________________
૪૨૦
શ્રાવકનાં બાર વ્રતે યાને આવ્યા. ત્યાં ભિક્ષા માટે પરિભ્રમણ કરતા તેમણે ભગવાન ઊજજયંત પર્વત ઉપર મેક્ષમાં ગયા એમ સાંભળ્યું. તેથી આહાર–પાણીનો ત્યાગ કરીને એ નગરીમાંથી નીકળીને પાદપેગમન (અનશન) માં રહેવા માટે શત્રુંજય ઉપર ચડ્યા. જેમને અનંતજ્ઞાન ( =કેવળજ્ઞાન) ઉત્પન્ન થયું છે એવા પાંડ શીધ્ર શાશ્વત સુખવાળા મોક્ષમાં ગયા. કાળે કરીને દ્રૌપદી સાધવી પણ વિધિથી મરણ પામીને બ્રહ્મલોક દેવલોકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થઈ. ત્યાં તેનું દશ સાગરોપમનું આયુષ્ય હતું. ત્યાંથી ચ્યવીને તે મહાવિદેહમાં સિદ્ધ થશે. આ પ્રમાણે અહીં સંક્ષેપથી દ્રૌપદીનું ચરિત્ર કહ્યું, વિસ્તારથી જ્ઞાતાધર્મકથા સૂત્રમાંથી જાણી લેવું. હે ભવ્ય! આ પ્રમાણે સાધુઓને પ્રતિકૂળ આહારનું દાન દ્રૌપદીને ભવભ્રમણનું કારણ થયું એમ જાણુને કયારે પણ સાધુઓને પ્રતિકૂળ આહારનું દાન ન કરે. આ પ્રમાણે નાગશ્રીનું દષ્ટાંત પૂર્ણ થયું. [૧૩]
હવે ગુણદ્વાર કહે છે – ज जोग्ग थेपि हु, तं तेसि देति धम्मसद्धाए । कयपुण्णसालिभद्दो, व सावगा ते सुही होति ॥ १२४ ॥
ગાથાથ- જે શ્રાવકે સાધુઓને જે યોગ્ય હોય તે થોડું પણ સાધુઓને ધર્મશ્રદ્ધાથી આપે છે તે શ્રાવકે કૃતપુણ્ય અને શાલિભદ્રની જેમ સુખી થાય છે.
ટીકાથ- ધર્મશ્રદ્ધાથી – દુર્ગતિમાં જતાં જીવોને ધરી રાખવાથી અને સુગતિમાં મૂકવાથી ધર્મ કહેવાય છે. કહ્યું છે કે –
* દગતિમાં જતા જીવોને ધરી રાખે, અર્થાત જીવોને દુર્ગતિથી બચાવે, અને શુભગતિમાં ધરે, અર્થાત્ શુભગતિમાં પહોંચાડે, તે ધર્મ, એવી ધમશબ્દની વ્યાખ્યા છે.”
શ્રદ્ધા એટલે પિતાની ઈચ્છા. ધર્મમાં પિતાની ઈચ્છા તે ધર્મશ્રદ્ધા, અર્થાત કેઈને દબાણ વગેરેથી નહિ, પ્તિ સ્વેચ્છાથી ધર્મ કરવો તે ઘર્મશ્રદ્ધા. ધર્મશ્રદ્ધાથી દાન આપે. આ વિષે અન્ય દર્શનકારોએ પણ કહ્યું છે કે –
શ્રદ્ધાયુક્ત, શુદ્ધમનવાળા અને પવિત્ર એવા જીવે સાધુઓને સત્કારીને દેશમાં અને કાળમાં જે કપ્ય હોય તેનું દાન આપવું જોઈએ.”
તાત્પર્યાર્થ- સુભિક્ષ-ભિક્ષ વગેરે કાળ, માર્ગ, ગામ વગેરે ક્ષેત્ર અને ગ્લાનનિરેગ વગેરે અવસ્થાને ચગ્ય થડી પણ આપવા ગ્ય વસ્તુ સુસાધુઓને શ્રદ્ધાથી પુલક્તિ શરીરવાળા બનીને જેઓ આપે છે, તેઓ સ્વર્ગ–મક્ષ વગેરેના અનુપમસુખના ભાગી બને છે.
