrIe mastaka jhukAvyuM ane "jANe-ajANe je kaMI mArI bhUla thaI hoya saghaLA baDhala "micchA mi dura" daI have "huM ApanA vinA ekalo aTUle paDe tema chatAM pUjya bApujInA sahakArathI vahelAmAM vahelo prabhuzAsananA saMyamanA paMthe jIvanane lAvavA prayatnakarIza." tevI maMgala bhAvanA vyakta karI. navadIkSita-zrI maNivijayajI ma.zrIe paNa AzvAsananA zabdothI pU. caritranAyakazrInI bhAvanAne majabUta karI "deva-gurUkRpAe tame turtA jinazAsanane samarpita thAo." evI zubha kAmanA karI. pachI pU. caritranAyakazrI jamI-paravArI vidAya levA pU. zrI dIpavijayajI ma. pAse AvyA, jJAnapUjA karI vAsakSepa naMkhAvyo, pU. maNivijayajI ma. pAse ghaDIka-vAra besI prabhu zAsananI sarvavirati jaladI svI ravAnA sudaDha-saMkalpa sAthe mAMgalika sAMbhaLI mAla levA mATe amadAvAda janAra eka bhAInA baLadagADAmAM amadAvAda tarapha ravAnA thayA. | sarvavirati-dharmanI mahattA che vizva-vatsala, sarvata takArI, tIrthaMkaraprabhu zrI vItarAga-paramAtmAe jagatanA suddhama-bAdara koIpaNa jIva hiMsA na thAya, jyaNAnuM vizuddha pAlana thAya te sarvaviratine ekAMta hitakara Atma-kalyANane mArga upade che. kharekhara hakIkatamAM A mArgane saphaLapaNe apanAvavAthI jIvanazuddhi sahajarUpe meLavAya che. AthI ja jJAnI-bhagavaMtoe zrAvaka-kuLamAM ratnatrayInI ArAdhanA mATe sAhajikarIne sarvaviratinA vIkArane sarvazreSTha mahattva ApyuM che. A dRSTikoNathI atula bhautika sukhanI bharapUra-sAmagrImAM rahela zrI anuttara vimAnanA deva paNa zrAvaka-jIvananI niraMtara jhaMkhanA karatA hoya che. Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara BUDINEEURS. WWW kumara prakaraNa-17 sayama the pU. caritranAyazrInA huM sAhasabharyA purUSAtha pU. caritranAyakazrIe jayeSTha-khaMdhunI dIkSAnA prasaMga patAvI amadAvAda dAdImAne tyAM AvI ghALAtA mAnasika-udvegane TALavA mahA suda AThamanA dine jhaverIvADanA bhavya-jina biMbenI bhAvabharI pUjA karI mana haLavuM karyu, temaja saMyama-dharmAMnI saraLa prApti mATe viziSTa-upAyAnI sUjha meLavavA mAnasika-khaLanI keLavaNI karI. pU. nItivijayajI mahArAja pAse jaI yAgya-tizikSA meLavI zrIvItarAga-prabhunI bhakti, svAdhyAya, zrI navakAra-mahAma MtranA jApa Adi sAdhanA dvArA mAhanIyanA kSaye pazama mATenI preraNA meLavI. tAjetaramAM mahimAvaMta anela bhAyaNI-tInA sAcA--deva tarIke vikhyAta thayela zrI mallinAtha-prabhunA AlaMbane vadhu preraNA meLavavA jogAnujoga mar3A suda dazamanA pratiSThAdinavaMgAMThanA divase aneka dha premI bhAvika-puNyAtmAonA dharmaprema bharyA sAmudAyika--meLApa prasaMge dAdImAnI sAthe pU. caritranAyakazrI saMyama-grahaNanA divase ja kevaLajJAna prApta karavAnI viziSTatAvALA ogaNIzamA tItha kara zrI mallinAtha-prabhunI apUrva saMyama-sAdhanAnA Adezane sAme rAkhI adbhuta saMyamI-jIvana meLavavAnI tamannA sAthe bheAyaNI tIthaeN AvyA. aMtaranA khUba bhAveAllAsa sAthe 'cAritrameAhanu' AvaraNu khase, saMyamanI prApti jaladI thAya' e saMkalpanI siddhi arthe vidhipUrvaka prazasta-uttama dravya-sAmagrI meLavI snAtra-pUjA ' ng mA 292 dhrA 2 ka Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JULY bhaNAvI, aSTaprakArI pUjA vidhipUrvaka karI, pachI AratI-maMgaLadI karI, zAMtikaLaza dvArA viSaya-kaSAyanA tApanI zAMti sAthe prabhuzAsananA saMyamanI prApti aMge bhAvanA sudaDha karI. - vadhumAM ullAsapUrvaka caityavaMdana karI viziSTa stavano dvArA prabhunA guNagAnathI haiyAne bhaktisabhara banAvI dhanyatA anubhavI. A prasaMge padhArelA pUjya sAdhu-bhagavaMtane saMparka sAdhI manamAM ghelAtA vicArenA saMgharSamAMthI vivekabuddhinA AdhAre tIrthabhUminA pavitra-vAtAvaraNanA baLe e daDha saMkalpa karyo ke "ahIMthI ghare jaI pU. bApujI samakSa badhI vAtanI rajuAta sAthe mane vyathA jaNAvI teozrInA mArgadarzana mujaba dharakhama-prayatna karI, pU gurUdevazrInA caraNomAM lIMbaDI jaI tAtkAlika saMyama svIkAra." - dAdImA sAthe amadAvAda pAchA AvI mahA suda agiyArazanA roja pU. zrI nItivijayajI mahArAjane vAsakSepa laI kapaDavaMja mAla bharIne jatA vepArIne saMgAtha meLavI suda terazanA maMgaLa prabhAte pU. caritranAyakazrI kapaDavaMja pahoMcI gayA. suda ekamanA gayA pachI kAMI samAcAra na hovAthI vivaLa banI uThela jamanAbahena Adi svajana-varga pU. caritranAyakazrIne ekalA ghare AvelA joI kutUhala-jijJAsA sAthe puchyuM : "maNilAla kayAM? tenI tabiyata kema che ?" pU. caritranAyakazrIe sUryane chupAvavAnI bAliza ceSTAnI jema satya-hakIkatane chupAvyuM have artha ?" ema dhArI niDaratApUrvaka maNilAlanI tabiyata sArInA samAcAra sAthe dIkSAnA samAcAro TUMkamAM jaNAvyA. te sAMbhaLI sahu kuTuMbIo acarajamAM garaka thaI gayA, jamanAbahene te maganabhAIno udhaDe laI nAMkhe ke zuM dhAryuM che tame? AvuM kapaTa ! amane badhAne aMdhArAmAM rAkhyA ?" Adi. bIjA svajana-vargo paNuM mahI ghelachAvaza jema Ave tema bolavA mAMDyuM, eTale pU. caritranAyakazrIe saune ukaLATa-ubho zAbdika rIte nikaLyA pachI dhImethI kahyuM ke-- sAco pitA te pitAnA saMtAnane duHkhadAyI-saMsAranA kUvAmAMthI game te prayatna karI bahAra ja kADhe ! tame sau sIdhI rIte saMmata na thAva, eTale davA karAvavAnA nAme tamArA sahunI garbhita saMmati pU. bApujIe meLavelI ja" "vaLI maNilAInI tabiyata aMge davAnI vAta sadaMtara beTI te hatI ja nahIM, paraMtu vivekI-bApujIe dravyahavA karatAM, bhAvadavA rAmabANa rUpe zArIrika roge uparAMta , , , Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - nA KTOBAVJEHRS AtmAnA kamaregane paNa dUra kare. e hetuthI saMyamanA paMthe maNibhAIne javA devAnI tajavIja karI." hakIktamAM vaDIlabaMdhu jevA ravAnA thayA, tevAja saMgama-prAptinA apUrva-bhAvollAsathI mAnasika-rIte khUba prasanna banyA heI, zarIranI rogajanya asvasthatA teonI khUba ja ochI thaI gayelI, tAva, zaradI, udharasa, keDane duHkhA Adi koI takalIpha ahIMthI nikaLyA pachI thavA pAmI na hatI." Ama dravya-bhAva rogane mULamAMthI kADhanAra bhAvadavA rUpa saMyama zreSTha upAya hoI te aMge pU. paramapakArI sAcA hitecchu bApujIe tamArA badhAyanI harakhabhera vidAya davAnA bahAne apAvI, amone ahIMthI mekalela ane bhAgyege vaDIlabaMdhune pU. sadgurUnI saphaLa nizrA sAMpaDI gaI, pariNAme prabhuzAsananA paMthe saMyamI tarIke AgekUca karavA paNa mAMDI." huM abhAgI ! ke saMsAranI jhaMjhaTone lIdhe puNya kI khAmIthI nadI ke kUvAnA kAMThe jaI tarasya ja pAcho Avyo. A pramANe pU. caritranAyakazrIe mehanI kAramI-bhramaNAmAM mazagUla banela svajana-vargane zAMtithI dhIratA pUrvaka satya-hakIkatanI rajuAta dvArA sAMtvanA ApI. sahu pU. caritranAyakazrInI nAnI vaya chatAM dhIra-gaMbhIrapaNe DahApaNabharI vAtanI bedhaDaka vyavasthita-rajuAtathI prabhAvita banI maNibhAInI dIkSAnI manamedanA sAthe vikharAyA. Ama pU. caritranAyakazrIe kuTuMbIonA virodhI - vAtAvaraNane mIThI jIbha ane gaMbhIra prakRtinA baLe AsAnIthI palaTAvI zamAvI dIdhuM. phakata jamanAbahena mehanI ghelachA ane mAtR-vAtsalyanA vikRta-mizraNathI zAMta na thayAM. temane dhuMdhavATa jabare hatuM, pU. caritranAyakazrIe samaya pArakhI mAtAjInI maryAdA jALavavAnI dRSTie mauna dhAraNa karyuM. jamanAbahene maganabhAIne jAtajAtanA tIkhA-kaDavA zabdo saMbhaLAvavA sAthe bhAre - rokakaLa-dhamAla karI mUkI. kuTuMbIjanee samajAvavAnA ghaNA prayatna karyA ane pAzvAsana ApyuM ke-- uMmara lAyaka chokaro vidhura thayA pachI ghaNA prayatna chatAM paraNavA taiyAra hato nahIM ane caDhate raMge vairAgyavAsita banI prabhuzAsananA paMthe Atma kalyANa sAdhavA gaye che, sArI ja vAta che ne ? tamArI kukha ujALaze ! have zA mATe nAhaka dhamAla kare che ? Adi..." Ama chatAM mahA suda 15 sudhI khUba dhamAla cAlI, pachI jamanAbahena badhAnA dabANa samajAvaTanA hisAbe kAMIka bahArathI narama paDyAM paNa aMdarathI dhuMdhavAmaNu zamI nahIM. A Daga mAne ra ) Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maganabhAIne ane pU. caritranAyakazrIne jamanAbahene ghaNIvAra vividha rIte pUchayuM ke maNilAle dIkSA lIdhI e vAta to jANe ! paNa te hAla kayAM che !" | maganabhAIe ane pU. caritranAyakazrIe avasara vicArI naM sarvArtha-sAdhanaM rAkhela, paNu prAsaMgika-vAtacIta daramyAna amadAvAdathI khaMbhAtanA raste keka gAme dIkSA thayAnI vAta jamanAbahene jANI, eTale pitAnA bhAIo mAraphata amadAvAdathI khaMbhAta bAjunA rastAnA gAmanI tapAsa ke ahIM dIkSA keInI thaI che ? Adi mAhitI meLavavA rUpe karAvatAM "kAsiMdrA gAme dIkSA thaI ane hajI mahArAja tyAM ja che," e vAtanA samAcAra pAka-pAye meLavyA. pachI jamanAbahena pitAnA bhAIne sAthe laI maNilAle dIkSA pUchyA vinA kema lIdhI ?' Adi dhamadhamATa sAthe amadAvAda thaI kAsiMdrA pahoMcyAM. jatAMveMta jamanAbahene khUba dhamAla karI, leka ghaNuM bheguM thayuM, paNa samaya-catura vayevRddha-anubhavI dIpavijaya ma.zrIe kuneha vAparI jamanAbahenane ubharo ThaMDe paDavA daI dhIme rahIne sahune samajAvyuM. - "kapaDavaMja jevI puNya-dharatInA tame ratnakukSi che ! tamArA kuLane ajavALanAra puNyAtmAe prabhuzAsananA paMthe nAnI vaye umaMgabhera prasthAna karyuM che ! te badala tame gauravavaMtA che ! dhanya che, tamane!" Adi sAMtvanA-vAnethI jamanAbahena jarA ThaMDA paDayA, vadhArAmAM pU. maNi vijayajI ma. zrIe paNa pU. mahArAjazrInA IzArAthI AjJA meLavI rUbarU AvI dhIme rahIne kahyuM ke zrAvaka-kuLamAM janma pAmyAnI sArthakatA ja sarvavirati laI mahinA baMdhanone phagAvI karmanA phaMdAmAMthI chUTavA prayatna karavAmAM che, tamArI puNya-kukSie janma laI pU bApujInI doravaNa pramANe saphaLatApUrvaka tyAganA paMthe caDhI zaka chuM, tenI tamAre anumodanA karavI ghaTe ! tame samajuM che ! have nAhaka dhamAla karI dharma-zAsananI hIlanA thAya tevuM kAM kare che !" vagere sAMbhaLI Akhare jamanAbahena dhArmika-kuTuMbane heI mehanA AvezathI mukta banyA ane pU. zrI maNivijayajI ma. ne aMtaranA AzIrvAda ApyA ke "jevuM lIdhuM che tethI vadhu caDhatA-bhAve jIvana ajavALaje !" pachI pU. mahArAjazrIne tathA zrI saMghane khamAvI namrabhAve saMghanA AgevAne kahyuM ke dIkSAmAM je kharca thayo hoya tene AMkaDe Apa tame puNyavAnoe lahAvo lIdhe? zAsana-prabhAvanA karI ! mAruM kAma tame vagara-oLakhANe paNa patAvyuM ! te badala tamArA dharmapremanI khUba anumodanA !' paNa temAM je kharca thaye heya te mane jaNAve ! ane oDhavAne eka kapaDe lAvI Ape ! huM dIkSita thayela saMtAnane oDhADI tenI saMyama-sAdhanAnI anumodanA karUM." Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDTEEUWS saMghanA AgevAnAe ADhavAnA kapaDA tuta lAvI ApyA ke je jamanAbahene khUba bhAveAllAsathI pU. zrI maNivijayajI ma. ne ADhADayA ane dIkSAmAM thayela kharcanA AMkaDA teA AvA suMdara lAbha amene kyAMthI ? amArA viziSTa-puNyanA AvA uddaya ane ame tamArI pAsethI paisA laIe !" ema karI jamanAbahenanA ghaNA Agraha chatAM kharcanA AMkaDA na ApyA ane saghanA AgevAnAe jamanAbahenanI bhakti karI. jamanAbahena amadAvAda thai kapaDavaMja AvyA. maganabhAIne badhI vAta karI, maNilAlanI nAjuka-tabiyate paNa sayama mATenI tamannA thA saMyamapAlana mATenI taiyArInA muktaka The jamanAbahene kuTubIo samakSa vakhANa karyA, paNa UDe--UDe maganabhAinI doravaNI mujaba maNilAla chaTakI gayA, tema tenA karatAM vadhu lADIlA hemaca'da kayAMka chaTakI na jAya ! te mATe jamanAbahena sAma-dAma Adi nIti ajamAvavA lAgyA. hemacaMdrane sIdhu kaMI kahevAnI hi Mmata dha maryAdAnA DumAnavaMtA jamanAbahena na karI zakyA, eTale mANekavahune sArA-sArA dAgInA ApI pAse besADI mIThA-madhurA vacanothI mana jItI tenI mAraphata hemacaMdane saMsAramAMthI na TakavA devA mATenI peravI zarU karI. pU. caritranAyakazrI peAtAnI patnInA mukhathI peAtAne phAvanAra vividha aTapaTI--vAtAthI * meAghelI mAtAe kharekhara mane saMsAramAM phasAvavA A chaMTaka gAThavyu lAge che,' ema dhArI anukULa-pratikULa upasargAmAM paNa pU. bApujIe nirdezela sayama-mArganI keDI cUkAi na javAya, tenI takedArI sAthe pU. khApujI AgaLa badhI vAta raju karI yogya mAdarzana meLavatA. mANekabahena taraphathI jAtajAtanA haravA-pharavA, saMsArI-padArthAnA bhAgavilAsanI anu kULatA AdinA mAhaka-vAtAvaraNanI jALa pU. caritranAyakazrInI jIvanacaryAnI AsapAsa gUMthAvA lAgI, paraMtu vivekapUrvaka vairAgya-niSThAmAM pAvaradhA anela pU caritranAyakazrI pU. bApujInA hitakara-sUcanAmAMthI maLI AvatA mArgadarzana pramANe jIvana prabhu-zAsananA paMthe saphaLa-rIte laI javA udAtta-mathAmaNa karI rahyA hatA. pU. caritranAyakazrI khAlyAvasthAmAMthI tarUNAvasthA taraphanI dha pakava-maranA kAraNe vicArAmAM sAhajika AvatI DhIlAzane pUrvajanmanI uddAtta-ArAdhanAbaLe mAhanA saMkArAnA viziSTa-kSayApazamanA AdhAre dUra haDaselI merUpatanI jema aDALa hIra-gaMbhIra savirati-svIkAranI tamannA apUrva rIte keLavI zakayA hatA. ArTIkaga kayo e ka bAkara 366 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ME JIGOVUN kharekhara kahyuM che ke " haiSNaH jadaggaH zciAtyAya vIryavAna ! bhitti vAsanAjAlaM, paMjaraM kezarI yathA // " eTale "hajAre--haja zemAMthI koka apUrva varSollAsanI jAgRtivALo puNyavAna kezarI-siMha pAMjarAne toDe, tema vAsanA jALane bhedI nAkhe che." "asi vavadanAni jagaprasiddha kahetI pramANe pU. caritranAyakazrI udAttajIvanadaSTinA baLe dUragAmI daSTithI AtmakalyANanA paramoca dhyeyathI ati-nAnI vaye paNa sadgurU-saMparka ane pU. bApujInI hitakara preraNA Adi baLe sarvaviratinA paMthe javAno nirNaya gahana-vicAraNA ane mane maMthananA baLe jema jema draDha banAvavA lAgyA, tema tema vAtsalyaghelI mAtA mehanI doravaNI taLe snehanI saravANI darzAvatA kuTuMbIo ane vyAvahArika rIte paraNetara rUpe prema-pravAhanA kendra rUpa supatnI mANekabahena taraphathI avAranavAra vividha rIte pralebhane pajavaNI, mArmika-ToNAM amIThAupAlaMbha AdithI pu. caritranAyakazrInA mAnasane saMsArAbhimukha banAvavAne temanI rIte bhIratha prayatna karavA chatAM pu. caritranAyakazrInI udAttadhIra gaMbhIra prakRti, tatvaniSThA ane kalyANakAmI Adarza-zrAvakarUpa pitAjInI doravaNI AdibaLe sudaDha thayelA nirNayane Dhale pADavA mA nA mANekabahena Adi kuTuMbavarganA prayatna lagabhaga a-saphaLa banI rahyA. - kayAreka dhArAnA AdhAra samA lADIlA hemacaMdane pAse besADI jamanAbahena khUba mamatAbharI hetALa vRtti dagAMvavA sAthe pITha paMpALI mIThA-madhurA vacanothI samajAvavAnI ceSTA karatA. navI uMmara ane riti-saMganA kAraNe premamAM dIvAnI banela mANekabahena paNa gya-avasara meLavI pUritranAyakazrInI pAse hAvabhAva-pUrvaka besI premanA kAcA sUtaranA tAMtaNe svAmInAthane paraNetanI hakaka rUpe bAMdhavA jAtajAtanI ceSTAo dvArA mathAmaNa karatI. paNa dareka prasaMgamAM hitakara-madhura vacanethI saMsAranI bhayaMkara-viSamatAonuM tAza romAMcakArI zabda-citra vaNa vI "parama puNya prApta thayela jinazAsananI yathArtha ArAdhanA rUpa sarvaviratinI suzakyatA zrAvakuLamAM dIkSA grahaNa dvArA ja thaI zake, vagere vAte samajAvI te paMthe pitAnI jAtane lai javAne daDhanirNaya pU. caritranAyakazrI vinIta-bhAve paNa makkamatA pUrvaka raju karatA. jethI mehaparavaza-mAtAjI, jIvanasaMginI banela supanI Adi saghaLA kuTuMbIjanonI mahaceSTAne pU. caritranAyaka zrI pUrvajanmanI ArAdhanA baLe viziSTa rIte mehanA saMskAronA A. jI. 38 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ X, MUZJE IRS kSaye pazamathI parimita banela bhAvazuddhimAM rezamanI gAMTha upara telanA TIpAMnI jema pU. hitakarabApujInI Adarza-doravaNInuM baLa maLavAthI pathara upara pANInI jema niSphaLa karI zakayA hatA. A rIte kuTuMbIo ane sneDavatsala mAtAjI ane prema velI-supanI Adi taraphathI saneDa-premanA atirekamAMthI vivekanI gerahAjarImAM upajatI ghelachAnA pariNAme pU. caritranAyakazrIne saMsArI bhega-vilAsanA paMthe kheMcIne paNa laI javAnA vividha-prayatna thaI rahyA hatA, tema chatAM viziSTa-vivekanA pAyA para ghaDAyelI vairAgya-bhAvanAnA baLe pU. caritranAyakazrI aDelapaNe TakI rahI dina-pratidina AtmazuddhinA paMthe makkamapaNe AgaLa vadhavA sakriya prayatno karI rahyA hatA. jenA pratika rUpe te vakhatane teozrInA hAthano lakhela patra nIce mujabane maLI AvyA che. je patramAM pU. caritranAyakazrInA haiyAmAM dhabakI rahela apUrva vairAgyabhAvanA sumadhura darzana thAya che. "mArA upara maherabAnI karanAra, mArA upara upakAra karanAra, mArI araja cittamAM dharanAra, munI mahArAja sAhebajI jhavera sAgarajI sAhebajI mu. lImaDI, etAna zrI kapaDavaNajathI lI. Apane sevaka hIpacaMda maganalAlanI vaMdaNa dina prati 1008 vAra mAna Adara satkAra karI avadhArazojI. vizeSa vinaMtI e che ke je mAre ApanI pAse dIkSA aMgIkAra karavA aMge AvavuM che, mATe zubha muhUrta jovarAvIne lakhI jaNAvaze, tathA te divase tyAM parabhAte AvI zakAya tevI goThavaNuM karavA mATe mANasane mane teDavA sArU upara lakhA pramANe AvI zake tevI rIte meDalo che. ame tenI khacInA paisA * atrethI ApIzuM. mAruM kAma thayethI mArA pitAjI paNa atrethI badhuM sameTI tamAma paisA zubha khAte choDI kAIne bhaLAvIne te paNa joDale dIkSA aMgIkAra karavA ApanI pAse Avaze. kAraNa ke mArA bhAI maNIlAle mahA suda dasamanA dIvase nItIvijyajI mahArAjanI pAse aMgIkAra karI che, te Apa sAhebane jANavA sAruM lakhavuM thayuM che. mArI umara varSa 14 aMke sADA cauda varSanI che. tethI kAcI umaranI harakata na AvA badale tajavIja karaze; kAraNa ke mArA sasarAnA taraphathI koIpaNa pIcho laI zake nahiM. bIjuM mArA pitAjI tarapha aDacaNa nathI. mATe banatI tvarAe kezISa rAkhazojI A kAgaLane uttara sarve rItanI sADa karIne hImacaMda maganalAlanA nAmathI jarUra nA kavaramAM lakhAi che. vI rIte hAthe hAtha pahoMce. bIjA koIe pheDo nahi. . sAma saiyadane cakale chUTI TekarAnI jago sAme meDe pahoMce; evI rIte karazo eTale amone pahoMcaze. thoDuM lakhuM ghaNu karIne vAMcazajI. tAkIdathI uttara Apaze. E D D T Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miniTa mU8208 upara lakhelI mArI namra pUrvaka araja manamAM avaghArazojI, e ja vinaMtI. saMvata 1946 nA mahA bada 8 ne vAra budha. lI. hImacaMda maganalAlanI 1008 vaMdanA mAna Adara satkAra sahita avadhAraze 9, te mANasa paNa ave amAre meDe AvIne male tema goThavaNa karazojI. koIne pUchavuM na paDe tema batAvaze. eja vinaMtI. kAgaLano javAba tAkIdathI lakhaze. lI. zaMkaralAla vIca nI vaMdaNuM vadhArazojI, A kAgaLane javAba tamArA pitAnA hAthane murata tAkIdanI sAthe lakhaje gaLanuM saranAmuM nIce mujaba karajo. gAMdhI hamacaMda maganalAla kapaDavaNaja. ThekANuM. dezI zaMkaralAla vIracaMdanI dukAne. hAtho hAtha pahece. bIjAe pheDavo nahi." A patramAM pU. carikAnAyakazrInA haiyAmAM gUMjatI saMyama-dharmanI tIvratamannAnAM darzana thAya che, uparAMta vahelAmAM rahelI take AvatA gya-muhUrta cAritra grahaNa karavAnI tatparatA darzAvI che. vaLI nAnI uMmara cha mAM viziSTa AgavI cakora-buddhi ane nipuNatAnAM darzana paNa A patramAM thAya che, kemake . "dIkSA nimitte kITa bika-anukULatAnI e chAza, barAbara gaNatrI karIne 14 varSanI kAcI vayanI vAta, temaja teDavA mATe mANasa Ave agara patra lakho te te paNa vece sAvacetI pUrvaka tenI AchI rUparekhA Adi bAbate pU. caritranAyakazrInA agamacetIbharyA vyavahArUmAnasane sUcave che." "vaLI moTAbhAInI dIkSAnI vAta raju karI pitAnI paNa saMyamanA paMthe AvavAnI tamannAnA pratIka rUpe vahelAmAM vaheluM sAruM muhUrta puchAvyuM che, e paNa pU. caritranAyakazrInI apUrva saMcamaniSThA sUcave che." A patramAM sAhajika rIte vyakta thayela pU. caritranAyakazrInA mananI udAtta bhAvanAe pU. jhaverasAgarajI ma. nA mAnasa para gaMbhIra asara upajAvI lAge che. pariNAme zaMkaralAla vIracaMdabhAInA saranAme Avela patra dvArA phA. su. 3 nuM maMgala muhUrta jaNAvI hakIkatamAM kharekhara je prabhu-zAsananA saMyamanA paMthe javAnI utkaTa - prabaLa bhAvanA hoya te kazo paNa vicAra karyA vinA jaladIthI AvI javAnI vAta pUjyazrIe bhArapUrvaka jaNAvela. pU. caritranAyakazrIe mAha vada 11 sAMje A patra meLavI bhAva-jIvananA navA zvAsocchavAsa jANe meLavyA hoya, e aparNanIya AnaMda anubhavyuM. ja Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MSHAMBUTEURS pU. bApujIne te patra vaMcAvI gya mArgadarzana meLavyuM, "zumaa zIdhra" nyAye pU. bApujInI salAha pramANe tAtkAlika taiyArI karI. maganabhAIe dIrdhadaSTi vAparI pite sAthe na jatAM pitAnA dharmamitra ane pU. jhaverasAgarajI ma. nA gADha paricayamAM Avela bhAI zrI zaMkaralAla vIracaMdabhAIne ekAMtamAM bolAvI pUjyazrIno patra vaMcAvI samayasUcakatA vAparI "tamAre ajJAta rIte ahIMthI Aje ja rAtre pU caritranAyakathIne laI pU gurUdevazrInI sevAmAM satvara pahoMcI javA mATenI preraNA karI* zaMkaralAla vIracaMda eTale kapaDavaMja zrIsaMghamAM mAtabara, custa-dhArmika ane prabhuzAsananA avihaDa anurAgI tatva-daSTivALA, varSothI tyAgI-sAdhubhagavaMtanA paricayamAM rahI pU. jhaverasAgarajI ma. nA vizeSa saMparkamAM rahenAra suzrAvaka hatA.4 * maLI Avela prAcIna patra-saMgrahamAMthI nIce patra zrAddharatna zrI zaMkaralAla vIracaMda jevA puNyAtmAnA haiyAnuM spaSTa citra puruM pADe che. AvA to patro bIjA aneka che. jemAMnA keTalAka maganabhAInA, kapaDavaMja-zrI saMdhanA ane bIjI vyaktio sAthenA saMyukata patromAM lakhANa rUpe che, paNa te badhAmAM sau mahattavano A patra che, kema ke AmAM zaMkarabhAIe tacvajJAnanI jijJAsAnI tRpti mATe utkaTa tamannA darzAvI che. A patra kapaDavaMjanA agragaNya zrI maganalAla bhAicaMda, zrI zaMkaralAla pAnAcaMda, zrI manasukhabhAi hIrAnaMda, zrI lAlajI......malajI, zrI dalasukhabhAI ke caMda, zrI kuberadAsa prabhudAsa zrI dharamaca....... gAMdhI karamacaMda......... Adi zrAvakee saMyukatapaNe lakhela moTo patra che, jemAM aneka tAvika - dhArmika bAbate guMthAyela che jenI ke AkhI akSarathaH nakala pariziSTamAM ApI che. temAM zaMkaralAla vIracaMdabhAIe svahastAkSaramAM nIcenI vigata jAvI che. * * xxxxxx bIjuM hAre ApanI pAse bhaNavA AvavuM che, tenI savaDa udepuramAM besazake ? zI rIte. .....................mana khuzI thAya te paramANe laIne khAvApIvAnI ............bane tevuM hoya tevI tajavIja karIne maherabAnI sAthe lakhazo. valI ApanuM rahevuM tyAM keTalA vakhata sudhI thaze tene uttara jaNAvaze, eTale mAre ApanI pAse AvavAnI goThavaNa karuM ? vaLI Apane bhaNAvavAnI phurasada maLe tema haze, te paNa jaNAvaze, mAre navatatva vagere prakaraNa bhaNavAnA che, te jANavuM ne kAgada pocethI tAkIdathI khulAsAvAra javAba lakhaze. evI AzA rAkhuM chuM. lI. sevaka zaMkaralAla vIracaMdanI vaMdanA vi. saM. 1943 zrAvaNa suda 8 maMgaLavAra" AvuM ja mahatvapUrNa lakhANa zaMkarabhAInA hAthanuM lakhela zeThazrI maganalAla bhAicaMda, karamacaMda vIracaMdabhAI sAthe lakhela saMyukata patramAM nIce mujaba maLe che. " xxxxx lI. zaMkaralAla vIracaMdanI vaMdanA, bIju Apa jarU. comAsA para atre padhArajo. evo vicAra rAkhaze, pachI jo ApanuM bIje ThekANe thAya te paNa lakhI jaNAvaze Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @007/ jee hArdika rIte prabhu-zAsananI ArAdhanAnA sAra rUpe zrAvakakuLanA janmanI saphaLatAnA pAyA samAna saviratinA mArganI ekAMta-hitakaratAne haiyAmAM sthira karI sa`cAgAdhIna pete e mAge hAlamAM jaI zake tema na heAI dRDha--zradhdhALu bhagata tarIke paMkAyelA asthimajjAnugata dharmAMnA raMge ra MgAyelA maganabhAInI Adarza-vivekabuddhi nIce keLavAyela puNyAtmAne prabhuzAsananI ArAdhanAnA saCzreSTha saviratinA paMthe javA mATe pUrvajanmanI ArAdhanAnA maLe bhAva-tamannA jAgI che, tene saphaLa rIte paripUrNa karavA jevuM A jagatamAM pavitra karyuM kAryAM hAI zake ! evuM za`karalAla vIracaMdubhAI haiyAthI mAnatA, eTale maganabhAInI vAta zaMkarabhAI e turta ja hu khabhera svIkArI. pU caritranAyakazrIe mAha vada agiyAraza rAtre pratikramaNa pachI pU. khApujI pAse besI jarUrI-sUcanAo dhyAnamAM lIdhI, ceAgya-taiyArI maganabhAI e karAvI, zaMkarabhAIne paNu vyavasthita rIte taiyArI karavA sUcavyuM ane maMgaLavAra hAi rAtre ceAthuM cAghaDIyuM lAbhanu' ane pAMcamu' amRta cAghaDIyuM hAi te daramyAna sumaya zIghra nyAye maganabhAI e zakarabhAI sAthe peAtAnA lADIlA hemune jIvanasidhdhinA Adaza paMthe saphaLatApUrvaka dhapAvavA mAMgalika rUpe zrI gautamasvAmIjInuM aSTaka saMbhaLAvIne zrI navakAra ane uvasaggahara. 27 vAra jApa pUrNAMka hAIka umaLakA sAthe mAthe hAtha mukI 11-37 miniTe ajJAtapaNe koIne khabara na paDe tema gherathI ravAnA karyAM, - samayasUcakatA ane maganabhAInI meLavela doravaNI pramANe zakarabhAI pU. caritranAyakazrIne peAtAnA ghare laI jaI thoDoka samaya gharanI aMdaranA oraDAmAM rAkhI khara upara tevIsa * mAre ApanA viraha che, te dhaNA dU:khadAyI che, tamArI pAse AvavAnuM nakakI karyu che; A kALamAM tamArA jevA gurU mahArAja maLavA kaThaNa che. mAre abhyAsa Atama-mALakhANunA karavA che. tathA zAstra bhaNavAnA paNa udyama karavA che, paNu atre saMsAranI jaMjALamAM banI zakatuM nathI, jo Apa sAheba mane bAra mahinA tamArI pAse agara vadhAre rahetAM paNa jo kheASa karvA te! huM parama upakAra tamArA mAnIza. A saMsAra asAra che, paNa mane kheAdha vagara, tethI vizeSa eLakhANa nathI thatI, vAste jo mArA tuccha-buddhinA upara Apa kRpA karIne ane medha karAvA xxxxxxxx mane adhyAtama sahita jJAnanA kheodha karavA upara dhaNI ja prIti che, tevA khAdha karAvavAne Apa sarasa jANA che, mATe AvA oga pharIthI nahIM maLe, mATe javAba kRpA karI lakhA, huM ApanA kAgaLa AvavAthI ghaNA ja khuzI thayA chuM; mane jJAna bhaNavA prIti che, paNa karama aMtarAya pADe che, te tamArA viraha kayAre TaLaze ? Apa jevA gurU maLyA chatAM jo jJAnane kheAdha nahIM thAya te pachI kANu karAvaze ? xxxxxxxx sa. 1944 nA caitara suda 6 xxxx'' GAG na stha 6)06). 201 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUDZVE HRS minITa pachInA maMgalakArI vijaya muhUne saghaLA nidrAdhIna thayA pachI sAta navakAra gaNI upaDatAsUre zAsanadevanI jaya bolavA sAthe utsAhabhera gharethI nikaLyA. ubhI-bajAre so paDela, zaherane pharatA koTanA daravAjA baMdha thayela, koTavALanA cokIdAre Alabela pokArI potAnI pharaja bajAvI rahyA hatA. dharmanI maMgaLa-lAgaNIvALA zaMkarabhAIe zaheranA daravAjA kholAvavA jatAM vAta kuTI javAnA DarathI zaheramAMthI varasAdanA pANInA nikAsa arthe prAcIna samayanI moTI khALa-(ke jemAMthI besIne mANasa sukhethI pasAra thaI zake) nA raste zahera bahAra nIkaLI javAnuM pasaMda karyuM, tema karavA jatAM durgadhane trAsa temaja kapaDA bagaDavAno saMbhava chatAM saMsAranA bhayaMkara kIcaDamAMthI bahAra nikaLavAnA pratIkarUpe varasAdanA pANInA bugadAmAMthI pasAra thavAnI prakriyAne harakhabhera vadhAvI lIdhI. A TANe saMyamagrahaNa ane cAritra-prAptinA anerA dharmo lAhabharyA AnaMdanI lAgaNInI cheLAmAM khUba ja bhAvAvezamAM masta banI gayela. pU. caritranAya zrIne potAnI kAyA nAnI hAI nikaLavAmAM khAsa takalIpha paDI nahIM, mAtra avyavasthita nALAnI UMcI-nIcI kIcaDa-mATI, kacarA AdithI trAsadAyaka keDI para thaIne aMdhArI rAte zaMkarabhAI samaya-sUcakatA vAparI sAthe lIdhela mINabattInA jhAMkhA ajavALe sAcavI-sAcavIne zaMkarabhAi nI pAchaLa dhImA sAvacetI-bharyA pagalAMthI pasAra thatAM vItelI daza miniTa jANe hakIkatamAM kharekhara pAMca Indriye, cAra kaSAya ane mananA pAyA para goThavAyela saMsAranI pakaDamAMthI chUTavAnI saphaLa mathAmaNa karI rahyA ane AnaMda anubhavI hemakhema kapaDavaMja zaheranI bahAra mahera nadImAM thaIne ADa rastethI mukhya mArga para AvI pahoMcyA jyAM pUrva janA pramANe vizvAsu bhagAjI nAmane sAMDhAnIvALo suMdara be beThaka goThavIne tayAra ubhe hato, tyAM zaMkarabhAInI AMgaLIe pU. caritranAyakI pahecA. IzArAthI gUpacUpapaNe jarAya avAja vinA sAMDhaNIne nIce besADI traNa navakAra gaNavA sAthe pU. caritranAyakazrIne savAranI pAchaLa besADI pote paNa sAta nava ra gaNI. "na kara jancAra phira tuti tAta! jAti" "harine bhajatAM hajI keInI lAja gaI nathI jANI re" "satyane pakSe deve paNa hAjarAhajura che " Adi leketi pramANe zaMkarabhAIe hiMmatabhera jIvanane dhanya banAvanAra saMyamanA paMthe pU. caritranAyakazrIne vaLAvavAnuM saubhAgya pitAne sAMpaDayuM che, te kasturInI dalAlImA gumAvavAnuM zuM ? ema karI hiMmatathI zAsanadevane jaya bolAvavA sAthe IzArAthI bhagAbhA sAMDhaNIne AgaLa dhapAvavA sUcanA karI. A gAmo che hIra kathaka Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 2024 202 sAMDhaNI calAvanAra ane potAnI vacce pU. caritranAyazrIne rAkhI aMdhArAnA kAraNe pUrapATa jatI sAMDhaNI parathI gamaDI javAnA bhayane TALavA zakarabhAI e tajavIja karI. -- SET bhAgyayeAge sAthe lAvela mINumattInA jarura paDe tyAre AMkhA paNu ajavALAmAM sAbaramatInA bhayaprada-bIhAmaNA vAghAomAMthI hemakhema pasAra thai savAranu` mhAM AMkhaNIyu' thavA TANe pUrva dizAnuM AkAza lAla thAya te TAI e lagabhaga amadAvAdanI bhAgALe pahoMcI gayA. tyAM amadAvAda bahAra sAMDhaNI savArane TharAvyA karatAM doDhA paisA ane bakSIzanA pAMca rUpiyA ApI vidAya karyAM ane harakhabhera zaMkarabhAI pU. caritranAyakazrIne sAthe laI magalarUpe devaDhazaCna, guruvaMdanA, mAMgalika zravaNu, jJAnapUjana Adi karavAnA zubha IrAdAe gAmatIpura thaI rAjapuranA zAmaLA pArzvanAthanAM darzana karI gaDulI karI harakhabhera 15 rUpiyA--zrIphaLa pU. caritranAyakazrInA hAthe caDhAvI sayama mATenI moMgalayAtrA nivighne thavAnA sakalpa dRDha karyAM. pachI rIcIrADanA prabhu mahAvIra bhagavaMtanI prazamarasa-jharatI bhavya pratimAjI samakSa harakhabhera darzIna--caityavaMdana karI umaMgabhera vidyAzALAe jaI pU. zrI nItivijayajI ma. pAse pahoMcyA. pU. zrI nItivijayajI ma. zrIe pU, caritranAyakazrIne oLakhyA, pAse besADI adhI vAta pUchI, upakArI gurudevazrI AgaLa kaMi chAnu na hoya eTale zakarabhAInA IzArAthI pU. caritranAyakazrIe sakSepamAM badhI vAta karI, pU. zrI jhaverasAgarajI ma.nA patra paNa matAnyA. pU. zrI nItivijayajI ma. khUba prasanna thayA. jyAtiSanI dRSTie kumArayeAga- rAjayoga hAI tu ja sUrimatra-vardhamAna vidyAthI abhima Mtrita vAsakSepa pU. caritranAyakazrInA mastake karI hArdika zubhAzaMsA sAthe varada AzIrvAda ApyA. pachI jagavallabha pArzvanAtha ane jhaverIvADanA ciMtAmaNi pArzvanAthaprabhu ane zrI AdIzvara prabhu, zrI ajitanAtha, zrI sa`bhavanAtha prabhunA vizALa zAMtarasa-jharatA mitreAnI ullAsapUrvaka yAtrA karI sayama mATenI maMgaLayAtrA nivine thavAnI maMgaLakAmanA karI amRta coghaDIyAmAM harakhabhera amadAvAdathI dhaMdhukA sAMDhaNI mAraphata sAMjanA pAMca vAge lagabhaga pahoMcI gayA, kalikAla sarvajJa pU. A. zrI hemaca`drAcAya ma. nI janmabhUmi tarIke dhaMdhukAnI pAvanabhUminAM upAzraye jaI rAtrivAsa karyAM. daherAsaranAM dana karyA', sAdharmika bhaktinA lAbha levA utsuka anela sthAnika-zrAvakonI bhakti svIkArI. zakarabhAI bajAramAM jai tapAsa karI coghaDiyAmAM lI'khaDI paheoMcI javAnA IrAde prasthAna karyuM. sAMDhaNInu nakkI karI AvyA. savAre pahelA zubha vahelI parAThe cAra vAge sAta navakAra gaNI 303 69000 90000 GC H parI IG) ) tra Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ot Supiste was CH mAha vada 13 gurUvAranA prathama zubha ceAghaDiye umaMgabhera lIMbaDI paheoMcI gayA. gAma bahAra bhagAvAnA kAMThe sAMDhaNI vALAne TharAvela paisA ane cAgya bakSIza ApI vidAya karyA. zakarabhAIe pU. caritranAyakazrIne bhogAvAnA sAmA kAMThe lai jai gAmamAM pesatAM pUrva sAta navakAra, traNa uvasaggahara ane zrI gautama-svAmIjInu nAma uma gabhera levA pUrNAMka upaDatA sUre sAta DagalAM mukAvI lIbaDImAM praveza kara mATA daherAsare jaI zrI zAMtinAtha prabhunAM darzana ka viSaya-kaSAyanA tApane zamAvanAra savirati cAritranI zubhaprAptinA saphaLa sakalpa sAthe pR caritranAyakazrI caityavaMdana karI zaMkarabhAInI nizrAe vinItabhAvapUrvaka jaina upAzraya tarIke parAtI pUrIbAI jaina dharmazALAnA praveza-dvAre traNa navakAra gaNI apUrva bhAveAllAsa sAthe dAdaro caDhI pU. tAraka gurUdevazrI averasAgarajI ma. pAse pahoMcyA. vivekI zakarabhAI e pATale lAvI gaDulI karI 15 rUpiyA ane zrIphaLa pU. caritranAyakazrI pAse mukAvI vidhipUrvaka vaMdanA karI sukhazAtA pUchI. zaMkarabhAine tathA pu. caritranAyakazrIne pU. zrI jhuMvarasAgarajI ma. zrIe eLakhI kAyA, ane cegya rIte AvakAra ApyA. maganabhAi-bhagatanA bhaktibhAvathI tameLa patra zakarabhAie raju karyAM. pU. averasAgarajI ma. zrInA IzArAthI upasthita vevekI-zrAvako nAstApANI ane sevApUjA mATe Agraha-bhaktibhAvapUrvaka pU. caritranAyakazrI zaMkarabhAIne laI gayA. A rIte pU. caritranAyakazrI saMyamagrahaNa mATenI lAMkhA samayanI tamannAne pUrvAMsvarUpa ApavA pU. bApujInI geAThavaNa pramANe nivine tAraka gurUdevazrInA caraNeAmAM pahoMcI gayA. have ahI mahatvanI bAbata e che ke bahumUlya hIrA ke naMga sAnAnI vIMTImAM ja vadhu zAthe-e leAkara|ti mujaba pUrvajanmanuM viziSTa-ArAdhanAnuM khaLa laI zAsananA viziSTa prabhAvaka banelA ane ArAdhanAnA bhAva prANa-samA AgamAnA kALakhaLe verivakhera thayela viziSTa-vArasAne vyavasthita-svarUpa ApavAnuM mahAbhagIratha kAra! ekale hAthe karanAra mahApurUSane kevA advitIya--ejasvI, zAsananA maulikataveAthI sabhara, tAraka. prauDhajJAnIgItA' gurUbhagavaMtanI nizrA saphaLa-rIte maLI ? te vastu paNa khUba ja gaMbhIra bhAthI ahIM vicAravA jevI che. tethI pU. caritranAyakazrI jevA naMganI bahumUlyatAne e khAvI viziSTa rIte camakAvanAra mahAna zAsanaprabhAvaka pU. zrI jhaverasAgarajI ma.zrInA adbhuta prasiddhaprAya aitihAsika paricaya sAgarazAkhAnA prabhAvapUNa mahApurUSonI oLakhANa sAthe Apane ahIM prasaMgAcita manAya che. A TNImAMnI A zika kA Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vardhamAna svAmine namaH Aga monA sUkSama tAttvika padArthone saraLazelimAM samajAvanAra Agamika prauDhavyAkhyAtA zAsanaprabhAvaka zAsana saMrakSaka vAdimUrdhanya gItArtha sArvabhauma pravacanika ziromaNi dhyAnastha svargata pU. AgamoddhArakazrInuM jI............ ...........ri.....tra -: khaMDa 3 :- Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 18 pU. caritranAyakazrInI pU. AgamAddhArakazrI jI...va....na....ca.......tra khaMDa-3 vi.....yA...........ma [prakaraNa 18 thI 24] pAnuM nAma vairAgyabhAvanAne saphaLakhanAvanAra gurU bhagavaMtanI paraMparA-paTTAvalI 305 thI 311 19 sAgara-zAkhAnA adhinAyaka pU. A. zrIvijayahIrasUrIzvarajI ma.nA saMkSipta-paricaya 20 sAgara-nAmavALA zAsana-prabhAvaka puNya purUSA 21 pU. caritranAyakazrInA jIvanane tejasvI epa ApanAra sAgarazAkhAnI kramika-paTTAvalInA mahApurUSA 22 pU. caritranAyakazrInA vyakitatvane camakAvanArI sAgara-zAkhAnA adhinAyakAthI prabhAvita amadAvAda-nagarazeThanA vaMzajonI pu....Nya...gA...thA... 23 sAgara-zAkhAnA tejasvI tArakarUpa pU. munizrI mayAsAgarajI ma. tathA zeTha haThIbhAInI vADInI pratiSThAnA bhavya prasaMga 312 thI 316 317 thI 339 24 zramaNa paraparAmAM zramaNavarganI 18 zAkhA paikI sAgara-zAkhAnI svataMtra asmitA prakaTAvanAra ma....hA...pu.rU......... 340 thI 354 355 thI 361 362 thI 374 375 thI 376 CCC CR facPage #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Belum 6 prakaraNa18 rDa 6 pR. caritranAyakazrInI pha ? vairAgya-bhAvanAne saphaLa banAvanAra guru-bhagavaMtanI re paraMparA-paTTAvalI De 1: 06 pu, caritranAyakazrI janma-jAta sAhajika-vairAgyabhAvanA prabaLa-saMskArothI vAsita banI pU. pitAjInI tAtvika-daSTithI ghaDAyela Adarza--vivekabuddhithI apUrva-vairAgyaraMgamAM raMgAyela banyA, ke--jenA pariNAme vartamAna-zAsanane saphaLa karNadhAra, zrutajJAnanA ajoDa pAragAmI ane pravara zAsana-prabhAvaka banI zakyA, paNa A kAryamAM je puNya-puruSanI nizrAmAM saMyama svIkArI adbhuta preraNAnuM baLa meLavyuM na sugrahIta-nAmadheya pU. muni zrI jhaverasAgarajI ma. jevA asAdhAraNa pratibhA-zakti, atigahana Agamika-padArthonuM talasparzI-jJAna, viziSTa saMyama, prabhAvazAlitA Adi guNasaMpanna mahApuruSanI nizrAne paNa mahattva puNyapratApa che. te pUjya puruSa prabhu mahAvIranI paraMparAmAM kevuM advitIya sthAna dharAve che temaja teonA pUrvagAmI kayA kayA mahApuruSo thaI gayA, te badhuM jANavA-vicAravAthI pU. caritranAyakazrImAM pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe meLavela viziSTa zrAvaka-kuLanA Adarza-saMskArenA ghaDataramAMthI upajela tattvadaSTi ane vivekabuddhinI keLavaNInA pariNAme zAsananuM gauravavaMtu apUrva khamIra kevI rIte vArasAgata maLyuM ? te vAta spaSTa samajAze ! 7 A varSa SIca lITara tra mAM. jI, kaTa Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DuDinieEURS tethI carama tIrthaMkara prabhu mahAvIra-paramAtmAnA zAsananI paTTAvalI-guruparaMparAnA saMkSipta-paricayanI pUrva bhUmikAvALe sAgara zAkhAnI vataMtra gurUparaMparAne sakSipta nirdeza karI vamAna sAgara-zAkhAnA prabhAvazALI AdyapuruSa rUpa jagadguru pU. A. zrI vijaya hIrasUrIzvarajI ma. nA TUMka paricaya jaNAvAze, pachI temanA samayathI zramaNu-saghanI 18 zAkhAo paikI svataMtra-zAkhArUpe vistarela sAgara-zAkhAnA prAcIna-arvAcIna prabhAvaka- puruSonI mAhitInI rajUAta jijJAsuone upayogI dhArI rajU karAze. prabhu mahAvIranI paTTapara parA ( Tru kaparicaya ) dareka tIthaMkarAnA jeTalA gaNadhara hAya, teTalA gaNA--gacche hAya che, paraMtu carama tIthapati zrI mahAvIra prabhunA gaNadharA 11 hatA, chatAM temanA gaNeAnI sa MkhyA navanI hatI kemake eka vAcanAvALA yati-samudAyane gaNu kahevAya che." eTaleke prabhu mahAvIranA 11 gaNadharo paikI AThamA-navamA gaNadharI saMyukta rUpe sADA traNaso sAdhuone vAcanA ApatA hatA, temaja dazamA ne agiyAramA gaNadharI paNa sayukta rIte sADA traNaseA sAdhuone vAcanA ApatA hatA. A uparathI prabhu mahAvIranA 11 gaNadharA chatAM chellA cAra-gaNudharAnI saMyukta vAcanAnA kAraNe gaNunI saMkhyA navanI hatI, ema spaSTa thAya che. Ama chatAM prabhu zrI mahAvIranA nirvANu pachI pa`cama gaNadhara zrI sudharmA svAmIjInuM zAsana-saMcAlakapaNuM astitvamAM rahyuM, tethI temanA ja gaNu cAlu rahyo, mAkInA gaNudharAnA gaNA pU. zrI sudharmAsvAmIjInA gaNumAM bhaLI gayA. pU. zrI sudharmAsvAmIjInI paraparAmAM aneka sa-prabhAvaka AcAryAM, yugapradhAnA thayA che ke jene paricaya paTTAvalIonA soMgraha-graMthamAMthI vigatavAra maLe che. jaina-saghamAM zvetAMbara zAkhAmAM 84 gacche hAvAnI mAnyatA pracalita che, keTalAka vidvAnAnA jaNAvyA pramANe " pU. A. vajrasvAmIjInA ziSya pU. A. vajrasenasUri ma. nA cAra ziSyA cadra, nAgendra, nivRti ane vidyAdhara dvArA darekanA ekavIsa ekavIsa ema 84 gaccha pravartyA" ema prAcIna graMthAmAM nAMdha maLe che. vaLI keTalAka vidvAnA ema paNa udyotanasUrie 84 ziSyAne AcArya pada jaNAve che ke " vi. sa. 994 mAM pU. A. zrI ApavA dvArA 84 gacchAnI sthApanA karI." A uparAMta judI-judI paTTAvalI ane pratimAjIe paranA jUnA zilAlekhA parathI A ga 306 dhyA 24 ka Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vamAna zramaNa saMghanA mULa puruSa zAsana-nAyaka 00000000) 00000000 hae ITI paMcamagaNadhara * zrI sudharmAsvAmijI zaka Page #367 -------------------------------------------------------------------------- Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HAMBUTAN aitihAsika daSTie taiyAra thatI noMdhanA AdhAre gAnA vividha nAmonI saMkhyA 99 sudhI pahoMce ema lAge che. - A badhA gomAM tapAgacha e koI svataMtra gaccha nathI, kemake tenI sAmAcArI zAstrIya paraMparA ane jatakalpathI judI nathI, ke jevI bIjA gamAM jovA maLe che, tethI bIjA badhA garo potapotAnI svataMtra sAmAcArIthI mULa zAkhAmAMthI judA paDyA, ema sAmAcArI bhedathI kahI zakAya. eTale pU. zrI sudharmA havAmIjI ma. nI paraMparA cAlyA-AvatA maulika-saMghane oLakhavA mATe "tapAgaccha" e nAma kALakrame rUDha thayuM. vaLI A nAma kevI rIte yuM ? te mATe ItihAsamAM evI noMdha maLe che ke viSama-kalikALanA baLe saMyamI-jIvanamAM pesI gayelI zithilatA dUra karavA mATe prabhu mahAvIrathI cuMmAlIsamI pATe thayelA pU. A. zrI jagatacaMdrasUrIzvarajI mahArAjazrIe caitravAla gacchanA pU. A. zrI devaprabha sUrIzvarazrInI sahAyatAthI krioddhAra karela." pU. A. zrI jaganacaMdra sUrIzvarajI mahArAjazrIe vi. saM. 128pamAM AcAryapadavInA divasathI ja yAjajIva AyaMbila tapa prAraMbhela." A utkRSTa-tapanA prabhAvathI AkarSAyelA cittoDanA mahArANAe Adara-sanmAna pUrvaka teDAvI rAjyasabhAmAM bahumAnapUrvaka "tapa" birUda ApyuM. tyArathI vaDagachanuM nAma tapAgaccha" evuM jAheramAM zarU thayuM." | paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjIthI cAlI-AvatI maulika-zAsanaparaMparA pUjya AcArya zrI jAtacaMdrasUrIzvarajI mahArAjazna nI varSonI ugra tapazcaryAthI AkarSAyela mevADanA mahArANAe Apela "tapa" birUdathI "tapAgaccha" e ja mathI oLakhAvA lAgI. paNa hakIkatamAM te mULa paraMparA tapA" vizeSaNathI oLakhAtA pahelAM nIce mujabanA nAmothI samaye-samaye viziSTa prasaMga-vizeSathI oLakhAtI AvI che, te A pramANe 1 nigraMthagacha - pU. sudharmAsvAmIjIthI 8mI pATa sudhI. 2 keTigacha - caudamI pa sudhI. 3 caMdragacha - paMdaramI pATa. 1 vanavAsIgaccha- soLathI pAMtrIzamI pATa sudhI. 5 vaDagaccha - chatrIzamIyuM teMtAlIzamI pATa sudhI. 6 tapAgaccha - 44mI pATe thayela pU A. zrI jagatacaMdrasUrijI. ma. thI. A saMbaMdhI hakIkata pU. upa zrI yazovijayajI ma. racita zrI sImaMdhara svAmInA (350 gAthAnuM) stavana (DhALa 16 gA. 19 thI 22) mAM che. 307 Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > SusiteEURS, A tapAgacchanI kramika paTTAvalI carama tIthaMkara prabhu mahAvIra svAmIjInA paMcama gaNadhara zrI sudhasvAmIjInI gurU-paraparA rUpe A pramANe che; 1 2 4 5 6 7 8 re 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 "" zrI sudharmAMsvAmIjI mahArAja ja khUsvAmIjI mahArAja prabhavasvAmIjI mahArAja ,, 23 "" ,, ,, 22 ,, 22 .. ,, 22 "2 22 " "2 ll .. "" .. sara .. tapAgacchanI maulika gurU-para parA-paTTAvalI zaSyabhavasUrIzvarajI ma. yazAbhadrasUrIzvarajI ma. saMbhUtivijayasUrijI ma., ane zrI bhadraSAhusvAmIjI ma, sthUlabhadrasUrIzvarajI ma. A mahAgirijI ma., ane Aya suhastisUrIzvarajI ma. susthitasUrIzvarajI ma. ane zrI supratibaddhasUrIzvarajI ma. IMdrannisUrIzvarajI ma. nnisUrIzvarajI ma. si'haeNgirisUrIzvarajI ma. vasvAmIjI ma. vajrasenasUrIzvarajI ma. caMdrasUrIzvarajI ma. sAmatabhadrasUrIzvarajI ma. vRddhadevasUrIzvarajI ma. pradyotanasUrIzvarajI ma. mAnadevasUrIzvarajI ma. mAnatuMgasUrIzvarajI ma. vIrasUrIzvarajI ma. jayadevasUrIzvarajI ma. devAna dasUrIzvarajI ma. * A kha'ne sUrIzvarAe sUrimaMtranA 1 kreDa jApa karyAM hatA tethI nitra thagacchanu nAma koTigaccha thayela. 308 kA 23 3 Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sima 189000 27 ,, 24 , vikamasUrIzvarajI ma. 25 , narasiMhasUrIzvarajI ma. 26 , samudrasUrIzvarajI ma. mAnadevasUrIzvarajI ma. , vibudhaprabhasUrIzvarajI ma. jayAnaMdasUrIzvarajI ma. raviprabhasUrIzvarajI ma. yazodevasUrIzvarajI ma. , pradyumnasUrIzvarajI ma. , mAnadevasUrIzvarajI ma. >> vimalacaMdrasUrIzvarajI ma. udyotanasUrIzvarajI ma.* 36 , sarvadevasUrIzvarajI ma. 37 , devasUrIzvarajI ma. 38 , sarvadevasUrIzvarajI ma. 39 , yazobhadrasUrIzvarajI ma. ,, municaMdrasUrIzvarajI ma. - ajitadevasUrIzvarajI ma. vijayasiMhasUrIzvarajI ma. semaprabhasUrIzvarajI ma. jagatacaMdrasUrIzvarajI ma.x devendrasUrIzvarajI ma. gharmaghoSasUrIzvarajI ma. * 47 , samaprabhasUrIzvarajI ma. 48 ,, matilakasUrIzvarajI ma. 49 , devasuMdarasUrIzvarajI ma. A surIzvare vi. saM. 994mAM vaDa-vRkSanI chAyAmAM ATha ziSyane AcArya-pada ApavAthI vanavAsIgacchanuM nAma "vaDagacha thayela, * A sUrIzvare vi. saM. 1285mAM cittoDanA mahArANA dvArA varSonI AyaMbila Adi ugra tapazcaryAnA bahumAna rUpe "tapa" birUda meLavyuM hovAthI "vaDagacchanuM "tapAgaccha" nAma janasAdhAraNamAM pracalita thayuM. Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - KS HUILEURS pa0 , semasuMdarasUrIzvarajI ma. 51 , munisuMdarasUrIzvarajI ma. para , ratnazekharasUrIzvarajI ma. 53 , lahamIsAgarasUrIzvarajI ma. 54 , sumatisAdhusUrIzvarajI ma. 55 , hemavimaLasUrIzvarajI ma. 56 , AnaMdavimaLasUrIzvarajI ma. 57 vijayadAnasUrIzvarajI ma. 58 , hIravijayasUrIzvarajI ma. atyAranA vartamAna samasta zramaNa-samudAyanA prAyaH mI-purUSa tarIke jagadgurU pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvarajI ma. che. eTale caramatIrthakara, zAsananAyaka zrI mahAvIra-paramAtamAthI aThThAvanamI pATa sudhI saLaMga paTTAvalI vartamAnakALanA badhA pU. sAdhubhagavaMtane kasarakhI rIte AdaraNIya-mAnanIya che. tethI viSama-duSamaAranA vilakSaNa-viparIta prabhAva LA kAlamAM paNa aneka bAla-jIvone zAsanane hitakArI mArga raju karanArA vizALa zramaNa sara AyanuM Adhipatya meLavavAnuM gaurava gharAvanAra jagadgurU pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvara ) bhagavaMtanA ekachatrI-zAsana taLe zramaNa-samudAyanI vijaya, sAgara, caMdra, vimala, rA, rUci, nidhAna, kalaza Adi mukhya 18 zAkhAo (gurUsamudAyanI oLakhANa rU5) ane aneka peTAzAkhAo hatI. temAMthI hAlamAM vidyamAna samasta zramaNasamudAyane vijaya, sAbara, vimala ane caMdra e cAra zAkhAmAM prAyaH samAveza thaI jAya che. temAM paNa pU. caritranAyakazrI sAgarazAkhAnA A tIya tirdhara, zAsanaprabhAvaka, vAdavijetA, zramaNagaNuziromaNi pU. zrI jhaverasAgara 2 ma. nA ziSya he jagadgurU pU. A. zrI vijayahIra sUrIzvarajI ma. thI 5. jhavera sAgarajI ma. sudhInI guruparaMparAne kama jANu upayogI-jarUrI che te paraMparA raju karAya che. 1 ja nI vAra 3. A A R M DOJO *** (GE206 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A. zrIvijaya senasUri ma. BM << zramaNa-samudAyanI 18 zAkhAo paikI sAgara zAkhAnI paTTAvalI 58 jagadguru pUjya AcAya devazrI vijayahIrasUrIzvarajI ma. upAdhyAya zrI kIrtti vi.ma.gaNI 69 munizrI gautamasAgarajI !. 70 munizrI jhaverasAgarajI ma. 71 pU. AgamAdvAraka AcArya devazrI varta mA na sAgara zAkhAnA zramaNa samudAya nI guru - paraMparA. pAvalI Deve | 59 upAdhyAyazrI upAdhyAya zrI kalyANa vi.ma. gaNI kanaka vi.ma.gaNI sahajasAgarajImAgaNI upAdhyAya zrI | E upAdhyAya zrI vana jayasAgarajI ma. gaNI | 61 upAdhyAya zrI nyAyasAgarajI ma. gaNI | kaeNra munizrI jItasAgarajI ma. 63 munizrI mAnasAgarajI ma. / 64 munizrI mayagalasAgarajI ma. | krupa munizrI padmasAgarajI ma. | } } munizrI svarUpasAgarajIma. munizrI nemasAgarajI ma. / munizrA ravisAgarajI ma. }G munizrI nANusAgarajI ma. }e munizrI mayAsAgarajI ma. | munizrI sukhasAgarajI ma. | pU. A. zrI buddhisAgarasUrijI ma. 31 ya E tra Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BusinieEURS prakaraNa-19 sAgara-zAkhAnA adhinAyaka pU. A. zrI vijayahIra surIzvarajI ma. nA saMkSipta paricaya vantamAnakALanA prAyaH samasta zramaNusamudAyanA mULapuruSa tarIke prakhyAta ane viSamakALamaLe saMyamanuM khaLa vadhAravA mATenA pratikULa sayeAgeAmAM paNa ArAdhaka-puNyAtmAonA puNyabaLe ke tenI pUrva-bhavanI viziSTa-ArAdhanA khaLe pAMcamAArAdhI viSamatara mAhanA saMskAronI zyAmalatAbharI paristhitiomAM paNa lapasaNIyA-mArge dhIratA pUrvaka makkama DagaluM bharanArA vIra puruSanI jema adbhuta AtmazaktinA vikAsane keLavI viziSTa aNIzuddha-sayamanu pAlana, apUrva Atmadamana, viziSTa-indriyajaya AdithI vattamAnakALanA mumuda -ArAdhake mATe khUba ja mahattvanA preraNA-srotasamA jagadguru pU. AcArya devazrI vijayahIrasUrIzvarajI ma. thI ja sAgarazAkhAnu svatantra astitva jaNAtu hAI Anuva zika krame paNa pU. caritranAyakazrImAM utarI Avela viziSTa sadguNeAnA maLe zAsanarakSAnuM ajoDa mIra, apUrva zrutabhakti Adi vizeSatAnA rahasyane samajavA upayAgI thaI paDe, te zubhAzayathI pU. A. zrI vijaya hIrasUrIzvarajI mahArAjAnuM jIvanacaritra zrIhIrasaubhAgya mahAkAvya, jagadgurU kAvya Adi prAmANika graMthAnA AdhAre TUMkamAM paNa ahiM Alekhavu Ucita lAge che. "jagadgurU pU. A. zrI hIravijayasUrIzvarajI ma.nA ja ma zrI sAmasu MdarasUrIzvarajI jevA prabhAvaka--purUSanI janmabhUmi tarIke prakhyAti pAmela pAlaNapuramAM vi. saM. 1583nA AlDaMga ko bAkAka ra Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taa t 11) mogala-samrATa-akabara bAdazAha-pratiAdhaka jagadguru pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvarajI mahArAja (jemanAthI sAgara-zAtA svataMtra rItane astitvamAM AvI) meditati LAST hall)li Page #375 -------------------------------------------------------------------------- Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ta 21 MURUM mAgazara suda navamInA divase khIsarA getrIya ane osavAla vaMzIya kurazAhane tyAM the hatuM, temanI mAtAnuM nAma nAthIbAI hatuM. sUrIzvarajInuM janma nAma hIrajI rAkhavAmAM AvyuM hatuM. hIrajInA janma pahelAM nAthIbAIe saMghajI, sUrajI ane zrIpAla nAmanA traNa putre temaja raMbhA, rANI, vimalA nAmanI traNa putrIo ema cha saMtAnane janma Ape hate. hIrajI jevA puNyAta-putranA janmathI kurAzAhanA bhAge prabaLa svarUpa dhAraNa karyuM. ane "putranA lakSaNa pAraNAmAMthI jaNAya" e kahevata anusAra hIrajI bAlyAvasthAthI tejasvI, lakSaNavAna ane nehALa svabhAvane bace. anukrame vRddhi pAmatAM pAMca-varSanI vaye kuMjAzAhe hIrajIne vyAvahArika-jJAnanI prApti mATe zALAe mU, ane dhArmika jJAna meLavavA sAdhu-saMsargamAM rAkhI gya keLavaNI ApavA mAMDI. tIphaNa-buddhi, ekAgra mana ane jJAna-pipAsAne kAraNe mAtra bAra varSanI uMmare ja hIrajI dhArmika jIvanamAM pAba tatpara banyuM. tenA dhArmika AcAra-vicAra ane raheNI-karaNa uparathI kuTuMbIjanene jaNAvyuM ke "hIrajI tejasvI ne vidvAna saMta thaze." kudaratane paNa kaMIka e ja gamatuM haze, bhAgyayoge thoDo samaya vItya, tevAmAM hIrajInA mAtA-pitA svargavAsI thayA. sajajana-purUSe game tevA prasaMgamAMthI paNa bedha le che, tema hIrajIne A banAvathI saMsAranI asAratA temaja anityatAnuM bhAna thayuM, temano viraktabhAva vRddhi pAme. bAda hIrajInI be bane vimaLA ane rANI je pATaNa rahetI hatI, te pAlanapura AvIne hIrajIne pATaNa teDI gaI. pATaNamAM A vakhate prabhu mahAvIranI pa6 mI pATe AvelA kriAddhAraka pU. A. zrIAnaMdavimaLa sUrIzvarajI ma. nA paTTadhara pU. A. zrI vijayadAnasUrIzvarajI birAjatA hatA, hIrajI haMmezAM vaMdana karavA ane vyAkhyAna-zravaNa nimitte upAzraye javA lAge. pU. A. zrI vijayadAnasUrIzvarajI ma.nA upadeze tenA kamaLa-hadayapaTa upara asara karI, ane hIrajIe dIkSA levAne manamAM ja niradhAra karI nAMkhe, prasaMga sAdhI bahenane paNa pitAne abhiprAya jaNAvyuM. bahena samaju ane zANI hatI. "prANI mAtranA kalyANanI ucI hada e dIkSA che? ema te jANatI hatI, tethI teNe dIkSA levAne niSedha na karyo, temaja mahavazatAne lIdhe khullA zabdomAM anumati paNa na ApI zakI, paraMtu chevaTe bahenane samajAvI. A rIta - 313 na ta T huM A. jI. 40 Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1596nA kArtikavAda 2 ne somavAranA divase hIrajIe prajyA. grahaNa karI ane temanuM "hIraharSa" evuM nAma rAkhavAmAM AvyuM. hIrajInI sAthe bIjA ATha jaNAe dIkSA lIdhI. me-dhIme zAstrAbhyAsa karatAM teo saMyama-dharmamAM pravINa banyA. have gurUne temane nyAyazAstramAM pravINa karavAnI bhAva thaI. Adhunika-samayamAM jema nyAya zAstra mATe baMgALa ane vyAkaraNa mATe kAzIne kendra dAna mAnavAmAM Ave che, tevI rIte te samaye dakSiNamAM nyAyazAstranA vicakSaNa vidvAne rahetA tA. gurUAzAthI pU. muni zrI dharmasAgarajI ma. ane pU. zrI rAjavimaLajI ma. ne sAthe laIne pU. hIraharSamuni devagiri (dolatAbAda) gama!. tyAM keTaleka kALa rahI "ciMtAmaNi" vigere nyA zAstranA kaThinamAM kaThina graMtho abhyAsa karyo. abhyAsa karI AvyA bAda temanI zakti temaja gyatA joI vi. saM. 1697 mAM nADalAI (mAravADe) mAM paMDitapada ane vi. saM. 1608 mAM te ja nagaramAM vAcaka upAdhyAya pada ApyuM. bAda vi. saM. 1610 mAM zihImAM cAMgAmAM tAe karAvela mahatsavapUrvaka AcAryapada pradAna karavAmAM AvyuM ane temanuM zrI vijayahIrasUri evuM nAma sthApavAmAM AvyuM. AcArya padavI pachI teo vihAra karI pATaNa AvyA ane te prasaMge subA zerakhAnanA maMtrI bhaNasAlI samaratha atula dravya vAparyuM vi. saM. 1622 mAM vaizAkha suda 12 nA roja utA gujarAtamAM mahesANu pAse vaDAvalI (cANamAthI 5 mA.)mAM gurU mahArAjazrI pU. A. zrI vijayadAnasUrIzvarane svargavAsa thatAM temanA mAthe ga7nI sAra-saMbhALanI mahatvapUrNa javAbadArI AvI. sUrijI pUrvajanmanI prabaLa-ArAdhanAnA baLe viziSTa te jJAna-saMyama-tapanI triveNIne suMdara samanvayAtmaka suga sAdhI zAsananI apUrva prabhAvanAnA kAryomAM yazasvI banI aneka bhavyAtmAone dIkSA, aMjanazalAkA pratiSThA, charI pALatA tIrtha yAtrA--saMgha Adi mahattvanAM kAryo uparAMta teo zAsananI surakSAnA kAryamAM bAhya-atyaMtara A maNone khALavAmAM paNa pUrNa saphaLa nivaDayA hatA. | vikramanI soLamI-zatAbdImAM bhAratamAM ane khAsa karIne gujarAta-prAMtamAM phelAyelI a-rAjakatAnuM je sAmrAjya jANyuM hatuM, temAM pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvarajI ma. ne paNa keTalAka kaSTadAyaka-prasaMgamAMthI pasAra thavuM paDyuM hatuM. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Devam zrI jagadagurU-kAvya Adi graMthamAM jaLavAI rahelI khaMbhAta, borasada, kuNagera, amadAvAda vagere keTalAya naromAM pU. AcArya bhagavaMta para vitelA trAsa-julmanI hakIkta te samayanI vicitra-paristhiti nI jANa karAve che. A sUrIzvarajIe pitAnA saMgIjIvanamAM ghaNuM-ghaNuM Azcarya--pamADanArAM kAryo karyA hatAM. temAM sauthI mahattvanuM ka ma mogala samrAphTa akabara bAdazAhane pratibaMdha karI tenI mAraphata judA judA sthaLe ama ri-paDaha vagaDAvyA ane prabhu-zAsananI zobhA vadhArI hatI. caMpA nAmanI zrAvikAnA cha mahinAnA upavAsanA bahumAnAthe temane pAlakhImAM besADI dahere darzana karavA ADaMbarathI laI javAnA prasaMge mogala-samrA akabara bAdazAhe pitAnA maMtrIo mAraphata caMpA zrAvikAne AdarapUrvaka bolAvIne tapazcaryAne lagatI hakIkta pUchI, tyAre caMpA zrAvikAe deva-gurUne ane vartamAnakAlIna potAnA gurU zrI vijayahIrasUrIzvarajI ma. ne prabhAva kahI saMbhaLAvya tethI mAnuM kalyANa ane thAnasiMga rAmajI nAmanA jaina-gRhasthone bolAvI sUrIzvarajIne padhAravA mATe vinaMti-patra lakhe, sUrIzvarajIe zAsananI sevA mATe samayanuM baLAbaLa joI magala-samrATa bAdazAha akabaranA AmaMtraNane dhyAnamAM rAkhI te tarapha vihAra karyo. . amadAvAda, pATaNa, pAlanapura, Abu thaI zihImAM zrI kuMthunAtha prabhunA daherAsaranI pratiSThA karAvI jodhapura-sAMgAnera- AgrA thaI teo phatehapura-sikIthI cha mAIla dUra abhirAmAbAda AvI pahoMcyA. visaM. 1639nA jayeSTha vadI 12 nA divase sUrijIe apUrva svAgata sAthe phatehapuramAM praveza karyo. jayeSTha vadI 13 nA divase bAdazAha sAthe sUrijInI pahelavahelI mulAkAta thaI ane bAdazAhe potAnA mitramaMDaLa sAthe ubhA thaI sUrijInuM svAgata karyuM, pachI keTaleka upadeza sAMbhaLe, jenA pariNAme bAzAha bhaktibhAvamAM gulatAna banI temanI vidvattA pratye bahumAna dharAvato thayo. pachI pU. A. zrI hIrasUrIzvarajI ma, nA saMparkamAM rahIne krUratA, niSpharatA, hiMsA parAyaNatA Adi durgaNone gA karI dayA-karUNAnA saMskArothI khUba ja bhAvita bane. pU. AcAryazrInA upadezathI prabhAvita banI samrAphTa akabare bheTa svarUpe bIjI koI vastu jaina sAdhupaNAnI rIte na svIkAratA sUri-bhagavaMtanA caraNamAM AcAryadevazrIne ISTa abhayadAnanI Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KESAVEURS gheSaNa rUpa parvAdhirAja zrI paryapaNuM mahAparvanA 8 divasa ane be-be divasa AgaLapAchaLa umerI bAra divasanuM amAri-paTTaka bheTa dharyuM. sUrijInI AjJAthI bAdazAhanI dharma jijJAsAne saMte vA rahela pU. zrI zAMticaMdra vAcake vividha hRdayaMgama-dharmopadeza dvArA jJAnAmRtanuM pAna karAvI varSamAM 6 mahinA jIvahiMsA baMdhInA pharamAne bAdazAha pAsethI meLavI gurUcaraNe bheTa dharyA pU. AcArya devazrInI pratibhA, vidvattA, apUrva-tyAga, viziSTa saMyama, mArmika-dharmopadeza, ItyAdithI AkarSAIne megala samrATa akabare zrI siddhAcala mahAtIthara, zrI giranArajI, zrI kezarIyA, zrI AbujI, zrI sametazikharajI vagere tIrtho jaina vetAmbara zrI saMghanI mAlikInAM karAvI te bAbata paravAnA karI ApelA. AvA aneka ananya-sAdhAraNa viziSTa anamedanIya kAryothI sUrijIne jagadgurUnuM vizeSaNa prApta thayela. AvA puNyaprabhAvaka sUrijI vi. saM. 1652 bhAdaravA suda 11 nI rAtre samAdhipUrvaka unA (saurASTra)mAM svargavAsa pAmyA. pU. AcArya zrI puNyazarIrane jyAM agni saMskAra karela, te sthAne sUrijInA guNagrAhI bhaktivaMta zrIsaMghe suMdara derI banAvI temAM pU. AcArya devanI pAdukA sthApana karela. ke je Aje paNa bhavyAtmAone pUjya AcArya devanA guNanI garimAnuM smaraNa karAvatI sUrijInA amara-kIrtidehanuM ghaDatara karI rahI che. 1 mahApuruSanI puNya-chAyA che saMsAranA trividha tApathI akaLAI rahelA saMsArI - ne vizuddha-jIvana ane bhAva-vAtsalyathI zubhatA mahApuruSe dhama-dhakhata raNamAM ekalA-aTUlA rajhaLatA musApharane vRkSanI zItaLachAyAnI jema aMtaraMga apUrva-zAnita ApanArA hoya che. tethI ja upakArI jJAnI-bhagavaMtoe pavitra puruSanA saMparkamAM rahevAnI bhArapUrvaka bhalAmaNa karI che. Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke 1 * 2002 28 8 2 Expence prakaraNa-20 sAgara nAmavALA zAsana-prabhAvaka puNya-puruSo pU. jagadguru A. zrI hIravijaya-sUrIzvarajI ma. thI svataMtra-zAkhA rUpe zarU thayela sAgara-zAkhAnA samatha prabhAvaka puNya-puruSano paricaya ApavA pUrve maLI AvatI mAhitI mujaba zramaNa-samudAyamAM vijA, vimaLa, candra, rUci, nidhAna, sAgara, kaLaza, ratna, pramAda Adi aDhAra prakAranAM nAmA prApta thatAM hoi pU. A. zrI hIravijaya sUrIzvarajI ma. zrI pUrve thayela sAgara"nAmavALA keTalAka viziSTa puNya-purUSono paricaya A prakaraNamAM apAya che. zAsana-mAnya tapAgacchanI maulika-para'parAne biradAvanArA aneka mahApurUSo thaI gayAnI noMdha paTTAvalI-AdinA itihAsane tapAsatAM jaNAya che. paraMtu pU. caritranAyakazrI saMyamI-jIvana daramyAna zAsananI dhagaza ane viziSTa zrutAnurAga Adi maLe je rIte ajoDa gAsana-prabhAvaka banI zakayA, temAM sAgara-zAkhAnA udAtta-- jayotidhara-mahApurUSonAM viziSTa jIvanatattvAnA paNa phALA jaNAya che. kemake pU. caritranAyakazrI tapAgacchanI sAgara-zAkhAnA tejasvI-sUryadegsamA hAi pU. caritranAyakazrImAM sAgara-zAkhAnA prabhAvaka-mahApurUSonI chAyA Ave, e sa Mbhavita che. tethI tevA zAsanaprabhAvaka nAgara-zAkhIya keTalAka sUri-bhagavaMtA, padmastha-munivara ane ujjavala-kriyApAtra suvihita-munivarone jarUrI TUka paricaya ahIM apAya che. zrI jJAnasAgara sUri : zrI sAmatilaka-sUrinI pATe AvelA zrI devasu darasUrinA ziSya zrI jJAna sAgarajI mahArAjanA janma vi. saM. 1405 mAM thayA hatA. 64 G GAGtra 317 Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KETUVZEMAS teoe vi. saM. 1417 mAM bAra varSanI vaye dIkSA ane vi. saM. 1441 mAM AcArya pada prApta karyuM hatuM, sAgara-zAkhAnA prabhAvaka-puruSamAM teonuM sthAna sauthI AgavuM che. teoe vi. saM. 1440 mAM zrI Avazyaka sUtra para avacUri, vi. saM. 1441 mAM zrI uttarAdhyayana sUtra para avasUri temaja zrI ghaniya kti para avasUri racI hatI. A uparAMta zrI munisuvrata stava ane ghanau (3) ghoghA) maMDana zrI navakhaMDA pArzvanAtha stava rahyAM hatAM. vaLI gurnAvalInA AdhAre teone vi. saM. 1460 mAM svargavAsa thaye hate. ane kALadharma pAmIne teo cethA devalekamAM devapaNe upajyA hatA. zrI lakSmIsAgarasUri : prabhu mahAvIranI trepanamI pATe pU. A. zrI ratnazekharasUri ma. nA paTTaprabhAvaka zrI lakSmIsAgarasUri thayA. temane janma umatA gAme vi. saM. 1464 mAM bhAda ravA vadi bIje thayela, ane vi. saM. 1470 mAM pATaNamAM dIkSA, vi. saM. 1479 mAM paNa pada, vi. saM. 1499 mAM rANakapura tIrthe paMnyAsapada, vi. saM. 1501 mAM zrI muMDala -muMgathalA-(AburoDa pAse) tIrtho vAcaka pada, ane ejasvI zAsana-prabhAvanAnI zAMti joI vi saM. 1508 mAM zrI majajApadra (majerA-mevADa) mAM pU. A. zrI ratnazekharasUrIzvarajI ma. tathA pa. zrI udayanaMdIsUrIzvara ma. zrIe zAsana-prabhAvane sAthe ADaMbara pUrvaka AcArya padavI Apela * A tIrtha khUba ja prAcIna ane mahattvapUrNa che, caramatIrtha ra zrI mahAvIra deva paramAtmA chadmasthAvasthAmAM ahIM padhAryAnI anuzruti che. te kAraNathI prabhunA moTAbhAI zrI naMdivardhana mahArAjAe ahIM smArakacinDa tarIke maMdira baMdhAvyAnI anuzrutine puSTa karanAra ulekho paNa maLela che. hAlamAM A tIrthamAM tapASANunI kAryotsarga dhyAnamudrAnI prabhu mahAvIra paramAtmAnI bhavya pratimA che. keTalAka varSothI ajJAta ane khaMDera jevI bismAra hAlatamAM rahelA A tIrthane jIrNoddhAra ItihAsa premI zrAddhavarya viratna sva zrI acalamalajI medI zirohIvALAe khUba khaMta rAkhI tanatoDa parizrama uThAvI karAvyo che. A tIrtha AburoDathI 10 mAIla upara revadara-jIrAvalAjI reDa para Avela che. JDI gAmo[[[I zakI Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dev teozrInI zAsana-saMghanI yavasthAnI kuzala-kA kSamatA nihALI zrI devagiri (dolatAbAda mahArASTra) nivAsI zreSDI mahAdevabhAInA karela maheAtsava pUrvIka IDaranA zrIsa`ghe vi. sa, 1517 mAM gacchanAyaka te pUjyazrIne sthApyA. - pU. AcAryazrIe bhAre ta-mahenatathI ajJAnamUDha-janatAne dharmAMmAM sthira karavA khUba udyama karyA hatA, te zAnti rAyaNa, saraLa svabhAvI, mahAt AgamAnA jJAtA tathA dharmanA udyota vadhAranArA hatA. temaNe gacchanAyaka thayA pachI khaMbhAtamAM zrI ratnama`Dana ane zrI sAmadevasUri sAthe gacchameLa karyAM hatA, eTa judA judA pakSa badhAI gayA hatA, tene ekameka karavA mATe sArA prayatna karyAM. temanu vahArakSetra gujarA uparAMta marudharadeza tathA mALavadeza paNa hatA, tene pariNAme te khAjunA ghaNA zrImaMta zrAvake temanA upara bhakti--bahumAnavALA hatA ane teee temanA dvArA pratiSThA izubha kAryo karAvyAM hatAM. DuMgarapuranA keza sAdhanA zAha sAhe 120 maNu pIttaLanI jinabhUti karAvI tenI anya jinami e sAthe pratiSThA karAvI hatI. dakSiNamAM Avela devaranA zAha mahAdeve zatru MjayanI yAtrA karyA bAda lATapalI vigere sthAnamAM pUjyazrInA ma vAcaka, mahattarA padmanA puSkaLa dravyanA vyayapUrvaka mahAtsava karyAM hatA. mAMDavagaDha vAsI saMghaSA cadrasAdhue (caMdAzAhe) 7ra kASThamaya jinAlayeA ane dhAtunA 24 jinanA paTTo karAva| tenI pratiSThA guru mahArAja dvArA karAvI hatI. A uparAMta vi. sa. 1533 mAM akamI (pura) nA ukezava'zI seAnI Izvara ane patA nAmanA baMne bhAioe iDaranA bhANarAjAe du para karAvela jinamadira karatAM paNa uttuMga jinaprAsAda karAvI zrI ajitanAtha prabhunA mitra sAthe aneka pratimAonI zrI lakSmIsAgarasUri dvArA pratiSThA karAvI hatI. temaNe vi. saM. 1522 mAM gacchaparidhApanikA maheAtsava karI ghaNA sAdhuone AcAya pada, vAcaka padma, paMDita padma vigere pado aNu karyAM hatAM. 