Shravakna Bbar Vrato Yane Navpad Prakaran

Author(s): Rajshekharsuri
Publisher: Vijaydansuri Jain Gyanmandir ane Paushadhshala Trust

Page 495

४७८
શ્રાવકનાં બાર તે યાને. વ્યય કરે, (૨) સાધુઓને મુહપત્તિ વગેરે વહરાવવું, (૩) ઐષધ વગેરે આપવા. પૂર્વક ગ્લાન સાધુ વગેરેની સેવા કરવી, (૪) યથાશક્તિ સાધર્મિકેનું વાત્સલ્ય કરાવવું, (૫) કેચ કરેલા સાધુને વિશેષથી ગોળ-ઘી વગેરે વહોરાવવું. (૬) અષ્ટમંગલ આદિની. પૂજાથી, અર્થાત્ અષ્ટમંગલ આદિ આલેખવા પૂર્વક જિનબિંબ, પુસ્તક વગેરેની પૂજા કરવી ઈત્યાદિ દ્રવ્યથી અભિગ્રહો છે. ક્ષેત્રથી અભિગ્રહ –(૧) જિનમંદિરનું પ્રમા. ર્જન કરવું, અર્થાત્ જિનમંદિરમાં કાજે લે, (૨) જિનમંદિરમાં આવીને જિન-- મંદિરમાં કર્યું કામ કર્યું છે અને કયું કામ બાકી છે તે વિચારવું. (૩) જિનમંદિરના (નિર્વાહ માટે રાખેલા) ગામ, ખેતર વગેરેની સંભાળ રાખવી, ઈત્યાદિ ક્ષેત્રથી અભિગ્રહો છે.
કાલથી અભિગ્રહો:-(૧) આઠમ વગેરે (પર્વ) તિથિઓમાં જિનમંદિરમાં જિનપ્રતિમાની આરતિ, સ્નાત્ર વગેરેનાં દર્શન કરવાં, (૨) એકાસણું, નવિ વગેરે. વિશેષ તપ કરે, (૩) સવારે ઉઠતાં જ નમસ્કાર મંત્ર (નવકાર) ગંણવા, (૪) આત્મા. વગેરેની વિચારણા કરવી, જેમ કે હું કોણ છું? કયાં સૂતો છું? મારા માતા-પિતા કોણ છે? મારા ધર્માચાર્ય કેણ છે? (૫) શરીરચિંતા (=લઘુનીતિ વગેરે) વગેરે દ્રવ્ય આવશ્યક કરીને ગૃહમંદિરમાં જિનપ્રતિમાનાં દર્શન કરવાં. (૬) યથાસંભવ દ્રવ્ય ભક્તિથી અને ભાવભક્તિથી જિનપ્રતિમાની પૂજા કરવી, (૭) વિધિપૂર્વક જિનમંદિરે. જવું, વગેરે નિયમ લેવા, (૮) ભોજન સમયે જિનમંદિર નજીક ન હોય તે પણ ઘરમાં રહેલી જિનપ્રતિમાની નૈવેદ્ય વગેરેથી પૂજા કરવી એવો નિર્ણય કરે, (૯) ફરી (બપોરનું) ચૈત્યવંદન કરવું, (૧૦) સાધુઓની કલાદિને યેગ્ય ભક્તિ કરીને ભજન કરવું, (૧૧) ભજન કરવા બેઠા પછી (ભજન શરૂ કરતાં પહેલાં) પશ્ચકખાણનું સ્મરણ કરવું, (૧૨) સાંજે સૂર્યાસ્ત થવાને બે ઘડી બાકી હોય ત્યારે ભોજન કરવું, (સૂર્યાસ્તથી બે ઘડી પહેલાં ભજન પતાવી દેવું જોઈએ, તેમ ન બને તે મોડામાં મડું પણુ, સૂર્યાસ્તને બે ઘડી બાકી હોય ત્યારે ભોજનની શરૂઆત કરી દેવી જોઈએ.) (૧૩) ભોજન બાદ તુરત તિવિહાર કે ચોવિહાર પચ્ચક્ખાણ કરવું, (૧૪) જિનમંદિરે જવું અને ચૈત્યવંદન કરવું, (૧૫) પિતાની શક્તિ પ્રમાણે સાધુઓની અંગમર્દન વગેરે સેવા કરવી, (૧૬) વિકથાને ત્યાગ કરીને સ્વાધ્યાય કરવો ઈત્યાદિ કાલ અભિગ્રહ છે.
ભાવથી અભિગ્રહ:-(૧) અનિત્યાદિ ભાવનાઓ ભાવવી, (૨) દિવસના પાપોની શુદ્ધિ (નાશ) માટે ચાર લોગસ્સ વગેરે સંખ્યાના માપવાળો કાઉસ્સગ કરવો, (૩) જિનમતમાં રહેલી પ્રકરણ ગાથાઓ વગેરેને ન અભ્યાસ કર, (૪) ભૂલી ન જવાય એ માટે પૂર્વે ભણેલાને પાઠ કરવો=આવૃત્તિ કરવી, (૫) અરિહંત, સિદ્ધ, સાધુ અને કેવલિકથિત ધર્મ એ ચારનું શરણું સ્વીકારવું, (૬) આ લેક અને પરલોકના