________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
४७७ છે, જ્યાં સુધી વૃદ્ધાવસ્થા ન આવે, જ્યાં સુધી ઇદ્રિ ક્ષીણ ન થાય, અને જ્યાં સુધી જિનનું સાંનિધ્ય છે ત્યાં સુધીમાં દુષ્કર એવા ગુણરતન સંવત્સર નામના તપનું અનુ'ઝાન કરું. કારણ કે સંસારમાં પરિપૂર્ણ સામગ્રી દુર્લભ છે.
આ દરમિયાન રાત્રિ પૂર્ણ થઈ કમલવનને વિકસિત કરતે સૂર્ય ઉગે. પછી દક મુનિ ભગવાનની પાસે ગયા. તીર્થનાથને વંદન કરીને પોતાને અભિપ્રાય કહ્યો. ભગવાને રજા આપી. ગુણરતન સંવત્સર તપ કરવાનું શરૂ કર્યું. તેનાથી મુનિ માત્ર ચામડી–હાડકાં બાકી રહ્યાં હોય તેવા બની ગયા. તે તપ પૂર્ણ થતાં તેમણે ફરી વિચાર્યું? આ તપથી મારી કાયા ક્ષીણ થઈ ગઈ છે, આથી હવે ભગવાનને પૂછીને તેમની અનુજ્ઞાથી આલેચના-ક્ષમાપના વગેરે વિધિપૂર્વક પાદપપગમનને સ્વીકાર કરે
એ મારા માટે શ્રેયસ્કર છે. પછી શ્રી મહાવીર સ્વામીની પાસે જઈને પ્રણામ પૂર્વક પિતાને વિચાર જણાવ્યું. તેમની અનુજ્ઞા મળતાં જિનંદ્રની પાસે આલોચના કરી, તેમની સમક્ષ પાંચ મહાવ્રતો ઉચ્ચર્ય, સર્વ જી પ્રત્યે ક્ષમાપના કરી, આગાર રહિત અનશનનું પચ્ચખાણ સ્વીકાર્યું, સંવિગ્ન ગીતાર્થ સાધુઓની સાથે વિપુલપર્વત ઉપર ચઢ્યા, પર્વતની શુદ્ધશિલાના તળનું વિધિથી પડિલેહણ-પ્રમાર્જન કર્યું, પછી મૃત્યુને નહિ ઈચ્છતા તે મુનિ પાદપોપગમન (મુદ્રા)માં રહ્યા. મુનિ આયુષ્યના ક્ષયથી આ અસાર મનુષ્ય દેહને છોડીને બારમા દેવલોકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયા ત્યાં સુધી તે સાધુઓ તેની પાસે રહ્યા. ત્યાર બાદ તે સાધુઓ કાત્સગ વગેરે વિધિ કરીને ભગવાનની પાસે આવ્યા. ભગવાનને સ્કંદ મુનિના ઉપકરણે આપીને સમાધિમરણનું નિવેદન કર્યું. સ્કંદકદેવ પણ ત્યાંથી ચાવીને મહાવિદેહમાં સિદ્ધ થશે. અહીં સ્કંદકમુનિનું આ ચરિત્ર સંક્ષેપથી જણાવ્યું, પ્રશ્નોત્તર પૂર્વક વિસ્તારથી તે ભગવતી અંગથી જાણી લેવું. &દકનું દૃષ્ટાંત પૂર્ણ થયું.
સંલેખના દ્વારના નવમા ભાવના દ્વારનું વ્યાખ્યાન કર્યું. એનું વ્યાખ્યાન પૂર્ણ થતાં પહેલી ગાથામાં જણાવેલા બધા જ મૂલ દ્વારેનું સમર્થન કર્યું. આ કારોનું વર્ણન શ્રાવકેના અનુગ્રહ માટે કરીશ એમ ગ્રંથકારે પ્રતિજ્ઞા કરી હતી. આથી શ્રાવકના અનુગ્રહ માટે બીજું પણ કંઈક આ સૂત્રમાં (મૂળ ગાથાઓમાં) ન કહ્યું હોવા છતાં હું (=ટીકાકાર) કહું છું. '
અહીં (=શ્રાવક ધર્મમાં) શ્રાવકે જેમ મિથ્યાત્વને ત્યાગ કરીને સમ્યકત્વથી આરંભી સંલેખના સુધીને આ (=જેનું આ ગ્રંથમાં વર્ણન કર્યું છે તે) ધર્મ આચપર જોઈએ, તેમ ચાતુર્માસ આદિ મર્યાદાથી વિવિધ અભિગ્રહો પણ લેવા જોઈએ. તે અભિગ્રહ દ્રવ્યથી, ક્ષેત્રથી, કાળથી અને ભાવથી એમ ચારે પ્રકારે છે. તેમાં દ્રવ્યથી અભિગ્રહો:-(૧) ધર્મ માટે વર્ષમાં ધન વગેરેને પિતાને મળ્યું હોય તે પ્રમાણે