'guruguNuratnAkara' kAvyamAM jaNAvyu` che ke '' zrI lakSmIsAgarAranI nizrAmAM zrI sudhAnaMdasUri Adi nava AcAryAM, mahopAdhyAya zrI mahIsamudrajI Adi paMdara upAdhyAyeA ane hajArA munivarA hatA." G 319 A GAra tra Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAMPE MRE, krama A uparAMta pitapatAnA nAmane cheDe mUtti, AnaMda, pramoda, naMdI, ratna, maMDana naMdana, vardhana, lAbha, vijaya dharma, sema, hema, prema, udaya sAgara, mANijya, jaya, vijaya, suMdara, caMdra, cAritra, samudra, zekhara, vimala vigere nizAnI vALA hajAre sAdhuo temanI AjJAmAM hatA. ne vaLI lAvaNya samaya je eka sArA jaina-kavi thaI gayA che ane jemane vi. saM. 1521 mAM amadAvAdamAM janma thaye hatuM, temaNe vi. saM. 1529mAM pATaNamAM zrI lakSmIsAgara sUri pAse pratrajyA aMgIkAra karI hatI. zrI lakSmIsAgarasUrie "vastupALarAsa racAnI noMdha maLe che. zAsananI zobhA vadhArI temaja gacchabheda miTAvavA athAga parizrama sevI vi. saM. 1547mAM hADatI dezanA sumANulI gAme svargavAsI thayA. upAdhyAyazrI dharmasAgarajI mahArAja - maMgala-samrAd akabaranA darabAramAM anupama Adara-satkAra prApta karanAra jagadguru zrImad vijayahIrasUrIzvarajI ma.nA zAsanakALa daramyAna asAdhAraNa prakhara-paMDite thaI gayA che, temAM upAdhyAyazrI dharmasAgarajI mahArAjanuM nAma mokhare che. upA. zrI dharmasAgarajI ma. jAte savAla hatA, ane lADela temanuM janma sthAna hatuM. temaNe pitAnA mosALa mahesANAmAM vi. saM. 159pamAM soLa varSanI vaye dIkSA. aMgIkAra karI hatI. zrI vijayadAnasUri pAse zAstrAbhyAsa karyA bAda zrI vijayahIrasUrijInI sAthe nyAyane abhyAsa karavA devagiri gayA hatA, temanI prajJA ati-prakRNa hatI. temanA jIvananA keTalAka prasaMge "kharataratapA-carcA" nAmanI eka guTA pratane AdhAre maLI Ave che. temAM zrI paM. hIraharSane AcAryapada ApavAnI salAha ApanAra, keTalAya zrAvakanI zAstrazaMkAonuM samAdhAna karanAra, bIkAneramAM vAda karI devA zrAvaka vaDe prarUpita nAgorI luM kAgacchanI prarUpaNuM aMge zAstrIya yathArtha prarUpaNa karanAra, sarva mata-ganI sAmAcArI tapAsI tapAgacchanI sarvottamatA siddha karanAra, zrI mALadevanI rAjasabhAmAM sammAnita, zrI abhaya devasUri kharatara nathI" A vAtane sAbita karanAra tarIke temanI ghaNI bAbata jevAthI teonI vidvattA, zAsana-rakSAnI dakSatA ane prakhara vAda-vijetA tarIkenI prakhyAti tarI Ave che. na ka - Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAta) 200 2 A pramANe pU. upA, dhasAgarajI ma. aMgenI sAmAnya hakIkata vicArI, paNa aitihAsika maLI AvatA navapAtra-ullekhA pramANe nIce mujaba vizeSa vigate jANavA maLe che. upAdhyAya zrI dhasAgarajI ma. zAsananAyaka zrImahAvIrabhunA zAsana-gaganamAM tapAgacchanI paTTa-paraMparAmAM temaja tene sahAyaka zAkhA--paraMparAmAM ghaNA sUripuMgavA, padmastha-munibhagavaMtA temaja viziSTa zramaNa bhagava'tA, akhaMDa Atmateja, tyAga-tapa-saMyamanI sAdhanAnA ajakha nUra ane jJAnanA tejasvI prakAza AdithI jhaLahaLI gayA che. temAM vikramanI seALamI sadImAM kALabaLanI gajabanAka asara taLe a dhAdhUM dhIbharyA samayamAM gacchabhedanI pakaDamAM, bhUta zAsanane visarI potapotAnI mAcAya para parA ane tenA maMtavyeAne prANabhUta gaNI tenI surakSA mATe kadAgraha, vALa, duvidagdhatA, asUyA, matsara, AkSepa-pratikSepa Adi nikRSTa-keTenA sAdhanothI maraNiyA-prayAsa karanAra zAsana-pratyanIko sAme ekale hAthe zAstra-siddhAMtanA maLe ajhumanArA, svataMtra astitvane nahi pAmelI chatAM tejasvI mahApuruSAthI judI tarI AvatI gAgara zAkhAnA adbhuta vyaktitvane upasAvanAra, mahAtArkika, diggaja-vidvAna, vAdivijetA, zayana--radhara pU. mahAmahe pAdhyAya zrI dhama sAgarajI mahArAjazrI zAsana-prabhAvaka mahApurUSomAM sau / vadhu mekhare, ananyasAdhAraNa-advitIya-akSayanidhAnabhUtapratibhA, zAsanAnusArI tauli ane satya pratipAdana karavAnI nibhIkatA Adi adbhuta-guNArtha avismaraNIya rIte Aje paNa sAmI--sadInA itihAsanA pAnA para tejasvIpaNe camakI rahyA che. temanu krU'kuM jIvana ane khanA adbhutatara zAsanahitakara-kAryAnA saMkSipta paricaya ahI raju karAya che. A mahApurUSanA janma lADIlamAM vi. sa'. 1579mAM ezavAla kuLamAM thayela ane seALa varSoMnI caDatI vaye peAtAnA mAsA mahesANAmAM vi sa. 1595mAM tapAgacchanA zuddha savigna pakSI, kriyAdvArakAraka, ugra-taparva pU. A. zrI AnaMdavimala sUrIzvarajI ma.nI pATe Avela pU. A. zrI vijayadAna sUrIzvarajI ma. pAse bhAvAllAsa sAthe cAritra grahaNa karela. TUMka samayamAM prAthamika abhyAsa karI Agamika ane vyAkaraNa, tarkazAstra Adi graMthanA abhyAsa jhaDapathI karI lIdhe, zrInI prakhara dhiSaNA ane apUrva buddhi--vaibhavathI prasanna thayela pU. A. zrI vijayadAna sUrIzvarajI ma. zrIe pU. zrI dharmAMsAgarajI mane pU. zrI. hIraha jI (jagadgurU pU. A. zA. vijayahIra sUrIzvarajI)ma. tathA pU. zrI. rAja vimaLajI sAthe nyAyazAstranA maulika graMthenA abhyAsa mATe devigari (dolatAbAda) mokalyA. ca ra AVAVAVAZ 31 Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BAUDUJEMRE. traNa varSa tyAM rahI nyAyazAstranuM gahana adhyayana karyuM, pachI vihAra karI nADalAI (rAja.)mAM birAjatA pU. gurUdeva zrI pU. A. zrI vijayadAna-sUrIzvarajI ma. pAse zrI hariharSajI ane zrI rAjavimalajI vahelA pahoMcI gayA, pU. zrI dharmasAgarajI ma. vyavahAra-caturatAthI jANa- joIne pAchaLa zekAI rahyA. pU. A. zrI vijayadAnasUrIzvara bhagavaMte utsukatAthI pUchyuM ke- " zrI dharmasAgarajI kayAM ?zrI rAjavimalajIe kahyuM ke-teo pAchaLa che, 1, chI Avaze." pU. A. zrIe kahyuM ke e barAbara nathI." eTale pU. A. zrInI saMmatithI zrIhIraharSajIe patra lakhI pU. zrI dharmasAgarajI ma.ne teDAvyA. eTale zrI siMhavimaLAjI sAthe pU. zrI dharmasAgarajI ma. zrIe nADalAI tarapha vihAra karyo. pAMca gAu uparanA chellA gAmathI vihAra karatAM durgAnA svarakuna thayAM, tene zubha mAnI bane AgaLa vadhyA, eTalAmAM zakuna zAstranA jANakAra bhAIe kahyuM ke- "mahArAja, tamArA bemAMthI je moTA che, temane gurU mahArAja khUba AdarapUrvaka sArI padavIthI navAjaze. ane bIjA nAnA--mahArAjanuM apamAna thaze." ema A durgA (deve cakalIpitAnA viziSTa sUre dvArA jaNAve che. nADalAI pahoMcyA pachI pU. zrI dharmasAgarajI ma. ane siMhavimalajI pU. A. zrIne vaMdana karavA mAMDayA, tyAre siMhavimalajIne pU. AcArya vaMdana mATe rokyA, chevaTe zrI saMgha ane pU. dharmasAgarajI ma.nA anunayathI vaMdana mATe chUTa ApI. tyAra pachI pU. AcAryadeva sakaLa saMgha sAthe vAjate-gAjate daherAsara padhAryA. tyAM zubha muhUrta jANI puSya nakSatranA uttama bhege pU. zrI dharma sAgara cha ma., pU. zrI hariharSajI ma., pU. zrI rAjavimalajI ma.ne upAdhyAya padavI vi. saM. 1608 mahA suda pAMcamanA vijaya muhUte ApI. pachI zrIsaMghanI vinaMtithI yogya ziSyane AcArya pa.vI ApavAnI vAta upasthita thatAM pU. AcAryadevazrInI pitAnI IcchA rAjavimalajIne AcAra pada devAnI chatAM zuddha, kriyAniSTha, zAstrajJa pU. upAdhyAya zrI dharmasAgara ma.nI salAha lIdhI, ke "AcArya pada kene ApazuM? tamane zuM lAge che?' eTale parama gaMbhIra, zAstradaSTivALA gItArtha bhagavaMta pU. upA. zrI dharmasAgarajI ma. zAsana ane saMghanA adhinAyaka thavAnI cegyatA pU. upA. hIraharSajImAM vadhu hovAnuM jaNAvI AcArya-padavI mATe temanuM nAma bhArapUrvaka sUcavyuM. jA' ga ma 8 Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 02002/2 huM kharekhara mahApurUSA addala InsApha tAlavAmAM jarA paNa vyaktigata svArtha ke koInI zaramane vaza banatA nathI.'' peAte pU. upA. zrI hIraha jI karatAM vayamAM, vidvattAmAM ane pU. A. zrInI prIti- pAtratAmAM AgaLa paDatuM sthAna bhogavanAra chatAM saMdha-zAsananA saMcAlanamAM sarakhI rIte saphaLa thavA na denAra peAtAnI amuka uNapa nA spaSTa khyAla rAkhI, peAtAnI padma-lAlasAnA saMyamapUrNAMka zrI uSA. rAjavimalajI ma. ane mIjI yAgyatAe chatAM prakRtiSa ane adhinAyaka tarIkenI yeAgyatAnA bIjako na hAI temanI paNa siphArIza na karI. hakIkatamAM je yathAM hatuM te vAstavalakSI-STikANuthI raju karavAnI naitika hiMmata kharekhara pU. upA. zrI dhasAgarajI ma. ! adbhuta vyaktitvanI garimAne vyakta kare che, AvA aneAkhA-taravaratA-vila vyaktitvavALA pU. zrI upA. bhagavaMta bAjIvana peAtAnI naitika-hiMmata dvArA mAnApamAna, ke samudRAya ke vyaktivizeSanI ajAmaNImAM aMjAyA vinA dhanuSyanA TaMkAranI jema avasare avasare zAstravirUddha, ke sAmAcArI-virUddha prarupaNAne paDakAranAra hatA. prabhuzAsananI mULa-sAmAcArIne pUrNapaNe, sva-para ne vaphAdAra rAkhavA teozrIe karelA bharacaka prayatnA teozrInA racela pravacanaparIkSA (jenuM bIju nAma pakSauzita riLa = prabhuzAsananI mULa-maryAdAne a-mAnya karanArA je kupakSA te rUpa kauzika = ghuvaDa, te mATe sahasrakiraNa = sUrya samAna) gra Mtha, zrI suhAtra 4, sarvajJazaSTha Adi graMtha Aje paNa sAkSI bharI rahyA che, jenA AdhAre Aje jinazAsana mI, haiyA--zUrA vidvAne pU. upA. zrInA haiyAmAM vasela zAsana-garimAnI prazaMsA karyA vinaM rahI zakatA nathI. viSamakALanA prabhAvathI seALamI sadInA uttarA mAM, zramaNusaMghamAM kaSAyanA bIjakoe dekhAva devA mAMDayA hatA, tema chatAM pU. upA. zrI samudAyagata ke vyaktigata khAbatane laI thatA vicAra--saMgha", manabhedde, ke matabheda pI sadA aLagA rahetA, te bAbata peAtAnA vaDIleA je kahe te pramANe karI krUku patAvatA. paNa zAstrIya-maryAdA, prabhuzAsananI zuddha sAmAcArI ke saiddhAntika kAI bAbatamAM game tevA sAme camaraba'dhI, radhara ke pratiSThita vyakti hAya tA tenI paNa zeha-zaramamAM dukhAyA vinA temaja vyaktigata--apamAnanA kaDavA ghUMTaDA sahelAIthI utArIne paNa prabhuzAsananI mULabhUta pAyAnI sahitakara vAtane jarApaNa avaLI rIte raju thavA na detA ane tevI rajuAta karanArAonI tee zAstra-siddhAMtenA pATho, tadanusArI akATaca-tabharI dalIleAnA varasAda varasAvI kharekharI khabara laI letA. Tui 222 Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SUVEMAS R :-- kI ; jethI sAme javAba ApI zakavAnI taiyArInA abhAve pU. upA. zrInA haiyAmAM ThAMsIne bharela zAsananI dAjhanA kAraNe vyaktivizeSe ke prasaMgavizeSe kyAreka kaThorAbhAsI zabdaprayeAge ke prakRtinI tIvratA AdinI kaTu samAcanA avaLI rIte raju karI pU. upA. zrInI apratikArya-mahattAne jhAMkhI pADavA bAliza prayatno karatA, paNa sUraja sAme dhULa uDAvavAnI jema Akhare teo hataprabha banI rahetA. Aje tevA virodhI-pakSataraphathI upajAvela pU. upA. zrI bhagavatanI sacoTa pratipAdana karavAnI nirbhaka-vRttinI vikRta rajuAtarUpe managhaDaMta kivadantIo ke tevA Abhinivezika lakhANa maLe che kharAM ! paNa pU. upAzrIbhagavaMtanA havAmAM rahela zAsanAnurAganI sudaDha chApane oLakhI zakavAnA prAmANika maLI AvatA tathyapUrNa bAbatone sUcavatA pramANe-ulle, AdinA AdhAre ema spaSTa jaNAya che ke sAmAnyathI mahaghelI duniyAne e sanAtana rivAja prAyaH varSonA ItihAsane tapAsatAM jaNAI Ave che ke-- duniyAnA ravADAne tAbe na thanAra ane satya varanA pratipAdana mATe UMDI kheja ane gaveSaNa baLe jagatanA jIvone mArgastha karavA mATe sAtvika-jhuMbeza upADavA, ke tanatoDa prayatna karavA tatpara banatA mahApurUSonI saMsAranA ajJAna- "revatI nakSatranA varasAdathI gAMDA thaelAe pitAnI jamAtamAM je na bhaLe te gAMDe ' e nyAye mahApuruSonI mahattAne gaMbhIratAthI vicAravAnI akSamatAne lIdhe apamAna, vi raskAra, kaTu samAcanA, vyaktigata AkSepa-pratikSepa Adi patharAethI ja pUjA karatA hoya che. AvA mahApurUSonA svargavAsa pachI kALabaLe virodhano vaMToLa zamethI, teonI tAtvika tAvika oLakhANa thayethI, temanI mUrti padharAvI pachI temanuM phUlanI mALAothI bahumAna kare che. A anAdisiddha sanAtana niyama che! pheMkAela aneka patharAomAMthI kALabaLe rahI javA pAmela ko'ka patharA veravikhera rUpe kekane jaDI Ave te tenAthI pU. upA. zrInuM mUlyAMkana ochuM na thAya!!!" ATalI prAsaMgika vicAraNA pU. upA. zrInA vyaktitvanI sAcI mAhitInI rajuAta mATe karI che. AvA mahA prabhAvazALI pa upA. bhagavaMtanI vANImAM paNa evuM ajaba ojasa hatuM ke jenA pariNAme teozrInA meDatAnA comAsA daramyAna kalyANa maMtrI ane sahasamala maMtrI vaccenA varSo junA atiugra-vikhavAdane mULamAMthI sApha karI apUrva kSamAbhAva ane sAdharmika avin SHA St: Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM pUmunizrI mayAsAgarajI ma. All amadAvAdanA nagarazeThanA vaMzajovara ejasvI pratibhA pADanAra pU. munizrI mayAsAgarajI ma. (pR. 325) * ** * I |III III HTTITUTI )na, )Sii the che ST bus sAgara-zAkhAnA viziSTa saMyamI tapasvI kriyapAtra pU. muni zrI ravisAgarajI ma. (pR. 333) Sha lil III IIT nI pU. muni zrI. ravisAgarajI ma. WILA Page #389 -------------------------------------------------------------------------- Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KATIBUUUU bhaktinA udAharaNane saI teozrI Aje paNa itihAsanA pRSThomAM senerI prakAzarUpe camakI rahyA che. AvA dhuraMdhara, kriyApAtra, pravacana-prabhAvaka, 5. upA. bhagavate tAtvika-zailithI nIce mujabanA graMthanI racanA karI hatI. (1) zrI kalpasUtra-kiraNAvalI (5) zrI tapAgaccha-paTTAvalI (2) zrI pravacanaparIkSA (6) zrI tattvataraMgiNavRtti (kupakSa-kauzika sahastrakiraNuM) (7) zrI IryApathikaSatrizikA pajJa-TIkA sAthe (8) zrI sarvAzataka pajJavRtti (3) zrI paryuSaNAzataka (9) zrI auSTikamasUtradIpikA (4) zrI jabUdvIpaprajJapti TIkA AvA puNyanAmadheya, pravara-prAAnika pU. zrI. upAdhyAya bhagavaMtane vi. saM. 1653 kArataka su. ne panA divase khaMbhAta nagaramAM samAdhipUrvaka svargavAsa thayo hato. zrI mayAsAgarajI mahArAja vartamAna zramaNa-saMghamAM anenI bhAta pADanArI sAgara-zAkhAnA ajoDa zAsanaprabhAvaka puNyapuruSa tarIke prakhyAti pAmela zrI mayAsAgarajI mahArAja jodhapura (rAjasthAna)nA nAmAMkti mAnamalajI nAme zrAvaka hatA. te vakhate saMvegI sAdhuonI saMkhyA juja hoI zithilAcArane aMtakALa najIka hoI kIDIone maravA TANe pAMkho Ave tene khUba amaryAditapaNe zithilAcAra vadhI rahele, tema chatAM pAMca AMgaLI sarakhI na hoya tethI khUNe-khAMcare kayAMka gADha aMdhakAramAM paNa TamaTamI rahela nAnakaDA dIvaDAnI jema kayAMka evA gya-AcArasaMpanna ane zAsananI mArmika - paribhASAne dhyAnamAM rAkhanArA temaja aMdarathI zithilAcAra badala baLApe rAkhavA chatAM avasarane mAna ApI nabhAvI levAnI vRttivALA sArA mahAnubhAva yatio paNa hatA. tevA vayevRddha munizrI kuzaLasAgarajI ma.nA sAMnidhyane meLavI juvAnInA uMbare paga mUkatAM ja mAmalajIe saMsAranI beDIo phagavI, umaMga-utsAha pUrvaka yatidIkSA svIkArela ane mayAsAgarajI nAma sthApyuM. pU. gurUdevazrI pAsethI vinayapUrvaka yathAyogya sAdhu-sAmAcArI ane vizuddha-jIvana aMgenI preraNAnuM pAna karI bhavabharU, saMvigna pAkSikatulya banela mayAsAgarajIne gurU mahArAje pitAnI Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KESEHOVEURS vRddhAvasthAmAM cAkarI karanAra eka vinIta ziSyanI jarUra chatAM Atma-kalyANadRSTinI mukhyatAe viveka ane samajaNanA sadupaga pUrvaka halakamapaNAnA AdhAre pitAnI zithilatAnA ekarAra sAthe kaI sAra-zuddha-saMvegI gurUnI nizrA svIkArI jIvana dhanya banAvI levA preraNA karela. pariNAme sAgara-zAkhAnA te vakhatanA vizuddha, kiyApAtra ane dharmopadeza dvArA mAravADa, mevADa jevA pradezamAM paNa apUrva zAsana-prabhAvanA karanAra pU. munizrI nANasAgarajI ma. pitAnA ziSya munizrI nidhAnasAgarajI ma. sAthe vihArakame vicaratAM jodhapura padhAryA. prAyaH vi. saM. 1869nuM cArtumAsa karyuM. cAtakanI jema sadgurUnI utkaMThitapaNe pratIkSA karanArA zrI mayAsAgarajI yatie pitAnA vRddha-gurUnI anumati meLavI teozrInI vaiyAvaccanuM kAma sarasa rIte patAvI phAjala paDatA samayamAM cArtumAsa daramyAna vinaya, namratA, nikhAlasatA Adi gu thI AkarSita banela pU. munizrI nANusAgarajI manA haiyAmAM apUrva sthAna meLavyuM, ane sAdhusAmAcArI zrI AvazyasUtra, zrI dazavaikAlikasUtra AdinuM prAthamika-jJAna meLavI jIvanane dhanya banAvyuM. chevaTe cArtumAsanI samAptie vi. saM. 1870nA kArataka vada 10ne maMgaLadine zrI nAsAgarajI ma.nI vizuddha kiyA, saMvegabharI dezanA ane udAtta jIvanacaryA. AdithI AkarSAI jIvananaiyAnA saphaLa-sukAnI tarIkene daDha saMkalpa kI mayAsAgarajI yatie pitAnA gurUnI vRddhAvasthAmAM sevAcAkarI barAbara thAya tene pAke praba dha karI bhavabhIrU, saMvigna-pakSapAtI gurUdevanI hAdika saMmatithI ullAsabhera nANu samakSa saMvegI-dIkSA svIkArI pU. gurUdevanI nizrAmAM gavahana karI vaDI dIkSA, sAta AyaMbila Adi zAstrIya-vidhinuM pAlana karI. dUdhamAM sAkara bhaLe tema pitAnA gurUbhAI pU. munizrI nidhAnasAgarajI ma. sAthe ekarUpa banI gurUnizrAe jIvanazuddhinA tane sakriyapaNe samajavA sAthe pU. gurUdeva sAthe vihAra karavA lAgyA. gurUcaraNamAM vinaya-namratAthI besI Agemika-jJAna rUM saMpAdana karyuM. pariNAme pU. munizrI mayAsAgarajI ma. svabhAve khUbaja zAMta, gaMbhIra ane guNagrAhI banI rahyA. eoe gujarAta, mAravADa, mevADa Adi pradezamAM kaThora sAdhucaryAnA pAlana sAthe zuddha upadeza dvArA aneka bhavyane dharmAbhimukha banAvela. teo prAyaH dararoja ekAsaNuM vigaIe sivAyane kSa-nIrasa-AhAra nirdoSapaNe maLe heya tenAthI karatA. sa ? OOOHY >> OS200 326 ra SuvM. - - - Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizuddha kriyApAtra ugra-cAritrI ke mArU che WWW.PONSAgAwises, nirmala saMyama zAsanedyotakAraka Hlk) y pU. munizrI nemasAgarajI ma. sAgara-zAkhAnA tejasvI mahApuruSa pU. munizrI nemasAgarajI ma. [pR. 328] Page #393 -------------------------------------------------------------------------- Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KNADUWUN teone vadhu dharmopakAra sANaMda, godhAvI, vijApura, mANasA, pethApura, mahesANa, mAMDala, viramagAma, ane rAmapurA AdinA zrI saMgho upara thayela. Aje paNa te upakAranI anumodanA karNopakarNa saMbhaLAya che. mANasAnA vevRddha thavaka zAha vahAlacaMdavastAcaMda tathA rAmapurAnA zeThaamRtalAla (amathAlAla) gulAbacaMda Adi agragaNya zrAvake pU. mayAsAgarajI ma.nI tAvika dezanAthI khUba jJAnasamRddha banyA hatA, te vakhatanA zithilAcArI yatio dvArA je-te karAtI pravRttio sAme A zrAvake zAstrajJAna-baLe aDIkhama ubhA rahI aneka puNyAtmAone unmArgathI bacAvatA. itihAsamAM evI paNa na maLe che ke "vi. saM. 1906mAM mANAmAM zeTha motIcada kRSNajInI dharmazALAmAM pU. mayAsAgarajI ma. cArtumAsa karela, tyAre rAmapurAnA zeTha amRtalAla (amathAlAla) gulAbacaMde khAsa tatvajJAnanA vadhu abhyAsa mATe gurUnizrAmAM zatuMmAsa gALyuM hatuM." ke ajoDa gRhathi-zrAvake tatvajJAna prema ! ane kevI pU. mayAsAgarajI ma. nI anupama tAtvika dezanAzakti !!! vaLI 5. mayAsAgarajI ma. pIe amadAvAdanA zeThazrI surajamalabhAI nagarazeTha zrI hemAbhAI vagerene zithilAcArI yationA bAhya-phaTATopa ane dora-damAmathI thatI aMjAmaNI-asarane sanmArganA upadeza dvArA dUra karI zAsana, dharma ane cAritra-zuddhinA maulika-ta samajAvI prabhuzAsananA sudaDha anurAgI banAvela. vaLI amadAvAdanI dharmazAnI abhivRddhimAM cAra cAMda lagADanAra, darzana mAtrathI jIvanane dhanya-pAvana banAvanAra, zilpakaLA mRddha, nalinI gulmavimAnanA bhavya dekhAvarUpa, bhArata-vikhyAta zrI haThIbhAInI vADInA bhavya- nAlayanI pratiSThA temaja aMjanazalAkA Adine mahotsava jyotiSa maMtra, yaMtra, taMtranA aAka camatkArothI janatAne AkarSanA prabhAvazALI chIpUjyayatio ghaNA hovA chatAM pU. mahAsAgarajI ma. nA pUrva-paricayathI tAvika-bhUmikAe saddagurUnI nizrAnuM rahasya samajela zeThANI zrI rUddamaNIbdane ane zrI. harakera zeThANIe nagarazeTha dvArA AgrahabharI vinaMti karAvI mAravA, jevA dUra pradezamAM vicarI rahela pU. mayAsAgarajI ma. zrIne bhAvabharyA-ullAsapUrvaka teDAvI teozrIe nirdezala zAstrIya-maryAdAonA vaphAdArI sAthe pAlanapUrvaka teozrInI nizrAmAM karAvela. AvI vividha zAsaghAta sva-para kalyANakArI pravRttiothI jIvanane dhanya banAvI vi. saM. 1907mAM amadAvAdamAM samAdhipUrvaka kAladharma pAmI mRtyune paNa dhanya banAvyuM. Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusiIUTEURS zrI nemisAgarajI mahArAja sAgara--zAkhAnA advitIya-tilakasamA apUrva, utkRSTa sa MyamaniSThA, zrutabhakti ane zAsanaprabhAvanA AdithI jhaLahaLatA ananya--sAdhAraNa vyaktitvavALA pU. zrI nemisAgarajI ma. pAlImAravADanA rahIza nagarAjajI nAme Ada` zrAvaka jIvana jIvanArA kharavratadhArI utkRSTa tyAgI vivekI zrAvaka hatA. nyAya, nIti ane prAmANikatAnA sumeLavALI vyavahAzuddhi teoe jIvanamAM khUba ja samajaNapUrvaka vaNI hatI. mArgAnusArInA prathama guNane jIvanamAM sa MpUrNa paNe sakriya banAvavA mATe teo daniSTha hatA. teo khAlapaNathI ja tyAgabhAvanAthI roMgAelA, chatAM viSama -kamanA udaya soMsAranA baMdhanAmAM phasAela, paNa pukhta-vaya AvatAM purve juvAnInA madhyabhAge 5 thI 40 varSanI vaye vivekapUrvaka saMsAranI jALane ATopI saghaLI pAkI vyavasthA karI mAravA mAM koI sArA sa`vegI-sAdhuonA sahavAsa cegya rIte maLI zakatA na hoI peAtAnI sAthe amuka rakama laI amadAvAda jevI dha purImAM AvyA ane haDIbhAI zeThanI vADImAM utArA ka-1 dharmadhyAna karavA sAthe ceAgya sArA kriyApAtra ane zuddharUpaka sa MvegI-muni bhagavaMtanI garaNA karavA lAgyA. tyAM haThIbhAI zeThanI dvitIya patnI (nagarazeTha hemAbhA nA suputrI) zrI. rUkSmaNIbahene peAtAnA svagastha patinI dhadegbhAvanAne anurUpa devavimAna dhA vizALa jinamadiramAM bhavya maheAtsavapUrNAMka aMjanazalAkA pratiSThA Adi je mahApurUSanA varadahaste karAvela, te mahApurUSanA samAgama thatAM mAravADI zeTha zrI nagarAjajI megha joI mAra nAcI uThe tema pU. munizrI mayAsAgarajI ma.nI utkRSTa sayamakriyA ane tAttvika zAstrIya-dezA ADhithI raMjita banI te zrInA caraNeAmAM jIvana samarpita karavAnA zubha sakalpa karyAM. vi. sa. 1903nA phAgaNu mAsanI pAMcamanA maMgaLa (dvavase umaMga-ullAsabhera pAlI mAravADanA svanAmadhanya zrI nagarAjajI zeThe pU. mayAsAgarajI |.nA caraNeAmAM savirati cAritra svIkArI munizrI nemisAgarajI ma. tarIke jAhera thayA. pU. zrI nemisAgarajI ma. "bhAvatu"tu ne vaide kIdhu" nIti pramANe gRhastha-jIvanamAMja je utkRSTa-vizuddha-sayamI jIvana jIvavAnA manerathA sevelA, te anurUpa 70 varSa jevI ati vRddha uMmare paNa ekAsaNAM, nirdoSa gAcarI, rasakasa vinAnA--tigaI vinAnA AhAra vAparanArA vizuddha-saMyamakriyAvALA gurU-mahArAjanI nizrA maLavAthI khUba ja Ana Mdita anelA, pariNAme 318 kA ra ka ' ga www bhA ..... wwwww.. Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ P@07/ pU. gurUdevanA caraNAmAM umaLakAbhera besI sAdhujIvananI sAmAcArIne jANavA sAthe Agamika paraparA, tattvajJAnanI zRDha khAkhatA vigere gurUkRpAthI rahasyarUpe TUMka samayamAM meLavI lIdhuM. pU. gurUdevazrI khAsa karI sAdhu mATe banAvela makAna-upAzrayamAM utaratA na hatA, pU. gurUdevazrIe jyAM jyAM vihAra karyAM tyAM tyAM dharmazALA vageremAM utaratA, amadAvAdamAM nagarazeTha jevA pU. gurUdevazrInA bhakta hatA, chatAM te DelAmAM utaratA- ke je hAlamAM AMmalIpeALanA sAgara-gacchanA upAzraya kahevAya che. surajamala zeThanA AvA vizuddha kriyApAtra gurUdevanA vi. sa. 1907nA amadAvAdamAM svargavAsa pachI pU. zrI nemisAgarajI ma. pU. gurUdevazrIthI savAyA vizuddha-cAritrapAlanamAM AgaLa vadhavA lAgyA. jANavA maLela che ke pethApuramAM pU. zrI nemisAgarajI ma. pAsethI tatvajJAna ane vizuddha kriyAonA mane samajI zake, havA vRddhicaMdrajI pArekha nAme agragaNya zrAvaka hatA, A uparAMta hakamacaMda zeTha, nAnacaMdra mANeka Adi pethApuranA dharmaniSThazrAvako pUjayazrInA saparkathI tattvajJAnanI spaSTa samajANu sAthe dharma mAnA dhArI nivaDelA, peAtAnA gurUbhagavaMtanA pagale cAlI zithilAcArI yatienA aDaMgAne samajaNupUrNAMka ma Dana zailithI bhAvikAnA haiyAmAMthI khaDavA bhagIratha prayatnA karelA. itihAsanA pAnAM khele che ke---pU. zrI nemisAgarajI ma.nI kaThora sacama-sAdhanA, gaMbhIra tAtvika dezanA, viziSTa jIvanacaya AdithI amadAvAda jevA zaheramAM paNa khUba dhamAcakaDI macela, paraMtu samaju ane vivekI gaNAtA nagarazeTha jevA dhArI zrAvakA pUjyazrInI maMDanAtmaka zailithI zuddha-sAdhudhama ne oLakhI ziztiAcAranA bhrAmaka-prabhAvane khaMkherI satyanA pakSe ubhA rahyA hatA. kALabaLe mAnava--svabhAvanI khAsIyatamAM vadhu vikRti AvavAthI zithilAcArI te vakhatanA zrIpUjyeyatioe bhAre mUMgeza upADI amuka-vargIne uzkerI amadAvAda zrIsaMghamAM taDa pADavAnI dhRSTatA karela. Ama chatAM pU. zrI nemisAgarajI ma. aDelapaNuM--gaMbhIrapaNe potAnI sacarcAnA mauna upadeza vaDe le|kamAnasamAM satya sAdhu-mAnI prANa-pratiSThA karI prabhuzAsananA e-namUna paheregIra- cekIdAra banI gayA hatA. pU. zrI nemisAgarajI ma.nA jIvananI keTalIka viziSTatA 80-90 varSanA vaye vRddha zrAvako tathA vidvAna sAdhuenA pAraMparika anubhava-satyarUpe jaLavAI rahela anuzruti dvArA jANavA maLe che ke 329 Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Supiste was pU. zrI nemisAgarajI ma. peAtAnA gurUdevanA pagale cAlI sAdhu mATe baMdhAvela upA zrayamAM utaratA na. hatA. 0 pU. zrI nemisAgarajI ma.nI utkRSTa-sAdhucaryA ane viziSTa-upadezathI prabhAvita khanI zeThANIzrI rUkSmaNIbahene bhaktibhAvathI amadAvAdamAM pAMjarApA jaina upAzrayanu tathA pethApura, vijApura Adi sthaLe dhama zALAonu pU. gurUdevazrIne sukhapUrvaka rAyama pAlana thAya tevA bhAvathI nirmANu karela, paNa pU. zrInemisAgarajI ma. zrIe pAMjarApoLa-upAzrayamAM paga suddhAM nahiM mUkela, paNa jyAre-jyAre amadAvAda padhAratA, tyAre tyAre nagarazeThanA bhAI surajamala zeThanI dukAnamAM-DahelAmAM pU. zrI mayAsAgarajI ma.nI jema utaratA ane cAmAsu paNa tyAM karatA, 7 teo dararoja ekAsaNuM karatA. chaThThuM--aThThamanA pAraNe paNa ekAsaNuM karatA chageAcarImAM pazu doSarahita-gAcarInI gaveSaNA khUba jhINavaTathI karatA. vigaI sadaMtara na vAparatA. hAInI pAse zarIranI zuzruSA (dakhAvavuM vagere) na karAvatA. teozrI rAMdhelA bhAta para cAra AMgaLa pANI tare tevu AyakhIla ghaNIvakhata karatA. AvA AyakhIla-tapanA tee jakhkhara himAyatI hatA. teozrI iMTanu AzIkuM karatA. 7 jarUra paDe tyAre pATa, pATalA, katharATa, tapelu' Adi vAsaNa vagere cIjo paNa gRhasthanA gharethI jAte upADIne lAvatA. A gRhasthA pAse peAtAnuM kAMI paNa kAma na karAvatA. mukha AgaLa muhapatti rAkhI khelavAmAM tee pAkA upayegavALA hatA. tee amadAvAda padhAre ke cAmAsu kare tyAre kAraNa prasaMge sAkharamatI nadI utaravI paDe te| zrIAcArAMgasUtramAM jaNAvela zAstrIya rIti-nIti pramANe khUba ja jayaNApUrNAMka utaratAM eka kalAka thatA. teo navakalpI--vihAranI maryAdA saMpUrNapaNe jALavatA pAchalI-avasthAmAM tee ativRddhAvasthA thavA chatAM paNa pratikramaNAdvi-dhama kiyAe satata upayAga sAthe mudrA jALavavA pUrNAMka ubhA bhA karatA ane vizuddha rIte pratikramaNa karavAmAM tene aDhIthI traNa kalAka thatA. (5) mana ) ? 330 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA puNyanAmadheya A mahApurUSa kharekhara sAgara-zAkhAmAM ajoDa, advitIya, saMyamaniSTha ane viziSTa-udAtta-cAritrane pALanArA thayela, jenA pariNAme sAgara-zAkhAmAM mahinA saMskArane bhedI AganA gaDha-nigUDha parama-satyane tAravI jagatanI sAme ekale hAthe raju karanAra yathArtha nAmadhArI pUjyazrI AgamedAraka rUpe pU. caritranAyakazrI nIvaDI zakyA, te badhAmAM AvA utkRSTa, saMcamI kriyApAtra mahAmunione ajoDa phALe jAya che. AvA ane sAdhAraNa viziSTa guNa-saMpadAthI zobhatA pU. zrI nemisAgarajI ma.nI te vakhatanA pU. zrI vIravijayajI ma., pU. zrI maNivijayajI ma., pU. zrI amaravijayajI ma, pU. zrI udyota vijayajI ma. vagere saMvegI-zAkhAnA viziSTamahApuruSo prasaMga Avye muktakaMThe prazaMsA karI udAtta-guNAnurAga vyakta karatA hatA. pU. zrI nemisAgarajI ma. vyavahArU-jIvanamAM dharmanA prANarUpa jayaNAne agrapada ApavAne satata upadeza ApI cUlA upara caMdara, pUjavA-pramArjavA mATe paMjaNa ane jhINI sAvaraNI AdinA sakriya upadeza dvArA zrAvakajIvanamAM jayaNAne mahattvapUrNa rIte sthApita karatA. A rIte ajJAnadazAthI bhaThyAbhaDhyane viveka maMda thavAthI baLa-athANune rivAja, hokotamAkunI calama Adi aniTa pravRttio paNa pUjyazrI nemisAgarajI ma.zrIe zrAvakonA gharamAMthI dUra haThAvavA bhagIratha prayatna karela. AvA kiyAniSTha, AdasaMyamI, pU. zrI. nemisAgarajI ma. nI addabhuta saMyamacaryAthI amadAvAdanA aneka zrImaMta kuTuMbe paNa dharmAbhimukha banyA hatA. etihAsika neMdhanA AdhAre jANavA maLe che ke nagarazeTha zrI premAbhAI hemAbhAI tathA zeThazrI dalapatabhAI bhagubhAIe bhayaMkara AraMbha-samAraMbhanA upAdAnarUpa kApaDanI mIla na karavAnI pratijJA pU. zrI. nemisAgarajI ma. pAse lIdhela." "jezIMgabhAInI vADIvALA zeTha maganalAla muLacaMdabhAI tathA zeThazrI jezIMgabhAI haThIsIMga te pUjyazrInI Adarza-saMyamacaryA nihALI harakhabhera avAranavAra belI uThatA ke "vartamAna kALe haDahaDatA-pAMcamA ArAmAM AvI vizuddhakiyA ane zAstra-sAmAcArInuM vaphAdArI pUrvaka pAlana karanAra A mahAmuni che." zeThazrI dalapatabhAI bhagubhAI pU. mahArAjazrInA guNAnurAgI bhakata hatA. lakakhyAti ema kahe che ke-"nareDAmAM padmAvatInI ArAdhanA dvArA pU. nemisAgarajI ma. nA maMgala AzirvAdathI vIsa lAkhanA AsAmI thayA hatA." : : * _ _ St. Jii SiA 3. Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - W BUDVELDE zeThazrI dalapatabhAI bhagubhAInI mAtA zrI. harakera zeThANI paNa guNAnurAgathI vizuddha saMyamI tarIke pUjyazrI tarapha aMtarathI bhaktivALAM banyAM hatAM, pUjyazrInA vizuddha nirmaLa saMyama pAlananI tejasvI chAyA taLe pAlanapura, mahesANuM, prAMtija, IDara, vaDAlI, vaDanagara, uMjhA, visanagara, kherALu, cANuramA, pATaNa, vijApura, mANasA, pethApura, amadAvAda, viramagAma, godhAvI, sANaMda, mAMDala, rAdhanapura, vaso, rAmapurA, samI, muMjapura, pATaDI, bhAvanagara, pAlItaNA, gheghA Adi gAmanA saMpa apUrva-keTinI dharmajAgRti meLavI zakayA hatA. pUjyazrInA kaDaka AcArapAlana ane sacoTa-upadezathI te vakhatanA zrIpU-yatioe pitAnA vArasA-hakakanA dhoraNe pUjyazrInI prarUpaNa ane AcaraNAne khoTI TharAvavA jhuMbeza calAvelI. amadAvAda zrIsaMghamAM bhAre saMgharSa ubhe thayela, yativarge zAstra pAThonA hathiyAro sajI jambara AkramaNa karela, te vakhate paNa pUjyazrIe aDagapaNe, gaMbhIratAthI, gItArthapaNAne anusaratA jaDabAtoDa khulAsA karI badhAnI bolatI baMdha karela, tema chatAM lokomAM vicAra-saMgharSa yatio taraphathI cAlu hatI, jethI amadAvAdamAM lagabhaga be pakSanuM nirmANa thaI gayela. A daramyAna zeThazrI haThIbhAInI vADImAM cidAnaMda-svarodayanA kartA pU. munizrI kapuravijayajI ma. padhArelA. te vakhate baMne pakSanA keTalAka samaju gaNAtA vage, temaja keTalAka kutUhalavarge samUharUpe bhegA thaI vADImAM moTe bhAge dhyAnastha rahetA pU. munizrI kapurAvajayajI ma. ne pUchyuM kepU. zrI. nemisAgarajI ma. kahe che, Acare che, te bAbata ane zrIpU je kahe che te bAbata ApanuM zuM maMtavya che ?" pU. zrI. kapuravijayajI ma. zrIe spaSTa zabdomAM kahela ke "pU. zrI nemisAgarajI ma. je kahI rahyA che, tathA AcarI rahyA che, te zAstrasaMmata ane athArtha che. zrIpU-patio je kahe che, te asAra che, kALabaLathI upajela zithilAcArane DhAMka che mATenAM phAMphAM che." A sAMbhaLI yativarganI tarapheNa karanArAnI saMkhyA ghaTI gaI ane amadAvAdamAM saMvegIsAdhuonI pratiSThAmAM anero vadhAro thaye. AvA mahA zAsanaprabhAvaka-vizuddha saMyamI ane zuddha mArga prarUpaka pU. zrI. nemisAgarajI ma. pethApuramAM vi. saM. 1913nI comAsInA vyAkhyAnamAM anupagathI kAMIka bhaLatuM belI . Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @000720 gayA, te uparathI upasthita zrAvakone kahyuM ke-- 66 "have TUMka samayamAM mA zarIra chUTI jAya tema lAge che" pachI tee vihArakrame zrI za Mkhezvara tIthaeN yAtrArthe padhArI pAchA vaLatAM mujapuramAM caitravada pAMcama dine pU. munizrI ravisAgarajI ma. Adi ziSyAne vivekapUrvaka zAstrIya rIte saMyamI-jIvana gALavA ane AgamanI zuddha maryAdA jALavavAnI pAkI bhalAmaNa karI zrInamaskAra-mahAma`tranA jApa sAthe samAdhi pUrNAMka kALadhama pAmyA. AvA mahAdhura Mdhara, pAniSTha, AdatyAgI, tapasvI, vizuddha-sayamI puNyAtmAnI trIjI peDhIe pU. caritranAyakazrI vRjyazrInA viziSTa-guNeAnI chAyA meLavI vatamAnakALanA ArAdhaka jIvA mATe. Adaza -preraNAdAyI-mahApurUSa nIvaDayA. pU. munizrI ravisAgara ma. carama tIrthaMkara prabhu mahAvIra paramAtmAnA advitIya-alaukika zAsananA vArasAne sarvAMgasamRddhapaNe jALavI sUryanI jema jhaLahaLI rahela zrI tapAgacchanI paraMparAmAM sAgara--zAkhAnA viziSTa-tyAgI prabhAvazALI purUSa tarIkenI khyAti pAmela A mahApurUSanA janma vi. sa. 1876mAM pAlI mAravADamAM raghunAthabhAI nAmanA zrAvakane tyAM zrI mANakArabahenanI pavitra kukSithI thayela. teozrInuM sa MsArI nAma ravacaMdajI hatuM. mAtA-pitAe prathama saMtAna tarIke ravaca Mdane khUba hetathI lADamAM ucherela. sAta-ATha varSanI uMmare gAmaDI-zALAnAM mahetAjI pAse vyAvArika-zikSaNa, bhASA-jJAna, gaNita vagerenu meLavyuM. sAthe ja mAtA-pitAnI dekharekha taLe sAmAyika-pratikramaNAdikanA sUtro zIkhI devadaza na, prabhu pUjA AdimAM paNa kuzaLatA meLavI. paMdara-sALa varSanI vaye paitRka-zAhukArInA vyavasAyamAM dakSatApUrvaka joDAyA, khAnadAna gharanI kulIna kanyA sAthe lagna paNa thayAM. ravaca'dabhAInA mAtA-pitA pUjyazrI nemisAgarajI ma.nA paricita hoI temAM dharma-saMskAro sArA hatA, eTale caMdune vyavasAya bhaLAvI te dharmadhyAnamAM magna rahevA lAgyA. paNa ravacaMdubhAIne ema lAgyuM ke A kSetra dravyathI-vyavasAyamAM vadhu saphaLatA apAve tevuM nathI, temaja bhAvathI-koI saMvegI-sAdhu bhagavaMtanA darzIna, vaMdana ke vItarAga-prabhunI vANInA zravaNanI koI taka meLavI Ape tevu nathI, tethI vyavasAya sAthe viziSTa rIte AtmakalyANa sAdhI zakavAnA IrAde mAtA-pitA ane patnIne sAthe lai zubha muhUte ravacaMdabhAI O G+ 333 0 G F G ba Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CUTE MRS, rAjanagara amadAvAda AvyA, tyAM jhaverIvADa-nizA poLamAM rahevA lAgyA. bhAgyege pU. zrI nemisAgarajI ma.ne samAgama thaye teozrInA paricayathI mAtApitAnI dharmabhAvanA vadhu khIlI. sAthe pU. zrI nemisAgarajI ma.nI sacoTa, arthagaMbhIra, vairAgyapradhAna dezanAnuM avAranavAra zravaNa karavAnA pariNAme zrI ravacaMdabhAIno paNa aMdarane sUtelo AtmA jAgI uTho ane "devadurlabha mAnava-jIvanane pAmI saMsAranA paribhramaNane haThAvavA prabaLa-purUSArtha rUpa sarvavirati cAritra aMgIkAra na karI zakAya to jIvana dhULe che." vagere UMDI tAtvika-vicAraNAnA baLe vairAgyane sudaDha banAvI pu. gurUdevane saMparka sAdhI yogya preraNA meLavI. paraMtu pUjya-gurUdeve Takara mArI tapAsa karI ke-"saMsAranA dukhanA ke kamAvAnI mAthAkUTanA mAtra trAsathI dIkSA levI che ke hakIkatamAM saMyamanI mahattA samAI che? A uparAMta ulaTasulaTa keTalAya prazno pUchI mohagarbhita, du:khagarbhita ane jJAnagarbhita vairAgyanuM svarUpa vivecanapUrvaka samajAvI pU. zrI nemisAgarajI ma.zrIe ravacaMdabhAInI mumukSatAnI pAkI khAtrI karI joI javAbanA zabdomAM samajaNapUrvakanA vairAgyane raNakAra sAMbhaLI pU. zrI nemisAgarajI ma. khUba prasanna thayA, ane mAthe hAtha mUkI "vahelAmAM vahelI take tame saMyama paMthe Avo" aMtaranA AzISa ApyA. ravacaMdabhAIe avasara meLavI ghare vAta karI joI, paNa mAtA-pitAne eka ja saMtAna hAI meDanI ghelachA vadhu prabaLa banI, ravacaMdabhAInI dazA guMcavaNabharI thaI. chevaTe mohanI ghelachAbharyA saMsArI-dabANane vaza thaI tAtvika-samajaNane dabAvI na devAya ema vicArIe pU. gurUdevazrInI salAha pramANe vi.saM. 1907nA mAgazara sudI agiyArasa- mauna ekAdazInA pavitra maMgaLa divase sAdhuno veSa pitAnI meLe paherI pitAnA gharamAM ja ravacaMdabhAI mIna dhAraNa karIne besI gayA. A banAvathI ghaNuM jene bhegA thayA, pU. munizrI nemisAgarajI ma.nA bhaktirAgI zrI rUkSmaNI zeThANI, zrI surajamala zeTha, vagere zrIsaMdhanA AgevAne paNa AvyA, temanA mAtA-pitAnA teo eka ja putra hoI hakIkatamAM vairAgya raMga ke che? te vividha praznottara dvArA cakAsI mAtA-pitAne samajAvI dhAmadhUma pUrvaka zrI ravacaMdabhAIne sAdhuvezamAM pU. zrI nemisAgarajI ma. pAse lAvyA. pU. zrI nemisAgarajI ma. zrIe pharIthI jAheramAM prazno dvArA vairAgya raMgane cakAsI, mAtA-pitAnI saMmati meLavI dIkSAnI vidhi nANu samakSa karAvI munizrI ravisAgarajI nAmathI temane pitAnA ziSya tarIke jAhera karyA File rAmA zIkA Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Mar. Van = = - - pachI vihAra-kame lIMbaDI padhAratAM tyAM dhAmadhUmathI teozrInI vaDI dIkSA thaI pU. zrI ravisAgarajI ma. hakIktamAM pitAnA gurU mahArAjanA pagale-pagale viziSTa saMyama, utkRSTa tyAga, adbhuta-tapazcaryA ane vizuddha-prarUpaNAnA aThaMga himAyatI hatA. pariNAme sANaMda, viramagAma, amadAvAda, vijApura, pethApura, mANasA, mahesANA, pATaNa, pAlanapura Adi gAmamAM comAsA karI sthAnika zrI saMghamAM aneka jAtanA kaluSita vAtAvaraNane dharmopadeza ane mArmika samajAvaTathI dUra karavAmAM saphaLa thayA hatA. vizeSa karIne sANaMda, vijApura, pethApura ane mahesANAnA zrIsaMghamAM anerI dharma chAyA upajAvavAnuM bhagIratha kArya pU. zrIe karela. pU. zrI ravisAgarajI che. nI nizrAmAM zrI siddhAcaLajI mahAtIrtha zrI AbujI ane zrI bhoyaNI mahAtIrtha AdinA cha'rI pALatA aneka saMgha zAsana-prabhAvanA pUrvaka nikaLelA. pU. zrI ravisAgarajI mahArAjanI kriyA-siktAnA pariNAme vi. saM. 1914mAM pAMjarApiLamAM zeThazrI dalapatabhAI bhagubhAInA mAtuzrIne tathA haDIbhAInI vADIvALA zrI rUkSamaNI zeThANune zAstrIya-maryAdApUrvaka upadhAna karavA-karAvavAnI bhAvanA jAgela, te pUjyazrIe surahita-sAmAcArI pramANe yathAyogya rIte paripUrNa karela. A uparAMta vi.saM. 1924, 1963, 1946mAM mahesANA vi.saM. 1935mAM pAlanapura vi.saM. 1936mAM mANasA, vi.saM. 1937mAM pATaNa ane vi.saM. 1942mAM sANaMda Adi sthaLe zrI upadhAnatapa jevI zrA ka-jIvananI mahAmaMgalakArI, uccatama ArAdhanAo sAmudAyika rIte seMkaDo ArAdhakane sArA pramANamAM karAvela. pU. munizrI ravisAgarajI ma. svabhAve zAMta, anubhavI, vairAgI, ThIMgaNuM ghATanA, tyAgI, zarIre majabUta, vyavahAre catura, dhArmika-kriyAomAM custa, saMvegI ane zuddha dharmezaka tarIke ghaNuM bhAvikonA Adara pAtra hatA. te vakhatanA samartha zAsanaprabhAvaka, dhuraMdhara pU. zrI AtmArAmajI ma. tathA zrI mehanalAlajI ma. avAranavAra pUjyazrInI nirmala cAritra sAdhanAnI khUba anumodanA karatA. pU. zrI ravisAgarajI che. zrIe 47 varSanA saMyama paryAya daramyAna viramagAma, sANaMda, amadAvAda, prAMtija, IDara, mANasA, vijApura, pethApura, mahesANA, pATaNa ane pAlanapura vagere saMghamAM kALa prabhAve banavA pAmelA devadravyanA goTALA dUra karAvyA hatA. te vakhatanI saMgI-zAkhAnA mahA-dharadhara zAsana-prabhAvake pU. zrI buTerAyajI ma. hao #GU) Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dudinte WQS . pU. zrI vRddhicaMdrajI ma, pU. zrI vijayAnaMdasUrIzvarajI ma. (AtmArAmajI ma. ), pU. zrI mULacaMdajI ma., pU. zrI gumAnavijayajI ma., pU. zrI ratnavijayajI ma., pU. paM. zrI siddhivijayajI ma., pU. 5. zrI pratApavijayajI ma., pU. 5. zrI yAmiLajI ma., pU. zrI bhrAtRca'drajI ma., pU. zrI nItivijayajI ma., pU zrI. amRtavimalajI ma., Adi aneka mahApuruSo aneka vakhata pU. zrI. ravisAgarajI ma.nI utkRSTa cAritrakriyA, nirmAMla, vizuddha saMyamI jIvananI mukta-kaThe prazaMsA karatA. A uparAMta keTalAka sujJa-vidvAneAnA maMtavya pramANe khristutika-saMpradAyanA praNetA ane te sa MpradAyanA mukhya AcArya, prakAMDa-vidvAna pU. A. zrI vijayarAjendrasUrIzvarajI ma. zrIe athavA te vakhatanA zithilAcArI banI gaelA vizALa samyaka yationA tathA vyAvahArika rItie zrI sa MghanA adhinAyaka gaNAtA zrI pUjyazrI vijya rAjendrasurIzvarajI ma. e paNa prasaMgApAta pU. zrI ravisAgarajI ma.nA utkRSTa cAritranI anumeAdanA karela. savegI zAkhAmAM te vakhate mahAprabhAvaka nivaDelA pu. zrI AtmArAmajI ma.; pU. zrI ravisAgarajI ma.nA khAsa danAthe` mahesANA padhAryA hatA ane sAMbhaLyA karatAM paNu vadhu nimaLa-utkRSTa cAritra-pAlananI paddhati, ativRddha-vaye paNa jayaNAbharI paddhati pU. kanI nihALI pramAda-bhAvanAthI ullAsita banI guNAnurAgabharI stavanA karI hatI. A rIte sAMbhaLavA pramANe te vakhatanA kriyAniSTha, tapasvI. prabhAvaka pU. zrI meAhanalAlajI ma. yAtrArthe bhAyaNI tIrthe padhArela. tyAMthI 1. zrI ravisAgarajI ma,nI Addeza sacama paddhatinA guNu-gAnathI AkarSAI khAsa teozrInI apUrva sanama-pratibhAnA darzana karI AnaMda vibhAra anyA hatA. A rIte vatamAna zramaNu saMghamAM sauthI vadhu dIkSA-paryAya ane ummara meLavanAra vayAvRddha saMgha-sthavira pU. A. zrI vijayasiddhisUrIzvarajI ma. ( te vakhate panyAsa-padavIthI vibhUSita hatA) paNa pU. zrI ravisAgarajI ma.nI utkRSTa saMyama-niSThAnA bahumAnathI temanI ativRddhAvasthAthI kSINa thatI kAyAnA kAraNe kayAre dIvA bUjhAI Aya te na kahevAya eTale avasara meLavI vi.sa'. 1954nA phAgaNa mahine khAsa temanA dana karavA mATe mahesANA padhAryA hatA. A uparAMta tarkazAstranA jJAtA, mahAvidvAna ane zrI yazeAvijaya jaina saMskRta pAThazALA mahesANAnI sthApanAmAM ajoDa, Adaza, preraNA ApanAra paLakhI munizrI dAnavijayajI ma, paNa pU. zrI ravisAgarajI ma. upara pragADha zraddhA ane bhaktipUrNa AdarabhAva dharAvatA hatA. AvA mahAsa vegI, kriyApAtra, vizuddha saMyamI pU. munizrI ravisAgarajI ma. mAM adbhuta saMyamasAdhanA--khaLe upajela viziSTa zaktionA sabadhamAM zrI adhyAtma jJAna rAka ANiya mAM rI che 336 Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jita 1.0p@30 prasAraka maMDaLa" prakAzita "zrI tapA maccha-sAgara-zAkhA paTTAvalI" ane "zrI sukhasAgara-gurUgItA" (le. pU. A zrI buddhisAgarasUrIzvarajI ma.) graMtha (pA. 87)mAM nIce mujabanI be ghaTanAo seMdhAela che. sANaMdamAM vi. saM. 1940mAM pU. zrI. ravisAgarajI ma. hatA, tyAre eka vakhata 5. zrI padmaprabha-svAmInA dera re darzana karavA padhAryA, prabhunA mukhAraviMdanA darzana karatAM pUjyazrIne ema lAgyuM ke daherAsaramAM kAMIka azuci thayela che, AzAtanA thayela che. zrAvakane yogya sUcanA karI pUjyazrI upAse padhAryA. pUjyazrInA vacanamAM AdaravA vivekI-zrAvake e turata daherAsaramAM pAsa jhINavaTathI tapAsa karI, ghaNA prayatna paNa kayAMya kaMda azuci na lAgatAM pUjyazrI pAse AvyA, pUjyazrIe kahyuM kebhAI, barAbara tapAsa karo." eTale pUjyazrInI vAtane mahatvabharI rIte AvakAranArA zrAvakee daherAsaramAM cIvaTathI tapAsa AdA, te chevaTe daherAsaranA zikharanA cAlatA-samArakAma daramyAna majUrI karavA Avela eka rabAraNa, kAma daramyAna rajasvalA thayela, paisAnA lebhe e kAma karatI rahI, viveka-zrAvakee mAnatANAnA paisA ApI, samajAvI teNIne ghare mokalI ane AkhA daherAsarane dUdha, gaMgAjaLa AdithI uparathI nIce sudhI dhavarAvI pavitra karyuM." AvI hatI pUjyazrI ravinAgarajI ma.nI adabhuta agAdha zakti !!! A pramANe pUjyazrI ravibhAgarajI ma.nA jIvananI apUrva zaktine jaNAvanAra bIjI ghaTanA nIce mujaba che. pUjyazrI ravisAgarajI ma.zrIe vRddhAvasthAnA kAraNe pAchaLanA cha mAsA mahesANAmAM karela, te daramyAna eka vakhate sA danA rahIza mahetA haThIsIMga jemaladAsa varasAdanI vadhu paDatI kheMcathI dukALanA UbhA thayela bhava sAme vepArIdaSTie vadhu naphe meLavI levAnI lAlacathI anAjane saMgraha karavA dezAvaramAM kharIdI mATe jaI rahyA hatA. pUjyazrI ravisAgarajI ma upara bhaktibhAva hoI vaMdanArthe utarI upAzraye baporanA samaye AvyA. pUjyazrIe dharmakAryanI nirAdhAdhatAnA samAcAra pUchI-mAsAmAM kaI bAju javA nIkaLyA che?" ema sAhajikatAthI pUchatAM zrAvake badhI vAta karI ane vadhumAM kahyuM ke "anAjanI moTA pramANamAM kharIdInA kArya mAM saphaLatA maLe eTale mAMgalika-zravaNa karavA ane ApanA vaMdanAthe ahIM utarI gaye, have rAtanI gADImAM AgaLa javA bhAvanA che." Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUDZJEMPRE pUjyazrIe kahyuM ke- "mahAnubhAva! dharmanI sIjhana samI comAsAnI RtumAM vepAra aMge AvI doDadhAma karavI vyAjabI nathI, chatAM AjanI rAta aDI rahI jAo." pUjyazrInA vacana upara bahumAna dharAvI haThIsIMga mahetA pUjyazrInI nizrAmAM pratikramaNane lAbha maLaze-ema dhArI rAta rokAI gayA. rAtre pahelA-pahoranI samAptie AkhA-AkAzamAM jhAkajhabUka karatA hajAra-tArAonA mana-mohaka prakAza vakhate mahinAothI vAdaLAonuM nAma ziAna nahi chatAM acAnaka IzAna khUNAmAMthI nAnakaDuM vAdaLuM uThayuM ane pANImAM telanA TapAnI jema pAsa phelAI gayuM, pariNAme tArAo badhA adazya thaI gayA. sUsavATAbaMdha-pavananA jhapATAthI AkhuM AkAza kALuM-DibAMga thaI gayuM, sAthe vijaLInA camakArA AMkhane AMjI de tevA thavA lAgyA, ane lagabhaga madharAtre kaDATI belAvate varasAda garjanA sAthe che mAra zarU thaye, savAra sudhI ekadhAre varasAda varasI mahinAothI tarasI jamInane ThaMDIgAra- navapallavita karI dIdhI. savAre haThIsIMga mahetA pU. gurUdevazrInA caraNe bhaktibharyA-haiyAthI namI paDayA. gurU-vacana mAnya na karyuM heta ane dezAvarathI anAja meM-jAgyA dAme dukALanA bhase lAvata te ke phasAI jAta? Adi vicAra-dhArAmAM garaka banela haThIsIMga mahetA pU. gurUdevazrIne vaMdana karI pAchA sANaMda gayA." vaLI pU. zrI ravisAgarajI ma. mAM gaMbhIratA, rAga dveSathI aliptatA ane dharma- ane dharmazAsananA kAryo mATe badhuM gauNa karI devAnI vRttinAM darzana nIcenA prasaMgamAM thAya che. vi.saM. 194ramAM pU. zrI ravisAgarajI ma. zrIe sANaMdamAM comAsu karyuM, te vakhate kALa-prabhAvathI zrIsaMghamAM jambara vicAra-bhedanA kAraNe be pakSa paDI gaela, jene laI ekabIjA kayAreya dharma-kAryamAM paNa bhegA na thatA. paNa comAsA-daramyAna zrAvaka-jIvanamAM mehanA saMsaka ronA ghaTADA mATe vividha-tapamAM sarva-zreSTha zrIzratajJAnanI ArAdhanA rU5 zrI upadhAnatapanI mahattA para prakAza pAtharatAM baMne pakSa taraphathI upadhAna karAvanAra puNyazALIo taiyAra thayA. - pUjyazrI ravisAgarajI ma. zrIe khUba prayatna karI banne pakSane samajAvI sAmudAyikaupadhAna karAvavA preraNA karI, paNa bhAvi-Age nakakara-pariNAma na AvyuM. eTale ajJAna-dazAnA gaja-grAhamAM dhArmika-kriyA baMdha rahe te vyAjabI nahI, tethI pU. zrI ravisAgarajI mahArAje vicArenuM audArya dAkhavI sAtvika-prakRtibaLe baMne pakSanA AgevAnone judA-judA raseDAnI chUTa ApIne paNa upadhAna tapanI ArAdhanA mATe lAbha levA taiyAra thayela mahAnubhAvonI bhAvanA saphaLa karavA kahyuM. >>l >>LlyI/A AjI Bga ja mI) Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ W BUYUM A rIte ullAsapUrvaka zarU thayela zrIupadhAna-tapamAM nAnA-moTA thaI 100nI saMkhyAmAM ArAdhako joDAyA, saue zAMtithI dharmakiyA, vyAkhyAna-vANIzravaNa, sAdharmika-bhakti Adine apUrva lAbha lIdhe. chelle mALArepaNu-prasaMge pa.suda dasamathI piSa vada trIja sudhI bhavya-aNahikA mahatsava ujavAye. pUjyazrInI dezanA dvArA banne pakSanA kadAgrahI-bhAIonAM haiyAM paNa haLavAM thayAM, ane mALA paherAvavAnA prasaMgane anulakSI thaI hela mahotsava daramyAna saue pakSa-bheda visarI umaMgapUrvaka bhAga lIdhe, rathayAtrA, sAdharmika-vArasalya navakArazInA jamaNo dvArA khUba zAsana-prabhAvanA thaI." AvA hatA prakRti-gaMbhIra, dhI , sthira-prajJa ane sAtvika-prakRtinA pU. zrI ravisAgarajI mahArAja !! AvA mahA-saMyamI, kriyApAtra pU. munizrI ravisAgarajI ma.zrIe vi.saM 1948 thI 153 sudhIna. dIkSA-paryAyanA chellAM cha e. mAsAM zarIra-durbaLatA, vRddhAvasthAnA kAraNe mahesANAmAM kya ane sthiravAsa rahyA. chatAM saMyamanI paNa, kriyApAlananI cokasAI, sAdhu-maryAdAnuM javalaMta bhAna vagerethI ghaNA mahAtmA-munibhagavaMtanA Adarza preraNAstrota samA banI rahyA hatA. chevaTe vi.saM. 1954nA jeTha da 11 savAre sADA cha vAgyAnA sumAre amRta-siddhi gamAM zrI arihaMta-prabhunuM smaraNa cA ne zrI namaskAra--mahAmaMtranA caturvidha-zrIsaMghanA sAmudAyikazeSa sAthe nazvara-deha tyAga karI vagaleka tarapha saMcarI gayA. jIvana zaktinA divya srotasamAM mahApurUSo saMsAranI sapATIe jIvana-zaktinA AchA paricaya vinA jIvanArA ghaNA hoya che, paNa saMsAranA uMDANamAM javA chatAM pUrva janmanI ArAdhanA baLe jIvana-zaktinA divya-strotane vahete rAkhI ajJAna-mUDha aneka-apone dIvAdAMDInI jema mArgadarzana ApanArA mahApurUSa viralA hoya che. AvA mahApurUSethI samudranI jema khAre chatAM saMsAra ratnAkara kahevAya che, ane saMsArIjIne yogya mArgadarzana ApanArA AvA virala-mahApurUSothI saMsAranI sApekSa sa-sAratA AMzika rIte ghaTAvAya che. Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ra lev 89827 prakaraNa-21 pU. caritranAyakazrInA jIvanane tejasvI-Apa ApanAra sAgara-zAkhAnI *mika-paTTAvalInA mahApurUSA zAsana-nAyaka zrI vadhu mAna-mahAvIra-prabhunA AsanamAM yathAttara-kramika paTTa-paraMparAmAM jagadgurU tarIke vikhyAta thayela mahAprabhAvaka pU. A.zrI vijayahIra-sUrIzvarajI ma.thI *-sAgara zAkhA svataMtra-zAkhArUpe mahApurUSAthI samRddha banatI rahI. A eTale ke megala-samrATa akabara-bAdazAha-pra ibeAdhaka, pravara-zAsana-prabhAdhaka pU. A. zrI vijaya-hIrasUrIzvarajI ma. thI kramika rIte zarU - yela sAgara-zAkhAnA caudamA-paTTadhara tarIke tapagaccha--gaganamAM pravara-tejasvI-z2yAtipujarUpe prakAzamAna, AgamajJa-dhuraMdhara, vADhI vijetA, AjasvinI- dezanA--dyakSa, pU. sva. zrI vera sAgarajI ma. nA advitIya-paTTadhara tarIke thaI pU. caritranAyakazrI zAsananA apUrva jhaLahaLatA ratna-samA nivaDayA AthI have jagadgurU pU. A. zro vijaya hIrasUrIzvarajI ma.thI zarU thayela sAgaranI svataMtra zAkhAnA mahApurUSAnA kramika paricaya ApavAmAM Ave che. (1) pU. upA. zrI sahajasAgarajI ma. : jagadgurU pU. A. zrI vijaya-hIrasUrIzvarajI ma. nA aneka prabhAvaka-ziSyA paikI pU. upA. sahasAgarajI ma. Agama-jJatA ane viziSTa Agamika-pravacanazaktithI tattvajJa ane bALajIvAne zAsananA mArmika rahasyAne samajAvanArA advitIya mahApurUSa hatA. pUrve' zramasaghamAM vijaya, vimala, caMdra-sAgara, mati, ratna, kaLaza, nidhAna, rUci Adi 18 zAkhAvALA hajArAnI saMkhyAmAM munie hatA ane prabhu mahAvIra paramAtmAnI kramika-paTTapara parAmAM paNa trepanamAM pATe pU A. zrI lakSmIsAgarasUrijI ma. advitIya-zAsana prabhAvaka, sAgara nAmAMkita AcAya deva thayA che, paNu jagadgurU pU A. zrI vijaya Ira sUrIzvarajI ma. pachI sAgara zAkhA svata trarUpe samRddhibharyAM vikAsa pAmI rahI, e pramANasiddha spaSTa hakIkata che. pA 54 mAM 340 dhrA ka Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara-zAkhAnI prabhAvaka tejasvI tirdhara suvihita-kriyApAtra | 0 7 (1) $$$$$$$%69696969%69%69@#$$$$$9999999999999chuM. oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo 900000000000000000000000000000 5. upAdeyAya zrI saDaja sAgarajI ma. pU. upAdhyAya zrI sahajasAgarejI mahArAja '(pR. 340) 00 Page #409 -------------------------------------------------------------------------- Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DEVALEN te vakhate dilhImAM zAsanaka khAdazAha samrAT jahAMgIranA vakhate amadAvAdanA nagarazeTha-vaMzanA Adya purUSa zrI zAMtidAsa jhaverIne dharmopadeza dvArA zrAvaka-jIvana tarapha vALanAra A mahApurUSa hatA. 66 janazruti ane maLI AvatA keTalAka prAmANika-ullekhA pramANe zrI zAMtidAsa zeThanI udAtta dhArmika-bhAvanAne zAsanApAgI banAvavA mATe pU. upA. zrI sahajasAgarajI ma. zrIe jyAtiSanA asAdhAraNa jJa|namaLe. viziSTa nakSatra-grahanA yAgane tAravI zrAvaNathI caitra, caitrathI AsA ane AsAthI pharI zrAvaNu" ema trirAvRttike maMtra-sAdhanaprakriyAnI UMDI mAmi ka-vidhinA anuSThAna pramANe zrI ciMtAmaNi-pArzvanAtha nA divyazaktizALI mahAmaMtra (matAMtare Ara akSaranA vihara mahAmatra)nI sAdhanA zrI zAMtidAsa zeTha pAse karI-karAvI. te vakhate kaLakhaLe zAsana para AvI rahela aNudhArI-AphtAnA nivAraNu mATe pU. upAzrI sahajasAgarajI ma. zrIe zrI zAMtidAsa zeTha mAraphata khUba ja sakriya-saphaLa upAyA amalamAM mukalA, pU. upAdhyAyazrInA vada-pAziSathI puNya-samRddha banelA zrI zAMtidAsa zeTha paNa jhaverAtanA vyavasAyanA prasaMge DhillI javAnu thatAM deva-gurUnI varada-kRpAthI samrAT jahAMgIranI AkarI-parIkSAmAMthI pasAra thaI dazAhanA mAnItA jhaverI tarIke thaI zakelA, ema itihAsa khele che. kALa-gabha mAM chinna bhinna thayela itihAsanA keTalAka jaDI AvatA avazeSA parathI sAgarazAkhAnA vartamAnakAlIna svarUpa Adya mahApurUSarUpa pU. upA. sahajasAgarajI ma.nA saMbaMdhamAM ATaluM jANavA maLyu che. paraMtu sthAlI-pulAka nyAye (khIcaDInA eka dANA dabAvI hAMDalInI khIcaDI sIjhI gayAnA vyavahAranI jema) uparanA vana parathI pU. upA,zrI sahajasAgarajI ma. hakIkatamAM ajoDa zAsana prabhAvanAnA ghaNA kAryAM karanArA haze-ema spaSTa anumAna thAya che, A mahApuruSanI pATe tra mahApurUSo thaI gayA. jeonA jIvana ke paricayanI koI mAhitI prayatna karavA chatAM maLI zakI nathI. 04 ra. pU. upA. zrI jayasAgarajI ma. 3. pU. gaNI zrI jItasAgarajI ma. 4. pU. gaNI zrI mAnasAgarajI ma. Ch na 341 ya F tra Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDINTEEURS (5) pU. muni zrI mayagala sAgarajI ma. pU. gaNIzrI mAnasAgarajI ma. vihAra-krame viratA visanagara (mahesANA) padhAryAM, tyAM vi. saM. 1780mAM (prAyaH)mAM cAturmAsa karela, cAturmAsa daramyAna aneka dha kAryoM thayela, pUjyazrIe zrI AcArAMga sUtra ane a'baDe caritranI bairAgya-vAhinI dezanA dvArA aneka bhai-jIvAne dhama mArgomAM sthira karela. temAM zAha ma`gaLadAsa vIracaMda nAme zrAvaka pU. mahArAjazrInI dezanA-zakti ane saMyama-AcAra-niSThAthI khUSa prabhAvita banI dhana-samRddhi, zaibhava, kuTuMba Adi chatAM bairAgyavAsita anI pU. gurUdevazrInA caraNeAmAM dhAmadhUmathI mAgha. 3, 6nA maMgaLa divase parama-pavitra sacama svIkArI jIvana dhanya banAvyuM. temanuM nAma pU. gaNI zrI mAnasAgarajI ma. zrI zrI mayagalasAgarajI ma. rAkhyuM. pachI pU. gaNI zrI mAnasAgarajI ma. vi. saM. 1788 lagabhaga seAjata gAme cAturmAsamAM bhAdaravA vada 10nA rAja samAdhipUrvaka svasa pAmyA. gurU-mahArAjanA sva`vAsa pachI pU. muni zrI mayagala sAgarajI ma. cAmAsA pachI jodhapura bAju thaI nAgeAra padhAryA, tyAM vi. saM. 179 nuM cAmAsuM karyuM. pU. muni zrI mayagala sAgarajI ma.nI vidvattAbharI vairAgya-bharapUra dezanA sAMbhaLI aneka bhavyajIvA vividha dha kriyAmAM joDAyA. A prasaMge amadAvAdathI vyApAra prasa Mge temaja ya Athe nIkaLelA zrI premaca`dabhAi karazanadAsa zAha sa-kuTuMba kArataka vadyamAM nAgeAra vyA, pU. gurUdevazrInI dezanA ane saMyamI-vRtti joI prabhAvita banI ghaNA vakhatathI saMyama levAnuM bhAvanA ceAgya jJAnI-gurUnI nizrAnA abhAve adhUrI rahela, tethI avasara jANI gurUdevane vina Mti kI, dhAmadhUmathI sAga, su. 3 nA pavitra dine sathama grahaNa karyuM. temanuM nAma pU. muni zrI padmasAgarajI ma. rAkhyuM. (6) pU. zrI padmasAgarajI ma. pUrvajanmanI viziSTa ArAdhanA ane pU. gurUdevazrInI varada-kRpA baMneneA suyAga thavAthI pU. zrI padmasAgarajI ma. pU. gurUdevazrI pAsethI temaja rAgarazAkhAnA te vakhatanA aneka munie temaja bIjA paNa sa`vegIzAkhAnA munie pAsethI vinayapUrvaka AgamAnA UMDANuthI abhyAsa karI AnuSaMgika zAsanaprabhAvanAmAM upayogI nivaDe, tethI jyAtiSanA muhUta vibhAga ane tenA graha-cAranA sUkSma abhyAsa karI te sa''dhI khUba ja UMDANuthI jANakArI meLavI, bA 5 -- ga EHI 342 (ka) ra ...... Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ****** pU. munizrI, padmasAgarajI ma. pU. munizrI mayagalasAgarajI ma sAgara-zAkhAnA svataMtra-astittvamAM mahattvanA phALe noMdhAvanArI zAstrajJAna, kriyAzuddhi ane zAsana-prabhAvanAmAM ajoDa gurU-ziSyanI melaDI (pR. 342) DD6 8888 Page #413 -------------------------------------------------------------------------- Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zilo che. 2012 jethI te vakhate pU. zrI mayagalasAgarajI ma. ane pU. zrI padmasAgarajI ma. baMne gurU-ziSyanI belaDI AgamajJa maja dharmakAryo mATe sacoTa-muhUrta ApanAra tarIke jaina zrIsaMghamAM vikhyAta thaI. sAgara-zAkhAnA viziSTaprabhAvakarUpa aDaguru-ziSyanI A joDIe amadAvAda, sANaMda, rAmapurA, viramagAma, mAMDala, rAdhanapura, DIsA, pAlanapura, vIjApura, mahesANA, pATaNa Adi zaheramAM temaja mAravAmAM pAlI, jata, jodhapura, nAgoraAdi sthaLe apUrva zAsana-prabhAvanAne DaMke vagADela, ema te vakhatanA keTalAka chuTA-chavAyA maLI AvatA ulekhethI samajAya che. eka vakhate A gurU-zi nI joDI amadAvAdamAM birAjamAna hatI, tyAre udayapurathI zrI siddhagirinI yAtrALe bAvela agragaNya zeThIAoe pU. zrI padmasAgarajI ma. nI tArivaka-dezanA sAMbhaLI mevADa jevA pradezamAM AvA mahAmuninA pagalAM thAya te kALabaLe jhAMkho paDela dharmodyota vadhu tejasvI thApa !" tevuM dhArI bakezarIyAjI mahAtIrthanI yAtrArthe ane mevADa jevA saMvegI sAdhunA sahavAsa zUnya pradezamAM vadhu dharmodyota thaze, mATe padhAro !" tevI AgrahabharI vinaMti karI. vi. saM. 1799 nuM ca pAsuM amadAvAda karI ziyALAmAM prAMtIja, hiMmatanagara, moDAsA, zAmaLAjI thaI garapura padhAryA, tyAM udayapurane zrIsaMgha vaMdanArthe temaja vinaMti mATe AvyuM. pachI kezarIyAjI padhAryA, tyAM bhAllAsapUrvaka yAtrA karI. udayapuranA zrI saMghane samAcAra maLatAM ja zAsana-prabhAvaka, Agamika- tanA ajoDa vidvAna tarIke prakhyAta pU. padmasAgarajI ma. nI kItithI AkarSAI udayapuranA zrIsaMghamAM ane mevADa pradezamAM dharma gRti vadhu Ave te hetuthI kezariyAjI jaI comAsA mATenA Agraha pUrvaka gurU-ziSyanI boDIne vinaMti karI udayapura laI AvyA. zAsanaprabhAvanA-pUrvaka kAmadhUmathI nagaraveza thaye te vakhate zrIsaMghane dharma-ArAdhanA mATe vyavasthita sthAna ma hoI anya-darzanInA horA (jJAtinI vADImAM) pUjyazrIne utAryA. pUjyazrInI AgamAnusArI tAtvika-vANIthI lekamAM jAgRti-dharmotsAha ghaNe A. vividha-prakAranI tapazcaryAo thaI, zrIsaMghane dharmadhyAna mATe vyavasthita sthAna-upAzrayanI jarUriyAta dhArmika-prajAnA haiyAmAM sthira thavA pAmI. che pariNAme zrIsaMgha taraphI pUjyazrI birAjamAna hatA, te ja naherAne kharIdavA pAke pAye vicAraNA cAlu hatI, tyAM rAmadAvAdathI vyApAra-nimitte Avela zrAvaka zrI jhaveracaMda zAha dharmabhAvanAthI vItarAga-prabhujI vANInuM zravaNa ane gurU-nizrAe pratikramaNa karavAnA Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DSCS hisAbe pUjya zrI mayagala-sAgarajI ma. nA sapa"mAM byA, ane huM dharyuM-ArAdhanA karanAra puNyAtmA bIjA AtmAone dharmakriyA karavAnI da-vyavasthAmAM bhAga lenAra anaMta-puNyanuM bhAthu' madhe che." e vAta sacATa samajIne pU. mahArAjazrInA vasavATathI jJAnadhyAnanA, svAdhyAyanA ane saMyamanA vAtAvaraNathI pavitra khanela te DeArA mATe zrIsa Mgha-pAse peAtAne lAbha ApavAnI AjIjI-kAkaludI pUrvaka vina MtI karI ke-- " ArAdhanAnA A pavitra sthaLane kAyamI-dha sthAnarUpe banAvavAne lAbha mane maLe te sArU !!! " zrI sa Mghe paNa pUjyazrInI doravaNI mujakha sAdhami kapaNa nA viziSTa-snehanA pratIka rUpe Adeza ApyA, eTale dharmAnurAgI zrI jhaverabhAI e zrIsa -haste te nhAza kharIDhAvI tenA rokaDA paisA ApI pArkA dastAveja karAvI zrIsa`ghane samarpita karI peAtAnI jAtane dhanya banAvI. vi. saM. 1801mAM nUtanavarSe te herAne dharmasthAna pe yAgya pheraphAra sAthe pheravI pUjyazrI padma-sAgarajI ma. nA magala-vAsakSepa sAthe zrIsa pe dhadegkriyA karavA mATe upAzraya tarIke vAparavAnu maMgalAcaraNa karyuM . tyArabAda zeSa-kALamAM mevADamAM nAnA-meTA gAmAmAM kaSTa una karIne paNa vicarI dharmopadeza duI lAkone vItarAga-prabhunA darzana vaMdana, pUjanarUpa zrAvakanA kata yamAM sthira karyAM, ghaNI jagyAe daherAsaramAM thatI AzAtanAo dUra karAvI. cAturmAsa mATe udayapura-zrIsa MghanA vadhu Agraha hA'' vi. sa. 1801nuM cAmAsu zrIsaMghamAM dharmAMkAryAM dvArA zAsanAdyotanA vadhu lAbha joi udayapuramAM karyuM. zeSa-kALamAM mevADanA pradezamAM vicarI prabhu-zAsananA yAga--tapa-sayamanA dhArI-mAga darzAvavA sAthe zrAvakanA kabya tarIke vItarAga-prabhunI darzana-va-ta-pUjA Adi pravRttinA joradAra pracAra karI punaH vi. sa. 1802-1803 ane 1804nA cepamAM te vakhatanI paristhitinA AdhAre zrIsa MghanA dhArmika-baMdhAraNane dRDha karavAnA zubha IrAdA udayapuramAM ja karyAM. tethIja udayapuranI dhArmika itihAsane darzAvanAra pustakamAM noMdha che ke-- 8 udayapuramAM sa MvegI-paraparAne mAnya rAkhanAra-vanI zraddhAne DagamagatI bacAvavA pU. padmasAgarajI ma zrIe Agamika-maryAdA pramANe dhapikAranI chee pAMca cAmAsAM karyAM' A varSa daramyAna (cAkkasa mAhitI prApta nathI thai) kezariyAjInI yAtrArthe Avela saMgrAmagaDha ( rAjasthAna vAsI suganacaMdajIe pU. munizrI padmasAgarajI ma. nI * jenuM ke rUpAMtara thaI Aje zrIgADI-pArzvanAthAjInA derAsara pAse bhavya upAzraya rUpe aneka bhavyAtmAone preraNA ApI rahyo che. ga MALT bhA 344 ..... ra sh Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziTTa vairAgyabharI-dezanA sAMbhaLI patita pAvanI dIkSA svIkArI temanuM nAma muni zrI sujJAnasAgarajI rAkhyuM. vi. saM. 1805nA comAsAmAM mahArANA zrI bhAvasiMhanA zAsanakALa udayapuranA dharmaniSTha zeThazrI suzrAvaka zAha bhIkhAcaMda piravADanI bhAvanA pUjyazrInA upadezathI prabhubhakti mATe daherAsara banAvavAnI thayelI. te mATe sArI jagyAnI tapAsa karavAmAM dhAryA karatAM vadhu kALakSepa che, ane bhAvinI prabaLatAe Akasimaka-rIte tenA zarIrane aMta vi. saM. 1905 Aso vada 7 nA roja thaI gaye, jethI udayapuranA zrIsaMghamAM eka dharmiSTha-bhAvanAzIla suzrAvakanI khoTa paDavAthI khaLabhaLATa macI gaye, paNa "bhAvI AgaLa nirUpAya" !!! Ama chatAM pUjya mahArAjazrIe svargata thayela zAha bhIkhAjI piravADanA supatnI zrI chabalabahenane vyAvahArika-vidhi patyA pachI vi. saM. 1806nA pauSadazamI prasaMge dahere darzana karI vaLatAM teozrInA TuMbIonI vinaMtithI ghare jaI egya dharmopadeza Ape. vivekI dharmanika ane saMghanA agragaNya-puNyAtmAne zeka bahu na karAya." vaLI temanAM adhUrAM-vana pUrA karavAnI pravRtti para bhAra devA sAthe pU. zrI padmasAgarajI mahArAje zrAvikAnA haiyAmAMthI leka-vyavahAranI zeka maryAdA ziSTa-purUSane mAnya paddhatithI pALavA chatAM bhIkhAzeThanI jina-maMdira baMdhAvavAnI bhAvanAne mUrta svarUpa ApavA protsAhita karyA. pariNAme kuTuMbIo sAme parAmarza karI vidhipUrvaka mAha mahinAnI suda trIjanA maMgaLa dine pU. zrI padmasAgarajI ma pAse chabalabahene kuTuMbIjanone mokalI Apa mArgadarzana Ape ! te rIte zrAvakanI bhAvanAne anurUpa jinamaMdira banAvavAnI maMgaLa bhAvanA vyakta karI. jImaNa zogha " zreyAMza vaghu vedAna " vagere subhASitenA AdhAre kuTuMbIjanoe pUjyazrIne sAthe laI jaI svarUpa-sAgara nAmanA vizALa-jaLAzayanA kinAre cogAnanA nAme vikhyAtahakIktamAM khUba ja vizALa medAna rUpa bhUminI parIkSA mATe padhAravA vinaMti karI. pU. zrI padmasAgarajI ma. saMghanA AgevAnone sAthe rAkhI svarUpa-sAgaranA kinAre jamIna jevA padhAryA. pUjya-mahArAjazrIe nipuNa-zilpI dvArA dhruvanI derI meLavI jinAlaya mATenI jamInanuM sUcana karyuM. chabalabahena ane tenA kubIoe be divasamAM te jamInanA mAlikane maLI jinAlaya sAthe bhaviSyamAM dharmazALA Adi dharmasthAno banAvavAnI agamacetIbharI dIrdhadaSTi vAparI zeDI jIvana jayanA Ai Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Supinte WRE sarakArI-jamIna paNa temAM bheLavI vizALa pramANamAM jamIna kharIdvI, mAha su. 5 nA divase pU. zrI padmasAgarajI ma.nI nizrAmAM teee sUcavela dizAmAM ceAgya muhUte+ khanana-vidhi karI bhUmi-zuddhinu kAma zarU karyuM. phrA. su. chanA zubha-rdine pAtALa--pANI sudhI UMDA jaI bhUmi-zuddhi karI khAta-pUjana, zilA--sthApana Adi vidhi chabalabahene kumArikAnA ane dIyara--derANInA hAthe pU. zrI padmasAgarajI ma.nA ma'gavAsakSepa sAthe karAvI. dharma'nA kAmamAM DhIla nahI'' dhArI seMkaDo majurA ane paMdara-vIsa sArA nipuNa kArIgare rAkhI paisA sAme na jotAM sArAmAM sArI daherAsarane anurUpa sAmagrI bhegI karI suMdara ga`gRha, nava cAkInA uttuMga raMgamaMDapa, zikhara, ghumaTo, traNa zaNa Ara--cAkIvALu deva-vimAna jevuM jinAlaya doDha mahinAnA TUMkA gALAmAM taiyAra karAvI pU. kI padmasAgarajI ma. pAse muhUta jovaDAvI vi. sa'. 1806nA vaizAkha suda 15nA magaLa dine zrI zAMtinAthajI prabhunI parikara sAthe aMjanazalAkA karAvI pratiSThA-dhAmadhUmathI karAvI. A prasaMge bIjA paNa aneka-jinamikhAnA pratiSThA karAvI. mULanAyakajInuM zveta SiSa 21 iMca UMcuM ane 1 iMca paheLuM che, tenu parikara 32 iMca UMcuM, 26 iMca paheALu che. temAM a" parikara zvetaNe che. a" pItavaNe che. Ama hAvAnuM kAraNa e hoI zake ke tAtkAlika jarUriyAta ane TUMkA samayamAM taiyAra karavAnI dRSTie hAthavagA je pASANu maLyA, tenA upayega karyA hAya, tema lAge che. A rIte suzrAvikA zrI khalabahene ane tenA kuTuMbIjanoe sva. zeThazrI bhIkhAcaMdrajI jevA saMgha-mAnya zrAvakanI aMtima IcchA sArI rIte pUrI karI. uparAMta chabalabahene daherAsaranI pAse gAma bahAra jinAlaya hAI AvanAra ArAdhaka puNyAtmAne upayogI thAya, te hetuthI temaja bhaviSyamAM tItha-svarUpa A jinAlaya thAya te te prasaMge upayegI thAya, tema vicArI suMdara nAnI dharmazALA paNu maMdhAvI. pU. zrI padmasAgarajI ma. zrIe A jinAlayanI pratiSThA karAvavA uparAMta cAmAsAmAM nAgArathI peAtAnA pustako vagere ma'gAvI zrIsa Mgha haste jJAnabhaMDAra navA-upAzrayamAM sthApana karyAM, 7(4) pU. muni zrI svarUpasAgarajI ma. pU. zrI padmasAgarajI ma. vi. saMvata 1807nA mAga. sudI 3nA rAja nAgAra (mAravADa)nA pUrva paricita zrI sAMkaLAjI bhagata nAme vivekI zrAvakane muvI dhAmadhUmathI dIkSA ApI temanuM nAma muni zrI svarUpa-sAgarajI rAkhyuM, 3). 346 Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HODOVAN pachI prathama ziSya sukAna-sAgarajI ma. ne udayapura zrIsaMghamAM dharmadhyAnanI vRddhi rahe ane daherAsara upAzraya-jJAna bhaMDAra AdinI suvyavasthA rahe, te aMge pUratI dharmopadeza bharI preraNA ApatA rahevAnI pAkI bhalAmaNa karI. pU. padmasAgarajI ma. pitAne A bAju ghaNuM varSa thayA hoI dvitIya ziSya zrI svarUpasAgarajIne sAthe laI mAravADa tarapha padhArI gayA, 7(e) pU. munizrI sujJAnasAgarajI ma. guru karatAM celA sAyA"nI kahetI pramANe pU. munizrI sujJAnasAgarajI ma.zrIe udayapura zrIsaMghamAM dharmajAgRtinuM pramANa ghaNuM vadhAryuM. zeSakALamAM AsapAsanA gAmamAM dharmopadeza dvArA lekone dharmAbhimukha karI cAturmAsa moTA-bhAge udayapuramAM karatA. vi. saM. 1815nA varSomAM gujarAtathI kesarIyAjInI yAtrAe Avela zeThazrI kapuracaMda zAha udayapura yAtrArthe ane pUjyazrInA darzanArthe Avela. pUjyazrInI tAtvika-zanA ane tIrthaMkara-prabhunI Adarza-bhaktinA kartavya uparanA vyAkhyAnethI prabhAvita banI theDA divasa sthiratA karI. . te daramyAna pU. zrInI dhAmika dezanAthI prabaLa thayelI suMdara jinabiMba bharAvI vizALa jinAlaya baMdhAvavAnI bhAvanA pU. gurUdevazrI AgaLa vyakta karI. pariNAme pU. mahArAjazrIe AvatI covIzInA prathama-tIrthakara zrI padmanAbha-prabhu (zreNika mahArAjAnA jIva)nI pratimA kyAMya nathI teno lAbha levAnI preraNA karI, zrI kapuracaMda zeThe ullAsapUrvaka pU. gurUdevanI cinAne zirodhArya karI. pUjyazrIe paNa pitAnA gurUdeve sarUpa-sAgaranA kinAre caugAnanI je jagyA kharIdI zrI zAMtinAtha prabhunuM jinAlaya banAvaDAvela, tyAM ja tenI AsapAsanI jagyA mahArANA zrI arisiMhajI ma.nA zAsanakALamAM vizALa pramANamAM levaDAvI zubha muhUrta vagere karAvI kapuracaMda zeTha mAraphata "dharmanA kArya teTalAM jaldI thAya teTaluM sAruM" e rIte jhaDapabhera kAma somapurI kArIgaronI dekharekha taLe zarU karAvyuM. pU. gurUdevazrInI preraNAthI dharmapremI zrI kapuracaMda zeThe lakSamIne hA meLavavAnI dRSTie AkhA bhAratamAM kayAMya nathI, tethI AvatI-cavIzInA prathama tIrthakara zrI padmanAbhaprabhujInuM addabhuta vizALa-biMba padharAvI tadanurUpa vizALa gabhArA, raMgamaMDapa, navacekIvALuM bhavya devavimAna jevuM vizALa jina maMdira bAMdhavAnI jhaDapabhera pravRttio cAlu karI. Ama chatAM dharmapremI hoTha zrI kapuracaMda bhAInAM supatnI suzrAvika zrI jaDAvabahenanI zArIrika sthiti vividha-roganI kathaLelI hoI "zarIra phaLamapura" "vAMfNa vahuvinAnaAdi Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Susisie UE subhASitAne dhyAnamAM laI parikara sAthe 11 phuTanA vizALa jinakhikha ane tadanurUpa bhavya daherAsara taiyAra thatAM saheje samaya vadhu lAge te vicArI bhAvI-niyege 'kadAca mArUM zarIra rAgAnI Takkara na jhIlI zake ane ka MIka thaI jAya tA prabhu-pratiSThAnA mahattvanA lAbhathI vaMcita rahevu paDe' mATe pU. gurUdevazrI ane kapuracaMda zeThanI sAMmati laI vi. sa. 1817nA vai. su. 10nA magaLa muhUrta hAthe te sAthe" mujaba peAtAnA hAthe lakSmInA sadvyaya karI--zAsana prabhAvanA pUrNAMka aMjanazalAkA-maheAtsava karI dhAmadhUmathI nIce mujabanA jinami mAnI prANapratiSThAnA lhAvA lIdhe. (1) zrI ajitanAtha prabhu-vetavaNu uMcAI 63 iMca 22 paheALAi 53 parikara- cAI 101 6, paheALAI 81 33 (ra) zrI RSabhadevaprabhu-zvetavaNu uMcAI 61 iMca 22 paheALAI 48 parikara-uMcAI 85, paheALAI 65 - mR (3-4-5) zrI RSabhadevaprabhu-vetavaNuM (traNa pratimAjI) uMcAI 51 iMca paheALAI 43 "" parikara-UMcAi 81, paheALAi 65 ,, (6) zrI zAMtinAthaprabhu-zvetava, uMcAi 21 IMcanI A pratimAjI atyaMta suMdara bhAvavAhI nayanaramya che. AnI pratiSThA sisAravA gAme mULanAyakapaNe thayela che. A rIte zeThANI zrI jaDAvabahene zrAvikApaNAne anurUpa peAtAnA hAthe lAbha levAnI daSTie aMjanazalAkA AdinA prasaMga ujajgyA, teA bhAvIyeAge 'cAvazo mAtranA caNya siddhima`ti sArazI'nA niyama pramANe aMjanazalAkA-maheAtsava pachI zeThANInA zarIramAM rAgeAnA vaLatAM pANI thayA, A gAma udayapurathI pazcime traNa mAIla upara che. kArtika-pUrNimAe tyAM zrI siddhAcala-mahAtIrthanA paTTa baMdhAya che, ane udayapuranA sakaLa-zrIsaMdha utsAhapUrNAMka yAtrAe Ave che, pUjA, rathayAtrA, sAdharmika-vAtsalya bhAre ThAThathI thAya che. 24 Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ZBOVEN - - - davAnA aneka upacAra chatAM varSothI je svAthya dina-pratidina durlabha thaI rahela, te dharmaprabhAve a-takita rIte jhaDapathI AvavA lAgyuM. gheDA divasamAM te zeThANI sarvathA rega-mukta thaI gayA. suzrAvaka zrI kapuracaMdazeThe paNa dharmane A javalaMta-prabhAva joI khUba bhAvellAsathI pU. zrI sujJAnasAgarajI ma.nI doravaNI pramANe bhavya-vizALa jinamaMdiranA nirmANanA kAryamAM umaMgabhera bhAllAsathI dattacitta banI rahyA. daherAsaranA nirmANanI sAthesAtha pU. zrI sujJAna sAgarajI ma. ane jaDAvabahena ane temanA saMtAnanI dharma-bhAvanA vRddhigata rahe te mujaba bRhadu-dhAraNu-yaMtra dvArA tapAsa karatAM zrI pAprabhujI, zrI zAMtinAtha, zrI mahAvIra svAmI, zrI zItalanAtha prabhu Adi prabhujInA nAme anukULa bhAsyA-paNa pU. zrI sujJAna sAgarejI ma. zrI e jinamaMdira baMdhAvavAnI zarUAta vakhate vicArAyela AvatI-covIzInA prathama-tIrtha kara zrI padmanAbha-prabhunuM bhavya vizALa-jinabiMba bharAvavuM ucita lAgyuM. kemake AkhA bhAratavarSamAM zrI padmanAbha-tIrthakara--prabhunuM jinAlaya nathI, vaLI zreNika mahArAja gADha-aviratinA udayamAM paNa zrIvItarAga paramAtmA zAsana-nAyaka zrI vardhamAna svAmI mahAvIra prabhunI avizraddhApUrvakanI aDa-bhaktibaLe asthimajajAnugata-prabhu-bhakti dvArA tIrthaMkarapada upArjita karI zakayA ?" tethI prabhu-zAsananA advitIya-mahimAne vyakta karavAnA pratIkarUpe zrI padmanAbha prabhunuM bhavya bhAvavAhI-biMba sAta hAthanI kAyAnA pramANane anurUpa bharAvavAnuM samayocita jaNAyAthI te rIte zrI kapuracaMda zeTha ane zrI jaDAvabahenane te biMba bharAvavA preraNA ApI. taddanusAra zilpakalA-nipuNa anubhavI-kArIgarone bolAvI anargaLa dAna ApavA dvArA kArIgaronA bhAvellAsane vadhArI pU. gurUdevanI doravaNI-dekharekhataLe kArIgarone nhavaDAvIdhavaDAvI zuddha-bhUmi para ghInA maMgala dIpaka ane vizuddha-sugaMdhamaya-vAtAvaraNamAM uttama-keTinA ArasanA pASANamAMthI addabhuta AlhAdadAyaka-jinabiMba bharAvavAnuM kAma zarU karAvyuM. kArIgaroe paNa TUMka samayamAM pU. zrI sujJAna-sAgarajI ma.nI zAstrIya-dekharekha pramANe ja budvIpanA zAzvata. caityonI saMkhyAne anurUpa 95 IMcanI UMcAIvALA ane 81 IMca pahoLAI vA mA zrI padmanAbha prabhunuM suMdara bhAvavAhI biMba taiyAra karI dIdhuM. jenuM ke parikara paNa zveta-ArasanA uttama-pASaNamAMthI 13pa Ica UMcu ane 103 Ica paheluM sAthe sAthe taiyAra thaI rahyuM 2 Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SES UNTEELIAS AnI sAthe bhAllAsanI vRddhi thavAthI purUSAdAnIya zrI pArzvanAtha-prabhunuM suMdara vaitabiMba taiyAra karAvela, jenuM ke pramANa A pramANe UMcAI - 69 IMca pahoLAI - 57 , parikara UMcAI - 101 che. pahoLAI - 81 , AvA addabhuta vizALa bhavya-pratimAne anurUpa derAsara paNa siMhaniSadyA-AkAranuM, cha cekInA gabhArAvALuM, nava cekInA raMga maMDapavALuM, pAMca zikharavALuM adbhuta devavimAna taiyAra thayuM. pratimAjIne birAjamAna karavA mATenuM pabAsaNa paNa zveta-ArasanA zilAnI kataraNIvALA aneka rUpakAmathI sabhara-pASANu dvArA banAvaDAvyuM. vi. saM. 1819nA mahA suda 5 ne maMgaLa muhUrta kapuracaMda zeThe samasta kuTuMba parivAra sAthe caDhatA-umaMge bhAllAsa sAthe pU. sujJAna sAgarajI ma.nA hAthe aMjanazalAkA karAvI pratiSThita karyA. A prasaMge prathama zeThANIe karAvela prANa-pratiSThAmAM pratiSThita zrI ajitanAthaprabhunI pratimA mULanAyakajInA jamaNA hAthe sthApana karyA. DAbA hAthe zrI pArzvanAtha-prabhune sthApana karyA, gabhArAmAM uttara ane dakSiNanI divAlamAM moTA be khattakagokhalAmAM zrI rASabhadeva-prabhunA cAra jinabiMbe--je ke pUrva pratiSThita karAvela te-birAjamAna kya. A rIte kapuracaMda zeThe yAtrArthe Avela-temAMthI kSetra-sparzanA ane bhUminA nimittanI prabaLatAthI gujarAtanA rahevAsI chatAM lahamane lahAve mevADanI dharatI para pU sujJAna sAgarajI mAnI preraNAthI caDhate raMge-lIdhe.. AvI vizALa jinamUtinA aMjanazalAkA-mahatsava prasaMge viziSTa-AmaMtraNathI padhArelA mahArANA zrI arisiMhajIe gujarAtanA zeThe ahIM mAre tyAM AvA suMdara devavimAna jevA jinAlaya lAkhanA kharce banAvI tenI khUba anumodanA sAthe daherAsaranI pAchalI-jamIna dharmakArya mATe bheTa svarUpe ApavAnI udAratA dAkhavI. jenA para kapuracaMda zeThe yAtrArthe AvanAra sAdharmika-baMdhuo mATenI nAnI dharmazALA baMdhAvI, daherAsaranI AgalI jamIna paNa mahArANAzrIe bheTa karI, eTale AgaLa ajavA zI moralI kIsTrIka No Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ i ii TI 201% = > - LAnI mokaLAza rahe, te rItane khullo raMgamaMDapa ane nagArakhAnAvALo bhavya kamAnadAra-daravAje banAvaDAvI derAsarane atyaMta suMdara-darzanIya banAvI dIdhuM. kapuracaMda zeThe derAsanI sAthe bIjI paNa sagavaDe sAdhamika mATe karI ApI, eTale ke zrI panAbha prabhu ane zrI zAMtinAtha prabhunA maMdiranI vacalI khAlI jagyAmAM vizrAmagRha jevuM sArA avikArI ke zeThIyAo mATe ArAma karavAnI jagyA banAvI ApI. temaja zrI zAMtinAtha prabhunA derAsaranI jamaNe nAnakaDo upAzraya paNa banAvI dIdhuM ane derAsara Adi sarvadharma sthaLanI surakSArthe pharato pa.ke koTa caNAvI dIdhuM. sujJAnasAgarajIe pitAnA gurUdeve sthApela jJAnabhaMDArane saMsArI-janmabhUmi saMgrAmagaDha mAM rahela pustako vagere maMgAvI samRddha karyo. vi. saM. 1822 lagabhaga pATaNathI dharmayAtrA ane sAcA jJAnI-gurUnI nizAnI zodhamAM nikaLela suzrAvaka zrI bhagubhAI kezarIyAjI thaI AvatI-vIzInA prathama tIrthakara zrI padmanAbha-prabhunA darzanArthe udayapura AvatAM pU. sujJAnasAgarajI ma.nA upadeza, saMyama, kriyA AdithI prabhAvita banI nizrA svIkAravA taiyArI darzAvI, zrIsaMghe paNa Avo lAbha kayAMthI? ema kahI khUba sArI rIte dhAmadhUmathI cagAnanA derAsaranA vizALa paTAMgaNamAM dIkSA apAvI temanuM nAma bhAvasAgarajI sthApyuM. A prasaMge udayapuranA mANekabahenane vizuddha saMyama-5the javAnI preraNA thatAM temanI paNa dIkSA thaI. temanuM nAma zrI mayaNuzrIjI rAkhyuM. A bAju pU. sujJAnasAgarajI mAnA gurU zrI padasAgarajI ma., muni sarUpasAgarajI ma. sAthe mAravADa bAju vihAra kare temane svargavAsa vi. saM. 1825 aSADa suda 11nA roja meDatAmAM samAdhipUrvaka the. | munizrI sarUpasAgara e haraselanA rahenAra neNamalajIne upadeza ApI dIkSA ApI zrI nANasAgarajI nAma ApI tenI sAthe mAravADamAM vicaratA hatA. vi. saM. 1836nA pipa suda 3nA prAtaHkALe pAlI-mukAme zrI sarUpasAgarajI ma.ne paNa svargavAsa thaye. - tyAra pachI zrI nANasAgarajI ma. gujarAta bAju padhAryA ane damaNa (surata)nA nagIna dAsa nAme zrAvakane bujhavI dIkSA ApI, muni nidhAnasAgarajI nAma ApI vicAravA lAgyA. jodhapuranA mayAcaMdajI nAmanA yatine paricaya thatAM temane zuddha saMyama ane zAstranI sAmAcArI samajAvatAM zuddha-saMyamanI prApti karavAne bhAva jAgatAM dhAmadhUmathI dIkSA ApI. temanuM nAma mayAsAgarajI rAkhyuM. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SES UNTEMRE A bAjuudayapuramAM ghaNA dhArmika kAryo karAvI zrI ghane dharmamAM sthira rAkhanAra pU. muni zrI sujJAnasAgarajI ma. vi. saM. 1838nA zrA. su. 5 rAtre pratikamaNa pachI saMthArA pArasI bhaNAvatAM samAdhipUrvaka kALa karyo. pU. munizrI bhAvasAgarajI ma. zrI bhAvasAgarajI mapU. gurUdevanI paraMparAne jALavI rAkhI udayapuranA zrIsaMghane dharma-mArge AgaLa vadhAravA viziSTa-preraNA avAranavAra ApavA lAgyA, zrI bhAvasAgarajI ma.nI bhASAmAM mIThAza avasaracita-zabdonuM prabhutva ghaNuM hatuM. te kAraNe mahArANA zrI bhImasiMhajI avAranavAra rogAnanA maMdiramAM pU. bhAvasAgarajI ma. sAthe jJAna gejhI karavA AvatA. | muni bhAvasAgarajI ma.nI upadeza-dakSatA, miSTa-bhASitA, nispRhatA, nikhAlasatA AdithI AkarSAI mahArANAe svayaM jAte gAmamAM upAzraya pAse sarakArI hAthInuM ThANuM (junA jamAnAnI hAthI bAMdhavAnI jagyA) hatuM, te derAsara banAvavA aMge bheTa ApyuM. pU. bhAvasAgarajI ma.zrIe zrIsaMghane preraNA karI ane bahAragAmathI paNa sAre phALo ekaThA karAvI uMcI beThaka upara 70 phUTa UMcuM zikharavALuM bhavya nAnA devavimAna jevuM jinAlaya TUMka samayamAM taiyAra karAvyuM. temAM AkhA bhAratavarSamAM kayAMya nahIM evuM addabhUta 1008 phaNAvALuM veta atyaMta manahara zrI pArzvanAtha prabhunuM biMba je ke 73 IMca UMcu ane 39 IMca paheluM che. A biMbanI viziSTatA e che ke, zrI mUlanAyaka prabhu be bAjunA kAusaggIyA, parikaramAMnA be padmAsanaratha pratimAjI, 1008 phaNu tathA bhavya kalAtmaka-pazkiranI gAdIvALuM pabAsaNa. A badhuM eka ja akhaMDa-pASANanuM che temaja TheTha nIce nAganI TI-spaSTapaNe AkRti darzAvela che. AvA viziSTa anekhA-jinamaMdiranI vi. saM. 184 vaizAkha suda 10 (dazama)nA pratiSThAnA maMgaLa divase pU. muni zrI bhAvasAgarajI ma.nA hAthe aMjanazalAkA ghaNuM pratimAjIonI thaI zrI sahastraphaNuM pAzvanAtha prabhu tathA zrI suvidhinAtha prabhu ane zrI saMbhavanAtha prabhunI zyAma-pASANanI bhavya manamohaka mudrAvALI pratimA tathA derAsaranI pradakSiNAmAM DAbe suMdara derImAM zrI naMdIzvaradvIpa suMdara kata-paTanI sthApanA thaI. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sinema te 2012 A rIte vi. saM. 1856nA vaizAkha suda 3 (trIja)nA roja pradakSiNAmAM jamaNe derImAM zrI cakezvarI (zAsanadevI)nI sthApanA temaja mULa-maMdira sAme mukhya-pravezadvAranI baMne bAju nAnA zikharabaddha-jinAlaya banAvI temAM suMdara jina-biMbanI pratiSThA thaI, ane pravezadvAra upara nebatakhAnuM banAvI upara ghumarAvALI chatrI banAvI suMdara pravezadvAra banAvyuM, baMne bAju cetarA para pattharanA suMdara-kalAtmaka hathI banAvI rAjamArga parathI pasAra thanAra bhAvuka-puNyAtmAne jina-maMdiranA darzana karavAne bhAva jagADavAnI saphala goThavaNa karI. vaLI pU. gurUdevazrInA vakhatamAM sthApita thayela upAzrayanA upalA-bhAge jJAnabhaMDAranI pAsenI rUmamAM vi. saM. 1843mAM sphaTika-ratnanuM zrI pArzvanAtha-prabhunuM suMdara jinabiMba pATaNanA eka zrAvaka bhAI pAsethI meLavI paNa dAkhala padharAvela, te prabhujIne cagya pabAsaNa Adi banAvavA sAthe vi. saM. 1856nA vaizAkha suda 3 (trIja)nA maMgaLa divase kAyamI pratiSThA karI zrI geDIjI-pAnAtha-maMdiranI sthApanA karI. vi. saM. 186mAM bIkAnerathI prAcIna-jJAnabhaMDArane surakSitapaNe lAvI jJAnabhaMDArane su-samRddha karyo. vi. saM. 1877nA kArtaka vada 0)) (amAsa)nI rAtrie prabhu mahAvIra-paramAtmAnuM gaNuNuM gaNatAM ja AyuSya pUrNa thayethI pUjya bhAvasAgarajI ma. kALadharma pAmyA. 9 pU. munizrI nANasAgarajI ma. vi. saM. 1883mAM pU. muni zrI nANasAgarajI ma. pitAnA be ziSya [ muni nidhAna sAgarajI ma., pU mayAsAgarajI ma.] sAthe gujarAta-bAjuthI vihAra karI udayapura padhAryA. zrI nANasAgarajI ma. zrIe pitAnA pUrva-gurUonI preraNA ApavAnI paddhatine cAlu rAkhI udayapuranA zrIsaMghane upadeza ApI geDIjInuM maMdira, zrI cegAnanA be jinAlaya ane dharmazALAne jIrNoddhAra karAvyA. - pATaNa, amadAvAda, surata, damaNa, pAlItANu Adi sthaLethI suMdara prAcIna Agama-graMtha vi.ne vizALa-jJAnabhaMDAra maMgAvaDAvI surakSitapaNe pU. gurUdevanA sthApela jJAnabhaMDArane su-samRddha banAvyA. vi. saM. 1877nA bhAdaravA vada 14nA paphakhI-pratikramaNamAM pU. zrI nANasAgarajI ma. zrI ajita-zAMti stavana bolatAM bolatAM ja kALadharma pAmyA. 10. pU. munizrI nidhAnasAgarajI ma. pachI pU. munizrI nidhAnasAgarajI ma. tathA munizrI mayAsAgarajI ma. pU. gurUdeve banAvela dharmanI vADIne yogya upadeza-preraNA dvArA siMcI tAjI karatA rahyA. ' Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89824 pAlI, pIpADe, mirajApura Adi gAmeAthI aneka pustakA-prate maMgAvI jJAnabhaMDArane su-samRddha karyA. 8 vi. sa. 1893mAM pU. munizrI mayAsAgarajIe mAravADa-tarapha vihAra karyAM, tyAMthI teo gujarAta tarapha padhArI gayA. pU. munizrI nidhAnasAgarajI ma. peAtAnI kAyA azakta thavA, lAgI ane peAtAnA gurUbhAI e ke temanA ziSya-parivAra koi dekharekha mATe Ave tema na heAi vi. sa'. 1914mAM zrIsaMghanA dharmaniSTha--AgevAna zrAvaka zAha kisanacakrUjI capaDAda Adine khelAvIne bhalAmaNa karI ke amArA sAdhue gujarAta tarapha che, teo hAla AvI zake tema nathI, mArU zarIra have thAkyuM' che, mATe tame A badhA dhama-sthAnAnI dekharekha-tapAsa kare !!! dhama buddhie dhama sthAneAnI dekharekha-vahIvaTa AtmAnI zuddhRinuM kAraNa che. tethI gujarAta bAjuthI amArA sAdhue Ave te daramiyAna tame zrAvakapaNAnI pharajarUpe A dha sthAnAnI dekharekha rAkho." suzrAvaka zrI kisanajI caDe, TekacaMda koThArIne sAthe rAkhI pU. mahArAjazrInI AjJA pramANe zrI sahastraphaNAjI, zrI cAgAnanA ma`dira, geADIjI upAzraya, dharmazALA, gADIjI jJAnabhaMDAra vi. nI dekharekha rAkhavA mAMDayA. jeTha suda 11nA rAja pU. munizrI nidhAnasAgarajI ma. samAdhi--pUrvaka svargavAsa pAmyA: mahApurUSa kANu ? janmathI khAlyAvasthAnI raheNI-karaNIthI pU-janmanI viziSTa kSAyeApazamika-ArAdhanAnA maLe apUrva Atma-zakitanA camakArAthI vikArI-vAsanAnA vAtAvaraNanI asaramAM ajAyA vinA ananya--sAdhAraNa viziSTa udAtta jIvana-mAryAMthI judA tarI AvanArA mahApurUSo jagatane rAga-dveSa-mAhanA tribheTe sava-jIvAne hitakArI-rAjamArganuM nirdezana karI zake che. TUMkamAM mananI doravaNIne gauNu karI zrI arihaMta-5ramAtmAnI AjJA pramANe jIvananI prakriyAone geAThavanArA mahApurUSA hakIkatamAM saMsArane sadA kALa mATe jIvana-jAgRtinI a-miTa preraNA ApatA hAya che. A) ] 23 ka mau 354. kA Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ &M OMEN M MAM agdarzana MMM rAjanagara-amadAvAdanA nagarazeTha-vaMzanA AdyapurUSa zrI zAMtidAsa jhaverI Can M aSTamaMgajI # 00000000 (pR. 355) Page #427 -------------------------------------------------------------------------- Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zmmmmmmmm prakaraNa 22 caritra-nAyakazrInA vyaktitvane camakAvanArI ke sAgara-zAkhAnA adhinAyakethI prabhAvita huM amadAvAda nagarazeThanA vaMzajonI pu.yagAthA. A bAju dhama-purI tarIke vikhyAta zrI rAjanagara (amadAvAda)nuM nagara-zeThanuM kuTuMba khUbaja dharmaniSTha-vivekI tarIke Adarza gaNatuM, te kuTuMbanI dharmabhAvanAne poSanArA (pU. caritranAyakazrI tapAgacchanI je sAgara-zAkhAnA mahAna prabhAvaka nivaDayA, te) sAgara-zAkhAnA viziSTa-tirdhara mahApurU hatA. (jenI vigata AgaLa Avaze). paNa te nagarazeTha-kuTuMbanA Adya-purUSa svanAma-dhanya zrI zAntidAsa-zeTha saMbaMdhI aitihAsika sabalapramANenA AdhAre jANavA maLe che ke | dilhInA takhta para mogala saltanatanA zAsanakALe ajaba-gajabanA bAdazAho thaI gayA, temAM samrATa-jahAMgInuM zAsana bhAre doradamAmavALuM nivaDela. te samrATa jahAMgIranA rAjyakALamAM thaelI eka ghaTanA itihAsanA pAne noMdhAela che ke - rAjA, vAjAM ne vAMdarAM, traNene jema preraNA Ape tevA cAle" e kahetI mujaba temaja "rAjAne kAna hoya paNa sAna nahi" lokatinA AdhAre samrATajahAMgIrane eka vakhata e taraMgI tukko uTho ke "mArI kiMmata keTalI?" ane darabAramAM badhAnI samakSa A prazna raju karI sAbita karavA mATenA pramANe sAthe tene khulAso mAgyA. AkhI sabhA stabdha thaI gaIrAjasattAnA siMhAsana para beThela ane megalAInI jhanUnIkAramI-asaravALA taraMgI-bAdazAhane "ApanI kiMmata aNumalaema kahevA-mAtrathI saMtoSa na thAya, sAbita karavAnI taiyArI na hoya te gardana mArI nAkhe ! eTale bhalabhalA nItijJo, vidvAne ane vyavahAra-kuzaLa samaju-lako paNa bheThA paDyA. pitAnI sabhAnA vidvAno A khulAse na karI zake te pitAnI paNa nAmozI kahevAya! e vicAraNAthI ahaMkAranA paDakhAmAMthI nikaLatI dhuMdhavAmaNa bAdazAhanI AMkhamAM roSanI lAgaNI rUpe pragaTa thavA mAMDI, pariNAme sabhA--jane gabharAI gayA hatA. IM Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SHUVTEURS - - eTalAmAM mAravADa-bAjunA uttama kSatriya-kuLamAM janmela ane zikAranA prasaMge tyAgIsAdhu bhagavaMtanA upadezAmRtathI "abela--niraparAdhI jene mAravAmAM kSAtravaTa zI? anyAyabharInIti sAme durbaLane rakSaNa ApavAmAM sAcI kSAtravaTa che," ema samajI zikArAdine tyAga karI udAtta-jIvanacaryA tarapha vaLela puNyavAnanA saMtAna, pUnA puNya-baLe jhaverAta pArakhavAnI viziSTa-daSTi meLavI uMcA bhAre--jhaverAtane vyavasAya svIkArI nirdoSa-jIvana jIvanAra zrI zAntidAsa zeTha pitAnA paricita bIjA jhaverI-milonI sAthe kutUhalavRttithI samrATa jahAMgIranA darabAramAM AvIne beThA hatA. tyAM bAdazAhanA ramuja-bharyA prazna viSama-sthiti ubhI karyAnuM nihALI zrI zAMtidAsa zeThe pitAnA nehI-jhaverI mitrane vAta karI ke-"zuM? AvA najIvA praznamAM AkhI sabhA cUpa thaI gaI?' eTale takane lAbha laI bAdazAhanA haiyAmAM sthAna prApta karI dhaMdhAkIya-daSTie jhaverAtane vyavasAya zAhI-gharANamAM phelAvI artha-lAbha ane rAja-sanmAna meLavavAnA bevaDA-lAbhane dhyAnamAM rAkhI dilhInA sthAnika-jhaverIoe bAdazAha-samakSa zrI zAntidAsa-zeThane raju karI yogya-khulAso ApavAnI araja karI. eTale bAdazAhe tINI najara karI zrI zAntidAsa zeThanA ajANyA-caherAne paNa prauDha pratibhAvane nihALI cakita banI pUchyuM ke "A koNa?" eTale jhaverIoe kahyuM ke gujarAtanA pATanagara-(rAjanagara) amadAvAdanA prakhyAta jhaverI zrI zAntidAsazeTha vyavasAyArthe ahIM amAre tyAM padhArelA che." Aje sahaja-bhAve amArI sAthe rAjasabhAmAM padhAryA ane teonA kahevA mujaba AvA najIvA-savAlamAM badhA kema gUMcAyA ?" e vAtane khulAso amane pUchI rahyA hatA, eTale ame ApanI hajuramAM teone laIne AvyA chIe." bAdazAhe smitapUrvaka pAnanuM bIDu apAvI sanmAH karI pUchyuM ke "bolo ! mArA praznane khulAse che ? " eTale sAgara-zAkhAnA prabhAvazALI pU. upAdhyAya zrI sahajasAgarajI ma nA varada-vAsakSepathI avanavI-pratibha thI zobhatA zrI zAntidAsa-zeTha bedhaDaka belyA ke tura ! jJagaia! bAvakra savAramAM gavAya veda vasAvuM ? cA vara che divAyuM ?' bAdazAhe kahyuM ke "narjI ! nahIM ! ra1 vAra cari tayao nI ja de Aimo to ghaduta zI vAta hai pite pitAnI pAse motI telavAne kAMTo kADhI eka pallAmAM eka rati nAMkhI bIjuM palluM khAlI rAkhyuM, te rativALuM palluM nIce besI gayuM. bAdazAhe kahyuM ke tAra samAyo ! kyA kyA Avane !' oblitz; "UNIAN (zA), ga da II) 356 C Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DOMU zrI zAntidAsa-zeThe kahyuM ke "g ! mAre ra vAde va aa ta = mAgha = tannA pharaka hai ! to ApakI kiMmata hamase eka rati jyAdA hai' " yadi ApakA takadIra sikaMdara na hotA to Apa usa pAyatarUta para aura hamaloga yahAM nIce kyoM ?" bolavAnI chaTA ane mArmika-zabdonI viziSTa-zelithI bAdazAha khUba prasanna thayA ane juvAnInA taravarATavALA hasamukha-caherAvALA zrI zAntidAsa zeTha para phIdA thaI temane pitAne mAnIta-jhaverI banAvI lIdhuM. samrA-jahAMgIra pachI bAdazAha zAhajahAM jhaverAtanA adamya-zekhane poSavA sADA cha karoDanA jhaverAtathI maDhela suMdara kalAtmaka khullA-pIMchAMvALA meranA AkAranA mayUrAsana tarIke oLakhAtA bhavya svarNa siMhAsana para besI rAjakacerImAM adala IsApha taLato, A uparAMta zAhI khajAnAmAM paNa 6 thI 7 karoDanuM jhaverAta kharIdela, A badhA jhaverAtanI kharIdI zrI zAntidAsa-zeTha mAraphata karela. bAdazAhanA-mAmA evA prAmANika ullekha paNa Aje maLe che ke "bAdazAha zAhajahAM jhaverAtane eTale badhe rasika hatuM ke te potAnA zarIra para vividha AbhUSaNe Adi rUpe be karoDanuM jhaverAta paherato." A uparAMta "khudAnI baMdagI karavA mATe namAja pachI paramAtmAnuM nAma levA mATenI be mALAo ra0 lAkhanI kiMmatanA jhaverAtanI rAkhato" AvA soLe kaLAe dIpI rahela bhAgyanA svAmI zrI zAntidAsa-zeThanA pAMca putro hatA. zeTha dhanajI, zeTha ratanajI, zeTha lakSamIcaMda, zeTha mANekacaMda, zeTha hemacaMda. paNa AmAMthI zrI mANekacaMdazeThane vaMza suratamAM ane zrI lakSmIcaMda zeThano vaMza rAjanagara-amadAvAdamAM sthira thaye. zrI lakSmIcaMda zeThanA putra zrI khuzAlacaMda zeThe vArasAgata meLavela uDhAratA, hiMmata, samaya-sUcakatA Adi guNonA baLe zrI saMghanI aneka gUMca ukelavA uparAMta samarata amadAvAdanI prajAne paNa bhAre AphatamAMthI bacAvyAne dAkhala itihAsanA pAne svarNAkSaromAM aMkita che te A mujaba - jyAre marAThA-lazkara amadAvAda para lUMTa-phATa karavA mATe dhasI AvyuM, tyAre zrI khuzAlacaMda zeTha nagara-zeTha tarIke samasta prajAnA jAna-mAlanI rakSaNa karavAnI potAnI pharaja dhyAnamAM laI sAme-pagale sAkSAta yamanI pratimUti samA karaDA-mijAjanA marAThA senApati pAse khaDiyAmAM khAMpaNuM rAkhI hiMmatabhera gaela ane vATAghATa daramiyAna "tamAre joIe Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ N AUSVITEM RS teTaluM dhana rokaDa rakama, jhaverAta vagere huM Apu ! paNa mArI prajAne lUMTI herAna na karavI" ema samajAvI raMjADa ke lUMTaphATa karavA dIdhA sivAya kunehathI pAchA vALe hato." A rIte AkhA amadAvAdanI samRddhi ane prajAnA jAna-mAlanuM rakSaNa karIne potAnI nagarazeThAIne cAracAMda lagADanAra zrI khuzAlacaMda zeThamAM sAgara-zAkhAnA mahAprabhAvaka pU. upA. zrI sahajasAgarajI ma. nA ziSya pU. upA. zrI jayarAgarajI ma.nA ziSya pU. upa zrI nyAyasAgarajI ma. Adi muni-bhagavaMtae karela dharmanA saMskAronA UMDA-siMcananA phaLa rUpe keLavAela viziSTa ajaba hiMmata ane kartavya-niSThAnA mahemAna tarIke amadAvAdanI hiMdumuslIma samasta-prajAe vecchApUrvaka evo TharAva dastAveja rUpe lakhIne zeThazrInA caraNe kRtajJatApUrvaka dharyo ke amadAvAda zaheramAM kAMTA para jeTalo mAla telAya, te mAla upara seMkaDe vA Take zeThane bheTa dhara." A uparAMta pUnAnI pezvA sarakAra ane vaDodarAnI gAyakavADa sarakAra paNa zeThanI nirabhimAnitA, prajA-vatsalatA, nyAya-parAyaNatA, udAratA AdithI AkarSAIbamAnapUrvaka pAlakhI, chatra ane vArSika rekaDa rakama varSAsana rUpe bheTa prativarSa mokalI zeThanuM gaurava jALavatI. AvA khuzAlacaMda zeThanI gAdIe zrI nabhuzA zeThe vividha dharmakAryo ane samAja-jJAtinAM temaja lekahitanAM udAtta kAryo karI nagarazeThAI dIpAvI. temanA putra zrI vakhatacaMda zeTha paNa vArasA -gata dharmanA saMskArane sAgara-zAkhAnA paraMparAnukrame cAlavA AvatA pU. zrI jItasAgarajI ma., pU. zrI. mayagala sAgarajI ma., pU. zrI padmasAgarajI ma. AdinA prabhAvazALI dharmopadezathI su-samRddha banAvI khUba pratApI banI dharmanAM viziSTa kAryo karI yazasvI ane kIti-kaLAthI zebhita banyA hatA. te vakhatanI sattAnI sAThamArInA asthira kALamAM amadAvAdanI sthAnika-prajAne avasare- avasare aneka rIte rAjadvArI aMdhAdhUMdhI maryA AkramaNa ane bhayamAMthI bacAvI lIdhela. jeno eka dAkhala itihAsamAM nedhAela che. ke eka vakhate aMgreja-senApati gaDADe keka najIvA kAraNasara koka viSInA bharamAvavAthI AkhuM zahera lUMTI levAne hukama karela, zrI vakhatacaMdazeThane A vAtanI jANa thatAM ja turta aMgreja senApatine maLI bahezathI sAma-dAmanI nIti vAparIne samajAvI hukama pAcho kheMcAvI AkhA-amadAvAdane bhayaMkara-upadravamAMthI bacAvI lIdhela." WOO * OSO90 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DVIVIEN AvA puNyanAmadheya zrI vakhatacaMda zeThanI apUrva jAhojalAlI eTalI badhI hatI ke te vakhatanA nAnA-moTA dezI rajavADAo nANAMbhIDa vakhate "saMkaTa samayanI sAMkaLanI jema potAnA gAmo gIrave mUkI nANAM meLavI zAna TakAvatA. itihAsamAM evuM paNa jANavA maLe che ke kAThIyAvADanA gehala rajapUtanA vaDA pAlItANAnA darabAre nANA-bhIMsamAM AvI javAthI pAlItANuM zrI vakhatacaMda zeThane tyAM gIrave mUkI dIdheluM." I.sa. 1820mAM karnala vokare karela seTalameMTa pahelAM zrI vakhatacaMda zeTha amadAvAda beThAM paNa taraNatAraNahA girirAja zrI siddhAcaLa-mahAtIthane saphaLa vahIvaTa bAhoza kAryakaro dvArA calAvatA hatA. A zeThazrIe jIvananI saphaLatA-dhanyatA meLavavA jhaverIvADamAM vAghaNapoLanA nAke ja abhuta aneka-tIrthonI racanA mALuM devavimAna jevuM zrI ajitanAtha prabhunuM derAsara 40 hajAranA kharce baMdhAvela, je Aje paNa aneka bhavyAtmAone AlhAda ane samyakatva-zuddhinuM kAraNabhUta nivaDI rahyuM che. ' AvA dharmaniSTha zeThI vakhatacaMda- zeThane sAta dIkarAo hatA. paNa kALabaLe temAMthI zrI hemAbhAI ane zrI motIbhAI be dIkarA prabhAvazALI ane vArasAgatasamRddhine jALavanArA nivaDyA, A rIte zrI zAntidAna zeThathI zarU thayela nagarazeThAI sAthe dharmaprabhAvakatA uttarottara vadhatI vadhatI cothI peDhIe thala zrI hemAbhAI zeThamAM te vakhatanA kALanI viSama paristhitimAM paNa soLe kaLAe khIlI uThI hatI. te vakhate kALabaLe zithilAcArI thaI gaela munionI viSama AcaraNathI saMvegIsAdhuonI kaDaka saMyama pAlana karavAnI vRtti sateja thavA pAmI hatI. zrIsaMghanI karoDarajajusamAM nagarazeThanA kuTuMbamAM zrI zAntidAsa zeThanA vakhatathI saMvegI paraMparAmAM vartamAnakAlIna sAgara-zAkhAnA Adya-purUSa pU. upA. zrI sahajasAgarajI ma. nA vakhatathI ucca-keTinA tyAga-tapa-saMyamanA nirmaLa vArinuM siMcana tyAgI jIvananI apUrva-pratibhAthI satat cAlu rahela. tenA pariNAme sAgara-zAkhAne sAdhuonI paraMparAmAM yattara paTTa-kame AvatA tyAgIpaMgane paricaya nagarazeThanA kuTuMbamAM vadhu prabhAvazALI rahyo. jIvana caDijiI 250 Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusintEURS phalasvarUpe zrI zAMtidAsa zeThathI cAthI peDhIe thayela zrI hemAbhAi zeThe peAtAnA pUrva-purUSAnA pagale-pagale viziSTa-dhama kAryomAM zrIsaMghanA sarva-hitakArI aneka-praznonA saphaLa ukela karavA sAthe jIvadayA, janahita ane pApakArI-kAryAmAM bhAga laI jainatvanI gherI chApa leAka-mAnasamAM aMkita karela, vaLI nagarazeTha hemAbhAie udghAtta-dhamI-vRttinA vikAsanA maLe taraNu-tAraNahAra pavitratama zrI zatruMjaya girirAjanA nAnA-moTA aneka derAsarAnA jINuAMddhAra karAvavA sAthe sADA-traNa lAkha rUpiA kharacI deviSemAna jevI bhavya meATI krU'ka zrI siddhAcala- mahAtIrthe apUrva bhAvAllAsa sAthe aMdhAvI hatI. AvA dhamaniSTha, vivekI temaja dI-dazI zrI hemAbhAInI udAtta dhArmika-bhAvanA kabyAthI Apatu nagarazeThanu dha-vAti kuTuba kALabaLe vadhu pramANamAM phelAI rahela zithilAcArI* zrI zAntidAsa zeThathI zarU thayeka nagarazeDanI va zAvalI nIce mujaba che. zrI hemAbhAI zeTha zrI premAbhAI zeTha zrI maNIbhAI ze zrI kasturabhAI zeTha A ga .... jhaverI zrI zAntidAsa zeTha zrI lakSmIcaMda zeTha zrI khuzAlacaMda zeTha zrI nathuzAha zeTha zrI vakhatacaMda zeTha EHI 360 kA ... zrI meAtIcaMdra zeDa zrI phatebhAMI zeTha | zrI bhagubhAI zeTha zrI dalapatabhAI ze zrI lAlabhAI ze zrI kasturabhAI ze ra wwwww.. E h Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yationI cAritranI zithilatAthI ubhagI te vakhatanA saMgI-zAkhAnA thaDA paNa nizuddha kriyApAtra suviDita-munivaranA nirmaLa-cAritrane joI teo prati guNAnurAga baLe pakSapAtI banela. temAM paNa rajapUta-kuLanI zikAra Adi azubha-pravRttiomAMthI pAchA pharI pUrvajoe sadagurU-ge meLavela ahiMsAnA mArgane piSaka udAtta-saMskAronA vArasAthI su-samRddha pitAnA vaMzanA AdyapurUSa zrI zAMtidAsa zeThane dharmopadeza dvArA zrAvaka-dharmamAM sthira karanAra vartamAna kAlIna sAgara-zAkhAnA AdyapurUSa tarIke manAtA pU. upA. zrI sahajasAgarajI ma.nI paraMparAe paTTAnukrame sAgara-zAkhIya-mahApurUSanI udAtta-dharma preraNanI madhura-smRtine tAjI rAkhI varta mAnakALe sAgara-zAkhAnA mahAna-prabhAvaka zuddha-cAritrI kriyAni-sAdhubhagavaMtane pratyakSa rIte vadhu lAbha meLavavAnA zubha AzayathI mAravADa bAju vicarI rahela pU. muni zrI mayAsAgarajI mane vAraMvAra bhaktibharyA-vijJaptipatro dvArA AgraDabharI vinaMtI gujarAta bAju padhAravA nagarazeTha-kuTuMbanA mukhya purUSa zrI hemAbhAIe karI. rmmmmm? ? sagrahasthanI zobhA . viveka-saMpanna Adarza zrAvaka jIvananI maryAdAne jALavI rAkhavA mATe saMgrahasthAe Adarza jIvana-paddhatinuM ucita jJAna jJAnI-gurUonI nizrAmAM meLavavAthI jIvananI dhanyatA anubhavI zakAya che. jIvananI zobhA kartavyaniSThA ane maryAdAonA pAlanathI maulika rIte keLavAya che. vivekI-zrAvaka sadagRhastha tarIke vyavahAramAM tyAre ja jIvI zake, ke jyAre jIvananA AdarzanI vyavahArU-paddhatione jJAnI gurUnI doravaNI pramANe samajI vicArI amalamAM mukavAnI tatparatA keLavAya. prAcIna-kALanA mahApurUSonI mahApurUSa tarIkenI Adarza bhUmikAnuM lakSya A pAMcamA ArAmAM paNa prabhuzAsananA ArAdhaka puNyavAne nabhAvI yAcita paNe saphaLatA meLave che. kharekhara saddagRhasthoe jIvanane zobhAvavA mATe A vAta lakSyamAM rAkhavI jarUrI che. Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KOMPUTERS] prakaraNa-2 che sAgara-zAkhAnA tejasvI-tArakarUpa che pU. munizrI mayAsAgarajI ma. tathA zeTha haThIbhAInI vADInI pratiSThAne bhavya-prasaMga che pU. caritranAyakazrInI jIvana-prakriyAne udAtta ane zAsane pagI banAvavAmAM parokSarIte avismaraNIya phALo ApanArA pU. munizrI mayAsAgarajI ma.ne viziSTa jIvana-prasaMgo pu. caritranAyakazrInI addabhuta jIvana-zaktionA bIjakarUpe jANavA jarUrI hoI ahIM raju karAya che. sAgara-zAkhAnA tejasvI-tAraka samA pU. munizrI mayAsAgarajI ma.ne vi. saM. 1883mAM nagarazeThe zithilAcArIonA dera-damAmathI nabaLI paDI rahela dharma-zraddhAne sthira karavA khUba ja bhAvapUrvaka rAjanagaranA AMgaNe bahumAna sAthe padharAvI vividha dharma-kiyAo dvArA khUba zAsana prabhAvanA karela-karAvela, paNa te vakhate pU. zrI mayAsAgarajI ma, kAraNavaza vadhu sthiratA nahi. karI zakela, ane mevADa bAju padhArI gaela, vaLI te vAtane 13 14 varSa vItI jatAM kALabaLe dharma-prakAzanuM vAtAvaraNa jhAMkhuM paDela tene sateja karavA mATe sthira -pUrvaka padhAravA AgrahabharI vinaMtie nagarazeThe vi. saM. 1897mAM khUba karI hatI. jethI pU. zrI mayAsAgarajI ma. zrIe vi. saM. 1897nuM mAsuM pAlI (mAravADa)mAM vitAvI gujarAta-tarapha kSetra-sparzanA-janya vadhu lAbhanI dhAraNAe vihAra laMbAvyo.. je ke pU. zrI mayAsAgarajI ma.ne gujarAta bAju padhAravAmAM nagarazeTha hemAbhAIe pitAne, pitAnA kuTuMbane tathA gujarAtanI prajAne saddharmanI prerA meLavavAnI vadhu tamannAthI Agra kAraNabhUta hato, paNa sAthe ja bIjuM paNa zAsana-prabhAvanAnuM mahatvanuM kAraNa hatuM, te e ke "rAjanagaramAM nagara-zeThanA kuTuMbanI jema dhana-samRddhi ane zrImaMtAImAM khyAtipAtra zeThazrI haThIsiMha-kesarIsiMhanuM kuTuMba paNa khUba AgaLa paDatuM hatuM. amadAvAdanA sAhasI-vepArIomAM zeTha zrI haThIsiMha mokhare hatA. muMbaInA zAhadAgara, deza-dezAvaramAM prakhyAta-AMTavALA zrI motI-zAha zeThanI amIcaMda-sAkaracaMdanA nAmathI mAlanI amadAvAdanI peDhInA zeTha zrI haThIsiMha ADatiyA hatA. temAM teo pitAnI kuneha bharI cora rU, aphINa vagerenA ghaNA sAhasabharyA-sodAo karI pitAnI AgavI Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgara-zAkhAnA viziSTha jyeAti ra kriyApAtra suvihita saMvigna pU. munizrI mayAsAgarajI ma. haste mahAralI vADInA bhavya jinamaMdiranI dhAmadhUma sAthe pratiSThA karAvanAra sva-nAmadhanya zeThazrI haThIsiMha kezarIbhAI amadAvAda. (pR. 362) Page #437 -------------------------------------------------------------------------- Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sita.. 50% vyApAra-kuzaLatA dvArA karoDa rUpiAnI saMpatti, bulaMda-bhAgyanA sitArAthI opatA hakIbhAI zeThe meLavelI hatI. tema chatAM dharmane raMga vadhu pramANamAM gya-sahayogI vinA temaja jJAnI-gurUnA saMparkanA abhAve haThIbhAI zeThanA jIvanamAM khIlI na rahyo hovAnuM jANI zrAvaka-tarIke vivekapUrNa bhAva- dayAthI lakhalUTa-saMpattinI cheLAmAM lAkheNa-manuSyabhava zeTha hArI na jAya tevuM vicArI nagarazeTha hemAbhAIe samaya-sUcakatA vAparI dIrghadraSTithI potAnI dIkarI rUkamaNInA zubha lagna haThIsaMga zeTha sAthe karI vyAvahArika-saMbaMdha sthApI tenA mAdhyamathI kuTuMbamAM dharmabhAvanA vadhAravA saprayatna karyo hate. nagarazeTha zrI hemAbhAInI dhAraNA pramANe haThIsaMga-zeThanA jIvanamAM dhArmika-saMskAre sudaDha-rIte pragaTa thavA mAMDayA, jethI ke dhaMdhAkIya gaLADUba-pravRtti chatAM paNa ardhAginI banela zrAvikAnA mIThAM sUcane ane mArmika-preraNAothI prabhu-darzana ane vitarAga-prabhunI aSTa prakAranI pUjA, zrI navakArane jApa. kayAreka sAmAyika Adi dharma-kriyAonI AcaraNa sAthe rAtri-bhajana, abhaya-bhejana AdinA tyAgadvArA haThIsaMga zeThanuM dhArmika-jIvana-ghaDAvA pAmyuM uparAMta jIvanazuddhi mATenI zrAvakocita-kartavyonI niSThAno vikAsa zeThANInI doravaNI mujaba kriyApAtra-saMgI-sAdhuonA samAgamamAM avAranavAra AvavAthI hakIsaMga zeTha dharma-mArge aMtaraMga-rucivALA paNa thayA. bhAvinI akaLa gatinA nyAye zeThANI rUkSmaNIbahenanI AMkhe na kaLI zakAya te vyAdhi thaye, ghaNA-ghaNA upacAra karavA chatAM maTe nahi, chevaTe AMkhonuM teja gayuM. haThIsaMga zeThe pitAnA vyAvahArika-jIvanane dharma-mArge vALI Adarza-patnI tarIkenI pharaja bajAvanAra zeThANuMnA dardanA nivAraNa mATe kRtajJatApUrvaka bharacaka prayatna karelA, tema chatAM bhAvInI prabalatAe zeThANInI AMkhonuM teja javAthI zeTha khUbaja citita banelA, paraMtu zeThANI dvArA maLelI dharmanI sUjhathI kaMIka svastha banyA hatA. nagarazeTha haThIbhAInI caDhatI-juvAnImAM AvI viSama ghaTanA thavAthI gya-bhAvIne vicAra karI pitAnI bIjI dIkarI prasannakuMvarIne ThAThapUrvaka zeTha sAthe paraNAvI. paraMtu kudaratI akaLa-gati mujaba TUMka samayamAM pitAnI bIjI dIkarI prasanna kuMvarI svargatha thatAM nagarazeTha bhAre vimAsaNamAM mUkAela. TUMka samaya bAda zeThANI rUkSamaNIbahenanA siMcela dharma-saMskAranA AdhAre temaja viSama antarAya-kamane khaseDavAne IrAde zeThANInI preraNAthI kuTuMba-parivAra sAthe ThAThathI haThIsaMga zeTha zrI siddhAcaLa-mahAtIrthanI yAtrArthe gayA, tyAre ghoghAnI yAtrA-prasaMge bhAvI- nige kudaratI jIrAvanAranI ya RIA Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAMVEERE ApoApa badhe meLa paDI javAthI zeTha laleyada devacaMdabhAInI lakSaNavattA suputrI zrI harakuMvarane zeThANunI saMmati ane doravaNI mujaba haThIsaMga zeDa paraNyA. yAtrAnuM kAma patAvI amadAvAda pAchA AvyA bAda rUkSmaNI-zeThANIne vaDila tarIke svIkArI zrI harakera-zeThANIe vyAvahArika Akhu taMtra suvyavasthitapaNe zeThazrInI saMmati mujaba saMbhALI lIdhuM, kAlakrame zeThanA aMgata jIvanamAM anere-sAtha dhArmika-saMskAronI jALavaNI sAthe ApanArI navI zeThANIe udAtta-savika prakRtinA AdhAre zeThazrInA nAnA-meTAM dareka kAryomAM salAha levAlAyakapaNuM sAhajika-rIte meLavyuM. pariNAme te vakhatanA viSama vyApArI-saMgomAM paNa zeDane navAM-zeThANInI mArmika doravaNI kayAreka khUba saphaLa nivaDatI, ane AgavI-sUjhabharI vyavahAra-kuzaLatAnA baLe navAM zeThANI zeThanA jIvanamAM agatyanA mArga-darzaka nivaDelAM, AmAM nagarazeTha hemAbhAInA Adarza--saMskArathI sabhara su-yegya-daSTivALA rUkSamaNI-zeThANIne paNa gya-sahukAra navAM-zeThANIne ghaNo upayogI nivaDela. lokokita-pramANe navAM zeThANI uttama-keTinI pavinI-strI hoI temanA pagale ane temanI viziSTa-doravaNInA AdhAre haThIsaMga-zeThanA gharamAM lakSmI ane dharma-bhAvanA bIjanA caMdranI kaLAnI jema uttarottara vadhatI gaI. jenA pariNAme bane-zeThANIonI preraNAthI dihI-daravAjA bahAra mukhya-mArga upara vizALa jagyA kharIdI zrI nalinI gulama vimAna jevuM bhavya, traNavIsInI apekSAe 72 devakulikAvALuM zi95-samRddha manahara zrI dharmanAtha-prabhunuM bhavya jinAlaya bAra-lAkhanA kharce baMdhAvyuM. A punita-kArya karavAnI bhAvanA sau prathama jagADanAra zeThANI zrI rUkSamaNIbahene te vakhatanA vizuddha kiyApAva pU. munizrI mayAsAgara mahArAja mA. pratyenA viziSTa bhakti-bhAvathI prerAI harakora-zeThANIne derAsaranI pratiSThA Adi mAMgalika kAryomAM te vakhatanA vidyamAna saMvegI-sAdhuomAM zuddha-kriyAniSTha cAritrapAtra-mahAmuni tarIke prakhyAta pU. munizrI mayAsAgarajI ma. nA varada-vAsakSepanI mahattA samajAvI, hIsaMga-zeThane nagarazeTha pAse mokalavA goThavaNa karI. dharmAnurAgI haThIsaMgazeThe paNa puNya-pratibhAthI dIpatAM zeThANInI preraNAne yathecita samajI nagarazeTha hemAbhAI pAse jaI vAtanI rajuAta karI ke-- "mahAna-puNyanA yoge lakSmIno lahAvo levArUpa AvuM vizALa bhavyajinAlaya taiyAra thayuM che, te A jinAlayanI pratiSThA temaja jinabiMbanI Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TABORUM prANa pratiSThA viziSTa-tyAgI tapasvI-saMyamI puNyAtmAnI nizrAmAM thAya te senAmAM sugaMdha jevuM gaNAya." gharamAMthI bane zeThANIonI IcchA pU. zrI mayAsAgarajI ma., (jeo ke hAla pAlI (mAravADa) bAju vicArI rahyA che, teo)nA hAthe pratiSThA-motsava ujavavAnI che. mane paNa e vAta ThIka lAge che." te huM A bAbata anubhavI nathI, tethI Apa teozrIne A prasaMge padhAravA bahumAna pUrvaka vinaMti karI A prasaMbha teozrInI nizrAmAM ujavAya tevuM karavA huM Apane namratA pUrvaka prANuM chuM." haThIsaMga zeThanI udAtta-dhArmika bhAvanAne nihALI atyaMta-prasanna thaelA nagarazeTha zrI hemAbhAIe "bhAvatuM tuM ne vaidhe kIdhuM"nI jema rAjanagaranI dhArmika-prajA ane sahakuTuMba pitAne viziSTa dhArmika-preraNuM meLavavAnA IrAde pU. zrI mayAsAgarajI ma. ne gujarAta bAju padhAravAnI mahinAothI cAlu vinaMtione saphaLa thavA mATe prabaLa saphaLa-nimitta malyAnA saMtoSabharyA umaMga sAthe vivekI-zrAvakone rUbarU mekalI gujarAta bAju vihAra karavAnI vAtane traNa-vIsInI apekSAe 72 deDarIvALA vizALa bhavya-jinAlayanI pratiSThAnA viziSTa-lAbhane najaramAM rAkhI svIkAravA mATe bhaktibharyo Agraha karyo. pariNAme kSetra-parzanane yoge gujarAta-bAju AvavA bhAvanA darzAvI. vi. saM. 1898 ane 1899tnA cAtumasa vacagALAnA kSetromAM karI vi. saM. 1900nA mahA mahine rAjanagara-amadAvAdamAM pU. zrI mayAsAgarajI ma. padhAryA. nagarazeTha zrI hemAbhAi tathA bahAralI-vADIvALA zeThazrI haThIbhAIe khUba bhAvela.sa sAthe ADaMbara zeTha pUrvaka pU. zrI mayAsAgarajI ma.ne nagara-praveza karAvyuM. eozrInI tyAga-nAgyabharI jIvanacaryA sAthe dhArmika-suMdara upadeza-praNAlithI rAjanagaranI janatAmAM dhArmika-utsAhanI avarNanIya bharatI AvI. pU. mayAsAgarajI ma.nA vizALa zAstrIya-jJAna ane uMDA-anubhavano lAbha taiyAra thaI rahela vizALa-jinamaMdiranA nirmANamAM zAstrIyabAbatenI cokasAI nagarazeThe, haThIsaMga zeThe tathA zrI rUkamaNI zeThANI ane zrI harakora zeThANIe rUbarU puchavA dvArA temaja be-cAra vAra vADImAM laI jaI rUbarU nirIkSaNa karAvavA dvArA karAvI lIdhI. saM. 1900nA cAturmAsamAM pU. zrI mayAsAgarajI ma.zrIe zrAvacita-kartavyanA vigatavAra vivecanamAM khUba vividha preraNA ApI suMdara AlhAdaka-jinAlaye mATenA suMdara Arasa Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEVDUTEMRE Teka pASANa vidhipUrvaka lavarAvI hoMziyAra-zilpIone khUba ja bhAvollAsa vadhate rahe, tevI udAttapreraNA pUjyazrIe derAsara baMdhAvanArA mahA-puNyazALI AtmAonA kartavyanA vivecana daramyAna viziSTa rIte ApI. zeTha zrI haThIsiMhabhAI kI-pATImAM dIpI uThatA-rekhAMkane jema pU. zrI mayAsAgarajI ma.nI preraNA mujaba kartavyanuM pAlana karavA tatpara banyA, temAM bane-zeThANIonA haiyAmAM gADha rIte rahela dharma- vizeSa karIne sAtha pUryo. te mujaba saM. 1901nA mAgazara sudI 7nA maMgaLadane jayapura, ArAsaNa, makarANa, Adi sthaLamAMthI uttama-keTinA Arasa-pASANanI kuzaLa-zilpIonI pasaMdagI pramANe kharIdI karAvI bahumAna pUrvaka maMgaLa-zakuna AdinA sAja sAthe dhAmadhUmathI rAjanagara lAvI vADImAM yegya-sthaLe AdarapUrvaka padharAvyA. tyA bAda pU. gurUdevanA maMgala-vAsakSepa sAthe mAgazara suda 13nA amRta coghaDiye mUti-kaLAnipuNa bAhoza-kArIgarone navarAvI-dhavarAvI suMdara-rezamI pUjA-vastro paherAvI sa-dhavA strIonA maMgaLa-gIta sAthe zeThANIoe karela pUjAvidhi pachI dhUpa-dIpa sAthe pratimAjIonuM nimaNa-kArya mahatsava-pUrvaka zarU karAvyuM. caitara sudI 15 lagabhaga mULanAyaka sAthe 250 lagabhaga nAnI-moTI pratimAjIo suMdara AlhAdaka--mudrAvALI taiyAra thaI gaI. zeThazrInI IcchA "kumaya zIghama" mujaba suratamAM vaizAkha ke jeThamAM AvatA sArA -muhurto aMjanazalAkA karAvI pratiSThAmahatsava ujavavAnI hatI. paraMtu a-2jA re jarmanAM ta mujaba 72 deharI, be mALa ane bhUmigRha AdithI ghaNuM vizALa jinamaMdira pratiSThA-gya taiyAra na thaI zakavAnA kAraNe ghaNI utkaMThA chatAM zeThazrI pitAnI maMgala-bhAvanA sAkAra na karI zakayA. banavAkALa evuM banyuM ke jeTha mahinAnI zarUAtamAM zeDazrI haThIsaMgabhAInI vayevRddha mAtAjI sUrajabahena mAMdAM thayAM. hoMziyAra vaidyo ane te vakhatanA kavolIphAIDa (Qualified) heziyAra-DaoNkaTaranI yAcita sAravAra chatAM vaye-vRddhatAnA kAraNe kAyA ati jIrNa thavAthI tatra-zaktivALAM auSadhoe paNa pramANamAM asara khUba ochI karI, azADa-vadamAM kAyA atikSINa thaethI DezI-mAnI mAMdagI gaMbhIra thatI gaI. zeThazrI haThIbhAI "dharmanA kAmamAM se vighana" mujaba pratiSThAnA maMgala-avasarane vahelo patAvavAmAM Akasmika mAtAjInI gaMbhIra-mAMdagIthI khUba khinna banyA, ane vyavahAru MUMOWEOs Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zinI TI-2012 rIte derAsara aMgenuM kAma vaheluM purUM thAya, te rIte kAma jhaDapathI calAvavA mAMDyuM, paNa kudaratane kaMI juduM ja karavuM maMjura hAI zeThazrIne zrAvaNa vada-1nA gojhArA divase upalA hoTha upara nAnakaDI phollI thaI, egya upacAra karavA chatAM bhAviyege phellI vakarI gaI ane ane zeThazrI gaMbhIra-mAMdagInA bichAne paTakAI gayA. ane zeThazrI vi. saM. 1901 zrAvaNa vada 5 zukravAre phAnI duniyAno tyAga karI aNadhArI rIte kALadharma pAmyA. AkhA-amadAvAdamAM zekanI gherI chAyA pharI vaLI, AkhA-amadAvAdamAM hiMdu-muslima dareka prajAe vepAra-dhaMdhe baMdha rAkhI traNa divasa svecchAthI zoka pALe. bhAvInI vicitratAyI bhAdaravA vada prAraMbhe (prAyaH bhA. va. pa che) zeThazrInA mAtuzrIne paNa jIvanadIpa bujhAI gaye. " banane zeThANIoe zeThazrInI maMgala-bhAvanAne najara sAme rAkhI hiMmata hAryA vinA pApanA tIvra udayane haThAvavA dharmanuM baLa vadhAravuM ucita samajI le-vyavahArathI bAra-mahinAne khUNe chatAM vahelAmAM vahelA murtanI tapAsa AdarI. pUjya zrI mayAsAgarajI ma. zeThazrInA svargavAsa Adi Akasmika-ghaTanAothI vilDala banela zeThazrInA kuTuMbane egya dharmopadezanI preraNA ApavA mATe temaja bane zeThANuonI samajaNa pUrvakanI dhIratAbharI vRttinA anamedanarUpa derAsaranA zAstrIya-bAMdhakAmamAM a-vyavasthA na thAya te hetuthI vi. saM. 192nuM cemAsuM, sAdhutAnI maryAdAnI daSTie ucita nahi chatAM paNa nagarazeTha hemAbhAInI samaya-sUcakatAbharI hArdika-vinaMti tathA bane zeThANuonA pratiSThA karAvavAnA aMtaraMga AgrahathI rAjanagara-amadAvAdamAM sAmAcArI mujaba upAzraya-badale karI dharmaprabhAvanAnA uddezathI karyuM. zeThANuoe vyAvahArika rItarivAja pramANe zoka-nivAraNanI vidhi karI derAsaranA kAmamAM jAta-dekharekhathI jhaDapa vadhArI ane kArIgare vadhArI TuMkI samaya-maryAdAmAM paNa vadhu paisA ApIne vi. saM. 1903nA mAgazara vadamAM pratiSThA-gya kAma taiyAra karAvI lIdhuM. pU. zrI mayAsAgarajI ma. zrIne kamUrtA utaryA bAda gya vinaya-maryAdA jALavI zeThANIe aMjanazalAkA ane pratiSThA maMgalamuhUrta vi. saM. 1903nA mahA vada-pathI mahA vada-11 sudhInAM meLavyA. zeThANIoe nagarazeTha hemAbhAI ane dharmapremI-kuTuMbIjanenA sahakArathI aMjanazalAkA ane pratiSThA aMgenA mahatsavanI jhaDapI taiyArIo zarU karI. Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JuditieEURS eka vakhata vyAkhyAnamAM pU. mayAsAgarajI ma. zrIe zrAvaka-dharmAMnI ArAdhanAnA adhikAramAM pharamAvyuM ke nima La-niraticArapaNe zrAvakanA khArAnu pAlana gRhastha kare to te davAne paNa pUjya che. A sAMbhaLI vyAkhyAna pachI zrI rUkamaNI zeThANIe pU. gurU ma. ne pUchyuM' ke-- " sAheba! vamAna-kALe AvA koI bhAgyazALI-puNyAtmA hoya te jaNAvavA kRpA karA! jethI ke te puNya-nAmadheya bhAgyazALInAM darzana-vaMdana bahumAna kahI jIvana dhanya banAvIe." pU. zrI mayAsAgarajI ma. kahyuM ke "manne ! vaduranA vadhudharA,' te-te vakhatamAM apekSAe viziSTa vyaktie hAya ja. "prabhunuM zAsana pAMcamA ArAnA cheDA sudhI hajI 18500 varasa sudhI jayavanta rahevAnu che, puNyavAna vivekI ArAdhaka vagara zAsana hAya kharU? bhale ! kALa-khaLe saMkhyAnI dRSTie viralatA ke taratamatA saMbhavita hAya, tema chatAM sa`thA ArAdhaka-puNyAtmAothI zUnya-kALa hajI Avyo !!!" "jIe, zeThANI! pAlI (mAravADa)mAM evA puNyazALI khAra-vratadhArI zrAvaka che, jemanu nAma zrI nagarAjajI-sa`ghavI che, teo yathAzakaya apramattatA-sAvacetI dharAvI mArantratAnu sudara rIte niraticAra-pAlana karI dahyA che." vadhumAM khAsa noMdhapAtra hakIkata e che ke dharmanI ArAdhanAnA mULa pAyA rUpa nyAyapAnane khUba cAkasAithI vaLagI rahI game tevA viSama ke lalacAmaNA sa MjogamAM paNa anyAya anIti ke aNuhunA paisAne jANe-ajANe paNa gharamAM na AvavA devA upara vadhu lakSya ApanArA te mahAnubhAva che." A sAMbhaLI zeThANIzrI rUkSmaNIbahena tathA harakArazeThANI maneAmana te puNyavAna zrAvakane abhinaMdI rahyA. thoDA divasa pachI pagathIAnA upAzraye birAjatA te vakhatanA prabhAvazALI zrIpUya A. zrI vijaya-jinacaMdrasUri ma. pAse kA-prasaMge javAnu thatAM zrI harakAra-zeThANIe zrIpUchyajIne pUchyu ke " aMjanazalAkA-pratiSThA AdinA vidhi-vidhAnamAM mAntrika-kriyAe viveka-sa`panna su-dakSa dhaniSDa-suzrAvakanA hAthe karAvavI ThIka lAge che, kema ke saMvegI-sAdhue mAtra maMtrIccAra ke vAsakSepa karI zake! te ApanI najaramAM kAI tevA puNyavAna zrAvaka che kharA! ke jenA hAthe ApaNA nava-nimita zrI zuka A Na mAM ha giri 38. Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamanAthaprabhunA vizALa-jinAlayamAM padharAvavA mATe bharAvela traNa-cAvIzInA bahotera pratimAjI Adi jina-biMbone aMjanazalAkAnI mAMtrika-vidhithI pUjanIya karavA mATenI mahatvapUrNa-kiyAe karAvI zakAya ?" taraNatAraNahAra parama pavitra mahAtIrtha zrI siddhAcalajI upara kAgaDAonI AzAtanA dUra karavA jeTalI prabaLa maMtra-zakti dharAvanAra zrI pU. A. zrI vijayajinacaMdra sUrIzvarajI ma. gaMbhIrabhAve kahyuM ke- zeThANujI! gADha-aMdhakAramAM paNa nAnI TamaTamatI mINabattI paNa gya mArgadarzana ApI zake che. A viSama-kAlamAM vAstavika dharma-ArAdhanA karanArAonI saMkhyA guNAnurAga-daSTithI jotAM evA mahApurUSe paNa jaDI Ave che ke jeonA pAvana-darzanathI jIvana dhanya banI jAya ! AvA viziSTa-ucca dharmakriyAnA tatvane pacAvanAra mahApurUSa pAlI (mAravADa)nA svanAmadhanya zeThazrI nagarAjajI saMghavI che. jemanA ke hAthe tamArA nUtana-derAsaranI pratiSThA ane aMjanazalAkA AdinI mAnjhika-kriyAo karAvavAmAM vadhu lAbha che. pU. zrI mayAsAgarajI ma. jevA tyAgI-kriyAnika munibhagavaMta ane zithilAcArI chatAM zAsana-prabhAvanA ane dana-zuddhinA mahatvanA kAryane karavAmAM agresara ane te vakhate samasta-zrI saMgha upara jemanI hAka vAgatI te yationA agragaNya nAyaka zrIpUjya mahArAja banee eka-mate jemanI dhAbakatAne muktakaMThe biradAvI te mahA-puNyavaMtA zrAvakarane pAlIthI zrI harakera zeThANIe dharmapremI vivekI-zrAvaka dvArA bahumAnapUrvaka pratiSThA mahotsava prasaMge bhAvabharyuM AmaMtraNa ApyuM. zeThazrI nagarAjajIne paNa tAjetaramAM pAlI comAsuM rahela pU. zrI mayAsAgarajI ma.nI suMdara zAstrIya-vizuddha prarUpaNuM ane ucita-nirdoSa saMyamapAlananI tatparatA nihALI nAnapaNathI ghaDAyela paNa cagya-sahakAravinA vikAsa nahi pAmelI vairAgyabhAvanA prabaLa banelI, paNa gya jJAnI-gurUnI nizrA ane preraNA abhAve saMyama-grahaNa karavAnI tamannA suSupta rahelI, paNa pU. zrI mayAsAgarajI ma.nA cAtumAsa pachI pUjyazrInI nizrAe jIvanane seMpI devAnA nirNayAnusAra saMsArI-pravRttio sameTavA mAMDelI ane TUMka samayamAM saMyama-grahaNa karavAnuM niradhAreluM. emAM "bhAvatu tuM ane vaide kIdhu"nI jema harakera zeThANI taraphathI nUtana-derAsaranI pratiSThA-prasaMge AvavAnuM bhAvabharyuM AmaMtraNa maLyuM, eTale zrI nagarAjajI zeTha ghare pAchA nahi pharavAnA saMkalpa sAthe amuka rakama sAthe laI tenuM dAna-puNya karI vahelAmAM vahelI take pU. zrI mayAsAgarajI ma. jevA tAraka-jJAnI gurUnA caraNamAM jIvana saMpI devAnA umaMga sAthe Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ METRAZVELARS rAjanagara-amadAvAda padhAryA ane keInuM paNa mAna-sanmAna jamavA-jamADavAnI AgrahabharI nIti Adi rUpe aNahakakanuM gRhasthajIvanamAM vaparAI na jAya tenI sAvacetI rAkhI, zeTha pAnAcaMdabhAInI vADImAM utAre rAkhe ane potAnA pairo raseIo rAkhI badhI vyavasthA paNa harakora zeThANInA khAsa AmaMtramathI pite AvelA chatAM teo taraphathI baheLA-pramANamAM apAtI sagavaDone paNa aNahakkanI dhArI svIkArI nahi. pU. zrI mayAsAgarajI ma.nI dekharekha taLe zarU thayela janana-jinamaMdiranI pratiSThA aMgenA mahotsavanI nAnI-moTI dareka dhArmika tathA mAnjhika-kiyALAmAM ane zeThANuonA AgrahathI temaja pU. zrI mayAsAgarajI ma.nI saMmatithI dareka-jAtanI zuddhipUrvaka bhAga letA. mAnjhika-kriyAomAM gRhasthacita saghaLI bAbate jayaNa, viveka ane samajaNapUrvaka Adarza rIte pUrI karatA, pariNAme pratiSThA-aMgenuM ejasabharyuM bhavya-vAtAvaraNa sarjAvA pAmela. A daramiyAna nIce mujabanI ghaTanA bhAvi-ge thavA pAmela.. " eka vakhata zrI nagarAjajI zeTha aMjanazalAkA-aMge pUrva taiyArIo karI vacagALAnA maLela samayamAM bapore sAmayika laIne beThA, temAM jA5 pachI Atma-ciMtana daramiyAna mAnasika sthiratA DolAvA mAMDI, kayAreya nahi ne Aje khAsa koi tevA prabaLa dekhItA kAraNa vinA mAnasika-asthiratA kema? e aMge zeThazrIe khUba cacarA ? anubhave. UMDI vicAraNA chatAM paNu mananI DAmADeLa-sthitinuM kaI kAraNa na jaDyuM. sAmAyika pachI rasoIyAne be lAvI pUchyuM ke "bhAI, 2 AImAM cIja-vastunI kharIdImAM kAMI garabaDa thaI che kharI? aNahakkanuM kAMI jANe-ajANe Avela che, kharuM?rasoIyAe nA pADI paNa zrI nagarAjajI zeThe kahyuM ke "bhaIlA! tuM barAbara yAda kara ! A sAmAyikamAM vicAronI ghaTamALasaMkalponI jaMjALa na jANe kayAMthI bhUtAvaLanI jema evI pragaTI che ke mAruM sAmAyika AkhuM DahelAI gayuM. meM mArI jAtane barAbara jhINavaTathI tapAsa che, mane mArA hAthe kAMI viparItAcaraNa jaDayuM nathI! rasoI banAvavAmAM cUle saLagAvavAthI mAMDI jhINI-moTI badhI pravR- ttione eka vAra jhINavaTathI yAda karI le! kAMka-kazAmAM garabaDa thaI hevI joIe !! kAraNa vinA kArya thAya nahi! mArA sAmAyikanuM DahANa Aje ATaluM badhuM kema thayuM? e zeAdhavuM jarUrI che." eTale rasoIe gaMbhIratApUrvaka jhINI-jhINI eke eka vigatane tapAsavA mAMDI, emAM tene yAda AvyuM ke "Aje rAtre acAnaka thayela mAvaThAnA varasAdathI palaLI gaela Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TABLVUM lAkaDAMthI cUlo saLagate je heI cUlo saLagAvavA mATe rastAmAM paDI rahela chANunA kaTakAne laI pADo nA cUlAmAMthI tene pUchayA vagara saLagAvI tenAthI cUlo saLagAvI rasoI Ate banAvela." zrI nagarAja zeTha A sAMtA'nI AbhA-stabdha banI gayA ane rasoiyAne mITho Thapake Apyo ke "bhAIlA! nAnI ka karI ghaDe pheDe" tema A najIvI lAgatI kSatie paNa mAruM aNamola-sAmAyika paNa Aje heLI nAMkhyuM." pachI teo pU. zrI mayAsAgarajI ma. pAse jaI AlocanA karI gya-prAyazcittanI mAMgaNI karI, pUjyazrIe paNa zakazrInI Adarza-jAgRtine biradAvI cagya prAyazcitta AvyuM. zeThANuoe paNa A vAta jANI viSama-kalikAlamAM paNa AvI virala-dharma jAgRtivALAmahApurUSane pU. gurU-bhagavantoe rela sUcanA-mujaba bhAvapUrvaka AmaMtrI temanA varada-hate nUtana derAsaranI pratiSThA aMgenI mAtrika-kriyAo karAvI pUrNa-saMteSa sAthe zeThazrInI apUrva nIti-parAyaNa--ane Adarza zuM jIvana jIvavAnI tamannAne mane mana abhinaMdI rahyAM. AvA mahA-puNyavaMta zrI nagarAja zeTha jevA viziSTa dhArmika-saMrakAra-saMpanna Adarza zrAvaka mAraphata badhI mAMtrika kriyAo karAvI pU. zrI mayAsAgarajI ma. zrIe haThIbhAinI vADInA bhavya jinAlayanI pratila ThA temaja seMkaDo jinabiMbanI aMjanazalAkA banne zeThANIe ane nagarazeTha hemAbhAInA kta-manathI ullAsabhera karela lakhaluTa dravya-vyaya ane mahA mahatsava pUrvaka vi. saM. 19 3nA mahA vada-5nA roja sthira-lagnamAM karI ane mahA vada-11nA roja uttama-navamAMzamAM badhA jinabiMbane mAMtrika vidhipUrvaka traNa gabhArA, bhUmigRha, upalA mALe temaja vizInI apekSAe banAvela pradakSiNAnI 72 daherIomAM bhavya ADaMbara ane zAsana-prabhA nA sAthe gAdInazIna-pratiSThita karyA. A pratiSThA-mahatsava dara yAna viSama-kalikAlanA prabhAvathI saMhAraka-mahAmArI (plega)ne upadrava thayAnuM jANavA maLe che, tema chatAM svargastha haThIsaMga-zeThanI bhAvanAne anurUpa bane zeThANIo tathA nagarazeTha zrI hemAbhAIe pratiSThA-mahotsavanI ujavaNI khUba bhavya rIte karela. A pratiSThA mahotsava 5 tAM ja turata pAlInA saMghavIzrI nagarAjajI zeThe pitAnI maMgala-dhAraNA mujaba vizuddha sagamI-gItArtha-gurUnI nizrA maLI javAthI ane gharethI nIkaLatAM lIdhelA paisA purA thAya eTale turata saMyama laI levAnA abhigraha mujaba vi. saM. 1903nA phAgaNa suda-5nA savAre rAte pahore bhavya ADaMbarapUrvaka varasIdAna daIne pU. zrI. mayAsAgarajI ma.nAM caraNomAM ullAsabhera AtmasamarpaNa karI dIkSA svIkArI jIvana dhanyakRtArtha banAvyuM. jemanuM nAma pU. zrI nemisAgarajI ma. sthApavAmAM AvyuM. Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUIiITTEEUWS vizuddha-saMyama-kriyAnA Adaza lakSmavALA pU. zrI nemisAgarajI ma. zrIe ati-vRddha avasthAthI kSINu--zaktivALA anela peAtAnA gurUdevazrI pU. zrI mayAsAgarajI ma. nI khUba sevA-bhakti karavA mAMDI, pU. gurUdeve vi. sa. 1908nA vaizAkha suda-1 nA divase Ara'gAbAda (dakSiNa mahArASTra)nA rahenArA zrI gaNapatacaMdajI mAravADI jevA ke mATI-mAravADathI dhaMdhArthe jaI vaselA teo lagna-prasaMge dezamAM thaI. zrI siddhagiri-hAtIrthanI yAtrA karI pAchA vaLatAM nava-nimi Mta deva-vimAna jevuM traNa-cAvIzInA jina-bi MbeAthI adhiSThita zrI haThIsa`ga kesarIsaMganI vADInA jinAlayanA darzanArthe amadAvAda AvyA, tyAM navanimita-jinAlayanA darzana-vaMdana karI dhanya--pAvana anyA. najIkamAM rahela pU. zrI mayAsAgarajI ma. nI ati-vRddhAvasthAe paNa sUkSma-upayoga pUva ka saMyamanI jayaNAonu pAlana nihALI teezrInA sapa mAM e-cAra divasa rahevAnuM vicAyuM. te pramANe avAranavAra vyAkhyAna, dharmAdeza tatvacarcA AdithI A viSama-kALamAM cArekhAju-cApAsa zithilAcArIyationA ekachatra sArarAjya chatAM paNa khArA dariyAmAM mIThI vIraDInI jema zAsananI jayavatatAnA pratika rUpa AvA mahApurUSo hajI A dharatIne pAvana karI rahyA che, te badala guNAnurAgakhaLe khUba pramAdava anubhavye. vadhumAM gaNapatacaMdu zeThe vicAyuM ke deva-dula bha zrAvaka-jIvana Adi dharmArAdhanAnI sAmagrI maLyA pachI viSama-kamermAMnA ba MdhanamAMthI chUTakAro meLavavA mATe gItA -susAdhuonI nizrA dezamAM ke dhaMdhArthe vasavATa karelA mahArASTramAM malatI nathI ane Ama ne Ama bakarInA gaLe laTakatA-mAMcaLanI jema jIvana vyartha jaI rahyu che, mATe mahA-puNyayeAge dezamAMthI tIthayAtrA nimitta ahI AvatAM saghaLIyAtrAmAM ziromaNIrUpa sayamayAtrA mATe ceAgya mA darzIna, jIvananI udAtta raheNI-karaNI ane vizuddha jIvanacaryA dvArA mUMgI paNa sacATa preraNA ApanAra AvA tAraka jJAnI--gItA gurU bhagavaMta maLyA che, teA AvI virala-takanA lAbha laI lauM !!! " 13. pU. munizrI gautamasAgarajI ma. Ama vicArI kuTu bIene samajAvI zrI gaNapatacaMda zeThe umaMgapUrNAMka maheAtsava sAthe prabhu-mahAvIranA kevalajJAna-kalyANaka divase ThAThamAThathI haThIbhAI zeThanI vADImAM nUtana--jinA- layanA prAMgaNamAM zaNugArela bhavya-maMDapamAM ullAsabhera saMyama graMNa karyuM. ane pU. zrI mayAsAgarajI ma. zrIe temanu nAma suni gautamasAgarajI sthApyuM. A Ke 31 Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1) 20742-2 A pU. zrI gautamasAgarajI ma. ApaNA caritranAyakazrInA dAdA-gurU thAya. kemake pU. zrI gautamasAgarajI ma. nA ziSya pU. zrI verasAgarajI ma. pU. zrI caritranAyakazrInA gurUdeva thAya. 14. pUjyazrI nemisAgarajI ma. sacama-raMgamAM caDhatI kaLAe ramI rahelA pU. zrI nemisAgarajI ma. zrIe peAtAnA navA gurUbhAI sAthe sayamanuM takedArI pUrNAMka pAlana, vividha-zAstronA abhyAsa ane zAstra-zuddha niLa sAdhu-jIvananI sAmAcarInA vaphAdArI jALavavA sAthe pU. gurUdevazrInI vinaya-vaiyAvacca bhakti AdimAM ulaTabhera pravRtti rAkhI jIvanane vinaya-viveka guNathI dIpAvavA bhavya purUSAtha karyAM. kALakrame pU. gurUdevazrInI dina-pratidina kA zakti kSINa thayAnA pariNAme rAjanagara-amadAvAdanA judA-judA mahAllAonA upAzrayanA sthAna-palaTo karI saMyama-maryAdA jALavatAM vi. sa. 1907mAM caitara vada-3nA roja pU. zrI nemisAgarajI ma., pU. zrI gautamasAgarajI ma. tathA rAjanagara-zrIsa MghanA agragaNya-zrAvakonA mukhathI zrI navakAra-mahAmatranu` zravaNu karatAM-karatAM pU. zrI mayAsAgarajI ma. 70 varSanI pAkaTa vaye amadAvAdamAM ja samAdhi pUrNAMka kALadhama pAmyA. pU. zrI nemisAgarajI ma. nA mukhya-zrAvaka tarIke pAlInA zeTha raghAjI peAtAnA putra zrI ravacaMdajI Adi kuTuMba sAthe AjIvikAthe amadAvAda (jhaverIvADa-nIzApALa)mAM rahetA hatA, pU. zrInI udAtta--ejasabharI dha dezanAthI khAvIsa varSoMnA taravarIA juvAna zrI ravacaMdabhAI vairAgyaraMge ragAyA ane mAtA-pitAnI saMmati mATe ghaNA prayatna chatAM saphaLatA na maLavAthI vi. sa', 1907nA mAgazara suda-11 mauna-ekAdazInA pavitra divase peAtAnI meLe sAdhunA veza paherI lIdhA. tyArabAda zrIsa MghanA AgevAnAnI samajAvaTathI mAtA-pitAe paNa hArdi"ka-saMmati ApI eTale dhAmadhUmathI pU. zrI nemisAgarajI ma. pAse dIkSA lIdhI ane temanuM nAma zrI visAgarajI ma. paDayuM. A pU. zrI ravisAgarajI ma. pU. zrI nemisAgarajI ma. nA mukhya ziSya hatA. A uparAMta pU. zrI nemisAgarajI ma. nI nizrAmAM eezrInA gurUbhAI ane ziSya-praziSya tarIke pU. zrI gautamasAgarajI ma., pU. zrI dhama sAgarajI ma., pU. zrI kapUrasAgarajI ., pU. zrI vivekasAgarajI ma. Adi munie Adaza-saMyamamUti tarIke aneka bhavya-jIvAne dharma -sanmukha karI rahyA hatA. 4000 jI GRETED va ----- KI gara 373 ri Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 627 vi. sa. 1911nA caitara vada-5 nA roja pUrvI nemiyAgarajI ma, zaMkhezvara mahAtIrthAMnI yAtrA karI pAchA pharatAM muMjapura gAme pU. zrI ravisAgarajI ma. AdidvArA bhavya-niyaMmA karavA sAthe zrI namaskAra-mahAma tranA maraNa pUrvaka samAdhipUrvaka svargavAsa pAmyA. tyArabAda vi. sa. 1911nuM' cAturmAsa pUjyazrI caritranAyakazrInA dAdAgurU pU. zrI gautamasAgarajI mahArAje pU. zrI ravisAgarajI ma. sAthe karyuM tyArabAda pU. zrI gautamasAgarajI ma. kSetrapazanAe vihAra karatAM karatAM vi. sa`. 191ranu cAtumAM 1 mahesANAmAM zithilAcArIyationI viSama-pravRttiothI mAM paDelI zrIsaMghanI dharma-vanAne sateja karavA dha premI AgevAnAnI AgrahabharI-vinatithI karyuM`.. cAturmAsa daramiyAna sayamAnukUla yathAcita-dharma preraNA ane tadanusArI saMcamI-jIvana AdithI dharmapremI janatA tathA khALajIvAnI dharmazraddhA sudRDha AvA pAmI, 13. pU. munizrI jhaverasAgarajI ma. bhAvi--AAge cAturmAsa daramiyAna zrI jhaveracaMdajI nAmanA caDhatI-juvAnInA dharmAMtsAhabharyA yuvA zrAvakane pU. zrI gautamasAgarajI ma. nI dezanAthI evA ceALa majITha dharmAMnA raMga caDhA ke- " zrAvaka-jIvananI ArAdhanA sAdhu-jIvananI apekSAe na-gaNya hAI prabhuzAsananI thayelI viziSTa-oLakhANanA baLe sarvavirati-cAritryanA pathe javA kamara kasI.'* kuTuMbIone samajAvI zrIsa Mgha ane pU. zrI gautamasAgarajI ma. nI sa Mmati-sUcanAnusAra bhavya mahAtsava pUrvaka vi. sa. 1913nA mAgazara suda-11nA maMgala divase dhAmadhumathI prabhu-zAsananA punitapaMthe Atma-samarpaNa karavA rUpa sa`viratidhAritranA umaMgathI svIkAra karyAM. pU. caritra-nAyakazrInA saMyamI-jIvananA kaNa dhAra banI jinazAsananA gaganamAM A adbhuta tejasvI jhaLahaLatA-sUrya samA pU. caritranAyakazrInA vyaktittvanA ghaDataramAM jarUrI maulika-guNAtattvAnA saphaLa-sa'graDu gurU-caraNeAmAM besI pUrvAMnA mahApurUSone Adaza rUpe rAkhI karavAnA viziSTa prayatna pU. munizrI jhaverasAgarajI ma. zrIe viziSTa rIte karavA mAMDayeA. ApaNa kiyA mo THPS rAka Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.AcAryazra budhdhisAgara sUrIzvarajI ma. pU.munizrI nemasAgarajI / mahArAja, pU.munizrI mayAsAgarajI mahArAja usara pU. munizrI sukhasAgarajI mahArAja pU.munizrI ravisAgarajI mahArAja pU. munizrI nidhAnasAgarajI mahArAja pU. munizrI nANasAgarajI mahArAja pU. munizrI gautamasAgarajI mahArAja pU.munizrI bhAvasAga2jI mahArAja pU.upAdhyAya zrI jayasAgarajI!? mahArAja sujJAnasAgarajI mahArAja pU.gaNIzra jItasAgarajI mahArAja pU. upAdhyAya zrI sahajasAgarajI mahArAja pU.munizrI pU. munizrI svarUpasAgarajI / padmasAgarajI pU.munizrI mahArAja mahArAja pU. munizrI sUrIzvarajI ma. jhaverasAgarajI mahArAja jagadguru pU.AcAryazrI vijayahIrasUrIzvarajI mahArAja pU.AcAryazrI Agamo~dhdhAraka AnaMdasAgara pU.gaNIzrI mAnasAgarajI mahArAja sAgarazAkhA guruparaMparA vRkSa pU.munizrI mahagalasAgarajI mahArAja Page #451 -------------------------------------------------------------------------- Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IS Quan zrI vardhamAna svAmine nama: prakaraNa 24 zramaNa-paraparAmAM zramaNavargano 1 zAkhA paikI sAgara-zAkhAnI svataMtra asmitA prakaTAvanAra ma....hA....pu..ru....ya..... [noMdha : prastuta-pustaka (pra0 311)mA 18mA prakaraNa tarIke apAyela paTTAvalInA adhikAramAM sAgara- zAkhAnA zramaNa-samudAyanI gurU-5 parA jaNAvI che. paNa te chapAyA pachI keTalAka prAmANika-ullekhAnA AdhAre maLI Avela keTalAka mahattvanA mahApuruSane nAmeAlekha rahI javA pAmela, tethI te paTTAvalI ahIM pharIthI sudhArA sAthe TUMkamAM rajU karAya che, saM.] vata mAna zramaN-saMdhanA adhinAyaka jagadgurU pU. A. zrI vijayahIrasUrIzvara jI ma. zrInA aneka paTTaprabhAvaka ziSyA paikI pU. AcArya zrI vijayase| surIzvarajI ma. 2) pU. upAdhyAya zrI kIrtivijaya ma. gaNI, (3) pU. upAdhyAya zrI kalyANavijayajI ma. gaNI, (4) pU. upAdhyAya zrI kanakavijayajI ma gaNI, (5) pU upAdhyAya zrI sahajasAgarajI ma. gaNI. Adi Adi-mukhya zAsana-prabhAvaka ziSyA thayA. temAM (1) pU upA. sahujanAgarajI ma. gaNI advitIya-vidrAna zAsana prabhAvaka-thayA, temaja amadAvAdanA nagarazeThanA vaMzanA mULapuruSa zrI zAMtidAsa jhaverIne prabhu-zAsanamAM lAvanAra tarIke mahApratApI puruSa thayA pachI temanI pATe-- 2. pU. upA. zrI jayasAgarajI ma. 3. pU. gaNIzrI jItasAgarajI ma. 4. pU. gaNIzrI mAnasAgarajI ma. A traNe pUjyazrI vividha rIte zAsana-udyota karanArA thayA pachI~~ pa. pU. munizrI mayagalasAgarajI ma. 6. pU. munizrI padmasAgarajI ma. gurUziSyanI aoDa A khelaGI vividha rIte suMdara dharmopadeza dvArA aneka bhavya-jIvAne dhama`pradezamAM sthira karavA sAthe zrIsa MdhamAM dhama bhAvanI vRddhi mATe yetiyanA saceTa jJAnathI pasaMda karela viziSTa-muddatAmAM aneka dhama`kAryAM karAvavAmAM pravINa temaja Agamika-gahana vAtonI gUMca ukelavAmAM paNa kuzaLa hatI puramAM sarva prathama cAturmAsa karI zAsana-prabhAvanA sAthe zrIsaMdhane dharmakriyA karavA mATe ucita-sthAnarUpe upAzrayanI jabbara khAmIne suMdara rIte dUra karI. A belaDIe vizeSa karIne A uparAMta cAgAnanA vata nAna daherAsarAnuM mAMDANu A khelaDInA zubha-haste thayela, zrI zAMtinAtha prabhunuM jinAlaya vagere dhama sthAne tathA gADIjI jaina upAzraya, geDIjI jaina jJAnabhaMDAra AdinI maMgaLa- sthApanA paNa A gurU-ziSyanI joDInA magaLa-haste thayela. khrista vinA zyAma 305 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dudinite was 7. pU. muni zrI svarUpasAgarajI ma. 8. pU. muni zrI sujJAnasAgarajI ma. A baMne gurU-bhAIe khUba ja zAsana-prabhAvaka vividha-dhama kAryoM dvArA zrI sa MdhamAM anerI dharmAMjAmAta keLavanArA banelA. jemAM viziSTa karIne pU. muni zrI sujJAnasAgarajI ma. nA upadezathI bhAvI-ceAvizInA prathama-tItha kara zrI padmanAbha prabhu AdinA suvizALa jinabiMbavALA mATA jinAlayeAnI sthApanA thaI. 9. pU. muni zrI bhAvasAgarajI ma. jeozrIe udayapuramAM sarakArI-hAthIDANAnI jagyA zrIsaMdha pAse levaDAvI AkhA bhAratamAM advitIya 1008 krUNAvALu zrI sahasraNA-pArzvanAtha prabhunuM 73 IMcanu moTu jinabiMba padharAvI suMdara bhavya jinAlayanI pratiSThA karAvI, khIjA paNa aneka jinabiMbe-tItha paTAnI tathA zrI geDI-pArzvanAtha prabhunA jinAlayanI sthApanA karI uddayapura zrI saMdhanA dha-saubhAgyanI apUrva vRddhi karela. 10. pU. muni zrI nANasAgarajI ma. jeoe udayapura--yogAnanA daherAsarA, gADIjInA daherAsaranA tathA dharmazALA-upAzraya AdinA jIrNoddhAra karAvI jJAnabhaMDAra khUba samRddha karyo. 11. pU. muni zrI nidhAnasAgarajI ma. viziSTa udAtta kriyApAtra suvihita--tyAgI-tapasvI A munirAje jodhapuranA zithilAcArI yativamAM ucharela paNa puNyazALI mayAcaMda nAmanA gRhastha ( jeoe yatidIkSA paNa lIdhela )ne mujhavI zAsana-maryAdA pramANe khUba viziSTa saMyamI ane apUrva zAsana prabhAvaka banAvavA suyaeNgya keLavaNI ApI. 12. pU. muni zrI mayAsAgarajI ma jodhapuranA pUrvAvasthAnA aMta hovA chatAM pU. muni zrI nidhAnasAgarajI ma. nI ukriyA tyAga-tapa ane zAstrIya-prarUpaNAnA suMdara upayAgathI prabhAvita khanI zAsanane jIvana samarpita karanArA mahApurUSa 78 varSanI pAkI vaya sudhI saMyamanI yAmAM jarA paNa DhIlA paDayA sivAya ni`La cAritra dvArA amadAvAdanI haThIbhAI zeThanI vADInI magaLa-pratiSThA karanArA A mahApurUSanA samAgamathI amadAvAdanA nagarazeThanA vaMzamAM dhamanA saMskAro gADha rIte sIcAvA pAmela. A pU. munizrI mayAsAgarajI ma. thI e paraMparA thavA pAmI. pU muni zrI mayAsAgarajI ma 13. pU munizrI misAgarajI ma. 14. pU. munizrI visAgarajI ma. / 15. pU. munizrI sukhasAgarajI ma. 16. pU. A. buddhisAgarasUrijI ma. 17. pU. munizrI gautamasAgarajI ma. 14. pU. munizrI verasAgarajI ma. 15. pU. A. zrI AgamAhAka AcArya zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI mahArAja Aga temAM A jIla ka ra Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ke pApa ka abhyAsI, sukSma - tattvavivecaka AgamAnA aneeDa zailANA nareza pratibeAdhaka, AgamavAcanAdAtA zaila-tAmrapatrAtkIrNAgamamaMdira saMsthA-saMsthApaka zrI devasura-tapAgaccha sAmAcArI saMrakSaka AgamAhAraka 14 AcAryadevazrI AnaMdasAgarasurIzvara bhagavaMtanA jIvana prasaMgeAne aneka rIte samarthaka avAMtara upayogI viSayonA saMkalanarUpa pa...ri..zi...Ta...mAM.......ha nava puruSadattA JU Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. AgAmeArakazrI AcAryadevazrInA advitIya ananya sAdhAraNa kathAnA pUraka aneka addabhuta vigatothI bharapUra pariziSTa 1 thI 8 is OD pariziSTa-1 0 bhAratIya maMdiranA vividha aMga-te raNa le. hariprasAda somapurA 1-4 pariziSTa-2 0 kapaDavaMjanI prAcIna aitihAsika vigatene utAre 5-12 0 kapaDavaMjanI aitihAsika mAhitI 13-14 pariziSTa-3 0 pu. caritranAyakazrInI janmabhUminA dIkSita-puNyAtmAonI nAmAvalI 15-17 0 zeTha zrI zivAbhAInA ghArmika-kuTuMbane saMkSipta paricaya 18-20 0 zeTha zrI zivAbhAInA kuTuMbanuM vaMzavRkSa rA pariziSTa-4 0 kapaDavaMjanA dharmasthAno ane dhArmika vyakitaono TUMka paricaya (utAro) 22-34 pariziSTa-5 0 kapaDavaMjanI puNya-dharAnA keTalAka mahAnubhAvonI vaMzAvali 35-37 0 nImA jJAtinA 3ra gAtronI vistRtadha 38-45 pariziSTa-6 0 pu. caritranAyazrInA jIvana caritramAM upagI jUnA kAgaLanA mULa utArAo 46-54 pariziSTa-7 0 zrI ajitanAthaprabhu-jinAlaya (jhaverIvADa-vAghaNapoLa-amadAvAda)nA zilAlekhane utAro papa pariziSTa-8 0 zeTha haThIbhAInI vADInA zilAlekhana utAre 56-59 : para ( SE. ERS = . za== = ma ka TER - Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMdhu khaMDa (uttara) siMdhu khaMDa (dakSiNa) ghu huM sayuM natha zrI dakSiNa vartamAnama ma va ye tA paNa ER uttara bharata kSetra madatha khaMDa jya n madya khaMDa pa gaMgA nI bharatakSetra bharatakSetranA cha khaMDA sAthe AryAvarttanuM dRzya (pR. 1) gaMgA khaMDa (uttara) gaMgA khaMDa (dakSiNa) Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhArata-prerita -- aMgrejonI phUTa-nItine samajAvanAra dharma-pradhAna cAra puruSArthano sarvaIn 1492 America was discovered and next year Pope Alexander II issud his famous inter cetera Bull distributing the lands and Seas out side Europe equally Between Portugal and Spain The Rulls of Indian Stated - R.K. RANDIVE elekajhAMDara 6 ThThA popanuM vizva vaheMcaNInuM bula IglenDamAM inDiyA-lIga samakSa tA. 6-5-10nAM bhAratanA kAyadesaranA hetano ame Adara karIe roja paM.naheru e karelA bhASaNamAMthI:- |" A pradezomAM porTugIjha-prajAnI hAjarI 450 varSa ja "ane avidhisara rIte amane jaNAvyuM ke | eno eNka sAmAnya ItihAsa che. ane parva ane 15 mI ke 16mI sadInA dharmaguru pAsethI eNmane vacce sAMkaLa samAna banI rahayo che. ane jyAM sudhI govAnA hakako maLyA che. emaNe kahelI sAla mane rASTra-rASTra vacce sahaastitvano siddhAMta pravarte hai barAbara yAda nathI .... tyAM sudhI e sAMkaLa tamAma rASTrane dhamane, ane te e vakhatanA udAra pope ardha vizva spenane | samAna tako purI pADaze" ane ardha vizva porTugalane bheTamAM ApyuM hatuM, mAre e kabUla karavuM joIe ke A muddA | * bhAratamAM porTugalanA videza-pradhAna mi. nogIrAe (tA. limbanathI) jaNAvelA heganI adAlatanA upare dalIla karI zakyo nahI, AvakAramAMthI- (muMbaIM samAcAra tA 14 'zAMtimaya mAgaeNja ame A prazna ukelavA mAgIe chIe." (janmabhUmi tA.5-5-60) 1498mAM vAsko-DI gAmAe te spena porTugala AMtararASTrIya-kAyado gorI-prajAnA I - SL briTiza - pArlAmenTa | yuropamAMnA rASTro briTiza pArlAmenTaT eTaleMTipha kaoNmanaveltha iMga konpharansa cArTara yu.no. heMganI adAlata 1946 mAM briTizoe bhArata yu.no. nuM sabhya banAvyuM. I.sa. kaoNmanavaeNltha saMgha. Arya-saMskRtine dharamULathI pheravanAra videzI mA -r -r--r-- r-- ft-1-16- - ========== = = ====1 Eliot :: maeelected storest: :18:41 Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa da gha sidhunahara , siMdhu khaMDa ' uttara bharata kSetra madatha khaMDa (uttara) gaMgA khaMDa (uttara) K hzrI vai tA DhaDha u siMdhu khaMDa ka (dakSiNa) - - gaMgA khaMDa bharatakSetra che dakSa vartamAna bharatakSetranA cha khaMDo sAthe AryAvartanuM dazya (pR. 1) Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgrejonI phUTa-nItine samajAvana bhArata-prerita -- dharma-pradhAna cAra puruSArthano sarvaIn 1492 America was discovered and nesct year Pope Alexander VI issud his famous inter cetera Bull distributing the lands and Seas out side Europe equally Between. Portugal and Spain , The Rulls of Indian Stated - R.K. RANDI elekajhAMDara 6 ThThA popanuM vizva vaheMcaNInuM bula IglenDamAM InDiyA lIga samakSa tA. 6-5-60 nAM bhAratanA kAyadesaranA hetuono ame Adara karIra roja pa.naDuM e karelA bhASaNamAMthI: "" A pradezomAM porTugIjha-prajAnI hAI4rI 450 varSa ane avidhisara rIte amane jaNAvyuM | eno 2eNka sAmAnya ItihAsa che. ane pUrva ane 15 mI ke 16mI sadInA dharmaguru pAsethI eNmane | vacce sAMkaLa samAna banI rahayo che. aneM jayAM . govAnA hakako maLyA che. e rASTra-2ASTra vacce sahaastitvano siddhAMta pravarte barAbara yAda nathI ..... tyAM sudhI e sAMkaLa tamAma rASTrone,dhamone, ane e vakhatanA udAra pope ardha vizva spenane samAna tako purI pADaze" ane ardha vizva porTugalane bheTamAM ApyuM hatuM, mAre e kabUla karavuM joIe ke A maMdA | * bhAratamAM porTugalanA videza-pradhAna mi. nogIrAe limbanathI) jaNAvelA heganI adAlata upara dalIla karI zakyo nahIM" AvakAramAMthI - (muMbai samAcAra tA. 'zAMtimaya mAgaeNja ame A prajA ukelavA mAgIe chIe." (14mabhUmi tA.5-5-60) I.sa. spena porTugala 1498mAM vAkoDI gAmAe AMtararASTrIya-kAyado gorI-prajAnA I -S yuropamAMnA rASTro briTiza pArlAmenTana briTiza pArlAmena eNTalaeNTika cArTara kaoNmanave iMga konpharansa yuM.no. heganI adAlata 1946 mAM briTizoe bha yu.no. nuM sabhya banA kaoNmanaveMltha 2 Arya-saMskRtine dhAthI pheravanAra videza mAna------- I ! MOISON 1nana915 magaja , 100 Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka ghaTanAonA citrapaTa (pR. 6) na vizvavyApaka thayelI ane sarva-kalyANakara ahiMsaka-mahAsaMskRti dhunika-pragatinuM rahasya e 36 paoNrTugIjhaoNnaoN mAlikI hakaka sthApyo. pArlAmenTe sArvabhaumatva bhAratapara sthApita bhArata | hAtha dharyuM 1953nA kAyadAno navA baMdhAraNamAM jaimizana svarAjayanI to lai bhArata AvyuM. vAtaMtrya dhAraoN briTiza pArlAmenTamAM repharDa kripsa pasAra karAvyo 1757 1857 1880 ' ghaNI ilijhAbaeNthanuM bhAratamAM thayelu Agamana to paricaya 1885 - 1935 1 325 varSanA pariNAme lokhaMDI-cokThA rUpe- 1946 - taMtrI mizana zaratono di dhArAnuM ghaDatare svikAra ane baMdhAraNanA ghaDataranI zarUAta - lokhaMDI-cokaThAnuM (1492 thI) svarAjaya 1948++ huMda-svarAjya dhArAnI nIce bhArata 1947 1950 + bhArata-kaoNmanaveltha saMdha-saMsthAnuM sabhya banyuM. 1955-56+ bhArata ane govAnA gharSaNano DreganI adAlatamAM kaeNsa gayo. 1951++ 100 varSano utsava 1960 1492 - briTiza pArlAmenTanI preraNAthI bhAratanI prajAnI paraMparAgata saMsthAonI sAme koMgresanI sthApanA vepAranA bahAnA heThaLa IsTa InDiyA kaMpanI bhAratamAM AvI IsTa InDiyA kaMpanI sIdhI rIte rAjya karavA lAgI. - pArlAmenTe sIdhIrIte sattA hAthamAM lIdhI ane traNa yunivarsiTInI sthApanA svarAjya - bhAratamAM cuMTaNIno kAyado * bhArata ane govAnA kesano Drega adAlatamAM bhArata ane porTugalanA samAdhAnanI pUrva taiyArIo pheMsaloM WOOD lokhaMDI cokaThuM STEEL FRAME cIna raziyA usa jANo Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'AyAvarta AryAvarta kALa-baLathI saMkSipta manAtu Ayovatta (pR. 1) Adhunika svarUpa Ayovatte -:/ (((jaLa)). Kasu, Jota INDIA UNDER KASHMIR BRITISH RULE en la ley Chlianwala Gujarat A.D. ias? Bakkar Amritual Ferozepore Sobacon Aliwal Mudkit Meerut Delha Baru NEPA Mhairpur RAJPUTANA r Galore NEPAL LANA bord. lahabad Barokpore | ( Sambalpur Bonboy raha solare NIZAM Hyderabad GOO Arcot Madras BRITISH TERRITORY onore saMgI-zAkhAnA paraMparAgata prabhAvazAlI mahApurUSa pU. paM. zrI rUpavijayajI mahArAja (pR. 9). pU. caritranAyakazrInA janmanI AsapAsa bhAratanuM dRzya (6) Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) GSSS wwwwww FELITU 5 zrI devasUra-tapAgacchanA mULa-purUSa F pU. A. zrI vijayadevasUrIzvarajI mahArAja 6 (pR. 9) vartamAna-zramaNusaMghanA mULa-purUSa pU. paM. zrI maNivijayajI mahArAja "dAdA" (pR. 9) tI. 07 Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. zrI AtmArAmajI mahArAja (pR. 9). (pU. buTerAyajI mahArAja) pU. paM. zrI buddhivijayajI mahArAja (pR. 9) (pU. zrI mULacaMdajI mahArAja) pU. zrI mukitavijayajI mahArAja (pR. 9) | (pU. zrI vRddhicandrajI mahArAja) pU. paM. zrI vRddhivijayajI mahArAja (pR. 9 ) Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. paM. zrI hetavijayajI mahArAja (pR. 9) pU. zrI mohanalAlajI mahArAja (pR. 9) pUjya caritranAyakazrInA gurUdeva zAsanakezarI AgamajJa dhuraMdhara - pUjyapAda prabaLa vAdavijetA pU. muni zrI jhaverasAgarajI mahArAja Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAna-AryAvarttanI ronaka camakAvanAra zrI kaLikALa-sarvajJa A. zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja karNazmara baluci sthAna ba rAjaputAnA yula (o caMdusthAna (i.sa. 173pa) ( pR. 14) paramArhata rAjiSa zrI kumArapALa mahArAjA ne pALa prAMta kada nakAmI S puska madhya mAMtA S 2 3 jAsAma badha deza prAcIna-gujarAtanA svarUpavALA bhAratanu" dezya (pR. 11 thI 16) [ 8 Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAM ThA = che rAka be . -:: :: ma sA NA bA sA ba2 ka ? paMcamahAla _ surenda na gara A ma hA voEUR khe DAma , ka ma ne ? " ja na ga 24 va Do da rA ja che, lI - 4 _) bhAvanagara ? nI a ma re su 2 ta / - gujarAta rAjya SIDI che valasADa arvAcIna gujarAta-rAjyanuM 19 jilA-sAthenuM suMdara dazya (pR. 28-29) gujarAta rAjyanI saMkSipta-mAhitI kSetraphaLa-1,16,931 corasa mAIla zahero-175 # jilA-gaNIza (19) 19 baMdaro-52 # tAlukA-185 # havAI mathake-16 ka gAma-19017 na jana saMkhyA-2,66660,209 * gu...ja...rA........nI....ma...ha....ttA 0 18 dezanA mAlika gUrjarapati zrI kumArapALa-mahArAjanA a... hiMsA dhvajane anya dezo karatAM vadhu pramANamAM pharakAvI jANanAra | gujarAta kharekhara noMdhapAtra rahyuM che. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - gujarAta jillo kheDA (kA / ===ttA dha mAM telanA nivamAdathI vAghay bhAga muMdaka JpunA ( rAyata kapaDavaMja gAmA | mAtomA / / nakakI nadaoNla papA karI (vAlA bAlAsAnora - ? ' karI mo . = madha nA dha ... * na ' ThAsarA manAka che 13 che rAMTa nahI 38F 15E 5 khaMbhAtano akhAta pU. caritranAyakazrInI janmabhUmirUpe dhanya banela kheDAjilAnuM 10 tAlukA-sAthenuM dazya (pR. 30-31) Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAta * gujarAta tAluko kapaDavaMja jillo kheDA 6 mAIla lo sA jilato kheDA -- Abala sa . ! ! mA ke chee niramAlI *~ . bo mA talanA , .-thAka 1 1 ke. pAi 13 pask :- paleTara 1 9 2 - 1 ja llo a ma da vAda * < * * * ' ( : 9 45 * : 107 - - 105 six : M kamara | karanArA 11 0 : 9 goLa, 0 natdhA _ * _ 97ra muJtanapuchapI , | 7 AMbalI A ja 2 / - / 5. napura () = rapa vaDIla mAlahaTA(pagIbhAra : 1 I t jaya ja. MkhAza-pa 23:5 , ko A karI pai--- ' '" : : - bhAya da - savAlI che ? 18 . 13 gala' prasarA to mAthast ' 17 (a) paNa - anAzapa) - * da kahetA. vA rAvapura 6 ta I la $ na DI A detA llo che navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadevasUrIzvarajI-bhagavaMtanI svarga-bhUmi ane pU. caritranAyakazrInI janmabhUmi tarIke mahApurUSo dvArA abhinaMdanIya kapaDavaMja-tAlukAnuM dazya (pR. 40) F4 Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALacakranA parivartananA AdhAre jenA pUrva-kAMThe hAlanuM kapaDavaMja zahera che. kapaDavaMjanA pAdare vahetI mahAra nadI (pR. 41) je nadInA pazcimakAMThe junuM zahera kapaDavaMja hatuM. (pR. 41) kapaDavaMjanI bhUminI rAsAyaNika-mahattAnA avazeSathI bharapura bhekhaDIvALI varAMsI nadI che: : Uttr/ :/OS M varAMsI-nadInuM eka dRzya (pR. 42) Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaDavaMjanI prAcIna zi95samRddhi nA pratIka rUpa 32 koThAnI vAva. jenuM ke nirmANa gUrjarapati siddharAja jayasiMhe karAvela. (pR. 51) kapaDavaMjanA gauravasamA, benamUna-toraNathI | suprasiddha, kuMDavAvanuM pArzvadRzya. je ke gUrjarapati siddharAja-jayasiMhanI kalagI rUpa che. (pR. 51 thI 55) . zi95kaLAnA ajoDa namunArUpa kuMDavAvanuM sanmukha dazya [madhya bhAga] (pR. 53) , jenI Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 14 nA gujarAtanA jagavikhyAta 16 tAraNo paikI addabhuta ane kapaDavaMjanI apUrva-zAnarUpa jhINI-ketaraNIvALA bhavyatAraNanuM sanmukha dazya (pR. 54-55) mIThA-talAvane daravAje kapaDavaMja (pR. 56) illul . III IIIII Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 15 aMtisara daravAje kapaDavaMja (pR. 57) nadI daravAjo kapaDavaMja (pR. 57) lil[.. Illi , kacerI daravAjo kapaDavaMja (pR. 57) Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 vikamanI 11mI sadInuM govardhanazeThanuM baMdhAvela bAvana-jinAlayanuM rUpAMtararUpe vartamAnamAM jumA-marijada kapaDavaMja (aMdaranuM dazya) (pR. 58) I'llll illulal suu LITIllu IPL ! ! ! !! pa . ''ITTS kapaDavaMjanI pazcima dizAe prAcIna bAvana jinAlayanA bhagnAvazeSa rUpa jumamarajIda-kapaDavaMjanuM bahArathI dazya (pR. 58) kapaDavaMjanA svanAmadhanya zrI govardhana-zeThanI apUrva prabhu bhaktinA namunArUpa-jinamaMdiranA smAraka rUpa jumAmasajIdanI bhavya kotaraNI. (pR. 58) IIIIII)' Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navAMgITIkA-racanAnuM dazya 5 [17 asAtAnA udayathI thayela bhayaMkara kuSTharoganI cikitsA na karavAnA dheAraNe anazana karavA deDhe-saMkalpI anela pU. A. zrI abhayadeva sUrIzvarajI ma. ne zAsanadevI dvArA navAMgI TIkAracanA ane rAga nivAraNanuM divya sUcana (pR. 62) seDhI nadI kinAre sthaMbhanapArzvaprabhunuM prAkaTya (pR. 62) Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navAMgITIkAkAra pU. A. zrI abhayadeva sUrIzvara bhagavaMtanA kapaDavaMjamAM svargavAsanuM dazya (pR. 63) kapaDavaMja-DhAMkavADInA prAcInatama zrI paMcanA upAzrayamAM jaLavAyelI pU. A. zrI abhayadeva-sUrIzvara bhagavaMtanI caraNa pAdukA derI (pR. 63) Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkanA mAlikIpabhya mAla [ 19 pU. A. zrI abhayadeva sUrIzvara bhagavaMtanA jIvanavRttanA saMkSipta Alekhanane lagatI zrI abhayadeva sUrIzvara jJAnamaMdiramAM padharAvela itihAsa paTTikA (pR. 61 thI 63) eka bhAI karAra sa - ma , che. navA mana, II ennn knnn paNa kAra ApI tAja hADamAM nImAya che ke temAM mAhato dyA ( potAnI agaidha che ke koyalalikAkavA maLI che to te kera nA nA mithaka che tathA tame pahelAno rasto che, jethI tamArA mATe kaa Mahyara ke e jIvana no lIdhA veranA pAlavI hatI jenI jAna mAlakiyA jAya nAka para ja vadhAravAnI kAmagI te rakama bama lokonA of i #Ajapa dhArazIlAyaka na ka tema che, mAnava thai che. che ? kare HT AIR paavkai na hatALI pahelA . -- ke / zrI gujarAtI jaina maMdira che retagRmi re ; ( t (pR. 69) kapaDavaMjanA svanAmadhanya zeThazrI lAlacaMda gulAlacaMde baMdhAvela zrI gujarAtI jaina maMdira-ratalAma (sanmukha dazya). Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 20 zrI gurAta nena upAmaca rUzrIma mIrA e A rIte 1 gujarAtI jaina maMdira ratalAmanI bIvana jinAlaya-pradakSiNAnuM dazya (pR. 69) zeTha lAlacaMda gulAlaca'da kapaDavaMjavALAe baMdhAvela gujarAtI jaina upAzraya ratalAmanuM sanmukha dezya (pR. 69) gujarAtI jaina upAzraya ratalAmanuM (aMdaranuM-vyAkhyAna-khaMDanuM) dazya (pR. 69) Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'zrI' janatAsvara gujarAtI dharmazAlA jee kapaDavaMjanA paneAtA nararatna hAvA sAthe bAlyAvasthAmAM dIkSA laI hastalikhita-pratAnI suvyavasthA ane saMze dhanakSetre ananya-sAdhAraNa saphaLa hathoTI [21 kapaDavaMjanA udAra carita zeThazrI lAlacaMda gulAlacaMdanA apUrve dharmapremanA pratIkarUpa zrI gujarAtI jainadharmazALA ratalAmanuM sanmukha dezya (pR. 69) meLavI zakA. sva. pU. munizrI puNyavijayajI mahArAja (pR. 72) Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * [ 22 kalAsamRddha kuMDavAva pAse kapaDavaMjanI vyAvahArika zobhA--pratiSThArUpa caMcaLabAI TAvara (pR. 76 ) prAcIna bhAratIya kASTha-zi95-samRddhinI vAnagIrUpa bhAravaTanA TekaNIyAnuM kAThaza95 kapaDavaMja (pR. 76) pU. caritranAyakazrInA janmathI pavitra ane aneka-dharmasthAnothI samRddha dalAlavADAnuM vihaMgama dRzya Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna aitihAsika aneka mahApurUSanI gauravabhUmi kapaDavaMja zaheranuM vihaMgama dRzya (pR. 76) prAcIna kapaDavaMjanI bhUminA avazeSone pakhALatI nAnI paNa jala-samRddha ane rAsAyaNika vastu-sabhara mahAra- varAMsI nadInA saMgamanuM dazya (naDIyAda roDa-kapaDavaMja) (pR. 76 ) Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 - I I | J ( zrI kapaDavaMjanA gauravasamA prAcIna zrI ciMtAmaNi jinAlayanA jIrNoddhArarUpe navanirmita zrI citAmaNi pAzvanAtha jinAlaya-kapaDavaMjanuM saramukha dazya (pR. 79 thI 89) prakaTa-prabhAvI zrI ri -pAzvanAtha prabhunuM ati prAcIna manohara biMba ' (pR. 79) pU mahopAdhyAya zrI yazovijayajI me. pachI zramaNa-saMghanA ajoDa- advitIya zrutajJAnanA jyotirdhara, Agamika-gahana tAvika - padArthonA anupama-vyAkhyAtA, jemanA janmadvArA kapaDavaMjanI garimAne cAra-cAMda lAgela te Agama samrA pUjaya AgamAddhAraka zrInA nazvara dehane yaza-deha dvArA sthira rAkhavAnA pratikarUpe kapaDavaMjanA zrI saMghe gurUmaMdiramAM virAjamAna karela pU. game ddhAraka nI kAyapramANu mUrti (pR. 83) Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI aSTApadajInA daherAsarane baMdhAvanAra nagarazeThanI khaDakI bAjuthI zrI aSTApadajI daherAsaranuM pravezadvAra (pR. 85-86) E T (25 kapaDavaMjanA svanAmadhanya zrI amRta zeThANIe baMdhAvela zrI aSTApadajI daherAsaranuM lAMbI zerI-rAjamArga paranuM zilpa-kAtaraNIthI samRddha pravezadvAra ( pR. 84 thI 5 ) ******** kI sa ch Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyaMta bhavya devavimAna jevA zrI aSTApadajInA daherAsaranA pUrva dizAnA mULanAyakarUpa zrI RSabhadeva prabhu zrI aSTApadajI-daherAsaranA mukhyagarbhagRhanuM zilpa-samRddha-tAraNa sAthe pravezadvAra (pR. 92) [26 zrI aSTApada-mahAtIrthaM bharata mahArAjAe padharAvela 4, 8, 10, 2 jina-khieAnA caturmukha-pratiSThAnA pratIkarUpa zrI mahAvIra svAmI (pR. 90) zrI aSTApadajInA daherAsaranI pAchaLa jamaNe (vAyavya khUNe) samavasaraNa-caitya madiramAM prAcIna zilpanA namUnArUpa suMdara sametazikhara mahAtIrthane paTa (pR. 91) Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlIcakale-DhAMkavADImAM sthita zrI zAMtinAthaprabhujInA prAcIna-jinAlayanuM sanmukha dRzya (pR. 95 ) jJAti nAtha [ 27 prazama-rasa-jharatA suMdara bhAvavAhI zrI zAMtinAtha prabhu (pR. 95) kapaDavaMjanA vartamAna jinAlayeAmAM sauthI prAcIna bhavya-kalAtmaka aneka-citrAnI sAja-sajAthI zeAbhatA seAnerI chApuM kAkAma ane sonerI 24 tIrthaMkaronA citrakAmathI ze|bhatA zrI zAMtinAtha jinAlayanA bhavya-raMgamaMDapanuM dRzya (pR. 96) Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DapArve sAtha zrI zAMtinAtha prabhunA jinAlayamAM bhUmigRhamAM birAjamAna atyaMta suMdara zrI kalikuDa pArzvanAtha prabhu (pR. 96) mANeka zeThANIe baMdhAvela zrI AdIzvara prabhu jinAlayanuM pravezadvAra (pR. 96) mANeka zeThANIe baMdhAvela jinAlayanA raMgamaMDapanuM dRzya zrI RSabhadeva prabhu (mANeka zeThANInA daherAsaranA mULanAyaka) (pR. 97) Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ajitanAtha prabhunA jinAlayanuM sanamukha dazya (pR. 98). maLanAyakazrI ajitanAtha bhagavAna (pR. 98) zrI vAsupUjya prabhunuM jinAlaya (pR. 9) mULanAyakazrI vAsupUjya prabhu (pR. 100) * Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 30 zrI vAsupUjya prabhunA jinAlayanA raMgamaMDapanuM dazya (pR. 100) zrI AdIzvara prabhunuM uMcI beThakavALuM jinAlaya (pR.100)> zvarajI zrI AdI. TET TO dIvADanA daherAsaranA mULanAyaka (pR. 101) Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahAranI vADInuM zrI neminAthaprabhunuM jinAlaya (pR. 102) * zrIneminAthajI mULanAyaka zrI neminAthaprabhu (pR. 103) kapaDavaMjanA svanAmadhanya zeThazrI mIThAlAla gulAlacaMde zrI saMghane arpaNa karela dalAlavADAnA gauravasamA mI. gu. jaina upAzraya (zrAvakAnA upAzraya) (pR. 104) ////||\\\\\ Malay [ 31 '///// Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. A. zrI abhayadevasUrIzvarajI ma. tathA pU. upA. zrI sakalacaMdajI ma. AdinA pagalAMthI pavitra paMcanA upAzraya ( zrAvakAnA ) (pR. 104-105) deyou zeDhI [32 dalAlavADAnA dakSiNu dvAre zAbhatA zeThazrI vrajalAla haribhAInA nAme oLakhAtA zrAvikAonA upAzraya (pR. 104) Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 mANeka zeThANInA zrI RSabhadeva prabhunA jinAlayane aDIne rahela zrI zrAvikA upAzraya (pR. 105) | . te ja = 1 upAM navI ke mArA jyAM zrI vardhamAna jaina AyaMbIla khAtuM cAle che. te zrI lahuDI pasALa tapAgacchane junA upAzraya (pR. 106) Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ big fans, YUR ane evA ne sArA kAmama navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadevasUrIzvarajI mahArAjanA svargavAsanA pratIkarUpe teezrInI caraNa pAdukA-daherI paMcanA jaina upAzraya (pR. 63) vAmami saba * sa [34 AsanasiddhinI labdhivALA, mahAcamatkArI, jinazAsana-prabhAvaka cativayanA hAthe pratiSThita tapAgacchanA adhiSThAyaka, yakSanikAyanA indra zrI mANibhadrajI (prAcIna) (pR. 107) Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. AgamAddhArakazrIe vi. saM. 1960mAM sthApela vividha dharmakSetrAnA vahIvaTa karanAra zeThazrI mIThAbhAI kalyANacaMdanI peDhI (pR. 109) zoha CLIC sAha [35 navAMgI-vRttikAra pU. A. zrI abhayadevasUrIzvara jaina jJAnamaMdiranuM pravezadvAra (pR. 109) * GEET | Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarakhalI A daravAje zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMda taraphathI baMdhAvela sArvajanika dharmazALA (pR. 111) vijayA kApaDa bajAramAM Avela zeTha mI. ka, peDhI sAme mI. gu. TrasTa taraphathI paMkhIone anAja nAMkhavA rUpe zeTha mIThAbhAInI parabaDI (pR. 111) Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. caritra-nAyakazrInA garbhakALa daramyAna janmathI 84 divasa pUrve mAtA-pitAnA haste daherAsaranI pratiSThAnI thayela maMgaLa-vidhinuM dRzya (pR. 147) citra 86 A * R usa - citra 85 0 suvAvaDa thavAnA nikaTa-kALe thatI vedanA prasaMge pU. caritranAyakazrInA dharmaniSTha-pitAjI puNya-prakAzanuM stavana Adi saMbhaLAvI ArAdhanA karAvI rahyA che. (pR. 161) [ 37 Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1931nI aSADha vada 0))nI maMgaLa rAtrie prazasta grahayeAgamAM pU. caritra-nAyakazrInA maMgala-janma. (pR. 167) citra 90 citra 87 pU. ritra-nAyakazrInI udAtta janma-kuMDaLInA TUka phalAdeza kAzInA mahApaDita tathA kapaDavaMjanA joSI ma. zukalajI pitAjI-maganabhAIne saMbhaLAve che. (pR. 175) [38 Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pU. caritranAyaka zrI janma sthaLa kapaDavaMjanuM sasArI ghara pU. caritranAyakazrI jyAM janmyA, te kapaDavaMjanA saMsArI-gharanuM sanmukha dazya citra 88 Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40 // zrIvardhamAna spAmine na : fa svastiI vimai171 zAli .hana ghaTTa 176 varSe aSADha mAse kRSaNapara pavitradaza amAvAsyAtithI ravivAre puSya nakSate silithIge catuSpAda karaNe nizA-aMTa yAme 3-39. sAthe zAristhi caMde IsvIsana 1875 varSIya ogaSTamAsa prathamatA2kA prazasyor HzubhalagnavelAya| - punita-bhAgadheyasya pAlasa janma, che pU.caritranAyakazrInI ja kuMDaLI che 7 sUrya - budha 4 caMda ( 10 ((vajhI) zani 12 G OM sUryAspaNa phasA reNI che sUrya caMda maMgala budha gurU zu zani rAhu ketu 3 | 9 | 3 9 11 u 9 28 | 2 | 4 | 5 2618 18 7 46 52 49 26 4 20 papa pau 24 pau 30 21 30 21 24 29 29 citra 89 Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 [I ] [ karI citra 91 22_. RE BIT varSa ligas 3Sayayayayayaya karAra CIRTH pU. caritra-nAyakazrInA zaizavakALa pachI dhArmika ucheranuM dazya. pitAjI sAthe baMne bALake pUjA-vidhimAM pravartI rahyA che. (pR. 215) citra 92 pitAjI sAthe dhArmika-kriyAomAM pU. caritranAyakazrInuM jayeSTha -baMdhu sAthe sahayogI vartana (pR. 216) Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ci - 93 || 42 che che e dI 66 ka. (66 se | B) we Iche usare pU. caritra-nAyakazrInI janmagata gaMbhIratA-dhIratAnA paricayarUpa gumaDAvALA gAle mAtAnA tamAcAne prasaMga (pR. 224) citra 94 aari kIjaEimil111 iii'li[li[lni/it/ if illull pU. caritranAyakazrInI nirbhIkatA-sAhasikatAnA paricaya rUpe myuni.nA phAnasane prasaMga (pR. 228) Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. caritranAyakanA pitAzrI maganabhAI bhagatanI dukAna pU. caritranAyakazrI dukAna para anukaMpAdAna tathA ucita dAnanI pravRttio karI rahyAnuM citramAM dekhAya che. (pR. 232) citra 96 citra 95 pU. caritranAyakazrInA kuTuMbIjanA vacce mAtApitA ane DAbe caritranAyakazrI tathA jamaNe teozrInA jyeSTha baMdhu zrI maNibhAI [pR. 236] [43 Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 97 [44 huM dIkSA levAno chuM, mATe zrIphaLa vicArIne Apajo. pU. caritranAyakazrI sagapaNa karavA AvanArAone tathA mAtApitA samakSa dIkSAnA saMkalpanI jAherAta kare che. (pR. 254) citra 98 | Enii pU caritranAyaka zrImAM dhArmika udAtta saMskAronA pitAjI dhArmika vAMcana sAthe Adarza-zrAvaka tarIke baMne bALakone hitazikSA Ape che. (pR. 237) Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabaLa puruSArthanI jAgRti vinA saMsArathI chUTAze nahi tatva dRSTinA sahArA vinA vRttionA vamaLamAMthI nIkaLAya nahi. 45 citra 99 A citramAM cAra dazyA che * jemAM sauthI mathALe pU. caritranAyakazrInA meATAbhAinA patnInA svargavAsanuM dRzya che (pR. 248) * nIce nAnA e citrA tathA DAbe eka citra che, temAM nIcenA e citrAmAM DAbe vairAgyavAsita maNibhAIne pitAjI ceAgya hitazikSA ApI rahyA che [pR. 258] jamaNe-pU. caritranAyakazrI meATAbhAi maNilAlane vairAgyavAsanAmAM dRDha karanArI preraNA chelle jamaNe citramAM ApI rahyA che [pR. 261] mAtAjInI meAhaghelI vAtAnA miNabhAI pharIthI paraNavAnA spaSTa InkArathI pratikAra kare che. [pR. 249] Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 100 ApanA mArgadarzana mujaba amo A saMsAranAM kArAgAramAMthI chUTavA taiyAra chIe " kapaDavaMjanA upAzrayamAM vi.sa. 194janI phAgaNya comAsIe banne baMdhuono dikSAno ekarAra, kAra ///llllll pU, caritranAyakazrInA TekAthI jayeSThabaMdhunA pitAzrI pAse saMyama mATe ekarAra (pR. 263) #BhI che citra 101 IfIiiilLyri thai che Des pitAzrInI mUka saMmatithI yeSTha baMdhunI davA karAvavAnA bahAne baMne bhAI enI dIkSA mATe kapaDavaMjathI vidAya (pR. 278) Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citre 102 citra 103 [47 nA tibara dhAmALa mamatavA ' | || ||||| jaina vidyAzALA-amadAvAdanuM bAhya dazya. (pR. 279) vidyAzALAmAM pU. zrI nIti vi. ma.ne pU. caritranAyakazrI pitAjIne patra Ape che. | (pR. 279) citra 105 citra 104 IT'. ' 'It'Iril vidyAzALAmAM baMne bhAIonI pU zrI nIti vi. ma. sAthe dIkSA aMge vAtacIta (pR. 281-285) kAsiMdrA gAme pU. caritranAyakazrInA moTAbhAInI dhAmadhUmathI dIkSAnuM dazya (pR. 287 thI 291) Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 106 48 vidvadrarya pU. munizrI padmasAgarajI | ma. dvArA sthApita sAgara-zAkhIya jaina upAzraya (goDIjInA maMdira pAse) jenuM navanirmANa hAlamAM thayuM che. (pR. 106) citra 107 sAgara-zAkhIya-munigaNa nI kIrtigAthArUpa udayapura (caugAna)ne bhavya paMkitabaddha-jinAlayanuM sanmukha- dazya (pR. 345) Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 108 (49 udayapuranI pUrvabhAgoLe sarUpa-sAgaranA kinAre caugAnanA bhavya jinAlayonA samUhanuM ramaNIya pravezadvAra (pR. 345) citra 109 udayapura caugAnanA daherAsaromAM sava-prathama banela daherAsaranA mULanAyaka zrI zAMtinAtha prabhunuM suMdara trigaDuM' (pR. 346) TnI Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 $ $ $ $ $ $ % 38: prasAdhopasama citra 110 udayapura-caugAnanA daherAsaramAM pratiSThita zrI ajitanAtha prabhunI 63 iMcanI bhavya pratimAjI (pR. 348) Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00000000 ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo ae ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo ooooooooooooo citra 111 udaya pura caugAnanA daherAsare birAjamAna zrI RSabhadevaprabhujI 61 iMcanI bhavya pratimAjI (pR. 348) Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 112 udayapura caugAnanA daherAsaramAM birAjamAna zrI RSabhadevaprabhunI 51 iMcanI bhavya pratimAjI (pR. 349) [52 Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM citra 113 caugAnanA daherAsaramAM pratiSThita zrI RSabhadeva prabhunI 51 iMcanI suMdara pratimAjI (pR. 349) Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 114 citra 115 (a) caugAnanA daherAsare pratiSThita zrI RSabhadevaprabhunI 51 iMcanI bhavya pratimAjI (pR. 348) caugAnanA daherAsaranA mULanAyaka AvatI covIsInA prathama tIrthaMkara zrI padmanAbha prabhunI 135 iMca UMcA parikara sAthe 95 iMca UMcI pratimAjI (pR. 349) Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 S citra 115 (A) caugAnanA daherAsare pratiSThita zrI pArzvanAtha prabhunI 69 iMca UMcI bhavya pratimAjI (pR. 350) Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 116 nI lEO , - ka udaya pura caugAnanA zrI padmanAbha prabhunA dahere | meDA upara suMdara zyAma caumukha jina-biMbonI bhavya sthApanA ' (pR. 350) citra 117 zrI udayapura caugAnanA daherAsaramAM zrI zAMtinAtha prabhunA daherAsara pAsenA dahesaranA mULanAyaka zrI mahAvIra prabhu AdinuM trigaDuM Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) haeeeooooooooooooooo 8 68 ha000000000000000000000000 - ucha969696 96 %B9%8999999999 0000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000 $ $ $ $$2 ) t) [pR. 352] AkhA bhAratavarSamAM advitIya 73 iMcanuM ahabhuta sahastraphaNA zrI pArzvanAtha prabhunuM suMdarabiba LI citra 118 ooooooooooooooooooooooooooooooo soooooooooooooooooooooo Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 119 [ 58 zrI sahastraphaNA-pArzvanAtha jinAlaya-udayapuranuM aMdaranuM drazya [pR. 352) citra 120 IIjilli zrI sahastraphaNA pArzvanAtha jinAlaya udepuranuM bAhya dezya (pR. 353) Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 121 [ 59 ka citra 122 sAgarazAkhIya jainanA upAzraya pAse bhavya AhAdaka zrI goDI pArzvanAthajInA daherAsaranA mULanAyakajI (pR. 353) kapaDavaMjanI dhArmika-pravRttionA dhabakatA haiyAsamAM aneka dharma sthAnethI bharapUra dalAlavADInuM praveza dvArA Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 123 EDY * je te ja rIta . . ke jarA ST , #C. "Stef:16:" dAdaUR v=Oscam Tet Deer PhA bit this ? dalAlavADAnA pazcima daravAje zrI ajitanAtha prabhunA daherAsaranuM bAhya dazya (pR. 98) citra 124 spezIyala ja karIne - THlaNa A sara karelA A smA ro. mANeka zeThANIe baMdhAvela anAthAzrama pustakAlayanuM dazya jyAM zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha prabhu prAcIna samayamAM birAjamAna hatA (pR. 111) Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeTha mIThAbhAI gulAbacaMda TrasTanI pAMjarApeALanuM dazya (pR. 111) citra 125 citra 125 [61 zrI neminAthanI vADImAM mANeka zeThANInI dharmazALA (bAhya dRzya) (pR. 110) Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSA levAno chuM; samajIne zrIphaLa ApaoN 3sara Dai Wan citra 130 5.Us - (y123 1924) Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WAYANAYAYAYAAWANANYA'NANDO YAMAMAYMOTIVYAYANIYAMOYA TeTa-2 Rahat H G NIYA i | EmpankagrH ( R) zrI vAsvAmIjI-mahArAjanA prasaMgo A citramAM traNa vibhAga che. DAbe-upara-vAsvAmIjInA saMsArI-pitAjI dhanagirijI sagapaNa-vakhate pitAnA dIkSAnA vicAro makakamapaNe jAhera kare che. jamaNe-upara-janmajAta-vairAgI vajakumAra jAti-smaraNa jJAnathI daDha-verAgI banI cha mahinA sudhI satata rUdanabaLe mAtAne kaMTALo upajAve che. pariNAme gocarIe padhArela zrI dhanagirimunine mAtAjI kaMTALI bALaka soMpI de che. jamaNe-nIce-gurU-AjJAthI lAvela bALaka sAdhvIjI ma.nA upAzraye rAkhela che. pAraNAmAM sUtela bALaka sAdhIonA mukhathI thatA svAdhyAyane sAMbhaLIne traNa-varSanI vaye agiyAra-aMganA jANakAra bane che. - vacce-mAtAe bALakane pAchuM meLavavA rAjadarabAre phariyAda karI. rAjAe "je bolAve ane jenI pAse jAya tenuM bALaka evo pheMsalo Apyo. mAtAnI ghaNI vinavaNI chatAM bALaka gurU-mahArAjanA AghAne saharSa svIkAra kare che. -pR. 123 thI 125 6797 TO B N 0: 05 ( ); // VI S itle :. YGftvAd,jhADA , che. hai, GSI, ASteha che IIIIIIIIIIIIIIII & lit Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 127-128-129 pU. caritranAyakazrInA pitAzrI zrI maganabhAI "bhagata' pR. caritranAyakazrInA mAtAjI zrI jamanAbahena llllllllllllllll 'iit('ht - li H.. ( 0 ]]jp/ | AS che lulitis/III 0 pha S - A - 0 . 0 che ja0 0 0 6 . 9 0 0 0 I , ka jika, / Iche ? / / IYo 76 che 2 - ' *'IPAR If I ''u'lluliti..|||| * ': ','ll li[l[jvii hajI jI - = 0 UILDI Saa 19 . phesare / A P 1 (YYYY, pU. caritranAyakazrI jyAre garbhamAM AvyA tyAre mAtAjIe joyela vRSabhanuM dazya. (pR. 139). Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DALAM 10thatirlDa zAsana prabhAvaka Agama-vAcanadAtA, bahuzruta sUripuraMdara AgamamaMdira-saMsthApaka 5. AgamAraka AcAryadevazrInA jIvanacaritranA vividha prasaMgone samajAvanAra 12 * ci....trA..va..lI 5 Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAna PAREIPREPARSHFREIN PROGR pUjya AgAme ddhAraka AcAryadevazrInI prAkRta-gujarAtI-marAThI-saMktahiMdI-aMgrejI ___7 bhASAnI suMdara-stuti. RIPPE siddhaddau bhANudaMge varasuyabhavaNA zailatAmAmAnA, sthApyA jainAgamAcA niravadhi-prasarA sAhI kele suyalA, pakSaM padmaM zritA ye hitatanumamatA AkharI kAlameM bhI: aise zrIsAgarAnaMdamunipati jinheM MOST GAIN ACCLOMATION pU. AgaddhAraka AcAryadeva-prazasti yo'dattAgamavAcanAM prazaminAM yenoddhRtA AgamA:, jJAnaM yasya samagrazAstraviSayaM cAritramatyuvalam / yo rAjapratibodhakRnmunivaraH siddhAntasaMzodhakaH, zrI Anandapayonidhirvijayate so'yaM hi sUrIzvaraH // pU. dhyAnastha svargata AgoddhArakazrI stuti dAyaM dAyaM munijanagaNaM zAstra-siddhAntayuktIvedaM vedaM sakalasamayaM tyktmohaadidossH| hAya hAyaM kumatakapaTaM vizvamAnyaprabhAva:, dhyeyaM dhyeyaM caraNakamalaM sAgarAnandasUreH // Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zivAnInITa 2012ThIjo mmmmmmmmmmm? huM sucahIta-nAmadheya, Agamadhara, prauDha-vyAkhyAtA tava-vivecaka, AgaddhAraka pU. AcArya devazrInA jIvanacaritra aMge prAsaMgika Apela vividha-citronI TUMka mAhitI citra 1 -pU. caritra-nAyakazrInA janma-sthaLanA paricayanA prasaMge zAstrIya keTalIka mAhitI vartamAna kALa bhUlAI javAnA kAraNe zabdanI samAnatAthI ubhI thavA pAmela samaja-pheranA goTALAne dUra karavA mATe haLavA prayAsa rUpe A citra che. A citramAM zAstra-daSTie ja budvIpanA dakSiNa cheDe ardha-caMdrAkAre Avela bharatakSetra ane tenA zAstra-varNita cha-khaMDenuM yathAzakya tAdaza-nidarzana karAvavA prayatna karyo che. zAstra-varNita te-te padArthonuM mApa A nakazAmAM kelathI cekakasapaNe nathI, tema chatAM jonArAne Acho khyAla AvI zake, tevI rItane sthUla-phela rAkhI citramAM padArtho goThavavAmAM AvyA che. A citramAM vaitADhaya-parvata pachIne je "dakSiNa-bharatakSetra"nA nAmathI vibhAga batAvyuM che, te vibhAgamAM be bAju darzAvela gaMgA ane siMdhu nadInA vacagALAne je bhAga te madhyakhaMDa rUpe darzAvyo che. hakIkatamAM A madhyakhaMDa paNa ghaNA lAMbApahoLo che, jemAM phakata sADApacIsa (25) deze " AryAvarta" zabdathI oLakhAya che, jene sAmAnya-AbhAsa nAnAM-moTAM AkRti-citra dvArA madhya-khaMDamAM darzAvela che. madhya-khaMDa" e zabdanI najIka kendramAM cerasanI aMdara geLa mIMDu karela che te zrI jabUdvIpa-prajJapti Adi graMthamAM jaNAvAyela vaitADhaya-parvata ane jabudvIpanI jagatI baMne bAjuthI 114 jana 11/19 dUra rahela (madhya-khaMDanuM) madhya-kendra darzAvyuM che. Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TOMTERS te madhya-kendrathI DAbI bAju nIce ardhacaMdrAkAre vizALa dariyA vacce nAnA-moTA dvIpa samUha darzAvyuM che, te ApaNe rahIe chIe ke 8000 mAIlanA vyAsavALI varta. mAna pRthvI-vartamAna jagatane nirdeza karyo che. Aje zAstrIya-jJAnanI gahanatA nahi samajI zakanArA keTalAka dhuraMdhara-vidvAna paMDite paNa "AryAvarta" zabdane khUba ja TUMkA arthamAM ghaTAvI zA-varNita viziSTa sapta-dvIpa jaMbUdvIpa, lavaNa-samadra, bharata-khaMDa Adi mahatvanA pada ne paNa kapa-maka vyAye mArI macaDIne je-te sthaLone tevAM nAma ApI sarakhAvavAnI ajJAnabharI dhRSTatA karI rahyA che. hakIkatamAM ApaNe atyAre je pRthvInA ati-8000 mAIlanA nAnA-vibhAgamAM rahIe chIe, tenAthI pUrvamAM IzAna-khUNe ane uttaramAM khUba ja vistAravALI pRthvI rahelI che, te vAtane mAnyA sivAya chUTake nathI. tema mAnatAM koI jAtanI zAstrIya-mAnyatAone kAvavAnI ke pATA-phera raju karavAnI jarUriyAta ubhI thatI nathI. kALa-cakanI viSama-asarathI I. sa.nI cethI sadI lagabhagathI vartamAna-jagatane saMparka A citramAM dekhAtA bIjA deze ane vibhAgo sAthe na rahe AnA pariNAme ApaNe TUMkI-duniyAnA vAsI thaI gayA. , paNa hakIkatamAM AryAvata eTale (25) sADI-pIsa-Arya-dezane samUha. tenuM zAstrIya-STie paNa khUba viziSTa mahAbhya aMkAyeluM hatuM ane che, kema ke tIrtha ko, gaNadhara cakavartIe Adi zalAkA purUSa tarIke prakhyAta mahApurUSe | janma-vihAra adi A bhUmimAM ja hoI AryAvata viziSTa-mahatvane anAdi-kALathI manAte AvyA che. kALa,baLe Aje te AryAvartanI bhUmi paraspara-vya DAranI daSTie chinnabhinna thaI gaI che, te rIte pU. caritranAyakazrI vartamAna-jagatanA eka cheData-bhAgarUpa eziyAnA tilakasamAM bhAratavarSanA mahAgauravazALI gujarAtanA garavA kheDA jillAnA saubhAgyavatA kapaDavaMja zaheramAM janmyA chatAM paNa prAcIna AryAvartanI cAlI AvatI sAMkArika- mahattAne anusaMdhAnavALI bhUmi sAthe pakSa rIte paNa saMbaMdhavALA hatA ema teozrInA adbhuta sarvatemakhI-vyaktitvanA vikAsathI cokkasa samajAya che. citra 2 - mR. caritranAyakathI je arasAmAM ja , te kALa bhAratavarSanI prajA mATe khUba kaparo kALa hato, tethI tevA prasaMge te viSama pa rithatinA ukela mATe avasaracita jANe kudaratI pU. caritranAyakazrIne janma thaI rahyAnuM samajAya che. Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te vakhate bhAratIya-saskRtine joradAra AMcakA ApI avaLI-1 zAmAM vaLAMka ApavAnI kRTanIti mujaba kRtrima rIte khATI-uzkeraNIthI peAtAnI svArtha-siddhi mATe ubhA karAela I. sa. 1757 ane 1857nA viplava pachI smazAna-tulya niSkriyatAnA jheravALI dekhItI zAMti videzI-briTizarAe pravata vela rAjya-zAsana taraphathI U MdarIA-phUM kaNanItinI rUie dekhAtI hatI. 2002 paNa nyAya, satya ane Aya-sa'skRti khAtara bhekha lenAra ane te mATe prabhu, saMpatti, sva-mAna Adi sarvasvane phagavI nArA mahAnubhAvAne ADakatarI rIte kacaDI nAkhavAnI nIti paDadA pAchaLa rahela polisInA na! me bhayaMkara kUTanIti calAvanArA videzI-sUtradhArAnI doravaNI pramANe cAlI rahela. jenA purAvA aitihAsika-bAMkaDA vagere A citramAM raju karavAmAM Avela che. A citra bhAratIya-sa`skRtinA aThaMga sAcA himAyatI, prabhu-zAsananA avihaDa -rAgI, ananya-sAdhAraNa zAsana-niSThA, tattvadRSTi ane jinazAsananI vaphAdArImAM ajoDa sva-nAma-dhanya zrAddha-ratna sva. paMDita-ratna zrI prabhudAsa becaradAsa pArekha rAjakoTavALAnA aitihAsika uMDA saMzAdhana-pUrNa abhyAsanA phaLarUpe che. ke jee zAsananA asthi-jjAnugata sudRDha-rAgathI raMgAela hoI 82 vaSa~nI jIMdagImAM chellAM pacAsa varSI daramyAna divasa ane rAta eka kSaNa mATe paNa zAsanane bhUlyA nathI. vaLI peAtAnA zarIranI, sapattinI, kuTuMbanI ane leAkeAnA mAnApamAnanI kazAnI paravA karyAM vinA gharanu gADIbhADuM kharacIne, kayAreka prasasTaMganI kaTokaTIne anurUpa rAteArAta spezIala TeksI karIne paNa zAsananA samatha radhara-AcArya bhagava Mte ke zrIsaMghanA agragaNya pratiSThita AgevAna samakSa vyaktigata mAna sanmAnane gauNu karIne paNa ucita viveka-vinayapUrNAMka thaI rahela anicchanIya-khAbatane aTaka vavA yeAgya rIte dhyAna kheMcatA, . temaja AkhA jaina-sa MghamAM kayAMka pratyakSa-rIte kSaNajIvI-lAbhAnI vaNujhAra dekhAtA chatAM paNa dUragAmI-dRSTithI prabhuzAsanane dhakko pahoMcADanArI thatI pravRttine aTakAvavA yathAzaya tanate|Da- mahenata dvArA satata jee jhajhumA. ATaluM ja nahi paNa AjanA gadA rAjakAraNa [jene ke hakIkatamAM rAjakAraNa ja na kahevAya kema ke AjanuM rAjakAraNa videzIe e ghaDI Apela cAkaThAmAM gAThavela kArya krama pramANe ja karavAnu eTale Ajanu rAjakAraNu hakIkamAM rAjanItinA baMdhAraNane anukULa nahi tema chatAM] nA VR tra 3 Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESTUDZEARS bhAratanA vahIvaTadAre ke vartamAna vizvanA pitapotAnI rIte rAjyazAsana calAvanArA kUTanItijJa rAjapurUSe je kAMI bele-pracAre, kunehabharyA dAvapeca rAjakIya-vArthanI rIte goThave. te badhAya parathI kudaratI bakSIsarUpa vedhaka-antardaSTinA baLe te-te rAjakAraNIonA haiyAmAM ramatI vAtane temaja teoe lekene bhramaNAmAM rAkhavA avaLI dizAmAM paNa phekelA pAsAe videzIonI melI murAda bara lAvavA kevI rIte sakriya banaze ? A badhuM kaDIbaddha samajI-vicArI tenA pratikAra rUpe rAtre bAra ke be vAgyA hoya te paNa uMghe nahi ane A kUTanItine khullI pADavA kaI rI nuM lakhANa ke tAra-TapAla karavI tenI gaDabhAMgamAM ja atyaMta gahana vicAra-mudrAmAM DUbI jatA. ane te vicAra-saraNine amalamAM mukavAne gya-upAya phurI AvatAM harakhabhera rAtrinA gahana aMdhakAramAM paNa lakhatI vakhate kAgaLa upara be thI traNa iMcanuM teja vartuLa paDe tevI oTomeTIka-beTarIvALI bolapena hAthamAM laI lakhavA mAMDe. kAgaLanI thapIo upara thappI thae jAya, keTalAya ghA kAgaLa lakhAIne Dhagale thatA jAya. savAranA sADAsAta-ATha thavA Ave to paNa rAmanA doDha ke be vAgyAthI zarU thaela pratikAranA lakhANanuM kArya aTake nahi!!! AvA mahA bhagIratha-purUSArtha dvArA videzItaMtravAhake mAraphata dUragAmI dRSTithI AryamahAsaMskRtine dharamULathI palaTAvI nAMkhanArA ku- cakonI ti-vidhinA gati-aMzayavALA dviatha -anekAthI bhASaNanA aMtaraMga-hArdane oLakhI 5 rIte jhATakaNI saumya-bhASAmAM kare. che. vadhumAM bhAratavarSanI prajAnI jIvanadorI samI Arya-maDAsaMskRtine guMgaLAvI khatama karI nAMkhavAnI videzItaMtranI piravI ke je chellA be hajAra varSa thI tathA cha-sAta varasathI te ughADI rIte cAlI rahI che, te badhuM, prAcIna aitihAsika vigato ane rAjakIya-bAbatanA chaDe-ceka ullekha sAthe ughADuM pADe. AvA lehInA aNue aNue bhAratIya-prajAnA prANa 35 Arya-mahAsaMskRtinA rakSaNanuM apUrva khamIra dharAvanAra, sva-nAmadhanya paMDita- ratna zrI prabhudAsabhAI e AjathI lagabhaga paMdareka varSa pahelAM videzIoe pAtharela kUTanItinI mAyAjAnI spaSTa pratItirUpa keTalAka maLI AvelA nakkara-pramANenA AdhAre potAnA hAthe jAtamahenatathI A citranuM prAthamika ghaDatara kareluM. tenA uparathI paMDitazrInI saMjaya--daSTithI bhArata ane videzonA bhAvi-citranI rUparekhA bhUtakAlIna nakkara kaDIbaddha-dAkhalAothI sAMbhaLI atyaMta prabhAvita thaela kolejanA vinayanavibhAganA (ATUsa vibhAganA) trIjA varSamAM bhaNatI 20 varSanI eka kolejIana bahene umaMgathI paMDitazrInI vicAra-dhArAne TUMkamAM samajI paMDitazrInA dorela kAcA rekhAcitra uparathI 20" x 24"nI sAIjha nakazo banAvI ApelA Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikAra Spota te nakazA uparathI mArI pitAnI aMgata-jANakArI mATe eka bhAI pAse banAvI rAkhela nakazA uparathI pU. caritranAyakazrInA janma-kALanI gaMbhIratA darzAvavA tathA citramAM jaNAvela AvI kUTanItimAM pAvaradhA-videzIonI bhayaMkara pakaDamAMthI bhAvamAM zrI jinazAsanane bacAvanAra pU. caritranAyakazrI thavAnA che, te prasa gaucityanA AdhAre sArA ArTisTa pAse navesarathI vyavasthita rIte A citra taiyAra karAvI vAcakonA mAnasa upara mahApurUSanI viziSTa-Atmazakti kevA viSamadeza-kALanI paristhiti upara vijayI nivaDe che? te darzAvavA A citra ahIM raju karyuM che. A citra samajavA mATe vara sudhI taTastha rIte tathAkathita AjanA gaMdA rAjakAraNa () paNa UMDANathI abhyAsa karavo paDe. ema karavA jatAM ApaNuM mAnasa kayAMka videzIonI kUTanItine samarthaka koka vicAradhArAmAM aTavAI jAya, e paNa eka jokhama che. hakIkatamAM A nakazA upara sva. paM. zrI prabhudAsabhAIe kAMIka prakAza pAtharavArUpe lakhyuM hota te TUMkamAM sAcI pUrekhA samajI zakAta. paNa bhAratIya-prajAnA dubhA ye paMDitajIne AkhI jIMdagImAM ca soga lagabhaga maLe nahi, ane kUtarAne roTale nAkhavAnI jema keTalAkanI pitAnA vAjIMtrarUpe ke AzritarUpe banAvavAnA bada-IrAdAthI hAre nahi paNa lAkha-lAkha rUpiyA jevI opharane paNa sva-mAna ane sAMskRtika-khumArInA baLe karAvanAra paMDitazrI potAnI-rIte keIne Azraya ke sahArAnI zodha, yAcanA, bhIkha ke paravAhanA paMthe pagaluM paNa bharyA vinA pitAnI mastIthI jIdagInI chellI paLa sudhI kAgaLa ane kalama dvArA jhuMjhatA rahyA. eTale viSama-prasaMgothI anukULatA na maLavAnA kAraNe A citra upara teozrI taraphathI lakhAyuM hoya, evuM jANamAM nathI tethI A citrane samasta bhAvArtha samajAve gajA-bahAranI cIja che. TUMkamAM varSothI paMDitajInA vicArone paddhati pUrvaka samajavA mATenA anukULa-sago na maLavAthI huM pote paNa vyavasthita rIte samajI zakyuM nathI, tema chatAM karNAhaDika rIte temaja kyAreka tUTaka thala vArtAlApa Adi uparathI je samajI zakyo chuM tenA AdhAre TUMka paricaya lakhuM chuM. citra paricaya- citramAM maLe uparanA zIrSakamAM "bhArata-prerita" evuM moTA akSaremAM lakhela che, tenI sAme "dharmapradhAna cAra purUSArthanI.....ahiMsaka mahAsaMskRti" A zabda Arya-mahAsaMskRtinA paricaya mATe mUkela che. vaLI citranA mathALe jamaNa "Adhunika-pragatinuM rahasya" e moTA akSare citranuM Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DusiATEEN&S ** mukhya zIrSaka mUkayu che, tenI samajutI rUpe citramAM nIce DAbe Aya saskRti...ne.. videzI tatranA paricaya'e lakhANa che. ATalI vAta vAMcakee sthira-mAnasathI samajI-vicArI A citrane vigatathI samajavA mATe te te ka'DikAone vAMcavA samajavA prayatna karavA. sau prathama DAme citranA mathALe--- huM i. sa. 1492mAM chaThThA pApa dha`gurUe samasta- gata para jANe peAtAnI ja sattA hAya, tema adhu' spenane ane adhu peTugalane ema AkhA va`mAna-jagatanI vaheMcaNI karI ApatuM je khula :-jAheranAmu jAhera karela te akSarazaH raju karyuM che." " pachI tenA samanamAM gujarAtImAM DAbe kolamamAM tA. 9-5-60nA rAja IMgleMDamAM InDIyA-lIga samakSa paMDita naherUe Apela bhASaNanA phakare raju karyAM che." jemAM dhama gurU chaThThA pApe AkhA vartamAna-jagatanI 2Ana-pATugala vacce karela vaheMcaNI vALA khulanA ullekha che. A pachI bIjI-keoNlamamAM pATugalanA videza-pradhAna maM, nAgIrAe tA-13-4-60nA rAja lIsbana mukAme heganI adAlatamAM cUkAdAne AvakAravArUpe karela bhASaNanA phakarA raju karyAM che. je ke upara jaNAvela khulanA maulika-hetuone spaSTa karanAra che. A rIte I. sa. 1492thI bhAratIya-prajAnI ragaragamAM vaNAela AC-mahAsaMskRtine dharamULathI palaTAvavA-temAM vikRtie lAvavA tIkSNa aNIdhara bhAlAnI jema citramAM jamaNe "lAkhaDI ceAkaDu'" e zabdavALA bhAlA rUpe AkAra jaNe sTIla-pAlAdanu' majabUta cokaThuM taiyAra karavAnA pUrUpa tarIkenA bhAratIya-prajAnI chAtImAM kuDa kapaTabharyA ni`ma--mAnasathI jANe khAsyA hAya, tevuM dRzya jaNAvela che. ke je jate dahADe kramabaddha geADhavAyela ceAjanAonA pUrA baLe dhIme dhIme bhAratIya-prajAnA zvAsarUpa Aya-mahAsa'skRtinA prANa rUdhAI jAya, tevA jakhkhara vAnI jema bhedya cAkaDArUpe pariNamatA gayA. pariNAme Aje A sahunA anubhavanI vAta che ke- ApaNA ahIMnA kALI cAmaDInA ! paNa videzIonI keLaNI pramANe ucharelA videzIonA mAnasaputra samA bhAratanA zAsavarganA ucca-padAdhikArIo paNa UMDuM vicAryA--samajyA ke ka Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Belum ja jANyA vinA videzIoe goThavela kamabaddha-janAomAM jANe-ajANe paNa umaMgabhera sakriya sahayoga-Teke ApI Arya-mahAsaM kRtine vera-vikhera karI nAkhavAnI videzIonI murAdane bara lAvI rahyA che. jemake- I. sa. 1947mAM bhAratamAMthI videzIone sattAnA pada uparathI khasI cAlyA javAnuM pa00 varSa pahelAM kUTanItijJa bAheza mutsaddIoe taiyAra karela janA-patrakamAM nizcita kAryakrama tarIke hatuM. kemake I. sa. 1947 pachI bAyuM-mahAsaMskRtinA pAyAone saDAvI gaLAvI-nAMkhanArI zikSaNa-paddhati, raheNI-karaNI ane botikavAdI-jIvanacaryA tathA talanurUpa vicArasaraNInuM maulika ghaDatara Adi yojanAothI lagabhaga pUrvabhUmikAnuM ghaDatara karavAnuM kArya patyA pachI videzIone khasI javAnI khAsa jarUra mutsaddIe beThavela ejanAone saphaLa banAvavA mATe hatI. - kAraNa ke I. sa. 1947 pachI videzI zAsanakartAoe kUnehapUrvaka Arya-saMskRtinA dharamULathI pheraphAra mATe je bhayaMkara purage cAMpavAnI hatI, te je videzIo sattAnA siMhAsana para besIne amalamAM lAvata te A che bhAratamAMthI Arya-saMrakRti-premI nAyake bhAratanA khUNekhAMcarethI paNa AgaLa AvI I. sa. 1757 ane 1857nA rAjakIya-svArthanA hetusara vide- zIoe jAte ja potAnI amuka lI murAda bara lAvavA kRtrima rIte ubhA karela viplava karatAM kaMI guNo moTo jabarajarita yaMkara vidroha maulika jussAvALe ubhe karI mUkta ke jenA pariNAme videzIonA pAyA mULI ukhaDI jAta ane chellA 100 varSathI gaThavela bhedIjALanAM gUMcaLAM ane tene lagatI janAo badhuM dhULamAM maLI jAta. tethI Aja sudhI videzIo je janAo ghaDI ane kamabaddha rIte amalamAM mUkatA gayA ane tenAM pariNAme teonI dhAraNA pramANe AvatA gayAM eTale videzIoe mutsaddI- onI goThavaNa pramANe Arya-saMA tenA maulika-tane mULamAMthI ukheDanAra ke savAMgINa rIte vikRta karanAra janArUpI bhayaMkara raMgo ThekANe -ThekANe vividha rUpe goThavelI che je bhArata-varSanI udAtta sarva-hitakara Arya-mahAsaM tine mULamAMthI hacamacAvI nAMkhe tevI bhedI--mAyAjALa rUpe goThavAyela ke jene amuka-amuka Ta Ime jarAka bahAranA tevA saMgane pANI mAtra dIvAsaLI cAMpavAnI jema vikRta rIte dhaDAdhaDa phuTI nikaLe !! A mATe kUTanItijJa-videzI e cejanA pramANe nevuM varasanA gALAmAM badhI pUrvagoThavaNa karIne sattAnA siMhAsanathI utarI javAnI vAtane tathA-kathita svarAjyanA lebala nIce have pachI saMskRtighAtaka bhayaMkara-kAra vAhInA aMgarUpa ghaDIne taiyAra rAkhelA 402 kAyadAone piTeliye pavArUpe zAsanataM teoe ghaDI Apela baMdhAraNa pramANe calAvavAnI rUe dekhItI rIte AjhAdI ApavAnI nATakIya Dhabe vyavasthA karI. Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ST ZUM V ELCRS pariNAme ApaNA kahevAtA dezanetAe videzIoe Apela svarAjyane kogresanI vaccenI laDatanI mahAna-siddhirUpe bhale biradAve! paNa nAnA bALakane ramavA mATe apAtA ghUgharAnI jema hakIkatamAM videzIoe goThavelI yejanA pramANe bAre rahela saMskRti-vinAzanuM mahAkArya ADe hAthe bhAratIya mAraphata karAvavA mATe uparathI dekhI -virodha, ugra-damananAM kaDaka pagalAM rAkhavA chatAM A darathI ADakatarI rIte ThekANe ThekANe prajAmaMDaLa, kSatriya pariSada kAMgresa jevI saMsthAone AgaLa lAvavA-vadhAravAmAM sahayoga dA vela. sAthe sAthe bhAratIya-prajAnA videzIonI yejanA mANe kAryakSamatA dharAvanAra viziSTazaktizALIo sAme ugra damana-nIti Adi dvArA janatAnuM dhyAna kendrita karI kRtrima rIte teone AgevAne banAvI amArI cejanAone sarakhI te pAra pADe te mATe teone zeThavAelI janAonI sArA-narasApaNane vicAravAnI taka na maLe ane aMdaroaMdara bhinnabhinna vicAra-dhArAonA puraskAramAMthI ubhA thatA vicAra- gharSamAM ja AgevAne gUMcavAI rahe, jethI bhAratanA khUNe-khAMcare rahela thoDA-ghaNA bhAratIya-ra kRtinA purakartAo AgaLa AvI kyAMka navasarjananA nAdane baMdha karI saMskRti-rakSAnA kAmamAM phAvI na jAya, tethI koMgresanI sAme muslIma-lIga, sAmyavAdI, samAjavAdI, rASTriya svayaMsevaka saMgha Adi aneka vidhI-paribaLenA vicAra-saMgharSamAMthI ja zAsanakartAo ! cA na AvI zake tevI goThavaNa karela. bIjI bAju jatAM-jatAM paNa pitAne goThavelA sIvIlIane ApaNA deza-netAonA vahIvaTItaMtramAM madada karavAnA dekhAva rUpe prAIveTa sekreTarI rUpe rAkhI teo mAraphata videzIzAsakee vArasAgata Apela 402 kAyadAnA piTapheliyAmAMthI samaya, sthiti, taka ane avasaranI maryAdA pramANe eka pachI eka kAyadAo thaDA ghaNA sIlekaTa ke meTi, traNavAra vAMcana Adi nATakIya rIta-rasamone adA karavA sAthe ApaNuM deza-bAMdhanA sI-sikkA sAthe pAsa thatA gayA. jethI pArlAmenTamAM raju thavAnA dekhAva sAthe te kAma o pUrva-jita bhinna-bhinna vicAra-dhArAnA pakSavAdanA takhatA para videzIonA pyAdA rUpe kAma karatA khalanAyakanI thoDI he-hAnI bAhya dekhAvavALI dhamAla sAthe bhAratIya-prajAnA prANasamI Arya-saMskRtine gUMgaLAvI nAkhanAra tarIke bhAratIya-prajAnI chAtI upara bhayaMkara vajIpa jaranI jema ThekAtA gayA. A sivAya citranA madhyabhAge spena porTugalanA be hissA batAvI piTugalanA mAdhyame videzItaMtravAhakee Arya prajAnA mahAnidhAnarUpa sarva-hitakara mahA-saMskRtinA maulikatane A--mULa-cUla DahoLI nAkhavAnI kUTanItine najara-rAme rAkhI aneka kAvAdAvA chala-prapaMca AdithI dUSita banela kunehano vividha paddhatio apanAvI rAjakIya-vartulanA L Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 007 200 akaLa gatinA dekhAvamAM Akasmika paNa hakIkatamAM pUrva-niyAjita nAnA-meTA pheraphAro kALanI akaLa-ga AdhAre thatA rahyA, te badhA darzAvyA che. i.sa. 1947mAM rAjakIya-krAMtinA nAme 'svarAjya'nI chApavALuM videzI-kUTanItienA sakriya-tattvathI bharapUra pAkeTa bheTamAM bakSI videzI taMtra-vAhakoe nAmanA mAhu jatA karI peAtAnuM kAma pAtAthI savAyu karI zakanArA potAnA mAnasaputrA kALI- cAmaDInA videzIe dvArA thavAnu nakkI jANI bhAratamAMthI i. sa. 1947mAM vidAya thavAnuM pasaMda kyu tema chatAM citramAM jaNAvAela I. sa. 1948, 1950, 1955, 1956, 1957 ane 1960mAM anelI ghaTanAe spaSTa batAvI Ape che ke videzIonI phUTa-prapaMcabharI nItinA pAyA keTalA uMDA ane vyavasthita hatA ? ke teonA gayA pachI paNa teoe geDavela suraMgeAnI bhedI-jALamAM bhAratIya-prajA aTavAtI rahI ane mana-dhAryA vividha nakkara-pariNAmeA lAvavA mATe Theka-ThekANe paddhatipUrvaka geAThavAyelA TAIma-e paNa yathA-samaye kharAkhara phUTanA rahI bhAratIya-prajAnA prANasamI Aya--sa MskRtinA phuracAkhadhaMdha vinAzanA rAjamArga taiyAra thai rahyAnuM citramAM darzAvela vividha ghaTanAe spaSTa rIte jaNAve che. citra 3:- jevA deza tevA veza '' e sUktinA AdhAre prasaMga vicArIne vatI levAnI ApaNA dIrghadazI bhAratIya-gaMskRtinA puraskartAoe phUTanItimAM pAvaradhA videzI-saltanatanA ghaDavaiyAonI pAtharelI mithyA bhrAmaka-jALamAM zAstranI vAtAne ekAMgI raju karatA rahevAthI navI peDhI vadhu sahelAIthI phasAi javAnu jokhama vicArI ApatkAlIna-sthitinA AdhAre bhAratavarSanI jagata-gurUtAnI giramA TakAvI rAkhavA AryAvarta' zabdane sApekSa-rIte TUMkANamAM vAparavAnu samajaNupUrNAMkanuM sAhasa karavuM paDayu` hAya, tema bhAratanA soLamI-sadInA pachInA a MdhAdhU dhIbharyA-- itihAsanA samIkSAtmaka avalAkanathI samajAya tema che. A rIte prasaMgavaza ubhuM karAela AryAvarttanu sakSipta-citra bhAratavarSInI sa MskRtigatanima LatAne lakSyamAM rAkhI lAvIpeDhIne tenA kendramAM sthira rAkhavA mATe ahI raju karela che. hakIkatamAM te citra na-1mAM Ayava nI je vyAkhyA jaNAvI che, teja vAstavika rIte dhyAnamAM rAkhavA jevI che. citra 4H-pU. caritranAyakazrInA janma je arasAmAM thayA te vakhate bhAre-mutsaddI briTiza e vAMdarA-bilADInA nyAye bhAratamAM ThIka-ThIka paga-pesAro karI lIdhela. te vakhatanA bhAratanA nakazAnuM samagra citra dezI rajavADAe ane briTizanA zAsananI bheda-rekhAvALu ahI batAvela che. 1000 saba .... va an pan ri tra Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ra 8 - Te - jemAM TapakAMvALuM briTIzaranuM zAsana lagabhaga AkhA bhAratamAM kIDIArAnI jema vyApakapaNe phelAIne rahela dekhAya che, vacce-vacce karI jagA rUpe rajavADa mAnA cha-sAta vibhAge cAre bAjuthI briTIzaranI kunehabharI jALamAM jANe phasAI gayA hoya, tema dekhAya che. A TUMkamAM pU. caritranAyakazrInA janma vakhate AkhA bhAratamAM zA kIya-daSTie prajA gUMgaLAmaNuM bharI sthitimAM jANe koka viziSTa prabhAvazALI mahApurUSanI rAha jotI hoya tema lAge che. - citra 5 -pU. caritranAyakazrIne janma je arasAmAM theye, te vakhate kALabaLe bAdazAhIjamAnAmAM saMyamanI kaTTaratA ane tapanI tIvratAmAM vidvattA ane lIki -janaraMjanakArI jotiSa-vaidyaka maMtra-yaMtra-taMtra Adi dvArA DhIlAza thavAnA kAraNe vikramanI 17mI sadInA uttarArdhathI zithilAcArI-tionI vyApaka asara taLe A jaina zrIsaMgha AvI gaela. tema chatAM zAsananI vaphAdArI zAsananA mULabhUta-ArAdhya tarAnI sAravAra Adi maulikabAbatanuM saMrakSaNa prANanA bhege paNa saMyamamAM jIvana-zuddhinA ghara thI DhIlA chatAM yati-varganA nAyaka zrI pUnI ejasvI-kunehabharI deva-damAmavALI zAra -nItithI abhUtapUrva rIte thavA pAmyuM. bhAvIyege je zrIpU ane yativarganI ojasabharI-nI ithI zAsananA sAta-kSetranA maulika-piyA sthira rahI zakayA na hota to Aje zAsananI avicchinna-praNAlikA pramANe maulikatane vArasa ArAdhaka-puNyAtmAone sAMpaDyo na hato Ama chatAM zAsananA mahatvanA AcAra-zuddhinA aMga u52 kALa-baLe durlaya thavAthI bALa-jamAM AcAra nizAnI preraNA ApanAra susAdhuonI doravaNI vinA jainazAsana bIjIrIte nisteja-phIkakuM thavA pAmela. A paristhitino dUragAmI-daSTithI keTalAka zAsananA hita-ciM gItArtha-zramaNa bhagavaMtoe te vakhatanA zAsananAyaka zrIpUjya Acarya -bhagavatenI bhava-bhIrUpaNanI khAtrI karAvanAra ane saMvigna-pAkSikatAnI ucca keTie rahela mAnasanI pratI ikarAvanA saMmati meLavI saMgIparaMparAnA nAme kidAra rUpe pU. paMnyAsazrI satyavijayajI gaNI ma. AdinA netRtvamAM zAsananI AcAra niSThAnA tejasvI-svarUpane jALavI rAi nA prazayana-prayatna karela. te paraMparAnA aneka viziSTa-mahApurUSoe vyAvahArika aneka viSama paristhitione paNa sAmI chAtIe, hasate-mukhe sAmano karI maMDanAtmaka zailithI pitA nI AcAra-niSThA vadhAravAnA dhyeyamAM ekaniSTha banI virodhIone ugra AMdolanane paNa niSphaLa banAvI saMkhyAnA baLa cheDA hovA chatAM paNa anaMta tIrtha kara-paramAtmAnI prarUpelI udAtta sAcA-saraNinA sudaDha niSThApUrvakanA viziSTa-pAlanabaLe aMdhArI kAjaLagherI--amAsanI rAtre cAlI rahela viziSTa tejasvI A e " mA ra ka ) Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ni. / Pop ) tArAonA samUhanI jema sama 1 jaina-zrIsaMghamAM saMvegI paraMparA rUpe anekhuM sthAna meLavyuM hatuM te zAkhAnA aneka mahApurUSo paikI chelle chelle viziSTa bahumukhI-prabhAvakazaktinA baLe saMvegI-paraMparAne ciraMjI ane samRddha banAvanAra aneka mahApurUSanA purogAmI pU, paMnyAsazrI rUpavijayajI mahArAja amadAvAdanI mukhya-paraMparAnA adhinAyaka tarIke aneka bhavya-AtmAonI dhAmi-preraNAnAM amIpAna karAvatA hatA. pU. caritra-nAyakazrInA jama-kALanI AsapAsa A mahApurUSane viziSTa vyApaka-prabhAva hiI temanuM kRtajJatApUrvaka smaraNa karavAnA daSTikoNathI durlabha prAyaH teozrInuM citra ahIM raju karyuM che. citra 6: viSama-kalikAla kAramA-paMjA taLe samarata-prajAnI phasAmaNIne geralAbha uThAvanAra aneka taka-sAdhu to sAme prANanA jokhame paNa jehAda pokArI sanmArga-niSThAne TakAvanAra jinazAsananA virala-mahApurUSe pikI chellA a ya pradhAna pU. zramaNa-saMgha-nAyaka pU. AcArya zrI vijaya devasUrIzvarajI mahArAja vartamAna zamaNusaMghanA tamAma-sAdhuonI sarva-hitakArI sAmAcArIne Adya-purUSa tarIke hAI temaja viSyamAM pU. caritranAyakazrI zrIdevasUra tapAgaccha-sAmAcArInA aNIzuddha saMrakSaNa mA sarvasva ApanAra thavAnA hoI mULapurUSa tarIke A mahApurUSanuM citra khaMbhAtanA jinAlayamAM surakSita vizALa bhavya-gurUpUtinA AdhAre ahIM raju karavAmAM AvyuM che. citraH-7 pU. caritranA zrInA janma-vakhate saMgI-paraMparAno vikAsa saMkhyAbaLanI daSTie viziSTa rIte kALabaLe pAmela, temAM vizuddha-saMyama, apUrva-zAsananiSThA, ane udAttasAdhutA Adi anerA alaumi -gugothI anekhI bhAta pADanAra prakhyAta pU. paMnyAsazrI maNivijayajI mahArAja jevA ke vartamAna zramaNa-saMghanA samasta sAdhuonA lagabhaga mULa-purUSa tarIke prakhyAta hoI "dAdA'nA pavitra-upanAmathI oLakhAtA hatA. te mahApurUSano paricaya pU. caritra-nAyakazrInA jIvana-vikAsanI saMpUrNa jANakArImAM upayogI hoI ahIM te mahApuruSanuM citra raju karavAmAM AvyuM che. citra 8 -pU. caritranA kazrInA janma-kALa samaye jinazAsananA AkAzamAM kALabaLe AvelI jhAMkhapane haThAvavA bhagIra Atma-purUSArtha karanArA mahApurUSa kALacakanI caDhatI-paDatInA dhoraNe yuttara AtmazuddhinA be camakavAnI prakriyAmAM AgaLa vadhI rahyA hatA, tevA mahApurUSa paikI mahAna yogIrAja tarIke prakhyAta, saraLatA ane bhadrikatAnAnA sumeLathI puNyazALI cothA n = reas - naka ; sa kara da yojIra tra) Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ane puNyavatI vyaktinI smRti karAvanAra ucca-keTinA bhavabhIrU, tatvajJa-mahApurUSa tarIke pU. paMnyAsa zrI buddhi-vijayajI mahArAja thayelA. jeo saMsAra-pakSe paMjAba jevA su-sAdhunA saMparkathI rahita pradezamAM janmela hoI sthAnakavAsI-saMpradAyanA saMskAramAM ucharI pUrvanI ArAdhanAnA baLe saMsAranI vAsanAothI aLagA thaI jemaNe vi. saM. 1888mAM 88ka-dIkSA paccIsa-varasanI caDhatI-juvAnImAM svIkArI hatI. paNa gata-janmanI keka zubha saMskArI-ArAdhanAnA baLe satyaniSThA-tattvajijJAsA upajI ane zrI mULacaMdajI ma. tathA zrI premacaMdajI ma nA sahayogathI vi. saM. 1903mAM DhaMDhakamatanI zAstra-virUddha mAnyatAone phagAvI satya-niSThApUrvaka zuddha zAstrAnusArI-vAtane pracAra karela. vi. saM1908mAM zrI vRddhicaMdrajI manI dIkSA pachI mahApratApI A tripuTI taraNatAraNahAra zrI siddhAcaLa-mahAtIrthanI bhAvapUrvaka yAtrA vi. saM. 1lla1mAM karI bhAvanagara cAturmAsa karela. pachI vi. saM. 1912mAM amadAvAdamAM pU. paMnyAsa zrI maNivijayajI ma. dAdAnI nizrA svIkArI zuddha saMvegI-dIkSA svIkArI, zrI mULacaMdajI ma. ane zrI vRddhicaMdajI ma. bane emanA ziSya tarIke thayA. A uparAMta vi. saM. 1932mAM pU. zrI AtmArAma ma. 18 sthAnakavAsI sAdhuo sAthe pU. zrI mULacaMdajI ma.nI nizrAmAM saMvegI-dIkSA svIkArI , panyAsazrI buddhi vijayajI ma (zrI buTerAyajI mahArAja)nA ziSya thayelA. - A mahApurUSanI vizuddha cAritrakriyA ane apUrva saMyama-niSThAbaLe teozrInA ziSyonI saMkhyA 35 (pAMtrIza) jeTalI thayela. AvA viziSTa mahApurUSa pU. caritranAyakazrInA janma-vakhata jina zAsanamAM pakSa rIte apUrva Atma-teja phelAvI rahela hoI teozrInuM citra vAcakanA mAnasa para mahApurUSanI asaranI prabhAvaktA samajAvavA raju karyuM che. citra 9 -pU. caritra-nAyakazrIne janma vakhate aneka mahApurUSa saMyama, tyAga, tapa ane zAsananI vaphAdArI temaja apUrva prabhAvanA Adi viziSTa-guNethI eka eka karatAM virala-vibhUti samAna saMgI-zAkhAmAM ArAdhaka jInA puNya baLe pragaTa thaI rahyA hatA. temAMnA viziSTa zAsana-prabhAvaka tarIke ane aneka muni-bhagavaMtanA zirachatra rUpa tathA AcArya-bhagavaMtanA chatrIsa guNe paikI sauthI prathama "pratirUpa" (eTale ke suMdara AkarSaka } Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caherAvALA) guNathI ApatA ane te vakhatanA zAsana-dhuraMdhara mahApurUSAe '"saMprati, gaNI, muktirAjA'' rAkhtothI jemane te vakhatanI zAsananI paraparAnI STie AcArya pada na chatAM ane saMvegI-zAkhAnI paraMparAnusAra gaNI-panyAsa padmathI vibhUSita heAvA chatAM saMvegI-para parAmAM samasta saMcamI-sAdhuonA dhama rAjA tarIke navAjyA che. temaja pUjya caritranAyakazrInA gurUdevazrIe jemanI zItaLa-chAyAmAM jhINavaTabharyAM AgamAbhyAsa karI vividha zAsana-prabhAvanAnAM kAryAM karelAM ane jemanI paTTa-paraparAe Avela pU. AcArya zrI vijayakamaLa-sUrIzvarajI mahArAjazrIe pU. caritra-nAyakazrIne vi. saM. 1974nA vaizAkha suda-1nA magaLa-dine surata zaheramAM zrIsa MghanA anerA-ullAsa vacce bhavya zAsana-prabhAvanA pUrvaka AcAya-padavI Apela. te puNya-nAmadheya pU. paM. zrI muktivijayajI mahArAja (zrI mULacaMdajI mahArAja)nuM A citra che. citramAM bhavya-mukhAkRti ane netramAM jhaLakI rahela apUrva-prabhAvakatAnAM sAhajika-dana kharekhara adbhuta jaNuAya che. A pUjyazrInA vi. saM. 1887mAM ziyAlakoTa (paMjAba)mAM AzavAla-jJAtimAM janma thaela, pUjayazrInA pitAtu' nAma zeThazrI sukhaca`dajI zAha tathA mAtAnuM nAma zrI bakorabhAI hatu. teozrInu sa MsArI nAma zrI muLacaMdabhAi hatuM. cauda varSanI caDhatI-vaye sa vegI-sAdhuonA paricaya na heAI kuLa-sa MskAra pramANe huMka- matanI prabaLa-asara taLe saMsArI mADu-mAyAthI pUrva-janmanI ArAdhanA-maLe vairAgyanA baLe chUTavA pAmI, vi, sa. 1992mAM zrI yuTerAyajI mahArAja pAse sthAnakavAsI--dIkSA svIkAra karI paNa pAtAnA gurUdevane 5 varSoMnI tarUNa-vaye huMDhaka dIkSA lIdhA pachI pUrva-janmanI viziSTa-ArAdhanAkhaLe sthApanA- nizceSAnI prAmANikatA ane mUrti pUjAnI zAstrIyatA dhIme-dhIme samajAyAthI vi. sa`. 1903mAM potAnA bhaktibharyA sahayogathI duHka-matanI kadAgrahabharI mAnyatAnA tyAga mATe pU. gurUdevazrInI paDakhe rahyA. AvA mahApratApI satyaniSTha-pUjyazrInI nizrAmAM mAtrAmAM sAdhue chatAM paNu vartamAna-kALe lagabhaga 350 sayama pALI rahyA che. *bs/1 savegI zAkhAmAM te vakhate alpapuNyavAna zramaNu-bhagavaMtA apUrva rIte je Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KUDE WORS : 5. caritra-nAyakazrInA jIvanamAM saMyama, tyAga ane zAna-prabhAvanAnI triveNInA e lA saMgamamAM kAraNarUpa aneka mahApurUSanA phALA paikI viziSTarI bhadrikatA, nikhAlasatA, guNAnurAga Adi vizeSatAothI apUrva phALe nodhAvanAra mahApuruSanuM A citra che. citra 10 -A mahApurUSanA janma paMjAbanA lAhera jillAnA rAmanagara zaheramAM vi. saM. 190nA piSa su. 11nA reja ozavALA temAM thaela pUjyazrInA pitAnuM nAma zeThazrI dharmajazabhAI ane mAtAnuM nAma kRNAdevI hatuM, pUjyazrInuM saMsAra nAma kRpArAma hatuM. sthAnakavAsI matanA saMskAramAM ucharelA kRpArAmabhAI paMdara varSanI vaye pUrva--janmanA | zubha-saMskAranA baLe vi. saM. 190pamAM dIkSA levA ajJAna paNe gherathI cAlI nikaLyA. , te vakhate paMjAbamAM vidvattA, saMyama ane pratibhAnI daSTie vadhu tejasvI pUjyazrI - buTerAyajI ma.nI nizrA teozrIe svIkArI, chevaTe gya paDatara ane vRttionA niyaMtraNa - AdinI yegyatA tapAsI vi. sa. 1928nA aSADa su. 13nA divase dilhI- zaheramAM ke, pU. zrI buTerAyajI mahArAjazrIe kRpArAmabhAIne dIdA ApI ane zrI vRddhicaMdrajI evuM nAma rAkhyuM. tyAra pachI pU. zrI gurUdeva ane moTA gurUbhAI zrI mULacaMdajI mahArAjanI doravaNI taLe DhaMDhaka-matanI kadAjhaDarI-vAsanAone tilAMjali ApI gurUdevazrI ane moTA gurUbhAI sAthe pote paNa zAstrIyamaryAdA pramANe DhaMDhaka-matanI mAnyatAonI pokaLAtA zAstrIya-Dhabe avasara-avasare regya-adhikArI jIvo samakSa vyakta karatA hyA. chevaTe pU. zrI baTerAyajI mahArAjanI sAthe vi. sa. 1911 mAM taraNatAraNahAra girirAja zrI siddhAcaLa-mahAtIrthanA pavitra-yAtrA karI bhAvanagara cAturmAsa karI vi. sa. 1912mAM amadAvAdamAM saMgI-zAkhAnA adhinAyaka 5 zrI maNivijayajI ma. "dAdAnA caraNomAM vizuddha caDhatA-pariNAme saMgI-dIkSA svI karI jIvana dhanya pAvana bhanAvyuM. pU. caritranAyakazrInA janma vakhate eTale ke teozrInA janmanA eka varSa pachI vi. saM. 190ranA mahA . 6 ne maMgaLa divase amadAvAda zaheramAM caritrapAtra pU. zrI buddhivijayajI (pU.zrI buTerAyajI ma.)nI puNya nizrAmAM paMjAba dezathI vizuddha-zraddhAbaLe saMvegabhAva ane tatvadaSTinA sugya meLavALA pU. zrI a mArAmajI ma. (jeo ke te vakhatamAM DhaMDhaka-saMpradAyamAM pracaMDa-tejasvI sUrya jevA vidvattA ane prauDha pratibhAthI zobhatA hatA) pitAnA 15 ziSyo sAthe DhaMDhaka-matanI kuvAsanA choDI para ca-koTinI saMvegI paraMparAmAM Atma-samarpaNa karavA pUrvaka jIvana-zuddhi karanArI pAramezvarI mAgavatI pravajyA svIkArI hatI. : k MORELE ev dara Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DAVERA 20 citra 11 :-A mahApurUSanA janma vi. saM. 1892nA catra su. 1 gurUvAranA roja pajAbamAM jelama nadInA kinAre kalarA nAmanA gAmamAM thayA hatA. puzrInI jJAti divAnakuLanA aDhIgharA kapura brahmakSatriya hatI. pUjyazrInA pitAnu nAma gaNezacaMdra hatuM. ane tee va MzAnugata cAlI-AvatI sarakArI-pheAjadArInI nokarImAM zUravIratAthI khUba prakhyAta zreSTha-saradAra tarIke poMkAyelA hatA. pUjyazrInI mAtAnuM nAma zrI rUpAMdevI. pUjyazrInu nAma diptIsiMha (dItto) hatuM. pUjyazrInA paitRka dharma zIkha saMpradyAyanA hatA. pUjyazrInA pitAzrI sa sArI-viziSTa-mahatvAkAMkSAone laine temaja AgavI sva-mAnavRttinA kAraNe rAjakIya-anyAya sAme maLavA pAkArI phAdAramAMthI bahAravaTIA thayA rAjazAsananA damana-cakramAM phasAine AgrAnA killAmAM keda thayA, ane gALInu nizAna banAvI sarakAre te kAMTAne dUra karyAM. AvA saMsArI-dRSTie mahApratApI, zUravIra, svamAnI-kSatriya pitAnA putra tarIke hAvA chatAM pUjazrI pUrva-janmanI ArAdhanA-khaLe pAtAnI zaktiAne saMsAranI vAsanAenA pASaNanA unmArge vALavAne badale peAtAnA Azraya-dAtA zeThazrI jodhamalajI jainanA susa MskArAthI dharmAMnA mA tarapha temanuM sAhajika valaNa thayu pariNAme vi. sa. 1-10nA mAgasara sux 3nA divase mAlerakoTaDA (pajAma)mAM aDhAra varSoMnI caDhatI-juvAnImAM sthAnakavAsI-dIkSA grahaNa karI ane teenu zrI AtmArAmajI nAma thayuM. teozrInI dhAraNA-za|i apUrva hatI. rAjanA 300 zlAka sahelAIthI sukhapATha karatA hatA.sAMpradAyika tamAA zAstro TUMka samayamAM temaNe buddhigata karI lIdhAM. tema chatAM temanI jJAna--pipAsA tRpta na thaI. vividha-prayatnA karI avanavA-sAdhanA meLavI jJAnArjananI dizAmAM satata kha`tamaryA-zrama karatAM teozrInI buddhi uparanuM AvaraNu khasavA pAmyuM ane tatvaSTinA ughADa thaye, ke je ii sthAnakavAsI-saMpadAyanI rUDhigata mAnyatAe pAkaLa jaNAI. satya--siddhAMtAne zAstra-vAkayAnA mana ghaDaMta rajuAtathI vikRta karavAnI cAlI AvatI nIti badala tene bhAre ghaNA upaccha. Ci tethI viveka ane tattva chethI jAgrata banela aMtarAtmAe sAMpradAyika-kavacanA AvaraNane bhedavA jehAda peAkArI ane dhumAgI-maphatenA dhasArAthI paNa AAbha pAmyA vinA vi. saM. 1931mAM 20 sAdhue sAthe saMpradAyanI kRSita-vADAbaMdhInI divAleA bhedI aLagA thayA ane pajAbamAM sthAnakavAsI-sAdhunA veSamAM rahIne paNa zAstrIya--satya tatvAnI nibheLa prarUpaNA ma-jJAnI-jIvAne mA-sanmukha karavA prayatna karyAM. 15 ca Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi. saM. 1901nA vaizAkha mahine vItarAga-prabhunI prazama-jharatI prAcInapratimAjIonA AlhAdakArI-darzana ane ta NatAraNahAra zrI siddhAcaLa-mahAtIrtha, zrI giranAratIrtha Adi-puNyabhUminI sparzanAnA dhyeyathI ugra-vihAra karI saurASTranA tilakasamAM zrI zatruMjaya mahAtIrthanI bhAllAsabharI-cAtrA karI jIvana dha--pAvana banAvyuM. pachI vi. saM. 19ramAM te vakhatanI saMvegI-paraMparAmAM samartha prabhAvazALI pU. paMnyAsa zrI buddhivijayajI mahArAja (zrI buTerAyajI ma.) ne DaMThe vAte haiI teozrInI nizrAmAM zuddha saMvegI-dIkSA je arasAmAM teoe svIkArI, te samaye pU. caritra-nAyakazrI ATha-mahinAnA nAnA bALaka tarIke pAraNe jhulI rahyA chatAM bhAvI-mahApurUSa tarIkenI viziSTa AtmazaktionI grAhakatAnI a-pUrvatAne lIdhe zAsanamAM thaI rahela dharmodyotakArI AvA-prasaMgenI AdhyAtmikaasarane viziSTa rIte jhIlI rahyA. citra 12H-pU. caritranAyakazrI je varSamAM janmyA te ja varSanA phA. su. 8 dine jepUjyazrIe viziSTa doradamAmavALI yati tarIkenI viziSTa gauravabharI-pratiSThA ane aneka bhaktamaMDaLa dvArA thate viziSTa Adara-satkAra Adi anargala-pralebhanenI vaNajhArane apUrva Atma-baLe thaMbhAvI svataH-upajelI apUrva-prauDha viveka-buddhibaLe ajamera-zaheramAM vartamAna-vIzInA trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAtha prabhunI samakSa Atma-zuddhinI prabaLa-IrAdAthI zuddhasaMvegIparaMparAne svIkAra karI vizuddha-saMyamapaMthe maMgaLa-prasthAna kareluM. te pUjyazrInuM A citra che. bhAvI-Age pU. caritranAyakazrInA janma lagabhaganA samaye ApameLe sva-purUSArthathI zuddhasaMgI-paraMparA apanAvanAra mahApurUSanA udAtta-purUSArthathI jANe ema sUcita thAya che ke mahApurUSa pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe viziSTa-AtmazaktinI keLavaNInA AdhAre bAhya sAdhana-sAmagrInA sahakAranI jhAjhI apekSA rAkhyA vinA Apa -baLeja jagatanA prANuone hitakara--mArge vALanAra bane che." A uparathI spaSTa samajAya che ke pU. caritra-nAyakazrI atyaMta nAnI-vaye paNa viziSTa Atma-zuddhinA lakSyane meLavI tadanurUpa tIvra tamannA-bharyA purUSArtha-dvArA saMyamanA paMthe AvI nava-daza mahinAnA ati TuMkA samaya-pUratI gurUnI chatrachAyA meLavavA chatAM gurU-kRpA ane A ma-purUSArthanA subhaga-milanathI ekale-hAthe te vakhatanA viSama-vAtAvaraNamAM paNa junA bhaMDAranA peTI-paTArAomAM saDI-gaLI rahelA atyaMta-zocanIya durdazAe pahoMcela zrata-jJAnanA vArasAne ukelI kaThera-zrama ane vyavasthita-abhyAsanI karmaThatAthI sakala-zrIsaMghanI samakSa AganI gaMbhIra arthAnusaMdhAnapUrvaka sAmudAyika-vAcanA seMkaDo sAdhu-sAdhvI bhagavAne mahinAo sudhI sAta vakhata vizAla kAryakramarUpe I . Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @007 ApI ane badhA AgamA zuddha-rIte chapAvI zramaNa-saMghanI sevAmAM raju karyAM. vadhumAM AgamikazAstrapAThA kALanA ghasArAthI palaTAi javA na pAme te zubhaAzayathI ArasanI bhavya zilAe ane uMcI-kreTinA tAmrapatrA upara kotarAvI Agama-sAhityane ciraMjIva banAvyuM. pariNAme dharmapremI- janatAnA haiyAmAMthI sAhajikarIte pragaTela * AgamAddAraka' evA hulAmaNA vizeSaNathI suAAbhita banyA. AvA pU. caritra-nAyakazrInA janmathI lagabhaga pAMca-mahinA pUrva jaina zramaNu-saMdhanI saMvegI paraparAmAM viziSTa yeAti ra-mahApurUSanA svataH AtmabaLe thayela praveza khUba ja sUcaka jaNAya che. A mahApurUSanA janma vi. sa. 1887 1. suM. 6nA zubhadine uttara-pradezamAM mathurAthI 20 mAila dUra cArapura nAmanA gAmamAM brAhmaNukulamAM thayela, temanA saMsArI pitAnuM nAma bAdaramala ane mAtAnu nAma suMdaramAI hatuM, temaja pUjyazrInu nAma meAhanajI hatuM. mAhanajIne bhAvI-yeAge pUjanmanA zubhakarmInA uddayathI te khAju vicaratA-yationA paricaya khacapaNathI vadhu thavA lAgyA, sAta-varSanI atyaMta nAnI-vayathI teo yationI sevA zuzruSAmAM joDAI gayela ane moTebhAge upAzrayamAM ja rahevA lAgyA. temanA pitAzrIe temanI vRtti ane yatijI mahArAja taraphathI khALakanA viziSTa bhAvIne jANI peAtAnu saMtAna kuLadIpaka ane te AzayathI vi. sa. 1896 mAgasara su. 6nA maMgala-dine pUrva"-paricita yativa dhI rUpacaMdajI mahArAjanA caraNAmAM meAhanajIne nava varSanI nAnI vayamAM paNa unnajaLa-bhAvinI AzAe soMpI dIdhA. kaiAgya-abhyAsa ane jIvana ghaDataranI prakriyA pachI vi. sa. 1903 mAgasara vadI 10nA maMgaladivase zrI. makSIjI tIthaeN (ujaina pAse) zrI pArzvanAtha prabhunA sAnnidhye dhAmadhUmathI yatidIkSA ApI rUpacaMdajI yatijIe temane peAtAnA ziSya banAvyA. pU. gurUdeva sAthe te pU-dezanA tIrthAMnI yAtrA mATe bihAra, baMgALa, uttarapradeza tarapha vihAra karyAM, te bAju ghaNA varSa vicaryAM. tyAra pachI vi. sa'. 1910mAM gurUdevanA straga`vAsa-pachI te eka vakhata kalakattA zaheramAM upAzrayamAM birAjamAna hatA. te vakhate eka vivekI zAstrajJa--vratadhArI zrAvake pAse AvI vadana karavAne khale mAtra praNAma karyAM. tethI pUjyazrIne kutuhala thayuM. zrAvaka pAsethI yAgya khulAse maLatAM 'sAcuM sAdhupaNuM tyAga vairAgyamAM samAyelu che, Adarza sayama vinA sAdhupaNu asAra che' e vAta jacI gaI. bhavalIrUpaNAthI maneAmaMthana zarU thayu` ke-catapaNAmAM A badhA vaibhava, sasArI jI ma s Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SEQUUNTEURS E : rIta-rivAjavALI jIvanacaryA-chatra, cAmara, pAlakhI Adi bAhya ADaMbara....A badhuM zuM sAdhune zobhe kharUM ?" zrI dazavaikAlika, zrI uttarAdhyayana ane zrI AcArAMga Adi sUtromAM jaNAvAyela sAdhupaNAnA jaghanya-kakSAnA AcAranI maryAdArUpa pAMca-samiti traNa-gutinuM pAlana karyA vinA AtmakalyANa zI rIte thaze ?' Adi A vicAra-maMthananA pratApe zAstronuM avagAhana karI satya mArgane nirNaya thatAM bhaktamaMDaLI ane vyAvahArika-pratiSThAnA AvaraNane ulAsabharyA aMtaraMga-vizuddha-pariNAmanA baLe toDI pU. caritra-nAyakazrInA janmanA varSamAM janmathI pAMca mahinA lagabhaga agAu ApabaLe ajamera zaheramAM zrI saMbhavanAthanI nizrAmAM saMvegI-mArga svIkAryo. A mahApurUSe mAravADa, gujarAta, Adi pradezamAM vi rI vividha dharmopakAra karI. vi. saM. 1963ne caitra vadi 12nA roja surata mukAme 76 varSanI uMmare zarIra-tyAga karyo. citra 13H A mahApurUSa zrI mahAvIra-prabhunI paddha-paraMparAmAM chappanamI pATe thayela suvihita, kriyAnika, dhuraMdhara, zAsana prabhAvaka parama-tapasvI ke ddhAraka pU. zrI AnaMdavimala sUrIzvarajI ma.nA paTTadhara pU. zrI vijayadAna sUrIzvaranA paTTaprabhAvaka jagadgurU zrI vijayahIra sUrIzvarajI ma.nA aneka-ziSya paikI pU. zrI tilaka vijayajI ma. hatA. temanI ziSyapaTTAvalImAM bAramI pATe thayA. A pUjyazrIne vadhu paricaya anya-sthaLethI joI levA bhalAmaNa che. A pU. zrIe pU. caritranAyakazrIne vaDI-dIkSAnA yoga vahana karAvI vi. saM. 1947nA jeTha suda 10 vaDI dIkSA lIMbaDImAM pU. jhaverasAgarajI ma.nI vinaMtine dhyAnamAM laI Apela. A pUjyazrInA paTTa-prabhAvaka tarIke pU. A zrI vijya himAcala sUrIzvarajI ma. viziSTa zAsana-prabhAvaka samartha AcArya bhagavaMta hAlamAM mojuda che. A rIte pU. caritra-nAyakazrIne vaDI dIkSA ApanAra tarIke ane pU. caritra-nAyakazrInA janma vakhate AvA mahApurUSo viziSTa jIvana-zuddhinA mAge nikhAlasatApUrvaka vadhanArA zAsanamAM mAMgalika vAtAvaraNa sarjI rahyA hatA. e AzayathI A mahApurUSanuM citra ahIM raju karyuM che. citra 14:-pU. caritra-nAyakazrInA pitRvaMzamAM uDANa sudhI dharma-zraddhAnA viziSTa saMskAro sIMcanAra tathA pU. caritra-nAyakazrInA jIvanamAM tyAga, tapa tathA saMyamanA ghaDataranA viziSTa phALA sAthe AganI gaMbhIratA, advitIya mahattAne maulikarUpe jIvananA dhruvatArakarUpe banAvanAra Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00042 mahAprabhAvaka, vAdIvijetA, samatha-Agamana pU. zrI averasAgarajI ma.nuM A citra pU. caritra-nAyakazrInA dIkSA-gurU tarIke ahIM raju karyuM che. pUjyazrIne paricaya prayatna karavA chatAM maLela nathI, paNa vRddha-purUSo pAsethI maLelA keTalA ullekhA pramANe jANavA maLe che ke pUjyazrI mahesANAnA vatanI hatA. jhaveracadaM temanuM nAma hatu, vi. sa. 1893mAM prAyaH janma thayela ane 20 varSanI bhara juvAnImAM pUjyazrIe sAgara-zAkhAnA mahAprabhAvaka pU. zrI mayAsAgarajI ma.nA ziSya pUrva muni zrI gautamasAgarajI ma.nA haste vi. sa`, 1913nA mAga. su 11nA maMgaLa divase dIkSA grahaNa karela. pachI TuMka-samayamAM pU. gu devanA 'rava vAsa pachI AgamAbhyAsa vadhu karavAnA dRSTikANathI pU. pa, zrI muktivijayajI ma. gaNI (pU.zrI mUlacaMdajI ma.)nI nizrAe rahyA. sacamI-jIvananA ghaNA varSo sudhI pU. paM. zrI muktivijayajI ma. nI nizrAmAM gALI teozrInA apUrva dha-sneha sa pAdana karela. pUnI viziSTa-ArAdhanAthI sacATa meLavela pratibhA-tarka zakti vaDe Agamika-rahasyAne pacAvI, 'zAsanamAM sama -Agamana tarIke vikhyAta thayela. eTaluM ja naRsi, paNa viziSTa Agamika-jJAtA ane zAsananA prabhAvaka tarIke te vakhatanA ravara AcAya -bhagavatAe paNu vividha rIte temane biradAvela. pUjyazrInA dharmapikAra vizeSa karIne lIMbaDI, kapaDavaMja tathA uddayapuramAM vadhu cAturmAsa ane avAranavAra vihAra spanAne hiMsAe thayela che. lIbaDI-nA vAvRddhone A paMktinA lekhake evu' khelatA sAMbhaLyA che ke-- jo narakesarIsiMha samA AjasvI ane sAgara-zAkhAnA prabhAvaka munipu'gava zrI jhaverasAgarajI ma. na heAta tA DhuMDhaka-gatanI gherI-chAyAtaLe phasAela lIkhaDInA jaina zrIsa Mgha ujjavaLa ArAdhanAnA paMthe Aje na heAta !" Aja rIte uDDayapuranA yevRddhone paNa ghaNIvAra evuM khelatA sAMbhaLyA che ke " pU. verasAgara ma.nI hAka ane prauDha-pratibhA na maLI hAta temaja uparA-uparI ca'tumAMsa ucapuramAM na thayA heAta te te vakhate Aya samAjanA sthApaka zrI dayAnaMda-sarasvatInI kutaka -jALamAM aTavAI amArA zrIsa Mgha ane ahIMnI sthAnika prajA unmA--gAmI thayela heAta.'' A rIte inkAra, ratalAma Adi mAlavAnA kSetrAmAM paNa jakhkhara zAsana--rakSAnA prabhAvaka kAryAM pUjyazrInI ejasvinI-vANI ane pracaMDa kArya-zaktithI thayela, Aje paNa tyAMnA Ina ritra 19 Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiicltZ6ZL8. anubhavI-vyaktie prasaMga Avye gaddagada kRtajJatA vyakta karavApUrvaka belI uThe che. AvA mahApratApI varada hastavALA prauDha-zAsanaprabhAvaka pU. gurUdevazrInA maMgaLa-AziSathI pU. caritra-nAyakazrI mahAna zAsana-prabhAvaka banavA sAthe AgamonA marmajJa, talaspazI--abhyAsI banI zakyA, te hetuthI A mahApurUSanuM citra ahIM bhaktibhAvathI raju karyuM che. citra 15 -pU. caritra-nAyakazrI je pradezamAM janmyA, te kheDA jillo gujarAtanI garavI- bhUmine viziSTa saMskArI-bhAga haI gujarAtanI dharatInI pAvanakArI viziSTatAone darzAvavA caritra-graMthanA AlekhanamAM cothA prakaraNa tarIke TUMkamAM paNa mahattvanI vigatathI sabhara lakhAela, "saMskArabhUmi gujarAta' nAma pramANe Adarza, udA, AdhyAtmika ane viziSTa-vyaktitvanA saMskAranuM ghaDatara karanAra aneka mahApurUSo paikI dareka-rIte sauthI vadhu sakriya-phALo noMdhAvanAra kalikAla-sarvajJa tarIke vikhyAta pU. A0 zrI hemacaMdrAcArya ma. ane temanI dezanA-doravaNI pramANe AkhA jIvananI kAyApalaTa karI ziSTa-dhArmika tarIke jIvana jIvanAra paramahaMta zrI kumArapALa-mahArAjAnA atidurlabha- tADapatrIya 800 varSa junA citrane raju karI ema jaNAvavA prayatna thayo che ke - gujarAtanI amitAbharI sAMskArika samRddhivALI vartamAnakAlIna paristhitinA ghaDavaiyA tarIke A mahApurUSo dvArA sIMcAela addabhuta jIvana-ta pamarATa dharatInA pavitra rajakaNamAM e uMDANa sudhI phelAyela che ke ATha sadIne lAMbA-Le paNa pU. caritranAyakathI jevA viziSTa Agama-tirdhara-mahApurUSane janma A dharatI para thaye che." A daSTikoNathI pU. zrI hemacaMdrAcArya ma. a zrI kumArapALa mahArAjanuM durlabha tADapatrIya-citra ahIM raju karyuM che. citra 16 -pU. caritra-nAyakazrI je arasAmAM janmyA te vakhate prAyaH AjanI vartamAnaparisthitinA lIdhe saMkocAyela AryAvata tarIke bhArata-varSanI kAmacalAu oLakhANa hatI, temAM dareka prAMtavAra sI dezo kevI rIte vyavasthita goThavAyA hatA te darzAvavA A nakaze Adhunika chatAM raju karyo che. kemake- briTIza zAsana pU. caritranAyakazrInA janma vakhate je zarUAtanI sthitimAM hatuM, temAM ane I.sa. 1935 (vi. saM. 1091)nA A nakazAmAM jhAjho koI pheraphAra nathI. paNa pU. caritranAyakazrInA janma vakhate sAmAnya prAMtIya-rekhAonA pheraphAra sivAya moTe bhAge kAmacalAu AryAvartanA zabdathI oLakhAtA bhArata-varSane nakazo A rItano hatA. e darzAvI temAM pazcimanA khUNe muMbaIne je prAMta batAvela che, tenA aMtargata vibhAga Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAP MURUN tarIke kheDA jillAnA tAlukAnA pATanagara rUpa kapaDavaMja zaheramAM pU. caritranAyakazrIne janma thayela. te jANe ema sUcave che ke kALanA baLathI huMDA-avasarpiNInA mahA-viSama bhasmarAzi grahanA prabhAve lagabhaga astAcaLe pahoMcela Agamika-vArasAnA virala thavA mAMDela astitvane zUnyamAMthI punasarjita karavA mATe eka mahApurUSane janama pUrva-dizA sanmukha thate heI jANe jenazrIsaMghane udayakALa have najIka che. bIjIvAra A nakaze gujarAta zabdathI Aje oLakhAte pradeza muMbaI-ilAkA tarIke gaNata, eTale AgaLa para jaNAvAtA navA gujarAta-rAjyanI pUrvabhUmikA darzAvavA tarIke paNa itihAsanI daSTie tulanA karavA upayogI lAgavAthI ahIM raju karyuM che. citra naM. 17 citra 17mAM darzAvela bhAratavarSanA nakazAmAM dekhAtA muMbaI-IlAkAnuM keTalAka ghaTADAvadhArA sAthe rUpAMtara thaIne navanimita-AkArane pAmela gujarAta-rAjyanuM Adhunika citra vAcakenA dhyAna para lAvavA mATe ane chellAmAM chellI mAhitIthI sabhara chaThThA prakaraNane vyavasthita samajavA A nakazo raju karyo che. Adhunika-paribhASA pramANe lagabhaga 20 thI 25 akSAMza ane 68 thI 75 rekhAMzamAM phelAyela navA gujarAta-rAjayanA lagabhaga madhyabhAge zobhatA amadAvAda-jillAne aDIne rahela kheDA jillAmAM pU. caritranAyakazrIno janma lagabhaga madhya gujarAtamAM thaye gaNI zakAya, tethI dehalI-dIpakanyA AkhA (abhinava) gujarAta (saurASTra)mAM pUjyazrI caritranAyakanI apUrva teja-pratibhA phelAyAnuM garbhita sUcana thAya che. citra naM. 18 5. caritra-nAyakazrIne janma gujarAtanA egaNeza-jillA paikI teramA jillA tarIke prakhyAta kheDA jillAmAM thayela che, tene nava-nirmita gujarAta-rAjyanA chellAmAM chelle parivardhita saMskaraNavALA A nakazo mAhitInI mAtrA vadhe te hetuthI ahIM raju karyo che. A jillAnI viziSTatA e che ke A jillAnI pUrvamAM lagabhaga Akho kinAre mahIsAgara jevI mahAnadIthI surakSita che. jyAre pazcimamAM adha uparane kinAre sAbaramatI-mahAnadIthI surakSita che. ja : Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte A jille bhAratanI be mahAnadIothI pUrva-pazcime surakSita pavitra hoI kudaratI-viziSTatA dharAvate jaNAya che. vadhumAM A jillAnI dakSiNe khaMbhAtane akhAta paNa caraNene te na hoya, tema A jillAnI pUrvamAMthI satata vizALa-svarUpa laI vahetI mahIsAgara nadInuM khaMbhAtanA akhAtanI sAthe pavitra milana, te ja rIte pazcima bAju paNa sAbaramatInuM khaMbhAtanA akhAta sAthe pavitra milana thaI A jillAno dakSiNa vibhAga paNa mahattvapUrNa banI jAya che. AvA viziSTa A jillAnA sarvocca uttara-bAjunA bhAge kapaDavaMja tAluko jANe navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadevasUrIzvara bhagavaMtanI svargabhUmi, dharmaniSTha zrI gevadhana zeThanI dharmabhUmi ane vIsamI sadInA mahAna advitIya jyotirdhara, Agamana naSTa thaI rahela vArasAne surakSita karavAnA puNya-bhagIratha kArya dvArA AkhA vizvamAM kapaDavaMjanuM nAma rezana karanAra pU. caritra-nAyakanI janmabhUmi tarIke kudarate ja kapaDavaMja tAlukAne jillAnA sarvoparI mukuTasthAne birAjamAna karela hoya, ema nakazAnA sUma nirIkSaNa parathI saheje samajAya che. citra naM. 19 pU. caritra-nAyakazrInA janmathI pAvana ane dhanya banela ka5DavaMja zahera gujarAta rAjyane ogaNIsa jillA paikI kheDA jillAnA dasa tAlukA pikI cothA kapaDavaMja tAlukAnuM pATanagara che. nakazAne thAna-pUrvaka jotAM spaSTa samajAya che ke- pU. sva. A. zrI abhayadeva sUri ma, pU. zrI sakalacaMdajI ma., zeTha zrI govardhana ane temano parivAra temaja AkhA bhAratavarSamAM zodhyA na jaDe tevA eka nahIM aneka ghara, kuTuM che ke jemAMthI cekabaMdha punitapuNyAtmAoe saMyama-mArge maMgaLa-prayANa karyuM hoya. A badhI mahatvapUrNa AgavI viziSTatAomAM apUrva kalagI samAna AkhA zramaNa saMghanA kALa-prabhAvathI jhAMkhA paDela gauravane jhaLahaLATa camakAvanAra, AganA akhaMDa- abhyAsI, pU. caritra-nAyakazrInI janmabhUmithI jANe kapaDavaMja kharekhara gauravapUrNa banyuM hoI kudarate paNa tAlukAnA barAbara madhyabhAge kapaDavaMja zaherane sthAna ApyuM lAge che, citra 20 :-puNya-pAvana aneka mahApurUSonA jIvana-kartavyathI pavitra banela kapaDavaMjanI prAcIna samRddha-vastI je nadInA pUrvakAMThe varSothI hatI, temaja aAvIra carivanI prazastimAM kapaDavaMjanI mahAmahimazALI prAcIna vasAhatanuM varNana je nadInA pUrvakAMThe agiyAramI sadI pUrve ati-prAcInakALamAM hovAnuM jaNAvela, tevI prAcIna mahatvapUrNa mahera nadInuM dazya A citramAM darzAvAyuM che. Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nadIne paTa bhale nA hoya! paNa temAM kudaratI zyAma pASANethI nAnI-moTI zilApaTTikAonA gaMbhIra dazyathI jozIlA jaLa-pravAhathI ghasamasATa vahenArI A nadI hajAra-hajAra varSa vItI javA chatAM paNa pitAnI bhavyatAne jALavI rahI che. sAhityika rIte vicArIe te nadInuM nAma mahera eTale mAthAnA moDa tarIke vaparAtA prAcIna kAlIna-vararAjAnI savagaNa-zobhAmAM advitIya vadhAre karanAra viziSTa-alaMkAranA arthanA sUcaka tarIke gaNI A nadI pitAnA pUrva kinAre mahA-dhArmika dhana-samRddha zrImate ane ucca-pavitra jIvana jIvanArA viziSTa dhArmika-mahApurUSo ke jeo janazruti ane skaMda purANanA AdhAre tretAyuganA mahAdhArmika satyavAdI mahArAjA harizcaMdranA vakhatanA dhArmikakuLanA vaMzaja-tevAothI sabhara kapaDavaMja zaheranI prAcIna-vasAhata potAnA pUrva kinAre dharAvatI. tethI pramANamAM ke dekhAvamAM nAnI lAgatI paNa A nadI nAma pramANe saghaLI nadIonA mAthAonA meDa kharekhara mahora mugaTa jevI che. - A nadI hAlanA kapaDavaMjathI amadAvAda bhaNI jatAM TUMkA paga-rastA (ke je hAla pAkI saDaka rUpe banela che.)nA mathALe che. aneka puNyAtmAo A nadIne pAvana karI TUMkA raste amadAvAda jevA viziSTa-dharmanagara sAthe saMbaMdha dharAvatA AvyA che. citra 21 - kapaDavaMjanI bhUstarIya racanAnA avazeSonA saMgrahavALI temaja paDavaMjathI amadAvAdanA TUMkA pagaraste mahora nadI pachI turta AvatI A nadI nAma pramANe vara zreSTha aMza=bhAgavALI akIka, lAla raMganA je sveTa, leTerAITa ane lekhaMDanA mahatvanA rajakaNothI vyApta kApavALI khaLakhaLa vahetI varAMzI nadInuM A dazya che. . pU. caritranAyakazrInA janmathI dhanya banela A dharatInI bhUstarazAstrIya-daSTie paNa mahatvapUrNa rAsAyaNika, khanija-tanA avazeSothI bharapUra A nadI ane tenI AsapAsane pradeza pU. caritranAyakazrInI janmabhUminI advitIya mahattAne darzAve che. citra rara :- kapaDavaMjanA sAMskRtika itihAsane mUkapaNe kahenArI prAcIna sthApatyakaLAnA namUnA rUpa jagavikhyAta 32 koThAnI suMdara vAvanuM sanmukha-dazya A citramAM che. AnA saMbaMdhamAM ItihAsa ema bele che ke - gurjarapati siddharAja-jayasiMhe bhUmigata vizeSatA dhyAna para laI mALavA taraphanA AkramaNane khALavA vanadurga tarIke ahIM anAmata rInyanI chAvaNa jyAre sthApela, tyAre gurjarI mahArAjA siddharAjanA aMgarakSaka (matAMtare-bhIma nAmanA vRddha cAraNa) kuSTha regana bhayaMkara trAsathI kaMTALIne ahIMnA taLAvamAM nahAvA paDela! bhAvIne camatkArI rIte tene keDha roga cAle ji.vaDo na cAraiyA karo ka ja kAma che, Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - KS JUDESIRE ga, kAyA suMdara thaI gaI. purohitanI doravaNI pramANe taLAvamAMthI nIlakaMTha mahAdevane pragaTa karI siddharAja jayasiMhe bhavya maMdira baMdhAvI temAM sthApanA karI ane taLAvane khodAvI suMdara kArIgarIvALI batrIsa koThAnI vAva baMdhAvI. pU. caritranAyakazrI bhAvimAM jyAM janmavAnA hatA, tyAM lagabhaga 900 varSa pUrve A pavitra dharAnA bahumAna rUpe kalAtmaka sthApatyanI kudaratI sthApanA ane camatkArenuM sarjana A badhuM viziSTa guhya saMketa sUcave che. citramAM vAvanA traNa majalA tathA pArzvabhAganI kalAtmaka bha, thaMbhe vagere jaNAya che. cirA 23 :- vartamAna kapaDavaMjanA lagabhaga madhyabhAge TAvaranI pAchaLanA bhAge kapaDavaMjanI prAcIna-garimAnA adbhuta-vArasAne sUcavanAra viziSTa kalAtmaka bhavya kuMDavAva nAme cerasa vApikA che. tenA eka paDakhethI jhaDapela bhavya benamUna toraNa jyAM suMdara rIte jhaLake che te bhAga ane Akhe dakSiNa bAjune bhAga bhavya rIte A dazyamAM dekhAya che. A kuMDavAvanuM nirmANa paNa gurjarapati zrI siddharAje vanadurga tarIke A pradezanI mahattA samajI pitAnA anAmata sainyane tathA pathikane pANI saMbaMtI muzkelI na paDe te AzayathI sAmAnya kakSAnA mAnavI ke nAnI vayanuM bALaka paNa TheTha aMdara utarI pANIno upayoga karI zake tevI suMdara pagathI AnI racanAvALI A vAva kuMDa ane vAvaDI baMnenA mizraNavALI suMdara kalAtmaka bhavya gujarAtanA prasiddha tera tera paikI atyaMta suMdara teraNathI zobhatI kuMDavAva nAmathI prakhyAta che. AmAM citranA mathALe madhyabhAge suMdara teraNa benamuna zilpavALuM dekhAya che. 'citra 24:- upara jaNAvela kuMDavAvanA maubhAgane dazAvatuM A citra che. jemAM kuMDavAvane madhyabhAga tathA AsapAsa suMdara kulaguMthaNI jevI pagathIAnI hAramALA adbhuta dekhAya che. citra 25 - samasta gujarAtamAM zilpakaLAnA bhavya pratArarUpa pASANane sajIva darzA. vanArI viziSTa kaMDAravAnI addabhuta-kaLAnA bhavya-pratIkarUpa jagavikhyAta taraNa kapaDavaMjanA madhyabhAge rahela kuMDavAvamAM TAvaranI pAchaLa jamaNI bAju da Na dizAmAM kALanA jambara jhapATAone khamIne aDola aNanama ubhela A teraNa hakIkatamAM pU. caritranAyakazrInI advitIya ananya-sAdhAraNa pratibhA ane zAsana prabhAvakatAnA bhUka-pratIkarUpa zelI rahyuM che. Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jitane 1 3. 2002 ) A aMge vadhu mAhitI caritra-graMthamAM bAramA prakaraNa (pA. pa2 thI 55)mAM varNavAyela che. pariziSTamAM prakhyAta-zilpI somapurA zrI haribhAIne A tAraNanI kalAtmakatA para prakAza pAtharanAra lekha paNa raju karyo che, vizeSAthIoe temAMthI vadhu joI levuM. citra 26 - kALacakranA parivartanathI jenuM astitva bhUMsAI gayuM che, te nAmazeSa thayela A daravAje mAtra citramAM ja che, kapaDavaMjanI dharatI para Aje nathI. gurjarapati-siddharAje vanadurga tarIke pasaMda karela atyAranA kapaDavaMjanI bhUmi para sattaramI sadInA prAraMbhe rAdhanapuranA navAbanI begama lADaNI bIbIe reSayAtrA daramyAna A bhUminA pratApe ahIMnA mahAjananI vinaMtithI roSanuM zamana karI nUtana rAjya-vyavasthA sthApI kila banAvI vasavATa karela. ' te vakhate hAlanI janarala hepITala ane esa. TI. sTenDa AgaLa mIThA-pANInuM moTuM taLAva hatuM, tethI tyAMnA killAnA mukhyadvArane mIThA taLAvane daravAjo e nAma sArthaka rIte apAyela. citra 27kapaDavaMjanI pUrva bhAgoLe A daravAje che. tenA avazeSarUpa be bAjunA bhIMtaDA che. uparanI kamAna ane daravAjAnuM tIMga dazya kALanA garbhamAM chupAI gayuM che. citra 28 -A daravAje kapaDavaMjanI pazcima bhAgeLe kapaDavaMjathI amadAvAdanA TUMkA raste mahora nadI bAjunA raste Avela. hAla najIvA avaze tene jaNAya che. citra 29-A daravAje hAla astitvamAM nathI, paNa prAcIna-kALamAM kacerIbAju javAnA rastAnA mukhya dvAra tarIke A daravAje haze. Aje lADaNabIbInA vakhatamAM baMdhAvela killAnA mukhyadvAra rUpa AnuM astitva anubhavIenA kathana mujaba AjanA kapaDavaMjanI navI vasAhatanA pazcima-uttarabhAge hatuM. Aje te badhuM kALa-garbhamAM lupta che, tema chatAM AjathI cha-sAta dazakA pahelAM astitva dharAvatA A daravAjAnuM citra saMzodhananA zramanA phaLarUpe maLI Avela che. citra:-30-31-32 -zAhanA ArAnA sAmAkAMThe vasela AjanuM navuM kapaDavaMja vasyA pUrve eTale ke lagabhaga 8 thI 9 sadIo pUrve prAcIna kapaDavaMja jyAre zAhanA ArAnI najIka hatuM. Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - KAS UZVESTRE te vakhate jAhojalAlInI bhavya ce birAjamAna kapaDavaMja zaheranA netA gauravasamAM dhanakubera, dharmaniSTha zreSThI zrI gorvadhana zeThe- -vAyaDa gacchIya pU. A. zrI jIvadeva-sUrinA ziSya A. zrI jinadatta-sUrIzvarajI ma. nA upadezathI te vakhatanA kapaDavaMjanI pAdare vahe ii mahera nadInA sAmA kinAre bhavya-UMcI nAnakaDI TekarI para tIrtha-svarUpa banI rahe ane AvanAra be-ghaDI saMsArI-vAtAvaraNathI aLago rahI paramAtmAnI bhakti dvArA potAnI jAtane ra -SanA vAtAvaraNa ke saMskArothI aLago karI zake te zubha AzayathI- -zrI naMdIzvaradvIpanA eka dizAnA tera ane cAra dazAnA maLI bAvana zAzvata-canA pratIka rUpe zrI vAsupUjya prabhunuM atyaMta bhavya manamehaH deva-vimAna jevuM bAvana-derIvALuM jinAlaya baMdhAvela. tenA kALanA jhapATAmAM thayela vividha-parivartanamAMthI hAlamAM jumA majIda tarIke oLakhAtA prAcIna-sthApatyanA avazeSarUpa te prAcIna-vizALa jinamaMdiranA ekAda bhAganI nayanaramya-zilpa samRddha viziSTa-bAMdhaNInA bhavya darzana A traNa citramAM thAya che. citra 33-34-35-kapaDavaMjanA nAmane sI-akSarethI ItihAsanA pRSThomAM AlekhanArI navAMgI-TIkAnA racayitA pU. A. zrI abhayadeva sUrIzvarajI ma. nA svargavAsanI ghaTanA ahIMnI puNya-dharatI para thayela. te samartha gItArtha--dhuraMdhara navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadeva-sUrIzvarajI ma. nA nAmane bhAvI-prajAnA mAnasamAM sthira rAkhavA kapaDava ja jena zrIsaMghe zeTha vADIlAla manasukharAma pArekha (bATalI beyanI kaMpanIvALAnA) DegathI dalAlavADAnA pazcimAbhimukhadvAranI sAme rAjamArga para zrotriyavADanA nAke zrI abhayadeva sUrIzvara jainajJAnamaMdira ane zrI abhayadeva sUrIzvara-saMskRta pAThazALA sthApela che. te jJAnamaMdiramAM pU. sva. A. zrI abhayadeva surIzvarajI ma. nA navAMgI-TIkAnI racanA-saMdarbhane jarNavatA suMdara Adamakada meTA citro, ri trakAra zrI jayaMti jhaverI pAse atyaMta-zAMta, saumya, ThaMDA raMgomAM banAvI mukhyakhaMDamAM rebAju dIvAla para padharAvela che, temAMnA traNa citranA pheTA ahIM raju karyA che. citra 33 -zAsana-dhuraMdhara, AganA gUDhajJAtA zrI abhayadevasUrIzvarajI ma. zrI vigaIone tyAga ane lUkhA-sUkA AhAthI zarIrane mAtra TakAvavAnuM lakSya AdithI AgamAnusArI ati-utkRSTa saMyamI-jIvana, jIvI rahyA hatA. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asAtAnA udaye pitta-javaramAMthI bhayaMkara koDha-roga thayo, tema chatAM dhIratA rAkhI kaIpaNa cikitsA na karAvavAnA daDha-saMkalpanA AdhAre vedanA samabhAve sahana karavA lAgyA chevaTe zarIra sirAvI daIne sAgArika-anazananI taiyArI karI, tyAre rAtre zAsanadevIe AvI sUtaranI 9 AMTIo ukelavAnuM drazya jaNAvI pU. AcAryadevazrIne sAvadha karyA ke-- " "pUjyazrI ! Apa jevA dhuraMdhara zAsana-nAyaka atyArathI sva-kalyANanI udaSTajAtrAmAM jaI sAgarika-anazananI bhUmikAe javAne vicAra karo cho? zAsananI vartamAna paristhiti kevI viSama che! zrI AcArAMga ane zrI sUtrakRtAMga sivAya bAkInA ApaNA zrIsaMghanA prANusvarUpa nava Agama para vivecana mATe gItArtha-purUSanI TIkAne AdhAra ja nathI rahevA pAmya ! kALanA garbhamAM badhuM vilupta thayuM! ApanI uMmara hajI ghaNI che! nava Aga para Ape TIkA racavAnI che. svastha thAo! Ama zuM sva-kalyANanI bhUmikAe javA utAvaLA thayA che?" pU. AcArya deve kahyuM ke, "bhadra! vAta tamArI barAbara ! mArA jevAnA e bhAgya kayAMthI ke zrI vItarAga prabhunI vANInI vivecanA karavAnuM saubhAgya maLe !" hAla te bhayaMkara-duSTa rogathI zarIra jIrNa thaI gayuM che, tame sUtaranI kokaDIo ukelavAnI vAta kare che, paNa AMgaLIomAM caitanya ja nathI." A saMbaMdhI dazya citramAM jaNAve che citra 34-A citramAM be drazya che. temAM vadhu mahatvanuM jamaNe drazya che. zAsanadevInI sUcanAthI seDhI-madInA kinAre palAza (khAkharA)nA vanamAM nAgArjuna -ogIe te jinabiMbanA sAnidhyathI pArAne caMbhita karela, tethI zrI sthabhana pArzvanAtha tarIke bhUgarbhamAM rahela prabhujIne zrI saMgha sAthe pU. A. zrI abhayadeva sUri ma. zrIe * atisucana teMtranI racanA karI jamInamAMthI prakaTa karyA, zrI saMghe ThAThathI karela snAtra mahotsavanA nDavaNa-jaLano chaMTakAvathI pU. A. zrI abhayadeva sUri ma. regamukta banyA. DAbI bAjunA drazyamAM pU. A. zrI abhayadeva sUri ma. gItArthonI saMmatipUrvaka zrI AcArAMga sUtra ane zrI sUtrakRtAMga sUtra sivAyanA bAkInA nava Aga para bALa-upayogI suMdara TIka racavAnuM bhagIratha maMgaLa-kArya karI rahyA che. citra 35 -navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadeva sUrIzvara bhagavaMtanA svargavAsanuM drazya che. Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KES HUNTEMAS kapaDavaMjanI sahAmaNI dharatI para AvA mahAna puNyazALI AcAryadevane svargavAsa thavAthI teonA Agamika-tanA pavitra-rajakaNathI vyApa puNya-pAvana zarIra-piMDanA raja-kaNe ahIMnI dharatImAM surakSita rahI aneka-puNyAtmAone udAtta-preraNA ApI rahyA che. citra 36 -pU. A. zrI abhayadeva-sUrIzvara bhagavaMtano svargavAsa kapaDavaMjanI zAhanA ArAnI A bAju agiyAramI sadI lagabhaga navI vasAhata thaI, tyAre prAcIna jaina upAzraya (heLI cakalA-DhAMkavADImAM paMcanA upAya tarIke prakhyAta) mAM thayela. te upAzrayamAM prAcIna-samayanI khUba ja kALajIpUrvaka jALavI rAkhela pU. AcAryadevazrInI pAdukAvALI smAraka rUpe nAnakaDI-derInuM drazya A citramAM dekhAya che. citra 37 :-kapaDavaMjanA nAma rozana karanAra pU. A. zrI abhayadeva-sUrIzvara bhagavaMtanA puNya-jIvanane TUMka paricaya zrIjJAnamaMdiranA maMgaLa-sthApana prasaMge sAhitya saMzodhaka vidvadarya pU. sva. muni zrI puNyavijayajI ma. pAse taiyAra karAvI padharAvela A zilApadrikAmAM che. citra 38:-kapaDavaMjanA svanAmadhanya zeTha zrI lAlacaMda gulAlacaMde aphINa AdinA vepAra arthe ratalAma peDhI rAkhela. utkRSTa-dharmapremathI prerAI ratalAmanI je Avaka thaI, te badhI tyAM ja bhAvikane hitArthe kharcavA udAra bhAvanA keLavela jenA pariNAme suMdara bAvana-jinAlaya bahArathI rAjamahela jevA bhavya drazyavALuM zrI ajitanAtha prabhunuM UMcI pIThikA para bhavya daherAsara baMdhAvela. je hAla paNa gujarAtIonuM jaina maMdira kahevAya che, tenuM A drazya che. citra 39 :-kapaDavaMjanA zeTha zrI lAlacaMda gulAlacaMda bhAIe ratalAmamAM baMdhAvela jinAlayanI bAvana-jinAlayanI pradakSiNAnuM kahyu. citra 40 zeTha zrI lAlacaMda gulAlacaMde jina-maMdiranI sAthesAtha pAse ja bahAragAmathI AvanAra sAdhamike paNa dharmakriyAnI ArAdhanAne vadhu ne vadhu lAbha le te puNyaAzayathI baMdhAvelA gujarAtI jana-upAzrayanuM bahArathI sanmukha drazya. citra 41 -uparokta upAzrayanA vizALa vyAkhyAna-holanuM sanmukha drazya. citra 42 - 5. caritranAyakazrInI janmabhUminA panotA panasamAM udAracarita zeTha zrI lAlacaMda gulAlacaMda bhAIe ratalAma jevA svajanavihIna pradezamAM paNa puNyabaLe vyApAranI dhamadhokAra . Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ \00022 cAlatI peDhInA naphAne kapaDavaMja laI javAnA khale ratalAmamAM ja peAtAnA jevA bahAragAmathI vyApArAdinA kAraNe Avela sAdhami kena utaravA-rahevAnI sagavaDa rahe ane ahIM rahenArA videzathI Avela puNyavAna sAmikAnI bhAvabhakti rUpa daherAsara ane upAzrayanA karela nirmANunI maMgala saphaLatA maLI rahe, te mATe dravyamaMkita karavAnI maMgala-bhAvanAthI bhavya-svarUpamAM manAvela gujarAtI jaina dharmazALAnuM sanmukha praveza-dRzya A citramAM dekhAya che. citra 43 H pU. caritranAyakazrI vamAnakALe Agamika-jJAnanA jIvaMta-mUrtisamA je maMgala-dharatInA puNya-paramANuethI banI zakayA, te ja dharatI para janma laI pU. caritranAyakazrI sAthe sa'sAra pakSe bhANeja tarIkenA maMgala-saMbaMdha meLavI atyaMta nAnI u Mmare prabhu-zAsananA saMyamane meLavI vividha-mukhI vidyAbhyAsa karI purAtana lipi ane bhASAonA temaja lekhana-paddhationA sarvAMgINa abhyAsa ekale hAthe kaThA zramapUrvaka karI AkhA bhAratamAM nahi paNa videzamAM paNa aneka talaspazI--vidvAneA ane prAcIna sAhitya-saMzodhako sAthe gADha-saparka sAdhI ajoDa nAmanA meLavelI. te sAhitya-sAdhaka, purAtana jJAnabhaMDArAnA jIrNoddhAramAM sAMgepAMga niSNAta, parama pU. vidvandva muniratna zrI svargastha zrI puNyavijayajI mahArAjanuM Agamika-sAhityanI khAja-mudrAe samIkSA karI rahyAnuM A citra che. citra 44 : pU. caritranAyakazrInI panAtI-janmabhUmi rUpa arvAcIna-kapaDavaMjanI zobhAmAM ane vadhArA karanAra caMcalabAI TAvara nAme oLakhAtuM bhavya uttama pAMca mALanuM kIrti -stha bhAkAre uttuMga makAna ke jenA upara cAre bAju vizALa ghaDIyALanA kAMTA samaye-samaye kALanI aDapanu sthUla dana karAvI rahyA che. vikramanI agiyAramI sadInA zilpakalA--bharapUra maMgala-tAraNathI zeAbhatA cArasa kuMDAkAre vAvaDInA prAcIna svarUpane jALavI rAkhanAra kapaDavaMjanA prakhyAta kuMDa-vAva nAmanA sthApatyanI aDoaDa rahela A TAvara amadAvAda, naDIyAda, DAkAra, meADAsA, Adi vividha-dizAomAM jatA rAjamArgonA tribheTe temaja gAMdhImedAna, myunisipAliTI tathA janarala hAspITalanI najIkamAM, zAka mArkeTa, vepArI khajAro ane bahumukhI vyavasAya karanArI aneka vepArI-peDhIonI najIka hAI kapaDavaMjanI abhyaMtara-zAbhA tarapha jANe nagara-devatA UMcA hAtha karI janatAnuM dhyAna kheMcI rahyo che. AvA viziSTa-TAvaranuM vyAvahArika--AAbhAnA aMga tarIke A citra che. 19 Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KES UZ MRS kAmakAjamAnA = Pra 45 - = bhAratavarSanI prAcInatama saMskRtinA vividha aMgo paikI kASTa-zilpakalA te te vakhatanA kalAkuzaLa-zilpIoe khUba vikasAvI che. jemAMnA apUrva kASTa-zilpanI samRddhinAM darzana amadAvAda, pATaNa, khaMbhAtanA jUnA jinAlamAM te te viziSTa-prasaMgo ane thAMbhalA, kamAna AdinI kataraNa rUpe jovA maLe che. jinAlaya uparAMta ghaNAkharA raheNukanA makAnamAM paNa te te vakhatanA saMskRti premI dhanikoe bhAratavarSanI AgavI kalAne bArI-bAraNAM, jharUkhA, chAjalIo, TekaNIyA Adi rUpe udAra manathI kaMDArAvI pitAnI kalA-rasikatA amara karI che. AvA eka atyaMta kalAsamRddha jharUkhAnA TekaNIyAnuM dazya A citramAM jaNAya che. jemAM nIce suMdara kalAtmaka-besaNuM upara kaMDArela kulavelanI pRSTha bhUmikAe Dholaka vagADanArI gaMdharva kanyA ane tenA upara grAsamukha, vAna mukha ane makaramukhanA mizraNavALI zilpakalAmaya addabhuta kataraNa bhAratIya viziSTa-kalAtmaka asmitAnuM mUka-darzana karAve che. citra 46 : garavI gujarAtanA ramaNIya phalarUpa catara prAMtane aDIne rahela kheDA jillAnA mukhya nagararUpa kapaDavaMjanI dhArmika amitAne TakAvanAra dharmasAdhanAnA thaDakArA-dhabakArAnA mukhya kendrarUpa dalAlavADAnuM vihaMgama dazya A citramAM dekhAya che. dalAlavADAmAM ane tenI AsapAsa cAre dizAmAM zI vItarAga prabhunA ATha jinAlaye, dharma ArAdhanA mATenA zrAvaka-zrAvikAonA cAra upAzraye Adi aneka dharmasthAne uparAMta dharmapremI bhAvika-zrAvakonA jaththAbaMdha gharavALA mahollAo dharmapremathI gUMjI rahyA che. citra 47 : pU. caritranAyakazrInA janmapUrve paNa pU. A. zrI abhayadevasUrIzvara bhagavaMtanI svargabhUmi tarIke temaja govardhana zeTha jevA dharmaniSTha zrImaMta dhamarAdhakonI karmabhUmirUpa zrI kapaDavaMja zaheranI kAlacakanI vaNathaMbhI parivartana gatinA AdhAre jUnI vasAhata-ke je mahora nadInA sAmA kAMThe hatI-nI bhUminuM puNyabaLa ghaTI rahela, te avasare gUrjarapati siddharAja jayasiMhe mAlavapati sAthenA vArasAgata cA thI AvatA rAjanaitika, vaimanasyanA pratIkarUpe ekabIjAnI nabaLI takanA AdhAre karAtA Aka maNe sAme AtmarakSArUpa vanadurgane Azraya laI anAmata lazkara mAlavA-gujarAtanA mathaka para 2 khavA mATe vasAvela navI-vasAhatanuM kAlabaLe bIjanI caMdrakalAnI jema vadhI rahela ane laukika daSTie vyAvahArika aizvarya-vibhUtinAM kAkA Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BUVUM mathALe pahoMcela vartamAnakAlIna kapaDavaMjanA vihaMgama dazyarUpa A citramAM vividha kalAtmaka uttaga havelIo, suMdara rAjamArgo, vidha dharmasthAne AdinuM sAmUhika-darzana thAya che. citra 48: zrI abhayadevasUri ma.nA svargavAsa pUrve samRddhinI chaLathI sabhara kapaDavaMjanI prAcIna vasAhata je nadInA sAmA kAMThe te mahera nadI ane kapaDavaMja-amadAvAdanA TUMkA pagaraste aneka bhUstarazAstrIya-viziSTa-rAsAyaNika dravyothI sabhara kAMThAvALI varAsI nadInA pazcima-dakSiNAbhimukha pravAhanA milana sthAnarUpa bhavya saMgama nAme patuM sthaLa-ke je kapaDavA ja-nazciAdanA roDa para kapaDavaMjathI dakSiNa-pazcima bAjunA pAdaramAM ja 1 mAIla para Avela che. te sthaLa para vartamAna- jyataMtre bAMdhela virATakAya moTA pUla-jenA parathI ke eka maTI peseMjara-basa pasAra thaI DI che-sAthe baMne nadInA vizALa-saMgamanuM adbhuta dRzya A citramAM dekhAya che. ke je ghaDIbha alAhAbAdanA triveNI saMgamanI sthULa jhAMkhI karAve che. citra 49:-- vartamAna kapaDavaMjanI dhArmika-samRddhinA anerA gauravane chalachala bharI denAra camatkArI zrI citAmaNI-dAdAnA nIti -jinAlayanu bhavya pravezadvAra A dazyamAM dekhAya che. je aMtisarIyA daravAjethI kaDIyA majIda tarapha jaI rahela rAjamArga para jamaNe zAmasaiyadanA cakalA pAse 2.yaMta bhavya devavimAnanI smRti karAvI rahela che. citra pa0 pU. caritranAyakazrInA maMgala janmathI pAvana banela dalAlavADAnI sAme ja devavimAna jevA dapitA jIrNoddhAra dvArA bhavyatama jinAlayanA mULanAyaka prabhu zrI ciMtAmaNi pAzcanAtha dAdAnuM bhaktibhAvavadhaka biMba A citramAM dekhAya che. jemanI A jinAlayamAM tiSThA pU. A. zrI vijayalakSmI sUrIzvarajI ma.nA puNya-haste thayela che. citra : 51 je pU. caritranAyakazrInA panotAnAmathI AkhA bhAratamAM mazahUra banela kapaDavaMjanI pAvana-dharatInA yazogAna phelAyela che. