________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૪૩૧ પાણી બીજા સ્થળે કર્યું તેટલામાં વિજળીના તેજ જેવો દેદીપ્યમાન આભૂષણને સમૂહ જોયે. તે આભૂષણોની વચ્ચે પોતાની વીંટી કોલસા જેવી દેખાઈ.
રાજાએ પૂછ્યું : આ શું? ભદ્રાએ કહ્યું: શાલિભદ્ર અને તેની પત્નીઓના આભૂષણોનું જે નિર્માલ્ય દરરોજ અહીં પડે છે તે આ છે. તેથી વિસ્મિત ચિત્તવાળા -રાજાએ વિચાર્યું અહે ! પૂર્વ ભવે ઉપાર્જન કરેલા પુણ્યસમૂહને વિલાસ કેવો છે ? જેથી શાલિભદ્ર મનુષ્ય હોવા છતાં દેવના પ્રભાવથી ચિતવ્યા વિના પાસે આવેલું બધું મળે છે. આ પ્રમાણે વિચારતા તેને ભદ્રાએ પરિવાર સાથે અનેક પ્રકારના વિશિષ્ટ રસોથી મનહર એવા અનેક પ્રકારના આહારનું ભોજન કરાવ્યું. ત્યારબાદ અનેક પ્રકારના તાંબૂલ, વસ્ત્ર અને અલંકાર વગેરે પદાર્થો આપવામાં આવ્યા. પછી રાજા પિતાના નિવાસમાં ગયે.
સંવિગ્ન ચિત્તવાળા શાલિભદ્ર કેટલાક દિવસો પસાર કર્યા. કઇવાર ત્યાં પ્રતિબંધરહિત વિહારથી વિચરતા ધર્મષ નામના આચાર્ય પધાર્યા. બહાર ઉદ્યાનમાં સ્થિરતા કરાવી. બારીમાં બેઠેલા શાલિભદ્રે તેમને વંદન કરવા માટે જતા અનેક લોકોને જોઈને પિતાના સેવકને પૂછયું : આ જનસમૂહ ક્યાં જાય છે? એણે કહ્યું: સૂરિને વંદન કરવા માટે. તેથી શાલિભદ્ર પણ માતાને પૂછીને આચાર્યની પાસે ગયે. આચાર્યને ભાવપૂર્વક વંદન કરીને ઉચિત સ્થાનમાં બેઠે. શ્રેણિક રાજા વગેરે બીજા લોકો પણ વંદન કરીને ઉચિત સ્થાને બેઠા ત્યારે સૂરિએ ધર્મલાભ એવા આશીર્વાદ આપીને ધર્મદેશના શરૂ કરી. તે આ પ્રમાણે – હે જન ! ઈષ્ટ–અનિષ્ટ અને સંગ-વિયેગરૂપ વિષમ મગર વગેરે જીવથી વ્યાપ્ત, મેહરૂપ આવર્તેથી ભયંકર, મરણ–જરા–રેગાદિરૂપ તરગોથી વ્યાસ એવા ભવરૂપ સમુદ્રમાં પડતા જીને અનંતસુખને જનક અને ઉત્તમ વહાણ સમાન જૈનધર્મને છોડીને બીજું કઈ રક્ષણ કરનાર નથી. કારણ કે અર્થ (=ધન) અનર્થ કરનાર છે, અને ક્ષણમાં નાશ પામનાર છે, વિષયસુખ વિપાકે કટુ છે અને લાંબો કાળ ટકનારા નથી, શરીર પણ નિત્ય સારસંભાળની અપેક્ષાવાળું છે, કરેલાની અપેક્ષા રાખતું નથી, અર્થાત્ એના માટે સારું કર્યું હોય તો પણ એને બગડતાં વાર લાગતી નથી, જલદી નાશ પામે છે. માટે ધન વગેરે વિષે શ્રદ્ધા છોડીને નિઃસ્પૃહ બનીને એક ધર્મને જ સે એવી જિનાજ્ઞા છે. તે ધર્મ સાધુ અને શ્રાવક એ બે સ્વામીરૂપ આશ્રયથી બે પ્રકારે છે. તે બેમાં પહેલા પ્રકારનો ધર્મ ક્ષમા વગેરે ભેદથી દશ પ્રકારે જાણો. બીજા પ્રકારનો ધર્મ અણુવ્રત વગેરે ભેદથી બાર પ્રકારે છે.
આ બંને પ્રકારના ધર્મનું મૂળ સમ્યકત્વ કહ્યું છે. દેશનાના અંતે અવસર પામીને હર્ષ થી મસ્તકે હાથરૂપી કમળની થેડી ઉઘડેલી કળીની જેમ અંજલિપુટ કરીને શાલિભદ્રે પૂછ્યું : હે ભગવંત! કેવા પ્રાણીઓને બીજે સ્વામી ન થાય ? સૂરિએ કહ્યું: સારી
