________________
૪૫૮
શ્રાવકનાં બાર વ્રતે યાને
હસ્તિનાપુર આવ્યા. નગરની બહાર આવેલા ઉદ્યાનમાં રહ્યા. કેઈ વાર માસખમણના અંતે પારણુ નિમિત્તે સંભૂતિ મુનિએ નગરમાં પ્રવેશ કર્યો. વધેલા આહારની ભિક્ષાને ઈચ્છતા અને ઈર્યાસમિતિનું પાલન કરતા તે મુનિ ઘરે ઘરે ભમવા લાગ્યા. પિતાના ઘરમાંથી નીકળેલા અને બીજા ગામમાં જવાની ઈચ્છાવાળા નમુચિ મંત્રીએ ભવિતવ્યતાની પ્રેરણાથી તે મુનિને જોયા. પહેલાં જ આનું અમંગલરૂપ મુખ જોયું એવા વિચારથી તેને ગુસ્સો થયો. આથી તેણે મુનિને ચાબુકના ગાઢ પ્રહારથી માર્યા. નજીકમાં આવેલા તેણે મુનિને ઓળખ્યા. તેણે વિચાર્યું તે આ ચાંડાલપુત્ર છે કે જેને મેં તે વખતે ભણાવ્યો હતે. તેથી આ મને ન ઓળખે ત્યાં સુધીમાં એને મારી નાખું. અન્યથા આ રાજા અને રાજાના અન્ય માણસની પાસે મારું ચરિત્ર પ્રગટ કરશે. આ પ્રમાણે વિચારતા તેના વડે લાકડી અને મુઠી આદિના પ્રહારોથી અતિશય કદથના પમાડાતા મુનિની કાયારૂપી લાકડી વિકૃષ્ટ તપશ્ચર્યાથી બેલ ક્ષીણ થઈ ગયું હોવાથી ધ્રુજવા લાગી અને મુનિ પૃથ્વી ઉપર પડી ગયા. અહાહા ! આણે નિરપરાધી આ મુનિનું શું આદર્યું છે? એમ બોલતા અનેક લકે ત્યાં મળ્યા. તેમાંથી એકે કહ્યું: જે આ સાધુના તપનું કંઈક સામર્થ્ય હેત તે વિનાશ કરતો આ મંત્રી તે જ ક્ષણે કેમ વિનાશ ન પામત? તેથી આને આવી શક્તિથી રહિત દુષ્કરતપને કુલેશ નિરર્થક જ છે. આ સાંભળીને કોઇ પામેલા તે મહામુનિએ તેને વિનાશ કરવા માટે તેલેગ્યા મૂકવાને આરંભ કર્યો. તેથી જાણે કાળા વાદળને સમૂહ હોય એવા ઘણા ધૂમાડાના સમૂહથી લોકોની આંખની ગતિને અટકાવનાર ગાઢ અંધકાર ફેલાયે. જેમનું મન ભય અને કૌતુકથી આકર્ષાયેલું છે, અને જેમણે મુનિના ક્રોધના વિલાસને જે છે એવા નાગરિક મુનિને વંદન કરીને પ્રસન્ન કરવા લાગ્યા. કેઈકથી વૃત્તાંત જાણનાર સનસ્કુમાર પણ તેને પ્રસન્ન કરવા આવ્યા.
" તેણે અંજલિરૂપી સંપુટ કરીને પ્રણામપૂર્વક કહ્યું : હે મહામુનિ ! અનાર્યજનને ઉચિત ચેષ્ટા કરનારા કેઈએ પણ જે અપરાધ કર્યો તેની ક્ષમા કરે. સાધુઓ ક્ષમાની પ્રધાનતાવાળા હોય છે માટે તપના તેજને સંહરી લે, અને જીવન આપવા વડે આ લેકે ઉપર મહેરબાની કરો. આ પ્રમાણે ચક્રવર્તી વડે પ્રાર્થના કરતા પણ સંભૂતિ મુનિ શાંત થતા નથી, તેટલામાં “કઈ મહામુનિ ગુસ્સે થયા છે” એવી લેકેતિ સાંભળીને અને આકાશરૂપી આંગણુને ઘણા ધૂમાડાથી અંઘકારવાળે જઈને ચિત્રમુનિ તે સ્થાને આવ્યા. જિનવચનને અનુસરનારા વચને વડે ઘણી મુશ્કેલીથી સંભૂતિ મુનિને ઉપશાંત કર્યા. સ્વસ્થ ચિત્તવાળા અને સંવેગને પામેલા સંભૂતિ મુનિ
હા દુષ્કાર્ય કર્યું” એમ બોલીને તે સ્થાનથી ઉઠીને, ચિત્ર મુનિવરની સાથે તે જ “ઉદ્યાનમાં ગયા. તે નિમિત્તથી થયેલા વૈરાગ્યથી જીવનથી નિર્વેદ પામેલા તે બેએ અનશન સ્વીકાર્યું. સનસ્કુમાર ચક્રીએ નગરના લકેથી મંત્રીને વૃત્તાંત જાણીને તેના
