________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથના ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૪૧૧
ધનવાળા મહામુનિનાં દશનથી વનમાં વિચરતા પણ ઘણા પ્રાણીએ ભદ્રકભાવ (=સરળતા ) વગેરે ગુણસમૂહને પામ્યા, માત્ર મનુષ્યા જ નહિં, કિંતુ પશુઓ પણ ભદ્રંકભાવ વગેરે ગુણસમૂહને પામ્યા. તેમાં હરણના એક બચ્ચાને મુનિને સતત જોવાથી ક લઘુતા થવાથી જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. સતત જ મુનિની સેવા કરવાની ઇચ્છાથી તે ક્ષણવાર પણ મુનિના પડખાને છેાડતું ન હતું. વળી પોતાના મિત્ર વિષે કપટરહિત મિત્રની જેમ ભક્તિથી યુક્ત તે હરણ ઉત્તમ મુનિ જાય ત્યારે જતું હતું, ઊભા રહે ત્યારે ઊભું રહેતું હતું, ભાજન કરે ત્યારે ભાજન કરતું હતું.
એક દિવસ તે જ જંગલમાં રાજાની આજ્ઞાથી એક ૨થકાર (=સુથાર) ગાડી અને ઉત્તમ ભાતું લઈને મહેલને ઉપયેાગી કા લેવા માટે આવ્યા. તેણે નેકરા દ્વારા તીક્ષ્ણ કુહાડાએથી એક મહાવૃક્ષને અધુ છેદાવ્યું, એટલામાં દિવસના બે પ્રહર થઈ ગયા. રથકારના માણસોએ અર્ધા છેદાયેલા તે જ વૃક્ષની છાયામાં બેસીને ભેાજન' શરૂ કર્યું. તે મહામુનિ માસખમણના પારણે ભિક્ષા માટે તે સ્થાને આવ્યા. તેમની પાછળ ભક્તિસમૂહથી નમેલા મસ્તકવાળું અને હથી પૂછડીને પટપટાવતું હરણબચ્ચું આવ્યું. ભિક્ષા માટે તે સ્થાનમાં પ્રવેશ કરતા મુનિને જોઈને રથકારે અતિશયશ્રદ્ધાથી વિચાર્યું : અહે। ! હું ધન્ય છું ! આ નિર્જન જગલમાં પણ આહારના સમય થઈ ગયા ત્યારે અને ઉચિત દ્રવ્યેા તૈયાર થઈ ગયા ત્યારે, ચિંતામણિ વગેરેના માહાત્મ્યને પણ હલકા પાડનારા, વનમાં વિચરનારા હરણેાથી પણ આ પ્રમાણે સેવા કરાતા અને આહારના અથી એવા મહામુનિ મારી પાસે આવ્યા.
આ પ્રમાણે અતિશય બહુમાનથી તેની કાયામાં સવ અંગામાં રોમાંચરૂપી કટકો ઉત્પન્ન થયા. તેણે ઉઠીને હાથમાં ઉચિત દ્રવ્યા લઇને વહેારાવવાના પ્રાર ભકર્યાં. મુનિએ પણ દ્રવ્યાદિ ઉપયોગ આપવાનું (=મૂકવાનું) શરૂ કર્યું. હરણ પણ વિચારવા લાગ્યા કે, મનુષ્યરૂપ આ રથકાર પુણ્યશાલી છે. કારણ સંપૂર્ણ સામગ્રીવાળા તે આ મહાતપસ્વીને આ પ્રમાણે વહેારાવવા તત્પર થયા છે. હું તેા પશુ છું, એથી હું ગાઢ ભક્તિવાળા હાવા છતાં શું કરી શકુ? ખરેખર ! પુણ્યહીન જીવેાના ઘરામાં ધનની વૃષ્ટિએ પડતી નથી. તેટલામાં, અચાનક પ્રચંડ પવનના અનેક પ્રકારના ભ્રમણથી કટપ્ ત્ એવા મહાન અવાજપૂર્વક ભંગાતુ અ છેદાયેલ તે વૃક્ષ ભવિતવ્યતાના કારણે રથકાર વગેરે તે ત્રણની જ ઉપર પડયું. તેના . પ્રહારથી ત્રણે મૃત્યુ પામ્યા, દાનને ચેાગ્ય ભાવાના (=દાન કરવાના ભાવાના) પ્રભાવથી અને અનુમેાદનાના અધ્યવસાયાના
૧, પ્રાણાયાં મોત્તત્તવેષ્ટાચાં ના શબ્દાર્થ “ભાજનવેળા શરૂ કરાયે છતે ’’ એવા થાય. પણ આજુ-બાજુના સંબંધ જોતા ઉપચારથી “ ભાજત શરૂ કરાયે છતે '' એવા અર્થ ઘટે છે. આથી અનુવાદમાં “ ભાજત શરૂ કર્યુ” એવા ઉલ્લેખ કર્યાં છે.
"