________________
શ્રી નવપદ પ્રકરણ ગ્રંથને ગુજરાતી ભાવાનુવાદ
४०७ જાતના સંસાર સુખની ઈચ્છા ન રાખે. (૭) માયાનો અભાવ– દાન આપવામાં કઈ જાતની માયા ન કરે. સરળ ભાવથી દાન કરે. (૮) નિદાનનો અભાવ- દાનના ફળરૂપે પરલોકમાં સ્વર્ગાદિના સુખની માગણી ન કરે.
સુખની ઈચ્છાનો અભાવ અને નિદાનનો અભાવ એ બંનેમાં સંસાર સુખની ઇચ્છાને અભાવ હોવાથી સામાન્યથી અર્થ સમાન છે. છતાં વિશેષથી બંનેના અર્થમાં છેડો ફેર પણ છે. સંસાર સુખની ઇચ્છાના અભાવમાં વર્તમાન જીવનમાં સંસારસુખની ઈચ્છા ન રાખે એ ભાવ છે અને નિદાનના અભાવમાં પરલોકમાં સંસારસુખની ઇચ્છા ન રાખે એ ભાવ છે.
(૪) પાત્ર-સમ્યગ્દર્શન આદિ ગુણોથી યુક્ત સર્વ વિરતિધર સાધુઓ અને દેશવિરતિધર શ્રાવકે વગેરે.
જેટલા અંશે વિધિ આદિ બરોબર હોય તેટલા અંશે દાનથી અધિક લાભ. જેટલા અંશે વિધિ આદિમાં ન્યૂનતા હોય તેટલા અંશે ઓછો લાભ.) .
આ આ પ્રમાણે સ્વીકારવું જ જોઈએ, એટલે કે વિધિ આદિની વિશેષતાથી ફળમાં તફાવત પડે છે એ કથન સ્વીકારવું જ જોઈએ, અન્યથા ક૫ભાષ્યમાં કહેલું આ (=નીચે કહેવાશે તે) ઘટે નહિ
જે પાસસ્થા આદિમાં દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર, તપ, વિનય-આ ભાવોમાંથી જે ભાવ શેડો કે વધારે જાણવામાં આવે, તેની જિક્ત તે જ ભાવને પિતાના મનમાં ધારીને તેટલી જ વંદનાદિરૂપ ભક્તિથી પૂજા કરવી, અર્થાત્ પાસસ્થા આદિમાં દશનાદિ જે ભાવ હોય તે ભાવને લક્ષમાં રાખીને જેટલા પ્રમાણમાં દર્શનાદિ ભાવ હોય તેટલા પ્રમાણમાં તેની વંદનાદિરૂ૫ ભક્તિ કરવી.
કલ્પભાષ્યમાં જિનોક્ત દર્શનાદિગુણના સમૂહવાળા પાત્રની જ પૂજા સફલ છે એમ કહ્યું નથી, અર્થાત્ જેમાં સંપૂર્ણ ગુણો હોય તેવા જ પાત્રની પૂજા સફળ બને છે એમ કહ્યું નથી, કિંતુ “જેમાં જેટલા ગુણે જુએ” એવા વચનથી યથાસંભવ જેટલા ગુણે હોય તેટલા ગુણની પૂજા પણ વિશિષ્ટ ફલનું કારણ થાય જ છે. તેથી જે પાત્રમાં બધા ગુણોનો ગ છે તે પાત્રમાં અપાતા દાનનું મહાફલ છે, અને બીજા (=ન્યૂનગુણુવાળા) પાત્રમાં પણ દાતાના પિતાના (ઊંચા) ભાવથી વિશિષ્ટ જ ફલ થાય છે. વ્યવહાર ભાષ્યમાં (ઉ. ૬ ગા. ૧૯૧) કહ્યું છે કે૧. ઉપર જણાવેલા ચાર ગુણમાંથી શુભાશય આવે તે સંસારસુખની ઇરછા અને નિદાન એ
બે દોષ જાય.
