________________
४७०
શ્રાવકનાં બાર તે યાને. હતા. તે જીવ–અજીવ વગેરે નવ તને જ્ઞાતા હતે. શુભ ધ્યાનમાં રહેલો તે અચિત્ત અને નિર્દોષ દ્રવ્યથી નિર્ચને સત્કાર કરતો હતો. તેની રેવતી પત્નીને મદ્ય અને. માંસ પ્રિય હતું. પિતાના જ ઉત્કૃષ્ટ સુખને ઇચ્છતી તેણે વિચાર્યું કે, સર્વ શક્યોને મરાવીને તેમનાં ગોકુલે અને ઘન સ્વયં લઈને નિશ્ચિતપણે ભોગોને ભેગવું. આ. પ્રમાણે વિચારીને તેણે ક્યારેક છનો વિષપ્રયોગથી અને છને શસ્ત્રપ્રવેગથી વિનાશ. કરાવ્યો. આ પ્રમાણે સર્વ શાક્યો મૃત્યુ પામી એટલે તે પોતાનું ઈચ્છિત કરવા. મહાશતકની સાથે નિઃશંકપણે ઉત્તમ ભેગોને ભોગવવા લાગી. એક દિવસ ઉત્સવમાં રાજાએ ઉત્તમ રાજગૃહનગરમાં કઈ પણ રીતે અમારીની ઘેષણ કરાવી. પાપિણી. તે રેવતી મદ્ય-માંસ વિના એક મુહૂર્ત પણ રહી શકતી ન હતી. આથી તેણે પોતાના ગોકુલ રક્ષકને બોલાવીને એકાંતમાં કહ્યું : કઈ પણ ન જાણે તે રીતે મારા જ ગોકુલેમાંથી બે જુવાન વાછરડાઓનું માંસ અને રેજ આપે. ગોકુલ રક્ષકે તેનું વચન તે પ્રમાણે જ કરવા લાગ્યા. ત્યારથી તે વાછરડાના માંસમાં જ અત્યંત આસક્ત બની
મહાશતકે ચૌદ વર્ષ સામાન્યથી નિરતિચાર શ્રાવક ધર્મનું પાલન કર્યું. પંદરમાં વર્ષે મોટા પુત્રને ઘર માલિક (=વડિલ) બનાવ્યો. પછી આરંભથી મુક્ત બને તે શ્રાવકપ્રતિમાઓમાં ઉદ્યમ કરવા માટે પૌષધશાળામાં રહ્યો. આ દરમિયાન કામને વશ બનેલી અને મદિરાના કેફથી ઘુમતી તે રેવતીએ પૌષધશાલામાં આવીને કહ્યું : હે શતક શ્રાવક! ધર્મને અંર્થી તું આ પ્રમાણે ફલેશ કેમ પામે છે? કારણ કે ધર્મનું પણ ફળ ભેગો છે, અને તે તેને સ્વાધીન છે. આથી અનુરાગવાળી એવી મારી સાથે તું સ્વેચ્છાથી ભોગે ભેગાવ, નહિ મળેલા સુખની આશાથી હાથમાં આવેલા આ ભેગોને ન છોડ. રેવતી આ પ્રમાણે બેલતી હોવા છતાં તેના વચનની અવગણના કરીને મહાશતકે છ વર્ષ સુધી સર્વ પ્રતિમાઓનું દઢપણે પાલન કર્યું. જેમાં માત્ર ચામડી-હાડકાં રહ્યાં છે એવા શરીરવાળા તેણે નિરાશંસપણે અનશનને સ્વીકાર કર્યો. શુભ પરિણામથી અવધિજ્ઞાન ઉત્પન્ન કર્યું. અવધિજ્ઞાનથી સંપૂર્ણ ભરતક્ષેત્રને અને ભરતક્ષેત્રના સંબંધવાળા લવણસમુદ્રના હજાર યોજન સુધી, ઉપર સૌધર્મ દેવલેક સુધી, નીચે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના પહેલા પાથડા સુધી તે જેતે હતે.
આ અવસરે ઉન્મત્ત બનેલી રેવતીએ ફરી પણ આવીને મહાશતકને ક્ષેભ પમાડવા આક્રમણ કર્યું. રેષ પામેલા અને અવધિજ્ઞાનના ઉપગવાળા મહાશતકે રેવતીને કઠોર વાણીથી કહ્યું : હે રેવતી ! પાપી તું મને આ પ્રમાણે નિત્યે ઉપદ્રવ કરે છે તેથી હે દુષ્ટશીલા! સાત દિવસની અંદર પ્રબળ સનિપાત રોગથી તારું ઘણું ચૈતન્ય હણાઈ જશે, અને તું મરીને રત્નપ્રભા પૃથ્વીના લેલક નરકમાં નારકપણે ઉત્પન્ન થઈશ. તેને આ શ્રાપને સાંભળીને તેને મદ ઉતરી ગયે, અને ભયથી તે એકાએક