________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
૪૧૯ તેનું અસ્પષ્ટ વજાચિહ્ન જઈને કપિલે શંખ વગાડ્યો. કૃણે પણ એ પ્રમાણે કર્યું. પરસ્પર શબ્દ સાંભળ્યો. પાછો ફરેલે કપિલ અપરકંકા નગરીમાં આવ્યું. પદ્મનાભ રાજાને તે પ્રમાણે ( =ૌપદીનું અપહરણ કર્યું એ પ્રમાણે) પતિત થયેલ જોઈને બહાર કાઢી મૂક્યો અને તેના જ પુત્રને રાજ્ય ઉપર બેસાડીને ચંપાપુરીમાં આવ્યો. - કૃષ્ણ પણ સમુદ્ર તરી ગયા. પછી લવણસમુદ્રના અધિષ્ઠાયક સુસ્થિત દેવની પાસે જતા કૃષ્ણ કહ્યું: હે પાંડવો ! તમે જાઓ, હું સુસ્થિત દેવની પાસે જઈને આવું ત્યાં સુધીમાં તમે ગંગા નદી ઉતરી જાઓ. તેથી પાંડ સ્વયં ગંગાનદી ઉતરી ગયા. પણ કૃષ્ણને તે નાવ પાછી ન મેકલી. તેઓ પરસ્પર બોલ્યા કે, આપણે કૃષ્ણનું પરાક્રમ જોઈએ. બાસઠ જન પહોળી ગંગા મહાનદીને ભુજાઓથી તરશે કે નહિ તેની પરીક્ષા કરીએ. આ દરમિયાન કૃષ્ણ સુસ્થિત દેવની પાસે જઈને ગંગાના કિનારે આવ્યા. ક્ષણવાર નાવને જોતા રહ્યા. (=નાવ હમણાં આવશે એમ નાવની રાહ જોતા રહ્યા.) નાવ ન આવી એટલે એક ભુજાથી સારથી, ઘોડા અને રથને લઈને બીજી ભુજાથી ગંગાનદીને તરવા લાગ્યા. મધ્યભાગમાં આવ્યા એટલે થાકીને પોતાના મનમાં વિચાર્યું કે, પાંડે ભુજાઓથી આ મહાનદી કેવી રીતે તર્યા? કૃષ્ણને (=કૃષ્ણ થાકી ગયા છે એમ) જાણીને ગંગાદેવીએ સ્થાન આપ્યું. (=જમીનની જેમ ચાલી શકે તેમ કરી આપ્યું.) કૃષ્ણ બાસઠ જન ઓળંગીને કિનારે આવ્યા.
કૃષ્ણ તે વખતે પાંડવોને પૂછ્યું : તમે આ ગંગા કેવી રીતે ઉતર્યા? તેમણે કહ્યું? નાવથી. મને નાવ કેમ ન મેકલી? તેમણે કહ્યું તમારી પરીક્ષા માટે જ. તેથી ગુસ્સે થઈને કૃષ્ણ પાંડેને દેશની બહાર જવાની આજ્ઞા કરી. પોતે દ્વારિકામાં ગયા. પાંડેએ હસ્તિનાપુર જઈને પાંડુને તે દેશની બહાર જવાની કૃષ્ણની આજ્ઞા કહી. તેણે પણ કુંતી દ્વારા કૃણની પાસે પુત્ર માટે સ્થાનની માગણી કરી. તેથી કૃષ્ણની અનુમતિથી દેવી સહાયથી દક્ષિણ દિશામાં પંડુમથુરા નગરી વસાવીને ત્યાં મજાથી રહ્યા. ત્યાં રહેલા તેમને દ્રૌપદી દેવીથી કઈ વખત કલ્યાણકારી ગુણોને પુંજ એવો પંડુસેન નામને પુત્ર થયો. કિમે કરીને યૌવનને પામેલ તે બેતેર કલાઓમાં કુશલ થયે. કેઈ દિવસ ત્યાં કેઈક સ્થવિર પધાર્યા. તેમની પાસે ધર્મ સાંભળીને વિરક્તમનવાળા પાંડેએ પડુસેનને રાજ્ય ઉપર બેસાડીને દીક્ષા લીધી. દ્રૌપદી દેવી પણ તેમની જ સાથે દીક્ષા લઈને સુવ્રત નામના આર્યાના ઉત્તમ શિષ્યા થઈ. તેણે કમે કરીને અગિયાર અંગે ભણ્યાં. પાંડવ પણ સંપૂર્ણ ચૌદે પૂર્વે ભણ્યાં. તે છઠ્ઠ, અઠ્ઠમ, ચાર ઉપવાસ અને પાંચ ઉપવાસ વગેરે વિશેષ પ્રકારના તપથી કાયાને કષ્ટ આપીને ગુરુની સાથે પૃથ્વી ઉપર વિચારતા હતા. આ તરફ શ્રીનેમિજિન વિહાર કરતાં સૌરાષ્ટ્રદેશમાં પધાર્યા. પાંડે તેમને વંદન કરવા માટે સ્થવિરને પૂછીને ચાલ્યા. હસ્તકલ્પ નગરમાં
