________________
૩૭૦
શ્રાવકનાં બાર વતે યાને પુરુષ શેઠને ઉપાડીને લઈ આવ્યા. વિસ્મય પામેલા રાજાએ કહ્યું આ નવું થયું. જે શીતલ ચંદ્રમા અગ્નિને ફેંકે, બાળનાર દાવાનલ હિમસમૂહને ફે કે, અચલ મેરુપર્વત ચલાયમાન બને, તે ખરેખર ! જગતમાં સર્વ વસ્તુઓમાં શ્રદ્ધા ન રહે. રાજાએ અનુફૂલ સુંદર વચનોથી એને પૂછયું: હે શેઠ! અહીં રાણીએ તમને દાખલ કર્યા કે તમે જાતે દાખલ થયા છે? તમારું વચન માન્ય છે, સ્ત્રીનું નહિ, માટે સત્ય વિગત કહો. હે ભદ્ર! જે તમે સત્ય બેલે તે મેં તમને અભય આપ્યું છે. સત્ય કહેવામાં રાણી, ધાવમાતા, અને રક્ષકપુરુષે એ બધાય ચોક્કસ દંડાય એમ વિચારીને શેઠ મૌનનું આલંબન લઈને રહ્યા. તેથી રાજાએ રેષથી કહ્યુંઃ ચક્કસ આણે દંભને આશ્રય લીધો છે, એને શૂળીના અગ્રભાગમાં પરોવી દે. પછી દુષ્ટ રાજસેવકો તેને નગરની બહાર લઈ ગયા. આ તરફ લોક પાસેથી વજપાત તુક્ય તે વૃત્તાંત સાંભળીને તેની પત્ની મને રમાએ ઘણો વિલાપ કર્યો. પછી પુષ્પ–ધૂપ વગેરેથી ઉત્તમ જિનપૂજા અને ભક્તિથી ચૈત્યવંદન કરીને કાર્યોત્સર્ગમાં રહી. તેની પ્રણિધાન શુદ્ધિથી ક્ષણવારમાં આસન કંપવાથી દેવીએ તેની આગળ ઊભા રહીને પૂછ્યું: તારું શું કરું? કાર્યોત્સર્ગ પારીને મહાસતી એવી તેણે કહ્યું: હે દેવી! જે મારો પતિ શુભ છે (=શુદ્ધ છે) તે એને કલંકથી મુક્ત કરે. તેથી જેનદર્શનની પ્રભાવના પ્રત્યે પ્રેમવાળી તે દેવીએ જલદી ત્યાં જઈને શૂળીનું રત્નોથી સુશોભિત સિંહાસન કર્યું, તેથી ક્ષુદ્ર રક્ષક પુરુષોએ તલવાર વગેરેથી શેઠને હણ્યા. દેવીએ શેઠને હાર, બાજુબંધ અને કુંડલ વગેરેથી વિભૂષિત કર્યા. સુદર્શનને દેવતુલ્ય રૂપવાળ જોઈને લોકોએ, ધમ જય પામે છે, અધર્મ નહિ, એમ કહીને તેમને વંદન કર્યું. લેકના તેવા વચનને સાંભળીને વિસ્મય પામેલા રાજાએ પણ પશ્ચાત્તાપ પામીને વિચાર્યું કે મેં સારું ન કર્યું. શેઠની પાસે આવીને પ્રણામ કરીને ક્ષમાપના કરી. પછી નગરમાં મહોત્સવ કરાવીને હાથી ઉપર બેઠેલા શેઠને મહાન આડંબરથી પિતાના નગરમાં પ્રવેશ કરાવ્યો.
પછી શેઠને હાથી ઉપરથી ઉતારીને પોતાના મહેલમાં સિંહાસન ઉપર બેસાડ્યા. પછી તેમને રાજાએ આ પ્રમાણે કહ્યું – વિવેકથી રહિત અને ઘણું પાપી એવા મેં તમારા જે અપરાધે કર્યા હોય તે સર્વ અપરાધને માફ કરે. કારણકે સજજનેને ક્ષમા એ જ ધન હોય છે. શેઠે કહ્યું: હે ગૃપ ! હું બધા જીવો ઉપર ક્ષમાના સ્વભાવવાળ છું, તે પૃથ્વીનાથે આપના ઉપર ક્ષમા કેમ ન હોય? પણ આપને કંઈક વિનંતિ કરું છું કે, હે નરેન્દ્ર ! મારી દીક્ષા લેવાની ઈચ્છા છે તેથી સુકૃપા કરીને મને રજા આપો. આ સાધુ થશે એમ કહીને રાજાએ લક્ષપાક તેલ મંગાવ્યું. તેનાથી અંગમર્દન કરનારા અત્યંત કુશલ પુરુષ વડે અને જાતે પણ શેઠના શરીરનું મર્દન કર્યું. ભોજન પછી રાજાએ શેઠને કુતૂહલથી પ્રેમપૂર્વક રાત્રિમાં બનેલા પ્રસંગની વિગત પૂછી. શેઠે કહ્યું
