________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૪૬૫ નહિ જોયેલા સુખની ઈચ્છા કરવી એ અજ્ઞાનનું લક્ષણ છે. તેથી આ પ્રમાણે ઉપદેશ ન આપો. મારું વાંછિત કરો. પછી ફરી કહેવા છતાં પ્રતિબંધ ન પામ્યું એટલે મુનિએ વિચાર્યું: હા જયું, પૂર્વભવમાં સંભૂતિ મુનિ હતું ત્યારે તેને સનસ્કુમાર ચકીના સ્ત્રીરત્નના મસ્તકકેશને સ્પર્શ થયે, એ સ્પર્શના સુખને અનુભવ થયે, એથી તેવા સુખની અતિશય ઈચ્છા થઈ. એથી તેને મેં ક્યો છતાં તેણે તે સુખની પ્રાર્થના કરી. પૂર્વે જે નિયાણું કર્યું હતું તે આ (અત્યારે) પ્રગટ થાય છે. આથી કાલ સર્પથી ડસાયેલાની જેમ આ જિનવચનરૂપી મંત્રોથી અસાધ્ય છે. આ પ્રમાણે વિચારીને મુનિએ અન્ય સ્થળે વિહાર કર્યો. અન્ય સમયે ક્ષપકશ્રેણિના કમથી વિમલ કેવલજ્ઞાનને પ્રગટ કરીને મેક્ષને પામ્યા.
ચક્રવર્તીસુખને અનુભવતા રાજાને કેટલેક કાળ પસા? થે. એકવાર એક બ્રાહ્મણે એને કહ્યું: હે કૃપેશ! હું ચકવર્તીનું ભજન કરું એવી મને ઈરછા થઈ છે. રાજાએ કહ્યું: હે બ્રાહ્મણ! મારું અન્ન ખાવા તું સમર્થ નથી. કારણ કે એ અને મને છોડીને બીજાને બરોબર પરિણમતું નથી. તેથી બ્રાહ્મણે કહ્યું : તારી રાજ્યલક્ષમીના માહાભ્યને ધિક્કાર થાઓ. જેથી માત્ર અન્ન આપવામાં પણ વિચારે છે. તેથી રાજાએ અસૂયાથી તેને ભજનની રજા આપી. રાજાએ પિતાને ઉચિત આહારથી પત્ની, પુત્ર," વહુ, પુત્રી અને પત્ર આદિ જ્ઞાતિ ભાઈઓના સમૂહથી સહિત એને ભજન કરાવ્યું. પછી તે પિતાના ઘરે ગયે. રાત્રિ થતાં અન્ન કંઈક પરિણમન પામ્યું ત્યારે અતિશય ઉન્માદને વેગ થયે. આથી બ્રાહ્મણના પરિવારનું ચિત્ત અતિશયકામની વેદનાથી નષ્ટ પામ્યું અને બધા માતા, વહુ અને બહેનના સંબંધથી નિરપેક્ષ બનીને પરસ્પર અનાચાર કરવા લાગ્યા. સવારે અન્ન (પૂર્ણ) પરિણામ પામ્યું ત્યારે બ્રાહ્મણ લજજા પામ્યો. એક-બીજાને મુખ બતાવવા અસમર્થ તેનો પરિવાર નગરમાંથી નીકળી ગયેટ
બ્રાહ્મણે વિચાર્યું : નિષ્કારણ વૈરી રાજાએ શા માટે મને આ પ્રમાણે વિડંબના પમાડ્યો? પછી ગુસ્સે થયેલા અને વનમાં પરિભ્રમણ કરતા એવા તેણે કાંકરાઓથી પીપળાના પત્રોને કાણાં કરતા (= પત્રોમાં કાણાં પાડતા) ભરવાડને છે. તેણે વિચાર્યું. મારું વિવક્ષિત (= ઈચ્છિત) કાર્ય કરવામાં આ ગ્ય છે. આમ વિચારીને તેણે દાનસન્માન વગેરેથી તેની સેવા કરી. પછી તેને એકાંતમાં પોતાનો અભિપ્રાય કર્યો. તેણે પણ તેને સ્વીકાર કર્યો. ઘા નિષ્ફલ ન જાય તેવી રીતે વીંધવાની તેનામાં શક્તિ હતી. આથી કે ઈવાર ભીંતના આંતરે રહેલા તેણે રાજમહેલમાંથી નીકળતા બ્રહ્મદત્તની બે
૧. કાલ સર્પ એટલે કાળે મોટા સાપ. તેનું ઝેર મંત્રથી પણ દૂર ન થાય.
