________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
४७८ દુષ્કતની નિંદા કરવી, (૭) સ્વ-પરના સુકૃતની અનમેદના કરવી, (૮) ઉદય પામેલા પિતાના કષાયને નિષ્ફલ કરવા, (૯) શક્તિ હોય તે બીજાના કષાયને શમાવવા ઈત્યાદિ ભાવ અભિગ્રહે છે.
આ પ્રમાણે સંક્ષેપથી દ્રવ્યાદિ અભિગ્રહ મેં કહ્યા. વિસ્તારથી તે તે શાસ્ત્રપાઠથી -જાણું લેવા. [ ૧૩૭]
હવે પ્રસ્તુત ગ્રંથની સમાપ્તિમાં પોતાના ગુરુના નામનો ઉલ્લેખ કરીને આ પ્રકરણ પિતે રચ્યું છે એમ બતાવતા ગ્રંથકાર આ પ્રકરણ રચવાનું કારણ જણાવવા માટે કહે છે -
इय नवपयं तु एयं, रइयं सीसेण कक्कररिस्स ।
મણિબા નિ , સરળદ્રુમપુર શરૂ૮ | ગાથાથ:-આ પ્રમાણે આ નવપદ નામનું પ્રકરણ ઠક્કસૂરિ, કે જેઓ પાછળથી કકુદ આચાર્ય એવા નામથી પ્રસિદ્ધ થયા, તેમના શિષ્ય જિનચંદ્ર નામના ગણીએ પિતાના સ્મરણ માટે અને શ્રેતાઓના અનુગ્રહ માટે રચ્યું છે.
ટીકાથ:-ગણ-ભગવતીસૂત્રનું ગદ્દવહન જેણે કર્યું હોય તે ગણી કહેવાય છે.
પ્રશ્નઃ–પહેલી ગાથામાં સાળમજુદા=શ્રાવકેના અનુગ્રહ માટે એમ કહી જ દીધું છે, તે ફરી અહીં “શ્રાવકેના અનુગ્રહ માટે” એમ શા માટે કહ્યું? '
ઉત્તર –પહેલાં જે કહ્યું છે તેને જ અંતે ઉપસંહાર કર્યો છે, માટે દેષ નથી.
જે કે પૂજ્યપાદશ્રીએ (=મૂલ ગ્રંથકારે) આ ગાથાની પિતાની ટીકામાં વ્યાખ્યા કરી નથી, તો પણ ગાથાવાળી પ્રતોમાં લખેલી જેવાય છે, આથી મેં તેનું વ્યાખ્યાન કર્યું છે. [૧૩૮]
આ પ્રમાણે ઉકેશ (ઉપકેશ) ગચ્છમાં થયેલા શ્રીકક્ક (કકુદ) નામના આચાર્યને શિષ્ય શ્રી જિનચંદ્ર ગણું, કે જેમનું બીજું નામ દેવગુપ્ત આચાર્ય છે, તેમણે રચેલા નવપદ પ્રકરણની વિસ્તૃત ટીકા સમાપ્ત થઈ.
ટીકાકારની પ્રશસ્તિ આ વિરતૃત ટીકામાં મેં અનુપગથી જે સ્ત્ર વિરુદ્ધ કહ્યું હોય તે કુબોધ ન થાય એ માટે શુભ આશયવાળા વિદ્વાને મારા ઉપર કૃપા કરીને શુદ્ધ કરવું. (૧) જેમાં વિલાસ કરતા ગુણરૂપી મણુઓનો સમૂહ છે, જે પાઠ કરનારા (સાધુઓ)થી સુશોભિત છે, જે દીન નથી, તે શ્રીઉકેશ (ઉપકેશ) પુરમાંથી નીકળેલ [ ઊકેશ (ઉપકેશ) નામને ] ગચ્છરૂપી સમુદ્ર છે. (૨) તે ગચ્છમાં વિશિષ્ટબુદ્ધિ રૂપી વૈભવવાળા, સંયમીઓમાં અગ્રણી, સિદ્ધાંતરૂપ સમુદ્રના પારને પામેલા અને ઘણા ગુણોથી યુક્ત એવા પૂજ્ય શ્રી દેવગુપ્ત નામના આચાર્ય થયા કે જેમણે સ્વયં જિનપ્રવચનમાંથી ઉદ્ધરીને શ્રેતાઓના
૧. સમુદ્રના પક્ષમાં વારી એટલે માછલા, હીન એટલે નદીના 7-વતિ રહી
