________________
૪૪૦
શ્રાવકનાં બાર તે યાને આ દરમિયાન ભગવાન પણ તેના મહેલના દરવાજા આગળ પધાર્યા. આ તરફ કઈ લેકે શેરડીના રસથી ભરેલા ઘડા ભેટ આપવા માટે લઈ આવ્યા, એ ઘડL શ્રેયાંસકુમારને આપ્યા. શ્રેયાંસકુમારે પણ તે ઘડાઓમાંથી પોતાના બે હાથેથી એક એક ઘડે લઈને આ પ્રમાણે વિચાર્યું ધન્ય છું કે જેને આટલી સઘળીય સામગ્રી મળી છે. કારણ કે–“સુપાત્રના સ્વામી અને ભિક્ષાના અથ તીર્થનાથ ક્યાં પ્રાપ્ત થાય? આપવા યોગ્ય નિર્મલ ઈફ્ફરસનું ભેટાણું ક્યાં આવ્યું હોય ? અહીં મારી અતિનિર્મલ ભક્તિ કેવી રીતે ઉલ્લસિત બની હોય? અહો ! સુંદર પુણ્યના રોગથી. તે ત્રણેને આ મેળાપ છે.” ઈત્યાદિ વિચારતા શ્રેયાંસે તીર્થકરને પ્રણામ કરીને કહ્યું : હે ભગવંત! જે આપને ઉપયોગમાં આવતા હોય તે મારા ઉપર અનુગ્રહ કરવા માટે સર્વદેથી વિશુદ્ધ આ ઈક્ષરસને ગ્રહણ કરે. ઉત્સુકતાથી રહિત ભગવાને દ્રવ્યાદિનો ઉપયોગ કરીને મૌન રહીને જ હાથની અંજલિ ( બે ) આગળ કરી. તેમાં શ્રેયાંસે ઈશ્કરસ રેડ્યો. ભગવાનના અચિંત્ય તીર્થકર નામકર્મને પ્રભાવથી હાથની. અંજલિમાં રેડાતે ઈશ્નરસ શિખાની જેમ વળે, એક ટીપું પણ નીચે ન પડ્યું. વર્ષ સુધી ઉપવાસથી તપેલી ભગવાનની કાયા ઈક્ષરસના ઉપગથી શાંત થઈ. આહાર કરતા ભગવાન કેઈનાથી પણ દેખી શકાયા નહિ. કારણ કે તીર્થકરોના આ ગુણ જન્મથી જ હોય છે. જેમ કે, (૧) શરીર પરસેવે, રેગ અને મેલથી રહિત અને સુગંધી હોય છે. (૨) લેહી ગાયના દૂધ જેવું સફેદ હોય છે. માંસ દુર્ગધથી રહિત અને અમૃત સમાન સફેદ હોય છે. (૩) એમનો આહાર અને નિહાર (=ઝાડે) માસની આંખવાળો પ્રાણ ન જોઈ શકે. (૪) શ્વાસ વિકસેલા કમળના જે સુગંધી અને અતિ શય મનોહર હોય છે. આ અવસરે (૧) હર્ષ સમૂહથી યુક્ત અને આકાશમાં રહેલા દેવ વગેરેએ સુગંધી પાણીની સાથે દીઠું નીચે રહે તે રીતે પાંચ વર્ણવાળા પુષ્પોની વૃષ્ટિ કરી. (૨) જલસહિત મેઘની મહાન ગર્જના જેવા પિતાના વનિથી ભુવનના મધ્યભાગોને બહેરા કરનારી દુંદુભિ વાગી. (૩) પવનથી હાલેલી દવાના છેડાના જેવી ચંચળ વસ્ત્રવૃષ્ટિ કરી. (૪) પોતાની પ્રજાના સમૂહથી દિશાઓના મધ્યભાગોને પ્રકાશિત કરનારી સાડાબાર કોડ પ્રમાણ, રતનવૃષ્ટિ કરી. (૫) જય જય એવા શબ્દોથી સહિત અહે! સુદાન અહા ! સુદાન એવા વચનથી ઘોષણા કરી. કેટલાક દે શ્રેયાંસના મહેલના આંગણામાં જ ઉતર્યા. વિસ્મય પામેલા બીજા પણ લોકે ત્યાં આવ્યા.
લોકોએ શ્રેયાંસને પૂછ્યું : ભગવાનના પારણાને આ વિધિ તમે કેવી રીતે જાણ્યો? શ્રેયાંસે કહ્યુંઃ જાતિસ્મરણથી. લોકોએ પૂછયું: આ જાતિસ્મરણ કેવું છે ?
૧. સામ સામે બે વસ્તુના સંયોગને (મિલનને) પુટ કે સંપુટ કહેવામાં આવે છે. બે હથેળને સંગ થાય એટલે અંજલિ થાય. માટે અહીં પુટ શબ્દને ભાવાર્થ અંજલિ કર્યો છે.
૨. અર્થાત અત્યંત સુમવાની વૃષ્ટિ કરી.