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUPINTEURS te pU. caritranAyakazrInI AgamAddhAraka ane bahuzruta,gItAtha-zirAmaNa tarIke jaina zrIsa ghamAM thayela vikhyAta amara-kIrtine bhAvi-prajAnA mAnasamAM sthira karavA temaja kRtajJatA bhAvane vyakata karavA kapaDavaMja jaina zrIsa Mghe gurUmaMdiramAM deha-pramANu-Agama ddhAraka AcAya - devazrInI bhavya mUrti pratiSThita karI che, dhI pU. AgamAddhArakazrInA sarvaprathama ziSya pU. sva. zrI vijaya-sAgarajI ma.nA ziSyayaratna pU. sva. zrI labdhisAgarajI ma. gaNInA zubha prayatna ane athAga khatabharI- preraNAthI vi. sa. 2007mAM zrI ciMtAmaNI-dAdAnA junA jinAlayane utarAvI mULanAyakane te sthAne kAyama rAkhI pAyAthI bhUmizuddhi Adi karAvI traNa varSanA TUMkA gALAmAM suMdara devavimAna jevu' bhavya ArasanuM navuM jinAlaya banAvyuM. pachI vi. sa. 2010mAM pU. sva. gacchAdhipati pU. A. zrI mANekasAgara-sUrIzvara bhagavaMtanA maMgaLavada vAsakSepathI caityanI punaH pratiSThA ane a MjanazalAkA prasa Mge pradakSiNAmAM cAvizInI sthApanA Adi thai. te prasaMge jaina zrIsa Mghe sAgara-samudRAyarUpa vizALa vaDa%0kSasamAM vRttamAnakAlIna vistAranA mULakhIja samA pU. AgameAddhArakazrInI pravacana-mudrAe suMdara deha-pramANu vividha raMganA tejasvI ApathI zeAbhatI ArasanI pratimAjI banAvI jinAlayanA mukhyadvAra sAme ja gurUmaMdiranI eka suMdara derImAM pratiSThita karI. A te gurUmaMdiranI derImAM pratiSThita pU. caritranAyakazrInI suMdara kalA-kRtimaya pratimAjInA maMgaLa-dana A citramAM thAya che. citra para - dharma purI zrI kapaDava'janA aneka prakhyAta jinAlayA paikI racanA-zilpakalA ane prAcIna viziSTa bAMdhaNIthI AgavuM sthAna dharAvanAra zrI aSTApadajInA daherAsaranA lAMbI-zerI khAjunA mukhya pravezadvAra mAjI zilpanI e-namUna-adbhutarUpa bhavya kotaraNIvALA staMbha-jharUkhA Adi bhavya rAjamahelanI anukRtirUpa dekhAtA jinAlayanA bahiraMga-manahara svarUpanAM darzana A citramAM thAya che. citra 53: zrI aSTApadajInA daherAsarane nagarazeTha natyuzAnA supatnI zrAvikA zrI amRta zeThANIe baMdhAvI nAma amara karela, -te nagarazeThanI khaDakImAM nagarazeThanI havelI khAju pAchaLanu je bhavya pravezadvAra tenuM suMdara dRzya A citramAM dekhAya che. VIRTY S ka Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WEBGNUM civa 54 - kapaDavaMjanA zrAvikAratna svanAmadhanya dharmabhaktinA raMgathI bharela zrI amRta zeThANIe sAgara-zAkhAnA te vakhatanA prabhAvaka pU. zrI padmasAgarajI ma.nA nirdezAnusAra teozrInI preraNuM-taLe chUTe-hAthe lakSamIne vyaya karI 2-4-8-10nA kamathI jinabiMbane padharAvI tAdastha citra ubhuM karavAnA maMgala-saMkalpathI aSTApadajInuM jinAlaya bAMdhyuM hatuM. tenA mULanAyaka be prabhu pUrvasammukha gabhAre birAjamAna thayelA A dazyamAM dekhAya che. citra 55H zrI aSTApadajInA daherAsaranI zilpakalA temaja kataraNIvALuM bAMdhakAma hakIkatamAM kapaDavaMjanA anya-jinamaMdire karatAM mahatvapUrNa AgavuM-sthAna dharAve che. che tenuM AchuM darzana karAvanAra pUrvAbhimukha prathama garbhagRhanA kalAtmaka bArazAkha ane dvAra tathA maMgaLa-toraNa vagere A dazyamAM thAya che. je I dharmapremI-bhAvikonA haiyA zeThANInAM haiyAmAM dhabakI rahela apUrva-dharmarAgathI sabhara banI sAhajika-guNAnurAga tarapha vaLI rahe che. citra 56: je jinAlayanI abhUtapUrva-pratiSThAnA maMgaLa-gAna Aje paNa jainetara kavi dvArA rAsarUpe dharmapremI-AtmAonAM haiyAne dharmapremanI anerI mastInA hilere caDhAvI de che, te aSTApadajInA jinAlayanI bhavya-kalAnA darzana karAvanAra aneka sthApatya Adi paikI samavasaraNarUpe caturmukha-jinabiMbanI sthApanArUpa bhavya samavasaraNa-cityanuM dazya mULa daherAsaranI pAchaLa jamaNe (vAyavya khUNe) jevA maLe che. te samavasaraNa-caityamAM vartamAna tIrtha paTonI zaili karatAM viziSTa AgavI zailithI banAvAyela zrI sameta zikhara-mahAtIrthano bhavya paTa, tenI AgaLa suMdara jhINuM phUlavelanI kaMDAraNI AdivALA sthaMbha sAthe A citramAM jovA maLe che. AvA kalAtmaka-tIrtha paTa AjanA sagavaDIyA ane kalAdaSTinA ghaTADAvALa-yugamAM dharmapremIone khUba ja mUka-preraNA ApI rahyA che. citra pa7: | vikramanI agiyAramI sadI lagabhaga vaselI kapaDavaMjanI navI vasAhatamAM sauthI prAcIna jinAlayarUpa zrI zAMtinAtha prabhunuM jinAlaya hoLI cakale DhAMkavADImAM che. SiLA vaImus IPS risa Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te jinAlayanuM pravezadvAra A citramAM dekhAya che ke je bahArathI ati sAmAnya ke ghara daherAsara jevo bhAsa karAvanAra chatAM gAjavA karatAM varasavAmAM mAnanArA su-janonA haiyAnI pratIti karAvanArUM che. citra 58: pU. caritranAyakazrInI janmabhUmirUpa kapaDavaMjanA vartamAna lIna sarva-jinAlonI apekSAe sarva prathama je prabhunI catya, pratika rUpe maMgala sthApanA thaI, te zrI zAMtinAtha prabhu (mULanAyaka)nuM mahAmaMgalakArI darzana A citramAM thAya che. citra 59 bahArathI atisAmAnya lAgatA sarva-prAcIna zrI zAMtinAtha prabhunA jinAlayanA raMgamaMDapanuM A dazya che. jyAM suMdara sonerI citrakAma, sonerI chata, kAchazilpano adbhuta benamUna vAnagI vagere kapaDavaMjanA kaI jinAlayamAM jovA na maLe tevI adbhuta manohara kalA-samRddhithI bharacaka zrI ' zAMtinAtha prabhunA jinAlayanA raMgamaMDapanuM AchuM darzana A citramAM thAya che. citra 60 : kapaDavaMjanA sarvaprAcIna-jinAlaya tarIke khyAta zrI zAMtinAtha-prabhunA jinAlayanA bhUmigRhamAM birAjamAna prabhAvasaMpanna zrI kalikuMDa-pArzvanAtha bhunA zyAma-biMbanuM A citra che. AkhA kapaDavaMjamAM bhUmigRhamAM jinabiMbanI sthApanA mAtra A daherAsaramAM ja che. ramaNIya dayAna-gya biMbanI prAsAdikatA, bhUmigRhanI bAMdhaNI vigere evI adbhuta che ke puNyavAna AtmA bhUmigraDamAM AvatAM ja sAMsArika-jhaMjhaTamAM sahajabhAve mukti meLavI le che. citra 61 - kapaDavaMjanI dharatInuM sarvAdhika mahatva puNyazALI-dharmamI nararatnane taiyAra karavA aMge che. te rIte kapaDavaMjanA bahukALa-junA prakhyAta dhArmika-gaurane AjanI vIsamI-sadImAM paNa jALavI rAkhanAra dharmapremI zrI mANeka zeThANIe aneka dhArmika ane viziSTha rIte paropakArI paramArthanA kAryo karyA che. te mANeka zeThANIe AtmakalyANaarthe prAcInatama zrI zAMtinAtha prabhunA jinAlayanI pAse ja A avasarpiNInA Adya tIrthakara zrI AdizvaradAdAnA asIma upakArone yAda karI zrI RSabhadeva prabhunuM bahu ja kalAtmaka jinAlaya baMdhAvyuM. tenuM pravezadvAra A cauyamAM dekhAya che. Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sisa ) 2012 - - - - - - - - - - - - - - - citra dareH zrI mANeka zeThANIe mahA-mahotsava pUrvaka padharAvela zrI kaSabhadeva prabhunA zrata nayana manohara suMdara biMbanA darzana A citramAM thAya che. citra 63H zrI mANeka zeThANIe "dharmakAryamAM vaparAtI lamI te kharekhara gRhastha mATe jIvanazuddhine pAme che," ema samajI Atma-zreyArthe baMdhAvela jinAlayanA garbhagRhamAM ane bArasAkha upara daravAjAomAM suMdara addabhuta kataraNI karAvI, apUrva dharmaprema darzAvyo che. te jinAlayanA raMgamaMDapanuM suMdara dazya A citramAM jovA maLe che. citra 64:-- pU. caritranAyakazrIne janma je gharamAM thaye, te gharanI sAme ja dalAlavADAnA dakSiNa bAjunA dvAra pAse paravADee baMdhAvela caumukhajInuM daherAsara che, jyAM mULanAyaka zrI ajitanAtha prabhujI che. tethI zrI ajitanAtha prabhujInuM daherAsara paNa kahevAya . te daherAsaranI bahAranI ubhI beThaka ane tenA upara su dara zilpakalA-samRddha teraNavALA stanI hAramALAvALuM pravezadvAra A citramAM dekhAya che. citra 65: kapaDavaMjanI dharatInA jUnA-itihAsanA AdhAre poravADe jaina dharmanA upAsaka hatA, ema jaNAya che. Aje te kapaDavaMjamAM eka paNa piravADa jainadhamI nathI, tema chatAM bhUtakALanI gauravavantI te vAtane jALavI rAkhanAra caumukhajInA jinAlaya tarIke oLakhAtA zrI ajitanAtha prabhunA daherAsaramAM (je daherAsara jana-sAdhAraNamAM poravADanA daherAsara tarIke oLakhAya che.) samavasaraNanI kalpanAe caturmukha jinabiM be cAra-dizAmAM birAjamAna che. temAM pUrvAbhimukha garbhagRhamAM mUlanAyakarUpe zrI ajitanAtha-prabhunI sthApanA che, tenuM suMdara dazya A citramAM che. citra 66H ' 5. caritranAyakazrInA vaMzajoe cethI peDhIe mULa-purUSa tarIke thayela puNyavAna zeTha zrI bhavAnIdAsa jIvaNacaMda gAMdhInA smaraNArthe TUMkI jagyAmAM paNa nAnakaDuM zrI vAsupUjya svAmInuM mahara zilpakalA-samRddha jinAlaya baMdhAvela. jenI ramaNIya kalAtmaka zAlabhaMjikAothI zobhatA kalAtmaka-sthabhevALI daherAsaranI bahAranI dIkiA A citramAM dekhAya che. S SArI SAI Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 Wka jenA AgalA bhAge pU. caritranAyakazrInA vaMzaja ane teozrInI trIjI-cothI peDhIe maLI jatA dharmapremI ane vartamAna zrIsaMghanA agragaNya dharmaniSTha mahApuNyazALI zrI ramaNalAla jecaMdabhAInA jyeSTha putra caMdrakAntabhAI thAMbhalAne alIne sAhajika rIte ubhelA. teo paNa A citramAM jhaDapAI gayelA dekhAya che. citra 67 : pU. caritranAyakazrInA vaMzajo taraphathI Atma-zreyArthe nathI kuTuMbanA AtmakalyANArthe bhAllAsathI baMdhAvela zrI vAsupUjya-prabhu jinAlayanA mUlanAyaka zrI vAsupUjya-prabhu Adi traNa tIrthaMkara-prabhunI pratimAjInuM bhavya trigaDuM A cimAM dekhAya che. jenI pratiSThA pU. caritranAyakazrI garbhakALamAM hatA, te vakhate janmathI 84 divasa pUrve thayela, jemAM pU. caritranAyakazrInA mAtA-pitAe khUba bhAva- lAsathI bhAga lIdhe hate. citra 68 - pU. caritranAyakazrInA vaMzajoe baMdhAvela zrI vAsupUjya-prabhu jinAlayanA nAnA paNa suMdara garbhagRhanuM raMgamaMDapamAMthI lIdheluM dazya A citramAM che. jemAM garbhagRhamAM birAjamAna pASANanI pAMca jina pratimAo tathA keTalIka dhAtu-mUtienI vyavasthita goThavI dekhAya che. snAtra mATenuM suMdara trigaDuM pabAsaNa AgaLa vyavasthita rIte gaThaveluM nAnuM paNa dekhAvaDuM ane garbhagRhanA kalAtmaka bAraNAM citramAM dekhAya che. ciga 6 - dharmavRtti, dhanikatA ane saMskAritAnA zubha triveNI-saMgamavALI kapaDavaMjanI dhArmika raMge raMgAyela jaina prajAnA adbhuta- bhAvane vyakta karanAra aneka-jinAlaye paikI modIonA mahollAmAM jamInathI 8-10 phUTa uMcI umaNa beThaka para zrI AdIzvara-prabhunA suMdara jinAlayano je ke kalAtmaka rIte Arasa vagerethI maThArela bahirbhAga A citramAM dekhAya che. citra 70 : kapaDavaMjanA maMdIvADanA derAsaranA mUlanAyaka prabhu zrIpabhadeva-prabhunuM adbhuta suMdara manahara veta-biMba A citramAM dekhAya che. citra 71 : madIvADanA ucI beThakavALA derAsaranA bhUmigRhamAM pU. caritranAyakazrInA prathama ziSya pU. paM. zrI vijayasAgarajI ma.nA ziSyaratna ane kapaDavaMjanI dhArmika-pratiSThAnI vartamAna Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riyA 14 -huM je ho kAlIna apUrva-vRddhimAM ananya sAdhAraNa phALo ApanAra 5. sva. gaNivarya zrI labdhisAgarajI ma.nA upadezathI vyApAra-kSetre temaja udAra-sakhAvatanA kSetre kapaDavaMjanA nAmane rozana karanAra jayaMta meTala varkasa vALA zeThazrI jayaMtIlAla zaMkaralAla AdityaMlAla pAdazAhanA suputrI zrI vimaLAbene (jeo hAla saMyamI avasthAmAM sAdhvIjI vipula yazAzrIjInA nAmathI suMdara ArAdhanA karI rahyA che.) anerA dharmollAsathI AkhA bhAratavarSamAM jovA na maLe tevuM adbhuta kalA-kArIgarIvALuM atyaMta bhAvavAhI upasela AkRtivALA, benamUna zrI siddhacakayaMtranA ArasanA paTanI sthApanAnuM A citra che. jenI ke sthApanA vi. saM. 2011 jeTha sudI panA zubha dine pU. sva. gacchAdhipati AcAryadeva zrI mANikayasAgara sUrIzvarajI ma.nA varadhaste thayela che. A uparAMta A paTanI baMne bAju zrIpAla caritranA vividha-prasaMge ArasamAM upasAvI suMdara oIla-peInTa karAvI kAcathI maDhI zrI navapadanI ArAdhanA karanArAone bhAlAsa mATenuM adbhuta vAtAvaraNa sajaryuM che. citra 72 : 5. caritranAyakazrInA janmathI pAvana banela kapaDavaMjanI dharma-garimAnA adbhuta darzana karAvanAra aMtisarIyA daravAjA bahAra sTezana roDa para taLAva kinAre che, jyAM mANeka zeThANunI moTI dharmazALA che, tyAM zrI neminAtha prabhunuM suMdara derAsara che, tenA bahibhaMganuM dazya A citramAM che. citra 73 : kapaDavaMjanI bahAralIvADInA zrI neminAtha prabhu jinAlayanA zrI neminAtha prabhunuM A citra che. jenI punaH pratiSThA jIrNoddhAra pachI vi. saM. 2025nA piSa sudI punamanA roja pU. sva. labdhisAgarajI gaNivaranA varada vAsakSepathI thayela che. citra 74 -, dharmabhUmi, ane saMrakArabhUmirUpa kapaDavaMjanI dhArmika-prajA jyAM hAlamAM sAmAyikapratikramaNa-vyAkhyAna Adi dharmakriyA pUjya-gurUdevanI nizrAmAM sAmUhika-rUpe kare che, te mIThAbhAI gulAlacaMda jaina upAzraya (zrAvakonA)nA dalAlavADAnA pUrvAbhimukha dvArathI pesatAM ja dekhAtA suMdara agrabhAganuM dazya A citramAM che. Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A a8 894 citra 75 H- dalAlavADAnA dakSiNa daravAjA pAse zrAvikAone dharmakriyA karavA mATe zeThazrI vRjalAla haribhAInA nAmathI ane leAkabhASAmAM jATanA upAzraya tarIke eLakhAtA dharmasthAnanu dUrathI jhaDapeluM dRzya A citramAM che. citra 76: agiyAramI sadImAM kapaDavajanI thayelI mahAra nadInI A bAju vartamAna kapaDavaMja rUpe vikasela navI-vasAhatanI sthApanAkALe sa-prathama dhArmika-sthAna tarIke anela zrI zAMtinAtha-jinAlayanI sthApanA sAthe poMcanA upAzraya tarIke eLakhAtA prAcInatama-upAzrayanI sthApanA thayela. te upAzrayanu bahAranA bhAgathI jhaDapelu dRzya A citramAM che. A upAzrayamAM navAMgI-TIkAkAra AcAya' devazrI abhayadeva-sUrIzvarajI ma. svargavAsa pAmyA heAvAnu vRddha-purUSAdvArA kahevAya che. jenI pratIti zrI abhayadeva-sUrIzvarajI ma.nA pagalAvALI prAcInatama sthApanA rUpe nAnI paNa suMdara derIthI thAya che. A upAzrayamAM pAdukAnI derI pAse zrI mANibhadrajInI purAtana sthApanA upAzrayanI prAcInatA pUravAra kare che. sattarabhedI pUjAnA racayitA upAdhyAya zrI sakaeNlaca'dajI ma. pazu A upAzrapamAM kAussagga dhyAne birAjatA. tevuM prAmANika purUSA pAsethI jANavA maLe che. AvA panetA prAcInatama dha sthAnanuM A citra che. citra 77 : kapaDavaMja (DhAMkavADI)mAM prAcInatama dekhAtA pa`canA upAzrayanI sAme ja mANeka zeThANInA jinAlayane aDIne zrAvikAone dhakriyA karavA mATenA upAzrayanuMdUkathI aDapela dezya A citramAM che. citra 78 : lahuDI peAsAlanA upAzraya tarIke oLakhAtA prAcIna dharmAMsthAnanuM A citra che, jyAM ke hAlamAM sva.pU. A. zrI vijayabhakti-sUrIzvarajI ma.nA upadezathI zarU thayela zrI va mAna AyaMSiya khAtu zrIsa Mgha taraphathI cAle che. A gU phUDa mo 38 ra zika Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 je upAzrayamAM Asana-siddhiyALA camatkArI mahApurUSa AjathI 60-70 varSa pUrve birAjatA, jyAM zrI maNibhadrajInA camatkArI sthApanA paNa che, te maMgaLa sthAnanuM ahIM dRzya dekhAya che. citra 79 : tapAgacchanI lahuDI pAsALanA upAzraya tarIke oLakhAtA N maMgaLa-dhAmamAM zrIsaMghanI zAMti ane dhI janInI citta samAdhi mATe-jemaNe sAme pagale cAlI tapAgacchAdhipati zrI AnaMda vimaLa sUrIzvarajI mane pAte sevA ApavAnI prAthanA karela, tyArathI zrI tapagacchanA adhiSThAyaka rUpe manAtA zrI mANibhadrajI (jee vyaMtara nikAyanA dakSiNa bAjunA maharSIika Indra che.) evA zrI mANibhadranI magaLa-sthApanA Asana-siddhinA ajaba camatkArI ane ma MtrazaktinA niSNAta yativaryazrIe upAzrayamAM dhama'kriyA mATe AvanArA dhamI janAnI dha bhAvanAnI nirAbAdhatAnA dRSTikAthI karela, tenI sthApanA A citramAM jovA maLe che. citra 80H- kaMpaDava janI dharAne itihAsamAM svarNAkSareAthI mahatvapUrNa manAvanAra navAMgI-TIkAkAra pU. A. zrI abhayadeva-sUrIzvarajI ma.nA svargavAsanA punita saMbhAraNA tarIke prAcInakALathI sthApita karela pavitra pAdukAvALI deharI (je ke pa'canA upAzrayamAM nIcenA bhAge surakSita che,)nuM dazya A citramAM che. citra 81H pU. caritranAyakazrIe je kapaDavaMjanI paneAtI-dharatInA yazAgAnamAM peAtAnI janmabhUmi dvArA vadhArA karyAM, te dharatInA cirakAlIna-gauravanA amara pratika tarIke, temaja navAMgI-TIkAkAra AcAya zrI abhayadeva-sUrIdharajI ma.nI svabhUmi tarIkenA gauravane cirasthAyI banAvavAnA maMgala-udezyathI zrIsaMghe kapaDavaMjanA dhanakubera maharSi ka zeThazrI vADIlAla manasukharAma pArekha (bATalIbeya kuAM. vALa)nA sahayAgathI bhavya-daza nIya jJAnamaMdiranI sthApanA navAMgI TIkAkAra pU. AcAya devazrInA nAmathI karI. te jJAnamaMdiranA kalAtmaka-pravezadvAra sAthe khAhya-bhAganuM dRzya A citramAM che. citra 82 :- pU. caritranAyakazrIe dIkSA pachI vi. sa'. 1960mAM zrIsa MghanA sAta kSetrAnA nANAMenI durvyavasthA aTakAvavA vahIvaTa sau-saunI pAse bhale rahe! paNa nANAM badhA vyaktigata gharamAM pAMca varSa ja AB 39 Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 Icchaka rAkhe, tenA karatAM zrIsaMghanI peDhImAM rahe te vahivaTadAranuM bhaviSya ujvaLa rahe," AvI agamacetI bharI dIrdhadaSTi vAparI zeTha mIThAbhAI kalyANapaMdanA nAmathI dharma-dravyanA nANAMnI surakSA mATe peDhInI sthApanA karela. te peDhInA zAha kAMtilAla cunIlAla dozInA smaraNArthe matIbahena sAMkaLacaMda hemacaMda tathA temanA suputra taraphathI banAvaDAvela nava-nirmita makAnanuM dazya A citramAM che. te peDhInA navA makAnanA upalA-mALe bahAragAmathI padhAranAra yAtrALu ke dharmapremIonA svAgata-satkArArthe "kezavakAnta atithigraha" nAme "yAtrika vizrAmagRha" che. A vizrAmagRha gAMdhI kAMtilAla vADIlAla tathA gAMdhI kezavalAla vADIlAla ha halamukhabhAI mIlavALA taraphathI teoe saMpUrNa kharca ApavAnI udAratA pUrvaka jAta dekharekhapUrvaka baMdhAvI zrI saMghane bheTa karela che. citra 83 - dharmapradhAna-jIvana jIvIne jagatane ucca Adarza puro pADanAra, mahAmanA, udAra-caritA zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMdabhAInA nAmathI upAzraya Adi dhArmika sthaLo banAvavAnA lAbha sAthe parabaDI, dharmazALA vagere janahitanA paNa kAryo temanA kuTuMbIoe banAvela TrasTa taraphathI karavAmAM Avela che. tevA popakArI-zeThanI kIrtigAthAne sUcavanArI dharmazALAnA bahiMbhAganuM A dazya che. citra 84 - kapaDavaMjanA dharmadravyanI maMgala-vyavasthA mATe racAyela zeTha mIThAbhAI kalyANacaMdanI peDhI sAme kApaDa bajAranA nAke paMkhI-ghararUpe parabaDI che. tenuM dazya A citramAM che. jenuM ke nirmANa zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda TrasTa taraphathI thayela che, ane ahIM TrasTa taraphathI paMkhIone anAja re ja niyamita naMkhAya che. citra 85 H mahApurUSe jyAre mAtAnA garbhamAM padhAre, te samayathI kuMTubamAM dharmabhAvanA dina-pratidina kramazaH vadhatI rahe che, khAsa karIne mAtAjI dharmabhAvanAthI vadhu raMgAya che. te mujaba pU. caritranAyakazrI jyArathI garbhamAM padhAryA, tyArathI bhagatajInI bhAvanAne anurUpa kuTuMbamAM paNa vividha-dharmakiyAe karavA-karAvavAnA prasagothI dharmabhAvanA vadhavA lAgI. mAtAjInI dhArmika kriyAomAM jarA rUci ochI hatI, tema chatAM pU. caritranAyakazrInA garbhamAM AvyA pachI vagara-preraNAe maitrI-LInI suMdara vidhipUrvaka ArAdhanA Adi rUpe svataH upajela maMgaLamaya-bhAvanAo dharmArAdhanarUpe sakriya banavA pAmela. , Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1i ) 5. 10/26/ 4 A rIte maMgaLamaya dharmakiyAonA vAtAvaraNumAM garbhasthajIvane dharmanA pavitra saMskAranuM siMcana cAluM hatuM, te badhAmAM ziromaNirUpa banela ghaTanAnuM dazya A citramAM che. - pU. caritranAyakazrInA garbhakALa daramyAna lagabhaga sAtame mahine janmagRhanI sAme ja piravADee baMdhAvela zrI ajitanAtha-prabhunA daherAsare ce. va. 13thI pratiSThA-mahesavanI zarUAta thayela temAM tathA pU. caritranAyakazrAnA kuTuMbIoe baMdhAvela zrI vAsupUjya-prabhunA daherAsaranI magaLa-pratiSThA mahotsava ge saghaLA mAMtrika vidhividhAnamAM bhagata tarIke prakhyAta maganabhAI suvizuddha nirmaLa-jIvana tathA vividha dharma kriyAo karanArA ane tatvadaSTivALA he I pU. caritranAyakazrInA pitAjIne zrIsaMgha taraphathI mahattvapUrNa sthAna sAhajika rIte maLela. tethI caritranAyakazrInA pita jI-mAtAjI baMnee derAsarenA mULanAyaka prabhujI Adi jinabi bene gAdInazIna karavAnI maMgaLakiyAomAM mahatvapUrNa bhAga lIdho hato. A rIte mahAmahimAzALI pU. caritranAyakazrInA bhAvI jIvanamAM thanArA mahA-ucca keTinA kRtaprabhAvaka tarIke thanArA vikAsanA bIjarUpe mahAna-upakArI vItarAga-paramAtmA zrI tIrthaMkaradeva-paramAtmAnI pratiSThA aMgenA saghaLA vidhi-vidhAmAM bhAga levA rUpe mAtAjIe khUba udAtta jIvana-zuddhinA zaktizALI vAtAvaraNanA sarjanane lAbha meLavyuM. citra ke dhama-kuTuMbanI viziSTatAe che ke, viSama karmanA udaye asAtA nI paristhiti upaje, tyAre paNa auSadhe pacArarUpa dravya-upacAra vyAvahArika rIte karavA chatAM monI-karmanI tIvratA ghaTADanAra zrI vItarAga-paramAtmAe nidezela zAsanAnusArI vividha-dharmakAryonA niSkarSarUpe citta-samAdhi TakAvanAra ArAdhanA karavA rUpa bhAva-upacAranI mahattA vadhu hoya che. A rIte pU caritranAyakazrInI mAtAjIne suvAvaDa-najIkanA samaye sAhajika-rIte thatI vividha Akasmika-vedanAo vakhate bAhya-upacAra sUtikA-karmanipuNa dAyaNo dvArA cAlu chatAM asADa vada 0)) rAtrI pratikramaNa pachI peTamAM thaI rahela vicitra-vedanAmAM vihuvala thaI javA chatAM paNa garbhastha-puNyAtmAnI asarathI dhArmika-ArAdhanA tarapha jamanAbahenanuM sAhajikavalaNa thayela haI maganabhAI bhagatane kahI aMtaraMga citta-samAdhi jALavavA ArAdhanAnuM stavana (puNya prakAzanuM stavana) sAMbhaLavA IcchA pradarzita karela. te mujaba bhagata maganabhAI (pU. caritranAyakazrInA pitAjI) vidhipUrvaka prabhu mahA vIra paramAtmAnA citrane sanmukha padharAvI ghIne dIva, dhUpa vagere karI rahelI karI tenA GOca SAkisa S Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DupitiEWS sUcediya pUrve arUNeAdaya thavAnI jema pU. caritranAyakazrI je rAtre gaIkALa pUro karI janma pAmavAnA hatA, te rAtrinA janmasamayanI agAu cArathI pAMca kalAka pUrve zArIrikavedanAenI kAramI asara taLe paNa mAtAjI suzrAvikA tarIke bhagatanI maMgaLa-bhAvanAnA puNya sahakArathI cAra zaraNAM, pApAnI AlAcanA, kSamApanA, sutAnI anumedanA vagere karI, khUba uccakoTinA maMgaLa-adhyavasAyenI bhUmikAe vicAradhArAne lai javA pAmela. rahyA che tenuM dRzya A citramAM che. citra 87 : tevA pavitra vAtAvaraNanA magala-sahayeAgavALI laukika-rIte udvavasAnAnA tahevAranI viziSTa rAtrinA madhyabhAge 5 cama-kALanI viSamatAthI naSTa-prAyaH thaI thahela Agamika-vArasAnA surakSAthe pUrvajanmanI zrutajJAnanI viziSTa-ArAdhanAnA baLane udAtta rIte vadhu pramANamAM laI AvanAra mahApurUSanI jarUrIyAtanI pUrti kudaratI rIte thaI rahI heAya, tema amAsanI kAjala-gherI rAtrimAM mahA-tejasvI mahApurUSa tarIke pU. caritranAyakazrInA vi. sa`. 1931 aSADa vada 0))nI maMgaLa-rAtrinA madhyabhAge maMgaLakArI janma thayAnuM dRzya A citramAM che. citra 88 : pU. caritranAyakazrI kapaDava'jamAM je gharamAM janmelA te gharanuM sa...pUNa dRzya A citramAM che, pU. caritranAyakazrInA janmagRhanA zubha-paramANuone vyavasthita rIte kendrita karavAnA AzayathI pU. AgamACArka AcAya deva zrI (pU. caritranAyakazrI)nA bALaziSyaratna pU. pa zrI sUryodaya sAgarajI ma.nA upadeza-preraNAthI pU. AgamACArakazrI prati pUjyabhAva ane zraddhAbhaktivALA mahAnubhAve| taraphathI smAraka-TrasTa banAvI janmasthAnarUpa saMsArI-gharane kharIdI viziSTa-preraNAdAyI smAraka banAvavAnuM vicAraNA heThaLa che. citra 89H- pU. caritranAyakazrInA janma je rAtri amAvAsyAnI kAjaLa gherI chatAM zAsana-nAyaka prabhu mahAvIra-paramAtmAnA nirvANuthI jema magaLakArI banI, tema vartImAna-kALanA sama Agama-jyotidhara tarIke anekapuNyavAneAnA haiyAmAM dhutajJAna-bhakti upajAvI zrutajJAnanA AdAna-pradAnanI punita-kriyAnA UMDA mULa nAkhyA, te mahApurUSanA janma samaye jyAtiSazAstranI dRSTie heAnI aMzAtmaka sthiti kevI hatI ? paraspara sthAnagata-prabaLatA kevI hatI ? vagere jANavA-samajavA yAtiSya-zAstranI paddhatie janmakuMDalI ane tenA graheAnI sAraNI (sa kSepamAM) raju karela che. YO PTC/99 Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikI 220800 viziSTa-grahogamAM thayela | caritranAyakazrInA patA-janmanI tiSyanI daSTie viziSTatAne samajAvanAra janmakuMDalInA sacoTa phalAdezanI rajUAta maganabhAI bhagata samakSa ka5DavaMjanA tiSyanA dhuraMdhara-vidvAna sthAnika paMDitajI zrI zukalAjI temaja bhAvI kAzInA mahAna uccakoTinA jatiSanA pAraMgata padhArela paMDitajI saMyukta rIte kahI rahyAnuM dekhAya che. kharekhara! mahApurUSe advitIya asAdhAraNa puNya-pratibhAsaMpanna hoya che, jethI ke duniyAnI mahatvapUrNa cIje svataH be cAIne sAme-pagale AvI maLe che." pU. caritranAyakazrInI addabhuta-grahayogavALI janmakuMDalInA phalAdezanI gaMbhIra vyAkhyA kAzInA prakAMDa tiSI paNa karatAM acakAtA, tevI kuMDalIne phalAdeza sthAnika-jozI mahArAja zI rIte karI zakata! paraMtu mahApurUnI divya- ttara puNyasaMpadAthI kAzInA mahAdhuraMdhara paMDitajI anyakAryAthe paNa svataH be cAIne kudaratI rIte te ja arasAmAM kapaDavaMja AvI pahoMcyA ane pU. caritranAyakazrInI janmakuMDalIne vyavasthita abhyAsa karI sthAnika-paMDitajI karatAM vadhu sacoTa ane mahatvapUrNa rIte grahonI prabaLatA para prakAza pAtharI zakayA. - A badhuM mahApurUSanI advitIya ananya-sAdhAraNa puNya-pratibhAthI ja thavA pAmyuM, ema UMDuM vicAratAM saheje samajAya che. citra 91 - pU. caritranAyakazrI bhaviSyamAM zAsanane saMpUrNa vaphAdAra banI zakyA, tenI pAchaLa kAma karI rahela pUrvajanmanA suvizuddha-dharmArAdhanAnA saMskArane sAva banAvI pragatizIla banAvanAra uttama mAtA-pitA, Adarza zrAvakakuLa ane tadanurUpa ucita rIte dharmanA saMskAro sIMcavAnI kALajI vagere bAbate hoya che. A citramAM A vAta spaSTa thatI lAge che. pU. caritranAyakazrI tathA temanA cekabaMdhune pitAjI maganabhAI nAnakaDI pUjAnI jeDa paherAvI pitAnI sAthe jinamaMdire laI jaI prabhu-paramAtmAnI pUjA jevA vItarAgatAnA bahumAna ane mohanA saMskArane nirmULa karanArA zrAvakanA uttamottama kartavyanA paMthe dorI rahyA che. A uparathI pU. caritranAyakazrInA pitAjImAM rahela Adarza zrAvakacita-maryAdAnuM jAgRta-bhAna anumAnI zakAya che. Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DupiniEEURS citra harSa : A citramAM pU. caritranAyakazrI jayeSThakha sAthe pitAjInI doravaNI pramANe gharamAM dhArmika-kriyA karavAnA khaMDamAM jyAM ke pitAjI bhAva-bhaktipUrvaka jApa smaraNAdi kare che, tyAM svAbhAvika rIte AvIne te te dhakriyAomAM aMtaraga-saMskAronI preraNAthI khALasulabhaanukaraNa-vRttinA AdhAre joDAI jAya che. ** vAtAvaraNa ane bAhya paristhiti bALakone khUba ja preraNApada ane che. eTale dhAmi`ka-saMskAre saMtAnamAM utAravAnI IcchA dharAvanAra mAtA-pitAe svAbhAvika rIte peAtAnI jAtane dharmanI ArAdhanAmAM paLeATI levI joIe. jethI vagara kahye paNa bALakonA kArA mAnasa para UMDI chApa paDe ane tenA evA gADha saMskAra paDe, jethI te bALako dhama kriyAnA AcaraNAmAM surdaDha rIte AtapreAta banI jAya ! " pU. caritranAyakazrI pitAjInI dhArmika-vRttio ane tadanurUpa jIvananA khaLe atyaMta nAnI-yathI dharmanI ArAdhanAnA paMthe vaLavA mAMDelA. citra 93 : pU. caritranAyakazrImAM pitAjInA dhArmika-jIvanathI pujA-sAmAyika Adi dha kriyAomAM sakriyapaNe AgaLa vadhavAnA saphaLa saMcAgee evu suMdara Ama karyuM ke jenAthI gata-janmanI viziSTa-ArAdhanA baLe sAhajika-rIte keLavAyela dhIratA, ga MbhIratA, vinaya, maryAdAzIlatA, khAnadAnI, Adi guNe! sAnubaMdha rIte vikasavA pAmelA. tenA sacATa dAkhalArUpe atyaMta nAnI-vaye paNa mAta jInA Akrozabharyo tamAcA mAravAnA prasaMge dAkhavela ajaba umaMga, dhIratA, vinItatA ane maryAdAzIlatAnA udAtta--paricaya A dRzyamAM jovA maLe che. citra 94 H " saMskArI mAtA-pitAnA ceAgya-uchera taLe ucharatA satAnA dhArmika-vyAvahArika ane rIte zubha-saMskAronI bhUmikAne suyeAgya rIte jIvanamAM suDha karanArA bane che." pU. caritranAyakazrI paNa A rIte ja aMtaraMga jIvanazaktinA saphaLa-vikAsanA paMthe peAte DagalAM bharI rahyAnI pratIti jema mAtAjInA AkrozabharyA tamAcA mAravA sudhInA vana prasa Mge thaI, tema vyAvahArika-jIvanamAM paNa pU. caritranAyakazrI kevA dhIra-gaMbhIra ane sAttvika prakRtinA hatA? tenI pratIti karAvanAra myunisipAliTInA phAnasa tuTavAnA prasaMganuM avikala dRzya A citramAM che. A ga mAMka 46 Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sima 1 1920702 citra 5 : kapaDavaMja zrIsaMghanA agragaNya zrAvaka, dhArmika-vyaktiomAM jANakArI ane kriyA-custatAthI mokhare rahetA zrI maganabhAI bhagata (jeo pU. caritranAyakazrInA pitAjI thAya)-nI dukAna, peDhInuM dazya A citramAM che. dukAnanA pagathAre bahAranA eTalAparanI beThakamAM maganabhAI bhagata prasannamudrAe beThelA che. zrI egazAstra Adi graMthamAM varNavyA mujaba zrAvakanI dinacaryA pramANe jIvana gALatA zrI maganabhAI bhagata pUrva janma-saMcita puNya ane dharma-karmanA vizvAse vizvAsu-mANasenA bharose peDhIne kArabhAra rAkhI pite nizcitapaNe dharma-kriyAomAM, saMghanA ane lekahitanA dhArmika-pAramArthika kAryomAM samaya gALatA. kayAreka avasara maLe tyAre dukAna para kalAka-be kalAka mATe baporanA be ke traNa pachInA gALAmAM AvatA. citramAM dukAnanA aMdaranA bhAganuM dazya dekhAya che, te mujaba tijorI pAse munImajI-mahetAjI, vANotara ane gAmaDAnA loko sAthe zeThanI sAkha pramANe ucita vAtacita karI nyAya-nItipUrvaka prAmANikapaNe pAghaDIonA mukhya vyavasAya uparAMta leNa-deNa Adi zAhukArI kAmakAja paNa khUbaja samajaNa ane vyavahAra-zuddhi pUrvaka bhagatanI doravaNI pramANe calAvatA. bhagata kayAreka baporanA gALAmAM AvI lebha ke vyavahArU-pe raNanA nAme chadmasthatAvaza mahetAjI Adi dvArA thaI jatI zaratacUkathI paNa dUragAmI daSTinA dhoraNe anyAya-anItinA pagaraNa na thavA pAme, tenI saMpUrNa kALajI rAkhatA. te vakhate prasaMgocita dIna-duHkhiyAone anukampA-dAna paNa bhagatajI mukta-manathI karatA. A uparathI pU. caritranAyakazrInA mAnasa para evI chApa paDI gayela ke dazeka varSanI avasthAthI pU. caritranAyakazrI reja kayAreka savAre, kayAreka bapore, kayAreka sAMje anukULatA-pramANe dukAne AvI mahetAjI pAsethI rokaDa rakama, chUTA paisA, anAja vagere meLavI dIna-duHkhIone jarUra pramANe chUTe-hAthe ApatA. umara nAnI chatAM dIna duHkhIonI sAcI-paristhitino khyAla spaSTapaNe meLavI sahane jarUra pramANe ApatA, keI temAM banatA sudhI pU. caritranAyakazrI pAsethI anucitapaNe ke durUpayoga thAya te rIte meLavI zakatA nahi. " karI ne ja che jALavaOID ba hA. & FIE ARTI Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citramAM jamaNe dekhAya che ke eTalA upara vividha ApavA-lAyaka vastuonI TopalIo pAse rAkhI jarUra--pramANe sahune ApI yAcanA mUka AzIrvAda pU. caritranAyakazrI meLavI rahyA che. virAmAsana para beThelA pU. caritranAyakazrInA pitAjI maganabhAI bhagata paNa pR. caritranAyakazrInI AvI dravyadayAjanya popakAranI vRtti ane te pAchaLa dhabakatI haiyAnI lAgaNI je aMtarathI khUba AnaMdita thatA. mahetAjIne paNa khAnagImAM kahI rAkhatA ke-"hemacaMdanI manodazAne dhakko lAge tevI rIta-bhAta na rAkhaze! mAMge te pramANe tame Apazo! alabatta chokaramatamAM durUpayoga na thAya tenI kALajI jarUra rAkhaze !" A rIte pU. caritranAyakazrI pitAjInI dhArmikatA ane vyavahAra-zuddhibhaya AcAraniSThA vALA jIvananI mUasarataLe nAnapaNathI ja duHkhI-jInA duHkha haLavA karavAnI dizAmAM pagalAM svataH mAMDI zakyA hatAM. jenA ke pariNAme pU. caritranAyakazrInA bhAvI-jIvanamAM otapreta banavA pAmelI bhAvadayAnA pAyAmAM dravyadayAnI pradhAna-bhUmikA nAnapaNathI keLavAtI gaI. vadhumAM te dravyadayAnI bhUmikAmAM tatvajJAna ane prabhu-zAsananI tAtvika-samajaNa bhaLatAM ja pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe bhAvadayA viziSTa rIte svataH pragaTavA mAMDI. jenA ke vikAsanA baLe dhIratApUrvaka saMyama-prApti ane bhagIratha-purUSArtha dvArA AgamanuM zuddhikaraNa, saMkalana, mudraNa Adi karAvI sAmudAyika moTI sAta vAcanAo ApI AkhA zramaNasaMghamAM Agamane abhyAsa sugama banAvI dIdhe. chevaTe saMpradAyanA abhinivezavaza te AgamonA pAThanA pATho prakSepanA nAme uDavA na pAme, te mATe pAlItANumAM ArasanI zilAo upara ane suratamAM tAmrapatra upara badhA Agame chetarAvI jinazAsananA puNya-ArAdhake prati pitAnI akhUTa bhAvadayA caritArtha karI. AvA mahAna puNyavAna pU. caritranAyakazrIne bALapaNamAM bhAva-dayAne pragaTa karI zake tevI dravyadayAnI-bhUmikAnuM sarjana kevI rIte thayuM ? tenuM mUrta-darzana A citramAM thAya che. citra 6 - pU. caritranAyakazrInA kuTuMbane saMkSipta paricaya A citramAM che. vacce puNyavatI mAtAjI tathA DAbe caritranAyakazrI tathA jamaNe pU. caritranAyakazrInA vaDilabaMdhu zrI maNibhAI zrAvakanA ucitavezamAM dekhAya che. Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivekI zrAvakee pitAnA saMtAnone zrAvakapaNuM ane mArgAnusArane anurUpa veza-paridhAna tarapha rUcikara-paddhatithI vALavAnI khAsa pravRtti karavI ghaTe. citra 7 - 5. caritranAyakazrI pUrvajanmanI ArAdhanAnA baLe temaja Adarza-pitArUpa zrI maganabhAI bhagata dvArA avAranavAra sAmAyikamAM, bapore vAMcanamAM ane rAtre dharma-carcAmAM vividha tAtvika-samajaNa maLavAnA pariNAme nAnI-vayanA paNa pU. caritranAyakazrI vairAgyanI udAtta-bhUmikA tarapha vaLavA mAMDayA hatA. pariNAme TUMkamAM eTalI te pAkI samajaNa thaI gayela ke lagnanA baMdhanamAM phasAyA pachI te kazeTAnA kIDAnI jema saMsAranI jALamAMthI chaTakavuM muzkela che, tethI puNyanI khAmIe anukULa-saMgo na maLe ane saMsAra tyAgarUpa dIkSA ke cAritra moDuM laI zakAya tema chatAM paNa pahelAM pALa banAvavAnI jema mehanA saMskAranuM prabaLa AkramaNa thavA na pAme, te mATe prAcInakALanI mahatvapUrNa bhAratIya-sAMskRtika-paraMparAnA dhAraNe nAnI vayamAM ja sagapaNu-vivAha thaI gya-ummare lagna karI devAnA mAtAjInA abhiprAyane caturAIthI pArakhI ekAMtamAM mAtAjIne page lAgI saMsArathI chUTavAnI bhAvanA jaNAvI maherabAnI karI lagnanA baMdhanamAM na phasAvavA vinaMtI karela." tema chatAM mohavaza mAtAjIe tene chokaramata samajI pitAnA kartavyanI ghelachAbharI dhUnamAM bhagatanI aMtaraMga IcchA nahi chatAM kuTuMbIone AgaLa karI pU. caritranAyakazrInI bAra varSanI vaye sagapaNanI vAta zarU karI. avasare kanyApakSavALA mUratiyAne jovA ghare Ave, pasaMda paDe eTale joSInA Apela muhurta caritranAyakazrIne rUbarU lAve, tyAre siMhane pAMjarAmAM puravAnI rIti samajI jaI pU. caritranAyakazrI vinaya-maryAdApUrvaka pU. pitAzrInI mukhAkRti parathI mUka saMmati jANa spaSTapaNe pitAnA bhAvI zvasura-sAsu vagerene bedhaDaka kahetA ke mArI mAtAjInI IcchA pramANe tamArUM zrIphaLa huM laI lauM chuM, paNa eka vAta cokkasa dhyAnamAM leze ke anukuLa-samaye vahelAmAM vahelI take huM dIkSA levAne chuM, A samajIne AgavI pagaluM bharajo !? eTale pelA saMsAranA vAtAvaraNamAM raMgAyela vevizALa karavA Avela saMbaMdhIo te nAnakaDA hemacaMdanI dhIratAbharI vAta sAMbhaLIne DaghAI jatA ane mAtAjI paNa cakti thaI jatI. citramAM mAtAnI vidvatA ane bhagata (pitAjI)nI dhIra-gaMbhIratAnA darzana thAya che. jA Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MESANTES citra 98 - pU. caritranAyakazrInA Adarza-zrAvakarUpa pitAjI maganabhAI bhagata mahApuNyanA bhege zrAvaka-kuLamAM avatarelA pitAnA saMtAnane prabhuzAsananA saphaLa ArAdhaka banAvavA mATe prasaMge prasaMge sAmAyika ke dharmacarcAnA avasare vividha dAkhalA daSTAMtathI dhArmika vAMcanane rasIluM banAvatA hatAM. tethI bALakonI dhArmikavRttine sateja karI ArAdhanAnA mArge teonA jIvanane vALavA avAranavAra prayAsa karatA hatAM. tenuM dazya A citramAM che. jemAM DAbe sapheda paheraNavALA pU. caritranAyakazrInA vaDilabaMdhu maNibhAI vicAramudrAmAM tathA lITIvALA paheraNa mAM pU. caritranAyakazrI gaMbhIra mudrAmAM jaNAya che. citra 9: A citra pU. caritranAyakazrInA jIvananI kAyApalaTa karatA aneka prasaMge jaNAvanArUM che. A citramAM cAra vibhAgo che. uparanA bhAge- pU. caritranAyakazrInA vaDilabaMdhu maNibhAInA patnI zrI mahAkerabahenanA svargavAsa vakhatanuM dazya che. - jenAthI pU. caritranAyakazrI tathA temanA 4 baMdhue varAgyanI Adarza praNAlI meLavI hatI. nIce DAbI bAju - pU. caritranAyakazrInI preraNAthI daDha-sarakArI banela jayeSTha-baMdhu maNibhAI pitAjI pAsethI saMpUrva-tatvajJAnabhaya ciMtanano lAbha meLavI rahyA che. tenI pAse baMne bhAIe aMtaranI vAta karI rahyA che, jemAM sanmukha beThela pU. caritranAyakazrI jayeSThabaMdhu maNilAlanI muMjhavaNane ukela pitAnI AgavI sacoTa nizcayAtmaka-zailithI raju karI rahyA che. 1/2 TImo - 1 JIka) Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ni . 1), (2010) chelle citramAM jamaNe - pU. caritranAyakazrInA pragADha-nichAvALA vicArethI tathA pU. pitAzrInI mArmika preraNAthI sudaDha-rIte vairAgyathI raMgAyela maNibhAI mAtAjInI pharIthI paraNavAnI vAtane makkamatA pUrvaka InkArI rahyA che, sAthe sAthe rAgyanA pathe javAnA pitAnA nirNayane jaNAvI rahyA che. citra 100: pU. caritranAyakazrInI IcchA nA, pU. pitAjInI saMmati nahIM, tema chatAM jamanAbahene pU. caritranAyakazrIne Akhare neha-vAtsalya-mamatAnA pAzamAM bAMdhI kuTuMbIonA sahakArathI sagapaNa nakkI karI tAtkAlika-lagna devaDAvI pU. caritranAyakazrIne saMsAranI beDImAM phasAvI dIdhela. pU. caritranAyakazrI jAte paNa mAtRvAtsalya AgaLa kaMI bolI na zakatA, paNa Akhare saMsAra temane kArAvAsa karatAM bhayaMkara bhAsavA lAgya, pU. pitAjI-samakSa mavedanA vyakta karatA, pitAjI yogya-AzvAsana A patA, thayelI-bhUlanuM parimArjana karavAnA upAyo sUcavatA. e arasAmAM vaDilabaMdhu zrI maNibhAInA patnIne svargavAsa thatAM temaja tyAra pachI maNibhAIne pharI-paraNAvavAnA cako zarU thatAM maNibhAIe kaDakAIthI pote nahIM ja paraNe ema kahI saMyama-mArge javAno che teno nirNaya jaNAvyo. A nimitte pU. caritranAyakazrI paNa jarA dhIra-gaMbhIrapaNe bhAvanAne sateja karavA lAgyA. paNa vyavahArU-buddhinI nipuNatAnA abhAve guMcavADAmAM phasAtA gayA. chevaTe ema lAgyuM ke "pitA ) vyavahArakuzaLa ane Adarza-zrAvaka che, teonI doravaNI vinA A saMsAra-jALamAMthI ApaNuM chokaramatabharyA bAliza-prayatnathI nahIM chuTAya." eTale vi. saM. 1944nA phAgaNamAsInI pauSadha-sahita ArAdhanA-prasaMge pitAjI pAse ekAMtamAM besI baMne baMdhuoe pitAjInA caraNe hAtha mukI saMsArathI chUTavAne pitAno aMtaraMga-nirNaya jaNAvyuM ane "Apa amane mArgadarzana Ape te pramANe amo vatIzuM." evI aMtaraMga taiyArI bane baMdhuoe vyakta karI. te vakhatanuM dazya A citramAM che. citra 101 - pU. pitAzrInI preraNa-sUcanAnusAra pU. caritranAyakazrIe vaDila-baMdhunA sahakArathI saMsArathI chUTavA mATenI saphaLa-taiyArIo karavA mAMDI. pariNAme pitAjI sAthe vaNItApanA pAraNA prasaMge zrI siddhagiritIthe jaI girirAjanI taLeTIe dIkSAne daDha abhigraha karA pAchA vaLatAM lIMbaDI pU. jhaverasAgarajI ma. pAse Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NANCE WO gayela, paNa saMjogavaza pU. chevarasAgarajI ma.sA. jemAM ekeya dIkSA nA AvI, paNa sAthe baMne bhAIo ghare pAchA AvyA. pitAjI AgaLa pU. caritranAyakazrI aMtaranI vedanA vyakta karatA. pitAjI kahetA kedhIrajanAM phaLa mIThAM' "huM prayatnamAM chuM', pitAjI e pU. jhaverasAgarajI ma.ne patra lakhI badhI vAta pAke-pAye goThavI. pU. caritranAyakazrIne vaDIla-baMdhunI narama tabiyata ane ghaNAM sthAnika upacAre chatAM zarIranI sukhAkAritA na thaI, e vAtane AgaLa karI kuTuMbIonI saMmatipUrvaka davA karAvavA amadAvAda mokalavAnuM TharAvyuM. pU. caritranAyakazrIne ekAMtamAM badhI vAta samajavI ke "amadAvAda vidyAzALAnA upAzraye birAjatA pU. nItivijayajI ma. pAse javAnuM, ane temanA para pite patra lakhI Apaze." kadAtha kAraNavaza tane dIkSA na Ape te paNa eka vAra raste khullo thavA de. tuM jarA dhIraja rAkha ! vaDila-baMdhune saMyama- pAptimAM saghaLI-rIte sahAyaka thaje"-- -vagere pAkI hitazikSA ApI kuTuMbIjane pAre davA karAvavAnA bahAne pAkI saMmati apAvI yogya-muhUrta sArA zakune amadAvAda tarapha javAnI taiyArInuM dazya A citramAM che. vadhumAM citrane dhArIne jotAM DAbe baMne-bhAIe laI javA mATe bhADe nakakI karAyela sAMDhaNInuM vAhana taiyAra dekhAya che. jamaNe baMne bhAIo mAtA-pitAnA page lAgI AzIrvAda meLavI rahyA che. kuTuMbIjane paNa baMne bhAIone zubhakAmanApUrvaka vidAya ApI rahyA che. citra 102 - pU. caritranAyakazrI pitAjIe goThavI Apela paddhati pramANe saMsArathI chUTavAnA umaMga sAthe kapaDavaMjathI TUMkA-rate amadAvAda sAMDhaNI mArapha AvI zaherabahArathI sAMDhaNIne vidAya karI baMne bhAI o kALupura thaI pUchatAM pUchatA-dezIvADAnI paLamAM te vakhate saMvegI sAdhuonA mathakarUpa vidyAzALA nAme jaina upAzrayanI najIka AvyA ane vidyAzALAnA pagathIyA baMne bhAI caDhe che, tenuM dazya A citramAM che. te vakhatanI vidyAzALAnI vizALatA darzAvanAra te bahibhAgane dekhAva citramAM spaSTa paNe dekhAya che. Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TI - - citra 103 - pU. caritranAyakazrI umaMgabhera vidyAzALAnA upAzraye vaDila-baMdhu sAthe pahoMcI upara jaI vyAkhyAnakhaMDa pAsenI oraDImAM virA, te zAsana prabhAvaka vidvadrarya pU. zrI nItivijayajI ma. (jeo zrI AtmArAmajI manA gu bhAI ane pU. zrI buTerAyajI ma.nA pUjya sAta ziSya paikI hatA.) pAse jaI vidhipUkagahelI karI vaMdanA karI sukha-zAtA pUchI te dazya citramAM dekhAya che. vadhumAM pU. caritranAyakazrI pine kapaDavaMjathI AvatA hovAnI vAta karI pitAjIne patra pUjyazrIne Ape che te dazya paNa citramAM dekhAya che. citra 104 - pU. zrI nItivijayajI ma. khUba vyavahAra-catura hatA, vairAgya-pradhAna dezanAmAM teo nipuNa hatA. ' temaNe maganabhAI bhagatane patra vacce, temAMnI vigata ane pU. jhaverasAgarajI ma. nA pitA uparanA patranI vigata maLI AvI. eTale bapore vyAkhyAna-khaMDamAM pU. zrI nItivijyajI ma. baMne bhAIone pAse belAvI badhI rIte cakAsI joyA-tapAsyA. pU. zrI nItivijayajI ma.ne patramAM pU. zrI jhaverasAgarajI ma.zrIe maNilAlanI dIkSA mATenI vAta lakhela, paNa vAtacIta daramyAna caritranAyakazrInA vairAgya ane UMDI samajaNanA raNakArabharyA TUMkA paNa mArmika-vAka sAMbhaLI cakita thayela. be-cAra divasa rahevAnI vAta karI baMne bhAIone AzvAsana ApyuM. citramAM baMne bhAIo sAthenI vAtacItanuM dazya spaSTa dekhAya che. citra 105 - pU. zrI nItivijayajI ma. tAtvika daSTie baMne bhAIonA mAnasane TUMka samayamAM abhyAsa karI legya nirNaya lIdhe ke -- pU. caritranAyakanI vaya hajI khUba ja nAnI che, kAyadesara paNa kuTuMbIo nA bAliga tarIke tene gaNavI jaina sAdhu para apaharaNane kesa lAgu kare. vaLI te paraNela che, eTale tenA sAsarIyA taraphanI paNa dhamAla ke zAsana-halanAnuM kAraNa bane." "eTale sagIravayanA maNibhAI vidhura hovAthI bIjI kaI-upAdhithI rahita hoI temane saMyama ApavA mATenI pitAnI taiyArI batAvI. te paNa amadAvAda jevAmAM kadAca kaMI lapharUM thAya, eTale pU. muni zrI dIpavijayajI ma. sAthe khaMbhAta tarapha vihAra karAvI rastAmAM game-te gAme dIkSA ApavI ThIka che." Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAUVULEARS che, e pachI baMne bhAIone TUMkamAM samajaNa pADI pU. munizrIdIpavijayajI ma. ne dIkSA ApavAnA muhUrto jaNAvI amadAvAdathI vihAra kAvyo. kAsiMdrA mukAme pU. munizrI dIpavijayajI ma. egya lAgavAthI zrIsaMghane vAta karI. zrIsaMghe umaMgabhera vAta vadhAvI lIdhI ane khUba ThaDathI varasIdAna apAvaDAvI gAma-bahAra vaDanA jhADa nIce dIkSA apAvI, tenuM drazya A citramAM che. citrane vadhu bArIkAIthI jotAM vacce kANu che, je para dhAtunI cAra pratimAjI che. DAbe pU. muni zrI dIpajiyajI ma. vagere muni maMDa , jamaNe zrAvikA varga che, citranA AgalA bhAge zrAvaka-vaga ane pAchalA bhAge pU. zrI sa vI mahArAje che. citranA AgalA bhAge nANunI A bAju maNibhAne pU. munizrI e ApI rahyAnuM dekhAya che, dIkSAthInI pAchaLa be pAghaDIvALA vacce pU. cIMtranAyakazrI bhakti-vihuvala avasthAmAM dekhAya che. citra 106 :-- jagadgurU pU. A zrI vijayahIra sUrIzvarajI ma. thI ravataMtra-zAkhArUpe astitva pAmela sAgara-zAkhAnI chaThThI pATe birAjatA virya AgamajJa-dhuraMdhara, vyAkhyAna-nipuNa pU. muni zrI padmasAgarajI ma. zrIe vi. saM. 1800mAM udayapuramAM zrIsaMghane sAmudAyikarIte dharma-ArAdhanA mATenuM svataMtra sthAnaka na haI jJAti naheArA nAtanI vADImAM cAturmAsa karela cAturmAsa-daramyAna zreSTivarya zrI jhaveracaMda zAha amadAvAdathI vyApAra-prasaMge Avela ane pU. zrI padmasAgarajI ma. nuM vyAkhyAna sAMbhaLI mugdha banela, vyApAranuM kAma TUMkamAM divasamAM patavA chatAM paNa zrI vItarAga-prabhunI mA lavANI zravaNanI abhIpsAne rokI na zakayA, dharmadhyAna, nimitte zeTha zrI jhaverabhAIe sthiratA karI. prAsaMgika pU. zrI paddhasAgarajI mahArAje zrI ghane dharmadhyAna karavA mATe eka dharmasthAna hovAthI vAtane kendramAM rAkhI ghaNuM da khalA-daSTAMte-dalIlethI sacoTapaNe pravacanadhArA calAvI. pariNAme zrI saMghanA agragaNya-dhArmika gRhasthoe tAtkAlika bhegA thaI zrIsaMghataraphathI dharmasthAna banAvavA nirNaya lIdhe, kudaratI saMje 5. mahArAjazrI jyAM birAjamAna hatA te nyAtI he ja kharIdavAnI anukULa-saMyego thayA. zrIsaMgha taraphathI moM-mAMgI kiMmata ApIne taiyAra rAkhuM makAna dharmadhyAna mATe AraMbhasamAraMbha karyA vinA maLI rahetuM hoya te tenA jevuM dha rIte jAherAne kharIdavAnuM nakkI thayuM, kiMmata nakkI thaI lakhANa thaI gayuM. AL Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amadAvAdathI Avela jhaverabhAI zeThane bhAveAllAsa thaye ke " amadAvAda jevAmAM mane daherAsara ke upAzraya banAvavAne koI avasara maLe ke kema ! te zaMkAspada che. jyAre ahI ghara beThe paMgA che. AkhA zrIsaMghane dhama dhyAna karavA mATe eka dharma sthAnanI jarUra teA dIvA jevI che, te mATe pUjya-mahArAjazrInI satata preraNA che, te mujaba ahIMnA zrIsaMgha pUjya mahArAjazrI birAjamAna che, te nhArAne ja kharIdI upAzrayarUpe karavAnuM zrIsa dhe vicAyu che. A lAbha huDa lauM te !" te pUjya zrI padmasAgarajI ma. ne vAta karI, pUjyazrIe zrIsa MghanA AgevAnAne melAvI vAta karI ke- " tame te sthAnika dhanA aneka kAryo karI ja che ! paNa bahArathI Avela A puNyavAnanI bhAvanAnI kannura tamAre karavI ghaTe ! sAdhamika bhaktinA A uttama prakAra che. zrIsa the prathama teA jarA saMkoca anubhavye ke bahAra gAmanA dathe Avela sAdharmikanA pese amArU kAma thAya temAM amArA ' saMghanI zI zAbhA ? 2014 y, paNa chevaTe pU. zrI padmasAgarjI ma. nI dhArmika-nIti mujabanI udAtta-preraNA ane amadAvAdanA zeTha zrI jhaverabhAInI hAddika-dharmabhAvanAnA baLe zrIsa ghe te nhArAnI kharIdI mATe nakkI karela paisAnA laba amadAvAdanA zeThazrI jhaverabhAI ne ApyuM. pU. zrI padma sAgarajI ma. vi. sa. 1801nA valA varSa kA. su. nA maMgala prabhAte mAMgalika ane sAta-smaraNa ane zrI gautama svAmInA rAsanu vAMcana karI te jJAti-hArAne udayapura zrIsaMghanA dharmAMsthAna-upAzraya tarIke sthApyA. je ke hAlamAM zrI geDIjI ma. nA daherAsaranI pAse sAgarazAkhIya muni-bhagavaMteAnI beThaka rUpe gaNAya che. zrIsaMgha taraphathI hAlamAM A upAzrayanuM navanirmANu thayuM che. tenu dRzya A citramAM che. citra na.. 107 : udayapuranA zrI saMghamAM vi. sa. 1800nA pU. zrI padmasAgarajI ma.nA cAturmAsathI dharma jAgRti khUba AvI. CUENTED temAM pU. zrI. padmasAgarajI ma.nA upadezathI zrIsaMghane sAmUhika-rIte dharmakriyA karavA mATe upAzrayanI sthApanA thai. va ---- 53 yA Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI avAranavAra sAgara-zAkhIya-muni-bhagavAnA dhAturmAsa thatA rahyA, vividha dharma preraNAe maLatI rahI, pariNAme zrIsa MghamAM anerA-dharmAlTa sanI vRddhi thavA mAMDI, te pramANe vi. sa. 1805nA pU. zrI. padmasAgarajI ma.nA comAsAmAM mahArANA zrI bhAvasiMhajInA zAsanakALe zrIsaMghanA agragaNya zA bhIkhAcaMda pAravADanI jinAlaya-baMdhAvavAnI utkaTa bhAvanA thaI. paNa bhAvIyeAge bhIkhA zeTha acAnaka svastha thayA, chatAM temanA supatnI chaala bahene pU. zrI. padmasAgarajI ma. zrI nA upadezathI zeka kha MkherI 1. patidevanI icchiAnusAra pU. mahArAjazrInI preraNAthI cogAna tarIke oLakhAtI vizALa jamIna-je ke svarUpasAgara nAmanA moTA jalAzaya kinAre hatI-daherAsara banAvavA kharIdI. ATalA khIjamAMthI pAMgarela dharmanI bhAvanAnA phaLarUpe vizALa dharmAMsthAnA rUpa vaTavRkSanI utpatti thaI che. eTale ke-udayapuranA cogAna vibhAgamAM aneka jinAlayeAdhama zALA vagerenu nirmANu thavA lAgyuM. tenuM rekhA-citra A dazyamAM che. jemAM traNa jinAlayA, traNa gurUmaMdiza (nAnA) ane eka dharmazALA Adi dharma-sthAnAnu rekhAMkana dekhAya che. citra na', 108 : AvatI--ce vizInA prathama tI kara zrI padmanAbha-prabhunI vizALa-mUtithI prakhyAta anela udayapuranA cogAnanA daherAsarAnA danAthe AvanAra dharmapremI-cAtrikAnA anerA AkarSaNa rUpa sarUpasAgara, phatesAgara, nAme virATa jalAzaye tarapha jatA roDa para aneru' dhyAna khecanAra ane rAjamArga para bhavya kalAtmaka-pravezadvAranu A citra che. citra-109 : pU. zrI padmasAgarajI ma.nA vi saM. 1805nA cemAsa mAM zrAvakajIvananA AdarzokanyAne samAdhatA saceta pravacanethI zAha bhIkhAjI pAravADane bhavya jinAlaya baMdhAvI asAra-lakSmIne sarvyaya karavA bhAvanA thayela. paNa bhAvIyeAge temanuM Akasmika-nidhana thatAM temanI IcchAne mAna ApI temanA supatnI zrI chabalabahene pU. zrI padmasAgarajI ma.nI maMgala nizrA-preraNA mujaba sarUpasAgaranA kinAre cogAna tarIke eLakhAtI jamIna kharIdI vi. sa. 1806nA phA. su. 7 khAtamuhUta karI vaizAkha su. 15nA magaLa dine navanirmi`ta zrI zAMtinAtha-prabhujI (parikara sAthe) Adi jinabi MbanI aMjanazalAkA-mahAtsavapUrvaka mAMgaLa pratiSThA karI. te zrI zAMtinAtha prabhujInA trigaDAnuM suMdara dRzya A citramAM che. 54 B Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citra 110 thI 115 sAgara-zAkhAnI sAtamI pATe AvelA pU. muni zrI sujJAnasAgarajI ma. vi. saM. 1815nA comAsAmAM zrAvaka- jIvananA maMgaLa-kartavyanuM saMbodhana karatAM "gRhastha sAta kSetranI bhakti tana-mana-dhanathI karavI joIe" vagere samajAvela. , pariNAme kezarIyAjInI yAtrAe Avela zeTha kapuracaMda zAha saparivAra udayapuranA caitya-jinAlamAM darzanArthe Avela. tyAM pU. sujJAnasAgarajI ma.nA paddhatipUrvakanA upadezathI prabhAvita banI vyAkhyAnazravaNu karavAnA hisAbe rokAyA hatA. - temane pU. sujJAnasAgarajI ma.nA sAta-kSetranI bhaktinA upadezane sAMbhaLI nUtana jinAlaya banAvI, nUtana-jinapratimAjI pratiti karAvavAnI maMgaLa bhAvanA jAgI. pU. mahArAjazrIne vAta karI, pU. mahArAjazrIe potAnA gurudevanA upadezathI sarUpasAgaranA kinAre gAnanI jamInamAM zrI zAMtinAtha prabhunuM jinAlaya baMdhAyela, tyAM vizALa jamIna . heI kapuracaMda zeThane jagyA batAvI, yogya maMgala-muhurta khAta-muhUrta paNa thayuM. pU. sujJAnasAgarajI ma. kapuracaMda zeThane AvatI-cAvIzInA prathama tIrthaMkara zrI padmanAbha prabhunI AkhA bhAtamAM kayAMya pratimAjI nathI, tethI te pratimAjI bharAvavA preraNA karI. * te paNa kAya-pramANanA dharaNe 95 IMca UMcI beThI pratimAjI advitIya, suMdara, manaharamudrAmAM taiyAra karAvavA preraNu karI. kapuracaMda zeThe paNa guru-AjJA tatti karI tadanurUpa garbhagRha, raMgamaMDapa, zaNagAra kI AdivALA vizALa jinamaMdira baMdhAvavA mAMDyuM. bIjI bAju vizALa jinabiMba bharAvavA mAMDyA. zrI padmanAbha prabhunI 5 IMca UMcI mUrti bharAvavA sAthe bIjA paNa vizALa-jinabiMba bharAvyA ane zrI padmanAbha prabhunA dahere pratiSThita karyA. temanAM dazya A citramAM che. citra 116 : zrI padmanAbha-prabhunA jinAlayamAM meDA upara suMdara zyAma-caturmukha rA kuTanA jinabiMbanI samavasaraNakAra sthApanA pU. caritranAyakazrInA gurudeva zrI pU. muni zrI jhaverasAgarajI ma.zrIe karAvela, tenuM dazya A citramAM che. citra 117: caugAnanA daherAsaramAM sarva prathama banela zrI zAMtinAtha prabhunA daherAsanI pAse zrI mahAvIra prabhunuM jinAlaya nAnuM paNa suMdara che. koNe ane kyAre baMdhAvyuM che tenI vigata maLI nathI. tyAMnA mULanAyaka zrI mahAvIra prabhu Adi suMdara -veta-manohara jinabiMbanuM trigaDuM A citramAM dekhAya che. Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dudinte COAS 25 citra 118 : sAgara-zAkhAnI AThamI pATe Avela pU. munizrI bhAvasAgarajI ma. mahArANA zrI bhImasi'hajInA zAsanakALe peAtAnI miSTa bhASA, hitakara- dharmopadezakala ane jinazAsana- prabhAvanAnI sudakSatAthI mahArANAne AkaSI temanI mAraphata gAmamAM peAtAnA pUrva-guruoe sthApela upAzrayanI pAsenI sarakArI hAthI-mAMdhavAnI verAna paDelA jagyA zrIsa`ghanA kA vAhakAne bheTa apAvI. te jagyAe sudara eka jinAlaya baMdhAvI temAM AkhA bhAratamAM na hoya tevuM adbhuta zveta saMgemaramara ArasanuM sahastraphaNA pArzvanAthanuM atibhuta 72 IMcanuM jinabiMba bharAvI aMjanazalAkA mahe|tsavapUrvaka padharAvyuM. te maneAhara nayanaramya jinabiMba A citramAM dekhAya che. citra 119 :pU. munizrI bhAvasAgarajI ma.nA upadezathI navanimi jinAlayanuM uttuMga zikhara, ragama'Dapa ane prekSAmaMDapa sAthenu dUtha citra 120 : zrI sahastraphaNA pArzvanAtha prabhunA jinAlayanI Asapa! pU. munizrI bhAvasAgara e DAbe cakrezvarI devInI devakulikA, jamaNe zrI naMdIzvaradvIpanA suMdara-kotaraNIvALA paTanI devakulikA temaja jinAlayanA agrabhAge sanmukhamAM e bAju zikharabaddha nAnA jinAlayA devakulikArUpe banAvaDAvI AvanAra bhAvukane vadhu dharmollAsa jAge tevI ge|ThavaNu karI che. vadhumAM derAsaranA pravezadvAra AgaLa upara nAkhatakhAnuM suMdara derI jharukhA jevuM khanavI e mAju uttu Mga vizALa hAthIe jIvita jevA kAya-pramANa mukAvI ra te jatAM paNa game te dharma premI AtmAne sahaja rIte jinAlayanA darzana karavA preraNA maLe. tuM bhavya dRzya taiyAra karAvyuM. zrI sahasraphaNA pArzvanAtha prabhunA atiadbhuta te praveza-dranu suMdara dRzya A citramAM che. citra 121 : sAgara-zAkhAnI beThakarUpa ane sAgara-zAkhAnA pU. munizrI padmasAgara" ma.nA magaLa upadezathI sthapAyela upAzraya ke je hAla gADInA upAzraya kahevAya te kahevaDAvavA pAchaLa mULa kAraNu rUpe vi. sa. 1843mAM pU. munizrI bhAsAgara e sphaTikananA zrI gADI-pArzvanAtha prabhunA maneAhara jinabiMbane eka zrAvaka pA thI lai upAzrayanI pAse eka rUmamAM gRhacaitya tarIke parANA dAkhala padharAvelA. zrI sahastraphaNA pArzvanAtha jhaDapAyeluM dRzya A citramAM chaeN. ceAgya-sayeAgAnI anukULatA thayethI nAnakaDuM su Mdara jinAlaya banAvI pU. munizrI bhAvasAgarajI ma. vi. sa. 1856nA vaizAkha su. 3nA maMgaLa (krane pratiSThita karela zrI gADI pArzvanAtha prabhujI citramAM dekhAya che. A AUT mAM A ka TA Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. Agama dvArakAnA jIvana-caritranA lakhANane vadhu cakakasAIthI samajavA mATe jarUrI-citrAvalInI pUtinA citrono paricaya [jIvanacaritranA Alekhana pachI mudraNa-vakhate mRtidoSa ane tathA vidhasaMjogenI viSamatAe rahI-javA pAmela citro-pherAonA bleka vigeremAM vilaMba thavAthI pAchaLathI keTalAka jarUrI-citrono bleka banAvI citrA lInI pUrtirUpe je citro mUkayA che, te citrono paricaya ahIM raju karyo che. saM.) citra 122:-pU. caritranAya .zrInA janmathI pAvana banela kapaDavaMjanA dhArmika-gauravane samRddha-rIte jALavanAra aneka-dharmasthA thI sabhara zrI dalAlavADAno mahollo hakIkatamAM kapaDavaMjanA nAkanI jema mahatvanuM che, te dalAlavADA mA uttarAbhimukha vizAla daravAjAnuM dazya citramAM dekhAya che. aMtisarIyA daravAje thI kaDIyA-majIda tarapha jatA mArga para zrI ciMtAmaNi dAdAnA daherAsara najIka DAbe dalAlavADAna A bhavya pravezadvAra jANe dharmarAjAnA rAjagaDharAjamahelamAM pesatAM hoIe evA bhAvanI skUtti dharmapremI-puNyAtmAne karAve che. citra 1234-dalAlavADAnA dakSiNAbhimukha-daravAjA pAse poravADee baMdhAvela zrI aji tanAthaprabhunA caumukha jinAlayanA bahAranA bhAganI zilpakaLA-samRddha dIdhi kAnuM manahara dazya. citra 124:-mANeka-zeThANI / anukaMpAdAnanI vyAvahArika mahattA samajI-vicArI anAthAzrama-sadAvrata je makAnamAM zarU karela hatuM, tenuM TrasTa taraphathI nAnA-rUpamAM paNa saMcAlana jyAMthI thAya che, te makAnamAM hAla pustakAlaya-vAMcanAlaya cAle che. te pustakAlayanuM bAhya-dazya citramAM dekhAya che, pustakAlayanA dvAra upara tenA graMthapAla vigere kAryakartAo ubhA rahelA dekhAya che. citra 125 :- kapaDavaMjanI dharatInA panotA rasamAM Adarza--zrImata-gRhastha paraMpakArI, zeTha mIThAcaMda gulAlacaMdabhAInA nAmathI banela TrasTa mAraphata aneka dhArmika kAryo varSa daramyAna thAya che, te mujaba mUMgA jInA hitArthe drasTa taraphathI vizAla-pAyA para DAra bAju jatA hAIve rAjamArga upara rave-lAInanI jamaNe moTI-jamIna kharIdI, makAne baMdhAvI Adarza--rIte kAma karatI pAMjarApa nuM dUrathI jhaDapeluM citra dazyamAM dekhAya che. citra 126 - sarakhalIA daravAje zeThazrI mIThAbhAI gulAlacaMda TrasTa taraphathI baMdhAyela sArvajanika-dharmazALAnuM vizALa dazya citramAM dekhAya che. [ tA.ka. zarata-cUkathI citra 83 paricayamAM zeTha mI. gu. TrasTa taraphathI baMdhAyela dharmazALAne ullekha karyo che, paNa te pramAdajanya bhUla che. Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NES VEURS hakIkatamAM tyAM zrI naminAtha prabhunI vADImAM mA zarot nI zALA e lakhANa joIe. vivekI-vAcakone yathAyegya-sudhArIne vAMcavA na ! vijJapti che.] citra 127 :-pU. caritranAyakazrInA saMsArI-pita jI maganabhAI bhagatanuM A citra che. kapaDavaMja jaina-zrIsaMghamAM agragaNya dhArmika-vyaDi tarIke tatvajJAna niSThA ane kriyAparAyaNatAthI prasiddha maganabhAI hulAmaNA "bhagata" nAmathI janamAnasanA haiyAmAM anerUM sthAna meLavI zakyA hatA. AvA puNyazleka uccakoTinuM dhArmika jJAna ane kriyAnA sumeLavALI adbhuta jIvanacaryAvALA zrI maganabhAI 5. caritranAyakazrInA Adarza pitAjI hatA. citra 128:- pU. caritranAyakazrI jemanI kukhe ja yA te jamanAbahenanuM A citra che. saMskArI-mAtAnI anokhI kukhe janma lenArA mahASei tathAvidha maMgaLa-vAtAvaraNa Adi nimittone svataH jhaDapI advitIya-asAdhAraNa rIte 6 vana-zaktione saphaLa vikAsa sAdhI pitAnI janetAne ratnakukSinA upanAmathI biradAvI de ke AvA eka apratima-saubhAgyazAlinI pU. caritranA kazrInI mAtAnuM citra ahi raju karI, pU. caritranAyakazrImAM utarela dhArmika-saMskAranA vArasAnA mULastrotane mahimA pradarzita karyo che. - citra 129 -viSamakALanI vyApaka-asara taLe (nazAsananA prANa-sarvasvabhUta jinAgamenI paThana-pAThananI praNAli lagabhaga asta thavA pA li. te avasare pU. caritranAyakazrI. zAsananI vijayavaMtatAnA mUka sAkSIrUpe puNyavatI jamana bahenanI maMgala-kukSie garbhAvasthAmAM padhAryA, tyAre sUryodaya-pUrve aruNodayanI jema tIrthaMkara- de ke cakavatI Adi zalAkA-purUSenA garbha saMkramaNa vakhate temanI mAtAjIne gaja-vRSabhAdi co mahA svapnanA darzana thAya che, te rIte pU. caritranAyakazrI ajJAna-menA viSama-kIcaDamAM laI gayela bhavya-jIne ArAdhanA rathane bahAra kheMcI kADhavAnA rUpakane samajavA rUpa vRSabha svapna jamanAbahenane Avela, te prasaMganuM dazya A citramAM che. - citra 130 :- pU. caritranAyakazrInA uccatama-sa dAronA ghaDatara mATe apUrva jIvanazaktine sota vahevaDAvanAra maganabhAI bhagatanI ucca jIvana-prakriyAne oLakhavanAra temanA sagapaNa vivAhanA prasaMganI lAkSaNikatA samajavA mATe zrI vajasvAmIjInA pitAjI zrI dhanagirijI ma.nA saMsArI-jIvananA lagna-prasaMganI vA ane tenA AdhAre zrI vajasvAmIjInA janma-jAta vairAgya Adi bInAne samajAvanAra che citra che. A citramAM cAra bhAga che.