________________
૩૯૬
શ્રાવકનાં બાર વ્રતો યાને ફોડ ધન નિધાનરૂપે મૂકેલું હતું. ચારડ ધન વેપારમાં વપરાતું હતું. એકએક ગોકુલમાં દશ હજાર ગાયે હોય તેવા ચાર ગોકુલ હતા. ઘણાં કાર્યોમાં લોકોને તે જ પૂછવા ચોગ્ય હતો. પોતાના કુટુંબને પણ તે જ આધારભૂત હતો, પ્રમાણભૂત હતો, તુંબભૂત હતું, અને સર્વકાર્યમાં પ્રવર્તાવનાર હતે. વળી તે સ્વભાવથી કરુણાપ્રધાન હૃદયવાળા, ‘પૂર્વ આભાષી, પ્રિય બોલનાર, કુશળ, દેવ-ગુરુની પૂજામાં તત્પર, પરોપકારી અને મનોહર રૂપવાળે હતો. તેની ઇંદ્રની ઈંદ્રાણી જેવી, મહાદેવની પાર્વતી જેવી, અનુપમ લાવણ્યવાળી શિવાનંદા નામની પત્ની હતી. તેને નિર્મલશીલરૂપ આભૂષણ હતું, તેનું રૂપ અસાધારણ હતું, તે ગુણસમૂહથી યુક્ત હતી, તેણે સુધર્મકાર્યો રૂપ નિર્મલ જલસમૂહથી પાપરૂપ મલને ધોઈ નાખ્યા હતા. તેની સાથે મનુષ્યલોકમાં ઉત્તમ પાંચ પ્રકારના વિષયસુખનો અનુભવતા આનંદને કેટલાક કાળ પસાર થયે.
આ તરફ તે જ નગરના ઉત્તર-પૂર્વ દિશાના ભાગમાં ( =ઈશાન ખૂણામાં) દૂતિપલાસ નામે ચૈત્ય હતું. ત્યાં એકવાર મહાવીર તીર્થંકર પધાર્યા. સુર, અસુર, સિદ્ધ, ગાંધર્વ, યક્ષ વગેરે દેવસમૂહના નાયકે તેમની સ્તુતિ કરી રહ્યા હતા. ફેલાયેલા ઉત્તમ ધ્યાનરૂપી અગ્નિથી તેમણે પાપકર્મોને બાળી નાખ્યા હતા, અને એથી તેમને કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું હતું. તેઓ ચાલતી વખતે દેવોએ કરેલા સુવર્ણના નવીન નવ કમળો ઉપર ચરણરૂપી કમળોને મૂકતા હતા. તેઓ વિવિધ દેશોમાં ભવ્યજીવ રૂપી પવનને વિકસિત કરતા હતા. આવા ભગવાનના આગમનથી તે નગરમાં રહેનારા લોકે આનંદ પામ્યા, અને જિનના ચરણેની પાસે આવ્યા. આ દરમિયાન જિતશત્રુ રાજાએ રાખેલા ચરપુરુષેએ જિતશત્રુરાજાને ભગવાનના આગમનની વધામણી આપી. તે તે જ ક્ષણે સિંહાસન ઉપરથી ઉભું થઈ ગયે. અતિશયભક્તિથી તેના શરીરમાં અતિશય રૂવાટાં ખડાં થઈ ગયાં. સભામાં જ સાત-આઠ ડગલા જિનની અભિમુખ ગયો. શ્રી મહાવીરસ્વામીના ચરણોને નમસ્કાર થાઓ એમ બોલતા તેણે જાનુ અને મસ્તકને પૃથ્વી ઉપર સ્થાપીને ભગવાનને નમસ્કાર કર્યો. પછી પોતાના સિંહાસન ઉપર બેસીને વધામણી આપનારને સાડા બાર લાખ સેનામહોર આપી. પછી પિતાના નગરથી આરંભી પ્રતિપલાસ ચૈત્ય સુધી રસ્તામાં શણગાર કરાવ્યું. તે આ પ્રમાણે – પુપરસની સુગંધમાં લુબ્ધ બનેલી ભ્રમર શ્રેણિના મનહર ઝંકાર શબ્દોથી જેમાં દિશાઓના મધ્યભાગ બહેરા બની ગયા છે તેવી પુષ્પરચના કરાવી. ઊંચે ફેલાતી રત્નકિરણોની શ્રેણિઓની દેદીપ્યમાન ઊંચી તેરણશ્રેણિઓ રચાવી. મણિ, સુવર્ણ અને ચાંદીના વિવિધ મંગલકળશ મૂકાવ્યા. પવનથી હાલતાં લાલ અશોકવૃક્ષ વગેરેનાં પાંદડાઓથી યુક્ત ચંદનમાળાએ ઠેક ઠેકાણે ગોઠવાવી.
૧. તુંબ એટલે ગાડીની નાભિ (=પૈડાને વચલો ગોળ વિભાગ). જેમ ગાડીના બધા અવયવોમાં નાભિ મુખ્ય ગણાય છે તેમ તે કુટુંબમાં મુખ્ય હતા.
૨. કોઈ સામે મળે તે તેના બોલાવ્યા પહેલાં જ તેને બોલાવતો હતો.
