________________
૪૨૨
શ્રાવકનાં બાર વ્રત યાને વૃત્તાંત કહ્યો. તેમણે કહ્યું : જે એમ છે તે તું રડ નહિ. અમે જ ખીરની સામગ્રી મેળવી આપીશું.
પછી કેઈએ ચોખા, કેઈએ દૂધ, કેઈ એ ગોળ-ખાંડ વગેરે એને આપ્યું. આ આપીને તેમણે કહ્યું : આ સામગ્રીથી તારે સવારે પુત્રના મનોરથ પૂરા કરવા. બીજા દિવસે સવારે જ તેણે વસુદત્તને કહ્યું : હે વત્સ ! આજે તારા લાયક ખીર કરીશ. આથી તારે જલદી આવવું. આથી તે બે પ્રહર જેટલો સમય થતાં આવી ગયે. ઘરમાં ભોજન કરવા માટે બેઠે. માતાએ ખીરની થાળી ભરીને તેને આપી. આ દરમિયાન તેને પૂર્વે જે મહામુનિનાં દર્શન થયાં હતાં તે જ મહામુનિ મા ખમણના પારણે આવ્યા. તેમણે કઈ પણ રીતે તેને જ ઘરમાં પ્રવેશ કર્યો. ઉલ્લસિત ભક્તિવાળા વસુદત્ત મુનિને જોયા. તેણે વિચાર્યું કે ખરેખર ! હું પણ કંઈક પુણ્યનું ભાન છું, જેથી આવી સામગ્રી મને મળી. કારણ કે કહ્યું છે કે-“પૃથ્વીમાં કેટલાક માણસોને ચિત્ત અને વિત્ત મળે છે, પણ દાનને યોગ્ય પાત્ર મળતુ નથી. બીજાએને ગુણવાન પાત્ર પ્રાપ્ત થાય છે, પણ ઉચિત ચિત્ત અને વિત્ત પ્રાપ્ત થતાં નથી. કેટલાકને ચિત્ત હોય છે, પણ વિત્ત અને પાત્ર હેતાં નથી. કેાઈને ચિત્ત અને પાત્ર હોય છે, પણ ધન ન હોય. કેઈકને ચિત્ત હોય છે, પણ વિત્ત અને પાત્ર હેતાં નથી. બંને તેટલાં દુર્લભ નથી, જેટલાં સમગ્ર (==ણે) દુર્લભ છે.” આ પ્રમાણે વિચારતા તેનું શરીર અતિશય શ્રદ્ધાથી થયેલા ઘણું રોમાંચના સમૂહથી યુક્ત બન્યું. આવી વિચારણા કરતાં અને આવી કાયાથી તેણે ખીરની થાળી લઈને ત્રીજા ભાગનું મુનિને વહેરાવીને ચિત્તમાં વિચાર્યું કે, આ બહુ થોડું છે, આનાથી મુનિને અર્થો આહાર પણ નહિ થાય, આથી ફરી ત્રીજો ભાગ વહોરાવ્યું. “હજી પણ આ ઓછું છે, પૂર્ણ નહિ થાય. જે આની અંદર બીજું ખરાબ અન્ન પડશે તે આજે પણ નાશ પામશેષ બગડી જશે. અથવા આ મહામુનિ કેટલું ફરશે? તેથી સંપૂર્ણ જ આપું. આ પ્રમાણે વિચારતા તેણે ફરી બધી જ ખીર મુનિના પાત્રમાં નાખી. મુનિ તે લઈને ગયા. તેની માતાએ તેને બીજી ખીર આપી. તેણે ઈચ્છા મુજબ ખીર ખાધી. ભોજન કર્યા પછી વાછરડાઓને ચારવા માટે તે જંગલમાં ગયે.
ભવિતવ્યતાના કારણે તે દિવસે વર્ષાદ થયે. તેના ભયથી વાછરડાં જુદી જુદી દિશાઓમાં ચાલ્યાં ગયાં. તેમને ભેગા કરતાં સૂર્યાસ્ત થઈ ગયે. અંધકારના સમૂહથી - ૧. ચિત્તા અને વિત્ત, ચિત્ત અને પાત્ર, વિત્ત અને પાત્ર એમ બે બે. સમગ્ર=ચિત્ત, વિત્ત અને પાત્ર એ ત્રણ.
૨. ના અવ્યય ખેદ કે અનુકંપા અર્થમાં છે.
