________________
४६४
શ્રાવકનાં બાર વતે યાને.
પૂર્વભવના તેના ભાઈને ચિત્ર નામનો જીવ કે જે પુરિમતાલનગરમાં રહેનારા શેઠના પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયે હતો. તેને જાતિસ્મરણ થયું. પછી તેણે દીક્ષા લીધી. તે મુનિ આ. અવસરે કાંપિલ્યનગરમાં જ આવીને મનેરમ નામના ઉદ્યાનમાં પધાર્યા. ત્યાં નિજીવ. ભૂમિપ્રદેશમાં પાત્ર વગેરે ઉપકરણોને મૂકીને ધર્મધ્યાનને પામેલા તે મુનિ કાર્યોત્સર્ગમાં રહ્યા. આ અવસરે ગાવ હા ઇત્યાદિ કલેકાઈને અરઘટ્ટ ચલાવનાર પુરુષ બેસી રહ્યો હતો, તે સાંભળીને મુનિએ ઝટ કહ્યું? ggT ન વષ્ટિા જ્ઞાતિરોડ ચાખ્યાં વિયુત્તો છે તેથી અરઘટ્ટ ચલાવનારે લોકાઈને પત્રમાં લખી લીધે. પછી હર્ષથી વિકસિત મુખવાળો. તે રાજસભામાં ગયે. રાજાની આગળ સંપૂર્ણ કલેક બેલ્ય. તેથી રાજા અતિ સ્નેહના કારણે મૂછ પામે. તેથી સભા અરઘટ્ટ ચલાવનાર પુરુષ ઉપર ગુસ્સે થઈ. રોષને વશ. થયેલી સભા એના વચનથી રાજા આવી દશાને પામ્યા એમ વિચારીને તેને થપાટોથી. મારવા માંડી. મરાતા તેણે કહ્યું? આ કલોક મેં પૂર્યો નથી.
આ પ્રમાણે બોલતા તેને કદર્થના કરનારાઓથી મુક્ત કરાવ્યું. પછી તેને પૂછયું કે આને પૂરનાર કોણ છે? તેણે કહ્યું: અરઘટ્ટની પાસે રહેલા મુનિ. પછી રાજાએ ચંદનરસના સિંચન વગેરેથી ચેતના મેળવી, મુનિવરના આગમનને વૃત્તાંત જાણ્ય. મુનિ પ્રત્યે ભક્તિ અને સ્નેહથી આકર્ષાયેલ ચિત્તવાળો રાજા પરિવાર સહિત નીકળે. તેણે ઉદ્યાનમાં મુનિને જોયા, હર્ષિતચિત્તથી વંદન કર્યું. પછી વિનયપૂર્વક તેની પાસે બેઠા. મુનિએ દેશના શરૂ કરી. દેશનામાં સંસારની અસારતા બતાવી, કર્મ બંધના હતુઓનું વર્ણન કર્યું, મોક્ષમાર્ગની પ્રશંસા કરી. મેક્ષમાં અતિશય સુખ હોય છે એ જણાવ્યું. તેથી પર્ષદા સંવેગને પામી. પણ બ્રહ્મદત્ત ભાવિત ન થયે. તેણે કહ્યું ઃ હે ભગવંત! જેવી રીતે આપે સ્વસંગના સુખથી અમને આનંદ પમાડ્યો તેવી રીતે. ઐશ્વર્યાદિગુણસંપન આપ રાજ્યના સ્વીકારથી આનંદ પમાડે.
પછી સાથે જ તપ કરીશું. આ જ તપનું ફલ છે. મુનિએ કહ્યું: ઉત્તમચિત્તવાળા તમારે આ કહેવું યોગ્ય નથી. ખરેખર ! આ મનુષ્ય ભવ દુર્લભ છે, આયુષ્ય સતત ઘટી રહ્યું છે, લક્ષમી ચંચળ છે, ધર્મ બુદ્ધિ સ્થિરે નથી, વિષય પરિણામે કટુ છે, વિષયમાં આસક્ત બનેલાઓનું નિચે નરકમાં પતન થાય છે, ફરી ક્ષબીજ (= ધર્મ) દુર્લભ છે, વિરતિરૂપીરત્ન વિશેષથી ફરી દુર્લભ છે. વિરતિને ત્યાગ કરીને દુસ્તર નરકમાં પતનનું કારણ અને કેટલાક દિવસ થનાર રાજ્યને આશ્રય (=સ્વીકાર) વિદ્વાનોના ચિત્તને આનંદ પમાડતું નથી. તેથી તમે અશુભ આશયને છોડી દે, પૂર્વભવમાં અનુભવેલાં દુઃખને યાદ કરો, જિનવચનરૂપી અમૃતરસને પીઓ, જિને કહેલા માર્ગે ચાલો મનુષ્યજન્મને સફલ કરે. તેણે કહ્યું : હે ભગવંત! પ્રાપ્ત થયેલાં સુખને ત્યાગ કરીને
૧. એક બીજાને વિગ પામેલા એવા આપણે આ છો જન્મ છે.