________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથના ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૩૩
સ્નાન કરવાને ઈચ્છીએ છીએ. આ સંદેશાથી આ રક્ષિત ન આવ્યા એટલે તેમના નાનાભાઈ ગુરક્ષિતને ત્યાં માલ્ક્યો. શુરક્ષિતે ત્યાં આવીને ગુરુને વંદન કરીને આ - રક્ષિતને કહ્યું: તમે (ઘરે) આવે. તમારા વિચેાગથી પિતા વગેરે દુઃખી થઈ ગયા છે. પછી આ રક્ષિતે આ વાસ્વામીને ( જવા માટે) પૂછ્યું. તેમણે કહ્યું : હમણાં તા ભણા. આ રક્ષિતે ભણવાનું શરૂ કર્યુ.. અન્યથા ( = પ્રલાભન આપ્યા વિના ) આવશે નહિં એમ વિચારીને ફલ્ગુરક્ષિતે કહ્યું: હું બધુ ! જો તમે આવા તો તમારાં દર્શનથી માતા–પિતા વગેરે બધાય ભાવથી દીક્ષા લે. આ રક્ષિતે કહ્યું: જો એમ છે તે પહેલાં તું જ દીક્ષા લે. ફલ્ગુરક્ષિતે એ પ્રમાણે સ્વીકાર કર્યા એટલે તેને વિધિપૂર્વક દીક્ષા આપી, પછી બે પ્રકારની શિક્ષા શિખવાડી. (ઘેાડા વખત પછી ) ફરી પણ ફલ્ગુરક્ષિતે કહ્યું: હમણાં ચાલેા. આથી આ રક્ષિતે ગુરુને ફરી જવા માટે પૂછ્યું. ગુરુએ કહ્યું: હમણાં તે ભણેા. તે વખતે તે જવિક અધ્યયનાના અભ્યાસ કરી રહ્યા હતા. તે અત્યંત સૂક્ષ્મ હતા. ચાવીસ વિકાના તેમણે અભ્યાસ કર્યાં. પછી વિકાથી કંટાળી ગયેલા તેમણે ગુરુને પૂછ્યું': હે ભગવંત! દેશમાપૂનુ કેટલુ' શ્રુત થઈ ગયું અને કેટલું બાકી રહ્યું? તેથી આ વાસ્વામીએ તેને હિંદુ–સમુદ્રનુ અને સવ–મેરુનું દૃષ્ટાંત બતાવ્યું, અર્થાત્ હિંદુ જેટલું થયું છે અને સમુદ્ર જેટલું બાકી છે, સવ જેટલું થયું છે અને મેરુ જેટલું બાકી છે એમ કહ્યું. હિંદું–સમુદ્રનુ અને સવ–મેરુનું દૃષ્ટાંત સાંભળીને આય રક્ષિતે ખેદપૂર્વક ગુરુને કહ્યું : હે ભગવંત ! હું ભણવા શક્તિમાન નથી. ગુરુએ તેને આશ્વાસન આપ્યું કે તમે ધીર અનેા, વિષાદ ન કરેા. ખાકી રહેલું શ્રુત પણ તમે થાડા કાળમાં ભણી લેશેા. ફરી ભણવાનું શરૂ કર્યું.. રાજ પૂછે છે કે કેટલું બાકી રહ્યું. તેથી ગુરુએ વિચાર્યું': આ ( = દશમું પૂર્વ ) શ્રુત મારાથી જ વિચ્છેદ પામશે કે શું ? જેથી આ આવા બુદ્ધિના ભંડાર હોવા છતાં આ પ્રમાણે ભણવાથી કંટાળી ગયા છે. પછી ( જ્ઞાનથી ) જાણ્યું કે મારુ' આયુષ્ય થાડુ' છે અને ગયેલા આ ફરી નહિ આવે. આથી મારાથી જ દેશનું પૂ વિચ્છેદ પામશે. આથી આ રક્ષિતે જવાની રજા આપી.
પછી આરક્ષિત ક્રમે કરીને દશપુર આવ્યા. તેાસલિપુત્ર આચાર્ય તેમને પેાતાના પદે સ્થાપ્યા. પછી તેમણે ત્યાં સ ખ વ ને દીક્ષા આપી. પિતા પણ તેમના અનુરાગથી ગૃહસ્થના વેષે તેમની સાથે રહેવા લાગ્યા. એક વાર પિતાએ કહ્યું : એ વજ્ર, કુંડલ, છત્રી, જોડા અને જનાઈ રાખવાની છૂટ આપે! તે હું દીક્ષા લઉં. તેમને ચરણકરણ વગેરેના ઉપદેશ આપીને (જોડા વગેરે ન રખાય એમ) શિખવાડી દઈશું એમ વિચારીને આચાય શ્રીએ કહ્યું : એમ કરો. તે જ પ્રમાણે ( જોડા વગેરે રાખવાની છૂટ રાખીને) તેમને દીક્ષા આપી. અને પ્રકારની શિક્ષા શિખવાડવામાં આવે છે. એક વાર