-DAbe uparanA bhAge- zrI dhanagiri mahArAja mAtA-pitAnA AgrahathI sa sArAvasthAmAM praveza karavAnA avasare sagapaNa karavA AvanArA bhAvI-dhasuravarganA saMbaMdhIo samakSa spaSTa jaNAvatAM ke- "huM dIkSA levAno chuM, sagapaNanuM zrIphaLa samajI vicArIne Apaje." Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama chatAM pUrvajanmanA RNAnuMbaMdhathI pUrvajanmanI ArAdhanA-baLe prabala vairAgyavAsita zrI sunaMdAkumArIe- " le! mArA pati lagna pachI dIkSA le! mAre paNa te bahAne saMyama-prApti sulabha thaze." ema kahI mAtA-pitAnI anicchA chatAM te dhanagiri sAthe lagna-mATenI taiyArI batAvI. pariNAme baMne janmajAna-vairAgyasaMpanna chatAM karmanA saMskArone teDavAnA purUSArthanI saMjogavaza--khAmInA kAraNe lo-graMthithI joDAyA. bhAvIyege sunaMdAne garbha rahyo ane dhana girijI TuMka samayamAM A. siMhagirijI ma. pAse saMyamI banyA. citramAM jamaNe uparanA bhAge bALakanA janma-samaye gharamAM kaI purUSa na hoI joIe tevA umaMga-ThAThathI janmotsava na thaI zakavAthI sunaMdA ane tenI sahelI vAtacItamAM vyAvahArika dhoraNe belI UThI ke AnA bApe dIkSA na 9 dhI hatI te Aje kevo sarasa janmotsava thAta !" navajAta-bAlakanA kaNa para dIkSA zabda paDatAM ja gata-bhavanA zubha-saMskAro jAgRta thayA* navajAta-zizu pUrvajanmamAM tiryakarjubhaka-devanA bhavamAM cyavanakALa jyAre samIpa hatuM, tyAre zrI aSTApadajInI yAtrAe gayela, tyAM pU. anaMta-labdhi-nidhAna prathama-gaNadhara zrI gautama svAmIjI ma.nA zrImukhathI puMDarIka-kaMDarIka adhyayananA zravaNa dvArA viSaya-virAganI bhUmikA sudaDha karela. mAtA tathA sahelI benA mukhathI jasava saMbaMdhI vAtacIta daramyAna pitAjInI dIkSA saMyama-cAritranI vAta vAraMvAra sAMbhaLavAthI navajAta-zizune jAtismaraNa jJAna thayuM. pariNAme pUjyazrI gautama-svAmIjI ma.nA svamukhathI sAMbhaLela saMsAranI romAMcaka viSamatAne sAMbhaLI keLavela-verAgyanI bhUmikA tAjI thaI, phaLataH A janmamAM vahelAmAM vahelI dIkSA maLe te saMsAranA kIcaDathI sAva nirlepa rahevAya, evA zubha-adhyavasAyathI vayanA vikAsanI khAmIe bIjo kaI bolavA vigerene saMga anukULa na hoI mAtAne kaMTALo upajAvavA "vAsAnAM dati va sRti pramANe ekadhAruM-rudana cAlu rAkhI vividha kaDavA-auSadhanA pAna, mAra-guDa Adine sahana karIne paNa nava tata-zizue cha mahinAmAM mAtAne trAsa pamADI tebA pokArAvI. vihAra-kame A. siMhagirijI ma. punaH padhAryA, zrI dhanagirijI gocarI jatA hatA, pU. AcAryadeve kahyuM ke-Aje gocaramAM sacitta maLe te camakazo nahi." guru-AjJA tana karI dhanagirijI bIna sAdhuo sAthe bhikSA gocarInI gaveSaNa karatAM karatAM sAhajika rIte sunaMdAnA ghare AvyA. sunaMdA dhanagiri munine jotAM ja rAjI thaI "AmaNe dIkSA laI nAhaka mane AbALakanI palejamAM phasAvI mArI" evuM vicAravA lAgI. sAhelIo dvArA gocarI vahAvyA pachI sunaMdAe kaMTALAnI tIvratA sAthe dhanagiri-munine kahyuM ke "laI jAo tamAruM A lapharuM ! huM te herAna-parezAna thaI gaI" dhanagiri Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dusent munie pU. gurudevazrInA vacanane yAda karI laI javAnI taiyAkarI. dhanagiri munie sunaMdAne kahyuM ke-' bhadre ! ApyA pachI pAchuM nahi levAya ! samajI vicArIne karaje!' suna...dAe kaMTALAvaza kahyuM ke ' lai jA mahArASTa! Ane tame sabhA...! huM to kaMTALI-thAkI!' chevaTe dhanagirijIe pADozIo ane sahelIene sAkSI rAkhI pAchuM nahi -ApavAnI zarate navajAta-zizune jhALImAM lIdhA. mA dRzya jamaNI-bAjunA uparanA citramAM dekhAya che. citramAM jamaNe nIcenA mAge- dhanagirijInI jhoLImAM AvatAM ja bALaka taddana grUpa thaI yuM, kemake sacama prApta karavAnA saphaLa--upAyarUpe mAtAnI pakaDamAMthI chuTavA banAvaTI-rUdanano ( pAya Aje saphaLa banyA hatA. te navajAta zizunu pU. gurudeve vajra evuM nAma ApI gya-uchera mATe sAdhvIjIma.nA upAzrayamAM rakhAvela, tyAM zrAvikAe tene vividha rIte khAna Ana--snAnAdi karAvI gheADIyAmAM jhulAve. A prasaMge pU. sAdhvIjI mahArAjA agyAra-aMganA s thAya kare, te gheADIyA-pAraNAmAM jhulatA-vajakumAre traNa-varSanI vaya thatAM sudhImAM agyAra-a nA pADI banI gayA. citramAM vacalA bhAge- mAtA sunaMdAne putra-vAtsalyanA atirekathI peAtAnA putra pA meLavavA tamannA jAgI. mahAjanane vAta karI, te AcArya bhagavaMte kahyu` ke- ApatI vakhate pA nahI mAMgu AvI kabulAta karela, pADozIo sAkSI tarIke che.' chevaTe mAtAe rAjadarabAramAM pharIyAda karI ke " mArA dIkarA sAdhue pAchA ApatA nathI. ' rAjAe badhI vigata jANI, gucavAye, chevaTe huM rAjasabhAmAM mAtA ane sAdhuo bALakane pAtAnI tarapha khelAve je bAju jAya temane te khAlaka!' e pheMsaleA ApyA. rAjasabhAmAM vacce nAtuM khAlaka te vajrakumAra che, tenI pAchaLa jamaNe tenI mAtA vividha ramakaDAM ane khAvAnI sAmagrI laine beThI che, prathama mAtAjI tarka ApI ghaNI mathAmaNu ramakaDA Adi khatAvI mAtAe karI, paNa bALake tenI sAmuM !! joyu nahi ! chevaTe rAjAe pU. AcArya ma.ne taka ApI rAja-sabhAmAM DAbe sAdhue beThelA dekhAya che. zrI dhanagirijIe ubhA thaI AdyA batAvyo ke ' levA che!'" gayA bhavanA apUrva utkRSTasaMskArAnA baLe janmatAMja jeNe dIkSA mATe cha-cha mahinA 2 1ta rUdana karI mAtAne kAMTALA upajAvela, temaja gheADIyA-pAraNAmAM sUtAM paNa pU. sAdhvIjIma.nA mukhathI jemaNe agyAra-aMganuM jJAna meLavyuM, tevA puNyavAna AtmA bhale! vayathI nAnA bALaka datAM paNa udAtta-prakRtinA viziSTa temane AtmA mAtAnA meAha-ghelA vacaneA ke ramakaDAM vigere meha' sAdhanemAM zI rIte phasAya ?" dhanagiri-munie AdhA chatA, eTale vajrakumAre sa MsAranA viSama-ma dhanAmAMthI cheDAvanAra paramezrca-sAdhanarUpa tene umaMgabhera doDIne jhaDapI lo, AvA mahApuruSanA jIvanaprasaMgane samajAvatuM A citra U 60 Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00420 J zrI vardhamAna svAmine namaH pariziSTa-1 pU, caritra-nAyakazrI je bhUmimAM sthUla-bhautika-dehe janmyA, te bhUminA ananya--sAdhAraNa mahatva tarIke` kalAtmaka zilpa-vidyAnI anerI-samRddhivALuM bhavya tAraNu Adi mahattvapUrNa vigatA prakaraNa-12 (pR. para thI 55)mAM noMdhI che. temAM tAraNa a Mge zilpanI dRSTie khUba ja mahattvanI vigatA para vadhu prakAza pAtharatA lekha sAmapurA mistrI zrI hariprasAdabhAInA jijJAsuonA hitArthe ahIM rajU karyA che. je ke lekha amadAvAdathI kaTa thatA " kumAra " mAsika (va` 53 . 9 sapTe. 76 pA. 326) mAM prakaTa thayela, temAMthI sAbhAra uddhRta karI ahIM rajU karyAM che. ,, bhAratIya maMdirAnAM vividha aga lekhaka : hariprasAda seAmapurA tAraNa bhAratIya sthApatyamAM gujarAtanA teNeA dezamAM ja nahi videzamAMya ane khAM gaNAya che. sAlakIyuga daramiyAna gujarAtabharamAM AvA saMkhyAbaMdha tAraNeA baMdhAyAM hatAM, paNa emAMthI Aja sudhI TakI zakelAM teAraNAmAM vaDanagaranu' teAraNa mukhya che, e pachI enI kharekharI karI zake evuM, paNa enAthI thADu nAnA kadanu eka teraNa delamAlamAM che, ne eka bIjuM tAraNa kapaDava'jamAM che, paNa tenu zilpa kaMika utaratI kakSAnuM che. 1 rUdramahAlayanuM tAraNa vaDanagaranA tAraNa jeTalI uMcAI dharAve che, paNa baMnenu zilpa zinna hAvAthI e benI sarakhAmaNI thai zake tema nathI, vaDanagara-zreNImAM khIjA e teraNAnAM lagna-avazeSo meDherAnA sUryaMmaMdira pAse ubhAM che. OR E Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ oSc& taduparAMta zAmaLAjImAM harizcandranI cArInuM te raNu, AsADA-devaDAnAM be nAnA bhagna tAraNA, mahesANA 5se akhAja ane dhoLakAnA malAva taLAvanAM bhagna-tAraNe vijayanagaranAM pALAnAM jaMgalomAM sUrya ma`diranu tAraNa. dhra A badhA tAraNeAnI sRSTimAM vaDanagaranuM teAraNu utkRSTa gaNI zakAya tevuM che. 'gujarAtanA bhavya bhUtakALa' (pRSTha 225)mAM DAlAla geAdAnI upa`kta vAta noMdhatAM lakhe che ke * duniyAnA zilpanA ItihAsamAM gujarAtanAM tAraNA eka AgavuM' aga che, AvAM tAraNe| jayastaMbha athavA te| kIrtistaMbha tarIke badhAelA paNa hAvA joie' gujarAta bahAra sAMcIneA stUpa jyAM che, tyAM e sta meA upara bhinna-AkArauli dharAvatu eka pravezadvAra che. ene 'tritAla tAraNa' kahe che. AkA pramANe A tAraNAne vividha nAma ApavAmAM AvyAM che. sAMcIneA avazeSa traNa ADA pATathI AvRta hovAnA kAraNe ene tritAla tAraNu kahyuM lAge che. gujarAta-rAjasthAnamAM traNa prakAranAM tArA jovA mo che. 'IlikA' 'gavAlukA' ane 'hi DAlaka' (AMdolaka prakAranu), tAraNu bahudhA devasthAna / cAkIomAM, maDapamAM ke pravezadvAre jovA maLe che. gujarAtamAM traNeya prakAranAM tAraNa retiyA paththara (senDa sTAna)mAMthI kaMDArAyA che. keTalIka jagyAe pArakhaMdaranA cUnAyukta paththara (lArkama sTona)mAMthI paNa AvAM tAraNA kaMDArAyA che, bahudhA dhrAMgadhrA ke hi'matanagaranA paththaramAMtha AvA teAraNeA kaMDAravAnA rivAja che. kayAreka tivarI ke jodhapurI lAla paththaramAMthI tu AvA taraNeA kaMDarAya che. rAjasthAnamAM meTe bhAge ArasamAMthI ja tAraNA kaDAnA rivAja che, ArasamAM kaDArelA tAraNA e paththaranI kumAzane kAraNe suMdara lAge che. ene sapheda raMga jhINA pAgamAM thaelI bArIka nakazIthI era sAhe che, eTale ja Abu delavADAnAM ane kuMbhArIAjInA maMdiranAM tArA vizeSa sauMdaryaMyukta lAge che, senDa sTonanA pegana pRththaranAM kaNe!) meTA heAvAnA kAraNe emAM sUkSma ka'DAraNu ghaNuM muzkela bane che, uparAMta tene Arasa jevA caLakATayukta Apa ApI zakAtA nathI, mAdhyama (paththara)nI AvI maryAdA chatAM Aje deza-videzamAM gujarAtanAM tAraNA prasiddha che, te tenAM kaLA-kauzalyanA kAraNe ja. sAdI rIte ja kahevuM hAya te| kahI zakAya ke e stA upara eka channu hAya, enA upara kalAtmaka gebala hAya ane chAnI nIce be staMbhone joDatI A goLAkAra racanA e tAraNa hAya. BOO Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- - MORUM AvAM teNe gAma ke maMdiranA pravezadvAra tarIke bAMdhavAmAM Ave, maMdiranA maMDapa ke cokInAM teramAM chajAnuM kAma 5 kare, enI upara kalAtmaka gebala na hoya, tethI be sta mAMthI pragaTa thatuM taraNuM pATane a kI jAya ne tyAMja tenI samApti thAya. paraMtu pratye tyArUpa taraNamAM chajAne uparano alaMkRta hise hoya ja. te ja! tenI zobhA che, maMdiranA pravezadvAre AvA chajA yukta gebalavALA teNe hoya che. somanAthanA navA maMdiranuM pravezadvAra AvA hiMDelaka prakAranA teraNathI sehe che. tyAM chajA uparanA madhya gebalamAM brahmA, viSNu, mahezanI mUrtio kaMDAravAmAM AvI che. maMDapamAM ke cekIomAM AvuM hiDelaka prakAranuM teraNa heya, te paNa tene gebala ke chajuM na hoya, kAraNa ke maMdirano pATa ahI taraNanA madhyabhAgane sparze che. Abu-delavADAmAM IliMkA ane hiM Delaka prakAranA tAraNo vizeSa jovA maLe che, gavAlukAyukta teraNa taddana sAduM hoya che, tethI tene maMdiranI cokIomAM kaMDAravAmAM Ave che, muMbaImAM kIMgsa sarkalanA jana maMdiranI cokI pAvA gavAlukAyukta toraNavALI che. - A traNeya prakAranA tAraNe makaramukhamAMthI ja pragaTa thatAM kaMDAravAmAM Ave che. IlikA toraNe pATanA madhyabhAga sudhI kamazaH uMce caDhatuM jAya che jyAre hiDelaka prakAranuM raNa sAgaranA taraMganI jema UMca-nIcA laIne madhyabhAgane sparze che, paNa gavAlukA teraNa ardhagoLAkAra svarUpe madhyabhAgane ja maLe che. A tAraNamAM enI bhinna prakAranI sAdagIbharI alaMkRti jovA maLe che. A teraNe maMdiranA maMDapanA stane pATane joDatI alaMkRtirUpe kaMDAravAmAM Ave che, jyAre gebalayukta tAraNe maM.2nA pravezadvAra tarIke kaMDAravAmAM Ave che. emAM badhA ati-alaMkRta evuM hiMDolaka pakAranuM toraNa ja kaMDArAya che. kayAreka emAM I likA prakAra paNu prajAya paNa gavAlukA te kavacit ja. gebalayukta raNamAM staMbha ane teraNanI alaMkRti te bahudhA enI eja rahe che, paraMtu gebala uparanI zilpAkRtiomAM pheraphAra jovA maLe che. jema ke somanAtha maMdiramAM gebalamAM madhyabhAge ziva kaMDAryA che kAraNa ke te ziva maMdira che) ane zivanI AjubAju brahmA ane viSaNu che. je brahmAnuM maMdira he te madhyabhAge brahmA ane AjubAju ziva ane viSNu Ave, temaja staMbhanI upara sara vatI-sAvitrI Ave. evI ja rIte lakSmInArAyaNanA maMdiramAM tene lagatA deve ja gebalamAM kaMDArAya. Ama maMdiramAM pravezamAM ja khabara paDI jAya ke te tenuM maMdira che ? keI kAraNosara maMdirane nAza thaI gaye heya nA pravezadvAra mAraphate khabara paDI jAya ke te kenuM maMdira hatuM ? Ama, gebala e eka deva-pratIka banI rahe che. Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KUVTEARS gebalanI zilpAkRti sivAya samagra teraNamAM koI bAhya pheraphAra jovA maLatuM nathI. AkAranI daSTie te sAmAnya janane emaja lAgavAnuM ke be khaMbhe vacce eka teraNa chajAne joDAeluM che, paNa sUkSamatAthI jonArane tenA AMtarika-zobhanane pheraphAra turata najare caDhI Avaze. makara mukhamAMthI pragaTatA toraNanI bAhya-bAjue vAMganA ke nRtyAMganAonAM svarUpe kaMDarAya che. Ama devamaMdiramAM gebala vinAnAM teraNA maMdiranA maMDapamAM ne gebalayukta taraNe maMdiranA pravezadvAre ke pravezacokIomAM hoya che. temaja AvAM gebalayukta teraNa gAma ke nagaranA pravezadvAre kaMDAravAnA ghaNA prAcInakALe rivAja hatA. vaLI mAvA tAraNe anya sthApatyamAM jemake vAva-kUvA, kuMDa upara ke gAmanA care, killAnA pravezadvAre yA AjamahAlaye paNa kaMDAravAmAM AvatAM. Adhunika jamAnAmAM gebalayukta taraNe, moTA makAnanA kaMpAunDamAM, sarakArI makAnamAM ke rAjamArgo pravezadvAra rUpe kaMDAravA joIe. ethI zahera ke makAnanI zobhA vadhe. enA gebalamAM je te sthAnanuM sUcaka zilpa mUkI zakAya. min?mmmm De bhAratIya zilpakaLA DuM ? saMskRtinuM aMga che ke prAcInakALathI bhAratIya prajAe purUSanI borora kaLAma zilpakaLAne paNa vyavasthita rIte vikasAvela che. mAnasika-bhAvanuM vyaktIkaraNa A kaLAnA mAdhyamathI rAtuM AvyuM che. AdhyAtmika ke bhautika vAtAvaraNamAM vadhu mAdakatA lAvA zilpakaLAno khUba ja phALo che. jagatanA itihAsamAM bhAratIya-zilpakaLA ajoDa ane vilakSaNa DhabavALI rahI che. bhAratIe A kaLAnA mAdhyamathI dharma ane saMskAronuM jatana paNa suyogya rIte karyuM che. prasaMganukULa svarUpe vAstuzAstranA sumeLa sAthe zilpakaLA dvArA bhAratIya dIrdhadaza mahAmanA mahApurUe pASANamAM kaMDArAvI bhAvI-prajAne suyogya mArgadarzana muktapaNe ApavA sayatna karyo che. tethI AbU (delavADA), kuMbhArIyAjI, rANakapura, tAra gA, hamIragaDha, khajUrAha, sAMcI, ramezvara Adi sthaLe AdhyAtmika sthaLamAM prabhu-paramAtmAnA-sAdhyane meLavavA AvanArA bhAvikenA haiyAmAM rahela saMsArI-bhAne palaTAvavA upayogI vAstuvidyA ane zilpakaLAnA subhaga samanvayane sAdhavA saphaLa-puruSArtha thayele dekhAya che. vivekI-taTastha mahAnubhAvoe bhAratIya-saMskRtine sthAyI-paricaya karAvanAra zilpakaLAnuM rahasya tajajJa mahApuruSonA mArgadarzana taLe meLavavuM jarUrI che. - - 2 Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MADUVUNOG pariziSTa-2 kapaDavaMjanI prAcina atihAsika vigatene dazavanAra junA pustakano utAre kapaDavaM (uDApADA)nA nivAsI vidvarya zrI mahA- . sukharAma narasiMharAma bhaTTe khUba mahenata karI aitihAsika che vigatenA saMkalana rUpe kapaDavaMja zaheranuM TUMku varNana che. nAme nAnuM pustaka vi.saM. 1946mAM prasiddha karela, temAMthI ke (pR. 10 thI 50) mahatvanI vigate akSarokSara jijJAsuonA che A hitArthe raju karI che. "sumAre saMvata agIAranI sAlamAM A gAma upara rajapUta rAjAono amala hatuM, paraMtu rAjA kaI jAtanA rajapUta hatA te jANavAmAM AvyuM nathI. A rAjAonA vakhatamAM gAmanI mukaramI moDha vANiyAnA hAthamAM hatI. teo rAjyavyavasthA kevI rIte calAvatA ? tenI mAhitI maLI nathI. divase divase rajapUtanuM rAjya paDatI dazAmAM AvavA lAgyuM te vakhatamAM musalamAnI-rAjya jera para hatuM. A vakhatamAM rAdhanapura ane tenI AsapAsa saradAra mahamadakhAM nAmano navAba rAjya karatuM hatuM, tenI oratanuM nAma lADaNabIbI hatuM, keI samaye te bIbIne pitAnA khAviMda sAthe aNabanAva che, tethI te A tarapha AvI, e bAI jAte hoMziyara, catura ane rAjya calAvavAmAM lAyaka hatI, teNIe paDatI-dazAnA rajapUto pAsethI rAjya laI lIdhuM ne pite rAjya karavA lAgI, tenA vaMzane ghaNA varasa amala rahyo. AgaLa jatAM tenA vaMzamAM mIA mustaphA khAM nAme navAba thaye, te yata upara ghaNe julama gujArato hato, tethI riyalike rAjapIpaLA jaI gAyakavADa sarakArane araja karI ke amArA upara navAba ghaNe julama kare che, tethI hame garIbanI vahAre caDhe." A araja uparathI gAyakavADa sarakAre khaMDerAva pheja ApI laDavA mekalyA. temaNe AvI kapaDavaMja, naDIyAda vagere bhAge kabaje karI navAbane kADhI mUko (saM. 1809), tyArathI A gAma upara ( Round muche nahi. cA nI rAtrI Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAyakavADane amala the, A vakhate gAmanI paTelAI meDha-vANiyAnA hAthamAMthI kevA pATIdAra kezavajI karIne hatA, temanA hAthamAM gaI tenuM kAraNa e ke moDha-vANiyAnI vastI dhIme dhIme nAza pAmI ne DA ghara hatAM te pAsenA saMsthAna vADAsIneramAM jaI rahyA eTale temanI paTelAI nAza pAmI, temanA vaMza hAla vADAsInoramAM che. tyAra pachI saM. 1872-73 (i.sa. 1816-17)mAM aMgreja sarakAre kaDInA mahArarAva gAyakavADane vIjApura paragaNuM ApI kapaDavaMja lIdhuM, te divasathI A gAma upara aMgreja sarakArane amala cAve che. A gAma upara je vakhate rajapUta-lako rAjya karatA DatA, te samaye A gAma mahera nadInA je bhAgane zAhane Are kahe che, te jagAe te vaseluM paDatuM. hAlamAM je jagAe lokenI che te jagAe te kALe ghADuM jaMgala hatuM. vAgha, varU, siDa vagere ghAtakI prANIo rahetAM hatAM, te prANIone tathA jaMgalane nAza karI tyAM vastI zI rIte thaI? te viSenI hakIkata A nIce ApavAmAM AvI che. jyAM hAlamAM nIlakaMTha mahAdeva che, tyAM AgaLa prathama e mahAdeva hatA, paraMtu koInA jANavAmAM nahotA, koI vANIyAnI gAya dararoja te jagAe jaI pitAnI meLe dUdhanI dhArA. karatI, tethI vANuone ghera bIlakula dUdha detI nahIM. A uparathI vANiAe ane govALe tema thavAnuM kAraNa zodhavA mAMDyuM. gupta-rIte gAyanI pAchaLa pAchaLa pharavA mAMDyuM. dararoja niyama pramANe gAye tyAM jaI dUdhanI dhArA karI, te najare joyuM, tethI temaNe vicAra kIdhe ke A jagAe kaMI paNa camatkAra have joIe. bIje divase AvI DuM eka khodANa karyuM, te mAMhe bheMyarAmAMthI mahAdeve nIkaLyA. pachI tyAMja daherU baMdhAvI e mahAdeva lokone jANItA karyA ane mahAdevanuM nAma nIlakaMThezvara pADayuM. mahAdevanI pAse vizALa kuMDa che tyAM AgaLa te samaye taLAva hatuM. e vakhatamAM gujarAtane rAjA siddharAja jayasiMha A tarapha pharavA sArU AvyA, tethI sAthe somadatta karIne eka paMDita hatuM, te paMDitane raktapittane roga hatuM. te roga A taLAvamAM nAna karavAthI nAza pAme, tethI siddharAje te taLAva khodAvavA mAMDyuM te mAMhethI nAraNadevanI, mahAlakSmI mAtAnI ane phulabAImAtAnI ema traNa mUrtio nIkaLI. te mUtione nIlakaMThezvara mahAdevanA daherAmAM mUkI. pachI pote kuMDa baMdhA tathA tenI pAsenI vAva baMdhAvI. e vAvane batrIsa koThAnI vAva kahe che, kAraNa ke pahelAM tene batrIsa keThA hatA. hAlamAM te keThA paDI gayA che, phakta eka ja hayAta che. vaLI te vAva paNa ghaNIkharI bhAgI gaI che. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene myuni. taraphathI rIpera karAvI che, vAvamAM sitAM jamaNI bAjune bhAga na baMdhAvI kaThera karAve che, ne vAva gaLAvI che, te pANI have ghaNuM cha rahe che, ane kone pitAnA upagamAM Ave che. je pANIne vaparAza ghaNe vadhe te pANI ghaNuM sAruM rahe e saMbhava che. siddharAje kuMDa ane vAva baMdhAvyA ane temAM pANI ghaNuM sAruM nIkaLyuM tethI, tathA vizALa navANa suzobhita joI. ghaNAkharA leke rAhanA ArAthI tyAM AvI vasavA lalacAbA. rajapUta rAjAonI pachI je lADaNabIbInuM rAjya thayuM. teNe paNa A jagA pasaMda karI, thelI vastI thaI hatI tethI, pote paNa tyAMja rahIne eka killo baMdhAvyuM. pachI zAhanA ArAthI vastI A killAmAM AvavA lAgI." . e bIbI ghaNI DAhI hatI ne samaju hatI ne samaju hatI. teNe vastIne evI rIte rahevAnI goThavaNa karI ke eka jAtinA loko bIjI jAtimAM rahe nahIM. A goThavaNa pramANe hAlamAM paNa che. paraMtu keTaleka ThekANe bheLaseLa thavA mAMDayuM che. AvI tarehanI gharanI bAMdhaNI kaI jagyAe jovAmAM AvatI nathI. ' e bIbIe vastInA raNane sAru gAmanI Aju bAju pharate majabUta kille baMdhAvyuM ne dareka daravAje musalamAna lekone vasAvyA. pahelAM je jagAe mIThA pANInuM suMdara sarovara hatuM, te sarevara hAlamAM purAI gayeluM che, paNa tenI nizAnIo mAluma paDe che. vaLI e taLAvavALI bhAgoLane mIThA taLAvanI bhAgaLa kahe che daravAjAne paNa mIThA taLAvane daravAje kahe che. e daravAjAnI najIka jAtajAtanA musalamAnone vasAvyA hatA. hAla temanI vastI tyAM nathI, paNa te bhAganuM nAma hAla paNa jaTavADA tarIke lakhAya che, te daravAjA najIka lADaNabIbIe pitAne havA khAvA sArU bAga karAvyo hato, ne beThakane mATe makAne paNa baMdhAvyA hatAM te makAne hAlamAM paDI gayAM che, paNa tenAM jUnAM-khaMDienI nizAnIo hAlamAM paNa maLI Ave che, pitAnA khAviMdanI yAdagIrI mATe bIbIe te bAganuM nAma "saradAra bAga" pADyuM hatuM, te nema hAla kAyama che, paNa bAga kAyama nathI. jene hAla sarakhalIo kuve kahe che te sakhIdAsa nAmanA zAhukAre baMdhAvyo che, tenA nAma uparathI e kuvAnuM nAma sarakhalIo kuvo evuM paDayuM che, e sakhIdAsanA vaMzaja hAlamAM hayAta che, A daravAjAnA rakSaNa mATe mevAtI jAtanA musalamAne vasAvyA, te lekanI hAlamAM vastI nathI. aMtisarIA daravAjAnA rakSaNa sArU "beherIma' aTakanA musalamAnone vasAvyA ane e lekene daravAjA bahAra jene hAlamAM bIDanI vAva kahe che, tyAM Azare 50 vIghA jamIna Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to pArakI mA STUDITELE RE nAdA, kAna - 5 - ka - jAgIramAM ApI, e jamIna hAlamAM temanA vaMzajoe bIjA lokone vecANa ApI che, temanA vaMzanA hAlamAM vADAsInAramAM nekara che. jene nadIne daravAje kahe che, tyAM AgaLa joIA nAmanA musalamAnone vasAvyA, daravAjAnI aMdara temanA ghara che tathA temane coro paNa che. te care paDI javAthI hAla sudhI tenA keTaDAM ubhA che, je A leke A cArAnI aMdara eka mAtele gheTo bAMdhatA hatA, raste janAra AvanAra lokone te gheTAne suMghavAnI pharaja pADatA, evI rItano e lekene julama hatuM, tethI bIbIe te julamagArone sajA karI temane jAgIra laI lIdhI ne temanI havelIo vigere makAne khedI naMkhAvyA. e jagomAM hAlamAM joIAonA vaMzanA IsabakhAM gulAbakhAM karIne rahe che, keTalIka jagamAM rAvaLIA tathA vaNakara (Da) rahe che, e vagomAM hAla khodANa kare che te junI ImAratonA pathare vigere nIkaLe che. e joIA kenI jAgIramAM mehera ane varAMsI nadInI vaccenI keTalIka jamIna che. uttara tarapha jyAM hAla Dabagara lokonI vastI che tyAM eka daravAje hatuM, te daravAje hAlamAM pUrI nAMkhe che, kAraNa ke tyAM sArA mANasanI vastI nahIM hovAne lIdhe, bIjI koI prakAranI dhAstIne lIdhe, tathA ghaNA lekanI avara-javara na hovAne lIdhe, bIbI-sarakAre te daravAje purAvI tene badale, ghAMcIvADA AgaLa eka nAno daravAjo pADyo. tyAM ghAMcInI vastI jAde che ne daravAje nAne tethI tene loko ghAMDIbArI kahe che. jene hAla sarakArI koTa kahe che tene pahelAM sarakArI gaDhI kahetA, temAM hAlamAM mAmalatadAra, phojadAra, sabarajIsTara, vagerenI kacerIo che. pahelAnI kacerInuM makAna sArUM nahIM havAthI bIjI jagAe hAla navI kacerI karAvI tene tA. 17 mI mArca sane 1890thI cAlatI karI che. jUnI sabarajIsTAranI kacerI AgaLa lADaNabIbanI kabara hAla paNa che, sarakArI gaDhImAM bIbIne rahevA mATe makAna hatAM, tene khaMDiera hAla jevAmAM Ave che. vaLI kacerI AgaLa jUnAM khaMDiera hatAM te toDI nAkhyAM che, navI kacerI karAvI te vakhate jUnI-ImAratanA pAyA nIkaLyA hatA, e koTamAM nA daravAje che tyAM vepArI lekane nikAla nathI, tethI te daravAje jakAta levA nAkedAra besato nathI, bAkInA daravAje bese che. hAlamAM jyAM myunisipAlITa che te jAne hAthIe buraja kahe che, kAraNake bIbInA vakhatamAM tyAM hAthI baMdhAtA hatA, hAlamAM kapaDavaMjana keda Na bhAga e bIbInA vaMzajone tAbe rahyo nathI, temanA vaMzajo vADAsInera tathA vIrapuramAM hAla rAjya kare che. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sita 2010 () vADAsInera kapaDavaMjathI bAra gAu pUrva-dizAmAM che, vADAsIneranA navAbIrAjyamAM hAlamAM ThAsarAnA vatanI rA. rA. premacaMdabhAI karIne vaNika-jJAtinA saddagRhastha kArabhArIthI gAmamAM ghaNe sudhAre thaye che, raiyatane paNa sukhamAM vadhAre thaye che, lokone dareka prakAranI keLavaNI ApavAmAM te bhAInI dIrgha--daSTi che. maDha-brAhmaNanI jJAtimAM vAraMvAra kusaMpane jusso Avate, ane amala karavAnI je je janA kare, tene A bhAI pitAnA jore pUrI nahIM paDavA detA kusaMpa rUpI svArane praveza karavA detA nahi. A mahata-kAryathI te bhAIne ghaNo AbhAra mAnI A pustaka sAthe temanuM nAma joDI rAkhuM chuM. he paramezvara ! temanA vaMzajemAM sarve-jana tevAja heje !! vADAsInera jatAM rastAmAM vaDola karIne nAnuM gAma Ave che, tyAM lADaNIbIbIe pitAne visAmo levA sArU keTa baMdhAvele che, temAM eka phera-kuve che, te jovA lAyaka che, hAlamAM te ghaNe khare nAbuda thate jovAmAM Ave che. kapaDavaNaja gAmanI AsapAsa gAyakavADa sarakAre keTanA rakSaNane sArU khAIe dAvelI che. nadIne daravAjo ane koTanI bArInI vacce je khAI che, te khedatAM Azare sAta kuTa- lAMbA hanumAnanI mUrtAi nikaLI hatI, tene gAmaleke sarakhalIe daravAje mIThAbhAI gulAlanI je dharmazALA che, tyAM daherU baMdhAvI besADayA che. siddharAje kuMDavAva baMdhAvyAM. tyAre je mUrtie nikaLI hatI temAMnI nAraNadevanI mUtti, caryAzI mevADA nAmane brAhmaNo ke jeo hAlanI prajAma jozI tarIke vidvAna vargamAM gaNAya che, temanA gharaDAoe pitAnA gharamAM rAkhI hatI, te saMvata 1850-pa2 mAM malhArarAva gAyakavADanI gajarAbAI nAmanI dIkarInuM lagna thayuM, A kAmamAM dezAI-lokee sArI madada karI, tethI te leke upara mahArarAvanI sArI maherabAnI thavAthI, dezAIonI mAgaNIthI nAradevanuM maMdira baMdhAvavA amuka rakama ApI ane dezAIoe maMdira baMdhAvI mUrti sthApana karI, te dezAInA vaMzaje hAla hayAta che. A gAmamAM vahorAonAM prathama eka hajArane Azare ghara hatAM. kuMDavAvanI sAme je piLane jUnI vaheravADa kahe che, te jAe tathA je jagAne hAla pADApaNa kahe che, tyAM temanAM ghare hatAM. tema dhAravAnuM kAraNa e ke poLanuM nAma teravADa che, temaja keTalAMka gharamAM TAMkAM mAlama paDe che, e gee kuvA paNa vadhAre nikaLe che. vaLI pADApoLane nAke hAlamAM te lokonI majIda che, te ghaNIkharI bhAMgI gaI che. hAlamAM veherA tene sApha rakhAve che, horAone rojagAra paDI bhAMgavAthI keTalAka loko nAsI gayA che, ane je rahyA che te potAnI asala jaga choDI bIjI alaga jagamAM jaI Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NETZWOVUZEEURS vasyA che. have dinapratidina temanI vastI tathA rAja ri vRddhi pAmate jAya chetethI ja A gAmane zaheranI paMktimAM gaNavavAne lAyaka thAya che, halamAM teo jathAbaMdha rahe che, temanA gharanI bAMdhaNI jovA-lAyaka che, te leke sAbu tathA kAga dezAvara khAte ghaNe phelAve che, hAla temanAM sAtameM ghara che, temanI jUnI jagAmAM hA hiMduonI vastI che. A gAmamAM prathama salATa leka (patthara ghaDanAra) nI vastI Azare cArase gharanI hatI, jene hAla salATavADe kahe che, tyAM te leke jathAmAM rahetA hatA, e piLanuM nAma temanA raheThANa uparathI "salATavADo' paDyuM che, te haju paNa kAyama che, te lokone dhaMdhe kamI thavAthI teo jatA rahyA ane te jagAe hAla meTa brAhmaNa rahe che, salATavADAnI pAse kAMTAvALI khaDakI che, te nAma paDavAnuM kAraNa e che ke pahelAM tyAM ghI taLavAne kATa hatuM ane hajAro maNa ghIne tela thatuM. aMtesarIA daravAjA najIka hAla je kaMsAravADe kahevAya che, tyAM pahelAM kaMsArA lokenA Azare 300 ghara hatAM, te lokone dhaMdhe paDI bhAMgavA thI teo paNa jatA rahyA, hAla je harasiddha mAtAnuM maMdira che, te kaMsArA lekanI de che, te mAtAnI mUrti prathama zAhane Are gAma hatuM, tyAre TAMkalAnI derIe hatI, tyAM pattharanuM bAMdheluM taLAva hatuM, tyAMthI kaMsArA leke e mUtine lAvyA, jyAre e loko A navI ja e rahelA AvyA, tyAre te mUrtinI sthApanA karI. hAla te kaMsAravADAmAM moDha-brAhmaNa tathA zrAvaka-le konI vastI che, kaMsArA leka ahIMthI naDIyAda, visanagara ne DabhoI jaI vasyA che ne tyAM hAla kapaDavaMjIne nAme oLakhAya che. A gAmamAM luhAra-lekenAM Azare cAra ghara hatA, hAla jyAM nadInA daravAje kuMbhAravADAnI sAme vaherI mAtAnI paLa che tyAM rahe che hatA, te leke nAzI gayA, tenuM kAraNa ema kahevAya che ke e leke khANamAMthI laTuM gALatA hatA, te leDuM gALatAM temAM kaMI vanaspatine padArtha maLavAthI rUDuM banyuM, te rUpuM zI rIte banyuM ? te mAlama paDyuM nahIM, tethI te lekee jANyuM ke rAjyamAM jANa thaze te ApaNane duHkha deze, tema jANI nAzI gayA, te lakanI bhaThThIo mahora nadIne kAMThe hatI, je letuM gAvuM tenA kATanA majabUta TekarA banelA che, te uparathI nadInA te bhAgane kATaDIo Ara he che. je khANamAMthI letuM gALatA hatA te khANe ha hayAta che, keI hunnarI-mANasa tenuM mApa kADhI tajavIja kare te letuM nipaje, paraMtu A gAmamAM hunnarI-mANasenI ghaNuM khoTa che, je hunnarI-mANase hoya te sAbu ane kAca banAvavA mAM paNa meTe sudhAre thAya. Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1] >> 2012 - A kheATa kRpAva Mta paramezvara purI pADA ! e luhAra lAke vaDhavANu, lImaDI tathA amadAvAda tarapha rahe che. sarakArI-koTanI pAse jImAmasIdamAM bhoMyarAmAM zrAvakaleAkanI mUttio che, A gAmanA rakSaNane arthe pahelAM amuka rakama mAMDavAnA mIone ApatA, te rUSi sarakArI nahIM ApatAM, raiyata para kara nAkhI apAtA hatA, pachI saMvat 1902 mAM aMgreja sarakAre raiyata uparathI kara kADhI nAMkhI, temane kaoNmpensezana tarIke amuka rakama ApavA TharAvelI che, te hAla paNa apAya che, hAla paNa gAmane jarUra paDe te vakhate dAkhasta ne sArU peAtAnA mANusAthI madada Ape che. A gAmamAM je malaka leATa che, temane paNa rakSaNa arthe alavA karIne InAmI gAma tathA jAgIra maLelI che, kapaDavaNajathI pazcime sAta gAune cheTe je vAtraka nadIne kAMThe, ajamAvatanA kATa che, te Ajama begaDAne karAvele che. te A tAlukAmAM jovA lAyaka che. vaLI mAMDavA tathA AmalIArAnI vacamAM janAM bhoMyarAM che, tathA phera-kuvA che, te paNa jovA lAyaka che. uparanI saghaLI hakIkta kapaDavaNujanA rahIza dezAI manasukhabhAI geAkaLabhAI taraphathI maLelI che, tethI te bhAI nA huM ghaNA AbhAra mAnu chu. pR. 29:-- rANIvAvanI ttare zAkhAnA kuvA che, tenI sAme vIzAnImA vANiA zeTha lallubhAI mAtIcaMdano vahu zeThANI mANekabAInI badhAvelI meATI dharmAMzALA che, e dhazALAmAM mIThApANInA kuvA che, vacamAM cAka che, tyAM abAmAtAnu herU che, cAkanI dakSiNe ane pazcime mALa che, ne kANu baMgalA che, tyAM zrImata lAkA utare che. sAdhAraNa vanA loko meDA upara tathA nIce eTalA upara utare che, ane cheka namaLI--sthitinA leAkA bahAranI bAjue ATalA upara utare che, hAlamAM e dhama zALAnI dekharekha zeTha kevaLabhAI jeca'dalAI taraphathI rAkhavAmAM Ave che, hamAM hamaNAM tenA vahivaTa zrI vIzAnImAnA pa`cane keTa taraphathI soMpavAmAM Avye che, tenA pAMca TrasTIe nImAyA che. pR. 30 :-mANeka zeThANInI dhazALAne agnikhUNe vaijanAtha mahAdevanu daherU che, A gAmamAM brAhmaNa jJAtimAM adumbara karIne eka nAnI nAta che, te jJAtimAM koI AzArAma ANuMdarAma karIne mahApurUSa thaI gayA, temaNe saMvat 1645 mAM vaijanAtha mahAdevanu daherU tathA vAva uparanA bagalA badhAnya, ane temanA pitrAI bhAI narabherAma parasAtame pesatAM jamaNI khAjunA bhAga kha MdhAvyeA, tyAra pachI DAbI bAjunA bhAga vIzAnImA vANiAnI jJAtinA mehatA kAlIdAsa jIvaNubhAI e pAchaLathI khaMdhAvyA che, AzArAma ANuMdarAmanA vaMzajo hAla paNa hayAta che. pR. 33 :-sarakhalIA kuvAnI sAme uttare e nAmanA meTo daravAjo che, pazcime ca di 11 Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GuIvateURS vIzAnImA vANiAnI jJAtinA zeThe mIThAbhAI galAlanI AMdhAvelI moTI dharmazALA che, temAM vacce hanumAnanuM daherU che. tyAM AkhA gAmanA hiMdu- mA~ mAnanArA leke Aso vada 14ne rAja suze|bhita vastra tathA vividha tarehanAM AbhUSaNa ane dhAraNa karI tela caDhAvavA jAya che. pR. 49 :- masIdamAM pesatAM daravAjA para lekha che, tenI matalakha nIce pramANe che. hIjarI sana 770 eTale sa Mvat 1409mAM A gAmanAM humAyu tathA phirAjazAha nAmanA be bhAI rAjya karatA hatA, temaNe paramezvaranA hukamathI hava nI aMdara huM haMmezAM kAyama rahenAra makAna masIhanA mInArA baMdhAvyuM, kacerImAM jatAM DAbe hAthe khAjo lekha che, temAM phakta te pAdazAhanAM sagAvahAlAnAM nAma che; teneA tarajumA karelA che, paraMtu * gAnI sa Mkocane lIdhe dAkhala karyAM nathI, pRSTa 49 :-tyAM eka masIda che ane vIzAnImA vA iA mIThAbhAI gulAlanI khaMdhAvelI pAMjarApALa paNa tyAMja che. pRSTa 50 :-vaDAnI khaDakI, ane DhAkavADI jemAM nIma jJAtinA vRjalAla meAtIcaMde saMvat 1904nA vaizAkha vada 6 ne rAja AdIzvaranuM (zrI zAMtInAthanuM) mATu daherU baMdhAvyuM che, (jIIddhAra karAvyA) aSTApadajInu' derAsara svargavAsI zeTha nahAlacaMdabhAI nathubhAInAM mAtuzrI zeDhaNI amRtabAI e....sa`vat 1942nA vaizAkha sudra 11 ne roja baMdhAvI taiyAra karyu, zrAvaka leAkeAnAM khIjA sAta derAsara che, AnA jevuM khIju derAra koI jagAe jovAmAM Avatu nathI, A derAsara baMdhAvatAM Azare be lAkha rUpiA kharca thayA hatA. hy pRSTa pa1 :-dalAla vADo tyAM vIracaMda lAladArA karIne koI nImA vANiAe sat 1928 nA vaizAkha suda 6 ne rAja zrI vAsupUjyantu deza sara khaMdhAvyu hatuM, te hAla meAjuda che. pRSTha 51 :-tyAM zAmasaiyadanA cakale eka paDI che, ane kaDIAnI masIda che. tene lekha kAjhI sAhebanA daphataramAM lakhelA che, jenI malama nIce pramANe che. pharamAyuna nakhI sAhebe e masIda (je khagI aa jevuM havAmAM ubhuM rahenAra makAna ) dunIAne mATe yAdInane mATe sane sarakhA haka ApIne ane bIjI daragA paramezvaranI (khudAnI) hastI samajavA mATe hIjharI sane 720 (sat 1359) mAM baMdhAvelI che. vaLI e lekhamAM abula phatA-ashemadazAha khIna mahemadazAha-khIna mujaphpharazAha-sulatAna khIna sulatAna e pramANe nAma paNa ApelAM che. kapaDava'ja :-vIzAnImA vaNikatA jJAtinA itihAsa (le. mahAsukharAma prANanAya zretriya ) I. sa. 1953 mAM zeTha vADIlAla manasukharAma pArekha mATalIoyanI kaMpanI muMbaI- vALAe prakAzita pustakanA pariziSTa-1 pR0 224) mAM mahattvanI nIcenI noMdha che.) COCOX 12 Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WAS Verum zm nimimamma} kapaDavaMjanI { aitihAsika mAhiti ? kheDAnI uttara-pUrve 36 mAIla upara mahora nadInA pUrva-kAMThe killAvALuM ne moTA vepAra-dhaMdhAnuM 13,982 mANasanI vastIvALuM ne rUA. 6670) nI myuni. nI upajanuM zahera che. e janA-kALathI vaseluM che, pAMcasethI AThase varSanAM ghare Aja paNa che, ane koTanI divAla pAse junA-zaheranI jagA paNa che, koI tene kapaTapura kahe che, pAMca kabarathI nAma kapaDavaMja paDyuM, ema paNa keTala ka kahe che. I. sa. 1736mAM mareThA tathA kALInA humalAthI e zahera mareThAonA hAthamAM AvyuM, te pachI I. sa. 1816-17 mAM temane briTIza sarakAra pAsethI vIjApura laI kapaDavaMja briTIzene ApyuM hatuM, te vakhate kapaDavaMjamAM daza hajAranI vastI hatI. madhya-hiMdusthAna ane dariAI kaThe enI vacamAMnA moTA mArgamAne eka mArga kapaDavaMjana hovAthI tyAM ghaNe pAra dhaMdho cAlatA haze, 1816mAM te sArU bAMdheluM hatuM. - I. sa. 1864mAM eTale saMvata 1920 mAM tyAM vepArI tathA zAhakAra-dolata AbarUmAM joIe to phakta naDIAdathI ja utaratA hAra meTA vepArI hatA. teo akIka ne paMdara mAIla upara mAjama nadI che, temAMnA kAMkarA ekaThA karatA. sAbu, kAca ane cAmaDAnAM kuvaThA (ghI bharavAnAM) banAvavAnAM kArakhAnAM hatAM, dhAtu kacare kapaDavaMjamAM maLate, jenAM DhephAM hAla gAmane pAdare dekhAya che. | madhya-hiMdusthAnamAMthI anAja tathA aphINa AvatuM ane gujarAtamAMthI taMbAku jatuM. kapaDavaMjane mAla vADAsInera paMcamahAla thaI madhyahiMdamAM ja hate. zaheramAM jovA lAyaka eka taLAva ane eka maherAba caulukya samayanAM che, (1000-1300) taLAvane mATe kahevAya che ke te siddharAja jayasiMhe baMdhAvyuM hatuM, (I. sa. 1094-1143) e rAjAno eka buddo bhIma nAmane bATa bahu rogane bharyo madhumatI-vAtrakamAM nahAvA Ave, te kAMThA upara ahIM tahI pharate te, tevAmAM eka pANIthI bharelA khAbocIAmAM tene paga kha ne te uMDA pANImAM paDe. paNa sakhata mahenata karI tarIne jyAre kAMThe AvyA tyAre te juvAna ane jabara thaye hate. e vAta rAjAe jANuM, tyAre teNe viSNunuM tyAM daherUM baMdhAvyuM, eka kuMDanI dakSiNe jamInanI aMdara mahAdevanuM daherUM , paNa tenI hajI kharekharI zodha thaI nathI. vaLI eka sArI majIda ane kabara enI nizAnIo che, navA makAnamAM (kaMsAra vADIne cakale DhAkavADInI khaDakImAM) eka jaina daherUM che, te keTalAka varSa upara deDha lAkhane kharace baMdhAveluM che, aMdaranI jagyAe ArasanA thAMbhalA che, ne keTalIka jagAmAM ghaNI ja sArI pharasabaMdhI che, eka khUNAmAM bhoMyarAnA oraDAmAM kALA pattharanI (zrI pArzvanAthanI) mukti che, bombe-gejhITIaramAM te varNana nIce pramANe che, jenI nakala karI A sAthe sAmela karI che je jayAthI khAtrI thaze. Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - ES VETEMAS GAZETTEER OF THE BOMBAY PRESIDENCY 1879 Volume III Pages 171-173 Kaira and Panchmahals. Kapadwanj North Lat. 23.1. East Long. 73.7. Of modern buildings, that of most note. is a Jain place of worship. This temple built about twentyfive years ago, t a cost of PS15,000 (1.50,000) is raised on a ten feet high stone plinih. The interior is richly ornamented with marble pillars and a marble pavement is said with much delicacy and taste. At one corner is a plain underground hamber with a black stone image. Under Government orders, Bombay, Printed at the Government Central Press vahoravADamAM pAMca makAna che, temAM eka marajIda ghaNI dekhAvaDI che, ghaNuMja jUnAM ghara ucAM ane lAkaDA upara nakazI karelAM che, mAmalatadAranuM khANuM, polIsa ophisa sabaja jajanI keTa, pisTa-ophisa, DIspensarI e paDavaMjamAM che, purva daravAje eka dharmazALA che, te eka dhanavAna vepArInI vidhavA e zeThANI mANekabAIe) lAkha rUpiyA kharcane baMdhAvI che. I. sa. 1453mAM kapaDavaMja AgaLa amadAvAdanA rIlatAna kutabudIna zAhe mALavAnA sulatAna sAme cheDA kalAka laDAI karI jIta meLavI, paNa laDAImAM sulatAna zAhanI chAvaNImAM ghusI tene tAja tathA aMge jaDele kamarabaMdha laI javAne zaktimAna thayA hatA. kahevAya che ke dhoLakAnA rahenAra je daravAja A e nAme oLakhAtA, teonI bahAdurIthI gujarAtanA bAdazAhanI jIta thaI hatI, mALavAnA sulatAnane uzkeranAra mujhapharakhAna hatuM, tene pakaDI ThAra karavAmAM AvyuM haze ane tenuM mAthuM kapaDavaMjanA daravAjA upara hADayuM hatuM. vizAnImA ItihAsa pR0 224-226 mAMthI haATER ja R F . ! Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ BEMUM zrI vardhamAna svAmine namaH Tian Tian Tian Tian Tian Tian Ji Yan Zheng Yu Ce pariziSTa-3 prabhuzAsananI ArAdhanAnA phaLarUpa sarvaratinA paMthe janAra pUra caritranAyakazrInI janmabhUmimAM thayela mahAnubhAvonI nAmAvalI pU. caritranAyakazrI je bhUmimAM abhyA, te bhUminA dhArmika-saMskAronA gADha-pariNamana-baLe sAhajika-rIte tyAga-tapa-saMyamanA the aneka puNyavAna-AtmAo thakabaMdha rUpe jaI zakayA. tethI anya-nagare karatAM pU. ritranAyakazrInI janmabhUmi tarIke udAtta-gauravavaMtI banela kapaDavaMjanI bhUminI advitIya gaurava-garimAne vadhu paricaya meLavavA mATe prakaraNa-14 (pR. 74)mAM saMkSipta rIte vicArAyela saMyamapaMthe vicaranArA kapaDavaMjanA puNyAtmAonI vAta para prakAza pAtharanAra keTalIka mahatvanI nadhi ahIM raju karI che. saM. ] pU. sAdhu bhagavate - kema dIkSita nAma saMsArI nAma kama dIkSita nAma saMsArI nAma 1 Ananda sAgarajI hemadabhAI 13 yazobhadra sAgarajI mukuMdalAla, 2 maNi vijyajI maNa lAla 14 prameda sAgarajI popaTalAla 3 jIva vijayajI maMgaLabhAI 15 sumana sAgarajI 4 lakSamI sAgarajI 16 jitendra sAgarajI jayaMtilAla 5 cAritra sAgarajI cunIlAla 17 vibudha sAgarajI vADIlAla 6 vinaya sAgarajI vADI pAla 18 cidAnaMda sAgarajI caMdulAla 7 caMdrodaya sAgarajI caMpakalAla 19 hita sAgarajI harajIvanadAsa 8 mRta sAgarajI somAbhAI 20 kSemaMkara sAgarajI kasturalAla 9 labdhi sAgarajI caMdulAla 21 sUryodaya sAgarajI hasamukhabhAI 10 buddhi sAgarajI : bALa bhAI 22 kaMcana sAgarajI kAntilAla 11 prabodha sAgarajI piopaTalAla 23 puNya vijayajI caMdulAla 12 janaka sAgarajI bAbu bhAI 24 kIti vijayajI kezavalAla noMdha : prayatna karavA chatAM pUrI jANArI na maLavAthI dIkSAvarSa ane dIkSA tithi vyavasthita rIte darekanI na maLI zakavAthI ane mAhitI ApavI ThIka na dhArI, te te vigata jatI karI che vaLI prathama dikSA kenI thaI! pachI kenI thaI ? te vAta paNa cekakesa rIte na - maLI zakavAthI vyavasthita kamamAM raju karI zakAI nathI. Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama dIkSita nAma 1 puSpAzrIjI 2 manaharazrIjI 3 sumalayAzrIjI 4 vicakSaNAzrIjI 5 sUryakAntAzrIjI 6 padmalatAzrIjI 7 nirUpamAzrIjI 8 zubhedayAzrIjI 9 prabha'janAzrIjI 10 kanakaprabhAzrIjI 11 caMdraguptAzrIjI 12 nityAyAzrIjI 13 tilakazrIjI 14 tArakazrIjI 15 manakazrIjI 16 tilettamAzrIjI ataCS sAdhvIjI mahArAjo hIrazrIjInA ziSyA parivAra : sasArI nAma krama dIkSita nAma 18 nirajanAzrIjI 19 dayAzrIjI 20 tI zrIjI A pradhAnamena mahAkAena caMdanabena vimalAbena suMdaraena prabhAvatIbena nima LAbena zazikalAbena prabhAvatIbena kaMcanabena coMdanabena kAntAbena vimalAbena tArAbena maNimena tArAkena 17 ga ra mAM 16 21 rAjendrazrIjI 22 kIti latAzrIjI 23 ratanazrIjI 24 caMdrodayAzrIjI 25 kusumazrIjI 26 sunaMdAzrIjI 27 kayazAzrIjI 28 dharmAMdayAzrIjI 29 mahAnazrI 30 arUNlRAdayAzrI 31 abhyudayAzrI 32 devayazAzrI * 17 snehaprabhAzrIjI bhadrAbena noMdha : jANakAra-vyaktione pUchavA chatAM prAmANika-sAdhanAnA abhAve dIkSAva temaja bIjI jarUrI vigata ApI zakAI nathI. saMsArI nAma zAMtAena caMpAbena kusumabena vimalAbena kAntAmena (puNyavijayajInA saMsArI mAtuzrI) caMpAbena caMdanabena kamaLAbena * kusumabena ` dhIrajabena ka pa Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ li 2074 - te invinimummas sAdhvIjI mahArAja nuM { dAnazrIjIne ziSyA parivAra nuM krama dIkSita nAma saMsArI nAma kama dIkSita nAma saMsArI nAma 1 damayaMtIzrIjI zAMtAbena 14 subuddhizrIjI suMdarabena 2 tilakazrIjI tArAbena . 15 kAMtAzrIjI kAMtAbena 3 kusumazrIjI kamaLAbena 16 kaMcanazrIjI kaMcanabena 4 pradhAnazrIjI paradhAnabena 17 upazAMtazrIjI paradhAnabena 5 naMdAzrIjI zAMtAbena 18 suzIlAzrIjI suzIlAbena 6 vidyAzrIjI kamaLAbena 19 kanakaprabhAzrIjI kaMcanabena 7 vinayazrIjI suMdarabena 20 svayaMprabhAzrIjI nImubena 8 prItizrIjI puSpAbena 21 prabodhazrIjI padmAbena 9 bhadrAzrIjI bhadrAbena 22 dhanazrIjI dhIrajabena 10 sudharmAzrIjI suMdarabena 23 sudarzanAzrIjI metIbena 11 pravINazrIjI vimalAbena 24 hemendrazrIjI suzIlAbena 12 jazazrIjI zAMtAbena 25 ramaNIkazrIjI rUkhIbena 13 sujJAnazrIjI vimalAbena 26 okArazrIjI bhadrAbena noMdha :-kapaDavaMjanI bhUmi kharekhara dharmabhUmi che, khaMbhAta, rAdhanapura chANa AdinI jema saMyamanA paMthe janArA bhAvikenI vaNathaMbhI vaNajAra lagabhaga satata cAlatI hoya che. prayatna karavA chatAM pUratI mAhitI maLI nathI, hajI ghaNuM nAma bAkI hovAnuM jaNAya che. A sivAya bahAra gAmanA bhAvikoe kapaDavaMjamAM saMyama grahaNa karyuM hoya tevA nAme paNa ghaNuM che. samayAbhAve te mAhitI ApI zakAI nathI. IIII khiI rIrika Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaDavaMjanA dIkSAbhUmi tarIkenA goravane cAra-cAMda lagAvanAra zeThazrI zivAbhAInA dharmaniSTha-kuTuMbane saMkSipta paricaya kapaDavaMja jaina zrIsaMghamAM aneka kuTuMba evA che ke jemAMthI dIkSA lenAra mahAnubhAvone avirata pravAha cAle che, je Aje paNa cAlu che. temAM paNa zeThazrI zivAbhAInuM kuTuMba pitAnI AgavI-saMmaniSAnA mahekatA-vAtAvaraNathI viziSTa pratibhAvaMtu sthAna dharAve che. tene TUMka paricaya meLavavA nIcenI mAhitI jANavI jarUrI che ke jethI aMtaranA guNanurAganI sudaDha keLavaNI suzakaya bane che. kapaDavaMja jaina zrIsaMghamAM zeThazrI zivAbhAI dharmaniSTha agaNya vyakti tarIke suprasiddha hatA, temanA traNa putro (1) jhaverabhAI (2) cunIlAla (3) maganabhAI AmAM zrI jhaverabhAIne cAra putro ane be putrIo, (1) somAbhAI (2) zAmaLadAsa (3) kezavalAla (4) vADIlAla (1) pradhAnabahena (2) samarathabahena semAbhAIe vi. saM. 1991mAM saMyama grahaNa karyuM, jemanuM zubha nAma pU. munizrI butasAgarajI ma. hatuM. jeono svargavAsa vi. saM. 1998mAM jAmanagaramAM thayela, saMsArI-saMbaMdhe temanAM patnI mANekabahene paNa saMyama grahaNa karela, jemanuM nAma zrI manaharazrIjI hatuM. semAbhAIne be putro ane be putrIo hatI, (1) caMdubhAI (2) kAntilAla (1) caMpAbahena (2) dhIrajabahena caMdubhAIe vi saM. 1987 dvitIya aSADa suda pAMcame pU. Agama ddhAraka AcAryadevazrI pAse rAjanagara-amadAvAda (vidyAzALA)mAM dIkSA lIdhela, jemanuM nAma pU. sva. gaNizrI labdhi sAgarajI ma. hatuM. kAntilAle paNa vi. saM. 1987 . su10nA maMgaLa dine kapaDavaMjamAM dhAmadhUmathI - Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jila ) 1977 Ila va. A. zrI vijaya lakSmaNabhUrIzvarajI ma.nA ziSya tarIke dIkSA lIdhela, jemanuM nAma. munizrI kaMcanavijayajI rAva. jeoe pU. AgaddhA-AcAryadevazrI pAse upasaMpadA grahaNa karI pU. Agama ddhAraka AcAryadevanA atyaMta-nikaTanA sevAbhAvI aMtevAsI ane vizvAsu ziSya tarIke kArakIdI meLavela. jeo khUba vyavahAra-catu, zilpavidyAniSNAta ane cakara-buddhivALA nivaDyA, jeonI dekharekhataLe pAlItANA-suratanA jaina AgamamaMdiramAM plAna banAvavAthI mAMDI jinAlayanirmANanI nAnI-moTI dareka vAte zilpazAstra ane kalAnA sumeLavALI banI. jeo hAla pU. paMnyAsI kaMcanasAgarajI ma. nAmathI jaina zrIsaMghamAM paricita che. caMdubhAIne patnI zrI caMdanabahene paNa sA. zrI hIrazrIjI ma.nA samudAyamAM dIkSA grahaNa karela, jemanuM nAma sva. sA. zrI sumalayAzrIjI hatuM. jeonI nizrAmAM sAdhvIjIone vizALa parivAra saMyamana apUrva sAdhanA karI rahelA caMdubhAInA suputra zrI hasamukhabhAI paNa vi. saM. 1987mAM dIkSA laI pU. AgamedvAraka AcArya devazrInA laghubALa ziSya thayA, jemanuM nAma munizrI sUryodayasAgarajI ma. rAkhela. jeozrI khUba zAMta svabhAvI, saraLa, AgamaLyAsI, karmagraMtha AdinA sUkama tAtvika padArthone jhINavaTabharI rIte sama ) yathAgya pratipAdana karanAra sAgara-samudAyanA aNamola ratna jevA Aje pU. paM. zrI sUryodayasAgarajI manA nAmathI jaina saMghamAM vikhyAta che. caMdubhAInA suputrI zrI vimalAbahene paNa pitAnI saMsArI mAtAjI sAthe saMyamagrahaNa karela, je Aje 5. sA. zrI vicakSaNAzrIjInA nAmathI aneka ziSyAone gurUNI tarIke saMyamamAge apUrva preraNAdAyaka tarIke sAdhvIgaNamAM zobhI rahyA che. caMdubhAInA suputrI dhIrajabahenanI cAra putrIo hatI, te badhA prabhuzAsananI nizrA svIkArI hAla apUrva rIte saMya ma pALI rahela che. (1) suMdarabahena rava. sUryakAntAzrIjI ma. (2) prabhAvatIbahena (3) zazikalA bahena zubhadayAzrIjI ma. (4) nirmaLAbahena nirUpamAzrIjI ma. A rIte zrI jhaverabhAInA cAra putro paikI emAbhAInA kuTuMbamAMthI cAra dIkSA purUSonI ane sAta dIkSA bahena nI thaI jhaverabhAInA bIjA putra zAmaLadAsabhAInA kuTuMbamAMthI zAmaLadAsanA suputra karaturabhAInA supatnI mANekabahenanI dIkSA thA , jeo hAla sA. zrI manakazrIjInA nAmathI saMyamI tarIke vicarI rahyA che. IN00 :00 S. jIlaing UTIO Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhaverabhAInA tRtIya putra kezavalAla vi. saM. 1968mAM sava. pU. A. zrI nemisUrIzvarajI ma.zrInA varadahaste kapaDavaMjamAM dIkSA laI pU. munizrI kItivijayajI ma. nAmathI agiyAra varSa saMyama pALI vi. saM. 1970nA bhAdrapada vada-3nA roja khaMbhAtamAM svargavAsa pAmyA. jhaverabhAInA caturtha putra zrIvADIbhAInA suputra zrI mukuMdabhAIe pU. zrI AgamoddhAraka AcAryadevazrI pAse pU. va. gaNazrI labdhisAgarajI ma.nA ziSya tarIke dIkSA lIdhI, je Aje pU.paM. zrI yazobhadrasAgarajI ma. nAmathI vicarI zAsananI anekavidha prabhAvanA karI rahela che. tathA vADIbhAInA suputrI zrI bhadrAbahene sAdhvIzrI sumalayAzrIjI ma. pAse snehaprabhAzrIjI nAmathI dIkSA grahaNa karI. jhaverabhAInI prathama putrI pradhAnabahene sA zrI hIrazrIjI ma.nA ziSyA tarIke pupAzrIjI nAmathI dIkSA grahaNa karI. pradhAnabahenanA sutra zrI popaTabhAIe vi. saM. 1987 dvitIya asADa suda panA roja dIkSA svIkArela, jeo khUba zAnta, sarala svabhAvI ane khaTapaTathI rahita heI samudAyamAM dharmarAjAnA nAmathI vikhyAta banyA che. hAlamAM teozrI paM. zrI prabodhasAgarajI ma.nA nAmathI saMyamI jIvana gALI rahyA che. piopaTabhAInA supatnI prabhAvatIbahene paNa pitAnI dIkarI kaMcanabahena sAthe saMyama grahaNa karI jIvana dhanya banAvyuM che, jenA nAma anukrame zrI prabhUjanAzrIjI tathA zrI kanakaprabhAzrIjI che. popaTabhAIne bhAI jesiMgabhAInAM prathama patnI caMdanabahene pitAnI putrI kAntAbahena sAthe prabhuzAsananI dIkSA svIkArI, teonA nAma anukrame zrI caMdraguptAzrI tathA nityodayAzrIjI che. jesiMgabhAInAM dvitIya patnI caMpAbahenanA putra pannAlAlabhAI e paNa bAlyavayamAM pU. paM. zrI prabedhasAgarajI ma.nA ziSya tarIke munizrI pramodasAgarajI nAmathI dIkSA grahaNa karela. jhaverabhAInAM dvitIyaputrI samarathabahenanA putrI zAMtAbahene paNa zrI niraMjanAzrIjI nAmathI dIkSA grahaNa karela, A rIte jhaverabhAInA kuTuMbamAM ATha purUSa ane paMdara bahenee saMyamanA paMthe prayANa karI jIvana dhanya banAvyuM che. A sAthe raju karela zivAbhAInA dhArmika kuTuMbanI vaMzAvali uparathI A vAta spaSTapaNe khyAlamAM Avaze. ). Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 197 jhaverabhAI 1 semAbhAI zrutasAgarajIma. supatnI sAmaLadAsa kapaDavaMjanI bhavya vibhUtisamA zivAbhAI zeThanA kuTuMbanA dhArmika-paricaya supatnI mANekabena mANekamena manaharazrIjI pU manakazrIjI ca dulAla sva. gaNI zrI labdhisAgarajI ma. supatnI caMdanabena sumalayAzrIjI krAntIlAla pU. paM. zrI kacanasAgarajI ma. hasamukha vimaLAbena pU 5 zrI vicakSaNAzrIjI sUryodaya sAgarajI ma. zivAbhAI - cunIlAla kezavalAla z2Iti vijayajIma vADIlAla mukundabhAI bhadrAena pU pazrI snehaprabhAzrIjI yazAbhadrasAgarajI ma. capAmena dhIrajamena pradhAnamena puSpAjI 1 pe|paTalAla jesI galAlanA pU paM.zrI praoAdhasAgarajI ma. huM supatnI supatnI prabhAvatI prabhajanAzrIjI 1 kacanaena *nakaprabhAzrIjI caMdanabena caMdraguptAzrIjI J caMpAena kAntAbena nitye dhyAzrIjI maganabhAI samaratakhena 1 zAntAbena nirajanAzrI panubhAI pU.zrI.pramAdasAgarajIma. sudabena zazikalA prabhAvatI nima LAena sUrya kAntAzrIjI padmalatAzrIjI zubheAyAzrIjI nirUpamAzrIjI noMdha - A kuTu MbamAM kulle 23 dIkSita thayA che, pUrva kALamAM pU. A. zrI. A rakSita-sUrIdhara bhagavatanA mhelA kuTu Mbe A rIte pravajyA aMgIkAra karI hatI, paNa vamAna-kAlamAM ATalu` vizALa-kuTuMba ATalI bAlyAvasthAmAM dIkSA aMgIkAra karI hoya tevA da!khale gujarAtamAM te zuM paNa hindabharamAM maLI zake tema nathI. Ge Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dupinis RS 48 ~o~~ pariziSTa-4 pU. AgamoddhAraka AcAya devazrInA jIvana-caritranA AlekhanamAM prathama--khaMDamAM kapaDavaMjanI himAnA varNana prasaMge. jenA ullekha thayA che, tevA dharmastha nA ane dhArmika vyaktiA paikI keTalAkanA sabaMdhe " zrI vIzA nImA vaNika jJAtinA itihAsa pustaka keTalAka phakarA jijJAsuonA hitArthe a 77 karyAM che. pariziSTamAMthI sAbhAra uddhRta saM] (1) zrI ciMtAmaNi pArzvanAthajInA derAsarajInA jIrNoddhAra (pR. 16) savata 1965 thI A derAsaranA vahivaTa Adina sudhI dozI za MkaralAla vIraca MdanA hastaka che. AnAM pahelAM A vahivaTa samasta paMca taraphathI cAlatA hatA. teAe jyAre Ane vahivaTa hAthamAM lIdhA tyAre temane mAtra 130] muDI maLe ii, paNa teoe peAtAnI mahezIthI ane pramANikatAthI vahIvaTa calAvI tenI purAMtamAM gAje eka lAkha uparanI milakata batAvI che. zeDa zakaralAla hAla hayAta che. temanI u Mmara A eMzI uparanI che. teo pAsethI je kaMi thADAghaNA junA itihAsa jANavA maLyA che te ApatAM AnaMda thAya che. A derAsara jyAM Avelu che tene zyAma-sauyadanu ca 3 Aja paNa kahe che. kAraNa ke tyAM pahelAM musalamAnonI vastI hatI te leAko pAsethI dezIvaNalAla su MdaralAla, zA. ratanajI geApALa, zA. zAmaladAsa ra'gajI (zaMkaralAla bhUrAbhAI (vaDavAmA) vigeree eka pachI eka makAno laI musalamAnanI vastI ane temanA ghare! AghA kA yA ane vacce eka koTa badhAvI chuTA pADayA. te divAleA Aja paNa meAjuda che. AnA khI 1 purAvA tarIke hAla jyAre A derAsarano jIrNoddhAra karAvA mAMDaco tyAre kheADhatAM padmara-sA phUTa UDe gayA, (TAMku khanAvavA A khAdakAma thayu hatu) khAdatAM aMdara hADakAMnA moTA jaththA ma yA, hatA. lAge che ke te samayamAM musalamAna rahetAM haze, athavA teA hADakAM nAkhavA mATenA khADA A jagyAe haze. game tema paNa A jagAe musalamAnonI vastI hatI te puravAra thAya che. aDhAramI sadInA chevaTanA bhAgamAM A derAsaranI sthApanA thaI hAya tema lAge che. hAlanI mULanAyakajInI pratimA khodakAma karatAM maLelAM, hAla je mANekabAi zeThANInuM anAthAzrama che. te jagAe khAdyakAma karatA maLelAM. FJ003mAM || ka 22 Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + - - - A pratimAjI nikaLyA tyAre te vakhatanA zrAvakoe teja jagAnI bAjumAM je kaMI makAna maLI zake tevA haze te laI. te makAnane derAsaranA rUpamAM pheravI, tyAM pratiSThA karI. A uparathI ema lAge che ke A vakhate zrAvakonI sthiti bahu sArI nahi heya, kAraNa ke mULa derAsara ghaNuM sAMkaDu ane devadarzana mATe vAratahevAre agavaDa paDe tevuM hatuM. pratiSThA thayA pachI zrAvakanI sthiti ghaNI sudharI, ane AthI zrAvakone A derAsara pratye bahu bhAva vadhe. zeTha mIThAbhAI gulAlacaMde A harakta dura karavA AgaLanI bIjI jamIne ane ghare vecAtA laI derAsarane vistAra vadhAryo. june je cekane bhAga hatuM tyAMthI TheTha zA. zaMkaralAla bhUrAbhAInA ghara taraphanA karA sudhIne bhAga temane banAvI Ape A vakhate pahelo mALa paNa baMdhAvyuM ane junA derAsarane paNa marAmata karAvI ApyuM. hAla je nakazIkAma, meghADaMbarI, thAMbhalA kamAne vigere judI kArIgarI vALuM lAkaDakAma jevAmAM Ave che, ane jIrNoddhAra nimitta hAla kADhI nAkhavAmAM AvyuM che, te badhuM zeTha mIThAbhAI gulAlacaMde baMdhAvI ApeluM, nIce zrI mallInAthajIne gabhAre temaja upara zrI zAMtinAthajIne gabhAre paNa temaNe baMdhAvelo. " A badhuM lagabhaga saM. 1850 thI 1875 daramiyAna baneluM hoya tema lAge che, kAraNa ke zeTha zaMkaralAlabhAInA kahevA mujaba zrI zAMtinAthajInA derAsarane jIrNoddhAra thayA pahelAM Azare pacAsa varSa pahelA A derAsarane jIrNoddhAra zeTha mIThAbhAIe karAvyuM hatuM. - zrI zAMtinAthajInA derAsarane jIrNoddhAra saM. 1904nA vaizAkha vada 6nA roja thayela. A jIrNoddhAra zeTha vRjalAla motIcaMde karAvela ane te ja vakhate A derAsaramAM zrI AdIzvara bhagavAnanuM derAsara AgalA bhAgamAM banAvyuM. anumAna thAya che ke ciMtAmaNijInA derAsaramAM vadhArAnI jamIna umerI tyAre kaMI UMDe sudhI khedakAma kareluM nahi hoya, temaja mULanAyakajInI pratimA te kAyama hatI eTale tevA khedakAmanI jarUra paNa nahi lAgI heya. A zrI ciMtAmaNi pArzvanAthajInI pratimA ghaNuM junA ane prAce karI zrI saMpratirAjAnA bharAvela biMbemAMnA eka che. A vAta te pratimAjInI mukhAkRti temaja hAtha nIcenA TekA tathA ghATathI mAluma paDe tevuM che. A derAsaranI pratiSThA pUjyapAda sUrIzvara zrI 1008 zrI vijayalakSmI sUrIjIe karAvela hatI ane tyArathI aro vasatA nImA vaNika mahAjanenI sthiti kUdake ne bhUsake sudharatI gaI. 7 8 9 23 : " , divasa - ". Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Dudintuss 28 paraMtu bhAvI bhUlAve temaja AjathI paMcAvana varasa upara mULa gabhArAnA junA cArasa ghATanA TollA nahi gamavAthI eka bhAIe kapAvaDAvyA jeoe ghaNuM sahana karyuM; temaja tyArathI nImA mahAjananI paDatI zarU thaI. jyAre sudharavAnA vakhata AvyeA tyAre vaLI AjathI paMdara varasa upara amadAvAdathI eka jANakAra mANasane khelAvyA ane temanI salAha mujaba TallA pAchA besADavAnu nakkI kIdhu. AmAM bhAI pAnAca`dra lI'bAbhAIe paNu sArI nahenata karelI, AnuM badhuM kharaca sva. bhAi zrI cImanalAla DAhyAbhAie Apelu. Another Ama karavAthI temanI temaja nImA-mahAjananI pAchI sthiti sudharavAM mAMDI, Aja vaLI pAchI maMdI AvavA lAgI te zA kAraNe te te jJAnI ja rahI zake. Ama caDhatI-paDatI tA AvyAja kare che, paNu jaina-dharma pratyenI aTaLa zraddhA je agenA zrAvakAmAM che, te jevIne tevI kAyama rahI che. A amArI kapaDavaMjanI bhUminu puNya che. tethI ja te Aje paNa gujarAtamAM sArAmAMnu eka zahera gaNAya che. keTalAka bhAvika ane zraddhALu bhAIe A derAsara zikharakha dhI thavu joie, evI bhAvanA ghaNA lAMbA vakhatathI sevatA hatA, tevAmAM derAsaranA chAparA vigeremAM varSAthI pANI vigerenA kAraNe Aste-Aste lAkaDA medAvA lAgyA ane jINu thava mAMDayu. A kAraNe bhAvanAomAM joma Avyu. silIkamAM eka lAkha rUpIA jeTalA aveja paNa hatA, eka-be makAna paNa vecavA mATenI sannaDa hatI; A badhA sAMgA bhegA thatAM saghane khelAvI vAte AgaLa carcavA mAMDI ane Akhare niNya upara AvyA ke A derAsaranA jIrNoddhAra karAvavA. A niNyamAM moTo bhAga bhAI punamacaMda pAnAcaMde, bhAI ramaNalAla nhAlacaMdra, bhAI vADIlAla jhaveracaMda, bhAI vADIlAla zakaralAla, zeTha ajitabhAi maNIbhAI, bhAI maphatalAla ratanacaMdra vigeree bhajavyeA hateA. TakA ApavAmAM sva. nAi cImanalAla DAhyAbhAi, bhAI vADIlAla maganalAla, bhAI maMgaLadAsa bhAIcaMda vigere zrIma teA hatA. Ama A derAsaranA jIrNoddhAra nakkI karavAmAM AvyA. tema chatAM zikhara-kha'dhI derAsara bAMdhatAM jagAnA abhAve ghaNA vicArA karavA paDayA ane jagA meLavavA mATe derAsaranI pachIte Avela bhAi cheTAlAla lallubhAInu ghara vecavAnuM hatuM te rUA. 295003mAM kharIdI lIdhuM. Ama karavAthI zikhara 'dhI ane bhamatI sahita desara bAMdhavAnI sagavaDatA maLI te pramANe khAMdhavAnA plAna vigere manAvI kAma cAlu karI dIdhuM . ra Aga mAM o 24 ka USB Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bina 7 @ @ 82 A badhA kAmamAM upara jaNAvela bhAIonI sAthe bhAI kasturalAla zaMkaralAla, bhAI ratIlAla punamacaMda, tathA bhAI jezIMgalAla cunIlAla vigere bhAIoe pitAnA moTA bhAganA TAImane bhega ApI kAmakAja bArIkAIthI zoca-samajathI mAthe jokhamadArI laI karI rahyA che. A kAma kADhatAM tenI aMdara je je AzAtanAo najara bahAra hatI, te eka pachI eka najare paDatI gaI. prathama te uparanA ane nIcenA gabhArAnI vacamAM bhaMDArIA jevuM hatuM, temAMthI khaMDita pratimAjIo hAtha lAgI jene dariyAmAM padharAvI AzAtanA dUra karI. vaLI khedakAma karatAM seLa-sattara phuTa UMDathI hADakAnA thekanA theka maLyA, je paNa vadhu khedakAma karI kADhI nAMkhyAM. A rIte A badhI AzAtanA dura karavAmAM AvI che, paNa AvI rIte khedakAma vadhI paDavAthI ghaNe kharace vadhI gayo che, jena saMghanA upara AdhAra rAkhI A kAma AgaLa cAlyuM jAya che. adhiSThAyakadeva sarva zraddhA ane saMpattimAM ane bhAvanAmAM madadagAra thAo ane A kAma pAra paDe tevI amArI abhilASA che, sarve bhAIe kamara kasI kAma karI rahyA che, temane sarve rIte sahAyatA maLe, tevI amArI prArthanA che astu (2) madInA derAsarajIne jIrNoddhAra ( 315) A derAsara kayAre ane koNe baMdhAvyuM ? tene ahevAla hAla maLatuM nathI, paNa eTaluM jANavA maLe che ke A derAsara pahe lAM, hAla jyAM bhAI kezavalAla somAbhAInuM navuM ghara che, ane tenI bAjumAM teone mAlIkInuM jUnuM ghara che, jenuM bAraNuM medIonI khaDakImAM paDe che, tyAM eka nAnuM derAsara hatuM. jyAre modI raMgajI nAnAbhAi temaja modI dharamacaMda lakhamIdAsa (pAdazAhanuM kuTuMba) ane medI haribhAI lakhamIdAsa (hAla kaI vaMzaja nathI.) A badhAe maLI A nAnA derAsaranI badalImAM bIjuM baMdhAvavAno vicAra karyo, ane derAsara khaDakInI madhyamAM baMdhAvyuM, AthI A derAsara medI-vaMzanA kuTuMbIoe baMdhAvela, ema kahevAya che. A derAsara tadana sAMkaDuM ane laMbAImAM paNa ochuM hatuM, jagA vadhu maLe tema nahotuM. eTale derAsaranA AgalA bhAgamAM ATalA hatA te derAsaranI aMdara kheMcI laIne derAsarane pahoLAImAM vadhArIne zikharabaMdhI bAMdhavuM. AvA keDa bhAI kezavalAla romAbhAI, bhAI vADIlAla somAbhAI hIrAlAla vADIlAla, bhAI zAMtIlAla cunIlAla tathA bhAI zaMkaralAla dolatacaMde sevavA mAMDayA. Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DuIaUEEURS bhAI kezavalAla be paise sukhI hAI AgevAnI larUpIA dasahajAra potAnA ApavAnA karI, badhA bhAI enA UtsAhamAM vadhAro kIdhA, thoDI ghaNI pUjI hatI, temAM A vadhAro thayA ane khIla pAsethI paNa yathAzakti bhaDoLa meLavyuM. agADInA derAsarajInA vahIvaTa karatA bhAI gIradha lAla bhogIlAle tyAMnA derAsarajInA pratimAjI ane lAvavAnuM nakkI karI derAsajInI milakata A bhaMDoLamAM ApI meATI madada karI. Ama chatAM paNa kharacanA aDasaTTA jeTalA paisA bhegA thayA nahi, tema chatAM bhAI kezavalAle purepurI hiMmata khatAvI, bhAI hIrAlAle paNa temAM sAjeve Teko puryA ane Ama teoe jIrNadvAranuM kAmakAja pura-jhapaTa cAlu karI dIdhuM. tAtkAlika paisA joI e te bhAI kezavalAla ApatA gayA. jo sArI jevI Avaka pratiSThA vakhate na thai hAta teA bhAI kezavalAlane bIjI sArI vI rakama ApavI paData, paNa AvA kAmAmAM hamezAM zAsanadeva madada karyAM ja kare che, jenI Ine khakhara paDatI nathI, tema AmAM paNa manyu'. je-je leAkAne ka kAtarIe maLI, te badhAja UtsAha pUrNAMka bhAga levA samayasara padhAryAM ane utsAhamAM eTalA vadhArA thayA ke dhAryAM karatAM ghaNI sArI upaja thaI. A UtsAha jotAM bhAI kezavalAla paNa UtsAhamAM vadhI gayA ane bIjI Ata-ATha hajAra rUpIA jeTalI rakama ghInI olI khelIne ApavA prerAyA. bhAI hIrAlAle paNa sArI jevI rakama kharacI. vadhu hIrAcaMda tyAM padhArelA, temane teA eTaleA sAro UtsA nyAtane eka bAjue rAkhI mATI rakama UcharAmaNI phALA ApyA. rAmAM suratathI jhaverI premacaMdabhAI batAvyA ke teoe ApaNI AkhI belI, derAsaranA kharcamAM mATe A pratiSThA karAvavA sUrisamrATa, tIrthaMhAraka AcArya devazrI vijaya-nemisUrIzvarajInA paTTadhara vidghana vAvRddha AyAya zrI vijayadAna sUrIzvarajI padhArelA ane vidhividhAna karAvavA zrI amadAvAdathI jaina kAmamAM suprasiddha bhAI OM hanabhAI AvyA hatA. Ama cAre taraphathI keIpaNu agavaDa vinA, badhI ja rIte zubhamuhUtaeN ane zubha dine, savata 2009nA mAhA sudI 11nA divase sADA agaAra vAge prabhujI mULanAyakajI zrI AdIzvara bhagavAnane pratiSThita karavAmAM AvyA hutA. badhAja muhUtAM ghaNI sArI rIte sacavAyAM hatAM. khelImAM lagabhaga pAMtrIsathI cAlIsa hajAranI Avaka thaI hatI, ane badhI rIte jayajayakAra vahyAM hatA. 26 Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MA TABELUM - - - (3) jAna-maMdiranI sthApanA, jyAre ke IpaNa vastu yA A darza AgaLa Ave che, tyAre tene kaMIpaNa AlaMbana jarUra hoya che. A samaya hato saMvata 1999 yA sane 1943, jyAre sva. bhAI cImanabhAI DAhyAbhAIe zrI pUjyapAduM Agama dvAraka AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajInI nizrAmAM, paramArAhmasvarUpa navapadajInI ArA panA nimitta maitra-mAsanI AMbelanI oLI kapaDavaMja mukAme rUpIyA 60 thI 70 hajAra' kharce karAvI; te samaye ghaNu munivara temaja sAdhvIjIo, temAM khAsa karIne ApaNa-jJAtinA tamAma dIkSite, jenI saMkhyA 70-80nA aMdAje thavA jAya, te badhAnI hAjarI kapaDavaMjamAM hatI. sva. bhAI cImanalAle A badhAne A jagAe ekatrita karavAmAM, athAga zrama laIne gAme-gAma AmaMtraNa mokalelAM. svabhAvika che ke gAmanA ane jJAtinA dIkSito sAthe saMparka sAdhavAmAM dareka jJAti-jaNane sula tA hoya, tevI rIte ApaNI-jJAtinA zrI vADIlAla manasukharAmane A prasaMge dIkSiAno saMparka sAdhavAne moko maLe. A prasaMge sAdhu-munirAja pAsenA pustakonA saMgrahane ja temanA jovAmAM AvyA. vAtacIta parathI temane ema lAge che ke sAdhu-munirAjone purato sAcavavAnAM amuka cokakarA ThekANu sivAya, temaja temanI sagavaDo sAcavI zakAya tevI niyamita vyavasthAvALI saMsthAnA abhAve, sAdhu-munirAjone potAne pustaka-saMgraha ghaNe bhAge, temanA nityane kAryakramamAM ochA-vattA aMze ADe Avate hato. A dUra karavA mATe kaMIpa karavuM joIe tema temane lAgeluM A vicAre temanAmAM ghara kIdhuM, ane avasara Ave te e te vicArathI udbhavelI vicAra-zreNinA AdhAre, pAna maMdira baMdhAvavAno nirNaya karyo, a rUpIyA 60 hajAranI rakamanuM TrasTa banAvyuM. A rakama sane 1945 mAM kAvA chatAM teo tAtkAlika te rakama upaga karI zakayA nahi; kAraNa ke te mATe joItI jamIna nahi hovAthI, temaja A nAnI zI rakamamAMthI jamIna vecAtI levAnuM banI zake tema na vAthI, temaja TrasTanI aMdara rUA. 60 hajAranI rakamamAMthI jamIna ane makAna zakaya na hovAthI A vicAra amalamAM AvatAM ghaNe vakhata lAge. hara haMmeza A jamInanI bAbata temanA mana upara rahetI hatI, je Ara-Aste nizcita-rUpane pakaDatI gaI. ghaNI ja pAo maLatI hatI, paNa temA e nirNaya hato ke A jJAnamaMdira sarva jenene (jaina saMne) eka sarakhuM upayogI thAya, tathA koI paNa jAtanA vADAnA baMdhanamAMthI mukta rahe tevI, te saMbaMdhI haMmezAM sAvaceta rahetA. je vastu jyAre nimitta hoya tyAreja bane che, tevI rIte AmAM paNa banyuM. * Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DUDINEEURS caumukhajInA daherAsaranA vahIvaTamAM zrotrIvADAmAM AvelI jamIna, je veTara varkasanI TAMkImAMthI sadbhAgye jANe A jJAnama Mdira mATe kheMcelI ! hAya tema bhAI vADIvAle te jaga mATe zrI caumukhajInA vahIvaTadArone vinaMti karI. IvaTadArone, jema badhe ane che tema, keTalIka-khAkhatAnA vAMdhA lAgyA karatA hatA, jemAM prathama 99 varSanA paTAnI bAbata hatI. ATale mATe-paTe jamInanI vaparAza bIjAne sAMpa te jarUra lAMkhA vicAra tA mAge che, paraMtu sva stha zrI cImanalAla DAhyAbhAInI daramIA gIrIthI saune samajAvI ane dharmanI unnatinuM eka kAma thatu hAvAthI ane bhAi vADIbha ne prAtsAhana maLe te mATe, jamIna maLI jAya tema geAThavaNu karI, bhAi vADIbhAIne sate| thAya tevI rItanI bhADA-ciThThI karI ApI ane te paNa dara varSe` rUA. 301 nA bhADAthI kara ApI, vAMcaka-bhAione eTaluM samajavAnI jarUra che ke // jamIna vecAtI levA jAya teA rUpIyA aDadhA lAkhathI ekke maLe nahiM, ane TrasTa pAse teTalA rUpIyA peAtAnAM paNa na hatA, vahIvaTadArAnA ane sva. bhAi zrI cImanabhAinA A kAmane sarADe caDhAvyuM, te mATe bhAI vADIbhAi saM--saMghanI vatI AbhAra mAne te taddana vyA bI che, jainasaMghane A eka advitIya dhama-sthAna maLe e kaMi nAnI-sUnI vAta nathI. A jagA maLyA pachI bhAI vADIbhAInA utsa DumAM vadhArA thayA ane temaNe jo ke plAna vigeremAM gheADA vakhata lIdhA, paraMtu tenA upara ImA ! khAMdhavAnI zarUAta karI che ane te cAlu varSa sa Mvata 2009nA AsA vadI amAsa pahelAM pUrerI khaMdhAi jAya tevA sa Mbhava paNa che. A jJAna--madiranI sAthe e pAThazAlAo joDavAma AvI che. eka hene tyA sAdhvIjIAne mATe tthA bIjI bhAI A tthA munirAjone mATe, pAThazALAnA beu rUma upara eka eka mALa levAmAM AvyA che. ekamAM AphIsa ane bIjAnAM adhyayana, soMzAdhana, lekhana, pAThana karavAnI sagavaDa rAkhavAmAM Avaze. jJAnamadiranA hAla gabhaga 4ra' x 28'phUTa = 1162 cA. phUTa kSetraphaLa nA thaze. nIcethI 9 phUTa upara traNa kha! ! gelerI levAmAM AvI che. gelerInI upara bhIMte lAgIne hAla turata kakhATA geAThavavAmAM Avaze. jarUra paDe bheAMya-taLIe bIjA kakhATA gAThavI zakAya tevA prakha dha karavAmAM paNa Avaze bhAI vADIlAlanA pUnA puNyanA uddaye A jJAna -madira sAthe, pUjyapAda 1008 zrI nava-aMganA TIkAkAra zrI abhayadevasUrIzvarajInuM prAtaH-smaraNIya nAma joDI zrI abhayadevasUrIzvarajI jJAna-madira" nAma rAkhavA temaNe ya karyA, A pustakanA pAnA 153 mAM jaNAvyA pramANe zrI pUjyapAd AcArya, AgameddhAraka zrI sAgarAna dasUrIzvarajInA sAMsArI pitAzrI zrI maganalAla bhAIcaMdabhAI e A 3] paisAtha ka 28 Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dila 720p, pitAnI saghaLI daulata zubha-kAne aMge kharcavA suprata karI, jemAM zeTha pAnAcaMda kuberadAsa vahIvaTadAra hatA. saMvata 1950nA zrAvaNa su. 7ne divase banArasa zaheramAM zrI vijayadharmasUrIzvarajI ma., thA zrI hemavijayasUrIzvaranA upadezathI pAThazAlA sthApavAmAM AvavAnI che, tenA samAcAra sAMbhaLIne pAnAcaMda bhAIe kapaDavaMjamAM rUpiyA 1001 saMghane ApI, jaina pAThazALAno pAye nAkhe. ATalI nAnI rakamamAM pAThazALA lAMbe vakhata na cAle, te svAbhAvika che. pravRtti narama paDI gaI, te daramyAna amArA kemanA rakSaka zeTha zAmaLabhAI nathubhAI taraphathI A pAThazALAne uttejana ApI cAlu rAkhavA mATe dareka rIte madada karavAmAM AvI, tyArathI A pAThazALA sajIvana thaI, temaja zrI mIThAbhAI gulAlacaMdanA upAzraye besatA sarva bhAinI madadathI temaja zeTha mIThAbhAI kalyANacaMdanI peDhInA vahIvaTadAronA sahakArathI, temaja zeTha zAmaLabhAI nathubhAI taraphanI madadathI, Aja dina sudhI te pAThazALAne aDacaNa paDI nathI, paNa makAnano abhAva sAlate hate. - A zAna-maMdiranuM makAna khulluM mukAye tenI pAThazALAomAM besavAnuM zarU thaze, paraMtu bane pAThazALAo zeTha mANabhAI zAmaLabhAInA nAmathI ja cAlu raheze. AvI rIte pAThazALAne mATe Aja dina sudhI makAnanI je agavaDatA hatI te have raheze nahi, A pAThazALAomAM saMta ane ardha-mAgadhInuM zikSaNa ApavAno prabaMdha thAya temaja kalAsIkala dhArmika zikSaNa paNa apAya, evuM bhAI vADIlAla sarva-saMghanI sahAnubhUti ane madada maLe te karavA mAge che. sarva saMghanI madadathI meTAM moTAM kAma pAra paDe che, te A te eka nAnuM kAma che. zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda TrasTanI pAMjarApoLa (pR. 318) zeTha mI. gu. nI pAMjarApoLa aMtisarIyA-daravAjAnI aMdara masIdanI bAjumAM eka meTA gherAvAmAM AvI che. AvaDI moTI jagAvALI eka paNa ImArata AkhA kapaDavaNajamAM maLavI muzkela che. samaya badalAtAM ane relave AvatAM A jamIna jANe gAmanI madhyamAM AvI gaI na hoya tema tenI kIMmata ane upayogitA Aje ghaNI ja vadhI gaI che. bhAI cImanalAla DAhyAbhAI ane bhAI jayaMtIlAla vADIlAla jhaveracaMdanI mahenatathI herAnA suvAvaDa khAnAnI bAjumAM eka moTI vizALa jagA eka veharA bhAI pAsethI meLavI. A pAMjarApoLa te jagoe khaseDI junI jagAne AvakanuM sAdhana banAvavA TrasTIoe nizcaya karyo che. Ane mATe je te lokhaMDane sAmAna sva. bhAI cImanalAle ghaNokhare nahiM jevA bhAvathI athavA tadana maphata A pAMjarApoLane arpaNa karyo che. Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Xi Xi Xi Yin Gong Xi Gong Shi Gong Ge Po Po Zhuang Bi Xu Jie Shi kapaDavaMjanA dharmapremI graha thano meM mahatvane paricaya thI (vIzA-nImA jJAtine itihAsa) (pR. 319)mAMthI zeTha zAmaLabhAI nathubhAjha, zeTha mIThAbhAI gulAlacaMda tathA zeTha kevaLabhAI jecaMdabhAI A traNe gharanAM nAma AjanI vartamAna-prajAne paNa sAMbhaLavAmAM Ave che. A traNe nAma zeTha hIrajIbhAI aMbAIdAsanA velAmAMthI. eTale ke eka ja vaMzanA putro hatA. zeTha hIrajIbhAIne be dIkarA hatA. eka veTha karasanadAsa ane bIjA gulAlacaMda ke jene vistAra Aja sudhI cAlyA ALe che. jA dIkarA zeTha vRMdAvanadAsa karIne hatA, paNa teo mAtra nAnI uMmare ja svargavAsa pAmelA. zeTha karasanadAsanA vaMzamAM be putra hatA, zeTha vRjalAlabhAI ane zeTha motIcaMdabhAI ane teo zeTha vRjalAla motIcaMdanA nAmathI kAma karatA hatA. te na ma ghaNuM jANItuM Aje paNa ghaNAMone yAda che. zeTha vRjalAlabhAInA kuTuMbamAM, zeTha jyacaMdabhAI pachI zeTha kevaLabhAI, pachI zeTha premAbhAI, pachI zeTha jesIMgabhAI, ema UttaraUttara dIkarA thayA. zeTha jera !"gabhAIne putra-saMtAna na hatuM, paNa be putrIo che, je eka bahena nirmaLA bahena ke jenuM lagna dezI karaturalAla nagInabhAI sAthe karela che, ane bIjI dIkarI bahena yazekarA karIne che, tenuM sagapaNa bhAI kAntIlAla cunIlAlanA dIkarA bhAI bAbubhAI sAthe karela che. putra-saMtatinA abhAve sI. bahena nirmalA bahenanA dIkarA bhAI dinezane dattaka levAmAM AvyA che. jethI tenuM nAma bhAI dinezacaMdra jesIMgabhAI rAkhavAmAM Avela che. A rIte zeThazrI vRjalAla bhAI vaMzavela cAlu che, ema kahIe te cAle. - zeTha motIcaMdabhAIne traNa dIkarA hatA, paNa teo badha! ja nisaMtAna-svargavAsI thayelA hovAthI temano vaMza Aja cAlu nathI, paNa te bhAIemAM eka bhAI lalubhAI karIne hatA, temanA vidhavA bAI mANeka zeThANuM bahu ja buddhizALI ane dIrdhadaSTivALA hatAM. teoe pitAnI pAse je kAMI pUjI haze, te badhI ja sArA mArga ane kuzaLatAthI vAparelI, tenA purAvA Aje paNa che. aMtesarIA daravAje eka moTI jabarajasta dharamazALA (tenI aMdara 30 Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - AvelA zrI neminAthajInA derAsara sAthe) tathA anAthAzrama, AdIzvarajInuM derAsara, sAdhvIjIne upAzraya, Aja paNa mejuda de, sadAvrata paNa Aja pAsenI DhAMkavADImAM cAlu che. DhAMkavADImAM maTI dharamazALA jamaNavAra mATe vaparAya che, te paNa mojuda che. ATaluM te kapaDavaMja taLamAM che. vaLI yAM-jyAM teo gayelA ane takalIpha paDI haze, tyAM tyAM dharmazALAo baMdhAvelI, temAMnI eka kaDI-gAmamAM mojuda che. te ja arasAmAM zeThANI amRtabAI zeTha nathubhAI lAlacaMdanA vidhavA banele eka kisso ramujI ane buddhicAturyanI sAkSI samAna che te te joIe. kahe che ke teo eka vakhata zrI siddhAcaLajI jAtrA karavA gayelA ane mULanAyakajI zrI AdIzvara-bhagavAnanI sevA-pUjAnI dhamAla joI ghaNuM nArAja thayAM, kAraNa ke dhakakA-dhakkAmAM keInAthI sevA babara thatI na hatI. temaNe zAMta-citta vicAra karI Aja je ApaNe cAMdIthI maDhelI chatarI vigere joIe chIe, tevI mATe temane vicAryuM ane tevI jAtanI vyavasthA pite pitAnA kharce karI ApavA zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI pAse mAgaNI karI. te vakhatanA vahIvaTadAroe amadAvAdanA zeDIAenI marajIne AdhIna hovAnuM darzAvyuM. jethI zeThANI amRtabAI nArAja thayAM, paNa hiMmata nahi hAratAM, pite mistrIne bolAvI tenuM mApa-tAla levaDAvI amadAvAdamAM kArIgare besADI AkhI chatrI taiyAra karI upara dAdAnA derAsaranI bahAra ekamAM padharAvI gayA ane peDhImAM khabara ApI ke Apane egya lAge tema Ane upaga karaze. Ane paga bIjA zuM thAya ? A pabAsaNa besI gayuM ane temanI manokAmanA purI thaI A ha tI amArA garvanI adhikAriNuM te zrI amRtabAI zeThANI. mANekabAI zeThANIe vadhArAmAM siddhAcaLajI upara hAthI-piLanI bahAra, gaDha uparathI te tarapha jatAM jamaNe hAthe eka moTuM derAsara paNa baMdhAvyuM che. have zeTha karasanadAsanA nAnA bhAI gulAlacaMdano ItihAsa tapAsIe. zeTha gulAlacaMdane be dIkarA hatA. eka bhAI lAlacaMda zeTha, ane nAnA bhAI mIThAbhAI zeTha; mIThAbhAI zeThane keI saMtAna nahovAthI temanA vaMzane cheDe tyAM ja AvI jAya che, paraMtu temane potAnA paisAno ghaNo sAro ane lAMbI-daSTithI upayoga karyo che. hAla je mIThAbhAIne upAzraya kahevAya che, teja zeTha mIThAbhAI gulAlacaMdanI rahevAnI havelI hatI. teonA svargavAsa bAda A makAnane upAzrayanA rUpamAM pheravI devAmAM AvyuM. zeThazrI mIThAbhAIe sarakhalIyA daravAjA bahAra eka moTI vizALa dharmazALA baMdhAvI che. je hAla hanumAnanI gharmazALA tarIke loke oLakhe che, kAraNa ke temAM eka hanumAnanuM maMdira Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdhAvela che, A uparAMta zeTha mIThAbhAIe aMtisara daravAjAnI aMdara eka vizALa pAMjarA paLa baMdhAvI temanuM nAma amara karI gayA che, te hAla me juda che ane tene vahIvaTa hAla temanA bhANajI-kuTuMbanA zA. jhaveralAla zIvAbhAInA kuTuMbI bhAI vADIlAla kare che. taduparAMta luNAvADA, mahudhA, AMtarelI vigere sthaLoe paNa dharmazALAo bAMdhI pitAnuM nAma amara karI gayAM che. AvAM nara-nArI rane kapaDavaMja-bhUmimAM pAke che te jANI jarUra ApaNe garva laIe ane IcchIe ke eja bhUmimAM pAkelA ApaNe tevA thavAno prayatna karIe, tevuM vrata laIe te ja A vigata jaNAvyAnI saphaLatA thAya. have ApaNe zeTha gulAlacaMdanA moTA dIkarA zeTha lAlacaMdranI vigate vaMzAvaLI tapAsIzuM. tamane Aja paNa "lAla gulAla"nuM nAma jIbha para ghaDI ghaDI AvyA kare che te ja A ApaNA zeTha lAlacaMda gulAlacaMda. teonI hayAtImAM ane hayAtI bAda teonI peDhIo ratalAma-muMbaI-vaDedarA-amadAvAda, ema 2 re bAju patharAyelI hatI. temane dhaMdhe aphINane hate. ratalAmanI dukAnethI bhAva-tAlanI khabara laIne kAsadIo pagapALA kapaDavaMja AvatA. temane tyAM kAsadanuM kAma karanAra eka kuTuMba te Aja paNa mojuda te kAsada nA AMDanAmathI Aja paNa oLakhAya che. ratalAma-nareza A peDhIne eTaluM badhu mAna ApatA ke lAlagulAlanI peDhI sivAya koIpaNa makAnanI peDhInA daravAjA gulAlanA raMge athavA lAla raMgAya nahi, te darabArI vaTa hukama hatA. je bAja lagabhaga trIsa-cALIsa varSa pahelAM sudhI cAluM hatuM. temanI sakhAvata taddana judI-jAtanI hatI; gAmanI daraka-kamanI vastInI teo sArasaMbhALa, moTA-nAnA vAsaNo taMbuo, gADIo, ghaDAo, pAtharaNuM, dAgInA, kapaDAM vigere je eka mANasa saMgharI na eka ke badhI saMgraha teo rAkhata, ane sArA-narasA prasa ge je-je cIjonI jarUra paDe te vinA acakAye ane koIpaNa jAtanA avadha vinA darekane maLatI, eTale sudhI ke je kaI gADI levA ke DamaNI levA Ave che. tene te Ape te te ThIka, paNa sAthe mANasa mATenA keTalA ane baLadane khAvA mATenuM gha. vigere baMdhAvIne ekalatA. AkhA-gAmanA loko Aje paNa A kuTuMba pratye ATale bhAva rAkhe che, te temanA udAra-dilanI pratItinI sAkSI purAve che. ATaluM ja nahi paNa vaidyone varSAsane bAMdhI ApelAM jethI teo gAmanA lekenI mAMde-sAje mAvajata kare, davAo Ape. AvI rIte janatAne paisAne kharaca kare na paDe tenI darakAra teo rAkhatA. Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IMAGES A Belva A jamAnAmAM juvAnIAone A vAta kahIe te vAta mAnavA taiyAra na thAya, tevI vAte A zeThIAnI hatI. Aje paNa tenAM rahyA-sahyAM pratike jovAmAM Ave che. tethI A vAtanI khAtarI karavA koIne puchavAnI jarUra paDe tema nathI. bIjI sakhAvatemAM paNa A ghara bIjA zeThIAo karatAM jarA paNa utaratuM na hatuM, mAtra keNa vadhu sAruM karatuM hatuM ? te kahevuM muzkela che. zeTha lAlabhAIne zeTha nathubhAI karIne dIkarA hatA. ane zeThANa bAI jaDAvanI kukhe zeTha zAmaLabhAIne janma thaye, Aja je zrI aSTApadajInuM daherAsara temanA rahevAnA makAnanI bAjumAM che ane je lAMbI-zerImAM paDe che te derAsara zeThANI amRtabAIe rUpIA be lAkha kharacI, taddna sapheda paththara vAparI, aNamela nakazIkAma karAvI, temanA utsAhanI pIchAna vaMzaparaMparA cAle tevuM baMdhAveluM che. Ano namune Aja hindustAnamAM maLe tema nathI. zeThANI amRtaLAIne be dIkarA hatA, beu bhAIo zeTha giradharabhAI ane zeTha nahAlacaMdabhAI saMtAna mukyA vinA svargavAsa thayA. paraMtu nathubhAI zeThane zeThANI jaDAvathI zeTha zAmaLabhAI nAme putra hatA. e zeTha zAmaLabhAIe paNa be vakhata lagna karela hatA. zeThANa bAI mANekathI temane eka putra-ratna prApta thayeluM, temanuM nAma zrI maNibhAI zeTha hatuM. ane zeThANI bAI rUkamaNIthI zeTha zrI zAmaLabhAIne eka dIkarI nAme bahena motIbahena karIne hatA, jeonuM lagna mahetA naMbakalAla maganalAla sAthe karela hatuM, teo paNa temanI pAchaLa mAtra eka dIkarIne vistAra mukI svargavAsa thayAM jethI te vele baMdha thavA chatAM zeThANa bAI mANekabAInA putra zeTha zrI maNibhAIthI vele AgaLa vadhe. zeTha maNibhAIne mAtra vIsa varasanI bharajuvAnImAM deve akALe jhuMTavI lIdhA. teoe saM. 1952nI sAlamAM jyAre kapaDavaMjamAM taivADAmAM janma pAmelI meTI Age dekhAva dIdhuM ke jemAM lagabhaga cAraso ghara baLI gayAM ane kaMIkane rastA upara rakhaDatA karyA ane bhikhArI banAvyA te samaye A bhara-juvAnIe pahoMcelA zeTha maNibhAIe e bhAga bhajavyo hato ke tenuM varNana A kalamathI thaI zake tema nathI. paNa te Age temanA aMge pAMga upara meTI asara karI ane temane pathArIvaza karI dIdhA ane kALe temane akALa bharakhI, amArI AkhI kemane te zuM paNa amArA AkhA kapaDavaMja gAmane jANe raMDApa Avyo hoya te karaNa banAva banI gaye. zeTha maNibhAI temanI pAchaLa eka dIkarI bena caMpAbahena tathA zeThANI jaDAvabAIne mukI saMvata 1lparanA jeTha su 9nA roja svargavAsa pAmyA. A vakhate caMpAbahenanI uMmara ghaNI ja nAnI hatI. zeThANI zrI jaDAvabAI bahu ja heziyAra ane buddhizALI hatAM. temane lagAma hAthamAM lIdhI ane temanA munIma valabharAma Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 STRUCTEURS ka * - chAje tevI rIte banatI sakhAvata karI A kuTuMbane jhAMkhapa AvavA dIdhI nathI. teoe sarakArI-davAkhAnAmAM oparezana-hela, skulamAM sAyansa-hela baMdhAvI ApyA. temaja pacIsa hajAra jevI eka moTI rakama ApI voTara varkasa-janAnI zarUAta temanA munima bhAI vallabharAma cheTAlAla pAse karAvaDAvI. jenA pratApe Aje ApaNe gheraghera pANInA naLa ane gaTaranA bhUMgaLA jaIe chIe. AthI ja ApaNe melerIAnA upadravathI moTA bhAge bacI gayA chIe. A badhe pratApa duraMdezI ane dIrdhadaSTivALA amArA zeThANabAI jaDAva zeThANIne che. temanI pAsethI vArasAmAM maLelA guNenA bhaMDAravALAM amArA bahena caMpAbahena divase moTA thatA gayA ane temanuM lagna zeThazrI jamanAdAsa karamacaMdanA jyeSTha-putra bhAI vADIlAla sAthe karavAmAM AvyAM bhAI vADIlAlane pahelA lagnathI putra na hatuM, teTalA kAraNe A bIjuM lagna temaNe kareluM paNa vidhie kaMI judu ja nirmANa kIdhuM haze. sI. bahana caMpAbahenane jyAre cI. bAbubhAIne janma thaye te ja samayamAM temanA pahelA patnI sI. bahena paradhAnane paNa bhAI jayaMtilAla nAmanA putraratnane janma thaye. zeTha zrI maNibhAIne A eka dIkarI sivAya bIju saMtAna nahi hovAthI cI. bAbubhAI temanI gAdIe AvyA tyArathI teonuM nAma bAbubhAI maNibhAi tathA temanA nAnA-bhAInuM nAma ajitabhAI maNibhAI ema lakhAya che. caMpAbahena temanI pAchaLa be dIkarA be dIkarIe. mUkI ghaNuM-nAnI uMmare kSaya-reganAM bhegA thaI paDyAM. caMpAbahenanA samayamAM taDako-chAMyaDe ghaNe veThavuM paDe, paNa temaNe potAnI khAnadAnI ane akakala-hoMziyArIthI A badhA samayane sAmane purI hiMmatathI kIdhe. AvI rIte A vaMza Aja paNa ApaNA lADIlA bAbubhAI zeThanA vaDapaNa nIce te zeThIAonA anahada upakAravRttivALA guNenI kadara karAvI rahyuM che, teone dIrdhAyu IcchIe. AvI rIte Aja ApaNe beu zeThIAone ghara khullAM che. teone AmaNe AkhI jJAti vaDA tarIke sanmAne che, eTaluM ja nahi paNa AkhuM gAma A kuTuMbane mATe moTuM mAna dharAve che. ja A lakhANa mAtra pustakamAMthI utArArUpe che, vAcako A vAta bhUle nahIM. jethI jIvana caritranA lekhaka saMpAdakane anamedanane deSa nathI. Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - pU. caritranAyakazrInA janmathI dhanya banela kapaDavaMjanI dharatInA dhArmika gauravane cAra cAMda lagADanAra keTalAMka puNya prabhAvaka mahAnubhAvonI vaMzAvalI kaTane naMbara * kuTuMbanA mukhya purUSanuM nAma gotranuM nAma zeTha aMbAIdAsa - ' rANa-sAkhI hIrajIbhAI karasanadAsa 'dAvanadAsa gulAlacaMda gulAlacaMda vRjalAlabhAI motIcaMda lalacaMda mIThAbhAI G jayacaMdabhAI nathubhAI lallubhAI delatabhAI zIvAbhAI 0 = mANekazeThANI = amRtazeThANI kevaLabhAI premAbhAI zAmaLabhAI giradharabhAI nahAlacaMdabhAI METADTFZI2 jezIMgabhAI mANekazeThANI rUkSmaNazeThANI nirmaLAbahena maNubhAI=jaDAvazeThANI meta bena dinezacaMdra caMpAbahena 've ajItabhAI ramaNabhAI (bAbubhAi) jaWS sucanA hena jayeza bAbA tA. kaH miTA TAIpavALA mahAnubhAvo kapaDavaMjanI dharAnA puNyatilaka samA che. te mATe jIvanacaritra naM. 1mAM prakaraNa 14 ane 16 juo. S Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STUDZEMRE pU. caritranAyakazrInA vaMzajonA paricayArthe upayogI vaMzAvalI kuTumbane naMbara kuTuMbanA mukhya purUSanuM nAma jIvaNadAsa gAMdhI 15 gotranuM nAma chazvAnana-kacachIANuM. bhavAnIdAsa najI rUzvanAtha bhaktidAsa bhAIcaMdabhAI pAnAcaMda tArAcaMda maganalAla devacaMdabhAI giradharabhAI (dIkSA) bAlAbhAI maNIlAla hIracaMda choTAlAla vADIlAla _(dIkSA) (dIkSA) 0 | | maNivijayajI sagarAnaMdasUrIzvarajI, | cImanalAla kasturabhAI ramaNalAla | | jitendra | TjinamatIbahena bhadrAbena phatehacaMda tIndra caMdra bacu bAbo khemacaMda harajIvana gulAbacaMda jayacaMdabhAI hamatalAla ramaNalAla, * kasturalAla kSemakarasAgara mIrasAgara rasikalAla | guNavaMta, popaTalAla, kAntilAla jayati caMdrakAnta rajanIkAnta | viNacaMda. nareza bAbA giradharabhAI I ! | zanIlAla vADIlAla cunIlAla | | | caMdulAla rasika rameza Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 1 - prakaraNa 14 ne lagatA trIjA-pariziSTamAM je-mahApurUSanA ! nAmane bhAvanAra 23 puNyavAnoe prabhu-zAsananI dIkSA svIkArI, temanA paricayane jaNAvanArI vaMzAvalI =C ' kuTumbane naMbara kuTuMbanA mukhya purUSanuM nAma rAdhavajI getranuM nAma nizAnayanam -cIkhalANu raMgajI mANekacaMda manasukhabhAI kevaLabhAI zIvAbhAI ratanacaMda cunilAla maganalAla jhaverabhAI premacaMda hIrAlAla (nagInadAsa) pradhAnazrIjI bAlAbhAI somAbhAI zAmaLadAsa pU. sva. zrI zrutasAgarajI vADIlAla kezavalAla pU. sva. zrI kIrti vi.ma. -- nagInalAla kasturabhAi calAyA. - caMdulAla=pU.sva. gaNIlabdhisAgarama, kAntIlAla=pU.ma.zrIkaMcanasA.ma. dineza hasamukhabhAI=pU zrIsaryodayasAgarama. sevantIlAla mukuMda jayatilAla pU. ma. yazobhadra sAma LjI bAvaLiu na. 37 { ke Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vardhamAna pariziSTa 5. caritranAyakanA janmathI nImAM jJAtinA vistRta * 1 bhASA saMskRta gotranuM nAma tathA tenA chUTA zabda artha sahita khal kifte rudragayopAkhyAna nA 24 mA adhyAyanA zlokane aMka zabda | gotranuM nAma tathA tenA ciMtAmaNI ! chUTA zabdo artha sahita keSanA patrane aMka] 431 | vimAnacaLa, dhima = dhI 144 aAiyana - lAvanAra ghatAnayanaka zAMkhika 1244 saMkhiya (zAMkhika) maMgaLavastu kuSTAnaka 327 kuThANANu vALa kharAba jagA bAju-lAvanAra 143 guDAnayanaka 413. gurAna# gura-lAla sAkara, gALa mAlAvanAra 144 243 maNyAnayanaka 995 144 243 maNyANaka wLa-hIrA, ratna mAnava-lAvanAra dadhyAnayanaka 597 deyANaka dUdhanuM vikAra pAmeluM rUpa mAna-lAvavuM. 144. 243 gAyo kora kaI Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmine nama : gauravavaMtI banela 32 gAtronI noMdha prAkRta lekabhASA gujarAtI prAkRta zabda | abhidhAna | lokabhASA tathA | gotrane gujarAtImAM arthe tathA bhAvArtha mahArNava kaSI rAjendra keSa ! hAlanI gujarAtI pA.sa.manA | | bhAga ane bhASAmAM belatA pRSThane aMka), pRSThane aMka | gotranA nAma 386 bhA. 3 je ghI je naivedyamAM pavitra ane khAsa jarUranI vastu che, 138 1040 ghIANuM tene vepAra karanAra jatyAnA gotranuM nAma vRtAnayAtrA te uparathI lekabhASAmAM ghI mANuM 10 38 | bhA. 3 je | sAkho. zaMkha jevI pavitra dariyAI vastuonA ghareNA banAvarAvI tene vepAra karanAra jatthAnA gotranuM nAma rAzi te uparathI lokabhASAmAM sAkhI 138 | bhA. 3 jo | kaThalANA 578 | bhA. 3 je | guDAka 372' 137. 281 | pRthvInI sapATI eTale jamInanuM sthAna jene je yogya hAya tevI nakkI karI ApanAra jatthAnA getranuM nAma chAna te uparathI lokabhASAmAM kaThalANa goLa lAvavAnuM IcchanAra, eTale je goLa ne sArA kAmamAM vaparAya che, te devane naivedyama dharAve che, tevI pavitra vastu meLa tene vepAra karanAra jatthAnA gotranuM nAma gurAnacana te uparathI lokabhASAmAM guDANuka hIrA-pokharAja Adi jhaverAtano dhaMdho karanAra vepArInA jathAnA gotranuM nAma maLyAyana te uparathI lokabhASAmAM maNaANa bhA. 6 Dho maNIANuM 829 138 54 137 281 bhA 4 the 2487 dahiANuM dUdha-dahI mAkhaNa vigere lAvanAra ane tene vepAra karanAra jasthAnA gotranuM nAma TrasthAnathana te uparathI lokabhASAmAM dahIMANa Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RupiaTER mayAnayanaka 1028 144 243 madyANayaNa mahI-pRthvI mIna ANayaNa-sAnA nyAyAnayanaka 740 144 NAyakAiNa NAyakA-nyAya 42nAra nyAyAdhiza iNa-42nA2 243 zayAnayanaka zayANaka 1105 144 243 zaya-35-yAMhI ANaka-sAvanA guniyanaka 415 404 144 243 guruANaka gurua-dhapizA ANa-sA. haryAnayanaka haryANaka hri-chaa| ANaka-sAvanAra 1396 kambalAnayanaka 144 144. 243 kamvalANaka kambala-bhAlanAsi ANaka-sAvanA capakAnayana 35 144 capakANaka caMpaka-yAnuna ANa-sAva mANikyAnayanaka 1032 144 mANikANaka mANika-mANe ANa-sAva kacchAzvAnayana 227 115 144 kacchAsANayaNaM kacchA-ye nAme deza ass-dhaa| ANayaNa-sA vihANANayaNa vihANa-zAsoDavidhirIta ANAyaNa-dAva vidhAnAnaya 1177 144 Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahiANa 845 138 bhA. 6 230 jamInane upayoga karI zakAya tevI banAvanAra jatthAnA gotranuM nAma mahAnayana te uparathI lokabhASAmAM kahI ANuM 605 yANakA bhA 4 2002 prAmANikapaNAthI InsApha karanAra ne te pramANe vartanAra jatyAnA gotranuM nAma vyAyAcanA te uparathI lekabhASAmAM naiyANuka rahaNa dhana-dolata-enuM vigere dravya vAparanAra agara lAvI ApanAra. jasthAnA gotranuM nAma rAya nayana te uparathI lokabhASAmAM rahI ANa 17 374 137 gariANuM bhA, 3 850 gurUone pUjanAra tathA moTApaNAne IcchanAra eTale udAramanavALA, bIjAne madada karavAnI icchAvALA vANukAnA jasthAnA gotranuM nAma gunayanA te uparathI lokabhASAmAM gariNA joDe lAvanAra ane vecanAra sodAgara-vaNikanA jasthAna gotranuM nAma dunayana te uparatho lekabhASAmAM hariyANA | hariyANuM bhA-7 1183 1186 137. 267 137. | kaMbalANA bhA-3 189 | caM pANI 35 137 281 bhA-3 1097 unanI vastuo kAmaLI, dhAbaLA, zAla vigere garama kApaDa banAvanAra ane vecanAra vepArInA jathAnA getranuM nAma wvAnanA te uparathI lokabhASAmAM kaMbalANuM | caMpa Adi sugaMdhIdAra ane suraMgI phUla pedA karanAra ane tene vepAra karanAra jatthAnA gotranuM nAma campakAnayanaka. te uparathI lekabhASAmAM caMpAka | mANeka e rAtA raMganI jhaverAtanI khanIja vastu che, tene vepAra karanAra jatyAnA gotranuM nAma mALiyAnayana te uparathI leAkabhASAmAM mANikkAnuM bhA-6 | mANikrANuM 137 281 266 116 138 bhA-3 183. karachIANu kacacha dezamAMthI ghaDA lAvI ahI vecanAra ghoDAnA vepArI sAdAgaranA jasthAna gAtranuM nAma 4aSAnayana te uparathI lokabhASAmAM kachIANuM ! vIDavANA ) 1011 138 bhA-6 1274 dhArmika-kriyAmAM zAstroktavidhinI paddhati batAvanAra vidhipUrvakanuM kAma karavAnuM jANanAra vidvAnenA jatyAnA gotranuM nAma vidhAnAnA te uparathI lokabhASAmAM vIDavANA Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 sara DusaUEM VS kuTuka kUDAnayanaka cikkAnayanaka dattAnayanaka vidrumAnayanaka kadavAnayaka bar3avAnayaka yAnAnayanaka nIrAnayaka maMDanAnayaka 78 78 . 81 ra 83 84 13. L 5 87 4 310 308 144 243. 45 144 243 pa 144 243 1177 144 229 144 243 1152 144 243 1072 144 729 144 243 eet 144 ra-gAMdhInI dukAnethI maLatI vastuo kUDANaka haja-lAkha DanA hathADA AALa-bhAvanAra cikha ANayaNa' cilaga-sahana zItaLatAvAna--sahiSNu AyaLa-lAvanAra dattAyaNa za-Apelu' sthApita-sthApaNu AyanuM-- lAvanAra vidrumANaka vinuna-paravALA ApalAvanAra kaDuANaka, kaDua tIkhA, kaDavArasa (vALA) mALa-lAvavu vaDavANaka' vavA--samudranI agni bALa-lAvavuM L gALa-rathAdi vAhana, naukA gALa--lAvavu NIrANaka nIra--pANI, jaLa gALa-lAvavu maMDaLAnaM maLa-ApaNu, madhumA bALa-lAvanAra Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gIYA BUYUM bhA-3 578 sugaMdhIdAra dhupa, attara, dhupela agarabattI vigere sugaMdhIdAra drAnA vepArInA gotranuM nAma * te uparathI lokabhASAmAM kai bhA-3 T' 578 phUTANuka * lekhaMDanI vastuonA vepArInA sthAnA gotranuM kUTAnayanakam te uparathI lekabhASAmAM kUTANuka cikhalANu 407 138 18 | - | khilANa sa nazIlatA ane dhIrajavAna guNavALA vaNikonA getranuM nAma vijJAnanA te. uparathI lokabhASAmAM cikhalANu bhA-4 | dattANuM 559 138 ApeluM lAvanAra, dhIradhArane dhaMdho karanAra vepArInA gotranuM nAma stAnanA te uparathI lokabhASAmAM datANuM bhA-6 180 138 vidrumANuka paravALAM je auSadhamAM kAma Ave che, e paravALAnA vepArInA jatthAnA gotranuM nAma vimAnane te uparathI leka-bhASAmAM vidrumANuka kaDuANuM 273 137 bhA-3.. 207 tIkhuM kaDavuM tela sarasIyuM, DoLIyuM kaNasIuM vigere telanA vepArInA jatthAnA gotranuM nAma ravAnA te uparathI lekabhASAmAM kaDu ANuM vaDavANuM 137 281 niNANuka 44o 137 281 bhA-4 2449 samadramAMnA agni vaDavAnala jevA zreSTha agni saMbadhI jJAna dharAvanAra, dAvAnala vigerenI dekharekha rAkhanAra jatthAnA gotranuM nAma vaphavAnanA te uparathI lekabhASAmAM vaDavANuM javA-AvavAnA sAdhane gADuM -gADI, vahANa-heDI vigere sAdhana rAkhanAra ke prajAne pUrA pADanAra jasthAna gotranuM nAma pAnAnI te uparathI lokabhASAmAM jANuNaka jaLamAge vepAra karanAra ane pANInI paraba vigerenI vyavasthA karanAra jatyAnA getranuM nAma nAnInA te uparathI lokabhASAmAM nINuM nIrANuM 516 137 281 bhA-4. 2153 821 138 maMDaANuM bhA-6 18 dAgIna, ghareNAM, alaMkAra vigere taiyAra karAvI vecanAra vepArInA jaththAnA gotranuM nAma gaMgAnanA te uparathI lekabhASAmAM maMDaANuM G Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ADVLEIRE 9. kacAnayanaka mAnAnayanaka guDadhAnInayana kayANu 226 jaya-keza-vALa 124 bAju-lAvanAra 243 mayANaka 1934 mAna-mAna, parimANu 144 macA-ekasAI karavI 243 mAnava-lAvanAra guDadhANANaka 413 gue_lAla sAkara 651 dhAnA-eka jAtano masAlo 144 bhAgai-lAvanAra mayINaka 144 ma-ucuM Asana 243 | mALa lAvavuM khariANa 388 hariyA-kasturIne bhUko 143. 3 | bAna lAvavuM. jiyANaka 51. miya-parAbhava pAmelA 144 chatAyelA 243 | bALa-uttejana ApanAra maMcAnayanaka 31 | kharikAnaka jIvAnayanaka kezavadAsa kuTumbane naMbara wwww 6 pUjya caritranAyakazrInA 6 dhasura pakSanI vaMzAvalI lakSamIdAsa , gotranuM nAma. ravi sAkhI. zAMtadAsa raNachoDadAsa hamacaMdabhAI popaTalAla popaTalAla bAbu mulAla mA mukuMdalAla kasturalAla kasturalAla pAnA pAnAcaM? kanaiyAlAla dhanavaMta babo | praviNa sanata sevaMti maheMdra manu kanu AdagImArI jo kAraka Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 283 238 249 137 "" 372 600 137 827 137, 281 444 138 bhA. 3 34 bhA. COFFI 238 bhA. 3 905 bhA. OM 17 bhA. 3 723 bhA. 4 1511 maDaANuM mANaka guladANA ---- maheMcaNu kharIANu jIyANuke 2002/2 una-rezama-vALa vigere lAvI tene upayegI banAvarAvI tene vepAra karanAra jatthAnA gAtranuM nAma maMDanAnayana te uparathI lokabhASAmAM maDhaNuM vastuonA tAla-mApa-vajana vigerenuM niyamana karanAra, cokkasa karanAra ne mATe trAjavA-kATalAM jokha vigere rAkhanAra vepArInA gAtranu nAma mAnAnayajJana te uparathI lAkabhASAmAM mayANaka gALa - dhANA - sAkara vagere zukanavaMtI vastuonA vepArInA jatthAnA gAtranuM nAma gurudhAnAmaya te uparathI lAkabhASAmAM guladANA lagna-sabhA--sAjana yajJa vigere mATe maMDapa bAMdhavAnI ane tene zaNagAravAnI vastu rAkhanAra ane tene vaiSkAra karanAra jatthAnA geAtranuM nAma maMcAmacana te uparathI leAkabhASAmAM macaNa kasturI jevI moMdhI te upayegI vastu, bahAra dezAvarathI magAvI tene vepAra karanAra vANikAnA gAtranu nAma kharikAnayanakama te uparathI leAkabhASAmAM kharINuM kAlanAM vaNathaMbhyA-pravAhanI asarathI vilapta thatA ke visarAI jatA mahatvanA prasaMgo ke mahApurUSAnI ghaTanAone jALavI rAkhavAnuM zreya vaMzAvalIo-getrAnI taidha ane tenI jALavaNImAM jIvana khapAvanArA bhAratIya anuzruti-para parAnA vArasadAra vahIvaMcAo-kulagurUe temaja bhATa-cAraNAnI satya-paripUta jIbha ane lekhinIne phALe jAya che. AjanA vamAna-kAle-videzI vAtAvaraNa, zikSaNa, ane DhabanI zailithI taiyAra thatAM vikRta khanI rahela ItihAsa-phalakamAM bhAratIya-paraMparAnI pAyAnI IMTo jevA vahIvaMcA ke kuLa-gurU temaja bhATacAraNA pAse saMgRhIta prAcIna-anuzrutione kivadaMtI ke daMtakathA rUpe mUlyAMkana ochuM apAya che, paNa te kheda ane zaramajanaka bInA che. hArelAone ane nila nirUtsAhita thayelAne jIvana- vyavahAranI vastue ApI temane jIvavAne taiyAra karanAra dayALuenA gAtranuM nAma jhIyAnacana te uparathI leAkabhASAmAM jIyANaka Yuan Shi Bing Bing Yuan Yuan Suo Zhen Bing Yuan Bing Yuan Bing Yuan Xu va'zAvalIo-gAtronu' atihAsika-mahattvanA Aje te| bhAratIya graMthAmAM jaLavAyela mahApurUSonA jIvana-prasaMge ke viziSTa dhaTanAone paNa 'aitihAsika nathI '' zabdanA eThA taLe uvekhAya che, tyAM va'zAvalI vagerenI maukhika ke avyavasthitapaNe lakhAyela nAMdhAnI ki Mmata ochI aMkAya temAM navAI nathI !!! 5 sari Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara mAmA: - pariziSTa-6 pU. caritranAyakazrInI tathA temanA pitAzrI AdinI udAtta vicAradhArAne raju karatA prA...cI..na..5 tro (pU. caritranAyakazrInA dhArmika-jIvananuM ghaDatara udAtta-rIte karanAra Adarza-zrAvakaratna zrI maganabhAI bhagatanI zreSTha vicAradhArAne raju karatA keTalAka patro teonA ja hAthanA lakhela heI prAcIna-sAmagrI tarIke khUba ja mahatvanAM dhArI ahIM raju karyA che. pU. AgamoddhAraka, dhyAnastha-vargata AcAryadeva zrI AnaMdasAgara-sUrIzvarajI ma.nA paTTa prabhAvaka, zrI siddhacakrArAdhana-tIrthoddhAraka, pravara-vyAkhyAtA, mahAna tapasvI, zAsana-prabhAvaka sva. AcAryadeva zrI caMdrasAgara-sUrIzvara bhagavaMtanA paTTaziSya pU. A. zrI. devendra sAgara sUrivaryanA ziSyaratna pU. 5. zrI delatasAgarejI ma.ne udayapuranA cAturmAsa daramyAna sAgaranA upAzraya tarIke vikhyAta zrI goDIjI mahArAjanA upAzrayanI pAse zrI sahastraphaNu pArzvanAtha prabhunA daherAsara pAsenI junI oraDInI saphAI vakhate kacarA tarIke pheMkI devAyela kAgaLanA DhagalAmAMthI pUAgAmoddhAraka AcArya deva-bhagavaMtanA jIvananI keTalIya ajJAta kaDIone sAMkaLI ApanAra 150 thI 200 junA hastalikhita patro (poSTakayArDa, kavara vagere junI TapAlane ja) maLI Avela. tene saMzodhana daSTie jotAM ghaNA mahatvanA patro temAMthI jaDayA che. te saMgrahamAMthI keTalAka patro ahIM raju karyA che. je pU. caritranAyakanA pitAzrI zrI maganabhAI bhagatanI temaja pU. caritra nAyakazrInI udAtta tAtvika-daSTi ane dhIra-gaMbhIra prakRtine paricaya karAvanAra che. sujJa vivekI-vAcake regya rIte A patrone sadupayoga kare. : - Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) pU. zrI jhaverasAgarajI ma. ne maganabhAI bhagate lakhela peAtAnI tattva rUci ane pApanA kara darzAvatA patra (1) xxx mArA gharamAM suvAvaDa AvavAnI che, ne jamanA mArA ghera te kAma bAbada rahI che, mATe AleAvaNAnA javAma lakho ke suvAvaDanA dIvaseAthI aMtarAya che. aThama karavA ke dana 15 nA aMdaramAM karavA ke utaratAM paNa thAya kharA. 66 khIju pUchavAnuM ke suvAvaDIne keTalA dIvasa gayA bAda paDISThamaNu, suvAvaDa karavAvALAne kalpe, koI bhaNAve ne kare teA keTalA dIvase thAya ne peAtAnI jAte kahe teA keTalA dIvase karAya. e vIgatathI khulAsA lakhajo, mArAthI te derAsara javAnuM athavA bhagavAnanI pUjA athavA darzananu lakho eja araja. koI strI sAdhu purUSanI sAthe grahastha anubhavavA eka manathI mAlama paDatu hAya agara temaja hAya te mIjA koi purUSa agara strIne jANavAmAM Ave te zrAvaka tathA zrAvIkAne te sAdhunuM paccakakhANu karethI jo te kalpe ke nahI ne khamAsaNAdI devAmAM kAI khAda lAge ke nahi te lakhaze. je strIne sAdhune khusAtanAnA samaya hoya te strIne te sAdhunuM paDIkama tathA paccakakhANu karethI jAte kalpe ke nahIM. kevI rIte strI ane rUbarUmAM nIca kama upArjana kare tene keTalA doSa che, agara khuzatA taraphanA vAtAvaraNamAM tene keTalA doSa che, agara khuzatA taraphanI vAtAvaraNamAM tene keTalA doSa che. vaLI dhama dhyAnanA upAzraya hatA. te ThekANe jAya....keTalA doSa che ! te zIkhavA ApanA khulAsA AvyA bAda game tevI rIte zudhdhI thaze. jo Apane gurU vAcyA che ane Ape mane celA vAcyA che. mATe prazno pUchI javAma magAvA temAM hIta che. tethI maMgAvela che, teA kama upAjavAnA seA DaMDa lAge te paNa lakhajo A bAbatanA kharA javAba maMgAvI, X x jamanA khuzI-bhaktimAM che. dharmadhyAna rUDI rIte kare che. haraghaDI Apane dana ne malavAna abhIlASa che. sukha zAtA vAraMvAra pUche che ne kahyuM che ke mArA gharamAMthI mA karavA sArU ghare padhAre eja uttara ApanI upara ziva A 27 mukAma udepura khAnagI rIte hAtheAAra mege. THOLOH Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KT HUIZEEWERE [A patra pU. caritranAyakazrInA janma-kALane prAyaH lAge che, maganabhAI bhagata 5. jhaverasAgarajI ma. upara khUbaja bhaktivALA eTale suvAvaDa-vakhatanI bAbatano khulAso vivekapUrvaka teo zrIne pUchAve che. eTale A patra prAyaH vi. saM. 1931nA 5. caritranAyakazrInA janma AsapAsane lAge che.] (2) "svastithI pArzvajina praNamya zrImati mahAzubhasthAne zrI udayapura nagare sarva upamAlAyaka, mahAmunirAja, mArA kuTuMbanA tAraNahAra, zirachatra, pU. jhaverasAgarajI ma. nI pavitra sevAmAM- lI. caraNasevaka hemacaMda maganalAlanI 1008 vAra dinaprati vaMdanA AdhArazojI. ApazrIne zarIre zAtA haze, ahIM dharma pasAya ane Apa jevA gurUmahArAjanA pratApe khemakuzaLa che. vi. ApanA mukhAraviMdanA darzana be varSa pUrve ahIM thayela, te pUrve paNa bApujInI sAmAyikanI oraDImAM ApanA citramAM jhaLakatI apUrva-vadanapratibhAthI nAnapaNathI ja AkarSaNa thayela, paNa pratyakSa darzana karyA pachI temaja kezarI-siMhanI garjanA jevI udAtta-gaMbhIra ApanI su-madhura dharmadezanA sAMbhaLyA pachI te jIva ApanAmAM ja rame che, Apa jevA tAraka-gurUdevazrInA satata samAgamamAM rahevAnI tIvra tamannA che. mArA bApujI avAranavAra ApanA anekavidha upadezAmRta-bharapUra patra vagerenA AdhAre A5nI tAttvika vANI-sudhAnA mIThA-madhura ghuMTaDA pIvaDAve che. devene paNa durlabha A mAnava jIvananI saphaLatA Apa jevA saddagurUnA caraNamAM besI saMsAranA chakAyanA AraMbha-sabhAraMbhanA kUTAmAMthI chuTI viziSTa rIte saMyamI-jIvana keLavI sarva--jIne abhayadAna ApanArI jIvanacaryAmAM che. he tAraNahAra ! kRpALu guro ! kaMIka evuM mArgadarzana batAvo ! saMsAranA kAramAM baMdhane mane na satAve ! deva-gurUkRpAe jaldIthI huM prabhuzAsananA paMthe pI jAuM ! mArA moTAbhAInA lagna thaI gayAM che. mArA paNa vevizALa thavAnI taiyArIo cAlu che, bApujI te mArA jIvanane prabhuzAsananA paMthe dhapAvavA mATe sahayoga Ape che, paNa mAtAjI dharmiSTa -ArAdhaka chatAM mane saMsAranA kArAvAsamAMthI choDAvanArI dIkSA mATe khUba ja itarAjI darzAve che. sAMbhaLavA mujaba turtamAM vevizALa karI lagnanI beDImAM mane jakaDI devAnI cejanA mAtAjIe goThavela che. Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiyo ne TI2@ 12) tethI mArA pApane udaya ho! ane saMsAranA baMdhanamAM na phasAI te kaI mArga batAvaze !! mAtA-pitAne paramArAdha gaNI teonI AjJA zirodhArya karavI ema sAmAnyathI kahevAya, paNa A rIte mahinA pAzamAM phasAvavA mATenI thatI teonI pravRttine AvakAravI? ke zuM karavuM te gUMca che !!! ApazrI gya mArgadarzana jarUra ApajI! mAre bIjI paNa keTalIka vAto-"AtmA saMsAramAM zI rIte, zA mATe kama bAMdhe che? karma je ApaNane duHkhI karatuM hoya te duHkha ApanAra te karmane ApaNe bAMdhIe ja kema ?" vagere gUMcabharI bAbate pUchavI che, ke je pharIthI kyAreka patramAM lakhI jaNAvIza. hAla te Apa mArA jIvananA uddhAraka banI lagna-jIvananA lapasaNIyA paMthe javAne badale saMyamanA uddAtta ane ekAMta-hitakara rAjamArga pAra AvI zakAya, te kaI saphaLa-upAya jaNavavA tasdI leze. Apane huM bhabhava gaNI rahIza, ApanA saMyamanI, jJAnagarimAna, bhUri-bhUri anudana sAthe alpamati-mArAthI kaMI ajugatuM patramAM lakhAyuM hoya ke aviveka thayela hoya te te badala vAraMvAra kSamA mAguM chuM, ane sAthe ApanA darzananI tIvra abhilASA-jhaMkhanA dharAvate ApanA patranI pratIkSA sAthe viramuM chuM." saM. 1943 mAgazara suda 6. lI. hemacaMda maganalAlanI 1008 vAra vaMdanA." (3) " .....Apane eka patra thoDA di pUrve lakhela te maLyo haze. vi. A daramyAna ApazrIne mArA jevAne prabhuzAsananA paMthe vALavA upayogI-hitazikSA Apate patra pU. bApujI dvArA maLe, vAMcI khUba AnaMda thaye. mAga. su. 7nA roja lakhela mArI haiyAnI vedanA ThAlavI che, te aMge kRpA karI yogya mArgadarzana Apaze, vaLI khAsa namra vinaMti ke A saMsAranI pravRttiomAM Dagale pagale a-jaya-jIvahiMsA Adi aneka pApa karavA paDe che, AmAMthI chUTAya zI rIte? Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DupiniTEURS ApanA saMparkathI ane pU. bApujInI hitakara-preraNAthI saMyama-paMthe javAnI utsukatA upajI che, paNa tenuM mUrtIsvarUpa meLavavA dizAsUjha nathI. ceAgya mArgoMdana ApazeAjI. Apa te jANakAra che, sevaka cAgya zikhAmaNanA e ela jarUrI lakhI mekalavA tasdI lezeAjI......... sa. 1943nA mahA su. 3" (4) "svastI zrI pArasajina praNamya zrImatI tatra udepura nagare ekavidha-sajamanA pAlaka, duvidha dharamarUpa tAraNa, traNa ratananA dhAraka, cAra kaSAyanA jIvaka, paMca mahAvratanA pAlahAra chakAyanA--nA-? sAtabhaya jIpaNu, AhaMmadanA jIpaka, navavidha brahma zupatIdhAraka, dRvidha jatI dharamanA pAlaka, agIyAra aMganA jANu, bAra upAMganA jANu, tera kAThIyAnA nivAraka, cauda vidyA guNujANu, dIna dIna svaparane AtmaguNanA dAtAra, darI, kSamI, zAMta, dAMta tyAgI, vairAgI, saubhAgI, sakalapaMDIta zirAmaNI pravara paMDItajI, jinazAsana bhAskara ityAdi aneka upamAlAyaka zrI zrI zrI 1008 zrI munimahArAja zrI averasAgarajI joga kapaDava'jathI likhIta ga ApanA caraNakamaLanI sevAnA sadA icchaka maganalAla bhAIcaMdanI va4nA 1008 vAra tIkAla yathAyAga vakhate aMgIkAra karaze. ApanA darzananI ghaNI cAhanA che. tathA ApanA caraNa-sevAnI cAhanA nira'tara karavAnI varate che. te have tAkIddathI AvatI sAlamAM manaze evI AzA che. pachI teA karamanA prapa`canI khakhara paDatI nathI, ghaNA udaya aphaLa javAne lIdhe ghaNA ra rahe che. paNa Apa sarakhA `guru pharI pharIne maLavAnA nathI mATe koi vAtanA vicAra nahi karatAM rUDA kAraNe lAbha thaze, ema vicArIne je vicAra goThavyA che te vakhata upara jaNAvIne Apa jyAM haze| e jagyAe AvIza te jaNaze. 1943nA zrAvaNa suda 8ne maMgaLavAra * !( . AvI no Yuan Yuan Zhen Yuan Yuan Zhen Bing Bing Yuan mahApurUSa| kANu ? jee vicArAne kata vyarUpe pariNamAve ane jIvanane paramArthavRttinA paMthe aviratapaNe dhapAve te mahApurUSa !!! va ..... Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 000/20 Yuan Qiong Yuan Yuan Qiong Yuan Qiong Yuan Yuan Yuan Yuan pU. zrI jhaverasAgarajI ma. upara pU. caritranAyakanA pitAzrIne tathA pU. caritranAyakazrInI dIkSAmAM tanamanathI pUrNa sahAyaka thanAra zrI zaMkaralAla vIracadabhAInA sAmika patra (5) svastI zrI pArasvacchana praNamya zrImatI taMtra zrI udepura nagare ekavidha sajamanA pAlaka, duvidha dharama rUpaka, taraNu gupate gupta, cAra kaSAyanA jIyake, paMca mahAvratanA pAlaNuhAra, cha kAyanA rakSaka, sAta bhaya nIvAraNa, AThe madanA jIyaka, nava nIANAvata, dezavidha jatI dharamanAM pAlaNahAMra, agIyAra aMganA jANu, tera kAThIyA nIvAraka, cauDha vidyaguNa jANu, paMdara pramAda nIvAraka, sAla kasAyanA jIpa, sattara bhede sajamanA pAlaNahAra, kumatAMdhakAra-taraNI, jinazAsana nabhAmaNI, sakala paDita zirAmaNI, pravara pa'DIta, parama upakArI, parama hitakArI, cAritrapAtra cuDAmaNI, kalIkAla sarvIsa ItyAdika aneka zubheApamAye khIrAjamAna zrI. zrI. zrI. 1008 zrI muni mahArAja verasAgarajI sAhebajI vigere sarave muni mahArAjA joga kapaDavaMjathI lI. ApanA caraNa kamalanI vaMdanA. sevAne sadA icchaka za karalAla vIracaMda tathA maganalAla bhAica`danI vaMdana parate 1008 vAra trikAla thAyAgya avasare aMgIkAra karazeAjI. ame ApanA prasAdathI sukhazAMtI che. ApanA sukhazAMtIneA patra kAla dIne sAMje malyA, tethI AnaMda thayA che. vaLI sevaka upara kRpA lAvIne lakhazAjI, kesarIyAjI mahArAjanI bhakti rUDI rIte ghaNA samudAyathI thai che te jANI ghaNA khuzI thaye chuM. bIju Apa sAheba aMtare cAmAsuM karavAnA vicAra jarUra karaze|ke jethI ghaNeA lAbha thaze ne dharmAMnA uya vizeSa thaze. tamArI pAse e muni mahArAja koNa che ? tenA uttara tathA kevAka edhavAlA che? te Apa lakhaze tethI jANuzuM. vizeSa prakAre karIne adhyAtamanA sahita sava dhama kriyA savatI che, mATe apramANe jJAna vizeSa ladAyI che. vAnaka 51 KG ri Gba Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KWDVZEMRS. A ' mATe ekAMta kriyA-pakSIyA phala thaI zakatuM nathI. ne tathA ekAMta jJAna-pakSIyA ne tAraze mATe je kaI muni mahAraja vahevAramAM thIratAvAna nI hoya tene jJAna sahita kriyA karavAmAM hita thaze. bAkI A kAle ghaNu jIve vevAranA rasIyA che, paNa keTalAka te vizeSa phala prApta thAya tevI vAta sAMbhaLI paNa zakatA nathI. mATe kevA bedhavAlA che? te kayA saMgADAnA che? tene uttara lakhaze. saM. 1944nA caItara suda-6 xx x paNa temane barobara phurasada maLatI nathI tethI abhyAsa karAvI zakatA nathI. vAste ja Apa jarUra atre padhAravAno vicAra karI javAba lakhaje, kAmakAja lakhaje, atre padhAravAne vicAra karI jaNAvaze. saM. 1944nA caItara suda-6 vAra elI .... zaMkaralAla Apa sAhebane ghaNA ja dIvasa mevADa dezamAM thayA, paNa atre tamArA AvavAthI lAbha vIsesa thaze. kAraNa ke atre tamArUM padhAravuM baMdha thaAthI dharamathI hame ghaNA dUra thayA ne tamArU zarIra paNa vakhate vakhate narama thAya che, mATe A dezamAM rahevuM tethI zarIra sAruM rahe te atre padhArajo. da. maganabhAI prakaraNa 14-15mAM avAMtaraprasaMga tarIke zrI maNibhAI (5. caritranAyakazrInA vaDila baMdhu)nI dIkSAne prasaMga varNavAela che. te prasaMgane vadhu vyavasthita rIte samajavA upayogI maNibhAInA hAthane eka patra ahIM raju karyo che. lI. maNilAla maganalAlanI vaMdanA dana parate 1008vAra trikALa yathAyogya avasare aMgIkAra karaze. huM mArgo padezikAnA pATha 28 bhaNe chuM, tathA amarakezanA leka base mULa pATha karyA che, tathA sArasvatane aratha gaIkAle dine zarUAta karyo che, A Apane jANavA sArU lakhuM chuM, dharmane vizeSa rAkhaze saM. 1944nA caItara su. 6 Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirikITara kaceriTakalsa kanaka ; , che pU. caritranAyakanA pitAzrIne & mananIya patra (7) svastIzrI pArasajana paraNama zrImatI zrI udepuranagare ekavIdha asaMjamanA TALaka; duvIdha dharamaparU paka, taraNa gupategupatA, cAra kaSAyanA jIpaka paMca mahAvaratanA pAlaNahAra, chakAyanA, pIyara, sAta bhayanivAraka ATha madanA nivAraka, navani dha brahmacaryagupatInA dharaNahAra, davidha jatIdharamanA pAlaNahAra ItIAdIka muni mahArAjanA aneka guNo karI suzobhita kumataidhakArataraNI jinazAsananamaNi zrI. zrI. zrI. 1008 zrI munimahArAjA jhavera sAgarajI sAhebajI jega zrI kapaDavaNajathI li. ApanA caraNa-kamalanI sadA Icchaka magana bhAIcaMdanI vaMdanA 1008 vAra aMgIkAra karaze. bIjuM atare ApanA pasAyathI sukhazAtA varate che, ApanI sukhazAMtIne patara lakhaze. bIjuM atare zA magana gulAbacaMda che te dhaNune dIkSA levAnA pariNAma jarUra che. vAsane ApanI pAse AvavA cAya che ? te je divase dIkSA ApavAnuM muharata hoya tenA pilA divase ApanI pAse Ave te dhaNInuM adhiArUM aMgADI che, tethI hAla pajusaNa upara atare AvA che. te pajusaNa utarethI aMgADI javAnA che, tenA gharanAM mANasa sarve aMgADI che tethI atare ghara aDakAveluM che. te bhAInA ghare utarA che. mATe pajusaNa utaratA pahelAM kAgaLane jubAba Apaze. zA mATe je e dhaNane khabara paDe, e dhaNInA gharamAMthI chAnI dIkSA levAnI che. bAI paNa nAhanI tathA chokarA be paNa nAnI uMmaranA che tethI rajA maLe tevuM nathI. umedavIjejI sAthe dIkSA levA gayA hatA paNa tAraMgA madhe sAvake zaMkA tethI rahelA te Apa jANe che. bhAI gIradharalAla pAnAcaMdanA sAlA thAya che. e dhaNunI marajI te evI che ke gumAsAmAM bane te hAla levI tema nA bane te mAgazara sudamAM jarUra levI. te uparAMta thAya nahIM, mATe jarUra muhurata nakakI karI kAgaLa lakhaze, nizuddhisArI jevI bAkI lezeSa muhurata vaDI dIkSAmAM jevAze, | sAmAnya mANasa che, te AvyA pachI ghaDI ekanI DhIla karavI nahIM, tarata dIkSA ApavI, zA mATe e dhaNIne rokApara thavAnI bahu bhUta hoya che, dasa hajAranI puMchavALA che, vAte ghara taraphanI phIkara jevuM nathI, paNa rokApara thAya nahIM. vA jIva jANe nahI, R=AjajI - - Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja SWka ja. bIjuM zaMkaralAla mAragepadezikAne abhyAsa hAba maNIA (maNilAla maganalAla) pAse kare che, maNIAne karmagraMtha ne mULa pATha pUre mAsa thI thaye che, paNa have vyAkaraNanA bhaNAvanArane jega tathA amarakesanA aratha ApanArane jega tathA karmagraMthanA paNa aratha ApanArane jema bane tevuM nathI, tethI paMcapratikamaNane bALAbaMdha vAMcavAno abhyAsa kare che, pachI tamAre najaramAM Ave ne graMtha bhaNavAne abhyAsa calAve tene javAba lakhajo-saM. 1944nA zrAvaNa vada 11 lI. pite zaMkaralAla lI. maNIA magana (mANekalAla maganabhAI)nI vaMdanA parate 1008 vAra yathAga avasare aMgIkAra karaze, tamArI najaramAM Ave te pATha agara a...bhaNavA saMbaMdhI lakhaze te paramANe karIzuM, atare bhaNAvanArane jega na levAthI lAcAra chuM, vAte koIpaNa vAMcIne baMdha thavA jevI parata hoya te dAga (DAka)nI mAraphata mokalaze, agara pATha karavAnI hoya te te mokalaze, ApanI sukhasAtAnA samAcAra kirapA karI lakhazo." jIvanazuddhinA sI... mA... sta...bhe URL 0 vicArenI udAtta keLavaNI 0 kartavyaniSThAnI jAgRti 0 Atma-nirIkSaNa 0 viziSTa karUNAbhAva 0 utkaTa guNAnurAga kALa che Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-7 5. caritranAyakazrIe saMyama-grahaNa mATe pUrva taiyArI jemanA dvArA karI te sAgarazAkhAnA mahatvapUrNa vivecanamAM amadAvAdanA nagara zeThanA vaMzanI gaurava-gAthAnA varNanaprasaMge jhaverIvADa-vAghaNapoLanA zrI ajitanAtha prabhunA daherAsaranI vAta [khaMDa 2 uttarAdha 426-22, pR. 358] AvAma mAvI . . te daherAsaranA raMga maMDapamAM jamaNe hAthe dIvAla para zilAlekha che. tene utAre nIce mujaba che. // evaM // zrI aha~ namaH / / svasti zrI vikramAka saMvat 1855 varSe phAguNa sudi 2 dine zrI rAjanagare gAyakavADa govindarAva rAjye zrI sAgaragacche bhaTTAraka zrorAjasAgara- sUrIzvara-paTTa-pUrvAcala zrI vRddhisAgara - sUrIzvarapaTTAlaMkAra-zrI lakSmIsAgara-sUrIzvara-pada-prabhAvaka-zrI kalyANasAgara sUrIzvara-pada pratiSThita zrI puNyasAgara-sUrIzvara paTTodaya zrI udayabhAgara sUrIzvarANAmupadezAt dharmakarma-nirmANa ajitanAthaprAsAda bahukRtatIrtha vakhatasAhajI ozavAla jJAtIya vRddhazAkhAyAM zrI zAntidAsena dharmakarma pustaka nyAsAdi navIna bimbAmA pratiSThA zrI cintAmaNi prAsAda kArita bahupuNyaM kRtaM tadanvaye lakhamIcaMda sAtatputra khuzAlacaMda sA tena zrI RSabhadeva prAsAda karApita tatsuta vakhatacaMda sA bhAryA ubhayakula vizuddhAnI jahAvabAI tatsuta icchAbhAI tathA pAnAbhAI tathA motIbhAI tathA hemAbhAI tathA anopabhAI tathA sUryamalla tathA manasUka / / zrI ajitanAtha prAsAdakRta tanmadhye etAni tIrthAni saMti bhityAlikhitAni paMca bharata-paMcaaivata paMcamahAvidehe zAzvata-atItaanAgata vartamAna triMzatcaturviMzatikA vIsaiviharamAna cyAra zAzvatAjina zAzvatatIrtha paTatIrtha zrI zatrujaya-zrI giranAra tAriMgA-arbudAcala caMdraprabha-munisuvrata-jIzavalApAva-navakhaMDAdeva kulapATaka-mathurA hastinApura-kalikuMDa-phalavaddhi-kara heTaka usavIra zrI zaMkhezvarAdimahAtIrthayuta saptatizata 170 jIrNapaTAtU uddhArita tIrthodgAlika-prakaraNakAt / / zrI ha // saMvat varSe zAke 1726 pravartamAne dvitIyacaitramAse zuklapakSe tIcI ekAdazI 11 mRguvAsare vijayamuhute saMpUrNam // sakalapaMDIta ziromaNi paMDita zrI pa zrI paM. indravardhanagaNi taziSya bhAgyavardhanagaNI lipIkRtaM // Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sudcat File che . raka pariziSTa-8 pU. caritranAyakazrInA jIvana caritranA Alekhana prasaMge (prakaraNa-23)mAM pU. zrI mayAsAgarajI ma.nA vyakitatvanA varNana prasaMge zeThazrI haThIbhAInI vADInI pratiSThAne ullekha che. , te vADInA jinAlayane zilAlekha nIce mujaba che. saMvata 1903nA varakhe mAhAmAse zrIrAjanagare zrI amadAvAda vAte va. vidyamAna zrI kaMpanI bahAdura rAje gInAe visA osavAla sAhA khusAlacaMda tatyutraH kesarIsaMgha tata bhArajA surajabAI takukSe haThIsaMgha tatabhArajA rUkhamAMNI tathA harakuMvara zrI sIdhAcalajI saMgha laI tIratha jAtarA karatavaMga Aja nagare dIlI daravAje uttara dIsAe vADIbAga madha mahAvada 5 gurUvAre zrI IjanasalAkA zrI dharamanAthajI mahArAja Ade ghaNuka bIMba bharAvIne teja vADImadhe zrI bAvana jinAle prAsAda karAvata mAhA vadi 11 vAra sukare zrI sAgara go dasakata goradhanadAsa maMchArAma akSara pADIta IsababhAI rahemAna." tA. ka.-- haThIbhAInI vADImAM derAsaramAM pesatAM jamaNI bAjue kALA pattharanA zilAlekhamAM 19 lAIne che. MKUMCHE Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - kula ke zeTha haThIbhAInI vADIne moTe zilAlekha svasti zrImajjinaM navA, praNamya svaguru mudA / zrI dharmanAtha caityasya prazastirvarNyate vaza // 1 // ahammadAbAdapure zrI kapi (pa)nI Arija bahAduraH / ___rAjya karoti vidhinA maryAdApAlane nipuNaH // 2 // tadrAjye vAstavyo gulazAkha ukezavaMzajAtazva / / jIvadayA dharmArthI sAhaH zrI nihAlacaMdazca / / 3 / / . tatputraH zrI sAha khuzAla caMda statpatnI zrI mANakA dharmakIM / 'tatputra zrI kesarIsiMha nAmA tadaryA zrI suryanAmnI prasiddhA // 4 // tasyAHkukSeH ratnatulyaH prajAtaH .....zreSThI sAiH zrI harIsiMha nAmA / ...... bhAgyenaivopArjita dravyavRndaM ............. ........ bhukta dattaM svIyahastena tena // 5 // ahammadAbAda puropakaMThe dizyuttarasthAM kRtavATikAyAm / yat-kArita zrI jinabimbavRnda jinendracaitya tu mahanavInam / / 6 / / dvApaJcAzaddavata kulikA maNDita vibhUmika ramyam / maNDapayugena rucira vizikhara kArita svavittaiH // 7 // tasmin jinabimbAnAM prAsAdAnAM tathA suprattiSThA / iha kAritA kRtaiSA x x x x x // 8 // jAto'yaM gurjaradeze tasmAda gurjara varNanam / kriyate buddhiyogena buddhimadbhi vibhAvyatAm // 9 // sAnnidhye tIrtharAjo vimalagirivaro yasya vai cojjayantastAraMga-staMbhanAravyo gavaDipurabhavo yatra zaMkhezvarazca / yat sandhI saMsthito'A vitatagirivaro yo'rbudAzrayaH sudhAmA, bhanye'neke'pi tIrthA vara vinagare yatra deze prasiddhAH // 10 // Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ STRUTTENDE zrIddhAH kurvanti yasmin jinavarabhuvane bhaktimudyota-kIm , pUjA snAtraM ca yAtrAM viracati nRkulo bhaktibhAdi cittaH / arhatproktAgamAnAM zravaNamanudinaM yatra dAnAdidharmAH, saundarya ko'pi dezo na bhavati sadrazo gujareNeha lakSmyA / / 11 / / vistIrNahahovali rAjamArgA uttaMgahA jina zubhragehAH / puMbhirdhanADhayazca tathA guNADhyairahammadAvAda itIha dagaH // 12 // tasmin vANijyakatRNAM muNyA vadaddhinAyakaH / saMghezaH zrI haThIsiMho jAtaH pUpivarNitaH / / 93 / / zIlavatI ca guNavatI tasya prathamA hi rukmaNI bhAryA / harakumArikA cAnyA putro jayasiMha iti nAmA // 14 // haThIpi he gate svage patnI harakumArikA / bhakyiH kriyAM sarvA cakre pUrvopavarNitAm // 15 // strIjAtAvapi saMjAtA dhanyA harakumArikA / puruSaiH kartumazakya yat tatkAya sAdhitaM tayA // 16 // kuMkumArcitapatrANi likhitAni pure pure / Agacchantu kRpAM kRtvA darzanArtha mAmaGgaNe // 17 // tatparNamAkarNya ca dUtavAkyaM caturvidhA hurSabharAstu saMghAH / ahammadAvAda puropakaNThe prAptAH pratiSThotsavameva draSTum // 18 // AcAryAH saMghamunayazca saMdhaiH saha samAgatAH / caturlakSamitA mA militA bahudezajAH // 19 // caityabimbapratiSThAsu vAtsalyeSu sadhamiNAm / sevAsu sUrisAdhUnAM bahuvittavyayaH kRtam: // 20 // zrI vikramArkasaradaH pramite suvarSe (1903) ekonaviMzatizatAdhikake tRtIye / zAke tu saptadazasaMNaya 1768 zatAdhike'STa SaSTipravartamate samaye suzIle // 21 / / mAdhe mAse zuklapakSe SaSThayAM ca mRguvAsare / kRtamA bareNaiva jalayAtrAmahotsavam // 22 // eva znamena saptamyAM vihita kumbhasthApanam / aSTamyAM ca navamyAM tu nandyAvatasya pUjanam // 23 // dazamyAM grahadivapAla kSetrapAlAdipUjanam / viMzatisthAnapUjA ca ekAdazyAM tithau kRtA // 24 // dvAdazyAM ca kRtaM zrAddhaiH siddhacakrAdipUjanam / trayodazyAM viracitaM cyavanasya mahotsavam // 25 // Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ FI caturdazyAM janmabhAvo dikumArIritam: / pUrNimAyAM kRta merAvindrAdyaiH snAtrakarma ca // 26 // David mAdhe kRSNe pratipadi kRta candre ca vAsare / aSTAdazAbhiSekastu dvitIyAyAmathAparam // 27 // utsava pAThazAlAyAM gamanasya kRta varam / tRtIyAyAM kRtaM sadibharvivAhasyotsavaM varam // 28 // dIkSotsavaM caturthyAM ca paMcamyAM mRguvAsare / vRSalagne ca bimbAnAM netronmIlanakaM kRtam // 29 // SaSThIto dazamI yAvat kalazadhvajadaNDayoH / prAsAdAnAM pratiSThA ca mahotsavaiH kRtA barA // 30 // ekAdazyAM gurudine bimbAnAM ca pravezanam / sthApanA ca kRtA caizye vAsakSepasamanvitA // 31 // tanmandire zrI jina dharmanAtho bimbapravezasthita mUlamUrtiH / svazreyaso'rthaM ca kRtA pratiSThA bhave bhave maMgalakAriNIyam // 32 // iyaM prazasti vaityasya kharataragacche tu kSemazAla yAm / maho zrI hita pramodajitAM kRtA paMsasUpeNa // 33 // iyaM prazastilikhitA lekhaka vijayarAmena vanamAlidAsaputrena moDhacAtuvedAtiviprena // 34 // utkAritaM sUtradhAra isaphena rahamAnaputrana || tA. ke:- A zilAlekha derAsaramAM pesatAM DAbI bAjue che. kALA pattharanA lekhamAM lITI 39 che. 19 UTTOO pahe GOV E bha Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ..: .::.: .: PTA LORCEO ET FAST jJA N pariNatAcha wenlal andeial - svAdhyAyAH Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' uiMsa: ArTapleTa tathA AvaraNa * dIpaka prinTarI * amadAvAda-380001