________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૪૩૩ એની મેળે (°છેડયા વિના) જતા વિષયે મનના અતિશય સંતાપ માટે થાય છે, જ્યારે સ્વયં છેડેલા વિષયે અનંત સમતાસુખને કરે છે. તેથી પતિનો નિશ્ચય જાણીને “નારીને પતિ એ જ દેવ છે” એવા વચનને યાદ કરતી તે પણ તેની પાછળ જવાની ઈચ્છાવાળી થઈ
આ અવસરે ભગવાન મહાવીર ગુણશીલચૈત્યમાં પધાર્યા છે એમ ધન્ય સાંભળ્યું. શિબિકામાં બેસીને પોતાની પત્નીની સાથે ભગવાન પાસે જઈને દીક્ષા લીધી. શાલિભદ્દે પણ ધન્યને વૃત્તાંત જાણીને, માતાને પૂછીને (=કહીને ), શ્રેણિક રાજાને ખમાવીને, મહાન આડંબરથી ભગવાન પાસે આવીને, વિધિપૂર્વક દીક્ષા લીધી. દીક્ષિત બનેલા તે બંનેએ બહુ થોડા કાળમાં ગ્રહણશિક્ષા અને આસેવન શિક્ષાનો અભ્યાસ કરી લીધે. છઠ્ઠ, અઠ્ઠમ અને ચાર ઉપવાસ વગેરે વિશિષ્ટ તપ સતત કરીને શરીરને સુકવી નાખ્યું. ગામ, ઉદ્યાન, નગર અને ખાણ આદિથી યુક્ત પૃથ્વી ઉપર માસકપથી વિહાર કરતા તે બંને કેટલાક કાળ પછી ભગવાનની સાથે ફરી તે જ રાજગૃહનગરમાં આવ્યા. ભિક્ષા સમયે ભગવાનને વંદન કરીને પાણી નિમિત્ત (વહરવા માટે) તે બંને ચાલ્યા ત્યારે ભગવાને શાલિભદ્રને કહ્યું: આજે તને તારી માતા ભોજન કરાવશે= પારણું કરાવશે. પછી તે બંને ભિક્ષા માટે પરિભ્રમણ કરવા લાગ્યા. ભદ્રાના ઘરે ગયા. ભગવાન મહાવીરનું આગમન સાંભળીને ભદ્રાને અત્યંત હર્ષ થયે. વહુઓની સાથે સમવસરણ ભૂમિ તરફ જવા પ્રયાણ કર્યું. ભગવાન અને શાલિભદ્રના દર્શન આદિની ઉત્કંઠાથી વ્યાકુળ હોવાથી ભદ્રાએ (પોતાના ઘરે આવેલા તે બેને ન ઓળખ્યા. ભિક્ષા લીધા વિના તે બંને પાછા ફર્યા. ભવિતવ્યતાનાં કારણે દહીં અને મથિત વેચવા માટે નગરમાં પ્રવેશેલી વૃદ્ધ ગોવાલણએ તેમને જોયા. તેમાં એક વૃદ્ધ ગોવાલણની કાયારૂપી લાકડી શાલિભદ્રને જોઈને હર્ષના પોષણથી પ્રગટ થતા ઘણુ રોમાંચથી યુક્ત બની. તેને સહર્ષ દહીં આપવાની ઈચ્છા થઈ. તેથી તેણે પ્રણામ કરીને શાલિભદ્રને કહ્યું : હે તપસ્વી ! જે ઉપયોગમાં આવતું હોય તે આ દહીં લો. પછી શાલિભદ્ર ઉપયોગ પૂર્વક દહીં લીધું. તેથી હર્ષિત ચિત્તવાળી તે સ્વસ્થાને ગઈ. તે બંને પણ ભગવાન પાસે આવ્યા. ઈરિયાવહિ પ્રતિક્રમણ કર્યું, ગમનાગમન આદિની આલોચના વગેરે કરીને ક્ષણવાર ઊભા રહ્યા. પછી શાલિભદ્રે પૂછયું : હે ભગવંત! આજે મારી મા કેવી રીતે ભોજન કરાવશે? ભગવાન બોલ્યા : જેણે તને દહીં આપ્યું તે તારી અન્ય જન્મની માતા છે. કારણ કે આ જ મગધદેશમાં પોતાને પતિ મૃત્યુ પામતાં પૂર્વે એકઠું કરેલું
૧. મથિત પાણી નાખ્યા વિના ભાંગેલું દહીં.
૨. અર્થાત હર્ષની વૃદ્ધિથી. ૫૫
